Hàm cá mập

Ba mươi lăm năm trước “Hàm cá mập” (Jaws) ra đời và lập tức trở thành một trong những cuốn tiểu thuyết ăn khách nhất với hơn 20 triệu bản ấn hành, phút chốc đưa sự nghiệp của nhà văn kiêm nhà thám hiểm Mỹ – Peter Benchley – vụt sáng và thăng hoa. Cuốn sách đã được ông vua phim giả tưởng và phiêu lưu mạo hiểm, đạo diễn lừng danh Steven Spielberg mà khán giả Việt Nam từng biết đến qua những bộ phim như “Công viên kỷ Jura”, “Indiana Jones” hay “Bản danh sách của Schindler”, dàn dựng thành phim với cùng tựa đề vào năm 1975. Bộ phim sau đó đã giành được 3 giải Oscar (cho biên tập, thu âm và tiếng động), và đã lập kỷ lục doanh thu tại thị trường Mỹ khi thu về tới hơn 100 triệu USD, thậm chí bộ phim còn tạo nên một cơn sốt trong công chúng mà báo chí đặt tên là “Jawsmania”.
Nội dung cuốn sách kể về một con cá mập trắng lớn gây họa cho một cộng đồng ven biển của đảo Amity – New England (Mỹ), với những cảnh cá mập tấn công người rất rùng rợn, được miêu tả rất chân thực. Song song với mối họa từ tự nhiên đó, tác giả cũng đồng thời tố cáo một mối họa khác, to lớn hơn, tàn ác hơn và lạnh lùng hơn, đó là sự vô trách nhiệm với tính mạng con người của giới chức địa phương – “những kẻ không vì lợi ích xã hội mà chỉ vì lợi lộc cá nhân”- sẵn sàng bưng bít thông tin về hiểm họa để kiếm tiền từ việc không đóng cửa bãi tắm nhưng lại không chi ra một đồng ngân sách nào để bảo vệ người dân. Cuốn sách vì thế không chỉ dừng lại ở sự hấp dẫn ly kỳ của tiểu thuyết kinh dị mà còn lấp lánh giá trị nhân văn, điều khiến độc giả vẫn bị cuốn hút tới trang truyện cuối cùng.
Cuộc sống của một nhà thám hiểm đại dương cộng với những trải nghiệm phong phú của Benchley từ vùng biển miền nam Australia tới những dải san hô tuyệt mỹ của Bahamas đã đem lại cho ông nhiều tư liệu quý giá, tạo nên một phần không nhỏ thành công của “Hàm cá mập”; và điều đặc biệt thú vị là cuốn sách của Peter Benchley, thay vì gieo rắc nỗi kinh hoàng và căm ghét đối với sinh vật ghê gớm này của đại dương, lại làm dấy lên một sự quan tâm sâu sắc và rộng rãi trong cộng đồng về việc bảo tồn loài cá mập…