Từ một cửa hàng bán sách trực tuyến khiêm tốn khởi nghiệp năm 1994, Amazon đã vượt qua nhiều đối thủ cạnh tranh để trở thành gã khổng lồ thương mại điện tử hàng đầu thế giới với giá trị hơn 1 nghìn tỷ đô la. Bí quyết đằng sau sự trỗi dậy nhanh chóng và bứt phá thần tốc của Amazon là gì? Cuốn sách “14 Nguyên tắc Tăng trưởng Thần tốc như Amazon” của Steve Anderson đã phân tích và hệ thống hóa các nguyên tắc then chốt giúp Amazon đạt được thành công phi thường.
Qua việc nghiên cứu kỹ lưỡng hơn 20 năm các bức thư gửi cổ đông của Jeff Bezos, nhà sáng lập kiêm CEO Amazon, tác giả đã chi tiết hóa 14 nguyên tắc mà Bezos vận dụng để biến Amazon từ một startup màu mỡ thành đại gia thương mại toàn cầu. Những nguyên tắc này đan xen trong mọi hoạt động và quyết định của Amazon, định hướng con đường phát triển của công ty cũng như xây dựng nên nền văn hóa đổi mới, sáng tạo vượt trội của doanh nghiệp.
Phân tích của Steve Anderson cho thấy thành công của Amazon bắt nguồn từ tư duy và tầm nhìn dài hạn của Bezos. Trong khi đa số doanh nghiệp đều nhằm mục tiêu lợi nhuận ngắn hạn, Amazon lại chấp nhận hy sinh lợi nhuận trước mắt để đầu tư xây dựng lòng trung thành khách hàng và tạo đà phát triển lâu dài. “Ám ảnh về khách hàng” và liên tục cải thiện trải nghiệm dịch vụ luôn là kim chỉ nam được đặt lên hàng đầu. Các ý tưởng lớn như giao hàng miễn phí, Amazon Marketplace, AWS được đầu tư bài bản thay vì đánh cược liều lĩnh.
Sự phát triển của Amazon cũng đi kèm với văn hóa khuyến khích sáng tạo và chấp nhận “thất bại thành công”. Nhân viên được khích lệ thử nghiệm, đổi mới quy trình công việc và không sợ thất bại, vì thất bại là bước đệm để học hỏi, phát triển. Kết hợp với việc luôn nhanh chóng đưa ra các quyết định táo bạo, ứng dụng công nghệ hiện đại và đơn giản hóa quy trình vận hành, Amazon đã liên tục gia tăng tốc độ phát triển và phát huy sức mạnh nhân lực nhờ chính sách gắn kết nhân viên như chủ sở hữu.
Ngoài ra, Steve Anderson cũng đánh giá cao cách Amazon nhìn nhận về rủi ro – đó không phải là thứ cần tránh né mà cần chấp nhận một cách thận trọng, cân nhắc, với mục tiêu bảo đảm “lợi nhuận từ rủi ro” cao nhất. Một số thất bại của Amazon như Fire Phone, zShops chỉ là công đoạn học hỏi để từ đó nảy sinh các ý tưởng táo bạo lớn hơn về Amazon Marketplace, dịch vụ đám mây hay trợ lý ảo.
Các nguyên tắc thành công của Amazon có vẻ đơn giản nhưng khó để thực thi một cách triệt để như Amazon. Cuốn sách trình bày những nguyên tắc này một cách hệ thống và sinh động qua các ví dụ, sự kiện thực tiễn từ Amazon, giúp người đọc có cái nhìn toàn diện về cơ chế vận hành của đại gia công nghệ. Đây là một cuốn cẩm nang đầy đủ giá trị cho các doanh nghiệp đang tìm cách phát triển mạnh mẽ, cũng là tác phẩm khai sáng con đường kinh doanh thành công cho các nhà khởi nghiệp tham vọng mới nổi.
Tác giả nhấn mạnh quan điểm của Bezos về việc chấp nhận rủi ro và thất bại là cần thiết để phát triển kinh doanh. Thay vì tránh né, cần khuyến khích thử nghiệm và học hỏi từ thất bại để có thể sáng tạo và đổi mới. Ví dụ về các thất bại trước đây của Amazon như Amazon Auctions, zShops, Fire Phone nhưng cuối cùng giúp cho sự thành công của các sáng kiến khác.
Tác giả phân tích cách Amazon đánh cược vào các ý tưởng lớn như Giao hàng miễn phí, Amazon Marketplace và Amazon Web Services. Đầu tiên là những thử nghiệm nhỏ để đánh giá tiềm năng trước khi đầu tư lớn. Mặc dù có rủi ro nhưng khi thành công, các ý tưởng lớn này đã đem lại doanh thu hàng tỷ đô la cho Amazon.
Amazon cổ vũ sáng tạo và đổi mới không chỉ ở cấp quản lý mà ở tất cả cấp bậc. Nhân viên được khuyến khích thử nghiệm và đổi mới quy trình công việc. Thất bại được coi là cơ hội học hỏi chứ không bị trừng phạt. Văn hóa này giúp Amazon luôn dẫn đầu về sáng tạo, với các phòng thí nghiệm như Lab126 cho ra đời nhiều sản phẩm mới.
Bezos luôn nhấn mạnh việc tập trung vào khách hàng là then chốt. Amazon áp dụng nhiều cách để nâng cao trải nghiệm khách hàng như hệ thống tự động theo dõi và hoàn tiền nếu có vấn đề. Họ cũng có chính sách nhân viên được ủy quyền giải quyết vấn đề cho khách một cách chủ động. 3 trụ cột trải nghiệm khách hàng gồm giá rẻ, lựa chọn đa dạng và giao hàng nhanh chóng.
Trong khi phố Wall tập trung vào lợi nhuận ngắn hạn, Bezos lại theo tư duy dài hạn. Amazon chấp nhận hi sinh lợi nhuận trước mắt để đầu tư xây dựng lòng trung thành khách hàng và cơ hội tăng trưởng trong tương lai. Quan điểm này được Bezos nhấn mạnh ngay từ lá thư cổ đông đầu tiên năm 1997. Việc không đặt nặng mục tiêu ngắn hạn giúp Amazon tập trung vào mục tiêu dài hạn.
Dựa trên khái niệm “bánh đà” từ cuốn sách “Good to Great”, tác giả phân tích bánh đà của Amazon gồm 6 hoạt động chính giúp tạo động lực phát triển như nhiều lựa chọn, trải nghiệm khách hàng tốt, nhiều người bán… Bằng cách đồng bộ 6 hoạt động này, bánh đà của Amazon quay ngày càng nhanh, tạo đà tăng trưởng cho công ty. Tác giả khuyến khích các công ty xác định bánh đà riêng để tập trung nguồn lực đúng hướng.
Thực hiện đơn giản hóa vấn đề. Bezos nhận ra Amazon cần đơn giản hóa quá trình mua sắm cho khách hàng bằng dịch vụ “Bao bì không phiền toái”. Với dịch vụ này, Amazon hợp tác với nhà sản xuất thiết kế bao bì mới cho sản phẩm, giúp dễ mở và có thể tái chế. Điều này giúp giảm bớt sự khó chịu khi mở gói hàng, đồng thời phục vụ khách hàng tốt hơn.
Gia tốc thời gian nhờ công nghệ. Amazon liên tục ứng dụng các công nghệ mới để cải thiện hoạt động kinh doanh, quy trình hoàn thiện đơn hàng, tối ưu phục vụ khách hàng. Các nền tảng như AWS, dịch vụ đám mây, máy học, trí tuệ nhân tạo là những công nghệ giúp Amazon gia tốc tăng trưởng. Bezos cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đo lường các chỉ số kinh doanh chính xác, đặc biệt là dòng tiền mặt tự do trên cổ phần.
Tăng cường quyền sở hữu. Bezos muốn tất cả nhân viên phải nghĩ và hành động như chủ sở hữu công ty chứ không phải người làm thuê. Điều này thúc đẩy tinh thần cam kết và trách nhiệm. Amazon có nhiều chương trình như cấp cổ phiếu, cho nhân viên quyền đưa ra quyết định, không cần đồng thuận tuyệt đối… giúp gắn kết nhân viên với công ty. Amazon cũng có chương trình Amazon Smile cho phép khách hàng quyên góp khi mua sắm, tạo cảm giác gắn kết với công ty.
Duy trì văn hóa nền tảng. Để duy trì văn hóa tiên phong của Amazon khi quy mô ngày càng lớn, Bezos đề cao tinh thần lãnh đạo cá nhân và tăng trưởng liên tục. Mỗi nhân viên đều được trao quyền lãnh đạo và có trách nhiệm tuân thủ các nguyên tắc lãnh đạo của Amazon. Công ty cũng không ngừng đổi mới văn hóa, đưa ra các sáng kiến như Lựa chọn nghề nghiệp, Trả tiền để nghỉ việc, hay Trung tâm liên lạc thực tế ảo… giúp xây dựng lực lượng lao động mạnh mẽ.
Chú trọng những tiêu chuẩn cao. Amazon đưa ra những tiêu chí rất khắt khe trong tuyển dụng nhân viên và làm việc với các bên thứ ba. Họ luôn tìm kiếm những ứng viên xuất sắc nhất, không chỉ về chuyên môn mà còn về khả năng và tiềm năng nữa. Các bên bán hàng trên Amazon cũng phải đáp ứng tiêu chuẩn về chất lượng dịch vụ. Điều này giúp Amazon duy trì trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng.
Đo lường các vấn đề, xem xét những gì đã đo lường và tin tưởng trực giác. Amazon không chỉ sử dụng số liệu, họ còn xem xét cả các giai thoại từ khách hàng để điều chỉnh dịch vụ phù hợp. Bezos cũng luôn khuyến khích nhân viên tin tưởng vào trực giác và sự đổi mới khi các số liệu và thực tế không khớp nhau. Điều này rất quan trọng để đưa ra những dịch vụ mới đáp ứng nhu cầu khách hàng.
Luôn giữ vững tinh thần của Ngày đầu tiên. Tư tưởng này đồng nghĩa với việc duy trì sự đam mê, tập trung đổi mới và đáp ứng nhu cầu khách hàng như lúc mới thành lập công ty. Bezos luôn nhắc nhở nhân viên phải giữ tinh thần này, đồng thời áp dụng nhiều cách để nhắc nhở như đặt tên tòa nhà văn phòng là “Day 1”, sử dụng các “chiếc bàn làm từ cánh cửa”… giúp gắn kết và nhắc nhở tinh thần đổi mới liên tục.
Tóm lược tư duy về rủi ro và tăng trưởng của Bezos, cũng như tham vọng và những nỗ lực của Amazon hướng tới du hành vũ trụ thông qua công ty Blue Origin. Bezos chấp nhận rủi ro một cách cân nhắc và thận trọng để phát triển Amazon. Ông muốn tạo lập hạ tầng cho các thế hệ tương lai thực hiện được du hành vũ trụ quy mô lớn. Tư duy về rủi ro và tăng trưởng, cùng 14 nguyên lý được vận dụng cho cả Amazon và Blue Origin.
Nội dung phong phú, chi tiết cùng lối hành văn sinh động và dí dỏm của tác giả khiến cuốn sách không chỉ trở thành cuốn cẩm nang hữu ích mà còn là tác phẩm giải trí lý thú. Những ví dụ điển hình từ các sự kiện thực tế tại Amazon sẽ giúp bạn dễ dàng lĩnh hội và thấu hiểu các nguyên tắc then chốt hơn. Cuốn sách phù hợp cho đối tượng rộng rãi từ các doanh nhân có kinh nghiệm đến những nhà sáng lập start-up mới nổi hay bất kỳ ai quan tâm đến lĩnh vực kinh doanh và đam mê thành công.
Nếu bạn đang tìm kiếm một cuốn sách khai sáng lối đi cho doanh nghiệp phát triển theo mô hình thần tốc như Amazon, “14 Nguyên tắc Tăng trưởng Thần tốc như Amazon” chính là lựa chọn lý tưởng dành cho bạn. Bạn sẽ khó tìm được một hướng dẫn kinh doanh nào vừa thiết thực vừa gần gũi đến vậy từ một đại gia đứng đầu ngành thương mại điện tử toàn cầu. Cuốn sách không chỉ cung cấp những nguyên tắc cần thiết mà còn thổi bừng sự nhiệt huyết theo đuổi sự thành công kiểu Amazon cho bất cứ ai say mê điều đó.