Bệnh Thường Gặp Ở Cá Trắm Cỏ Và Biện Pháp Phòng Trị

Cá trắm cỏ (Ctenopharyngodon idellus) là loài cá nuôi truyền thống của nghề nuôi cá nước ngọt ở Việt Nam, đặc biệt nuôi lồng trên sông suối và hồ chứa ở các tỉnh miền núi. Năm 1995, tổng số lồng nuôi cá trắm cỏ có tới hàng chục ngàn chiếc, nhiều tỉnh nghề nuôi cá lồng đã phát triển thành phong trào rộng lớn như Tuyên Quang, Sơn La, Ninh Bình, Hòa Bình, Hà Nội… mỗi tỉnh có từ 500 đến vài ngàn lồng nuôi cá trắm cỏ. Nhưng trong thời gian qua, bệnh đã gây thiệt hại lớn cho cá trắm cỏ nuôi lồng và nuôi ao. Năm 1986-1995, bệnh xuất huyết đốm đỏ xuất hiện chủ yếu ở cá trắm cỏ nuôi lồng. Năm 1994-1998, bệnh xuất hiện hầu hết ở các ao nuôi cá trắm cỏ bố mẹ và cá thịt. Năm 1999-2001, các hệ thống nuôi cá trắm cỏ (nuôi ao nước tĩnh, nuôi ao nước chảy, nuôi lồng, nuôi cả bố mẹ) bệnh liên tiếp xảy ra gây thiệt hại rất lớn cho nghề nuôi cá nước ngọt. Riêng điều tra ba tỉnh Hưng Yên, Phú Thọ và Tuyên Quang, tỷ lệ cá trắm cỏ nhiễm bệnh từ 71,1- 84,5%. Bệnh xảy ra tại các gia đình ngư dân không biết áp dụng đúng kỹ thuật chăm sóc, đặc biệt là cung cấp không đầy đủ dinh dưỡng cho cá, ví dụ cho cá ăn không đều và không đủ chất, ít thức ăn tinh, chủ yếu cho ăn thức ăn xanh (rong, cỏ). Tỷ lệ cá chết trong các ao và lồng là 30-80%, nhiều ao, lồng có tỷ lệ cá chết tới 100%.

Để giúp cho ngư dân nuôi cá trắm cỏ tránh được rủi ro về bệnh, chúng tôi đã biên soạn cuốn sách “Bệnh của cá trắm cỏ và biện pháp phòng trị” dựa trên những kết quả nghiên cứu về bệnh cá trắm cỏ trong gần 40 năm của các tác giả: TS. Hà Ký, TS. Nguyễn Văn Thành, TS. Bùi Quang Tề và các cộng sự khác…
Cuốn sách đề cập những điều cơ bản nhất về bệnh, biện pháp phòng bệnh tổng hợp cho cá trắm cỏ và những bệnh thường gặp ở cá nuôi lồng, nuôi ao…, bao gồm các nội dung sau:

Chương 1. Những hiểu biết chung về bệnh của cá
Chương 2. Biện pháp phòng bệnh tổng hợp cho cá
Chương 3. Thuốc và phương pháp dùng thuốc cho cá
Chương 4. Bệnh truyền nhiễm ở cá trắm cỏ
Chương 5. Bệnh ký sinh trùng ở cá trắm cỏ Chương 6. Bệnh do môi trường.

Với những nội dung trên, hy vọng rằng cuốn sách phần nào giúp cho bạn đọc trong và ngoài ngành, các cán bộ kỹ thuật, học sinh dùng làm tài liệu tham khảo về bệnh cá trong nuôi trồng thủy sản, đặc biệt bổ ích cho người hướng dẫn sản xuất, các nông ngư tiên tiến nắm bắt kịp thời những bệnh cá trắm cỏ thường gặp và áp dụng biện pháp phòng bệnh tổng hợp để giảm thiểu thiệt hại trong nghề nuôi cá trắm cỏ.

Chúng tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình của Viện nghiên cứu nuôi trồng Thủy sản I, Nhà xuất bản Nông nghiệp và các bạn đồng nghiệp chuyên nghiên cứu về bệnh cá để cuốn sách này được ra mắt bạn đọc.

Tháng 4/2002
Tác giả