🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Vùng Trời Ebooks Nhóm Zalo https://thuviensach.vn Vùng trời - Tên sách : Vùng trời - Tác giả : Hữu Mai - Nhà xuất bản Quân đội nhân dân https://thuviensach.vn - Năm xuất bản : 1975 CHƯƠNG I 1 Hảo ra bến xe vừa kịp chuyến đầu tiên chạy Hải Phòng. Hai hàng ghế trên đã có người ngồi chật. Thấy cô gái ló đầu ở cửa sổ, một anh đeo kính nhỏm dậy, muốn nói gì. Có lẽ anh định nhường chỗ. Nhưng Hảo đã chạy vội về phía sau. Cô lên xe đặt chiếc túi du lịch vào gầm ghế, rồi vui vẻ ngồi xuống một chỗ còn trống Đệm xe ngồi khá êm ái. Có lẽ không phải là chiếc xe đã đưa Hảo từ Hải Phòng ra đây một tuần trước. Nhưng rồi Hảo nhận ra chiếc bọc đệm bằng ni lông màu đỏ và nhất là cái cửa kính vỡ được thay bằng một tấm tôn sơn xanh, vẫn chính là nó. Sao hôm nay nhìn nó lại có vẻ sang trọng, cô gái tự hỏi mình. Một buổi sáng đầu mùa thu trong trẻo và yên tĩnh. Những dãy nhà của thị xã nhỏ ở miền biển này còn ngái ngủ. Một vài cánh cửa vừa hé ra đã vội khép lại. Hàng cây bên đường được sương đêm rửa đi lớp bụi hồng của những chiếc xe hơi chạy suốt ngày, bám trên những chùm lá. Mặt trời không biết còn chìm dưới biển hay khuất ở chân mây màu xám đục giống như tấm kính mờ. Gió sớm lành lạnh từ sông Bạch Đằng thổi về từng đợt. Cô gái vẫn còn cảm thấy ngây ngất với mỗi làn gió ở đây. Nó mang theo mùi hương ngan ngát, vị đậm đà và hơi thở mãnh liệt của biển. Nó không chịu đi qua mà không để lại dấu vết. Nó làm xanh thêm màu xanh của lá, xám thêm màu xám của con đường nhựa, sẫm thêm màu rêu trên những mái nhà... Và nhất là nó để lại dấu vết ở những con người. Đó là cái chất men rạo rực, kích thích làm cho người ta cảm thấy cơ thể mình cũng căng lên như một cánh buồm lộng gió. https://thuviensach.vn Cô bạn ở phòng phân tích mẫu vật ban nãy tỏ ra băn khoăn vì không tiễn được Hảo ra xe. Sáng nay, Loan phải lên ty họp sớm. Kể ra nó và cả cái phòng của nó đã thừa chu đáo đối với mình. Sự chu đáo đó làm cho Hảo phải ân hận khi nhớ lại những lần bạn về Hà Nội đến thăm mình. Hảo vừa tốt nghiệp khoa sinh vật tại trường Đại học Tổng hợp và đang ở thời kỳ chờ đợi sắp xếp công tác. Cô xuống Quảng Yên chơi với một người bạn học cũ và cũng là để thăm hỏi tình hình. Hảo đã nhận thấy không khí làm việc khá dễ chịu. Cô bạn ra trường trước Hảo một năm, ngày hai buổi ngồi ở phòng phân tích, trông ra dáng một nhà nghiên cứu. Không có những khó khăn và thay đổi lớn so với lúc ở trường. Mọi người hay nhắc tới những chuyến đi biển. Đó là những chuyến đi tới những hòn đảo mang những cái tên tuyệt đẹp: Minh Châu, Cô Tô, Ngọc Vừng... Nghe anh chị em kể chuyện các đảo, Hảo phát ghen lên với những người đã được đặt chân tới đó. Chỉ mới ở có ít ngày, Hảo đã thấy rất mê sông biển và phong cảnh vùng này. Những khu rừng xanh mướt quanh năm. Những cây thông thơm ngát có những chùm lá vươn lên cao như những bàn tay đẹp của cô gái múa. Những con sông cuồn cuộn đổ ra biển, đem phù sa từ đất liền tạo thêm bờ bãi mới. Cô gái đã ngồi hàng giờ nhìn những cây sú hoang dại đứng dầm chân trên bùn đỏ và những con cáy, con còng chạy ngang, chạy dọc say sưa nghĩ đến công việc mình sẽ làm sau này. Một chân trời xán lạn, xanh rờn sóng nước đang mở ra trước mắt. Trong khi mọi người kể cho Hảo nghe về cái hay của biển và đảo, có những người đã để lộ ra một điều: đó là sự ngại ngùng đối với sóng gió. Họ đã coi những chuyến đi biển như vậy là không thể tránh được vì nghề nghiệp của mình. Chính cái thái độ ấy đã kích thích Hảo. Mình sẽ không sợ những khó khăn, không tìm cách né tránh nó, không coi nó là cái gì mà mình chịu đựng. Mình sẽ không ở trong buồng kính như cái Loan và các https://thuviensach.vn bạn cùng phòng nó đâu. Mình sẽ xin đi... Tốt nhất là về một trong những đoàn điều tra mà Hảo nghe nói đang được tổ chức. Ở phòng thí nghiệm cũng hay nhưng ít nhất, trước khi vào phòng thí nghiệm, mình phải đi đã. Mình sẽ tự tìm đến với những khó khăn. Và chính ý nghĩ ấy đã đem niềm vui cho Hảo sớm nay khi cô gái lên đường trở về. Anh thanh niên đeo kính ngồi ở hàng ghế phía trước quay lại bà có bồ na ngồi bên Hảo, hỏi mua ít quả đã mở mắt. Bà bán na đang chọn, thì một anh mặc quần áo xanh công nhân nói chen vào: - Mua na mở mắt của bà ấy để bà ấy bóp mắt cho à? Hảo quay lại nhìn anh áo xanh, lo câu nói của anh dẫn đến chỗ to tiếng. Nhưng bà bán na có bộ mặt ngắn ngủn và cái lưng rất dài, không hề tỏ vẻ tức giận. - Chú em đừng nói càn. Ngoan rồi chị làm mối cho cô khí tượng ở Hà Nội mới về ở ngay nhà chị, đẹp như huê. - Người Hà Nội mà về cái đất nhà bà ngày mấy lần gánh nước leo dốc sỏi thì cũng mất "phom" Hà Nội đi rồi. Nhiều tiếng cười, trong đó nổi bật lên những tiếng hơ hơ hơ hơ... của anh chàng đội mũ cát, mặc áo sơ mi trứng sáo. Anh bắt đầu gom chuyện bằng giọng nói hiền lành: - Tôi sợ nhất đi xe đạp ở thị xã này. Đường chẳng có ma nào. Mình một bên đường, cô ấy một bên đường. Thế mà trông thấy mình là cô ấy lao sang đâm thẳng vào mình, quẹo cả ghi đông. https://thuviensach.vn Từ khi Hảo bước lên xe, nhiều người bỗng nhiên hoạt bát hẳn lên. Mấy anh thanh niên đều như muốn giới thiệu mình là người Hà Nội hoặc Hải Phòng. Hảo không khó chịu chút nào, cô cười theo họ rất hồn nhiên. Xe bắt đầu chuyển bánh. Những chùm lá tre lòa xòa hai bên đường cọ vào mấy chiếc xe đạp xếp trên mui. Những tiếng lạo xạo khô ráp như tiếng thóc đổ vào bổ. Anh áo xanh công nhân đã ngồi vào vị trí của mình ở cuối xe với cặp vé trong tay. Anh là người phụ lái. Những câu chuyện ngổ ngộ vẫn không dứt. Chốc chốc lại rộ lên những chuỗi cười trong đó vẫn bay lên những tiếng hơ hơ hơ hơ... của cái anh chàng chắc là tính nết phổi bò. Bác lái xe già sùm sụp chiếc mũ cát-két trên đầu, mặt mũi cau có. Bác đưa mắt nhìn vào gương phía trước xem anh chàng vô duyên đang nói là ai. Chỉ có một cô gái mà cánh thanh niên này đã bốc đồng cả lên. Đường ra sông Rừng vắng vẻ mà bác bỗng ấn những hồi còi. 2 Xe ô tô đổ người xuống bến Bính vừa kịp chuyến phà sang ngang. Chiếc ca nô nhỏ xoay mình, dìu cái phà to bè, chở đầy người, xe đạp, xe tải ra khỏi bờ. Mặt sông xao động. Nước rất xanh, chắc là mặn, lúc này đã lấp lánh ánh mặt trời. Tàu, thuyền đậu chen chúc trên bến cảng. Những chiếc tàu phần lớn màu sắc sặc sỡ, bao giờ cũng là vật thu hút cặp mắt của người vừa đặt chân tới thành phố miền biển này. https://thuviensach.vn Trên những tấm ván treo lơ lửng ở thành một con tàu, những thủy thủ người nước ngoài to béo, nước da đỏ sậm đang cạo gỉ và quét cho con tàu một lớp sơn mới. Mấy con chim hải âu cánh trắng lượn lờ quanh một chiếc xà lan để kiếm mồi. Chúng mới từ biển bay vào khi trời sáng. Mình chưa có dịp để đi cùng những con tàu kia tới các vùng biển xa xôi nhưng chắc chắn không bao lâu nữa mình sẽ đi tới chỗ ở của những con chim này, cô gái nghĩ. Một chiếc ca nô bé con con, lăng lăng chạy trên sông rúc còi inh ỏi. Từ một nhà máy ở bờ sông vang lại tiếng thình thình nhức tai của chiếc búa sắt đập vào tấm tôn dày... Hình như ở đó là nhà máy đóng tàu. - Lên đi cô! - Một bà mang quang gánh đứng phía sau, cau có giục Hảo. Phà đã ghé bến. Những chiếc xe tải rú máy, chờ người đi hết để lao lên bờ. Nghe tiếng gắt của bà bán hàng, một đồng chí thượng sĩ hải quần mặc bộ quần áo xanh đã bạc màu, quay lại nhìn Hảo mỉm cười. Đôi hàm răng đều hiện lên trắng lóa trên bộ mặt nâu bóng. Hảo hơi lúng túng. Cô xách cái túi du lịch bước vội lên bờ. Lần đầu tiên tới đây, Hảo đã có cảm giác cả cái thành phố này cũng là một con tàu lớn. Những ống khói cao ngất chen chúc nhau tuôn khói đen, khói vàng lên bầu trời xanh ngắt, bát ngát đổ xuôi ra đại dương. Hàng chất đống ở bến, cao như núi. Những người thợ mặc quần áo đầy dầu mỡ. Những quán hàng dọn ngay trên vỉa hè. Nhìn mọi người đi lại trên đường, nghe họ nói năng với nhau, Hảo cảm thấy như mình đang đứng trong khoang của một con tàu hoặc đang đi ở sân sau một ngôi nhà lớn. Tất cả đều bề bộn, mộc mạc, không chút phô trương. Cái thành phố trên bến dưới thuyền này rất ấm cúng, dễ thương. https://thuviensach.vn Nhưng Hảo vẫn cảm thấy bỡ ngỡ. Có lẽ vì chưa có công việc gì gắn mình với nó. Và nhất là vì mình chưa quen biết ai ở đây. Mãi 2 giờ chiều mới có xe lửa đi Hà Nội. Phải làm gì cho hết buổi sáng hôm nay? Đêm qua, khi nằm tính toán cuộc hành trình, Hảo nghĩ mình qua Hải Phòng sẽ hấp tấp lắm. Phải vào chợ kiếm chục cua bể đem về làm quà. Phải qua mậu dịch mua vài thứ đồ dùng lặt vặt mà ở Hà Nội lại hiếm. Phải tìm chỗ ăn cơm trưa. Rồi lại phải sắp hàng mua vé tàu. Nhưng bây giờ Hảo đã thấy, trừ việc ăn cơm trưa và mua vé tàu, làm tất cả những việc kia cũng chưa hết nửa buổi sáng. Con ve sầu chưa dừng những tiếng nỉ non. Cây phượng mùa hè còn lác đác những chùm hoa đỏ. Hoa phượng là hoa của những mùa thi, những kỳ kiểm tra. Những mùa thi đối với mình đã kết thúc rồi. Ở ngoài cuộc đời chắc chẳng thể nào có những mùa thi đẹp như thế. Kể ra mình còn muốn kéo dài thêm vài năm nữa cuộc đời sinh viên. Một hàng bán thức ăn sáng của mậu dịch còn để ngỏ cửa. Hảo ngó đầu vào, thấy những chiếc ghế đầu xếp chổng ngược trên mặt bàn đá. Các cô bán hàng đã cởi bỏ chiếc áo trắng có đánh số, xắn cao ống quần, hì hục cọ rửa nền nhà. Thực ra, Hảo không đói. Cô chỉ muốn tìm một chỗ ngồi nghỉ chân, giết thời giờ. Những chiếc ghế đá trong vườn hoa đều để trống. Kể ra đây là một chỗ nghỉ chân tốt. Nhưng mặc dù không phải là một cô gái nhút nhát, Hảo vẫn thấy không nên ngồi một mình với cái túi du lịch giữa vườn hoa. Vẫn những thanh niên mình trần đang say sưa với trái bóng tròn trên sân vận động Sông Lấp. Cái sân vận động nằm liền sát với vỉa hè, không có https://thuviensach.vn một lớp rào ngăn. Vào giờ này bãi tập vẫn không vắng người. Có một số người đang đứng xem. Hay là mình lại đó ngồi xem một lát. Nhưng Hảo nhận ra ngay không nên làm như thế. Những khán giả kia sẽ bỏ những cầu thủ trên sân bóng để quay lại xem chính mình. Nếu phải đối đáp với họ thì minh sẽ bị thiểu số tuyệt đối. Đúng là còn nhiều chuyện chưa hợp lý, nhiều vấn đề thực ra chẳng có quy định nào ràng buộc cả, nhưng lại rất khó vượt qua vi nó đã trở thành những thói quen lâu đời của xã hội. Trong đám sinh viên gái, mình là đứa hay đầu têu những cuộc đấu tranh đòi bình đẳng với cánh con trai. Đó là những sinh viên cùng lứa tuổi mà ai mình cũng cho là "nhóc", là non choẹt. Nhưng đã nhiều lần mình vẫn cứ thua. Mình đã phải chịu thua những lập luận rõ ràng là "ngụy biện" của cánh đàn ông... Đấy là mình còn chưa chồng con gì. Sao có đứa sau khi chồng con rồi, cam phận sống như những người nô lệ? Mình thì nhất định không bao giờ chịu như thế. Nếu có chồng, có con mà mất hết mọi say mê làm việc, mất hết tự do thì mình cứ sống mãi mãi như thế này. Cô gái thong thả bước đi trên hè phố với những suy nghĩ miên man. Ôi! Cái thành phố miền biển to rộng, dễ yêu này, có lẽ nào lại hẹp hòi với mình đến cả một chỗ nghỉ chân...? 3 Thành phổ về buổi trưa yên lặng. Chỉ nghe thấy tiếng ve kêu. Một người bạn mới về làm việc ở bến cảng, tình cờ gặp Hảo trong chợ Sắt, đã đưa Hảo đến cửa hàng tại bến ăn cơm trưa. https://thuviensach.vn Hảo mua hai chai bia, định chia đôi uống với bạn. Cô bạn Hảo chỉ uống được một cốc nhỏ, còn bao nhiêu Hảo uống hết. Nhưng trong khi đó, những người ngồi chung quanh nhìn vào bàn hai cô gái, lại cứ tưởng cái cô đeo kính cận là người đã uống cả hai chai bia. Cũng chính vì vậy mà người bạn phải về nhà ngay, không thể tiễn Hảo ra ga. Hảo vừa đi ngang khu bãi trống, sang đến rặng cây to có nhiều bóng râm bên kia đường thì một tiếng còi nổi lên. Thoạt đầu, cô nghĩ đó là tiếng rúc của một con tàu biển chuẩn bị ra khơi. Nhưng tiếng còi lớn dần và gầm lên một cách dữ dội khác thường. Hảo ngoái đầu nhìn về phía cảng. Quang cảnh ở đây bỗng nhộn nhịp hẳn lên. Những người thợ khuân vác làm việc dưới các tàu biển đang ùa chạy lên bờ. Rồi cô lại nhận thấy có những người cao lớn mặc quần áo trắng từ trên bến, hấp tấp chạy xuống tàu. Cô biết đó là những thủy thủ nước ngoài lên giải trí, ăn uống tại cầu lạc bộ của cảng. Hảo ngó quanh muốn tìm một người để hỏi xem chuyện gì xảy ra. Phía đầu phố, nơi có ngôi nhà triển lãm màu hồng đồ sộ và nhiều con đường gặp nhau, những chiếc xe vận tải đang chạy lồng lên. Người đi xe đạp cúi đầu phóng vội. Người đi đường chạy tới tấp. Cả thành phố đang triền miên trong giấc ngủ trưa, bỗng chuyển động hẳn lên vì hồi còi lạ lùng. Một toán thanh niên trai gái xách súng từ trong ngôi nhà gần đó chạy ra, vượt ngang trước mặt Hảo. Một cậu ngoái lại nhìn Hảo nhoẻn miệng cười. https://thuviensach.vn Tại sao cậu ấy lại cười với mình? Một anh đội mũ lưỡi trai xách khẩu trung liên chạy sau, nhưng cứ luôn mồm giục những người đi trước nhanh lên. Người ở đâu bỗng túa ra nhiều thế? Tiếng còi nhỏ dần đi rồi lại tiếp tục gầm lên to hơn, như thúc giục cả thành phố vội vã thêm, huyên náo thêm. Hảo tự mắng mình: con ngốc! Có thế mà không hiểu... Báo động máy bay địch! Tiếng còi đã thôi không giục giã nữa, trầm dần xuống. Nó gầm lên nhè nhẹ một lần cuối cùng trước khi tắt hẳn. Những gợn sóng âm thanh đuổi nhau, chạy xa dần trong khoảng không. Một ý nghĩ vụt đến: chiến tranh đã nổ ra ở miền Bắc rồi? Trong người cô gái có một cái gì đảo lộn rất mạnh. Sự yên tĩnh đã trở lại nhanh chóng. Nhưng cái yên tĩnh lúc này khác hẳn với cái yên tĩnh ít phút trước đây, khi tiếng còi chưa nổi lên. Một sự im lặng thì đúng hơn, căng thẳng, hừng hực như khi trời sắp chuyển bão. Nhà hai bên đường phố cửa đều đóng kín. Những tấm kính lớn lung linh, hấp dẫn cặp mắt của các cửa hàng đã khuất sau những tấm ván lùa im lìm, màu sơn cũ kỹ. Bãi đá bóng ban nãy đã trở thành một trận địa. Súng trường chĩa lên trời lố nhố. Một anh mình trần, quỳ một đầu gối trên bãi cỏ, cầm hai chân chống của khẩu trung liên giơ cao cho một người đứng sau thử ngắm bắn. Hình ảnh này Hảo đã nhìn thấy trên một bức tranh. Thỉnh thoảng lại một chiếc mô tô ba bánh sơn màu xanh lá cây, bên trên có mấy đồng chí công an vẻ mặt nghiêm trang, chạy vút qua. https://thuviensach.vn Không khí im lặng phút chốc bị khua rộn. Có chuyện gì ở phía ấy chăng?... Tiếng máy nổ nhỏ dần. Đường phố trở lại vắng tanh. Tiếng cười ré lên của một cô gái từ sân thượng ngôi nhà gác vọng xuống. Hảo ngước mắt nhìn, thấy những cái đầu lố nhố quanh một khẩu trung liên. Bầu trời vẫn êm ả. Đám khói vàng của nhà máy xi măng vẫn tỏa lan trên thành phố. Từ phía biển, một đám mây lớn chói lòa ánh nắng đang từ từ trôi vào. Có cái gì ẩn náu trong đó không? Mình chỉ mới được nghe tiếng còi này lần đầu trong cuộc đời. Tại sao mình lại thấy cái tiếng u ú kéo dài ấy có một vẻ quen thuộc?... Một bác có tuổi vừa giụi mắt vừa đẩy chiếc xích lô từ trong ngõ ra. Bác nhìn cái túi du lịch và những con cua kẹp trong tấm bẹ chuối ở tay Hảo, rồi hỏi: - Cô ở nơi khác về phải không? Đi tàu Hà Nội à? - Vâng. - Cô vào tạm trong nhà tôi mà ngồi. Cạnh nhà tôi có cái cầu thang chắc lắm, hồi Nhật ném bom, nó đã cứu sống khối người đấy! - Cảm ơn bác. Bác trỏ vào chiếc xe của mình, nói tiếp: - Nó bỏ bom đầu là tôi phóng đến luôn. Loại xích lô này mà làm công tác tải thương, cấp cứu thì nhất. Nhà đổ, cây cối đổ tôi cũng dắt xe vào được, chứ mấy cái anh cơ giới thì chịu chết... Tôi chỉ chở làm phúc thôi không tiền nong gì! https://thuviensach.vn Ai nấy đều đã được chuẩn bị, chỉ có mình là chưa sẵn sàng, cô gái nghĩ. Chả lẽ mới có mấy tháng nằm chờ công tác mà mình đã bị tụt lại sau mọi người đến thế rồi ư! 4 Hồi còi báo yên đã trả lại cho thành phố mọi hoạt động bình thường. Những dòng người, xe đạp, xe hơi bị ứ lại trong gần một giờ qua lại tuôn chảy khắp các nẻo đường, hối hả bù lại quãng thời gian đã mất. Âm thanh của những hồi còi dường như chốc chốc lại vang vọng trong không gian, như để nhắc nhở mọi người đừng có bao giờ quên nó. Năng lượng của âm thanh như cô gái đã biết vốn hết sức nhỏ bé, lúc này lại có thể làm thay đổi không khí của cả thành phố. Nó đang tác động đến nhịp đập trái tim của mọi con người. Chuyến xe lửa đi Hà Nội vẫn chạy đúng giờ. Hảo đặt chiếc túi du lịch lên trên giá để hàng. Cô vừa ngồi xuống thì một ông tóc hoa râm, mặc áo sơ mi lụa, xách chiếc cặp đen, đến chỉ vào chiếc ghế trước mặt, hỏi: - Đây có ai chưa cô? - Chưa ạ. Ông khách buông chiếc cặp xuống ghế, rồi quay lại hỏi mọi người: - Các anh, các chị biết tin mới chưa? Câu hỏi đã làm cho mọi người đều quay cả về phía ông, chờ đợi. - Tôi vừa ở ty Bưu điện ra. Máy bay Mỹ ban nãy đánh Hồng Gai. https://thuviensach.vn Nhiều tiếng lao xao. - Đấy, bà chả cãi nữa đi! Tôi đã bảo là báo động thật... - Cũng tưởng là Chính phủ thử tinh thần chuẩn bị của bà con... Báo động thật mà tàu vẫn chạy ban ngày à?... - Các bà yên lặng để ông ấy nói cho mà nghe - Một người lên tiếng. Toa tàu im lặng trở lại. - Kết quả ra sao, ông? - Một chị bế con rụt rè hỏi. - Một thằng phi công nhảy dù, ta tóm cổ được. Phen này thì Giôn-xơn bị bắt quả tang, hết đàng chối quanh. - Nó rơi bao nhiêu chiếc, ông? - Anh bán báo mặc bộ quần áo nâu, mặt mũi láu lỉnh hỏi ông khách bằng giọng thành thật. - Rơi bao nhiêu chưa biết. Nhưng tóm được tù binh Mỹ thì tôi nghe tin rõ ràng. Một người có bộ ria mép rất đen từ nãy đến giờ vẫn chăm chú đọc sách, ngẩng đầu lên, quay sang hỏi ông khách: - Chính xác chưa đấy hả bác? - Nhà bưu điện nói với tôi như vậy. Còn muốn biết chính xác hay không, thì bà con ta phải chờ anh này ngày mai trả lời - Ông khách trỏ tay vào anh bán báo, rồi ngồi xuống ghế như để kết thúc câu chuyện. Cả toa tàu còn ẩm ầm lên một lúc sau đó. Phẩn lớn là những lời phỏng đoán. Có cả sự bán tín bán nghi Anh bán báo kể lại chuyện hải https://thuviensach.vn quân ta đánh tàu Maddox đúng như một bài tường thuật trên báo Quân đội nhân dân. Ông áo lụa bỗng ngó hẳn đầu ra ngoài cửa sổ, nói to với một người nào đó: - Lên đây anh, còn chỗ. Ồng nói một mình đủ để những người chung quanh nghe thấy: “Có ông nhà báo đây rồi! Tin của nhà báo chắc phải chính xác”. Một anh bộ đội trạc ngoài ba mươi tuổi, mặc bộ quân phục mùa hè bạc trắng, tay cầm chiếc ba lô, hiện ra ở cửa toa, dáng điệu rụt rè. - Lại đây, anh Trọng! - Ông áo sơ mi lụa gọi. Anh giơ cái ba lô ra trước mặt, lách người đi giữa hai hàng ghế, đến bên ông mỉm cười ngồi xuống, hỏi khẽ: - Bác cũng về chuyến này ạ? Anh không biết vì lời giới thiệu trước của ông, anh đang được mọi người chú ý. Ông áo lụa vừa gật đầu vừa hỏi: - Vừa rồi nó đánh Hồng Gai phải không? - Vâng. Tôi cũng mới được nghe tin ấy trên đường ra ga. - Kết quả thế nào? Anh bộ đội nhướn đôi lông mày rậm, đáp: - Chưa rõ ạ. https://thuviensach.vn Ồng áo lụa có vẻ thất vọng. Ông nhắc lại: - Tôi nghe ngoài bưu điện nói có tin ta bắt được cả phi công... - Tình hình dạo này có căng hơn. ở trong Nam, mình đánh mạnh - Anh bộ đội nói rất nhỏ. Cái vẻ kín đáo, thận trọng và hơi rụt rè của anh đã làm cho Hảo tin ở những điều anh nói. Một cuộc kháng chiến mới đã bắt đầu trên miền Bắc rồi? Nó đã đến đúng vào lúc mình vừa rời ghế nhà trường. Mình có thể làm gì? Những năm giùi mài học hành đã trở thành vô ích rồi chăng? Tàu chiến Mỹ đã vào vùng biển của mình. Máy bay của nó đã bay trên bầu trời của mình. Những trái bom của chúng đã bắt đầu rơi. Đời sống con người, loài vật, cỏ cây đều đang bị đe dọa. Những hiểu biết về khoa sinh vật của mình có thể dùng vào việc gì bây giờ?... Giá mà mình là sinh viên của ngành y, ngành điện hay cơ khí... Hình ảnh mấy cô tự vệ đứng trên tầng gác thượng vừa rồi hiện lên trong óc Hảo. Mình cũng sẽ làm như họ. Mình cũng phải ra mặt trận chứ không thể sống núp dưới sự che chở của những người khác. Chả phải là đã có bao nhiêu phụ nữ cầm súng đi đánh giặc đó sao? Ít ra mình cũng có thể thành một cô cứu thương như mình đã được chuẩn bị trong những ngày học quân sự tại nhà trường. Mình sẽ đi vào một môi trường mới lạ. Mình sẽ rất bỡ ngỡ nhưng không sao. Mình sinh ra có phải đâu chỉ để ngồi ở buồng thí nghiệm. Hảo nhớ lại nụ cười của đồng chí thượng sĩ hải quân sớm nay ở bến phà. Hình như lúc đó mình quay ngoắt đi... Mình đã có một cử chỉ https://thuviensach.vn thật không hay! Đối với các anh ấy, không phải chỉ một lần mình đã có thái độ như vậy. Cô gái bất chợt nhìn khoảng trời không một vẩn mây ngoài cửa sổ. Biết đầu các anh ấy đã trở về? Biết đâu trong những giờ phút vừa qua, trên khoảng không xanh ngắt kia, cuộc chiến đấu của chính các anh ấy đã bắt đầu... Những sợi dây điện đan võng trước mắt. - Cô chú ý cái nón... gió làm bay mất! Anh bộ đội ngồi trước mặt nói với Hảo. Hảo ngước nhìn anh, bắt gặp một cặp mắt sắc sảo. - Cảm ơn anh. Hảo nhắc chiếc nón ban nãy cô đặt trên cái bàn nhỏ cạnh cửa sổ, xếp lên giá để hàng. Tàu đã chạy từ lúc nào. Mặt trời chiều đang đủng đỉnh xuống dần trên cánh đồng xa. CHƯƠNG II 1 Tổng thống Mỹ Johnson tuyên bố cuộc tập kích của bọn cướp trời Mỹ vào miền Bắc nước ta ngày mồng 5 tháng 8 là "để đánh trả sự xâm lược của Bắc Việt". Sự việc trong mấy hôm đó diễn ra như sau: Ngày mồng 2 tháng 8 năm 1964, một tàu khu trục của Mỹ tiến vào vùng biển của nước ta. Nước Mỹ ở tận bên kia biển lớn Thái Bình Dương đưa tàu chiến đến đây làm gì? Những tàu phóng ngư lôi bé nhỏ của ta đã đuổi chiếc tàu chiến Mỹ ra khỏi vùng biển miền Bắc nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa. https://thuviensach.vn Ngày mồng 3 tháng 8, hai tàu khu trục của Mỹ lại tiến vào Vịnh Bắc Bộ. Lần này, chúng dừng lại ở phần biển quốc tế. Tối hôm ấy, các chiến sĩ ta tại những vọng gác tiền tiêu bỗng nhìn thấy nhiều rạch lửa hiện lên trong màn tối có pha chút sương mù trên biển. Những tiếng nổ của đại bác dồn dập dội về. Sau đó, họ nghe có tiếng máy bay. Tại khu vực đang có tiếng nổ xuất hiện nhiều chiếc pháo sáng như những ngọn đèn lớn vừa bật trên sân vận động. Những người chiến sĩ quay nhìn quầng sáng màu vàng nhạt vẫn êm đềm tỏa trên thành phố Cảng rồi lại nhìn những rạch lửa đỏ ngoài khơi, tự hỏi: Chúng đang làm gì? Một cuộc tập trận ban đêm chăng? Không phải một cuộc tập trận mà đó chỉ là một màn kịch. Nhà đạo diễn đã dùng ít tiếng nổ và những chùm pháo sáng để tạo nên một trận "hải chiến" lớn: Hai tàu khu trục của Mỹ ở cách bờ biển Bắc Việt Nam sáu mươi dặm có cả một tàu chở máy bay yểm trợ, đã bị năm tàu phóng ngư lôi của Bắc Việt tiến công. Tất nhiên là các tàu chiến Mỹ không bị trúng một phát ngư lôi nào. Đạo diễn chả dại gì dựng thêm tình tiết đó vừa tốn kém lại vừa làm xấu mặt lần thứ hai hải quân Huê Kỳ trên vùng biển xa xôi này. Còn những tàu tiến công thì "theo sự tính toán chính xác nhất, ít nhất là hai chiếc đã bị đánh đắm, hai chiếc khác có thể bị hư hỏng". Đó là lời công bố của nhà cầm quyển Mỹ. Có điều là sóng biển ở ngoài khơi Vịnh Bắc Bộ chỉ giữ lại những chiếc bóng đèn hỏng, những vỏ đồ hộp, những bình rượu bằng nhựa, bằng thủy tinh từ trên tàu biển ném xuống, mà vội xóa sạch mọi dấu vết của cuộc "hải chiến" kéo dài suốt từ chập tối đến nửa đêm. Người Mỹ không làm thế nào thu lượm được một mảnh vỏ tàu hoặc một vết dầu loang của những chiếc tàu phóng ngư lôi bị đánh chìm để chứng minh cho chiến công của hải quân Hoa Kỳ. https://thuviensach.vn Đó là "sự kiện Vịnh Bắc Bộ" nổi tiếng. Đó cũng là điều được gọi là "sự xâm lược của Bắc Việt". Sự kiện ghê gớm này lập tức làm kinh động đến Nhà Trắng và Lầu Năm Góc ở cách xa nửa vòng trái đất. Theo chính lời viên đô đốc hải quân Sharp, thì "chưa đầy nửa tiếng đồng hồ sau khi đợt tiến công vào con tàu tuần tiễu kết thúc", hắn nhận được lệnh đánh phá miền Bắc Việt Nam bằng không quân. Một hành động phiêu lưu mới của Mỹ đã mở đầu. Johnson trượt chân xuống một vực thẳm mới trong cuộc chiến tranh ở vùng Đông Nam Á và không tài nào gượng lại được cho đến hết cuộc đời tổng thống. Ngày mồng 5 tháng 8, Hà Nội không có báo động. Không kể những nơi bị đánh phá, trừ Hải Phòng, tất cả các tỉnh trên miển Bắc đều không có báo động cho nhân dân. Chỉ có những nòng súng của các chiến sĩ pháo cao xạ lặng lẽ chĩa lên trời, chờ đợi bọn chúng. Mọi sinh hoạt vẫn bình thường. Nhưng ngày hôm sau thì đường phố của thủ đô Hà Nội bắt đầu rung chuyển. Hàng vạn, hàng vạn người nối tiếp nhau xuống đường. Những cuộc tuần hành phản đối đế quốc Mỹ, nói lên quyết tâm bảo vệ miền Bắc, giải phóng miền Nam. Không phải chỉ có những lời hô, những tấm biểu ngữ, mà cả những cây súng giơ cao. Sau buổi mít-tinh của sinh viên, Hảo ghé lại nhà Thùy. Hai cánh cửa màu xanh khép kín, chiếc khóa móc ở ngoài. Thế là từ hôm ở Quảng Yên về, Hảo đến tìm Thùy hai lần đều không gặp. Một người bạn dạy cùng lớp với Thùy đã nói với Hảo là sáng nay Thùy ở nhà. Chắc nó chỉ chạy quanh đâu đây. Nên đợi hay chờ một dịp khác sẽ https://thuviensach.vn quay lại... Chưa hiểu tình hình nay mai sẽ ra sao, nếu quay về bây giờ có thể là không biết đến bao giờ mới gặp lại mẹ con nó. Hảo khóa xe đạp, rồi lại ngồi ghé trên bức tường hoa, lấy một cuốn sách trong chiếc túi đem theo ra đọc. Muộn nhất thì tới bữa cơm là nó phải về, mình sẽ đợi đầy cho tới mười một rưỡi, cô gái nghĩ vậy. - Ai ngồi trước cửa nhà tôi đó hả? Hảo quay ra thấy Thùy dắt xe từ ngoài cổng đi vào. Chung Thủy ngồi trên ghế mây buộc trước yên, mặt phụng phịu. Trên giá đèo hàng là một túi gạo. Thùy dừng xe, nhìn Hảo. Hai lúm đồng tiền quá to, dài như hai vết nhăn, hiện trên đôi má lấm tấm mồ hôi. Hảo xoa đầu Chung Thủy rồi giúp Thùy đưa cái xe chở nặng qua mấy bậc thềm gạch. Thùy dựng xe vào tường, vừa lấy chìa khóa trong chiếc túi xách tay, vừa nói: - Biết ngay mà! Tao đang đứng ở hàng gạo bỗng nhiên thấy sốt ruột quá. Tao đoán là anh Đông về hay có thư của anh. Về đến cổng thì nhìn ngay thấy mày. - Thế sao sáng chủ nhật vừa rồi mày không nóng ruột cho tao nhờ? - Sáng chủ nhật cậu đến đấy ư?... Cậu tính, chỉ có hai mẹ con, thành ra mỗi ngày nghỉ, trăm thứ việc. Nó cũng phải thức khuya, dậy sớm như mình. Tiếng cậu sao khản đặc đó? - Mình vừa đi mít-tinh tuần hành về. - Thảo nào! Hảo nhấc Chung Thủy ra khỏi chiếc ghế mây, hôn nó và hỏi: https://thuviensach.vn - Cháu có nhớ cô không? Con bé gật đầu, mặt vẫn phụng phịu. Hảo nhớ ra mình đã quên mua quà cho nó. Thùy vừa xếp gọn những màn gối buổi sáng chị đi vội, còn để lung tung trên giường, vừa nói: - Cậu đi biến đâu từ hôm đó tới giờ? Hay là cậu vẫn còn bực cái chuyện hôm đi chơi công viên? - Mình không thích cậu nhắc lại chuyện ấy. Thùy quay lại nhìn Hảo, miệng tủm tỉm: - Hôm nọ mình đi xem vở kịch Cô gái đảnh trống trận. Một nhân vật trong vở kịch đã nói với người mình yêu là: "Tôi yêu cô khi cô bướng bỉnh...". Vừa nghe xong mình nhớ ngay đến cậu. Đàn ông cứ thích những cô gái bướng bỉnh hay sao ấy? Hình như cậu càng trêu chọc, càng bướng bình lại càng có thêm nhiều người thích cậu. - Anh Đông truyền hết tính nết của anh ấy cho cậu rồi. Trước kia cậu có biết tán như thế này đâu? - Không... không phải là tán mà mình nói thật. Thùy lấy ra một mớ rau cải nhỏ trong cái túi xách, rồi bảo Chung Thủy: - Con ngồi với cô Hảo nhé! Má chạy xuống bếp rửa mớ rau xong má lên ngay. Thùy nói với Hảo về thái độ giận dỗi của con bé: https://thuviensach.vn - Nó thấy hàng nhãn, đòi mình mua... Cậu tính còn chỗ nào mà để! Cậu ăn cơm với mẹ con mình. Mình sẽ đốt bếp dấu nấu ngay ở đây, vừa làm hai đứa vừa nói chuyện. Hảo dỗ con bé: - Chung Thủy cười đi! Lát nữa cô mua cho cháu một chùm nhãn thật to. Cười đi nào! - Về mách bố Đông... - Đúng rồi! Bố Đông về, cháu sẽ mách bố để bố phạt má. - Bố gởi búp-bê... - Chung Thủy chỉ con búp-bê nhựa đặt trên bàn, khoe với Hảo. Món quà này chắc Đông mới gửi về. Hảo nhấc con búp-bê đưa cho nó. - Búp-bê đẹp quá! Chung Thủy bế em đi. Mặt con bé tươi lên. Nó ngồi chơi với cô bạn gái tóc vàng. Lần đầu tiên Hảo chăm chú quan sát mọi vật trong căn phòng. Hai chiếc giường cá nhân kê ghép vào nhau. Một bộ bàn ghế nhỏ bằng mây. Cái bàn làm việc kê dưới chiếc giá đựng sách. Chạn đựng thức ăn để ở góc nhà được che bằng một bức màn vải hoa. Một chiếc máy thu thanh nhỏ đặt trên cái tủ con ở cạnh đầu giường. Củi đun, chậu thau, giày dép đều để cả dưới gầm giường. Rồi mình cũng phải có một gian buồng và một gia đình như thế này. Khi đó cuộc sống của mình rẽ ra sao? Dù sao, chuyện ấy đối với mình lúc này vẫn còn xa lắc. 2 Thùy là một người bạn rất thân của Hảo từ ngày học phổ thông. https://thuviensach.vn Thùy quê ở khu Năm, theo chú ra Bắc tập kết, xa gia đình. Hảo mồ côi cha, ở với mẹ và dượng. Đó cũng là một lý do đã gắn bó hai người. Hảo và Thùy cùng học với nhau suốt những năm ở cấp hai và cấp ba tại Nam Định. Sau khi tốt nghiệp lớp mười, hai người cùng lên Hà Nội thi vào đại học. Tới đây, có một chuyện không thể điều hòa được giữa đôi bạn... Trong nhiều năm học ở phổ thông, Hảo thường được các thầy và các bạn khen mình có năng khiếu về văn. Thùy muốn sau này mình sẽ trở thành một nhà giáo. Cô yên trí bạn sẽ cùng sống chung một mái trường với mình cho hết cuộc đời học sinh. Nhưng ngoài văn ra, Hảo còn rất say mê một môn học khác, đó là môn sinh vật. Hảo muốn thi vào đại học tổng hợp để có thể theo học khoa sinh vật. Hai người bàn cãi với nhau, hờn dỗi nhau về chuyện này. Hảo khăng khăng giữ ý kiến: "Mình biết rõ mình không có đủ những đức tính để trở thành một người giáo viên tốt. Mình rất yêu văn học, nhưng không tin có thể trở thành nhà văn. Mình bằng lòng nếu được, thì làm một người viết văn nghiệp dư thôi. Mình tự thấy có thể phục vụ bằng công tác nghiên cứu khoa học. Nếu mình chiều Thùy, chúng ta được ở gần nhau thêm bốn năm nữa, nhưng sau đó rồi sẽ ra sao? Mình sẽ phải sống suốt đời với một nghề không thích hợp với mình...". Thùy biết bạn sẽ không thay đổi ý kiến. Còn Thùy cũng không thể theo bạn vì cô có rất ít năng khiếu về khoa sinh vật. Như vậy là mỗi người thi vào học mỗi trường. Năm học đầu tiên ở Hà Nội nhiều lúc họ cảm thấy trống trải vì vắng nhau. Họ thường tìm đến nhau vào những ngày lễ, những dịp nghỉ tết, nghỉ hè. Sang năm thứ hai, một sáng chủ nhật, Hảo đến tìm Thùy, không gặp. Hảo biên thư để lại, yên trí tuần sau Thùy sẽ tới thăm mình. Hảo chờ suốt ngày https://thuviensach.vn chủ nhật ở ký túc xá, Thùy không đến. Chủ nhật sau, Hảo lại đạp xe đến trường Đại học Sư phạm. Hảo gặp Thùy đang nói chuyện với một anh bộ đội người nhỏ nhắn, có bộ mặt rất trẻ. Hai người đều tỏ vẻ lúng túng, ngượng ngập. Thùy không nhắc gì tới thư Hảo, cũng không nói vì sao tuần lễ trước mình không đến chơi. Nhìn quanh, Hảo nhận thấy các bạn ở cùng buồng với Thùy đã lảng đâu hết. Hảo đòi về, Thùy không giữ. Nửa tháng sau đấy, một sớm chủ nhật, Hảo hăm hở đạp xe xuống Cầu Giấy. Không cần gì trách nó về thái độ đối với mình mà phải "cạo" cho nó một chầu đến nơi đến chốn về cái chuyện sớm bước vào con đường yêu đương. Lần này, Hảo lại chạm trán anh bộ đội người nhỏ nhắn. Chỉ có mình anh trong phòng của Thùy. Anh nói Thùy đang chạy ra ngoài mua quà sáng. Anh bộ đội không giữ ý như lần trước. Có thể vi Thùy đã giới thiệu Hảo là bạn rất thân. Anh tán ra trò và thỉnh thoảng còn tỏ ra tinh quái. Hảo đoán anh ta đã "thắng lợi" rồi, và cuộc đời của bạn mình đã đi vào một bước ngoặt mới. Hảo bực với bạn và ghét lây cả anh. Thực ra thì anh chỉ muốn tỏ với Hảo một thái độ thân mật. Thùy lễ mễ bưng về một rá bánh cuốn. Trong lúc đi lấy bát đũa thêm để mời Hảo cùng ăn, Thùy ghé vào tai: "Cậu thông cảm với mình... Anh ấy chỉ được ở nhà có hơn một tháng là lại phải đi học ở nước ngoài". Đó cũng là một lời thú nhận. Hảo phản đối cả hai người bằng cách nằng nặc đòi về. Hai người không nhận ra điều đó. Vì họ tưởng là Hảo đã thông cảm với những giờ phút gặp nhau hiếm hoi của họ. Tết năm ấy, nhân dịp người yêu của Thùy được về nước ít ngày, họ làm lễ cưới. Rồi Thùy có con. Sau khi tốt nghiệp, Thùy nhận công tác tại Hà Nội. Bố mẹ không có ở ngoài này, chồng lại ở xa quanh năm, Thùy bận bịu suốt ngay. Có hôm chủ nhật, Hảo đến chơi, Thùy gửi con cho bạn ở nhà, chạy đi https://thuviensach.vn mua bán suốt cả buổi. Những câu chuyện hợp nhau như ngày xưa, ít hẳn đi. Thế là họ xa dần nhau. Mùa hè năm nay, Hảo tìm tới thăm người bạn cũ. Lần này, thấy Hảo đến, Thùy mừng rỡ một cách khác thường. Thùy lay mãi vai bạn, hỏi: - Tại sao lâu nay mày bỏ rơi mẹ con tao? - Tao bận học thi - Hảo chống chế. Thùy ngắm Hảo chằm chằm hồi lâu, rồi nói: - Tao thành bà già rồi, mà mày thì đẹp ra ghê quá! Tao nói dối mày tao chết. Tao biết tin mày đã tốt nghiệp rồi. Thế... đã có nơi nào chưa? Hảo lắc đầu. - Thật không? - Tao có nói dối mày bao giờ. Chuyện ấy với tao thì còn khoan. ít ra là ba năm nữa. Tao rút kinh nghiệm của mày đấy! Nói xong, Hảo biết mình lỡ lời và có thể làm cho bạn buồn. Nhưng Thùy vẫn cuống quít: - Anh Đông mới về. Hôm nay anh ấy còn vào đơn vị. Sáng sớm mai, mày phải đến đây liên hoan với gia đình tao một bữa. Thư nào viết cho tao, anh ấy cũng hỏi thăm mày. Thùy mở chiếc hộp sắt nhỏ, tìm mấy lá thư, đưa ra để chứng minh lời mình nói. Trong một lá thư, Đông viết:"... Cô bạn đanh đá của em dạo này ra sao rồi? Nói với cô ấy khi nào anh về nước, thế nào anh cũng sẽ https://thuviensach.vn tới trường thăm..!'. Những lá thư của Đông làm cho Hảo rất cảm động. Hảo tự trách mình lâu nay đã quá thờ ơ với bạn. Ngày hôm sau, Hảo đến sớm. Thùy đã dặn đi dặn lại Hảo là sẽ ăn cơm sớm để còn đi chơi. Đông chạy ra cửa, nắm chặt tay Hảo. Bàn tay nhỏ nhắn của anh rắn như một chiếc kìm làm cô suýt nữa phải kêu lên. Đông xoay trần làm gà và làm lươn. Anh la hét luôn mồm cứ y như mổ bò. Mùi xào nấu từ bếp bay lên thơm nức căn phòng nhỏ. Đông làm bếp khéo, lại nhanh và gọn. Cả Hảo và Thùy đều biến thành những người cho anh sai vặt. Cơm nước sắp xong thì một người lạ mặt với dáng đi nhẹ nhàng bước vào nhà. Đông giới thiệu với Hảo đó là Quỳnh, bạn cùng học ở nước ngoài mới về với mình. Đứng cạnh Đông, Quỳnh cao vượt nửa cái đầu. Nước da anh mai mái. Một vầng trán cao tư lự. Cặp mắt một mí hơi xếch hay mở to như có điều gì ngạc nhiên. Đông đẩy Hảo ra khỏi bếp, bắt lên nhà. Anh nói bữa nay Hảo cũng là khách nên phải được đối xử bình đẳng như những người khách khác. Quỳnh có một nụ cười rất dễ thương. Nụ cười đó làm cho bộ mặt âm thầm, hơi đăm chiêu của anh (có lẽ vì tại nước da, Hảo nghĩ vậy) tươi sáng, linh hoạt hẳn lên. Hảo chỉ bắt gặp cái cười đó có một lần, lúc anh nói chuyện gì với Thùy. Quỳnh gọi Hảo khi là chị, khi là cô. Anh vừa nói chuyện vừa giở những cuốn sách trên bàn làm việc của Thùy ra xem. Toàn là sách giáo khoa và vở của học sinh Thùy mang về để chấm bài. Cuối cùng, Quỳnh ôm lấy một quyển từ điển tiếng Pháp dày cộp, mở xem hết hình ảnh này đến hình ảnh khác trong đó. Với sự https://thuviensach.vn nhạy cảm của một cô gái, Hảo thấy rõ anh lúng túng vì sự có mặt của mình. Anh hỏi về quê hương và gia đình của Hảo. Đây là một điều Hảo không thích nói chuyện với người lạ. Hảo lại còn cảm thấy hình như những chuyện ấy anh đã biết rồi. Anh hỏi đến phong trào thi đua của sinh viên tại trường đại học, hỏi Hảo ra trường sắp đi công tác, có điều gì thắc mắc không... Trong một lúc Quỳnh ngồi im lặng lâu, Hảo với cuốn Anna Karênin của Thùy để ở đầu giường, kéo cái ghế ra bên cửa sổ, ngồi đọc. Sự lúng túng, ngượng nghịu của Quỳnh bỗng dưng làm cho Hảo cũng mất tự nhiên, vẻ mặt và thái độ của anh vừa dễ thương, vừa buồn cười. Sao lại có một người con trai vụng về như vậy? Hảo mở cuốn sách ra vào đúng đoạn Lêvin đến gặp tiểu thư Kitty để cầu hôn. Cô cười thầm trong bụng: Mình cũng đang phải tiếp một ông Lêvin đây. Nhà chật. Đông bảo dẹp bàn ghế, rải chiếu ra sàn ăn cơm. Hai vợ chồng Đông cùng tranh ngồi cả đầu nồi. Hình như họ có ý để Hảo và Quỳnh ngồi cạnh nhau. Từ đầu bữa, chỉ có Đông nói. Anh kể toàn những chuyện buồn cười. Chuyện về các phong tục, tập quán ở những nơi anh đã đi qua. Chuyện về các học viên ta đi sắm đồ dùng tại thủ đô nước bạn. Những chuyện về quê hương, chuyện nào cũng có Quỳnh dính vào. Đông với Quỳnh vốn cùng ở Quảng Nam và cùng đi học với nhau từ lâu. Anh muốn lôi kéo Quỳnh vào câu chuyện. Nhưng Quỳnh cứ ngồi im. Đến nửa bữa. Quỳnh bỗng nói: https://thuviensach.vn - Bao giờ thống nhất, chị Hảo về quê tôi, tôi sẽ mời chị ăn một bữa cơm nấu bằng nước luộc gà. Thùy tủm tỉm rồi hỏi: - Phải chờ đến thống nhất kia ư! Thế ở đây anh không thể mời cô Hảo ăn một bữa cơm nấu bằng nước luộc gà hay sao? Câu nói của Thùy làm mọi người phì cười. Riêng Quỳnh càng lúng túng. Mặt đỏ lên, Quỳnh nói để chữa ngượng. - Mời cô Hảo ăn món này. Tôi thấy cô chưa ăn. Anh em tôi ở trường đều công nhận anh Đông chỉ có món này là xuất sắc nhất. Hảo gắp một miếng cánh gà xào. Vừa đặt lên miệng, Hảo kêu "ối" và bỏ vội xuống. Món xào chua ngọt Đông tra nhiều ớt làm Hảo cảm thấy như bị cháy lưỡi. Vợ chồng Đông cười chảy cả nước mắt. Thùy phải chạy vội ra bàn lấy cho Hảo một cốc nước lọc. Sau bữa cơm, Đông rủ Hảo và Quỳnh cùng đi chơi. Thùy nói Chung Thủy đêm qua ho nên mình phải ở nhà vói con. Chỉ có hai chiếc xe đạp của Thùy và của Hảo. Đông bàn Quỳnh sẽ đèo Hảo bằng xe của Hảo vì chiếc xe của Thùy yếu. Ba người đi về phía hồ Bảy Mẫu. Đông kể lại những kỷ niệm ngày mới quen Thùy, hai người vẫn thường cùng nhau ra chơi vườn hoa Thống Nhất. Đi được nửa đường, Đông bỗng nhảy xuống, kêu xe bị hỏng. Đông bảo Quỳnh: https://thuviensach.vn - Chưa biết dắt đến đâu mới có chỗ chữa xe... Cậu đưa cô Hảo ra đó trước, chờ mình một lát. Sáng chủ nhật đẹp trời, người đi chơi rất đông. Hảo nghĩ chắc nhiều người lầm mình với anh bộ đội này là một cặp vợ chồng. Quỳnh mặc thường phục, quần xanh, sơ mi trắng, đầu để trần. Dù anh ăn mặc như thế nào, người ta vẫn nhận ra đó là một anh bộ đội. Hai người cùng im lặng trên một đoạn đường dài. Quỳnh tìm cách mở đầu cầu chuyện. Người miền Nam nói giọng Bắc bao giờ nghe cũng dễ thương. - Mỗi lần đi ra ngoài về lại thấy đất nước mình, Thủ đô của mình rất đẹp. Tôi chưa thấy thành phố nào ở nước ngoài nhiều màu xanh và nhiều ánh sáng mặt trời như Hà Nội. Năm qua, Hà Nội thay đổi nhiều cô nhỉ? - Tôi không đi đâu xa, ngày nào cũng nhìn thấy Hà Nội, nên không thấy có gì thay đổi - Sự lúng túng, vụng về của Quỳnh làm cho Hảo muốn trêu anh. Đến vườn hoa Thống Nhất, Quỳnh dừng xe trước cái cổng có những cây dây leo nở hoa màu đỏ. - Mời cô vào đầy ta ngồi chơi một lát đợi anh Đông. - Tôi không quen ngồi chơi với ai ở công viên bao giờ - Một lần nữa, Hảo lại muốn trêu anh. Mặt Quỳnh bỗng đỏ nhừ. Anh lúng túng không biết sử trí ra sao. Một lát, anh quay xe lại, nói: - Mời cô lên xe, ta về vậy. Quỳnh đạp một mạch. Đến cửa nhà Đông, anh dừng lại. Hảo nhảy xuống. Anh trao trả Hảo chiếc xe, nói với cô gái bằng một giọng buồn rầu: https://thuviensach.vn - Chào cô. Quỳnh không vào nhà Đông, quay đầu đi thẳng. Hảo đứng nhìn theo không ngờ câu chuyện nhanh chóng xoay ra như vậy. Một lát, Hảo lên xe đạp về trường. Ngay sáng hôm sau, Đông phóng xuống ký túc xá tìm Hảo. Nhìn thấy anh, Hảo đoán được ngay anh đến rầy la mình về cái tội hôm qua. Hảo chuẩn bị sẵn một số câu đối đáp. Sau khi nghe Hảo nói thì Đông ngớ ra. Và anh đã nhận chuyện hiểu lầm xảy ra là tại Quỳnh. Nhưng Đông vẫn nói một hồi để giới thiệu với Hảo rằng Quỳnh là một người rất tốt, rất chân thật. Hảo cảm thấy vợ chồng Đông có một ý định gì đối với mình và Quỳnh. Cô nghĩ bụng: Thì ra nó không hiểu gì mình! Hảo đã biết Đông và Quỳnh là hai chiến sĩ lái máy bay chiến đấu. Cha mình trước kia cũng là bộ đội và đã hy sinh tại mặt trận. Mình là một dòng máu của bộ đội. Mình rất kính trọng và yêu mến các anh ấy. Nhưng chồng mình phải là một người hiểu biết về công việc của mình, tốt nhất là một người có thể giúp đỡ mình trong công tác sau này. Hảo chưa hề nghĩ chồng mình sẽ là một anh bộ đội... Cô cũng không thích đến với tình yêu theo con đường mối lái. Mình sẽ biết tìm lấy cho mình người mà mình yêu. Tuy vậy, Hảo cảm thấy ân hận về thái độ đối với Quỳnh. Cô nghĩ cần phải rút kinh nghiệm cái lối đùa nghịch quá trớn, có phần hơi tàn nhẫn ấy. Nhưng cả với Đông, Hảo cũng không muốn thú nhận điều đó. Rồi Hảo về Nam Định thăm mẹ và các em. Chừng nửa tháng sau, một buổi sáng, Hảo trở lại nhà Thùy. Không ngờ cô lại gặp cả Đông và Quỳnh. Hai https://thuviensach.vn người đang chuẩn bị đi chuyến tàu liên vận buổi trưa. Nét mặt Quỳnh ánh lên vẻ mừng rỡ. Đôi mắt một mí của anh không tránh cái nhìn của Hảo như lần gặp trước. Anh nói với Hảo: - Tôi đã có linh tính thể nào hôm nay cũng gặp lại cô. Người lúng túng lần này lại chính là Hảo. Cô không biết làm gì trong lúc cả Đông, Quỳnh và Thùy cùng tíu tít chuẩn bị cho chuyến đi. Hai chiếc va li mặc dù khá lớn không sao chứa nổi những gói to, nhỏ chắc là quà của các gia đình gửi cho những người thân năm nay không được về phép. Quỳnh bàn: - Bọc thêm một bọc nữa để ngoài, lát nữa nhờ cô Hảo đèo giúp ra ga. Dù cô Hảo không muốn thì cũng phải đi tiễn chúng tôi... Đó là quyền đòi hỏi của những người đi xa đối với những người ở lại. - Tôi đang lo các anh không cho tôi đi tiễn - Hảo nói - May mà tôi đến vừa kịp lúc các anh lên đường. Quỳnh cố thu xếp hành lý cho nhanh rồi quay lại bàn nói chuyện với Hảo. Anh không lúng túng như lần trước vì đã sẵn có một đề tài: anh sắp ra đi. Và có lẽ cũng vì anh sắp ra đi nên anh dễ trở nên bạo dạn, hoạt bát. - Cô Hảo à, thực ra thì với một chuyến đi như thế này, chúng tôi không có quyền đòi phải có người đưa tiễn. - Sao anh lại nói thế? - Vì nó không phải là một chuyến đi xa như chúng ta vẫn gọi. Danh từ ấy là để dành cho những chuyến đi ra tiền tuyến, còn chúng tôi chỉ là những người đang đi sâu về hậu phương. https://thuviensach.vn - Chúng tôi không phải là những người đi nên không phân biệt như anh. Phải không Thùy nhỉ? - Hảo nó nói đúng đấy anh Quỳnh ạ. Điều Hảo nói ra lần này không phải để trêu trọc Quỳnh, cô thành thật nghĩ như vậy. Lòng cô gái nao nao lên khi nghĩ đến chuyện Đông và Quỳnh sắp phải trải qua một thời gian đằng đẵng sống xa quê hương. - Bọn tôi vốn sinh ra không phải là để ngồi trên ghế nhà trường. Một năm đi học thế này dài bằng mấy năm công tác ở nhà... Họ nói chuyện với nhau thân mật. Đôi khi cũng có một cái nhìn hay một câu nói không được thật tự nhiên. Nếu họ nhắc lại được với nhau một đôi câu về cái việc hai tuần trước thì câu chuyện sẽ thoải mái hơn. Sau khi những chiếc toa đen của chuyến tàu liên vận khuất ở đầu ghi, Hảo vội nói với Thùy mình có việc phải về trường ngay. Cô không muốn phải nhắc lại lúc này câu chuyện giữa mình và Quỳnh bữa trước. Cô chia tay với bạn như một người chạy trốn. Từ đó đến nay, đôi lúc Hảo bất chợt nghĩ tới Quỳnh. Cô nhớ lại những cử chỉ mềm mại, những câu nói thật thà, vụng về của anh, nhớ tới cái cười tươi sáng, vẻ mặt buồn rầu của anh khi hai người đứng trước cửa nhà Thùy, nhớ tới bộ mặt anh tái đi khi bắt tay mình trên sân ga... Và cô cảm thấy bâng khuâng. Nhưng rồi cô lại tự bảo mình hãy để cho chuyện đó qua đi, đừng nhớ tới nó làm gì nữa... 3 Thừy vừa chuẩn bị bữa ăn, vừa hỏi Hảo: https://thuviensach.vn - Hôm tiễn các anh ấy đi, vội quá chưa kịp hỏi cậu. Giờ cậu nói cho mình nghe bữa ấy cậu làm thế nào mà anh Quỳnh phải bỏ về...? Không đợi Hảo trả lời, Thùy nói tiếp: - Hôm vừa rồi, anh Quỳnh viết thư về gửi lời mình hỏi thăm cậu. Mình nói thực nhé! Anh Đông cứ bàn với mình giới thiệu anh Quỳnh với cậu. Các anh ấy thì tốt thật! Nhưng khổ cái là xa. Vì thế nên mình chưa nói chuyện với Hảo. Cậu xem hoàn cảnh mình. Anh Đông đi quanh năm. Thời gian ở bên nhau có thể tính từng ngày. Anh ấy dành cho mình tất cả, chỉ trừ thời gian. Hòa bình mà riêng các anh thì vẫn sống y như hồi kháng chiến. - Cũng lại bắt đầu kháng chiến nữa rồi? - Giọng Hảo bâng khuâng. - Mình có nghĩ đến ba má ở trong kia. Ở trong đó có được ngày hòa bình nào đâu! Nhưng mình trót yêu anh Đông thì mình phải chịu. Mình không muốn Hảo cũng phải chịu đựng như mình. Mình thấy phương hướng lựa chọn hiện giờ của Hảo là rất đúng. Hảo nhướn cặp lông mày đen như hai nét vẽ nhìn Thùy, đôi mắt long lanh: - Phương hướng nào? - Cậu làm công tác nghiên cứu khoa học mà xây dựng với một cán bộ giảng dạy là rất tốt. - Cán bộ giảng dạy nào? - Hảo hỏi dồn. - Bữa trước anh Tùng có tâm sự với mình là rất có cảm tình với Hảo. - Lại chuyện cái ông ấy ư? Cậu thấy ông ấy hợp với mình à? Còn mình thì... nếu phải lựa chọn giữa việc lấy ông ấy và ở vậy thì mình https://thuviensach.vn xin ở vậy suốt đời. Bữa ăn đã dọn xong. Một bát canh rau cải, một đĩa trứng tráng và mấy chiếc bánh mì. Một cô gái mặc áo sơ mi xanh đẩy cửa, lao vào như một cơn gió. Cô chạy lại kéo cái ghế trống, ngồi bên cạnh Thùy, kêu lên: - Cho em ăn với! Những giọt mồ hôi lấm tấm trên bộ mặt đỏ gay. - Chị không có quạt máy à? - Cô gái vừa hỏi vừa vung chiếc nón quạt phành phạch. Mặt cô gái như đang bốc lửa. Hảo đưa cho cô áo xanh chiếc quạt giấy. Bấy giờ cô gái mới nhận ra có một người lạ đang ngồi ngay trước mặt mình. Cô lại kêu lên: - Ấy chết! Em chào chị. Em quáng mắt không nhìn thấy chị. Thùy giới thiệu hai người với nhau. Liễu làm thợ ở nhà máy dệt kim Đông Xuân, nơi Thùy vẫn đến để dạy bổ túc văn hóa buổi tối. Liễu nói tíu tít: - Em vừa ở quê đạp thẳng một mạch ra đây. Em đi nghỉ phép mới được nửa thời gian. Sốt ruột quá, phải phóng ra. Về để bảo vệ nhà máy chứ chị nhỉ? Em tưởng Hà Nội thế nào rồi, hóa ra vẫn bình tĩnh quá! Thùy mỉm cười nhấc chai nước lọc đặt ở góc bàn viết, giọng dịu dàng: - Ở quê cô thì sao? - Em nghe đài nói Mỹ ném bom, rồi thấy máy bay về. https://thuviensach.vn - Máy bay Mỹ cũng bay qua chỗ cô ư? - Không... Máy bay của ta ấy chứ! Các chị chưa biết máy bay ta đã về à? Thùy dừng tay rót nước, ngước mắt nhìn Liễu. Thùy biết nhà Liễu ở gần một sân bay quân sự mới được xây dựng. Nhưng Thùy vẫn nửa tin nửa ngờ. Chị nói: - Ta bây giờ thiếu chi máy bay. Cô có biết máy bay vận tải và máy bay chiến đấu khác nhau như thế nào không? - Để em uống cốc nước đỡ khát rồi em kể cho mà nghe... Liễu cầm cốc nước lọc uống ừng ực một hơi. Cô gái thở phào, cười để lộ cả hàng lợi đỏ hồng. Đúng ngày mồng 5 tháng 8, Liễu được về quê nghỉ phép năm. Tối hôm đó, một người bạn gái của Liễu đi họp về, chạy vào thì thào với Liễu: "Xã đội phổ biến ngày mai nếu thấy máy bay bay ở vùng này thì tuyệt đối không được bắn". Lát sau, Đài Tiếng nói Việt Nam báo tin máy bay địch trưa nay đánh phá Hồng Gai, Nghệ An và Quảng Bình. Chiều hôm sau, Liễu đang dọn giúp mẹ cái chuồng lợn thì nghe một tiếng đánh "xoẹt" ngay trên đầu. Con lợn đực hoảng hốt nhảy bung ra khỏi chuồng. Liễu nhìn lên trời, chẳng thấy gì. Cô đang định đi đuổi con lợn về chuồng thì lại nghe đánh "xoẹt" một tiếng nữa. Tiếng trẻ con reo ầm: "Máy bay ta! Máy bay ta". Chợt nghe tiếng súng nổ. Liễu đang phân vân không biết nên chạy ra sân xem máy bay hay chạy xuống hầm, thì nghe tiếng ông xã hội thét ở bên cạnh nhà: "Đồng chí điên à? Nói cả đêm qua rồi, tại sao lại bắn máy bay của ta?". https://thuviensach.vn Chả là ngày hôm trước cậu con trai ông hàng xóm ra Hà Nội nên không được phổ biến lệnh này. Thế là cả Liễu và cậu ta cùng phóng vội lên quả đồi ở cuối làng. Đứng ở đây, nhìn ra sân bay rất rõ. Họ thấy những chiếc máy bay màu trắng, cánh quặt về phía sau, đầu tù, nối nhau sà xuống sân bay nhẹ nhàng như những con chim. Cậu hàng xóm của Liễu đứng xem, mặt tái mét. Khi thấy tất cả các máy bay đã xuống sân yên ổn rồi, cậu ta chúc đầu xuống cỏ lộn luôn mấy vòng, rồi kêu lên: "Ông xã đội chỉnh oan tôi... Tôi thấy máy bay ta về tôi bắn súng chào đấy chứ!". Thùy nói khe khẽ với Hảo: - Cô ấy nói đúng đó. Máy bay chiến đấu phản lực của ta trông giống hình con én. Các anh ấy vẫn gọi những chiếc máy bay của mình là "con én bạc" mà... Chị chăm chú nhìn Liễu như khuyến khích cô gái còn chuyện gì thì cứ kể tiếp đi. Liễu không biết chồng Thùy là chiến sĩ lái máy bay, vẫn nói bằng một giọng hồn nhiên: - Sáng hôm qua, con bạn em rủ em bám xe của các cô công trường để qua sân bay. Em đi luôn. Được xem bằng thích các chị ạ. Trông trên trời thì cái máy bay rất dữ nhưng nhìn nó nằm ở mặt đất thì coi bộ nó rất hiền... - Có thấy phi công của ta không? - Thùy sốt sắng hỏi Liễu. - Bọn em đã nói với nhau là thích xem mây bay thì ít mà thích xem người thì nhiều... Trông thấy người đứng lố nhố ở cạnh máy bay, đứa bảo là người ta, đứa cãi là không phải. Có một anh to lắm, cả https://thuviensach.vn người em dễ thường chỉ bằng cái đùi của ông ấy thôi. Người nào cũng cao và to. Con bé "cường điệu" rồi, Thùy nghĩ thầm, có anh cũng chỉ bằng cô thôi. Liễu nói tiếp: - Toàn mặc quần xanh lá cây, ống "tuýp", có "phéc-mơ- tuya", trông cứ như con ếch. Thùy và Hảo cùng phì cười. - Em nói với các chị không sai một câu nào. Có một anh đứng bên máy bay, người rất cao, mặt đỏ hồng, mắt xếch. Chúng nó cứ cãi nhau mãi là người ta hay người nước bạn. Thế là một con nó gọi to: "Anh ơi?" Mấy anh ngó nhau. Rồi một anh tre trẻ nói: "Cô gọi tôi phải không?". Tất cả bọn em sướng quá, cười ầm lên. Con bé nói luôn: "Vâng, anh cho em hỏi một tí?". Anh ấy lộp cộp chạy lại, đi ủng mà! Nó chìa tay ra và nói: "Cho em bắt tay anh một cái". Anh ấy cười bắt tay nó. Tất cả bọn con gái trong xe nhao nhao lên: "Anh cho em đi máy bay một lúc". Anh ấy nói: "Máy bay của chúng tôi chỉ có một chỗ ngồi. Nếu các cô muốn đi máy bay này, các cô phải học bay". Đứa nói: "Cho em đi học bay". Đứa nói: "Cho chúng em ngồi ở cánh". Cậu lái xe không dám dừng xe lâu, bọn em đành chia tay... Thùy nhìn Hảo mỉm cười. Đôi mắt của Thùy trở nên mơ màng. Chỉ có Hảo mới hiểu cái cười và cặp mắt ấy. Đúng là các anh ấy đã về https://thuviensach.vn rồi. Không những các anh ấy đã về mà lại còn ở ngay một sân bay nằm sát với Thủ đô. - Các chị này, như thế là sắp đánh nhau rối, các chị nhỉ? Các anh bộ đội có nói gì với chị không? - Mình chưa được nghe các anh ấy nói gì thêm. Tối nay nhà máy có mít tinh, cô về chắc sẽ biết tình hình mới. Nhưng thôi, phải vừa ăn vừa nói chuyện, cháu cứ nhìn chòng chọc mãi vào đĩa trứng kia kìa! Chỉ đánh ở miền Nam còn thua, huống hồ lại đánh rộng ra cả miền Bắc! Má con mình càng chóng gặp lại ngoại, con nhỉ? - Thùy nựng con. Không hiểu tại sao từ lúc nghe Liễu nói chuyện đến giờ, Hảo cảm thấy trong lòng cứ xốn xang lên. CHƯƠNG III 1 Ngay sau ngày mồng 5 tháng 8, trung đoàn không quân số 1, mang bí danh đoàn Sao Vàng ở một sân bay căn cứ phía bắc được lệnh nhanh chóng chuyển về sân bay Thủ đô. Tới nơi, cả đoàn lập tức được đặt trong tình trạng thời chiến. Johnson đã đánh giá được trận tập kích bằng không quân ngày mồng 5 tháng 8 không đem lại chút kết quả nào mong muốn. Nhưng ông lại cho tại trái đấm của mình còn quá nhẹ, và vẫn hy vọng sức mạnh không lực Hoa Kỳ có thể cứu vãn sự sụp đổ đã rõ ràng của cái chính quyền con đẻ tại miến Nam. Máy bay trinh sát địch luôn luôn xuất hiện trên bầu trời của chúng ra. Những tàu chở máy bay thuộc hạm đội 7 rập rình trên Biển Đông. Máy bay https://thuviensach.vn chiến đấu địch thỉnh thoảng lại chọc vào những tỉnh dọc bờ biển. Chúng đang tiến hành những hoạt động tập dượt. Những người lái biết rằng cuộc chiến đấu sớm muộn rồi sẽ đến. Nhưng họ chưa biết nó sẽ bắt đầu vào lúc nào. Hòa bình ở chung quanh họ hàng ngày, hàng giờ vẫn vỗ đôi cánh nhung xanh mượt mà. Hòa bình cùng đi chung với họ một con đường từ doanh trại ra sân bay. Cô giáo trường cấp hai làng bên hay mặc chiếc áo cánh lụa màu tím Huế, mỗi sáng nghiêng nghiêng chiếc nón đến trường. Những cô gái không biết lạnh, dầm chân trong nước giá, giữa mùa hanh đôi má chín lựng như trái hồng. Hòa bình không hề cách họ một bức rào ngăn, nhưng vẫn rất là xa cách. Những cán bộ có dịp về Hà Nội họp, khi xe chạy qua nhà, ngồi nép bên cửa, liếc mắt xem may ra có thoáng thấy bóng những người thân. Có anh lái trên con đường vòng để hạ cánh xuống sân bay, nhìn rõ ngôi nhà mái ngói đỏ của mình bên cái ao làng xanh bèo hoa dâu. Đại đội trưởng Tú nhiều đêm nằm nghĩ đến đứa con gái mà mình chưa biết mặt. Vợ mình bảo nó giống mình nhưng không biết nó ra sao. Anh nghĩ đến lúc nó khóc, lúc nó cười. Anh nghĩ đến đôi bàn tay ếch của nó lần tìm vú mẹ. Anh nghĩ đến cái rốn lồi và những vệt chàm thường có trên mông những đứa nhỏ. Mùa hè năm nay anh đã không đi phép, định dành đến dịp Tết về thăm gia đình. Nhưng những ngày nghỉ phép đã hết. Cả đơn vị đã chuyển sang thời chiến. Lúc này mọi người đều phải im hơi lặng tiếng trong hòn đảo cấm của mình để giành bất ngờ cho trận đánh đầu tiên. Những kế hoạch huấn luyện được bố trí xen kẽ với kế hoạch chiến đấu. Có lúc những kế hoạch này lồng vào nhau. Trong tình hình mới, mỗi tháng huấn luyện bây giờ có thể so với cả năm trước kia khi họ còn đang ở trong https://thuviensach.vn trạng thái thời bình. Họ đã có thêm một thứ men kích thích mà trước kia không thể có được. Mỗi người đều thấy giá trị của một chuyến bay huấn luyện khi kẻ thù hiện ra trước cửa ngõ. Một biên đội ngày hôm đó, theo kế hoạch sẽ tập bay khoa mục xuyên mây. Nhưng chưa đến giờ huấn luyện thì có lệnh xuất kích. Mây phủ dầy đặc trên sân bay. Cả biên đội xuyên qua tầng mây đi tìm địch. Máy bay địch bỏ chạy, biên đội quay về. Khoa mục xuyên mây tiến hành một cách không định trước. Nhưng nó đã được thực hiện rất nghiêm túc và đạt kết quả tốt. Ban chỉ huy trung đoàn phải bỏ buổi tập huấn luyện và phê chuẩn cho cả biên đội đã hoàn thành khoa mục này. Mỗi lần xuất kích, người lái thấy đất nước hòa bình trải rộng dưới đôi cánh. Những nhà máy đang tỏa khói. Những cánh buồm như những cánh bướm ưên dòng sông màu hống, màu xanh. Những đường phố người đông như kiến. Họ biết chắc chắn trừ những người có liên quan trực tiếp đến chuyến bay của mình, cả đất nước không ai biết giờ phút này mình đang ra đi. Trời vừa sáng đã có báo động. Một buổi sáng mùa đông có ánh nắng mặt trời vàng như mật rải trên sân băng. Từ mấy tháng nay, nhiều cán bộ, chiến sĩ ở đây đã quên đi mỗi tuần lại có một ngày chủ nhật. Giờ phút này họ nhận ra ngày đó khi nhìn thấy công trường bên không có người làm việc và những thanh niên trai gái mặc áo màu đạp xe trên con đường chạy về phía Hà Nội. Những bác, những cô xã viên gặt lúa ở cánh đồng chung quanh chỉ nhận thấy sân bay lúc này sao mà im lặng. Tất cả những dấu hiệu của tình hình khác thường chỉ là một lá cờ đuôi nheo nho nhỏ màu đỏ https://thuviensach.vn đang phấp phới bay trên đỉnh cột cờ trước đài chỉ huy. Chỉ còn chờ một phát pháo hiệu, họ sẽ rời mảnh đất thanh bình này ra đi, lao vào cuộc chiến đấu một mất một còn trong giây phút. Lá cờ đỏ lúc lắc rồi từ từ hạ xuống, nhường chỗ cho một lá cờ màu xanh. Máy bay địch đã bay xa! Hết báo động. Những người lái từ buồng kính của chiếc máy bay trắng toát, bước xuống bằng chiếc thang sắt nhỏ. Người lái, thợ máy, cán bộ trực ban lục tục kéo nhau về nhà trực chiến. Đó là một ngôi nhà nhiều gian, cột bương, liếp nứa, mái lợp bằng những tấm xi măng hợp chất màu trắng có đường rãnh thoát nước. Nhiều tấm liếp đã bị ải vì mưa. Ngôi nhà mới được dựng lên vội vàng từ khi có máy bay trở về. Trong gian buồng của anh em lái, những chiếc giường gỗ kê thành hai dãy dài, cách nhau một lối đi. Hàng hiên được ngăn bằng những tấm phên lửng. Chiếu trải giường phần nhiều hẹp, để lộ cả giát gỗ. Một chiếc bàn đặt gần cửa ra vào để lấy ánh sáng. Chiếc tủ đựng đồ ăn, một cái chạn như vẫn gọi thì đúng hơn, có lưới thép chống ruồi, kê ở góc nhà. Nền nhà đất còn ẩm ướt vì những trận mưa đêm qua. Đông nhanh nhẹn bước vào. Anh thường là người có mặt ở máy bay sớm nhất và trở về nhà trực chiến đầu tiên sau mỗi lần báo động. Nhìn thấy cái mộng bị hở, anh nâng thành giường lên, lấy chân đi ủng đập mạnh để ghép lại, rồi bỏ mũ bay, nằm xuống. Anh với một cuốn sách ở https://thuviensach.vn giường bên. Đó là một tập sách nghiên cứu về Nguyễn Trãi mới xuất bản. Đông vừa định mở ra đọc thì đại đội trưởng Tú đi vào, nói vội vã: - Ấy, để cho mình xem cái đã! Tôi đăng ký mấy lần mới mượn được của thư viện. Ông ưng xem thì đọc xong mình sẽ chuyển cho - Giọng nói của anh êm nhẹ như giọng nói của một người chị gái. Đông trao trả Tú cuốn sách. Tú cẩn thận gấp chiếc áo da, đặt trên đầu giường làm gối. Anh nằm xuống, duỗi dài đôi chân một cách thoải mái, hai mắt lim dim. Anh đang nhớ lại những điều trong trang sách vừa đọc bị đứt quãng vì lệnh báo động. Thạch, trợ lý tuyên huấn cầm một bàn cờ từ ngoài bước vào. Anh nhìn Đông khẽ nheo mắt, gật gật cái đầu. Đông lập tức ngồi nhỏm dậy. Thạch quay lại, gọi những người đi sau: - Nhanh lên, không hết chỗ bây giờ! Hoa đâu? Hoa người có tên như con gái đó, là một anh chàng vai rộng, mặt vuông, da đen cháy, có cặp mắt tinh nhanh và cái miệng cười ngây thơ. Quỳnh đi sau Hoa, nét mặt trầm tĩnh, quay quay chiếc mũ bay bằng da trong tay, không có vẻ gì vội vàng. Ba người đã ngồi ghé ở cạnh giường, chung quanh bàn cờ. Đông vẫn còn đứng khoanh tay sau lưng với vẻ làm cao, nhìn mọi người hỏi: - Muốn đánh với mình à? Trước khi đánh, từng người hãy nói cho thành thật: trình độ nào? - Anh đánh thì đã đi đến đâu! - Thạch nói. https://thuviensach.vn - Cho nó xách đèn đỏ vài ván các cậu ạ! - Hoa bảo Thạch và Quỳnh. - Nếu vậy thì được. Vậy có nghĩa là tất cả các cậu về một bên, còn riêng mình một bên...? Tú nằm ở giường mắt không rời tập sách, hỏi sang: - Có cho mách nước không? - Có, nhưng chỉ được mách nước cho ba ông này, còn tôi thì không. Đông vừa nói vừa lững thững đi lại, ngồi vào chỗ mọi người còn để trống dành cho mình. Quỳnh nói với Hoa: - Giải phóng cho anh Thạch trước. Mình với cậu phải dồn thằng Đông bắt nó về sau cùng. Đông vẫn khiêu khích: - Về mặt tư tưởng, thì có quyết tâm như vậy là tốt. Nhưng còn về biện pháp thì mình sẽ chờ đợi. Đại đội trưởng Tú quay sang nhìn Đông mỉm cười. Đông đã gắn câu nói đùa vào một vấn đề thời sự đang sôi nổi tại đơn vị: không phải chỉ có một quyết tâm đánh địch cao mà còn phải có nhiều biện pháp đánh địch thật hiệu nghiệm. Bàn cờ hình ông sao sáu cánh. Trên mỗi cánh sao có những dấu đường đi. Mỗi người có sáu quân. Ai cho quân về hết đầu tiên ở mũi cánh sao đổi diện là người đó thắng cuộc. Cách đánh của từng người là cố chặn đường đối phương và tranh thủ về trước. Cả ba người tập trung vào cản Đông. Thạch đánh kém nên được Hoa và Quỳnh mở https://thuviensach.vn đường cho về đầu tiên. Mặc dầu bị nhiều người chặn, Đông vẫn tạo ra những đường vòng lắt léo để nhảy về tới đích. Đánh ván thứ nhất, Đông về nhì. Đánh sang ván thứ hai, Đông lại vẫn về nhì. Đến ván thứ ba, Đông sắp thua thì anh tìm ra Quỳnh vừa đi nhầm một nước. Đông lấy tay xoa luôn bàn cờ và đòi đánh lại từ đầu. Quỳnh ngẩn ra, nhìn mọi người rồi nói: - Mình sắp được thì nó xóa đi... Đánh như thế này thì chả bao giờ mình được nó! Thạch cười rất giòn và thu lại các quân cờ. Bác sĩ Phổ đeo chiếc xà cột đựng thuốc đi vào. Mặt anh còn trẻ mà đầu đã hói. Anh hỏi: - Đông thua rồi à? - Triệu Tử Long thua thế nào được! Quỳnh và Hoa chưa ai kịp nói gì thì Đông đã lảng sang chuyện khác: - Cả đơn vị này đi học, không ai xấu mặt bằng thằng Quỳnh... Quỳnh nhìn Đông không hiểu Đông định nói gì mình. Đông giọng thủng thỉnh: - Cái hôm ra hồ bơi, đồng chí huấn luyện viên hỏi: "Ở đây các đồng chí có ai không biết bơi?". Mọi người đều nói là biết bơi. Thằng Quỳnh tự nhận là dân chài Quảng Nam có thể lặn dưới nước nửa tiếng đồng hồ. Anh em nói: "Làm thử cái coi?". Thế là nó trổ tài. Nó bắt đầu https://thuviensach.vn ngụp. Mình yên trí là phải chờ lâu, xin anh em một điếu thuốc lá hút chơi. Tưởng hút hết vài ba hơi thì nó mới nổi lên, nhưng vừa cầm điếu thuốc, chưa kịp đánh diêm thì nó đã nhô đầu lên rồi. Mình nhìn thấy hai mắt nó trắng đờ ra, người nó đen lại, đen bằng hai thằng Hoa này. Tôi tưởng nó chết. Đồng chí huấn luyện viên vội chạy lại, bảo: đưa ngay lên bờ, làm hô hấp nhân tạo! Sao bảo tất cả các đồng chí đều biết bơi? Thế là có đồng chí này không biết bơi à? Đồng chí Đông, hãy cõng đông chí Quỳnh, cho chân đồng chí ấy lên vai, dốc ngược đầu xuống, chạy mấy vòng để nước trong bụng ra bớt đi..." Quỳnh sợ quá, không dám nhận mình nhịn thở lâu quá để trồ tài, nói: "Báo cáo đồng chí, không phải tôi uống nước nhiều, tôi bị cảm..." Mọi người nhìn Quỳnh ngồi tròn mắt nghe Đông nói, cười ầm. Mấy anh thợ máy trẻ ở buồng bên, nghe tiếng cười cũng chạy sang ngóng chuyện. Đội trưởng Tú từ nãy đến giờ đã phải đặt tập sách xuống giường, hỏi Quỳnh: - Chuyện của ông Đông thì chúng tôi biết rồi. Nhưng để nghị đồng chí Quỳnh cũng nói xem có độ bao nhiêu phần trăm sự thật. Vì nếu không có phần trăm sự thật nào thì anh em ta cần phát hiện với Hội văn nghệ. Nhà văn muốn hư cấu cũng phải dựa trên cơ sở sự thật. Đằng này, không có gì cả mà vẫn hư cấu được thì đúng là một tài năng. Quỳnh không trả lời đại đội trưởng, chỉ lầm bầm: "Mình ngồi ngay đây mà nó còn nói thế, không biết vắng mặt mình thì nó nói đến đâu!". Đông làm như người không nghe thấy gì, lại nói: - Chuyện vừa rồi cũng chưa hay, tôi còn phải kể cho các đồng chí nghe thêm chuyện này... https://thuviensach.vn Tham mưu trưởng Toàn với thân hình to lừng lững bước vào. Mọi câu chuyện tạm ngừng. Tham mưu trưởng nói: - Tôi thông báo tình hình địch các đồng chí biết. Từ sáng đến giờ, máy bay địch hoạt động trinh sát nhiều lần ở khu vực X. Ban chỉ huy trung đoàn dự kiến hôm nay có thể đánh. Các đồng chí lái hợp đồng lại kế hoạch chiến đấu rồi tranh thủ nghỉ ngơi, sẵn sàng đợi lệnh xuất kích. 2 Ban tham mưu hôm nay đã bố trí một biên đội bay gồm toàn cán bộ. Tú là đại đội trưởng. Quỳnh là chủ nhiệm dẫn đường. Đông và Hoa đều là trung đội trưởng. Tú bỏ tập sách một cách cẩn thận vào túi áo da, đứng dậy hướng về phía những người lái: - Các đồng chí lại đây, chúng ta hiệp đồng một tí. Mọi người theo đại đội trưởng tới ngồi trên hai cái giường kê sát với một chiếc bàn rộng thường dùng cho bữa ăn tại sân bay. Thạch, trợ lý tuyên huân hôm nay trực ban chính trị, cũng đến ngồi nghe cuộc trao đổi. Tú chống hai tay vào cạnh giường, mở đầu bằng giọng nói ung dung: - Anh em chúng ta đều đã nghe tham mưu trưởng phổ biến tình hình. Hôm nay có thể ta sẽ được đánh. Biên đội chúng ta là một biên đội phối hợp, ta thử bàn xem nên làm ăn cách nào. Mọi người im lặng. Ai nấy đều như muốn nhường nhau nêu ra ý kiến đầu tiên. Quỳnh vốn ít nói và chậm nói. Đông chỉ thích lên tiếng khi bắt đầu nổ ra những cuộc tranh cãi. Thạch nhìn Hoa xoắn hai bàn tay vào nhau, người nhấp nhổm như đang có điều gì bứt dứt: https://thuviensach.vn - Đồng chí "ngựa non", mở đầu đi, bắt chước đồng chí Đông "găm" ý kiến làm gì? Hoa cười. Anh có đôi hàm răng đều và trắng như những chiếc răng sữa. - Các đồng chí đã có nhã ý nhường tôi (Hoa hay dùng hai tiếng "nhã ý", những tiếng văn hoa đó từ miệng anh phát ra bao giờ cũng dễ thương), tôi xin phát biểu trước. Tôi thấy ta cứ phải chuẩn bị khả năng cao nhất là gặp máy bay đánh chặn của địch... - Đó là điếu tất nhiên - Đông thủng thỉnh chêm vào. Hoa đã quen với lối nói đó của Đông, vẫn giữ nét mặt vui vẻ: - Địch đã biết có chúng mình ở đây, chắc chắn là nó phải đề phòng. Thấy chủ nhà đã thủ chiếc gậy đứng rình, thằng ăn trộm bao giờ cũng phải chuẩn bị. Tôi tin rằng nó sẽ vào có tầng cao, tầng thấp để đỡ cho nhau. Chúng ta cần đánh theo cách có yểm hộ. Nếu gặp địch, ta cho hai chiếc lao vào đánh, hai chiếc bay cao quan sát xem chúng giở trò gì thì sẽ đối phó. - Đúng! - Tú nói - Tôi và đồng chí Quỳnh sẽ vào công kích. Đồng chí Đông và đồng chí Hoa làm nhiệm vụ cảnh giới, yểm hộ. Các đồng chí thấy thế nào? Đông hắng giọng mấy cái. Mọi người biết anh sắp nói. Thạch đưa mắt nhìn Đông. Đôi mắt cậu ta đang đỏ lên. Chắc cậu ta lại sắp cãi. Mọi ngày Đông vẫn dẫn đầu một biên đội. Anh bao giờ cũng được phân công làm người công kích đấu tiên. Do sự sắp xếp hôm nay, anh bay số 2, https://thuviensach.vn trở thành người yểm hộ của Tú. - Tôi xin có ý kiến! - Những âm thanh như vừa bục ra khỏi cái cổ họng đang ngứa ngáy của Đông. - Mời đồng chí Đông - giọng Tú vẫn êm dịu. Nhưng chính cái giọng nhẹ nhàng của Tú đã làm Đông chần chừ, rồi anh nói: - Tôi thấy nên hỏi lại trung đoàn xem kế hoạch tác chiến thế nào. Nếu trung đoàn cho cả biên đội bạn cùng xuất kích họ đã giữ tầng cao cho ta rồi, thì cả bốn người chúng ta cùng lao vào đánh. Đập cho nó rơi càng nhiều càng tốt. Hoa giơ tay, vẫn với nụ cười ngây thơ như cái cười của một em nhỏ: - Mình bàn cách làm ăn của mình thôi... Ta nên bàn theo phương án biên đội ta đánh một mình. Giờ ta có hỏi trung đoàn, trung đoàn cũng khó trả lời ta dứt khoát. Biết "khách không mời mà đến" vào nhiều hay ít mà định trước cho một biên đội hay nhiều biên đội đi đánh! Quỳnh từ nãy vẫn ngồi im lặng, mắt đăm đăm nhìn một chiếc rễ cây còn sót lại trong khi đắp nền nhà, bây giờ mới lên tiếng: - Dù có biên đội bạn đi cùng thì chúng ta khi đánh cứ phải từng đôi một, có người đánh, có người yểm hộ. Mọi người ngồi im, rồi Tú hỏi: - Đổng chí Đông có ý kiến gì nữa không? Đông không đáp chỉ hậm hực trong cổ họng. Tú nói tiếp: https://thuviensach.vn - Tôi cũng thấy không nên cùng một lúc cả bốn người cùng lao vào kéo co với địch. Chúng ta sẽ đánh thật quyết liệt nhưng cũng phải rất thận trọng. Tôi sẽ đi với đồng chí Đông, đồng chí Hoa đi với đồng chí Quỳnh. Chúng ta đi đây là thay mặt cho cả trung đoàn. Quyết tâm của chúng ta là quyết tâm của cả trung đoàn. Cả trung đoàn yểm hộ cho chúng ta. Chúng ta sẽ yểm hộ cho nhau để làm tròn nhiệm vụ. Trong khi đánh từng đôi phải bám nhau thật chắc, một công kích, một yểm hộ. Người đánh, người yểm hộ đều phải làm nhiệm vụ của mình cho tốt. Những tiếng phành phạch từ phía con đường đất đỏ bên ngoài sân bay vọng lại. Một chiếc xe mô tô ba bánh, có cái thùng vuông ở phía sau đang phóng vào sân bay, cuốn theo phía sau một đám bụi màu hồng. Tú nhìn ra rồi bảo mọi người: - Anh nuôi mang thức ăn sáng đến kia rồi. Ăn xong, các đồng chí tranh thủ nghỉ ngơi. Tốt nhất là ngủ đi một giấc cho khỏe, báo động sẽ có người đánh thức. Chiếc mô tô bắt đầu chạy vào sân cỏ trước nhà trực chiến, làm tóe những vũng nước mưa còn đọng lại từ đêm qua. Anh chiến sĩ nuôi quân rất trẻ tắt máy bước xuống. Anh thợ máy ngồi kèm phía sau vui vẻ cười với mọi người như muốn khoe mình có sáng kiến biết lợi dụng phương tiện giao thông cơ giới này. Sau bữa ăn sáng, Thạch cắp cái xà cột lại bên Đông đang ngồi vẻ mặt lì xì. Anh cười rồi hỏi: - Bây giờ mình hỏi thực cậu, có phải vì ban nãy cậu sợ thua nên cậu xóa ván cờ đi không? https://thuviensach.vn - Thua thế nào? Thằng Quỳnh đánh ăn gian nên tôi xóa ván ấy đi để đánh lại... - Không. Cậu để mình nói nốt. Nếu cậu mà thành thật nhận với mình thì mình sẽ tặng cậu một món quà này... Một món quà mà mình tin chắc là cậu rất phấn khởi. Cậu biết là mình xưa nay không đánh lừa ai bao giờ. Đông nhìn anh trợ lý tuyên huấn bằng cặp mắt tò mò, phán đoán. Đúng là xưa nay Thạch không đánh lừa ai.. - Phải cho biết là quà gì, tôi xem có xứng đáng để thay đổi ý kiến không đã! - Cho xem trước thì không được. Nhưng mình bảo đảm là món quà này cậu rất thích. - Lại có cái thư chứ gì? Thạch cười khà khà: - Cậu giỏi! Đúng là một cái thư... của cô Thùy. Nhưng nếu cậu không nhận là cậu sợ thua mà xí xóa thì mình nhất định không đưa. Mình sẽ hãm lại ba ngày. - Ản hiếp nhau quá! Thôi tôi nhận vậy. Thạch nói to với mọi người: - Cậu Đông đã nhận ván lúc nãy cậu ấy thua rồi! Anh giơ xà cột, lấy ra một phong thư có in hình cây dừa đưa cho Đông. Đông cầm lá thư vẫn cố nói thêm một câu: https://thuviensach.vn - "Hổ mạnh không đánh được cáo bầy", thỉnh thoảng cũng phải có trận thua nhưng về cơ bản thì vẫn thắng. Anh bỏ luôn lá thư vào túi rồi nằm xuống giường. Chỉ một lát, Đông đã thở đều đều. 3 Buổi chiều, cơ quan khí tượng báo sắp có dông. Có lệnh cho biên đội 3 trở về doanh trại. Biên đội này được sắp xếp để chiến đấu trong hoàn cảnh trời tốt. Thời tiết đã trở nên phức tạp. Mấy đồng chí lái trẻ, mũ bay và phao bơi cầm ở tay, nhảy lên thùng chiếc xe vận tải cùng những người thợ máy, nét mặt không phấn khởi. Họ buộc phải trở về nghỉ ngơi. Thời tiết xấu đã loại họ ra khỏi cuộc chiến đấu chiều nay nếu máy bay địch tới. Trời đang vàng chóe chuyển rất nhanh sang màu xám. Bụi cuốn đỏ trên con đường từ sân bay về doanh trại. Cánh đồng cỏ nằm ép mình dưới những trận gió từ phía núi thổi về. Cỏ gianh mùa đông khô xác bị dán xuống mặt đất, bết vào nhau. Các chiến sĩ thợ máy trùm vội những tấm bạt lên khoang ngồi của máy bay và chụp bao vào nòng các khẩu pháo rồi chạy về khu nhà trực. Sân bay trở nên vắng ngắt. Những hạt mưa to và nặng táp xuống mặt đường băng như có bàn tay tinh nghịch nào vừa vãi xuống một vốc sỏi. Tiếp sau đó là mưa rào rào đổ xuống. Trời đất, núi đồi, những cánh đông, cái hăng-ga lớn, nơi lắp ráp máy bay, đài chỉ huy hạ cất cánh nhỏ xinh như một chiếc chuồng chim bồ câu... và cả không gian đều biến đi trong màu mưa trắng đục lúc đầu có pha chút hơi nồng của những phiến bê tông lát sân bay nằm phơi dưới ánh mặt trời. https://thuviensach.vn Trong gian nhà trực, mọi người nằm dài nghe mưa rơi và tiếng gió hú. Khí lạnh từ núi tràn về giá ngắt. Về mùa đông, những trận mưa rào thường kéo theo những ngày dài mưa dầm. Đó là những ngày đáng chán với những người hoạt động trên không. Lá thư vợ mới gửi tới vẫn nằm nguyên trong túi áo ngực của Đông. Lúc này nó đang tỏa ra hơi ấm nhè nhẹ như một bàn tay thân thuộc. Thời tiết này chắc chẳng thằng địch nào cất cánh, chẳng còn có đánh đấm gì trong ngày hôm nay. Đông muốn giở thư vợ ra xem nhưng anh còn một chút tự ái. Anh không muốn để chung quanh nhìn thấy có những chuyện riêng đã đến với mình trong giờ trực chiến. Mỗi khi nghĩ đến người con gái đó, Đông lại cảm thấy một cái gì tươi mát, dịu dàng. Từ ba năm nay, cô gái trở thành vợ anh, cảm giác của lần gặp gỡ ban đầu vẫn còn nguyên vẹn. Thùy không phải là một cô gái xuất sắc trong những người mà anh đã biết, về mọi mặt, Đông đã nhận xét một cách không thiên lệch: cô ấy rất trung bình. Nhưng anh đã thấy ở Thùy một điều mà anh chưa hề gặp ở những cô gái khác. Một lần, Tú dẫn Đông đến chơi ở trường Đại học Sư phạm, nơi anh có cô em đang theo học. Đông gặp Thùy tại đây. Khu nhà của sinh viên đang xây dựng dở dang. Cùng với những dãy nhà gạch mái đỏ vừa làm xong, còn có những dãy nhà lá. Đông bỡ ngỡ ngắm nơi ăn ở rất giản dị, xuểnh xoàng của sinh viên. Vừa rồi, anh đã gặp họ khi đứng chờ trình giấy tờ ở phòng thường trực. Anh đã nhìn thấy những gương mặt sáng sủa, những chiếc sơ mi ngày chủ nhật rất diện và những chiếc xe đạp bóng loáng. Cảm giác xa cách lúc ban đầu mất đi. Người và vật đều trở thành thân thuộc. Khi Tú giới thiệu anh với Thùy https://thuviensach.vn thì Đông mau miệng nhận luôn minh là lái xe của thủ trưởng. Tú mỉm cười trước cái trò đùa nghịch của Đông, đồng thời cũng đưa mắt nhìn như nhắc Đông nên kết thúc sớm đi. Đông kể một loạt những chuyện tất nhiên là do anh bịa ra về cuộc đời lái xe của anh. Cô gái đã không gây cho anh sự xúc động lớn, do đó anh không hề bối rối. Đông đã vào chuyện với kiểu cách quen thuộc của mình, một lối vào chuyện "khiêu khích" và anh sẵn sàng để đối đáp. Nếu là những người con gái khác, thì họ đã hoặc là nhìn anh bằng cặp mắt "cảnh giác", nửa tin nửa ngờ, hoặc là vạch trắng ngay ra những điều khập khiễng trong các câu chuyện bịa đặt khó tin của anh. Nhưng đằng này, Thùy đã nghe anh kể mọi chuyện rất say sưa, không tỏ một chút dấu hiệu băn khoăn, ngờ vực. Sự cả tin của cô gái đã làm Đông phải hãm dần các trò đùa của anh. Khi hai người ra về, Đông nói với Tú: - Cái cô sinh viên này hay thật! Cô ấy vẫn yên trí tôi là lái xe của đơn vị anh. Tú trợn mắt: - Chết thật! Mình tưởng lúc mình lên gặp Ban giám hiệu xin phép cho em mình thì cậu đã kết thúc trò đùa ấy rồi. Cậu hỏng quá, vừa gặp lần đầu mà đã đùa dai thế! Lần sau, cậu nói thật cô ấy cũng sẽ không tin nữa. - Tôi bảo đảm với anh là nếu tôi nhận chuyện này là chuyện đùa rồi, thì khi tôi nói chuyện đùa khác cô ấy vẫn cứ tin. -Tại sao cậu lại đùa quá như vậy? Thùy rất thực thà. - Củng vì đùa như vậy mà tôi bỗng nhiên có cảm tình với cô ấy. https://thuviensach.vn - Cậu lại đang đùa với cả mình phải không? - Không. Tôi nói thật. Khi Đông đã nói là mình nói thật thì không thể nào đó lại là một chuyện đùa. Và chỉ sau vụ nghỉ hè năm ấy, Đông báo cáo với tổ chức là mình muốn xây dựng với Thùy. Trước khi lấy nhau và sau khi đã lấy nhau rồi, Thùy vẫn còn tiếp tục bị Đông nói đùa nhiều lần như vậy, và nhiều lần chị vẫn tưởng lầm là thật. Thùy chịu đựng những sự đùa nghịch đó với nụ cười dịu dàng, kéo thêm đôi lúm đồng tiền rất to trên má, không bao giờ cáu giận. Đông thì ngày càng nhận thấy sự lựa chọn của mình rất chính xác. Ở vợ anh, còn có nhiều cái khác ngoài sự cả tin. Cô ấy đã mang tới cho cuộc đời mình một cái gì rất mới lạ, trước đầy mình không nghĩ tới và bây giờ nếu không có nó thì mình sẽ rất thiếu. Người mình lúc nào cũng như một nồi nước sủi sắp trào, cô ấy đã biến ngọn lửa bùng bùng đang thiêu đốt mình thành những hòn than hồng đượm. Trong khi Đông sôi nổi, sống với rất nhiều khát vọng, hay tranh cãi, đôi lúc hiếu thắng thì Thùy sống bình thản, tin cậy ở tương lai và không tỏ ra day dứt vì nó, chị dịu dàng và thường vui vẻ nhận lấy mọi thiệt thòi về phần mình trong cuộc sống hàng ngày. Có lúc Đông nghĩ: Cô ấy đã sửa chữa những khuyết điểm của mình... Từ ngày về nước, Đông chưa gửi thư cho Thùy. Tất cả các cán bộ, chiến sĩ ở đơn vị chưa ai được về thăm gia đình. Cái hôm mới chuyển về sân bay, tưởng là cuộc chiến đấu sẽ diễn ra ngay ngày hôm sau. https://thuviensach.vn Nhưng rồi vẫn là những ngày dài chờ đợi. Chắc cô ấy không thể nghĩ là hiện nay mình chỉ ở cách cô ấy vài chục ki-lô-mét, đang nằm dài, rỗi rãi, đang nghĩ đến cô ấy và con. Chiều hôm nay không phải đến lớp, em làm gì? Có thể là chấm bài cho học sinh. Lúc trời nổi dông, em chạy ra sân thu quần áo phơi trên dây. Khi trời mưa, em rời bàn làm việc ra đóng cánh cửa sổ để khỏi hắt. Em quay lại đắp thêm chiếc chăn len cho bé Chung Thủy đang nằm ngủ. Rồi em trở về bàn làm việc, ngồi bâng khuâng ngắm tấm ảnh của mình. Em nghĩ là mình đang ở một miền xa xôi, khô lạnh, có băng tuyết phủ trắng những cánh đồng, những mái nhà, chứ biết đâu mình đang cùng nghe chung những tiếng mưa rơi. Em có biết không, anh đang ở đây và đang canh giữ bầu trời của Tổ quốc. Trận đánh trên vùng trời chưa xảy ra nhưng chắc chắn nó sẽ đến. Nó sẽ rất quyết liệt. Trên cao kia không có chỗ lùi, cũng không có chỗ ẩn núp, không có chỗ cho những kẻ yếu hèn. Những người lái máy bay của đất nước không thể là những kẻ yếu hèn, không bao giờ là những kẻ yếu hèn. Em đã dành cho anh tình yêu với một sự cảm phục khi biết anh là một chiến sĩ lái máy bay. Anh nhất định sẽ xứng đáng với những ý nghĩ của em... Đại đội trưởng Tú đi lại, ngồi ghé bên giường, bảo Đông: - Giở thư Thùy ra xem đi! Xem cô ấy nói gì? - Việc nào đi việc ấy. Về nhà tôi mới xem. - Tại sao cậu lại cứ làm khổ cậu như vậy? - Đôi mắt của đại đội trưởng như nhìn thấu hết những ý nghĩ của Đông. - Nhất định đến tối về tôi mới xem - Đông nói giọng dứt khoát. - Mình không hiểu tại sao cái Thùy nó lại có thể yêu được một người như cậu! https://thuviensach.vn Đại đội trưởng nói xong quay về giường nằm của mình. Sau khi trực ban buổi tối, Đông trùm áo mưa lững thững đi từ ban tham mưu của đoàn về nhà ngủ ở phía lưng đồi. Trời vẫn mưa. Đôi bốt của anh bước lạo xạo trên con đường đầy những đá non chạy theo một hào giao thông. Từ căn nhà gác phía bên trái, vọng xuống những tiếng cò cử vừa rè vừa chua của một cây đàn vi-ô-lông tập sự. Trước ngày đại đội về đầy, bỗng dưng đơn vị rộ lên một phong trào chơi đàn. Phong trào này cũng giống như các phong trào mua vợt "mút", sắm cặp hồi nào. Nhưng phong trào sắm đàn chóng tắt vì việc chuyển trường và đặc biệt vì tình hình chuyển sang thời chiến. Đáng lẽ như mọi khi thì Đông đã dừng bước, ngẩng đầu lên gác, gọi thật to: "Ông cột nhà cháy ơi! ông đi tìm bác sĩ Phổ đến ngay đi, con mèo của ông nó hen đó!". Nhưng tối nay, Đông chỉ lẳng lặng đi qua. Anh giũ chiếc áo mưa thật cẩn thận ở hàng hiên. Chợt nhìn thấy những mô hình các loại máy bay địch treo cạnh chân cầu thang, anh dừng lại ngắm một lát. Đoàn đã quy định treo những mô hình này ở đây, để những người lái làm quen với hình dáng khác nhau của chúng. Chưa một ai đã có dịp nhìn thấy chúng trên bầu trời. Cặp mắt anh dừng lại ở một chiếc F.105. Nó đang nằm quay ngang. Hình dáng nó thon dài như một con cá quả. Bộ máy tuyên truyền chiến tranh của Mỹ quảng cáo rất ầm ĩ về loại máy bay "Thần sấm" này. Chúng khoe đó là loại máy bay chiến đấu phản lực hiện đại chuẩn bị cho chiến tranh tổng lực. Chúng nói nó bay nhanh mỗi giờ được một ngàn bốn trăm dặm. Nó có thể mang bom hạt nhân. Nó tự bảo vệ bằng tên lửa "Rắn đuôi kêu" cải tiến nhiều lần, bắn phát nào trúng phát ấy. Ngoài ra, nó còn một khẩu ca-nông sáu nòng mang biệt hiệu "Núi lửa", bắn mỗi phút hàng ngàn viên đạn. Loại https://thuviensach.vn máy bay này đã có mặt ở Việt Nam. Những người lái trong đơn vị đã nhiều lần nhắc đến nó. Theo lời của kẻ địch thì nó hoàn toàn hơn hẳn máy bay ta như đem so sánh một khẩu súng trường nòng có rãnh xoắn với một khẩu súng kíp. Lúc này, Đông lại cảm thấy như là nó đang thách thức, đang nhìn mình bằng đôi con mắt khinh khi... Ước gì mình sẽ gặp nó ngay trong trận đánh đầu tiên. Nó nhất định phải chết với mình nếu nó không phải là một con quái vật mà chỉ là một chiếc máy bay. Đông vừa nghĩ vậy vừa chầm chậm bước lên cầu thang, đi về phòng ngủ. Đồng chí ở cùng buồng sớm mai đến phiên trực ban, đã buông màn đi nằm. Đông rón rén bước vào, ngồi ở giường, tụt đôi ủng, cởi bỏ quần áo ngoài. Anh lấy khăn mặt và bàn chải đánh răng chạy vào buồng tắm làm công việc vệ sinh buổi tối. Đông trở về buồng ngủ, người đã hoàn toàn giải phóng khỏi những bứt rứt vì trận mưa. Anh bấm cái công tắc bằng nhựa hình quả nhót treo lủng lẳng trên tường, làm sáng ngọn đèn ở đầu giường. Anh rút phong thư của Thùy trong túi chiếc áo khoác ở ghế, để trên mặt gối, rồi buông màn. Mọi việc xong cả rồi, từ giờ phút này, anh sẽ dành hoàn toàn cho em, Đông nghĩ vậy. Khi đã chui gọn vào trong tấm chăn dày ấm áp, đầu đặt cao trên chiếc gối bông trắng sạch sẽ, Đông mới giở lá thư ra đọc. Bảy giờ thì không từ tốn được nữa rồi, đôi mắt anh vội vàng ngấu nghiến những dòng chữ thân thuộc của vợ. https://thuviensach.vn Thùy bảo tin đã nhận được thư và quà của chồng. Những thứ này Đông đã gửi từ trước khi chuyển trường. Sao Thùy không nói Chung Thủy có thích con búp bê của mình gửi về không? Thùy đã được điều về dạy ở một trường ngay tại khu phố, gần nhà hơn. Nhưng Thùy không biết có được hưởng sự thuận lợi này lâu không vì nếu máy bay địch đánh phá thì các nhà trường sẽ phải sơ tán... Như vậy không phải chỉ có những người như mình mà tất cả mọi người đều đã nghĩ đến cuộc kháng chiến mới sắp bắt đầu. "Anh cứ yên lòng chiến đấu, chiến đấu cho thật dũng cảm, đừng có băn khoăn gì về em và con...". Đông rời mắt khỏi lá thư. Vừng trán anh nhăn lại. Sao cô ấy lại viết như biết những việc của mình đang làm trong lúc này? Có lẽ đây chỉ là điều cô ấy phỏng đoán thôi. Đông đọc tiếp lá thư. Đến một đoạn khác, anh lại phải dừng lại và đọc thêm một lần nữa: "Em có cảm giác như là anh ở gần em lắm, ở sát ngay bên em, cùng chia mưa, chia rét trong những ngày này...". Hay là cô ấy biết mình đã về? Nếu không, làm sao cô ấy lại có được những ý nghĩ như vậy? ở đây có cách xa Hà Nội là bao. Mỗi ngày máy bay ta bao nhiêu lấn cất cánh. Chiếc máy bay phản lực có phải là cái kim đâu. Nếu cô ấy không trông thấy nó thì có những người khác trông thấy và nói lại. Chắc chắn là như vậy rồi Thùy ạ, đúng là vào giờ phút này chúng ta đang ở bên nhau và đang đọc được những ý nghĩ của nhau... Cuối thư, Thùy báo tin Hảo ra trường trước khi đi công tác Hảo có đến nhà chơi, Hảo gửi lời "thăm anh và thăm anh Quỳnh". Đông là một trong những người quan tâm nhiều đến hoàn cảnh của Quỳnh. Một mặt, vì tuy tính tình rất khác nhau nhưng hai người là một đôi bạn thân. Mặt khác vì Đông có gia đình ở ngay Hà Nội nên Đông có điều kiện giúp đỡ Quỳnh hơn một số những người bạn khác. https://thuviensach.vn Đông đã nghĩ đến Hảo. Trong số những bạn gái chưa chồng của Thùy, Đông đánh giá Hảo là cô gái xuất sắc nhất. Thùy lại biết Hảo từ nhỏ. Gia đình Hảo là một gia đình cách mạng, hơn thế, Hảo là con của một liệt sĩ. Anh cho đó là những thuận lợi rất cơ bản. Anh nói ý nghĩ của mình với chính trị viên Bút. Sau khi nghe rõ chuyện, Bút rất mừng và luôn luôn hỏi Đông tình hình đến đâu rồi. Cuộc gặp gỡ đầu tiên giữa hai người không thuận lợi lắm. Đông cho là tại Quỳnh quá vụng về. Các cô gái, Đông nghĩ, thường ưa những người hoạt bát. Sau đó, Quỳnh và Đông tiếp tục ra ngoài học, Đông chưa biết tìm cách nào để chắp nối thêm cho hai người, thì hôm nay lại thấy Thùy nhắc đến chuyện đó. Thùy gạch đậm dưới mấy chữ "thăm anh Quỳnh" như để bảo Đông cần chú ý. Thằng Quỳnh chắc vẫn còn thức? Phải sang nói cho nó biết ngay mới được... Đông nghĩ vậy, rồi tung chăn vùng dậy. Quỳnh đang ngồi với bản kế hoạch bay của biên đội thì thấy Đông mặc quần áo lót đẩy cửa chạy vào. - Hảo nó gửi lời thăm cậu đó! - Hảo nào? Hảo thông tin ấy à? - Quỳnh nhướn lông mày hỏi lại. - Quên rồi à? Hảo bị cậu bỏ rơi trước cửa nhà mình. Đông đặt lá thư xuống bàn, trỏ cho Quỳnh cái câu Thùy đã viết. Quỳnh đọc xong, ngồi im lặng. - Tốt đó! - Đông nói. https://thuviensach.vn - Sao cậu lại cho là tốt? - Cô kỹ sư này rất khó tính. Khi ấy cô chủ động gửi lời hỏi thăm cậu, thế là thuận lợi. - Chưa hẳn đã như vậy. - Cậu nên tin là mình có kinh nghiệm hơn. Cậu có thấy vợ mình gạch dưới câu cô ấy viết không? - Dù có đúng như cậu nói thì hoàn cảnh cũng đã đổi khác. Cậu không nghĩ là chúng mình đã chuyển sang thời chiến rồi ư? Đến lượt Đông ngồi im lặng. Quỳnh nói cũng có lý. Tình hình hiện nay không cho phép họ dễ dàng tiếp tục những câu chuyện thời bình. Cũng như ngay lúc này đây, anh và vợ anh cùng nghe chung một tiếng mưa, nhưng họ vẫn sống xa cách như những ngày anh còn học tập ở nước ngoài. - Đông này! - Quỳnh bỗng nói - Cậu đã nghe những ý kiến đồng chí phái viên tham mưu chiều hôm qua chưa? - Đã có người thuật lại, nhưng cậu cứ nói lại cho mình nghe. Quỳnh trầm ngâm rồi nói: - Nhân lúc ngồi chơi ở nhà trực chiến, đồng chí ấy đã kể lại những tài liệu thu thập được về tên lửa đối không của địch, có cả những lời cung khai của bọn giặc lái bị cao xạ bắn rơi ở Khu Tư. - Vấn đề hấp dẫn, hè! - Đông chuyển sang giọng nói quê hương, cặp mắt anh lóe lên một cánh tinh nghịch - Ý kiến ra răng? https://thuviensach.vn - Nói tóm lại, nếu đã để địch bám đuôi và phóng tên lửa rồi thì không còn cách nào tránh khỏi rơi. - Ác liệt hả! Lý do? - Vì tốc độ tên lửa rất lớn, máy bay ta không thể cơ động kịp, và tia hồng ngoại ở tuyếc-bin máy bay ta phát ra sẽ hút tên lửa lại như nam châm hút sắt. - Bọn giặc lái nói không có cách tránh à? - Có chứ? - Quỳnh mỉm cười - Nó nói có hai cách. Cách thứ nhất là tắt động cơ để cho máy bay rơi tự do, chờ tên lửa bay qua rồi sẽ phát động máy trở lại. - Lỡ tên lửa chưa bay qua mà máy bay mình đã rơi xuống tới đất? - Đông nheo mắt hỏi. - Dù nó chưa tới đất thì cũng không hy vọng gì phát động được máy bay hoạt động lại trên không lần thứ hai. - Rứa đó! Cách nớ rõ rồi. Còn cách tê? - Là chắp tay cầu Chúa ban phước lành... - Mà mình với ông thì lại không biết làm dấu Thánh giá! Quỳnh mỉm cười. - Anh em ta ngoài đó có ý kiến chi không? - Đông hỏi. https://thuviensach.vn - Vừa nghe xong đã vội chi có ý kiến. Bọn mình đã có ai trông thấy cái tên lửa của nó! Có người nói cho nghe thì hãy cứ nghe. - Mình mà ở lại đó thì mình phát ngay. Vấn đề là ở chỗ không thằng địch nào có thể bám đuôi mình để phóng tên lửa. Còn ý kiến cậu thì sao? - Đêm qua mình về nằm mãi không ngủ được... vẫn hay là mình chưa biết rõ tính năng của nó, nhưng chả lẽ nó lại không có một nhược điểm nào. Trong lịch sử chế tạo vũ khí từ xưa tới nay có thứ vũ khí nào mà không có nhược điểm! Mình tin là vẫn có cách trị nó, chỉ có là cách đó ta chưa biết thôi. - Đồng ý với cậu. Vần đề là phải tìm ra nó ngay trong những giây phút đầu tiên vào trận. Nhưng hãy dừng chuyện tên lửa lại đã. Vừa rồi cậu không đi nghe giao ban, giờ mình thuật lại. Đồng chí tham mưu trưởng nói những điều đồng chí phái viên trao đổi hôm qua chỉ là những tài liệu theo cung của bọn giặc lái hoặc tài liệu báo chí địch tuyên truyền chưa thể tin cậy được và chỉ có tác dụng tham khảo. Đông ngồi im một lát rồi nói một mình: - Đồng bào trong kia có một khẩu súng cũng leo lên ngọn cây dừa bắn máy bay, mà bắn rơi nó. Mình có máy bay, có mấy khẩu pháo trong tay thì cứ bàn mãi... - Cũng phải bàn vì ở trên cao không có chỗ núp. - Mình không núp. Mình đánh hẳn hoi. - Đánh thì không khó, khó ở chỗ là phải đánh thắng. - Đánh thắng chớ lại! Vấn đề chỉ là chưa có thực tế. Nó chẳng qua cũng là người. Nó là thằng lính đế quốc mà mình là chiến sĩ cách mạng. Thằng An- https://thuviensach.vn va-rét bằng tuổi tớ, nhưng dứt khoát là thua tớ một cuộc kháng chiến chống Pháp. - Mình đồng ý với cậu chỉ tại chưa có thực tế. Bọn siêu âm này chưa bị ai trừng trị nó ngay trên bầu trời cả. - Đó là nhiệm vụ của chúng mình... Quỳnh này, mình mới nghĩ ra một mẹo... - Nói nghe coi! - Quỳnh kéo chiếc ghế lại gần Đông - Cậu nói nho nhỏ chớ! Một vầng trán cao hiện ra ở cánh cửa ra vào. - Đồng chí Đông, mai trực mà bây giờ chưa đi ngủ à? Hay đồng chí lại muốn chúng tôi để nghị cắt bay? - Bác sĩ đi kiểm tra giờ ngủ buổi tối, nói với Đông miệng nửa cười nửa bĩu. - Tôi đã đi nằm rồi, chợt nghĩ ra một vấn đề "thượng khẩn", phải chạy sang hội ý với đồng chí Quỳnh... Sao bác sĩ lúc nào cũng có vẻ trù tôi thế? Đông mỉm cười, cúi xuống tìm dép. - Đông! - Quỳnh gọi anh nhỏ nhỏ. Anh ngẩng đầu lên thấy Quỳnh đưa mắt trỏ lá thư còn đặt trên bàn. Từ nãy đến giờ hai người đã quên khuấy nó. Đông cầm vội lá thư chạy về phòng. CHƯƠNG IV 1 https://thuviensach.vn Đoàn Sao Vàng nhộn nhịp chuẩn bị đón xuân. Các sĩ quan ngành hậu cần của đơn vị căn cứ suốt tuần đeo xà cột chạy nháo lên khắp nơi, ra huyện, lên tỉnh, về Hà Nội để chuẩn bị vật chất cho cái Tết đầu tiên tại sân bay mới. Chính ủy đơn vị căn cứ đã chỉ thị cho họ: "Phải có bánh chưng, dưa hành, giò, nem, ninh, mọc thì mới ra Tết Việt Nam. Phải cố làm cho tốt, đón xuân là cũng đón chiến thắng đấy!". Doanh trại được sửa sang, trang hoàng. Các đại đội bay, dốc mấy buổi chiều vào việc biến những khoảnh đồi đầy sỏi khô cằn trước nhà ngủ thành những khu vườn hoa nho nhỏ. Họ xới những luống đất hình vuông, hình tròn và hình ô chám. Một số đồng chí đi kiếm gạch thừa sau những ngôi nhà mới xây, mang về xếp nghiêng, quét vôi trắng làm thành những chiếc riềm răng cưa. Có đại đội xin được cả một cây đào ăn quả đang ra hoa đem về trông. Cuộc thi đua tìm kiếm hoa giữa các đại đội còn đang tiếp tục. Hùng "trắng" được phân công chuẩn bị chương trình vui chơi ngày Tết cho toàn đoàn. Mọi người đã tín nhiệm anh về mặt tổ chức các cuộc vui từ khi còn ở trường. Ngoài chương trình rất phong phú gồm các cuộc thi văn nghệ, thể thao, bích báo, trang trí nhà cửa. Hùng còn phải đặc trách thêm tờ bích báo Sao Đỏ của đại đội mình. Trưa nay, Hùng phải bỏ ra một buổi để trình bày tờ báo. Hùng chọn trụ sở tòa báo tại câu lạc bộ của đoàn vì ở đây có chiếc bàn bóng đủ rộng để đặt tờ báo. Anh là chủ nhiệm kiêm thư ký tòa soạn, kiêm cả trình bày, ấn loát và họa sĩ. Sau khi dán hai tờ giấy khổ rộng lại với nhau, Hùng vẽ những đám mây, những con chim én và những chiếc máy bay phản lực bằng màu nhạt làm nền. Riêng các máy bay thì anh đều vẽ từng đôi một để làm nổi ý hiệp đồng của không quân trong chiến đấu. Tên tờ báo được trình bày gắn liền với một biểu tượng gồm ba người: một cán https://thuviensach.vn bộ đội mũ bình thiên, một chiến sĩ lái máy bay đội mũ da và một chiến sĩ thợ máy mặc quần áo xanh đứng dưới lá quân kỳ nền đỏ sao vàng rực rỡ. Chính trị viên Bút hẹn đưa bài xã luận vào sáng nay vừa tới xin khất đến buổi chiều. Anh đã đánh vật với nó suốt tối qua mà không xong. Hùng đề ra một yêu cầu cưỡng bức là ai cũng phải có bài. Quân số một đại đội bay không có bao nhiêu người. Nếu không đủ bài thì không biết lấy gì điền vào các chỗ trống. Người nộp bài đầu tiên là Lê Trung Phương, đồng chí lái có bộ mặt rỗ hoa dễ thương chuyên làm nhiệm vụ bay số 4. Phương dừng lại ở cửa nhìn Hùng trắng, vẻ dè dặt. Mang bài báo đến đây mà anh cũng cảm thấy như đến để chịu sát hạch buồng lái. Hùng trắng quay đầu ra, miệng đang ngậm một cái bút chì, chìa tay về phía Phương. Hùng đón mảnh giấy nhỏ xong, bỏ bút vẽ, thước trong tay và cái bút chì ở miệng xuống, nói: - Rất hoan nghênh! Và Hùng chìa tay lần nữa, như một ông chủ bút rất lịch sự, mời Phương ngồi xuống ghế. Nhưng Phương vẫn cứ đứng nhìn Hùng đang mở tờ giấy gấp tư của anh ra xem với một vẻ hôi hộp hiện rõ trên mặt. Đó là một bài thơ gồm hai đoạn: Nhớ ngày còn nhỏ Chiều ba mươi Tết Thúc vội trầu về Chạy vào vòi mẹ https://thuviensach.vn Cho tiền mua pháo Mừng đón xuân sang Mẹ lặng nhìn con Nghẹn ngào chẳng nói. Tết đến năm nay Cùng chim én bạc Vun vút trời mây Mắt nhìn bốn phía Súng chắc trong tay Loạt đạn đầu chờ giặc Thay pháo đón xuân này Vội vàng ghi mấy chữ Báo tin mừng mẹ hay. Hùng trắng đọc xong, vỗ đùi, kêu: - Hay! Được cả về nội dung và hình thức nghệ thuật. Rất sát trọng tâm Mừng xuân lập chiến công. Phương vui vẻ quay ra. Hùng trắng đang vạch chì, chừa một khoảng trên tờ bị báo cho bài thơ thì Quỳnh bước vào. Hùng ngẩng đầu lên, ngước nhìn Quỳnh bằng đôi mắt thông minh to và trong như mắt mèo, hỏi: - Bài đâu? - Mình chuẩn bị xong từ mấy hôm nay một chùm thơ về bốn năm qua, mỗi năm một bài, nhưng chưa xong. - A? Gay go ác liệt... Cứ đưa cho mình xem. Quỳnh móc túi áo da, lấy một tờ giấy đưa Hùng. Hùng đọc xong, gật gù, mắt nhìn ra cửa sổ: - Hay! Nói được cả quá trình. Nhưng... giá mà có thêm ít câu về sẵn sàng chiến đấu. - Mình cũng nghĩ thế. Cậu đưa lại bài thơ cho mình. https://thuviensach.vn - Thôi. Để thế này cũng được. Phải chờ cậu bay vài chuyến nữa mới làm xong thì báo đến sau Tết mới ra. - Không. Mình sẽ ngồi kia viết thêm luôn cho cậu. Hùng trao lại bài thơ. Quỳnh cầm tờ giấy ra ngồi bên cửa sổ. Hùng tiếp tục chép bài thơ của Phương lên báo. Thỉnh thoảng anh liếc nhìn về phía Quỳnh, nghĩ bụng: Thằng này tài hoa ra phết, mà vẫn côi cút. Phải cái tội nhát gái quá! Cứ đến gần phụ nữ là mất hết nhuệ khí! Một lát, Quỳnh mang lại cho Hùng cả bài thơ có thêm mấy câu cuối: Nhìn về nửa phương trời đất nước Ngày ngày thêm da diết nhớ thương Chờ Tổ quốc phát ra hiệu lệnh Từ nơi đây, cánh én lên đường! - Tốt rồi! - Hùng vừa nói vừa giơ tay bắt tay Quỳnh - Giờ đến lượt mình cũng phải có bài mới chết đây!... Chỉ còn hai ngày nữa là đến Tết thì chính ủy trung đoàn gọi Tú và Đông lên, tuyên bố hai người được nghỉ phép về thăm nhà. Tú và Đông đều nói không muốn đi. Cả hai đang mong gặp gia đình nhưng không đành lòng rời đơn vị giữa lúc này. Chính ủy nói: - Đảng ủy đã quyết định. Các trai tơ đã xung phong trực ban thay các đống chí. Cơ quan tham mưu bố trí xong kế hoạch rồi. Hai cậu cứ yên tâm đi đi. Ra giêng sợ không còn điều kiện nữa đâu. Sáng hai mươi tám Tết, Tú và Đông đạp xe về Hà Nội. https://thuviensach.vn Đã lâu lắm, họ mới tạm bứt ra khỏi những công việc khẩn trương của một đơn vị đã được đặt trong tình trạng thời chiến. Những băn khoăn vì phải xa anh em trong những ngày Tết đầu tiên tại nước nhà đã lắng dần trong lúc họ phóng xe xuôi gió trên con đường nhựa trở về gia đình. Trời lạnh, thỉnh thoảng lại có những hạt mưa lâm thâm. Những hạt mưa đã mang hơi ấm của mùa xuân. Trên những cánh đồng lung linh ánh nước, các bà và các chị đang tranh thủ cấy chiêm trước Tết. Từ ngày về nước, Tú và Đông đều đã có dịp về họp tại Hà Nội. Nhưng đó là những chuyến đi vội vã, không tạt ngang, tạt ngửa. Họ không chú ý được mấy đến khung cảnh chung quanh khi đầu óc còn đang bận rộn vì công việc. Lúc này, họ ngắm đất ngắm trời, say mê nhìn người, nhìn cảnh trên dọc đường như chỉ mới nhìn thấy lần đầu. Có một người lái máy bay đã viết, nhờ có cái máy bay của mình mà anh hiểu trái đất chúng ta đang sống hơn những người khác, vì anh có những con đường khác với những con đường của những người đi bộ hoặc đi xe. Nhưng cả Tú và Đông thì đều đang bỡ ngỡ khi đi trên con đường mà hàng ngày máy bay của họ đã bay qua không phải chỉ một lần. Họ nhìn con mương thẳng tắp nước đục lờ, viền đôi hàng xoan non mà lần đầu bay qua đây họ đã tưởng lầm là một con đường. Họ nhìn con tàu chở nặng thở phì phì, chạy hộc tốc đưa những người ở xa về ăn Tết vui vẻ ngồi trên cả những toa xe hàng ngày dùng để chở đá. Những chiếc xe vận tải chất đầy lá gói bánh chưng ầm ầm lao về phía Hà Nội. Những quán nước bên đường với một bà đứng tuổi hay một cụ già ngồi sau chiếc chõng trên bày những lọ kẹo, những nải chuối tiêu. https://thuviensach.vn Từ trên cao với tốc độ lớn nhìn xuống, họ chỉ thấy được một toàn cảnh tuyệt diệu trên một mặt phẳng như khi xem một bức tranh. Bây giờ, họ đang đi vào bức tranh đó, đang cùng sống với người và cảnh vật trong tranh. Tú đã xa gia đình một năm rưỡi. Anh nghĩ đến giờ phút vui mừng khi chiếc xe đạp đỗ trước cửa nhà. Lúc đó, vợ anh đi làm đã về chưa? Ai ở trong nhà nhìn thấy anh đầu tiên và sẽ reo lên. Nguyệt lấy anh năm chị mới mười tám tuổi. Thời nay, đó là tuổi non dại của một cô gái vừa mới lớn. Thầy mẹ Tú được ba người con. Anh trai của Tú đã hy sinh trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Cô em gái của Tú đi học rồi lấy chồng xa. Nguyệt trở thành người con lớn nhất cáng đáng mọi việc trong gia đình. Nguyệt cố gắng làm quen với những công việc khó khăn và phức tạp của một người con dâu khi chồng quanh năm vắng nhà. Chỉ vài năm sau khi lấy chồng, Nguyệt đã vượt lên những người bạn sinh cùng năm với mình đến vài tuổi. Chị lo hết mọi việc trong gia đình chu đáo. Từ một người thợ bậc ba, chị đã phấn đấu trở thành nhân viên kỹ thuật của nhà máy. Gần một năm nay, chị lại làm thêm nhiệm vụ của người mẹ. Tình yêu của Tú đối vói vợ còn kèm theo tình thương và sự biết ơn. Tất cả cộng lại đã trở thành một thứ tình cảm da diết. Những tình cảm đó thường chỉ được bộc lộ trong những lá thư mà mỗi lần viết, Tú vẫn còn chút e ngại vợ anh hiểu lầm anh đang động viên chị để chị chăm lo công việc gia đình khi anh đi xa. Mỗi lần gửi thư cho chồng, Nguyệt đều dành ít ra là một nửa lá thư để nói về con. Chị nói lên niềm hạnh phúc khi biết chắc chắn mình có mang. Chị kể lại cho anh biết những cảm giác khi đôi chân bé nhỏ của đứa bé đạp thánh thót trong bụng mình. Rồi thì những công việc bận rộn để chăm lo cho nó ra đời. Rồi tới khi sinh nó ra. Đó là một đứa con gái mà chị nói nó có đôi mắt xếch giống cha, cái miệng cười giống mẹ; chị tin chắc là sau này thế nào nó cũng sẽ có một chiếc răng nanh mọc lẫy như hàm răng của mẹ https://thuviensach.vn nó. Chị tả khi nó hờn, lúc nó bắt đầu lẫy, khi chiếc lợi đỏ hồng của nó nứt ra chiếc răng sữa đầu tiên. Mặc dầu Nguyệt viết thư khá tỉ mỉ và chụp ảnh gửi cho chồng, nhưng Tú vẫn chưa hình dung được khi gặp nó, anh sẽ thấy đứa bé ra sao. Vì một ý nghĩ đơn giản, Tú cho rằng một đứa trẻ không giống như người lớn, nó thay đổi từng tháng, từng ngày... - Anh Tú à... - Đông quay sang gọi Tú, bứt anh ra khỏi dòng suy nghĩ - Cánh ta mua mỗi người một cành đào, mang về nhà. - Đúng! Một sáng kiến hay. Chỉ Hà Nội mới sẵn đào, chứ Hải Dương nhà mình thì bói không ra. - Nhưng mà... tàu Tết đông, sợ anh không mang nổi! - Ông cụ mình rất thích đào. -Tôi mà đi thì tàu đông đến đâu tôi cũng lên được hết. Có một lần, leo qua cửa sổ hành khách ngồi không được, tôi nhảy luôn qua cửa sổ phòng cô phát thanh viên, ngồi đọc báo đàng hoàng... - Làm thế người ta phê bình chết? - Anh tính... lính tráng về phép, thời giờ ít, cuối cùng mọi người cũng thông cảm thôi. Anh cứ mua cành đào đi. Tôi sẽ ra ga với anh. Anh đem xe đạp đi gửi, tôi lên trước kiếm chỗ cho anh. Phố Gia Lâm rất đông người. Đường nhựa nhớp nháp bùn đất. Các cửa hàng mậu dịch đông nghịt đồng bào sắm Tết. Những chiếc xe đạp dựng đầy trên vỉa hè. Đang dắt xe đi ngược cái dốc nhỏ lên cầu Long Biên, Đông bỗng đứng dừng. Anh giơ tay chỉ cho Tú một khẩu đội súng cao xạ bố trí ngay trên nóc https://thuviensach.vn cầu. Đến lượt Tú dừng lại. Cả hai người đứng ngắm một lúc những chiếc mũ sắt nhấp nhô trên nền trời rét mướt đầy mây xám. Các đồng chí đó cũng đang ngồi trên một chiếc máy bay bằng thép, ở trên một độ cao. Nhưng khác với mình ngồi trên một chiếc máy bay thật, các đồng chí bắn súng máy cao xạ này ngồi trên một chiếc máy bay không thể cơ động và cũng không thể cung cấp cho họ những phương tiện để nhảy dù khi cần thiết. Nếu chiến tranh xảy ra, cầu này nhất định sẽ trở thành một trọng điểm đánh phá của kẻ địch. Các đồng chí pháo cao xạ đã tuyên bố sẽ quyết tử với chúng rồi... Tú và Đông như đọc được trong mắt nhau những ý nghĩ ấy. Mùa nước đã qua. Sông Hồng thu mình dưới chân cầu. Đi trên cầu, ngó xuống mặt sông thăm thẳm. Tuy vậy, họ vẫn nhìn thấy rất rõ dòng nước đặc quánh phù sa màu mỡ đang vội vã chảy về xuôi. Chiếc cầu dài dằng dặc và chênh vênh. Cuộc chiến đấu của mình nay mai chắc sẽ diễn ra trên chiếc cầu này. Những khẩu đội súng cao xạ bố trí ở hai đầu cầu và dưới bãi sông kia đã gợi cho Tú và Đông nghĩ đến điều đó. Hà Nội đây rồi. Những vòm cây xanh đậm, những mái nhà nâu đen và những con đường nhựa màu xám ẩm ướt vì mưa phùn. Ngôi chợ phía đầu cầu đông nghịt người. Đông hỏi một anh mặc chiếc áo bông xanh mới, tay cầm một cành đào nhỏ, vẻ măt hớn hở: - Mua ở đâu thế anh? - Ở chợ hoa. - Chợ hoa ở đâu? Anh ta nhìn hai anh bộ đội vẻ mặt đều thông minh như có vẻ hơi ngạc nhiên, rồi nói: https://thuviensach.vn - Các anh đạp xe về bên kia, đi thẳng khi nào thấy đường tàu điện và một cái két nước là đến chợ hoa. Hoa bạt ngàn. Vào mậu dịch mua cho rẻ. Mua ngoài, ngày Tết thấy các anh lạ, họ "chém" đấy! Những cây bàng dọc phố bờ sông chỉ còn lác đác vài chiếc lá đỏ úa đứng lạnh lẽo với những cành khô gầy guộc trong mưa bay. Một cụ già đang vần mấy con voi sứ và những dò lan bày trước mái hiên một căn gác nhỏ. Tiếng máy nổ rộ lên từ một cửa hàng chữa mô tô có mấy ông khách đứng chờ vẻ mặt căng thẳng. Một tấm vải đỏ viền những bóng đèn màu có dòng chữ "Chúc mừng năm mới" đã được treo trước cửa một ngôi nhà vừa quét vôi lại, chắc là một cơ quan. Thoang thoảng khắp nơi mùi thuốc pháo. Đạp xe ra khỏi con đường vòng dưới gầm cầu, hai người nhìn thấy chiếc két nước mà anh thanh niên đã nói ở cuối một phố trụi lủi không một bóng cây. Chợ hoa nằm ngay trên một đường phố cũ giáp chiếc cầu đá nổi. Những hàng rào gỗ sơn xanh đặt ngang mặt đường nhựa ngăn xe cộ qua lại, chỉ để chừa một lối nhỏ cho những người vào mua hoa. 2 Mưa bụi bắt đầu mau hạt, dăng mờ cả đường phố. Hai người cảm thấy như đang đi giữa một tấm màn sa. Chung quanh họ là một rừng hoa. Màu sắc và hương vị của Tết, của mùa xuân tập trung cả ở đây. Những cành đào, cành mai chi chít nụ như chỉ chờ một làn gió ấm của mùa xuân là nở tung. Một bà cầm hai cành đào đứng ở vỉa hè đon đả mời Tú mua. Đông khẽ đẩy Tú đi vì anh đã nhận thấy khu này là của những người trồng hoa ở ngoại thành mang vào bán. Đi mãi vẫn là hoa. https://thuviensach.vn Những bông cúc vàng trang trọng. Những bông thược dược nhí nhảnh. Những cành dơn các màu như những cô gái e lệ đứng nép vào nhau. Hồng nhung. Mặt trời. Móng nước. Chân chim... Mùi thuốc pháo thơm lừng khắp nơi. Đôi lúc họ thoáng ngửi thấy mùi hương trầm. Mùi hương như nhắc nhở ở nhà đang có những người thân mong họ mau chóng trở về. Nhưng cả Tú và Đông đều không tài nào len được vào sát cái hàng rào bằng cầy nứa ngăn những gian hàng bán hoa của mậu dịch. Họ đành đi ngoài nhìn những mái lều lợp ni lông xanh lõng bông nước mưa. Tú và Đông bị dòng người đi sắm Tết cuốn về cuối chợ. Một cô gái tóc dài đen mượt, mặc chiếc áo kép màu cánh chả đang chọn mua bó hoa dơn bên vỉa hè, thấy hai anh bộ đội đều có vẻ hiền lành, bỡ ngỡ, nói: - Hai anh mua hoa đi! Không biết, em chọn hộ. - Cảm ơn cô. Hoa màu tím đep quá nhỉ! - Tú nói. - Tết này em mua toàn hoa tím. Mua hoa tím để nhớ đến người đi xa - Cô gái mỉm cười, nhưng đôi mắt thoáng hiện một nét buồn. Chắc là cô ấy có người yêu đi chiến đấu ở miền Nam, Tú nghĩ. - Các anh có mua hoa không? - Chúng tôi muốn mua một cành đào. - Mua đào thì các anh phải về đàng kia - Cô gái trỏ phía đầu phố, nơi Tú và Đông đã đi vào. https://thuviensach.vn Hai người quay trở lại. Họ chợt nhận ra chỉ có mình là bộ đội đi lọt vào giữa những người mặc quần áo mùa đông nhiều màu sắc, vừa đi vừa giơ cao trên đầu bó hoa họ vừa mua được. Không thể nào đi nhanh hơn. Bây giờ họ không ngắm hoa nữa mà nhìn mưa dàng trắng trên những mái nhà thấp nhỏ rêu phong, trên chiếc cổng cổ kính của một ngôi chùa cũ, chờ thoát ra khỏi dòng người đông đặc này. Đúng như lời cô gái đã nói, những người bán đào đều tập trung ở đầu phố này. Đông hỏi chú bé mặc chiếc áo dạ cũ rộng thùng thình, cầm một cành đào nho nhỏ đứng bên hè: - Cành đào này bao nhiêu? Chú bé nhìn Đông, ngắm đôi cánh bạc lẫp lánh trên nền xanh da trời của cặp quần hàm trung úy gắn ở cổ áo rồi nói: - Hai đồng. Nhưng anh mua thì em bán rẻ cho... - Anh không mua rẻ của chú. Đông đưa cho em bé cả hai đồng. Anh quay lại thấy Tú cũng vừa mua một cành đào của cụ già đứng gần đó. Họ vui vẻ quay về chỗ gửi xe đạp. - Anh về nhà tôi ăn uống qua loa rồi tôi cùng anh ra ga - Đông nói. - Mình không đi tàu nữa. Đi tàu về nhà muộn, phải chờ đợi lâu còn mệt hơn đi bộ. Mình đạp xe chỉ ba tiếng đồng hồ là tới nhà. Cho mình hỏi thăm cô Thùy. Bảo cô ấy để phần bánh chưng cho mình. Hôm trở về đơn vị mình sẽ qua nhà cậu rồi cùng đi. https://thuviensach.vn Tú nhìn cành đào rồi nói tiếp: - Chịu khó đi xe để bảo vệ cành đào này. Cả năm nó mới có một mùa hoa, để nó nát mất tội nghiệp. Thực ra, anh vừa cảm thấy không thể chịu nổi những giây phút chờ đợi từ bây giờ cho đến khi tàu chạy. 3 Nó như thế này ư? Đó là ý nghĩ đầu tiên của Tú khi nhìn đứa con mình trong vòng tay của mẹ anh. Đúng là mình không thể hình dung ra nó trước khi gặp nó. Nếu mình thấy nó ở nhà bên cạnh, chắc mình không nghĩ nó là con mình. Nó không giống anh, cũng không giống Nguyệt. Con bé quay đầu đi khi thấy một người lạ mặt chìa tay định bế nó. - Con cái nhà! Bố mày chứ ai mà mày không theo! - Bà cụ nói. Nó ngoái đầu lại nhìn Tú. Đôi mắt của nó bị hút vào miếng dạ màu xanh da tròi có đường chỉ và những ngôi sao bạc lấp lánh. Nhưng khi Tú giơ tay đón, nó lại quay đi, giấu mặt vào nách áo bông của bà. Bà cụ cố ấn nó vào tay anh thì nó bắt đầu khóc. - Bà bế cháu đã. Cháu chưa quen con. Tú xoa tay lên mái tóc mềm vừa đen vừa dày của con. Đầu nó tròn không dẹt ở phía sau như con của Đông và nhiều đứa trẻ khác mà Tú đã biết. Nó luôn luôn được bà và mẹ bế. Qua những bức thư của Nguyệt gửi, Tú đã tưởng tượng ra con mình là một đứa bé hoàn toàn khác với những đứa bé khác. Bây giờ, anh thấy nó cũng giống như https://thuviensach.vn nhiều đứa nhỏ cùng tháng mà anh đã gặp. Cái đầu nó to, cái trán gồ. Những bàn tay, bàn chân nhỏ xíu so với đầu và mặt. Chỉ có đôi mắt nó là hay. Nó lung linh, chứa đựng tất cả những gì ở ngoài cái thân hình nhỏ nhoi của nó. Vợ anh đã không tả được thật đúng hình ảnh đứa con của mình vì chị đã nhìn nó với tất cả tấm lòng thương yêu của một người mẹ. Căn nhà sạch sẽ và trống trải bỗng đầm ấm hẳn lên từ khi có Tú về. Mọi vật trong nhà vẫn như lần trước. Lớp sơn son của chiếc bàn thờ long thêm vài chỗ. Cái sập quang dầu xem chừng ọp ẹp hơn. Bộ bàn ghế mua của mậu dịch trên có cái điếu bát, cái ấm giỏ và mấy cái chén quả đào. Chiếc chõng tre thường đem đặt ở ngoài hè những buổi tối trời nóng bức. Tất cả đều sạch bong. Riêng cái bàn làm việc của Nguyệt ở buồng trong là có nhiều thay đổi. Một chiếc đèn cần đặt ở góc bàn. Nó có thể vươn cao, hạ thấp, xoay bất cứ về hướng nào mà nó cần rọi ánh sáng. Tú loay hoay tìm không thấy chỗ bật đèn. Nhưng khi anh vừa ngồi xuống ghế thì ngọn đèn bỗng sáng lên. Anh mỉm cười, biết Nguyệt đã đặt dấu công tắc trong chiếc ghế. Giữa bàn có một cái máy thu thanh cũ, chắc ai nhờ sửa chữa hộ, đã được tháo vỏ ngoài, để lộ những bóng đèn thủy tinh. Cạnh chiếc máy là một cuốn sách ghi công suất các bóng điện tử. Một tờ giấy mỏng đặt bên dưới có vẽ phác hình sơ đổ của chiếc đài. Hình như Nguyệt đang tìm hiểu những mạch điện. Tú nhấc mấy cuốn sách xếp đặt ngăn nắp ở giáp tường lên xem. Toàn là những sách về điện. Anh tìm được một cuốn có cái tên như là một quyển sách văn nghệ: Khi gió bấc thổi. Nhưng mở ra thì đó là cuốn sách hướng dẫn vế https://thuviensach.vn phòng bệnh mùa đông cho trẻ em... Tú chăm chú ngắm nhìn từng vật trên bàn, muốn tìm thấy qua đó những sự đổi mới trong tình cảm và suy nghĩ của vợ anh sau thời gian xa cách. Tiếng mẹ bé Kim Anh ở nhà dưới vọng lên. Con bé không chịu theo bố, bà cụ phải dỗ cho nó ngủ để chuẩn bị cơm chiều. Đã lâu lắm rồi anh mới lại được nghe tiếng ru đều đều ấm áp của mẹ. Râu hùm, hàm én, mày ngài, Vai năm tấc rộng, thân mười thước cao. Đường đường một đấng anh hào, Côn quyền hơn sức lược thao gồm tài... Vẫn là những lời ru anh đã nghe từ mấy chục năm trước. Mẹ đã ru em Minh trong khoang buồng tối tăm, giống y như một cái cũi lợn mà bọn chủ dành cho những người "phu lò" có gia đình hồi bố anh còn làm việc ở mỏ. Cũng bằng những câu Kiều đó, mẹ đã ru bé Hương khi gia đình Tú buộc phải rời mỏ để trở về quê. Bọn chủ đuổi "biệt xứ" bố Tú vì nghi ông có liên quan đến cuộc đình công của thợ lò dạo đó. Em Hương còn sống thì năm nay nó phải tốt nghiệp đại học rồi. Em đã không sống được vì như lời người ta thường nói: "Có đẻ mà không có nuôi". Đó là lần sinh nở cuối cùng của mẹ. Bây giờ mẹ lại đang chăm sóc cho một thế hệ mới bằng những câu hát ấy, chắc cũng là những câu hát bà đã ru mẹ ngày xưa. Gia đình Tú chuyển ra thành phố mấy năm trước cách mạng. Ông cụ già tốt bụng gác cửa nhà máy rượu đã xin cho bố Tú vào đây làm chân quét vườn. Trường tiểu học mà Tú theo học ở ngay trước cổng nhà máy rượu. Hàng ngày, ngồi dưới mái trường, nhìn qua cái sân mùa hè thì đầy những https://thuviensach.vn trái bàng ruồi nhặng bu đặc, mùa đông thì ngập lá bàng úa đỏ, Tú vẫn thấy cái bóng cao gầy của cha mình với chiếc chổi dài. Đó là những giây phút mà chú bé rất khổ tâm. Tú chỉ mong cha mình chóng đi qua hết con đường nhựa, rẽ sang những đường ngang có hàng cây to hoặc bức tường che khuất. Nhưng bố anh không biết điều đó, ông làm công việc của mình một cách rất chậm rãi. Có lúc ông còn chống chiếc cán chổi, đứng nói chuyện rất lâu với ông cụ gác ở ngay cổng ra vào. Mấy đứa con nhà giàu ngồi ở bàn trên quay lại, gọi Tú bảo: "Tú ơi, bố mày đang múa đại đao kia kìa?". Một lần vì chuyện đó, Tú nổi hung lên, đánh nhau với một đứa lớn hơn. Tú bị đau nhưng cứ lăn vào đánh trả. Cuối cùng, thằng bé kia phải hoảng, từ đấy không dám trêu chọc Tú nữa. Hồi đó, nhiều buổi trưa, trống tan học, khi các bạn như đàn chim sổ lồng ùa ra khỏi trường thì Tú lùi lại sau. Cậu bé chờ cho các thầy ký bên sở đi xe nhà, xe đạp ra về hết, rồi xách chiếc cặp lồng mon men đến bên đôi cánh cổng rào sắt đã được khép lại. Ông cụ gác cổng nhìn thấy Tú, khẽ gật đầu. Thế là Tú cứ đứng chờ tại đó. Lát sau, ông cụ đưa ra cho Tú một hoặc một nửa, có khi là hai nắm cơm bọc trong một chiếc khăn tay. Đó là cơm chủ sở phát cho thợ mỗi buổi tầm. Cơm nấu bằng gạo hẩm, đỏ và bao giờ cũng nát. Chú men theo con đường nhỏ cạnh nhà máy, đi ngang một bãi tha ma, rồi qua trước cửa nhà lao của tỉnh - một cái nhà lao khá to so với cái thành phố bé nhỏ này - để về nhà. Ở nhà, cả gia đình Tú đang chờ nắm cơm của ông cụ gác tốt bụng cho giấu đó. Điều làm Tú phải xấu hổ suốt mấy năm đi học, sau cuộc đổi đời Cách mạng tháng Tám, trở thành niềm tự hào của anh. Tú đã biết những tờ truyền đơn của Mặt trận Việt Minh làm sôi sục cả sở rượu hồi đó đều do chính bàn tay của bố anh đã rải trong nhà máy. Sau ngày giải phóng Hải Dương, gia đình Tú hồi cư. Bố Tú đi tìm lại người mình chịu ơn ngày trước, ông cụ gác già đã mất trong kháng chiến ở Thái Nguyên. Chỉ còn gặp được gia đình người con trai của ông cụ cũng mới từ https://thuviensach.vn Việt Bắc dọn về. Ông con trai này làm việc tại một xưởng công binh của ta. Người cũ gặp lại nhau ở một thành phố vừa giải phóng, tình thân càng đậm đà. Nguyệt là cô con gái lớn của gia đình này... Hai bố con lúi húi đốt gốc cành đào, cắm vào chiếc lọ độc bình men rạn, đặt lên bàn thờ và chằng dây cho khỏi đổ rồi quay ra ngồi tước lá dong và chẻ lạt, chuẩn bị gói bánh chưng. Ông cụ luôn mồm hỏi Tú chuyện thời sự. Cụ liên tiếp nêu cho Tú nhiều câu hỏi: Liệu Johnson có dám đánh ra miền Bắc không? Thái độ các nước trong phe ta đối với Mỹ như thế nào? Nếu Khánh đổ thì ai lên... Tú trả lời bố thận trọng vì biết bố rất chăm nghe đài và đọc báo. Đang dở câu chuyện thì Nguyệt về. Hai mắt sáng, mặt đỏ bừng, chị nhấc vội chiếc xe đạp vào nhà. - Em biết anh vê từ lúc 3 giờ chiều - Nguyệt nói. - Sao em lại biết? - Em nhìn thấy anh đạp xe qua. Khi ấy em đang đấu dây những bóng đèn điện màu trước mái hiên nhà câu lạc bộ. Nguyệt tháo vội mấy gói mứt buộc ở đèo hàng, đặt lên bàn thờ rồi chạy vào nhà đón con. Chị ôm Kim Anh ra. Mắt con bé nửa nhắm nửa mở vì ngái ngủ. Ông cụ nhìn con dâu và cháu, quay lại nói với Tú: - Diệm gian hùng như thế mà không làm nên cơm cháo gì thì mấy bọn nhãi ranh này không đi đến đâu! Khi Mỹ giết Diệm, bố biết ngay là nó thua rồi. Trước khi chết nó còn phải giãy. Mỹ khỏe hơn Pháp thì nó giãy mạnh hơn. Bố thấy anh về thế này, bố biết rồi. Cụ rít một hơi thuốc lào rồi đi vào nhà. https://thuviensach.vn Nguyệt lấy cằm mình day vào cằm con làm cho nó cười lên sằng sặc rồi áp má con vào má mình hỏi chồng: - Anh trông mắt con có giống mắt anh không nào! Chị đã dành đôi mát đẹp của con cho chồng. - Giống mắt em nhiều hơn mắt anh - Tú nói. - Không phải. Nguyệt ngoẹo đầu đi, mặt xịu xuống. Tú nhìn vợ, thoáng thấy Nguyệt trẻ lại như những ngày mới về với mình. Những nét trẻ trung của một cô gái mói lớn ấy đã biến đi rất nhanh sau năm dầu anh xa Nguyệt. Anh biết không phải vì thời gian. Nguyên nhân của sự thay đổi chỉ là do cái vai trò mới mà Nguyệt vừa nhận trong gia đình anh. Tú vội cười và nói lại: - Đúng là mắt con giống mắt anh. Nguyệt cười, hôn vào mắt con và nói: - Ai nhìn nó cũng bảo đôi mắt giống hệt mắt bố. Còn tất cả những cái gì xấu xí thì nó giống em. Bé Kim Anh đã ngồi im trong lòng mẹ để Tú cầm tay và thoa vuốt má nó. Tú dần dần nhận thấy con có những nét giống mình. Và đúng là nó không xấu chút nào. Tú còn thấy đứa bé đã trở thành một sợi dây giao cảm mới giữa vợ chồng anh. Tất cả những cái hôn, những câu Nguyệt nói về con lúc này đều là để nói lên những tình cảm đối với anh, những tình cảm đã bị dồn ép từ lâu ngày. 4 https://thuviensach.vn