🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Từ Ghế Nhà Trường Đến Giảng Đường Đại Học Ebooks Nhóm Zalo Trung thành với lý tưởng, đối diện với hiện thực Chương 1. Học tập - Mọi con đường đều dẫn tới Roma Lên núi tri thức cũng có thể “đi tắt đón đầu” Mỗi siêu nhân đều là “ốc sên” Vắt nước từ tấm bọt biển thời gian Định sẵn mục tiêu – Nhẹ nhàng dẫn đầu trên đường chạy marathon của cuộc đời Trở thành Tiểu Cường – Người bạn không bao giờ bị thất bại quật ngã Học lệch ư? Đừng từ bỏ nhé! Yêu người, yêu cả sách mang theo Phân khối tự nhiên và xã hội – không có tốt hơn, chỉ có thích hợp Tự chủ tuyển sinh, là “mất” hay là “được” Học đại học trong nước hay là ra nước ngoài? Đăng ký nguyện vọng đại học, hãy lắng nghe tiếng nói từ trái tim Chương 2. Giao tiếp xã hội - Dùng trái tim dệt yêu thương Thực ra, các thầy cô chẳng hề đáng sợ chút nào! Ai cũng có thể được “vạn người mê” Yêu sớm – Món quà lưu niệm của tuổi thanh xuân Cha mẹ cũng có thể trở thành “quân sư tình yêu” đáng tin cậy Thất tình cũng có thể rất đẹp Sống cùng cha mẹ: giao tiếp là vàng, thấu hiểu là ngọc! Thoát khỏi sự cằn nhằn – hãy dùng hành động để chứng minh sự trưởng thành Muốn báo hiếu, hãy tranh thủ khi cha mẹ vẫn còn Cáo biệt ỷ lại, hướng đến tự lập Chương 3. Cuộc sống - Trưởng thành bằng trải nghiệm mới thực sự thú vị Nỗ lực phấn đấu mới có thể giành chiến thắng Tìm thấy dải ruy băng xanh của chính mình Quan tâm đến người khác = thành công cho chính mình Tự mình “động thủ” thích hơn nhiều! Cuộc sống vui vẻ khi có thú cưng Đi trên đường cũng nên ngắm cảnh Ý nghĩa của du lịch Càng vận động, càng khỏe mạnh, càng vui vẻ! Cẩm nang khỏe mạnh dành tặng bạn! Tiết kiệm là quốc sách! Đua đòi chẳng có ý nghĩa gì cả Chương 4. Tương lai - Bước chân theo đuổi mơ ước không ngừng nghỉ Học tập thời đại học sẽ ra sao? Cuộc sống thời đại học sẽ ra sao? Quan tâm và gánh vác trách nhiệm xã hội Trung thành với lý tưởng, đối diện với hiện thực Trung thành với lý tưởng, đối diện với hiện thực K hó khăn lắm mới sống sót qua cơn sóng thần cuồng bạo như muốn nhấn chìm tất cả mang tên “deadline” của đợt thi giữa kỳ. Tranh thủ khi bóng đêm u ám của đợt thi cuối kỳ vẫn chưa hoàn toàn bao phủ lấy tâm trí, tôi nghĩ mình cần phải nghỉ xả hơi đôi chút, thế là vội vội vàng vàng rủ mấy cô bạn thân đến phố ẩm thực để ăn uống, chơi bời một trận. Bước ra khỏi nhà hàng sau khi đã cơm no rượu say, khung cảnh trước mắt bỗng thấp thoáng vài dáng áo đỏ lướt qua, nom trông thật quen mắt. Nhíu mày nhìn kỹ, thì ra là mấy cô bé cậu bé học dưới khóa tôi ở ngôi trường cũ 101 cách đó không xa đến đây để ăn cơm. Quần áo mà các em đang vận trên người chính là bộ đồng phục sọc trắng đỏ “thần thánh” mà hai năm trước khi tốt nghiệp, tôi đã từng gửi gắm bao ưu tư khắc khoải và những niềm vui trong sáng thuở học trò. Mấy đứa con trai cõng trên lưng những chiếc cặp xách xệ xuống tận mông, khoác hờ trên mình bộ đồng phục mà hễ vừa bước ra khỏi cổng trường là y như rằng lại vội vội vàng vàng cởi phắt ra, để lộ chiếc áo T shirt sặc sỡ bên trong, cùng nhau quàng vai bá cổ, cười nói ầm ĩ; chỏm tóc đuôi ngựa lắc lư trên lưng áo, mấy em gái đang xì xầm to nhỏ về chiếc cặp tóc mình mới mua và anh chàng đẹp trai cùng khóa vừa chuyển từ nơi khác tới, trông có vẻ vô cùng hào hứng. Tôi thẫn thờ đứng đó, nhìn các em đi ngang qua rồi dần khuất phía xa xa. Trông thấy chúng, tôi như đang nhìn thấy chính mình của hai năm trước, bỗng có cảm giác được quay trở về với những năm tháng mài đũng quần trên ghế nhà trường. Trong lòng dâng trào một xúc cảm khó tả, rất thân thiết, rất ấm áp, thậm chí là rất ngưỡng mộ. Trước nay, tôi chưa từng tự phụ rằng mình là “bề trên”, nhưng khi nhìn thấy chúng mới càng ngộ ra một điều – quãng thời gian trung học mà tôi từng bước qua chính là bóng hình đẹp nhất của tuổi thanh xuân. Hẳn ai đó sẽ nói rằng: “Những tháng ngày đen tối hết thi cấp ba lại vắt chân lên cổ chuẩn bị thi đại học đấy, đẹp ở chỗ nào cơ chứ?” Quả vậy, mỗi ngày cứ hơn 6 giờ sáng là phải dậy, qua 12 giờ là phải ngủ. Sáng buồn ngủ đến nỗi ngồi toilet mà còn ngủ gà ngủ gật, lúc đánh răng thì mí mắt như bị dính keo 502, chẳng thể mở nổi ra. Có một dạo, tôi cảm thấy lồng ngực bí bách khó chịu, cứ tưởng mình mắc bệnh tim, còn hoang tưởng rằng sẽ đẹp mặt biết mấy nếu một ngày chạy thể dục bỗng lăn quay ra ngất lịm trên sân tập. Thế là hớt hải bảo mẹ đưa đi khám và chụp điện tâm đồ, bác sỹ nói chỉ là do mệt mỏi thôi, nghỉ ngơi một chút là được. Đúng thế thật, vừa vào kỳ nghỉ là bệnh liền tự khỏi! Haiz… những tháng ngày đó thực sự là không dễ chịu chút nào. Đúng vậy, ngày nào cũng học từ sáng đến tối, rồi cuối cùng ngay cả đề mới cũng không còn nữa, suốt ngày quanh quẩn ôn đi ôn lại từng đó môn của kỳ thi đại học, nhìn thấy thời khóa biểu là bất giác dâng trào cảm giác buồn nôn. Thầy cô nào cũng năm lần bảy lượt nhấn mạnh rằng môn của mình quan trọng đến mức nào, vừa kể lể bài tập giao của mình tinh túy, tinh hoa, tinh luyện ra sao, vừa vung tay phát đống bài thi ngút ngàn như tuyết rơi. Không, không phải là tuyết rơi, mà là tuyết lở mới đúng! Trong giờ xin ra ngoài đi toilet một cái trở về bàn học liền tức khắc bị đống bài thi vùi xác chôn thây, tin tôi đi, đây thực sự không phải là truyền thuyết. Đúng vậy, lỡ “cảm nắng” một bạn nào đó ở trong lớp, nhìn thấy cậu ấy là cảm thấy cuộc sống như tràn đầy màu sắc. Kết quả là thầy cô đe dọa, phụ huynh ngăn cấm, cùng với lời phán bất di bất dịch: “Mới tý tuổi đầu, yêu đương cái gì?”, kết hợp với đủ các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc, cuối cùng mầm tình vừa mới chớm nở lại bị phũ phàng dúi thẳng về với lòng đất. Đúng vậy, “nhiệm vụ chính của học sinh là học tập, học tập và học tập, không được mảy may lơ là hay phân tâm!”, không được ra ngoài chơi, không được yêu đương, không được bla, bla… Ngoài học ra thì chẳng được làm gì cả, ngay cả mớ sách thư giãn, do bị coi là “chẳng giúp ích gì cho việc ôn luyện” cũng bị liệt vào danh sách đen. Những tháng ngày như thế, “đẹp” cái nỗi gì cơ chứ? Mỗi lần nghe đám hậu bối tuôn một tràng oán thán khổ não như vậy, tôi luôn kịp thời cảm khái, ra vẻ một kẻ đã từng trải. Khi đó không hề cảm thấy vậy, nhưng bây giờ hồi tưởng lại cảm giác cũng hoàn toàn khác biệt: Những ngày tháng cả lớp chui trong một cái phòng học, cùng nỗ lực vì một mục tiêu, cùng chiến đấu vì một ước mơ, điều đó thật đẹp đẽ biết bao! Cái cuộc sống đơn giản kiểu như “chỗ ngồi hoàn hảo là được ngồi cạnh một đứa học thật giỏi, một người mình thích, một đứa bạn thân và một tên hay làm trò cười” đó thật đẹp đẽ biết bao? Khoảng thời gian có thể thường xuyên về nhà, học mệt rồi thì có thể mở toang cửa đi ra trò chuyện với cha mẹ, ăn chút trái cây đã gọt sẵn, uống chút trà đã pha sẵn đó thật đẹp đẽ biết bao! Chỉ khi mất đi một thứ gì đó, chúng ta mới biết trân trọng. Chẳng phải thế sao? Cuộc đời trung học của tôi rất phong phú và đầy màu sắc. Kết giao với đủ thể loại bạn thân, ngoan ngoãn có, ù lỳ có, ham chơi nghịch ngợm có, và cũng nếm được mùi vị đắng cay mặn ngọt của tình yêu đầu đời. Trải qua những thời điểm up and down trong cuộc sống và học tập, cũng học được cách thưởng thức cuộc sống. Tóm lại một câu: tôi không hề bỏ lỡ bất kể điều gì, từ ăn uống chơi bời cho đến hò hẹn yêu đương, và không để lại bất cứ dư vị nào của sự luyến tiếc. Nhưng tôi vẫn nhớ như in năm đó, khi đến trường Đại học Bắc Kinh để tự học, câu mà tôi nói nhiều nhất là: “Sau này mà được học ở đây thì thật tốt biết bao!” Khi thốt ra câu đó, tôi vẫn là một cô nhóc chưa thể với tới bậc cửa của Đại học Bắc Kinh. Nhưng rốt cuộc, mười mấy năm đèn sách vất vả, hơn ba trăm ngày đêm không có cuối tuần cũng chẳng biết đến ngày nghỉ đã mang tới trái ngọt mà tôi hằng mong muốn. Mãi cho đến thời khắc nhận được giấy báo trúng tuyển của Đại học Bắc Kinh, tôi mới cảm thấy rằng cuộc sống trung học của tôi đã được hồi viên mãn, bởi vì trong tuổi thanh xuân, tôi chưa từng phung phí thời gian theo đuổi lý tưởng của mình. Và tôi cũng biết, dám nghĩ, dám làm thì sẽ chắc chắn sẽ làm được! Thế nhưng, tuổi thanh xuân sớm muộn rồi cũng sẽ mất đi, vậy thời trung học chúng ta nên trải qua như thế nào? Tuổi trẻ nên trải qua ra sao? Trên mạng có một câu nói như sau: “Bạn không hẹn hò, không yêu đương, không ra ngoài chơi, không đi lượn lờ, không điên cuồng ngông dại, không làm loạn, không đuổi theo những vì sao, không yêu đơn phương, không thổ lộ, không uống rượu, không đàn đúm, không karaoke, vậy xin hỏi tuổi thanh xuân của bạn bị chó gặm rồi sao?” Đừng vội thích thú, còn có một câu khác: “Bạn hẹn hò, yêu đương, ra ngoài chơi, đi lượn lờ, điên cuồng ngông dại, làm loạn, đuổi theo những vì sao, yêu đơn phương, thổ lộ, uống rượu, đàn đúm, karaoke, xin hỏi tuổi thanh xuân của bạn chó có muốn gặm không?” Cả hai câu này tôi đều không đồng ý, bởi vì tuổi thanh xuân đẹp nhất là chơi hay, nhưng học cũng phải giỏi. Tôi muốn hẹn hò, muốn yêu đương, muốn ra ngoài chơi, muốn đi lượn lờ, muốn điên cuồng ngông dại, muốn làm loạn, muốn đuổi theo những vì sao, muốn yêu đơn phương, muốn thổ lộ, muốn uống rượu, muốn đàn đúm, karaoke, nhưng tôi còn phải học! Còn phải phấn đấu! Trong trái tim tôi, tuổi thanh xuân như vậy mới là trọn vẹn. Còn bạn, bạn nghĩ sao? Thành tích tốt không nhất thiết là phải vượt qua cả một biển bài thi, nếu biết nắm bắt phương pháp kỳ diệu của sự “lười biếng”, sở hữu phương pháp học tập của riêng mình, nâng cao khả năng tiếp thu thì việc học tập một cách nhẹ nhàng hoàn toàn không đến mức diệu vợi đến vậy. rước nay, tôi chưa từng là một “học sinh ngoan”. Nhưng đó lại là điều mà tôi luôn lấy làm tự hào. Khi đám “học sinh ngoan” trong mắt thầy cô, bạn bè và phụ huynh đang cần cù chăm chỉ, nghiêm túc phấn đấu, trong đầu không chút tạp niệm, “hai tai không nghe chuyện ngoài thềm, một dạ nghiền ngẫm sách thánh hiền”, tôi lại cười nói hỉ hả, chơi bời nghịch ngợm, mặt thì lúc nào cũng nhơn nhơn, cho dù không khí học tập xung quanh có căng thẳng thế nào, tôi cũng không hề lãng quên việc ăn uống chơi bời, chẳng muốn bỏ dù chỉ một chút công sức vào cái sự học chán ngắt, khô khốc kia. Học hành tẻ nhạt như vậy, phiền hà như vậy, ai mà thích cơ chứ? Nhưng, “học sinh hư” bất trị ngang tàng là tôi đây cuối cùng lại luôn có được thành tích khả quan một cách kỳ lạ. Đây không phải do tôi thần thông quảng đại, tài năng xuất chúng, bí quyết chỉ xuất phát từ một đặc điểm của tôi: đó là lười. Có đứa bạn học còn cảm thấy kỳ quái: “Ơ, tớ lười, cậu cũng lười, tại sao tớ càng lười thì điểm lại càng kém, còn cậu càng lười thì điểm lại càng cao nhỉ?” Không hề không hề! Lười kiểu này hoàn toàn khác với kiểu lười kia: lười của tôi không phải theo kiểu chẳng hề đụng tay làm bất cứ thứ gì, đình công một cách tiêu cực; mà theo kiểu “tìm lối tắt, kiếm cách nhanh” để tiết kiệm thời gian học tập. Bản tính lười thì ai ai cũng có. Trong cuộc sống chúng ta đều thích lười biếng, cũng phổ biến như kiểu ngồi cáp treo lên núi hoặc là đi đường tắt vậy. Thế nên khi phải đối mặt với cái việc khổ ải mà tránh không được, né cũng không xong như học hành, tội gì mà không đi lối tắt, lười biếng một chút chứ? Phương pháp để dù lười biếng nhưng vẫn có thể đạt được thành tích tốt thực ra không hề phức tạp, chỉ cần luyện được hai tuyệt chiêu: “Thói quen học tập tích cực” và “Phương pháp học tập phù hợp với bản thân” là bạn cũng có thể giống tôi – học tập, chơi bời cả hai đều giỏi, đạt đến đẳng cấp “thần thánh” mà những kẻ bàng nhân thế tục phải tròn mắt ngưỡng mộ! Còn nhớ hồi lên cấp ba, tôi là một trong những “của nợ” mà cả lớp bất đắc dĩ phải gánh theo. Nhìn những đứa gần như chẳng phải nhọc công tốn sức mà vẫn có thể nắm được kiến thức, thành tích thì lúc nào cũng cao chót vót, tôi chỉ có thể chua chát công nhận rằng “kẻ thông minh quả là khác với người thường…” Thế nhưng, sau một vài cơ hội tình cờ, tôi đã “chôm” được không ít những bí quyết thuộc hàng độc của đám học sinh ưu tú kia. Tên A Bàng ngồi sau lưng tôi có cả một quyển sổ ghi chép tỉ mỉ những từ vựng dễ sai và những câu thành ngữ của môn Ngữ văn. Trước kỳ thi, khi cả lớp đều ôm từng tập đề cương dày cộp như bách khoa toàn thư, vò đầu bứt tai đánh vật với đống bài ôn tập, A Bàng lại chỉ lăm lăm trên tay một cuốn sổ nhỏ, nhưng cuối cùng lại đạt được thành tích rất tốt, thế mới lạ chứ! Cả lớp trưởng Tiểu Dã nữa, trong giờ học Toán lúc nào cũng lúi húi làm việc riêng, tranh thủ lúc thầy giáo đang giảng những bài mà mình đã biết làm, nó lặng lẽ ngồi ngâm cứu những nội dung mà mình chưa biết hoặc làm bài tập. Kết quả sau khi tan học, nó cứ thảnh thơi đi đá bóng hoặc ra chơi game, mỗi bận thi vẫn đều đặn đạt được thành tích khiến ai cũng phải ngưỡng mộ đến phát ghen lên được! Nhìn đám bạn ai nấy đều có “chiêu thức” của riêng mình, tôi tự thấy hổ thẹn vì chẳng thể sánh bằng. Thì ra thành tích tốt không nhất thiết là phải vượt qua cả một biển bài thi, nếu biết nắm bắt phương pháp kỳ diệu của sự “lười biếng”, sở hữu phương pháp học tập của riêng mình, nâng cao khả năng tiếp thu thì việc học tập một cách nhẹ nhàng hoàn toàn không đến mức diệu vợi đến vậy. Lý thuyết không bằng hành động! Tôi nhanh chóng tối ưu hóa phương pháp học tập của mình, và bây giờ xin chia sẻ cùng các bạn. Những mẹo nhỏ này mặc dù chưa chắc đã thích hợp với tất cả mọi người, nhưng hy vọng ít nhiều có thể giúp ích hoặc mang tới những sự gợi mở cho các bạn: Đầu tiên, phải có được một cuốn nhật ký độc nhất vô nhị của riêng mình. Thường ngày tôi hay thích sưu tập những món đồ nhỏ được bọc giấy đẹp đẽ, giấy thư, hình dán, giấy bọc… rồi nhét đầy cả một ngăn bàn sặc sỡ lòe loẹt, món nào cũng chẳng nỡ vứt bỏ. Lần này, tôi đã nắm bắt được tâm lý của mình, bèn mua một cuốn sổ ghi chép với họa tiết đơn giản tinh tươm bên ngoài và chất giấy tuyệt hảo bên trong, rồi viết ở bìa những mục tương ứng. Khi mang theo cuốn sổ mà mình vô cùng ưng ý, chẳng phải chúng ta sẽ luôn háo hức được viết lên đó hay sao? Ở trên lớp, tôi bắt đầu viết bài một cách rõ ràng hơn, nội dung cũng sắp xếp quy củ chỉnh tề hơn, cố gắng duy trì sự sạch đẹp của cuốn sổ, bởi tôi biết giá trị lớn nhất của việc chép bài là dùng để ôn tập, mà nếu như những thứ mình viết rối tung rối mù thì khi đọc cũng phát ngán, ghi xong một lượt đến lật lại xem cũng chẳng thèm nữa, vậy thì có dùng cuốn sổ đẹp đẽ đến mấy, rồi ghi chép tỉ mỉ đến mấy e cũng chỉ phí của giời, vừa tốn giấy vở, vừa phí bút mực. Thứ hai là ôn tập và chuẩn bị bài mới. Chúng ta thường rất dễ lờ đi hai công đoạn này, vì cho dù không ôn lại bài vở, chúng ta cũng có thể cóp nhặt ứng biến làm bài tập về nhà một cách đại khái; cho dù trước giờ lên lớp không chuẩn bị bài mới thì đến khi thầy giáo giảng, chúng ta cũng có thể ứng biến nghe hiểu một cách tương đối, chẳng thấy có ảnh hưởng gì quá tiêu cực. Lại cộng với việc ôn tập và chuẩn bị bài mới sẽ ngốn mất kha khá thời gian, xem ra là một việc tốn công vô ích, vì thế rất nhiều bạn đều phó mặc. Nhưng chỉ cần thử là sẽ thấy, thực ra chúng vô cùng hữu hiệu và rất đáng để thực hiện. Sau một ngày lên lớp đầu đau mắt mỏi, não của chúng ta bị nhồi nhét quá nhiều kiến thức, nhưng một số nội dung vẫn ù ù cạc cạc, một số thì gần như đã quên sạch, nên khi làm bài tập hiệu suất thường không được cao. Và ôn tập có thể giúp chúng ta củng cố kiến thức sau một ngày học tập, giúp chúng ta làm bài nhẹ nhàng, thảnh thơi hơn, từ đó xác suất làm đúng cũng cao hơn. Vậy còn đọc trước bài mới thì sao? Nó có thể giúp chúng ta làm quen với nội dung bài vở trước khi lên lớp. Trong quá trình này, có thể chúng ta sẽ phát hiện ra một số chỗ khó hiểu, vậy thì hôm sau có thể mang câu hỏi đó đến lớp để “thỉnh giáo” thầy cô. Và như vậy, ở trên lớp chúng ta có thể tiếp thu bài nhanh hơn những bạn chưa đọc trước bài mới, hiệu suất nghe giảng được nâng cao và cũng giúp chúng ta tận hưởng cảm giác “thế nhân đều say, mình ta tỉnh”. Bên cạnh đó tôi nghĩ rằng, việc đọc trước bài mới và ôn tập có thể thay đổi linh hoạt tùy theo tình hình từng người và từng môn học. Yêu cầu ôn tập, đọc trước bài mới của mỗi môn là không giống nhau, ví dụ như khi đọc trước bài mới môn Ngữ văn, chúng ta thường phải đọc trước tác phẩm, rồi tìm hiểu phần chú thích, giải nghĩa; môn Toán thì phải hiểu được những công thức mà thầy giáo sẽ giảng, rồi thử làm những bài luyện tập; còn tiếng Anh thì phải đọc bài khóa và học thuộc từ mới. Với những môn mà chúng ta học không thật ổn thì càng cần phải làm tốt từng hạng mục công việc. Giống như môn Toán, do tư duy tương đối chậm chạp nên khi lên lớp tôi thường không theo kịp lời thầy giáo giảng, không nắm vững khái niệm, rồi thí dụ nghe cũng không hiểu. Để tránh bị rơi rớt những kiến thức quan trọng, tôi sẽ luôn tranh thủ đọc trước bài mới, như vậy sẽ không phải tự ti, lo lắng vì không theo kịp bài giảng trên lớp. Đồng thời sau khi tan học tôi cũng sẽ tranh thủ ôn tập, giải quyết hết nhưng kiến thức và thí dụ mà mình không hiểu bằng cách hỏi các bạn hoặc hỏi trực tiếp thầy giáo, tuyệt đối không để hổng kiến thức. Hai công việc này thực sự giúp ích rất lớn cho tôi, khiến cho môn Toán dặt dẹo của tôi không bị tụt lại quá xa, và cũng giúp cho tôi có được nền tảng để “đi tắt đón đầu”. Thứ ba, học tập một cách có trọng điểm. Đây cũng là con át chủ bài trong việc nâng cao hiệu quả sử dụng thời gian. Lên lớp 12, để đảm bảo chất lượng ôn tập, thầy cô thường giao bài tập nhiều chất ngất, học sinh khối xã hội còn đỡ hơn một chút, nhưng bài tập mà học sinh khối tự nhiên phải giải quyết thực sự nhiều đến mức khủng khiếp. Còn nhớ cứ mỗi lần có đợt nghỉ nào kéo dài 2-3 ngày, thầy giáo lại như thể ông già Noel, cười híp mắt nói với chúng tôi rằng: “Thầy có một món quà nhân dịp nghỉ lễ đấy nhé, các em phải đón nhận nồng nhiệt đấy…” Sau đó chẳng nói chẳng rằng, vung tay phát một đống bài tập ken đặc những chữ “tặng” cho chúng tôi. Thực lòng mà nói, nếu muốn làm hết, làm tốt tất cả đống bài tập của mỗi thầy cô giao về gần như là điều không thể. Vì vậy, để đạt được hiệu quả học tập tốt nhất mà không đến nỗi khiến bản thân mình chết mệt, tôi bắt đầu hoàn thành nhiệm vụ mà thầy cô giao một cách có chọn lọc. Ví dụ, đối với môn Toán mà tôi học dở ẹc, mỗi một lần làm bài tập tôi đều làm một cách tỉ mỉ, cẩn thận; còn đối với môn tiếng Anh mà tôi nắm tương đối vững, tôi biết rõ rằng những bài tập mà cô giáo giao sẽ không giúp mình tiến bộ thêm bao nhiêu, vì vậy đa phần tôi sẽ không làm, mà sẽ tự tìm cách nâng cao trình độ thông qua việc đọc các sách vở hoặc xem phim nguyên bản tiếng anh. Như vậy có thể giảm thiểu làm những việc vô ích, dồn sức vào những việc quan trọng hơn và có thể thu được hiệu quả tối đa. Cuối cùng và cũng là điều quan trọng nhất, đó là giao lưu, đặc biệt là giao lưu với thầy giáo. Bình thường ở trên lớp, thầy cô thường xuất hiện trước mắt chúng ta bằng một hình tượng nghiêm túc thậm chí là có phần cổ lỗ, hà khắc. Sau khi bị phê bình vài lần, thái độ của chúng ta với thầy cô lại càng e dè sợ sệt. Điều này là hết sức bình thường, vì xét cho cùng địa vị của thầy cô rất đặc biệt, làm sao có thể thân mật vô tư như bạn bè được? Thế nhưng, thực ra thầy cô không hề đáng sợ, bởi một người dù nghiêm khắc đến mấy ắt cũng có mặt thân thiết nhẹ nhàng. Vẻ khắt khe không thể xâm phạm mà thầy cô tỏ ra, thường chỉ là để khiến chúng ta nghiêm túc học tập mà không được đòi hỏi gì, điều đó là để tốt cho chúng ta. Chúng ta có thể coi thầy cô như những người bạn, khi có điều gì không hiểu thì kịp thời thỉnh giáo, khi mơ hồ bối rối có thể tìm đến thầy cô để tâm sự, tháo gỡ nút thắt trong lòng. Những vấn đề học thuật mà thầy cô có thể giúp đỡ đương nhiên không cần phải nói, nhưng trong cuộc sống, thầy cô cũng có thể giúp chúng ta vượt qua những thời khắc khó khăn. Thầy cô đã từng tiếp xúc với vô số người, đúng như câu nói “học sinh như nước chảy, thầy giáo như thép tôi”, các thầy các cô đã dạy qua hết lứa học sinh này đến lứa học sinh khác – những người cũng giống như bạn và tôi, thế nên những khúc mắc tương tự của tuổi học trò, chắc hẳn “những người bàng quan nếm đủ hồng trần” như thầy cô ắt sẽ có cách giúp chúng ta giải quyết thỏa đáng. Còn tôi, mãi đến giai đoạn cuối của lớp 12 mới hiểu được đạo lý này và trở thành một học sinh tích cực phát biểu trên lớp, giữa giờ thường xuyên lên bục trò chuyện với thầy cô và cũng là “khách quen” trong văn phòng của giáo viên. Trong quá trình giao lưu với thầy cô, những điều tôi được nghe đều là những kiến giải cao xa thấu triệt, nhưng thứ mà tôi được học đều là những phương pháp tối ưu, vô cùng hiệu quả. Dưới sự giúp đỡ của giáo viên, tôi còn có thể phát hiện ra những lỗ hổng kiến thức tiềm ẩn trong những bài tập sai, lợi ích quả thực nhiều vô kể. Vì vậy, hãy tích cực giao lưu với thầy cô, có việc hay không cũng hãy chăm chỉ cầm theo cuốn sổ rồi lượn một vòng ở văn phòng của các giáo viên, điều này chỉ có lợi mà chẳng có hại, tội gì mà không làm cơ chứ? Chia sẻ bấy nhiêu phương pháp học tập như vậy, bất giác cảm thấy ngán ngẩm vì bản thân rõ thật khù khờ, mãi đến lớp 12 mới ngộ ra được những lợi ích tuyệt vời mà chúng mang lại. Nếu như có thể tỉnh ngộ sớm hơn một chút, thu nạp những món “bửu bối” này vào trong tay áo, chắc chắn tôi sẽ có thể tiết kiệm được vô số thời gian học tập để chơi bời, ăn uống và hưởng thụ cuộc sống, chẳng phải là tuyệt vời hay sao? Hãy dùng một công thức để tổng kết nhé: Phương pháp học tập tốt = Hiệu suất học tập cao = Thời gian học tập ngắn + Thành tích tốt + Thời gian chơi nhiều hơn nữa = Cha mẹ vui lòng + Thầy cô công nhận + Bạn bè “ngưỡng mộ đến phát ghen lên được”. Tuyệt chiêu “hại bất cập lợi” như vậy, bạn còn chần chừ gì nữa? Mỗi siêu nhân đều là “ốc sên” Yếu tố căn bản của mọi phương pháp học tập chính là sự cần cù. Tất cả những thành tích trong học tập và cuộc sống đều phải trả một cái giá tương xứng mới có thể nhận lại được. X ã hội hiện nay dường như đang thịnh hành một làn sóng mang tên “siêu”: người mẫu xinh đẹp với ba vòng “siêu hot”, cặp đôi “siêu kute”, học sinh giỏi với thành tích “siêu khủng”, tỷ phú với khối tài sản “siêu đồ sộ”… Thế nhưng, trào lưu hot nhất và dường như cũng có ý nghĩa nhất hiện nay đang thuộc về “siêu kinh nghiệm” của những nhân vật thành công xuất hiện trong các chương trình phỏng vấn hoặc các cuốn tự truyện. Thế nhưng, nếu có thể luyện được kỹ năng bỏ ngoài tai những lời lừa phỉnh, khoác lác đó để soi vào bản chất bên trong, chúng ta sẽ phát hiện ra những kinh nghiệm sặc mùi diêm dúa kia, đều không hề xa rời hai chữ – chăm chỉ. Ở phần trước tôi đã giới thiệu rất nhiều phương pháp học tập “có lợi cho việc lười biếng”, nhưng thực ra, chăm chỉ mới là phương pháp học tập tốt nhất. Hay nói cách khác, chăm chỉ chính là nền tảng cơ bản để tất cả các phương pháp có đất dụng võ. Đúng với câu nói “có bột mới gột nên hồ”, phương pháp học tập tốt cũng giống như kỹ năng gột vậy, còn bột thì sao? Đó chính là thời gian dùng để học tập. Học tập cũng giống như một phép nhân: thời gian x phương pháp = kết quả. Nếu thời gian bằng 0, vậy thì giá trị của phương pháp có cao đến mấy, kết quả cũng chỉ có thể bằng 0. Một đứa “học lệch(1)” như tôi vẫn luôn coi môn Toán là tâm bệnh, hễ lần nào tự thấy bản thân đã cố gắng rất nhiều là y như rằng đến lúc nhận điểm toàn thấy điểm số lẹt đẹt đến mức đáng thương, quả thực sốc vô cùng. Cuối cùng có một lần tôi không thể chịu đựng được nữa, hằm hằm bất mãn cầm theo bài thi đi tìm thầy giáo, muốn biết lý do thực sự của việc học trăm lần vẫn không thấm được môn Toán, phải chăng “nó” ghét tôi đến thế hay sao? Do bình thường rất ít khi tiếp xúc với thầy giáo dạy Toán, nên tôi phải dò hỏi mãi mới tìm được văn phòng của thầy, gõ cửa bước vào bỗng nhìn thấy Tiểu Hồ – cô bạn với điểm Toán lúc nào cũng chễm chệ nhất nhì của lớp đang ôm một cuốn sách ôn tập dày như cục gạch mải mê thảo luận với thầy. Tiểu Hồ lúc nào cũng hoạt bát đáng yêu, khi cười thì tít cả hai mắt, là một cô bạn được rất nhiều người yêu quý, cũng thường xuyên túm năm tụm bảy buôn dưa lê, bán dưa chuột với chúng tôi, trông chẳng có vẻ gì là con mọt sách cả. Thế nhưng thành tích của cậu ấy lại vô cùng “khủng”, đặc biệt là môn Toán, thi thoảng trên lớp còn giải được những bài khó mà ngay cả thầy giáo cũng phải toát mồ hôi, khiến ai nấy mắt tròn mắt dẹt. Tôi luôn cho rằng Tiểu Hồ là một đứa thông minh hơn người, vậy mới có thể học dễ như trở bàn tay cái môn mà tôi dù làm thế nào cũng chẳng thể hiểu nổi kia chứ! Vậy mà sao cậu ấy vẫn có chỗ không hiểu, phải đi hỏi thầy giáo nhỉ? Tôi bèn lân la đến bên cạnh, bỗng cảm thấy xấu hổ không để đâu cho hết: cuốn sách ôn tập kia thầy giáo không hề yêu cầu chúng tôi làm, nhưng trên sách của Tiểu Hồ thì viết chằng viết chịt, ken đặc những chữ, còn mép sách thì quăn hết cả lại, chỉ cần nghía qua là biết đã làm đi làm lại tới mấy lần. Tôi không cam lòng, cố lục tìm trong đầu những ký ức có liên quan đến sách ôn tập của mình, chỉ nhớ là sau khi nhận được sách, chẳng biết là tôi đã quẳng nó mất tiêu đâu rồi, nếu bỏ nhãn vở và lau sạch bụi ở bìa rồi đem bán đi có khi còn được giá cũng nên! Cầm trên tay bài thi với điểm thấp tẹt của mình, nỗi ấm ức ban nãy đã tiêu tan từ lúc nào, đột nhiên hiểu được thế nào là sự chênh lệch. Đây chính là chênh lệch! Thì ra Tiểu Hồ không hề giống như những gì tôi nghĩ, chỉ cần dựa vào trí thông minh trời cho của mình để đạt được thành tích tốt một cách ung dung nhàn hạ. Cần cù chăm chỉ đến vậy, cậu ấy không xuất sắc thì còn ai xuất sắc nữa? Tự nhìn lại bản thân ngay đến kiến thức căn bản cũng không nắm vững, ngoài việc làm những bài tập theo kiểu rập khuôn theo mẫu mà thầy giáo giao thì gần như chẳng buồn đụng tay vào làm bất cứ bài gì khác, vậy thì có tư cách gì để nói “mình đã rất cố gắng rồi, tại sao vẫn học không giỏi?” chứ? Bắt đầu từ hôm ấy, tôi dần dần phát hiện ra những đứa bạn xuất sắc quanh mình cũng đều chăm chỉ như Tiểu Hồ: tập làm văn viết làu làu như cháo chảy, vừa hay lại vừa ý nghĩa như thể chẳng cần phải vắt óc suy nghĩ, cứ thế xuất khẩu thành văn, nhưng thực ra kỹ năng này đã được cậu ấy rèn luyện ngay từ nhỏ qua những lần chăm chỉ đọc sách, cho dù học hành căng thẳng đến mấy, cậu ấy cũng sẽ bớt chút thời gian để đọc sách; tiếng Anh của Tiểu Trần thì giỏi đến mức kinh hoàng, trước giờ tôi chưa từng thấy cậu ấy phải nhọc công tốn sức đọc bài khóa hay ghi từ mới mà vẫn làm hết tập đề này đến tập đề khác, mỗi lần thi toàn nộp bài khi cả lớp còn ngồi chưa ấm chỗ, nhưng kỳ thực điều này có quan hệ mật thiết với việc bắt đầu từ năm lớp 10, cậu ấy đã quên ăn quên ngủ, hết ngày dài đến đêm thâu luyện tập tiếng Anh với cường độ cao để chuẩn bị thi Toefl, nghe nói chỉ sau một kỳ nghỉ mà mắt kính của cậu ấy đã dày thêm nửa milimet! Thường ngày trêu đùa cười nói vô tư lự cùng mọi người là vậy, ấy thế mà những nội dung phải học thuộc cậu ấy có thể đọc chuẩn xác đến mức ở hàng thứ mấy, từ thứ mấy… Cậu ấy thường bốc phét rằng đó là nhờ trí nhớ mình tốt, nhưng thực ra sự trơn tru này được đánh đổi bằng những ngày tháng nỗ lực tay chẳng rời sách, bài không rời miệng trước khi thi… Những người mà chúng ta tưởng rằng chỉ cần dựa vào tài năng thiên phú là có thể nổi bật xuất chúng kia, kỳ thực họ đều rất cần cù hiếu học, mỗi một thành tích đều phải đổ mồ hôi, sôi nước mắt để đạt được. Đúng thế, làm gì có cái chuyện “ngồi mát ăn bát vàng”? Kỳ thực, mỗi một siêu nhân đều là một chú “ốc sên” cần cù. Người thông minh cần phải chăm chỉ, cần phải khai phá tối đa tiềm năng của bản thân, thực hiện được giá trị tự thân thông qua sự nỗ lực; kẻ ngốc thì cần phải nỗ lực, vất vả hơn nữa để giành lấy cuộc đời mà mình hằng mong muốn. Khi thành công rồi chúng ta càng phải chăm chỉ, bởi vì thành quả đạt được cần phải được duy trì, và để thực hiện được những mục tiêu siêu việt hơn nữa thông qua việc tranh đấu không ngừng; khi thất bại càng cần phải chăm chỉ, bởi vì khó khăn trước mắt đòi hỏi chúng ta một ý chí sắt đá, nỗ lực khắc phục và đột phá. Cho dù nhất thời chưa đạt được thành công nổi trội, nhưng sự nỗ lực đó chắc chắn sẽ không hoài phí, bởi vì tất cả mọi chuyện đều phải có một quá trình tích lũy, thành công không thể đến trong ngày một ngày hai, còn những điều mà sự nỗ lực đem đến cho chúng ta không chỉ là những thu hoạch về trình độ kiến thức, mà còn có cả sự rèn luyện về phẩm chất, ý chí. Những điều này đều không thể cân đo đong đếm dựa trên cái tiêu chuẩn “phải chăng đã thành công?” Tôi hiểu rồi, lười biếng thì có thể thông cảm được, nhưng nếu không dành đủ thời gian và sự chú tâm cho việc học hành, thì chắc chắn sẽ không bao giờ giành được kết quả mà mình mong muốn. Thế là tôi hạ quyết tâm trở thành một chú “ốc sên” không sợ khó, không sợ khổ. Tôi bắt đầu đến trường để tự học mỗi tối, hoàn thành xong bài tập mà không kêu ca than thở, rồi lại luyện tập bổ sung kiến thức một cách có mục đích. Khi trăng sao đã treo tít trên đỉnh đầu, tôi sẽ trở về nhà với cảm giác mãn nguyện đủ đầy. Cuối tuần và những kỳ nghỉ, tôi cũng quyết tâm thay đổi thói quen “ngủ đến khi nào tự tỉnh thì thôi”, một ngày mới bắt đầu từ buổi trưa, ngày nào cũng phải đánh vật với sự cám dỗ của giường êm nệm ấm. Cứ 8 giờ sáng dậy đánh răng rửa mặt, ăn sáng rồi đến mài đũng quần ở thư viện hoặc phòng tự học, ấm chỗ là học một mạch hết buổi sáng. Sau bữa trưa đơn giản, tôi tiếp tục cặm cụi đến tối mới về nhà. Còn bình thường thì sao? Tôi cố gắng ít lên mạng, ít buôn dưa lê với bạn, mà tranh thủ khoảng thời gian vốn không nhiều để đọc thêm sách, chăm đến văn phòng thầy cô để hỏi bài vở… Đương nhiên, kết quả sự thay đổi này dù có chậm chạp nhưng rất rõ ràng: thành tích các môn của tôi bắt đầu chuyển biến tích cực, ngay cả Toán – cái môn khổ ải này cuối cũng cũng bắt đầu đi vào quỹ đạo. Sau này, khi ai đó hỏi rằng nên học như thế nào cho hiệu quả, tôi đã có thể thao thao bất tuyệt, liệt kê tràng giang đại hải vô số phương pháp và mẹo hay để học tập, nhưng tôi cũng sẽ không quên nền tảng của tất cả những phương pháp đó chính là sự cần cù. Bởi lẽ để nếm được trái ngọt của thành công, chúng ta luôn phải đánh đổi bằng mồ hôi, công sức, bằng một cái giá tương xứng. Nếu như trong vòng 60 phút, bạn có thể hoàn thành được nhiều việc hơn, sáng tạo ra được nhiều giá trị hơn người khác, vậy coi như trong một tiếng đó bạn đã “lãi” rồi. i đó đã từng nói rằng: “Thời gian chính là nước trong tấm bọt biển, nếu như chịu khó vắt chiết thì sẽ luôn có.” Thế nhưng chúng ta không có chiếc đồng hồ cát ma thuật của Hermione Granger(1) hay cỗ máy thời gian của Đôrêmon để có thể làm được rất nhiều việc cùng một lúc; cũng chẳng có tài phép như Tôn Ngộ Không, nhổ một cọng lông là có thể biến ra cả một đàn khỉ con khỉ cháu, giúp mình chia sẻ mọi việc. Thầy cô và cha mẹ vẫn luôn nhấn mạnh về việc “tiết kiệm thời gian”, nhưng lại chẳng có ai thực sự nói với chúng ta rằng rốt cuộc nên làm thế nào để vắt được nước trong tấm bọt biển thời gian, để bản thân có thêm được nhiều thời gian hơn nữa? Tiết lộ cho bạn một bí quyết nhé, đó là: Hãy sắp xếp cuộc sống của bạn! Không biết bạn có giống như tôi, thường xuyên phải trải qua cảm giác bối rối cuống cuồng như vậy: rõ ràng trước mắt có những việc làm mãi chưa xong, thế nhưng cứ cầm lên rồi lại đặt xuống, đang làm việc này trong đầu lại nghĩ xem có phải việc kia gấp hơn hay không. Mọi việc cứ thế rối tung rối mù, thời gian thì cứ lặng lẽ luồn qua kẽ ngón tay, việc này vẫn chưa xong nên với việc tiếp theo cũng chẳng có tâm trạng đâu mà làm, cứ thế rơi vào một vòng tuần hoàn ác tính. Thực ra, nguyên do dẫn đến việc này là bởi trước khi làm, chúng ta chưa thực sự sắp xếp ổn thỏa. Tôi cũng từng là một đứa không thích lên kế hoạch, ưa tự do tùy hứng. Buổi tối khi làm bài tập về nhà lúc nào cũng cà kê dê ngỗng, mãi đến rất muộn mới xong. Người khác nhìn thì thấy tôi ngày ngày thắp đèn học đêm,có vẻ rất cần mẫn chịu khó, nhưng thực ra là do khi học toàn làm việc nọ việc kia, lúc làm việc này một tý lát làm việc kia một tý, nên hiệu suất khi làm bài tập quá thấp. Hễ đến kỳ nghỉ là cái thói lười biếng trong tôi như hổ mọc thêm cánh, ngày nào cũng ngủ lịm đến trưa mới tỉnh, lóc cóc mở vở bài tập, chốc thì viết đôi ba chữ, lại vẽ đôi ba nét, lúc sau thì lên mạng, thậm chí còn đeo tai phone nghe nhạc, phong thái rất nhàn hạ thoải mái. Đến nửa cuối của kỳ nghỉ là y như rằng tôi lại vắt chân lên cổ làm bù bài tập, chỉ muốn mọc thêm ba đầu sáu tay mười hai khối óc để kịp deadline. Cứ như vậy, trong tôi vô hình trung đã hình thành thói lề mề. Mặc dù rất lười biếng, nhưng có lẽ vì áp lực bài vở vẫn chưa đến nỗi quá nặng, nếu giở trò khôn vặt như làm qua loa, mượn bài bạn để chép hoặc học theo kiểu đối phó thì cũng không đến nỗi bị rơi rớt quá nhiều kiến thức, vì vậy tôi cũng không mấy quyết tâm sửa đổi thói xấu này của mình. Thế nhưng lên lớp 12, khi nhịp sinh hoạt và học tập bỗng chốc tăng nhanh gấp mấy lần so với trước, bản thân tôi mới thực sự phát hiện ra cứ học theo kiểu nhàn hạ rề rà như thế này thì không ổn, bắt buộc phải thay đổi và nâng cao hiệu suất. Cũng giống như chạy 1.000m, khi mọi người bắt đầu dốc sức về đích ở 100m cuối rồi, mình vẫn duy trì vận tốc tầm tầm như trước thì đương nhiên sẽ bị người khác bỏ lại, lẻ loi cô đơn trong gió. Tuyệt chiêu lên kế hoạch này thực ra tôi học lỏm từ cha. Một lần thấy cha viết ra một bản kế hoạch nhỏ phải làm trong ngày, từng việc từng việc phải làm sẽ được liệt ra lần lượt theo trình tự trước sau, mỗi một việc làm xong, cha sẽ đánh một dấu tích, cho đến khi hoàn thành tất cả các nhiệm vụ trong kế hoạch. Tôi chợt bừng tỉnh, chẳng trách hiệu suất làm việc của cha cao đến vậy, thì ra là nhờ sự trợ giúp của “sổ kế hoạch nhỏ”! Phương pháp hay như vậy, tại sao tôi không thử nhỉ? Thế là bắt đầu từ hôm ấy, tôi cũng bắt tay lên kế hoạch làm việc của riêng mình. Bắt đầu từ kế hoạch hằng ngày. Trước kia tôi luôn có thói quen sau khi tan học thì viết bài tập lên một cuốn sổ nhỏ để đề phòng bản thân lơ đãng quên mất. Nhưng thông thường chỉ làm bài tập một cách lộn xộn, khi làm bài A nghĩ đến đâu thì viết đến đó, rồi chuyển sang bài B, bài B tắc tịt lại quay ra nghĩ cách giải bài C, nên thường xuyên cầm sổ mà mặt mày đờ đẫn, tư duy rối tung rối mù, dẫn đến hiệu suất rất thấp. Sau khi hạ quyết tâm lập kế hoạch, hằng ngày sau khi về nhà, trước lúc bắt đầu làm bài, tôi đều lấy cuốn sổ đó ra, căn cứ theo mức độ quan trọng và mức độ gấp gáp của những nhiệm vụ phải hoàn thành rồi sắp xếp thứ tự trước sau một cách rõ ràng và chỉnh tề, tiếp sau đó lấy tất cả những vở bài tập, sách tham khảo sẽ dùng đến và cũng sắp xếp sẵn theo thứ tự đã liệt kê, xếp thành một chồng rồi bắt đầu làm bài tập. Bắt đầu làm từ cuốn đầu tiên trên cùng, làm xong một cuốn thì đánh một dấu tích vào sổ, sau đó đặt phần bài tập đã hoàn thành đó sang một bên, bắt đầu tiến hành làm cuốn tiếp theo, cứ như vậy cho đến khi làm hết tất cả các bài tập. Sau khi dần dần nuôi dưỡng được thói quen này, tôi kinh ngạc phát hiện ra hiệu suất học buổi tối tăng cao một cách rõ rệt, tôi đã có thể hoàn thành được nhiều nhiệm vụ hơn, học được nhiều kiến thức hơn trong một khoảng thời gian ngắn hơn so với các bạn khác, thậm chí còn có thể tranh thủ thời gian để đọc sách, xem phim giải trí trong những lúc bài vở căng thẳng. Không chỉ có vậy, tôi phát hiện ra mình còn có nhiều thời gian để ngủ hơn, đây thực sự là một “diễm phúc” lớn đối với một đứa vừa trải qua một ngày mệt mỏi lại ham ngủ như tôi! Nếu như nói tại sao việc lập kế hoạch lại mang đến một hiệu quả tốt đếnvậy, đầu tiên tôi cho rằng sắp xếp thứ tự những việc cần làm trước khi bắt tay vào làm sẽ tiết kiệm được rất nhiều thời gian dành để đắn đo xem “phải làm cái gì” trong lúc làm bài, khiến chúng ta cảm thấy việc học tập có được một nhịp độ rõ ràng và thuận lợi hơn, tránh được trạng thái gián đoạn vì cứ phải nghĩ trước xét sau, làm chậm tiến độ học tập và rối loạn mạch suy nghĩ. Tiếp theo, khi lập kế hoạch cần căn cứ theo tình hình cụ thể để điều chỉnh thứ tự công việc, có thể giúp cho những nội dung công việc được tiến hành khớp nối, liên kết một cách có mục đích hơn, không phải liên tục hao phí quá nhiều thời gian ở một nội dung công việc, dẫn đến tâm lý chán nản, không muốn tiếp tục làm. Ví dụ, có thể học môn Toán trước, tiếp theo thì học tiếng Anh, rồi học tiếp Vật lý, sau đó lại học Ngữ văn để cho các môn tự nhiên và xã hội xen kẽ lẫn nhau. Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng, chuyển sang tư duy một lĩnh vực khác là một phương thức nghỉ ngơi rất tốt cho não. Thế nên nếu thời gian gấp gáp thì không cần phải ngưng trệ việc học, chỉ cần chuyển sang một môn học khác là sẽ giúp chúng ta có cảm giác thoải mái minh mẫn, và não cũng sẽ trở nên nhanh nhạy hơn hẳn đấy! Lập kế hoạch cũng có thể giúp chúng ta cảm thấy yên tâm. Một kế hoạch tường tận có thể sẽ mang đến một ám thị tâm lý tích cực cho con người: nhiệm vụ dù phức tạp đến mấy cũng đã được sắp xếp một cách thỏa đáng rồi, chỉ cần mình thực hiện một cách chuyên tâm thì nhất định có thể hoàn thành. Cứ như vậy, chúng ta sẽ có thể chú tâm học tập một cách nhẹ nhàng hơn, không cần phải làm việc một cách mơ hồ, vội vã vì trong lòng lúc nào cũng lo sẽ làm không xong. Khi học tập cũng có thể tập trung hơn, qua đó đạt được hiệu quả học tập tốt nhất. Sau khi lập kế hoạch, thậm chí bạn sẽ phát hiện ra những việc cần làm thực ra không hề nhiều như mình tưởng tượng. Ngoại trừ những lợi ích cho việc học tập, lập kế hoạch cũng có rất nhiều “đất dụng võ” trong cuộc sống thường nhật của chúng ta. Ví dụ như hôm nay có rất nhiều việc muốn làm: giúp mẹ dọn dẹp nhà cửa, đi xem phim cùng người yêu, đi mua vài món đồ lặt vặt, phải viết một vài bài văn, còn định đi làm tóc nữa… Nếu không lên sẵn kế hoạch thì e rằng trong một ngày rất khó để có thể làm hết nhiều việc như vậy. Nhưng nếu như bình tĩnh và thử sắp xếp một chút thì sao nhỉ? Phải chăng sáng có thể dậy sớm để viết văn trong ba tiếng, sau đó bỏ một tiếng để dọn dẹp nhà cửa, sau khi ăn trưa xong thì đi xem phim với người yêu, trên đường trở về thì mua đồ trong siêu thị, ăn xong cơm tối thì chuồn ra ngoài làm tóc, đến tối thì có thể nhàn nhã tắm giặt rồi đi ngủ. Thấy đấy, nếu như lập sẵn kễ hoạch trước khi làm việc thì bao nhiêu việc cũng đều có thể làm xong. Một ngày trọn vẹn viên mãn, chẳng phải rất đơn giản hay sao? Cho dù trong những ngày tháng học hành bận rộn như lớp 12, tôi vẫn sống một cách rất trọn vẹn và thú vị, cuộc sống ngoài giờ học cũng rất phong phú, vui vẻ. Cứ đều đặn đến thứ 7 lại say sưa xem bộ phim Mỹ mà tôi thích nhất, hằng ngày cứ đến trưa và sau khi tan học thì lại ra ngoài khuôn viên trường để cho các chú mèo hoang ăn, cuối tuần hoặc những kỳ nghỉ ngắn thì đi xem phim, lượn lờ phố xá với đám bạn… Kỳ thực, bí quyết để trọn vẹn cả việc học tập lẫn vui chơi chính là lập kế hoạch và nâng cao hiệu suất củatừng công việc. Thời gian luôn luôn công bằng với tất cả mọi người, mỗi ngày có 24 giờ, mỗi giờ có 60 phút, một phút dù không nhiều nhưng cũng không ít. Nếu như trong vòng 60 phút, bạn có thể hoàn thành được nhiều việc hơn, sáng tạo ra được nhiều giá trị hơn người khác, vậy coi như trong một tiếng đó bạn đã “lãi” rồi. Hãy lập kế hoạch cho cuộc sống của mình nhé, đây chính là bảo bối độc nhất vô nhị giúp cho cuộc sống của chúng ta luôn tràn đầy màu sắc, trọn vẹn và ý nghĩa đấy! Định sẵn mục tiêu – Nhẹ nhàng dẫn đầu trên đường chạy marathon của cuộc đời Mục tiêu lớn giúp chúng ta học cách nhẫn nại, mục tiêu nhỏ thì mang đến cho chúng ta sự hưởng thụ, bởi hoàn thành những mục tiêu nhỏ mỗi ngày có thể giúp bạn và tôi từng bước tiếp cận đến thành công mà mình mong muốn một cách vui vẻ. Đ ôi khi tôi thường oán trách, cũng hay nghe thấy các bạn quanh mình than thở rằng: “Học tập thật mệt, thật khổ, thật phiền phức, mình muốn trốn tiết, mình muốn bỏ học quá đi thôi…” Nhưng sau khi ăn vạ chán chê, chúng tôi vẫn sẽ uể oải lết về bàn học, cắn răng tiếp tục cái công việc cực hình này. Đó là tại vì sao? Nghiệp học mệt như vậy, khổ như vậy, phiền hà như vậy, tại sao chúng ta vẫn không thể dứt khoát bỏ nó mà đi chứ? Tại sao khi đối diện với sách vở, vô số người đều than vãn: “Mệt quá, không thể mê nổi nữa rồi…” nhưng vẫn phải lao đầu vào học? Tôi nghĩ đáp án chính là bởi chúng ta đã có mục tiêu. Khát vọng thực hiện mục tiêu trường kỳ của bản thân khiến cho chúng ta đành “ngậm bồ hòn làm ngọt” với cái công việc khổ sai này. Và những thành tựu nhỏ khi thực hiện các mục tiêu ngắn hạn giúp chúng ta duy trì sự tự hào “mình cũng không tồi đấy chứ” để tiếp tục vui vẻ tiến về phía trước. Một câu nói: mục tiêu có thể giúp chúng ta tìm thấy lạc thú trong học tập. Không còn nghi ngờ gì nữa, đại đa số mọi người đều cảm thấy quá trình học tập thực sự chẳng có gì thú vị, đặc biệt là khi phải học những thứ mình không thích và không có sở trường chỉ để đạt được một thành tích tốt. Học hành phiền hà như vậy, nên chẳng ai muốn cả. Thế nhưng, một số mục tiêu có ý nghĩa trọng đại đối với cuộc đời, hoặc những mục tiêu mà chúng ta thực sự rất muốn thực hiện lại chỉ có thể đạt được dựa vào giai đoạn học tập. Mục tiêu này có thể nhỏ như muốn được cha mẹ và thầy cô tán dương, cụ thể như muốn dùng một điểm số đẹp để chứng minh khả năng của mình; cũng có thể lớn như thi đỗ vào một trường trung học hoặc đại học lý tưởng, nhận được những cơ hội tốt hơn; có thể vĩ đại hoành tráng như xây dựng tổ quốc giàu mạnh hơn, thậm chí là muốn được “phấn đấu vì hạnh phúc của loài người” như Mác… Nhờ có sự hiện hữu của mục tiêu, chúng ta mới có động lực cho việc học. Cũng giống như những bạn ở nước ngoài một thời gian dài thường có được thói quen tự nấu ăn, không phải vì họ thích cái quá trình xào nấu phức tạp này, mà vì họ nghĩ đến việc sắp được thưởng thức những món ngon do tự tay mình nấu, quá trình nấu ăn sẽ trở thành một dạng hưởng thụ. Mục tiêu có công hiệu thần kỳ như vậy, vậy làm thế nào để chúng ta đặt ra mục tiêu đây? Theo cách hiểu của tôi, mục tiêu có hai loại: dài hạn và ngắn hạn. Mục tiêu dài hạn đại khái cũng tương tự như lý tưởng, là sự định sẵn đối với tương lai của chúng ta, có thể là một năm, cũng có thể là vài năm, vài chục năm. Có được một mục tiêu lâu dài là vô cùng quan trọng, một mặt có thể giúp chúng ta tràn đầy động lực phấn đấu và kiên trì qua từng ngày, mặt khác có thể giúp tầm nhìn của chúng ta không chỉ giới hạn trong những thành-bại, được-mất trước mắt, giúp chúng ta trưởng thành sau mỗi một va vấp nhỏ và mỗi một thành công nhỏ, từ đó có được một tâm thái bình tĩnh và đĩnh đạc hơn. Còn mục tiêu ngắn hạn thì sao? Chúng ta có thể đi vào tiểu tiết như: mỗi ngày cần hoàn thành những nhiệm vụ nào, tuần này phải tìm hiểu và nắm vững được những kiến thức nào, kỳ thi sau phải đạt được tiến bộ ở những phương diện nào. Từ đó, chúng ta có thể lập ra một thời gian biểu, một bảng kế hoạch cụ thể và có ý nghĩa thực tiễn hơn. Lấy bản thân tôi làm ví dụ, mục tiêu dài hạn đã mang tới cho tôi không ít trái ngọt. Khi mới lên cấp hai, tôi đã đặt ra mục tiêu với thời hạn là ba năm cho chính mình: thi đỗ vào trường trung học 101 mà tôi hằng mơ ước. Sở dĩ tôi khao khát được vào ngôi trường này, là vì tôi mê mẩn khung cảnh rộng rãi nhưng đượm vẻ trầm mặc của khuôn viên trường, thích sự vắng vẻ, rợp bóng lá đầy thi vị và lãng mạn ở khu vườn sau. Và còn một nguyên nhân rất quan trọng, đó là phía bên trái của cổng trường trước kia từng có một tòa Tứ hòa viên nhỏ xinh, đó là nơi gia đình tôi đã cư ngụ khi mới đến Bắc Kinh, đó là nơi ghi dấu toàn bộ ký ức về cuộc sống của tôi từ năm lên 3 đến năm 6 tuổi. Khi lên trung học, do học lực không tốt nên tôi chẳng thể vào học ngôi trường 101 trong mơ của mình, cảm thấy vô cùng tiếc nuối. Cũng may, trường trung học sở tại của tôi là phân hiệu của trường 101, nên khóa nào cũng có một số học sinh được chuyển đến thực tập tại đó. Thế nên ngay từ năm lớp 6, việc lọt được vào danh sách thực tập với số lượng ít ỏi này đã trở thành mục tiêu để tôi bắt đầu nỗ lực ngày đêm. Nhờ có được mục tiêu dài hạn này, tôi hiểu rằng mọi nỗ lực hiện tại đều là để từng bước tiếp cận với lý tưởng của bản thân, tiếp cận với điều mà mình mong muốn. Vì vậy tất thảy sự cần cù, chăm chỉ của tôi cũng thực sự xuất phát từ ý thức chủ động, và tôi cũng muốn bỏ nhiều thời gian và công sức nhất để dành cho việc học, muốn làm tốt đến mức tối đa những việc cần làm, không để lại lỗ hổng, mặc dù mệt nhưng không cảm thấy đó là khổ. Hơn nữa, động lực từ bên trong này cũng là ngọn nguồn cho khả năng tự khống chế bản thân, khiến một đứa ham chơi như tôi có thể tự khống chế được thời gian của mình, chỉ thư giãn thả lỏng với điều kiện phải đảm bảo chất lượng của việc học. Bởi tôi biết rõ rằng, “mục tiêu ba năm” kia không cho phép tôi nuông chiều bản thân. Có được mục tiêu dài hạn đương nhiên là tốt, thế nhưng những thứ nghe có vẻ hơi xa xăm, trừu tượng như lý tưởng, mơ ước cũng giống như một cuộc marathon dài hơn 40 cây số. Trong hành trình đó, ngay cả sự tự tin rằng mình sẽ hoàn thành cũng khó có thể duy trì. Vì vậy, chúng ta nên chia mục tiêu dài hạn ra thành những cột mốc nhỏ, dùng cảm giác tự hào sau mỗi lần vượt qua những cột mốc đó để tiếp thêm động lực và sự tự tin, giúp bản thân tiếp tục tiến bước một cách vững chắc. Việc “kế hoạch hóa” mục tiêu mỗi ngày có lẽ tôi không cần phải nhắc lại thêm nữa, nhưng “giai đoạn hóa” mục tiêu cũng vô cùng quan trọng. Hồi cấp hai, mục tiêu thi vào trường trung học 101 được tôi phân tích kỹ càng: trường trung học sở tại của tôi mỗi năm chỉ có 30 học sinh trong danh sách được gửi đi, vì vậy lọt vào top 30 của kỳ thi cuối kỳ sẽ trở thành một mục tiêu ngắn hạn. Trong lớp thực tập, tôi có thể cảm nhận được một bầu không khí cạnh tranh tương đối khốc liệt, thế nhưng cái hay ở đây là tôi luôn tìm thấy những bạn học có trình độ cao hơn mình một chút, biến họ trở thành mục tiêu cụ thể để mình tiến bộ, cô bạn thân Tiểu Du cũng từng là đối tượng mà tôi ngắm đến. Phương thức cạnh tranh lành mạnh này quả thực có rất nhiều lợi ích, quá trình bám đuổi và vượt lên đó đã không ngừng mang tới cho tôi những niềm vui nho nhỏ khi đạt được những thành công mang tính giai đoạn, và tiếp thêm niềm tin để thực hiện lý tưởng cuối cùng của mình. Mục tiêu còn có thể hóa giải tâm trạng chán nản khi phải đối diện với thất bại. Lên đến cấp ba, với kỳ thi đại học đang ngày một đến gần, áp lực tâm lý của tôi cũng tăng lên rõ rệt, tinh thần cũng trở nên nhạy cảm, yếu đuối, giống như việc vừa trải qua tuổi thanh xuân đã lập tức bước vào thời kỳ mãn kinh vậy. Đặc biệt là năm lớp 12, cứ ba ngày một lần thi thử lớn, hai ngày một lần thi thử nhỏ, thành tích thường xuyên lên xuống thất thường như đạp xe leo núi vậy, khiến tâm trạng của tôi cũng hết “tăng xông” lại đến trầm cảm, khó có thể bình tĩnh được, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất học tập. Thế nhưng, không biết ai đã buột miệng nói ra một câu khiến cho tôi bừng tỉnh: “Mục tiêu cuối cùng của chúng mình là thi đỗ đại học, những đợt thi thử trước mắt chỉ có một mục đích duy nhất là tìm kiếm, bù đắp những điểm còn thiếu sót, thế nên thi trượt mới có thể thể hiện giá trị lớn nhất của nó chứ! Thành tích lên xuống thất thường cũng chính là dịp để chúng ta rèn luyện tố chất tâm lý, mỗi một lần thất bại thực ra đều mang một ý nghĩa tích cực nào đó, vì vậy hãy phấn chấn lên nhé!” Tôi chợt hiểu ra rằng, vì có được một mục tiêu lâu dài, chúng ta sẽ nhận ra những giá trị độc đáo của thất bại trước mắt đối với việc sửa chữa sai lầm, tâm hồn vốn hứng chịu đủ sự giày vò chán nản cũng dần bình tĩnh lại, tôi cũng có thể điều chỉnh tâm trạng với tốc độ nhanh hơn, bình tĩnh phân tích nguyên nhân sai lầm để hướng tới sự tiến bộ tiếp theo. Tầm quan trọng của mục tiêu là không còn nghi ngờ gì nữa, nhưng bất luận là mục tiêu dài hạn hay ngắn hạn, thực ra đều để hướng đến một cái đích chung, đó là giúp cho sự phấn đấu của chúng ta được định hướng một cách rõ ràng hơn, từ đó tạo ra động lực và sự quyết tâm. Vì vậy, mục tiêu nhất định phải cao hơn khả năng, nhưng vẫn phải phù hợp với thực tế; phải có khả năng thực hiện, nhưng không được xa quá tầm với, giống như một đỉnh núi cao vừa đủ để khiến cho con người ta tràn đầy hy vọng để leo lên, chứ không phải là nhìn để rồi khiếp sợ. Hãy đặt ra mục tiêu rõ ràng và phù hợp, đừng bao giờ đánh giá thấp lòng dũng cảm và kiên trì tiếp bước của bản thân, bạn nhé! Mục tiêu lớn giúp chúng ta học cách nhẫn nại, mục tiêu nhỏ thì mang đến cho chúng ta sự hưởng thụ, bởi hoàn thành những mục tiêu nhỏ mỗi ngày có thể giúp bạn và tôi từng bước tiếp cận đến thành công mà mình mong muốn một cách vui vẻ. Cho dù là thất bại như thế nào thực ra cũng không hề đáng sợ, nó chỉ là viên đá nhỏ đâu đâu cũng có thể thấy trên bước đường trưởng thành, điều quan trọng nằm ở thái độ nhìn nhận của chúng ta đối với viên đá nhỏ đó. ở dĩ gián, loài động vật nhỏ bé đáng ghét được người đời ban cho một cái tên nghe có vẻ mĩ miều – Tiểu Cường, là bởi bản năng sinh tồn “đánh không chết, diệt không hết” cực kỳ ngoan cường của mình. Trong quãng đời học sinh mịt mùng đằng đẵng, chẳng ai có thể thuận buồn xuôi gió mãi được, cho dù là những “học sinh bá đạo” một ngày dành cả 24 tiếng để tập trung toàn bộ sức lực cho việc học, hay là đám “con nhà người ta” lúc nào cũng thảnh thơi, tự biết cách đối phó với sự nghiệp học hành cũng không thể đảm bảo rằng mình chỉ tiến chứ không lùi, chẳng gặp bất cứ thất bại nào. Vì vậy, thất bại là một vấn đề nan giải mà trong cuộc sống chúng ta bắt buộc phải đối mặt, không thể né tránh. Chúng ta phải dùng lý trí và lòng dũng cảm để vỗ về tâm thái, nhìn nhận một cách chính xác, trở thành “Tiểu Cường” không bao giờ gục ngã. Trong một khoảng thời gian rất dài, thành tích học tập của tôi luôn không ổn định, việc bỗng dưng tiến bộ nhảy vọt hoặc tụt dốc thảm hại đã trở nên rất đỗi bình thường, đôi khi xếp hạng giữa hai kỳ thi còn chênh lệch nhau tới cả trăm bậc. Lần hoành tráng nhất là môn Ngữ văn của tôi, sau một kỳ trượt dốc thê thảm lại bất ngờ đổi vận, bỗng chốc từ vị trí hơn 300 của khóa nhảy thẳng lên top đầu, đám bạn thấy tôi nhảy cóc tới hơn 300 bậc đều giật mình kinh hãi, hỏi rằng: “Không phải là xếp từ dưới lên đấy chứ?” Cứ như vậy trước mỗi lần thi, tôi đều hy vọng rằng mình có thể đạt được một thành tích đáng tự hào, thế nhưng sau mỗi lần thất bại, mức độ kỳ vọng đối với bản thân lại điên cuồng trượt dốc, khiến tôi khổ não khôn nguôi. Trong một lần thi thử quan trọng của năm lớp 12, tôi ngã một vố rất đau: 5 môn chính gần như đều bị đánh trượt, môn sở trường tiếng Anh và môn Ngữ văn điểm số đều bình bình, không đủ để nâng điểm, môn Toán cũng chẳng có gì khởi sắc, khiến tổng điểm bị kéo tụt một cách thê thảm, những lỗi ngớ ngẩn trong môn Chính trị, Lịch sử và Địa lý lại càng được đà vắt kiệt cái bảng thành tích vốn đã cạn trơ đáy của tôi. Hôm nhận được bảng điểm, cả ngày tôi như cà chua ngấm sương muối, uể oải gục đầu chán nản, thậm chí còn cố lẩn tránh ánh mắt của thầy cô và bạn bè, cảm thấy vô cùng mệt mỏi và thất vọng với chính mình, trở về đến nhà cơm cũng chẳng buồn ăn, tôi liền nhốt mình trong phòng, lặng lẽ rơi nước mắt. Vốn là người rất tâm lý, lúc này mẹ không hề gặng hỏi điểm số của tôi, không nổi cơn thịnh nộ chửi mắng té tát, cũng không nói những lời an ủi sáo rỗng như: “Đừng khóc nữa, không sao đâu!” để phủ định cảm xúc của tôi, mẹ chỉ nhẹ nhàng đến bên để trò chuyện. “Thi không tốt phải không con?” Mẹ nhẹ nhàng hỏi. “Vâng.” Tôi trả lời một cách bất lực. “Môn nào thi không tốt?” “Tất cả đều không tốt…” Tôi bắt đầu có chút chán nản, chỉ sợ mẹ lại tiếp tục gặng hỏi. “Chỉ là một lần thi không tốt thôi mà? Có gì là ghê gớm đâu, không có nghĩa là con học không giỏi, phải không nào?” “Cái này không có nghĩa là con học không giỏi thì còn có nghĩa là gì ạ? Cái cần nhất khi thi đại học là thành tích, học giỏi nhưng lại không được điểm cao thì vẫn vô dụng thôi ạ!” Tôi nói, cảm giác uất ức dâng tràn trong tim. “Vậy theo con, lần thi này không tốt là vì học không giỏi, hay là do thi không tốt?” Mẹ không chấp câu nói của tôi, tiếp tục hỏi. “Đều có chút vấn đề ạ, chủ yếu là do thi không tốt, lúc học cũng bị hổng một số kiến thức.” Tôi tư lự một lát, tâm trạng dần bình tĩnh lại. “Vậy bây giờ điều quan trọng là phải nâng cao thành tích phải không? Thế thì phải kịp thời ghi nhớ những chỗ mình thi chưa tốt, rồi học bù những chỗ hổng kiến thức, như vậy chẳng phải thành tích sẽ tốt lên sao?” “Vâng ạ… Nhưng mà nói có vẻ đơn giản, nhưng khi thực sự làm thì khó lắm, bao nhiêu là vấn đề rối tung rối mù, con chẳng biết nên bắt đầu từ đâu, chỉ nghĩ thôi cũng đau đầu ý…” Tôi vẫn chưa thể thoát ra khỏi mớ cảm xúc tiêu cực của chính mình, hễ nghĩ tới đống bài thi thảm hại là tôi lại cảm thấy hoa mày chóng mặt, ngay cả dũng khí để lật ra xem lại cũng chẳng có. “Nghĩ kỹ xem, thực sự phức tạp đến vậy sao? Bây giờ bắt đầu làm từng chút từng chút một thì có thể xong không?” Mẹ vẫn nhẫn nại động viên tôi. “Hình như cũng không phức tạp đến vậy… Có lẽ được ạ, tối nay xử lý một phần, ngày mai lại xử lý phần còn lại, có lẽ sẽ xong ạ.” Tôi vừa nghĩ vừa nói, cố thoát khỏi nỗi buồn bã và thất vọng vốn đã vây kín tâm trí cả một ngày dài, bắt đầu động não tìm cách giải quyết vấn đề. Nghĩ kỹ lại mới thấy rằng, nếu phân loại những câu hỏi có trong bài thì thực ra cũng chỉ giới hạn trong mấy loại, những kiến thức bị rơi rớt cũng không nhiều đến mức kinh hoàng. Tôi chỉ cần làm được hai việc này, tìm ra vấn đề của mình trong lần thi này và cố gắng khắc phục trong lần thi tiếp theo thì việc lật ngược thế cờ có lẽ cũng không quá khó! Tư duy dần dần liền mạch rõ ràng, tôi không còn cảm thấy trống rỗng, nản lòng và mất phương hướng nữa, chỉ cảm thấy ngọn lửa của niềm hứng khởi, muốn lập tức bắt tay vào học bùng cháy trong tim: bây giờ, tôi sẽ bắt đầu sắp xếp, phân tích lại các câu hỏi của lần thi này, không muốn bỏ lỡ dù chỉ một giây nào nữa, tin tưởng rằng lần sau nhất định sẽ tiến bộ hơn rất nhiều! Cứ như vậy, tôi ăn qua loa bữa rồi tức tốc chuyển sang “trạng thái chiến đấu cấp 1”, lôi bài thi ra, sắp xếp nửa phần đầu của đề tiếng Anh, Ngữ văn và Toán mà hôm nay cần phải phân tích, ngày mai sẽ tiếp tục phân tích đề Toán, Chính trị, Lịch sử và Địa lý, sau đó bắt đầu tiến hành một cách hăng hái và kiên trì. Tối hôm đó, tôi “chiến” một mạch tới nửa đêm gà gáy với hiệu suất cực cao, hai cuốn sổ ghi những bài sai và bài khó đã tăng thêm kha khá. Hoàn thành xong nhiệm vụ của ngày hôm nay, lúc ngẩng đầu lên từ đống sách vở, trong lòng tôi cảm thấy thật nhẹ nhõm, bởi vì đối với tôi mà nói, thất bại lần này đã được chuyển hóa từ một cú sốc đơn thuần thành một cơ hội tốt để rút kinh nghiệm lại giai đoạn học tập trước đây và rèn luyện tố chất tâm lý của bản thân. Tôi đã biến lần vấp ngã này thành một tài sản quý giá và cất vào trong túi, để lần thi sau là có thể lấy ra sử dụng. Có được kinh nghiệm lần này, kỹ năng “vật lộn” với trở ngại của tôi càng ngày càng cao. Thông qua việc tổng kết phân tích, tôi đã có thể đúc rút kinh nghiệm, nâng cao năng lực một cách tối đa từ những lần vấp ngã. Sau khi học được cách nhìn nhận thất bại, thành tích của tôi được từng bước cải thiện và cũng dần ổn định một cách rõ rệt. Mặc dù thi cử thất bại là chuyện thường tình trong quá trình học tập, nhưng cái cảm giác trống rỗng khi mọi sự nỗ lực đều như nước chảy bèo trôi, quả thực có khả năng dập tắt ngọn lửa hy vọng và nhấn chìm tất cả sự lạc quan của chúng ta một cách phũ phàng. Nếu như không biết cách đối diện với nó, rất có thể chúng ta sẽ trở nên chán nản, tự phủ định bản thân và trượt dốc về mặt tinh thần, điều này không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến cảm xúcmà còn lãng phí rất nhiều thời gian quý báu, nhất là trong giai đoạn cực kỳ căng thẳng trước khi thi đại học, quả đúng là “vừa mất phu nhân, vừa thiệt quân(2)”! Vậy khi phải đối diện với thất bại, làm sao để có thể nhanh chóng khôi phục tinh thần, làm lại từ đầu đây? Trong một bài viết tiếng Anh có tên là What is your recovery rate, tác giả đã nêu một quan điểm như sau: “Đầu tiên, chúng ta có thể phó mặc tâm trí và cơ thể chìm đắm trong mớ cảm xúc bi quan đó, cảm nhận một cách đầy đủ mỗi phút giây của nó, nhưng tiếp theo phải hạ quyết tâm để thoát khỏi nó, hãy dùng bất cứ phương pháp nào như vận động, tìm người tâm sự hay thậm chí là khóc òa một trận để kịp thời trút hết cảm xúc ra bên ngoài, nhanh chóng lấy lại trạng thái bình thường.” Đọc xong bài viết này, tôi cảm thấy thực sự hữu ích. Khi phân tích nguyên nhân thất bại của kỳ thi lần này, tôi thường soi xét cẩn trọng từng bài làm sai, từng điểm kiến thức một, nghiêm túc phân tích xem vì nguyên nhân gì mà mình bị mất điểm ở những chỗ không đáng để mất điểm như vậy. Tiếp theo, tôi sẽ tỉ mỉ kiểm tra xem những bài làm sai phân bố ở những chỗ nào trong đề, rồi tổng kết ra những vấn đề nào mà mình hoàn toàn có thể giải quyết được, để thời gian tới sẽ tập trung ôn luyện và xử lý triệt để. Cuối cùng và cũng là quan trọng nhất, đó là phải biết tự lượng sức mình, không được cố nhồi nhét một cách khiên cưỡng, chỉ cần vững tin rằng kỳ thi này sẽ tiến bộ hơn kỳ thi trước thì chắc chắn, mỗi một bước nhỏ sẽ tích lũy thành một cuộc “đại nhảy vọt”. Không chỉ trong học tập chúng ta mới có thể gặp thất bại, mà đôi lúc những vấp váp trong cuộc sống cũng sẽ ập đến và làm nhiễu loạn cảm xúc của chúng ta. Thế nhưng, cho dù là thất bại như thế nào thực ra cũng không hề đáng sợ, nó chỉ là viên đá nhỏ đâu đâu cũng có thể thấy trên bước đường trưởng thành, điều quan trọng nằm ở thái độ nhìn nhận của chúng ta đối với viên đá nhỏ đó: nếu coi nó là một viên đá ngáng đường, một mực than thở trách móc, chìm đắm vô vọng trong cảm xúc tiêu cực và không thể thoát ra được, ắt sẽ khó tránh khỏi việc bỏ dở giữa chừng; nếu coi nó là một viên đá hữu dụng, có thể đối mặt một cách lý trí và tận dụng một cách triệt để, thì khi đó, mỗi thất bại sẽ có thể đắp thành bậc thang, giúp chúng ta từng bước leo lên đỉnh thành công. Học lệch ư? Đừng từ bỏ nhé! Nếu như có một môn nào đó mà bạn học yếu, trầy trật mãi vẫn chẳng ngóc đầu lên được, thảm hại khôn cùng, vậy chỉ e những môn khác có giỏi đến mấy cũng chẳng thể nào cứu được “người họ hàng nghèo” này rồi! C ho dù là thi lên cấp ba hay thi đại học, khi tính điểm đều phải cộng tổng thành tích của ba môn chính là Ngữ văn, Toán và tiếng Anh, cộng thêm điểm của 2-3 môn phụ khác nữa, mục đích là để chọn lọc ra những học sinh được phát triển toàn diện. Thế nhưng, điều này đã làm không ít các bạn học sinh phải đau đầu, bởi nhiều khi do sự khác biệt về gene di truyền hoặc quá trình học tập, nên gần như ai cũng bị “học lệch” với những mức độ khác nhau: có những môn sở trường ưa thích, khi học dễ dàng như cá gặp nước; có những môn thì học vất vả vô cùng, lúc nào cũng lê lết trầy trật. Những môn “què quặt” này thường khiến chúng ta phải bó tay chịu chết, dù có nỗ lực đến mấy cũng chẳng khởi sắc là bao, khó tránh khỏi cảm giác chán nản, thế là một số bạn liền dứt khoát “không ăn được thì đạp đổ”, từ bỏ thẳng tay, kệ cho nó tự sinh tự diệt luôn! Thế nhưng, khi đối diện với những môn học yếu của mình, thái độ đúng đắn của chúng ta phải là “không bao giờ từ bỏ”, chỉ cần đủ nỗ lực thì nhất định có thể chiến thắng cái sự “học lệch” này. Bắt đầu từ tiểu học, tôi đã học tương đối nhàn hạ hai môn Ngữ văn và tiếng Anh, còn cái môn Toán trời đánh thánh vật kia lại luôn là kẻ thù số một của tôi! Năm lớp 5, có lần điểm Toán của tôi không đạt yêu cầu, tôi và đứa bạn cùng chung cảnh ngộ thẹn quá hóa giận, đùng đùng xé tan bài thi ngay trong lớp để trút hết sự ức chế trong lòng. Việc này đã để lại một nỗi ám ảnh rất lớn trong tâm hồn non nớt của tôi, thế nên bây giờ cứ nhắc đến môn Toán là trong lòng lại bất giác cảm thấy sợ hãi. Sau này, khi học thử vài tiết ở trường Loo-keng Hua, tôi chợt phát hiện ra rằng dù có làm thế nào cũng chẳng thể theo kịp lời giảng của thầy giáo, mỗi tiết học cứ như thể đang nghe sách trời vậy, chẳng khác gì bị đày ải! Lần kinh hãi nhất là học về tích phân, từ trước đến nay tôi chưa từng hiểu đượclời giảng của thầy giáo, và cũng chẳng thể đọc hiểu những con chữ và dãy số kỳ quái kia, ấy vậy mà thầy vẫn cứ “ấm nào chưa sôi, chọn luôn ấm đó”, một mực gọi tôi lên bảng để làm bài. Tôi ngồi chết gí tại chỗ, trộm nghĩ trốn cũng chẳng trốn được rồi, thế là đành lết xác lên bảng, chọn đại một bài cũng dài kha khá rồi chẳng nghĩ ngợi gì chép thẳng lên bảng, đoạn mặt dày giả vờ tính toán như thật, cuối cùng ra được một dãy số vô cùng kỳ khôi. Thế là dưới sự chống chế của tôi, sự nghiệp môn Toán vĩ đại cũng đành tàn lụi. Rồi sau đó, để không bị tụt lại quá xa so với những đứa “con nhà người ta” đang tham gia đủ các thể loại lớp Toán học cao cấp kia, tôi và mấy đứa bạn học lực tà tà ngang nhau cũng mời gia sư để học thêm, đến lúc đó mới tiếp xúc được một vài kiến thức hạn hẹp, thành tích môn Toán cũng chỉ lay lắt, ngụp lặn ở “vùng trung du”. Quãng thời gian tiểu học cuối cùng cũng trôi qua trong màn sương mù mịt của môn Toán, lên đến cấp hai, Toán học vẫn là tâm bệnh của tôi. Trong suy nghĩ của thầy giáo dạy Toán, tôi vẫn là một học sinh có thể coi là chăm chỉ cố gắng, nhưng thành tích lại chẳng bao giờ khá nổi. Đến nỗi trong kỳ thi thử cấp ba, khi tôi “xuất thần” thi được 79 trong tổng số 120 điểm, đủ điểm để sang trường trung học 101, người thầy vốn rất hiền hòa, điềm đạm nàycũng mắt tròn mắt dẹt, ngỡ ngàng nói rằng: “Lý Nhược Thần, em cũng đủ điểm đặc cách cơ đấy! Đúng là không thể tin nổi!” Khiến cho tôi dở khóc dở cười. Lên đến cấp ba, môn Toán của tôi vẫn chẳng có gì khởi sắc. Bài kiểm tra đầu tiên của tôi trong năm lớp 10 cũng “tạch” như một thói quen, thầy dạy Toán còn thở dài bảo với mẹ tôi rằng: “Nếu môn Toán cứ tiếp tục như vậy, bảng điểm của con bé e là không ổn đâu!” Quả thực, môn Toán đã đem đến cho tôi vô vàn thử thách, muôn trùng thất bại, từng chút từng chút mài mòn dần sự tự tin và hứng thú trong tôi. Tôi có thể nói một cách thẳng thắn rằng, tôi không thích Toán, thực sự là không thích. Nhưng dù là như vậy, tôi vẫn chưa bao giờ từ bỏ sự nỗ lực đối với nó, và trên thực tế, đây là môn học khiến cho tôi hao tâm tổn sức nhất. Tôi hiểu, dù cho không thích, dù cho học rất vất vả nhưng hiệu quả vô cùng nhỏ giọt, tôi cũng buộc phải gắng sức để học tốt nó, bởi vì thực sự mà nói, tôi cần thành tích của cái môn chiếm 150 điểm trong kỳ thi đại học này để bước vào ngôi trường đại học lý tưởng của mình, đạt được bước tiến như mình hằng mơ ước. Sau khi hạ quyết tâm, tôi liền đi bước đầu tiên để chiến thắng tình trạng “học lệch” này của mình. Muốn chiến thắng tình trạng “học lệch”, đầu tiên chúng ta phải chấp nhận sự không hoàn thiện của bản thân, thoát khỏi tâm lý tự ti và nỗi sợ hãi.Bởi có lẽ do sự sai khiến của tâm lý sĩ diện và lòng tự trọng, nên ai cũng muốn che đậy những điểm yếu và phô bày ra những sở trường của bản thân. Trong học tập, chúng ta cũng thường xuyên khoe khoang về những môn mà mình chiếm ưu thế, nhưng lại cố tình lờ đi những môn mà mình học kém. Điều này vốn có thể hiểu được, nhưng khi đối mặt với tình trạng mất cân bằng trong học tập, làm như vậy là hoàn toàn vô ích, chẳng thể thay đổi chút xíu nào cái hiện trạng “học lệch” kia. Vì thế, đầu tiên chúng ta buộc phải nhìn thẳng và chấp nhận sự thực rằng có một số điểm chúng ta giỏi, nhưng một số điểm lại không được nhanh nhạy cho lắm. Nhân bất thập toàn, ai mà chẳng có sở đoản cơ chứ? Nếu để ý kỹ những “siêu học sinh” tưởng như môn nào cũng giỏi, chẳng hề có bất cứ sở đoản nào xung quanh mình, bạn sẽ thấy rằng thực ra thành tích của họ cũng không được phân bố một cách hoàn toàn cân bằng, họ cũng đang phải đau đầu với một vài môn mà mình yếu kém. Chỉ là họ đã rất nỗ lực để khiến cho những môn yếu kia không bị tụt lại phía sau, lại cộng thêm sự bù đắp của những môn ưu thế, nên tổng điểm lúc nào cũng vượt trội đấy thôi. Ngoài ra, tôi còn phát hiện ra sự nghiêm trọng của việc học lệch: nếu như một môn đã trở nên “què quặt” thì rất có khả năng sẽ dẫn đến tình trạng sụp đổ tất cả. Trên thực tế, sự phân bố điểm số các môn của những học sinh có tổng điểm cao đa phần đều trong tình trạng “một siêu, nhiều cường” – họ có chí ít một môn cực kỳ lợi hại, các môn còn lại hoàn toàn có thể bình thường, thậm chí là hơi kém một chút. Nhưng nếu như có một môn nào đó mà bạn học yếu, trầy trật mãi vẫn chẳng ngóc đầu lên được, thảm hại khôn cùng, vậy chỉ e những môn khác có giỏi đến mấy cũng chẳng thể nào cứu được “người họ hàng nghèo” này rồi! Thế nên chiến thắng tình trạng “học lệch” là điều vô cùng thiết yếu, sau khi hạ quyết tâm, chúng ta còn phải xây dựng một mục tiêu thiết thực. Đối với môn Toán, mục tiêu của tôi rất rõ ràng: không cần phải cố đuổi kịp những “siêu nhân” trong lớp, chỉ cần ở trên hay dưới điểm trung bình một chút, hoặc cố gắng đạt điểm cao hơn mức trung bình là được rồi. Và điều này thì tôi vẫn có sự tự tin. Sau khi tư tưởng đã thấu suốt, tôi đã đã chuẩn bị sẵn tâm lý để chiến thắng học lệch, bước tiếp theo là phải dấn thân vào thực tiễn rồi! Muốn kéo những môn yếu kém lên, tiền đề ở đây là phải dành cho nó đủ thời gian và công sức. Trong suốt quãng thời gian căng thẳng của những năm cấp ba, tôi cũng rất chú ý đến việc vạch ra kế hoạch của mình: Tập trung “khung giờ vàng” từ 6 đến 8 giờ tối mỗi ngày cho Toán – cái môn học đau đầu nhưng lại vô cùng quan trọng; để tiết kiệm thời gian, tôi cũng tiến hành điều chỉnh việc làm bài tập: những môn học khác có thể hoàn thành tùy theo tình hình thực tế, nhưng riêng bài tập Toán tôi nhất định phải làm một cách nghiêm túc và làm cho bằng hết; thường ngày, tôi sẽ ghi lại những vấn đề mà mình chưa hiểu, tích cực hỏi han đám bạn học giỏi trong lớp về những kiến thức và phương pháp học tập cụ thể, dù có những câu hỏi rất ngốc nghếch hay những vấn đề mà bản thân ngại không dám hỏi, tôi cũng mặt dày đến thỉnh giáo đám bạn, và họ cũng rất nhẫn nại giảng giải cho tôi, Tiểu Dã bên cạnh và Tiểu Trần ngồi ngay phía sau chính là tấm gương học tập của tôi; không chỉ có vậy, tôi còn trở thành “khách quen” trong văn phòng của thầy Toán. Những vấn đề mà trên lớp có thể hỏi, tôi sẽ hỏi cho đến khi hiểu ngay trong giờ, còn lại sẽ đến tận văn phòng của thầy để hỏi, làm như vậy có thể khiến cho những thắc mắc không trở thành một quả cầu tuyết khổng lồ, càng lăn càng to, càng lăn càng đáng sợ nữa. Có kinh nghiệm giao tiếp với thầy tôi mới phát hiện ra một điều, do trước kia bản thân học không tốt môn này nên mới nảy sinh tâm lý sợ hãi, sợ rằng thầy sẽ coi thường mình, vô tình hiểu lầm người thầy rất mực hiền từ, thân thiện của mình. Trên thực tế, khi tôi bắt đầu tìm đến thầy để hỏi, thầy sẽ nhận thấy sự coi trọng của tôi dành cho môn Toán, thế là bình thường thầy sẽ chú ý hơn tới tình hình học tập của tôi, chỉ bảo tôi một cách nhẫn nại hơn, thậm chí ở trên lớp cũng bắt đầu hướng ánh mắt về phía tôi nhiều hơn, căn cứ theo mức độ hiểu của tôi để điều chỉnh tiến độ giảng bài. Dưới sự quan tâm của thầy, tôi không chỉ nhận được rất nhiều sự ưu ái, mà qua đó còn nhận được sự động viên khích lệ, vững tin để tiếp tục phấn đấu trong môn Toán. Nhờ sự nỗ lực và lòng kiên trì, thành tích môn Toán của tôi bắt đầu tốt dần lên, từng chút từng chút tiếp cận với điểm trung bình, sau đó vượt qua vài điểm, thậm chí vài lần còn bất ngờ thăng hoa, xộc thẳng vào top đầu của cả lớp. Quá trình này thực sự rất dài và vất vả, tôi thường vô cùng chán nản khi đã nỗ lực phấn đấu hàng tháng trời, vậy mà khi làm bài kiểm tra vẫn trượt vỏ chuối. Những lúc đó tôi lại hoài nghi rằng sự kiên trì này liệu có giá trị? Sự nỗ lực này phải chăng chẳng có ý nghĩa nào cả? Quả thực tôi không có duyên với môn Toán hay sao? Lẽ nào số trời đã định rằng tôi không thể học giỏi môn Toán? Nhưng sau khi nỗi đau khổ giày vò trôi qua, tôi vẫn không hề từ bỏ, bởi vì tôi biết rằng mọi sự nỗ lực tất nhiên sẽ không thể gặt hái được quả ngọt tương xứng ngay trong thời gian đầu, nhưng nếu như từ bỏ sự cố gắng, vậy thì tôi chắc chắn sẽ thất bại, mà tôi thì không được phép thất bại. Cho dù vấp ngã đến n lần, tôi cũng phải đứng dậy trong lần thứ n+1, mang theo sự quyết tâm của mình, sự kỳ vọng của cả gia đình và sự khích lệ ấm áp của thầy giáo để tiếp tục chạy về phía trước. Kết quả cuối cùng thực sự khiến tôi được an ủi: trong kỳ thi đại học, điểm số môn Toán của tôi đã vượt qua cả hai môn sở trường là Ngữ văn và tiếng Anh để chạm mốc 137 điểm. Mặc dù mức điểm này không nằm trong top đầu của cả lớp, nhưng tôi đã hoàn thành một cách viên mãn mục tiêu “không cần tốt nhất, chỉ cần đừng lê lết ở phía sau” mà mình đã đặt ra, biến cái môn què quặt này thành một cánh tay hoàn toàn tự tại, giúp cho tôi thực hiện được mơ ước của mình. Vậy là tôi đã giành thắng lợi trong cuộc chiến trường kỳ với tình trạng “học lệch” của mình. Hiện giờ, tôi đang theo học khoa Trung văn của trường Đại học Bắc Kinh, không còn phải đối mặt với môn Toán đau đầu nhức óc kia nữa, nhưng mỗi khi nhớ lại những năm tháng xanh non thời trung học của mình, ký ức về quãng thời gian “đánh vật” với môn Toán để thực hiện mơ ước vẫn còn tươi mới, nguyên vẹn như thuở đầu. Giờ đây, những công thức, định lý tôi gần như đã quên sạch, nhưng niềm hăng hái phấn đấu quyết không bỏ cuộc, cũng như sự quan tâm giúp đỡ của cha mẹ, thầy cô, bạn bè, tôi sẽ mãi không bao giờ quên. Chính điều đó đã giúp tôi đối diện và nỗ lực cải thiện bản thân vốn không hoàn thiện của mình. Sách hay không chỉ là người thầy giỏi dạy cho ta cách làm người, làm việc, mà còn là người bạn đồng hành cùng chúng ta đi qua những năm tháng cô độc, và cũng là một bài thuốc tốt không hề chát đắng, có thể dùng những hàng chữ như hoa như ngọc, vỗ về tâm hồn đã bị tổn thương của chúng ta. ó một câu thành ngữ tiếng Anh là “Love me, love my dog(1)”, nhưng trong cuốn sách Companionship of Books của nhà văn, nhà cải cách người Scotland, Samuel Smiles–Essay, ông lại cho rằng: “There is more wisdom in this: Love me, love my book”, tức: “Yêu người, yêu cả sách mang theo rõ ràng là trí tuệ hơn.” Một người đã đọc qua rất nhiều cuốn sách, ắt sẽ thể hiện được giá trị nội hàm và học vấn của bản thân họ. “Phục hữu thi thư khí tự hoa(2)”, đọc sách là một quá trình học tập kiến thức và làm phong phú nội tâm. Đọc một cuốn sách hay cũng giống như được đàm thoại với một tâm hồn cao thượng, bởi vì đó là sự thăng hoa tư duy được tạc nặn nhiều lần trong đầu của tác giả và tỏa sáng trên những trang sách, không những vậy qua dòng chảy của thời gian, nó sẽ càng thấm thía, lay động lòng người. Thông qua việc duyệt đọc đơn giản, chúng ta có thể thu hoạch được những suy niệm độc nhất vô nhị của những tâm hồn vĩ đại, những đáp án hoàn hảo cho những vấn đề tưởng chừng như rất nan giải sâu xa, làm phong phú nội tâm của chính mình, quả đúng là kỳ diệu, phải không nào? Nhưng đối với tôi mà nói, đọc sách thực ra không hề có mục đích tươi sáng là “học tập”. Tôi đọc sách là vì nó có thể mang tới cho tôi nhiều niềm vui. Khi còn nhỏ, cuốn sách đầu tiên tôi đọc thực ra là truyện tranh, chú chó Snoopy ngây thơ đáng yêu, mèo Garfield béo ú, chú chuột Mickey nhanh nhẹn lương thiện, và cả chú mèo máy Đôrêmon với chiếc túi thần kỳ của mình… Từ truyện ngắn cho tới truyện dài, những nhân vật hư cấu đó đã cùng tôi trải qua những năm tháng thơ ấu cơ cực, chiến thắng khó khăn, lần đầu được thưởng thức niềm vui thú của việc đọc sách. Sau đó tôi bắt đầu đọc tiểu thuyết, từ tiểu thuyết nhi đồng trong nước cho đến các tiểu thuyết kinh điển nổi tiếng thế giới, từ những thư tịch đương đại của châu Á cho đến văn học cổ điển của phương Tây… Khi đó lúc nào tôi cũng chìm đắm, không thể thoát ra khỏi những tình tiết và nhân vật, cả ngày dán mắt vào cuốn sách, vừa đi vừa đọc, vừa ngồi vừa đọc, vừa nằm vừa đọc, quả đúng là “sách không rời tay”, “ngày quên ăn đêm quên ngủ”. Điều muộn phiền duy nhất đó là vì quá yêu sách, nên đến năm cấp hai tôi đã phải đeo một cặp kính nhỏ. Cho dù bây giờ đã bước vào thời đại thông tin, nhưng so với phim ảnh, phim truyền hình, tôi vẫn thích đọc sách hơn. Đã từng có rất nhiều lần trải nghiệm như sau: khi đọc một cuốn tiểu thuyết mà mình rất thích, trong đầu tôi tự động xây đắp nên một hình tượng nhân vật chính tiệm cận sự hoàn hảo, dù có thưởng thức bao nhiêu lần cũng không cảm thấy nhàm chán. Thế nhưng hễ cuốn sách đó được chuyển thể thành phim, tôi mang theo kỳ vọng lớn lao bước vào rạp chiếu là y như rằng lại phải thất vọng ra về, lần nào cũng cảm thấy nhân vật nam chính chưa đủ đẹp trai, còn nhân vật nữ chính thì không đủ xinh xắn… Đây thực chất là điều có thể đoán trước được, bởi vì chẳng có diễn viên nào có thể đóng đạt vai nhân vật chính đến mức “cực chuẩn”, lúc nào cũng sẽ sót lại những đặc điểm tinh tế mà tôi tâm đắc nhất, vô tình phá hoại hình tượng hoàn hảo trong tôi, ví dụ như người đẹp Margaret trong phim Trà hoa nữ, hay anh chàng ma cà rồng Edward trong Chạng vạng. Ngoài ra, khi đọc sách chúng ta có thể thưởng thức một cách tỉ mỉ những tình tiết giật gân căng thẳng theo tiến độ của mình, dần dần xây đắp nên những nhân vật đa diện theo ý muốn của bản thân, và như vậy, chúng ta sẽ có được một sự thưởng thức độc đáo riêng biệt và thú vị hơn nhiều so với việc xem một cách trực quan tác phẩm điện ảnh vốn chỉ dựa trên ý đồ của tác giả. Vì vậy, đến giờ tôi vẫn có thói quen nếu như có điều kiện thì nhất định phải đọc nguyên tác trước khi xem phim chuyển thể. Ngoài việc đọc sách dịch, tôi còn rất thích đọc sách nguyên bản tiếng Anh. Ngôn ngữ của các tác phẩm cổ điển trứ danh quá ư khó hiểu, thế là chuyển sang đọc những cuốn tiểu thuyết best-seller. Tác phẩm đầu tiên tôi đọc là Chạng vạng, khi đó tôi đã mua sách dịch, nhưng khổ nỗi văn phong dịch thuật của cuốn sách này khó lòng khiến người ta thỏa mãn, ngay đến từ “my love” đơn giản lại được dịch thành “tôi yêu”, đọc được một hồi cảm hứng tiêu tan hết cả. Dưới sự dụ dỗ của bà chị hàng xóm, tôi hạ quyết tâm tìm về một cuốn sách nguyên bản để đọc thử. Ban đầu lo rằng với vốn tiếng Anh trình độ lớp 10 của mình, khi đọc e sẽ khó khăn, nhưng rất nhanh sau đó tôi đã quen dần và chìm đắm trong nội dung cuốn sách, bắt đầu cuộc hành trình thần bí với ma cà rồng. Lần đầu tiên đọc hết cuốn sách này, tôi phát hiện ra mình đã yêu cảm giác đó, không thể đợi thêm được nữa mà đi lùng ngay cuốn thứ hai, rồi đến cuốn thứ ba, thứ tư… Đến cuốn cuối cùng và cũng là cuốn dày nhất, tôi thức đến 4 giờ sáng đọc một lèo hết cả cuốn sách. Kể từ đó, thi thoảng tôi lại tìm một số tác phẩm tiểu thuyết tiếng Anh để đọc, thưởng thức những câu chuyện lay động lòng người được biểu đạt bằng một ngôn ngữ khác biệt, và dưới những bối cảnh văn hóa khác biệt. Mặc dù khi đọc sách, tôi không tâm niệm rằng phải gặt hái lợi ích gì từ trong đó, nhưng một cách vô thức, tôi vẫn thu hoạch được rất nhiều điều. Ví dụ như môn Ngữ văn, nhờ có nền tảng vững chắc nên trước nay tôi chưa từng phải bỏ quá nhiều tâm sức để ôn tập hay nâng cao mà vẫn đạt được thành tích tốt. Những bài tập làm văn khiến cho cả lớp đau đầu nhức óc, với tôi mà nói chẳng những không phải là một con hổ chặn đường, mà ngược lại còn là một viên mãnh tướng giúp tôi nâng cao tổng điểm. Điều này có được là nhờ vô số cuốn sách mà tôi đã đọc từ tấm bé. Còn môn tiếng Anh thì sao? Nhờ thường xuyên đọc sách nguyên bản nên kỹ năng đọc hiểu của tôi tiến bộ vượt bậc, không chỉ tốc độ đọc ngày càng nhanh, mà độ chuẩn xác cũng được nâng cao. Bên cạnh đó, do đã quen với mô thức tư duy phương Tây, nên tôi có thể nhanh chóng bước vào bối cảnh được xây dựng trong các bài khóa. Đây chính là một vòng tuần hoàn rất lành mạnh: nhờ đọc rất nhiều sách nên trong quá trình học tập, tôi không phải bỏ quá nhiều thời gian mà vẫn đạt được thành tích như mong muốn, từ đó lại có thêm nhiều thời gian để đọc sách, và lại đạt được thành tích tốt hơn nữa… Ngay cả năm lớp 12, khi những bạn khác phải vò đầu bứt tai cày đi cày lại những đề luyện tập tiếng Anh khô khốc, tôi vẫn nhàn hạ ôm một cuốn sách ngoại khóa và say mê đọc, vậy mà cuối cùng điểm vẫn cao hơn trước. Bạn thấy đấy, phương pháp để trọn vẹn cả chơi lẫn học, không phải đọc sách thì là gì? Tôi từng đọc được một câu như sau: “Nuôi dưỡng thói quen đọc sách chính là xây nên một cảng tránh gió, giúp chúng ta tạm thời tránh được những khổ nạn trong cuộc đời.” Tôi hết sức tán thành quan điểm này. Khi tâm trạng chìm trong đau khổ và nuối tiếc vô vọng, đọc một vài câu khích lệ tinh thần trong sách có thể giúp chúng ta góp nhặt dũng khí, tiếp tục tiến bước; qua những nhân vật với tính cách kiên cường trong sách, chúng ta có thể rút kinh nghiệm và nhìn lại chính mình; qua những câu chuyện đau thương trong sách, chúng ta lại càng biết cách trân trọng những gì mình đang có và tìm được vẻ đẹp trong cuộc sống. Trong trái tim tôi, những cuốn sách hay không chỉ là người thầy giỏi dạy cho ta cách làm người, làm việc, mà còn là người bạn đồng hành cùng chúng ta đi qua những năm tháng cô độc, và cũng là một bài thuốc tốt không hề chát đắng, có thể dùng những hàng chữ như hoa như ngọc vỗ về tâm hồn đã bị tổn thương của chúng ta. Vì vậy tôi nghĩ rằng, những người thích đọc sách thì luôn luôn hạnh phúc. Hãy nuôi dưỡng thói quen đọc sách, cầm trên tay một cuốn sách hay, thưởng thức một tách trà ngon và bắt đầu cuộc hành trình tâm hồn trong mùi hương trầm ấm phảng phất của từng trang sách. Trong thế giới chỉ thuộc về riêng chúng ta, hãy tìm kiếm sự cộng hưởng khiến trái tim mình run rẩy. Chỉ có như vậy, chúng ta mới có thể mở rộng và cơi sâu tâm hồn, giống như lời ai đó đã từng nói: “Sống những ngày tháng rộng lớn vô hạn trong thời gian và không gian hữu hạn.” Phân khối tự nhiên và xã hội – không có tốt hơn, chỉ có thích hợp Khi lựa chọn khối tự nhiên và xã hội, điều quan trọng nhất không phải là xem xem ngành nào mà đa số mọi người đều cho rằng có viễn cảnh tìm việc tốt hơn, có phạm vi lựa chọn rộng hơn, mà là nên xem xem sở thích của bạn là gì, đam mê của bạn là gì. T hời điểm từ lớp 10 lên lớp 11, tôi phải đối diện với một sự lựa chọn trọng đại sẽ quyết định phương hướng cuộc đời trong tương lai: hoặc là khối tự nhiên, hoặc là khối xã hội. Cũng giống với rất nhiều bạn đang ở trong giai đoạn này, tôi phải trải qua sự giằng co nội tâm một cách ghê gớm, cuối cùng mới có thể đưa ra lựa chọn chính xác. Thực ra khi phân khối, các môn tự nhiên của tôi cũng không đến nỗi tồi, cũng không cảm thấy quá tự ti với ba môn Lý, Hóa, Sinh. Nhưng thực sự đối với tôi mà nói, ba môn xã hội đã thể hiện những ưu thế rõ ràng, đặc biệt là Địa lý và Lịch sử, khi học tôi luôn cảm thấy rất nhẹ nhàng và hứng thú nhưng vẫn có thể đạt được thành tích rất tốt. Nếu như phải đưa ra quyết định, chắc chắn cán cân trong lòng sẽ nghiêng hẳn về khối xã hội. Thế nhưng, cha và một người thầy mà tôi rất kính trọng lại thuyết phục tôi chọn khối tự nhiên. Và thế là mâu thuẫn đã bắt đầu nảy sinh: rốt cuộc là nên chịu một áp lực vừa phải, suy xét đến độ rộng của việc lựa chọn chuyên ngành mà chọn khối tự nhiên; hay là tôn trọng sở thích của mình, lựa chọn khối xã hội tương đối nhẹ nhàng đây? Khi đối diện với lựa chọn này, điều tôi cần làm là tìm hiểu mặt lợi mặt hại của hai khối tự nhiên và xã hội. Thông thường khi nhắc đến việc chọn khối tự nhiên hay xã hội, đại đa số mọi người sẽ nghĩ rằng khối tự nhiên tốt hơn như một lẽ đương nhiên, đây cũng là suy nghĩ chung của rất nhiều thầy cô, bạn bè hay thậm chí là gia đình tôi lúc đó. Không thể phủ nhận rằng khối tự nhiên có những ưu thế riêng của nó. Đầu tiên, so với môn Văn, Sử, Địa của khối xã hội, ba môn Toán, Lý, Hóa khi học cần phải sử dụng tư duy nhiều hơn, có thể rèn luyện não và giúp cho chúng ta có được khả năng tư duy logic linh hoạt hơn, rất hữu ích cho cả công việc lẫn cuộc sống sau này. Thứ hai, lựa chọn khối tự nhiên đồng nghĩa với việc sau này khi ghi danh thi đại học, chúng ta sẽ có phạm vi lựa chọn chuyên ngành lớn hơn, có thể căn cứ theo sở thích của mình để đưa ra quyết định một cách tốt hơn. Khi so sánh chúng ta có thể thấy, những chuyên ngành mà học sinh khối xã hội có thể lựa chọn rõ ràng là ít hơn nhiều. Ngoài ra, cho dù là những chuyên ngành hiện nay tương đối “hot” và bao quát cả khối tự nhiên và xã hội như Tài chính kinh tế, thì dường như cũng yêu cầu nhiều về tư duy lý tính cùng với một nền tảng toán học tốt, cho nên đối với những học sinh theo khối xã hội mà nói, điều này là vô cùng bất lợi. Bắt nguồn từ suy nghĩ như vậy, và trên cơ sở nghiêm túc đánh giá năng lực và ý nguyện của mình, rất nhiều học sinh đã tự tin lựa chọn vào khối tự nhiên; nhưng một số bạn thì lại ù ù cạc cạc lựa chọn khối tự nhiên dưới sự khuyên bảo, chỉ dẫn của phụ huynh và thầy cô. Còn tôi thì lại thấy khối tự nhiên không phải là hoàn hảo tuyệt đối, việc lựa chọn khối xã hội hay tự nhiên cần căn cứ vào tình hình riêng của mỗi người để quyết định. Khối xã hội cũng không phải là không có đất dụng võ, nó cũng có rất nhiều ưu điểm đặc biệt. Ví dụ như học khối xã hội có thể giúp cho chúng ta tích lũy được những tố chất nhân văn tương đối “thâm hậu”, nói một cách đơn giản là có thể khiến cho chúng ta trở nên “uyên bác” hơn. Những bạn học khối xã hội sẽ không có quá nhiều đề toán phải giải, thế nêncó thể sắp xếp thời gian của mình một cách linh hoạt hơn, và như vậy sẽ có nhiều thời gian để đọc sách, làm phong phú thế giới nội tâm, từ đó sẽ lan tỏa ra một phong thái điềm đạm, một sự nho nhã của văn nhân. Ngoài ra, những trở ngại khi học khối xã hội là tương đối thấp, mặc dù không phải cứ đọc thuộc lòng một cách đơn thuần là có thể học tốt được, nhưng khi so sánh với các môn tự nhiên, chúng ta sẽ không phải đối mặt với những công thức, định lý tẻ nhạt, không phải tính toán đau đầu nát óc, thì đây rõ ràng là thoát khỏi gánh nặng, thậm chí nhờ vậy mà cuộc sống trở nên nhẹ nhàng thú vị hơn. Nói đến đây không thể không nhắc đến đặc điểm học tập của hai khối tự nhiên và xã hội, đây cũng là một phương diện vô cùng quan trọng khi chúng ta lựa chọn:, điều cốt lõi nhất khi theo học khối xã hội là “học thuộc” – sự kiện lịch sử phải thuộc, đặc trưng địa lý phải thuộc, nội dung tác phẩm phải thuộc, liệu bạn có thể chấp nhận được không? Còn khối tự nhiên thì sao, thì phải tính toán, chứng minh, suy luận, bạn có thể làm tốt được những điều này không? Sau khi tìm hiểu về hai khối tự nhiên và xã hội, tôi phát hiện ra sở thích thực sự của mình vẫn thuộc về các môn xã hội – thuộc về đại dương rộng lớn của các câu chữ, trong sự tích tụ lâu đời của lịch sử, giữa khoảng không vời vợi của trái đất và vũ trụ, trong những sự kiện chính trị và xã hội phức tạp. Còn khối tự nhiên, nếu như lựa chọn nó, tôi sẽ tự tăng thêm rất nhiều áp lực và nỗi khổ cho mình. Không những thế, trong tương lai nó cũng chưa chắc sẽ giúp ích cho sự phát triển của tôi, bởi vì mơ ước của tôi không phải là trở thành một nhà khoa học hoặc một chuyên gia Kinh tế học. Vì vậy, tôi đã dứt khoát lựa chọn khối xã hội. Sự thực đã chứng minh lựa chọn của tôi khi đó là hoàn toàn sáng suốt. Năm lớp 10 khi chưa phân khối, xếp hạng của tôi lúc nào cũng ngụp lặn ở vị trí thứ 200 của khóa, bởi lẽ điểm số môn Lý, môn Hóa cứ kéo tụt tổng điểm lại phía sau, thực sự là rất khó để tôi xông lên phía trước. Vậy mà sau khi phân khối xong, trong kỳ thi chia lớp tôi đã thi đỗ vào lớp thực nghiệm của khối xã hội một cách thuận lợi, kể từ đó xếp hạng của tôi lúc nào cũng trong top 30 của khóa. Không những vậy, với sự tiến bộ không ngừng trong năm lớp 12, tôi nhảy vọt từ top 20 lên gần top 10, rồi lọt vào top 10, khi chuẩn bị thi đại học thì lọt vào top 5 của khóa, cuối cùng thi đỗ vào trường Đại học Bắc Kinh đúng như sở nguyện của mình. Không thể phủ nhận rằng tất cả những sự tiến bộ này đều bắt nguồn từ sự lựa chọn chính xác khi phân khối tự nhiên và xã hội trước kia. Tại sao thành tích của tôi đột nhiên tiến bộ vượt bậc như vậy? Thực ra là vì tôi đã tìm được lĩnh vực phù hợp với mình. Trong thế giới của khối xã hội, tôi cảm thấy thật tự do, nhẹ nhàng và tự tin, trút bỏ được tất thảy những gánh nặng trầm trọng của Lý, Hóa, Sinh, không cần ngày nào cũng phải vò đầu bứt tai tính toán những dãy số phức tạp, cũng chẳng cần phải nhọc sức tìm cách giải những bài mà mình không hiểu. Tôi như thể một chú chim đã bị nhốt quá lâu, cuối cùng đã có thể sải cánh bay lên! Thế nên tôi cho rằng khi lựa chọn khối tự nhiên và xã hội, điều quan trọng nhất không phải là xem xem ngành nào mà đa số mọi người đều cho rằng có viễn cảnh tìm việc tốt hơn, có phạm vi lựa chọn rộng hơn, mà là nên xem xem sở thích của bạn là gì, đam mê của bạn là gì. Nếu như khối tự nhiên không phải là sở trường của bạn, vậy thì phạm vi lựa chọn chuyên ngành có nhiều đến mấy cũng chẳng có bất cứ ý nghĩa gì, cũng giống như một số bạn học sinh khối tự nhiên, đến cuối cùng lại lựa chọn chuyên ngành Ngôn ngữ hoặc Lịch sử. Tương tự như vậy, nếu như ngành mà bạn yêu thích thuộc khối tự nhiên, vậy thì cho dù khối xã hội có ưu điểm lớn thế nào chăng nữa, cũng không nên lấy đó làm sự lựa chọn của mình. Khi đưa ra lựa chọn giữa hai khối, cũng có nghĩa là chúng ta đang tìm phương hướng cho tương lai của mình, mặc dù không phải theo kiểu “được ăn cả, ngã về không”, nhưng khi đã biết thứ gì thích hợp với mình, vậy thì tại sao phải nghe theo lời của người khác, rồi lại mất công đi đường vòng trong suốt những năm cấp ba quý báu cơ chứ? Hãy lắng nghe tiếng nói từ con tim, đây là lựa chọn thuộc về chính bạn. Hãy lựa chọn điều mà bạn yêu thích, chứ không phải là thỏa hiệp cầu toàn. Ở ngã ba đường này, chẳng có gì là “tốt nhất” với tất cả mỗi người, chỉ là đối với bạn mà nói, liệu nó có phải là “thích hợp nhất” hay không thôi. Đối với vấn đề tự chủ tuyển sinh, chúng ta nhất định phải suy xét một cách lý trí. Nếu như không cân nhắc kỹ lưỡng, hùa theo phong trào một cách mù quáng rồi dồn hết công sức để chuẩn bị thì rất dễ mất cả chì lẫn chài. hi đám học sinh chuẩn bị thi học kỳ một năm lớp 12 cũng là lúc “khúc chiến ca” tự chủ tuyển sinh của các trường cao đẳng và đại học bắt đầu ngân vang. Ghi danh, thi viết, phỏng vấn… sau khi trải qua đủ vòng tuyển chọn, các trường sẽ chọn ra những học sinh mà họ cho rằng xứng đáng được cộng điểm, sau đó những bạn này sẽ hồ hởi mang theo 5~60 điểm “ưu thế trời cho” này để bước vào phòng thi đại học. Không còn nghi ngờ gì nữa, cộng thêm điểm rõ ràng là một cám dỗ cực lớn, thế nên hàng năm luôn có rất nhiều thí sinh gò lưng vắt óc để làm sao chen được vào cái danh sách cộng điểm thông qua việc tham gia những hình thức như “thi viết tự chủ tuyển sinh”, “bồi dưỡng thi phỏng vấn”… Tôi không dám nói rằng mình có kinh nghiệm thành công gì trong quá trình kiếm thêm điểm cộng của các trường cao đẳng, đại học tự chủ tuyển sinh, nhưng kinh nghiệm về các lớp bồi dưỡng thì quả thực rất nhiều. Học kỳ một lớp 12 cũng là lúc chúng ta bước vào giai đoạn tổng kết ôn tập của cấp ba, là thời kỳ quá độ quan trọng với không khí học tập bắt đầu căng thẳng. Dẫu biết rằng nên chú tâm vào công việc học tập trước mắt, nhưng tư tưởng của tôi lại bị nhiễu loạn bởi cái phương thức tự chủ tuyển sinh kia. Đợt oanh tạc đầu tiên đến từ giai đoạn ghi danh: đầu tiên là danh sách giới thiệu của trường sẽ được sắp xếp theo bảng xếp hạng niên khóa, những bạn nào được trường giới thiệu thì có thể được miễn vòng thẩm định, được gửi hồ sơ vào trường đăng ký tương ứng và trực tiếp vào thẳng vòng thi viết; còn những bạn không có trong danh sách giới thiệu của trường thì có thể căn cứ theo sở thích của mình để lựa chọn một vài trường đại học và nộp hồ sơ, sau khi tự giới thiệu thành công thì có thể tham gia thi viết. Còn tôi thì đã trải qua cả hai kiểu trên: đủ tiêu chuẩn tham gia thi viết vào trường Đại học Nhân dân nhờ sự giới thiệu của trường, rồi đủ tiêu chuẩn thi viết vào trường Đại học Bắc Kinh thông qua việc tự chủ đăng ký. Tôi thực sự biết ơn cha mẹ, đặc biệt là trong bản tự giới thiệu, ngoại trừ việc viết nội dung tự giới thiệu ra, tôi gần như không phải hao tổn quá nhiều tâm sức, cha mẹ đã nhanh chóng giúp tôi lựa chọn trường, tìm hiểu quy trình ghi danh, chỉnh lý hồ sơ ghi danh và cuối cùng giúp tôi nhận được tư cách thi viết của trường Đại học Bắc Kinh một cách thuận lợi. So với nhưng bạn phải tự mình thu thập tài liệu để ghi danh, tôi có thể chuyên tâm ôn luyện chuẩn bị cho cuộc chiến đại học mà không phải vướng bận quá nhiều. Ở đây có hai kinh nghiệm: thứ nhất là phải cố gắng lọt vào danh sách giới thiệu của trường, nếu không lọt được vào thì cũng không được từ bỏ nỗ lực học tập, khi gửi hồ sơ phải cố gắng hoàn thiện hết mức có thể, một bộ hồ ghi danh được chăm chút kỹ lưỡng, làm nổi bật được ưu thế, phong cách, nét đặc sắc của bản thân có thể sẽ thu hút được sự chú ý của người thẩm định, qua đó tự giới thiệu thành công và đủ điều kiện thi viết; thứ hai, không nên để việc ghi danh ảnh hưởng đến tiến độ học tập của bản thân, những việc phiền hà phức tạp có thể nhờ cha mẹ xử lý, bởi vì tạm thời chưa nói đến việc liệu có được điểm cộng hay không, cho dù có được cộng điểm thì cuối cùng điều quan trọng nhất vẫn là đạt được thành tích tốt khi thi đại học. Khi đủ điều kiện thi viết của hai ngôi trường mà tôi tương đối ưng ý là Đại học Bắc Kinh và Đại học Nhân dân cũng là lúc phải suy nghĩ xem nên trải qua kỳ nghỉ đông trước mắt như thế nào: nên dồn sức chuẩn bị cho kỳ thi viết tự chủ tuyển sinh, hay là vẫn chủ yếu chuẩn bị cho kỳ thi đại học, không chia quá nhiều thời gian cho việc tự chủ tuyển sinh? Và cuối cùng tôi đã chọn phương án 2, bởi tôi cho rằng mình không thuộc nhóm học sinh có tài năng gì đó đặc biệt để có thể được tuyển chọn từ việc tự chủ tuyển sinh, mà chỉ là dạng “cần cù bù thông minh”, tiến lên một cách bình thường, chẳng có điểm gì nổi trội. Nếu như tốn quá nhiều công sức cho việc tự chủ tuyển sinh trong kỳ nghỉ này cũng chưa chắc sẽ nhận được điểm cộng, mà đến lúc đó có muốn lấy lại quãng thời gian bị lãng phí e rằng cũng không thể nữa rồi. Thế là tôi coi việc tự chủ tuyển sinh kia “có cũng được, không có cũng chẳng sao”, cũng chẳng chuẩn bị gì trong kỳ nghỉ đông, chỉ xem thêm một số bài bình luận thực tiễn và tin tức nóng hổi được cha chọn lọc cho, để mọi thứ được chuẩn bị theo lẽ tự nhiên. Có lẽ là vì tâm thái ổn định, chẳng có gì áp lực nên khi bước vào hội đồng thi Bắc Ước và Hoa Ước, đối diện với những câu hỏi có chút kỳ lạ, ngồi giữa những bạn học có vẻ rất tự tin và đã chuẩn bị rất đầy đủ kia, trong lòng tôi cũng chẳng hề dậy sóng, tôi chỉ làm hết những bài mà mình biết một cách rất bình thản rồi rời khỏi phòng thi. Khi cha mẹ hỏi làm bài thế nào, tôi chỉ trả lời qua loa đại khái: “Cũng được ạ, chẳng cảm thấy gì cả.” Mà đúng là tôi chẳng có cảm giác gì cả, không ôm kỳ vọng gì to tát nên cũng chẳng thèm để ý, rất ung dung tự tại. Nhưng có lẽ trong lòng tôi vẫn hy vọng rằng mình có thể đủ điều kiện phỏng vấn, thậm chí là kiếm được một số điểm cộng, nếu không thì sau khi có điểm, tôi cũng không đến nỗi buồn bã đến vậy – Đại học Nhân dân và Đại học Bắc Kinh, tôi đều thiếu 2 điểm, để rồi vuột mất cơ hội phỏng vấn. Tại sao chỉ có 2 điểm kia chứ? Nếu như là 20 điểm, 200 điểm thì tôi cũng không tiếc như vậy, nhưng tổn thất mà 2 điểm này gây ra lại khiến cho tôi mãi chẳng thể quên, bởi vì chỉ cần nỗ lực thêm một chút là tôi có thể đạt được rồi. Ngày thứ hai sau khi nhận được kết quả, không khí trong lớp vô cùng náo nhiệt, đại đa số các bạn đều đủ điều kiện phỏng vấn, một số bạn thậm chí còn được tham gia phỏng vấn của 2-3 trường. Mọi người đều đang bàn luận, chúc tụng say sưa. Còn tôi thì sao, chỉ đành âm thầm ngồi im tại chỗ, nhìn vẻ phấn chấn rạng rỡ của các bạn mà thở dài não nề. Nhưng tôi biết, tất thảy những điều này đều là tự tôi chuốc lấy, “hạn chế tốn công tốn sức cho việc tự chủ tuyển sinh” là lựa chọn của tôi, kết quả như bây giờ rõ ràng chỉ có thể, và chỉ nên để mình tôi gánh chịu. Cú sốc thất bại mà kỳ thi tự chủ tuyển sinh gây ra cho tôi là không hề nhỏ, tôi buồn bã chán nản những vài ngày liền. Những cảm xúc nuối tiếc, bất mãn, trống rỗng, phẫn uất cứ thi thoảng lại cuộn trào trong lòng, khiến tôi rất khó để bình tâm học hành. Thế nhưng sau vài ngày thẫn thờ u uất, tôi bỗng nhiên bừng tỉnh, chợt nhớ ra bản thân đã phung phí biết bao thời gian vàng bạc một cách vô nghĩa trong lúc nước sôi lửa bỏng thế này. Thế là tôi hạ quyết tâm xốc lại tinh thần, bước ra khỏi bóng đêm của thất bại lần này. Đầu tiên, tôi tự nhủ với bản thân rằng phải chấp nhận sự thực này, hơn nữa phải nhận thức được đây là hệ quả do chính mình gây ra, chẳng có lý do gì mà than thân trách phận cả, cũng không nhất thiết phải buồn bã. Thứ hai, cần nghĩ kỹ xem bây giờ phải làm gì: lãng phí thời giờ để tiếc nuối những gì đã mất, hay là tiếp tục giương cờ gióng trống tiếp tục tiến lên, nắm lấy những gì của hiện tại? Không còn nghi ngờ gì nữa, đáp án là vế thứ hai! Đúng như câu nói “Thời gian qua đi không thế lấy lại được”, tranh thủ thời gian để học tập, tiến bộ từng ngày, dùng sự nỗ lực gấp bội trong quá trình chuẩn bị thi đại học để bù đắp cho những điểm số đã mất trong kỳ thi tự chủ tuyển sinh, cố giành được kết quả khả quan mới là đúng đắn! Những bạn được cộng điểm kia cũng chưa chắc đã giỏi hơn tớ, các bạn đỗ đại học tốt nhờ cộng điểm, còn tớ chỉ cần điểm thi không cũng có thể đỗ được nhé! Sau khi lên dây cót tinh thần, tôi cảm thấy bừng bừng khí thế, dường như tâm trạng được thay đổi hoàn toàn và tôi quyết tâm chăm chỉ hơn nữa. Vì có áp lực và động lực nên tư duy càng tập trung, hiệu quả học tập càng cao. Học kỳ hai năm lớp 12, thành tích của tôi dần dần ổn định trong top đầu của khóa, thiết nghĩ điều này chắc chắn có liên quan rất lớn đến việc tôi đã nỗ lực phấn đấu sau cú vấp ngã đó. Đôi lúc tôi còn nghĩ, nếu như lần đó tôi “ăn may” nhận được 5 hoặc 10 điểm cộng, liệu tôi sẽ sinh ra tự kiêu tự đại vì cho rằng mình đã nhận được vé vào trường Đại học Bắc Kinh, Đại học Nhân dân, để rồi buông lỏng tinh thần và cuối cùng vẫn trượt vỏ chuối hay không? Thực sự mà nói, tôi thấy khả năng này là hoàn toàn có. Cách nhìn nhận của mỗi người đối với việc tự chủ tuyển sinh là khác nhau, do đó phương thức xử lý cũng khác nhau. Tôi chỉ có thể căn cứ theo kinh nghiệm của bản thân để nói rằng, đối với vấn đề tự chủ tuyển sinh, chúng ta nhất định phải suy xét một cách lý trí. Nếu như không cân nhắc kỹ lưỡng, hùa theo phong trào một cách mù quáng rồi dồn hết công sức để chuẩn bị thì rất dễ mất cả chì lẫn chài. Đầu tiên, phải nghĩ kỹ xem mình có bao nhiêu phần trăm khả năng nhận được điểm cộng? Liệu có nhất định phải giành được điểm cộng hay không? Và số điểm đó xứng đáng để bạn nỗ lực đến mức nào? Nếu như đã nắm chắc phần thắng hoặc là cảm thấy đủ sức, vậy tội gì không quyết một phen; còn nếu như cảm thấy khả năng của mình không đủ, 8-9 phần là “công toi” thì thà từ bỏ cho xong, không cần nuối tiếc; nếu như khả năng của bạn cũng “lửng lơ cá vàng” ở giữa giống như tôi, cảm thấy nhai thì dai, bỏ thì tiếc, vậy thì có thể chuẩn bị một cách vừa đủ, nhưng cũng không nhất thiết phải quá coi trọng, cố gắng không làm ảnh hưởng tới việc chuẩn bị thi đại học, theo kiểu “được thì cũng tốt, thua cũng chẳng sao”. Cuối cùng, hãy nhớ rằng ngay cả những bạn cực kỳ tự tin với khả năng của mình cũng có khả năng thất bại trong cuộc tuyển chọn trái với những quy tắc thông thường này, thế nên lúc này, việc điều chỉnh tâm thái là điều vô cùng quan trọng. Thất bại trong kỳ thi tự chủ tuyển sinh không hề chứng tỏ rằng chúng ta học không tốt, lại càng không chứng minh rằng chúng ta sẽ chẳng thể có được một thành tích lý tưởng trong kỳ thi đại học sắp tới. Không được điểm cộng cũng chẳng sao cả, nếu các bạn vẫn dốc sức nỗ lực thì cũng có thể giống như tôi – biết hổ thẹn để phấn đấu bước tiếp, và cuối cùng lên bảng vàng bằng điểm thi của mình một cách kiêu hãnh, chẳng cần nhờ đến điểm cộng! Học đại học trong nước hay là ra nước ngoài? Không có con đường nào là tốt tuyệt đối hay xấu tuyệt đối, nhưng mỗi người đều có cơ hội để lựa chọn phương hướng phát triển phù hợp nhất với mình. Chỉ có như vậy mới có thể thu nạp được tối đa kiến thức và sự trưởng thành như mong muốn. V ài năm trở lại đây, lựa chọn của học sinh đối với các trường đại học, cao đẳng cũng ngày một đa nguyên hóa. Khu vực Hồng Kông với những trường như Đại học Hồng Kông, Đại học Khoa học Kỹ thuật Hồng Kông v.v., cùng với các trường đại học của Mỹ cũng đã trở thành điểm đến lý tưởng trong mắt của rất nhiều thí sinh. Đứng trước nhiều sự lựa chọn như vậy, chúng ta nên suy xét thế nào, nên đi đâu về đâu? Đầu tiên, liệu có nên ra nước ngoài học đại học? Điểm này cần phải cân nhắc và quyết định càng sớm càng tốt. Khi lên lớp 10, tôi đã từng có suy nghĩ ra nước ngoài du học, thế là bỏ cả kỳ nghỉ hè để đắm chìm trong việc ôn luyện Toefl, toàn bộ bài tập tiếng Anh của trường tôi đều gác sang một bên, bởi vì tôi cho rằng độ khó của Toefl đã bao trọn và vượt qua cả nội dung của môn tiếng Anh cấp 3. Đến lúc khai giảng phải nộp bài tập, tôi đã kể cho thầy giáo tiếng Anh và cũng là thầy chủ nhiệm lớp tôi về tình hình luyện tập Toefl trong kỳ nghỉ hè của mình, lý giải nguyên nhân cho việc tôi không làm bài tập. Thầy giáo gật gật đầu tỏ ý đã hiểu, sau đó hỏi tôi: “Em đã quyết định sẽ đi du học rồi sao?” “À vâng, cái này… Em cũng chưa quyết định dứt khoát, chỉ nghĩ là có thể bước thử trên con đường ấy xem sao, cũng có thể là không đi ạ.” Tôi bắt đầu có chút mơ hồ. “Ừ, lời khuyên của thầy là dù xuất ngoại hay là học đại học trong nước, em phải quyết định càng sớm càng tốt. Bởi vì để chuẩn bị đi nước ngoài thì chắc chắn sẽ phải tiêu tốn rất nhiều thời gian cho những việc như Toefl, SAT… và ngoài việc nâng cao trình độ tiếng Anh ra, thì những kỳ thi này hầu như không đem lại lợi ích gì cho việc chuẩn bị thi đại học. Nếu đến giờ mà vẫn do dự chưa quyết, lúc này muốn du học, lúc khác lại muốn thi đại học thì rất dễ mất cả chì lẫn chài, cuối cùng thiệt cả đôi đường đấy nhé.” Thầy giáo khuyên tôi một cách chân thành. Câu nói của thầy đã khiến tôi bừng tình, thế là tôi bắt đầu cân nhắc một cách thận trọng về việc có nên đi du học hay không. Thứ nhất, học phí khi đi du học sẽ rất đắt đỏ, nếu như gia đình không có điều kiện thì sẽ mang đến một áp lực kinh tế rất lớn cho cha mẹ, vì vậy việc suy xét xem điều kiện kinh tế có cho phép đi du học hay không là một vấn đề tối quan trọng. Đương nhiên nếu như đạt được thành tích xuất sắc, đủ tự tin và quyết tâm để giành được học bổng, chia sẻ gánh nặng kinh tế cho cha mẹ thì đó lại là chuyện khác. Thứ hai, việc một thân một mình “dùi mài kinh sử” ở nước ngoài sẽ phải đối diện với rất nhiều vấn đề, vấn đề đầu tiên là phải vượt qua cửa ải ngôn ngữ. Xét cho cùng tiếng Anh không phải là tiếng mẹ đẻ của tôi, để có thể theo kịp tiết tấu giảng dạy trong môi trường hoàn toàn sử dụng tiếng Anh sẽ cần một trình độ tiếng Anh cực vững, mà điều này phải đánh đổi bằng rất nhiều nỗ lực. Vậy, liệu bạn có thể chấp nhận và cho rằng nó xứng đáng hay không?; thứ ba, khi sang một đất nước khác để du học, chúng ta sẽ phải giải quyết rất nhiều khó khăn trong cuộc sống, sự khác biệt về văn hóa Đông – Tây dẫn đến “độ vênh” về sự lý giải giữa người và người, hay nói cách khác là “Culture shock(1)”; thế giới da trắng của các quốc gia phát triển Âu Mỹ sẽ không hiểu được và thậm chí là nảy sinh sự kỳ thị với những người da vàng chúng ta; xa rời vòng tay của cha mẹ, bạn bè, quê hương, chúng ta phải tự mình giải quyết tất cả những vấn đề liên quan đến ăn, ở, đi lại; những vấn đề an toàn khi đi du học đến những đất nước mà việc mua bán sở hữu súng đạn đã được hợp pháp hóa… Đây đều là những vấn đề phải cân nhắc và suy xét tỉ mỉ khi quyết định xem có nên ra nước ngoài hay không. Thế nhưng, phương hướng cân nhắc mà tôi đưa ra chưa chắc đã là toàn diện, các bạn cũng có thể nhờ sự tư vấn của thầy cô, cha mẹ, hoặc những anh chị đã từng đi du học, cố gắng tìm hiểu và đặt lên bàn cân những mặt lợi – hại của nó rồi mới đưa ra quyết định. Sau khi so sánh đầy đủ những ưu nhược điểm của việc du học, một đứa chỉ thích ở nhà hưởng thụ cuộc sống yên an là tôi đã quyết định từ bỏ, lựa chọn tập trung chuẩn bị thi đại học. Trước và sau khi thi đại học, việc có nên đăng ký vào những trường đại học ở khu vực Hồng Kông hay không lại trở thành một vấn đề tôi cần phải cân nhắc. Khi ghi danh thì chẳng cần nghĩ ngợi gì nhiều, cứ chọn trường mà bạn thích là được, bởi vì cuối cùng liệu có thể thi đỗ hay không còn chưa biết, nhưng có thêm một con đường nữa thì cũng chẳng có gì không tốt cả. Khoảng thời gian băn khoăn nhất là sau khi nhận được kết quả thi đại học: Đại học Hồng Kông thì đã gửi giấy báo đỗ cho tôi, ngôi trường mà tôi hằng mong ước – Đại học Bắc Kinh thì vẫn chưa công bố điểm sàn. Thế nên khi đó, tôi đã phải đối diện với thế lưỡng nan. Chỉ vài ngày sau khi công bố điểm sàn, Đại học Hồng Kông đã thông báo tôi trúng tuyển, mà trong vòng hai ngày bắt buộc phải quyết định rằng có đồng ý theo học hay không. Trong khi đó, điểm sàn của trường Đại học Bắc Kinh vẫn chưa được công bố, và điều đau đầu nhất là điểm thi đại học của tôi chỉ nằm ngấp nghé với ngưỡng điểm sàn, nên nguy cơ bị loại là rất lớn. Thế nên tôi cũng chẳng biết làm thế nào: nếu như lựa chọn trường Đại học Hồng Kông, vậy thì tôi sẽ phải gửi hồ sơ đi, nếu thế thì dù điểm của tôi có cao hơn điểm sàn của Đại học Bắc Kinh thì cũng chẳng thể theo học được nữa; còn nếu như từ bỏ Đại học Hồng Kông, vậy thì hồ sơ tài liệu của tôi sẽ bị xóa sạch, lỡ chẳng may thi trượt vào Đại học Bắc Kinh thì cũng không còn cơ hội để vào Đại học Hồng Kông, lại phải ngậm ngùi theo học một trường nguyện vọng hai nào đó… Hai ngày hôm đó tôi thấp thỏm không yên, trằn trọc mất ngủ chỉ để suy xét chuyện này. Để hiểu rõ hơn về trường Đại học Hồng Kông, tôi có ghé sang nhà bà chị hàng xóm đang học năm thứ nhất tại trường Đại học Khoa học Kỹ thuật Hồng Kông, lần nào cũng buôn dưa lê tới mấy tiếng đồng hồ. Nghe chị ấy giới thiệu về môi trường học tập, sinh hoạt của những trường cao đẳng và đại học ở Hồng Kông, tôi hiểu được rằng: đầu tiên là mức chi tiêu khi học tập ở Hồng Kông cao hơn nhiều so với ở Trung Quốc, học phí không chỉ cao xấp xỉ các trường đại học bên Mỹ, mà ngay cả chi phí ăn, ở, đi lại cũng khá cao, đó là chưa kể các hoạt động xã giao cũng sẽ ngốn một khoản tiền lớn. Một đứa có gia cảnh bình bình như tôi, nếu không giành được học bổng thì ắt phải lựa chọn một cách cẩn trọng; thứ hai, tất cả các trường đại học, cao đẳng ở Hồng Kông đều giảng dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh, còn người bản địa thì lại đều dùng tiếng Quảng Đông, thế nên nếu muốn sống một cách tự tại ở Hồng Kông thì phải nắm vững cả hai ngôn ngữ là tiếng Quảng Đông và tiếng Anh, nếu không cả hai phương diện học tập lẫn cuộc sống đều sẽ rất khó để thích ứng. Ngoài ra, khi lựa chọn học một trường cao đẳng hay đại học ở Hồng Kông, bạn cũng sẽ gặp phải những thách thức tương tự như khi lựa chọn học đại học ở Mỹ. Phương thức dạy học của các trường cao đẳng, đại học Hồng Kông thiên nhiều về tự chủ, điều này một mặt sẽ rèn luyện một cách tối đa khả năng tự giác học tập, thể hiện thành quả nghiên cứu và khả năng giao tiếp của học sinh, mặt khác đó sẽ là một thử thách không dễ vượt qua cho những bạn có tính cách hướng nội, hay ngại ngùng khép kín; còn nữa, việc bạn có tự tin rằng mình có khả năng tự chăm sóc mọi mặt trong cuộc sống của bản thân khi một mình xa nhà để đến một nơi hoàn toàn xa lạ hay không cũng là một vấn đề cần phải cân nhắc. Chính vì những điểm tương đồng này, nên đối với rất nhiều nghiên cứu sinh muốn đi du học, thậm chí là muốn cư trú lâu dài ở nước ngoài, việc lựa chọn vào một trường đại học Hồng Kông vẫn là một bàn đạp không hề tệ, có thể giúp họ thích ứng một cách nhanh hơn và sớm hơn với phương thức dạy học và cuộc sống tự lập ở phương Tây. Điều cuối cùng và cũng vô cùng quan trọng, đó là phải xem bạn muốn học khoa ngành nào? Thành phố Hồng Kông mang những nét sôi nổi, hiện đại, quốc tế hóa của riêng nó, liệu có phù hợp với chuyên ngành mà bạn muốn học hay không? Mỗi một trường đại học của Hồng Kông đều có những nét đặc sắc khác nhau trong công tác giảng dạy, có những chuyên ngành ưu thế và khiếm khuyết riêng, vì vậy phải xét xem chuyên ngành và trường đại học mà bạn nhắm đến có những thành quả xuất sắc nào, và trình độ dạy học liệu đã đủ cao hay chưa? Sau khi cân nhắc dựa trên việc tổng hợp những yếu tố này, tôi cho rằng khoa Trung văn mà tôi muốn học trường Đại học Bắc Kinh có thế mạnh hơn Đại học Hồng Kông, cá tính của tôi chưa chắc đã thích hợp và có tiềm năng phát triển tại Hồng Kông, tôi cũng không có dự định sau này sẽ sinh sống ở nước ngoài, cộng thêm những khao khát và ước ao đối với Bắc Kinh từ ngày còn nhỏ, hơn nữa sau khi phân tích, tôi cho rằng xác suất trúng tuyển vào trường Đại học Bắc Kinh tương đối lớn, thế là sau năm lần bảy lượt so sánh, tôi đã quyết định từ bỏ Đại học Hồng Kông, lựa chọn chờ đợi điểm sàn tuyển sinh của Đại học Bắc Kinh. Khi giấy thông báo trúng tuyển của Đại học Bắc Kinh hân hoan bay đến, tôi đã thở phào một hơi, hoan hỉ với kết quả mà mình mong mỏi nhất này. Tôi rất vui vì sau khi đã suy xét cân nhắc một cách thận trọng, tôi đã đưa ra được quyết định phù hợp nhất với bản thân mình. Mặc dù cho đến bây giờ, khi nghe kể rằng tôi đã tự động từ bỏ sau khi nhận được giấy báo của Đại học Hồng Kông, vẫn có người sẽ lắc đầu cảm thán: “Đại học Hồng Kông tốt như thế! Sao cậu không học ở đó chứ!”, trong lòng tôi cũng khẽ gợn lên những cơn sóng lăn tăn tiếc nuối. Nhưng tôi biết rằng “cá và tay gấu không thể có được cả hai”, xét từ góc độ của tôi mà nói, tôi đã lựa chọn món tay gấu mà mình thích, được cái này thì mất cái kia, thực sự chẳng có gì nuối tiếc. Khi lựa chọn việc học đại học trong nước hay là du học nước ngoài, chúng ta cần suy xét tỉ mỉ, so đi sánh lại, rồi đưa ra quyết định một cách thận trọng. Không có con đường nào là tốt tuyệt đối hay xấu tuyệt đối, nhưng mỗi người đều có cơ hội để lựa chọn phương hướng phát triển phù hợp nhất với mình. Chỉ có như vậy mới có thể thu nạp được tối đa kiến thức và sự trưởng thành như mong muốn. Trong mỗi một giai đoạn của quá trình thi đại học, chúng ta đều phải nhất mực cẩn trọng, kiên quyết không được hùa theo đám đông, quyết định một cách qua loa đại khái. Tôi tin rằng sau khi cân nhắc kỹ càng tất cả các nhân tố quan trọng, chúng ta có thể đưa ra một quyết định chính xác và phù hợp nhất với bản thân mình. ác sỹ tử khổ công đèn sách 12 năm trời chỉ để giành chiến thắng trong một kỳ khảo thí duy nhất, đó là thi đại học. Yếu tố quyết định trong kỳ thi đại học cố nhiên là kết quả thi, thế nhưng, việc đăng ký nguyện vọng cũng là một trong những mắt xích quan trọng quyết định xem liệu chúng ta có thể bước vào ngôi trường đại học lý tưởng mà mình mong ước hay không. Hiện tại, số lượng các trường đại học trong nước là cực kỳ nhiều, số lượng chuyên ngành có thể lựa chọn cũng nhiều như cát sông Hằng, khiến cho các bạn học sinh vốn chỉ “chuyên tâm đọc sách thánh hiền” khó tránh khỏi bị hoa mày chóng mặt, không biết nên “hạ thủ” như thế nào. Tôi cho rằng khi đăng ký nguyện vọng thi đại học, điều quan trọng nhất là lắng nghe tiếng nói của con tim. Rốt cuộc là nên quyết định chuyên ngành trước rồi mới lựa chọn trường, hay là chọn trường trước rồi cân nhắc chuyên ngành sau? Đây là một vấn đề nan giải, nhưng do sự kỳ vọng đối với tương lai của mỗi người là không giống nhau, nên tôi cũng không thể đưa ra một đáp án chung thích hợp nhất, nhưng với cá nhân tôi mà nói, tôi cho rằng đầu tiên phải lựa chọn chuyên ngành mà mình yêu thích. Còn nhớ khi việc học tập cuối cấp ba vào thời điểm căng thẳng nhất, trong những phút tạm thoát khỏi bài vở khổ ải, tôi và mấy đứa bạn thường tụm lại với nhau, tưởng tượng về cuộc sống đại học sau này: khuôn viên trường rộng rãi thoáng đãng, các thầy cô thân thiện dễ gần, học thức uyên bác và mang phong thái của những bậc “đại sư”, trai xinh gái đẹp nhan nhản, nhiều như lá mùa thu… Thế nhưng, điều quan trọng nhất và khiến cho người ta khao khát nhất lại chẳng phải là những thứ này, mà là cuối cùng chúng tôi cũng có thể quẳng bỏ những môn học bắt buộc mà bản thân chẳng chút hứng thú, chuyên tâm theo học chuyên ngành mà mình yêu thích, tự do chìm đắm trong lĩnh vực mà mình đam mê. Nhưng nếu muốn học những thứ mà mình thích trong quãng thời gian 4 năm học đại học, điều đầu tiên cần làm là… điền tên chuyên ngành mà mình thích vào tờ đăng ký nguyện vọng đại học. Sau khi tốt nghiệp cấp ba, chúng ta cần phải suy xét đến rất nhiều yếu tố khi lựa chọn chuyên ngành: áp lực bài vở liệu có quá nặng? Bản thân liệu có thể gánh nổi hay không?; viễn cảnh tìm việc sẽ thế nào, liệu có thể tìm được việc hay không?… Tất cả những câu hỏi tưởng chừng rất “phàm tục” nhưng cũng rất thực tế này khiến cho chúng ta khó có thể hoàn toàn lắng nghe theo trái tim, lựa chọn chuyên ngành mà mình yêu thích. Thế nhưng, hãy thử nghĩ một chút, nếu chỉ vì quá để tâm đến những nhân tố như tìm việc làm mà lựa chọn một chuyên ngành bản thân hoàn toàn chẳng thấy hứng thú, thậm chí là chán ghét, để rồi ngày nào cũng phải đối mặt với nó trong 4 năm trời đại học, vậy học kiểu đó có khác gì đi đày? Cho dù nhẫn nại một cách miễn cưỡng, thì kiểu học tập khi trong lòng mang theo tâm lý chán nản này liệu có thể mang tới cho chúng ta bao nhiêu kiến thức thực tiễn trong quãng thời gian đại học quý giá? Cũng như trong khoa Trung văn của trường Đại học Bắc Kinh chúng tôi, hiện có không ít những anh chị khoá trên chuyển đến từ Học viện Khoa học Kỹ thuật, Học viện Ngoại ngữ hay Học viện Quản lý Quang Hoa, đa phần là do trước kia họ đã suy tính quá nhiều đến những yếu tố hiện thực mà lựa chọn những ngôi trường này, cuối cùng lại phát hiện ra rằng mình chẳng hề hứng thú với những lĩnh vực đó, thế là lại quyết tâm chuyển đến khoa Trung văn để theo đuổi lý tưởng của mình. Mỗi lần trông thấy họ, tôi đều trộm nghĩ, nếu như năm xưa lựa chọn dựa trên sở thích của mình, vậy thì những anh chị khoá trên này sẽ bớt được biết bao đường vòng? Một ví dụ khác từ người bạn cấp ba của tôi, mơ ước của cậu ấy khi đăng ký nguyện vọng là chuyên ngành Triết học hoặc Pháp luật của trường Đại học Nam Kinh, thế nhưng dưới sự khuyên ngăn của phụ huynh, thầy cô cùng với sự mê hoặc của giá trị quan “tiền bạc là tối thượng” trong thời buổi bây giờ, sau năm lần bảy lượt chần chừ do dự, cô ấy đã quyết định lựa chọn học ngành Kinh tế, để sau này dễ xin việc hơn. Một năm trôi qua, chúng tôi chuẩn bị bước sang năm thứ hai đại học, khi nhớ về cuộc sống học tập trong cả năm vừa rồi, cô ấy tâm sự, than thở với tôi về sự khô khan vất vả khi học Kinh tế, tỏ ra rất hối hận và mệt mỏi. Tôi vừa an ủi cô ấy, vừa cảm thấy vui mừng vì trước kia đã lựa chọn khoa Trung văn theo hứng thú của mình, tuy hiện giờ khối lượng học tập không hề nhẹ chút nào, nhưng vẫn cảm thấy hết sức vui vẻ và mãn nguyện. Thế nên, lời khuyên của tôi khi lựa chọn chuyên ngành là hãy nghe theo trái tim của bạn, tìm hiểu xem mình thực sự muốn học cái gì, mường tượng xem cuộc sống mà bạn mong ước trong tương lai là như thế nào, là theo đuổi sự nghiệp mà mình thích, hay là sẵn sàng dẹp bỏ đam mê để kiếm tiền? Đương nhiên, nếu như lĩnh vực mà bạn yêu thích vốn đã có viễn cảnh tươi sáng, vậy thì tuyệt quá rồi. Còn nếu lý tưởng và hiện thực nảy sinh xung đột, thì tôi cho rằng trong 4 năm đại học vẫn nên lựa chọn chuyên ngành mà bạn yêu thích. Sau khi lựa chọn được chuyên ngành mà mình yêu thích, lựa chọn ngôi trường thích hợp với mình cũng cực kỳ quan trọng. Chú ý, chữ “thích hợp” này không đồng nghĩa với chữ “tốt” theo ý nghĩa đại chúng như: điểm sàn tuyển sinh cao, sau khi tốt nghiệp dễ tìm được công việc lương cao, xếp ở những vị trí hàng đầu trong danh sách các trường đại học cao đẳng… mà là ngôi trường đó liệu có mang tới cho chúng ta tâm trạng thoải mái nhất, những kiến thức mới mẻ, sự phát triển và những thu hoạch tối ưu hay không. Có rất nhiều người ao ước được vào học những ngôi trường danh giá hàng đầu mà chẳng cần biết là có thể chen được vào chuyên ngành nào, cứ nhất quyết phải thi vào bằng được. Họ lựa chọn như vậy là có lý do riêng, bởi xét cho cùng không khí học thuật, cơ sở vật chất như thư viện, ký túc xá của những ngôi trường đó thường ưu việt hơn so với mặt bằng chung; bên cạnh đó, nhiều trường còn áp dụng những chế độ chuyển hệ chuyển ngành, cũng như học song song hai văn bằng và bổ trợ tương đối tốt, sinh viên có thể có hai lần lựa chọn chuyên ngành mà mình thích; hoặc cũng có thể chỉ vì tên tuổi của những ngôi trường đó nghe có vẻ “oách xà lách”, nếu thi đỗ có thể tăng thêm thể diện, sau này khi xin việc biết đâu cũng cộng thêm điểm cho bản thân. v.v.. Ở trường của chúng tôi cũng có không ít bạn nghe lời khuyên bảo của mọi người, tặc lưỡi theo học một chuyên ngành chẳng mấy tên tuổi, rồi sau đó thông qua những phương thức như chuyển trường, học hai văn bằng để theo đuổi chuyên ngành mình thích. Thế nhưng, làm như vậy sẽ mang đến một hệ quả vô cùng tiêu cực: để vào được những trường nổi tiếng, các bạn đã từ bỏ quyền lựa chọn chuyên ngành mà mình yêu thích, cũng không có cách nào theo học lĩnh vực ưu thế của trường đó, đành phó mặc số phận, kệ cho trường xếp mình vào bất cứ đâu, kể cả đó là một chuyên ngành cực kỳ tẻ nhạt, ít người lựa chọn. Như vậy, nếu như chuyên ngành mà bạn theo học vừa không phải là chuyên ngành bạn yêu thích, vừa không có tương lai phát triển tốt, vậy thì tôi nghĩ cái mác “trường danh tiếng” này cũng không có quá nhiều ý nghĩa đối với sự phát triển của bạn trong tương lai, thậm chí là có chút uổng công vô ích. Nhưng khi đối diện với tình huống tương tự, nhiều bạn lại lựa chọn vào những trường tuy chưa chắc đã nổi trội và danh tiếng nhất, nhưng chuyên ngành mà họ thích lại nằm trong top đầu, và cũng tương đối chắc rằng mình có thể thi đỗ. Vậy thì tuy không được trải nghiệm không khí học thuật và cơ sở vật chất chất lượng cao của những ngôi trường danh tiếng, thế nhưng chúng ta lại có thể thỏa sức vẫy vùng trong lĩnh vực mà mình đam mê, không những vậy còn được thụ hưởng sự hướng dẫn chuyên ngành với chất lượng tốt, quá trình học tập ắt sẽ rất suôn sẻ! Cũng giống như cô bé học dưới tôi một khóa ở cùng tòa nhà ký túc xá, mặc dù học rất giỏi, đủ khả năng để “đánh chiếm” Đại học Bắc Kinh, Đại học Nhân Dân, nhưng khi đăng ký nguyện vọng, cô bé đã lựa chọn chuyên ngành Đạo diễn điện ảnh của trường Đại học Truyền thông Trung Quốc, bởi vì cô ấy rất yêu thích lĩnh vực này, hy vọng sau này có thể tạo dựng và phát triển sự nghiệp của riêng mình. Cuối cùng, trong kỳ thi đại học năm 2012, dù đủ điểm vào Đại học Bắc Kinh, nhưng cô ấy đã lựa chọn Đại học Truyền thông như mơ ước của mình. Cô ấy không hề hối tiếc, bởi vì dù Đại học Bắc Kinh có các ưu thế tổng hợp tốt hơn rất nhiều so với Đại học Truyền thông, nhưng Đại học Truyền thông lại sở hữu chuyên ngành Đạo diễn điện ảnh tốt nhất cả nước. Đối với cô ấy, đây chính là lựa chọn tối ưu. Hay lấy ví dụ từ chính tôi, khi đối diện với hai lựa chọn khó khăn: nên theo học Đại học Hồng Kông hay là Đại học Bắc Kinh, tôi đã từ bỏ Đại học Hồng Kông – ngôi trường với vị trí xếp hạng nằm trong top đầu cả nước để lựa chọn Đại học Bắc Kinh, bởi vì tôi đam mê Trung văn, và không còn nghi ngờ gì nữa, khoa Trung văn của trường Đại học Bắc Kinh – vốn được chúng tôi mệnh danh là “Khoa Trung văn hàng đầu vũ trụ” – chắc chắn sẽ là điểm đến thích hợp nhất với tôi. Khi đăng ký nguyện vọng, việc coi trọng xếp hạng của trường hay coi trọng chuyên ngành, sở thích đều có mặt được mặt mất, chứ không có ưu điểm hay khuyết điểm, chủ yếu phải xem xem chúng ta quan tâm đến những yếu tố nào hơn. Trong mỗi một giai đoạn của quá trình thi đại học, chúng ta đều phải nhất mực cẩn trọng, kiên quyết không được hùa theo đám đông, quyết định một cách qua loa đại khái. Tôi tin rằng sau khi cân nhắc kỹ càng tất cả các nhân tố quan trọng, chúng ta sẽ có thể đưa ra một quyết định chính xác và phù hợp nhất với bản thân mình. Chương 2. Giao tiếp xã hội - Dùng trái tim dệt yêu thương Thực ra, các thầy cô chẳng hề đáng sợ chút nào! Các thầy cô giáo dù nghiêm khắc đến mấy cũng có mặt nào đó đáng yêu dễ gần, đều một lòng mong muốn học sinh của mình có thể trưởng thành một cách khỏe mạnh, vui vẻ, có ích cho xã hội và thu hoạch được nhiều điều. R ất nhiều bạn khi đứng trước thầy cô thường cảm thấy căng thẳng, sợ hãi. Đặc biệt là những bạn có thành tích không được tốt lắm thì lại càng hết sức né tránh việc giao tiếp ngoài giờ với thầy cô. Thế nhưng với cá nhân tôi, các thầy cô thực ra chẳng hề đáng sợ chút nào. Trên lớp, các thầy các cô thường tỏ ra nghiêm nghị và đáng sợ, nhưng nếu không làm vậy thì sao có thể quản được đám “nhất quỷ, nhì ma, thứ ba học trò” như chúng ta? Làm sao có thể khiến cho không khí trong lớp trật tự nghiêm túc chứ không ầm ĩ hỗn loạn như ong vỡ tổ? Khi giao nhiệm vụ và giục cả lớp nộp bài tập, các thầy cô dường như chưa bao giờ nương tay, lúc nào cũng khiến chúng ta mệt muốn chết. Thế nhưng, nào ai biết rằng thầy cô đã bỏ ra biết bao công sức để lựa chọn và tinh giản bài vở? Không yêu cầu một cách nghiêm khắc thì làm sao chúng ta có thể nắm vững kiến thức một cách chắc chắn được? Khi chúng ta phạm phải lỗi lầm hay vi phạm kỷ luật, thầy cô lại càng mắng mỏ dữ dội hơn, khiến cho chúng ta vô cùng xấu hổ, chỉ muốn tìm cái lỗ nẻ nào để chui xuống. Thế nhưng, nếu không làm như vậy thì sao có thể khiến chúng ta ý thức được rằng mình đã phạm phải lỗi lầm nghiêm trọng đến mức nào? Sao có thể khiến cho những cậu bé cô bé vẫn đang trong tuổi ẩm ương biết được việc gì nên làm và việc gì không nên làm? Kỳ thực, các thầy cô đều hy vọng mỗi học sinh chúng ta đều có thể nắm được những kiến thức hữu ích, để từ đó trở thành người có ích cho xã hội. Thầy cô là những người đang cố gắng thực hiện giá trị tự thân thông qua cương vị công tác của mình. Chịu khó giao tiếp với thầy cô, chắc chắn bạn sẽ không phải hối hận. Không hề quá khi nói rằng, từ khi đi nhà trẻ cho đến bây giờ lên đại học, tôi thực sự quý mến tất cả các thầy cô đã từng dạy tôi. Đó không phải vì tôi học giỏi, hay quá may mắn nên luôn gặp được thầy cô tốt, mà vì tôi đã nỗ lực tiếp xúc, tìm hiểu với từng thầy cô, từ đó phát hiện ra những điểm đáng yêu, gần gũi của họ. Khi lên cấp hai, mối quan hệ giữa tôi và cô Thành – giáo viên chủ nhiệm lớp vô cùng tốt. Mối duyên này dường như là ông trời sắp đặt, hồi đó tôi đeo cặp mắt kinh bé tin hin trông rất giống cô Thành, không ít bạn thường trêu tôi là “con gái của cô Thành”. Lại cộng thêm thành tích môn Ngữ văn của tôi khá tốt, trên lớp cũng rất hay giơ tay phát biểu, hết giờ cũng rất tích cực giúp cô làm những việc vừa với sức mình, thế nên mặc dù không đảm nhận những vị trí “oách xà lách, ngầu như táo tầu” trong lớp như lớp trưởng hay chi đội trưởng, mà chỉ làm đội viên tuyên truyền ba năm liền, thế nhưng vẫn được cô rất mực yêu quý. Với những hành vi vi phạm kỷ luật, cô Thành nhất định không nương tay mà sẽ phê bình vô cùng nghiêm khắc. Thế nên khi mới khai giảng, tôi cũng giống như tất cả các bạn trong lớp, đều bị bộ mặt nghiêm khắc của cô dọa cho chết khiếp, vừa thì thầm to nhỏ với nhau về sự dữ dằn của cô, vừa cảm thán mình “sinh không gặp đúng lớp”. Có một dạo, cô giáo “hạ chỉ” nghiêm cấm dùng các sản phẩm điện tử như di động, MP3 trong lớp, nếu phát hiện sẽ bị tịch thu. Còn tôi, vì phải tập múa với các bạn nên vẫn cả gan mang MP3 đến lớp, bị cô bắt quả tang ngay tại trận lúc đang nghe nhạc, cô phê bình tôi không thương tiếc và MP3 cũng bị tịch thu. Tôi nghĩ rất nhiều bạn cũng có trải nghiệm này: vi phạm kỷ luật rồi bị thầy cô bắt được là một điều gì đó vô cùng khiếp đảm, sợ hãi tột độ, không chỉ bị ăn mắng té tát mà quan trọng hơn là sợ rằng từ đó sẽ bị cộp mác là “học sinh hư” trong mắt thầy cô, cả đời này sẽ chẳng thể ngóc đầu lên nổi! Nhưng đúng vào giây phút “ngàn cân treo sợi tóc” đó, tôi đã bạo gan đến gặp cô và nhận lỗi, bày tỏ sự hối hận của mình, giải thích một chút rồi xin lấy lại MP3. Tôi nghĩ cô giáo cũng là người, nghiêm khắc đến mấy cũng sẽ thấu tình đạt lý! Quả nhiên không ngoài dự liệu, sau khi nghe tôi thành khẩn bày tỏ suy nghĩ của mình, cô không những không mắng nữa mà còn trả lại MP3 cho tôi, sau đó dặn tôi rằng từ sau nhất định không được cố ý tái phạm. Lấy lại được MP3, tôi vui mừng khôn xiết! Lúc này mới hiểu rằng người thầy thường ngày nghiêm nghị thì ra lại tâm lý đến thế. Từ đó trở đi tôi không còn sợ hãi nữa, mà cảm thấy vừa yêu quý vừa tôn trọng cô, thế nên tôi lại càng đặc biệt chú tâm đến môn Ngữ văn do cô dạy, thành tích cũng càng ngày càng tốt, lúc nào cũng trong top đầu của lớp. Đương nhiên, không phải ai cũng dám tiếp xúc theo kiểu “một đối một” với thầy cô, thế nên thông thường chỉ có thể nhìn thấy mặt “hung tàn” của thầy cô mà thôi. Có không ít bạn vẫn thầm than trách thầy cô, hễ trông thấy thầy cô là liền chột dạ chứ chưa cần nói đến việc nghiêm túc học tập môn của thầy cô đó, cứ như vậy, thành tích cũng ngày càng thụt lùi. Có thể thấy, thích hay không thích thầy cô sẽ ảnh hưởng rất lớn đến thành tích học tập! Vì vậy, cho dù chỉ đơn thuần là để học tốt một môn nào đó, chúng ta cũng không thể mãi giữ thành kiến hoặc oán trách thầy cô trong lòng, mà ngay từ đầu nên cố gắng phát hiện ra điểm tốt của thầy cô, rồi quý mến thầy cô, hoặc chí ít là tiếp nhận thầy cô. Nếu không, chỉ vì ghét thầy cô mà làm lỡ dở sự nghiệp học hành thì thực sự có thể coi là đã tự “phá hủy tiền đồ” của mình đấy! Có lẽ ai đó sẽ cười khẩy và nói rằng: “Chẳng phải vì cậu học giỏi nên thầy cô mới đối xử tốt với cậu hay sao? Rõ là có chút thiên vị rồi!” Vậy xin thưa với các vị huynh đài rằng, nếu soi xét tấm lòng “quân tử quảng đại” của các thầy cô bằng con mắt “phàm trần” như chúng ta, có lẽ là hơi phiến diện. Thế nên đừng vội đưa ra kết luận, hãy nghe vài lời từ tôi đã. Khi lên cấp ba, mức độ “bại liệt” môn Toán của tôi ngày càng nghiêm trọng, lần thi trắc nghiệm đầu tiên của năm lớp 10, thang điểm 100, vậy mà tôi chỉ được có 45 điểm. Đến giờ Ngữ văn, chúng tôi đang học bài Tái biệt Khang Kiều của Từ Chí Ma, khi giảng về câu “Nhuyễn nê thượng đích thanh hành, do do đích tại thủy đệ chiêu diêu”, cô giáo nói: “Cả lớp xem từ ‘chiêu diêu’ này, dùng thật hay biết mấy! Thể hiện một tâm trạng vui vẻ. Các em xem, con người ta chắc chắn phải vui vẻ mới có thể chiêu diêu được đúng không? Nếu đợt thi nào đó cả lớp đều được 90 điểm, mà có bạn lại chỉ được 45 điểm, vậy bạn ấy có chiêu diêu được không?!” Cô vừa dứt lời, vài đứa xung quanh biết điểm của tôi ngoảnh sang nở nụ cười giễu cợt, tôi bỗng cảm thấy mặt nóng bừng bừng, xấu hổ không để đâu cho hết. Môn Toán của tôi tệ hại đến thế đấy! Nhưng kể cả như vậy, tôi vẫn quý mến những thầy giáo dạy Toán của mình. Thầy giáo dạy Toán năm lớp 10 của tôi là “Sir” Giang, vì là giáo viên chủ nhiệm của lớp chuyên thực nghiệm 1 nên lúc nào trông thầy cũng toát lên một vẻ hãnh diện không thể dùng lời để mô tả, thi thoảng lại lôi thành tích môn Toán của lớp số 2 chúng tôi với lớp số 1 “con cưng” của thầy, thực sự khiến người ta chẳng còn lời nào để nói. Thế nhưng, tôi không hề ghét thầy vì điều này. Ngoài trừ tật xấu nhỏ là tính cao ngạo, tự hãnh, Sir Giang thực sự là một thầy giáo rất có trách nhiệm. Thầy thường xuyên tìm một số bài hơi khó một chút để cả lớp luyện tập và thầy giảng giải vô cùng nhiệt tình. Với một đứa có sở trường khiến cho điểm bình quân của cả lớp tụt lùi về phía sau như tôi mà nói, quả thực thầy đã vô cùng nhẫn nại, không hề coi thường hoặc phó mặc tôi muốn giỏi muốn dốt gì thì tùy, mà thầy sẽ giảng giải từng chút từng chút một, cho đến khi thật hiểu, thật nhuyễn mới thôi, quả thực khiến cho tôi vô cùng cảm động. Thầy giáo dạy Toán lớp 11 là thầy Gia Càn, một thầy giáo với dáng người cao lớn, mái tóc bồng bềnh lãng tử và có chút gì đó “khù khờ tự nhiên, ngây ngô vốn dĩ”, từ thầy toát ra một vẻ gì đó rất thư sinh và gần gũi. Thầy là một người rất mực hiền lành, thường là đối tượng “tán tỉnh” của rất nhiều bạn nữ lớp khối văn chúng tôi, thầy thường xuyên bị chòng ghẹo đến nỗi chỉ biết mỉm cười ngại ngùng trên bục giảng. Sự thân mật không khoảng cách giữa thầy giáo và học sinh đã được thể hiện một cách vô cùng sinh động, thắm thiết qua mối quan hệ giữa thầy Gia Càn và chúng tôi. Với thành tích bình bình, ở trên lớp chẳng có câu trả lời nào là đặc sắc chuẩn mực, ngoài giờ cũng ngại ngùng chẳng dám bám lấy thầy để hỏi bài, nên tôi chắc mẩm rằng thầy sẽ quên sạch về tôi ngay sau khi tốt nghiệp (và có lẽ khi dạy, thầy cũng chẳng có ấn tượng gì về tôi). Nhưng rất lâu sau, trong một lần trở về trường và tình cờ gặp thầy, vừa nhìn thấy tôi thầy đã nhận ra ngay, trong lòng tôi bỗng thấy vui sướng vô cùng. Thầy giáo dạy Toán lớp 12 tên là Nguyên Hùng, là người đã khiến cho thái độ của tôi chuyển biến sâu sắc nhất. Lúc mới tiếp xúc với thầy Hùng, thật lòng mà nói tôi không quý thầy lắm, không thích cách ăn vận đã lỗi thời tới mấy chục năm, trông lúc nào cũng như vừa du hành từ quá khứ đến đây vậy, không thích gọng kính màu trà cổ lỗ, không thích cái giọng nói the thé kỳ lạ của thầy, không thích kiểu cách nói chuyện đôi lúc vô tình chế giễu của thầy… Thế nhưng, khi tôi ôm nỗi bất mãn trong lòng và kể lể với mẹ về chuyện thầy Toán mới của mình, câu nói của mẹ đã làm tôi thức tỉnh: “Khi vừa tiếp xúc với một người nào đó thì không nên đưa ra nhận xét ngay, những anh chị tốt nghiệp khóa trên đều rất thích thầy Hùng đấy. Môn Toán của con lại không được tốt lắm, nên tiếp xúc với thầy nhiều hơn mới đúng, có lẽ con sẽ phát hiện ra thầy không giống như con nghĩ ban đầu.” Tôi nghĩ bụng: “Cũng đúng! Không quý thầy theo kiểu ‘sét đánh’, vừa gặp là có thiện cảm thì cũng ngại gì mà không tiếp xúc xem sao?’ Thế là tôi bắt đầu tích cực giao tiếp với thầy Nguyên Hùng: khi lên lớp, những chỗ chưa hiểu tôi sẽ lập tức hỏi lại thầy, nói thẳng ra là “không sợ mất mặt”. Khi giảng bài, thầy hỏi: “Bài này em đã hiểu chưa?”, nếu chưa hiểu thì tôi sẽ nói dõng dạc: “Chưa ạ!”, và thế là thầy sẽ tạm dừng và giảng lại phần mà tôi chưa hiểu. Kiểu “phụ đạo cá nhân” hơi thiên vị này đúng là chẳng còn gì bằng! Lúc tan giờ, tôi sẽ tranh thủ chạy lên “thỉnh giáo” thầy, nhanh chóng giải quyết hết những vấn đề còn khúc mắc. Thực ra, lý do tôi làm vậy có một phần rất lớn là để giảm nhẹ gánh nặng tâm lý cho chính mình: những điều thầy giảng cả lớp đã hiểu được rồi, chỉ mỗi mình tôi vẫn ù ù cạc cạc, đúng là thảm hại! Học như thể một chú mèo bị trùm tất lên đầu, lại bị túm tai buộc râu, vừa phiền phức vừa bất lực, quả thực rất đau khổ. Nhưng chỉ cần tìm đến thầy là có thể nhanh chóng hiểu được những vấn đề này và quẳng bỏ được những gánh nặng trong lòng, đúng là nhẹ cả người! Giờ nghỉ trưa nếu như có thời gian, tôi thường xuyên mang những đề kiểm tra trong khoảng thời gian trước đó đến văn phòng thầy. Rất nhiều bài sai mà có nghĩ cả trăm lần cũng không giải được, thầy Nguyên Hùng chỉ cần “điểm huyệt” một cái là khiến tôi bừng tỉnh, thật quá đỗi thần kỳ! Chẳng bao lâu sau, suy nghĩ của tôi với thầy Nguyên Hùng đã hoàn toàn thay đổi. Tôi bắt đầu phát hiện ra rằng, dù thầy ăn mặc có phần cổ lỗ, nhưng tâm hồn thực ra lại rất “fashion”, khi lên lớp thường xuyên dùng những từ ngữ thông dụng trên mạng khiến chúng tôi giật mình, dở khóc dở cười; thầy Nguyên Hùng còn đặc biệt “gần dân”, thường xuyên khích lệ mọi người đến văn phòng của thầy để hỏi han bài vở, thậm chí có lần khi tôi hỏi bài, thầy bỗng nhìn quanh phòng, thở dài rồi tự lẩm bẩm một mình: “Giờ nghỉ trưa thầy còn chẳng dám ra ngoài, chỉ sợ có bạn nào đến hỏi, nhưng sao lúc nào phòng này cũng vắng vẻ thế nhỉ…” Nghe xong tôi chợt thấy ấm lòng, nhưng cũng có chút gì đó chua xót; thầy Nguyên Hùng rất tận tình và trách nhiệm với công việc. Học kỳ hai năm lớp 12, thầy còn mở “lớp nâng cao” và “lớp bổ túc” ở thư viện dành cho những bạn học sinh xuất sắc và những bạn có thành tích yếu kém trong lớp, hy sinh thời gian nghỉ trưa của mình để giảng bài cho mọi người, chẳng hề quản ngại nắng mưa; thầy Nguyên Hùng cũng rất hài hước thú vị. Trong mắt tôi, đôi khi những câu châm chọc, chế giễu của thầy cũng trở nên thật đáng yêu. Sau khi bắt đầu có thiện cảm với thầy Nguyên Hùng, tôi cũng bắt đầu nỗ lực hơn với môn Toán của mình. Thầy tốt như vậy, đáng yêu như vậy, lại rất mực nghiêm túc trách nhiệm với học sinh, tôi không thể phụ lại sự quan tâm và kỳ vọng của thầy, trở thành một kẻ “vong ân phụ nghĩa” được! Đến khi đăng ký nguyện vọng và phải quyết định có nên tiếp nhận thông báo tuyển sinh của Đại học Hồng Kông hay không, thầy Nguyên Hùng đã trở thành cố vấn của tôi, nhẫn nại giải đáp giúp tôi rất nhiều thắc mắc, thực sự đã giúp ích cho tôi rất nhiều. Bạn thấy đấy, trải nghiệm thân thiết, hòa hợp giữa tôi và thầy giáo dạy Toán chẳng phải đã chứng minh cho chân lý “các thầy cô không hề đáng sợ” hay sao? Thực ra, các thầy cô giáo dù nghiêm khắc đến mấy cũng có mặt nào đó đáng yêu dễ gần, đều một lòng mong muốn học sinh của mình có thể trưởng thành một cách khỏe mạnh, vui vẻ, có ích cho xã hội và thu hoạch được nhiều điều. “Một ngày là thầy, cả đời là cha”, câu nói này chúng ta đã nghe không biết bao nhiêu lần, nhưng kỳ thực đây không chỉ nói rằng học sinh nên đối xử cung kính với thầy cô như hiếu kính với cha mẹ, mà cũng chỉ ra rằng các thầy cô cần phải coi học sinh như con cái của mình. Aristotle(1) từng nói: “Tôi yêu mến thầy giáo của tôi, và cũng yêu mến sự thật”. Nhưng đối với chúng ta – những người vẫn đang trong giai đoạn đầu của con đường học tập, vế trước của câu nói đó xem ra vẫn có ý nghĩa tham chiếu hơn. Cân nhắc đến tiền đồ của mình, chúng ta bắt buộc phải tiếp nạp mỗi một người thầy, nếu chỉ vì ghét thầy cô mà làm lỡ dở chặng đường phía trước thì quả là lợi bất cập hại. Sau khi tiếp xúc và tìm hiểu một cách thực sự, chúng ta sẽ phát hiện ra mỗi thầy cô đều có những điểm tốt và xứng đáng để yêu quý, phía sau vẻ cổ lỗ, hà khắc kia thường ẩn giấu một trái tim nhẹ nhàng và chan chứa tình yêu thương. Các thầy cô không chỉ là những bậc “lương sư”, mà cũng là những người “bạn hữu” hiếm có trong đời. Chỉ cần học cách bao dung, chấp nhập khiếm khuyết của người khác và dũng cảm thể hiện bản thân, dùng tấm chân tình để đối xử với mọi người, ai cũng có thể trở thành nhân vật “vạn người mê”. ung quanh chúng ta luôn có những nhân vật “vạn người mê” như vậy: họ sở hữu một nụ cười nhẹ nhàng, rất gần gũi thân thiện, rất nhanh chóng trò chuyện vui vẻ với mọi người, đi đến đâu cũng được chào đón, dường như kết bạn đối với họ là một việc hết sức tự nhiên và đơn giản, họ hầu như chẳng biết cô đơn trống vắng là gì. Đối với họ, việc xử lý các mối quan hệ nhân tế dễ như trở bàn tay, có thể ứng phó một cách ung dung tự tại, quả thực khiến cho rất nhiều người vừa ngưỡng mộ, vừa ghen tỵ. Những nhân vật “vạn người mê” này chưa chắc đã có một dung mạo đẹp đẽ theo kiểu “nở một nụ cười nghiêng ngả chúng sinh, chớp thêm ánh mắt nghiêng nước khuynh thành”, nhưng họ chắc chắn sẽ có một phong thái cuốn hút người đối diện, tựa như nam châm vậy. Thực ra, chỉ cần biết tiếp nạp người khác, thay đổi chính mình, học được đạo lý “kết giao bằng hữu”, mỗi người chúng ta đều có thể trở thành nhân vật “vạn người mê” đầy quyến rũ và thu hút! Thế giới này liệu có ai hoàn hảo tuyệt mỹ? Đáp án đương nhiên là không. Điều đầu tiên và cũng là quan trọng nhất trong việc kết giao bè bạn, đó chính là phải có một tấm lòng bao dung những thiếu sót, khuyết điểm của họ, phải hiểu được cách nhẫn nhịn mỗi khi ý kiến bất đồng. Về cơ bản, trên thế giới này không tồn tại hai cá nhân có thể hợp nhau như ốc vít với bu lông mà không hề có bất cứ kẽ hở hay mâu thuẫn nào. Thế nên khi kết bạn, quý nhất ở hai chữ “bao dung”. Chỉ cần học được cách bao dung, tiếp nhận và thấu hiểu thì không chỉ kết được bè bạn, mà chúng ta còn có thể mang đến cho người khác cảm giác thân thiết, ấm áp trong những mối quan hệ khác. Bộ phim Cục tẩy trong đầu tôi của Hàn Quốc có hai câu thoại kinh điển: “Tha thứ và oán hận, thực ra chỉ trong một suy nghĩ”, “Kỳ thực, tha thứ không hề khó đến vậy.” Đúng thế, giữa bản thân chúng ta và những người xung quanh liệu có thể xảy ra mâu thuẫn gì lớn kia chứ? Ngoại trừ việc mỗi người đều có thói quen riêng, mỗi người đều có quan điểm riêng mà thôi. Nếu ai cũng cố sống cố chết bám lấy thành kiến của mình, không chịu nhượng bộ đối phương dù chỉ một chút vì những chuyện nhỏ nhặt này, vậy thì sao có thể chung sống một cách vui vẻ? Trong quá trình trưởng thành, tôi dần dần học được cách dẹp bỏ cái tôi của mình, học được cách chung sống hòa hợp cùng những người xung quanh, dùng nụ cười để đối diện với những tranh cãi, xích mích. Khi bước chân vào xã hội, tôi đã học được cách nhẫn nhịn, bao dung và tiếp nạp, trở thành một người tự tin nhưng không gò ép người khác, lạc quan mà vẫn chững chạc, thân thiết nhưng không vồ vập. Thế nhưng, chỉ cần tiếp nhận người khác thôi là chưa đủ, chúng ta đã chuẩn bị sẵn sàng để bao dung khuyết điểm của người khác, nhưng đầu tiên cần phải xem xem có kết được bạn hay không mới có thể đánh giá rằng sự bao dung đó là đúng hay sai? Vì vậy, chúng ta cần phải mở cánh cửa trong trái tìm mình để người khác bước vào tìm hiểu. Chúng ta cũng cần chủ động bước ra giao tiếp với người khác, tham gia các hoạt động tập thể, trò chuyện hàn huyên cùng các bạn trong lớp, giúp đỡ người khác một cách vô tư, dùng nụ cười để thể hiện bản thân theo một cách tốt đẹp nhất… Sẽ chẳng ai vô duyên vô cớ nảy sinh lòng thù ghét với chúng ta đâu! Chỉ khi dám bày tỏ và thể hiện chính mình thì chúng ta mới có cơ hội thân thiết hơn với những “mối nhân duyên” kia, để từ đó xây đắp nên một tình bạn đáng quý. Trong Luận ngữ(1) có một câu kinh điển: “Bất hoạn nhân chi bất dĩ tri, hoạn kỳ bất năng dã.” Câu này có nghĩa là: không sợ người khác không biết mình, chỉ sợ mình không có tài. Mối quan hệ giao tiếp giữa người với người cũng vậy, thật vô nghĩa khi chỉ chăm chăm trách móc người khác không chịu tiếp nhận mình, chẳng thà hãy nghiêm túc nhìn nhận lại bản thân hiện tại, liệu có những phẩm chất xứng đáng để bạn bè công nhận hay không? Thành công trong giao tiếp xã hội không giống với thành công trong sự nghiệp, phẩm chất thiết yếu mà chúng ta cần chính là hai chữ “chân thành”. Tôi tin rằng có rất nhiều người cùng chung quan điểm này: điều mà một người khiến cho người khác chán ghét, xa lánh không nằm ở việc người đó có bao nhiêu khuyết điểm, bao nhiêu tật xấu, ích kỷ hay có cái tôi quá lớn. Những khuyết điểm này đương nhiên không có lợi cho việc giao tiếp, nhưng những điều này vẫn chưa phải là đáng sợ nhất, mà là sự không chân thành, lừa dối một cách ác ý, có chủ đích. Lừa dối ở đây có thể chỉ liên quan đến những chuyện vặt vãnh trong cuộc sống, nhưng lại khiến cho “điểm nhân cách” của người đó bị trừ một cách đáng kể, từ đó đánh mất đi lòng tin của bạn bè. Điều đáng quý nhất khi chung sống với người khác chính là sự chân thành, là sự kết nối giữa hai trái tim, là chữ tín, là không lường gạt giả dối. Chỉ cần đối xử bằng một trái tim chân thành thì dù chưa chắc đã nhận được tình yêu, nhưng gần như chắc chắn sẽ đổi lại được một tình bạn trân quý. Ở phần trên, chúng ta đã nói về việc làm thế nào để kết giao bạn bè, nhưng không phải cứ xây dựng được tình bạn là mọi chuyện đã xong. Để duy trì một tình bạn đẹp thì cũng giống như đạo lý “phải hy sinh mới có nhận lại.” Nếu chỉ một mực đòi hỏi sự sẻ chia, ủng hộ từ bạn bè thì hoàn toàn không nên, điều chúng ta cần làm là không ngừng cho đi. Sự cho đi về mặt kim tiền, vật chất thực sự rất tế nhị, nói thẳng ra là giữa hai người không nên có sự thiệt thòi về mặt kinh tế, đến anh em ruột thịt cũng cần phải sòng phẳng tiền bạc nữa là! Nếu như một người chỉ biết khư khư giữ chặt túi mình, đi ăn đi chơi chỉ muốn để người khác trả tiền, nợ cũng chẳng muốn trả, ham thích lợi dụng những điều vặt vãnh, vậy ai sẽ muốn làm bạn cùng người đó đây? Sống hào sảng, phóng khoáng trong phạm vi bản thân có thể chấp nhận được, không quá so đo tính toán thì tình bạn mới có thể bền vững, lâu dài. Nhưng sự hy sinh quan trọng nhất là sự hy sinh về mặt tình cảm. Tục ngữ có những câu rất hay như “Hoạn nạn mới biết chân tình”, “Đường dài mới biết ngựa hay”, để đánh giá một người nào đó có đáng để quan hệ lâu dài hay không thì phải xem xem cùng với dòng chảy của thời gian, liệu người đó sẽ vẫn chân thành, thiện lương như lúc ban đầu hay không; liệu người đó có thể chìa tay ra giúp đỡ người khác trong những thời khắc quan trọng nhất hay không; liệu người đó có nguyện vì bạn bè mà sẵn sàng làm những việc trong khả năng của mình hay không; liệu người đó có biết giữ vững lời hứa, trân trọng những bí mật mà chỉ hai người biết được hay không… Tất cả những điều này là những điểm mà chúng ta cần chú ý khi chọn lựa bạn bè, và cũng là những điểm mà chúng ta nên gắng sức thực hiện. Ngoài gia đình ra, bạn bè cũng là một cảng tránh gió an toàn của mỗi người, đã là bạn thì chúng ta nên cùng nhau sẻ chia, giúp đỡ để vượt qua muôn vàn thử thách trong cuộc sống, để rồi cùng nhau mỉm cười khi nhìn thấy cầu vồng cuối chân trời. Ai cũng khao khát sự ấm áp của tình bạn và đều hy vọng rằng mình sẽ có được rất nhiều người bạn đáng tin cậy, cùng nhau “điên”, cùng nhau “quậy”, cùng nhau học, cùng nhau chơi, có phúc cùng hưởng có hoạ cùng chịu. Thực ra điều này không hề khó, chỉ cần học được cách bao dung, chấp nhận khiếm khuyết của người khác và dũng cảm bày tỏ bản thân, dùng tấm chân tình để đối xử với mọi người, ai cũng có thể trở thành nhân vật “vạn người mê” được bạn bè chào đón, có được một tình bạn quý giá và đẹp đẽ nhất! Yêu sớm – Món quà lưu niệm của tuổi thanh xuân Tình yêu luôn thật đẹp đẽ và thi vị. Nếu như những câu chuyện được ươm mầm từ tình yêu lại có những cái kết xấu xí, vậy thì vấn đề không phải ở bản thân tình yêu, mà bắt nguồn từ những nhân vật chính mà thôi! C ó lẽ tình yêu trước thời đại học (hay còn gọi là “yêu sớm” theo cách gọi của thầy cô và cha mẹ chúng ta) là một trong những điều ngọt ngào nhất của thời trung học. Hễ nhắc đến vấn đề này, thường thường họ sẽ nhíu mày gạt phắt: “Mới tý tuổi đầu, yêu đương cái gì?! Liệu mà học hành cho tử tế, lên nhà làm bài tập đi! Ngoài việc học ra thì đừng có tơ tưởng đến chuyện gì khác!” Thế nên mới có chuyện rất nhiều bạn trẻ ban đầu vốn có một tình yêu trong sáng, đẹp đẽ, nay lại bị áp đặt, dập vùi dưới ánh nhìn hẹp hòi của thành kiến, cuối cùng phải từ bỏ cả mạng sống trong đau khổ. Đương nhiên không thể phủ nhận rằng trong thời trung học, việc các bạn trẻ nếm thử vị ngọt của tình yêu thường khiến cho các bậc phụ huynh đau đầu, lo lắng. Khi lật mở cuốn sách mang tên “yêu sớm” kia, họ chỉ nhìn thấy toàn những điều tiêu cực như lỡ dở học hành, phung phí tiêu xài chỉ để thể hiện… Vì vậy, sự lo lắng của các bậc phụ huynh âu cũng có lý. Thế nhưng, mấy ai chưa từng trải qua tuổi thanh xuân với những rung động dại khờ nơi con tim? Vậy thì đối với “yêu sớm”, chúng ta nên nhìn nhận như thế nào? Thực ra, tôi cũng từng trải qua chuyện “yêu sớm”. Khi đang dốc tất cả tâm sức để học tập trong năm cấp ba, tôi bỗng bước vào một câu chuyện tình thật đẹp. Nó đã mang tới cho tôi động lực rất lớn trong giai đoạn khó khăn này, giúp cho tôi thênh thang sải bước để cuối cùng đạt được thành công. Mùa hè trước năm lên cấp ba, áp lực bỗng nhiên đè nặng. Để tận dụng triệt để khoảng thời gian này, không để thời gian trôi qua uổng phí trong những giấc ngủ triền miên mỗi ngày, tôi quyết định dậy sớm, đạp xe đến Đại học Bắc Kinh để tự học. Người bạn đồng hành của tôi chính là cậu ấy. Do học chung một lớp, cũng là bạn bè khá thân nên chúng tôi rủ nhau ôm sách lên phòng tự học, cùng giả vờ là sinh viên mò vào nhà ăn để xin cơm, cùng nuôi mèo hoang trong khuôn viên trường, cùng ngồi lỳ cả ngày trước bàn học, cùng “tụng” những bài khóa mà đã thuộc làu làu đến phát ớn… Như hai đồng đội kề vai sát cánh trên chiến trường, dìu nhau vượt qua từng lớp hầm hào, tránh từng loạt đạn pháo để xông lên phía trước. Có lẽ cũng giống như mối thâm tình khi đã cùng nhau trải qua bao cơn hoạn nạn, sinh tử trên chiến trường, giữa chúng tôi cũng dần nảy sinh một thứ tình cảm sâu sắc hơn, ấm áp hơn, chứ không đơn thuần là thứ tình cảm nghịch ngợm, vui vẻ theo kiểu “anh em bạn bè”. Và tôi nguyện gọi đó là “tình yêu”. Và thế là, những tháng ngày đen tối nhất của thời cấp ba nay bỗng sáng bừng quang đãng: mỗi sáng, trên bàn học của tôi luôn có sẵn một hộp sữa do cậu ấy mang đến; nụ cười hí hửng, tinh nghịch khiến cho nỗi mệt mỏi của buổi sớm thoáng chốc sạch bay; buổi tối khi đã mệt lử với đống bài vở, tôi sẽ nhận được những tin nhắn khích lệ, giúp tâm trạng phấn chấn trở lại để tiếp tục chiến đấu… Ấn tượng sâu đậm nhất là một lần kiểm tra môn tiếng Anh, tôi chỉ đạt điểm thấp tẹt. Sau khi đối chiếu đáp án xong, trời đất quanh tôi như quay cuồng, cảm thấy vô cùng thất vọng: thời khắc quan trọng như thế này mà ngay cả môn tiếng Anh sở trưởng cũng bị hụt hơi! Tôi cứ một mực tự than trách bản thân sao lại kém cỏi như vậy, nhưng lại không biết nên điều chỉnh từ đâu… Khi chỉ biết nuốt nước mắt một cách vô vọng, chính cậu ấy đã lặng lẽ bước đến trước mặt tôi. Khi một người con gái phải đối diện với thất bại hay rơi nước mắt trong đau đớn, thực ra điều họ cần nhất là một sự ủng hộ kiên định, ấm áp. Trong khoảnh khắc có cậu ấy bên cạnh, tôi bỗng hiểu ra rằng mình không hề chiến đấu đơn độc, cảm thấy vững tâm hơn rất nhiều. Tôi cũng hiểu được rằng mình phải kiên cường trở lại, gượng dậy để tiếp tục chiến đấu, không chỉ vì bản thân mà cũng là vì cậu ấy. Trải qua vô vàn khó khăn, thử thách, cậu ấy vẫn không ngừng ủng hộ tôi, mang tới cho tôi sự quan tâm mà chẳng ai có thể thay thế được, giúp cho tôi tiếp tục vững bước, chưa từng gục ngã hay sụp đổ niềm tin. Và sự thúc đẩy giữa chúng tôi mang tính tuần hoàn. Về phần cậu ấy, do kiến thức cơ bản không được vững nên trong kỳ thi thử đợt một, cậu ấy đã tụt xuống vị trí thấp nhất từ trước đến giờ. Áp lực của thầy cô và cha mẹ, những sự chỉ trích cứ liên tục ập đến, dường như tất cả mọi thứ đều không có lối thoát. Thấy cậu ấy phiền muộn vô vọng, tôi chỉ biết bật khóc… Thế nhưng, chúng tôi vẫn không hề từ bỏ hy vọng mà cùng nhau nghĩ cách. Vì có nền tảng kiến thức tốt hơn một chút nên tôi đã từng chút, từng chút một chia sẻ những kinh nghiệm và phương pháp học tập của mình cho cậu ấy, rồi không ngừng động viên cậu ấy, kiên định với niềm tin rằng “chúng mình rồi sẽ chiến thắng”. Sau khi trải qua những nỗi thất vọng, đau khổ rồi bắt tay vào phấn đấu với một mục tiêu rõ ràng, cuối cùng cậu ấy đã làm được! Trong kỳ thi thử đợt hai, cậu ấy đã tiến bộ vượt bậc, giành được sự khẳng định mà cậu ấy xứng đáng nhận được! Buổi sáng khi vừa biết điểm, cậu ấy đã chạy thẳng đến nhà tôi để thông báo tin vui này. Hai đứa sung sướng đến nỗi cười chẳng khép nổi miệng. Đến giờ tôi vẫn nhớ cậu ấy đã viết chữ “Tuyệt!” to đùng, được tô thêm bút nhũ bạc óng ánh trong quyển nhật ký. Niềm tự hào và vui sướng đó thuộc về miền ký ức đặc biệt của hai chúng tôi. Cùng với sự sẻ chia ấm áp như vậy, chúng tôi đã dắt nhau đi qua những năm tháng cấp ba. Dẫu kết thúc cuối cùng không được trọn vẹn như cặp đôi “trạng nguyên” và “phó bảng” của khối tự nhiên, nhưng cũng đủ đến khiến cho chúng tôi hài lòng: cả hai đều thi đỗ vào những trường đại học mơ ước của mình. Đương nhiên, tôi không hề tuyên dương những lợi ích của việc yêu đương một cách mù quáng, tôi chỉ tin tưởng rằng tình yêu luôn thật đẹp đẽ và thi vị. Nếu như những câu chuyện được ươm mầm từ tình yêu lại có những cái kết xấu xí, vậy thì vấn đề không phải ở bản thân tình yêu, mà bắt nguồn từ những nhân vật chính mà thôi! Đầu tiên, nếu như yêu đương thời trung học chỉ để tìm chút vui thú, thỏa mãn sự phù phiếm của bản thân mà không muốn đối xử với người kia một cách thật lòng, vậy thì tốt nhất là không nên. Bởi chỉ khi đối xử thật lòng, chúng ta mới nhận được sự thật lòng, giống như lời ai đó đã từng nói: “Tất cả những mối tình không coi kết hôn làm mục đích cuối cùng đều chỉ là phù du mà thôi”, nếu như đặt câu nói này trong thời đại hiện nay thì có thể hiểu là: tất cả những mối tình không thật lòng, chỉ dùng đầu môi chót lưỡi để mưu cầu vụ lợi cho bản thân đều là giở trò lưu manh cả. Những chuyện hại người, hại mình thì tốt nhất nhất không nên làm, chẳng phải tục ngữ có câu “Gieo nhân nào gặt quả ấy” hay sao? Thứ hai, trước khi trao gửi tình cảm của bản thân, chúng ta cần phải có khả năng phán đoán. Một số người rõ ràng sẽ chẳng thể có tương lai, thực sự không đáng để chúng ta lãng phí tuổi thanh xuân tươi đẹp của mình. Đôi khi chúng ta tưởng rằng những câu chuyện tình như vậy sẽ làm phong phú thêm trải nghiệm của bản thân, nhưng thực ra đó chỉ là lãng phí thời gian, chẳng thà hãy tìm những việc có ý nghĩa hơn trong cuộc sống để làm. Thứ ba, khi trao gửi tình cảm, chúng ta nhất định phải học cách tiết chế. Vì chỉ có như vậy mới có thể bảo đảm được việc học hành, và trong thời học sinh, rõ ràng học hành là điều quan trọng nhất. Đừng ngây thơ cho rằng hai người có thể chẳng cần thứ gì khác ngoài tình yêu. Nếu như không có tiền đồ, tất thảy hạnh phúc đều chỉ là trăng trong nước, hoa trong gương mà thôi. Lỗ Tấn đã từng nói rằng: “Điều quan trọng nhất chính là cuộc sống. Con người bắt buộc phải sống thì tình yêu mới có chỗ nương nhờ.” Vì vậy, nếu như yêu nhau thực lòng thì không được coi tiền đồ của mình là trò đùa, mà càng nên nỗ lực vì tương lai của cả hai, cũng giống như tôi và cậu ấy đã cùng nhau nỗ lực bước qua năm lớp 12 vậy. Cho dù là con trai hay con gái thì cũng đều phải hiểu rằng cần chịu trách nhiệm với người kia, nhưng điều đầu tiên bắt buộc phải có là khả năng chịu trách nhiệm. Một tình yêu như vậy mới có tương lai, mới có thể “tu thành chánh quả”. Điều cuối cùng và cũng là quan trọng nhất, đó là bất cứ lúc nào cũng phải yêu thương chính mình, nó thể hiện ở việc biết giữ chừng mực. Thứ nhất là chừng mực về mặt tình cảm. Người ta thường nói: “Khi yêu hãy dành tám phần là vừa đủ, còn lại hai phần dành để yêu chính mình”, nếu như bạn đánh mất mình trong tình yêu, ngay cả bản thân cũng không biết trân trọng, vậy thì ai sẽ yêu thương bạn đây? Tuyệt đối không được trở thành nô lệ của tình yêu mà phải trở thành người định đoạt, như vậy cả hai mới có thể cùng nhau xây đắp nên một hạnh phúc thực sự; thứ hai là giới hạn trong việc tiếp xúc thân thể, bất cứ chuyện gì cũng cần cân nhắc kỹ lưỡng rồi mới thực hiện. Nhất định phải nắm vững được những kiến thức giới tính đủ để bảo vệ bản thân, ngoài ra cần phải hành xử một cách lý trí, bởi cho dù trong thời đại mà những giá trị đạo đức truyền thống đang dần suy thoái như hiện nay, sự trân quý của trinh tiết vẫn là một điều hiển nhiên. Vì vậy, con gái cần phải giữ lại giới hạn cuối cùng, còn con trai cần phải hiểu được thế nào là trách nhiệm, thế nào gọi là gánh vác, thế nào mới có thể coi là một “đấng nam nhi” thực sự trưởng thành. Tôi nói nhiều như vậy là hy vọng trong tuổi hoa học trò, mỗi người trong số chúng ta có thể tìm được những năm tháng đẹp đẽ nhất thuộc về chính mình, có thể trưởng thành trong những mối tình hoặc dại khờ, hoặc sục sôi nhiệt huyết, bớt đi một chút tổn thương và bàng hoàng, nhận thêm nhiều hơn những điều đẹp đẽ và hạnh phúc. Nói đến đây, hẳn sẽ có nhiều người mong đợi rằng câu chuyện tình của tôi sẽ có một kết thúc viên mãn như trong cổ tích. Nhưng tuổi thanh xuân vốn chẳng thể xác định được, đây là điều đẹp nhất và cũng phũ phàng nhất của nó. Tôi và cậu ấy cuối cùng vẫn lựa chọn rời xa nhau, theo đuổi hạnh phúc phù hợp hơn với mình. Trong thời khắc ấy, nuối tiếc, nhung nhớ và buồn bã đương nhiên là những cảm xúc dâng trào mạnh mẽ nhất nơi con tim. Giờ đây khi ngoảnh đầu nhìn lại, tất cả mọi chuyện của quá khứ như vẫn hiển hiện ngay trước mắt, đó là những thước phim ấm áp, hạnh phúc nhất trong cuộc đời. Nhưng điều quan trọng là sau khi trải qua mọi chuyện, chúng ta đều sẽ trưởng thành và trở nên tốt đẹp hơn xưa rất nhiều. Vì vậy, đối với tình cảm trong những năm tháng tuổi xanh, tôi không hề hối hận mà chỉ cảm thấy biết ơn, biết ơn tất cả tình yêu và sự đồng hành. Cha mẹ là những người thân cận nhất trong cuộc đời và cũng là người yêu thương chúng ta nhất, họ đã hy sinh tất cả chỉ để hy vọng chúng ta có thể vươn tới cuộc sống lý tưởng mà mình mong muốn. Trong cuộc sống, họ là những trợ thủ đắc lực; khi hoạch định tương lai, họ là những người thầy chỉ dẫn; còn khi đứng trước tình yêu đôi lứa, họ cũng có thể trở thành những cố vấn riêng gần gũi nhất, giúp chúng ta đưa ra những lựa chọn chuẩn xác. ại đa số các bậc phụ huynh đều không tán thành tình yêu thời trung học, hễ thấy con cái có “động tĩnh” thì cha mẹ không nổi trận lôi đình là may chứ chưa cần nói đến việc đưa ra những lời khuyên bảo nhẹ nhàng. Huống hồ, chúng ta cũng sẽ cảm thấy rằng những điều cha mẹ nói đều là những quan niệm cũ rích từ thời của họ, liệu có ích gì kia chứ? Thế nhưng, chúng ta buộc phải thừa nhận một điều rằng kinh nghiệm sống của cha mẹ phong phú hơn chúng ta rất nhiều. Họ đã từng gặp đủ loại người, gặp đủ loại chuyện, trải nghiệm tình cảm lại càng “thâm hậu” hơn nhiều so với những đứa nhóc lơ ngơ như chúng ta. Trong chuyện tình cảm, quả thực có những lúc cha mẹ có thể đưa ra những lời khuyên cực kỳ thiết thực và chuẩn xác. Năm lớp 12, tôi và bạn trai đang yêu đương tíu tít, chẳng thể cách xa. Trước khi đăng ký nguyện vọng chúng tôi đã bàn bạc với nhau, nguyện vọng có khả năng đỗ lớn nhất của cậu ấy ở tận Nam Kinh; còn tôi, cho dù lúc đó vẫn chưa đủ tự tin thi đỗ vào Đại Học Bắc Kinh, nhưng nếu có thể thi đỗ vào Đại học Nhân dân hoặc Đại học Sư phạm Bắc Kinh thì rõ ràng cũng là sự lựa chọn rất tốt. Nhưng nếu đăng ký như vậy thì “yêu xa” sẽ là điều mà hai đứa phải đối mặt, trong khi chỉ xa nhau có vài ngày đã cảm thấy bứt rứt không yên, vậy thì sao có thể chịu được đây? Đúng là chỉ nghĩ thôi cũng thấy sợ rồi! Thế là chỉ để có thể cùng học với cậu ấy trong một thành phố, tôi bèn suy nghĩ đến việc từ bỏ đăng ký vào những trường đại học ở Bắc Kinh để lựa chọn Đại học Nam Kinh. Đúng lúc này, mẹ và tôi đã có một cuộc trò chuyện vô cùng quan trọng. Đó là một buổi tối đầu hạ mát mẻ, để thư giãn sau những ngày ôn tập căng thẳng năm lớp 12, tôi và mẹ cùng nhau đi dạo trong khu phố. Tôi biết rõ rằng đối với tiền đồ của một người, việc đăng ký nguyện vọng đại học có ý nghĩa trọng đại đến nhường nào, một chuyện đại sự như vậy bắt buộc phải thương lượng cùng cha mẹ, thế là tôi hít một hơi thật sâu rồi kể với mẹ về chuyện muốn đăng ký vào trường Đại học Nam Kinh, thẳng thắn nói rằng muốn đến học ở Nam Kinh là để được gần cậu ấy. Thực ra, tôi biết chắc mẹ sẽ không tán thành, nhưng vẫn muốn nghe thử lời khuyên của mẹ xem sao. Và quả nhiên mẹ đã phản đối: “Thực ra chuyện này không hề đơn giản như con nghĩ đâu! Thứ nhất, chẳng lẽ hai đứa cứ phải trong cùng một thành phố mới yêu nhau được hay sao?” Tôi nói chắc như đinh đóng cột: “Đương nhiên ạ, không ở cùng một thành phố thì muốn gặp cũng chẳng được, chỉ có thể gọi điện nhắn tin, hai đứa đau khổ biết mấy! Nếu không ở bên cạnh, chẳng may có người khác xen vào, vậy chẳng phải là xong rồi sao?” “Nhớ nhung thì đương nhiên là không dễ chịu, nhưng nếu chỉ vì không gặp được nhau, không ở bên cạnh là sẽ có người khác xen vào, vậy một tình cảm của bọn con liệu có thể vượt qua thử thách không?” Tôi chỉ biết câm lặng, dường như đã ngộ ra chút gì đó. Mẹ tiếp tục nhẹ nhàng khuyên: “Con này, yêu xa thực ra cũng là một thử thách với tình cảm của hai đứa, chẳng phải chỉ có 4 năm thôi sao? Hơn nữa năm nào cũng có hai kỳ nghỉ, thời gian xa nhau thực sự cũng không nhiều đến vậy. Nếu ngay cả xa cách địa lý mà cũng không chịu nổi thì chứng tỏ các con vẫn chưa thực sự trưởng thành, tình cảm của các con vẫn chưa đủ sâu đậm đâu.” Lúc này tôi chợt bừng tỉnh, nhưng vẫn cảm thấy không cam lòng. Mẹ thấy tôi đã hơi dao động, bèn cười nói: “Còn nữa, con nghĩ mà xem, nếu như con vì cậu ấy mà vứt bỏ cơ hội phát triển tốt hơn của mình thì cậu ấy sẽ cảm thấy áp lực biết mấy? Khi ở bên con lúc nào cũng mang theo tâm trạng như đang mắc nợ con cái gì đó, như vậy chẳng phải sẽ gượng gạo lắm sao?” Lần này tôi thực sự tiu nghỉu, thấy những lời mẹ nói vô cùng chí lý, mặc dù trong lòng rất buồn nhưng cũng phải miễn cưỡng gật đầu. Rõ ràng từ xưa đến nay, yêu xa luôn không được mọi người đánh giá cao. Khoảng cách xa xăm, chia cách lâu dài, môi trường sống khác nhau, những “đối thủ cạnh tranh” lúc nào cũng dõi cặp mắt săn đón quanh ngườiyêu của mình, tất cả những điều này đều là những thách thức cực lớn mà chúng ta cần phải đối diện. Chỉ cần hơi bất cẩn một chút là một mối tình tràn đầy hạnh phúc cũng đành bó tay chịu thua khoảng cách chẳng thể vượt qua, hoặc lặng lẽ rút lui không kèn không trống trong những lời xì xào của mọi người. Lúc này như một lẽ đương nhiên, chúng ta sẽ quy hết trách nhiệm cho khoảng cách. Thế nhưng, sự thực là sự xa xôi về khoảng cách và thời gian đã thử thách tình yêu. Cũng giống như cơn gió có thể thổi tắt những ngọn nến lẻ loi yếu ớt, nhưng cũng có thể khiến cho ngọn lửa cuồng nhiệt thêm phần nồng đượm. Ly biệt sẽ bào mòn những mối tình nhỏ bé hời hợt, nhưng lại có thể giúp cho những tình cảm lớn lao thêm phần tươi thắm. Qua cuộc trò chuyện với mẹ, tôi đã hiểu được triết lý sâu sắc về tình yêu. Thế là sau khi trò chuyện cùng cậu ấy, chúng tôi quyết định sẽ theo đuổi cơ hội phát triển tốt nhất của mình, không cần đắn đo về vấn đề yêu xa nữa. Sau khi quyết định như vậy, trong tim tôi vừa cảm thấy chua xót, vừa cảm thấy hạnh phúc, nhưng lại không hề sợ hãi. Bởi vì trong 4 năm sắp tới, trong những tháng ngày không có sự đồng hành của người kia bên cạnh, chúng tôi sẽ dốc toàn bộ sức lực để học tập, thu hoạch kinh nghiệm trên bước đường trưởng thành. Chúng tôi của ngày hôm đó tin tưởng một cách cố chấp và ngây thơ rằng mỗi lần gặp lại đều sẽ tươi đẹp, đáng quý như lần đầu gặp mặt, 4 năm sau, cậu ấy sẽ trở lại thành phố đã cất giữ bao ký ức năm xưa, vẫn mang theo tình yêu và mơ ước thuở nào để cùng nhau xây dựng tương lai thuộc về hai đứa. Cũng giống như lời văn tôi đã từng đọc được ở đâu đó: “Có được một tình yêu xa là điều hạnh phúc, bởi vì bạn đã có được một người có thể kiên trì cùng bạn, có được một trái tim nguyện hy sinh và ấp ủ một giấc mơ giống bạn, có được một tình yêu cuồng nhiệt có thể thách thức mọi khoảng cách về không gian và thời gian.” Giờ đây, tôi đã là một cô sinh viên đại học năm thứ hai, tình cảm năm nào cũng đã hóa thành một miền ký ức ấm áp. Nhớ lại bản thân ngày đó thật ngây thơ, khờ dại biết bao, lại càng cảm thấy câu chuyện với mẹ đã ảnh hưởng sâu đậm tới tôi đến mức nào, và cũng thực sự vui mừng với lựa chọn của mình khi đó. Điều đáng giá nhất trên thế gian này, xét cho cùng vẫn là tài năng và học thức của bản thân! Tôi đã học được rất nhiều điều từ những lời khuyên của cha mẹ đối với chuyện tình cảm, thế nhưng có rất nhiều bậc phụ huynh lại kiên quyết phản đối chuyện yêu đương, vậy chúng ta phải làm thế nào để đả thông tư tưởng cho họ đây? Đầu tiên chúng ta phải hiểu rõ: bất luận cha mẹ làm gì cũng đều muốn tốt cho chúng ta, nguyên nhân quan trọng nhất của việc cha mẹ ngăn cản chúng ta yêu đương cũng là vì lo lắng chuyện đó sẽ ảnh hưởng đến việc học tập của chúng ta, hoặc là lo rằng con gái sẽ phải chịu tổn thương, chịu thiệt thòi. Trong sự lo lắng này còn xen lẫn cả tâm lý sở hữu, chỉ muốn giữ con ở bên mình, không chịu nhường đứa con mà mình nhọc công nuôi nấng cho một “tên nít ranh” nào đó. Những điều này đều là biểu hiện của việc cha mẹ yêu thương chúng ta, họ chỉ muốn chúng ta có thể trưởng thành một cách mạnh khỏe và hạnh phúc, chúng ta nên thấu hiểu được tâm tư của họ. Vì vậy trong chuyện tình yêu, tuyệt đối không nên cố ý “đối đầu” với cha mẹ, nếu quả thực bạn đang có một tình yêu đẹp đẽ và nghiêm túc thì cũng nên biết giữ chừng mực, không được để xảy ra những chuyện khiến cha mẹ lo lắng, không hài lòng. Nếu làm được như vậy, ắt cha mẹ sẽ không đến nỗi kiên quyết phản đối, hoặc biết đâu cũng nhắm mắt cho qua thôi! Còn khi phải đưa ra những sự lựa chọn quan trọng hoặc cảm thấy mông lung trong hiện tại, nên nhớ rằng ngoài người yêu ra, bên cạnh mình còn có hai vị “tiền bối” kinh nghiệm đầy mình, luôn tình nguyện giúp đỡ chúng ta một cách vô tư, một lòng mong chúng ta được vui vẻ, hạnh phúc! Hãy kể cho họ nghe về nỗi băn khoăn trong lòng, nghiêm túc lắng nghe lời khuyên của họ, chắc chắn sẽ có được sự gợi mở. Bạn không cần nghe theo cha mẹ một cách cứng nhắc, nhưng bạn có thể đưa ra quyết định sau khi đã cân nhắc kỹ càng, như vậy hiệu quả nhất định sẽ cao hơn so với việc một mình ngồi vò đầu bứt tai hoặc kể cho một người bạn đồng trang lứa, chưa có đủ kinh nghiệm sống giống mình. Cha mẹ là những người thân cận nhất trong cuộc đời và cũng là người yêu thương chúng ta nhất, họ đã hy sinh tất cả chỉ để hy vọng chúng ta có thể vươn tới cuộc sống lý tưởng mà mình mong muốn. Trong cuộc sống, họ là những trợ thủ đắc lực; khi hoạch định tương lai, họ là những người thầy chỉ dẫn; còn khi đứng trước tình yêu đôi lứa, họ cũng có thể trở thành những cố vấn riêng gần gũi nhất, giúp chúng ta đưa ra những lựa chọn chuẩn xác. Thất tình cũng có thể rất đẹp Mỗi một lần thất tình, thực ra đều là những dấu kết viên mãn cho một cuộc tình. Nhớ về những ngày tháng cũ khi trong lòng đã thực sự nhẹ nhõm, những điều lắng đọng lại chỉ là những thước phim hạnh phúc và tươi đẹp, là những nụ cười rạng ngời của cả hai, điều đó thật đẹp đẽ biết bao… K hi năm học lớp 11 vừa mới bắt đầu, tôi bỗng thất tình. Anh chàng thư sinh trắng trẻo, khôi ngô nọ chỉ nhắn tin vỏn bẹn ba chữ “chia tay nhé” để kết thúc tình yêu của hai đứa. Mối tình này nói dài cũng không dài, nói ngắn cũng không ngắn, đủ để hai người từ xa lạ trở nên thân thuộc, từ rung động trở thành say đắm, rồi lại từ say đắm trở thành chán ngán. Có lẽ cái tính cách mềm yếu, ỷ lại của tôi không hợp với bản tính độc lập của cậu ấy, nên cuối cùng cậu ấy đã không thể thực hiện được cái lời hứa vừa ấu trĩ, vừa buồn cười “yêu nhau ít nhất là ba năm” kia, để rồi nói lời từ biệt. Sau khi nhận được tin nhắn, tôi cầm điện thoại thẫn thờ trở về nhà, toàn thân như mất hết sức lực, ngồi bệt trên bãi cỏ rồi òa khóc nức nở. Lần đó, tôi thực sự cảm nhận được rằng “đau lòng” không chỉ là một dạng cảm xúc, mà quả thực trái tim tôi như bị từng nhát dao đâm thấu. Tôi ngồi bệt xuống đất, ôm lấy ngực, vò bứt từng đám cỏ đáng thương bên cạnh một cách vô thức để trút bỏ mọi nỗi niềm. Không biết bao lâu rồi tôi mới khóc òa như một đứa trẻ, chẳng buồn để ý tới hình tượng như vậy. Tôi khóc tới mức giằng xé tâm can, khóc tới mức nước mắt nước mũi hòa vào làm một, khóc tới mức đầu óc mụ mẫm, nhìn không rõ cảnh vật xung quanh. Cô bạn thân vẫn lặng lẽ ở bên cạnh, thi thoảng lại xoa xoa đầu tôi, mang tới sự động viên ấm áp hơn bất cứ lời nói nào; cha thì hớt hải chạy xuống rồi ngồi cạnh tôi, ánh mắt cha vừa phẫn nộ, vừa thương xót, thực sự khiến cho tôi cảm động. Tôi tưởng rằng mình sẽ khóc mãi như vậy cho tới ngày tàn của thế giới. Thế nhưng khi nước mắt đã cạn, cổ họng khản đặc, thân xác rã rời, đột nhiên tôi lại hiểu ra rằng cứ như thế này cũng chẳng có nghĩa lý gì, thế là bèn lau khô nước mắt, gượng dậy nắm lấy tay cô bạn thân rồi thất thểu về nhà. Vào trong nhà, toàn thân vẫn nặng trĩu mỏi mệt, trái tim tôi như bị đào một cái hố sâu hoắm, đầu óc trống rỗng chẳng thể suy nghĩ được chuyện gì. Đột nhiên, trong đầu tôi chợt lóe lên dòng tin nhắn cuối cùng cậu ấy gửi trước câu “chia tay nhé”, khi hai đứa đang “chiến tranh lạnh”: “Cậu đi tìm ai đó có thể ở bên cạnh cậu được rồi đấy! Cậu không muốn học hành tử tế, nhưng tớ thì muốn học hành tử tế.” Trong phút chốc, tôi bừng bừng lửa hận: “Chia tay vì lý do này sao? Vậy thì được, tôi sẽ học hành tử tế cho xem, tôi sẽ cho cậu thấy tôi còn giỏi hơn cậu!” Mang theo nỗi phẫn uất tột độ, tôi bước thẳng vào phòng ngủ, thu dọn hết đồ đạc có liên quan đến cậu ta rồi nhét vào một chiếc thùng lớn, xong xuôi liền giao lại cho cha – người đang rất vui lòng “phụng mệnh”, nhờ cha cất ở xó xỉnh nào đó đừng để chúng làm nhiễu loạn cảm xúc của tôi nữa. Sau khi quyết định cáo biệt quá khứ, bắt đầu lại từ đầu, tôi bỗng cảm thấy nhẹ nhõm hẳn. Mặc dù nghĩ đến những giây phút ngọt ngào, hạnh phúc trước kia, trong tim vẫn âm thầm rỉ máu, nhưng giờ tôi đã tìm thấy nguồn sức mạnh để đứng dậy một lần nữa, đó là chứng minh cho kẻ đã làm tôi tổn thương rằng: cậu ta đã đưa ra một quyết định sai lầm! Khi đó vừa hay là học kỳ đầu tiên sau khi phân khối tự nhiên và xã hội, tôi và cậu ấy đều học ở khối xã hội. Sự khởi đầu mới này là một thời cơ rất tốt để tôi chứng tỏ bản thân. Không còn bị ràng buộc bởi kết quả học tập trước kia nữa, và cũng không có bất cứ ấn tượng cố định nào, tôi sẽ bắt đầu tăng tốc từ thời điểm này, để cho cậu ấy nhìn thấy sự trưởng thành, sự tiến bộ và sự huy hoàng của tôi! Sau đợt thi giữa kỳ đầu tiên, nhà trường đã dán danh sách 30 học sinh thuộc top đầu lên bảng thông báo để biểu dương, tên của tôi nằm trong số đó. Thấy cảnh học sinh các lớp khác chen nhau trước bảng, nghĩ đến việc có thể cậu ấy cũng đọc được tên tôi ở trên đó, trong lòng vô cùng đắc ý. Rồi sau đó, bài tập làm văn môn Ngữ văn và tiếng Anh của tôi cũng thường xuyên được lấy làm tài liệu tham khảo cho toàn khối; bài kiểm tra các môn Địa lý, Lịch sử và Chính trị cũng lần lượt được biểu dương trước các lớp. Nghĩ đến vẻ mặt phức tạp của cậu ấy khi năm lần bảy lượt nghe thầy cô xướng tên tôi, rồi khen ngợi bài làm của tôi, trong lòng bỗng dấy lên một cảm giác vô cùng thỏa mãn. Với suy nghĩ hiếu thắng này, tôi đã dồn sức phấn đấu hết lần này tới lần khác để chứng tỏ bản thân, và nhờ đó thành tích cũng dần được nâng cao. Sau này, tôi cũng dần nguôi ngoai. Mỗi lần nhớ lại việc nỗ lực chứng minh giá trị bản thân cho kẻ đã làm tổn thương mình năm xưa, ít nhiều cũng thấy ngây thơ ấu trĩ, bởi vì người đã rời bỏ bạn chưa chắc sẽ để ý xem sau này bạn sẽ ra sao, tất cả đều chẳng còn liên quan gì đến họ nữa; sự nỗ lực giá trị nhất là vì chính bản thân mình, chứ không phải là vì một người đãkhông còn can dự gì đến mình nữa. Nhưng dẫu thế nào, sự “trả thù” trẻ con và đầy phẫn nộ trong những ngày tháng đó đã mang tới cho tôi động lực trong vài tháng liền, giúp cho tôi có được một khởi đầu tương đối ổn sau khi phân khối tự nhiên và xã hội, đặt nền móng vững chắc cho sự nghiệp học hành ngày một tấn tới sau này. Giờ đây nghĩ lại, tôi thực sự vui mừng vì sau khi thất tình, tôi đã lựa chọn cách “báo thù” theo kiểu “nỗ lực phấn đấu, chứng tỏ bản thân để khiến cho cậu ta phải hối hận”, chứ không phải là những hành vi tiêu cực, vô trách nhiệm như “tự hành hạ bản thân, buông xuôi sa đà, bắt cậu ta phải chịu trách nhiệm”, giúp cho tôi sau khi vượt qua trải nghiệm đau đớn này lại có được một cuộc sống mới bừng sáng, có được sức mạnh để phấn đấu, giành được những thành tích đáng kể và trưởng thành hơn rất nhiều. Lẽ dĩ nhiên, thất tình luôn mang tới một cảm giác tan nát, giằng xé tâm can. Khi người mà bạn yêu thương sâu đậm bỏ bạn mà đi, sự trống rỗng, nỗi tuyệt vọng và phẫn nộ bỗng chốc vùi lấp những nguyện ước tươi đẹp đối với tình yêu, hạnh phúc và tương lai, khiến cho bạn có cảm giác như trời đất sụp đổ ngay trước mắt. Nhưng thực ra, thất tình không hề đáng sợ đến vậy. Cũng giống như câu hát của Vương Tâm Lăng trong ca khúc Người yêu đầu tiên: “Đã từng tưởng rằng, tình yêu là toàn bộ nhịp đập nơi con tim. Mất đi tình yêu chúng ta sẽ dần dần tàn lụi. Trong giây phút khi em đánh mất anh, trái tim em bỗng chốc lụi tàn. The day you went away(1)…” Chúng ta tưởng rằng mối tình này là tất cả ý nghĩa của cuộc sống, bởi vì chúng ta thực lòng yêu thương đến vậy, lỡ chẳng may tan vỡ thì chắc chắn sẽ để lại một vết thương không bao giờ lành. Nhưng sự thực là liều thuốc mang tên thời gian sẽ chữa lành mọi vết thương lòng, rồi sẽ đến một ngày, cho dù đã từng yêu thương sâu sắc đến mấy, phải chịu nỗi đau quặn thắt đến mấy, chúng ta đều sẽ tìm lại được sự bình yên, có thể mỉm cười đối diện với người đó – vị khách qua đường trong cuộc đời của chúng ta. Khi đối diện với thất tình, đối diện với người đã rời bỏ chúng ta, điều duy nhất chúng ta có thể làm là giải tỏa nỗi lòng. Kỳ thực, những mối tình thời thơ trẻ tuy cuồng nhiệt nhưng rất không ổn định, bởi vì nhân sinh quan của con người luôn trong trạng thái biến đổi không ngừng, sự chuẩn bị tâm lý cùng những điều kiện bên ngoài (ví dụ như vật chất, tiền bạc) vẫn chưa đủ để gánh vác trách nhiệm một cách thực sự, nên tình cảm sẽ khó có thể duy trì ổn định. Dần dà, yêu thương rồi chia tay sẽ trở thành một việc không thể bình thường hơn. Cảm giác đau lòng là khó tránh khỏi, nhưng hãy an ủi bản thân rằng: chia tay bởi vì không hợp. Cũng giống như tôi – một cô bé thích ỷ lại và cậu ấy – một anh chàng sống tự lập, trong sự kết hợp như vậy, nhu cầu của hai đứa đã nằm sai vị trí, người này cảm thấy bị gò bó, người kia lại cảm thấy chưa được nhận đủ sự quan tâm chăm sóc. Lâu dần sẽ chẳng thể dung hòa, chia tay thì ra lại là sự lựa chọn tốt nhất dành cho cả hai. Nghĩ đến những điều này, tôi chợt cảm thấy nhẹ nhõm vì sự ra đi của cậu ấy đã mang tới cho tôi cơ hội để “phục hồi công lực”, giúp cho tôi tìm lại được mục tiêu của cuộc đời trong thời gian ngắn nhất. Mỗi một lần thất tình, thực ra đều là những dấu kết viên mãn cho một cuộc tình. Nhớ về những ngày tháng cũ khi trong lòng đã thực sự thanh thản, những điều lắng đọng lại chỉ là những thước phim hạnh phúc và tươi đẹp, là những nụ cười rạng ngời của cả hai, điều đó thật đẹp đẽ biết bao; thất tình cũng có thể giúp chúng ta cảm nhận được những hơi ấm khác ngoài tình yêu, đó là sự an ủi thân tình từ bè bạn, sự động viên thương xót từ cha mẹ; thất tình còn là cơ hội để trưởng thành, giúp cho chúng ta hiểu được rằng tình yêu không phải là toàn bộ cuộc sống, đừng bao giờ nghĩ rằng hạnh phúc của bản thân là do người khác mang đến, điều đáng để nỗ lực hy sinh chính là tương lai đang nằm trong tay chúng ta. Sau hai năm, giờ đây tôi và cậu ấy đều đã học đại học, đã có cho riêng mình một cuộc sống hoàn toàn mới. Kỳ nghỉ đông vừa rồi, cậu ấy hẹn tôi ra ngoài uống cà phê, sau khi cân nhắc tôi đã vui vẻ nhận lời, bởi vì tôi biết lúc này hai đứa đã hoàn toàn quên đi tình cảm trước kia, có thể thản nhiên đối diện với bản thân của quá khứ và cả hai của hiện tại. Khi một lần nữa nhìn thấy cậu ấy – người đã từng khiến cho tôi “yêu đến say đắm” và “đau đớn vạn phần” – ngồi xuống trước mặt, vẫn tuấn tú rạng ngời như xưa, nụ cười mỉm nơi khóe môi tôi đã không còn mang nét ngây ngô, ngưỡng mộ, mà ánh lên vẻ tự tin, ung dung và nhẹ nhàng. Không còn là người yêu nhưng vẫn trở thành bạn bè sau khi đã trút bỏ quá khứ, khẽ bật cười khi kể về tôi – cô bé si tình của quá khứ, rồi lại dành cho nhau những lời chúc phúc từ tận đáy lòng. Thất tình như vậy chẳng phải đẹp lắm sao? Nhưng cũng nên tin rằng ngày mai của ngày mai, nhất định sẽ có một người yêu bạn như chính cuộc sống của họ vậy.