Giáo trình mỹ học Mác – Lênin

Mỹ học Mác – Lênin là một bộ phận hợp thành 6 học phần của môn triết học trong chương trình cử nhân chính trị tại Học viện Chính trị Khu vực I, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Với các học phần: Lịch sử triết học, Chủ nghĩa duy vật biện chứng, Chủ nghĩa duy vật lịch sử, học viên có thể nắm được các quan điểm khoa học và cách mạng, quan điểm lịch sử trong việc xem xét sự vận động chung của tự nhiên, xã hội và tư duy; đồng thời có những tri thức cơ bản về lịch sử triết học của nhân loại. Có thể nhận thấy rằng, trong ba học phần còn lại, thì Lôgic học nhằm cung cấp các cách thức nhận thức đúng sai trong lĩnh vực tư duy; Đạo đức học cung cấp các tri thức của chủ nghĩa Mác – Lênin về cách đánh giá cái thiện, cái ác, lương tâm, vinh dự, trách nhiệm và ý nghĩa cuộc sống; còn Mỹ học Mác – Lênin sẽ cung cấp một lượng thông tin về các quan hệ thẩm mỹ của con người chung quanh cái đẹp và cái xấu, cái cao cả và cái thấp hèn, cái bị và cái hài cũng như các hoạt động hưởng thụ, đánh giá và sáng tạo thẩm mỹ, nghệ thuật.
Mỹ học Mác – Lênin không chỉ là khoa học nghiên cứu các quan hệ thẩm mỹ của con người với hiện thực, mà còn phân tích các tư tưởng mỹ học của những nhà triết học trong lịch sử, làm rõ các thành công, các hạn chế của những tư tưởng đó đối với sự phát triển các giá trị tinh thần của nhân loại. Khi trình bày tiến trình lịch sử tư tưởng mỹ học trên quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, chương trình mỹ học (trình độ cử nhân chính trị) phân tích tính cách mạng và tính đúng đắn của các tư tưởng mỹ học Mác – Lênin, cung cấp cơ sở phương pháp luận để học viên có thể vận dụng đấu tranh chống lại các quan hệ thẩm mỹ, các tư tưởng mỹ học lạc hậu, phản động, đồng thời cổ vũ phát triển các quan hệ, các tư tưởng thẩm mỹ tiến bộ, đúng đắn. Chương trình giảng dạy môn mỹ học Mác – Lênin (trình độ cử nhân chính trị) sẽ cung cấp cho học viên những tri thức cơ bản, có hệ thống về ba bộ phận hợp thành của quan hệ thẩm mỹ: đối tượng thẩm mỹ, chủ thể thẩm mỹ và nghệ thuật.
Trong hệ thống khoa học triết học, mỹ học là khoa học hoàn chỉnh, hệ thống. Tính chất hoàn chỉnh, hệ thống này có ý nghĩa lý luận và thực tiễn rất to lớn. Trong lịch sử phát triển của triết học nhân loại, hệ thống triết học của các khuynh hướng khác nhau luôn luôn được hoàn thiện bởi mỹ học. Triết học duy tâm khách quan của Platôn, Hêghen được hoàn thiện bởi các tư tưởng mỹ học của các ông. Nếu không hiểu được các tư tưởng về cái đẹp, về sáng tạo nghệ thuật, về bản chất của nghệ thuật cũng như vai trò của giáo dục thẩm mỹ cho các công dân thì không thể hiểu đầy đủ hệ thống triết học duy tâm khách quan của Platôn. Cũng như vậy, nếu bỏ đi các bài giảng mỹ học của Hêghen thì chúng ta sẽ không hiểu được hệ thống triết học Hêghen một cách chỉnh thể. Sự vận động của ý niệm trong lịch sử bằng tư duy hình tượng đã làm cho hệ thống triết học duy tâm khách quan nhất nguyên thống nhất về mọi phương diện.
…