🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Mười Thói Quen Của Triệu Phú
Ebooks
Nhóm Zalo
THÔNG TIN EBOOK
Tên sách
10 thói quen của triệu phú tự thân
Tác giả
Dean Graziosi
Dịch giả
Nguyễn Chí Trung
Thể loại
Kỹ năng sống
Phát hành
1980
Nhà Xuất Bản
NXB Lao Động
Ebook
2021 kindlekobovn
★
—★—
Mục lục
Lời tựa
Lời giới thiệu
1. Bây giờ là thời điểm để thay đổi thói quen 2. Nền tảng của thành công
3. Kẻ phản diện nội tâm
4. Sức mạnh đến từ câu chuyện của bạn 5. Đánh thức người hùng trong mỗi người 6. Đặt ra mục tiêu lớn
7. Thu hút và thuyết phục
8. Sau khi thuyết phục thành công 9. Sức mạnh của niềm hạnh phúc
10. Thói quen nhỏ - Hiệu quả lớn
11. Vượt qua thách thức
Lời cảm ơn
LỜI TỰA
T
ôi muốn dành tặng cuốn sách này và lời cảm ơn chân thành nhất đến Tony Robbins, Joe Polish và Dan Sullivan. Ba người bạn tuyệt vời đã tạo ảnh hưởng lớn đến cuộc đời tôi, giúp tôi đạt được thành công như ngày hôm nay.
Tôi thật sự biết ơn vì họ đã xuất hiện đúng thời điểm trong cuộc đời tôi. Và tôi cũng muốn dành tặng cuốn sách này cho tất cả những người có ý chí và động lực, để chia sẻ những lời khuyên sáng suốt, qua các cuốn sách hay các buổi diễn thuyết, cũng như những người háo hứng tìm một con đường mới cho mình.
Trong cuốn sách này, tôi đã cố gắng hết sức để tổng hợp lại những gì tôi học, đọc và quan sát được từ chính kinh nghiệm của mình và từ đó chuyển thể thành câu chữ. Những bài tập, câu chuyện và thói quen thành công mà bạn đọc được trong cuốn sách này được đúc rút từ kinh nghiệm mà tôi đã thử thách và sai lầm, thất bại và thành công. Không những vậy, nó còn được bổ sung từ những người đi trước và vì vậy, tôi rất biết ơn họ.
Cuốn sách này là một món quà tri ân tất cả những người đã tạo nên ảnh hưởng lớn tới cuộc đời tôi và tôi hi vọng nó cũng sẽ ảnh hưởng tới tất cả các bạn theo cách tương tự.
LỜI GIỚI THIỆU
V
ào mùa xuân năm 1944, cậu bé J.P được sinh ra trong một gia đình nhập cư tại khu ổ chuột ở trung tâm thành phố Los Angeles. Cha mẹ cậu ly dị khi cậu chưa tròn hai tuổi, lúc này, tình hình tài chính của mẹ cậu không mấy khả quan. Do đó, năm J.P chín tuổi, cậu đã phải lặn lội trên đường phố bán báo, lọ hoa, thiệp Giáng sinh… tất cả những gì có thể bán được để kiếm tiền giúp mẹ. Khi mẹ cậu không thể kiếm đủ tiền trang trải cuộc sống, J.P và em trai bị gửi vào trại tình thương cho trẻ em nghèo. Đến tuổi thiếu niên, do thiếu đi sự giáo dục của cha mẹ, J.P bị dụ dỗ tham gia vào băng đảng địa phương. Mặc dù được đi học tại trường cấp ba John Marshall, Los Angeles nhưng cậu học mãi vẫn không thể nào lên được lớp. Một ngày nọ, thầy giáo bắt gặp J.P cùng cậu bạn Michelle nghịch trong lớp, ông đã bắt cả hai người đứng lên và mắng: “Cả lớp hãy nhìn vào hai tấm gương xấu này. Đừng có chơi với họ bởi họ sẽ không làm nên trò trống gì đâu!!”
Có thể trước đây J.P không nhận ra, nhưng vào khoảnh khắc này, cậu chợt hiểu ra rằng: bên cạnh những thói quen giúp mọi người thành công, còn có những thói quen xấu sẽ khiến mọi người không thể khai thác toàn bộ tiềm năng của họ. Lúc ấy, J.P hoàn toàn có thể bị thầy giáo thuyết phục và nghĩ rằng: “Tôi sẽ không bao giờ làm được trò trống gì cả”, tuy nhiên thay vì vậy, cậu tự nhủ: “Gã đó nói cái quái gì vậy? Tôi sẽ chứng minh rằng gã đã sai lầm.”
J.P phát triển thói quen thành công từ những công việc đầu tiên của cậu. Cậu nói: “Tôi đã làm việc trong cả cuộc đời mình, bắt đầu từ khi mới chín tuổi. Tôi đi giao báo từ năm mười một tuổi và gắn bó với công việc này cho đến hết cấp ba. Tôi từng làm nhân viên dọn vệ sinh cho một tiệm giặt là mà
ở đó, người chủ ki bo đến nỗi chỉ trả lương cho tôi 1,25 đô la mỗi giờ. Vào một ngày ông ta gọi tôi lại và bảo: ‘Đêm qua tôi thử kiểm tra phía sau tủ và không thấy một chút bụi nào cả! Ngay cả thảm cũng sạch sẽ không một hạt bụi! Anh đã làm việc thật sự nghiêm túc, như thể tôi đang quan sát anh từng phút vậy! Tôi trả lời: ‘Ông trả công cho tôi để lau dọn và việc của tôi là phải cố gắng tốt nhất có thể’. Ông chủ vô cùng hài lòng và tăng lương cho tôi lên 1,5 đô la mỗi giờ. Đối với tôi, việc được tăng lương có thể vinh dự ngang với việc nhận được một tượng vàng Oscar! Từ đó tôi đã học được một bài học vô cùng quan trọng: Những người thành công luôn cố gắng hết mình khi làm việc cho người khác và cho chính họ - như thể chính ông chủ của họ đang quan sát từng phút. Tôi học được một điều rằng – một khi đã làm việc gì là phải làm hết mình.”
Nhiều người cho rằng điều này sẽ khiến bạn trở thành một kẻ ngốc. Thế nhưng tôi tin tưởng rằng làm việc hết mình chỉ là một trong những thói quen thành công mà bạn cần phát triển. Những lợi ích nó đem lại là vô cùng phong phú, đa dạng và đáng quý. Như trong câu chuyện trên, thói quen của J.P đã giúp cậu bé hoàn thành tốt công việc hiện tại và mở lối cho cậu đến với những công việc mình yêu thích trong tương lai. Trước khi tiếp tục với câu chuyện của J.P, tôi muốn chia sẻ với các bạn về các thói quen thành công và làm thế nào để cuốn sách này có thể biến chúng thành của bạn.
Tôi sẽ cho bạn thấy lộ trình để bạn tiếp nhận các thói quen này và gắn bó với nó. Bạn không cần phải thay đổi hoàn toàn cuộc sống của mình mà chỉ cần dần dần nhận thức được những thói quen không phù hợp và thay thế nó bằng những thói quen giúp bạn thành công hơn. Bất kể bạn là một doanh nhân, giám đốc, nhà đầu tư, nhân viên văn phòng hay là một người mới đi làm, những thói quen, khái niệm, công thức và các bài tập ở những chương
sắp tới sẽ giúp bạn có một lợi thế cạnh tranh để bứt phá đến thành công tiếp theo trong cuộc sống.
Cuốn sách sẽ không chỉ tập trung vào sự thành công về mặt tài chính, mà phương pháp này còn giúp bạn đạt thành quả ở những khía cạnh khác trong cuộc sống như gia đình, bạn bè, làm cha mẹ, các mối quan hệ, tinh thần, sức khỏe, tình yêu, đam mê và hơn thế nữa. Bạn không cần quan tâm đến những lời người khác nói về quá khứ, bạn xứng đáng để sở hữu hạnh phúc trọn vẹn trong mọi lĩnh vực của cuộc sống.
Tôi sẽ giúp bạn phát triển những thói quen này qua các phương pháp khác nhau. Tôi sẽ chia sẻ những câu chuyện thú vị của những người thành công mà tôi quen biết, họ đã học hỏi thế nào và áp dụng ra sao những thói quen đã giúp họ trở nên thành công. Tôi sẽ đưa ra các bài tập để bạn luyện tập và phát triển các thói quen mới. Bên cạnh đó, tôi sẽ chia sẻ một số câu chuyện từ chính bản thân để truyền cảm hứng và chỉ dẫn cho các bạn. Còn bây giờ, hãy quay lại với J.P, tiếp nối câu chuyện làm nhân viên dọn vệ sinh với sự nỗ lực đáng ngưỡng mộ của cậu tại tiệm giặt là.
J.P tốt nghiệp cấp ba, nhưng thay vì học tiếp cao đẳng, cậu xin gia nhập Quân đội Mỹ và phục vụ hai năm trên tàu sân bay USS Hornet. Sau khi xuất ngũ, J.P trở lại làm các công việc lao động chân tay như nhân viên vệ sinh, bán xăng và bán bảo hiểm. Cậu có một thời gian ngắn làm việc cho phòng thí nghiệm Redken nhưng bị đuổi việc vì cãi nhau với sếp. Thậm chí, đã có thời gian, J.P phải đi gõ cửa từng nhà để bán từ điển Bách khoa toàn thư.
Nhìn lại quãng thời gian khó khăn, J.P nhận ra cậu đã học hỏi được rất nhiều những thói quen thành công: “Tôi thấu hiểu cái cảm giác gõ cửa 50 ngôi nhà và cả 50 nhà đều từ chối. Điều quan trọng nhất là tôi cần phải duy trì được lửa nhiệt huyết ngay cả khi gõ tới ngôi nhà thứ 51 hay 151.” J.P
học được cách vượt qua sự từ chối, cách giao tiếp thông qua việc lắng nghe và cách thuyết phục người khác. Mặc dù đó không phải là một công việc đáng mơ ước nhưng nó đã giúp J.P xây dựng những thói quen thành công để giúp cậu bứt phá trong sự nghiệp sau này. Đó là sự kiên định. Một người bán từ điển dạo thông thường từ bỏ công việc này chỉ sau ba ngày làm việc, trong khi đó J.P theo đuổi công việc này tới ba năm rưỡi.
Bất chấp những nỗ lực trong công việc, J.P vẫn không thể trang trải cho cuộc sống và lâm vào cảnh vô gia cư khi còn khá trẻ: “Lần đầu tiên tôi chịu cảnh vô gia cư là vào khoảng năm 20 tuổi. Vợ tôi không thể chịu đựng cảnh túng thiếu, cô ấy bỏ lại cho tôi đứa con hai tuổi rưỡi và ra đi cùng tất cả số tiền chúng tôi đã dành dụm được. Thời điểm đó chúng tôi còn đang nợ tiền nhà ba tháng nên đã bị đuổi cổ ra ngoài. Không có thu nhập, tôi và con trai đã phải sống tạm trong chiếc ô tô cũ mà tôi sở hữu một thời gian. Tôi tự nhủ với con rằng: ‘Chúng ta sẽ cùng nhau vượt qua khó khăn, phải không con’. Tôi thậm chí còn phải đi quanh những khu đất trống, nhặt vỏ lon Coca và 7UP để đi bán đồng nát kiếm tiền trang trải cuộc sống. Khi bạn bị phá sản và không thể trả các hóa đơn, không còn nghi ngờ gì nữa, đó chính là quãng thời gian tồi tệ nhất đối với một người đàn ông hay thậm chí là một người cha. Quãng thời gian đó đã giúp tôi nhận ra một bài học: Khi bạn đang ở dưới tận cùng thì tất cả những gì bạn cần làm là luôn nhìn lên trên.”
Bất chấp hoàn cảnh sống khó khăn, J.P sở hữu một lợi thế mà không ai trong hoàn cảnh đó có được: Anh ấy có mục tiêu cho cuộc sống của mình! J.P đã quyết tâm thành lập một công ty cho riêng mình sau hơn ba năm bán từ điển Bách khoa toàn thư dạo. Anh biết mình sẽ chỉ có thể làm việc cho chính bản thân chứ không thể làm được cho bất cứ ai.
Thế nhưng, vào thời điểm đó, J.P vấp phải một vấn đề vô cùng nan giải: anh ấy chỉ có đúng 700 đô trong túi. Tất cả mọi người xung quanh đều
khuyên J.P không nên mở công ty bởi anh cần thêm vốn, thêm kinh nghiệm, thêm kiến thức và rất nhiều thứ khác mà J.P không có. Điều này thật quen thuộc phải không? Và tất nhiên sau khi nghe những lời khuyên đó, anh ấy đã làm điều mà mọi doanh nhân thành đạt đều làm: J.P lắng nghe chính bản thân mình và quyết tâm thành lập công ty. “Đó là một thời điểm vô cùng khó khăn đối với tôi. Làm thế nào mà bạn có thể mở công ty, đồng thời chi trả các loại hóa đơn, không được trả lương và vẫn duy trì việc bán từ điển hằng ngày? Trong hai năm đầu tiên, ngày nào công ty tôi cũng phải đối mặt với nguy cơ phá sản. Nhưng sau hai năm khó khăn ấy, chúng tôi đã có thể trả được các hóa đơn đúng hạn và còn thừa tới 2.000 đô la. Tôi nhận ra mình thực sự đã làm được!!”
J.P đã áp dụng kĩ năng thuyết phục và giao tiếp của mình từ khi còn làm nhân viên bán từ điển để phát triển công ty nhanh chóng. Anh thậm chí còn nâng kĩ năng lắng nghe lên một tầm cao mới và phát triển thành khả năng thấu hiểu nhu cầu khách hàng. “Khả năng hữu ích nhất của tôi chính là lắng nghe. Tôi có thể tập trung lắng nghe và thấu hiểu những gì người khác muốn bày tỏ chứ không nghĩ đến việc áp đặt suy nghĩ của mình cho họ. Để học được kĩ năng đó mất khá nhiều thời gian nhưng tôi cho rằng tôi đã làm rất tốt.”
Nhờ sự kiên định cùng việc phát triển những kĩ năng thành công – lắng nghe và thấu hiểu, có tầm nhìn, làm việc với nỗ lực cao nhất, bỏ ngoài tai những lời can ngăn và giữ tinh thần lạc quan trong mọi hoàn cảnh, giúp J.P xây dựng công ty mang tầm cỡ quốc tế.
Có lẽ bạn đã từng nghe câu: “Không quan trọng bạn xuất phát thế nào, quan trọng là bạn kết thúc ở đâu”. J.P chính là bằng chứng sống của châm ngôn này. Anh ấy bắt đầu từ con số 0 và từng bước vươn lên để trở thành một trong những người giàu nhất thế giới. Năm 2015, trong danh sách 400
người giàu nhất nước Mỹ do Forbes bình chọn, J.P đứng thứ 234 với tổng tài sản lên tới 2,8 tỉ đô la Mỹ. Tên đầy đủ của J.P là John Paul DeJoria. Ông là nhà sáng lập của hãng sản phẩm chăm sóc tóc Paul Mitchell, nhà sản xuất rượu Patron Tequila cùng cả tá các công ty thành công khác.
DeJoria thường khuyên các nhà khởi nghiệp trẻ nên phát triển kĩ năng lạc quan, tin tưởng vào bản năng và bất chấp rủi ro. “Bạn đừng nên để ý kiến của người khác làm lung lay ý chí. Họ có biết cái gì về bạn đâu? Tôi từng nghe hàng chục lần những câu đại loại như:
‘Anh có biết gì về lĩnh vực làm đẹp đâu mà đầu tư?’ Họ nói với tôi rằng: ‘Lĩnh vực này có quá nhiều đối thủ cạnh tranh mà anh lại không hề có tiền. ’Tôi thậm chí còn bị cười vào mặt khi thành lập Patron Tequila. Họ nói: ‘37 đô một chai Tequila? Ông đùa tôi à? Tôi có thể mua rượu Tequila chỉ với bốn xu!’ Vì thế, hãy bỏ ngoài tai mọi lời nói, hãy tin vào cảm giác của bạn và quan trọng là hãy nhớ luôn làm điều tốt cho người khác”.
Mặc dù tôi thích mọi câu chuyện về John Paul DeJoria, nhưng tôi vô cùng thích thú với lời khiển trách của người thầy giáo cấp ba nọ, khi ông nói John Paul và người bạn Michelle Gilliam chỉ là đồ vô tích sự. Chính câu nói này đã khiến hai chàng trai trẻ cố gắng vươn lên để chứng minh rằng thầy giáo của họ đã sai lầm. Giờ đây, John Paul là một tỉ phú đang hằng ngày thay đổi cuộc sống của bao người trên thế giới; còn Michelle Gilliam trở thành một nhạc công tài năng, thành viên sáng lập của ban nhạc đình đám những năm 1960: The Mamas & the Papas với số lượng đĩa bán ra lên tới 40 triệu bản. Trong ngày sinh nhật thứ 50 của John Paul, Michelle tìm được người thầy giáo năm nào và khi biết được sự thành công của hai cậu học trò ngỗ ngược, ông chỉ có thể thốt lên: “Chà, thật không thể tin nổi.”
Những thói quen thành công sẽ đưa bạn đến lộ trình khác
Bạn biết đấy, lắng nghe những câu chuyện như của John Paul có thể truyền cảm ứng cho bạn. Có rất nhiều những câu chuyện như vậy trên thế giới, chẳng hạn như câu chuyện của Rocky, Rudy hay câu chuyện về những con người bị áp bức và đã vươn lên thoát khỏi số phận khắc nghiệt… Tuy nhiên những câu chuyện như vậy cũng có thể khiến bạn nghi ngờ khả năng của mình. Bạn có thể nghĩ “Tôi sẽ không bao giờ có thể thành công được như John Paul! Tôi không thể làm được như anh ấy! Có lẽ tôi không có được ý chí quyết tâm hay sự kiên định của anh ấy.” Nếu đó là những điều bạn nghĩ, thì vào thời điểm nhận ra nó, hãy nhớ rằng không quan trọng là bạn đến từ đâu mà quan trọng là bạn đang ở đâu, và bạn muốn đi đâu?
Bạn cần phải cam kết là bạn thật sự muốn đi tới đó! Bạn có thể làm hàng ngàn việc khác thay vì đọc cuốn sách này. Trong nhiều trường hợp, bạn có thể làm những việc làm hạn chế các giác quan của bạnvà khiến bạn duy trì các thói quen cũ không xứng đáng với thời gian bạn bỏ ra.
Ngày nay, con người đang trở nên bận rộn hơn bao giờ hết. Tôi rất yêu thích công nghệ thế nhưng những thứ tiện nghi tưởng chừng giúp cho cuộc sống của chúng ta trở nên dễ dàng hơn, thực chất chỉ làm chúng ta bận rộn hơn. Hãy nhìn thẳng vào vấn đề và nghĩ về điều khiến mọi người càng ngày càng trở nên bận rộn.Với thông báo tin nhắn và email trong túi, tâm lí bị động đối với các cuộc gọi, sự mới lạ của các ứng dụng và mạng xã hội trong điện thoại, chúng ta đang trở nên sao lãng, mất tập trung và dễ bị sa vào những việc vô nghĩa hơn bao giờ hết! Điều này khiến cho chúng ta cảm thấy mình đang tăng tốc mỗi ngày thế nhưng chẳng đi đến đâu cả. Tôi nói với bạn rằng, bạn đang đi nhanh hơn bao giờ hết, thế nhưng bạn đang đi rất nhanh trên chiếc máy chạy bộ chứ không phải là con đường tiến về phía trước. Nhanh chỉ có tác dụng khi bạn đi đúng đường còn không nó chỉ khiến bạn dễ dàng lạc lối mà thôi. Khi bạn áp dụng được những thói quen
thành công thì bạn sẽ đi nhanh trên con đường mình lựa chọn bởi bạn đã biết đích đến. Tôi hứa sẽ chia sẻ những thói quen này theo cách dễ hiểu nhất để bạn có thể tiếp thu và sử dụng dễ dàng. Nó sẽ sớm giúp bạn bình tâm trước mọi ‘ngoặc kép’ khác trong cuộc sống và tập trung vào hướng đi rõ ràng nhất đối với bạn.
Giống như John Paul, bạn sẽ nhận thức được rằng những thay đổi nhỏ bạn làm hôm nay sẽ ảnh hưởng lớn đến con đường sau này của bạn. Khi tôi bị mắc chứng khó đọc vào năm lớp bảy, tôi cũng từng bị giáo viên chê giống như John Paul. Cô giáo nói tôi bị thiểu năng bởi tôi gặp vấn đề với việc đọc và đánh vần những chữ cơ bản. Tôi còn không biết tại sao tôi mắc chứng bệnh đó. Thế nhưng “trong cái rủi có cái may”, bởi vì chứng khó đọc đó nên tôi lại có lợi thế khi có thể học nhanh qua hình ảnh và trình bày điều tôi muốn nói một cách trực quan, dễ hiểu.
Các công thức giúp tiết kiệm thời gian
Có được một công thức phù hợp sẽ giúp bạn thành công nhanh chóng. Giả sử bạn muốn đãi gia đình và bạn bè nếm thử hương vị của món mì Ý thịt viên từ một nhà hàng Ý mà bạn yêu thích, có rất nhiều cách để thực hiện nó. Bạn có thể tới tận Ý và học nấu ăn từ người Ý chính thống trong vòng một tháng. Bạn có thể tới Học viện Ẩm thực Hoa Kì ở Hyde Park, New York và học một năm để có bằng nấu ăn đồ Ý. Bạn có thể thử nghiệm từng công thức cho đến khi ưng ý.
Hoặc, có lẽ bạn chỉ cần chờ đến ngày Chủ nhật, khi một bếp trưởng nào đó của nhà hàng Ý hoàn thành công việc của mình, bạn đợi ông ấy ở ngoài xe và nói “Xin chào bếp trưởng, tôi rất mê món mỳ Ý thịt viên của ông. Tôi không làm việc trong lĩnh vực nhà hàng và cũng không phải đối thủ của ông, tôi chỉ muốn chế biến một bữa mì Ý thật ngon cho bạn bè và người
thân, nhưng tôi không muốn lãng phí thời gian của mình. Liệu với 100 đô, tôi có thể biết được công thức của ông không?”
Và thế là bạn đã có thể về nhà và nấu món ăn ngon như nhà hàng rồi! Cuốn sách này cũng như vậy. Tôi sáng tạo ra các công thức, từ đó có thể giúp mọi người đạt được kết quả nhanh hơn. Ngoài kia có hàng triệu phương pháp để hướng dẫn mọi người đi đến thành công. Bạn có thể đọc nhiều các cuốn sách phát triển bản thân hoặc tham dự các buổi học truyền cảm hứng. Thế nhưng vì nhiều lí do, những điều đó không gắn bó lâu với bạn; và đó là lí do bạn đọc cuốn sách này.
Tôi hứa với các bạn: Tôi có các công thức giúp bạn thay đổi dần dần thói quen của mình mà ngay cả chính bạn cũng không nhận ra. Chúng ta chỉ cần những thay đổi nhỏ trong thói quen ngày hôm nay để có thể tạo ra sự khác biệt trong tương lai gần và những năm sau đó. Khi tôi quyết định viết cuốn sách này, tôi tự ngẫm lại bản thân trong 20 năm qua và tổng hợp lại những thói quen giúp tôi thành công như ngày hôm nay. Và đó sẽ là những gì bạn nhận được trong cuốn sách này.
Thay đổi nhỏ giúp đạt thành công lớn
Cuốn sách này không chỉ dựa vào chuyến phiêu lưu của chính tôi. Nó bao gồm những quy tắc mà không chỉ cá nhân tôi mà tất cả mọi người đều có thể áp dụng. Tôi đã sưu tầm được những thói quen từ các tỉ phú, vận động viên hàng đầu, nhà lãnh đạo doanh nghiệp và những bộ óc vĩ đại nhất thế giới… Họ là những người tôi quen biết từ công việc của mình. Hầu hết trong số họ có điểm xuất phát vô cùng thấp, trong giai đoạn còn khó khăn hơn chúng ta có thể tưởng tượng. Và khi tôi khám phá được các chiến thuật của họ, phân tích nó bằng góc nhìn của mình, tôi nhận ra những thay đổi nhỏ có thể tạo ra sự khác biệt trong cuộc đời họ. Đó cũng là những gì mà cuốn sách này muốn truyền đạt. Nó sẽ giúp các bạn nhận thức và thay thế
các thói quen cũ bằng các thói quen mới, giúp bạn tạo ra được cú bật mới tới cấp độ thành công tiếp theo.
Tôi rất tự hào vì bạn đang cầm trên tay cuốn sách và đã đọc đến những dòng này. Đừng dừng lại. Hầu hết mọi người mua sách vì tiêu đề và để nó phủ bụi trên giá sách, rồi hi vọng rằng một phép màu kì diệu nào đó sẽ giúp họ tiếp thu mọi kiến thức. Tôi hiểu rằng bạn rất bận rộn và đọc một cuốn sách sẽ rất mất thời gian. Thế nhưng tôi mong rằng bạn có thể sắp xếp thời gian và tạo động lực để đọc hết cuốn sách này. Tôi hứa với bạn rằng tôi sẽ làm hết sức có thể để cho kiến thức trong sách thật dễ hiểu và thú vị, đồng thời truyền tải được những chiến thuật linh hoạt để bạn thay thế các thói quen không hiệu quả bằng những thói quen giúp bạn thành công, hạnh phúc trong cuộc sống. Tôi biết rằng bạn có thể cảm thấy không có thời gian để áp dụng những thói quen này vào cuộc sống. Tôi biết rằng bạn không thể nào dành ra năm tiếng mỗi ngày nghiền ngẫm cuốn sách này. Nhưng rồi bạn sẽ nhận ra rằng, đọc cuốn sách này cũng giống như bạn tháo cục pin cũ ra và thay cục mới vào vậy. Tôi xin nhấn mạnh rằng: Bạn không cần phải dành thêm thời gian để học thói quen mới, mà đơn giản là thay thế các thói quen cũ bằng thói quen mới. Để làm được điều đó, bạn cần phải nhận thức được những thói quen không hiệu quả mà bạn đang có. Một khi bạn nhận thức được, bạn sẽ cảm thấy rất hợp lí khi thay thế nó.
Có hàng triệu con đường dẫn tới thành công. Thế nhưng trong tất cả lựa chọn, tôi nhận ra điều nhanh nhất để đạt được thành công chính là thói quen hằng ngày.
Bạn đọc cuốn sách này vì một lí do nào đó. Có thể bạn sinh ra trong giai đoạn Bùng nổ dân số (1946 – 1964) và đã từng gắn bó với một công việc trong 40 năm vì tinh thần trách nhiệm, nhưng nhận ra đây là thời điểm để thay đổi. Có thể nhiều năm trước có người từng khuyên bạn “Hãy ngừng
mơ ước và làm điều đúng đắn. Hãy làm công việc gì an toàn và đảm bảo cuộc sống”. Lời khuyên đó khiến bạn từ bỏ ước mơ và hoài bão của mình, mặc dù bạn biết mình có thể trở nên lớn lao hơn thế rất nhiều.
Hoặc là công việc hiện nay của bạn đang không an toàn và bạn làm một công việc với hi vọng rằng mỗi ngày mọi thứ sẽ trở nên tốt hơn. Có thể bạn đang sở hữu một doanh nghiệp và nó đang làm ăn thua lỗ hay đã đến lúc để phát triển doanh nghiệp của bạn. Hoặc là bạn đang trong thế tiến thoái lưỡng nan trong sự nghiệp, bạn gặp khó khăn trong tài chính và cần vạch ra hướng đi mới.
Không quan trọng bạn là ai và bạn đang ở đâu. Đã đến lúc bạn ngừng làm một chiếc nhiệt kế và trở thành chiếc điều hòa nhiệt độ. Ngừng hi vọng rằng một sự thay đổi kỳ diệu sẽ diễn ra. Bạn cần phải tự tạo ra sự đột phá đó cho bản thân và làm nhanh hết mức có thể.
Trước khi chúng ta đến với “làm thế nào”, tôi muốn chia sẻ với các bạn “vì sao phải làm”.
1BÂY GIỜ LÀ THỜI ĐIỂM ĐỂ THAY ĐỔI THÓI QUEN
Bạn biết đấy, để có thể đạt được sự tự tin và dũng cảm khi đưa ra một quyết định hay hành động khó khăn, bạn phần nhiều phải tin tưởng tuyệt đối vào những gì bạn nên làm, lắng nghe và cảm nhận tiếng gọi của trái tim, tin vào điều trực giác mách bảo. Điều này cũng giống như có một giọng nói thầm trong đầu bạn: “Này anh bạn, hãy cầm điện thoại lên và thực hiện cuộc gọi này đi nào”, hay “Đây chính là việc tiếp theo cần làm”.
Marie Forleo, trả lời phỏng vấn Dean Graziosi
T
hời điểm hiện tại là khoảng thời gian quay cuồng và xô bồ nhất trong lịch sử nước Mỹ. Từ đa dạng các kiểu chính trị gia khiến người ta cảm thấy không tin tưởng được, đến cái nhìn tiêu cực nhắm thẳng đến những doanh nhân đang ngày ngày làm việc chăm chỉ và kiếm được nhiều tiền, xã hội nói chung cũng đang thay đổi... Như tôi đã chia sẻ trước đó, hầu hết mọi người đều tự nhận rằng họ đang phải làm việc vất vả và khẩn trương hơn bao giờ hết để có thể hoàn thành công việc, nhưng hiệu quả đem lại vẫn chẳng nhiều nhặn gì. Họ cố gắng để vươn lên trên nấc thang sự nghiệp nhưng vì một số lí do nào đó mà nó không thành hiện thực.
Bạn có bao giờ cảm thấy rằng mình đang nhận được những kết quả chưa xứng đáng với nỗ lực đã bỏ ra? Đúng như vậy, ngoại trừ sự phát triển của công nghệ khiến con người mất đi nhiều việc làm, còn nhiều yếu tố khác mà bạn chưa thể nhận thức được. Tin vui là bạn không phải người duy nhất cảm thấy như vậy đâu, và đó cũng không phải là lỗi của bạn. Hãy cùng phân tích xem nguyên nhân tại sao.
Năng suất lao động và thu nhập
Trong quá trình nghiên cứu thực hiện cuốn sách này, tôi đặc biệt tập trung vào một số liệu liên quan đến năng suất lao động.
Nhìn vào biểu đồ dưới đây, bạn sẽ thấy trong suốt nhiều năm liền, năng suất lao động và mức lương tăng trưởng theo một đường dốc thẳng một góc 45 độ. Tuy nhiên kể từ năm 1973 trở đi, mọi thứ đã thay đổi. Mức lương tăng mạnh trong khi năng suất lao động vẫn chững lại ở mức cũ. Vậy khoảng cách chênh lệch giữa mức lương và năng suất lao động này cho thấy điều gì? Nó cho thấy chúng ta, hay cả xã hội làm được nhiều hơn, nhưng thu nhập lại chưa tương xứng với mức năng suất lao động đó. Vậy nên, nếu bạn thấy mình đang làm việc gấp gáp hơn, chăm chỉ hơn, nhanh hơn và sử dụng kĩ thuật công nghệ hiện nay để đạt được hiệu quả trong công việc thì sự thật đúng như vậy. Tuy nhiên, một điều đơn giản ở đây là mức lương vẫn chẳng thể nào bắt kịp công sức đó của bạn.
a
Đây cũng là lí do bạn cảm thấy bận bịu hơn bao giờ hết và bị đè nén về mặt tài chính. Thực tế không may là khoảng cách này ngày càng lớn hơn, còn chúng ta thì cứ việc chối bỏ nó, đổ lỗi cho những người khác hoặc tự hình thành một thói quen giúp làm tăng thu nhập cho gia đình và thành công trong cuộc sống của chúng ta.
Sự chênh lệch này giáng một đòn mạnh vào tầng lớp trung lưu. Một số người thậm chí còn nói rằng chúng ta đang tiến tới một xã hội chia ra làm hai tầng lớp. Tôi biết giới chính trị gia và những chính sách thúc ép của họ luôn xoáy sâu vào vấn đề này, nhưng tôi chỉ đang cố “định hình” cuộc đối
thoại ở đây – tôi đang nói đến ảnh hưởng của nó lên nền kinh tế trong và ngoài gia đình bạn.
Đây không phải một đòn giáng vào giới giàu có. Còn tôi thì đang chỉ cho bạn những thói quen để trở nên giàu có hơn hoặc mở rộng hơn nữa sự giàu có mà bạn đang nắm giữ thông qua cuốn sách này. Nhưng những số liệu thống kê không nói dối. Nếu như bạn không có sự chuẩn bị và bổ sung cho mình những kĩ năng cần thiết, sự thay đổi đang diễn ra trong nền kinh tế Mỹ sẽ khiến bạn chịu ảnh hưởng nặng nề. Hãy cùng quan sát biểu đồ dưới đây và bạn sẽ hiểu. Tính đến năm 1981, mọi loại thu nhập đều có mức tăng trưởng như nhau. Tuy nhiên kể từ sau năm 1981, một sự phân tách bắt đầu diễn ra. Nhóm 1% ở đầu tách biệt hẳn so với đám đông còn lại, thu nhập của nhóm này tăng trưởng lên đến 138%, trong khi nhóm 90% ở đáy chỉ tăng 15%.
Đây là một cái nhìn đáng báo động hiện rõ trên biểu đồ thực tế. Nhưng đợi đã, hãy cho tôi một phút nhìn lại một lượt toàn bộ “cái thực tế” này rồi tôi sẽ giải thích bạn nghe nó tác động thế nào đến bạn.
a
Nhìn từ một khía cạnh, có thể thấy khoảng cách chênh lệch giàu – nghèo đang ngày càng lớn, như thể thực sự chúng ta đang tiến lên một xã hội phân chia thành hai tầng lớp tách biệt. Tầng lớp trung lưu đang dần bị bỏ xa và nó thể hiện rõ ràng trên biểu đồ chứ không chỉ là giả thuyết nữa.
Nếu biểu đồ này khiến bạn sợ hãi thì hãy tự hỏi: Nếu như khoảng cách chênh lệch này không ảnh hưởng gì đến bạn thì sao? Nếu như bạn biết được còn nhiều cách để giúp bạn chống đỡ khó khăn tài chính và kiến tạo một
“giai cấp” bạn hằng khao khát trong cuộc đời mình, trong và cùng với gia đình mình?
Thước đo mới cho thành công
Bạn thấy đấy, tôi phải tin tưởng vào các số liệu thống kê. Và nếu những số liệu trên khiến bạn sợ hãi thì rất tốt! Thêm lí do để bạn đọc tiếp cuốn sách này và bắt tay vào hành động thay đổi cuộc đời bạn. Nhưng điều thậm chí còn đáng báo động hơn hiện nay là ý nghĩa của cụm từ “tầng lớp trung lưu”:
Nếu như bạn và vợ/chồng bạn có thu nhập tổng cộng 120.000 đô la/năm, bạn đang ở tầng lớp trung lưu. Nhưng chúng ta có nên ăn mừng điều đó hay không? Nếu như một trong hai người phải làm cùng lúc hai công việc trong khi người còn lại phải làm thêm vào cuối tuần? Chắc hẳn bạn sẽ sở hữu một chiếc xe đẹp, một ngôi nhà đẹp, có vài kì nghỉ và rất nhiều thứ tiện nghi khác. Nhưng có lẽ lũ trẻ sẽ phải gửi ngoài còn bạn thì hiếm khi dành thời gian bên chúng. Có lẽ bạn và vợ/chồng bạn không thể thường xuyên dành nhiều thời gian quý giá bên nhau chỉ vì cả hai quá bận rộn.
Thậm chí vợ chồng bạn không còn gắn bó với nhau bởi phần lớn thời gian hai người chỉ liên lạc qua email và tin nhắn điện thoại. Cũng có lẽ bạn đang điều hành việc kinh doanh của mình và cảm thấy quá tải mỗi ngày. Đó chỉ là một vài tình huống điển hình. Nhưng câu hỏi của tôi đơn giản là: Đây liệu có thực sự là “tầng lớp trung lưu” mà bạn hằng ao ước không?
Đã đến lúc phải định nghĩa lại khái niệm “tầng lớp trung lưu”. Cụ thể, chúng ta cần phải chia ra thành tầng lớp “trung lưu” hoàn thiện và chưa hoàn thiện. Chúng ta cũng cần kiểu tái định nghĩa tương tự cho tầng lớp thượng lưu và tầng lớp phổ thông.
Việc bạn tin rằng tầng lớp trung lưu đang biến mất không thực sự quan trọng. Nếu như bạn có thu nhập ổn định nhưng lại có một đời sống cá nhân/gia đình tồi tệ, hoặc là bạn cảm thấy mình chưa thực sự sống hết mình, thì đó không phải là đích đến của cuộc sống. Có tiền mà đau khổ là tệ hại, và không có tiền mà chỉ ước ao mình có thể làm chủ cuộc sống cũng là tệ hại. Tôi muốn khẳng định với bạn rằng chỉ cần với thói quen đúng đắn, bạn sẽ không cần phải quan tâm đến tình hình kinh tế thế nào, các tầng lớp xã hội đang thay đổi ra sao, hay ai là tổng thống. Điều quan trọng là bạn được là chính mình. Hãy nhớ, bạn muốn là điều hòa chứ không phải nhiệt kế. Bạn có thể thỏa mãn cuộc sống của chính mình theo cách mà bạn muốn về cả tiền bạc lẫn tinh thần. Mục tiêu này sẽ còn hơn cả chỉ là một khả năng có thể nếu như bạn tin tưởng và có những thói quen đúng đắn.
Tiền không phải một thứ xấu xa
Trong nhiều năm đi đây đó và gặp gỡ hàng nghìn học viên của tôi, tôi khám phá ra rằng phần lớn bọn họ, ở một chừng mực nào đó, cho rằng tiền bạc là một thứ tồi tệ. Quan niệm này được gây dựng từ rất nhiều nguồn khác nhau – cặp cha mẹ kì thị chủ nghĩa vật chất, một nhà chính trị tư tưởng hay nhà truyền giáo. Trước khi bàn luận sâu hơn, hãy định hình vấn đề này và đảm bảo chúng ta có một số cái nhìn rõ ràng về nó.
Giàu có không giải quyết được mọi vấn đề, nhưng chắc chắn có thể giải quyết rất nhiều vấn đề. Khi bạn an tâm về tài chính của gia đình, bạn có thể ra ngoài ăn tối nhiều hơn, thuê ai đó dọn dẹp nhà cửa, giặt giũ, thanh toán toàn bộ các khoản nợ, mua nhà mới, đi du lịch và đóng góp từ thiện. Bạn cũng có thể bảo vợ/ chồng mình nghỉ hưu, nhường lại vị trí đó cho một người khác để họ có thể kiếm được khoản thu nhập mà bạn không cần nữa.
Vậy nên, nếu bạn muốn giúp thay đổi nền kinh tế thế giới, hay chỉ đơn giản là tò mò xem nấc thang tiếp theo cho cuộc sống của bạn và gia đình
bạn sẽ như thế nào, thì tôi tin đây chính là thời điểm tuyệt nhất để gặt hái những gì bạn hằng mong muốn. Hãy nhìn vào thực tế, các doanh nghiệp đôi khi bị nhìn nhận như các tổ chức tham lam và vô đạo đức hơn là quan trọng đối với hệ thống kinh tế. Hẳn ai tin tưởng vào hệ thống này sẽ bị coi là điên rồ, nhưng niềm tin đó đã ảnh hưởng tới một bộ phận nhất định trong xã hội.
Nhưng sự thật ở đây là: tiền được kiếm ra một cách có tâm sẽ cho phép bạn làm những việc phi thường cho thế giới.
Hãy cứ nhìn vào các tỉ phú và triệu phú trên thế giới, bạn sẽ thấy việc kiếm tiền giúp đảm bảo cho họ một cuộc sống tốt đẹp, và sau đó, những người này tạo ra một ảnh hưởng to lớn với thế giới. Phần lớn các tỉ phú tạo ra việc làm cho hàng ngàn người. Họ đem lại thu nhập cho các thành viên trong gia đình, chính sách lương hưu dành cho người già và đãi ngộ con em nhân viên được đi học. Họ quyên góp tiền xây dựng các nhà thờ, tài trợ cho các chương trình từ thiện khắp nơi trên thế giới mà không cần công khai danh tính. Rõ ràng, tiền bạc không chỉ mang lại lợi ích cho bản thân, mà còn cho bạn bè, gia đình và cả thế giới.
Nếu như bạn đang đọc cuốn sách này, bạn đang có những khát khao lớn hơn trong cuộc sống. Hãy làm bản thân giàu có hơn, đảm bảo vững chắc về mặt tài chính và xem mình đóng góp tích cực như thế nào cho thế giới.
Thêm một điều khác để nghĩ đến. Xã hội có thể đang có cái nhìn tiêu cực về công việc kinh doanh và việc kiếm tiền. Đồng thời, túng thiếu về mặt tiền bạc cũng tạo ra nhiều áp lực hơn cho cuộc sống của con người hơn bất cứ thứ gì khác. Các chuyên gia nói rằng hầu hết các vụ li hôn có nguyên nhân từ vấn đề tiền bạc, và phần lớn những người phải dùng đến thuốc chống trầm cảm tự nhận nguyên nhân họ dùng thuốc là do những lo lắng về tài chính.
Hầu hết mọi người đổ lỗi cho việc họ không có thời gian cho con cái và gia đình là vì không đủ tiền, thời gian. Bạn có bao giờ cảm thấy lo lắng căng thẳng vì tiền bạc? Chắc chắn rồi. Câu hỏi “Tôi đã có đủ chưa? Tôi đã đủ tốt chưa?” là những câu hỏi dễ khiến người ta lâm vào bế tắc. Một bài học vô cùng giá trị mà tôi được dạy đó là: “Nếu bạn có thể kí tấm séc cho một vấn đề, bạn không còn vấn đề đó nữa.” Nếu bạn đang căng thẳng vì các hóa đơn gia đình, hãy kí một tấm séc và vấn đề sẽ không còn nữa. Lo lắng vì tiền học cho con bạn? Kí một tấm séc và nó được giải quyết nhanh gọn. Bạn lo cho cha mẹ mình đã nhiều tuổi mà không đủ tiền nghỉ hưu? Kí một tấm séc và để cho cha mẹ được nghỉ ngơi, như cách tôi đã làm. Bạn lo lắng về tương lai? Kí một tấm séc là xong. Nếu tình hình kinh doanh không được như mong đợi, hãy kí một tấm séc.
Đừng nói với tôi rằng: “Tiền bạc không giải quyết được vấn đề”. Một khi bạn giải quyết được vấn đề tiền nong thì bạn cho phép mình ở trạng thái tốt nhất rồi đó. Thử tưởng tượng mà xem, nếu như bây giờ tôi đang bóp cổ bạn, điều duy nhất mà bạn nghĩ đến là cần không khí để thở. Thế nhưng trước đó, không khí không phải là thứ duy nhất chiếm lĩnh tâm trí bạn. Bạn chỉ biết điều đó tự động diễn ra. Lí do mà mọi người đều suy nghĩ đến tiền là vì họ bị nó bóp nghẹt hằng ngày.
Khi không còn phải bận tâm về tiền bạc, bạn có thể là bản thân mình ở trạng thái tốt nhất. Bằng cách chuyển dịch những thói quen tốt vào cuộc sống, sự giàu có và thịnh vượng sẽ tự động đến với bạn theo cách mà bạn chưa từng nghĩ đến. Cuốn sách này không chứa ma thuật và một nút bấm thần kì nào giúp bạn tự động có thật nhiều tiền. Những gì bạn nhận được đơn giản là những công thức phù hợp với thời điểm phức tạp hiện tại. Nó sẽ tạo một lối tắt vượt qua mọi sự phức tạp của cuộc sống và vẽ nên một đường thẳng giữa vị trí bạn đang ở hiện tại và nơi mà bạn muốn đến.
Bạn đã bao giờ nghĩ rằng: có hai người được đưa đến cùng một môi trường, làm công việc giống nhau mà có một người nhận thu nhập gấp đôi người còn lại? Người đó làm tốt công việc của mình, trong khi người còn lại nghĩ: “Trời ơi tình hình kinh tế thật là bi quan, các chính sách lao động và sự bảo thủ của sếp đang cản trở cho công việc của tôi”. Hai người, hai kết quả hoàn toàn trái ngược. Lí do là gì? Người đầu tiên luôn nỗ lực, phấn đấu làm tốt việc của mình trong khi người còn lại chỉ chờ đợi và hi vọng rằng cuộc sống của họ sẽ tự động thay đổi và tốt lên.
Trong cuốn sách này bạn sẽ được tìm hiểu về những thói quen tốt và đạt được khát khao để có được chúng. Như tôi đã khẳng định: không quan trọng bạn tới từ đâu, quan trọng là bạn muốn đi đâu.
Đừng buông tay khỏi bánh lái
Tôi muốn kết thúc chương này bằng một câu chuyện tôi từng chia sẻ trong nhiều năm.
Hãy tưởng tượng một người nông dân hằng ngày cho các loại hạt vào sau máy cày, bật máy và lái đi hàng dặm tới cánh đồng rồi lùa đàn bò cho chúng ăn. Ông đổ thức ăn xuống và quay lại theo lối cũ.
Nếu ông ta làm việc đó mỗi ngày trong 10, 15 và 20 năm: bật máy, cho thức ăn vào máy, lái xe tới cánh đồng duy nhất thì chuyện gì sẽ xảy ra? Ông ấy sẽ tạo ra con đường mòn rất dài và kết quả là ông chỉ việc bật, cho thức ăn vào và buông bánh lái, để máy tự động chạy theo con đường đã được cho sẵn. Máy sẽ đưa ông ta tới một địa điểm duy nhất mà ông đã đi qua đi lại trong nhiều năm.
Áp dụng câu chuyện này cho chính bạn và tự hỏi: Liệu bạn đã buông bánh lái và thả trôi cuộc sống của mình chưa? Liệu bạn có một thói quen duy nhất mà bạn thực hiện mỗi ngày? Bạn có vô thức làm mọi thứ mà vẫn hi vọng sẽ đạt được một kết quả khác tốt hơn? Bạn có những thói quen y
hệt mỗi ngày mà vẫn hằng hi vọng một yếu tố bên ngoài sẽ giúp cuộc sống trở nên tốt hơn? Có lẽ bạn đang chờ đợi vào nền kinh tế được cải thiện, một người nào đó sẽ tác động vào cuộc sống của bạn, hay là bất chợt thắng xổ số? Bạn đã trở thành nhiệt kế, thay vì là điều hòa?
Tôi không phán xét bạn. Điều này xảy ra với tất cả mọi người. Hầu hết chúng ta đều đã buông tay ra khỏi bánh lái và tự thả trôi cuộc sống của mình. Nhưng nó không nhất thiết phải như vậy. Và đây là câu chuyện đã xảy ra về người nông dân: Để có thể thay đổi hướng đi, thay đổi đích đến, người nông dân không cần phải thay đổi 180 độ. Bạn không cần phải thay đổi bản thân hoàn toàn. Bạn không cần phải dậy sớm vào buổi sáng và bắt đầu một thói quen mới như tập yoga, hay tập thiền trong cả tiếng đồng hồ. Tất nhiên những điều đó sẽ rất hữu ích, thế nhưng những gì bạn cần làm chỉ là đặt mình vào vị trí của người nông dân, và xoay tay lái so với vị trí ban đầu khoảng 1cm. Chỉ một thay đổi nhỏ mà thôi.
Tôi biết rằng có rất nhiều việc bạn có thể làm thay vì đọc cuốn sách này – xem ti vi, chơi thể thao, làm việc nhà. Nhưng những việc đó là những việc bạn làm hằng ngày rồi. Liệu bạn có sẵn sàng thay đổi một chiếc bóng đèn trong cuộc đời mình? Trở nên giàu có không có nghĩa là một viên thuốc thần kì giúp tiền chảy vào tài khoản của bạn mà không cần phải làm gì hết. Nó cũng không có nghĩa là chơi xổ số và không có nghĩa là chờ đợi ai đó tác động vào bạn. Nó là thay đổi thói quen và suy nghĩ. Và bạn có thể thực hiện ngay hôm nay.
John Paul DeJoria nói: ”Sự khác biệt giữa người thành công và không thành công là người thành công làm những việc mà người không thành công không muốn làm”. Tôi muốn bổ sung một ý là, người thành công có một chuỗi những thói quen thành công tạo nên họ. Người bình thường
nhầm lẫn nó với may mắn, thế nhưng may mắn không liên quan gì hết. Những thói quen thành công làm nên điều đó.
Bây giờ bạn hãy nhìn xem mình đang ở đâu và xác định xem bạn muốn đi đâu.
2NỀN TẢNG CỦA THÀNH CÔNG
Một trong những thách thức của cuộc sống hiện đại ngày nay là chúng ta có quá nhiều việc để làm. Điều đó khiến chúng ta trở nên sao lãng và nếu như chúng ta không kiểm soát được thì nó sẽ kiểm soát lại chúng ta. Một trong những cách để kiểm soát được những việc cần làm, là làm một lựa chọn mà ta cảm thấy nó thật sự quan trọng, và thật sự tập trung vào bản năng của chúng ta.
Joe Polish, trả lời phỏng vấn Dean Graziosi
B
ạn đang đi đâu trong cuộc sống của mình vậy? Nhiều người gặp khó khăn khi trả lời câu hỏi này. Bạn muốn thu thập thêm bằng chứng ư? Cứ thử đi hỏi năm người ngẫu nhiên về những điều họ không thích trong cuộc sống này. Tôi có thể chắc chắn rằng họ có hẳn một danh sách dài cho những điều đó.
Tôi không thích công việc và mức lương hiện tại.
Tôi không thích việc vợ mình suốt ngày cằn nhằn về tiền nong. Tôi không thích lái chiếc xe cũ rích ấy thêm một lần nào nữa. Danh sách những thứ mà người ta không muốn luôn tuôn ra một cách
dễ dàng, thậm chí với nhiều người họ đã có sẵn những thứ đó trong đầu. Vì sao vậy? Vì họ luôn nghĩ về nó.
Sau khi hỏi họ về những thứ họ không thích và họ kể được khoảng 15, 16 điều, hãy bảo họ dừng lại khoảng vài giây và hỏi: “Tôi hiểu rồi. Vậy bạn muốn làm gì trong cuộc sống này?”. Đây là lúc mọi thứ trở nên thú vị. Sau khi bạn hỏi câu hỏi này, bạn sẽ thấy hầu hết mọi người đều tỏ ra băn khoăn, nhăn trán suy nghĩ. Họ sẽ bắt đầu nghĩ về câu hỏi của bạn. Phản ứng của họ
sẽ trái ngược hoàn toàn khi được hỏi câu hỏi đầu tiên. Hầu hết họ sẽ trả lời “Ồ, một câu hỏi hay đó”, hoặc “Tôi cần phải suy nghĩ về câu hỏi này”. Nó tương tự như câu trả lời: “Tôi đang phóng xe với tốc độ cao, khoảng 170km/h và tôi không biết tôi sẽ đi Florida, Texas hay Arizona. Thật sự là tôi không biết sẽ đi đâu bây giờ.” Chuyện gì xảy ra sau đó? Họ sẽ không đi đến đâu cả! Họ sẽ hết xăng và không thể đến được đích, bởi họ chỉ biết là họ không muốn đi tới đâu cả. Nghe thật đơn giản phải không? Có lẽ bạn đang thốt lên “Trời ạ, Dean, đây là bài học vĩ đại mà ông muốn chia sẻ cho tôi sao?”. Thế nhưng đây lại là vấn đề lớn nhất của bài học đó. Bạn phải tập trung để hiểu được bài học ở đây là gì. Một khi bạn hiểu được điều đó, bạn sẽ biết tại sao đây là lí do lớn nhất khiến bạn tự giới hạn bản thân mình và không vươn tới những mục tiêu lớn lao hơn.
Một câu hỏi nữa: Bạn có biết ai phù hợp với mô tả trên không? Ai mà có thể dễ dàng biết được họ không muốn gì, nhưng lại không biết là mình muốn gì? Có thể là một người bạn, một người thân hay chính vợ/chồng của bạn? Có lẽ là một người nào đó rất gần gũi với bạn, là người mà bạn nhìn vào gương mỗi buổi sáng khi ra khỏi giường? Bạn thấy đấy thật là điên rồ khi trong xã hội ngày nay tất cả mọi người đều sở hữu một “Bộ não Ferrari” nhưng không ai chịu bật GPS lên cả!
Sự thật trần trụi đó là: không quan trọng bạn đi nhanh bao nhiêu, không quan trọng bạn đam mê đến đâu, và không quan trọng bao nhiêu năng lượng bạn dành ra cho một điều gì đó. Nếu như bạn không có tầm nhìn và mục tiêu rõ ràng về nơi bạn muốn đến thì bạn sẽ không bao giờ đến được đó. Lí do mà tôi gọi “Bộ não Ferrari” là vì bạn có thể dễ dàng mua một chiếc Ferrari đắt tiền nhất trên thế giới và phóng nhanh nhất có thể, nhưng nếu như bạn không biết đích đến thì bạn cũng không đi đến đâu hết. Bạn
thích lái một chiếc Ferrari xuống vực với tốc độ 340km/h hay lái một chiếc Toyota tới vùng đất hứa?
Chút nữa thôi, tôi sẽ chia sẻ với bạn một trong những thói quen thành công quan trọng nhất. Đây là một thói quen mà tôi đã chia sẻ cho học viên của mình trong hơn hai mươi năm vừa qua và tôi sẽ tiếp tục chia sẻ cho đến khi không thể chia sẻ được nữa! Tôi hi vọng bạn sẽ đọc hết cuốn sách này. Chỉ cần đọc hết chương này là bạn đã có thể vượt lên 98% phần còn lại của thế giới; 98% ấy bao gồm những người đang chạy bộ trên chiếc máy tập mà không hiểu vì sao họ không thể đến được đâu, hay lái một chiếc Ferrari mà không bật GPS rồi tự hỏi vì sao mình lại lao xuống hồ.
Đây là những điều tôi được nghe quá thường xuyên: “Tôi cần thêm thời gian trong ngày. Tôi ước gì mình có thể phân thân hoặc tìm được ai giúp đỡ. Tôi chưa bao giờ có đủ thời gian để làm việc mình thích, hoặc thăng chức hay kiếm thêm nhiều tiền”. Nhiều người cho rằng họ cần tới 36 tiếng mỗi ngày, nhưng trên thực tế họ chỉ thiếu một tầm nhìn rõ ràng về điều họ muốn đạt được trong cuộc sống. Bạn thấy đấy, Bill Gates hay Mark Zuckerberg có cần đến 36 tiếng mỗi ngày để thành công hay không?
Nếu như bạn cảm thấy bị quá tải mỗi ngày vì thiếu thời gian, hay bị sao lãng bởi những thứ vô bổ, tôi dám cá rằng đó là do bạn đang không biết mình muốn đến đâu trong cuộc đời này. Câu hỏi này tôi đã hỏi nhiều học viên của mình và tất cả bọn họ đều gãi đầu không biết trả lời như thế nào. Khi bạn không biết hướng đi, bạn sẽ dành thời gian làm những việc vô bổ khác khiến bạn không thể nào kiếm thêm thu nhập, thăng chức, thăm hỏi gia đình hay tận hưởng cuộc sống. Và khi làm những việc vô bổ không đem lại giá trị cho tương lai, bạn đã nói không với tất cả những thứ đem lại thành công, tiền bạc và hạnh phúc cho bạn.
Trái lại, một khi bạn đã xác định được một mục tiêu rõ ràng trong cuộc đời, bạn sẽ ngừng lãng phí thời gian vào những thứ không phục vụ cho ước mơ, mục tiêu và động lực của bạn. Hành động của bạn sẽ có mục đích và thời gian của bạn sẽ được để dành để bạn hiện thực hóa ước mơ này. Bạn sẽ từ bỏ các hoạt động gây sao lãng vô bổ bởi bạn biết chắc chắn 100% bạn không thể để việc đến ngày mai. Vậy hãy tập xác định lại ước mơ của mình bằng cách thay đổi các thói quen của mình sang các thói quen tích cực mà tôi sẽ dạy bạn – những thói quen mà tôi đạt được qua những lần thử nghiệm và sai lầm, và những thói quen tôi học hỏi được từ những người bạn thành công. Một khi đã xác định được mục tiêu, mọi thứ sẽ trở nên rõ ràng giống như bạn đeo một cặp kính mới và không nhận ra con người cũ của bạn đã hoàn toàn biến mất.
Chúng ta đều biết rằng xác lập mục tiêu là phần quan trọng nhất của thành công. Benjamin Franklin là một trong những người đầu tiên liệt kê ra mục tiêu của mình và biết được mình sẽ đi tới đâu trong cuộc đời. Thế nhưng những gì chúng ta học được tại chương này sẽ không phải là quy trình đặt mục tiêu thông thường. Đôi lúc đặt ra mục tiêu sẽ là một việc khó khăn bởi bao quanh bạn rất ồn ào, bận rộn và thậm chí là đáng sợ nhưng chúng ta sẽ cùng nhau trung thực và tự xác định xem vị trí hiện tại của mình đang ở đâu. Sau đó tôi sẽ trao cho bạn một công cụ cho phép bạn nhìn vào tương lai của mình để xác định được lối đi. Sau đó, chúng ta sẽ cố định mục tiêu của mình bằng cách khám phá “lí do” thật sự của bạn. Và rồi điều còn lại duy nhất là học cách thực hiện nó. Toàn bộ cuốn sách này được thiết kế để trao cho bạn công cụ, kĩ năng và tất nhiên, thói quen để đạt được thành công.
Bạn đang ở đâu? Hãy nói thật nhé!
Trước khi tiếp tục, tôi muốn bạn giúp tôi việc này: Hãy trung thực. Tại đây và trong toàn bộ cuốn sách này, tôi sẽ hỏi bạn những câu hỏi thật sự khó nhằn. Bạn đừng cố để trả lời theo cách mà tôi muốn nghe, hoặc câu trả lời khiến bạn hài lòng. Đây là điều mà phần lớn mọi người thực hiện mà không cần suy nghĩ, và mặc dù tôi hiểu phản xạ này, tôi hi vọng rằng bạn hiểu được tầm quan trọng của sự trung thực. Một khi trung thực với chính bản thân thì chúng ta mới có thể tiếp tục tiến về phía trước và đạt được ước mơ, hoài bão của mình. Với tinh thần đó, chúng ta hãy bắt đầu ở vị trí của bạn ở thời điểm hiện tại. Điều có không có nghĩa là bạn trả lời hoàn toàn chân thật rằng: bạn đang ngồi trên ghế bành, đang trong kì nghỉ, hay là đang ở trong phòng tắm. Tôi không hỏi là bạn đang ở đâu theo nghĩa đen. Ý tôi là: Bạn đang trải qua giai đoạn nào trong cuộc sống? Tại sao bạn đọc cuốn sách này?
Có lẽ là bạn đang gặp khó khăn hoặc cảm thấy khả năng của mình chưa được tận dụng hết trong công việc hiện tại hoặc chỉ đang sống một cuộc sống trong vòng an toàn thay vì sống cho ước mơ của bạn. Có lẽ bạn đang tìm kiếm một công việc để có thể đảm bảo an toàn tài chính vì các khoản vay đại học và thế chấp đang phả hơi nóng vào gáy bạn. Có lẽ bạn chỉ đang muốn một sự khởi đầu mới để cải thiện cuộc sống tốt hơn. Vâng, nếu như bạn đang trong những tình huống trên thì rất tuyệt.
Có lẽ bạn vừa mới tốt nghiệp đại học và hãy còn đang băn khoăn về tương lai của mình. Nếu vậy: Chúc mừng bạn đã đạt đến giai đoạn này trong cuộc sống! Có lẽ bạn thấy đã đến thời điểm để thay đổi bản thân hoàn toàn. Có lẽ bạn đã trở nên mệt mỏi về việc phải nghe mệnh lệnh chỉ bảo từ quá nhiều người trong một công việc mà bạn đã gắn bó hàng thập kỉ? Nếu như vậy thì chúc mừng bạn! Có lẽ bạn là một chủ doanh nghiệp đang muốn cải thiện lại doanh thu lợi nhuận, hay đưa doanh nghiệp mình đến một nấc
thang phát triển tiếp theo? Tôi chúc mừng bạn đã đạt đến ngưỡng này của cuộc đời.
Tôi gợi ý những ví dụ trên để giúp bạn có một cái nhìn rõ ràng hơn về vị trí của mình đang ở hiện tại, và bạn không phải là người duy nhất đang ở đó. Vì vậy bạn hãy suy nghĩ thật sâu về bản thân và thật sự trung thực với chính mình. Đôi lúc chúng ta giả vờ cho chính chúng ta và cho mọi người xung quanh rằng chúng ta vẫn ổn. Thế nhưng đó là khi chúng ta quên mất rằng thứ gì thật sự có giá trị. Bạn cần phải phá vỡ được tư duy lối mòn “mọi thứ đều đang ổn” để có thể nắm bắt được điều trái tim bạn thực sự muốn.
Tôi muốn bạn hãy ngừng đọc trang này và lấy một tấm giấy ghi chú vàng, hoặc điện thoại, hoặc máy tính và lên một danh sách “Tôi đang ở đâu trong cuộc đời?”. Bạn có thể quên đi khía cạnh tài chính và tập trung vào những thứ quan trọng hơn: tình yêu, đam mê, sức khỏe, sự nghiệp và gia đình. Hãy tiếp tục và cụ thể hóa những điều này trên một tờ giấy, viết tất cả cạnh nhau và mô tả rõ ràng bạn đang ở đâu. Đừng viết những điều người khác nghĩ về bạn. Thay vì thế hãy nhìn vào chính mình trong gương và trung thực hết sức có thể: Bạn đang ở đâu? Trước khi chúng ta có thể tạo ra được điểm đến lí tưởng thì cần phải biết xuất phát điểm ở đâu.
Xác định điểm đến rõ ràng
Câu chuyện sau có thể giúp các bạn dễ dàng xác định điểm đến của mình và điểm mà bạn không muốn đến. Một người bạn của tôi là huấn luyện viên cho một đội chèo thuyền của nhà thờ gồm 18 thành viên tại Durango, Colorado. Đó là một ngày thời tiết khá tệ khi dòng suối chảy mạnh và dốc, mạnh hơn họ tưởng tượng. Thông thường mức độ mạnh được tính trên thang từ 1 đến 5 thì hôm đó có thể xếp ở độ 4. Lo lắng về vấn đề an toàn, anh bạn tôi đã tìm ra một cách để có thể giúp đội mình vượt qua các cơn sóng lớn. Anh ta nói: “Các bạn, hãy lắng nghe kĩ hướng dẫn của tôi
và chúng ta sẽ cùng nhau chèo đến ‘điểm lợi thế’ mà tôi chỉ. Sẽ có những thời điểm ‘điểm lợi thế‘ chỉ cách khúc cây hay tảng đá ghềnh một vài cm, thế nhưng tôi muốn các bạn vô cùng tập trung để tránh nó và chèo thẳng tới “điểm lợi thế”. Nhờ phương pháp này, tâm trí của các thành viên trong đội chèo thuyền sẽ hoàn toàn tập trung vào giải pháp (“điểm lợi thế”) thay vì lo lắng tới chướng ngại vật (đá ghềnh).
Có lẽ các bạn nghĩ rằng nói dễ hơn làm, thế nhưng một khi bạn thật sự tập trung vào những gì mình muốn, thay vì chỉ nghĩ đến những thứ mình không muốn, bạn sẽ dần thành lập những thói quen để đạt được điều đó, từ đó thay đổi hoàn toàn cuộc sống của chính mình.
Khi đã thật sự thấm nhuần được các bài học của chương này, đôi lúc bạn sẽ nhìn đến những “tảng đá ghềnh” mỗi khi sự cố xảy ra, thế nhưng ngay lập tức bạn sẽ tập trung vào “điểm lợi thế”, giải pháp để vượt qua sự cố đó. Bạn càng thường xuyên luyện tập thì dần dần bạn sẽ chỉ nhìn vào giải pháp. Trong nhiều năm tôi đã dạy mọi người sự thật đơn giản này: khi bạn tập trung vào kết quả hơn là khó khăn, cuộc đời của bạn sẽ thay đổi mãi mãi.
Bạn nghĩ vì sao John Paul DeJoria và những người giàu nhất thế giới lại thành công như vậy? Bởi vì họ có một tầm nhìn rõ ràng về việc họ sẽ đi tới đâu và bắt tay vào thực hiện. Hầu hết chúng ta đều muốn nhiều hơn trong cuộc sống, thế nhưng mục tiêu chưa rõ ràng khiến ta không biết làm thế nào để tiến tới đó. Đó là lí do vì sao bạn thường xuyên bị sao lãng bởi email, tin nhắn hay cảm thấy luôn bị quá tải trong công việc, căng thẳng đầu óc dẫn đến stress. Đó là lí do vì sao bạn cảm thấy xã hội này không còn như xưa, không còn cơ hội cho mình được tiến bước – đây là một suy nghĩ hết sức sai lầm. Ngày nay bạn đang sở hữu nhiều cơ hội hơn bao giờ hết. Tuy nhiên bạn cần phải cố định được mục tiêu của mình để tạo ra một lộ trình tới đó.
Khi bạn đã có mục tiêu cụ thể thì tất cả những thứ ngáng đường bạn sẽ không còn tác dụng gì nữa.
Nhìn về tương lai
Chúng ta biết rằng, đặt ra mục tiêu là bước quan trọng nhất để thành công. Nhưng sự thật là đôi khi phương pháp truyền thống để đặt mục tiêu theo kiểu nhìn về phía trước tầm một năm, hai năm hay thậm chí là năm năm thật sự rất khó. Chúng ta đang sống trong một xã hội bận rộn, điên rồ và đôi khi bị sa lầy vào nhiều vấn đề khiến chúng ta không thể nhìn về tương lai một cách rõ ràng. Bạn có công việc, gia đình và vô vàn thứ khác phải làm nên thật khó để ngẩng đầu lên và nhìn vào con đường trước mặt. Bạn dành quá nhiều thời gian để kiểm soát tầm nhìn của mình – những gì đảm bảo chắc chắn trong tầm với của bạn. Và việc đó khiến cho cái nhìn về tương lai của bạn càng trở nên khó khăn.
Dan Sullivan, một trong những người thầy của tôi đã dạy tôi một bài học sau, và ngay lập tức, bài học này đã trở thành bước ngoặt đối với tôi cũng như hàng ngàn người được tôi chia sẻ lại.
Hãy tưởng tượng bạn đang ở ngày này một năm sau, và khi nhìn lại năm vừa qua, bạn thấy đây là năm tuyệt vời nhất cuộc đời mình. Vậy năm đó sẽ diễn ra như thế nào? Những điều gì sẽ xảy ra với bạn để mỗi sáng thức dậy bạn cảm thấy tràn trề năng lượng, hạnh phúc và không hề lãng phí khả năng của mình? Khi tôi viết những dòng này, tôi đang nhìn lại một năm trong tương lai và nổi hết cả da gà bởi những gì tôi tưởng tượng ra. Tôi muốn bạn cũng trải nghiệm sự hưng phấn tương tự. Nghĩ về một năm tuyệt vời nhất trong cuộc đời sẽ khiến bạn tràn ngập cảm xúc, sự gắn kết tầm nhìn chi tiết về những điều sẽ tạo lập nên năm tuyệt vời nhất đó.
Cụ thể hơn, bạn hãy tự hỏi mình những câu hỏi sau khi nhìn lại một năm đó:
- Bạn kiếm được bao nhiêu tiền? Bạn tiết kiệm được bao nhiêu tiền? Bạn đã sử dụng số tiền đó để chăm lo cho ai?
- Hằng ngày bạn làm việc ở đâu? Bạn đang làm việc tại nhà hay đang dự định chuyển đến một công ty mới?
- Bạn có dự tính nâng công ty hiện tại của mình lên một nấc mới? Hay bạn đang định mở công ty riêng? Bạn có được thăng tiến so với vị trí bây giờ? Bạn đã cải thiện được mối quan hệ với sếp chưa? Và hơn thế, bạn thành sếp chưa?
- Hình ảnh của bạn trong ánh mắt của nửa kia vào mỗi buổi sáng thức giấc hay sau một buổi làm việc dài mệt mỏi như thế nào?
- Mối quan hệ với con cái hay người thân trong gia đình bạn như thế nào?
- Bạn cảm thấy cuộc sống của mình như thế nào khi “du hành đến tương lai” của một năm sau và nhìn lại một năm bây giờ như là năm tuyệt vời nhất cuộc đời bạn?
Cảm nhận những cảm giác trên một cách tự do và đừng để bất cứ thực tế nào ràng buộc. Đừng tự nhủ bản thân “Tôi sẽ có một cơ thể cường tráng nhưng bây giờ tôi không có thời gian để đi tập”, hay “Tôi sẽ tự mở một công ty cho riêng mình, nhưng giờ tôi vẫn phải đi làm thuê để chi trả các hóa đơn”. Nếu như nhìn vào tương lai mà vẫn ràng buộc vào hiện tại thì nó sẽ giữ bạn lại như mỏ neo giữ thuyền vậy. Bạn hãy chỉ viết về những điều tuyệt vời nhất mà trong một năm bạn có thể có trong cuộc đời này. Càng cụ thể càng tốt, ở mọi lĩnh vực. Bạn hãy vừa nghĩ vừa viết, và để những ý nghĩ dẫn dắt dòng viết của bạn.
Bạn sẽ thấy rằng, khi biết mình đang ở đâu, bạn sẽ nắm chắc được điểm khởi đầu. Và rồi khi bạn viết ra những điều tuyệt vời nhất có thể đạt được trong một năm tiếp theo, bạn đã làm được nhiều hơn so với những người
đang giậm châm tại chỗ, những người không tiếp thu và thực hiện các thói quen đơn giản hằng ngày. Bạn có biết ai không chối bỏ những thói quen này không? Chính là những người thành công.
Khi bạn đã biết được mình muốn đi tới đâu, bạn sẽ tạo ra được một bộ lọc để có thể “nói không” với những mối quan hệ không cần thiết, với những nghĩa vụ, cơ hội hay email nhất định. Bạn sẽ nhận ra những điều này chẳng góp phần gì vào tương lai mà bạn mong muốn cả. Một khi bạn đã xác định rõ mình muốn tới đâu, bạn sẽ bắt đầu có một kế hoạch hành động cho một năm tuyệt vời của bạn, sau đó là mười năm và tiến tới là toàn bộ cuộc đời của bạn sau này.
Bằng cách thực hiện bài tập này, bạn sẽ không còn cảm thấy quá tải. Bạn sẽ thấy mình có nhiều thời gian hơn và mọi căng thẳng sẽ biến mất. Tất cả những người thành công tôi biết đều xác định rõ họ sẽ đi đâu và mục tiêu tối thượng của cuộc đời họ là gì. Họ có một tầm nhìn rõ ràng và sống vì điều đó. Đây cũng chính là thời điểm để bạn xác lập điểm đến cho chính bạn và nâng tầm cuộc sống của bạn. Khi bạn biết mình đang ở đâu và sẽ đi đâu, bạn cũng sẽ cảm thấy dễ dàng trong việc tiếp nhận và hình thành các thói quen thành công.
Nhận diện “lí do” của bạn
Hãy tiến tới yếu tố quan trọng tiếp theo: điều khiến tầm nhìn của bạn trở thành hiện thực. Bạn cần phải hoàn thành bước này để biến nó thành hiện thực. Hiểu được “lí do” của bạn! Dưới đây là một số câu hỏi “tại sao” bạn cần tự hỏi và đưa ra câu trả lời cho chính mình.
- Tại sao bạn muốn tăng thu nhập của mình?
- Tại sao bạn muốn mở công ty riêng?
- Tại sao bạn muốn công ty mình phát triển, hay nghỉ việc để tìm kiếm cơ hội mới, hay được thăng tiến trong công việc hiện tại?
- Tại sao bạn muốn cha mẹ, hay bạn đời của mình được an tâm nghỉ hưu?
- Tại sao bạn muốn giảm cân, có thêm nhiều mối quan hệ thân thiết, có đam mê trong mọi việc mình làm, có niềm vui trong cuộc sống thường ngày, và sống một cuộc sống đầy ắp những nụ cười?
Tôi cá rằng khi nghĩ về lí do cho những điều trên, bạn sẽ vô cùng ngạc nhiên và thốt lên “Ôi trời ơi!”. Thế nhưng bạn cần thật sự hiểu, tại sao bạn muốn những điều đó? Tôi biết chắc một sự thật là lí do thật sự cho những mục tiêu của bạn sâu sắc hơn bạn nghĩ, và tôi sẽ hướng dẫn bạn cách để đào sâu suy nghĩ về các lí do đó.
Vấn đề của mọi người là họ chưa thực sự nhìn vào sâu vào trái tim và tâm hồn của mình để hiểu được vì sao họ muốn một điều gì đó. Thật không may là bộ não của chúng ta không thể nào hiểu được lí do sâu xa đó. Thông thường khi bạn hỏi người khác “Tại sao” – giống như tôi từng hỏi hàng ngàn học sinh của tôi – hầu hết họ trả lời “Tôi muốn kiếm thêm nhiều tiền để được tự do tài chính” hoặc “Tôi muốn kiếm nhiều tiền để trả nợ” hoặc thậm chí là “Tôi muốn giảm cân để trông đẹp hơn”. Đó là những câu trả lời khá tốt tuy nhiên nó chưa thật sự là gốc rễ của nguyên nhân. Nếu như không có một mục đích đủ sâu, bạn sẽ không thể nào bứt phá bản thân để có thể vượt qua được giai đoạn khó khăn. Nếu những khó khăn trong cuộc đời ập đến như một cơn giông bão, liệu “tôi muốn một ngôi nhà mới” có đủ để trở thành một động lực mạnh mẽ giúp bạn vượt qua cơn giông bão đó không? Liệu “tôi muốn có cơ bụng sáu múi” có đủ để trở thành lí do bạn tới phòng tập sau một ngày làm việc mệt nhoài? Tôi nghi ngờ điều đó đấy! Chỉ khi bạn cho mình một lí do sâu sắc hơn, mọi thứ mới thay đổi.
Tôi sẽ nhấn mạnh tầm quan trọng của điều này. Tôi hứa với bạn rằng cuốn sách này sẽ đưa đến cho bạn những thói quen thành công khiến bạn
bất ngờ và ngay lập tức áp dụng vào cuộc sống của mình. Tuy nhiên nếu bạn không có một nền tảng vững chắc để bắt đầu thì tôi không thể chia sẻ thêm được với bạn nữa. Vậy nên, hãy sẵn sàng trung thực hết mức với bản thân, vì sau đấy, chúng ta sẽ đi sâu tìm hiểu mục đích thực sự của bạn.
Chúng ta thường ít khi tự hỏi: “Chúng ta làm điều này với mục đích gì”. Thật là đáng tiếc bởi đây là một câu hỏi vô cùng quan trọng và cần phải tự hỏi mỗi ngày. Bởi khi chúng ta có thể “vén màn” lí do, mục tiêu thực sự của chúng ta trong cuộc sống, và chuyển những lí do, mục tiêu này thành hành động cụ thể, chúng ta sẽ tự tạo cho mình một bước nhảy và tiến thật nhanh về phía trước.
Tại sao “lí do” của bạn lại quan trọng?
Ngay cả khi bạn dạy được một nhóm người cách kiếm được 20 đô chỉ với 10 đô, họ vẫn sẽ để những suy nghĩ tiêu cực và che phủ tầm nhìn thành công đó. Ngay cả đối với một vấn đề đơn giản, họ vẫn cho rằng mình không thể làm được và thậm chí còn không nhận ra rằng mình đang bị tự kỉ ám thị. Trong nhiều hoàn cảnh, nỗi sợ hãi là chiếc phanh cản đà tiến bước của chúng ta, hãm dần tốc độ và khiến ta dừng lại. Chính vì vậy mà tôi luôn bị ám ảnh trong việc khám phá ra những công cụ, những chiến thuật và công thức để giúp mọi người hình thành, thói quen vượt qua các chướng ngại trong cuộc sống. Bằng cách này bạn sẽ không từ bỏ giữa chừng khi chỉ còn cách mục tiêu có một chút nữa thôi. Nếu như bạn sống cuộc sống của mình trọn vẹn 100%, thì tôi mong bạn hãy tiếp tục tận hưởng nó. Thế nhưng bạn không phải là một trong số những người sẽ làm như vậy. Bạn nhận ra rằng bạn có thể tiếp cận mọi tiềm năng mình có và bạn không cần phải sống như những người khác hoặc sống theo cách mà người khác bảo. Bạn không muốn nhìn lại trong 5, 10 và 25 năm tới và nhận ra rằng mình đã sống một
cuộc đời nhàm chán, mỗi ngày đều lặp đi lặp lại. Bạn không muốn lãng phí những năm tháng quý giá một đi không quay trở lại ấy.
Tôi hi vọng thông qua cuốn sách này, các bạn sẽ có được nguồn cảm hứng lớn lao để thay đổi những thói quen đó. Thế nhưng điều mà tôi lo ngại nhất chính là bạn chỉ có động lực thay đổi trong một tuần và rồi sau đó trở lại thói quen cũ, như vậy thì tôi đã thất bại rồi. Tôi muốn những thói quen này gắn bó với bạn thật lâu dài đến mức cuốn sách này có thể trở thành cuốn sách cuối cùng về thành công mà bạn đọc. Nhiệm vụ của tôi là truyền những thói quen này cho bạn, để rồi vài năm sau khi nhìn lại, bạn sẽ không còn nhận ra con người cũ, con người chính bây giờ của bạn bởi lúc đó bạn đang sống với hết khả năng của mình. Đó là điều mà tất cả chúng ta cần làm trong cuộc sống này. Bạn không cần phải là Bill Gates, Peyton Manning, Oprah hay bất cứ ai khác. Bạn chỉ cần trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.
Tôi đã xong phần giải thích. Giờ là lúc tôi làm bài tập yêu thích của mình và giúp bạn tìm ra được “lí do” sâu thẳm bên trong bạn, điều sẽ giúp bạn vượt qua được những ngày tháng tối tăm nhất và làm những ngày nắng đẹp của bạn trở nên rực sáng hơn.
Bảy cấp độ hỏi “Vì sao”
Cách đây tám năm tôi được vinh dự làm việc cùng Joe Stump, một chuyên gia về marketing. John là một người tài giỏi và để thuê được anh ấy cố vấn cho mình, tôi đã phải trả rất nhiều tiền. Tuy nhiên Joe gợi ý anh ấy có thể tư vấn cho tôi vào buổi sáng, và ngược lại tôi sẽ tư vấn cho anh vào buổi chiều. Tất nhiên tôi hoàn toàn đồng ý với ý tưởng đó của Joe. Tôi vẫn còn nhớ như in buổi chiều hôm đó như thể nó mới chỉ diễn ra vào ngày hôm qua. Joe Stump, Joe Polish cùng những người bạn tốt của tôi đang ngồi quanh một chiếc bàn ngoài trời tại nhà cũ của tôi ở Scottsdale, Arizona. Tôi
rất thích không gian này. Ở đó có những chiếc ghế rất cao với lưng ghế còn cao vượt quá đầu tôi. Những chiếc ghế được trải lớp vải mềm màu vàng xếp quanh chiếc bàn dài mang phong cách Tuscan. Thời tiết hôm đó vào khoảng 24oC, thật là hoàn hảo cho một buổi gặp mặt ngoài trời. Đó là những chi tiết vô cùng nhỏ nhặt nhưng chúng vẫn còn hiện rõ trong tâm trí tôi, cuộc sống của tôi thay đổi mãi mãi sau buổi hôm đó.
Khi chúng tôi đang ngồi thành một vòng tròn bất ngờ Joe Stump hỏi tôi: “Tại sao anh muốn tôi ở đây, Dean? Lí do là gì?” Tôi hơi bất ngờ nhưng cũng trả lời lại: “Vì tôi có những phương pháp giúp cho mọi người thành công trong cuộc sống. Tôi không chỉ muốn viết sách hay nói ra những điều đó mà muốn gặp gỡ mọi người để hiểu hơn về họ, giúp họ có thể thay đổi thói quen, đồng thời quan sát kết quả mà họ đạt được. Tôi muốn ngồi đây với họ để giúp họ cam kết với mục tiêu của mình. Tôi đang duy trì một blog chia sẻ hằng tuần (www.weeklywisdom.com) trong nhiều năm dành cho học viên của mình để giúp họ thành công. Tôi làm mọi việc có thể để giúp họ cam kết, nhưng có rất nhiều người vẫn đang quay lại lối sống cũ. Họ đang hi vọng cuộc sống của mình tự thay đổi thay vì chính họ hành động và thay đổi. Tôi muốn họ phải cam kết đủ lâu để có thể áp dụng được những thói quen và đam mê trong cuộc sống. Một khi họ đạt được điều đó, cuộc sống của họ sẽ thay đổi hoàn toàn.”
Joe nhìn tôi và hỏi, “Ồ Dean, thật là tuyệt đó. Vậy anh đã bao giờ thực hiện việc hỏi ‘vì sao’ bảy lần chưa?” Tôi chưa từng nghe tới phương pháp đó và Joe nói: “Đó là điều tuyệt vời nhất tôi từng làm, nó có thể thay đổi anh và những người anh dạy hoàn toàn, khiến cho họ cam kết và có động lực lâu hơn.” Tôi đồng ý và nhờ Joe dạy tôi phương pháp này.
Joe nói: “Tôi xin lỗi, tôi không thể dạy anh bài tập này mà không cho anh trải nghiệm trước.” Tôi nói: “Thôi nào Joe, tôi muốn biết phương pháp
này càng nhanh càng tốt. Tôi học hỏi rất nhanh để có thể dạy cho độc giả và học sinh của mình.” Joe khăng khăng: “Không, cách duy nhất để anh có thể học được, là phải trải nghiệm trước.” Tôi đành đồng ý.
Giờ đây khi bạn đang đọc những dòng này, tôi muốn bạn tưởng tượng bạn đang nói chuyện với một người khác, có thể là bạn bè, bạn đời hay người thân của bạn, hãy tưởng tượng bạn và họ đang thực hiện trải nghiệm này cùng nhau. Và bạn sẽ thấy, khi Joe hỏi một câu hỏi “Tại sao”, câu trả lời của tôi sẽ là nội dung của câu hỏi tiếp theo, và Joe sẽ hỏi tôi bảy lần. Ví dụ nếu Joe hỏi “Vì sao anh muốn tôi ở đây?”, tôi sẽ trả lời “Tôi muốn học hỏi thêm từ anh để có thể hướng dẫn những người khác”, sau đó Joe sẽ hỏi “Vậy vì sao anh lại muốn hướng dẫn những người khác?”
Bài tập này có tên: “Hỏi vì sao bảy lần” bởi bạn sẽ dần hiểu sâu hơn về câu trả lời sau mỗi câu hỏi “Vì sao”. Tôi không rõ vì sao lại là bảy lần hỏi như thế , nhưng trong tất cả các lần thực hiện, dừng ở câu hỏi số bảy là phù hợp nhất.
Joe ngồi trước mặt tôi và cầm một tập giấy để ghi chép. Anh ấy tiếp tục với câu hỏi “Vì sao” tiếp theo. “Tôi đã hỏi anh là vì sao anh muốn tôi ở đây, và anh trả lời là anh muốn giúp đỡ người khác thay đổi thói quen và cam kết với mục tiêu đặt ra. Rất tốt. Vậy vì sao việc giúp đỡ người khác đạt mục tiêu của mình lại quan trọng đối với anh?”
Tôi nghĩ khoảng vài giây rồi trả lời: “Bởi vì có nhiều người đang hằng ngày mắc kẹt với cuộc sống của họ mà không hề có sự tiến lên. Tôi viết sách để cung cấp cho họ các phương pháp để thay đổi, nhưng ít người trong số họ áp dụng một cách nghiêm túc. Tôi không muốn mình chỉ là một anh chàng bán sách, mà tôi muốn mình là người giúp đỡ người khác mở mang tầm nhìn, trở thành con người hoàn toàn khác bằng cách áp dụng những
điều tôi đem lại. Và cuối cùng, tôi muốn tạo ra một di sản sau này, để gia đình tôi có thể tự hào.”
Joe lặp lại hai câu hỏi và câu trả lời tương ứng của tôi, rồi tiếp tục hỏi: “Dean, tại sao anh lại muốn để lại một di sản sau này”. Tôi chỉ mất vài giây để trả lời: “Trong lĩnh vực phát triển bản thân, có rất nhiều người chỉ viết vài cuốn sách ba lăng nhăng dạy người ta thành công mà không hề thực tế chút nào. À, đừng hiểu sai ý tôi, tôi vẫn kính trọng những con người tài năng và nổi tiếng trong lĩnh vực này. Tôi muốn đặt ra một chuẩn mực mới trong lĩnh vực này, giống như những gì Tony Robbins, Wayne Dyer, Eckhart Tolle, Brendon Burchard, David Bach và rất nhiều người khác đã từng làm và tác động tích cực đến hàng triệu người. Tôi sẽ không thể được như bây giờ nếu thiếu họ. Nhưng ngoài kia cũng có rất nhiều người khác. Và tôi muốn những người đó hoặc là nâng cao trình độ của họ hoặc là dừng lại.” Khi trả lời câu hỏi này, tôi thậm chí còn không rõ câu trả lời này tôi nghĩ ra lúc nào, nhưng tôi đã phần nào khám phá được “lí do” thật sự của mình.
Rồi Joe nói với tôi: “Dean, thật tuyệt vời. Tôi đã hỏi anh lí do vì sao anh thuê tôi và anh trả lời rằng anh muốn giúp đỡ học sinh của mình. Tôi hỏi anh vì sao điều đó là quan trọng và anh nói anh muốn tạo ra một di sản để gia đình tự hào. Và rồi tôi hỏi anh vì sao điều đó quan trọng và anh nói anh muốn tạo ra một chuẩn mực trong lĩnh vực đào tạo. Đó đều là những câu trả lời tuyệt vời.”
Điều tôi chưa nhận ra vào thời điểm đó là những câu trả lời của tôi đều tới từ lí trí. Khi Joe hỏi tôi một vài lần nữa tôi tiếp tục đưa ra câu trả lời mà vẫn chưa thể tìm đến được “lí do thật sự”.
Khi chỉ còn ba câu hỏi nữa, Joe nói “Vì sao điều đó quan trọng” cho câu trả lời trước đó của tôi.
Câu trả lời thốt ra khiến tôi vô cùng bất ngờ. Tôi trả lời: “Tôi không muốn mình phải trở lại như xưa nữa”. Một điều quan trọng mà tôi nhận ra khi sử dụng phương pháp này đó là câu trả lời chuyển dịch từ lí trí tới sâu thẳm trong trái tim. Tôi có thể lắng nghe trái tim của mình đang trả lời. Tôi cố gắng để ngăn nước mắt chảy ra bởi mọi người xung quanh vẫn đang nhìn.
Thế rồi, Joe nhìn thẳng vào tôi và hỏi: “Vậy vì sao anh không muốn trở lại như xưa nữa?”
Và đó là điều tôi muốn nói, trái tim tôi thật sự muốn bày tỏ. Tôi nhớ lại cuộc sống nghèo khổ trước đây tôi từng trải qua. Tôi hiểu cái cảm giác không có đủ quần áo mặc. Tôi hiểu cảm giác tủ lạnh không có đồ ăn. Tôi nhớ lại lúc 11 tuổi, tôi chuyển đến sống với bố và chúng tôi sống trong nhà vệ sinh bởi thời tiết quá lạnh, nhà không có lò sưởi nên phòng vệ sinh là nơi hẹp và ấm nhất để bố con tôi có thể ngủ. Lớn lên tại New York, tôi đã phải trải qua những mùa đông vô cùng khắc nghiệt. Tôi đi đến trường trên chiếc xe cà tàng của cha, không có điều hòa và cửa xe buộc vào thân xe nhờ dây thừng. Bố tôi thậm chí đỗ xe cách trường một đoạn để không ai biết tôi là một đứa nhà nghèo . Đó thật sự là một giai đoạn mà tôi không muốn quay lại chút nào.
Đây là câu chuyện của tôi và tôi đoán rằng bạn hoặc những người khác có thể còn khổ hơn tôi lúc đó. Tôi vẫn còn nhớ rõ bố mẹ mình đã từng chật vật thế nào trước khi tôi giúp cả hai nghỉ hưu. Tôi vẫn nhớ cảm giác khi không thể giúp đỡ người khác hay bất lực trong việc giúp đỡ chính mình. Tôi chỉ biết một điều là tôi sẽ không bao giờ muốn trở lại thời tôi còn là một đứa trẻ. Tôi nhìn Joe và không thể cầm được nước mắt. Điều duy nhất tôi nghĩ tới lúc đó là những đứa con của tôi. Tôi trả lời: “Tôi biết lí do của
mình rồi. Tôi muốn con tôi có được những lựa chọn mà trước đây tôi không bao giờ có được.”
Tôi muốn con trai và con gái tôi được tự chọn lựa định hướng cuộc sống của mình và sống với những gì chúng muốn. Tôi muốn chúng có thể sống mà không cần phải lo lắng về chuyện tiền nong. Tôi muốn chúng có thể tự do lựa chọn trở thành giáo viên, nhà du hành vũ trụ, nhạc công, giáo viên dạy yoga hay bất cứ ai chúng muốn trở thành, tất nhiên là những công việc hợp pháp. Tôi muốn chúng có được sự tự do mà tôi chưa từng có khi lớn lên. Tôi càng nghĩ nhiều thì lại càng xúc động hơn. Tôi nói với Joe là đã đủ rồi, tôi đã hiểu “lí do” thật sự của mình. Nhưng Joe bảo tôi: “Anh đã làm việc rất vất vả kể từ khi chưa có con, đúng không Dean?” Joe đã đúng, tôi vẫn còn một “lí do” nữa.
Joe hỏi: “Vì sao anh muốn con mình được quyền lựa chọn?” Và tôi đã thốt ra lí do thực sự của mình.
“Tôi muốn mình có quyền kiểm soát”.
Vào thời điểm đó, tôi chưa từng nghĩ rằng mình muốn có quyền kiểm soát. Tôi cũng chưa bao giờ cảm thấy một nguồn năng lượng mạnh mẽ đến thế chạy trong cơ thể mình. Tôi nhận ra rằng cả cuộc sống của tôi là vì cái gì. Tôi nhận ra là tại sao tôi lại muốn phát triển bản thân mình, tại sao tôi làm việc này, tại sao tôi từng phải đi nhặt củi và sửa xe khi còn là thiếu niên, tại sao tôi phải gõ cửa hàng triệu ngôi nhà để đạt được thương vụ bất động sản đầu tiên khi tôi mới 20 tuổi. Hóa ra tất cả đều có lí do. Tôi muốn được kiểm soát.
Bố mẹ của tôi từng kết hôn tới chín lần. Trong khi tôi viết cuốn sách này bố tôi còn đang chuẩn bị kết hôn với một người vợ mới và nâng con số đó lên 10. Hồi còn nhỏ, tôi từng chuyển chỗ ở rất nhiều lần. Tính đến năm 19 tuổi tôi đã chuyển nhà tới 20 lần. Mỗi lần chuyển tôi lại có thêm những
người anh em, chị em và cháu mới. Gia đình tôi sẽ tìm thấy một căn hộ ấm áp, sau đó không thể trả nổi tiền thuê nhà để rồi bị đuổi ra ngoài. Tôi cảm thấy hoàn toàn bất lực và không thể kiểm soát được cuộc sống của chính mình. Tôi từng ở với bà và rất thích, thế nhưng sau đó không lâu, tôi lại phải chuyển đi theo một người bố dượng hoặc dì mới, với anh em mới mà trong nhiều trường hợp chúng ghét tôi vì đã ở trong nhà chúng. Tôi chuyển đến trường mới, kết bạn mới để rồi sau đó lại chuyển trường.
Tôi muốn được kiểm soát cuộc sống của mình. Tôi không muốn bất cứ ai bảo tôi mặc gì, sống ở đâu, nuôi con như thế nào, ăn gì, hay tiêu tiền ra sao. Tôi muốn tự mình đưa ra quyết định. Vào thời khắc ấy, tôi đã tìm ra “lí do” thật sự của mình và tâm trí tôi chưa bao giờ được thông thoáng như vậy.
“Lí do” của bạn là gì?
Thế còn bạn? Bạn đã có thể kiểm soát và đưa ra những lựa chọn của riêng mình? Chắc chắn bạn có, nhưng đó là câu chuyện của tôi và “lí do” của tôi. Tôi không biết “lí do” của bạn, và có lẽ bạn cũng chưa biết – nhưng tôi nghĩ bạn sẽ cần biết đến nó. Mỗi khi bạn có một ngày thật khó khăn, khi mọi thứ không như ý bạn muốn, khi công việc thất bại, khi các mối quan hệ không đi đến đâu, thì điều gì thúc đẩy bạn tiếp tục tiến lên? Tự do tài chính? Nó chưa đủ sâu. Bạn sẽ cần phải tìm hiểu về gốc rễ của “lí do” của bạn. Vì sao bạn đọc cuốn sách này? Vì sao bạn muốn kiếm thêm nhiều tiền? Có nhiều tầng tầng lớp lớp mục đích đang chờ bạn khám phá và thúc đẩy bạn.
Và khi bạn tìm ra mục đích ở tầng “vì sao” cuối cùng, nó sẽ là kim chỉ nam để bạn không còn bị lệch hướng trong cuộc đời. Hiện nay tôi cảm thấy rất biết ơn cuộc sống, tài chính vững vàng, thu nhập ổn định nhưng tôi cũng từng có những ngày tháng vô cùng tuyệt vọng. Chúng ta đều như vậy trong cuộc sống. Và đến cuối ngày, “lí do” thật sự của bạn là động lực để bạn tiến
lên. Mỗi khi tôi gặp khó khăn hay nghĩ đến việc từ bỏ, tôi lại nghĩ tới “lí do” của mình và không đời nào tôi đầu hàng. Bởi vì tôi biết rằng tôi sẽ không bao giờ muốn sống một cuộc sống như trước đây, tôi muốn con cái mình được quyền lựa chọn, và hơn tất cả tôi muốn kiểm soát được cuộc sống của chính mình.
Phương pháp “Hỏi vì sao bảy lần” sẽ giúp bạn nhận ra nền tảng của thành công và có lẽ là bài tập quan trọng nhất trong quá trình thay đổi. Bạn nên thực hiện bài tập này bốn lần mỗi năm. Và một khi bạn nhận ra “lí do” thật sự, bạn sẽ tìm ra được 100 cách khác nhau để thúc đẩy bản thân – và 100 cách đó chính là các thói quen thành công của chính bạn.
Làm chủ quá trình
Trong sự nghiệp của mình, tôi thường tổ chức các buổi tập huấn về sự thay đổi mỗi tháng một lần và trong nhiều năm. Trong mọi sự kiện tôi đều thực hiện bài tập “Hỏi vì sao bảy lần” bằng cách gọi một khán giả bất kì lên sân khấu và tham gia cùng tôi. Tôi nhớ như in từng câu chuyện của họ nhưng có một câu chuyện của một anh chàng khiến tôi nhớ mãi. Anh chàng cao lớn, gần gấp đôi tôi với mái tóc dài đi lên sân khấu và ôm tôi lên, gần như nhấc hẳn người tôi khỏi sân khấu! Tôi bảo anh ta ngồi xuống và đưa anh ta micro. Đám đông vẫn ngồi đó quan sát và chờ đợi. Tôi bắt đầu hỏi anh ta: “Tại sao anh đến đây? Tại sao anh lại trả tiền để tới sự kiện này và học cách thay đổi cuộc sống của mình?”
Câu trả lời đầu tiên của anh ta khá điển hình: “Để có thể kiếm thêm nhiều tiền hơn và tự do tài chính”. Tôi tiếp tục hỏi anh ta tại sao việc kiếm tiền để có được tự do tài chính lại quan trọng và câu trả lời của anh ta khá tuyệt vời: “Dean, trong khu tôi sống có rất nhiều gia đình mà trẻ em không có bố vì họ đã đi tù hoặc bỏ rơi con cái họ rồi, tôi muốn làm việc, kiếm thêm tiền để giúp đỡ những đứa trẻ đó”. Đó là một câu trả lời tuyệt vời và lí
do vô cùng cao đẹp. Tuy nhiên tôi biết là mình có thể tiến sâu hơn đến mục đích thật sự của anh ta. Tôi hỏi thêm “vì sao” vài lần nữa và nhận thấy cơ thế của anh ta đang có sự thay đổi. Nụ cười trên môi anh đã biến mất, môi và tay anh ta run lên. Đây chính là thời điểm anh ta nói với tôi sự thật bằng cách nhìn vào mắt tôi: “Dean, thật khó tin là tôi đang chia sẻ điều này với tất cả mọi người. Mẹ tôi mất cách đây nhiều năm rồi, và vào thời điểm đó tôi đang chìm trong nghiện ngập. Tôi cảm thấy mình đã khiến mẹ thật sự thất vọng. Tôi biết rằng mẹ tôi đã làm việc quần quật mỗi ngày với hi vọng tôi sẽ trở thành một đứa con ngoan nhưng bà ấy đã phải thất vọng. Sau khi mẹ mất, tôi quyết tâm cai nghiện và trở thành một người tốt hơn cho xã hội. Tôi sẽ cho mẹ tôi ở trên thiên đường thấy là bà đã nuôi nấng một cậu con trai tuyệt vời, một công dân được những thay đổi tích cực trong xã hội.” Mọi người trong hội trường vô cùng xúc động về câu chuyện của anh ấy, nhiều người khóc và vỗ tay ủng hộ. Anh ta đã tìm được “lí do” thật sự của mình. Và lí do đó sẽ giúp anh ta vượt qua những ngày tháng bão tố nhất. Anh ấy không chỉ biết mình đang ở đâu, mình muốn đi tới đâu mà còn hiểu tại sao mình muốn đi.
Một khi bạn gắn một “lí do” cho hành động, bạn sẽ đưa được cảm xúc vào và cố định được mục tiêu trong đời trở thành một phần của tâm hồn, trái tim, chứ không chỉ là một suy nghĩ nhất thời nữa. Với câu chuyện của anh chàng kia, thì trong những ngày tháng khó khăn nhất, anh ta sẽ tự nhủ: “Tôi sẽ tới công ty và cống hiến hết mình cho công việc, không còn nghiện ngập nữa bởi tôi sẽ chứng minh cho mẹ tôi trên thiên đường thấy bà đã sinh ra một đứa con trai tuyệt vời nhất!” Quả là một động lực vô cùng xúc động phải không? Hãy nghĩ về “lí do” của anh ta và nghĩ ngược lại xem “lí do” của bạn sẽ ảnh hưởng tới cuộc sống như thế nào.
Đã đến lượt bạn
Bạn hãy thực hành bài tập này với một người nào đó, thay vì tự làm với chính mình để có được hiệu quả tốt nhất. Bởi bạn đã biết đến bài tập này, bạn có thể đưa ra câu hỏi trước để tìm ra “lí do” của đối phương. Sau đó đến lượt của bạn. Hãy tìm một người mà bạn có thể tin tưởng, người coi bài tập này thật sự quan trọng và sẵn sàng ghi chép lại những điều bạn chia sẻ. Bạn có thể bắt đầu bằng câu hỏi đơn giản như tại sao tôi đang đọc cuốn sách này. Câu hỏi đầu tiên sẽ gợi mở cho toàn bộ bài tập. Hãy nhớ không phải năm, không phải chín mà phải là đúng bảy câu hỏi. Tôi đã thực hiện điều này trong nhiều năm và nó hiệu nghiệm trong mọi trường hợp. Khi tôi chia sẻ với khán giả, một nửa trong số những người tham gia đều không thể cầm được nước mắt bởi họ đã hiểu ra lí do sâu thẳm bên trong. Khi bạn làm xong bài tập, bạn sẽ nhận ra lí do vì sao mình đọc cuốn sách này, tại sao bạn muốn nhiều hơn và vì sao bạn muốn đánh thức tiềm năng của mình.
Bạn có thể tham khảo ví dụ tôi đã điền “lí do” của mình dưới đây: HỎI VÌ SAO BẢY LẦN
Vì sao anh viết cuốn sách này, Dean?
Tôi muốn thay đổi cuộc sống của hàng triệu người bằng cách chỉ cho họ lộ trình và thói quen để thành công.
Vì sao anh muốn thay đổi thói quen của hàng triệu người? Bởi tôi cảm thấy rất tự hào khi có thể phục vụ và giúp đỡ người khác. Vì sao anh thấy tự hào khi có thể phục vụ và giúp đỡ người khác? Bởi tôi yêu thích lĩnh vực truyền cảm hứng, và tôi tin rằng công việc
này dựa vào những khái niệm và giá trị cốt lõi vững chắc. Vì sao đối với anh, làm việc dựa trên khái niệm và giá trị vững chắc lại quan trọng?
Tôi muốn để lại thứ gì đó khiến gia đình tôi tự hào?
Vì sao việc để lại một di sản khiến gia đình anh tự hào là một điều quan trọng?
Tôi không muốn mình và gia đình phải trở lại quãng thời gian nghèo khổ như trước đây nữa.
Vì sao anh không muốn mình và gia đình trở lại quãng thời gian nghèo khổ như trước đây nữa?
Tôi muốn con cái mình có lựa chọn khi chúng lớn lên.
Vì sao anh muốn con cái mình được lựa chọn con đường cho riêng chúng khi chúng lớn lên?
Bởi tôi muốn được kiểm soát. Tôi muốn được sống theo cách của mình và tự do làm những điều tôi muốn.
Khi đọc đến phần này của cuốn sách, bạn đã sở hữu được một trong số những thói quen quan trọng nhất tiến tới thành công và giàu có. Khi bạn đã xác định rõ mình đang ở đâu, muốn đi đâu và tại sao bạn muốn đi tới đó, thì chỉ còn một điều duy nhất đó là: Bạn sẽ tới đó bằng cách nào? Chà, nếu vậy thì bạn có tin tốt rồi đây. Tôi đã dành nhiều năm trải nghiệm và đúc kết nên cuốn sách này, biến nó trở thành một công cụ hữu ích của bạn, giúp bạn vạch rõ lộ trình để bước lên một nấc thang mới trong cuộc đời.
Công cụ hữu ích ở đây không phải là không có những trở ngại. Có một kẻ phản diện ẩn sâu bên trong con người bạn, luôn tìm cách chống lại hướng đi của bạn. Kẻ phản diện này được nuôi dưỡng từ sự tự ti và kháng cự bên trong bạn, hai điều khiến những tiềm năng bên trong bạn luôn bị kìm hãm suốt một cuộc đời. Trong chương tiếp theo tôi sẽ cho bạn thấy kẻ phản diện này được tạo ra bởi thế giới bên ngoài như thế nào, cách nhận ra hắn và sau đó, tiêu diệt hắn để đánh thức người hùng bên trong bạn. Tất cả đều có ý nghĩa, như vậy nên bạn đừng dừng đọc bây giờ nhé.
3KẺ PHẢN DIỆN NỘI TÂM
Ai là những người mà khi ở cạnh họ, bạn trở nên giàu năng lượng và tự tin hơn bao giờ hết? Họ là những người mà bạn nên ở gần để có thể tiến bộ. Nhưng cùng với đó, bạn cũng sẽ thấy có rất nhiều người bi quan và luôn chống lại đà tiến lên của bạn. Thử tưởng tượng bạn đang ở trên một toa tàu cùng với gia đình mình và những người bạn thân. Bất chợt bạn nhìn quanh toa tàu mình đang ngồi và thấy một số người bạn bi quan, luôn tìm cách níu chân bạn bởi những ý nghĩ tiêu cực. Bạn sẽ làm gì? Cách tốt nhất đó là bạn hãy lịch sự mời họ ra ngoài ở trạm dừng chân tiếp theo.
Arianna Huffington, trả lời phỏng vấn Dean Graziosi
V
ậy chính xác kẻ phản diện nội tâm ở đây là ai? Kẻ phản diện nội tâm xuất hiện ở nhiều hình thức trong cuộc sống của mỗi người chúng ta. Nó là sự nghi ngờ chính bản thân, những giọng nói thì thầm trong đầu như “mày không làm được điều này đâu” hay “mày có bị điên không mà nghĩ mình xứng đáng với điều đó?”. Những câu nói quẩn quanh đó khiến cho bạn nhiều lần không thể kiên quyết làm điều đúng đắn và bước tiếp trên con đường đã định hướng của mình. Nó là sự kháng cự từ bên trong xuất phát từ những trải nghiệm trong quá khứ, luôn thầm nhủ khiến bạn không thể nào tập trung làm những việc tích cực để thay đổi bản thân.
Tôi gọi đó là “kẻ phản diện”, “kẻ ác” vì nó vô cùng lén lút và xấu xa. Nó lẩn trốn ngay trong tâm trí bạn và đôi khi bạn thậm chí còn không biết nó đang tồn tại. Điều tệ nhất về kẻ phản diện này chính là hắn được tạo ra từ những yếu tố tưởng chừng như vô hại từ bên ngoài tác động vào bạn. Hắn tạo ra một giới hạn an toàn làm bằng thủy tinh ngăn cản bạn khỏi
những thành công và đam mê của chính bạn. Tệ hơn, một khi kẻ phản diện này xuất hiện, hắn sẽ lì lợm ở lại cùng những tác động tiêu cực. Nhiều lúc bạn sẽ tự hỏi vì sao mình làm việc chăm chỉ hơn, hiệu quả hơn, cuộc sống trôi đi ngày qua ngày nhưng bạn vẫn mãi chưa thể tiến bộ hơn. Đơn giản là: Bên trong bạn luôn có một kẻ phản diện nội tâm mà bạn không hề biết. Đó là tin xấu, còn tin tốt là: Chúng ta sẽ cùng nhau truy tìm rồi tiêu diệt hắn, một lần và mãi mãi.
Bạn đang nuôi dưỡng con sói nào?
Tôi từng nghe một câu chuyện ngụ ngôn như thế này. Một người phụ nữ Navajo kể cho cháu trai của bà ấy câu chuyện về hai con sói luôn tồn tại bên trong mỗi người chúng ta và chúng luôn đối chọi với nhau. Câu chuyện bắt đầu khi người bà ngồi xuống cạnh cháu trai của mình và bắt đầu kể: “Một trong hai con sói luôn ghen tị, đố kị và nhỏ nhen, đối với con sói này mọi thứ trên thế giới đều sai lầm và khó chịu. Nó tin rằng tất cả mọi người đều xấu xa, mọi thứ đều tệ hại còn thế giới chỉ là một mớ hỗn độn. Cháu có thể tưởng tượng được, con sói này chẳng gặp điều gì tốt đẹp cả vì nó luôn nhìn mọi thứ với cái nhìn tiêu cực.” Rồi bà kể tiếp: “Nhưng may thay trong mỗi chúng ta còn một con sói khác, đối lập với con đầu tiên. Con sói này có sự cảm thông, tình yêu, đam mê và niềm tin mãnh liệt rằng nó có thể làm mọi thứ một khi nó nỗ lực bằng cả trái tim và tâm trí. Cháu trai của ta, chú sói đầy mạnh mẽ này, nó có thể đưa cháu đến nhiều nơi tuyệt vời.” Cậu bé nhìn lại bà mình và hỏi, “Vậy bà ơi, con sói nào thắng cuộc chiến?”. Bà cậu bé đáp lại, “Chính là con sói mà cháu luôn nuôi dưỡng, chính nó đó cháu trai.”
Tôi rất yêu thích câu chuyện này bởi nó đúng với tất cả chúng ta. Mỗi chúng ta đều có một con sói xấu, một kẻ phản diện nội tâm theo cách tôi đã gọi, nhưng bên cạnh đó chúng ta cũng luôn có một người hùng, một con sói
tốt luôn thường trực. Tôi sẽ chỉ bạn cách nhận diện kẻ phản diện đó, hiểu được vì sao hắn xuất hiện trong tâm trí bạn và cách tiêu diệt hắn. Bạn sẽ thấy rằng một khi đánh bại được hắn, bạn sẽ không thể nào tưởng tượng được những thành tựu bạn đạt được trong công việc và cuộc đời.
Kẻ phản diện kí sinh trong tâm trí
Nhiều năm trước, một người đàn ông tới châu Phi để làm tình nguyện và giúp đỡ những người gặp khó khăn. Sau chuyến đi đầy cảm xúc, ông quay về Mỹ với một tinh thần vô cùng hứng khởi để bắt đầu lại cuộc sống của mình. Tuy nhiên, không lâu sau khi trở lại, ông bỗng dưng trở nên trì trệ và yếu đuối. Ông đã hơn 50 tuổi và cho rằng mình đã già cũng như việc ông cần phải chấp nhận sự thật này. Trong nhiều tuần sau đó, ông ngừng tham gia những hoạt động thường xuyên mà ông thích. Ông không còn chơi bóng rổ để thư giãn hay tham gia các hoạt động cộng đồng nữa. Ông dần sa đà vào những ý niệm của một người già.
Điều ông không nhận thức được là khi ở châu Phi, ông đã bị nhiễm một loại kí sinh trùng nguy hiểm. Kể từ đó căn bệnh này tồn tại và lớn lên mỗi ngày trong ông. Từng giờ từng phút nó lấy đi dinh dưỡng, năng lượng và tha hóa chất lượng cuộc sống của ông. Ông không hề biết rằng nó đang sống bên trong và ngấm ngầm ăn mòn sự sống của mình. May mắn thay ông đã tới gặp bác sĩ và chữa khỏi căn bệnh này. Người đàn ông này một lần nữa trân trọng cuộc sống, thậm chí là trân quý nó hơn bao giờ hết sau khi vượt qua căn bệnh. Với điểm tựa cảm thức mới cho cuộc đời, ông tràn trề sinh lực và tự tin mình có thể làm được mọi thứ!
Vì sao tôi lại kể cho bạn câu chuyện này? Bởi kẻ phản diện tôi đã nói bạn nghe ở những phần trước đó trong chương này, không gì khác, chính là thứ kí sinh ngay bên trong bạn. Việc nó lấy đi chất dinh dưỡng, năng lượng nuôi dưỡng cơ thể bạn chỉ là bề nổi, cái nó thực sự lấy đi chính là chất
lượng cuộc sống mà bạn xứng đáng có được! Nó khiến bạn mất đi sự tự tin, niềm vui, nguồn cảm hứng và thậm chí là cả đam mê cũng như nhiệt huyết với cuộc đời. Vì vậy chúng ta cần phải biết nó được tạo ra như thế nào và tiêu diệt nó!
Chương này của cuốn sách sẽ đóng vai trò như người bác sĩ và phương thuốc để tiêu diệt sự tự ti và giọng nói tiêu cực khiến bạn bỏ lỡ các cơ hội. Bởi nếu như không tiêu diệt triệt để kẻ phản diện này, hắn sẽ tiếp tục gây ra hậu quả nặng nề hơn cho bạn. Hắn sẽ khiến bạn mất tự tin hoàn toàn và không thể hành động cho mục tiêu của bạn nữa. Hãy thử nhớ lại xem lần cuối bạn thực hiện một bước tiến quan trọng, đàm phán thành công một thương vụ, có một buổi hẹn hò lãng mạn, được thăng chức là khi nào? Đó có phải là những lúc bạn gạt đi sự tự tin hay không. Chắc chắn là không rồi. Hãy nghĩ về những ngày tuyệt vời của bạn, những khi việc kinh doanh thuận buồm xuôi gió và những buổi hẹn chan chứa tình cảm, chúng có được khi sự tự tin của bạn lên cao. Khi đó, mọi thứ đều có thể! Khi đã nhận diện những tác nhân xấu gây hại bên trong bạn, hãy tống khứ nó và lấy lại sự tự tin của bạn. Và bạn nên nhớ, đây mới chỉ là khởi đầu.
Kẻ phản diện được nuôi dưỡng từ quá khứ
Hãy bắt đầu bằng một trong những yếu tố bên ngoài nuôi dưỡng con kí sinh trùng này đó là: Tin tức. Hãy nghĩ thử mà xem: Chúng ta là một thế hệ lớn lên với rất nhiều tin tức tiêu cực được nhồi nhét vào tâm trí mỗi ngày. Từng giây từng phút bộ não của như bị đánh bom bởi hàng loạt tin tức về chiến tranh, hi sinh, khủng hoảng kinh tế, thảm họa, khủng bố tấn công, giết người, bệnh tật và những vấn nạn xã hội khác.
Bạn có biết vào những năm 1950, 90% nội dung Tạp chí Time toàn là thông tin tích cực hay không? Thế rồi qua nhiều năm, ban biên tập tờ báo nhận ra câu chuyện họ đăng tải càng tiêu cực thì số lượng bản in họ bán
được càng nhiều. Trên thực tế doanh số của những tờ báo có nội dung tiêu cực cao hơn 30% so với những tờ báo đăng tải nội dung tích cực. Thậm chí tỉ lệ nhấp chuột vào tiêu đề có nội dung chẳng mấy xán lạn gì cũng cao hơn tới 63% so với những đường dẫn có nội dung bổ ích. Việc thông tin tập trung vào tin xấu không chỉ là quyết định của ban biên tập. Nó phản ánh xu hướng gia tăng sự lo ngại của độc giả về các sự kiện toàn cầu như khủng bố, khủng hoảng sinh thái, những thoái trào và thảm họa khác. Tất cả những xu hướng này đang kiến tạo nên nhận thức tồi tệ về tồi tệ về mọi thứ của chúng ta..
Liệu Time có phải là tạp chí duy nhất trải qua sự thay đổi này và đang ngày ngày rao tin tức tiêu cực trên khắp các mặt báo của họ? Đương nhiên là không. Time cần phải tạo ra lợi nhuận và tất cả mọi tạp chí trên thế giới này cũng vậy. Nếu như tập trung vào những thông tin tích cực họ sẽ không thể thu hút được độc giả và tạo ra doanh thu như ý muốn. Thậm chí ngành truyền thông còn phát triển một hình thức truyền tải thông tin là ghi hình thực tế – tường thuật trực tiếp mọi sự kiện, từ cơn bão tàn phá khủng khiếp hay bạo loạn trên đường phố một cách chi tiết và đầy đủ, tạo nên ấn tượng cho công chúng như thể ngày tận thế đang cận kề. Như một nhà sản xuất tin tức truyền hình hoài nghi từng nói, “Chỉ cần có đổ máu, tin tức sẽ ngay lập tức được đông đảo công chúng đón nhận.”
Kết quả là hầu hết thông tin chúng ta tiếp nhận mỗi ngày đều vô cùng bi quan. Thật khó để có thể nhìn nhận được những điều tốt đẹp hay thành công khi quanh ta ngập tràn thông tin về một thế giới tệ hại vô cùng. Tin tức có thể tác động tới bạn theo cách vô cùng tiêu cực, ngay cả khi bạn tự tin mình là một điều hòa, thì bạn cũng sớm trở thành một chiếc nhiệt kế. Theo một nghiên cứu từ UCLA, một người trưởng thành tiếp thu trung bình mỗi ngày 70.000 tin tức và 80% trong số đó là tiêu cực, để rồi phần lớn trong số đó
đeo bám sang ngày tiếp theo. Theo những gì tôi đọc và quan sát thì tin tức là nguyên nhân chính của số liệu đáng sợ này.
Tôi rất hiểu là trong lịch sử cũng có rất nhiều thời điểm xảy ra chiến tranh, khủng hoảng kinh tế hay thiên tai. Thế nhưng chưa bao giờ thông tin được tiếp cận dễ dàng như bây giờ. Chúng ta nhận được thông tin qua ứng dụng điện thoại, mạng xã hội, ti vi với một tốc độ nhanh đến chóng mặt. Và nó chắc chắn ảnh hưởng đến bạn theo cách mà bạn không hề biết.
Điều đáng nói ở đây là những thông tin đó đang nuôi dưỡng “kẻ phản diện” bên trong bạn. Nó khiến bạn nghĩ thế này, “Tại sao mày lại mở công ty trong khi nền kinh tế đang thảm hại như thế này? Sao mày nghĩ mình có thể tìm được tình yêu đích thực khi mà đến cả các minh tinh màn bạc ngoài kia đang li hôn ầm ầm? Làm sao mày có thể sở hữu một hình thể đẹp khi tỉ lệ béo phì ngày càng gia tăng?”. Chỉ cần bạn tiếp nhận một phần nhỏ, vô thức hay có ý thức, những thông tin tiêu cực đó, nó sẽ dần dần lấy đi sự tự tin của bạn, níu chân bạn vào ví trí hiện tại thay vì thúc đẩy bạn tiến lên.
Để có thể loại bỏ những tin tức tiêu cực, bạn hãy thực hiện điều sau: “kiêng” tin tức trong 30 ngày. Tôi khuyên bạn nên tránh xa hoàn toàn, có nghĩa là không xem tin tức, không đọc tin, không hỏi han bạn bè. Thay vào đó, bạn dành thời gian và năng lượng để khám phá bản thân, dành thời gian cho những người bạn yêu quý, hoặc làm các bài tập trong cuốn sách này để phát triển bản thân. Dành thời gian cho những điều giúp bạn tự tin hơn thay vì vào những thứ khiến bạn trở nên tiêu cực. Bạn hãy nhớ rằng việc theo dõi các bản tin tiêu cực không chỉ làm lãng phí thời gian mà còn gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tinh thần của bạn. Tôi không rõ phải mất bao lâu chế độ “kiêng” thông tin này mới đem lại hiệu quả, nhưng bạn hãy cố dành thời gian để đọc tin tức cho chính bản thân bạn. Và hãy nhớ, không chỉ đơn thuần bạn đang mất đi thời gian bạn dành cho việc xem hay đọc tin tức và
còn đang loại bỏ hậu quả nặng nề nhất có thể đến với bản thân bạn. Vậy nên, hãy cam kết với bản thân để thực hiện 30 ngày kiêng tin tức, đồng thời viết ra danh sách những điều bạn sẽ làm thay thế, ví dụ như thiền, nấu ăn, tập thể thao? Nghĩ ra ý tưởng kinh doanh mới hay mở rộng mối làm ơn ở thời điểm hiện tại chẳng hạn? Hay bạn có thể đọc từ đầu đến cuối cuốn sách này mà không dừng lại lần nào? Hoặc bạn có thể dành thời gian cho đám trẻ nhà bạn, nửa kia và bố mẹ bạn? Dù bạn làm gì đi chăng nữa thì việc từ bỏ tin tức sẽ đóng vai trò như một cú F5 lại hoàn toàn nhận thức của bạn, lôi bạn ra khỏi những suy nghĩ tiêu cực để di chuyển về hướng tích cực.
Tập trung vào điểm mạnh, tránh xa điểm yếu
Kẻ phản diện nội tâm cũng được nuôi dưỡng khi bạn dành thời gian và nỗ lực vào những việc bạn làm không tốt. Có một sự thật hiển nhiên là trong suốt cuộc đời mình, bạn được dạy dỗ rằng bạn cần phải tập trung cải thiện những điểm yếu. Đó có lẽ là sự lừa dối trắng trợn nhất chúng ta từng được dạy. Sau một ngày sống theo những lời răn dạy đó, sự tự tin của bạn sẽ thui chột đi ít nhiều. Niềm tin này nghe có lẽ khá điên rồ nếu đây là lần đầu bạn đọc nó, nhưng từ khi còn rất nhỏ bạn đã được dạy dỗ rằng: “Con không giỏi toán, vậy hãy làm toán thật nhiều để giải toán tốt hơn nhé. Môn lịch sử cũng vậy, hãy học ngày đêm đến khi nào giỏi thì thôi.” Nếu chỉ tập trung vào những điểm yếu, bạn sẽ luôn cảm thấy bất an. Bạn càng nhiều thời gian dành ra để cải thiện những điểm yếu, bạn càng có ít thời gian để trau dồi những điểm mạnh của mình.
Vậy nên, mặc dù có thể lúc này bạn vẫn chưa đồng tình với quan điểm tôi đưa ra nhưng tôi mong bạn sẽ sớm tự tin nói, “Điểm yếu của tôi ư? Kệ nó đi. Tôi sẽ dùng thế mạnh của mình để làm nên những điều tuyệt vời!”
Lầm tưởng về việc khắc phục điểm yếu được rất nhiều người áp dụng, từ những nhà quản lí giáo dục, các bậc cha mẹ, nhà quản lí và cả những
người có quyền thế. Cũng chính quan điểm mang ý tốt nhưng về bản chất lại sai này đã kéo lùi tôi khỏi con đường theo đuổi giấc mơ của mình. Thậm chí cũng vì lầm tưởng này mà tôi tự đặt mình vào nguy hiểm khi sống một cuộc sống nhàn nhã và thỏa mãn đến ghê tởm.
Theo quan điểm của xã hội nói chung thì tôi không phải kiểu người có thể thành công. Tôi khó khăn lắm mới tốt nghiệp cấp ba, và phải học ở các trung tâm giáo dục đặc biệt cho đến hết lớp 10, tôi không có tiền, không có người hướng dẫn, không quen biết ai giàu có và thậm chí không đủ khả năng đọc sách như bạn bây giờ. Và một trong những điều khiến tôi trở nên nghi kị chính mình là do mọi người bảo tôi phải tập trung cải thiện những điểm yếu trên.
Cách đây khoảng 10 năm, tôi viết cuốn sách đầu tiên, Totally Fulfilled (tạm dịch: Cuộc sống trọn vẹn). Lí do duy nhất tôi viết cuốn sách đó là vì tôi muốn chia sẻ đam mê để giúp đỡ người khác. Bạn có thể thấy lời văn trong sách của tôi giống hệt như những điều tôi nói. Nhiều khi nó sẽ không hoàn hảo về mặt ngữ pháp và cấu trúc, thế nhưng nó truyền tải trọn vẹn các thông điệp và bài học tôi muốn chia sẻ. Tôi nhận ra rằng mình có khả năng trình bày và truyền đạt thông tin theo cách đơn giản và dễ hiểu nhất, giúp mọi người tiếp cận và áp dụng nó, nhưng rõ ràng tôi không phải là một chuyên gia ngôn ngữ Anh.
Vào thời điểm tôi bắt đầu viết, trong đầu tôi chỉ toàn những suy nghĩ tiêu cực về khả năng viết của mình. Tôi bắt đầu nghĩ: “Mình chật vật lắm mới tốt nghiệp được cấp ba, như vậy thì làm sao viết một cuốn sách được” hoặc “Bệnh khó đọc sẽ khiến mình không thể tập trung để viết cuốn sách”. Thế nhưng động lực duy nhất khiến tôi không từ bỏ là cam kết tôi sẽ đưa thông điệp thành công đến với thế giới. Tôi hoàn thành cuốn sách, bất chấp một chút khó khăn và mặc cảm. Khi hoàn thành, tôi biết rằng mình vẫn cần
một biên tập viên để kiểm tra nội dung và lỗi ngữ pháp mà tôi thực hiện trong quá trình viết. Tôi tìm được một biên tập viên giỏi nhất đất nước và bay đến để gặp cô ấy. Chúng tôi có một cuộc gặp gỡ thú vị, tôi giải thích mục đích cũng như đam mê của tôi về cuốn sách và biết rằng bản thảo này sẽ cần chỉnh sửa. Tôi để cô ấy làm phần việc của mình và luôn hồi hộp chờ đợi ngày nhận lại bản thảo và chính thức xuất bản nó. Tuy nhiên chỉ hai ngày sau tôi nhận được cuộc gọi của cô ấy: “Dean, đây không phải là một cuốn sách. Đây là một cuộc nói chuyện kéo dài 200 trang. Anh không cần một người biên tập cuốn sách của anh, cái anh cần là viết lại toàn bộ cuốn sách.”
Tôi cảm thấy tuyệt vọng vô cùng. Tôi nhớ rõ khoảnh khắc mình ngừng cuộc gọi và để cho những suy nghĩ tiêu cực trong quá khứ xâm chiếm toàn bộ tâm trí, như một đập nước vừa mới nứt vỡ vậy. Còn lí do gì để những ý nghĩ chẳng lấy gì tốt đẹp này ập đến nhanh chóng như vậy? Tôi nghĩ có lẽ bạn cũng đã biết rồi đó, chính là bởi những lời răn dạy phải khắc phục yếu điểm tôi được nghe trong suốt cuộc dời mình. Tiềm thức của tôi cố làm tôi tin rằng mình không thể vượt qua yếu điểm của bản thân. Ngay lập tức tôi nghĩ về những lời phê bình trực tiếp từ người thầy thời tôi còn đi học và phản ứng lại ý nghĩ ấy theo cách không thể tiêu cực hơn. Tôi bắt đầu tự nói với chính mình, “Đáng lẽ mình đã có thể nắm chắc ngữ pháp, phát âm, đặt dấu câu hợp lí hơn và làm tất cả mọi việc những người viết sách tài năng đều làm. Mày nghĩ mày là ai mà có thể viết sách hả Dean?”. Những suy nghĩ mặc cảm và thất bại ngập tràn tâm trí và sự tự tin của tôi bị phá bỏ, động lực của tôi cũng theo đó mà biến mất. Kẻ phản diện trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết, khiến tôi dành ra 24 tiếng đồng hồ căm phẫn bản thân vì đã không chịu cải thiện điểm yếu về mặt ngôn ngữ trước khi viết cuốn sách.
May mắn thay, sau giờ thứ 48 suy nghĩ của tôi thay đổi và tôi tự nhủ, “Hãy ngừng ngay những suy nghĩ này lại! Mày đang đùa hay sao? Tôi không phải là một cây viết tài ba, thế nhưng tôi có những thông điệp mạnh mẽ và cần phải chia sẻ với thế giới. Tôi tin thông điệp của mình có thể thay đổi cuộc sống của nhiều người.
Ai cần quan tâm việc tôi không hoàn hảo và cuốn sách này giống như cuộc hội thoại 200 trang cơ chứ?” Tôi gọi lại cho người biên tập và nói: “Tôi tôn trọng ý kiến của chị nhưng tôi không cần chị giúp nữa. Chị bị sa thải.” Thực ra tôi cũng không chắc có đúng mình đã nói câu “Chị bị sa thải” không, nhưng chỉ đơn giản là tôi thích nhớ đến khoảnh khắc đó theo cách này.
Tôi tìm được một người khác để biên tập cuốn sách. Ngay giây phút ngồi xuống bàn chuyện, tôi đã nói thẳng, “Hãy giúp tôi điều này, hãy làm cho cuốn sách này chuẩn về mặt ngữ pháp nhất có thể, nhưng hãy giữ nguyên những thông điệp của tôi. Tôi không muốn ngôn ngữ của mình giống bất cứ ai khác vì đây là cuốn sách của tôi. Con người tôi là vậy. Mọi người có thể đọc hay vứt cuốn sách này thì tùy, nhưng tôi vẫn sẽ là chính mình.”
Đó là cuốn sách đầu tiên của tôi và nó đã trở thành cuốn sách bán chạy nhất của New York Times trong nhiều tuần. Tôi thực sự tự hào vì đã hoàn thành cuốn sách nhưng sau cùng thì, ai cần quan tâm tới việc sách bán chạy nhất New York Times chứ? Thật lòng mà nói, điều tôi tự hào nhất đó là thông điệp trong cuốn sách của mình đã thay đổi cuộc sống của nhều người. Còn điều gì có thể tuyệt vời hơn thế chứ?
Điều gì sẽ xảy ra nếu như tôi không viết nó? Chuyện gì nếu như sau lời nhận xét của người biên tập đầu tiên, tôi tự nhủ: “Trời ơi tôi sẽ không bao giờ có thể trở thành một tác giả được! Tôi cần phải cải thiện điểm yếu của
mình về ngôn ngữ đã.” Nếu như vậy thì cuộc sống hiện tại của tôi sẽ hoàn toàn khác! Bạn sẽ không bao giờ đọc cuốn sách này, cuốn sách thứ sáu mà tôi viết! Còn rất nhiều câu hỏi “Điều gì sẽ xảy ra nếu…” nhưng may mắn thay tôi không bao giờ biết được bao nhiêu điều trong số đó sẽ xảy đến bởi tôi không chấp nhận lối làm việc chỉ để cải thiện những yếu điểm của mình. Tôi buộc bản thân phải tập trung vào mục tiêu chính đã đặt ra, đó chính là thay đổi cuộc sống của nhiều người thông qua thông điệp của mình.
Suốt nhiều năm qua, bạn đã bỏ lỡ những cơ hội nào chỉ bởi hoài nghi bản thân trước những hạn chế bạn có hay do người khác gán cho bạn? Mỗi lần hoài nghi bản thân như vậy, bạn cũng nên nhìn vào một sự thật: Tập trung vào thế mạnh sẽ giúp bạn vượt qua mọi điểm yếu khác.
Tất cả mọi người đều có điểm mạnh
Một người bạn thân của tôi, bác sĩ Ned Hallowell là một trong những bác sĩ giỏi nhất nước Mỹ về điều trị ADD (chứng rối loạn tăng động giảm chú ý). Ned đã xuất hiện nhiều lần trên chương trình của Dr. Phill và Oprah. Thậm chí Oprah còn gọi ông là bác sĩ giỏi nhất thế giới về điều trị ADD. Ông được đào tạo tại Harvard và cũng là một giáo sư tại đại học này. Trong thời gian tôi phát hiện mình đang có các triệu chứng của ADD, tôi đã hẹn ăn trưa cùng ông để nói chuyện cụ thể hơn về căn bệnh này. Tôi hỏi ông, “Ned, chính xác thì ADD là gì?”. Ông đã mô tả hội chứng này theo một cách đơn giản, biến những kiến thức chuyên sâu của ông thành cách nói tôi có thể hiểu được. Ông giải thích, “Điều mọi người không nhận ra chính là bị ADD cũng giống như một món quà vậy. Giống như khi bạn là một chiếc xe với động cơ Ferrari nhưng không may lại chỉ có một bộ phanh xe đạp. Bạn có tốc độ và động cơ cực mạnh, thế nhưng lại không biết làm thế nào để có thể đi chậm lại. Tất cả những gì tôi làm đó là giúp đỡ những người bị
bệnh này kiểm soát được tay phanh của họ. Và khi họ có thể kiểm soát được nó, họ có thể tiến lên nhanh hơn bất cứ ai.”
Tôi hỏi, “Làm sao ông có thể kiếm soát được họ, và giúp họ không còn phải uống thuốc nữa?” Ned trả lời: “Vậy hãy để tôi đưa ra một ví dụ. Khi một cậu bé mắc hội chứng ADD, cậu ngồi trong lớp đọc sách trong khi chân liên tục gõ xuống nền nhà và không còn tập trung nữa, sự thật là cậu bé không muốn đọc cuốn sách đó nữa. Với bất cứ ai mắc hội chứng ADD, bắt chúng đọc cuốn sách mà chúng không thích khó hơn với những đứa trẻ khác. Phần lớn giáo viên chỉ muốn điều tốt nhất, nhàn nhã nhất trong công việc của họ nên họ đơn giản thường bắt cậu học sinh ngồi yên trên ghế đến chừng nào đọc xong cuốn sách thì thôi. Và khi cậu bé phải ngồi trên ghế đọc cuốn sách đó đến chừng nào cậu không thể chịu đựng được nữa, cậu sẽ đứng dậy chạy vòng quanh lớp học hoặc làm bất cứ điều gì để không phải đọc sách nữa.”
“Điều tôi làm là tìm hiểu xem điểm mạnh của cậu bé là gì. Nó có thể là nghệ thuật, bóng chày, toán, khoa học và bất cứ kĩ năng nào. Ai cũng sẽ làm tốt một điều gì đó, chưa kể đến nhiều điều, vì vậy chúng ta cần phải đào sâu và tìm hiểu nó. Cùng với giáo viên, bạn bè và bố mẹ, chúng ta có thể giúp cậu bé tìm hiểu xem cậu bé giỏi ở lĩnh vực nào và điều gì khiến cậu bé trở thành một người thành công ở lĩnh vực đó. Một khi làm tốt một điều gì đó, cậu bé sẽ tự tin hơn và cải thiện toàn bộ cuộc sống của mình. Chỉ vài tháng sau bạn sẽ thấy cậu bé ngồi trong lớp và hoàn thành cuốn sách đó bởi vì cậu muốn vậy.”
Bạn có thấy tình huống này quen thuộc không? Bạn có từng bị thụt lùi chỉ vì một điểm yếu? Bạn có để cho bất cứ ai đánh giá về bạn, mà gạt bỏ những giá trị đích thực của bạn và khiến bạn cảm thấy thật tệ hại không? Nếu như vậy thì cũng có nghĩa họ đang nuôi dưỡng kẻ phản diện nội tâm
bên trong bạn. Đọc đến đây đã giúp bạn hiểu ra vì sao chúng ta phải dừng điều này lại chưa?
Tôi trải qua quá trình học tập khó khăn tương tự như cậu bé trong ví dụ của bác sĩ Hallowell. Không một ai nhận ra khả năng của tôi, họ chỉ nhìn thấy những thứ tôi không làm được. Tôi cảm thấy ngại ngùng, sợ hãi và thậm chí là ngu ngốc bởi những điều đó. Điều mà họ không nhận ra và ngay cả tôi vào thời điểm ấy cũng không nhận ra, đó là tôi sở hữu khả năng học hỏi bằng quan sát đáng kinh ngạc. Tôi có thể quan sát một người lái xe ủi trong 15 phút và nhảy lên xe lái như một người chuyên nghiệp. Tôi có thể quan sát người ta thuyết trình trên sân khấu và bắt chước dễ dàng. Dựa vào khả năng đó, tôi có thể tiếp thu và thẩm thấu kiến thức cũng như các kĩ năng trong một thời gian ngắn trong khi những người khác mất đến hai năm. Tôi có thể bắt đầu và đạt được mục tiêu một cách nhanh chóng, thế nhưng tôi đã bị bắt phải cải thiện những điểm yếu của mình nhiều lần khiến nó thậm chí suýt chút nữa đã làm thui chột khả năng của tôi.
Rất nhiều người lớn đã làm thui chột sự tự tin và khả năng của trẻ nhỏ chỉ bởi họ luôn tập trung vào việc làm cách nào để khắc phục các yếu điểm của chúng. Sự thật là khi chúng ta được dạy phải tập trung cải thiện những thứ chúng ta vốn chẳng giỏi cũng chẳng hứng thú gì, nó khiến chúng ta liên tục gặp khó khăn và mất dần niềm tin vào bản thân.
Chỉ có một cách duy nhất là nói “Không” khi phải cải thiện điểm yếu và khẳng định là nó không ảnh hưởng đến thành công của chúng ta như cách nó gây ra cho hàng triệu người trên thế giới. Đó là làm ngược lại những điều hầu hết mọi người bảo chúng ta làm để cải thiện điểm yếu và tự tin nói câu “Quên hết mấy thứ đó đi!”
Tập trung vào những điều bạn làm tốt nhất
Tôi chắc chắn là bạn làm tốt điều gì đó, thậm chí là rất nhiều điều. Hãy thử dừng lại một chút và viết ra một danh sách những điều bạn tự tin mình làm tốt. Bạn có giao tiếp tốt? Bạn có kĩ năng bán hàng? Bạn trung thực? Bạn là một người bạn tốt? Bạn có khả năng lắng nghe? Bạn có khả năng tổ chức và tư duy khoa học? Bạn có thể lập trình và phát triển hệ thống? Bởi tôi biết chắc một điều này: Bạn sở hữu rất nhiều tài năng hay khả năng đặc biệt mà chỉ mình bạn có. Sẽ không có một sự giải thích rõ ràng nào cho việc vì sao bạn làm tốt những điều đó, chỉ là nó như vậy mà thôi.
Thành công của bạn phụ thuộc vào việc tạo ra những thói quen nhằm cải thiện những gì bạn đã làm tốt và khiến nó tuyệt vời hơn. Bởi chúng ta thường được khuyên nhủ hãy tập trung cải thiện những gì bản thân còn yếu kém nên chúng ta chỉ tập trung vào 10% những điều không cần thiết đó và quên đi 90% những thứ ta làm tốt. Bạn có nhớ câu chuyện về hai con sói không? Câu chuyện đã nói cho chúng ta biết con sói bạn nuôi dưỡng chính là con sói giành chiến thắng cuối cùng? Nếu như bạn dành năng lượng và nỗ lực cho những thứ bạn làm không tốt, bạn sẽ không thể tránh khỏi việc đánh mất tự tin và động lực vươn tới thành công. Nếu như bạn có thể dành thời gian cho những kĩ năng bạn làm tốt, bạn thậm chí có thể trả tiền cho người khác làm những việc bạn làm không tốt. Chiến thuật đơn giản này sẽ giúp bạn cải thiện bản thân, tài khoản ngân hàng và thậm chí cả mọi lĩnh vực trong cuộc sống của bạn.
Hãy viết một danh sách những thứ bạn làm tốt và cách để bạn luyện tập, cải thiện những kĩ năng này để có thể thành thạo hơn và đạt được thành công nhờ chúng. Khi làm điều này, hãy gạt những yếu điểm sang một bên. Bạn sẽ nhận ra rằng một khi bạn dành toàn bộ sự tập trung, năng lượng và thời gian vào những điều bạn làm tốt, bạn có thể vượt qua mọi thứ mà bạn làm không tốt. Trở thành chuyên gia trong một lĩnh vực chính còn hữu ích
hơn việc gặp khó khăn trong nhiều năm trời chỉ để đạt mức bình thường trong những kĩ năng bạn gặp khó khăn. Nếu bạn muốn gặt hái thành công trong lĩnh vực tài chính, nếu bạn muốn một sự giàu sang bậc nhất, hãy tạo thói quen tập trung vào những thứ bạn làm tốt.
Để khẳng định lại quá trình và áp dụng thói quen thành công vào cuộc sống, tôi sẽ kể cho các bạn câu chuyện mà tôi nghĩ các bạn sẽ trân quý. Nhiều năm trước tôi có một cuộc đối thoại bàn tròn, trong đó một người đàn ông trong nhóm tên Tom. Tom tầm 60 tuổi, mới nghỉ hưu và tính đến thời điểm đó Tom đã thực hiện thành công bốn thương vụ bất động sản lớn, với lợi nhuận vào khoảng 15.000 đô la mỗi hợp đồng. Một điều trên cả tuyệt vời! Tom nằm trong danh sách mười hai thành viên của nhóm. Khi đó, tôi đã đi quanh phòng và hỏi lần lượt từng người một câu hỏi, “Điều gì đang kìm hãm cuộc sống của bạn? Chướng ngại vật đang ngăn cản bạn vươn tới thành công tiếp theo là gì?”. Đến lượt Tom tôi cũng lặp lại những câu hỏi như vậy.
Tom trả lời: “Thú thật là tôi cực kì bừa bộn và luộm thuộm. Bạn không thể tưởng tượng nổi đâu, tôi có thể rửa xe sạch sẽ, nhưng chỉ một tuần sau nó lại như một đống lộn xộn rồi. Giấy tờ, hóa đơn và đủ các thứ vương vãi khắp nơi trong văn phòng của tôi. Đơn giản là bởi tôi quá cẩu thả. Đây là những gì tôi sẽ làm. Tôi sẽ không thực hiện một phi vụ bất động sản nào cho đến khi tôi tới Office Max, ngồi trong một văn phòng tiện nghi và có một hệ thống hoàn hảo. Tôi sẽ dán nhãn mọi thứ và tổ chức cũng như sắp xếp lại một cách hệ thống.”
Sau một khoảng lặng, tôi hỏi, “Anh đã chia sẻ hết rồi phải vậy không?”. Tom đáp lại, “Đúng vậy, chuyện là thế đó.” Sau đó tôi chậm rãi nói: “Tôi sẽ nói thẳng với anh như này, Tom. Đã quá muộn rồi, anh sẽ cẩu thả và luộm thuộm đến cuối đời nhưng ai quan tâm chứ?” Anh ấy nghe xong và thấy sốc
khi tôi bỏ qua việc thừa nhận điểm yếu của anh ấy. Tom ngồi như chết lặng một hồi lâu. Tôi nghĩ những người khác có thể đang nghĩ tôi quá thô lỗ và bất lịch sự.
Nhưng sau vài khoảng lặng trôi qua thật chậm như thể cả tiếng đồng hồ, Tom trùng vai xuống. Khi đó tôi đã nghĩ anh ấy suy sụp thực sự và sắp khóc. Nhưng tôi vẫn tiếp tục, “Nghe này Tom, không lâu trước đây anh đâu có làm bất động sản. Anh từng có một công việc hoàn toàn khác bây giờ nhưng hãy nhìn xem, giờ anh đã kí kết được bốn thương vụ liền. Anh có thể tìm thấy những mối làm ăn mà người khác không thể, biến nó thành thứ hữu ích và thu lợi từ nó. Hãy cứ tiếp tục dùng thời gian của anh để làm tốt hơn nữa những việc này. Ai quan tâm đến việc anh vô kỉ luật chứ? Sẽ thế nào nếu mỗi năm anh thực hiện thêm một thương vụ lớn nữa rồi trả công bán thời gian cho một người nào đó để tổ chức, sắp xếp công việc giúp anh? Anh không cần lo lắng về việc không thể tổ chức và sắp xếp công việc nữa đâu.”
Tom vẫn yên lặng, hẳn là do những suy nghĩ rối bời trong đầu anh ấy. Tôi nghĩ anh ấy đang nghĩ về người thầy, bố mẹ hay người thân từng nói với anh: “Con quá bừa bãi, con cần phải dọn dẹp mọi thứ gọn gàng đi!” Tom đã phải trải qua nhiều năm trời chịu đựng những lời khuyên tệ hại, và tôi đã được chứng kiến khoảnh khắc Tom có thể thay đổi từ cải thiện điểm yếu thành tập trung cho những điểm mạnh.
Bạn cũng có thể làm điều tương tự. Những điểm yếu nào đang kìm hãm bạn? Mọi người thường khuyên bạn phải thay đổi những gì? Những niềm tin sai lầm nào về bản thân khiến bạn vô cùng tự ti? Hãy trả lời những câu hỏi đó, và rồi tập trung vào những điểm tốt của bạn, đồng thời đâm một nhát dao chí mạng cho tên phản diện đang ẩn sâu trong tâm trí bạn.
Cái giá của những lời khuyên tệ hại
Lời khuyên nào tốn kém nhất thế giới? Chính là những lời khuyên tệ hại. Hãy để tôi hỏi bạn một câu: Bạn đã bao giờ có một sáng kiến, một ý tưởng mà bạn nghĩ rằng có thể thay đổi thế giới và đem lại rất nhiều tiền cho bạn? Sau đó bạn kể với một thành viên trong gia đình, một người bạn, thậm chí là người yêu bạn, và họ liệt kê cho bạn hàng loạt lí do để thuyết phục bạn rằng bạn sẽ không làm được điều đó.
Họ có thể nói với bạn, “Hiện thực hóa ý tưởng đó sẽ cực kì tốn kém và bạn không có đủ tiền. Bạn sẽ mất nhiều thời gian để đăng kí bản quyền. Rồi còn việc lên ti vi nữa, việc đó sẽ không ít tiền đâu.” Để rồi vài năm sau đó bạn sẽ thấy ý tưởng của bạn được ai đó hiện thực hóa, thay đổi thế giới và giúp họ thành công. Và ai đã đánh cắp điều đó từ bạn? Ai đã khiến bạn bỏ lỡ cơ hội thay đổi thế giới và trở thành triệu phú? Chính là những lời khuyên tệ hại trước đó.
Bạn sẽ thấy rằng, chúng ta thường xuyên nhận được lời khuyên về các mối quan hệ từ người bạn độc thân hay những lời khuyên về kinh doanh từ người bạn mới bị phá sản. Điều này lí giải vì sao chúng ta thường trả giá đắt cho những lời khuyên tệ hại. Đó là bởi chúng ta học hỏi không đúng người. Liệu bạn có thể học cách hát opera từ Jimmy Hendrix hay ném bóng rổ từ LeBron James? Chắc chắn là không rồi, bởi họ không phải là những người phù hợp trong những lĩnh vực đó.
Cuối cùng, những lời khuyên tệ sẽ nuôi nấng cho kẻ phản diện và khuyến khích chúng ta ở trong vùng an toàn. “Vùng an toàn” ở đây có nghĩa là giới hạn kìm hãm chúng ta khỏi những hành động và những khó khăn mang tính thách thức nhưng lại có thể làm ta tiến bộ hơn. Số lượng những lời khuyên đó là vô hạn và tệ hơn cả là việc bạn bè và người thân nghĩ rằng những lời khuyên đó thể hiện sự quan tâm và yêu thương của họ dành cho chúng ta.
Đó là lời khuyên từ bố hoặc mẹ với ý nghĩ rằng họ đang bảo vệ ta khỏi vấp ngã. Đó là lời khuyên từ người vợ/chồng sợ rằng điều đó sẽ gây ảnh hưởng đến mối quan hệ. Đó là lời khuyên từ đồng nghiệp lo ngại rằng ta sẽ vượt mặt họ, hoặc từ một người sếp lo rằng tầm ảnh hưởng trong công việc của bạn đang ngày một lớn dần. Đó là một người bạn từng thất bại trong tình yêu mong muốn bảo vệ bạn khỏi nỗi đau đó. Đó có thể là một người thân từng bị phá sản và khuyên ta đừng mở doanh nghiệp kẻo sẽ rơi vào hoàn cảnh như họ. Trong nhiều trường hợp, những lời khuyên như vậy là một cách tàn nhẫn gián tiếp hủy hoại niềm tin của bạn, nhưng hầu hết mọi người lại nghĩ theo xu hướng họ đang bảo vệ hay che chở cho bạn trong khi thực tế, họ đang nuôi dưỡng một kẻ phản diện nội tâm, gieo rắc sự hoài nghi, hạ thấp sự tự tin của bạn và khiến bạn lúc nào cũng thấp thỏm lo lắng.
Bởi vậy, chúng ta cần hình thành một thói quen nhận thức rõ ràng những lời khuyên tệ đó mọi lúc và tạo ra một bộ lọc trong tâm trí để gạt bỏ nó. Mỗi khi có ai đưa ra lời khuyên như vậy, bạn có thể ép mình nở một nụ cười lịch sự đáp lại, nhưng hãy vứt nó vào “thùng rác” trong tâm trí ngay lập tức. Tôi không lạ gì việc những lời khuyên tệ đã tạo ra nỗi đau trong cuộc đời bạn hay buộc bạn phải trá giá nhiều như thế nào, bởi tôi cũng từng trải qua việc đó. Bởi vậy, bạn đừng sợ hãi, bạn không hề cô đơn. Giờ là lúc bạn ngừng ngay những suy nghĩ tiêu cực và trở nên vững vàng trong tương lai!
Dưới đây là một câu chuyện cảnh tỉnh về lời khuyên tệ, mặc dù nó cũng là một câu chuyện cười. Một năm trước, trong chuyến đi quảng bá sách của mình, tôi có buổi nói chuyện với một nhóm học sinh về lí do vì sao họ vẫn chưa thể đạt đến mức thành công họ hằng mong muốn.
Sau khi mỗi người lần lượt chia sẻ suy nghĩ của họ, tôi bắt đầu khái quát được những điểm chung trong câu chuyện của họ. Thiếu kiến thức, kinh
nghiệm và tài chính không phải là những lí do cản trở họ. Mỗi người thực tế có cả tá những lời khuyên tồi đến từ ai đó và chúng lấy đi của họ lòng quyết tâm hành động để tạo ra bước tiến mới trong cuộc đời. Họ thường nhận những lời khuyên đó từ vợ hoặc chồng, bố mẹ, những người đồng nghiệp, và cứ thế dần dần, họ không còn động lực để làm bất cứ việc gì táo bạo và mới mẻ nữa.
Sau khi buổi nói chuyện kết thúc, tôi bay về Phoenix, Arizona. Ngay khi máy bay hạ cánh tôi đã gọi ngay cho đội của mình và nói, “Mọi người, hãy khẩn trương và chuẩn bị ngay studio đi. Tôi muốn thực hiện ngay một video clip truyền cảm hứng dành cho tất cả mọi người. Tôi không muốn đợi thêm chút nào nữa bởi giờ chính là lúc tôi ngập tràn cảm hứng nhất.”
Phải thừa nhận là lúc đó tôi đã phản ứng hơi thái quá với việc có những người ngăn cản học sinh của tôi tiến lên trong cuộc đời bằng những lời khuyên tuy có ý tốt nhưng thực chất lại không phải vậy. Bởi vậy tôi bước vào studio của mình, vận ngay một chiếc áo khoác thể thao vào và thắt một chiếc cà vạt (tôi thậm chí vẫn mặc một chiếc quần đùi và đi giày thể thao nhưng đã được chiếc bàn chỗ tôi ngồi che đi) và bắt đầu ghi hình. Lúc đó tôi không hề chuẩn bị kịch bản, nội dung mà chỉ mặt đối mặt với máy quay. Từ chỗ ngồi đó, tôi cứ vậy thực hiện đoạn quảng cáo thương mại trực tiếp qua máy quay đầu tiên của mình. Đồng nghĩa với việc chẳng có một chủ xị, một người dẫn hay những tấm áp phích hào nhoáng nào cả, chỉ mình tôi đối diện với chiếc máy quay hơn nửa tiếng đồng hồ, nói qua về cuốn sách của tôi vài lần trong suốt thời gian lên sóng.
Tôi thực hiện đoạn quảng cáo đó hoàn toàn với niềm nhiệt huyết đơn thuần, không có lấy một ghi chép hay kịch bản nào cả. Tôi không mong muốn gì khác ngoài giúp đỡ mọi người. Lúc đó tôi đã nghĩ gì? Chính là việc
những lời khuyên tệ hại đã lấy đi từ học sinh của tôi sự tự tin, niềm vui và khả năng vươn đến một tầm cao mới trong cuộc đời họ.
Vậy nên khi ghi hình, tôi nhận ra mình không nói những điều được chuẩn bị sẵn từ trước, những ý nghĩ cứ thế xuất hiện và việc của tôi là nói ra chúng. Tôi nhìn thẳng vào máy quay và nói, “Tôi muốn tất cả các bạn hãy lắng nghe. Bạn đừng nên bao giờ nghe lời khuyên từ những người đã từng thất bại trong những việc bạn muốn thực hiện. Bạn nghĩ rằng bạn có thể học hỏi từ thất bại của họ nhưng thực tế thì không hề đâu!
Họ sẽ đưa bạn vào guồng quay thất bại bằng những lời khuyên đó. Bạn biết đấy cha mẹ tôi từng kết hôn tới chín lần. Tôi rất yêu quý họ và họ đều đang trong những mối quan hệ tuyệt vời vào thời điểm hiện tại, thế nhưng trong suốt quãng thời gian tôi lớn lên, hôn nhân không phải một thành tích đáng tuyên dương của họ. Nếu như tôi cần một lời khuyên về tình yêu và hôn nhân, tôi sẽ tới tham khảo ý kiến của một cặp vợ chồng đã chung sống cùng nhau 30 năm hoặc 50 năm, những người luôn dành sự yêu thương, đam mê và tình yêu cho người còn lại.” Tôi đã thành tâm truyền tải toàn bộ điều mình muốn nói bởi đó là sự thật. Tôi sẽ không bao giờ lắng nghe lời khuyên từ cha mẹ tôi bởi họ từng thất bại nhiều lần trong chuyện đó. Nếu như tôi nghe họ thì chẳng khác gì đi hỏi Bernie Madoff1 về bài học đạo đức.
1 Bernard Lawrence Madoff (sinh ngày 29 tháng 4, năm 1938) là một doanh nhân người Mỹ và là nguyên chủ tịch của sàn giao dịch chứng khoán NASDAQ. Ông sáng lập hãng Bernard L. Madoff Investment Securities LLC ở Phố Wall vào năm 1960 và là chủ tịch hãng này đến ngày 11 tháng 12 năm 2008, khi ông bị bắt và bị buộc tội gian lận tài chính.
Nhưng đây mới thực sự là cú hích đã xảy ra. Sau khi quay đoạn video ngắn đó, tôi đã hoàn toàn quên đi giây phút dâng trào khi nghĩ về những chuyện cũ liên quan đến bố mẹ mình. Cuối cùng, đoạn video đó trở thành
đoạn quảng cáo thương mại thành công nhất tôi từng quay và nó được phát sóng trên ti vi mỗi ngày trong suốt hơn một năm. Ba tháng sau khi nó được phát sóng, mẹ tôi đã gọi điện cho tôi. Tôi nhấc máy lên và câu đầu tiên tôi nghe được là, “Thật vậy sao?”. Tôi chỉ đáp lại “Có chuyện gì vậy mẹ?”, sau đó bà tiếp tục, “Thật vậy sao? Con phải nói cho cả đất nước này biết mẹ con từng kết hôn nhiều lần hay sao? Hầu hết mọi người trong gia đình chúng ta đều không biết chuyện này!” Trong giọng nói của bà tôi thấy chút âm cười thầm – rõ là bà đã nhận thấy tính hài hước ở đây.
Đương nhiên tôi đã xin lỗi bà và giải thích về tình huống lúc đó, khi tôi không nói theo bất cứ một kịch bản nào. Nhưng trong suốt lần nói chuyện qua điện thoại đó, mẹ đã chia sẻ với tôi về những lời khuyên tệ bà từng nhận được và cái giá phải trả cho những lời khuyên đó. Hai ngày sau đó, tôi mua cho mẹ một chiếc xe ô tô mới thay cho lời xin lỗi.
Bạn hãy dành thời gian để chắt lọc tất cả những lời khuyên mà bạn nhận được và đánh giá xem người khuyên bạn có đủ tiêu chuẩn hay không. Giả sử bạn cần lời khuyên về cách chơi tennis, hãy nhờ ai đó có thể chơi thành thạo chứ đừng nghe lời khuyên của ai đó không biết chơi mà chỉ xem thi đấu trên truyền hình.
Bạn có thể truy cập website: http://www. thebetterlife.com, mục “Tài nguyên sách” để tải về file danh sách những lời khuyên tệ hại. Hãy in nó ra và viết tất cả những lời khuyên tệ hại bạn từng nhận được trong thời gian qua, và hậu quả mà nó gây ra cho bạn. Khi bạn có thể nhìn nhận cụ thể những lời khuyên tệ hại mà bạn từng nhận được, bạn sẽ hiểu rằng không bao giờ nên để cho ai đó không đủ tiêu chuẩn lái bánh xe định hướng cuộc đời bạn. Hãy tạo ra thói quen phớt lờ những lời khuyên tệ hại và chỉ nghe những lời khuyên từ những chuyên gia thật sự. Hãy tiêu diệt kẻ phản diện nội tâm để có thêm tự tin vào bản thân bạn.
Làm theo người khác
Khi còn bé ta được dạy rằng phải xếp hàng và làm theo những gì người khác làm. Chúng ta được dạy phải đạt điểm cao, theo đuổi những gì ai ai cũng theo đuổi, học trung học, tốt nghiệp đại học, kiếm một công việc ổn định, tiết kiệm tiền, nghỉ hưu với khoản lương hưu dư dả. Chúng ta được dạy phải ở bên trong khuôn mẫu bởi nếu ta bước ra ngoài thì mọi người sẽ chê cười.
Tạm đặt chuyện này sang một bên, hãy để tôi hỏi bạn câu này: Khi học trung học hay đại học, bạn có thật sự có đam mê hay hình dung cụ thể về giấc mơ cuộc đời bạn sẽ như thế nào? Nếu giống như số đông những người khác, bạn chỉ việc tốt nghiệp, vui mừng tung cao mũ tốt nghiệp và nghĩ cả thể giới này là của bạn.
Đây là phần điên rồ nhất trong ý nghĩ đó: Trong nhiều trường hợp, nếu bạn theo đuổi đam mê của mình nhưng nó lại khác biệt với quan niệm của bạn bè, xã hội và gia đình, mọi người sẽ khoác vai bạn và bảo, “Này đã đến lúc ngừng mơ mộng và sống có trách nhiệm rồi đó.” Ở một góc độ nào đó, chúng ta đã tạo nên thế giới này, nơi chúng ta nghĩ việc phải có trách nhiệm là điều mà ai cũng làm và buộc bản thân mình cũng phải như vậy để khiến người khác vui vẻ trong khi chính chúng ta lại chẳng thấy thoải mái chút nào.
Bố mẹ và bạn bè không có ý làm tổn thương bạn, ngược lại họ nghĩ họ đang bảo vệ bạn. Rõ ràng họ có tầm ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn và có thể khiến bạn theo đuổi những gì trong tầm kiểm soát. Khi bạn từ bỏ đam mê lớn lao của mình để sống với tầm nhìn của họ, họ sẽ coi bạn là một người có trách nhiệm và trưởng thành.
Thật ư? Tôi từ bỏ giấc mơ, trở thành một người không hề hạnh phúc và các người vui vì điều đó hay sao! Nghe thật là điên rồ làm sao nhưng điều
đó đang xảy ra hằng ngày và nó vẫn đang diễn ra với bạn. Tôi không muốn tỏ ra thiếu tôn trọng, thế nhưng tôi cho rằng, hầu hết công việc mà bạn đang làm, bạn chỉ coi đó là “tạm thời” mà thôi. Và giờ đây bạn đang tự huấn luyện bản thân mình phải theo quy trình để làm người khác hài lòng. Điều đó cũng hợp lí thôi, vì cho dù câu chuyện của bạn là gì, bạn cũng đang đọc cuốn sách này. Bạn đọc nó vì một lí do nào đó, với hi vọng điều gì đó sẽ lóe sáng, bất kể bạn đang mắc kẹt trong tình cảnh khó khăn như thế nào. Bạn biết rõ điều gì làm mình bừng sáng và điều gì kìm hãm mình. Vậy nên, giờ là lúc bạn ngừng làm theo số đông mọi người và nghe theo tiếng gọi của trái tim bạn.
Nếu như bạn chỉ theo đuổi đám đông thì bạn cũng chỉ tới một điểm đích mà đám đông đó hướng tới mà thôi. Tôi đang cho bạn quyền được quên hết mọi hướng dẫn, mọi luật lệ mà đám đông đó đặt ra cho bạn, và quên đi điều xã hội nói với bạn là đúng hay sai. Hãy là chính mình và làm điều khiến bạn hạnh phúc. Tất nhiên tôi không khuyên bạn hãy bước ra ngoài vào ngày mai và tự ý từ bỏ những việc bạn không muốn làm. Điều tôi muốn nói ở đây là hãy nhìn nhận giá trị đích thực của bản thân và biết rõ bạn có thể tiến xa đến mức nào trên con đường bạn đã chọn.
Điều khiến nước Mỹ trở nên to lớn chính là suy nghĩ trước thời cuộc, các doanh nhân có tầm nhìn xa và phá cách. Họ suy nghĩ vượt ra ngoài khuôn khổ thực tại trước mắt. Và điều giữ cho đất nước này hay bất cứ quốc gia nào khác giàu có và thịnh vượng chính là những người như bạn, sẵn sàng nghe theo tiếng gọi của trái tim, giải phóng toàn bộ tiềm năng và trở nên khác biệt. Bạn luôn có sẵn động lực để theo đuổi con đường của riêng mình. Những người thành công có một bộ quy tắc và thói quen khác biệt vươn tới thành công cũng như việc họ không bao giờ theo đuổi hay chấp nhận những thứ tầm thường và chung chung.
Vậy bạn sẽ thay đổi điều gì ngày hôm nay, nếu như bạn không quan tâm đến suy nghĩ của người khác? Nếu bạn thật sự có thể lắng nghe trái tim, theo đuổi giấc mơ và đam mê thì bạn sẽ lựa chọn hướng đi nào? Hãy nghĩ đến những thứ khiến bạn có thể mỉm cười và viết nó ra. Để có thể tạo ra bất cứ sự thay đổi nào, bạn cần phải bắt đầu những bước đầu tiên: viết một danh sách hoặc đọc to những điều đó lên. Sự tự tin sẽ được củng cố và mọi nghi ngờ sẽ tan biến khi bạn hành động theo những gì trái tim mách bảo.
Vì việc bắt đầu luôn là một việc khó khăn nên tôi sẽ chia sẻ với bạn một bài tập giúp bạn có thể vượt qua thử thách để thay đổi bản thân. Hãy dùng một tờ giấy trắng và kẻ một đường thẳng dọc chia tờ giấy làm đôi. Phía bên trái bạn ghi “Những điều tôi không thể chấp nhận được nữa”, còn bên phải ghi “Những điều tôi cần phải thực hiện trong cuộc sống”. Hãy tự mình ngẫm ra câu trả lời cho hai cột này – đừng trả lời khi bạn nghĩ câu trả lời như vậy là phù hợp. Bạn hãy cố gắng đào sâu vào tâm trí và trả lời thật trung thực. Khi bạn thực hiện xong, hãy khoanh tròn vài ý ở mỗi cột và bạn sẽ nhận ra ngay sự đối lập. Bạn sẽ bất ngờ bởi sự khác biệt giữa những điều không còn chấp nhận được và những điều cần thiết. Và để lấp đầy khoảng cách đó, bạn cần tự thúc đẩy mình phải thay đổi – sự thúc đẩy tới từ trái tim và trí óc.
Hình ảnh phản chiếu bên ngoài của con người bạn
Trên thực tế có hàng ngàn yếu tố ngoại cảnh hằng ngày gây ảnh hưởng đến bạn. Cho dù chúng ngầm nuôi dưỡng kẻ phản diện nội tâm hay giúp chúng ta trở nên mạnh mẽ hơn thì một điều tất yếu đó là những điều này sẽ luôn luôn xuất hiện. Nó có thể là bài học của giáo viên, lời răn dạy của cha mẹ hay là bản tin thời sự, những thông điệp ấy tiếp diễn liên tục và không ngừng nghỉ. Vấn đề không nằm ở chỗ kẻ phản diện nội tâm lấy nguồn nuôi dưỡng ở đây mà hơn hết là ảnh hưởng của nó có thể kéo dài cả đời, bạn sẽ
mất dần sự tự tin và chỉ quẩn quanh giậm chân tại chỗ. Cuộc sống của bạn khi đó tệ hơn bao giờ hết. Vậy nên hãy chú ý tới những yếu tố bên ngoài có thể tác động xấu tới bạn và điều chỉnh cách thức bạn tiếp nhận chúng. Điều tôi nói đến ở đây không chỉ là những quyết định bạn đưa ra mà còn là cách bạn đi lại, nói chuyện và cư xử hằng này. Tôi sẽ giải thích cụ thể cho bạn những yếu tố bên ngoài ảnh hưởng tới bạn như thế nào thông qua câu chuyện dưới đây.
Thử tưởng tượng bạn đang ngồi ở quán cafe và quan sát thấy hai người đàn ông đang ngồi ở hai bàn khác nhau. Người thứ nhất có một gương mặt buồn rầu và tác phong chậm chạp. Khi người phục vụ tới hỏi đồ uống, người đàn ông chỉ trả lời lí nhí “Không, cảm ơn”.
Bạn nghĩ anh ấy là loại người như thế nào? Anh ấy làm công việc gì? Là một ông chủ, hay chỉ là một nhân viên cấp thấp? Anh ấy có bao nhiêu niềm đam mê trong cuộc sống? Bao nhiêu niềm vui? Anh ấy có thích công việc của mình hay không? Chỉ cần dựa vào bản mô tả nhanh mà tôi đưa ra, bạn có thể đưa ra kết luận rằng người đàn ông ở quán cafe này chắc chắn đang gặp khó khăn nào đó trong cuộc sống. Thái độ, cử chỉ và ngoại hình của anh ấy, tất cả đều đang tạo ra một cảm giác buồn bã và tồi tệ.
Bây giờ hãy nhìn vào bàn của người đàn ông còn lại. Anh chàng này ngồi thẳng một cách tự tin và nụ cười thì thường trực trên môi. Khi người phục vụ mang khay thức ăn tới, anh ta trả lời “Trông ngon đấy, xin cảm ơn“, anh ta thậm chí đọc được biển tên của người đó và nói “Cảm ơn Jessica”. Bạn nghĩ sao về anh chàng này? Anh ta rất tự tin, thân thiện và thoải mái với chính mình. Bạn nghĩ anh ta là ông chủ hay một nhân viên cấp thấp? Bạn nghĩ người đó là loại người như thế nào? Anh ấy có bao nhiêu niềm đam mê trong cuộc sống? Bao nhiêu niềm vui? Anh ấy có thích
công việc mình đang làm không? Anh ta kiếm được rất nhiều tiền, hay đang cố gắng trang trải nợ nần?
Tôi chắc chắn là bạn có thể cảm nhận được sự khác biệt của hai người đàn ông này bởi tiềm thức của bạn mạnh mẽ hơn nhiều so với ý thức. Tiềm thức của bạn giống như một chiếc ổ cứng lưu trữ dữ liệu về toàn bộ cuộc đời của bạn. Khi bạn có một quyết định dựa trên “trực giác mách bảo” thì trực giác đó xuất phát từ tiềm thức của bạn. Trong trường hợp của hai người đàn ông tại quán cà phê, trực giác của bạn nói: “Tôi có thể xác định được vị thế của họ chỉ trong nửa giây. Tiềm thức của tôi đã thu thập một khối dữ liệu lớn về con người và tôi có thể tự tin nói rằng anh chàng đầu tiên đang chán nản hoặc thất bại trong công việc. Trong khi đó anh chàng còn lại có vẻ là một người có khả năng, đam mê và là một người chiến thắng.” Đây không phải là việc “đánh giá một cuốn sách qua bìa” mà là lắng nghe tiềm thức của bạn.
Với các phán đoán mang tính trực quan như trên, dựa trên đánh giá của tiềm thức, theo bạn thì sự tác động của ngoại hình, biểu cảm đến thành công và hạnh phúc có quan trọng hay không? Cực kì quan trọng ấy chứ! Liệu rằng kẻ phản diện nội tâm đã gây nên tâm trạng này của anh ta, hay chính biểu hiện của anh ta đang nuôi sống hắn? Điều này giống như câu hỏi quả trứng có trước hay là gà có trước vậy; đáp án có là gà hay trứng thì cũng không quan trọng mà quan trọng là tác động nó gây ra. Có phải một người đàn ông luôn trùng vai buồn bã, nét mặt nhăn nhó và lúc nào cũng cúi gằm nhìn chăm chăm vào đôi giày của mình là hình ảnh bạn thấy mỗi lần soi mình trong gương? Nếu đúng như vậy thì bạn đang nuôi dưỡng một kẻ phản diện nội tâm luôn rủ rỉ thuyết phục rằng bạn chẳng có giá trị gì hết. Cứ như thế, bạn dần biến sự quy kết của hắn thành chính con người bạn.
Hãy thử dành vài ngày tới để quan sát bản thân và những người khác. Chú ý đến cách bạn và những người khác biểu lộ cảm xúc. Bạn sẽ thấy rất nhiều cử chỉ và phong thái khác nhau, nhưng tiềm thức của bạn sẽ hướng đến những gì bạn thích và không thích.
Mục đích của bài tập này không phải để thay đổi bản chất con người bạn. Bạn có thể thấy một ai đó đi lại khệnh khạng, ra vẻ vênh váo như là bề trên của nhiều người, nhưng sẽ thật ngớ ngẩn nếu bạn cố để giống như kiểu người này. Điều tôi muốn nói đến ở đây là hãy tìm hiểu xem bạn muốn thể hiện một hình ảnh như thế nào đến thế giới. Xem xét mọi cử chỉ hành động của bạn và luôn cố gắng mỉm cười, nói chuyện và thể hiện theo cách mà bạn cho là tốt nhất. Giả sử Chúa bước vào căn phòng bạn đang ngồi ngay lúc này và nói, “Hãy cùng ngồi xuống và nói ta biết cuộc đời cậu đang như thế nào”, bạn sẽ ngồi như thế nào? Bạn sẽ thẳng lưng vươn rộng hai vai? Bạn sẽ mở to mắt hay chỉ dám hé nhìn? Bạn sẽ chăm chú lắng nghe hay bình tĩnh đợi đến lúc thích hợp và lên tiếng? Hãy tạo ra một hình mẫu điển hình trong tâm trí bạn (Chúa luôn luôn tốt và bất cứ ai cũng có mặt tốt của họ) và tâm niệm rằng nó luôn luôn song hành cùng bạn. Những hành động tự tin của bạn không chỉ trở thành thói quen mà nó còn tạo ra một hiệu ứng phụ lớn hơn bạn tưởng tượng nhiều.
Bạn nghĩ một nụ cười có giá trị như thế nào? Bạn có biết tồn tại vô số những nghiên cứu về sức mạnh của nụ cười? Chính tôi còn kinh ngạc với thông tin này nữa là. Một hôm nào đó, nếu có thời gian, bạn nên tự tìm trên google về tác động của nụ cười. Dạo gần đây tôi đã biết thêm một thông tin thú vị, mỗi khi bạn mỉm cười, não của bạn sẽ tự động nhận thức, “Tôi nghĩ chúng ta đang căng thẳng, nhưng có lẽ không phải vậy đâu vì bạn thấy đấy, chúng ta vẫn đang cười đấy thôi.” Mọi căng thẳng và áp lực sẽ tan biến ngay lập tức khi bạn nở một nụ cười thật tươi. Khi đó, tiềm thức của bạn
mạnh mẽ đến mức nó có thể ra lệnh cho bộ não và toàn bộ cơ thể của bạn. Nó có thể nói lớn, “Tất cả hãy nghe nào! Chúng ta đang mỉm cười! Chúng ta đang hạnh phúc!”
Các nghiên cứu khoa học chứng minh rằng nếu mỉm cười nhiều hơn bạn sẽ sống lâu hơn và làm giảm huyết áp. Bạn sẽ gặp những người bạn tốt hơn và cải thiện đời sống hôn nhân của bạn. Một nhà khoa học đã tập hợp những tấm ảnh chụp tốt nghiệp trung học cách đây ba mươi năm và phát hiện ra rằng: Những người cười trong ảnh có sự nghiệp thành công và sống lâu hơn những người mang vẻ mặt nghiêm trọng và lo lắng. Thật bất ngờ phải không nào!
Đến một nụ cười cũng có thể mang lại nhiều lợi ích như thế, vậy hãy thử nghĩ xem cuộc đời của bạn sẽ như thế nào nếu bạn đứng thẳng lưng, ngẩng cao đầu, vươn rộng bờ vai và nói chuyện với toàn bộ nhiệt huyết mà mình có? Hãy tự coi mình là một hình mẫu tích cực cho tất cả mọi người xung quanh. Kể cả khi bạn chỉ đang cố tỏ ra mình tích cực thì sớm muộn bạn cũng sẽ trở thành một người mà mọi người muốn kết giao vì đơn giản bạn cho họ cảm giác tích cực ở mọi lúc. Và khi đó bạn sẽ thu hút những người như bạn và tránh xa những người gây ra ảnh hưởng xấu. Đúng vậy, đây là một thói quen giúp bạn có được thành công trong cuộc sống và tự nâng đỡ bản thân khi nhìn mình trong gương. Đừng thực hiện thói quen thành công này một cách hời hợt. Đừng để những yếu tố bên ngoài nuôi dưỡng kẻ phản diện nội tâm và ảnh hưởng đến con người bạn. Bạn là một tia sáng rực rỡ, đừng để bất cứ điều gì dập tắt nó.
Lựa chọn ngôn từ
Bạn đã bao giờ suy nghĩ về những điều người khác nói về mình hoặc bạn nói với họ? Bạn có biết ảnh hưởng của chúng đối với cuộc sống của mọi người? Ngôn từ bạn đang sử dụng có thể nuôi dưỡng kẻ phản diện nội
tâm hoặc tiêu diệt hắn. Tôi muốn bạn nhận thức rõ ràng về tầm ảnh hưởng của ngôn từ trên nhiều phương diện khác nhau. Nếu không biết rõ, chúng ta vẫn sẽ chỉ vô thức gắn những cảm xúc vào ngôn từ theo nhiều cách và để mặc chúng thay đổi cuộc sống hằng này của chúng ta hết năm này qua năm khác.
Bị người khác chê là ngu ngốc, lười nhác, xấu xí, béo phì thật sự rất tệ. Thế nhưng điều còn tệ hơn là khi ta gắn cảm xúc của mình vào mỗi từ ngữ đó. Như bao người khác, chúng ta cảm thấy buồn tủi, cô đơn, tức giận và nhiều hình thái cảm xúc tiêu cực khác mỗi khi phải lắng nghe những từ ngữ đó. Hồi nhỏ tôi được dạy rằng chỉ khi bị chấn thương thể chất thì mới đau đớn, tuy nhiên sự thật là chính những lời nói, miệt thị cũng có thể tạo ra tổn thương tinh thần ghê gớm. Tôi đã dạy hai đứa con của mình, một đứa bảy tuổi và một đứa chín tuổi rằng: từ ngữ và hành động của người khác không thể nào ảnh hưởng đến các con trừ phi các con cho phép họ. Tuy đã lặp lại nhiều lần trong cuốn sách nhưng tôi vẫn phải hỏi bạn câu này ở mỗi chương sách và mỗi ngày: Bạn là một chiếc nhiệt kế hay điều hòa nhiệt độ? Bạn có dày vò bản thân vì những từ ngữ miệt thị, lăng mạ của người khác, hay bạn mong muốn mình có thể sống mà không cần quan tâm đến người khác nói gì, bởi bạn tự tạo ra niềm vui và đam mê cho bản thân?
Thật ra bạn hoàn toàn có thể tiêu diệt sức mạnh của những từ ngữ tiêu cực nhắm đến bạn và trở nên lạc quan hơn. Những điều người ta nói về bạn cách đây một tháng, một năm hay hai mươi năm trước mà vẫn khiến bạn suy nghĩ đến tận bây giờ, thì chính bạn là người phải chịu trách nhiệm vì đã nuôi dưỡng chúng bên trong bạn. Bạn hoàn toàn có thể dẹp bỏ hết những từ ngữ đó, vậy sao không thực hiện nó ngay bây giờ đi?
Hãy luôn nhớ về một kẻ phản diện nội tâm đang lớn lên mỗi ngày trong bạn và lấy đó làm động lực để thay đổi bản thân. Chúng ta càng để những
từ ngữ tiêu cực, tổn thương cảm xúc này ảnh hưởng đến mình thì sức mạnh của kẻ phản diện này lại càng lớn dần. Kết quả là, chúng ta dần mất đi tự tin, những hoài nghi về bản thân cứ thế nhiều lên và tệ nhất là chúng ta bắt đầu có cái nhìn tiêu cực về thế giới. Nếu cứ theo đuổi xu hướng này thì khoảng cách “rơi ngã” từ tư duy giàu có sang tư duy nghèo nàn cũng gần thôi.
Nếu bạn mắc kẹt trong lối tư duy nghèo nàn không có nghĩa bạn hoàn toàn là một người tiêu cực, nhưng sự thật là tâm trí bạn đang ở trong trạng thái xấu và khi như vậy, bạn rất khỏ để có thể bộc lộ mình một cách tốt nhất.
Hãy thử bài tập đơn giản sau đây của Tony Robbins để gạt bỏ sức mạnh những ngôn từ có thể tác động mạnh đến cảm xúc của bạn hay gây ra tác động tiêu cực lên bạn. Bạn hãy liệt kê một số từ ngữ mà chỉ cần nghe ai đó nói với bạn, bạn sẽ cảm thấy bi quan và thất vọng ngay lập tức. Nó có thể là “Đồ vô dụng”, “Tôi thất vọng vì anh” hay “Quá tệ. Làm lại lần nữa đi”. Nhiệm vụ của bạn là tự suy nghĩ vì sao những từ ngữ này lại có ảnh hưởng lớn đến bạn như vậy, và tự nhận thức rằng chúng chỉ là những từ ngữ tầm thường nhưng chính bạn đã gán ghép cho chúng sức mạnh không tưởng khiến chúng có thể đánh gục bạn.
Giờ đây hãy chuyển những tác động tiêu cực của những từ ngữ này sang thành những từ ngữ kích thích năng lượng ta sử dụng hằng ngày. Thử nghĩ mà xem, nếu bạn nói với người khác, “Tôi là đồ vô dụng, tôi không thể làm được việc này” thì chính bạn đã kích hoạt cảm xúc mà bạn nói ra. Ngay cả khi bạn không hề căng thẳng nhưng khi bạn nói “Tôi có quá nhiều việc phải làm!” thì chính bạn đang tự nhủ với tiềm thức của mình và bạn ngay lập tức có cảm giác đó.
Hãy nghĩ đến việc khi bạn nhận được một cuộc điện thoại thông báo một tin xấu, và bạn nói, “Tôi phát điên mất!”, điều gì sẽ xảy ra sau đó? Bạn đi lđi lại lại không ngừng và cảm thấy bồn chồn đến mức lẩm bẩm, “Mình không thể giải quyết việc này”. Sớm thôi, bạn sẽ mắc kẹt với những cảm xúc rối bời đó cả ngày liền. Mỗi người chúng ta đều có những từ khóa nhất định có thể “giam hãm” chúng ta trong cảm xúc tiêu cực. Thử nghĩ xem đối với bạn, những từ khóa đó là gì? Giờ là lúc thích hợp để tạm ngừng đọc và viết ra những từ khóa đó. Đối với tôi, mỗi lần tôi tự nói với bản thân mình “Cậu tuyệt lắm”, tâm trạng của tôi sẽ khá hơn rất nhiều. Tôi đã kịp thời học cách thay đổi ngôn từ mình sử dụng và thẩm thấu ý nghĩa của chúng. Giờ đây tôi sẽ chia sẻ kĩ năng tôi thực hiện điều đó dễ thế nào.
Trước khi tôi chia sẻ nó, bạn hãy nghĩ đến cung cách tế nhị cơ thể của chúng ta phản chiếu ngôn từ. Tôi có một người bạn mà mỗi lần có ai đó hỏi tình hình chung dạo này của anh ấy thế nào, vai anh ấy lại chùng xuống kèm theo câu trả lời như mọi khi “Tôi ổn”. Cơ thể anh ấy là tấm gương phản chiếu ngôn từ anh ấy sử dụng – bề ngoài cho thấy anh ấy vẫn ổn nhưng chắc chắn không phải vậy. Một người bạn khác của tôi lại thường xuyên nói “Tôi bận chết đi được”, nhưng anh ấy cứ lặp lại câu cằn nhằn như vậy ngay cả khi đang cuối tuần, khi mà anh ấy chẳng bận rộn một chút nào và anh ấy ngay lập tức trở nên lo lắng về mọi thứ. Joel Weldon là một người có những phản ứng cảm xúc đối lập với những gì tôi kể ở trên. Joel là người tôi từng gặp vài năm trước. Mỗi lần gặp mặt, tôi đều hỏi thăm tình hình của ông ấy và đáp lại tôi là câu trả lời “Tuyệt vời!”. Joel là một người đàn ông tầm hơn 70 tuổi. Mỗi lần nói “Tuyệt vời”, trông ông lại vui tươi đến lạ thường. Gương mặt ông hiện rõ nhiệt huyết và cảm xúc vui vẻ. Đôi mắt của ông sáng lên như thể ông mới chỉ 25 tuổi. Ông đã tự tạo cho mình cảm xúc tốt khi nói ra những từ đó và rõ ràng khi nói mình tuyệt vời thì