"
Tôi Nhìn Tôi Trên Vách
🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Tôi Nhìn Tôi Trên Vách
Ebooks
Nhóm Zalo
hữ viết của chàng tròn như con ốc gạo. “Đi lâu như chết, đợi từ bốn giờ ba phần tư, anh ra đằng này một lát sẽ quay lại – Nghiễm”. Đầu tôi lắc, tôi thẳng người bước lên thang gác đến bên gương nhìn vào vẻ đẹp nào đó của mình. Nốt ruồi đen là cái chấm, quệt tóc mai là cái phẩy, tôi yên lòng trở xuống ngắm chằm chặp cổ bánh sinh nhật ba mươi tuổi đầu của mình. Ba mươi cây nến và một nỗi cô đơn. Dòng chữ chúc mừng đi trên mặt bánh nửa như tâng bốc nửa như thảng thốt một cung cách khôi hài tế nhị, dòng chữ viết bằng tiếng Pháp và sai hai lỗi chính tả. Ông thợ làm bánh này chắc cũng dốt văn phạm. Tôi hát “khi trót yêu người rồi, xa cách nhau vì đời, ự ừ u ứ ư…” trong một thói quen cần thiết không thể bỏ được. Tôi nghe Nghiễm đến sau lưng qua tiếng gót giày, chàng chào bằng một cái đụng nhẹ vào người tôi rồi cười không ra tiếng. Nụ cười chàng là cái hình vẽ của đôi môi đẹp.
– Em muốn mua một cái đầu tóc giả, anh ạ! Muốn chải kiểu gì thì chải, khi đi đâu cứ việc thượng lên đầu… nhanh ghê!
– Ừa ừa…
– Nhưng sợ tóc người chết quá!
Tôi lại hát và chàng thở khói thuốc. Bữa ăn sinh nhật của tôi kết thúc bằng món xôi vò với chả lụa thay vì cơm chiên trước khi tôi thổi nến và cắt bánh. Chàng uống bao nhiêu là chai 33 trong khi mấy chị em tôi hai đứa chia nhau chai nước cam vàng và mãi không cạn ly. Mọi người nói nhanh cười giòn, không khí ấm như men rượu và nồng như vôi. Bà cô tôi bảo:
– Hễ đám cưới Khanh xong là cô về Huế bán nhà được liền.
Huế là quê hương tôi, quê hương đang có vô số nhà cửa cần bán rẻ để người Huế vào Saigon tìm một chỗ ở cuối cùng. Tôi đã ở Huế từ trong bụng mẹ đến năm thứ hai mươi tám của cuộc đời. Huế đã mang thai tôi, đẻ ra tôi, cho đến khi tôi đi lạc vào Saigon này. Từ hai năm nay tôi ở nhà thuê, nói tiếng Bắc, ăn chả giò, ăn bún riêu, canh chua cá giấm, thịt bò vò viên, mía ghim và có một người yêu. Tôi vào Saigon không phải là một cuộc tháo thân vì không biết biết trước rằng trong tương lai Huế sẽ phải trải qua vụ đổ huyết bao la rợn gáy lịch sử là cái biến cố của sự chết năm Mậu Thân, Huế của tôi đã xích lại quá gần lịch sử! Bỏ Huế mà đi lòng tôi nhớ trời, nhớ khoảng thiên nhiên. Tôi không yêu một thứ vẻ đẹp cấm cung, một thứ vẻ đẹp hạn hẹp, mà yêu thênh thang cả một khoảng thiên nhiên. Huế đẹp từ một vũng nước đọng bên đường đến lượng cả con Hương giang, từ cọng rau muống bờ hồ đến cây phượng già xanh lục, có nhiều hôm đi xe đạp lên cầu ga nhìn dãy núi lam phía sau cầu Bạch Hổ mịt mịt mùng mùng mà tưởng cái phần hồn của từng kiếp người cũng có thể giăng dài, kéo dãy như vậy! Những đêm mùa đông, những con “ệnh oạng” kê mõm khắc khoải kêu than từ những ao rau muống… kêu chi mà khổ mà trầm thống! Thêm vào đó, tiếng rao hàng dài lê lết: Mua trứng lộn! Mua trứng lộn!… Trời ơi! Tiếng kêu của miếng ăn sao mà buồn đến thế! Nhức xương buốt tủy mất! Tưởng tượng mở cửa kêu vào chắc mình phải ôm cô hàng trứng mà khóc ngất! Rồi cái quán cơm, quán cơm cũng mang tên Âm Phủ ăn dưới ngọn đèn tù mù… và con đường Âm Hồn, tiếng chuông chùa Diệu Đế… Cực lòng quá, Huế ơi! Tôi đi… ở với Huế buồn lắm… vào Saigon họa may có một nụ cười, vào Saigon họa may có một người yêu!
Rồi cái biến cố Mậu Thân, tôi nhìn lui Huế đang ở sau lưng mình: Thôi! Mất Huế rồi! Tôi thương con đường Phan Chu Trinh với ngôi nhà thềm trắng, bồn hoa violette, hai cây dừa xiêm giắt những gói muối, và
bến sông thân yêu trước mặt. Người Huế đã lần lần từng người từng người rủ nhau bỏ Huế ra đi. Huế là mảnh đất tán chứ không phải tụ. Một sự ra đi lớn! Còn ai ở lại mà ngắm, còn ai ở lại mà làm người mộng áo trắng qua cầu, tóc thề vương vương con đò Thừa Phủ.
Tôi ngồi im. Tiếng thở dài hằn lên những nét buồn. Nghiễm chép miệng:
– Nhà cửa Huế bây giờ rẻ rề, bán không ai mua…
Mẹ tôi tiếp:
– Saigon thì triệu phú vẫn còn ở nhà thuê!
Nghiễm cười:
– Vì những tên dân Huế giá áo túi cơm vào đây làm nhà cửa Saigon đắt đỏ… À mà Khanh này… đất Thần kinh… đất Thầnh kinh có nghĩa là gì nhỉ?
– Ngày xưa, vua Gia Long đang tâm niệm tìm một chỗ đất để đóng đô thì thần linh hiện lên bảo: “Hãy đứng bên trên đầu tổ quốc, hãy thắp một cây hương rồi lần theo phương Nam mà đi xuống, đến chỗ nào cây hương tắt thì hãy đóng đô…”. Thần kinh là kinh đô của thần linh…
Sau cuộc ăn uống, Nghiễm và tôi ra đường. Chàng ho những tiếng rời rạc, tôi chế:
– Trai tráng gì mà trời chưa trở lạnh đã hục hặc ho hen.
Chàng rùn vai:
– Trai này là trai quý, trai có ngọc, em hãy nhìn cùng cả nước mà xem: còn có ai ở tuổi anh mà chưa có vợ… đã không có vợ lại không có bạn đi lính… quý lắm.
– Bộ anh tưởng em không quý sao? Đời con gái ví như cá nục kho tiêu, càng kho lâu càng thấm thía, càng hâm đi hâm lại nhiều lửa càng mặn mòi…
Tôi chùn bước nhìn lên chấm sao Véga tím loãng trên nền thăm thẳm tầng trời, gió hô hấp điều hòa trong không gian mênh mông màu trắng sữa và tà áo tôi cũng chạm nhẹ đến một làn gió. Tôi lẩm bẩm những tiếng nhỏ thấm buồn và lạnh:
– Vâng, hâm đi hâm lại… hâm bảy, hâm tám, hâm chín, ba mươi lúc nào không hay.
Đêm bình thường trong một thế động dễ chịu. Nghiễm đẩy vai tôi đi vào một tiệm hàng vải sáng chói màu sắc làm hoang mang những cái nhìn chọn lựa. Nghiễm chỉ vào xấp vải lụa Đài Loan màu nắng hanh vàng treo cao hơn đầu chàng:
– Em thích màu lụa này không?
Cô bán hàng lướt tới đứng trước chàng. Phấn đánh mặt màu nâu, đôi môi satin của thứ son Barbara vừa mới xuất hiện ở Saigon. Cô nói với Nghiễm:
– Màu áo này ăn với nước da của bà, ông chọn thật khéo.
Ra khỏi cửa hàng chúng tôi đi chầm chậm qua bao nhiêu hiệu sách không nhìn, không đứng lại. Tôi muốn đi xi nê. Nghiễm muốn vào Hải Biên để uống rượu mạnh.
Nghiễm uống rượu, tích cực uống rượu. Chàng không uống tùy thời tùy hứng, chàng không uống ọc ọc như những hảo hán Lương Sơn Bạc ngày xưa; chàng uống từng ngụm rượu đẹp, từng ly rượu đẹp, từng chai rượu đẹp. Và, từng ngụm rượu đẹp, từng ly rượu đẹp, từng chai rượu đẹp dồn chứa từng ngày từng tháng từng năm thành một bể rượu đẹp. Rồi đời chàng cũng chìm hẳn trong bể rượu.
Chàng uống rượu không lúc nào ngừng nghỉ đến nỗi bao tử càng dài như cái chai, buồng gan chàng to gấp rưỡi và tú mật chàng rỉ rả chảy nước đắng đêm ngày. Rượu làm cho chàng to gan lớn mật là thế. Ngoài rượu ra còn có bia là vị ngọt của đời chàng. Chàng uống dầm dề đến nỗi những nốt li ti trên mặt lưỡi của chàng phải tê liệt cảm tình đối với những mùi vị trần ai, ăn không còn biết nong, nếm không còn biết béo. Chàng uống dầm dề đến nỗi mất sở thích uống nước cam vàng, coca cola, đến nỗi không ăn được chuối, không ăn được đu đủ, bánh gâteau, không ăn được chè, mứt cùng tất cả những chất ngọt của cuộc đời. Bây giờ, chàng chỉ còn ăn được mận Đà Lạt, thứ trái cây tròn như cái hôn nhìn thật dễ thương nhưng ăn vào thì vừa đắng, vừa chát và đau đớn cả chiếc lưỡi cùng nhức nhối cả ba mươi hai cái răng.
– Chúng tôi vào Hải Biên ngồi bên nhau ở chiếc bàn thân mật nhất gần quầy hàng. Chàng gọi một ly đen trắng và tôi cốc sữa màu lụa bạch lềnh lềnh bềnh viên đá nổi. Chàng nói, tôi không biết chàng nói với ly rụ hay là nói với tôi:
– Ngây ngất quá!
Chàng chúc miệng vào tai tôi:
– Đêm sinh nhật em thơm như gạt gạo Nàng Hương.
Tôi cười sung sướng:
– Lấy nhau rồi bỏ uống rượu đi anh nhé… gắng đi làm mua gạo thần nông về nuôi em.
Chàng đẩy chiếc thìa đi tròn trong ly sữa đá đứng trước mặt tôi. Gian phòng có máy lạnh thâm thấm như trời Đà Lạt gây cho tôi cái ý muốn khoác lên người chiếc áo veste đàn ông. Tôi nói và rút vai:
– Ở Bắc ngon nhất là gạo Tám, ở Saigon thì gạo Nàng Hương, gạo Nanh Chồn, còn ở Huế thì gạo Để… “Tôm rằn bóc vỏ đuôi, gạo De An Cựu để nuôi mẹ chồng”.
Chàng gọi bồi mang đến cho tôi miếng đu đủ với múi chanh, chàng uống thêm ly đen trắng nữa, rồi đứng lên. Ra đường, Nghiễm mua thuốc lá rồi đứng ngóng tắc-xi, tôi đề nghị đi xích-lô máy cho mát. Xuống xe chúng tôi dùng dằng đứng nói chuyện ở đầu con hẽm. Ngọn gió từ bến Chương Dương thổi tới khiến tôi nhớ ra mình đang mặc chiếc áo quá mỏng như cánh ve sầu, tôi rút vai ngẩng mặt lên nói:
– Mai em phải đi chào thuốc tận Biên Hòa, xa ác!
Chàng bóp tay tôi sờ vào mấy sợi gân nổi:
– Đám cưới rồi, tôi không cho cô đi chào thuốc nữa đâu!
Tôi cười giòn:
– Anh đối với em là cả một chính sách độc tài, độ lượng. Em cảm thấy em được bảo vệ, được bao bọc thật kỹ… Vâng, được bao bọc… được bao bọc thật kỹ như các phi hành gia được bọc bởi hai mươi tám lớp áo trên chiếc tàu Mười một về bến trăng.
Tôi cảm thấy tôi đang đứng trong một vòng tròn bằng vôi do Nghiễm vẽ. Tôi phải đứng hẳn trong vòng tròn đó, không được bước ra và không được đặt một chân trong, một chân ngoài. Tự do, độc lập và hạnh phúc của tôi nằm trong đó, nằm chen chúc chật ních trong đó. Dưới mắt đàn ông như Nghiễm, sự ngang tàng của một người đàn bà như tôi chỉ được xoay bằng một bán kính eo ốc thảm sầu như vậy sao?
Trong vòng tròn đó, tôi tuyên thệ tôi sẽ là vợ. Khi một người đàn ông yêu mình tức là mình bị cô lập hóa ngay. Khi một người đàn ông yêu mình, người ấy cô lập mình như cảnh sát cô lập một con đường vừa mới bị bọn khủng bố đặt chất nổ. Khi người đàn ông bỏ mình thì mình vòng tay nhận nổi cô đơn. Tôi nhìn nghiêng nhìn ngửa liếc xéo liếc dọc. Hết rồi, hết rồi, vòng tròn đã vẽ ra rồi. Hết rồi, đứng yên đó. Khanh ơi! không dám! không dám! không ai dám vào đâu!
Về đến nhà, đứng với Nghiễm một lát lâu nhiều cửa rồi tôi lật đật thay áo quần, rửa mặt leo lên gác ngủ. Thức giấc hôm sau trong một bình minh trễ biếng, tôi lót lòng hai hột gà so, một trái cam tươi rồi sửa soạn đồ nghề đi làm.
Chiếc cặp da lớn tướng đầy ắp chai lọ cùng những ấn bản công phu quảng cáo thuốc tây. Tôi mở cuốn sổ tay đọc thuộc lòng lần nữa danh sách cùng địa chỉ những ông bác sĩ có phòng mạch rồi nhét vào một ngăn cặp.
Chào thuốc: Chào bác sĩ, thưa bác sĩ loại thuốc viên này mới bào chế trị bệnh cảm cúm hiệu nghiệm một cách thần tốc. Dạ, ngoài ra còn trị nhanh chóng các chứng chảy mũi nước, nhức răng, ngứa ngáy và mất ngủ ạ. Dạ, đây là loại trụ sinh tối tân nhất nhập cảng từ Đức cho các thứ bệnh suyễn, ho gà, sưng cuống phổi. Dạ loại này dùng cho trẻ em mọc răng, cầm tiêu, cầm ói mửa, trong này có chất sữa giúp cho con nít khỏi mất sức. Còn đây là hoàn toàn thuốc bổ bồi máu cho người mang thai, lao lực, cho con bú hoặc ở tình trạng sau cơn giải phẫu. Còn thứ thuốc ống này chích gân chích thịt đều được cả, chích để dưỡng thai, cứu những bào thai bị đe dọa ra đời non ạ, nhiều ra còn chích để điều kinh. Đó là những lời tôi giao thiệp với các bác sĩ, tôi nói không biết mỏi miệng, nói mải miết, nói thao thao. Nói như nói trong cơn mê, nói như nói trong cơn mộng và quên rằng mình đang ở giữa cuộc đời vì được nói với những ông bác sĩ. Nghề nghiệp đòi hỏi người chào thuốc phải đẹp. Không đẹp thì không làm nên chuyện. Thuốc nhiều và tên thuốc chữa nhiều bệnh quá nên
thuốc thành không tên không tuổi. Sắc đẹp của người chào thuốc hướng dẫn ký ức ông bác sĩ vào cõi nhớ. Tôi đến Biên Hòa, đi được mười hai phòng mạch rồi vội vã trở lại Saigon.
Chiều nay, tôi lót dạ bằng thứ kem sẫm, thoa lên mặt một lượt phấn màu tự nhiên số một, đồ đậm cây son Barbara trên làn môi trễ rồi lóc cóc gót giày nhọn đến phòng mạch ông bác sĩ ăn khách vào hạng nhất Saigon. Mỗi người bệnh cầm một miếng thẻ ghi số nôn nóng đợi phiên mình. Họ đọc báo xem sách nói chuyện. Ông bác sĩ này nổi tiếng gắt chặt, lạnh lùng. Đã mấy lần tôi lách vào phòng khám đều bị cô y tá đẩy lui ra khiến tôi nghĩ đến lời một chị bạn: “Ông nội này đứa nào vác mặt xấu vào là bị đuổi ra gấp”. Nhìn mấy dãy khách ngồi đợi, tôi chán ngắt xách cặp bước ra. Saigon sáu giờ chiều tất cả xe cộ đều đổ ra đường, cuối cùng của sự chờ đợi, tôi mới vẫy được một chiếc tắc-xi.
Tôi bước vào phòng đợi, đặt cặp da xuống đất ngồi vào ghế. Cô y tá quen thân với tôi vội mở cửa vẫy vào. Đây là lần thứ hai tôi đặt chân đến phòng sửa sắc đẹp này. Ông bác sĩ ở đây oai vệ, nghiêm chỉnh và hống hách như một đấng tạo hóa nhỏ. Ông tiếp tay trời làm nên nhan sắc cho phụng vụ. Tôi ngồi vào chiếc ghế đẩu chong tai nghe những lời mật đàm thương mãi giữa chủ nhân và khách hàng. Trở nên vách tường giăng dọc rải ngang những họa phẩm hoa hòe về khoa giải phẫu thẩm mỹ và mấy cái chân dung người đẹp xa lạ.
Cô y tá dẫn bà khách đến góc phòng chỉ trỏ vào bức tranh có bối cảnh sơn màu mỡ gà vẽ bốn cái mũi to tướng:
– Dạ, bà muốn sửa mũi kiểu gì ạ? Đây là mũi Cléopâtre, đây là mũi Joséphine, mũi Ấn Độ, mũi dọc dừa. Bà khách cười bối rối:
– Tôi muốn có một cái mũi hợp với khuôn mặt thôi.
– Thế thì mũi dọc dừa ạ!
– Vâng, miễn là nâng cái sống mũi lên cho nó bớt gãy thôi!
Cô y tá kéo bà khách lui hai bước cười tiễn chân rất mặn mà để tiếp tục công việc với một người khách khác.
– Đây, đây em trông lên bức vẽ này. Em có muốn mình sẽ có một đôi mắt đẹp như mắt bồ câu đen thăm thẳm này không?
Cô gái ngắt lời:
– Không, em chỉ muốn mổ làm sao cho đôi mắt em nó to ra thôi… Bị mắt một mí trông có vẻ u mê lươn trạch thế nào ấy.
– Thế thì đây, bức tranh này vẽ bốn đôi mắt nhé, mắt bồ câu này, mắt lá răm này, mắt hòn bi này, mắt hình chiếc thuyền này… Em cứ lựa một kiểu mắt rồi bác sĩ sẽ mổ cho.
Sau khi cô gái đưa ngón tay trỏ lên chỉ chằm chặp vào đôi mắt hòn bi ve, cô y tá liền ghi vào sổ, đoạn phát cho một tấm giấy trắng. Bất chợt cô phát nụ cười câm khi gặp ánh mắt tò mò của tôi. Bà khách mới vào cất tiếng hỏi:
– Bơm mặt có hại sức khoẻ không ạ?
– Bơm mặt và bơm ngực đều không phương hại đến sức khoẻ. Nếu có hại, chính phủ đã ra chỉ thị cấm hành nghề… Dạ, thưa bà, bà muốn bơm mặt trái xoan, mặt tròn, mặt chữ điền, mặt búp bê, mặt tam giác… ở đây đều bơm được cả… Ồ! Bơm mặt xong ta hấp lại làn da… Trời, da bà trắng sẵn, hấp xong là cứ y như da trẻ sơ sinh, như trứng gà bóc, thấy thương liền, thấy muốn hôn liền. Dạ, trước khi hấp mặt có hút mụn, có ép máy để cho lỗ chân lông nó se lại.
Bà khách cười ngượng ngập:
– Hấp mặt rồi coi có kỳ không cô?
– Ồ… hấp mặt để tìm thấy một mùa xuân, để hai cái má hóp trông lạnh cả cuộc đời, yên trí… yên trí… hấp xong đẹp ngay.
– Tôi sợ đau lắm.
– Đau gì mà đau, êm ru bà rù… Hấp mặt xong là trẻ đẹp liền, tình yêu đến trong chốc lát.
Tôi cảm thấy vừa bồn chồn vừa nhột nhạt, vội vã sấn lại bàn bác sĩ ngồi xuống chiếc ghế đối diện cầm hai cái lọ nhỏ giơ lên. Ông bác sĩ đưa tay chặn:
– Khoan! Khoan… giao hẹn trong năm phút, chỉ được nói trong năm phút!
– Vâng.
Miệng tôi mau như máy, tiếng nói tôi nhanh như nhoáng:
– Dạ, thứ thuốc Helozid “P” này tuyệt đối phải theo toa bác sĩ. Tùy theo cân nặng, mỗi kilô uống 5 viên. Isoniazid một ngày không nên uống quá liều chỉ định. Dạ, thưa bác sĩ, thứ này ngoài tác dụng bổ gan và giải độc, nó còn có tác dụng giúp cho lông và tóc chóng mọc… dạ thuộc chủ trị bệnh đầu trọc đầu sói, rụng tóc vì nhiễm độc, mỡ đọng ở da đầu… dạ, mỗi ngày uống từ bốn đến sáu ổ nhện mỗi ngày. Dạ, thưa bác sĩ, còn sau đây là sinh tố B6 chữa bệnh phù thủng, chữa chứng to gan, ngoài ra còn chuyên trị các bệnh thuộc về tim và huyết quản, các bệnh về thần kinh và gân thịt như run giật, gân thịt suy nhược, mệt mõi rã gân, trị bệnh đau thần kinh ở mắt do nghiền rượu mạnh…
Tôi chợt nghĩ đến Nghiễm, tôi nuốt nước bọt rồi tiếp:
– Trừ phi có toa bác sĩ, còn thường thì uống từ 2 đến 4 viên trong 24 giờ, uống trong thời gian từ mười đến hai chục ngày.
Tôi thấy ông bác sĩ cơ hồ muốn ngủ gục, tôi to tiếng:
– Dạ, còn thứ này thì bồi bổ sinh lực cho đàn ông, thuốc dưỡng dương, cơ thể suy nhược hao gầy thiếu máu… Ngoài ra còn dùng để điều kinh cho phụ nữ kinh nguyệt không đều, kinh nguyệt lúc mờ lúc tỏ như trăng tháng chạp…
– Thôi thôi… miệng như bôi mỡ…
– Dạ, không ạ, tôi vừa mới ăn hồi 4 giờ một quả chuối với một miếng fromage con bò cười ạ, đâu có bôi mỡ…
Ông bác sĩ chợt đặt cây bút xuống khoanh tay lên bàn:
– Cô người Huế hả?
Tôi giương hết cả chiều rộng của đôi mắt nhìn trân trân người đối diện, đôi môi tôi nắn nót một nụ cười không được tròn kéo dài tiếng “dạ”. Vẻ khắc khổ, vẻ lạnh lùng cao ngạo vẫn bàng bạc trên khuôn mặt người thầy thuốc như khói sóng trên sông khi ông ký cho tôi một chữ mang về trình diện viện bào chế.
Tôi bước ra cửa, lòng cảm thấy muôn vàn mát rượi như thể được ai đắp cho nhiều lát mỏng dưa leo lên khắp tay chân đầu mình.
Trời rất cao, đất rất rộng, tôi một mình thấp, nhỏ nhoi và tôi sung sướng. Tôi sung sướng như người võ sĩ quyền Anh hạng ruồi thắng trận mang hai quả dấm núi đá chạy lúp xúp quanh khán đài. Tôi về tới nhà, Nghiễm đã đứng trong khung cửa rộng ra vào. Hai tôi ra quán ăn cũ, lại ngồi ngâm cho đến lúc nhà hàng đóng cửa. Tôi đi dưới cánh tay Nghiễm choàng lên vai, chàng hát thầm thì bài “Thương tình ca” của Phạm Duy rồi tiếng nói của chàng hạ xuống vành tai tôi:
– Từ khi yêu em, anh yêu những bài hát. Khanh ơi! Cho anh được làm rể xứ Huế… Tôi ngậm nụ cười nhỏ xíu:
– Anh muốn làm vương làm tướng chi trên cuộc đời của em cũng được..
– Em nói tiếng Huế cho anh nghe đi. Anh thích nghe tiếng Huế, tiếng Huế mà chửi nghe cũng hay. Tôi chích móng tay nhọn vào trán chàng:
– Đừng có nịnh, nịnh là một chiến thuật cao của đàn ông, em sợ lắm! Ồ mà anh có biết tại sao người ta bảo “tiếng Huế chửi nghe cũng hay” không?
– Hứ…
Tà áo dài của tôi gợn lên như một lớp sóng, đôi chân Nghiễm thẳng và cao trong đôi ống quần thanh lịch,
mắt tôi để vào đôi giày tây bóng loáng khi tôi cất tiếng ngâm sẽ:
“Tr͵i m٨a lâm râm ٨ͳt d̿m ngͥn kh
Anh th٨٦ng mͱt ng٨͵i Hu mͳi vô”.
– Anh Nghiễm này! Sở dĩ người ta bảo tiếng Huế mà chửi nghe cũng hay và vì ngày xưa hồi còn vua; vua nhà Nguyễn ở Huế, vua nói tiếng Huế bởi tiếng Huế được suy tôn. Dân mấy miền Quảng Nam, Quảng Ngãi, Đà Lạt, Saigon, Bác kỳ mới nịnh bợ tôn xưng tiếng Huế, bảo tiếng Huế chửi nghe cũng hay… Ngày nay thì hết, vua đổ nhào, vua bay qua Tây… Hết… tiếng Huế không còn là tiếng của vua nữa, hạ đài liền… Bây giờ, mấy cô giáo người Huế vào Saigon dạy học mà nói tiếng Huế… ui!... học trò ngồi trơ mắt cua ra rồi nhại giọng…
Về đến nhà, tôi nâng vạt áo dài cẩn trọng bước lên gác gỗ. Trâm, đứa em gái lớn nhất, đang ngồi chấm bài. Tôi vừa thay áo vừa chúm miệng huýt sáo bài “Cầu sông Kwai”. Trâm nói với vào:
– Chị Khanh bây giờ có đấm lưng cũng không ra nước mắt… người gì mà luôn luôn tưng bừng… Tôi nói vọng ra:
– Thời gian này tau biết là tau đang lố bịch, mi đừng nhìn tau quá lâu…
Trâm reo:
– Chị Khanh ơi! Chấm giùm cho em mấy bài luận văn đi, đọc văn học trò mệt đứ đừ… Tôi ra ngồi cạnh Trâm, cúi đầu cầm một bài luận văn học trò lên xem.
– Tau chấm giùm mi một bài thôi nghe!
Trâm giữ bình thản. Tôi lật coi qua xấp bài Trâm đã chấm xong. Cô giáo Trâm chấm bài thật cẩu thả, hình như chỉ nhìn chứ không đọc, hình như Trâm chỉ coi sơ qua cái nhập đề và kết luận. Lỗi chính tả nằm ngổn ngang suốt chiều dọc của bài luận, những chỗ sai văn phạm, chấm phết không thông, Trâm đều không gạch đỏ; ngoài ra câu què, câu gãy của học trò đều không được cô bé sửa chữa. Tôi chau mày:
– Mi đi dạy với một tác phong hết sức tàn nhẫn vô nhân đạo… Coi này, cái bài luận lỗi chính tả, lỗi văn phạm mê mê như thế này mà mi không gạch không gọt gì hết… Chấm chát gì mà cẩu thả như mèo rửa mặt.
– Hết tháng này thôi dạy học, bỏ… nhất định bỏ…
– Ừ, nên bỏ… vừa đi dạy học vừa viết văn, lao động quá đâu có được.
– Ừa… chị đi pha cho tôi ly sữa.
Tôi mò mẫm xuống gác pha một ly sữa ngửa cổ đổ dốc một hơi vào mồm. Mùi sữa ớn ngấy đến phát khóc, tôi súc miệng ọc ọc như người ta súc chai. Một con chuột mò ra ăn những hạt cơm đổ trong buổi ăn tối trong một tư thế hết sức bạo dạn. Tôi mang ly sữa rón rén lên gác đặt trước mặt Trâm khuấy tròn cái thìa một vòng.
– Này, uống vào cho mập, cho đẹp, uống để nhớ ra rằng mình là một người đàn bà. Sữa con chim của ông Henri Nestlé béo bổ vô số kể.
– Tôi sợ sữa nhưng ngày nào cũng phải mần một ly.
– Ô hay, tau ước có phải là một văn hữu của mày đâu mà mày xưng tôi với tau một cách ngon lành vậy. Miệng tôi cười trong khi mặt Trâm sa sầm. Thảo nằm xem sách ở góc phòng nói to: – Ê, mấy chị ngủ đi. Sau mười giờ mà không lên giường nằm ngủ là những con thiêu thân.
Rúc rích những tiếng cười con gái giòn tan. Trâm quẳng cây bút và tôi nhảy phóc lên giường. Những đứa em gái của tôi, đó là những chiếc bóng của tôi trên vách tường, tôi thương chúng và tôi đi làm vì chúng. Tình thương vào sâu cơ thể và biến thành một tế bào lớn.
Nhà tôi không có con trai, một bầy con gái bốc đồng sống ồn ào hỗn loạn như ngựa non trong chuồng. Mỗi đứa là một con số, một bài toán, một chiếc chìa khóa, một phòng tối, một cuốn tự điển bỏ túi. Mặt mày đứa nào cũng hao hao giống nhau và lác đác trên da vài nốt mụn tai nạn, nhưng lòng dạ thì mỗi đứa một cõi, một đơn vị buồn, một thể tích cheo leo, một chiều cao hiu quạnh. Tuổi thì lớn, chồng thì chưa lấy, cứ ở nhà
nhìn nhau mãi nên tình tỉ muội cơ hồ biến thành tình bằng hữu.
Khi Nghiễm bước chân vào cuộc đời tôi, cuộc đời có những vết nám như hai tấm phổi của người đã nhiễm trùng lao, thì Trâm nói: “Bà Khanh hết nằm vùng ở nhà rồi nhé”. Nụ cười đẹp của Trâm gồm đôi môi hồng và những chiếc răng bóng. Em tôi là văn sĩ. Bước chân vào làng văn là đi đời con gái. Bây giờ thử hỏi một nữ sĩ: Cô đã ngủ với đàn ông lần nào chưa? Thì phải hết sức vô giáo dục, hết sức trơ trẽn, hết sức giả dối, ngổ ngáo, trân tráo mới có câu trả lời: Tôi chưa hề ngủ với đàn ông lần nào!
Đôi mắt Thảo là hai điểm sáng của một tâm hồn trắng nõn sạch trong như bồ câu vừa mới ra ràng: Đó là một kẻ ngây thơ phá sản, học hành thì lơ mơ mà tham vọng thì cao ngất như những kẻ trèo trăng. Cả ngày mài giũa tròng mắt vào màn ảnh, vào những trang kiếm hiệp, vào những tiểu thuyết rẻ tiền và cả ngày hứng thời gian vào công việc tu sửa nhan sắc.
Chúng tôi là những người con gái Huế tầm thường sống u tối giữa Saigon, tầm thường đến phát khóc, tầm thường như những cây ổi.
Có nhiều hôm trên gác gỗ, ba chị em ngồi ba góc đánh bài xệp mỗi lệnh một đồng bạc; có nhiều hôm trên gác gỗ, ba chị em với một bà mẹ ngồi bốn góc đánh tứ sắc mỗi ván hai chục đồng. Những canh tứ sắc, những ván bài xệp, ba cuộc đời tầm thường chụm lại thành một nỗi cô liêu chất ngất hình trái núi. Có nhiều đêm ba chị em thức khuya đến một giờ sáng nằm nói chuyện tào lao đến khô cả nước miếng nước mồm. Có nhiều đêm một đứa ngồi viết văn, một đứa nằm đọc tiểu thuyết, một đứa cưa hai ống thuốc tẩm bổ… Ôi! Nỗi chán ngán chồng cao tới tóc!
Tôi lăn một vòng ôm chiếc gối dài kẹp vào giữa hai chân. Giờ đây tôi đã có Nghiễm. Chàng ở trước mặt tôi. Chàng đi bên trái tôi, chàng đứng bên phải tôi. Rồi đây tôi sẽ dần chàng ra thăm Huế, tôi sẽ đội chiếc nón bài thơ, chiếc nón có chằm hai câu thơ:
Công chúa là đây mͱng ngئ thuy͙ n
Bài th٦ m͵ tͧ nón nghiêng duyên.
Tôi sẽ mặc lại bộ đồ vải quyến trắng, tôi sẽ đi lại đôi guốc mứt, tôi sẽ cặp đuôi tóc bằng cái kẹp ba lưỡi để vào thăm lại trường Đồng Khánh. Tôi sẽ dẫn Nghiễm lên dốc Bến Ngự, địa chỉ yêu thương của tôi suốt hai mươi tám năm cuộc đời con gái. Cuộc đời con gái chua như nhúng giấm! Ôi! cây dừa xiêm, cây cam xạ đoài, vòng hoa violette, ngôi nhà nền trắng cùng bến sông khả ái trước mặt. Con đường Phan Chu Trình, dòng sông An Cựu là đây, và là đây, hẻm đá với xóm đạo hiền lành. Những thứ đó tôi đã bỏ hết, bỏ hết, cuốn gói mà đi, cuốn gói vào Saigon để có một người yêu.
Anh Nghiễm! Saigon không có périssoire cho em, không có đò, không có thuyền lan cho bầy con gái trườn mình bơi sãi trên lượng cả non nước Hương giang trầm ngâm ngơ ngẩn. Saigon không có một mùa hạ hồng, không có một mùa thu lam, một mùa xuân lục, một mùa đông xám tro tàn. Nhưng Saigon có anh, chúng ta sẽ lấy nhau giữa Saigon sung sướng ăn ngon mặc rẻ. Anh Nghiễm! Ngày xưa có một người đàn ông Huế đã yêu em rồi không yêu em nữa. Người ấy không yêu em vì em là trưởng nữ của một gia đình con gái, em là con gái đầu của một gia đình trong khi người ta quan niệm chỉ cưới con gái út, em thuộc về một gia đình con đàn con lũ trong khi người ta quan niệm chỉ cưới con gái một.
Hôm nay tôi dậy sớm sửa soạn đi chợ làm món Huế đãi Nghiễm. Khi xỏ tay áo tôi đau đớn kêu lên tiếng Trời. Thảo chạy tới hỏi lăng xăng tìm kiếm trên tay áo có một cây kim may ai găm vào vai. Thảo lắc đầu giọng chán nản kéo dài:
– Ui chà! Mụ cô bà Trâm may xong găm kim vào áo người ta… tàn nhẫn vô nhân đạo đến thế là cùng. – Cứ may xong là bạ đâu găm kim đó.
– Đàn bà con gái gì mà đoản hậu.
Trâm ở dưới thang gác dâm đầu lên la lớn:
– Có một cây kim mà kêu oai oái như sư tử hống.
Thảo trợn mắt:
– Cái đồ nữ văn sĩ là cái đồ có một tâm hồn nữa đực nửa cái, cái đồ tề gia nội trợ không được, không biết nữ công gia chánh… cứ thích xông vào ra ngoài cứ đâm sầm vào xã hội như trâu bạc mất mùa.
Tôi và Thảo cười hích hích rồi tôi xuống thang gác chạy vụt ra cửa với cơn vui nhỏ reo ngầm trong tư
tưởng. Anh Nghiễm! Hôm nay em đi chợ Bến Thành mua đồ về làm món Huế đãi anh no nửa bụng. Bánh lá chả tôm, bánh bèo, bánh nậm, bánh canh, bánh khoái, bánh bột lọc, bún bò giò heo, gỏi gà, nem nướng. Anh ăn món Huế, rồi anh sẽ lấy em người Huế. Anh Nghiễm! Tôm Saigon không được tươi như tôm Huế. Cá nục Saigon không xanh như cá nục Huế. Cá nục Huế ăn vào thấm mặn cả buồng gan. Cá nục Thuận An ngon thịt hơn cả cá nục Nha Trang, chuối Huế ngọt hơn chuối Saigon, heo Huế da mỏng, bò Huế thịt thơm, lươn Huế con nhỏ mà dài như chiếc đũa. Em cho anh ăn món Huế giữa Saigon nên không mời anh được tách nước sông Hương.
Tôi sắp những con bống thệ xanh tươi vào tô, vào nước mắm vào ướp xâm xấp rồi bắt lên bếp lửa riu riu rim cho cá vừa trong vừa cứng, nứt nẻ từng thớ thấm tháp mặn mòi. Tôi quay lại, Nghiễm đã đứng ở cửa phòng ăn nhìn xuống, nụ cười nở sẵn từ lúc nào. Tôi quệt hai bàn tay ướt vào ống quần đen.
– Anh lên trên uống bia đi chứ, anh đứng ở đây chiếu mắt khám xét em, làm em mắc cỡ quá!
Chiếc quạt máy ở trên trần chia cho mỗi người một tí gió. Thảo gắp vào bát Nghiễm mấy múi đũa thịt gà bóp muối tiêu rau răm giục chàng ăn nhanh lên, rồi đơm cho chàng chén bún trắng hau chan nước thịt bò giò heo. Mẹ tôi hướng về chàng đĩa ớt đỏ thái mỏng nói:
– Ăn đi, ăn cay vào cho nó khôn người ra.
Thảo đề nghị:
– Anh Nghiễm! Ăn xong đánh tứ sắc.
Mẹ tôi nói:
– Thôi.
– Ăn xong đi xinê.
Trâm nhón mấy hạt đậu đen vào miệng:
– Ăn xong cho phép anh Nghiễm bắt cóc chị Khanh đi đâu thì đi.
– Tha vào rừng sống với khỉ.
Buổi cơm chấm dứt, mọi người êm đẹp rút lên lầu. Nghiễm với tôi ngồi vào bàn chuyện đám cưới. Không biết bao nhiêu người mới họp thành một đám cưới, bao nhiêu câu chúc tụng mới làm đầy đám cưới và bao nhiêu nghìn bạc mới đàng hoàng một đám cưới. Hiện tại chàng không có tiền để dành vì chàng vừa làm việc vừa uống rượu. Chàng kiếm thật nhiều tiền nhưng tiền của chàng tan thành chất lỏng men say. Tôi thở dài theo thói quen bẩm sinh. Nghiễm nói:
– Rồi anh sẽ lạc quyên bạn bè… bắt mỗi thằng một thước.
– Phần em, em cũng không sắm sửa gì. Em may một chiếc áo dài hai lớp…
– Áo dài gì mà hai lớp kỳ vậy? Em hẳn may một cái áo dài hai mươi tám lớp như các phi hành gia đi. Tôi đưa tay sờ mặt gập mấy chấm mụn; bàn tay tôi đặt ở miệng và tôi cười qua bốn kẽ hở năm ngón tay. – Anh đừng cho em một món trang sức nào hết.
Tôi ngừng lại một lát ngắn rồi nói giọng văn vẻ hoa hòe:
– Chỉ một chiếc nhẫn vàng tây cũng đủ đỡ lạnh cuộc đời mòn.
Tôi cất tiếng cười và tiếng cười Nghiễm cuộn theo. Ngón tay trỏ của chàng vỗ vỗ nhẹ vào điếu thuốc lá nửa chừng, chàng im tiếng nhìn xuống mặt bàn rồi ngẩng lên bảo tôi:
– Sau đám cưới em phải chấm dứt nghề chào thuốc, anh không cho em đi làm nữa.
Một nỗi ngạc nhiên vừa phải bùng nổ nhẹ, bao nhiêu mảy may buồn nhỏ dồn thành một nỗi phiền muộn nào đó, từng chấm lo âu gom lại trong một khoảnh khắc bàng hoàng mất bình tĩnh thình lình, tôi lặng thinh một hồi ngắn rồi hỏi lại:
– Anh hãy lặp lại cái lệnh vừa rồi.
– Khi chúng ta sống chung, anh muốn em bỏ nghề chào thuốc.
Lời lệnh lại một lần nói ra, tôi hứ một cái. Nghiễm tiếp:
– Em khỏi phải đi làm. Lấy anh rồi em phải bỏ nghề. Nếu em làm nghề dạy học thì phải bỏ nghề dạy học, nghề thư ký thì phải bỏ nghề thư ký, nghề kế toán… anh thủ tiêu hết.
Câu nói bắt buộc vào hụt tầm tai tôi, tôi im hơi, Nghiễm cười cợt:
– Ở nhà uống sữa cho mập cho trắng.
Tôi muốn uống mấy ly cà phê đen cho giã giận, tôi muốn nốc một lít nước lọc cho gạn sạch những lo âu, tôi muốn cắn ngập răng quả dưa leo lớn cho tiêu tan cơn nóng. Lòng tự ái bị thốn mạnh, lòng tự ái đàn bà là quả bí lớn đã hằn vết hư dù sự đụng chạm chỉ là một cái cào xước nhẹ dịu. Tôi cất hai chân lên ghế hạ tay xuống gãi gãi.
Nghiễm ra về rồi, sự vắng mặt lớn lao đồng thanh với nỗi buồn phá phách giấc ngủ trưa cần phải có của tôi. Tay tôi sờ lên da mặt bắt gặp mất mấy mụt mụn cơm nhỏ li ti.
Lấy chồng rồi xô đổ sự nghiệp sao? Lấy chồng như vậy là một sự đầu hàng lơ láo. Tôi không muốn hoàn toàn là một thứ tướng tá dịu hiền trong gia đình. Tôi không muốn hoàn toàn là một thứ công chức nhỏ nhất trong vòng ôm lớn của chồng để tháng tháng xòe bàn tay trắng lãnh lương mua rau, mua gạo, dầu hôi, bột giặt… Sơ sơ tôi chỉ muốn làm một con kiến lúc thì bò ra xã hội lúc thì chui vào tổ. Sơ sơ tôi muốn đi vài bước biễu diễn trên cuộc đời đỏ chói chang tia sáng cùng đen thui bóng tối mịt mù. Sơ sơ tôi muốn có những trự tiền của độc lập, của tự do, của no đủ chảy đàng hoàng từ chiếc túi nội trợ tự chủ. Không, không Nghiễm! Anh không đánh được con cá nào lớn cả. Không, không, tôi không muốn mắc vào chiếc lưới dày đặc kết bằng những sợi tơ ân ái nõn nà. Không, không, tôi không muốn cụ cựa dưới thể chế nô lệ của một thứ kinh tế nhỏ nương dựa. Anh độc tài, độc tài khoan hồng; anh đàn áp, đàn áp vị tha; anh bất công, bất công độ lượng. Ôi! Hạnh phúc chưa đi vào sơ kết mà tôi đã bác bỏ mệnh lệnh anh; mệnh lệnh màu hồng mơn man êm nhẹ, mệnh lệnh nồng nàn của chiến sĩ vuốt dài cho tôi nũng nịu.
Khóe nhìn tôi hạ xuống và vô tình ngắm nghía bàn tay mình lâu quá. Nền gạch hoa chùi rất sạch buộc mọi người phải đi chân trần như con chó xù lông giả bẩn thỉu nằm lăn lóc dưới đất khiến tôi nghĩ rằng có giả cũng có rận. Trời Saigon lúc này hầm hầm nung nóng đến nỗi ngồi vắt chân chữ ngũ một lát đứng lên thì phí dưới quần ướt mồ hôi. Tôi chợt nghĩ một khuôn mặt cũ mèm của mối tình đã nguội, khuôn mặt của Sĩ với đôi má láng xầy và no đủ.
Nghiễm bây giờ không cho tôi đi làm việc, Sĩ ngày xưa coi trọng nghề nghiệp của tôi như tánh mạng tôi. Sĩ ngày xưa cũng thường hay đứng đón tôi ở cửa ra vào, thế đứng rộng với đôi bàn chân xa nhau quá, nên phần dưới con người chàng trông như chữ V ngược. Người đàn ông có đôi chân mang hình chữ V ngược đó ngạc nhiên công nhận hạnh phúc là tình với tiền.
Tôi lắc đầu mạnh. Tôi nghĩ đến Nghiễm, tôi cần Nghiễm cho tôi những cái hôn thon thon ướp nồng hơi rượu ấm áp mặn mà.
Buổi cơm tối gia đình tôi vẫn món tôm rim, canh cua nấu với kim châm bún tàu, cộng cùng đĩa cá thệ kho khô mang từ Huế vào. Trâm chan nhiều muỗng canh vào bát cơm đến ngập lụt, và hai miếng, rồi nói:
– Bà Khanh liệu tập nấu nướng món Bắc không thì trễ.
Thảo bĩu môi:
– Ôi giời ơi! Ai lấy phải anh chàng Bắc kỳ Nghiễm đó coi như hồng nhan bạc mệnh… một điều thưa hai điều dạ… giận hờn mấy cũng không được sưng mặt, phải ngọt ngào xưng em chứ không được xưng tôi.
Trâm chêm vô:
– Lấy chồng Bắc kỳ khổ lắm… Bún riêu bún thang, chả giò, miến gào, xáo vịt, tiết canh… món nào cũng phải biết làm không thì bị đo ván, không thì bị đập bể thịt nát xương ra như chồng gạch ướt dưới bàn tay người võ sĩ Đại Hàn.
Tôi cười:
– Còn lâu… kho cho một nồi cá rô cây…
Thảo khúc khích phì cả cơm:
– Công nhận chồng tương lai của bà Khanh đẹp trai.
Trâm cãi:
– Đẹp gì mà đẹp, đàn ông gì mặt mặt ngắn năm xăng ti mét.
Thảo thêm:
– Ừa ừa… lúc uống rượu vào thì râu tóc đứng thẳng dậy trông như trái chôm chóc. Tôi đặt đũa và chén cơm xuống bàn đứng dậy dõng dạc:
– Ngang đây thì tao xin bác bỏ lời xuyên tạc của hai đứa bây, mặt của Nghiễm dài hơn năm xăng ti mét, khi chàng uống rượu vào trong chàng tươi như tiên.
Hai đứa em nháy nhau cười toét. Con mắt bên phải của tôi chợt máy lia lịa. Chết! Máy mắt tay mặt một là đang bị ai chửi, hai là đang được âu yếm gọi tên trăm lần. Tôi xây mặt qua phía cửa sổ. Nãy giờ cha mẹ bị chim lỉm trong cơn động ồn bầy con gái. Từ ngày tôi ba mươi tuổi cha mẹ rửa tai không lý đến việc giáo dục chúng tôi nữa.
Tôi sửa lại giọng đàng hoàng:
– Anh Nghiễm nói là khi hai đứa đám cưới rồi anh không cho con đi chào thuốc nữa!
Cơn ồn đang cương lên chợt trùng xuống. Mẹ đang cầm thìa chan canh bỗng rụt tay về. Nước da thẫm màu của cha dưới ánh đèn ống trông như nhạt đi trong nỗi bình thản suy nghĩ. Thảo hết yên lặng được.
– Cái anh Nghiễm lạ kỳ.
Cha lên tiếng:
– Thôi đi làm cũng được. Miễn là hắn cưới mi. Có tấm chồng cũng bảo đảm như có nghề nghiệp trong tay.
Mẹ phản kháng:
– Không được. Mi cứ đi làm đi. Càng có chồng càng nên đi làm. Mình có đồng tiền trong tay mình mua cho em út cái kẹo cái bánh không bị ai hạch sách tủi cực…
Tôi nói:
– Nếu con không bỏ nghề lỡ anh ấy không chịu cưới con thì sao?
Trâm buông lời ẩu tả:
– Nếu hắn không cưới chị thì chị dọa như thế này: Anh không cưới tôi hả? Tôi sẽ đồn đãi cùng thiên hạ là anh bất lực liệt dương.
– Ăn nói ẩu tả.
– Khanh này, khi hắn nói bắt mi thôi đi làm mi có cãi lại không?
– Con mần thinh, chưa cãi cọ lại gì cả.
– Cái bà nhỏ này ngu không ngửi được, phải cãi lại chứ, đừng có nhịn, nhịn một lần rồi thành thói quen.
– Ôi ôi… mấy mụ gái già ba mươi tuổi mới túm được chồng là mừng cuống quýt lên rồi, còn đâu tham vọng bắt na bắt nạt được thằng chồng nữa.
– Ờ, ờ bà ấy sợ hắn như sợ súng vậy.
– Sợ ai chứ sợ chồng là thứ tồi không phải dân sang. Chị Khanh ơi! Cổ chị dài hãy ngóc lên thật cao, tay chị lớn hãy giáng xuống thật mạnh, đầu chị cứng hãy húc vào, húc đại vào… mình tiến lên ba bước, thằng chồng sẽ thụt lùi ba bước… cứ ăn hiếp đại đi…
– Một được một thua dù có u đầu bể sọ, nhưng sẽ toàn thắng.
– Cứ ăn hiếp ảnh đi như cô Sanh:
– Mà thôi, mà thôi, tụi mình không sành tâm lý chiến… chỉ những cô trẻ măng trẻ mát ra kia mới cai trị được chồng, bắt hầu bắt hạ bắt cúi bắt khom.
Tôi bỏ lên gác quên tráng miệng bằng trái chuối. Chiếc quạt máy chạy xoay tròn nửa vòng loang loáng một màu lục quay nhanh không nhìn được ba chiếc lá. Nhà bên cạnh vừa tắt bếp dầu hôi và cái mùi khó chịu đang hắt mạnh và ức hiếp lỗ mũi mọi người. Hai giọt nước mắt nóng trào lên từ một cơn khóc sung sướng và bí mật nào đó khi tôi lăn mình trên giường ôm chiếc gối dài kẹp giữa hai chân. Anh Nghiễm! Anh Nghiễm, em vẫn sung sướng như thường lệ, em sẽ thôi chào thuốc để chào đám cưới. Anh cao lớn bằng rưỡi em nên em sung sướng, em và chai rượu cùng đi vào đời anh. Đôi môi anhmềm và rộng là cửa hiệu bán cho em những chiếc hôn hình sương bóng khói, vòng tay anh là vòng tròn ngoại tiếp thân thể em bầu bầu. Toàn thể con người anh là khối lớn hạnh phúc cho em ngộp hơi trong đó… Tôi lăn mình mấy vòng sát vào tường dựa lưng mát mát, tôi thả chiếc gối ra và đôi môi tôi in hình câu hát: “Gió bay từ muôn phía, tới đây ngộp hồn ta…”. Tôi hát bài Tình ca của gió.
Từ khi yêu, bài hát nào cũng có thể là bài tình ca. Tôi lại hát “gió bay từ muôn phía… “. Cây tăm tôi xỉa răng đã rớt mất từ chữ “gió…”. Có tiếng động rung rinh ở cầu thang và lời của Thảo:
– Ê chị Khanh! Đi ra đầu đường uống nước rau má.
– Thôi, không có tau.
Chiếc áo cụt hơi ngắn trong kiểu nằm xệch xạc kéo lên bày lỗ rốn tôi. Anh Nghiễm! Lấy anh rồi là em đi tu trong hạnh phúc, em đóng cửa nằm đọc tiểu thuyết chờ anh đi làm về, em sẽ không đi chơi một mình, không may nhiều áo dài, không mặc quần cẳng voi, không đi đâu hết ngoại trừ về thăm gia đình đánh bài xệp, đánh tứ sắc với mẹ và mấy con em.
Tôi thiếp nhẹ vào giấc ngủ với cơn mơ nổi rõ hình hài một thảm cỏ non êm đềm thoai thoải cách lưng chừng một con sông khi đêm bước nhẹ trên mười hai tiếng đồng hồ bồng bềnh mát rượi và đen như mun, khi gió loãng mùi hương dịu dấy lên từ con sông đục rón rén lay động bức mành tương tím thẫm. Tôi cảm tưởng có rất nhiều gió sinh ra từ lòng sông, lớn lên và trưởng thành ở đó. Tôi cảm tưởng cuộc tình tôi cũng sinh ra từ lòng sông, lớn lên và trưởng thành ở đó, cuộc tình màu xanh bên cạnh màu hoa anh đào sắc hồng phơn phớt với mầm lá nõn nhung tơ, với những chiếc cành gầy quý giá vươn lên. Cuộc tình long lanh màu hổ phách trong đáy chén chiến ly liên hoan sóng sánh chất rượu nhuộm màu trắng non. Cuộc tình có tiếng hát ấm ngọt như mật ong, an ủi như nước sâm chưng cam thảo và mịn màng như bột làm bánh nhân duyên.
– Chị Khanh ngủ chưa? Ngồi dậy ăn chè sâm bảo lượng này.
Tiếng kêu giựt nhẹ mình tôi. Tôi tỉnh táo ngồi lên đón lấy ly sâm bảo lượng cầm thìa khuấy tròn. Những hột bobo mềm dẻo trắng như cơm nếp, mùi bạch quả nồng nồng làm tôi ăn ly chè một cách không thích thú. Tôi mang ly xuống bếp uống nước. Cha tôi nghe tiếng động hỏi đứa nào đó. Cha bật đèn sáng gọi tôi vào. Chỗ cha tôi ngủ thật ngột ngạt, không khí nóng hâm hấp như trong cơn sốt nhẹ. Mấy con muỗi bay vo vo xin tí huyết như gần như xa. Cha hỏi:
– Cái thằng nó có họ hàng gì ở đây không?
– Nghiễm hả cha? Anh ấy có mấy người bà con ở đây: bà chị, bà dì, mấy ông anh rể… – Thế không ai đến nói chuyện với tao cả? Thế sao nó không nhờ bà dì đi hỏi mầy? – Anh ấy nhờ hai người bạn già mối lái cho gọn.
– Ừ, nó càng cô đơn không cha không mẹ thì mày càng sướng.
– Không sướng đâu, anh ấy quá kỹ về những cái lặt vặt.
– Đẻ ra ba đứa con gái như đẻ ra ba cái phi thuyền, phóng được đứa nào đi hay đứa đó.
– Con nửa tỉnh nửa mê chứ không hoàn toàn mê đâu. Cái việc anh ấy cấm cẳng không cho con đi làm cũng là một chủ trương chia rẽ…
Tôi ngần ngừ ngậm những chữ chưa nói ra, cha hỏi:
– Chia rẽ sao?
– Nghĩa là anh ấy muốn thu hẹp bớt những liên lạc giữa con với gia đình.
– Không có đâu, nó muốn cho mày sung sướng.
– Anh ấy là một nghệ sĩ, sợ không hợp với gia đình mình.
– Gả con cho nghệ sĩ còn hơn để con ở quá!
Tôi không giống cha ở màu da đồng hun, tôi không giống cha ở đôi mắt ngầu đỏ, ở mấy sợi lông mày dài khi nheo lại quyết định một vấn đề tương lai. Nhưng tôi giống cha, chị em tôi giống cha ở chỗ liều lĩnh, ở chỗ bốc đồng bướng bỉnh. Tôi ngồi nán lại hai phút rồi lên gác đắp mền ngủ.
Chín giờ sáng hôm sau Nghiễm đem lại một gói giấy báo đưa cho tôi bảo cất:
– Gì đấy anh?
– Tiền để làm đám cưới.
– Mấy triệu, mấy tỉ, mấy muôn mà gói một gói to tướng thế này?
– Toàn cả giấy một đồng, giấy năm đồng, giấy hai chục đồng đó em.
– Cảm động quá! Thảo nào to bứ bự…
– Tất cả là tám chục nghìn, gởi em giữ hộ.
– Thế đây không phải là tiền nhẫn cưới cho em mua hai chiếc nhẫn hột xoàn à?
Tôi thường thấy các chị bạn đeo hai chiếc nhãn gá nghĩa trăm năm nhận hột xoàn ở ngón tay thứ tư. Một chiếc nhận chín hột nhỏ và một chiếc nhận một hột lớn.
– Em cất đi để hôm đãi tiệc mang ra trả cho nhà hàng. Ngày mai anh có thêm ba chục ngàn nữa. – Anh bán sách hả.
– Anh được bạc.
Tôi cười như một tiếng nổ nhỏ. Mắt tôi cũng cười, mũi tôi cũng cười, miệng tôi cũng cười và cái cổ thì rút lại.
– Con người anh là cả một chuyện cười, anh làm vui hết nỗi là vui.
– Tiền tám chục ngàn là anh được bạc đêm hôm qua. Còn ba chục ngàn ngày mai là tiền bán sách. – Anh ơi, lỡ không được bạc thì sao?
– Thì mình đặt hy vọng ở trúng số, chiều này xổ số. Hôm kia anh nằm mơ thấy một ông lão đui mù đến dẫn anh đi chơi trong một khu vườn măng cụt.
– Thế hả?
– Người đui mù là biểu hiệu của thần tài đấy em ạ.
– Anh thật là kẻ lắm tài: đánh bạc giỏi mà uống rượu cũng hay.
Nghiễm cười không ra, chàng ngồi vô nghĩa một chút rồi lái sang chuyện khác.
– “Tiếu ngạo giang hồ” hết rồi không biết lấy gì đọc đây.
– Kim Dung đang có một tác phẩm mới còn nằm trong bố cục.
– Cái đoạn kết của “Tiếu ngạo giang hồ” nhạt nhẽo không ra cái mùi vị gì hết… chán quá. Truyện “Lục mạch thần kiếm” cái đoạn kết mùi mẫn ý nghĩa là nhờ Tiêu Phong chết.
Tôi nheo mắt:
– Anh uống rượu. Truyện kiếm hiệp là món nhậu, là đồ nhắm để anh uống rượu hả? – Ồn!
– À anh Nghiễm này… anh có bao nhiêu họ hàng, anh rể này, chị họ này, bà dì này… tại sao anh không nhờ người ta đi hỏi em mà lại nhờ cái ông bạn bè đó… coi nó sơ sài khiếm khuyết thế nào!
– Cố chấp dữ a! Anh nhờ bạn bè đi hỏi em là vì anh thương bạn bè hơn họ hàng. Và là vì anh để cho em thấy em sẽ sung sướng không phải vướng víu, không phải nợ nần gì với họ hàng anh cả.
Tôi cầm tấm cà vạt của Nghiễm:
– Bà con họ hàng của em ở Saigon một nửa, ở Huế một nửa. Đối với họ hàng, em đã làm ra lỗi và em đã bị tra tấn hành hạ để đền tội rồi.
Tôi nghĩ đến những đường dây, những đường dây ngang, đường dây dọc, đường xéo, đường xiên, đó là những sợi họ hàng liên lạc, những sợi không cột múi vào nhau để lòng thòng. Sự đi lại qua về trên những đường dây họ hàng chẳng lấy gì làm chô leo cách trở mà thật dễ dàng thuận tiện. Cứ đi thăm nhau thật nhiều, cuống quýt, vồ vập hỏi han sức khoẻ là cuộc tình được đầy. Thế mà lắm kẻ sợ hãi những đường đây đó. Tôi nhớ lại lời nói của chị bạn:
– Tau há, bạn bè sang giàu tau còn chơi được, chứ bà con họ hàng giàu có danh giá… tau đừng đừng…
Thời gian cồn cào xích lại mau quá, ngày giờ trôi trong gió đã đến gần đám cưới. Một đám cưới không nghi lễ màu vàng, không thủ tục màu đen, một đám cưới chứa đựng hai chiếc ô tô màu xám khởi hành từ nhà hàng Đông Nam Á lúc mười hai giờ đêm đưa tôi về tận phòng ngủ của Nghiễm. Chỗ ở của Nghiễm là một phòng nằm trên tầng thượng của một cao ốc nên hô hấp được nhiều khí trời và muỗi không lên tới. Tôi đi năm bước chiều ngang, tôi đi mười bước chiều dài… đó là chu vi gian phòng. Một cửa lớn, một cửa sổ trông vào nhau, gian phòng nuốt mất bao nhiêu đồ đạc, một toilette nhỏ, tủ đứng to, sa-lông, bàn viết, giường, ghế, máy truyền hình, tủ lạnh, tủ đựng sách… Gian phòng trình bày một vẻ tiện nghi dễ chịu và buồn cười đẹp mắt nhờ tài sắp xếp.
Nghiễm ở trong phòng tắm hỏi vọng ra:
– Em ơi bây giờ em ở đâu?
Tôi đang nằm đọc báo trên giường vội cất tiếng to:
– Em hiện tại ở phòng ngủ. Anh ở đâu?
– Phòng tắm.
Nghiễm ngồi ở bàn viết day qua:
– Em ở đâu đó?
Tôi đang ngồi giũa móng chân ở ghế sa-lông:
– Em hiện có mặt ở phòng khách, còn anh.
– Anh đang ngồi trong văn phòng.
Sự cố gắng thu xếp cho căn phòng có một vẻ đẹp cũng như sự giữ gìn vệ sinh sạch sẽ hằn lên cái đức tính cẩn thận lớn lao của Nghiễm, hiện rõ cái đam mê làm chủ một bất động sản nào đó.
Một hôm tôi về thăm nhà, Trâm hỏi:
– Nghe nói anh Nghiễm bỏ uống rượu, bỏ chơi đêm, ngày đêm ở nhà ru rú như con gián phải không? – Tuần sau anh ấy đãi ăn, tau không biết làm món gì đây.
– Ơi hời! Ta mua cua về luộc, mua thịt gà về luộc, mua lòng lợn về luộc.
Thảo tiếp:
– Ra chợ Cũ mua thêm heo quay, vịt quay.
Đối với tôi, mua được một căn nhà, đó là một đam mê lớn như quả đất không bao giờ thực hiện được. Không bao giờ với tay tới được nhưng tôi vẫn ngày ngày mua báo “Chính luận” đọc kỹ trang đăng quảng cáo.
Cái chung cư chúng tôi mướn phòng là một cao ốc ba tầng gồm nhiều gian buồng như một bảo sanh viện. Các vũ nữ xanh, đỏ, tím, vàng, trắng, đen, xanh lục, hoa cà… ngày đêm lướt thướt lượn lờ vào ra với bay bướm từng cánh thời trang lộng lẫy, với ảo huyền lớp lớp phấn son. Ở đây chuyện ái ân là chuyện thời sự hằng ngày, và ái tình lắm khi là tiếng nổ lớn của đánh ghen, của giành giựt. Dãy nhà trệt của cao ốc dành cho bọn Phi kiều mướn, ngày ngày ăn trứng vịt lộn với muối tiêu mà không có rau răm. Lầu nhất, lầu nhì, lầu ba thì gồm đủ người ngợm không cùng quốc tịch. Vũ nữ choán hơn phân nửa số phòng, họ sống sát cánh liền nách níu vạt áo nhau mà đứng ở đời cho bớt cô đơn. Buổi sáng họ ngủ dậy, đầu xổ tung, mặc áo ngủ mỏng
không đồ lót, môi thâm cười ra những chiếc răng thiếu sinh lực. Buổi chiều họ mặc quần chân voi, mặc váy củn, áo xắn cao thoăn thoắt ra phố. Đêm về, họ đẹp thoát xác, đẹp như đổi lốt thành tiên họp thành cụm tíu tít cười giỡn không nhìn những người chung quanh. Ở cao ốc này, sự tự do cá nhân được tôn trọng lên cao, không ai muốn tham dự vào cuộc đời tư hữu của ai. Ta có thể ngang nhiên làm điều phải, ta có thể ngạc nhiên làm điều quấy vì trước mắt ta là sự lạnh lùng của những người chung quanh. Vẻ lạnh lùng này đã tạo cho người vũ nữ sự cao sang duyên dáng, sự thờ ơ tế nhị. Thêm vào đó, sự phong phú vật chất, sự lộng lẫy áo quần, sự vung tay tiêu xài khiến họ đứng rất vững giữa cuộc sống với một uy thế khó lật đổ. Và tôi đã biến thành một con tò mò hết dòm người nọ đến ngó người kia để càng ngày càng cảm thấy mình không ưng ý mình, không bằng lòng mình. Tôi bất mãn tôi, bất mãn những áo quần tôi mặc trong người. Những bộ đồ ngủ tự tay tôi may lấy, quần thì không ôm tròn đôi đùi, áo thì cái nào cũng lụng thụng, cũng dài quá cỡ, cũng ngắn quá kích và có những lúc hở hang không đúng chỗ. Áo may bằng vải hoa rẻ tiền, lựa thứ sẫm màu cho lâu bẩn, cái áo này thì kiểu La Mã, cái kia thì kiểu Lèo, cái quần thì mốt Trung Hoa viền đăng tên Nhật Bản cài cúc Phi Luật Tân, màu sắc xung khắc nhau như cờ xí Liên Hiệp Quốc. Buổi sáng nào tôi cũng mặc thứ áo đó, thứ quần đó đi chợ, đóng cửa, thổi cơm, làm cá, xào thịt, đợi chồng đi làm thật sớm, về nhà thật muộn. Có một buổi cơm trưa ăn lúc ba giờ chiều, tôi nói với Nghiễm:
– Cái building này đối với em nó hoang vu quá rồi. Em cảm thấy như em một mình sóng giữa bao nhiêu mồ mả đẹp.
– Em tôi nói cái giọng gì mà chua như nhúng giấm vậy!
– Cái căn phòng này không thể gọi là nhà, không thể gọi là tổ ấm. Em muốn nhà chúng ta phải là một cái nhà hẳn hoi, có nếp, có nền…
– Đừng khó em ạ, tập dễ dễ một chút đi.
– Em không muốn ở đây một tí nào hết.
– Anh đã ở đây tám năm, căn phòng này nó dính liền với cuộc đời độc thân một cách thắm thiết quá rồi. Ở đây có những đứa bé ra đời, lớn lên dưới mắt anh, có những ông cụ, bà cụ chết ở đây.
– Nhưng em thì cô đơn quá, mỗi ngày đi chợ nấu ăn. Đi chợ lỡ quên mua một thức gì thì bí tử. Em thiếu một củ hành củ tỏi cũng không biết xin ai, em cần một muỗng nước mắm cũng không biết mượn ai.
– Em hãy cởi mở, hãy nới rộng ra một tí đi em.
– Bộ tôi nông cạn, hẹp hòi, thiển cận lắm hay sao? Anh thì cái nết giang hồ cứ chứng nào tật đó. – Thế bây giờ em muốn gì?
– Đi!
– Tiền?
– Bỏ rượu!
– Ngang phành phành!
– Em muốn đi khỏi chỗ này dù phải đi ngang như cua!
– Sao bị bi thương hóa một cái khó chịu vặt?
– Em hỏi: Thế anh có đi không?
– Thủng thẳng.
– Không, phải chạy.
– Người gì mà cay nghiệt khó chịu như kiến lửa!
– Phải, em là con kiến lửa tự đốt em. Vâng, em là con kiến lửa, con kiến lửa này không muốn làm tổ ở đây.
– Nhưng anh tha mồi về cho em ở đây.
– Tại sao em bị bắt buộc không cho đi kiếm mồi? Tại sao ngày ngày em phải ngồi rũ ở đây? Đời em tàn như điếu thuốc anh đang hút. Đời em vơi như chén cơm anh đang ăn.
– Ơ… đầu hàng cô.
– Anh trá hàng và em không hề thắng.
– Anh chịu thua, anh đầu hàng em rồi mà!
– Người đàn bà thường khổ vì những người đàn ông hay trá hàng.
– Khó khăn quá… chua như khế… chua như me… chua như acit.
– Em ba mươi tuổi, anh mới lấy em làm vợ, em làm con gái lâu quá nên đời em nó vữa ra, nó chua lè.
Hai vợ chồng nhìn nhau cười hòa giải. Chàng gắp ngọn rau kinh giới kẹp miếng thịt ba rọi luộc chấm vào đĩa mắm tép chẳng gừng. Tôi chan nước rau vào cơm ăn với quả cà mặn.
Một đêm khuya Nghiễm đi làm chưa về, tôi tắt cái tivi cho rảnh để nằm xem sách thì có tiếng đập cửa cấp bách ầm ầm đổ hồi, tiếng la hét, tiếng kêu rú, tiếng chửi bới, khóc than. Tôi hoa mắt, chấn động mạnh ngồi dậy đè tay lên ngực rồi ra đứng dựa cửa lớn. Tiếng đập cửa tăng thêm vừa tống vừa xô. Tôi nhìn trước, nhìn sau, cong người chống hai bàn tay giữ cửa lại. Tiếng hò, tiếng hét, tiếng hầm hè. Tôi dáo dác nhìn quanh khiếp vía đến cùng. Nghiễm ơi, Nghiễm ơi, em sợ quá, anh đi đâu, đi đâu. Nước mắt tôi chảy và mồ hôi tôi chảy. Ăn cướp, ăn trộm, ăn cắp… Tôi nghiến răng giữ chặt cửa.
– Cô… cô… bà…
Tôi quay lại, miệng tôi há hốc, mắt mở dại.
– Xin bà cho… xin bà làm ơn cho tôi mượn một bộ quần áo.
Tên đàn ông này vào bằng lối leo cửa sổ, tên đàn ông này ở phòng số 6 không phải ăn kiêu ăn cướp… Tôi run sợ ngậm miệng luôn. Người đàn ông tiến lên hai bước khẩn thiết:
– Xin bà, bà làm ơn chọ mượn một bộ quần áo.
Cơn ngạc nhiên càng líu lưỡi tôi lại không nói được.
– Bà cho mượn một bộ quần áo của bà nhanh đi, nhanh đi.
Tôi kéo ngăn tủ lôi ra chiếc quần đen và chiếc áo bông cụt, mở cửa, người đàn ông nói tiếng cảm ơn bước về.
Đêm hồi hộp qua mười hai tiếng đồng hồ từ lâu. Giới nghiêm rồi, Nghiễm vẫn chưa về. Mắt tôi cứ nhìn mặt đồng hồ mãi, lo sợ, giận hờn, trống ngực đánh bậy. Tôi đi sáu bước chiều ngang, mười một bước chiều dài, chu vi gian phòng không lớn hơn nỗi kinh hoàng. Đồng hồ đã bước tới một giờ. Tôi vụt đứng dậy mở cửa chạy ra ngoài ban công nhìn xuống đường. Cao ốc giờ này im lặng ngủ, con đường Phan Đình Phùng rộng dài hun hút không xe, không người, không bụi bặm. Cơn thổn thức trào ra những giọt nước mắt đứng đắn trông chồng, lo sợ cho chồng. Những cây đèn đường mờ đi vì phải chiếu sáng một thể tích lớn. Một cơn gió không to nhưng có chiều dài có chiều rộng thổi đủ lành lạnh. Tôi đứng ở ban công nhìn dáo dác tả hữu thật lâu và khi nghĩ rằng cao ốc tháng trước có ông giáo sư tự tử, tôi sợ quá, vội đi vào phòng.
Hôm sau, bảy giờ sáng, tôi ở trong phòng vệ sinh nghe bên ngoài mấy chị bếp kể chuyện ông đại úy phòng số 6 lén lút vợ ở nhà mang cô mèo thuê phòng cao ốc chung sống vụng trộm. Bà vợ đến tận phòng đánh ghen, tịch thu tất cả quần áo của kẻ tử thù nhét vào bao bố rồi lột luôn bộ áo ngủ của cô mèo đang mang trên người. Tôi lẩm bẩm:
– Lúc nào ông đại úy mang trả bộ áo quần, mình phải giặt thật kỹ.
Tám giờ sáng Nghiễm mới về tới. Câu hỏi của tôi mát như dưa leo:
– Đêm hôm qua anh bình yên không?
– Anh đi “Đêm màu hồng” ngồi quên lửng… Ra về vội vã quá giờ giới nghiêm bị cảnh sát giữ lại ở quận Hai.
– Hừm.
– Muỗi đốt thấy mẹ.
– Bây giờ anh về rồi hén. Đó em giao phòng lại anh, em về nhà ở luôn rồi em sẽ đi tu.
Chàng sấn lại ôm hôn tôi túi bụi, hôn hồng hộc khiến tôi mờ cả mắt.
– Em tôi ăn nói như mấy con tuổi ngọc.
– Phải, phải, tôi già dê đi rồi… đâu dám so bì với mấy con tuổi ngọc của anh.
Nghiễm lại mở tủ lấy pyjama, đồ lót, khăn bông sửa soạn đi tắm.
– Anh Nghiễm, không biết rồi anh sẽ ra sao đây? Không biết sau này anh sẽ tác tệ đến mức nào? Mới lấy nhau có đầy tháng mà anh đã bỏ nhà đi suốt đêm rồi.
– Anh đã nói với em là anh bị cảnh sát bắt giữ rồi mà.
– Anh có một duyên cớ thật hữu lý.
– Bộ anh dối gạt em sao?
– Tôi chỉ biết là tôi bị bỏ rơi ở cái cao ốc này và những kẻ bao bọc chung quanh tôi không phải là phường lương thiện.
– Thôi thôi, em chán ngán cao ốc quá rồi, để anh đi thuê thấp ốc cho em ở.
Chàng mang khăn áo đi ra buồng tắm khi tôi bắt đầu pha cà phê. Lát sau Nghiễm trở vào nói:
– Building này hôm qua náo động om sòm lắm nhỉ… Em có nghe gì không? Con Thu Hân bị vợ thằng đại úy Sáng lên tận phòng đánh ghen tịch thu cả áo quần giày dép cho vào bao bố rồi còn lôi con nhỏ ra ban công đánh cho một trận mê mệt, xé áo, xé quần bắt con nhỏ lột trần như nhộng.
– Đêm khuya đại úy Sáng leo cửa sổ đột nhập vào phòng em mượn bộ áo quần đàn bà. Đôi mắt Nghiễm trợn trắng cơ hồ muốn lồi ra ngoài:
– Thế hả? Thế hả? Phiền nhỉ?
Trong lúc tôi mở tủ tìm chiếc quần đen để mặc đi chợ thì Nghiễm tiếp:
– Thôi thì đi thuê chỗ khác cho em ở vậy, không lưu luyến nữa.
– Con Thu Hân bị đánh nặng hay nhẹ?
Nghiễm đến nằm trên giường xuôi tay xuôi chân:
– Nghe mấy chị Ba chị Bảy bảo đau lắm. Rồi Nghiễm tiếp: Đòn ghen là đòn trí mạng mà! – Ông đại úy đó với bà mèo biết nhau lâu chưa?
– Lâu. Đánh ghen là một vấn đề anh thấy hết sức không nên. Đàn ông là thứ cấm không được. Cái việc họ có tình ngoài nó đương nhiên quá đi rồi.
Tôi chồm lên:
– Ừa… ừa… Cám ơn anh đã báo trước cho em…
Nghiễm cười ha hả, tôi tiếp:
– Thưa anh, đã đến lúc em mua chổi, mua kéo, mua dao, mua acit, mua bao bố, mua gậy gộc chưa ạ?
– Xin can, em không nên làm vậy! Khi một người chồng có tình ngoài, người vợ cao sách nhất là người vợ biết giữ im lặng và hiền lành, để yên vậy rồi chồng và tình địch sẽ chán nhau, sẽ lẳng lặng xa nhau. Chứ nếu mà đánh đập chửi bới, bêu xấu nhân tình của chồng trước thiên hạ… làm cho người nhân tình thân bại danh liệt đường cùng cũng không có mà bước… thì anh chồng càng thương thêm, càng thấy rõ vì mình mà người yêu ra nông nổi ấy, người yêu của mình hết đường, chỉ còn mình là tấm phao mà thôi.
Tôi giật tóc tôi:
– Ừa, ừa… thế thì khi nào anh có tình ngoài, thì đòn ghen hay nhất là em tự đánh em cho chết, cho mệt cho mê, cho thân bại danh liệt.
– Láo lếu.
– Biết rồi mà, lá gan anh có bảy lỗ, mỗi một lỗ có nhét hai con tuổi ngọc.
– Ẩu tả.
– Mấy con tuổi ngọc sung sướng gọi anh bằng chú… chú chú cháu cháu… Còn em già tra đắng chát như khổ qua, phước đức lắm anh mới cho gọi anh bằng anh.
– Thì em cứ gọi anh bằng chú đi.
– Em gọi anh bằng chú rồi anh gọi em bằng chị thì sao?
Tôi cười hắc hắc cầm giỏ đi chợ chạy vụt ra cửa, đóng cửa lại.
Bàn tay thôi không còn đưa lên mặt để nhận chân những hạt mụn, bàn tay bây giờ đặt nhẹ lên bụng, chiếc bụng vẫn lép, vẫn cứng, vẫn ép sát để thân hình tôi thật đẹp khi mặc áo dài. Tôi muốn thân hình tôi xấu đi, phình ra, biến dạng lớn và chiếc bụng gồ to.
Me tôi là một người đàn bà mắn con, đẻ khoẻ đẻ nhiều và đẻ lần nào nuôi được lần ấy. Nhìn mẹ, tôi cứ tưởng mình sẽ thụ thai ngay đêm tân hôn. Lấy chồng trễ, tôi hãy có con sớm một tí, tôi hãy tắt kinh, tôi hãy thèm đồ chua, tôi hãy ói mửa, ghét cá và ghét mùi hành. Đêm tân hôn, đêm thư hùng lồng lộn, đêm trống mái dập vùi, tôi khao khát kêu gào những triệu chứng đó. Nhưng, tháng thứ nhất, tháng thứ hai, tháng thứ ba, đường kinh tròn vẫn kín, vẫn đúng, vẫn đều. Tháng thứ tư, tháng thứ năm, tháng thứ sáu, bàn tay đưa lên thoa bụng nắn nắn chiếc bụng vẫn sát vẫn lép… Sau tháng trôi qua như tháo chỉ, như đan lên, như không có một chuyện gì cả, như không có một ngày nào quan trọng để đánh dấu những tháng ngày.
Tôi nói trong cơn lo sợ âm ỉ:
– Sáu tháng rồi mà vẫn chưa có thai.
– Ừ
– Tại anh.
– Đổ lỗi nhanh thế.
– Tại anh uống rượu.
– Bậy nào, máy anh vẫn chạy tốt.
– Hay là mình ở đây quá cao. Ngày ngày em phải leo bao nhiêu lượt cầu thang.
– Không đâu, ở lầu ba này bao nhiêu đứa trẻ ra đời, anh đã chứng kiến chúng lớn lên, đi học, ăn quà, đi nhà thờ.
“Đã có gì chưa? Đã có tin vui chưa? Đã thèm của chua chưa?” những câu hỏi thăm của người lạ, người quen, bỏ vào tai nằm vùng biến thành nỗi hoảng hốt lạnh ngấm ngầm tàn sát những cơn vui cùng niềm tin phải có. Tôi vẫn nằm nghiêng dài trên giường, tay phải giương trước mắt cuốn sách của bác sĩ Spock, tay trái đưa lên sờ nắn chiếc bụng rỗng. Quả chanh nào, quả cam nào, quả bưởi nào là chiếc bụng tròn tôi mang thai và quả dưa hấu là chiếc bụng chín tháng mười ngày tôi nặng nhọc? Tôi chưa hề được mặc hai lớp áo và tôi đã chọn rất kỹ hai cái tên đẹp. Tên cho con trai Nguyên ơi và tên cho con gái Khanh Hiền ơi!
Chị Ba chị Bảy thường khuyên:
– Cô đi chùa cầu đi!
– Cô đi lăng xin đi!
– Cô đừng uống thuốc Tây nóng.
– Có ông thầy thuốc Bắc ở Chợ Lớn hay lắm! Cô đi đi.
Lời chị Ba chị Bảy được nhắc lại khiến Nghiễm nạt nhẹ:
– Mới có sáu tháng mà đã kêu như bộng… sau này nó lọt cho đều đều một năm một tha hồ mà kêu than. – Hay anh đi đốc tờ rọi kiếng xem. Có người người vì nghiện rượu mà tuyệt tự đó!
– Chuyên môn đổ tội cho người khác.
– Tục ngữ ta có câu “Hỏi con xem mẹ…”. Anh xem mẹ em…
– Thôi thôi đi cô. Mới sáu tháng mà đã rùm beng la hoảng. Người ta lấy nhau hàng chục năm thì sao? – Khi người ta lấy nhau, người ta còn trẻ. Còn mình già khú đế không đẻ kịp giờ sau này ai nuôi con cho. – Thôi cô đi nạo, đi rửa, đi sửa đi…
– Tại anh hết.
– Nói chuyện với cô một lát, phát khùng lên, rồi long đầu, váng óc.
– Em mà có được đứa con là em phóng thích anh tha hồ tự do, tha hồ đi chơi khuya, đánh bài, uống rượu, không giữ anh bên mình đâu, có cô nào muốn anh cũng cho luôn.
– Thật không? Nhớ giữ lời nhé.
– Em sẽ ném anh ra đường như ném trự tiền.
– Thề đi!
– Cha chết mẹ chết…
Tôi hạ tay xuống, Nghiễm cười:
– Thằng Tâm nó bảo là lấy vợ thì phải có ngay đứa con. Đứa con là hình nhân thế mạng cho mình. Giao cho vợ giữ con làm tin để mà giông, mà bay. Có hình nhân thế mạng rồi. Có lẽ đúng, có con rồi, anh có mất tích em cũng không đi tìm. Anh có bị tù, em cũng không vào thăm.
Tôi lườm chàng bằng tất cả đường cong của khóe nhìn và đôi mắt tôi cùng cười với đôi môi. Nụ cười chợt dịu lại khi tiếng cạch cạch ai gõ ngoài cửa. Nghiêm hất hàm ngầm ý sai khiến, tôi mở hẹp cánh cửa vừa đủ thò mặt ra ngoài.
– Dạ, dạ, bà hỏi ai ạ?
– Dạ đây có phải chỗ ở của ông Nghiễm?
– Chồng tôi hiện có mặt tại chỗ ở ạ!
Tôi phát âm: chồng tôi hiện có mặt tại chỗ ở, thay vì “chồng tôi hiện ở nhà”, vì căn phòng phập phồng hạnh phúc của vợ chồng tôi tọa lạc tại lầu ba này, không bao giờ có thể được gọi là nhà. Bà khách đi vào trước mặt Nghiễm ngồi xuống. Nghiễm kêu à chị.
– Anh ở đây bao lâu rồi?
– Tám năm.
– Lâu quá nhỉ? Anh thuê một tháng bao nhiêu?
- Chỉ một nghìn ba kể cả điện nước.
– Rẻ quá! Nghe nói anh có ý định đi chỗ khác?
– Tôi đang tìm một căn nhà nhỏ vì vợ tôi trèo lầu với tụt lầu không nổi kêu la đuối sức. – Có một bà giáo sư cần sang một chỗ ở như thế này. Anh có chịu cho sang không ạ? Tôi chồm tới:
– Sẵn sàng chị ạ!
Nụ cười của Nghiễm thoáng qua cái nhíu mày. Bà khách tiếp:
– Họ bằng lòng với giá một trăm nghìn. Anh chị chín chục, tôi một chục, chịu chứ?
Tôi định nói: chị chín chục, vợ chồng tôi một chục, chúng tôi cũng quá chịu đi rồi, nhưng tôi chỉ nhìn Nghiễm cười dè dặt. Nghiễm hất hàm:
– Em tính sao?
– Em rất chịu. Chữ ký của em đây.
Bà khách đợi cho những nụ cười vui vẻ tàn dần rồi đứng dậy chào về hẹn ngày sẽ đem bà giáo sư lại. Hôm sau, bà khách sang phòng lại. Tôi kêu lên:
– A! Dân Huế! Chị Ánh Minh…
Chị Ánh Minh, cùng một mặt Huế với nhau cả, cái mặt Huế như tôi, cũng nói trong Bắc rất sành, cũng cách nói chuyện tíu tít vồ vập ân cần, cũng cái dân Đồng Khánh cũ mi-mi tau-tau chi-lạ-rứa! Dân Huế sống giữa Saigon… một lũ người bí mật và bất mãn. Dân Huế sống giữa Saigon, một lũ người dễ biến dạng, nói tiếng Bắc và tiếng Nam đều được. Chị Ánh Minh vỗ tai tôi cười:
– Người Huế tưởng ít té ra nhiều chi lạ, đi đâu rồi cũng gặp nhau cái rầm.
– Ờ ờ người Huế mình vô Saigon nhiều lắm, cứ đi hai vòng chợ Bến Thành là đủ làm một bản thống kê nhỏ.
– Ờ hồi đó bà học thua tôi mấy lớp hả?
– Em học lớp nhất thì chị học lớp đệ lục.
– Xa xăm tiền sử quá hí… Ê mấy con rồi? Bà lấy chồng ai cũng biết, báo đăng ùn ùn… – Hai vợ chồng cheo leo.
– Gắng gắng kiếm một cục đỏ hỏn cho vui.
Nhận số tiền của chị Ánh Minh rồi Nghiễm phái tôi tức tốc về gia đình xin ở tạm một thời gian chờ kiếm thuê nhà. Mấy đứa em tôi lớn tiếng hoan hô. Căn nhà nhỏ lầu cây gác suốt dưới một phòng và bếp trên một phòng chỗ ngủ tập thể của những người cùng ruột thịt. Tôi không biết định nhét Nghiễm vào xó vào ngách nào thì chiều hôm sau tôi về thăm thấy mẹ và mấy đứa em gái đang xúc cát trộn hồ chuyền gạch cho cha tôi xây tạm bức tường chia đôi phòng khách. Tôi nhăn mặt kêu:
– Răng không thuê thợ… Cha mẹ ra sức lao động quá khiến con bất hiếu quá trời.
Thảo chu mõm:
– Thợ kêu không ra. Saigon bây giờ thắp đèn đi ba ngày kiếm không ra một ông thợ tiền công vừa phải. Cha nói:
– Thợ bây giờ đắt đỏ quá! Chỗ này gọi, chỗ kia kêu… ba tháng sau mình mới kêu được. Bức tường này tau xây dở lắm, xô mạnh một cái là sụp.
Tuần lễ sau chúng tôi dọn về, cha mẹ rút lên lầu với bầy em để lại hai vợ chồng tôi từng dưới. Nhìn ở phòng khách, gia đình tôi chưa trình bày rõ nỗi nghèo lớn! vào tới bếp! vào buồng tắm! cái nghèo sao mà sâu hoắm; lên đến gác gỗ, cái nghèo là lớp sơn thanh bạch: cái nghèo màu trắng, cái nghèo màu xanh! Mẹ cha tôi nghèo thành thật đến nỗi trong nhà không có một xe gắn máy, cha đi đến sở ngồi trên chiếc xe đạp ọp ẹp cũ kỹ. Rể là khách, Nghiễm là khách, chàng khách ấy đã vượt qua cửa phòng khách, để vào tới nhà bếp, cầu tiêu, để leo lên tận gác gỗ lau chùi sạch trơn không một hạt bụi cho mọi người trải chiếu lăn ra nằm ngủ.
Cả nhà hoàn toàn rút lên phòng trên, rút vào chung một cuộc sống. Tôi và Nghiễm chiếm giang sơn ở dưới, cái giường khổng lồ, máy truyền hình, máy thu băng. Tôi sống lại cái tư thế tam giác ba chị em ngồi ba góc đánh bài xệp. Tôi sống lại cái tư thế bốn cạnh bốn mẹ con ngồi bốn mép chiếu đánh tứ sắc. Nhưng ý tôi không còn sống lại những đêm rời rã mấy chị em nằm luận chuyện tào lao khô cả nước bọt nước mồm. Tôi lại nói tiếng Huế ríu ra ríu rít, mấy chị em hát hò gây gổ om sòm, mượn quần, mượn nhau áo, giày dép son phấn đi phố đi làm. Tôi ăn lại những món tôi đã từng ăn suốt hai mươi tám năm: bún bò, bánh lá chả tôm, bánh nậm, bánh khoái… Buổi sáng mẹ lại bắt lót lòng chén cháo đậu xanh, ly sữa, một lá bánh tét, bánh ú thay vì cầm tô ra ngoài đường mua thức ăn Saigon.
Từ hành lang hôn nhân hai người đi trong cơn mê lần tới hang động hạnh phúc, là tôi cùng Nghiễm, là những người khác cùng những người khác. Tôi đi mua cá trong cơn mê, mua rau, mua cà cuống, thịt ba rọi, gạo, nước mắm, là từng chiếc sơ mi thẳng mướt. Tôi ngủ, tôi nhổ tóc sâu cho chàng, rúc đầu vào nách chàng bẻ từng ngón tay chàng kêu lắc rắc. Đó là mê. Giấc mê dài mở mắt trao tráo nhìn rõ chồng, thấy rõ bàn ghế dụng cụ, nhận ra mình mà mơ một tấm hài nhi. Giấc mơ lại đẩy bàn tay tôi sờ sờ nắn miền da bụng.
Đều đều, Nghiễm vẫn uống một ngày trên dưới hai chục chai bia lùn.
Và bây giờ là thời kỳ hậu hôn. Nghiễm đã ra khỏi cơn mê, vươn vai, chải tóc, sửa lại cà-vạt, còn tôi thì nửa thức nửa tỉnh lăn mình duỗi chân. Qua bao ngày, đám cưới vẫn còn nóng hổi như một viên thuốc ngủ kỳ diệu, đám cưới vẫn còn ngọt như viên kẹo Hoa Kỳ, vẫn còn thơm như trái dâu đất. Tim tôi vẫn còn hồng, mộng tôi vẫn còn biếc, hạnh phúc in hình chập chờn trên đôi gối thêu tên, trên ngón đeo nhẫn. Tôi lẩm nhẩm đọc vài câu kinh hồng đám cưới một vài câu thơ xanh hạnh phúc in trên thiệp mời của người bạn:
“Chúc em đôi má em hͫng
Chúc xanh em mͱng, chúc nͫng em môi
Chúc xinh em đآ ng em ngͫi
Chúc hi͙ n em ͷ, chúc vui em nَّ m
Chúc duyên em giͅn em nhăn
Chúc th٨٦ng em khóc, chúc đَّ m em la
Chúc em ĺn qún trong nhà
Ngoan nh٨ cái ki n m n mà cái ong”. 1
Cơn mê vẫn còn một nửa trong người tôi, nếu không có Nghiễm có lẽ tôi sẽ mê nguyên một vòng tròn, lăn tròn, trở tròn, trầm trầm êm êm cho đến giấc hôn thụy cuộc đời. Trong lơ mơ, tôi dáo dác mở một mắt bàng hoàng nghe Nghiễm lay gọi:
– Canh rau ngót, nước chưa sôi em đã cho rau vào phải không? Tanh quá! – Nồi riêu cua em khuấy không đều sao gạch nó không nổi. – Tôi đã nói bao nhiêu lần là tôi không ăn được món Huế. – Tại sao cô giao hết cho mẹ vậy. Cô phải xuống bếp làm riêng một món cho tôi ăn chứ! – Tại sao bữa cơm nào cũng có cá nục, cá nục ăn hoài không biết tanh sao? – Trời ơi! Hết cá nục lại măng, măng xào với tôm, chán quá! – Chỉ có dân Bắc kỳ là ăn sang, biết ăn ngon, biết làm món ăn ngon.
Chàng còn lay gọi nhiều, kêu lớn nhiều, tôi chụi chụi mắt tàn cơn mê. Mỗi buổi sáng sớm, mẹ tôi dậy đun nước sôi, tôi thức giấc sau, vào lấy pha cho Nghiễm bình trà nhỏ. Bình trà nhỏ để lên khay với một cái chén nhỏ, tôi nâng khay ngang ngực bưng vào phòng cho Nghiễm trước khi chàng điểm tâm bánh mì với trứng gà đánh nát chiên hành.
Thảo bĩu môi:
– Hầu chồng như hầu chúa, cha thì đau lên đau xuống chẳng pha cho cốc sữa.
Trâm điềm đạm:
– Cá voi lụy rồi, nước biển tha hồ ra sức chào xáo xung động.
Một bóng tối, trăng soi láng mướt những ngọn lá mít nhà hàng xóm, tôi cảm thấy chán vạn nỗi buồn lớn nhỏ chen chúc, xâm chiếm tâm thần. Nỗi cô đơn nhọn hoắt hình trái núi. Lúc này, lúc cần có một người bên cạnh để tâm sự thì tôi lại càng không muốn tâm sự với ai hết. Tôi ra đứng ở cái lan can gỗ nhìn xuống đường phố ồ ạt trăm ngàn tiếng động lớn tụ lại. Trăng màu trắng như có pha sữa. Tôi yêu trăng từ mảnh trăng một, trăng hai, trăng ba, trăng lưỡi liềm cho đến mười sáu trăng dậy thì.
– Khanh!
Tôi quay lưng lại đi vào. Trước máy tivi là cuộc họp mặt gia đình hằng đêm, cỗ ti-vi của Nghiễm mang từ cao ốc về. Tôi ngầm đến để ý không khoái cô ca sĩ nào hết, chàng chê cô thì mắt lươn, cô thì mắt lòi, cô thì trán ngắn, mũi to mặt mày hãm tài, thân thể lạnh như thây sắt.
Nghiễm ngồi bên Trâm giữa bầy em nhỏ bám vây chung quanh, Nghiễm nhìn tôi nói:
– Anh vừa vào lục trạn chén bát. Cái chén cái bát nào rửa cũng không sạch, son quánh thì chùi còn dính cả mỡ…
Mặt chàng nhăn như đi dưới nắng, chàng đưa hộp bia Úc Đại Lợi lên miệng tu. Nghiễm tiếp: – Đũa phải rửa từng chiếc một, không phải cầm cả nắm chùi chùi đại khái vậy đâu. Lại còn cái trạn chén
bát đậy không kỹ chuột gián nó vào.
Tôi ngầm nghe cơn đau tê nhẹ nhỏ từ một cái xé rách vừa phải, tôi ngầm nghe một đường máu chạy ngược làm chưng hửng mọi khuôn mặt rồi từng sợi mao quản lao xao vùng dậy đả kích tôi. Thảo hì một cái trầm giọng:
– Tối nay con Uyên rửa chén bát đấy anh Nghiễm ạ. Nhà em ăn bẩn ở dơ quen rồi. Nghiễm quắc mắt:
– Sao Thảo nói như chửi vào mặt anh vậy? Anh có thiện chí xây dựng. Sức khoẻ của chúng ta thật cần thiết để làm việc mà. Vâng đó là chân lý của vệ sinh. Nói đến chân lý của vệ sinh thì hết tế nhị, hết khôn ngoan.
Mẹ leo lên lầu lật đật hỏi:
– Chi rứa Khanh? Có phải là gây lộn không? Có thật là gây lộn không? Ai gây lộn với ai?
Con gây lộn rồi. Tiếng nói của con đang quật tiếng nói kẻ khác. Nhất định có tiếng nói đắng chát của con trong cuộc gây lộn này. Con đang mở miệng, đang nặng mặt, quắc mắt lườm chồng con, lườm em con. Hiện diện ở đây là Nghiễm, hiện diện ở đây là Thảo, là Trâm, là Cúc, là Út… ngôn ngữ của mọi người chùn xuống, chùn xuống chấm đất, mọi người không rướn giọng, không nhấn tiếng, nhưng mọi người pha giấm, mọi người vắt chanh, mọi người bóp khế… Mẹ ơi con chua lắm rồi. Mẹ ơi, an ủi con bằng gáo nước lạnh. Khổ sở con, hãi hùng con, cơ cực con, con đứng ở giữa những lời nói nhọn hoắt, con bẹp dĩ trước những dồn ép sắc cạnh. Nghiễm kéo rị con bên phải, đàn em con giằng con bên trái.
– Anh Nghiễm, hãy rút lại lời nói, con Trâm con Thảo hãy xin lỗi anh Nghiễm. Tại sao mọi người xáp lại tấn công tôi. Tôi đứng ở giữa cheo leo. Tôi đứng ở giữa nức nở. Vị trí trung ương giữa mọi người là tôi.
– Anh Nghiễm tha cho em. Trâm, Thảo tha cho chị. Vị trí trung ương là tôi, là tôi.
Tiếng nói có ngấn nước mắt. Đôi mắt tôi khóc xuống đôi má tôi, nước mắt chảy xuống má qua hai mụt ruồi đây này, hai mụt ruồi chung thủy tình nghĩa.
Thảo cầm tay tôi nhìn sang Nghiễm:
– Anh Nghiễm, qua tình yêu chị Khanh, xin anh tha lỗi cho em.
Tôi vùng chạy xuống thang gỗ vào phòng đắp mền nằm co rút. Nước mắt hình như nóng hơn khi tôi khép hai mí lại. Ướt đẫm cơn khóc câm, tôi hình dung ra những chuyện tiếp diễn từ buổi sáng đầu tiên tôi về lại nhà cha mẹ: ngày của Nghiễm không phải là một khối thời gian để trắng mà dán đầy công việc, chàng còn bận công chuyện liên miên nên giấc ngủ của chàng chẳng bao giờ cũng bắt đầu từ nửa đêm đến tám giờ sáng và từ hai giờ chiều mới được ngủ lại giấc trưa. Cái tủ lạnh để trong phòng hai vợ chồng. Trong đó là bia là trái cây, là nước lọc, là fromage, jambon, pâté, giấc ngủ chàng bị dựng dậy từ sáu giờ sáng vì tiếng mở tủ lạnh lách cách cả các em tôi vào lấy nước lọc. Chàng nằm trên giường theo dõi bước đi, bước chạy của từng đứa, cánh tay từng đứa dang ra mở tủ đóng tủ. Đến ngày thứ sáu cái tủ lạnh mở không ra đóng không vào. Nghiễm bảo:
– Những đứa em gái của cô sao nhiều đàn ông tính, đãng trí, buông thả, dễ dãi, cẩu thả. Cô phải bảo với chúng là đồ vật cũng có tri giác, đồ vật cũng biết đau.
Hai mí mắt tôi bắt đầu đỏ, sửa soạn những giọt lệ:
– Vâng, vâng, tôi sẽ không cho chúng thọc tay vào cái tủ lạnh này nữa.
Buổi trưa ngủ dậy, nhìn Trâm sửa soạn đi làm, tôi nói:
– Cái tủ lạnh anh Nghiễm mua từ cái lứa nhập cảng đầu tiên. Người ta cho trả góp đấy… bảy tám năm rồi.
– Ừa ừa… mai mốt chị làm kem cho tụi em ăn với nghe!
Tôi không nói lại với Trâm cả cái chuyện tủ lạnh buổi sáng đóng không vào, mở không ra. Anh rể! Anh rể! Gái Huế quan niệm anh rể là anh ruột, anh rể cũng hy sinh lớn như anh ruột. Giữa anh rể và em vợ là những bờ biển đẹp, ấm nồng, những ranh giới loãng mát tình ruột thịt. Tên tuổi những ông anh rể lý tưởng người Huế là đề tài lớn giữa những buổi cơm: Chị Hoa mỗi một tháng gởi năm nghìn đồng về nuôi cha mẹ. Con Nguyên đi dạy học ăn vào lương chồng, lương của con Nguyên bỏ vào bao thư tháng tháng gởi về cha mẹ. Anh Đạm
nuôi bốn đứa em vợ trong nhà. Ông Tướng Ích mỗi tuần cho máy bay quân sự ra Huế đón ông gia bà gia vào Saigon chơi. Con Huyền chuyển bụng được chồng cõng đi đẻ. Thằng Phiên làm rể nhà ông Trịnh thật hiền lành, dễ thương, tội nghiệp, việc gì cũng gánh làm lấy, cái đinh trên tường rơi xuống là lấy búa đóng lại ngay…, tội nghiệp làm tới bác sĩ mà buổi cơm nào con mụ vợ cũng chỉ kho cho món thịt kho tàu, tội nghiệp, người chi mà hiền như bồ tát. Đời bây giờ con gái có hiếu hơn con trai, càng đẻ nhiều con gái càng được nhờ.
Bà cô lớn nhất họ một hôm đến thăm bảo chúng tôi:
– Gái Huế tưởng hiền mà té ra không hiền. Hiền là hiền chung, hiền tổng quát đối với tất cả mọi người, nhưng riêng với chồng thì dữ, rất dữ.
Mấy cô cháu cười ha hả cơ hồ bay cả mái nhà, bà cô tiếp:
– Mà phải dữ mới được. Mấy đứa con tau đứa nào cũng ăn hiếp được chồng cả… ha ha… ăn hiếp chồng sướng lắm tụi bay ơi… ha ha. Hắn có mê mình hắn mới để cho mình ăn hiếp. Anh chị này, thằng Hạnh rể ông phán Tri đó mà, một lúc đem về cho cha mẹ vợ mười ki-lô yến sào.
Hồi còn ở cao ốc, một hôm tôi bảo Nghiễm:
– Sao mà gái Huế đi đâu cũng được người ta thương. Có lẽ gái Huế là những người vợ toàn chân toàn thiện toàn mỹ.
Nghiễm trề môi:
– Gái Huế đầu hôi lắm. Anh quen cô nào đầu cũng hôi!
– Anh giao thiệp sát vậy hả? Anh kéo đầu người ta lại để ngửi hả?
– Huế mưa nhiều lạnh lẽo, tóc gái Huế dài nên họ lười gội đầu.
– Huế trồng rất nhiều cây chùm kết và cây dứa dại cho gái Huế gội đầu. Tóc gái Huế sực nức thơm tho. Huế còn trồng rất nhiều chanh, gội đầu không rít tóc.
Cơn khóc khô rồi, tôi đưa tay vuốt tóc và mở mắt ra. Trong ánh điện màu sữa béo, Nghiễm ngồi không uống bia trong một tư thế nặng nề trầm mặc. Cánh tay dài đang cầm ly bia, cẳng chân dài chống lên đôi dép dài, thân hình dài mặc chiếc áo lót dài. Tướng ngũ trường là tướng cầm tiền không đậu. Tướng ngũ trường dài tay dài chân và hơi thở cũng dài thổi phù những tờ giấy bạc tả tơi tan tác.
Nhưng cánh tay dài khéo tiêu tiền cũng là cánh tay khéo giữ của. Nghiễm sắt son tận tâm tận lực giữ gìn đồ đạc. Chàng lau cái tủ lạnh bên ngoài thật bóng loáng, chàng chùi rửa biểu tượng sạch trơn sạch trợt để những chai bia đứng trong đó, để những chai rượu nằm trong đó, chàng phủ cái máy thu thanh bằng tấm khăn nhung u tối mướt mịn, thơn tay phiên phiến lau từng cuộn băng tròn trĩnh và cấm không cho trẻ con sờ vào cỗ vô tuyến truyền hình, Nghiễm bắt tôi giặt khăn tay bằng xà bông dưỡng da phụ nữ.
Chàng giữ gìn đôi giày, giữ gìn cái máy chụp ảnh, nâng niu cái gạt tàn thuốc lá, trân trọng cái kệ sách lớn, cho đến tấm gương con soi mặt trị giá năm đồng bạc chàng cũng cất giữ tám năm trường nguyên vẹn, và cái búa cái kìm cái kéo cái kim của chàng không bao giờ bạ đâu bỏ đó. Chàng cẩn thận tỉ mỉ, âu yếm yêu thương tất cả những tài sản nhỏ, giữ gìn những gì tư hữu hơn tất cả những những đàn ông, và qua mặt tất cả những người đàn bà. Đức tính đó là một căn bệnh, đức tính đó là một cái tật, cái tật tốt đó là mấy mươi lần va chạm vào tôi đau đớn.
Trâm trề môi:
– Trời ơi, tôi ăn cơm trọ mòn răng, tôi ở nội trú chung chạ với nữ sinh viên trường kỳ tiểu thuyết ra. Tôi tiếp xúc với bao nhiêu con bạn ích kỷ một cách kỳ cục, bo bo giữ của, bút máy đồng hồ cất thật kỹ, nâng niu búp bê, bợ đỡ máy hát, tỏ ra hết sức yêu thương đồ vật tôi gặp đã nhiều, nhưng không ai si tình với đồ vật một cách quái gở như Nghiễm cả. Chắc anh uống rượu nhiều, ma men nó ám hại một vài sợi dây thần kinh.
Nghiễm thường xuyên mắng tôi: “Em thay áo quần sao cứ vất ra giường?”. “Trước khi đi phố em đá đôi dép vào gầm giường đi”. Có lúc chàng kêu lên: “Cuộc sống độc thân của anh kéo dài gần bốn chục năm, anh lủi thủi tổ chức đời sống, anh đơn côi sắp xếp chỗ ở. Sự ngăn nắp thứ tự, cẩn thận giữ gìn đã dán sát vào với cuộc sống độc thân…”.
Tôi lườm:
– Bộ tiếc lắm hả? Trở về building đi, cam đoan không thèm giữ lại, không làm khó dễ.
Cái việc Nghiễm không ăn được món Huế, không chịu ăn món Huế đánh đau tự ái của cả gia đình, tôi hướng về ai cũng gặp những khóe nhìn bất thông cảm, những âm thầm im lặng mang sức nặng của trăm nghìn cân đá. Đôi mắt tôi luôn cân cấn hình hài giọt lệ thon tròn chỉ chực trào ra nằm dọc trên má; tôi cảm thấy tái tê nhức buốt tới tận mấy tỉ chân tóc trên da đầu. Buổi cơm, gia đình tôi thường xuyên dọn ba món: món xào, món mặn, món canh nấu theo kiểu Huế. Giờ đây phải có một món được thay thế. Hoặc một tô canh Bắc kỳ, hoặc một đĩa đồ xào Bắc kỳ, hoặc một món mặn Bắc kỳ. Mỗi buổi sáng mẹ đi chợ tôi thường kèm lời gửi:
– Mẹ mua cho con một bìa đậu phụ với lạng cà chua để về con om.
– Mẹ mua cho con chục con cua đồng, hai bó rau đay với mười đồng cà pháo.
Mẹ nghiến răng:
– Bắc kỳ, Bắc kỳ, Bắc kỳ… tao dạy cho mi từ nhỏ bao nhiêu công phu thượng thừa về cách nấu ăn món Huế, bây giờ mi xóa bỏ tất cả những công phu cũ, để học những công phu của người ta…
– Mẹ nhớ mua cho con một chục đồng cua đi, mà mẹ lựa cua cái.
– Cua đồng chi, rạm, ba con rạm mà đi gọi là cua đồng…, bày đặt.
Trâm đứng bên cạnh tí toáy bảo Thảo:
– Người Bắc kỳ sao giông giống người đạo Thiên Chúa. Người đạo Thiên Chúa mà lấy người đạo Phật thì ít lâu sau người đạo Phật nhất định bị cám dỗ theo đạo Thiên Chúa liền. Còn người Bắc kỳ mà lấy người Huế thì người Huế nhất định phải ăn món Bắc kỳ.
– Không phải mô, tùy theo đàn ông hay đàn bà chớ. Nếu một người đàn bà Bắc kỳ lấy một người đàn ông Huế thì nhất định mụ ta phải nấu món Huế cho chồng ăn.
Nghiễm ăn thật ít, hai chén cơm lưng lưng mỗi bữa và miệng chàng rộng quá thì chàng chỉ ngoạm hai cái là hết chén cơm, nên mỗi buổi ăn chàng ngồi chưa nóng chỗ đã vội đứng dậy. Trong mâm cơm có hai món Huế với một món Bắc, người xứ nào ăn món xứ đó và tôi thì ăn lung tung không quê hương không xứ sở. Tôi đẩy đĩa cá nục đến trước mặt Nghiễm:
– Anh thời thử một miếng Huế.
Tôi kéo đĩa đậu om cà quay sang mẹ:
– Mẹ thời một miếng Bắc kỳ.
Nghiễm gắp món đậu vào bát tôi:
– Em ăn đi, em phải tập ăn đậu chớ. Dân Bắc kỳ khôn lắm, không có gì bổ bằng đậu nành. Mấy người đi tu quanh năm ăn toàn đậu.
Trâm kê miệng vào tai tôi:
– Chồng chị là thằng cha đậu hũ thôi.
Nghiễm ít khi ăn cơm nhà, chàng kết bạn thật nhiều ở dọc đường dọc sá cuộc sống. Tình chàng gởi chu đáo cho những người bạn. Ba phần tư đời chàng là bạn, một phần tư đời chàng là vợ. Chàng nói:
– Anh nhiều bạn lắm vì anh chơi tốt. Ngoài cơm ra tình bằng hữu là một thứ tình no đủ. Họ hàng hả? Họ hàng chán lắm… Họ hàng, anh muốn đá mỗi thằng một đá. Nghề viết văn hay thất nghiệp lắm em ạ, bạn bè có thể nuôi no anh hai tháng thất nghiệp.
– Họ hàng bên anh chắc anh đá bằng cú đá thường. Họ hàng bên em chắc anh đá bằng cú đá song phi.
Bạn bè của Nghiễm, một tham dự vào sâu tình cảm và tâm trí. Bạn bè của Nghiễm, đó là những cái bình, cái tách, cái chai, cái vò chứa đủ thứ rượu. Những bàn tay bằng hữu góp gạo làm đầy đám cưới của chúng tôi, cũng như những cặp mắt bằng hữu đã thoáng thấy đời tư của tôi suốt cuộc đời mòn đơn thân con gái và những cặp mắt bằng hữu cũng đã thị thực đời tư của Nghiễm. Bạn bè của Nghiễm còn là nơi tri ân dài hạnh phúc hồng của chúng tôi và bạn bè của Nghiễm những đóa hoa hường trong cơn chàng bệnh hoạn.
Chàng đã mời tôi về cao ốc thay thế chàng sống độc thân và bây giờ chàng đã trả tôi về nhận lại dáng
dấp cô đơn cuộc đời cũ giữa gia đình xô bồ bầy em gái. Chàng lại có mặt thường xuyên trong những cuộc chơi lớn đi suốt những buổi trưa không về. Có những buổi tối tôi đã bóp nát cơn khóc nói với chồng:
– Anh bây giờ không còn gì để dính vào em nữa sao?
– Bây giờ anh chỉ còn dính với em những buổi điểm tâm thôi!
Có lần Nghiễm đã cười hề hề:
– Anh đã gửi em vào cái ký túc xá đẹp nhất cuộc đời, anh gởi em về với quê hương ruột thịt của em… thì anh yên tâm rong chơi chớ sao! Em vui vẻ với cha mẹ, với em út, là anh yên tâm đi chơi.
Có lần chàng trả lời:
– Em có gia đình, anh không có một gia đình riêng với em… nếu có một tổ ấm riêng tư, anh ở nhà hoài hoài.
– Về đây ở tạm là hoàn toàn tự ý anh.
– Bộ hồi ở building em không nằng nặc đòi nay đi mai đi… nào là mồ mả đẹp, nào là phường bất lương…
– Anh là mèo, em là dưa cải. Em muốn anh tha em đi tới, chớ em không muốn anh tha em đi lui trở lại làm thiếu phụ trong gia đình em.
Một buổi tối Saigon mưa ào ạt như một cuộc tấn công lớn, mưa xiên ngang xẻ dọc đâm xoi xuống mái ngói, mưa đổ ộc, mưa trút nhào những ống cống thành phố uống nước không kịp. Đường ngập lụt nước tràn vào nhà đầy trôi đồ vật lừng thừng. Gia đình đóng cửa, leo hết lên lầu gỗ phiền muộn nghĩ đến việc rửa nhà khi con nước rút.
Cha nói:
– Tối nay ngủ hết trên lầu vậy.
Tiếng mẹ:
– Con Khanh phải ngủ dưới nhà mở cửa cho thằng Nghiễm.
– Nó không về đâu!
Thảo vô chuyện:
– Cơn mưa càng khiến anh không thèm về nhà mình.
Tôi thản nhiên:
– Ảnh không về con ngủ dưới một mình sợ ma lắm!
Thảo nói to và rõ:
– Chứng kiến chuyện chơi bời cũng như chứng kiến cái hạnh phúc của chị mình mà ngộp, mà xốn, mà mờ cả mắt.
Qua mấy hồi hờn giận, cơn mưa tạm nguôi ngoai, tôi định bước ra ban công gỗ nhìn xuống nếu không có tiếng Thảo:
– Đối với anh Nghiễm, chị Khanh phải hơi có một chút thái độ. Đi đi về về không qua một sự kiểm điểm của ai cả.
– Ở giữa gia đình nhà vợ mà không làm dáng được một chút.
Tôi nhìn đằng trước mặt tôi rồi tôi nhìn tôi trên vách. Nỗi cô đơn là một khối lớn bề bề chiều cao chiều rộng, nỗi cô đơn to như ngọn đồi sừng sững, nỗi cô đơn đếm được bằng vô lượng con số. Tôi nuốt tiếng thở dài nhỏ rí như tóc xuống cần cổ khi tiếng Thảo là ngôn ngữ nhẹ, nổi lềnh bềnh trên bình diện ý thức tôi câm nín.
– Chị Khanh phải biết: hạnh phúc là hạnh phúc riêng của chị, đau khổ là đau khổ chung cho cả gia đình. Con bé Út bước mạnh làm sàn gỗ xôn xao lay nhẹ. Màn ảnh nhỏ trên cỗ ti-vi run giật lập lòe rồi không
phát hình được nữa. Có tiếng lay cửa ở nhà dưới rồi có tiếng Khanh ơi, Khanh ơi. Tôi bật đứng lên nhón gót chạy nhẹ xuống lầu nghe tiếng mẹ gởi theo, khéo khéo cầu ướt trợt té. Tôi mở cửa cho Nghiễm và nói, tưởng anh không về. Mặt Nghiễm đỏ gay tóc dính dán vào đầu như đội mũ bê-rê, chiếc áo sơ-mi đắt tiền lấm lem những vết bẩn xệch xạc sút mất hai cái cúc. Tôi nói:
– Phải may cho anh một chiếc áo kaki khắc khổ để anh đi chơi với đám bạn bè trứ danh của anh.
Một hôm Nghiễm ngồi nhà uống bia bên cạnh chúng tôi quây quần xem ti-vi. Những cô gái Chàm mắt ngây ngất hát những bài ca Việt, những bài ca thời thượng rất gần với cải lương, và, cuối chương trình là phần phô diễn nghi lễ cùng phong tục người Chiêm. Màn ảnh nhỏ phơi ra cảnh đám cưới tại nhà chàng rể, người thụ động trong cuộc tình duyên. Kẻ sắp lên xe hoa về nhà vợ, kẻ sẽ đánh mất cuộc đời độc thân quỳ xuống ôm lấy cha mà hôn, ôm lấy mẹ mà hôn, tha thiết chuyện trò với các em. Cả gia đình đều quỳ và ngồi trên đôi chân của mình ngóng đợi những người bằng hữu đến chia vui. Người mang hỉ sự đầu tiên đi vào quàng từ đầu xuống tấm khăn màu rực rỡ thêu hoa lũng, tay không mang đồ mừng nhưng miệng đã dành sẵn bao nhiêu điềm lành để chúc tụng. Người khách tươi cười thứ hai là một cô gái Việt eo thắt lưng ong, đi vào cũng quỳ xuống và ngồi lên chân rồi được gia chủ yêu cầu hát một bài tình ca dành cho đám cưới. Một cô gái Chiêm đứng lên đáp từ bằng một bài hát nặng lòng yêu quê hương xứ sở. Người Chàm theo chế độ mẫu hệ, những thiếu nữ ngẩng mặt lên hãnh diện đi cưới chồng và đám cưới là đưa rể chứ không phải rước dâu. Gần đến giờ bắt rể những người khách vội đứng lên nói thêm lời chúc lành rồi ra về. Đám cưới buồn thiu không ăn không uống, còn lại chàng rể giữa gia đình chàng. Chàng được người ta gắn lên đầu chiếc vòng đẹp với một chiếc khăn dài rộng xấu xí, chàng gạt nước mắt lạy biệt cha mẹ rồi bị điệu lên xe hoa, tháp tùng thân mật có mấy đứa em của chàng. Cha mẹ chàng ở lại không tham dự cuộc đưa rể.
Mẹ xem xong chép miệng:
– Phong tục Việt Nam thì cha mẹ không đi đưa dâu, còn phong tục Chàm thì cha mẹ không đi đưa rể. Tôi lên tiếng:
– Con gái Chàm ế chồng nhiều hơn con gái Việt nữa. Nạn trai thiếu gái thừa thiệt là trầm trọng. Có nhiều gia đình đẻ mười người con gái còn nguyên cả mười người… dòm cùng cả nước không còn một tên đàn ông để bắt rể.
Thảo nói nhanh như bẻ que:
– Ừa… ừa… con trai Việt Nam có thiếu thì con gái tạm lấy Mỹ, lấy Phi, lấy Đại Hàn, lấy Đồng minh, còn con gái Chiêm thiếu trai Chiêm thì nhất định ở ế chớ người Việt Nam thì không bao giờ họ lấy.
– Tiền nhân của họ đã đặt ra cam kết như vậy vì oán hờn người Việt đã tiêu diệt người Chàm. Nghiễm đặt ly bia xuống gật gù nhỏ:
– Anh cũng bị người ta bắt rể!
Đôi mắt Thảo là một vòng tròn ngạc nhiên, một vòng tròn tra hỏi, Nghiễm tiếp:
– Ở ngoài Bắc người ta quan niệm rằng thằng đàn ông ở rể là một điều điếm nhục, ở nhà vợ là một thằng rể hèn.
– Người Huế quan niệm đó là một thằng ở rể bất hạnh.
– Ở Bắc chỉ thằng nào tồi lắm mới ở rể.
– Ở Huế thằng nào sang lắm mới ở rể được.
– Anh ở cái nhà này, bao nhiêu thằng nghĩ là anh ở rể, chúng nó chế anh ghê quá.
– Anh ở cái nhà này bao nhiêu người tôn anh làm lãnh chúa.
Nghiễm cười khẽ rồi mang ly bước xuống nhà, tôi cầm mấy vỏ chai theo sau.
Nghiễm nói:
– Đường đường một đấng như thế này mà đi ở rể.
– Mình dẫn mạng lại chứ ai mang Honda lại đón mình đi đâu.
– Anh chiều em hết sức rồi đa.
– Sao anh không thuê nhà lẹ đi!
– Nhà Saigon bộ tưởng dễ kiếm lắm sao?
– Anh nên nhớ là mình đến đây mình xin ở rồi mọi người rút hết lên lầu nhường tầng dưới cho mình.
Có nhiều đêm tôi đã mơ thấy ngôi nhà thềm trắng thân yêu ở Huế hóa thân thành luồng gió bay vào đáp xuống một vị trí trung tâm thành phố gần chợ, gần trường học, gần nhà thương. Có nhiều đêm tôi đã ao ước đánh đổi tất cả hiện tại để trở lại lấy một phút cô đơn con gái, tôi muốn đổi hơi ấm để lây sự hàn lạnh, tôi muốn đổi cả vốc tay vốn liếng để trở lại bàn tay trơn, tôi muốn đổi tất cả những gì mình đang có để lấy một hư vô sương khói. Nghiễm đã bao lần kêu, óc gia đình của em lớn quá, quá trịnh trọng, động một tí là mẹ, là Thảo, là Trâm. Nghiễm đã bao lần kêu em chưa đứng hẳn vào vị trí một người vợ. Nghiễm đã bao lần quát lên, con gái Huế sao quá hiếu thảo với gia đình, kiếp sau không lấy vợ Huế nữa. Gái Huế thương em út hơn thương chồng, gái Huế thương cha thương mẹ hơn con ruột mình đẻ ra, gái Huế lấy chồng để làm vì, làm điệu. Hạnh phúc giả, gia đình giả, ái tình giả. Tôi cười nửa nụ:
– Gái Huế quý như trầm, như quế, nên cha mẹ vừa gả chồng vừa tiếc, nên cha mẹ không an tâm quay lưng khi hết bổn phận mà vừa đi thụt lùi từng bước vừa ngấp nghé nhìn cuộc đời riêng của con, vừa muốn tham dự cuộc đời riêng của con, và người con gái Huế, dù có đứng trong hạnh phúc nào đi nữa cũng luôn luôn mếu máo trông về ngưỡng cửa sanh thành.
Nghiễm muốn liệng đi túi cơm trên vai của một kiếp người, đài hạnh phúc của chàng là bầu rượu. Buổi sáng chàng không dằn lòng với một cái gì cả, buổi trưa chàng ăn lưng bát cơm, buổi tối chàng ăn nửa bát cơm. Lượng số bia ba với ba vào dạ dày chàng có ngày lên tới hai mươi lăm chai. Tôi buông lá cờ trắng trước đầu hàng đạo quân rượu mạnh, Black and White ơi, ta chào thua mi, Jonhie Walker ơi, mi đã thắng, Martell ơi, mi oai hùng quá, Champange, Gin, Bisquit, Vin…, ta đại bại, đại bại trước một lực lượng đồng mình ghê gớm.
Tôi la lớn:
– Bợm ghiền yêu quý, có ngày anh đi đến chỗ tự sát.
– Ngày xưa anh còn hút thuốc phiện nữa, bây giờ là tu tỉnh nhiều lắm đấy.
– Anh Nghiễm ơi, anh có biết là hôm kia anh bị gió vặt, anh nằm thẳng cẳng xẹp ve trên giường, tay anh lạnh, chân anh lạnh, em phải đứng lui thật xa, đặt cái chổi lông gà trước mũi anh xem anh có còn thở không.
– Láo lếu!
Tôi nhìn bức tường rịn nước âm ẩm, nhìn bức tranh đen đỏ về người nghệ sĩ ôm không nổi cây đàn, tôi sực nghĩ đến hộp phấn Aver mới mua hồi chiều chưa mách lại với Nghiễm. Bộ mặt tôi cần trang trí cũng như bức tường cần quét vôi. Tôi ôm cái đầu Nghiễm:
– Anh Nghiễm ơi, em vừa may hai cái áo dài ráp vai ngắn lên gần tới đầu gối như lính thú đời xưa. – Lại thời trang.
– Thời trang gì, ngày xưa bà Trưng Trắc, Trưng Nhị, bà Bùi Thị Xuân, Đặng Thị Huệ, bà Huyện Thanh Quan, bà Đoàn Thị Điểm, bà Hồ Xuân Hương đều mặc áo ngắn củn.
– Ừ, thôi em cũng nên may một cái áo ngắn tới rốn mà mặc.
– Anh dám cho em mặc áo tới rốn không? Rốn em đẹp như rốn tài tử, không sâu mà cũng không lồi, không to mà cũng không nhỏ và không bao giờ có ghét bẩn.
– Ngày nào cô không dùng ngón tay nhọn mà moi.
– Ngoài cái rốn đẹp ra, giữa bụng em còn có một cái dấu hồng thập tự.
– Bụng ai có một đường đi xuống là được chồng thương đấy em ạ.
– Bây giờ em mới biết cái rốn là tối đa quan trọng để mặc bikini, ngày xưa em cứ tưởng là để moi moi chơi. Bây giờ các cô thích kéo quần xuống dưới rốn để các ông kéo áo lên thấy cái rốn đẹp. Anh biết, bọn con gái Tây phương đứa nào lỡ có cái rốn xấu là buồn vô hạn.
Tôi nằm lăn ra giường quay mặt vào vách kéo áo cúi xuống nhìn bàn tay đặt lên bụng. Bàn tay tôi nắn nắn, ngón tay trỏ tôi ấn ấn, bỗng tôi kêu rú lên một tiếng vô cùng hãi hùng, vô cùng đau đớn.
– Trời ơi!
Nghiễm vụt chồm tới:
– Cái gì vậy em?
– Em ưng có thai quá!
Mặt Nghiễm đo đỏ và đực ra một lát ngắn rồi tay chàng đưa ra cùng với miệng cười: – Đưa cái rốn đây!
Tôi hất tay, tôi đạp chân, mắt tôi mờ ngấn lệ:
– Không được, không được, ai mô nằm nấy, ngưng chiến, ngưng chiến da beo.
Tôi nhảy phóc xuống giường, lật đật tra chân vào dép:
– Anh quên rồi sao? Anh quên áp dụng Ôgin ngược để có thai sao?
Tôi chạy vụt ra lật đật leo lên lầu. Trâm đang viết vội ngẩng lên:
– Cái chi rứa, có cái chi mà mặt đỏ lên dữ quá như mấy nhà đạo đức khi đọc văn tôi vậy?
– Mi đang viết đó hả, cho tau gửi vào bài câu này: “Hạnh phúc đôi khi là một tên cướp đuổi nàng chạy như chuột”.
– Nàng là ai?
– Tau.
– Chị xuống nhà ngủ đi rồi mai dậy uống sữa cho mập.
Tôi ôm lấy Nghiễm, tôi ôm lấy chiếc gối dài nồng nàn êm ái, tôi hôn Nghiễm, những gốc râu trên mép chàng hôn trả lại tôi thật nhọn thật tê mê, tôi giữ cánh tay chàng, tôi giữ lấy sự bảo trợ ghê gớm vững vàng nhất. Hạnh phúc có một sự hiện diện không nghe được những lời kêu gọi, một sự hiện diện khi điếc khi đui khi mờ khi sáng. Tôi biết, rằng hạnh phúc không nằm trên những món ăn Huế, không nằm trên những món ăn Bắc, không nằm trong những chai rượu, không nằm trong tủ lạnh. Hạnh phúc có địa chỉ của hạnh phúc. Địa chỉ của một làn khói, địa chỉ của một đám mây, địa chỉ của một hơi gió.
Tôi lột những cái mai để riêng ra rồi cho tất cả số cua đồng vào cối giã nhỏ. Sắp sửa lọc lấy nước lọc thì Thảo đi học về.
– Ô hô ai tai, bà Khanh xuống bếp, trưa nay lại ăn món Bắc nữa rồi.
– Nói nho nhỏ kẻo anh Nghiễm nghe.
– Chị làm món chi rứa?
– Bún riêu.
Thảo trề môi:
– Bún riêu bún riêu cua đồng cua đồng… Ba con rạm giã giã nát bấy bầy ra, thọc tay vào vọc vọc rồi rửa, bẩn ơi là bẩn, rồi bày đặt gọi cho văn vẻ là bún riêu, không có bún riêu, bún rạm, bún rạm phải kêu là bún rạm.
Bữa ăn bày ra quanh chiếc bàn sắt tròn. Nghiễm cúi xuống húp sùm sụp vừa nhai vừa nói mau như máy không ai nghe rõ câu gì. Nghiễm bảo tôi:
– Lấy thêm mắm tôi đi em.
– Lấy ruốc, bún rạm phải ăn với ruốc, người Huế gọi mắm tôm là ruốc. Còn thịt chấy thì người Bắc gọi là ruốc. Hồi còn ở Huế, một hôm tôi hỏi một anh bạn người Bắc: Buổi sáng anh ăn gì? Anh trả lời: Tôi ăn bánh mì với ruốc. Tôi nhăn mặt trợn mắt: Buổi mai mát mẻ mà ăn cái gì tanh tưởi thối tha vậy?
Tiếng Nghiễm cất lên:
– Người Huế thật dốt, cá chép mà không ăn được, món ngon nhất lại đi vứt.
– Người Bắc u mê mới đi ăn cá gáy. Xứ Huế ai cũng thờ Phật… cá gáy là cá sẽ hóa rồng, ai mà dám ăn. Mẹ nói tiếp:
– Đất Huế là đất vua chúa. Mình vua là mình rồng, cốt vua là cốt rồng, nên người Huế không dám ăn cá gáy sợ phạm tội khi quân.
Thảo ngon lành:
– Huế là chốn kinh kỳ vua chúa nên người Huế nào cũng thông minh.
Nghiễm vỗ vai vợ:
– Người Huế chỉ làm một ngón tay của người Bắc. Người Huế chính là người Bắc bị trục xuất ra khỏi Bắc kỳ. Nguyễn Hoàng đánh không lại Trịnh Kiểm mới đào tẩu…
Thảo, Trâm vụt nhìn nhanh nhau nghi hoặc. Nghiễm tiếp:
– Người Bắc là người khả ái nhất… bởi đó mới có câu: “Gái miền trung thương trai xứ Bắc, trai Cửu Long mê gái sông Hồng”.
Trâm rùn vai:
– Trai Nam kỳ tui còn mê được, chứ trai Bắc kỳ thì lạy tơi cả nón.
Thảo rướn giọng:
– Tui mà lấy phải thằng chồng Bắc kỳ chắc là tui ly dị ngay đêm tân hôn.
Tôi cảm tưởng hình như đôi đũa cũng biết rùn vai, chiếc muỗng ngâm trong chén nước mắm cũng biết phát âm, đĩa hoa chuối thái mỏng cuộn tròn lại ngơ ngác và đĩa đậu phụ rán phồng đã xịu mặt. Miệng tôi ngậm câm, tôi không nhìn ai trong mâm cơm này nữa, tôi quay lại nhìn tôi, nhìn tiếng hát đang se sẽ thành hình trong tâm tưởng: “…Khi trót yêu người rồi, xa cách nhau vì đời, hận tình ư ứ ư ừ ư…”. Bữa ăn kéo dài như một cuộc hội thảo ngắn. Cơn nóng hầm lên đến độ tối đa mỏi mắt không thể tưởng tượng. Giấc trưa không ngủ được lại khiến tôi đưa bàn tay lên thăm dò sức khoẻ của đôi má. Bác sĩ Spock và bao nhiêu người khác cũng bảo phải ngủ trưa mới đẹp, mới không cau có, mới trẻ, mới căng da ra. Một chị bạn sau phút dỗ dành cơn khóc của con đã thuê xích lô đi một vòng Saigon để xóa tan vết hằn âu lo cáu giận trên mặt.
Nghiễm vừa ra đi độ năm phút thì Bích Khuê đến thăm tíu tít cười nói rộn rã trong căn phòng nhỏ. Bích Khuê, hoa hậu Đồng Khánh năm xưa, được một chàng trai Khải Định để hai câu thơ lục bát: “Ai rắc hoa lên chiếc áo hồng Của cô Đồng Khánh ghét mùa đông”. Bích Khuê bây giờ là góa phụ vui tươi với công việc buôn hột xoàn. Bích Khuê đưa khóe nhìn vòng cung quanh phòng:
– Chồng đâu rồi?
– Vừa mới đi.
Áo lụa Huế chở đầy hơi gió, chiếc kính cận gần gũi thân tình, con người Bích Khuê trông thanh thản khô khan, và nhẹ thênh như cánh hạc nội. Tấm thân càng ngày càng hao gầy, càng mỏng ra, đôi mắt mờ đục nhưng chiếc miệng và tâm hồn lúc nào cũng son trẻ, tươi cười, đùa giỡn.
Tháng trước tôi đến nhà chơi, Bích Khuê đưa nắm tay ra khoe: Tau mới mua được một bụm hột xoàn. Người ta bảo rằng buôn kim cương cũng nguy hiểm như ghiền thuốc phiện, nghiện rượu. Cái đam mê gỡ không ra, đôi mắt sẽ chóng mù, con người sẽ chóng chết. Quên ăn, quên uống, quên cuộc đời, suốt ngày Bích Khuê cầm cái kiếng nhà nghề ngồi đến khụm xương sống săm soi, xem xét tỉ mỉ, tường tận từng hạt kim cương. Hột xoàn sáng quá nên mắt nàng mờ đi, hột xoàn sáng đến rợn người nên thân hình nàng héo úa mòn mỏi và trong không gian mù mờ. Từ những chiếc xương khô bắn lên muôn ngàn hạt nhỏ sáng óng ánh rùng rợn, sáng lạnh ngắt làn da, sáng đau đớn như ai cầm quả tim mà bóp, sáng quằn quại đến co rút từng sợi thần kinh. Bích Khuê đưa nắm tay ra nói:
– Tính mạng tau là bụm hột xoàn này.
– Tau không ham rồi đa.
Tôi cầm hai bàn tay Bích Khuê nhìn vào bốn chiếc nhẫn sáng choang hỏi:
– Hạt này 107 ly hả? Hạt này 122 ly hả?
Bích Khuê mở gói bánh bò nướng ra cầm một cái nhai chép chép rồi bảo tôi ăn đi.
– Mấy tay sang bây giờ người ta đeo ngọc chứ ít ai đeo hột xoàn. Ngọc khó mua lắm, lâu lâu mới tìm được một hạt ưng ý, chứ hột xoàn thì cứ có tiền là mua được ngay.
– Rứa hả?
– Chiếc vòng ngọc bẹt bà Liên Nhung ở Tax đó bây giờ lên tới tám trăm năm chục nghìn. Tôi mở quạt máy cho Bích Khuê mát, ăn những chiếc bánh béo ngọt.
– Khanh này, hột xoàn này nước trong lắm, dài lắm, mi mua không ta để rẻ cho phân nửa tiền thôi.
Viên kim cương thật bỡ ngỡ thật xa lạ lớn bằng nửa hạt bắp không thu phục được cảm tình tôi, tôi lúng túng như tên thợ may vụng với sợi chỉ quá dài.
– Ừa… ừa… để tau hỏi ý kiến Nghiễm đã!
Bích Khuê trợn mắt:
– Kiểm soát gắt gao dữ a! Mất tự do quá nhỉ? Tau chồng chết lâu rồi nên lúc nào cũng như ngựa vía. – Tau thì may một cái áo dài cũng không qua mắt được Nghiễm.
Trâm mang chồng sách nặng từ ngoài bước vào trông thấy Bích Khuê liền đứng lại nghẹo đầu cười, đưa một ngón tay chỉ thẳng hớn hở:
– A! Góa phụ vui tươi, tỉ phú xinh đẹp!
Bích Khuê reo:
– Trâm! Đi dạy học về đó hả? Mạnh khoẻ chứ? Ngày mai đã có chồng chưa?
–Trâm cười cợt đặt chồng sách xuống bàn ngồi ngay lên đùi Bích Khuê và quàng tay qua vai: – Chị Bích Khuê dạo này còn đánh tứ sắc với mấy ông tướng nữa không?
– Lu bù, li bì cả đêm.
– Một lệnh năm chục đồng hả?
– Ừa…
Bích Khuê cười mắt nhắm gần hết như ngủ, cười nhiều đến nỗi tôi tưởng mắt kiếng cu ả nàng như mờ đi. Trâm trề môi:
– Ui chà! Được ngồi cùng chiếu đánh tứ sắc với Trung tướng mất lon sướng gần chết nên cười hắc hắc.
Tôi thầm nghỉ: hồi hắn lấy chồng còn nghèo hơn mình, thế mà bây giờ đã đánh tứ sắc với mấy ông tướng một lệnh năm mươi đồng.
Bích Khuê ra về thì Trâm bỏ lên gác vừa đi vừa hát một bài rất dở, một bài không tên mang số hai. Trong mấy chị em chỉ có một mình tôi hát hay và theo dõi rất kỹ các nàng ca sĩ trình diễn ti-vi và nghiên cứu tường tận từng kiểu tóc, tà áo cùng cung cách trình diễn. Nghiễm quen hầu hết các nghệ sĩ. Tôi hỏi chàng sao không cưới một người. Nghiễm bảo xin miễn trả lời.
Tôi leo lên gác hỏi Trâm và Thảo:
– Con Bích Khuê bán rẻ phân nửa cho tao một hột xoàn, có nên mua không?
Hai đứa cùng trả lời rất nên. Thảo còn bảo chị mua đi cho em mượn đeo với. Trâm nói:
– Chị bây giờ thì sắm cái gì còn cái đó. Sắm chiếc Mobylette thì còn chiếc Mobylette, sắm Honda thì còn Honda, sắm nhẫn thì còn nhẫn… Còn không? Các Ngài khéo tiêu tiền quá mà. Anh Nghiễm uống rượu mấy hồi.
Tôi cúi xuống lật mở một cuốn sách đặt gần chỗ ngồi tình cờ đọc hàng chữ: “Chỉ có hai người, vậy thôi. Hai người chung lập một cái xưởng hạnh phúc, yêu nhau, sống cho nhau không còn biết đến ai nữa. Nhưng sống trong cái xưởng đó, mà hai người ước mơ sản xuất một nhi đồng để làm một bằng chứng sống của tình yêu”.
Trâm tiếp:
– Nhẫn đeo xong chuyền lại cho con gái để sau này nó đeo. Ai khen nó, hỏi nó thì nó trả lời của mẹ mình để lại.
Tôi thẫn thờ:
– Ờ… ờ… chiếc nhẫn kim cương… tay mẹ chuyền đến tay con, tay bà ngoại chuyền đến tay cháu gái.
Trời Saigon lúc này thật nóng và người tứ xứ vào Saigon lúc này thật chật. Đi Cấp, chỉ thấy người và người, người đông nhô nhố, vạch người ra mới thấy nước, nhưng hai ngày nay tôi lai mặc áo ấm như những ngày mùa đông tôi ở Huế, như những ngày mùa lạnh tôi đi Đà Lạt. Tôi cảm thấy lạnh ngai ngái, lạnh từ trong ra, lạnh suốt chân tay, lạnh dọc xương sống. Cơm không ăn quà không thèm. Nghiễm bảo tôi chiều nay đi bác sĩ.
Buổi cơm tối đang ăn thì giấc ngủ kéo đến, tôi nuốt vội mấy miếng rồi vào giường đắp chăn lên quá bụng, ngủ thật mùi, thật say đến khi Nghiễm về lay dậy:
– Chưa đầy chín giờ đã ngủ, hồi chiều đã ngủ đến năm giờ mới dậy rồi mà.
Tôi dụi mắt:
– Không hiểu sao mấy ngày nay em ngủ lu bù, ngồi đâu ngủ đó, thấy giường là thèm nằm lăn. – Hay em bị con ruồi Phi châu đốt?
– Không, em bị muỗi Tàu cắn.
Nghiễm nhìn ra cửa rồi nói nhỏ:
– Anh mua cho em con lươn xối mỡ, dậy ăn.
Tôi nghe từ chiếc bụng cồn cào chất chua trào lên đến cổ thì biến thành cái ợ dài.
– Anh cho em ăn ngon mà em lại nghe như một lời tuyên án.
– Bệnh gì mà kỳ vậy, chiều đã đi khám chưa?
Tôi cười:
– Bệnh lạnh, lạnh lùng và lạnh lẽo.
– Thôi dậy đi, lươn xối mỡ ngon lắm.
Ăn vụng, ăn vụng một mình, ăn vụng hai mình, đóng cửa lại. Nghiễm thường mua món ăn về ép buộc tôi ăn một mình trong phòng ngủ. Anh mua cho em trái xoài cát ngon như trong mộng, ăn đi, ăn một mình thôi nhé. Xoài cát bây giờ một chục gần hai nghìn bạc đấy. Này, giữ hộp bánh mà ăn dần đần đấy, đừng cho ai nghe! Kem đây, kem mua ở Tòa Đô Chính; cua rang muối, chim quay ngon vô số kể, đóng cửa lại mà ăn. Nho này, táo này, ổi này, ô mai, đu đủ, khóm…, anh mua cho em ăn một mình, mà chỉ một mình em thôi.
– Anh bực mình em hết sức vậy đó! Mua cái gì cho em, em cũng phân phát loạn cả lên. Tôi ngồi dậy ôm bụng lắc đầu:
– Thèm ăn bánh canh Nam Phổ quá.
Nghiễm thay áo quần ra ngồi uống bia ở chiếc ghế dựa góc phòng.
– Anh Nghiễm này, con Khanh để rẻ cho em một chiếc nhẫn hột xoàn có hai chục ngàn mà thôi à. Anh cho em mua nhé!
Nghiễm không lắc đầu mà vẫn từ chối:
– Thôi, làm việc cực khổ bỏ cha, tay nào còn đeo hột xoàn nổi nữa!
– Không, đáng lẽ chiếc nhẫn bốn chục nghìn nhưng con Bích Khuê chỉ lấy có hai chục nghìn thôi. Con Thảo con Trâm đều muốn em mua.
– Thôi, bỏ đi.
– Em mê mà.
– Không cho mua.
– Em cứ.
Nghiễm sẵng giọng:
– Đeo để làm gì? Em là chúa hay để mất đồ. Mua nhẫn giả ngoài chợ mà đeo.
Lòng tự ái bị cắn một cái nhẹ, một khe khẽ rùng mình căm phẫn nhẹ trèo lên tới cổ. Người đàn bà này chỉ đáng đeo nhẫn sắt. Người đàn bà này chỉ đáng đeo nhẫn đồng, đeo nhẫn chì, nhẫn thiếc và nhẫn giả mua ở chợ Bến Thành, mỗi chiếc chỉ mấy chục bạc. Mỗi chiếc nhẫn chỉ là một con số, và tự nó chiếc nhẫn có muôn vàn giá trị, muôn vàn kỷ niệm, muôn vàn hạnh phúc. Không một con số nào trên bàn tay tôi cả, bàn tay móng cụt và bàn tay nắm lại giữ khư khư những đường chỉ rối rắm giới tuyến cuộc đời tẻ lạnh. Tôi cười gằn, diện tích của cơn giận là cái cười gằn.
– Ta đã đi làm nuôi mình chưa đủ sao còn bắt ta phải cung kính dâng mình lễ vật lớn nữa sao?
Có những cơn khóc gầy, những cơn khóc không đủ số nước mắt, những cơn khóc không hoe hoe đôi mắt đỏ, những cơn khóc không phát tiết ra ngoài mà lạm vào gan phổi. Cơn giận đã bắt đầu sưng sưng và cơn giận cương lớn. Anh Nghiễm, chiếc nhẫn hột xoàn không phải là tham vọng của em, không phải là đam mê, không phải sở thích cao siêu một đời. Tôi bình tĩnh nói:
– Sự đòi hỏi tối cao này em tình cờ mà nói ra, không chuẩn bị mơ ước, không sắp đặt tham vọng, chỉ là một sự xin xỏ rất tình cờ… Thật là vạ miệng. Bây giờ, em hiểu thêm. Lấy anh, em mỗi ngày một hiểu biết thêm về anh. Khó cạy miệng anh cho em một lời an ủi mà chỉ toàn…
– Em luôn luôn chơi chua chồng.
Một cơn khóc không ra gì cho nước mắt vừa đủ ướt, một cuộc tủi hờn không có nghĩa cho miệng môi mím nhẹ, tôi trở cái cổ về bên phải, chiếc cổ ngắn không đủ sức nhìn sự đời, tôi chớp mắt, đôi mắt thu hình loạng choạng những hạnh phúc dập vỡ, tôi cắn tóc, tôi gãi đầu, chiếc đầu méo, chiếc đầu to tôi dại.
– Anh đi làm cực khổ thế này mà tay Khanh nỡ đeo nhẫn hột xoàn sao? Anh nhìn chiếc nhẫn óng ánh, anh thấy có sự không chia sẻ… Em đừng bắt chước ai hết… Chia buồn với chồng em nên để một bàn tay trơn, một bàn tay đeo nhẫn gá nghĩa trăm năm.
Ôi hạnh phúc, hạnh phúc là sớm nắng, chiều mưa, trưa mây, tối gió, hạnh phúc là sự thay đổi tiết mục màn ảnh nhỏ ti-vi, hạnh phúc là chuyện thời sự, là tin vắn trong ngày.
– Anh Nghiễm này, anh giã em như giã cua, anh bằm em như bằm thịt, anh nhồi em như nhồi bột, anh đánh em như đánh trứng, anh đuổi em như đuổi ruồi, em vẫn không đau buồn tủi khổ. Nhưng những lời anh vừa nói đã khiến em gục xuống dễ dàng như con gà con bị gió.
Tôi ngầm tưởng tượng ra vô số phụ nữ sắp theo ba hàng dọc bảy hàng dài trong xã hội đứng chờ phiên mua sữa cho con ngồi, đợt lượt thăm thai ở nhà thương Từ Dũ, đi lướt thướt đầy mặt đường phố hoa hòe rực rỡ điểm trang những ngón tay hột xoàn, những chiếc cổ hột xoàn, những đôi tay hột xoàn. Tôi đừng cùng hàng với họ như cá mè sinh sôi trong một lứa để nhận ra rằng không ai không tham lam, không ai không tham vọng. Và, đối với phụ nữ, thế giới chỉ có một kỳ quan độc nhất là viên kim cương Culiman của Hoàng gia Anh, viên kim cương lớn tướng quý giá nhất thế giới.
Tôi cảm nghe một nỗi ớn lạnh từ bên trong xuyên nhẹ ra ngoài, tôi cảm nghe một nỗi mệt mỏi ngây ngất choáng váng len lỏi choàng lên vừng trán một chút gì chua chua vọt lên cổ rồi nằm lại đó. Tôi rên lên một tiếng ư ử bí mật lặng lẽ dựa lưng vào vách nghĩ rằng mình đang nhuốm một cơn đau với ít nhiều tưởng tượng.
Thức muộn sáng hôm sau, nằm trong chăn trông ra một mảng da trời trắng như mỡ béo, tôi cảm thấy đôi mắt nhức nhối như có những sợi lông mi rụng vào. Hắt hơi liên tiếp, ngáp liên tiếp, tôi nói cho cả nhà biết mình đau và bỏ ăn điểm tâm. Giấc ngủ sáng thật nhẹ, thật ngon. Tôi bỏ bữa cơm trưa và bỏ cả bữa cơm chiều, bụng đói như ăn mày nhưng cổ họng cứ lờm lợm nuốt vào không được. Tôi nghe mấy con em nói chuyện loạn xạ ở phòng ngoài:
– Chết… Mình ăn ba bữa rồi mà bà Khanh chưa có bữa nào trong bụng hết. Một ngày không cơm.
Thảo, Trâm đi vào ngồi lên giường dồn dập khuyên tôi ăn cháo nghe, uống sữa nghe, ăn phở nghe, ăn bò vò viên nghe. Tôi đáp:
– Tụi bay đi mua cho tau hai cái trứng vịt lộn. Tôi mở tủ ra lấy tờ giấy hai trăm – Thôi mua cả chục cái cho cả nhà ăn luôn.
Thảo, Trâm xách trứng lộn vào phòng trải tờ báo lên giường bày ra.
– Anh Nghiễm có biết chị đau chưa?
– Anh đi làm thì tau chưa dậy. Đêm nay chắc mười hai giờ anh mới về, anh đi ăn đám cưới. Trâm vừa nhai vừa nói:
– Ê, người ta nói là cứ mỗi ngày ăn ba cái trứng lộn thì cuối tháng người phì nộn ra như một khu trù mật. Veo một cái, mười cái trứng lộn biến thành mười con số không. Thảo chép miệng:
– Ăn hai cái chọc miệng chọc mồm, em phải ăn ba cái mới đủ.
Trâm nói:
– Mà anh Nghiễm đi đám cưới ai rứa ta?
Tôi cười:
– Biết mô…
Tôi nằm xem hết nửa cuộn tiểu thuyết thì Nghiễm về quăng hai phong bánh khảo ra giường. – Bánh này ngon lắm, em ăn đi.
– Anh cất vào tủ lạnh cho em, ăn hai cái trứng lộn hồi nãy phát ách lên rồi.
Ngày hôm sau, cơn đau có vẻ kịch liệt, hình hài nóng lên ba mươi chín độ, rồi rét run liên hồi. Càng về chiều nỗi nóng càng tăng… Trong cơn mê, có những ly nước mía, ly rau má, nước sinh tố lướt tròn và tôi khát uống, thèm uống một ít mật ong nguyên chất. Trí óc tôi loáng thoáng phác họa hình vẽ một câu hát, câu hát: “…Miệng khô, miệng khô nhớ bát nước đầy, nhớ bà quê mẹ năm ấy. Trời soi, trời soi bốc khói sân nhà. Nắng chiều, nắng chiều thì phơi lúa ra…”. Rồi viên kim cương lớn nhất vũ trụ hiện ra gắn vào chiếc nhẫn tròn nhất thế giới trên ngón tay đẹp nhất trần đời, viên kim cương Culiman vô giá quý phái của Hoàng gia Anh, viên kim cương khổng lồ trùm trọn tất cả tham lam, cùng tham vọng đàn bà, viên kim cương trắng hơn nắng, sáng hơn đèn chiếu lập lòe trên toàn cõi đam mê sôi bỏng. Tôi ôm lấy tóc, cơn nhức nhối như đam bê sôi bỏng. Tôi ôm lấy tóc, cơn nhức nhối như rạn nứt da đầu cùng vừng trán và chiếc đầu tôi hình như to ra chịu châm chích khắp nơi bởi vô số đầu ngọn đam mê nhọn hoắt. Rồi trong cơn sốt đang đưa vèo vèo tôi muốn rủ tất cả bạn trai cùng đi tắm hơi với tôi, những bạn trai đã cùng tôi mê mệt chơi trò tình ái qua ba hồi bảy hiệp đời con gái thăng trầm. Đến tối, cơn sốt tan như sương, người tôi nhẹ bâng bâng trong một thứ khí hậu ôn hòa dễ chịu. Mấy con em đi mua hai cái trứng lộn về cho tôi ăn.
Hôm sau, triều sốt tái dâng, tôi nóng đến toét mắt và tôi lạnh run răng. Ba bữa cơm không có bữa nào chui vào trong bụng. Mẹ và các em xông vào đoán bệnh. Thảo nói:
– Để con đem chị Khanh đi bác sĩ.
Tôi xua xua:
– Đem tau vô Chợ Lớn chữa ở ông thầy Tàu.
Thảo nhìn Trâm:
– Đau cái bệnh gì mà tối đến là ăn hai cái trứng vịt lộn.
Mẹ nói:
– Thôi, tụi mi đừng ăn trứng vịt lộn nữa, trứng vịt lộn có cục chì cứng hại bao tử.
Tôi rên lên:
– Rau muống luộc chưa, cho tôi một tô nước rau tôi uống.
– Thôi ra kêu xe đi bác sĩ cho rồi.
Trâm nói:
– Thôi đừng đi bác sĩ tốn tiền, để chị ở nhà mua đồ về cúng, vừa lành bệnh vừa được ăn ngon. Tôi chau mày:
– Người ta đau bắt chết mà còn giỡn.
Đầu óc lại ngọ nguậy cơn đau nhức, cơn sốt giáng xuống một đòn nữa rồi hàn lạnh lại xâm chiếm hình hài. Hai hàm răng yếu đuối lập cập run với nhau trước tiên. Tôi đắp hai chiếc mền lính và còn đắp thêm cái mền dùng để ủi áo quần. Nghiễm đoán tôi mắc bệnh sốt rừng, bảo tôi cấp cấp đi bác sĩ. Tôi nói:
– Anh đem em đi nhé!
– Thôi ngại lắm! Bảo con Thảo đem đi.
Đôi mắt đong đầy hình hài giọt lệ, tôi nghĩ rằng tôi đang nếm một hạnh phúc nhạt. Đường đi nước bước của tôi lấy cứ điểm từ phòng ngủ tiến vào nhà bếp để gặp mẹ gặp em, đường đi nước bước của tôi không lấy cứ điểm từ phòng khách ra ngoài đường sánh nhịp đôi cùng chồng thung thăng thả bộ. Tôi bây giờ đi xa chi mấy cũng đến chợ là cùng. Đi chợ về chợ nước cá nước tôm ăn mòn mấy ngón chân. Ban ngày đi chợ ban đêm nhìn thằn lằn bò quanh ống đèn trên tường. Tôi nói:
– Tôi thấy trong người yếu lắm, có lẽ tôi sẽ nằm nhà thương.
Tôi nhớ lại một câu nói của Nghiễm trong thời kỳ tiền hôn: “Em buồn, anh sẽ đi mua ô mai cho em ngậm, em đau, anh sẽ cạo gió cho em”. Và tôi đã ngắt lời: Thế em đẻ, anh có băng bụng cho em không? Tận cùng của mỏi mệt tôi mới đi thăm bệnh, bà bác sĩ đường Bùi Thị Xuân bảo:
– Cô có thai!
Cô có thai, tôi có thai. Khanh có thai… Nút chai champange nào bật mở với tiếng kêu chờ đợi, cơn vui nào phóng cao từ một cải nhảy vọt lấy đà từng đêm từng ngày, bao nhiêu hạt lúa Thần nông cùng vỡ vỏ hé cười, bao nhiêu trái bắp cùng run rẩy chòm râu cả đời không vuốt, tôi không đi bằng cả bàn chân nữa, tôi phải chúm mười đầu ngón chân lại chạy băng băng lướt qua vô số xe cộ dọc đường, tôi phải xoay năm mươi cái vòng tròn, tôi phải lắc lư như tàu thủy, phải ngây ngất hơi thuốc, phải chếnh choáng hơi men. Tôi lấy chồng, tôi đám cưới, tôi động phòng hoa chúc, tôi ăn nằm, tôi ngủ giấc sinh lý, tôi ơi, tôi ơi. Kết quả của lấy chồng và đám cưới, kết quả của động phòng hoa chúc và ăn nằm sinh lý. Khanh ơi, Khanh ơi. Cơn sốt ơi, cơn sốt ơi, hai cái trứng vịt lộn ơi. Mai mốt tôi sẽ ói mửa sẽ ọe ọe, sẽ khạc, sẽ nhổ, và bắt đầu tối nay tôi sẽ ăn đồ chua, sẽ tẩy trừ đồ ngọt. Tôi sẽ ăn một rổ khế, một trăm trái cóc, một trăm trái xoài, rồi ổi, rồi me, rồi sẽ uống giấm cho đến trên bốn tháng thì con mọc tóc, tôi sẽ ho liên hồi, ho khan, ho sặc đến khô hơi mất tiếng. Chín tháng mười ngày đẻ con, đẻ cũng sung sướng như nuôi vậy. Đẻ con rồi tôi sẽ hư vài chiếc răng, tôi sẽ rụng tóc, đẻ mỗi đứa con rụng một mớ tóc. Tôi đâm bổ vào nhà trước bỏ mặc Thảo trả tiền xe.
Mẹ hỏi:
– Khám bệnh răng?
– Con có thai.
– Ui cha ơi!
Tôi nói dồn dập:
– Rứa mà con cứ tưởng mô đau thương hàn nhập lý, nhức phổi, sốt rét tim cật… ai ngờ… – Tau cũng không ngờ.
– Triệu chứng úng nghén kinh khủng quá mẹ hí?
– Sao trường hợp mi lạ vậy, chứ người ta thì sau hai tháng nó mới hành.
– Con thì mất kinh ngày nào chết ngày đó với nó.
Nó! Tôi đã gọi là nó rồi đấy. Chỉ mới là một sự mất kinh tôi đã gọi là nó. Con. Sự sống.
– Mẹ, con đói bụng ghê!
– Uống sữa nhé!
– Ăn trứng vịt lộn được không mẹ?
– Được, bổ ghê gớm lắm. Mi rứa là ba mươi tuổi ngoài mới đẻ con so, phải vận động cho nhiều, đừng có nằm lắm sau này đẻ không ai vào mà chịu với cho.
– Trời! Anh Nghiễm mừng chết đi được.
– Ú… có con rồi liệu mà tém dẹp tiêu pha, bỏ rượu bỏ chè.
Tôi cười:
– Phải ăn mừng… đãi cả nhà đi ăn tiệm…
Mẹ đi lên gác tìm chùm chìa khóa để quên. Tôi vào mở tủ lạnh khui một hộp nước ngọt uống vào tới đâu mát tới đó. Tiếng nhạc Trịnh Công Sơn nhẹ lên lưng chừng rằng: “… Này em đã khóc, chiều mưa đỉnh cao. Còn gì nữa đâu sương mù đã lâu. Em đi về cầu mưa ướt áo. Đường phượng bay mù không lối vào. Hàng cây lá xanh gần với nhau. Người ngồi xuống mây ngang đầu…”.
– Ngủ hả?
– Anh về sớm vậy? Ăn cơm chưa?
– Ăn lăng nhăng thôi. Trông em khoẻ ra đấy nhé!
– Em có thai đó anh à?
Nghiễm đâm sầm tới bên giường nghếch mặt tới trước, lõ mắt hỏi:
– Sao?
– Em có thai?
Hai tay Nghiễm cuống cuồng quơ quét trên người tôi:
– Thế à? Thật không? Sao em biết?
– Em đi khám bệnh bác sĩ bảo.
Thân thể chàng đổ trên tôi, chàng lăn xuống giường rồi lăn thêm một vòng:
– Ly kỳ quá! Ly kỳ quá! Thế mà anh tưởng em đau nặng… Ly kỳ thiệt… không ngờ… không ngờ… Nghiễm thay áo quần xong khui hộp bia đếm đến giường kéo tôi ngồi lên ấn hộp bia vào miệng: – Thưởng một hớp bia, uống mừng, uống mừng…
– Vâng mừng nhau, anh mừng em, em mừng anh…
– Ly kỳ thật, không ngờ, không ngờ.
Nghiễm không viết bài, chàng ngồi bên giường uống vài ngụm bia nhỏ rồi nằm xuống duỗi thẳng cánh tay ra cho tôi gối:
– Em à, mình chờ đợi giờ phút này bao nhiêu, áp dụng phương pháp này nọ… đến khi không còn kiên nhẫn nữa, ì ra thì nó lại đến… Thế mới biết con người sinh ra đời một cách tình cơ.
– Tình cờ và bất ngờ. Con người sinh ra tình cờ và bất ngờ, con người chết xuống cũng tình cờ và bất ngờ.
– Trong hạnh phúc có một sự hiện diện thiêng liêng.
Nghiễm đặt tay lên bụng tôi: Bây giờ nó bằng chừng nào hả em?
– Chắc chỉ bằng hạt mít.
– Con tôi đẻ ra ba tháng là bắt uống bia liền.
– Ba tháng bế đi chơi đêm, ba tháng cho đi “Đêm màu hồng”.
Nghiễm ép sát tôi vào vách để lại sau lưng một khoảng giường rộng:
– Em thèm ăn gì để mai anh mua?
– Mới có mang một tháng, cái thai nó mới bằng hạt mít làm sao ra lệnh, làm sao phát biểu ý kiến bắt buộc mẹ nó phải ăn gì. Nhưng em đói bụng quá, dạ dày nó trống rỗng như một cõi hư vô.
– Để anh pha cho em ly sữa.
Ly sữa vừa trút hết vào miệng, tôi vội vã ôm ngực chạy vào bếp nôn thốc ra hai hồi. Nghiễm theo vào vuốt lưng tôi:
– Mửa ra hết rồi còn chó gì trong bụng nữa. Uống ly khác nhé!
Tôi xua tay lắc đầu, cơn mửa kéo dài từng chút nhỏ. Ban đầu mửa ngọt, mửa chua rồi mửa đắng. Mửa đến hồi chót, mửa tới mật xanh mật vàng thì thôi, kéo theo những giọt nước mắt vô nghĩa.
Buổi sáng trời Sài-gòn cũng mát như trời Huế. Mây từng núi hạ thấp xuống nên nắng lên muộn. Bây giờ hàng ăn bán đầy đường, bây giờ mình bước ra đường là chết tươi vì nôn mửa, chứng nôn mửa thường trực ám hại. Tôi nhủ thầm thế.
Nghiễm vẫn cứ vội vã tìm thuê một căn nhà. Saigon bây giờ cái ăn không quan trọng bằng cái ở, Saigon bây giờ đã chật ních người. Saigon bây giờ là nơi an nghỉ cuối cùng. Saigon bây giờ là hạt cơm, Saigon là chiếc bụng lúc nào cũng ưỡn lên no đủ.
Đất dung thân đã hết chỗ trống rồi và chiến tranh không bao giờ kết liễu nên người ta sẽ vào Saigon nữa để đứng mà ăn, đứng mà ngủ, đứng mà làm tất cả mọi chuyện đời. Những kẻ ở nhà thuê là những kẻ khóc không bao giờ hết nước mắt. Phải tu bao nhiêu kiếp, cuối cùng mới thuê được một căn nhà ở Saigon. Ngang bốn thước, dài sáu thước mười nghìn một căn phòng độc thân. Ba thước nhân mười tám thước tiền sang một triệu mốt. Lầu đúc rộng rãi, tiện nghi, xe hơi ra vào, gần chợ, gần trường, giá nhất định năm triệu. Nghiễm quăng tờ báo “Chính luận” trước mặt tôi dí ngón tay vào mục quảng cáo:
– Em xem căn nhà này có bằng lòng không?
– Trời ơi, tốt quá, anh lại xem thử đi, nhanh nhanh đi anh.
Nghiễm về, cười lúc thay quần áo:
– Người ta thuê cha nó trước rồi, mười lăm ngàn một tháng.
– Người ta đã lanh chân mà còn lắm tiền.
– Mình hãy thuê nhà xa Saigon một tí.
Nghiễm chép miệng:
– Mọi sự đều do “tiền” định, không có tiền là chịu chết.
Tôi nghĩ đến Bích Khuê: đời tau là cái bụm hột xoàn này đây! Tôi nghĩ đến chuyện một cô gái dám đổi cả trăm phần trăm trinh tiết để lấy một chiếc áo Montagut. Tôi nghĩ đến một nữ sinh dưới tỉnh lên Saigon ăn học, mỗi kỳ hè mang về cho cha mẹ ba trăm nghìn dồng. Tôi nghĩ đến những cô gái mê man mua bán đồ Mỹ. Cuộc đời đã lọ lem. Đêm tân hôn xin bồi thường cho anh chồng đồng tiền danh dự. Tôi nói:
– Huế bao nhiêu nhà để không, Saigon nhà chật chội quá nên dân Saigon thích đổ ra đường. Đem em về Mỹ Tho ở đi, anh Nghiễm.
– Saigon hắt hủi, xua đuổi mình thật nhưng anh chưa muốn đi.
Tôi hót cổ Nghiễm:
– Em mang thai rồi, em xứng đáng làm vợ anh quá, tối nay anh thưởng em đi “Đêm màu hồng” nhé. Em chưa biết “Đêm màu hồng” ra làm sao cả!
– Ừa ừa… chiều nay cho cô đi ăn Hải Biên cho biết mặt “Cái bang” rồi đi “Đêm màu Hồng”. – Có phải trong “Cái bang” có một ông mê ca sĩ lắm phải không? Xấp lịch có bao nhiêu tờ thì ông ấy đi
“Đêm màu hồng” bấy nhiêu lần phải không?
Nghiễm đi làm sớm, điểm tâm ở ngoài đường. Tôi ăn một trái cam rồi soạn quần áo Nghiễm ra ủi. Cơn vui kêu lên như một tiếng xé, nỗi nghịch ngợm quay tròn như một quả bi ve, cái lí lắc láu táu hiếu động của thời đi học chợt mở choàng trong tôi. Tôi bỏ hai bữa ăn trưa và chiều ăn thêm một trái cam để tối đi “Đêm màu hồng”. Những cái chào của mấy ông “Cái bang” lạnh như thịt heo ướp đá, họ để tôi ngồi nguyên một thế trong góc ghế. Những ca sĩ hạt nhạc chủ đề, những bài tình ca của một đời người, những người hát quen thuộc của ti-vi. Tôi bị thu hút mạnh bởi người hát áo tím hát bài ca tím: “…Từ khi yêu anh, anh bắt xa màu tím…”. Tôi bảo Nghiễm:
– Em mê cô ta rồi!
– Anh cũng mê.
– Thế thì em không mê nữa!
Ông “Cái bang” dáng dài như cây sào bỏ chỗ bước đi để trở lại vói người hát bài nhạc tím. Nghiễm vụt đứng lên bắt tay nàng:
– Cô Phi Vân, tôi là Thiện Nghiễm đây!
Tiếng nói cũng ngọt ngào như lời ca:
– Em thì em quá biết anh.
Bàn tay tôi cầm bóp bàn tay Nghiễm, chàng giật mình thối người lui:
– Sao tay Khanh lạnh thế này?
– Em hết máu trong người rồi.
Người đẹp được kéo qua nơi khác, Nghiễm vẫn giữ chặt tay tôi:
– Sao em khác lạ thế này?
– Em vừa trải qua một cơn băng huyết khô.
Sự im lặng trở nên có thể tích, có trọng lượng, ông bạn ngồi cách tôi qua Nghiễm với mặt sang: – Chị hình như không được khoẻ.
– Cả ngày hôm nay tôi chỉ ăn có trái cam.
– Chị đừng uống sâm với thuốc Bắc mà đen đứa con.
Ý nghĩ buồn thoáng qua một lời quảng cáo các mỹ phẩm nội hóa đăng trên báo: cô đen hãy dùng đen cô, Vergénol làm tan lớp mỡ béo trên bụng, tôi cười cầm chừng trong tiếng dạ.
Mỗi ngày một cơn sốt, tôi ói mửa luôn luôn, mửa tới mật xanh mật vàng, tôi không ngửi được mùi hành, không nghe được tiếng động đũa bát, thậm chí cam cũng ăn một cách khó khăn khổ cực. Đôi mắt cứ trào lệ như trong một cơn khóc triền miên.
Mẹ nói:
– Lạ kỳ! Đàn bà nào chẳng có mang… nhưng cái thai nó hành vừa phải thôi, đâu có hành hung như thế này …
Nghiễm nghi ngờ:
– Hay không phải có thai, thử thở xem sao!
Da tôi vàng như nghệ, môi nứt nẻ mắt lờ đờ con nước đọng, sáu kilô thịt biến đi trong một tháng. Tôi nằm liệt trên giường dưới để sẵn một cái thau ói mửa. Nghiễm mua ô mai mỗi thứ một gói, mua ổi, mua xoài, trái cóc, xá lỵ… Ngày nào tôi cũng dặn mẹ:
– Mẹ mua đưa chua cho con ăn. Mẹ mua thứ dưa cải để nguyên cả cây, muối thật chua, thật chua, thật chua đến co rúm lưỡi.
Tôi cầm cả cây cải chua ăn ngon ngọt trước khóe nhìn lơ láo của gia đình. Cơn khóc bây giờ là sinh lý.
Qua màng lệ, tôi hình dung một đĩa bánh bèo đổ bằng bột La khê trắng ngồn ngộn chầy một lớp mỡ béo ngậy với vài cái tép rán phồng rắc kín tôm chấy vàng ngàu. Những chiếc bánh ướt dèm dẹp chấm với thứ nước mắm đặc biệt dầm chanh tỏi. Tô bánh canh Nam Phổ đặc quánh nấu với tôm rêu đỏ ối ớt màu, bánh nậm, bánh bột lọc chấm với nước mắm Nam Ổ cay xè: bánh ram, bánh ít cặp vào nhau mà nhai. Bún chan nước thịt bò với giò heo hầm rục lất phất vài cọng kim châm. Tôi rên:
– Thèm ăn món Huế quá!
--------------------------------
1 Thơ Viên Linh.
on gái tôi ra đời, mắt lớn, tai to, tóc rậm xồm xoàm tiền sử, chiếc hình hài đỏ hỏn bốn mươi tám phân hai ký rưỡi. Chiếc vỏ ốc đặt trên bàn viết của bố ghi thanh những tiếng khóc dạ đề, viên gạch vứt đầu hè đã nung nhiệt độ khi bà mụ nhỏ lầm thuốc Tizine vào mũi con tôi vùi nó vào giấc sốt mê man. Khanh Hiền ơi, hai mươi bốn giờ sau khi con đột nhập cuộc đời giữa tiếng nổ pháo kích, mẹ đã tập cho con bú những giọt huyết ngà đầu tiên, sữa người mẹ. Mẹ đã dạy cho con cách táp, tập cho con chụp bắt, tập nút, tập vò ngấu nghiến và rúc đầu vào ngực mẹ. Con thông minh, con học mau biết ghê, con cố gắng, con kiên nhẫn, trì chí vật lộn lăn lóc kêu gào, nhưng ngực mẹ chỉ là một bầu hư vô sương khói. Ngực mẹ là sa mạc, con bú sữa bò, sữa Guigoz nóng quá con đi tiêu khó khăn. Ngực mẹ đã khô đi những giọt ngọc lỏng đáng lẽ phải rỉ rả chạy không dứt từ hai mô thịt nhỏ tình mẫu tử, con phải ăn thêm cam từ ngày thứ tám để hóa giải chất độc của sữa bò… Bố con hát ngạo mẹ:
“Ngày nào, khi con bị hút ra đời…”.
Đôi mắt tôi lườm lườm chàng thật cong, tôi nói:
– Đẻ đau không bằng nuôi cực. Nuôi con thật cực khổ: từng giọt sữa, từng giọt sữa bú mãi không hết một hộp Guigoz.
Mẹ tôi bảo:
– Ngày khẩm tháng con bé Hiền mi nên đi ra đường một tí để bán phong long.
Xấp giấy vàng bạc đốt cho khói bay lên trời, hạt muối nào ném thật cao, hột nổ nào gieo thật giòn, lễ đầy tháng con là mười hai con cua, mười hai miếng thịt, mười hai cái trứng, cho mười hai bà mụ. Mười hai bà mụ và ba bà tiên, ba bà tiên ba phần thật lớn. Lễ cúng mụ phải đầy đủ để mụ dạy cho con khôn khéo. Nghiễm bàn:
– Phải tổ chức một bữa ăn cho con bé ra mắt họ hàng, bạn bè.
Nghiễm hăm hở đi đặt xôi vò, heo quay, bánh, trái cây, đồ ăn lạnh, chàng trao cho Thảo ba tấm phiếu đặt đồ:
– Mai mười giờ em đi lấy bánh, lấy giò chả để anh đi lấy heo quay cho.
Những tiếng súng nổ lục đục cả đêm, nổ lắc rắc trên con đường Phát Diệm và những con đường khác. Càng về sáng càng nhiều tiếng nổ lớn và tiếng nổ phụ. Tôi cho Khanh Hiền bú cữ sáu giờ xong vào giường nằm ngủ lại đến gần tám giờ mới thức giấc thì Nghiễm vừa đi ra ngoài về bảo:
– Đánh lớn! Tấn công đợt hai… giới nghiêm hai mươi bốn trên hai mươi bốn.
Câu nói dằn mạnh tôi xôn xao:
– Thế không ai đến ăn mừng con mình cả?
– Chịu chết chớ sao!
– Mất mấy ngàn tiền cọc… Lại đồ ăn ở nhà làm ra ê hề không ai ăn giúp.
Ngày hôm đó nhà không thổi cơm làm món ăn. Nghiễm bế con đặt nằm ở giường cúi xuống nói nựng: “Ờ ờ con của bố đấy hả? Ôi chà, ôi chà, mếu, mếu thương quá, thương quá. Ba tháng bố tập cho uống bia nhé! Không uống bia không phải con bố”. Tôi quay lại trừng mắt: “Bộ tốt đẹp lắm hay sao cái tật uống rượu mà truyền lại cho con”. Nghiễm kêu lớn: “Khanh ơi, nó giống anh quá. Mắt giống bố này, tay chân dài giống bố này, môi cong giống bố này. Trời ơi, đôi mắt đẹp quá sau này nhiều người chết mệt. Con tôi con tôi thương quá thương quá. Có con rồi bố không còn đơn chiếc nữa, bố biết rằng từ đây có một người yêu thương bố
nhất đời là con… Ui ui ui sao mà bé tí xíu thế này, thôi bố không uống rượu nữa, bố không mê rượu nữa, từ đây bố dành bố cho con”.
Tôi nguýt dài:
– Thôi đi! Từ đây bố không uống rượu nữa… Mấy chai rượu chát, rượu champange người ta cho tui, một mình anh nốc hết.
Đôi mắt Khanh Hiền đen như satin là hai hạt nhãn thông minh chớp chớp. Tôi nói:
– Gái Huế có khác, mắt đẹp hớp hồn đàn ông.
Nghiễm vuốt đùi con bé:
– Gái Bắc chớ sao gái Huế!
Khanh cười:
– Gái Huế lai bắc.
Nghiễm cãi:
– Gái Bắc lai Huế!
Khanh Hiền dễ nuôi, cách ba giờ cho bú một lần, bú xong cho vào cái nôi không bồng không ẵm, ngủ suốt đêm đến sáng chẳng hề khóc. Nó bú bò nên hay ọc sữa. Ba tháng biết lẫy bảy tháng biết bò. Bột Guigoz đã nuôi con qua thời kỳ hóng chuyện, biết lật, biết gọi mờ mờ bên vành môi, biết bò, biết vỗ tay. Nụ cười đầu tiên trong vô thức của con nở vào ngày mười bốn tháng tư sáu tám. Chiếc răng cửa thứ nhất nhú lên một lần với thời kỳ con biết bò. Rồi con mọc hai cái răng giữa để cười toe toét, rồi con biết vịn thành giường mà đứng, rồi mẹ trân trọng cầm cái kéo hớt đợt tóc nguyên thủy của con, bà ngoại gọi đó là tóc máu, cho tóc khỏi đâm vào mắt.
Bích Khuê mỗi lần đến thăm đều nói:
– Giống cha quá, con gái giống cha giàu ba họ.
Bích Khuê cũng thường bảo:
– Nè liệu mà mau mau đi ở riêng đi, ở chung không được đâu. Mình ở nhà mẹ mình sướng thiệt… nhưng rồi sẽ mất tình nghĩa, mất ruột thịt.
– Ai mà không biết, ngặt cái là không đủ tiền thuê nhà. Ở nhà cha mẹ mình thì nhàn rỗi thật nhưng khổ tinh thần lắm lắm, mình ở giữa bên này giằng bên kia kéo.
– Bà ngoại trông cháu cho mi rồi, mi rảnh rang vậy sao không đi học thêm?
– Ừa… hay là tau đi học thêm, nhưng Nghiễm là người ít sẵn sàng… ảnh còn cấm không cho tau đi làm nữa mà!
– Càng lấy chồng càng ngày càng ngu ra, không đọc sách, đọc báo.
Tôi gật gù:
– Ngày xưa mình say mê đọc sách, say mê chép thơ vào giấy màu xanh xanh vàng vàng. Bích Khuê bước vào phòng lại bên môi con tôi:
– Ở đây có mấy dì săn sóc, sướng nhé… cho bú, thay tã.
– Bọn nó chơi búp bê mà… khi nào con tau sạch sẽ thơm tho thì bọn nó xúm lại, còn khi con bé ỉa thì bỏ chạy hết…
Bích Khuê nói:
– Hôm qua lu bù lu bù.
– Lại đánh tứ sắc với mấy ông tướng?
– Một lệnh một trăm bạc.
Bích Khuê vừa thay tã cho con nhỏ vừa hỏi:
– Nghiễm có ghen không mi?
– Tau có bước ra khỏi nhà đâu. Nhiệm sở của tau là gia đình, làm sao có thể xảy ra chuyện ghen tương được.
Quá khứ nằm trong chiếc khuôn chật hẹp. Những cuộc tình không có chiều dài, những hẹn hò hai đứa hai bàn tay ra nắm biến thành những chuyến đi dạo, những buổi chiều đu người trên chiếc périssoire bơi vùn vụt ra sông Hương, những đĩa đồ chay mỗi lần lên chùa ngày vía Phật, lăng tẩm, biển Thuận An, đèo Vọng Cảnh… Quá khứ tôi chỉ có chừng ấy, quá khứ rất đơn sơ không đủ sinh lực tạo nên một cơn ghen nhỏ dù tôi đã bao lần kể say sưa: “Anh Nghiễm ạ! Cá voi đực si tình lắm. Ngày xưa có một ông mê em như cá voi đực, mê kỳ lạ, mê đến mọc mộng ra”. “Ừ…”. Tôi nghĩ đến những thành công trên đường tình của người khác, Khanh ơi, chồng tau dễ nuôi như heo con, ngày nào tau cũng bắt ăn món sườn xào chua ngọt. Chồng tau ghen quá trời, mỗi lần tau đi đâu về là anh ấy đòi giết tau rồi tự sát theo. Chồng tau tội lắm, tau bắt làm việc cả ngày; tau có bao nhiêu cái xì líp ảnh đều biết, tau có kinh ngày nào ảnh đều nhớ… Tôi nghĩ đến Như Ngân, nghĩ đến một mối tình có ba quả tim mà báo chí đã nhất loạt loan tin. Con Như Ngân đấy, nụ cười với chiếc răng chó mọc lỗi dễ thương chi lạ, da đen mịn với một tí má hồng đánh loãng, ngực không có mà vẫn ngoại tình một cách hiên ngang. Ngày còn đi học thì thầy mê bạn mến, ngày lên xe hoa thì hai giáo sư khóc thành thơ. Như Ngân ngoại tình trong nhẫn nhục tha thứ của chồng để rồi đi đến kết cục là hai cái chết. Người tình địch chết, người em trai chết và người chồng sát nhân xong quay lại sum họp cùng vợ… Tôi lẩm bẩm mình không dám đòi hỏi một kỳ công như Như Ngân, nhưng lạy Trời mình được chồng ghen, lạy Trời Nghiễm mê mình đến phát ghen… Lạy Trời… Lạy Trời Nghiễm mê mình đến phát ghen. Tôi lặp đi lặp lại lời nói như ca sĩ hát ba lần câu cuối bài nhạc.
Tôi pha một lúc ba bình sữa chưng nguội cho vào tủ lạnh chạy lên lầu dặn mẹ:
– Con đi có việc. Mẹ nhớ là cách ba giờ mẹ xuống nhà lấy bình sữa trong tủ lạnh ra chưng nóng cho cháu bú nhé!
Tôi hấp tấp không kịp thoa kem lót mặt, đánh vội một lượt phấn nụ rồi bước ra đón ngay được taxi đến thẳng nhà Bích Khuê.
– Ô Khanh …
Tôi lăn tròn mắt nhìn quanh:
– Mi giàu quá. Nhà tau không bằng cái bếp nhà mi.
– Mi ăn sáng chưa? Dưới đường có chỗ bán bún bò ngon lắm.
– Thôi, hôm qua mới làm ăn ở nhà rồi.
Có tiếng huýt gió bản “Phố buồn” rồi người đàn ông bước ra.
– Ô, anh Sanh, vào bao giờ vậy? Sao không lại thăm Khanh?
– Sợ chồng Khanh đánh lắm!
Tôi háy Bích Khuê:
– Mi nghe thằng anh mi ăn nói không? Anh ham ở Huế mà tranh đấu, nào là chủ nghĩa, nào là này nọ… Anh ở lì ngoài Huế bắt tau đợi mòn mỏi ở Saigon. Anh bỏ không tau, anh giam tau trong một căn nhà mà không khóa.
Bích Khuê khoát khoát tay:
– Anh khùng rồi mi ạ, khùng nặng lắm. Không hiểu sao cái tết Mậu Thân năm ngoái… Bích Khuê ngậm ngang lời nói ừ à một chút rồi tiếp:
– Tết Mậu Thân năm ngoái thôi thì trốn chui trốn nhủi dưới hầm hai chục ngày, thế mà vào tới Saigon râu tóc chưa cạo, áo quần chưa thay, đã mở miệng nói xấu chính phủ rồi.
– Cái nết của phần đông người Huế mình là vậy.
Sanh lừng khừng:
– Khanh trẻ đẹp ra.
Bích Khuê cười oang oang:
– Thôi đừng điên nữa, anh Sanh, anh làm con Khanh nó tưởng anh mê nó rồi ngoại tình tư tưởng.
– Ừa ừa, anh Sanh của mi điên rồi. Bây giờ mình phá đầu tóc anh cho bù xù ra rồi ngắt cho anh một cành cây thật nhiều lá để anh cầm vừa đi vừa phất phất, vừa hát vừa nói lải nhải.
Những tiếng cười không lớn nhưng kéo thật lâu. Tôi ngậm miệng lại:
– Thôi thôi không giỡn nữa… Bích Khuê cho tau mượn sáu chục nghìn.
– Mấy?
– Sáu chục nghìn.
– Dữ vậy! Mượn tiền để làm chi?
– Tau mua một cái máy rang bắp đặt ở trước mặt nhà. Người ta bảo một ngày kiếm được một nghìn đấy!
– Áp phe lớn quá ta! Sao mi không mua sách báo Pháp, học những kiểu cắt may áo đầm, mỗi ngày chỉ nhận may một cái cũng có được năm bò.
– Thôi! Mà ni có cho tau mượn không?
– Cho thì cho, cho mượn chứ…, nhưng tau tức cười quá!
– Răng mà tức cười, tức cười cái chi?
– Mi muốn noi gương mấy ông Tàu bán đậu phộng rang… bán đậu phộng rang rồi trở thành triệu phú. Mi bán bắp rang…
– Tau chỉ hy vọng lời đủ tiền chợ thôi.
Bích Khuê vào trong mang ra xấp bạc và chùm chìa khóa đặt trên bàn bảo tôi cất vào xách tay. Sanh hỏi tôi trước khi đi mượn tiền có coi ngày không. Tôi bảo tôi chỉ sợ con số mười ba thôi còn ngoài ra không tin nhiều thứ như những người đàn bà khác. Bích Khuê rủ tôi ở lại để vào Phú Lâm coi bói. Tôi trả lời:
– Chừ hơi mắc, khi mô rảnh rồi đi. Sanh còn ở đây lâu mà. Tau phải đi bói cho anh thử bao giờ lấy vợ. Sanh xua tay:
– Đừng bói vô ích, anh biết số mạng anh rồi. Anh đã biết anh ế vợ từ năm anh hai mươi tuổi cơ!
Tôi đứng lên chào về. Sanh nhìn tôi từ tóc tới chân, mắt chàng êm mát như lụa và ngọt sắt như quýt Hương Cần. Tôi sực nhớ một câu văn tôi đã ghi vào bìa cuốn vở giảng văn năm đệ nhị: “Đừng nhìn nhau lâu quá, sợ rồi thương mến nhau, chỉ cần quen biết thôi, tình đừng nên tìm sâu”. Hồi đó Bích Khuê nói: “Con Khanh hắn yêu anh Sanh như sanh như sứa”. Yêu như sanh như sứa, từ ngữ dùng rất chính xác. Hồi đó, những bước chân của tôi thật chậm, Sanh dắt xe đạp đi sát bên những bước chân chậm. Suốt cuộc đời mòn con gái tôi đi con đường Phan Chu Trinh nằm bên trên dòng sông An Cựu nắng đục mưa trong. Tôi đi tà tà trên vạt cỏ, mắt nhìn dải nước xanh đục, lềnh bềnh bèo rác, mắt nhìn hai con đò lừ đừ nằm trên mặt sóng chở dừa mía xuống chợ Đông Ba bán. Tôi đi và Sanh xuống xe đạp dắt theo một bên, tôi đi và tôi trèo lên bên sau chiếc xe đạp cho Sanh chở đến chùa, đến điện Hồng Chén trong mùa đồng bóng. Những chiếc tháp năm bậc bảy từng, những ngôi nhà mười màu xốn mắt được xếp trên những con đò khổng lồ cho các bà đồng cô cốt cậu quần là áo lượt sặc sỡ, chói chang, bôi mặt vẽ mày thoa son từng nét đậm ngát hôn mê la hét múa may quay cuồng như trên sân khấu hát bội. Những chiếc thuyền hoa hòe rực rỡ đó gọi là bằng. Bằng đi trên con nước Hương giang đến điện Hồng Chén dự lễ trong năm bảy ngày. Sanh bảo: “Sở dĩ anh mê coi lên đồng vì anh thấy trong mắt bà đồng ông đồng có một luồng điện kỳ lạ, yếu ớt”. “Anh có cái thứ đam mê gì mà ngu dốt i tờ nhà quê”. Sanh và tôi đứng bên bờ sông Hương đón xem bằng về trong nắng chiều. Tôi đội nón và bận bộ đồ vải phin trắng. Trước khi ra đường, tôi xếp chiếc khăn mùi soa trắng làm tư làm tám làm mười sáu cầm vào tay phải, tay trái tôi cầm chiếc hộp Craven “A” màu đỏ in hình con mèo, bên trong đựng cây bút máy, kim chỉ, vài đồng bạc và tấm hình. Chiếc hộp đó là món trang sức của Huế-con-gái mà bất cứ cô Đồng Khánh nào cũng cầm trên tay diện đi ra đường. Chiếc hộp đó bán ở trước hiệu sách Tân Hoa giá năm đồng bạc. Có chị Đồng Khánh giấu thư tình vào hộp đó bị giáo sư bắt được đem ra hội đồng kỷ luật. Mấy chị đồn đãi:
– Con Khanh lớp đệ tứ BI mèo với cái thằng Sanh điên điên tàng tàng dập dập!
– Có mèo điên mà không biết dị!
– Ừa… dị quá hí!
Tôi tham dự cuộc tình như rước đèn tháng tám, như xem đồng bóng ở điện Hồng Chén… Bích Khuê bảo tôi yêu Sanh như sanh như sứa, từ ngữ dùng thật chính xác, yêu trong một cơn lốc rồi hết rồi lặng.
Tôi về đến nhà thấy Nghiễm đang ngồi xem báo gác hai chân lên bàn.
– Sao hôm nay anh về sớm vậy?
– Về bất thình lình như vậy mới bắt gặp cô bỏ nhà bỏ con đi chơi một mình!
– Ở nhà mấy thế kỷ hôm nay mới đi tí công chuyện.
– Đi đâu?
– Em lại nhà con Bích Khuê, tra hỏi lục vấn gì om sòm vậy? Anh cất em như cất nước mắm, anh đậy kín em như đậy nước mưa kinh niên, anh giấu em như giấu rượu bạch nhật.
– Bỏ con ở nhà đi đấu láo sướng nhé!
Tôi vào thay tã cho con, cất mấy món ăn vô tủ lạnh nói lớn:
– Anh Nghiễm à… Bà ngoại cho bú rồi, lúc anh về nhà con đã bú chưa?
– Đang bú. Cô đi làm cái gì từ tám giờ đến gần mười hai giờ mới về?
– Cứ gặp con Bích Khuê rồi cười ha ha quên hết.
– Quên cả chồng con!
– Em quên anh thôi, chứ con thì nhớ quá!
Ba giờ chiều Nghiễm đi làm. Hầu giấc ngủ con xong, tôi mới lên lầu đưa sáu chục nghìn cho mẹ. – Mẹ cất đi, mai con đi mua máy về đặt ngay trước mặt nhà.
– Ừ để tau trông coi cho, tau đi mua bắp nếp bắp lòn thượng hạng về rang nở tùm lum ra. Thảo láu táu:
– Vía con nhẹ lắm, con mà rang bắp thì bắp nở ùn un như Đông Ngô đánh nhau với Gia Cát Lượng.
– Mình không hy vọng kiếm mỗi ngày một nghìn như thiên hạ, chỉ mong sao đủ tiền chợ. Bắt con Út, con Cúc phụ trách đứng bán.
Trâm la:
– Để chúng bốc ăn suốt ngày hết cả!
– Chúng chỉ ăn hai ngày đầu là ớn, bắp không phải là món bở.
Tám giờ sáng Nghiễm sửa soạn đi làm vừa thay quần áo vừa dặn:
– Sáng nay em ở nhà với con, đừng bỏ đi như hôm qua.
Tôi làm thinh, Nghiễm nhắc:
– Nghe chưa? Có nghe không?
– Nghe rồi, hai tai cùng nghe, bịt lại không kịp.
– Mấy lâu nay chắc là nhiều lúc anh đi làm em bỏ nhà đi chơi nhiều lần lắm.
– Anh dễ ghét… Bây giờ mà em nói thật ra là em chẳng đi đâu cả thì có vẻ hèn lắm. – Nói rồi đó, ở nhà trông con.
– Anh ăn cướp hết cả tự do của em rồi. Thôi, em không muốn sống với anh nữa, em về Huế làm cách
mạng.
Nghiễm rời khỏi nhà, tôi pha hai bình sữa cất tủ lạnh rồi ngồi vào gương sửa soạn. Phấn Max-Factor đánh ướt, thuốc nước vẽ mắt, má hồng lỏng Nhật Bản. Thảo mặc áo dài raglan, nách cao, tà ngắn hở hở đi vào:
– Chưa xong chi hết trơn sao?
– Phải nửa giờ phấn son mới tô thắm mặt đàn bà ra được.
Tôi mặc chiếc quần rộng ống. Mới sanh xong, bụng còn to, mặc quần tây là một điều hữu lý. Vừa mới cho tay vào áo thì Nghiễm về:
– Bắt được quả tang sắp sửa đi chơi!
Nghiễm nhìn chăm chăm vào cái mặt vừa tô thắm xong của tôi:
– Biết mà, thế nào cô cũng bỏ nhà đi chơi! Tôi nói có sai đâu!
Vẻ hân hoan thật tình, nét cười nhấc cao một bên môi của tấm chồng gây cho tôi một cau có sung sướng.
– Anh thiệt là vui tính… Người chi mà vui lạ, vui quá!
– Bắt được cô bỏ nhà đi chơi nhé, hết chối hết cãi.
– Phải rồi, tôi đi đánh tứ sắc đấy…
– Này, liều vừa vừa nhé!
– Anh sao cứ ra tay lớn vào những việc nhỏ!
– Trước khi đi tôi đã buộc cô phải ở nhà trông con.
– Em đi có việc cần.
– Tôi đã bảo ở nhà là ở nhà. Cấm không cãi.
– Ai biết anh khó vậy. Nếu biết anh khó… khó… như vậy… biết vậy thà lấy chồng Huế cho sướng.
Tôi nhớ lại một bài hò đánh thẻ của những cô gái Huế nhỏ: “Ai muốn đỏ bôi son, muốn vàng bôi nghệ. Chạy qua nhà chị Huệ, chạy về nhà chị Lan. Sang cái tay, trở cái chân, bắt một con mà ăn…”. Bài đánh thẻ của những cô gái Huế nhỏ chính là bài hú tự do dành cho những người đàn bà của Huế trong khung cửa hẹp gia đình. Nàng có quyền trang điểm. Đẹp thì nàng nhờ, xấu thì nàng chịu. Nàng có quyền chạy về nhà chị Lan hỏi mượn một số tiền. Tay chân của nàng không bị trói, tay nàng cử động sang bên này, chân nàng trở sang bên kia.
Tôi đĩnh đạc nói:
– Anh Nghiễm, em là một người đàn bà không đáng mất tự do. Tháo bớt những dây dưa cho em thong thả một tí!
– Lẩm cẩm!
– Còn chi nữa?
– Hỗn là không được đâu đa!
– Anh không thương em chứ em không hề hỗn với anh.
– Trước kia cô ngoan bao nhiêu. Từ ngày dọn về đây cô quá thể!
Thảo háy Nghiễm một cái cong vòng rồi quay ra bỏ lên lầu. Tôi thốt cười. Háy nguýt là một sở trường. Gái Huế khôn ngoan quá nên mắt gái Huế đẹp và lanh, nhìn xa thấy rộng. Mắt ấy mà háy một cái, nguýt một cái, kẻ bị tội liền lảo đảo. Em hãy háy anh, nguýt anh một trăm cái, triệu cái, nhưng đàn bà với nhau thì không nên háy, không nên nguýt. Mi háy tau hả? Mi háy tau hả? Tau múc mắt ra cho con gà tới mổ.
Tôi ôn tồn:
– Anh hãy đến tòa báo lại đi. Rồi em cũng đi một tí em về.
– Nhưng cô đi có chuyện gì?
– Đi làm cố vấn cho bà ngoại mua một cái máy rang bắp.
– Cô biết gì mà mua?
– Chẳng lẽ mua nhằm máy giả sao?
– Mà bà ngoại mua để làm gì?
– Đặt trước cửa nhà mà bán chứ làm gì! Ông ngoại sắp về hưu rồi.
– Mấy bà nhà này mua với bán gì, có mà ăn hết sạch cả vốn.
– Bộ bắp rang ngon lắm sao mà ngày nào cũng ăn được.
– Cô ngang tàng láo lếu! Càng ngày càng …
Tôi đưa mặt vào gương lấy bông chặm chặm trên mép miệng bắt đầu ướm rịn mồ hôi. Đánh phấn nóng mặt. Tôi chu mỏ:
– Em là vợ ngoan, vợ hiền, vợ quý… Đừng chê em…
Nghiễm nhún vai:
– Chị em cô… con gái nhà này thì làm ăn buôn bán cái nỗi gì… hì… hì… làm ăn buôn bán cái nỗi gì không biết… hì… hì…
Tôi ngồi xuống giường:
– Cũng chẳng động chạm đến ai cả, cười gằn làm chi cho mệt.
Tôi khép cánh cửa thay lại áo quần. Con gái tôi đái nữa, đái luôn đái lủy cả ngày. Đái trôi mẹ rồi con ơi, mai sau đái trôi chồng. Tôi luôn nói nựng con như vậy. Nghiễm thay áo quần ngồi vào bàn viết mặt quay vào tường.
Tôi bặm miệng đưa nắm tay đánh gió vào ót chàng một cú rồi chạy lên lầu nói với Thảo: – Tau không đi nữa, thằng cha nói rát đầu lắm.
Thảo trề môi:
– Công việc làm ăn của người ta chưa chi cả, chưa bước được nửa được đã cản lái cản mũi. Cái bà Khanh sao mà hiền quá phát ngu… sao mà nhịn tài. Tui mà gặp thằng chồng như vậy, đá ngay một ngày… Chán chi mà chán!
– Thôi đi mi… chê mãi chồng người ta có ngày mình ế.
– Ế thì chịu chứ chồng cái kiểu đó ớn hơn mỡ!
Cơn khóc khỏi đầu bằng những cái chớp mắt nhỏ, nỗi buồn khởi đầu bằng tiếng thở dài ẩm ướt, cơn điên khởi đầu bằng những sợi thần kinh hư, tôi thảng thốt nghĩ rằng tôi đang ở trong một cái ống, mở thoáng hai đầu trông ra cuối trời mơ ước, cuối trời kỷ niệm. Tôi trông ra và tôi thúc thủ bó tay.
Thảo rướm giọng:
– Lấy chồng đôi khi là một sự lỡ tay.
Trâm ngừng viết ngửng lên khôi hài:
– Lấy chồng là tự sát.
Tôi cười:
– Tai họa rồi!
– Người gì mà cay cú, ác đức, nghiệt ngã. Cần phải tránh xa như tránh thuốc xịt muỗi.
Trâm nhăn nhó:
– Chị Khanh cố ráng mà coi chồng con Thảo ra răng! Bộ trong bụng con Thảo hắn tưởng rằng hắn sẽ lấy được một ông chồng đặc biệt.
Thảo hất đầu:
– Ít nhất cũng đem lại cho cha mẹ được vài cái vui. Mấy người coi chị Sương lúc ở nhà chị hiền biết mấy… rứa mà bây giờ anh Lãng anh nể anh sợ. Mỗi lần viết thư về nhà là chúng con vô cùng hạnh phúc, đọc thư như uống thuốc bổ. Mỗi lần đọc thư chị Sương là cả nhà sung sướng như uống thuốc bổ. Tui quan niệm rằng lúc còn con gái mình phải đỡ đần cho cha mẹ về mặt vật chất, lúc có chồng rồi thì phải làm cho cha mẹ sung sướng phơi phới tinh thần.
Tôi ngáp:
– Cha mẹ đợi phiên mi lấy chồng vậy. Phiên mi chắc phải hơn phiên tau.
Mỗi người một lời bàn về sự sung sướng của chị Sương. Anh Lãng sợ vợ không chỗ nào chê được: mỗi buổi sáng anh Lãng bế con ra đường mua xôi cho con ăn để trong nhà yên lặng cho vợ ngủ. Anh Lãng ủi áo quần cho vợ, áo lót đếm mấy cái để vào một góc ngăn nắp, xì líp mấy chiếc ủi, khăn mùi xoa xếp làm tư làm tám cất vào xắc tay vợ. Làm việc ba năm để dành được một trăm ngàn đưa hết cho vợ đi đẻ, giặt tã cho con bằng nước lọc, đổ bô cho vợ làm thuốc, dẫn vợ đi cầu… Chị Uyên con cô Ba mỗi lần giận lên là chồng quỳ xuống hôn vào ngón chân út một cái.
Thảo thường bảo:
– Chị phải kể những tấm gương tốt đó ra cho anh Nghiễm nghe rồi đặt yêu sách chứ! – Tau kể rồi, anh Nghiễm nói là anh không phải một thằng theo đạo vợ.
Thảo cười hắt ra rồi nói:
– Chị Khanh nghe đây, trong nhà này ai cũng thấy chị khổ sở, chị không hạnh phúc, chỉ một mình chị thấy chị sung sướng, chị hạnh phúc thôi.
Trâm gắt:
– Con Thảo cứ nói mãi. Những lúc chị Khanh hạnh phúc mình không thấy.
– Anh rể gì mà đối với em vợ dữ tợn như bò húc, luôn luôn chê bai luôn luôn ra đòn… Các cô nhà này thì thôi… Chị em nhà này thì thôi… Làm như người ta ăn hết gia tài hương hỏa.
Tôi quắc mắt:
– Anh Nghiễm có nói vậy đâu!
Thảo tiếp:
– Ừ ừ… con gái nhà này lúc đẻ ra một tháng cúng mụ không đủ cua, đủ trứng, đủ thịt, nên mụ không dạy cho cách ăn cách làm… con gái nhà này đoản hậu vậy đó… Đàn ông gì mà bụng dạ teo tóp tôm tép. Không biết giữa mình với anh nợ nần từ mấy kiếp mà anh ghét dữ rứa!
Trâm nói:
– Con Thảo với anh Nghiễm xung khắc lớn quá. Anh Nghiễm rất tốt, rất trực tính, rất nóng nảy. Xấu hay tốt lúc ở gần mới biết. Nếu anh Lãng ở chung với tụi mình như anh Nghiễm, lúc đó mới biết. Ở gần nhau mới thấy mặt nhau có mụn, tay đầy lông măng, mắt có ghèn… Ở xa nhau, trông nhau qua một lớp phấn.
– Tui chỉ biết rằng anh Nghiễm không yêu chị tui, tui nóng mặt, tui khổ sở, tui nói…
– Tại răng mi kêu là anh Nghiễm không yêu chị Khanh. Những lúc anh chị yêu nhau bộ phải kêu mi chứng kiến, ngoắc mi vô dòm chắc?
– Anh mắng vợ xạc xạc trước mặt cha mẹ vợ, em gái vợ.
– Vợ anh thì anh mắng, quyền của anh. Bộ mình cấm anh à! Con gái ra ở riêng rồi là cha mẹ vô thẩm quyền.
– Nhưng mình cay ở chỗ người ta không yêu chị mình mà chị mình thì mê mệt lú lẫn như phết hồ, như dán keo vào với anh.
Thảo lại gằn giọng:
– Ngay lúc chưa đám cưới chị cũng đã bị anh Nghiễm bẻ cong cổ rồi.
Tôi hỏi:
– Bẻ cong cổ hồi nào đâu?
– Hồi chưa cưới, thời tiền hôn chớ chi nữa!
– Tau làm chi mà anh bẻ cong cổ tau?
– Tự nhiên đang làm nghề chào thuốc lại phải thôi ngay. Trước kia chị là một loại đàn bà sống động ngoài xã hội, nhanh nhẹn liến thoắng, giờ đây bỗng biến thành một con cù lần… Vì người ta mà chị phế bỏ hết, mà chị hủy hoại hết.
Lời kết tội là những cát bụi nhỏ bắn vào mắt trong một chiều gió hậu, lời kết tội là tiếng muỗi vo ve ức hiếp lỗ tai trong một đêm dọn về nhà mới chưa kịp giăng mùng, lời kết tội bùng lên nho nhỏ đánh thức người dậy từ một giấc ngủ ngon về sáng, tôi cảm nghe nóng bức, tôi cảm nghe tức ngực như bao nhiêu gối mền đều đè lên người, như bao nhiêu khói nấu cơm chiều đến bay vào mũi.
– Chồng của chị là một lãnh chúa ở nhà này, anh dọn tới đây, mấy bức tranh quý giá của nhà mình anh dẹp vào một góc để treo những bức tranh của anh. Những bức tranh nhà mình là kỷ niệm của ông bà.
Cơn khóc và cơn nhức đầu đều làm cho mũi thở khò khè, tôi đưa tay chụi chụi tự dằn, tự trấn tĩnh.
– Người ta lấy chồng sao mà nhàn hạ phơi phới, đằng này cũng lấy chồng sao mà ngóc đầu lên không nổi.
– Sao lại ngóc đầu lên không nổi. Lấy chồng chưa đầy hai năm đã có đứa con… rứa mà bảo người ta ngóc đầu lên không nổi.
– Chị bị chồng ăn hiếp, nhìn chị lấy chồng rồi tui không muốn lấy chồng nữa.
– Thúi chưa, mỗi người một kiếp, mỗi người một chồng.
Lâu nay tôi vẫn choàng qua mắt tấm khăn quàng mỏng mịn; lâu nay tôi vẫn sống sai lệch, sống lầm lẫn nên cứ ngỡ giữa tôi với Nghiễm có hạnh phúc, có tình yêu; lâu nay tôi vẫn sống cho mình, chỉ thấy mình, chỉ nhận mình làm trung tâm điểm, không so sánh mình với những người đàn bà khác nên cứ ngỡ mình hạnh phúc, ngỡ mình được chồng yêu chồng chìu. Ôi! Nỗi lầm to như trái núi.
Buổi tối Nghiễm vẫn đi ăn cơm ngoài, tôi lại bế con lên lầu cho mấy dì đùa giỡn, thay tã, thay băng rốn trước cỗ ti-vi.
Thảo ngấu nghiến hôn cháu:
– Ôi… ôi… cái rốn đẹp quá mai sau tha hồ mặc bikini.
Trâm lặp lại một lời nói cũ:
– Bà mụ ác quá ta! Trồng trái ngay bắp vế, về sau con nhỏ mặc mini-jupe không được.
Màn ảnh ti-vi đang trình chiếu một màn hợp ca gồm bốn năm giọng nam, một nhóm người chỉ có quyền hợp ca chứ không có quyền đơn ca và xuất hiện trong ban nạch nào cũng chỉ làm đến hợp ca là cùng.
Tôi chép miệng:
– Tốn bao nhiêu tiền may complet sắm Montagut để chỉ được vài phút hợp ca trước kiếng ti-vi. Tiền cát-sê không đủ uống cà phê.
Tôi bế con xuống nhà khi tiếng Nghiễm gọi cửa. Tôi vừa cúi xuống bên nôi cho con uống nước vừa nghĩ tới một lời của Thảo: cả nhà đau xót nhất khi thấy và nghe anh Nghiễm la mắng chị trước mặt cả nhà. Tôi cũng nghĩ tới một lời của Nghiễm: ở trong cái nhà này tôi đã nhịn nhục đến nước cùng, tôi rụt đầu, rụt cổ, tôi lùi đến tận vách tường.
Đứng đó, trước mặt tôi là Nghiễm. Người đó không thương tôi, người đó không hạnh phúc với tôi, người đó không tình nghĩa với tôi. Trong một trăm cặp vợ chồng, có sáu cặp không có con; trong một trăm cặp vợ chồng thì bao nhiêu cặp không hạnh phúc, không thuận hòa đầm ấm? Tôi và Nghiễm đã ráp lại thành một cặp không hạnh phúc, không đầm ấm.
Hồi còn con gái tôi có một cuộc sống ở thế động, một cuộc sống biết vươn vai, biết ngóc đầu, biết trở mình, biết tiến tới, một cuộc sống khinh suất ngang tàng. Tôi đã từng sắp hàng để sống với một lũ bạn gái trong xã hội, một lũ bạn gái tóc và áo dài, một lũ bạn gái trầm trồ khen bà Phó Tổng thống đẹp từ tóc đến chân, từ hình đến mặt, từ bàn tay đến điệu bộ. Tôi nói:
– Bà Thủ tướng, bà Tổng thống đẹp, tau chỉ khen có một lần, nhưng, ông Tổng thống, ông Thủ tướng hành động, lời nói thế nào thì tau để ý đến suốt cả nhiệm kỳ ông ta, tau phê phán.
Tôi giắt mùng cho con, xem xét bốn góc thật kỹ rồi ra ngồi trước mặt Nghiễm vắt chân chữ ngũ:
– Lâu nay tôi vẫn tội nghiệp cho những người đàn bà cứ so sánh mình với những người chung quanh. Bây giờ cũng vậy…
Tôi cúi xuống gãi chân. Nghiễm hỏi:
– Bây giờ sao?
– Tôi không muốn so sánh mình với ai cả, tôi chỉ muốn so sánh tôi bây giờ với tôi khi còn con gái, khi còn mồ ma con gái.
Nghiễm cười vang:
– Câu đó cô phải để cho tôi nói mới đúng, tôi bây giờ thế này này… ngày xưa, đêm nào cũng nhảy đầm, cũng phòng trà, cũng em út, cũng bạn bè, dạ hội, họp mặt.
Thảo có một lời: Chị hiền quá, chị sợ anh quá vậy? Phải cãi lại chứ, cãi lại ít nhất là một lời. Và nếu cần, phải đánh chứ, đánh lại ít nhất là một cái. Nghiễm có một lời: Cô thì chỉ có tài bắt nạt chồng, chồng nói một, cãi lại mười; còn bọn em cô hét lên thì cô im thin thít, sợ như sợ lửa.
Tôi nhìn xuống thân thể, từ khi lấy chồng mình gầy quá, càng ngày càng hao mòn. Tôi nhìn Nghiễm:
– Tôi bây giờ hết sạch sành sanh rồi, chẳng còn gì nữa. Đứa con do tôi đẻ ra, nó là của tôi, tôi là của nó. Tôi chỉ có con, ngoài ra không có gì hết.
Nghiễm ầm ừ:
– Đấy, quẻ cũ lại giở ra.
Chàng không có một nét nào bằng lòng về tôi, chàng phật lòng ngay cả những áo quần tôi mặc trên người: cái áo nào cũng lụng thụng, cũng dài, cũng hở, cũng rách… lắm điều. Cái áo tôi thích tha thiết là cái áo chàng chê sa đà, chê cho đến khi nào tôi khóc lên. Thẩm mỹ tôi nghiêng trên màu hồng màu đỏ và thường chạy lệch dưới hướng lái của Thảo, Trâm. Chị Khanh mặc áo này ăn da quá. Chị Khanh mặc áo này như gái mười tám, ra đường người ta tưởng chưa chồng.
Tôi nói với Nghiễm:
– Tôi mặc một cái áo vào người, lập tức bị đặt trước gọng kềm dư luận. Dư luận là anh, chỉ trích là anh, xuyên tạc là anh, chê bai là anh.
– Nếu em biết rằng trên đời chỉ có một người thành thật với em là anh, chỉ có một người dám nói thẳng với em là anh.
Tôi chạy lên lầu kêu Thảo:
– Tau mặc cái áo ni anh Nghiễm quở quá, anh Nghiễm quát quá… cuống lên.
Thảo vuốt lưng chiếc áo:
– Yên tâm, yên tâm, bọn này thấy đẹp là cả Saigon thấy đẹp. Thẩm mỹ bọn này hách lắm.
Cái máy rang bắp mua về đặt trước cửa. Những ngày đầu tiên trẻ con trong xóm kéo ùa tới họp đảng, nô giỡn phá phách, chửi thề nói tục dội vào trong nhà những tiếng động, những tràng huyên náo ê óc, đừ đầu.
Con bé Hiền giật mình liên hồi, tay chân đưa lên quơ quơ và khóc thét luôn. Ban ngày tôi phải bế con lên lầu. Nghiễm bịt hai tai lại: “Nghe nát cả não ra!”.
Cha về hưu ở nhà trông coi việc bán bắp mỗi ngày kiếm được vài trăm bạc tiền chợ. Tối đến cha ngồi xem ti-vi từ đầu tấu đến mãn táng, quen thuộc thân thiết hết cả tên tuổi mặt mày tài tử, ca sĩ, xướng ngôn. Bên cạnh cha là mẹ, cũng thuộc tên, thuộc mặt cả cái xã hội ti-vi. Mỗi lần một ca sĩ xuất hiện, cha hỏi:
– Ai rứa?
Mẹ biết nhưng không trả lời, cha cũng biết nhưng cứ hỏi:
– Bợm này là ai?
Tôi giao con bé Hiền cho mẹ săn sóc. Nghiễm dạo này ít thức khuya nên người mập ra đôi chút, chàng vẫn uống bia ở nhà, uống rượu ở ngoài đường. Chàng đọc tin coca-cola có dòi nên chàng không uống bia chai nữa mà chàng uống bia hộp trong vòng hạn chế. Tôi nói:
– Anh bắt đầu có dấu hiệu ngoan rồi đấy. Em bắt đầu có hạnh phúc. Bỏ uống bia đi anh, uống nước lã nhìn nhau, đừng uống bia nhìn nhau.
– Anh bây giờ chỉ còn có một thú vui duy nhất là uống bia. Ban đêm không uống bia thì không ngủ được. – Thế sao em không uống bia và vẫn ngủ được?
– Em thì nhất ăn nhì ngủ, lúc nào cũng nhất ăn nhì ngủ.
Tôi không cười, Nghiễm tiếp:
– Bây giờ kinh tế đắt đỏ, em bớt ăn, ngủ nhiều đi, nhất ngủ nhì ăn.
– Em ăn gạo Mỹ rẻ tiền, mỗi buổi ăn ba bát cơm với vài cọng rau, vài múi đũa đồ xào tốn kém không bằng một phần mười lăm của anh.
– Xe đạp bây giờ mười ngàn đồng một chiếc.
– Đắt quá, thà chạy còn hơn!
Nghiễm chợt hỏi:
– Hai ngày này anh không thấy mặt Thảo.
Tôi chắc lưỡi:
– Đau, hắn đau.
– Sốt ba mươi bảy độ, con Thảo sốt cho mấy cũng ba mươi bảy độ là cùng.
Nghiễm nhìn tôi cười vui: Để ý nết đau là biết tâm tính mỗi người. Khi con Thảo đau, hắn làm náo loạn cả nhà lên, hắn rên hừ hừ như sốt rét rừng, miệng luôn luôn ọc ọc ọe ọe làm như lúc nào cũng sẵn sàng nôn ra từng thau… Hễ đắng miệng là con Út đi mua ô mai, hắn lạt miệng là con Cúc đi mua kẹo, cháo không ăn, sữa không uống, cứ cả ngày sai con Út cầm tô đi mua phở, mua hủ tiếu.
– Anh luôn nói xấu người khác để anh nổi bật lên.
– Thế em không thấy mỗi lần con Thảo đau nặng, mệt nặng đưa tay lên ngực, gập cái lưng xuống là cô vội vàng lấy ống thủy ra cặp, cặp mấy lần cũng chỉ ba mươi bảy độ.
– Nó đau bụng làm sao tăng nhiệt độ được!
– Chị em cô thì cứ đau ít kêu nhiều, ít khi chịu đựng.
Tôi hát một câu ngắn, vào mở tủ lạnh lấy ra hộp nước chanh khui uống. Nghiễm nói:
– Con Trâm con Thảo cứ ham ăn ham uống không nghĩ đến đi chơi, không nghĩ đến tình yêu… Gái Huế chậm lo quá nhỉ?
Tôi gục gặc:
– Xứ Huế nhiều chùa chiền nên gái Huế đứng đắn lắm. Không có chuyện tình vu vơ. Ai hỏi thì lấy, ai
không hỏi thì thôi.
Chuyện tình yêu của Thảo của Trâm? Tôi thấy chúng tảng lờ như không. Cả ngày núp kín trong nhà như gián ống, như thằn lằn. Chúng sống nửa chơi nửa thiệt buông dông thả dài nói cười ồn ào chẳng đi đến đâu. Chúng lớn sầm sầm cái đầu mà cứ ngỡ rằng hôm qua mình còn bé, còn bắt kiến nhét vào dầu Nhị Thiên Đường, còn dồn đom đóm lùa vào chai cho hào quang loang lên rực rỡ. Tôi bảo Nghiễm:
– Chị em chúng tôi đứa nào cũng số cao, số khó, thành ra lấy chồng không phải là chuyện dễ, chị em tôi đứa nào cũng khó lấy chồng… vừa vô sản,vừa cổ hủ.
Tôi nằm lăn xuống đi văng gác chân lên thành giường nói có phần chậm rãi: Mấy đứa em tôi nó lười đi lắm cơ, đến nỗi cha mẹ phải đuổi chúng ra đường.
– Tại sao chúng không đi chơi nhỉ? Làm con gái thì tội gì mà phải thủ tiết với ai!
– Ui! Ai hỏi thì lấy, ai không hỏi thì thôi, cóc cần!
Tôi lăn mình ra nằm ra xa một tí rồi nói tiếp:
– Chúng nó muốn quay về đời xưa tự giam lỏng giữa bốn bức tường sâu kín. Đúng vậy, chúng đã trở về đường xưa lối cũ… Như cái cổ áo dài phụ nữ sau bao nhiêu thăng trầm biến chuyển leo cao sáu bảy phân, trụt xuống ba phân… giờ đây cũng đã trở lại thấp ngắn như xưa.
Tôi nghĩ thấp thoáng đến hai cái lỗ nhỏ xíu xuyên qua đôi tai bé gái còn ẵm ngửa, đến mái tóc trời sinh ra vốn thẳng của bé gái từ thuở chào đời. Sự làm đẹp đầu đời cũng là tóc thẳng, tai bấm và ngày hôm nay có người đang quay về sự làm đẹp đầu đời. Tôi ngồi lên cặp ngược đầu tóc cho gọn:
– Anh Nghiễm này, em có một yêu sách, một nguyện vọng cần phải đòi, phải đạt cho được. Nếu anh không chịu, không cho em thì…
– Thì sao?
– Em sẽ ngồi suốt cả đêm cho đến sáng, suốt cả ngày tới tối, như các sư sãi người Miên hiện đương ngồi trước dinh Độc Lập.
– Cô muốn gì?
– Đi học lại, em đã ghi tên vào Văn khoa rồi.
Mép cười của Nghiễm hơi méo, chàng nhìn tôi:
– Đi thì đi… nhưng chỉ sợ mẹ đang ngồi học ở trường thì con ở nhà đã ăn cứt.
Con bé Hiền được nuôi theo sách Tây, suốt ngày nằm dài trong nôi, cách ba giờ bế dậy cho ăn sữa một lần. Bé Hiền không được trông coi sờ mó thường xuyên nên một hôm bé Hiền bốc lấy cứt mình mà ăn khiến Nghiễm la lên hốt hoảng. Tôi gạt chàng ra nói: Cứt con nít còn nằm nôi là cứt sạch, cứt sữa, không hôi, không bẩn, làm cha làm bố gì mà cuống cuồng lên vậy.
Nghiễm bưng mặt:
– Ghê quá!
ghiễm vẫn thường trách tôi không biết giữ gìn đồ đạc tư hữu: áo dài sắm thật nhiều nhưng khi muốn mặc lại không sẵn sàng, giày dép đóng mấy đôi khi muốn mang một đôi thích hợp lại không có, son tôi cũng cho mượn, phấn tôi cũng cho mượn, cặp tóc tôi cũng cho mượn. Nghiễm thường bảo các em tôi không sợ tôi, chị em gì mà cứ gọi tên nhau ngang tàng không phân biệt ngôi thứ, chị em gì mà nhốn nháo như bầy chim bồ chào, như trong một chế độ bộ lạc man rợ mà ai cũng là tù trưởng chẳng ai nể nang mến phục ai. Nghiễm bảo:
– Con Trâm hiền hơn con Thảo, con Thảo bắt nạt cả nhà, anh thấy đứa nào cũng sợ con Thảo. Tôi ngắt:
– Ui… cái con Thảo hay dọa hơi, ai hiền thì hắn làm tới, hắn như con ngỗng chỉ có tài mổ đít trẻ con.
Hồi trưa tôi với Thảo gây lộn nhau một trận lập lòe đóm mắt. Thảo quát ầm ĩ la lối át cả tiếng tôi rồi vừa cười gằn vừa khóc như trời nửa mưa nửa nắng trong một tài hoa kỳ dị về khoa ngôn ngữ xảo quyệt. Cha
đang ngủ trên lầu bị gọi giật dậy bước xuống vừa lúc tôi im lặng, vừa lúc Thảo trề miệng: – Tưởng sang, tưởng có chồng là sang lắm!
Tôi quay sang cha:
– Cha dạy nó đi… Nó nói xóc óc con, cha không dạy nó thì ra đường người ta cũng dạy nó. Ngày mai con sẽ dọn nhà đi chỗ khác.
Cha nhăn mặt:
– Ở trong nhà có anh rể sao tụi bay không giữ gìn gì cả. Con Khanh, con Thảo, con Trâm, con Cúc, con Út… tụi bay cần phải tích cực duy trì an ninh, phải giữ mình từng miếng nhỏ. Mấy đứa bay là con gái sao lại hay nổi nóng. Kiểm điểm lại những hao hại trên đời sống phần nhiều do sự nóng giận và tự ái mà ra.
Cha nói bấy nhiêu rồi cha bỏ lên lầu. Tôi đi vào phòng, sau lưng cái nguýt dài của Thảo. Tôi nghĩ rằng em cũng như chồng, con Thảo cũng như anh Nghiễm, không bao giờ tôi để bụng giận, không bao giờ tôi tức tối quá độ. Người đàn bà này biết rằng khi nàng giận lên thì con người nàng teo tóp lại còn một tí tẹo, con người nàng rút nhỏ thu bé lại, hẹp hòi lại và ti tiện lắm lắm. Rồi khi cơn giận nguôi, người đàn bà này cảm thấy thương mình muôn vàn, tội nghiệp mình muôn vàn vì nhận thấy mình nghèo. Bởi đó, nàng không muốn tự thu nhỏ lại, nàng nên cư xử lớn, phóng đại mình ra cho nở nang tâm hồn óc não. Khôn ngoan nhất là người không bao giờ giận ai. Giận là mất mát, là phá tan mối liên hệ giữa nhân và ngã.
Tôi đánh thức Nghiễm dậy:
– Em không còn giận anh nữa!
Hai con mắt Nghiễm mới mở được một con:
– Cái gì, cái gì?
– Em không còn giận anh nữa!
– Cái gì? Chẳng hiểu gì hết!
– Chúa và Phật đều bảo đừng nên giận kẻ đáng giận, đừng nên trách kẻ đáng trách, đừng nên phản bội kẻ đáng phản bội, đừng nên độc ác với kẻ độc ác!
Nghiễm ngóc đầu lên:
– Nói lăng nhăng gì vậy?
– Em không còn giận anh nữa.
– Đa sự!
Nghiễm lấy thuốc lá ra hút vài hơi rồi gắp lên tay:
– Em mà giận anh thì em đi giận hết cả và thiên hạ cho rồi!
Tôi chỉ vào mũi chàng:
– Tấm chồng này là tấm chồng tuyệt hảo, nuôi vợ ăn học để vợ nên người.
Tôi trề môi ngắt tiếng cười thành từng cái hức hức. Nghiễm nhếch mép:
– Em thành tài rồi em đừng phụ anh nhé.
Tiếng cười của tôi thì dài, tiếng cười của chàng thì ngắn. Khuôn mặt trẻ của chàng cho tôi cảm giác tươi mát ngọt ngào như mùi kem đánh răng còn trong miệng mỗi buổi sáng, mùi thuốc gội đầu còn thoang thoảng ở từng chân tóc mỗi chiều cuối tuần.
Tôi cười trong khi nói:
– Anh Nghiễm! Tại sao anh cấm em đi làm mà cho phép em đi học?
Tôi đứng dậy mở tủ lạnh lấy bình sữa châm nước sôi lại cho nóng để Khanh Hiền bú xuất sáu giờ. – Tại sao vậy anh? Em đi làm thì anh cấm mà đi học thì anh cho?
– Hứ… Có lần anh vào nhà thương Chợ Rẫy xin cái giấy chứng thương. Ngồi đợi thôi suốt cả buổi, mặt nhìn hết cái này đến cái nọ, ngồi đợi ông giám đốc ký giấy, anh mới quan sát anh y công phụ trách việc đưa giấy tờ vào cho ông giám đốc ký. Thằng cha y công thuật xuất sắc, mấy bà y công đem giấy tờ ở mấy phòng khác về lấy chữ ký đều bị thằng cha đưa tay bốc chụp lung tung trên thân thể rồi vuốt trộm đùi, vuốt trộm ngực. Mấy người đàn bà đó đều có chồng, chồng họ đâu có biết vợ mình đi làm bị bốc bị chụp… Mấy bà đâu có phản kháng, cười xòa xòa tự nhiên như quen quá đi rồi. Ban ngày đi làm giao thiệp với những kẻ chụp đùi chụp ngực, ban đêm về nhà sinh hoạt với chồng với con. Mấy ông chồng đâu có biết sự giao du của vợ mình ở sở… Bởi đó anh nghĩ đến những sự giỡn hớt giữa các thầy ký với các cô ký, thầy y tá với cô y tá. Anh mới kết luận, vợ ai đi làm được chớ vợ anh thì không thể đi làm được. Ai để vợ đi làm được chứ anh thì không thể để vợ đi làm được.
Tôi chun mũi:
– Ui cha ơi, chấp nê hẹp hòi, suy bậy nghĩ bạ chọc giận cả nước ta.
Nghiễm lấy thuốc ra hút, tôi tiếp:
– Nhưng nếu vợ anh đi làm thật nhiều tiền anh có cho không?
– Gạt em đi! Vợ càng kiếm được nhiều tiền càng nên không cho đi làm. À… Khanh này, mai đi chợ mua rau cần về xào thịt bò cho anh ăn nghe!
Những cọng rau cần thật xanh thật mát, thật giòn, những lát thịt bò mỏng tanh, đỏ sẫm mềm múp, đó là sở thích của Nghiễm. Tôi đến bên nôi con cúi xuống thay tã thì tiếng mẹ kêu to bên ngoài:
– Khanh ơi! Có khách!
Tôi thay chiếc áo cánh đến trước gương đi vài nhát lược lên mái tóc rồi bước ra.
– A! Anh Vui.
Người đàn ông đang ngồi xem báo lật đật đứng lên:
– Chị Khanh, tôi mang xấp bài lại cho chị.
Tôi xuýt xoa:
– Anh tốt quá, cám ơn anh.
– Có chi chị.
– Anh uống nước chanh muối nhé!
Tôi chạy lên lầu vỗ vai Trâm:
– Mi pha giùm tau một ly chanh muối đem ra cho thằng nhỏ uống nghe.
Trâm long lanh mắt cười đứng dậy:
- Anh Nghiễm đi làm hả? Chị rước trai nhỏ về nhà nghe!
– Trai nhỏ! Hừ! Bốn con rồi đấy.
Anh chàng Vui cầm thìa khuấy mãi ly chanh muối không uống, tôi càng lúc càng giục gấp: – Anh uống đi chớ! Uống mau anh. Lứa chanh này tôi muối hơi mặn.
– Không… nước chanh này ngọt lắm!
Tôi cười hắc hắc lấy tay che miệng:
– Con em tôi cho vào năm muỗng đường đấy anh ạ!
Tôi cầm xấp bài đặt ở bàn lên:
– Anh chạy bài cho tôi đầy đủ quá… cám ơn quá…
– Có chi mà chị. Còn xấp triết Đông phương để chiều mai tôi đem lại chị.
Vui về rồi, tôi vừa mở xấp bài xem vừa ư ử hát: “Tình yêu như bãi cát hoang dài vô tận. Đường xa in những dấu chân người âm thầm… Tìm em như trót bước chân vào sa mạc…”.
– Bà này có chồng có con rồi mà nết cũ không chừa. Chơi với đàn ông cứ hay lợi dụng sai sửa nhờ vả chi mô.
Trâm vừa cười vừa nói, ngồi xuống ghế. Tôi nhìn lên tấm ảnh tôi mười sáu tuổi cười nghiêng mái tóc dài, cười sắc vút đuôi mắt, cười sáng loáng hai hàng răng. Đấy, mười sáu tuổi, lớp đệ tứ, lãng mạn lắm lắm và lười đi học. Bài tập, bài giáo khoa không chép không biên vào vở, đợi đến khi giáo sư kiểm điểm cuối tháng mới lật đật đạp xe đi mượn một chồng sách của bạn về, sai thằng con trai hàng xóm hì hục chép cho, hì hục làm hộ cho.
Trâm cười:
– Tui phục cái bà ni. Ai răng mặc kệ chỉ cốt mình xong việc thì thôi. Chán quá.
Tôi bước vào phòng, Nghiễm đã ngủ khoèo, ngủ quá ngon, tờ báo rớt xuống đất. Tôi nhặt tấm béo lên xếp làm hai, xếp làm tư quạt cho chàng. Chàng ngủ thật giống con tôi ngủ, chàng cười thật giống con tôi cười, chàng nhăn mặt thật giống con tôi nhăn mặt. Con gái tôi giống cha nó, như hạt nước mưa nhỏ giống hạt nước mưa lớn. Chàng gởi vào tôi bàn tay tháp bút, chàng gởi vào tôi đôi mắt lồ lộ, chàng gởi vào tôi chiếc miệng rộng tươi cười, chàng gởi vào tôi cái dáng dài của thân thể, làn da hồng quân mịn màng, chàng gởi vào tôi những thứ đó để tôi đẻ con ra giống chàng, con gái học cha giàu ba họ, học cha bao nhiêu thương cha bấy nhiêu. Cha thương nhiều, cha thương nhiều, cha thương con nhiều hơn cha thương mẹ.
Tôi luôn luôn bảo Nghiễm:
– Em thương con hơn thương anh.
– Anh thương con hơn thương em.
– Ừa, được nhé… ghét nhau rồi ly dị nhé!
– Không có tờ giấy hôn thú nào hữu hiệu bằng đứa con.
Một nỗi rùng mình lạnh, một thức tỉnh bàng hoàng, một va chạm vô tình chếnh choáng nhắc lớn tôi rằng hai đứa chưa làm hôn thú. Bà cô tôi bảo: răng mi không đòi cho được tờ hôn thú, hắn sẽ bỏ mi như người ta phóng sinh phóng đăng… con ni ngu quá. Trâm bĩu môi: tình duyên chỉ là một cuộc đùa dai. Tôi vặn lỗ tai Nghiễm:
– Anh ơi, không làm hôn thú làm sao khai sinh cho con, để cho con thất học sao?
– Thủng thẳng.
– Không làm hôn thú bộ anh muốn nhốt em khi nào thì nhốt, muốn thả em khi nào thì thả sao? – Nhốt chung nhau một nhà cho đến đầu bạc răng long, dại gì thả cá về sông, thả cọp về rừng.
Tôi pha ba bình sữa ngâm nguội cất vào tủ lạnh để mẹ tôi chưng nóng lại bằng nước sôi cho Khanh Hiền bú rồi sửa soạn đi học qua hai chuyến xe lam. Tôi xuống xe thấy Vui và một bọn đang đứng ở cổng lớn. Một người vẫy tay kêu:
– Chị Khanh à… Ông Hoàn nghỉ.
Tôi cười, nhìn đôi giày mới của Yến thán phục kiểu đóng tân kỳ, đứng với họ một lát rồi đi vô. Gian phòng nhiều cửa sổ gió luồn vào từng lớp mát và màu nắng trắng không phải là màu của bức tường. Một gã hip-pi tóc râu tiền sử xồm xoàm như ông cố đạo người Pháp trong tự điển Larousse phì phèo thuốc lá đến bên tôi.
– Tôi rất ít gặp chị, chị ít đi “cua” nhỉ?
Vừng trán anh tóc che ngang, gò má chênh vênh và râu hoang lởm chởm, người tự nhiên nhất trong những con người hỏi tiếp:
– Sao tôi thấy chị ít đi “cua” nhỉ?
– Tôi bận trông con anh ạ! Trốn chồng đi học được giờ nào hay giờ đó.
– Chị thật là một bậc nữ lưu hiếu học đáng khen.
Tôi hỏi bằng một ngôn ngữ hip-pi:
– Chắc anh đang tích cực tán thành phong trào phản chiến khắp nơi?
Gã cười:
– Tại sao những thằng người Việt Nam lại không phải là những thằng phản chiến nhỉ? – Người trong cuộc khác người ngoài cuộc.
– Chị là dân Huế chắc khí tiết chị nhiều?
– Nhiều nhỏi gì anh, độ một tô là cùng.
Gã cười, mấy ngón tay nhịp nhạc miệng ư ử hát. Gian phòng ồn lên những tiếng kéo ghế và tiếng người đi vào một đoàn.
Gã hip-pi tiếp:
– Gái Huế chí cao như cây dừa. Đại khái người nào cũng đáng hoan hô một tiếng nhỏ.
– Chuyện hoan hô, đả đảo ở Huế tôi đã chán ngắt… Dấn thân vào đây ngờ đâu lại tránh được cái đại họa Tết Mậu Thân.
– Chị giỡn chơi nhiều hơn là nói thiệt!
Gã kéo ghế ngồi me mé bên tôi, hai chân vách mấy lên nhau, mặt đưa gần vào mặt tôi: – Chị à… món ăn Huế món nào ngon nhất hả chị?
– Tùy theo mồm miệng mỗi người, tui thì thích ăn món mít trộn tôm thịt kẹp với bánh tráng nướng. – Hôm nào chị đãi tôi một bụng… Chị thích ăn món Nam không?
– Anh Phi à… Cái món mít trộn đó ăn ở Saigon không ngon cũng như gái Huế đi dưới trời Saigon không đẹp.
– Sao vậy? Chị nói gì kỳ?
– Cái món thịt trộn người ta luộc chín cả trái mít sống, thái mỏng ra rồi trộn với tôm thịt, vừng rang giã nát hoặc đậu phộng rang. Món ăn đó chỉ ăn ở Huế mới ngon vì mít ở Huế ngọt hơn mít Saigon, mít Saigon chát chát thế nào, tôm Huế tươi hơn tôm Saigon, tôm Huế trong veo nhảy long chong, long chong, thịt heo Huế cũng đậm đà hơn thịt heo Saigon.
– Óc địa phương của chị sao bự quá vậy? Thế thì món ăn Nam chị thích món nào? - Tui mê món cá lóc nướng trui với món thịt bò bảy món.
– Hôm nào chị cho phép tôi mời chị đi ăn nhé!
Gã nhìn xéo tôi:
– Mà phải ăn một lúc hai món.
Tôi nghĩ thầm: ăn một lúc hai món nó phè phè bụng ra, chắc hôm đi ăn mình phải mặc áo dài kiểu mới nội hóa.
Tôi phát tiếng cười nhỏ khi nghĩ đến mối ác cảm lộ hết ra mặt của Nghiễm đối với chiếc áo dài ngắn kiểu tân cổ rộng bụng bằng hàng nội hóa. Tại sao em có thể mặc chiếc áo dài ngu xuẩn đó. Ơ, em mặc để đi ăn với anh mà mặc áo dài này mới ăn được nhiều chứ, mặc áo eo thắt lưng buộc bụng ăn không được no. Thay áo khác ngay, mặc thứ gì mà ngắn ngủn ngang phè, rộng rinh trông như cái sắc. Ui cha cha… em đã nói em may hai cái áo thời trang này để đi ăn cho vừa bụng em.
Tôi chong mắt:
– Anh Phi, bò bảy món mọi lần gọi là bò bụng ăn vào đầy một bụng rồi đưa tay vỗ.
– Tôi chỉ ăn được món đầu tiên.
– Món nhúng giấm, ngon tuyệt. Miếng thịt bò đỏ au thái mỏng như giấy pelure nhúng vào chảo dấm đang sôi trước mặt ăn với rau sống cuốn bánh tráng chấm mắm nêm… ngon nhức nhối … thèm quá.
– Chị thèm vậy hả? Cho tôi mời chị đi ăn ngay bây giờ.
– Con khước từ, Chúa ơi! Con vừa mới ăn hai chén cháo ở nhà.
Ồn ào nổi lên, mấy tiếng kéo ghế, mấy người xáp lại bên Phi, ngồi xuống, một người nói: – Đêm qua, ở ti-vi chiếu cái cảnh đào xác ở Huế kinh sợ quá.
Cô bạn gái tên Yến nhăn mặt nói hớt:
– Mới moi được bảy mươi xác.
– Trời ơi, một tấm áo linh mục, hai đầu tóc đàn bà, những chiếc đầu lâu toàn răng với răng… trời ơi, chôn trong cái hầm đầy ắp nước.
– Mình tự đưa bàn tay ra moi đất đào cho mình cái mả. Biết mình sẽ chết, còn năm phút nữa chết, còn ba phút nữa, còn một phút… Tưởng tượng …
– Tại sao giết nhiều dữ vậy nhỉ?
– Cái thành phố Huế nó nhỏ quá, biết nhau dễ quá, khó chịu nhau lâu năm quá, thù hận lâu đời chồng chất… thành ra mới dễ tìm ra người để giết. Người Huế giết chết người Huế chớ còn ai vào đó nữa?... Quân đội Bắc Việt có tàn ác thì sự giết chóc nó cũng đại khái thôi, sự giết chóc nó không thấu đáo, công phu, kỹ lưỡng như vậy đâu.
Tôi nhìn Phi:
– Cái đầu óc anh ấy kỳ thị địa phương quá trời. Cộng sản mà cũng phân biệt Cộng sản Huế với Cộng sản Bắc kỳ. Cộng sản Huế tàn ác hơn Cộng sản Bắc kỳ. Anh kỳ thị quá…
– Té ra chị Khanh có óc địa phương nặng nề như vậy mà mình không biết.
Tôi nóng má cúi xuống cười, ngẩng lên thấy chung quanh chỉ có hai con mắt của Phi đang nhìn tôi. Buổi trưa về nhà, Nghiễm hỏi:
– Em đi học có vui không?
– Làm bạn với những người trẻ hơn mình em cười luôn miệng.
– Đấu láo sướng nhé!
– Đấu láo hao hơi. Đã thế đêm nằm ngủ cứ hối hận mình lỡ nói nhiều quá, lỡ nói những câu vô dụng. – Lòng cô còn xôn xao quá nhỉ? Một ông chồng một đứa con chưa đủ để lắng xuống.
– Em muốn nói là giữa đi ra ngoài với ở nhà thì đi ra ngoài khoẻ hơn, ở nhà nhiều việc cực lắm. Bằng chứng là ngày chủ nhật được ở nhà mình càng bận rộn bực bội.
– Thế thì đem con đi gửi đi, mỗi tháng sáu nghìn gì đó…
Tiếng khóc con bé khàn đục thấp lè tè. Bốn cái bình sữa đứng trên tủ lạnh chênh vênh. Chiếc áo cánh của tôi vứt lăn lóc ra giường. Tàn thuốc lá của Nghiễm nằm bừa bãi trên nền nhà. Tôi nhìn khắp gian phòng. Hôm qua cũng cảnh đó, hôm nay cũng cảnh đó, cảnh gần, cảnh quen cũ không đổi không thay. Mặt tôi chợt ngưa ngứa dưới lớp phấn ướt mồ hôi, tôi kéo hộc máy may tìm mảnh vải cột tóc lại. Căn nhà nằm khuất trong hẻm đầy ắp khí nóng, và ánh sáng không vào tới khiến da mặt con tôi xanh mét.
Tôi nhặt những vỏ bia của Nghiễm xếp vào một góc càu nhàu:
– Anh thì chỗ nào cũng vứt đầy tàn thuốc lá và vứt đầy vỏ bia. Trong cầu tiêu toàn cả tàn thuốc lá… thuốc lá… Mỗi một ngày vào ngồi suy tư bảy tám lần.
– Láo lếu!
– Không sao, anh uống rượu nhiều thì mật tiết ra nhiều nước đắng, cơm mới chạy vào bao tử là chui ngay qua ruột già, hậu môn.
Có tiếng Thảo kêu anh Nghiễm chị Khanh ra ăn cơm. Buổi trưa ngủ dậy mẹ bưng vào cho hai đứa hai chén chè kê trộn đậu. Tôi reo to sướng quá ngon quá. Mẹ nói hạt kê cậu Sum ở Huế đem vô cho đó, ngon lắm, Nghiễm ăn đi, quệt bánh tráng mà ăn.
Tôi mở tủ đếm chỗ tiền tiêu vặt định chiều nay đi phố may một áo dài gấm Hồng Kông ăn cưới một người bạn của Nghiễm. Nghiễm bảo áo dài kiểu cố hữu có eo là áo đẹp, em phải may kiểu đó anh mới cho đi chung với anh. Đàn bà phải có eo, phải thon bụng. Tôi đếm qua xấp bạc hốt hoảng kêu:
– Chỗ tiền mới hôm qua anh có lấy không?
– Anh lấy mười nghìn cho người bạn mất xe Honda.
– Mất xe Honda mà cho đến mười nghìn? Anh tiêu tiền thật khéo, thật lả lướt, thật bay bướm. Anh đúng là một kẻ giỡn tiền, đùa giỡn với tiền. Em muốn may cái áo gấm Hồng Kông đây này…
– May gấm Hồng Kông mà làm gì, may hàng nội hóa đi.
– Hàng nội hóa mà mặc đi đám cưới được sao?
– Người đẹp thì mặc chi cũng đẹp, người đẹp thì không mặc chi cũng đẹp.
– Em sẽ không mặc chi cho anh xem.
Tôi sực nghỉ đến món tiền hai nghìn lén Nghiễm cho Vui mượn, anh chàng sinh viên văn khoa vừa đi học, vừa có vợ có con một cách âm thầm bí mật. Mỗi năm anh chàng đỗ một chứng chỉ thì vợ anh chàng lại rặn đẻ một đứa con. Một hôm anh chàng đến lớp than thở: Chị Khanh ơi, dễ sợ quá! Thế là tôi có bốn đứa con rồi, bốn tờ giấy khai sinh rồi… khiếp quá, mà lại bốn thằng con trai… khiếp, mình già nua cổ lão quá! Tôi nói trong một cái vung tay: Sao anh không vào nhà thương Cơ Đốc? Anh chàng hỏi lại: Tôi hay vợ tôi. Anh. Ồ, phải sáu con cơ người ta mới thực hiện cái chính sách hạn chế sinh đẻ. Chị Khanh, nhưng dù sao tôi cũng không vào nhà thương Cơ Đốc vì tôi không tin vợ, hoài nghi… hoài nghi…
Buổi chiều sau phiên học tôi vừa ra tới cổng thì có tiếng kêu chị Khanh, chị Khanh. Phi lướt tới. – Hôm nay anh đi bộ hả?
– Xin đưa chị một đoạn đường.
– Không, tôi đi xe Lam.
– Tôi cũng đi xe Lam.
– Xe Lam dạo này lên giá!
– Chấp!... Đây còn dám đi cả xích-lô máy.
Cơn khôi hài thường xuyên lao thẳng, thốt thắng lại, mớ ngôn ngữ luôn luôn bẻ cong giờ phải được vuốt ra, khóe mắt cũng phải ngay ngắn như chiếc mũi, đôi môi cũng phải lặng yên như chiếc trán, tôi gay gắt từ chối.
– Tôi chỉ đi dưới cánh tay một người đàn ông là chồng tôi thôi.
Gã hip-pi ngâm tay trong túi quần, vai đưa cao tới vành tai:
– Sự từ chối của chị vượt quá xa lời đề nghị của tôi.
– Nếu vậy, cho tôi miễn xin lỗi.
Phi phát một nụ cười:
– Hình như có chồng chị ẩn núp đâu đây thêm sức cho chị bẻ gãy tôi.
Nét mặt Nghiễm nhăn nhó như bị phơi khô khi chàng nói: Ông y công ở nhà thương Chợ Rẫy đưa tay chụp bốc khắp nơi thân thể mấy bà y công Chợ Rẫy. Thả vợ ra đường, thả vợ vào xã hội là mối bất an dềnh dàng to lớn đối với những thằng chồng. Tôi nhớ đúng vẻ nhăn nhó của chàng không sai một xếp nếp. Tôi vẫy một taxi bước lên đóng rầm cánh cửa ghé chợ Cũ.
Khuôn mặt Nghiễm hằn lên một vẻ thương yêu cần thiết, hoang mang chút nhớ mong ngắn ngủi thúc giục tôi về gấp nhà. Tôi ghé chợ Cũ mua hai lạng thịt quay, mấy chiếc bánh bò và cảm thấy ngấu nghiến đói bụng. Vào nhà không có Nghiễm, tôi lại bàn viết của chàng đọc mảnh giấy nhỏ: Tối nay anh không ăn cơm nhà.
Sau buổi cơm tối, Thảo, Trâm rủ ra đường uống nước sinh tố, vừa về tới nhà thấy Út bảo chị Khanh có khách. Tôi đứng ở cửa ló mặt vào xem ai. Phi, Phi, gã hip-pi tóc dài, tôi kéo tay Thảo, Trâm:
– Khoan vô đã bay, thằng cha lông lá hip-pi tới tìm tao.
Trâm xô tôi tới đằng trước:
– Bỏ chạy à? Quyến rũ cho nó tới nhà rồi bỏ chạy à?
Qua một giây lát, tôi kéo thẳng áo cụt rồi bước vào:
– Không ngờ anh Phi đứng chơi.
– Anh Nghiễm đi vắng hả chị?
– Anh đi ăn ở nhà người bạn.
Phi chống hai cùi chỏ lên đùi, bàn tay đỡ lấy cằm, tôi cười:
– Con cọp con còn thức, anh vào thăm cháu nhé! Cháu ngoan lắm!
– Đấy, chị lại đi trước quá xa ý định của tôi rồi. Cảnh nhà hiền hòa êm ấm như thế này mà lại là hang cọp được sao? Anh Nghiễm sẽ ăn thịt tôi như cọp ăn thịt người sao?
– Anh bẻ cong lời nói của người ta thì có.
Thảo và Trâm cúi mặt bước vào nửa đi nửa chạy, nín cười. Tôi nhìn thẳng Phi. Người đối điện trình bày một hình thức phá phách giữa giống đực và giống cái. Những đường nét trên mặt đều nam nhi khí khái, bộ râu tốt và xanh, nhưng đầu tóc thật gãy làm trở ngại khó khăn cho cái nhìn. Mái tóc ru lô uốn úp vô dài quá mang tai, một mái tóc thịnh hành của một chín sáu mươi ủy mị khuôn mặt trong một cung cách khôi hài, diêm dúa đáng phàn nàn. Tóc khô sợi cứng dài hơn gang tay được cẩn thận gò ép cho bồng bềnh, một mái tóc thật vén qua vừng trán không tóc mai.
Tôi nghĩ thầm đến những công phu sấy gội ép khô và mỗi đêm phải cuộn lại. Bàn tay Phi ôm đầu gối cho tôi khám phá những ngón nhọn và dài.
Tôi hỏi:
– Anh uống gì anh Phi? Bia nhé!
– A, anh Nghiễm là dân nhậu. Chị cho tôi nước lọc thôi. Phi hất tờ báo qua một bên thủng thẳng nói: Đến chị giải thích cho khỏi bị hiểu lầm, lại càng bị hiểu lầm thêm.
– Xin lỗi anh, tôi bị cái tật vui tính một cách ích kỷ, nói năng đùa giỡn chỉ cốt cho mình vui thôi, nhiều khi chạm mạnh đến kẻ khác.
– Cháu bé mấy tháng rồi chị?
– Cháu được năm tháng anh ạ!
– Chị ở chung với ông cụ bà ngoài Huế vô?
– Dạ.
– Chị có nhiều em gái không?
– Bảy chị em toàn gái!
– Tôi con một.
Cuộc đối thoại cầm chừng trong một không khí tẻ nhạt, không có sự gạn hỏi, không có sự thiết tha trả lời. Phi về rồi, Thảo, Trâm ở trên lầu chạy xuống xông ra gục cổ cười. Tôi nói:
– Tau không hiểu mấy thằng hip-pi Việt Nam có bất mãn không. Chúng mà rút vào rừng là sẽ bị Mỹ dội bom, sẽ bị Cộng sản bắt đi dân công.
Trâm trầm ngâm:
– Thái độ hip-pi cũng là một thái độ bất mãn. Rút vào rừng tức là thân Cộng rồi…
Thảo hỏi sau cái ngáp:
– Hắn tới có chuyện chi không?
– Biết mô.
– Mê rồi.
– Biết chi hắn.
Trâm cười:
– Mai đến lớp mua cho hắn cái kẹo!
Có tiếng Khanh Hiền khóc ré lên. Tôi lật đật chạy vào mở mùng vạch chăn bế con lên nói nựng. Tôi nuôi con theo một kỷ luật không bồng ẵm, cả ngày đặt nằm trong nôi và cấm ngặt tất cả mọi người để yên cho cháu nghỉ. Mặt Nghiễm nhăn như quả táo Tàu:
– Mẹ gì mà cách xa lãnh đạm với con quá!
– Để cho nó quen hơi, nó bám riết thì ai làm công việc cho?
– Thỉnh thoảng phải bế nó không nó mỏi.
– Bỏ cái lối nuôi con nhà quê ấy đi.
– Con nó thèm bế một cách tội nghiệp, anh thấy nó nằm một mình luôn.
– Chính em thèm bế nó hơn nó thèm em bế!
Nghiễm xô chiếc vỏ bia về một bên chậm rãi:
– Đáng lẽ em nên ở nhà trông con mới phải, giao hết cho bà ngoại… anh thấy… anh thấy… Tôi lườm:
– Giao con cho bà ngoại là cả một sự hợp lý. Cái tâm em nó yên tâm lắm lắm.
– Em đi học thêm chỉ để cho giỏi chứ chẳng để làm gì hết. Bộ sau này em tính đi dạy học sao? Dạy học, công chức tiền lương chỉ đủ vài hạt gạo. Nghề chào thuốc lương lớn bao nhiêu mà anh còn bắt em thôi.
– Anh thường hay nghĩ đến tiền.
– Hừ…
– Em có chồng có con mà còn đi học thêm không phải là làm đúng; cũng như anh, anh… – Anh sao?
– Thôi chỗ này em chừa lại em không nói đến nữa…
– Cả thiên hạ chỉ có thằng này là điệu với vợ nhất. Cái thằng Sơn mỗi lần vợ nó đi học là nó đánh cho đừ đầu.
Một loạt đàn bà vợ hiền mềm mỏng như thịt mông, biết cúi, biết dạ, biết vâng lời thưa gởi được kể ra. Một loạt đàn ông đang tay đánh vợ bóp cổ vợ được kể ra. Vợ thằng Sơn không bao giờ lục ví chồng. Vợ thằng Hùng lau nhà sạch như lau mặt. Vợ thằng Tuyến giữ gìn cái bếp ga, cái máy giặt ba năm còn mới tinh. Thằng Văn đấm vợ như đấm vào bao gạo. Thuốc thoa móng tay là thuốc độc uống vào chết liền, vợ thằng Sơn cứ đòi tự tử, thằng Sơn mới cầm hai chai thuốc đánh móng tay đè cổ vợ xuống cạy miệng đổ vào. Này nhé đòi tự tử nhé! Tự tử đi! Hết đòi tự tử chưa? Muốn chết ông cho chết. Nghiễm kể chuyện vợ thằng Sơn với tất cả vẻ hớn hở và hí hửng. Tôi lắc đầu cười:
– Vợ ông Sơn tưởng rằng còn một chuyện ông Sơn không làm tới. Đâu có dè… Mọi người chồng nên chừa ra cho vợ cái chuyện đó. Cái ông Sơn… tay chân nào mà làm được chuyện đó.
– Từ đó vợ thằng Sơn không đòi tự tử nữa.
– Miệng mồm mô mà đòi nữa!
– Anh phải tìm tòi mọi phương pháp để trị dạy em mới được.
– Tình yêu là một bài chính tả, bài chính tả tình yêu em viết không lỗi.
– Dóc!
– Người mọi thương vợ lắm anh ạ, người mọi trung thành với vợ lắm anh ạ, anh hãy bắt chước người mọi đi anh Nghiễm.
Nghiễm cười sặc cả rượu ra. Tôi tiếp:
– Khi người đàn ông mọi chưa vợ, họ phải lạy con bò để xin một người vợ. Buổi tối họ không ngủ ở nhà mình, họ tới ngủ chung ở ngôi nhà đền với những người chưa vợ khác và chỉ được về nhà mình khi mặt trời đã mọc.
Vẻ mặt Nghiễm phác họa một cơn vui nhỏ tôi tiếp:
– Phải về lúc mặt trời mọc để chứng tỏ tất cả lòng quang minh, chính đại. Khi có vợ rồi, họ ngủ ở nhà với vợ. Khi vợ họ chết, họ lấy lửa đập vào ngực mình, lấy dao rạch vào bắp vế mình, vợ cả chết thì rạch bốn nhát dao, vợ lẽ chết thì rạch bảy nhát dao, rạch tận tình qua thịt thấu xương, trình bày một nỗi đau cụ thể.
Nghiễm lắc đầu cười:
– Em thật loạn chuyện. Ba hồi em bảo con ngỗng đực chung tình, em bắt anh hãy bắt chước ngỗng đực, ba hồi em kêu cá voi đực chung thủy, bắt anh noi gương cá voi đực, bây giờ em lại xúi anh bắt chước mọi.
– Em đưa ra những tấm gương tốt để anh soi thử.
– Lẽ đương nhiên là anh không bằng con ngỗng đực, con cá voi đực, và thằng mọi của em.
Đôi mắt tôi nhìn Nghiễm qua những cái chớp và khi tôi ngã người nằm xuống khép đôi mi nhỏ lại tôi thoáng thấy cái tầm vóc thon thon một kỷ niệm chợt hiện về. Ngay đó, ở Huế tôi còn đi học, ở Saigon Nghiễm làm tại đài phát thanh, những cánh thư gởi vào, những cánh thư gởi ra. Ngày đó, trước mặt nhà tôi có trồng cây khế chua. Tôi trèo lên hái một rổ, múc thau nước lạnh cho khế vào ngâm một đêm. Sáng mai, tôi cắt khế ra thành từng mẩu nhỏ rồi lại ngâm khế vào nước vôi trong một giờ đồng hồ, rồi lại ngâm khế vào nước muối trong nửa ngày trời. Đến chiều, khi trời sắp sửa hoàng hôn, tôi đổ khế vào nồi bắc lên bếp nấu đến thật sôi, rồi hạ nồi xuống đem khế ra rổ rửa ba lần nước, sau cùng đổ bốn bát đường cát vào xoong chung với khế đặt lên bếp rim lửa riu riu ngọn nhỏ không thì khế khét. Trời ơi! Miếng mứt khế có vị chua của chính nó, vị mặn của muối, nồng của vôi, ngọt của đường… ăn vào the the đầu lưỡi, ăn vào giãn nở từng khúc ruột. Một miếng khế mà đủ cả mùi đời. Tôi ăn buốt cả răng, tê tái cả lưỡi, một sở thích hảo hạng khiến đôi mắt tôi ngân ngấn ánh nước và thái dương ướm rịn mấy giọt mồ hôi. Tôi tức tốc ngồi vào bàn viết cho Nghiễm một lá thư dài và tôi viết tái bút: Anh Nghiễm ơi, trên mặt trăng có mấy vùng đại dương bão tố thì trong lòng em cũng có mấy vùng đại dương bão tố như mặt trăng vậy. Tôi gấp lá thư làm hai, làm tư cho vào phong bì, tôi lấy bốn lát mứt khế nhét vào bốn góc bao thư, xong xuôi lấy bún dán lại. Những lát mứt khế gởi vào Saigon, những lát mứt khế nồng vôi mặn muối tô vẽ nên bức tranh tình yêu thẳm màu để dẫn đến một hành lang hôn nhân kết bằng những giấc mộng kêu giòn như đá sỏi, kết bằng những chiếc hôn bình yên như từng chiếc bánh bò tròn trịa. Những lát mứt khế ăn vì nhau, nhấm nháp vì nhau, yêu nhau cho đến mãn hạn cuộc đời.
Ngày gặp nhau Nghiễm bảo:
– Lúc đầu, anh mở bao thư ra anh tưởng là bốn miếng lạp xưởng.
– Em cứ sợ mấy lát khế khi tới tay anh thì mốc meo rồi anh chê.
Chàng đưa tôi đi trên con đường Duy Tân, con đường đẹp nhất Saigon với hàng cây cao ngạo trồng đều nhau. Tôi ngước lên hỏi:
– Thế nhưng mứt khế em làm có ngon không? Anh có khen không?
– Ngon quá! Anh khen lắm lắm.
Tôi nhún người lên một tí:
– Để em làm mứt chanh cho anh ăn. Về món mứt chanh em là một bàn tay tuyệt tác. – Ừa…
Tôi cầm ngón tay út của chàng:
– Còn mứt me nữa, để em ra tay làm mứt me, dầm me cho anh ăn.
– Cũng ngon.
– Ừa… để em rang muối mè cho anh ăn cơm.
Nghiễm vừa cười vừa kêu khẽ:
– Rang muối mè cho anh ăn cơm. Chắc là em định bắt em ăn cơm gạo lứt.
– Không, em phản đối phép tân dưỡng sinh. Em chỉ rang muối mè cho anh ăn xôi buổi sáng, em vắt từng nắm xôi cho anh chấm muối mè mà…
Nghiễm quàng vai tôi:
– Thôi, hãy gác những món ăn thượng hảo hạng sang một bên… Anh không ngờ em lại đẹp như thế này. Tối nay anh đưa em đi phòng trà.
– Vâng, tối nay anh đưa em đi phòng trà, chiều mai anh đưa em đi xem đá bóng.
Nghiễm tỏ ra rất thích tôi mặc áo màu xanh nữ tiếp viên hàng không. Sáu giờ chiều, Nghiễm đón tôi vào Chợ Lớn ăn cơm chiên Tàu với chim câu nhồi yến. Nghiễm hỏi có ăn một món rau không? Tôi trả lời, em ghét rau lắm, chỉ ăn thịt thôi, chiều mai anh cho em đi ăn chè với ăn kem. Ai cũng bảo kem Saigon ngon lắm, cả thành phố Huế chỉ có hai tiệm kem mà thôi. Lần đầu tiên tôi chợt để ý Nghiễm thật tha thiết với những ly rượu và tôi gật gù: đàn ông uống rượu oai hơn uống xá xị con cọp.
Không khí trong phòng trà không phải là không khí những cuộc vui tôi vẽ ra trong trí từ ngoài Huế, không khí đó dành cho những chuyến hẹn hò có đụng chạm. Nghiễm ấn tôi ngồi xuống ghế trong thứ ánh sáng yếu ướt mắt và tôi thèm ăn một gói đậu phộng rang. Nghiễm kêu khẽ:
– Em thích ăn những món ăn nhỏ nhỉ?
– Vâng, em chuyên ăn những món ăn nhỏ, trứng vịt lộn đối với em cũng là một món ăn to… sang trọng đài các.
Nghiễm cười nâng ly rượu màu hổ phách lên môi:
– Lát nữa “cái bang” kéo lại đông lắm. Chúng say chúng mới kéo lại đây.
Nghiễm giới thiệu tôi với “Cái bang”, bạn bè chàng, rằng tôi sẽ là vợ Nghiễm. Cả bọn bỏ chỗ cũ kéo lên ngồi thật gần chỗ các ca sĩ. Những ông “Cái bang” càng say càng ít nói. Một nữ mầm non đong đưa thân hình thật gần mặt tôi trong một bài tình cảm của Y Vân. Nàng có dáng dấp dài dịu dàng, uyển chuyển, mềm mại như một dải lụa, đôi mắt chớp chớp nửa vời và chiếc miệng không hé cười. Ông “Cái bang” ngồi bên cạnh Nghiễm say nhèm nhẹp ngoác miệng vẫy tay lên kêu và kêu với lên:
– Yêu cầu bài hát “Anh nghe chăng cung kèn rạng đông”.
Cô ca sĩ lườm một cái cong vòng. Tôi nói với Nghiễm:
– Đối với nữ ca sĩ, phòng trà là cái trường đời cuối cùng dạy cho họ dày dạn nhất, phong sương nhất, khôn ranh quỷ quái nhất, họ khôn ngoan đến trầy da tróc vẩy đàn ông ra, đến khô héo phổi phế tim cật đàn ông ra.
Nghiễm bóp tay tôi cười hề hà:
– Chưa có chồng mà đã ghét ca sĩ.
– Lấy nhau rồi, ngày nào em cũng tụng vào tai anh câu đó để anh đừng đặt chân đến phòng trà. Nghiễm chợt hỏi:
– Gia đình em vào Saigon lâu rồi. Sao bây giờ em mới vào?
Nỗi lúng túng của tôi chuyền tới bàn tay Nghiễm đang giữ:
– Em bị kẹt câu chuyện nhỏ.
– Chuyện nhỏ gì mà kẹt tới hai năm.
– Chuyện nhà cửa bán chưa được, mấy cổ phần hùn mở trường tư chưa thanh toán xong. – Em giàu đến thế cơ à?
– Nhà cửa ở Huế rẻ rề mà anh, mấy cổ phần trường tư coi như mất. Nó chìm vào bàn ghế học trò ngồi, vào những dụng cụ học đường. Công việc làm ăn của cha em đó… Đến bây giờ, nhà vẫn bán chưa được, em sốt ruột quá vào đại Saigon, giao hết cho bà cô trông coi.
– Thế mà anh tưởng em kẹt chuyện kia.
– Dứt khoát lâu rồi, anh Sanh với em không hạp tâm hạp tạng nhau.
– Nhà em ở Huế giá trị bao nhiêu?
– Chừng nửa triệu, à… anh biết không? Ngôi nhà em ở Huế nằm trên đường lớn đi tới Phú Cam… Tết Mậu Thân vừa rồi bao nhiêu nhà cửa ở con đường đó sập hết, hư hết, thế mà ngôi nhà của em vẫn y nguyên không sứt không sờn, người ta trưng dụng làm trại tạm cư…
ến bĩu môi:
– Cái mặt mày trông cũng được mà sao để cái đầu tóc bẩn quá?
Tôi ngẩng đầu lên hỏi:
– Yến nói ai?
– Thằng cha Phải tóc ru-lô.
– Ừa, hip-pi ngu xuẩn, dơ dáy.
Vân vừa nói vừa cười, tôi đặt cây bút xuống bàn góp tiếng:
– Sao thằng Phi nó không biết rằng cái đầu tóc của nó thật bất lợi cho nó nhỉ?
– Hắn là một hip-pi quá khích, mà đã quá khích thì can không nổi.
Vân tiếp:
– Phải tìm một khu rừng không chiến tranh cho hắn sống.
Tôi cười:
– Hắn là một dị nhân giữa cuộc đời.
Yến chỉ vào mặt tôi:
– Không chừng hắn mê chị Khanh đấy, mà chị Khanh kể cũng hip-pi đấy chứ… áo dài raglan ngắn gần tới đầu gối.
Chất kem đánh răng hồi sáng vẫn còn dư vị trong miệng khiến tôi mát rười rượi, ly nước đu đủ xay hòa với sữa đặc có đường uống điểm tâm làm tôi bây giờ nhẹ nhõm, tôi phát vào má Yến một cái đánh yêu:
– Nói bậy nói bạ…
Yến cười:
– Nói tầm bậy tầm bạ hồi nào đâu, nói trúng lỗ rốn cái phóc. Chị đẹp thì phải khen chị đẹp chứ!
Tôi đưa mắt một vòng quanh các cô bạn đọc nhanh những biểu lộ trên mặt. Đàn bà cũng luôn miệng khen đàn bà đẹp. Đàn bà nhìn đàn bà bằng màu mắt riêng, trong sự công nhận người khác đẹp có sự so sánh ta với mình. Thân hình tròn hơn, da mịn hơn, đôi mắt quá to, chiếc miệng hình tim rõ quá. Sự chấp nhận cũng là một sự so sánh hơn thua. Và trong sự phê phán hạnh kiểm cũng có sự so sánh. Cái nhìn bắt nguồn từ
mình, nhìn suy ra từ mình.
Phi bước vào, Vui bước vào, cùng những người khác, những người đàn ông nhỏ nhìn sang phía phái đẹp. Vân cầm cánh tay tôi dong lên kêu lớn, anh Phi hip-pi ơi, hôm nay chị Khanh cũng mặc áo hip-pi đẹp lắm. Bọn đàn ông lấy mắt ngó qua im lặng cười. Liên từ nãy vẫn cúi xuống chép bài, ngẩng đầu lên hỏi, chị Khanh may áo dài ở hiệu nào, bao nhiêu tiền công. Ở cái tiệm gì đường Phan Đình Phùng có bốn trăm thôi à. Trời, áo dài mà may bốn trăm tiền công làm sao mặc được. Em may phải một nghìn tư tiền công. Tay raglan, cổ classique, nách không nhăn, bụng không nhăn, vạt hẹp mà ngắn. Áo dài phải may ngắn mặc mới trẻ, áo dài của em, em không cho chít bốn đường nhíp song ở bụng đâu, một nghìn tư mà em bắt phải may sít vào người ôm lấy cái bụng, ôm lấy cái ngực, thân hình em sao thì cái áo dài vậy, mà không được nhấn bốn đường nhíp song, phải để tự nhiên cho người ta thấy mình đẹp tự nhiên, có eo tự nhiên …
Tôi nói:
– Bà vừa đi học vừa đi làm nên mới dám may áo dài nghìn tư tiền công, chứ tôi…
Suốt ba tiếng đồng hồ chép bài tê tay, mười một giờ hấp tấp ra về thì bị Phi giữ lại:
– Tôi phân vân không biết nên đưa thư tay cho chị hay là nói lời trực tiếp với chị.
Tôi muốn giậm chân một cái:
– Nửa trưa đứng bóng nắng nôi thế này mà anh giữ tôi lại dọc đường dọc sá…
Phi bước xích lại một bước:
– Một là chị nhận bức thư, hai là chị nghe tôi tuyên ngôn.
– Tôi có chồng có con đàng hoàng đâu phải là thứ hớ hênh, anh phải rút lại tất cả lời nói. Phi sừng sộ:
– Tôi cực lực bất mãn chị vì lời nói đó. Tôi giận méo cả mặt, ngọn nắng xỉa xói vào mắt xống xang chỉ muốn nhắm mắt lại. Phi lớn tiếng:
– Tôi cho chị chứ tôi có lấy của chị cái gì đâu. Chị quá hấp tấp nên chị có thái độ xuẩn ngốc.
Tôi muốn rên lên một tiếng lớn hừ hừ từ một cơn sốt tưởng tượng có mồ hôi vã ra thấm ướt lưng áo, tôi muốn vùng vằng giậm mạnh hai chân, vung lớn hai tay:
– Anh nói vậy với tôi không được đâu!
– Tôi cho chị không hết chứ có lấy của chị cái gì đâu mà chị chửi. Chị có anh Nghiễm, chị có một bình điện để làm ra hạnh phúc; bây giờ tôi cho chị một bình điện nữa. Chị có hai bình điện, tại sao chị không sung sướng?
Tôi nhủ thầm trong bụng: họ hàng nhà anh có mấy mồ mả, tôi, chồng tôi, con tôi muốn chửi cho sập hết, chứ… sung sướng … sung sướng … Tôi mỉm cười:
– Tôi sẽ đập bể bình điện của anh.
– Không, chị phải đeo bên người hết sức cẩn thận. Bình điện của anh Nghiễm chị quý trọng chừng nào thì bình điện của tôi chị cũng phải quý trọng như vậy.
Tôi xem đồng hồ tay:
– Xin lỗi anh, tôi phải về nhà gấp.
Phi vụt cầm tay tôi chặt cứng:
– Tôi sắp nổ tung ra đây, chị phải tiếp giữ bình điện cho tôi.
Tôi sợ dại người, nhìn quanh quất, giựt mạnh bàn tay về. Phi cười rung rung cả râu: – Em có cắn tôi cũng không trả tay về.
– Anh cổ quái hung hãn quá.
Mấy cuốn vở rớt xạch xuống đất.
– Ai em út với nhà ngươi. Bỏ tay ra, du đãng.
– Cắn cũng không bỏ tay ra.
– Sức nhà ngươi được mấy hơi, ta chỉ vung tay mạnh một cái là nhà ngươi văng xa, cần gì phải cắn, cắn bẩn miệng, để miệng mà hôn chồng hôn con, mà ăn đồ ngon vật lạ.
Tôi nhìn lại Phi cười rất lạt một cái rồi đón xe lam bước lên. Tôi ngồi nhét vào một chỗ gần tài xế nhất, vướng víu bứt rứt khó thở. Chỗ ngồi tốt nhất trên xe lam là chỗ xa tài xế nhất không ai nhường ai. Tôi về tới nhà vén mùng thăm con rồi đi nằm. Hôm nay con bé mặc áo hồng khiến nước da trắng càng làm sáng càng tươi. Có tiếng một đứa em réo kêu ở phòng khách: Chị Khanh ơi, chị nhìn chung quanh chiếc nôi của con Khanh Hiền xem có gì lạ không. Tôi ờ một cái cúi xuống lục tìm. Chung quanh nôi con bé dán đầy những cánh hoa hip-pi xanh đỏ tím vàng. Tôi vỗ đít con nói nựng:
– Mới tí toe còn nằm trong nôi mà cũng đã hip-pi.
Tôi nói vọng ra:
– Ai dán hoa giấy vào nôi em rứa?
– Chị Trâm đó.
– Ẩu, anh Nghiễm về anh nói chết.
Tôi nghĩ tới từng nét mặt nhăn như xếp của Nghiễm: Trời… con tôi không phải là búp bê để làm một trò chơi. Ai xức nước hoa lên đầu con bé vậy? Trẻ con da thịt non nớt phải để cho nó hô hấp tự nhiên, nước hoa làm ngột hơi nó.
Tôi cười nhẹ tháo gỡ từng cánh hoa ra.
– Để nguyên cho đẹp. Tháo gỡ ra làm chi? Trâm cười khúc khích cúi xuống mặt con bé: Mới ranh mương cũng đã hip-pi.
– Tau ghét cái chuyện này lắm.
– Đạo đức quá ta, đạo đức giả cũng dễ ghét, đạo đức thật cũng dễ ghét. Hễ cứ đạo đức là dễ ghét rồi. – Tau sợ luôn!
– Sợ chi mà sợ, bộ cái thằng bạn thân thiết nhất của bà không phải là hip-pi sao?
– Thúi chưa?
– Cái thằng có tới nhà mình một lần, cái thằng mặt mày trắng hếu như đau bệnh bạch tạng.
Một nỗi ớn lạnh ghê người rùng mình tôi mấy lần, một nỗi ớn lạnh đâm xuyên vào bên trong làm gây gây cần cổ khi tôi nghĩ đến Phi, nghĩ đến như một con bệnh ám chướng, một hiện tượng ma quỷ rùng rợn, một trường hợp quái đản kinh dị. Tôi cho chị chứ tôi không lấy của của chị, tôi cho chị bình điện thứ hai.
Tôi lẩm bẩm:
– Bình điện thứ hai, bình điện thứ ba, thứ bốn, thứ năm…, nghe mà đổ mồ hôi lạnh. Trâm hỏi:
– Cằn nhằn cái chi đó?
– Tự nhiên tau nghĩ đến những người nhái mang trên lưng bình dưỡng khí và thở ra bọt. Trâm xoa tay:
– Thôi đừng nghĩ đến ếch nhái nữa, hãy nghĩ đến tôi và cho tôi mượn tám trăm mua đôi dép. – Cho mượn là mất.
Trâm trợn mắt:
– Mất sao được, tui đem cả cái chức giáo sư trung học của tui ra cầm cho chị tám trăm đồng.
Tôi dí tay vào trán Trâm:
– Mi không trả tám trăm đồng cho tau, cuối tháng tao trừ vào tiền cơm của mẹ.
Từ những món tiền vặt một chục hai chục buổi sáng cho em ăn bánh mì gà đến những món tiền lớn ba trăm năm trăm tôi đều giấu Nghiễm. Dạo này bánh mì gà giữa đường mọc lên nhiều chỗ bán quá, em tôi đứa nào cũng thèm, mỗi lần cho tốn bạc trăm. Nghiễm rỉ nhỏ vào tai tôi:
– Em đừng cho chúng ăn bánh mì gà nhiều.
– Em có cho đâu.
– Đứa nào săn sóc con mình thì em nên thưởng. Đứa nào ghét con mình thì em đừng cho gì hết v.v…
– Dạ, em ra lệnh cho mấy đứa là cứ mười lần thay một tã đái cho Khanh Hiền thì được thưởng một ổ mì gà.
– Con mình nó đái nhiều quá.
– Ngày hôm qua con Cúc được thưởng đến ba ổ bánh mì gà.
– Đái gì đến ba chục lần một ngày?
– Em đi học về em đếm đủ ba chục cái tã thay ra mà.
Nghiễm chắc lưỡi:
– Không biết bánh mì gà ngon lành gì mà chỗ nào cũng thấy bán.
Buổi trưa Nghiễm đi làm về liệng xấp giấy xuống bàn:
– Đó giấy hôn thú đó. Hãy ngất đi vì sung sướng.
– Trời ơi, anh làm hôn thú mà làm gì. Em đang định khai con theo họ mẹ mà, anh làm em cụt cả hy vọng. – Em hay hứng làm những chuyện khác thường.
– Tối nay anh dẫn em đi ăn, dẫn cả nhà đi ăn để giới thiệu cái giấy hôn thú đi.
– Mai mua một con gà bự về đãi cả nhà.
Khi mở tủ cất xấp giấy hôn thú vào, ý nghĩ tôi loáng thoáng lướt qua Phi bởi một khuôn mặt màu trắng mệnh yểu, bởi một bàn tay nham nháp mồ hôi cầm chặt tay tôi khư khư như đười ươi giữ ống. Con đười ươi ngẩng mặt lên trời mà cười. Phi nhìn thẳng vào tôi mà thở dốc hào hển. Bàn tay bị nắm giữ cuối cùng vẫn thoát được. Tôi quay lại bảo Nghiễm:
– Người mình không chung thủy với nhau bằng người mọi, người mình còn bỏ nhau chứ người mọi đã lấy nhau rồi thì không bao giờ bỏ. Bỏ nhau thì phải nạp cho làng hai chục con trâu.
– Tôi không biết đối với cô cái giấy hôn thú này có hiệu lực được mấy năm?
– Đến khi nào tất cả các bình diện trên thế gian đều bị đập bể.
– Cái gì? Là nghĩa lý gì?
– Chẳng nghĩa lý gì cả.
Con bé Hiền ré lên khóc lớn, khóc một cách khẩn cấp, khóc hả họng, khóc ráo riết khiến cha mẹ cuống cuồng. Nghiễm nhìn đồng hồ:
– A, chị ấy đói bụng, đến giờ rồi.
– Anh pha sữa cho em một lần đi.
Mặc con bé khóc khô hơi rát họng, Nghiễm rửa tay bằng xà bông thơm, bằng cồn chín chục chữ, bắc cái ghế, lấy cái gắp nước đá gắp cái bình sữa lên trụng nước sôi, gắp cái núm vú trụng nước sôi. Tôi giựt cái bình trút nước sôi vào:
– Trời oi, đau đẻ mà còn chờ sáng trăng. Làm cái gì mà rờ rờ rận rận vậy, biết đến bao giờ con mới có
sữa bú.
Nghiễm trợn mắt thô lố:
– Vậy để lần sau đừng bắt người ta làm.
– Trời ơi, chồng người ta sao mà giỏi giang, súc bình sữa cho con, giặt tã cho con, nấu nước sôi cho con, tắm cho con, rơ miệng cho con.
– Thế trong khi đó thì người vợ làm gì?
Tôi ầm ừ bế bé Hiền lên đùi, dựa đầu vào lòng quàng vào cổ con chiếc khăn đón sữa, ấn núm vú cao su vào miệng con. Con bé bú một hơi hết sạch chưa thỏa mãn. Tôi đưa Nghiễm cất bình, cho con uống ba thõa nước sôi để nguội rồi bế xóc nó lên vai vỗ vỗ vào lưng nó cho ợ hai cái liền.
Nghiễm đưa trước mặt tôi một cuốn sách mở sẵn ở trang giữa:
– Này, đấy đọc đi…
Bài dưỡng nhi dịch từ tiếng Anh sang, rằng sữa mẹ là thiêng liêng, đã là mẹ thì phải có sữa cho con bé. Đứa hài nhi ở thời đại đổ bộ cung trăng này phải nuôi một cách hết sức thiên nhiên: con đói giờ nào cho bú giờ đó, không được tính cách khoảng ba giờ mới cho bú một cữ. Đã là mẹ thì phải bế con luôn tay không được nghỉ, vừa bế vừa hò vừa hát ru, không được quan niệm rằng phải để trẻ nằm riêng không bồng không ẵm sợ trẻ bắt hơi. Đêm cũng như ngày phải cho con ngủ chung với mình. Phải hôn hít con luôn, nói nựng luôn luôn, xoa đầu luôn luôn cho khỏi méo…
Tôi cười vang:
– Phương pháp gì mà quê rích quê rang, xưa mốc xưa meo. Bộ cứ ngồi ôm con cả ngày rồi cơm nó trôi tới miệng cho mà ăn hay sao?
– Đứa trẻ Việt Nam nó khổ lắm, khổ hơn những đứa trẻ khác nhiều. Con trai sẽ đi lính, con gái sẽ là nạn nhân trực tiếp. Vậy lúc nó còn nằm trong nôi hãy ưu đãi nó.
Tôi cãi:
– Phương pháp này để thức tỉnh người đàn bà Tây phương vì văn minh cơ khí đã làm phai lạt tình thâm mẫu tử, khuyên họ phải tuyệt đối gần con để mẹ con khỏi xa cách.
– Em mà cứ nuôi con không bồng ẵm, cứ ba tiếng đồng hồ vác lên cho bú một lần, rồi con nó lớn lên nó không thương em cho mà coi.
– Trời ơi, anh tiền sử quá, có mẹ nào bằng mẹ này nữa!
– Ừa, có con mẹ nào bằng con mẹ này!
– Cả ngày ngồi ôm lấy con là việc làm dễ nhất, bỏ con nằm đó đi làm việc khác, đó là chuyện khó, công chức bây giờ cả hai vợ chồng đi làm mới đủ sống… bộ người vợ phải gùi con trên lưng mà đi làm việc hay sao?
– Đàn bà Tàu làm được chuyện đó. Đàn bà Tàu đẻ xong, cắt rốn cho con xong, chôn nhau xong, là ra đồng làm việc liền.
– Anh nói về chuyện sinh đẻ trật bậy hết. Đẻ xong mà không nằm là bị băng huyết.
Nghiễm sửa soạn đi làm, đứng trước gương chải tóc hỏi:
– Sao hôm nay em không đi học?
– Em ở nhà vài hôm.
Cả đến da thịt cũng biết buồn nôn, cả đến những chiếc răng cũng cảm thấy bứt rứt, cả đến những sợi tóc cũng biết mỏi mệt, thái độ Phi là cả một nỗi ớn lạnh chua như pha giấm âm ỉ ăn mòn và tàn phá, một khối cảm tình khắt khe, gai góc úp chụp lên làn da non ý thức tôi đang run sợ bàng hoàng. Cái nắm tay hôm qua vẫn còn bất mãn, cái nhìn đờ đẫn, làn da trắng xanh của cơn bệnh bạch tạng, tôi mường tượng như một sự ám hại mơ hồ. Tôi sực nhớ lại lời của Yến: phải đi giữa đường nói chuyện với thằng Phi thật xấu hổ muốn chết đi được. Tôi sực nhớ lại lời Phương: trời ơi, hôm qua đi xi-nê thấy thằng Phi moa sợ quá vội lủi trốn, sợ
nó men đến chào quá. Ý kiến của Nga: thằng Phi trông như một kẻ tà ma yêu đạo trong truyện phong thần, tui mà thấy nó là chạy gấp… Rồi cả mấy cô rúc lên một hồi cười, tôi biện hộ cho kẻ vắng bóng: Hãy đừng cần nhìn đến thằng Phi đi, hãy xây lưng lại đừng nhìn thằng Phi mà cười đi. Tôi nói xong ngồi xuống một chỗ yên tịnh chép bài. Ngay lúc đó thì Phi rà đến hỏi:
– Chị Khanh này, các chị trong lớp chị thấy đối với tôi như thế nào? Họ có cảm tình đối với tôi không? – Trời ơi… tha thiết.
– Còn chị, chị đối với tôi thế nào?
– Anh là một hiện tượng khác lạ.
– Chị có cảm tình đối với tôi không?
– Sao lại không? Bộ anh cần cảm tình lắm hay sao?
– Hỏi dò cho biết.
– Tui thì ai thương cũng vậy, ai ghét cũng vậy, chẳng sợ đách gì hết.
Nghiễm khẽ đá chân vào tôi:
– Nghĩ đến ai mà đừ ra vậy?
– Cô Vân dạo này có năng lại tòa soạn thăm anh không?
– Ồ… cái con bé hip-pi chán quá! Chẳng được cái tích sự gì cả, chỉ múa may quay cuồng. – Bộ anh không thích hả?
– Làm sao thích nổi. Mười ngón tay đeo sáu chiếc nhẫn xanh đỏ tím vàng lam lục, hai cổ tay mười bốn chiếc vòng, cổ cũng quàng một mớ dây cườm hoa hòe sặc sỡ, dép cũng dán hoa, áo quần… màu mè diêm dúa lòe loẹt. Chán ôi là chán!
– Anh đếm còn thiếu chi nữa không? Đến bạn gái với nhau mà em còn nhìn nó không kỹ bằng anh.
Chiếc quạt máy đang quay trên tường cũng là một cơn gió xoáy vào tai tôi cho tôi nghe những lời cưỡng bức của Phi. Không, không, chị không được quyền trái ý tôi, chị phải khẳng nhận những giọt tình tôi cho chị. Chị phải thương lấy tôi, tôi phải thương lấy chị. Tôi đã yêu chị rồi. Chị không yêu tôi là cái nghĩa lý gì. Tôi yêu chị mà chị lại đi yêu người khác. Ô hay, sao lạ vậy? Sao chị kỳ quá vậy? Sao chị không yêu tôi? Hãy nhận cái căn phần của chị. Hãy nhận cái căn phần của tôi. Hãy nhận cái căn phần của Nghiễm. Tại sao chị chỉ yêu Nghiễm mà không yêu tôi? Nghiễm mà chị yêu được thì tôi chị cũng phải yêu được. Tại sao lại có hạng đàn bà cổ quái như chị được nhỉ? Kỳ dị như chị được nhỉ? Cái bản chất người của chị đâu? Chị đã đánh mất hồi nào? Hãy trả lời bản chất người và đừng bao giờ quên mình là người. Tôi luống cuống quay sang Nghiễm:
– Em đi học, chiều nay anh lại trường đón em về.
Nghiễm ngửa mặt lên trần nhà:
– Ôi chà!
– Anh đón em về, anh dẫn em đi uống nước mía, ăn trái cóc dầm cam thảo.
– Tôi dẫn cô đi ăn kem chứ!
– Vâng, em đòi ăn kem bốn màu, anh bảo em là nhà quê! Người tân thời chỉ ăn kem một màu. Nghiễm cười cười, vừa nịt quần vừa cúi xuống nhìn bụng mình, vỗ tay vào bụng mấy cái. – Chiều nay anh lại đón em về nhé!
– Thôi thôi, bày vẽ, anh thì giờ đâu.
Một cái hất tay rất khẽ, một cái xô đẩy rất nhẹ cho tôi bàng hoàng bật lui, bàng hoàng lạng người ra sau với bộ mặt nóng bừng bừng, với cõi lòng lạnh người.
– Ừ. Thôi.
Chưa bao giờ tôi sửa soạn kỹ bằng lần đi học này, điểm trang từng nét, từng nét với chất thuốc đen bôi vào chân mi nối dài những sợi nhỏ.
Yến kéo tôi ngồi xuống ghế chúc miệng vào tai:
– Bộ anh Nghiễm có mèo sao mà trang điểm kỹ dữ vậy?
– Anh Nghiễm làm sao có mèo được. Ai mà mê anh ấy được.
– Vậy à?
– Mèo nào mà mê anh ấy được. Trừ phi là một con mèo cụt đuôi. Yến cười cười, tôi tiếp: Anh ấy bây giờ làm việc từ bảy giờ sáng đến mười hai giờ khuya không một phút rảnh. Bây giờ mà có mèo tất phải có hẹn hò, có đi chơi. Ban ngày mà đi chơi một giờ thì ban đêm phải làm việc thêm một giờ. Bây giờ nếu mà đi chơi với mèo thì đêm về không được ngủ. Lại còn phải thay đổi cả một nếp sống. Ảnh lười biếng lắm mà.
– Tự tin ghê nhỉ. Tôi không bao giờ tin đàn ông vì đàn ông nhiều mưu gian lắm.
Tôi cải chính:
– Mình đâu có tin chồng mình. Mình chỉ tạm thời suy luận vậy thôi.
– Chị Khanh chiều về có đi chợ Saigon không?
– Không, mình còn phải ghé chợ Cũ mua vài quả cà nấu canh cà bung cho anh ấy.
– Anh ấy có ăn món Huế được không?
– Không, anh ấy khó lắm, khó ghê lắm lắm, gay cấn lắm, chỉ có mình mới chịu được. – Thế à. Thế mà trông anh ấy hiền lành như củ khoai từ.
– Chính củ khoai từ là củ khoai độc nhất trong những củ khoai. Kẻ không đau ăn vào thì mệt, mà kẻ đã đau sẵn ăn vào càng đau nặng.
Yến ấn cái móng tay nhọn vào vai tôi nói nhỏ:
– Coi kìa, chị coi kìa, cái thằng Phi sao nó nhìn chị chăm bẳm vậy, nhìn hầm hầm dữ dội quá. – Nhìn Yến chứ đâu phải nhìn mình.
– Không, nhìn chị mà, tráng sĩ Morito yêu gái có chồng.
– Phát ngôn vung vãi rồi.
– Em tuyên bố một trường hợp động trời cho chị biết mà.
– Gái có chồng rồi chỉ mơ có một điều là được chồng thương, chồng không có mèo, đó cũng là mơ cao quá đầu mình rồi.
Yến cười:
– Ba hồi bảo anh Nghiễm không có mèo, ba hồi bảo tất cả đàn ông đều có mèo.
Yến kéo ghế tránh chỗ ngồi nắng dọi một quệt dài từ cửa sổ xiên ngang, lấy lược chải lại tóc và cúi mặt xuống chiếc gương con đặt dưới bàn. Yến ngợi ca mái tóc mới nhất là phía trước cắt ngắn cho viền quanh mặt, phía sau thả dài, mái tóc tôi đã thấy vài ba lần trên ti-vi. Một bạn trai ở ngoài đi vào, phì phèo ngậm thuốc lá, vai đưa lên ngang tai, đôi tay cho vào túi quần, tóc thì xuống dài tới cổ áo, tới bên cạnh tôi hỏi mấy giờ. Tôi vén tay áo cho anh thấy không có đồng hồ rồi quay sang hỏi Yến. Yến cất chiếc gương con vào cặp, lôi ra một gói nhỏ đặt xuống bàn.
– Chị Khanh ăn bánh bò.
Tôi cầm chiếc bánh lên mân mê:
– “Thân em thì trắng phận em thì tròn…”.
Yến chợt chọt ngón tay vào vai tôi:
– Chị trông thằng Phi cũng đang ăn cái gì kia, nó đang nhai kia kìa.
– Mình khuyên Yến hãy sống bất cần người khác di, sống không phải nhìn người khác để cười. – Em đâu có nghèo hèn đến thế! Nhưng chị dòm thằng Phi nó đang nhai cái gì kìa.
Tôi nhún vai:
– Chắc là đang nhai thuốc phiện.
– Không, hắn là hip-pi giả mà, làm gì có tiền mua thuốc phiện để nhai. Chắc là đang nhai thịt bò phơi khô. – Hắn đang nhai thuốc tễ đấy. Hà thủ ô…
Yến chép miệng:
– Nước nhà thì giặc giã lên giặc giã xuống, nghèo bỏ cha đi mà cũng hip-pi.
Cái nhìn xiên ngang qua đó tôi thấy đôi mắt Phi đang nhìn tôi, đang canh gác tôi, đôi mắt cố gắng hắt lên những tia sáng đục, đôi mắt mở mãi vẫn không hề to ra. Lời của Nghiễm là tiếng reo nhỏ trong vành tại hẹp của tôi: ôi cái con Vân hip-pi chán quá là chán, hip-pi quá nên tuổi dậy thì mà không đẹp, tóc cắt ngắn củn khiến hai cái tai vểnh ra, áo quần giày dép thì bung lung hoa hòe hoa sói, mười ngón tay có đến sáu ngón đeo nhẫn, hai cổ tay tròng hai chục chiếc vòng, cần cổ đeo một nắm dây cườm. Nghiễm nói thêm:
– Lũ gái hip-pi thật khó giải thích.
Tôi gật đầu:
– Ừ gái thường dậy thì trông mơn mởn nõn nà, bọn gái hip-pi dậy thì sao trông thế nào, thế nào…
Tôi nhìn Phi mà tưởng như thấy được một người của thời kỳ ăn lông ở lỗ, một thời kỳ chưa có lửa chưa có khói, chưa có con dao, cái kéo và chiếc kim may áo quần. Phi xồm xoàm râu tóc, Phi cầm tay tôi bữa đó mà bữa nay tôi trông hình như những sợi lông măng trên tay mình cũng dài ra, những sợi tóc mai cũng dài ra, và những cái móng tay cũng dài ra. Tôi nhớ lại lời người bạn thân nhất của Nghiễm:
– Tao có thấy sáu thằng hip-pi thật là sung sướng. Sáu thằng ngồi ăn một cái đùi cừu, xẻo từng miếng mà ăn. Sáu thằng mặc xì-líp ngồi đánh bạc.
Sáu thằng mặc xì-líp ngồi đánh bạc. Saigon cũng thường có những cơn mưa rào trong nắng, mặc xì-líp ngồi đánh bạc chắc là lạnh. Saigon bụi bặm nhiều như rắc bột, mặc xì-líp ngồi đánh bạc mồ hôi ra nhớp nháp thân hình. Anh bạn của Nghiễm nói tiếp:
– Để cho cái hip-pi nó vào trong nước được thì thật người Việt Nam dở. Chiến tranh bỏ cha đi mà còn… Tôi hỏi:
– Chắc hip-pi mỗi ông một vạt lông trước ngực?
Nghiễm xua tay:
– Thôi, thôi, gạt em ra ngoài vấn đề này.
Tôi quay mặt qua anh bạn:
– Hôm qua có người tặng tôi đôi dép ở giữa có cái hoa hip-pi to đại chảng.
Phi lại một lần nữa nắm tay tôi, thở dốc bên cạnh tôi, đờ đẫn bên cạnh tôi, tái diễn cái lối tỏ tình phẫn nộ, bất khuất, cưỡng ép, ức hiếp. Tôi thêm một lần xin van Nghiễm hãy đón tôi từ trường về nhà. Đón từ trường về nhà qua cổng trường bưu điện, con đường Độc Lập, vườn hoa Tao Đàn, bao nhiêu con đường dài có cây cao, qua bao nhiêu đống rác lớn, bùng binh chợ Bến Thành…
Nghiễm cười hắc hắc:
– Cái việc em đi học thêm nó hết sức phụ thuộc, sao em cứ đưa lên hàng chính.
Tôi cau mặt:
– Em biết thân lắm mà. Cái việc em đi học thêm đây cũng như người đàn bà nào đó lén chồng viết văn, lén chồng viết báo, in sách, thay vì lén chồng đi đánh bạc.
Nghiễm nói một câu thật nhanh nuốt bao nhiêu chữ tôi nghe không kịp:
– Sao, sao, cái gì? Cái gì?
– Cái việc đưa đón nhau là biểu diễn một hai lần chơi ở thời kỳ chưa cưới, chứ bây giờ…
– Vâng, vâng, bây giờ… bây giờ là trừng mắt mà ngó nhau, đưa cao quả đấm mà công nhau. Hạnh phúc của vợ chồng mình là hơn thua từng miếng một, là giữ mình từng miếng một.
– Lại cái lối nói vè rồi…
– Vâng, tôi nói vè đấy, bài vè kêu la thảm thiết cho số phận mình.
– Em sống trong sung sướng mà không bao giờ tự biết tự hiểu. Sau này em gặp một hoàn cảnh không may nào đó, em mới thấy tiếc nuối những năm tháng sống bên anh.
– Em không có hạnh phúc. Em công nhận anh là một người tốt nhưng tốt với ai chứ không phải tốt với em. Anh tốt với bạn, anh tốt với những người đàn bà ngoài, anh tốt với nhiều người quá nên anh không tốt với một người là em. Còn em, em không có cung bè bạn, em không tốt với một ai cả nên em rất tốt với chỉ một người là anh.
– Trời ơi, mệt với cô này quá.
– Anh à, tại sao chúng mình luôn luôn cãi lộn, luôn luôn dằn vặt nhau, ngày nào cũng có chuyện ăn thua nhỏ với nhau, và mỗi tháng lại có một cuộc chiến lớn… Thế là sống khổ chứ đâu phải sống sướng. Ngày nào cũng gây lộn. Còn vợ chồng người ta thì cả năm không hề… Có những cặp vợ chồng từ ngày lấy nhau đến ngày đẻ một đứa con, đẻ hai đứa con, ba đứa con… vẫn không hề có một tiếng to với nhau.
– Cái tuổi của chúng mình không hạp, tuổi Thân với tuổi Dần thầy bói bảo nó xung khắc với nhau lắm, nó hậm hà hậm hực, lục đục…
– Xung khắc nhau rồi sẽ đi đến hậu quả nào?
– Không hạp tuổi thôi… thương nhau thì vẫn thương chứ.
Hai giọt nước mắt vẫn chảy qua hai mụt ruồi thương phu, hai giọt nước mắt nếm mãi vẫn còn mằn mặn, tôi vẽ ra trong hồi tưởng những lời từ chối, những cuộc hồi hôn đau nhức tận cùng tim não. Trước mỗi cuộc chung sống lớn, cha mẹ hai bên đều phải đi coi tuổi… Ôi, hai đồng tiền cùng sấp, hai đồng tiền cùng ngửa, thủy không hợp với hỏa, mộc không hợp với thổ, kim xuyên mộc, tuổi không hạp, bỏ ngang cuộc tình, gạt phắt ra hai đứa đang yêu, tuổi không hạp, thôi đừng hỏi, thôi đừng đi cưới.
Môi trên của tôi bặm vào môi dưới nén tiếng nói ẩm ướt:
– Người Huế quan niệm trai gái lấy nhau mà không hạp tuổi là bỏ, là thôi. Đối với người Huế chuyện coi tuổi tác là quan trọng lắm lắm.
– Tụi mình thì lấy nhau rồi mới đi nhờ rồi mới đi nhờ người ta coi tuổi.
– Ừ, chẳng lẽ tuổi không hạp rồi tụi mình không lấy nhau sao?
Tôi nhìn Nghiễm và tôi thu hình hạnh phúc. Tôi nhìn Nghiễm và tôi thấy có hạnh phúc cho tôi thu hình. Tôi nhìn Nghiễm, chiếc lưng của chàng đang đau, chàng mỏi lưng luôn, chàng bắt tôi đấm. Tôi đấm lưng chàng từ trên xuống dưới suốt dọc xương sống. Tôi nhìn Nghiễm, hai bàn chân, hai đùi chân, chàng rung đùi luôn, chàng rung đùi liên miên, rung đùi khi ngồi không, khi nằm, khi uống rượu, khi đọc sách, chàng rung đùi ngay trong giấc ngủ. Hạnh phúc của tôi là đó, là mỏi lưng, là rung đùi.
Tôi dán miếng thuốc cao vào lưng cho chàng bớt mỏi, tôi ngồi bệt xuống đất đặt đôi chân chàng lên vai tôi cho chàng rung đùi. Thương cha, thương mẹ, thương em, tôi thương một. Thương chồng, thương Nghiễm, tôi thương hai. Cha mẹ, em út, chị, mình chỉ gặp ban ngày; chồng mình còn gặp cả ban đêm, gặp suốt đêm, gặp từ đầu đêm đến đầu ngày. Tôi gác chân lên đùi Nghiễm để khỏi bị bóng đè; tôi xoay lưng vào ngực Nghiễm bắt chàng ôm để ma khỏi sờ vào gáy; tôi nằm trong, chàng nằm ngoài, trước khi ngủ vùi còn hỏi nhau, anh ngủ chưa, em ngủ chưa. Chàng bỏ quên trong giấc ngủ bàn tay còn đặt lên ngực tôi. Chàng bỏ quên trong giấc ngủ cái chân thò ra ngoài mùng, chàng bỏ quên trong giấc ngủ những câu nói mơ cũng nhanh như những câu nói thật ban ngày.
Tôi choàng tay qua vai Nghiễm:
– Thôi, thôi… từ nay anh uống bia em không phiền bụng nữa. Em thương anh, em có thể chìu anh đủ mọi chuyện. Em thương anh, em có thể chìu anh đủ mọi chuyện. Để mai anh đi làm việc em thắt cà vạt cho anh.
Nghiễm chồm tới, tôi thoái lui. Nghiễm đưa cái đầu tới, tôi hất cái đầu ra sau. Tôi lăn hai vòng vào sát vách tường. Nghiễm lăn một vòng vào sát lưng tôi. Đuổi nhau trên một chiếc giường cũng thật mệt, cũng thật vất vả… chiếc gối vuông đưa lên che mặt, chiếc gối ôm cầm để thủ thế. Vì Nghiễm cố chồm tới để gõ vào đầu tôi một cái. Vì tôi đã gõ vào đầu chàng một cái trước. Vì tôi đã búng vào vành tai chàng một cái. Nghiễm đã chụp được bàn tay tôi bóp mạnh dọa sẽ vặn ngược đằng trước ra đằng sau. Chừa chưa, chừa chưa, lần sau không được chơi láo lếu nữa nghe không? Tôi khều ngón tay kêu Nghiễm lại gần nói nhỏ cái này một tí, Nghiễm xích lại gần, đưa mặt kề tai chăm chú nghe, tôi chúc miệng vào sát lỗ tai chàng bật tiếng la lớn: cục tác. Nghiễm giẫy nẩy hỏi, chơi cái trò gì vậy, chơi cái khỉ gì vậy. Em chơi trò cục tác, gà đẻ gà cục tác, bác đẻ bác la làng, trò chơi này ở Huế thịnh hành lắm, trò gà mái đẻ cục tác…
Hồi lâu cơn cười nín được, tôi bảo:
– Trưa nay mẹ có hỏi em chồng mi dạo này bớt uống chưa?
– Hì… uống?
– Uống nghĩa là uống rượu, nói tắt cho mau.
– Em trả lời sao? Em có nói là anh đã bỏ rượu rồi không?
– Em nói: bỏ con thì anh ấy bỏ ngay một giờ như gió, chứ bỏ rượu thì không bao giờ anh ấy bỏ. – Em khùng!
Tôi hất mặt:
– Khùng đó, khùng mà có người mê.
– Hi… hi…
– Có thằng sinh viên mê em như thằn lằn mê đèn điện.
Nghiễm bấm hai ngón tay vào một gốc râu nhổ ra:
– Ai mê cô tôi cho luôn, tôi cho cô đi luôn với hắn!
– Nhưng lỡ em không đi thì sao? Em chỉ muốn ở mãi với anh thì sao?
– Ngày nào, đêm nào cô cũng tơ tưởng có người mê cô mà!
Tôi cười hức hức. Tôi hát “anh đi về đâu mà mặt mày xanh như lá chuối, anh đi về đâu mà bụng xẹp như đứa đói cơm”. Cơn vui giòn, phồng và không xẹp, cơn vui to như quả bí và cơn vui là những hạt dưa ngày Tết dồn lại. Tôi hát huyên thuyên sang những bài dân ca miền núi của người Koho, của người Jarai, của người Êđê… Buổi trưa tôi hát, buổi chiều tôi hát, buổi tối tôi hát và ngày mai ngủ dậy tôi vẫn còn hát. Nhưng Phi đã làm tôi không hát được nữa khi Phi ăn cướp bàn tay tôi để đặt cái hôn lên trên. Phi đưa cả hai bàn tay ra giữ chặt cổ tay tôi. Tôi cảm giác hơi thịt nguội âm ẩm, tôi cảm giác hai bàn tay thật mềm.
– Anh bỏ tay tôi ra, tôi hét lên bây giờ.
Tôi muốn hét lên nhưng sợ mọi người nghe, tôi muốn tát vào mặt Phi nhưng sợ mọi người thấy. – Tại sao chị dám chống tôi, chị không yêu tôi lại chỉ đi yêu mình Nghiễm?
Phi nhích mặt lại gần, bàn tay tôi vẫn bị giữ ở thế đong đưa.
– Không nói chuyện tử tế với anh nữa. Có bỏ tay tôi ra không?
– Chị hãy xóa bỏ cái thành kiến yêu chồng của chị đi, cái thành kiến chỉ yêu chồng rồi chấm dứt với mọi người.
– Anh muốn bắt tôi làm gì? Nói cho anh biết là tôi rất hạnh phúc với chồng tôi, và cho dù tôi có không hạnh phúc với chồng tôi, tôi cũng không giao du bậy bạ với anh được. Cho dù chồng tôi có độc ác muốn giết tôi, tôi cũng bằng lòng chết dưới nhát dao của chồng còn hơn là …
Người đàn ông ngửa mặt lên cười man dại, nét cười có những chiếc răng không mòn mà ngắn, có đôi
môi tái dợt như máu không hề chảy qua đó. Tôi nhìn ngang mặt anh ta khi tôi giật mạnh bàn tay về: – Lần sau anh còn giở ngón này ra nữa thì tôi sẽ có thái độ.
– Lần sau tôi sẽ ngủ với chị.
Tôi dáo dác nhìn ra hai bên, đứng sững một hồi thất lạc hồn vía. Sự tủi hổ, sự tức giận bốc sùi ngùn ngụt, nỗi hổ ngươi rờn rợn cùng mình, cơn lôi đình căng phồng sôi sục. Cái chốc lát này tôi đã bị bôi bẩn chỉ có mình tôi biết, cái chốc lát này tôi cúi xuống lượm một hòn đá và nước mắt chảy ra. Cái lòng chảo sinh sống giữa người và người đã thối sình rồi, cuộn thừng luân lý bở nát rồi, con người nhích ra thật xa nhau để sinh tồn, con người muốn kéo lại cổ sử man dại.
Tôi lên xe lam về nhà, bước xuống hấp tấp say lịm trong cơn giận đục ngầu lý trí. Tôi trút bỏ áo dài ra thở mạnh bảo Trâm:
– Hồi nãy tau bị một thằng cha cư xử hỗn.
Trâm cười:
– Chuyện ngoài đường thì để lại nhiều đường, mang nỗi tức giận về nhà mà làm chi. Tôi lững thững xuống bếp rót một ly nước nguội uống ừng ực.
Tôi ngâm mình dưới vòi nước mát, da thịt giãn ra và tâm hồn nguội lại. Sự cuồng giận lẫn tủi nhục nhòe đi như người say dần dần giã rượu. Ngọn nắng phẫn nộ nhiều đường đã hết xoay tít tôi, đã hết hoảng hốt khi tôi gội xong mớ tóc để bẩn đã ba tuần.
Tối hôm qua Nghiễm bảo:
– Đầu em bẩn quá rồi đấy, mai gội đi.
Cái đầu gội xong tôi nhẹ thênh như trút được một gánh nặng nào đó. Tôi bảo Nghiễm thỉnh thoảng anh nhớ nhắc em gội đầu với nghe, em lười lắm, hay quên lắm. Tôi đưa bàn tay ra trước mặt Nghiễm: Anh coi, em không dám để móng tay, sợ móng nhọn chích con, để móng tay nhọn tắm cho con không được. Tôi nghĩ đến Phi lắc đầu cười. Tôi không đủ liến thoắng, không đủ tinh quái như Trâm, như Thảo để nói sạch bách sự thật rằng:
– Cái thằng cha Phi hắn hun tay tau, hắn rì cái bàn tay tau, hắn đòi ngủ… Cái thằng cha Phi mặt mày trắng dẻ dẻ như cá cơm. Khi hắn cầm tay tau, tau mới thấy là sức khoẻ hắn không có. Cả người hắn không có xương, cả người hắn toàn sụn… hai bàn tay mềm xèo ướt nhẹp.
Tôi đứng dậy nhún vai trở ra mở cái lồng bàn đậy thức ăn trưa. Hôm nay cả nhà ăn thịt gà, một đĩa thịt xé phay bóp muối tiêu rau răm với một đĩa thịt luộc chặt từng miếng vừa vừa. Lát nữa cả nhà về đủ, lát nữa cả nhà quây quần, Thảo, Trâm sẽ cầm đũa gắp liên tiếp món thịt gà xé phay bóp muối tiêu rau răm vừa nhai vừa nói:
– Trời ơi, người Huế ăn thịt gà xé phay thật sang trọng quý phái… chứng tỏ người Huế không thèm ăn xương.
Nghiễm sẽ gắp một miếng thịt chặt, chấm vào nước mắm chua nhai với hành sống, nói cũng nhồm nhoàm như nhai:
– Người Bắc ăn miếng thịt gà chặt chứng tỏ người Bắc ăn một con gà vừa to vừa béo, miếng thịt chặt vừa vàng vừa dày… còn thịt gà xé nhỏ ra, xé vụn ra… ôi, người ta có thể làm một con gà mới nở rồi xé vụn ra, ai biết.
Tôi bốc một miếng thịt gà xé phay ăn chùng rồi vào phòng riêng sửa soạn cho con bú. Bé Khanh Hiền táp lấy nắm vú cao su bú một hơi hết một trăm tám mươi chữ vừa sữa vừa nước. Nghiễm bảo con nó ăn tham như mẹ, hai mẹ con ăn hết cả phần bố. Nghiễm bảo lớn lên anh sẽ luyện cho con bé ăn món Bắc, ăn rau, ăn đậu, ăn cà pháo chứ không cho ăn cá nục như người Huế. Tôi nựng con, lớn lên mẹ sẽ dạy con nói tiếng Huế. Bà ngoại bảo: Con bé lớn lên một trăm phần trăm là nói tiếng Saigon. Nghiễm cũng bảo tiếng Nam nghe ngọt và ấm.
Nghiễm bước vào cúi xuống hôn con, tôi nói:
– Trưa nay ăn thịt gà, anh chấm nước mắm hay là chấm với nước mù tạt để em đi làm.
Nghiễm vứt chiếc khăn tay ra giường:
– Chiều em giặt khăn tay cho anh, mấy ngày nay nước mũi ra nhiều quá.
– Em cũng vậy, hai lỗ mũi đặc sệt nước.
ôi lầm thầm đọc: “Qua cầu ngắt ngọn rau răm, bỏ vô thang thuốc sắc đi sắc lại cho đúng bảy phần. Tay em bưng chén thuốc, tay em lại vén mùng, khuyên cùng chàng uống lấy, kẻo công trình em sắc ra…”. Hồi đó tôi thường ngồi bệt dưới đất đánh thẻ mười hai và hát những câu hát đó khi sang tay chuyền, những câu của bài đánh thẻ thông dụng nhất mà bất cứ gái Huế nào cũng tha thiết thuộc lòng những câu răn dạy thường xuyên về đạo làm vợ… Mẹ người Huế bảo con gái rằng khi ngồi sắc thuốc cho chồng phải đọc ba trăm lần bài đánh thẻ thì thuốc cô lại đúng bảy phân. Tôi bắc siêu thuốc xuống chắt lấy nước vào chiếc bình thủy nhỏ cất đi đổ tất cả bã thuốc vào cái đĩa lớn mang lên trên lầu:
– Ê… đứa mô ăn không?
Mấy đứa em xáp lại tranh giành hai quả táo. Cúc nhón bốc vài miếng cam thảo, Út cầm lên miếng nhục quế, Trâm đưa mũi vào đĩa bã thuốc ngửi, cầm miếng phục linh lên ngửi, le lưỡi liếm miếng tần giao, cắn thử chút đào nhân lắc đầu bỏ đi. Thảo nhai một cách ngon lành từng miếng phòng phong, bạch truật, xuyên khung, thục địa, trần bì…
– Hồi nhỏ tôi mê ăn thứ này lắm, bây giờ vẫn còn mê.
Trâm hỏi:
– Anh Nghiễm uống thuốc bổ há?
– Ừa, toa thuốc này bổ lắm, nghìn bạc đây. Người bị liệt dương uống vào có thể có con được. Người nói tiếng nhỏ uống vào có thể nói tiếng to ra. Bán thân bất toại hoặc bại xuội hai chân uống vào có thể đi được.
– Trời ơi, bổ quá ta.
– Anh Nghiễm uống cho hết phong thấp.
– Anh Nghiễm xài thứ gì cũng sang! Mai chị Khanh sắc cho cha một thang thuốc này đi. – Ừa…
Thảo nhắc lại:
– Mai chị nhớ sắc cho cha một thang thuốc này nhé, như anh Nghiễm nhé. Chị thì lúc nào cũng thương chồng hơn thương cha.
– Vô duyên.
Thảo đọc khẽ, “Th٨٦ng chͫng n̽u cháo le le, N̽u canh bông bí n̽u chè hͱt sen”, rồi Thảo lấy lược gỡ tóc cầm giỏ đi chợ. Có tiếng đỗ xe xình xịch trước cửa rồi có tiếng Nghiễm la:
– Khanh ơi, có khách.
Tôi vội cầm cái đĩa xuống cất rồi bước ra nhà ngoài. Tôi cảm tưởng như bao nhiêu tiếng trống hát bội đều dội vào tai, bao nhiêu tiếng tù và của người Koho đều xoáy lên một hồi, bao nhiêu tiếng hét của các thầy Mo đều vang lên một lượt. Phi đang ngồi đó, trước mắt Nghiễm cách cái bàn đặt chiếc gạt tàn thuốc. Tôi ngồi xuống thì Nghiễm đứng dậy đi vào phòng riêng.
– Không biết oan hồn nào nhập vào anh báo oán tôi thế này!
Phi cười, một chân vắt lên đầu gối:
– Lần này đích thật là tôi vào hang hổ… tôi đến đây xin lỗi chị về những thái độ mạnh tôi đã cư xử với chị từ bấy nay.
– Anh đã cư xử với tôi như du đãng đón đường…
– Vâng, tôi đã có thái độ lầm to rồi. Tôi đã húc đại vào chị… mà tình yêu thì phải vờn nhau thật lâu, phải giỡn bóng nhau thật lâu, thật đẹp như chuột bạch đánh vồng.
Phi cau có chép miệng cười. Tôi lắc đầu:
– Nhưng… không phải vậy, anh làm bậy, tôi vừa có chồng vừa có con, vừa mới làm hôn thú. Phi đốt thuốc lá nhìn vào trong, tôi nhắc lại:
– Anh bậy hết sức, tôi có chồng rồi mà. Thôi anh nên về, ngồi đây lâu có hại.
– Chị ác đức lắm.
– Anh không nên ngồi đây nữa… chồng tôi…
Tôi đứng lên. Phi đứng lên. Phi xoay mình. Phi đưa tay nắn vào ngực tôi một cái rồi quày quả đi ra. Động tác đột ngột nhanh như cắt tôi không ngờ tới và không kịp phản kháng tự vệ. Tôi dáo dác nhìn ra hai bên vắng vẻ đứng sững một hồi thất lạc hồn vía. Anh Nghiễm ơi, vết đòn bẩn ở đây, nằm ở đây. Anh Nghiễm ơi, nói không được, không được… tắc họng em rồi. Anh Nghiễm… Tôi bước ra sau nhà âm thầm khóc tức tưởi, khóc hấp tấp. Tôi cảm thấy nhục và tanh. Nhục và tanh đánh úp tôi bất ngờ. Tôi đấm ngực phản kháng, tôi giựt tóc uất ức, tôi cắn ngón tay út của tôi. Tôi bước vào phòng, Nghiễm đã ngủ, tờ báo rơi ra, chàng gầy như con dế. Tôi vấp vào cái chân tủ, Nghiễm mở mắt ra. Tôi nói để em lấy thuốc bắc cho anh uống, chàng xua tay, để lát nữa. Tôi mếu chứ không khóc, tôi mếu như con tôi mếu. Con tôi mếu thật giống cha nó chép miệng sau một ngụm bia vừa uống. Một bài thời trang nhạc tuyển cất lên: “Em ơi em ơi nếu em thành thật yêu lính, mấy núi mấy sông…”. Tôi nhấc bình thủy rót thuốc ra tách để lên nóc bàn ngủ khi trong đầu óc nhào lộn bài đánh thẻ thời nhỏ dại: “Qua cầu ngắt ngọn rau răm, bỏ vô thang thuốc, sắc đi sắc lại cho đúng bảy phân, tay em bưng chén thuốc, tay em vén mùng khuyên chàng uống lấy kẻo uổng công trình em sắc ra”.
– Anh Nghiễm uống thuốc. Em sắc thuốc khéo lắm, em ngồi canh suốt buổi.
– Đắng thấy mẹ.
– Để em uống một hớp trước, anh uống sau.
– Anh có bệnh gì đâu mà uống thuốc?
– Anh uống cái này vào, cuối năm em đẻ con trai.
Nghiễm cầm chén thuốc:
– Lần này mà được đứa con trai thì sướng quá nhỉ!
– Con trai chứ sao không. Lần này em thấy những triệu chứng khác hơn lần trước. Với lại ai nhìn cái chân của con bé Hiền cũng bảo lần này em sinh con trai, bà ngoại nói chân bé Hiền một ngấn.
Nghiễm uống hết chén thuốc mặt nhăn như trái táo Tàu. Tôi ra nhà ngoài rửa chén cất vào tủ lạnh. – A, suýt nữa quên, chiều nay vợ chồng Thăng mời vợ chồng mình đi ăn.
– Ui… sướng quá… Thăng là ai vậy anh?
– Mới quen thôi.
Tôi chúm miệng huýt sáo mấy câu đầu một bài hát “chủ đề” quê hương khi chợt nghĩ chiếc áo dài màu khói thuốc chiều sẽ mặc. Nghiễm dặn em ở nhà sửa soạn sẵn chiều anh về là đi liền. Mẹ ở nhà trên xuống nói con bé Hiền từ trưa đến giờ chưa đái. Nghiễm lo lắng ngồi lên nhìn vợ. Tôi múc một thau nước lã pha thêm nửa bình thủy nước sôi cho âm ấm, bế con lên tháo tã lót, nhúng cái đít vào rồi té nước lên cho đến khi con bé đái được.
Buổi tối, khi hai vinh danh đi ăn về, Thảo chạy xuống nói bé Hiền ọc sữa ở cữ bú sáu giờ chiều. Nghiễm vén mùng cúi xuống nôi còn ờ ờ mấy tiếng rồi vội vã ra bàn viết ngồi làm việc. Tôi lót tã chêm gối sửa soạn giấc ngủ suốt đêm cho con rồi cầm tờ báo nằm ra giường. Bữa cơm chúng tôi vừa đi ăn là một buổi tiếp tân lớn. Bước vào, Nghiễm dẫn tôi đến ngồi vào một bàn toàn các bà để đi ra chỗ mấy người bạn cùng “đảng” văn nghệ. Nghiễm bảo:
– Em ngồi đây với các chị nhé.
– Không, em muốn ngồi đây với anh cơ!
Nghiễm huýt lên một tiếng gió búng ngón tay cái tróc bỏ đi luôn. Bà bạn áo hồng kéo tôi ngồi xuống:
– Ngồi với tụi này đi, để ông ấy độc thân trong chốc lát đi mà…
Những người đàn bà có chồng xếp vào một loại với nhau, cùng xếp hàng bên nhau đứng sau xã hội, kéo tay nhau ngồi vào những buổi tiếp tân rực rỡ thơm nồng nói nhỏ cười nhiều. Bà Bích gắp vào bát tôi miếng bào ngư:
– Ông xã nhà bà còn trẻ quá nhỉ.
– Thập thò bốn mươi rồi đó.
– Ông xã nhà bà cũng gầy như ông xã nhà mình vậy đó.
– Nhà em ăn ít uống nhiều.
– Ông xã nhà tôi gầy lắm. Nhìn người đàn ông gầy là biết ngay người đàn ông khó tính. – Tại sao vậy?
– Họ ăn uống khó khăn lắm, đòi hỏi nhiều mà ăn ít… còn mấy ông chồng mập thì ăn nhiều, ăn nhiều nên có máu nhiều, nó làm cho con người vui vẻ.
– Em bắt nhà em uống thuốc bắc đó, chị ạ!
Ở phòng ngoài có tiếng Nghiễm kéo ghế, miệng tôi ho một cái. Nghiễm đi vào đóng cửa nằm xuống hỏi sao đêm nay ngủ khuya vậy. Tôi nói:
– Anh hãy mập lên, anh hãy béo lên, anh hãy có nhiều máu, anh hãy dễ tính…
– Cái gì?
– Những người đàn ông mập là những người có nhiều máu, dễ tính, vui vẻ.
– Lộn xộn, ngủ đi!
Rồi Nghiễm ngủ ngon ngay sau một lát ngắn nói vài câu. Chàng nằm thẳng, hai tay vòng lên ngực bên tôi thao thức. Tôi ngồi dậy đưa ngón tay trỏ bét mắt chàng ra. Hai mí mắt của chàng không kháng cự, ấy là chàng ngủ ngon rồi. Tôi cầm hai tay chàng để xuống dọc theo thân thể. Nghiễm giật mình thức giấc:
– Để anh ngủ, phá hoài!
– Em sửa lại thế nằm của anh cho ngay ngắn, nằm ngủ mà hai tay gác lên ngực, đè lên là dễ bị thấy ác mộng lắm.
Nghiễm kéo tôi nằm xuống, tôi nói:
– Lúc ăn tiệc, em thấy anh cứ nhìn cô áo xanh một cách lén lút.
– Bậy nào, anh buồn ngủ quá.
Tôi đặt bàn tay của chàng lên bụng tôi:
– Hồi hôm, bà Bích bảo hai vợ chồng mình anh người Bắc, em người Huế, đẻ con ra là người Saigon, vì người Saigon cũng là người từ đâu tới.
Tôi nằm xuống ôm chiếc gối dài nhắm mắt quay vào tường. Ôi! Khuôn mặt Phi trắng bệch như từ một căn bệnh bạch tạng phát ra với vừng trán lạnh, gò má chênh vệnh, râu hoang lởm chởm. Hai lòng bàn tay ướt cầm lấy cổ tay tôi kéo giật và một cái chụp hỗn láo trên cồn ngực tôi hoang mang nghi hoặc. Tôi xoay lưng vào vách. Nghiễm nằm ngủ trong một dáng thẳng cho tôi thấy một nửa khuôn mặt chàng. Đôi mắt nhắm khép lại hai cánh mi cong chiếc mũi chạy dài và cao, miệng ngậm lại đều đặn. Tóc của chàng còn giữ nếp chải. Anh Nghiễm, cát bụi của anh đã vào trong em cho em đẻ ra đứa con thứ nhất giống anh rồi. Đứa con thứ hai em sẽ hết sức cố gắng ước mơ giống anh nhiều hơn nữa. Suốt chín tháng mười ngày em sẽ tâm niệm nặn ra một khuôn mặt Nghiễm con cho anh cho em cho thừa tự của chúng ta khi hết một cuộc đời.
Tôi đưa tay thoa khắp miền bụng dày thật thân yêu, thật trìu mến dịu dàng mơn trớn như thể bàn tay tôi là bàn tay Nghiễm. Miền da bụng quê hương, quê hương có một tử cung với hai buồng trứng từ đó lọt lòng những đứa con. Đôi mắt ướt sũng khi tôi nhìn Nghiễm, bàn tay cồn cào tôi xoa bụng, tôi thương quý con cực độ dù con đang còn là máu. Con ơi, cha con thật cao, con hãy giống cái kích thước đó đừng sai một ly, cha con thật hiền, thật thẳng, con hãy học cái đức tính đó, cha con thật khôn ngoan lanh lẹn, con hãy mang bí
quyết đó vào đời, cha con thật thông minh kinh nghiệm, con hãy hứng lấy trí óc cha con.
Tôi cắn ngón tay trỏ khóc âm thầm đầm đìa, hình ảnh Phi lem luốc hiện ra như một cơn mê tanh nồng. Bàn tay xúc phạm đã rải muối đọc một chỗ hai chỗ trên vùng bình yên da thịt.
Giấc ngủ từ thinh không kéo nặng đôi cánh mi.
Buổi mai thức dậy cho con bú cữ sáu giờ xong tôi nằm xuống ngủ nữa cho đến lúc trong nhà vắng hoe kẻ đi làm người đi học. Tôi cột gọn mái tóc, mở vòi nước đưa cả cái mặt vào hứng rửa. Bầu trời đầy ắp những tia sáng trắng chói, tiếng ồn sinh hoạt ngoài đường phố là một dòng động kinh liên tục. Tôi vo gạo bắc lên cho con một nồi cháo trộn với nhánh tỏi tây rau đậu cà rốt, rồi cầm cái tô lớn ra đường mua thức ăn điểm tâm. Saigon có một điểm sung sướng là bất cứ người dân nào cũng có thể mặc áo cụt bà ba đi khắp thành phố, còn Huế thì chịu, Huế có mấy hạng người không được mặc áo ngắn ra ngoài đường phố. Ra ngoài thì phải áo dài quần dài, ra đường thì phải sơ-mi quần tây. Tôi đứng trước một rổ bún trắng với một rổ rau xanh:
– Bà bán cho một tô bún chả, đừng cho rau diếp cá vào, đừng cho rau muống chẻ vào. – Ăn toàn rau diếp không có ngon.
– Bà cứ bán cho cháu như vậy đi.
Tôi đưa tờ giấy năm trăm ra, bà hàng loay hoay chưa có tiền thối thì bàn tay ai đã chìa ra bốn chục bạc lẻ từ đàng sau.
– Tiên lẻ đây, cất đi.
Tôi quay lại, Phi méo miệng cười lệch:
– Phiền chưa… ai khiến.
– Chị có biết đã ba hôm nay tôi tới ăn điểm tâm ở đây để chờ chị cầm tô đi mua bún không? – Đồ hôi như chợ cá… Ai khiến. Bà hàng trả lại bốn chục đi, thối lại tiền cho tôi.
– Chị không được hỗn đấy nha, đánh chị liền bây giờ.
– Mày có giỏi đạp vào ngón chân út của tau xem nào.
– Tại sao lại không giỏi chớ?
Phi đưa mặt lại cần cười lở loét, một chút hành lá của tô mì vừa ăn còn mắc dính vào hàm răng ám khói, tôi bước thụt lùi bặm miệng nhìn xiên đi chỗ khác. Phi cười rộng miệng hơn nữa đưa tay kéo cằm tôi cho hai khuôn mặt đối nhau.
– Đồ cái mặt hip-pi tôm thịt, hip-pi chợ búa.
– Bạt tai liền nghe.
Đôi hàm răng ám khói lại nhe cười với một chút hành lá còn mắc dính. Tôi sực nhớ một lời nói của Nghiễm trong câu chuyện: một hôm anh lại đài phát thanh để thu thanh, nhìn vào chiếc micro, anh thấy ai khạc vào đó cục đờm nhỏ dính chút hành lá, anh phát ói lên đấy, phải bỏ buổi thu băng. Từ đó, anh ghê sợ hành lá. Tôi nhìn lại Phi, tôi ghét hắn đến độ phải thương xót cho mình. Tôi chỉ tay vào Phi:
– Anh có bộ mặt mà tôi thích trời thủ tiêu đi để tôi đừng bao giờ thấy nữa!
Phi vung tay đấm tới, tôi tức giận liệng cả tô bún chả vào người hắn rồi bỏ chạy. Phi đuổi theo nắm lấy vai tôi.
– Buông tau ra, bây giờ thì tau không sợ, tau hét lên được. Tau hét lên được.
Có vài người chạy tới coi chuyện, tôi bỏ đi và Phi cũng kéo tôi bỏ đi, Phi nói vào tai tôi: – Thằng này sẽ theo phá chị đến cùng. Công cuộc này đã loang lổ thì sẽ cho loang lổ luôn. – Tau sẽ giết mi.
– Thằng này bằng lòng chết trên bụng chị.
Phi cầm phắt cả hai bàn tay tôi rồi buông ra bỏ đi. Tôi nhổ nước bọt theo. Tôi cần bôi một tí dầu cù là
vào hai bên thái dương, tôi cần bôi một tí dầu cù là vào miệng khi tôi quay quả bước vào nhà. Mẹ hỏi: – Cái đọi đâu? Mang đọi đi mua bún rồi không mang đọi về?
– Con làm bể rồi.
– Uổng tình cái đọi kiểu.
– Con vấp vào cục đá rớt bể.
– Cháo sôi rồi, vô pha sữa cho con bú đi.
Đồng tiền hiện ra nhỏ xíu trên đôi má hoa sữa khi con tôi táp núm vú. Tôi đang bế con tôi trên tay. Qua hình ảnh con tôi là chồng tôi. Chồng tôi đang đứng thẳng, nghiêm trang. Đôi mắt sáng rực chàng nhìn tôi vừa tra hỏi vừa dỗ dành, bàn tay lớn chàng cầm vai tôi vừa thúc giục vừa bao dung, chiếc miệng tươi chàng phán xét và chàng an ủi… Danh dự của chàng, thể diện của chàng, giá trị của chàng, tôi cũng có ba thứ đó, nhưng ba thứ đó của tôi thật nhỏ… Những giọt nước mắt chảy ra ngoài má một nửa chảy vào trong mũi một nữa. Trong mũi tôi không có hai mụt ruồi thương phu, trên má tôi có hai mụt ruồi thương phu. Tôi hỉ mũi, lau vào tay áo rồi kêu mẹ:
– Mẹ ơi, sao con nhỏ cứ vừa bú vừa mếu thế này… con nhỏ mếu hoài không chịu bú mẹ ơi. Tôi gọi hốt hoảng giọng gần phát khóc. Mẹ ơi, sao nó mếu luôn thế này?
Mẹ mặc áo dài cầm giỏ đi chợ chạy vào:
– Mụ dạy đó mà… khi mô cũng cứ cuống lên, nuôi con phải bình tĩnh chứ!
– Trông nó mếu thương quá.
Mẹ cầm giỏ đứng dậy hỏi có muốn ăn chi để mẹ mua về cho, một trái đu đủ nhé.
Buổi trưa Thảo đi học về, Trâm ở trên gác xuống thấy gọt đu đủ liền la lên:
– A… trái thù đủ ngon quá ta. Trái thù đủ ni mấy chục đồng một trái rứa?
Mẹ nói:
– Sáu chục đó.
Nghiễm xen vào:
– Trái đu đủ tại sao gọi là trái thù đủ, thù đủ?
Tôi cười:
– Người Bắc gọi là trái đu đủ, nhưng người Huế thì gọi là trái thù đủ, nghĩa là thù khắp cả thiên hạ oán đủ cả bầu trời, giận hết mọi người, thù đủ mà.
Mẹ gọt vỏ đu đủ, cắt ra từng khẩu nhỏ cho vào máy xay với đường và sữa pha thêm nước lạnh cho mỗi người một ly.
Tôi nói nhỏ vào tai Trâm: Buổi chiều mọi người đi hết, mi xuống tau nói nhỏ cái ni.
Thảo, Trâm mỗi người cầm ly đu đủ lên uống một hơi hết rồi dặn mẹ mai mua thêm hai trái thù đủ uống mới đã. Tôi sực nhớ đến nhận xét của Nghiễm: Con Thảo con Trâm lớn sầm sầm mà không đi chơi, không bắt nhân tình, cứ ở nhà ham ăn ham uống.
Ngủ trưa dậy, Trâm đợi Nghiễm đi làm mới xuống nằm bên tôi:
– Có chuyện chi lớn rứa chị?
– Hồi sáng này tau đi mua bún chả về ăn bị cái thằng Phi làm nhục.
– Thằng Phi nào?
– Cái thằng hip-pi học cùng lớp với tau. Có đến nhà mấy lần, mặt mày trắng nuồn nuột ra như đau bệnh bạch tạng đó.
– Biết rồi… răng nữa?
– Hắn ve vãn tau như một con vật ve vãn một con vật.
Trâm ôm chiếc gối của Nghiễm gục cổ xuống cười ré:
– Chuyện đó một chút mà làm thôi, hắn ve chị sao chị không ve lại đi.
Tôi cau có lắc mạnh đầu:
– Mi thúi miệng lắm.
Trâm vẫn ôm gối cười:
– Có một chút chuyện mà làm quan trọng hơn cả đảo chánh.
Tôi nổi xung:
– Thôi, không nói chuyện với mi nữa.
– Thôi không cười nữa, nói đi.
– Bộ mi tưởng chuyện dễ nói lắm đó. Thôi được, để tau kể với con Bích Khuê, không thèm tâm sự với mi nữa.
– Thì cứ kể đi, làm khó người ta hoài.
Tôi nằm xuống cuối giường và Trâm nằm xuống trên đầu giường. Những đứa em gái của tôi vô duyên, chưa nói đã cười, chưa đi đã chạy là người vô duyên. Những đứa em gái của tôi vô duyên phơi quần đến cứ trở đáy ra ngoài và ngồi khi nào cũng thượng lên đầu giường của người ta. Tôi bắt đầu kể từ phút Phi làm quen với tôi, đề nghị đi ăn thịt bò bảy món, cá lóc nướng trui, cái nắm tay ngột ngạt ngửa mặt lên trời cười như đươi ươi giữ giống, cái hôn buồn và nhột và hai lần hăm dọa đột nhập thân thể.
Bộ mặt cười cợt của Trâm dần dần hồi tỉnh lại:
– Tại sao cái thằng khỉ đó nó không tán tôi nhỉ?
– Mi đừng có lúc nào cũng tỏ ra tỉnh táo khô queo như vậy được. Tùy từng lúc, lúc nào nên biết điều, lúc nào nên không biết điều. Con người nên có một chút ít lẽ phải.
– Chuyện đó tui coi không ra cái mùi vị gì cả. Thằng cha Phi hắn xài thuốc mọc tóc mọc râu nhiều quá nên bị lạm thuốc. Khi mô mà hắn tới gần chị thì chị giậm chưn giậm cẳng đuổi hắn đi. Còn hắn nói hỗn thì chị mặc kệ hắn. Làm thinh cho khoẻ.
– Làm thinh… làm thinh…
– Ừ… coi như chuyện qua đường, vết bẩn ngoài da. Mấy thằng con nít bây giờ còn làm nhiều chuyện quái dị nữa cơ.
– Nhưng… khó mà phớt lạnh được. Mi không có chồng mi không biết. Nhưng lúc bị làm nhục mình cảm thấy mình thương chồng lắm, thương chồng quá sức, thương xót xa chảy nước mắt nước mũi.
– Có chảy nước bọt không? Trâm vứt cái gối ra xa ngồi dậy, chăm bẳm nhìn vào mặt tôi: Chị thương anh Nghiễm nhiều lắm phải không chị? Trâm bẻ ngón tay, một bên mép miệng nhếch lên, hai con mắt tròn chao chao như hai hòn kẹo trứng chim ngó tôi sốt sắng chờ câu trả lời.
Tôi nạt:
– Thôi đi, để mà đi mét cho mấy đứa biết mà cười với nhau.
– Thúi chưa, đàn bà có chồng thương chồng mà cũng trẽn. Thiệt thúi.
Tôi cười:
– Anh Nghiễm bảo đàn bà con gái không được nói chữ “thối”. Anh bảo là đàn bà con gái phải nói những câu thanh cao, tao nhã.
– Anh Nghiễm thì bao giờ cũng nhiều điều kiện.
Trâm nằm xuống, đặt chiếc gối lên bụng nói tiếp:
– Chị Khanh nè, khi mô gặp mấy chuyện bực mình, chị về nhà cười giỡn là quên ngay. – Nhưng khi nghĩ đến chồng thì lại khóc.
Thảo đứng ở cửa hỏi, Trâm ăn cháo không? Trâm kê thêm một chiếc gối dưới đầu nửa xoi móc nhìn chiếc quần mỏng như giấy viết thư Thảo đang mặc. Vô ý thôi, mang quần lụa mà lại đứng giữa cửa ra vào chân trước chân sau. Trâm kêu giật thì Thảo quay lưng ra:
– Anh Nghiễm tối mới về, mình nằm đây ngủ một giấc đã.
Trâm ngửa mặt nhìn chiếc đèn ống, với một tay lên đầu giường lấy cuốn truyện mở ra bắt đầu đọc ở đoạn giữa. Đọc bất cứ sách gì nằm bên cạnh, sau lưng, trước mặt, không tìm kiếm, không lục lạo lựa sách, không nghĩ không nhớ và cũng không quên. Cả mấy đứa em tôi đều lười biếng, mỏi rã, tê cóng. Trâm đạp chân lên mặt chiếc gối xoay người bẻ ngón tay nói:
– Chán quá, cái thằng cha văn sĩ đàn ông mà viết văn diêm dúa lòe loẹt son phấn như đàn bà. Bần tiện! Tôi cười:
– Rứa mà gái mê lắm đó.
Trâm vứt cuốn sách ngồi lên nhìn tôi:
– Em ngó cái mặt chị sao hao hao giống anh Nghiễm.
– Hứ.
– Mặt chị với mặt anh Nghiễm hao hao giống nhau.
– Nói nghe tức cười… vợ chồng mà mi làm như anh em.
– Không phải rứa, tui muốn nói là cách nhìn của chị giống cách nhìn của anh Nghiễm, điệu cười của chị giống điệu cười của anh Nghiễm, miệng chị nói cũng nhanh như miệng anh Nghiễm.
– Mặt tau vuông, còn mặt anh Nghiễm thuẩn thuẩn.
– Không phải hai người giống nhau như tui giống con Thảo, mà hai người có cái điệu, cái hồn giống nhau.
Đã có lần Trâm nói chị Sương giống chồng chị Sương. Từ ngày chị Sương lấy anh Lãng, chị hay cười nửa miệng như anh Lãng, chị nói to như anh Lãng, đôi mắt mở lớn như mắt anh Lãng, chị ghét đi xi-nê và ham đọc sách như anh Lãng. Hai vợ chồng học nhau bộ điệu nói cười cùng cách đi đứng, hai vợ chồng bắt chước nhau lề lối ăn ở, những thói quen, những đức tính. Từ ngày chị Sương lấy anh Lãng, chị càng ngày càng bớt giống cha mẹ em út, chị học chồng, chị bắt chước chồng. Chị từ từ bước ra khỏi tập đoàn ruột thịt của chị. Mấy chị em tôi đại khái giống nhau đôi mắt, đại khái một tính một nết, đại khái là một, nhưng chia ra thì lai khác thành hai, thành ba, thành bốn… Đại khái Trâm bảo tôi và chị Sương đã bị chồng đồng hóa.
Thảo cũng nói:
– Thật rất hiếm nghe thấy một người vợ nói xấu chồng mà toàn là thứ đàn bà bị chinh phục, bị công phá bởi chồng của họ để biến thành những con trùn.
Trâm cong môi:
– Lấy chồng là một sự học tập dài suốt đời, họ chiếm cứ, họ nô lệ hóa chồng mình bằng cách đánh du kích, du kích mỗi ngày một miếng.
Trâm ngáp dài, nghe tiếng kêu, ôm gối đặt lên bụng:
– Giường của chị với anh Nghiễm nằm thơm quá, em thích nằm mãi, lạy trời tối nay anh Nghiễm không về để em ngủ với chị.
Đối với những đứa em gái nghèo cực như Thảo, như Trâm, như Cúc, như Út, tôi là một mụ chị lấy được chồng giàu. Mẹ tôi lại triệt để áp dụng chính sách kinh tế khắc khổ đối với con cái. Buổi sáng ăn cháo đậu xanh, buổi trưa ăn cơm với cá nục, buổi tối ăn cơm với măng tươi xào tôm. Vật giá bây giờ leo vút lên một cao điểm tàn khốc, thức gì, vật gì cũng lên cả trăm phần trăm, mười một phần mười, chỉ thuốc tây là còn dềnh dàng giậm chân tại chỗ, dợm lên dợm xuống chưa nỡ vọt, thành ra mỗi khi cả nhà cảm cúm, mặt trận không
cho lũ em tôi ăn cam, mẹ không cho lũ em tôi ăn chuối, mẹ đến ông chú dược sĩ mua rẻ một lúc cả thùng két thuốc bổ về chia cho cả nhà, ép buộc mỗi người phải uống ba bốn hộp cho mau lại sức.
Mỗi lần Trâm kêu:
– Chị Khanh ơi, pâté gan Việt Nam làm cách nào?
Tôi đọc lên:
– Gan bầm nhỏ với mỡ, nêm tỏi, tiêu, muối đặt lên hấp, hấp xong nướng lại ăn càng ngon. Nói xong tôi dúi vào tay mẹ bốn trăm bạc mua một ký gan với vài lạng mỡ.
Khi Thảo kêu:
– Bánh “cake” làm cách nào?
Tôi lại đọc:
– Sáu cái hột gà, năm muỗng canh bơ, nửa đọi đường, một chén bột mì. Hột gà đánh trước thật nhuyễn rồi trộn lại mấy thứ đánh chung cho thiệt dậy, dậy hết sức vậy đó, rồi cho vào một cốc nhỏ rượu rum rồi lại đánh nữa, rồi đem hấp.
Thảo chìa tay lấy năm trăm bạc mua đồ về làm bánh. Khi Nghiễm đi làm về, Thảo bưng ra chiếc đĩa đựng ổ bánh nhỏ:
– Bánh em vừa mới đổ hồi chiều để dành anh cái đẹp nhất đầy đủ cả góc cạnh, anh gắng ăn một miếng đi, anh ăn cho cuối năm nay em lấy chồng được!
Bánh ngọt không ăn được với rượu. Nghiễm nhón một thẹo rồi giao cho tôi hết. Trưa hôm sau Nghiễm đi làm về đưa Thảo một hộp giấy màu xanh:
– Bột Mỹ đấy, bột làm bánh sẵn, em chỉ việc cho nước vào đánh dậy rồi đem hấp.
Cả tụi em ôi xúm lại mỗi đứa bốc một tí bột đưa lên miệng nếm. Nghiễm tiếp:
– Muốn ngon hơn thì cho thêm hột gà.
– Hột gà có sẵn rồi mà.
– Cho thêm vào thì ngon hơn chứ sao?
Cúc đi học vào nhìn không thấy Nghiễm liền chạy vào nằm bên Trâm. Một lát Cúc ngồi dậy bế bé Hiền nạt nộ cho con bé mếu để cười chơi. Tôi cũng cười giọng phụ và nói thôi đừng la lớn cháu nữa tội nghiệp. Nghiễm thường nhăn mặt bảo những đứa em tôi coi bé Hiền như búp bê, như một món đồ chơi đẹp, chứ không như một trách nhiệm cho dù là nhỏ nhặt. Một bữa Cúc xức nước hoa vào người bé Hiền thơm ngào ngạt. Nghiễm quát tôi:
– Ai cho xức nước hoa vào người con bé. Trẻ con phải để cho nó có mùi thơm của sữa, xức nước hoa vào nó ngộp hơi nó chết.
Tôi nguýt:
– Có một giọt Chanel mà làm náo.
Nghiễm xông tới:
– Nuôi con phải biết bảo vệ con, bộ cứ để cho ai thọc tay vào vọc phá cũng được hay sao? Tôi nói lần này là lần chót, lần sau mà còn như vậy nữa thì đừng trách tôi.
Cúc thường lấy đôi hoa tai của Trâm kẹp vào tai bé Hiền. Thảo vừa quấn tã cho bé vừa nhét khẩu súng lục vào một bên bụng. Trâm cho bé Hiền đeo một xâu chuỗi hột vàng xanh tím, mang kiếng mát vào mắt bé Hiền, cột bốn cái bong bóng vào tứ chi bé Hiền, sơn đỏ móng tay móng chân bé Hiền. Những việc làm đó Nghiễm giận cành bụng, chàng chống đối ngay cả việc tôi cầm kéo cắt cụt những sợi lông mi của bé Hiền.
– Bao nhiêu người ám hại nó, còn em nữa.
Tôi cười:
– Phải cắt đi nó mới mọc ra lại rậm hơn dài hơn cong hơn.
– Ngộ nhỡ mũi kéo đâm vào mắt nó thì sao?
– Làm sao mà đâm vào mắt được.
– Mà cần gì phải làm vậy. Sau này mua cặp về cặp cho nó.
Thảo và Út đi học về nghiêng đầu dòm vào rồi bước vô. Tôi bảo Trâm:
– Coi cháu một chút để tao đi giặt mấy cái tã.
Tôi hát quanh quẩn một bài hát không tên như con kiến mãi bò vòng vo trong miệng chén. Mỗi ngày bé Hiền thay một đống tã, nhưng giặt tã con không cực bằng giặt áo chồng. Hai cái tay, một cái cổ! vừa đánh bằng bót vừa rũ chất… đen bám vào đấy hầu như đã thành tinh… Nghiễm đề nghị bán máy rang bắp để mua máy giặt.
Tôi vừa mang quần áo lên nhà phơi thì ở dưới Nghiễm gọi giật giọng, Khanh ơi, Khanh ơi. Mẹ bảo đẻ đó tau, xuống nhà coi hắn kêu chi.
Bọn đếm bỏ đi ra ngoài hết còn lại mình Nghiễm đi làm về chưa thay áo. Mặt Nghiễm cũng đỏ như đôi mắt chàng, hai hàm răng cắn lấy môi trên:
– Cô vào đây mà xem con cô.
Bé Hiền nằm cười toe toét giơ lợi. Bọn em tôi đã lấy bút chì nguyên tử vẽ cái dấu hồng thập tự lên trán con nhỏ, vẽ hai quệt râu trê lên mép miệng, hai chiếc má cùng bàn tay, bắp đùi con nhỏ cũng đầ những dấu chấm phẩy. Nghiễm tức giận hốt hoảng, nổi cục, cúi xuống cầm chiếc guốc lên rồi lại để xuống. Chàng đứng phắt dậy mắt long tròn:
– Đấy cô xem con cô, người ta vẽ rồng vẽ rắn…
Tôi đập tay xuống giường:
– Không biết đứa mô chơi mà kỳ lạ thế này.
Nghiễm hầm hừ:
– Mấy bà cô nhà này chứ còn ai nữa. Có ngày con bé chết.
– Để lấy bông gòn tẩm rượu chùi cho sạch.
Nghiễm càng nhăn nhó:
– Cô phải có thái độ sao đối với chúng nó, có ngày chúng nó mang con mình ra làm vật hy sinh. Tôi cảm thấy lòng cay cay cười gằn đáp gọn:
– Để tôi bắt đền chúng nó.
– Đền gì mà đền. Chúng nó coi cô ra gì mà đền, chúng khinh cô như cỏ rác.
– Ừ đấy, bọn em tôi không sợ tôi đấy. Chúng nó là bầy chó lùn hỗn manh xấc láo chanh chua đấy. Tôi sợ chúng lên lét cái thần hồn đấy.
– Còn gì nữa.
– Còn chứ! Còn rất nhiều điều bẩn thỉu mà anh chưa gán cho tôi.
Nghiễm cầm cái radiô liệng vào tường:
– Có im đi không, có câm họng đi không. Cô mà nói nữa thì tôi tiến lên… cô đừng trách.
Sự tức giận là những bọt nước trồi lên cổ họng, tôi nặng mặt câm nín cầm miếng bông gòn thấm cồn lau mãi một chỗ trên mặt con bé hồng cả lớp da.
– Anh Nghiễm, giữa chúng ta căng thẳng lắm rồi, em sợ đứt lắm, em bó tay rồi. Lỗi về em hết cả, anh hãy bỏ đi ra ngoài chốc lát cho người nguội lại rồi hãy về.
Nghiễm bước ra ngoài tay chỉ cầm một điếu thuốc lá cháy dở. Tôi thấm cồn vào miệng gòn lớn lau tiếp bắp đùi cho bé Hiền. Sự chà xát với rượu mạnh làm da con nhỏ đỏ gay lên tội nghiệp. Tôi đau xót đưa tay xoa mãi má con. Thảo, Cúc, Út bước vào đưa thay che miệng cười:
– Anh Nghiễm bố tụi này lắm không?
Tôi nhăn mặt cười:
– Ẩu, tụi bay chơi ẩu. Anh ấy bỏ đi rồi.
– Anh đi ra thì tụi này đi vào.
Tôi từ nhỏ đến giờ chưa và không bao giờ muốn la mắng em lần nào, những đứa em gái sắc nhọn và nóng như loài ong thích châm chích và dài mồm lý sự. Tôi từ nhỏ đến giờ vẫn tốt nhịn, vẫn tranh ăn với các em, vẫn đùn việc cho các em. Tôi từ nhỏ không bao giờ nghĩ đến chuyện sửa lưng lũ em mà cứ lo bị lũ em sửa lưng mình thôi. Tôi từ nhỏ không bao giờ giận lũ em mà chỉ lo lũ em giận mình mà thôi. Thảo nói:
– Tui mãi nói chuyện với bà Trâm, lúc liếc sang thấy con Cúc con Út cười ha hả mới biết. Cúc cãi:
– Không phải em, con Út… con Út hắn vẽ cái chữ thập lên trán bé Hiền cho giống đàn bà Ấn Độ.
Buổi cơm tối qua rất lâu Nghiễm mới về tới nhà khi tôi cho con bú cữ chín giờ. Chàng ngồi xuống xoa tay lên má bé Hiền nặng mặt im lim. Miệng chàng thơm mùi Martell, bao tử chàng bây giờ không phải là bọc chứa cơm, bao tử chàng bây giờ là một cái chai không nút đựng rượu bay hơi ra miệng. Tôi đau xót nghĩ đến buồng gan cứng của chàng, nghĩ đến túi mật lỏng lẻo của chàng trong khi nhìn chăm chăm vào chiếc bụng chàng. Nghiễm gắt nhỏ cho con bú mà nhìn đâu đâu sữa chảy xuống hết cổ con rồi. Tiếng của chàng nhanh quá, từng chữ từng âm dính nhẹt vào nhau, tiếng nói ngâm rượu say mèm. Bình thường chàng nói nhanh, bạn bè nghe không kịp, lúc rượu vào, tiếng chàng lùa lùa như gió tôi nghe không kịp. Nghiễm hỏi tôi đã la mắng lũ em chưa. Bọn chúng vô trách nhiệm lắm, anh sợ có ngày chúng cho con nhỏ ăn ớt, cho con nhỏ uống giấm, nhét muối sống vào miệng con nhỏ.
Nghiễm thay áo quần nằm lăn ra ngủ hai ngón tay còn gắp nửa điếu thuốc đang cháy. Một giờ đêm chàng thức dậy mở tủ lạnh cầm chai nước ngửa cổ uống rồi ngủ lại cho đến khi trời sáng bạch ra, ăn hai tô cháo rồi hấp tấp đến tòa soạn.
Mấy con em còn nằm ưỡn ẹo trên gác chưa xuống rửa mặt nên nhà vắng hoe.
Lúc tôi ngồi cắm cúi gọt khoai, cà rốt, su su để cho vào nồi cháo của con thì Trâm trên gác xuống chạy tới sau lưng tôi chụp vai hù một tiếng:
– Hôm qua anh Nghiễm say đứ đừ, say tàn nhẫn…
Thảo chêm:
– Say cho quên tình đời, cho quên tình anh rể em vợ.
Tôi cau mặt:
– Tụi bay thiệt ẩu. Ảnh có khi mô lên lầu phá tụi bay mà tụi bay cứ xuống lầu phá anh ấy hoài. Thảo đưa tay ra:
– Tụi tui có một tủ đựng quần áo trên lầu, mời anh ấy lên phá.
Trâm cười:
– Thôi từ nay không phá phách không cười không giỡn không nói năng chi với anh Nghiễm nữa hết… phải giữ một khoảng cách, không sợ anh ấy khinh.
– Ừa, ừa… thế gian có một ông anh rể khinh em vợ nhất là anh Nghiễm.
– Những nhà khác anh rể thương em vợ lắm, lãnh lương ra cho ba nghìn bạc.
– Cho một áo dài, cho một đôi giày…
Tôi cười thành tiếng nhưng miệng không mở, những nụ cười của lũ em tôi đẹp hơn tôi, những đôi mắt
"""