Giáo trình phân tích thiết kế hệ thống – Tô Văn Nam

Trong tham luận “Giảng dạy tin học cho ai ? Vì sao ? Như thế nào ? (Enseigner linformatique pour qui ? pourquoi & comment 3) đọc tại Tuần lễ Tin học lần thứ IV tổ chức tại TP HCM, SG. Tuan Lasallée đã nói: “Nếu những cán bộ tin học Việt Nam thường là những kỹ thuật viên tốt đối với bản thân các máy móc, thì họ rất ít người là kỹ thuật viện của hệ thống phức tạp và càng ít người thiết lập quan hệ giữa hệ thống tin học với thực tiễn cần tin học hoá”. Rất có thể đây là một nhận định chính xác về một khía cạnh nào đó của nền Tin học nước nhà ! Vậy nên hiểu những ẩn ý qua cách diễn đạt vừa mới nêu ở trên như thế nào ?

Việc làm chủ các công cụ thảo chương, có kỹ năng tốt trong khi khai thác các loại MTĐT, các loại mạng cùng các thiết bị ngoại vi, các phần mềm tiện ích chưa đủ; mà cần phải có trong các đội ngũ làm Tin học, những chuyên gia có khả năng giao tiếp với các cán bộ quản lý, cán bộ nghiệp vụ và nắm được đầy đủ cấu trúc của hệ thống quản lý cùng hệ thông tin tương ứng, mức độ phức tạp của các tổ chức và hệ thống ; đó chính là các phân – tích viên hệ thống ; chính họ sẽ là những chuyên viên tiến hành khảo sát, giải phẫu các tổ chức hành chính sự nghiệp, công ty, xí nghiệp. Trên cơ sở những kết quả thu được họ sẽ xây dụng số điều kiện thức (cahier de charges), phân tích chức năng, phân tích cấu trúc…. để tìm ra các giải pháp (thiết kế) kỹ thuật hữu hiệu nhất cho một hệ thông tin quản lý.

Giáo trình “Phân tích thiết kế hệ thống” được xây dựng với sự mong mỏi là được đóng góp phần nhỏ bé của tác giả trong lĩnh vực đào tạo ra các chuyên viên phân tích và thiết kế hệ thống. Về phương diện phương pháp luận, hiện nay trên thế giới tồn tại nhiều trường phái khác nhau trong phân tích và thiết kế hệ thống. Trong khuôn khổ của Giáo trình, chúng tôi trình bày nội dung các chương theo phương pháp SADT.

Phương pháp SADT (Structured Analysis and Design Technology) ; là phương pháp thông dụng trong khối Ảnh, Mỹ. Ý tưởng cơ bản của phương pháp này là ở chỗ : phân rã một hệ thống lớn thành các phân hệ nhỏ hơn và đơn giản hơn. SADT được xây dựng dựa trên các nguyên lý sau :

Sử dụng mô hình ; Phân tích từ trên xuống ; Dùng mô hình chức năng và mô hình dữ liệu ; Sử dụng các biểu diễn dưới dạng đồ hoạ; Phối hợp hoạt động của nhóm.

Trong SADT sử dụng các kỹ thuật:

Biểu đồ luồng dữ liệu (BLD ; Data Flow Diagrams) ; Từ điển dữ liệu (Data dictionnary); Ngôn ngữ giải thuật ; Mô hình dữ liệu có cấu trúc (BCD) ; Bảng quyết định ; Cây quyết định. Giáo trình này dùng làm tài liệu học tập cho sinh viên học ngành Tin học ở các trường Cao đẳng và THCN ; kỹ thuật viên ngành Tin học và bạn đọc yêu thích tin học. Rất mong nhận được sự phê bình góp ý của bạn đọc gần xa. Xin chân thành cảm ơn !