🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Nhật Ký Kẻ Mị Tình Ebooks Nhóm Zalo https://thuviensach.vn https://thuviensach.vn https://thuviensach.vn https://thuviensach.vn https://thuviensach.vn NHẬT KÝ KẺ MỊ TÌNH Sören Kierkegaard Bản tiếng Việt © 2015 Công ty Sách Phương Nam & Quế Sơn. Nguyên tác tiếng Đan Mạch: Forförerens Dagbog trong tập: Enten-Eller (Hoặc là/Hoặc là), xuất bản lần đầu năm 1843 ở Copenhagen, Đan Mạch. Dịch từ bản dịch tiếng Anh: The Seducer’s Diary, Nhà xuất bản Princeton University Press, New Jersey, Mỹ, bản in năm 1997; và tham khảo thêm bản dịch tiếng Pháp: Le Journal du séducteur, Nxb. Gallimard, Paris, Pháp, bản in năm 2011. https://thuviensach.vn Huyền thoại về một kẻ mị tình “Tôi chính là một huyền thoại về chính tôi,” Kierkegaard viết trong Nhật ký kẻ mị tình . Cái huyền thoại ấy có thể nhìn thấy ngay trên đường phố Copenhagen, Đan Mạch, khi trẻ con chạy theo triết gia-thi sĩ Kierkegaard mà hét “Hoặc là Hoặc là ơi!” (Enten… Eller!) Hoặc là/ Hoặc là ấn hành năm 1843 là tên quyển sách quan trọng đầu tiên của Kierkegaard, trong đó có thiên tiểu thuyết Nhật ký kẻ mị tình là phần nổi tiếng nhất và được đọc nhiều nhất. 1. Sören Kierkegaard (1813-1855) là một trong hai tên tuổi lừng lẫy nhất của Đan Mạch, cùng với nhà văn Hans Christian Andersen (1805-1875). Đan Mạch là một xứ rất nhỏ và thành phố Copenhagen, nơi Kierkegaard sống và viết, chỉ có hai trăm ngàn dân thời đó. Trong xứ sở tí hon đó từ bấy đến nay, hình bóng Kierkegaard cứ từ từ lớn dần và rồi nổi lên như một người khổng lồ. Ngoài đời thật, K. có hình dạng gầy còm lom khom như Don Quixote. Và cũng như chàng hiệp sĩ Mặt Buồn ấy, ông phải chiến đấu không mệt mỏi với cối xay gió của hệ thống triết lý (đặc biệt với triết học Hegel [1] ). Có hai con người tỏa bóng liên hồi xuống những trang tư tưởng và đời sống của Kierkegaard là cha ông và người tình Regine Olsen. https://thuviensach.vn Nhưng trước hết phải kể đến tình yêu của ông đối với thành phố Copenhagen và ngôn ngữ Đan Mạch. “Tôi vui hưởng cuộc hiện sinh, tôi vui hưởng cái thế giới nhỏ bé bao quanh tôi,” ông nói về Copenhagen. Và đối với ngôn ngữ Đan Mạch mà thế giới rất ít biết, Kierkegaard hết lời ca ngợi, “cái thứ tiếng mà tôi kiêu hãnh được viết với tất cả vinh dự hân hoan… Nhiều khi tôi có thể ngồi hàng giờ trong tình yêu với thanh điệu của nó – khi mà nó dội vang để cưu mang tư tưởng – cứ thế tôi ngồi hàng giờ, ôi chao! Tựa như người chơi sáo say mê ống sáo của mình. Những gì tôi viết ra thì hầu hết tôi phải đọc lớn nhiều lần, có thể mười hai lần, trước khi ghi thành chữ…” (Nhật Chiêu dịch, dựa vào tiếng Anh của Walter Lowrie trong cuốn A Short Life of Kierkegaard [2] ) Xem thế, có thể không chỉ yêu, Kierkegaard còn viết tiếng mẹ với đam mê và chăm chút biết chừng nào! Trừ ba lần đi Berlin, ông không rời xa Copenhagen bao giờ. Chính ở đó, ông dùng tiếng mẹ đẻ để thể nghiệm các hình thức văn chương thượng thừa nhằm phê phán thứ triết lý siêu hình trừu tượng, hòng đưa nó về với đời sống hiện sinh của cá thể. Ông tấn công vào hệ thống tư tưởng chỉ biết đề ra phạm trù và đám đông chỉ biết a dua đua đòi. 2. Kierkegaard là con út trong một gia đình giàu có. Mẹ ông trước kia là người hầu được người cha cất lên làm vợ. Người cha ấy nghiêm khắc, kính tín (theo đạo Tin Lành, quốc giáo của Đan Mạch) nhưng xưa kia thời trẻ tuổi nghèo khó đã buột miệng nguyền rủa Thượng đế. Cha ông tin rằng vì sự báng bổ đó mà các con ông sẽ phải chịu tội chết trước tuổi ba mươi như Đức chúa khổ nạn. Tuy nhiên, trong bảy đứa con của ông sống sót được hai https://thuviensach.vn người và Kierkegaard cảm thấy ngạc nhiên sung sướng vượt ngưỡng tuổi lời nguyền. Cái tâm lý Sợ hãi và Run rẩy của người cha đã truyền sang Kierkegaard và đó cũng là tên một tác phẩm lớn của ông trong sự nghiệp đồ sộ lên đến ba mươi lăm cuốn sách. Năm 1830, Kierkegaard vào Đại học Copenhagen theo đuổi thần học và triết lý và mãi đến mười năm sau mới lấy học vị tiến sĩ. Đáng lẽ trở nên một mục sư trong một nhà thờ ở Đan Mạch, Kierkegaard chỉ ngồi nhà viết sách, nhờ vào gia sản mà người cha đã mất để lại. Là một thanh niên giàu có, ông chẳng xa lạ gì với những thú vui tửu sắc, lại còn phóng đãng nữa, cùng với một hội bạn bè gọi là “Liên minh thần thánh” tán đủ thứ chuyện về âm nhạc, triết lý và gái. Chàng tiến sĩ năm 1840 ấy chinh phục được người đẹp Regine Olsen, cô con gái mười bảy tuổi của một chính khách, hứa hôn với nàng trong khi hình như nàng vẫn còn đang yêu một thầy học của mình. Ngoài sách vở, đó là một thành công lớn của Kierkegaard. Nhưng nhanh chóng, chàng nhận ra sai lầm của mình dù lý do không rõ lắm, chẳng làm sao hiểu nổi, chàng quyết định từ bỏ nàng, như một kẻ mị tình. Tháng 9 năm 1840: Cầu hôn Tháng 8 năm 1841: Trả nhẫn cho Regine “Trên mọi thứ, hãy quên người lá viết thư này, hãy tha thứ người không có khả năng làm cho một cô gái hạnh phúc, dù cho y có đôi chút khả năng khác,” đó là lời Kierkegaard gởi nàng. Kể lại chuyện này, ông đưa ra một lời tự nhận xét mơ hồ nhưng có lẽ tinh tế: “Tôi quá nặng đối với nàng, còn nàng thì quá nhẹ đối với tôi” (I was too heavy for her, and she was too light for me). https://thuviensach.vn Regine đã “chiến đấu như một con cọp cái” để kéo Kierkegaard trở lại nhưng vô vọng, đành buông xuôi, về sau kết hôn với người thầy học đã yêu là Schlegel. Sau vụ tai tiếng, Kierkegaard trốn chạy khỏi Copenhagen, đến Berlin trú ẩn và nghiên cứu với lời xưng tụng Regine: “Nàng đã biến tôi thành nhà thơ”. Và đúng vậy, nhờ Regine, Kierkegaard đã thi hóa triết học. Đổi lại, nhờ Kierkegaard, Regine trở nên bất tử như Beatrice của Dante [3] . Hình ảnh của Regine hầu như xuyên thấm mọi trang văn của ông. Từ bỏ nàng mà vẫn yêu quý nàng, mà tâm linh tràn ngập nàng, đó mới là nghịch lý của tình yêu bất tử. Kierkegaard còn nói rõ khi còn rất sớm là sau khi ông mất, tác phẩm và sản nghiệp của ông sẽ dành tặng Regine, người đã vô tình mặc khải cho ông con đường tâm linh. Từ xa nàng, Kierkegaard lui về đời sống cô đơn. Những trang mơ tưởng kỳ lạ được viết theo những cách như chưa từng ai viết với những bút danh khác nhau, những mặt nạ tác giả cứ tràn ra với đời gây sửng sốt, hoặc chế giễu, hoặc hoảng sợ, hoặc im lặng không hiểu, hoặc ngộ nhận… Từ cuốn Hoặc là/ Hoặc là năm 1843 lần lượt ra đời những kiệt tác Sợ hãi và Run rẩy, Sự hồi khởi, Những chặng đường đời, Cơn bệnh chết người, Những mảnh vụn triết học… Tác phẩm cuối cùng là Bất biến của Thượng đế (1855). Nếu phải khắc chữ nào đó trên mộ bia của mình, Kierkegaard không muốn chọn gì khác ngoài chữ Cá Thể (The Individual). Ông chỉ là một cá thể. Cá thể trong chọn lựa, xao xuyến và ưu tư. https://thuviensach.vn Kierkegaard mở một con đường mới cho triết học. Dưới bóng của ông sẽ xuất hiện những Paul Tillich [4] , Heidegger [5] , Sartre [6] , Derrida [7] … 3. Nhật ký kẻ mị tình là một tác phẩm kỳ lạ, độc đáo vô song. Nó là tiểu thuyết của một triết gia. Một truyện tình. Một bi kịch. Một tự truyện hư cấu, có vẻ là vậy. Trong lời giới thiệu hiện đại cho Nhật ký này, nhà văn lừng danh John Updike [8] nhận xét: “Trong nền văn chương bao la của tình yêu, Nhật ký kẻ mị tình là một kỳ thư mê lộ - một vận dụng trí tuệ cuồng nhiệt để tái dựng một thất bại sắc tình thành một thắng lợi giáo huấn, một thương tích đeo lấy mặt nạ của một niềm kiêu hãnh.” Tác phẩm mang giọng điệu trữ tình của nhật ký này thực ra là một thiên nằm trong bộ sách Hoặc là/ Hoặc là . Dường như ai cũng muốn xem thiên này như là tự thú của Kierkegaard về quan hệ tình yêu với nàng Regine xinh đẹp. Nàng nhỏ hơn ông mười tuổi, ông chính thức hứa hôn rồi hủy hôn ước trong vòng một năm sau. Tuy nhiên, nhân vật Johannes, kẻ mị tình ấy dù có giống Kierkegaard ở mức độ nào đó, phương diện nào đó thì vẫn là một nhân vật hư cấu mà Kierkegaard tạo ra để phát ngôn cho lối sống đam mê hiếu cảm (còn gọi là cuộc sống hiếu mỹ). Nhân vật này có triết lý “hiến mình cho lạc thú nhục cảm”, có mưu mô tính toán khi săn đuổi nàng Cordelia, xem nàng như con mồi. Vì thông minh, Johannes biết cách biện minh (mị Cordelia là để phát triển kinh nghiệm mới cho nàng, lợi cho cả hai đấy thôi…) và cũng ý thức được đời thì phù phiếm, lạc thú thì ngắn ngủi, tuổi trẻ là mộng mị, làm gì thì cũng hối tiếc mà thôi, vô vọng mà thôi. https://thuviensach.vn Ở phần khác của bộ sách Hoặc là/ Hoặc là sẽ có một quan điểm khác với lối sống hiếu cảm, ở đó một vị thẩm phán tuyên giảng về đời sống đức lý. Thực ra, bộ sách Hoặc là/ Hoặc là còn nhiều nhân vật khác, mà ta không xét ở đây. Và cuối sách còn gợi lên lối sống tâm linh, tôn giáo. Kể ra như thế để thấy viễn tượng của Kierkegaard về ba chặng đường: hiếu cảm, đức lý và tôn giáo – chứ ông không đồng hóa mình với nhân vật Johannes. Nhưng hãy chỉ xét đến Nhật ký kẻ mị tình , ta cũng đã lạc vào một thế giới phong nhiêu của huyền thoại, thẩm mỹ, tâm lý, triết lý… với một văn phong đầy biến hóa, đầy khơi gợi, ám ảnh. Từ tiêu đề, ta biết rằng ta đang tiếp xúc với một kẻ mị tình. Dần dần, ta biết rõ hơn, đó là một kẻ mị tình thông minh và tài ba. Anh ta không chỉ quyến rũ nàng Cordelia mà còn đẩy nàng tới chỗ nàng tự quyến rũ mình, tự mị mình. Và ta, người đọc, cũng bị Johannes quyến rũ, đẩy ta tới chỗ tự mị mình, chẳng khác gì nàng Cordelia ngây thơ kia. Trong mắt nàng, anh ta hiện ra “rạng rỡ với tất cả vẻ đẹp lộng lẫy của thế gian” như có thể thấy trong lá thư của nàng: Anh Johannes của em, Ngày xưa có một người đàn ông giàu có, sở hữu những đàn bò, đàn cừu lớn nhỏ không kể xiết. Và có một đứa con gái nhỏ tội nghiệp, nó chỉ có độc nhất một con cừu non mà nó tự tay cho ăn, cho uống. Anh là người đàn ông giàu có đó, rạng rỡ với tất cả vẻ đẹp lộng lẫy của thế gian; em là đứa con gái tội nghiệp đó, cả tài sản có được thì không gì khác ngoài tình yêu của em thôi. Anh đã nắm lấy tình yêu đó, đã vui hưởng nó. Rồi dục vọng vẫy gọi https://thuviensach.vn anh, và anh liền hy sinh ngay cả chút ít tài sản mà em có đó --- nhưng anh chẳng hy sinh chút gì từ của riêng anh. Ngày xưa có một người đàn ông giàu có, sở hữu những đàn bò, đàn cừu đông đúc. Và có một đứa con gái nhỏ tội nghiệp, nó chỉ sở hữu một tình yêu của mình. Cordelia của anh (Quế Sơn dịch ) Nàng đã ý thức được mình là nạn nhân và tình yêu tội nghiệp của nàng đang bị hy sinh vô tội vạ. Vậy đó, mà nàng vẫn tiếp tục bị lừa mị. Trong mấy câu thôi, tâm lý của nạn nhân trong tình yêu được thể hiện tột bực, lóe sáng như một lằn chớp khi Kierkegaard đưa ngòi bút của mình lướt ngang tâm hồn Cordelia. Con cừu non của nàng đã bị Johannes hiến sinh trong đền thờ Lạc thú của anh ta! Và kẻ mị tình sẽ chạy đến một cô gái khác cũng chỉ sở hữu một con cừu non thôi để “hồi khởi” một lạc thú vừa cũ vừa mới, một trải nghiệm hiếu sắc khác: “Tôi không muốn nhớ lại mối quan hệ của mình với nàng; nàng đã mất đi mùi hương trinh nữ, và người ta không còn ở vào cái thời mà nỗi buồn rầu của một cô gái bị người tình không chung thủy bỏ rơi biến đổi nàng thành cây hoa hướng dương.” (Quế Sơn dịch ) Kẻ mị tình sẽ “hồi khởi” lạc thú tận hưởng mùi hương trinh nữ ở một cô gái khác cho đến khi chính bản thân anh ta rã rời, tuyệt vọng. Chân dung kẻ mị tình và nạn nhân của nó được soi chiếu qua nhiều góc độ khác nhau: từ tự sự đến trữ tình triết lý, từ thơ ca đến huyền thoại, từ cái https://thuviensach.vn bi đến cái hài, từ cái phổ quát đến chủ thể tính… Chính vì thế mà Nhật ký kẻ mị tình của Kierkegaard có tầm vóc của một huyền thoại trong nền văn chương vô tận của Tình. *** Nhật ký kẻ mị tình là tác phẩm đầu tiên của Kierkegaard được dịch sang tiếng Việt và ấn hành ở Việt Nam, hy vọng mở đầu cho nhiều bản Việt dịch khác từ tác phẩm của triết gia-thi sĩ này. Nhật ký kẻ mị tình do Quế Sơn chuyển ngữ. Trong dịch thuật, ông đã từng tạo dấu ấn thành công với các tiểu thuyết “Lụa” [9] của A. Baricco, “Người đẹp ngủ mê” [10] của Y. Kawabata, và “Nắng tháng tám” [11] của W. Faulkner. Kierkegaard khó dịch. Nhưng qua ngòi bút của Quế Sơn, ta vẫn có một văn bản Nhật ký kẻ mị tình bằng tiếng Việt dễ đọc và đáng đọc mà chúng tôi giới thiệu ở đây với một niềm vui mong được chia sẻ. Nhật Chiêu [1] . Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770-1831), triết gia Đức. Các tác phẩm chính của ông như “ Hiện tượng học Tinh thần ” (1807), “ Khoa học lô-gic ” (1812) và “ Các nguyên lý của Triết học Pháp quyền ” (1820) đã được Bùi Văn Nam Sơn dịch sang tiếng Việt và chú giải. [2] . Nhà xuất bản Princeton University Press, USA, 2013. [3] . Dante Alighieri (1265-1321), nhà thơ lớn người Ý cuối thời Trung Cổ, tác giả thi tập bất hủ “ La divina commedia ” trong đó Beatrice https://thuviensach.vn Portinari , một người yêu cũ của Dante, là nhân vật chính. [4] . Paul Tillich (1886-1965), nhà thần học và triết gia người Mỹ gốc Đức. Bộ sách 3 cuốn quan trọng của ông là “Systematic Theology” (Thần học có hệ thống) được xuất bản từ năm 1951 đến năm 1963 . [5] . Martin Heidegger (1889-1976), triết gia về hiện hữu người Đức, với danh tác “Sein und Zeit” (Hữu thể và Thời gian) ra đời năm 1927. [6] . Jean-Paul Sartre (1905-1980), triết gia hiện sinh, cũng là nhà văn, người Pháp. Các tác phẩm triết học quan trọng: “L’Être et le Néant” (Hữu thể và Hư vô, 1943), “L’Existentialisme est un Humanisme” (Chủ thuyết Hiện sinh là một chủ thuyết Nhân bản, 1946)… Được trao Giải Nobel Văn học năm 1964 nhưng ông từ khước. [7] . Jacques Derrida (1930-2004), triết gia giải cấu trúc người Pháp. “La Voie et le phénomène” (Tiếng nói và hiện tượng, 1967) , “L’Écriture et la différence” (Viết và khác biệt, 1967)… là những tác phẩm quan trọng của ông. [8] . John Updike (1932-2009), nhà văn Mỹ, với các tiểu thuyết danh tiếng như “Rabbit, Run” (Rabbit, chạy đi!, 1960), “The Centaur” (Con Nhân Mã, 1963)… [9] . Nhà xuất bản Trẻ, năm 2000, đã tuyệt bản từ lâu. [10] . Nhà xuất bản Thời Đại liên kết với Công ty Văn hóa Thiện Tri Thức, năm 2010; Nhà xuất bản Hội Nhà Văn liên kết với Phương Nam Book tái bản, 2012. [11] . Nhà xuất bản Hội Nhà Văn liên kết với Phương Nam Book, năm 2013. Giải thưởng “Sách Hay” về văn học (dịch) năm 2013. https://thuviensach.vn Sua passion’ predominante è la giovin principiante ( Don Giovanni , aria no.4) Niềm đam mê nổi trội của ông ta là chinh phục các cô gái trẻ mới biết yêu ( Don Giovanni , khúc đơn ca số 4) [12] [12] . Don Giovanni là một vở nhạc kịch (opera) của nhà soạn nhạc thiên tài người Áo, Mozart (1756-1791) dựa trên nhân vật huyền thoại có nguồn gốc Tây Ban Nha là Don Juan, một kẻ chinh phục phụ nữ vô đạo và tàn nhẫn, được đưa lên sân khấu lần đầu tiên vào năm 1787, và đến nay vẫn còn được trình diễn trên thế giới. Kierkegaard ca ngợi đó là “một tác phẩm không tì vết, đạt tới sự hoàn hảo liên tục.” Câu hát tiếng Ý được Kierkegaard trích dẫn này là một phần của câu đầy đủ như sau: “Delle vecchie fa conquista/ Pel piacer di porle in lista/ Sua passion’ predominante/ È la giovin principiante.” (Ông ta chinh phục các mụ già chỉ để làm dài bảng danh sách; nhưng niềm đam mê nổi trội của ông ta là chinh phục các cô gái trẻ mới biết yêu). Khúc đơn ca số 4 là một trong những “aria” nổi tiếng và được ưa chuộng nhất của Mozart, qua đó tên đầy tớ Leporello diễn tả và liệt kê số đàn bà, con gái mà ông chủ mình, Don Juan, đã chinh phục được, ví dụ như https://thuviensach.vn ở Ý: 640, Đức: 231, Pháp: 100… nhưng ở Tây Ban Nha, con số đó lên đến 1003! (Tất cả chú thích là của người dịch, trừ có vài chỗ ghi khác) https://thuviensach.vn Không, tôi không thể che giấu với chính mình nỗi lo âu khó bề kiềm chế đã bám riết lấy tôi vào giây phút này, khi tôi quyết định vì lợi ích của riêng mình mà viết lại lần nữa cho chính xác và dễ đọc cái bản sao ngày trước tôi có được nhờ chép lại một cách cực kỳ vội vàng và trong trạng thái hết sức bất an. Giờ thì cũng giống như trước đây, tôi vẫn cảm thấy không yên lòng chút nào và như bị ai đó chê trách. Trái với thói quen, anh ta đã không khóa tủ bàn giấy; nhờ vậy mà mọi thứ trong đó tôi có thể tùy nghi sử dụng. Nhưng có ích gì đâu khi muốn che đậy hành vi không mấy hay ho này của tôi bằng cách nhắc nhở trong đầu là tự mình đã không mở ra ngăn kéo nào cả. Một ngăn kéo đã mở sẵn đó mà: cả một đống giấy tờ rời rạc nhưng nằm bên trên là một quyển khổ bốn được đóng rất đẹp. Trang bìa được trang trí với một họa tiết màu trắng, trên đó chính tay anh ta đã viết: Commentarius perpetuus [13]số 4 . Thế nhưng, thật vô ích khi tôi cố gắng tự dối mình bằng cách nghĩ rằng, nếu bìa trước của nó không nằm ở trên, và nếu cái tựa đề nổi bật đó không cám dỗ tôi, thì tôi hẳn đã không sa ngã hay ít ra tôi đã chống chọi lại sự cám dỗ đó. Cái tựa đề tự nó đã là kỳ lạ, song lại còn kỳ lạ vì những thứ xung quanh nó hơn là chính nó. Chỉ cần liếc mắt nhìn vội qua các tờ giấy rời rạc đó tôi biết ngay là chúng bao gồm những ấn tượng đến từ các tình cảnh gợi dục, những lời lẽ gợi ý về mối quan hệ nào đó, những bức thư cùng một loại đặc biệt mới được thảo ra mà sau này tôi trở nên quen thuộc với phong cách của chúng, hờ hững, vô tình một cách có tính toán, và lại được viết có nghệ thuật nữa chứ. Vào giây phút này đây, sau khi thấy hết cái tâm địa ưa bày mưu tính kế của tên đàn ông bại hoại này, khi tôi nhớ lại cái hoàn cảnh đó, đôi mắt mở to cảnh giác với mọi ngón nghề xảo trá, ấy là nói như vậy, khi lại gần cái ngăn kéo đó, tôi có cảm giác giống như một người cảnh sát hẳn phải có khi ông ta vào phòng một tên làm giấy tờ giả, xem xét kỹ đồ này, https://thuviensach.vn thứ kia của hắn, và tìm ra trong ngăn kéo một đống giấy tờ rời rạc từng được dùng để viết nháp, vẽ nháp; trên tờ này thì có một hình vẽ trang trí nhỏ, trên tờ kia, hai chữ viết lồng nhau, và trên tờ thứ ba, một hàng chữ viết ngược. Tất cả các thứ này dễ dàng chỉ ra là ông ta đang theo đúng hướng tìm, và ông ta thì vừa thấy thích thú thực sự, vừa thấy thán phục mơ hồ trước những nỗ lực và sự cần cù hiển nhiên ở đây. Vì không quen với việc phát hiện các tội ác và không trang bị với phù hiệu cảnh sát, tôi hẳn sẽ phản ứng khác với ông ta. Cái cảm tưởng mình đang dấn vào một việc bất chính hẳn sẽ đè nặng lên lương tâm tôi. Vào lúc đó, tôi thấy mình thiếu hụt ý tưởng bao nhiêu thì cũng thấy mình thiếu hụt chữ nghĩa bấy nhiêu, thường thường là như vậy đó. Ta bỗng nhiên thấy kinh sợ khi có một cảm tưởng nào đó cho đến khi sự suy nghĩ trong đầu ta được khai thông thêm một lần nữa, và bằng những sự vận động đa dạng và khéo léo, nó trò chuyện, vỗ về người xa lạ không ai biết đó rồi nó len lỏi vào tâm trí người đó. Sự suy nghĩ này càng khai triển hơn thì nó tự trấn tĩnh càng nhanh chóng hơn; tương tự như một viên chức kiểm tra hộ chiếu khách nước ngoài ở cửa khẩu, sự suy nghĩ trở nên quen thuộc với những khuôn mặt hay tính cách lạ lùng nhất, khó tin nhất, đến mức không dễ gì làm cho nó bị ngỡ ngàng nữa. Mặc dù sự suy nghĩ của tôi, thực tình mà nói, là đã phát triển cao độ, thế mà ban đầu tôi cũng bị ngạc nhiên quá cỡ. Tôi nhớ rất rõ là mình đã tái mặt, gần như ngất xỉu, và bởi vậy, tôi đã lo sợ biết bao. Giả dụ là anh ta về nhà lúc này, thấy ra tôi nằm bất tỉnh dưới đất mà tay còn cầm cái ngăn kéo - a! một lương tâm bứt rứt, quả thật, thì có thể làm cho cuộc đời trở nên lý thú đó. Tựa đề của cuốn sách tự nó không làm tôi ngẩn người vì ngạc nhiên chút nào; tôi nghĩ nó là một tập hợp những trích đoạn mà dưới mắt tôi thì có vẻ hoàn toàn tự nhiên, vì tôi biết anh ta bao giờ cũng tỏ ra hăng hái và chăm chú trong việc tìm tòi học hỏi của mình. Nhưng nó chứa đựng một cái gì hoàn toàn khác hẳn. Đó là một cuốn nhật ký, không hơn không kém, được giữ gìn cẩn thận. Và dựa trên những gì tôi biết về anh ta trước đây, tôi https://thuviensach.vn không cho rằng cuộc đời anh ta lại hết sức cần có một bản trần thuật; thế nhưng, theo sự thấu hiểu mà tôi có được bây giờ thì tôi không thể phủ nhận là cái tựa đề đó đã được chọn lựa một cách cực kỳ sáng suốt và hiểu biết, cho thấy anh ta đã làm chủ được hoàn cảnh và chính mình một cách khách quan và có thẩm mỹ nữa. Tựa đề đó hoàn toàn hài hòa với toàn bộ nội dung. Cuộc đời anh ta là cả một cố gắng dài hơi để hoàn thành nhiệm vụ sống một cách nên thơ. Sẵn có một khả năng cực kỳ phát triển trong việc phát hiện ra những gì thú vị trong cuộc sống, anh ta biết cách tìm ra chúng, và sau khi tìm ra thì anh ta liên tục thể hiện lại những trải nghiệm của mình với nguồn cảm hứng có đến một nửa chất thơ. Nhật ký của anh ta, vì vậy, không chính xác về mặt lịch sử, hay chỉ đơn giản là một câu chuyện thuật lại; nó không được viết theo thể chỉ định nhưng theo thể giả định. Mặc dù những trải nghiệm của anh ta dĩ nhiên được ghi lại sau khi đã sống qua, đôi khi có lẽ thậm chí vào một thời gian khá lâu sau đó, nhưng chúng thường được diễn tả như thể chúng vừa xảy ra ngay lúc này với một sự sinh động gây ấn tượng mạnh mẽ đến nỗi đôi khi ta có cảm tưởng là dường như mọi chuyện xảy ra ngay trước mắt ta. Thật là cực kỳ khó tin nếu anh ta đã viết nhật ký này với một mục đích riêng biệt nào đó; rõ ràng dưới mắt tôi là, nếu theo đúng nghĩa nhất của từ nhật ký thì nó chỉ quan trọng đối với cá nhân anh ta, và nếu nhìn toàn thể cũng như từng phần một, tôi không thể nghĩ đó là một tác phẩm văn học, có lẽ ngay cả khi nó được dành cho việc xuất bản. Đúng là anh ta chẳng cần gì phải sợ cho riêng mình khi xuất bản nó bởi vì phần lớn những cái họ trong đó đều kỳ cục đến nỗi không ai có thể tin chúng, cả thảy, là có thực. Chỉ có cái tên riêng do cha mẹ đặt thì tôi ngờ là đúng sát với thực tế, và bằng cách này anh ta luôn luôn chắc chắn nhận ra con người có thực, trong khi mọi kẻ thứ ba xỏ mũi vào sẽ bị cái họ đó dẫn đến những ý niệm sai lạc. Chí ít cũng là trường hợp của cô gái tôi quen biết, Cordelia, người mà ta chủ yếu quan tâm ở đây; nàng mang tên Cordelia [14] là đúng đấy, chứ không phải Wahl đâu. https://thuviensach.vn Vậy thì làm sao có thể giải nghĩa chuyện nhật ký đó lại đượm vẻ nên thơ đến thế? Câu trả lời thì dễ thôi, đó là vì anh ta có sẵn bản chất thơ trong người, nó không đủ nhiều, hay nếu bạn thích, nó không đủ ít, để có thể tách rời thơ ca và thực tại ra khỏi nhau. Sắc thái thi vị đó là một ưu thế mà anh ta mang theo mình. Ưu thế đó, là chất thơ mà anh ta hưởng thụ trong trạng thái nên thơ của thực tại, là cái mà anh ta chụp bắt lại dưới hình thức những suy tưởng đầy thi tứ. Điều này là lạc thú thứ hai của anh ta, và cả đời anh ta thì dành cho sự tận hưởng những lạc thú mà. Trước tiên, anh ta đích thân hưởng thụ những cảm xúc thẩm mỹ; sau đó, anh ta hưởng thụ tính cách con người mình một cách thẩm mỹ. Điểm cần chú ý trong trường hợp đầu là anh ta tự mình hưởng thụ một cách vị kỷ với những gì mà thực tại, trong một chừng mực nào đó, đã cho anh ta, và với những gì mà chính anh ta, cũng trong một chừng mực nào đó, đã dùng để làm cho thực tại trở nên phong phú; trong trường hợp thứ hai, tính cách của anh ta thì bị bất ổn, và khi ấy anh ta hưởng thụ cái tình cảnh đó cũng như tính cách của mình trong tình cảnh đó. Anh ta luôn luôn cần, trong trường hợp thứ nhất, thực tại như là một cơ hội, như một yếu tố; và trong trường hợp thứ hai, thực tại thì bị chìm đắm trong chất thơ. Vì thế, kết quả của giai đoạn đầu tiên là tâm trạng mà từ đó nhật ký này nảy sinh như là kết quả của giai đoạn thứ hai, với những từ ngữ mang các ý nghĩa có phần khác nhau trong mỗi trường hợp. Như vậy, nhờ sự lập lờ mà cuộc đời mình trôi qua trong đó, anh ta cứ liên tục chiếm hữu chất thơ đó. Đằng sau thế giới trong đó chúng ta sống, nằm lùi xa ở hậu cảnh là một thế giới khác, và hai thế giới này có cùng một quan hệ hỗ tương giống như quan hệ trong rạp hát, giữa cái sân khấu thực sự và cái sân khấu mà đôi khi người ta thấy được ở phía sau cái trước. Xuyên qua tấm màn lượt mỏng, người ta thấy, có thể nói như vậy, một thế giới bằng lượt, nhẹ hơn, siêu thoát hơn, có một phẩm chất khác với thế giới thực. Nhiều người xuất hiện bằng xương bằng thịt trong thế giới thực thì không thuộc về nó, nhưng lại https://thuviensach.vn thuộc về một thế giới khác. Nhưng một con người chết dần dần theo cách này, quả thực, gần như biến khỏi thực tại, thì có thể là lành mạnh hay là bệnh hoạn. Tên đàn ông đó, con người tôi có lần quen biết trước đây mà lại không hiểu biết anh ta cho lắm, thì rơi vào trường hợp sau. Anh ta không thuộc về thế giới thực tại này, ấy thế mà có nhiều chuyện để làm với nó. Anh ta liên tục chạy một cách nhẹ nhàng phía trên nó, nhưng ngay cả lúc thả mình buông xuôi nhất trong nó, anh ta đã vượt qua nó rồi. Tuy nhiên, đó không phải là cái thiện làm anh ta đổi hướng, và cũng không phải thực sự là cái ác nữa - thậm chí ngay lúc này tôi không dám nói như thế về anh ta. Anh ta đã mắc phải chứng exacerbatio cerebri [15] , vì vậy thế giới thực tại không có đủ sự phấn khích cho anh ta, hay nếu có thì cùng lắm chỉ thoáng qua mà thôi. Anh ta không tỏ ra căng thẳng quá sức trước thực tại, anh ta không quá yếu đuối để chịu đựng nó; không, anh ta quá mạnh mẽ là đằng khác, nhưng sức mạnh này là một bệnh tật. Anh ta nguôi giận ngay khi thực tại mất đi tầm quan trọng như một tác nhân phấn khích, và chính ở chỗ này mà cái ác hiện hữu trong bản chất của anh ta. Anh ta có ý thức về điều này đúng ngay vào lúc sự phấn khích bắt đầu trong anh ta, và cái ác nằm ở sự ý thức này. Tôi có quen biết cô gái mà câu chuyện của nàng tạo thành nội dung chủ yếu của nhật ký. Tôi không biết anh ta có quyến rũ các cô gái khác không, nhưng theo những trang giấy này thì có lẽ như vậy. Hơn nữa, anh ta hình như thực hành một lối tán tỉnh khác hẳn, lộ rõ tính cách đặc trưng của anh ta, bởi vì về mặt trí tuệ anh ta được trời phú cho quá nhiều để không thể làm một kẻ mị tình theo nghĩa thông thường. Người ta thấy từ cuốn nhật ký là những gì anh ta ham muốn đôi khi là cái gì đó hoàn toàn tùy tiện, ví dụ như lời chào hỏi, anh ta dứt khoát sẽ không chấp nhận nó nữa, bởi vì lời chào hỏi là điều đẹp đẽ nhất mà con người đang được nói đến ở đây có thể đưa ra. Dựa vào những năng khiếu trí tuệ của mình, anh ta biết làm cách nào cám dỗ một cô gái, làm cách nào lôi cuốn nàng mà không bận tâm chiếm https://thuviensach.vn hữu nàng theo nghĩa đúng nhất của từ này. Tôi có thể hình dung là anh ta biết dẫn dắt cô gái lên đến tuyệt điểm, nơi mà anh ta chắc chắn là nàng sẽ dâng hiến tất cả cho anh ta. Nhưng một khi cuộc tình được đẩy xa tới mức độ đó thì anh ta lại quay ra đoạn tuyệt mà không có lấy một lời đề nghị chia tay từ phía anh ta, không có lấy một lời yêu thương được nói ra, ấy là chưa kể đến lời tỏ tình hay thề non hẹn biển. Thế mà sự việc đã xảy ra, và cô gái bất hạnh đó thì giữ lại trong lòng gấp đôi niềm cay đắng, bởi vì nàng không có cái gì dù nhỏ nhặt nhất để mà trông cậy, bởi vì những tâm trạng cực kỳ khác nhau, lại biến đổi kinh khiếp, khiến cho nàng bối rối liên tục khi nàng cứ xen kẽ việc này chuyện kia, hết tự trách mình thì quay ra tha thứ cho anh ta, rồi lại trách móc anh ta. Và bây giờ nàng cứ phải vật lộn không ngừng với nỗi hoài nghi là liệu toàn bộ cuộc tình này chỉ là sản phẩm của trí tưởng tượng của nàng hay không, vì rằng, nói cho cùng, cuộc tình chỉ có thực theo nghĩa bóng mà thôi. Nàng không thể giãi bày riêng với ai, bởi vì nàng thực sự không có gì hết để mà giãi bày. Khi người ta nằm mơ thì người ta có thể kể ra giấc mơ đó cho người khác nghe, nhưng những gì mà nàng buộc phải kể ra thì thực sự không phải là một giấc mơ, nó là thực tại đấy, thế mà ngay khi sắp sửa kể nó ra cho người khác để làm dịu bớt tâm trạng bồn chồn của mình thì nàng lại không có gì để nói cả. Chính nàng ý thức một cách trọn vẹn về sự thay đổi này. Không ai có thể thấu hiểu được một tình trạng như vậy, chắc chắn là chính nàng cũng không thể thấu hiểu, nhưng sao nó cứ đè lên tâm trí nàng như một gánh nặng đầy lo âu. Vậy là những nạn nhân như thế thì thuộc loại rất đặc biệt. Họ không phải là những cô gái bất hạnh, bị ruồng bỏ hay tin là mình bị xã hội ruồng bỏ, họ cảm thấy đau buồn một cách lành mạnh và mãnh liệt, và thỉnh thoảng khi trong cõi lòng chất chứa quá nhiều chuyện, họ trút chúng ra bằng nỗi oán hận hay sự tha thứ. Không có sự thay đổi rõ rệt nào xảy ra nơi họ; họ sống trong bối cảnh xã hội quen thuộc, được tôn trọng như thường lệ, vậy mà họ bị thay đổi một cách hầu như không thể giải thích được đối với chính họ, và https://thuviensach.vn theo một cách không thể hiểu nổi đối với những người khác. Cuộc đời họ không bị rạn nứt hay đứt đoạn như cuộc đời những kẻ khác, nhưng bị cuộn vào bên trong họ. Đã thất lạc dưới mắt người khác, họ cố gắng tìm lại chính mình một cách vô ích. Cũng như người ta có thể nói về anh ta, rằng phát hiện ra cuộc hành trình xuyên qua cõi đời của anh ta thì thật là bất khả (vì rằng hai bàn chân anh ta được tạo thành thế nào mà anh ta không để lại các dấu chân khi bước đi - đây là cách mà tôi hình dung tốt nhất về cái khả năng suy xét vô hạn của anh ta đối với chính mình), vậy thì ta cũng có thể nói là không ai thực sự trở thành nạn nhân của anh ta cả. Anh ta sống một cuộc sống trí tuệ quá ư mãnh liệt nên anh ta không thể là một kẻ mị tình theo nghĩa thông thường. Tuy nhiên, đôi khi anh ta lại mang vào người một chiếc thân giả tạm, như một số côn trùng đổi màu hòa lẫn vào trong môi trường sống của chúng để tự vệ, và những lúc đó anh ta biến thành hiện thân của nhục cảm thuần túy. Ngay cả cuộc tình với Cordelia thì rối rắm đến nỗi anh ta có thể xuất hiện trước mặt mọi người với dáng vẻ một kẻ bị quyến rũ - đúng vậy, thậm chí cô gái bất hạnh đó thỉnh thoảng có thể bị hoang mang về vấn đề này; rồi thì những dấu chân anh ta để lại ở đây cũng mơ hồ đến độ không thể tìm ra được bất cứ bằng chứng nào. Cá nhân con người, dưới mắt anh ta, là chỉ để phục vụ cho sự kích thích; anh ta loại bỏ họ như cây cối để rụng lá vàng - anh ta thì trẻ lại, lá thì úa tàn. Nhưng cái gì, tôi tự hỏi, thực sự xảy ra trong thâm tâm anh ta? Chẳng khác nào như anh ta dẫn những người khác vào con đường lầm lạc thì trước sau gì, tôi nghĩ, chính anh ta cũng sẽ lầm đường lạc lối cho mà xem. Anh ta dẫn những người khác vào con đường lầm lạc không phải theo chiều hướng ngoại mà theo chiều hướng nội, liên quan đến bản chất con người họ. Thật là ghê tởm khi một người chỉ dẫn cho ai đó đi bộ việt dã đang loay hoay tìm đường, thì lại chỉ cho người ấy đi vào lối đi không đúng và bỏ rơi người ấy một mình trong sự lầm lạc đó. Nhưng, so sánh với việc này thì có phải là còn ghê tởm hơn khi làm người khác lầm lạc ngay trong nội tâm người đó https://thuviensach.vn hay không? Dù sao, người đi bộ việt dã vẫn có được niềm an ủi là quang cảnh liên tục thay đổi xung quanh mình, và với mỗi thay đổi đó, người ấy thấy hy vọng nhiều hơn trong việc tìm đúng đường ra. Người nào bị lầm đường lạc lối ngay trong nội tâm mình thì không có một khu vực rộng như thế để mà di chuyển; chẳng mấy chốc hắn ta sẽ cảm thấy đó là một vòng tròn mà hắn không thể tìm được lối ra. Và tôi nghĩ rằng chính anh ta sẽ có cùng trải nghiệm đó, nhưng ở một mức độ kinh khiếp hơn nhiều. Tôi không tài nào hình dung ra được cái gì làm dằn vặt, khổ sở hơn một đầu óc lắm mưu mô mà lại mất đi sự mạch lạc trong suy nghĩ rồi thì hướng tất cả sự sắc sảo của nó chống lại chính nó bởi vì lương tâm đang thức tỉnh và giờ đây vấn đề là làm sao anh ta tự cứu mình thoát khỏi tình trạng bối rối này. Có nhiều lối ra từ cái hang cáo của anh ta, đúng thế, nhưng cả thảy đều vô ích: ngay lúc mà tâm hồn bất an của anh ta nghĩ là đã thấy ánh sáng ban ngày chiếu vào hang cáo thì hóa ra đó là một lối vào mới lại hiện ra, và thấy mình cứ bị niềm tuyệt vọng truy đuổi như con thú săn hoảng sợ, anh ta luôn luôn kiếm tìm một lối ra nhưng lại luôn luôn tìm thấy một lối vào, và lối vào này thì dẫn anh ta quay lại với chính mình. Một người như thế thì không bao giờ là thứ mà người ta có thể gọi là một tên tội phạm; anh ta rất thường bị thất vọng vì những mưu mẹo của riêng mình, ấy vậy mà một hình phạt còn kinh khiếp hơn hình phạt dành cho kẻ tội phạm lại giáng xuống anh ta, bởi vì ngay cả sự đau khổ vì hối hận có hiện hữu đi nữa thì nó là cái gì so với cái chứng điên dại có ý thức này cơ chứ? Hình phạt dành cho anh ta có đặc điểm hoàn toàn thẩm mỹ, bởi vì ngay cả cụm từ “lương tâm thức tỉnh” đã quá đức hạnh để sử dụng đối với anh ta; lương tâm thành hình trong anh ta chỉ là một ý thức cao cấp hơn, tự biểu lộ như một sự bất an mà theo một nghĩa sâu xa hơn thì sự bất an này không buộc tội anh ta nhưng làm anh ta thao thức, và không để cho anh ta nghỉ ngơi chút nào trong nỗi bất an vô bổ đó. Anh ta cũng https://thuviensach.vn không phải là điên, bởi vì vô số những ý nghĩ hữu hạn thì không bị hóa thạch trong thời gian vô hạn của chứng điên. Tội nghiệp Cordelia - cả nàng nữa, sẽ khó mà tìm được sự bình an trong tâm hồn. Nàng tha thứ anh ta từ trong tận cùng tâm khảm, nhưng nàng không cảm thấy thư thái chút nào bởi vì lúc đó nỗi ngờ vực lại thức dậy: chính nàng là người đã hủy bỏ cuộc đính hôn; chính nàng đã là duyên cớ của tai họa đó; và chính niềm kiêu hãnh nơi nàng đã từng khao khát những cái gì bất thường. Rồi nàng tỏ ra hối hận, nhưng nàng không tìm ra sự yên lòng, bởi vì lúc đó những ý tưởng mang tính buộc tội thì lại giải tội cho nàng: chính anh ta là kẻ, bằng sự xảo trá, đã từ từ đưa cái dự tính có lớp lang, có bài bản đó vào trong tâm trí nàng. Rồi nàng đâm ra oán ghét, trái tim nàng thấy khuây khỏa bằng những lời nguyền rủa, nhưng nàng không tìm được sự thanh thản; một lần nữa nàng lại tự trách mình - tự trách mình vì nàng oán ghét anh ta; tự trách mình vì nghĩ rằng chính nàng là người có tội, vì nghĩ rằng dù anh ta có xảo trá đến mấy đi nữa thì nàng vẫn luôn luôn có tội. Anh ta đã hành xử độc ác với nàng bằng cách lừa dối nàng, và ta gần như cảm thấy muốn nói, rằng anh ta còn tỏ ra độc ác hơn bằng cách đánh thức nơi nàng những sự suy nghĩ thất thường, không kiên định, rằng anh ta đã phát huy khả năng thẩm mỹ của nàng đến mức nàng không còn nghe một cách khiêm nhường một tiếng nói nhưng lại đủ sức nghe nhiều tiếng nói cùng lúc. Rồi những kỷ niệm thức dậy trong tâm hồn nàng, và nàng quên đi chuyện lỗi phải về ai, chuyện có tội hay không; nàng nhớ lại những giây phút đẹp đẽ, và nàng bị choáng váng trong sự phấn khích không bình thường đó. Vào những giây phút như thế, không những nàng nhớ đến anh ta mà còn hiểu được anh ta với clairvoyance [16] , nó chỉ ra cho ta thấy là tâm trí nàng đã phát triển cực kì. Vậy là nàng không thấy nơi anh ta một tên tội phạm, nhưng nàng cũng không thấy một con người cao cả - nàng chỉ cảm nhận anh ta về mặt thẩm mỹ thôi. Có lần nàng viết cho tôi một lá thư trong đó nàng có bình phẩm về anh ta. “Chàng đôi khi tỏ ra quá trí tuệ đến nỗi tôi, https://thuviensach.vn như một người đàn bà, cảm thấy mình bị triệt hạ; vào những khi khác, chàng tỏ ra cuồng nhiệt, say đắm và tràn đầy ham muốn đến nỗi làm tôi gần như run sợ bên chàng. Thỉnh thoảng tôi bị chàng đối xử như thể tôi là một người xa lạ không bằng; thỉnh thoảng chàng lại tỏ ra ân cần hết mực với tôi. Rồi khi tôi dang tay ôm chàng thì mọi sự thay đổi đột ngột, và tôi “ôm hôn một đám mây” [17] . Tôi biết cái thành ngữ này trước khi gặp chàng, nhưng chính chàng đã dạy tôi hiểu nó; tôi luôn nghĩ đến chàng khi sử dụng nó, cũng như mọi ý tưởng mà tôi nghĩ ra trong đầu đều nhờ chàng mà có. Tôi xưa nay lúc nào cũng yêu âm nhạc; và chàng là một nhạc cụ vô song, luôn luôn nhạy cảm, với một âm vực rộng hơn bất cứ nhạc cụ nào khác. Chàng là tinh túy của tất cả những cảm xúc và tâm trạng, không một ý tưởng nào là quá cao siêu, hay quá tuyệt vọng, đối với chàng. Chàng có thể gầm gầm vang động như cơn bão mùa thu, chàng có thể thầm thì đến mức không thể nghe thấy được. Không một lời nói nào của tôi mà không có tác động, tuy nhiên, tôi không chắc chắn rằng lời nói của mình là đã không đủ tác động, bởi vì đối với tôi, biết được tác động đó sẽ như thế nào thì quả là bất khả. Tôi lắng nghe cái âm nhạc do chính tôi gợi lên, với một niềm khắc khoải không thể diễn tả được nhưng bí ẩn, vui sướng tột bậc, khó nói nên lời. Nhưng mà có thật là tôi đã gợi lên âm nhạc đó không? Không đâu, nhưng sao nó lại luôn du dương và tôi luôn bị chàng làm cho mê mẩn?” Thật là kinh khiếp đối với nàng, và thậm chí sẽ còn kinh khiếp hơn nữa đối với anh ta - tôi có thể kết luận như vậy là dựa theo phản ứng của mình, bởi vì ngay cả chính tôi cũng hầu như không thể chế ngự nỗi lo âu cứ bám riết lấy tôi mỗi khi nghĩ đến sự việc này. Cả tôi nữa cũng bị lôi kéo vào trong thế giới mù mịt đó, vào cõi mơ tưởng hão huyền đó, nơi mà mỗi khoảnh khắc người ta thấy hoảng sợ với chính cái bóng của mình. Tôi thường cố gắng dứt ra khỏi nó, nhưng vô ích thôi; tôi đi theo như một bóng ma đầy hăm dọa, như một người buộc tội lạnh lùng không mở miệng nói gì. Lạ kỳ biết bao! Anh ta đã bao trùm lên mọi thứ một màn bí mật dày nhất, https://thuviensach.vn ấy thế mà vẫn có một bí mật còn dày hơn: tôi nắm được sự tình, và tôi nắm được nó theo một kiểu bất chính. Giờ mà tìm cách quên đi mọi chuyện thì thực là bất khả. Đôi khi tôi có nghĩ đến việc nói chuyện với anh ta về điều bí mật này. Nhưng có ích gì cơ chứ? - hoặc là anh ta sẽ chối bỏ mọi thứ và khẳng định rằng nhật ký này chỉ là một trò chơi văn chương, hoặc là anh ta bắt tôi phải im lặng, một điều mà tôi không thể từ chối nghe theo bởi vì mình đã biết được bí mật của anh ta một cách không chính đáng chút nào. Than ôi, không có cái gì đòi hỏi quá nhiều sự quyến rũ và quá nhiều lời nguyền rủa bằng một điều bí mật. Tôi đã nhận từ Cordelia một tập thư. Tôi không biết nó có đầy đủ tất cả những bức thư hay không, mặc dù dường như trước kia nàng có gợi ý với tôi là nàng đã giữ lại riêng cho mình một vài bức. Tôi đã chép lại những lá thư trong tập đó và sẽ chen các bức sao chép này vào trong bản thảo của mình. Đúng là các lá thư thì không có đề ngày tháng, và ngay cả có đề ngày đi nữa thì việc này hẳn không giúp tôi gì nhiều, bởi vì cuốn nhật ký càng tiếp tục thì việc đề ngày càng thưa thớt và, trừ một trường hợp, việc này bị bỏ hẳn vào đoạn cuối cuốn nhật ký, như thể câu chuyện, dù là thể hiện một thực tại lịch sử, dần dần trở nên quan trọng về mặt chất lượng trong sự phát triển của nó đến nỗi nó gần như biến thành một ý tưởng, và vì lý do này mà việc ghi rõ thời gian trở nên không đáng kể nữa. Tuy nhiên, điều thực sự đã giúp đỡ tôi là tôi tìm ra ở chỗ này, chỗ nọ trong nhật ký một vài từ ngữ mà thoạt đầu tôi chưa nắm được tầm quan trọng. Nhưng bằng cách liên hệ chúng với các bức thư, tôi hiểu ra chúng là những từ mang chủ đề cho các bức thư. Vậy thì tôi sẽ dễ dàng chen những bức thư này vào những chỗ thích hợp, bởi vì tôi sẽ luôn luôn đưa một bức vào chỗ nào mà chủ đề được bóng gió gợi ra. Nếu như tôi không phát hiện ra các đầu mối này thì tôi đã phạm tội ngộ nhận, vì rằng tôi hẳn sẽ không nảy ra ý nghĩ là - như nhật ký bây giờ có vẻ chỉ ra - những lá thư nối tiếp nhau nhanh đến nỗi nàng hình như đã nhận nhiều bức trong cùng một ngày. Nếu tôi làm theo như mình https://thuviensach.vn nghĩ lúc đầu về các bức thư này thì chắc là tôi đã phân bố chúng đều hơn, và tôi hẳn đã không biết gì về tác dụng mà anh ta đã đạt được nhờ vào cái sinh lực nồng nhiệt của mình, anh ta đã sử dụng thư từ và mọi phương tiện khác với Cordelia bằng chính cái sinh lực đó, với mục đích giữ nàng ở tầm cao nhất của niềm đam mê say đắm. Ngoài những thông tin đầy đủ về mối quan hệ giữa anh ta và Cordelia, nhật ký còn có thêm vài sự mô tả sinh động ngắn gọn được đặt xen lẫn chỗ này, chỗ kia. Và anh ta luôn luôn ghi “NB” [18] ở bên lề những đoạn mô tả đó. Chúng chẳng có liên hệ gì với câu chuyện của Cordelia nhưng chúng đã cho tôi một ý tưởng sống động về ý nghĩa của một thành ngữ mà anh ta thường dùng, dù là trước đó tôi đã hiểu nó một cách khác: “Ta phải luôn luôn thủ sẵn dây cước để câu cá”. Nếu như tập trước của nhật ký này rơi vào tay tôi thì chắc là tôi đã tìm thấy nhiều đoạn mô tả khác mà anh ta gọi bên lề là: actiones in distans [19] , bởi vì chính anh ta nói ra là Cordelia đã chiếm cứ tâm trí anh ta quá nhiều khiến anh ta thực sự không có thời giờ để nghĩ đến chuyện khác. Không lâu sau khi đã bỏ rơi Cordelia, anh ta có nhận từ nàng vài bức thư mà anh ta gởi trả lại không thèm mở ra. Chúng cũng nằm trong những bức thư mà Cordelia trao lại cho tôi. Do nàng đã bóc chúng ra trước nên tôi tự cho phép mình sao chép lại. Nàng đã không bao giờ kể ra nội dung những thư này với tôi, nhưng hễ khi nào nàng đề cập đến mối quan hệ giữa mình với Johannes thì nàng thường ngâm lên một câu thơ ngắn, theo chỗ tôi biết là của Goethe, - một câu thơ có vẻ mang những ý nghĩa khác nhau đối với nàng, do tùy vào tâm trạng của nàng khi này lúc nọ, và tùy vào cách thức khác nhau mà tâm trạng đó xui khiến nàng ngâm câu thơ: Gehe, Hãy đi đi, Verschmähe Hãy coi thường https://thuviensach.vn Die Treue, Lòng chung thủy, Die Reue Niềm hối tiếc Kommt nach [20] Sẽ theo sau Đây là những bức thư: Anh Johannes của em, Em sẽ không bao giờ gọi anh là “Johannes của em”, bởi vì em biết rõ anh đã không hề là “của em”, và em đã bị trừng phạt khá khắc nghiệt do để cho tâm hồn mình vui thú với ý nghĩ này; thế nhưng, em thực sự vẫn gọi anh là “của em”: kẻ mị tình của em, kẻ lừa dối của em, kẻ thù của em, tên sát nhân của em, nguyên do nỗi bất hạnh của em, mộ phần cho niềm vui sướng của em, vực thẳm tai ương của em. Em gọi anh là “của em” và tự gọi em là “của anh”, và cũng như ngày xưa đó, những lời gọi tha thiết này đã làm anh vui tai, anh đã nghiêng mình một cách hãnh diện để tỏ lòng yêu quý em, thì hôm nay chúng sẽ nghe ra như một lời nguyền rủa chính anh, một lời nguyền rủa vang vọng từ bây giờ cho đến thiên thu. Anh đừng tỏ ra vui mừng với cái suy nghĩ là em có ý định đeo bám anh hay lăm le cầm một con dao găm để làm trò cười trước mặt anh! Anh cứ lẩn trốn ở bất cứ nơi nào anh muốn, em vẫn là em của anh; anh có đi đến tận cùng trời cuối đất thì em vẫn là em của anh. Anh có yêu cả trăm cô gái khác thì em vẫn là em của anh - thật vậy, thậm chí vào giây phút rời bỏ trần gian này, em là của anh. Chỉ riêng cách ăn nói mà em sử dụng đối với anh chắc chắn chứng tỏ trước anh rằng em là của anh. Anh đã tỏ ra bạo gan lừa dối một con người theo một cách mà anh trở thành tất cả đối với em, đến nỗi em chỉ cảm thấy vui sướng khi làm nô lệ cho anh. Em là của anh, của anh, của anh, em là lời nguyền độc của anh. https://thuviensach.vn Cordelia của anh Anh Johannes của em, Ngày xưa có một người đàn ông giàu có, sở hữu những đàn bò, đàn cừu lớn nhỏ không kể xiết. Và có một đứa con gái nhỏ tội nghiệp, nó chỉ có độc nhất một con cừu non mà nó tự tay cho ăn, cho uống. Anh là người đàn ông giàu có đó, rạng rỡ với tất cả vẻ đẹp lộng lẫy của thế gian; em là đứa con gái tội nghiệp đó, cả tài sản có được thì không gì khác ngoài tình yêu của em thôi. Anh đã nắm lấy tình yêu đó, đã vui hưởng nó. Rồi dục vọng vẫy gọi anh, và anh liền hy sinh ngay cả chút ít tài sản mà em có đó - nhưng anh chẳng hy sinh chút gì từ của riêng anh. Ngày xưa có một người đàn ông giàu có, sở hữu những đàn bò, đàn cừu đông đúc. Và có một đứa con gái nhỏ tội nghiệp, nó chỉ sở hữu một tình yêu của mình. Cordelia của anh Anh Johannes của em, Vậy thì chẳng có chút hy vọng nào phải không? Tình yêu của anh không bao giờ thức dậy một lần nữa sao? Anh đã yêu em trước đây, em biết chứ, dù là em không biết điều gì đã làm em tin chắc như vậy. Em sẽ đợi chờ anh, dù thời gian có kéo dài đến đâu đi nữa; em sẽ chờ đợi anh, chờ cho tới khi nào anh chán yêu các cô gái khác. Khi đó thì tình yêu anh dành cho em sẽ sống dậy từ huyệt mộ, và em sẽ yêu anh như thường lệ, như trước đây, ôi anh yêu, như ngày xưa đó! Anh Johannes ơi, sự lạnh lùng nhẫn tâm đối với em có phải là bản chất thực sự của anh không? Tình yêu của anh, trái tim rộng lượng của anh, không lẽ chỉ là một điều bịa đặt, một sự lừa dối cố ý hay sao? Bây giờ anh có trở lại con người thật của anh chưa? Xin anh hãy https://thuviensach.vn tỏ ra kiên nhẫn với tình yêu của em; xin anh hãy tha thứ vì em cứ tiếp tục yêu anh. Em biết tình yêu của em là một gánh nặng cho anh, nhưng chắc chắn sẽ có một ngày anh sẽ quay về với Cordelia của anh. Cordelia của anh đây! Xin anh hãy nghe lời khẩn cầu này! Cordelia của anh. Cordelia của anh Mặc dù Cordelia không có được trình độ hiểu biết mà nàng ngưỡng mộ nơi anh chàng Johannes của mình, nhưng thấy rõ là nàng không phải là không biết thích nghi với hoàn cảnh. Tâm trạng của nàng được biểu lộ rõ ràng trong từng lá thư, dù đôi khi lối diễn đạt của nàng có phần mù mờ. Điều này đặc biệt đúng trong lá thư thứ hai, người ta phải suy đoán hơn là thực sự hiểu những ý nghĩ của nàng, nhưng dưới mắt tôi, khuyết điểm này càng làm cho ta xúc động nhiều hơn. Ngày 4 tháng tư Hãy cẩn thận, cô gái xa lạ xinh đẹp của tôi ơi! Hãy cẩn thận! Bước xuống từ cỗ xe ngựa không phải là chuyện đơn giản như thế đâu; đôi khi đó là một bước quyết định.Tôi có thể cho em mượn đọc một cuốn tiểu thuyết của Tieck [21] , trong đó em sẽ thấy rằng một cô nương lúc xuống ngựa thì bị lâm vào một tình thế rắc rối đến độ mà bước chân này quyết định cả phần đời còn lại của cô ấy. Thật vậy, những cái bậc lên xuống của các cỗ xe ngựa thường được làm và đặt một cách vụng về đến nỗi người ta hầu như bị buộc phải từ bỏ mọi vẻ duyên dáng, và đành liều một cú nhảy tuyệt vọng vào trong vòng tay của tên đánh xe hay tên đầy tớ. Đánh xe và đầy tớ, thật vậy, là những kẻ may mắn làm sao! Tôi thật tình tin mình sẽ cố tìm một công việc đầy tớ trong nhà có các cô gái trẻ; tên đầy tớ sẽ dễ dàng biết riêng được những bí mật của cô gái trẻ như vậy. - Nhưng vì Chúa, đừng nhảy xuống https://thuviensach.vn nghe, tôi van em đấy; dù sao thì trời tối lắm rồi. Tôi sẽ không làm phiền em đâu, tôi chỉ sắp đến đứng dưới ngọn đèn đường này, ở đó em sẽ không thể nào thấy tôi, và em biết đấy, người ta chỉ luôn luôn bối rối trong chừng mực mà người ta bị thấy, nhưng người ta luôn luôn chỉ bị thấy trong chừng mực mà người ta thấy. Bởi vậy, vì quan tâm đến tên đầy tớ không đủ sức chịu đựng một cú nhảy như thế, vì để ý đến chiếc áo dài bằng lụa, và cũng vì ngại làm hỏng các diềm tua đăng-ten, vì quan tâm đến tôi, em hãy để bàn chân nhỏ nhắn và xinh xắn này, mà tôi từng nhìn vẻ dễ thương của nó một cách thích thú, hãy để nó thử thách với thế giới, hãy đánh liều tin cậy nó đi; nó chắc chắn sẽ tìm ra một chỗ đứng vững vàng, và nếu em rùng mình một khoảnh khắc vì có vẻ như bàn chân em tìm kiếm, một cách vô ích, cái gì đó để đặt lên, nếu em còn rùng mình sau khi nó đã tìm ra cái đó, thì hãy nhanh chóng đặt bàn chân kia xuống bên cạnh nó. Ai mà, nói cho cùng, sẽ tỏ ra tàn nhẫn đến mức để em ở cái thế chông chênh như vậy, ai mà sẽ tỏ ra cực kỳ khiếm nhã, cực kỳ chậm chạp không phản ứng gì trước vẻ đẹp cơ chứ? Hay là em còn sợ một kẻ thứ ba nào đó - chắc là không phải tên đầy tớ, cũng không phải tôi, bởi vì tôi thực sự đã thấy bàn chân nhỏ nhắn đó, và vì là nhà tự nhiên học, tôi đã học từ Cuvier [22] cách rút ra những kết luận chắc chắn nhất từ hình dạng của nó. Vậy thì hãy vui lòng nhanh lên! A, nỗi lo lắng này lại làm tăng thêm vẻ đẹp của em biết bao! Nhưng sự lo lắng tự nó thì không đẹp; nó chỉ đẹp khi cùng lúc người ta thấy ra dòng sinh lực đang chế ngự nó. Đấy! Cái bàn chân nhỏ nhắn này bây giờ đang đứng vững làm sao! Tôi để ý thấy những cô gái có bàn chân nhỏ thì thường đứng vững hơn những cô gái có bàn chân to trông chán ngắt. Này, ai mà biết được chuyện đó cơ chứ? Nó thì trái ngược với bất cứ kinh nghiệm nào; nguy cơ chiếc áo dài bị vướng mắc trong khi nhảy xuống xe thì lớn hơn khi người ta thong thả bước xuống. Hơn nữa, đi lại bằng xe ngựa thì bao giờ cũng có gì đó nguy hiểm đối với các cô gái trẻ, cuối cùng thì họ sẽ phải ngồi lại trong xe thôi. Ren và diềm tua bị rách, chỉ vậy đó. https://thuviensach.vn Không ai ở gần để thấy được cái gì. Đúng là có một bóng người mờ mờ xuất hiện, áo choàng trùm kín tới tận mắt; người ta không thể thấy hắn từ đâu đến, vì bị ánh sáng từ ngọn đèn đường làm chói mắt. Hắn đi ngang qua em đúng lúc em bước vào cửa trước ngôi nhà. Ngay vào khoảnh khắc quan trọng này, em liếc trộm đối tượng đó. Em đỏ mặt; ngực căng đầy đến mức em không thể làm cho thoát bớt ra ngoài bằng chỉ một hơi thở. Cái liếc mắt của em có chứa một nỗi cáu giận, một sự khinh miệt kiêu kỳ. Một ánh nhìn van nài, một giọt lệ long lanh trong khóe mắt em; cả hai đều đẹp ngang nhau. Tôi chấp nhận cả hai một cách bình đẳng, bởi vì tôi có thể là cái này và cũng có thể là cái kia. Nhưng tôi đang có ác tâm. Nhà đó số mấy? Tôi thấy gì đây? Một cửa hàng trưng bày các món đồ đẹp đẽ. Cô gái xa lạ xinh đẹp của tôi ơi, có thể tôi gây chuyện sai trái nhưng tôi đang bước theo lối đi sáng sủa đó mà… Nàng đã quên chuyện xảy ra trước đó rồi - à, đúng thế, khi người ta mới mười bảy tuổi, khi người ta đi mua sắm ở cái tuổi sung sướng vô tư này, khi người ta có niềm vui khó tả đưa tay chọn lấy từng món đồ một, nhỏ hay lớn, thì người ta dễ dàng quên lắm. Cho đến lúc này nàng vẫn chưa thấy tôi; tôi đang đứng ở đầu quầy bên kia, một mình, xa cách. Một tấm gương treo ở bức tường đối diện; nàng không ngắm nhìn gương nhưng gương đang ngắm nhìn nàng. Nó chụp lấy hình ảnh nàng thật là trung thực, như một tên nô lệ hèn mọn chứng tỏ sự tận tụy của mình bằng sự trung thực, một tên nô lệ mà nàng không coi trọng gì lắm nhưng nó chắc chắn coi trọng nàng, nó quả thực dám chụp bắt nàng nhưng không dám níu giữ nàng lại. Tấm gương bất hạnh này, nó tất nhiên là có thể chộp lấy hình ảnh nàng nhưng nàng thì không; tấm gương bất hạnh này, nó không thể, một cách bí mật, giấu kín hình ảnh nàng trong chính nó, giấu khỏi tầm mắt của thiên hạ, nhưng ngược lại, nó chỉ có thể để lộ ra cho những người khác thấy, như cho tôi thấy lúc này. Quả là một nhục hình nếu con người chúng ta được tạo ra như vậy. Thế nhưng, không phải là có nhiều người được tạo ra như vậy sao? Tức là https://thuviensach.vn những người sở hữu được một cái gì đó chỉ vào lúc họ đưa nó ra cho người khác xem, những người chỉ nắm bắt được bề ngoài của sự vật chứ không phải bản chất của nó, họ mất tất cả vào lúc cái bản chất này có ý định hiện ra, cũng như tấm gương hẳn sẽ mất đi hình ảnh nàng nếu, bằng một hơi thở độc nhất, nàng muốn để lộ quả tim mình ra cho nó thấy. Và nếu như một người không có khả năng lưu giữ trong ký ức mình một hình ảnh của cái đẹp, ngay cả trong khoảnh khắc mà nó hiện diện, hẳn là anh ta bao giờ cũng mong muốn giữ khoảng cách đối với cái đẹp, và không bao giờ để mình ở gần quá để có thể thấy được, bằng cặp mắt người trần, cái đẹp của cái mà anh ta đang ôm chặt trong vòng tay, mà anh ta giờ đã không thấy nữa, nhưng chắc chắn anh ta sẽ có thể thấy lại nó bằng cách rời xa nó, và mặc dầu vậy, ngay lúc mà anh ta không thể thấy đối tượng đó bởi vì nó ở quá gần anh ta, ngay lúc mà các đôi môi gắn chặt vào nhau trong một nụ hôn, nó vẫn trở nên có thể thấy được trước con mắt của tâm hồn anh ta… A, nàng đẹp quá thể! Cái thằng gương đến là tội nghiệp này, chắc mày bị giày vò dữ lắm, nhưng cũng may mắn cho mày vì mày không biết ghen tuông - Nàng có khuôn mặt trái xoan, hơi cúi xuống một chút khiến vầng trán nổi bật lên một cách trong sáng và kiêu hãnh nhưng không phản ánh các khả năng trí tuệ. Tóc nàng nâu, nhẹ vờn quanh vầng trán một cách dịu dàng. Khuôn mặt nàng thì giống như một trái cây, tròn trặn và mũm mĩm, với làn da tươi sáng, mượt mà như nhung khi ta chạm vào - tôi có thể cảm thấy vậy, bằng đôi mắt mình. Đôi mắt nàng - đúng đấy, tôi chưa thấy được, bị giấu đằng sau các mí mắt được trang bị với hàng lông mi mượt như tơ và cong như móc sắt, nguy hiểm cho ai tìm cách bắt gặp ánh mắt nàng đấy. Đầu nàng là một đầu tượng Đức Mẹ mà vẻ thanh khiết và trong trắng là dấu ấn. Nàng cúi xuống như Đức Mẹ đồng trinh nhưng không đắm mình trong sự chiêm ngắm Đấng duy nhất; vì vậy, vẻ mặt nàng thay đổi một cách linh hoạt hẳn ra. Cái mà nàng đang chiêm ngắm thì đa phức, sự đa phức mà trên đó hào nhoáng và vinh quang của trần gian ném vào tia phản chiếu. Nàng https://thuviensach.vn cởi một chiếc găng, để cho cái gương và tôi thấy được bàn tay phải trắng ngần và xinh đẹp như bàn tay một bức tượng cổ, và không đeo đồ trang sức, ngay ở ngón tay áp út cũng không có lấy một chiếc nhẫn vàng đơn điệu [23] - hay lắm đấy! Nàng ngước mắt lên, - và mọi thứ thay đổi mặc dù trông cũng như trước - trán bớt đưa cao hơn một chút, khuôn mặt trái xoan ít đều đặn hơn một chút, nhưng sống động hơn. Nàng nói chuyện với tên bán hàng; nàng vui vẻ, sung sướng và thích nói. Nàng đã chọn một, hai, ba món đồ, rồi nàng lấy thêm món thứ tư. Nàng giữ nó trong bàn tay, đôi mắt nhìn xuống lần nữa; nàng hỏi nó giá bao nhiêu. Nàng để nó sang bên, dưới chiếc găng - chắc chắn đó phải là một cái gì bí mật, và dành riêng tặng người yêu chăng? Nhưng nàng đâu phải đã đính hôn, nhưng than ôi, tôi biết nhiều người chưa đính hôn mà đã có người yêu, và nhiều người đã đính hôn mà không có người yêu… Tôi có nên rút lui không? Tôi có nên để nàng yên trong niềm vui thích đó không? Nàng muốn trả tiền nhưng nàng đã đánh mất cái ví tiền - hẳn là nàng đang cho địa chỉ nhà mình. Đó là cái tôi không muốn nghe, vì tôi muốn dành cho mình sự bất ngờ sau này. Tôi tin chắc là mình sẽ gặp lại nàng trong đời, và tôi chắc chắn sẽ nhận ra nàng, và nàng có lẽ cũng sẽ nhận ra tôi - người ta không dễ gì quên ánh mắt nhìn nghiêng của tôi. Vậy thì khi nào tôi bị sửng sốt vì gặp lại nàng trong một khung cảnh mà tôi không trông đợi, khi đó nàng cũng sẽ bị sửng sốt không kém. Nếu như nàng không nhận ra tôi, nếu như ánh mắt nàng không thuyết phục tôi ngay về điều này, thì chắc chắn tôi sẽ tìm cơ hội để nhìn xiên nàng, và tôi cam đoan là nàng sẽ nhớ lại tình cảnh trước đó. Không nôn nóng, không tham lam - mọi thứ nên được tận hưởng một cách thong thả; nàng được chọn rồi, nàng sẽ bị tôi đuổi kịp. Ngày 5 tháng tư https://thuviensach.vn Đây là điều tôi thực sự thích: nàng ở một mình buổi tối tại Östergade. - Đúng rồi, tôi thấy rõ tên đầy tớ đi theo em. Này, em đừng cho là tôi nghĩ xấu về em đến mức tưởng rằng em sẽ đi dạo một thân, một mình; em đừng cho là tôi thiếu kinh nghiệm đến độ, khi quan sát tình hình, tôi đã không theo dõi nhân vật khệnh khạng này. Nhưng tại sao lại vội vàng đến thế? Em thực sự tỏ ra băn khoăn ít nhiều, em cảm thấy tim mình đập hơi nhanh không phải vì nôn nóng muốn trở về nhà nhưng vì một nỗi sợ khó chịu xâm nhập cả người em bằng sự bất an êm ái, khiến hai chân em bước vội hơn. Tuy nhiên, đi dạo một mình như thế, với tên đầy tớ theo sau - thì tuyệt vời biết bao, hầu như vô giá đó… Ta mười sáu tuổi rồi; ta đọc nhiều - tất nhiên là tiểu thuyết rồi, và trong khi tình cờ đi ngang qua phòng của các anh em trai, ta đã nghe trộm một hay hai lời nói từ cuộc trò chuyện giữa họ với bạn bè, về điều gì đó liên quan đến Östergade. Sau đó ta cứ quanh quẩn bên họ nhiều lần để nhặt nhạnh thêm tin tức khi có thể. Nhưng thảy đều vô ích. Thế nhưng ta nên - vì thích hợp với một cô gái đã lớn rồi - biết một chút sự đời. Giá như ta có thể đi ra ngoài dạo chơi, dĩ nhiên có tên đầy tớ tháp tùng, mà không phải giải thích với ai hết thì hay biết mấy! Nhưng Ba và Mẹ chắc chắn sẽ nhìn chuyện đó một cách ngờ vực, và ta có thể đưa ra lý do gì đây? Nếu vấn đề là đi dự một bữa tiệc thì ta không thể có cơ hội đâu, nó được tổ chức hơi quá sớm, vì ta nghe lóm August nói là khoảng chín hay mười giờ. Rồi khi đến giờ ra về thì đã quá muộn, và thường thì phải có một quý ông lẽo đẽo hộ tống đến tận nhà! Tối thứ năm, khi mọi người rời rạp hát, đó thực sự sẽ là một cơ hội cực tốt, chỉ khổ cái là ta lúc nào cũng phải đi bằng xe ngựa cùng với bà Thomsen và các cô em họ dễ thương của bà ấy ngồi ép sát nhau. Giá như chỉ có một mình ta trong xe thì ta có thể mở ô cửa sổ và nhìn ra xung quanh một chút. Nhưng mà: unverhofft kommt oft [24] . Hôm nay mẹ nói với ta: mẹ không nghĩ rằng con có thể thêu xong món quà sinh nhật cho cha. Để tránh bị quấy rầy, con có thể đến nhà dì Jette và ở đó cho đến buổi https://thuviensach.vn trà chiều, rồi anh Jens sẽ đến đón con về. Thực tình mà nói, đó không phải là một cái tin dễ chịu, bởi vì ở nhà dì Jette thì quá chán ngắt; hơn nữa, lúc chín giờ thì ta sẽ một mình đi bộ về nhà với tên đầy tớ. Và khi anh Jens đến thì sẽ phải đợi đến chín giờ mười lăm, rồi chúng tôi mới ra về. Giá mà ta gặp anh trai ta hay August - nhưng mà chuyện này thì không hay cho lắm, vì trong trường hợp này chắc là ta bị họ “hộ tống” về nhà. Không, cám ơn! Tốt hơn là không bị ràng buộc - tự do trước hết mà - nhưng giá mà ta nhìn thấy họ mà không bị họ thấy lại… Thôi được, cô em nhỏ của tôi ơi, vậy thì em thấy gì, và em nghĩ tôi thấy gì cơ chứ? Đầu tiên, cái mütze [25] nhỏ em đang đội thì rất hợp với em và hoàn toàn hài hòa với tướng bộ vội vã của em. Đó không phải cái mũ thường mà cũng không phải cái mũ có dây buộc dưới cằm, đúng hơn là cái mũ che kín đầu. Nhưng chắc chắn em đã không đội nó khi đi ra ngoài sáng nay. Không lẽ tên đầy tớ đã mang nó đến cho em? Hay là em đã mượn nó từ bà dì Jette? - Có lẽ không ai nhận ra em. - Nhưng em không nên để cái mạng che mặt phủ xuống toàn bộ khuôn mặt mình khi em có ý định đưa mắt nhìn quanh. Hay có lẽ đó không phải mạng che mặt nhưng chỉ là một mẩu ren rộng. Trong bóng tối, thật tình tôi không thể nói cho chính xác được. Dù là gì đi nữa, nó che giấu nửa trên khuôn mặt em. Cằm em thì khá đẹp, tuy hơi nhọn một chút. Miệng em nhỏ, hé mở - vì em đang đi nhanh quá. Răng em thì trắng như tuyết. Phải như thế chứ. Răng thì cực kỳ quan trọng, chúng là những vệ sĩ giấu mình sau đôi môi mềm mại quyến rũ. Đôi má em hây hây đỏ, đầy vẻ mạnh khỏe. - Nếu em nghiêng đầu một chút thì ánh mắt của tôi có thể luồn vào dưới cái mạng che mặt hay cái mẩu ren này. Hãy cẩn trọng nghe em! Một cái liếc từ bên dưới như thế thì nguy hiểm hơn cái nhìn gerade aus [26] . Nó giống như đấu kiếm; và vũ khí nào mà cũng sắc nhọn, cũng đâm thấu được, cũng lấp lánh trong sự chuyển động của nó, và do đó cũng lừa dối như ánh mắt? Ta đánh nhử bằng thế kiếm thứ tư phía trên, như người đấu kiếm thường nói, rồi lao tới tấn công bằng mũi kiếm https://thuviensach.vn ngay lập tức; cú đâm này theo sau cú đánh nhử càng nhanh chừng nào thì càng hay chừng nấy. Đó là một khoảnh khắc khó tả, cái khoảnh khắc ra đòn nhử đó. Địch thủ cảm thấy, có thể nói như vậy, vết thương trên người; anh ta bị đâm trúng, đúng thế, nhưng bị ở một chỗ khác hẳn với chỗ anh ta tưởng… Không sợ hãi, không chê trách vào đâu được, nàng tiếp tục cất bước một cách kiên cường. - Coi chừng nghe em! Có người đến đấy - hãy hạ mạng che mặt xuống; đừng để cái liếc mắt tục tĩu của hắn làm em nhớp nhúa. Em chẳng hiểu biết gì về cái liếc mắt đó đâu; có lẽ sẽ là bất khả đối với em, trong một thời gian dài, để quên đi nỗi bất an gớm ghiếc mà nó đã gây ra nơi em - em không để ý nhưng tôi thấy hắn ta đã quan sát tình thế này. Tên đầy tớ bị chọn như đối tượng đầu tiên. - Đấy, bây giờ em thấy hậu quả khi một mình đi tản bộ với tên đầy tớ. Tên đầy tớ đã bị té xuống. Thật là lố lăng, nhưng em định làm gì bây giờ đây? Em quay lại đỡ nó đứng dậy sao? Không thể được, vì đi tản bộ với một tên đầy tớ lấm lem bùn đất thì khó chịu thật. Em đi tiếp một mình sao? Nguy hiểm quá. Coi chừng! Cái tên quái ác đó đang lại gần đấy… Em không lên tiếng trả lời tôi. Nhưng hãy nhìn tôi này - tướng mạo bề ngoài của tôi có cái gì đáng sợ không? Tôi không tạo ra ấn tượng nhỏ nhặt nào nơi em; tôi trông như một người hòa nhã, lịch sự đến từ một thế giới khác. Không có gì trong lời nói của tôi mà quấy rầy em, không có gì gợi em nhớ lại tình thế đó, không một động tác nào của tôi, thậm chí từ xa, mà xâm phạm đến em. Em vẫn còn sợ sệt chút ít, em vẫn chưa quên cái khuôn mặt unheimliche [27] tiến đến gần em. Em tỏ ra khá tử tế đối với tôi; tôi thì nhút nhát, không dám nhìn em, và điều này tạo ưu thế cho em. Nó làm em vui thích, cảm thấy an toàn; và em có lẽ gần như cảm thấy muốn đùa cợt tôi một chút. Tôi đánh cuộc là ngay lúc này em sẽ có can đảm cặp tay tôi nếu như ý nghĩ đó nảy ra trong đầu em… https://thuviensach.vn Vậy là em sống ở Stormgade. Em khẽ nhún gối chào tôi một cách lạnh lùng và hờ hững. Tôi, người đã giúp em thoát khỏi cái hoàn cảnh khó chịu đó, có đáng bị đối xử như vậy không? Em bỗng đổi ý, em quay người lại, cám ơn tôi vì đã tỏ ra nhã nhặn với em, và em đưa bàn tay ra… nhưng sao mặt em lại tái đi như thế này? Giọng nói của tôi, nó vẫn vậy mà; thái độ của tôi, nó đâu có đổi; ánh mắt của tôi, nó vẫn điềm tĩnh và trầm lặng mà. Cái bắt tay này ư? Thế thì một cái bắt tay có thể mang ý nghĩa gì không? Có chứ, nhiều lắm, cô em nhỏ của tôi ơi, nhiều lắm đấy. Trong vòng nửa tháng tới tôi sẽ giải thích tất cả cho em, nhưng từ đây tới đó em sẽ còn ở trong sự mâu thuẫn này: tôi là một người hòa nhã, đến giúp đỡ cô gái trẻ như một người hiệp sĩ, và tôi cũng có thể bắt tay em với một cách thức hòa nhã không kém. Ngày 7 tháng tư “ Vậy thì thứ hai nhé, lúc một giờ, ở Nhà Triển lãm .” Tốt lắm, tôi sẽ được vinh hạnh đến đó vào lúc một giờ kém mười lăm. Một cái hẹn nhỏ. Vào ngày thứ bảy, tôi cuối cùng quyết định đến thăm Adolph Bruun, một anh bạn từng đi đây đi đó rất nhiều. Với mục đích này trong đầu, khoảng bảy giờ tối tôi tìm đến Vestergade, nơi mà ai đó bảo tôi là có lẽ anh sống ở đấy. Nhưng không thấy tăm tích anh đâu cả, ngay cả ở tầng bốn mà tôi leo đến đứt hơi. Khi sắp sửa đi xuống cầu thang thì một giọng đàn bà du dương lọt đến bên tai tôi, nói nhỏ nhẹ: “ Vậy thì thứ hai nhé, lúc một giờ, ở Nhà Triển lãm ; vào giờ đó thì những người khác đã đi ra ngoài, nhưng anh biết là không bao giờ em dám gặp anh ở nhà em.” Lời mời đó không phải nhắm đến tôi, nhưng đưa ra cho một anh thanh niên, ơ kìa, trong nháy mắt anh ta đã ra khỏi cửa, biến nhanh đến nỗi cặp mắt tôi - nói gì đến đôi chân - không thể bắt kịp. Tại sao họ không có lấy một ngọn đèn khí ở cầu thang? Nếu có thì có lẽ tôi đã đủ sức thấy ra là có đáng để mình bỏ công tỏ ra đúng giờ đến https://thuviensach.vn thế hay không. Nhưng mà nếu có ánh sáng thì có lẽ tôi hẳn đã không có cơ hội để nghe được gì hết. Trật tự hiện tồn thì vẫn là cái hợp lý [28] , và tôi là và vẫn là một người lạc quan… Nàng là ai đây? Nhà Triển lãm thì chen chúc những cô gái trẻ, nếu ta nói theo cách diễn tả của Donna Anna [29] . Bây giờ chính xác là một giờ kém mười lăm. Cô gái xa lạ xinh đẹp của tôi ơi! Cô có muốn anh chồng tương lai của mình tỏ ra đúng giờ như tôi đây, hay là cô muốn anh ta không bao giờ có thể đến sớm hơn mười lăm phút? Tùy ý cô thôi - tôi sẵn sàng giúp đỡ cô về mọi mặt đấy… “Hỡi người nữ mê hoặc kia, dù là tiên nương hay phù thủy, hãy xua tan đám sương mù của em đi”, em hãy ló mặt ra nào! Chắc là em đã có mặt ở đây trước rồi dù vẫn vô hình đối với tôi; hãy ra mặt đi em, bởi vì nếu không thì tôi chắc chắn sẽ không dám trông đợi một sự phát hiện nào. Ở đây có lẽ có vài người nữ mê hoặc có cùng mục đích như nàng không? Có thể lắm đó. Ai mà biết được những cung cách của một người riêng cơ chứ, ngay cả khi người ấy đi dự một cuộc triển lãm? Đấy, một cô gái vội vã băng ngang qua phòng chờ, còn nhanh hơn cảm giác có tội đuổi theo sau kẻ phạm tội. Nàng quên chìa vé ra, và một người đàn ông trong bộ đồng phục đỏ chặn nàng lại. Trời đất, nàng hấp tấp quá đỗi! Phải là nàng đó thôi. Sao lại có sự nồng nhiệt không đúng lúc thế này? Chưa đến một giờ mà. Hãy nhớ rằng em đến đây là để gặp người yêu dấu của mình. Trong một dịp như thế này, không lẽ cái cung cách bề ngoài của ta lại không có gì quan trọng hay sao, hay đây là dịp mà ta phải cố gắng hết sức, theo như lời người ta nói? Khi chính một cô gái trẻ trung và trong trắng như thế có cuộc hẹn hò với ai đó, cô ta lao đến nó như một kẻ phát rồ. Nàng bị kích động đến mức cao nhất. Tôi thì ngược lại, ngồi thoải mái trong chiếc ghế bành của mình và ngắm nhìn phong cảnh đồng quê đẹp đẽ… Nàng đúng là đứa con gái chết giẫm, cứ xồng xộc băng qua tất cả các căn phòng https://thuviensach.vn như vậy. Tuy nhiên, em phải che giấu bớt sự háo hức của mình một chút đi chứ, em hãy nhớ điều mà người ta nói với cô Elizabeth: Có đoan trang không khi một cô gái trẻ tỏ ra hăm hở quá mức trong việc biểu lộ tình cảm của mình với ai đó? Nhưng mối quan hệ tình cảm của em với chàng trai đó, tất nhiên rồi, là một trong những cái vô hại mà. Một cuộc hẹn hò thường được những tình nhân xem như những giây phút đẹp đẽ nhất. Chính tôi vẫn còn nhớ rõ như thể ngày hôm qua lần đầu tiên tôi vội vã đi tới nơi hẹn, con tim thì tràn ngập những niềm vui mới mẻ đang chờ đợi tôi. Lần đầu tiên tôi gõ ba lần; lần đầu tiên một cửa sổ mở ra; lần đầu tiên một cánh cổng nhỏ bằng mây đan được bàn tay không thể thấy được của một cô gái mở ra, nàng thì ẩn mình trong khi mở nó mà; lần đầu tiên tôi che giấu một cô gái dưới tấm áo choàng của mình, trong một đêm hè sáng rỡ. Nhưng thực ra có quá nhiều ảo tưởng xen lẫn trong ý kiến này. Một người thứ ba vô tư không phải lúc nào cũng thấy những người yêu nhau là đẹp nhất trong giây phút đó. Tôi từng chứng kiến nhiều cuộc hẹn hò mà cảm tưởng chung về nó thì gần như kinh tởm, cho dù cô gái thì xinh đẹp, chàng trai thì dễ nhìn, và chính cuộc gặp gỡ thì còn lâu mới gọi là tốt đẹp, cho dù các tình nhân chắc chắn nghĩ ngược lại. Khi có nhiều kinh nghiệm hơn, người ta sẽ thấy có lợi tới một mức độ nào đó, vì đúng là trong khi người ta mất đi sự khắc khoải dịu ngọt đến từ nỗi ham muốn nôn nao nhưng người ta lấy được một thái độ tự tin làm cho những khoảnh khắc đó trở nên thực sự đẹp đẽ. Thật là khó chịu khi tôi thấy một tên đàn ông trong tình cảnh như thế lại bị bấn loạn, chỉ hoàn toàn vì tình yêu, đến nỗi hắn mắc chứng delirium tremens [30] . Đồ nhà quê, thật vậy, thì biết gì nem công với chả phượng cơ chứ! Thay vì cứ điềm tĩnh mà thích thú nhìn nàng cuống quýt vì bối rối, thay vì để cho nỗi bối rối này làm cho nhan sắc kiều diễm của nàng đỏ bừng lên, nóng rực lên, hắn ta chỉ giỏi gây ra sự lúng túng vụng về và vô duyên, ấy thế mà hắn ta vẫn tỏ ra vui sướng khi đi về nhà, tưởng rằng mình vừa sống qua cái gì đó thật tuyệt vời. https://thuviensach.vn Nhưng quỷ thần ơi, tên đàn ông đó đang ở đâu vậy kìa? Bây giờ thì gần hai giờ rồi. Đúng vậy, họ là một lớp người tuyệt vời đấy, những người yêu nhau này! Cái tên vô lại thật - để cho cô gái trẻ chờ đợi mình thế này ư! Không đâu, nhưng tất nhiên tôi là một người đáng tin cậy hơn nhiều! Bây giờ mà nói chuyện với nàng chắc là tốt nhất, vì đây là lần thứ năm nàng đi qua trước mặt tôi đấy. “Thưa cô, xin tha lỗi cho sự đường đột này. Tôi đoán là cô đang tìm người nhà ở đây. Cô đã vội vã đi ngang qua tôi vài lần, và tôi đã nhìn theo cô nên nhận ra là cô bao giờ cũng dừng chân ở phòng áp chót. Có lẽ cô không biết là còn có một phòng khác đằng sau nó nữa, nơi mà cô có thể tìm thấy những người mà cô đang tìm.” Nàng khẽ nhún gối chào tôi, một cử chỉ rất hợp với nàng. Đây là cơ hội thuận tiện, tôi thấy vui là tên đàn ông đó không đến - và “thừa nước đục thả câu” thì bao giờ cũng hay nhất mà. Khi một cô gái trẻ đang bấn loạn, ta có thể đánh liều nhiều thứ một cách thắng lợi, nếu không thì sẽ thất bại. Tôi đã nghiêng người chào nàng một cách lễ phép và trang trọng nhất, và một lần nữa, tôi ngồi xuống trong chiếc ghế bành, đưa mắt nhìn phong cảnh nhưng vẫn ngó chừng nàng. Đi theo nàng ngay lúc này thì có lẽ rủi ro quá nhiều, vì trông như quấy rầy nàng, và nàng sẽ cảnh giác đề phòng ngay tức khắc. Bây giờ nàng nghĩ vì có lòng thương cảm nên tôi đã bắt chuyện với nàng, và tôi được nàng quý mến. Không có một ma nào ở trong cái phòng cuối cùng đó, tôi biết chắc thế, nhưng sự cô đơn sẽ tác động tốt đến nàng; nàng cảm thấy lo lắng chừng nào mà nàng còn thấy có nhiều người xung quanh mình; nếu có một mình, chắc chắn nàng sẽ trấn tĩnh lại. Đúng như tôi đã đoán trước, nàng ở lại trong phòng đó. En passant [31] tôi sẽ đi vào, và tôi có quyền nói với nàng một lời nữa: nàng gần như nợ tôi một tiếng hỏi câu chào mà. Nàng đã ngồi xuống. Thật tội nghiệp, nàng trông buồn quá đỗi; nàng còn đang khóc, tôi nghĩ vậy, hay ít ra đôi mắt nàng còn ướt lệ. Thật là ghê tởm: https://thuviensach.vn đẩy một cô gái như vậy vào tình cảnh phải bật khóc nức nở! Nhưng hãy trấn tĩnh đi em, em sẽ rửa được cái nhục này. Tôi sẽ trả thù cho em; hắn ta sẽ biết thế nào là chờ đợi. Bây giờ nàng trông đẹp làm sao, vì những mối rối loạn khác nhau đã lắng dịu, và nàng thấy thanh thản trong một tâm trạng ổn định. Điệu bộ của nàng là một sự hòa hợp giữa nỗi buồn bã và niềm đau khổ. Nàng thật sự quyến rũ. Nàng ngồi đó, trong bộ áo quần dùng để đi xa đây đó; tuy nhiên, nàng không phải là người sắp sửa ra đi đâu, nàng mặc nó chỉ để đi ra ngoài tìm kiếm niềm vui, và bây giờ nó lại tượng trưng cho nỗi đau khổ của nàng bởi vì nàng là một người mà niềm vui đã từ giã ra đi. Nàng trông như thể nàng nói lời vĩnh biệt với người yêu dấu của mình. Hãy để hắn ta đi cho rồi! - Tình thế thì thuận lợi, thời điểm đang vẫy gọi tôi. Điều cần làm bây giờ là tôi phải ăn nói thế nào để tạo ra cảm tưởng là tôi nghĩ rằng nàng tìm kiếm ai đó trong gia đình hay một nhóm bạn ở tận chỗ này, nhưng cùng lúc tôi phải nói một cách nồng nhiệt để mà từng lời của mình sao cho tương hợp với những cảm xúc của nàng, như thế tôi sẽ có được cơ hội tốt để luồn lách vào tận bên trong các ý nghĩ của nàng. Quỷ tha ma bắt cái thằng vô lại đó đi! Một anh chàng ba chân bốn cẳng đi vào trong phòng, chắc đúng là người mà nàng chờ đợi đấy. Không xong rồi đây, nhìn cái thằng ngốc vụng về kia kìa, hắn xuất hiện ngay lúc tôi đã sắp xếp mọi thứ theo ý mình. Thôi được… tôi chắc là sẽ đủ sức xoay xở trong tình huống này để có lợi cho mình. Tôi phải đến nói chuyện với họ như thể tình cờ, phải tìm hiểu sao đó để biết rõ mối quan hệ giữa họ với nhau. Khi thấy tôi, nàng sẽ mỉm cười với tôi, tuy không cố ý, bởi vì tôi đã nghĩ rằng nàng đến đây là để tìm người nhà trong khi nàng lại tìm cái gì đó hoàn toàn khác hẳn. Nụ cười này sẽ khiến tôi thành người bạn tâm tình của nàng, và đó bao giờ cũng là cả một chuyện đấy. Hãy nhận một ngàn lời cám ơn, hỡi người em nhỏ của tôi. Nụ cười đó, đối với tôi, đáng giá hơn em nghĩ rất nhiều; đó chỉ là một sự khởi đầu, và https://thuviensach.vn như em biết, “vạn sự khởi đầu nan” mà. Giờ đây chúng ta quen biết nhau rồi; sự quen biết này thì dựa vào một tình thế hơi gay mà cũng khá thú vị đấy, và vào thời điểm này, thế là đủ đối với tôi. Chắc chắn là em sẽ không ở đây quá một tiếng đồng hồ; và trong vòng hai tiếng tôi sẽ biết em là ai - bởi vì, em nghĩ xem, cơ quan cảnh sát có mục đích nào khác khi lưu giữ các hồ sơ điều tra dân số? Ngày 9 tháng tư Tôi có trở nên đui mù không đây? Chẳng lẽ tâm hồn tôi đã mất đi khả năng thấu thị hay sao? Tôi đã thấy nàng, nhưng điều này thì như thể tôi đã gặp một thiên khải, bởi vì hình ảnh nàng một lần nữa biến mất hoàn toàn trong tôi. Tôi tập trung hết sức lực của nội tâm mình để gợi lên hình ảnh này nhưng thảy đều vô ích. Nếu có bao giờ thấy lại nàng, tôi sẽ nhận ra nàng ngay tức khắc, ngay cả khi nàng đứng giữa cả trăm người khác. Giờ thì nàng đã chạy trốn đâu mất tăm, và con mắt thầm kín của tâm hồn tôi lại khao khát bắt gặp nàng, nhưng vô vọng. Tôi đang tản bộ dọc theo Langelinie [32] , ra vẻ hờ hững và không chú ý gì đến xung quanh mình, dù đôi mắt do thám của tôi vẫn liếc nhìn mọi thứ. Bỗng nhiên tôi thấy ra nàng. Ánh nhìn của tôi cứ mãi dán chặt vào nàng, và không còn tuân theo ý tôi nữa; tôi không thể di chuyển cái nhìn chằm chằm này ra nơi khác để xem xét đối tượng mà tôi muốn thấy - tôi không thấy nhưng tôi cứ nhìn chòng chọc. Như một người đánh kiếm bỗng dừng lại nửa chừng khi lao tới, cặp mắt tôi cũng bất động, lộ vẻ sững sờ trong hướng nhìn đã chọn từ lúc đầu. Không thể nhìn xuống, không thể ngừng nhìn nghiêng, không thể thấy, bởi vì tôi đã thấy nhiều quá rồi. Điều duy nhất mà tôi ghi nhớ là nàng mặc tấm áo choàng màu lục, tất cả chỉ có thế - đó là điều mà người ta có thể gọi là chụp được đám mây thay vì người đẹp Juno [33] ; nàng đã thoát khỏi tôi, như Joseph [34] thoát khỏi bà vợ của Potiphar [35] , và https://thuviensach.vn chỉ để lại cho tôi tấm áo choàng. Một bà già, có vẻ là người mẹ, tháp tùng nàng. Bà này thì tôi có thể tả lại từ đầu đến chân, dù tôi đã không thực sự nhìn bà chút nào, quá lắm là liếc sơ en passant. Chuyện đời trớ trêu là vậy. Cô gái đó gây ấn tượng nơi tôi, và tôi quên nàng; còn bà kia thì chẳng gây ra cái quái gì cả, vậy mà tôi có thể nhớ! Ngày 11 tháng tư Tâm hồn tôi vẫn còn bị vướng víu trong cùng một sự mâu thuẫn. Tôi biết là tôi đã thấy nàng, nhưng tôi cũng biết là tôi lại quên chuyện thấy này, song quên theo một cách mà chút ít gì còn sót lại trong ký ức thì không làm cho tôi vững lòng. Như thể niềm an vui của mình bị đe dọa, tâm hồn tôi đòi cho được hình ảnh này với cả sự mãnh liệt và nỗi bồn chồn, ấy thế mà nó vẫn không hiện ra; tôi có thể móc cặp mắt mình để trừng phạt chúng vì tội hay quên này. Rồi, sau khi đã nổi giận vì nôn nóng và đã lấy lại bình tĩnh, tôi có cảm giác là như thể linh cảm và ký ức đã cùng nhau dệt nên một hình ảnh, nhưng hình ảnh này vẫn không thể trở thành một hình dạng nào rõ rệt đối với tôi, bởi vì tôi không thể giữ cho nó đứng yên, bất động trong bối cảnh của nó; nó giống như một hoa văn trên tấm vải dệt tinh xảo - hoa văn thì sáng hơn cái nền, nhưng riêng nó thì ta không thể thấy vì nó quá nhợt nhạt. Đây là một trạng thái kỳ quặc khi ta ở trong đó, ấy thế mà nó vẫn có niềm vui thích từ bên trong và cũng vì nó khiến tôi tin chắc là tôi vẫn còn trẻ. A, tôi cũng có thể thấy ra điều này từ một sự quan sát khác: ấy là tôi bao giờ cũng tìm kiếm con mồi của mình giữa các cô gái trẻ, chứ không phải giữa các đàn bà trẻ. Các bà thì ít tự nhiên hơn, ưa làm dáng hơn; mối quan hệ với các bà thì không đẹp, không thú vị; nó cũng có kích thích đấy nhưng sự kích thích dễ chịu này luôn luôn đến sau cùng. - Trước đó tôi đã không trông đợi mình sẽ đủ sức nếm trải một lần nữa những hoa quả đầu mùa của sự phải lòng ai. Nhưng giờ thì tôi đã đắm chìm trong nỗi vui sướng https://thuviensach.vn vô ngần của tình yêu; tôi đã nhận được cái mà dân bơi lội gọi là ngụp xuống nước một lúc; vậy thì có lạ gì khi tôi thấy mình bàng hoàng ít nhiều. Thế thì càng hay chớ sao, tôi tự hứa sẽ bàng hoàng hơn vậy nữa trước mối quan hệ này. Ngày 14 tháng tư Tôi hầu như không nhận ra tôi nữa. Tâm hồn tôi sóng to gió lớn như một ngày biển động trong những cơn bão tình đam mê ngây ngất này. Nếu ai đó có thể thấy tâm trạng tôi lúc này, người ta hẳn có cảm tưởng thấy một chiếc xuồng nhỏ chúi mũi chìm xuống đại dương như thể trong cái đà lao kinh khiếp đó nó sẽ phải hướng thẳng xuống đáy vực thẳm. Người ta không thấy ở trên đỉnh cột buồm có một thủy thủ đang canh chừng. Hãy gầm lên liên tục, hỡi những sức mạnh cuồng nhiệt, hãy gầm lên không ngừng, hỡi những quyền năng của đam mê! Dù cho những đợt sóng của các người đẩy bọt biển lên tận các tầng mây, các người sẽ không đủ sức đưa mình lên vượt quá đầu ta - ta ngồi đây, trầm tĩnh như một chúa tể đấy. Tôi hầu như không thể tìm ra một chỗ đặt chân. Như con chim nước, tôi tìm cách lao xuống vùng biển động của tâm trí mình, nhưng thật là hoài công. Tuy nhiên, sóng to gió lớn như vậy là môi trường quen thuộc của tôi đó, và phía trên nó tôi ra tay xây đắp giống như con Alcedo ispida [36] xây tổ trên biển. Những con gà tây trống xù lông lên giận dữ khi thấy màu đỏ. Tôi cũng y chang như vậy khi thấy màu lục, như mỗi khi tôi thấy một cái áo choàng màu lục chẳng hạn; và vì cặp mắt tôi thường hay đánh lừa mình, mọi sự mong chờ của tôi đôi khi bị khựng lại khi mắt tôi bắt gặp tấm áo khoác màu lục của tên khiêng cáng ở bệnh viện Frederik. https://thuviensach.vn Ngày 20 tháng tư Một điều kiện chủ yếu trong mọi sự hưởng thụ lạc thú chính là phải tự giới hạn. Hình như là tôi sẽ không tìm ra được ngay tin tức về cô gái đang choán đầy tâm hồn và trí óc tôi đến nỗi cảm giác thiếu thốn cứ lan tỏa ra mãi. Nhưng giờ thì tôi sắp sửa bình tâm được đây, bởi vì tôi thấy cũng có sự dịu ngọt trong trạng thái cảm xúc tối tăm và mơ hồ nhưng mãnh liệt này. Tôi bao giờ cũng thích nằm trong chiếc thuyền vào một đêm trăng tỏ lênh đênh trên một trong những cái hồ đẹp của chúng ta. Tôi cuộn buồm, gác mái chèo, tháo bánh lái, ngả lưng nằm dài và đưa mắt nhìn lên vòm trời đăm đăm. Khi sóng lắc nhẹ con thuyền, khi gió thổi mây trôi mau, và vầng trăng khi mờ, khi tỏ, tôi thấy được cõi lòng mình thanh thản trong cảnh trăng nước thao thức này; sóng nước đu đưa khiến tôi nguôi ngoai, sóng vỗ mạn thuyền nghe như lời ru đều đều, mây bay vội vã, ánh sáng và bóng tối luân phiên thay đổi, tất cả làm tôi ngất ngây đến nỗi tôi nằm mơ mà mắt mở thao láo. Bây giờ tôi vẫn nằm cùng kiểu như vậy, sau khi đã cuộn buồm và tháo bánh lái, và thấy mình bồng bềnh trong vòng tay của niềm khao khát và nỗi ngóng chờ nôn nao; niềm khao khát và nỗi ngóng chờ thì càng lúc càng nguôi ngoai, càng lúc càng làm tôi vui sướng: chúng nâng niu tôi như đứa trẻ. Ở phía trên tôi là vòm trời chứa chan hy vọng; hình bóng của cô gái trôi giạt trước mắt tôi như hình bóng của vầng trăng mờ ảo, khi thì làm tôi chóa mắt với ánh sáng, khi thì làm tôi mù lòa với bóng tối. Ôi, thích thú biết bao để mình đu đưa như thế theo dòng nước đang trôi, ôi vui thú làm sao để mình đu đưa ngay tự bên trong mình. Ngày 21 tháng tư Ngày nối ngày qua đi, và tôi cũng chẳng tiến được bước nào. Những cô gái trẻ vẫn gây cho tôi nhiều khoái cảm hơn bao giờ hết, vậy mà tôi lại không thấy ham muốn để mình vui thú. Tôi tìm nàng khắp nơi. Việc này https://thuviensach.vn khiến tôi trở nên không biết điều, mắt nhìn thì ngẩn ngơ, tâm tình thì mất hứng. Những ngày trời đẹp sẽ sớm đến nơi chốn này, các đường phố, các ngõ hẻm sẽ náo nhiệt lên và người ta sẽ làm những chuyện cợt nhả nhỏ nhặt mà vào mùa đông, trong những sinh hoạt vui chơi của giới thượng lưu, người ta sẽ phải trả giá khá đắt, bởi vì một cô gái trẻ có thể quên đi rất nhiều thứ nhưng không quên một tình huống nào đó. Đúng là cuộc sống vui chơi của giới thượng lưu tạo cho tôi cơ hội tiếp xúc với phái đẹp, nhưng nó thì không thích hợp để bắt đầu một chuyện tình. Trong những sinh hoạt như thế, từng cô gái đều được canh giữ, tình huống thì nhạt nhẽo và cứ lặp đi lặp lại, và họ thì không cảm thấy một cơn sốc khoái cảm nào. Nhưng một khi họ ra ngoài phố thì y như ra ngoài biển rộng, và do đó mọi sự sẽ tác động đến họ mạnh hơn, và mọi sự cũng sẽ bí ẩn hơn. Tôi sẽ sẵn sàng bỏ ra một trăm đồng rix-dollar [37] cho một nụ cười từ một cô gái đang đi qua phố, nhưng không đến mười đồng để nhận một cái bắt tay của nàng trong một buổi tiệc sang trọng: cũng là tiền đấy nhưng thuộc hai loại hoàn toàn khác nhau. Khi cuộc phiêu lưu tình ái bắt đầu thì ta tìm con người liên quan đó ở các buổi tiệc. Ta có sự thông đồng bí mật với nàng, và điều này thì hấp dẫn lắm đấy; đó là sự kích thích mãnh liệt nhất mà tôi biết. Nàng không dám nói về điều này, vậy mà nàng nghĩ về nó; nàng không biết người ta đã quên nó hay không; người ta đánh lừa nàng khi thì bằng cách này, khi thì bằng cách kia. Năm nay sự thu hoạch của tôi ít ỏi; cô gái trẻ này chiếm cứ tâm trí tôi quá nhiều. Theo một nghĩa nào đó, lợi lộc có được thì chẳng bao nhiêu nhưng tôi quả có triển vọng giành được lô độc đắc. Ngày 5 tháng năm Ôi cái tình cờ chết tiệt! Tôi đã không hề nguyền rủa em vì sự xuất hiện của em, tôi nguyền rủa em vì em không ra mặt chút nào. Hay có phải điều này có lẽ được cho là một trong những sáng kiến mới của em, ôi em, một https://thuviensach.vn hữu thể không thể hiểu nổi, người mẹ vô sinh của vạn vật, một tàn dư duy nhất còn lại từ cái thời kỳ khi mà tính tất yếu sinh ra sự tự do và sự tự do để cho mình bị lừa gạt trở về nằm trong bụng mẹ lần nữa? Ôi cái tình cờ chết tiệt! Ôi em, người bạn tâm tình độc nhất của tôi, một con người mà tôi cho rằng xứng đáng vừa làm đồng minh, vừa làm kẻ thù của tôi, bao giờ cũng không thay đổi dưới những dáng vẻ đổi thay của em, bao giờ cũng không thể hiểu được, bao giờ cũng là một điều bí ẩn! Ôi em, người mà tôi yêu thương với tất cả sự đồng cảm trong tâm hồn, là người mà hình ảnh tôi tự tạo mình theo [38] , sao em không ra mặt? Tôi không ăn mày ai, tôi không khúm núm xin xỏ em xuất hiện theo cách này hay cách nọ, bởi vì một sự tôn sùng như thế sẽ thực sự là một sự sùng bái thần tượng và sẽ không dễ chịu gì đối với em. Tôi thách thức em ra đọ sức, sao em vẫn không xuất hiện? Hay có phải con lắc của vũ trụ đã ngừng chuyển động, có phải điều bí ẩn của em đã tỏ lộ, và cả em nữa, có phải em đã buông mình xuống giữa lòng biển cả vĩnh hằng? Một ý tưởng kinh khiếp! Thế gian sẽ đi đến chỗ dừng lại vì buồn chán! Ôi cái tình cờ chết tiệt! Tôi đang đợi chờ em đây! Tôi không muốn thắng em bằng cách nhân danh những nguyên tắc này nọ, hay bằng những gì mà mấy thứ đồ ngốc gọi là tính cách - không đâu, tôi dứt khoát sẽ là nhà thơ của em! Tôi không muốn làm nhà thơ cho bất cứ ai khác; ôi, em hãy hiện ra đi, và tôi sẽ là nhà thơ của riêng em. Tôi sẽ ăn lấy, ăn để bài thơ của chính mình, và tôi sẽ nuôi dưỡng mình bằng thực phẩm ấy. Hay có phải em thấy tôi không xứng đáng? Tương tự như người vũ nữ ở các đền đài nhảy múa để tôn vinh thần thánh, tôi cũng hết lòng giúp đỡ em; tôi thì ăn mặc mỏng manh, tay không, nhanh nhẹn, mềm mỏng, tôi từ bỏ tất cả; tôi không sở hữu bất cứ cái gì; tôi không ham muốn sở hữu cái gì; tôi không yêu thích cái gì; tôi không có gì để mất - nhưng nhờ đó mà không chừng tôi trở nên xứng đáng hơn với em, một người từ lâu chắc đã chán tước đoạt từ người khác những gì họ yêu thích, chán với những tiếng than van khiếp nhược, chán với những lời cầu xin hèn hạ của họ. Hãy làm tôi https://thuviensach.vn kinh ngạc đi em - tôi sẵn sàng rồi đấy. Không có đánh cuộc đâu - chúng ta hãy đọ sức với nhau vì danh dự thôi mà. Hỡi trời cao đất dày, hãy cho tôi thấy nàng, hãy chỉ cho tôi một khả năng mà đối với tôi thì có vẻ bất khả; hãy chỉ cho tôi tìm thấy nàng giữa bóng tối của chốn âm cung, và tôi sẽ đưa nàng về dương thế [39] . Hãy để nàng căm ghét tôi, khinh rẻ tôi, lạnh lùng với tôi, hãy để nàng yêu một kẻ nào khác - tôi không sợ đâu, nhưng hãy khuấy động mặt nước [40] , hãy phá tan sự im lặng. Bỏ tôi đói khát kiểu này thì thật là xấu hổ, tuy thế mà em cứ tưởng mình mạnh mẽ hơn tôi cơ chứ. Ngày 6 tháng năm Mùa xuân đang đến. Cây lá khắp nơi đâm chồi nẩy lộc, và các cô gái cũng vậy. Những tấm áo choàng của họ được xếp sang một bên, và cái áo choàng màu lục của tôi nữa có lẽ cũng được cất vào tủ. Đây là hậu quả của việc làm quen với một cô gái ngoài đường phố chứ không phải trong giới thượng lưu, nơi mà ta biết được ngay lập tức tên nàng, gia đình nàng, nơi nàng sống, nàng có đính hôn chưa. Điều cuối này là một thông tin cực kỳ quan trọng đối với tất cả những kẻ cầu hôn điềm tĩnh và kiên định, đơn giản là vì họ không bao giờ nảy ra ý nghĩ đem lòng yêu một cô nàng đã đính hôn. Một kẻ đi thong dong ngoài phố như thế rồi sẽ bị rơi vào nỗi đau khổ chết người nếu như anh ta ở địa vị tôi; anh ta sẽ bị suy sụp hoàn toàn nếu anh ta thành công trong nỗ lực tìm ra những thông tin cần thiết, và nhất là anh ta còn được tặng thêm chi tiết là nàng ta đã đính hôn. Tuy vậy, chuyện này không làm tôi bận tâm nhiều lắm. Vấn đề đính hôn không là cái gì ngoài một sự khó khăn mang tính hài hước. Tôi không sợ những sự khó khăn cả hài hước lẫn bi thảm; tôi chỉ sợ những sự khó khăn langweilige [41] . Cho tới bây giờ tôi đã không có lấy dù là một mẫu tin nhỏ, dẫu cho tôi chắc chắn đã bỏ công lục lạo mọi thứ, và tôi nhiều lần đã cảm nhận sự thật trong lời thơ của thi sĩ: https://thuviensach.vn Nox et hiems longœque viœ, sœvique dolores Mollibus his castris, et labor omnis inest [42] Đêm, bão tố, những hành trình khổ ải, Đủ đau thương doanh trại ái ân này. [43] Có lẽ nàng không sống trong thành phố Copenhagen này đâu; có lẽ nàng đến từ vùng quê nào đó, có lẽ, có lẽ - tôi có thể nổi điên lên mất với tất cả những cái có lẽ này, và tôi càng nổi điên thì lại càng có nhiều cái có lẽ. Tôi luôn luôn có sẵn tiền bạc để có thể lên đường đi đây, đi đó bất cứ lúc nào. Tôi đã hoài công tìm nàng ở nhà hát, ở những buổi hòa nhạc, những buổi khiêu vũ, những buổi đi dạo. Theo một nghĩa nào đó, tôi cảm thấy vui lòng: một cô gái trẻ mà tham dự nhiều vào những trò tiêu khiển như thế thì thường thường không đáng để ta chinh phục; trong phần nhiều trường hợp, cô ta thiếu hẳn tính cách độc đáo mà đối với tôi, đó là và vẫn là một conditio sine qua non [44] . Tìm ra được một Preciosa [45] giữa những cô “Gyp-xi” thì không khó hiểu bằng tìm được nàng ở những buổi chợ phiên, nơi mà người ta đưa ra bán những cô gái trẻ - trời ơi, điều này được nói ra không có ác ý mà, tất nhiên là vậy rồi! Ngày 12 tháng năm Này, cô em ơi, tại sao em vẫn không đứng yên một cách thật là bình tĩnh trong ô cửa? Tuyệt đối không có gì để trách một cô gái đi vào trong ô cửa để trú mưa. Chính tôi cũng làm vậy khi không mang dù theo, ngay cả đôi khi tôi có dù, ví dụ như bây giờ chẳng hạn. Hơn nữa, tôi có thể kể ra dăm ba phụ nữ đáng quý trọng đã không ngần ngại trú mưa như thế. Hãy bình tĩnh đã nào, hãy quay lưng ra đường, vậy là những người đi ngang qua không https://thuviensach.vn thể biết là em chỉ đứng đó hay sắp sửa bước vào trong ngôi nhà. Thế nhưng, núp tránh sau cánh cửa khi nó mới hé mở nửa chừng thì thiếu thận trọng đấy, nhất là vì những hậu quả có thể xảy ra: em càng được che kín bao nhiêu thì em càng thấy khó chịu bấy nhiêu khi bị phát hiện. Nhưng nếu đã giấu mình thì em hãy đứng thật im, cầu xin quỷ thần phù hộ và tất cả các thiên sứ chăm sóc cho em; nhất là em đừng lén nhìn ra ngoài để xem mưa đã tạnh chưa. Nếu em thực sự muốn biết chắc chắn về điều này thì em cứ mạnh dạn bước tới và trang trọng nhìn lên bầu trời. Nhưng nếu em ló đầu ra một cách hơi tò mò, rụt rè, lo lắng, ngần ngại, và vội vàng kéo đầu vào thì bất cứ đứa con nít nào cũng hiểu được cái động tác này. Nó được gọi là trò chơi ú tim. Và tôi, người lúc nào cũng nhào vô chơi đủ trò, có nên tự kiềm chế không? Có nên im re, không trả lời khi bị gọi hỏi không?... Em đừng nghĩ rằng tôi đang nuôi dưỡng những ý nghĩ thiếu tôn trọng nào đó đối với em; em đã không có một chút ẩn ý nào khi ló đầu ra ngoài - đó là một điều hồn nhiên nhất trên đời. Để đền đáp, em không được xúc phạm tôi trong sự suy nghĩ của em; tên tuổi của tôi, danh tiếng của tôi sẽ không chịu đựng sự xúc phạm đó. Hơn nữa, chính em đã bắt đầu mà. Tôi khuyên em không bao giờ nói với ai về cái sự kiện nhỏ nhặt này; phần lỗi thuộc về em đấy. Tôi có dự định làm điều gì khác với điều mà bất cứ quý ông nào hẳn sẽ làm không? - đưa cho em cái dù của tôi. Nàng đi đâu rồi? Tuyệt vời! Nàng ẩn nấp sau ô cửa dẫn vào căn phòng nhỏ của người gác cổng. Ồ, cô gái nhỏ đáng yêu làm sao khi tỏ ra hớn hở, hài lòng. - “Có lẽ em có thể cho tôi biết về một cô nương ngay lúc này đây vừa ló đầu ra ngoài cửa này, chắc là đang cần cái dù. Cô ấy chính là người chúng tôi đang tìm, tôi và cái dù đó ạ.” - Em cười. - Có lẽ em cho phép tôi gởi tên người hầu của mình ngày mai đến lấy lại nó, hay là em muốn tôi gọi xe ngựa đến? - Ồ, không có gì để cám ơn tôi đâu; chỉ là sự lịch sự thông thường thôi mà. - Đó là một trong những cô gái thú vị nhất mà tôi gặp kể từ lâu lắm rồi, ánh mắt trông rất trẻ thơ nhưng lại có vẻ rất hỗn láo, cử chỉ thì https://thuviensach.vn rất dễ thương, rất giản dị, ấy thế mà nàng lại tỏ ra tò mò. - Hãy yên lòng mà đi, cô em! Nếu không phải vì một chiếc áo choàng màu lục thì tôi đã có thể mong muốn tạo ra một sự quen biết thân thiết hơn. - Nàng đi bộ dọc theo Store Kjöbmagergade. Trong trắng và tự tin biết bao! Không có chút gì là thẹn thùng cả. Nhìn nàng đi mà xem, bước chân nhẹ nhàng chừng nào, cái đầu hất lên ngỗ ngược làm sao - a, chiếc áo choàng màu lục đòi hỏi tôi phải xả thân đó mà! Ngày 15 tháng năm Cám ơn nhé, sự tình cờ tử tế! Hãy chấp nhận lời cám ơn của tôi! Thẳng người và kiêu hãnh, bí ẩn và trầm tư, nàng khiến tôi nghĩ đến cây tùng; từ những tầng sâu trong lòng đất nó bật lên, thẳng một mạch, liền một ý, về phía trời cao, trở thành một điều khó hiểu, không thể giải thích được đối với chính nó, một tổng thể không thể phân chia. Cây sồi rừng tự trang điểm bằng tán lá trên ngọn, và lá cây kể những chuyện gì xảy ra bên dưới. Cây tùng không có tán lá, không có chuyện để kể, là một bí ẩn đối với chính nó - nàng là như thế đó. Nàng được che giấu trong chính mình; nàng bật lên từ bên trong mình, và có một sự kiêu hãnh trầm tĩnh nơi nàng, giống như sự vươn lên táo bạo của cây tùng - dù nó bị gắn chặt dưới lòng đất. Một nỗi u sầu vây bọc nàng như tiếng gù của con bồ câu rừng, như một nỗi khát khao sâu thẳm không đối tượng. Nàng là một điều bí ẩn mang sẵn trong nó, một cách bí ẩn, một giải pháp riêng cho chính nó, nàng là một sự bí mật, và tất cả những bí mật của các nhà ngoại giao là gì cơ chứ, nếu đem so với cái bí mật này? Nàng là một điều bí ẩn, và trên đời này có cái gì mà cũng đẹp như cái từ ngữ khai giải điều bí ẩn đó không? Và ngôn ngữ có từ nào mà cũng có nhiều gợi ý, có nhiều hàm ý như từ khai giải này không? - Ôi, sự mơ hồ mà nó chứa bên trong mới lớn làm sao! Và nó đẹp quá sức, và nó mạnh quá chừng, nó thâm nhập khắp tất cả những sự kết hợp mà trong đó nó xuất https://thuviensach.vn hiện! Cũng như sự giàu có của tâm hồn vẫn còn là một điều bí ẩn cho đến chừng nào mà miệng lưỡi ta không được cởi trói, và bằng cách ấy sự bí ẩn được khai giải, cô gái trẻ cũng vẫn là một điều bí ẩn. Cám ơn nhé, sự tình cờ tử tế! Xin hãy chấp nhận lời cám ơn của tôi! Nếu mà tôi gặp nàng vào mùa đông, chắc chắn nàng đã được bọc kín trong chiếc áo choàng màu lục, có lẽ bị rét cóng, và thiên nhiên khắc nghiệt hẳn đã làm giảm bớt sắc đẹp của nàng. Nhưng bây giờ thì may mắn làm sao! Tôi thấy nàng lần đầu tiên vào đầu mùa hè, vào thời kỳ đẹp nhất trong năm, và dưới nắng chiều. Tất nhiên, mùa đông thì cũng có những thuận lợi của nó. Một phòng khiêu vũ được thắp sáng rực rỡ rất có thể là một khung cảnh làm tôn vẻ đẹp của một cô gái trong bộ áo dài vũ hội. Nhưng trước hết, hiếm khi nàng xuất hiện ở đó một cách có lợi nhất cho mình, chính vì mọi thứ đều đòi hỏi nàng phải có mặt - một sự đòi hỏi gây ra lo lắng cho nàng, dù nàng thuận theo nó hay làm chính điều ngược lại. Sau nữa, mọi thứ trong khung cảnh đó đều gợi lại tính phù du và cả tính phù hoa nữa, và gây ra sự nôn nóng khiến cho niềm vui thích bớt thú vị đi. Phải thừa nhận là có những lúc tôi vẫn muốn có mặt ở phòng khiêu vũ, vẫn muốn ngắm sự xa hoa đắt tiền, ngắm tuổi trẻ và sắc đẹp nhiều vô kể và vô giá, ngắm cuộc chơi quyền lực có nhiều đối thủ tham dự, nhưng tôi không cảm thấy thích thú với tất cả những thứ này nhiều bằng khi tôi mải mê chờ đợi những khả năng có thể xảy ra ở đó. Không phải một sắc đẹp cá biệt nào đó làm tôi mê mẩn, nhưng toàn bộ những sắc đẹp đó. Một hình ảnh hư ảo lơ lửng trước mắt tôi, trong đó tất cả các khuôn mặt nữ này hòa lẫn với nhau và tất cả những động tác này thì đang tìm kiếm cái gì đó, tìm kiếm sự yên nghỉ trong một hình ảnh duy nhất mà người ta không thấy. Chuyện xảy ra trên con đường mòn giữa Nörreport và Österport [46] . Lúc đó là vào khoảng sáu giờ rưỡi. Mặt trời đã mất đi sức sống của mình, chỉ còn là một kỷ niệm trong cái ánh sáng mờ ảo êm dịu trải dài trên quang https://thuviensach.vn cảnh. Thiên nhiên thở tự do thoải mái hơn. Mặt hồ yên tĩnh, phẳng lặng như tấm gương. Những tòa nhà êm ả và thân quen ở khu Blegdam soi bóng trên mặt nước, và ở ngoài xa, nước thì tối sẫm như màu thép. Con đường mòn và những tòa nhà bên kia bờ hồ còn được vài tia nắng yếu ớt rọi tới. Bầu trời thì trong và rộng mở, chỉ có mỗi một đám mây mỏng lãng đãng trôi ngang, nó được thấy rõ nhất khi ta nhìn chăm chăm mặt nước phẳng lặng cho đến khi nó biến mất. Không một lá cây nào rung rinh. - Nàng đấy! Đôi mắt tôi đã không đánh lừa mình trước đó, dù cho tấm áo choàng màu lục đã làm thế. Mặc dù đã sẵn sàng cho điều này từ lâu, tôi vẫn không thể chế ngự một nỗi xáo động nào đó, cảm xúc trong lòng thì trào lên, hạ xuống như con chim chiền chiện vừa hót, vừa bay lên bay xuống trên những cánh đồng gần bên. Nàng chỉ có một mình. Một lần nữa tôi lại quên nàng ăn mặc ra sao lúc đó, ấy thế mà bây giờ tôi quả có giữ được một hình ảnh của nàng. Nàng chỉ có một mình, lộ vẻ bận tâm, rõ ràng là không phải về nàng mà về những ý nghĩ của riêng mình. Nàng không suy nghĩ, nhưng những ý nghĩ cứ xoay vòng một cách thầm lặng và dệt nên một hình ảnh đầy nỗi khát khao, đầy niềm linh cảm đối với tâm hồn nàng, một hình ảnh không thể giải thích được như bao nhiêu tiếng thở dài của một cô gái trẻ. Nàng đang ở vào tuổi đẹp nhất của đời mình. Một người con gái không phát triển giống như một tên con trai: nàng không lớn lên, nàng chỉ ra đời. Tên con trai bắt đầu phát triển ngay tức khắc và việc này cần một thời gian dài; một người con gái cần một thời gian dài để ra đời, và khi ra đời thì đã có đủ đầy tính nữ. Chính điều này chứa đựng cả sự giàu có vô hạn của nàng; vào khoảnh khắc nàng sinh ra, nàng đã là đàn bà trọn vẹn, nhưng cái khoảnh khắc ra đời này thì lại đến muộn. Vì vậy nàng sinh ra hai lần: lần thứ nhì là khi nàng kết hôn, hay đúng hơn, ngay vào lúc đó thì nàng thôi sinh ra - chỉ vào lúc đó thì nàng sinh ra. Đâu chỉ có Minerva [47] nhảy bật ra từ cái trán của Jupiter với tấm thân đàn bà, đâu chỉ có Venus [48] vụt đứng lên từ sóng biển với tất cả sắc https://thuviensach.vn đẹp tròn đầy - mọi người con gái đều như vậy nếu tính nữ của họ không bị làm cho hư hỏng bởi cái mà người ta gọi là lớn lên, là phát triển. Nàng không thức tỉnh một cách từ từ nhưng ngay lập tức; mặt khác, nàng nằm mơ lâu hơn thế nhiều, với điều kiện là thiên hạ không tỏ ra quá đáng đến mức đánh thức nàng quá sớm. Nhưng chuyện nằm mơ này là một sự giàu có vô hạn. Nàng bận tâm, không về mình nhưng về những gì bên trong nàng, và mối bận tâm này là một sự bình yên và an nghỉ vô hạn ở bên trong nàng. Nhìn theo cách này, một cô gái trẻ là giàu có, và ôm lấy sự giàu có này trong vòng tay thì cũng làm cho chính ta trở nên giàu có. Nàng thì giàu có, dù nàng không nhận ra là nàng sở hữu cái gì đó; nàng giàu có - nàng là một của quý. Một sự thanh thản lặng lẽ lẫn chút buồn rầu bao quanh khuôn mặt nàng. Nàng thì nhẹ, có thể nhấc bỗng nàng bằng mắt, nhẹ như Psyche [49] , người con gái được các vị thần mang đi xa đó, thậm chí nhẹ hơn bởi vì nàng tự mang mình đi. Hãy để cho những nhà biện giảng Cơ đốc tranh cãi về sự quy thiên của Đức Mẹ đồng trinh; phần tôi thì thấy nó không có vẻ khó hiểu, bởi vì Đức Mẹ không còn thuộc về thế gian này nữa, nhưng cái nhẹ bỗng của một cô gái thì thật sự khó hiểu và thách thức những định luật về trọng lực. Nàng không để ý đến cái gì cả, và vì đó nàng tin là mình cũng không bị ai để ý đến. Tôi vẫn giữ một khoảng cách với nàng và tôi uống lấy uống để hình ảnh nàng bằng đôi mắt thiết tha. Nàng đang đi chậm rãi; sự thư thái của nàng hay sự yên tĩnh của môi trường xung quanh thì không bị bất cứ sự vội vã nào làm cho xáo động. Một đứa bé trai ngồi câu cá bên bờ hồ; nàng đứng lại, im lặng đưa mắt nhìn mặt nước phẳng như gương và cái phao câu. Dù đã không đi nhanh, nhưng nàng vẫn tìm một chút không khí mát mẻ. Nàng đưa tay nới lỏng chiếc khăn nhỏ quàng quanh cổ dưới tấm khăn san; một làn gió nhẹ từ hồ đến vuốt ve bộ ngực trắng như tuyết nhưng ấm áp và https://thuviensach.vn đầy đặn của nàng. Đứa bé dường như không vui lắm khi có người đứng xem nó câu cá, khi quay người lại nó nhìn nàng với vẻ khá lạnh nhạt. Nó trông thật lố bịch, và tôi không trách nàng vì đã cười nhạo nó. Ôi, nụ cười tươi trẻ làm sao! Nếu như nàng chỉ có một mình với đứa bé đó, tôi tin là nàng đã không sợ gì mà đánh nhau với nó. Đôi mắt nàng to và sáng ngời nhưng khi ta nhìn vào thì vẻ rạng rỡ đó phảng phất bóng tối, gợi cho ta biết có một sự sâu thẳm vô tận bởi vì thâm nhập được chúng thì quả là bất khả; chúng thì trong sáng và ngây thơ, dịu dàng và điềm tĩnh, lại đầy vẻ tinh nghịch khi nàng mỉm cười. Mũi nàng thì uốn cong một cách thanh tú, và khi tôi nhìn nghiêng nàng thì nó có vẻ như rút vào phía vầng trán và do đó nó trở nên ngắn hơn một chút và ngỗ nghịch hơn một chút. Nàng lại cất bước, tôi theo sau. May là có nhiều người đi dạo trên con đường mòn đó; có khi tôi dừng bước trao đổi đôi lời chào hỏi với người này, người nọ và để nàng đi xa mình hơn một ít, nhưng chẳng bao lâu lại bắt kịp nàng; nhờ vậy mà tôi không cần phải đi chậm như nàng để giữ khoảng cách cho đều. Nàng đi về hướng Österport. Tôi muốn thấy nàng gần sát hơn mà không bị nàng thấy lại. Ở góc đường có một ngôi nhà mà từ đó tôi có thể có cơ hội làm theo ý mình. Tôi có quen biết gia đình đó và thế là chỉ cần ghé thăm họ. Tôi bước nhanh, vội vã vượt qua nàng, tuyệt đối không lộ vẻ gì là để ý đến nàng. Tôi đi trước nàng khá xa, đến chào hỏi lần lượt từng người trong gia đình đó rồi đến chiếm cứ cái cửa sổ nhìn ra con đường mòn. Nàng đi đến gần, tôi nhìn nàng và nhìn nàng, và cùng lúc tôi cũng mở miệng góp vài lời vào câu chuyện phiếm với những người đang dự tiệc trà trong phòng khách. Dáng đi của nàng khiến tôi biết dễ dàng là nàng đã không học múa nhiều trước đây, ấy thế mà dáng đi này thì mang một vẻ kiêu kỳ nào đó, một vẻ quý phái tự nhiên, nhưng lại thiếu sự quan tâm đến chính mình. Tôi xoay xở nhìn nàng một lần nữa mà thực ra tôi đã không đếm mình nhìn đã bao nhiêu lần rồi. Từ cửa sổ tôi không thể nhìn theo con đường mòn xa lắm, nhưng tôi có thể thấy một cầu tàu bắc ra hồ, và tôi ngạc https://thuviensach.vn nhiên thấy mình phát hiện ra nàng lần nữa ở ngoài đó. Tôi chợt nghĩ trong đầu là có lẽ nàng sống đâu đó trong vùng quê phụ cận, có lẽ gia đình nàng có thuê một căn hộ nhỏ sống qua mùa hè. Chưa gì tôi đã bắt đầu thấy hối tiếc cho việc ghé thăm này, sợ rằng nàng sẽ đi theo hướng khác và tôi sẽ không thấy được nàng nữa; thật vậy, rằng sự xuất hiện của nàng ở đầu mút cầu tàu là dấu hiệu nàng sắp sửa biến mất đối với tôi - nhưng rồi nàng xuất hiện lại gần đó. Nàng đang đi ngang trước ngôi nhà, tôi vội vàng chụp lấy cái mũ và cây gậy của mình với ý định đi vượt qua nàng rồi chậm lại để nàng vượt qua, nhiều lần như thế, cho tới khi tôi khám phá ra chỗ ở của nàng - nhưng thật không may, tôi quá hấp tấp sao đó mà đụng mạnh cánh tay của người đàn bà đang rót trà cho mọi người. Một tiếng hét khủng khiếp bật ra; tôi đứng đó, mũ và gậy trên tay, chỉ muốn bỏ đi, và để kết thúc sự cố này, nếu có thể, cũng như để thúc đẩy mình rút lui, tôi kêu lên một cách thống thiết: Tôi sẽ bị đày như Cain [50] ra khỏi chỗ này, nơi đã thấy nước trà bị đổ xuống! Nhưng, như thể tất cả cùng hùa nhau để hại tôi, ông bạn chủ nhà lại có ý tưởng gây choáng váng là lên tiếng tiếp nối lời nói của tôi bằng cách tuyên bố oang oang và trịnh trọng rằng tôi sẽ không được phép rời khỏi đây trước khi thưởng thức xong một tách trà và để chuộc lỗi, chính tôi phải phục vụ trà cho các quý bà có mặt. Và tôi hoàn toàn tin rằng trong hoàn cảnh hiện tại, ông bạn chủ nhà sẽ xem chuyện sử dụng vũ lực là hoàn toàn lịch sự, tôi chẳng thể làm gì khác hơn là ở lại. - Nàng đã biến mất. Ngày 16 tháng năm Đẹp làm sao cảm giác đang yêu; thú vị làm sao khi biết mình đang yêu. Hai điều này, bạn thấy đấy, là khác nhau. Tôi có thể giận điên lên khi nghĩ tới chuyện nàng đã biến mất trước mặt tôi lần thứ hai, ấy thế mà theo một nghĩa nào đó tôi lại thấy vui. Hình ảnh nàng mà tôi có thì cứ lơ lửng đâu đó https://thuviensach.vn giữa hình dáng thực tại và hình dáng lý tưởng của nàng. Bây giờ tôi đang gợi lại hình ảnh đó trước mắt mình, nhưng chính vì nó thể hiện thực tại, hay vì thực tại đúng là duyên cớ cho nó, mà nó có một ma lực khác thường. Tôi không cảm thấy sốt ruột, vì nàng chắc chắn sống ở đây, trong thành phố này, và điều đó hiện giờ thì tạm đủ đối với tôi. Khả năng này là điều kiện để hình ảnh nàng có thể hiện ra thực sự - tất cả phải được thưởng thức một cách thong thả, từ từ từng chút một. Và chẳng lẽ tôi không nên tỏ ra thản nhiên - tôi, một người dám xem mình là đứa con cưng của thánh thần; tôi, một người nhận được vận may hiếm có là một lần nữa thấy cõi lòng mình rung động vì yêu. Đây là một chuyện mà không một kỹ năng hay sự học hỏi nào có thể làm nẩy nở - nó là một quà tặng. Nhưng nếu tôi thành công trong việc khơi dậy một tình yêu nhục cảm thì tôi thực bụng muốn xem mình có thể giữ nó tồn tại được bao lâu. Tôi sẽ nâng niu nó nhiều hơn cả mối tình đầu của mình. Cơ hội đến với ta khá hiếm, cho nên khi nó đến thật thì ta nên lợi dụng nó hết mình. Lý do là quyến rũ một cô gái thì chẳng cần mưu mẹo gì, nhưng tìm được một cô gái đáng để ta quyến rũ thì cần nhờ đến vận may. - Tình yêu thì đầy những điều bí ẩn, và sự đem lòng yêu ai này cũng là một điều bí ẩn, dù nó là thứ yếu thôi. Phần lớn người ta cắm đầu cắm cổ lao về phía trước, hứa hôn với nhau hay làm những chuyện ngu ngốc khác, rồi nhanh như trở bàn tay, mọi sự đều chấm dứt, và họ không biết mình đã được gì cũng như đã mất gì. Đã hai lần nàng xuất hiện trước mắt tôi, rồi biến mất, điều này có nghĩa là nàng sẽ xuất hiện thường hơn. Khi giải mộng cho vua Pharaoh, Joseph nói thêm: Nhưng bệ hạ nằm mộng chuyện đó đến hai lần thì có nghĩa là nó sẽ sớm được thực hiện đấy. Tuy nhiên, có lẽ sẽ thú vị nếu ta có thể nhận thức trước một chút những sức mạnh mà khi nổi lên thì làm nên bản chất của cuộc sống. Vào lúc này nàng đang sống trong sự bình yên thầm lặng, chẳng có một ý niệm mơ hồ gì về sự hiện hữu của tôi trên đời này, lại càng biết ít hơn về những gì xảy ra trong nội tâm tôi, đó là chưa kể đến sự tự tin mà với nó tôi nhìn một cách https://thuviensach.vn soi mói vào tương lai của nàng, bởi vì tâm hồn tôi càng ngày càng đòi hỏi thực tại, và trở nên càng ngày càng mạnh mẽ hơn. Nếu từ cái nhìn đầu tiên một cô gái không gây ấn tượng sâu sắc nơi tôi đến mức gợi lên được một mẫu mực lý tưởng thì thực tại đó, nói chung, là không đặc biệt đáng ao ước; nhưng nếu cô ấy gây ấn tượng đủ sâu sắc thì, dù ta có kinh nghiệm bao nhiêu đi nữa, niềm hạnh phúc gần như lúc nào cũng tràn ngập ta. Đối với người nào không thấy chắc chắn về bàn tay mình, không tin ở mắt mình, không hy vọng ở thắng lợi, tôi luôn luôn khuyên anh ta hãy cứ liều tấn công ngay từ trạng thái đầu tiên này mà trong đó, đúng là vì anh ta cảm thấy hạnh phúc tràn ngập, anh ta có các quyền lực siêu nhiên - bởi vì sự tràn ngập này là một sự trộn lẫn lạ lùng giữa lòng thương cảm với tính ích kỷ. Tuy nhiên, anh ta sẽ mất đi niềm vui thú, bởi vì anh ta không được hưởng cái hoàn cảnh thuận lợi đó do chính anh ta cứ mải mê với nó, ẩn nấp trong nó. Cái nào đẹp hơn thì khó quyết định lắm, cái nào thú vị hơn thì dễ. Tuy nhiên, tốt hơn hết ta nên đến với cái này hoặc cái kia gần chừng nào hay chừng nấy. Đây mới là niềm vui thú thực sự, và về phần những niềm vui thú của người khác thì tôi không biết chắc lắm. Chỉ là sự chiếm hữu thôi thì không có gì quan trọng, và những phương tiện mà những kẻ tình nhân như thế sử dụng thì thường là xoàng xĩnh: tiền bạc, quyền thế, ảnh hưởng của người khác, thuốc ngủ, v.v... không có gì mà họ không chấp nhận. Nhưng tình yêu có phải là niềm vui thú không, nếu nó không bao hàm một sự buông thả tuyệt đối, tức là từ một trong hai bên? Nhưng thông thường chuyện này cần phải có đầu óc nhận thức, và những tình nhân như thế, nói chung, họ thiếu cái đó. Ngày 19 tháng năm Cordelia! Tên nàng vậy là Cordelia! Đó là một cái tên đẹp và cả điều này thì cũng quan trọng đó, bởi chưng thường là rất phiền hà, có thể vậy, khi https://thuviensach.vn phải gọi lên một cái tên xấu cùng với những tính từ êm ái nhất. Từ xa tôi đã nhận ra nàng; nàng đi bộ cùng hai cô gái khác ở phía bên trái nàng. Dáng đi của họ có vẻ cho ta thấy là họ sắp sửa dừng bước. Tôi đứng ở góc đường, đọc tờ áp-phích trong khi mắt vẫn không ngừng theo dõi các cô gái xa lạ này. Họ chia tay. Hai cô kia có lẽ trước đó đã đi thêm một chút nên giờ họ rẽ theo hai hướng khác nhau. Nàng tiến về phía góc đường. Một trong hai cô kia, sau khi đi được vài bước, liền quay gót chạy theo nàng và kêu lên khá to để tôi có thể nghe được: Cordelia! Cordelia! Rồi cô gái thứ ba đến nhập bọn; họ chụm đầu lại, thầm thì bàn chuyện riêng tư, và tôi đã căng tai hết sức mà vẫn không nghe được các bí mật của họ. Ngay sau đó cả ba cô bật cười khanh khách và vội vã rảo bước về hướng mà hai cô đã chọn trước đó. Tôi đi theo họ. Họ vào một ngôi nhà ở đường Stranden. Tôi chờ một lúc, tin chắc rằng Cordelia sẽ sớm trở lại một mình. Nhưng chuyện này đã không xảy ra. Cordelia! Thật là một cái tên tuyệt vời làm sao! Cũng là cái tên con gái thứ ba của Vua Lear [51] , một cô gái khác thường, “bụng không để ngoài da”, đôi môi cô khép kín khi lòng cô rộng mở. Cordelia của tôi thì cũng như thế. Nàng giống cô công chúa đó, tôi chắc vậy. Nhưng theo một nghĩa khác, bụng nàng thực sự để ngoài da, không phải dưới hình thức lời ăn tiếng nói mà theo một cách chân thành hơn, dưới hình thức một nụ hôn. Ôi, đôi môi trông tràn đầy sức sống làm sao! Tôi chưa hề thấy đôi môi nào đẹp hơn, từ trước đến nay. Việc tôi phủ lên trên chuyện này một màn bí mật, hầu như ngay cả với chính mình, là một trong những bằng chứng là tôi đang yêu. Mọi tình yêu đều có sự bí mật của nó, thậm chí loại tình yêu xảo trá cũng thế, nếu nó có yếu tố thẩm mỹ thích hợp ở bên trong nó. Tôi đã không bao giờ nảy ra ý nghĩ muốn tâm sự với ai hay muốn khoe khoang những cuộc phiêu lưu tình ái của mình. Vì vậy mà tôi gần như sung sướng đã không biết được địa chỉ https://thuviensach.vn nhà nàng nhưng chỉ biết nơi chốn mà nàng thường đến. Có lẽ nhờ đó mà tôi cũng có thể tiến đến, thậm chí gần hơn, mục đích của mình. Tôi có thể theo dõi mà không gây ra sự chú ý nơi nàng, và từ điểm xuất phát được tạo dựng vững vàng này, cơ hội tiếp xúc với gia đình nàng sẽ không phải là khó tìm ra đối với tôi. Tuy nhiên, nếu hoàn cảnh này bỗng trở nên khó khăn - eh bien ! [52] - lúc ấy tôi sẽ chịu đựng nỗi khó khăn đó một mình. Tất cả mọi thứ tôi làm, là làm con amore [53] , và như vậy, tôi cũng yêu con amore . Ngày 20 tháng năm Hôm nay tôi được biết đôi điều về ngôi nhà mà nàng đã biến mất vào bên trong. Nó thuộc về một góa phụ với ba đứa con gái dễ thương. Họ có thể cho nhiều thông tin đến mức thừa thãi, tức là với điều kiện họ có sẵn một vài thông tin nào đó trước đã. Sự khó khăn duy nhất là ta phải nghe và hiểu những chi tiết này ở mức lũy thừa ba, bởi vì cả ba người họ mở miệng nói cùng lúc. Tên và họ của nàng là Cordelia Wahl và nàng là con của một viên sĩ quan thuộc Hải quân Hoàng gia. Ông chết cách đây vài năm, và mẹ nàng cũng vậy nữa. Ông là một con người rất khắt khe và nghiêm nhặt. Nàng hiện giờ sống với cô mình, em gái của cha, được cho là có tính tình giống như người anh, nhưng về mặt khác thì là một người phụ nữ rất đáng trọng. Tất cả mấy chuyện này thì được lắm, nhưng về các khía cạnh khác thì họ chẳng biết gì về gia đình nàng; họ chưa bao giờ đặt chân đến nhà Cordelia, nhưng nàng thì hay đến thăm viếng họ. Nàng và hai cô gái khác theo học một khóa nấu ăn ở nhà bếp hoàng gia. Bởi vậy nàng thường đến đó vào đầu buổi chiều, đôi khi vào buổi sáng, nhưng không bao giờ vào buổi tối. Nàng và hai cô bạn này sống rất khép kín. Vậy là câu chuyện chấm dứt ở đây và rõ ràng là không có lấy một nhịp cầu nào có thể đưa tôi lẻn được vào nhà của Cordelia. https://thuviensach.vn Do đó nàng thực sự có một quan niệm về những nỗi đau thương trong cuộc đời, về mặt trái tối tăm của nó. Ai mà có thể hình dung được điều này về nàng cơ chứ! Tuy nhiên, những kỷ niệm này chắc thuộc về một giai đoạn trước đó, khi nàng còn nhỏ tuổi hơn; đây là một chân trời mà bên dưới nó nàng đã sống cho tới nay mà không thực sự nhận thấy nó. Thế thì cũng tốt thôi - điều này đã cứu vãn nữ tính của nàng, và nàng không bị lệch lạc trong tính cách hay sa đọa trong tinh thần mình. Mặt khác, điều này cũng sẽ có ý nghĩa trong việc nâng cao nàng lên, nếu như người ta thực sự biết cách gợi ra cái quá khứ đó. Tất cả những điều như thế thường dạy cho ta niềm kiêu hãnh, miễn là chúng không làm ta suy sụp, và nàng thì còn lâu mới bị suy sụp. Ngày 21 tháng năm Nàng sống gần bờ đê. Đó là một nơi không thuận tiện chút nào vì không có hàng xóm nào xung quanh để ta có thể làm quen, không có một chỗ công cộng nào để từ đó ta có thể quan sát mà không bị để ý. Chính bờ đê cũng không thích hợp vì người ta có thể trông thấy mình dễ quá. Nếu đi bộ ở con đường bên dưới thì tốt hơn ta không nên chọn phía sát bờ đê, bởi vì không ai đi ở đó, và dễ gây chú ý, hoặc là ta nên đi phía có nhà cửa nhưng từ đó thì ta chẳng thể thấy gì. Đó là một ngôi nhà nằm ở góc đường. Vì không có nhà nào khác bên cạnh nên từ ngoài đường ta có thể thấy các cửa sổ nhìn xuống sân trong. Tôi đoán chừng là phòng ngủ của nàng nằm ở đó. Ngày 22 tháng năm Hôm nay tôi gặp nàng lần đầu tiên ở nhà bà Jansen. Tôi được giới thiệu với nàng. Nàng có vẻ gần như hờ hững trước việc giới thiệu hoặc không để ý đến tôi lắm. Tôi cố tỏ ra lặng lẽ và kín đáo, càng hay chứ sao, để có thể https://thuviensach.vn quan sát nàng tốt hơn. Nàng chỉ ở lại một lát vì nàng chỉ đến tìm các cô con gái bà Jansen để cùng nhau đi đến nhà bếp hoàng gia. Trong khi hai cô con gái mặc áo choàng thì trong phòng khách chỉ có một mình hai chúng tôi thôi, và tôi, với vẻ lạnh nhạt gần như khinh khỉnh, mở miệng buông ra một vài câu nói vô thưởng vô phạt và nàng cũng trả lời với một sự lịch sự mà lối nói của tôi không xứng đáng chút nào. Rồi họ đi. Tôi đã có thể tỏ ý muốn hộ tống họ lúc đó nhưng việc này thôi hẳn sẽ đủ để chỉ ra tôi là một kẻ nịnh đầm có hậu ý tán tỉnh này nọ, và tôi tin chắc rằng đó không phải là phương cách thích hợp để chinh phục nàng. - Không, tôi quyết định bỏ đi ngay sau khi họ rời nhà và rảo bước nhanh hơn họ, tuy theo các con đường khác nhưng cũng về hướng nhà bếp hoàng gia để mà khi họ rẽ sang Store Kongensgade thì tôi có thể đi ngang qua họ vội vã như bị ma đuổi, không chào hỏi hay để ý đến họ - để họ tròn mắt ngạc nhiên chơi. Ngày 23 tháng năm Giờ tôi cần phải tìm cách vào được ngôi nhà đó, và để làm chuyện này thì tôi đang trực chiến, nếu nói theo kiểu nhà binh. Nhưng dường như sự việc trở nên khá kéo dài và khó khăn. Tôi chưa từng thấy một gia đình nào sống biệt lập đến thế. Chỉ có nàng và bà cô. Không một anh em trai, không một chị em họ, không có lấy một người họ hàng xa để liên lạc, không có một sợi chỉ dẫn đường để nắm lấy. Còn tôi thì cứ đi loanh quanh với cánh tay mình sẵn sàng để ai đó khoác lên. Không đời nào tôi ra đường dạo này mà khoác tay người nào. Cánh tay tôi thì như cái neo móc lúc nào cũng phải giữ cho sẵn sàng, nó được dành cho những lợi lạc tiềm tàng đó mà: có lẽ từ một nơi xa xôi sẽ xuất hiện một người bà con sơ hay một người bạn mà tôi có thể nhận ra được từ xa, rồi thì tôi sẽ vồ vập lấy họ. Hơn nữa, một gia đình sống cô lập đến thế thì không tốt lắm đâu; cô gái tội nghiệp đó đang bị tước đi cơ hội học hỏi để hiểu biết chuyện đời, đó là chưa kể đến những hậu https://thuviensach.vn quả nguy hiểm khác mà việc này có thể mang lại. Vì sự cô lập đó bao giờ cũng có cái giá phải trả. Ngay cả sự cầu hôn cũng mắc phải nguy cơ tương tự. Phải thừa nhận là một sự ẩn cư như thế thì bảo vệ ta khỏi nạn trộm cắp vặt. Một gia đình mà giao du, tiếp khách nhiều thì tạo cơ hội cho kẻ cắp. Nhưng điều này thì chẳng quan trọng gì lắm, bởi vì những cô gái như thế thì có gì nhiều để mà lấy cắp đâu; khi họ vào tuổi mười sáu, quả tim họ đã là một cuốn an-bom đầy những bút tích rồi, và tôi không bao giờ thích thêm tên mình vào nơi mà đã có nhiều người khác viết tên của họ vào rồi. Không bao giờ nảy sinh trong đầu tôi cái ý viết nguệch ngoạc tên mình trên ô kính cửa sổ hay trong một quán trọ, trên thân cây hay trên ghế dài ở công viên Frederiksberg. Ngày 27 tháng năm Càng quan sát nàng tôi càng tin chắc nàng là một con người cô độc. Đó là điều mà một người đàn ông không bao giờ nên để mình như vậy, ngay cả khi trẻ, bởi lẽ sự phát triển con người anh ta thì tùy thuộc chủ yếu vào sự suy xét nên anh ta phải tiếp xúc, lui tới với người khác. Do đó, một cô gái trẻ cũng không nên là một người thú vị, bởi vì sự thú vị bao giờ cũng bao hàm sự suy xét về chính mình, y chang như trong nghệ thuật sự thú vị luôn luôn chứa đựng dấu ấn của người nghệ sĩ. Một cô gái trẻ muốn làm vui lòng người khác bằng cách tỏ ra thú vị thì cô ta sẽ làm vui lòng chính mình trước hết đó, nếu có thể nói được như vậy. Theo quan điểm thẩm mỹ, đây là lý do phản đối tính hay làm đỏm dáng dưới mọi hình thức. Vấn đề sẽ khác đi, nếu hiểu cái mà người ta gọi một cách không thích đáng là tính hay làm duyên làm dáng này là những sự thôi thúc tự nhiên, ví dụ như tính e lệ đầy nữ tính, bao giờ cũng là một sự đỏm dáng đẹp đẽ nhất. Một cô gái thú vị hoàn toàn có thể thành công trong việc làm vui thích người khác, nhưng y như cô gái đó đã tự từ bỏ nữ tính của mình, những người đàn ông mà cô làm vui thích https://thuviensach.vn thì cũng thường là không có nam tính như thế. Một cô gái như vậy đầu tiên trở nên thú vị như những mối quan hệ với cánh đàn ông. Đàn bà là phái yếu hơn, nhưng mà sống đơn độc trong thời thanh xuân của mình thì quan trọng đối với họ nhiều hơn là đối với đàn ông; cô phải tự lực, tự túc mà sống, nhưng do và trong cái thời thanh xuân mà mọi thứ có vẻ thuận lợi này, sự tự lực, tự túc của cô chỉ là một ảo tưởng; đó là của hồi môn mà thiên nhiên đã phú cho cô như phú cho một nàng công chúa. Và sự cô lập của cô là đến từ chính cái ảo tưởng mà trong đó cô đắm mình. Tôi thường tự hỏi tại sao không có gì tai hại hơn đối với một cô gái là sự giao du thường xuyên với những cô gái khác. Lý do ư? Rõ ràng là sự giao du này thì không có chủ đích, nó gây rối ảo tưởng chứ không làm sáng tỏ ảo tưởng. Phẩm chất nền tảng của người đàn bà là phải làm bạn đời cho người đàn ông [54] , nhưng qua sự kết giao với những người cùng giới tính mình nàng bị dẫn dắt đến việc suy nghĩ về phẩm chất đó, và sự suy nghĩ này làm nàng trở thành một cô nương đồng hội, thay vì một người bạn đời. Chính ngôn ngữ cũng rất có ý nghĩa về mặt này: đàn ông thì gọi là “ông chủ”, nhưng đàn bà thì không gọi là “con đầy tớ” hay cái gì đó tương tự - không đâu, ngôn ngữ dùng một định nghĩa theo thực chất: đàn bà là bạn đời, chứ không phải là một tùy nữ. Nếu tôi phải hình dung ra một cô gái lý tưởng thì cô sẽ là một người luôn luôn sống một mình trên thế gian, và do đó, tự mình xoay xở lấy, và nhất là không có bạn bè nào cả trong đám đàn bà con gái. Chắc chắn đúng là các Nữ thần Duyên sắc [55] gồm có ba người, nhưng cũng chắc chắn là không ai bất chợt hình dung ra là họ trò chuyện cùng nhau; dưới vẻ ngoài trầm mặc, bộ ba này hợp thành một thể thống nhất đẹp đẽ đầy nữ tính. Về mặt này, tôi gần như cảm thấy muốn giới thiệu khuê phòng [56] dành cho các nàng trinh nữ một lần nữa, nếu như sự ẩn cư bó buộc này không có những tác động gây hại. Cứ để cho một cô gái hưởng sự tự do của mình, theo tôi nghĩ, thì bao giờ cũng là tốt nhất, nhưng hãy đừng cho cô cơ hội nào cả. Nhờ vậy mà cô sẽ trở nên xinh đẹp và sẽ được giải https://thuviensach.vn thoát khỏi sự biến thành thú vị. Thật tình chẳng có ích gì khi ta đưa mạng che mặt dành cho trinh nữ hay dành cho cô dâu cho một cô gái bỏ phần lớn thời giờ ra giao du với các cô gái khác. Nhưng người đàn ông nào có đủ tính nhạy cảm thẩm mỹ sẽ luôn luôn tìm ra một cô gái trinh trắng, theo nghĩa tốt đẹp và sâu sắc nhất của từ này, đeo mạng che mặt khi được mang đến cho mình, ngay cả khi không có phong tục cô dâu phải đeo mạng che mặt trong ngày cưới. Nàng đã được dạy dỗ một cách khe khắt, và tôi vinh danh cha mẹ của nàng hiện đang nằm dưới ba thước đất về điều này; nàng sống một cách rất kín đáo, và tôi có thể ôm hôn bà cô nàng để tỏ lòng biết ơn. Nàng đã không trở nên quen thuộc với những thú vui trần thế, đã không trở nên chán chường với sự buông thả. Nàng tỏ ra kiêu kỳ, từ chối một cách khinh bỉ những gì làm vui thích những cô gái khác, và đó là điều nên làm. Tôi sẽ biết cách lợi dụng cái thứ bối cảnh giả dối này. Những điệu bộ kiểu cách, những áo quần lộng lẫy, tất cả không cuốn hút nàng như những cô gái khác; nàng thì hơi hiếu thắng, nhưng chuyện này thì cũng tự nhiên thôi đối với một cô gái đắm chìm trong sự lãng mạn. Nàng sống trong một thế giới ảo tưởng. Nếu nàng rơi vào tay những kẻ tầm bậy thì sự việc này có thể sẽ làm lộ rõ một cái gì đó không có gì là nữ tính nơi nàng, chính là vì có sẵn nhiều nữ tính đến vậy nơi nàng. Ngày 30 tháng năm Khắp nơi, những nẻo đường mà chúng tôi đi đều gặp nhau. Ngày hôm nay tôi gặp nàng đến ba lần. Tôi biết tất cả những buổi ra ngoài dạo chơi ngắn ngủi của nàng, biết những chỗ và những lúc tôi sẽ đi ngang qua nàng, nhưng tôi không dùng cái biết này để trù tính một cuộc gặp gỡ làm như tình cờ với nàng; ngược lại, tôi lãng phí vô vàn cơ hội như thế này, tôi coi như chuyện vặt vãnh những cuộc gặp mà thường thường tôi đã phải bỏ ra nhiều https://thuviensach.vn giờ chờ đợi. Nếu biết là nàng đi đến nhà bà Jansen, tôi nghĩ không gặp nàng thì hơn, trừ phi tôi thấy quan trọng cần ghi lại một lời bình phẩm riêng biệt nào đó. Tôi thích đến nhà bà Jansen sớm hơn một chút, và nếu có thể, giáp mặt nàng ở cửa khi nàng đi vào và tôi đi ra, hay ở cầu thang, nơi mà tôi đi ngang qua nàng một cách hờ hững. Đây là cái mạng lưới đầu tiên, nó sẽ siết chặt xung quanh nàng. Tôi không chặn nàng lại ở ngoài đường, hay tôi chào nàng mà không bao giờ đến gần nàng, luôn luôn cố giữ một khoảng cách. Chắc là nàng bắt đầu để ý đến những sự chạm mặt được tái diễn như thế này; chắc là nàng nhận thấy ở chân trời của mình một hành tinh mới đã hiện ra, sự chuyển dịch của nó thì xâm phạm đường đi của nàng một cách đáng ngại, nhưng lại dưới một kiểu cách an nhiên lạ lùng. Nhưng nàng lại không có một ý niệm mơ hồ gì về quy luật chi phối sự vận động này. Cho nên nàng cảm thấy muốn nhìn quanh, hết bên phải rồi sang bên trái, để xem liệu nàng có thể khám phá ra cái điểm mà là đích đó không: nàng cũng y như một thứ đối lập của mình, không biết chính nàng là cái điểm đích này. Cũng như những người xung quanh tôi, nàng sẵn sàng tin rằng tôi có hàng loạt hoạt động thương mại nên cứ phải chạy đôn chạy đáo khắp nơi, và nói như Figaro [57] : Một, hai, ba, bốn mưu đồ cùng lúc, đó là thú vui của tôi. Trước khi bắt đầu tấn công, đầu tiên tôi phải biết rõ nàng cũng như toàn bộ trạng thái tinh thần của nàng. Phần lớn người ta thưởng thức một cô gái trẻ giống như họ thưởng thức một ly rượu sâm-banh, tức là vào lúc nó sủi bọt - ồ, đúng thế, trông đẹp lắm, và chắc chắn đó là tất cả những gì người ta có thể đạt tới với nhiều cô gái; nhưng ở đây thì có hơn nữa. Nếu một cá nhân tỏ ra quá yếu ớt để chịu đựng sự sáng sủa và sự trong suốt thì, thôi được, ta hãy thưởng thức cái gì đó tối tăm đi! Nhưng Cordelia, chắc là nàng đủ sức chịu đựng nó mà. Ta hiến dâng cho tình yêu nhục cảm nhiều bao nhiêu thì sự thú vị càng tăng bấy nhiêu. Sự hưởng thụ khoái lạc chỉ kéo dài trong chốc lát này là một cuộc hiếp dâm, nếu không theo nghĩa thực tế thì theo nghĩa tinh thần, và https://thuviensach.vn trong một cuộc hiếp dâm, sự hưởng thụ khoái lạc chỉ là tưởng tượng; nó giống như một cái hôn trộm, một cái gì đó khó phân biệt. Không đâu, nếu người ta có thể thuyết phục một cô gái thấy rằng cô chỉ có một nhiệm vụ duy nhất cho sự tự do của mình, đó là buông thả chính mình, để mà trong đó cô cảm thấy niềm hạnh phúc trọn vẹn, để mà cô hầu như khẩn nài người ta chấp nhận sự hiến dâng này mà vẫn giữ được sự tự do của mình - chỉ khi đó mới có sự hưởng thụ khoái lạc; nhưng để đạt được nó thì bao giờ cũng cần một sự suy xét thận trọng, một phong cách tinh tế. Cordelia! Một cái tên rực rỡ làm sao! Tôi ngồi nhà và tập phát âm nó như con két. Tôi nói: Cordelia, Cordelia, Cordelia của anh ơi. Ơi em, Cordelia của anh. Tôi không thể nhịn được hé môi cười mỉm khi nghĩ đến dự kiến mà theo đó, vào giây phút quyết định trong một ngày nào đó, tôi sẽ nói ra những lời này. Ta luôn luôn nên học tập trước, ta phải sắp xếp đàng hoàng mọi thứ trước. Không có gì là lạ cả khi những nhà thơ lúc nào cũng diễn tả khoảnh khắc mà những người yêu nhau bắt đầu tình tứ gọi nhau “ơi anh”, “ơi em”, cái khoảnh khắc đẹp đẽ nhất mà không phải bằng cách rảy nước (đúng là như vậy, có rất nhiều người không làm nhiều hơn thế) nhưng bằng sự trầm mình trong biển cả ái tình, họ tự lột bỏ con người cũ [58] ra khỏi mình và đứng lên từ buổi lễ rửa tội này, và chỉ khi đó họ mới nhìn nhận lẫn nhau là những người quen biết cũ, dù là họ chỉ quen nhau một khoảnh khắc trước thôi. Đối với một cô gái trẻ, đây luôn luôn là khoảnh khắc đẹp đẽ nhất, và để hưởng niềm vui đó một cách thích hợp, ta phải đặt mình ở mức độ cao hơn một chút ngõ hầu ta không chỉ như một người được rửa tội mà còn là người thầy tu cử hành nghi thức đó. Nhờ một chút mỉa mai giúp vào, cái khoảnh khắc đến ngay sau đó trở nên một trong những khoảnh khắc thú vị nhất: đó là khoảnh khắc của tâm hồn bị bóc trần. Ta phải có đủ chất thơ trong mắt nhìn để không quấy rầy buổi lễ, ấy vậy mà kẻ tinh quái sẵn có trong ta phải luôn luôn theo dõi đề phòng. https://thuviensach.vn Ngày 2 tháng sáu Nàng thì kiêu hãnh - tôi thấy điều này từ lâu rồi. Khi có mặt cùng với ba cô bạn gái nhà Jansen, nàng nói rất ít. Rõ ràng là sự ăn nói huyên thuyên của họ làm nàng phát chán, nụ cười mỉm trên môi nàng có vẻ cho ta biết thế. Tôi tin cậy nụ cười này. - Vào những lúc khác, nàng có thể buông thả gần như cuồng nhiệt như con trai khiến các cô bạn Jansen đó tròn mắt ngạc nhiên. Khi suy nghĩ về thời thơ ấu của nàng, tôi thấy không khó hiểu gì lắm. Nàng chỉ có một người anh trai, lớn hơn nàng một tuổi. Nàng chỉ biết cha và anh mình, nàng đã chứng kiến một vài giai đoạn buồn bã, tất cả những thứ khiến cho ta kinh tởm mấy cái chuyện ngồi lê đôi mách tầm thường và ngớ ngẩn. Cha và mẹ nàng đã sống với nhau không được hạnh phúc; những gì thường thu hút một cô gái trẻ một cách ít nhiều rõ rệt hay mù mờ thì không thu hút nàng. Rất có thể là nàng bị hoang mang không biết vai trò thực sự của một cô gái là thế nào. Có lẽ vào những lúc đặc biệt nào đó nàng mong muốn mình không phải là một người con gái nhưng là một người đàn ông. Nàng có trí tưởng tượng, có tâm hồn, có đam mê - nói tóm lại, tất cả những tố chất cần thiết, nhưng không được phản ánh một cách chủ quan. Ngày hôm nay một sự cố làm đã cho tôi vững tin vào ý kiến này của mình. Tôi biết qua gia đình Jansen là nàng không chơi một nhạc cụ nào cả - nó thì trái với các nguyên tắc của bà cô nàng. Tôi luôn luôn thấy tiếc về việc này, vì âm nhạc bao giờ cũng là một phương tiện giao tiếp thuận tiện với một cô gái trẻ nếu ta, xin hãy lưu ý, thận trọng không để lộ mình là một tay sành sỏi. Hôm nay tôi đến nhà bà Jansen. Tôi đã không gõ cửa trước khi đưa tay mở hé nó, một sự khiếm nhã thường là có lợi cho tôi, và tôi sửa chữa, khi cần thiết, bằng sự lố bịch, nghĩa là đưa tay gõ cửa đã mở rồi. Nàng ngồi đó một mình, bên cạnh cây đàn dương cầm - hình như nàng đang chơi một https://thuviensach.vn cách lén lút. Đó là một điệu nhạc Thụy Điển ngắn. Nàng chơi không được hay, trở nên mất kiên nhẫn, nhưng sau đó khúc nhạc trở lại, êm dịu hơn. Tôi đóng cửa và vẫn đứng ở ngoài, lắng nghe tâm trạng nàng biến chuyển. Thỉnh thoảng tôi thấy có niềm đam mê trong lối chơi của nàng, nó làm cho tôi nhớ đến nàng Mettelil xưa đã gảy chiếc hạc cầm vàng, gảy căng đến nỗi đôi vú nàng sữa tuôn. - Có cái gì đó buồn bã nhưng cũng có cái gì đó tán dương quá lố trong lối chơi của nàng. - Tôi đã có thể xông vào lúc đó, tôi đã có thể nắm lấy khoảnh khắc này: làm vậy hẳn sẽ là một điều ngu ngốc. Ký ức không chỉ là một phương tiện để gìn giữ, nó còn là một phương tiện để tăng lên; cái gì bị ký ức thâm nhập thì có tác dụng kép. - Người ta thường thấy trong sách vở, nhất là trong những sách thánh vịnh, một đóa hoa nhỏ - ngày xưa, cơ hội đặt nó vào trong sách là một khoảnh khắc đẹp, nhưng ký ức về nó thì còn đẹp hơn nữa. Rõ ràng là nàng che giấu chuyện mình chơi dương cầm, hay có lẽ nàng chỉ chơi điệu nhạc Thụy Điển ngắn này - nó có lẽ có sức cuốn hút đặc biệt nào đó đối với nàng hay không? Tôi không biết gì cả về chuyện này, nhưng vì vậy mà sự cố đó trở nên cực kỳ quan trọng đối với tôi. Một ngày nào đó khi có cơ hội nói chuyện với nàng một cách riêng tư hơn, tôi sẽ ngấm ngầm dẫn dắt nàng đến vấn đề đó và để nàng rơi xuống cái bẫy sập này. Ngày 3 tháng sáu Tôi vẫn còn dùng dằng chưa biết làm thế nào để hiểu nàng; đó là lý do tại sao tôi cứ im lặng, cứ ẩn lánh - thật vậy, giống như một người lính gác ngoài phòng tuyến nhào xuống đất để áp tai nghe từng tiếng vọng yếu ớt nhất của quân thù đang tiến lại gần. Tôi không thực sự tồn tại vì nàng, không phải theo nghĩa một quan hệ tiêu cực nhưng theo nghĩa không có lấy một quan hệ nào. Cho đến bây giờ tôi đã không dám trải nghiệm gì hết - gặp nàng là yêu nàng, như người ta viết trong tiểu thuyết - được thôi, https://thuviensach.vn chuyện này thì khá đúng đó, với điều kiện là tình yêu không có tính biện chứng; nhưng nói cho cùng, mấy cuốn tiểu thuyết đó dạy ta cái gì về tình yêu đây? Toàn là những lời láo khoét, chỉ được cái thu hẹp phần việc ta phải làm. Theo những tin tức về nàng mà tôi được biết hiện nay, và khi tôi nghĩ lại cái ấn tượng mà cuộc gặp gỡ đầu tiên gây ra nơi mình, sự nhận thức của tôi về nàng chắc chắn bị thay đổi, vừa có lợi cho nàng, vừa có lợi cho tôi. Đúng là không phải chính xác ngày nào cũng xảy ra chuyện một cô gái trẻ đi bộ hoàn toàn một mình như thế, hay chuyện một cô gái trẻ đắm chìm trong chính mình như thế. Qua sự thử thách dựa theo sự đánh giá khắt khe của tôi, nàng thì: đáng yêu. Nhưng cái đáng yêu là một yếu tố rất chóng tàn, nó biến mất như ngày hôm qua một khi đã qua đi [59] . Trước đó tôi đã không nghĩ đến khung cảnh mà trong đó nàng sống, nhất là không nghĩ đến việc nàng quen thuộc đến thế, mà không cần suy tư chút nào, với những bão tố của cuộc đời. Nhưng tôi muốn biết trạng thái những cảm xúc của nàng. Tôi nghĩ chắc chắn nàng chưa từng yêu bao giờ, vì tâm hồn nàng thì bay bổng, không vướng bận, chí ít là nàng không thuộc vào nhóm những cô gái đồng trinh từng trải, về mặt lý thuyết thôi, mà đối với họ, trước nay lâu rồi chứ không phải bây giờ, thì đâu khó gì tự hình dung ra cảnh mình nằm trong vòng tay của người tình. Những con người của cuộc sống thật mà nàng đã gặp thì đơn giản là không đủ sức làm nàng rối trí về mối quan hệ giữa mộng tưởng và thực tại. Tâm hồn nàng vẫn được nuôi dưỡng bằng thức ăn thần thánh của những lý tưởng. Nhưng cái lý tưởng lơ lửng trước mắt nàng chắc chắn không phải là một cô chăn cừu hay nhân vật nữ chính trong tiểu thuyết, cũng không phải một người tình nữ, nhưng là một Jeanne d’Arc [60] hay cái gì đó tương tự. https://thuviensach.vn Vấn đề luôn luôn vẫn được đặt ra là không biết nữ tính của nàng có đủ mạnh mẽ để tự phản chiếu không, hay nàng chỉ mong rằng người ta thích thú nó như người ta thích thú sắc đẹp hay sự duyên dáng; vấn đề là không biết người ta có dám giương cung cho nó căng thêm nữa không. Tìm ra được một nữ tính hoàn toàn gần gũi là đã hay lắm rồi, nhưng nếu ta dám liều thay đổi nó thì ta sẽ tìm thấy sự lý thú đấy. Trong trường hợp đó, tốt nhất là tống cho nàng một tên cầu hôn thật thà để mà bận bịu. Việc tin rằng điều này sẽ có hại cho một cô gái trẻ là một sự mê tín dị đoan của nhiều người. Hẳn thế, nếu nàng là một thân cây mỏng manh và được chọn lọc kỹ và chỉ có một nét đặc biệt rạng rỡ nhất trong đời mình: sự duyên dáng, thì luôn luôn tốt nhất là nàng đừng bao giờ nghe nói đến tình yêu. Nhưng nếu không, thì đó là một lợi thế, và tôi sẽ không bao giờ do dự dẫn đến cho nàng một tên cầu hôn, nếu xung quanh không hay chưa có ai. Tên cầu hôn này cũng không được là một hình vẽ biếm họa ngốc nghếch, vì điều này chẳng giúp được gì; anh ta phải là một thanh niên đáng quý trọng, thậm chí có duyên nếu có thể, nhưng vẫn không tương xứng với nỗi đam mê của nàng. Nàng sẽ nhìn bằng nửa con mắt một người như thế, nàng sẽ chán ghét hương vị của tình yêu, nàng sẽ trở nên gần như rụt rè trước thực tại riêng của mình khi nàng cảm nhận số mệnh của mình và thấy những gì mà thực tế mang đến; nếu yêu là chỉ có vậy, nàng sẽ nói, thì chẳng có ý nghĩa gì nhiều. Nàng trở nên kiêu hãnh trong tình yêu của mình. Niềm kiêu hãnh này khiến nàng trở nên thú vị, nó soi sáng bản chất con người nàng với sắc màu tươi thắm hơn, nhưng nó cũng đưa nàng đến gần sự suy sụp hơn - nhưng tất cả những điều này làm cho nàng càng trở nên thú vị hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, khôn khéo hơn hết là đầu tiên ta nên biết rõ về những bạn bè quen biết của nàng để xem thử có một tên cầu hôn như thế trong bọn họ không. Không có lấy một cơ hội nơi nhà nàng, vì hầu như không có ai bén mảng tới đó. Nhưng nàng thực sự có đi ra ngoài, thăm viếng các gia đình khác, và có lẽ ở đó người ta sẽ tìm thấy một tên cầu hôn. Chưa biết rõ tình thế ra sao https://thuviensach.vn mà đã dắt tới một tên cầu hôn khác thì thật là bấp bênh. Hai tên cầu hôn tầm thường như nhau có thể gây hại bởi tính tương đối của chúng. Bây giờ tôi sẽ tìm để biết có chăng một tên tình nhân như thế đang giấu mặt đâu đó, một tên không có can đảm chường mặt ở nhà nàng, một tên trộm gà biết mình sẽ không có lấy một cơ hội trước ngôi nhà khép kín giống tu viện như vậy. Vậy thì nguyên tắc chiến lược, quy luật điều hành tất cả những vận động trong chiến dịch này, sẽ luôn luôn là: chỉ tiếp xúc với nàng khi thật sự cần thiết, tức là khi thấy tình hình trở nên lý thú. Do đó, sự lý thú là lãnh địa mà trong đó cuộc đấu tranh phải được tiếp tục, tiềm lực của sự lý thú đó phải bị làm cho cạn kiệt. Nếu tôi không sai lắm, toàn bộ bản chất con người nàng được tạo lập cho việc này để mà những gì tôi đòi hỏi thì chính là những gì nàng trao cho - đúng vậy, là những gì nàng cũng đòi hỏi đó. Điều căn bản là theo dõi xem cá nhân đó có thể cho cái gì và vì thế, xem nàng đòi hỏi cái gì. Bởi vậy những cuộc tình của tôi bao giờ cũng có một thực tại đối với riêng tôi, chúng hợp thành một nhân tố của cuộc sống, một giai đoạn đào tạo mà tôi chắc chắn biết rõ tất cả về nó, và tôi thậm chí thường kết nối nó với một hai kỹ năng nào đó: tôi đã học khiêu vũ vì cô gái đầu tiên mà tôi yêu, tôi đã học nói tiếng Pháp vì một nàng vũ công bé bỏng. Vào thời điểm đó, như mọi thằng ngốc, tôi thường lui tới quảng trường, nơi họp chợ, và thường bị quịt. Bây giờ, tôi trước hết tìm cách mặc cả. Nhưng có lẽ nàng đã xét tới xét lui một khía cạnh của sự thú vị, cuộc sống khép kín của nàng có vẻ chỉ ra điều đó. Vậy thì vấn đề đặt ra là tìm một khía cạnh khác mà mới thoạt nhìn nó có thể không có vẻ như thế đối với nàng nhưng nó - chính vì sự trở ngại này - lại trở nên thú vị đối với nàng. Vì mục đích đó, tôi không chọn tính thơ ca mà chọn tính nôm na. Ta hãy bắt đầu từ đây. Trước hết, nữ tính của nàng sẽ bị làm mất đi các sắc thái riêng của nó bởi cái lẽ thường nôm na và cái lố bịch cũng nôm na không kém, không phải một cách trực tiếp nhưng gián tiếp, và cùng một lúc, bởi cái khách quan tuyệt đối, tức là trí tuệ đó. https://thuviensach.vn Nàng hầu như sẽ mất đi cảm giác mình là đàn bà, nhưng trong trạng thái này, nàng sẽ không đủ sức tự cô lập; nàng sẽ nhào vô vòng tay của tôi, không phải như thể tôi là người tình của nàng - không đâu, theo một cách còn hoàn toàn vô tư. Lúc ấy thì nữ tính của nàng sẽ được đánh thức; ta sẽ vỗ về để đưa nó đến độ nhạy cảm tột cùng, ta sẽ cho phép nàng vi phạm một vài giá trị có thực gì đó. Nàng sẽ đi xa hơn chúng nữa; nữ tính của nàng sẽ đạt tới những đỉnh cao hầu như siêu nhiên, và nàng sẽ thuộc về tôi với cả một thế giới đầy cảm xúc nồng nàn. Ngày 5 tháng sáu Thôi được, tôi không cần đi xa lắm đâu. Nàng thường lui tới gia đình ông Baxter, một nhà buôn sỉ. Ở đó tôi đã gặp không riêng gì nàng mà còn một người, theo tôi nghĩ, đã đến đúng lúc cho các dự định của tôi. Edward, con trai chủ nhà, thì say mê nàng như điếu đổ - chỉ cần nhìn thoáng vào mắt anh ta thì thấy ngay điều này. Anh làm việc trong tiệm buôn của cha. Đó là một anh chàng đẹp trai, tính tình dễ mến, hơi nhút nhát, và tôi tin là cái điểm chót này không gây bất lợi cho anh dưới mắt nàng. Tội nghiệp Edward quá! Anh hoàn toàn không biết nên bắt đầu tình yêu của mình như thế nào. Khi biết là nàng sắp có mặt ở đó vào buổi tối, anh ăn vận chỉ vì riêng nàng thôi, anh mặc bộ đồ lớn màu đen mới toanh chỉ vì riêng nàng, đeo bộ khuy măng-sét vui mắt chỉ vì riêng nàng - và vì thế anh xuất hiện trong phòng khách một cách gần như lố bịch giữa những người khác trong y phục thường ngày. Sự rụt rè của anh lồ lộ gần như đến mức không tin được. Nếu đó là cái vỏ bọc thì Edward sẽ là một địch thủ nguy hiểm cho tôi. Sử dụng sự rụt rè đòi hỏi một sự khéo léo cực kỳ, nhưng nếu làm được thì ta thắng lớn. Biết bao lần tôi đã từng sử dụng nó để đánh lừa một cô gái trẻ người non dạ! Thông thường các cô gái trẻ nói chuyện một cách rất khắc nghiệt về mấy anh chàng rụt rè nhưng trong thâm tâm lại https://thuviensach.vn thích họ. Một chút rụt rè thì thỏa mãn tính kiêu căng của cô gái mới lớn, làm cho cô cảm thấy mình hơn người; đó là giống như tiền đặt cọc mà người ta đưa cho cô. Khi các cô bị ru ngủ rồi, ta chọn một thời điểm mà các cô tin là ta sắp ngủm củ tỏi vì tính rụt rè đó để chỉ cho họ thấy rằng ta, trái hẳn lại, thì hoàn toàn tự lực, tự cường. Tính rụt rè khiến người đàn ông mất đi sự quan trọng của nam tính, và do đó nó là một phương tiện tương đối tốt để làm cân bằng quan hệ đàn ông - đàn bà. Vì vậy, khi các cô nhận ra đó chỉ là cái vỏ bọc thì họ trở nên bối rối đến nỗi đỏ mặt một cách thầm kín, và họ hiểu rất rõ rằng, tới một mức độ nào đó, họ đã vượt quá giới hạn của mình; điều này thì như thể họ tiếp tục đối xử với một chàng trai như với một đứa trẻ con quá lâu. Ngày 7 tháng sáu Như thế bây giờ chúng tôi là bạn, Edward và tôi đó. Một tình bạn thật sự, một mối quan hệ đẹp đẽ như chưa từng có kể từ thời đại đẹp đẽ nhất của nước Hy Lạp [61] . Chúng tôi trở nên thân thiết nhanh chóng sau khi tôi xoay xở cách nào đó khiến anh thú nhận cái bí mật của mình, dĩ nhiên là chỉ sau khi tôi đã xúi giục anh nói ra thoải mái đủ thứ nhận xét về Cordelia. Một khi tất cả các điều bí mật cùng lúc được thổ lộ thì cái bí mật đó hẳn cũng lộ theo. Tội nghiệp anh chàng, đã ôm mối tương tư từ lâu lắm rồi! Anh ăn mặc chải chuốt mỗi khi nàng đến, rồi sau đó hộ tống nàng về nhà vào buổi tối, quả tim đập thình thịch khi anh hình dung ra cảnh cánh tay nàng tựa trên cánh tay anh. Họ đi bộ về nhà, ngước mắt nhìn lên những vì sao trên trời. Anh rung chuông cửa, nàng biến mất vào trong, anh bỗng cảm thấy tuyệt vọng - nhưng vẫn giữ niềm hy vọng cho lần gặp tới. Cho đến bây giờ anh đã không đủ can đảm bước qua ngưỡng cửa nhà nàng, dù anh là người có cơ hội tuyệt vời như thế. Mặc dù trong thâm tâm tôi không thể kiềm chế nhạo báng Edward, tôi vẫn thấy ra là có cái gì đó đẹp đẽ trong sự ngây thơ, https://thuviensach.vn thật thà như trẻ con của anh. Dù tôi thường tự phụ cho mình khá sành sỏi đối với tất cả những gì tạo thành sắc dục, tôi đã không hề để ý đến một trạng thái như thế ở trong tôi, sự lo âu và run rẩy vì si mê này, nghĩa là tôi đã không nhận thấy trạng thái đó ở mức độ mà nó làm tôi mất bình tĩnh, bởi vì ở vào những thời điểm khác thì tôi biết rõ nó, nhưng đối với tôi thì nó lại có tác dụng làm cho tôi mạnh mẽ hơn thì có. Có lẽ ai đó sẽ nói rằng cho tới nay tôi chưa bao giờ yêu ai thực sự - có lẽ vậy. Tôi đã chê trách Edward, tôi đã khuyến khích anh tin vào tình bạn của tôi. Ngày mai anh sẽ tiến một bước mang tính quyết định: anh sẽ phải đích thân đi đến nhà nàng để ngỏ lời mời nàng. Tôi lại xoay xở sao đó để dẫn dắt anh tới cái ý tưởng quá đáng là anh rủ tôi đi theo cùng; tôi hứa là sẽ chiều theo ý anh. Anh xem đó là một biểu hiện đặc biệt của tình bạn. Vậy là cơ hội xuất hiện đúng như tôi muốn, tức là tôi sẽ có thể xồng xộc bước qua cửa, tiến vào phòng khách một cách không ai ngờ. Nếu nàng có chút ít nghi ngại về sự xuất hiện của tôi mang ý nghĩa gì thì chính sự xuất hiện của tôi, đến lượt nó, sẽ làm rối rắm mọi thứ. Trước đây tôi chưa hề có thói quen chuẩn bị cho những cuộc trò chuyện lịch sự ở phòng khách, nhưng bây giờ tôi thấy cần thiết phải làm thế để có thể “lời qua tiếng lại” suôn sẻ với bà cô nàng. Nói một cách khác, bây giờ thì tôi cáng đáng cái phận sự đáng trọng là trò chuyện với bà, và qua đó tôi yểm trợ luôn các cử chỉ “cầu thân” đầy si mê của Edward về phía Cordelia. Bà cô này ngày trước sống ở nông thôn khá lâu, và về phần tôi, nhờ vào sự học hỏi, tìm tòi kỹ lưỡng qua các sách báo nông học cũng như những thông tin dựa trên kinh nghiệm riêng mà bà cô đó nói cho tôi biết, tôi thấy mình đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong sự hiểu biết và năng lực của tôi trong nghệ thuật tán chuyện. Tôi thành công vượt bậc với bà cô nàng; bà xem tôi như một người vững vàng và chín chắn, một người mà ta thấy thực sự vui thích khi kết giao, https://thuviensach.vn khác hẳn với đám công tử bột ăn vận hợp thời trang nhưng lố bịch của chúng ta. Dường như quan hệ giữa tôi và Cordelia thì không được tốt lắm. Đúng là như thế, vì nữ tính của nàng thì quá thanh khiết, quá ngây thơ không thể đòi hỏi tất cả đàn ông phải trân trọng đến chào hỏi nàng, nhưng nàng vẫn cảm nhận được quá rõ tính cách bất trị trong con người tôi. Khi tôi đang ngồi như thế trong phòng khách ấm cúng, trong khi nàng, như một thiên thần tốt bụng, để cho vẻ yêu kiều của mình lan tỏa khắp nơi, đến tất cả những người mà nàng tiếp xúc, đến những người tử tế hay những kẻ xấu xa, đôi lúc tôi thấy nóng ruột nhưng không để lộ ra; tôi cảm thấy muốn nhào ra khỏi chỗ ẩn nấp của mình, bởi vì, dù là đang ngồi trước mắt mọi người trong phòng khách, tôi vẫn để ý dò xét; tôi cảm thấy muốn nắm lấy bàn tay nàng, ôm nàng trong vòng tay mình, che giấu nàng ở trong tôi vì sợ rằng ai đó có thể giật mất nàng. Hay là khi Edward và tôi cáo biệt họ vào buổi tối, khi nàng đưa bàn tay ra để từ giã và tôi giữ nó trong bàn tay mình, đôi khi tôi thấy quả là khó để con chim đó thoát khỏi bàn tay mình. Tôi ơi, hãy kiên nhẫn nào! - quod antea fuit impetus, nunc ratio est ( Trước đây dục vọng vô tình, Giờ đây quen nết thành tinh mất rồi ) [62] - nàng phải bị cuốn vào trong mạng lưới của tôi một cách hoàn toàn khác hẳn, rồi bất thình lình tôi sẽ để cho tất cả sức mạnh của tình yêu bùng lên. Khoảnh khắc đó, chúng tôi không làm hỏng nó bằng những trò âu yếm, những sự đề phòng hấp tấp - ồ, em có thể cám ơn tôi về chuyện này, nàng Cordelia của tôi ơi. Tôi đang cố gắng mở rộng sự tương phản đây, tôi đang giương cây cung tình ái căng hơn để tạo ra vết thương sâu hơn. Như một cung thủ, tôi để chùng rồi kéo căng dây cung lần nữa, lắng tai nghe giai điệu của nó; đó là âm nhạc hùng tráng dành cho chiến trận, nhưng cho tới lúc này thì tôi chưa nhắm, tôi chưa đặt mũi tên lên dây cung. Khi một số ít người thường tụ hợp trong cùng một căn phòng thì một truyền thống sẽ dễ dàng phát triển, theo đó mỗi cá nhân sẽ có chỗ, có vị trí https://thuviensach.vn cho riêng mình, mọi thứ trở thành một bức tranh mà ta có thể mở ra xem bất cứ lúc nào tùy thích, một bản đồ địa hình đó. Và hiện nay chúng tôi cũng thế, trong nhà của gia đình Wahl: chúng tôi cùng nhau tạo thành một bức tranh. Chúng tôi dùng trà ở đó vào buổi tối. Bà cô nàng, tới bây giờ ngồi ở trường kỷ, thì thường di chuyển tới cái bàn nhỏ dùng để thêu thùa, may vá, và Cordelia khi ấy lại rời chỗ đó để đến cái bàn trà đặt trước mặt trường kỷ; Edward theo sau nàng, và tôi theo sau bà cô. Edward làm ra vẻ bí mật. Anh muốn nói thì thầm và thường thường anh thì thầm hay ho đến nỗi anh trở nên hoàn toàn câm lặng; tôi thì không giấu giếm tình cảm lai láng của mình đối với bà cô, ôi thôi, tôi nói về giá cả thị trường, về chuyện cần bao nhiêu lít sữa để làm ra nửa ki-lô bơ, thông qua sự trung gian của kem và tính biện chứng của thùng đánh kem để làm bơ. Thực vậy, đó không những là các điều mà một cô gái trẻ có thể nghe một cách vô hại mà còn là - hơn nữa, đây là chuyện hiếm hơn nhiều - một cuộc trò chuyện vững vàng, có nội dung đấy chứ, và soi sáng đầu óc nữa, cũng như làm cho cả tâm lẫn trí trở nên cao cả hẳn lên. Tôi thường ngồi quay lưng lại bàn trà, quay lưng lại khung cảnh “tình thương mến thương” của Edward và Cordelia, tôi thì đang mơ mộng vớ vẩn với bà cô mà. Và thiên nhiên, không phải nó lớn lao và khôn ngoan sao, khi ta thấy những gì nó tạo ra? Bơ là một món quà quý giá biết bao! Một thành quả của thiên nhiên và nghệ thuật vẻ vang làm sao! Tôi chắc chắn là bà cô không thể nghe được những gì Edward và Cordelia thầm thì với nhau, giả sử rằng có điều gì đó thực sự được nói ra lời - đó là điều tôi đã hứa với Edward, và tôi luôn luôn giữ lời. Ngược lại, tôi có thể nghe rõ từng lời một được trao đổi giữa hai người, ngay cả từng cử động nhỏ. Việc này thì quan trọng đối với tôi, bởi vì ta không thể biết được một người đang tuyệt vọng có thể liều lĩnh làm những cái gì. Những người thận trọng nhất và rụt rè nhất đôi khi dám làm những chuyện quá khích nhất. Dù chẳng có tí gì để làm với hai con người ngồi cách biệt đó, vậy mà tôi có thể nhận https://thuviensach.vn