Đảng ta đã xác định, xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng chỉ rõ: “Trước những khó khăn, thách thức trên con đường đổi mới, phải hết sức chú trọng công tác xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh”. Qua hơn 30 năm đổi mới, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, bên cạnh đó, cũng còn nhiều hạn chế, yếu kém cần phải tập trung giải quyết, khắc phục để đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững. Trong đó, tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí diễn biến phức tạp; khoảng cách giàu – nghèo, phân hóa xã hội ngày càng tăng, đạo đức xã hội có mặt xuống cấp đáng lo ngại, làm giảm lòng tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân vào Đảng và Nhà nước. Việc đấu tranh với những hiện tượng tiêu cực trên tinh thần “nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, nói rõ sự thật” là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân.
Tập bút ký chính luận Lời nói thẳng của nhà văn Ma Văn Kháng góp một tiếng nói thẳng với các hiện tượng tiêu cực. Nhà văn Ma Văn Kháng được biết qua khối lượng tác phẩm văn học đồ sộ gồm các thể loại truyện ngắn, tiểu thuyết, hồi ký, bút ký, tiểu luận phê bình,… Ông đã vinh dự nhận được nhiều giải thưởng trong đó có các giải thưởng cao quý: Giải thưởng Văn học Đông Nam Á 1998 cho tập truyện ngắn Trăng soi sân nhỏ; Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật đợt I năm 2001 cho các tác phẩm: tiểu thuyết Mùa lá rụng trong vườn, Đồng bạc trắng hoa xòe; tập truyện ngắn Trăng soi sân nhỏ; Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật đợt IV năm 2012 cho cụm tác phẩm: Truyện ngắn chọn lọc và 3 tiểu thuyết Mưa mùa hạ, Côi cút giữa cảnh đời, Gặp gỡ ở La Pan Tân… Với trách nhiệm của một đảng viên 59 năm tuổi Đảng (tính đến năm 2018), với cái tâm của một người cầm bút, ông luôn trăn trở về công tác xây dựng Đảng.
Lời nói thẳng gồm 38 bài bút ký chính luận của ông phần nhiều được đăng trên Tạp chí Xây dựng Đảng. Các bài viết đầy ắp những suy tư của tác giả trước những vấn đề trong công tác xây dựng Đảng như: nhận thức về lý tưởng của người vào Đảng (Vào Đảng), trách nhiệm của người đảng viên (Đảng viên cao tuổi), sự nêu gương của cán bộ lãnh đạo (Người ngồi đầu nồi, Đôi chân người cán bộ, Gương mẫu của cấp trên, Người đứng đầu – phác thảo một chân dung, Người lãnh đạo và những cơ hội, Người ở ngôi cao, Một lần thấy bí thư đỏ mặt,..), trọng dụng người tài đức (Nhân tài và sự lựa chọn), các biểu hiện suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của không ít cán bộ, đảng viên (Quyền hành và sự lạm dụng, Sức mạnh đồng tiền và sự chống trả, Của biểu là của lo, Dối trá, căn bệnh xã hội trầm kha, Đời trước làm quan cũng thế a!),… Là một người từng trải, đã chứng kiến nhiều giai đoạn gian khổ và đổi thay của đất nước, Ma Văn Kháng nhìn nhận những vấn đề xã hội bằng con mắt điềm tĩnh và cố gắng lặng sâu vào bên trong các hiện tượng tiêu cực để tìm ra cái căn cội của nó. Chính bằng bầu nhiệt huyết và tâm thế xây dựng những bài bút ký của ông dù đề cập các vấn đề mặt trái của xã hội cũng không gây ra tâm lý bi quan, nhìn đời chỉ toàn một màu đen tối, mà luôn vững một niềm tin vào nền tảng tốt đẹp của chế độ ta và một con đường tươi sáng được ông khéo léo gợi mở. Văn phong mạch lạc, sắc gọn nhưng gần gũi với ngôn ngữ đời thường khiến người đọc có cảm nhận như đang được trực tiếp ngồi nghe ông nói chuyện.
Tập bút ký chính luận Lời nói thẳng là những lời nhắc nhở về nhân cách, trách nhiệm, nghĩa vụ đối với người cán bộ, đảng viên để khi đọc nó chúng ta có ý thức tự soi lại bản thân mình.
Xin trân trọng giới thiệu cuốn sách cùng bạn đọc.
Tháng 8 năm 2018
NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA SỰ THẬT