Tham Vọng Bá Quyền – Noam Chomsky full mobi pdf epub azw3 [Phân Tích]
Tác giả : Noam Chomsky
Thể Loại : Chưa phân loại
Nếu được phép, tôi sẽ đặt tên cho bản dịch tiếng Việt này là Trí thức phải làm gì? Rồi thêm vào một tiểu đề với cỡ chữ nhỏ hơn: Để xây dựng và bảo vệ dân chủ. Và có lẽ tôi sẽ nài nhà xuất bản thêm một dòng nhỏ hơn tí nữa: Những bài học từ hiểm họa bá quyền hiện nay của Hoa Kỳ.
Đây không phải là những bài luận thuyết hàn lâm về chính trị, mà là những câu chuyện sinh động đầy ắp thông tin và phân tích khúc chiết của hai trí thức Mỹ về những vấn đề của chính nước Mỹ; có liên quan mật thiết đến nhiều vấn đề của thế giới, trong đó có Việt Nam. Chúng giúp ta hiểu được chính sự Mỹ sâu sắc hơn rất nhiều những bài giảng thông thường. Có lẽ đây là phần tri thức rất cần cho chúng ta, đặc biệt là hiện nay, khi quan hệ Việt-Mỹ đang bước vào một giai đoạn mới. Và khi đã hiểu thêm về người, ta cũng sẽ hiểu thêm về mình, những vấn đề của mình, những việc mình cần phải làm. Ấy là cái giá trị rất đặc biệt của cuốn sách này.
Noam Chomsky là một nhà khoa học thực chứng nghiêm cẩn, nhưng cũng là một con người nhân văn lí tưởng không bao giờ chịu thỏa hiệp và đầu hàng với cái xấu, và nhiều xác tín của ông về tương lai có vẻ xuất phát từ giả định “nhân chi sơ tính bản thiện” – một giả định có lẽ đang bị tất cả chúng ta nghi vấn. Nhưng ông bắt chúng ta phải nhớ lại lòng trung thực và dũng cảm của mình, và quan trọng hơn, nhớ ra trách nhiệm của mình. Trách nhiệm đặt câu hỏi. Trách nhiệm thực chứng mọi vấn đề. Trách nhiệm nói lên sự thật. Trách nhiệm phải vượt thoát và biết khinh bỉ căn bệnh vô cảm vốn là mảnh đất màu mỡ nhất của cái xấu và tội ác.
Cuốn sách này cũng khiến ta hiểu ra rằng muốn có dân chủ thực sự, nền giáo dục và cơ chế chính trị của một quốc gia phải có ý thức và mục đích đào luyện nên những trí thức và công dân có tư tưởng tự do và độc lập, có trách nhiệm, can đảm, và khả năng cải biên xã hội, chứ không phải chỉ để sản xuất ra một hàng ngũ “tay sai đắc lực” cho thế lực bá quyền thống trị hoặc một lực lượng lao động mù quáng chỉ có kĩ năng tinh xảo và mong muốn đáp ứng có hiệu quả nhu cầu ốc vít tay quay trong bộ máy làm tiền khổng lổ của xã hội toàn cầu hóa hiện đại.
Lời giới thiệu của David Barsamian và phần nói về Dự án Bá quyền Mỹ ở cuối sách sẽ giúp bạn hiểu thêm về bối cảnh rất đáng chú ý của cuốn sách này, tôi không cần phải nói gì thêm.
Một vài tiêu đề như “Ngôn ngữ song hành” hoặc “Tự vệ tri thức” có thể được dịch khác đi đề phản ánh nôm na hơn chủ đề của những chương này, nhưng tôi đã quyết định đề nguyên như vậy, vì chúng là những khái niệm đáng được có mặt trong từ vựng chính trị đương đại của tiếng Việt.
Để bạn đọc tiện tra cứu, tôi vẫn giữ nguyên tên tiếng Anh của các nguồn tài liệu, nhất là trong phần chú thích đánh số theo từng chương xếp ở cuối sách. Còn với những chi tiết là hiển nhiên với người Mỹ mà chưa chắc đã hiển nhiên với người Việt thì tôi có giải thích ngay ở dưới trang.
Người dịch xin cảm ơn NXB Tri thức đã cho xuất bản cuốn sách này. Quả thực, hằng số hiển nhiên nhất của tri thức nhân loại có lẽ là tính sống động và cấp thiết của nó. Và NXB Tri thức đã thấy rõ hằng số này trong những tác phẩm viết về chính trị của Noam Chomsky. Hi vọng chúng ta sẽ có thêm những tác phẩm khác nữa của ông được dịch và giới thiệu ở Việt Nam.
Hà Nội, 1/8/2006.
Trịnh Lữ
Mọi người thường hỏi tôi: Anh cảm thấy thế nào khi phỏng vấn Noam Chomsky? Trong hơn hai chục năm làm việc với ông, tôi đã học được nhiều điều. Một là phải chuẩn bị cẩn thận và đặt câu hỏi theo một thứ tự ưu tiên nào đó. Hai là phải chăm chú lắng nghe, vì không thể biết trước là cuộc hội thoại sẽ tiến triển theo hướng nào.
Đằng sau giọng nói nhẹ nhàng của Chomsky là cả một dòng thác thông tin và phân tích. Ông có năng lực phi thường trong việc chưng cất và tổng hợp những khối lượng tài liệu khổng lổ. Và ông không bỏ sót cái gì bao giờ. Trong một lần phỏng vấn, ông nhắc đến sự kiện tàu chiến Vincennes của Mỹ bắn hạ một máy bay dân dụng chở khách của Iran trong năm 1988. Và tôi thực sự kinh ngạc khi biết rằng ông lấy tin đó từ tập kỷ yếu của Học viện Hải quân Hoa Kỳ.
Tôi đã khai trương Đài phát thanh Phá cách với một loạt chương trình phỏng vấn Chomsky vào năm 1986, và từ đó chúng tôi không ngừng chuyện trò với nhau. Những cuộc phỏng vấn trong sách này chủ yếu được tiến hành ở văn phòng của Chomsky tại Đại học MIT. Các câu hỏi đều không có tập dượt trước. Để in thành sách này, chúng tôi có hiệu đính các văn bản giải băng ghi âm, phát triển thêm ý kiến, và thêm phần ghi chú.
Tôi cảm thấy thế nào khi phỏng vấn Chomsky ư? Đó là việc được hội diện với một con người luôn tin rằng ở đời này, việc hiểu ra sự thật hoặc biết mình phải làm gì không đến nỗi phức tạp đến thế. Một người biêt định nghĩa những phẩm chất đáng phải có của giới trí thức, và cũng là hiện thân của tất cả những phẩm chất ấy. Một nguời luôn lột mặt nạ bọn khom lưng uốn gối trước cường quyền, bọn chuyên tố cáo người khác trong khi lẩn tránh trách nhiệm của chính mình.
Chomsky đặt phương hướng la bàn và mô tả địa hình. Còn vượt qua vùng đất ấy phải là việc của chúng ta. Hy vọng của tôi là những cuộc hội thoại trong sách này sẽ làm mọi người phải suy nghĩ, bàn thảo, và nhất nữa là hành động.
Tôi xin đặc biệt cám ơn Anthony Amove, người đồng chí, người bạn, nhà biên tập xuất sắc; Sara Bershtel, người chủ biên và biên tập xuất sắc; Elaine Bernard, vì lòng hào phóng của chị; Greg Gigg, vì những gợi ý của anh; Đài phát thanh cộng đồng KGNU; David Peterson, Chris Peterson và Dale Wertz, vì những hỗ trợ nghiên cứu của họ; Bev Stohl, vì đã thỏa mãn biết bao nhiêu đòi hỏi của tôi; Martin Voelker, vì tình bạn và trợ giúp kĩ thuật cùa anh; và Noam Chomsky, vì tình đoàn kết, lòng kiên nhẫn, và tính hài hước vĩ đại của ông.
Nhiều phần của một vài cuộc phỏng vấn này đã xuất hiện dưới những hình thức khác nhau trong các tạp chí International Socialist Review, Monthly Review, The Progressive, The Sun, và tờ Z.
David Barsamian
Boulder, Colorado, tháng 7 năm 2005
CAMBRIDGE, MASACHUSETTS (22/3/2003)
Cuộc xâm lăng và chiếm đóng Iraq của Hoa Kỳ có những hệ lụy gì ở khu vực đó?
Tôi nghĩ không phải chỉ khu vực ấy mà là cả thế giới nói chung đều nhận thức đúng đắn rằng cuộc xâm lăng này của Hoa Kỳ là một phép thử, một nỗ lực nhằm thiết lập một thông lệ mới về việc sử dụng sức mạnh quân sự. Thông lệ mới này đã được Nhà Trắng nói ra một cách chung chung hồi tháng 9 năm 2002 khi cho công bố bản tường trình về Chiến lược An ninh Quốc gia mới của Hoa Kỳ.