Thân Phận Và Hào Quang

Đây là cuốn sách hé lộ góc khuất cuộc đời của những nghệ sĩ hàng đầu Việt Nam của nhà báo Hoàng Nguyên Vũ. Tác giả vốn có mối quan hệ rộng rãi trong giới showbiz. Một số nhà báo cũng có quan hệ rộng không kém, nhưng khi phỏng vấn người của công chúng lại có sự ngần ngại – có thể vì e làm “gãy cầu”. Lại có những người không sợ “gãy cầu”, sẵn sàng truy đến cùng người đối diện nhưng không hẳn vì muốn buộc người ấy nói thật mà vì muốn chính mình trở nên nổi tiếng. Hoàng Nguyên Vũ, tác giả cuốn sách Thân phận và hào quang không rơi vào hai thái cực như thế. Anh đặt những câu hỏi sắc sảo, đôi khi phê phán, và luôn xoáy thẳng vào những góc khuất của người mình gặp. Nhưng đồng thời, những câu hỏi của Vũ, cách anh khai thác câu chuyện, rất có tình, thể hiện sự cảm thông với người đang chia sẻ với thế giới bên ngoài nỗi buồn, thậm chí bất hạnh của họ. Kết quả là người đọc cảm nhận những ngôi sao tươi sáng trong “hào quang” ấy đều có “thân phận” mỏng manh giữa chốn nhân gian… Cuốn sách Thân phận và hào quang hé lộ sự thật về cuộc đời những ca sĩ, diễn viên, người nổi tiếng nhưng vẫn được người đọc dành cho sự thương cảm, tôn trọng; đây là thử thách lớn cho nhà báo, nhưng Hoàng Nguyên Vũ đã làm được như vậy. *** Người đi tìm tận cùng thân phận của vàng son Vũ – một người bạn đặc biệt. Chúng tôi từng học chung ngôi trường chuyên Phan Bội Châu nức tiếng cả nước, trên dưới một lớp. Lúc học, tôi không biết Vũ dù tôi chơi với nhiều người bạn lớp Vũ. Khi đó, tôi, ngày nhận được mấy trăm thư kết bạn bốn phương và trong trường nể phục vì thơ, truyện đăng báo khắp cả nước. Vũ chắc vẫn rụt rè đâu đấy. Khi đã trưởng thành được ném vào chảo đời thì trên 360 blog Vũ làm quen, chúng tôi bắt đầu chơi với nhau, chậm rãi, chân tình, thân thiết. Tôi làm việc trong ngành truyền thông, mảng Điện ảnh – Truyền hình – Giáo dục. Còn Vũ, một nhà báo. Không biết có nên mở đầu bằng riêng tư như thế để nói về một nhà báo mà những bài phỏng vấn cũng đặc biệt như tình bạn chúng tôi? Vũ phát tiết muộn. Chữ nghĩa quăng quật mới chứng tỏ vàng thau. Có hai nhà báo với những bài phỏng vấn tôi thích là Vũ và một chị xuất phát điểm là người viết văn, cũng từng học ở Phan Bội Châu. Nếu như chị kia mạnh về những câu hỏi thông minh, sắc sảo thì Vũ ngược lại. Tâm hồn hướng nội, kiến thức sâu và mạnh hơn tất cả, khêu gợi hết ẩn ức đời người, sự nghiệp, những góc khuất ai đó đối diện. Phải chăng, chính Vũ, con người có tuổi thơ và nhân thân phức tạp đã trui rèn khả năng nắm bắt nhân vật ở góc thăm thẳm. Như một con mắt thứ 3. Xanh veo, hun hút như giếng hoang rợn người… Tất cả bài viết in sách lần này tôi đều đọc, trước đó. Những phỏng vấn nham thạch của những nhân vật mà các phỏng vấn trước đã ê hề về nhan sắc, chường chệ nghề nghiệp, đời tư. Đến lượt Vũ, tưởng cạn hết mọi nhẽ thì… Một Đàm Vĩnh Hưng gần đây với những cuộc tình chưa kể. Nguồn tin thân cận khác đủ để tôi hiểu thông tin phỏng vấn chỉ người tin cẩn mới biết. Một Thanh Lam hiện tại với những ngộ ra đôi tay nhân gian chưa từng độ lượng, những trả giá cho người đàn bà hát… In ít những nhân vật vàng son tô phết mà ai cũng lao vào chộp giật, thách thức. Nhưng, thực ra, Vũ biết không, Vũ có tài phủi vàng son bụi mờ… Những nhân vật cũ, những số phận, những câu chuyện, những nức nở, những sự nghiệp đã được định hình, cháy hết tuổi trẻ, còn tuổi già thuộc về đâu đó tròn vành rõ chữ, phỏng vấn tròn trịa chân dung cố định. Vũ khuynh đảo tất cả. Họa Mi, Lê Tấn Quốc, Giao Linh, Duy Quang, Thu Minh, Thanh Tuyền, Lệ Thu, Thanh Hà, Tuấn Ngọc, Bạch Yến, Kim Cương, Lê Uyên Phương, Nguyễn Chánh Tín, Quang Minh, Hồng Đào… Ồ, càng kể thì càng thấy, Vũ “già” thế sao? Già đến nỗi những người mà cuộc đời trải qua bao thăng trầm trút lòng được với một cậu bé từ thời điểm phỏng vấn độ hai mấy ba mươi? Đừng nói sự nghiệp không ảnh hưởng từ xuất thân, tính cách nhé? Vũ – người làm báo thức thời từ cũ kỹ ngàn năm? Từ những nức nở phận đời sau hào quang? Ngọt ngào man trá và cay đắng dư âm. Tôi tự hỏi, sau mỗi lần “được”, “bị” Vũ phỏng vấn liệu họ có ngất xỉu hay mệt bã như con tằm rút hết phép nhả tơ? Chắc không đến nỗi vậy nhưng có những điều sống để dạ, chết mang đi cơ mà? Và cũng vì là bạn, tôi biết Vũ còn những bài phỏng vấn không có trong bản thảo đây. Những nhan sắc, những đớn đau riêng mà khi bóc băng Vũ một là thề không trở lại làm đau họ, hai là chưa nên công bố những điều đó. Biết đâu, như một nhát dao, người trong cuộc quăng ra nhưng chưa sẵn sàng tâm thế hứng về ngàn gươm giáo… Tôi không biết, một độc giả như tôi liệu giúp ích gì Vũ? Tôi chỉ biết, đọc phỏng vấn của Vũ là đọc Vũ, đọc nhân vật, đọc cuộc đời những gì sâu nhất. Kiệt cùng bày vẽ thiên hạ đều biết và giờ là tận cùng thân phận giấu kín phơi ra dưới ánh mặt trời. Nhưng nếu thế, có vẻ chỉ là những móc máy, giật gân, bí mật chưa từng tiết lộ ư? Không, không phải thế. Vẫn những hư danh, bi kịch ai ai cũng thấy nhưng giờ thấy ở khía cạnh con người nhất, ở góc nhân văn nhất, ở nơi chân thành nhất. Phải chăng, không phải nhân vật mà ngay cả độc giả, Vũ cũng chủ động chọn cho mình. Rất rành rẽ, rất tỉnh táo, rất khôn ngoan, tuy vậy, rất chọn lọc, rất đỗi tử tế và rất ít. Bạn là nhân vật hay là bạn đều có thể nghĩ rằng, bạn là đặc biệt với Vũ. Nếu bạn nhạt, bạn giả dối, bạn có những góc xô bồ khác, cứ việc phô diễn đẩu đâu còn đối diện với Vũ, làm ơn, từ bỏ mặt nạ và chúng ta cùng đối thoại bằng tâm cảm, bằng bản năng, bằng ngôn ngữ giản dị nhất. Ba mươi. Con số nhân vật của “Hào quang và thân phận”. Đủ không, chắc chưa… Vũ còn nhiều năng lượng, nhiều ngón nghề, nhiều đam mê khai thác để người với người sống để yêu nhau, sống để hiểu nhau hơn nhưng tạm thời, tôi, một độc giả bằng lòng, một người bạn thân hài lòng, một người có chút nghề nghiệp chuyên môn thẩm định đánh giá cao ở tài năng. Thế thôi, nói nhiều, giao đãi nhiều, chi bằng hãy “đọc” nhau bằng cách lật giở trong yên lặng…