🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Một Số Vấn Đề Về Đường Lối Quân Sự, Chiến Lược Quốc Phòng Trong Sự Nghiệp Xây Dựng Và Bảo Vệ Tổ Quốc Việt Nam Xã Hội Chủ Nghĩa Thời Kỳ Mới
Ebooks
Nhóm Zalo
Đồng chí NGUYỄN PHÚ TRỌNG Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Bí thư Quân ủy Trung ương
7
LỜI NHÀ XUẤT BẢN
Dựng nước đi đôi với giữ nước là truyền thống quý báu của
dân tộc Việt Nam trong hàng ngàn năm lịch sử. Kế thừa truyền thống đó, từ khi ra đời và trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng ta luôn luôn chú trọng nhiệm vụ xây dựng và tổ chức lực lượng vũ trang nhân dân làm nòng cốt trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập, giải phóng dân tộc cũng như trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cùng toàn Đảng, toàn dân lập nên nhiều chiến công hiển hách, đánh bại mọi kẻ thù xâm lược, xứng đáng là Quân đội anh hùng của một dân tộc anh hùng. Nhân tố quan trọng, có ý nghĩa quyết định làm nên những thắng lợi vẻ vang đó là sự lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối và trực tiếp của Đảng Cộng sản Việt Nam với đường lối quân sự, chiến lược quốc phòng đúng đắn, sáng tạo, xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân thực sự là lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.
Ngày nay, tình hình thế giới và khu vực có những diễn biến phức tạp, khó lường, công cuộc đổi mới của đất nước ta đạt được nhiều thành tựu quan trọng, song bên cạnh thời cơ, thuận lợi là cơ bản, cũng chứa đựng khó khăn, thách thức, tiềm ẩn nhiều nhân tố mất ổn định, cùng với âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, phản động ngày càng tinh vi, cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền diễn biến phức tạp, đòi hỏi đường lối quân sự,
8
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
chiến lược quốc phòng phải đổi mới, phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đó, ngày 25/10/2013, Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI đã ban hành Nghị quyết số 28-NQ/TW về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, khẳng định mục tiêu, nhiệm vụ là bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa. Nghị quyết thể hiện sự phát triển tư duy lý luận của Đảng trong việc bổ sung, phát triển một số quan điểm, tư tưởng chỉ đạo và nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ mới; tập trung làm rõ những thuận lợi, cơ hội cần nắm bắt, những khó khăn, thách thức phải vượt qua để luôn bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc trong mọi tình huống; bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ; bảo vệ lợi ích quốc gia - dân tộc; giữ vững ổn định chính trị và môi trường hòa bình để phát triển đất nước. Cụ thể hóa “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, Bộ Chính trị khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 24-NQ/TW ngày 16/4/2018 về “Chiến lược quốc phòng Việt Nam”; Kết luận số 31-KL/TW ngày 16/4/2018 về “Chiến lược quân sự Việt Nam”, tiếp tục khẳng định nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với lực lượng vũ trang, sự nghiệp quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc, đồng thời là bước phát triển mới về tư duy, nhận thức của Đảng đối với công cuộc bảo vệ Tổ quốc “từ sớm, từ xa”. Việc thực hiện “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới” cùng với nhiệm vụ xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại được triển khai đồng bộ, rộng khắp, góp phần quan trọng vào những thành tựu của hơn 35 năm đổi mới đất nước.
9
LỜI NHÀ XUẤT BẢN
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đánh giá, sau 35 năm đổi mới, chúng ta luôn “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, lợi ích quốc gia - dân tộc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước. Tư duy về quốc phòng, an ninh, đối tác, đối tượng, bảo vệ Tổ quốc có bước phát triển mới và ngày càng hoàn thiện”. Sự kết hợp giữa nhiệm vụ quốc phòng, quân sự đối với kinh tế, văn hóa, xã hội ngày càng chặt chẽ, hiệu quả, góp phần ngăn ngừa nguy cơ xung đột, chiến tranh từ sớm, từ xa, “giữ nước từ khi nước chưa nguy”.
Nhằm hệ thống hóa sự lãnh đạo, chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Bí thư Quân ủy Trung ương trong xây dựng và hoạch định đường lối quân sự, chiến lược quốc phòng và quán triệt thực hiện trong toàn quân đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng và phát triển đất nước, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản cuốn sách Một số vấn đề về đường lối quân sự, chiến lược quốc phòng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa thời kỳ mới.
Cuốn sách gồm 39 bài viết, bài phát biểu, trả lời phỏng vấn của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Bí thư Quân ủy Trung ương, thể hiện tư tưởng nhất quán, xuyên suốt của người đứng đầu Đảng ta về quan điểm, mục tiêu chỉ đạo và phương hướng, giải pháp thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới. Nội dung những chỉ đạo này kế thừa truyền thống đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, đồng thời đúc rút những bài học kinh nghiệm từ thực tiễn phong phú,
10
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
sinh động, thể hiện sự sâu sát, quyết liệt, toàn diện và đầy sức thuyết phục của đồng chí Tổng Bí thư, góp phần làm sáng tỏ bước phát triển trong tư duy lý luận của Đảng về đường lối quân sự, chiến lược quốc phòng, đặc biệt là vai trò lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của Đảng ta đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
Nội dung cuốn sách gồm ba phần:
Phần thứ nhất: Xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại trong thời kỳ mới, gồm 21 bài viết, bài phát biểu, trả lời phỏng vấn của đồng chí Tổng Bí thư về đường lối quân sự, chiến lược quốc phòng và phương hướng xây dựng Quân đội đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong bối cảnh mới. Những thành tựu có ý nghĩa lịch sử trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, giành độc lập, tự do, thống nhất Tổ quốc, khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng là nhân tố quan trọng nhất quyết định sự trưởng thành, lớn mạnh của Quân đội nhân dân Việt Nam gần 80 năm qua. Được sự chăm lo, rèn luyện, lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng, Quân đội ta luôn luôn mang bản chất của giai cấp công nhân, tính dân tộc và tính nhân dân sâu sắc, giữ vững lý tưởng cách mạng, mục tiêu chiến đấu, bản lĩnh chính trị, tuyệt đối trung thành với Đảng, Nhà nước và Nhân dân.
Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thời kỳ mới, xây dựng quốc phòng, an ninh được Đảng ta xác định là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên nhằm bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia - dân tộc trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế. Trong đó, xây dựng Quân đội nhân dân tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại; là đội quân chiến đấu, đội quân công tác và đội quân lao động, sản xuất; đóng vai trò nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân;
11
LỜI NHÀ XUẤT BẢN
chủ động tham mưu cho Đảng, Nhà nước về quân sự, quốc phòng, hoạch định đường lối chiến lược bảo vệ Tổ quốc; đánh giá, dự báo đúng tình hình, xử lý tốt các tình huống, không để bị động, bất ngờ, nhất là trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo và sự toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; thực hiện tốt công tác đối ngoại quốc phòng, góp phần tạo môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng, phát triển đất nước.
Đồng chí Tổng Bí thư với tư cách là Bí thư Quân ủy Trung ương, đã có nhiều chỉ đạo quan trọng nhằm: “tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội”; đồng thời “tiếp tục nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội”. Để xây dựng Quân đội vững mạnh toàn diện, trước hết phải nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị trong toàn quân, xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị. Tổng Bí thư yêu cầu: “nâng cao chất lượng công tác chính trị; có nhiều chủ trương, giải pháp nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng”. Đồng thời, yêu cầu xuyên suốt và cũng là bài học cốt lõi dẫn đến thắng lợi của cách mạng Việt Nam là xây dựng thế trận lòng dân, huy động sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, vì vậy phải phát huy “vai trò nòng cốt xây dựng nền quốc phòng toàn dân gắn với an ninh nhân dân và xây dựng các khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố vững chắc; tăng cường được tiềm lực, sức mạnh quốc phòng của đất nước”. Đây là những nội dung quan trọng, có ý nghĩa chiến lược, góp phần phát triển, hoàn thiện đường lối quân sự, chiến lược quốc phòng, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc cả trước mắt và lâu dài.
Phần thứ hai: Xây dựng các lực lượng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong mọi tình huống, gồm 18 bài viết, bài nói, bài phát biểu của đồng chí
12
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
Tổng Bí thư, Bí thư Quân ủy Trung ương Nguyễn Phú Trọng đối với các quân chủng, binh chủng, học viện, nhà trường. Với Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng yêu cầu “nhận thức đầy đủ, sâu sắc hơn nữa vị trí, vai trò của công tác đảng, công tác chính trị trong quân đội, mà rộng ra là hoạt động lãnh đạo của Đảng đối với quân đội trong tình hình mới”; đồng thời “phối hợp thật tốt với các cơ quan, các binh chủng làm công tác tư tưởng, lý luận, công tác giáo dục chính trị, xây dựng tổ chức đảng, công tác dân vận; phối hợp với các địa phương phát huy mạnh mẽ hơn nữa vai trò xung kích, mẫu mực của quân đội”.
Với Quân chủng Phòng không - Không quân, đồng chí Tổng Bí thư yêu cầu phải tích cực tổ chức huấn luyện, nâng cao sức mạnh, trình độ và khả năng tác chiến; quản lý và khai thác, sử dụng có hiệu quả các loại vũ khí, trang bị kỹ thuật, góp phần bảo vệ vững chắc vùng trời, vùng biển, biên giới, hải đảo, các vùng kinh tế, chính trị của Tổ quốc. Đối với Hải quân nhân dân Việt Nam, đồng chí đề nghị cán bộ, chiến sĩ phải “thấu suốt quan điểm, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, trong đó có vị trí chiến lược của biển, đảo”, nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, khả năng quản lý, bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Lực lượng Bộ đội Biên phòng phải thực sự là đội quân chính trị tốt, đội quân công tác giỏi của Quân đội nhân dân Việt Nam trên mặt trận bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, giữ gìn an ninh, trật tự ở khu vực biên giới; làm tốt công tác vận động quần chúng, kết hợp chặt chẽ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội với củng cố quốc phòng, an ninh biên giới và thực hiện nhiệm vụ đối ngoại biên phòng. Lực lượng Tình báo quốc phòng cần chú trọng xây dựng thế trận tình báo vững chắc, linh hoạt; phát huy cao nhất sức mạnh tổng hợp của
13
LỜI NHÀ XUẤT BẢN
các phương thức, lực lượng; bảo đảm tốt an ninh, an toàn tình báo; nghiên cứu phát triển lý luận nghệ thuật tình báo mang đặc sắc, phong cách Việt Nam.
Với các học viện, nhà trường trong Quân đội, đồng chí Tổng Bí thư chỉ rõ cần đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng, giảng dạy và nghiên cứu khoa học; kết hợp chặt chẽ tổng kết thực tiễn với nghiên cứu lý luận để phát triển nghệ thuật quân sự, văn hóa quân sự Việt Nam; tích cực tham gia đấu tranh trên mặt trận tư tưởng lý luận, góp phần bảo vệ vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng. Phát biểu tại buổi gặp gỡ đại biểu ưu tú của Đoàn Thanh niên Quân đội, đồng chí Tổng Bí thư nhắc nhở thanh niên Quân đội phải xây dựng “Khát vọng đẹp - Trách nhiệm cao; Học tập tốt - Hành động giỏi; Đoàn kết tốt - Kỷ luật nghiêm”, thực sự tiêu biểu cho bản lĩnh, trí tuệ, phẩm chất của thanh niên Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh; đồng thời ra sức rèn luyện, học tập về chính trị, tư tưởng, đạo đức, kế thừa, phát huy truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới.
Phần thứ ba là bài viết Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Bí thư Quân ủy Trung ương - một người có tư duy biện chứng và tầm nhìn chiến lược trong việc xây dựng đường lối quân sự, chiến lược quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa của Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng. Với ngôn ngữ giản dị, tư duy sắc sảo, tác giả bài viết đã khái quát sự lãnh đạo, chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, Bí thư Quân ủy Trung ương - “nhà chiến lược kiến tạo nên những định hướng cơ bản và then chốt trong đường lối bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa thời đại mới”. Không phải là một nhà quân sự chuyên nghiệp, song quá trình xây dựng Chiến lược quốc phòng Việt Nam - chiến lược quốc gia trọng yếu nhằm thể chế hóa
14
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
các quan điểm cơ bản của Đảng ta về quốc phòng, sự chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng rất tường tận, cụ thể, cặn kẽ và sâu sát, cho thấy “sự uyên bác, vốn hiểu biết sâu rộng” cũng như “tư duy tầm chiến lược” của người đứng đầu Đảng ta. Điểm cốt lõi, bước đột phá trong tư duy của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Bí thư Quân ủy Trung ương trong xây dựng Chiến lược quốc phòng Việt Nam chính là tư tưởng “bảo vệ nền độc lập, tự chủ của đất nước phải gắn với bảo vệ hòa bình”, bởi hòa bình được coi là một giá trị thiêng liêng, “bảo vệ môi trường hòa bình, ổn định” để đất nước phát triển.
Các bài nói, bài viết, bài phát biểu, trả lời phỏng vấn của đồng chí Tổng Bí thư, Bí thư Quân ủy Trung ương thể hiện sự am hiểu sâu sắc, tư duy chiến lược của người đứng đầu Đảng ta về đường lối quân sự, quốc phòng Việt Nam; trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tinh hoa nghệ thuật quân sự Việt Nam và bằng nhãn quan chính trị sắc bén, những kinh nghiệm phong phú trong thực tiễn cách mạng. Những quan điểm chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư là định hướng quan trọng để tiếp tục xây dựng, hoàn thiện đường lối quân sự, chiến lược quốc phòng Việt Nam đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới, đồng thời thể hiện sự lãnh đạo sâu sát, toàn diện đối với Quân đội nhân dân Việt Nam, đội quân từ Nhân dân mà ra, vì Nhân dân mà chiến đấu, tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân.
Xin trân trọng giới thiệu cuốn sách cùng bạn đọc. Tháng 5 năm 2023
NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA SỰ THẬT
PHẦN THỨ NHẤT
XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG,
CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI TRONG THỜI KỲ MỚI
17
SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG LÀ NHÂN TỐ QUYẾT ĐỊNH MỌI THẮNG LỢI VÀ
SỰ TRƯỞNG THÀNH, PHÁT TRIỂN CỦA
QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM*1
Trong suốt 70 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành,
dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, Quân đội nhân dân Việt Nam luôn thể hiện rõ sự trung thành tuyệt đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc; đoàn kết, gắn bó, chiến đấu dũng cảm, sáng tạo, cùng toàn Đảng, toàn dân lập nên những chiến công hiển hách trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đó là kết quả tổng hợp được tạo nên từ nhiều nhân tố, trong đó sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội là nhân tố có ý nghĩa quyết định.
Sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội được Đảng Cộng sản Việt Nam xác định từ rất sớm và không ngừng được bổ sung, hoàn thiện. Đó là sự lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối về chính trị, tư tưởng, tổ chức, cán bộ... bằng một cơ chế, phương thức chặt chẽ, phù hợp. Trong Cương lĩnh chính trị đầu tiên (năm 1930), Đảng chỉ rõ phải nhanh chóng “Tổ chức ra quân đội công nông”1.2Trong Nghị quyết đội tự vệ (năm 1935),
* Bài viết nhân kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2014), ngày 17/12/2014.
1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2002, t.2, tr.2 (B.T).
18
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
Đảng xác định: “Luôn luôn phải giữ quyền chỉ huy nghiêm ngặt của Đảng trong Tự vệ thường trực”1, “Các đội trưởng và đảng đại biểu phải hợp tác mà chỉ huy”2. Trong lãnh đạo xây dựng, phát triển lực lượng cho khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền, Đảng xác định phải làm cho các đội du kích đi đúng “con đường chính trị” của Đảng... Đầu năm 1944, trước yêu cầu thành lập đội quân chủ lực quốc gia, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc căn dặn đồng chí Võ Nguyên Giáp: “Tổ chức của đội phải lấy chi bộ Đảng làm hạt nhân lãnh đạo”. Thi hành đúng Chỉ thị của Bác Hồ, chi bộ Đảng của Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân được thành lập, lãnh đạo Đội thực hiện các nhiệm vụ một cách tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Bí thư Quân ủy Trung ương với các đồng chí lãnh đạo Bộ Quốc phòng dự Hội nghị Quân chính toàn quân năm 2018, ngày 10/01/2019
Ảnh: Thông tấn xã Việt Nam
1, 2. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng toàn tập, Sđd, t.5, tr.95 (B.T).
Phần thứ nhất: 19 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
Trong giai đoạn đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Quân đội ta có sự phát triển nhanh về lực lượng. Để giữ vững sự lãnh đạo, Đảng tiếp tục nghiên cứu xác lập, triển khai cơ chế lãnh đạo Quân đội: Thành lập Trung ương Quân ủy (tháng 01/1946); thành lập các cấp ủy từ quân khu đến chi ủy; đặt chế độ hai thủ trưởng (quân sự, chính trị) để chỉ huy đơn vị từ cấp khu đến trung đội; lập chế độ chính trị ủy viên đại diện Đảng phụ trách trong Quân đội (tháng 10/1948). Từ thực tiễn tổ chức sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội trong kháng chiến, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa II đã ban hành Nghị quyết số 07-NQ/TW ngày 20/5/1952 về tổ chức đảng trong bộ đội chủ lực, thực hiện chế độ tập thể Đảng ủy lãnh đạo toàn diện, thủ trưởng quân sự, thủ trưởng chính trị phân công thực hiện theo chức trách, nhằm thực hiện sự lãnh đạo tập thể, thống nhất của Đảng về mọi mặt công tác.
Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, cơ chế trên tiếp tục được thực hiện; nhờ đó, sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội luôn được giữ vững, tăng cường và phát huy được sức mạnh chiến đấu “càng đánh, càng mạnh, càng thắng lợi”. Các đơn vị trong toàn quân đều nhận thức đầy đủ và chấp hành nghiêm, thực hiện triệt để nguyên tắc tập trung dân chủ, phát huy được sức mạnh lãnh đạo của Đảng, đồng thời cũng phát huy cao độ trí tuệ, sự sáng tạo của thủ trưởng quân chính trong việc tổ chức thực hiện. Sự lãnh đạo của Đảng đã góp phần quyết định vào thắng lợi của Quân đội ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước; đồng thời trở thành truyền thống, kinh nghiệm quý báu của Quân đội ta.
Từ năm 1975 đến nay, Đảng ta đã có ba lần đổi mới, bổ sung, hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội. Từ năm 1975 đến năm 1982, Quân đội vẫn thực hiện cơ chế
20
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
lãnh đạo của Đảng như trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Ngày 15/12/1982, Bộ Chính trị khóa V ra Nghị quyết số 07-NQ/TW về việc “Đổi mới, hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội nhân dân Việt Nam, sự nghiệp quốc phòng và thực hiện chế độ một người chỉ huy trong quân đội”. Sau hơn hai năm thực hiện Nghị quyết số 07, Đảng đã sớm phát hiện thấy một số khiếm khuyết, vì thế, ngày 04/7/1985, Bộ Chính trị khóa V đã ra Nghị quyết số 27-NQ/TW về việc “Tiếp tục kiện toàn cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội nhân dân Việt Nam và sự nghiệp quốc phòng”.
Nghị quyết số 27-NQ/TW của Bộ Chính trị quyết định khôi phục lại hệ thống tổ chức đảng trong Quân đội. Toàn quân có Đảng ủy Quân sự Trung ương do Bộ Chính trị, Ban Bí thư trực tiếp lãnh đạo. Cấp ủy các cấp có trách nhiệm lãnh đạo toàn diện các đơn vị thuộc quyền, theo phạm vi chức năng và nội dung quy định cho từng cấp. Gần 20 năm thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW (1985 - 2005) đã tạo chuyển biến tích cực về nhận thức tư tưởng và hành động trong toàn quân đối với nhiệm vụ xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.
Trước yêu cầu giữ vững, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với nhiệm vụ củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc, xây dựng Quân đội trong thời kỳ mới, ngày 20/7/2005, Bộ Chính trị khóa IX ban hành Nghị quyết số 51-NQ/TW về “Tiếp tục hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng, thực hiện chế độ một người chỉ huy gắn với thực hiện chế độ chính ủy, chính trị viên trong Quân đội nhân dân Việt Nam”. Nghị quyết chỉ rõ: “Nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ mới đặt ra yêu cầu phải nâng cao chất lượng xây dựng Quân đội, đặc biệt là nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đảng,
Phần thứ nhất: 21 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
công tác chính trị, giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội, bảo đảm cho Quân đội luôn vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, thực sự là lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu trung thành và tin cậy của Đảng, Nhà nước xã hội chủ nghĩa và của Nhân dân, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao trong mọi tình huống”1. Cơ chế lãnh đạo theo Nghị quyết số 51-NQ/TW xác định rõ những nội dung cơ bản để định hướng, chỉ đạo, tổ chức hoạt động lãnh đạo của tổ chức đảng, hoạt động công tác đảng, công tác chính trị, hoạt động của cán bộ chỉ huy, chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị trong các đơn vị quân đội. Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XI đã ban hành quy định về tổ chức đảng trong Quân đội nhân dân Việt Nam và quy định về tổ chức cơ quan chính trị trong Quân đội. Các văn bản quan trọng của Đảng đã khẳng định: Đảng Cộng sản Việt Nam mà thường xuyên và trực tiếp là Bộ Chính trị, Ban Bí thư lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với Quân đội. Sự lãnh đạo đó được thực hiện thông qua hệ thống tổ chức đảng, hệ thống tổ chức chỉ huy, hệ thống cơ quan chính trị, cán bộ chính trị các cấp và tổ chức quần chúng ở đơn vị cơ sở.
Hệ thống tổ chức đảng trong Quân đội gồm Quân ủy Trung ương và đảng ủy quân sự các cấp. Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng là Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng là Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, các đồng chí Ủy viên do Bộ Chính trị chỉ định. Các cấp ủy đảng từ cấp trực thuộc Quân ủy Trung ương đến cấp cơ sở do đại hội đảng cùng cấp bầu. Quân ủy Trung ương nghiên cứu đề xuất với Ban Chấp hành Trung ương những vấn đề về đường lối, nhiệm vụ quân sự
1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng toàn tập, Sđd, t.64, tr.318 (B.T).
22
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
và quốc phòng; kế hoạch phòng thủ đất nước; phương hướng và biện pháp xây dựng nền quốc phòng toàn dân; cơ chế lãnh đạo của Đảng với Quân đội. Quân ủy Trung ương có trách nhiệm phối hợp và hướng dẫn các cấp ủy trực thuộc Trung ương thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng về quân sự, quốc phòng; trực tiếp lãnh đạo xây dựng Quân đội vững mạnh toàn diện, xây dựng các tổ chức đảng trong Quân đội trong sạch, vững mạnh. Thông qua các biện pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác Đảng, công tác chính trị, Quân ủy Trung ương bảo đảm giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội. Quân ủy Trung ương thực hiện chế độ quyết định tập thể đối với những vấn đề lớn như chủ trương, chương trình, kế hoạch thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, các biện pháp xây dựng Quân đội,... Quân ủy Trung ương chỉ đạo Tổng cục Chính trị và thông qua Tổng cục Chính trị chỉ đạo các đảng bộ và hệ thống chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị các cấp tiến hành công tác Đảng, công tác chính trị nhằm xây dựng Quân đội vững mạnh toàn diện, đủ khả năng hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.
Như vậy, suốt 70 năm qua, nhờ không ngừng bổ sung, hoàn thiện phương thức, cơ chế lãnh đạo, Đảng Cộng sản Việt Nam đã giữ vững vai trò lãnh đạo đối với Quân đội trong mọi tình huống, mọi giai đoạn lịch sử. Đó cũng là nhân tố quyết định sự trưởng thành, chiến đấu và chiến thắng của Quân đội ta. 70 năm qua, Quân đội đã luôn xứng đáng là công cụ bạo lực cách mạng sắc bén, lực lượng chính trị trung thành của Đảng, Tổ quốc và Nhân dân; giữ vững bản chất giai cấp công nhân, là Quân đội của dân, do dân, vì dân; viết nên truyền thống quyết chiến, quyết thắng với nhiều chiến công hiển hách, đánh bại mọi kẻ thù xâm lược, xứng đáng là Quân đội anh hùng của dân tộc anh hùng.
Phần thứ nhất: 23 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
Trong điều kiện cách mạng mới, trước tình hình thế giới, khu vực và trong nước, bên cạnh những thuận lợi cơ bản cũng có nhiều diễn biến phức tạp, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, cấp ủy, chỉ huy các cấp đã chấp hành nghiêm sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm và hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra. Kết quả nổi bật là: Đã chủ động tham mưu cho Đảng, Nhà nước hoạch định đường lối, chiến lược quân sự quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc; đánh giá, dự báo, xử lý đúng đắn các tình huống, không để bị động, bất ngờ, nhất là trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền trên biển, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; thực hiện tốt công tác đối ngoại quốc phòng, góp phần giữ vững ổn định chính trị, môi trường hòa bình để xây dựng, phát triển đất nước. Lãnh đạo xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị; chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu được nâng lên. Quân đội luôn tích cực tham gia giúp dân xóa đói, giảm nghèo, khắc phục hậu quả chiến tranh và thiên tai, xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh, thế trận lòng dân vững chắc, được Đảng, Nhà nước và Nhân dân tin tưởng. Công tác xây dựng Đảng bộ Quân đội có chuyển biến quan trọng về năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu; cán bộ, đảng viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành tuyệt đối với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Quân đội cũng luôn khẳng định là lực lượng tín nhiệm trong lòng nhân dân. Hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” được giữ vững, tỏa sáng.
Trong tình hình hiện nay, để tiếp tục giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội, bảo đảm cho Quân đội luôn luôn giữ vững bản chất cách mạng, mục tiêu,
24
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
lý tưởng chiến đấu, hoàn thành tốt nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cần coi trọng một số vấn đề cơ bản sau đây: Trước hết, cần thống nhất nhận thức bất luận trong hoàn cảnh, điều kiện nào cũng phải kiên định nguyên tắc Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo Quân đội nhân dân Việt Nam tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt; việc hoàn thiện, nâng cao chất lượng lãnh đạo của Đảng là yếu tố quyết định để Đảng nắm chắc Quân đội trong mọi tình huống. Đảng không những đề ra đường lối quân sự, xác định phương hướng phát triển tiềm lực quân sự, quốc phòng của đất nước, xác định mục tiêu, lý tưởng chiến đấu và các chủ trương, giải pháp nâng cao sức chiến đấu của Đảng bộ Quân đội, mà Đảng còn lãnh đạo việc tổ chức hiện thực hóa quan điểm, đường lối xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Đảng Cộng sản Việt Nam, mà trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư quyết định những vấn đề cơ bản xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức; xây dựng Quân đội luôn là lực lượng tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc, hết lòng, hết sức phục vụ Nhân dân, là lực lượng nòng cốt cùng toàn dân bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa và tham gia xây dựng đất nước. Nhà nước thống nhất quản lý Quân đội theo quy định của Hiến pháp và pháp luật.
Đảng bộ Quân đội, Quân ủy Trung ương và tổ chức đảng các cấp trong Quân đội phải thường xuyên quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc của Đảng; đồng thời phải làm tốt chức năng tham mưu cho Đảng, Nhà nước trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng; thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Nhà nước về xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân, xây dựng vững chắc nền quốc phòng toàn dân, thế trận
Phần thứ nhất: 25 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân; nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu của Quân đội. Đồng thời giữ vững và thực hiện tốt nguyên tắc lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt, bảo đảm mọi quyền lãnh đạo Quân đội luôn thuộc về Đảng. Chỉ có Đảng Cộng sản Việt Nam là tổ chức duy nhất lãnh đạo Quân đội nhân dân Việt Nam. Sự lãnh đạo Quân đội không thể phân chia cho bất kỳ một cá nhân nào, một lực lượng chính trị nào khác. Nhà nước quản lý Quân đội thống nhất chặt chẽ trên cơ sở nguyên tắc tập trung dân chủ, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng và thực hiện quản lý xã hội bằng pháp luật. Vì vậy, tăng cường sự quản lý của Nhà nước đối với Quân đội đặt trong mối quan hệ gắn bó hữu cơ với tăng cường sự lãnh đạo của Đảng về mọi mặt đối với Quân đội.
Đảng bộ Quân đội phải tiếp tục quán triệt, thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 51-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa IX, Quy định số 49-QĐ/TW của Bộ Chính trị khóa XI, Quy định số 50-QĐ/TW của Ban Bí thư khóa XI, Nghị quyết số 513-NQ/QUTW của Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương). Cấp ủy các cấp cần chấp hành nghiêm sự chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, đồng thời nghiên cứu, vận dụng những bài học kinh nghiệm được đúc rút trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 51-NQ/TW của Bộ Chính trị, bảo đảm cơ chế Đảng lãnh đạo Quân đội luôn vận hành thông suốt, đạt hiệu quả cao.
Thứ hai, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo toàn diện, sức chiến đấu cao của Đảng bộ Quân đội và nâng cao hiệu lực của công tác đảng, công tác chính trị. Trước hết, cần tiếp tục đổi mới, nâng cao tính chiến đấu, tính hiệu quả của công tác tư tưởng, củng cố vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng trong Quân đội, bảo đảm cho Quân đội luôn trung thành
26
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
với Đảng, Tổ quốc, Nhân dân; kiên định mục tiêu lý tưởng của Đảng, kiên định công cuộc đổi mới xây dựng chủ nghĩa xã hội và vững vàng trước mọi khó khăn, thách thức, đồng thời thực sự là lực lượng nòng cốt trong cuộc đấu tranh chống những quan điểm sai trái, bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước. Tập trung kiện toàn hệ thống tổ chức, nâng cao năng lực, trình độ lãnh đạo toàn diện, sức chiến đấu và tính năng động của các tổ chức đảng, đặc biệt là tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên. Các cấp ủy thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo gắn với phân công cá nhân phụ trách; coi trọng việc xây dựng và triển khai quy chế làm việc, quy chế lãnh đạo các mặt công tác trọng yếu; tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng, nâng cao tính chiến đấu, tăng cường đoàn kết, thống nhất trong từng tổ chức đảng và đơn vị; chủ động triển khai thực hiện kế hoạch kiểm tra, giám sát trong từng nhiệm kỳ sát với yêu cầu nhiệm vụ và thực tiễn của từng tổ chức. Tăng cường công tác cán bộ, xây dựng đội ngũ cán bộ theo hướng số lượng gắn liền với cơ cấu, bố trí, sắp xếp cán bộ hợp lý, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ.
Thứ ba, cần tăng cường và nâng cao hiệu lực quản lý của Nhà nước đối với Quân đội. Nhà nước quản lý Quân đội trên cơ sở thể chế hóa đường lối, nghị quyết của Đảng (về quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc, xây dựng lực lượng vũ trang) thành luật pháp, chính sách, kế hoạch; đồng thời cần cải tiến tổ chức và hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước từ Trung ương đến địa phương. Điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, Bộ Quốc phòng, các bộ và cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và địa phương cho phù hợp với
Phần thứ nhất: 27 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
yêu cầu quản lý nhà nước đối với Quân đội. Cải tiến phương thức, lề lối làm việc của các cơ quan, đơn vị trong Quân đội, xác định rõ nguyên tắc làm việc và quy chế phối hợp vận hành của bộ máy lãnh đạo, quản lý, chỉ huy của các đơn vị quân đội.
Tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, gắn liền với tăng cường sự quản lý thống nhất của Nhà nước đối với Quân đội là hai vấn đề then chốt, quan hệ chặt chẽ với nhau, có ý nghĩa quyết định trong việc xây dựng Quân đội theo hướng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”. Đảng, Nhà nước cần bổ sung, phát triển, hoàn thiện đường lối lãnh đạo, cơ chế, chính sách quản lý đối với Quân đội, chăm lo xây dựng hệ thống tổ chức đảng trong Quân đội trong sạch, vững mạnh gắn với xây dựng, củng cố hệ thống chỉ huy các cấp, các đơn vị trong Quân đội vững mạnh toàn diện, đáp ứng yêu cầu lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý công tác quân sự, quốc phòng; xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Thứ tư, phải đẩy mạnh đấu tranh, làm thất bại âm mưu và hoạt động “diễn biến hòa bình” nói chung và “phi chính trị hóa” Quân đội nói riêng của các thế lực thù địch. Thực chất, “phi chính trị hóa” Quân đội là thủ đoạn cực kỳ nham hiểm của các thế lực thù địch nhằm chống phá cách mạng nước ta, tách rời Quân đội ra khỏi sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, làm cho Quân đội không còn là công cụ bạo lực sắc bén, lực lượng chính trị tin cậy của Đảng và Nhà nước. Bài học từ Liên Xô và các nước Đông Âu những năm 90 của thế kỷ XX đến nay vẫn còn nguyên giá trị đối với chúng ta.
Mọi cán bộ, đảng viên, chiến sĩ quân đội cần nhận thức đầy đủ và sâu sắc rằng, Quân đội ta là quân đội cách mạng, quân đội của nhân dân, từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu, dưới sự lãnh đạo chặt chẽ của Đảng. Mục tiêu chiến đấu
28
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
của Quân đội chính là mục tiêu, lý tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam - vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vì cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc của nhân dân. Trên cơ sở đó, mỗi quân nhân đề cao tinh thần cảnh giác, chủ động, nhạy bén, sắc sảo và kiên quyết đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn “phi chính trị hóa” Quân đội của các thế lực thù địch; tỉnh táo, kịp thời xử lý các tình huống phức tạp diễn ra trong hoạt động thực tiễn theo đúng quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, không để kẻ địch lợi dụng.
Vấn đề then chốt để tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội hiện nay là phải xây dựng Đảng bộ Quân đội trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu ngang tầm yêu cầu nhiệm vụ. Đặc biệt, phải kiên trì, kiên quyết thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” gắn với việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện dao động, giảm sút niềm tin, mơ hồ, mất cảnh giác, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, cơ hội, thực dụng, chủ nghĩa cá nhân, vi phạm pháp luật của Nhà nước, kỷ luật quân đội. Đổi mới và tăng cường công tác dân vận, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc và mối quan hệ máu thịt giữa Đảng, Quân đội với Nhân dân, củng cố “thế trận lòng dân”, tăng thêm niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và Quân đội. Tập trung nâng cao chất lượng tổ chức và hoạt động của hệ thống cơ quan chính trị, cán bộ chính trị, nhất là đội ngũ chính ủy, chính trị viên trong Quân đội, làm tốt vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, tham mưu, hướng dẫn công tác đảng, công tác chính trị. Thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng; xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh,
Phần thứ nhất: 29 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
ngăn chặn các tệ nạn, tiêu cực từ bên ngoài thẩm thấu, tác động vào bộ đội; tổ chức tốt các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, tạo sự chuyển biến tích cực trong đời sống văn hóa tinh thần, khắc phục những biểu hiện tiêu cực về đạo đức, lối sống, góp phần giữ vững phẩm chất tốt đẹp của “Bộ đội Cụ Hồ”. Phát huy vai trò của công tác thông tin, tuyên truyền, báo chí, xuất bản; bám sát nhiệm vụ cách mạng của Quân đội, giữ đúng định hướng chính trị, quan điểm, đường lối của Đảng; tích cực đấu tranh với những quan điểm sai trái của các thế lực thù địch.
Tự hào với truyền thống vẻ vang 70 năm của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng, Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta luôn tin tưởng và mong rằng Quân đội ta sẽ tiếp tục phát huy phẩm chất tốt đẹp của “Bộ đội Cụ Hồ”, ra sức phấn đấu, rèn luyện, xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xứng đáng là chỗ dựa tin cậy của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.
30
75 NĂM QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM ANH HÙNG VỮNG BƯỚC DƯỚI LÁ CỜ
VINH QUANG CỦA ĐẢNG*
Trong suốt 75 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành
(22/12/1944 - 22/12/2019), Quân đội nhân dân Việt Nam luôn là lực lượng nòng cốt cùng toàn Đảng, toàn dân lập nên những chiến công hiển hách trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, giành độc lập, tự do, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Thắng lợi đó là kết tinh, hội tụ bởi nhiều yếu tố; trong đó, sự lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối, sáng suốt của Đảng đối với Quân đội là nhân tố có ý nghĩa quyết định. Đảng, Nhà nước, Nhân dân Việt Nam luôn tự hào và đặt niềm tin vào Quân đội nhân dân Việt Nam - Quân đội anh hùng của một dân tộc anh hùng. 1
Ngay từ khi ra đời và trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng ta luôn vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng quân đội kiểu mới, phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện cụ thể của Việt Nam; đồng thời, khẳng định tính tất yếu phải tổ chức,
* Bài viết nhân kỷ niệm 75 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2019) và 30 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22/12/1989 - 22/12/2019). Bài đăng trên Báo Nhân Dân, ngày 20/12/2019.
Phần thứ nhất: 31 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
lãnh đạo để Quân đội trở thành lực lượng nòng cốt cho toàn dân đánh giặc, thực hiện thắng lợi sự nghiệp giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc. Ngay từ Chánh cương vắn tắt của Đảng do Chủ tịch Hồ Chí Minh soạn thảo được thông qua tại Hội nghị thành lập Đảng năm 1930 đã chỉ rõ: Đảng phải “Tổ chức ra quân đội công nông”1. Nghị quyết về “Đội tự vệ” thông qua tại Đại hội I của Đảng (tháng 3/1935) xác định: Công nông cách mạng tự vệ đội đặt dưới quyền chỉ huy thống nhất của Trung ương Quân ủy của Đảng Cộng sản; luôn luôn phải giữ quyền chỉ huy nghiêm ngặt của Đảng Cộng sản trong tự vệ thường trực. Trong lãnh đạo xây dựng, phát triển lực lượng, Đảng xác định phải làm cho các đội du kích đi đúng “con đường chính trị”; lấy đấu tranh chính trị làm cơ sở để đấu tranh vũ trang giành chính quyền. Khi Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân ra đời (ngày 22/12/1944), bên cạnh hệ thống chỉ huy, Đảng lập chi bộ đảng để lãnh đạo Đội thực hiện các nhiệm vụ một cách tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt. Đây là cơ sở quan trọng để Đội phát huy sức mạnh giành chiến thắng ngay từ trận đầu, mở ra truyền thống “Quyết chiến, quyết thắng” của Quân đội ta.
Sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội được khẳng định ngay từ khi Quân đội mới thành lập, thông qua một cơ chế, phương thức chặt chẽ, phù hợp, bảo đảm cho Quân đội thực sự là “tổ chức quân sự của Đảng”, luôn tận trung với nước, tận hiếu với dân. Quân đội ta được giáo dục về đường lối, nhiệm vụ của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, nắm được chức năng, nhiệm vụ, đối tượng, đối tác và yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong từng giai đoạn cách mạng. Nhờ đó, tinh thần triệt để cách mạng của giai cấp công nhân đã thấm nhuần đến từng
1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng toàn tập, Sđd, t.2, tr.2 (B.T).
32
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
đảng viên, cán bộ, chiến sĩ, làm cho Quân đội ta luôn trung thành và hoàn thành tốt nhiệm vụ cách mạng do Đảng đề ra, vượt qua mọi gian khổ, hy sinh để chiến thắng kẻ thù. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ, Quân đội đã cùng đồng bào cả nước tiến hành Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945 thành công, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á, mở ra kỷ nguyên mới - kỷ nguyên độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Bí thư Quân ủy Trung ương duyệt đội danh dự Quân đội nhân dân Việt Nam tại Hội nghị Quân chính toàn quân năm 2018, ngày 10/01/2019
Ảnh: Thông tấn xã Việt Nam
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, quán triệt đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kỳ, dựa vào sức mình là chính, phát huy cao độ sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc; từ đánh nhỏ lên đánh lớn, từ đánh du kích lên đánh chính quy, từ tiến công chiến thuật lên tiến công
Phần thứ nhất: 33 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
chiến dịch, tiến công và phản công chiến lược, càng đánh càng mạnh, Quân đội ta đã lập nên những chiến công vang dội. Với thắng lợi của chiến dịch Đông Xuân 1953 - 1954, mà đỉnh cao là chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, buộc Chính phủ Pháp phải ký Hiệp định Giơnevơ năm 1954. Lần đầu tiên trong lịch sử đương đại, một quân đội trang bị vũ khí thô sơ đã đánh bại đội quân nhà nghề, mở đầu sự sụp đổ của chủ nghĩa thực dân, cổ vũ mạnh mẽ phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc trên thế giới.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, với tinh thần “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”, Quân đội cùng toàn Đảng, toàn dân ta không quản gian khổ, hy sinh, liên tiếp đánh bại các chiến lược chiến tranh của đế quốc Mỹ. Những thắng lợi to lớn của quân và dân ta ở hai miền Nam - Bắc, đặc biệt là thắng lợi đánh bại cuộc tập kích chiến lược 12 ngày đêm bằng pháo đài bay B.52 của đế quốc Mỹ vào Hà Nội, Hải Phòng tháng 12/1972... đã buộc Mỹ phải ký Hiệp định Pari về Việt Nam, cam kết chấm dứt chiến tranh, tạo điều kiện để chúng ta tập trung sức mạnh bằng cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 mà đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, kết thúc vẻ vang 30 năm chiến tranh giải phóng dân tộc đầy hy sinh, gian khổ nhưng cũng rất hào hùng, oanh liệt.
Không chỉ chiến đấu giải phóng dân tộc mình, với tinh thần quốc tế vô sản trong sáng và thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “giúp nhân dân nước bạn tức là mình tự giúp mình”1, Quân đội ta còn sát cánh cùng lực lượng vũ trang cách mạng và nhân dân Lào, Campuchia chống kẻ thù chung.
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t.8, tr.105 (B.T).
34
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
Ngay sau khi cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược vừa kết thúc thắng lợi, Quân đội ta lại bước vào cuộc chiến đấu ác liệt để bảo vệ biên giới và làm nghĩa vụ quốc tế cao cả, giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng, để lại hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” tốt đẹp trong lòng nhân dân nước bạn.
Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thời kỳ đổi mới, Quân đội tiếp tục làm tốt chức năng của đội quân chiến đấu, đội quân công tác và đội quân lao động, sản xuất; đóng vai trò nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ; luôn chủ động tham mưu cho Đảng, Nhà nước về quân sự, quốc phòng, hoạch định đường lối Chiến lược bảo vệ Tổ quốc; đánh giá, dự báo đúng tình hình, xử lý tốt các tình huống, không để bị động, bất ngờ, nhất là trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo và sự toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; thực hiện tốt công tác đối ngoại quốc phòng, góp phần tạo môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng, phát triển đất nước. Cùng với đó, Quân đội luôn gương mẫu thực hiện nhiệm vụ về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; chủ động, nhạy bén, tích cực đi đầu trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, cơ hội chính trị, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hóa”, “dân sự hóa” Quân đội của các thế lực thù địch. Đồng thời, đẩy mạnh công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu; giúp dân xóa đói, giảm nghèo, phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh, “thế trận lòng dân” vững chắc, tô thắm thêm phẩm chất, truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới.
Phần thứ nhất: 35 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Bí thư Quân ủy Trung ương trò chuyện với các đại biểu điển hình tiên tiến toàn quốc trong xây dựng
nền quốc phòng toàn dân vững mạnh giai đoạn 2009 - 2019, ngày 19/12/2019
Ảnh: Thông tấn xã Việt Nam
Suốt 75 năm qua, trong bất cứ giai đoạn cách mạng nào, kể cả trong thời điểm khó khăn, phức tạp nhất, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với Quân đội nhân dân Việt Nam. Đây là yếu tố quan trọng bảo đảm thắng lợi của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc và cũng là nhân tố quyết định sự trưởng thành, chiến đấu và chiến thắng của Quân đội. Được sự chăm lo, rèn luyện, lãnh đạo của Đảng, Quân đội ta luôn mang bản chất giai cấp công nhân, tính dân tộc và tính nhân dân sâu sắc, giữ vững lý tưởng cách mạng, mục tiêu chiến đấu, bản lĩnh chính trị, thực sự là công cụ sắc bén, lực lượng chính trị tuyệt đối trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và Nhân dân, xây đắp nên truyền thống:
36
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
“Trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”1.
*
* *
Trong thời gian tới, tình hình thế giới và khu vực tiếp tục sẽ còn có những diễn biến phức tạp, khó dự báo; các thách thức an ninh phi truyền thống gia tăng; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt; tình hình Biển Đông tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường, xu hướng liên kết, toàn cầu hóa và cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã và đang tác động sâu sắc đến tất cả các quốc gia trên nhiều phương diện. Ở trong nước, mặc dù đạt được nhiều thành tựu về kinh tế - xã hội, kinh tế vĩ mô bảo đảm ổn định nhưng chưa thật sự vững chắc; tiềm lực của đất nước tiếp tục được tăng cường, uy tín, vị thế trên trường quốc tế ngày càng được nâng cao, song cũng còn nhiều khó khăn, thách thức. Các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh chiến lược “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, “phi chính trị hóa” và “dân sự hóa” Quân đội, nhất là trước, trong và sau đại hội đảng bộ các cấp và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đặt ra yêu cầu mới rất nặng nề, trong đó xác định cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo và toàn vẹn lãnh thổ của nhân dân ta còn cam go và lâu dài, phức tạp. Năm 2020 và những năm tiếp theo, nhiệm vụ của Quân đội ngày càng cao và nặng nề hơn. Để hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, vấn đề có ý nghĩa
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.14, tr.435 (B.T).
Phần thứ nhất: 37 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
quyết định là phải giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội, thể hiện ở một số nhiệm vụ cơ bản sau:
Trước hết, đẩy mạnh công tác giáo dục, thống nhất nhận thức về sự cần thiết phải giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội. Cả lý luận và thực tiễn đều chỉ ra rằng: Quân đội bao giờ cũng mang bản chất giai cấp và chịu sự lãnh đạo của giai cấp đã tổ chức ra nó; đó là cơ sở để xác định mục tiêu, lý tưởng chiến đấu, chức năng, nhiệm vụ, các mối quan hệ của Quân đội. Quân đội nhân dân Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp tổ chức, lãnh đạo, giáo dục, rèn luyện, luôn mang trong mình bản chất giai cấp công nhân, tính dân tộc và tính nhân dân sâu sắc, chiến đấu vì mục tiêu, lý tưởng của Đảng, vì độc lập dân tộc và tự do, hạnh phúc của nhân dân. Bởi vậy, vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội ta là một tất yếu khách quan, là nhân tố quyết định sự phát triển, sức mạnh chiến đấu và chiến thắng của Quân đội. Bất luận trong hoàn cảnh nào cũng luôn kiên định nguyên tắc Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với Quân đội nhân dân; tách rời sự lãnh đạo của Đảng, Quân đội ta sẽ mất phương hướng chiến đấu, phân rã về chính trị, tư tưởng, tổ chức, không còn sức mạnh để chiến thắng quân thù. Bài học đắt giá về sự sụp đổ chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và các nước Đông Âu trước đây vẫn còn nguyên giá trị. Vì vậy, Quân ủy Trung ương, lãnh đạo Bộ Quốc phòng cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, làm tốt công tác giáo dục chính trị, định hướng tư tưởng, quán triệt nhiệm vụ cho cán bộ, chiến sĩ Quân đội để không ngừng tu dưỡng, rèn luyện bản chất cách mạng, truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ”, tinh thần chiến đấu, thực sự là công cụ
38
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
sắc bén để bảo vệ Tổ quốc, Đảng và Nhân dân. Đồng thời, tích cực đấu tranh chống mọi biểu hiện lệch lạc, nhận thức không đúng về vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội; bảo đảm cho Quân đội càng tiến lên chính quy, hiện đại thì sự lãnh đạo của Đảng càng phải được giữ vững và tăng cường.
Hai là, tập trung xây dựng Đảng bộ Quân đội thực sự trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức. Đây là yếu tố hàng đầu để Đảng bộ Quân đội nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, lãnh đạo toàn quân thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc. Tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tư tưởng, làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh luôn là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho mọi hoạt động. Chủ động đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng, bảo đảm cho Quân đội luôn trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, Đảng và Nhân dân, vững vàng trước những khó khăn, thử thách. Thường xuyên kiện toàn hệ thống tổ chức, đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao trình độ, năng lực, nhất là năng lực quán triệt, cụ thể hóa nghị quyết, chỉ thị của Đảng. Xây dựng phương pháp, phong cách công tác khoa học, có tinh thần đổi mới, sâu sát, quyết liệt, hiệu quả, không phô trương, hình thức; tăng cường kiểm tra, giám sát, giữ nghiêm kỷ luật Đảng. Đảng bộ Quân đội tiếp tục gương mẫu, đi đầu trong thực hiện các nghị quyết, chủ trương, quy định của Trung ương về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; chấp hành nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách; đề cao vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu, cán bộ chủ trì các cấp, nói đi đôi với làm, cấp trên làm gương cho cấp dưới, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; nội bộ đoàn kết, thống nhất, trên dưới
Phần thứ nhất: 39 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
một lòng. Kiên quyết chống những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; chạy chức, chạy quyền, tiêu cực, tham nhũng...
Trước mắt, các cấp ủy tập trung lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ công tác chuẩn bị, tiến hành thành công đại hội đảng bộ các cấp trong Đảng bộ Quân đội tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Làm tốt công tác chuẩn bị nhân sự đại hội đảng bộ các cấp; gắn xây dựng đội ngũ cấp ủy với đội ngũ cán bộ chủ trì theo phương châm kế thừa, ổn định và phát triển. Việc chuẩn bị đại hội phải đi đôi với lãnh đạo thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, nâng cao trình độ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng khu vực phòng thủ; gắn xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân với thế trận an ninh nhân dân, nhận thức rõ đối tượng, đối tác, làm tốt việc tham mưu, chỉ đạo, dự báo chiến lược, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống.
Ba là, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị trong toàn quân, góp phần xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị. Bản chất công tác đảng, công tác chính trị là hoạt động lãnh đạo. Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị chính là giữ vững và phát huy sự lãnh đạo của Đảng đối với các mặt hoạt động, các nhiệm vụ của Quân đội, góp phần xây dựng tổ chức, con người vững mạnh, thiết thực xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị. Công tác đảng, công tác chính trị trong Quân đội phải bám sát tình hình thực tiễn của đất nước, của Quân đội và những tác động của tình hình quốc tế để chủ động giải quyết vấn đề về nhận thức, tư tưởng chính trị, thấy rõ những thuận lợi, khó khăn để đề ra nội dung, hình thức, biện pháp hoạt động phù hợp, bảo đảm cho công tác đảng, công tác chính trị luôn là “linh hồn,
40
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
mạch sống” của Quân đội. Đẩy mạnh công tác dân vận, củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng và Quân đội, tăng cường đoàn kết quân dân, thực hiện quân với dân một ý chí, củng cố vững chắc “thế trận lòng dân”, nhất là trên các địa bàn chiến lược. Cùng với đó, cần coi trọng việc quán triệt, tổ chức thực hiện chiến lược cán bộ; xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến dịch, chiến lược vững vàng, kiên định, gương mẫu về phẩm chất đạo đức, lối sống, có số lượng, cơ cấu hợp lý, chất lượng cao, thích ứng tốt với sự phát triển của tình hình, đáp ứng mục tiêu, yêu cầu xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Đồng thời, chăm lo xây dựng cơ quan chính trị, đội ngũ cán bộ chính trị vững mạnh về mọi mặt, nhất là khả năng tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng những vấn đề chiến lược, nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với nhiệm vụ xây dựng Quân đội, sự nghiệp quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc.
Bốn là, tiếp tục nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội. Trong từng thời kỳ, từng giai đoạn cách mạng, Đảng đã xác lập và không ngừng bổ sung, hoàn thiện cơ chế lãnh đạo đối với Quân đội để phù hợp với tình hình, nhiệm vụ cách mạng. Nhờ đó, Quân đội ta không ngừng trưởng thành, lớn mạnh, hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Đảng và Nhân dân giao phó. Việc thực hiện các nghị quyết, quy định của Đảng về tổ chức đảng, tổ chức cơ quan chính trị trong Quân đội nhân dân Việt Nam trong thời gian qua đã góp phần rất quan trọng giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội; sự lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng đối với cơ quan, đơn vị. Qua đó, hệ thống tổ chức đảng trong Đảng bộ Quân đội được chăm lo xây dựng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; vai trò, trách nhiệm
Phần thứ nhất: 41 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
của người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị và cán bộ chính trị các cấp được phát huy; hiệu lực công tác đảng, công tác chính trị được tăng cường. Hiện nay, sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc nói chung và xây dựng Quân đội nói riêng có bước phát triển mới, yêu cầu cao đã và đang đặt ra nhiều vấn đề cần phải tiếp tục nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện cơ chế để giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội. Bởi vậy, cấp ủy các cấp cần nghiên cứu, vận dụng những bài học kinh nghiệm được đúc rút trong thực hiện cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội; thường xuyên đổi mới phương thức, lề lối làm việc, xác định rõ nguyên tắc, quy chế phối hợp vận hành bộ máy lãnh đạo, quản lý, chỉ huy trong toàn quân. Tích cực nghiên cứu những vấn đề mới, có tính quy luật, nguyên tắc để đề xuất với Đảng, Nhà nước bổ sung, phát triển, hoàn thiện đường lối, cơ chế, chính sách đối với Quân đội cho phù hợp với yêu cầu phát triển của tình hình mới.
Năm là, kiên quyết đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch “phi chính trị hóa” Quân đội. Các cấp ủy, tổ chức đảng trong toàn quân cần chú trọng làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục để bộ đội thấy rõ sự nguy hiểm của âm mưu chia rẽ, phủ nhận sự lãnh đạo của Đảng, “phi chính trị hóa” Quân đội. Tập trung quán triệt, thực hiện tốt nhiệm vụ tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới; chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong Quân đội. Chủ động thông tin tích cực, kịp thời định hướng tư tưởng trước những vấn đề phức tạp, nhạy cảm, góp phần nâng cao sức đề kháng, tinh thần cảnh giác cách mạng cho cán bộ, chiến sĩ. Lãnh đạo, chỉ huy các cấp thường xuyên nắm, quản lý và giải quyết tốt tư tưởng của bộ đội,
42
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
không để bị động, bất ngờ; kịp thời xử lý có hiệu quả các tình huống phức tạp trong thực tiễn theo đúng quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Thực hiện tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ; phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và những biểu hiện thoái hóa, biến chất, không để các thế lực thù địch lợi dụng chống phá. Các cơ quan nghiên cứu, báo chí, văn hóa - nghệ thuật của Quân đội phải giữ vững định hướng chính trị, quan điểm, đường lối của Đảng; tích cực đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ trận địa tư tưởng của Đảng trong Quân đội.
Tóm lại, Quân đội nhân dân Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo, giáo dục, rèn luyện, được nhân dân tin yêu, đùm bọc và nuôi dưỡng. Kế thừa và phát huy truyền thống 75 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo của Đảng, chúng ta tin tưởng rằng, Quân đội nhân dân Việt Nam sẽ tiếp tục viết nên những trang sử oanh liệt, hào hùng, làm rạng rỡ non sông, đất nước. Đảng, Nhà nước, Nhân dân ta vô cùng tự hào về Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng và mong các thế hệ cán bộ, chiến sĩ lập nhiều chiến công, thành tích to lớn hơn nữa, xứng đáng với truyền thống hào hùng đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Dân tộc ta là một dân tộc anh hùng, quân đội ta là một quân đội anh hùng”1.
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.10, tr.99 (B.T).
43
THẮNG LỢI VĨ ĐẠI CỦA SỰ NGHIỆP
CHỐNG MỸ, CỨU NƯỚC LÀ THẮNG LỢI CỦA ĐƯỜNG LỐI VÀ NGHỆ THUẬT QUÂN SỰ VIỆT NAM DƯỚI SỰ LÃNH ĐẠO ĐÚNG ĐẮN, SÁNG TẠO CỦA ĐẢNG*
Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 đã kết thúc
thắng lợi hoàn toàn cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vĩ đại của quân và dân ta, tạo bước ngoặt trong lịch sử dân tộc, mở ra kỷ nguyên mới đối với nước ta - kỷ nguyên độc lập, thống nhất, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước thể hiện sâu sắc sức mạnh của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh. Đó cũng là một sự kiện có tầm vóc quốc tế to lớn và mang tính thời đại sâu sắc. Thắng lợi đó bắt nguồn từ nhiều nhân tố, trong đó nhân tố quyết định nhất là nhờ có sự lãnh đạo đúng đắn, sáng tạo của Đảng, phát huy cao độ nghệ thuật quân sự độc đáo Việt Nam. 1
Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta (1954 - 1975) là sự tiếp tục cuộc cách mạng dân tộc, dân chủ nhân dân. Trong điều kiện đất nước tạm thời bị chia cắt làm
* Bài viết nhân kỷ niệm 40 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2015), tháng 4/2015. Bài đăng trên Tạp chí Cộng sản, số 871, tháng 5/2015.
44
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
hai miền, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn cứ vào tình hình quốc tế, trong nước, so sánh thế và lực giữa ta và địch, nắm vững phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, đề ra đường lối kháng chiến độc lập, tự chủ, đúng đắn, sáng tạo và tổ chức thực hiện đường lối đó phù hợp với điều kiện cụ thể và sự phát triển của cách mạng Việt Nam trong giai đoạn mới.
Đặc điểm lớn nhất và cũng là nét độc đáo của cách mạng nước ta từ tháng 7/1954 đến tháng 5/1975, đó là Đảng ta đã thực hiện đường lối chính trị, đường lối quân sự độc lập, tự chủ, giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, tiến hành đồng thời hai chiến lược cách mạng: cách mạng dân tộc, dân chủ nhân dân ở miền Nam và cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc, nhằm một mục tiêu chung là hoàn thành độc lập, thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Đảng ta xác định: miền Bắc là hậu phương lớn, sự nghiệp cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc có vai trò quyết định nhất đối với sự nghiệp cách mạng của cả nước; miền Nam là tiền tuyến lớn, cách mạng miền Nam có tác dụng quyết định trực tiếp đối với sự nghiệp giải phóng miền Nam. Mối quan hệ giữa hai chiến lược cách mạng ở hai miền Nam - Bắc là mối quan hệ hữu cơ, gắn bó chặt chẽ với nhau, thúc đẩy và hỗ trợ nhau cùng phát triển. Đó là nét độc đáo chưa có tiền lệ trong lịch sử và là thành công lớn của Đảng ta; đồng thời, là nguyên nhân chủ yếu, nhân tố quyết định thắng lợi của sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước lâu dài, gay go, quyết liệt của nhân dân ta.
Việc xác định đường lối cách mạng độc lập, tự chủ, đúng đắn, sáng tạo đã thể hiện tầm nhìn xa trông rộng, tư duy chiến lược, tài thao lược xuất sắc của Đảng, nhất là ở những thời điểm mang tính bước ngoặt của cuộc kháng chiến. Trước tình hình chính quyền tay sai Ngô Đình Diệm thực hiện
Phần thứ nhất: 45 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
chính sách “tố cộng”, “diệt cộng”, lê máy chém đi khắp miền Nam, thẳng tay đàn áp các chiến sĩ cách mạng và quần chúng nhân dân, phong trào cách mạng miền Nam phát triển khó khăn, tháng 01/1959, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã tổ chức Hội nghị lần thứ 15 (mở rộng), dưới sự chủ trì của Chủ tịch Hồ Chí Minh xác định con đường tiến lên của cách mạng miền Nam, vạch rõ mục tiêu và phương pháp cách mạng, mối quan hệ giữa hai chiến lược cách mạng ở hai miền, giữa cách mạng Việt Nam và cách mạng thế giới nhằm giải phóng miền Nam, bảo vệ miền Bắc, thống nhất nước nhà. Nghị quyết Trung ương 15 chỉ rõ: “con đường phát triển cơ bản của cách mạng Việt Nam ở miền Nam là khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân”1; ngoài ra không có con đường nào khác.
Chủ trương đúng đắn đó của Đảng đã tạo ra “làn gió mới”, khí thế mới, trở thành động lực thúc đẩy cách mạng miền Nam vững bước tiến lên. Mở đầu là phong trào Đồng khởi vào cuối năm 1959, sau đó nhanh chóng phát triển thành cao trào Đồng khởi trên khắp miền Nam. Thắng lợi của phong trào Đồng khởi đã tạo bước ngoặt, đưa cách mạng miền Nam chuyển từ thế giữ gìn lực lượng sang thế tiến công. Đây là sự mở đầu cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước rất độc đáo, sáng tạo; đồng thời, là cơ sở để Đảng ta tiếp tục phát triển chiến tranh toàn dân, toàn diện và đánh bại các chiến lược: “Chiến tranh đặc biệt” (1961 - 1965), “Chiến tranh cục bộ” (1965 - 1968), “Việt Nam hóa chiến tranh” (1969 - 1973) của đế quốc Mỹ, “đánh cho Mỹ cút”, tiến tới “đánh cho ngụy nhào”, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc.
Cùng với việc đề ra đường lối chính trị, đường lối quân sự đúng đắn, sáng tạo, Đảng ta đã kiên định phương pháp
1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng toàn tập, Sđd, t.20, tr.996.
46
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
cách mạng bạo lực tổng hợp, gồm hai lực lượng chủ yếu là lực lượng chính trị của quần chúng và lực lượng vũ trang nhân dân, kết hợp chặt chẽ đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang được tiến hành trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Đồng thời, kiên trì thực hiện tư tưởng chiến lược tiến công. Tư tưởng đó được thực hiện không chỉ trong lúc địch “xuống thang” mà ngay cả khi chúng “leo thang” chiến tranh; và không chỉ đối với chiến tranh cách mạng ở miền Nam, mà cả trong cuộc chiến đấu bảo vệ miền Bắc xã hội chủ nghĩa. Chiến lược tiến công được thực hiện ở mọi thời điểm, trong mọi điều kiện, hoàn cảnh, với phương châm: “đánh lui từng bước, đánh đổ từng bộ phận, kéo địch xuống thang từng bước, tiến tới đánh bại hoàn toàn quân địch, giành thắng lợi quyết định của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước”.
Sau khi Hiệp định Pari được ký kết (ngày 27/01/1973), quân đội viễn chinh Mỹ buộc phải cuốn cờ rút khỏi miền Nam Việt Nam (ngày 29/3/1973), cục diện chiến trường chuyển biến có lợi cho ta. Nắm vững thời cơ chiến lược được mở ra sau gần hai mươi năm chiến đấu, Hội nghị Trung ương 21 khóa III họp hai đợt (đợt I từ ngày 19/6 đến ngày 06/7/1973, đợt II từ ngày 01/10 đến ngày 04/10/1973) đã khẳng định và củng cố quyết tâm giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc trong thời gian sớm nhất. Năm 1974, quân và dân ta mở các cuộc tiến công tạo thế trên khắp các chiến trường miền Nam, làm cho đối phương bị động đối phó. Sau chiến thắng Thượng Đức, Đồng Xoài, nhất là thắng lợi của chiến dịch Đường 14 - Phước Long, đã tạo cơ sở để Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng hạ quyết tâm, thực hiện kế hoạch chiến lược giải phóng miền Nam trong hai năm 1975 - 1976, đồng thời có phương án nếu thời cơ xuất hiện thì giải phóng miền Nam ngay trong năm 1975, thậm chí trước mùa mưa năm 1975.
Phần thứ nhất: 47 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Bí thư Quân ủy Trung ương và các đại biểu dự Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ X, nhiệm kỳ 2015 - 2020, ngày 22/9/2015
Ảnh: Thông tấn xã Việt Nam
Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nghệ thuật quân sự và chiến tranh nhân dân Việt Nam đã phát triển tới đỉnh cao. Nhân tố bảo đảm cho sự phát triển không ngừng của chiến tranh nhân dân là lực lượng vũ trang nhân dân, gồm ba thứ quân: bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân du kích được xây dựng vững mạnh, bố trí rộng khắp; trong đó, các binh đoàn chủ lực giữ vai trò nòng cốt trong các chiến dịch, thực hiện tác chiến hiệp đồng quân, binh chủng quy mô lớn. Nắm vững quy luật chiến tranh, vận dụng và thực hiện sáng tạo nghệ thuật quân sự của chiến tranh nhân dân, chúng ta đã từng bước chuyển hóa cục diện chiến trường theo hướng có lợi, luôn đánh địch trên thế mạnh, thế
48
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
chủ động, thế bất ngờ. Nét đặc sắc, độc đáo của chiến tranh nhân dân còn được thể hiện ở chỗ đã kết hợp chặt chẽ các nhân tố “thế, lực, thời, mưu” trong từng trận đánh, từng chiến dịch một cách linh hoạt, làm cho địch không thể lường được các hướng, mũi, lực lượng và sức mạnh tiến công của ta. Đó là cơ sở để Đảng ta kiên trì thực hiện phương châm chiến lược: đánh đổ từng bộ phận quân địch, giành thắng lợi từng bước, tiến tới đánh bại hoàn toàn quân địch, giành thắng lợi cuối cùng bằng cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975.
Đảng ta đặc biệt coi trọng và phát huy hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị trong Quân đội; trong các chiến dịch. Kế thừa kinh nghiệm công tác đảng, công tác chính trị được tiến hành từ khi Quân đội ta mới thành lập và trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, công tác đảng, công tác chính trị trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đã được phát triển lên một bước mới, phong phú về nhiều mặt, thực sự là “linh hồn, mạch sống” của Quân đội ta. Căn cứ vào tình hình thực tế trên chiến trường, công tác đảng, công tác chính trị đã tập trung xây dựng quyết tâm chiến đấu, làm cho toàn quân nhất trí cao với đường lối, chủ trương của Đảng, cả về mục tiêu chiến lược, thời cơ chiến lược, phương châm chỉ đạo chiến lược, phương thức tác chiến để giành thắng lợi. Chủ động chỉ đạo làm tốt chức năng “đội quân công tác” ở vùng mới giải phóng, phát huy vai trò của lực lượng vũ trang địa phương, nhân dân trên địa bàn tác chiến chiến dịch. Công tác đảng, công tác chính trị đã trực tiếp định hướng tư tưởng bộ đội, khơi dậy và phát huy truyền thống yêu nước, sức mạnh của chế độ xã hội chủ nghĩa ưu việt ở miền Bắc, tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất của đồng bào miền Nam “thành đồng Tổ quốc”. Qua đó, tạo động lực chính trị - tinh thần to lớn cho đồng bào và chiến sĩ cả nước trong cuộc
Phần thứ nhất: 49 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
đọ sức quyết liệt với kẻ thù xâm lược. Hoạt động công tác đảng, công tác chính trị còn góp phần xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ phương pháp tư duy quân sự cách mạng, khoa học; giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa con người và vũ khí; giữa chính trị và quân sự; giữa dân chủ, kỷ luật và đoàn kết.
Về công tác tổ chức, xây dựng Đảng, đã tập trung xây dựng “chi bộ 4 tốt” kết hợp với xây dựng các trung đoàn, sư đoàn vững mạnh; tăng cường rèn luyện đảng viên gắn với rèn luyện cán bộ; duy trì nghiêm các nền nếp sinh hoạt, hoạt động của các tổ chức đảng trong điều kiện chiến tranh; thường xuyên chăm lo bảo đảm chính sách đối với bộ đội và hậu phương quân đội. Đội ngũ cán bộ chính trị các cấp được kiện toàn, bồi dưỡng về phẩm chất, năng lực nên có sự phát triển nhanh chóng và khẳng định vai trò quan trọng trong thực tiễn chiến đấu. Đặc biệt, Đảng ta hết sức chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ cấp chiến dịch, chiến lược có đủ “tâm”, đủ “tầm” và kinh nghiệm chỉ đạo tác chiến. Hình ảnh những vị tư lệnh, chính ủy các binh đoàn chủ lực mẫu mực, xông xáo, quyết đoán, toàn tâm toàn ý với sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc mãi mãi để chúng ta tôn vinh và học tập.
Hoạt động hiệu quả của công tác đảng, công tác chính trị cùng với các mặt công tác khác đã thực sự làm cho đường lối đúng đắn, sáng tạo của Đảng đi vào thực tiễn chiến đấu của quân và dân ta, tạo nên sức mạnh chính trị - tinh thần to lớn, nhất là trong những thời điểm bước ngoặt, có tính quyết định.
Đại thắng mùa Xuân 1975 là thành quả vĩ đại của nhân dân ta, thể hiện ý chí, khát vọng độc lập, thống nhất Tổ quốc của dân tộc ta trong thời đại Hồ Chí Minh. Với đường lối kháng chiến độc lập, tự chủ, Đảng ta đã huy động được cao nhất sức mạnh của cả nước, bao gồm cả sức mạnh vật chất và sức mạnh
50
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
chính trị - tinh thần, sức mạnh truyền thống yêu nước nồng nàn của đất nước ngàn năm văn hiến cho cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược lâu dài, cam go, quyết liệt. Giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, với quan điểm đoàn kết quốc tế thủy chung, trong sáng, Đảng ta đã phát huy hiệu quả sức mạnh dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại. Đảng, Nhà nước, Quân đội và Nhân dân Việt Nam mãi mãi biết ơn và không bao giờ quên sự giúp đỡ chí tình chí nghĩa của nhân dân tiến bộ trên toàn thế giới, của các nước xã hội chủ nghĩa anh em, nhất là Liên Xô, Trung Quốc đối với cuộc đấu tranh chính nghĩa của dân tộc ta; đặc biệt là sự đoàn kết liên minh chiến đấu chống kẻ thù chung của nhân dân ba nước Việt Nam - Lào - Campuchia. Sự ủng hộ to lớn cả vật chất và tinh thần của cộng đồng quốc tế là một nhân tố quan trọng góp phần làm nên thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của chúng ta.
*
* *
Hiện nay, tình hình thế giới và khu vực bên cạnh mặt thuận lợi, vẫn tiếp tục có những diễn biến phức tạp, khó lường. Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn rất gay gắt, tiềm ẩn những nhân tố mất ổn định; chiến tranh cục bộ, xung đột vũ trang, tranh chấp tài nguyên, chủ quyền lãnh thổ, biển đảo, xung đột sắc tộc, tôn giáo, hoạt động can thiệp, lật đổ, ly khai, khủng bố và các yếu tố đe dọa an ninh phi truyền thống có chiều hướng gia tăng, tạo ra thách thức với nhiều quốc gia. Ở trong nước, chúng ta đã đạt được những thành tựu quan trọng trên các lĩnh vực sau 30 năm đổi mới; tiềm lực mọi mặt của đất nước được tăng cường, uy tín, vị thế của nước ta ngày càng được nâng cao, song cũng còn nhiều khó khăn, thách thức.
Phần thứ nhất: 51 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
Các thế lực thù địch vẫn đang đẩy mạnh chiến lược “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, “phi chính trị hóa” Quân đội. Tình hình Biển Đông diễn biến phức tạp, cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo còn lâu dài, không ít khó khăn. Trong bối cảnh đó, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta rất nặng nề, đan xen cả thuận lợi và khó khăn, thời cơ và thách thức. Để hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chiến lược này, chúng ta phải tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý, điều hành của Nhà nước, phát huy vai trò, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, các lực lượng, trong đó lực lượng vũ trang là nòng cốt.
Năm nay, chúng ta kỷ niệm 40 năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước đúng vào thời điểm Đảng ta tiến hành đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội XII của Đảng. Đây là một sự kiện trọng đại đối với Đảng ta, dân tộc ta; đồng thời, cũng là dịp để Đảng ta nâng cao hơn nữa năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, phát huy trí tuệ của toàn Đảng, hoàn thiện đường lối đổi mới, thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng đất nước và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn cách mạng mới. Bài học thành công về sự lãnh đạo của Đảng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước cần phải được tiếp tục kế thừa, phát huy trong tình hình mới. Đó là bài học kiên định đường lối, mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; kiên định và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; giữ vững bản chất giai cấp công nhân và củng cố vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng. Trên cơ sở đó, xác định đường lối, chủ trương, giải pháp lãnh đạo đúng đắn, sát yêu cầu phát triển của cách mạng; tích cực đổi mới phương thức lãnh đạo, nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, tìm ra
52
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
quy luật khách quan bảo đảm cho sự lãnh đạo của Đảng mang lại hiệu lực, hiệu quả trên thực tế.
Để xây dựng Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, thực sự “là đạo đức, là văn minh” như tâm nguyện của Bác Hồ, toàn Đảng phải kiên quyết, kiên trì tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI gắn với việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; tăng cường công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí và những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ, đảng viên. Các tổ chức đảng từ Trung ương đến cơ sở phải làm tốt hơn nữa công tác xây dựng Đảng; cán bộ của Đảng phải thực sự là công bộc của dân, quan tâm đến nguyện vọng và lợi ích chính đáng của người dân; khắc phục mọi biểu hiện quan liêu, xa rời quần chúng, “lợi ích nhóm”, mất đoàn kết nội bộ, v.v.. Đồng thời, tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ, tích cực đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, giữ vững sự lãnh đạo của Đảng và chế độ xã hội chủ nghĩa.
Quân đội nhân dân với vai trò là một lực lượng nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc và là lực lượng chính trị tuyệt đối trung thành, tin cậy của Đảng, Tổ quốc, Nhân dân, cần tiếp tục đẩy mạnh xây dựng theo hướng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”. Quân đội cần chủ động nắm chắc tình hình, dự báo chính xác xu hướng phát triển, nhất là những vấn đề liên quan đến quốc phòng, an ninh của đất nước; trên cơ sở đó, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng công an, đối ngoại để tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước hoạch định đường lối, Chiến lược bảo vệ Tổ quốc và có đối sách, xử lý đúng đắn các tình huống, không để bị động, bất ngờ, góp phần tạo môi trường hòa bình ổn định để xây dựng, phát triển đất nước.
Phần thứ nhất: 53 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
Quân đội ta là quân đội cách mạng, từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu, phải tiếp tục hoàn thành tốt vai trò là đội quân chiến đấu, đội quân công tác và đội quân lao động, sản xuất, xứng đáng với niềm tin cậy của Đảng, Nhà nước và Nhân dân, tô thắm thêm truyền thống phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”.
Để làm được điều đó, phải tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội; tập trung xây dựng Đảng bộ Quân đội vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức, có năng lực lãnh đạo toàn diện, sức chiến đấu cao; kiên quyết đấu tranh chống âm mưu, thủ đoạn “phi chính trị hóa” Quân đội của các thế lực thù địch. Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng cần nghiên cứu, tổ chức thực hiện thắng lợi Nghị quyết Trung ương 8 khóa XI về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”; trong đó trọng tâm là xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ và các phương án, kế hoạch phòng thủ đất nước. Thường xuyên chăm lo xây dựng Quân đội nhân dân vững mạnh về chính trị, tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong toàn quân và lực lượng dân quân tự vệ.
Lịch sử 85 năm ra đời và phát triển của Đảng ta cho thấy, càng trong những thời điểm khó khăn, phức tạp thì bản lĩnh, trí tuệ, đạo đức, năng lực lãnh đạo của Đảng càng được khẳng định. Chúng ta tin tưởng rằng, bài học thành công về sự lãnh đạo của Đảng trong Đại thắng mùa Xuân 1975, cũng như toàn bộ sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước sẽ tiếp tục được phát huy trong tình hình mới.
54
NẮM VỮNG THỜI CƠ, VƯỢT QUA THÁCH THỨC, TIẾP TỤC THỰC HIỆN CHIẾN LƯỢC BẢO VỆ TỔ QUỐC TRONG TÌNH HÌNH MỚI*1
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu khai mạc Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI, ngày 30/9/2013
Ảnh: Thông tấn xã Việt Nam
* Trích phát biểu khai mạc Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI, ngày 30/9/2013. Đầu đề do chúng tôi đặt (B.T).
Phần thứ nhất: 55 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
Thưa các đồng chí Trung ương,
Thưa các đồng chí tham dự Hội nghị,
Thực hiện Chương trình làm việc toàn khóa, hôm nay, Ban Chấp hành Trung ương bắt đầu họp Hội nghị lần thứ tám để thảo luận, cho ý kiến về tình hình kinh tế - xã hội năm 2013, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2014; ba năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XI về phát triển kinh tế - xã hội; đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992; tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 8 khóa IX về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”; và một số vấn đề quan trọng khác liên quan đến công tác xây dựng Đảng.
Thay mặt Bộ Chính trị, Ban Bí thư, tôi nhiệt liệt chào mừng các đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương và các đại biểu tham dự Hội nghị; xin gửi tới các đồng chí lời chúc tốt đẹp nhất.
Thưa các đồng chí,
Hội nghị của chúng ta diễn ra vào thời điểm giữa nhiệm kỳ khóa XI với nhiều nội dung quan trọng, có tầm ảnh hưởng sâu rộng, được toàn Đảng, toàn dân, toàn quân quan tâm. Theo Quy chế làm việc, Văn phòng Trung ương Đảng đã gửi tài liệu để các đồng chí nghiên cứu trước. Sau đây, tôi xin nêu một số vấn đề có tính gợi mở về những nội dung được trình bày trong các Báo cáo, Tờ trình, mong các đồng chí quan tâm trong quá trình xem xét, thảo luận, quyết định.
.....
4. Về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới Cách đây 10 năm, Hội nghị Trung ương 8 khóa IX đã ban hành Nghị quyết về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong
56
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
tình hình mới” với sự đổi mới tư duy mạnh mẽ và có nhiều chủ trương, chính sách, biện pháp mang tính đột phá, khả thi cao. Tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết quan trọng này là việc làm hết sức cần thiết để Trung ương phân tích, đánh giá một cách toàn diện, sâu sắc, có hệ thống tình hình và đề ra các chủ trương, chính sách, biện pháp đúng đắn, phù hợp, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ tăng cường quốc phòng - an ninh, bảo đảm ổn định chính trị - xã hội, giữ vững độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ trong tình hình thế giới, khu vực đã và đang có nhiều diễn biến phức tạp. Đề nghị các đồng chí tập trung đánh giá khách quan những kết quả đã đạt được, những hạn chế, yếu kém còn tồn tại và phân tích nguyên nhân, rút ra những bài học kinh nghiệm chủ yếu. Chỉ rõ những mục tiêu, quan điểm, phương châm, tư tưởng chỉ đạo và bài học kinh nghiệm nào đã được thực tế kiểm nghiệm là đúng đắn, cần tiếp tục kiên trì, nghiêm túc thực hiện. Thí dụ như, phân tích, đánh giá về bốn nguy cơ và các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi các nguy cơ đó; hay chủ trương xác định thế nào là đối tác, đối tượng trong tình hình mới,...
Đồng thời, cần phân tích thật thấu đáo bối cảnh tình hình trong nước, quốc tế, thấy rõ những biến đổi sâu sắc, diễn biến phức tạp, khó lường và dự báo xu hướng phát triển trong thời gian tới để kịp thời bổ sung, phát triển một số quan điểm, tư tưởng chỉ đạo và điều chỉnh một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu trong tình hình mới. Tập trung làm rõ những thuận lợi, cơ hội cần nắm bắt, những khó khăn, thách thức phải vượt qua để trong mọi tình huống đều bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; bảo vệ an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội và
Phần thứ nhất: 57 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; giữ vững ổn định chính trị và môi trường hòa bình để phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Về thuận lợi, cơ hội, phải chăng đó là: thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử của gần 30 năm đổi mới và phát triển; tiềm lực kinh tế, uy tín, vị thế quốc tế của đất nước được nâng cao; khối đại đoàn kết dân tộc được tăng cường; nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân được củng cố; tiềm lực quốc phòng, an ninh, sức mạnh chiến đấu của Quân đội nhân dân và Công an nhân dân được nâng lên một bước? Về khó khăn, thách thức, phải chăng bao gồm: Sự biến động nhanh chóng, phức tạp của tình hình chính trị, kinh tế thế giới và khu vực, nhất là tình hình trên Biển Đông; sự chống phá của các thế lực thù địch; những tác động tiêu cực từ mặt trái của kinh tế thị trường và mở cửa, hội nhập quốc tế; những hạn chế, yếu kém trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước và trong lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế - xã hội?...
Căn cứ vào quy mô và tính chất các nội dung, vấn đề cần điều chỉnh, bổ sung phát triển, đề nghị Trung ương cân nhắc việc ban hành Nghị quyết mới của Trung ương về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới” hay chỉ ban hành Kết luận của Hội nghị về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 8 khóa IX.
.....
Thưa các đồng chí,
Việc hoàn thành tốt các nội dung chương trình của Hội nghị lần này có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với việc thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2014 - 2015, tiến hành thành công đột phá về thể chế, phát triển nguồn nhân lực, bảo vệ Tổ quốc và khởi đầu cho quá trình chuẩn bị Đại hội
58
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
lần thứ XII của Đảng. Vì vậy, đề nghị các đồng chí phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm, tập trung nghiên cứu, thảo luận, đóng góp nhiều ý kiến sâu sắc để hoàn thiện các báo cáo, đề án và xem xét, quyết định vào cuối kỳ họp.
Với tinh thần đó, tôi xin tuyên bố khai mạc Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI. Chúc Hội nghị của chúng ta thành công tốt đẹp.
Xin trân trọng cảm ơn.
59
GIỮ VỮNG VAI TRÒ LÃNH ĐẠO TUYỆT ĐỐI, TRỰC TIẾP VỀ MỌI MẶT CỦA ĐẢNG ĐỐI VỚI QUÂN ĐỘI TRONG SỰ NGHIỆP BẢO VỆ TỔ QUỐC ĐÁP ỨNG YÊU CẦU NHIỆM VỤ MỚI*
Thưa các đồng chí Trung ương,
Thưa các đồng chí tham dự Hội nghị, 1
Sau 10 ngày làm việc khẩn trương, nghiêm túc, Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương đã hoàn thành toàn bộ chương trình đề ra. Các đồng chí Ủy viên Trung ương và các đồng chí tham dự Hội nghị đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, thảo luận dân chủ, thẳng thắn, đóng góp nhiều ý kiến trí tuệ, xác đáng vào các báo cáo, đề án. Bộ Chính trị đã tiếp thu tối đa và giải trình những vấn đề còn có ý kiến khác nhau; Ban Chấp hành Trung ương đã nhất trí cao thông qua Nghị quyết Hội nghị. Để bế mạc Hội nghị, tôi xin thay mặt Bộ Chính trị phát biểu khái quát lại những kết quả chủ yếu đã đạt được và nhấn mạnh, làm rõ thêm một số vấn đề để thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện Nghị quyết của Hội nghị.
.....
* Trích phát biểu bế mạc Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI, ngày 09/10/2013. Đầu đề do chúng tôi đặt (B.T).
60
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu bế mạc Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI, ngày 09/10/2013
Ảnh: Thông tấn xã Việt Nam
Tổng kết việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 8 khóa IX về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, Ban Chấp hành Trung ương nhất trí cho rằng: 10 năm qua, trong bối cảnh tình hình quốc tế và khu vực có nhiều biến động rất phức tạp, đất nước gặp nhiều khó khăn gay gắt, các thế lực thù địch tăng cường các hoạt động chống phá nước ta, nhưng với sự nỗ lực phấn đấu cao của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, chúng ta đã giữ vững được ổn định chính trị và môi trường hòa bình để phát triển đất nước; bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, lợi ích quốc gia, dân tộc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa. Tiềm lực kinh tế, uy tín, vị thế quốc tế của đất nước được nâng cao. Nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân được củng cố;
Phần thứ nhất: 61 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
tiềm lực quốc phòng, an ninh được tăng cường; sức mạnh tổng hợp bảo vệ Tổ quốc được nâng lên một bước.
Tuy nhiên, sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc hiện vẫn đứng trước nhiều khó khăn, thách thức. So với 10 năm trước, tình hình thế giới và khu vực đã có nhiều thay đổi sâu sắc, có những diễn biến phức tạp mới, tiềm ẩn nhiều yếu tố bất trắc, khó lường. Đông Nam Á trở thành địa bàn cạnh tranh quyết liệt về thị trường và tài nguyên; tranh chấp lãnh thổ, chủ quyền biển, đảo diễn biến phức tạp. Đã xuất hiện một số loại hình chiến tranh kiểu mới, như chiến tranh thông tin, chiến tranh mạng, sử dụng sức mạnh mềm thông qua các hoạt động kinh tế, ngoại giao, văn hóa kết hợp với “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ... hết sức nguy hiểm. Ở trong nước, sự nghiệp đổi mới, phát triển kinh tế - xã hội, bên cạnh kết quả, thành tựu đã đạt được vẫn còn không ít hạn chế, yếu kém, làm xuất hiện những vấn đề phức tạp mới ảnh hưởng tới việc thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Tác động mặt trái của kinh tế thị trường và mở cửa hội nhập quốc tế ngày càng bộc lộ rõ và gay gắt. Những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống cùng với sự xuống cấp của các giá trị văn hóa, tình trạng phân cực giàu nghèo, khiếu kiện đông người,... có xu hướng ngày càng tăng. Các nguy cơ mà Đảng ta đã từng cảnh báo không những không giảm mà có mặt còn trầm trọng hơn.
Phải thấy hết những tình hình đó để có quyết tâm và biện pháp nâng cao cảnh giác, giữ vững an ninh quốc gia, bảo vệ Tổ quốc. Ban Chấp hành Trung ương khẳng định, phải tiếp tục thực hiện những mục tiêu, quan điểm, phương hướng, phương châm chỉ đạo mà Nghị quyết Trung ương 8 khóa IX đã đề ra, đồng thời bổ sung, phát triển cho phù hợp với tình hình mới. Nắm vững và vận dụng nhuần nhuyễn bài học của cha ông ta:
62
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
“Dựng nước đi đôi với giữ nước”; “giữ nước từ khi nước chưa nguy”; có kế sách ngăn ngừa, loại bỏ các nguy cơ chiến tranh, xung đột từ sớm, từ xa. Nghĩa là, làm sao cho kinh tế phải vững, quốc phòng phải mạnh, thực lực phải cường, lòng dân phải yên, chính trị - xã hội ổn định, cả dân tộc là một khối đoàn kết thống nhất. Trung ương đặc biệt nhấn mạnh, phải luôn luôn giữ vững vai trò lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc; xây dựng Đảng, Nhà nước trong sạch, vững mạnh; không ngừng củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc; nêu cao cảnh giác, làm thất bại mọi âm mưu, hành động chống phá, xâm lược của các thế lực thù địch, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống; kết hợp chặt chẽ hai nhiệm vụ chiến lược là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; gắn phát triển kinh tế - xã hội với củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh, đối ngoại; kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại. Tiếp tục nắm chắc nhiệm vụ phát triển kinh tế là trung tâm, xây dựng Đảng là then chốt, phát triển văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội. Xây dựng sức mạnh tổng hợp về chính trị, tư tưởng, kinh tế, văn hóa, quốc phòng, an ninh, đối ngoại để bảo vệ Tổ quốc.
Trong những năm trước mắt, cần phấn đấu tạo được sự chuyển biến rõ rệt, khắc phục những hạn chế yếu kém trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước; đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến, tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên. Sớm đưa nền kinh tế ra khỏi tình trạng khó khăn hiện nay, phát triển nhanh và bền vững, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Khắc phục tình trạng sơ hở, mất cảnh giác; phòng, chống
Phần thứ nhất: 63 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
có hiệu quả các nguy cơ chiến tranh, xung đột trên các hướng; không để xảy ra bạo loạn, khủng bố; hình thành tổ chức chính trị đối lập; bảo đảm an ninh trên các lĩnh vực; kiềm chế sự gia tăng tội phạm, tạo chuyển biến rõ rệt về trật tự, an toàn xã hội.
.....
Thưa các đồng chí,
Hội nghị của chúng ta đã thành công tốt đẹp. Các quyết sách Trung ương đề ra lần này đều rất hệ trọng, có tầm ảnh hưởng to lớn đối với việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, chấn hưng giáo dục - đào tạo, xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước, bảo vệ Tổ quốc, bảo đảm sự trường tồn của đất nước ta, chế độ ta. Vì vậy, mỗi đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, mỗi cán bộ lãnh đạo, quản lý hãy nêu cao hơn nữa tinh thần trách nhiệm, gương mẫu đi đầu trong việc thực hiện và lãnh đạo tổ chức thực hiện thật tốt Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần này cùng với Nghị quyết Đại hội XI và các nghị quyết khác của Trung ương.
Với tinh thần đó, tôi xin tuyên bố bế mạc Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI. Chúc các đồng chí mạnh khỏe, hoàn thành tốt trọng trách trước Đảng, trước Nhân dân và đất nước.
Xin trân trọng cảm ơn.
64
ĐẢNG BỘ QUÂN ĐỘI
TIẾP TỤC ĐỔI MỚI MẠNH MẼ VÀ TOÀN DIỆN, PHÁT HUY DÂN CHỦ, TRÍ TUỆ TẬP THỂ
VÀ TRÁCH NHIỆM CAO*
Thưa Đoàn Chủ tịch Đại hội,
Thưa các vị đại biểu, khách quý,
Thưa các đồng chí,
Hôm nay, tôi rất vui mừng về dự Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ X. Thay mặt Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Quân ủy Trung ương, tôi xin gửi tới các vị đại biểu, khách quý cùng toàn thể các đồng chí và qua các đồng chí, tới toàn thể cán bộ, chiến sĩ, công nhân, viên chức quốc phòng và lực lượng dân quân tự vệ trong cả nước lời thăm hỏi ân cần và lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Chúc Đại hội của chúng ta thành công tốt đẹp. 1
Thưa các đồng chí,
Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội là một sự kiện chính trị có ý nghĩa quan trọng đối với Lực lượng vũ trang và nhân dân cả nước, tiếp tục khẳng định bản lĩnh chính trị, sự trưởng thành, phát triển của Quân đội qua hơn 70 năm xây dựng, chiến đấu
* Phát biểu tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ X, ngày 22/9/2015. Đầu đề do chúng tôi đặt (B.T).
Phần thứ nhất: 65 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
dưới lá cờ vẻ vang của Đảng. Kết quả của Đại hội sẽ góp phần quan trọng vào thành công của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Bí thư Quân ủy Trung ương phát biểu chỉ đạo tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ X, nhiệm kỳ 2015 - 2020, ngày 22/9/2015
Ảnh: Thông tấn xã Việt Nam
Thời gian qua, thực hiện Chỉ thị số 36-CT/TW ngày 30/5/2014 của Bộ Chính trị về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, Thường vụ Quân ủy Trung ương đã chủ động triển khai sớm và lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ các cấp bộ đảng trong toàn quân tổ chức thành công đại hội đảng nhiệm kỳ; đồng thời tích cực làm tốt công tác chuẩn bị Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ X. Bộ Chính trị đã nghe Thường vụ Quân ủy Trung ương báo cáo về công tác
66
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
chuẩn bị và đã có những chỉ đạo cụ thể để hoàn chỉnh các dự thảo văn kiện và phương án nhân sự trình Đại hội. Báo cáo chính trị của Quân ủy Trung ương trình Đại hội hôm nay đã thể hiện tinh thần đổi mới, trí tuệ, dân chủ và đoàn kết; nghiêm túc tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị, phản ánh khách quan, trung thực kết quả lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, tình hình mọi mặt của Quân đội và Đảng bộ Quân đội nhiệm kỳ qua; dự báo tình hình và đề ra phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ, các chủ trương và giải pháp lãnh đạo trong nhiệm kỳ tới, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Thưa các đồng chí,
Năm năm thực hiện Nghị quyết Đại hội IX của Đảng bộ Quân đội, cũng là 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, đã diễn ra trong bối cảnh tình hình có nhiều thời cơ, thuận lợi, song không ít khó khăn, thách thức. Thế giới chuyển biến nhanh chóng, phức tạp và sâu sắc; kinh tế phục hồi chậm; cạnh tranh giữa các nước lớn ngày càng quyết liệt; những thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống, trong đó có tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, biển, đảo, chủ nghĩa khủng bố, cực đoan, tôn giáo, an ninh mạng, an ninh hàng không, an toàn hàng hải, sự biến đổi khí hậu toàn cầu, sự bùng nổ dân số, chênh lệch giàu nghèo... nổi lên với những đặc điểm mới, tác động mạnh tới hòa bình, ổn định và phát triển của thế giới cũng như của mỗi quốc gia. Ở trong nước, bên cạnh mặt thuận lợi do thành tựu của sự nghiệp đổi mới đem lại, cũng có những nguy cơ, thách thức đan xen, diễn biến phức tạp. Các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh thực hiện “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ, thúc đẩy “phi chính trị hóa”
Phần thứ nhất: 67 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
lực lượng vũ trang, “phi chính trị hóa” Quân đội để chống phá sự nghiệp cách mạng, phá hoại sự ổn định của đất nước... Trong bối cảnh đó, Đảng bộ Quân đội đã quán triệt và chấp hành nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, lãnh đạo toàn quân triển khai toàn diện các mặt công tác, hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ IX đã đề ra, trong đó có nhiều nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc.
Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã lãnh đạo toàn quân khắc phục mọi khó khăn, thách thức, thực hiện tốt chức năng là đội quân chiến đấu, đội quân công tác và đội quân lao động sản xuất; thực sự là lực lượng nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; góp phần giữ vững ổn định chính trị, môi trường hòa bình để xây dựng và phát triển đất nước. Làm tốt công tác nghiên cứu và dự báo chiến lược; chủ động tham mưu kịp thời với Đảng, Nhà nước trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng, theo phương châm bình tĩnh, khôn khéo, kiên trì, kiên quyết, không để tình hình diễn biến phức tạp và không để các thế lực thù địch lợi dụng tạo cớ can thiệp.
Đảng bộ Quân đội đã quán triệt và thực hiện tốt phương hướng xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; tập trung chăm lo xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, kiên định, vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa. Chất lượng tổng hợp, sức mạnh, trình độ và khả năng sẵn sàng chiến đấu của toàn quân ngày càng được
68
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
nâng lên; có bước đột phá về hiện đại hóa vũ khí, trang bị cho Hải quân, Phòng không - Không quân và một số binh chủng, lực lượng… Chú trọng đổi mới, nghiên cứu phát triển khoa học, kỹ thuật, nghệ thuật quân sự và có bước phát triển mới về công nghiệp quốc phòng. Tích cực đổi mới nội dung, phương pháp, nâng cao chất lượng huấn luyện, giáo dục - đào tạo, xây dựng chính quy và chấp hành kỷ luật, pháp luật; đời sống của bộ đội có nhiều cải thiện.
Phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành trung ương và các địa phương lãnh đạo, chỉ đạo, củng cố xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc trên địa bàn cả nước. Việc phối hợp giữa Quân đội, Công an và đối ngoại ngày càng hiệu quả hơn. Công tác giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng an ninh cho các đối tượng có sự đổi mới, đạt kết quả tốt; chất lượng xây dựng các tỉnh, thành phố thành khu vực phòng thủ vững chắc được nâng lên; lực lượng dân quân tự vệ được tổ chức phù hợp, bảo đảm chất lượng chính trị.
Tích cực, chủ động tham mưu cho Nhà nước hoàn thiện hệ thống pháp luật và tăng cường công tác quản lý nhà nước về quân sự, quốc phòng. Tham gia đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy, buôn lậu, gian lận thương mại… trên biên giới, trên biển và các địa bàn đạt kết quả tốt. Công tác dân vận, thực hiện chính sách được triển khai tích cực, hiệu quả. Quân đội thực sự là lực lượng nòng cốt, chủ lực trong cứu hộ, cứu nạn, phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai; xóa đói, giảm nghèo; xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh.
Hoạt động đối ngoại quốc phòng được đẩy mạnh, có bước phát triển mới, đạt nhiều kết quả tích cực, đóng góp quan trọng vào việc xây dựng lòng tin chính trị, giữ vững quan hệ
Phần thứ nhất: 69 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
hữu nghị với các nước láng giềng, các nước lớn và các nước bạn bè truyền thống; thúc đẩy xu thế hòa bình, ngăn ngừa nguy cơ xung đột.
Công tác xây dựng Đảng luôn được chăm lo, tăng cường, có chuyển biến tích cực. Đảng bộ Quân đội đã có nhiều chủ trương, biện pháp củng cố, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng trong toàn quân; gắn xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh với xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện. Trước những diễn biến phức tạp của tình hình và yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, Đảng bộ Quân đội luôn vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức; đi đầu trong đấu tranh chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa. Thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 51-NQ/TW ngày 20/7/2005 của Bộ Chính trị khóa IX về “Tiếp tục hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng, thực hiện chế độ một người chỉ huy gắn với thực hiện chế độ chính ủy, chính trị viên trong Quân đội nhân dân Việt Nam”, bảo đảm cho Đảng thường xuyên nắm chắc và lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với quân đội. Chấp hành nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, nội bộ đoàn kết thống nhất; cán bộ, đảng viên có bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng, luôn nêu cao tinh thần chịu đựng gian khổ, hy sinh, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, thực sự là chỗ dựa tin cậy, vững chắc của Đảng, Nhà nước và Nhân dân; càng trong khó khăn phức tạp, hình ảnh và phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” càng được giữ vững, phát huy và tỏa sáng.
Những kết quả đạt được của Đảng bộ Quân đội trong thời gian qua là to lớn và rất quan trọng, đóng góp xứng đáng vào việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, góp phần làm nên thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử của 30 năm đổi mới đất nước. Nhân dịp này, thay mặt Lãnh đạo Đảng
70
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
và Nhà nước, tôi nhiệt liệt chúc mừng và biểu dương những kết quả, thành tích mà Đảng bộ Quân đội và toàn quân đã đạt được trong 5 năm qua.
Bên cạnh những ưu điểm nổi bật nêu trên, trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ, Đảng bộ Quân đội và toàn quân cũng còn những thiếu sót, khuyết điểm như đã nêu trong Báo cáo chính trị trình Đại hội. Tôi đề nghị Đại hội tập trung thảo luận kỹ, xác định rõ nguyên nhân, trách nhiệm để có giải pháp khắc phục có hiệu quả trong nhiệm kỳ tới.
Thưa Đại hội,
Trong những năm tới, dự báo tình hình thế giới và khu vực tiếp tục có những diễn biến phức tạp, khó lường. Đất nước ta đứng trước những thuận lợi, thời cơ lớn và cả những khó khăn, thách thức không nhỏ. Kinh tế thế giới tuy có dấu hiệu phục hồi nhưng vẫn tiềm ẩn những yếu tố mất ổn định; hòa bình, hợp tác và phát triển là xu thế lớn, chiến tranh thế giới khó có khả năng xảy ra, nhưng nguy cơ các cuộc chiến tranh cục bộ, xung đột vũ trang, xung đột sắc tộc, tôn giáo, tranh chấp biên giới, lãnh thổ, biển, đảo, tài nguyên và khủng bố vẫn gia tăng. Tình hình kinh tế, chính trị của một số nước ở khu vực châu Á, Đông Nam Á có những diễn biến phức tạp...
Đối với nước ta, mục tiêu xuyên suốt, nhất quán của các thế lực thù địch là tìm mọi cách xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, làm thay đổi chế độ chính trị ở nước ta, đưa Việt Nam đi theo ý đồ, quỹ đạo của họ. Thủ đoạn của họ là tiếp tục đẩy mạnh chiến lược “diễn biến hòa bình”, tăng cường sử dụng các biện pháp “tấn công mềm”, tập trung làm chuyển biến về chính trị, tư tưởng, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” từ trong nội bộ ta; kích động, chia rẽ, thực hiện
Phần thứ nhất: 71 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
âm mưu “phi chính trị hóa” Quân đội; hạ thấp, phủ nhận vai trò, uy tín lãnh đạo của Đảng; xóa bỏ mục tiêu, lý tưởng, con đường đi lên chủ nghĩa xã hội...
Tình hình trên tác động trực tiếp, sâu sắc đến quá trình thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, đòi hỏi chúng ta phải luôn luôn tỉnh táo, cảnh giác, không ngừng chăm lo, củng cố, tăng cường sức mạnh quốc phòng, xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân, xây dựng Quân đội; kết hợp chặt chẽ hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh, Đảng ta chủ trương phát huy mạnh mẽ sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị để bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ; bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; bảo vệ công cuộc đổi mới, sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc và bảo vệ nền văn hóa dân tộc; củng cố quốc phòng, giữ vững môi trường hòa bình, an ninh quốc gia, ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội. Đây là một nhiệm vụ cơ bản, trọng yếu, thường xuyên của Đảng, Nhà nước, của cả hệ thống chính trị và toàn dân ta, trong đó Quân đội nhân dân và Công an nhân dân là nòng cốt.
Những chủ trương, quan điểm trên đây đã được Quân ủy Trung ương quán triệt, cụ thể hóa, đề xuất rõ phương hướng, mục tiêu chung, 6 nhiệm vụ và 5 nhóm chủ trương, giải pháp chủ yếu trong Báo cáo chính trị trình Đại hội. Đề nghị Đại hội thảo luận làm rõ, bổ sung, hoàn thiện để đi đến thống nhất thành Nghị quyết của Đại hội. Tôi nhấn mạnh và lưu ý thêm mấy vấn đề sau:
72
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
Một là, Đảng bộ Quân đội và toàn quân cần tiếp tục quán triệt sâu sắc và triển khai thực hiện thắng lợi đường lối, quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về nhiệm vụ quân sự quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc; nhất là Nghị quyết Trung ương 8 khóa XI về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”. Ngay sau Đại hội Đảng bộ Quân đội và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, Quân ủy Trung ương cần khẩn trương xây dựng các kế hoạch, chương trình hành động triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội. Cần tập trung làm tốt công tác nghiên cứu chiến lược, tham mưu cho Đảng, Nhà nước trong hoạch định đường lối, cơ chế, chính sách và pháp luật về quân sự, quốc phòng. Nghiên cứu xây dựng chiến lược quốc phòng, chiến lược quân sự và một số đề án bảo đảm quốc phòng ở các vùng chiến lược Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ, biên giới, biển, đảo. Nâng cao chất lượng nắm, dự báo, đánh giá đúng tình hình; kịp thời tham mưu, phối hợp chặt chẽ với các ngành, các lực lượng và các địa phương, chủ động ngăn chặn và xử lý kiên quyết, khôn khéo các tình huống phức tạp, không để bị động bất ngờ.
Hai là, thực hiện đồng bộ các giải pháp xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Tập trung xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; bất luận trong điều kiện, hoàn cảnh nào Quân đội cũng phải tuyệt đối trung thành với Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa. Giữ vững, tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà nước đối với Quân đội; củng cố và phát triển mối quan hệ máu thịt giữa Quân đội với Nhân dân. Chủ động, nhạy bén đấu tranh
Phần thứ nhất: 73 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
với các quan điểm, nhận thức sai trái, giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong Quân đội, góp phần làm thất bại âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; chủ động phòng, chống có hiệu quả “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, “phi chính trị hóa” Quân đội. Tuyệt đối không được mơ hồ, chủ quan, mất cảnh giác.
Sớm xây dựng và triển khai Đề án “Điều chỉnh tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam đến năm 2021” theo hướng tinh, gọn, mạnh, cơ động, linh hoạt, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới và Đề án “Bảo đảm vũ khí, trang bị cho Lục quân đến năm 2020 và những năm tiếp theo” theo hướng hiện đại hóa. Tiếp tục thực hiện tốt chủ trương hiện đại hóa Hải quân, Phòng không - Không quân, Tác chiến điện tử, Trinh sát kỹ thuật và Cảnh sát biển. Không ngừng tăng cường thực lực cho các lực lượng để đủ sức hoàn thành tốt nhiệm vụ trong mọi tình huống. Chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện, giáo dục - đào tạo, đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển khoa học nghệ thuật quân sự; trình độ chính quy, chấp hành kỷ luật; nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu của Quân đội.
Ba là, chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, tổ chức ở Trung ương và cấp ủy, chính quyền các địa phương củng cố vững chắc nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân trên địa bàn, trên từng hướng chiến lược; chú trọng thế trận biển, đảo, biên giới, giữ vững thế chủ động trong mọi tình huống. Tập trung xây dựng khu vực phòng thủ các tỉnh, thành phố vững chắc; kết hợp chặt chẽ kinh tế với quốc phòng - an ninh, quốc phòng - an ninh với kinh tế trong từng chiến lược, quy hoạch, chính sách phát triển kinh tế - xã hội; giữa quốc phòng - an ninh và đối ngoại.
74
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
Đổi mới công tác giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng - an ninh cho các đối tượng; coi trọng đào tạo cán bộ quân sự cho cơ sở xã, phường, thị trấn và xây dựng lực lượng dân quân tự vệ. Phát huy vai trò của Quân đội, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, chăm lo phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội ở các vùng sâu, vùng xa, vùng căn cứ cách mạng, vùng có nhiều đồng bào các dân tộc thiểu số; xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc, nhất là ở trên các địa bàn chiến lược, trọng điểm.
Bốn là, tiếp tục triển khai thực hiện Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 16/7/2011 của Bộ Chính trị khóa XI về “Xây dựng và phát triển công nghiệp quốc phòng đến năm 2020 và những năm tiếp theo”; tập trung vào các chương trình, dự án trọng điểm, từng bước xây dựng nền công nghiệp quốc phòng độc lập, tự chủ, hiện đại; xây dựng tiềm lực công nghiệp quốc phòng ngày càng mạnh, đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa vũ khí, trang bị kỹ thuật theo yêu cầu phòng thủ, tác chiến trong điều kiện mới.
Chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại quốc phòng theo đúng đường lối, quan điểm của Đảng. Đây cũng cần được xác định là một trong những ưu tiên hàng đầu của Quân đội trong quá trình thực hiện chủ trương chiến lược hội nhập quốc tế của Đảng ta. Thực hiện tốt các hoạt động đối ngoại song phương, đa phương, tạo thế đan xen lợi ích; ưu tiên quan hệ hợp tác toàn diện, ổn định, vững chắc với Lào, Campuchia, Trung Quốc, các nước ASEAN, các nước lớn và các nước bạn bè truyền thống. Tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc phù hợp với điều kiện Việt Nam và Quân đội ta. Phát huy tốt hiệu quả hoạt động phối hợp giữa Quân đội, Công an và đối ngoại.
Năm là, tiếp tục xây dựng Đảng bộ Quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; giữ vững nguyên tắc
Phần thứ nhất: 75 XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM CÁCH MẠNG, CHÍNH QUY, TINH NHUỆ, HIỆN ĐẠI...
tập trung dân chủ, đề cao tự phê bình và phê bình, giữ gìn sự đoàn kết thống nhất trong Đảng bộ và toàn quân. Nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI về xây dựng Đảng gắn với việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Chú trọng xây dựng các tổ chức đảng trong toàn quân, nhất là tổ chức cơ sở đảng thực sự trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, phát huy vai trò hạt nhân lãnh đạo; xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Quán triệt sâu sắc đường lối, quan điểm của Đảng về lãnh đạo công tác cán bộ và xây dựng đội ngũ cán bộ. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ có số lượng và cơ cấu hợp lý, chất lượng chính trị cao, kiến thức, năng lực toàn diện; thực hiện tốt quy hoạch cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, quản lý các cấp, bảo đảm sự kế thừa, phát triển vững chắc; có chính sách phát hiện, thu hút, sử dụng nhân tài, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội trong tình hình mới. Nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, bảo vệ chính trị nội bộ, giữ vững kỷ cương, kỷ luật của Đảng.
Thưa Đại hội,
Với tinh thần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và toàn diện, phát huy dân chủ, trí tuệ tập thể và trách nhiệm cao của các đại biểu, Đại hội lần thứ X Đảng bộ Quân đội chắc chắn sẽ hoàn thành tốt chương trình, nhiệm vụ theo kế hoạch; đề ra được các chủ trương, định hướng lãnh đạo toàn quân trong nhiệm kỳ tới; đóng góp nhiều ý kiến chất lượng vào các dự thảo văn kiện trình Đại hội XII của Đảng; nhất là những vấn đề về quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc; đồng thời bầu Đoàn đại biểu
76
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
đi dự Đại hội XII của Đảng đủ số lượng, đúng tiêu chuẩn, nguyên tắc, thủ tục, cơ cấu hợp lý.
Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta luôn dành sự quan tâm đặc biệt, chăm lo xây dựng Quân đội không ngừng trưởng thành, lớn mạnh và phát triển. Nhìn lại chặng đường hơn 70 năm truyền thống vẻ vang của Quân đội, chúng ta vô cùng phấn khởi, tự hào về những chiến công vĩ đại và những bước phát triển của Quân đội. Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị tin tưởng rằng, trong nhiệm kỳ tới, Đảng bộ Quân đội sẽ lãnh đạo toàn quân tiếp tục phát huy truyền thống của Đảng, của dân tộc và của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng, lập nhiều chiến công mới, đóng góp nhiều hơn nữa vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.
Chúc các đồng chí mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công. Xin trân trọng cảm ơn.
77
NÂNG CAO NĂNG LỰC LÃNH ĐẠO
VÀ SỨC CHIẾN ĐẤU CỦA ĐẢNG BỘ QUÂN ĐỘI, TĂNG CƯỜNG SỨC MẠNH QUỐC PHÒNG BẢO VỆ VỮNG CHẮC TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA*
Thưa Đoàn Chủ tịch Đại hội,
Thưa các vị đại biểu, khách quý,
Thưa các đồng chí, 1
Hôm nay, tôi rất vui mừng đến dự Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI - một sự kiện chính trị có ý nghĩa rất quan trọng không chỉ đối với lực lượng vũ trang mà đối với nhân dân cả nước. Thay mặt Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Quân ủy Trung ương, tôi xin gửi tới các vị đại biểu khách quý cùng toàn thể các đồng chí và qua các đồng chí tới toàn thể cán bộ, chiến sĩ, công nhân, viên chức quốc phòng và lực lượng dân quân tự vệ trong cả nước lời chào thân ái, lời thăm hỏi ân cần và lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Chúc Đại hội của chúng ta thành công tốt đẹp.
Thưa các đồng chí,
Tôi được biết, thời gian qua, công tác chuẩn bị Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI của chúng ta đã được
* Phát biểu tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, ngày 28/9/2020. Đầu đề do chúng tôi đặt (B.T).
78
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐƯỜNG LỐI QUÂN SỰ, CHIẾN LƯỢC QUỐC PHÒNG
TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THỜI KỲ MỚI
tiến hành một cách công phu, bài bản, nghiêm túc và trách nhiệm, theo đúng tinh thần Chỉ thị số 35-CT/TW, kết luận của Bộ Chính trị và các văn bản hướng dẫn của Trung ương. Bộ Chính trị cũng đã nghe Thường vụ Quân ủy Trung ương báo cáo về công tác chuẩn bị và đã có những chỉ đạo cụ thể để hoàn chỉnh các dự thảo văn kiện và phương án nhân sự trình Đại hội. Hôm nay, Đại hội đã được tổ chức khai mạc một cách rất trọng thể, thiết thực theo đúng kế hoạch. Báo cáo chung của Quân ủy và một số phát biểu tham luận bước đầu thấy rất sâu sắc. Sau đây, tôi xin có một số ý kiến có tính chất gợi mở, nhấn mạnh thêm một số vấn đề để Đại hội xem xét, quyết định.