Nguyên tắc của thịnh vượng

Giới thiệu

“Nguyên tắc của thịnh vượng” là một cuốn sách trân quý với những lời khuyên thiết thực để trở thành một nhà đầu tư thành công. Tác giả Daniel Crosby đã kết hợp khéo léo lý thuyết tâm lý hành vi và kinh nghiệm thực tiễn, đưa ra hệ thống nguyên tắc giúp người đọc kiểm soát hành vi, cảm xúc và đưa ra những quyết định đầu tư hiệu quả.

Thông qua các quy tắc quan trọng như: kiểm soát yếu tố quan trọng nhất (hành vi), coi cơ hội từ sự bất ổn, loại bỏ ảnh hưởng của cảm xúc, thừa nhận giới hạn của bản thân, cuốn sách “Nguyên tắc của thịnh vượng” thực sự mang tới những bài học vô giá. Nó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tự quản lý hành vi, tránh xa những hành động mang tính cảm xúc và sự tự phụ, để đạt được kết quả đầu tư ổn định và lâu dài.

Đặc biệt, tác giả còn giới thiệu mô hình RBI (đầu tư hành vi dựa trên quy tắc) – một phương pháp đầu tư kết hợp những ưu điểm của cả đầu tư chủ động và thụ động. Với những nguyên tắc 4C (nhất quán, rõ ràng, dũng cảm, niềm tin) và cách tiếp cận 5P (giá cả, đặc tính, cạm bẫy, con người, xu hướng), cuốn sách “Nguyên tắc của thịnh vượng” chính là kim chỉ nam giúp các nhà đầu tư hình thành chiến lược đầu tư hiệu quả, phù hợp với bản thân.

Việc học hỏi, áp dụng những nguyên lý được trình bày trong cuốn sách này chính là chìa khóa để đạt được thịnh vượng từ thị trường chứng khoán – điều mà nhiều nhà đầu tư mong muốn.

Sơ lược cuốn sách” Nguyên tắc của thịnh vượng” Daniel Crosby

Lời nói đầu – Giun chỉ và Sự giàu có

Tài chính hành vi là lời giải đáp để cải thiện thu nhập từ thị trường chứng khoán. Cần phải vượt qua các rào cản tâm lý để trở thành nhà đầu tư thành công.

Phần I: Nguyên tắc tự quản lý hành vi

Quy tắc 1: Kiểm soát vấn đề quan trọng nhất

Hành vi của nhà đầu tư là yếu tố dự đoán lợi nhuận quan trọng hơn lựa chọn quỹ hay thời điểm thị trường. Chú trọng kiểm soát hành vi, cảm xúc hơn là tập trung vào lựa chọn đầu tư.

Quy tắc 2: Bạn không thể làm một mình

Một cố vấn tài chính tốt sẽ giúp tránh các sai lầm do hành vi và cảm xúc, mang lại lợi nhuận cao hơn trong dài hạn.

Quy tắc 3: Bất ổn là cơ hội

Thị trường giá xuống và tình trạng bất ổn thường là cơ hội tốt để mua vào những tài sản chất lượng với giá hấp dẫn.

Quy tắc 4: Quá vui mừng – một ý tưởng tồi

Cảm xúc ảnh hưởng tiêu cực tới các quyết định đầu tư. Cần loại bỏ sự ảnh hưởng của cảm xúc, hạn chế sự hưng phấn quá mức.

Quy tắc 5: Bạn không đặc biệt

Niềm tin vào sự đặc biệt của bản thân dễ khiến nhà đầu tư mắc sai lầm, bỏ qua rủi ro. Cần nhận thức được các giới hạn, điểm yếu để tránh những sai lầm tâm lý.

Quy tắc 6: Cuộc sống của bạn là tiêu chuẩn đánh giá chính xác nhất

Các mục tiêu và nhu cầu tài chính cá nhân nên là thước đo để đánh giá hiệu quả đầu tư, thay vì so sánh với người khác hay các chỉ số thị trường.

Quy tắc 7: Dự đoán là công việc của các nhà dự báo thời tiết

Dự đoán thị trường là việc làm vô ích, không nên dựa vào các dự báo để ra quyết định đầu tư. Thay vào đó, cần xây dựng một chiến lược đầu tư dài hạn vững chắc.

Quy tắc 8: Quá dư thừa sẽ không bền vững

Các giai đoạn tăng trưởng mạnh, lợi nhuận cao thường không kéo dài vĩnh viễn. Nhà đầu tư cần giữ sự thận trọng trong cả giai đoạn thị trường lên và xuống.

Quy tắc 9: Đa dạng hoá nghĩa là bạn luôn cảm thấy hối tiếc

Đa dạng hoá là chìa khoá để giảm rủi ro và gia tăng lợi nhuận đầu tư trong dài hạn, dù đôi khi bỏ lỡ một vài cơ hội tăng giá mạnh ngắn hạn.

Quy tắc 10: Rủi ro là một đường thẳng

Cần nhìn nhận rủi ro dưới góc độ khả năng mất vốn vĩnh viễn và sự gián đoạn các mục tiêu tài chính dài hạn, thay vì chỉ dựa trên biến động ngắn hạn. Nên tập trung kiểm soát những yếu tố cơ bản có thể ảnh hưởng tới sự an toàn của khoản đầu tư.

Áp dụng các quy tắc tự quản lý hành vi

Chỉ hiểu biết thôi thì chưa đủ, điều quan trọng nhất là kiểm soát hành vi của bản thân và tìm kiếm sự hỗ trợ từ bên ngoài để thực thi những nguyên tắc đầu tư đúng đắn.

Dưới đây là bản tóm tắt nội dung tài liệu trong khoảng 1000 từ, chia thành các chương tương ứng trong tài liệu gốc:

PHẦN HAI: QUẢN LÝ TÀI SẢN HÀNH VI

Phần này giới thiệu mô hình kiểm soát rủi ro hành vi để quản lý tài sản, gọi là RBI (đầu tư hành vi dựa trên quy tắc). RBI giúp khắc phục các điểm yếu của cả đầu tư chủ động và thụ động. 4 nguyên tắc của RBI là: tính nhất quán, tính rõ ràng, lòng dũng cảm, và niềm tin.

Đầu tư thụ động theo chỉ số có những hạn chế như không thực sự thụ động, dựa trên các chỉ số không hoàn toàn khách quan, và sai lệch theo xu hướng thị trường. Đầu tư chủ động thường tốn kém, thiếu kỷ luật, đa dạng hóa quá mức và giống như thụ động. RBI là sự kết hợp những điểm mạnh của cả hai phương pháp.

Có 5 rủi ro hành vi chính cần kiểm soát: cái tôi, cảm xúc, thông tin, sự nổi bật, và bảo toàn. Nguyên tắc 4C của RBI hỗ trợ quản lý các rủi ro này:
– Tính nhất quán giúp thoát khỏi tâm lý, sử dụng quy trình hơn là ý chí.
– Tính rõ ràng ưu tiên yếu tố dựa trên bằng chứng, tránh các thông tin nhiễu.
– Lòng dũng cảm để làm những việc trái với đám đông một cách có hệ thống.
– Niềm tin để đầu tư tập trung vừa đủ, tránh phân tán quá mức.

Để tạo danh mục RBI, trước hết cần lựa chọn các cổ phiếu phù hợp theo 5P:
1. Price – Giá cả: Luôn tìm cách trả giá cả thấp, tránh cổ phiếu giá cao
2. Properties – Đặc tính: Tìm các công ty có chất lượng cao
3. Pitfalls – Cạm bẫy: Đề phòng các rủi ro, gian lận, thao túng
4. People – Con người: Hành động của người trong công ty phản ánh giá trị thực
5. Push – Xu hướng: Đi theo các cổ phiếu đang được thị trường ủng hộ

NGUYÊN TẮC 5P TRONG ĐẦU TƯ VỐN

1. PRICE – Không bao giờ trả giá quá cao
– Giá cả quyết định nhận thức về giá trị và chất lượng
– Trả giá hợp lý là công cụ quản lý rủi ro hiệu quả
– Cổ phiếu giá trị thường có lợi nhuận cao hơn, rủi ro thấp hơn

2. PROPERTIES – Mua chất lượng
– Cần đánh giá chất lượng công ty, không chỉ dựa vào giá
– Lợi nhuận không bền vững, nên tìm các chỉ số khác như F-score, ROC
– Mua công ty có chất lượng với giá hợp lý

3. PITFALLS – Đề phòng cạm bẫy
– Con người khó phát hiện kẻ nói dối, đặc biệt trong kinh doanh
– Cần cảnh giác với gian lận, thao túng như phù phép số liệu
– Sử dụng các chỉ số như C-score, Z-score để phát hiện rủi ro

4. PEOPLE – Đi theo người dẫn đầu
– Hành vi của lãnh đạo công ty cho thấy triển vọng hơn lời nói
– Theo dõi các giao dịch nội bộ, mua lại cổ phiếu, chia cổ tức
– Tìm các nhà quản lý đặt lợi ích của cổ đông lên hàng đầu

5. PUSH – Thuận theo xu hướng
– Đầu tư theo đà tồn tại lâu dài trên nhiều thị trường
– Cổ phiếu có đà tăng tốt thường tiếp tục tăng tốt
– Kết hợp giá trị và xu hướng giúp gia tăng lợi nhuận, giảm rủi ro

5P là một ví dụ về cách áp dụng RBI hiệu quả. Phương pháp này dựa trên cơ sở nghiên cứu, đơn giản, và đánh giá chính xác nền tảng công ty.