Tiền tệ có vai trò vô cùng quan trọng trong nền kinh tế thế giới. Khi xã hội ngày càng phát triển, nhiều phương thức giao dịch, thanh toán mới, hiện đại ra đời, tác động đáng kể đến vai trò của tiền tệ, đặc biệt là tiền giấy mệnh giá lớn, không chỉ trong đời sống kinh tế toàn cầu mà còn cả về chính trị, an ninh xã hội,… Các nhà kinh tế học, các nhà nghiên cứu hay chuyên gia tài chính đang có những cuộc tranh luận chưa có hồi kết về việc có nên xây dựng một xã hội không tiền giấy (hay còn gọi là tiền mặt) hay không.
Kenneth S. Rogoff – giáo sư kinh tế tại Đại học Harvard – là một trong những người đã dành nhiều thời gian và tâm huyết để nghiên cứu, phân tích cũng như phản biện các ý kiến trái chiều về chủ đề trên. Và cuốn sách Lời nguyền tiền mặt chính là thành quả tuyệt vời của ông. Cuốn sách được xuất bản lần đầu tiên năm 2016 và nhận được phản hồi tích cực từ các chuyên gia kinh tế và bạn đọc trên thế giới bởi những lập luận chặt chẽ dựa trên các sự kiện, số liệu thực tế, qua đó đánh giá vai trò của tiền mặt trong nền kinh tế hiện đại cũng như tầm quan trọng của nó đối với chính sách tiền tệ của các quốc gia, đặc biệt là Mỹ.
Theo Rogoff, một trong những ưu điểm của tiền giấy là bảo đảm tính riêng tư. Những thành phần tội phạm như buôn lậu ma túy, trốn thuế, hay các quan chức chính phủ nhận hối lộ, hoạt động tiếp tay cho khủng bố, cũng như nhiều hành vi bất chính khác cũng mong muốn sự riêng tư này. Do đó, tiền giấy, đặc biệt là tiền mệnh giá lớn chính là một công cụ hỗ trợ cho tội phạm và việc loại bỏ tiền giấy mệnh giá lớn được cho là một giải pháp hữu hiệu để giảm thiểu tội phạm và tăng doanh thu thuế. Cuốn sách cũng đề cập vấn đề lãi suất âm, “giới hạn gần 0” ảnh hưởng như thế nào đến nền kinh tế vĩ mô; lãi suất âm đối với mục tiêu lạm phát cao hơn, GDP danh nghĩa, chính sách tài khóa,..; việc áp dụng lãi suất âm là giải pháp tích cực hay tiêu cực để giải quyết các cuộc khủng hoảng tài chính trong tương lai,… Câu trả lời cho các vấn đề này sẽ được cụ thể hóa trong nội dung cuốn sách. Ngoài ra, cuốn sách cung cấp thêm thông tin về chế độ bản vị vàng trong lịch sử cũng như tìm hiểu và cập nhật tình hình tiền kỹ thuật số trong thời đại hiện nay. Những vấn đề trong nội dung cuốn sách không mới đối với các nhà kinh tế học và thành công của Rogoff chính là dưới ngòi bút của ông, ngay cả những người “ngoại đạo” cũng có thể hiểu được vấn đề.
Để bạn đọc có thể hiểu hơn về tình hình kinh tế thế giới, về tiền và vai trò của tiền trong vận hành hệ thống tài chính đạt hiệu quả cao, trong vấn đề trốn thuế, tội phạm và an ninh,… sau lần xuất bản đầu tiên năm 2019, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật tái bản cuốn sách Lời nguyền tiền mặt của Giáo sư Kenneth S. Rogoff, Đại học Harvard. Mặc dù nội dung cuốn sách dựa trên những đặc điểm, tình hình của nền kinh tế phương Tây nhưng đây chắc chắn sẽ là nguồn tài liệu tham khảo có giá trị cho các chuyên gia kinh tế, các nhà hoạch định chính sách và bạn đọc theo học chuyên ngành kinh tế, tài chính cũng như những người quan tâm đến vấn đề này.
Xin giới thiệu cuốn sách cùng bạn đọc.
Tháng 4 năm 2021
NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA SỰ THẬT