Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là đường lối cơ bản, xuyên suốt của cách mạng Việt Nam, là điểm cốt yếu trong di sản tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bằng kinh nghiệm thực tiễn phong phú, trên cơ sở nghiên cứu lý luận cách mạng, khoa học của chủ nghĩa Mác – Lênin, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam đã khẳng định: chỉ có chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản mới có thể giải quyết triệt để vấn đề độc lập cho dân tộc, đem lại cuộc sống tự do, ấm no và hạnh phúc thực sự cho mọi người, cho các dân tộc.
Đi lên chủ nghĩa xã hội là khát vọng của nhân dân Việt Nam, là sự lựa chọn đúng đắn của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam phù hợp với xu thế phát triển của lịch sử. Đây là chân lý đã được thử thách và kiểm nghiệm trong thực tiễn đấu tranh cách mạng của nhân dân Việt Nam hơn 90 năm qua, nhất là sau 35 năm thực hiện công cuộc đổi mới, đất nước ta đã giành được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế của đất nước có được như ngày nay càng khẳng định con đường mà Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta đã lựa chọn là đúng đắn, càng củng cố niềm tin và sự kiên định của dân tộc ta vào con đường đi lên chủ nghĩa xã hội. Song, chủ nghĩa xã hội là gì? Vì sao Việt Nam lựa chọn con đường xã hội chủ nghĩa? Làm thế nào và bằng cách nào để từng bước xây dựng được chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam? Đó là những vấn đề lớn đang từng bước được Đảng ta nghiên cứu, làm rõ cả về lý luận và thực tiễn. Vấn đề này cũng được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu ra và luận giải trong bài viết Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, ngày 15/5/2021.
Bằng những lập luận chặt chẽ, phân tích sâu sắc, biện chứng, chắt lọc, đúc kết từ thực tiễn, chân thực, khoa học trên quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, với tinh thần kiên định, vững vàng và bản lĩnh của người chiến sĩ cộng sản, với trọng trách của người đứng đầu Đảng, bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã từng bước trả lời cho những câu hỏi trên. Bài viết cũng chỉ rõ: “Xã hội xã hội chủ nghĩa mà nhân dân Việt Nam đang phấn đấu xây dựng là một xã hội dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; do nhân dân làm chủ; có nền kinh tế phát triển cao, dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và quan hệ sản xuất tiến bộ phù hợp; có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện; các dân tộc trong cộng đồng Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp đỡ nhau cùng phát triển; có Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân do Đảng Cộng sản lãnh đạo; có quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước trên thế giới”.
Với tầm quan trọng cả lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, bài viết của Tổng Bí thư đã nhận được sự quan tâm, hưởng ứng sâu rộng, được sự đón nhận của đông đảo các tầng lớp nhân dân trong nước cũng như được bạn bè, các chính đảng, chính khách, các nhà khoa học, nghiên cứu lý luận và dư luận quốc tế đánh giá cao. Từ khi bài viết được công bố ngày 16/5/2021 đến nay, trên các phương tiện thông tin đại chúng, các báo, tạp chí,… đã có hàng nghìn bài viết, bài bình luận của độc giả, từ cán bộ hưu trí, đảng viên ở cơ sở, nhân dân ở mọi vùng, miền của Tổ quốc, từ đồng bào dân tộc thiểu số, tôn giáo cho đến các nhà nghiên cứu, nhà kinh tế học, nhà ngoại giao, trí thức, văn nghệ sĩ, kiều bào ta ở nước ngoài… đón nhận bài viết của Tổng Bí thư với niềm tin tưởng và sự hưởng ứng tích cực. Các bài viết chia sẻ của bạn đọc đã bày tỏ sự đồng thuận với nội dung bài viết của Tổng Bí thư; nhận thấy rõ con đường mà nhân dân ta, dân tộc ta đang đi là đúng đắn dù có muôn vàn khó khăn, thử thách, song dưới sự lãnh đạo của Đảng, chúng ta nhất định sẽ đạt được thành công. Đối với các Đảng Cộng sản, Đảng Lao động trên thế giới như: Đảng Cộng sản Trung Quốc, Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Đảng Nhân dân Campuchia, Đảng Cộng sản Cuba, Đảng Cộng sản Pháp, Đảng Lao động Thụy Sĩ, Đảng Cộng sản Ucraina, Đảng Cộng sản Braxin, Đảng Cộng sản Anh, Đảng Cộng sản Italia, Đảng Cộng sản Bồ Đào Nha, Đảng Lao động Mêhicô, Đảng Cộng sản Xyri, Đảng Khối Tiến lên Toàn Ấn, Đảng Cộng sản Mỹ… bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhận được sự đồng tình, đánh giá cao, như lý luận về chủ nghĩa xã hội – thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa cộng sản “là cả một sự nghiệp sáng tạo vĩ đại, đầy thử thách, khó khăn” hướng đích lâu dài, không thể nóng vội, trong đó “Mỗi chính sách kinh tế phải hướng tới mục tiêu phát triển xã hội”; về mục tiêu “xây dựng một xã hội văn minh, lành mạnh, vì lợi ích chân chính và phẩm giá con người, với trình độ tri thức, đạo đức, thể lực, lối sống và thẩm mĩ ngày càng cao”; về xây dựng một xã hội mà trong đó “con người giữ vị trí trung tâm trong chiến lược phát triển”. Trong bài viết, Tổng Bí thư phân tích sâu sắc, toàn diện sự phát triển vượt bậc, những thành tựu to lớn của chủ nghĩa tư bản hiện đại cũng như những thích nghi, biến đổi của chủ nghĩa tư bản trong thời đại ngày nay; song cũng chỉ rõ sự phát triển chạy theo lợi nhuận cũng chứa đựng những vấn đề như: khủng hoảng kinh tế, mâu thuẫn xã hội, khoảng cách giàu nghèo, suy thoái môi trường sinh thái, bất bình đẳng vốn thuộc về bản chất của chủ nghĩa tư bản. Điều đặc biệt là, bài viết của Tổng Bí thư mặc dù chỉ rất rõ những vấn đề tồn tại trong chủ nghĩa tư bản, nhưng vẫn nhận được sự đồng tình, đánh giá cao của các nhà nghiên cứu, nhà kinh tế, chính trị gia, nhà sử học,… ở các nước tư bản chủ nghĩa, bởi những đánh giá, nhận định sắc sảo, thuyết phục và cũng bởi những giá trị nhân văn cao đẹp, vì con người, cho sự phát triển của con người mà chế độ xã hội chủ nghĩa hướng tới cũng chính là khát khao của nhân loại tiến bộ. Cho đến nay, bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vẫn tiếp tục nhận được sự quan tâm, đánh giá của độc giả trong và ngoài nước, thể hiện tính thời sự, tính lý luận thời đại và tính định hướng sâu sắc trong những nội dung mà bài viết đã đặt ra.
Bài viết của Tổng Bí thư đặc biệt có ý nghĩa về cả tầm tư tưởng – lý luận và thực tiễn, được công bố vào thời điểm toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đang nỗ lực phấn đấu để đưa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng vào cuộc sống, chuẩn bị và tổ chức thành công bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 – 2026. Do vậy, bài viết đã có tác động to lớn, lan tỏa sâu rộng đến tư tưởng, tình cảm, hành động của mỗi tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên và nhân dân. Với ý nghĩa đó, Ban Tuyên giáo Trung ương Đảng phối hợp với Ban Đối ngoại Trung ương Đảng, Bộ Ngoại giao, Báo Nhân Dân, Thông tấn xã Việt Nam, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật tổ chức tuyển chọn, xuất bản cuốn sách Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam – Dư luận trong nước và quốc tế về bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Cuốn sách chọn lọc một số bài viết, bài phỏng vấn, đánh giá, bình luận về bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, phản ánh dư luận trong nước và quốc tế đối với bài viết. Cuốn sách được chia làm ba phần chính:
Phần thứ nhất in toàn văn bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, ngày 15/5/2021.
Phần thứ hai chọn lọc những ý kiến, đánh giá tâm huyết của các nhà nghiên cứu, nhà khoa học, cán bộ lãnh đạo, quản lý và các tầng lớp nhân dân ở mọi vùng, miền của Tổ quốc về bài viết của Tổng Bí thư.
Phần thứ ba gồm các bài trao đổi, phỏng vấn, đánh giá của các học giả, nhà nghiên cứu, các đồng chí, bạn bè quốc tế, các chính đảng,… về bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Cuốn sách là tài liệu nghiên cứu có giá trị, giúp cán bộ, đảng viên, các nhà lãnh đạo, quản lý và nhân dân hiểu sâu sắc hơn nội dung bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, để luôn kiên định và vững vàng trên nền tảng tư tưởng lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tin tưởng vào vai trò lãnh đạo của Đảng, đồng thời tiếp thu, bổ sung một cách sáng tạo, có chọn lọc “những thành tựu mới nhất về tư tưởng và khoa học để chủ nghĩa, học thuyết của chúng ta luôn luôn tươi mới, luôn luôn được tiếp thêm sinh lực mới, mang hơi thở của thời đại, không rơi vào xơ cứng, trì trệ, lạc hậu so với cuộc sống” như Tổng Bí thư đã chỉ rõ. Đồng thời cũng giúp toàn Đảng, toàn dân và toàn quân tăng cường đoàn kết, thống nhất cao về tư tưởng và hành động để phấn đấu hiện thực hóa khát vọng đưa đất nước phát triển ngày càng phồn vinh và hạnh phúc, vững chắc đi lên chủ nghĩa xã hội.
Mặc dù đã cố gắng chọn lọc kỹ càng, song do số lượng bài, tin, đánh giá rất nhiều, đa dạng, phong phú, nên khó tránh khỏi thiếu sót. Bên cạnh đó, do tầm tư tưởng và lý luận có giá trị lâu dài của bài viết, vẫn tiếp tục có nhiều bình luận, đánh giá ở cả trong nước và quốc tế, chúng tôi mong nhận được những ý kiến đóng góp quý báu của độc giả để hoàn thiện, bổ sung trong những lần xuất bản tiếp theo.
Xin trân trọng giới thiệu cuốn sách cùng bạn đọc.
Hà Nội, tháng 10 năm 2021
BAN TUYÊN GIÁO TRUNG ƯƠNG ĐẢNG
NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA SỰ THẬT