🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Kỹ Năng Lãnh Đạo, Điều Hành Của Chủ Tịch, Phó Chủ Tịch Uỷ Ban Nhân Dân Cấp Xã Ebooks Nhóm Zalo KỸ NĂNG LÃNH ĐẠO, ĐIỀU HÀNH CỦA CHỦ TỊCH, PHÓ CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP Xà Héi ®ång chØ ®¹o xuÊt b¶n Chñ tÞch Héi ®ång TS. NguyÔn ThÕ Kû Phã Chñ tÞch Héi ®ång TS. NguyÔn Duy Hïng Thμnh viªn TS. NguyÔn An Tiªm TS. KhuÊt Duy Kim H¶i NguyÔn Vò Thanh H¶o 2 PGS. TS. Văn Tất Thu (Chủ biên) KỸ NĂNG LÃNH ĐẠO, ĐIỀU HÀNH CỦA CHỦ TỊCH, PHÓ CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP Xà NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA SỰ THẬT HÀ NỘI - 2012 tham gia biªn so¹n PGS. TS. V¨n TÊt Thu Thø tr−ëng Bé Néi vô (Chñ biªn) ThS. Lª Träng Vinh Phã Vô tr−ëng Vô Ph¸p chÕ - Bé Néi vô TS. L¹i §øc V−îng Phã HiÖu tr−ëng Tr−êng §µo t¹o, båi d−ìng c¸n bé, c«ng chøc - Bé Néi vô PGS. TS. NguyÔn Quang TuyÕn §¹i häc LuËt Hµ Néi TS. Phan V¨n Hïng Phã Vô tr−ëng Vô ChÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng - Bé Néi vô ThS. NguyÔn ¸nh D−¬ng Vô ChÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng - Bé Néi vô ThS. Hoµng ThÞ Tó Oanh ViÖn Nghiªn cøu khoa häc hµnh chÝnh - Häc viÖn Hµnh chÝnh lêi nhμ xuÊt b¶n NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø n¨m Ban ChÊp hμnh Trung −¬ng §¶ng khãa IX vÒ ®æi míi vμ n©ng cao chÊt l−îng, hiÖu lùc cña chÝnh quyÒn c¬ së ®· x¸c ®Þnh râ: “ChÝnh quyÒn c¬ së cã chøc n¨ng, nhiÖm vô tæ chøc thùc hiÖn c¸c chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vμ Nhμ n−íc, c¸c môc tiªu kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi, an ninh, quèc phßng ë c¬ së; thùc hiÖn viÖc qu¶n lý hμnh chÝnh nhμ n−íc trªn ®Þa bμn theo thÈm quyÒn ®−îc giao; h−íng dÉn vμ gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng tù qu¶n cña d©n, t¹o thuËn lîi cho d©n vμ doanh nghiÖp lμm ¨n theo ph¸p luËt”1. ChÝnh quyÒn c¬ së theo c¸ch hiÓu phæ biÕn cña khoa häc hμnh chÝnh lμ chÝnh quyÒn cÊp thÊp nhÊt, ®−îc gäi lμ cÊp x·, bao gåm: x·, ph−êng vμ thÞ trÊn. T¹i cÊp c¬ së, viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ, gi÷ g×n an ninh chÝnh trÞ vμ trËt tù, an toμn x· héi lμ nhiÖm vô quan träng, nhiÖm vô hμng ®Çu cña l·nh ®¹o ñy ban nh©n d©n cÊp c¬ së. Tuy nhiªn, trong c«ng t¸c chØ ®¹o, ®iÒu hμnh cña l·nh ®¹o ë c¬ së hiÖn nay vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp. §éi ngò c¸n bé c¬ së cÇn ®−îc ®μo t¹o, båi _________ 1. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam: V¨n kiÖn Héi nghÞ lÇn thø n¨m Ban ChÊp hμnh Trung −¬ng khãa IX, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hμ Néi, 2002, tr. 171 - 172. 5 d−ìng vÒ c¸c kü n¨ng nh−: lËp kÕ ho¹ch, chØ ®¹o, ®iÒu hμnh c«ng t¸c, tuyªn truyÒn, gi¸o dôc vμ phæ biÕn ph¸p luËt, v.v.. §©y thùc sù lμ nh÷ng kü n¨ng cÇn thiÕt gióp Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n c¸c x·, ph−êng, thÞ trÊn (cÊp x·) n©ng cao n¨ng lùc chØ ®¹o, ®iÒu hμnh vμ kh¶ n¨ng xö lý, gi¶i quyÕt c«ng viÖc tèt h¬n, ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý nhμ n−íc trªn ®Þa bμn. Nh»m gióp cho ®«ng ®¶o b¹n ®äc quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nªu trªn, ®Æc biÖt lμ c¸n bé l·nh ®¹o cÊp x· cã nh÷ng kü n¨ng l·nh ®¹o, ®iÒu hμnh c«ng viÖc t¹i ®Þa ph−¬ng trong tõng lÜnh vùc cô thÓ, Nhμ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt xuÊt b¶n cuèn s¸ch: Kü n¨ng l·nh ®¹o, ®iÒu hμnh cña Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x·. Cuèn s¸ch ®−îc viÕt d−íi d¹ng hái - ®¸p vÒ c«ng t¸c chØ ®¹o, ®iÒu hμnh cña l·nh ®¹o ñy ban nh©n d©n cÊp x· trong x©y dùng kÕ ho¹ch c«ng t¸c; tæ chøc thùc hiÖn quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt trªn ®Þa bμn x·; kü n¨ng chØ ®¹o thu, chi ng©n s¸ch; kü n¨ng chØ ®¹o tæ chøc kiÓm tra hμnh chÝnh, xö ph¹t hμnh chÝnh vμ c−ìng chÕ hμnh chÝnh; v.v.. Xin giíi thiÖu cuèn s¸ch víi b¹n ®äc. Th¸ng 10 n¨m 2012 NHμ XUÊT B¶N CHÝNH TRÞ QUèC GIA - sù thËt 6 I. kü n¨NG CHØ ®¹O, ®IÒU HμNH Cña L·NH ®¹O ñy ban nh©n d©n cÊp x· C©u hái 1. C¸c ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch cña ñy ban nh©n d©n cÊp x· lμ g× vμ kü n¨ng x©y dùng ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch c«ng t¸c ®−îc thùc hiÖn nh− thÕ nμo? Tr¶ lêi: Trong chØ ®¹o, ®iÒu hμnh ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch c«ng t¸c cña ñy ban nh©n d©n cÊp x·, Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· cÇn nắm v÷ng c¸c lo¹i ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch vμ kü năng c«ng t¸c sau: 1. C¸c lo¹i ch−¬ng tr×nh vμ c¸ch x©y dùng 1.1. C¸c lo¹i ch−¬ng tr×nh ho¹t ®éng cña ñy ban nh©n d©n cÊp x·: Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña m×nh, ñy ban nh©n d©n cÊp x· cã thÓ cã nhiÒu lo¹i ch−¬ng tr×nh kh¸c nhau, nh−: - Ch−¬ng tr×nh c«ng t¸c h»ng th¸ng, h»ng quý, h»ng n¨m, ch−¬ng tr×nh mét nhiÖm kú ñy ban nh©n d©n. - Ch−¬ng tr×nh c¸c kú häp. Thuéc lo¹i ch−¬ng tr×nh nμy cã thÓ quy ®Þnh thêi ®iÓm dù kiÕn cho mçi kú häp cô thÓ ®Ó chñ ®éng chuÈn bÞ. - Ch−¬ng tr×nh c¸c ho¹t ®éng cô thÓ cña ñy ban nh©n d©n: 7 + Ch−¬ng tr×nh båi d−ìng kiÕn thøc vμ kü n¨ng cho c¸n bé ñy ban nh©n d©n vμ Héi ®ång nh©n d©n cÊp x·; + Ch−¬ng tr×nh tiÕp d©n; + Ch−¬ng tr×nh tæ chøc tham quan mét sè ®Þa ph−¬ng cã phong trμo s¶n xuÊt vμ b¶o vÖ an ninh tèt. Tæ chøc mét cuéc tham quan vÒ thμnh phè lín hoÆc Thñ ®« ®Ó thÊy ®−îc ®Êt n−íc ta ®æi thay nh− thÕ nμo trong thêi kú ®æi míi; + Ch−¬ng tr×nh tæ chøc lÔ héi; + Ch−¬ng tr×nh c«ng t¸c cña c¸c Ban chuyªn m«n thuéc ñy ban nh©n d©n (t− ph¸p, ®Þa chÝnh, v.v.). 1.2. C¸ch x©y dùng ch−¬ng tr×nh vμ mét sè kü n¨ng cÇn thiÕt: a) C¸c b−íc tæng quan: B−íc 1: X¸c ®Þnh c¨n cø ®Ó lËp ch−¬ng tr×nh: - C¨n cø ph¸p lý; - C¸c c¨n cø thùc tÕ (theo thùc tÕ ®Þa ph−¬ng th× cÇn lμm g×?). B−íc 2: X¸c ®Þnh môc tiªu cô thÓ: Ch−¬ng tr×nh dù kiÕn ®¹t ®−îc môc tiªu nh−: Xo¸ n¹n t¸i mï ch÷ cho mét sè c¸c ®èi t−îng ®Æc biÖt; Xo¸ nhμ dét n¸t trªn ®Þa bμn, v.v.. B−íc 3: X¸c ®Þnh c¸c b−íc ®i cô thÓ ®Ó triÓn khai ch−¬ng tr×nh. 8 VÝ dô: §Ó triÓn khai ch−¬ng tr×nh x©y dựng hạ tầng giao th«ng trong x· th−êng cã c¸c b−íc sau ®©y: 1. Kh¶o s¸t vμ quy ho¹ch trªn ®Þa bμn cña x·; 2. Nghiªn cøu thiết kÕ, dự to¸n kinh phÝ...; 3. X©y dựng đề ¸n tr×nh Héi ®ång nh©n d©n cïng cÊp phª chuẩn; 4. Tæ chøc thùc hiÖn vμ huy ®éng sù tham gia cña ng−êi d©n... B−íc 4: X¸c ®Þnh ph¹m vi vμ tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn: Tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn cÇn ®−îc x¸c ®Þnh mét c¸ch râ rμng vμ cô thÓ cho tõng b−íc, tõng c«ng viÖc. X¸c ®Þnh cμng cô thÓ th× viÖc theo dâi khi triÓn khai ch−¬ng tr×nh cμng thuËn lîi. b) C¸ch x©y dùng c¸c lo¹i ch−¬ng tr×nh cô thÓ cña ñy ban nh©n d©n: §Ó x©y dùng ch−¬ng tr×nh ho¹t ®éng cña ñy ban nh©n d©n cÇn ph¶i cã mét ph−¬ng ¸n cô thÓ. Nh×n chung, c¸c b−íc x©y dùng ch−¬ng tr×nh ho¹t ®éng cña ñy ban nh©n d©n c¬ b¶n nh− ®· tr×nh bμy trªn ®©y. Tuy nhiªn, v× ho¹t ®éng cña ñy ban nh©n d©n diÔn ra h»ng ngμy nªn c¸c lo¹i ch−¬ng tr×nh th−êng ®a d¹ng h¬n, do ®ã, ph−¬ng ¸n ph¶i thËt cô thÓ. CÇn chó ý ph©n biÖt ch−¬ng tr×nh víi c¸c lo¹i kÕ ho¹ch c«ng t¸c ®Ó khi x©y dùng b¶o ®¶m ®−îc tÝnh chÝnh x¸c vμ thuËn lîi cho triÓn khai. 9 B−íc 1: X¸c ®Þnh lo¹i ch−¬ng tr×nh cÇn lËp (Ch−¬ng tr×nh c«ng t¸c cña tõng thêi gian - tuÇn, th¸ng, quý, n¨m hay ch−¬ng tr×nh cña mét ho¹t ®éng cô thÓ: Ch−¬ng tr×nh phæ biÕn nghÞ quyÕt cña Héi ®ång nh©n d©n, ch−¬ng tr×nh tiÕp d©n cña ñy ban nh©n d©n...). B−íc 2: X¸c ®Þnh néi dung cô thÓ cña ch−¬ng tr×nh. VÝ dô: Nh÷ng viÖc ñy ban nh©n d©n cÇn gi¶i quyÕt trong tuÇn, tõ ngμy... ®Õn ngμy... th¸ng... n¨m... gåm: - Tæ chøc buæi nãi chuyÖn cho c¸c c¸n bé h−u trÝ vÒ t×nh h×nh thêi sù trong n−íc, trong ®Þa ph−¬ng; - KiÓm tra c«ng t¸c phßng ch¸y trªn ®Þa bμn x·; ... B−íc 3: X¸c ®Þnh ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm vμ thêi ®iÓm thùc hiÖn. B−íc 4: LËp khung ch−¬ng tr×nh. Khung ch−¬ng tr×nh cã mÉu nh− sau: STT C¸c c«ng viÖc Thêi gian thùc hiÖn Ph©n c«ng thùc hiÖn Ph©n c«ng theo dâi Ghi chó 1 X©y dùng ph−¬ng ¸n tr×nh Héi ®ång nh©n d©n 2 Tr×nh Héi ®ång nh©n d©n phª duyÖt 10 Th¸ng Phã Chñ tÞch phô tr¸ch v¨n ho¸ Th¸ng Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n V¨n phßng STT C¸c c«ng viÖc Thêi gian thùc hiÖn Ph©n c«ng thùc hiÖn Ph©n c«ng theo dâi Ghi chó 3 Thuª thiÕt kÕ vµ lËp luËn chøng kinh tÕ kü thuËt Th¸ng Phã Chñ tÞch phô tr¸ch v¨n ho¸ V¨n phßng ...... ....................... ............... ............. .............. B−íc 5: Th«ng qua, c«ng bè ch−¬ng tr×nh ®Ó triÓn khai thùc hiÖn. MÉu mét ch−¬ng tr×nh c«ng t¸c C¸c c«ng viÖc sÏ thùc hiÖn trong n¨m 2011 cña ñy ban nh©n d©n cÊp x· vÒ c«ng t¸c văn hoá, x· hội: STT Néi dung c«ng viÖc Thêi gian thùc hiÖn Ng−êi phô tr¸ch Ghi chó 1 Tæ chøc LÔ kû niÖm ngµy thµnh lËp §¶ng (ngµy 3 th¸ng 2) 2 Tæ chøc mÝt tinh chµo mõng thµnh c«ng cña §¹i héi §¶ng toµn quèc Ngµy... .................. Ngµy... ........... ... ................................. ..................... .................. Yªu cÇu c¸c bé phËn vμ c¸n bé liªn quan theo dâi ch−¬ng tr×nh ®Ó cã kÕ ho¹ch tham gia thùc hiÖn tèt c«ng viÖc ®−îc giao. 2. C¸c lo¹i kÕ ho¹ch vμ c¸ch x©y dùng a) X©y dùng mét b¶n kÕ ho¹ch tæng hîp lμ kÕ ho¹ch chung cho mét lÜnh vùc ho¹t ®éng, nh− kÕ 11 ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph−¬ng, hay kÕ ho¹ch c«ng viÖc chung cña c¬ quan, Ýt mang tÝnh chi tiÕt. §Ó x©y dùng lo¹i kÕ ho¹ch nμy cÇn thùc hiÖn mét sè b−íc sau ®©y: B−íc 1: Thèng kª tÊt c¶ c¸c lo¹i c«ng viÖc cÇn lμm liªn quan ®Õn néi dung kÕ ho¹ch hay cña c¬ quan trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. B−íc 2: X¸c ®Þnh môc tiªu (hay chØ tiªu) cña tõng ho¹t ®éng hay tõng c«ng viÖc cô thÓ. VÝ dô: ChØ tiªu ph¸t triÓn rõng trong mét n¨m, chØ tiªu x©y dùng giao th«ng cña x·, v.v.. B−íc 3: X¸c ®Þnh c¸c b−íc ®i cô thÓ vμ c¸ch thøc ®Ó thùc hiÖn. VÝ dô: BiÖn ph¸p ph¸t triÓn rõng lμ trång c©y g©y rõng, b¶o vÖ rõng hiÖn cßn, v.v.. B−íc 4: X¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm hay sù ph©n c«ng theo dâi cÇn thiÕt cho mçi lo¹i c«ng viÖc. B−íc 5: X¸c ®Þnh thêi h¹n vμ c¸c ®iÒu kiÖn thùc hiÖn. B−íc 6: Trao ®æi. B−íc 7: Th«ng qua v¨n b¶n cuèi cïng. b) KÕ ho¹ch cô thÓ: §©y lμ lo¹i kÕ ho¹ch vÒ mét c«ng viÖc nhÊt ®Þnh mμ c¬ quan hay c¸ nh©n cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn theo ph¹m vi c«ng t¸c cña m×nh. Muèn x©y dùng kÕ ho¹ch cô thÓ, c¸ nh©n hoÆc tæ chøc cÇn n¾m ®−îc c«ng viÖc cÇn lμm cã nh÷ng yªu cÇu g×? Thêi gian cÇn thùc hiÖn lμ bao nhiªu? 12 c) KÕ ho¹ch dμi h¹n: §©y lμ lo¹i kÕ ho¹ch cã thêi h¹n thùc hiÖn trong nhiÒu n¨m vμ th−êng lμ nh÷ng kÕ ho¹ch mang tÝnh chiÕn l−îc. Nh÷ng kÕ ho¹ch nh− vËy khi thùc hiÖn thμnh c«ng sÏ mang l¹i biÕn chuyÓn c¬ b¶n cho x·. KÕ ho¹ch dμi h¹n cã thÓ lμ kÕ ho¹ch tæng hîp gåm nhiÒu lÜnh vùc, nh−ng còng cã thÓ chØ lμ kÕ ho¹ch tõng mÆt, vÝ dô nh− kÕ ho¹ch ph¸t triÓn gi¸o dôc, ph¸t triÓn y tÕ céng ®ång trong nhiÒu n¨m. §Ó cã ®−îc mét kÕ ho¹ch dμi h¹n tèt, cã thÓ thùc hiÖn thμnh c«ng th× khi x©y dùng nã cÇn chó ý c¸c ®iÓm sau ®©y: - TÝnh to¸n khoa häc c¸c môc tiªu ®Æt ra; - C¸c c¨n cø ®Ó x©y dùng môc tiªu ph¶i cô thÓ, cã c¬ së; - Cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c¸c néi dung ®Ò ra. C¸c b−íc x©y dùng kÕ ho¹ch dμi h¹n nh− sau: B−íc 1: X¸c ®Þnh néi dung kÕ ho¹ch. CÇn lý gi¶i ®−îc v× sao x· l¹i nªu néi dung ®ã lªn trong kÕ ho¹ch cña m×nh? §ã lμ do yªu cÇu chung ®èi víi tÊt c¶ c¸c x· hay lμ yªu cÇu riªng cña ®Þa ph−¬ng? B−íc 2: Nªu c¸c môc tiªu cÇn ®¹t ®èi víi c«ng viÖc ®Æt ra. VÝ dô: Trong 5 n¨m, liªn quan ®Õn kÕ ho¹ch ph¸t triÓn y tÕ cña x·, dù kiÕn sÏ cã bao nhiªu tr¹m x¸ ®−îc lËp trªn ®Þa bμn x· vμ quy m« tr¹m x¸ sÏ nh− thÕ nμo? 13 B−íc 3: Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p thùc hiÖn kÕ ho¹ch. TiÕp tôc vÝ dô trªn ®©y, biÖn ph¸p nμo cã thÓ ¸p dông ®Ó cã ®iÒu kiÖn x©y dùng tr¹m x¸, ®μo t¹o c¸n bé y tÕ trong 5 n¨m theo kÕ ho¹ch? B−íc 4: X¸c ®Þnh c¸c b−íc ®i cÇn thiÕt. §iÒu nμy cã nghÜa lμ ®Ó thùc hiÖn thμnh c«ng kÕ ho¹ch, cÇn ph¶i cã nh÷ng b−íc ®i nμo? ViÖc g× lμm tr−íc, viÖc g× lμm sau? C¸c b−íc ®i ®ã cÇn x¸c ®Þnh mét c¸ch hîp lý ®Ó c«ng viÖc cã thÓ tiÕn triÓn ®ång ®Òu vμ hç trî cho nhau. B−íc 5: X¸c ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho viÖc triÓn khai kÕ ho¹ch. Cã thÓ t×m kiÕm nguån lùc tõ trong x· vμ ngoμi x· cho kÕ ho¹ch ®−îc nªu ra. VÝ dô ®Ò nghÞ cÊp trªn gióp ®ì, kªu gäi dù ¸n ®Çu t−, v.v.. B−íc 6: Trao ®æi. KÕ ho¹ch cμng phøc t¹p th× viÖc trao ®æi cμng quan träng ®Ó tr¸nh nh÷ng sai sãt kh«ng ®¸ng cã trong viÖc ®Ò ra môc tiªu còng nh− x¸c ®Þnh c¸c b−íc ®i, v.v.. B−íc 7: Th«ng qua kÕ ho¹ch (phª duyÖt). KÕ ho¹ch cÇn ®−îc phª duyÖt cña c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn ë x· nh− Héi ®ång nh©n d©n vμ ñy ban nh©n d©n nÕu ®©y lμ kÕ ho¹ch dμi h¹n cña x·. d) KÕ ho¹ch ng¾n h¹n: KÕ ho¹ch ng¾n h¹n th−êng lμ kÕ ho¹ch th¸ng, quý, hoÆc 6 th¸ng. KÕ ho¹ch ng¾n h¹n cã kÕ ho¹ch tæng hîp vμ cã thÓ cã kÕ ho¹ch chuyªn ®Ò. Cã thÓ nªu lªn mét sè b−íc chÝnh nh− sau: 14 - X¸c ®Þnh thêi h¹n cho c«ng viÖc; - X¸c ®Þnh môc tiªu cÇn ®¹t; - X¸c ®Þnh nguån lùc cô thÓ cho c«ng viÖc vμ tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn; - Th«ng qua kÕ ho¹ch. ®) KÕ ho¹ch ®ét xuÊt: lμ kÕ ho¹ch ®−îc dù kiÕn tr−íc vμ viÖc x©y dùng chóng cÇn xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cô thÓ ®Ó quyÕt ®Þnh. KÕ ho¹ch ®ét xuÊt th−êng phôc vô cho nhiÖm vô bæ sung. C¸c b−íc x©y dùng kÕ ho¹ch ®ét xuÊt cã thÓ ®¬n gi¶n h¬n c¸c kÕ ho¹ch b×nh th−êng. e) KÕ ho¹ch c¸ nh©n: KÕ ho¹ch c¸ nh©n cña c¸n bé cÊp x· do c¸ nh©n tù x©y dùng. Trong kÕ ho¹ch c¸ nh©n ®Æc biÖt chó ý ®Õn quan hÖ c«ng t¸c chung ®Ó cã thÓ tham gia ®Çy ®ñ mäi c«ng viÖc liªn quan. KÕ ho¹ch c¸ nh©n bao gåm c¸c c«ng viÖc cÇn lμm trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh, n¬i thùc hiÖn c«ng viÖc. C©u hái 2. Trong qu¸ tr×nh triển khai thùc hiÖn chương tr×nh, kÕ ho¹ch c«ng t¸c cña ñy ban nh©n d©n cÊp x·, Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· cÇn chó ý nh÷ng vÊn ®Ò g×? Tr¶ lêi: Để triển khai thùc hiÖn chương tr×nh, kÕ ho¹ch c«ng t¸c cña ñy ban nh©n d©n cÊp x·, Chñ tÞch, 15 Phã Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· cÇn chó ý nh÷ng vÊn ®Ò sau: 1. Xem xét c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó triÓn khai ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch: a) Ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch ®−îc x©y dùng khoa häc, phï hîp víi thùc tÕ cña cÊp x·, víi chøc n¨ng, nhiÖm vô cña ñy ban nh©n d©n cÊp x· vμ dùa trªn quy chÕ ho¹t ®éng cña ñy ban nh©n d©n cÊp x· ®· nªu ë trªn. b) Cã ®ñ c¬ së vËt chÊt, c¸n bé ®Ó triÓn khai thùc hiÖn. Sù ph©n c«ng thùc hiÖn ph¶i râ rμng. c) VËn ®éng ®−îc mäi ng−êi d©n tham gia tÝch cùc, nÕu ®ã lμ ch−¬ng tr×nh liªn quan ®Õn toμn x· héi, nh− ch−¬ng tr×nh xãa ®ãi, gi¶m nghÌo, ch−¬ng tr×nh trång vμ b¶o vÖ rõng, ch−¬ng tr×nh y tÕ céng ®ång, v.v.. d) Cã sù kiÓm tra theo dâi th−êng xuyªn ®Ó n¾m ®−îc nh÷ng ®iÒu cÇn bæ sung, söa ®æi khi cÇn thiÕt vμ nh¾c nhë mäi ng−êi liªn quan ®Õn ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch thùc hiÖn chóng mét c¸ch nghiªm tóc. ®) Cã chÕ ®é khen th−ëng, kû luËt thÝch hîp. Nh÷ng ng−êi hoμn thμnh tèt nhiÖm vô cña ch−¬ng tr×nh kÕ ho¹ch ®−îc giao cÇn ®−îc khen th−ëng kÞp thêi. Nh÷ng c¸n bé, tæ chøc kh«ng hoμn thμnh cÇn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm cô thÓ. 16 2. TËp trung lμm tèt nh÷ng viÖc sau: a) Phæ biÕn ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch ®Õn ®èi t−îng thùc hiÖn: Muèn cho ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch ®−îc thùc hiÖn tèt th× viÖc phæ biÕn chóng cho c¸c ®èi t−îng liªn quan ph¶i lμm chu ®¸o. Cã thÓ ¸p dông mét sè biÖn ph¸p sau ®©y: - Phæ biÕn qua c¸c cuéc häp víi d©n. Kinh nghiÖm cho thÊy, ®©y lμ mét biÖn ph¸p cã hiÖu qu¶ v× qua c¸c cuéc phæ biÕn, ng−êi d©n cã thÓ trùc tiÕp th¾c m¾c vÒ nh÷ng ®iÒu mμ hä ch−a hiÓu râ. Qua ®ã, c¸n bé cã thÓ thu thËp thªm nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó bæ sung cho kÕ ho¹ch ®· ®−îc x©y dùng tèt h¬n. Ng−êi phæ biÕn kÕ ho¹ch ph¶i n¾m v÷ng c¸c yªu cÇu cña ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch, cã tr¸ch nhiÖm gi¶i thÝch víi d©n c¸c c©u hái ®−îc ®Æt ra. - Phæ biÕn b»ng c¸ch göi v¨n b¶n cho nh÷ng ng−êi cã tr¸ch nhiÖm triÓn khai ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch vμ cho nh©n d©n. Cã thÓ niªm yÕt c«ng khai ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch ë nh÷ng n¬i c«ng céng nÕu ®iÒu kiÖn cho phÐp. Theo c¸ch nμy, ng−êi cã tr¸ch nhiÖm triÓn khai ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch vμ c¶ ng−êi d©n cã thÓ nghiªn cøu nhiÒu lÇn b¶n kÕ ho¹ch hay ch−¬ng tr×nh mμ m×nh quan t©m. b) Tãm t¾t ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch vμ ®äc trªn hÖ thèng truyÒn thanh x· nÕu ®iÒu kiÖn cho phÐp: 17 3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ triÓn khai vμ ®iÒu chØnh ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch: Mäi ch−¬ng tr×nh vμ kÕ ho¹ch sau khi ®−îc triÓn khai ®Òu cÇn ®−îc kiÓm tra vμ ®¸nh gi¸, cã sù ®iÒu chØnh khi cÇn thiÕt. Néi dung kiÓm tra gåm: - KiÓm tra môc tiªu ®Æt ra; - KiÓm tra c¸c b−íc thùc hiÖn; - KiÓm tra kÕt qu¶ thùc tÕ; - KiÓm tra tr¸ch nhiÖm tËp thÓ vμ c¸ nh©n ®−îc giao nhiÖm vô triÓn khai. CÇn chó ý ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cô thÓ vμ hiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch sau khi triÓn khai. C¸ch ®¸nh gi¸ cÇn kh¸ch quan, thùc tÕ. ChÝnh quyÒn x· cÇn x¸c ®Þnh tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ thÝch hîp. Nh÷ng ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch kh«ng thÝch hîp cÇn cã sù ®iÒu chØnh kÞp thêi. C©u hái 3. §Ó chØ ®¹o, ®iÒu hμnh tèt, Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· cÇn ph¶i thiÕt kÕ c«ng viÖc nh− thÕ nμo? Tr¶ lêi: Chñ tÞch vμ Phã Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· cÇn ph¶i thiÕt kÕ c«ng viÖc ®Ó chØ ®¹o, ®iÒu hμnh nh− sau: 18 1. Yªu cÇu thiết kÕ công viÖc: ThiÕt kÕ c«ng viÖc hiÓu mét c¸ch ®¬n gi¶n lμ ph©n chia c¸c lo¹i c«ng viÖc lín, nhá sao cho hîp lý. §©y lμ qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh nhiÖm vô cô thÓ vμ tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé, c«ng chøc trong viÖc thi hμnh c«ng vô vμ tham gia c¸c ho¹t ®éng cña ñy ban nh©n d©n x·. ThiÕt kÕ kh¸c víi qu¶n lý c«ng viÖc, trong ®ã, ng−êi l·nh ®¹o ¸p dông c¸c quy ®Þnh cÇn thiÕt vμ dùa trªn tr¸ch nhiÖm ®Ó theo dâi c«ng viÖc ph¶i chó ý c¸c yªu cÇu sau: - Phï hîp víi môc tiªu ho¹t ®éng cña ñy ban nh©n d©n cÊp x· vμ cña tõng bé phËn thùc hiÖn c«ng viÖc ®−îc ®Ò ra. - Néi dung c«ng viÖc ph¶i râ rμng. - Mçi c«ng viÖc ®−îc thiÕt kÕ ph¶i cã ý nghÜa ®èi víi toμn bé nhiÖm vô chung: + ý nghÜa cña c«ng viÖc so víi môc tiªu chung lμ g×; + ý nghÜa vÒ mÆt n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n vμ kü thuËt cña c«ng viÖc; + ý nghÜa kinh tÕ - x· héi vμ c¸c ý nghÜa kh¸c. - T¹o ra kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cho c¸n bé, c«ng chøc khi gi¶i quyÕt c«ng viÖc. - T¹o ®−îc kh¶ n¨ng hîp t¸c khi gi¶i quyÕt c«ng viÖc. - Cã kh¶ n¨ng kiÓm tra c«ng viÖc mét c¸ch thuËn lîi. 19 2. Kỹ năng thiÕt kÕ c«ng viÖc: §Ó thiÕt kÕ c¸c c«ng viÖc cã thÓ ¸p dông nhiÒu ph−¬ng ph¸p kh¸c nhau. C¸c ph−¬ng ph¸p thiÕt kÕ c«ng viÖc th−êng gÆp lμ: - ThiÕt kÕ c«ng viÖc theo d©y chuyÒn. §©y lμ c¸ch thiÕt kÕ mμ mét nhiÖm vô ®−îc chia thμnh nhiÒu c«ng viÖc cã liªn quan víi nhau nh− mét d©y chuyÒn cã nhiÒu m¾t xÝch: + Th«ng b¸o cho c¸c ®èi t−îng; + X¸c ®Þnh c¸c tiªu chuÈn lùa chän; + TiÕp nhËn hå s¬; + Tæ chøc thi tuyÓn; + C«ng bè kÕt qu¶. - ThiÕt kÕ c«ng viÖc theo nhãm. §©y lμ c¸ch thiÕt kÕ c«ng viÖc mμ khi ®Ò ra ®ßi hái ph¶i cã mét tËp thÓ cïng tham gia thùc hiÖn c«ng viÖc, nh−ng mçi ng−êi trong nhãm chØ thùc hiÖn mét phÇn c«ng viÖc mμ th«i. - ThiÕt kÕ c«ng viÖc theo tõng c¸ nh©n. Trong c«ng së cã nhiÒu c«ng viÖc cã tÝnh ®éc lËp vμ cã thÓ giao cho tõng c¸ nh©n phô tr¸ch. ViÖc ph©n c«ng c«ng viÖc theo c¸ nh©n lμ cÇn thiÕt vμ cã lîi ®Ó ph¸t huy n¨ng lùc c¸ nh©n, n©ng cao hiÖu qu¶ lao ®éng trong c«ng së. 3. Kỹ năng ph©n tÝch c«ng viÖc: §©y ®−îc hiÓu lμ qu¸ tr×nh xem xÐt mét c¸ch toμn diÖn vμ cã hÖ thèng néi dung cña tõng c«ng 20 viÖc ®· ®−îc thiÕt kÕ ®Ó x¸c ®Þnh mét c¸ch thøc gi¶i quyÕt tèi −u nh»m mang l¹i hiÖu qu¶ cao cho ho¹t ®éng cña c«ng së. Ph©n tÝch c«ng viÖc lμ mét khÝa c¹nh quan träng cña kü thuËt hμnh chÝnh, ph¶n ¸nh n¨ng lùc lμm viÖc cña c¸c nhμ qu¶n lý ë bÊt cø cÊp nμo. Khi ph©n tÝch c«ng viÖc, cÇn chó ý lμm s¸ng tá tÝnh chÊt cña néi dung c«ng viÖc ®−îc ®Ò ra trong mèi t−¬ng quan víi chøc n¨ng, nhiÖm vô chung cña ñy ban nh©n d©n cÊp x·, xem xÐt nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt vμ m«i tr−êng mμ trong ®ã c«ng viÖc sÏ ®−îc gi¶i quyÕt, c¸c yªu cÇu vÒ c¸n bé cho c«ng viÖc ®Ò ra. Nh÷ng yÕu tè ®ã gióp cho nhμ l·nh ®¹o, qu¶n lý thÊy ®−îc c«ng viÖc cÇn ®−îc gi¶i quyÕt theo ph−¬ng thøc nμo, trªn c¬ së nμo ®Ó tæ chøc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶. KÕt qu¶ cña viÖc ph©n tÝch c¸c yÕu tè kÓ trªn ®èi víi mét c«ng viÖc nhÊt ®Þnh sÏ cã nhiÒu øng dông thiÕt thùc. C¸c øng dông næi bËt th−êng thÊy lμ: - §Ó lùa chän c¸n bé, c«ng chøc hîp lý vμ s¾p xÕp hä vμo nh÷ng vÞ trÝ cÇn thiÕt khi triÓn khai c«ng viÖc; - §Ó x¸c ®Þnh c¸c tiªu chuÈn cô thÓ nh»m hoμn thμnh c«ng viÖc; - §Ó ®¸nh gi¸ ¶nh h−ëng cña m«i tr−êng ®èi víi c«ng viÖc; - §Ó ph¸t hiÖn c¸c yÕu tè cã thÓ lμm h¹n chÕ kÕt qu¶ cña c«ng viÖc, lo¹i bá c¸c yªu cÇu kh«ng 21 cÇn thiÕt g©y khã kh¨n cho qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn c«ng viÖc; - §Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ c«ng viÖc sau khi ®· hoμn tÊt. Ph−¬ng ph¸p tiÕn hμnh ph©n tÝch c«ng viÖc: Muèn ph©n tÝch ®−îc mäi c«ng viÖc, tr−íc hÕt cÇn ph¶i cã mét sù quan s¸t vμ nghiªn cøu tØ mØ ®èi víi c«ng viÖc. KÕt qu¶ cña viÖc ph©n tÝch lμ x©y dùng ®−îc mét b¶n m« t¶ c«ng viÖc víi nh÷ng tiªu chuÈn kÕt qu¶ ®−îc ghi cô thÓ cho tõng nhiÖm vô. B¶n m« t¶ nμy lμ c¬ së ®Ó gióp cho ng−êi qu¶n lý c«ng viÖc lùa chän nh©n viªn phï hîp ®Ó giao viÖc chÝnh x¸c vμ t¹o ®iÒu kiÖn vËt chÊt cho nh©n viªn hoμn thμnh nhiÖm vô ®ã. Cã thÓ sö dông b¶n c©u hái ®Ó thu thËp th«ng tin phôc vô cho nhu cÇu ph©n tÝch c«ng viÖc. C¸c c©u hái th−êng ®−îc sö dông d−íi h×nh thøc sau: - C«ng viÖc ®Æt ra ®ßi hái nh÷ng kiÕn thøc chuyªn m«n g×? - Tr×nh ®é nμo vÒ chuyªn m«n sÏ phï hîp víi c«ng viÖc? - Ai sÏ cã thÓ ®¸p øng nhu cÇu c«ng viÖc? - Møc ®é ®¸p øng? - C¸c ®iÒu kiÖn vËt chÊt cÇn cho c«ng viÖc? - Yªu cÇu thêi gian? - VÞ trÝ c«ng viÖc trong ho¹t ®éng chung cña c¬ quan? 22 - Nh÷ng mèi quan hÖ cÇn xö lý ®Ó gi¶i quyÕt tèt c«ng viÖc? - C¸c yªu cÇu kh¸c cho viÖc hoμn thμnh c«ng viÖc lμ g×? C©u hái 4. Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· cÇn cã kü n¨ng g× trong viÖc ph©n c«ng c«ng viÖc vμ tæ chøc chØ ®¹o, ®iÒu hμnh ®éi ngò c«ng chøc vμ tr−ëng th«n? Tr¶ lêi: Sau khi ®· thiÕt kÕ c«ng viÖc, Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· tËp trung vμo viÖc ph©n c«ng c«ng viÖc vμ tæ chøc chØ ®¹o thùc hiÖn nh− sau: 1. C¬ së ®Ó ph©n c«ng c«ng viÖc cho c«ng chøc: ĐÓ ph©n c«ng c«ng viÖc ®−îc chÝnh x¸c, phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña ñy ban, cÇn ph¶i dùa trªn nh÷ng c¬ së sau ®©y ®Ó thùc hiÖn viÖc ph©n c«ng c«ng viÖc trong ho¹t ®éng cña ñy ban nh©n d©n cÊp x·: a) Ph©n c«ng theo vÞ trÝ ph¸p lý vμ thÈm quyÒn cña ñy ban vμ cña c¸c c«ng chøc trong ñy ban: Khi vÞ trÝ ph¸p lý vμ thÈm quyÒn cã sù kh¸c nhau th× ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng vμ c¸c nhiÖm vô ®−îc giao còng thay ®æi. VÝ dô nh−, viÖc ph©n c«ng c«ng 23 viÖc ë ñy ban nh©n d©n c¸c cÊp rÊt kh¸c víi ë mét së hay phßng chuyªn m«n cïng cÊp. b) Ph©n c«ng theo khèi l−îng vμ tÝnh chÊt cña c«ng viÖc: Sù ph©n c«ng nμy ph¶i thùc hiÖn trªn c¬ së kÕ ho¹ch c«ng t¸c ®−îc duyÖt, theo tÝnh chÊt cña mçi lo¹i c«ng viÖc vμ theo yªu cÇu thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc trong thùc tÕ. ë ®©y, yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· lμ ph¶i n¾m v÷ng ch−¬ng tr×nh ho¹t ®éng cña x·; ph¶i dùa vμo kÕt qu¶ cña viÖc ph©n tÝch c«ng viÖc ®Ó ph©n c«ng c«ng viÖc mét c¸ch hîp lý. Khèi l−îng c«ng viÖc vμ tÝnh chÊt cña chóng ®ßi hái ph¶i cã mét sù tÝnh to¸n khoa häc ®Ó ph©n c«ng hîp lý cho c¸c nhãm, thËm chÝ cho tõng c¸n bé trong ñy ban. Mét c¸n bé khã cã thÓ mét lóc lμm tèt nhiÒu c«ng viÖc phøc t¹p. Còng nh− trong mét thêi gian ng¾n, kh«ng nªn ph©n c«ng qu¸ nhiÒu c«ng viÖc cho cïng mét ng−êi, thËm chÝ cho mét nhãm ng−êi, v× lμm nh− vËy cã thÓ cã nh÷ng viÖc sÏ bÞ bá qua do kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn hoμn thμnh tÊt c¶. c) Ph©n c«ng theo c¸c lÜnh vùc ®−îc chuyªn m«n hãa: Trªn mét møc ®é cÇn thiÕt, chuyªn m«n hãa lμ ph−¬ng ph¸p tÊt yÕu ®Ó c¸n bé chuyªn s©u vμo c«ng viÖc vμ cã ®−îc thãi quen nghÒ nghiÖp tèt. Tõ ®ã, sÏ cã kh¶ n¨ng n©ng cao ®−îc n¨ng suÊt lao ®éng. Tuy nhiªn, viÖc chuyªn m«n hãa c¸n bé 24 kh«ng cã nghÜa lμ c¸n bé kh«ng cÇn hiÓu biÕt réng. Tr¸i l¹i, muèn chuyªn m«n hãa tèt th× ph¶i hiÓu biÕt réng. Qu¸ nhÊn m¹nh mét chiÒu viÖc chuyªn m«n hãa sÏ dÉn tíi sù phiÕn diÖn. Nh−ng nÕu bá qua chuyªn m«n mμ ph©n c«ng tïy tiÖn th× chÊt l−îng c«ng viÖc sÏ cã kh¶ n¨ng kh«ng hoμn thμnh nh− chóng ta mong muèn. d) Ph©n c«ng theo c¸c tiªu chuÈn vμ ®Þnh møc cô thÓ: Mäi ph−¬ng thøc lμm viÖc dï tiªn tiÕn ®Õn ®©u còng ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng tiªu chuÈn vμ ®Þnh møc ®Ó ph©n c«ng vμ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ¸p dông nã vμo thùc tiÔn. Tiªu chuÈn cμng râ rμng th× cμng thuËn lîi khi ph©n c«ng c«ng t¸c. Nªn tr¸nh c¸ch lμm viÖc chung chung tr−íc c«ng viÖc vμ viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ lμm viÖc chØ theo c¶m tÝnh. NÕu kh«ng c«ng khai râ rμng th× kh«ng thÓ ®¸nh gi¸ ®−îc kÕt qu¶. Khi x©y dùng c¸c tiªu chuÈn ®Ó lμm chç dùa cho viÖc ph©n c«ng c«ng t¸c cÇn chó ý c¶ hai lo¹i tiªu chuÈn: chÊt l−îng vμ sè l−îng. C¸c tiªu chuÈn còng nh− c¸c ®Þnh møc ph¶i x©y dùng sao cho cã thÓ khuyÕn khÝch c¸n bé, c«ng chøc lμm viÖc khi ®−îc giao nhiÖm vô. ®) Ph©n c«ng trªn c¬ së tr¸ch nhiÖm ®−îc giao vμ n¨ng lùc cña c¸n bé, c«ng chøc: Khi ph©n c«ng c«ng viÖc nÕu kh«ng tÝnh ®Õn n¨ng lùc thùc sù cña c¸n bé, c«ng chøc trong c¬ quan th× ®ã sÏ lμ nguyªn nh©n ®Çu tiªn dÉn ®Õn 25 hiÖu qu¶ thÊp trong c«ng t¸c. V× vËy, cïng víi viÖc ph©n c«ng ph¶i chØ râ tr¸ch nhiÖm cña tõng c¸ nh©n, tõng bé phËn. Cã nhiÒu lo¹i tr¸ch nhiÖm: tr¸ch nhiÖm ph¸p lý, tr¸ch nhiÖm tæ chøc, kiÓm tra, v.v. vμ c¸n bé, c«ng chøc ®−îc ph©n c«ng tr−íc hÕt ph¶i tù x¸c nhËn kh¶ n¨ng ®¶m nhiÖm c«ng viÖc cô thÓ. e) Ph©n c«ng theo ®Þa bμn ho¹t ®éng: C«ng viÖc cña ñy ban nh©n d©n cÊp x· cã thÓ ph©n c«ng dùa trªn ®Þa bμn ho¹t ®éng, bëi lÏ cã nhiÒu ho¹t ®éng ®−îc giíi h¹n theo mét ®Þa bμn cô thÓ. Ch¼ng h¹n nh− c«ng t¸c khuyÕn n«ng cã thÓ ph©n c«ng theo dâi theo tõng vïng ®Þa lý cho thuËn lîi khi ®¸nh gi¸. HoÆc viÖc qu¶n lý hé khÈu cña ®Þa ph−¬ng còng cã thÓ ph©n chia theo tõng khu vùc nhÊt ®Þnh, v.v.. 2. Tæ chøc, chØ ®¹o, ®iÒu hμnh c«ng viÖc: a) Nguyªn t¾c chung: - MÖnh lÖnh ®iÒu hμnh ph¶i thèng nhÊt, phï hîp víi thùc tÕ: Tr−íc mét nhiÖm vô nμo ®ã, nÕu cã nhiÒu mÖnh lÖnh ®iÒu hμnh kh«ng thèng nhÊt cïng t¸c ®éng th× c¸n bé thi hμnh sÏ kh«ng biÕt cÇn ph¶i ®Þnh h−íng nh− thÕ nμo ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô. C¸c mÖnh lÖnh tr¸i ng−îc nhau sÏ kh«ng cho phÐp phèi hîp hμnh ®éng mét c¸ch thuËn lîi. ChÝnh v× vËy, mÖnh lÖnh ®iÒu hμnh ph¶i thèng nhÊt. TÝnh 26 thèng nhÊt cña mÖnh lÖnh ®iÒu hμnh cßn bao hμm sù râ rμng vμ minh b¹ch. ThiÕu sù minh b¹ch th× kh«ng thÓ cã sù thèng nhÊt trong c¸c mÖnh lÖnh. CÇn nhÊn m¹nh r»ng, c¸c mÖnh lÖnh ®iÒu hμnh kh«ng thèng nhÊt kh«ng chØ lμm cho viÖc thùc hiÖn c«ng viÖc gÆp khã kh¨n, mμ cßn lμm cho cÊp d−íi mÊt ®i sù tin t−ëng vμo kh¶ n¨ng ®iÒu hμnh cña cÊp trªn. - MÖnh lÖnh ®iÒu hμnh ph¶i ®−îc truyÒn ®¹t kÞp thêi vμ chÝnh x¸c: Mét trong nh÷ng yªu cÇu quan träng khi ban hμnh mÖnh lÖnh ®iÒu hμnh lμ ph¶i lμm thÕ nμo ®Ó cÊp d−íi hiÓu ®−îc môc ®Ých c«ng viÖc ®−îc giao, cã tr¸ch nhiÖm vμ phÊn khëi thi hμnh nhiÖm vô. §iÒu nμy liªn quan ®Õn c¸ch thøc truyÒn ®¹t c¸c mÖnh lÖnh ®ã cã kÞp thêi vμ chÝnh x¸c hay kh«ng. Cã nhiÒu nguyªn nh©n cã thÓ lμm cho viÖc truyÒn ®¹t mÖnh lÖnh ®iÒu hμnh kh«ng kÞp thêi vμ thiÕu chÝnh x¸c. Ch¼ng h¹n nh− do hÖ thèng th«ng tin kh«ng ®−îc quan t©m x©y dùng tèt, do viÖc so¹n th¶o c¸c v¨n b¶n ®Ó truyÒn ®¹t kh«ng chuÈn mùc, v.v.. V× vËy, c¸c c¬ quan, ®Æc biÖt ë c¬ së cÇn chó ý ®Ó hoμn thiÖn hÖ thèng th«ng tin cña m×nh, kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ trong so¹n th¶o v¨n b¶n, quy ®Þnh tr¸ch nhiÖm cô thÓ cho viÖc truyÒn ®¹t c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý, tr¸nh t×nh tr¹ng quan liªu, h×nh thøc. 27 Ngoμi ra, cÇn chó ý ®Õn h×nh thøc truyÒn ®¹t c¸c mÖnh lÖnh sao cho thÝch hîp. Cã mÖnh lÖnh chØ cÇn truyÒn ®¹t b»ng lêi nãi nÕu néi dung cÇn truyÒn ®¹t ®¬n gi¶n, nh−ng còng cã nhiÒu tr−êng hîp ph¶i dïng v¨n b¶n ®Ó ban hμnh mÖnh lÖnh. ë cÊp x· c¸ch phæ biÕn mÖnh lÖnh trùc tiÕp nhiÒu khi rÊt quan träng v× nã kÞp thêi. ChÊt l−îng cña mét mÖnh lÖnh khi ban hμnh lÖ thuéc vμo nhiÒu ®iÒu kiÖn cô thÓ. Cã thÓ nªu lªn mét sè ®iÒu kiÖn nh− sau: + Néi dung cña mÖnh lÖnh liªn quan ®Õn lîi Ých thùc sù cña c¸c thμnh viªn trong tæ chøc, c¬ quan vμ khi nã ®−îc thùc hiÖn thμnh c«ng sÏ lμm cho nhiÒu ng−êi d©n phÊn khëi; + Cã tÝnh kh¶ thi, nghÜa lμ néi dung cña mÖnh lÖnh cã thÓ thùc hiÖn ®−îc theo n¨ng lùc, quyÒn h¹n, thêi gian vμ c¸c ®iÒu kiÖn vËt chÊt ë x· cho phÐp; + §óng víi ph¸p luËt, quy chÕ cho phÐp. Chó ý vËn dông quy chÕ mÉu ®· ®−îc nªu ë trªn; + Cã tÝnh thùc tÕ, cã c¨n cø, theo ®óng kÕ ho¹ch ®· ®−îc xem xÐt cÈn thËn; + §−îc gi¶i thÝch râ rμng, cô thÓ vÒ ph−¬ng thøc thùc hiÖn, thêi gian hoμn thμnh. - Ph¶i b¶o ®¶m sù hμi hßa vμ cã thÓ hç trî cho nhau trong khu«n khæ môc tiªu chung: §©y lμ nguyªn t¾c kh«ng nh÷ng chØ liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh ®iÒu hμnh, mμ cßn chi phèi sù thèng 28 nhÊt cña mét c¬ quan, mét tæ chøc trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. V× c¸c môc tiªu ®Æt ra kh«ng ph¶i bao giê còng dÔ dμng thèng nhÊt, cho nªn ®Ó thùc hiÖn nguyªn t¾c nμy cÇn cã sù bμn b¹c. §èi víi cÊp d−íi, khi thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô vμ môc tiªu ®Ò ra ph¶i cã tinh thÇn kû luËt. Mäi thμnh viªn cña mét tæ chøc ®Òu cã quyÒn ®ãng gãp s¸ng kiÕn ®Ó thùc hiÖn môc tiªu, nh−ng ph¶i trong khu«n khæ môc tiªu chung vμ t«n träng môc tiªu cña ®¬n vÞ kh¸c. ë ®©y, ®iÒu quan träng lμ ph¶i cã ch−¬ng tr×nh hμnh ®éng thèng nhÊt. - Thñ tôc ¸p dông trong qu¸ tr×nh ®iÒu hμnh ph¶i râ rμng, dÔ ¸p dông: Thñ tôc lμ ph−¬ng tiÖn gióp cho viÖc ®iÒu hμnh ®−îc thèng nhÊt theo nh÷ng quy tr×nh cÇn thiÕt. Kh«ng cã thñ tôc th× viÖc ®iÒu hμnh c«ng viÖc dÔ tuú tiÖn, nhÊt lμ trong nh÷ng c¬ quan cã nhiÒu cÊp bËc hμnh chÝnh. Tuy nhiªn, còng kh«ng nªn qu¸ c©u nÖ thñ tôc ®Ó dÉn ®Õn t×nh tr¹ng c«ng viÖc kh«ng ®−îc gi¶i quyÕt thuËn lîi, thËm chÝ bÞ chËm trÔ. Thñ tôc ®iÒu hμnh cÇn ®−îc ®Ò ra mét c¸ch khoa häc vμ phï hîp víi thùc tÕ ho¹t ®éng cña c¬ quan, c«ng së. Dï ë cÊp nμo th× thñ tôc ®Ó ®iÒu hμnh c«ng viÖc ®Òu ph¶i hÕt søc râ rμng. Thñ tôc ®iÒu hμnh c«ng viÖc trong c¸c c¬ quan, c«ng së liªn quan chÆt chÏ víi thñ tôc hμnh chÝnh nãi chung ®−îc luËt ph¸p quy ®Þnh. ChÝnh v× thÕ, c¸c cÊp, c¸c ngμnh cÇn chó ý ®¬n gi¶n hãa 29 c¸c thñ tôc ®iÒu hμnh theo yªu cÇu cña viÖc c¶i c¸ch thñ tôc hμnh chÝnh. - Kh«ng vi ph¹m thÈm quyÒn: Vi ph¹m thÈm quyÒn sÏ dÉn ®Õn sù rèi lo¹n trong ®iÒu hμnh c«ng viÖc. TrËt tù quyÒn h¹n cña c¸c cÊp tõ trªn xuèng d−íi ph¶i ®−îc t«n träng vμ kh«ng cã sù l¹m quyÒn, ®ã lμ mét nguyªn t¾c quan träng b¶o ®¶m cho sù ®iÒu hμnh th«ng suèt. VÝ dô: quyÒn h¹n cña ñy ban kh¸c víi quyÒn h¹n cña c¸ nh©n Chñ tÞch x·, cÇn ph©n biÖt khi ®iÒu hμnh. Ngoμi ra, tÝnh d©n chñ còng cã thÓ xem nh− lμ mét nguyªn t¾c trong ®iÒu hμnh, ®Æc biÖt trong t×nh h×nh hiÖn nay. §iÒu hμnh theo nguyªn t¾c nμy cã nghÜa lμ trong khi b¶o ®¶m cho c¸c quyÒn h¹n ®−îc sö dông ®óng ®¾n, cÇn t¹o ra kh«ng khÝ d©n chñ, ®éng viªn ®−îc mäi ng−êi tham gia vμo c«ng viÖc chung. Thùc hiÖn tèt nguyªn t¾c nμy sÏ gãp phÇn gi¶m bít nh÷ng m©u thuÉn vμ bÊt ®ång trong c¬ quan, c«ng së khi thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô ®−îc ®Ò ra. ViÖc mong muèn tham gia vμo ®−a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®iÒu hμnh cã thÓ xem lμ së thÝch vèn cã cña nhiÒu ng−êi vμ cÇn ®−îc khÝch lÖ. §Ó khÝch lÖ lßng mong muèn ®ã cÇn cã mét th¸i ®é cÇu thÞ, mét sù d©n chñ thùc sù. b) C¸c b−íc triÓn khai c«ng viÖc: - M« t¶; - T×m ph−¬ng ¸n gi¶i quyÕt; - Thùc hiÖn; 30 - KiÓm tra vμ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶; - §iÒu chØnh. c) Thñ tôc triÓn khai: - Yªu cÇu: §¬n gi¶n, râ rμng, khoa häc. - C¸c lo¹i thñ tôc: + Thñ tôc quan hÖ; + Thñ tôc giÊy tê; + Thñ tôc chuyªn m«n, v.v.. 3. TiÕn hμnh kiÓm tra c¸c ho¹t ®éng cña c«ng së: KiÓm tra lμ c«ng viÖc th−êng xuyªn cña ng−êi l·nh ®¹o, qu¶n lý. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh ®iÒu hμnh ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan, cã khi ph¶i ¸p dông viÖc kiÓm tra toμn diÖn mang tÝnh chiÕn l−îc, nh−ng còng cã khi chØ ¸p dông biÖn ph¸p kiÓm tra th«ng th−êng mang tÝnh chiÕn thuËt. KiÓm tra th«ng th−êng lμ nh»m so s¸nh, xem xÐt qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô cô thÓ theo kÕ ho¹ch, tiÕn ®é gi¶i quyÕt c«ng viÖc trong thùc tÕ ®Ó ®iÒu chØnh c¸ch tiÕn hμnh c«ng viÖc. §©y lμ nhiÖm vô th−êng xuyªn cña c¸n bé l·nh ®¹o, qu¶n lý. Cã ng−êi gäi viÖc kiÓm tra kiÓu nμy lμ kiÓm tra, kiÓm so¸t mang tÝnh phßng ngõa, hiÖu chØnh. C¸c néi dung kiÓm tra bao gåm: a) Néi dung kiÓm tra: - KiÓm tra viÖc sö dông, bè trÝ nh©n lùc; 31 - KiÓm tra viÖc sö dông ng©n s¸ch; - KiÓm tra viÖc sö dông c¸c ph−¬ng tiÖn lμm viÖc cña c¬ quan c«ng së; - KiÓm tra qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt c«ng viÖc theo môc tiªu, kÕ ho¹ch ®· ®−îc th«ng qua. b) C¸c b−íc cña quy tr×nh kiÓm tra: Quy tr×nh kiÓm tra th−êng cã bèn b−íc: B−íc 1: LËp ra tiªu chuÈn; B−íc 2: §¸nh gi¸ kÕt qu¶; B−íc 3: §¸nh gi¸ hiÖu qu¶; B−íc 4: Xö lý, ®iÒu chØnh c¸c sai lÖch (nÕu cã). Trong khi thùc hiÖn quy tr×nh kiÓm tra, ®Ó tiÕn tíi lËp ®−îc nh÷ng tiªu chuÈn thÝch hîp, cÇn x¸c ®Þnh ®−îc c¸c hÖ thèng cÇn thiÕt. VÝ dô, hÖ thèng kiÓm tra qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c thñ tôc hμnh chÝnh, kiÓm tra viÖc sö dông tμi s¶n c«ng, kiÓm tra thêi gian lμm viÖc, v.v.. Khi x©y dùng c¸c tiªu chuÈn kiÓm tra cÇn chó ý c¶ hai mÆt ®Þnh tÝnh vμ ®Þnh l−îng cña chóng. KÕt qu¶ kiÓm tra sÏ cho phÐp c¸c nhμ l·nh ®¹o, qu¶n lý ®¸nh gi¸ vÒ mÆt h×nh thøc, vÒ møc ®é hiÖu qu¶, nguyªn nh©n thμnh c«ng vμ sai lÖch cña c«ng viÖc vμ ®−a ra biÖn ph¸p lo¹i bá nh÷ng sai lÖch ®ã. Cã thÓ ¸p dông nhiÒu ph−¬ng thøc kh¸c nhau ®Ó tiÕn hμnh kiÓm tra c«ng viÖc trong ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan, c«ng së. C¸c ph−¬ng thøc th−êng gÆp trong thùc tÕ lμ: 32 - KiÓm tra qua viÖc xem xÐt kÕ ho¹ch vμ phª duyÖt kÕ ho¹ch; - KiÓm tra qua viÖc ®¸nh gi¸ c¸c ®Þnh møc; - KiÓm tra qua b¸o c¸o cña c¸c ®¬n vÞ; - KiÓm tra trùc tiÕp kÕt qu¶ vμ chÊt l−îng c«ng viÖc ®−îc hoμn thμnh. C¸c ph−¬ng ph¸p kiÓm tra, kiÓm so¸t cÇn ®−îc ¸p dông mét c¸ch linh ho¹t. KiÓm tra, kiÓm so¸t ph¶i g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh ®iÒu hμnh c«ng viÖc. Kh«ng nªn l¬i láng nh−ng còng kh«ng nªn cøng nh¾c trong qu¸ tr×nh nμy. L¬i láng kiÓm tra sÏ dÉn ®Õn sù bu«ng láng kû c−¬ng trong ®iÒu hμnh, nh−ng nÕu qu¸ m¸y mãc sÏ cã thÓ lμm gi¶m mäi kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña c¸n bé cÊp d−íi. KÕt qu¶ cña viÖc kiÓm tra, kiÓm so¸t lμ ph¶i thóc ®Èy ®−îc c«ng viÖc, ®éng viªn c¸n bé lμm viÖc tù gi¸c h¬n, v× môc tiªu chung, g¾n bã víi c«ng viÖc h¬n. II. Kü N¨NG HUY ®éNG sù THAM GIA CñA NG−êI D©N trong chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo ë c¬ së C©u hái 5. §Ó ph¸t huy ®−îc vai trß cña ng−êi d©n ë c¬ së, l·nh ®¹o chÝnh quyÒn cÊp x· ph¶i hiÓu vμ thùc hiÖn nh÷ng ho¹t ®éng g×? Tr¶ lêi: Nh»m ph¸t huy ®−îc vai trß cña ng−êi d©n ë c¬ së, l·nh ®¹o chÝnh quyÒn cÊp x· ph¶i hiÓu vμ thùc hiÖn nh÷ng ho¹t ®éng sau: 33 1. ChÝnh quyÒn x· lμ ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp tæ chøc cho nh©n d©n thùc hiÖn ®−êng lèi, chñ tr−¬ng cña §¶ng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña Nhμ n−íc, tr−íc hÕt c¸n bé, c«ng chøc x· ph¶i nhËn thøc ®óng vÒ viÖc thùc hiÖn d©n chñ ë c¬ së lμ nÒn t¶ng ®Ó ph¸t huy vai trß cña ng−êi d©n. Thùc chÊt lμ ph¸t huy vai trß, søc m¹nh vμ nguån lùc to lín ë trong d©n, kh¬i dËy ®−îc ý thøc tr¸ch nhiÖm cña ng−êi d©n, b¶o vÖ quyÒn vμ nghÜa vô cho d©n vμ ng−êi d©n ®−îc tham gia, ®−îc lμm chñ thùc sù, cô thÓ lμ: - ViÖc x©y dùng vμ thùc hiÖn d©n chñ ë c¬ së ®· t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó nh©n d©n tham gia tÝch cùc h¬n vμo viÖc gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng vμ n©ng cao chÊt l−îng, hiÖu qu¶ cña viÖc gi¸m s¸t nμy. - Søc m¹nh tiÒm Èn, lín lao trong d©n ®· t¹o ra nh÷ng c«ng tr×nh t¹i ®Þa ph−¬ng do nh©n d©n ®ãng gãp ngμy cμng t¨ng. §Æc biÖt, mèi quan hÖ gi÷a d©n chñ trùc tiÕp vμ c¬ chÕ d©n chñ ®¹i diÖn ngμy cμng chÆt chÏ, ho¹t ®éng cña Héi ®ång nh©n d©n ®−îc ®æi míi, chÊt l−îng, hiÖu qu¶ t¨ng. ViÖc c«ng khai cho d©n biÕt c¸c ho¹t ®éng nh− lÞch c«ng t¸c h»ng tuÇn cña ñy ban nh©n d©n, lÞch tiÕp d©n h»ng tuÇn, th¸ng; c«ng khai thu chi ng©n s¸ch vμ c¸c kho¶n ®ãng gãp cña d©n, c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n, c«ng khai c¸c hå s¬, thñ tôc hμnh chÝnh, thêi h¹n gi¶i quyÕt c¸c lo¹i c«ng viÖc; c«ng 34 khai néi dung, ch−¬ng tr×nh c¸c kú häp Héi ®ång nh©n d©n ®· t¹o c¬ së cho ng−êi d©n tham gia kiÓm tra, gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña c¬ quan c«ng quyÒn, mÆt kh¸c ng−êi d©n ®−îc chñ ®éng ®ãng gãp ý kiÕn vÒ c¸c vÊn ®Ò quan träng ë ®Þa ph−¬ng. - Vai trß cña ng−êi d©n ®−îc quan t©m, chó träng, quyÒn vμ nghÜa vô cña ng−êi d©n ®−îc ph¸t huy ®· lμm thay ®æi ph−¬ng thøc lμm viÖc cña chÝnh quyÒn c¬ së tõ kiÓu hμnh chÝnh, mÖnh lÖnh, ¸p ®Æt, sang më réng vμ ph¸t huy d©n chñ, c«ng khai; gi¶m phiÒn hμ, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nh©n d©n, víi quy chÕ d©n chñ c¬ së, ph−¬ng thøc, lÒ lèi lμm viÖc cña c¸c c¬ quan hμnh chÝnh vμ c¸n bé, c«ng chøc ®−îc ®æi míi theo h−íng gÇn d©n, s¸t d©n, t«n träng d©n. Do vËy, nh©n d©n còng tÝch cùc tham gia nh÷ng s¸ng kiÕn tèt gãp phÇn n©ng cao hiÖu lùc, hiÖu qu¶ qu¶n lý nhμ n−íc ë ®Þa ph−¬ng vμ ph¸t triÓn céng ®ång lμng x· lμnh m¹nh vμ æn ®Þnh. - D©n chñ g¾n víi c¶i c¸ch hμnh chÝnh ë n−íc ta trong thêi gian qua ®· thu ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ to lín, gãp phÇn quan träng vμo c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n−íc. Cã ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ ®ã lμ do chóng ta biÕt t¨ng c−êng sù tham gia cña nh©n d©n vμo qu¶n lý nhμ n−íc. Do vËy, ®· ph¸t huy ®−îc søc m¹nh to lín cña nh©n d©n, thu hót nh©n d©n tham gia qu¶n lý nhμ n−íc vμ ph¸t triÓn céng ®ång. 35 2. §Ó ph¸t huy ®−îc søc m¹nh to lín cña nh©n d©n ®ßi hái chÝnh quyÒn cÊp x· ph¶i thùc hiÖn nh÷ng ho¹t ®éng cÇn thiÕt sau: Thø nhÊt: ChÝnh quyÒn x· ph¶i nhËn thøc ®−îc ®Çy ®ñ tr¸ch nhiÖm cña m×nh trong ph¸t huy d©n chñ ë x·; cã c¸c biÖn ph¸p tÝch cùc ph¸t huy quyÒn lμm chñ cña nh©n d©n víi tinh thÇn “d©n lμ gèc”; b»ng mäi biÖn ph¸p, h×nh thøc tuyªn truyÒn s©u réng, lμm cho mäi ng−êi hiÓu ®Çy ®ñ néi dung, yªu cÇu cña Ph¸p lÖnh thùc hiÖn d©n chñ ë x·, ph−êng, thÞ trÊn. §Æc biÖt, trong ®iÒu kiÖn th«ng tin ë nhiÒu x· cßn h¹n chÕ, th× c¸c biÖn ph¸p tuyªn truyÒn ph¶i thiÕt thùc, ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu mang tÝnh trùc quan sinh ®éng; cã sù khuyÕn khÝch hμnh ®éng tÝch cùc cña nh©n d©n tháa ®¸ng. Thø hai: ChÝnh quyÒn x· ph¶i thÓ hiÖn tr¸ch nhiÖm cña m×nh b»ng nh÷ng ho¹t ®éng thiÕt thùc, cô thÓ, s¸ng t¹o theo ®óng yªu cÇu cña Ph¸p lÖnh thùc hiÖn d©n chñ ë x·, ph−êng, thÞ trÊn: §èi víi nh÷ng néi dung d©n cÇn biÕt ë ®Þa ph−¬ng, Héi ®ång nh©n d©n, ñy ban nh©n d©n cÊp x· cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi ñy ban MÆt trËn Tæ quèc, c¸c ®oμn thÓ ë x·, víi c¸c tr−ëng th«n, b¶n, cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin b»ng v¨n b¶n, ®−îc niªm yÕt c«ng khai t¹i trô së ñy ban nh©n d©n cÊp x·, vμ c¸c trung t©m d©n c−, v¨n hãa n¬i nh©n d©n th−êng xuyªn tô héi; th«ng qua hÖ thèng truyÒn thanh cña x·, th«n, b¶n vμ tæ chøc 36 c¸c buæi tuyªn truyÒn trùc tiÕp t¹i c¸c th«n, b¶n; th«ng qua tiÕp xóc cö tri cña ®¹i biÓu Héi ®ång nh©n d©n, c¸c kú häp cña Héi ®ång nh©n d©n, ñy ban MÆt trËn Tæ quèc cÊp x·, c¸c héi, cuéc häp cña th«n, b¶n vμ c¸c cuéc häp s¬ kÕt, tæng kÕt ho¹t ®éng s¸u th¸ng, mét n¨m cña Héi ®ång nh©n d©n, ñy ban nh©n d©n cÊp x·. §èi víi nh÷ng viÖc do nh©n d©n quyÕt ®Þnh trùc tiÕp th× d−íi sù l·nh ®¹o cña cÊp uû §¶ng, ñy ban nh©n d©n cÊp x· tiÕn hμnh x©y dùng ph−¬ng ¸n, kÕ ho¹ch, ch−¬ng tr×nh, sau ®ã phèi hîp víi ñy ban MÆt trËn Tæ quèc cÊp x· chØ ®¹o tæ chøc cho nh©n d©n bμn, quyÕt ®Þnh b»ng mét trong c¸c h×nh thøc: - Häp nh©n d©n ë tõng th«n, b¶n ®Ó nh©n d©n th¶o luËn c«ng khai, sau ®ã tiÕn hμnh biÓu quyÕt c«ng khai hay bá phiÕu kÝn, lËp thμnh biªn b¶n göi vÒ ñy ban nh©n d©n cÊp x·; häp c¸c chñ hé ®Ó bμn vμ biÓu quyÕt. - Trong tr−êng hîp kh«ng tæ chøc häp ®−îc th× ph¸t phiÕu lÊy ý kiÕn cña c¸c hé gia ®×nh. C¸c vÊn ®Ò do d©n quyÕt ®Þnh ®−îc th«ng qua khi ®a sè nh©n d©n bá phiÕu t¸n thμnh. - Nh÷ng ch−¬ng tr×nh, dù ¸n ®−îc nh©n d©n quyÕt ®Þnh sÏ do ñy ban nh©n d©n cÊp x· tæ chøc thùc hiÖn cã sù gi¸m s¸t, kiÓm tra cña Ban Thanh tra nh©n d©n x· hoÆc Ban Gi¸m s¸t c«ng tr×nh do d©n cö. Tr−êng hîp c¸c quyÕt ®Þnh ®ã kh«ng phï hîp luËt ph¸p vμ c¸c quy ®Þnh cña chÝnh quyÒn 37 ®Þa ph−¬ng th× ñy ban nh©n d©n cÊp x· ®Ò nghÞ lªn ñy ban nh©n d©n huyÖn xem xÐt quyÕt ®Þnh. §èi víi nh÷ng viÖc nh©n d©n gi¸m s¸t kiÓm tra viÖc thùc hiÖn th× ñy ban nh©n d©n cã tr¸ch nhiÖm mêi ®¹i diÖn c¸c tæ chøc ®oμn thÓ vμ ®¹i diÖn nh©n d©n tham dù c¸c kú häp cña Héi ®ång nh©n d©n; b¶o ®¶m ®Ó ñy ban MÆt trËn Tæ quèc cïng víi c¸c tæ chøc ®oμn thÓ nh©n d©n tiÕn hμnh kiÓm tra, gi¸m s¸t, ®ång thêi th«ng qua Ban Thanh tra nh©n d©n. ChÝnh quyÒn x· t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó nh©n d©n gi¸m s¸t ho¹t ®éng vμ t− c¸ch ®¹i biÓu Héi ®ång nh©n d©n, c¸c thμnh viªn ñy ban nh©n d©n. Trong tr−êng hîp ph¸t hiÖn cã c¸c hμnh vi vi ph¹m ph¸p luËt, tham nhòng, x©m ph¹m quyÒn lμm chñ cña nh©n d©n trªn c¬ së nh÷ng kiÕn nghÞ, khiÕu n¹i, tè c¸o cña nh©n d©n, ñy ban nh©n d©n cÊp x· trong ph¹m vi thÈm quyÒn, ph¶i gi¶i quyÕt kÞp thêi, theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt, kh«ng cã bÊt kú h¹n chÕ nμo. Thø ba: §Ó b¶o ®¶m thùc hiÖn tèt c«ng t¸c tù qu¶n ë céng ®ång d©n c−, chÝnh quyÒn cÊp x· cÇn tËp trung x©y dùng ®éi ngò tr−ëng th«n, b¶n cã uy tÝn, kinh nghiÖm, n¨ng lùc, tr×nh ®é, cã kh¶ n¨ng tËp hîp ®−îc nh©n d©n trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò thuéc ph¹m vi céng ®ång d©n c−. Hä chÝnh lμ c¸nh tay ®¾c lùc, nèi dμi cña chÝnh quyÒn cÊp x· trong viÖc thi hμnh Ph¸p lÖnh thùc hiÖn d©n chñ ë x·, ph−êng, thÞ trÊn. 38 C©u hái 6. §Ó thùc hiÖn tèt viÖc xãa ®ãi, gi¶m nghÌo vμ x©y dùng n«ng th«n míi theo h−íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, ®ßi hái chÝnh quyÒn cÊp x· ph¶i x¸c ®Þnh môc tiªu g× vμ tæ chøc thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô g×? Tr¶ lêi: Xãa ®ãi, gi¶m nghÌo lμ mét trong nh÷ng chñ tr−¬ng, quyÕt s¸ch lín cña §¶ng vμ Nhμ n−íc ta. §¹i héi §¶ng toμn quèc lÇn thø XI khi ®Ò cËp chÝnh s¸ch b¶o ®¶m an sinh x· héi ®· chØ râ: “...TËp trung triÓn khai cã hiÖu qu¶ c¸c ch−¬ng tr×nh xãa ®ãi, gi¶m nghÌo ë vïng s©u, vïng xa, vïng ®Æc biÖt khã kh¨n. §a d¹ng hãa c¸c nguån lùc vμ ph−¬ng thøc xãa ®ãi, gi¶m nghÌo g¾n víi ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, n«ng th«n, ph¸t triÓn gi¸o dôc, d¹y nghÒ vμ gi¶i quyÕt viÖc lμm ®Ó xãa ®ãi, gi¶m nghÌo bÒn v÷ng; t¹o ®iÒu kiÖn vμ khuyÕn khÝch ng−êi ®· tho¸t nghÌo v−¬n lªn lμm giμu vμ gióp ®ì ng−êi kh¸c tho¸t nghÌo”1. Ch−¬ng tr×nh quèc gia vÒ xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo ®· thu hót sù tham gia cña nhiÒu c¬ quan, ®Þa ph−¬ng, c¸c tÇng líp x· héi, kÓ c¶ mét sè tæ chøc quèc tÕ vμ trªn thùc tÕ ch−¬ng tr×nh ®· ®¹t ®−îc nhiÒu thμnh tùu ®¸ng kÓ, ®· gãp phÇn mang l¹i nh÷ng thay ®æi râ nÐt vÒ nhËn thøc, vÒ tËp qu¸n, cung c¸ch lμm còng nh− ®êi sèng cña ng−êi nghÌo _________ 1. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam: V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toμn quèc lÇn thø XI, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt, Hμ Néi, 2011, tr. 229. 39 vμ c¶ céng ®ång d©n c− n«ng th«n. ViÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph−¬ng lμ nhiÖm vô quan träng, hμng ®Çu cña c¸c ñy ban nh©n d©n cÊp x·. Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· víi sù tham m−u cña c¸c c«ng chøc chuyªn tr¸ch cã nh÷ng nhiÖm vô vμ quyÒn h¹n trong lÜnh vùc thùc hiÖn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. a) ChÝnh quyÒn cÊp x· ph¶i x¸c ®Þnh môc tiªu lμ: - ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ trªn c¬ së khai th¸c vμ sö dông hîp lý c¸c nguån lùc cña ®Þa ph−¬ng ®Ó gãp phÇn n©ng cao, c¶i thiÖn cuéc sèng cña ng−êi d©n ®Þa ph−¬ng. Tõ ®ã, t¹o ra ý thøc tù chñ, ý chÝ v−¬n lªn cña ng−êi d©n trong cuéc chiÕn chèng l¹i ®ãi nghÌo. - Thu nhËp ng−êi d©n ®−îc n©ng cao sÏ t¹o ®éng lùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn c¸c lÜnh vùc kh¸c nh− v¨n ho¸, y tÕ, gi¸o dôc, x· héi trong x·. Kinh tÕ ph¸t triÓn, ng©n s¸ch x· cã thªm nguån thu, c¸c phóc lîi x· héi cho ng−êi d©n sÏ ®−îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ. §iÖn, ®−êng, tr−êng häc, tr¹m y tÕ, nhμ v¨n hãa sÏ ®−îc x©y dùng. - §èi víi c¸c x· miÒn nói, ®Æc biÖt lμ c¸c vïng biªn giíi, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xãa ®ãi, gi¶m nghÌo cßn cã mét môc tiªu kh¸c lμ æn ®Þnh chÝnh trÞ, b¶o ®¶m an ninh quèc phßng. Một khi phóc lîi x· héi cña ng−êi d©n ®−îc n©ng cao, c¸c phÇn tö chèng ph¸ c¸ch m¹ng sÏ kh«ng cßn c¬ héi ®Ó l«i kÐo ng−êi d©n ë c¸c vïng biªn giíi. Du canh, du c− ®−îc gi¶m thiÓu, tiÕn tíi xãa bá hoμn toμn, ngoμi môc tiªu kinh tÕ còng gãp phÇn æn ®Þnh an ninh, trËt tù x· héi ë c¸c x· nμy. C¸c ho¹t ®éng 40 v−ît biªn ®Ó bu«n lËu cña ng−êi d©n còng sÏ gi¶m bít do s¶n xuÊt t¹i chç cã thÓ n©ng cao thu nhËp vμ lμm giμu; do vËy an ninh quèc phßng sÏ ®−îc cñng cè. - ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xãa ®ãi, gi¶m nghÌo ë c¸c x· miÒn nói cßn nh»m thu hÑp kho¶ng c¸ch gi÷a n«ng th«n vμ thμnh thÞ, gi÷a x· miÒn nói vμ x· ®ång b»ng, gãp phÇn gi¶m bít sù ph©n ho¸ giμu nghÌo vμ ph¸t triÓn chªnh lÖch gi÷a c¸c vïng, miÒn ë n−íc ta. - H»ng n¨m hoÆc trong mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh, ñy ban nh©n d©n cÊp x· sÏ nhËn ®−îc kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi do Héi ®ång nh©n d©n cïng cÊp vμ ñy ban nh©n d©n cÊp trªn giao phã. Trong ®ã, thùc hiÖn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xãa ®ãi, gi¶m nghÌo lμ mét c«ng viÖc quan träng nh»m hoμn thμnh kÕ ho¹ch Êy. Trªn c¬ së c¸c môc tiªu ®· ®Æt ra cho viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ë x·, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xãa ®ãi, gi¶m nghÌo nh»m thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô nhÊt ®Þnh. b) X¸c ®Þnh nhiÖm vô chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo cña Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x·: Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· cÇn ph¶i chØ ®¹o qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xãa ®ãi, gi¶m nghÌo ë ®Þa ph−¬ng m×nh víi nh÷ng nhiÖm vô sau: 41 - Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· cÇn chØ ®¹o c¸c c«ng chøc chuyªn m«n kh¶o s¸t tiÒm n¨ng cña ®Þa ph−¬ng m×nh. TiÒm n¨ng ë ®©y ®−îc hiÓu lμ nh÷ng nguån lùc (tμi nguyªn thiªn nhiªn, con ng−êi...) ch−a ®−îc khai th¸c vμ cã thÓ ®−a vμo khai th¸c ®Ó phôc vô lîi Ých cña ®Þa ph−¬ng. N¾m v÷ng tiÒm n¨ng cña ®Þa ph−¬ng lμ mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng ®Ó ñy ban nh©n d©n cÊp x· ®Ò ra kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ë ®Þa ph−¬ng m×nh, trong ®ã cã kÕ ho¹ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xãa ®ãi, gi¶m nghÌo. - Trªn c¬ së kÕt qu¶ kh¶o s¸t tiÒm n¨ng, Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· cã thÓ chØ ®¹o c«ng chøc V¨n phßng - Thèng kª kÕt hîp víi c«ng chøc Tμi chÝnh - KÕ to¸n, c¸c hîp t¸c x· ë ®Þa ph−¬ng x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn tõng ngμnh, lÜnh vùc. ViÖc lËp kÕ ho¹ch, tøc lμ chØ ra c¸i g× ph¶i lμm vμ lμm nh− thÕ nμo. §Ó cã kÕ ho¹ch tèt cho tõng ngμnh kinh tÕ, bªn c¹nh viÖc n¾m v÷ng c¸c môc tiªu cña chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, xãa ®ãi, gi¶m nghÌo vμ tiÒm n¨ng cña ®Þa ph−¬ng m×nh, c¸c c¸n bé lËp kÕ ho¹ch cÇn ph¶i biÕt sö dông c¸c c«ng cô ph©n tÝch vμ dù b¸o kinh tÕ - x· héi. Cã thÓ kh¸i qu¸t nh÷ng b−íc chñ yÕu cña qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch nh− sau: + Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn sù tån t¹i, vËn ®éng vμ ph¸t triÓn cña c¸c ngμnh, lÜnh vùc kinh tÕ ë ®Þa ph−¬ng m×nh. Trªn c¬ së ®ã, x¸c ®Þnh nh÷ng xu thÕ vËn ®éng, ph¸t 42 triÓn cña tõng ngμnh. Ch¼ng h¹n nh−, ®èi víi ngμnh N«ng nghiÖp th× ®ã lμ thÞ tr−êng tiªu thô n«ng s¶n, tr×nh ®é kü thuËt cña bμ con n«ng d©n, c©y vμ con gièng thÕ nμo, ph©n bãn ra sao, v.v.. + Nªu kh¸i qu¸t nh÷ng h−íng vËn ®éng vμ ph¸t triÓn cña c¸c ngμnh kinh tÕ trong qu¸ khø vμ hiÖn t¹i. Ch¼ng h¹n nh− tõ tr−íc ®Õn nay, ngμnh N«ng nghiÖp trång lóa còng nh− c¸c ngμnh nghÒ kh¸c cña ®Þa ph−¬ng ®· cã lÞch sö ph¸t triÓn nh− thÕ nμo, nh÷ng giai ®o¹n nμo lμ ph¸t triÓn nhÊt, nh÷ng giai ®o¹n nμo lμ khã kh¨n. LiÖu s¾p ®Õn cã thÓ cho ngμnh trång lóa ph¸t triÓn lªn mét quy m« míi lμ kinh tÕ trang tr¹i thay v× c¸c ®ång ruéng nhá bÐ nh− hiÖn nay ®−îc kh«ng, v.v.. + Dù kiÕn (tøc lμ dù b¸o, dù ®o¸n) mét sè nh©n tè t¸c ®éng míi sÏ xuÊt hiÖn trong t−¬ng lai c¶ vÒ c−êng ®é, ph¹m vi, quy m« vμ thêi gian, ®Þa ®iÓm xuÊt hiÖn. LÊy vÝ dô nh− viÖc xuÊt hiÖn mét gièng vËt nu«i míi, nh− bß thÞt ch¼ng h¹n. C¸c x· b¹n ®· nu«i thμnh c«ng gièng bß nμy. Nh©n tè nμy sÏ t¸c ®éng nh− thÕ nμo ®Õn t©m lý bμ con x· m×nh? LiÖu x· m×nh cã tiÕn hμnh chuyÓn viÖc ®ang nu«i bß lÊy s÷a sang bß thÞt ®−îc nh− x· b¹n kh«ng, v.v.. + Lùa chän hÖ thèng môc tiªu (c¸c chØ tiªu) cho sù tån t¹i, ph¸t triÓn cña tõng ngμnh trong t−¬ng lai. + X©y dùng c¸c biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu trªn. 43 + Phª duyÖt kÕ ho¹ch (do Héi ®ång nh©n d©n cïng cÊp vμ ñy ban nh©n d©n cÊp trªn thùc hiÖn). + Tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch. Trong giai ®o¹n tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®· ®−îc phª duyÖt nμy, Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· cã thÓ chØ ®¹o c«ng chøc v¨n ho¸ - x· héi tæ chøc tuyªn truyÒn, gióp bμ con hiÓu ®−îc nh÷ng môc tiªu cña kÕ ho¹ch vμ vËn ®éng hä cïng thùc hiÖn. Ch¼ng h¹n nh− ñy ban nh©n d©n cÊp x· cã kÕ ho¹ch dån ®iÒn ®æi thöa, tÝch tô ®Êt ®ai trong n«ng nghiÖp ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i, t¨ng n¨ng suÊt trong n«ng nghiÖp vμ chuyÓn mét phÇn lao ®éng d«i d− trong n«ng nghiÖp sang lμm trång trät, ch¨n nu«i. Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· cïng víi c«ng chøc v¨n ho¸ - x· héi cÇn ph¶i lμm cho ng−êi d©n hiÓu ®−îc kinh tÕ trang tr¹i lμ g×, lîi Ých cña nã ra sao, nh÷ng hé gia ®×nh kh«ng thÝch hîp lμm kinh tÕ trang tr¹i vÉn cã c¬ héi ph¸t triÓn thu nhËp cña m×nh do nh÷ng ngμnh nghÒ kh¸c mang l¹i, v.v.. Nh− vËy, tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch lμ mét kh©u rÊt quan träng cña nhiÖm vô nμy mμ Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· cÇn l−u ý ®Ó hoμn thμnh kÕ ho¹ch ®Æt ra. + Cã thÓ tiÕn hμnh ph©n tÝch, dù b¸o c¸c nh©n tè míi xuÊt hiÖn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ó ®iÒu chØnh, söa ®æi, bæ sung kÕ ho¹ch (nÕu cÇn). + §¸nh gi¸ viÖc hoμn thμnh (kh«ng hoμn thμnh) kÕ ho¹ch. Trªn c¬ së ®ã v¹ch ra kÕ ho¹ch míi. 44 - NhiÖm vô tiÕp theo cña lãnh đạo ñy ban nh©n d©n cÊp x· lμ cÇn hç trî kiÕn thøc khoa häc, kü thuËt, gièng c©y trång, vËt nu«i cho c¸c hé gia ®×nh trong ®Þa bμn. ThËt vËy, ®Ó hoμn thμnh môc tiªu cña chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xãa ®ãi, gi¶m nghÌo ë ®Þa ph−¬ng, viÖc trang bÞ cho nh©n d©n nh÷ng kiÕn thøc khoa häc, kü thuËt míi lμ rÊt quan träng. - ñy ban nh©n d©n cÊp x· cÇn x©y dùng mét sè c¬ së kinh tÕ cña x· ®Ó thùc hiÖn thÝ ®iÓm nh÷ng m« h×nh kinh tÕ míi. NhiÖm vô nμy cã thÓ ®−îc giao cho c¸c hîp t¸c x·. Hîp t¸c x· sÏ tiÕn hμnh nu«i thÝ ®iÓm gièng vËt nu«i míi, ¸p dông nh÷ng tiÕn bé cña khoa häc, kü thuËt vμ nh÷ng ng−êi d©n tham gia qu¸ tr×nh nμy sÏ ®−îc båi d−ìng kiÕn thøc nu«i trång míi. Sau khi m« h×nh thÝ ®iÓm nμy thμnh c«ng, x· tæng kÕt rót ra nh÷ng kinh nghiÖm ®Ó nh©n réng m« h×nh nμy tèt h¬n. - §Ó thùc hiÖn thμnh c«ng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xãa ®ãi, gi¶m nghÌo, ñy ban nh©n d©n cÊp x· còng cÇn chó ý ®Õn viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng (®iÖn, ®−êng, tr−êng, tr¹m) phôc vô cho s¶n xuÊt vμ ®êi sèng nh©n d©n. NÕu tμi chÝnh x· ch−a thÓ ®¸p øng ®−îc th× cã thÓ xin ng©n s¸ch tõ cÊp trªn vμ tæ chøc ®Êu thÇu x©y dùng c¸c c«ng tr×nh ®ã ®Ó huy ®éng mäi nguån lùc tõ nh©n d©n, nh−ng dï b»ng c¸ch nμo th× còng ph¶i thùc hiÖn nghiªm tóc, kh«ng ®−îc tham nhòng, bßn rót trong x©y dùng c¬ b¶n ë ®Þa ph−¬ng. 45 - KhuyÕn khÝch c¸c thμnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn, kinh tÕ hîp t¸c x· gi÷ vai trß chñ ®¹o, t¹o ®éng lùc thóc ®Èy c¸c thμnh phÇn kinh tÕ kh¸c. - T¹o m«i tr−êng thuËn lîi, b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thμnh phÇn kinh tÕ, hé kinh doanh trong ®Þa bμn x·. - KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c ngμnh nghÒ truyÒn thèng, t¨ng tû träng c¸c ngμnh nghÒ ®em l¹i thu nhËp cao cho ng−êi lao ®éng. c) X¸c ®Þnh h−íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo cña x·: §Ó ®Þnh h−íng cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña x·, trong ®ã cã ®Þnh h−íng cho viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ x·, ñy ban nh©n d©n cÊp x· cÇn c¨n cø vμo ®iÒu kiÖn thùc tÕ còng nh− kh¶ n¨ng ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Þa ph−¬ng m×nh trong t−¬ng lai nh»m lùa chän h−íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ thÝch hîp. - C¨n cø vμo t×nh h×nh thùc tÕ t¹i ®Þa ph−¬ng m×nh, mçi x· sÏ tù chän cho m×nh h−íng ®i phï hîp nh»m thùc hiÖn tèt nhÊt, cã hiÖu qu¶ nhÊt c¸c môc tiªu vμ nhiÖm vô chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®Þa ph−¬ng ®· ®Æt ra. - §Ó gióp viÖc lùa chän h−íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ x· ®−îc phï hîp, Chñ tÞch x· còng nh− c¸c c¸n bé qu¶n lý cÇn trang bÞ cho m×nh ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch vμ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc tÕ ®Þa ph−¬ng vÒ viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®−îc kh¸ch quan vμ chÝnh x¸c nhÊt. Trªn 46 c¬ së ph©n tÝch ®ã, ñy ban nh©n d©n cÊp x· sÏ ®Þnh h−íng cho viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®Þa ph−¬ng. C©u hái 7. Kü n¨ng x©y dùng kÕ ho¹ch vμ huy ®éng nguån lùc cã sù tham gia cña ng−êi d©n trong chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo cña chÝnh quyÒn cÊp x· ®−îc thùc hiÖn nh− thÕ nμo? Tr¶ lêi: Kü n¨ng x©y dùng kÕ ho¹ch vμ huy ®éng nguån lùc trong chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xãa ®ãi, gi¶m nghÌo cña chÝnh quyÒn cÊp x· ®−îc thùc hiÖn nh− sau: 1. Quy tr×nh lËp kÕ ho¹ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xãa ®ãi, gi¶m nghÌo ë x·: B−íc 1: §¸nh gi¸, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña x· trong nh÷ng n¨m qua. B−íc 2: X©y dùng kÕ ho¹ch: a) X¸c ®Þnh c¸c môc tiªu cña chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ x·: Trong lËp kÕ ho¹ch, viÖc x¸c ®Þnh môc tiªu lμ mét néi dung hÕt søc quan träng v× chØ khi nμo x¸c ®Þnh môc tiªu ®óng ®¾n th× chóng ta míi cã thÓ thùc hiÖn th¾ng lîi c¸c môc tiªu ®ã. ViÖc x¸c ®Þnh môc tiªu cña mçi mét kÕ ho¹ch ph¶i b¶o ®¶m c¸c yªu cÇu c¬ b¶n ®ã lμ: cô thÓ; cã thÓ ®o l−êng 47 ®−îc; cã kh¶ n¨ng ®¹t ®−îc; cã tÝnh thùc tÕ; khung thêi gian ®Ó hoμn thμnh môc tiªu. - TÝnh cô thÓ: CÇn tr¶ lêi ®−îc c¸c c©u hái (mang tÝnh gîi ý) ®Ó x¸c ®Þnh c¸c môc tiªu cô thÓ nh−: + Ai: Ai tham gia? + C¸i g×: Chóng ta muèn hoμn thμnh c¸i g×? + ë ®©u: X¸c ®Þnh râ rμng vÞ trÝ thùc hiÖn. + Khi nμo: ThiÕt lËp khu«n khæ thêi gian. + C¸i nμo: X¸c ®Þnh nh÷ng yªu cÇu vμ nh÷ng h¹n chÕ. + T¹i sao: Nh÷ng lý do cô thÓ, môc ®Ých hoÆc lîi Ých cña viÖc hoμn thμnh môc tiªu. - TÝnh ®o l−êng ®−îc: ThiÕt lËp hÖ thèng tiªu chÝ chÝnh x¸c ®Ó ®o l−êng sù tiÕn triÓn h−íng tíi ®¹t ®−îc tõng môc tiªu cô thÓ ®· ®Þnh. Khi ®o l−êng sù tiÕn triÓn, cÇn duy tr× ®óng h−íng, ®¹t tíi môc tiªu h»ng ngμy, vμ cÇn cã nh÷ng khen th−ëng cho nh÷ng thμnh tÝch ®· ®¹t ®−îc nh»m khÝch lÖ chóng ta tiÕp tôc nh÷ng nç lùc cÇn thiÕt nh»m ®¹t môc tiªu. §Ó x¸c ®Þnh môc tiªu cã thÓ ®o l−êng ®−îc, cÇn ®Æt ra nh÷ng c©u hái nh−: bao nhiªu? khi nμo môc tiªu hoμn thμnh? - TÝnh cã thÓ ®¹t ®−îc: ViÖc x¸c ®Þnh môc tiªu lμ ®iÒu quan träng nhÊt, vμ c«ng viÖc tiÕp theo lμ tÝnh to¸n c¸ch thøc 48 ®Ó ®¹t ®−îc môc tiªu. §Ó ®¹t môc tiªu, cÇn n¾m ch¾c th¸i ®é, kh¶ n¨ng, kü n¨ng, kh¶ n¨ng tμi chÝnh vμ cÇn nhËn ra tr−íc nh÷ng c¬ héi cã thÓ bÞ bá qua. - TÝnh thùc tÕ: §Ó cã tÝnh thùc tÕ, mét môc tiªu ph¶i thÓ hiÖn ®−îc tÝnh kh¸ch quan h−íng ®Õn c¸i mμ chóng ta sÏ vμ cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn. Mét môc tiªu cã thÓ võa cao, võa thùc tÕ; cÇn x¸c ®Þnh môc tiªu nªn cao ®Õn møc ®é nμo. Nh−ng ph¶i b¶o ®¶m r»ng mäi môc tiªu thÓ hiÖn ®−îc sù tiÕn triÓn ch¾c ch¾n. - Khung thêi gian: Mét môc tiªu ®−îc x¸c ®Þnh trong mét giai ®o¹n thêi gian râ rμng ®Ó hoμn thμnh. Th«ng th−êng, giai ®o¹n thêi gian lμ 1 tuÇn, 1 th¸ng, 3 th¸ng, 6 th¸ng hoÆc 1 n¨m. C¸c khung thêi gian nμy còng chÝnh lμ c¸c mèc thêi gian ®Ó chóng ta x¸c ®Þnh c¸c hμnh ®éng ®¸nh gi¸ møc ®é hoμn thμnh môc tiªu, còng nh− ®−a ra nh÷ng biÖn ph¸p ®iÒu chØnh kÞp thêi nh»m tèi thiÓu hãa nh÷ng sai lÖch. b) X¸c ®Þnh c¸c nhiÖm vô cÇn thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. c) X¸c ®Þnh c¸c nguån lùc (nguån nh©n lùc, nguån tμi chÝnh, nguån lùc kh¸c) ®Ó thùc hiÖn viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. d) X©y dùng kÕ ho¹ch cô thÓ: 49 X©y dùng vμ lùa chän c¸c môc tiªu tr−íc m¾t vμ l©u dμi, c¸c môc tiªu cô thÓ vμ môc tiªu tæng qu¸t, s¾p xÕp thø tù −u tiªn c¸c môc tiªu. Lªn kÕ ho¹ch thùc hiÖn nhiÖm vô cô thÓ cho tõng thêi kú, tõng giai ®o¹n nhÊt ®Þnh: chuyÓn ®æi ngμnh nghÒ g×? Thùc hiÖn ë ®©u? Khi nμo thùc hiÖn? Khèi l−îng bao nhiªu? Tr¸ch nhiÖm cña x·, th«n, ng−êi d©n nh− thÕ nμo? Ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm cña c¸c tæ chøc ®oμn thÓ ®èi víi tõng nhiÖm vô cô thÓ. TËn dông c¬ héi khi chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, cã sù hç trî g× tõ bªn ngoμi, tõ l·nh ®¹o cÊp trªn, tõ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch. B−íc 3: Dù th¶o kÕ ho¹ch, tr×nh l·nh ®¹o vμ cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt kÕ ho¹ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ x·. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lμm k×m h·m ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Þa ph−¬ng lμ do tr×nh ®é d©n trÝ cßn thÊp, ch−a ®ång ®Òu, lùc l−îng lao ®éng d− thõa nhiÒu nh−ng ch−a cã gi¶i ph¸p s¾p xÕp lao ®éng cho phï hîp, phong tôc tËp qu¸n cßn l¹c hËu, lμm ¶nh h−ëng ®Õn lùc l−îng tham gia lao ®éng s¶n xuÊt. Tõ t×nh h×nh thùc tÕ cña ®Þa ph−¬ng, ñy ban nh©n d©n vμ Héi ®ång nh©n d©n cÊp x· cã nh÷ng ®Þnh h−íng vμ c¸c gi¶i ph¸p chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ nh− sau: 50 - VÒ nh©n tè con ng−êi: + Chó träng vÒ tr×nh ®é d©n trÝ, tËp trung vμo c«ng t¸c gi¸o dôc v¨n ho¸ ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng mï ch÷, chó ý ®Õn chÊt l−îng gi¸o dôc; + §Çu t− tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô cho công chøc qu¶n lý nhμ n−íc, cã chÝnh s¸ch ®·i ngé phï hîp ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho sinh viªn tèt nghiÖp ®¹i häc cã nguyÖn väng trë vÒ ®Þa ph−¬ng c«ng t¸c; + Liªn hÖ, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ®μo t¹o c«ng nh©n kü thuËt lμnh nghÒ phôc vô viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ hμng ho¸ t¹i ®Þa ph−¬ng. - VÒ c¬ së vËt chÊt vμ kiÕn tróc h¹ tÇng: + TËp trung ph¸t triÓn vμ x©y dùng ®−êng giao th«ng liªn th«n, xãm, x· t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc trao ®æi, giao l−u v¨n ho¸ cña c¸c x· trong huyÖn. X©y dùng hÖ thèng tr−êng häc ®¹t chuÈn quèc gia; + ChuÈn ho¸ ®Ó n©ng cao chÊt l−îng ®−êng ®iÖn d©n dông phôc vô sinh ho¹t cho 100% hé gia ®×nh sinh sèng t¹i ®Þa ph−¬ng. N©ng cao chÊt l−îng, hiÖu qu¶ cho viÖc sö dông ®iÖn kinh doanh - s¶n xuÊt; + ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n theo h−íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, gi¶m dÇn tû träng n«ng nghiÖp, t¨ng dÇn tû träng thñ c«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp chÕ biÕn vμ dÞch vô cã ý nghÜa lín trong viÖc gi¶i quyÕt viÖc 51 lμm, n©ng cao møc thu nhËp cho d©n c− n«ng th«n. Ph¸ ®éc canh trong n«ng nghiÖp, ®a d¹ng ho¸ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, h×nh thμnh c¸c vïng chuyªn canh ®¸p øng nhu cÇu nguyªn liÖu cho viÖc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp; + Ph¸t triÓn kinh tÕ hμng ho¸ nhiÒu thμnh phÇn, ®Èy m¹nh mét sè ngμnh c«ng nghiÖp cã lîi thÕ ë ®Þa ph−¬ng nh−: khai th¸c tμi nguyªn kho¸ng s¶n, s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, chÕ biÕn n«ng s¶n chó träng c¸c ngμnh kinh tÕ ®Þa ph−¬ng, v.v.. Qua ®Þnh h−íng vμ c¸c gi¶i ph¸p chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña x· ®· gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng cña nh©n d©n trong x·, ph¸t triÓn kinh tÕ x·. 2. X¸c ®Þnh ®èi t−îng trong chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo cña x·: Trªn c¬ së lý luËn vÒ c¬ cÊu kinh tÕ vμ thùc tiÔn ®· diÔn ra t¹i nhiÒu ®Þa ph−¬ng, ®èi t−îng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ gåm: - C¸c ngμnh, nhãm ngμnh trong toμn bé nÒn kinh tÕ cña ®Þa ph−¬ng (nhãm ngμnh c«ng nghiÖp vμ tiÓu thñ c«ng nghiÖp - x©y dùng c¬ b¶n, n«ng - l©m - ng− nghiÖp, dÞch vô th−¬ng m¹i). - ChuyÓn dÞch ngμnh trong néi bé nhãm ngμnh kinh tÕ. VÝ dô: nhãm ngμnh n«ng - l©m - ng− nghiÖp, thay ®æi tû träng cña n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, ng− nghiÖp. Trong n«ng nghiÖp tiÕp tôc cã sù chuyÓn dÞch gi÷a trång trät vμ ch¨n nu«i. 52 - T¨ng (gi¶m) tû träng cña c¸c thμnh phÇn kinh tÕ trong ®Þa bμn x·. §èi t−îng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña ®Þa ph−¬ng sÏ cã sù kh¸c nhau, c¨n cø vμo t×nh h×nh thùc tÕ ë mçi ®Þa ph−¬ng vμ ®Æc ®iÓm kinh tÕ, v¨n ho¸, chÝnh trÞ, x· héi, v¨n ho¸ truyÒn thèng, ®Æc ®iÓm d©n c− ë mçi ®Þa ph−¬ng ®ã. 3. Huy ®éng nguån lùc ®Ó chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo cña x·: a) Nguån lùc con ng−êi: Nguån lao ®éng lμ mét trong c¸c yÕu tè c¬ b¶n b¶o ®¶m cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ ë ®Þa ph−¬ng. ViÖc tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh chÝnh x¸c sè l−îng nguån lao ®éng ë ®Þa ph−¬ng (chia theo giíi tÝnh, ®é tuæi, tr×nh ®é häc vÊn, d©n téc, t«n gi¸o) sÏ gióp cho ñy ban nh©n d©n cÊp x· cã kÕ ho¹ch sö dông vμ ph¸t triÓn nguån lao ®éng. ViÖc nghiªn cøu t×nh h×nh sö dông nguån lao ®éng sÏ gióp cho ng−êi qu¶n lý ®iÒu chØnh vμ ®μo t¹o, ph©n bæ nguån lao ®éng ®−îc tèt h¬n cho c¸c ngμnh nghÒ kinh tÕ ë ®Þa ph−¬ng. §¸nh gi¸ chÝnh x¸c thùc tr¹ng nguån lao ®éng vμ sö dông nguån lao ®éng ®Þa ph−¬ng cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph−¬ng, ®Õn sù thμnh c«ng cña qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. TÝnh to¸n nguån lao ®éng vμ sö dông nguån lao ®éng, th−êng dïng mét sè chØ tiªu c¬ b¶n sau: 53 - Sè l−îng d©n sè vμ sè l−îng nguån lao ®éng. - C¬ cÊu d©n sè vμ nguån lao ®éng chia theo giíi tÝnh, ®é tuæi, d©n téc, tr×nh ®é häc vÊn, tr×nh ®é tay nghÒ, v.v.. - T×nh h×nh sö dông nguån lao ®éng ë ®Þa ph−¬ng: ph©n bè lùc l−îng lao ®éng theo giíi tÝnh, ®é tuæi, tr×nh ®é häc vÊn, v.v. trong c¸c lÜnh vùc kinh tÕ cña ®Þa ph−¬ng (ngμnh c«ng nghiÖp vμ tiÓu thñ c«ng nghiÖp, n«ng, l©m, ng− nghiÖp, dÞch vô). Sè l−îng ng−êi ch−a cã c«ng ¨n viÖc lμm. - Møc sèng, thu nhËp cña d©n c− ®−îc chia ra theo c¸c khu vùc, ®Þa bμn kh¸c nhau ë ®Þa ph−¬ng. b) Nguån lùc vÒ tμi chÝnh: Nguån vèn, nguån tμi chÝnh lμ mét trong nh÷ng nguån lùc quan träng, cÇn thiÕt b¶o ®¶m cho viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®Þa ph−¬ng ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu vμ nhiÖm vô kÕ ho¹ch ®· ®Æt ra. TÝnh to¸n nguån lùc tμi chÝnh cÇn ®−îc x¸c ®Þnh th«ng qua c¸c chØ tiªu vμ tiªu chÝ nh−: - Kh¶ n¨ng huy ®éng vèn tõ nh©n d©n ®Þa ph−¬ng, kh¶ n¨ng thu hót vèn tõ ng−êi d©n ®Þa ph−¬ng ®ang sinh sèng vμ lμm ¨n ë n¬i kh¸c, vèn tõ c¸c doanh nghiÖp, c¬ së kinh doanh ®ãng trªn ®Þa bμn, vèn tõ c¸c tæ chøc kinh doanh trong vμ ngoμi n−íc muèn ®Çu t− ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph−¬ng, v.v.. 54 - Sè tiÒn ng©n s¸ch ®Þa ph−¬ng ®−îc phÐp sö dông cho c¸c môc tiªu ph¸t triÓn h»ng n¨m ®−îc cÊp trªn phª duyÖt. - C¬ cÊu nguån tμi chÝnh ph©n bæ cho c¸c ngμnh nghÒ kinh tÕ t¹i ®Þa ph−¬ng. c) C¸c nguån lùc kh¸c: ViÖc ¸p dông tiÕn bé khoa häc, kü thuËt c«ng nghÖ vμo s¶n xuÊt th−êng t¹o ra nh÷ng b−íc chuyÓn biÕn míi ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt (t¹o ra n¨ng suÊt cao trong trång trät vμ ch¨n nu«i; t¹o ra s¶n phÈm cã chÊt l−îng cao h¬n). Víi vÞ trÝ vμ vai trß quan träng cña tiÕn bé khoa häc, kü thuËt c«ng nghÖ trong s¶n xuÊt, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ¸p dông nh÷ng tiÕn bé khoa häc, kü thuËt lμ cÇn thiÕt vμ th−êng sö dông mét sè chØ tiªu hay tiªu chÝ sau: - Sè l−îng c¸c ngμnh nghÒ ®−îc ¸p dông tiÕn bé khoa häc, kü thuËt vμo s¶n xuÊt: ¸p dông c¸c c©y gièng míi, ¸p dông ph−¬ng thøc canh t¸c míi, ®−a gièng con míi vμo ch¨n nu«i. - S¶n l−îng vμ gi¸ trÞ s¶n l−îng cña c¸c ngμnh nghÒ khi ®−îc ¸p dông tiÕn bé khoa häc, kü thuËt, so s¸nh víi thêi kú ch−a ¸p dông tiÕn bé khoa häc, kü thuËt vμo s¶n xuÊt. - Sù ®a d¹ng ho¸ c¸c ngμnh nghÒ trong viÖc ¸p dông tiÕn bé khoa häc, kü thuËt. §Ó ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®Þa ph−¬ng ®· ®Ò ra 55 trong kÕ ho¹ch, ñy ban nh©n d©n cÊp x· cÇn biÕt ®−îc ®Þa ph−¬ng m×nh cã nh÷ng tiÒm n¨ng, nguån lùc nμo ch−a ®−îc khai th¸c hoÆc ®· ®−îc sö dông nh− thÕ nμo ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph−¬ng trong thêi gian qua. Nh÷ng tiÒm n¨ng nμo lμ lîi thÕ cña ®Þa ph−¬ng cÇn ®−îc khai th¸c tèi ®a, nh÷ng h¹n chÕ nμo cña ®Þa ph−¬ng cÇn kh¾c phôc. X¸c ®Þnh nh÷ng tiÒm n¨ng nguån lùc kh¸c cña ®Þa ph−¬ng cÇn ®Ò cËp mét sè néi dung sau: - VÞ trÝ ®Þa lý, tμi nguyªn kho¸ng s¶n (chÊt l−îng, sè l−îng chñng lo¹i tμi nguyªn), khÝ hËu, ®Êt ®ai (diÖn tÝch, lo¹i ®Êt, c¬ cÊu ®Êt...). - Sù ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i thÞ tr−êng, kh¶ n¨ng trao ®æi hμng ho¸ ë ®Þa ph−¬ng (møc tiªu thô c¸c lo¹i hμng ho¸ ë ®Þa ph−¬ng). - Nh÷ng lîi thÕ trong chÝnh s¸ch, ®Çu t− ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph−¬ng cña c¸c cÊp, c¸c ngμnh dμnh cho ®Þa ph−¬ng. Tãm l¹i, tr−íc khi thùc hiÖn kÕ ho¹ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®Þa ph−¬ng, ñy ban nh©n d©n cÊp x· cÇn tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh ®−îc nh÷ng tiÒm n¨ng, nguån lùc phôc vô cho qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ x· trong thêi gian tíi. §iÒu ®ã gióp nhμ qu¶n lý thùc hiÖn môc tiªu, nhiÖm vô trong kú kÕ ho¹ch ®−îc thuËn lîi, chñ ®éng h¬n trong viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña ®Þa ph−¬ng m×nh. 56 C©u hái 8. §Ó triÓn khai thùc hiÖn viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo cña x·, Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· ph¶i thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc cô thÓ nμo? Tr¶ lêi: §Ó triÓn khai thùc hiÖn viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo cña x·, Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n x· ph¶i thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc sau: 1. Tæ chøc triÓn khai theo tõng b−íc, tõng ®iÓm TiÕn hμnh tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña x· cÇn tiÕn hμnh nhiÒu ho¹t ®éng kh¸c nhau mét c¸ch ®ång bé. §iÒu nμy ®ßi hái: - KÕ ho¹ch ph¶i thùc sù chi tiÕt vμ cô thÓ. - §¸nh gi¸, l−êng tr−íc ®−îc nh÷ng khã kh¨n vμ thuËn lîi trong viÖc tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn kÕ ho¹ch. - Cã sù tham gia cña ng−êi d©n, c¸c tæ chøc ®oμn thÓ. - TÝnh kh¶ thi: cã thÓ thùc hiÖn ®−îc trong khu«n khæ nguån lùc cña ®Þa ph−¬ng (nguån lùc vÒ tμi chÝnh, con ng−êi). - TÝnh ®ång bé: thÓ hiÖn sù phèi hîp vμ kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c bªn tham gia, c¸c ho¹t ®éng 57 mang tÝnh ®Þnh h−íng theo kÕ ho¹ch cô thÓ vμ ®−îc gi¸m s¸t, vai trß vμ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn tham gia ®−îc ph©n ®Þnh râ rμng. VÒ c¬ b¶n c¸c ho¹t ®éng chñ yÕu trong c«ng t¸c tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn kÕ ho¹ch víi c¸c ho¹t ®éng sau: - Tæ chøc häp phæ biÕn néi dung, môc tiªu, ph−¬ng h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph−¬ng. - Cô thÓ ho¸ kÕ ho¹ch hμnh ®éng. - Ph©n c«ng c«ng viÖc. - Thùc hiÖn tuyªn truyÒn, vËn ®éng, h−íng dÉn, hç trî. - Tæ chøc phèi hîp vμ kÕt hîp gi÷a c¸c bªn liªn quan. - KiÓm tra, ®«n ®èc vμ theo dâi. - §¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn. a) Phæ biÕn néi dung, môc tiªu, ph−¬ng h−íng cña viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xãa ®ãi, gi¶m nghÌo ë ®Þa ph−¬ng: - Tæ chøc häp bμn víi c¸c c¸ nh©n vμ tæ chøc liªn quan nh»m phæ biÕn c¸c ph−¬ng h−íng, môc tiªu vμ néi dung c¸c c«ng viÖc cÇn tiÕn hμnh ®Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®Þa ph−¬ng. - LÊy ý kiÕn ®ãng gãp, nhËn xÐt nh»m hoμn thiÖn néi dung c«ng t¸c chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®Þa ph−¬ng. 58 - Tæng kÕt, thèng nhÊt néi dung, môc tiªu, ph−¬ng h−íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®Þa ph−¬ng. b) Cô thÓ ho¸ kÕ ho¹ch hμnh ®éng: - X©y dùng kÕ ho¹ch hμnh ®éng cô thÓ cho tõng ®¬n vÞ thêi gian (th¸ng, quý, n¨m) dùa trªn kÕ ho¹ch tæng thÓ ®· ®−îc x©y dùng vμ phª duyÖt. - KÕ ho¹ch hμnh ®éng cô thÓ nãi trªn ph¶i ®−îc minh ho¹ b»ng c¸c môc tiªu cô thÓ cÇn ®¹t ®−îc vμ ®−îc l−îng ho¸ b»ng c¸c chØ tiªu. Møc ®é l−îng ho¸ c¸c môc tiªu ®Ò ra thÓ hiÖn tÝnh cô thÓ vμ chi tiÕt cña kÕ ho¹ch hμnh ®éng. C«ng t¸c nμy tr¶ lêi nh÷ng c©u hái sau: (i) Giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch (th¸ng/quý/n¨m) sÏ lμm nh÷ng c«ng viÖc g×? (ii) Ai sÏ tham gia vμ vai trß, tr¸ch nhiÖm cña tõng ng−êi/nhãm? (iii) CÇn nh÷ng nguån lùc g× ®Ó thùc hiÖn (tμi chÝnh, nh©n lùc, chÝnh s¸ch...)? (iv) Thêi gian thùc hiÖn cô thÓ tõng c«ng viÖc nh− thÕ nμo? (v) C¸c tiªu chÝ nμo ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é hoμn thμnh kÕ ho¹ch? c) Ph©n c«ng c«ng viÖc: - Trªn c¬ së kÕ ho¹ch hμnh ®éng cô thÓ, Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· ph©n c«ng c«ng viÖc cho c¸c c¸ nh©n vμ tæ chøc. 59 - Ph©n c«ng c«ng viÖc ph¶i dùa trªn c¬ së tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n vμ hiÖu qu¶ cña c«ng viÖc (kÕt qu¶ ®Çu ra). - Qu¶n lý c«ng viÖc g¾n víi qu¶n lý con ng−êi: C¸n bé l·nh ®¹o (Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n) cÇn n¾m ®−îc nh÷ng c¸ nh©n phô tr¸ch nh÷ng c«ng viÖc cô thÓ trong c«ng t¸c chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®Þa ph−¬ng ®Ó qu¶n lý viÖc thùc hiÖn c«ng viÖc. - Sù ph©n c«ng, ph©n nhiÖm râ rμng cho phÐp c¸c c¸n bé phô tr¸ch nh÷ng c«ng viÖc cô thÓ cã thÓ tham m−u, hç trî cho Chñ tÞch x· mét c¸ch hiÖu qu¶, ®Æc biÖt khi cã nh÷ng khã kh¨n, v−íng m¾c n¶y sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng viÖc. d) Tuyªn truyÒn, vËn ®éng: - C«ng khai kÕ ho¹ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña x· cho toμn d©n: + Th«ng qua c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng; + Th«ng qua c¸c ®¹i biÓu cña Héi ®ång nh©n d©n; + Th«ng qua c¸c tæ chøc ®oμn thÓ quÇn chóng; + Th«ng qua c¸c héi nghÞ toμn d©n vμ/hoÆc häp xãm. - Tæ chøc tuyªn truyÒn vËn ®éng, h−íng dÉn, hç trî nh©n d©n trong x· thùc hiÖn theo ®Þnh h−íng ®· ®Ò ra. ®) H−íng dÉn, t− vÊn, hç trî vμ ®μo t¹o: - Ngoμi c¸c c«ng t¸c t− vÊn, h−íng dÉn vμ hç trî cho nh©n d©n ®i kÌm víi c¸c ho¹t ®éng c«ng 60 khai ho¸ kÕ ho¹ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ nãi trªn, tuú tõng kÕ ho¹ch ñy ban nh©n d©n cÊp x· cÇn tæ chøc mét sè ho¹t ®éng t− vÊn, hç trî, ®Æc biÖt lμ ®μo t¹o, cô thÓ: + Tæ chøc c¸c líp d¹y nghÒ; + Tæ chøc c¸c líp phæ biÕn vμ ¸p dông khoa häc, c«ng nghÖ míi; + Tæ chøc c¸c líp häc khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m, khuyÕn ng−, nu«i trång thuû h¶i s¶n,... + Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng t− vÊn ph¸p lý; + VËn ®éng gi¸o dôc nh©n d©n; + T− vÊn, hç trî nh©n d©n vÒ c¸c yÕu tè trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt: ®Çu vμo, c«ng nghÖ, ®Çu ra; + X©y dùng vμ phæ biÕn nh÷ng m« h×nh kiÓu mÉu. - Trong c¸c ho¹t ®éng t− vÊn, hç trî, ®μo t¹o cÇn chó ý tÝnh hiÖu qu¶ vμ thùc tÕ, tr¸nh t×nh tr¹ng ®−a ra c¸c ch−¬ng tr×nh ®¹i trμ vμ h×nh thøc. C¸c yªu cÇu ®−a ra gåm: + C«ng khai, d©n chñ; + ChÝnh x¸c; + §óng quy ®Þnh; + Néi dung phï hîp. e) Phèi hîp vμ kÕt hîp: - X¸c ®Þnh c¸c phßng, ban, tæ chøc vμ c¸ nh©n cã liªn quan. - §¸nh gi¸ c¸c mèi quan hÖ cã thÓ tranh thñ sù hç trî tõ c¸c ban, ngμnh, ®oμn thÓ, cÊp trªn. 61 - X¸c ®Þnh møc ®é tham gia/cã thÓ tham gia cña c¸c ®¬n vÞ vμ c¸ nh©n. - X¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm vμ vai trß cña c¸c ®¬n vÞ vμ c¸ nh©n tham gia vμo viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch cña ®Þa ph−¬ng. - X©y dùng ch−¬ng tr×nh hμnh ®éng cô thÓ vÒ ho¹t ®éng phèi kÕt hîp: ph©n c«ng ph©n nhiÖm râ rμng, quy tr×nh vμ thñ tôc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng ®ßi hái sù phèi hîp/kÕt hîp gi÷a c¸c ®¬n vÞ, c¸ nh©n kh¸c nhau. - Tæ chøc häp phæ biÕn vμ ph©n c«ng c«ng viÖc cho c¸c bªn liªn quan. - C«ng t¸c phèi hîp vμ kÕt hîp ®−îc coi lμ tèt nÕu nh−: + X¸c ®Þnh ®−îc ngay tõ ®Çu nh÷ng ho¹t ®éng nμo cã thÓ tù thùc hiÖn ®−îc vμ nh÷ng ho¹t ®éng nμo ®ßi hái sù hç trî, phèi hîp gi¶i quyÕt tõ bªn ngoμi; + Tranh thñ ®−îc sù hç trî vμ h−ëng øng cña c¸c ®¬n vÞ vμ c¸ nh©n nh− lμ mét nguån lùc cho ph¸t triÓn; + Kh«ng cã sù chång chÐo trong ho¹t ®éng cña c¸c bªn tham gia; + Quy tr×nh, thñ tôc phèi hîp râ rμng, c«ng khai, dÔ hiÓu, dÔ lμm. g) KiÓm tra, ®«n ®èc vμ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶: - §©y lμ c«ng t¸c rÊt quan träng, cÇn ®−îc tiÕn hμnh liªn tôc trong suèt qu¸ tr×nh triÓn khai thùc hiÖn kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph−¬ng. 62 - C«ng t¸c kiÓm tra, ®«n ®èc, theo dâi vμ c«ng t¸c ®¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch cña ®Þa ph−¬ng cÇn tiÕn hμnh song song, lång ghÐp víi nhau ®Ó cã thÓ bæ sung cho nhau vμ ®¹t ®−îc hiÖu qu¶ tèt. C«ng t¸c kh¸c: Ngoμi ra, trong viÖc tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn kÕ ho¹ch cã mét sè t¸c nghiÖp qu¶n lý cã thÓ sö dông nh− nh÷ng c«ng cô hç trî, bæ sung ®Ó cã thÓ n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ c«ng viÖc, nh−: - X©y dùng quy −íc, cam kÕt chung trong viÖc triÓn khai thùc hiÖn kÕ ho¹ch. - C«ng t¸c thèng kª. - L−u tr÷ hå s¬, giÊy tê. 2. Tæ chøc triÓn khai ®ång lo¹t trªn diÖn réng Trªn c¬ së c¸c b−íc tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn kÕ ho¹ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ nªu trªn, x¸c ®Þnh râ ®èi t−îng cña chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ trong kÕ ho¹ch, viÖc tæ chøc triÓn khai ®ång lo¹t kÕ ho¹ch trªn diÖn réng nh»m huy ®éng tæng hîp c¸c nguån lùc cña ®Þa ph−¬ng nh»m ®¹t c¸c môc tiªu cña kÕ ho¹ch ®Æt ra lμ cÇn thiÕt, nh−: - C¸c ngμnh nghÒ thuéc ®èi t−îng cña chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ diÔn ra trªn c¸c ®Þa bμn, c¸c khu vùc thuéc ®Þa ph−¬ng. 63 - C¸c nguån lùc cho viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®−îc huy ®éng tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau: tõ sù hç trî cña cÊp trªn, tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ, x· héi ë ®Þa ph−¬ng, tõ ng−êi d©n ®ãng gãp, tõ c¸c chÝnh s¸ch cña §¶ng vμ Nhμ n−íc, v.v.. - C¸c tæ chøc kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi ë ®Þa ph−¬ng cïng tham gia phèi hîp thùc hiÖn kÕ ho¹ch theo sù ph©n c«ng, ph©n nhiÖm cña c¸c nhμ l·nh ®¹o ñy ban nh©n d©n cÊp x·. - Tuyªn truyÒn, vËn ®éng toμn bé ng−êi d©n, c¸c thμnh phÇn kinh tÕ ë ®Þa ph−¬ng tham gia thùc hiÖn kÕ ho¹ch. 3. Theo dâi vμ ®¸nh gi¸ viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vμ xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo cña x· a) Theo dâi viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch: Theo dâi lμ th−êng xuyªn kiÓm tra, ®«n ®èc c¸c ho¹t ®éng vμ kÕt qu¶ cña kÕ ho¹ch, lÊy kÕ ho¹ch ban ®Çu lμm c¬ së tham chiÕu. Qu¸ tr×nh theo dâi bao gåm c¶ viÖc ghi chÐp vμ b¸o c¸o nh÷ng viÖc ®· lμm ®−îc vμ nh÷ng khã kh¨n gÆp ph¶i. - Th«ng qua qu¸ tr×nh theo dâi chóng ta sÏ biÕt ®−îc: + C¸i g×? (Trªn c¬ së kÕ ho¹ch cô thÓ vμ kÕ ho¹ch tæng thÓ ®· lμm ®−îc viÖc g×). + Ai? (Ai tham gia lμm, møc ®é tham gia ®Õn ®©u). + Khi nμo vμ ë ®©u? (ViÖc thùc hiÖn ®−îc tiÕn hμnh cô thÓ ë ®©u vμ vμo thêi gian cô thÓ nμo). 64 + KÕt qu¶? (Møc ®é hoμn thμnh c«ng viÖc nh− thÕ nμo, kÕt qu¶ ®¹t ®−îc thùc tÕ ra sao). + Khã kh¨n? (Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n cô thÓ g×). + Gi¶i ph¸p? (Víi nh÷ng khã kh¨n n¶y sinh ®· cã, hoÆc dù ®Þnh ¸p dông c¸c biÖn ph¸p gi¶i quyÕt nμo). - ViÖc tr¶ lêi c¸c c©u hái c¬ b¶n trªn cho phÐp ph©n tÝch s©u h¬n vμ tr¶ lêi nh÷ng c©u hái lín h¬n, mang tÝnh ®Þnh h−íng h¬n, nh−: + §· x¶y ra viÖc g×? + Cã ®óng nh− kÕ ho¹ch ®Ò ra kh«ng? + T¹i sao l¹i x¶y ra nh− vËy? + Cã thÓ th¸o gì ®−îc kh«ng vμ nÕu cã th× th¸o gì nh− thÕ nμo? - Nh÷ng th«ng tin thu thËp ®−îc nãi trªn sÏ gióp ph©n tÝch vμ ®¸nh gi¸ ®−îc hiÖu qu¶ thùc tÕ cña c¶ kÕ ho¹ch ®−îc lËp vμ viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®ã trªn nhiÒu khÝa c¹nh kh¸c nhau, cô thÓ nh−: + TiÕn ®é thùc hiÖn cã ®¹t c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch ®Ò ra kh«ng (kÕ ho¹ch cô thÓ). Trªn c¬ së ®ã ®−a ra gi¶i ph¸p t¸c ®éng tÝch cùc cã tÝnh ®Þnh h−íng ®Ó hoμn thμnh khèi l−îng c«ng viÖc ®Ò ra; + Nh÷ng sai sãt, lÖch l¹c n¶y sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ó tõ ®ã cã sù ®iÒu chØnh kÞp thêi; + v.v.. 65 b) §¸nh gi¸ kÕt qu¶ vμ bμi häc kinh nghiÖm: §¸nh gi¸ lμ so s¸nh nh÷ng kÕt qu¶ c«ng viÖc ®· ®¹t ®−îc víi nh÷ng môc tiªu ®· ®Ò ra trong kÕ ho¹ch c¶ vÒ khèi l−îng c«ng viÖc vμ chÊt l−îng c«ng viÖc. X©y dùng hÖ thèng c¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸: ®Ó c«ng t¸c ®¸nh gi¸ ®¹t ®−îc hiÖu qu¶ nh− mong muèn, ñy ban nh©n d©n cÊp x· cÇn x©y dùng c¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸ cô thÓ cho tõng c«ng viÖc. HÖ thèng tiªu chÝ ®¸nh gi¸ nμy cho phÐp Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· ®−a ra ®−îc nh÷ng kÕt luËn, nhËn xÐt vÒ t×nh h×nh thùc thi c«ng viÖc, møc ®é hoμn thμnh kÕ ho¹ch c«ng viÖc, v.v. trªn c¬ së mét khung tham chiÕu ®· ®−îc x©y dùng thèng nhÊt. - Nh÷ng néi dung cÇn ®¸nh gi¸: + ChÊt l−îng kÕ ho¹ch cã phï hîp víi yªu cÇu kh«ng. + ChÊt l−îng thùc hiÖn kÕ ho¹ch trong viÖc h−íng tíi c¸c môc tiªu ®Ò ra. + Nguån lùc cho ph¸t triÓn, kh¶ n¨ng khai th¸c vμ chÊt l−îng khai th¸c c¸c nguån lùc. + Nguyªn nh©n c¶n trë/Sai sãt trong viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch. + Bμi häc kinh nghiÖm/Gi¶i ph¸p. - §Ó h−íng néi dung ®¸nh gi¸ vμo c¸c môc tiªu trªn cÇn thu thËp nh÷ng th«ng tin c¬ b¶n sau: + Nh÷ng c«ng viÖc ®· thùc hiÖn trong thêi gian qua (kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh theo dâi). 66 + KÕt qu¶ cña nh÷ng c«ng viÖc ®ã nh− thÕ nμo? ∙ Cã tèt kh«ng? V× sao? ∙ Cã ®−îc nh− mong ®îi kh«ng? V× sao? + SÏ lμm g× trong thêi gian tíi? - Th«ng qua ®¸nh gi¸ chóng ta cã thÓ: + X¸c ®Þnh ®−îc tÝnh hiÖu qu¶ cña kÕ ho¹ch ®· x©y dùng. + §iÒu chØnh môc tiªu ch−a hîp lý trong kÕ ho¹ch ban ®Çu. + Hç trî cho qu¸ tr×nh kiÓm tra, gi¸m s¸t. - C«ng t¸c ®¸nh gi¸ cã thÓ tiÕn hμnh theo tõng giai ®o¹n nhÊt ®Þnh cña viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch vμ cã thÓ d−íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau, nhiÒu ph¹m vi kh¸c nhau. C«ng t¸c ®¸nh gi¸ triÓn khai trªn diÖn réng thÓ hiÖn d−íi hai h×nh thøc phæ biÕn lμ häp s¬ kÕt vμ häp tæng kÕt: + Tæ chøc häp s¬ kÕt rót kinh nghiÖm vμ th¶o luËn ph−¬ng thøc ®iÒu chØnh. + Tæ chøc häp tæng kÕt: Giai ®o¹n cuèi cïng cña tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch cña x·, chØ ra c¸c thμnh tùu ®· ®¹t ®−îc còng nh− c¸c mÆt tån t¹i, h¹n chÕ trong kÕ ho¹ch, tõ ®ã cho phÐp rót ra c¸c bμi häc kinh nghiÖm trong viÖc lËp kÕ ho¹ch vμ tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn trong c¸c kú, thêi gian tiÕp theo. 67 c) Mét sè c«ng cô theo dâi vμ ®¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn c«ng viÖc: Trong qu¸ tr×nh theo dâi, gi¸m s¸t, kiÓm tra vμ ®¸nh gi¸ tiÕn tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®Ó cã ®−îc nh÷ng th«ng tin nãi trªn cã thÓ sö dông nhiÒu c«ng cô kh¸c nhau, nh−: - HÖ thèng b¶ng biÓu: B¶ng kÕ ho¹ch hμnh ®éng cô thÓ ®Ó ®èi chiÕu; B¶ng theo dâi t×nh h×nh thùc tÕ (cïng mÉu víi b¶ng kÕ ho¹ch ®Ó thuËn tiÖn trong viÖc ®èi chiÕu). - ChÕ ®é b¸o c¸o: Thùc hiÖn theo chÕ ®é b¸o c¸o nμo? B¸o c¸o miÖng hay b¸o c¸o b»ng v¨n b¶n. B¸o c¸o b»ng v¨n b¶n ®ßi hái thùc hiÖn theo nh÷ng mÉu biÓu thèng nhÊt nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong viÖc qu¶n lý vμ theo dâi. Mét b¸o c¸o th«ng th−êng ®ßi hái ph¶i cã ®Çy ®ñ nh÷ng yÕu tè sau: + Thêi gian: h»ng tuÇn, h»ng th¸ng hay h»ng quý; + Néi dung b¸o c¸o: Trong b¸o c¸o cÇn cã nh÷ng néi dung g×? Nh÷ng néi dung nμo lμ b¾t buéc ph¶i cã vμ nh÷ng néi dung nμo kh«ng b¾t buéc ph¶i cã (mμ do t×nh h×nh thùc tÕ ph¸t sinh); + Ng−êi lËp b¸o c¸o: Ai chÞu tr¸ch nhiÖm lËp b¸o c¸o, cã cÇn ng−êi gi¸m s¸t vμ kiÓm tra néi dung tr−íc khi nép b¸o c¸o kh«ng? 68 - KiÓm tra: Cã nhiÒu h×nh thøc kiÓm tra kh¸c nhau: + KiÓm tra ®Þnh kú; + KiÓm tra ®ét xuÊt; + KiÓm tra tõ d−íi lªn; + KiÓm tra tõ trªn xuèng; + KiÓm tra chÐo. - C¸c ph−¬ng ph¸p thèng kª: Tuú theo quy m« vμ tÝnh chÊt cña c¸c ho¹t ®éng ®ßi hái c¸c ph−¬ng ph¸p thèng kª tõ phøc t¹p ®Õn ®¬n gi¶n. Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· trong qu¸ tr×nh chØ ®¹o viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®Þa ph−¬ng cÇn kÕt hîp sö dông c¸c c«ng cô theo dâi vμ ®¸nh gi¸ nh»m cã sù chØ ®¹o vμ ®iÒu chØnh kÕ ho¹ch kÞp thêi. - Ph¶i n©ng cao nhËn thøc, chuyÓn biÕn nhËn thøc trong §¶ng, trong nh©n d©n vÒ c¸c mèi quan hÖ, t¸c ®éng qua l¹i gi÷a xãa ®ãi, gi¶m nghÌo bÒn v÷ng víi t¨ng tr−ëng kinh tÕ vμ c«ng b»ng x· héi; gi÷a xo¸ hé nghÌo, x· nghÌo, vïng nghÌo víi viÖc tæ chøc céng ®ång, häc tËp n©ng cao n¨ng lùc thùc hiÖn xãa ®ãi, gi¶m nghÌo. - Kh«ng thÓ tiÕp tôc xãa ®ãi, gi¶m nghÌo theo c¸ch "cøu trî nh©n ®¹o" thÊy ai nghÌo th× ®Õn cho g¹o, cho quμ vμo c¸c dÞp lÔ, tÕt, hay vËn ®éng x©y 69 nhμ t×nh th−¬ng, hay cho hé nghÌo vay vèn theo c¸ch riªng lÎ... råi sau ®ã ®Ó hä tù th©n vËn ®éng; mÆc dï viÖc nμy lμ cÇn thiÕt; nh−ng quan träng h¬n, ph¶i tuyªn truyÒn, vËn ®éng c¸c tÇng líp nh©n d©n vïng ®ãi nghÌo ®ång t©m hiÖp lùc cïng xãa ®ãi, gi¶m nghÌo b»ng c¸ch n©ng cao nhËn thøc, häc hái c¸ch thøc lμm ¨n, tæ chøc cuéc sèng, v.v. ®Ó tù hä xãa ®ãi, gi¶m nghÌo. - Ph¶i x©y dùng ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch vμ ®iÒu kiÖn thùc hiÖn kh¶ thi vμ nhÊt qu¸n. Trong ch−¬ng tr×nh dù ¸n cña x·, th«n, xãm vμ kÕ ho¹ch cña c¸c hé gia ®×nh ph¶i cã h−íng ®i râ rμng vμ t¹o ®−îc sù liªn kÕt, phèi hîp ®Ó thùc hiÖn môc tiªu chung ®¹t hiÖu qu¶ cao. - Muèn xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo nhanh vμ h¹n chÕ ®−îc hiÖn t−îng t¸i nghÌo th× viÖc xo¸ x· nghÌo, th«n nghÌo, xo¸ hé nghÌo ph¶i ®−îc tiÕn hμnh ®ång thêi. - Ph¶i thùc hiÖn chu ®¸o viÖc kh¶o s¸t x¸c ®Þnh, lËp danh s¸ch hé nghÌo cã sù tham gia cña ng−êi d©n ®Ó h−íng ch−¬ng tr×nh vμo môc tiªu xo¸ hé ®ãi, gi¶m hé nghÌo mét c¸ch râ rμng. - N©ng cao n¨ng lùc cho c¸n bé ®iÒu hμnh qu¶n lý ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn céng ®ång - xãa ®ãi, gi¶m nghÌo lμ ho¹t ®éng cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh tÝnh bÒn v÷ng cña ch−¬ng tr×nh, dù ¸n. 70 III. Kü n¨ng tæ chøc thùc hiÖn quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt trªn ®Þa bμn cÊp x·Ã C©u hái 9. Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· ph¶i chØ ®¹o, ®iÒu hμnh viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c quy ho¹ch vμ kÕ ho¹ch sö dông ®Êt nh− thÕ nμo cho đóng quy ®Þnh cña ph¸p luËt? Tr¶ lêi: Trong c«ng t¸c chØ ®¹o, ®iÒu hμnh, Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· ph¶i thùc hiÖn c«ng t¸c quy ho¹ch vμ kÕ ho¹ch sö dông ®Êt nh− sau: 1. Nguyªn t¾c lËp quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt - Phï hîp víi chiÕn l−îc, quy ho¹ch tæng thÓ, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, quèc phßng, an ninh; - §−îc lËp tõ tæng thÓ ®Õn chi tiÕt; quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt cña cÊp d−íi ph¶i phï hîp víi quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt cña cÊp trªn; kÕ ho¹ch sö dông ®Êt ph¶i phï hîp víi quy ho¹ch sö dông ®Êt ®· ®−îc c¬ quan nhμ n−íc cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh, xÐt duyÖt; - Quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt cña cÊp trªn ph¶i thÓ hiÖn nhu cÇu sö dông ®Êt cña cÊp d−íi; - Sö dông ®Êt tiÕt kiÖm vμ cã hiÖu qu¶; 71 - Khai th¸c hîp lý tμi nguyªn thiªn nhiªn vμ b¶o vÖ m«i tr−êng; - B¶o vÖ, t«n t¹o di tÝch lÞch sö - v¨n ho¸, danh lam, th¾ng c¶nh; - D©n chñ vμ c«ng khai; - Quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt cña mçi kú ph¶i ®−îc quyÕt ®Þnh, xÐt duyÖt trong n¨m cuèi cña kú ®ã. 2. C¨n cø ®Ó lËp quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt a) C¨n cø ®Ó lËp quy ho¹ch sö dông ®Êt: C¨n cø ®Ó lËp quy ho¹ch sö dông ®Êt bao gåm: - ChiÕn l−îc, quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, quèc phßng, an ninh cña c¶ n−íc; quy ho¹ch ph¸t triÓn cña c¸c ngμnh vμ c¸c ®Þa ph−¬ng; - KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña Nhμ n−íc; - §iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ - x· héi vμ nhu cÇu cña thÞ tr−êng; - HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt vμ nhu cÇu sö dông ®Êt; - §Þnh møc sö dông ®Êt; - TiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ cã liªn quan ®Õn viÖc sö dông ®Êt; - KÕt qu¶ thùc hiÖn quy ho¹ch sö dông ®Êt cña kú tr−íc. 72 b) C¨n cø ®Ó lËp kÕ ho¹ch sö dông ®Êt: C¨n cø ®Ó lËp kÕ ho¹ch sö dông ®Êt bao gåm: - Quy ho¹ch sö dông ®Êt ®· ®−îc c¬ quan nhμ n−íc cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh, xÐt duyÖt; - KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi 5 n¨m vμ h»ng n¨m cña Nhμ n−íc; - Nhu cÇu sö dông ®Êt cña tæ chøc, hé gia ®×nh, c¸ nh©n, céng ®ång d©n c−; - KÕt qu¶ thùc hiÖn kÕ ho¹ch sö dông ®Êt kú tr−íc; - Kh¶ n¨ng ®Çu t− thùc hiÖn c¸c dù ¸n, c«ng tr×nh cã sö dông ®Êt. 3. Néi dung quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt a) Néi dung quy ho¹ch sö dông ®Êt: - §iÒu tra, nghiªn cøu, ph©n tÝch tæng hîp ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ, x· héi trªn ®Þa bμn thùc hiÖn quy ho¹ch. - §¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng vμ biÕn ®éng sö dông ®Êt trong kú quy ho¹ch tr−íc theo c¸c môc ®Ých sö dông, gåm: ®Êt trång lóa n−íc, ®Êt trång c©y h»ng n¨m kh¸c, ®Êt trång c©y l©u n¨m; ®Êt rõng s¶n xuÊt, ®Êt rõng phßng hé, ®Êt rõng ®Æc dông; ®Êt nu«i trång thuû s¶n; ®Êt lμm muèi; ®Êt n«ng nghiÖp kh¸c; ®Êt ë t¹i n«ng th«n, ®Êt ë t¹i ®« thÞ; ®Êt x©y dùng trô së c¬ quan vμ c«ng tr×nh sù 73 nghiÖp; ®Êt sö dông vμo môc ®Ých quèc phßng, an ninh; ®Êt s¶n xuÊt, kinh doanh phi n«ng nghiÖp; ®Êt sö dông vμo môc ®Ých c«ng céng; s«ng, ngßi, kªnh, r¹ch, suèi vμ mÆt n−íc chuyªn dïng; ®Êt t«n gi¸o, tÝn ng−ìng; ®Êt nghÜa ®Þa, nghÜa trang; ®Êt b»ng ch−a sö dông, ®Êt ®åi nói ch−a sö dông, nói ®¸ kh«ng cã rõng c©y. - §¸nh gi¸ tiÒm n¨ng ®Êt ®ai vμ sù phï hîp cña hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt so víi tiÒm n¨ng ®Êt ®ai, so víi xu h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, khoa häc - c«ng nghÖ theo quy ®Þnh sau: + §èi víi ®Êt ®ang sö dông th× ®¸nh gi¸ sù phï hîp vμ kh«ng phï hîp cña hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt so víi tiÒm n¨ng ®Êt ®ai, so víi chiÕn l−îc, quy ho¹ch tæng thÓ, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, kh¶ n¨ng ¸p dông tiÕn bé khoa häc - c«ng nghÖ trong sö dông ®Êt. + §èi víi ®Êt ch−a sö dông th× ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng ®−a vμo sö dông cho c¸c môc ®Ých. - §¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c chØ tiªu quy ho¹ch sö dông ®Êt ®· ®−îc quyÕt ®Þnh, xÐt duyÖt cña kú quy ho¹ch tr−íc. - X¸c ®Þnh ph−¬ng h−íng, môc tiªu sö dông ®Êt trong kú quy ho¹ch vμ ®Þnh h−íng cho kú tiÕp theo phï hîp víi chiÕn l−îc, quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña c¶ n−íc, cña c¸c ngμnh vμ c¸c ®Þa ph−¬ng. 74 - X©y dùng c¸c ph−¬ng ¸n ph©n bæ diÖn tÝch c¸c lo¹i ®Êt cho nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, quèc phßng, an ninh trong kú quy ho¹ch ®−îc thùc hiÖn nh− sau: + Khoanh ®Þnh trªn b¶n ®å hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt c¸c khu vùc sö dông ®Êt n«ng nghiÖp theo môc ®Ých sö dông ®Êt, lo¹i ®Êt mμ khi chuyÓn môc ®Ých sö dông ph¶i ®−îc phÐp cña c¬ quan nhμ n−íc cã thÈm quyÒn; c¸c khu vùc sö dông ®Êt phi n«ng nghiÖp theo chøc n¨ng lμm khu d©n c− ®« thÞ, khu d©n c− n«ng th«n, khu hμnh chÝnh, khu c«ng nghiÖp, khu c«ng nghÖ cao, khu kinh tÕ, khu dÞch vô, khu di tÝch lÞch sö, v¨n ho¸, danh lam th¾ng c¶nh, khu vùc ®Êt quèc phßng, an ninh vμ c¸c c«ng tr×nh, dù ¸n kh¸c cã quy m« sö dông ®Êt lín; c¸c khu vùc ®Êt ch−a sö dông; + ViÖc khoanh ®Þnh ®−îc thùc hiÖn ®èi víi khu vùc ®Êt cã diÖn tÝch thÓ hiÖn ®−îc lªn b¶n ®å quy ho¹ch sö dông ®Êt; + X¸c ®Þnh diÖn tÝch ®Êt kh«ng thay ®æi môc ®Ých sö dông; diÖn tÝch ®Êt ph¶i chuyÓn môc ®Ých sö dông sang môc ®Ých kh¸c, trong ®ã cã diÖn tÝch ®Êt dù kiÕn ph¶i thu håi ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng tr×nh, dù ¸n. - Ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi, m«i tr−êng cña tõng ph−¬ng ¸n ph©n bæ quü ®Êt theo néi dung sau: 75 + Ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ, bao gåm viÖc dù kiÕn c¸c nguån thu tõ viÖc giao ®Êt, cho thuª ®Êt, chuyÓn môc ®Ých sö dông ®Êt, c¸c lo¹i thuÕ cã liªn quan ®Õn ®Êt ®ai vμ chi phÝ cho viÖc båi th−êng, gi¶i phãng mÆt b»ng, t¸i ®Þnh c−; + Ph©n tÝch ¶nh h−ëng x· héi, bao gåm viÖc dù kiÕn sè hé d©n ph¶i di dêi, sè lao ®éng mÊt viÖc lμm do bÞ thu håi ®Êt, sè viÖc lμm míi ®−îc t¹o ra tõ viÖc chuyÓn ®æi c¬ cÊu sö dông ®Êt. - §¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr−êng cña viÖc sö dông ®Êt theo môc ®Ých sö dông míi cña ph−¬ng ¸n ph©n bæ quü ®Êt. - Lùa chän ph−¬ng ¸n ph©n bæ quü ®Êt hîp lý c¨n cø vμo kÕt qu¶ ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ, x· héi, m«i tr−êng. - ThÓ hiÖn ph−¬ng ¸n quy ho¹ch sö dông ®Êt ®−îc lùa chän trªn b¶n ®å quy ho¹ch sö dông ®Êt. - X¸c ®Þnh c¸c biÖn ph¸p sö dông, b¶o vÖ, c¶i t¹o ®Êt vμ b¶o vÖ m«i tr−êng cÇn ph¶i ¸p dông ®èi víi tõng lo¹i ®Êt, phï hîp víi ®Þa bμn quy ho¹ch. - X¸c ®Þnh gi¶i ph¸p tæ chøc thùc hiÖn quy ho¹ch sö dông ®Êt phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña ®Þa bμn quy ho¹ch. b) Néi dung kÕ ho¹ch sö dông ®Êt: - §¸nh gi¸, ph©n tÝch kÕt qu¶ thùc hiÖn kÕ ho¹ch sö dông ®Êt kú tr−íc gåm: + KÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c chØ tiªu sö dông ®Êt ®èi víi tõng lo¹i ®Êt; 76 + KÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c chØ tiªu chuyÓn ®æi gi÷a c¸c lo¹i ®Êt; + KÕt qu¶ khai hoang më réng diÖn tÝch ®Êt ®Ó sö dông vμo c¸c môc ®Ých; + ChÊt l−îng viÖc thùc hiÖn c¸c chi tiªu trong kÕ ho¹ch sö dông ®Êt; + ViÖc thùc hiÖn c¸c nguån thu tõ giao ®Êt, cho thuª ®Êt, chuyÓn môc ®Ých sö dông ®Êt, c¸c lo¹i thuÕ liªn quan ®Õn ®Êt ®ai vμ chi phÝ cho båi th−êng, hç trî, t¸i ®Þnh c−; + Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i, yÕu kÐm trong viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch sö dông ®Êt. - LËp kÕ ho¹ch thu håi diÖn tÝch c¸c lo¹i ®Êt ®Ó ph©n bæ cho nhu cÇu x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng; ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, dÞch vô; ph¸t triÓn ®« thÞ, khu d©n c− n«ng th«n; quèc phßng, an ninh; ®èi víi c¸c c«ng tr×nh, dù ¸n ®· cã chñ ®Çu t− th× lËp danh môc kÌm theo quy m« sö dông ®Êt, ®Þa ®iÓm, dù kiÕn tiÕn ®é thùc hiÖn vμ tiÕn ®é thu håi ®Êt. - LËp kÕ ho¹ch chuyÓn diÖn tÝch ®Êt chuyªn trång lóa n−íc vμ ®Êt cã rõng sang sö dông vμo môc ®Ých kh¸c, x¸c ®Þnh khu vùc ®−îc chuyÓn ®æi c¬ cÊu sö dông ®Êt trong ®Êt n«ng nghiÖp theo c¸c néi dung sau: + X¸c ®Þnh ®Þa ®iÓm, diÖn tÝch vμ tiÕn ®é chuyÓn ®Êt chuyªn trång lóa n−íc, ®Êt rõng phßng hé, ®Êt rõng ®Æc dông, ®Êt rõng s¶n xuÊt sang sö dông vμo môc ®Ých kh¸c; 77 + X¸c ®Þnh khu vùc ®Êt ®−îc ®¨ng ký chuyÓn ®æi c¬ cÊu sö dông c¸c lo¹i ®Êt trong nhãm ®Êt n«ng nghiÖp. - LËp kÕ ho¹ch ®−a ®Êt ch−a sö dông vμo sö dông cho c¸c môc ®Ých, bao gåm viÖc x¸c ®Þnh ®Þa ®iÓm, diÖn tÝch vμ tiÕn ®é khai hoang ®−a ®Êt ch−a sö dông vμo sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp, phi n«ng nghiÖp. - Cô thÓ ho¸ viÖc ph©n bæ diÖn tÝch c¸c lo¹i ®Êt trong kÕ ho¹ch sö dông ®Êt ®Õn tõng n¨m. - Dù kiÕn c¸c nguån thu tõ giao ®Êt, cho thuª ®Êt, chuyÓn môc ®Ých sö dông ®Êt, c¸c lo¹i thuÕ cã liªn quan ®Õn ®Êt ®ai vμ chi phÝ cho viÖc båi th−êng, hç trî, t¸i ®Þnh c−. - X¸c ®Þnh gi¶i ph¸p tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch sö dông ®Êt b¶o ®¶m thùc hiÖn ®óng tiÕn ®é kÕ ho¹ch. 4. Néi dung quy ho¹ch sö dông ®Êt chi tiÕt, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt chi tiÕt cña cÊp x· - Quy ho¹ch sö dông ®Êt chi tiÕt bao gåm c¸c néi dung cña quy ho¹ch sö dông ®Êt ®−îc ®Ò cËp trªn ®©y; ph−¬ng ¸n quy ho¹ch sö dông ®Êt ®−îc lùa chän ph¶i ®−îc thÓ hiÖn trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh; tr−êng hîp quy ho¹ch chi tiÕt x©y dùng ®« thÞ, quy ho¹ch x©y dùng ®iÓm d©n c− n«ng th«n ®· ®−îc xÐt duyÖt th× ph¶i thÓ hiÖn trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh; 78