🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Giúp Con Phát Triển Ngôn Ngữ
Ebooks
Nhóm Zalo
P
t
,.
c@-iUp P!1�t tn�n
nggn nga
Rat mong nhi.ln dvqc gop y cua ban doc
Moi y kien xin glii ve email: [email protected]
11: .?a : ' 00 :11 .z 1") J -t-1f --c
;fotf::IJo���-t"
All rights reserved
uKOYUMEISHI" KOSODATEbyKumikoKato
Copyright© 2012 by Kumiko Kato
All rights reserved.
Original Japanese edition published by Asahi Shimbun Publications Inc.
This Vietnamese language edition si published by arrangement with Asahi Shim bun Publications Inc., Tokyo in care ofTuttle-Mori Agency, Inc., Tokyo
Ban quy�n: Db Quynh Anh
Bien t(lp: Quynh Anh
Sfra ban in: Nguy�n Ha
Hqp dong xuat ban sach dl!OC ky giil'a Cong ty c6 phan sach va truyen thong Quang Van va Nha xuat ban Bao Asahi thong qua dai dien Tuttle-Mori Agency, Inc. Ban quyen tieng Viet ·Giup con phdt trien ng6n ngil' ©Cong ty c6 phan sach va truyen thong Quang Van 2015.
Ban quyen tac pham da duqc bao h9. M<;>i hlnh thuc xuat ban, sao chup, phan ph6i dlioi dang in an hoac van ban c:lien tli, c:lac biet la vi¢c phat tan tren mang Internet
ma khong c6 s\f cho phep bang van ban cua Cong ty c6 phan sach va truyen thong Quang Van la vi pham phap lu?t va lam t6n hai den quyen loi cua cong ty va tac gia. Khong Ling h9 , khuyen khich nhil'ng hanh vi vi pham ban quyen.
Chi mua ban ban in hop phap.
Bien m1;1c tren xuat ban pham cua Thuvi�n Quoc gia Vi�t Nam Kato Kumiko
Giup con phat trien ngon ngil': Me Nhi.lt day con bang danh W v6n c6 I Kato Kumiko; £>ang Thanh Huyen d!ch. - H.: Van h<;>c; Cong ty Truyen thong Quang Van, 2015. - 2ootr.; l 9cm. - (Tu sach Ngvoi m� tot)
ISBN 9786046954385
1. Day con 2. Ng6n ngil' 3. Nhat Ban
649.680952 - dc23
VHH0236p-CIP
KATO KUMIKO DANG THANH HUYEN dich
NHA XUAT BAN VAN HQC
··!.
.�
,_
M L,JC IL,JC
LOI NOi DAU
Hay tro thanh cha m� ma tre co the tin tuong . . .. ..... 11
CHUONGl
"DAY TRE BANG DANH TU VON CO" LA GI? 1.1 - "Dc;iy tre bang danh tu v6n co" cv the la the nao? . . .... .... ........... . . ...... ... ...... ................ .... ... .......... 24 1.2 - "Dc;iy tre bang danh tu v6n c6" khac v6i "d9c cho tre nghe" 6 ch6 nao? ... ... ........ . ........... 26 1.3 - Nen bat dau tu may tuoi? .... .................. .... 30 1.4 - Nen bat dau tu vi$c nao? .. ... ...... ........... .. .... 33 1.5 - Lam the nao khi tre n6i nham? ................. 35 1.6 - Hay dc;iy tre ten day du cua SlJ v,;it .. ........ 38 1.7 - Vi giac, thfnh giac, thi giac, xuc giac, khl.ru giac ... Hay dung thvc te de mai giOa nang luc phan doan cho tre ....... .. . ...... . . . . .. . ...... .. 40
CHVONG 2
GIOI THISU NHUNG TRAI NGHISM THVC TE 2.8 - HQc tu g6i xi dau dfnh kem hc)p sushi..44 2.9 - Tc;ii sao quang cao Tabasco
lc;ii long bai hat cua Antonio lnoki? . ... . . ...... .. .. ..48 2.10 - Lu6n mo radio khi di chuyen
bang oto ....... ..... ...... ..... ..... .... ....... ...... ..... ............. ....... 53 2.11 - Tron 2 tuoi: chu dau tien Hiro danh ra tren may tfnh la "TOMICA" .. . ... . . . . . . ..... ... . .. ...... . .. .. 60 2.12 - Thfch dQc sach, hat hay, biet giup do nguoi khac, ham hQc hoi ...... .... . ..... . .. . . .. .... ... .... . ... 63 2.13 - Hay thu suy lut;in tht;it nhieu thong tin chi tu tva de mc)t bai bao ..................................... 66
2.14 - Neu ban nghT con mlnh xuat chung,
hay kiem tra xem sao!. ... . ... .. ..... ... . ..... .. . . ... . ...... ...... 68 2.15 - HQc tu to hvong dan su dl,mg bo do ngu trong quan trQ Kanpo ...... . .. ... .... .. .. .. ... .... . .. .... .... .... 70 2.16 - Nhung chuy$n kh6ng dau kh6ng cu6i
mang phong each TOEIC phan 2 ..................... 73
CHVONG 3
PHVONG PHAP Cl) THE
BIEN "HOC" THANH "CHOI"
3.17 - The mau sac de hQC tu kh6 nho ............ 86
3.18 - Trai nghia la do, dong nghia la xanh ... 88 3.19 - Phan bi$t trai - phai: tay trai la
Alfa Romeo, tay phai la Volvo,
chan trai la Citroen, chan phai la Mercedes.90 3.20 - Bai hat ABC duQc chuyen thanh ten cac loai xe oto! .... ............ ............ ......... ....... ..... ......... 92 3.21 - G6i gon chu de khi choi Shiritori: ten qu6c gia, ten dia phuong, ten m6n an ... 94 3.22 - Ra ph6 tlm kiem cac tu vl,.l'ng da hoc .. 96 3.23 - Dung danh tu v6n c6 de dien d.;it nhCmg vi$c can phai lam ....................................... 99 3.24 - Trong nha tam cung c6 the choi tro choi danh tu v6n co ... ..... ...... . . . . ................... .. . 101 3.25 - Hiro 8 thang tuoi: so hvu mo h1nh 6 to dau tien - Mercedes Benz 300SL ................... 104
CHUONG 4
NHVNG 81EU TUY�T 801
KHONG 8UOC NOi VOi TRE
4.26 - Nu6i d9y con th<;it vat va ....... . ......... . .... 109 4.27 - "Vi$c nay la qua sue v6i con nhi!" ........ 112 4.28 - "Cach d9y cua thay kh6 hieu nhi!" .... .. 114 4.29 - "Khong duQc de thua
b.;in A dau nhe!" ........... ...... . . . .... . . ...... . ............. . ......... 116
4.30 - "Con toi kem lam.
kha nang the thao = 0" .......................................... 117 4.31 - "Cai d6 rut cu¢c chang c6 f ch gl. chi phf tien thoi!" .............. ..... ..... .... ........ . ......... . ....... .......... .... 119 4.32 - "Nay, con dang cang thang day a?" ... 121
Chuong 5
DAY CON BANG DANH TV VON c6-
NHO'NG cAu CHUY�N TVTHVC TE
5.33 - C6 the mua kim tu dien giam gia cho hQC sinh 0 truong mau giao? ............. .......... .... .. 123 5.34 - Trai nghi$m 6 cu¢c thi
"Spelling Bee" .......... . .... ........... ............ ................ . .... 126 5.35 - 18 thang, nhln den do Hiro l,;ii n6i:
"Lau qua. lau qua!" ........... ....... ...... ...... ............. ...... 130 5.36 - Can thiet phai d,;iy cho con ca nhCmg danh tu ca ban trong cu¢c song .......... .... . . . .... 133 5.37 - "Cam on. banh kem Arinco
rat ngon!" ........ . ....... .... ......... ............. . .............. .......... 136 5.38 - Th<;it may vi con thf ch 6 to! ............. ...... 139
5.39 - Quen mat vi trf 6 t6 6 bai do xe
Las Vegas menh mong!. ....................................... 141
5.40 - Hiro 3 tuoi 7 thang: tLJ tlm den cua len may bay trong chuyen du lich nuoc My dau tien . .. ... ....... ....... ..... . . ..... .. .... ... .. .. .. ........ . .... . ...... . .. . 144 5.41 - T<;in huong thu vui vua ngam canh v<;it vua d6i chieu voi ban do cam tay ... .. .... .. . .. ..... 148
5.42 - Hiro 15 thang: lay ve d<;iu xe . .. ......... ... 152 5.43 - Hiro 18 thang:
biet tra tien bang the ....... .... ...... ....... ... ... . ... ....... ... 156
CHUONG 6
MO RONG THE GIOI CUA TRE
BANG NGON NGO'
6.44 - Nho nhCrng ky thi khac ma tieng Anh cua con dvQc nang cao hon .......... . .... . . . .. .. .... ... . 160 6.45 - The flash card kfch thfch trf nao
theo phong each rieng ......................................... 163 6.46 - Ghi nho chfnh xac cac bien bao giao thong: "chu y gi6 m9nh", "duong tron de trvQt nga", "cam dung xe" ..... . ........ ......... .... . . ..... 167 6.47 - Ghe an toan danh cho tre giup
ma r¢ng ph9m vi ho9t ci¢ng cua con ....... .... 169 6.48 - IKEA - kho bau danh tu moi me, ky 19 . ................ ....... .. .. . ............. ...... ..... .. .... . ...... . .... .... . ... 172
6.49 - Nghe va phan bi$t dLJQC am cua tieng Anh nho song sieu am!? ........................... 175 6.50 - Hiro 4 tuoi rvoi:
Ian dau xem phim a rc;:ip ..... . ............. .......... .......... 178 6.51 - NhCrng tl.r kh6 va trl.ru tuQng
(phan biet chung t¢c, phien di$n,
bon rut s(rc lao d¢ng ... ) ...... ................................. 180 6.52 - NHK cOng c6 luc nham ............. ............. 184 6.53 - Dc;:iy con khai ni$m ve so tru6c khi
bat con thu6c long bang cuu chuong .......... 187
6.54 - Cang c6 chung nhieu danh tl.r von c6, h¢i thoc;:ii giua cha mE;: v6i con cang thu vj .. 189 6.55 - Thu chuyen sang each n6i chuy$n thong thuong .... .......... ...... ...... ..................... ............. 191
THAY LOI KET
Cha mE;: va con hay cung nam chc;lt tay nhau bu6c ve phla truoc .... . . . .............. . .................. . ................ . .. 196
LOI NOi BAU
HAY TRO THANH CHA Me
MA TRE co THE TIN TVONG
Dung de tre phai lo lang vi nhCmg cau n6i nhu "con lam the la khong gi6ng cac b9n khac".
Cu(>c song cua gia dinh toi hoan toan khong lien quan gi den cac lop dao t<:i.o cho tre thong minh, hay giao trinh dao t<:i.o nhan tai. Ke ca khi Hiro - con trai toi - thi vao cap 1, be cling hoan toan khong di hoc them 6 bat cu lop luy�n thi nao. Chi duy nhat m(>t Ian, khi nghi den vi�c cho con thi vao mau giao, luc Hiro 3 tu6i, la toi c6 cho be tham gia gio hoc thu cua
m(>t trung tam dao t<:i.o tre tho n6i tieng 6 gan · nha. Ngoai Hiro ra, nhung dua tre khac c6 m<)t horn do deu da hQC 6 day dUQC 1-2 nam roi.
Hom d6, Hiro tham gia ky thi thu cungvoi nhung dua tre khac nua. Tuy nhien, trong khi nhung dua tre khac cu dung len ngoi xu6ng, nhap nha nhap
11
GIUP CON PHAT T RIE'N NGON NGV
nh6m nhin ng6 sang cho bc,in, Hiro van ngoi im l<:ing cham chu Iang nghe loi co giao n6i. Con thvc hi�n dung theo chi tht co dua ra, neu ra du9c quan diem cua minh. Con cung giai thich duQc m(>t each hQp ly ly do cua nhung dap an ma minh dua ra.
Phong ben cc,inh vang ra tieng mot ba m� c6 con theo hoc 6 trung tam, dang trao d6i voi co giao ve "con duong phat trien" sau nay cua con minh: "Toi muon con hoc tieu hoc 6 truong nay, trung hoc 6 truong no, ph6 thong a truong kia, tuong lai nhat dtnh phai d"1u truong d?i hoc nay ... ". Khong khi nghiem trang bao trum ca CUQC n6i chuy�n. Hau
nhu deu la chuy�n cua tuong lai muoi may nam sau nay.
Du bt an tuQng boi khung canh d6, nhung khi quan sat gio hoc thu cua Hiro, toi da kha nga ngang. A, h6a ra day goi la trung tam dao t?o tre tho day! Chang phai toan nhung dieu dang ra cha m� phai tv d?y con minh sao? D6 dau c6 phai la nhung thu dang de b6 nhieu ti en ra m6i c6?
Gia hoc thu ket thuc, chuyen sang giai do?n tu van tru6c khi nh"1p hoc. Vt hi�u truong trong quy phai "chan p cua Hiro, c6 ve chau van
12
K A TO KUMIK O
con thieu tinh tich cue. Nhung truong hQp nhu chau day, c6 le truong mau giao B se thich hQp hon truong mau giao A day. Hinh nhu chau cling da tung tham gia vao lop hoc tieng Anh phai khong <;i? Nhung thµc ra, thi vao mau giao va tieng Anh cling khong lien quan lam. Ve m<;lt ngon ngu, toi thay chau da co nh�n thuc day du. Co dieu ... ".
Thieu tinh tich cue a? (Cuoi). Thi dung la tu dau den cu6i, Hiro deu ngoi nghe mot each kha yen l<;lng. Be da nghiem tuc neu len y kien cua minh va ly do cua dap an dua ra, nhung hinh nhu phia giao vien thi l<;ii c6 an tuQng la "Hiro chi Ian luot cac be khac chu van chua ti ch C\IC khang dtnh ban than". (Hoa ra ho dung each nay de lam phl.l huynh phai lo lang day).
Vao mua dong cl'.ia nam hoc cu6i cung t<;li truong mau giao, khi nhan vien tiep tht den nha gi6i thi�u tai li�u giao dl).c phat trien nao phai cling da dung "kieu n6i hu doa" gi6ng y nhu tren. Anh ta dua cho Hiro nhung de bai C\IC kh6, va khi Hiro phai mat nhieu thoi gian de giai n6 thi anh ta n6i ngay, kieu: "Neu la cac be c6 hoc giao trinh cua chung toi, thi ke ca la m6i l6p 1 truong cong l�p cling giai ngay dUQC day".
13
GIUP CON PHATTRI EN NGON NGCf
"Neu khong boi duong ngay tli bay gio, qua 6 tu6i bo nao be se khong the tiep thu them duQc nua dau!".
"Chung toi c6 ca giao tr1nh tieng Anh, c6 ca nhung be chi hoc m6i giao trinh d6 ma m6i l6p 1 da thi d?u ky thi tieng Anh dlJ bt cap 2 roi day".
(Cha, n6i chang khac gi thay co 6 trung tam giao dvc tre tho ca. each lam nay khien cho khach hang thay lo lang ma phai quyet dtnh cho con theo hoc ay ma).
Toi chQt nh6 ra, vao thoi diem hanh vi cung bai trong ton giao n6i len thanh mot van de xa h(>i, khi binh lu?n ve can cu de nh?n ra tin nguong dung va tin nguong khong tot, m(>t chuyen gia ve ton giao da n6i rang: "Tru6c het, tin nguong nao ma lam cho nguoi ta bat an de khien ho phai gia nh?p, chac chan la tin nguong khong tot".
Tat nhien, khong phai tat ca cac trung tam giao dvc s6m, hay cac tai li�u ren luy�n danh cho "nao phai" deu xau. Nhung toi nghi, tru6c khi tin vao nhung thu d6, van con c6 rat nhieu vi�c cha m� c6 the tlJ lam du9c cho con, c6 nhieu vi�c cha m� nen tlJ d;;iy cho con, c6 nhung van de cha m� can tlJ
14
K A TO KUMIK O
quyet dtnh cho con, c6 nhung thu ma neu hoc cung cha m� thi hi�u qua se con cao hon gap nhieu fan. Toi nghi v<:ly day.
Neu yeu thuong con thµc sl), thi trudc khi ph6 m(lc con cha "nhilng-nguoi-ngoai-c6-ve-t6t-bµng", "nhilng-nguoi-ngoai-c6-ve-dang-tin-c¢y", chang phai truoc tien cha m� nen c6 gang het sue de lam cha con nhilng dieu ma minh c6 the lam hay sao?
Neu cha m� yeu thuong con tU day long, tinh yeu d6 chac chan se truyen du9c tai con.
Tro thanh cha m� ma tre co the tin tuong
Nhieu cu6n sach nuoi d?y tre viet ran�: "Hay khen con th(:lt nhieu, hay tin tuong con, hay d?ycon thanh mot dua tre tai gi6i tran day nang lu9ng". Th<:lm chi con c6 ca sach viet la "D?y con bang each khen con lien tl,lc" nua co ma. Khen ng9i con dung la quan trong th(:lt. The nhung, bat ke con lam gi cung khen lay khen de thi ket qua se the nao?
Toi chi khen Hiro khi ma toi thµc su thay "dung la con gi6i th(:lt". Toi cam thay neu con lam bat cu dieu gi cung khen, thi loi khen d6 se thieu di su thanh th(:lt, va con se dan khong biet du9c "vi�c tot
15
GIUP CON PHATTRI E'N NGON NGV
thtJc s\f dang dm;ic khen ng9i" la gi nua. Va nhu the m6i quan h� giua m� va con se c6 r:;in nut.
Toi da tung h6i Hiro: "Nay con, con c6 thich vi�c con lam bat cu cai gi m� cung khen khong?" (cuoi) va Hiro tra loi: "Con khong thich. Nhu the gi6ng nhu con dang bi bien thanh thang ng6c v�y''.
Tat nhien, de hinh thanh du9c m6i quan h� tin tuong lan nhau thi vi�c "cha m� tin tuong con cai" la dieu quan trong. Nhung t6i nghi, dieu quan tr9ng la t1,r ban than cha m� "phai la nguoi ma con cai c6 the tin tuang dugc trliac da". Do khong phai la vi�c cha m� cung ntJng, dap ung moi doi h6i cua con, cham soc, lo lang cho con mot each thai qua ho?c la cha m� hi sinh di so thich rieng cua minh de danh tat ca cho con.
Cv the, dieu ki�n de tro thanh nguoi cha nguoi m� ma con c6 the tin tuong nhu sau:
• Khi con con nh6, khong lam con thay bat an.
• Khong lam con gi�t minh, du mvc dich chi la treu dua.
• Khong n6i d6i con.
• Khong that hua voi con.
16
K A TO KUMIK O
• Du la tre con thi con cung la mot ca the rieng, cha mt; can phai t6n tr9ng con. Hay ton tr9ng the gi6i con yeu thich, ton tr9ng nhung thu ma con c6 hung thu (du do la thu b(:ln hoan toan khong quan tam di nua). Va hay c6 Vil het minh cho nhung dam me do cua con (du dam me do la thu hoan toan khong lien quan den h9c hanh).
•Va cu6i cling, hay de y het muc c6 the, de giu cho con luon duqc an toan.
Toi cho rang, it nhat, chi khi cha mt; th\lC hi�n duqc nhung dieu tren, luc d6 con cai m6i c6 the bat dau dc;tt niem tin cua minh vao cha mt; duqc. Va hon the, cha mt; hay n6i chuy�n v6i con bang cam xuc th�t cua minh, khong nen c6 che giau cam xuc th�t cua minh v6i tre.
La cha mt; thi dau can phai c6 "danh bong" ban than tru6c m?t con dung khong? Vi cha mt; va con cai la m6i quan h� c1mg nhau tru6ng thanh. Cung kh6c, Ctmg gi�n, cling bay t6 cam XllC CUa minh chang tot hay sao? Neu co sai lam, chi can loi xin loi chan thanh la h6a giai du9c ma.
C6 nhung nguoi mt; nhu vi Bo Tat, tru6c m?t con, du dau kh6 the nao di nua van c6 guqng cuoi.
17
G!UP CON PHAT T R!EN NGON NGV
Nhung voi toi, dieu do la khong the. Va t6i tin Hiro cua toi cung se l<;lp tuc nh<;ln ra nv cuoi guc;mg gc;i.o cua m� la gia VO ngay.
Toi xin chuyen chu de khac. Toi chua lan nao duoc goi la "m�" ca. Tu hie hon 1 tu6i cho tai gio 11 tu6i, Hiro luon goi t6i la "Kaka". Khi Hiro con be, nhung dua tre khac deu goi m� la "m� oi, m� oi", chi rieng Hiro tU dau van gQi t6i la "Kaka" (cuoi).
Nhurtg dua tre duoc hoc tieng Anh tU nh6, hau het deu goi m� la "mami", nhung tat nhien toi cung chua khi nao duoc goi la "mami" ca. C6 ve nhu each gQi "mami" hay la "mama" cung deu khong hop voi toi cho lam, nen goi "Kaka" duong nhu la hop nhat.
Hon the, goi la "Kaka" thvc ra cung c6 diem ti�n loi. 6 nhung cho c6 nhieu tre con, lan giua nhung dua tre gQi m� la "mama"' chi can nghe tieng gQi "Kaka" la t6i c6 the nh<;ln ra ngay chinh la Hiro roi. Khi di nude ngoai cung the. 6 nuoc ngoai thi kieu goi m� la "Kaka" lc;i.i cang doc quyen, cho nen hai m� con du c6 16 lc;i.c nhau thi van tim duoc nhau ngay, nho the ma quang thoi gian Hiro bt lo lang, bat an duoc giam di rat nhieu.
18
K A TO KUMIK O
Con ve can nguyen t6i goi be la "Hiro" thi... Duong nhien tru6c tien, dieu nay xuat phat tlr ten thc'.lt cua Hiro la Hiro. Them nua la, khi trao d6i v6i bc;i.n be ve chuy�n cua Hiro, khong hieu sao t6i deu c6 chut hoi nguc;mg ngung v6i each goi "con trai t6i thi...". Do do, nhung luc ay, luc nao t6i cung dc;i.i khai dung each n6i su dvng luon danh tu von co la "Hiro thi..." (cuoi).
Ngoai ra, nhu trong nhung cau chuy�n giua hai m� con ma toi dua ra lam vi dv trong cuon sach nay, c6 may Ian t6i da goi Hiro la "dang ay" ... Nghe c6 le buon cuai lam phai khong? (Cuoi). Nghe co qua hoang da khong vc'.ly? Tu khi Hiro len cap 1, each goi "dang ay" hinh nhu cang du9c dung nhieu hon.
A, toi nham, tu luc con con be hon nua toi da dung each xung ho do roi. Bay gio t6i m6i nh6 ra, hinh nhu la tU khi Hiro 3 tu6i. C6 mot vi�c gi d6 kha thu vt, va luc be n6i v6i t6i: "Hiro cung muon lam", t6i da h6i lc;i.i Hiro la: "Dang ay cling muon lam thu a?" (Cuai). C6 le luc bay gid, doi v6i Hiro, "dang ay" gi6ng nhu m(>t ten goi khac nua cua minh v<'.ly.
Tc;i.m dung cau chuy�n ngoai le 6 day, chung ta quay lc;i.i v6i chu de chinh: "Dc;i.y con bang danh
19
GIUP CON P HAT TRIE'N NGON NGV
tU von c6". "Dq.y con bang danh tu von c6" la m(>t each thuc.
C6 ly do khien tu dau den gio toi n6i nhieu ve nhung vi�c khong phai "danh tu von c6". D6 la vi.ec, hay tro thanh nhung cha m� ma con c6 the gU:i gam niem tin. D6 la vi.ec, hay xay dl,Ing moi quan he tin
c?y voi con. Bai vi., toi tin tuong chac chan, dieu nay lien quan m?t thiet den vi�c nuoi duong con thanh ' m(>t dua tre thong minh, m(>t dua tre bi.et nghi cho nguoi khac, hon bat cu truong hoc tot nao, hon bat cu tai li�u giao dvc tuy�t voi nao khac.
Phuong phap cv the cua "d:;i.y con bang danh tu von c6" ma toi se gioi thi�u trong cuon sach nay, thvc ra chi la m(>t each nuoi d:;i.y con cv the de b:;i.n vU:a c6 the xay dung moi quan h� tin tuong voi con, vU:a dong hanh cling con 16n len ma thoi. Va c6 le, moi cc;i_p cha m� se con c6 nhung phuong phap d:;i.y do con tot hon, thich hop hon nua.
Tuy v:';ly, chi duy nhat m(>t diem ma toi muon nhan m?nh do la, tat ca n(>i dung ci.'rn cuon sach nay deu la nhung cau chuy�n co th:';lt. Vi the, du hay di1 do, n6 cling la m(>t cuon sach "tham khao" danh cho cac b:';tc cha m� tren con duong dvng xay m6i quan h� v6i con minh.
20
K A TO KUMIK O
Toi va Hiro t?p trung vao phuong phap "danh tU v6n c6" de hoc thrn)c nhieu lo?i tu V1Jng, va dung n6 lam kien thtrc nen de "thlr tri" 0 nhieu linh V\IC khac nhau, d?t duoc nhung ket qua kha thu vi. Va chung t6i no hrc de bien nhung kien thuc d6 thanh nhung tri thuc dung duoc trong thl)'c te, chu khong chi don thuan la nhung kien thuc sao rong.
Vi the, hi vong quy vi co the ap dvng duoc phuong phap "danh tU v6n c6" nay trong qua trinh nuoi d?y con. Va th?t may man cho t6i neu quy vi c6 the vU:a cuoi vui vU:a xem sach, c6 the coi n6 nhu nhu la mot trong nhung cu6n sach "tham khao" cua minh. Toi VO cling h?nh phuc neu c6 the dong g6p mot phan nh6 cua minh trong qua trinh nuoi duong nhung dua con thong minh gi6i giang cua quy vi.
Thl)'c ra qua trinh nuoi d?y con cua toi khong phai la de dang gi. Nhan v?t chinh thu sue voi nhieu ky thi, de l?i nhung ket qua dang ghi nh.;tn thuc ra 1a Hiro. Nhung Hiro luc do moi 4 tuoi, khong he c6 b?n be cling chi huong, nhung nguoi xung quanh thi xi xao ban tan. Ngoai nguoi than ru(>t thtt ra, nhung nguoi ngoai thl)'c sl)' ung ho va dong vien cho Hiro chi la thay co 6 lop on luy�n Kumon ma thoi.
21
GIUP CON PHAT T RIEN NGON l'iGV
Bay gio nhin lc:ii quang duong da qua, toi m6i thay rang thoi gian d6 d6i v6i Hiro c6 le la m(>t CUQC chien vo cling don d(>c. Nhung mQi thu xung quanh cung thay d6i kha nhieu ke tu khi con len cap 1.
Du toi luon n6i ve "nhung thu thach ma hai m� con se cling nhau thu sue", nhung d6i voi m(>t
hQC sinh cap 1 nhu Hiro, qua that noi quan trQng
nhat, can danh thoi gian nhat van la truong hQC. Truong tieu hQC qu6c te Gyosei ma Hiro theo hQC c6 phuong cham ton trQng t6 chat rieng ma moi em h9c sinh c6, la moi truong khuyen khich "tinh than thu thach vuot len nam h9c cua minh". Toi nghi la mot trong nhung truong hiem hoi c6 duoc each nghi nhu v?y trong h� thong truong tieu hQc cua Nh?t v6n la "Tat ca mQi nguoi deu phai gi6ng nhau. Cai dinh troi len thi phai dong xu6ng". 6 day tuy�t d6i khong c6 chuy�n do.
Thay co luon khuyen khich hQc tro, nhung nguoi bc:in, nhfrng b?c phv huynh trong m(>t ngoi truong lay vi�C hQC lam tr9ng tam, luon am ap doi theo va ling ho cho Hiro. Chi can nhu the, m� con toi da cam thay an tam, va duQc ho trQ rat nhieu ve tinh than. Do d6, m(>t each t\l nhien, trong long chung toi tran ng?p cam giac: "Hay c6 gang, vi ca nhung
22
K A TO KUMIK O
nguoi thay, nguoi b:;m van luon ling ho minh nua". Thl)'c Sl)', nhung tinh cam d6 VO cling dang quy.
Cu6n sach nay, vi the, ghi chep lc;ii mot each chan thvc nhung kinh nghi�m thvc te, ca nhung dieu da lam t6t va nhung dieu van con chua t6t ma m� con t6i da trai nghi�m. Dong thoi n6 chua dvng ca nhung ap li Ve SlJ biet On nhung nguoi bc;in da luon ben cc;inh ling ho chung toi.
Toi cau mong, cu6n sach c6 the g6p phan nh6 be clia minh vao cong cu<)c nuoi duong con tre clia quy tj.
Thang 10 nam 2012 KATOKUMIKO
23
CHUONGl
"DAY T RE BANG
DANH TV VON CO" LA GI?
1.1 - "O�y tre bang danh tu von c6" Cl,l the la the nao?
Nguoi mi? hay lam het kha nang c6 the de dung "danh tiL v6n c6" n6i chuy�n v6i con.
Dung "danh tU v6n c6" de n6i chuy�n voi con, '{
v6n tu V1Jng se ma r(mg len nhieu Ian tU mot tU V1Jng ban dau. Ngoai ra, neu b<:in d<:iy cho con nhung tU V1Jng lien quan t6i "trai nghi�m thuc te" ho.;ic cac "ky Uc", thi tU d6 se dUQC tre ghi nh6 mot each song dong va ro rang. Hung thu v6i tu V\lng cua tre ngay cang tang len se giup v6n tu tre tich luy ngay cang tang nhanh theo cap s6 nhan.
Vi di;: Khi tre bat dau an dUQC ca nu6ng, neu
b<:in chi d<:iy be "day la ca nu6ng" thi hi�u qua so
voi vi�c b<:in n6i ten cv the cua lo<:ii ca nhu ca hoi, 24
K A TO KUM I K O
ca thu, v.v. ro rang se khac nhau m(>t troi m(>t Vl,lc. Chi rieng the, von tu Vl,lng tre dm;c hap thu cling da khac nhau nhieu Ian roi. Nhung cam nh�n ve hinh dang ben ngoai, huong vt, cam giac ch?m vao luoi khi tre an m6n ca d6 se lien quan tn,rc tiep den "danh tU von c6". Ten goi cua nhung lo?i ca d6 se ket hQp voi nh�n thuc ma thuc te tre dang cam nh�n, se giup tre c6 cai nhin sau hon, danh gia chinh xac hon ve su v�t. Tat nhien, nho d6 sau nay g�p l?i tre c6 the phan bi�t du9c chinh xac lo?i ca minh da an voi nhung lo?i ca khac.
Voi rau cu qua cling hay lam tuong tu. Khi tro chuy�n voi tre trong bua an, thay vi n6i "con an rau nhe", hay thay tU "rau" bang chinh ten rieng cua lo?i rau do. N6i m(>t each C\l the: "con an bap cai nhe", "con an ca rot nhe", thi lu9ng tu tre c6 co h(>i hoc cling tang len nhieu roi. C\l the hon nua, b?n c6 the dua them nhieu danh tu von c6 lien quan vao cau chuy�n nua nhu: "day la bap cai trong 6 tinh Gunma", "ca rot thu ho?Ch dUQC 6 ru(>ng tinh Yokohama" . . . Qua each dung tu nhu v�y cua m�, kien thuc cua tre se sau sac hon nhieu.
25
GlUP CON PHAT T RIE'N NGON NGO'
C6 nhung nguoi m� phan nan: "Nhung toi khong am hieu ve ten gQi cua cac lo:;i.i ca ... " thi a muc d(> phan bi�t ca hoi, ca thu, ca trich ... chac han cung phai biet chu nhi? (Hon nua tren bao bi dvng ca cat lat san chac chan deu CO ghi ten C\l the cua lo"1i ca d6 ma).
Toi nghi rang "moi khi tro chuy�n v6i con, nguoi m� chi can luon tv nhac nho minh . c6 gang dung nhieu tU vvng de n6i chuy�n" se c6 tac dvng hon la
vi�c cu phai b6 bu(>c phai 5 giac quan cua minh la nh6 duoc. Nguoi m� cung hay su dvng het ca co the minh, v6n tU vvng cua minh, giong n6i cua minh de kich thich hon nua vao 5 giac quan cua tre.
Day chinh la each "D"1Y tre bang danh tu v6n c6" ma toi muon tro chuy�n v6i cac b"1n trong cu6n sach nay.
1.2 - " D9y tre bang danh tu v6n co" khac voi "d9c cho tre nghe" o cho nae?
D(l.c trung l6n nhat cua "dq_y tre bang danh ti1 v6n c6" la vi?c ghi nh6 tii vl)ng bang khung ct phan nua vi t6i nghi don gian the nay: "Mot ngay nao do, be cling se phai nho dung ten goi rieng cua v�t, do d6 minh dC;ly cho con dung ten goi tU dau thi sau se khong phai mat c6ng dC;ly 1<;1.i nua". Ban dau chi la ten rieng cac 10<;1.i xe, roi m(>t each t\l nhien phat trien dan sang ten cac cua hang 24h, tr(;lm xang, nha hang, cho den ten cac 10<;1.i ca, cay c6i, hay hoa qua ...
N6i tom lc:ti, phuong phap "dc;ty con bang danh tU v6n c6" nay c6 the bat dau tU may tuoi cling duqc. v a trong qua trinh d(;ly /hoc, c6 the b(;ln se phat hi�n ra nhieu dieu thu tj theo tung giai doc;tn phat trien cua tre. The nhung toi nghi, de vi�c dC;ly tre duqc de
32
KATO KUMIKO
dang va thu�n lQi nhat thi c6 le tot nhat la nen bat dau khi tre duQc tren duoi 1 tu6i.
1.4 - Nen bat dau tu vi�c nao?
Bat dau ti1 tat ca nhung thii gan gui vai tre nhu do an, do choi tre thich, cac nhan v(it hoc;it hznh, b6, m�, anh em, bq.n be ...
Khong can phai suy nghi qua ky, b(;ln co the bcit dau tu vi�c binh thuong khi n6i chuy¢n voi tre, thay vi su dl)ng ngon ngu tre con hay su dl)ng nhung tu ma ai nghe cung hieu, tile la tu ph6 thong (tu nguoi Ion). Tat nhien khong nhat dinh phai tuy¢t doi la "chi su dl)ng danh tU v6n c6", hoc;tc la "khong d6i thanh cac danh tU v6n c6 thi khong duqc".
Toi nghi nen bat dau bc ve linh VlJC m� am hieu la du. Vi dl), b�m c6 the lam theo each nhu the nay.
Mi
• on , "Ud " " m1 't' om " " , spag h tt." e I ...
• "Mi Sanuki - Udon nau voi nuoc dung ca ngu", "mi tom nau voi nuoc dung tu xuang lqn"' "spaghetti ruoi sot mi-to" ...
33
GIUP CON PHATTRI EN NGON NGV
Con ch6 cua nha b�n c;;tnh
• "Chu ch6 ten Love giong Poodle cua ong Inoue ph6ng 701" ...
0 to cua Ong ngo�i
• "O to ong ngo<.li van thu6ng lai", "O ta hang Honda dong Elysium ma 6ng ngo<_li song a Kyoto van dung" ...
v oi muc d(> the nay b<_ln c6 the de dang lam duoc dung khong? Khong can thiet phai c6 kien thuc chuyen m6n hay sach tham khao. Hon m1a, neu ngUOi m� phai gong minh len moi lam dUQC thi chac chan cling khong the duy tri duQc.
Toi la "nha bao chuyen viet ve 6 to" nen toi cling c6 m(>t it von kien thuc ve linh Vl,IC 0 to. Vi the, toi bat dau d<.ly Hiro ten cac lo<.li 6 to con chi don gian day la linh Vl,lC ma t6i dam me va thong th<_lO nen muon con cling duQc biet ten gQi dung cua cac lo<_li d6. Neu nguoi m� gi6i nau an thi c6 the d<.ly con ve ten cac lo<.li thi.rc pham, ten goi m6n an, dvng cv lam bep hay la ten cua hang minh thuong mua thv:c pham. Ngu6'i m� c6 so thich cam hoa thi chi cho con ten goi cac loai hoa, cay coi, hay la cua hang hoa ma minh ung y.
34
K A TO KUM I K O
DC,ly con ve nhung thu cha m� yeu thich ho<'.lc am hieu thi ban than cha m� cling se thay duoc niem vui trong vi�c dC,ly con. Niem vui d6 cua cha m� se truyen den con va con cling se hung thu cung voi cha m�.
1.5 - Lam the nao khi tre n6i nham?
Tuy¢t d6i khong c6 ep tre phai n6i dung ho¢c sifa [qi !Oi tre n6i m<)t each gay gat. M<;! chi can SU dµng tU dung m<)t each kien trz, l¢p di l¢p lqi cha den khi tre hieu. Va khi tre hieu ra, hay khen ng<;Ji con.
Ke ca khi tU tre n6i ra chua chinh xac, cha m� cling kh6ng dUQC mang m6, h6i thuc, hay sua lC,li loi tre. TC,lm thoi, cho den giai doC,ln tre 2-3 tuoi, cha m� hay kien tri lc;ip l<.li tt:r chinh xac cho tre bat chu6c.
Neu cha m� cu mang nhiec mot each gay gat khi tre dung tu sai nhu: "Sai roi. Phai n6i the nay moi dung" hoc;ic: "Sao con khong phat am dung du9c the"' thi se de lC,li cho tre an tu9ng d6i v6i "tu vung" d6 la "ky UC n�ng ne - bt cha m� mang m6".
Vi the, cha m� hay coi vi�c con chua phat am dung la dieu duong nhien. Hay nhin con v6i cai nhin bao dung hon: "A, c6 le con van chua the n6i dung du9c tU nay. Dang yeu ghe".
35
GIUP CON PHAT T RI EN NGON NGV
V 6i Hiro, t6i hau nhu khong dung ng6n ngu cua tre con, nen ngu9c l:;ti nhung each n6i ngay tho cl.la tre con ma Hiro n6i ra (dung hon la vi Hiro phat am chua chuan) toi deu cam thay mai l:;t va dang yeu vo cung.
Tuy nhien, cling c6 nhung tu v\mg ma toi nghi la be hieu kha ro. Day la cau chuy�n khi Hiro 2 tuoi 4 thang. Toa nha Roppongi Hills khai truong. Chuong trinh quang cao tru6c buoi le khai truong tren tivi c6 giai thi�u ve mo hinh nhan vc;tt "nguai ngoai hanh tinh Rokµroku", xuat hi�n trong b(> phim ho:;tt hinh do Murakami dt;ng hinh va t:;to
nhan vc;tt. M?c du tivi giai thi�u: "Nguai Roppon se
ra dai", "ngay 25/ 4 Roppongi Hills se khai truong", nhung man hinh l:;ti chieu canh cac bong hoa dua nhau xuat hit,>,n, Hiro rat th1ch buc tranh cac bong hoa cuai d6.
Mot ngay no, khi den cua hang 24h 6 gan nha thi hai m� con nhin thay buc tranh quang cao duoc ve nhung bong hoa cl.la Murakami. M?c du tam ap phich khong c6 bat cu sl,1 lien quan nao t6i Roppongi Hills nhung btlc tranh thi hau nhu gi6ng voi do:;tn quang cao ve Roppongi Hills d:;to no.
K ATO KUMIK O
Vua nhin thay buc tranh, Hiro lien tl.)c n6i di n6i 1(,li: "M� ai, Bottenkizu, Bottenkizu". "Bottenkizu? Ha? La cai gi?". Mat m(>t luc toi van chua hieu "bottenkizu" la gi ca. Nhung vai ngay sau, khi nhin thay do(,ln quang cao ve Roppongi Hills tren tivi, thi be l<,li reo len "bottenkizu".
Hay la, "bottenkizu" y la "Roppongi Hills"? Be da nghe "roppongi hiruzu" --+ "pongihiruzu" --+ "bottenkizu". (Thai gian sau, toi c6 h6i y kien nguoi b(,ln la chuyen gia ngon ngu thinh giac thi duoc biet, nhung tu bat dau bang ra/ri/ru/re/ro kh6 phat am nhat, nhung tu bat dau bang gi --+ hi cung kh6 phat am khong kem.) Do d6, c6 le d6i voi be Hiro luc ay moi 2 tu6i 4 thang do deu la nhung am kh6 phat am. Du vc;ty, be da rat co gang de n6i ra danh tU minh da ghi nho thong qua nhung bong hoa cua Murakami, do d6 khi toi h6i l<,li: "A, Hiro, c6 phai con muon n6i ve Roppongi Hills dung khong" thi be gc;tt dau m(>t
each vui suong ra ve "dung roi, dung roi".
V c;ty la, vi¢c toi hieu ra "bottenkizu" tuc la "Roppongi Hills" da g6p phan t(,lo dv:ng them sv tin tuong moi trong m6i quan h¢ gifra hai m� con. Du day chi la m(>t vi¢c rat nh6, nhung ti ch luy tU nhung
37
GIUP CON PHATTRIEN NGON NGU
dieu nh6 nh<).t nhu v<).y cling quan trc;mg trong vi�c t<;io d1,mg S\l ben vcrng trong ket n6i giua hai me con.
Ngoai vi dl) ke tren, con nhieu tu khac ma be chua phat am ro nhu "bl)ng cai (cai bl)ng)", "ca con (con ca)", "mon chung choa (m6n an Trung Hoa)", "s6 mat xau (s6 m<).t khau)". Nhung toi nghi nhung am ngc,mg nghiu de thuong nay cling chi trong mot giai do<;in ngan thoi, nen cu de t\[ nhien nhu v<).y. Khi Hiro bat dau di hoc tat ca deu t\l nhien mat di, nen t6i th<).m chi con cam thay co chut buon buon. Chi c6 tu "s6 m<).t khau" la den t<).n bay gio van con chut hoi "kha nghi" (cuoi).
Th\lc ra thi. .. Hiro den t<).n bay gio (11 tu6i) van chua phan bi�t dUQC tuy�t doi giua bap cai va xa lach (cuoi). Du che mat di con van phan bi�t duQc 600 lo<;ii di�n tho<;ii, 3.000 lo<;ii xe mo hinh, the nhung khong hieu vi sao bap cai va xa lach thi bao Ian roi van nham.
1.6 - Hay d�y tre ten day du cua Sl,l v�t
Khong phai la Landcrui ma la Toyota Land Cruiser Prado
KATO KUMIKO
Neu tre da ghi nho dUQC het ten goi day du roi . thi bc:in co the dc:iy tre each goi rut gon ma moi nguai van thuang dung. Chu con ban dau, hay tl,I nhac nho minh dc:iy cho con dung ten goi, du la sv v<;lt gi di nua.
Co le voi hau het moi nguai day la chi la van de qua nh6, muon ra sao cling dUQC. Nhung t6i muon nhung b<;lc cha m� c6 y dinh dc:iy con kien thuc ve tu Vl,Ing thong qua danh tu von c6, can coi trong vi�c goi chinh xac danh tU von co bang ten day du va dung, hay la nguon goc, y nghia cua sv v<;lt do.
Ten goi cac loc:ii xe cling v<;ly. C6 dong xe goi la Toyota Land Cruiser, nhung moi nguai van goi tat di m(>t each don gian, triu men la "Landcrui". Du v<;ly, ban dau khi dc:iy tre, bc:in van nhat dinh nen dc:iy cai ten day du chinh xac cua n6 la "Toyota Land Cruiser Prado". Bai vi nhu v<;ly, tre se nho duQc t<;ln 3 tu la "Toyota", "Land Cruiser" va "Prado".
Th<;lt may la truang hQp o to thi ten cac loc:ii xe luon c6 gan a phan duoi xe. Rieng cac dong xe mo hinh (mini car) thi ten hang xe luon duQc khac a phan day xe, chi can l<;lt ngua xe len se thay. Vi v<;ly, du m� khong thc:io ve 0 to, cling chi can doc ten xe dUQC khac 0 day xe la biet.
39
GIUP CON PHATTRI EN NGON NGO'
M<)t khi tre da nh6 duqc ten day du, thi bat cu luc nao muon deu c6 the nh6 duqc ten rut gon. Chae chan the gi6i ma tre nhin thay duqc nho hieu r6 ngon nguon g6c gac va b6i canh cua n6 khi dung, so v6i tu long, tU viet tat ma dung chi vi ly do "cho gi6ng v6i moi nguoi ho�c moi nguoi n6i the" se hoan toan khac nhau.
Cha m� hay ghi nh6 khong duqc xem nh� du chi la mot cai ten di nua. Boi vi n6 c6 the lien quan t6i nhung vi�c gan gui xung quanh minh, cho t6i ca h� thong kinh te cua the gi6i. Nhu v�y nho tU Vl,Ing ( danh tU v6n c6) ma the gi6i cua tre duqc mo rong ra, d6 chang phai la mot t lo:;i.i kem vi vani di chang nua, thi gia ca cua cac hang kem nhu Lotte hay Morinaga la khac nhau, v� giac va cam giac khi luoi ch:;i.m vao cung hoan toan khac nhau. Khi nao tu l:;i.nh c6 nhieu lo:;i.i kem khac nhau, b:;i.n hay nem thu Ian luQt tl:Ing lo:;i.i, vU:a t:;tn huong m6n kem vU:a doan xem minh dang an la ice cream hay lacto ice tuy vao d(> mem va huong vi xem nhe. Ho�c la thu suy lu:;tn xem vi sao kem cua hang nay l:;i.i dat hon cac hang khac nhu v�y? Xem thanh phan calo tren v6 bao, thu tinh luQng calo nay c6 tuong xung v6i gia tien cua que kem d6 kh6ng?
Thu doan ten cac lo:;i.i nu6c dung cung thu vt day chu! M� dung v(>i nem cac gia vi ma de vi nguyen chat cua nu6c dung roi cho tre thu phan bi�t xem dau la nu6c ham xuong, nu6c dung tU ga, nu6c dung tU: bo, nu6c dung hai san ... Dieu nay rat c6 ich
41
GIUP CON PHATTRI EN NGON NGV
trong vi�c ren luy�n vi giac cua tre. Nhu v�y, chi vai nhung thu c6 trong nha bep hay tu l:;mh cung du cho hai mE; con c6 nhieu tr6 vui de ren luy�n roil
Mot trong nhung so truong (toi nghi v�y) cua Hiro la btt mat doan ten cac hang xe o to mo hinh (mini car). So truong nay cua Hiro da duQc nhac den tren dai phat thanh tn,rc tiep 2 Ian nam be 6 tu6i, 1 lan ghi am nam 9 tu6i, va 1 lan tren tivi nam 11 tu6i. Nhin bang mat de phan bi�t thi qua binh thuong, nen toi da nghi, hay thu khong nhin ma chi so thi the nao. v a toi dua ra vai lo?i xe roi btt mat be l?i, chi cho be so de cam nh�n d(lc trung cua tung lo?i qua ng6n tay. Khong ngo be cung de dang doan ra.
Hiro hi�n so huu tren 3.000 xe mo hinh. Trong s6 d6, cung c6 nhung lo?i tu khi mua ve Hiro moi chi so den mot vai fan. Toi da chon ngau nhien tu trong so xe Hiro c6 ra khoang 200 chiec va cho be ghi nha nhung d(lc trung cua xe khi so bang tay. Cung mot hang xe, cling mot kich co nhung tuy vao tllng cong ty san xuat mini car nhu Tomica, Maisto, Welly, ma mo hinh xe l?i khac nhau doi chut rat nh6. D1,1a vao lo?i son, tinh chat cua banh xe, do n(lng; cung c6 kha nhieu yeu to de can cu vao ma
42
K A TO KUMIK O
doan ra ten loc:i.i xe. Do d6, nho dm;w d:;tc trung cua chiec xe d6 thi se nhc:tn ra n6 du khong nho den sv ho trq cua tht giac.
A, bc:i.n thac mac so truong nay thi giup ich duqc gi thi toi cling lung tung khong tra loi duqc dau. Nhung nha giao dt.Ic Saito Takashi trong mc)t chuang trinh tivi lien quan den ren luy�n nao phai da tung n6i: "Cac bai luy�n tc:tp kha rnlng phan bi�t nhung thu quen thu(>c trong cu(>c song hang ngay bang nhung phuang phap nhu: khong nhin vao vi ho:;tc tui xach, chi dung tay so de doan biet cac dong xu 10 yen, 100 yen, 50 yen, cung c6 hi�u qua mang lc:i.i nhung kich thich c6 lqi cho nao". Nen toi da nghi, cho Hiro nham mat doan ten xe mini car biet dau cling la m(>t kich thich thu vt cho nao thi sao. Toi nghi, bc:i.n c6 the thu bat dau tU nhung do v?t, do chai gan gui c6 san trong nha nhu thu nhoi bong, di�n thoc:i.i di d(>ng, hay la mo hinh xe oto deu duqc het.
43
CHUONG 2
G IOI TH1i;u
NH UNG TRAI NGHli;M THl)'C TE
2.8 - H<;>c t u g 6 i xi dau dfnh kem h¢p sushi
Thay vi dQ.y thang cha con rang "a cua hang sushi nguoi ta goi xi dew la mau tim day", hay chuyen n6 sang dQ.ng d.6 vui.
D6 la cau chuy�n vlia xay ra gan day. Hiro cue ky thich an sushi, nhung tU truoc den nay be moi chi duoc di an 6 cua hang sushi bang chuyen. Vi the toi nghI c6 le Hiro khong biet nhung each goi chuyen cua cac cua hang sushi nhu "agari" (tra u6ng kem trong cua hang sushi bang chuyen), "mau tim", "gung mu6i" v.v. la gi. Vi 6 cua hang sushi bang chuyen, nuoc u6ng hay xi dau khach hang deu tu phl,lc V\l. Co h¢i de nghe nhung cau "cho t6i agari" th"1.m chi con khong c6. Tat nhien cling c6 mot s6 cua hang sushi bang chuyen dan chu gari (gung
44
K A TO KUMIK O
mu6i) len cac tui nh6 mau hong nhung ma s6 cua hang do khong nhieu.
Nao, quay tro 1"1i chu de "g6i xi dau" ... Hom truoc, khi t6i mua com cu6n hanh 6 sieu tht, nhan vien b6 them cho toi g6i xi dau de cham nhu toi yeu cau. Vi mua ve nha an nen co h<)i dung den g6i xi dau day hoan toan khong c6. Com cu6n thi an het roi, ma g6i xi dau nh6 van con s6t l(,li, nam ch6ng cha tren ban. G6i xi dau nh6 d6 c6 mau tim. (A, n6i moi nho ra, chac chan Hiro chua biet. Minh se dc,ly cho Hiro dieu nay!)
"Nay, con c6 bi et 6 cua hang sushi nguoi ta goi xi dau la gi khong?".
"Dc,l, khong".
"Dung nhu m� nghi, con khong biet thc;lt nhi. Chinh g6i xi dau nay la loi goi y cho con day ... ".
"The "17 La cai gi nhi?".
Vua n6i, Hiro vila nhin cham cham vao g6i xi dau. Hinh nhu la chang ta dang c6 doc nhung gi viet tren g6i xi dau day.
"Marne a?" (Ten cong ty san xuat g6i xi dau). "Sai roi".
45
GIUP CON PHATTRI EN NGON NGV
"Hay la Fukuoka?" (Dia phuang ma c6ng ty san xuat xi dau nay dong tr\l s6).
"Cung sai roi".
(Con ma khong thay d6i each suy nghi thi khong doan ra duoc dau, Hiro ai!).
"Duoc roi, v:;l.y m� cho con them mc)t gQi y nhe. Neu con nhin goi xi dau nay chi trong mot khoanh khac thoi, con se do an ra day".
(Vua noi the, toi vlia cam goi xi dau d�t ra xa mc)t ti roi dc)t ngc)t cam len phay qua m�t Hiro). "Ui, ui nghia la sao ... ?" (Co ve Hiro da bi bat ngo voi hanh dc)ng rat nhanh nay cua m�, be van dang rat ngc;i.c nhien).
"Nghia la 'chi mot khoanh khac' la hieu ra day. Chi mot khoanh khac ngan thoi".
"Ha. ' ... ?" (H' lc;ii long bai hat cua Antonio l no ki?
Ham tzm toi, hQC h6i d6i voi mQi thu la dieu quan tr9ng. The· gioi cua con se duqc mo r(mg hon.
Nhung canh gi6i thi�u cac m6n an d$c san trong cac chuong trinh thong tin quang cao, thuong c6 mot bai hat ho$c mot dO?ll nh?C nao d6 dUQC fong vao. Do�m nhc;i.c nen day chi dong vai ph\l gian di, nen neu xem m<)t each lo dang thoang qua thi chang ai de y den. N11lrng thµc ra hau het deu co nguyen nhan sau xa khi nha san xuat chon bai hat d6 lam nh?c nen. Suy nghi de doan ra nguyen nhan sau xa d6 trong m<)t khoang thoi gian ngan la m<)t tro choi C\IC ky thu vt. Ban than toi nghi�n tro nay tu each day khoang 10 nam, con Hiro thi m6i dc;i.o gan day.
C6 nhieu do?n nh?c nghe la doan ra y nghia ngay, nhung cung nhieu drnm phai lien tu6ng den
c�·) Ten m(>t hang thtJc pham, ch11 yeu san xuat nu6c sot.
K A TO KUMIK O
nhieu du ki�n khac nua moi doan duoc. Toi li�t ke ra m(>t s6 vi dl,l trng voi tung cap d(>.
__, D�
"Nhung thu lien quan den dta danh, dta diem".
• Bai hat "Born in the USA" duoc lOng vao khi giai thi�u ve My.
• "Hanh khuc Urata" duoc lOng vao khi gioi thi�u ve vling Urata.
• Ca khuc "Du ngoc;m m(>t minh tren duong" duoc long vao khi giai thi�u ve cac tinh dta hinh phia Bae.
Cac truong hop nay, dta danh duoc dua ra trong ten bai hat nen de dang doan ra duoc.
• N(>i dung lien quan ve kinh te ho?c tien b�c, bai hat "Money, Money, Money" cua ABBA ho?c "Money" cua Pink Floyd duoc phat ra.
• Vai nhung canh quay c6 nguoi bay tren bau troi nhu khi nhay du ho?c bay bang dieu bay thi bai hat "Sky High" se duoc lOng vao. Nhan ti�n, bai hat "Sky High" con duoc biet den la bai nh�c dung khi vo si dam b6c Mil Mascaras buac len vo dai. Cung c6 khi n6 duoc dung voi nhfmg cau chuy�n
49
GIUP CON PHAT T RIEN NGON NGV
n6i ve phau thuc'.lt tham my, ve nhung nguoi thay doi khuon m"1.t cua minh het fan nay fan khac. Ly do la Mil Mascaras trong tieng Tay Ban Nha c6 nghia la "nghin khuon m:;tt" (cuoi).
___,, Hoi kh6
"Nh(;lc che, choi cha".
• Bai hat "Call Me (koru mi - each phat am cua Nhc'.lt) cua Blondie, ho:;tc "London Calling (korikoringu)" cua The Clash long vao khi m6n kem da hmh Kakikori duqc gioi thi�u. (Kori trong tieng Nh?t nghia la da l<;lnh).
• Khi m6n "UNI" duqc giai thi�u, bai hat "With or without you" duqc long vao.
Day la bai hat noi tieng cua "U2"= "U • 2" ___,, "U NI" (so 2 trong tieng Nh?t doc la ni). Neu b(;ln de y mot chut se thay trong nhieu chuong trinh khac nhau di nua khi m6n uni duQc gioi thieu, nguoi ta se phat cac bai hat khac nua cua U2 lam nh"1C nen.
• Gioi thi�u m6n an cay ___,, nh(;lc mo dau cua bai "Hot Stuff' cua Donna Summer (chi phat do<;ln d(;lo dau luc tu Hot Stuff chua xuat hi�n).
50
KAT O K UM I KO
--7 Rat kh6
Thuong la nhung lien tu6ng den the gi6i "ky qu?c" ben ngoai, nen neu kh6ng CO Slj hieu biet nhat dtnh Ve b6i canh thi kh6 ma doan dUQC.
• Bai hat chu de chuong trinh Project X khi n6i Ve nhung ngu6i ky SU nhiet tam VUQt qua bao gian nan de sang che la "Chijo no hoshi" (nhung ngoi sao tren m?t dat) cua Nakajima Miyuki.
Du chuong trinh da ket thuc du9c gan 10 nam roi nhung den t<;ln bay gio, day van la bai hat du9c ua dung cho cac chuong trinh ve khai pha, sang t<;io. C6 the t<;ii thoi diem nay, bai hat nay van chua den muc do kh6 doan, nhung khoang 10 nam nua thi t6i khong chac chan.
• Khi gi6i thieu Tabasco ho?c nhung m6n an c6 Tabasco thi bai hat chu de "Inoki Ban-ba-ye" cua Antonio Inoki se du9c lOng vao.
v 6i nhung fan cuong nhiet b<) m6n dam b6c nhung nam dau th<;lp nien 1980 nhu t6i VU.a nghe la hieu ngay. Ly do la, vao th�p nien 1970, cong ty Anton Trading cua Antonio xin duQc quyen nh�p khau Tabasco vao Nh�t Ban. Day la fan dau tien Tabasco bat dau du9c gi6i thieu 6 Nh<;lt.
51
GIUP CON PHATTRI EN N GON NGV
• Canh chiec mu bi gi6 th6i bay � "Mama - Do You Remember" cua ca Si Jo Yamanaka.
Day la bai hat nh<).c nen cua phim "Ningen no shoumei". Canh chiec mu la bi gi6 thoi bay vao trong thung lung la mot canh quay an tm;mg n6i tieng cua bo phim nay.
Cung phai n6i qua la d6i voi tro chai doan nh<).c nen nay, tru6c khi muon doan ra du9c sv lien quan cua bai hat va boi canh, ma b<).n khong biet bai hat d6 la gi thi khong n6i lam gi roi nhe (cuoi). Ngoai ra, bai hat thuong ket thuc trong vai giay nen rat nhieu truong hQp chiu thua khong doan ra du9c la bai gi, ma tivi thi da chuyen sang canh khac mat roi.
Dc;ic bi�t, cha m� nao thich nh<).c Au - My nhung nam 80 chac chan se de dang doan ra, nen c6 the ap dvng day nhu mot each dc;iy con bang danh tll von c6. B?n thay the nao khi vtia du9c cling xem tivi voi tre, lc;ii vlia c6 the trao d6i mQt each thoai mai v6i tre ve moi thu? Neu tre thay hung thu thi hai m� con hay cling nhau nghe han ca bai hat g6c luon cung kha la thu vi day chu.
52
KAT O K UM I KO
2.10 - Luon mo radio khi di chuyen bang 6t6 Toi phai khang dtnh, radio hon han DVD, hon han tivi. Khoa hQC con cha rang radio lam cha dua tre thong minh hon m1a.
Lo:;ii xe toi dang dung la Alfa Romeo Spider nam 1998. Toi mua xe con moi nguyen tern, nhung tu d6 den nay cling 14 nam roi. Dong ho cong to met da vuot qua con s6 190.oookm.
Cho den khi Hiro 5 tu6i thi n(>i that trong xe chi ven v�n la dai radio AM/FM, dai cassete(!). Vi the ma tu khi con nh6 Hiro su6t ngay chi nghe radio khi ngoi trong xe.
Nhung nam gan day, dong xe gia dinh danh cho nhung nha c6 con nh6 du9c ua chu(mg la Minivan, Station wagon. Lo:;ii xe c6 gan man hinh tivi 6 ghe sau cling tang nhieu. B6 m� thuong ngoi ghe truoc, con nhung dua tre thi xem DVD thoai mai 6 ghe sau. Di;l.c bi�t nhung khi tac duong, chi can b�t DVD la bon tre cling khong quay kh6c nua. (Nhung cling vi th1=1c tr:;ing d6 ma tre chi cham chu vao DVD ho"1c phim ho:;it hinh, ngoi trong xe nhung hau nhu cha m� va con khong trao doi voi nhau may).
53
GIUP CON PHATTRI EN NGON NGV
Ngu9c l?i, voi lo?i xe chi c6 2 ghe nhu cua toi, du gQi la 6 to nhung thvc ra chang c6 ca ghe sau, cling khong c6 thiet bt dtnh vt chi duong. Nhung gi c6 the nghe du9c trong xe tom l?i chi la radio, den bay gio van v�y. (Nha nghien cuu ve nao b(:>, ong Mogi Kentaro, cling khang dinh radio c6 tac dvng tot voi tri nao). Tat nhien, cling khong phai luc dau vi mvc dich giup Hiro thong minh hon ma toi cho be cho nghe radio.
Gan day, cac thiet bt giai tri hau nhu chi thien ve dung mat nhu DVD, may tinh, di�n tho?i smartphone. Neu cu nhu v�y, t6i c6 cam giac kha nang sang t?o va quan sat cua con tre se bt thui ch(:>t di nhieu. Vi DVD hay phim ho?t hinh thi khong can t�p trung gi, cu ngoi xem lo dang thi canh cling thay d6i lien tvc. Khong nghe dUQC am thanh thi chi can nhin hinh cling doan ra duQc n(:>i dung. Nhung radio thi khong nhu the.
Truoc tien, d6 la voi radio neu khong t;;lp trung thi khong the nao nghe ra duQc. Hon nua, khi nghe tren xe l?i con bi nhieu t?p am khac xem vao. Xe cua t6i l?i la xe mui tran, khong c6 chuc nang each am. Du v(;).y, nhung neu b(;).t volume to thi t6i l?i rat
54
KAT O K U M I KO
kho chiu, do do toi luon de am lm;mg o muc vl!a
du t�p trung m(>t ti la nghe duoc. Lon len trong
moi truong nhu v�y, hai m� con lc;i.i thuong xuyen di chuyen bang 6 to hang gio lien nen co le tlr luc con nh6 Hiro da hinh thanh duoc "doi tai radio" chang? (Cuoi).
Th\lC ra chi can bc;i.n de y m(>t chut thi du vl!a nhin canh ben ngoai, vl!a doan loc;i.i xe di ngang qua ma tai van t�p trung duoc de nghe radio, de biet nguoi ta dang noi cai gi; ca si nao dang hat; bai hat dang phat la gi; doan xem tieng Anh dang noi la phong each Anh hay My ... Va tat nhien, se co nhieu "danh tu v6n co" xuat hi�n tren radio. Ten san pham, ten nhan hi�u, ten cua hang, dia chi, nha ga gan nhat ... Co the tren tivi cung xem duoc, nhung Hiro thuong bao "quang cao tren tivi van khac so v6i radio m� nhi".
Quang cao tren radio da phan la do cac dia phuong lam. Do do, du deu la quang cao ve 6 to, thi trong khi tren tivi chu yeu la do chinh "cong ty 6 t6 Toyota" th\lC hi�n, con tren radio lc;i.i do cac cua hang ban buon, ban le nhu Toyota Tokyo, Toyota Kanagawa lam chu.
55
GI(JP CON PHATTRI EN NGON NGU
C6 mot diem nua khien t6i cam thay con minh thc).t gi6i d6 la, Hiro chi can nghe 1, 2 Ian do?n nh?c d?o cua quang cao thi Ian sau he radio vl!a phat do(,ln d?O dau la thang be biet ngay d6 la quang cao ve thu gi va n6i mot each chac chan: "A, day la quang cao cua ... ". Con toi, chi nghe phan d?o nh?c thi thuong chua the biet duoc cai gi nen khi nao cung phai nghe vao bai m6i nhc).n ra duoc. Nhung luc d6 tOi thuong hu6ng ung: "O! Hiro n6i dung rOi nhi. Hiro gi6i thc).t! ".
Tren radio thong thuong la phat ca bai hat,
tlrc la tU do?n d?o dau cho t6i het bai nen den nay
khong biet bao Ian toi b1 ng?c nhien ve kha nang d6 cua con roi. "T?i sao m6i chi nghe phan d?o ma con da hieu day la bai gi roi the?". Hiro tra loi: "Thi con cam nhc).n duoc tieng d�m dan cua do?n sau luon ma". Hoa ra la vc).y. Dung la "doi tai radio?" hay la "Bo nao radio?" thc).t tuy�t voi!" (Cuoi).
Vao nam 2006, du6i s\l giam sat cua giao su Itagura Toru khoa Nao va Than kinh hoc truong Dc;ii hoc Y Wakayama, dai TBS da tien hanh chuong trinh dai ky gi6i thi�u ve nhieu cong dt,mg tuy�t voi ma radio mang l?i cho nao. Toi xin trich mot phan n<)i dung da duoc gi6i thi�u trong chuong trinh:
56
KATO KUMIKO
• So sanh nao bo cua nhung nguoi chi chai game di�n tU v6i nhung nguoi thuong nghe radio cho thay: khi chai game thi chi di chuyen tay va mat, do do nao chi ho:;it dong 6 muc do du de xu ly nhung thong tin ma mat mang l:;ii. Bai the chuc rnlng cua nao ht gi6i h:;in chi trong mot ph:;im vi h�p. Trong khi d6, du chi nghe radio mot each VU VO di nua, ho:;it dong cua nao van VO cling ho:;it bat.
• Nguoi nghe radio thi phai phan doan noi dung dl;(a vao nhung thong tin nh<;tn duoc chi tU tai, do d6 nao phai hinh dung l:;ii cac hinh anh do trong dau __, khu V\IC thi giac cl'.ia thuy cham duoc kich ho:;it --> khu V\IC ngon ngu cua thuy thai dUOng de ly giai ngon nga cling hoc;it dong mot each ho:;it bat. Cu nhu the cac thuy khac cua bo nao nhu thuy tran, thuy dinh cling duoc huy dong, dan den toan bo nao deu duoc kich ho:;it .
• Trong cuoc song thuong ngay, da s6 chung ta deu qua phl.l thuoc vao nhung thong tin nh<;ln duoc tU mat. Tuy nhien, neu qua uu tien cho thong tin nh:;tn tu mat thi gay tac h:;ii la nao khong c6 duoc nhung ca hoi tuong tuong ra cac tinh hu6ng ma doi khi bi thi giac danh lua. Trong khi d6, radio thi khong bi b6 buoc trong nhung giao uoc v6i thi giac,
57
GI UP CON PHAT T RIEN NGON NGV
cling m(>t tu va am thanh nghe duoc nhung muoi nguoi thi muoi kieu tuong tuong, do do tam tri duoc th6a sue bay nhay hoc;it d(>ng.
• Nhung lien tuong hinh thanh khi nghe radio se du9c thuc hi�n tc;ii m(>t khu vvc g9i la "vting lien hQp cua nao". Day la vling chi c6 a b(> nao cua con nguoi. Do d6 anh huong ma radio mang lc;ii cho hoc;it d(>ng cua nao v6i y nghia de ren luy�n vling lien hQp nho lien tuong, cao hon nhieu so v6i nhung trang thiet bi ma chi dung den mat khi SU dl).ng.
• Doc sach cung la m(>t phuong phap hay de ren luy�n vling lien hQp nhung d9c sach thi can thoi gian dai do do mat de bi m�t. Nhung nguoi da c6 tu6i thi thi luc cling suy giam nhieu, nen dau muon cung kh6 ma d9c dUQC. Nhung luc nhu v�y, neu c6 radio thi bc;in chi can nghe radio thoi la da ren luy�n dUQC cho nao roi.
Han nua, toi se giai thich cho cac bc;in them ve hi�u qua cua radio nhin tu quan diem giao dl).c tre tho nhu sau:
Truoc tien, nhin tu hi�n trc;ing "nhung dua tre de n6i cau" ta thay, neu tre nh6 su6t ngay chi choi cac tro choi di�n tu trong su6t thoi gian dai, chuc
58
KAT O KUM I K O
nang cua khu V\lC truck tran cua nao - hay con gQi la phan de giup con nguoi biet cam thong, biet d6i xu tot voi nguoi khac - se bt thoai h6a mot each tram trong. Con nghe radio thi nho luon luon phai lien tuong nen tat ca cac phan cua nao, bao gom ca khu V\lC truck tran giup nao deu duoc hoc;i.t h6a, do d6 phong tranh duqc "thuong tc;lt phat sinh do su dl)ng qua m(>t phan nao do cua nao" nhu "phan nao chi de choi game" chang hc;i.n.
Han the nua, toi cung gQi y rang, trau doi cho con tU thuo nh6 mot quan diem: hay nhin S\I vi�c, S\I v:;tt bang Ca nhO'ng thong tin ma mat kh6ng nhin thay duoc se mang lc;i.i hi�u qua ca tren phuang di�n giao dl)c Ian gia trt nhan sinh cho con.
Tuy v:;ty, giao SU ltagura cllng n6i them rang: "Neu chi thi thoang chai thi cung la mot each giup tre thay d6i khong khi, nen khong can phai lam qua len la ttch thu het may chai game cua con lam gi. Hay dc;i.y con rang du lam gi cung can giu S\I can bang la duoc".
Ca nhan toi thay cac thong tin tren thl;Ic s\f rat c6 ich cho nhung cha m� c6 con nh6, hi vong cac bc;i.n c6 the tham khao duoc it nhieu.
59
GIUP CON PHAT T RIEN NGON NGV
2.11 - Tron 2 tu6i: chu dau tien H iro danh ra tren may tinh la "TOMICA"
Tre se bat chung. Tu khi con nh6, Hiro thuong ngoi ben qmh va cling nhin vao man hinh vi tinh v6i toi. Toi luon cho phep be duoc t\l do ch:;im vao may. Khong biet co phai nho the khong ma tu nam 1 tuoi Hiro da doc duoc het mc;lt cha cua chuong trinh 16p i. Tren ban phim vi tinh thi chi in nhang cho: viet hoa nhung neu an vao thi cling se ra nhang cha viet thuong naa. Nho the be cung tv nhien nh6 duoc s\l lien quan giaa cha hoa va cha thuong. Toi nghi be da nh6 ten cac loc;i.i xe tU mc;lt cha in hoa.
Co the b"m se hoai nghi rang "M6i 1 tuoi ruoi ma da cho dung may vi tinh roi a?". Nhung b:;in thay day, thoi d:;ii nay nhieu nha cho con choi cac lo:;ii may tinh bang nhu iPad tU rat s6m ma. Hiro chi khac a ch6, khi be con nh6 thi cac lo:;ii may do chua ra doi, nen lo:;ii may tinh ma Hiro duoc so vao chi la may tinh xach tay hi�u Vaio cua toi ma thoi.
60
K A TO KUMIK O
Vi t6i thuong xuyen su dvng may nay cho cong vi�c nen tl:r nh6 Hiro d:a GUQC d<;ly rang: "Day la thu quan tr9ng voi m�. Phai dung m(>t each can th?n". Be hoan toan khong he c6 nhung hanh dong kieu nhu d:?p ban phim am am, so khap man hinh tinh the long, hay la g"1p mo may tuy ti�n. Chinh vi the t6i cho be GUQC SU dvng may m(>t each thoai mai.
Tat nhien, dieu ma be hung thu la cac trang web ve o to. Khi click vao trang chu cua Yahoo, se thay ben g6c phai c6 nhieu quang cao ve o to. Hiro rat thich nhay chu(>t vao do de thay trang web quang cao otO ch<;ly ra, tU d6 l<;li c6 the mo ra duoc nhieu trang moi nua.
Day la chuy�n xay ra khi Hiro VU.a duoc 2 tu6i. Luc day, be dang chai tha than m(>t minh voi may tinh. Toi vo tinh nhin sang thi thay tren man hinh la trang chu cua Tomica.
- 0, sao trang Tomica l<;li chc;ty ra nhi?
Trong khi d6, Hiro thi dang vui suong VU.a xem VU.a n6i: "M� ai, c6 To mica nay!". Nhung trang quang cao toi van thuong m6 chac chan kh6ng c6 cua Tomica. V"1y tc;ti sao l<;li chc;ty ra duQc nhi?
Duoc m(>t luc khi Hiro khong chai may tinh nua, t6i l<;li gan man hinh. Tren man hinh van la trang
GIUP CON PHAT T RIEN NGON NGU
cua Tomica. Toi rat to mo khong hieu vi sao Hiro l(,li ma duqc trang nay ra nen thu an nut "Quay l<,li" de xem thao tac tru6c d6 la gi. Man hinh quay ve trang chu m:;lc dinh cua Yahoo v6n c6 san tU dau ... Toi nhin ky thi phat hi�n a m\lc "Tim kiem" da c6 danh ba chu "TOMICA" a d6. Khong the tin duqc? Sao l<,li c6 chuy�n nay?
Luc d6, ben c<,lnh may vi tinh c6 mQt chiec Tomica hoi cu da bi l<).t up. Thi ra thang be da vlia nhin chu khac tren mo hinh o to Tomica 6 m:;lt sau, vlia danh vao vi tinh de "tim kiem". (Nhan ti�n n6i them, chu khac 6 m:;lt sau cua Tomica cu cua nhung nam 70-
80 nay khong phai la chu to ma la chu be xiu).
"Con da nhin tU day de danh vao phai khong?" - Toi h6i.
"Vang".
Luc d6 Hiro 2 tu6i. Nhung chu cai dau tien trong doi ma be danh ra tren m\lc "tim kiem" cua may tinh la TOMICA (cuoi).
Thai diem d6 toi da nghi con cua minh gi6i qua, nhung bay gio khi nghi 1<,li toi hieu ra luc d6 trong moi truong vlia la bat chuoc vlia la choi, chi la tinh co be danh vao va tinh co trang web d6 hi�n ra ma
K A TO KUMIK O
thoi. Tuy v?y, vi�c chuan bi san moi truong de be du9c tiep xuc m<)t each tv nhien voi cha cai tU luc con be chinh la yeu t6 then ch6t a day. Toi cam giac rang lam nhu v?y be se khong bi go ep trong y thuc rang phai "hoc" ma c6 the vui choi du9c voi cha viet m<)t each tv nhien.
2.12 - Thich d9c sach, hat h ay, biet giup do nguoi khac, ham hQc hoi. ..
Muon dq_y con thanh m(Jt dua tre nhu v(ly, hay bat dau ti1 vi¢c cha, m� cilng thich thu v6i dieu do.
Vi�c su dvng nhieu danh tU v6n c6 trong khi tro chuy�n voi Hiro, de be dan yeu thich va hieu ro ve danh tU v6n c6, v6n di vi toi c1ing thich hoc danh tU v6n c6. N6i "thich" thi cung khong han, dung hon vi toi nghi can thiet phai "hieu chinh xac". Tinh chat cong vi�c nha bao cua toi khong cho phep sv nham lan du la ten cong ty, ten loc:1i xe hay ten nguoi.
Luc Hiro khoang 2 - 3 tu6i, m<)t thang hai Ian chung toi thuong di choi voi cac thanh vien khac trong "Cau l(,lc b<) nuoi d<;ly con cua dta phuong" goi la "D<;ly con kh6e, con ngoan" do Phong bao hiem qu?n Midori thanh ph6 Yokohama t6 chuc.
GIUP CON PHAT TRIEN NGON NGV
Ll1c d6, Hiro khong thich hat lam nen h1c nao toi cling ao uoc: "Hiro oi, con hat nhieu hon di!". 6 cau lc;i.c b¢, du tat ca m<;>i nguoi deu hat di nua Hiro Cling khong may tich Cl)C tham gia.
M<)t ngay TIQ, toi tam Sl) dieu do voi m<)t nguoi mv khac cling la thanh vien trong cau lc;i.c b¢. Co ay v6n xuat than tU khoa thanh nhc;i.c cua Nhc;i.c vi�n. "Hiro nha minh khong bao gio chtu hat. Be M. (con cua nguoi bc;i.n d6) hat hay lam minh ghen ti qua. Phai lam each nao thi thang be mOi thich hat dUQC nhi?".
Luc ay nguoi bc;i.n ay da h6i lc;i.i toi rang: "The Ku mi c6 thuong hat len truac m;:it Hiro khong?". "Ha? Minh a? Hat truac m;:it Hiro ... ?". Khi bi h6i nhu v:;ty toi moi nh:;tn ra hinh nhu toi chua bao gio tllng hat truoc m;:it Hiro.
"Neu mv thich ca hat dua tre chac chan cling se thich ca hat theo thoi" - nguoi bc;i.n day da n6i voi toi nhu v:;ty. Hoa ra la v?y. Qua th?t, be M. rat thich hat. C6 le vi be da dUQC mv hat cho nghe rat nhieu. Toi choi piano thuong xuyen, cling khong phai la ghet ca hat. Nhung khong hieu sao chua tung bao gio hat truac m;:it Hiro ca ... ("chi bi et n6i su6t ngay" - kiem diem).
K A TO KUMIK O
Tu do den nay da 10 nam. Nhung co h<)i tiep xuc v6i nhieu nguoi me khac nhau da giup t6i cam nh(;ln m(>t each sau sac rang me yeu thich gi thi dua tre cling se thich cai do. Me thich d9c sach thi con se thich sach. T\! ban than dua tre se say sua v6i sach. Con ctia m<)t nguoi me c6 th6i quen hang ngay trich ra 1 tieng de d9c bao thi tu thud be dua tre da say me v6i vi�c d9c bao. C6 m<)t nguoi me luon thich tl,i tay lam cac lo;,li banh trai, do an thi du la dua be trai di nua tU be da cling biet tl,i t�p nau an roi.
Con tre se thich nhung thu ma me thich. Bai vi dua be nao cling thay hung thu khi duoc cimg me lam vi�c gi d6.
N6i den day t6i nho ra, luc Hiro khoang 4, s tu6i be thay rat vui khi h9c tu V\!ng cap do 2 v6i t6i, hon la t\! ngoi mot minh lam bai tC;lp tieng Anh cua Kumon. (Mc;tc du ve m?t n(>i dung tu V\!ng cap do 2 kho hon, phat am cling kh6 hon bai tC;lp cua Kumon nhieu).
Chinh vi the, neu nguoi me c6 mong uoc: "Gia ma con minh thich ... " thi tru6c tien chinh ban than nguoi me phai di tien phong b6 thoi gian va tam sue vao dieu do truoc. Dua tre se thich cai gi, tai nang cua be se phat trien den dau ... tat ca deu phai bat
GIUP CON PHATTRI EN NGON NGV
dau tu chu "duyen co". Voi cac be con nh6, nhieu khi nguoi m� van mang 1(:1.i cho con "duyen co" do du m� khong y thuc di chang nua.
2.13 - Hay thu suy lu�n th�t nhieu thong tin chi tu tva de m9t bai bao
Kha nang quan sat, nhQ:n biet, tuong tw;mg . . . c6 the suy lu(l:n ra duqc nhieu dieu thu vi chi tU m(Jt ban tin ngd.n.
"Khi dtnh sua 1(:1.i canh cua 6 t6 dong chua khit, nguoi phv nu dam vao g6c re va bt vang ra kh6i o t6 do cua bt b<;tt ra". Nguoi tim ra mau tin nay tren internet la toi. Toi lien nhanh chong thong bao cho Hiro biet.
"Hiro Oi, m� vila doc dUQC tin m(>t nguoi ):>hV nu bt chet do dang lai xe thi voi sang dtnh dong 1(:1.i canh cua chua dong ch<).t, va b1 dam vao goc re. Cua bt b:;tt mo khien co ay bt vang ra theo day".
"Oi, v:;ty la vi co ay khong chtu duQc hrc ly tam roi m� nhi".
"Nhung con nghi xem, neu co ay ma cai day an toan thi chuy�n nay chac chan khong xay ra roi".
66
KAT O KUMIKO
"Biet dau xe co ay la lo<;ii khong c6 day an toan thi sao?".
"The a? Con xem bay gio con lo<;ii xe nao ma ghe phv khong c6 day an toan nua dau? Thai d<;ii nay ',.._ . ' '' rm ma .
"Lo<;ii xe gi ha m�?".
"Nguoi ta khong ghi ro, nhung m� doan la lo<;ii xe nh6 thoi".
"The con biet roi. C6 the la Midget. Lo<;ii Midget co, la lo�i xe xuat hi�n trong phim "Always: Sunset on the Third Street". Ho�c cfmg c6 the la Subaru 360. Dung roi. May lo<;ii day dau c6 day an toan dau m�. Bay gia van con nhieu nguoi dung xe day ma".
"O, thi cfmg c6 the day ... " .
Day, chung toi thuang dung each day de cho tri tuong tm;mg cua minh bay cao mai, vlia trao d6i vlia suy doan. Tat nhien khong phai ngay nao cfmg lam nhung n6i chung 3 ngay 1 Ian l<;ii choi tro nay. Ban dau toi khong doc het n(>i dung bai bao, ma chi nhin qua tieu de. Sau do hai m� con "dva tren nhung sv thvc nh<;in duqc chi tU con chu" de thi xem minh suy lu:;tn duqc chung nao, d�t ra duqc bao nhieu gia
GIUP CON PHATTRI E'N NGON l\iGV
thuyet cho den khi nao suy lu�n dung duQc thvc te thi thoi (cuoi).
Va tat nhien, m<)t vi�c quan trong do la khi cau chuy�n da trao d6i xong thi phai tra cuu xem ket qua thvc te la the nao. Day la dieu phai lam, kh6ng the quen du9c.
2.14 - N eu bc;tn nghi con minh xuat chung, hay kiem tra xem sao!
Du la vi�c nh6 nh(lt cha m� van phai xdc nh¢m xem c6 chinh xdc khong. Sau d6 hay khen nggi con.
B<) phim "Hula Girls"C*l duQc gi6i thi�u cling trong chuong trinh c6 ban tin: "Khu nghi duong Super Hawai" 6 thanh ph6 Fukushima da kh6i ph\lC Va mo cua tr6 1;:1i sau nhung anh hU6ng n<).ng ne cua thien tai ".
Toi da tung xem phim nay. D(>t nhien toi nh6 ra m� t6i gan day thuong tai cac b<) phim tren mc;ing ve iPad de xem, nen bu<)t mi�ng lam barn:
(*) M(lt phim di�n anh Nh;'.i.t Ban duqc cong chieu toan qu6c vao thang 9 nam 2006.
68
K A TO KUM I K O
- Khong biet ba ngo9.i da xem phim nay chua nhi?
Ngay l<;lp tile, Hiro tra loi:
- Ba xem roi d6 m�!
- Th<;lt a? Ba xem phim nay 6 dau chu?
- Tren chuyen bay tu My ve Nh<;lt. La chuyen bay cua hang hang khong Singapore.
- Oi the a? Con nh6 dUQC C\l the the ca a, gi6i nhi! - Dot day la thang 3 nam 2007 m� 9.·
- 6, nam 2007 a?
- Vang, b(> phim nay duoc trinh chieu truoc d6 m(>t thoi gian ngan. Hinh nhu la ml.la thu nam 2006.
- ... (Sao thang be nho duoc den t<;ln day nhi?) ...
Tre con thuong nho duoc den ca nhung chi tiet ti mi nhu "vi sao 19.i nhu the". Nhung luc nhu the nay, toi thuong nhat dinh se kiem tra 19.i xem loi con n6i c6 chinh xac hay khong. Vi�c ba ngo9.i da xem b(> phim nay c6 le la dung.
Truoc tien, toi xem 19.i cac ve may bay da tung dung truoc d6. (Toi c6 tinh thuong giu 19.i, khong vUt nhung thu l�t v�t nhu the nay). A, thay roi.
69
GIUP CON PHATTRI EN NGON NGV
Dung la co cu6ng ve thang 3 nam 2007. Ma con dung la cua hang hang khong Singapore nua chu. Hiro nha gi6i the!
Tiep do, toi tra xem bo phim "Hula Girls" cong chieu vao thoi gian nao tren wikipedia. Thi... c6
ngay bai bao ghi thoi gian cong chieu la thang 9
nam 2006. Vi�c Hiro nho "khoang mlia thu nam 2006" la chinh xac.
Cu6i cling, toi n6i voi Hiro: "Con g101 qua. Nhung gi con nho deu chinh xac het". Hiro chi cuoi khuc khich. Cu c�u lam bo m:;tt nhu muon n6i rang: "Con da bao dung the ma! Vi con nh6 ro ma!".
Nhung luc the nay chac chan toi luon xac nh�n l<:li "bo nh6 than ky" cua Hiro. Tri nho cua Hiro c6 th�t chinh xac khong? Khoanh khac khi xac nh�n dUQC nhung dieu Hiro n6i la chinh xac, toi cam thay h(:lnh phuc v6 cling.
2.1s - HQc tu to h uong dan su dl,mg b do ngu trong q uan tr9 Kanpo
Hay bien m9i thu thanh cau d6 de kiem tra kha nang d9c hieu va ghi nhd.
70
K A TO KUMIK O
Hai nam tr6 lc:ii day, ba the h¢ trong gia dinh t6i (m� t6i, t6i va Hiro) la khach quen cua quan tro Kanpo, thanh ph6 Asa, tinh Kumamoto .. Quan tro nay c6 dich V1) cho mm;m mien phi do yukata va
samueC*J. (Tat ca quan tro Kanpo tren toan qu6c hinh nhu deu c6 djch V1) nhu the nay). Hon the nua, khach hang c6 the chon kieu minh thich tU 6 kieu dang va mau sac khac nhau.
- Hiro, con hay nhin ta giai thi¢u nay trong 30 giay.
- Oi, cai gi the c:i? (Hiro keu the nhung ve m:;tt be lc:ii rat vui suong ghe lc:ii gan de nhin).
- Con chi duqc nhin 30 giay va phai nha nhanh n(>i dung ghi tren day.
- Ha ha, duqc thoi m�!
Het 30 giay. Toi bat dau hoi.
"Do samue c6 6 mau va 6 kieu dang". "S\1 lien quan giua co do va chieu cao nguai m:;tc". Tat nhien, toi cung chi h6i quanh may vi¢c day thoi. Nhung ngay tu dau, tat nhien toi se khong h6i nhung cau don gian nhu vc).y roi (cuai). Cau h6i dau tien cua toi la:
(*) Ten mot 109.i trang pht;c truyen th6ng cua Nh?t. 71
GI LJP CON PHAT TRIEN NGON NGV
- Tc;ii sao quan trQ lc;ii cho khach hang mm;m do samue mien phi?
Hiro tra loi ngay:
- Vi muon khach hang c6 dm;ic Sl,I thoai mai hon nua khi den day.
- 0, chinh xac! Tiep theo. Truong hQp nao khong du9c mu9n mien phi?
- Tre con duoi 6 tu6i.
- V�y, tien d<)t c9c hie day la bao nhieu? - 200 yen!
Day, kieu kieu nhu the.
- Khi muon mu9n do samue thi lam the nao?
- Ch9n mau va co roi gQi den le tan theo so 9.
- Can chu y gi khi mu9n?
- So lu9ng c6 h:,m nen thinh thoang se c6 truong hQp het mau va co minh yeu cau.
Den day, Hiro tra loi hoan hao het. Va cu6i cling la nhung cau h6i lien quan den mau sac ho<)c kich ca vi dv nhu:
- Mau gi thi hoa van phan tren va duoi khac nhau? Chieu cao cua size M la bao nhieu?
72
K A TO KUMIK O
Ti�n the, each dc,lt cau h6i nay neu la tieng Anh thi tuang t\l' nhu kieu ra de cua TOEICC*l phan 7 dung khong. (De thi TOEIC gom c6 7 phan, phan 7 la phan de doc hieu).
Vi v�y, khong chi gi6i h(:ln trong chu de may b(> quan ao ( cuoi), ma b(:ln c6 the v�n dvng bien n6 thanh tro chai lien quan den chu de khac nua, theo phong each "T�p lam TOEIC phan 7''.
2.16 - NhCmg chuy$n khong dau khong cu6i mang phong each TOEIC phan 2
Ngay ca nhung ky thi cam go, cang thang doi khi cung bien thanh chu de de ch<;>c cuai nhau.
Tiep theo phan 15, vi�c bien TOEIC thanh de tai de chai con duQc bien tau nhu sau: "H6i nhau m(>t
(*) TOEIC (viet tat ct1a Test of English for International Communication - Bai kiem tra tieng Anh giao tiep qu6c te) la mot bai thi nham danh gia trinh do su dvng tieng Anh danh cho nhung nguoi su dvng tieng Anh nhu mot ngm.li ngu (kh6ng phai tieng m� de), d?c biet la nhtlng d6i tm;mg muon su dvng tieng Anh trong moi twang giao tiep va lam viec quoc te. Ket qua cua bai thi TOEIC phan anh muc dQ thanh thc;io khi giao tiep bang tieng Anh trong cac hoc;it dong nhu kinh doanh, thuong mc;ii, du Itch ...
73
GIUP CON PHAT T RI EN NGON NGV
cau h6i gi d6, roi t\1 tra loi bang m<)t cau hoan toan khong lien quan gi".
De thi TOEIC c6 phan 2 la phan nghe, bq.n phai nghe m<)t mau h<)i thoq.i ngan, va chon ra dap an t\1 nhien nhat d6i vai cau h6i xuat hi�n trong bai h<)i thoq.i tU trong 3 dap an de thi cho san. Vi dv, toi se h6i Hiro:
- Toi nay an gi nhi? Thtt nuang c6 duqc khong? Va ngay sau d6 toi l�p tuc t\1 tra loi:
- Oi, m� phai di mua giay an nua roi mai ve duqc. Luc day, Hiro se cuoi choc toi:
- Kia m�! ! ! l Day chang phai la cau tra loi sai theo phong each de thi phan 2 cua TOEIC saol
Va the la 2 m� con cling om nhau cuoi khoai tra (cuoi).
Ky thi TOEIC hay ky thi kiem tra nang Ive tieng Anh deu la nhung ky thi kh6 khan, phai hoc hanh nghiem tuc mai c6 the thi d�u duqc. The nhung trong qua trinh hoc va thi, se c6 nhung luc thi mai ma khong d�u, ho�c thi bao nhieu lan cling khong vuqt qua mvc tieu minh d�t ra. Nhung luc d6 tam trq.ng cung n�ng ne theo. Nhung chinh nhung luc
74
KAT O KUM I K O
nhU the, hay lay ky thi d6 thanh de tai chQC CUOi xem sao. Vi d\l, de nghe cua ky thi tieng Phap c6 phuong phap ra de va giQng d9c de bai hoi d�c bi¢t, v�y nen thi thoang hai m� con t6i l�i dua ra de nh�i theo, thi xem ai nh�i l�i gi6ng hon. Th�m chi con ganh dua m(>t each ngpiem tuc day.
Ho�c la, trong phan thi cua de thi viet, cung cua ky thi tieng Phap, luon dung nhung buc tranh trong kha d�p va tv nhien. Nhung chiec 6 t6 xuat hi¢n trong de khong hieu sao phan nhieu la Subaru Legacy. Nen hai m� con chung toi thi thoang l�i nghiem tuc suy nghi de tim ra ly do t�i sao l�i nhu v�y (cuoi). Chang h�n, ly do c6 the vi nguoi ve nhung buc tranh nay di xe Legacy? (C6 ve ly do khong thu vt may nhi (cuoi), va ket thuc 6 ket lu�n do ... ).
Ngoai ra, chung t6i con c6 ca tro choi nhu dtch nhflng CclU thanh ngu t\lC ngu xuat hi¢n trong de thi chu Han sang tieng Anh, ho�c tra nghia cua nhung cau thanh ngu d6 bang tU dien tieng Anh roi suy lu�n nguoc l�i voi nghia d6 thi chuyen sang chu Han la gi. ..
Chung t6i cung thuong gia VO lam ph6ng van thu bang tieng Anh. Co mot thoi ky mai ma khong
75
GI (JP CON PHATTRI EN NGON NGO'
thi d?u duqc ky thi nang h;rc tieng Anh chuan bi cap d(> 1 (thi 4 lan ma khong d?u) nen tru6c ky thi khong khi thvc sv rat cang thang. Nhung t6i nghi, "can phai ren luy�n tru6c cho Hiro ve khong khi ky thi th?t, nen chung t6i quyet dinh thu lam bai ph6ng van, tUOng tUQng ra minh khi da thi d?u roi". v a hai m� con deu vl:ra cuoi rat khoai chi vl:ra ram thu ph6ng van gi6ng nhu trong ky thi th?t. (Thl,tc ra, sau bu6i thu lam ph6ng van nay, Hiro CUOi cling da thl,tc S\t thi d�u ky thi chuan bi cap d(> 1 cam go day).
Vi the, cac b�c cha m� hay cling con lam moi thu m(>t each vui ve va thu tj. Thinh thoang ci:1ng nen tuong tuQng ra canh minh da dc;i.t duqc den mvc tieu d$t ra de ren kha nang tuong tuqng. Bai t6i nghi rang, tam the luon l:;ic quan huong ve phia truoc se chua dlJng sue mc;i.nh goi den cho minh ca S\t may man nua.
Lan d�u tien thi TOEIC: Hiro 6 tu6i. M� 43 tu6i.
Lan dau tien Hiro thi TOEIC la thang 7, nam lop i. Vao mlia thu cua nam truoc do (tuc la khi be hoc mau giao 5 tu6i), Hiro da thi d<;tu ky thi tieng
K A TO KUMIK O
Anh cap 2. Toi danh gia phai mat m(>t thoi gian dai nua be m6i thi dUQC cap d(> 1 nen trong thoi gian on luy�n d6 kiem m(>t ky thi nao d6 cho be thi tc;i.m. Va day la nguyen c6 de Hiro bat dau thi TOEIC.
Vao nam tru6c d6, Hiro da thi TOEIC Bridge. Thl,Ic ra hie d6 t6i nghi, dang nao ky thi nang 11.,Ic tieng Anh cap 2 (da thi vao mua thu) chac chan cung truQt th6i. Ma nam nay Hiro da thi d<;l.u m(>t each suon se tu cap d¢ 4 (cap d¢ chuan bD len cap d(> 2 nen toi khong he muon nam 2006 cua Hiro lc;i.i ket thuc v6i ket qua la "thi trUQt" cap d(> 2. Va do la ly do toi dang ky cha be thi TOEIC Bridge.
Trong khi toi dang v(>i va, cu6ng len tim, kh6ng biet c6 ky thi nao con ktp n(>p ho so d\l thi nua khong thi tim ra duQc ky thi TOEIC Bridge tru6c khi het hc;i.n 2 ngay. (Mc).c du rut C\lC Hiro l<;li d<;l.u ky thi cap d(> 2 v6i so diem suyt soat nhu mot ky tich v<;l.y).
Cung gi6ng v6i TOEIC, ky thi TOEIC Bridge kh6ng cho phep bat ky ai ngoai thi sinh d\l thi ra vao toa nha to chuc ky thi ca. Toi trao Hiro cho nh6m ho trQ cua ky thi ngay tc;i.i 16i vao t6a nha, va roi mot minh lang thang ngoai t6a nha dQi con thi xong. Mot tieng ruoi sau, Hiro nhay chan sao ra v6i
77
GIUP CON PHAT T RI EN NGON l't phong thi rieng. H(>i trudng thi la m(>t trudng d;;ii hoc trong thanh ph6 Yokohama. Trong m(>t phong thi v6 cimg Ion, 2 giam tht trong thi 2 thi sinh la toi va Hiro. Hai m� con ngoi each nhau khoang 5m. Ky thi nay Hiro duqc 450 diem, con toi duqc 680 diem.
Day la khoi dau cho nhung thu thach sau nay cua hai m� con. Toi quyet tam rat cao de vuqt qua m6c 800 diem. B6i v:;ty t6i nghi bl)ng, cho den khi minh d;;it duqc ml)c tieu d6 thi cu cho Hiro thi thu
K A TO KUMIK O
cling coi nhu la cho biet cling duoc. (Nhung nam sau d6, t6i thi a phong d<;ii tra, con Hiro thi a phong danh cho be du6i 11 tu6i goi la "H(>i truong thi danh cho tre nh6").
TOEIC 6 moi cap do deu c6 quy dinh nghiem ngc).t la ngoai thi sinh dv thi khong ai duoc dc).t chan vao ca trong khuon vien toa nha. Cach day 3 - 4 nam khi d6 chi minh toi thi con Hiro nam d6 khong thi. Toi da khong nghi ky thi c6 nhung nguyen tac kh6 nhu v"1.y nen bao Hiro: "Con ngoi 6 ghe doc sach va dQi m� thi xong nhe", roi de Hiro ngoi l<;ii ghe trong khuon vien toa nha cua truong d<;ii hoc d6.
Nhung, tru6c khi ky thi bat dau duoc 15 phut, giam thi cua TOEIC den vi tri t6i ngoi va n6i: "Ngoai thi sinh d\I thi, khong ai duQc vao trong khuon vien toa nha. De nghi chi dan chau ra ngoai khuon vien t6 chuc ky thi!"
Ha???? Gi ma kh6 the chu! Tru6c khi ky thi bat dau 13 phut ma bao dan dua tre 8 tu6i ra kh6i khuon vien toa nha t6 chuc thi thi c6 qua dang qua khong? Toi nghi v"1.y nen phan ung ll;li mot each hoi kh6 chiu. Tuy nhien y kien cua toi bi phu quyet ngay m(>t each khong thuong tiec. (Th"1.m chi, sang
79