"Tất Tần Tật Câu Hỏi Quái Đản Nhất Quả Đất – Sắc Màu Cuộc Sống 🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Tất Tần Tật Câu Hỏi Quái Đản Nhất Quả Đất – Sắc Màu Cuộc Sống Ebooks Nhóm Zalo TAT TAN TAT sắc mào cuộc sống ^ cắtìồn; éing He Ngụùỉ địch; Hài Hè f r NHÀ x u At Bả n k im đ ồ n g Bitn mục trén xuỉl bán phẩm của Ibư viện Quốc gla Vlfl Nam Blng He Tàt tán tịt câu hól quái đàn nhít quà đ ỉt: sác màu cuộc sống / Bing He ch.b.: Hài Há d|ch. - H .: Kim Đóng, 2016. - 128tr.: tranh vê; 21 cm ISBN 97B6042061483 1. Trí thức 2. Khoa học thường thúc 3. Sáchthlỉunhl 001 -dc23 KDL0534P-CIP GULING JINGGUAIHAOVVENTI o Beijing Publishing Group Ltd. Vietnani translation copyríghts ® Kim Dong Publishlng House, Hanoi, 2013 Vietnamese translatìon ríghts arranged with Beijíng Publlshing Group Ltd. Xuầt bán theo hợp đổng chuyỂn nhượng bàn quyền giữa Beijlng Publlshlng Group Ltd. và Nhà xuẳt bán Klm Đóng, 2015 Bàn quyền tíèng việt thuộc vé Nhầ xuât bàn Kim Đóng, 2016 Mục lục Đồng xu rơi từ táng 100 xuồng có thế gây thương tích cho người khác không?! B| đinh gi và đinh mới đâm phải, cái nào nguy hiếm hơn? Phải làm gì đế giằy bị thầm nước khi khô không b| nhàu? 0 Nguyên lf làm-mát của điéu hòa và tủ lạnh có giống nhau không? o Tại sao mầng bọc thực phám có thể dính lên đồ đựng thức ăn? Liệu USB chứa đầy dữ liệu có nặng hơn không? 18 Khi ớ ngoầl biền, chúng ta cớ thế tắm sạch bằng xà phồng khống? o Chó có thể dắt người khièm thị qua đường không? (|g ) Bóng đèn khống có bấu thủy tinh thì dây túc ở ừong có phát sáng được khi Tại sao ml ăn Nén đếu là sợi xoăn chứ khống phái sợi thẳng? H i Khl lái xuồng máy, ta cỗ phái gạt cẳn số như lái ô tõ khồng? o Tầu hòa không có vô lăng thì chuyên hướng như thè nào? @ Lầm sao để khièn tiêng “xinh xịch" của tàu hỏa bièn mất? 32 Máy bán hàng tự động có thể phân biệt đồng xu già sao? o Máy bay bị đông cứng có ánh hường đền việc di chuyến không? Khí ngồi trên máy bay, chú cảnh sát cố nên nổ súng bắn tèn khủng bò? Oi ngược gió hay xuôi gló có lợi cho máy bay cất cánh hơn? Trong ca phẫu thuật, nếu bệnh nhân đã được gây mê đột ngột tinh dậy thì phài làm sao? Có thể dùng nam châm để hút chằt sắt trong bánh ml ngũ cốc ra khống? ^ Có thề dùng tơ nhện lầm áo chống đạn không? ^ Cố thề dùng sóng vi ba đé sưởi ấm không? 48 Đun nước máy và đun nước đun sôi đề nguội cùng lúc, cái nào sẽ sôi trước? m Nước nống và nước lạnh, cái nầo dập lứa nhanh hơn? Có thể làm ô tô mọc cánh bay được để giảm thiếu ách tấc giao thông không? ^ Có thé lắp tay nấm ở giữa cửa không? (56) Loại quán áo nầo có thể điều chinh nhiệt độ? Nuốt kẹo cao su vầo bụng có bị dính ruột không? Tại sao lốp xe lại toần lằ màu đen? © Ta có thế đi giằy trượt băng ừên mặt kính không? ^ Ta có thể biền khói đen trong ống khối nhầ máy thầnh khói trắng không? Con người có ttié đáy biển kbồm ề 0 • Khi ngủ, chúng ta có thể ngừi được mủi thdtn hay mùi hối không? 70 • Khi bị điịn giật tại sao có lúc người ta bj bật ra xa, có lúc lại bj hút vào? • Cớ thế dùng muối ỉn thay kem đánh răng khOng? • Tại sao sủi cáo chín rổi lại nồi lên WỊỊ nước? @ ^ y •TrẽKthè giới cõ loại gương thẳn ki giúi> bạn thử đáÌotM ỉỉg? 78 J ị Mật ong để láu sẽ vừa trắng vừa cứng, có phệt nó đẫ bj hỏng rồi M N j? ^ Xe đấy trong siêu thị láp máy tính tiền cố phải tốt không? 82 • NỆingám đỉ có từ hầng nghìn năm, tạksao khi ừở thầnh nướcìÉ|||ipíDán trong cừa hàng, nó vản có hạn sử dụn^ 84 sao kinh chống đạn lại b ắ a lM íỉ^ kinh thường? • Vì sao bánh mi dỂ lâu sẽ cứng, cònlH rtitiy đề ĩt» lại mềm? • Vì sao mặt ngoài làn9#tM V (^ ộ c chín có màu xanh chú khống phải màu vằng? • Vi sao quýt đóng hộp không c5xờ? • Sau khi nghe thầy tièng súng, ta cố kịp ừánh đạn không? o sao vận động viên phải chạy ngược chiều kim đồng hổ trên sân thể thao? 96 VìsaoáophaolạilÉÌcam chứkhỏngịibiÉttầuđỏ? (9 |) j Dầu mò có thể mọỉí^từ đất như thực i|U ||íljl- -.lõo ~ Vì sao không dùng nhiệt tíSĩtíỊHHỈC’nhiệt độ cơ thể? Ca phẫu thuật có thế tiền hành từ xa không? 104 Bổn vệ sinh và tay nắm cửa, cái nầo bẩn hơn? Nều dùng than cúi để sưởi ấm trong lếu tuyềt, liệu căn lều đó có b| tan chảy khống? ^ Bàn chải đánh răng dùng riêng liệu có vl khuẩn không? 0 Tại sao các bác si vầ y tá trong phồng phẫu thuật phải mặc đồng phục mầu xanh lục? 11Ĩ Hướng ngòi bút bi lên frẽn có viết được ra chữ không? o Người bị say xe đi xe gì sẽ bị say nặng hơn? í ặ Làm thế nào đề tránh bị ù tai khi đi máy bay? ^ Tạl sao khi đổn lực, người ta thường nín thở? Trước giờ chl nghe có con người bị dọa chết khlềp, liệu động vật có bị như vậy không? ^ Gián chui vào lò vi sóng có bị nướng chín không? © Đáy niêu đất vằ đáy chảo gang mầ giống nhau thì sẽ ra sao nhl? m Khl di bơi, tạl sao lúc nước chưa cao quá bụng ta lại cám thấy lạnh? 128 Tại sao mì ăn liền đều là sợi xoăn chứ không phải sỢi thẳng? Con người có thể di cư xuống đáy biển không? Khi ngủ, chúng ta có thể ngửi dược mùi thơm hay mùi hôi không? Vì sao áo phao lại màu cam chứ không phải là màu dỏ? Tại sao lốp xe lại toàn là màu PỒNG x u RƠI TỪ TẦNG 100 XUỐNG CÓ T H Ể GẴY THƯƠNG TÍCH CHO NGƯỜI KHÁC KHÔNG? Bất cứ thứ gì rơi từ tahg, 100 xuống đều gây h ĩi^ 'cho người phía không? EKmg lo, dù Sng xu cỏ rơi từ tầng 100 xuống cũng không dễ biến thành vũ khí sát thương đến vậy đâu. Vì đồng xu nhỏ, lại dẹt, lúc rơi xuống lực cản không khí tác động lên nó tăng, do vậy đồng xu không thể rơi với vận tốc quá cao. Chẳng may bị đồng xu rơi trúng, bạn chỉ cảm thấy như bị búng một cái vào trán thôi. ^iNẽu muốn đông xu rơi cực kì nhanh, ta phải loại bỏ lực cản của không khí, đồng xu rơi từ cao tầng xuống môi trường chân không. Hiển nhiên việc này là điều không thể xảy ra trong đời thật. Tuy nhiên nếu thứ rơi xuống không phải đồng xu mà là chiếc bút máy, vậy thì người ở dưới sẽ gặp nguy hiểm. Lực cản của không khí tác động lên bút máy nhỏ hơn nên lúc rơi xuống, nó có thể xé gió lao đi như mũi tên, nếu bị rơi trúng đầu thì rất có khả năng nó sẽ đâm sâu vào não khiến người ta mất mạng đấy! BỊ PINH Gỉ VẢ PINH MỚI PÂM PHẢI, CÁI nÀ o n g u y h iể m Hơn? V. DÙ bị đinh gỉ haỷ^ đinh mới đâm vào ' neười thì vẫn tránh sao ỗi bị đau chứ? Nhưng hậu quả khi bị đinh gỉ đâm nghiêm trọng hơn rất nhiều, bởi bạn sẽ rất dễ bị mắc bệnh uốn ván. Vậy bệnh uốn ván bắt nguồn từ đâu? Thực ra, virus gây bệnh uốn ván luôn tồn tại ở khắp mọi nơi. Nó được gọi là trực khuẩn uốn ván (tên khoa học: Clostridium tetani), là một loại vi khuẩn kị khí, thường sinh sống trong bùn đất hoặc phân người và động vật. Trực khuẩn uốn ván và độc tố do nó sản sinh ra vốn không thể chui qua da và niêm mạc trong điều kiện thường, tuy nhiên chỉ cần da có một vết xước là vi khuẩn sẽ xâm nhập vào ngay. Tình trạng thiếu oxy cục bộ trên vết thương là điều kiện lí tưởng để trực khuẩn uốn ván lây nhiễm và tiết độc tố. Vết thương hẹp, sâu, bị chảy máu và hoại tử trong trời gian dài rất dễ nhiễm khuẩn uốn ván. Vi khuẩn xâm nhập vào trong da sẽ sinh ra độc tố tấn công hệ thần kinh, dẫn đến co giật và căng cơ (thường là cơ mặt), làm cơ thể người bị biến dạng. Đinh gỉ hoặc dằm gỗ bị lấm bùn thường mang trực khuẩn uốn ván. Những vi khuẩn này sau khi xâm nhập vào da thịt sẽ khiến vết thương bị thiếu khí cục bộ và gây hoại tử, giúp các vi khuẩn kị khí dễ sinh sôi và gây ra bệnh uốn ván. Vậy nên khi chơi đùa, các bạn phải thật chú ý nhé! Để phòng uốn ván, cách hữu hiệu nhất là tiêm phòng vắc xin. Nếu bị rách da, trước tiên bạn nên làm sạch miệng vêt thương. Bạn có thể dùng nước máy đé rửa sạch bụi đất, đổng thời bôi cồn hoặc thuốc sát trùng lên miệng vết thương, rổỉ lấy vài sạch băng lại, sau đó hãy tới cơ sở y tè đé kliám và điều trị. rr ° ỉ i PHẢI LÀM GÍ Í>Ể GIẤY BỊ THẤM Nước KHI KHÔ KHÔNG BỊ NHÀU? Chắc ai cũng từng có lần vô tình đánh đổ nước lên giấy, ước gì khi giấy khô, người khác sẽ không phát hiện ra sự bất cẩn này của chúng ta nhỉ? Nhưng kết quả là nó vẫn để lại chứng cứ rành rành, đó là vì giấy bị nhăn mất rồi. Thành phần chính của giấy là chất xơ thực vật. Đây là một loại vật chất có mật độ thưa và tính thấm nước cao. Giấy bị ướt rồi không thể trở về trạng thái ban đầu vì khi nước ngấm vào, chất xơ được ép phẳng sê bị trương phình ra. Muốn giấy nhàu phẳng lại thì trước hết bạn hãy mở trang giấy nhàu ra, lấy vật nặng đè lên, sau đó lập tức cho vào ngăn cấp đông của tủ lạnh. Do quá trình hút nước trong môi trường cấp đông khá đồng đều, hơn nữa lượng nước mất đi trên mỗi diện tích giấy cũng tương đương nhau, tỉ lệ co giãn tương đối đồng đều, nên giấy sẽ không bị TẤT CẢ CAC LOẠI GỈẤY SAU KHI BỊƯỚT9ỀU SẼNHAU sao? Tất nhiên là không, tỉền gỉấy bỊ ướt sẽ Ị không nhàu. Ti loại giấy dùng làm tỉền đơợc ^ ^ ^ Ịị' chọn lọc khá kĩ, và bắt buộc phải dự tínhj trơóc trường hợp bị ngấm nước. Nếu tiền J x r Ị gỉấy gặp nước cũng bị mục và dễ rách nhơgỉấy thường thì tổn ' thất tài chính sẽ rất lớn.\Ti vậy giấy dùng làm tiền đã đơọc xửli' ' ứiống thấm nước, chất xơ tạo ra nó cOng khâc với giấy thường. Phân của voi có thể tạo ra giấy? Phân voi có thề chế thành giầy thật đấy, bằt ngờ quá phài không? Người Sri Lanka đã làm được như vậy. Thông thường, một con voi trưởng thành mỗi ngày thải khoáng hơn 100 kg phân, 1 kg phân voi có thể làm được hơn 60 trang giấy A4. Tuy giấy làm từ phân voi có 75% thành phần lầ phân, nhưng do sử dụng công nghệ chế tạo đặc biệt nên giấy không hề cố mùi, mà còn rất tinh mịn nữa. Giấy phân voi Sri Lanka có hai màu, mầu sắc của nó có liên quan mật thièt tới loại thực phẩm cho voi ăn; Loại giấy màu sẫm được chế từ phân của voi ăn lá cọ, loại giấy màu nhạt có nguyên liệu chính lầ phân của voi ăn lá dừa. 'Vặ'- ■' bình 14 NGUYÊN L l LAM m á t c ủ a PIẼU h ò a VA TỦ LẠNH CỐ ClỐNCNHAU KHÔNG? Điều hòa dùng để làm mát không khí trong phòng, còn tủ lạnh dùng để lưu trữ đồ ăn. Hai loại máy này đều có chức năng làm lạnh, vậy nguyên lí làm mát của chúng có giống nhau không? Trên thực tế, hai loại máy này vận dụng cùng một hiện tượng vật lí khi làm lạnh. Mọi người đều biết mỗi loại vật chất đều có ba trạng thái rắn, lỏng, khí. Ví dụ như hơi nước, nước và băng là dạng khí, dạng lỏng và dạng rắn của nước. Khi vật chất thay đổi trạng thái thì đồng thời nhiệt lượng cũng được hấp thụ vào hoặc tỏa ra. Điều hòa và tủ lạnh đều lợi dụng sự hấp thụ và tỏa nhiệt khi "chất làm lạnh" chuyển hóa giữa thể lỏng và thể khí, để đạt được mục đích làm mát. Có điều "chất làm lạnh" đó không phải nước mà là một chất hóa học đặc biệt. Có lẽ bạn sẽ tò mò làm thế nào để khiến chất làm lạnh chuyển hóa giữa thể lỏng và thể khí? Thực ra bên trong điều hòa và tủ lạnh đều được lắp một hệ thống máy nén, ngưng tụ và máy bay hơi. Máy nén làm tăng áp suất của chất làm lạnh. Sau khi áp suất tăng, nhiệt độ của chất làm lạnh ở thể khí cũng sẽ tăng cao. Khi đi vào bình ngưng tụ, nó liền chuyển hóa thành chất lỏng, quá trình này sẽ tỏa nhiệt. Sau đó " / chất làm lạnh ở thể lỏng sẽ được đưa vào máy bay hơi và được lẩm bay hơi với tốc độ cực nhanh, quá trình này lại hấp thụ nhiệt khiến nhiệt độ xung quanh giảm đi. Nhờ một loạt quy trình khép kín thế này mà điều hòa và tủ lạnh có thể làm mát. BANG KHÔ PÙNG LÀM HIỆU ÚNG SÂN KHẤU Cacbon điôxít ở thể rắn đơọc gọi là băng khô và có , nhỉệt độ vô cùng thấp. Băng khô có thể chuyển hóa trực fỉếp tờ thể rắn sang thể khí, và hiệu úng rnâg khối mờ ^ Ịt trên sân khấu được tạo ra nhờ chính đặc tính này ( cùa băng khô đấy! Ọ o TẠ I SAO MÀNG BỌC THỰC PHẨM có TH Ể PlNH LÊN Pỗ PỤNG THỨC ẪN? Mọi người thường hay bọc một lớp màng ni lon lên đĩa hoặc bát đựng thức ăn rồi mới cất chúng vào tủ lạnh. Làm như vậy để giữ thức ăn được tươi nguyên. Nếu bạn không tin, hãy thử mở tủ lạnh ra mà xem, có phải đồ ăn mẹ cất trong tủ cũng được bọc màng ni lon không? Vậy tại sao màng bọc thực phẩm lại có thể dính lên đồ đựng thức ăn nhỉ? Chúng ta hãy cùng làm một thí nghiệm nhỏ nhé! Nếu lấy một miếng màng bọc thực phẩm dính vào má, bạn sẽ cảm thấy lông tơ trên mặt như dựng đứng cả lên. Nói đến đây, có thể bạn sẽ nhớ tới hiệu ứng tĩnh điện: Trên lớp màng bọc thực phẩm có một lớp tĩnh điện, tĩnh điện càng nhiều, màng bọc dính càng chắc. Khi lớp tĩnh điện mất đi, màng bọc sẽ không thể dính được nữa. Điều này cũng giải thích nguyên do tại sao màng bọc bị xé ra khỏi cuộn quá lâu mà không dùng sẽ chẳng dính lên được nữa. Nhưng chúng ta đều biết kim loại có tính dẫn điện, màng bọc sẽ bị hút vào đĩa nên không thể xảy ra hiện tượng bắt dính như bình thường. Vậy tại sao màng bọc vẫn bọc được đồ kim loại? Thì ra màng bọc có rất nhiều loại và không phải hiệu quả bọc kín của chúng đều liên quan tới lượng tĩnh điện trên đó nhiều hay ít. Nhiều loại có thể dính chủ yếu là vì khi sản xuất, chúng đã được phết sẵn một lớp chất dính lên bề mặt. LOẠI 9Ỗ An Gì không nên OÙNG MÀNG BỌC THỊTCPHẨM? Táo, lê, cà chua, và các loại rau quả mọng nước khác tương đối thích họp để sử dụng màng bọc thực phẩm, bởi nhơ vậy ta có thể gỉữ cho chúng • tươi ngon. Cồn những loại đồ ăn ' chín, đỗ nóng, thịt hay những đồ ăn I nhiều dầu mỡ khắc tốt nhất không ' nên dông màng bọc. Vì khi tiếp xúc vớỉ màng bọc, các chất hóa học trẽn ,màng dễ bỉ nhỉễm vào đồ ăn và gây Ịậi cho súc khỏe con người. V 17 LIỆU USB CHÚA UẦY Pữ LIỆU có NẶNG HƠN KHÔNG? Nhắc tới USB, chắc hẳn bạn đã không còn lạ lẫm với thiết bị này nữa. Trong công việc và đời sống hằng ngày, chúng ta thường xuyên phải sử dụng USB để lưư trữ những tệp tin có dữ liệu lớn. Đa số những chiếc USB đều chỉ có kích cỡ bằng khoảng ngón tay, cực kì nhẹ, rất tiện mang theo bên người. Chúng ta có thể đeo nó trước ngực, móc vào chìa khóa, thậm chí còn có thể nhét vào ví tiền nữa. Có lẽ bạn sẽ thắc mắc nếu lưu nhiều dữ liệu vào USB, nó có nặng lên không? Thực ra dữ liệu không hề có trọng lượng, dù bạn có lưu bao nhiêu thứ trong USB thì trọng lượng của nó vẫn không đổi. Nếu so sánh USB với hộp cát đồ chơi của trẻ em, thì dữ liệu được lưu vào nó chính là những hình vẽ được tạo ra từ cát trong hộp, lượng cát ấy vốn không hề tăng lên hay giảm đi mà chỉ thay đổi hình dạng. USB là phát minh của ai? Vào cuối thè ki 20, rất nhiều công ti đã lên tiếng nhận mình phát minh ra USB. Cuối cùng, vào năm 2002, công ti Netac của Trung Quốc đã được nhận bằng sáng chế trong nước về cách thức lưu trữ dữ liệu, đồng thời cũng lấp khoảng ưống vẻ sáng chế ừong lĩnh vực lưu trữ thông tin điện từ của quốc gia này. Năm í 2004, công ti Netac được Cục Sở % hữu Tri tuệ Hoa Kì cấp bằng sáng f chê, trở thành tổ chức được công nhận đã phát minh ra USB đầu ì' tiên trên thế giới. 19 KHI ỞNGOẰl BIỂN , CHÚNG TA có TH Ể TẮM SẠCH BẰNG XẰ PHÒNC KHÔNG? Khi tắm rửa, giặt quần áo, chúng ta phải dùng xà phòng, vì thành phần hóa học của nó giúp ta rửa sạch những chất bẩn trên người và quần áo. Nhưng nếu bạn tắm ở biển thì chớ dùng xà phòng xát lên người nhé, bởi kết quả sẽ cực kì kinh khủng đấy! Khi tắm xà phòng bằng nước biển, da của chúng ta có thể sẽ bị phủ một lớp dày giống thạch caò. Cùng là tắm bằng nước và xà phòng, kết quả lại hoàn toàn tương phản, tại sao vậy? Đó là do thành phần các chất trong nước thường và nước biển hoàn toàn khác nhau. Xà phòng rất dễ hòa tan trong nước Trời ơi, tắm rửa gr*-'.. mà bẩn thế này?,. thường và sẽ làm sạch da chúng ta, nhưng khi xà phòng tiếp xúc với nước biển, nó không chỉ trở nên khó rửa trôi mà còn xảy ra phản ứng hóa học với các chất trong nước biển. Phản ứng đó sẽ tạo ra một chất khó hòa tan và có tính kết dính cao. GIẶT QUẦN ÁO TRONG Nước BlỂN THÌ THẾ NÀO? Có lẽ bạn vẫn còn thắc mắc, nếu dùng xà phòng giặt quần áo bằng nước biển thì kết quả sẽ ra sao phải không? Pùng bao gỉờthở làm nhé! Trên bề mặt của quần áo lúc ấy cũng sẽ bỉ bám những chất khó rùa kia, hơn nOa quần áo còn bị ngà vàng nữa. Chẳng mấy chốc bạn sẽ lại phải mua quần ảo mới mất thôi. PÙNG XÀ PHÒNG PỂ LẤP Lỗ THỦNG TRÊN THÂN TẰU Xà phòng có nhũng công dụng gì? Pùng để tắm rửa này, giặt quần áo này, còn có thể dùng để lấp lỗ thủng trên thân tàu nữa... Lấp lỗ thủng á? Xà phòng thì làm sao mà lấp lỗ thông trên thân tàu được chớ? Nhưng cách này lại thực sự hữu hiệu đấy! Khỉ phát hiện ra trên tàu có một lỗ thủng, người ta sẽ đổ xà phòng vào chỗ bị rò rỉ. , Po xà phòng có phàn ứng với các chất trong nước biển và sinh ra chất kết tủa nên có thể ^ ! lấp lỗ thùng để tránh chìm tàu. Nhưng tất ■Ịihiên ở đây ta chì nói đến những lỗ thủng tìỏ thôi nhéi — f CHÓ CÓ TH Ể PẮT NGƯỜI KHIẾM TH Ị QUA 9ƯỜNG KHÔNG? Chó bị m ù m àu vì chúng không thể phân biệt được màu đỏ và màu xanh. Vậy khi dắt người khiếm thị qua đường, nếu rõ ràng là đèn đỏ mà nó lại tưởng là đèn xanh rồi dắt người ta đi qua đường vào lúc đó thì rất nguy hiểm. Thực ra bạn không cần phải lo lắng về chuyện này. Khi sang đường, nếu đèn đỏ lúc ấy bị hỏng, liệu bạn có hoang mang không biết nên sang đường lúc nào? Bạn chắc chắn sẽ nói rằng "Đương nhiên là không rồi!", vì bạn có thể quan sát xe cộ trên đường mà. Hãy thử tưởng tượng nếu bạn đang đứng trên vỉa hè để chuẩn bị sang đường, khi xe cộ còn đang đi lại nườm nượp, bạn chắc chắn sẽ đứng đợi thêm một lúc. Khi các xe đều dừng lại, bạn mới có thể bình tĩnh bước đi. Chó dắt người mù thật ra cũng thông minh như vậy đấy, chúng có thể quyết định thời điểm sang đường dựa vào tạp âm và lưu lượng xe qua lại trên đường. Ngoài ra, do vị trí đặt đèn xanh và đèn đỏ thường luôn cố định, đèn đỏ ở trên, đèn xanh ở dưới, hoặc đèn đỏ ở bên trái, đèn xanh ở bên phải. Vậy nên dù chó dắt người mù không thể phân biệt đâu là xanh, đâu là đỏ, nhưng chúng vẫn có thể phán đoán tín hiệu được sang đường nhờ vị trí đèn sáng. Chó nghiệp vụ có thể giúp ích gì cho con ngơờỉ? 30.000 năm trước, con người đã bắt đầu huấn luyện chó. Trong quá trình này, con người dẳn dẩn phát hiện ra, chó có thể giúp chúng ta rầt nhiều việc, bao gồm trông nhà, giúp đỡ những công việc lặt vặt hằng ngày, săn bắt... Ngoài ra những người sống ởxứtuyèt còn dùng chó để kéo xe. Trong số đó, chó dắt đường cho người mù chiếm số lượng chó nghiệp vụ đông nhầt. 23 BÓNG BÈN KHÕNG có BẦU THỦY TINH TH Ì PẴ Y TÓC ở TRONG có PHÁT SÁNG Pược KHÔNG? Trước khi bóng đèn điện được phát minh, lúc màn đêm buông xuống, thế giới của chúng ta chỉ là một màu tối đen. Do đó, đèn điện đóng vai trò cực kì quan trọng trong cuộc sống. Bóng đèn gồm hai bộ phận là dây tóc và bầu thủy tinh, thứ tạo ra ánh sáng cho chúng ta chính là dây tóc nằm bên trong. Nếu chỉ có dây tóc phát sáng, vậy còn cần bầu thủy tinh ở ngoài để làm gì? Thực ra chúng là bộ đôi không thể tách rời, nếu thiếu bầu thủy tinh, dây tóc ở bên trong cũng không thể phát sáng được. Sau hàng trăm nghìn thí nghiệm thất bại, người ta mới chọn ra được chất voníram để làm nguyên liệu chế tạo dây tóc bóng đèn Khi dẫn điện, voníram sẽ bị đốt cháy và phát sáng. Nhưng sức chịu nhiệt của voníram không phải là vô hạn, nó bắt buộc phải cháy trong môi trường không có ôxy mới phát sáng được. Nếu trong quá trình đốt cháy, voníram tiếp xúc với ôxy, nó sẽ biến thành voníram ôxit có màu vàng nhạt. Tính chất của voníram ôxit rất nguy hiểm và cũng không có khả năng dẫn điện. Vì vậy voníram bắt buộc phải bị cách lì với không khí. 24 Trong quá trình chế tạo bóng đèn, các chú công nhân sẽ cho voníram vào một bầu thủy tinh, sau đó hút hết không khí ở trong đó ra, và thay vào đó bằng một loại khí trơ không phản ứng với voníram, rồi bịt kín lại. Như vậy, công đoạn chế tạo bóng đèn đã hoàn thành. ■&0 BÓNG 9ÈN SỢI PỐT LUÔN có HÌNH TRÒN? Thì ra khi bóng đèn đơợc nối đỉện, dây tóc gẽ nóng lên, nhiệt độ cùa nó có thể lên tới 2.000"C. ở nhiệt độ cao nhơ vậy, một bộ phận dây tóc voníram sẽ bị bốc hơi và tỏa ra xung quanh, tới khỉ gặp phải thành bóng đèn tuơng đối lạnh, chông sẽ biến thành thể rắn và bám lên mặt trong của bóng đèn. Sau thời gian dài, bầu thủy tỉnh sẽ đen đi và không sáng rỡ nhu truóc nữa. Các nhà khoa học dựa vào hiện tuợng đốí luu của không khí, khí nóng sẽ tụ động bay lên trên, để thiết kế ra bóng đèn hình tròn. Nhu vậy, khỉ khí tĩ^ rong bóng đèn vận động đối luu, đa sô các hạt voníram mài sẽ bị không khí đẩy lên trên và bám vào p h ầ n "----- ít còn bầu thủy tỉnh vẫn không bị ảnh huởng. “1Ị TẠ I SAO Mì ĂN LIỀN PỀư LÀ SỢI XOĂN ' CHỨ KHÔNG PHẢI SỢI THẲNG? Chắc hẳn mọi người đều đã từng ăn mì ăn liền rồi nhỉ. Khi không có thời gian nấu ăn, ngâm một gói mì trong nước nóng, chỉ cần đợi 3 phút sau là có thể ăn ngay. Có lẽ bạn sẽ thắc mắc, sợi bún sợi phở đều thẳng đuột, nhưng tại sao sợi mì lại xoăn xoăn? Vào năm 1958, một người Nhật tên là Ando Momoíuku đã tạo ra gói mì ăn liền đầu tiên trên thế giới. Mì sợi xoăn có rất nhiều ưu điểm. Thử nghĩ mà xem, nếu sợi mì mà thẳng đuột thì dễ bị nát 'ắm đấy. Từ khi mì ăn liền được sản xuất xong, được chuyển đi và xếp trên các quầy hàng ở siêu thị cho tới khi đến tay của chúng ta, e là nó đã chỉ còn là những mảnh vụn mà thôi. Sợi mì xoăn có khả năng chịu lực tốt hơn một chút. Ngoài ra, do sợi mì cong nên nước nóng dễ ngấm đều hơn, giúp ta ngâm mì được nhanh hơn. Tuy nhiên mọi người chớ nên ăn mì quá thường xuyên nhé! Thành phần chính của mì ăn liền là tinh bột, không đủ thành phần dinh dưỡng, hơn nữa nó là thực phẩm chiên rán nên lượng calo cao, ngoài ra còn pha chất bảo quản nên ăn nhiều không tốt cho sức khỏe. V Ngày sàn xuất cỏa ! đo ăn Khi mua đồ ăn, đa số mọi người sẽ chú ỷ tới ngầy sản xuầt và hạn sử dụng của đồ ăn. Việc in ngày sản xuầt và hạn sử dụng lên bao bl đồ ăn cũng lầ một phát minh do “cha đẻ cùa mì ăn liền” - ông Ando Momotuku nghĩ ra đấy. Vào năm 1965, Ando Momotuku phát hiện ra đồ ăn để quá lâu sẽ bị nhiễm khuẩn và gây ra ngộ độc. I Thế là ông quyết định in ngày sàn i xuất và hạn sử dụng lên bao bì đồ ăn. Trước đó, chưa hẻ có công ti Ị- nào in ngày sản xuất trên bao bì sản phẩm như vậy. li ■ i lKHI LÁ I XUỒNG MẤY, TA có PHẢI GẠT CẦN SỐ NHƯ LẢ I õ TÔ KHÔNG? Bạn có để ý khi lái ô tô, tài xế thường xuyên phải gạt cần sang số, tại sao lại phải làm như vậy? Khi lái xuồng máy trên biển, ta có cần gạt cần số như thế khồng? Thực ra gạt cần số khi lái xe là để sử dụng động cơ xe hơi một cách hợp lí và khoa học. Một vài loại ô tô khi vận hành cần dùng hộp sang số để thay đổi lực kéo và tốc độ. Khi ô tô chạy với số thấp, lực kéo nó nhận được tương đối lớn, nhưng tốc độ lại khá chậm. Ngược lại, khi ô tô đi với số cao, lực kéo nó nhận được tuy nhỏ nhưng tốc độ lại rất nhanh. Vậy nên khi lên dốc, hộp sang số của ô tô phải được chỉnh về số thấp. Còn khi ô tô chạy trên đường cao tốc, hộp sang số phải chỉnh số cao. Tóm lại, lúc lái xe, ta phải sang thích hợp sao cho an toàn. Còn khi lái xuồng máy lại khác hoàn toàn, nó chuyển động nhờ hoạt động chân vịt. Chuyển động của chân vịt sẽ tạo ra lực đẩy nước về phía sau, từ đó hình thành phản Q lực hướng về phía trước, thế là xuồng được đẩy đi. Chỉ cầno động cơ và chân vỊf^ptóUtỊỢp với nhau nhịp nhàng, động cơ sẽ ra đủ lực để chân vịt hoạt động. '] Vậy nên xuồng máy không cần đến cần sang số. 4 ịịịi - . ■: Ôtôsố tự động không cố cần sang số phai không? 0 tô bây giờ đa số đều là xe số tự động. Xe số tự động chỉ có chân phanh và chân ga. Khi người lái xe muốn tăng tốc, máy đổng bộ hóa của xe sẽ tự động tăng hoặc giảm số tương ứng dựa trên tốc độ di chuyển cùa xe và số vòng quay của động cơ. 29 TÀU HỎA KHÔNG có vô LẴNG TH Ì CHUYỂN HƯỚNG NHƯ THẾ NÀO? Khi đi x a , chúng ta thường chọn tàu hỏa làm phương tiện di chuyển. Nhưng tàu hỏa không hề có vô lăng, vậy rốt cuộc nó đã chuyển hướng bằng cách nào? Thực ra, đường ray đã đảm nhận trọng trách này. Lần sau tới ga tàu, bạn hây thử quan sát kĩ bánh xe của tàu hỏa nhé! (Chú ý: Nhất định phải quan sát dưới sự giám sát của người lớn, và phải đảm bảo đoàn tàu đó đang không hoạt động). Sau khi quan sát cẩn thận, bạn sẽ phát hiện ra, bánh xe của tàu tiếp xúc trực tiếp với đường ray, mép trong của bánh xe luôn gắn chặt với cạnh của đường ray. Như vậy, nếu đường ray cong về một phía, thì tàu hỏa cũng sẽ rẽ lệch theo hướng đó. Còn khi cần chuyển tàu hỏa từ đường ray này sang đường ray khác, người ta thường dùng một thiết bị đặc biệt để hỗ trợ, đó là bộ phận chuyển ray (hay còn gọi là bẻ ghi). ... ^.e-ÌỗTÃNG TỔÕNGXE Ô'TÔ CỦA NHIỀU NƯỚC LẠI ở BÊN TRÁI? Nguyên nhân của việc này bắt nguồn ưr lịch sử chế tạo ô tô. Khi Model T, chiếc xe đầu tiên của Hoa Kì ra đời, ống Henry Ford<'> đã phản đối việc lắp vố lăng ờ bên phải, vậy nên vô lăng đã được lấp đổng loạt ở bên trái. Sau này, nhiều cống ti chê tạo ô tô cũng bắt chước theo đó, vậy nên hiện nay xe ô tô của rất nhiều quốc gia đều được lắp vô lăng d bên tay trái. Hơn nữa, đa số các nước đếu đi phía bẽn phải đường, chính vì vậy lắp vô lăng bên , trái đé tiện quan sát đường, nhưng cũng có một số nước lại đi bên ừái đường (ví dụ như Anh) nên lắp vô lăng bên phải đé quan sát đường dễ hơn. (1) Người sáng lập Công ti Ford Motor. 1 _ _ LẰM SAO PỂ KH IẾN TIẾNG “XlNH XỊCH" CỦA TẦU HỎA BIẾN M ẤT? Hồi trước khi đi tàu hỏa, chúng ta toàn nghe thấy tiếng "xinh xịnh" của bánh xe tàu cọ vào đường ray. Âm thanh này vừa to vừa chói tai, vậy làm thế nào để nó biến mất đi bây giờ? Thực ra tàu hỏa phát ra tiếng "xinh xịch" là do đoạn nối ray có kẽ hở. Các đoạn ray được ghép lại với nhau thành một đường ray dài, mỗi điểm tiếp nối đều có một khe hở. Tại sao phải làm như vậy? Thì ra ray sắt cũng bị giãn nở theo nhiệt độ. Nếu không để chừa khoảng trống mà ghép các đoạn ray sát vào nhau, thì vào mùa hè, khi đường ray bị thiêu nóng và giãn nở, nhưng lại không có khoảng trống để vươn ra, nó sẽ bị cong vênh và biến dạng, hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Nhưng khe hở giữa các thanh ray không chỉ gây ra tiếng ồn lớn mà còn làm bánh xe nhanh mòn và hạn chế tốc độ di chuyển của tàu. Để giải quyết vấn đề này, người ta đã dùng công nghệ mới nhất để khắc phục hiện tượng giãn nở bằng cách chế tạo ra loại thanh ray không mối hàn. So với thanh ray thông thường, thanh i ray không mối hàn không chỉ tiết kiệm rất nhiều chi phí bảo dưỡng mà còn kéo dài được tuổi thọ của đường ray. Trong tương lai, âm thanh "xinh xịch" của tàu hỏa rất có thể sẽ thực sự biến mất đấy! THANH RAY KHÔNCMỐI HẢN KHÔNG CÓ MỘT MỐI NỐI NAỜ SAO? Bạn Chớ để o lỉ tên cởa nó đánh lừa* nhé, ____ ___________ ví thanh ray không mối hàn thực chất không phải trơn nhẵn không có mối nối đâo. Chỉ là khi so với thanh ^ ray thông thường, mỗi đoạn ray không mối hàn đều dài ^ hơn rất nhiều, có thể lẽn tớỉ vài trăm mét hoặc vài nghìn ^ mét Nhưng giữa hai đoạn thanh ray này vẫn có mối nối. Có đỉều sau' khỉ được xở lf bằng ldf thuật đặc biệt nhũng mối hàn này chi tác động rất ít tới đoàn tàu. MÁY BÁN HẰNG T ự DỘNG có TH Ể PHÂN B IỆ T DỒNG XU GIẢ SAO? Bạn đã bao giờ sử dụng máy bán hàng tự động? ở nước ngoài, loại máy này rất tiện lợi đấy nhé! Nhét một đồng xu vào, sau đó ấn nút, lon nước ngọt hoặc chiếc bánh hamburger bạn muốn sẽ trượt ra khỏi cửa lấy sản phẩm và tới tay bạn. Có lẽ bạn sẽ thắc mắc, máy bán hàng tự động làm sao biết bạn nhét xu thật hay xu giả? Nếu thả một tấm kim loại có hình dạng tương tự đồng xu vào thì kết quả sẽ ra sao? Thực ra máy bán hàng tự động có thể phân biệt tiền xu và nhả đồng xu giả ra ngoài. Bởi trong thân nó có lắp một máy điện tử phân biệt tiền giả, có thể kiểm tra chất liệu, đường kính và độ dày của đồng xu được thả vào. Khi một trong các mục kiểm tra được thiết lập cho ra kết quả không phù hợp, thiết bị điện tử này sẽ xác nhận đây là tiền giả, lúc này máy bán hàng tự động sẽ nhả đồng xu ra ngoài. 34 LẰM THẾ NÀO PỂ PHÂN BIỆT TIỀN GIẢ BẰNG MẮT THƯỜNG? Máy bán hàng tự động có thể phân biệt tiền xu giả, vậy bạn có thể làm thế không? Thục ra chúng ta vẫn có cách để phân bỉệt đấy! L Sờ bằng tay. ^^I hoa văn trẽn tiền xu già luôn sơ sài hơn so với tiền xu thật nên khỉ sờ sẽ thấy sần sần chớ không trơn nhẵn nhơ tiền thật 2. Nhìn vào tâm đồng xu. Xu thật đơọc đồng thời dập khuôn hai mặt đường tâm của haỉ bên mặt sẽ trùng khớp với nhau. Còn tiền già lại được dập khuôn từng bên mặt nên đường tâm của hình trên hai mặt xu sẽ lệch nhau. 3. Pồng xu bị gi có đến 80 - 90% là già. Bồng xu thật được chế tạo tờ hợp kim nên rất khó bị gì. MÁY BA Y BỊ PÕNG CÚNG có ẢNH HƯỞNG PẾN VIỆC P I CHUYỂN KHÔNG? Hãy thử nghĩ mà xem, vào mùa đông, nếu một chiếc máy bay đang bay mà bị đông cứng lại, vậy thì hậu quả thật khó mà tưởng tượng nổi. Bộ phận dễ bị đóng băng nhất trên máy bay là cái gì? Có rất nhiều bộ phận như vậy, ví dụ như cánh quạt ở đuôi, ống hút gió của động cơ... đều rất dễ bị đóng băng. Khi đóng băng, chúng không chỉ làm tăng lực cản và giảm lực nâng của máy bay, mà còn có thể vô hiệu hóa một số linh kiện khác. Tuy nhiên, bạn không cần lo lắng, / vì thông thường những loại máy bay từ / cỡ trung trở lên đều có thiết bị chống ÌÊH=lẠYỂĨYrCHUCA ^ŨN^BẮN T Ê nI cHỦNG N hữ n g tên kh ủng bô chuyên làm những việc xấu gây mất trật tự xã hội và làm hại đến tài sản và tính mạng của dân thường. Có phải dù ở bất kì đâu, cảnh sát cũng có thể nổ súng bắn tội phạm? Đáp án là không phải như vậy, ví dụ như khi ở trên máy bay, họ không được phép nổ súng bừa bãi. Nếu nổ súng trên máy bay sẽ gây ra hậu quả gì? Việc này tùy thuộc vào viên đạn sẽ bắn trúng vào đâu. Thường thì sẽ có bốn trường hợp dưới đây xảy ra. Thứ nhất, viên đạn chỉ bắn trúng vỏ máy bay và để lại một lỗ thủng nhỏ. Trong trường hợp này, máy bay sẽ không gặp sự cố gì. Bởi vì khi máy bay bay trên cao, do áp suất không khí thấp nên để hành khách có thể hô hấp bình thường, người ta phải tăng áp suất trong khoang máy bay lên và giữ áp suất duy trì trong một khoảng nhất định. Khi vỏ máy bay có một lỗ thủng nhỏ, hệ thống tăng áp suất không khí trong khoang máy bay sẽ tự động điều chỉnh sự thay đổi áp suất do lỗ thủng đó gây ra, nên thân máy bay sẽ không bị ảnh hưộng gì nhiều. Thứ hai, viên đạn bắn vỡ cửa sổ khiến cả ô kính đó vỡ tan. Lúc này, nếu bạn ngồi đúng vị trí cạnh ô cửa đó, lại chẳng may không cài dây an toàn thì rất có khả năng bạn sẽ bị thổi bay ra ngoài. Ngoài ra, sau khi cửa sổ máy bay bị vỡ, tất cả không khí trong khoang máy bay sẽ bị đẩy ra ngoài hết. Trong tình huống này, bản thân máy bay có thể vẫn bay tiếp được nhưng hành khách ỏ bên KHẨU SÚNG LỤC CỦA CÁC CHÚ CẢN! HOẠT ÕỘNGNHƯ THẾ NÀO?; Sống lục là một loại vO khí nhơng có lực sát thơơng cao ờ cự Sóng lục bắn đạn bằng cách lợỉ dụ suất Trong vỏ đạn chứa rất nhiều thuốc súng. Khi bóp cò, ta đã đánh lừa vi thuốc súng trong vỏ đạn, ngọn lửa ấy sẽ đốt cháy lơợng thuốc súng ngay lập tức, sinh ra nhiệt độ và áp suất cao t ------’ Lơợng khí có áp suất cao trọ: đầu đạn bắn ra khỏỉjiàigsớng! trong lại gặp phải nguy hiểm. Vì khi ở trên không, áp suất không khí rất thấp, trong vòng 1 phút, con người sẽ bị mất ý thức vì thiếu dưỡng khí. Tuy nhiên thường thì vào lúc này, mặt nạ dưỡng khí sẽ được thả từ trên trần máy bay xuống, nếu bạn vẫn chưa bị thổi bay ra khỏi cửa sổ, tốt nhất hãy mau chóng đeo mặt nạ vào trước khi vẫn còn tỉnh táo. Thứ ba, nếu viên đạn bắn trúng các loại máy móc quan trọng trong buồng lái như bảng điều khiển chẳng hạn thì nguy thật rồi. Thứ tư, viên đạn bắn trúng thùng xăng. Tình huống này là nguy hiểm nhất, nó rất dễ dẫn tới cháy nổ, hậu quả khó mà lường trước được. Vậy nên việc nổ súng trên máy bay không phải trò đùa đâu. 39 P I NGưỢC CIÓ HAY XUÔI GIÓ có LỢI CHO MÁY BAY CẤT CÁNH HƠN? Trong các loại phương tiện giao thông, máy bay là loại CÓ tốc độ nhanh nhất. Có lẽ bạn sẽ nghĩ tới bí quyết đạt tốc độ cao của máy bay nằm ở chính "đôi cánh lớn" của nó. Hình dạng của mặt trên và mặt dưới cánh máy bay không giống nhau, mặt trên hơi phồng lên, còn mặt dưới lại phẳng lì. Khi máy bay lướt đi, không khí sẽ trượt qua bề mặt cánh máy bay với áp suất khác nhau ở mỗi mặt, nhờ đó tạo ra lực nâng cho máy bay. Khi máy bay đạt tới một tốc độ nhất định, lực nâng này sẽ đủ lớn để nhấc máy bay lên. Thế là máy bay cất cánh được. Nếu máy bay phụ thuộc nhiều vào không khí như vậy, thế thì đi ngược gió hay xuôi gió có lợi cho máy bay cất cánh hơn? Khi hạ cánh, máy bay có thể lợi dụng lực cản của gió để giảm tốc. Còn khi cất cánh, nếu có gió thổi tới trước mặt, máy bay sẽ nhận được nhiều lực nâng hơn và giúp nó cất cánh nhanh hơn. Vậy nên khi cất cánh hay hạ cánh, máy bay đều nên đi ngược gió. Tuy nhiên, do độ cân bằng của máy bay vài năm nay đả được cải thiện nên mức độ ảnh hưởng của hướng gió tới việc cất cánh và hạ cánh đã giảm bớt đi. Hộp đen máy bay Khi một chièc máy bay gặp nạn, muốn biết được nguyên nhân cùa sự cố, người ta phải tìm ra hộp đen máy bay. Thực ra hộp đen không hề có màu đen mà ừái lại có màu cam rất bất mắt. Tên chính thức của nó lầ hệ thống lưu trữ thông tin của máy bay. Tìm được hộp đen đồng nghĩa với việc tìm ra bằng chứng quan frọng và trực tìèp nhất. Để đảm bảo máy lưu trữ thông tin toàn vẹn kể cả sau khi máy bay gặp sự cố, người ta lắp đặt nó vầo v| trí an toàn nhất lầ đuôi máy bay. 41 TRONG CA PHẪU THUẬT, NẾU BỆNH NHẴN Pà PUỢC GÂY MÊ PỘT NGỘT TỈNH PẬY TH Ì PHẢI LẰM SAO? Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ sẽ tiêm thuốc mê cho bệnh nhân để tạm thời làm tê liệt hệ thống dây thần kinh cảm giác nhằm giảm bớt sự đau đớn của người đó. Chắc hẳn chẳng ai dám để các bác sĩ phẫu thuật cho mình khi chưa được gây mê. Vì nếu chưa hôn mê, cơn đau sẽ khiến bệnh nhân cảm thấy căng thẳng quá độ, thậm chí còn nôn mửa, hoảng loạn, dẫn tới hậu quả không thể lường trước. Từ đó có thể thấy gây mê là công đoạn không thể thiếu trong mỗi ca phẫu thuật. Nhờ có thuốc mê, ca phẫu thuật sẽ không còn đáng sợ như )i người tưởng Nếu thực sự rơi vào trường hợp này, bệnh nhân sẽ đau đớn đến mức nào? Do lượng thuốc mê được sử dụng quá ít, hoặc một số nguyên nhân đặc biệt khác, Tại sao gây tê xong) tôi lại thấy buồn ) cười thế n à y ? / ■ Những chất nào được dồng để gâý mê? Vào thời cận đại, chất ête thường được dùng để gây ụ ),,)mê trong phẫu thuật. Trước thời đó, còn có một chất tên là “khí cười” được thí nghiệm làm chất gây mê. Tuy nhiên có một số bệnh nhân ngửi bệnh nhân có thể sẽ tỉnh lại trong quá trình phẫu thuật. Nhưng do tác dụng của thuốc gây mê nên người đó sẽ không cảm thấy quá đau đớn, nhưng việc này vẫn ảnh hưởng tới quá trình phẫu thuật. Khi người bệnh được gây mê thành công, cơ thể và tâm trí đều ở trong trạng thái thư giãn, cơ bắp thả lỏng, như vậy các bác sĩ sẽ phẫu thuật dễ dàng hơn. Ngược lại, bệnh nhân tỉnh dậy sẽ bát đầu cảm thấy căng thẳng, khiến cơ bắp căng cứng, cản trở các bác sĩ tiến hành phẫu thuật. thấy mùi thuốc nầy cứ cười rộ lên không ngừng, vậy nên “khí cười" không được dùng làm thuốc gây mê đại ừà. Thuốc gây mê đầu tiên trên thế Vào thời nhà Đông Hán ở Trung Quốc (khoảng năm 25 - 220), thần y nổi tiếng ở Trung Hoa cổ đạl, Hoa Dầ, đã phát minh ra “Ma Phí Tán”, đó chính là loại thuốc mê đầu tiên trên thế giới. 43 Có TH Ể PÙNỔNẠM CHẪM PỂ HŨT CHẤT SẮT TRONC BÁNH MÌ NGỮ CỐC RA KHÔNG? Trước khi ăn bánh mì ngũ cốc, bạn hãy thử xem k ĩb a S bì của nó, lúc ấy bạn sẽ phát hiện ra trên đó thường ghi lượng chất sắt chứa trong bánh mì là bao nhiêu. Bạn có thể tự kiểm chứng điều này. ‘ ■ Cho bánh mì đầy khoảng 2/3 cốc, rồi lấy thìa nghiền bánh mì càng vụn càng tốt. Cho số bánh mì vụn đó vào túi nilon chịu nhiệt, rồi nhờ người lớn giúp đổ nước nóng vào và đóng kín túi lại. Sau khoảng 20 phút, hãy nghiêng nhẹ chiếc túi để bột bên trong dồn về một bên, rồi lấy nam châm dí sát vào đáy túi và xoay nhẹ, cuối cùng hãy từ từ kéo bột cách xa nam châm. Kết quả sẽ có hiện tượng gì xảy ra? Liệu có thể có một ít mạt sắt di chuyển theo nam châm không? Nếu bạn nhìn thấy hiện tượng này thì cũng đừng ngạc nhiên nhél Axit clohydric và các chất hóa học khác trong ruột chúng ta có thể hòa tan một phần lượng sắt đó và hấp thụ trong đường ruột. Đa số lượng sắt đó không ảnh hưởng gì tới cơ thể người, bởi chúng sẽ được bài tiết ra ngoài. Thực ra, rất nhiều thực phẩm thiên nhiên có chứa sắt, ví dụ như gan động vật, lạc, vừng và mộc nhĩ đen... Tác dung của chẫt sắtđốỉ với cơ thể Bạn có biết máu lầm thè nào để đưa ôxy tới các cơ quan trong cơ thể không? Quá trình này cần có sự tham gia của chất sất đấy! Tè bào hồng cầu trong máu có chứa huyết sắc tố, mà sắt chính là thầnh phần quan trọng cầu tạo nên huyết sắc tố. sắt trong huyèt sắc tố kêt hợp với ôxy ở phổi tạo thành ôxy hemoglobin và khi hồng cầu theo các mạch máu dì chuyển khắp cơ thể sẽ phân phối ôxy đến các mô. 45 có TH Ể PÙNG T ơ NHỆN LẰM ÁO CHỐNG PẠN KHÔNG? Tơ nhện rất chắc, côn trùng nào vô tình mắc phải lưới nhện thì rất khó chạy thoát. Một sợi tơ nhện có đường kính nhỏ hơn 1 mm rất nhiều, nhưng phải bị kéo giãn ra ít nhất là gấp đôi mới có thể đứt. Nếu tơ nhện chắc như vậy, nó hẳn là rất hợp để làm áo chống đạn. Các nhà khoa học đã tiến hành thử nghiệm và phát hiện ra áo gi le chống đạn làm bằng tơ nhện còn tốt hơn so với áo làm từ «°p phẳn k h d n T ^ '^ triể n của ^hoa học như ỵ hoc^t-"^ không 1 ^ ^ SỢI Tơ NHỆN MANG TÊN “THÉP SINH HỌC" Các nhà khoa học đã thành công trong việc tách gốc proteỉn trong tơ nhện và cấy ghép vào cơ thể sơn dương, khiến sữa của chúng chứa lượng lớn proteỉn tơ nhện. Sau đó, họ dòng nhũng phương pháp đặc biệt để tạo ra sợỉ tơ nhện nhân tạo từ protein tơ nhện trong sOa sơn dương. Loại sợí này đơọc mang tên "thép sính học”. Nó không chì bóng và mượt nhơ tơ lụa mà còn chắc nhơ thép. có TH Ể PÙNG SÓNC V I BA PỂ SƯỞI ẤM KHÔNG? LÒ vi sónẹ là một loại đồ điện gia dụng phát ra sóng vi ba đe hâm nóng đồ ăn, đây là một vật dụng không thể thiếu trong nhà bếp của các hộ gia đình. Vậy chúng ta có thể dùng sóng vi ba để sưởi ấm không? Rất nhiều người lo lắng sóng vi ba sẽ gây hại cho cơ thể. Vậy rốt cuộc sự thật có đúng như vậy không? Năm 1975, một nhà khoa học nữ người Mĩ tên là Aydar đã thả sóc, khỉ và các loài động vật khác vào phòng vi ba để làm thí nghiệm sưởi ấm. Kết quả là những chú động vật đáng yêu này không những chẳng bị nướng chín, mà ngược lại còn tỏ ra rất thích thú. Sau khi kết thúc thí nghiệm, chúng thậm chí còn quyến luyến căn phòng vi ba nữa. Từ đó có thể thấy rằng, sưởi ấm trong phòng vi ba khiến chúng cảm thấy rất thoải mái. Tuy nhiên, chúng chỉ là động vật thôi, ai mà biết liệu con người có bị nướng cháy hay không chứ? Năm 1994, bà Aydar bắt đầu tìm kiếm người tình nguyện làm thí nghiệm. Khi bước vào phòng vi ba, những tình nguyện viên này có cảm giác như được sưởi nắng giữa mùa đông. Ban đầu, Aydar sợ họ không thể chịu được nhiệt độ quá cao nên đã cố tình lắp một công tắc ở trong, để đề phòng nếu không thể chịu đựng được, họ có thể tắt hệ thống vi ba đi. Nhưng kết quả là không có ai sử dụng công tắc đó. về ý tưởng dùng sóng vi ba để sưởi ấm, một tiến sĩ của Đại học Harvard đã tiến hành những thí nghiệm như vậy. LÒ VI SÓNG CÓ THỂ PUN Nước SÔI KHÕNG? Tốt nhất ta vẫn nên dùng ấm điện để đun nước chớkhôngnên dùng lồ vl sóng. T ĩ nếu dùng ấm điện, nơớc ờ đág nồi sẽ nống trơớc, cồn nước ở phía trên lạỉ vẫn mát Khỉ đó nước nóng gẽ nổi lên, còn nước lạnh lại chìm xuống, tạo ra dòng đối lưu và hòa trộn với nhau. Cuối cùng, khỉ bắt đầu cố hỉện tượng sủỉ bọt là ta sẽ biết ngag nước đs sồỉ rồi. Còn nếu dông lồ vỉ sóng đun nước, nhiệt độ nước hấp thụ được sẽ tương đốỉ đổng đều nên không thể xuất hiện hiện tơọng nước nóng và lạnh hòa trộn với nhau, bởi vậy dò nhiệt độ nước đã đạt tớí 100“C thì mặt nước vẫn tương đối tĩnh lặng. Ai không biết mà vô tình chạm phải cốc nước sôỉ này, anh ta rất cố thể sẽ bỉ bỏng. Thế nên tốt nhất bạn hSy đun nước bằng ấm điện nhél 49 9UN Nước MÁY VÀ 9UN Nước DUN SÔI DỂ NGUỘI CÙNG LỨC, CÁI NÀO SẼ SÔI TRƯỚC? Nếu muốn biết đáp án của câu hỏi này, bạn hây làm thử thí nghiệm đi. Với sự giúp đỡ của người lớn, bạn hãy đổ nước máy và nước đun sôi để nguội vào hai chiếc ấm giống nhau, rồi đặt lên bếp đun cùng lúc. Sau một thời gian, bạn sẽ phát hiện ra khi nước đun sôi để nguội đã sôi sung sục thì nước máy vẫn chưa sủi bọt tí nào! Tại sao lại thế nhỉ? Thì ra nhiệt độ sôi của nước thay đổi dựa trên rất nhiều yếu tố. Thông thường, khi có chất nào đó hòa tan trong nước, nhiệt độ sôi của nước sẽ tăng lên do có sự tồn tại của chất này. Chất hòa trong nước càng nhiều, nhiệt độ sôi sẽ càng cao. Nước đun sôi để nguội đã được đun sôi một lần nên một phần tạp chất trong đó đã kết tủa và biến thành vết cáu trên thành ấm. Vậy nên lượng tạp chất trong nước đun sôi để nguội ít hơn hẳn so với nước máy, do đó nó sẽ sôi nhanh hơn. Chúng ta có thê đun nước biển để biến nó thành nước uống được không? Chúng ta không thể uống trực tièp nước biển vì nó chứa rầt nhiều muối và các nguyên tố khác, nồng độ những chầt này quá cao, vượt quá so với tiêu chuẩn nước vệ sinh. Tuy nhiên nước biển sau khi được cầt lọc có thể ừở thành nước uống. Hiện nay, cách lầm sạch nước biển phổ biền nhất là chưng cất. Cách này được tièn hành như sau; Đầu tiên phải đun sôi nước biển bièn nó thành dạng hơi, sau đó làm lạnh hơi nước để tạo ra nước chưng cầt. Trong quá binh lọc nước bién bằng phương pháp chưng cằt, tốt nhất nên pha thêm một lượng nhỏ muối vỗ cơ cẳn thiết cho cơ thể người. Còn cách đun nóng thông thường không thể bièn nước biển thầnh nước uống được. ^ / Khỉ đun nơóc trên bếp. ngọn lửa nơi nước trao ra tại sao lại bốc cao hon? Nèu để nước sôi ừào ra bèp than, lửa bếp khống tắt thì cũng phải yèu đi chứ nhi? Nhưng điều kì lạ là ngọn lửa ở vị trí đó lại còn bốc cao hơn bình thường. Hóa ra khi nước gặp phải than cháy sẽ sinh phản ứng hóa học, tạo ra cacbon mônôxít vầ khí hyđrô. Hai chất này đéu là chất dễ cháy nên lửa sẽ cháy mạnh hơn. 51 Nước NÓNG VÀ NƯỚC LẠNH, CÁI NÀO PẬP LỬA NHANH HƠN? Mỗi khi có hỏa hoạn, các chú lính cứu hỏa sẽ lấy vòi để phun nước lạnh vào đám cháy, vậy nên có lẽ bạn cho rằng dùng nước lạnh dập lửa là cách tốt nhất. Nhưng trên thực tế, hiệu quả dập lửa của nước nóng còn tốt hơn nước lạnh, tại sao lại thế? Đó là bởi khi phun nước nóng lên vật đang cháy, nước nóng sẽ không chỉ có tác dụng hạ nhiệt mà còn nhanh chóng biến thành hơi nước bao quanh vật thể, khiến vật đó bị cách li hoàn toàn với không khí. Khi vật cháy không có ôxy để đốt, lửa sẽ yếu dần và tắt hẳn. Nhờ đó, ta có thể dập lửa thành công. Tuy về mặt lí thuyết, nước nóng dập lửa nhanh hơn nước lạnh, nhưng khi thao tác trong thực tế thì lại cực kì khó. Đun nước nóng không chỉ cần sức người sức của mà còn tốn thời gian. Khi cứu hỏa, ta không thể đợi nước SOI rồi mới đem đi dập lửa phải không nào! Ngoài ra, bạn hãy thử nghĩ mà xem, trong quá trình dập lửa sẽ có rất nhiều tình huống phức tạp có thể xảy ra. Nếu dùng nước nóng để dập lửa, ta còn phải tránh không để nước bắn vào người khác. Việc này sẽ khiến lính cứu hỏa bị phân tâm và không thể dập lửa nhanh chóng. Cách SỞ dụng bình cứu hỏa Hiện nay, cố rất nhiều nơi được ừang bị bình cứu hỏa, nhưng bạn có biết cách dùng chúng không? Chúng ta cùng tìm hiểu cách sử dụng bình bột chữa cháy nhé! Đầu tiên, khí phát hiện ra đám cháy, bạn không nên căng thẳng, hoảng sợ hoặc bỏ chạy, mà hăy bình tĩnh lấy bình bột chữa cháy, dốc ngược bình, lắc mạnh khoảng 5-7 lần, rút chốt bảo hiém ra, sau đó một tay cầm vòi phun hướng về chó cháy, một tay mở van đé phun bột trùm lên ngọn lửa. có THỂ LẠM ô TÔ MỌC CÁNH BAY Pược P Ể GIẢM THIỂU ÁCH TẤC ClAO THÔNG KHÔNG? Tắc đường là nỗi đau đầu của tấ t cả các tài xế. Để giải quyết vấn đề này, các nhà khoa học đă sớm nhắm tới phát triển loại ô tô có cánh vừa có thể đi trên mặt đất, lại có thể bay giữa không trung. Nếu được sở hữu một chiếc xe như vậy, việc đi du lịch tới những địa điểm xa xôi cũng trở nên cực kì đơn giản. Sau khi ra khỏi gara, nếu thấy đường quá đông, bạn chỉ cần bật công tắc, chiếc xe sẽ dang cánh và bay vào không trung. Nhưng nhỡ đâu ô tô lại đâm phải máy bay thì phải làm sao? Đừng lo, vì hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu (GPS) sẽ giám sát vị trí "chiếc xe bay" của bạn mọi lúc, chỉ cần đi chệch hoặc gặp trường hợp khẩn cấp, máy tính trong xe sẽ cảnh báo bạn kịp thời. Khi muốn đi xuống đường bộ, bạn chỉ cần ấn nút điều khiển, chiếc xe của bạn sẽ hạ xuống từ từ vào điểm đỗ xe chuyên dụng giống máy bay trực thăng rồi thu cánh ^ vào, sau đó lại tiế^nlụfcv|T^h trình như một chiếc ô tô bình thường. ' Hiện nay, ý tưởng này đã được thực hiện thành công rồi đấy! Đầu tháng 3 năm 2009, "chiếc xe bay" đầu tiên trên thế giới đă thực hiện chuyến bay đầu tiên tại Mĩ. Trong phòng trưng bày ô tô thường có "xe concept". vậy "xe concept" là cái gì? “Xe concept” là những mẫu xe bạn chưa bao giờ nhìn thấy trên đường. Kiều dáng của chúng cực kì độc đáo và rất thời frang, khiến người ta cảm thấy choáng ngợp. Tuy nhiên những chiêc xe này không nhất thiết phải sản xuất hàng loạt, mà chi cần trưng bày cho người xem thầy thièt kề độc đáo cùa nó là được. 55 có TH Ể LẤP TAY NẮM ở GlữA CỬA KHỒNC? Nếu để ý kĩ bạn sẽ thấy, dù là cửa đẩy hay cửa kéo thì tay nắm của nó luôn được lắp ở phía đối xứng với bản lề cửa và đặt ở vị trí cách mặt đất hơn 1 m. Tại sao phải lắp tay nắm cửa như vậy? Có loại cửa nào mà tay nắm ở chính giữa cửa không? Thực ra lắp tay nắm ở giữa cửa cũng chẳng sao, nhưng một khi đã lắp vào đó thì lúc mở cửa, bạn sẽ phải tốn rất nhiều sức lực đấy. Thì ra động tác đóng mở cửa trên thực tế chính là xoay cánh cửa quanh bản lề. Chuyển động này xảy ra dễ hay khó phụ thuộc vào hai nhân tố. Thứ nhất, lực tác động của tay bạn lên tay nắm là bao nhiêu. Thứ hai, vị trí tác động lực cách bản lề bao xa. Cũng có nghĩa là, tay nắm cách bản lề càng xa thì lực bạn cần dùng càng nhỏ, tay nắm càng gần bản lề, lực bạn cần dùng lại càng lớn. Vậy nên trong thực tế, người ta rất hiếm khi lắp tay nắm vào chính giữa cửa. Lấy ví dụ nhé, lúc chúng ta chơi bập bênh ở công viên, chỉ khi ngồi ở hai đầu ta mới có thể nhún lên nhún xuống dễ dàng, nếu ngồi vào chỗ cách tâm càng gần thì bập bênh càng khó. Ròng rọc giúp tiết kỉệirií sơc Khi cần kéo một vật nặng lên, chúng ta thường sử dụng ròng rọc. Vắt một sợi dây qua rãnh của bánh ròng rọc để có thể kéo sợi dây lên xuống, bánh xe này sẽ chuyển động quanh trục, và tiết kiệm được rất nhiều lực kéo. 57 Quần áo điều hòa điện tử Quẩn áo điều hòa điện tử thuộc củng loại với chăn điện, là loại trang phục có thé tự động điéu chinh nhiệt độ nhờ chất liệu dệt đặc biệt và máy đo nhiệt độ cơ thể siêu nhỏ được lấp ở trong. Bộ cảm ứng siêu nhỏ này sẽ tièp xúc với da như thể có võ vàn căy kẹp nhiệt độ đang hoạt động và từ đó xác định nhiệt độ của cơ thể. Khi lệch khỏi khoảng nhiệt độ thích hợp nhầt cho cơ thể, chúng sẽ lập tức “cảm nhận” được và tự động điều chỉnh nhiệt độ cho phù hợp. 58 LOẠI QUẰN ÁO NÀO có TH Ể PIỀU CHỈNH N H IỆT pộ? Ý tưởng phát minh ra một loại quần áo biết thay đổi nhiệt độ thật tuyệt! Nếu mặc loại quần áo này, vào mùa hè nóng nực, ta sẽ không phải chịu cảnh mồ hôi nhễ nhại, còn vào mùa đông lạnh lẽo, ta cũng không bị rét run cầm cập nữa. Hiện nay, ý tưởng này đã được đưa vào hiện thực. Có một loại quần áo điều hòa dạng tinh thể mà chất liệu làm ra nó chứa hai chất có thể tích trữ và giải phóng năng lượng. Loại áo này dựa vào nhiệt độ không khí xung quanh để thay đổi kết cấu tinh thể của mình. _ o o c y ì Khi nhiệt độ tăng cao, một chất trong đó sẽ tự động hấp thu nhiệt lượng để làm mát. Khi trời trở lạnh, chất còn lại sẽ chủ động giải phóng nhiệt lượng để làm ấm. Quần áo được làm từ hai chất này có thể mặc vào cả bốn mùa trong năm. Đến lúc ấy, nếu bạn muốn đi du lịch vòng quanh thế giới, hãy mặc một chiếc áo như vậy, nó có thể điều chỉnh nhiệt độ tùy theo thời tiết, tiện lợi quá phải không? o Quần áo tương laỉ có thể đổỉ màu Quán áo trong tương lai không những có thể điều chỉnh nhiệt độ mà còn có thể đổi mầu tùy theo nhiệt độ và cường độ ánh sáng. Những quẩn áo nầy được chè tạo từ loại chất mẵn cảm với ánh sáng và nhiệt độ. Mầu sắc của chúng có thể chuyển thành tông màu đậm nhạt khác nhau, hoặc đổi hẳn màu. Loại quẩn áo mới mẻ này rất đáng để chúng ta mong ngóng phải không? NUỐT KẸO CAO su VÃO BỤNG CÓ B Ị PlNH RUỘT KHÔNG? "Oi trời! Kẹo cao su phải mất 7 năm mới tiêu hóa hết được thật á?" Khi biết chuyện này, chắc hẳn bạn đang nghĩ, cục kẹo cao su lần trước mình nuốt phải là từ bao giờ nhỉ? Nếu nó vẫn chưa tiêu hóa xong, vậy có phải nó vẫn còn ở trong bụng mình không? Có một nhà khoa học đã thực hiện một thí nghiêm thú vị để giải đáp thắc mắc này. Người ta chuẩn bị một mô hình dạ dày trong phòng thí nghiệm, trong đó chứa axit clohydric và. enzym protease là những chất dạ dày dùng để tiêu hóa thức ăn. Khi thả bánh ngọt vào, mô hình dạ dày chỉ cần 3 tiếng đồng hồ là đã giải nó thành bột nhão. KẸO CAO SU BỊ OlNH VAO QUẦN Ấo THÌ PHẢI Li Có rất nhiều ngơờỉ thích nhai kẹo cao gu, nhưng nếu chẳng nì^ iầ ir bã kẹo lên quần áo thì phiền phức lắm đấy. Lúc này ta nên làm gì? Pừng lo, có ba cách xử lí gự cố này nhé: L Lấy bông gòn nhúng vào giấm rồi lau nhẹ là gẽ lau hết kẹo cao ,gu khỏỉ quần áo. 2. Dùng dao cậy bót bã kẹo ra (hết gởc cẩn thận kẻo đớt tay), hoặc lấy lòng trắng trứng gà cọ nhẹ lên vết bẩn làm nó bong ra, dùng xà phòng giặt gạch và gỉO lại bằng nước. 3. Bạn còn có thể lấy tũí nỉlon bọc kín bộ quần áo bị dính kẹo, cho vào ngăn cấp đông của tủ lạnh nỏa ngày, đcrí kẹo cao gu cứng lại thì lấy ra, lóc .nãy - chi cần vò nhẹ là kẹo gẽ tự bong ra mà không để lại một dấu vết nào. 60^ 5iO Kết quả thí nghiệm cho thấy, kẹo cao ^ su không có bất kì thay đổi nào sau khi bị thả vào mô hình dạ dày suốt 24 tiếng. Hiện tượng này cũng không có gì lạ vì thành phần chính của kẹo cao su thường là những chất dạ dày không thể tiêu hóa được, ví dụ như chất gurPTnền (gum base - một dạng vật chất dai như da voi). Hệ tiêu hóa của con người có khỏe đến đâu cũng không thể tiêu hóa nổi da voi. Vậy kẹo cao su trong ruột sẽ có kết cục ra sao? Sau khi bị nuốt vào, kẹo cao su sẽ có một chuyến chu du trong bụng của bạn rồi được thải 1 nguyên vẹn ra ngoài. TẠI SAO LỐP X E LẠ I TOÀN LÀ MÀƯ PEN? Xe cộ trên đường có đủ loại màu sắc, đỏ này, đen này, trắng này... nhưng lốp xe của chúng đều là màu đen. Tại sao lại thế? Lốp xe có màu chẳng phải sẽ đẹp hơn sao? Chúng ta đều biết lốp xe được làm từ cao su. Cao su tự nhiên màu trắng, độ đàn hồi khá tốt, nhưng nệu không được xử lí đặc biệt thì dễ bị mài mòn và nhanh hỏng. Để giải quyết vấn đề này, người ta đã nghiên cứư rất nhiều phương pháp để sản xuất ra loại lốp xe bền chắc khó mòn. Sau này, các nhà phát minh đã pha thêm một chất màu đen vào cao su, đó chính là muội than. Khi muội than được trộn lẫn với cao su, cao su trở nên lì hơn rất nhiều, có tuổi thọ cao hơn cao su thường. Do lượng muội than trong cao su tổng hợp chiếm một tỉ lệ nhất định nên chất liệu làm lốp xe đã biến thành màu đen. TẠI SAO LỐP XE LẠI có HOA VẪN? Quan sát kĩ lốp xe, bạn sẽ phát hiện ra lốp nào cũng c6 hoa văn. Làm nhơ vậy là để tăng độ ma sát cỏa bánh xe với mặt đất tránh trơòng họp bánh xe bị trơn trơợt khí đí trên đơòng, đặc biệt là khi đí trên bùn hoặc nền tuyết Nếu lốp xe trơn nhẵn thì cho dò xe vẫn đỉ đơọc, nhung khi cần phanh xe đột ngột thì sẽ rất khó và dễ Ị dẫn tới taỉ nạn gtao thông. Còn lốp xe cố hoa văn lại có thể "bám đơòng" rất chắc và an toàn. Tùy tùng loại xe mà hoa văn trên lốp sẽ khác nhao. -ri BẴNG TRÊN Ị MẶT KÍNH KHÔNG? ' i * Bạn có thích trượt băng khồng? thao vô cùng hấp dân, tuy nhiên bạn chỉ có thể chơi trượt băng trên nền băng thôi, nếu đổi thành mặt kính thì không biết sẽ có chuyện gì xảy ra nhỉ? Lực ma sát luôn tồn tại ở khắp mọi nơi. Khi đang trượt băng, nếu quan sát kĩ, bạn sẽ phát hiện ra áp lực tạo ra giữa giày trượt và mặt băng sẽ làm mặt băng bị tan chảy, tạo ra một lớp nước mỏng trên bề mặt. Chính vì trên mặt băng có lớp nước này nên lực ma sát sẽ cực kì nhỏ, nhờ vậy ta có thể trượt nhanh. Nếu đổi thành mặt kính, liệu ta có trượt được không? Ta hây thử đẩy một chiếc cốc trên bàn kính trước nhé! Chiếc cốc ấy có vẻ hơi khó di chuyển thì phải, nhưng nếu bôi một lớp dầu lên mặt kính, chiếc cốc sẽ trượt đi cực kì nhẹ nhàng. Từ đó ta có thể rút ra kết luận, nếu muốn trượt ^ băng, chỉ có bề mặt trơn nhẵn vẫn chưa đủ, còn cần một lớp chất bôi trơn nữa. Do vậy, mặt kính tuy rất phẳng nhưng không tạo ra được lớp "dầu trơn", h(|fi4;iữa kính rất, giòn, dễ bị giày t1U ÌỊírn lij|l^ - vậy nên bạn không được dĩgiày trượt băng trên mặt kính nhé! 91 TRÊN MẶT BANG RẤT OỄ NGẪ Bạn đa thử cầm một viên nước đá trên tay bao giờ chưa? Chẳng mấy chốc, vỉên đá đa trượt khỏỉ tay rồi. Bề mặt cởa viên đá bị hơi ấm trên tay làm tan chảy thành nước, nước này có tác dụng bôi trơn, vậy nên viên đá dễ trượt khỏi tay chúng ta. Khí ta đi trên mặt băng, dò thời tiết có thể cục lạnh, nhưng trọng lơọng của cơ thể và lục ma gát khí bước đi vẫn cố thể làm tan bề mặt băng, vậy nên ta sẽ rất dễ ngã. TA CÓ TH Ể BIẾN KHÓI PEN TRONG ỐNG KHÓI NHÀ MÁY THÀNH KHÓI TRẮNG KHÔNG? Từng cuộn khói đen thi nhau bay ra khỏi ống khói nhà máy, những người dân xung quanh kêu khổ không ngớt. Khói đen làm ô nhiễm bầu không khí, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Tại sao khi đốt lại sinh ra khói đen? Thì ra những cột khói này có thành phần chủ yếu là những vật chất chưa cháy hết. Người ta vẫn đang tìm cách biến khói đen thành khói trắng, loại bỏ hết các chất gây ô nhiễm trong khói đi. Sau một thời gian dài nghiên cứu, người ta đã phát hiện ra nếu lắp máy lọc bụi siêu âm trong ống khói, khói đen sẽ biến thành khói trắng và giảm thiểu ô nhiễm. 66 Khi chiếc máy lọc bụi này phát sóng siêu âm vào ống khói, tất cả bụi bẩn độc hại trong khói đen sẽ bị dính lại với nhau thành những mảng lớn rồi rơi xuống dưới, còn khói bay ra khỏi ống lúc này sẽ trở thành khói trắng không đem theo bụi bẩn. Ngoài ra, máy lọc bụi siêu âm còn có thể lọc chất bẩn do động cơ và các bộ phận khác của ô tô tạo ra. |. Xem ra, kĩ thuật sóng siêú âm vẫn ^ còn rất nhiều đất để phát triển. Thiết bị lợi dụng sóng sỉểu ầiĩi; Máy radar Trong đời sống hằng ngày, sóng siêu ảm được áp dụng vào rất nhiều lĩnh vực, trong đó vật dụng thường gặp nhất chính lầ máy radar. Từ việc dcri dùng sóng siêu âm để tránh vật cản trên đường bay và săn bắt côn trùng, người ta đã phát minh ra máy radar. Máy radar không chi được dùng để thăm dò trong quân sự mầ ngay cả lĩnh vực giao thống cũng không thể thiếu nó. CON NGƯỜI CÓ TH Ể P I Cư XUỐNG PẤ Y BIỂN KHÔNG? Sống dưới đ á y b iể n á? Ý tưởng này thật là ngoài sức tưởng tượng, nhưng các nhà khoa học đã bắt đầu tính đến chuyện này rồi ■ đấy! Được biết vài người Thụy Sĩ và Công quốc Monaco đã chọn một vùng hải vực ở gần bờ biển thành phố Monaco để xây dựng thành phố dưới nước đầu tiên trên thế giới. Kiến trúc sư thiết kế ’ nói nó sẽ được xây thành vòng tròn, hình dạng giống một "miệng núi lửa". Sau đố họ sẽ xây một khu dân cư cao 30 tầng hình vòng^ cung ở trên, khu dân cư này gồm 300 nghìn căn hộ có diện tích 75m^. Khu căn hộ này nằm ở phía ngoài "miệng núi lửa", vì vậy ta sẽ có thể nhìn ngắm quang cảnh và sinh vật đáy biển từ chính^ cửa sổ nhà mình. Con người không chỉ có thể sống dưới đáy biển mà còn có thểỊ "lái xe" ở đó nữa. Chúng ta hãy thử xem những loại phương tiện^ giao thông của cư dân dưới đáy biển nhé! Một người Mĩ đã nghiên cứư và thiết kế ra một loại thiết bị tên là "nhân viêri hàng không" để giúp những cư dân dưới đáy biển có phương tiện di chuyển. Đây là một loại tàu ngầm mini chở được hai người. Khi nó di chuyển trong nước, ta sẽ có cảm giác như là đi giữa không trung của thành phố dưới đáy biển vậy. Nó còn có hai cánh giống máy bay để điều khiển phương hướng. "Nhân viên hàng không" có tốc độ 15 km/h, 68 ngoi lên hoặc lặn xuống dựa theo lực đẩy của nước. Trước mắt, "nhân viên hàng không" có thể lặn xuống độ sâu 300 m, độ sâu này là đủ để người dân dưới đáy biển đi lại thuận lợi rồi. VIỆC NGHIÊN CỨU XẲY OỤNG THÀNH PHỐ PƯỚIPÁY BIỂN RẤT QUAN TRỌNG Do khí hậu toàn thế gỉớí đang nóng dần lên, tốc độ dâng cao cốa nước biển nhanh horn rất nhiều go VỚI thế ki trước. Các chuyên gla cùa sở Nghiên cứu Vật lf khí quyển thuộc Viện khoa học Nga cho rằng, độ cao cùa mọc nước bỉển bình quân tăng thêm 3 mm mỗi năm, horn nữa tốc độ cũng ngày một nhanh horn. Theo đà này, 30 năm gau, thành phố Saỉnt Petergburg gẽ bỊ chìm toàn bộ hoặc một phần ỉ^ốầg biển giống rất nhiều thành ven biển khác ở châu Ẫư*^ KHI NGỦ, CHÚNG TA có THỂ NGỬI Pược MÙI THƠM HAY MÙI HÔI KHÔNG? Bạn đã bao giờ mất ngủ bởi mùi hôi chân của người khác? Nhưng khi mệt mỏi đến độ buồn ngủ rũ cả ra, có phải bạn cảm thấy mùi hôi đó không nồng nặc như trước? Điều kì lạ hơn là, nếu bạn đã ngủ say thì sẽ chẳng thể ngửi thấy mùi gì nữa. Khi chìm vào giấc ngủ, rất nhiều cơ quan trong cơ thể chúng ta sẽ nghỉ ngơi, trong đó khứu giác là bộ phận "ngủ" say nhất đấy! Ví dụ như trong trận hỏa hoạn, nhiều người vì nghe thấy tiếng cháy nổ nên tỉnh giấc, sau đó mớl ngửi thấy mùi khói và bắt đầu tháo chạy. Những người không bị đánh thức sẽ càng ngủ sâu hơn trong mùi khói nồng nặc, cuối cùng dẫn đến tử vong. Do vậy, rất nhiều nhân viên cứu hộ khi tới được hiện trường đâ phát hiện ra có những nạn nhân chết trong tư thế ngủ yên trên giường. Để đánh thức những người đang ngủ say khi có hỏa hoạn, người ta đã phát minh ra một loại máy được gọi là đầu báo cháy. Đó là một thiết bị cảm ứng với khói và kêu inh ỏi lên ngay lập tức. Yên tâm đi, cậu ta không ngửi thấy đâu! Nghề kiếm tiền nhờ mũi Kì lạ ghê, còn có nghề kiếm tiền nhờ mũi á? Thực ra đó chính là nghề điều chè nước hoa. Nhưng muốn theo nghề này không phải là chuyện đơn giản đâu. Ta phải trải qua quá trình học tập và rèn luyện chăm chi, chi tới khi đã thành thạo về các nguyên liệu và cách pha chế nước hoa thì mới có thể frở thành nhà chế tác nước hoa chuyên nghiệp. ■ - [ỵỉV- KHI BỊ PIỆN GIẬT, TẠ I SAO có Lúc NCưÒT TA BỊ BẬT RA XA, CÓ LŨC L Ạ I BỊ HŨT VÀO? Khi một người bất cẩn chạm vào dòng điện hở và bị giật, anh ta sẽ đột ngột bị bật ra xa. Vậy chuyện này nguyên nhân do đâu? Thực ra lực này không phải do dòng điện mà do chính cơ bắp của con người đấy! Trong điều kiện bình thường, cơ thể người chỉ cho phép cơ bắp co rút có ý thức trong một giới hạn nhất định. Tuy nhiên, trong những trường hợp đặc biệt, cơ thể sẽ phá vỡ những giới hạn này, khiến cơ bắp co rút nhiều hơn và tạo ra lực lớn. Ví dụ khi bị dòng điện tương đối cao chạy qua cơ thể, cơ bắp của con người sẽ co rút mạnh do bị kích thích, tạo ra lực lớn đẩy con người bật ra xa, khiến cơ bắp bị tổn thương ngoài ý muốn. Vậy thì tại sao có người bất cẩn chạm vào dòng điện lại bị hút vào khiến không thể cử động nổi, dẫn tới tử vong? Có người chạm phải dòng điện lúc đang làm động tác cầm nắm, cơ bắp trên tay người đó sẽ bị co rút và hút chặt vào 'VI con yêu, .;^nh phảĩ' 1 Trong trường hợp gắng sức!", ..- này, nếu chỉ tự mình gắng sức thì về cơ bản sẽ không thể cách lí khỏi dòng điện, nếu không được ngoại lực trợ giúp kịp thời, người bị điện giật có thể sẽ tử vong. Do vậy, mọi người hãy cẩn thận khi sử dụng điện nhé! Nếu chẳng may chạm phải, dù bị bật ra xa hay bị hút chặt vào, hậu quả đều vô cùng nghiêm trọng. CơTHỂNíSrờlCÓTHỂPẪN 91ỆN KHÔNG? Nưóc ỉà Chất dẫn đỉện, mà phần lớn cơ thể ngơờỉ lạỉ là nơởc. Oo đó, khỉ CMI ngơời vô tình chạm phảỉ dòng đỉện. dòng đỉện cẽ-đĩạg qoa cơ thể dẫn b{ đỉện gỉật 1 i C Í T í í . 73 Muối ăn quý ngang vàng Trời ơi! Hạt muối nhỏ xíu vậy mầ cũng quỷ ngang vàng á? Thời cổ đại, giá trị của muối ăn rất cao. Vì sản lượng muối thời xưa cực hièm, mà trong cuộc sống hằng ngày lại rất cán muối. Bạn có biết không, thời La Mã cổ đại, muối cúng được phân chia ừong khẩu phán ăn quân đội đấy, từ đó có thể thầy muối đáng quỷ đèn nhường nầo. 9 ánh răng và hiện tơợngthârnthấu Khi muối dưa, một thời gian sau, ta sẽ thấy rau bị quắt lại, còn nước muôi ưong vại càng ngày càng nhiều lên. Điếu nầy là do nước trong rau đẫ bị tièt hèt ra ngoài. Cùng nguyên lí đó, khí chúng ta lấy muối đánh răng, lượng muối đó sẽ lấy mất lượng nước trong cơ thé vi khuẩn khiến chúng bị tiêu diệt. Hiện tượng nầy được gọi là thẩm thấu. 74 CỐ THỂ PỪNCMƯỐI ĂN TH AY KEM 9ÁNH RĂNG KHÔNG? Nếu lúc đánh răng mà kem đánh răng lại hêt mất rồi, ta nên lam thế nào? Chúng ta có thể dùng muối ăn thay kem đánh răng không? Thực ra vào thời cổ đại, mọi người đều dùng muối để đánh răng. Bởi vì muối ăn cũng có tác dụng diệt khuẩn, tiêu viêm. Tuy nhiên do hột muối khá cứng, dù đã được bào nhỏ nhưng lực ma sát của nó với bề mặt răng vẫn rất mạnh, dễ làm mòn men răng. Vậy nên tốt nhất chúng ta không nên dùng muối đánh răẩ|âB n g thời gian dài, thoảng dừhg thay kem đánh rânRligđ. ’ ^ - -- Ễ r-'l NgoW¥S?WBP^n còn ẹó.tẫi tìhĩẽu t^»ng kì ----- - ■ dụ, sau bữa ăn dùng nước ấni^^plra muối để súc giúp g ìữ ^ vệ sinh răng miệng. Nếu bị viêm lợf, hãy lấy muối sát tịìịõgịHỗ đau, như vậy cũng có thể giúp --------- TẠ I SAO SỦI CẢO CHÍN RỒI LẠ I Nổ! LÊN MẶT Nước? Thả sủi cảo sống vào nước sôi, nó sẽ chìm xuống ngay lập tức. Nhưng sau khi đun chín, nó sẽ lại nổi lên mặt nước, nguyên nhân của hiện tượng này là gì? Sủi cảo có thể nổi lên hay không phụ thuộc vào lực đẩy của nước lớn hay nhỏ. Khi một vật thể chìm xuống nước, nó sẽ phải chiếm chỗ của lượng nước đang ở vị trí đó. Như vậy, lượng nước đó sẽ không thể tiếp tục ở nguyên vị trí cũ nữa mà phải "lấn" ra ngoài, đây cũng là lí do vì sao khi vật thể rơi xuống nước thì mặt nước sẽ dâng lên. Thể tích mà vật thể "lấn" của nước càng lớn thì lực đẩỵ^io-pước tác động vào nó se càngynạnh. 3 76 Khi sủi cảo sống được thả vào nồi, nó sẽ chìm xuống, đó là vì thể tích của sủi cảo sống tương đối nhỏ, diện tích "lấn" nước cũng không nhiều lắm, vậy nên lực đẩy của nước tác động lên nó nhỏ. Khi sủi cảo chín, nếu quan sát kĩ, bạn sẽ thấy sủi cảo đã bị trương phình ra, lúc này thể tích nước bị "lấn" sẽ tăng lên khiến lực đẩy của nước tác động lên bánh cũng mạnh hơn. Khi lực đẩy lớn hơn trọng lượng của chiếc bánh, sủi cảo sẽ nổi lên mặt nước. Làm thế nào để sởi cảo dễ chín? Khi luộc sùi cảo, ta phải đợi nước sôi rồi mới từ từ thả bánh vào, sau đó lấy muôi khuấy nhẹ để bánh không bị vỡ. Trong quá trình đun, khi bánh nổi lên, ta hãy đổ nước lạnh vào nồi thêm vài lẩn, như vậy bánh sẽ dễ chín hơn. TRÊN TH Ế GIỚI CÓ LOẠI GưOTNG THẦN K ì GIÚP BẠN THỬ9Ồ ẢO KHÔNG? Khi đi mua sắm và thử đồ thật là phiền phức ghê, bạn cứ phải thay ra thay vào không biết bao nhiêu lần. Nếu có một loại gương thần mà bạn chỉ cần đứng trước gương là trên đó sê hiện lên hình bạn mặc đồ mới thì tốt biết bao! Một công ti kĩ thuật số đâ thiết kế ra một tấm gương thần kì cho các cửa hàng thời trang. ,, Vậy nó thần kì đếỉỸ^ức nào nhỉ? í ' ĩ I ' Thì ra tấm gương này có ba màn hình khác nhau, trong đó mặt bên trái là cơ sở dữ liệu của cửa hàng, khách hàng chỉ cần chạm nhẹ vào màn hình bên trái để chọn quần áo. Quần áo được chọn sẽ xuất hiện ở màn hình chính giữa, nhờ đó khách hàng có thể thử đồ ảo. Màn hình bên phải chứa dữ liệu của các loại giày dép hoặc trang sức mà khách hàng có thể quan tâm, giúp họ phối đồ thoải mái. Khi mặc thử những bộ đồ, giày dép và trang sức đã được chọn, điểm mấu chốt đã xuất hiện rồi đây: Các nhà thiết kế cài lên mặt kính một loại thiết bị truyền động, nhờ đó khách hàng có thể gửi hình ảnh đang thử đồ tới máy tính, điện thoại hoặc các thiết bị truyền tin khác của bạn bè và người thân. Như vậy người thân của họ có thể quan sát và đưa ý kiến góp ý tức thời. Từ đó có thể thấy, có tấm gương này rồi, về sau khi chúng ta đi dạo phố và mua sắm sẽ không tốn nhiều thời gian để thử đồ nữa, hơn nữa lại còn có thể nhờ bạn bè gần xa góp ý về bộ cánh mới. Khỉ mua giày có thể thở qua máy tính không? Khi mua giầy cũng phải thử ra thử vào khiên bạn cảm thấy cực kl phiền phức. Bây giờ đá có một kĩ thuật mới, chi cần bạn đứng trước một tấm gương ảo là có thể thử giày. Khác với những tấm gương bình thường, tấm gương ảo này không phản chiếu hình ảnh thực mà dùng một máy ảnh chụp lại bần chân vầ cẳng chân của khách hàng, sau đó chiếu hình ảnh đó lên màn hình. Không cần khom lưng bạn cũng có thể biết được ngay kiểu dáng vầ mầu sắc của đồi giầy có hợp với mình hay không! Tiện lợi quá đi mất! """