"
Trái Tim Huyền Thoại
🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Trái Tim Huyền Thoại
Ebooks
Nhóm Zalo
TRÁI TIM HUYỀN THOẠI Tác giả: Hữu Phương
Thể loại:Truyện dài
Nhà xuất bản: Quân Đội Nhân Dân
Nguồn text: Waka
Ebook: Cùi bắp
K
CHƯƠNG 1 1
hông hiểu trời xui đất khiến hay thổ địa trên ngọn núi Đầu Rồng xui khiến, hai mươi ba năm sau ngày đất nước thống nhất, ông Thủy bất ngờ lại trở về đây. Trở về vùng đất ông vừa hồi hộp muốn xem lại, vừa muốn chạy trốn. Cái bến phà Long Sơn thấm đẫm máu xương bao lớp tuổi trẻ, nơi gần ba mươi năm trước ông đã sống. Đã trở thành anh hùng. Đã được sang Liên Xô học đại học. Trở về thành giám đốc. Rồi Tổng giám đốc Tổng công ty Xây dựng Công trình giao thông Ánh Dương. Và ngẫu nhiên, hay chính quỷ thần xúi giục, Tổng công ty Ánh Dương của ông trúng thầu cả trăm cây số, hai nhánh tây - đông, của con đường ra trận đẫm máu ngày xưa này.
Ông từ Hà Nội, qua bộ phận tham mưu, đã gật đầu đồng ý chọn địa điểm này làm trụ sở dã chiến của Tổng công ty. Lúc đó, ông nào đã biết địa điểm ấy, nằm ở đâu trên dải đất miền Trung nắng gió và đa tình này? Cậu Doanh thưa: “Chỗ đó thuận cả trăm bề”. Nào rất gần quốc lộ 1A. Chỉ cách bảy cây số. Nào xa trung tâm thành phố Đồng Hới bao nhiêu. Chỉ hai mươi cây số đường ô tô. Còn cách nhà ga trung tâm vùng này, ga Lệ Cầm, chỉ mười hai cây số. Thuận nhất là, cách nhánh đường phía tây kia chỉ khoảng mười cây số chim bay. Bằng con đường rải đá cũ, dân vẫn còn đi lại. Các cậu ấy còn nói, cạnh một dòng sông nước xanh đến nghẹt thở. Và cảnh đẹp sơn thủy hữu tình mê hồn. Không khí trong lành và thơm tho. Sếp đã có tuổi, chỗ đó là lý tưởng nhất rồi.
Đúng là một địa điểm tốt cho công tác thường trực kiểm tra chỉ đạo. Khi cần có mặt ở trụ sở chính, hay họp hành ở Bộ, có thể vù ô tô theo đường quốc lộ. Hoặc nữa, lấy vé tàu nhanh. Tối, lên nằm đánh một giấc. Sớm hôm sau đã có mặt ở Hà Nội. Tươi tỉnh như không. Lại được tiếng là tiết kiệm chi tiêu nữa. Từ đây, đi kiểm tra việc thi công cả hai nhánh tây - đông, cũng
không khó khăn gì. Chiếc Land Cruiser như con ngựa chiến, sẽ đưa ông đi. Gầm cao, máy khỏe. Đường chiến tranh xưa nó đi nhẹ tênh. Dăm ba bữa mệt mỏi thì về Đồng Hới. Đã có resort sát bờ biển để ngâm mình, với những bàn tay ngón thon dài xoa bóp, bấm huyệt. Cái mệt nhọc bay biến đâu mất. Người nhẹ tênh. Ông lại sạch làu, tinh khôi lao vào công việc...
Ông vốn được tiếng đi sâu đi sát. Nhất là các vị lãnh đạo Bộ, rất hài lòng về ông. Ít khi ông ngồi lâu ở bàn giấy. Thường bất ngờ vi hành, kiểm tra tiến độ hiện trường của các công ty con. Và hạ ngay những mệnh lệnh động trời. Cách chức một ai đó vì để tiến độ không đúng thời gian. Hay có biểu hiện dối ẩu trong thực hiện các quy trình thi công nghiêm ngặt. Rồi cũng ngay tắp lự, bổ nhiệm một ai đó thay thế... Các giám đốc của các công ty trực thuộc, sợ ông như sợ cọp. Họ thường bám theo từng bước đi của ông, thông qua tin lọt ra của đám thuộc hạ ăn mảnh. Nhưng ông đột ngột thay đổi lộ trình thường xuyên. Làm họ trở tay không kịp. Từ đó, buộc họ chọn cách làm ăn trung thực. Nhờ thế, các công trình do Tổng công ty Ánh Dương thi công, luôn được tiếng là có chất lượng cao...
Chiếc Land Cruiser chồm lên hồng hộc trên con đường đất sỏi mấp mô ổ gà. Hai bên, những làng đồi xanh tươi trở lại sau chiến tranh. Con đường lần chần vết chân trâu, gồ ghề vết xe công nông và xe bò kéo. Người ta đã dùng xe ủi, ủi rộng lối vào công trường. Xe tải lớn đi lại được hai chiều thuận lợi. Hai bên đường, những nương sắn, những đồi bạch đàn xen nhau. Mùa khô miền Trung, đã đốt nóng những ngọn đồi đất sỏi. Lá sắn rụng đầy mặt đất. Xác xơ. Sau vài cơn mưa đầu mùa, màu xanh đã được vãn hồi chút ít trên ngọn cây. Nhưng xem ra, mùa khô mới quá nửa chặng đường.
Nửa tiếng sau, trước đầu xe đột ngột hiện ra, trên một bãi đất trống vừa san ủi. Những gốc sim gốc tràm ủi lên, được dọn và sắp khéo léo thành những hàng rào tượng trưng cho khuôn viên trụ sở dã chiến của ông. Một ngôi nhà gạch ba gian một chái nhỏ, mái lợp lá cọ, đón ông. Ông đã chuẩn bị cho cuộc sống đơn sơ như thời chiến trận. Nên không ngạc nhiên với vẻ ngoài ngôi nhà lá của tổng giám đốc một tổng công ty lớn. Tuy nhiên, ông
có phần ngạc nhiên khi bước vào bên trong. Thậm chí, vượt ngoài ý nghĩ của mình. Nền nhà được tráng xi măng. Trần nhà đóng bằng những tấm xốp đúc sẵn khá đẹp. Hơn thế, phía trong phòng ngủ, còn có buồng tắm, buồng vệ sinh, tiện nghi như ở thành phố.
Gian phòng của ông nằm phía đông. Các nhân viên dưới trướng ở gian phía tây. Gian chính giữa là phòng họp. Được bố trí cũng khá hợp lý. Một chiếc bàn dài chiếm gần trọn căn phòng. Mặt bàn phủ tấm bạt nhựa ni lông màu lá cây. Hai dãy ghế còn thơm mùi sơn. Choán gần hết tường trong của căn phòng, là tấm bản đồ hai nhánh đường tây, đông. Con đường ra trận năm xưa. Con đường chiến lược vào Nam, như cái dây thòng lọng, siết dần cổ đối phương. Làm kẻ thù khiếp vía. Được vẽ màu đỏ nổi bật. Nét to bằng ngón tay. Trên đó, hàng trăm chiếc cầu lớn nhỏ đã được đánh dấu. Tấm bản đồ in rất đẹp. Rừng xanh màu lá cây đậm nhạt. Đồi nương vàng màu đất. Lèn đá màu xám tro. Dòng sông xanh lơ màu nước biển...
Tắm táp xong, ông Thủy đi ra sân ngay. Ông nóng lòng muốn biết nơi đây là đâu thời trận mạc? Hơn hai mươi năm sau bom đạn, nó ra làm sao? Lúc nãy, khi còn trong xe, do nắng chiếu quá gắt, cậu lái đã gắn các tấm che màu xanh đen. Lại mệt mỏi vì đường dài, ông ngả người lơ mơ. Gà gật như đang ngủ. Ông không theo dõi được.
Một cái gì như vỡ òa trong lồng ngực ông. Tựa như một tấm màn nhung sân khấu khổng lồ vừa kéo ra. Một cảnh trời mây non nước vừa quen vừa lạ, xâm chiếm hồn ông. Đấy chẳng phải là dòng Long Sơn? Như con rồng nước quăng mình ra cửa Nhật Lệ. Giữa thân bị kẹp bởi bên kia bờ nam là dãy núi thấp và đồi hoang, và bên này bờ bắc là dãy lèn đá răng cưa chọc trời? Dãy lèn cũng hệt con rồng đá khổng lồ, tung mình trườn ra phía biển, theo những ngọn đồi cao thấp chạy dài theo bờ sông. Cũng gọi là dãy Long Sơn. Hình như cả hai, rồng đá và rồng nước cùng đua nhau chạy ra biển. Đầu con rồng đá là cả ngọn núi đá lớn, chạm gần sát con đường Mười Lăm. Cách con đường hỏa xa Bắc - Nam chạy song song qua đây, độ vài ba trăm mét. Bến phà xưa ở nơi đó. Dưới chân ngọn Đầu Rồng. Một địa thế hiểm
yếu. Ngọn Đầu Rồng như cái gai chọc mù con mắt lũ giặc trời Mỹ, khi mỗi lần bổ nhào cắt bom xuống bến phà. Bởi thế, chúng tập trung vãi bom tọa độ đêm đêm...
Không biết, giữa sông Long Sơn và núi Long Sơn, ai có trước? Nhưng cả hai đã là một phần đời của ông và đồng đội thuở trẻ trai. Và giờ đây, khi đã ở đỉnh cao của sự nghiệp, sắp sửa hạ cánh, ông lại được những người dưới trướng tâm phúc bố trí đại bản doanh dã chiến ở đây. Đó là cơ duyên, hay sự sắp đặt của số phận?
- Báo cáo anh, đã có cơm tối. Mời anh vào dùng bữa...
Ông Thủy giật mình quay lại, cậu Doanh đã khóm nóm đứng sau lưng. - Cơm có sớm thế à?
- Dạ, báo cáo anh, bên chỗ Công ty Bình Minh điện sang, nghe nói Tổng giám đốc đã đến, anh em cán bộ, kỹ sư trẻ muốn sang chào. Nên bộ phận nhà bếp cho ăn sớm chút...
- Thế à? Quý hóa quá. Vậy ta đi ăn thôi!
Ông Thủy hào hứng, tay quàng vai Doanh, thân mật đi về phía phòng ăn. 2
Phòng họp được tăng thêm mỗi bên một dãy ghế. Đặt lên cả lối đi. Trên cái bàn dài phủ bạt xanh, đặt mấy bình nhựa và la liệt chén to, dùng uống nước chè xanh ở công trường. Ông Thủy sững người một giây. Ông không ngờ anh em Công ty Bình Minh đến chào ông đông thế. Và càng không ngờ toàn những gương mặt trẻ măng. Trạc tuổi ông thời đó ở đây. Chỉ mỗi lão khọm Thông Giám đốc công ty, là gầy nhẳng và tóc muối tiêu.
Mọi người phải đứng dậy nhích ghế, lấy đường cho ông đi vào. Khi đứng được vào vị trí chủ tọa, ông hai tay bắt chéo nhau đưa lên cao, kiểu lãnh tụ, chào mọi người. Cả gian phòng vỗ tay như sấm. Ông đã từng ngồi các giảng đường lớn ở Liên Xô trước kia. Đã từng đăng đàn ở các hội trường sang trọng hàng ngàn cử tọa, ta có Tây có. Nhưng ông vẫn ngợp lên trong gian phòng dã chiến này. Bởi những gương mặt tinh khôi trước cuộc sống không thể gọi là đầy đủ. Bởi những cặp mắt lấp lánh niềm tin, coi
thường gian khó, hoặc chưa biết gì gian khó. Nhưng cái chính là tâm hồn. Những tâm hồn toát lên vẻ khát khao cống hiến. Khát khao muốn làm được những công trình mới mẻ, vĩnh hằng cho Tổ quốc. Ông chợt bật cười vì một ý nghĩ chợt đến. Cũng ở lứa tuổi này, thời cha ông, tập trung cho nổ tung những chiếc cầu, ngăn bước tiến của giặc Pháp. Thời ông, chuyên làm những chiếc cầu dã chiến tàng hình. Khi thì cầu ngầm. Khi thì cầu gỗ. Khi thì cầu phao. Khi thì cầu treo. Có cả loại cầu khỉ nữa. Trên mọi địa hình chuyển quân. Có thể rồi sẽ có những nghiên cứu sâu, những hội thảo lớn, về các loại cầu Việt Nam trong chiến tranh chống Mỹ. Nó đã được khép lại trong một trang lịch sử. Tựa như những tiêu bản của một chặng đường giao thông vận tải nước nhà trong chiến tranh. Còn giờ đây, đến thế hệ của những chàng trai, những cô gái đang ngồi đây, lứa tuổi con ông, lại đi làm những chiếc cầu thế kỷ. Bằng những kỹ thuật công nghệ tiên tiến, hiện đại của nhân loại. Có độ bền vĩnh cửu. Mang vẻ đẹp ngàn đời của đất nước rồng tiên. Có một cái gì, như dòng máu nóng chảy rần rật, không ngưng nghỉ trong huyết quản dân tộc. Như ngọn lửa khát vọng truyền đời, cháy không nguôi trong tim óc giống nòi...
Ông Thủy đang mê mải ngắm những khuôn mặt trẻ tuổi trước mặt, và gật gù với ý nghĩ về trách nhiệm tuổi trẻ mỗi giai đoạn mới của lịch sử, thì lão Thông khọm đã đứng lên trịnh trọng:
- Thưa các bạn! Tôi xin trân trọng giới thiệu... - Lão Thông khọm cung kính đưa hai tay về phía ông Thủy - Đây là vị Tổng giám đốc Tổng công ty Ánh Dương của chúng ta. Người mà ở tuổi các bạn, đã sống nơi túi bom này. Và đã được phong anh hùng tại đây, khi còn rất trẻ...
Cả gian phòng lại nổ vang như sấm. Cánh trai trẻ ngồi gần chen đến, hồ hởi bắt tay ông. Một lúc sau mới ổn định được. Lão Thông vẫn cầm trịch. Rất linh hoạt và có nghề. Ông Thủy hơn ông Thông độ năm tuổi. Nhưng đầu ông Thông bạc quá nửa, người xương xẩu, gầy đét, lại có dáng đi khòm khòm, nên anh em yêu mến gọi đùa là lão, lão Thông bạc, lão Thông khọm. Đôi khi anh em gọi tắt Thông bạc. Ông Thông lấy thế làm thích thú. Bởi
ông biết, đó là một cách đùa yêu, một cách gọi yêu của cánh trẻ, đối với người chúng yêu mến.
Nghe nói, Thông nhập ngũ vào những năm cuối cùng của cuộc kháng chiến, trong nhóm sinh viên Trường Đại học Xây dựng. Thông khá hoạt khẩu và nhanh nhẹn. Được cử làm quản ca của đại đội. Cậu ta thường chọn những bài hành khúc để hát tập thể. Trong đó, cậu chàng thích nhất là bài Giải phóng miền Nam. Hợp người hợp cảnh. Nhưng bài này, nếu vào ngay từ đầu, rất dễ thất bại. Vì không có đàn dạo nhạc, nên khi thì cao, khi lại thấp. Cậu chàng nghĩ kế khắc phục, chọn một câu ở giữa bài. Và trăm lần trăm được. Đó là câu: “Ôi xương tan máu rơi...”. Nhưng Thông người Bắc, lại nói chớt một số âm, nên chữ rơi thành chữ dơi. Bởi vậy, câu ca trên thành ra “Ôi xương tan máu dơi”. Về sau, cả đại đội quen dần, đến nỗi, coi “Ôi xương tan máu dơi”, là tên bài hát. Và mỗi khi đại đội sinh hoạt tập thể, Thông lại lên trước hàng quân, hỏi hôm nay ta hát bài gì nào? Ở dưới nhao nhao: “Ôi xương tan máu dơi, ôi xương tan máu dơi...”. Một kiểu đùa vui tếu táo của lính tráng. Nhưng nó vô tình thành thương hiệu của Thông. Đến nỗi, nó theo cậu chàng về lại trường đại học, và cả chặng đường ra công tác sau này. Giờ đây, khi đã xấp xỉ tuổi năm lăm, lên đến chức giám đốc công ty, Thông vẫn giữ tác phong quản ca trong sinh hoạt tập thể. Nhất là khi, nhiều công trình thi công nơi núi rừng heo hút, xa dân cư...
“Hẳn giờ, lão ta sẽ giở ngón võ quản ca sở trường thời lính tráng của mình cho mà xem”. Ông Thủy nghĩ, và chờ đợi.
Quả vậy, sau khi khua tay ra hiệu mọi người im lặng, ông Thông hắng giọng nói:
- Ta hát tập thể một bài, mở đầu cuộc vui đón Tổng giám đốc hôm nay, nhẩy?
- Ô kê! Đề nghị giám đốc lĩnh xướng... - Một cậu hưởng ứng. - Ôi xương tan máu dơi! Ôi xương tan máu dơi! - Mấy tiếng khúc khích hóm hỉnh đế theo.
Và, không cần đến Thông bạc đưa tay bắt nhịp lĩnh xướng, cả gian
phòng đã cất lên bài ca Giải phóng miền Nam hùng tráng. Những âm thanh trẻ trung vang dội, phát ra từ những khuôn mặt trẻ trung tươi rói, cuốn cả ông Thủy lẫn ông Thông, hai người già một thời trận mạc, cũng thấy nao nao trong dạ. Hai người hát to và hào hứng. Đến nỗi, ngỡ mình còn ở trong đội ngũ, với trên bom dưới đạn thuở nào.
Sau bài đồng ca mở đầu, cuộc gặp gỡ tự nhiên biến thành cuộc liên hoan văn nghệ. Lão Thông tỏ ra sâu sát quân của mình đến khiếp. Lão giới thiệu đến ai, kèm theo hát bài gì, là đúng chóc! Vừa hợp chất giọng, vừa giàu ý nghĩa. Mà lão làm MC cũng rất tài hoa. Xen kẽ giữa những bài hát thời chiến tranh, về những người mở đường, là những bài hát thời hòa bình, của những người làm cầu đường hiện nay. Lão Thông đột ngột chuyển gam, trịnh trọng:
- Nãy giờ cậy thế tuổi trẻ, ta quậy chủ nhà nhiều rồi. Bây chừ, mời anh em nghe giọng hát của Tổng giám đốc, bài Tình ca, một sáng tác của Hoàng Việt...
“Chà, cái lão Thông khọm trời đánh này, chẳng chừa trên dưới. Lại biết cả bài tủ của mình nữa chứ!”. Ông Thủy chậc lưỡi. “Vì bài này, mà ối cô gái say mình như điếu đổ. Nếu không vững, không biết chuyện gì sẽ xảy ra với cuộc đời mình. Nhất là mấy năm học ở Liên Xô. Mình từ một xứ bom đạn bước ra. Đánh nhau với một cường quốc ghê gớm thế giới. Ai cũng ngưỡng mộ. Lại khá điển trai. Giọng hát trầm vang và ấm ngọt. Các cô gái Nga cứ là tự nhiên ôm hôn mình. Nếu thả lỏng cơ thể, thả lỏng ý nghĩ, không biết mình có trở về đất Việt nữa không? Cái gì đã giữ mình lúc đó nhỉ? Hay cái danh hiệu anh hùng kia? Danh hiệu mà mình biết đích xác là không phải của mình. Hoàn toàn không phải. Nhưng mình vẫn nhận. Mình hùa theo ý nghĩ của cấp trên. Rồi mình sắp xếp lại tình tiết. Hợp lý và trôi chảy. Rồi viết ra giấy. Rồi trực tiếp báo cáo ở các hội nghị điển hình. Kèm theo bản Tình ca như một minh họa. Rất ăn nhập. Rất hiệu ứng. Rồi quen dần. Quen đến nỗi, chính mình cũng tưởng thật. Và cuối cùng thì thành thật. Không thể đảo ngược. Cho đến bây giờ...”.
Doanh kịp đưa ra, dúi vào tay ông chiếc đàn ghi ta cũ kỹ. Ông lướt ngón tay. Dạo bập bùng mấy nốt. Và cất tiếng hát. Phút chốc, ông chìm vào giai điệu mượt mà và sang trọng của bài ca. Chiến tranh đã giết chết một thiên tài âm nhạc. Nhưng những gì ông kịp để lại, đã thành cứu cánh bao thế hệ. Kể cả lúc bom bi rải vào giữa đội hình, nhoáng nhoàng ánh chớp xanh lét. Hay khi B-52 đánh sát bên sườn, hầm chữ A rung giật bần bật. Đất đá đổ xuống đầu rào rào như mưa. Ít giây sau, giai điệu bản Tình ca được cất lên. Không biết ai hát. Hay tim mình đang hát? Bài ca giúp ta trấn tĩnh lại. Lắng dịu những nỗi niềm cách xa. Chấp nhận những hy sinh mất mát. Và tin tưởng thắng lợi tất yếu của tình yêu lứa đôi. Không sức mạnh nào, thế lực nào ngăn trở được. Hay chính bài ca này, giúp ông đi qua những cám dỗ cuộc đời, nhất là thời kỳ bên Nga, chứ không phải do cái danh hiệu anh hùng kia!
Giữa hai đoạn của ca khúc, ông đưa mắt nhìn xuống người nghe. Và bất chợt bắt gặp đôi mắt ấy. Ông thốt giật mình. Run bắn cả người. Đôi mắt trái tim quỷ! To đen thăm thẳm. Ma mị và mộng mơ. Huyễn hoặc và lú lẫn. Thiêu đốt và quyến rũ. Lại như kính chiếu yêu. Soi thấu mọi chân tơ kẽ tóc. Khó lẩn trốn cái nhìn của nó. Và cứ thế bị hút hồn, nếu ai lỡ nhìn vào. Nàng lại xuất hiện đấy ư? Nàng vẫn còn đấy ư? Tưởng là nàng đã mất tiêu cùng với bom đạn chiến tranh? Giữa ông và trái tim quỷ có số phận giằng níu, co kéo nhau đến chót đời vậy chăng?
Ông đã bị khớp một lần khi hát bài ca này, trong lần đơn vị tiễn ông đi học nước ngoài. Cũng vì đôi mắt trái tim quỷ. Từ khi trở thành hiện tượng tiêu biểu, được đi báo cáo điển hình đây đó, ông bao giờ cũng tiến hành bộ đôi. Bản thành tích trôi chảy, kèm với bản Tình ca của Hoàng Việt hát dưới nhà hầm. Bao giờ cũng vậy, sau khi thuật lại quá trình nhặt bom bi nổ chậm đến nghẹt thở, ông lại xin phép hát tặng mọi người bản Tình ca. Cả hai như bổ sung cho nhau, tôn nhau lên. Và cùng tỏa sáng. Cùng tôn ông lên. Từ các hội trường trong lòng đất, đến các hội trường sang trọng ở Thủ đô, lúc đó, người ta vỗ tay như sấm. Không biết là họ vỗ tay vì bản thành tích nhặt
bom bi nổ chậm của ông, hay vì bản Tình ca được trình bày bởi giọng hát trầm ấm và vang xa dưới những gian nhà hầm, của một thanh niên xung phong bước ra từ đạn lửa? Nhưng nó thành hiệu ứng khủng khiếp. Tuồng như, bom đạn chiến tranh làm vết thương tứa máu, thì bản Tình ca là thứ thuốc đặc hiệu, rịt dịu êm lên vết thương đau đó. Và ông thành người đứng đầu trong số được phong anh hùng đợt ấy...
Ông đã không thể hát tiếp đoạn hai của bài Tình ca. Hệt cái lần ấy dưới nhà hầm. Đôi mắt ấy, vừa mê lịm đi bởi giai điệu mượt mà và lời ca thắm thiết về mối tình lứa đôi xa cách, vừa như chối bỏ người đứng hát. Cho rằng, anh ta đã khéo ăn theo. Kệ, ông vẫn không chấp. Dẫu sao, ông cũng không thể từ bỏ sự nghiệp sáng ngời đang đến bất ngờ. Như bát cơm người ta dâng đến tận miệng trong lúc đói lả. Không phải ai cũng có số phận may mắn đó.
Quả thế, ai biết được cuộc chiến tranh khốc liệt và đẫm máu đó còn kéo dài bao lâu? Và trong số những người trẻ tuổi sống ở túi bom của cung đường có bến phà này, còn bao nhiêu người sống sót? Nếu ở lại, chắc sớm muộn cũng đến lượt ông. Bởi cậu Vững, cậu Toản trước đó đã không trở về. Mà trong cái tiểu đội hơn hai mươi mống trai trẻ ấy, ông là trung đội trưởng, lại không xung phong? Mà mình là anh hùng cơ đấy! Thế thì còn ra thể thống gì nữa? Cái quyết định đi Liên Xô học đại học chẳng phải đã cứu ông ra khỏi cái chết mười mươi đó sao? Anh em nghe lời Vững, mà tha cho ông đấy. Theo Vững, thà thí con tốt, chứ ai đi thí con xe.
3
Không ai biết rằng, ông Thủy dừng hát vì bất ngờ gặp lại đôi mắt trái tim quỷ. Ông rút khăn mùi soa chấm chấm mồ hôi túa ra trên mặt, hệt lần ấy dưới nhà hầm. Để trấn an tinh thần mình là chủ yếu. Nhưng anh em trẻ thì xúc động thật sự. Cảm động muốn rơi nước mắt. Bởi cái không gian dù có điện đóm, nhưng so với ngoài đời, nó vẫn là không gian dã chiến. Và cuộc đời người thợ cầu đường, tuồng như suốt đời là dã chiến. Dã chiến cho đến ngày rửa tay gác cuốc. Nghỉ hưu. Dù cách đây vài ba chục cây số, đã là phố
xá tưng bừng nhộn nhịp. Là đầy đủ tiện nghi. Nhưng họ không bao giờ được ở. Ở đâu có cầu, có đường, là ở đấy nhà của họ. Tranh tre nứa lá tạm bợ. Là ngọn đèn dầu tù mù. Là ăn khe uống suối. Là ngủ sạp nằm chiếu manh. Trẻ con nhiều đứa chậm học. Có đứa phải chuyển trường liên miên. Vì phải đi theo bước chân và cuộc sống dã chiến của bố mẹ... Đặc biệt giờ đây, khi họ lại ở ngay chính con đường là túi bom xưa. Con đường giờ hoang vu cỏ dại sau chiến tranh. Và bến sông đỏ máu một thời. Dù mưa gió cuốn trôi bao thời gian. Nhưng dưới lòng đất, lòng sông kia, ai biết đã ngấm bao nhiêu máu người? Và còn có bao nhiêu xác người chôn vùi dưới đó nữa? Cho nên, khi nghe bản Tình ca lứa đôi xa cách thời trận mạc, từ cái giọng trầm vang của người anh hùng nhặt bom bi nổ chậm năm xưa, ngay chính con đường và chiếc cầu họ đang thi công, thì tất thảy đám người trẻ tuổi kia, trào dâng một cảm xúc đặc biệt. Yêu mến và cảm phục vô bờ...
Lão Thông bạc, thấy ông Thủy gỡ kính, đưa mùi soa chấm chấm khóe mắt, thì cũng cảm động không kém cánh trai trẻ. Lão nhanh ý kết thúc phần ca hát, chuyển sang tọa đàm thân mật. Lão giới thiệu sơ lược từng người, của đội quân cầu đường chủ lực đa phần trẻ tuổi của công ty mình. Ông Thủy nghe loáng thoáng, rằng có một số có cha mẹ từng là thanh niên xung phong mở đường ở đây. Tâm trí ông bận để cả vào cô gái xinh đẹp có đôi mắt ma mị của trái tim quỷ ngày xưa. Ông giả vờ đưa tay, day bóp vầng trán còn khá phẳng mịn của mình. Nhưng thực ra, là đang chăm chú quan sát cô nàng. Qua kẽ những ngón tay còn múp và thon như tay con gái. Không thể thế được! Không có chuyện ấy được! Nếu còn, nàng cũng đã ngoài năm lăm. Thuở ấy, ông chỉ lớn hơn nàng vài ba tuổi. Nếu không mừng húm, và nhanh chóng chạy theo cái quyết định đi Liên Xô học đại học, thì giữa ông và nàng, rồi sự thể sẽ chưa biết thế nào? Có thể không chết bom chết đạn, thì ông cũng chết nhục vì hư đốn. Cái gã anh hùng là ông, sẽ thành mớ giẻ rách, không biết chừng! Cho nên lúc đó, thoát được túi bom này, ông mừng như cha chết sống lại. Nhưng trốn thoát được nàng, ông vui mừng còn gấp đôi. Mọi tội lỗi nhơ nhớp, đã được cắt bỏ, đã được
chôn vùi, rửa sạch. Vĩnh viễn. Tuồng như mình vừa được sinh ra. Sạch sẽ và tinh khôi. Không vương chút ám muội...
Thực ra ông đã nhầm. Ông tưởng mình đã làm được việc đó, vĩnh viễn. Nhưng không. Hóa ra, nàng vẫn theo ông mọi nơi mọi lúc. Ông càng muốn tẩy xóa, nó càng hiển hiện rõ nét. Bao nhiêu lần lột bỏ váy xống đám đàn bà con gái trên đời, là bấy nhiêu lần nàng xuất hiện. Trong bóng đêm đen đặc của hang đá, cơ thể nàng như phát sáng. Một cơ thể tuyệt mỹ. Thon mẩy. Trắng nhờ. Chắc lẳn. Và nóng rẫy. Dưới bất kỳ ánh sáng nào. Trong bất kỳ căn phòng sang trọng nào. Và thân thể đám đàn bà con gái ở bất cứ đẳng cấp nào đến với ông. Cũng không thể sánh nổi cơ thể nàng trong hang đá, hai đêm ấy. Đúng là ma quỷ! Vừa hút hồn đàn ông trong cơn thèm khát không cưỡng nổi. Vừa làm cho người ta sợ hãi, rúm ró trước cái nhìn bỡn cợt về sự tầm thường của họ...
Lão Thông bạc không hay biết gì tâm trạng ông lúc này, cứ theo cái mạch của một gã MC hội hè, giới thiệu từng người có mặt trong gian phòng. Lão muốn khoe cái đội ngũ cán bộ trẻ đầy triển vọng của công ty mình. Nhưng ông Thủy, người quen nhớ mặt các sếp cấp trên, cũng chẳng nhớ gì đám kỹ sư trẻ cấp dưới. Chỉ loáng thoáng các khuôn mặt na ná, những cái tên trượt qua trí nhớ vốn đã trơn lì. Bỗng nhiên, lão Thông bạc dừng lại, vẻ trịnh trọng, chỉ vào một thanh niên ngồi cạnh mình:
- Báo cáo anh! Đây là cậu Lượng, con trai bác Chất...
- Hả? Chất nào? - Ông Thủy nhíu mày, lục trí nhớ, cố nghĩ xem các vị cấp Bộ cấp Cục, có ai con trai tên Lượng...
- Dạ thưa anh, bác Chất trước cùng đơn vị thanh niên xung phong, cũng ở cung đường này với anh đấy ạ.
Ông Thủy trố mắt, vò đầu bứt tai, lục trí nhớ một lúc, chợt “á” lên một tiếng. Cái âm thanh nửa mừng vui, nửa ngỡ ngàng, phát ra từ cổ họng của một người vừa sang trọng vừa gần gũi, khiến đám thanh niên lặng phắc, háo hức tò mò những điều sâu kín trong con người mà họ cực kỳ ngưỡng vọng.
- Chất người Vĩnh Linh, Chất anh hùng phải không?
- Dạ thưa, phải! Ba cháu đấy ạ...
Lượng nhanh nhảu đỡ lời. Anh mừng đến giãn nở cả khuôn mặt vốn khó đau đáu như cha mình. Không ngờ, điều anh ao ước bấy lâu, muốn diện kiến vị Tổng giám đốc nổi tiếng, bạn chiến đấu của cha từ thuở bom đạn, khi chưa có anh, lại đến bất ngờ và ấn tượng thế này. Anh húng hắng trong cổ họng mấy cái, để lấy lại bình tĩnh. Đoạn, mạnh dạn nói tiếp:
- Dạ thưa, khi mô rảnh rỗi, mời Tổng giám đốc ghé thăm nhà. Ba cháu vẫn thường nhắc Tổng giám đốc với lòng tự hào lắm lắm đó ạ... - Vậy hả? Nhớ rồi, nhớ rồi! Thế... ba còn khỏe không, cháu? - Dạ, ba cháu cũng khỏe thường. Suốt ngày ngoài vườn. Nhưng phổi yếu, trở trời là hen ho sò nực luôn ạ.
- Phải, phải! Chắc chắn là thế rồi. Lần ấy, ba cháu bị hơi bom hất tung. Anh em bới được trong đất, tơi tả và mềm oặt. Tưởng đã chết... Không khí buổi gặp gỡ đang vui, đang cảm động theo chiều hướng anh hùng ca, chợt chùng xuống sau những lời này của ông Thủy. Nhưng lão Thông bạc cực kỳ nhạy cảm, lập tức biết chuyển làn ngay: - Dạ, báo cáo anh - Lão Thông bạc đưa tay về phía người thanh niên ngồi đối diện mình qua bên kia bàn - Từ hình dáng cậu này, anh có liên tưởng đến người bạn chiến đấu nào của mình, thời xa xưa ấy, ở bến phà này không?
Ông Thủy lại đặt tay lên trán, mắt không rời cậu thanh niên da màu đồng hun, tóc xoăn, mắt rất sáng. Mặt ông chợt ngời lên.
- Á... Cậu Hồ Rần! Người dân tộc Vân Kiều...
- Trí nhớ của Tổng giám đốc còn rất tốt! - Lão Thông bạc khen nịnh - Báo cáo anh, đây là cậu Hồ Rật, con trai bác Hồ Rần, đấy ạ... Ông Thủy vươn người ra phía trước mặt bàn, đưa hai bàn tay về phía hai chàng thanh niên vừa được lão Thông bạc giới thiệu. Tay trái cho Lượng, tay phải cho Hồ Rật. Cả hai thanh niên đều đứng dậy, cảm động đưa cả hai tay cầm chặt bàn tay ông Thủy. Không khí gian phòng tràn ngập nụ cười mà rân rấn nước mắt. Lão Thông bạc biết là nên dừng lại ở điểm rơi cảm động
này.
- Thưa Tổng giám đốc, còn nhiều bất ngờ khác đang dành cho anh. Nếu cứ tiếp tục, chắc tim anh vỡ mất. Hôm nay tạm dừng ở đây. Hôm sau sẽ giới thiệu tiếp - Lão Thông bạc nháy nháy mắt, đầy ngụ ý. Thực ra, ông Thông muốn buổi gặp mặt này không rơi vào chỗ bi thương thời trận mạc. Nhưng ông Thủy hình như không hay biết điều đó.
- Hà hà... - Ông Thủy cười - Chịu thua cái khoản nắm lý lịch thuộc cấp của lão Thông khọm đấy...
Ông Thủy bước đến đứng cạnh lối ra. Tươi cười bắt tay từng người, một cách ân cần. Cho đến người cuối cùng, ông thuận đà bước theo ra sân. Bầu trời thoáng đãng. Tím thẫm và dày đặc sao đêm. Gió nam đợt đợt thổi qua những cánh rừng, rồi qua dòng Long Sơn, mát rượi cả lồng ngực. Mát đến từng chân tơ kẽ tóc. Gió mang cả hương rừng, cả mùi thơm nồng của đồng quê ruộng rẫy sau mùa gặt gái. Thời ông ở đây, chắc gió cũng thế này. Nhưng có lẽ nó bị trộn bởi mùi diêm sinh bom lân tinh, mùi khét khẳm thuốc đạn rốc két và bom từ trường, bom nổ chậm, nên ông không nhận ra.
Ánh điện hắt ra khoảng sân sáng nhờ nhờ. Anh em thanh niên đã lục tục về lán. Một số còn nấn ná đây đó. Có lẽ tuổi trẻ chưa muốn đi ngủ sớm. Thấy ông Thủy bước ra, có hai bóng người bước nhanh đến. Hóa ra là cậu Lượng và Hồ Rật. Họ nắm tay ông rất chặt, nói lời tạm biệt, chúc ông ngủ ngon. Họ chưa dứt lời đã có hai cô gái khúc khích, đùn đẩy nhau về phía ông. Cô bị đẩy lên trước, vừa dủng dẳng bước chân, vừa nghiêng mặt nói nhỏ, mắng yêu bạn: “Mi muốn gặp, thì tự đi, răng lại xui đẩy người ta?”. Ông Thủy làm như không nghe, vồn vã lên tiếng, cố xóa đi cơn mặc cảm thẹn thùng của hai cô gái:
- Có chuyện gì đấy... Hả hai cô... À, hai người đẹp...
- Dạ, nỏ có chi mô! - Cô gái bị đẩy lên trước thưa - Thu nó muốn nói chuyện với Tổng giám đốc...
À, ra cô gái ấy tên là Thu. Ông Thủy thở ra, nhẹ nhõm. Không biết quê quán, họ hàng ở đâu? Liệu có dây mơ rễ má gì với người xưa không nhỉ?
Nói chưa dứt lời, cô nàng làm bình phong đã hứng mấy quả đấm của Thu thùm thụp sau lưng. Và một giọng mắng yêu nhấm nhẳn rất nhỏ của cô nàng: “Ai nói... muốn nói chuyện...”. “Thì chừ răng? Về hỉ?”. “Nỏ!”. Cuối cùng thì hai cô gái cũng đứng trước mặt ông Thủy. Thu không còn nấp sau lưng bạn nữa. Cô đứng thẳng người lên. Ông Thủy chợt choáng váng. Khản tắc cổ họng. Toàn thân run lên như bị sốt. Nhưng Thu hình như không hay biết. Nàng cất tiếng lí nhí, giọng hơi run:
- Tổng giám đốc... hát hay lắm à. Giọng ấm và vang...
- Ồ, các cô quá khen... Giọng của người già. Lại khê đặc thuốc lào... Cô gái đứng trước chợt quay lại, đẩy người bạn hay nấp sau lưng mình lên trước, nói:
- Thưa, Thu nó bảo... Tổng giám đốc còn khá trẻ, và phong độ lắm ạ... Tức thì, cô bị Thu xô đẩy dúi về phía ông Thủy. Và, trong khi ông Thủy nhanh tay đỡ cho cô này khỏi ngã, thì Thu vụt chạy ra cổng... Cô gái này cũng lập tức quay người, vùng chạy đuổi theo Thu ra cổng. Miệng không ngừng mắng yêu bạn: “Đồ yêu! Đồ yêu... Về nhà biết tay nghe!”.
Ông Thủy nhìn theo bóng hai cô gái, nheo mắt cười trong bóng tối. Sự hồn nhiên trẻ trung của họ làm ông vui lây. Mấy năm ở vùng này, ông hiểu thêm nhiều phương ngữ rất thú vị. Đồ yêu dùng trong trường hợp này, là nói cái đồ yêu tinh! Đồ quỷ quái! Nhưng không phải là một câu chửi rủa đúng nghĩa, mà là một câu mắng đầy tình thương yêu...
Lão Thông bạc từ đâu bước đến, cũng nháy mắt cười ranh mãnh. Lão nắm chặt tay ông Thủy lắc lắc. Ý như xin chúc mừng. Lão ta không quên dùng ngón cái bấm bấm mấy cái vào lòng tay ông Thủy, trước khi bước ra cổng. Ông Thủy không hay biết, bởi lòng ông đang tràn ngập nhiều cảm xúc đổ về. Nó cuồn cuộn như dòng Long Sơn đi qua bến phà. Làm bùng lên bao kỷ niệm của những năm trai trẻ đầy bom đạn ở đây. Nó cũng ngầm dự báo sự bộn bề khó khăn và đầy bất trắc của công việc không hề dễ dàng, khi trở lại thi công một con đường thời hiện đại. Với hàng trăm cầu cống của
địa hình núi rừng suối khe hiểm trở. Nơi con đường ra trận chồng chất xương máu đồng đội xưa. Và đây đâu còn thời kỳ bao cấp, nước sông công lính! Mỗi mét đường, mỗi tấc bê tông, đều được tính toán, đếm đo. Sự cạnh tranh khốc liệt giữa các tổng công ty, rồi các công ty. Rồi thời tiết miền Trung, nắng mưa lũ lụt thất thường. Thi công lơ mơ, thua lỗ nhăn răng, lấy chi trả lương cho mấy ngàn công nhân! Đó chưa kể là mặt tâm linh. Có hàng sư đoàn nằm lại trong lòng đất, dọc các cung đường này. Tổng công ty Ánh Dương của ông đã tổ chức quy tập, mỗi cung đường xây một nghĩa trang liệt sĩ khang trang. Và cử người hương khói hằng ngày. Nhưng ông biết, như thế vẫn chưa đủ. Và ông hình dung, linh hồn của họ ngày ngày vẫn đang dõi theo, giám sát công việc thi công của Tổng công ty ông...
4. Ông Thủy uể oải chui ra khỏi giường. Đầu óc nặng trĩu. Không gian thoáng đãng. Không khí trong lành. Đêm yên tĩnh. Ai nấy đều ngủ say như chó con. Riêng ông đầy mộng mị. Giấc ngủ chập chờn. Một kiểu ngủ mà dường như trí não vẫn thức. Mắt vẫn nhắm. Nhưng rõ ràng loáng thoáng những bóng người quen lạ cứ vào ra. Tai vẫn nghe tiếng nói rầm rì đâu đó. Câu được câu chăng, dù không biết rõ nội dung là gì.
Ông vươn vai mấy động tác thể dục. Người mỏi nhừ. Miệng đắng ngắt. Ông chưa từng trải qua cảm giác như thế trong đời. Ông tìm cách cắt nghĩa. Có thể do tuổi già. Lại đi đường xa. Thời gian như nước chảy qua cầu. Đã gần sáu mươi rồi còn gì! Tuổi già sầm sập đến sau lưng. Ông mỉm cười, chợt nhớ câu thơ của một bậc tiền nhân. Sắp đến cái giới hạn nghỉ ngơi của đời người. Ông cũng thấy mệt mỏi, muốn được thảnh thơi. Nhưng Tổng công ty đã trúng thầu công trình lớn và ý nghĩa này, ông phải lao vào. Gắng vài năm công việc hòm hòm, ông sẽ xin nghỉ. Cũng không còn gì vướng bận nữa ở trên đời.
Hay vì ông trở về trận địa cũ! Nơi thời trai trẻ bom đạn, bao đồng đội ngã xuống. Nơi ông có nhiều kỷ niệm. Không, nhiều vết sẹo thì đúng hơn. Có vết sẹo bên ngoài, ai cũng biết. Nhưng nhiều vết sẹo bên trong, chỉ mình ông biết. Phải chăng, chúng đang kéo nhau về đánh thức ông!
Khi ngồi vào bàn ăn sáng, ai nấy còn hưng phấn vì buổi gặp gỡ vui vẻ và đầm ấm tối qua. Họ có phần hả hê bởi Tổng Thủy đã gây ấn tượng mạnh trước đám kỹ sư trẻ. Nhưng ông Thủy mặt đăm chiêu. Chợt ông hất hàm về phía Doanh, nói:
- Các cậu làm nhanh cho tôi hai việc. Một, chuẩn bị hương hoa. Để cho tôi đi viếng nghĩa trang liệt sĩ do tổng công ty ta đầu tư xây dựng trên cung đường này. Hai, tìm cho tôi cuốn lịch sử về Tổng đội thanh niên xung phong thuở giữ các cung đường ra trận. Kể cả hai nhánh tây, đông...
- Báo cáo anh - Doanh nói - Khi nào anh đi viếng nghĩa trang ạ? - Ngay sáng nay. Ngay bây giờ! Không được chậm trễ!
- Dạ thưa, hoa thì phải về thành phố Đồng Hới. Đây là miền quê bán sơn địa, không có hoa bán đâu ạ...
- Phải có hoa. Các cậu nghĩ đi!
- Hay là... hoa rừng! Có được không, thưa thủ trưởng? - Một ai đó ngồi cuối bàn rụt rè thưa.
- Được, được! Hoa rừng! Hoa rừng! Ý kiến rất hay! Các cậu chia nhau đi hái ngay đi. Phải rồi, trời đã chuyển sang thu, đã có nhiều hoa rừng... - Ông Thủy vui ra mặt. Khác hẳn sự lụ khụ ban nãy. Giọng ông mềm và nhỏ hẳn xuống, như nói cho mình - Ngày xưa, đón tết trong hang đá, nàng thường cắm một chậu hoa rừng rất đẹp...
- Là ai vậy, thưa tổng giám đốc? - Doanh buột miệng hỏi.
- À à... Các cậu không biết đâu... - Ông Thủy khỏa lấp.
Ông Thủy chưa nhấp xong một tuần trà, mấy thanh niên dưới trướng đã mang về một bó hoa rừng đẹp và rất thơm. Cơ bản, hoa rừng nở theo mùa. Nhưng vẫn có những loài nở lai rai quanh năm sau mỗi kỳ mưa. Riêng hoa chạc chìu lại nở trong nắng hạn, trên các đồi cằn. Mùi hương thơm khỏi nói. Không có loài hoa nào sánh được. Lá ram ráp. Thân dây leo khẳng khiu. Nhưng hoa từng chùm trắng mơ dưới lá. Và hương dìu dặt dọc hai bờ chiến hào, suốt những ngày hạ bom đạn. Ông chợt nghĩ, lạ thế, hoa rừng thường có hương rất thơm. Và riêng biệt. Ông nhớ, trái tim quỷ thường mang về
hang đá những loài hoa hương thơm ngào ngạt. Nàng thường hái lúc tinh sương. Đặt rải rác đâu đó trong các hang hốc. Và đố các chàng trai nói được tên hoa, tìm nó đang ở góc nào trong hang? Chịu! Có loài hoa thơm suốt cả ngày. Tối đi làm về, hang đá vẫn sực nức mùi hương. Hôm sau nàng đem ra những cánh hoa đã héo. Nom như những khía của vỏ quả thị sau khi đã ăn hết ruột. Chẳng thấy nhụy hoa. Chỉ những cánh vàng dài, mềm oặt trên tay. Hoa dẻ đấy. Nàng nói với vẻ hãnh diện. Thuở chăn bò, bọn con gái chúng em thường cài vào vành nón. Nó thơm cả vào tóc, vào da. Hoa dẻ này mọc ở các triền đồi. Thân dây leo. Nó nở trong tiểu thuyết Mùa hoa dẻ của nhà văn Văn Linh đấy. Không phải loại dẻ ăn hạt mô!
Bó hoa rừng được kết rất đẹp. Chủ lực là hoa bông trang. Đỏ chấp chới. Xen kẽ là hoa mua tím, hoa muồng chuộng trắng lấm tấm, hoa loa kèn mọc bến sông... Tất cả tựa vào những chùm lá dương xỉ như những cái seo gà, và những chiếc lá đuôi chồn màu mạ non vuốt cong mềm mại. Ngoài cùng, được bọc bởi mấy lá chuối nước có những đường gân tím nổi bật. Ông Thủy cười thỏa mãn.
Xe leo lên con dốc, hòa vào con đường dân sinh đất sỏi đỏ. Ít phút sau xe đi vào lòng cầu sắt đường hỏa xa. Đây là một kiểu đi tạm, khi con đường bộ Mười Lăm chưa thi công. Qua khỏi cầu, xe rời đường tàu, rẽ vào con đường đổ bê tông chạy giữa những làng quê đã ra chiều phố xá. Đây đó, những cửa hàng cửa hiệu xay xát, may đo, cắt tóc gội đầu lòe loẹt. Đã vào thu, nhưng không khí vẫn còn phảng phất mùi mít, mùi thơm chín...
Doanh ra hiệu cho xe dừng lại, anh mua mấy bó hương và chiếc bật lửa. Ông Thủy cũng bước ra khỏi xe, đưa mắt ngóng xa bốn phía. Những làng quê này, thừa hưởng phù sa của cả hai con sông, Lệ Giang và Long Sơn, cây trái tươi tốt bốn mùa. Nhà cửa chìm dưới những rặng cây ăn trái cổ thụ. Trong những năm ông Thủy còn ở đây, làng này trở thành đại bản doanh của Binh đoàn Trường Sơn. Được mấy năm, địch phát hiện. Chúng trút đủ các loại bom xuống nơi này. Làng tiêu điều khói lửa. Hai mươi năm sau hòa bình, làng trù phú trở lại. Và hơn thế, không còn mái tranh. Đường làng ngõ
xóm rộng rãi. Bê tông chỉn chu như phố xá. Khu đại bản doanh của Binh đoàn Trường Sơn xưa cũng đã được trùng tu, xếp hạng di tích lịch sử... Xe theo con đường trục liên thôn ra khỏi làng, rẽ theo một con đường nhựa nhỏ chạy lên mé đồi. Thông, bạch đàn, tràm hoa vàng, phượng vỹ đã thành cổ thụ. Trầm mặc phủ xanh quả đồi. Khiến cho khu nghĩa trang trở nên linh thiêng và ấm áp. Ngày xưa, đây là bãi đồi hoang, rặt sim mua tràm chổi. Thoạt đầu, đơn vị thanh niên xung phong của ông chọn mai táng đồng đội hy sinh. Về sau được mở rộng, quy tập hài cốt thanh niên xung phong ở các tuyến đường của khu vực này về đây. Và Tổng công ty Ánh Dương của ông đầu tư xây dựng, thành khu nghĩa trang đẹp như thế này. Bởi Tổng đội thanh niên xung phong ngày ấy, được coi là đơn vị tiền thân của Tổng công ty Ánh Dương có tiếng ngày nay. Dẫu vậy, ông chỉ biết nó trên giấy tờ, giờ mới thực mục sở thị. Ông hết sức ngỡ ngàng. Không nhận ra quả đồi xưa nữa...
Ông Thủy xuống xe. Ôm bó hoa rừng vào lòng, nghiêm trang đứng trước cổng chính bề thế. Doanh và các đồng sự ôm mấy bó hương dàn hàng ngang hai bên. Có lẽ đã được báo trước, người quản trang đứng sẵn từ bao giờ, và nhanh chóng đẩy cánh cổng chính. Cả đoàn theo sát chân ông Thủy, đi thẳng vào đài tưởng niệm. Ông Thủy trang nghiêm đặt bó hoa rừng dưới chân đài, lùi ra mấy bước, cầm bó hương Doanh trao cho. Ông cắm một nén vào chiếc lư hương to trước đài. Và cúi đầu vái lạy thành kính. Đoạn lầm rầm khấn khứa rất lâu. Hẳn là giấc ngủ chắp nối và đầy mộng mị đêm qua, đã nhắc ông điều gì.
Cuối cùng, mọi người chia nhau đi theo lô. Lần lượt đi theo từng hàng, cắm lên mỗi ngôi mộ một cây hương. Không bỏ sót ngôi mộ nào. Phút chốc, cả nghĩa trang phủ bảng lảng một lớp sương khói ảo mờ. Như mù sương. Không gian yên tĩnh. Khói hương phiêu diêu. Rừng thu lãng đãng... Ông Thủy chợt nghẹn ngào, ứa nước mắt, khi cắm lên cây hương cuối cùng. Trước mặt ông, từng hàng bia mộ bằng bê tông sơn trắng, đều tăm tắp. Có thể, mình đã là một trong các ngôi mộ này. Nhưng cái quyết định đi Liên
Xô học đại học, đã kéo ông đi khỏi nơi này. Đúng cái chiều, chiếc ca nô của cậu ấy bay vút lên trời. Như con chiến mã. Và không ai thấy nó đâu nữa. Ở đây cũng không có tên cậu ấy. Chỉ có tên cậu Toản. Toản mất ngay khi ra lái ca nô cảm tử lần thứ nhất. Sau khi Vững chiến thắng trở về. Mọi người tìm được xác cậu Toản, mềm oặt và rỉ máu hai lỗ tai, trong khoang lái chiếc ca nô bị bẹp rúm một bên khi hắt lên trên ruộng...
Những người dưới trướng của ông Thủy cũng kịp trở lại. Họ khẽ bấm vào cánh tay nhau, áy náy nhìn ông lau nước mắt.
- Thưa - Doanh nói - Thủ trưởng khóc đấy à?
- Đâu có... - Ông Thủy nói - Mình bị khói hương bay vào mắt... Cay cay là... À này, có ai thấy cậu ấy không?
- Phan Vững ấy à? Không có! - Doanh khẳng định.
- Chỗ em cũng không có!
- Không có!
- Không có!
- Không có!...
5. Ông Thủy vừa có một giấc ngủ trưa ngon không tả được, kể từ khi đến đây. Ông đánh một lèo gần ba tiếng đồng hồ. Trở dậy, người bỗng nhẹ như lông hồng. Tươi tỉnh và trẻ tráng lạ thường. Có thể do đêm trước ông mất ngủ, giờ ngủ bù. Cũng có thể do tư tưởng của ông phần nào được giải tỏa. Ông nghiêng về ý nghĩ, do sáng nay đã đi làm được cái việc trọng đại ấy. Ghé thăm nơi yên nghỉ của đồng đội xưa ở cõi vô minh. Thế mới biết, không thể xem thường thế giới người âm chút nào. Hình như trong cái thế giới không hình không ảnh ấy, họ luôn theo dõi mỗi hành tung của chúng ta...
Ông Thủy ngồi vào bàn làm việc, sau khi đã vục cái đầu vào chậu nước mát. Mùa thu miền Trung thường nắng rát buổi chiều. Sau những cơn mưa đầu mùa, ruộng đồng sông suối đầy nước. Nắng bốc hơi ngùn ngụt. Nhưng cuối chiều, không khí lại vô cùng mát mẻ. Ông bắt đầu đọc nhanh các chồng công văn đến, công văn đi. Dùng bút phê vào góc trái nội dung chỉ
đạo, giao cho ban này phòng nọ thực thi. Cuối cùng, ông giở nhanh các trang báo, đọc lướt các đầu đề. Báo càng lớn, ông càng lướt nhanh. Bởi nội dung của nó, gần như đưa lại nguyên xi chương trình thời sự trên ti vi. Ông khoái đọc những tờ báo chuyên ngành. Và thường đọc từ trang cuối ngược lên. Những chuyện lạ Đông Tây kim cổ, những truyện cười dân gian, tranh biếm họa, truyện tiếu lâm hiện đại... Không hiểu sao, những người làm kinh doanh như ông, thường thích các loại báo lá cải ấy. Có lẽ, nó giúp người ta thư giãn đầu óc, cân bằng trí não, sau những cuộc đấu trí đầy mưu mô và không kém nghiệt ngã trên thương trường!
Ông Thủy đang lật giở trang họa báo thời trang, ngắm nghía những giai nhân tuyệt sắc, bỗng nghe tiếng người lao xao ngoài sân. Và tiếng bồm bộp của trái bóng da. Ông ngớ người, hôm nay đã là thứ bảy. Lão Thông bạc vẫn giữ thói quen cho cán bộ công nhân hoạt động thể thao cuối giờ. Cái lão khọm này được anh em công ty quý mến là phải. Các hoạt động văn hóa tinh thần được lão chăm chút đâu ra đấy. Từ khi ông về đây, lão xin làm cái sân bóng chuyền ngay trên sân trụ sở dã chiến của Tổng công ty. Lão nói chỗ này rộng, bằng phẳng, lại xa chỗ công trường ngổn ngang máy móc sắt thép. Thế là cái sân được san phẳng, rải cát đầm kỹ. Hai cột bằng sắt ống dựng lên. Một chiếc lưới trắng viền đỏ mới tinh căng thẳng băng. Và những vạch vôi trắng xóa thanh mảnh viền quanh, không kém sân chuyên nghiệp. Ông đang nhấp nhổm muốn ra xem sao, thì Doanh đã đẩy cánh cửa ngách, ló đầu vào.
- Báo cáo anh, theo đề nghị của Giám đốc Thông, hôm nay đội bóng của Công ty Bình Minh, đánh với đội bóng văn phòng Tổng ta ạ... - Thế à? Cậu Toại đi chưa về, ta có đủ người không?
- Dạ, cậu ấy đang trên đường về. Trước mắt thiếu người, anh phải vào sân đấy ạ...
- Á... Mình lâu không ra sân, không biết có chơi được không nữa... - Ông Thủy có chút tần ngần.
- Không sao đâu! Anh khởi động chút đi. Vui là chính mà, anh? Cốt cái
phong trào...
- Ừ, ừ... Thì mình ra...
- Dạ. Áo anh đây ạ. Hôm nay xuất tướng là hợp lắm!
- Áo số nữa kia à? Các cậu mang theo đấy á?
- Dạ không. Bên bác Thông vừa mang sang cho mượn đấy. Đội của bác ấy có đến mấy bộ lận. Mà, họ còn có cả đội bóng nữ nữa ạ... - Hừm, cái lão khọm ấy thế mà khá. Biết lo xa. Ở nơi heo hút, lại xa dân, không có những hoạt động này, buồn phải biết!
Ông Thủy thay xong quần áo đấu, vươn vai xoay người mấy cái. Rồi nhảy lên làm động tác đập bóng. Tự thấy có phần nặng nề. Nhưng ông chậc lưỡi, chơi vui và khuấy động phong trào là chính. Ông tự tin đẩy cửa bước ra sân. Và lập tức đứng khựng lại. Ông phát hoảng. Người cổ động đã vây kín ba phía sân. Các cầu thủ hai bên đang khởi động. Quần áo thi đấu sáng cả một góc trời. Không khí rộn ràng và háo hức. Thốt nhiên, ông xoay người theo phản xạ, định chui lại vào phòng. Chờ cậu Toại về hẵng hay...
Nhưng đã muộn. Một rừng cánh tay giơ cao. Vỗ rào rào đón chào ông. Hình như họ chỉ chờ có mỗi ông. Không thể quay lui được nữa, ông giấu vẻ ngượng ngùng bước tới. Tiếng rì rào, chỉ chỏ nổi lên. Quả thật, họ có phần ngỡ ngàng khi thấy ông trong bộ quần áo đấu. Khác với vẻ chững chạc, đường bệ trong bộ đồ Âu làm việc thường ngày, trên sân ông là một người đàn ông cân đối, vạm vỡ và chắc khỏe. Các cơ bắp còn khá căng đầy. Nước da trắng mịn như da phụ nữ. Mái tóc dày được chăm chút nhuộm đen, càng cho ông nét trẻ trung. So với đám cầu thủ trai trẻ trong sân, ông nổi lên bởi sự trắng trẻo, đầy đặn và quắc thước...
Ông cố không nhìn quanh. Ra vẻ tỉnh bơ. Đĩnh đạc đứng vào đội hình. Ông bây giờ không còn nhảy đập được nữa, không thể đứng vị trí chủ công. Ông cũng không đổ người lanh lẹn như thanh niên, không thể đứng vị trí libero. Ông chỉ còn thích hợp mỗi vị trí chuyền hai. Anh em trong đội đã chừa sẵn chỗ đó cho ông. Doanh bước đến, nói nhỏ vào tai ông, thủ trưởng ổn không? Ông khẽ gật đầu, rất ổn! Khi nói câu này, ông liếc mắt nhìn
quanh. Trời ạ, lại hai cô nàng ấy. Thu vẫn đứng sau, quàng tay qua vai cô gái đứng trước. Cô nàng cao hơn bạn nửa cái đầu. Đôi cánh tay trắng và thon gác lên hai vai cô này. Đôi mắt thẳm đen, ma mị và quyến rũ. Tự nhiên, ông thấy có chút gì đấy bối rối, ngượng ngập, và bủn rủn chân tay. Lòng chợt lo lắng. Thế này thì còn đánh đấm gì được nữa!
Một tiếng còi dài rúc lên. Báo hiệu trận đấu bắt đầu. Ngồi chồm chỗm trên ghế trọng tài, không ai khác, chính lão Thông bạc. Nãy giờ lão lẩn đâu không ai biết. Lão đưa mắt nháy nháy mấy cái ranh mãnh cho ông Thủy. Ý bảo cố lên, có người đang cổ vũ nhiệt tình đấy. Nhưng ông Thủy lại hiểu là, thủ trưởng yên tâm, em không bắt chặt đâu mà.
Bóng được phát lên từ sân bên kia. Căng và xoáy. Tiếng reo hò í ới. Cậu libero đội ông đệm không cân tay. Bóng bay vèo vào lưới. Ông Thủy lao vào vớt được trái bóng ra. Nhưng tiếng còi lão Thông bạc rít lên. Tiếng còi ngắn, nhưng dứt khoát. Đồng thời, tay lão ta chỉ xuống mặt đất, nơi dấu chân ông Thủy vừa giẫm lên vạch vôi. Quả thứ hai libero bắt được nhẹ nhàng. Bóng chuyền đến ông vừa tầm. Ông nêu cao cho cậu Doanh bật lên đập. Nhưng muộn rồi. Bóng đã xế sang sân đội bạn. Và tay chủ công bên ấy, không ai khác, chính là cậu Lượng, không bỏ dịp ngon ăn. Một quả đập chéo sân căng như kẻ chỉ. Bóng cắm xuống ngay biên phải.
Ông Thủy chợt chú ý đến cậu Lượng. Con trai anh Chất đấy ư? Đúng là một tay đập không vừa. Ngoài đời trông hiền khô. Lại lù lì lụt lịt như một gã nhà quê. Nhưng vào sân bóng, hắn không khác một con báo. Lại nữa, hôm gặp ra mắt tại phòng ông, và hôm gặp lại ở công trường, trong bộ đồ đi chơi, hay bộ bảo hộ, cậu ta bị vải vóc che đậy hết. Giờ trên sân bóng, cậu bị bóc trần. Một cơ thể tuyệt đẹp. Cân đối, săn chắc và cường tráng! Đàn ông như thế, khiến đàn bà phát thèm như chơi. Quả có thế, cái cô xinh đẹp đứng trước, trong hai cô gái ôm nhau kia, cứ nhìn hút lấy cậu ta.
Quả thứ ba libero bắt được gọn gàng cho ông. Ông búng nhẹ để cậu Doanh đập nhú. Muốn để đội bạn bất ngờ. Vì đối phương có mấy tay chắn bóng rất thiện xạ. Nhưng cậu Doanh lỡ nhịp, chậm một giây. Bóng bị bập
vào triêng lưới, bật ngược trở lại, chạm vào người ông, rơi xuống đất. Không biết quả thứ tư, quả thứ năm vì lỗi của ai. Nhưng đội ông bị dẫn tới năm điểm liên tiếp. Tiếng vỗ tay reo hò. Tiếng động viên cố lên, cố lên, nghe váng cả sân.
Từ đây, ông không còn biết gì nữa. Không biết có người xung quanh. Không biết có đôi mắt trái tim quỷ theo dõi. Không biết điểm số hai bên thế nào. Ông thao tác như con rô bốt. Đầy bản năng. Sau những chệch choạc ban đầu, những ngón tay ông hình như cũng mềm mại và nhạy bén trở lại. Cảm giác bóng hình như tốt hơn. Đồng đội cũng ăn ý hơn. Tiếng vỗ tay hò hét hình như cũng to hơn. Cho đến khi có một hồi còi dài, báo hiệu một cái gì đó, ông mới sực tỉnh. Ông theo mọi người ra khỏi sân. Đến bên một bình nước uống đợi sẵn. Ai đó đưa cho ông một ly nước. Ông uống liền một hơi. Nước mát lạnh chảy từ đỉnh đầu đến xuống tứ chi. Chảy lan ra mỗi tế bào. Lần đầu tiên trong đời, ông cảm nhận được cái mát lạnh chạy tận cùng cơ thể. Mồ hôi theo đó, túa ra như tắm. Ông thấy có một chiếc khăn mặt vắt khô nước, chìa ra trước mắt mình. Ông cầm lấy lau mặt, lau người. Cái mùi mồ hôi quen thuộc phả ra nơi chiếc khăn, khiến ông nhận ra khăn mình. Bất đồ nhìn lại, ông tá hỏa. Người đưa cho ông chiếc khăn, không phải các đồ đệ, mà là trái tim quỷ. Cô nàng ngước đôi mắt đẹp mê hồn, vừa cảm phục, vừa giễu cợt nhìn ông không chớp. Thốt nhiên, người ông khẽ rùng mình. Một cảm giác rất lạ chạy trong cơ thể. Một cảm giác vừa thích thú vừa ngượng ngùng, vừa sợ hãi. Vừa biết ơn vừa giận dữ. Vừa lo âu vừa hối tiếc. Khiến ông bấn loạn...
Còi lại rúc lên hồi dài, chém ngang luồng cảm xúc bất chợt của ông. Hai đội lại vào sân. Doanh vẫy anh em xúm lại quanh mình. Gật đầu quán triệt tinh thần. Hóa ra, đây đã là hiệp thứ năm. Hiệp phân định thắng thua. Đội ông càng đánh càng hay. Đã lật ngược được thế cờ. Thắng liền hai hiệp sau. Sau khi để đội bạn dẫn trước hai hiệp. Đang đà khí thế, ông quyết không nhìn ra ngoài. Không nghe tiếng hò reo. Chỉ tập trung vào các đường bóng. Hai bên giành giật nhau từng điểm một. Căng thẳng và hấp dẫn được đẩy
lên cao độ, khi hai bên giằng co điểm cuối cùng...
Giá không có tiếng hô lanh lảnh ấy. Đúng hơn, giá không có đôi mắt trái tim quỷ chiếu thẳng lúc đó. Chắc mọi sự đã khác. Nhưng điều đó đã xảy ra. Đúng lúc quả bóng đưa cho vị trí chuyền hai. Và ông chỉ việc xử lý trong tích tắc, một trong hai tình huống. Hoặc nêu cao cho Doanh đập chéo sân. Hoặc làm ngay một động tác giả. Ra vẻ nâng bóng, nhưng lại chụm mười đầu ngón tay làm đà, cho quả bóng trượt qua lưới. Thực hiện quả bỏ nhỏ bất ngờ.
Nhưng đúng cái giây khắc ấy, chợt vang lên một tiếng hô lảnh lói bên tai. “Tổng giám đốc cố lên!”. Không chỉ là tiếng hô, còn có cả ánh mắt đen láy sâu thẳm, đang cười cợt. Còn cả khuôn mặt trái xoan tươi rói ma quái. Còn cả chiếc khăn mặt vẫy cao. Ông đã xử lý trái bóng trong tích tắc ấy. Cực kỳ xuẩn ngốc. Nửa nêu đập, nửa bỏ nhỏ. Hẳn nhiên là thất bại. Trận đấu kết thúc trong sự nuối tiếc và giận hờn vô cớ của đội ông. Nhưng họ không nói ra. Còn ông thì ngoài mặt cười vui, nhưng trong lòng chán chường vô hạn.
Rừng cổ động viên tản về hết. Chỉ còn đám cầu thủ hai đội xúm quanh cái bàn rộng giữa sân. Họ vui cười uống nước ngọt, ăn trái cây. Và bàn tán không thôi các pha bóng đẹp. Bỗng nhiên, lão Thông bạc tuyên bố:
- Hôm nay, đội Văn phòng Tổng thua. Nhưng riêng Tổng thắng. Thắng đậm! Khơ khơ khơ...
Mọi người cười ồ. Ông Thủy cũng cười theo. Ông không kịp hiểu sự thâm thúy trong câu nói ấy của lão khọm...
Ô
CHƯƠNG 2
1
ng Thủy bắt đầu đi thăm và kiểm tra tiến độ thi công của các công ty cấp dưới. Cả hai nhánh tây, đông của tuyến đường chiến lược này,
Tổng công ty Ánh Dương đều trúng thầu. Mỗi nhánh dài hàng trăm cây số. Đây là một bài toán đố của Tổng công ty Ánh Dương. Ông Thủy, vì ân nghĩa, vì danh dự, và vì tiếng tăm đã quyết tâm thắng thầu. Nhưng thâm tâm ông biết, đó là một cục xương lớn khó gặm. Một bài toán hóc búa với nhiều tham số chưa xác định. Một đại công trình với nhiều ẩn họa chưa lường ước hết. Ông đã thắng thầu trước các tổng công ty hùng hậu, với chút duy ý chí của người lính trở lại chiến trường xưa. Duy ý chí là điều tối kỵ trên thương trường. Nhưng ông đã tặc lưỡi bỏ qua. Tổng giám đốc của các tổng công ty khác, đều là các tay trẻ tuổi, và rất quyết đoán. Nhưng trong dự án này, họ không muốn mạo hiểm. Họ thật sự chúc mừng ông, khi tên Tổng công ty Ánh Dương được xướng lên. Sâm banh được bật nút nổ bôm bốp. Tổng giám đốc của các tổng công ty không trúng thầu lần lượt đi qua trước mặt ông. Ông đứng thẳng người, hơi ngẩng cao đầu. Vẫn phong thái ung dung. Quảng giao. Điềm tĩnh. Tiếng ly pha lê chạm nhau lanh canh. Giòn vang. Lời các đồng nghiệp nể phục. Lời các quan chức Bộ an vui. Việc lớn đã trao đúng nơi đúng chỗ. Đúng tay người chí lớn...
Ông đã ở đây một ít năm, đi lại đôi lần trên các cung đường này. Ông tin những nền đường đất sỏi, đá gan gà qua các triền đồi. Những lòng đường đá xám nguyên sơ dưới các chân núi, hang lèn. Chúng sẽ giúp ông bao nhiêu công đầm nén, lu lăn. Nhưng núi non miền Trung nghiêng như mái nhà. Lắm vực sâu đèo cao hiểm trở. Con đường nhiều phần xẻ vào lòng núi, sườn đồi. Nơi rừng nguyên sinh đã bị đốn phá căn bản. Ẩn họa những sụt lở, chuồi trượt đất sau mỗi cơn mưa không lường hết được. Sông suối miền Trung dốc đứng. Nước chảy xiết hỗn hào. Địa tầng địa mạo chồng chất bí
ẩn. Dưới chân các dãy núi đá vôi phủ dây leo giăng giăng bạt ngàn như sóng đại dương kia, ai biết có bao nhiêu con sông ngầm, bao nhiêu vực ngầm, mà khi khoan khảo sát, mũi khoan không chạm tới! Chỉ đến khi thi công nó mới lộ mặt. Khi đó, công cán và kỹ thuật xử lý không thể tính hết...
Nhưng giờ đây, ông đã cưỡi lên lưng hổ. Vẻ ngoài điềm tĩnh, song ai biết trong ông như có nước sôi lửa bỏng. Chỉ mong những rủi ro kia càng ít càng hay. Các công ty của ông đang rải quân trên các cung đường. Đã bắt tay vào cuộc. Máy móc, lán trại đã tập kết từ vài tháng trước. Đại bản doanh dã chiến của Tổng công ty Ánh Dương cũng đã dời vào đây. Ông sẽ có mặt hằng ngày trên các hiện trường. Sẽ chỉ đạo quyết liệt, xử lý nhanh các tình huống. Quyết không để đội giá. Không để trượt thời gian. Ông gần như đã đặt cược uy tín cả đời mình, lên công trình cuối cùng, to lớn và rất ý nghĩa này. Xong, ông sẽ nghỉ hưu...
Cả nhóm đi bộ. Chương trình kiểm tra hôm nay dành cho nơi gần nhất, Công ty Bình Minh. Cậu Doanh đi đầu dẫn đường. Từ đại bản doanh dã chiến của tổng công ty, đến chỗ trú quân của lão Thông bạc, chưa đầy cây số. Một con đường đất mở qua loa, chạy song song bờ sông. Ông Thủy chợt thấy xốn xang bồi hồi lạ thường. Dòng sông, ngọn núi xưa vẫn đấy. Nhưng giờ nom khác hẳn. Bãi bờ phía nam chằng chịt hố bom đỏ loét, đã thay bằng những bãi ngô non trái vụ mướt xanh. Ngày xưa, quãng này là chiếc cầu phao giả. Do anh Chất và mấy người đảm trách. Là nơi hứng bom thay cho bến phà Long Sơn như cái cầu chì trong mạch điện nối hai đầu bờ, của đường Mười Lăm trên kia. Vào những năm cuối của cuộc chiến tranh phá hoại của Mỹ trên miền Bắc, đơn vị ông nhận thêm nhiệm vụ đặc biệt quan trọng. Và đêm đêm, chiếc cầu phao giả cũng được cắt rời quãng giữa, để các sà lan chở xe tăng ngược từ cửa biển Nhật Lệ đi qua. Tăng leo lên bờ bãi đất bên kia. Từ đây, tăng nổ máy vượt qua đường tàu, cắt đường Mười Lăm, rẽ theo đường Mười đi vào. Xe tăng được tập kết dưới rừng cao su Nông trường Quyết Thắng. Bên này bờ sông Bến Hải. Dưới những chiếc hầm được đào sẵn. Trên đầu có lưới ngụy trang. Tất cả phải hoàn tất trước
khi trời sáng. Khi đoàn tăng đi hết, anh Chất cho nối cầu phao giả lại như cũ. Và làm giả những vết xe tải vượt cầu trong đêm. Bằng cách lăn mấy chiếc lốp xe cũ, trên đoạn đường đất cát giáp hai đầu cầu...
Chiếc cầu sắt trên đường hỏa xa, từ đây nhìn lên sừng sững giữa trời. Nó đã thay thế cái không gian trống toang hoác xưa kia. Nghe nói, chiếc cầu này bị ta giật đổ, khi ngăn bước tiến của quân Pháp hồi chín năm kháng chiến. Khi ông ở đây, lòng sông trơ ra hai mố cầu, và giữa dòng mấy trụ bê tông hoen gỉ. Nom không khác một cửa miệng, răng bị rụng thưa.
Con đường đất vắt qua đường tàu, xuống ngay một vùng đất phẳng. Ngổn ngang lán trại, kho tàng, máy móc. Con đường Mười Lăm qua đây tạm đứt đoạn, do chiếc cầu vĩnh cửu đang thi công. Người ta làm đường dẫn, lưu thông chung qua lòng cầu đường sắt. Ngọn núi Đầu Rồng vẫn hoang vu và uy nghiêm, ngay sau dãy lán công nhân. Dù cây cối đã lên rậm rì rậm rịt, nhưng cái hang Miệng Rồng mà dân địa phương gọi là Hàm Rồng vẫn trông thấy. Một khoảng trống đen ngòm sau cây lá. Có những khối thạch nhũ từ trên cao rũ xuống, nom như những chiếc răng. Ông đã ở đó năm năm thời trai trẻ, trước khi đi Liên Xô. Năm năm bằng vốn nửa cuộc đời! Phía trên hang Hàm Rồng, còn có một hang nhỏ nhưng sâu. Người ta gọi là hang Mắt Rồng. Đội của ông chưa ai dám đặt chân lên đó. Đường lên rất hiểm. Đá lèn dựng đứng, rêu xanh mờ lối lên. Lại nghe nói, bên sâu trong hang Mắt Rồng, có một trái tim quỷ. Bình thường nó im lìm như hòn đá xám. Hay như cục sắt nguội. Nhưng khi thấy bóng người bước vào, cục sắt nguội lập tức phát sáng, vàng chóe. Như vàng luyện trong lửa. Và từ đó, xỉa ra từng chùm tia sáng xanh lóa mắt. Ma quái. Khiến cho không ai có thể thấy được gì trong hang. Ai trúng phải những tia sáng đó, nặng thì bỏ mạng, nhẹ cũng tật nguyền suốt đời. Trái tim quỷ gây bao chuyện động trời, làm điêu đứng dân tình thế thái xứ này. Khiến ai cũng nơm nớp sợ hãi. Không biết tự đời nảo đời nào, và bằng cách nào, người ta đã đặt bên ngoài cửa hang Mắt Rồng, một cái am nhỏ. Thờ trái tim quỷ. Mong cho linh hồn nó đừng ám phải con gái đẹp trong vùng...
Lão Thông bạc đón đoàn kiểm tra trong cái lán trung tâm. Sau ly nước chè tươi vàng màu mật ong, lão mời ông Thủy cùng đoàn tùy tùng ra hiện trường. Lão biết tính ông Thủy, văn bản báo cáo nhét vào túi, cho ông làm căn cứ khi cần. Còn mọi việc được thể hiện trên thực địa. Công việc thi công, có tuân thủ quy trình kỹ thuật không! Thao tác vận hành máy móc, có bảo đảm kỹ thuật và an toàn lao động không! Bố trí thi công các hạng mục trên thực địa, có tối ưu không! Có bị cản trở nhau, vướng chân nhau, dẫn đến lãng phí nhân công nhân lực không! Tất cả đều phơi bày trên hiện trường. Giữa thanh thiên bạch nhật. Không giấu giếm đi đâu được...
Lão Thông bạc đi nhanh như con mèo, qua những bãi sắt thép, nơi công nhân đang buộc các lồng thép, nom như những chiếc rọ sắt khổng lồ. Người đi lại lọt thỏm trong đó. Ông Thủy kín đáo đưa mắt nhìn những ống siêu âm buộc kèm phía trong lồng sắt. Chất lượng bê tông các cọc nhồi của mỗi trụ cầu, rồi sẽ được kiểm tra bằng phương pháp siêu âm thông qua hệ thống ống này. Dòng sông rộng, núi đá phía thượng nguồn dốc, mùa mưa nước chảy xiết, việc thi công sẽ rất gian nan.
Cả đoàn dừng lại trên bờ đất cao, nơi tiếp giáp phần cầu dẫn trên cạn. Hai bên đang được xây đá hộc giữ đất. Dưới lòng sông rộng, nước xanh lè, chấp chới con sóng lăn tăn trong nắng buổi sớm. Sau những cơn mưa đầu mùa, dòng sông duềnh lên, rộng mênh mông. Hai chiếc sà lan cỡ lớn, mỗi chiếc ước bảy, tám trăm tấn, đang đỡ trên mình hai con vật bằng sắt khổng lồ. Gần bờ bên kia, là chiếc máy khoan cọc nhồi. Với mũi khoan đường kính xấp xỉ hai mét. To hơn cái nong phơi lúa nhà quê thời xưa. Đang xoáy vào lớp đá đáy sông. Âm thanh rùng rùng dội từ lòng đất. Nước rung những vòng xoáy tròn lan trên mặt sông. Trên sà lan bên này bờ sông, chiếc cần cẩu màu cam, đang vươn cái cổ dài ngoẵng, móc toòng teng chiếc rọ sắt khổng lồ, như tha thứ đồ chơi giữa không trung. Họ đang xếp các lồng sắt lên sà lan, chuẩn bị đổ bê tông cọc nhồi thứ nhất.
Trên sà lan, năm bảy bóng người áo xanh mũ vàng, đang sẵn sàng cho các thao tác kỹ thuật tiếp theo. Chợt một bóng dáng thon thả, quay ngoắt về
phía bờ. Không biết, do trông thấy lão Thông, hay trông thấy ông Thủy đã cười toe toét, vẫy tay. Hóa ra là Thu. Lão Thông bạc quay sang ý tứ nhìn vào mắt ông Thủy. Ông Thủy nhíu mày, quay đi. Ông dị ứng với dáng hình ấy. Và nhất là, đôi mắt ấy. Chính nó đã ám ảnh thời trai trẻ của ông ở đây. Và mới hôm kia, đã làm ông hỏng quả bóng cuối cùng, để dẫn đến cả đội thua cuộc...
Cả đoàn quay trở lại. Bước trên mặt đường cấp phối cao ngất, so với xưa kia là lối xuôi xuống bến phà. Con đường dẫn cao ngang với mặt con đường hỏa xa. Ngày xưa, ở hai phía bờ sông này, đường hạ thấp thoai thoải. Lưỡi phà được trườn trên mặt cát bến sông. Ô tô đèn gầm. Bò lên lắc lư, tròng trành. Lòng phà lung liêng. Phà nhỏ, mỗi chuyến qua ba, bốn xe. Xe chở đạn. Xe chở gạo. Xe quân trang quân dụng, thuốc men. Xe kéo pháo. Xe chở quân. Từ hướng bắc vào. Từ trong ra, đa phần xe chạy không. Một số xe chở thương binh. Thỉnh thoảng có tù binh. Hay học sinh sơ tán, hoặc cán bộ công tác. Hai chiếc phà thay nhau. Đều đặn. Chiếc này cập bến bờ bắc, thì chiếc kia cập bến bờ nam. Và ngược lại. Những người lái phà căng mắt trong bóng tối. Tất cả nhờ vào ánh trăng sao của trời. Nhiều khi là ánh pháo sáng của địch treo đâu đó phía xa gần. Còn lại đi trong trí nhớ, cảm giác, thói quen. Phà đi trong nước mặn, ánh lân tinh chói ngời, lấp lóa hai mạn. Và ngự trị tất cả, một thứ ánh sáng không gọi thành tên, ánh sáng tự bản năng sự sống. Sự sống không bao giờ đầu hàng trước bất kỳ trở lực nào. Tựa ngọn cỏ bị tảng đá đè lên. Nó buộc phải trườn dưới lòng đất một quãng, rồi ngoi lên phía bên kia. Tươi xanh đón ánh nắng mặt trời và hít thở bầu không khí trời ban. Thời đó, trong các báo cáo thành tích của mình, ông gọi đó là ánh sáng niềm tin! Nghe được ý này, các cấp lãnh đạo đánh giá như một phát minh của một thanh niên dạt dào lý tưởng cách mạng...
Ông Thủy nhớ, trước khi xuống phà, xe tập kết từng dãy dài hai bên. Tất cả đều được ngụy trang kỹ càng. Bất thần có pháo sáng, xe dạt vào hai phía đường. Nom như những bụi cây bất động. Để lại mặt đường trống trơ. Kẻ địch trên trời khó phát hiện. Đại đội thanh niên xung phong của ông giữ
cung đường có bến phà Long Sơn hiểm yếu này. Điều tiết xe xuống phà. Dập lửa cứu người, cứu xe, san lấp mặt đường kịp thời sau mỗi lần bị máy bay địch giội bom, phóng rốc két. Nguy hiểm và ác liệt nhất, là bộ phận trực tiếp điều hành ở bến phà. Nó không được cơ động như trên đất liền. Cũng không thể trốn tránh, ẩn nấp vào đâu được. Khi pháo sáng treo trên đỉnh đầu, mọi cái như trơ ra giữa ban ngày. Ngỡ trông rõ từng chi tiết nhỏ, kể cả cái kim trên mặt đất. Khi đó, chỉ còn giơ lưng chịu trận. Bom dựng những cột nước lên trời. Những tiếng nổ với ánh chớp ma quái bao trùm. Mảnh bom bay vèo vèo. Tất cả chỉ còn nhờ vào sự may rủi. Có thể sau những cột nước, cột khói, cột lửa mù trời, các thùng xe chỉ bị mảnh bom sây sát. Cả đoàn xe vẫn nguyên lành chuyển bánh trong đêm, sau khi lũ giặc trời bỏ đi. Nhưng cũng có thể có xe bốc cháy. Có thể có xe nổ tung tan tành. Có thể nhiều người không tìm ra xác. Việc khắc phục hậu quả, là rất khó khăn và mất thời gian. Nhưng cuối cùng, vẫn phải thông đường, thông bến. Sáng hôm sau trên bến phà, không còn dấu vết gì nữa. Kẻ địch bay qua đây, không thấy bóng một con phà nào, hay một chiếc ô tô nào. Tuồng như, những thứ chúng thấy đêm qua ở đây, chỉ là chiêm bao, là ảo giác...
Người ta bố trí ở đây hai trung đội chạy phà. Mỗi trung đội với hơn hai mươi đàn ông trai tráng, đảm trách mỗi bến sông và một con phà. Trung đội ông ở bến bờ bắc, dưới chân núi Đầu Rồng. Lấy hang đá Hàm Rồng làm chỗ trú ẩn, ngủ đêm, thay ca đổi kíp. Tất nhiên, dọc hai vệ đường, có các con hào chữ Z ngoằn ngoèo, sâu quá đầu người. Và bên cạnh chúng, rất nhiều những chiếc hầm chữ A bằng gỗ nguyên cây vững chắc. Dành cho những người thường trực bến phà, và cả người đi qua khi có sự cố. Nhưng hang Hàm Rồng vẫn là chỗ trú ẩn hằng đêm an toàn nhất.
2
Cả đoàn theo lão Thông bạc đi qua các dãy lán cán bộ công nhân. Ở giữa các dãy lán nam và nữ, là lán lão Thông bạc và đám tùy tùng Công ty Bình Minh. Các lán đều làm cùng cỡ. Mái lợp lá cọ vàng hươm. Vách bằng cót ép công nghiệp nâu sẫm. Bên trong có những gian lớn, giường đặt san sát.
Cuối dãy lán nam có hai phòng nhỏ. Khi đoàn đi qua cửa một gian phòng nhỏ, chợt nghe bên trong tiếng rên ư ử. Không, đó là tiếng hát của một giọng nam trầm, mùi mẫn và khê đặc, điệu cải lương. Đêm nay lạnh... tìm em... trên gác tối! Trong cánh tay em... dâng... cả tháng năm ăm... thừa ừa...
Lão Thông bạc khẽ kéo cánh cửa liếp. Một thân hình trong bộ y phục bảo vệ nằm ngửa trên giường. Hai chân mang giày vải cổ cao, đế răng cá sấu, kiểu nhà binh, thò ra ngoài mép giường. Thoáng thấy Thông bạc, lão ta bật dậy như lo xo. Đứng nghiêm, mắt nhìn thẳng. Hai chân rập vào nhau. Hai tay đặt nẹp chỉ quần. Người đậm và chắc. Da ngăm đen. Mặt lão đỏ ửng. Cái đầu hói cũng láng đỏ. Tóc ba phía bạc lốm đốm, dày và xoăn tít. Đôi mắt sâu, ẩn dưới đôi mày chổi xể rậm. Cái cằm vuông đeo một vành râu rậm, cũng bạc muối tiêu. Lão chộp vội cái mũ lưỡi trai rơi trên giường, chụp lên đầu.
- Anh đang làm gì đây? - Thông bạc cười, nhã nhặn hỏi.
- Báo cáo giám đốc, em đang đợi phiên mình. Thấy phòng để trống, ngả lưng tạm...
- Thế à? Vậy anh nghỉ đi nhá...
Lão Thông quay ra, nói nhỏ với ông Thủy và đoàn tùy tùng: - Đấy là Luân Trương Phi, tổ trưởng tổ bảo vệ công trường. Lão Thông kể rằng, Luân người Quảng Trị. Hồi nhỏ, mê đứng mê ngồi
nhân vật Trương Phi trong các tích tuồng. Nên theo học võ. Sau giải phóng Bảy Lăm, theo một đoàn tạp kỹ đi diễn đây đó. Vừa múa võ, vừa sắm các vai bặm trợn. Hết thời các đoàn tạp kỹ, lão về mở một lớp dạy võ. Một hôm, Thông bạc đi qua cửa một siêu thị lớn. Mải nhìn kiến trúc lạ, lão không biết mình bị móc túi từ khi nào. Tiền và các giấy tờ quan trọng để ở túi trên, không cánh mà bay. Thông bạc tìm đến đồn công an báo cáo. Viên sĩ quan trực cười bảo rằng, muốn nhanh, khi tiền chưa bị chúng tiêu, thì gặp ngay Luân Trương Phi. Anh ta chỉ vào ngôi nhà mái tôn trong khu vườn, cạnh con hẻm. Bọn móc túi, hay cắp vặt vùng này, chỉ sợ mỗi Luân Trương
Phi. Quả thật, độ mười lăm phút sau khi kiến diện Luân Trương Phi, một tên trẻ măng đã lễ phép trao cho Thông bạc gói tiền nguyên vẹn và đầy đủ giấy tờ, ngay trước mặt Luân Trương Phi. Cảm kích trước tấm lòng nghĩa hiệp của anh ta, Thông bạc đã mời anh ta về, cho ký hợp đồng làm bảo vệ. Từ ngày khoác bộ đồ bảo vệ, anh ta càng chăm chút dáng vẻ và sắc mặt, cho giống Trương Phi hơn. Luân Trương Phi làm việc rất tốt. Được anh em đề cử, giữ chức tổ trưởng tổ bảo vệ công trường.
Phòng thứ hai cũng không đóng cửa. Nhưng không có người. Chỉ hai chiếc giường trống. Trên gác có hai chiếc màn trắng. Có lẽ họ đang ở hiện trường. Lão Thông bạc giải thích:
- Hai phòng này dành cho khách nam. Chủ yếu các anh ở Công ty Tư vấn Giám sát của Bộ. Đôi khi có cánh nhà báo nghỉ trưa... À, Hồ Rật, con trai Hồ Rần, bạn anh ngày xưa, ở phòng này đấy. Cậu ấy là kỹ sư giám sát...
- Thế à? Cậu ấy giống cha như hai giọt nước ý... - Ông Thủy gật gù nhớ lại.
Dãy lán nữ cũng cấu trúc hệt dãy lán nam. Nhưng hai phòng dành cho khách được đặt ngược lại. Ngay sát dãy của Giám đốc Thông bạc. Công trình cầu Long Sơn là công trình lớn, trọng điểm của Công ty Bình Minh, nên văn phòng dã chiến của giám đốc đặt ở đây. Lão Thông bạc là con người giỏi giang, chu đáo. Tận tâm tận tình. Với cả trên cả dưới. Quả thật, lo cho đời sống hàng trăm con người trong tay, không phải chuyện đùa.
- Hai phòng đơn này - Lão Thông bạc chỉ tay nói - Cũng dành cho khách. Khách nữ. Một phòng thường xuyên của Lệ Thu. Phòng kia không thường xuyên của Thảo Duyên. Nhưng hai cô nàng dọn sang ở chung. Gái xứ Nghệ khí khái lắm. Nhưng không hiểu sao, lại rất hợp nhau...
- Có phải hai cô... hay đi với nhau không? - Ông Thủy ngập ngừng hỏi, chợt nhớ lần hai cô đứng ôm nhau cười khúc khích trong trận bóng chuyền hôm ấy.
- Phải, phải! Chính hiệu con nai vàng!
- Người của cơ quan nào thế?
- Lệ Thu, kỹ sư trưởng tư vấn giám sát, của nhánh đường phía đông này đấy. Chính anh ký hợp đồng với họ kia mà? Còn Thảo Duyên, phóng viên báo ngành ta, thường trú trên hai nhánh tây, đông của đại công trường này...
- À à... Mình ký với công ty họ, nhưng không nhìn kỹ danh sách kỹ sư kèm theo. Vả chăng, có nhìn thì cũng biết ai lại ai đâu...
Ông Thủy vừa đi vừa khẽ gật đầu một mình. Thế là, ngay sát bên sườn, có hai lực lượng chuyên theo dõi, “bới móc” công việc thi công, trong từng công đoạn, của mỗi công trình. Hai lực lượng này mà kết hợp với nhau, dễ làm mình xiêu điêu chứ không phải chơi. May mà, họ đều là nữ. Hy vọng, phụ nữ vốn mềm mại, sẽ dễ chịu hơn.
- Này… - Ông Thủy quay lại, nói nhỏ vào tai Thông bạc - Ông phải tìm hiểu kỹ về hai cô nàng này nhé. Phải đáp ứng mọi yêu cầu, mọi đề nghị của họ. Nhớ đấy nhé? Không cà trớn, ba lơn được đâu!
- Dạ, em hiểu cả rồi. Anh đừng lo. Bước đầu đã biết, Lệ Thu lấy chồng sớm. Khi cả hai anh chị còn là sinh viên. Được một đứa con gái, thì anh chồng mất vì tai nạn giao thông. Giờ cháu đang sống với bà ngoại. Ở một vùng quê miền núi huyện Đức Thọ. Còn Thảo Duyên người Quỳnh Lưu, trước có chồng là công an. Nhưng anh chồng ngày một bê tha. Rượu chè nghiện ngập. Suốt ngày lè nhè. Thường xuyên thượng cẳng chân hạ cẳng tay đánh mắng cô ta. Không tiếc lời. Không tiếc tay. Buộc cô ấy phải ly hôn. Và công khai tuyên bố, sẽ không bao giờ lấy chồng nữa. Khi nào thích, gặp đối tượng tâm đầu ý hợp, thì cặp bồ, kiếm đứa con bầu bạn sau này...
- Hừm... Cả hai đều cá tính mạnh đấy. Không coi thường được đâu, lão khọm ạ!
- Dạ vâng! Em hiểu. Toàn những con ngựa bất kham đấy. Nhưng em sẽ cố gắng. Cơ mà, anh cũng phải giúp một tay đấy...
- Tớ ở trên cao, chỉ đạo tầm xa, giúp được gì!
- Anh thừa sức mà! Anh không thấy... ánh mắt Lệ Thu... nhìn anh sao? - Bậy nào! Tớ vợ con đề huề. Lại già khú đế. Chỗ cậu còn ối thanh niên trai tráng...
Ông Thủy phẩy tay, vùng vằng bỏ đi. Trong khi lão Thông bạc cười tủm tỉm. Nheo nheo đôi mắt sâu dưới đôi mày rậm màu muối tiêu. Và bàn tay xoa xoa cái cằm đầy chân râu cũng màu muối tiêu.
3
Rời công trường cầu Long Sơn, ông Thủy cùng đoàn tùy tùng bước theo con đường Mười Lăm. Con đường mới được thiết kế rộng gấp ba lần con đường cũ. Đang được khẩn trương rải cấp phối. Mấy đợt nắng, bụi mù mỗi khi có xe đi qua. Dù xe tưới nước được phun từ sáng, nhưng dưới cái nắng gay gắt đầu thu, vẫn nhanh chóng bốc hết hơi nước. Tuần vừa rồi mưa to liên tiếp, mặt đường lại sủi bùn mỗi khi xe qua. Xe trọng tải lớn chở vật liệu, siết vào lòng đường, thành vồng thành rãnh.
Con đường Mười Lăm giờ được nâng cao đáng kể. Nhất là đoạn hai đầu cầu Long Sơn. Vì cầu bê tông thiết kế cũng có độ cao như cầu hỏa xa, để các phương tiện tàu thuyền qua lại thông thương bốn mùa. Vả chăng, cũng đề phòng khi gặp bão to lũ lớn, nước nguồn dâng cao, cuốn về xuôi cả những cây đại thụ bật gốc, dễ ngáng thân cầu. Người Pháp xưa thiết kế cầu hỏa xa, hẳn họ đã thông hiểu địa hình nơi này.
Không còn nhận ra dấu vết con đường Mười Lăm cũ, thuở ông còn ở đây. Nó đã bị con đường mới trùm lên. Xưa, nó là con đường rải đá. Thi công theo công nghệ cũ. Lòng đường được đào sâu, lu kỹ. Dưới cùng, đặt khít một lớp đá hộc, to như táng nhà. Tiếp đến, lớp thứ hai rải dày loại đá củ đậu. Lớp thứ ba, rải loại đá nhỏ hơn. Đường kính độ bốn, năm phân. Bằng trứng gà trứng vịt. Sau khi lu kỹ, người ta trải lớp đất sỏi dày. Và lại lu phẳng. Cuối cùng là lớp cát sông. Lăn lu kỹ càng. Con đường vồng căng. Bảo đảm không lún. Nước mưa rút nhanh. Xe đi không dính bánh. Nhưng khi chiến tranh, lưu lượng xe đi dày đặc. Bom đạn đầy trời. Lực lượng duy tu bảo dưỡng không đáp ứng kịp. Con đường bị bào mòn, trơ đá. Nhiều nơi bị khoét sâu từng quãng, chỉ còn lớp đá hộc gập ghềnh. Xe đi qua tròng trành, ngúc nga ngúc ngắc như kẻ say rượu. Đó là chưa kể những đoạn bị bom khoét sâu, nước ngập, không san lấp kịp. Xe phải vòng tránh trong
đêm.
Ông Thủy đưa mắt nhìn xuống những vùng đồi rộng lớn, ở hai phía con đường. Giờ đã bạt ngàn cao su tiểu điền, cây đang kỳ khép tán. Xưa, là những đồi sắn, nương khoai của dân địa phương. Chiến tranh ngày càng khốc liệt, phà Long Sơn trở thành túi bom. Đoạn đường Mười Lăm qua đây, ngày nào cũng có xe cháy, người trọng thương. Dân không dám đi đến đây. Những nương sắn chạy dọc bờ sông phía bắc này, đành bỏ mặc. Cánh thanh niên trung đội ông, thường đợi khoảng thời gian ít ỏi, giữa ngày chưa tàn, và đêm chưa đến, để đi lấy sắn. Đấy là khoảng thời gian máy bay địch không hoạt động. Bọn phi công đánh ngày, thì đã vội vã đạp bom xuống đâu đó, trước khi hạ cánh xuống tàu sân bay Hạm đội Bảy ngoài khơi. Bọn đánh đêm thì chưa đến giờ. Sắn được đưa về luộc, hoặc nướng, giữa kíp làm đêm.
Lúc đó, ông rất áy náy. Không ai thu hoạch. Bỏ mặc mưa nắng quá mùa. Nhưng sắn ấy không phải vô chủ. Việc đồng đội ông đi đào sắn như thế, cũng không thật đàng hoàng. Ông lơ đi cho anh em. Coi như không biết. Hoặc coi như họ đi mót được. Nhưng mình thì không. Nhỡ đến tai cấp trên, rằng, ông tham gia “trộm sắn” của dân, thì sự thể sẽ ra sao? Đã khối người, quyết định phong anh hùng về đến đơn vị. Vậy mà, vì lý do gì đấy, nó vĩnh viễn không được công bố...
Thật may mắn cho ông. Một chiều đứng trên cửa hang Hàm Rồng nhìn ra xa. Chợt thấy một bóng người. Lưng đeo gùi, vai vác cuốc. Đang đi nhanh về đồi sắn. Hẳn là người địa phương đi đào sắn. Ông lao xuống đường. Vượt qua con đường tàu lổn nhổn đá và cây dại. Đi như chạy về phía đó. Nương sắn bỏ hoang đã lâu. Mặt đất giăng dày thứ cỏ chỉ. Những cây sắn rụng hết lá trong mùa đông, đang nứt những mầm mới. Người đàn ông đang cúi mình, nhanh tay xợt lớp cỏ trên mặt đất, quanh gốc sắn. Đó là một ông già. Tuổi chừng bảy mươi. Nhưng còn quắc thước. Cơ bắp khá đầy. Da sạm nắng. Đầu tóc để dài, bạc quá nửa, được chải lật ra sau. Phô vầng trán cao đến đỉnh đầu.
- Con xin chào cụ! - Thủy cất tiếng khi đứng trước ông già - Cụ dỡ sắn đấy à?
Có lẽ ông già lúc đó mới biết có Thủy bên cạnh. Ông dừng tay, thẳng người, nhìn Thủy khá thân thiện, nói:
- Phải! Chú đây là...
- Dạ, con là Thủy, thanh niên xung phong ở bến phà Long Sơn này... - Rứa à? Mấy tháng ni chúng đánh rát, hỉ?
- Dạ, chúng đánh ngày đánh đêm ấy ạ. Thôi thì, tối mắt tối mũi... - Dân cũng hãi, dạt về phía bên kia đồi. Lánh xa cái trọng điểm ni. Đói, nhưng sắn si đành bỏ hoang đây...
- Cụ không sợ sao?
- Răng không sợ, chú? Ai chẳng sợ chết? Nhưng mà, đói, đầu gối phải bò! Với lại, đạn bom có mắt! Nó lánh mình. Mình biết mô mà lánh nó, hỉ? - Phải, phải! Cụ tranh thủ làm đi, con giúp một tay, kẻo trời tối... Thủy người thành phố, không biết mô tê gì khoai sắn. Anh đứng xem ông già làm một lúc. Thao tác nhẹ nhàng và chính xác. Đầu tiên, giữ lưỡi cuốc thăng bằng, xợt lớp cỏ trên mặt đất, quanh gốc sắn. Sao cho lưỡi cuốc không đi quá sâu, chạm vào củ. Xong, hai tay nắm vào cây sắn, phía sát gốc. Vừa khẽ kéo, vừa rung giật nhè nhẹ thân cây. Nếu giật mạnh, tức thì, củ sắn sẽ đứt gãy, nằm lại dưới đất sâu. Mất công bới tìm. Ngược lại, nếu giật quá nhẹ, không đủ lực, cây sắn cứ nằm ỳ ra đó. Sau vài gốc, Thủy đã nắm được cách thức dỡ sắn bỏ hoang lâu ngày. Trong khi ông già nhổ gốc này, anh dùng cuốc xợt gốc kia. Khi anh thao tác nhổ cây, ông già chuyển sang xợt cỏ gốc nọ. Cứ thế, hai người phối hợp nhanh chóng. Có những gốc sắn to, củ nhiều, sức một người không kéo nổi. Lúc đó, cả hai cùng xúm lại. Miệng nhẩm một, hai, tay giật kéo nhịp nhàng, gốc sắn mới chịu bật lên. May mà, sau mấy trận mưa, đất mềm, việc đào dỡ cũng đỡ tốn công sức. Hai người mồ hôi mồ kê nhễ nhại.
Ngoảnh lại, sắn nhổ lên đã nghênh ngang sau lưng. Ông già tay đấm lưng, miệng phì phò thở, nói:
- Được rồi, chú! Cái gùi ni, chất nhiều lắm, cũng chỉ vài mươi cân thôi... Hai người dừng nhổ, chuyển qua cắt củ, cạo vỏ đất. Cốt để xếp vào gùi được nhiều, và nhẹ. Công việc giờ nhẹ nhàng hơn. Hoàng hôn trong veo. Gió ngàn mát rượi. Mồ hôi ráo nhanh. Thủy thấy ông già không có nét gì là người nông dân thuần túy. Bởi đôi tay khéo léo. Bởi phong thái thong dong. Bởi dáng người khá thanh thoát. Có lẽ là một cán bộ đi hưu. Anh buột miệng:
- Thưa cụ, trước cụ làm công việc gì ạ?
- À à... Tôi... giáo viên dạy văn trường làng. Về sau có làm hiệu trưởng ít năm...
- À ra thế. Thảo nào...
Như chợt nhớ ra, Thủy ngập ngừng ướm hỏi:
- Thế... Thưa thầy! Người ta nói, trên hang Mắt Rồng, có thờ Trái tim quỷ. Có đúng không ạ?
- Ừ! Từ thời còn con nít chăn bò, tôi cũng đã nghe kể như rứa. Nhưng hãi, không ai dám leo lên, xem hắn vuông tròn ra mần răng... - Đường lên khó, hay khó chuyện chi, mà thanh niên trai tráng mấy đời, không ai dám lên, thầy nhỉ?
- Đường lên khó, nhưng không phải là không lên được. Vì trên đó, đã có người lên dựng am thờ. Nhưng khó là khó chuyện khác. Thực hư chưa ai biết. Nhưng lời đồn đại, truyền đời đã mấy trăm năm. Chừ, giả dụ chú, leo lên mà bị các tia lửa xanh chói lóa chạm phải, hay như hít phải khí độc tích tụ ngàn đời phát ra. Chú về lăn ra chết thiệt, thì răng?
- Ừ à... - Thủy ngẫm nghĩ gật đầu - À... Thưa thầy, chuyện đầu đuôi thế nào, mà sinh ra trái tim quỷ?
Ông giáo già ngừng một giây. Hẳn là đắn đo chọn cách kể. Vì trời sắp tối.
- Chuyện dài lắm. Nghe nói, sau khai thiên lập địa xong, sông Long Sơn và núi Long Sơn tạo thành cảnh vùng sắc đẹp nhất trần gian. Có mấy cô tiên trên thượng giới bay xuống đây chơi nhởi. Dòng sông như dải lụa, ngời
xanh màu ngọc. Tiếng nước qua thác giội lên những bản đàn ngọt ngào, réo rắt. Núi non điệp trùng muôn dáng vẻ. Cây xanh rợp trời bóng mát. Chim trời lảnh lót hát ca. Hoa trái bốn mùa ngọt lành thơm tho. Hang động nguy nga thạch nhũ. Dân tình hạ giới an vui. Ngày lao động chăm chỉ. Đêm về đốt lửa uống rượu, nhảy múa hát ca. Tốp con gái thắt đáy lưng ong. Múa điệu quay tơ dệt vải. Đám trai tráng mình trần đóng khố. Tay chân săn chắc như gỗ lim. Ngực như đá tảng. Nhảy điệu ném lao săn bắt thú rừng...
Các nàng tiên say mê. Mải vui chơi, quên cả ngày về. Ngọc Hoàng sai người xuống gọi, đám tiên nữ nhà trời mới chịu bay về. Nhưng có một nàng không chịu quay về. Nàng đẹp nhất. Ngang tàng nhất. Bướng bỉnh nhất. Phóng khoáng nhất. Nàng không rời mắt khỏi các chàng trai hạ giới. Nàng nói với người nhà trời, thượng giới có gì buồn vui? Có những người đàn ông đáng mặt kia không? Ta thích sống với họ. Ta thích cuộc sống ở đây. Hãy nói lại với phụ vương của ta, rằng ta xin người thứ lỗi. Ta nhất quyết không về!
Nàng tiên nói, và cởi váy xống mớ bảy mớ ba của tiên nhà trời ném đi. Mặc những y phục như con gái miền hạ giới. Nhưng, vẻ đẹp trời phú cho họ nhà tiên, thì không sao rũ bỏ được. Người cứ lồ lộ một dáng hình thon thả. Mái tóc cứ như mây như nước. Làn da cứ như tuyết như bông. Đôi mắt cứ như đáy, sông đáy giếng. Thăm thẳm và ngờm ngợp. Liếc phải người đàn ông nào, lập tức hồn vía anh ta bay đâu mất. Đám đàn ông con trai hạ giới cứ vây lấy nàng. Tận tụy phục vụ những gì nàng mong muốn. Đám đàn bà, con gái hạ giới, vừa yêu mến nàng, vừa căm ghét nàng.
Đám trai tráng bỏ bê công việc săn bắn, cày cuốc. Ngày đêm lẽo đẽo theo gót chân nàng. Nàng không thôi ban phát nụ cười và ánh mắt. Ai nấy sướng rơn. Ai cũng cảm thấy như mình đã chiếm được lòng nàng. Nhiều người ly vợ bỏ con để theo nàng.
Nhưng người đẹp chỉ có một. Mà đám đàn ông trai tráng các làng thì đông. Thoạt đầu, mọi việc diễn ra theo đúng tinh thần thượng võ. Người ta tổ chức các cuộc thi thố tài năng. Trên lưng ngựa, đôi một đao thương tranh
chấp. Đủ ngón nghề kiếm cung. Ngầm hiểu rằng, người thắng cuộc cuối cùng sẽ có được nàng. Nhưng người đời vốn mưu sâu kế hiểm. Kẻ thắng trận trên võ đài sàn đấu, có thể chết nơi đèo cao hố thẳm. Hoặc nơi nẻo đêm mịt mùng. Không để cho người đẹp về tay trai làng Đông. Trai làng Tây tổ chức mai phục. Và ngược lại. Vô tình, cuộc chiến tranh vì người đẹp, diễn ra giữa các làng. Máu đổ. Nhà cháy. Oan gia ngút trời...
Ngọc Hoàng hay tin, đùng đùng nổi giận. Người gầm lên: - Nó không còn là tiên, con gái nhà ta nữa. Nó đích thị là một con quỷ! Cơn giận của Ngọc Hoàng ngút trời. Sấm vang chớp giật. Mưa gió tơi
bời. Thiên Lôi được lệnh, vác lưỡi tầm sét sáng lóa, bay vút xuống hạ giới. Lượn một vòng, tìm núi Đầu Rồng. Một luồng lửa bảy màu lóe sáng. Chói ngời cả vùng sông núi Long Sơn. Lao vút như mũi tên vào cửa hang Mắt Rồng. Một tiếng nổ kinh thiên hãi địa. Vang động cả một vùng. Đất trời núi non chao đảo. Một đụn khói trắng khủng khiếp, trào ra từ cửa hang, đùn lên như ngọn núi cao. Trùm lấy cả núi đá Đầu Rồng.
Phải hàng giờ sau, khói tan, mưa tạnh, gió dừng. Nàng tiên - con quỷ đa tình, không còn nữa. Thân xác đã tan biến. Chỉ còn trên mô đá hình chiếc bàn con, ngay giữa lòng hang Mắt Rồng, một trái tim bằng vàng, lóe sáng lung linh. Về sau nguội dần, nó chuyển màu đồng đen. Và rất lâu sau nữa, nghe nói, nó có màu đá lèn...
Dân tình xứ này, vừa thương xót vừa khiếp hãi, lập cái am thờ trước cửa hang. Nhưng nghe nói, đã hàng ngàn năm nay, không ai dám lên. Càng không ai dám vào hang. Giả dụ, nếu thoáng thấy có bóng người, trái tim như hòn đá ấy, lập tức phát sáng. Những tia lóe xanh rợn người. Ai vương phải, không chết cũng thân tàn ma dại...
- Dân các làng được yên ổn từ đó, phải không, thưa thầy?
Ông giáo già trầm ngâm, khẽ lắc đầu.
- Không hẳn. Người ta bảo, linh hồn trái tim ấy thoát ra. Như mây như gió. Lang thang đây đó. Rồi nhập vào cô gái đẹp nhất. Cô gái ấy là hiện thân của trái tim quỷ. Khi mang linh hồn trái tim quỷ, nhan sắc cô gái đẹp
khác thường. Quyến rũ một cách hoang dại. Kín đáo một cách buông tuồng. Dịu dàng một cách ma mị. Mê hoặc một cách lú lẫn hết thảy cánh đàn ông trai tráng.
- Thưa thầy, trong sách vở, hay trong dân gian, vùng này còn lưu dấu tên tuổi của các người đẹp mang trái tim quỷ như vậy không ạ? - Có chứ! Nhiều! Nhiều lắm! - Ông giáo già xác nhận - Thời phong kiến, vùng này có ông tri huyện rất đẹp trai. Văn hay chữ tốt. Đỗ tiến sĩ đời Nhà Mạc. Con nhà gia thế mấy đời. Ruộng đất cò bay thẳng cánh. Trâu bò không đếm xuể. Nhà cửa nguy nga. Người ăn kẻ ở đông đúc. Thóc lúa, tiền của chảy về như nước. Quan tri huyện như ngồi trên núi thóc, núi tiền. Rứa mà, một chiều, ngài gặp phải cô thôn nữ trái tim quỷ. Ngài say như điếu đổ. Say không biết lối về. Ngày đêm bám riết người đẹp. Giặt khăn lau mặt cho người đẹp. Múc nước rửa chân cho người đẹp. Người đẹp có ý gì, quan ngài đích thân làm ngay tắp lự. Một hôm người đẹp nở nụ cười. Lần đầu tiên, quan tri huyện nhận được nụ cười của nàng ban phát. Nụ cười mê hồn. Rồi người đẹp ỏn ẻn, nói như rót mật vào tai: “Em muốn... quan ngài thế này... thế này...”. Tinh mơ hôm sau, loa truyền đi các làng. Dân kìn kìn gồng gánh kéo về. Quan tri huyện chia thóc chia lúa, chia tiền chia bạc, chia ruộng chia trâu, cho hết thảy người nghèo trong làng. Người người hớn hở. Người đẹp nháy mắt với tri huyện: “Mai, em đón quan ngài tại nhà. Chỗ nọ, chỗ nọ...”. Hôm sau, quan tri huyện tìm đến nhà người đẹp. Nhưng ra đón ngài, là một anh chàng lực điền, cơ bắp cuồn cuộn. Anh ta hất hàm hỏi, ông đến đây có việc gì? Ta là quan tri huyện... Ta đến tìm... đến tìm... Quan ngài lúng búng. Ông mà là tri huyện? Gã lực điền cười khẩy, quan tri huyện mỗi bước tiền hô hậu ủng, võng lọng nghênh ngang. Ông coi lại mình đi! Quan ngài nhìn xuống, chân trần bết đất, quần vo áo vận, ống thấp ống cao. Có ý thẹn, ngài quay ra. Quan đi hết làng này qua làng khác. Ngày này qua ngày khác. Cố tìm người đẹp. Lang thang như một kẻ ăn mày... Ông giáo già dừng lại, khẽ cười, nói thêm:
- Cậu biết không? Vì chuyện này, mà về sau, mấy làng quanh đây, cấm
có tìm ra địa chủ!
- Phải rồi! - Thủy hiểu ra - Nhiều ruộng đất trâu bò, là quan tri huyện. Nhưng lão đã bị trái tim quỷ mê hoặc, xui khiến, đem chia cho dân làng cả rồi! Nhưng chuyện đang hấp dẫn, xin thầy kể tiếp?
- Thời Pháp chiếm, đóng đồn dưới Quán Hàu. Vùng này lại xuất hiện trái tim quỷ nổi tiếng. Tên là mẹt Loan. Vùng này, sinh con trai thì đệm là cu. Sinh con gái, thì đệm là mẹt. Con bé nghèo đói, nhưng nhìn nó, ai cũng giật mình. Trong cái mớ áo toe quần tã, một cơ thể tuyệt đẹp đang lớn dần. Từ dáng vóc, làn da, đến mái tóc. Đặc biệt là đôi mắt. Mười hai tuổi, đám thanh niên choai choai đã mê mệt. Vừa thích thú, vừa sợ hãi. Vừa muốn đến gần, lại vừa cố lánh xa. Mặt mày cứ lấm la lấm lét. Nhưng con bé, hình như không biết điều đó. Chỗ nào có con trai, thì hồn nhiên tìm đến. Khiến cho các gia đình có con trai tuổi choai choai, đuổi nó như đuổi tà. Nó gần như lạc loài giữa dân làng. Một hôm, Pháp ở đồn Quán Hàu đi càn. Dân làng chạy hết. Mẹt Loan biết, chạy theo dân làng cũng bị hắt hủi. Vả chăng, nó cũng muốn coi bọn Pháp mặt ngang mũi dọc ra sao. Liền lấy nhọ nồi bết lên mặt. Và chui vào núp dưới gốc cây rơm. Lính Pháp đi một vòng hết làng, tìm không ra Việt Minh. Chúng tụm năm tụm ba trước sân một ngôi nhà lớn. Một tên ra tè lên cây rơm. Không chịu được cái mùi nước tiểu khai rình ướt hết cả đầu, mẹt Loan chui ra. Tên Pháp bất ngờ, giật mình bỏ chạy. Nhưng định thần lại, chúng thấy đó là một con điên. Mặt mày lem luốc. Người ngợm rơm rác bẩn thỉu. Cả bọn bỏ đi.
Dân làng trở về, ngạc nhiên khi thấy mẹt Loan không sao. Lại được nghe nó kể về những lính Tây mắt xanh mũi lõ. Họ lắc đầu, lè lưỡi. Đám trai trẻ phục nó một phép.
Càng lớn, mẹt Loan càng đẹp. Mười sáu tuổi, nó đẹp mê hồn. Nó hay la cà, muốn theo đám thanh niên du kích. Cánh du kích rất thèm có nó. Nhưng du kích chỉ toàn nam. Con gái chân yếu tay mềm, ai dám kết nạp vào, chỉ tội vướng chân. Hắt hủi nó. Hằng ngày ra chợ, mẹt Loan bán trái bù, trái bí, mớ rau. Ăn vận nâu sồng phai bạc. Nhưng tên đồn trưởng Pháp trông thấy
phát điên. Hắn nhất định quả quyết, đây là một vẻ đẹp lai Pháp. Và hắn nể nang tôn thờ Loan. Hắn lịch sự làm quen. Đon đả chào hỏi. Dần dà, mời được cô nàng vào đồn chơi. Đãi đằng quà cáp. Bắt gã thông ngôn phải dịch cho được những lời có cánh, hắn dành cho nàng. Hắn xun xoe nịnh bợ nàng. Khóm nóm chiều chuộng các sở thích của nàng. Hắn như tên đầy tớ tận tụy, cố làm vui lòng nàng. Dẫn nàng đi khoe ngách này ngõ kia trong đồn. Mắt người đẹp ngời lên, khi thấy những khẩu súng bóng xanh ánh thép. Hắn như nở từng khúc ruột. Để mặc cho nàng thoải mái xem súng.
Một lần, đứng giữa sân đồn, nàng chỉ tay về dãy xóm làng xanh um bên kia đồi. Làng em đấy. Xin đại quan chớ cho lính đi bố ráp. Được, được! Sẽ như thế, như thế! Tên đồn trưởng mừng rơn, vì có dịp làm vừa lòng người đẹp.
Nhưng dân các làng trong vùng ghét mẹt Loan như ghét tà ma. “Đồ đĩ rạc! Đồ me Tây!”. Mặc, mẹt Loan vẫn đi lại với đám du kích trai tráng. Các chàng trai này, có mẹt Loan đến, thì nói cười rổn rảng. Ngượng nghịu bẻ đốt ngón tay. Xăn văn lân la trò chuyện. Trái tim quỷ được dịp, ban phát ánh mắt và nụ cười mê hồn cho mỗi người. Nhưng cuối cùng, tay đội trưởng du kích chiến thắng. Anh chàng kéo tuột cô nàng, đi mất tăm đâu đó.
Một đêm tối trời. Bỗng súng trong đồn nổ lên đì đẹt. Hóa ra, du kích mò vô trộm súng. Họ chỉ toàn giáo mác đại đao. Nhìn những khẩu súng xanh ngời nước thép, thèm không chịu được. Khi mỗi người ôm hai khẩu lao ra, tên lính gác phát hiện. Còi báo động thét lên. Súng bắn đuổi theo mấy loạt. Một bóng người ngã xuống. Tốp lính xông ra chộp lấy, kéo vào. Máu trào ra đẫm cả ngực áo. Tên đồn tưởng lao đến, lật ngửa xác người trúng đạn. Hắn rú lên thảm thiết, ngồi rũ bệt xuống đất. Hắn lăn lộn gào lên thất thanh. Trời ơi đất hỡi! Đôi mắt hắn thất thần. Đó là người đẹp của hắn. Một vẻ đẹp lai Pháp, trái tim quỷ!
- Hay quá! Hấp dẫn nữa - Thủy gật gù.
- Phải! Còn nhiều chuyện hay nữa. Nhưng muộn rồi...
Hai người quay lại công việc. Chiếc gùi mây sắn đã chất đầy. Ông giáo
già chui vào bờ cây cạnh đấy, lôi ra mấy sợi dây leo. Bàn tay gân guốc của ông khéo léo buộc một bó sắn to, giao cho Thủy. Bảo, chú đem về luộc cho anh em ăn. Rồi ông bổ cuốc, đào một hốc sâu. Vùi lấp số sắn củ còn lại. Và cắm lên một cây sắn làm dấu. Đoạn, dặn thêm, vài hôm nữa, chú nhớ ra lấy về cho anh em nấu ăn, hỉ!
Hai người hối hả đứng dậy. Khi ánh đèn pháo sáng của máy bay Mỹ treo trên nền trời xa xa rọi đến. Báo hiệu giờ ăn đêm của những con quạ sắt bắt đầu. Thủy nâng chiếc gùi nặng, cho ông giáo già khoác lên vai. Đoạn vác bó sắn đặt lên vai mình. Anh thực sự cảm động chia tay ông giáo già gặp tình cờ. Lòng bâng khuâng mãi, về những câu chuyện hấp dẫn về trái tim quỷ ông đã kể...
Sau hai mươi tám năm, không biết giờ ông giáo già còn sống, hay đã mất. Nhiều làng sơ tán, đã thành nương thành vườn. Sau chiến tranh, họ không về chốn cũ nữa. Không biết gia đình ông giáo già đã về, hay ở lại bên kia những ngọn đồi xa?
4. Trở về văn phòng được một chốc, ông Thủy chợt nghe chuông điện thoại reo. Ông giật mình thảng thốt. Ù tai. Đầu dây bên kia là Trạc, Giám đốc Công ty Thịnh Đạt. Đang thi công một đoạn đường thuộc nhánh tây. Trọng điểm là cái cầu cong như đáy chữ U. Trên nhánh tây có hai cầu lớn, khó thi công. Một cái hình chữ U và cái kia hình chữ Z. Cái chữ U nằm trên con đường cũ. Ngày xưa nó là một ngầm đá. Nối con đường chạy qua hai sườn núi song song hai phía một con khe. Cái ngầm cũng chính là khúc cua con đường. Giờ đây, chiếc cầu thiết kế như một chữ U. Có độ cao bằng mặt đường hai sườn núi. Khúc cua con đường, chính là đáy chữ U đối xứng của chiếc cầu. Nó như một hình bán nguyệt. Còn chiếc cầu chữ Z nằm trên con đường mới mở. Ngày xưa, quãng đường này chạy bên đất Lào. Giờ ta nắn về trong đất Việt. Chiếc cầu nối hai nhánh đường đi qua hai sườn núi vênh nhau. Buộc nó phải lượn hình chữ Z trên con khe sâu và hiểm. Xưa chiến tranh, ta chưa có điều kiện thực hiện nó. Nên phải xin phép đi vòng sang đất bạn. Giờ hết chiến tranh, ta có điều kiện để thực thi.
Tiếng giám đốc Trạc hoảng hốt như sắp khóc. Những người dọn chỗ cho mũi khoan đầu tiên ở phần cầu dẫn tiếp giáp phần bê tông, đã gặp phải xương người. Ông Thủy hiểu được tâm trạng của Trạc lúc này. Và ngay cả chính ông, cũng không khỏi giật mình thảng thốt. Hai thái dương ông chợt buốt nhức, và cái lạnh chạy dọc sống lưng. Đây mới chỉ là một mũi khoan. Sẽ có bao nhiêu mũi khoan nữa nơi đây chạm xương người? Và có tất cả bao nhiêu bộ xương người nữa còn nằm dưới đó? Rõ ràng, họ đã chết đến lần thứ hai, lần thứ ba. Sau khi chết rồi, họ còn hy sinh hai lần nữa! Về mặt tâm linh, sẽ ứng xử với họ thế nào đây? Ông thấm thía cái đêm mất ngủ vừa rồi, những đồng đội nằm lại ở các cung đường, đã về nhắc nhủ ông?
Vả chăng, giữa ông và Trạc đều có chung một tâm trạng nữa. Tâm trạng của những người đứng mũi chịu sào, chịu trách nhiệm về đời sống của mấy trăm, mấy ngàn người trong công ty, tổng công ty. Chưa kể nghĩa vụ thuế má sòng phẳng với Nhà nước. Vì Tổng công ty Ánh Dương đã cổ phần hóa. Và các công ty con trực thuộc nó, cũng đã cổ phần hóa mấy năm nay. Không còn dựa dẫm, bấm béo vào Nhà nước như thời bao cấp nữa. Nên phải chặt chẽ trong các khâu tổ chức thực hiện. Phải chắt bóp trong mỗi chi tiêu. Và nhất là, cầu mong không có phát sinh trong quá trình thi công. Việc khoan phải xương người ngay mũi khoan đầu tiên, đã là một phát sinh to lớn. Và rất đặc biệt. Ngoài mong đợi. Ngoài lường ước...
Ông Thủy run tay, quay máy gọi Doanh vào phòng mình, ngay tắp lự. - Cậu lục nhanh, xem có bài báo nào, tài liệu lịch sử nào, nói về các trận ném bom tại ngầm Tà Khơn. Trên đường Hai Mươi, thuộc nhánh tây. Cách núi U Bò khoảng hai mươi cây số. Nơi Công ty Thịnh Đạt đang thi công cầu chữ U…
- Có chuyện gì gấp, hả anh?
- Có. Đã khoan trúng xương người!
Thốt nghe, Doanh đã dựng tóc gáy. Anh kéo cửa, lao vào phòng mình. Lục tìm cặp tư liệu lịch sử. Mồ hôi túa ra đầm đìa lưng áo. Vã ra cả khuôn mặt. Chảy xuống cay xè hai mắt. Những ngón tay run run cũng ướt rĩn mồ
hôi. Chưa có cuốn lịch sử nào của Tiểu đoàn thanh niên xung phong đường Hai Mươi. Cuốn lịch sử ngành giao thông vận tải tỉnh này không thấy đề cập chi tiết. Anh lục qua chồng báo mang theo ám bụi. Đọc lướt nhanh các đầu đề. Phải mất nửa tiếng sau, mắt anh chợt sáng rực lên. Tay như chạm phải luồng điện. Cột sống lạnh băng. Cái đầu đề một bài báo hút mất hồn anh. “Xương máu dưới ngầm Tà Khơn” Anh cầm tờ báo, lao vào phòng ông Thủy. Tay run run chìa cho ông bài báo. Bài báo mới đăng sau này. Cách đây năm năm. Phóng viên viết theo lời kể trước khi mất của một cựu thanh niên xung phong tại cung đường này.
Ông Thủy chộp ngay tờ báo từ tay Doanh. Căng mắt theo từng dòng chữ đã ngả màu hoen ố. Ông ngẩn người. Ngồi rũ xuống. Trận ném bom về khuya. Các đoàn xe nối đuôi. Một đoàn vừa qua ngầm, đang bám mặt đường theo sườn núi phía nam. Một đoàn chờ xuống ngầm, đang bám mặt đường sườn núi phía bắc. Bom rơi một loạt xuống ngầm. Hai chiếc xe trúng bom. Một chiếc bị hắt xuống lòng khe sâu. Một chiếc chết máy, nằm lỳ giữa ngầm. Bom xới tung đoạn đường sát hai đầu ngầm. Tiểu đội thanh niên xung phong lao ra. Một bộ phận móc dây cáp. Nhờ chiếc xe trên dốc lùi lại, tời chiếc xe chết máy ra khỏi ngầm. Bộ phận khác nhanh chóng san lấp mặt đường. Nhưng muộn rồi. Pháo sáng địch đã kịp treo trên đỉnh đầu. Bom và rốc két lập tức giội xuống. Chiếc xe chết máy nổ tung. Như một khối lửa, lăn lông lốc xuống lòng khe. Tiếng người rên la. Máu xương trộn đất. Nhóm người sống sót lại lao ra. Súng AK nổ, gọi người tăng viện. Tất cả lao xuống mặt ngầm. Không biết gì bom đạn. Dìu những người bị thương. Bới tìm những người bị bom vùi. Còn năm người nữa. Ba nam, hai nữ. Tiếp tục đào bới. Những bàn tay tứa máu. Đoàn xe phía nam đã chuyển bánh, hướng mặt trận lầm lũi đi trong ánh đèn gầm. Nhưng đoàn xe phía bắc, giờ một nối dài. Đêm đã chuyển về sáng...
Lệnh hỏa tốc, dừng đào bới tìm kiếm. Chuyển sang san lấp mặt đường. Kịp giải phóng đoàn xe. Tình cảm nhường lý trí. Những đồng đội đã chết, tiếp tục hy sinh. Xương máu họ độn vào đất, tôn cao mặt đường. Nâng bánh
xe vượt ngầm Tà Khơn. Hàng trăm chuyến xe vượt qua đêm đó. Hàng vạn chuyến xe những ngày tiếp sau. Hàng triệu chuyến xe mấy năm sau đó. Súng đạn, quân lương. Xe tăng, xe bọc thép. Thậm chí, cả thân máy bay tháo rời. Đều cõng trên lưng những chiếc Zil ba cầu. Đi qua ngầm Tà Khơn. Mặt trận nóng bỏng. Và thần tốc. Cho đến ngày toàn thắng...
Sau Ba mươi tháng Tư, người còn sống trở về, mải mốt với cuộc mưu sinh thời bình. Mải mốt với những mưu mô làm giàu riêng tư muôn nẻo. Mải mốt với những tranh đoạt vị trí, chỗ ngồi ở chốn quan trường. Những người hy sinh cũng có chủ trương tìm hài cốt đưa về. Nhiều người may mắn tìm được xác. Đưa về nằm san sát ở hàng vạn nghĩa trang, rải dọc đất nước. Nhưng những người nằm chốn nẻo khuất, hoặc bom tung xương thịt tứ tung, khó tìm lại được. Còn những người nằm lại dưới ngầm Tà Khơn này, phải chết lần thứ ba. Hy sinh lần thứ ba. Vì con đường bê tông vĩnh cửu của Tổ quốc. Khi mũi khoan của Tổng công ty Ánh Dương của ông, khoan trúng xương cốt họ...
Ông Thủy chìm trong nỗi thương cảm, lo âu. Lại có chút gì hoang mang. Có chút gì hổ thẹn. Họ là các bậc anh hùng. Anh hùng thật. Nhưng họ tan biến tất cả. Cả thể xác và linh hồn. Giữa rừng xanh núi thẳm. Vô tăm tích! Còn ông, một anh hùng giả. Nhơn nhơn tự đắc. Địa vị, giàu sang. Vẫn đang tiếp tục sắm vai anh hùng!
Ông Thủy chợt bật dậy, nói như ra lệnh:
- Ăn cơm. Lên đường ngay!
- Dạ! - Doanh đáp khẩn trương.
T
CHƯƠNG 3 1
hảo Duyên theo chân Lệ Thu xuống sà lan đặt máy khoan cọc nhồi. Lần đầu tiên cô đặt chân lên một sà lan to như thế. Và cũng lần đầu tiên, cô tận mắt thấy một chiếc máy khoan cọc nhồi vĩ đại như thế. Họ đang hoàn tất những công đoạn cuối cùng cho việc đổ bê tông cọc thứ nhất. Nằm trong hệ cọc của một trong hai trụ thứ nhất. Và quan trọng nhất. Gần chính giữa lòng sông Long Sơn. Nơi khoảng cách giữa hai trụ lớn. Nơi vòm cầu
sẽ cao nhất. Là luồng chính của tàu thuyền lại qua sau này. Cô ngợp lên bởi trời nước mênh mông. Bởi máy móc đồ sộ, vạm vỡ. Và bởi những con người trở nên nhỏ bé, lọt thỏm giữa chúng. Nhưng ai cũng giữ bộ mặt chăm chú, cẩn trọng. Và hơi lầm lì. Gần như họ ít nói. Lời nói của họ lúc này, chính là bàn tay và ánh mắt. Những cặp mắt lúc nào cũng mở to. Soi mói từng chi tiết. Những bộ mặt căng thẳng. Những bàn tay thao tác nhịp nhàng, chính xác. Nhưng trong gần chục cặp mắt mở to ấy, cặp mắt Lệ Thu to nhất. Đẹp và ma quái nhất. Cô nàng không bỏ sót một chi tiết nào diễn ra, dưới cái hố sâu bảy lăm, tám mươi mét trong lòng đất. Đường kính rộng xấp xỉ hai mét ấy. Chiếc máy ảnh kỹ thuật số hiện đại trong tay Lệ Thu luôn bấm nháy.
So với nhóm người đang lom khom, căng mắt theo dõi ở đây, Thảo Duyên là người ngoại đạo. Cô hoàn toàn không hay biết một chút kỹ thuật nào về cầu bê tông vĩnh cửu công nghệ mới. Tính toán kỹ thuật phức tạp, dễ sai sót. Mà đã sai sót là hậu họa khôn lường. Nên tuyệt nhiên, không được phép một ly sai sót. Nhất là quy trình công nghệ khoan cọc nhồi, công nghệ dầm bê tông đúc hẫng dự ứng lực. Thứ công nghệ áp dụng phổ biến, cho cầu vĩnh cửu vượt các con sông lớn ở Việt Nam hiện nay. Cô rất phục những kỹ sư cầu đường. Càng phục sát đất với những kỹ sư như Lệ Thu.
Mọi người chú mục vào công trình. Thảo Duyên lại để ý vào mỗi con
người trong họ. Tất cả, đều áo quần bảo hộ lao động. Màu xanh lam. Lấm lem dầu mỡ và bùn đất. Tất cả đều mũ bảo hiểm màu vàng cam, như mũ thợ điện. Nhưng dáng Lệ Thu vẫn nổi bật trong đám người đó. Một dáng thon thả và gợi cảm. Một thân thể tuyệt đẹp không thể che giấu trong bộ đồ bảo hộ. Cứ lồ lộ những đường cong, phô phang dáng vóc. Không biết cô ấy mặc đồ bảo hộ may sẵn đồng loạt, hay tự đặt cắt may riêng cho mình. Hai mông vẫn nổi tròn. Bộ đùi dài, căng mẩy dưới lần vải xanh thô tháp. Hai bờ vai lẳn. Khuôn mặt hồng lấm tấm mồ hôi. Đôi mắt đen như mắt bê con. Đẹp hoang dại. Và, trong cái đầu được phủ bằng mái tóc xoăn nhuộm màu hạt dẻ, xòa ra quanh vành mũ ấy, chứa đựng bao nhiêu kiến thức về kỹ thuật cầu đường tiên tiến? Hẳn là rất tài giỏi mới được chọn làm kỹ sư trưởng tư vấn giám sát công trình!
Thảo Duyên rất khâm phục người bạn gái. Tự mình thấy không hàng lối nào, trong bậc xếp hạng kiến thức kỹ thuật cầu đường. Và cả nhan sắc. Dù ngày xưa, cô vẫn là một trong các hoa khôi của trường phổ thông. Từng đi thi học sinh giỏi văn cấp tỉnh. Cha mẹ muốn cô trở thành giáo viên. Nhưng cô lại ưa xông pha đây đó. Nên đã thi vào khoa báo chí. Đất nước thống nhất, bao nhiêu vấn đề to lớn đặt ra trong quốc kế dân sinh. Nhất là hạ tầng cơ sở. Gần như con số không sau chiến tranh. Mà trước hết, là giao thông vận tải. Là cầu và đường. Điện khí hóa phải bắt đầu từ giao thông vận tải. Tức là bắt đầu từ cầu và đường. Giao thông đi đến đâu, điện mới đi được đến đấy. Và các ngành kinh tế, văn hóa, xã hội khác mới đi theo. Các nhà tuyên huấn của Đảng, rập một khuôn trong cả nước, rằng: Điện, đường, trường, trạm, chợ. Ấy là nói thuận mồm. Nhiều người thấy trên nói thế nào, thì nhai lại thế ấy. Rồi các phương tiện thông tin đại chúng ào ào ăn theo. Nói và viết như một cái máy. Chứ thực ra, giao thông không đi trước một bước, đố có ngành nào phát triển được. Tính trọng yếu của giao thông vận tải như thế, đã hút cô. Sau khi tốt nghiệp, cô xin về ngay tờ báo ngành giao thông vận tải. Nhưng viết đâu đâu. Viết khơi khơi. Giờ cô mới thực sự chạm phải kỹ thuật phức tạp, chạm phải sự vất vả, của công việc thi công
cầu hiện đại, vĩnh cửu, trên những con đường ra trận chiến lược xưa. Trực tiếp chỉ huy công trường là anh chàng kỹ sư Lượng sạm đen như củ súng. Hiền như cục đất. Vẻ cục mịch nữa. Nhưng nghe nói nghịch ngầm như quỷ sứ. Trong bộ đồ bảo hộ kia, che giấu một cơ thể đàn ông khá đẹp mã. Thảo Duyên đã có dịp nhìn trộm được trên sân bóng chuyền. Cô thấy hình như anh chàng theo dõi công việc dưới hố trụ cọc thì ít mà liếc trộm Lệ Thu thì nhiều. Mỗi lần Thu bấm máy, anh ta lập tức nhướng cổ, nhìn xoáy xuống chỗ mà Thu vừa hướng ống kính đến. Còn khi Thu đứng im quan sát, anh chàng lại nhìn cô nàng không chán. Mọi ánh mắt khác đều đổ dồn xuống dưới hố sâu. Nên không ai biết. Chỉ mình Thảo Duyên là chứng kiến. Cô nhìn xuống không hiểu gì. Nên nhìn lâu sinh mỏi mắt. Đành nhìn quanh bốn phía. Và bắt gặp ánh mắt này của anh chàng. Cái nhìn dại khờ, nông nổi và mê muội. Duyên cố nhịn cười. Nàng vờ như đưa máy ảnh chụp mấy bức, mô tả tinh thần lao động của cánh thợ cầu trên công trường. Nhưng thực ra cô đã bấm được mấy kiểu nhìn trộm ấy của Lượng đối với Lệ Thu.
Công việc tạm ngừng. Đã đến giờ nghỉ trưa. Thu nói nhỏ điều gì đó vào tai Lượng. Rồi nàng đi ra. Một bộ phận rục rịch dọn dẹp. Nhưng máy khoan vẫn chạy đều. Tổ điều khiển, vẫn ai vị trí nấy. Trong thi công khoan cọc nhồi, cánh thợ khoan là vất vả nhất. Từ khi đặt mũi khoan xuống nước, cho đến khi hoàn tất công việc cho đổ bê tông, máy khoan chạy liên tục. Không một giây ngưng nghỉ. Họ như ở một thế giới khác. Thế giới không có ngày đêm. Không có nắng mưa. Không có lễ lạt. Vì thế, họ phải thay ca đổi kíp. Có khi bới cơm ra hiện trường.
Thu đứng riêng một góc trên sà lan. Cô nóng lòng đợi Lượng. Duyên bước đến gần. Nàng nắm chặt tay bạn. Lòng cảm phục về những người phụ nữ làm kỹ thuật. Nhất là lĩnh vực cầu đường. Dãi dầu mưa nắng. Lượng nói điều gì đó với mấy người, đoạn đi về phía hai người phụ nữ. Thấy Thu có vẻ bồn chồn, anh chàng nhoẻn miệng cười rất tươi. Tuồng như anh thấy, dáng chờ đợi của nàng, từa tựa sự chờ đợi người yêu. Nụ cười của anh phô
cả hàm răng khấp khểnh vô kỷ luật trắng phau.
Nhưng nụ cười anh chàng lập tức tắt lịm trên môi. Vẻ mặt chợt tiu nghỉu. Khi thấy Thu cầm sẵn chiếc máy ảnh, đưa ngón tay ấn ấn liên tục. Các khuôn hình lần lượt xuất hiện. Đến một hình cô dừng lại. Đợi Lượng đến sát bên mình, nàng nói nhỏ:
- Đây, anh xem...
Bức ảnh chụp cận mặt cắt ngang trên cùng của ống vách, chứa đầy dung dịch bentonite, màu hồng nhạt. Nom như một miệng bát lớn. Bên một khóe miệng, đọng mờ mờ một đám màu trắng hồng. Trong ảnh, nom như vương phải một đám bột trắng rất nhỏ. Lượng hiểu là đã có vấn đề. Hẳn là phía ấy có mạch nước ngầm chảy rỉ ra.
- Được - Lượng nói - Tôi sẽ cho xử lý.
- Còn đây nữa!
Thu ấn tiếp ngón tay cái vài lần. Một hình khác lại hiện ra. Trên miệng bát chứa dung dịch bentonite màu hồng nhạt, những vệt mờ mờ màu nâu nhạt và màu nâu xám. Duyên ghé mắt nhìn không hiểu gì.
- Bột đá, và cát, lẫn vào đấy... - Lượng khẽ gật đầu xác nhận. - Anh phải cho xử lý gấp! - Thu nói nhỏ, nhưng dứt khoát - Ngay trong chiều nay. Cho thổi bay tất cả. Bảo đảm sạch sẽ, tinh khôi. Sáng mai, tôi sẽ kiểm tra lại lần cuối. Trước khi quyết định cho đổ bê tông... - Vâng! - Lượng đáp - Cám ơn em rất nhiều. Tôi sẽ cố gắng để em ưng ý...
Lượng nói và khẽ cười. Duyên đã thấy câu ỡm ờ tán tỉnh của Lượng, đèo thêm vào cuối câu nói. Nàng định nói một câu trêu đùa. Nhưng Thu đã phản ứng nhanh hơn. Tuồng như cô có chút khó chịu.
- Không phải để tôi ưng ý! Mà để bảo đảm quy trình kỹ thuật của một công trình vĩnh cửu! - Cô nàng định dừng lại. Nhưng nhìn nụ cười nhiều vẻ cợt nhả của Lượng, nàng nói thêm, giọng hơi xẵng - Nếu chưa đạt yêu cầu, tôi sẽ không ký cho đổ bê tông đâu!
Thu quay ngoắt. Kéo tay Duyên cùng đi. Để lại anh chàng Lượng thiểu
não nhìn theo. Thế là lại thêm gạo tháo nước mất rồi! Lại mất toi công sức và nguồn vật tư tiết kiệm được. Anh chàng giận số mình không gặp may. Vấp phải một cô nàng giám sát đầy quyền lực. Và đầy ý chí sắt thép. Làm chồng người đàn bà như thế, đàn ông chỉ có khổ một đời. Nhưng nàng quá đẹp. Một sắc đẹp mê hồn và mê hoặc. Đàn ông không thể dứt ra được, khi trái tim đã lỡ vương phải ánh mắt ma quỷ của nàng. Lấy được một người như thế, xách guốc cho nàng một đời, anh cũng cam lòng!
Lượng vẫy những người dưới cấp của mình lại. Mở bản vẽ thiết kế và bản ghi chép các thông số kỹ thuật khoan khảo sát địa chất. Ngón tay căn ke trên từng con số li ti. Đoạn anh dừng lại. “Nó đây! Chính nó đây!”. Các đồng sự của anh xúm sát mặt giấy. À ra thế... Lượng phê bình các bộ phận, thiếu theo dõi sát sao. Để xảy ra sự cố không đáng có, khiến công việc phát sinh. Nhưng một kỹ sư đã lên tiếng:
- Báo cáo anh! Nhưng ống vách đã chạm đá cứng!
- Cho búa rung, đẩy tiếp ống vách!
- Dạ đã. Nhưng hình như, đã gặp đá tảng!
- Cho thay ngay mũi khoan! - Lượng đưa mắt cho kíp trưởng khoan, ra lệnh - Nới rộng một vài ly, tiếp tục cho ống vách xuống!
- Báo cáo, rõ!
- Xong, cho bơm bentonite, đẩy cát và cặn đá ra. Tất cả phải xong ngay chiều nay!
Sau kết luận và hướng dẫn của Lượng, đám kỹ sư trẻ nhanh chóng lĩnh hội. Và phân công triển khai công việc. Trừ kíp điều khiển máy khoan, số còn lại theo cầu tạm đi vào bờ. Lệ Thu và Thảo Duyên tranh thủ lên bờ trước. Vì hai người không phải mó tay dọn dẹp. Thu cố ý bước chùng chình. Nàng nắm tay Duyên đứng lại một lúc. Lát sau, Lượng cũng từ cầu bước lên. Anh mỉm cười với hai người đẹp. Thu cũng muốn giảm sự căng thẳng giữa hai người khi ở dưới sà lan. Nhưng, thay vì nói lời dịu dàng chia sẻ, Thu lại buột miệng:
- Liệu có khắc phục được tất thảy trong một chiều?
- Cũng phức tạp đấy. Tôi sẽ cố gắng...
- Nếu chiều này không xong, phải hoãn đổ bê tông vào sáng mai... - Vâng! Tôi biết!
Lượng đáp, giọng có chút dửng dưng, có phần lạnh lùng. Việc khắc phục hai hiện tượng thuộc về kỹ thuật, là không hề dễ dàng. Và cả tốn nhiều công. Lại nữa, sự cứng rắn trong lời nói của Thu, cũng cho anh hiểu rằng, con đường đi đến trái tim người đẹp, là không hề thuận lợi như anh tưởng. Dù nàng đã qua một đời chồng. Và hơn thế, đã có một con gái gần năm tuổi. Trong khi anh là trai tơ, chưa mảnh tình vắt vai...
Cả ba lặng lẽ bước vào nhà ăn. Lần đầu tiên, Thảo Duyên cảm nhận được sức mạnh và sự cứng cỏi bất khả khuất phục trong con người một nữ kỹ sư tư vấn giám sát trưởng công trình. Cô bái phục người bạn gái muôn phần. Và sự việc, cũng gieo vào trong cô một sự tò mò ghê gớm. Về những khắt khe trong kỹ thuật thi công cầu bê tông đúc hẫng dự ứng lực. Chí ít, cô cũng phải biết sơ qua những kiến thức cơ bản về chúng. Dù chỉ trên phương diện lý thuyết sơ lược.
Cơm nước xong, hai người đẹp đi về phòng nghỉ. Duyên thắc thỏm, không biết nên bắt đầu từ đâu. Trong khi Thu chốt cửa và thay quần áo ngủ. Tính cô nàng Duyên biết, khi đã đặt lưng xuống là ngáy khò khò. Mặc cho ngoài kia tiếng máy nổ, tiếng xe tải chở vật liệu gầm rú. Duyên làm ra vẻ vô tình, nói bâng quơ, khi nhìn Thu thay quần áo. Qua tấm màn gió mỏng như voan:
- Người cậu đẹp thật đấy! Cứ như các cô gái trong tranh tả thực, thời phục hưng ý. Mình là con gái, mà cũng mê tít thò lò, huống chi cánh đàn ông?
- Cậu cũng kém chi? Mình thấy cánh kỹ sư trẻ ở đây hay nhìn trộm... Duyên bật cười khanh khách. Cô nàng móc chiếc máy ảnh kỹ thuật số ra. Bật ngón tay mấy cái. Chìa ra trước mắt Thu mấy bức hình chụp được khi sáng. Thu giãy nảy:
- Có chuyện ni á? - Thu giật chiếc máy ảnh trên tay Duyên, bật tiếp -
Cậu chụp được mấy cái. Để mình coi ra răng mô?
- Anh chàng Lượng ni, ngó bộ mê cậu thiệt đó! Kỹ sư, con nhà tử tế, chưa có người yêu, còn chi hơn nữa?
- Nỏ!
- Tội nghiệp, khi nãy anh chàng bị cậu chỉnh cho. Chắc khiếp vía... - Ai nhủ! Công trình vĩnh cửu, chứ có phải vài mươi năm mô? Duyên mỉm cười. Cô nàng đã dẫn dụ được Thu vào vấn đề theo ý mình.
Chắn chắc giấc ngủ trưa đã không đến với Thu được nữa. Giờ vấn đề là phải khới từ từ. Để mình còn lĩnh hội được ít nhiều. Nàng kín đáo mở sổ tay. Vừa nhanh chóng lật trang, vừa nói bâng quơ:
- Cậu giỏi thật đó! Nhưng cọc nhồi đang khoan, bị hỏng chuyện chi? Cậu giải thích sơ qua cho mình hiểu chút mô?
Như khơi đúng mạch, Thu thong thả giải thích. Nàng lựa cách nói đơn giản, không quá đi vào kỹ thuật chuyên môn sâu. Sao cho người không có chuyên môn cũng hiểu được. Thuận có tờ báo cũ trên bàn, Thu dùng bút kim, vừa vẽ hình vừa nói:
- Cầu Long Sơn thi công theo công nghệ bê tông đúc hẫng dự ứng lực. Rồi mình sẽ giải thích từ từ trong quá trình thi công. Giờ chỉ nói về khoan và đổ bê tông cọc nhồi: Trụ cầu gồm các cọc khoan nhồi. Đặc biệt, hai trụ giữa lòng sông sâu. Khẩu độ lớn. Vòm cầu cao. Đủ cho tàu bè qua lại bốn mùa thông thương. Nên hai trụ đó, được thiết kế mỗi trụ mười lăm cọc nhồi. Mỗi cọc nhồi đường kính hai mét. Nghĩa là, mặt cắt của nó, to gấp rưỡi cái nong phơi lúa!
- Ôi trời, lớn thế cơ à? - Duyên trố mắt, dang sải tay ước lượng. - Khó nhất là kỹ thuật thi công. Sông sâu, nước chảy mạnh. Địa chất phức tạp. Người ta dùng máy, khoan vào lòng đất. Mũi khoan có đường kính hai mét. Khoan sâu bảy lăm, tám mươi mét trong lòng đất. Có mũi sâu hơn. Tùy thuộc vào số liệu của khoan khảo sát thăm dò trước đó. - Khi khoan, bùn nước nó trào vô, thì mần răng?
- Người ta dùng một ống thép, có đường kính tương ứng với mũi khoan,
chụp xuống lòng sông. Gọi là ống vách. Nhằm ngăn bùn nước trào vô. Mũi khoan xuống đến đâu, ống thép được đẩy xuống đến đấy. Bằng một loại búa rung. Cho đến khi qua hết thảy các mạch nước ngầm. Khi mũi khoan đi vào các tầng đá, thì ống thép không đi theo nữa. Mũi khoan đi tiếp khoảng năm mét nữa trong đá nguyên khối, thì dừng lại...
- Ống thép xuống sâu rứa, không bị áp lực nước bóp bẹp răng? - Cậu nói đúng. Bởi thế, trong ống thép, người ta đổ đầy dung dịch khoan. Có tên là bentonite. Nó có màu hồng nhạt. Đây cậu xem - Thu dừng lại, bật máy ảnh, và đưa cho Duyên nhìn - Dung dịch bentonite có tỉ trọng cao hơn nước rất nhiều lần. Nó được đổ ngập trong quá trình khoan. Và cả trong quá trình đổ bê tông sau đó...
- Thu ơi, răng lại có chỗ, dung dịch bentonite có màu hồng nhạt trắng, loang lổ bên góc?
- Đấy là chứng tỏ, có chỗ có mạch nước ngầm đang chảy vào ống vách. Nước bị dung dịch bentonite đẩy lên. Khi đổ bê tông, không được phép có hiện tượng này!
- Rứa chừ khắc phục cách răng, hỉ?
- Phải tiếp tục đẩy ống thép xuống, cho đến khi hiện tượng rò rỉ nước vào này không còn.
- Lại có cái ảnh ni, dung dịch khoan nhiều chỗ màu nâu nhạt, và màu nâu xám?
- Đó là hiện tượng trong ống khoan còn có cát, và bột đá. Phải làm sạch những tạp chất đó, trước khi đổ bê tông. Nghĩa là, trước khi đổ bê tông, trong lòng ống vách hoàn toàn sạch sẽ. Chỉ một màu dung dịch bentonite nguyên chất!
- Cách khắc phục phức tạp không cậu?
- Người ta bơm bentonite thành dòng đối lưu, đẩy tất cả các thứ đó nổi lên trên. Và cho trào ra ngoài miệng ống...
- Vì chuyện này, mà cậu bắt anh chàng Lượng phải hoàn tất trong chiều nay?
- Phải! Chừng nào chưa được như thế, tớ sẽ không ký vào văn bản cho đổ bê tông!
- Cậu... hắc thật đấy!
- Chuyện! Công trình vĩnh cửu mà, kỹ thuật này có từ thời Pháp. - Cậu nói hay lắm! - Duyên vén áo, chìa bắp tay tròn trắng về phía Thu, nơi những lỗ chân lông nổi li ti. Đoạn, nói tiếp - Cơ mà, mình vẫn muốn biết qua quýt về kỹ thuật đổ bê tông cọc nhồi. Cậu giúp mình chút mồ? - Nỡm ạ... Được đằng chân, lân đằng đầu! Làm người ta mất cả ngủ trưa?
- Hì hì... Tại có người thông minh, ở gần người không biết chi đó! Mắng yêu bạn, nhưng Thu lại hào hứng trình bày. Vừa nói, nàng vừa vẽ lên mặt tờ báo những hình ảnh minh họa. Duyên tai nghe, mắt nhìn, tay tốc ký vào sổ tay. Nhằng nhịt những từ viết tắt và những ký hiệu. Thói quen được hình thành từ kỹ năng làm báo, khi phải ghi chép tư liệu, từ một bài nói chuyện, hay một bài phỏng vấn nào đó.
Thu chậm rãi nói. Lấy số liệu trong thiết kế của cầu Long Sơn để minh họa.
- Khi trong ống vách đã sạch sẽ tinh tươm, công việc đổ bê tông cọc nhồi mới được bắt đầu. Các lồng sắt, tức cốt thép của trụ cọc đã được tập kết trên sà lan. Mỗi lồng đường kính gần hai mét. Các đoạn của ống đổ cũng được để sẵn sàng cạnh đó. Ống đổ bằng thép, có đường kính trên hai mươi phân. Người ta bắt đầu đưa các lồng thép xuống trước. Dù cần cẩu cao đến mấy, nó cũng quá hạn hẹp so với độ dài của trụ cọc. Nên phải cẩu nhiều lần các lồng thép, chắp nối lại.
- Mỗi cọc nhồi, dài bao nhiêu, cậu? - Duyên bật hỏi.
- Từ mặt đất đáy sông, xuống sâu trong lòng đất đá, là trên bảy mươi lăm, tám mươi mét. Rồi còn chiều sâu nước sông. Và phần nổi trên mặt nước. Vị chi chiều dài mỗi cọc nhồi ở hai trụ giữa sông, là xấp xỉ trăm mét đó!
- Ối trời ơi! Khủng khiếp, hỉ?
- Mỗi mình nó, phải đủ sức chịu được hàng nghìn tấn đè trên đầu xuống đấy! Trong khi Duyên vội vã ghi chép, Thu nói thêm - Ở đây, ngoài kỹ thuật chắp nối giữa các lồng thép, còn có kỹ thuật hàn ống siêu âm. Sao cho, khi chiếc lồng sắt dài gần trăm mét dựng đứng trong ống vách, thì phía trong nó, các ống siêu âm cũng được nối liền thẳng băng, thông suốt từ trên xuống dưới đáy...
- Rứa... Ống siêu âm là ống chi?
- Nó bằng loại thép đặc biệt. Dùng để siêu âm, kiểm tra chất lượng bê tông, sau khi bê tông đạt cường độ.
- Mấy ngày bê tông đạt cường độ?
- Bảy ngày sau đổ. Cậu cứ nghe rứa đã. Sau này mình mời theo đi kiểm tra, thì rõ thêm.
Công việc tiếp theo là lắp ống đổ. Cũng như các lồng thép, ống đổ rời từng đoạn. Đầu mỗi đoạn có gioăng. Khi nối xong, các khớp nối bảo đảm kín nước. Đầu trên cùng ống đổ được lắp với một cái phễu lớn. Đầu dưới cùng của ống đổ, đặt cách mặt đất ở đó độ mười phân. Bê tông được bơm từ trong bờ ra, chảy vào phễu. Theo ống đổ chảy xuống đáy. Đến tận cùng, nó trào ra bốn phía. Rồi do áp lực, nó trào ngược lên. Một phần ống đổ chìm trong đó.
- Ống đổ để lại cố định trong đó, như ống siêu âm à cậu?
- Không! Bởi thế, sau mỗi mẻ bê tông hạn định, cần cẩu nhấc ống đổ lên một đoạn. Ở đây có một yêu cầu khắt khe. Ông đổ được nhấc lên một mức hạn định. Không được nhấc lên quá, gần mặt bê tông. Càng không nhấc bổng lên khỏi mặt bê tông. Nếu vô tình phạm điều đó, cọc nhồi bê tông coi như bỏ. Phải khoan lại từ đầu cọc khác!
- Rứa... để tránh sai sót, họ làm cách chi, hỉ?
- Họ luôn giữ mỗi mẻ có khối lượng bê tông cố định chảy vào lòng phễu. Từ đó, dễ dàng tính được độ cao chiếm chỗ của bê tông. Theo đó, họ kéo ống đổ lên một độ cao cố định tương ứng cho phép. Họ kinh nghiệm đầy mình cả đấy, cậu đừng lo. Cứ thế, bê tông đổ cho đến khi đầy miệng ống
vách...
2
Buổi chiều, Lệ Thu chúi mũi vào các bản vẽ rậm rì, rắc rối, đang kiểm tra đối chiếu các số liệu. Thảo Duyên biết là không thể quấy rầy cô nàng lúc này. Duyên vừa đi ra giữa sân đã thấy bàn tay giám đốc Thông vẫy gấp gấp. Thông bạc hình như đã chờ cô từ lâu. Trong cái vẫy tay, tỏ ra lão có việc rất quan trọng cần nói với cô. Duyên không hay rằng, lão chẳng ưa gì các nhà báo. Nhất là các nhà báo ăn dầm ở dề ngay bên cạnh. Không khéo, có việc gì khuất tất, trong nhà chưa tỏ ngoài ngõ đã tường. Rồi chuyện bé xé ra to. Ngại nhất là cánh nhà báo muốn bài mình được in, báo mình bán chạy, thường giật những cái tít giật gân. Thêm những chi tiết dấm ớt cho màu mè, dễ làm hại cho chủ công trình đương thi công.
Thời buổi kinh tế thị trường, cái thương hiệu là tối quan trọng. Nó mà bị chút hoen ố, dù rất nhỏ, rất vô tình, cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến công việc làm ăn. Chẳng thế mà, mới đây, một hãng xe khách tư nhân đang chở khách chạy trên đường cao tốc. Bỗng, cái bánh đôi phía sau văng ra khỏi xe. Lăn lông lốc trên đường. Thúc vào rào chắn bảo vệ phía bên kia. Hú vía! Chiếc xe kịp ghìm lại được. Sau khi đã nghiêng ngả muốn lật nhào. Vì mất thăng bằng đột ngột. Hành khách được một phen hồn vía lên mây. Nhiều người đi đường cũng gang tấc thoát chết. Nhưng theo tên và số điện thoại in trên thành xe, người ta gọi về cho hãng. Đầu dây kia, chủ hãng chối bay chối biến. Rằng, hãng mình không có chiếc xe nào như vậy cả! Thế đấy, chuyện rõ như ban ngày. Nhưng người ta vẫn chối. Bởi vì thừa nhận, cầm bằng chấp nhận việc khách sẽ không lên xe của anh nữa! Nghiệt ngã thế đấy. Công ty của ông cũng vậy. Rồi ra, việc đấu thầu các công trình, việc chỉ định thầu các dự án đặc thù, ai người ta tin tưởng giao cho, mỗi khi công ty anh có nhiều khuất tất, bị báo chí lên tiếng? Bởi thế, ông muốn dụ Thảo Duyên đi đâu đó. Sang Công ty Thịnh Đạt chẳng hạn. Bên ấy đang có sự cố nghiêm trọng bất ngờ...
Thảo Duyên vừa bước vào, lão Thông bạc đã lên tiếng:
- Sao nhà báo còn ở đây? Chuyện động trời đến vậy, mà cô nhởn nhơ như chuồn ớt sau mưa vậy sao?
- Có chuyện chi động trời rứa, hả... chú?
- Lại... chú chú cháu cháu! Việc Nhà nước, mà cô thì... - Lão Thông bạc làm mặt nghiêm, nhưng miệng lại nở nụ cười ve vãn.
- Hì hì... Cháu xin lỗi. Có chuyện chi động trời, thưa giám đốc? - Em... À cô không biết thật à? Cánh anh Thủy, cậu Doanh đi từ trưa hôm qua rồi...
- Họ đi mô gấp rứa, thưa giám đốc?
- Lên chỗ cầu chữ U, ở ngầm Tà Khơn, chỗ Công ty Thịnh Đạt... - Dạ, có chuyện chết người, a răng?
- Không! Chỉ khoan trúng người chết!
Thảo Duyên trố mắt. Rợn tóc gáy. Mặt như đổ chàm. Nàng chết lặng đi mấy giây. Lão Thông bạc quay mặt giấu nụ cười. Vì đã chạm được vào trái tim nhạy cảm của cánh nhà báo. Lão muốn kéo dài giây phút này, nhưng Duyên đã lên tiếng:
- Sao hôm qua tới giờ, Giám đốc không báo tin cho tôi? - Duyên nghiêm trang nói.
- Thì tôi cũng vừa mới nhận được điện của cậu Doanh. Thông báo ý kiến chỉ đạo của Tổng giám đốc Thủy. Rằng, rà soát lại hồ sơ, xem cầu Long Sơn có trận nào anh em hy sinh, mà chưa tìm được xác? - Lão Thông quay người lại. Vẻ mặt trầm ngâm - Việc này là rất cần thiết. Nhưng muộn rồi! Đáng ra, trước khi triển khai dự án, phải từ Bộ, làm việc với Tổng đội thanh niên xung phong. Từ đó, các tổng công ty làm việc với các đơn vị thanh niên xung phong xưa trên các tuyến đường này. Để biết được, ở đâu dưới các ngầm, các cung đường, còn bao nhiêu xác đồng đội chưa tìm thấy. Và chủ động kinh phí, cũng như phương án xử lý, khi gặp phải...
Thảo Duyên khẽ gật đầu. Nàng hiểu rằng, khi không chạm phải, coi như không có chuyện gì. Nhưng khi đã chạm phải, thì sự thể đã khác trời vực. Xương cốt những người hy sinh vì Tổ quốc, không phải là đất đá!
- Thưa, giờ họ đã giải quyết thế nào rồi ạ? - Duyên thốt hỏi. - Nghe nói, anh Thủy đã lệnh dừng khoan. Khẩn trương chuyển sang bóc tách hàng trăm khối đất đá, ở hai đầu con ngầm. Và đã có kết quả... - Kết quả thế nào, giám đốc biết không ạ?
- Đã tìm được ba hài cốt. Còn hai hài cốt không tìm được. Có thể đã bị bom đánh bay từng mảnh thời đó...
Duyên chợt rùng mình. Khẽ rên lên trong cổ họng. Tuồng như chính cô, đang khom người, vung từng xẻng đất trong đêm tối. Và một quả bom rơi xuống. Một ánh chớp xanh lóa trùm lên. Một tiếng nổ. Rồi không còn gì nữa. Tất cả tan biến giữa không trung. Thân xác một con người đang tuổi xuân thì... Cô thầm trách anh Doanh, và cả ông Thủy nữa, đã không cho cô hay chuyện này. Biết sớm, cô đã bám theo xe của họ. Cả hai nhánh đường tây và đông Trường Sơn này, giờ vẫn chưa được phủ sóng. Điện thoại di động thành ra vô dụng...
- Cô có muốn lên đó ngay không? - Lão Thông bạc đã dụ dẫn được Duyên vào chỗ cần dụ. Lão nín thở chờ đợi.
- Đi đến đó bao lâu? Theo lối nào, thưa giám đốc?
- Ngầm Tà Khơn thuộc nhánh đường phía tây. Cách núi U Bò vài chục cây số về phía nam. Từ đây đến đó, có hai con đường. Một, theo đường Mười Lăm này, đi ra phía bắc. Ra Cự Nẫm, qua Xuân Sơn, lên Troóc. Gặp ngã ba Khe Gát, thì đi vào. Hai, qua cầu sắt đường hỏa xa kia. Rồi theo hướng nam đường Mười Lăm. Khoảng vài chục cây số gặp Đường Mười. Đi vào bản Làng Ho, gặp đường Hai Mươi. Từ đây, lại đi ra hướng bắc. Đi theo hướng nam ngắn đường hơn, nhưng gặp toàn rừng núi. Đi theo hướng bắc, gặp nhiều khu dân cư, nhưng xa. Tùy cô lựa chọn. Với đường sá đang phá tung làm lại, nhiều đoạn đã đổ cấp phối. Có đoạn đang triển khai trải thảm nhựa. Nhưng phần lớn đang san ủi lăn lu. Đến được ngầm Tà Khơn, không dưới ba tiếng đồng hồ. Bây giờ là ba giờ chiều. Còn kịp. Nếu cô quyết tâm, tôi cho người lấy xe đưa đi...
- Cám ơn giám đốc! Cám ơn giám đốc! Tôi đi ngay đây...
Duyên nói và lao ra khỏi phòng Giám đốc Thông bạc. Cô vơ vội chiếc áo phơi trên dây, nhét vào cái túi càn khôn của phóng viên. Máy ảnh, máy camera mi ni, máy ghi âm, sổ ghi chép...
- Cậu đi mô, mà như chó đạp lửa rứa nạ? - Thu ngẩng đầu khỏi chồng bản vẽ, hỏi gấp gáp.
- Đi ngầm Tà Khơn, cầu chữ U. Chắc tối mai mới về được! - Ở đó, có chuyện chi hệ trọng, hả?
- Có. Họ đã khoan trúng xương người! Nghe nói, đã tìm được ba bộ hài cốt của thanh niên xung phong thời ấy...
- Khiếp rứa à? Nghe cậu nói mà mình thấy ớn rét... Ai đã nói cho cậu hay đó?
- Anh Doanh điện về cho lão Thông bạc, thông báo ý kiến chỉ đạo của Tổng giám đốc Thủy. Yêu cầu rà lại hồ sơ, xem vùng đất phà Long Sơn xưa, có ai hy sinh chưa tìm được không?
- Rứa à? Tổng đang có mặt trên đó à? Mình cũng muốn lên đó quá... - Mê rồi chơ chi? Phải lòng rồi chơ chi? Chối nữa?
- Nỏ! Người ta vợ con đề huề...
- Vợ con thì vợ con! Cỡ nớ, ai chẳng…
- Nỡm à? Đi đi kẻo tối!
Thu nói khỏa lấp. Duyên sực nhớ đường xa, lao ra khỏi phòng. Cô không kịp bắt tay, không kịp nhìn hai má chín bừng, và khuôn mặt bẽn lẽn của người bạn gái. Thu bật dậy, đóng gấp cánh cửa phòng, khi bóng Duyên vừa đi khuất. Nàng quay lại, chộp cái gương trên giường, soi gương mặt có ánh mắt ngời ngời của mình. Một cám giác vừa thích thú vừa xấu hổ, dâng lên nhồn nhột đâu đó, trong cái cơ thể căng đầy của gái một con...
3
Ngồi trong chiếc xe vượt địa hình đợi Duyên, không phải là cậu lái xe bấy lâu của lão Thông. Đó là lão Luân Trương Phi. Lão Luân thường nhận những mệnh lệnh đột xuất, ngoài công việc bảo vệ công trường, của giám đốc Thông.
- Cậu Tuấn lái xe bị cảm. Luân Trương Phi là một tay lái lụa, thay thế. Sẽ kiêm cả vệ sĩ cho cô. Nhà báo cứ thoải mái theo công việc, không phải câu thúc thời gian. Nếu việc nhiều, thì ở lại trên đó một thời gian. Khi cần về, tôi sẽ cho xe lên đón. Nhà báo đừng lấn cấn lăn tăn chuyện này...
Lão Thông bạc nhã nhặn nói. Vẻ tận tâm. Duyên cảm động, nói lí nhí: - Dạ... Quý hóa quá. Xin cám ơn giám đốc!
- Thôi! Đi nhanh kẻo muộn...
Lão Thông bạc hất hàm, ra hiệu cho Luân Trương Phi nổ máy. Thông bạc sống khác người. Lão không chọn các dòng xe sang trọng. Duyên không hiểu xe này nhập của nước nào. Nhưng nó có dáng một chiếc xe nhà binh kiểu Mỹ. Xe tốt. Máy khỏe. Nệm êm. Đi được mọi địa hình.
Thảo Duyên không chọn con đường xuất phát theo hướng nam. Dù biết nó ngắn hơn, nhưng đó là những vùng không dân. Không làng mạc, không quán xá. Chỉ điệp trùng lèn xanh núi đá. Đèo cao vực sâu. Thân gái dặm rừng. Con đường xưa, giờ chắc còn hoang vắng. Những đơn vị thi công chắc mới vỡ vạc đôi nơi. Nếu có sự cố xe chết máy. Hay đường bị đá lở, đất chuồi. Chắn mất lối đi. Đêm tối. Rừng khuya. Biết bao bất trắc...
Cô ra hiệu cho Luân Trương Phi chạy theo hướng bắc. Mưa có mấy hôm, con đường được rải đá cấp phối đã bị xe khoét lỗ chỗ ổ gà ổ vịt đây đó. Nhiều đoạn bị cày sâu thành rãnh kéo dài. Hôm nay trời tạnh ráo. Đường đã hết lầy. Nhưng dấu vết của bánh xe tàn phá còn đấy. Những ổ gà ổ vịt. Những rãnh cày vẫn còn đó. Bánh xe nhiều đoạn nhảy chồm chồm. Luân phải lái ra biên, để tránh lằn bánh xe tải để lại.
Xe đi được khoảng ba mươi cây số thì gặp phải công trường đang trải thảm bê tông nhựa. Một nửa đường đã đổ khi nào. Mặt nhựa phẳng lì, vồng căng. Bánh xe lăn qua êm như đi trên thảm. Không gợn một chút lăn tăn. Nửa còn lại đang tiếp tục trải thảm. Người ta căng dây hai đầu đoạn đường. Trên dây, treo toòng teng mấy chùm lá, hoặc mấy cây cờ đuôi nheo xanh đỏ. Ra hiệu các phương tiện giao thông không được xâm phạm. Nền đường đã được tưới lớp nhựa đường thấm bám. Đằng kia, một chiếc máy rải bê
tông nhựa tự động đang làm việc. Nó đi chậm rì rì. Vận tốc cố định. Bê tông nhựa từ cái phễu trên mình nó, nhẹ nhàng chảy xuống hai guồng xoắn. Guồng xoắn gồm những tấm thép cong, như những lưỡi xẻng. Có nhiệm vụ gạt bê tông nhựa ra hai phía cho đều. Gắn liền nó là hệ thống máy đầm. Gõ xuống mặt đường liên tục. Đi sát theo máy rải thảm bê tông, là một chiếc xe lu bánh lốp to đùng. Cũng lăn với tốc độ chậm và đều. Và cuối cùng, chiếc xe lu bánh sắt như cái ống bi to tướng. Tiếng lu sắt nghe ken két ở các trục bi. Tất cả chuyển động cùng vận tốc. Đầy khí thế. Nghĩa là, sau đoàn quân ấy đi qua, là một con đường mới ra đời. Màu láng đen. Tinh khôi và phẳng lì. Một cảm giác tươi mới, lâng lâng trong lòng người qua lại. Một nhóm công nhân, chia nhau theo công việc đã định. Hai người chạy trước hai bên, nhặt nhạnh rác rưởi bám vào mặt đường đã tưới nhựa. Hai người cầm xẻng, đi theo hai phía chiếc máy rải nhựa. San gạt xúc những giọt bê tông rơi rớt hai bên.
Thảo Duyên ngây ngất trước con đường mới. Máu nghề nghiệp dâng lên. Không đừng được, nàng xin phép Luân cho xe dừng lại bên đường. Lôi vội chiếc máy ảnh, vọt ra khỏi xe. Bầu trời sau mưa sáng trong. Nàng bấm liền mấy kiểu. Cái gần đặc tả. Cái xa thu toàn cảnh. Đẹp và nét nhất là bức chụp từ phía trước đoàn xe máy rải thảm đang tiến đến. Nơi đoạn đường đội quân hùng hậu kia sắp đến, lòng đường đọng vũng thứ nhựa đường dẻo quánh. Duyên say sưa chụp. Nàng cực kỳ hứng khởi trước những cỗ máy.
Duyên quay lại, thấy Luân đã chờ ở cửa xe. Khuôn mặt bặm trợn của ông ta cũng sáng lên.
- Mấy hôm mưa, họ lo cày cạy đó nhà báo ạ. Nên chừ vừa tạnh ráo, là tranh thủ trải thảm ngay. Mùa mưa đến rồi, tiến độ bức bách lắm! - Hèn chi, người và máy móc rất khẩn trương! - Duyên hưởng ứng. - Chừ khoán rồi. Tính toán chi li. Không nhanh tay, mùa mưa đến có mà ăn cám!
- Phải, phải! Cái nghề cầu đường phải tranh chấp với cả ông trời, quả thật là gian nan...
Hai người vừa đi vừa nói chuyện. Duyên chúi mũi vào chiếc máy ảnh. Bật xem lại. Nàng thỏa mãn về các bức hình vừa chụp được. Đầu óc phác nhanh một bài báo. Lấy ý Luân nói lúc nãy. Người thợ cầu đường tính toán chi li với cả ông trời. Nàng hài lòng với chuyến đi đột xuất. Không ngờ một công được đôi việc. Nàng đâu hay rằng, những bức ảnh nàng hài lòng cho một khía cạnh rộn ràng không khí lao động hôm nay, lại trở thành căn cứ cho nhiều khía cạnh khác. Rắc rối và phức tạp. Và lại châm lửa cho một cuộc tình ngang trái tuyệt vọng...
Đêm sập xuống rất nhanh. Sau đoạn đường cấp phối và đoạn đường đã trải thảm nhựa, giờ đến những đoạn ngổn ngang gò đống san lấp. Chiếc xe nhảy chồm chồm. Cuối cùng, nó cũng đến được con đường cũ chạy qua làng đồi. Nép bên bờ sông Son. Luân tìm được một quán ăn. Xe rẽ vào đậu ngay giữa sân. Không có cơm. Phòng trong, bóng vài người đàn ông đang nhậu. Tiếng họ thì thầm to nhỏ. Thỉnh thoảng, họ vô tình đưa mắt nhìn chiếc xe ô tô giữa sân, qua cửa sổ để ngỏ.
Luân Trương Phi và Thảo Duyên đồng ý ăn cháo. Hai người ăn vội hai bát cháo lươn. Người phụ nữ chủ quán ước tuổi ngoài bốn mươi. Dáng lanh lẹn. Đôi mắt sắc. Hết nhìn Duyên, rồi nhìn Luân. Một lúc, bà dè dặt hỏi: - Dạ thưa, ông có dùng... rượu không?
- À vâng! Xin chị cho một chén...
- Có tuổi, tối nên uống một chén rượu cho đỡ mỏi gân cốt. Rứa... hai ông cháu có việc chi vội, mà ngược rừng giữa khuya?
- Có việc khẩn trên ngầm Tà Khơn, chị ạ. Xin chị cho tí lửa? Luân Trương Phi nói, và móc túi lấy ra gói thuốc lá. Người đàn bà đi vào nhà trong. Luân Trương Phi nâng chén rượu lên, ngửa cổ dốc. Nhưng không giọt vào mồm. Nó thấm cả vào bộ râu rậm của ông ta. Duyên ngồi đối diện, cũng không hề hay biết. Ông lấy khăn mùi soa, lau miệng. Nhưng thực ra, ông kín đáo chấm chấm vào bộ râu.
Người đàn bà quay ra, đưa cho ông cái bật lửa. Liếc nhìn chiếc chén không, và nghe mùi rượu thoang thoảng, bà mỉm cười.
- Rượu ngon chứ, ông?
- À vâng! Rượu rất thơm... À chị ơi, quãng ni có nhà trọ mô không? Người đàn bà lắc đầu. Bà nói, quãng này không có nhà trọ. Phải rẽ vào một quãng đường rừng ba mươi cây số, mới có vài nhà nghỉ, của một khu du lịch. Nhưng giờ này chắc đã kín chỗ. Luân bước lắc lư, chếnh choáng. Phẩy tay ra hiệu cho Duyên lên xe. Chiếc xe lẩn vào bóng đêm. Xe đi khoảng một cây số, Luân gặp một ngôi nhà vắng cạnh đường. Không, đó là một lớp học. Luân đánh xe vào sát hiên. Nhanh chóng mở cửa xe bước ra. Đoạn đóng sập cửa lại. Và nói vọng với Duyên qua khe kính: - Nhà báo ngủ lại trên xe, hỉ? Tôi ngủ trong này.
- Vâng! Tôi ngủ xe cũng quen! - Duyên đáp. Cô đã lường trước chuyện này, khi xe xuất phát vào ba giờ chiều.
Luân kéo cánh cửa xệch xạc khép hờ bước vào. Bật chiếc máy lửa bà chủ quán quên lấy lại, soi một lượt bốn phía. Ngôi trường lợp lá. Vách đất. Tất cả đều nhỏ bé. Căn phòng, chiếc bảng đen, mấy bộ bàn ghế. Ông kéo mấy chiếc bàn ghép lại, và ngả tấm lưng nặng nề lên đó. Ông nhìn đồng hồ. Đã quá nửa đêm. Giám đốc Thông bạc phục Luân sát đất. Bởi lão này thức đêm chúa giỏi. Những năm vật liệu khan hiếm, trộm cắp như rươi. Chỉ mỗi Luân Trương Phi là trị nổi.
Một tiếng xe máy pành pạch đi qua ngoài đường. Đó là loại xe thuộc thế hệ nồi đồng cối đá. Có thể, chính chúng đấy. Bọn anh chị lục lâm thảo khấu vùng này, chỉ có thể là dân chuyên ăn trầm, đi gỗ huê và gỗ lậu. Nhưng chúng cần gì ở Luân Trương Phi! Mục tiêu chỉ có thể là chiếc xe đặc chủng. Hay lại là Thảo Duyên? Không lẽ nào! Lão tránh chuyện bất trắc giữa đường, nên chủ động đề phòng vẫn hơn.
Đi đường mệt. Lại quá quen với cảnh tạm bợ, Thảo Duyên đã ngủ ngay khi đặt mình xuống ghế nệm. Giấc ngủ ngon và sâu. Hai chân gác lên thành xe. Chiếc túi đặt dưới đầu thay gối.
Hai mắt Luân vẫn mở. Đôi tai lắng tiếng động tĩnh trên đường. Ông đang đón đợi. Cuộc đời trải bao thăng trầm, nhiều năm gần gũi với đời sống
xã hội, lão hiểu những gì có thể xảy đến. Quả thật, tiếng đồng hồ sau đã nghe tiếng xe máy ban nãy đi ngược lại. Chiếc xe đi thẳng vào sân lớp học. Và tắt máy. Dựng sát cạnh chiếc ô tô. Chúng chỉ có hai thằng. Một cao lớn. Một thấp đậm. Tên cao lớn cúi người nhìn vào xe, qua lớp kính tối mò:
- Lão già không có trong xe, mi nạ?
- Chắc lão ngủ trong lớp học. Nhưng ở đâu cũng mặc. Với ly rượu ma ma Thương mời, lão ta phải trưa mai mới mở được mắt! - Tên thấp đậm nói.
- Hay... Ta tranh thủ... xực con bé trước? Con bé ngon quá thể! - Hừm... Mi thì... chỉ được cái láu ăn! Của đâu còn đó. Làm việc chính đi đã!
- Cái ni còn xịn lắm mi ơi. - Hắn gõ gõ vào chiếc lốp - American chính hiệu. Máy khỏe, chạy êm. Đi đường rừng là chúa tể! Ta gỡ hết bộ lòng, và bốn chiếc bánh là đủ. Lắp vô chiếc u-oát của ta, là nhất đời!
- Nhánh đường phía tây mà xong nữa, gỗ huê Phong Nha - Kẻ Bàng là của riêng chúng ta đó!
- Thôi, tranh thủ kẻo trời sáng, hỏng ăn!
Hai tên gian chúi đầu, khoắng lách cách, tìm mớ đồ lề trong cái túi chúng mang theo. Khi ngẩng đầu lên, chúng chạm phải Luân Trương Phi, tay chắp đít đứng ngay cạnh. Cả hai giật mình lùi lại.
- Á.... Lão già không hề uống rượu của ma ma Thương! - Tên thấp đậm kêu lên.
- Không uống rượu, thì cho lão ăn giẻ ăn dây đi! - Tên cao to nói. Hai tên theo hai hướng, nhảy bổ vào người Luân Trương Phi, như hai con hổ đói. Nhưng chúng lập tức giật bắn, văng ngửa ra. Chiếc roi điện trong tay Luân Trương Phi không cho chúng kịp trở tay. Cả hai tê cứng tay chân mồm miệng, co rúm người lại. Chúng bị trói gô, ném vào trong lớp học. Luân Trương Phi thừa biết, hai tên này chỉ là phường lục lâm thảo khấu miền sơn cước. Võ nghệ chỉ như khua khoắng thôi. Nhưng ông không muốn ra tay. Người đời thường nói, hai đánh một không chột cũng què, đó
sao? Cuộc tỉ thí vô tiền khoáng hậu trong đêm tối, dù tay không, cũng không tránh khỏi sây sát. Huống chi trong tay chúng sẵn cờ lê mỏ lết, dao găm? Khi đó, sinh chuyện rầy rà to. Mà việc của ông, là đưa nữ nhà báo đi đến nơi, về đến chốn. Theo đúng giờ giấc, lịch trình. Đâu phải là đi đánh nhau! Dây vào đánh nhau là việc không nên.
Vả chăng, võ của ông là thứ võ trên sàn đấu. Là võ biểu diễn. Giữa thanh thiên bạch nhật. Với hàng trăm hàng ngàn cặp mắt tán thưởng, cổ vũ. Thứ võ không dùng giết người. Tất nhiên, ông cũng có những miếng đánh bí truyền. Không bao giờ để lộ. Chỉ dành khi không còn cách nào khác, để tự vệ. Những miếng võ như thế, suốt một đời ôn luyện. Nhưng cũng suốt đời không dùng đến.
Luân Trương Phi đến đứng dựa lưng bên thành xe. Châm lửa hút thuốc. Trời sắp sáng. Lão mỉm cười, khâm phục Giám đốc Thông vô cùng. Té ra, Giám đốc đã lường trước chuyện này. Nên để lão đi thay cậu Tuấn. Lại còn bảo cầm theo roi điện. Quả thật, cậu Tuấn mà rơi vào hoàn cảnh này, đã bị đánh gục ngay từ đầu. Khi dốc phải chén rượu của ma ma bọn chúng...
Cả hai người, ông và Giám đốc Thông, thoạt đầu quý nhau vì trượng nghĩa. Dần dà, cảm mến nhau vì cách sống, vì trách nhiệm. Cả cái công trường cầu đồ sộ, to lớn. Bày ra giữa trời phải vài ba năm, có khi hơn thế nữa. Ngổn ngang sắt thép và máy móc đặc dụng. Cái nào cũng bạc tỉ. Lại nằm xa khu dân cư. Kẻ gian có thể khống chế bảo vệ, cẩu đi mất tăm. Ông dù võ nghệ cao cường cách chi, cũng không thể chủ quan. Giám đốc Thông biết thế. Và ông đăng ký bên công an, cấp cho bảo vệ công trường chiếc roi điện lợi hại này.
Luân muốn để nữ nhà báo ngủ thêm chút nữa. Chiếc xe này cách âm rất tốt. Nãy giờ, bao chuyện động trời diễn ra bên ngoài. Bên trong, Thảo Duyên vẫn ngủ ngon lành. Đời làm báo nay đây mai đó đã giúp cô nàng ngủ ngon, không cần giường chiếu thơm tho.
Mờ sáng, Luân Trương Phi mở cửa xe, cho xe đi ngay ra đường. Ông muốn thoát khỏi hiện trường càng nhanh càng tốt. Để sáng rõ, người sẽ tụ
tập đông dần. Rồi phải trình báo cơ quan chức năng. Lập biên bản. Đi được cũng chín, mười giờ trưa. Chi bằng lủi nhanh. Coi như không có chuyện gì xảy ra.
Khi gặp phải đường xóc, Duyên mới thức giấc. Cô ngồi dậy, dụi mắt, ngơ ngác nhìn xung quanh:
- Đi sớm vậy, hả bác Luân?
- Ừ... Tranh thủ lên ngã ba Khe Gát, ta dừng lại ăn sáng. Từ đó vào ngầm Tà Khơn, đường còn xa lắm...
- Xa thật đấy, bác hỉ? Thế mà Giám đốc Thông nói đi ba tiếng đồng hồ! - Đường đang phá tung để làm lại, không thể đi nhanh được. Với lại, ta cũng có dừng lại chụp ảnh, xem trải thảm bê tông nhựa đường hơi lâu... - Dạ... Nhưng cháu thấy vui. Và được việc nữa!
- Tối qua, nhà báo ngủ được không?
- Dạ được bác ạ. Ngủ say như chết ý. Rứa bác ngủ được không? - Cũng được. Nhà báo ạ!
Đường đoạn này đã được rải cấp phối, đang chờ thảm nhựa. Cầu Xuân Sơn qua sông Son, chưa thông xe kỹ thuật, nhưng xe con và các loại xe thô sơ đã cho đi qua. Chẳng mấy chốc, xe đã đến ngã ba Khe Gát. Đây là nơi được xem là phố xá nhất của miền sơn cước này. Hai bên đường, lác đác quán xá đã mở cửa. Xe dừng lại trước một quán xôi sáng. Xôi nếp rừng hạt tròn to, thơm và dẻo. Rất ngon miệng, nhưng Duyên chỉ ăn một bát. Nàng đã thấy bên kia đường, có mấy chùm nhãn đầu mùa treo toòng teng trước quán xép. Nàng mua mấy chùm. Nàng nghĩ đến làm quà cho Lệ Thu.
Đêm qua chỉ ăn cháo. Lại căng mắt với những tên gian, Luân thấy rất đói. Ông chén tì tì mấy bát. Đoạn, uống liền hai bát nước chè xanh. Vẻ mặt hả hê. Vừa thấy Thảo Duyên xách mấy chùm nhãn trở về, ông nói như thanh minh:
- Đã thiệt đó! - Lão nói - Nhà báo cũng ăn khỏe vào. Có khi phải gói mang theo đó. Đường nhánh tây nhiều bất trắc lắm. Mùa mưa, hay bị núi lở...
- Dạ, cháu sẽ mua dự phòng...
Nhưng hai người đã quá lo xa. Xe chạy đến trạm kiểm lâm Trộ Mợng đã gặp xe ông Thủy và Danh, hộ tống chiếc xe chở hài cốt đi ra. Hài cốt được đặt trong các tiểu sành. Mỗi tiểu sành được bọc vải đỏ và phủ một lá cờ đỏ sao vàng. Một chiếc xe mười hai chỗ ngồi màu trắng được dọn hết ghế để đặt ba chiếc tiểu một hàng dọc ở giữa. Trên xe, mọi nghi thức chở hài cốt được thực hiện. Đèn dầu leo lét. Hương cháy rỉ rắc. Hai dãy ghế hai bên, là những thanh niên nam nữ ngồi trang nghiêm. Quần xanh áo trắng tăm tắp. Tính chất của một đoàn đưa tang. Linh thiêng và cảm động. Không cười nói. Không tay bắt mặt mừng. Chỉ đưa mắt chào nhau. Luân Trương Phi cho xe dừng lại bên đường. Rồi khi đoàn xe đưa hài cốt các liệt sĩ đi qua, ông quay xe. Nhập vào cuối đoàn.
Thảo Duyên bị cuốn vào công việc của mình. Nàng đã chụp được mấy kiểu ảnh về đoàn đưa hài cốt đặc biệt. Trong đầu nàng đã hình thành nội dung bài báo. Đầu đề có thể là, Xương máu dưới ngầm Tà Khơn. Hoặc, Những liệt sĩ tiếp tục hy sinh. Chỉ cần anh Danh, hoặc Tổng giám đốc Thủy, nói rõ cách bóc tách đất đá, nhặt từng nhúm xương cốt đồng đội. Là bài báo đủ gây ấn tượng mạnh. Làm cảm động bao trái tim người đọc.
Mãi gần chín giờ trưa, đoàn đưa tang mới đến được nghĩa trang liệt sĩ Thọ Lộc. Mọi cái đã được chuẩn bị từ chiều hôm qua. Ba chiếc huyệt đã đào sẵn. Đất còn tươi rói màu son. Trên phần đất dành cho các liệt sĩ chưa xác định được danh tính. Lễ hạ huyệt nhanh chóng được thực hiện. Theo nghi thức truyền thống. Một bài phát biểu ngắn của Tổng giám đốc Thủy. Ông nói vo. Cảm động và chân thành. Sau khi ghi công ơn của các liệt sĩ, ông cầu mong họ tiếp tục phù hộ độ trì cho đơn vị thi công cầu chữ U ở ngầm Tà Khơn được mọi bề thuận lợi. Rằng, một chiếc cầu to lớn và vĩnh cửu cho Tổ quốc, sẽ mọc lên chính nơi các anh các chị ngã xuống. Như mong ước của anh chị thời trận mạc. Ai nấy ứa nước mắt. Lần lượt vốc từng nắm đất, nghẹn ngào bỏ xuống huyệt mộ...
Ra khỏi nghĩa trang đã hơn mười giờ trưa. Thầy trò Tổng giám đốc Thủy
đói xửng rửng. Run cả tay chân. Mặt mày ai nấy phờ phạc, hốc hác. Mắt trũng thâm quầng. Cằm râu ria lởm chởm. Đã hai đêm liền không ngủ. Điện kéo xuống lòng suối. Căn cứ vào mũi khoan chạm xương, máy đào nhanh chóng bóc tách lớp đất đá trên mặt. Sau đó làm bằng tay. Như những người khảo cổ...
Họ tạt vào một quán nhỏ đầu tiên bên đường. Nhưng đó chỉ là một quán nước. Không bán đồ ăn. Doanh và ông Thủy rũ xuống như hai tàu lá héo. Gục mặt trên hai cánh tay đặt trên mặt bàn. Có lẽ giờ họ mới biết mệt và biết đói. Ai đó gọi mấy chiếc kẹo lạc. Ông Thủy và Doanh nghe vậy, mở bừng mắt. Nhưng thật ngỡ ngàng. Trên bàn, ngay trước mặt, là hai gói xôi nếp rừng còn dẻo thơm. Cạnh đó là nụ cười và ánh mắt đẹp của Thảo Duyên. Đúng là buồn ngủ gặp chiếu manh!
- Cám ơn nhà báo Thảo Duyên! - Thầy trò ông Thủy đồng thanh nói. Hai người cầm lấy hai nắm xôi. Thảo Duyên nhìn hai người. Mắt và miệng đều cười. Tựa cái cười của người mẹ trước đàn con háu đói. Loáng một cái, hai gói xôi đã hết vèo. Lại thêm hai bát đầy nước chè xanh vàng óng màu mật ong. Hai thầy trò nhà Tổng như mới hồi sinh. - Xin cám cái ơn cứu mạng của cô nương! - Doanh đứng lên, chắp tay ngang mày, cung kính kiểu võ hiệp trước mặt Duyên, nói. - Hì hì... - Duyên cười - Nên dành sự cám ơn này cho bá bá Luân Trương Phi. Chính lão bá bá sai tiểu muội mua dự phòng bữa trưa. Sợ đường Hai Mươi gặp sự cố lở núi - Nói xong, nàng mở túi ni lông, đặt chùm nhãn tươi lên bàn - Có người rất muốn đi theo, khi biết hai người ở trên đó. Nhưng công việc của cô ấy không cho phép lơ là. Chừ, trong hai người, ai ăn nhãn thấy ngọt, ấy là cảm được cái tình riêng của cô ấy... Hơ hơ hơ... Duyên cười to, có chút trêu chọc. Hai thầy trò nhà Tổng Thủy cùng ăn nhãn. Nhưng không ai phát biểu gì. Doanh thừa biết là ai với ai trong câu chuyện của Duyên. Nhưng anh cũng biết, trong thâm tâm, ông Thủy vừa rất thích, vừa né tránh người đẹp bạo dạn ấy. Anh liền lái câu chuyện sang hướng khác:
- Có cái này, chắc nhà báo sẽ thích... - Nói rồi, Doanh lục túi, chìa ra trước mặt Duyên, chiếc máy camera cầm tay.
Duyên cầm lấy, ấn nút khởi động. Nàng rú lên như người được bạc. - Ối... Chỉ với hai nắm xôi hẩm, ta đổi được cả một khối tư liệu bằng vàng! Hơ hơ hơ...
Đó là cả cuộn băng ghi hình trọn vẹn. Đặc tả chân thực cuộc tìm kiếm hài cốt ba liệt sĩ tại ngầm Tà Khơn, đường Hai Mươi Quyết Thắng. Với Duyên, đó là một tài liệu vô giá. Cô không lên kịp hiện trường, nhưng cuộn băng hình đã cho cô tất cả. Hình ảnh, cảm xúc, và sự ngưỡng mộ hiện lên trên khuôn mặt tươi rói. Cô nói, sẽ làm một phóng sự truyền hình, nói về chiều sâu và tầm cao một con đường. Khiến thầy trò nhà Tổng nở từng khúc ruột. Tổng công ty Ánh Dương đã được tặng nhiều huân chương bậc cao. Đang tràn trề hy vọng, thực hiện xuất sắc dự án hai nhánh đường tây - đông Trường Sơn này. Sẽ đệ trình bản thành tích, đề nghị phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới. Phóng sự truyền hình mà nhà báo Thảo Duyên thực hiện sẽ như một tài liệu kèm theo, trong hồ sơ xin phong tặng. Cả ba người cùng rất vui. Ý tưởng của Thảo Duyên như một luồng gió mới, thổi mát rượi vào tâm hồn ông Thủy. Thế mà trong thâm tâm, ông và lão khọm Thông bạc, đã nghĩ sai về cô.
Nhân đà hứng khởi, Doanh đề nghị:
- Giờ, ta nên theo đường về thành phố Đồng Hới. Có xa một chút, nhưng dễ đi bù lại. Cuối cùng, cũng về được Long Sơn lúc chiều tối... - Phải rồi! Ta tranh thủ ngâm nước biển một chút. Đã mấy hôm không kịp tắm rửa...
Ông Thủy hồ hởi ủng hộ.
- Em nhất trí cả hai tay! Nhân thể, vào tiệm san băng hình, và in mấy kiểu ảnh chụp hôm qua đến giờ.
Thảo Duyên hào hứng hùa theo...
4
Duyên đang chúi mũi vào laptop một cách say mê. Tuồng như quên hết
mọi thứ xung quanh mình. Nàng đang tập trung cho một bài báo nào đó. Lọn tóc dày đổ xuống, nghiêng che một bên khuôn mặt xinh đẹp. Vô tình như một tấm màn che phía người bạn gái. Thu rón rén, nhẹ chân bước ra khỏi phòng. Cả hai đang ở tuổi hăm bảy. Mỗi người, cũng đã trải qua một đời chồng ngắn ngủi. Đủ cho họ biết những buồn vui sướng khổ của đàn bà. Và cũng đủ cho cánh đàn ông trai tráng, coi họ không còn là gái tơ son trẻ. Mà là những người đàn bà từng trải, đa đoan. Nhưng với hai người, tất cả còn ở phía trước. Tuồng như, phía sau họ, không còn điều gì vướng bận nữa. Nhất là chuyện riêng tư. Bởi Thu đã có một đứa con gái. Với nàng thế là đủ. Còn Duyên, nàng đã có chính kiến. Không bao giờ lấy chồng nữa. Người chồng vừa chia tay, đủ cho nàng mặc cảm. Nàng đã thề với lòng mình. Khi nào gặp được người làm rung động trái tim mình, thì kiếm đứa con. Chuyện đó còn lâu dài.
Có lần, mẹ nàng nghe con gái nói thế, thì òa khóc:
- Con ơi, đàn ông ai chẳng rượu chè? Ai chẳng thê thiếp? Gắng chịu đựng, cho trong ấm ngoài êm, con ạ!
- Nhưng con đâu phải cái bị bông? Để cho tên ma men kia hành hạ một đời! Nếu đấy là thiên chức người phụ nữ, thì con xin kiếu làm phụ nữ... Duyên nói và bỏ đi. Mang theo những gì cần thiết cho một phụ nữ làm báo. Nàng ít khi về nhà. Nhưng ngày nào cũng điện hỏi thăm mẹ. Cốt để được nghe giọng nói của mẹ. Bà mẹ biết tính con gái, không khuyên can chi nữa...
Bây giờ, cả hai người đàn bà còn quá trẻ này, chỉ còn biết lao vào công việc. Công việc cuốn hút họ. Say mê họ. Và gắn bó họ với nhau trong căn phòng dã chiến bên chân cầu Long Sơn. Chiều qua, khi trở về sau chuyến đi lên ngầm Tà Khơn, Duyên đã gieo vào lòng Thu quá nhiều cảm xúc. Duyên như trở thành một con người mới. Tươi rói nụ cười. Tươi rói ánh mắt. Và tươi rói cả những dự định. Cô nàng lao vào phòng, đặt chùm nhãn đầu mùa lên bàn. Nhìn Thu tinh quái, nói:
- Quà của người ấy đây! Nhờ mình chuyển hộ. Chiều mai họ đến đấy!
Chùm nhãn Duyên mua ở một quán nhỏ, nơi ngã ba Khe Gát. Trở thành vị sứ giả trong tay Duyên. Vị sứ giả không biết nói, chỉ biết tỏa vị ngọt ngào trong lòng người ăn. Kèm mấy lời bâng quơ của Duyên. Không nói rõ về ai. Nhưng giữa hai người ấy, hẳn họ đã hiểu. Duyên thấy vui khi bày ra trò đùa dễ thương này. Nàng cho đấy là nhựa sống. Quá đúng! Cuộc sống không có tình, khác chi thân cây không có nhựa? Dù chút tình chỉ thoáng qua. Thậm chí đôi khi ngộ nhận. Nhưng không sao. Họ đã thương nhớ về nhau. Nghĩ tốt về nhau. Nghĩ tốt về cuộc đời. Và sống tốt cho mình...
Lòng Thu chợt thấy ấm áp và bồi hồi. Từ hôm xem trận bóng chuyền hồi hộp ấy, bóng người đàn ông đó hay xuất hiện thường xuyên trong tâm trí nàng. Còn xa để nói đến những chuyện gì. Nhất là họ có gánh nặng gia đình, lại ở cương vị cao, với bao ràng buộc. Quan trên trông xuống, người ta trông vào! Nhưng vui đùa thì cứ vui đùa cái đã. Đời không vui, còn gì là đời? Nàng buột miệng:
- Người mô mà... quan tâm bà góa ni, rứa nạ?
- Cậu ăn, mà trong đầu nghĩ đến người mô, tức thị là nhãn người đó ý! - Chiều mai... thầy trò nhà Tổng đến đây có việc chi nà?
- Ha ha... Rứa là lòi đuôi cáo rồi nhá? Ai nói thầy trò nhà Tổng đến? - Hì hì... Thì có ai đến đây mần ma chi? Có điều, nhà Tổng mới đến kiểm tra chưa được mươi hôm?
- Chắc vụ gặp hài cốt ở ngầm Tà Khơn, khiến các lão phải biết cách hành xử với người nằm lại. Mình nghe Tổng Thủy và lão Thông bạc nói chuyện qua điện thoại.
- À... Tớ hiểu rồi! Sáng kia là đổ bê tông cọc nhồi đầu tiên của cầu Long Sơn. Vạn sự khởi đầu nan...
*
Mọi chuyện chuẩn bị đã hoàn tất. Chiều trên công trường bờ bắc cầu Long Sơn không ồn ào như mọi hôm. Nắng thu rải vàng se se vùng đồi. Lệ Thu men theo chân núi Đầu Rồng. Ở đấy rất nhiều hoa dại. Sau những cơn mưa, hoa rừng khoe sắc trong cây cỏ. Thu đã hái được một bó rất đẹp. Nàng
leo lên lưng chừng cửa hang Hàm Rồng, để tầm mắt bao quát được cả vùng đồi xanh thắm cao su. Nhưng vô tình, đã tạo dáng trước bao nhiêu ánh mắt nhìn lên. Từ các dãy lán, những cái nhìn mê mẩn. Mỗi người một góc, kín đáo hướng về phía nàng. Kẻ ghé mắt qua cửa sổ, người vạch mái lá hiếng trông lên. Nhóm thầy trò Tổng giám đốc Thủy và Giám đốc Thông đang chuyện trò, uống nước chè xanh, nhìn thấy, khẽ ồ lên. Chết lặng. Nín thở. Chợt từ một chỗ nào đó, Luân Trương Phi, như vô tình, cất lên một giọng cải lương khá ngọt: Chỉ nhìn thôi... hỡi người em gái nhỏ... ỏ... Chiều chiến khu... mây lộng... bốn phương... ương... trời...
Ông Thủy chợt hực lên một tiếng. Quay mặt đi. Vội rút mùi soa chấm nước mắt. Mọi người lảng ra khỏi phòng. Ngày xưa, trái tim quỷ cũng thường đứng đó. Tay cầm bó hoa. Mắt nhìn con đường Mười Lăm đầy bụi trong hoàng hôn vàng ệch. Các đoàn xe đã rục rịch lăn bánh trong chiều tà. Từ trong hang, kíp làm đầu hôm lục rục bước xuống đường. Nàng chờ đó, bắt tay lần lượt từng người. Tặng mỗi người một bông hoa rừng. “Chúc an lành!”. Các chàng trai nhét hoa vào túi ngực. Như một thứ bùa hộ mệnh. Của một nữ thiên thần. Nhưng với ông, nó là một thứ bùa khác. Bùa ngải! Nó hút lấy tâm trí ông. Nói đúng hơn, sắc đẹp ma quái của nàng, ánh mắt hoang dại của nàng, tâm hồn trong trẻo và thánh thiện của nàng, như một thứ từ trường, vô tình vây bủa ông. Quả thật, nàng như một quả bom từ trường, chực nổ tan xác ông, mà nàng đâu hay biết. Thuở ấy, nếu ở lại, ông không chết bởi quả bom từ trường nàng, cũng chết bởi bom từ trường Mỹ. Sau cậu Toàn và cậu Vững, thì đến ông, chứ còn trốn đâu được?
Nhưng lạ thay, quả bom từ trường dạo ấy, lại hiện diện chiều nay. Đúng cái vị trí lưng chừng cửa hang năm xưa. Không hề sai khác! Trái tim quỷ? Hay đúng số phận xui đẩy, trước sau ông phải chết vì quả bom ấy? Ông vừa sợ tan xác vì nó, lại bị từ trường của nó cương tỏa. Ngày một hút chặt lấy. Bất lực. Ông đổ xuống trên ghế, hai tay bưng mặt.
- Thưa anh, sắp được rồi ạ - Tiếng lão Thông thỏ thẻ bên tai - Mời anh ra chủ lễ...
Ông mở mắt. Ngoài kia, trên khoang đất sát mố cầu, cái bàn tế lễ đã thoảng mùi khói hương. Lệ Thu vừa đặt xuống bên cạnh bình hương, một bình hoa rừng rất đẹp. Cả bình hương và bình hoa, đều là những chiếc ly thủy tinh uống nước, được cho cát vào. Nải chuối, con gà luộc, đĩa xôi và chai rượu. Cả cái không gian cúng bái nữa. Tất cả đều dã chiến. Và điều này, làm ông Thủy ứa nước mắt. Tựa cái bàn lễ truy điệu sống, cho cậu Toản và cậu Vững, trước khi đi phá bom từ trường chiều ấy...
Mọi người tự động xếp thành hai hàng sau bàn lễ. Hàng trước, Tổng giám đốc Thủy và Giám đốc Thông. Hàng sau là đám thanh niên nam nữ. Ai nấy trang nghiêm và thành kính. Mặt trời sà xuống bên kia ngọn Long Sơn. Rải thứ ánh chiều cuối thu tía đỏ lên mặt sông chấp chới. Hương cháy ri rỉ từng đốm. Khói vờn theo gió phiêu diêu. Ông Thủy tay chắp trước ngực, mắt nhắm lơ mơ. Ông thì thầm khấn khứa:
- Kính thưa chư vị Thần linh, Sơn thần, Thủy vương, Thổ địa... Kính thưa linh hồn các vị anh hùng, liệt sĩ ngã xuống trên bến phà Long Sơn xưa...
Ông Thủy nói vo. Nhưng mạch lạc và cảm động. Ông xưng danh, chức vụ của ông và Giám đốc Thông, cùng anh em thi công cầu Long Sơn. Ông nói: “Ngày mai, Công ty Bình Minh đổ bê tông cọc nhồi đầu tiên, của trụ chính cầu Long Sơn. Kính mong các vị chư thần, các vị anh hùng liệt sĩ phù hộ nâng đỡ, để công việc diễn ra thuận lợi, an toàn và chất lượng tốt...”.
Nói xong, ông cùng Giám đốc Thông cúi lạy ba vái, rồi đi khẽ lui ra. Tay cầm chai rượu cúng rót xuống đất. Và rót cả xuống sông. Tiếp sau, anh em bước lên, lần lượt cúi lạy kính cẩn.
Chiếu được trải xuống đất, thành một dãy dài, trong phòng làm việc của Giám đốc Thông. Mọi người ngồi xuống hai bên. Trên đó, xôi gà rượu thịt đã được bày sẵn. Có thể dư âm nghiêm trang của buổi lễ, hay dư âm từ tâm trạng của Tổng giám đốc Thủy lúc chiều, không khí có vẻ trầm lắng. Lão Thông bạc biết phải làm gì để xóa tan không khí đó. Liền nâng cao chén rượu, hướng về phía Luân Trương Phi.
- Trước hết, xin chúc mừng người đã tháp tùng nữ nhà báo Thảo Duyên đi đến nơi về đến chốn, an lành...
Mọi người cụng ly hưởng ứng. Họ hướng mắt về phía Luân Trương Phi. Ai cũng nghĩ đến câu cải lương mùi mẫn lúc chiều của ông. Nó cất lên khi mọi cặp mắt đổ dồn về gương mặt thiên thần của Lệ Thu nơi lưng chừng chân núi. Gợi nhớ một chiều chiến khu thời trận mạc xa vời, với nhiều vẻ lãng mạn. Không ai biết chuyện gì xảy ra đêm đó trên đường, kể cả Thảo Duyên. Chỉ có giám đốc Thông được Luân Trương Phi báo cáo lại. Nhưng tuyệt nhiên không ai nghĩ, lại có mũi vu hồi của bọn lục lâm thảo khấu miền sơn cước ấy.
Mặc Giám đốc Thông trổ tài diễn thuyết, tiệc rượu vẫn bao trùm một không khí trầm lắng. Và không ai biết chỉ mỗi lòng kỹ sư Lượng đang rộn vui. Anh chàng không ngờ, chính Thu đã giúp anh được một việc lớn. Nếu nàng không có tình cảm riêng với anh thì giúp làm gì? Anh nhận trước Giám đốc Thông việc chuẩn bị đồ lễ. Anh lên thực đơn cẩn thận. Xôi gà, bánh trái, rượu, vàng mã đủ cả. Vậy mà quên mất bình hoa! Gần sát giờ cúng, anh mới phát hiện ra thiếu mất bình hoa. Đang bạc mặt vì lo giám đốc trách mắng, thì chợt thấy Thu từ chân núi bước xuống, tay cầm bó hoa rừng rất đẹp. Anh chưa biết mở lời thế nào để xin nàng bó hoa. Nàng đã vào nhà, giây sau đưa ra cái ly thủy tinh đã kết hoa, lặng lẽ đặt lên bàn lễ. Như thể nàng hiểu được tâm trạng anh lúc đó. Thần giao cách cảm chăng? Người ta bảo, giữa những người yêu nhau, hay có hiện tượng này. Nàng đã có cảm tình với anh đến mức đó rồi sao? Một bình hoa rất đẹp. Hương thơm dìu dặt...
Lượng mấy lần đưa mắt nhìn sang Thu. Muốn một lần được gặp ánh mắt nàng, để anh tỏ rõ chút cử chỉ biết ơn. Nhưng mắt nàng chỉ nhìn xuống. Đôi khi nhìn lên thì lại hướng về Tổng giám đốc Thủy. Và lặng lẽ vương buồn...
Tâm hồn Tổng Thủy như đang phiêu diêu ở đâu đâu. Uống chén rượu, gắp miếng thịt gà, mà ông tuồng như không hay biết. Mắt ông mở ra nhìn tất cả, bát đũa, rượu thịt, và đám người lao xao. Tất cả đấy, nhưng ông
không thấy gì cụ thể. Lệ Thu muốn nhìn vào mắt ông, muốn trêu đùa ông vài câu, nhưng nàng đành chịu. Tài ăn nói của Giám đốc Thông cũng không có đất dụng võ nốt...
Ô
CHƯƠNG 4
1
ng Thủy trở mình liên tục. Không sao ngủ được. Hình ảnh người con gái cầm bó hoa rừng, đứng trên lưng chừng dốc con đường lên hang
Hàm Rồng. Và chiếc bàn cúng lễ đổ bê tông cọc nhồi chiều nay, đã khuấy tàn bạo vào miền ký ức sâu thẳm và kín đáo trong ông. Như ngọn sóng đại dương vô tình. Lúc tung quật tơi tả vào gờ đá. Lúc dập dìu ru những khao khát êm đềm...
Cả hai sự việc đều gắn với hình bóng nàng. Hình bóng mà về sau, anh em trong đơn vị đồ là trái tim quỷ!
Thu Cúc xuất hiện, khi ông đã được cử phụ trách trung đội bờ bắc phà Long Sơn. Phà Long Sơn bom giội đêm ngày. Tiếng bom rền vang chát chúa. Long óc long tai. Các cánh quân vào, quân ra, qua đây đều truyền nhau một địa danh mới: phà Long Sọ! Giờ đây, khi chiến tranh lùi xa tít mù, trong trí nhớ của bao cựu chiến binh, cựu thanh niên xung phong vẫn không phai mờ bến phà Long Sọ này.
Vậy mà, chính Thu Cúc lại xin về đó. Hoặc nàng cố tìm cái chết. Hoặc nàng muốn dùng cái sống để gột rửa cái vết đen lý lịch thành phần gia đình! Nghe nói nàng học rất giỏi. Đã ở nhà một năm lao động sản xuất. Và tham gia hoạt động dân quân địa phương. Coi như một thử thách, trước khi đi học chuyên nghiệp. Vậy mà không thể qua lọt. Khi biết nàng mang giấy báo và hồ sơ lý lịch xã xác nhận đến nhập học tại Trường cao đẳng Sư phạm tỉnh, một cuộc phản đối quyết liệt, trào lên trong dân địa phương.
May thay, đợt ấy có tuyển một số sinh viên đi dân công hỏa tuyến. Thu Cúc viết đơn tình nguyện. Nhà trường chấp thuận ngay. Coi như một giải pháp, giúp xã giải quyết cơn khủng hoảng nội bộ. Dân công hỏa tuyến đợt ấy đi ba tháng. Xong nghĩa vụ, sinh viên trở lại trường tiếp tục học tập. Nhưng Thu Cúc không trở lại. Nàng biết, cơn bão trong lòng dân xã mình
chưa qua. Nàng trở về trường lúc này chưa thể yên. Đành xin chuyển sang đơn vị thanh niên xung phong ở phà Long Sơn này.
Trung đội thanh niên xung phong bờ bắc phà Long Sơn, mấy năm chỉ toàn đực rựa. Ăn ngủ, tắm giặt, chuyện tếu táo thoải mái. Chẳng kiêng cữ. Nay bỗng dưng có một nữ, thì khó xử vô cùng. Chưa thấy mặt mày, nhưng giới tính đã là một cấn cái. Ông gãi tai chần chừ. Không biết có nên nhận về trung đội không. Nhưng đại đội động viên, cô này lanh lợi lắm. Mà bên cậu cần một cấp dưỡng. Cánh đàn ông con trai bên ấy, nghe nói không ai chịu nhận, cứ phải rút thăm hằng ngày, phiền phức lắm.
Khi Thu Cúc xuất hiện, trong bộ quân phục mới keng, cánh trai tráng tức khắc ồ lên. Bộ quân phục màu cỏ úa vừa khít. Mọi đường cong trên cơ thể cứ khoe ra một cách kín đáo. Hai bím tóc dày vắt trước khuôn ngực tròn, phập phồng nhịp thở. Gương mặt nhẹ nhõm, thanh tú. Đôi mắt đen và to như mắt bê con. Hai bàn chân thon gót hồng được ôm bởi đôi dép rọ nâu cao năm phân rất đẹp. Cánh thanh niên xung phong lâu lâu mới có quần áo mới. Cúc mới vào đã có ngay bộ mới, là một may mắn. Bộ quân phục tôn vẻ đẹp mê hồn của nàng.
Thật hoài của nếu không chấp nhận cho nàng về đơn vị mình. Ai cũng nghĩ thế. Ông càng nghĩ thế. Lúc đó, ông không lường hết được mọi rắc rối sau này. Nhưng quả thật, có người đẹp, cánh trai trẻ trong đơn vị như lột xác...
Mọi cái như có phép thần, biến đổi nhanh chóng đơn vị. Một chiều, Thu Cúc lôi được mấy anh chàng trèo lên hang Hàm Rồng. Dẫn đầu là anh Chất, rồi đến Vững, Toản. Sau cùng là nàng. Hóa ra cái hang Hàm Rồng khá rộng. Cửa hang lại được mấy cành sung to lớn che khuất. Máy bay địch khó phát hiện. Từ hang trở về, anh Chất đề nghị san một bộ phận lên đó. Để dưới này rảnh ra một số hầm chữ A. Dành cho quân vào quân ra tránh trú mỗi khi bị máy bay đánh bất ngờ. Thực tiễn nhiều lần bị đánh, chủ và khách chen chúc đến ngạt thở.
Một cuộc dọn dẹp, cải tạo hang đá được nhanh chóng thực hiện. Những
"""