Để hiểu 8 bộ tiểu thuyết cổ trung quốc

Ngọn gió “đổi mới” dấy lên từ Đại hội VI Đảng Cộng sản Việt Nam đã mang lại nhiều thay đổi cho đời sống tinh thần toàn xã hội. Trong không khí đó, cánh cửa giao lưu văn hóa được rộng mở. Hàng loạt tác phẩm Đông Tây kim cổ được ấn hành. Cùng với các tác phẩm ưu tú của văn học Nga, Xô Viết, văn học Phương Tây, Văn học Ấn Độ và Ả rập, văn học Mỹ La Tinh… Các bộ tiểu thuyết cổ Trung Quốc lần lượt được tái bản. Từ Bắc chí Nam đâu đâu cũng có bán Tam Quốc, Thủy Hử, Tây Du, Liêu Trai Chí Dị, Hồng Lâu Mộng v.v… Và phải nói rằng, các bộ sách này rất ăn khách. Đó cũng là điều dễ hiểu. Không chỉ ngày nay mà rất lâu về trước, các gia đình khá giả Việt Nam đều mua sẳn một bộ truyện Tàu để khi rỗi rãi thì ngâm nga giải trí. Ăn khách vì đó là những viên ngọc quí chung đúc trí tuệ và tâm hồn cả một dân tộc. Các bộ Tam quốc, Thủy Hử, Tây Du đều trải qua một quá trình thai nghén và hoàn thiện trong dân chúng có đến sáu bảy trăm năm. Ban đầu là những mẩu chuyện lưu hành trong dân gian, kế đó là chuyện kể của các nghệ nhân kể chuyện đời Tống và kịch bản của các nhà viết kịch đời Nguyên. Đến khi các nhà văn gia công chỉnh lý và hoàn thiện thì nó đã chung đúc tài năng và tâm huyết của biết bao tác giả có tên và không tên. Không phải chỉ ở Việt Nam mà ở các nước Đông Nam Á, Đông Bắc Á, người dân bình thường cũng quen biết các tác phẩm này như thể người Ảrập quen biết Nghìn lẻ một đêm.
Còn Liêu Trai Chí Dị (Trung Quốc gọi là Đoản thiên tiểu thuyết) thì lại đưa ta vào một thế giới kì ảo, mới lạ khác thường. Trong cuộc đời đầy éo le trắc trở, người đọc có thể cùng với Bồ Tùng Linh hóa thân trong chốc lát để mơ màng, để hy vọng. Đọc Liêu Trai, thi sĩ Tản Đà đã phải thốt lên : Truyện Kiều bao nhiêu câu lục bát mà không câu nào giống câu nào ; Liêu Trai bao nhiêu truyện lớn nhỏ mà không truyện nào phảng phất truyện nào”….