Sách Giáo Khoa Mĩ Thuật Lớp 4

🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Sách Giáo Khoa Mĩ Thuật Lớp 4 Ebooks Nhóm Zalo BÈ Gi∏o dÙc vµ Æµo tπo Nguy‘n QuËc To∂n (ChÒ bi™n) - Nguy‘n H˜u Hπnh ßµm Luy÷n - BÔi ßÁ ThuÀt - Bπch Ng‰c Di÷p M‹ ThuÀt 4 (T∏i b∂n l«n th¯ ch›n) nhµ xu†t b∂n gi∏o dÙc vi÷t nam Chfiu tr∏ch nhi÷m xu†t b∂n : ChÒ tfich HÈi ÆÂng Thµnh vi™n ki™m TÊng Gi∏m ÆËc NG¶T NG§ TR¡N ÉI Ph„ TÊng Gi∏m ÆËc ki™m TÊng bi™n tÀp GS.TS Vü V°N HùNG Bi™n tÀp l«n Æ«u vµ t∏i b∂n : NG§ THANH H¶•NG Thi’t k’ s∏ch vµ bi™n tÀp m‹ thuÀt : L¶•NG QUˇC HIåP Tr◊nh bµy b◊a : BùI QUANG TUƒN Ånh vµ minh hoπ : NGUYŸN QUˇC TOÅN - NGUYŸN H~U HÑNH ßÄM LUYåN - BÑCH NGñC DIåP NGUYŸN ß`C TOÄN - ß CHI⁄N C§NG Sˆa b∂n in : L£ NH¶ HÄ - V¶•NG THë TRçNH Ch’ b∂n : C§NG TY C‡ PH¡N Mè THUÜT VÄ TRUY≈N TH§NG B∂n quy“n thuÈc Nhµ xu†t b∂n Gi∏o dÙc Vi÷t Nam - BÈ Gi∏o dÙc vµ ßµo tπo Mè THUÜT 4 M∑ sË : 1H407T4 SË Æ®ng k› KHXB : 01-2014/CXB/90-1062/GD In ....... cuËn, khÊ 17x24(cm). In tπi .......................... In xong vµ nÈp l≠u chi”u th∏ng ..... n®m 2014 Bµi 1 Vœ trang tr› Mµu sæc vµ c∏ch pha mµu 1. Quan s∏t, nhÀn xät Quan s∏t h◊nh 1, 2 − Ba mµu c¨ b∂n (mµu gËc) : Æ·, vµng, xanh lam (H.1). − Tı ba mµu c¨ b∂n, l«n l≠Ót pha trÈn hai mµu vÌi nhau ta Æ≠Óc c∏c mµu : da cam (Æ· + vµng), xanh lÙc (xanh lam + vµng), t›m (Æ· + xanh lam) (H.2). ß· Vµng Xanh lam H◊nh 1. Ba mµu c¨ b∂n ß· + Vµng ∅ Da cam Xanh lam + Vµng ∅ Xanh lÙc ß· + Xanh lam ∅ T›m H◊nh 2. C∏ch pha mµu da cam, xanh lÙc, t›m tı ba mµu c¨ b∂n 3 − C∏c mµu Æ≠Óc pha tı hai mµu c¨ b∂n Æ∆t cπnh mµu c¨ b∂n cfln lπi sœ tπo thµnh tıng c∆p mµu bÊ tÛc. Hai mµu trong c∆p mµu bÊ tÛc khi Æ∆t cπnh nhau sœ t´n nhau l™n th™m r˘c rÏ. V› dÙ : + Mµu Æ· vµ mµu xanh lÙc. + Mµu xanh lam vµ mµu da cam. + Mµu vµng vµ mµu t›m. (Hai mµu trong tıng c∆p mµu bÊ tÛc Æ≠Óc Æ∆t ÆËi di÷n nhau theo chi“u mÚi t™n - H.3). ß· Xanh lÙc Vµng Xanh lÙc Da cam Xanh lam Da cam Vµng T›m Xanh lam H◊nh 3. C∏c c∆p mµu bÊ tÛc ß· T›m ß· ÆÀm ß· ß· cam Da cam Vµng cam Vµng H◊nh 4. Mµu n„ng T›m Chµm Xanh lam Xanh ÆÀm Xanh lÙc Xanh l∏ mπ H◊nh 5. Mµu lπnh − Mµu n„ng : lµ nh˜ng mµu g©y c∂m gi∏c †m, n„ng (H.4). − Mµu lπnh : lµ nh˜ng mµu g©y c∂m gi∏c m∏t, lπnh (H.5). V› dÙ : + Mµu cÒa l∏ cÍ Æ·, b´ng hoa Æ·, qu∂ cam ch›n,... thuÈc mµu n„ng. + Mµu cÒa b´ng hoa t›m, n≠Ìc bi”n xanh, rıng c©y xanh,... thuÈc mµu lπnh. 4 2. C∏ch pha mµu a) Mµu bÈt − DÔng n≠Ìc sπch vµ keo ho∆c hÂ d∏n pha lo∑ng Æ” trÈn c∏c mµu vÌi nhau sœ tπo ra mµu mÌi. − N’u thay ÆÊi l≠Óng c∏c mµu pha trÈn, mµu pha Æ≠Óc sœ c„ sæc mµu thay ÆÊi kh∏c nhau. b) Mµu n≠Ìc − DÔng n≠Ìc sπch pha trÈn c∏c mµu vÌi nhau sœ tπo ra mµu mÌi. Khi pha, cho l≠Óng n≠Ìc vıa ph∂i, tr∏nh Æ∆c qu∏ ho∆c lo∑ng qu∏. − N’u pha qu∏ nhi“u mµu vÌi nhau th◊ mµu pha Æ≠Óc sœ bfi xÿn. c) S∏p mµu, ch◊ mµu C„ th” vœ chÂng c∏c mµu l™n nhau Æ” tπo ra mÈt mµu kh∏c. H◊nh 6. Trang tr› h◊nh vu´ng (Tham kh∂o v“ mµu n„ng vµ mµu lπnh) 3. Th˘c hµnh C„ th” lµm mÈt trong nh˜ng bµi tÀp sau Æ©y : − Chäp lπi b∂ng mµu Î h◊nh 4, 5 tr™n gi†y vœ ho∆c vÎ th˘c hµnh. − T◊m mµu rÂi vœ vµo c∏c h◊nh Î vÎ th˘c hµnh (ch‰n ba mµu n„ng vœ vµo ba h◊nh vu´ng, ch‰n ba mµu lπnh vœ vµo ba h◊nh trfln). 5 Bµi 2 Vœ theo m…u Vœ hoa, l∏ 1. Quan s∏t, nhÀn xät − Trong thi™n nhi™n c„ nhi“u loπi hoa, mÁi loπi c„ h◊nh d∏ng vµ mµu sæc kh∏c nhau. V› dÙ : + Hoa hÂng c„ dπng h◊nh trfln, mµu Æ·, vµng, træng,... + Hoa sen c„ c∏nh hoa h◊nh tim, mµu træng, hÂng,... + Hoa cÛc c„ r†t nhi“u c∏nh hoa nh· vµ dµi, mµu vµng, t›m, træng,... H◊nh 1. Hoa, l∏ (Ånh) − L∏ c©y c„ nhi“u loπi, nhi“u h◊nh d∏ng kh∏c nhau : c„ loπi l∏ to, l∏ nh· ; c„ loπi l∏ Æ¨n, l∏ käp,... Mµu sæc cÒa l∏ thay ÆÊi phÙ thuÈc vµo tıng thÍi Æi”m kh∏c nhau (l∏ non, l∏ giµ). H∑y quan s∏t h◊nh hoa, l∏ (H.1) rÂi mi™u t∂ lπi h◊nh d∏ng vµ mµu sæc cÒa tıng loπi hoa, l∏ Æ„. Cho bi’t th™m mÈt vµi loπi hoa, l∏ c„ h◊nh d∏ng, mµu sæc Æãp Î qu™ em. 6 2. C∏ch vœ hoa, l∏ − Ch‰n mÈt b´ng hoa, mÈt chi’c l∏ ho∆c cµnh l∏ c„ h◊nh d∏ng Æãp Æ” vœ. − T◊m h◊nh d∏ng chung cÒa hoa, l∏. V› dÙ : B´ng hoa, chi’c l∏ nªm trong h◊nh dπng trfln, h◊nh tam gi∏c,... M…u vœ a) b) c) H◊nh 2. GÓi ˝ c∏ch vœ mÈt b´ng hoa M…u vœ a) b) c) H◊nh 3. GÓi ˝ c∏ch vœ mÈt chi’c l∏ − Vœ ph∏c h◊nh d∏ng chung cÒa hoa vµ l∏ (H.2a, 3a). − Vœ ph∏c h◊nh bªng c∏c nät thºng mÍ (H.2b, 3b). − D˘a vµo c∏c nät ph∏c Æ” sˆa ch˜a vµ hoµn chÿnh h◊nh vœ (H.2c, 3c). 3. Th˘c hµnh Vœ mÈt b´ng hoa, mÈt chi’c l∏ ho∆c mÈt cµnh l∏ (vœ mµu theo ˝ th›ch). 7 Bµi 3 Vœ tranh ß“ tµi C∏c con vÀt quen thuÈc 1. T◊m, ch‰n nÈi dung Æ“ tµi − Xung quanh ta c„ nhi“u con vÀt g«n gÚi vµ quen thuÈc nh≠ : mÃo, ch„, th·, lÓn, tr©u, bfl, gµ, chim, c∏,... MÁi con vÀt Æ“u c„ h◊nh d∏ng, mµu sæc kh∏c nhau vµ c„ vŒ Æãp ri™ng. V› dÙ : con gµ trËng c„ mµo Æ· vµ bÈ l´ng r˘c rÏ ; con mÃo c„ bÈ l´ng m≠Ót mµu vµng, træng, Æen ho∆c tam th” ; con th· c„ Æ´i tai dµi, l´ng træng, Æen hay x∏m ; con bfl mµu n©u vµng ho∆c c„ khoang træng,... − Khi c∏c con vÀt Æi, Æ¯ng, ®n, nªm,... Æ“u c„ h◊nh d∏ng kh∏c nhau. − MuËn vœ Æ≠Óc b¯c tranh Æãp v“ con vÀt c«n quan s∏t k‹ vµ ghi nhÌ mµu sæc, Æ∆c Æi”m, h◊nh d∏ng (khi hoπt ÆÈng) cÒa n„ cÔng vÌi quang c∂nh xung quanh nh≠ c©y, nÛi,... − Xem c∏c tranh Î d≠Ìi Æ©y vµ Î trang b™n Æ” tham kh∂o c∏ch vœ h◊nh, c∏ch bË cÙc vµ c∏ch vœ mµu. Tr©u v“. Tranh s∏p mµu cÒa Ng‰c Anh, Tr≠Íng Ti”u h‰c Tr«n QuËc To∂n, quÀn Hoµn Ki’m, Hµ NÈi 8 Gµ trËng. Tranh s∏p mµu cÒa h‰c sinh MÃo. Tranh mµu bÈt cÒa h‰c sinh 9 2. C∏ch vœ tranh con vÀt Vœ h◊nh : − Vœ h◊nh ∂nh ch›nh lµ con vÀt gÂm c∏c bÈ phÀn : Æ«u, m◊nh, tai, ch©n, Æu´i,... cho c©n ÆËi vÌi tÍ gi†y (H.a, b). − Vœ c∏c h◊nh ∂nh phÙ cho tranh sinh ÆÈng nh≠ : hoa, b≠Ìm, M∆t TrÍi,... (H.c). − Sˆa ch˜a, hoµn chÿnh h◊nh vœ. Vœ mµu : Vœ mµu theo ˝ th›ch (H.d). a) b) c) d) GÓi ˝ c∏ch vœ tranh con mÃo 3. Th˘c hµnh Vœ con vÀt quen thuÈc mµ em th›ch. 10 Bµi 4 Vœ trang tr› Chäp hoπ ti’t trang tr› d©n tÈc 1. Quan s∏t, nhÀn xät − Trong c∏c di s∂n v®n ho∏ cha ´ng ta Æ” lπi c„ ngh÷ thuÀt trang tr›. Ngh÷ thuÀt trang tr› Æ∑ c„ m∆t Î h«u h’t c∏c c´ng tr◊nh m‹ thuÀt cÊ vµ g„p ph«n quan tr‰ng tπo n™n gi∏ trfi cÒa c∏c c´ng tr◊nh Æ„, nh≠ : c∏c hoπ ti’t tr™n m∆t trËng ÆÂng ß´ng S¨n, thπp ÆÂng, c∏c hoπ ti’t chπm khæc Î nh˜ng c´ng tr◊nh ki’n trÛc, trang tr› tr™n ÆÂ gËm Î c∏c thÍi L˝, Tr«n, L™, Nguy‘n,... − H∑y quan s∏t vµ t◊m ra vŒ Æãp Î s˘ c©n ÆËi, m“m mπi, sinh ÆÈng cÒa c∏c hoπ ti’t, Æ” sau Æ„ tÀp vœ lπi. a) b) c) d) e) H◊nh 1. Hoπ ti’t trang tr› d©n tÈc 11 2. C∏ch chäp hoπ ti’t trang tr› − T◊m vµ vœ h◊nh d∏ng chung, sau Æ„ ph∏c c∏c nät ch›nh cÒa hoπ ti’t (H.2a, b vµ H.3a, b). Hoπ ti’t c„ th” nªm trong h◊nh dπng trfln ho∆c ch˜ nhÀt hay h◊nh vu´ng,... − Nh◊n m…u, vœ c∏c nät ch›nh cÒa hoπ ti’t, sau Æ„ sˆa lπi vµ vœ hoµn chÿnh h◊nh (H.2c, d vµ 3c, d). − Vœ mµu theo ˝ th›ch. a) b) c) d) H◊nh 2. C∏ch chäp hoπ ti’t trang tr› d©n tÈc a) b) c) d) H◊nh 3. C∏ch chäp hoπ ti’t trang tr› d©n tÈc 3. Th˘c hµnh Chäp lπi mÈt hoπ ti’t trang tr› d©n tÈc (t˘ ch‰n vµ vœ mµu theo ˝ th›ch). 12 Bµi 5 Th≠Íng th¯c m‹ thuÀt Xem tranh phong c∂nh 1. Vµi nät v“ tranh phong c∂nh − Tranh phong c∂nh lµ loπi tranh vœ v“ c∂nh Æãp cÒa thi™n nhi™n, Æ†t n≠Ìc nh≠ ÆÂng ruÈng, nhµ cˆa, c©y cËi, s´ng nÛi,... − Tranh phong c∂nh mang lπi cho ng≠Íi xem nh˜ng c∂m xÛc th»m m‹, th” hi÷n qua vŒ Æãp cÒa mµu sæc, Æ≠Íng nät vµ bË cÙc. − Xem tranh phong c∂nh c„ th” ta cfln nhÀn bi’t Æ≠Óc s˘ kh∏c nhau v“ c∂nh sæc thi™n nhi™n, phong tÙc, tÀp qu∏n,... cÒa c∏c vÔng, mi“n, Æ” tı Æ„ cµng th™m y™u thi™n nhi™n, Æ†t n≠Ìc, con ng≠Íi. 2. MÈt sË tranh phong c∂nh a) Phong c∂nh Sµi S¨n.Tranh khæc gÁ mµu cÒa hoπ s‹ Nguy‘n Ti’n Chung (1913 - 1976) Phong c∂nh Sµi S¨n. Tranh khæc gÁ mµu cÒa hoπ s‹ Nguy‘n Ti’n Chung 13 ô b¯c tranh Phong c∂nh Sµi S¨n, hoπ s‹ Æ∑ th” hi÷n vŒ Æãp cÒa lµng qu™ Vi÷t Nam qua nh˜ng h◊nh ∂nh r†t g«n gÚi, th©n thuÈc. C∏c h◊nh ∂nh trong b¯c tranh r†t Æ¨n gi∂n, sinh ÆÈng ; mµu sæc gi∂n dfi mµ t≠¨i tæn, trong s∏ng ; bË cÙc khoŒ khoæn, ch∆t chœ ; nät khæc m“m mπi, giµu c∂m xÛc. B¯c tranh Æ∑ th” hi÷n Æ≠Óc vŒ Æãp cÒa c∂nh vÀt vµ cuÈc sËng b◊nh dfi Î lµng qu™. b) PhË cÊ. Tranh s¨n d«u cÒa hoπ s‹ BÔi Xu©n Ph∏i (1920 - 1988) PhË cÊ. Tranh s¨n d«u cÒa hoπ s‹ BÔi Xu©n Ph∏i PhË cÊ lµ mÈt trong nhi“u b¯c tranh Æãp cÒa hoπ s‹ BÔi Xu©n Ph∏i. Hoπ s‹ Æ∑ khæc hoπ nh˜ng d∑y phË cÊ Hµ NÈi vÌi nh˜ng m∏i nhµ cao th†p nh†p nh´, nh˜ng m∂ng t≠Íng r™u phong cÊ k›nh bªng h◊nh m∂ng chæc khoŒ ; Æ≠Íng nät mπnh mœ, ph„ng kho∏ng. Mµu sæc trong tranh gi∂n dfi, chÒ y’u lµ mµu n©u tr«m, xanh ghi, Æen, vµng nhã,... gÓi cho ng≠Íi xem t◊nh c∂m th©n thi’t g«n gÚi vÌi Hµ NÈi x≠a. 14 c) C«u Th™ HÛc. Tranh mµu bÈt cÒa Tπ Kim Chi (h‰c sinh ti”u h‰c) VÌi Æ≠Íng nät chæc khoŒ, h◊nh ∂nh ngÈ ngh‹nh, mµu sæc t≠¨i s∏ng, r˘c rÏ, b¯c tranh Æ∑ th” hi÷n Æ≠Óc nh˜ng h◊nh ∂nh quen thuÈc cÒa Hµ NÈi. ß„ lµ : cÊng Æ“n Ng‰c S¨n, c«u Th™ HÛc cong cong, c©y ph≠Óng nÎ hoa Æ· thæm rÒ b„ng xuËng m∆t hÂ, c∏c em nh· tr™n c«u Æang ngæm Æµn c∏ b¨i lÈi tung t®ng d≠Ìi hÂ Hoµn Ki’m. C«u Th™ HÛc lµ mÈt b¯c tranh Æãp cÒa thi’u nhi v“ phong c∂nh Hµ NÈi. C«u Th™ HÛc. Tranh mµu bÈt cÒa Tπ Kim Chi, h‰c sinh ti”u h‰c 3. C©u h·i vµ bµi tÀp Em h∑y n™u nhÀn xät ri™ng cÒa m◊nh v“ hai b¯c tranh tr™n. 15 Bµi 6 Vœ theo m…u Vœ qu∂ dπng h◊nh c«u 1. Quan s∏t, nhÀn xät Xung quanh ta c„ nhi“u loπi qu∂, mÁi loπi qu∂ c„ h◊nh d∏ng, mµu sæc kh∏c nhau vµ c„ vŒ Æãp ri™ng. Th≠Íng g∆p nh†t lµ c∏c loπi qu∂ c„ dπng h◊nh c«u : qu∂ cam, qu∂ t∏o, qu∂ Êi, qu∂ na (m∑ng c«u), qu∂ dıa, qu∂ b≠Îi,... CÚng c„ nhi“u loπi qu∂ dπng h◊nh trÙ dµi nh≠ : qu∂ d≠a chuÈt (d≠a leo), qu∂ chuËi, qu∂ b› xanh,... ; vµ cfln c„ nhi“u loπi qu∂ h◊nh dπng kh∏c nh≠ : qu∂ xoµi, qu∂ tr∏m, qu∂ bµng, qu∂ Æu ÆÒ,... H◊nh1. MÈt sË loπi qu∂ dπng h◊nh c«u (Ånh) 16 2. C∏ch vœ qu∂ − Quan s∏t k‹ h◊nh d∏ng cÒa qu∂, so s∏nh chi“u cao vÌi chi“u ngang Æ” t◊m ra khung h◊nh chung. − Vœ khung h◊nh vµ ph∏c Æ≠Íng trÙc (H.2a). − Vœ c∏c nät ch›nh cÒa qu∂ bªng nät thºng mÍ (H.2b). − Vœ c∏c chi ti’t (H.2c). − Sˆa vµ vœ hoµn chÿnh h◊nh cho giËng vÌi m…u h¨n (H.2d). − Vœ mµu theo ˝ th›ch (n™n c„ ÆÀm, c„ nhπt Æ” gÓi khËi cÒa qu∂). M…u vœ a) b) c) d) e) H◊nh 2. GÓi ˝ c∏ch vœ qu∂ cµ t›m 17 M…u vœ a) b) c) d) e) H◊nh 3. GÓi ˝ c∏ch vœ qu∂ l™ Bµi vœ cÒa h‰c sinh 3. Th˘c hµnh Vœ qu∂ c„ dπng h◊nh c«u. 18 Bµi 7 Vœ tranh ß“ tµi Phong c∂nh qu™ h≠¨ng 1. T◊m, ch‰n nÈi dung Æ“ tµi Tranh phong c∂nh vœ v“ c∂nh lµ chÒ y’u. C„ nhi“u phong c∂nh kh∏c nhau nh≠ : phong c∂nh mi“n nÛi, trung du, ÆÂng bªng, mi“n bi”n, thµnh thfi, n´ng th´n,... ; c∂nh hoµng h´n, c∂nh b◊nh minh ; c∂nh mÔa xu©n, mÔa hÃ,... MÁi phong c∂nh Æ“u c„ c∏c h◊nh ∂nh vµ vŒ Æãp ri™ng. V› dÙ : mi“n nÛi c„ nÛi non trÔng Æi÷p, ruÈng bÀc thang, nhµ sµn, hoa Æµo, hoa mÀn,... ; trung du c„ rıng c‰, ÆÂi chÃ,... ; ÆÂng bªng c„ c∏nh ÆÂng b∏t ng∏t, c©y Æa, m∏i Æ◊nh,... ; mi“n bi”n c„ thuy“n bÃ, b∑i c∏t,... ; thµnh thfi c„ phË x∏, xe cÈ,... ; n´ng th´n c„ Æ≠Íng lµng, lu¸ tre, ÆËng r¨m, con tr©u,... MuËn vœ Æ≠Óc tranh phong c∂nh Æãp, ng≠Íi vœ c«n hi”u bi’t vµ c„ c∂m xÛc tr≠Ìc vŒ Æãp cÒa thi™n nhi™n. Phong c∂nh bi”n. Tranh s∏p mµu cÒa h‰c sinh 19 2. C∏ch vœ tranh phong c∂nh C„ th” vœ tranh theo hai c∏ch : nh◊n c∂nh vµ vœ tr˘c ti’p ho∆c vœ bªng c∏ch nhÌ lπi. − Vœ c∏c h◊nh ∂nh ch›nh tr≠Ìc, h◊nh ∂nh phÙ sau. − Sˆa vµ Æi“u chÿnh c∏c h◊nh ∂nh cho c©n ÆËi, hÓp l›. − Vœ mµu theo ˝ th›ch. ChÛ ˝ : N™n ch‰n c∂nh quen thuÈc, Æ¨n gi∂n, phÔ hÓp vÌi kh∂ n®ng cÒa m◊nh. Phong c∂nh. Tranh s∏p mµu cÒa h‰c sinh 3. Th˘c hµnh Vœ tranh phong c∂nh qu™ h≠¨ng. 20 Bµi 8 TÀp n∆n tπo d∏ng N∆n con vÀt quen thuÈc 1. Quan s∏t, nhÀn xät − Tr≠Ìc khi n∆n, h∑y quan s∏t ho∆c nhÌ lπi nh˜ng Æ∆c Æi”m v“ h◊nh d∏ng, mµu sæc, hoπt ÆÈng cÒa mÁi con vÀt (Æi, chπy, ®n, ÆÔa nghfich,...). − C∏c con vÀt th≠Íng c„ c∏c bÈ phÀn nh≠ : Æ«u, m◊nh, ch©n, Æu´i,... Tuy vÀy, mÁi con vÀt c„ Æ∆c Æi”m vµ vŒ Æãp ri™ng. V› dÙ : th· c„ Æ´i tai dµi ; mÃo c„ Æ´i tai ngæn ; tr©u c„ sıng dµi ; ng˘a c„ bÍm, ch©n cao,... H◊nh 1. MÈt sË con vÀt (Ånh) 2. C∏ch n∆n con vÀt a) Chu»n bfi Æ†t n∆n − N’u lµ Æ†t n∆n : ch‰n mµu, sau Æ„ nhµo cho m“m vµ dŒo tr≠Ìc khi n∆n. − N’u lµ Æ†t sät : nhµo Æ†t nhuy‘n. b) C∏ch n∆n C„ th” n∆n theo 2 c∏ch : − N∆n tıng bÈ phÀn, rÂi ghäp, d›nh lπi : +L†y l≠Óng Æ†t vıa vÌi tıng bÈ phÀn cÒa con vÀt ; +N∆n h◊nh Æ«u, m◊nh, ch©n, Æu´i,... ; +N∆n c∏c chi ti’t kh∏c ; +Ghäp, d›nh thµnh h◊nh con vÀt vµ tπo d∏ng cho sinh ÆÈng (nªm, Æ¯ng, Æi, chπy,...). 21 − N∆n con vÀt tı mÈt th·i Æ†t : + VuËt, n∆n,... tı mÈt th·i Æ†t thµnh c∏c bÈ phÀn ch›nh (Æ«u, m◊nh, ch©n) ; + N∆n th™m c∏c chi ti’t (mæt, tai, Æu´i,...) rÂi ghäp, d›nh vµo cho giËng vÌi h◊nh d∏ng, Æ∆c Æi”m cÒa con vÀt. + Tπo c∏c d∏ng kh∏c nhau : Æi, Æ¯ng, ngo∏i cÊ lπi, v≠¨n cÊ l™n,... a) b) c)H◊nh 2. GÓi ˝ c∏ch n∆n con vÀt L≠u ˝ : − C„ th” n∆n con vÀt bªng Æ†t mÈt mµu hay nhi“u mµu. − N∆n th™m ng≠Íi, c©y, con vÀt,... Æ” tπo thµnh Æ“ tµi : Æµn gµ, ch‰i tr©u, em bä c≠Ïi tr©u, em bä cho gµ ®n,... 3. Th˘c hµnh N∆n con vÀt theo ˝ th›ch. 22 Bµi 9 Vœ trang tr› Vœ Æ¨n gi∂n hoa, l∏ 1. Quan s∏t, nhÀn xät − Hoa, l∏ trong thi™n nhi™n r†t phong phÛ vµ Æãp, lu´n lµ nguÂn c∂m h¯ng s∏ng tπo cho con ng≠Íi. Hoa, l∏ Æ∑ Æi vµo ngh÷ thuÀt, nh†t lµ ngh÷ thuÀt trang tr›. − MÁi loπi hoa, l∏ Æ“u c„ c†u trÛc kh∏c nhau v“ h◊nh d∏ng, Æ≠Íng nät vµ mµu sæc (H.1). Vœ Æ¨n gi∂n hoa, l∏ : Trong trang tr›, khi vœ hoa, l∏ ng≠Íi ta th≠Íng l≠Óc bÌt nh˜ng chi ti’t r≠Ím rµ (g©n l∏ ho∆c r®ng c≠a qu∏ nh·,...) nh≠ng v…n gi˜ Æ≠Óc Æ∆c Æi”m h◊nh d∏ng chung, g‰i lµ vœ Æ¨n gi∂n hoa, l∏ (H.2, 3). H◊nh 1. MÈt sË h◊nh hoa, l∏ vœ Æ¨n gi∂n 23 2. C∏ch vœ Æ¨n gi∂n hoa, l∏ − Ch‰n hoa, l∏ c„ h◊nh d∏ng vµ mµu sæc Æãp. − Quan s∏t Æ” th†y Æ≠Óc Æ∆c Æi”m cÒa tıng b´ng hoa, chi’c l∏. − Vœ ph∏c h◊nh d∏ng chung vµ c∏c nät ch›nh, l≠Óc b· c∏c chi ti’t kh´ng c«n thi’t, c„ th” Æ≠a v“ dπng c©n ÆËi. − Nh◊n m…u, chÿnh sˆa nät cho h◊nh Æãp h¨n. − T◊m vµ vœ mµu theo ˝ th›ch. a) b) M…u vœ H◊nh 2. C∏ch vœ Æ¨n gi∂n mÈt b´ng hoa c) d) a) b) M…u vœ H◊nh 3. C∏ch vœ Æ¨n gi∂n mÈt chi’c l∏ c) d) 3. Th˘c hµnh Ch‰n mÈt b´ng hoa ho∆c mÈt chi’c l∏, rÂi vœ Æ¨n gi∂n. 24 Bµi 10 Vœ theo m…u ßÂ vÀt c„ dπng h◊nh trÙ 1. Quan s∏t, nhÀn xät ßÂ vÀt dÔng trong cuÈc sËng hªng ngµy r†t phong phÛ v“ h◊nh d∏ng, c∏ch trang tr› vµ mµu sæc. Trong Æ„ c„ r†t nhi“u ÆÂ vÀt dπng h◊nh trÙ. − Mi™u t∂ h◊nh d∏ng cÒa c∏c ÆÂ vÀt Î h◊nh 1. − T◊m s˘ giËng nhau vµ kh∏c nhau gi˜a chÛng. H◊nh 1. MÈt sË ÆÂ vÀt c„ dπng h◊nh trÙ (Ånh) 25 2. C∏ch vœ − Quan s∏t m…u vµ ≠Ìc l≠Óng chi“u cao, chi“u ngang (k” c∂ tay c«m, n’u c„) Æ” vœ khung h◊nh cho c©n ÆËi vÌi khÊ gi†y (H.2a). − Ph∏c Æ≠Íng trÙc, x∏c Æfinh vfi tr› cÒa mi÷ng, Æ∏y, tay c«m,... vµ vœ c∏c nät ch›nh (H.2b). − Vœ nät chi ti’t vµ sˆa lπi h◊nh vœ cho ÆÛng vÌi m…u (H.2c, d). − Vœ ÆÀm nhπt bªng ch◊ Æen (H.2e) ho∆c vœ mµu. M…u vœ a) b) e) c) d) H◊nh 2. GÓi ˝ c∏ch vœ b◊nh Æ˘ng n≠Ìc 26 C∏i ca. Bµi vœ cÒa ßÁ Tu†n Anh C∏i ca. Bµi vœ cÒa Nguy‘n Thfi HÂng Loan 3. Th˘c hµnh Vœ mÈt ÆÂ vÀt c„ dπng h◊nh trÙ (t˘ ch‰n). 27 Bµi 11 Th≠Íng th¯c m‹ thuÀt Xem tranh cÒa hoπ s‹ 1. GiÌi thi÷u mÈt sË tranh cÒa hoπ s‹ a) V“ n´ng th´n s∂n xu†t. Tranh lÙa cÒa hoπ s‹ Ng´ Minh C«u (sinh n®m 1924) Sau chi’n tranh, chÛ bÈ ÆÈi trÎ v“ qu™ h≠¨ng tham gia s∂n xu†t. ChÛ bÈ ÆÈi v∏c bıa, tay giong* bfl, cÔng ng≠Íi vÓ v∏c cuËc tr™n Æ≠Íng lµng lµ h◊nh ∂nh ch›nh cÒa b¯c tranh. H◊nh ∂nh b™ con chπy theo mã tπo cho b¯c tranh th™m sinh ÆÈng. Ph›a sau lµ nhµ cˆa khang trang cho th†y cuÈc sËng mÌi Î n´ng th´n Ên Æfinh vµ no †m. B¯c tranh V“ n´ng th´n s∂n xu†t cÒa hoπ s‹ Ng´ Minh C«u Æ≠Óc vœ tr™n n“n lÙa, c„ bË cÙc ch∆t chœ, c∏ch vœ nhã nhµng, gÓi c∂m, mµu sæc hµi hoµ. V“ n´ng th´n s∂n xu†t. Tranh lÙa cÒa hoπ s‹ Ng´ Minh C«u (*)Giong bfl : c«m thıng Æi sau con bfl (Ng≠Óc lπi, dæt : c«m thıng Æi tr≠Ìc).28 b) GÈi Æ«u. Tranh khæc gÁ mµu cÒa hoπ s‹ Tr«n V®n C»n (1910 - 1994) Tranh vœ mÈt c´ g∏i n´ng th´n Æang ch∂i t„c, gÈi Æ«u. Toµn bÈ th©n h◊nh c´ g∏i Æ≠Óc di‘n t∂ bªng c∏c nät cong m“m mπi ; m∏i t„c Æen vµ dµi bu´ng xuËng chÀu thau* lµm t®ng th™m vŒ uy”n chuy”n cÒa c´ g∏i. Mµu sæc trong tranh nhã nhµng nh≠ng r†t sinh ÆÈng. GÈi Æ«u Tranh khæc gÁ mµu cÒa hoπ s‹ Tr«n V®n C»n 2. C©u h·i vµ bµi tÀp Em c„ nhÀn xät g◊ v“ hai b¯c tranh tr™n. (*)ChÀu thau : chÀu lµm bªng ÆÂng. 29 Bµi 12 Vœ tranh ß“ tµi sinh hoπt 1. T◊m, ch‰n nÈi dung Æ“ tµi Trong cuÈc sËng hªng ngµy cÒa chÛng ta c„ r†t nhi“u hoπt ÆÈng kh∏c nhau : − H‰c tÀp (Æi h‰c, h‰c tr™n lÌp, h‰c Î nhµ,...). − Lao ÆÈng (trÂng c©y, ch®n nu´i,...). − Vui ch¨i, mÛa h∏t, tham quan,... ß©y lµ nh˜ng hoπt ÆÈng c„ th” t◊m, ch‰n Æ” vœ tranh. C©u c∏. Tranh s∏p mµu vµ bÛt dπ cÒa V©n Trang 30 2. C∏ch vœ tranh − Vœ h◊nh ∂nh ch›nh cho r‚ nÈi dung. − T◊m vµ vœ th™m c∏c h◊nh ∂nh phÙ cho tranh sinh ÆÈng. − N™n vœ mµu t≠¨i s∏ng vµ c„ ÆÀm, c„ nhπt. a) b) c) 3. Th˘c hµnh d) GÓi ˝ c∏ch vœ tranh Æ“ tµi sinh hoπt Vœ mÈt b¯c tranh v“ Æ“ tµi sinh hoπt. 31 Bµi 13 Vœ trang tr› Trang tr› Æ≠Íng di“m 1. Quan s∏t, nhÀn xät − ß≠Íng di“m Æ≠Óc sˆ dÙng nhi“u trong ÆÍi sËng con ng≠Íi, th≠Íng Æ≠Óc dÔng Æ” trang tr› Î c∏c ÆÂ vÀt nh≠ : b∏t, Æ‹a, l‰, qu«n, ∏o, kh®n, mÚ,... − Trang tr› Æ≠Íng di“m lµm t®ng th™m vŒ Æãp cho c∏c ÆÂ vÀt. H◊nh 1. ß≠Íng di“m vµ c∏ch sˆ dÙng Æ≠Íng di“m trong trang tr› 32 2. C∏ch trang tr› Æ≠Íng di“m − KŒ hai Æ≠Íng thºng c∏ch Æ“u vµ chia c∏c kho∂ng c∏ch Æ“u nhau (k›ch th≠Ìc phÔ hÓp vÌi khÊ gi†y − H.2a). − T◊m c∏c m∂ng hoπ ti’t (H.2b). − Ch‰n vµ vœ hoπ ti’t vµo c∏c m∂ng (H.2c). − Vœ mµu vµo c∏c hoπ ti’t vµ n“n (H.2d). a) b) c) d) H◊nh 2. GÓi ˝ c∏ch trang tr› Æ≠Íng di“m 3. Th˘c hµnh Trang tr› mÈt Æ≠Íng di“m k›ch th≠Ìc 15cm ∞ 3cm. 33 Bµi 14 Vœ theo m…u M…u c„ hai ÆÂ vÀt 1. Quan s∏t, nhÀn xät − H◊nh d∏ng, tÿ l÷, mµu sæc, Æ∆c Æi”m cÒa m…u vœ. − Vfi tr› cÒa hai vÀt m…u. H◊nh 1. M…u c„ hai ÆÂ vÀt (Ånh) 34 2. C∏ch vœ − ¶Ìc l≠Óng tÿ l÷ Æ” vœ khung h◊nh chung. − Ph∏c khung h◊nh tıng vÀt m…u (chÛ ˝ c∏c tÿ l÷ : cao, th†p, rÈng, hãp vµ vfi tr› tr≠Ìc, sau cÒa chÛng − H.2a). − Vœ Æ≠Íng trÙc vµ c∏c nät ch›nh cÒa tıng vÀt m…u (H.2b, c). − Nh◊n m…u, vœ c∏c nät chi ti’t (H.2d). − Sˆa lπi h◊nh vœ cho ÆÛng Æ∆c Æi”m cÒa m…u vµ vœ ÆÀm nhπt bªng ch◊ Æen ho∆c vœ mµu (H.2e). M…u vœ a) b) c) d) e) H◊nh 2. GÓi ˝ c∏ch vœ m…u c„ hai ÆÂ vÀt 3. Th˘c hµnh Vœ m…u c„ hai ÆÂ vÀt (t˘ ch‰n). 35 Bµi 15 Vœ tranh Vœ ch©n dung 1. Quan s∏t, nhÀn xät − Vœ ch©n dung ng≠Íi chÒ y’u lµ vœ khu´n m∆t. − Khu´n m∆t con ng≠Íi c„ nhi“u h◊nh dπng kh∏c nhau : m∆t tr∏i xoan, m∆t vu´ng ch˜ Æi“n, m∆t trfln,... − Khi vui, buÂn, t¯c giÀn hay Æ®m chi™u suy ngh‹, t◊nh c∂m Æ“u bi”u hi÷n tr™n nät m∆t. − Quan s∏t ho∆c nhÌ lπi nh˜ng Æ∆c Æi”m cÒa khu´n m∆t ng≠Íi Æfinh vœ, Æ∆c bi÷t lµ mæt, mÚi, mi÷ng Æ” vœ cho giËng. Ch©n dung t˘ hoπ Tranh s∏p mµu cÒa h‰c sinh Ch©n dung bπn em Tranh s∏p mµu cÒa h‰c sinh 36 2. C∏ch vœ ch©n dung − Vœ ph∏c h◊nh khu´n m∆t, cÊ, vai, t„c cho vıa vÌi ph«n gi†y. − Vœ mæt, mÚi, mi÷ng. − Vœ c∏c chi ti’t vµ vœ mµu cho giËng m…u. − Vœ mµu t„c, da, ∏o,... vµ mµu n“n theo c∂m nhÀn ri™ng. a) b) c) d) GÓi ˝ c∏ch vœ ch©n dung 3. Th˘c hµnh Vœ ch©n dung ng≠Íi th©n ho∆c bπn bÃ. 37 Bµi 16 TÀp n∆n tπo d∏ng Tπo d∏ng con vÀt ho∆c ´ t´ bªng v· hÈp 1. Quan s∏t, nhÀn xät − C„ nhi“u loπi v· hÈp bªng nh˘a, gÁ, sæt, gi†y vÌi k›ch cÏ, mµu sæc kh∏c nhau c„ th” dÔng Æ” tπo thµnh c∏c h◊nh : con vÀt, ´ t´, tµu thuy“n, nhµ cˆa,... − NhÌ lπi c∏c bÈ phÀn ch›nh cÒa h◊nh Æfinh tπo d∏ng. V› dÙ : + § t´ : buÂng l∏i, thÔng chÎ hµng, b∏nh xe,... + Con vÀt : Æ«u, m◊nh, ch©n, Æu´i,... H◊nh1. Tπo d∏ng con mÃo, ´ t´ bªng v· hÈp (H◊nh tham kh∂o) 38 2. C∏ch tπo d∏ng − T◊m nh˜ng hÈp c„ h◊nh d∏ng, mµu sæc phÔ hÓp vÌi c∏c bÈ phÀn cÒa con vÀt, ho∆c ´ t´ Æfinh tπo d∏ng. − C„ th” cæt, sˆa c∏c khËi h◊nh cho vıa vÌi tıng bÈ phÀn cÒa con vÀt ho∆c ´ t´ (H.2). − Ghäp, d›nh c∏c bÈ phÀn Æ” thµnh h◊nh con vÀt ho∆c ´ t´ (H.3). − Tπo th™m mÈt sË chi ti’t (cæt d∏n ho∆c vœ) cho h◊nh sinh ÆÈng h¨n. H◊nh 2. Ch‰n hÈp, cæt sˆa h◊nh H◊nh 3. GÓi ˝ c∏ch tπo d∏ng ´ t´ t∂i 3. Th˘c hµnh Tπo d∏ng mÈt ´ t´ ho∆c mÈt ÆÂ vÀt hay mÈt con vÀt bªng v· hÈp theo ˝ th›ch. 39 Bµi 17 Vœ trang tr› Trang tr› h◊nh vu´ng 1. Quan s∏t, nhÀn xät − Trong trang tr› h◊nh vu´ng, c∏c hoπ ti’t th≠Íng Æ≠Óc sæp x’p ÆËi x¯ng (bªng nhau, giËng nhau) qua c∏c Æ≠Íng trÙc ngang, d‰c vµ c∏c Æ≠Íng chäo. − C∏c hoπ ti’t giËng nhau Æ≠Óc vœ cÔng mµu, cÔng ÆÀm nhπt (H.1, 2). − Quan s∏t h◊nh 1, 2 Æ” t◊m ra s˘ giËng nhau, kh∏c nhau cÒa mµu sæc vµ c∏ch sæp x’p hoπ ti’t. H◊nh 1. Trang tr› h◊nh vu´ng Bµi vœ cÒa h‰c sinh 2. C∏ch trang tr› h◊nh vu´ng H◊nh 2. Trang tr› h◊nh vu´ng Bµi vœ cÒa h‰c sinh − KŒ trÙc chia h◊nh vu´ng thµnh c∏c ph«n bªng nhau (H.3a). − Vœ c∏c h◊nh m∂ng ch›nh cho r‚ tr‰ng t©m vµ c∏c h◊nh m∂ng phÙ cho c©n ÆËi (H.3b). − Ch‰n hoπ ti’t rÂi vœ vµo c∏c h◊nh m∂ng (H.3c). − Vœ mµu cÒa hoπ ti’t vµ n“n (H.3d). ChÛ ˝ : N’u mµu hoπ ti’t ÆÀm th◊ n™n vœ mµu n“n nhπt vµ ng≠Óc lπi (n™n sˆ dÙng tı 3 Æ’n 5 mµu). 40 a) b) c) d) H◊nh 3. GÓi ˝ c∏ch trang tr› h◊nh vu´ng 3. Th˘c hµnh Trang tr› h◊nh vu´ng (hoπ ti’t, mµu sæc t˘ ch‰n). 41 Bµi 18 Vœ theo m…u T‹nh vÀt l‰* vµ qu∂ 1. Quan s∏t, nhÀn xät − ß∆c Æi”m vµ h◊nh d∏ng chung cÒa m…u vœ. − Vfi tr› cÒa tıng vÀt m…u. − So s∏nh tÿ l÷ : cao, th†p, to, nh· vµ mµu sæc cÒa c∏c vÀt m…u. H◊nh 1. M…u t‹nh vÀt l‰ vµ qu∂ (Ånh) 2. C∏ch vœ − Vœ khung h◊nh chung tr≠Ìc, vœ khung h◊nh ri™ng cÒa tıng vÀt m…u sau (H.2a). − T◊m tÿ l÷ c∏c bÈ phÀn cÒa tıng vÀt m…u rÂi vœ nät c∏c h◊nh ch›nh (H.2b, c). − Nh◊n m…u Æ” vœ c∏c nät chi ti’t vµ hoµn chÿnh h◊nh. − Vœ ÆÀm nhπt Æ” tπo khËi cÒa m…u (H.2d) ho∆c vœ mµu theo ˝ th›ch. 42 (*) C„ Æfia ph≠¨ng g‰i lµ b◊nh. a) b) c) d) H◊nh 2. GÓi ˝ c∏ch vœ t‹nh vÀt l‰ vµ qu∂ L‰ vµ qu∂. Tranh bÛt dπ cÒa Cao C≠Íng 3. Th˘c hµnh Vœ l‰ vµ qu∂ (vœ bªng bÛt ch◊ Æen ho∆c mµu). 43 Bµi 19 Th≠Íng th¯c m‹ thuÀt Xem tranh d©n gian Vi÷t Nam 1. GiÌi thi÷u tranh d©n gian Vi÷t Nam − Tranh d©n gian Vi÷t Nam cfln g‰i lµ tranh T’t, v◊ tranh th≠Íng Æ≠Óc in vµ b∏n trong dfip T’t Nguy™n Æ∏n. Tranh th” hi÷n cuÈc sËng vµ ≠Ìc m¨ cÒa ng≠Íi lao ÆÈng. Tranh Æ≠Óc khæc tr™n v∏n gÁ vµ in thµnh nhi“u b∂n. Tranh d©n gian Æ∑ xu†t hi÷n Î n≠Ìc ta tı r†t l©u, Æ≠Óc truy“n lπi tı ÆÍi nµy sang ÆÍi kh∏c. − NÊi bÀt nh†t trong c∏c dflng tranh d©n gian Vi÷t Nam lµ tranh ß´ng HÂ (lµng HÂ, Bæc Ninh) vµ tranh Hµng TrËng (phË Hµng TrËng, Hµ NÈi). Ngoµi hai dflng tranh tr™n cfln c„ dflng tranh d©n gian lµng S◊nh (Hu’), Kim Hoµng (Hµ T©y*). − Tranh d©n gian th≠Íng ph∂n ∏nh c∏c Æ“ tµi g«n gÚi vÌi ÆÍi sËng cÒa nh©n d©n lao ÆÈng nh≠ : Gµ m∏i, LÓn n∏i, Vinh hoa, PhÛ qu˝, NgÚ qu∂, Bfit mæt bæt d™, Tˆ t´n vπn Æπi, ß†u vÀt,... Ngoµi ra, tranh d©n gian cfln phÙc vÙ t›n ng≠Ïng, thÍ cÛng nh≠ : NgÚ hÊ, Bµ chÛa Th≠Óng ngµn,... vµ ca ngÓi c∏c anh hÔng d©n tÈc nh≠ : Bµ Tri÷u, Bµ Tr≠ng, Quang Trung,... Tˆ t´n vπn Æπi. Tranh Hµng TrËng LÓn n∏i. Tranh ß´ng HÂ PhÛ qu˝. Tranh ß´ng HÂ (*)Tı ngµy 01-8-2008, theo Nghfi quy’t cÒa QuËc hÈi, hÓp nh†t tÿnh Hµ T©y 44 vµo thµnh phË Hµ NÈi. 2. MÈt sË tranh d©n gian Vi÷t Nam a) L› ng≠ v‰ng nguy÷t*. Tranh Hµng TrËng Tranh th” hi÷n h◊nh ∂nh con c∏ chäp Æang vÍn b„ng tr®ng d≠Ìi n≠Ìc nhã nhµng, uy”n chuy”n. ß≠Íng nät trong tranh thanh m∂nh, trau chuËt ; mµu sæc t≠¨i s∏ng. Ngh÷ nh©n Hµng TrËng x≠a Æ∑ in nät vi“n bªng mµu Æen tr≠Ìc rÂi vœ mµu sau (mµu vœ lµ ph»m nhuÈm). b) C∏ chäp. Tranh ß´ng HÂ CÔng vœ v“ c∏ chäp, nh≠ng ngh÷ nh©n lµng HÂ c„ c∏ch th” hi÷n kh∏c : h◊nh con c∏ chäp mÀp mπp, nät khæc ÆÀm, khoŒ, d¯t kho∏t. C∏c chi ti’t nh≠ r©u, v»y,... Æ≠Óc c∏ch Æi÷u r†t Æãp. Kh∏c vÌi tranh Hµng TrËng, Î tranh ß´ng HÂ, mÁi mµu th≠Íng Æ≠Óc in bªng mÈt b∂n khæc. Mµu sæc trong tranh l†y tı thi™n nhi™n vıa r˘c rÏ, ÆÀm Æµ ; vıa Æ¨n gi∂n, d‘ t◊m. Mµu Æen cÒa c∏c nät vi“n Æ≠Óc in sau cÔng lµ b≠Ìc hoµn thµnh b¯c tranh. 3. C©u h·i vµ bµi tÀp − Em c„ nhÀn xät g◊ v“ hai b¯c tranh : L› ng≠ v‰ng nguy÷t vµ C∏ chäp. H∑y so s∏nh Æ” t◊m nh˜ng Æi”m giËng nhau vµ kh∏c nhau cÒa chÛng. − S≠u t«m nh˜ng b¯c tranh d©n gian kh∏c Æ” tham kh∂o. (*)L› ng≠ v‰ng nguy÷t lµ c∏ chäp tr´ng tr®ng. L› ng≠ v‰ng nguy÷t Tranh Hµng TrËng C∏ chäp. Tranh ß´ng HÂ 45 Bµi 20 Vœ tranh ß“ tµi Ngµy hÈi qu™ em 1. T◊m, ch‰n nÈi dung Æ“ tµi − NhÌ lπi nh˜ng h◊nh ∂nh v“ ngµy hÈi Î qu™ h≠¨ng, nh≠ c∂nh t’ l‘, r≠Ìc cÍ, r≠Ìc ki÷u,... vµ c∏c hoπt ÆÈng vui ch¨i : Æ†u vÀt, mÛa rÂng, mÛa s≠ tˆ, h∏t xoan, h∏t quan h‰, ca trÔ, ca Hu’,... − Ngµy hÈi th≠Íng Æ´ng vui, nhÈn nhfip ; mµu sæc r˘c rÏ, trang phÙc lÈng l…y,... vµ th≠Íng Æ≠Óc tÊ ch¯c Î nh˜ng n¨i gæn vÌi truy“n thËng v®n ho∏, lfich sˆ cÒa Æfia ph≠¨ng. C„ th” vœ toµn c∂nh ngµy hÈi ho∆c ch‰n mÈt hoπt ÆÈng cÒa ngµy hÈi Æ” vœ. HÈi lµng (Ånh) R≠Ìc ki÷u (Ånh) H∏t quan h‰ tr™n thuy“n rÂng (Ånh) 46 Ch‰i gµ. Tranh s∏p mµu cÒa h‰c sinh 2. C∏ch vœ tranh − Vœ h◊nh ∂nh ch›nh cÒa b¯c tranh, sau Æ„ vœ nh˜ng chi ti’t kh∏c cho c∂nh th™m sinh ÆÈng. − C∏c h◊nh ∂nh c«n th” hi÷n r‚ nÈi dung hoπt ÆÈng (mÛa, h∏t, Æ†u vÀt,...). − Vœ mµu t≠¨i s∏ng, c„ ÆÀm, c„ nhπt. 3. Th˘c hµnh Vœ mÈt b¯c tranh v“ ngµy hÈi Î qu™ em. 47 Bµi 21 Vœ trang tr› Trang tr› h◊nh trfln 1. Quan s∏t, nhÀn xät − Trong cuÈc sËng c„ nhi“u ÆÂ vÀt dπng h◊nh trfln Æ≠Óc trang tr›, nh≠ c∏i Æ‹a, c∏i khay, kh®n tr∂i bµn,... − C„ nhi“u c∏ch trang tr› h◊nh trfln. MÁi c∏ch tπo ra vŒ Æãp ri™ng. − C∏c h◊nh m∂ng, hoπ ti’t vµ mµu sæc trong trang tr› h◊nh trfln th≠Íng Æ≠Óc sæp x’p ÆËi x¯ng nhau qua c∏c Æ≠Íng trÙc (H.1, 2). a) b) H◊nh 1. C∏c hoπ ti’t Æ≠Óc sæp x’p ÆËi x¯ng qua c∏c Æ≠Íng trÙc H◊nh 2. Trang tr› h◊nh trfln (Tham kh∂o) 48 2. C∏ch trang tr› − KŒ trÙc qua t©m chia h◊nh trfln thµnh c∏c ph«n Æ“u nhau (H.3a, b). − Ph∏c c∏c h◊nh m∂ng trang tr› (H.3c). − T◊m c∏c hoπ ti’t phÔ hÓp vÌi h◊nh m∂ng (H.3d, e). − Vœ mµu vµo hoπ ti’t vµ n“n sao cho hµi hoµ vµ Æãp mæt (H.3g). L≠u ˝ : C∏c hoπ ti’t giËng nhau vœ cÔng mµu. $K 3. Th˘c hµnh Trang tr› h◊nh trfln (hoπ ti’t, mµu sæc t˘ ch‰n). 49 Bµi 22 Vœ theo m…u Vœ c∏i ca vµ qu∂ 1. Quan s∏t, nhÀn xät − H◊nh d∏ng, Æ∆c Æi”m, tÿ l÷ cÒa c∏c vÀt m…u. − Vfi tr› cÒa c∏i ca vµ qu∂. − S˘ kh∏c nhau v“ h◊nh d∏ng gi˜a c∏i ca vµ qu∂. − Mµu sæc, ch†t li÷u cÒa c∏c vÀt m…u (H.1). H◊nh 1. M…u vœ (Ånh) 2. C∏ch vœ − Nh◊n m…u, ≠Ìc l≠Óng chi“u cao, chi“u ngang Æ” vœ khung h◊nh chung vµ khung h◊nh tıng vÀt m…u cho c©n ÆËi vÌi tÍ gi†y (H.2a). − T◊m tÿ l÷ tıng bÈ phÀn cÒa c∏c vÀt m…u vµ vœ ph∏c nhã bªng c∏c nät thºng (H.2b). − Nh◊n m…u, vœ c∏c nät chi ti’t (H.2c, d). − Vœ th™m ÆÀm nhπt bªng ch◊ Æen ho∆c vœ mµu (H.2e). 50 M…u vœ c) a) d) b) e) H◊nh 2. GÓi ˝ c∏ch vœ c∏i ca vµ qu∂ 51 Bµi vœ cÒa Phπm Thanh Hµ Ca vµ qu∂. Tranh bÛt dπ cÒa Nguy‘n Minh Thu˙ 3. Th˘c hµnh Vœ c∏i ca vµ qu∂ (vœ bªng bÛt ch◊ Æen ho∆c vœ mµu). 52 Bµi 23 TÀp n∆n tπo d∏ng TÀp n∆n d∏ng ng≠Íi 1. Quan s∏t, nhÀn xät Quan s∏t ho∆c nhÌ lπi : − H◊nh d∏ng, tÿ l÷ c∏c bÈ phÀn ch›nh cÒa ng≠Íi : Æ«u, th©n, ch©n, tay. − C∏c ÆÈng t∏c vµ t≠ th’ : Æi, Æ¯ng, chπy, nh∂y, ngÂi, nªm,... H◊nh 1. ß†t n∆n Nhµ Æi™u khæc t› hon. Bµi tÀp n∆n cÒa h‰c sinh Bä c≠Ïi ng˘a. Bµi tÀp n∆n cÒa h‰c sinh 53 2. C∏ch n∆n C„ hai c∏ch n∆n − N∆n tıng bÈ phÀn : + N∆n bÈ phÀn ch›nh tr≠Ìc (th©n, Æ«u), c∏c bÈ phÀn phÙ sau (ch©n, tay, t„c,...) rÂi ghäp, d›nh lπi. +C„ th” dÔng que t®m, d©y thäp lµm khung cËt b™n trong Æ” n∆n c∏c chi ti’t. − N∆n tı mÈt th·i Æ†t (xem Bµi 8). − C„ th” n∆n bªng Æ†t mÈt mµu ho∆c nhi“u mµu. − C„ th” n∆n mÈt d∏ng ng≠Íi ho∆c nhi“u ng≠Íi trong mÈt hoπt ÆÈng nµo Æ„. V› dÙ : ngÂi h‰c, nh∂y d©y, Æ†u vÀt, käo co,... N’u c«n, c„ th” n∆n th™m mÈt sË h◊nh ∂nh kh∏c cho sinh ÆÈng. H◊nh 2. GÓi ˝ c∏ch tπo d∏ng bä trai H◊nh 3. GÓi ˝ c∏ch tπo d∏ng bä g∏i 54 Bæt c∏. Bµi tÀp n∆n cÒa h‰c sinh C©u c∏ MÈt vµi nh©n vÀt trong ngh÷ thuÀt mÛa rËi n≠Ìc d©n gian Vi÷t Nam 3. Th˘c hµnh N∆n mÈt d∏ng ng≠Íi ho∆c mÈt nh„m ng≠Íi theo ˝ th›ch. 55 Bµi 24 Vœ trang tr› T◊m hi”u v“ ki”u ch˜ nät Æ“u 1. Quan s∏t, nhÀn xät − Ch˜ nät Æ“u c„ nhi“u ki”u kh∏c nhau, v› dÙ : + Ch˜ in hoa : H◊nh 1. Ch˜ in hoa nät Æ“u + Ch˜ in th≠Íng : H◊nh 2. Ch˜ in th≠Íng nät Æ“u − Ch˜ nät Æ“u lµ ch˜ c„ ÆÈ dµy c∏c nät bªng nhau, tπo cho ch˜ chæc khoŒ, r‚ rµng, th≠Íng dÔng Æ” kŒ kh»u hi÷u, dÔng trong tranh cÊ ÆÈng, in †n s∏ch b∏o,... (H.1, 2) Quan s∏t vµ nhÀn xät b∂ng m…u ch˜ in hoa nät Æ“u Î h◊nh 3 : − Chi“u cao cÒa c∏c ch˜ trong mÈt dflng bªng nhau. − ßÈ dµy c∏c nät ch˜ cÚng bªng nhau. − Chi“u rÈng cÒa c∏c ch˜ kh´ng bªng nhau : rÈng nh†t lµ c∏c ch˜ A, O, Q, M ; hãp h¨n lµ D, H, X, V, K, N, C, V, T, Y ; rÂi Æ’n R, E, P, B, L, S ; hãp nh†t lµ I. − H◊nh dπng b“ ngoµi cÒa c∏c ch˜ kh∏c nhau : + Ch˜ c„ nät thºng Æ¯ng, nät thºng ngang, nät chäo : H, E, T, L, M, N, K, A, X (c„ th” dÔng th≠Ìc kŒ Æ” kŒ nät) ; 56 + Ch˜ k’t hÓp gi˜a nät thºng vµ nät cong : B, ß, P, R, U, S, G (c„ th” dÔng th≠Ìc kŒ vµ com-pa Æ” kŒ) ; + Ch˜ chÒ y’u lµ nät cong : O, Q, C (khi kŒ c„ th” dÔng com-pa). H◊nh 3. B∂ng ch˜ in hoa nät Æ“u 2. C∏ch kŒ ch˜ nät Æ“u H◊nh 4. C∏ch kŒ ch˜ c„ nät thºng H◊nh 5. C∏ch kŒ ch˜ c„ nät cong, nät thºng 57 − KŒ c∏c ´ vu´ng bªng nhau tr™n gi†y vµ x∏c Æfinh khu´n khÊ ch˜ (chi“u cao, rÈng cÒa ch˜), ÆÈ dµy cÒa nät. − ô c∏c ch˜ c„ nät thºng (H.4), b≠Ìc Æ«u Æ∏nh d†u c∏c Æi”m ch›nh, sau Æ„ dÔng bÛt ch◊ vµ th≠Ìc kŒ Æ” nËi chÛng lπi vÌi nhau. − ô c∏c ch˜ c„ nät cong (H.5), c«n x∏c Æfinh t©m rÂi dÔng compa Æ” vœ Æ≠Íng cong. − T»y nät ch◊ Î c∏c ´ vu´ng ngoµi ph«n ch˜ Æ∑ kŒ rÂi vœ mµu. Sˆ dÙng mµu sæc t≠¨i s∏ng, mµu ch˜ vµ mµu n“n kh∏c nhau ; vœ mµu Æ“u vµ ÆÛng h◊nh c∏c nät ch˜. H◊nh 6. KŒ ch˜ vµ trang tr› dflng ch˜ H◊nh 7. Vœ mµu vµo dflng ch˜ 3. Th˘c hµnh Vœ mµu vµo dflng ch˜ c„ sΩn, v› dÙ : B∏c HÂ, Vi÷t Nam,... 58 Bµi 25 Vœ tranh ß“ tµi Tr≠Íng em 1. T◊m, ch‰n nÈi dung Æ“ tµi C„ nhi“u c∏ch t◊m nÈi dung Æ“ tµi Tr≠Íng em : − Phong c∂nh tr≠Íng h‰c (nhµ, c©y, s©n tr≠Íng, v≠Ín tr≠Íng,...). − C∂nh s©n tr≠Íng trong giÍ ra ch¨i, c∂nh lÌp h‰c, c∂nh tan tr≠Íng, c∂nh lao ÆÈng v÷ sinh Î s©n tr≠Íng,... − Ngµy 20/11 vµ c∏c ngµy l‘ Î tr≠Íng,... Xem vµ nhÀn xät c∏ch vœ tranh cÒa c∏c bπn v“ Æ“ tµi nhµ tr≠Íng. Ng´i tr≠Íng b∂n em. Tranh mµu bÈt cÒa h‰c sinh 2. C∏ch vœ tranh − Vœ h◊nh ∂nh ch›nh, lµm r‚ nÈi dung cÒa b¯c tranh, sau Æ„ vœ th™m h◊nh ∂nh phÙ cho b¯c tranh sinh ÆÈng h¨n. − Vœ nh˜ng d∏ng hoπt ÆÈng vµ trang phÙc kh∏c nhau cho c∏c nh©n vÀt trong tranh. − Vœ mµu theo ˝ th›ch. 59 Trong lÌp. Tranh bÛt dπ cÒa h‰c sinh Tr≠Íng em. Tranh mµu bÈt cÒa h‰c sinh 3. Th˘c hµnh Vœ mÈt b¯c tranh v“ tr≠Íng em. 60 Bµi 26 Th≠Íng th¯c m‹ thuÀt Xem tranh cÒa thi’u nhi 1. GiÌi thi÷u mÈt sË tranh cÒa thi’u nhi a) Th®m ´ng bµ. Tranh s∏p mµu cÒa Thu V©n (h‰c sinh ti”u h‰c) Bπn Thu V©n Æ∑ vœ c∂nh c∏c ch∏u Æ’n th®m ´ng bµ vµo ngµy nghÿ. H◊nh ∂nh trong tranh Æ≠Óc vœ r†t sinh ÆÈng, mµu sæc t≠¨i s∏ng, bË cÙc ch∆t chœ,... th” hi÷n kh´ng kh› sinh hoπt gia Æ◊nh Æ«m †m, vui vŒ vµ t◊nh c∂m gæn b„ gi˜a c∏c ch∏u vÌi ´ng bµ. Th®m ´ng bµ. Tranh s∏p mµu cÒa Thu V©n 61 b) ChÛng em vui ch¨i. Tranh s∏p mµu cÒa Thu Hµ (h‰c sinh ti”u h‰c) C∏c h◊nh ∂nh trong b¯c tranh ChÛng em vui ch¨i, Æ≠Óc bπn Thu Hµ l˘a ch‰n vµ sæp x’p r†t khäo. H◊nh ∂nh ch›nh lµ c∏c em thi’u nhi Æang qu©y qu«n, nh∂y mÛa, mÁi em mÈt d∏ng kh∏c nhau tπo cho c∂nh vui ch¨i th™m nhÈn nhfip. Ph›a sau lµ hµng c©y, Æ†t, trÍi Æ≠Óc vœ bªng nh˜ng mµu t≠¨i s∏ng tπo cho tranh sinh ÆÈng h¨n. ChÛng em vui ch¨i lµ mÈt b¯c tranh Æãp cÒa bπn Thu Hµ v“ Æ“ tµi thi’u nhi. ChÛng em vui ch¨i. Tranh s∏p mµu cÒa Thu Hµ 62 c) V÷ sinh m´i tr≠Íng chµo Æ„n Sea Games 22. Tranh s∏p mµu cÒa Ph≠¨ng Th∂o (h‰c sinh ti”u h‰c) V÷ sinh m´i tr≠Íng chµo Æ„n Sea Games 22. Tranh s∏p mµu cÒa Ph≠¨ng Th∂o Tranh vœ c∂nh lao ÆÈng v÷ sinh m´i tr≠Íng Æ” chµo Æ„n Sea Games 22. H◊nh ∂nh c∏c em thi’u nhi Æang thu gom r∏c Æ≠Óc th” hi÷n r‚ tr™n n“n mµu vµng. B™n Æ≠Íng lµ v≠Ín hoa ÆÒ sæc mµu. Xa xa lµ c©y vµ c∏c ng´i nhµ Æ∑ treo cÍ. Mµu sæc trong tranh t≠¨i s∏ng, r˘c rÏ gÓi l™n kh´ng kh› s´i nÊi Æ„n chµo ngµy hÈi th” thao lÌn Æ≠Óc tÊ ch¯c Î n≠Ìc ta. 2. C©u h·i vµ bµi tÀp Em h∑y n™u nhÀn xät ri™ng v“ c∏c b¯c tranh tr™n. 63 Bµi 27 Vœ theo m…u Vœ c©y 1. Quan s∏t, nhÀn xät − C„ nhi“u loπi c©y : c©y to, c©y nh·, c©y th©n c¯ng, c©y th©n m“m, c©y d©y leo,... − C©y th≠Íng c„ c∏c bÈ phÀn ch›nh nh≠ : th©n, cµnh, l∏,... − MÁi loπi c©y Æ“u c„ mÈt d∏ng vŒ ri™ng, nh†t lµ t∏n l∏ : c©y bµng c„ t∏n l∏ x’p thµnh t«ng ; c©y phi lao c„ th©n thºng, cao, t∏n l∏ h◊nh ch„p ; c©y nh∑n c„ t∏n l∏ h◊nh trfln,... − Mµu sæc cÒa l∏ th≠Íng lµ mµu xanh nh≠ng thay ÆÊi khi cfln non, khi Æ∑ giµ vµ theo tıng mÔa (xu©n, hπ, thu, Æ´ng). Quan s∏t k‹, ta sœ t◊m ra Æ∆c Æi”m vµ vŒ Æãp cÒa mÁi loπi c©y. H◊nh 1. MÈt sË loπi c©y (Ånh) 64 2. C∏ch vœ c©y − Nh◊n d∏ng cÒa c©y vµ ph∏c h◊nh chung cho vıa vÌi khÊ gi†y (th©n, vflm l∏ - H.2a). − Ph∏c c∏c nät ch›nh cÒa th©n, cµnh, vflm l∏ (H.2b). − Vœ c∏c nät chi ti’t cho r‚ Æ∆c Æi”m cÒa c©y (H.2c, d). − C„ th” vœ ÆÀm nhπt bªng ch◊ Æen ho∆c mµu. L≠u ˝ : Kh´ng vœ qu∏ nhi“u chi ti’t, vœ h◊nh d∏ng vµ Æ∆c Æi”m cÒa c©y lµ ch›nh. M…u vœ a) b) c) d) H◊nh 2. GÓi ˝ c∏ch vœ c©y nh∑n 65 C©y. Bµi vœ cÒa h‰c sinh V≠Ín c©y. Bµi vœ cÒa h‰c sinh 3. Th˘c hµnh Quan s∏t vµ vœ c©y Î s©n tr≠Íng. 66 Bµi 28 Vœ trang tr› Trang tr› l‰ hoa 1. Quan s∏t, nhÀn xät a) H◊nh d∏ng L‰ hoa c„ nhi“u ki”u d∏ng kh∏c nhau v“ : − Chi“u cao, chi“u ngang. − Tÿ l÷ dµi, ngæn cÒa cÊ, vai, th©n ; tÿ l÷ rÈng hãp cÒa mi÷ng, th©n, Æ∏y. − C∏c Æ≠Íng nät tπo d∏ng : cong, thºng. − C„ nhi“u ch†t li÷u Æ” lµm l‰ hoa : gËm, s¯, ÆÂng, s¨n mµi,... H◊nh 1. MÈt sË l‰ hoa c„ trang tr› b) Trang tr› − C„ nhi“u c∏ch trang tr› l‰ hoa : trang tr› bªng c∏c m∂ng mµu, bªng hoπ ti’t phÒ k›n m∆t ngoµi, bªng Æ≠Íng di“m,... ; c„ th” trang tr› ÆËi x¯ng ho∆c kh´ng ÆËi x¯ng,... − L‰ hoa th≠Íng Æ≠Óc trang tr› bªng c∏c hoπ ti’t : hoa, l∏, chim, c∏,... vµ mµu sæc phong phÛ, Æa dπng. L‰ hoa Æãp dÔng Æ” trang tr› trong phflng vµ Æ” cæm hoa, Æ∆c bi÷t lµ vµo dfip l‘, T’t. 67 2. C∏ch trang tr› D˘a vµo h◊nh d∏ng cÒa l‰ Æ” ch‰n c∏ch trang tr› cho phÔ hÓp. − Vœ ph∏c c∏c h◊nh m∂ng (H.2b). − T◊m hoπ ti’t th›ch hÓp, vœ vµo c∏c m∂ng (H.2c). − Vœ mµu theo ˝ th›ch (H.2d). a) b) c) d) H◊nh 2. GÓi ˝ c∏ch trang tr› l‰ hoa 68 MÈt sË bµi trang tr› l‰ hoa cÒa h‰c sinh 3. Th˘c hµnh Trang tr› l‰ hoa theo ˝ th›ch (c„ th” t˘ tπo d∏ng l‰ ho∆c trang tr› vµo h◊nh c„ sΩn Î vÎ th˘c hµnh). 69 Bµi 29 Vœ tranh ß“ tµi An toµn giao th´ng 1. T◊m, ch‰n nÈi dung Æ“ tµi − ß” th˘c hi÷n an toµn giao th´ng, m‰i ng≠Íi c«n ph∂i ch†p hµnh ÆÛng quy Æfinh : Æi bÈ tr™n vÿa hÃ, kh´ng sang Æ≠Íng khi c„ xe Æang chπy, kh´ng ch¨i Î lflng Æ≠Íng, ph∂i dıng lπi tr≠Ìc vπch s¨n khi c„ ÆÃn Æ·, mÁi loπi ph≠¨ng ti÷n ph∂i Æi ÆÛng ph«n Æ≠Íng cÒa m◊nh, kh´ng chÎ hµng cÂng k“nh,... − Ch‰n nÈi dung : + Giao th´ng Æ≠Íng bÈ c„ c∏c h◊nh ∂nh : ng≠Íi, nhµ cˆa, Æ≠Íng phË, xe cÈ, c©y cËi,... ; + Giao th´ng Æ≠Íng thu˚ c„ c∏c h◊nh ∂nh : ng≠Íi, s´ng bi”n, tµu thuy“n, c«u, phµ,... − Quan s∏t tranh ßi bÈ tr™n vÿa hÃ xem bπn Æ∑ th” hi÷n Æ≠Óc r‚ nÈi dung an toµn giao th´ng ch≠a ? Tranh vœ nh˜ng h◊nh ∂nh g◊, mµu sæc nh≠ th’ nµo ? ß≠Íng phË. Tranh s∏p mµu cÒa h‰c sinh 70 2. C∏ch vœ tranh − T◊m c∏c h◊nh ∂nh ch›nh, c∏c h◊nh ∂nh phÙ. − Vœ h◊nh ∂nh ch›nh lµm r‚ nÈi dung, vœ th™m c∏c h◊nh ∂nh phÙ Æ” cho tranh sinh ÆÈng vµ phong phÛ h¨n. − Vœ mµu theo ˝ th›ch (c«n c„ ÆÀm, c„ nhπt). Em Æi tr™n vÿa hÃ. Tranh s∏p mµu cÒa h‰c sinh 3. Th˘c hµnh Vœ mÈt b¯c tranh v“ Æ“ tµi An toµn giao th´ng. 71 Bµi 30 TÀp n∆n tπo d∏ngß“ tµi t˘ ch‰n 1. Quan s∏t, nhÀn xät C„ nhi“u Æ“ tµi Æ” n∆n. V› dÙ : − N∆n c∏c con vÀt : + C∏c con vÀt trong rıng : voi, s≠ tˆ, hÊ, b∏o,... ; + C∏c con vÀt nu´i : tr©u, bfl, mÃo, gµ,... ; − N∆n v“ Æ“ tµi l‘ hÈi : + Käo co ; + ß†u vÀt ; + Ch‰i tr©u, ch‰i gµ ; + ßua thuy“n ; + MÛa s≠ tˆ, mÛa h∏t. − N∆n v“ Æ“ tµi kh∏c : + ßi h‰c, h‰c nh„m ; + Nh∂y d©y, Æ∏ c«u ; + Lao ÆÈng,... H◊nh 1. MÈt sË h◊nh n∆n cÒa h‰c sinh NhÌ lπi nh˜ng h◊nh ∂nh vµ c∏c ÆÈng t∏c Æ” n∆n. 2. C∏ch n∆n C„ hai c∏ch n∆n nh≠ Æ∑ giÌi thi÷u Î c∏c bµi tr≠Ìc. Bµi nµy c„ th” ti’n hµnh n∆n nh≠ sau : − MÁi nh„m ch‰n mÈt Æ“ tµi vµ trao ÆÊi Æ” t◊m c∏c h◊nh ∂nh c«n thi’t cho nÈi dung. + Ph©n c´ng n∆n c∏c h◊nh ch›nh vµ c∏c h◊nh phÙ ; + Tπo d∏ng theo c∏c ÆÈng t∏c, t≠ th’ sao cho h◊nh sinh ÆÈng ; + Sæp x’p h◊nh n∆n thµnh Æ“ tµi. − Tıng c∏ nh©n n∆n theo ˝ th›ch vµ cÔng nhau sæp x’p thµnh Æ“ tµi. 72 GÓi ˝ c∏ch l˘a ch‰n vµ sæp x’p c∏c h◊nh n∆n theo Æ“ tµi 3. Th˘c hµnh N∆n theo Æ“ tµi t˘ ch‰n. 73 Bµi 31 Vœ theo m…u M…u c„ dπng h◊nh trÙ vµ h◊nh c«u 1. Quan s∏t, nhÀn xät − Vfi tr› cÒa m…u (g«n, xa,...). − H◊nh d∏ng vµ tÿ l÷ cÒa tıng vÀt m…u. − ßÈ ÆÀm nhπt cÒa m…u. H◊nh 1. GÓi ˝ c∏ch bµy m…u vœ (Ånh) 74 2. C∏ch vœ C∏ch vœ Î bµi nµy cÚng ti’n hµnh nh≠ c∏c bµi tr≠Ìc : − Vœ khung h◊nh chung (H.2a). − Vœ khung h◊nh cÒa tıng vÀt m…u (H.2b). − Ph∏c nät ch›nh theo tÿ l÷ cÒa tıng vÀt m…u bªng nät thºng nhã (H.2c). − Vœ chi ti’t cho giËng m…u (H.2d). a) b) c) d) H◊nh 2. GÓi ˝ c∏ch vœ m…u c„ dπng h◊nh trÙ vµ h◊nh c«u 75 L≠u ˝ : − Vœ h◊nh vıa vÌi khÊ gi†y, sao cho c©n ÆËi gi˜a h◊nh vœ vµ kho∂ng trËng cÒa n“n. − Vœ ÆÀm nhπt bªng bÛt ch◊ Æen ho∆c vœ mµu. GÓi ˝ c∏ch vœ ÆÀm nhπt Bµi vœ cÒa h‰c sinh Bµi vœ cÒa h‰c sinh 3. Th˘c hµnh Vœ m…u c„ dπng h◊nh trÙ vµ h◊nh c«u. 76 Bµi 32 Vœ trang tr› Tπo d∏ng vµ trang tr› chÀu c∂nh 1. Quan s∏t, nhÀn xät − ChÀu c∂nh dÔng Æ” trÂng c©y, trÂng hoa trang tr› cho nhµ Î, tr≠Íng h‰c, n¨i c´ng cÈng,... − ChÀu c∂nh c„ nhi“u ki”u d∏ng, k›ch cÏ vµ Æa dπng v“ c∏ch trang tr›, ch†t li÷u, mµu sæc. H◊nh 1. ChÀu c∂nh (Ånh) 77 2. C∏ch tπo d∏ng vµ trang tr› a) Tπo d∏ng − T◊m chi“u cao, chi“u ngang cÒa chÀu (H.2a). − T◊m h◊nh d∏ng chung cÒa chÀu, ph∏c tÿ l÷ c∏c bÈ phÀn : mi÷ng, cÊ, th©n, Æ∏y (H.2b, c). − Vœ c∏c nät Æ” tπo d∏ng chÀu hoa (nät cong, nät thºng,...) (H.2d). a) b) c) d) H◊nh 2. GÓi ˝ c∏ch tπo d∏ng chÀu c∂nh 78 b) Trang tr› − Ph∏c c∏c h◊nh m∂ng ÆËi x¯ng ho∆c kh´ng ÆËi x¯ng, Æ≠Íng di“m ho∆c c∏c m∂ng hoπ ti’t trang tr› th©n chÀu. − Vœ hoπ ti’t : hoa l∏, chim, thÛ, c∂nh,... − Vœ mµu vµo hoπ ti’t vµ n“n. a) b) H◊nh 3. GÓi ˝ c∏ch trang tr› chÀu c∂nh Bµi vœ cÒa HÂng Di÷u, h‰c sinh lÌp 4 3. Th˘c hµnh Tπo d∏ng vµ trang tr› mÈt chÀu c∂nh theo ˝ th›ch (c„ th” vœ ho∆c cæt d∏n vµo gi†y vœ ho∆c vÎ th˘c hµnh). 79