Người quả phụ thứ chín

Từ thập kỳ bốn mươi đến thập kỷ tám mươi lưu truyền một câu truyện truyền kỳ có thật ở nông thôn trung nguyên. Một giai đoạn lịch sử thống khổ phức tạp rối loạn, một cuộc thử thách khắc nghiệt về nhân tính và luân lý làm người. Mọi người đa phần đều buộc phải lột xác biến đổi nhiều lần để được sống vật vờ, nhưng nữ nhân vật chính Bồ Đào một cô gái thật thà, chất phát ngu muội lại luôn tuân thủ những chuẩn mực giản dị của mình, bố chồng cô bị quy nhầm thành phần là địa chủ ác bá phải trốn dưới hầm chứa khoai lang mười mấy năm. Vương Bồ Đào là một hình tượng nghệ thuật độc đáo mà Nghiêm Ca Cầm cống hiến cho nền văn học đương đại Trung Quốc. Lòng nhân ái bao la và tính đôn hậu bao dung tất cả của cô đã vượt lên mọi sự tranh giành lợi hại của con người trên thế gian. Bắt đầu từ việc Bồ Đào với thân phận là con dâu nuôi từ nhỏ giữ trọn đạo hiếu bảo vệ che chở cho bố chồng, từ sự khác nhau trong quan hệ vụng trộm với những người đàn ông của Bồ Đào với thân phận là một goá phụ có ham muốn tình dục mãnh liệt, tình tiết của cuốn tiểu thuyết đã viết lên khía cạnh rực rỡ sáng ngời của nhân tính, thể hiện nguyên bản và năng lượng đích thực của nhân gian đất trời.

Thế giới nhân gian trong cuốn tiểu thuyết là một thế giới hoàn chỉnh, đặc tính ngầm chứa cất giấu những điều bẩn thỉu xấu xa của nó được thể hiện qua tâm lý văn hoá tà ác tràn ngập nhân gian, ví như thói ghen ghét đố kị, sự lạnh lùng, thù hận, điên cuồng, nhưng dưới sự giày vò vô tận không ngừng của quyền lực chính trị, tất cả mọi tạp chất đều bị sàng lọc hết, nhân gian bị phan lật giày vò đem lại kết quả là mặt thuần tuý tự thân hàm chứa được giữ lại và bừng sáng. Nghĩa cử của bố chồng của Bồ Đào xuất phát từ tiền đề bố chồng Tôn nhị đại là một người trong sạch, ông túc trí đa mưu, khoan dung, đại lượng. đầy ắp trí tuệ về cuộc sống thường nhật, coi vạn vật tự nhiên như đồng loại, lãnh đạm đối với mọi vinh nhục thăng trầm của lịch sử. Trong những năm tháng dài đằng đãng ấy, ông cùng con dâu liên kết đồng mưu tiến hành một cuộc chơi, cùng đọ sức với sự tàn khốc của lịch sử.
Cuối cùng sinh mệnh của kẻ nào dài hơn? Tình tiết phát triển đến sau cùng, cư dân của cả thôn đều bị cuốn vào cuộc chơi, mọi người dường như đồng lòng che chở bảo vệ cho sự tồn tại của cụ già, họ tham gia vào cuộc đọ sức lớn này với cả sức mạnh tập thể của nhân gian.