Những Biên Bản Cuối Cùng Tại Nhà Trắng: Phút Sụp Đổ Của Việt Nam Cộng Hòa

Cuộc kháng chiến trường kỳ chống Mỹ, cứu nước của Nhân dân ta đã kết thúc với đại thắng mùa Xuân 1975, chấm dứt sự can thiệp quân sự của đế quốc Mỹ vào nước ta, đồng thời, đánh dấu sự sụp đổ không thể cứu vãn của chế độ Việt Nam Cộng hòa – tay sai đắc lực của đế quốc Mỹ. Đây là thành quả vĩ đại nhất của sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước do Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo; là trang sử hào hùng và chói lọi trên con đường dựng nước và giữ nước mấy ngàn năm của dân tộc.

Đã hơn 40 năm trôi qua kể từ thời khắc lịch sử thiêng liêng của đất nước – trưa ngày 30 tháng 4 năm 1975 – nhưng những sự kiện, sự việc xảy ra xung quanh và tại thời điểm đó vẫn còn in đậm trong lòng người dân Việt Nam, nhân dân thế giới cũng như trong chính giới Hoa Kỳ. Đã có nhiều công trình nghiên cứu, sách báo viết về sự chiến thắng hào hùng của quân và dân ta, sự thất bại thảm hại của đế quốc Mỹ và tay sai, được nhìn nhận từ nhiều phía. Tuy nhiên, mảng sách, tài liệu về những diễn biến bên trong chính giới Hoa Kỳ và chính quyền Việt Nam Cộng hòa khi đối diện với các đợt tấn công như vũ bão của quân và dân ta, trước giờ phút sụp đổ không thể cứu vãn, thì chưa có nhiều. Nhằm giúp bạn đọc nghiên cứu và hiểu sâu hơn nữa về những vấn đề này, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Viện Nghiên cứu Phát triển Phương Đông thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức xuất bản cuốn sách Những biên bản cuối cùng tại Nhà Trắng: Phút sụp đổ của Việt Nam Cộng hòa do Ngô Bắc biên dịch.

Cuốn sách được chia làm hai phần: Phần I gồm những tài liệu nguyên bản tuyệt mật do phía Hoa Kỳ giải mật vào năm 2015 với nội dung xoay quanh những toan tính, quyết sách và hành động của những người đứng đầu bộ máy chiến tranh của nước Mỹ trong những ngày sụp đổ cuối cùng của chính quyền Sài Gòn. Đó là những bản dịch toàn văn biên bản các cuộc họp của Hội đồng An ninh quốc gia Hoa Kỳ do Tổng thống Mỹ Gerald Ford chủ trì; văn thư tóm tắt, văn thư ghi nhớ, báo cáo về tình hình Việt Nam; bản ký âm cuộc điện đàm giữa Tổng thống Ford và Bộ trưởng Ngoại giao, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, v.v..

Phần II gồm những bài viết, trang hồi ức không thể lãng quên của một số tướng lĩnh cấp cao của Mỹ trực tiếp có mặt và chỉ huy cuộc di tản trong những giờ phút sụp đổ cuối cùng của Việt Nam Cộng hòa. Có rất nhiều thông tin lần đầu tiên được tiết lộ qua các bài viết này, sẽ giúp cho người đọc thấy được toàn cảnh sự hỗn loạn của cuộc di tản người Mỹ, cũng như nỗi thất bại ê chề của quân đội Mỹ trong cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam. Sự thất bại mà đến chính họ cũng chưa thể hiểu hết, như một lính Mỹ trong cuộc tháo chạy khỏi Sài Gòn đã tự hỏi “Làm sao một quốc gia với một sức mạnh lớn lao như thế lại kết thúc một cuộc chiến tranh bằng việc bỏ rơi đồng minh của mình và cứu vớt các công dân của chính mình trong một tình huống ô nhục như thế?”. Độc giả sẽ phần nào tìm được câu trả lời khi đọc nội dung cuốn sách này.

Vừa là thủ phạm, vừa là thế lực trực tiếp đưa quân tham chiến tại Việt Nam, giới chức Mỹ đã tìm cách xuyên tạc sự thật và tính chất của cuộc chiến. Không lạ gì, khi họ gọi cuộc kháng chiến chống xâm lược, giải phóng đất nước của Nhân dân ta là “cuộc chiến tranh Việt Nam” nhằm ngụy trang cho hành động xâm lược của họ. Trong bản báo cáo lên Tổng thống Gerald Ford, Tướng Fred C. Weyand, Tham mưu trưởng Lục quân Hoa Kỳ còn rêu rao rằng họ đến để “trợ giúp người dân Nam Việt Nam – không phải để đánh bại quân Bắc Việt”. Trắng trợn hơn, họ còn đổ lỗi cho miền Bắc xã hội chủ nghĩa “xâm lược”, “xâm lăng” miền Nam. Hiệp định Paris được ký kết, nhưng Mỹ vẫn chưa chịu từ bỏ Việt Nam, tiếp tục hậu thuẫn cho chính quyền Sài Gòn phá hoại Hiệp định Paris. Tận dụng những điều kiện lịch sử mới sau Hiệp định Paris với những thay đổi cơ bản trong so sánh lực lượng đang ngày càng có lợi cho cách mạng, Nhân dân ta ở miền Nam đã đẩy mạnh đấu tranh chống lại âm mưu và hành động mới của Mỹ – Thiệu. Những ngày cuối tháng 4 năm 1975, trước cuộc tấn công như vũ bão của quân và dân ta, chính quyền Sài Gòn bên bờ vực sụp đổ toàn toàn, chính quyền Mỹ đã tổ chức di tản người Mỹ và tay sai. Để tiếp tục tô vẽ cho hành động “trách nhiệm” đối với “đồng minh”, giới chức Mỹ đã tự nghĩ ra “nguy cơ chịu các sự trả thù sau khi có sự sụp đổ của Sài Gòn”, nên “thường dân và các nhân viên quân sự Nam Việt Nam đang chạy trốn sự tàn sát bởi các lực lượng Bắc Việt”. Thực tế là sau ngày 30-4-1975, không có một cuộc “trả thù”, “tàn sát” nào của chính quyền cách mạng đối với những người làm việc cho Mỹ và chính quyền, quân đội Việt Nam Cộng hòa.

Những tài liệu được biên dịch, công bố trong cuốn sách này phản ánh quan điểm, cách nhìn nhận và hoạt động của chính giới Mỹ về cuộc chiến, có giá trị tham khảo phục vụ việc nghiên cứu, tìm hiểu về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vĩ đại của Nhân dân ta. Các tài liệu được biên dịch trung thành với bản gốc và không phải là quan điểm của Nhà xuất bản.

Là văn nói nên trong nội dung các tài liệu là biên bản cuộc họp, bản ký âm cuộc trao đổi, điện đàm có những câu chưa rõ nghĩa, người ghi biên bản, giải băng, người dịch đã thêm một số từ, cụm từ hoặc đoạn văn để trong ngoặc vuông nhằm làm rõ thêm ý nghĩa.

Những nội dung do người dịch bổ sung có ký hiệu – N.D. Đối với một số nhận định, phân tích, đánh giá sai sự thật, bóp méo tính chất cuộc chiến, chúng tôi chú thích chân trang để định hướng thông tin giúp bạn đọc.

Nhân kỷ niệm 44 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2019), cuốn sách Những biên bản cuối cùng tại Nhà Trắng: Phút sụp đổ của Việt Nam Cộng hòa sẽ góp phần cung cấp thêm nguồn tư liệu chứng minh rằng sự thất bại của đế quốc Mỹ trong cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam và sự sụp đổ của Việt Nam Cộng hòa là một tất yếu lịch sử. Chiến thắng của quân và dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng sẽ mãi là bản anh hùng ca bất hủ của chiến tranh nhân dân trong thời đại Hồ Chí Minh, được thế hệ hôm nay và mai sau giữ gìn và phát huy trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Xin trân trọng giới thiệu cuốn sách với bạn đọc.

Tháng 3 năm 2019
NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA SỰ THẬT