🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Văn Kiện Đảng Về An Sinh Xã Hội
Ebooks
Nhóm Zalo
Chịu trách nhiệm xuất bản
GIÁM ĐỐC – TỔNG BIÊN TẬP
PGS.TS. PHẠM MINH TUẤN
Chịu trách nhiệm nội dung
PHÓ GIÁM ĐỐC – PHÓ TỔNG BIÊN TẬP PHẠM THỊ THINH
Biên tập nội dung: TS. HOÀNG MẠNH THẮNG NGUYỄN MINH HUỆ
TRẦN PHAN BÍCH LIỄU
Trình bày bìa: Chế bản vi tính: Sửa bản in:
Đọc sách mẫu:
NGUYỄN PHƯƠNG MAI NGUYỄN THỊ HẰNG
PHÒNG BIÊN TẬP KỸ THUẬT BAN KINH TẾ
VIỆT HÀ
296
VĂN KIỆN ĐẢNG
về
an ninh xã hội
VĂN KIỆN
ĐẢNG
về
an ninh
xã hội
NHÀ XUẤT BẢN
CHÍNH TRỊ QUỐC GIA SỰ THẬT
Hà Nội - 2011
Héi ®ång biªn so¹n
TS. NguyÔn Duy Hïng - Chñ tÞch Héi ®ång TS. Lª Minh NghÜa - Phã Chñ tÞch Héi ®ång GS. TS. Mai Ngäc Cêng - Th ký Héi ®ång TS. Hoµng Phong Hµ - Uû viªn Héi ®ång TS. KhuÊt Duy Kim H¶i - Uû viªn Héi ®ång NguyÔn V¨n Lanh - Uû viªn Héi ®ång TS. §ç Quang Dòng - Uû viªn Héi ®ång ThS. Ph¹m ThÞ Kim HuÕ - Uû viªn Héi ®ång NguyÔn Minh HuÖ - Uû viªn Héi ®ång NguyÔn Trêng Tam - Uû viªn Héi ®ång
4
lêi nhµ xuÊt b¶n
An sinh x· héi lu«n ®îc coi lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò cèt lâi cña sù ph¸t triÓn x· héi. Tæ chøc thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch nµy cã ý nghÜa quan träng ®Õn sù ®¶m b¶o æn ®Þnh x· héi, thóc ®Èy t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, x©y dùng mét x· héi v¨n minh vµ hiÖn ®¹i. §èi víi níc ta, ®¶m b¶o nhu cÇu an sinh x· héi cho mäi ngêi lµ mét trong nh÷ng môc tiªu x· héi rÊt quan träng, thÓ hiÖn tÝnh u viÖt cña chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, ®ång thêi còng phï hîp víi xu thÕ chung cña céng ®ång quèc tÕ híng tíi mét x· héi phån vinh vµ c«ng b»ng.
Tõ khi giµnh ®îc chÝnh quyÒn ®Õn nay, §¶ng vµ Nhµ níc ®· ban hµnh nhiÒu nghÞ quyÕt, chØ thÞ, th«ng tri vÒ chÝnh s¸ch an sinh x· héi nh»m phßng ngõa, gi¶m thiÓu vµ kh¾c phôc rñi ro th«ng qua c¸c ho¹t ®éng b¶o hiÓm x· héi, cøu trî x· héi vµ trî gióp x· héi. Néi dung cña c¸c v¨n b¶n vÒ an sinh x· héi còng ngµy cµng ®îc më réng, vµ cho ®Õn nay, nã bao gåm c¶ sù b¶o ®¶m thu nhËp vµ mét sè ®iÒu kiÖn thiÕt yÕu kh¸c cho c¸ nh©n, gia ®×nh vµ céng ®ång tríc nh÷ng biÕn ®éng vÒ kinh tÕ, x· héi vµ tù nhiªn lµm cho hä bÞ gi¶m vµ mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng hoÆc mÊt viÖc lµm, bÞ èm ®au, bÖnh tËt hoÆc tö vong; cho nh÷ng ngêi giµ c« ®¬n, trÎ em må c«i, ngêi tµn tËt, nh÷ng ngêi yÕu thÕ, nh÷ng n¹n nh©n chiÕn tranh, nh÷ng ngêi bÞ thiªn tai ®Þch ho¹,...
Nh»m hÖ thèng ho¸, cung cÊp cho b¹n ®äc cã thªm tµi liÖu nghiªn cøu nh÷ng v¨n kiÖn vÒ vÊn ®Ò nµy, Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt xuÊt b¶n cuèn s¸ch V¨n kiÖn §¶ng vÒ an sinh x· héi.
Néi dung cuèn s¸ch lµ tËp hîp c¸c v¨n kiÖn, nghÞ quyÕt, chØ thÞ, th«ng tri cña §¶ng ta vÒ vÊn ®Ò ch¨m sãc søc khoÎ cho c¸n bé, c«ng nh©n, nh©n d©n; chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi, chÝnh s¸ch ®èi víi ngêi cã c«ng, trî gióp khi gÆp thiªn tai,...
5
Tuy nhiªn, ®©y lµ vÊn ®Ò lu«n ®éng vµ phøc t¹p, nªn trong qu¸ tr×nh su tÇm, tuyÓn chän khã tr¸nh khái thiÕu sãt, chóng t«i rÊt mong nhËn ®îc ý kiÕn ®ãng gãp cña b¹n ®äc ®Ó hoµn thiÖn cuèn s¸ch trong lÇn xuÊt b¶n sau.
Xin giíi thiÖu cuèn s¸ch víi b¹n ®äc.
Th¸ng 12 n¨m 2010
Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt
6
Th«ng tri
cña ban bÝ th
Ngµy 24 th¸ng 4 n¨m 1953
VÒ viÖc vËn ®éng nh©n d©n ®ãn th¬ng binh, bÖnh binh vÒ x·
Cuéc kh¸ng chiÕn cña ta ngµy cµng ph¸t triÓn. Sè th¬ng binh, bÖnh binh ngµy cµng t¨ng, do ®ã cÇn ®Èy m¹nh h¬n viÖc vËn ®éng nh©n d©n ®ãn th¬ng binh, bÖnh binh vÒ x·.
V× vËy, n¨m nay Trung ¬ng quyÕt ®Þnh vËn ®éng ®a th¬ng binh, bÖnh binh vÒ mét sè x· thuéc c¸c tØnh B¾c Giang, Th¸i Nguyªn, Tuyªn Quang, Phó Thä, Ninh B×nh, Thanh Ho¸, NghÖ An, Hµ TÜnh vµ Qu¶ng TrÞ.
ViÖc ®a th¬ng binh, bÖnh binh vÒ x· n¨m nay sÏ lµm vµo hai vô mïa vµ chiªm, vµ kÕt hîp víi c«ng t¸c ph¸t ®éng quÇn chóng.
KÕ ho¹ch vËn ®éng nh©n d©n ®ãn th¬ng binh, bÖnh binh vÒ x· n¨m nay do Uû ban Liªn ViÖt toµn quèc, Héi Liªn hiÖp Phô n÷ ViÖt Nam vµ Bé Th¬ng binh Cùu binh ®Ò ra ®· ®îc Trung ¬ng ®ång ý.
C¸c cÊp bé ®¶ng liªn l¹c víi c¸c Uû ban Liªn ViÖt c¸c ®Þa ph¬ng, c¸c cÊp Héi Liªn hiÖp Phô n÷ ViÖt Nam vµ c¸c së, c¸c
7
ty th¬ng binh cùu binh ®Ó th¶o luËn chi tiÕt b¶n kÕ ho¹ch ®ã, phèi hîp víi t×nh h×nh ®Þa ph¬ng mµ thi hµnh.
T/l ban bÝ th
Ch¸nh V¨n phßng
Hoµng tïng
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam:
V¨n kiÖn §¶ng toµn tËp,
Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia,
Hµ Néi, 2000, t. 14, tr. 197-198.
8
ChØ thÞ
cña ban bÝ th
Ngµy 12 th¸ng 5 n¨m 1953
VÒ phßng ®ãi vµ cøu ®ãi
NhËn xÐt chung vÒ n¹n ®ãi
Trong hai n¨m gÇn ®©y, ë mét sè ®Þa ph¬ng, n¹n ®ãi cã tÝnh chÊt thêng xuyªn vµ cã n¬i ®· trë nªn nghiªm träng. Tõ th¸ng 7 n¨m 1952 ®Õn nay, c¸c tØnh vïng tù do Liªn khu 5 cã hiÖn tîng ®ãi liªn tiÕp vµ nghiªm träng. ë vïng sau lng ®Þch ®ång b»ng B¾c Bé, tõ vô gi¸p h¹t th¸ng 8 n¨m ngo¸i ®Õn nay, nhiÒu tØnh cã hiÖn tîng ®ãi thêng xuyªn. ë B×nh TrÞ Thiªn, nhiÒu n¬i ®ang gÆp n¹n ®ãi. GÇn ®©y ë c¸c tØnh tù do Liªn khu 4 còng x¶y ra n¹n ®ãi. ë vïng míi gi¶i phãng T©y B¾c l¸c ®¸c ®«i n¬i còng cã n¹n ®ãi.
Nguyªn nh©n kh¸ch quan ®· g©y ra n¹n ®ãi lµ:
1. Nguyªn nh©n kh¸ch quan träng yÕu nhÊt ®· g©y ra n¹n ®ãi lµ ®Þch ph¸ ho¹i kinh tÕ, mïa mµng, l¬ng thùc cña ta. Chóng ph¸ ®Ëp, vÝt cèng, cã lóc ph¸ ®ª, cµn quÐt cíp thãc, ph¸ lóa, cã n¬i cµn vÐt g¹o, v.v.. §Þch cµng thÊt b¹i vÒ qu©n sù vµ chÝnh trÞ cµng tÝch cùc thùc hiÖn chÝnh s¸ch ph¸ ho¹i nµy ë vïng tù do còng nh ë vïng sau lng ®Þch. ë vïng tù do vµ vïng c¨n cø du kÝch th× môc ®Ých cña ®Þch g©y ra n¹n ®ãi chñ
9
yÕu lµ ®Ó ph¸ chÝnh s¸ch t¨ng gia s¶n xuÊt, ®¶m b¶o cung cÊp cña ta. ë vïng du kÝch vµ vïng t¹m bÞ chiÕm, ®Þch g©y ra n¹n ®ãi cèt ®Ó dÔ tuyÓn mé nguþ binh.
2. Trong vßng ba n¨m nay, nhiÒu n¬i bÞ thiªn tai nÆng vµ liªn tiÕp; n¹n h¹n h¸n thêng x¶y ra. Tõ n¨m 1950 l¹i ®©y, x¶y ra nhiÒu n¹n lôt lín. H¹n h¸n vµ lôt léi mét phÇn do thêi tiÕt, song mét phÇn còng do sù ph¸ rõng lµm rÉy mét c¸ch bõa b·i.
3. ChÕ ®é bãc lét phong kiÕn ë th«n quª ®èi víi n«ng d©n cã mét ¶nh hëng kh«ng nhá trong viÖc g©y ra n¹n ®ãi. MÊy n¨m gÇn ®©y, trong th¸ng ba ngµy t¸m, mét sè ®Þa chñ vµ phó n«ng kh«ng cho vay mîn hoÆc thõa lóc d©n nghÌo tóng thiÕu, cho vay nÆng l·i h¬n. ThËm chÝ cã bän lîi dông t×nh tr¹ng nh©n d©n bÞ thiÕu thèn ®Ó ®Çu c¬ tÝch tr÷. ë nhiÒu ®Þa ph¬ng tuy cã n¹n ®ãi nhng g¹o trªn thÞ trêng kh«ng thiÕu vµ gi¸ l¹i h¹; hiÖn tîng nµy chøng tá bän nhµ giµu vµ bän ®Çu c¬ vÉn cã thõa thãc trong lóc cã ngêi chÕt ®ãi.
Nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan kÓ trªn cã mét ¶nh hëng nhÊt ®Þnh ®èi víi n¹n ®ãi. Nhng kh«ng ph¶i chóng ta ®µnh chÞu bã tay tríc nh÷ng nguyªn nh©n Êy.
§èi víi sù ph¸ ho¹i cña ®Þch, chóng ta ph¶i phßng, ph¶i chèng nhÊt lµ ë nh÷ng vïng sau lng ®Þch, vïng gi¸p ®Þch, vïng ven biÓn.
§èi víi thiªn tai còng vËy, chóng ta ph¶i phßng, ph¶i chèng, nhÊt lµ ®èi víi h¹n h¸n.
Kinh nghiÖm ®· chøng tá: díi sù l·nh ®¹o ®óng ®¾n cña §¶ng vµ chÝnh quyÒn, ë nhiÒu n¬i nh©n d©n ta ®· th¾ng lîi trong cuéc ®Êu tranh chèng ®Þch ho¹ vµ thiªn tai ®Ó b¶o vÖ s¶n xuÊt.
Cßn ®èi víi chÕ ®é bãc lét phong kiÕn, chóng ta cã chÝnh s¸ch ruéng ®Êt, cã chÝnh quyÒn nh©n d©n vµ lùc lîng cña quÇn chóng; nh vËy chóng ta cã ®ñ søc bªnh vùc quyÒn lîi
10
chÝnh ®¸ng cña quÇn chóng chèng sù bãc lét ¸p bøc tr¸i phÐp cña ®Þa chñ.
Song sù thËt ë nhiÒu n¬i chóng ta ®· kh«ng tÝch cùc chèng ph¸ ho¹i cña ®Þch, chèng thiªn tai, chèng bãc lét phong kiÕn còng nh kh«ng tÝch cùc tæ chøc quÇn chóng gióp ®ì nhau ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm.
§Õn lóc n¹n ®ãi x¶y ra, l¹i thêng kh«ng cè g¾ng chèng ®ãi, h·m nã l¹i, kh«ng cho nã lan réng ra, kh«ng cho nã trë nªn nghiªm träng. NhiÒu n¬i c¸n bé ta ®· thiÕu lËp trêng giai cÊp, quan ®iÓm quÇn chóng, kh«ng quan t©m ®Õn ®êi sèng cña nh©n d©n, kh«ng d¸m thi hµnh nh÷ng biÖn ph¸p cÇn thiÕt vµ thÝch ®¸ng ®Ó cøu ®ãi.
Bëi vËy, nguyªn nh©n kh¸ch quan ®· g©y ra n¹n ®ãi vÉn cã, nhng nguyªn nh©n chñ quan ®· ®Ó x¶y ra n¹n ®ãi l¹i lµ nghiªm träng h¬n.
Chóng ta kh«ng nªn ®æ lçi nh÷ng khã kh¨n kh¸ch quan, mµ ph¶i kiÓm th¶o vµ tù phª b×nh nghiªm kh¾c nh÷ng khuyÕt ®iÓm trªn ®©y ®Ó nhËn thøc ®óng vÒ c«ng t¸c phßng ®ãi, cøu ®ãi vµ tÝch cùc söa ch÷a, c¶i tiÕn c«ng t¸c.
TÝch cùc ph¸t triÓn s¶n xuÊt,
thùc hµnh tiÕt kiÖm
Trong viÖc chèng n¹n ®ãi th× viÖc phßng ®ãi lµ c¨n b¶n, mµ phßng ®ãi lµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm. Trung ¬ng nh¾c c¸c ®Þa ph¬ng thi hµnh ®óng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt tiÕt kiÖm cña ChÝnh phñ, chó träng s¶n xuÊt l¬ng thùc (lóa, ng«, khoai, s¾n, v.v.); s¶n xuÊt ®Ó ®ñ ¨n vµ cã dù tr÷ ë vïng tù do còng nh ë vïng sau lng ®Þch, ë vïng ®ång b»ng còng nh ë vïng rõng nói.
Ph¶i kÕt hîp c«ng t¸c t¨ng gia s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm víi
11
c«ng t¸c ph¸t ®éng quÇn chóng nãi chung víi c«ng t¸c thùc hiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt cña §¶ng vµ ChÝnh phñ.
§ång thêi ph¶i chó ý mÊy ®iÓm quan träng sau ®©y: - ViÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt ph¶i ®i ®«i víi viÖc b¶o vÖ s¶n xuÊt vµ ph¶i xem viÖc b¶o vÖ nµy lµ mét c«ng t¸c thêng xuyªn trong vïng sau lng ®Þch còng nh trong vïng tù do. ChuÈn bÞ ®èi phã mét c¸ch thÝch hîp víi mäi thñ ®o¹n ph¸ ho¹i cña ®Þch (ph¸ ho¹i mïa mµng, n«ng cô; giÕt h¹i sóc vËt, ph¸ ho¹i c«ng tr×nh thuû lîi, gieo r¾c c«n trïng vµ vi trïng, cíp ph¸, thu hót thãc lóa, v.v.) theo chØ thÞ cña ChÝnh phñ.
- Ra søc chèng thiªn tai; triÖt ®Ó thi hµnh c¸c chØ thÞ cña ChÝnh phñ vÒ phßng h¹n, chèng h¹n, phßng lôt, b¶o vÖ rõng. - Ph¸t triÓn x· d©n tÝn dông, quü nghÜa th¬ng vµ c¸c tæ ®æi c«ng, hîp c«ng ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt.
Trong viÖc phßng ®ãi, ph¶i ®Æc biÖt chó träng c¸c vïng sau lng ®Þch (nhÊt lµ vïng du kÝch bÞ cµn quÐt nhiÒu), vïng ®ai tr¾ng, vïng ven biÓn, vïng cã c«ng tr×nh thuû lîi ®· bÞ hoÆc sÏ cã thÓ bÞ ®Þch ph¸ ho¹i, vïng míi gi¶i phãng.
C«ng t¸c cøu ®ãi
TÝch cùc ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm th× c¨n b¶n sÏ tr¸nh ®îc n¹n ®ãi.
Nhng ë n¬i nµo x¶y ra n¹n ®ãi, th× ph¶i ra søc cøu ®ãi. Ph¬ng ch©m chung lµ: kiªn quyÕt lÊy chç cã, ngêi cã ®Ó cøu chç ®ãi, ngêi ®ãi, cô thÓ lµ:
1. Ph¸t ®éng tæ chøc quÇn chóng vay thãc g¹o cña ®Þa chñ, phó n«ng. Nguyªn t¾c vay thãc g¹o lµ thuyÕt phôc ®i ®«i víi b¾t buéc. §ång thêi ®×nh chØ viÖc nép t« vµ tr¶ nî (vèn vµ l·i) cho ®Þa chñ vµ phó n«ng. ChÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng ph¶i dïng mäi lùc lîng cña m×nh ®Ó gióp ®ì quÇn chóng bÞ ®ãi trong viÖc nµy.
12
2. XuÊt thãc phô thu quü x·, thãc nghÜa th¬ng cho d©n ®ãi vay.
3. Yªu cÇu ChÝnh phñ xuÊt mét sè thãc cña kho thãc ®Ó: - Ph¸t chÈn cho ngêi bÞ ®ãi (cøu tÕ);
- Cho d©n nghÌo ®ãi vay;
- Tr¶ c«ng cho nh÷ng ngêi ®ãi dïng vµo c¸c c«ng t¸c nh vËn chuyÓn, söa ®êng, thuû n«ng, v.v..
4. MËu dÞch quèc doanh ®iÒu vËn thãc g¹o b¸n cho d©n, ®ång thêi thu mua l©m thæ s¶n cña d©n.
Trong vïng du kÝch, v× kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn thi hµnh triÖt ®Ó nh÷ng viÖc trªn ®©y, nªn trong trêng hîp thËt cÇn thiÕt th× cã thÓ tæ chøc l¹c quyªn trong nh©n d©n; l¹c quyªn ngêi cã ®Ó gióp ngêi ®ãi, l¹c quyªn chç cã ®Ó gióp chç ®ãi.
Ph¶i tÝch cùc tæ chøc viÖc vËn chuyÓn c¸c thø ®· quyªn ®îc ®Ó cøu ®ãi, mÆc dÇu xa, mÆc dÇu khã.
§ång thêi víi c¸c c«ng t¸c cøu ®ãi trªn ®©y, ph¶i l·nh ®¹o, tæ chøc nh©n d©n s¶n xuÊt, cÊp tèc s¶n xuÊt nh÷ng thø mÇu ¨n nh rau, hoa mÇu ng¾n ngµy. NÕu cÇn, ng©n hµng sÏ cho nh©n d©n vay sè tiÒn thËt cÇn thiÕt ®Ó gióp nh©n d©n tiÕp tôc vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt.
N¬i nµo v× ®ãi mµ cã nhiÒu ngêi m¾c bÖnh th× c¬ quan y tÕ ph¶i ®Æc biÖt chó träng cøu ch÷a.
ë vïng c¨n cø du kÝch ph¶i tranh thñ lµm ®óng tÊt c¶ c¸c biÖn ph¸p kÓ trªn.
ë vïng du kÝch ph¶i t¨ng cêng ®Êu tranh chèng ®Þch, t¨ng cêng viÖc kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a s¶n xuÊt vµ chiÕn ®Êu; n¬i nµo cã ®iÒu kiÖn th× tiÕn hµnh ®Êu tranh hîp ph¸p víi ®Þch ®Ó b¶o vÖ s¶n xuÊt vµ ng¨n ngõa hoÆc chèng ®Þch ph¸ ho¹i. Trong hoµn c¶nh kh¸ng chiÕn hiÖn t¹i vïng du kÝch lµ n¬i ®Þch ph¸ ho¹i nhiÒu nhÊt, t×nh tr¹ng ®ãi kÐm rÊt dÔ x¶y ra. VËy c«ng t¸c
s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm, c«ng t¸c phßng ®ãi vµ cøu ®ãi ph¶i ®îc ®Æc biÖt coi träng.
13
ë vïng t¹m bÞ chiÕm ph¶i ®Æc biÖt lîi dông ®Êu tranh hîp ph¸p. C¬ quan l·nh ®¹o ®Þa ph¬ng cã n¹n ®ãi ph¶i ®iÒu tra nghiªn cøu t×nh h×nh ®Ó c¨n cø t×nh h×nh Êy mµ th¶o luËn c¸ch thi hµnh mÊy biÖn ph¸p kÓ trªn cho thÝch hîp.
Ph¶i lµm cho viÖc cøu ®ãi thµnh mét phong trµo quÇn chóng: ph¶i ®éng viªn, tæ chøc, l·nh ®¹o quÇn chóng, ph¸t huy d©n chñ, ph¸t huy tÝnh tÝch cùc cña quÇn chóng ®Ó dùa trªn lùc lîng quÇn chóng mµ tiÕn hµnh viÖc cøu ®ãi cho quÇn chóng. Ph¶i chèng l¹i t¸c phong quan liªu, chØ dùa vµo biÖn ph¸p hµnh chÝnh trong viÖc cøu ®ãi.
NhiÖm vô cña c¸c cÊp uû ë nh÷ng n¬i cã n¹n ®ãi:
1. ViÖc phßng ®ãi vµ cøu ®ãi lµ mét c«ng t¸c chÝnh trÞ quan träng. C¸c cÊp uû ph¶i ®Æc biÖt quan t©m ®Õn c«ng t¸c ®ã vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tríc Trung ¬ng vÒ viÖc phßng ®ãi vµ cøu ®ãi trong ®Þa ph¬ng m×nh.
2. C¸c cÊp uû ph¶i n¾m v÷ng t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ chÝnh s¸ch cña nh©n d©n, nguy c¬ thiªn tai vµ ®Þch ho¹ ®Ó ®Þnh kÕ ho¹ch vµ phßng ®ãi, cøu ®ãi cho kÞp thêi.
N¬i nµo ®· x¶y ra n¹n ®ãi th× ph¶i xem viÖc cøu ®ãi lµ nhiÖm vô trung t©m vµ cÊp b¸ch vµo bËc nhÊt. Ph¶i theo ®óng khÈu hiÖu cña Trung ¬ng ®· ®Ò ra: cøu ®ãi nh cøu löa. ë nh÷ng n¬i ®ã, ®ång chÝ bÝ th cÊp uû vµ chñ tÞch Uû ban kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh ph¶i trùc tiÕp phô tr¸ch viÖc cøu ®ãi.
3. ë nh÷ng n¬i cã n¹n ®ãi ph¶i tæ chøc nh÷ng ban cøu ®ãi ®Æt díi sù l·nh ®¹o cña Uû ban kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh vµ gåm nh÷ng ngêi thuéc tÇng líp nghÌo ®ang bÞ ®ãi (bÇn cè n«ng, c«ng nh©n, thî thñ c«ng).
4. Ph¶i c¨n cø ChØ thÞ nµy mµ ®¸nh th«ng t tëng, tuyªn truyÒn gi¶i thÝch trong c¸c tæ chøc cña §¶ng, chÝnh quyÒn, n«ng héi, v.v..
14
C¸c líp chØnh huÊn cã thÓ dïng tµi liÖu nµy lµm tµi liÖu häc tËp vµ kiÓm th¶o.
ViÖc phßng ®ãi vµ cøu ®ãi lµ mét nhiÖm vô cÊp thiÕt vµ quan träng cña §¶ng vµ chÝnh quyÒn, nhÊt lµ ë nh÷ng n¬i ®ang cã n¹n ®ãi hoÆc bÞ n¹n ®ãi ®e däa. Mong r»ng c¸c cÊp uû vµ toµn thÓ c¸n bé vµ ®¶ng viªn thÊu triÖt néi dung ChØ thÞ nµy ®Ó chÊp hµnh nghiªm chØnh vµ triÖt ®Ó.
ChØ thÞ nµy cÇn phæ biÕn ®Õn tËn chi bé.
T/M Ban bÝ th
T«
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam:
V¨n kiÖn §¶ng toµn tËp,
Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia,
Hµ Néi, 2000, t. 14, tr. 207-213.
15
ChØ thÞ
cña Trung ¬ng
Sè 12-CT/TW, ngµy 9 th¸ng 4 n¨m 1955
T¨ng cêng l·nh ®¹o chèng ®ãi
vµ gi¶i quyÕt n¹n ®ãi
Do thiªn tai ®Þch häa liªn tiÕp, nªn tõ th¸ng 9-1954 r¶i r¸c ë mét sè ®Þa ph¬ng ®· cã n¹n ®ãi. Trung ¬ng ®· cã ChØ thÞ sè 101 nãi vÒ "chèng ®ãi, phßng ®ãi vµ phôc håi s¶n xuÊt" vµ ®Çu n¨m nay ®· chñ tr¬ng ph¸t ®éng ®ît thi ®ua s¶n xuÊt tiÕt kiÖm mïa xu©n.
C¸c cÊp uû thi hµnh ChØ thÞ 101 vµ chØ thÞ s¶n xuÊt tiÕt kiÖm mïa xu©n ®· thu ®îc Ýt nhiÒu kÕt qu¶. Nhng ®Õn nay t×nh h×nh ®ãi vÉn cßn trÇm träng, sè ngêi ®ãi t¨ng, nhiÒu ngêi ®ãi ®· mÊt søc, bÖnh tËt vµ ®· cã ngêi chÕt ®ãi. Ngay ë nh÷ng n¬i ®ang c¶i c¸ch ruéng ®Êt, cã n¬i còng ®· cã ngêi chÕt ®ãi.
T×nh h×nh ®ãi kÐo dµi mµ sù l·nh ®¹o chèng ®ãi cña ta cã nhiÒu khuyÕt ®iÓm. Trung ¬ng kh«ng ®¸nh gi¸ ®óng møc ®é nghiªm träng cña n¹n ®ãi tõ ®Çu, nªn l·nh ®¹o cßn xem nhÑ vµ thiÕu biÖn ph¸p cô thÓ, kiÓm tra ®«n ®èc kh«ng chÆt chÏ. C¸c cÊp uû kh«ng chÊp hµnh nghiªm chØnh chØ thÞ cña Trung ¬ng, xem nhÑ vÊn ®Ò l·nh ®¹o chèng ®ãi, n¾m t×nh h×nh kh«ng cô thÓ vµ khi n¹n ®ãi x¶y ra th× gi¶i quyÕt chËm, thiÕu khÈn
16
tr¬ng, thiÕu theo dâi, ®«n ®èc. ViÖc cøu tÕ lµm trµn lan, kh«ng kÕt hîp víi s¶n xuÊt, nhiÒu n¬i x¶y ra tham «, l·ng phÝ. §Ó t×nh h×nh ®ãi x¶y ra nghiªm träng nh vËy lµ tr¸ch nhiÖm lín cña chóng ta ®èi víi nh©n d©n.
I. Cøu ®ãi lµ mét c«ng t¸c bøc thiÕt tríc m¾t
N¹n ®ãi nghiªm träng, cÊp b¸ch nh vËy, nhÊt ®Þnh chóng ta ph¶i gi¶i quyÕt n¹n ®ãi.
§Ó n¹n ®ãi lan réng vµ kÐo dµi sÏ g©y cho chóng ta nhiÒu thiÖt h¹i. Ngêi bÞ ®ãi hÇu hÕt lµ n«ng d©n lao ®éng mµ ®¹i ®a sè lµ bÇn cè n«ng. §ã lµ lùc lîng c¨n b¶n cña c¸ch m¹ng. Lùc lîng ®ã bÞ gi¶m sót th× kh«ng nh÷ng g©y khã kh¨n cho ta trong viÖc phôc håi s¶n xuÊt, mµ cßn ¶nh hëng lín ®Õn viÖc x©y dùng qu©n ®éi, cñng cè quèc phßng, ®Õn ph¸t ®éng quÇn chóng gi¶m t« vµ c¶i c¸ch ruéng ®Êt. §Þch còng nh©n n¹n ®ãi mµ ®Èy m¹nh viÖc cìng Ðp vµ dô dç di c vµ tranh thñ quÇn chóng víi ta.
Díi chÝnh quyÒn d©n chñ nh©n d©n, ®Ó x¶y ra n¹n ®ãi nghiªm träng sÏ g©y ra ¶nh hëng chÝnh trÞ kh«ng tèt ®èi víi trong níc, ¶nh hëng ®Õn miÒn Nam, ¶nh hëng ®èi víi quèc tÕ.
Cho nªn gi¶i quyÕt n¹n ®ãi hiÖn nay cã mét ý nghÜa chÝnh trÞ rÊt lín vµ lµ mét c«ng t¸c bøc thiÕt tríc m¾t. Ph¶i thÊu suèt ph¬ng ch©m cøu ®ãi nh cøu löa, nghÜa lµ ph¶i tÝnh tõng ngµy, t×m mäi c¸ch gi¶i quyÕt n¹n ®ãi cho ®îc nhanh chãng. Trung ¬ng vµ c¸c cÊp uû ph¶i tËp trung l·nh ®¹o, tËp trung lùc lîng gi¶i quyÕt n¹n ®ãi cho b»ng ®îc. Ph¶i coi viÖc chèng ®ãi nh mét chiÕn dÞch.
II. Ph¬ng ch©m gi¶i quyÕt n¹n ®ãi hiÖn nay Ph¬ng ch©m c¨n b¶n gi¶i quyÕt n¹n ®ãi lµ s¶n xuÊt tù cøu
17
lµ chÝnh; t×m mäi c¸ch gióp ®ì cho nh©n d©n s¶n xuÊt, ®ã lµ ph¬ng ph¸p duy nhÊt ®Ó chèng ®ãi vµ phßng ®ãi mét c¸ch ch¾c ch¾n, l©u dµi.
Nhng hiÖn nay nhiÒu n¬i cã nh÷ng ngêi v× ®ãi ®· bÞ kiÖt søc; ®èi víi hä, nÕu kh«ng cã sù gióp ®ì gi¶i quyÕt cô thÓ ®Ó båi dìng søc cho hä th× kh«ng thÓ ®Èy m¹nh ®îc s¶n xuÊt tù cøu. VËy chóng ta cÇn:
- VËn ®éng vµ tæ chøc t¬ng trî réng r·i trong nh©n d©n, vËn ®éng nh©n d©n gióp ®ì nhau. §ã lµ ph¬ng ph¸p chÝnh, ph¬ng ph¸p träng yÕu.
- TiÕn hµnh trng vay ë n¬i n¹n ®ãi x¶y ra nghiªm träng. - ChÝnh phñ cho vay ë nh÷ng n¬i ®ãi nÆng mµ viÖc vËn ®éng t¬ng trî trong nh©n d©n vµ viÖc trng vay kh«ng gi¶i quyÕt ®îc. - Thu hót mét sè ngêi ®ãi vµo c¸c c«ng trêng ®Ó hä cã c«ng ¨n viÖc lµm mµ còng lµ cã lîi cho viÖc kiÕn thiÕt. Híng gi¶i quyÕt n¹n ®ãi cña chóng ta kh«ng nh÷ng ph¶i gi¶i quyÕt n¹n ®ãi tríc m¾t lóc gi¸p h¹t th¸ng 3 nµy mµ ph¶i ®Ò phßng n¹n ®ãi th¸ng 8 cã thÓ tiÕp tôc x¶y ra. Cho nªn chóng ta ph¶i cã kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt cÊp tèc n¹n ®ãi tríc m¾t, ®ång thêi ph¶i cã kÕ ho¹ch phßng ®ãi th¸ng 8.
III. MÊy vÊn ®Ò cô thÓ
1. §Èy m¹nh s¶n xuÊt chèng ®ãi
Ngoµi viÖc tiÕp tôc ch¨m bãn vµ b¶o vÖ lóa vô chiªm vµ hoa mµu ®· trång (ch¨m bãn, chèng h¹n, phßng lôt, trõ s©u, b¾t chuét, v.v.), cÇn ®Èy m¹nh viÖc trång rau vµ hoa mµu ng¾n ngµy. ë nh÷ng n¬i cã n¹n ®ãi ph¶i ®Æt viÖc vËn ®éng trång rau lªn hµng ®Çu, mçi gia ®×nh, mçi c¬ quan ph¶i trång rau cøu ®ãi. Ph¶i ®Æt viÖc trång rau, trång mµu ng¾n ngµy thµnh mét vÊn ®Ò quan träng, t×m mäi c¸ch gi¶i quyÕt ruéng ®Êt, vèn, gièng
18
cho nh©n d©n, vËn ®éng nh©n d©n cho nhau mîn ®Êt ®Ó trång trät, vËn t¶i chuyªn chë gièng tõ n¬i kh¸c ®Õn. Ngoµi viÖc s¶n xuÊt l¬ng thùc ë n¬i cã ®iÒu kiÖn ph¶i ®Èy m¹nh thu nhÆt l©m thæ s¶n, lµm nghÒ phô. MËu dÞch cÇn tæ chøc viÖc thu mua nh÷ng thø ®ã cho kÞp thêi.
2. VËn ®éng nh©n d©n gióp ®ì nhau cøu ®ãi
ViÖc gióp ®ì cøu ®ãi chñ yÕu lµ vËn ®éng, gi¸o dôc nh©n d©n gióp ®ì lÉn nhau, cho nhau vay mîn trong ph¹m vi th«n, x· (nÕu cÇn th× n«ng héi ®øng ra giíi thiÖu). Trêng hîp cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc gióp ®ì gi÷a x· nµy vµ x· kh¸c hoÆc gi÷a c¸c huyÖn trong mét tØnh. Sö dông c¸c quü t¬ng tÕ, t¬ng trî hiÖn cßn trong nh©n d©n mµ tæ chøc gióp ®ì lÉn nhau.
Ph¶i chèng khuynh híng vËn ®éng ngêi cã cøu tÕ cho ngêi kh«ng cã, lµm cho viÖc t¬ng trî bÞ co hÑp, ®ång thêi còng chèng t tëng suy tÝnh lç l·i qu¸ chi ly, khe kh¾t, xem nhÑ viÖc ®éng viªn tinh thÇn ®oµn kÕt gióp ®ì lÉn nhau. Ph¶i chèng t
tëng ng¹i khã, kh«ng ®i s©u, kªu la "hÕt kh¶ n¨ng", kh«ng tÝch cùc vËn ®éng nh©n d©n gióp ®ì nhau, hoÆc mÖnh lÖnh, cìng Ðp trong lóc vËn ®éng cho vay.
Nh÷ng n¬i ph¶i vËn ®éng gióp nhau, cho nhau vay gi÷a x· nµy vµ x· kh¸c hay gi÷a c¸c huyÖn trong tØnh th× n«ng héi vµ chÝnh quyÒn ph¶i ®øng ra chÞu tr¸ch nhiÖm tæ chøc vµ b¶o ®¶m viÖc vay mîn, tËp trung theo ®¬n vÞ tõng x· mµ ph©n phèi. Trêng hîp ph¶i vËn chuyÓn xa hoÆc nh©n d©n bÞ ®ãi mÊt søc kh«ng ®i lÊy ®îc thãc g¹o cho vay th× ph¶i tæ chøc mang ®Õn tËn n¬i ®Ó nh©n d©n vay mîn ®îc dÔ dµng. ViÖc ph©n phèi cho vay ph¶i cã sæ s¸ch râ rµng ®Ó sau nµy tr¶ vµ ®Ò phßng tham «, l·ng phÝ.
ViÖc vËn ®éng t¬ng trî hiÖn nay cã nh÷ng khã kh¨n nh mét sè nh©n d©n lo ®ãi kh«ng d¸m vay, sî cho vay th× mang
19
tiÕng bãc lét, sî cã kh¶ n¨ng th× ph¶i ®ãng thuÕ nhiÒu, v.v. cÇn chó ý gi¶i thÝch ®Ó hä yªn t©m cho vay cøu ®ãi. §èi víi n«ng d©n lao ®éng, ph¶i nªu cao tinh thÇn th¬ng yªu giai cÊp, ®oµn kÕt gióp nhau trong lóc thiÕu thèn, ®Ó ®éng viªn hä cho vay vµ gióp nhau b»ng mäi c¸ch.
3. TiÕn hµnh trng vay ë nh÷ng n¬i cÇn thiÕt
ë nh÷ng n¬i x¶y ra n¹n ®ãi nghiªm träng mµ vËn ®éng nh©n d©n gióp ®ì nhau vÉn cha gi¶i quyÕt ®îc th× cã thÓ tiÕn hµnh trng vay l¬ng thùc cña ®Þa chñ ®Ó cøu ®ãi cho nh©n d©n. CÇn ph©n biÖt mÊy trêng hîp:
a) ë nh÷ng n¬i ®ang ph¸t ®éng quÇn chóng gi¶m t«, ph¶i ph¸t ®éng quÇn chóng, tËp trung lùc lîng tiÕn hµnh ngay viÖc tho¸i t« (kh«ng chê ®Õn bíc 4), lÊy ®ã lµm biÖn ph¸p chÝnh ®Ó cÊp cøu n¹n ®ãi tríc m¾t cña nh©n d©n. NÕu tho¸i t« kh«ng ®ñ ®Ó cøu ®ãi trong x· th× míi thi hµnh trng vay thãc thõa cña ®Þa chñ. Nhng nÕu ®ît ph¸t ®éng míi b¾t ®Çu cha tÝnh ®îc t« mµ n¹n ®ãi ®ang trÇm träng th× cã thÓ tiÕn hµnh trng vay tríc.
b) ë nh÷ng n¬i ®ang c¶i c¸ch ruéng ®Êt, cÇn thi hµnh chÝnh s¸ch tÞch thu, trng thu ®èi víi ®Þa chñ cêng hµo gian ¸c vµ cã thÓ mua sím, ®ång thêi më réng diÖn trng mua l¬ng thùc thõa cña ®Þa chñ thêng ®Ó gi¶i quyÕt n¹n ®ãi.
c) ë nh÷ng n¬i cha ph¸t ®éng quÇn chóng mµ xÈy ra n¹n ®ãi th× ngoµi c¸c biÖn ph¸p nh ®Èy m¹nh s¶n xuÊt, vËn ®éng t¬ng trî, v.v. còng cÇn dùa vµo quÇn chóng mµ tiÕn hµnh trng vay l¬ng thùc thõa cña ®Þa chñ ®Ó cÊp tèc cøu ®ãi.
d) ë nh÷ng n¬i ®· c¶i c¸ch ruéng ®Êt råi th× chñ yÕu lµ vËn ®éng t¬ng trî. §èi víi phó n«ng còng vËn ®éng thuyÕt phôc hä cho vay. Trêng hîp cã phó n«ng ngoan cè kh«ng cho vay th×
20
chÝnh quyÒn can thiÖp, dïng c¸ch trng vay mµ buéc hä ph¶i cho vay.
Ph¶i nhËn râ trng vay lµ mét biÖn ph¸p cã tÝnh chÊt cìng b¸ch, cho nªn ë nh÷ng n¬i xÈy ra n¹n ®ãi ph¶i t×m mäi c¸ch gióp ®ì nh©n d©n s¶n xuÊt cøu ®ãi, gi¶i thÝch chÝnh s¸ch tù do vay mîn ®Ó nh÷ng ngêi cã vèn, cã l¬ng thùc cho vay cøu ®ãi. ChØ trng vay ë nh÷ng n¬i xÈy ra n¹n ®ãi nghiªm träng. Trng vay ë ®©u ph¶i ®îc Khu uû hay §oµn uû phª chuÈn, ®Þa ph¬ng kh«ng ®îc tù ®éng thi hµnh. Khi thi hµnh, TØnh uû ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm, kh«ng ®îc kho¸n tr¾ng cho huyÖn, x·.
Ph¶i n¾m v÷ng ®èi tîng trng vay lµ ®Þa chñ. Nhng trng vay cña ®Þa chñ còng ph¶i nh»m vµo nh÷ng ®Þa chñ t¬ng ®èi cã nhiÒu thãc ®Ó tËp trung l·nh ®¹o, b¶o ®¶m trng vay cã kÕt qu¶ tèt, tr¸nh trng vay trµn lan.
Phó n«ng th× chñ yÕu lµ thuyÕt phôc, gi¶i thÝch cho hä râ ph¶i liªn hiÖp víi n«ng d©n lao ®éng, ph¶i gióp ®ì n«ng d©n lao ®éng trong khi ®ãi. NÕu vËn ®éng nhiÒu mµ phó n«ng vÉn kh«ng chÞu cho vay th× míi ph¶i trng vay.
§èi víi trung n«ng, nhÊt thiÕt kh«ng ®îc trng vay mµ ph¶i ®Ò cao tinh thÇn ®oµn kÕt gi÷a n«ng d©n lao ®éng víi nhau ®Ó ®Èy m¹nh viÖc t¬ng trî gi÷a trung bÇn cè n«ng.
Trng vay cèt ®Ó gi¶i quyÕt n¹n ®ãi trong ph¹m vi tõng x·, trõ trêng hîp mét x· vay ®îc nhiÒu míi bít cho x· kh¸c vay. ChØ trng vay l¬ng thùc thõa (sau khi trõ phÇn cÇn thiÕt ®Ó cho ngêi cã thãc ®ñ møc sèng b×nh thêng ®Õn khi cã thu ho¹ch mïa tíi). Trng vay l¬ng thùc thõa hiÖn cßn trong tay ®Þa chñ, kh«ng ®Æt vÊn ®Ò truy cña ®Þa chñ ph©n t¸n trong n«ng d©n ®Ó vay, kh«ng ®Æt vÊn ®Ò vay tiÒn, vµng b¹c, ®å dïng. Ph¶i n¾m v÷ng t×nh h×nh, l·nh ®¹o viÖc trng vay cho tèt, tr¸nh lµm qua loa hoÆc truy bøc.
21
4. L·nh ®¹o chÆt chÏ viÖc ChÝnh phñ cho vay cøu ®ãi vµ s¶n xuÊt
ViÖc cøu ®ãi, phßng ®ãi chñ yÕu lµ gi¶i quyÕt ë trong x· b»ng c¸ch t¬ng trî, trng vay, v.v.. ChÝnh phñ cho vay ë nh÷ng n¬i vµ nh÷ng ngêi ®ãi nÆng mµ tù nh©n d©n kh«ng gióp ®ì nhau gi¶i quyÕt ®îc hoÆc nh÷ng n¬i t×nh h×nh ®ãi cÊp b¸ch, kh«ng chê vËn ®éng t¬ng trî ®îc. Tiªu chuÈn cÊp ph¸t theo nh tríc ®· ®Þnh. ViÖc b×nh nghÞ cÇn lµm ®¬n gi¶n, nhanh chãng. Nh÷ng n¬i ®· b×nh nhiÒu lÇn mµ cha ®îc cÊp th× nay xÐt l¹i vµ ®iÒu chØnh.
LÊy g¹o cøu tÕ ®Ó cho vay. NÕu g¹o cøu tÕ cha ®Õn mµ xÐt cÇn th× cã thÓ mîn thãc thuÕ ®Ó cho vay cÊp cøu, sau sÏ dïng g¹o cøu tÕ bï l¹i cho tµi chÝnh.
N¬i nµo ChÝnh phñ cÇn cho vay th× tËp trung kh¶ n¨ng cho vay t¬ng ®èi ®ñ ®Ó ®¶m b¶o cho n«ng d©n cã søc khoÎ vµ vèn s¶n xuÊt, chèng lèi cho vay nhá giät, b×nh qu©n hoÆc trµn lan kh«ng cã lîi cho s¶n xuÊt. TØnh ph¶i tËp trung c¸n bé, tËp trung ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn thãc ®Õn tËn tay d©n cho nhanh chãng.
Ph¶i ®¶m b¶o thãc ®Õn tay ngêi ®ãi, chèng tham «, l·ng phÝ. Nh÷ng n¬i cÊp x· cha chÊn chØnh th× c¸n bé trªn ph¶i vÒ trùc tiÕp víi nh©n d©n, sö dông tæ chøc mµ lµm, nhng ph¶i s¸t t×nh h×nh vµ lµm nhanh chãng, ®¬n gi¶n. Nh÷ng n¬i ®ang ph¸t ®éng quÇn chóng th× ®éi c«ng t¸c dùa vµo cèt c¸n ®Ó tiÕn hµnh. N¬i ®· c¶i c¸ch ruéng ®Êt, cÊp trªn còng ph¶i cã c¸n bé vÒ ®«n ®èc vµ gióp ®ì. §èi víi nh÷ng tªn tham « nÆng, ph¶i trõng trÞ thËt nghiªm kh¾c ®Ó lµm g¬ng cho ngêi kh¸c; ®èi víi ®Þa chñ, phó n«ng mµ tham « th× võa trõng trÞ, võa buéc ph¶i tr¶ l¹i.
Ph¶i vËn ®éng n«ng d©n sö dông cña vay ®îc cho ®óng ®Ó võa gi÷ ®îc søc khoÎ, võa ®Èy ®îc s¶n xuÊt. Ph¶i cã kÕ ho¹ch cô thÓ gióp nh÷ng ngêi ®· bÞ l¶ dÇn dÇn phôc håi l¹i søc;
22
nh÷ng ngêi yÕu ph¶i ®îc båi dìng ®Ó cã søc s¶n xuÊt. Cã nh thÕ míi cã thÓ ®Èy m¹nh ®îc s¶n xuÊt, chèng ®îc n¹n ®ãi kÐo dµi. NÕu quÇn chóng ®· bÞ ®ãi, mÊt søc, th× c¸n bé ph¶i b¾t tay vµo, cïng nh©n d©n cøu gióp cho ngêi ®ãi tõng ngµy, tõng b÷a. Tr¸nh lèi cho vay xong ®Ó mÆc cho quÇn chóng dÌ sÎn, kh«ng phôc håi l¹i søc hoÆc ¨n tiªu hoang phÝ. Tr¸nh t×nh tr¹ng ®Ó cho mét sè ngêi kh«ng ®ñ tiªu chuÈn vay, gi¶ tóng thiÕu ®Ó vay cña ChÝnh phñ hoÆc ®Õn vay l¹i cña ngêi ®ãi ®· ®îc vay.
5. T×m c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi ®ãi
C¸c tØnh hiÖn nay nhiÒu n¬i ®· më c¸c c«ng trêng thu hót ®îc mét sè ngêi ®ãi, cÇn më réng thªm n÷a ®Ó võa cã lîi cho kiÕn thiÕt, võa gióp gi¶i quyÕt n¹n ®ãi.
Nh÷ng ngêi ®· ®Õn c«ng trêng lµm viÖc mµ søc khoÎ kÐm th× lóc ®Çu nªn chiÕu cè, kh«ng ph©n c«ng lµm ngay nh÷ng c«ng t¸c nÆng. C¸c c¸n bé c«ng chÝnh, c¸n bé phô tr¸ch c«ng trêng cÇn nhËn râ vÊn ®Ò nµy, tr¸nh ®éng viªn c¸c anh chÞ em lµm qu¸ søc, hoÆc khi thÊy lµm yÕu th× phª b×nh, chØ trÝch.
6. §èi víi n¬i bÞ èm ®au nhiÒu
Nh÷ng n¬i cã ngêi èm ®au, y tÕ ph¶i cö c¸n bé vµ mang thuèc ®Õn tËn n¬i cøu ch÷a. N¬i cã ngêi èm nhiÒu ph¶i tËp trung c¸n bé y tÕ vµ thuèc vÒ cøu ch÷a, ®ång thêi chó ý híng dÉn gi÷ vÖ sinh ®Ó khái bÖnh ho¹n sau nµy.
§èi víi trÎ em bÞ ®au èm ®i lang thang, sau khi ch÷a bÖnh vµ tæ chøc cøu gióp cÇn cã kÕ ho¹ch ®a c¸c em vÒ tr¶ cho th«n, x·. VÊn ®Ò nµy cÊp huyÖn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm lµm, cÊp tØnh ph¶i gióp ®ì.
7. TrÊn ¸p ®Þch ph¸ ho¹i
§Ó chèng l¹i sù ph¸ ho¹i cña ®Þch, ngoµi viÖc theo dâi, ®Ëp
23
tan nh÷ng luËn ®iÖu ph¶n tuyªn truyÒn cña chóng, cÇn t¨ng cêng c«ng t¸c trÞ an, tuÇn phßng ®Ó gi÷ trËt tù vµ b¶o vÖ s¶n xuÊt. CÇn chÊn chØnh d©n qu©n vµ gióp ®ì hä cã ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt vµ tham gia viÖc tuÇn phßng. Gi¸o dôc, ®éng viªn nh©n d©n tham gia viÖc trÞ an, ng¨n ngõa vµ trÊn ¸p sù ph¸ ho¹i cña ®Þch.
Ph¶i trõng trÞ nghiªm ngÆt nh÷ng bän cè ý ph¸ ho¹i s¶n xuÊt, g©y thªm n¹n ®ãi vµ g©y rèi lo¹n trËt tù ë n«ng th«n. Nh÷ng n¬i chóng ho¹t ®éng nhiÒu, cÇn t×m ®ñ chøng cí, kÞp thêi trÞ mét vµi tªn ®Çu sá ®Ó lµm g¬ng. Nh÷ng n¬i cÇn thiÕt cã thÓ b¾t qu¶n chÕ nh÷ng tªn ®Þa chñ ph¶n ®éng vµ lu manh ®· cã hµnh ®éng râ rÖt ph¸ rèi trËt tù ë n«ng th«n.
IV. T¨ng cêng l·nh ®¹o ®Ó thùc hiÖn
nghiªm chØnh chØ thÞ nµy
Cøu ®ãi hiÖn nay lµ mét trong nh÷ng c«ng t¸c trung t©m tríc m¾t cho nªn ph¶i t¨ng cêng l·nh ®¹o ®Ó gi¶i quyÕt n¹n ®ãi.
1. C¸c cÊp uû cÇn nghiªn cøu ChØ thÞ sè 101 vµ ChØ thÞ nµy, nghiªm kh¾c kiÓm th¶o, nhËn râ tr¸ch nhiÖm m×nh trong viÖc chèng ®ãi ë ®Þa ph¬ng. Lµm cho c¸n bé th«ng suèt t×nh h×nh cÊp b¸ch cña n¹n ®ãi hiÖn nay vµ chñ tr¬ng cña Trung ¬ng. ë
nh÷ng n¬i n¹n ®ãi t¬ng ®èi nhÑ còng ph¶i nghiªn cøu, kiÓm th¶o vµ cã kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt, kh«ng ®îc xem nhÑ. 2. Ph¶i th¶o luËn nhËn ®Þnh l¹i t×nh h×nh vµ møc ®é ®ãi hiÖn nay cña ®Þa ph¬ng, n¬i nµo ®ãi nÆng, n¬i nµo ®ãi nhÑ, n¬i nµo cÇn tËp trung l·nh ®¹o cÊp cøu, v.v., ®Ó cã kÕ ho¹ch cô thÓ chèng ®ãi tríc m¾t vµ phßng ®ãi l©u dµi. Kiªn quyÕt kh«ng ®Ó cho n¹n ®ãi lan réng, kh«ng ®Ó cho mét ngêi chÕt ®ãi thªm, dÇn dÇn thu hÑp n¹n ®ãi vµ gi¶i quyÕt cho hÕt.
24
3. ë n¬i ®ang ph¸t ®éng quÇn chóng th× vÊn ®Ò chèng ®ãi do §oµn uû vµ c¸c ®éi c«ng t¸c trùc tiÕp phô tr¸ch. (Nhng Khu uû, TØnh uû vÉn kh«ng ®îc "kho¸n tr¾ng"). N¬i nµo ®éi c«ng t¸c xuèng x· nhËn thÊy n¹n ®ãi gay go th× ph¶i thØnh thÞ §oµn uû, t¹m thêi ®×nh chØ cuéc vËn ®éng gi¶m t« hoÆc c¶i c¸ch ruéng ®Êt, chuyÓn sang lµm c«ng t¸c s¶n xuÊt cøu ®ãi, thi hµnh mäi biÖn ph¸p cÇn thiÕt (kÓ c¶ trng vay) ®Ó cøu ®ãi tríc råi míi ph¸t ®éng quÇn chóng thi hµnh chÝnh s¸ch ruéng ®Êt sau.
4. C¸c Khu uû, TØnh uû ph¶i tËp trung lùc lîng vµo viÖc l·nh ®¹o chèng ®ãi ë n¬i ®· hoÆc cha ph¸t ®éng quÇn chóng. Ph¶i tËp trung lùc lîng, tËp trung c¸n bé vµo n¬i ®ãi nÆng mµ gi¶i quyÕt. Khi cÇn thiÕt ph¶i tËp trung toµn lùc, ®éng viªn c¸n bé c¸c ngµnh, c¸n bé trong bé ®éi, tËp trung mäi ph¬ng tiÖn, dïng mäi biÖn ph¸p ®Ó lµm cho nhanh chãng, kh«ng ®îc dÒnh dµng, chËm trÔ.
5. ë nh÷ng n¬i cã n¹n ®ãi, c¸c ngµnh liªn quan nh mËu dÞch, ng©n hµng, y tÕ, c«ng an, giao th«ng vËn t¶i, v.v., còng ph¶i híng vµo viÖc gi¶i quyÕt n¹n ®ãi. C¸c cÊp uû ph¶i c¨n cø t×nh h×nh cô thÓ cña ®Þa ph¬ng, cã kÕ ho¹ch sö dông kh¶ n¨ng cña c¸c ngµnh vµo viÖc chèng ®ãi cho thÝch hîp.
6. Ph¶i gi¶i quyÕt viÖc n¾m t×nh h×nh cho s¸t vµ nhanh chãng (c¸n bé khu, tØnh ph¶i xuèng x·), n¾m v÷ng chÕ ®é b¸o c¸o vµ xin chØ thÞ. Mçi Khu uû, TØnh uû, cÇn cã mét sè c¸n bé chuyªn m«n kiÓm tra ®Ó gióp cÊp uû theo dâi n¾m t×nh h×nh, ®«n ®èc cÊp díi thi hµnh kÕ ho¹ch chèng ®ãi. Khu uû vµ TØnh uû ph¶i trùc tiÕp n¾m vµ chØ ®¹o ®éi kiÓm tra. ë nh÷ng n¬i cã n¹n ®ãi ba ngµy mét lÇn huyÖn ph¶i b¸o c¸o lªn tØnh, tØnh n¨m ngµy mét lÇn ph¶i b¸o c¸o lªn khu vµ Trung ¬ng, khu n¨m ngµy mét lÇn ®iÖn b¸o c¸o vÒ Trung ¬ng.
HiÖn nay n¹n ®ãi rÊt cÊp b¸ch. C¸c cÊp uû cÇn nhËn râ møc quan träng cña vÊn ®Ò chèng ®ãi. Lµm cho c¸n bé c¸c cÊp, c¸c
25
ngµnh th«ng suèt. §èi víi nh÷ng c¸n bé tËn t©m gióp nh©n d©n chèng ®ãi, ph¶i khen thëng, ®èi víi c¸n bé kh«ng lµm trßn tr¸ch nhiÖm, bá trÔ c«ng viÖc ph¶i thi hµnh kû luËt cña §¶ng vµ ChÝnh phñ.
NhËn ®îc ChØ thÞ nµy, c¸c cÊp uû ph¶i tæ chøc phæ biÕn nhanh chãng chØ thÞ cña Trung ¬ng xuèng c¸c tØnh vµ huyÖn, tËp trung ngay sè c¸n bé cÇn thiÕt ®Ó tiÕn hµnh gi¶i quyÕt n¹n ®ãi ®ît ®Çu trong 2 th¸ng.
Lª V¨n L¬ng
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam:
V¨n kiÖn §¶ng toµn tËp,
Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia,
Hµ Néi, 2001, t. 16, tr. 241-251.
26
Th«ng tri
cña Ban BÝ th
Sè 47-TT/TW, ngµy 16 th¸ng 7 n¨m 1955
VÒ viÖc thi hµnh chÝnh s¸ch ®èi víi th¬ng binh, bÖnh binh, gia ®×nh qu©n nh©n, liÖt sÜ
N¨m nay, nh©n d©n ta kû niÖm ngµy th¬ng binh, liÖt sÜ gi÷a lóc toµn §¶ng, toµn qu©n vµ toµn d©n ®ang chÊp hµnh nghÞ quyÕt cñng cè quèc phßng, x©y dùng qu©n ®éi nh©n d©n hïng m¹nh lµm hËu thuÉn cho cuéc ®Êu tranh cñng cè hoµ b×nh, thùc hiÖn thèng nhÊt, hoµn thµnh ®éc lËp vµ d©n chñ trong c¶ níc. NghÞ quyÕt th¸ng 9 n¨m 1954 cña Bé ChÝnh trÞ ®· nªu râ: "c¶i tiÕn c«ng t¸c u ®·i th¬ng binh, gia ®×nh liÖt sÜ vµ gia ®×nh bé ®éi", nhng ®Õn nay kiÓm ®iÓm l¹i, nhiÒu ®Þa ph¬ng cßn m¾c nh÷ng khuyÕt ®iÓm nh sau:
NhiÒu cÊp uû cha chó ý viÖc phæ biÕn réng r·i chÝnh s¸ch ®èi víi th¬ng binh, gia ®×nh liÖt sÜ vµ gia ®×nh bé ®éi vµ thiÕu kiÓm tra, ®«n ®èc viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch.
Cã n¬i kho¸n tr¾ng cho c¬ quan phô tr¸ch th¬ng binh kh«ng chØ ®¹o, gióp ý kiÕn trong c«ng t¸c. Khi gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò thuéc vÒ quyÒn lîi cña th¬ng binh, ë mét vµi n¬i, nh©n viªn cña Uû ban hµnh chÝnh v× kh«ng n¾m v÷ng chÝnh s¸ch nªn ®· lµm sai.
ViÖc chÊp hµnh chÕ ®é u ®·i th¬ng binh, bÖnh binh, gia
27
®×nh bé ®éi, liÖt sÜ trong c¸c chÝnh s¸ch thuÕ n«ng nghiÖp, d©n c«ng, ruéng ®Êt, cøu ®ãi.., nhiÒu x· vµ ®éi ph¸t ®éng quÇn chóng kh«ng chó ý ®Çy ®ñ, lµm cho mét sè th¬ng binh, bÖnh binh, gia ®×nh bé ®éi, liÖt sÜ th¾c m¾c, g©y ¶nh hëng kh«ng tèt trong nh©n d©n vµ ¶nh hëng phÇn nµo ®Õn tinh thÇn bé ®éi.
§Ó söa ch÷a nh÷ng khuyÕt ®iÓm trªn, nh©n dÞp kû niÖm ngµy th¬ng binh n¨m nay, c¸c cÊp uû ®Þa ph¬ng cÇn: 1. C¬ quan th¬ng binh c¸c cÊp vµ c¸c cÊp uû tõ chi bé trë lªn cÇn kiÓm ®iÓm viÖc thùc hiÖn nghÞ quyÕt Bé ChÝnh trÞ vÒ c«ng t¸c u ®·i th¬ng binh, gia ®×nh bé ®éi vµ gia ®×nh liÖt sÜ, t×m ra nh÷ng khuyÕt ®iÓm vµ ®Æt kÕ ho¹ch söa ch÷a. N¬i nµo ph¹m sai lÇm nghiªm träng trong viÖc chÊp hµnh chÝnh s¸ch th¬ng binh cÇn ph¶i tæ chøc kiÓm th¶o tríc anh em th¬ng binh vµ tríc nh©n d©n ®Ó gi¸o dôc chÝnh s¸ch cho nh©n d©n vµ gi¶i quyÕt th¾c m¾c cho anh em th¬ng binh, gia ®×nh bé ®éi. 2. Phæ biÕn s©u réng trong nh©n d©n vÒ chÝnh s¸ch ®èi víi th¬ng binh, bÖnh binh, gia ®×nh bé ®éi vµ gia ®×nh liÖt sÜ, lµm cho mäi ngêi nhËn râ ®ã lµ mét chÝnh s¸ch quan träng trong nhiÖm vô cñng cè quèc phßng, x©y dùng qu©n ®éi nh©n d©n hïng m¹nh vµ ®éng viªn nh©n d©n tÝch cùc chÊp hµnh chÝnh s¸ch. §Æc biÖt ë nh÷ng n¬i ®ang cã n¹n ®ãi, hay bÞ èm ®au nhiÒu, hoÆc bÞ thiÖt h¹i v× trËn b·o võa qua, cÇn tæ chøc nh©n d©n chó ý gióp ®ì c¸c th¬ng binh, gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ cã ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt vµ x©y dùng l¹i nhµ cöa. 3. L·nh ®¹o thùc hiÖn mÊy vÊn ®Ò cô thÓ trong c«ng t¸c th¬ng binh
a) N¬i nµo cã tr¹i th¬ng binh, bÖnh binh tËp trung, nhÊt lµ th¬ng binh miÒn Nam, cÊp uû cÇn chó ý l·nh ®¹o c¸c Ty th¬ng binh, ®¶m b¶o cho th¬ng bÖnh binh ®îc vui vÎ vÒ tinh thÇn vµ æn ®Þnh vÒ vËt chÊt.
b) §èi víi c¸c anh em th¬ng binh vÒ nhµ lµm ¨n, cÇn vËn
28
®éng nh©n d©n ®Þa ph¬ng gióp ®ì trong lóc gÆp khã kh¨n. §èi víi th¬ng binh ®îc ®ãn vÒ lµng, chi bé vµ HuyÖn uû còng cÇn chó ý theo dâi t tëng ®êi sèng, nguyÖn väng vµ cã kÕ ho¹ch gióp ®ì anh em khi cÇn thiÕt.
c) CÇn tiÕp tôc tu söa mé liÖt sÜ ë c¸c ®Þa ph¬ng cho chu ®¸o. Trong kÕ ho¹ch x©y dùng l¹i c¸c thµnh phè, cÇn chó ý x©y ®µi liÖt sÜ, nhÊt lµ nh÷ng n¬i tríc ®©y cã chiÕn dÞch, cã nhiÒu mé liÖt sÜ th× ph¶i lËp thµnh nghÜa trang vµ cã ngêi tr«ng nom thêng xuyªn. §èi víi c¸c gia ®×nh liÖt sÜ nÕu cha ®îc cÊp b»ng Tæ quèc ghi c«ng th× ®Þa ph¬ng cÇn tiÕp tôc xÐt vµ cÊp ngay.
ViÖc thùc hiÖn ®Çy ®ñ chÝnh s¸ch u ®·i th¬ng binh, bÖnh binh, gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ sÏ cã t¸c dông ®éng viªn tinh thÇn nh©n d©n, bé ®éi vµ nhÊt lµ cµng khuyÕn khÝch thóc ®Èy thªm phong trµo nh©n d©n tham gia viÖc x©y dùng qu©n ®éi nh©n d©n hïng m¹nh, cñng cè quèc phßng.
Mong c¸c ®ång chÝ nhËn râ ý nghÜa quan träng cña vÊn ®Ò nµy mµ chÊp hµnh ®Çy ®ñ chÝnh s¸ch ®èi víi th¬ng binh gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ, kÕt hîp víi viÖc thi hµnh nh÷ng ®iÓm trong Th«ng tri nµy.
T/M Ban bÝ th
ViÖt
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam:
V¨n kiÖn §¶ng toµn tËp,
Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia,
Hµ Néi, 2001, t. 16, tr. 447-449.
29
ChØ thÞ
cña ban bÝ th
Sè 11/CT-TW, ngµy 20 th¸ng 2 n¨m 1956
Bæ sung vÒ viÖc ch¨m sãc phÇn mé liÖt sÜ
VÒ viÖc thi hµnh ChØ thÞ sè 03/CT-TW ngµy 13-1-1956, Trung ¬ng nhËn thÊy nhiÒu ®Þa ph¬ng ®· cã cè g¾ng vµ c«ng t¸c rÊt ®îc nh©n d©n hëng øng. Nhng còng cßn mét sè ®Þa ph¬ng cha chó ý ®óng møc, cho nªn kh«ng n¾m ®îc t×nh h×nh ®Ó híng dÉn cho c¸c cÊp díi; cã ®Þa ph¬ng l¹i cã khuynh híng h×nh thøc, lµm l·ng phÝ c«ng cña cña nh©n d©n, trong khi nh©n d©n ®ang ph¶i gÊp rót chèng h¹n, ®¶m b¶o kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vô chiªm, v.v..
VÝ dô: nhiÒu x· thuéc B¾c Ninh, Nam §Þnh, Hng Yªn, Th¸i B×nh... ®· huy ®éng nh©n d©n x©y mé liÖt sÜ, ®µi liÖt sÜ, nghÜa trang liÖt sÜ, vît qu¸ ph¹m vi kÕ ho¹ch ®· ®Þnh.
Cã n¬i (thµnh phè Nam §Þnh) lµm kiÖu giÊy ríc hµi cèt liÖt sÜ, tèn kÐm hµng chôc v¹n ®ång.
Cã th«n, x· (Hµ §«ng) ®· tæ chøc ¨n uèng nh©n dÞp cÊt bèc mé liÖt sÜ vµ x©y dùng nghÜa trang.
Cã n¬i tuy nãi lµ kh«ng tæ chøc quyªn gãp, nhng l¹i nhËn tiÒn ñng hé cña nh÷ng ngêi kh«ng ®i lµm tËp ®oµn ®îc, thµnh ra thùc tÕ còng ®· cã quyªn gãp.
§Ó tËp trung mäi lùc lîng vµo c¸c c«ng t¸c chÝnh hiÖn nay
30
vµ ®Ó tr¸nh x¶y ra t×nh tr¹ng l·ng phÝ, tham «, Trung ¬ng nh¾c c¸c cÊp uû chó ý söa ch÷a nh÷ng khuyÕt ®iÓm nãi trªn. Trung ¬ng bæ sung thªm mÊy ®iÓm nh sau:
1. ë x·, viÖc söa sang, cÊt bèc, quy tËp c¸c phÇn mé liÖt sÜ vµ dùng mé chÝ cho tõng mé cã thÓ lµm xong trong c¶ n¨m 1956 (tríc ®Þnh hoµn thµnh vµo th¸ng 6-1956). Nh÷ng n¬i ®Êt Èm thÊp, mé ch«n ®· l©u vµ ch«n kh«ng kü th× cÊt bèc tríc; n¬i nµo s½n cã ®Çy ®ñ vËt liÖu vµ xÐt thÊy cÇn th× míi x©y mé vµ x©y nghÜa trang; c¸c n¬i kh¸c chØ nªn t¹m thêi söa sang, ®¾p l¹i c¸c phÇn mé cho cao r¸o, s¹ch sÏ vµ rµo xung quanh l¹i ®Ó gi÷ g×n ®îc chu ®¸o.
2. NghÜa trang liÖt sÜ ë c¸c thµnh phè lín Hµ Néi, H¶i Phßng, Nam §Þnh... vµ c¸c nghÜa trang chiÕn dÞch Biªn giíi, Hoµ B×nh sÏ x©y dùng trong n¨m nay. Nhng viÖc x©y dùng cÇn gi¶n ®¬n: chØ söa sang, cÊt bèc, quy tËp c¸c phÇn mé, dùng mé chÝ, x©y hµng rµo quanh nghÜa trang, v.v.. ViÖc quy tËp cÇn cã kÕ ho¹ch ®Ó tr¸nh tËp trung qu¸ nhiÒu mé vµo mét chç ®· tèn c«ng di chuyÓn xa, mµ cßn cã thÓ g©y ¶nh hëng kh«ng tèt tíi tinh thÇn cña nh©n d©n.
3. C¸c phÇn mé thuéc chiÕn dÞch §iÖn Biªn v× míi ch«n cÊt vµ c¸c chiÕn dÞch kh¸c... hiÖn nay cha cã ®iÒu kiÖn x©y dùng nghÜa trang th× chØ cÊt bèc tõng mé trong trêng hîp thËt cÇn thiÕt vµ ph¶i gi¶i thÝch cho nh©n d©n râ.
C¸c cÊp uû cÇn ®Þnh kÕ ho¹ch thi hµnh cô thÓ ChØ thÞ tríc vµ ChØ thÞ nµy vµ b¸o c¸o Trung ¬ng biÕt.
T/M Ban bÝ th
Trinh
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam:
V¨n kiÖn §¶ng toµn tËp,
Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia,
Hµ Néi, 2001, t. 17, tr. 66-67.
31
Th«ng tri
cña Ban BÝ th
Sè 02-TT/TW, ngµy 10 th¸ng 1 n¨m 1957
VÒ viÖc nghiªn cøu t×nh h×nh ®Ó gãp ý kiÕn víi Trung ¬ng x©y dùng chÝnh s¸ch cô thÓ vÒ söa sai ®èi víi gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ, ®èi víi th¬ng binh, bÖnh binh vµ bé ®éi phôc viªn
Trong bíc 1 cña c«ng t¸c söa sai, c¸c ®Þa ph¬ng ®· bíc ®Çu söa ch÷a mét sè sai lÇm vÒ viÖc chÊp hµnh chÝnh s¸ch ®èi víi gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ, ®èi víi th¬ng binh, bÖnh binh vµ bé ®éi phôc viªn. NhiÒu x· ®· chó ý giao c«ng t¸c thÝch hîp cho mét sè anh em bé ®éi phôc viªn vµ th¬ng binh. NhiÒu ®Þa ph¬ng ®· häp c¸c gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ, c¸c th¬ng binh, bÖnh binh, bé ®éi phôc viªn ®Ó phæ biÕn chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ vµ ®éng viªn hä tham gia c«ng t¸c söa sai. Mét sè gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ vµ mét sè th¬ng binh, bé ®éi phôc viªn bÞ xö trÝ oan trong c¶i c¸ch ruéng ®Êt vµ chØnh ®èn tæ chøc ®· ®îc tr¶ l¹i tù do vµ ®îc minh oan, lÎ tÎ ë mét vµi n¬i mét sè ngêi ®· ®îc söa sai vÒ thµnh phÇn.
Song nh×n chung, c¸c ®Þa ph¬ng cha chó ý ®óng møc viÖc söa sai ®èi víi gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ, ®èi víi th¬ng binh, bÖnh binh vµ bé ®éi phôc viªn. Trong bíc 2, ®i ®«i víi viÖc söa sai vÒ thµnh phÇn vµ ®Òn bï tµi s¶n cho nh÷ng ngêi
32
bÞ quy sai, ph¶i ®ång thêi söa ch÷a nh÷ng sai lÇm trong viÖc chÊp hµnh chÝnh s¸ch ®èi víi gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ, ®èi víi th¬ng binh, bé ®éi phôc viªn theo ®óng tinh thÇn NghÞ quyÕt Héi nghÞ Trung ¬ng lÇn thø 10 (më réng) vµ NghÞ quyÕt cña Héi ®ång ChÝnh phñ th¸ng 10-1956.
ViÖc söa sai ®èi víi gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ, ®èi víi th¬ng binh, bÖnh binh vµ bé ®éi phôc viªn lµm ®îc tèt sÏ gãp phÇn quan träng vµo viÖc ®Èy m¹nh x©y dùng lùc lîng vâ trang, cñng cè quèc phßng, gãp phÇn æn ®Þnh t×nh h×nh n«ng th«n, gi÷ v÷ng trËt tù an ninh, chÊm døt t×nh tr¹ng mét sè th¬ng binh hoÆc bé ®éi phôc viªn... bÊt m·n thêng g©y ra nh÷ng vô lén xén ë mét vµi n¬i.
§Ó kÞp thêi cã chÝnh s¸ch cô thÓ vµ ph¬ng ph¸p tiÕn hµnh söa sai ®èi víi gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ, ®èi víi th¬ng binh, bÖnh binh vµ bé ®éi phôc viªn, Ban BÝ th quyÕt ®Þnh cö mét sè c¸n bé ®i nghiªn cøu t×nh h×nh ë H¶i D¬ng, Thanh Ho¸, Nam §Þnh. §ång thêi, c¸c Liªn khu uû, Khu uû vµ Thµnh uû cÇn cö mét sè c¸n bé vÒ nghiªn cøu t×nh h×nh ë mét vµi n¬i ®iÓn h×nh cña ®Þa ph¬ng vµ ë x· träng ®iÓm cña c«ng t¸c söa sai theo néi dung vµ ph¬ng ph¸p nh sau:
1. Yªu cÇu vµ néi dung
§iÒu tra nghiªn cøu t×nh h×nh vµ møc ®é sai lÇm trong c¶i c¸ch ruéng ®Êt vµ chØnh ®èn tæ chøc tr¸i víi chÝnh s¸ch ®èi víi gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ, ®èi víi th¬ng binh, bÖnh binh vµ bé ®éi phôc viªn. Trªn c¬ së n¾m v÷ng t×nh h×nh nãi trªn mµ ®Ò ra nh÷ng vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt vµ gãp ý kiÕn vµo chÝnh s¸ch cô thÓ vµ ph¬ng ph¸p söa sai ®èi víi gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ, ®èi víi th¬ng binh, bÖnh binh vµ bé ®éi phôc viªn cho thÝch hîp víi t×nh h×nh ®Þa ph¬ng. Ngoµi nh÷ng viÖc nh: minh oan cho nh÷ng ngêi bÞ kÕt luËn oan lµ ph¶n ®éng, söa sai vÒ thµnh
33
phÇn, ph¸t B»ng Gia ®×nh vÎ vang, B¶ng vµng danh dù, v.v., cÇn ®Æc biÖt chó ý nghiªn cøu viÖc chÊp hµnh chÝnh s¸ch u tiªn vµ viÖc ®Òn bï tµi s¶n cho nh÷ng gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ, cho th¬ng binh, bÖnh binh vµ bé ®éi phôc viªn.
2. Ph¬ng ph¸p tiÕn hµnh
CÇn ®¸nh th«ng t tëng cho chi uû x· vµ c¸n bé qu©n, d©n, chÝnh ë ®Þa ph¬ng nhËn râ sù quan träng cña c«ng t¸c nghiªn cøu t×nh h×nh vµ nghiªn cøu chÝnh s¸ch cô thÓ nãi trªn ®Ó c¸n bé ®Þa ph¬ng cïng víi c¸n bé do cÊp trªn ph¸i vÒ tiÕn hµnh c«ng t¸c.
CÇn ®Æt viÖc nghiªn cøu theo yªu cÇu vµ néi dung nãi trªn trong toµn bé c«ng t¸c söa sai ë ®Þa ph¬ng; tr¸nh mét chiÒu, chó ý qu¸ lÖch vÒ mét c«ng t¸c mµ coi nhÑ c¸c mÆt c«ng t¸c kh¸c.
Trong khi ®iÒu tra nghiªn cøu, cÇn ®i ®óng ®êng lèi quÇn chóng b»ng c¸ch cö ngêi ®i th¨m hái c¸c gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ, th¬ng binh, bÖnh binh, bé ®éi phôc viªn vµ lÊy ý kiÕn cña quÇn chóng trong c¸c cuéc häp cña tæ N«ng héi hoÆc nh©n d©n trong th«n xãm. Trong khi ®i th¨m hái riªng tõng ngêi, hoÆc trong c¸c cuéc häp chung cña nh©n d©n, c¸n bé cÇn chó ý gi¶i thÝch chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ ®èi víi gia
®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ, ®èi víi th¬ng bÖnh binh vµ bé ®éi phôc viªn. CÇn nãi râ th¸i ®é cña §¶ng vµ ChÝnh phñ kiªn quyÕt tiÕn hµnh söa sai trong viÖc chÊp hµnh c¸c chÝnh s¸ch nãi trªn, nhng ph¶i c¨n cø vµo t×nh h×nh chung vµ kh¶ n¨ng cña ®Þa ph¬ng mµ tiÕn hµnh cho thÝch hîp; chó ý kh«ng nªn häp riªng c¸c gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ, th¬ng binh, bÖnh binh vµ bé ®éi phôc viªn ®Ó lÊy th¾c m¾c.
Thêi gian nghiªn cøu t×nh h×nh vµ gãp ý kiÕn vµo chÝnh s¸ch cô thÓ lµ 7 ngµy. §Õn ngµy 17-1-1957 c¸c Liªn khu uû, Khu uû, Thµnh uû göi b¸o c¸o vÒ tíi Trung ¬ng. C¸c c¸n bé
34
do Trung ¬ng ph¸i ®i nghiªn cøu ë H¶i D¬ng, Thanh Ho¸... vÒ tËp trung ë trô së Bé Th¬ng binh chiÒu ngµy 17-1-1957. Mong c¸c ®ång chÝ chó ý thi hµnh ®óng Th«ng tri nµy ®Ó gióp Trung ¬ng cã ®ñ c¨n cø ®Ò ra chÝnh s¸ch cô thÓ vµ ph¬ng ph¸p tiÕn hµnh söa sai ®èi víi gia ®×nh bé ®éi, gia ®×nh liÖt sÜ, ®èi víi th¬ng binh, bÖnh binh vµ bé ®éi phôc viªn cho thÝch hîp víi t×nh h×nh ®Þa ph¬ng.
T/M Ban bÝ th
NguyÔn Duy trinh
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam:
V¨n kiÖn §¶ng toµn tËp,
Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia,
Hµ Néi, 2001, t. 18, tr. 1-4.
35
NghÞ quyÕt
cña Bé chÝnh trÞ
Sè 122-NQ/TW, ngµy 16 th¸ng 8 n¨m 1960
VÒ viÖc thèng nhÊt chÕ ®é tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n, viªn chøc lu dung vµo chÕ ®é tiÒn l¬ng, b¶o hiÓm x· héi vµ phóc lîi chung
Trong phiªn häp ngµy 23-7-1960, Bé ChÝnh trÞ ®· nghe §¶ng ®oµn Bé Néi vô tr×nh bµy vÒ "chñ tr¬ng thèng nhÊt chÕ ®é tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n, viªn chøc lu dung vµo chÕ ®é tiÒn l¬ng, b¶o hiÓm x· héi vµ phóc lîi chung".
Bé ChÝnh trÞ nhËn ®Þnh:
ViÖc tr¶ nguyªn l¬ng cho c«ng nh©n, viªn chøc lu dung ®îc thi hµnh 6 n¨m nay ®· thÓ hiÖn râ sù chiÕu cè cña §¶ng vµ ChÝnh phñ ®èi víi nh÷ng ngêi lµ c«ng nh©n, viªn chøc lµm viÖc díi chÕ ®é cò ®· tù nguyÖn ë l¹i tham gia c«ng cuéc cñng cè miÒn B¾c vµ ®Êu tranh giµnh thèng nhÊt níc nhµ.
Trong thêi gian Êy, ®îc sù gi¸o dôc cña §¶ng vµ ChÝnh phñ; do sù gÇn gòi víi c«ng nh©n, viªn chøc kh¸ng chiÕn vµ sù cè g¾ng häc tËp tiÕn bé cña b¶n th©n, nhiÒu ngêi c«ng nh©n viªn chøc lu dung ®· thÊy viÖc hä hëng chÕ ®é l¬ng b¶o lu qu¸ cao lµ bÊt hîp lý, kh«ng phï hîp víi chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng díi chÕ ®é x· héi chñ nghÜa vµ muèn ®îc s¾p xÕp thèng nhÊt vµo chÕ ®é tiÒn l¬ng chung.
36
ViÖc duy tr× chÕ ®é l¬ng b¶o lu cho c«ng nh©n, viªn chøc lu dung kh«ng nh÷ng duy tr× sù ph©n biÖt gi÷a "lu dung" vµ "kh¸ng chiÕn" kh«ng cã lîi vÒ mÆt chÝnh trÞ, mµ nhiÒu chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi vµ phóc lîi kh¸c còng kh«ng ®îc ¸p dông ®èi víi c«ng nh©n, viªn chøc lu dung, nh vËy còng g©y thªm khã kh¨n vÒ sinh ho¹t vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc cho nhiÒu anh chÞ em c«ng nh©n, viªn chøc lu dung.
V× nh÷ng lý do nh trªn, Bé ChÝnh trÞ quyÕt ®Þnh: 1. TÊt c¶ c«ng nh©n, viªn chøc lu dung sÏ ®îc s¾p xÕp vµo c¸c thang bËc l¬ng chung cña c«ng nh©n, viªn chøc cña Nhµ níc. (Tríc khi s¾p xÕp, nªn chó ý xem nÕu cã ai ®Õn nay vÉn cha ®îc s¾p xÕp c«ng t¸c tháa ®¸ng th× söa l¹i cho tháa ®¸ng). ViÖc thi hµnh l¬ng míi sÏ b¾t ®Çu tõ th¸ng 1 n¨m 1961. KÓ tõ thêi gian ®ã trë ®i, c¸c c«ng nh©n, viªn chøc lu dung sÏ ®îc hëng mäi chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi vµ phóc lîi nh tÊt c¶ c¸c c«ng nh©n, viªn chøc kh¸c cña Nhµ níc. §Ó chiÕu cè tíi sinh ho¹t cña c«ng nh©n, viªn chøc lu dung trong thêi gian hä míi ®îc s¾p xÕp vµo chÕ ®é l¬ng míi, Bé ChÝnh trÞ quyÕt ®Þnh cho hä ®îc hëng nguyªn l¬ng (l¬ng hiÖn nay hä ®ang lÜnh) ®Õn hÕt th¸ng 9-1960; tõ th¸ng 10-1960 tíi th¸ng 12-1960, hä sÏ hëng theo l¬ng míi vµ ®îc chiÕu cè thªm 50% møc l¬ng chÝnh míi ®îc xÕp (kh«ng cã phô cÊp). NÕu l¬ng míi kÓ c¶ kho¶n phô cÊp khu vùc vµ trî cÊp con céng víi sè tiÒn ®îc chiÕu cè 50% cao h¬n l¬ng cò th× chØ ®îc gi÷ møc l¬ng cò hiÖn nay hä ®ang lÜnh.
§èi víi nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c khoa häc, kü thuËt cã tµi n¨ng, §¶ng ®oµn c¸c Bé cã c«ng nh©n, viªn chøc lu dung lµm viÖc, cïng víi §¶ng ®oµn Bé Néi vô sÏ nghiªn cøu cô thÓ hoµn c¶nh cña tõng ngêi ®Ó cã kÕ ho¹ch gióp ®ì nh÷ng ngêi mµ hoµn c¶nh sinh ho¹t gia ®×nh gÆp khã kh¨n, trong lóc ta cha
37
ban hµnh chÝnh s¸ch phô cÊp chung cho nh÷ng c¸n bé lµm c«ng t¸c khoa häc kü thuËt.
2. §Ó ®¶m b¶o cho viÖc thi hµnh chñ tr¬ng trªn ®¹t ®îc kÕt qu¶ tèt, c«ng t¸c t tëng ph¶i ®îc ®Æc biÖt coi träng. §èi víi nh÷ng c¬ quan cã c«ng nh©n, viªn chøc lu dung, c¸c thñ trëng c¬ quan ph¶i trùc tiÕp gÆp gì ®Ó ®éng viªn, thuyÕt phôc hä víi th¸i ®é ch©n thµnh, cã t×nh, cã lý, nh»m lµm cho hä th«ng suèt, tù gi¸c ®ång t×nh víi chñ tr¬ng cña ta. Ph¶i khuyÕn khÝch ®Ó hä nãi ra nh÷ng ý nghÜ vµ nguyÖn väng cña hä. §èi víi nh÷ng ý kiÕn cña hä, ta ph¶i nghiªn cøu, ph©n biÖt gi÷a nh÷ng luËn ®iÖu chèng ®èi cña nh÷ng phÇn tö xÊu vµ nh÷ng nhËn thøc m¬ hå, kh«ng ®óng cña hä vµ kiªn tr× gi¸o dôc, thuyÕt phôc; hoÆc cã vÊn ®Ò g× thÊy cÇn nghiªn cøu ®Ó gi¶i quyÕt th× ph¶i gi¶i quyÕt cho tháa ®¸ng. §ång thêi cÇn ph¶i ®Ò cao c¶nh gi¸c vµ cã th¸i ®é xö lý ®óng møc ®èi víi nh÷ng hµnh ®éng ph¸ ho¹i cña mét sè phÇn tö b¶n chÊt xÊu.
§¶ng ®oµn Bé Néi vô chuÈn bÞ ®a vÊn ®Ò nµy ra tr×nh bµy tríc ChÝnh phñ ®Ó cã quyÕt ®Þnh chÝnh thøc vµ cã kÕ ho¹ch cô thÓ thi hµnh.
T/M Bé chÝnh trÞ
NguyÔn Duy Trinh
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam:
V¨n kiÖn §¶ng toµn tËp,
Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia,
Hµ Néi, 2002, t. 21, tr. 443-445.
38
NghÞ quyÕt
cña Bé ChÝnh trÞ
Sè 33-NQ/TW, ngµy 5 th¸ng 1 n¨m 1962
VÒ chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi ®èi víi
c«ng nh©n, viªn chøc nhµ níc
I
Ngay sau khi thµnh lËp níc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ, suèt trong thêi kú kh¸ng chiÕn cho ®Õn nay, mÆc dÇu gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n vÒ mäi mÆt, §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· lu«n lu«n ch¨m lo c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt vµ v¨n ho¸ cña nh©n d©n lao ®éng.
§èi víi c«ng nh©n, viªn chøc, ngoµi viÖc thi hµnh chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng, §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· chó ý gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò phóc lîi vµ ban hµnh c¸c chÕ ®é cã tÝnh chÊt b¶o hiÓm x· héi nh: trî cÊp khi èm ®au, sinh ®Î, tai n¹n lao ®éng, giµ yÕu th«i viÖc, trî cÊp khi c«ng nh©n, viªn chøc chÕt, v.v. lµm cho ®êi sèng cña c«ng nh©n, viªn chøc ®· dÇn dÇn ®îc c¶i thiÖn.
§Õn nay, miÒn B¾c níc ta ®· bíc vµo thêi kú míi, thêi kú lÊy x©y dùng c¬ së vËt chÊt vµ kü thuËt cña chñ nghÜa x· héi lµm nhiÖm vô trung t©m; sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ x· héi chñ nghÜa ph¸t triÓn lµm cho ®éi ngò c«ng nh©n, viªn chøc ngµy thªm ®«ng ®¶o. C¸c chÝnh s¸ch vµ chÕ ®é ®·i ngé ®èi víi c«ng nh©n, viªn chøc ®· ban hµnh cÇn ®îc c¶i tiÕn, bæ sung cho phï hîp víi t×nh h×nh míi. ChÝnh s¸ch tiÒn l¬ng n¨m 1960 ®· ®îc
39
c¶i tiÕn vµ bíc ®Çu qu¸n triÖt nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng vµ thèng nhÊt thi hµnh cho toµn thÓ c«ng nh©n, viªn chøc. Nhng c¸c chÕ ®é ®· ban hµnh cã tÝnh chÊt b¶o hiÓm x· héi cha ®îc c¶i tiÕn, bæ sung, cßn mang nhiÒu tÝnh chÊt b×nh qu©n, kh«ng thèng nhÊt vµ thiÕu toµn diÖn. Trong sè tiÒn chi phÝ vÒ b¶o hiÓm x· héi, cã nhiÒu kho¶n cßn lÉn lén víi tiÒn l¬ng, g©y khã kh¨n cho viÖc thùc hiÖn h¹ch to¸n kinh tÕ, x©y dùng vµ qu¶n lý x· héi.
V× vËy, NghÞ quyÕt cña Bé ChÝnh trÞ vÒ c¶i tiÕn chÕ ®é tiÒn l¬ng vµ t¨ng l¬ng n¨m 1960 ®· ghi râ: "Thèng nhÊt chÕ ®é tiÒn l¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi, phóc lîi cho toµn thÓ c«ng nh©n, viªn chøc. §i ®«i víi viÖc c¶i tiÕn chÕ ®é tiÒn l¬ng, cÇn c¶i tiÕn vµ ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch cô thÓ vÒ b¶o hiÓm x· héi vµ phóc lîi…".
§êi sèng cña c«ng nh©n, viªn chøc g¾n liÒn víi tiÒn l¬ng vµ c¸c chÕ ®é phóc lîi vµ b¶o hiÓm x· héi, cho nªn viÖc c¶i tiÕn vµ ban hµnh chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi ®èi víi c«ng nh©n, viªn chøc lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt. Nhng trong hoµn c¶nh níc ta hiÖn nay, viÖc ®Þnh chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi ®èi víi c«ng nh©n, viªn chøc ph¶i coi träng nh÷ng ®Æc ®iÓm sau ®©y:
- Do bÞ ®Õ quèc vµ phong kiÕn ¸p bøc bãc lét l©u ngµy, l¹i tr¶i qua nhiÒu n¨m kh¸ng chiÕn gian khæ, nªn thu nhËp vµ ®êi sèng cña c¸c tÇng líp nh©n d©n, nhÊt lµ n«ng d©n cßn thÊp; c«ng ¨n viÖc lµm cña nh©n d©n cßn cha ®îc gi¶i quyÕt ®Çy ®ñ; møc s¶n xuÊt cña c¸c hîp t¸c x· cha cao, qua x· héi cßn Ýt, sù nghiÖp b¶o hiÓm vµ phóc lîi cña nh÷ng ngêi lao ®éng trong c¸c hîp t¸c x· nãi chung cha lµm ®îc bao nhiªu, trong mÊy n¨m qua tuy Nhµ níc ®· cè g¾ng ph¸t triÓn sù nghiÖp y tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc, nh»m phôc vô chung cho toµn d©n, nhng lµm cha ®îc nhiÒu. V× vËy chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi ®èi víi c«ng nh©n, viªn chøc cÇn ®îc quy ®Þnh thÝch hîp ®Ó gi÷ quan hÖ
40
®óng gi÷a c«ng nh©n, viªn chøc víi c¸c tÇng líp nh©n d©n kh¸c, nhÊt lµ n«ng d©n.
- §éi ngò c«ng nh©n, viªn chøc cña ta ®îc cÊu t¹o qua nhiÒu giai ®o¹n c¸ch m¹ng kh¸c nhau nªn bao gåm nhiÒu lo¹i: mét sè Ýt lµ c¸n bé ®· ho¹t ®éng tõ tríc C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m, mét sè ®«ng ®· tham gia ho¹t ®éng trong cuéc kh¸ng chiÕn trêng kú, sau hoµ b×nh ta l¹i thu nhËn c«ng nh©n, viªn chøc cña chÕ ®é cò ®Ó l¹i, tuyÓn dông thªm nhiÒu c«ng nh©n, viªn chøc míi; ngoµi ra cßn cã bé ®éi chuyÓn ngµnh, kiÒu bµo vÒ níc vµ ngo¹i kiÒu, v.v.. Do ®ã viÖc ®Þnh chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi mét mÆt ph¶i gi÷ v÷ng nguyªn t¾c b¶o ®¶m quyÒn lîi b×nh ®¼ng cña nh÷ng ngêi lao ®éng trªn c¬ së ph©n phèi theo lao ®éng, nhng mÆt kh¸c ph¶i chiÕu cè thÝch ®¸ng ®Õn nh÷ng ngêi ®· cã nh÷ng cèng hiÕn kh¸c nhau trong sù nghiÖp c¸ch m¹ng gi¶i phãng ®Êt níc.
- C¸c chÕ ®é cã tÝnh chÊt b¶o hiÓm x· héi ®· ban hµnh tríc ®©y cßn mang nÆng tÝnh chÊt cung cÊp b×nh qu©n, nay c¶i tiÕn chñ yÕu dùa theo nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng; trong lóc tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n, viªn chøc cßn thÊp, ®êi sèng cßn khã kh¨n, nªn viÖc c¶i tiÕn ph¶i tiÕn hµnh tõng bíc thÝch hîp cã chiÕu cè ®Õn ®êi sèng hiÖn nay cña c«ng nh©n, viªn chøc.
- Níc ta cßn t¹m thêi bÞ chia lµm hai miÒn, chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi thi hµnh ®èi víi c«ng nh©n, viªn chøc ë miÒn B¾c sÏ cã ¶nh hëng tíi tinh thÇn ®Êu tranh cña c«ng nh©n, viªn chøc vµ nh©n d©n lao ®éng miÒn Nam, cho nªn viÖc ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch cô thÓ vÒ b¶o hiÓm x· héi cÇn ph¶i chó ý thÝch ®¸ng ®Õn yªu cÇu chÝnh trÞ ®ã.
II
C¨n cø vµo nhËn ®Þnh t×nh h×nh nh trªn, Bé ChÝnh trÞ
41
quyÕt ®Þnh ph¬ng híng c¶i tiÕn, bæ sung vµ x©y dùng mét c¸ch cã hÖ thèng chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi ®èi víi c«ng nh©n, viªn chøc nh díi ®©y:
a- Môc ®Ých, yªu cÇu vµ ph¬ng ch©m, nguyªn t¾c
Môc ®Ých, yªu cÇu
- ChÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi nh»m b¶o ®¶m ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn cho c«ng nh©n, viªn chøc trong nh÷ng trêng hîp gÆp hiÓm nghÌo, t¹m thêi hoÆc vÜnh viÔn mÊt søc lao ®éng; gi¶m bít nh÷ng khã kh¨n trong ®êi sèng, b¶o vÖ vµ t¨ng cêng søc kháe cho c«ng nh©n, viªn chøc.
- Cñng cè thªm nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng nh»m khuyÕn khÝch mäi ngêi t¨ng cêng kû luËt lao ®éng, ra søc ®Èy m¹nh s¶n xuÊt vµ c«ng t¸c, gãp phÇn æn ®Þnh lùc lîng lao ®éng trong c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n.
- Gãp phÇn t¨ng cêng sù ®oµn kÕt trong ®éi ngò c«ng nh©n, viªn chøc, lµm cho c«ng nh©n, viªn chøc thÊy râ ®êi sèng cña m×nh g¾n liÒn víi c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn B¾c vµ ®Êu tranh thèng nhÊt Tæ quèc. Do ®ã mµ n©ng cao ý thøc lµm chñ vµ tinh thÇn tËp thÓ x· héi chñ nghÜa, n©ng cao tinh thÇn tÝch cùc c¸ch m¹ng cña c«ng nh©n, viªn chøc, lµm cho mäi ngêi an t©m, phÊn khëi trong s¶n xuÊt vµ c«ng t¸c.
Ph¬ng ch©m
- Møc ®·i ngé vÒ b¶o hiÓm x· héi cao hay thÊp, ph¹m vi thi hµnh réng hay hÑp ph¶i phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi cña níc ta trong tõng thêi gian. Ph¶i dùa trªn t×nh h×nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña nÒn kinh tÕ níc ta mµ ®i dÇn tõng bíc tõ thÊp ®Õn cao, tõ hÑp ®Õn réng vµ ph¶i gi÷ quan hÖ thÝch ®¸ng víi ®êi sèng chung cña nh©n d©n.
- Ph¶i c¶i tiÕn c¸c chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi tríc ®©y cã tÝnh chÊt cung cÊp b×nh qu©n theo nguyªn t¾c ph©n phèi theo
42
lao ®éng, nhng ph¶i tiÕn hµnh tõng bíc thÝch hîp nh»m chiÕu cè hoµn c¶nh sinh ho¹t cña c«ng nh©n, viªn chøc hiÖn cßn thÊp.
Nguyªn t¾c
a) Môc ®Ých cña chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi lµ nh»m b¶o ®¶m ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn cho c«ng nh©n, viªn chøc trong nh÷ng trêng hîp gÆp hiÓm nghÌo, nhng møc ®·i ngé ph¶i chñ yÕu dùa vµo nguyªn t¾c "hëng thô theo lao ®éng", cã ph©n biÖt theo thµnh tÝch cèng hiÕn, thêi gian c«ng t¸c, u ®·i nh÷ng ngêi lµm ngµnh nghÒ ®Æc biÖt nÆng nhäc, cã h¹i ®Õn søc khoÎ. Møc ®·i ngé vÒ b¶o hiÓm x· héi nãi chung ph¶i thÊp h¬n tiÒn l¬ng khi ®ang c«ng t¸c vµ s¶n xuÊt, nhng thÊp nhÊt còng ®îc b¶o ®¶m b»ng møc sinh ho¹t tèi thiÓu cÇn thiÕt.
b) Mäi chi phÝ vÒ b¶o hiÓm x· héi ®Òu do Nhµ níc ®µi thä. c) C¸c chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi sÏ thi hµnh thèng nhÊt cho toµn thÓ c«ng nh©n, viªn chøc lµm viÖc ë c¸c xÝ nghiÖp, c«ng trêng, n«ng trêng, l©m trêng vµ c¬ quan cña Nhµ níc kh«ng ph©n biÖt nam n÷, quèc tÞch. C¸c thµnh viªn cña Héi ®ång ChÝnh phñ, cña Uû ban Thêng vô Quèc héi vµ c¸c c¸n bé, nh©n viªn ho¹t ®éng chuyªn nghiÖp cña §¶ng vµ c¸c ®oµn thÓ nh©n d©n ®Òu ®îc hëng c¸c chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi nh c«ng nh©n, viªn chøc nhµ níc. §èi víi nh÷ng ngêi lµm viÖc t¹m thêi trong mét thêi gian ng¾n hoÆc theo thêi vô, hîp ®ång ng¾n h¹n sÏ cã quy ®Þnh riªng.
d) Sù nghiÖp b¶o hiÓm x· héi lµ quyÒn lîi thiÕt th©n cña quÇn chóng c«ng nh©n, viªn chøc ph¶i ®îc ®«ng ®¶o quÇn chóng tham gia x©y dùng chÝnh s¸ch vµ qu¶n lý sù nghiÖp b¶o hiÓm x· héi. C«ng ®oµn lµ tæ chøc thay mÆt cho c«ng nh©n, viªn chøc ®îc Nhµ níc giao tr¸ch nhiÖm qu¶n lý quü b¶o hiÓm x· héi vµ c¸c sù nghiÖp b¶o hiÓm x· héi.
43
b- Néi dung c¸c chÝnh s¸ch cô thÓ vÒ b¶o hiÓm x· héi
Dùa vµo môc ®Ých, yªu cÇu, ph¬ng ch©m nguyªn t¾c nãi trªn, Bé ChÝnh trÞ quy ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch cô thÓ vÒ b¶o hiÓm x· héi nh díi ®©y:
1. ChÕ ®é ®·i ngé c«ng nh©n, viªn chøc khi èm ®au Khi èm ®au, c«ng nh©n, viªn chøc ®îc b¶o ®¶m kh¸m bÖnh vµ ch÷a bÖnh t¹i c¸c tæ chøc y tÕ cña Nhµ níc; mäi chi phÝ vÒ thuèc men, båi dìng do Nhµ níc ®µi thä.
Trong thêi gian ch÷a bÖnh, c«ng nh©n, viªn chøc kh«ng hëng l¬ng mµ ®îc hëng trî cÊp b¶o hiÓm x· héi, møc trî cÊp nhiÒu hay Ýt lµ tuú theo tiÒn l¬ng vµ thêi gian c«ng t¸c liªn tôc cña tõng ngêi.
§èi víi c«ng nh©n, viªn chøc lµ anh hïng lao ®éng, th¬ng binh, nh÷ng ngêi lµm viÖc ë c¸c ngµnh, nghÒ ®Æc biÖt nÆng nhäc cã h¹i ®Õn søc khoÎ vµ nh÷ng ngêi c«ng t¸c ë miÒn nói th× ®îc u ®·i h¬n.
Trî cÊp b¶o hiÓm x· héi vÒ èm ®au trong ba th¸ng ®Çu ®îc tr¶ b»ng tõ 70 ®Õn 100% tiÒn l¬ng, tõ th¸ng thø t trë ®i tõ 60 ®Õn 90% tiÒn l¬ng.
Trî cÊp nµy ®îc tr¶ cho c«ng nh©n, viªn chøc ngay tõ ngµy ®Çu ph¶i nghØ viÖc cho ®Õn khi khái bÖnh, hoÆc ®îc x¸c ®Þnh lµ tµn phÕ, hoÆc chÕt. Trî cÊp nµy còng ®îc ¸p dông cho n÷ c«ng nh©n, viªn chøc trong nh÷ng trêng hîp cÇn thiÕt do c¬ quan y tÕ chøng nhËn ph¶i nghØ viÖc ®Ó tr«ng nom con nhá bÞ èm ®au.
2. ChÕ ®é ®·i ngé n÷ c«ng nh©n, viªn chøc khi chöa ®Î §Ó b¶o vÖ phô n÷ vµ nhi ®ång, n÷ c«ng nh©n, viªn chøc khi ®Î, ®îc nghØ tÊt c¶ 60 ngµy tríc vµ sau khi ®Î. SÈy thai còng cã chÕ ®é nghØ vµ båi dìng. Trong thêi gian nghØ ®Î n÷ c«ng nh©n, viªn chøc ®îc trî cÊp b»ng 100% tiÒn l¬ng vµ ®îc hëng tiÒn båi dìng, tiÒn s¾m t· lãt cho con. N÷ c«ng nh©n, viªn chøc lµm ë nh÷ng nghÒ ®Æc biÖt nÆng nhäc ®îc u ®·i
44
h¬n. Trêng hîp khi ®Î bÞ mÊt s÷a hoÆc v× bÖnh truyÒn nhiÔm kh«ng cho con bó ®îc, th× ®îc trî cÊp mÊt s÷a. 3. ChÕ ®é ®·i ngé c«ng nh©n, viªn chøc khi bÞ tai n¹n lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp
XuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c b¶o vÖ nh÷ng ngêi lao ®éng vµ ®·i ngé theo cèng hiÕn, khi bÞ tai n¹n lao ®éng hoÆc m¾c bÖnh nghÒ nghiÖp, c«ng nh©n, viªn chøc ®îc u ®·i h¬n khi bÞ èm ®au th«ng thêng. Khi míi bÞ tai n¹n, c«ng nh©n, viªn chøc ®îc kÞp thêi cøu ch÷a vµ suèt trong thêi gian ®iÒu trÞ cho ®Õn khi b×nh phôc hoÆc thµnh cè tËt ®îc trî cÊp b»ng 100% tiÒn l¬ng.
NÕu v× tai n¹n lao ®éng mµ thµnh cè tËt th× c¨n cø t×nh tr¹ng mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng ®Ó ®îc xÕp h¹ng vµ hëng trî cÊp th¬ng tËt. Lo¹i th¬ng tËt nhÑ ®îc trî cÊp lµm mét lÇn, lo¹i th¬ng tËt nÆng ®îc trî cÊp l©u dµi, h»ng th¸ng b»ng tõ 7% ®Õn 70% tiÒn l¬ng, trêng hîp ®Æc biÖt v× hy sinh dòng c¶m mµ bÞ tµn phÕ, ph¶i th«i viÖc, th× ®îc trî cÊp b»ng 100% tiÒn l¬ng.
NÕu v× bÞ tai n¹n thµnh th¬ng tËt hoÆc bÞ bÖnh nghÒ nghiÖp mµ kh«ng tiÕp tôc ®îc c«ng viÖc cò th× ®îc chuyÓn lµm c«ng viÖc míi, thÝch hîp. Trêng hîp ph¶i th«i viÖc nhng kh«ng cã n¬i n¬ng tùa th× ®îc vµo nhµ an dìng cña Nhµ níc.
4. ChÕ ®é ®·i ngé c«ng nh©n, viªn chøc khi mÊt søc lao ®éng ph¶i th«i viÖc
C«ng nh©n, viªn chøc v× èm ®au kh«ng ch÷a ®îc, thµnh tµn phÕ ph¶i th«i viÖc, hoÆc bÞ tai n¹n rñi ro kh«ng ph¶i lµ tai n¹n lao ®éng th× hëng theo chÕ ®é ®·i ngé khi mÊt søc lao ®éng v× èm ®au hoÆc tai n¹n rñi ro. Møc ®·i ngé cã ph©n biÖt ngêi lµm viÖc l©u n¨m vµ ngêi míi lµm viÖc. C«ng nh©n, viªn chøc ®· cã tõ 5 n¨m c«ng t¸c liªn tôc khi ph¶i th«i viÖc v× lý do nh trªn th× ®îc trî cÊp l©u dµi h»ng th¸ng, c¨n cø vµo tiÒn l¬ng khi cßn ®ang lµm viÖc vµ thêi gian c«ng t¸c liªn tôc. Møc
45
trî cÊp b»ng tõ 35 ®Õn 65% l¬ng chÝnh. C«ng nh©n, viªn chøc lµm viÖc cha ®ñ 5 n¨m c«ng t¸c, khi ph¶i th«i viÖc v× mÊt søc lao ®éng th× chØ ®îc trî cÊp mét lÇn.
5. ChÕ ®é trî cÊp hu trÝ
ChÕ ®é trî cÊp hu trÝ nh»m b¶o ®¶m cho c«ng nh©n, viªn chøc sau thêi gian dµi lao ®éng cho x· héi, khi vÒ giµ, ®îc nghØ ng¬i an dìng. Do ®ã c«ng nh©n, viªn chøc ®îc hëng chÕ ®é trî cÊp hu trÝ ph¶i cã ®ñ ®iÒu kiÖn vÒ tuæi giµ vµ thêi gian c«ng t¸c; nam ph¶i ®ñ 60 tuæi, ph¶i cã thêi gian c«ng t¸c chung lµ 25 n¨m vµ 5 n¨m c«ng t¸c liªn tôc; n÷ 55 tuæi, cã 20 n¨m c«ng t¸c chung vµ 5 n¨m c«ng t¸c liªn tôc. §èi víi c«ng nh©n, viªn chøc lµm ë c¸c nghÒ ®Æc biÖt nÆng nhäc, h¹i søc khoÎ th× ®iÒu kiÖn vµ thêi gian c«ng t¸c chung ®îc rót bít 5 n¨m.
Trî cÊp hu trÝ ph¶i c¨n cø vµo tiÒn l¬ng cßn ®ang lµm viÖc vµ thêi gian c«ng t¸c liªn tôc. Møc trî cÊp b»ng tõ 45 ®Õn 75% l¬ng chÝnh. Nh÷ng ngêi cã c«ng lao, thµnh tÝch lín vµ anh hïng lao ®éng ®îc trî cÊp thªm b»ng tõ 5 ®Õn 15% l¬ng chÝnh. Khi vÒ hu, nÕu kh«ng cã n¬i n¬ng tùa, th× ®îc vµo nghØ ng¬i ë c¸c nhµ dìng l·o cña Nhµ níc.
6. ChÕ ®é ®·i ngé ®èi víi c«ng nh©n, viªn chøc khi chÕt Khi chÕt, c«ng nh©n, viªn chøc ®îc trî cÊp tiÒn ch«n cÊt vµ tiÒn tuÊt cho gia ®×nh; tiÒn ch«n cÊt sÏ c¨n cø vµo nh÷ng chi tiªu cÇn thiÕt ®Ó quy ®Þnh thµnh mét sè tiÒn trî cÊp thèng nhÊt cho mäi ngêi c«ng nh©n, viªn chøc chÕt. TÝnh tiÒn tuÊt th× c¨n cø vµo t×nh tr¹ng khã kh¨n cña gia ®×nh, tiÒn l¬ng khi ®ang lµm viÖc vµ thêi gian c«ng t¸c liªn tôc cña ngêi c«ng nh©n, viªn chøc. TiÒn tuÊt gåm cã hai kho¶n: mét kho¶n ®Ó trî cÊp cho gia ®×nh gi¶i quyÕt khã kh¨n bíc ®Çu khi ngêi c«ng nh©n, viªn chøc míi chÕt, vµ mét kho¶n trî cÊp l©u dµi h»ng th¸ng cho nh÷ng ngêi kh«ng cã søc lao ®éng trong gia ®×nh mµ tríc do ngêi c«ng nh©n, viªn chøc ph¶i nu«i dìng. C«ng nh©n, viªn
46
chøc chÕt v× bÖnh thêng, ®· cã 5 n¨m c«ng t¸c liªn tôc vµ c«ng nh©n, viªn chøc chÕt v× tai n¹n lao ®éng kh«ng kÓ thêi gian c«ng t¸c liªn tôc nhiÒu hay Ýt, nÕu gia ®×nh mÊt tõ 60% thu nhËp trë lªn th× nh÷ng th©n nh©n ph¶i nu«i dìng ®îc hëng tiÒn tuÊt l©u dµi.
7. C¸ch tÝnh thêi gian c«ng t¸c cña c«ng nh©n, viªn chøc §Ó lµm c¨n cø quy ®Þnh møc ®é ®·i ngé vÒ b¶o hiÓm x· héi, thêi gian c«ng t¸c cña c«ng nh©n, viªn chøc chia lµm hai lo¹i: thêi gian c«ng t¸c chung vµ thêi gian c«ng t¸c liªn tôc. Thêi gian c«ng t¸c chung lµ gåm tÊt c¶ thêi gian ngêi ®ã ®· tho¸t ly kinh tÕ gia ®×nh, ®i lµm viÖc, lÊy l¬ng hay sinh ho¹t phÝ lµm nguån sèng chÝnh vµ c«ng viÖc lµm cã t¸c dông phôc vô lîi Ých chung cña x· héi (kÓ c¶ thêi gian lµm viÖc díi chÕ ®é cò). Ph¶i quy ®Þnh thêi gian c«ng t¸c chung ®Ó tÝnh lóc cho vÒ hu trÝ.
Thêi gian c«ng t¸c liªn tôc lµ thêi gian ngêi c«ng nh©n, viªn chøc lµm viÖc liªn tôc díi chÝnh thÓ níc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ t¹i mét xÝ nghiÖp, c«ng trêng, n«ng trêng, l©m trêng, c¬ quan. Thêi gian ngêi c«ng nh©n, viªn chøc ®· ho¹t ®éng c¸ch m¹ng tõ tríc ngµy 2-9-1945 vµ thêi gian tham gia liªn tôc qu©n ®éi theo chÕ ®é t×nh nguyÖn còng ®îc tÝnh lµ thêi gian c«ng t¸c liªn tôc. Quy ®Þnh thêi gian c«ng t¸c liªn tôc lµ ®Ó
lµm c¨n cø ®·i ngé trong mäi chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi. 8. §èi tîng thi hµnh ®iÒu lÖ b¶o hiÓm x· héi
§iÒu lÖ b¶o hiÓm x· héi ®îc ¸p dông chung cho tÊt c¶ c«ng nh©n, viªn chøc ë c¸c xÝ nghiÖp, c«ng trêng, n«ng trêng, l©m trêng, c¬ quan, kh«ng ph©n biÖt d©n téc, nam n÷, quèc tÞch, trõ nh÷ng ngêi lµm viÖc t¹m thêi theo thêi vô hoÆc theo hîp ®ång ng¾n h¹n. §èi víi gi¸o viªn d©n lËp, Nhµ níc sÏ cã quy ®Þnh riªng.
§èi víi c«ng nh©n, viªn chøc ë c¸c xÝ nghiÖp c«ng t hîp
47
doanh trªn c¬ së chÕ ®é tiÒn l¬ng ®· thèng nhÊt, còng thèng nhÊt ¸p dông chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi nh ®èi víi c«ng nh©n, viªn chøc ë c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh.
§èi víi c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh ®Þa ph¬ng, xÝ nghiÖp nµo cã kÕ ho¹ch lao ®éng vµ tiÒn l¬ng ®îc ghi trong kÕ ho¹ch nhµ níc th× ¸p dông nh c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh trung ¬ng. Cßn xÝ nghiÖp nµo cha cã kÕ ho¹ch lao ®éng vµ tiÒn l¬ng ®îc ghi trong kÕ ho¹ch nhµ níc th× tuú theo t×nh h×nh s¶n xuÊt, kinh doanh cña xÝ nghiÖp ®ã, c¨n cø vµo ph¬ng ch©m chung vÒ x©y dùng xÝ nghiÖp ®Þa ph¬ng, uû ban hµnh chÝnh ®Þa ph¬ng sÏ nghiªn cøu vµ quyÕt ®Þnh ph¹m vi vµ møc ®é thi hµnh c¸c chÝnh s¸ch vÒ b¶o hiÓm x· héi.
III
ChÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi lµ mét vÊn ®Ò kh«ng nh÷ng cã quan hÖ thiÕt th©n ®Õn ®êi sèng cña toµn thÓ c«ng nh©n, viªn chøc mµ cßn cã ¶nh hëng ®Õn toµn d©n. H¬n n÷a, ®©y lµ mét vÊn ®Ò míi, ta cßn Ýt kinh nghiÖm. V× vËy, viÖc ban hµnh chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi ®èi víi c«ng nh©n, viªn chøc lÇn nµy, chØ nªn dïng h×nh thøc mét "b¶n ®iÒu lÖ t¹m thêi". Sau nµy t×nh h×nh kinh tÕ ph¸t triÓn, qua thùc hiÖn rót kinh nghiÖm sÏ chØnh lý vµ bæ sung thµnh luËt b¶o hiÓm x· héi.
§i ®«i víi viÖc thi hµnh chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi, c¸c cÊp, c¸c ngµnh ph¶i chó ý gi¶i quyÕt tèt trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay cña chóng ta nh÷ng vÊn ®Ò vÒ mÆt phóc lîi nh nhµ ¨n, nhµ göi trÎ, n¬i ch÷a bÖnh, n¬i nghØ, n¬i gi¶i trÝ, v.v. cho c«ng nh©n, viªn chøc.
ChÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi ®èi víi c«ng nh©n, viªn chøc nhµ níc ®îc ban hµnh cã quan hÖ ®Õn chÝnh s¸ch ®·i ngé ®èi víi c¸c tÇng líp nh©n d©n kh¸c.
§Ó gi÷ quan hÖ tho¶ ®¸ng víi c¸c chÝnh s¸ch ®·i ngé qu©n ®éi, c¸n bé x· vµ nh©n d©n lao ®éng, Bé ChÝnh trÞ quyÕt ®Þnh mÊy ®iÓm cô thÓ sau ®©y:
48
- Qu©n uû Trung ¬ng cïng víi Ban Lao ®éng vµ tiÒn l¬ng Trung ¬ng sÏ nghiªn cøu ®Ó ban hµnh chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi ®èi víi c¸n bé qu©n ®éi t¹i ngò theo nguyªn t¾c: møc ®é ®·i ngé ®èi víi qu©n ®éi ngang víi chÕ ®é ®èi víi c«ng nh©n, viªn chøc. §¶ng ®oµn Bé Néi vô sÏ nghiªn cøu bæ sung chÕ ®é trî cÊp ®èi víi th¬ng binh, gia ®×nh liÖt sÜ. Riªng ®èi víi th¬ng binh tµn phÕ, chÕ ®é trî cÊp sÏ cao h¬n ®èi víi c«ng nh©n, viªn chøc mét Ýt.
§èi víi liÖt sÜ lµ qu©n ®éi, c¸n bé x·, du kÝch x· vµ nh÷ng c«ng nh©n, viªn chøc ®· chÕt tõ tríc khi ban hµnh b¶n ®iÒu lÖ b¶o hiÓm x· héi th× tiÕp tôc thi hµnh chÕ ®é trî cÊp khã kh¨n hµng ba th¸ng nh hiÖn nay nhng nay gäi lµ "trî cÊp gia ®×nh liÖt sÜ". VÒ møc ®é, cã thÓ n©ng lªn ®Ó cã t¬ng xøng víi chÕ ®é tiÒn tuÊt trong ®iÒu lÖ b¶o hiÓm x· héi ®èi víi c«ng nh©n, viªn chøc nhµ níc.
- Trong t×nh h×nh hiÖn nay ®êi sèng cña c¸n bé x· ph¶i g¾n liÒn víi s¶n xuÊt cña hîp t¸c x·; v× vËy, vÒ mÆt b¶o hiÓm x· héi, ph¶i dùa vµo sù ph¸t triÓn quü c«ng Ých cña hîp t¸c x· vµ c¸n bé x· sÏ hëng quyÒn lîi b¶o hiÓm x· héi cña hîp t¸c x· nh c¸c x· viªn kh¸c. Nhng hiÖn nay, quü c«ng Ých cña phÇn ®«ng c¸c hîp t¸c x· cha ®îc ph¸t triÓn, do ®ã viÖc x©y dùng chÕ ®é vµ sù nghiÖp b¶o hiÓm x· héi cña hîp t¸c x· cßn bÞ h¹n chÕ. §Ó chiÕu cè hoµn c¶nh c«ng t¸c cña c¸n bé x·, Ban BÝ th ®· cã nghÞ quyÕt vÒ chÝnh s¸ch ®·i ngé ®èi víi c¸n bé x·; cÇn thi hµnh tèt chÝnh s¸ch Êy vµ nh÷ng chÕ ®é x· héi hiÖn c¸n bé x· ®ang ®îc hëng.
- §èi víi nh©n d©n lao ®éng trong thµnh phÇn kinh tÕ tËp thÓ nh n«ng d©n, thî thñ c«ng, ngêi bu«n b¸n nhá, ®êi sèng g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña hîp t¸c x·; v× vËy, c¸c quyÒn lîi vÒ b¶o hiÓm x· héi chñ yÕu ph¶i dùa vµo quü c«ng Ých cña hîp t¸c x·. §i ®«i víi s¶n xuÊt ngµy cµng ph¸t triÓn vµ c¸c hîp t¸c x· tiÕn lªn cÊp cao, c¸c c¬ quan phô tr¸ch ph¶i híng dÉn ph¸t
49
triÓn vµ sö dông quü c«ng Ých, cã kÕ ho¹ch x©y dùng dÇn c¸c chÕ ®é vµ sù nghiÖp b¶o hiÓm x· héi, phóc lîi cho x· viªn. Ngoµi ra, c¸c c¬ quan v¨n ho¸, gi¸o dôc, y tÕ ph¶i nghiªn cøu ®Ó chÊn chØnh vµ x©y dùng thªm m¹ng líi sù nghiÖp v¨n ho¸, gi¸o dôc, y tÕ, v.v. cho ®îc tèt h¬n nh»m phôc vô ®«ng ®¶o quÇn chóng lao ®éng ë n«ng th«n còng nh ë thµnh thÞ.
*
* *
§Ó b¶o ®¶m thi hµnh tèt chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi ®èi víi c«ng nh©n, viªn chøc, mét mÆt c¸c cÊp uû ®¶ng, c¸c ban, c¸c ®¶ng ®oµn ph¶i ®éng viªn c«ng nh©n, viªn chøc ra søc thi ®ua s¶n xuÊt, c«ng t¸c, n©ng cao ý thøc kû luËt lao ®éng vµ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, mÆt kh¸c cÇn ph¶i l·nh ®¹o chÆt chÏ viÖc tuyªn truyÒn gi¸o dôc chÝnh s¸ch vµ viÖc tæ chøc thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®ã. ViÖc tuyªn truyÒn gi¸o dôc chÝnh s¸ch chñ yÕu lµ trong c«ng nh©n, viªn chøc, cßn ®èi víi nh©n d©n th× chØ nªn tuyªn truyÒn vÒ ý nghÜa chÝnh trÞ cña chÝnh s¸ch.
Tæng C«ng ®oµn ViÖt Nam ph¶i qu¶n lý tèt quü b¶o hiÓm x· héi vµ sù nghiÖp b¶o hiÓm x· héi cña c«ng nh©n, viªn chøc. C¨n cø vµo tinh thÇn chÝnh s¸ch nµy, Bé Lao ®éng sÏ tr×nh ra Héi ®ång ChÝnh phñ mét b¶n "§iÒu lÖ t¹m thêi vÒ b¶o hiÓm x· héi ®èi víi c«ng nh©n, viªn chøc Nhµ níc" ®Ó Héi ®ång ChÝnh phñ chÝnh thøc th«ng qua vµ quyÕt ®Þnh ban hµnh.
T/M Bé ChÝnh trÞ
Lª Thanh NghÞ
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam:
V¨n kiÖn §¶ng toµn tËp,
Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia,
Hµ Néi, 2002, t. 23, tr. 1-14.
50
NghÞ quyÕt
cña Ban bÝ th
Sè 35-NQ/TW, ngµy 11 th¸ng 1 n¨m 1962
VÒ viÖc söa ®æi chÕ ®é trî cÊp ®èi víi c¸n bé x·
Sau khi nghe Ban Tæ chøc Trung ¬ng, §¶ng ®oµn Bé Néi vô vµ §¶ng ®oµn Bé Tµi chÝnh b¸o c¸o ý kiÕn vÒ vÊn ®Ò söa ®æi chÕ ®é trî cÊp ®èi víi c¸n bé x· ®i ®«i víi viÖc c¶i tiÕn tæ chøc vµ söa ®æi lÒ lèi lµm viÖc ë x·;
XÐt vÊn ®Ò cñng cè cÊp x· hiÖn nay lµ mét kh©u quan träng vµo bËc nhÊt trong viÖc kiÖn toµn sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ Nhµ níc ë n«ng th«n;
XÐt sù cÇn thiÕt ph¶i c¶i thiÖn ®êi sèng cña c¸n bé x· ®Ó anh chÞ em cã thªm ®iÒu kiÖn thuËn lîi hoµn thµnh tèt nhiÖm vô mµ §¶ng vµ Nhµ níc ®· giao cho;
Thi hµnh NghÞ quyÕt cña §¹i héi toµn quèc vÒ chÝnh s¸ch ®èi víi c¸n bé x· vµ NghÞ quyÕt Héi nghÞ Trung ¬ng lÇn thø n¨m vÒ l·nh ®¹o n«ng nghiÖp;
Ban BÝ th quyÕt ®Þnh:
1. ChÕ ®é ®·i ngé ®èi víi c¸n bé x· hiÖn nay dùa trªn c¸c nguyªn t¾c sau ®©y:
a) VÊn ®Ò söa ®æi chÕ ®é trî cÊp hiÖn nay ®èi víi c¸n bé x· ph¶i ®îc tiÕn hµnh ®i ®«i víi viÖc cñng cè tæ chøc, söa ®æi lÒ lèi
51
lµm viÖc ë x·, cïng víi viÖc c¶i tiÕn lÒ lèi l·nh ®¹o cña c¸c cÊp nhÊt lµ cÊp tØnh vµ huyÖn ®èi víi x· theo tinh thÇn NghÞ quyÕt Trung ¬ng lÇn thø n¨m.
b) ë cÊp x·, cÇn cã mét sè Ýt c¸n bé chuyªn tr¸ch c«ng t¸c, tho¸t ly s¶n xuÊt, do Nhµ níc ®µi thä (nh bÝ th, chñ tÞch x·…), hoÆc nh©n d©n ®µi thä (nh gi¸o viªn d©n lËp…). CÇn cã sè chuyªn tr¸ch c«ng t¸c, do Nhµ níc hoÆc nh©n d©n ®µi thä ®Ó cho tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé ®îc døt kho¸t râ rµng. Nhng sè Êy l¹i cÇn Ýt (cÇn nghiªn cøu ®Ó ®Þnh râ tû lÖ khèng chÕ) ®Ó kh«ng g©y trë ng¹i cho viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt. §èi víi sè c¸n bé chuyªn tr¸ch c«ng t¸c, còng cÇn ph¶i tuú hoµn c¶nh mµ hÕt søc khuyÕn khÝch tham gia s¶n xuÊt.
c) ChÝnh phñ vµ §¶ng sÏ ®µi thä mét sè c¸n bé chñ chèt vÒ ®¶ng vµ chÝnh quyÒn ë mçi x· nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho sè c¸n bé nµy hoµn thµnh tèt nh÷ng c«ng viÖc chung vÒ ®¶ng vµ chÝnh quyÒn ë x·. Sè c¸n bé phô tr¸ch chung nµy nªn hÕt søc h¹n chÕ. C¸c c¸n bé kh¸c vÒ ®¶ng, chÝnh quyÒn, ®oµn thÓ kh«ng nªn ho¹t ®éng chång chÒnh ë cÊp x·, mµ nªn ho¹t ®éng thiÕt thùc ë c¸c hîp t¸c x·, c¸c th«n xãm.
- C¸c c¸n bé hîp t¸c x· lµm viÖc cho hîp t¸c x· sÏ do hîp t¸c x· ®µi thä. Nhµ níc cã thÓ khen thëng, khuyÕn khÝch gióp ®ì nh÷ng chñ nhiÖm hay uû viªn ban qu¶n trÞ ®· hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®èi víi hîp t¸c x· vµ Nhµ níc.
- C¸c c¸n bé ®oµn thÓ quÇn chóng ho¹t ®éng theo t c¸ch ®oµn thÓ c¸ch m¹ng, kh«ng nhËn trî cÊp cña Nhµ níc. 2. ViÖc cñng cè tæ chøc, söa ®æi lÒ lèi lµm viÖc ë cÊp x· vµ c¶i tiÕn lÒ lèi l·nh ®¹o cña c¸c cÊp tØnh, huyÖn ®èi víi x· ph¶i dùa theo tinh thÇn NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø n¨m cña Trung ¬ng. Cô thÓ ph¶i theo c¸c quy ®Þnh sau ®©y:
a) Mçi x· tuú theo khèi lîng c«ng t¸c nhiÒu hoÆc Ýt, vµ quy m« cña hîp t¸c x· hiÖn nay (toµn x· hoÆc quy m« th«n) mµ cã
52
tõ ba ®Õn n¨m c¸n bé chuyªn tr¸ch, thay mÆt cÊp uû vµ UBHC1) gi¶i quyÕt c«ng viÖc h»ng ngµy, chuÈn bÞ c¸c cuéc häp cña cÊp uû vµ uû ban, liªn hÖ víi cÊp trªn, thêng xuyªn ®i s¸t vµ híng dÉn gióp ®ì c¸n bé, ®¶ng viªn vµ quÇn chóng, kiÓm tra, ®«n ®èc c¸c mÆt c«ng t¸c.
C¸c c¸n bé trªn ®©y sÏ tuú theo yªu cÇu c«ng t¸c cña x· vµ kh¶ n¨ng cña tõng ngêi mµ ®îc lùa chän vµ ph©n c«ng. §¹i thÓ cã thÓ ph©n c«ng nh sau ë nh÷ng x· cã nhiÒu hîp t¸c x·: ®ång chÝ bÝ th phô tr¸ch chung, ®i s©u vµo l·nh ®¹o s¶n xuÊt, hîp t¸c ho¸ (cã thÓ phô tr¸ch c¶ tæ chøc), vµ mét cÊp uû viªn phô tr¸ch vÒ tuyªn huÊn, d©n vËn; vÒ chÝnh quyÒn: chñ tÞch vµ mét phã chñ tÞch ph©n c«ng nhau phô tr¸ch c¸c khèi KTTC2), v¨n ho¸ x· héi, néi chÝnh vµ qu©n sù; mét c¸n bé phô tr¸ch c«ng viÖc v¨n phßng cña uû ban (cã thÓ lµ uû viªn uû ban hoÆc kh«ng). ë nh÷ng x· cã hîp t¸c x· toµn x·, ë nh÷ng x· cha cã chi bé, hoÆc cã Ýt ®¶ng viªn th× chØ cÇn ba hoÆc bèn ngêi.
Sè lîng cô thÓ c¸n bé chuyªn tr¸ch ë mçi x· do tØnh uû vµ uû ban hµnh chÝnh tØnh ®Þnh.
b) C¸c cÊp uû viªn kh¸c trong ®¶ng uû, chi uû x· vµ c¸c uû viªn kh¸c trong uû ban hµnh chÝnh, c¸c c¸n bé trong c¸c ban cña chÝnh quyÒn, c¸c ngµnh, c¸c uû viªn chÊp hµnh thanh niªn, phô n÷ x·, v.v. sÏ ®îc ph©n c«ng vÒ ho¹t ®éng ë c¸c hîp t¸c x·, c¸c th«n xãm. C¸c c¸n bé phô tr¸ch c¸c c«ng t¸c cã quan hÖ nhiÒu ®Õn c«ng t¸c cña hîp t¸c x·, nÕu ®îc quÇn chóng tÝn nhiÖm th× sÏ tham gia vµo c¸c ban qu¶n trÞ hîp t¸c x·, hoÆc lµm ®éi trëng, ®éi phã s¶n xuÊt vµ sÏ kÕt hîp c«ng t¸c chuyªn m«n cña ngµnh giíi m×nh víi c«ng t¸c cña hîp t¸c x·, lÊy kinh nghiÖm thùc tÕ mµ ®ãng gãp vµo c«ng t¸c ë toµn x·.
_______________
1) UBHC: uû ban hµnh chÝnh (B.T).
2) KTTC: kinh tÕ tµi chÝnh (B.T).
53
c) §Ó sù l·nh ®¹o cña §¶ng, vµ mäi mÆt c«ng t¸c ë x· phôc vô tèt cho s¶n xuÊt, tæ chøc cña chi bé, tæ ®¶ng, chi ®oµn, ph©n ®oµn thanh niªn, v.v., c¸c c¬ quan chuyªn m«n cña chÝnh quyÒn (v¨n ho¸, d©n qu©n, c«ng an, y tÕ, v.v.) cÇn ¨n khíp víi tæ chøc cña hîp t¸c x·, c¸c ®éi s¶n xuÊt.
CÇn xem xÐt l¹i ®Ó chÊn chØnh c¸c ban cña chÝnh quyÒn vµ c¶i tiÕn sù ho¹t ®éng cho hîp lý, tr¸nh dÉm ch©n lªn nhau vµ dÉm ch©n lªn c«ng viÖc cña hîp t¸c x·.
d) CÇn coi träng viÖc lùa chän vµ bè trÝ c¸n bé cho phï hîp víi tr¸ch nhiÖm vµ kh¶ n¨ng cña tõng ngêi. §Æc biÖt coi träng viÖc båi dìng gióp ®ì c¸c c¸n bé chuyªn tr¸ch ë x· ®i s©u vµo c«ng t¸c, chó ý chuyªn m«n ho¸ c¸c c¸n bé x· lµm c«ng t¸c nghiÖp vô nh c«ng an, x· ®éi, tµi chÝnh; tØnh huyÖn ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ viÖc ®iÒu ®éng sè c¸n bé nµy.
®) C¸c cÊp uû vµ uû ban tØnh, huyÖn cÇn ph¸t huy tinh thÇn s¸ng t¹o cña c¸c ngµnh, c¸c giíi, ®ång thêi phèi hîp chÆt chÏ c¸c mÆt c«ng t¸c do c¸c ngµnh, giíi ë tØnh, huyÖn ®a xuèng x·. C¸c ®¶ng uû, chi uû x· cÇn qu¶n lý chÆt chÏ ch¬ng tr×nh c«ng t¸c cña x· ®Ó phèi hîp mäi ho¹t ®éng trong x· cho ¨n khíp. §èi víi c«ng t¸c cña c¸c ngµnh chÝnh quyÒn nh c«ng an, d©n qu©n, v¨n ho¸, y tÕ, v.v. do cÊp trªn ®a xuèng x· ph¶i thèng nhÊt vµo ñy ban hµnh chÝnh x·.
e) C¸c cÊp uû vµ uû ban tØnh, huyÖn cÇn qu¶n lý c¸c cuéc häp ë tØnh, huyÖn cho chÆt chÏ, nhÊt lµ c¸c cuéc häp cã triÖu tËp c¸n bé x·. ë cÊp x·, ®¶ng uû vµ uû ban còng cÇn qu¶n lý chÆt chÏ c¸c cuéc häp trong x·, g©y mét nÒn nÕp lµm viÖc thiÕt thùc, cã chuÈn bÞ.
C¸c líp huÊn luyÖn cña c¸c ngµnh cho c¸n bé x· nãi chung kh«ng ®îc më vµo c¸c dÞp thêi vô.
g) C¸c ngµnh, c¸c giíi tØnh, huyÖn cÇn hÕt søc bít giÊy tê, t¨ng cêng cho c¸n bé vÒ x· ®Ó truyÒn ®¹t chñ tr¬ng, chÝnh
54
s¸ch cña cÊp trªn vµ thiÕt thùc gióp ®ì ý kiÕn cho c¸n bé x·. Tr¸nh lèi vÒ c«ng t¸c ë x· mét c¸ch t¾c tr¸ch qua loa. C¸c ngµnh, c¸c cÊp cÇn xem l¹i c¸c mÉu thèng kª, b¸o c¸o ®Ó bá bít nh÷ng môc kh«ng cÇn thiÕt.
3. ChÕ ®é ®·i ngé ®èi víi c¸n bé x· quy ®Þnh nh sau: a) §èi víi c¸c c¸n bé chuyªn tr¸ch ë x· sÏ trî cÊp nh sau: bÝ th vµ chñ tÞch x· mçi th¸ng 23®00 (riªng ë vïng rÎo cao 25®00), c¸c c¸n bé kh¸c mçi th¸ng 20®00 (riªng ë vïng rÎo cao 22®00). C¸c chÕ ®é c«ng t¸c phÝ, ¨n uèng khi ®i häp vÉn gi÷ nh chÕ ®é chung ®èi víi c¸n bé x· hiÖn nay. Riªng chÕ ®é ®èi víi c¸n bé x· ®i häc l©u ngµy cÇn cö c¸n bé kh¸c thay, th× Bé Néi vô vµ Bé Tµi chÝnh sÏ nghiªn cøu vµ ®Ò nghÞ ChÝnh phñ quy ®Þnh. C¸c c¸n bé chuyªn tr¸ch ë x· ®îc phô cÊp trªn ®©y, h»ng n¨m ph¶i tham gia s¶n xuÊt Ýt nhÊt lµ 30 ngµy ®Ó cã kinh nghiÖm l·nh ®¹o s¶n xuÊt vµ t¨ng thªm thu nhËp. b) §èi víi c¸c c¸n bé kh¸c nh uû viªn uû ban, ®¶ng uû viªn, chi uû viªn, c¸n bé phô tr¸ch c¸c ngµnh, c¸c giíi th× c¸c ban qu¶n trÞ hîp t¸c x·, c¸c ®éi s¶n xuÊt cÇn xem xÐt c«ng lao ®éng cña tõng ngêi, cè g¾ng giao viÖc s¶n xuÊt vµo thêi gian thÝch hîp ®Ó b¶o ®¶m thu nhËp cña c¸n bé. Khi ®îc cö ®i häp, ®i häc ë tØnh, huyÖn, v.v. th× ®îc trî cÊp tiÒn c«ng t¸c phÝ, tiÒn ¨n, nh chÕ ®é chung ®èi víi c¸n bé x·.
Trong trêng hîp thËt cÇn thiÕt, ®èi víi mét sè c¸n bé trong mét thêi gian nµo ®ã ph¶i dµnh nhiÒu th× giê lµm nh÷ng c«ng t¸c cÇn thiÕt ¶nh hëng nhiÒu ®Õn s¶n xuÊt mµ kh«ng bè trÝ c«ng ®iÓm vµo c¸c dÞp kh¸c ®îc, th× uû ban hµnh chÝnh x· dùa vµo quy ®Þnh cña Bé Néi vô vµ Bé Tµi chÝnh sÏ trî cÊp mét sè thï lao lÊy vµo ng©n s¸ch x·.
c) §èi víi c¸c c¸n bé cña hîp t¸c x·, viÖc bè trÝ c«ng lao ®éng ®Ó b¶o ®¶m thu nhËp còng gi¶i quyÕt nh ®èi víi c¸c c¸n bé x· nãi trªn. Riªng ®èi víi c¸c chñ nhiÖm, phã chñ nhiÖm, kÕ to¸n
55
th× ngoµi c«ng lao ®éng trùc tiÕp cßn ®îc hîp t¸c x· chi mét sè c«ng gi¸n tiÕp theo quy ®Þnh cña hîp t¸c x·.
§èi víi c¸n bé hîp t¸c x·, khi ®îc cö ®i dù c¸c cuéc häp cña §¶ng vµ Nhµ níc hoÆc ®îc cö ®i häc th× vÉn ®îc phô cÊp tiÒn ¨n, tiÒn c«ng t¸c phÝ nh chÕ ®é chung ®èi víi c¸n bé x·.
Ban c«ng t¸c n«ng th«n sÏ c¨n cø t¬ng quan chung vÒ chÕ ®é trî cÊp ®èi víi c¸n bé x· vµ ®iÒu kiÖn kinh tÕ cña hîp t¸c x· mµ híng dÉn viÖc tÝnh c«ng ®iÓm cho chñ nhiÖm hîp t¸c x·. Ngoµi ra, cÇn nghiªn cøu vµ quy ®Þnh chÝnh s¸ch khen thëng nh÷ng c¸n bé hîp t¸c x· cã nhiÒu thµnh tÝch trong viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch cña Nhµ níc vµ cña hîp t¸c x·.
d) VÒ chÕ ®é ®·i ngé ®èi víi c¸c y t¸, hé sinh, gi¸o viªn d©n lËp x·, Bé Y tÕ, Bé Gi¸o dôc cïng Bé Néi vô vµ Bé Tµi chÝnh sÏ nghiªn cøu vµ ®Ò nghÞ mét chÕ ®é thÝch hîp, Bé Néi vô vµ c¸c bé nãi trªn còng sÏ ®Ò nghÞ ChÝnh phñ quy ®Þnh tû lÖ khèng chÕ sè c¸n bé kh«ng tham gia s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë x·, ®Ó h¹n chÕ sè tho¸t ly s¶n xuÊt ë n«ng th«n.
e) Bé Y tÕ vµ Bé Néi vô sÏ nghiªn cøu vµ ®Ò nghÞ bæ sung chÕ ®é ®i bÖnh viÖn ®èi víi c¸c c¸n bé x· bÞ èm ®au. g) C¸c ph¬ng tiÖn lµm viÖc nh giÊy mùc, dÇu ®Ìn, xe ®¹p (hoÆc ngùa) cÇn thiÕt cho viÖc liªn l¹c víi cÊp trªn sÏ do uû ban x· quyÕt ®Þnh theo sù híng dÉn cña Bé Tµi chÝnh vµ Bé Néi vô vµ lÊy vµo ng©n s¸ch x·.
4. C¸c cÊp uû khu, tØnh, thµnh cÇn phèi hîp víi c¸c huyÖn ®Ó tæ chøc thÝ ®iÓm rót kinh nghiÖm viÖc chÊp hµnh c¸c quy ®Þnh vÒ tæ chøc vµ lÒ lèi lµm viÖc vµ chÕ ®é trî cÊp ë mét sè x· ®Ó l·nh ®¹o viÖc thi hµnh ë c¸c x· kh¸c.
Ban Tæ chøc Trung ¬ng, Bé Néi vô cïng c¸c ngµnh cã liªn quan cã tr¸ch nhiÖm theo dâi viÖc c¶i tiÕn tæ chøc vµ lÒ lèi lµm viÖc ë x· vµ híng dÉn, gãp ý kiÕn víi c¸c cÊp uû, c¸c ngµnh ë ®Þa ph¬ng.
56
Bé Néi vô, Bé Tµi chÝnh sÏ híng dÉn cô thÓ vÒ thi hµnh chÕ ®é trî cÊp míi sau khi cã v¨n b¶n cña ChÝnh phñ. Bé Tµi chÝnh sÏ ®Ò nghÞ ChÝnh phñ quy ®Þnh viÖc x©y dùng, sö dông ng©n s¸ch x· vµ c¸c thÓ lÖ thu, chi vÒ ng©n s¸ch x·. Tuú theo sù ph¸t triÓn cña t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ hîp t¸c hãa ë n«ng th«n sau nµy, Bé Néi vô vµ c¸c c¬ quan cã liªn quan sÏ ®Ò nghÞ nh÷ng bæ sung thÝch hîp cho b¶n NghÞ quyÕt nµy.
T/M Ban BÝ th
Lª V¨n L¬ng
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam:
V¨n kiÖn §¶ng toµn tËp,
Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia,
Hµ Néi, 2002, t. 23, tr. 24-30.
57
B¸o c¸o cña bé chÝnh trÞ
t¹i héi nghÞ lÇn thø 12
ban chÊp hµnh trung ¬ng
Ph¬ng híng nhiÖm vô kÕ ho¹ch
hai n¨m 1966-1967
(TrÝch)
…
PhÇn thø hai
Ph¬ng híng, nhiÖm vô x©y dùng
vµ ph¸t triÓn kinh tÕ trong 2 n¨m 1966-1967 vµ kÕ ho¹ch n¨m 1966
…
2- Lao ®éng tiÒn l¬ng trong khu vùc nhµ níc
N¨m 1966 cÇn phÊn ®Êu t¨ng m¹nh n¨ng suÊt lao ®éng ë c¸c ngµnh, nhÊt lµ trong nh÷ng ngµnh lµm ®êng, lµm thuû lîi, c¸c ®¬n vÞ vËn t¶i,...
Ngoµi c¸c chØ tiªu n¨ng suÊt lao ®éng tÝnh theo ph¬ng ph¸p gi¸ trÞ s¶n lîng, tÝnh b»ng hiÖn vËt, trong n¨m 1966, Nhµ níc sÏ giao thªm chØ tiªu n¨ng suÊt lao ®éng tÝnh theo sè lîng thêi gian lao ®éng hao phÝ ®Ó hoµn thµnh mét ®¬n vÞ s¶n phÈm, mét khèi lîng c«ng tr×nh, mét kil«mÐt ®êng... nh»m
58
ph¸t huy m¹nh mÏ t¸c dông chØ ®¹o cña kÕ ho¹ch n¨ng suÊt lao ®éng trong thêi chiÕn.
N¨m 1966, viÖc t¨ng thªm nh©n viªn c«ng t¸c trong c¸c ngµnh cÇn ph¶i thËt chÆt chÏ, nh»m hÕt søc tiÕt kiÖm søc ngêi, vµ quü tiÒn l¬ng. Trong viÖc lÊy ngêi vµo c¸c ngµnh nhµ níc, chñ yÕu lµ lÊy trong c¸n bé, c«ng nh©n kü thuËt ra trêng, cè g¾ng sö dông ®óng ngµnh nghÒ ®· ®µo t¹o. CÇn cã kÕ ho¹ch ®iÒu phèi sè lao ®éng gi÷a c¸c ngµnh tõ n¬i thõa sang n¬i thiÕu ®Ó khái ph¶i lÊy thªm ngêi trong khi lùc lîng lao ®éng hiÖn cã trong khu vùc nhµ níc cha sö dông tèt. ViÖc lÊy thªm ngêi míi vµo nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m nªn thËn träng. Khi ®· n¾m ch¾c khèi lîng s¶n xuÊt, x©y dùng, sÏ lÊy thªm sè ngêi cÇn thiÕt, tr¸nh t×nh tr¹ng chuyÓn ngêi råi mµ kh«ng cã viÖc. CÇn phÊn ®Êu gi¶m bít tû lÖ gi¸n tiÕp s¶n xuÊt, h¹n chÕ tíi møc tèi thiÓu thêi gian ngõng viÖc ®Ó n©ng cao sè ngµy c«ng, giê c«ng thùc tÕ. KÕt hîp víi viÖc bè trÝ hîp lý ho¸ s¶n xuÊt, chØ ®¹o tèt kü thuËt, cÇn ®Èy m¹nh viÖc ¸p dông nh÷ng ®Þnh møc cã c¨n cø kü thuËt vµo s¶n xuÊt vµ x©y dùng; sö dông réng r·i c«ng cô c¶i tiÕn, c«ng cô c¬ giíi, dïng chÊt næ vµo c¸c c«ng tr×nh ph¸ ®Êt ®¸ ®Ó tiÕt kiÖm søc lao ®éng, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng.
§èi víi bé m¸y nhµ níc, cÇn t¨ng cêng c¸c c¬ quan qu¶n lý kinh tÕ, kü thuËt, nghiªn cøu khoa häc, thiÕt kÕ, kh¶o s¸t. ChÊn chØnh tæ chøc, s¾p xÕp lÒ lèi lµm viÖc ë c¸c c¬ quan trung ¬ng, kiÖn toµn cÊp tØnh theo híng gän nhÑ, chèng quan liªu, n©ng cao hiÖu suÊt c«ng t¸c vµ ®iÒu phèi mét phÇn lùc lîng c¸n bé, t¨ng cêng cho cÊp huyÖn.
Quü tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n viªn chøc nhµ níc n¨m 1966 t¨ng 9%. Híng tæ chøc tiÒn l¬ng vµ chÕ ®é ph©n phèi ë c¸c hîp t¸c x· vÉn lµ ph¶i qu¸n triÖt nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng; nhng cÇn vËn dông thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn cña ta trong thêi chiÕn, trªn c¬ së võa b¶o ®¶m nh÷ng nhu cÇu c¨n b¶n vÒ
59
®êi sèng cho mäi ngêi, võa ®éng viªn nghÜa vô lao ®éng s¶n xuÊt vµ chiÕn ®Êu tèt. Tríc m¾t, n¨m 1966, cÇn tËp trung søc gi¶i quyÕt tèt mét sè vÊn ®Ò chÝnh s¸ch l¬ng vµ ®êi sèng do t×nh h×nh míi ®Ò ra nh: nghiªn cøu chÊn chØnh chÕ ®é l¬ng s¶n phÈm cho phï hîp víi t×nh h×nh míi; chÕ ®é l¬ng ®èi víi c¸n bé nh©n viªn ë c¸c xÝ nghiÖp, c«ng trêng ®×nh s¶n xuÊt; gi¶i quyÕt vÊn ®Ò n©ng cÊp ®iÒu chØnh l¬ng mµ n¨m 1965 cha hoµn thµnh; ®Þnh møc l¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n ®µo t¹o cÊp tèc trong thêi chiÕn; chÕ ®é tr¶ l¬ng nh÷ng ngµy nghØ phÐp ph¶i lµm viÖc vµ söa ®æi mét sè chÕ ®é phô cÊp ngoµi l¬ng. C¶i tiÕn chÕ ®é phô cÊp vµ mét sè møc l¬ng trong qu©n ®éi theo tuæi tuyÓn qu©n vµ tuyÓn nh©n viªn kü thuËt vµo qu©n ®éi. §èi víi ®êi sèng c«ng nh©n viªn chøc, cÇn t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó æn ®Þnh ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn b»ng c¸ch æn ®Þnh thu nhËp, t¨ng cêng viÖc cung cÊp l¬ng thùc, thùc phÈm, hµng tiªu dïng, nghiªn cøu l¹i vÊn ®Ò häc phÝ, nhµ trÎ, häc bæng vµ chÕ ®é trî cÊp cho gia ®×nh khã kh¨n. Riªng ®èi víi thanh niªn xung phong cÇn sím æn ®Þnh sinh ho¹t vËt chÊt vµ tinh thÇn.
CÇn nghiªn cøu c¶i tiÕn chÕ ®é tiÒn l¬ng vµ c¸c chÕ ®é phô cÊp cho thÝch hîp thêi chiÕn. Trong lóc c¶ níc cã chiÕn tranh cÇn ph¶i coi träng viÖc gi¸o dôc ®éng viªn nghÜa vô lao ®éng chèng Mü cøu níc, kÕt hîp nguyªn t¾c ®¶m b¶o ®êi sèng víi nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng.
…
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam:
V¨n kiÖn §¶ng toµn tËp,
Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia,
Hµ Néi, 2003, t. 26, tr. 503,
558-560.
60
ChØ thÞ
cña Ban BÝ th
Sè 140-CT/TW, ngµy 11 th¸ng 1 n¨m 1967
VÒ viÖc b¶o vÖ vµ båi dìng søc khoÎ cña c¸n bé vµ nh©n d©n tríc t×nh h×nh míi
Trong nh÷ng n¨m qua, c¸c ngµnh vµ c¸c ®Þa ph¬ng thùc hiÖn nh÷ng chØ thÞ vµ nghÞ quyÕt cña §¶ng vµ ChÝnh phñ vÒ c«ng t¸c y tÕ ®· thu ®îc nhiÒu kÕt qu¶.
Mµng líi y tÕ, hé sinh, cÊp cøu ë x· vµ hîp t¸c x· ®· ®îc më réng vµ bíc ®Çu ®îc cñng cè. Phong trµo vÖ sinh yªu níc, chèng Mü ®ang ph¸t triÓn. Mét sè huyÖn ®· vËn ®éng ®îc 100% gia ®×nh lµm hè xÝ hai ng¨n vµ tõ hai ®Õn ba gia ®×nh cã mét giÕng níc. ViÖc tiªm chñng lµm kh¸, ®· dËp t¾t kÞp thêi hoÆc ng¨n ngõa ®îc mét sè bÖnh dÞch ph¸t triÓn. C«ng t¸c b¶o vÖ bµ mÑ vµ trÎ em, th¨m thai ®ì ®Î, vÖ sinh phô n÷, sinh ®Î cã kÕ ho¹ch vµ x©y dùng vên trÎ, mÉu gi¸o ®ang ph¸t triÓn tèt ë mét sè n¬i.
HÖ thèng bÖnh viÖn huyÖn ®îc x©y dùng vµ t¨ng cêng. C«ng t¸c cÊp cøu thêi chiÕn lµm t¬ng ®èi tèt. ViÖc s¶n xuÊt vµ ph©n phèi thuèc vµ dông cô y tÕ ®ang cã nhiÒu cè g¾ng. C«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé ®· thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶ tèt. C«ng t¸c nghiªn cøu y häc ®ang ®i vµo nh÷ng ®Ò tµi thiÕt thùc phôc vô s¶n xuÊt vµ chiÕn ®Êu.
61
Nh×n chung, c«ng t¸c y tÕ ®· ph¸t triÓn thªm mét bíc, ®¸p øng t¬ng ®èi tèt nhiÖm vô s¶n xuÊt vµ chiÕn ®Êu. Tuy nhiªn, so víi yªu cÇu cña c«ng cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü, cøu níc th× c«ng t¸c b¶o vÖ vµ båi dìng søc khoÎ cña c¸n bé vµ nh©n d©n nãi chung, c«ng t¸c y tÕ nãi riªng, cßn cã nh÷ng khuyÕt ®iÓm vµ nhîc ®iÓm sau ®©y:
- Mµng líi y tÕ, nhÊt lµ mµng líi y tÕ x·, hîp t¸c x·, mµng líi cÊp cøu ë xÝ nghiÖp, c¬ quan, khu phè nhiÒu n¬i cßn yÕu. C«ng t¸c y tÕ ë miÒn nói, nhÊt lµ ë rÎo cao cßn yÕu. Mµng líi y tÕ, hé sinh, cÊp cøu ë x· vµ b¶n cßn yÕu, nhiÒu n¬i cha cã.
- Phong trµo vÖ sinh phßng bÖnh, phßng dÞch ph¸t triÓn cha ®Òu. ViÖc phæ biÕn nh÷ng hiÓu biÕt vÒ vÖ sinh phßng bÖnh, cÊp cøu cho nh©n d©n cha ®îc quan t©m ®óng møc vµ thêng xuyªn. C«ng t¸c phßng vµ chèng chiÕn tranh vi trïng vµ chiÕn tranh ho¸ häc cßn rÊt yÕu.
- Phong trµo b¶o vÖ søc khoÎ cña phô n÷, cña bµ mÑ vµ trÎ em, cña häc sinh cha ®îc quan t©m ®óng møc. ChÕ ®é b¶o hé lao ®éng phô n÷ ë c¸c c«ng trêng, n«ng trêng, xÝ nghiÖp cha ®îc chÊp hµnh nghiªm chØnh. ViÖc sö dông lao ®éng phô n÷ cßn nh÷ng ®iÓm cha hîp lý, nhÊt lµ trong mét sè c«ng t¸c ®Æc biÖt nÆng nhäc vµ nguy hiÓm.
- ViÖc s¶n xuÊt thuèc ë c¸c ®Þa ph¬ng, s¶n xuÊt dông cô y tÕ, ho¸ chÊt, thuû tinh lµm chËm. Níc ta cã nhiÒu lo¹i thuèc thiªn nhiªn, nhng viÖc ®iÒu tra, khai th¸c, trång c©y thuèc lµm chËm vµ cã nhiÒu thiÕu sãt.
- Cha qu¸n triÖt ®êng lèi cña §¶ng trong viÖc kÕt hîp §«ng y vµ T©y y. Trong hµng ngò c¸n bé T©y y vµ §«ng y cßn nhiÒu nhËn thøc kh«ng ®óng, nh coi thêng §«ng y, kinh nghiÖm d©n gian vµ vèn y häc cæ truyÒn, giÊu nghÒ, v.v..
- C«ng t¸c chÝnh trÞ vµ t tëng trong ngµnh y tÕ cha ®îc t¨ng cêng ®óng møc. Vai trß, vÞ trÝ vµ nhiÖm vô cña c«ng t¸c y tÕ cha ®îc qu¸n triÖt trong c¸n bé c¸c ngµnh, c¸c cÊp.
62
Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü, cøu níc hiÖn nay, nhiÖm vô to lín vµ cÊp b¸ch cña toµn §¶ng vµ toµn d©n ta lµ ph¶i ra søc b¶o vÖ vµ båi dìng søc khoÎ cña c¸n bé vµ nh©n d©n mét c¸ch toµn diÖn ®Ó s¶n xuÊt vµ chiÕn ®Êu th¾ng lîi.
GiÆc Mü cµng bÞ thÊt b¹i, cµng ®iªn cuång liÒu lÜnh. Ngoµi viÖc nÐm bom, b¾n ph¸ ¸c liÖt, chóng cã thÓ dïng vò khÝ vi trïng vµ vò khÝ ho¸ häc ®Ó giÕt h¹i nh©n d©n ta. MÆt kh¸c, søc khoÎ cña nh©n d©n ta vèn ®· thÊp kÐm v× nhiÒu lÏ, l¹i bÞ gi¶m sót trong ®iÒu kiÖn lao ®éng vµ chiÕn ®Êu gay go, ¸c liÖt, cho nªn chóng ta ph¶i ph¸t huy tinh thÇn tù lùc c¸nh sinh, kh¾c phôc khã kh¨n ®Ó båi dìng søc d©n. ViÖc ®éng viªn nh©n d©n s¶n xuÊt vµ chiÕn ®Êu ph¶i ®i ®«i víi viÖc b¶o vÖ vµ båi dìng søc khoÎ cña nh©n d©n. Kh«ng nh÷ng chóng ta ph¶i h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt nh÷ng thiÖt h¹i do ®Þch g©y ra vµ nh÷ng ¶nh hëng kh«ng tèt cña chiÕn tranh, mµ cßn ph¶i b¶o vÖ vµ båi dìng søc khoÎ cña c¸n bé vµ nh©n d©n vµ tõng bíc c¶i t¹o thÓ lùc cña gièng nßi ta.
Chóng ta ph¶i ph¸t huy nh÷ng kh¶ n¨ng tiÒm tµng cña c¸c c¬ quan nhµ níc, cña c¸c ®oµn thÓ quÇn chóng vµ cña c¸c hîp t¸c x·, ph¸t triÓn vµ cñng cè mµng líi phßng bÖnh, ch÷a bÖnh, cÊp cøu, b¶o vÖ bµ mÑ vµ trÎ em, kÕt hîp phßng bÖnh vµ ch÷a bÖnh, lÊy phßng bÖnh lµm chÝnh, kÕt hîp phßng bÖnh, ch÷a bÖnh víi c¶i thiÖn ¨n ë, lµm viÖc, thÓ dôc thÓ thao, kÕt hîp y vµ dîc, §«ng y vµ T©y y, kÕt hîp y tÕ víi c¸c ngµnh, c¸c ®oµn thÓ ®Ó b¶o vÖ vµ båi dìng søc khoÎ cña c¸n bé vµ nh©n d©n, phôc vô ®¾c lùc nh÷ng nhiÖm vô c¸ch m¹ng to lín vµ khÈn tr¬ng tríc m¾t.
§Ó thùc hiÖn nhiÖm vô kÓ trªn, chóng ta ph¶i ra søc lµm tèt nh÷ng c«ng t¸c díi ®©y:
1. T¨ng cêng h¬n n÷a tæ chøc y tÕ c¬ së, nhÊt lµ y tÕ x· vµ hîp t¸c x·, nÒn t¶ng cña y tÕ n«ng th«n vµ y tÕ ë c¸c xÝ nghiÖp,
63
c«ng trêng, n«ng trêng, l©m trêng, ë c¸c n¬i s¬ t¸n ®Ó b¶o ®¶m lµm trßn nhiÖm vô phßng bÖnh, ch÷a bÖnh vµ cÊp cøu th«ng thêng cho nh©n d©n.
Më réng mµng líi cÊp cøu ®Õn tõng th«n xãm, gia ®×nh, ®éi s¶n xuÊt, c¬ quan, xÝ nghiÖp, khu phè, trêng häc, tõng ®¬n vÞ d©n qu©n, thanh niªn xung phong chèng Mü, cøu níc, nhÊt lµ ë c¸c vïng xung yÕu. Më réng vµ cñng cè Héi Ch÷ thËp ®á vµ sö dông tèt lùc lîng cña Héi vµo c«ng t¸c vÖ sinh phßng bÖnh, phßng dÞch vµ c«ng t¸c cÊp cøu. CÇn t¨ng cêng ®µo t¹o vµ båi dìng c¸n bé y tÕ cho c¸c c¬ së.
2. §Èy m¹nh h¬n n÷a phong trµo vÖ sinh yªu níc chèng Mü, cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp víi tõng vïng, tõng d©n téc, tõng tÇng líp vµ tõng c¬ së.
VËn ®éng nh©n d©n gi÷ vÖ sinh trong viÖc ¨n, ë, t¾m röa vµ ñ ph©n tríc khi bãn ruéng. §Èy m¹nh viÖc diÖt ruåi, diÖt chuét. §éng viªn mçi gia ®×nh cã mét nhµ t¾m vµ mét hè xÝ hai ng¨n. Thùc hiÖn nÒn nÕp lµm tæng vÖ sinh hµng tuÇn ë c¸c gia ®×nh, th«n xãm, ®êng phè, c¬ quan, xÝ nghiÖp, trêng häc, c¸c tr¹i trÎ s¬ t¸n, c¸c n¬i c«ng céng. TiÕn hµnh c«ng t¸c tiªm chñng phßng dÞch mét c¸ch réng r·i.
§Æc biÖt chó träng t¨ng cêng huÊn luyÖn cho c¸n bé vµ nh©n d©n vÒ c¸c biÖn ph¸p phßng vµ chèng chiÕn tranh vi trïng vµ chiÕn tranh ho¸ häc.
§i ®«i víi vËn ®éng vÖ sinh phßng bÖnh, ph¶i tõng bíc c¶i t¹o thµnh phÇn b÷a ¨n, cè g¾ng t¨ng dÇn c¸c chÊt ®¹m, mì, sinh tè, më réng nu«i c¸, gµ, vÞt, ngan, ngçng, l¬n, Õch, trång võng, ®Ëu, rau, chuèi, ®u ®ñ, gÊc..., phæ biÕn réng r·i nh÷ng hiÓu biÕt th«ng thêng vÒ ¨n, ë, vÖ sinh phßng bÖnh, cÊp cøu vµ vËn ®éng tËp thÓ dôc hµng ngµy.
ë c¸c c¬ quan, xÝ nghiÖp, thùc hiÖn tèt ChØ thÞ 135 cña Thñ tíng ChÝnh phñ vÒ viÖc t¨ng cêng gi÷ g×n søc khoÎ cho c¸n
64
bé, c«ng nh©n, viªn chøc. ChÊp hµnh tèt chÕ ®é héi häp ®· ®îc ban hµnh vµ chÊm døt n¹n héi häp qu¸ khuya.
3. TÝch cùc b¶o vÖ phô n÷, b¶o vÖ bµ mÑ vµ trÎ em: NhËn râ h¬n n÷a ý nghÜa quan träng cña c«ng t¸c b¶o vÖ phô n÷, b¶o vÖ bµ mÑ vµ trÎ em trong viÖc ®Èy m¹nh s¶n xuÊt vµ chiÕn ®Êu, trong sù nghiÖp gi¶i phãng phô n÷ còng nh ®èi víi t¬ng lai cña d©n téc vµ cã nh÷ng biÖn ph¸p thiÕt thùc ®èi víi tõng vïng, tõng ngµnh nghÒ, tõng løa tuæi.
Phæ biÕn réng r·i trong toµn thÓ c¸n bé vµ nh©n d©n nh÷ng hiÓu biÕt vÒ b¶o vÖ søc khoÎ phô n÷, b¶o vÖ bµ mÑ vµ trÎ em. TiÕp tôc vËn ®éng sinh ®Î cã kÕ ho¹ch, lµm nhµ t¾m, giÕng níc, t¨ng cêng ch÷a bÖnh phô khoa. ChÊp hµnh tèt chÕ ®é b¶o hé lao ®éng ®èi víi phô n÷ c«ng nh©n, viªn chøc, nhÊt lµ khi cã kinh nguyÖt, thai nghÐn, nu«i con. Ra søc b¶o vÖ vµ båi dìng søc khoÎ cña phô n÷ c¸c xÝ nghiÖp, c«ng trêng, n«ng trêng, l©m trêng vµ c¸c ®éi thanh niªn xung phong chèng Mü, cøu níc. KiÓm tra viÖc sö dông lao ®éng phô n÷ ë c¸c n¬i cã ®éc, ë c¸c n¬i c«ng viÖc qu¸ nÆng nhäc ®Ó bè trÝ l¹i cho thÝch hîp.
§Æc biÖt chó ý b¶o vÖ søc khoÎ cña c¸c bµ mÑ vµ trÎ em ë miÒn nói, nhÊt lµ ë vïng rÎo cao. TÝch cùc ph¸t triÓn mµng líi y tÕ, hé sinh x· vµ b¶n, vËn ®éng bá dÇn nh÷ng tËp qu¸n cã h¹i cho s¶n phô vµ trÎ em míi ®Î.
T¨ng cêng c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ søc khoÎ cña thiÕu niªn vµ nhi ®ång, nhÊt lµ cña c¸c ch¸u ë vên trÎ, mÉu gi¸o, vì lßng vµ cÊp I. C¶i thiÖn viÖc ¨n, mÆc, ë, vÖ sinh phßng bÖnh cho c¸c ch¸u. Chó träng huÊn luyÖn cho c¸c c« gi÷ trÎ, mÉu gi¸o, gi¸o viªn cÊp I, cÊp II..., vÒ viÖc vÖ sinh phßng bÖnh, cÊp cøu vµ thêng kú kiÓm tra søc khoÎ cña c¸c c« gi÷ trÎ, mÉu gi¸o vµ cña c¸c ch¸u. C¸c hîp t¸c x· cã nhiÖm vô x©y dùng tèt c¸c vên trÎ vµ c¸c líp mÉu gi¸o. ë miÒn nói, ph¶i tÝch cùc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò cho c¸c ch¸u mÆc Êm.
65
4. §i ®«i víi c«ng t¸c phßng bÖnh, ph¶i ®Èy m¹nh h¬n n÷a c«ng t¸c ch÷a bÖnh, phßng kh«ng cÊp cøu cho c¸n bé vµ nh©n d©n vµ tiÕp tôc më réng c«ng t¸c chèng c¸c bÖnh x· héi nh sèt rÐt, lao, phong, m¾t hét.
T¨ng cêng c¸c bÖnh viÖn huyÖn vÒ tæ chøc, biªn chÕ, trang bÞ kü thuËt, kinh phÝ ®Ó lµm tèt nhiÖm vô phßng bÖnh, ch÷a bÖnh, cÊp cøu vµ ®µo t¹o c¸n bé c¬ së. Cñng cè c¸c bÖnh viÖn tØnh ®Ó cã thÓ thay thÕ c¸c bÖnh viÖn trung ¬ng gi¶i quyÕt c¸c trêng hîp khã kh¨n, lµm tèt c«ng t¸c nghiªn cøu y häc vµ c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé trung cÊp vµ cao cÊp ngµy cµng më réng ë c¸c ®Þa ph¬ng. ChÊn chØnh c¸c bÖnh viÖn trung ¬ng cho ®ñ søc chØ ®¹o cÊp díi vÒ nghiÖp vô, ®µo t¹o vµ båi dìng c¸n bé cao cÊp vµ lµm c«ng t¸c nghiªn cøu y häc. TiÕp tôc më réng c«ng t¸c chèng bÖnh lao, bÖnh phong, sèt rÐt vµ m¾t hét. C¸c tØnh ph¶i cã tr¹i ®iÒu trÞ cho nh÷ng ngêi m¾c bÖnh phong.
Phèi hîp chÆt chÏ c¸c ngµnh y tÕ, thÓ dôc thÓ thao, néi th¬ng, c«ng ®oµn... ®Ó t¨ng cêng b¶o vÖ vµ båi dìng søc khoÎ cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc nhµ níc. T¨ng cêng mµng líi y tÕ c¸c c¬ quan, nhÊt lµ ë nh÷ng n¬i s¬ t¸n vµ tÝch cùc thùc hiÖn viÖc qu¶n lý søc khoÎ cña c¸n bé. Mçi tØnh thµnh lËp mét tr¹i ®iÒu dìng cho c¸n bé, tríc hÕt lµ ë nh÷ng tØnh chiÕn ®Êu ¸c liÖt.
Phèi hîp chÆt chÏ c¸c ngµnh y tÕ, c«ng ®oµn, c«ng nghiÖp, giao th«ng vËn t¶i, l©m nghiÖp, ®Þa chÊt, kiÕn tróc, néi th¬ng... ®Ó b¶o vÖ vµ båi dìng søc khoÎ cña c«ng nh©n mét c¸ch thiÕt thùc vµ toµn diÖn tõ ¨n ngñ, nghØ ng¬i ®Õn phßng bÖnh, ch÷a bÖnh, vÖ sinh, thÓ dôc vµ phßng kh«ng, cÊp cøu. T¨ng cêng c¸c bÖnh viÖn phôc vô c«ng nh©n vµ b¶o ®¶m cã ®ñ thuèc phßng bÖnh, ch÷a bÖnh cho c«ng nh©n.
5. Ra søc b¶o vÖ vµ båi dìng søc khoÎ cña c¸n bé vµ nh©n d©n c¸c d©n téc ë miÒn nói.
GÊp rót ph¸t triÓn vµ cñng cè mµng líi y tÕ x· vµ b¶n,
66
t¨ng cêng c¸n bé cho c¸c c¬ së y tÕ huyÖn (phßng y tÕ, c¸c tr¹m, bÖnh viÖn, cöa hµng b¸n thuèc vµ trêng ®µo t¹o c¸n bé y tÕ c¬ së) vµ kiÖn toµn c¸c Ty y tÕ ë miÒn nói.
Ra søc ®µo t¹o c¸n bé y tÕ ngêi c¸c d©n téc vµ ngêi Kinh sèng ë miÒn nói vµ cã chÝnh s¸ch thÝch ®¸ng ®èi víi anh chÞ em. Gi¸o dôc cho c¸n bé y tÕ cã ý thøc hÕt lßng phôc vô nh©n d©n c¸c d©n téc, vµ ®a mét sè c¸n bé y tÕ c¬ së ë c¸c vïng kh¸c t¨ng cêng cho miÒn nói.
6. §Èy m¹nh c«ng t¸c s¶n xuÊt vµ ph©n phèi thuèc, dông cô y tÕ, ho¸ chÊt, thuû tinh, ®Ó b¶o ®¶m cã ®ñ thuèc vµ dông cô y tÕ cÇn dïng.
§Èy m¹nh s¶n xuÊt thuèc vµ dông cô y tÕ ë c¸c tØnh. T¨ng cêng c«ng t¸c nghiªn cøu vµ sö dông thuèc nam. TÝch cùc ®iÒu tra, su tÇm, khai th¸c vµ trång thuèc ë c¸c c¬ së y tÕ, c¸c hîp t¸c x·, c¸c n«ng trêng, l©m trêng. Mçi tØnh cã kÕ ho¹ch trång trät, thu mua, s¶n xuÊt vµ ph©n phèi thuèc ®Ó phôc vô nhu cÇu cña ®Þa ph¬ng, vµ nÕu cã thÓ th× cung cÊp cho c¸c tØnh kh¸c vµ cho trung ¬ng. Cè g¾ng b¶o ®¶m nhu cÇu vÒ than, gç, thuû tinh vµ ph¬ng tiÖn vËn t¶i cho viÖc s¶n xuÊt vµ ph©n phèi thuèc.
C¶i tiÕn c«ng t¸c b¶o qu¶n thuèc vµ dông cô y tÕ, tr¸nh ®Ó h háng, mÊt m¸t hoÆc ®Þch ph¸ ho¹i. §Ò cao ý thøc tiÕt kiÖm thuèc vµ sö dông thuèc mét c¸ch hîp lý. Phèi hîp chÆt chÏ gi÷a y vµ dîc trong viÖc s¶n xuÊt, ph©n phèi vµ sö dông thuèc.
7. T¨ng cêng c«ng t¸c kÕt hîp §«ng y vµ T©y y
Tríc hÕt, cÇn lµm cho toµn thÓ c¸n bé §«ng y vµ T©y y qu¸n triÖt ®êng lèi, chñ tr¬ng kÕt hîp §«ng y vµ T©y y cña §¶ng vµ ChÝnh phñ.
ë c¸c së, ty, c¬ quan y tÕ, ph¶i cã bé phËn phô tr¸ch §«ng y. Më réng viÖc dïng thuèc nam ë c¸c c¬ së y tÕ, nhÊt lµ ë x·. TËn dông mäi kh¶ n¨ng cña §«ng y, kÓ c¶ thuèc cña c¸c d©n téc, ®Ó t¨ng cêng c«ng t¸c phßng bÖnh, ch÷a bÖnh vµ cÊp cøu. §a c¸c
67
l¬ng y cã n¨ng lùc vµo c¸c c¬ quan y tÕ vµ ®a c¸c l¬ng y ë x· vµo c¸c tæ chøc y tÕ x· vµ cã chÝnh s¸ch cô thÓ ®èi víi c¸c l¬ng y vµ c¸c tËp ®oµn §«ng y.
T¨ng cêng c«ng t¸c nghiªn cøu §«ng y vÒ c¸n bé vµ c¬ së vËt chÊt vµ kü thuËt. Thùc hiÖn viÖc gi¶ng d¹y §«ng y, thuèc nam ë c¸c trêng ®µo t¹o c¸n bé y tÕ vµ tõng bíc tæ chøc cho c¸n bé T©y y häc tËp §«ng y, c¸n bé §«ng y häc tËp T©y y. Ra søc ®µo t¹o c¸n bé nghiªn cøu §«ng y, tæng kÕt vµ phæ biÕn kinh nghiÖm kÕt hîp §«ng y vµ T©y y, tiÕn tíi x©y dùng mét nÒn y häc x· héi chñ nghÜa thèng nhÊt cña níc ta.
8. §Èy m¹nh c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé vµ nghiªn cøu y häc CÇn chó ý ®µo t¹o c¸n bé cao cÊp, trung cÊp vµ s¬ cÊp cho x· vµ hîp t¸c x·, ®ång thêi ®Èy m¹nh c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé cã tr×nh ®é ®¹i häc, c¸n bé cã tr×nh ®é nghiªn cøu, c¸n bé dîc, c¸n bé kü thuËt, y t¸ lµnh nghÒ vµ c¸n bé qu¶n lý.
T¨ng thªm thµnh phÇn phô n÷ vµ thµnh phÇn c¸n bé ngêi c¸c d©n téc trong ®éi ngò c¸n bé y tÕ. Cè g¾ng ®a thµnh phÇn phô n÷ lªn 60 ®Õn 70% tæng sè biªn chÕ cña ngµnh y tÕ.
KiÖn toµn c¸c trêng ®¹i häc ®· cã, më thªm mét sè trêng vµ líp ®¹i häc míi, tríc hÕt lµ Trêng ®¹i häc ViÖt B¾c, cñng cè c¸c trêng trung cÊp ë c¸c ®Þa ph¬ng, t¨ng cêng ®éi ngò c¸n bé gi¶ng d¹y chÝnh trÞ vµ chuyªn m«n, t¨ng cêng trang bÞ cho c¸c trêng vµ kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o vµ båi dìng c¸n bé.
T¨ng cêng h¬n n÷a c«ng t¸c nghiªn cøu y häc, n¾m v÷ng nh÷ng thµnh tùu cña y häc hiÖn ®¹i, ®ång thêi ®i s©u vµo y häc cæ truyÒn vµ thùc tiÔn cña níc ta ®Ó gi¶i quyÕt mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nh÷ng yªu cÇu vÒ phßng bÖnh, ch÷a bÖnh, b¶o vÖ vµ båi dìng søc khoÎ cña c¸n bé vµ nh©n d©n ta. T¨ng cêng ®éi ngò c¸n bé nghiªn cøu y häc vµ c¬ së vËt chÊt vµ kü thuËt cho c«ng t¸c nghiªn cøu y häc, kiÖn toµn vµ x©y dùng thªm c¸c ViÖn
68
nghiªn cøu y häc, bao gåm c¸c ViÖn nghiªn cøu khoa häc c¬ b¶n, y häc c¬ së vµ l©m sµng. §Æc biÖt chó träng tuyÓn lùa nh÷ng c¸n bé chuyªn m«n u tó, qua thö th¸ch trong c«ng t¸c vµ chiÕn ®Êu gian khæ ®· tá ra cã lËp trêng, quan ®iÓm v÷ng vµng, cã tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm chuyªn m«n kh¸, ®Ó t¨ng cêng cho ®éi ngò c¸n bé gi¶ng d¹y vµ nghiªn cøu khoa häc.
9. §Ó thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô vµ c«ng t¸c trªn ®©y, vÊn ®Ò cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh lµ ph¶i t¨ng cêng sù chØ ®¹o cña c¸c cÊp uû ®¶ng vµ cña c¸c ®¶ng ®oµn ®èi víi c«ng t¸c b¶o vÖ vµ båi dìng søc khoÎ cña c¸n bé vµ nh©n d©n. §ång thêi, ph¶i t¨ng cêng h¬n n÷a c«ng t¸c chÝnh trÞ vµ t tëng trong ngµnh y tÕ, ®Èy m¹nh phong trµo thi ®ua yªu níc vµ ®Èy m¹nh viÖc x©y dùng chi bé bèn tèt vµ c¸c tæ chøc quÇn chóng trong c¸c c¬ quan y tÕ.
Trªn ®©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n trong c«ng t¸c b¶o vÖ vµ båi dìng søc khoÎ cña c¸n bé vµ nh©n d©n tríc t×nh h×nh míi. C¸c khu uû, thµnh uû, tØnh uû, c¸c ban, ®¶ng ®oµn, §¶ng uû trùc thuéc trung ¬ng cÇn nhËn râ tr¸ch nhiÖm cña m×nh ®èi víi c«ng t¸c y tÕ trong cuéc kh¸ng chiÕn hiÖn nay vµ cã kÕ ho¹ch thi hµnh nghiªm chØnh ChØ thÞ nµy.
T/M ban bÝ th
Lª V¨n L¬ng
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam:
V¨n kiÖn §¶ng toµn tËp,
Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia,
Hµ Néi, 2003, t. 28, tr. 49-58.
69
ChØ thÞ
cña Ban BÝ th
Sè 156-CT/TW, ngµy 20 th¸ng 11 n¨m 1967
VÒ t¨ng cêng c«ng t¸c b¶o vÖ vµ n©ng cao søc khoÎ c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc
I. T×nh h×nh søc khoÎ cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc hiÖn nay vµ nh÷ng u ®iÓm, khuyÕt ®iÓm trong c«ng t¸c b¶o vÖ søc khoÎ
trong thêi gian qua
Tõ tríc ®Õn nay, §¶ng vµ ChÝnh phñ lu«n lu«n quan t©m ®Õn viÖc b¶o vÖ søc khoÎ cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc vµ ®· ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é nh»m b¶o ®¶m ®êi sèng, phßng bÖnh, ch÷a bÖnh. §Æc biÖt ChØ thÞ sè 79 ngµy 3-6-1964 cña Ban BÝ th ®· chØ cho c¸c cÊp, c¸c ngµnh vµ mçi c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc thÊy râ nhiÖm vô vµ ph¬ng híng cña c«ng t¸c b¶o vÖ søc khoÎ. Thùc hiÖn chØ thÞ Êy, c¸c cÊp, c¸c ngµnh ®· cã nh÷ng cè g¾ng nhÊt ®Þnh ®Ó ph¸t triÓn c«ng t¸c b¶o vÖ søc khoÎ c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc, gãp phÇn vµo viÖc b¶o ®¶m nhiÖm vô chÝnh trÞ hiÖn nay.
Nhng tríc t×nh h×nh s¶n xuÊt, chiÕn ®Êu vµ c«ng t¸c khÈn tr¬ng, ®êi sèng l¹i kh«ng ®îc b×nh thêng nh tríc, søc khoÎ cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc cã phÇn gi¶m sót, nhÊt
70
lµ nh÷ng ®ång chÝ ho¹t ®éng ë nh÷ng vïng chiÕn ®Êu ¸c liÖt trªn mÆt trËn giao th«ng vËn t¶i, hoÆc n¬i cã ®éc h¹i, c¸c ®ång chÝ gi÷ tr¸ch nhiÖm nÆng vµ c¸c ®ång chÝ c«ng t¸c lu ®éng nhiÒu. Sè anh chÞ em èm ®au ph¶i nghØ viÖc gÇn ®©y t¨ng h¬n tríc. Trong c¸n bé cao cÊp vµ trung cÊp, tû lÖ èm ®au ngµy cµng nhiÒu. Trong c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc n÷, ngoµi c¸c bÖnh chung, tû lÖ m¾c bÖnh riªng cña n÷ còng t¨ng lªn.
Søc khoÎ cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc cã phÇn gi¶m sót lµ do nhiÒu ®ång chÝ, nhÊt lµ c¸n bé chñ chèt, ®· qua ®Êu tranh c¸ch m¹ng l©u dµi, gian khæ vµ phÇn ®«ng ®Òu tõ 40 tuæi trë lªn; s¶n xuÊt, chiÕn ®Êu vµ c«ng t¸c hiÖn nay khÈn tr¬ng, Ýt cã th× giê nghØ ng¬i; mÆt kh¸c, c«ng t¸c b¶o vÖ søc khoÎ cña c¸n bé, c«ng nh©n viªn chøc cha chuyÓn híng kÞp vµ cßn nhiÒu thiÕu sãt nh sau:
1. Nh×n chung, nhiÒu cÊp, nhiÒu ngµnh vµ ®«ng ®¶o c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc cha n¾m v÷ng nhiÖm vô vµ ph¬ng ch©m b¶o vÖ søc khoÎ
- ViÖc gi¸o dôc ý thøc vµ kiÕn thøc gi÷ g×n søc khoÎ cho c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc cha ®îc c¸c cÊp, c¸c ngµnh chó ý ®óng møc, cho nªn c«ng t¸c b¶o vÖ vµ n©ng cao søc khoÎ cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc cha thµnh phong trµo chung cña tõng c¬ quan, xÝ nghiÖp, ®¬n vÞ vµ b¶n th©n mçi c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc còng cha cã ý thøc ®Çy ®ñ tù m×nh gi÷ søc khoÎ.
- C«ng t¸c thÓ dôc, thÓ thao cã t¸c dông rÊt tÝch cùc trong viÖc b¶o vÖ søc khoÎ, nhng cha ®îc c¸c cÊp, c¸c ngµnh chó ý. Ph¬ng ph¸p thÓ dôc trÞ bÖnh cha ®îc coi träng ë c¸c c¬ së ®iÒu trÞ, ®iÒu dìng.
ChÕ ®é lµm viÖc, nghØ ng¬i, gi¶i trÝ cha ®îc thùc hiÖn tèt. nhiÒu ®ång chÝ lµm viÖc liªn miªn, kh«ng cã kÕ ho¹ch vµ ph¶i kiªm qu¸ nhiÒu chøc vô.
- ViÖc tæ chøc ®êi sèng trong c¬ quan, xÝ nghiÖp, c«ng
71
trêng, v.v. cha ®îc chi bé, c«ng ®oµn quan t©m chØ ®¹o chÆt chÏ, cha ®îc ®ång chÝ phô tr¸ch ®¬n vÞ chó ý ®óng møc, thêng kho¸n tr¾ng cho c¸n bé qu¶n trÞ, do ®ã viÖc qu¶n lý nhµ ¨n tËp thÓ cßn kÐm, viÖc t¨ng gia s¶n xuÊt ®Ó tù c¶i thiÖn ®êi sèng cßn Ýt kÕt qu¶.
ViÖc cung cÊp, s¶n xuÊt, chÕ biÕn, b¶o qu¶n l¬ng thùc, thùc phÈm cha ®îc tæ chøc vµ qu¶n lý tèt. ViÖc cung cÊp thùc phÈm cho c¸c c¬ quan s¬ t¸n thêng kh«ng b¶o ®¶m. C¸c c¬ së phôc vô ¨n uèng cho c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc cha ph¸t huy ®Çy ®ñ tinh thÇn kh¾c phôc khã kh¨n ®Ó phôc vô ®êi sèng cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc.
2. C«ng t¸c qu¶n lý søc khoÎ cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc nh×n chung lµm cha tèt
- ViÖc tæ chøc kiÓm tra søc khoÎ, theo dâi vµ ch÷a bÖnh cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc lµm cha tèt, cho nªn kh«ng n¾m ch¾c ®îc t×nh h×nh søc khoÎ vµ bÖnh tËt cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc.
Trong ngµnh y tÕ cha cã c¬ quan chuyªn tr¸ch qu¶n lý søc khoÎ cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc. NhiÒu n¬i cha cã Ban b¶o vÖ søc khoÎ hoÆc ®· cã nhng ho¹t ®éng yÕu vµ thêng míi lµm ®îc c«ng t¸c kh¸m bÖnh ph¸t thuèc, cha tæ chøc ®îc viÖc b¶o vÖ vµ n©ng cao søc khoÎ.
3. ViÖc kh¸m bÖnh, ch÷a bÖnh cho c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc tuy cã nhiÒu cè g¾ng, nhng viÖc tæ chøc m¹ng líi kh¸m vµ ch÷a bÖnh cha thÝch hîp víi thêi chiÕn vµ chÕ ®é cßn nhiÒu thiÕu sãt
- HiÖn nay, ®éi ngò c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc ®«ng h¬n tríc nhiÒu. Trong hoµn c¶nh chiÕn tranh, c¬ quan, xÝ nghiÖp vµ bÖnh viÖn l¹i ph¶i s¬ t¸n, ph©n t¸n, nhng viÖc tæ chøc, ph©n c«ng, ph©n cÊp kh¸m bÖnh vµ ch÷a bÖnh cho c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc l¹i cha ®îc quy ®Þnh râ hoÆc thùc hiÖn cha tèt.
72
ViÖc cung cÊp thuèc men, ph¬ng tiÖn, v.v. cha ®îc gi¶i quyÕt chu ®¸o.
ë trung ¬ng, cha lµm tèt viÖc sö dông c¸c bÖnh viÖn chuyªn khoa ®Ó kh¸m vµ ch÷a bÖnh cho c¸n bé, cha cã c¬ së tèt ®Ó ®iÒu trÞ cho c¸n bé tõ c¸n sù 5 trë xuèng vµ c¬ së ®iÒu trÞ cho c¸n bé cao cÊp, trung cÊp còng cha ®îc kiÖn toµn ®óng víi yªu cÇu.
- Trong viÖc ch÷a bÖnh cho c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc ë nhiÒu bÖnh viÖn cßn yÕu, cha thÊu suèt ph¬ng ch©m ch÷a bÖnh. ChÕ ®é sö dông thuèc, båi dìng theo bÖnh lý cha ®îc thùc hiÖn tèt vµ kh«ng ®îc ¸p dông thèng nhÊt. ý thøc cña mét sè c¸n bé, nh©n viªn ë bÖnh viÖn phôc vô ngêi bÖnh cha cao. C«ng t¸c chÝnh trÞ vµ t tëng ë c¸c bÖnh viÖn cha ®îc t¨ng cêng.
Trong t×nh h×nh hiÖn nay, ph¶i t¨ng cêng ®iÒu trÞ ngo¹i tró, nhng viÖc ch÷a bÖnh ngo¹i tró cha ®îc tæ chøc chÆt chÏ. Sè anh chÞ em èm ®au n»m ë c¬ quan, xÝ nghiÖp cha ®îc ch¨m nom vµ båi dìng tèt.
4. C«ng t¸c tæ chøc an dìng, ®iÒu dìng ®Ó c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc nghØ ng¬i khi søc khoÎ gi¶m sót, khi bÖnh ®· æn ®Þnh nhng søc khoÎ cha phôc håi, hoÆc ®Ó ch÷a c¸c bÖnh m·n tÝnh, cha ®îc c¸c cÊp, c¸c ngµnh quan t©m ®óng møc, nhÊt lµ c¸c ngµnh cã tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp nh y tÕ vµ c«ng ®oµn.
II. NhiÖm vô, ph¬ng híng vµ biÖn ph¸p t¨ng cêng c«ng t¸c b¶o vÖ vµ n©ng cao søc khoÎ c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc
C«ng t¸c b¶o vÖ vµ båi dìng søc khoÎ c¸n bé, c«ng nh©n viªn chøc xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cña c¸ch m¹ng, tõ quan ®iÓm c¸n bé lµ vèn quý nhÊt cña §¶ng vµ Nhµ níc. Trong t×nh h×nh
73
s¶n xuÊt, chiÕn ®Êu vµ c«ng t¸c khÈn tr¬ng hiÖn nay, c«ng t¸c b¶o vÖ vµ n©ng cao søc khoÎ c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc cµng trë thµnh yªu cÇu cÊp b¸ch, lµ mét trong nh÷ng kh©u träng yÕu ®Ó b¶o ®¶m hoµn thµnh mäi nhiÖm vô tríc m¾t vµ l©u dµi.
§Ó lµm tèt c«ng t¸c nµy, c¸c c¬ quan, xÝ nghiÖp, c«ng trêng, ®¬n vÞ vµ mçi c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc kh«ng nh÷ng ph¶i cã nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ ý nghÜa cña viÖc b¶o vÖ søc khoÎ, mµ cßn ph¶i thÊu suèt ph¬ng ch©m cña c«ng t¸c nµy lµ "chñ ®éng vµ tÝch cùc b¶o vÖ vµ n©ng cao søc khoÎ, phßng bÖnh lµ chÝnh; khi cã bÖnh ph¶i tËp trung ch÷a, ch÷a kÞp thêi vµ toµn diÖn".
Néi dung chñ yÕu cña ph¬ng ch©m nµy lµ: tÝch cùc rÌn luyÖn thÓ lùc, tæ chøc c¸ch lµm viÖc hîp lý, gi÷ g×n vÖ sinh trong ®êi sèng, tæ chøc tèt viÖc ¨n uèng nh»m b¶o vÖ tèt søc khoÎ, ®ã lµ kh©u c¬ b¶n, ®ång thêi ph¶i rÊt chó träng ph¸t hiÖn bÖnh vµ ch÷a bÖnh kÞp thêi, t¨ng cêng ph¬ng tiÖn, thuèc men, ¨n uèng, nghØ ng¬i ®Ó ch÷a mét c¸ch tÝch cùc, nh»m mau chãng phôc håi søc khoÎ cho c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc.
Trong viÖc b¶o vÖ søc khoÎ, ph¶i ch¨m lo ®Õn toµn thÓ c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc; ®ång thêi ph¶i chó ý ®óng møc nh÷ng ®ång chÝ søc khoÎ kÐm, èm ®au, nh÷ng ®ång chÝ gi÷ tr¸ch nhiÖm nÆng, c«ng t¸c n¬i chiÕn ®Êu ¸c liÖt, n¬i cã ®éc h¹i, c¸n bé B, C, c¸n bé n÷.
Muèn b¶o ®¶m tiÕn hµnh tèt c«ng t¸c b¶o vÖ vµ n©ng cao søc khoÎ, cÇn n¾m v÷ng yªu cÇu vµ ph¬ng ch©m trªn ®©y vµ ph¶i cã sù chuyÓn híng m¹nh mÏ vÒ tæ chøc. Trong t×nh h×nh hiÖn nay, chóng ta cÇn lµm tèt nh÷ng c«ng t¸c sau ®©y:
1. TËp trung lµm tèt viÖc b¶o vÖ vµ n©ng cao søc khoÎ cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc víi tinh thÇn chñ ®éng vµ tÝch cùc a) Tuyªn truyÒn, gi¸o dôc ý thøc vµ kiÕn thøc vÒ gi÷ g×n vµ n©ng cao søc khoÎ.
Muèn b¶o vÖ søc khoÎ c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc ®îc
74
tèt, tríc hÕt ph¶i lµm cho c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc tù gi¸c gi÷ g×n vµ n©ng cao søc khoÎ cña m×nh, coi ®ã lµ mét nhiÖm vô ®èi víi c¸ch m¹ng; do ®ã ph¶i ra søc rÌn luyÖn th©n thÓ, gi÷ g×n vÖ sinh trong mäi mÆt sinh ho¹t, tæ chøc tèt c¸ch lµm viÖc vµ nÕp sèng.
C¸c c¬ quan y tÕ, thÓ dôc thÓ thao ph¶i lµm cho c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc hiÓu ®îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ vÖ sinh, phßng bÖnh vµ rÌn luyÖn th©n thÓ, gióp mäi ngêi hiÓu ®îc t×nh h×nh søc khoÎ vµ bÖnh tËt cña m×nh vµ n¾m ®îc biÖn ph¸p phßng bÖnh mét c¸ch chñ ®éng vµ tÝch cùc.
b) Ho¹t ®éng c©u l¹c bé, thÓ dôc thÓ thao ph¶i ®îc ®Èy m¹nh ë c¸c c¬ quan, xÝ nghiÖp, ®¬n vÞ, vµ híng dÉn cô thÓ cho c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc, ®ång thêi ph¶i kiÓm tra ®«n ®èc chÆt chÏ.
Tæng C«ng ®oµn cïng víi c¸c ngµnh cã tr¸ch nhiÖm nh: Uû ban ThÓ dôc thÓ thao trung ¬ng, Bé y tÕ, Bé V¨n ho¸ cã kÕ ho¹ch ph¸t triÓn nh÷ng h×nh thøc gi¶i trÝ cã t¸c dông b¶o vÖ vµ n©ng cao søc khoÎ vµ ®Èy m¹nh ho¹t ®éng thÓ dôc thÓ thao thêng xuyªn trong c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc.
c) CÇn tæ chøc c¸ch lµm viÖc cho khoa häc, hîp lý, tr¸nh lµm viÖc liªn miªn, héi häp kÐo dµi vµ kiªm nhiÖm qu¸ nhiÒu viÖc, kh«ng cßn th× giê nghØ ng¬i.
§èi víi sè c¸n bé søc khoÎ suy nhîc, cã bÖnh tËt, èm ®au lu«n xÐt thÊy cÇn nghØ ng¬i th× ph¶i kiªn quyÕt cho nghØ c«ng t¸c ®Ó båi dìng søc khoÎ vµ ch÷a bÖnh. Khi søc khoÎ ®· ®îc phôc håi míi giao c«ng t¸c hoÆc s¾p xÕp c«ng t¸c thÝch hîp víi søc khoÎ.
d) ViÖc nghØ ng¬i an dìng: trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt, chiÕn ®Êu vµ c«ng t¸c khÈn tr¬ng, cÇn ph¶i ®Æc biÖt quan t©m ®Õn c¸c ®ång chÝ søc khoÎ gi¶m sót, suy nhîc, kh«ng nªn v× lý do chiÕn tranh mµ xem nhÑ mÆt nµy. Ph¶i tæ chøc c¬ së an dìng
75
cho thÝch hîp víi thêi chiÕn, kÕt hîp viÖc tæ chøc an dìng ë c¬ quan, xÝ nghiÖp, ®¬n vÞ víi an dìng ë c¸c c¬ së quy m« nhá. §èi víi c¸c ®ång chÝ ë nh÷ng vïng trùc tiÕp chiÕn ®Êu, n¬i cã ®éc h¹i, c«ng viÖc nÆng nhäc, c¸n bé n÷ vµ nh÷ng ®ång chÝ gi÷ tr¸ch nhiÖm nÆng l¹i cµng ph¶i ®Æc biÖt chó ý tæ chøc viÖc nghØ ng¬i, an dìng.
e) VÒ ¨n uèng: trong t×nh h×nh hiÖn nay, ®Ó c¶i thiÖn viÖc ¨n uèng cho c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc, vÊn ®Ò cÊp b¸ch tríc m¾t lµ ph¶i tæ chøc vµ qu¶n lý tèt nhµ ¨n tËp thÓ, nhÊt lµ ë n¬i s¬ t¸n. T¨ng cêng tr¸ch nhiÖm l·nh ®¹o cña tæ chøc ®¶ng, chÝnh quyÒn vµ c«ng ®oµn ë c¸c c¬ quan, xÝ nghiÖp, ®¬n vÞ. Bé néi th¬ng cÇn tæ chøc m¹ng líi nhµ ¨n c«ng céng thÝch hîp víi thêi chiÕn vµ ®Æc biÖt quan t©m h¬n n÷a ®Õn viÖc ¨n uèng cña c¸n bé èm ®au, chó ý cung cÊp ®ñ l¬ng thùc vµ thùc phÈm cho c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc theo tiªu chuÈn ®· quy ®Þnh; thø nµo thiÕu cè g¾ng thay b»ng thø kh¸c víi sè lîng vµ chÊt lîng t¬ng xøng.
CÇn ®Èy m¹nh viÖc t¨ng gia s¶n xuÊt ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn, ®Ó c¶i thiÖn ®êi sèng cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc (mçi c¬ quan nªn ph©n c«ng mét sè ngêi chuyªn lo t¨ng gia s¶n xuÊt).
f) VÊn ®Ò ë: trong t×nh h×nh hiÖn nay, nhµ ë cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc chñ yÕu ph¶i b¶o ®¶m vÖ sinh vµ cã ®ñ hÇm hµo phßng kh«ng. C¸c c¬ quan, xÝ nghiÖp, trêng häc s¬ t¸n vÒ n«ng th«n ph¶i g¬ng mÉu vÒ mÆt vÖ sinh phßng bÖnh vµ vËn ®éng quÇn chóng cïng thùc hiÖn, ®ång thêi phèi hîp víi ®Þa ph¬ng ®µo hÇm, giÕng, lµm nhµ t¾m, hè xÝ hai ng¨n. Chó ý dµnh chç ë t¬ng ®èi tèt cho c¸c ®ång chÝ èm ®au, giµ yÕu, c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc n÷ ®«ng con.
g) Qu¶n lý chÆt chÏ t×nh h×nh søc khoÎ, bÖnh tËt cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc. §Ó gióp cÊp uû vµ c¸c ngµnh n¾m ch¾c
76
®îc t×nh h×nh søc khoÎ c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc, cÇn tæ chøc l¹i hÖ thèng qu¶n lý søc khoÎ cña ngµnh y tÕ tõ trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng. Ban tæ chøc cña c¸c cÊp, bé phËn tæ chøc c¸n bé cña c¸c ngµnh, c«ng ®oµn c¸c cÊp cÇn cã bé phËn chuyªn lo vÒ søc khoÎ cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc. Ban Tæ chøc Trung ¬ng, Tæng C«ng ®oµn vµ Bé Y tÕ sÏ quy ®Þnh cô thÓ tæ chøc, nhiÖm vô vµ néi dung c«ng t¸c cña c¸c tæ chøc nµy.
C¸c cÊp uû ®¶ng, thñ trëng c¬ quan, xÝ nghiÖp, ®¬n vÞ ph¶i chØ ®¹o chÆt chÏ vµ thêng xuyªn kiÓm tra, ®«n ®èc c«ng t¸c qu¶n lý søc khoÎ vµ bÖnh tËt cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc.
2. Tæ chøc tèt viÖc ch÷a bÖnh vµ më réng c¬ së ®iÒu dìng ®Ó mau chãng phôc håi søc khoÎ cña c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc a) Bé Y tÕ cÇn më réng c¬ së kh¸m bÖnh, ch÷a bÖnh cho c¸n bé tõ trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng vµ chó ý sö dông tèt c¸c bÖnh viÖn chuyªn khoa.
- Trong viÖc kh¸m bÖnh, cÇn t¨ng cêng tæ chøc xÐt nghiÖm, ®iÖn quang, quy ®Þnh chÕ ®é héi chÈn chÆt chÏ, quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cho c¸c bÖnh viÖn, y tÕ c¬ quan, vÒ kiÓm tra søc khoÎ, kh¸m bÖnh cho c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc.
- C¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc c«ng t¸c ë ®©u th× ®Õn kh¸m vµ ch÷a bÖnh ë bÖnh viÖn ®Þa ph¬ng ®ã. Trêng hîp bÖnh viÖn cña ®Þa ph¬ng kh«ng ®ñ ph¬ng tiÖn ®Ó x¸c ®Þnh bÖnh vµ ch÷a bÖnh th× míi giíi thiÖu lªn bÖnh viÖn trªn hoÆc bÖnh viÖn chuyªn khoa. ë nh÷ng ®Þa ph¬ng cã c¸c c¬ quan, xÝ nghiÖp trung ¬ng s¬ t¸n cÇn bæ sung thÇy thuèc, t¨ng thªm ph¬ng tiÖn y tÕ hoÆc më réng bÖnh viÖn vµ chó ý kiÖn toµn ngay bÖnh viÖn tØnh vµ huyÖn ®Ó ®ñ søc lµm nhiÖm vô kh¸m bÖnh vµ ch÷a bÖnh cho c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc ®i s¬ t¸n.
BÖnh viÖn trung ¬ng lµm nhiÖm vô tuyÕn cuèi cïng cho c¸c bÖnh viÖn ®Þa ph¬ng vµ bÖnh viÖn, bÖnh x¸ cña c¸c ngµnh, c¸c c¬ quan trung ¬ng. Bé y tÕ cÇn cñng cè vµ t¨ng cêng
77
BÖnh viÖn B¹ch Mai ®Ó bÖnh viÖn lµm nhiÖm vô tuyÕn cuèi cïng nhËn kh¸m vµ ch÷a bÖnh cho sè c¸n bé tõ c¸n sù 5 trë xuèng cña c¸c c¬ quan trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng. bÖnh viÖn ViÖt - X« còng cÇn ®îc t¨ng cêng h¬n n÷a ®Ó lµm tèt viÖc kh¸m vµ ch÷a bÖnh cho sè c¸n bé thuéc diÖn cña BÖnh viÖn ViÖt -
X« chÞu tr¸ch nhiÖm ë c¸c c¬ quan trung ¬ng vµ lµm nhiÖm vô tuyÕn cuèi cïng kh¸m vµ ch÷a bÖnh cho sè c¸n bé còng thuéc diÖn Êy ë c¸c ®Þa ph¬ng (kÓ c¶ Hµ Néi).
Ban Tæ chøc Trung ¬ng vµ §¶ng ®oµn Bé Y tÕ sÏ quy ®Þnh cô thÓ nh÷ng c¸n bé ch÷a bÖnh ë BÖnh viÖn ViÖt - X« vµ ë c¸c bÖnh viÖn kh¸c.
- Muèn lµm tèt viÖc kh¸m vµ ch÷a bÖnh t¹i c¸c bÖnh viÖn, cÇn ph¶i chó ý tæ chøc tèt viÖc kh¸m vµ ch÷a bÖnh ngo¹i tró t¹i c¬ quan vµ ®¬n vÞ, ®èi víi mét sè bÖnh cã thÓ ch÷a ngo¹i tró, kh«ng ph¶i ®a ®Õn bÖnh viÖn. Trong t×nh h×nh thêi chiÕn l¹i cµng ph¶i theo ph¬ng híng ch÷a bÖnh t¹i chç, cÊp cøu t¹i chç hoÆc ë tuyÕn gÇn nhÊt.
V× vËy, cÇn ph¶i tæ chøc vµ t¨ng cêng c¬ së y tÕ (phßng y tÕ, bÖnh x¸) ë c¬ quan, xÝ nghiÖp, c«ng trêng, n«ng trêng, l©m trêng, trêng häc, v.v. ®Ó cã ®ñ kh¶ n¨ng ch¨m nom søc khoÎ, kh¸m bÖnh vµ ch÷a bÖnh cho c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc cña c¬ quan, xÝ nghiÖp, ®¬n vÞ. C¬ quan nµo cha cã ®iÒu kiÖn tæ chøc phßng y tÕ th× cã c¸n bé y tÕ phô tr¸ch. Mçi c¬ quan nªn cã mét sè giêng ®Ó ch¨m nom c¸c ®ång chÝ èm ®au, båi dìng theo chÕ ®é (Bé Y tÕ sÏ nghiªn cøu quy ®Þnh cô thÓ chÕ ®é, tæ chøc, trang bÞ dông cô, thuèc men...).
- Tæ chøc bÖnh viÖn riªng cho c¸n bé, c«ng nh©n ë chiÕn trêng B, C.
b) CÇn më réng c¬ së ®iÒu dìng tõ trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng ®Ó båi dìng cho c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc khi ®· ch÷a khái bÖnh nhng søc khoÎ cha ®îc phôc håi.
78