🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Kỹ Thuật Soạn Thảo Hợp Đồng Kinh Tế - Thương Mại Và Hợp Đồng Dân Sự Ebooks Nhóm Zalo KỸ THUẬT SOẠN THẢO HỢP ĐỒNG KINH TẾ - THƯƠNG MẠI VÀ HỢP ĐỒNG DÂN SỰ Héi ®ång chØ ®¹o xuÊt b¶n Chñ tÞch Héi ®ång PGS.TS. NguyÔn ThÕ Kû Phã Chñ tÞch Héi ®ång TS. Hoμng phong hμ Thμnh viªn TrÇn quèc d©n TS. NguyÔn ®øc tμi TS. NguyÔn an tiªm nguyÔn vò thanh h¶o KỸ THUẬT SOẠN THẢO HỢP ĐỒNG KINH TẾ - THƯƠNG MẠI VÀ HỢP ĐỒNG DÂN SỰ NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA SỰ THẬT HÀ NỘI - 2015 Lêi nhμ xuÊt b¶n HiÖn nay, ë n−íc ta, c¸c quan hÖ kinh tÕ, th−¬ng m¹i gi÷a c¸c tæ chøc, gi÷a tæ chøc víi c¸ nh©n, gi÷a c¸c c¸ nh©n víi nhau ngμy cμng ph¸t triÓn nh»m môc ®Ých cïng nhau ®¶m b¶o æn ®Þnh vμ ph¸t triÓn kh«ng chØ trong s¶n xuÊt kinh doanh mμ c¶ trong ®êi sèng cña céng ®ång vμ c¸ nh©n. C¸c quan hÖ nμy ®−îc cô thÓ hãa b»ng nh÷ng tháa thuËn, ®−îc ký kÕt d−íi h×nh thøc hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i, hîp ®ång d©n sù, trong ®ã cã quy ®Þnh râ rμng quyÒn vμ nghÜa vô cña mçi bªn theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®Ó x©y dùng vμ thùc hiÖn kÕ ho¹ch cña m×nh. Do vËy, viÖc hiÓu biÕt vμ cã thÓ so¹n th¶o thμnh c«ng c¸c hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i vμ hîp ®ång d©n sù lμ ®iÒu cÇn thiÕt víi bÊt cø c«ng d©n hay c¸n bé l·nh ®¹o, qu¶n lý c¸c cÊp. Tuy nhiªn, hiÖn nay ë x·, ph−êng, thÞ trÊn, ®éi ngò c¸n bé, ®¶ng viªn nãi riªng, ng−êi d©n nãi chung vÉn ®ang trong qu¸ tr×nh tõng b−íc tiÕp cËn víi c¸ch thøc so¹n th¶o c¸c mÉu hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i vμ d©n sù. §iÒu nμy ¶nh h−ëng kh«ng nhá ®Õn viÖc lËp c¸c hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i, d©n sù t¹i ®Þa ph−¬ng. TÝnh chÝnh x¸c vμ thùc tiÔn cña c¸c b¶n hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i, d©n sù kh«ng cao nªn khi triÓn khai lu«n gÆp lóng tóng, khã kiÓm so¸t, khi x¶y ra tranh chÊp th× kh«ng x¸c ®Þnh ®−îc vai trß, tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn liªn quan. 5 Nh»m phôc vô yªu cÇu n©ng cao kiÕn thøc, tr×nh ®é cña ®éi ngò c¸n bé, ®¶ng viªn vμ nh©n d©n ë x·, ph−êng, thÞ trÊn vÒ c¸ch thøc so¹n th¶o hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i còng nh− hîp ®ång d©n sù, Nhμ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt xuÊt b¶n cuèn s¸ch Kü thuËt so¹n th¶o hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i vμ hîp ®ång d©n sù. Néi dung cuèn s¸ch ®−îc chia thμnh 2 ch−¬ng: Ch−¬ng I cung cÊp c¸c kiÕn thøc, c¸c kü thuËt so¹n th¶o hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i; Ch−¬ng II cung cÊp c¸c kiÕn thøc, c¸c kü thuËt so¹n th¶o hîp ®ång d©n sù... Trong c¶ hai ch−¬ng ®Òu cã c¸c mÉu hîp ®ång cô thÓ ®Ó b¹n ®äc cã thÓ tham kh¶o, vËn dông. Cuèn s¸ch sÏ lμ tμi liÖu tham kh¶o cÇn thiÕt cho c¸n bé, ®¶ng viªn vμ nh©n d©n ë x·, ph−êng, thÞ trÊn. Xin giíi thiÖu cuèn s¸ch cïng b¹n ®äc. Th¸ng 9 n¨m 2015 NHμ XUÊT B¶N CHÝNH TRÞ QUèC GIA - sù thËt 6 Ch−¬ng I Kü thuËt so¹n th¶o hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i V¨n b¶n hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i lμ v¨n b¶n hÕt søc quan träng ®èi víi s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng trªn th−¬ng tr−êng, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i æn ®Þnh c¸c mèi quan hÖ ®Ó chñ ®éng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i lμ c«ng cô gióp doanh nghiÖp thùc hiÖn ®−îc sù æn ®Þnh trong s¶n xuÊt kinh doanh, gióp doanh nghiÖp ph¸p lý hãa c¸c mèi quan hÖ trong s¶n xuÊt kinh doanh. Do vËy, bÊt cø ng−êi l·nh ®¹o vμ c¸n bé qu¶n lý nμo còng cÇn hiÓu biÕt vμ so¹n th¶o thμnh th¹o c¸c hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i nμy. Néi dung chÝnh cña ch−¬ng tr×nh bμy kü thuËt so¹n th¶o mét sè hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i nh−: Hîp ®ång mua b¸n hμng hãa; Hîp ®ång vËn chuyÓn hμng hãa; Hîp ®ång kinh tÕ dÞch vô; Hîp ®ång nghiªn cøu khoa häc vμ triÓn khai kü thuËt; Hîp ®ång liªn kÕt kinh doanh; Hîp ®ång ñy th¸c 7 xuÊt nhËp khÈu; Hîp ®ång mua b¸n hμng hãa quèc tÕ; Hîp ®ång mua b¸n b¶n quyÒn s¸ng chÕ; Hîp ®ång gia c«ng, ®Æt hμng. I. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i 1. Kh¸i niÖm hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i Kinh tÕ thÞ tr−êng cã vai trß thóc ®Èy sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ nÒn kinh tÕ ®Êt n−íc. ThÞ tr−êng lμ n¬i diÔn ra c¸c ho¹t ®éng trao ®æi qua l¹i cña c¸c doanh nghiÖp ®Ó ®¶m b¶o ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. ThÞ tr−êng còng lμ n¬i x¸c lËp c¸c quan hÖ gi÷a ng−êi s¶n xuÊt vμ ng−êi tiªu dïng trªn c¬ së c¸c bªn cïng cã lîi. §ång thêi, thÞ tr−êng còng lμ n¬i cung cÊp c¸c th«ng tin, t¹o ra c¸c yÕu tè c¹nh tranh thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn vμ n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm. §Ó ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ trªn thÞ tr−êng ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i ph¸p lý hãa c¸c mèi quan hÖ cña m×nh th«ng qua ký kÕt c¸c hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i. Hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i lμ sù tháa thuËn b»ng v¨n b¶n, tμi liÖu giao dÞch gi÷a c¸c bªn ký kÕt vÒ viÖc thùc hiÖn c«ng viÖc s¶n xuÊt, trao ®æi hμng hãa, dÞch vô, nghiªn cøu, øng dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vμ c¸c tháa thuËn kh¸c cã môc ®Ých kinh doanh víi sù quy ®Þnh râ rμng quyÒn vμ nghÜa vô cña mçi bªn ®Ó x©y dùng vμ thùc hiÖn kÕ ho¹ch cña m×nh. Hîp ®ång kinh tÕ lμ c¸c tháa thuËn cã 8 liªn quan ®Õn x¸c lËp c¸c quan hÖ liªn kÕt qua l¹i ®Ó ®¶m b¶o s¶n xuÊt kinh doanh nh− hîp ®ång liªn kÕt kinh tÕ, hîp ®ång liªn doanh... Hîp ®ång th−¬ng m¹i lμ hîp ®ång thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ qua l¹i trong trao ®æi hμng hãa dÞch vô ®Ó ®¶m b¶o s¶n xuÊt kinh doanh cho c¸c bªn. Thùc chÊt hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i lμ sù ph¸p lý hãa quan hÖ cña c¸c bªn trong quan hÖ ®Ó lËp vμ thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c bªn. Do vËy hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i cã vÞ trÝ hÕt søc quan träng trong ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp. Hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i hiÖn nay cã rÊt nhiÒu lo¹i vμ cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i kh¸c nhau nh−: - C¨n cø vμo thêi h¹n thùc hiÖn hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i, cã thÓ chia ra: + Hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i ng¾n h¹n: lμ hîp ®ång cã thêi gian thùc hiÖn tõ mét n¨m trë xuèng, th−êng ®−îc sö dông ®Ó trao ®æi hμng hãa mét lÇn hoÆc cung øng hμng hãa cã thêi h¹n mét n¨m; + Hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i dμi h¹n: lμ hîp ®ång cã thêi gian thùc hiÖn trªn mét n¨m, th−êng dïng ®Ó x¸c lËp c¸c mèi quan hÖ l©u dμi cã thÓ ®Õn 7 hoÆc 10 n¨m. - C¨n cø vμo néi dung cña hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i, cã thÓ chia ra lμm nhiÒu lo¹i: Hîp ®ång mua b¸n hμng hãa; Hîp ®ång vËn chuyÓn hμng hãa; Hîp ®ång giao nhËn thÇu x©y dùng c¬ b¶n; 9 Hîp ®ång kinh tÕ dÞch vô; Hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh; Hîp ®ång mua b¸n b¶n quyÒn s¸ng chÕ; Hîp ®ång nghiªn cøu khoa häc vμ triÓn khai kü thuËt; Hîp ®ång gia c«ng, ®Æt hμng; Hîp ®ång th−¬ng m¹i quèc tÕ; Hîp ®ång ñy th¸c xuÊt - nhËp khÈu, v.v.. 2. ThÓ thøc chung cña hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i C¸c lo¹i v¨n b¶n hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i kh¸c nhau th−êng cã néi dung cô thÓ kh¸c nhau, nh−ng th«ng th−êng ®Òu cã mét thÓ thøc chung nh− sau: - Quèc hiÖu: §©y lμ tiªu ®Ò cÇn thiÕt cho nh÷ng v¨n b¶n mμ néi dung cña nã cã tÝnh chÊt ph¸p lý (riªng trong hîp ®ång ngo¹i th−¬ng kh«ng ghi quèc hiÖu v× c¸c chñ thÓ cña lo¹i hîp ®ång nμy th−êng cã quèc tÞch kh¸c nhau). Do hîp ®ång th−êng kh«ng cã c¬ quan, tæ chøc ban hμnh v¨n b¶n nªn quèc hiÖu th−êng ®−îc ®Æt gi÷a dßng. - Tªn gäi hîp ®ång: lμ tªn gäi hîp ®ång theo chñng lo¹i cô thÓ. Tªn hîp ®ång ghi ch÷ to ®Ëm ë chÝnh gi÷a, phÝa d−íi quèc hiÖu. Tªn hîp ®ång kh«ng ®−îc ghi chung chung theo tªn ph©n lo¹i, mμ ph¶i ghi tªn cô thÓ cña trao ®æi. VÝ dô: hîp ®ång mua b¸n xi m¨ng, hîp ®ång mua b¸n vËt liÖu x©y dùng... - Sè vμ ký hiÖu hîp ®ång: ®−îc ghi d−íi tªn hîp ®ång. Néi dung nμy cÇn thiÕt cho viÖc l−u tr÷, tra cøu khi cÇn thiÕt. Sè lμ sè thø tù hîp ®ång hai 10 bªn ph¸t sinh. PhÇn ký hiÖu hîp ®ång th−êng lμ ch÷ viÕt t¾t cña tªn lo¹i hîp ®ång theo ph©n lo¹i. ThÝ dô: Sè: 02/H§MBHH (hîp ®ång mua b¸n hμng hãa), Sè: 72/H§UTXK (hîp ®ång ñy th¸c xuÊt khÈu) v.v.. - Nh÷ng c¨n cø x¸c lËp hîp ®ång: nªu nh÷ng v¨n b¶n ph¸p quy cña Nhμ n−íc ®iÒu chØnh lÜnh vùc hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i nh−: luËt, ph¸p lÖnh, nghÞ ®Þnh, quyÕt ®Þnh v.v. vμ c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn cña c¸c ngμnh, c¸c ®Þa ph−¬ng, c¸c tháa thuËn cña c¸c bªn trong nh÷ng cuéc häp bμn vÒ néi dung hîp ®ång tr−íc ®ã. - Thêi gian, ®Þa ®iÓm ký hîp ®ång: §©y lμ c¬ së ph¸p lý x¸c nhËn sù giao dÞch cña c¸c bªn chñ thÓ vμ lμ c¨n cø ®Ó Nhμ n−íc thùc hiÖn sù x¸c nhËn hoÆc kiÓm so¸t. Thêi gian vμ ®Þa ®iÓm th−êng cã c©u th«ng lÖ sau: H«m nay, håi ... giê, ngμy ... th¸ng ... n¨m ..., t¹i ........., c¸c bªn gåm cã: ....... - PhÇn tù x−ng cña c¸c chñ thÓ hîp ®ång cã c¸c néi dung sau: + Tªn doanh nghiÖp: tªn gäi chÝnh thøc theo ®¨ng ký kinh doanh. §©y lμ biÖn ph¸p ®Ó c¸c bªn kiÓm tra lÉn nhau vÒ t− c¸ch ph¸p nh©n vμ ho¹t ®éng thùc tÕ cña tæ chøc doanh nghiÖp, tr¸nh kh¶ n¨ng bÞ lõa dèi. + §Þa chØ doanh nghiÖp: lμ ®Þa chØ chÝnh thøc cña doanh nghiÖp. Ph¶i ghi râ sè nhμ, ®−êng, phè (xãm, Êp), ph−êng (x·), quËn (huyÖn), tØnh (thμnh phè) ®Ó tiÖn liªn hÖ hoÆc t×m hiÓu thùc tr¹ng. 11 + Sè ®iÖn tho¹i, telex, fax, website, e-mail: §©y lμ c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó c¸c bªn liªn hÖ nh»m gi¶m chi phÝ ®i l¹i trong tr−êng hîp c¸c bªn kh«ng cã nhu cÇu b¾t buéc ph¶i gÆp mÆt. + Tμi kho¶n ng©n hμng: §©y lμ néi dung ®−îc c¸c bªn ®Æc biÖt quan t©m v× nã x¸c ®Þnh t×nh h×nh tμi chÝnh, kh¶ n¨ng thùc hiÖn c¸c cam kÕt trong hîp ®ång. Ph¶i ghi râ sè tμi kho¶n, tªn ng©n hμng vμ chñ tμi kho¶n ®Ó thanh to¸n sau nμy. + M· sè thuÕ ®Ó c¸c bªn tr¶ thuÕ cho Nhμ n−íc. + Ng−êi ®¹i diÖn ký kÕt: VÒ nguyªn t¾c, ng−êi ®¹i diÖn hîp ph¸p ký kÕt ph¶i lμ thñ tr−ëng ®¬n vÞ hoÆc c¸ nh©n ng−êi ®¹i diÖn theo ph¸p luËt, th× ph¶i ghi ®Çy ®ñ chøc vô, hä vμ tªn. NÕu lμ ®¹i diÖn ñy quyÒn th× ph¶i ghi chøc vô, hä tªn vμ giÊy ñy quyÒn kÌm theo. GiÊy ñy quyÒn ph¶i cã ®Çy ®ñ c¸c thñ tôc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. VÒ mÆt ph¸p lý, ng−êi ñy quyÒn ph¶i chÞu hoμn toμn tr¸ch nhiÖm ®èi víi néi dung hîp ®ång nh− chÝnh hä ®· ký vμo hîp ®ång. - Néi dung hîp ®ång lμ phÇn chñ yÕu cña v¨n b¶n hîp ®ång kinh tÕ. Néi dung hîp ®ång kinh tÕ thÓ hiÖn sù rμng buéc tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn ký kÕt, v× vËy, c¸c ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång ph¶i râ rμng, cô thÓ, ®óng ph¸p luËt vμ cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn. Tïy theo tõng lo¹i hîp ®ång mμ c¸c bªn chñ thÓ tháa thuËn c¸c ®iÒu kho¶n ®−îc ghi vμo néi dung. - PhÇn ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i bao gåm: 12 + Sè l−îng b¶n hîp ®ång cÇn ký: C¨n cø vμo yªu cÇu l−u tr÷, giao dÞch víi ng©n hμng, träng tμi kinh tÕ, c¬ quan chñ qu¶n cÊp trªn v.v., mμ c¸c bªn cÇn tháa thuËn lËp ra sè l−îng b¶n hîp ®ång cÇn ký. VÊn ®Ò cÇn nhÊn m¹nh ë ®©y lμ c¸c b¶n nμy ph¶i cã néi dung gièng nhau vμ cã gi¸ trÞ ph¸p lý nh− nhau. Th−êng cã c©u th«ng lÖ lμ: Hîp ®ång nμy lμm thμnh ... b¶n vμ b»ng ... thø tiÕng, cã gi¸ trÞ nh− nhau vμ mçi bªn gi÷ ... b¶n vμ nép cho c¬ quan nhμ n−íc ... b¶n. NÕu c¸c bªn cïng ë trong n−íc th× cã thÓ bá phÇn b»ng c¸c thø tiÕng kh¸c nhau. + §¹i diÖn c¸c bªn ký kÕt: mçi bªn chØ cÇn cö mét ng−êi ®¹i diÖn ký kÕt, th«ng th−êng lμ gi¸m ®èc doanh nghiÖp hoÆc ng−êi ®−îc gi¸m ®èc ñy quyÒn. ViÖc ký hîp ®ång còng cã thÓ thùc hiÖn gi¸n tiÕp, nh− mét bªn so¹n th¶o theo tinh thÇn néi dung ®· tháa thuËn råi ký tr−íc vμ chuyÓn cho c¸c bªn ®èi t¸c. Bªn nμy xem xÐt vμ còng ký theo. ViÖc ký nμy còng cã gi¸ trÞ nh− trùc tiÕp cïng ký. Nh−ng ng−êi ®¹i diÖn c¸c bªn ký kÕt ph¶i ký ®óng ch÷ ký ®· ®¨ng ký vμ th«ng b¸o, kh«ng ®−îc ký t¾t hoÆc ký ch÷ ký kh¸c víi ch÷ ký ®· ®¨ng ký. Sau khi ký, ph¶i ®ãng dÊu cña c¬ quan. 3. Néi dung cña hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i Néi dung cña hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i th−êng cã c¸c lo¹i sau ®©y: 13 - §iÒu kho¶n chñ yÕu lμ nh÷ng ®iÒu kho¶n b¾t buéc ph¶i cã ®Ó h×nh thμnh nªn néi dung hîp ®ång cô thÓ, ®−îc c¸c bªn quan t©m tháa thuËn tr−íc tiªn, nÕu thiÕu mét trong nh÷ng ®iÒu kho¶n chñ yÕu nμy th× hîp ®ång kinh tÕ th−¬ng m¹i chÊt l−îng kh«ng cao dÔ bÞ lîi dông trong thùc hiÖn. §iÒu kho¶n chñ yÕu th−êng bao gåm: Tªn c¸c trao ®æi, sè l−îng c¸c trao ®æi, chÊt l−îng c¸c trao ®æi, gi¸ c¶ c¸c trao ®æi, thanh to¸n gi÷a c¸c bªn, chuyÓn giao gi÷a c¸c bªn, tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn trong thùc hiÖn hîp ®ång, c¸c chÕ tμi ®iÒu tiÕt. Ngoμi c¸c ®iÒu kho¶n trªn, cã thÓ cßn c¸c ®iÒu kho¶n kh¸c nh−: l¾p ®Æt, ch¹y thö, b¶o hμnh, m· ký hiÖu hμng hãa vμ vËn chuyÓn. - §iÒu kho¶n th−êng lÖ lμ nh÷ng ®iÒu kho¶n mμ néi dung ®· ®−îc quy ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt (®· ®−îc ph¸p luËt ®iÒu chØnh), c¸c bªn cã thÓ ghi hoÆc kh«ng ghi, nÕu ghi vμo th× nh¾c nhë nhau, nÕu kh«ng ghi vμo th× chóng vÉn mÆc nhiªn cã gi¸ trÞ ph¸p lý. - §iÒu kho¶n tïy nghi lμ nh÷ng ®iÒu kho¶n ®−îc ®−a vμo hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i nh»m t¹o c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nhau trong thùc hiÖn hîp ®ång. Nh÷ng ®iÒu kho¶n nμy hoÆc ch−a cã quy ®Þnh cña Nhμ n−íc hoÆc ®· cã quy ®Þnh cña Nhμ n−íc nh−ng c¸c bªn ®−îc phÐp vËn dông linh ho¹t vμo hoμn c¶nh thùc tÕ nh−ng kh«ng tr¸i víi ph¸p luËt (vÝ dô th−ëng khi hoμn thμnh tr−íc thêi h¹n). 14 4. V¨n b¶n phô lôc vμ biªn b¶n bæ sung hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i 4.1. V¨n b¶n phô lôc hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i ViÖc lËp vμ ký kÕt v¨n b¶n phô lôc hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i ®−îc ¸p dông trong tr−êng hîp c¸c bªn hîp ®ång cÇn chi tiÕt vμ cô thÓ hãa c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång kinh tÕ mμ khi ký kÕt ch−a cã ®iÒu kiÖn cô thÓ hãa, hoÆc c¸c chi tiÕt qu¸ r−êm rμ kh«ng tiÖn ghi trong v¨n b¶n hîp ®ång kinh tÕ. V¨n b¶n phô lôc hîp ®ång nÕu ®−îc mét ph¸p nh©n x¸c lËp th× kh«ng cÇn ph¶i ký kÕt, nÕu kh«ng th× c¸c bªn ph¶i ký kÕt nh− ký hîp ®ång. Ch¼ng h¹n: mét hîp ®ång giao nhËn thÇu x©y dùng c¬ b¶n cã c¶ b¶n luËn chøng kinh tÕ kü thuËt cho c«ng tr×nh lμ phô lôc cña hîp ®ång, hîp ®ång mua b¸n d©y chuyÒn s¶n xuÊt cò cã c¶ biªn b¶n ®¸nh gi¸ chÊt l−îng d©y chuyÒn do hai bªn x¸c lËp lμ phô lôc cña hîp ®ång. VÒ nguyªn t¾c, khi x©y dùng v¨n b¶n phô lôc ph¶i tu©n thñ c¸c ®iÒu sau ®©y: - Néi dung v¨n b¶n phô lôc kh«ng ®−îc tr¸i víi néi dung v¨n b¶n hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i; - Thñ tôc vμ c¸ch thøc ký kÕt v¨n b¶n phô lôc hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i còng gièng nh− thñ tôc vμ c¸ch thøc ký v¨n b¶n hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i; - V¨n b¶n phô lôc hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng 15 m¹i lμ bé phËn kh«ng t¸ch rêi cña v¨n b¶n hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i vμ cã gi¸ trÞ ph¸p lý nh− v¨n b¶n hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i. 4.2. Biªn b¶n bæ sung hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i cã thÓ x¶y ra c¸c t×nh huèng ®ßi hái ph¶i ®iÒu chØnh mét sè néi dung cña c¸c ®iÒu kho¶n ®Ó viÖc thùc hiÖn ®−îc thuËn lîi h¬n hoÆc ®Ó kh¾c phôc c¸c trë ng¹i. Ch¼ng h¹n, khi ký kÕt hîp ®ång, hai bªn tháa thuËn thêi gian hoμn thμnh c«ng tr×nh x©y dùng lμ mét n¨m kÓ tõ ngμy ký, nh−ng do m−a lò ®ét xuÊt, viÖc thi c«ng gÆp trë ng¹i, ph¶i kÐo dμi h¬n thêi gian quy ®Þnh, lóc nμy c¸c bªn cã thÓ bμn b¹c tháa thuËn lËp biªn b¶n bæ sung hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i ®Ó thªm, bít hoÆc thay ®æi néi dung c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång ®ang thùc hiÖn. Biªn b¶n bæ sung hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i cã gi¸ trÞ ph¸p lý nh− hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i. VÒ c¬ cÊu, biªn b¶n bæ sung hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i gièng nh− biªn b¶n sù vô vμ cÇn cã c¸c yÕu tè sau: - Quèc hiÖu; - Tªn biªn b¶n bæ sung; - Thêi gian, ®Þa ®iÓm lËp biªn b¶n; - C¸c chñ thÓ tham gia hîp ®ång; - Lý do lËp biªn b¶n bæ sung; 16 - Néi dung tháa thuËn vÒ sù thªm, bít hoÆc thay ®æi mét hay mét sè ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång ®· ký; - Sù cam kÕt thùc hiÖn nh÷ng tháa thuËn trong biªn b¶n bæ sung; - Ký biªn b¶n bæ sung: Nh÷ng ng−êi cã quyÒn hoÆc ®−îc ñy quyÒn ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i th× cã quyÒn ký biªn b¶n bæ sung hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i. 4.3. Biªn b¶n thanh lý hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i Sau khi c¸c bªn thùc hiÖn xong hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i, c¸c bªn lËp biªn b¶n thanh lý hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i. VÒ mÆt ph¸p lý, biªn b¶n thanh lý hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i x¸c nhËn sù kÕt thóc thùc hiÖn hîp ®ång. C¸c bªn ph¶i ®¸nh gi¸ thùc hiÖn hîp ®ång vμ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cßn v−íng m¾c trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, c¸c vÊn ®Ò cßn tån ®äng vμ c¸ch gi¶i quyÕt. Biªn b¶n thanh lý hîp ®ång lμ c¨n cø cho c¸c bªn quyÕt to¸n hîp ®ång. Néi dung cña biªn b¶n thanh lý còng gièng nh− biªn b¶n sù vô vμ th−êng cã c¸c tiªu thøc sau: - Quèc hiÖu; - Tªn biªn b¶n thanh lý hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i; - Thêi gian, ®Þa ®iÓm lËp biªn b¶n; - Nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ c¸c chñ thÓ hîp ®ång; 17 - X¸c nhËn cña c¸c chñ thÓ (c¸c bªn) vÒ kÕt qu¶ thùc hiÖn hîp ®ång; - Cam kÕt gi¶i quyÕt c¸c tån ®äng cña hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i; - Ký biªn b¶n thanh lý hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i lμ ®¹i diÖn c¸c bªn tham gia cuéc häp thanh lý hîp ®ång. 5. TÝnh chÊt hîp ph¸p cña hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i Hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i ®−îc coi lμ hîp ph¸p ph¶i cã ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau: - Chñ thÓ hîp ®ång ph¶i hîp ph¸p: Chñ thÓ hîp ®ång ®−îc x¸c ®Þnh lμ c¸c t− c¸ch ph¸p nh©n ®Çy ®ñ hoÆc c¸c c¸ nh©n cã ®¨ng ký kinh doanh hîp ph¸p. Mét t− c¸ch ph¸p nh©n ®−îc coi lμ ®Çy ®ñ ph¶i ®¸p øng c¸c yªu cÇu lμ: ph¶i ®−îc mét tæ chøc cã thÈm quyÒn thμnh lËp vμ ®−îc nhμ n−íc cho phÐp ho¹t ®éng, ph¶i cã ®ñ l−îng vèn ph¸p ®Þnh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, ph¶i chñ ®éng ®−îc s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. - Kh«ng vi ph¹m c¸c ®iÒu cÊm cña ph¸p luËt vÒ c¸c s¶n phÈm vμ dÞch vô kh«ng ®−îc phÐp trao ®æi. - §¹i diÖn ký kÕt ph¶i hîp ph¸p theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. §¹i diÖn ký kÕt hîp ph¸p lμ thñ tr−ëng ®¬n vÞ hay ng−êi ®−îc thñ tr−ëng ®¬n vÞ ñy quyÒn vμ ph¶i cã giÊy ñy quyÒn hîp ph¸p. Trong ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ kh«ng ®−îc phÐp thùc hiÖn ký thay hoÆc thõa lÖnh. 18 TÊt c¶ c¸c hîp ®ång kinh tÕ vi ph¹m mét trong c¸c ®iÒu kiÖn trªn ®Òu bÞ coi lμ hîp ®ång v« hiÖu vμ bÞ c−ìng chÕ hñy bá. Trong mét vμi tr−êng hîp, hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i ®−îc coi lμ hîp ®ång v« hiÖu ë møc ®é thÊp (c¸c hîp ®ång v« hiÖu nh−ng c¸c bªn ®Òu biÕt vμ kh«ng cã tÝnh chÊt lõa dèi, kh«ng cã chñ ý lõa dèi ph¸p luËt). C¸c hîp ®ång nμy cho phÐp thùc hiÖn nh−ng chÞu sù gi¸m s¸t chÆt cña c¸c c¬ quan ph¸p luËt. II. Kü thuËt so¹n th¶o mét sè lo¹i hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i 1. Kü thuËt so¹n th¶o hîp ®ång mua b¸n hμng hãa 1.1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung cña hîp ®ång mua b¸n hμng hãa Hîp ®ång mua b¸n hμng hãa lμ sù tháa thuËn b»ng v¨n b¶n cã tÝnh chÊt ph¸p lý ®−îc h×nh thμnh trªn c¬ së b×nh ®¼ng, tù nguyÖn gi÷a c¸c chñ thÓ nh»m x¸c lËp, thùc hiÖn vμ chÊm døt mét quan hÖ trao ®æi hμng hãa. Hîp ®ång mua b¸n hμng hãa quy ®Þnh bªn b¸n cã nghÜa vô chuyÓn hμng hãa cho bªn mua lμm së h÷u, cßn bªn mua cã nghÜa vô tr¶ cho bªn b¸n mét kho¶n tiÒn t−¬ng ®−¬ng víi gi¸ trÞ cña hμng hãa mμ hai bªn tháa thuËn. Hμng hãa ®−îc x¸c ®Þnh trong LuËt th−¬ng m¹i bao gåm: m¸y mãc, thiÕt bÞ, nguyªn nhiªn vËt liÖu, hμng tiªu dïng, c¸c lo¹i ®éng s¶n, 19 nhμ ë dïng ®Ó cho thuª vμ mua b¸n. Víi c¸c lo¹i trªn, hμng hãa ®−îc x¸c ®Þnh rÊt phøc t¹p, v× vËy ng−êi so¹n th¶o hîp ®ång cÇn ph¶i qu¸n triÖt c¸c ®Æc ®iÓm sau ®©y cña hμng hãa: - ChÊt l−îng hμng hãa ®−îc biÓu hiÖn c¶ mÆt ngoμi vμ mÆt trong. ChÊt l−îng mÆt ngoμi cã thÓ kiÓm tra mét c¸ch dÔ dμng, nh−ng chÊt l−îng mÆt trong thùc sù khã cã c¬ së ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c, v× vËy ng−êi so¹n th¶o ph¶i ®−a ra c¸c quy ®Þnh rμng buéc víi chÊt l−îng hμng hãa mÆt trong. - Mua b¸n hμng hãa cã chuyÓn quyÒn së h÷u tuyÖt ®èi, v× vËy trong hîp ®ång cÇn cã ®iÒu kho¶n quy ®Þnh chuyÓn quyÒn së h÷u nμy. 1.2. C¸ch so¹n th¶o c¸c ®iÒu kho¶n chÝnh cña hîp ®ång Hîp ®ång mua b¸n hμng hãa ®−îc so¹n th¶o theo mÉu vμ chó ý c¸c ®iÒu kho¶n sau: - §iÒu kho¶n vÒ tªn hμng hãa Ph¶i nªu tªn hμng hãa theo danh môc trao ®æi hμng hãa trong vμ ngoμi n−íc ®Ó c¸c bªn ký kÕt vμ c¸c c¬ quan h÷u quan ®Òu cã thÓ hiÓu ®−îc. Kh«ng ®−îc viÕt tªn hμng hãa theo tõ ®Þa ph−¬ng. NÕu lμ hμng trao ®æi víi n−íc ngoμi th× trong hîp ®ång ph¶i ghi tªn mÆt hμng b»ng tiÕng ViÖt vμ tiÕng cña n−íc tham gia ký kÕt hoÆc tiÕng Anh. Tªn hμng hãa ph¶i ghi ®Çy ®ñ c¶ m· ký hiÖu hμng hãa hoÆc quy ®Þnh vÒ chÊt l−îng hμng hãa. NÕu mÆt hμng cã kÌm nhiÒu linh kiÖn rêi hoÆc cÇn m« t¶ 20 cô thÓ vÒ mμu s¾c, h×nh d¸ng nªn lËp b¶n phô lôc kÌm theo. VÝ dô: L¹c nh©n lo¹i 1; Lß vi sãng SANYO EM-C7586V; Tivi SONY FD Trinitron WEGA 21 Inch. - §iÒu kho¶n vÒ sè l−îng hμng hãa §©y lμ mét trong nh÷ng ®iÒu kho¶n quan träng cña hîp ®ång mua b¸n hμng hãa. Sè l−îng hμng hãa ph¶i ®−îc ghi chÝnh x¸c, râ rμng, theo ®¬n vÞ ®o l−êng hîp ph¸p do Nhμ n−íc quy ®Þnh. NÕu tÝnh theo träng l−îng th× ph¶i ghi c¶ träng l−îng tÞnh vμ träng l−îng c¶ b×. Trong nh÷ng hîp ®ång cã mua b¸n nhiÒu lo¹i hμng hãa kh¸c nhau th× ph¶i ghi riªng sè l−îng, träng l−îng tõng lo¹i, sau ®ã ghi tæng gi¸ trÞ cña hμng hãa mua b¸n. NÕu ®¬n vÞ ®o cã tÝnh chÊt kh¸i qu¸t nh−: bao, thïng, c©y... th× ph¶i cô thÓ hãa c¸c chi tiÕt trong tæng thÓ ®ã. VÝ dô: Xi m¨ng 10.000 bao (50kg); Mú ¨n liÒn h¶o h¶o 1.000 thïng (30 gãi - 80 gram/gãi); G¹o nÕp c¸i hoa vμng 10.000 bao (10kg). - §iÒu kho¶n vÒ chÊt l−îng, quy c¸ch hμng hãa Trong hîp ®ång ph¶i ghi râ phÈm chÊt, quy c¸ch, tiªu chuÈn kü thuËt, mμu s¾c v.v.. Tïy theo tõng lo¹i hμng hãa mμ c¸c bªn cã thÓ tháa thuËn vÒ c¸c ®iÒu kiÖn phÈm chÊt, quy c¸ch cho phï hîp. Th«ng th−êng viÖc tháa thuËn vÒ chÊt l−îng vμ quy c¸ch hμng hãa dùa theo 3 c¸ch sau ®©y: + C¨n cø theo tiªu chuÈn chÊt l−îng: dùa vμo tiªu chuÈn ViÖt Nam (TCVN) do Nhμ n−íc hoÆc c¬ quan ®o l−êng chÊt l−îng s¶n phÈm ban hμnh. 21 Còng cã thÓ dùa trªn c¸c tiªu chuÈn ISO, ®−îc quèc tÕ c«ng nhËn. NÕu dùa vμo tiªu chuÈn th× ph¶i dÉn v¨n b¶n chøa tiªu chuÈn ®ã lμ g×, nã trë thμnh phô lôc hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i. + NÕu hμng hãa ch−a ®−îc tiªu chuÈn hãa, ph¶i ¸p dông c¸ch m« t¶ tØ mØ ®Ó tháa thuËn vÒ chÊt l−îng, quy c¸ch, c¸c ®Æc tÝnh cña hμng hãa. ë c¸ch nμy kh«ng ®−îc dïng c¸c tõ chung chung, khã quy tr¸ch nhiÖm khi vi ph¹m nh− "chÊt l−îng tèt", "hμng ph¶i b¶o ®¶m", "hμng ph¶i kh«", "hμng ph¶i ¨n ®−îc". Trong tr−êng hîp viÖc m« t¶ qu¸ dμi dßng th× cã thÓ x¸c lËp thμnh phô lôc cña hîp ®ång. VÝ dô, chÊt l−îng d©y chuyÒn s¶n xuÊt bia ®−îc ®¸nh gi¸ th«ng qua biªn b¶n ®¸nh gi¸ cña héi ®ång thÈm ®Þnh chÊt l−îng do hai bªn thμnh lËp. + NÕu hμng hãa ®· ®−îc s¶n xuÊt æn ®Þnh, theo l« s¶n phÈm cã thÓ tháa thuËn theo mÉu hμng, víi ®iÒu kiÖn: ph¶i chän mÉu cña chÝnh l« hμng ghi trong hîp ®ång; mÉu hμng ph¶i tiªu biÓu cho lo¹i hμng ®ã; sè l−îng mÉu Ýt nhÊt lμ 3, trong ®ã mçi bªn gi÷ 1 mÉu vμ giao cho ng−êi trung gian gi÷ 1 mÉu. C¸c mÉu nμy lμ bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi cña hîp ®ång nªn ph¶i cÆp ch×, ®¸nh dÊu, ghi sè l−îng quy ®Þnh trong hîp ®ång vμo mÉu ®Ó ®Ò phßng mÊt m¸t, tr¸o ®æi. Ngoμi mÉu cßn quy ®Þnh ®iÒu kiÖn chÊp nhËn l« hμng. VÝ dô: chÊt l−îng ¸o s¬ mi ®−îc ®¸nh gi¸ b»ng c¸ch lÊy mÉu ngÉu nhiªn 5% vμ ®iÒu kiÖn chÊp nhËn lμ 0,05 (tøc lμ cho phÐp lÉn kh«ng qu¸ 5% hμng kÐm chÊt l−îng). 22 Ngoμi ba ph−¬ng ph¸p quy ®Þnh chÊt l−îng hμng hãa phæ biÕn kÓ trªn, trong thùc tÕ ký kÕt hîp ®ång cßn ¸p dông nh÷ng ph−¬ng ph¸p sau: + X¸c ®Þnh chÊt l−îng theo ®iÒu kiÖn kü thuËt: Bao gåm nh÷ng ®Æc tÝnh kü thuËt cô thÓ, m« t¶ lo¹i vËt liÖu s¶n xuÊt hμng hãa, nguyªn lý c«ng nghÖ, ph−¬ng ph¸p kiÓm tra, kiÓm ®Þnh chÊt l−îng; + X¸c ®Þnh sau khi ®· xem s¬ bé: Ng−êi b¸n b¶o ®¶m chÊt l−îng hμng nh−ng ng−êi mua xem xÐt vμ chÊp nhËn. Hμng hãa b¸n theo c¸ch nμy th−êng ë c¸c cuéc b¸n ®Êu gi¸ vμ lÊy tõ kho ra; + X¸c ®Þnh theo hμm l−îng tõng chÊt trong hμng hãa: hîp ®ång ph¶i ghi râ tû lÖ phÇn tr¨m (%) hμm l−îng chÊt cã Ých vμ hμm l−îng tèi thiÓu c¸c t¹p chÊt. Ch¼ng h¹n nh− khi mua b¸n quÆng, nguyªn liÖu thùc phÈm (chÊt cã dÇu, chÊt cã ®−êng v.v.); + X¸c ®Þnh theo l−îng thμnh phÇn: hîp ®ång ghi chØ sè x¸c ®Þnh l−îng thμnh phÇn cuèi cïng thu ®−îc tõ mét ®¬n vÞ nguyªn liÖu. Ch¼ng h¹n l−îng tinh bét thu ®−îc tõ 1 kg g¹o, khoai, s¾n..., l−îng dÇu thu ®−îc tõ 1 kg h¹t cã dÇu (l¹c, võng, ®Ëu nμnh, cä...), hoÆc cã thÓ tÝnh b»ng tû lÖ phÇn tr¨m (%). + X¸c ®Þnh theo träng l−îng tù nhiªn: ®−îc thÓ hiÖn b»ng kil«gam cña mét hectolÝt ngò cèc. Träng l−îng tù nhiªn ph¶n ¸nh h×nh d¸ng, kÝch cì, ®é mÈy, tû träng v.v. cho thÊy chÊt l−îng cña bét vμ l−îng tÊm (g¹o); 23 + X¸c ®Þnh theo hiÖn tr¹ng cña hμng hãa: ¸p dông cho hμng t−¬i sèng, cã mïi vÞ, mμu s¾c, ®é chÝn kh«ng æn ®Þnh; + X¸c ®Þnh theo phÈm chÊt b×nh qu©n t−¬ng ®−¬ng: tøc lμ viÖc xÐt nghiÖm c¸c chÊt chñ yÕu trong hμng hãa ph¶i t−¬ng ®−¬ng víi hμm l−îng chÊt chñ yÕu ®· tháa thuËn trong hîp ®ång, th−êng ¸p dông víi lo¹i hμng ngò cèc, thùc phÈm. §èi víi hîp ®ång mua b¸n hμng hãa xuÊt nhËp khÈu ph¶i thËn träng vμ tØ mØ h¬n khi sö dông ng«n ng÷ vμ v¨n ph¹m ®Ó ®¶m b¶o ®−îc c¸c nguyªn t¾c vμ tËp qu¸n quèc tÕ vÒ xuÊt nhËp khÈu vμ c¸c thñ tôc bu«n b¸n ngo¹i th−¬ng, kh«ng ®Ó x¶y ra tranh chÊp hoÆc bÞ lîi dông nhËn hμng gi¶, hμng kÐm chÊt l−îng. - §iÒu kho¶n vÒ bao b×, m· ký hiÖu CÇn quy ®Þnh râ rμng b»ng viÖc m« t¶ tØ mØ h×nh thøc, kÝch th−íc, chÊt liÖu lμm bao b×, vÞ trÝ ®Æt vμ néi dung m· ký hiÖu, ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c mü thuËt, râ rμng. Th«ng th−êng, nh÷ng quy ®Þnh nμy lμ theo c«ng nghÖ bao b× ®ãng gãi, in Ên m· kÝ hiÖu cña nhμ s¶n xuÊt. §èi víi lo¹i hμng hãa cÇn hai líp bao b× th× còng quy ®Þnh râ c¸ch thøc tõng líp, ®Çy ®ñ, ®Ó c¸c bªn cïng thùc hiÖn. M· ký hiÖu hμng hãa cã b¶n quyÒn th× ghi theo m· ký hiÖu trong b¶n quyÒn, nÕu kh«ng cã b¶n quyÒn th× ph¶i m« t¶ tØ mØ. - §iÒu kho¶n vÒ giao nhËn hμng §iÒu kho¶n giao nhËn hμng ghi trong hîp ®ång bao gåm c¸c néi dung c¬ b¶n sau: 24 + Thêi gian giao nhËn hμng: lμ thêi h¹n vμ thêi ®iÓm giao nhËn hμng ®−îc ghi trong hîp ®ång. Thêi h¹n lμ kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh hoμn tÊt viÖc giao hμng. Thêi ®iÓm lμ thêi gian cô thÓ thùc hiÖn viÖc giao hμng. Thêi ®iÓm cã thÓ chia theo tõng ®ît, theo ngμy, th¸ng. Cã thÓ lËp mét phô lôc vÒ lÞch giao hμng kÌm theo hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i. CÇn ghi râ tr¸ch nhiÖm cña mçi bªn trong tr−êng hîp kh«ng giao hoÆc nhËn hμng kh«ng ®óng lÞch. + §Þa ®iÓm giao hμng: Trong hîp ®ång cÇn ghi râ ®Þa chØ giao hμng phï hîp víi kh¶ n¨ng vËn chuyÓn vμ ®¶m b¶o an toμn cho ph−¬ng tiÖn, tr¸nh c¸c kh©u trung gian kh«ng cÇn thiÕt. + Ph−¬ng thøc giao nhËn: Ph¶i ghi râ ph−¬ng thøc c©n, ®o hoÆc ®Õm theo ®óng ph¸p luËt víi nguyªn t¾c bªn giao vμ bªn nhËn cïng dïng mét ph−¬ng thøc nh− nhau. + GiÊy tê giao nhËn: ph¶i ghi râ c¸c giÊy tê cÇn thiÕt cho viÖc chuyªn chë vμ giao nhËn: vËn ®¬n, biªn lai giao nhËn, hãa ®¬n ®· tÝnh thuÕ v.v.. + Ph−¬ng thøc gi¶i quyÕt nh÷ng sù cè x¶y ra trong nghiÖm thu, bμn giao hμng hãa nh−ng chÊt l−îng hμng kh«ng ®óng hîp ®ång, hμng bÞ h− háng do vËn chuyÓn... + Ph−¬ng thøc vËn chuyÓn, ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn, tr¸ch nhiÖm vËn chuyÓn hμng hãa. + Ph−¬ng tiÖn, tr¸ch nhiÖm vμ thêi gian bèc xÕp hμng hãa. 25 + Ng−êi cã tr¸ch nhiÖm giao nhËn vμ ký vμo c¸c v¨n b¶n giao nhËn. - §iÒu kho¶n b¶o hμnh, l¾p ®Æt, ch¹y thö vμ h−íng dÉn sö dông + Ph¶i ghi râ thêi h¹n b¶o hμnh, quy chÕ b¶o hμnh vμ c¸c ®Þa ®iÓm cã tr¸ch nhiÖm b¶o hμnh hμng hãa. + C¸c tμi liÖu h−íng dÉn sö dông cÇn thiÕt ph¶i ghi râ lμ lo¹i nμo, nhÊt lμ hμng d−îc phÈm, mü phÈm vμ ph−¬ng tiÖn kü thuËt. §èi víi nh÷ng lo¹i hμng cã ghi vμo bao b× thêi h¹n sö dông vμ ®· cã v¨n b¶n h−íng dÉn sö dông ®Æt trong bao b× th× kh«ng cÇn ghi trong hîp ®ång. + §èi víi hμng hãa ph¶i l¾p ®Æt th× cÇn ghi râ l¾p ®Æt ai thùc hiÖn, chi phÝ l¾p ®Æt ai chÞu. + §èi víi hμng hãa cÇn ph¶i ch¹y thö th× ghi râ ai cã tr¸ch nhiÖm ch¹y thö, chi phÝ ch¹y thö ai chÞu. - §iÒu kho¶n vÒ gi¸ c¶ + §¬n vÞ tÝnh gi¸: C¨n cø vμo tÝnh chÊt cña hμng hãa vμ th«ng lÖ bu«n b¸n mÆt hμng ®ã trªn thÞ tr−êng (träng l−îng, thÓ tÝch, ®é dμi, c¸i, chiÕc v.v.). §¬n vÞ tÝnh gi¸ th−êng trïng víi ®¬n vÞ tÝnh khèi l−îng, sè l−îng hμng hãa. + Gi¸ c¶ th−êng bao gåm c¸c lo¹i: gi¸ b¸n hμng hãa, phÝ chuyªn chë, bèc xÕp, b¶o qu¶n, l−u kho, b¶o hiÓm, l¾p ®Æt, ch¹y thö v.v., do vËy, cÇn ph¶i kh¼ng ®Þnh gi¸ bao gåm c¸c lo¹i nμo. §èi víi hμng hãa xuÊt nhËp khÈu lμ gi¸ FOB (Free On Board), lμ gi¸ giao hμng m¹n tÇu ë c¶ng xuÊt ph¸t (ng−êi 26 b¸n ph¶i chÞu phÝ tæn bèc hμng lªn tμu) vμ gi¸ CIF (Cost, Insurance and Freight) lμ gi¸ giao hμng t¹i c¶ng ®Õn (ng−êi b¸n chÞu phÝ tæn chuyªn chë, b¶o hiÓm, bèc xÕp toμn bé). + §ång tiÒn tÝnh gi¸: cã thÓ tÝnh b»ng néi tÖ hoÆc ngo¹i tÖ. Trong ngo¹i th−¬ng, gi¸ cã thÓ ®−îc tÝnh b»ng ®ång tiÒn cña n−íc xuÊt khÈu hoÆc nhËp khÈu hoÆc cña n−íc thø ba. Tuy nhiªn, viÖc chän ®ång tiÒn ®Ó tÝnh gi¸ ®«i khi cßn chÞu ¶nh h−ëng cña tËp qu¸n bu«n b¸n quèc tÕ. + Ph−¬ng ph¸p ®Þnh gi¸: c¸c bªn cã thÓ tháa thuËn viÖc ®Þnh gi¸ vμo thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång hoÆc trong thêi gian hîp ®ång cã hiÖu lùc hoÆc theo thêi ®iÓm thanh to¸n. Møc gi¸ cã thÓ theo c¸c ph−¬ng ph¸p: gi¸ cè ®Þnh (kh«ng thay ®æi trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång), gi¸ di ®éng hoÆc gi¸ tr−ît (sÏ thay ®æi nÕu thÞ tr−êng biÕn ®éng), gi¸ quy ®Þnh sau (cã thÓ ®−îc x¸c ®Þnh theo tõng chuyÕn giao hμng). Trong hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i cÇn ph¶i ghi râ nh÷ng nguyªn t¾c, thñ tôc ®Ó x¸c ®Þnh gi¸. + §iÒu kiÖn ®iÒu chØnh gi¸: Hai bªn cÇn quy ®Þnh râ nh÷ng biÕn ®éng bÊt lîi nμo th× hai bªn gÆp nhau ®Ó th¶o luËn l¹i gi¸. - §iÒu kho¶n thanh to¸n Hai bªn cÇn thèng nhÊt ph−¬ng thøc thanh to¸n theo nh÷ng néi dung sau: + Tæng sè tiÒn thanh to¸n: c¸c bªn ph¶i kh¼ng ®Þnh râ tæng sè tiÒn thanh to¸n cho nhau lμ bao nhiªu, 27 thanh to¸n víi nhau lμm bao nhiªu lÇn, b»ng ®ång tiÒn nμo. + C¸ch thøc thanh to¸n: §èi víi hμng néi ®Þa, viÖc thanh to¸n ph¶i theo quy ®Þnh cña Nhμ n−íc, ®èi víi hμng hãa xuÊt nhËp khÈu th× tïy theo tÝnh chÊt cña lo¹i giao dÞch kinh tÕ. C¸c quan hÖ chi tr¶ mμ c¸c bªn cã thÓ chän c¸c c¸ch thøc thanh to¸n nh−: * Thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt, ng©n phiÕu; * Thanh to¸n b»ng ®æi hμng (khÊu trõ); * Thanh to¸n b»ng sÐc; * Thanh to¸n ñy nhiÖm chi; * Thanh to¸n b»ng th− tÝn dông (Letter of credit - L/C). + Hîp ®ång còng ph¶i ghi râ thêi h¹n thanh to¸n. NÕu hîp ®ång kh«ng ghi thêi h¹n thanh to¸n th× theo th«ng lÖ, sau m−êi l¨m ngμy kÓ tõ ngμy nhËn ®−îc hãa ®¬n ®ßi tiÒn, viÖc thanh to¸n ph¶i ®−îc thùc hiÖn. Cã thÓ hai bªn thèng nhÊt c¸c chiÕt khÊu cÇn thiÕt ®Ó thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh thanh to¸n. + §iÒu kiÖn rμng buéc víi thanh to¸n: c¸c bªn ph¶i quy ®Þnh râ viÖc thanh to¸n chËm th× cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p g×. Trong thùc tÕ trao ®æi, c¸c n−íc th−êng quy ®Þnh nÕu bªn thanh to¸n chËm theo thêi h¹n quy ®Þnh th× ph¶i chÞu l·i suÊt ph¹t do c¸c bªn tháa thuËn. ViÖc thanh to¸n chØ cã thÓ coi nh− hoμn thμnh khi bªn b¸n nhËn ®−îc ®Çy ®ñ c¸c kho¶n tiÒn cÇn thanh to¸n ghi trong hîp ®ång, b»ng c¸c c¸ch thøc thanh to¸n ®· nªu trªn. 28 - §iÒu kho¶n vÒ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn trong thùc hiÖn hîp ®ång Hîp ®ång mua b¸n hμng hãa cÇn ph¶i quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn trong thùc hiÖn hîp ®ång. §©y lμ nh÷ng cam kÕt cô thÓ vÒ quyÕt t©m thùc hiÖn nghiªm chØnh mäi ®iÒu kho¶n tháa thuËn. Tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn th−êng ®−îc viÕt theo c¸c kho¶n sau: + Tr¸ch nhiÖm tinh thÇn: C¸c bªn ph¶i cam kÕt thùc hiÖn nghiªm chØnh c¸c ®iÒu kho¶n ®· tháa thuËn; + Tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi nhau trong thùc hiÖn: C¸c bªn ph¶i cam kÕt phèi hîp ®Çy ®ñ trong thùc hiÖn hîp ®ång nh−: th«ng b¸o cho nhau trong chuyÓn giao, th«ng b¸o c¸c trôc trÆc trong thùc hiÖn hîp ®ång, th«ng b¸o cho nhau c¸c khã kh¨n gÆp ph¶i trong thùc hiÖn...; + Tr¸ch nhiÖm gi¶i quyÕt c¸c trôc trÆc trong thùc hiÖn hîp ®ång: C¸c bªn ph¶i cam kÕt phèi hîp víi nhau ®Çy ®ñ trong gi¶i quyÕt c¸c trôc trÆc x¶y ra ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cao trong phèi hîp hμnh ®éng. Trong quan hÖ ngo¹i th−¬ng ph¶i ghi râ khi x¶y ra nh÷ng tr−êng hîp trªn cÇn lËp biªn b¶n ®Ó c¬ quan cã thÈm quyÒn ë n−íc ng−êi mua hμng kiÓm tra, x¸c nhËn ®Ó ®Ýnh kÌm vμo ®¬n khiÕu n¹i vÒ néi dung vi ph¹m. - §iÒu kho¶n vÒ tranh chÊp hîp ®ång (c¸c chÕ tμi cho hîp ®ång) C¸c bªn ph¶i x¸c ®Þnh c¸c chÕ tμi cho hîp ®ång ®Ó cã tr¸ch nhiÖm trong thùc hiÖn hîp ®ång. ChÕ tμi hîp ®ång th−êng cã ba lo¹i sau: 29 + C¸c ®iÒu kho¶n miÔn tr¸ch: C¸c bªn cÇn dÉn ra c¸c tr−êng hîp trôc trÆc khi thùc hiÖn ë møc ®é nhá mμ c¸c bªn cã thÓ th«ng c¶m cho nhau nh−: chËm trong chuyÓn giao Ýt h¬n 1 giê, chËm ngμy chuyÓn giao mμ c¸c bªn ®· th«ng b¸o cho nhau, thanh to¸n tiÒn cho nhau chËm mét vμi ngμy... + C¸c ®iÒu kho¶n th−¬ng l−îng: C¸c bªn cÇn chØ râ c¸c vi ph¹m nμo c¸c bªn ph¶i gÆp nhau ®Ó th−¬ng l−îng. NÕu c¸c tr−êng hîp trôc trÆc mμ cã thÓ x¸c ®Þnh ®−îc ngay h×nh thøc xö ph¹t th× cÇn quy ®Þnh râ nh−: c¸c tr−êng hîp ph¶i båi th−êng, c¸c møc ph¹t cô thÓ do kh«ng thùc hiÖn ®−îc c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång (giao hoÆc nhËn hμng chËm, hμng giao kh«ng ®ñ sè l−îng, kh«ng ®óng quy c¸ch phÈm chÊt, thiÕu phô tïng phô kiÖn, chËm thanh to¸n v.v.). + C¸c tr−êng hîp xö lý tr−íc tßa: C¸c bªn cÇn ph¶i nªu ra vi ph¹m cô thÓ kh«ng gi¶i quyÕt ®−îc th«ng qua th−¬ng l−îng cÇn ph¶i tßa ¸n gi¶i quyÕt, ®ång thêi chØ râ sö dông tßa nμo, ë ®©u. - §iÒu kho¶n vÒ hiÖu lùc cña hîp ®ång Hîp ®ång mua b¸n hμng hãa cã hiÖu lùc kÓ tõ ngμy ký hoÆc sau mét sè ngμy lμ do c¸c bªn tháa thuËn. Thêi h¹n chÊm døt hîp ®ång do c¸c bªn x¸c lËp b»ng mèc thêi gian cô thÓ hoÆc b»ng c¸c rμng buéc nμo ®ã. Sau khi chÊm døt hîp ®ång, c¸c bªn gÆp nhau lËp biªn b¶n thanh lý hîp ®ång. Biªn b¶n thanh lý hîp ®ång cÇn ghi nhËn −u, khuyÕt ®iÓm cña c¸c bªn, nÕu cßn vÊn ®Ò tån t¹i, 30 ph¶i quy ®Þnh râ c¸c nghÜa vô cßn ph¶i thùc hiÖn ®Ó hoμn tÊt hîp ®ång. Th«ng th−êng trong hîp ®ång mua b¸n hμng hãa cã c©u th«ng lÖ vÒ thêi h¹n nh−: Hîp ®ång nμy cã hiÖu lùc tõ ngμy ... th¸ng ... n¨m ... vμ ph¶i ®−îc hoμn tÊt ®Õn hÕt ngμy ... th¸ng ... n¨m ... - §iÒu kho¶n vÒ c¸c tháa thuËn kh¸c (®iÒu kho¶n tïy nghi nÕu thÊy cÇn) Trong c¸c tr−êng hîp xÐt thÊy cÇn thiÕt, c¸c bªn cã thÓ ®−a vμo hîp ®ång nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ nμo ®ã mμ ph¸p luËt vÒ hîp ®ång kinh tÕ - th−¬ng m¹i ch−a quy ®Þnh ®Ó tháa thuËn cho ®Çy ®ñ vμ râ rμng v× lîi Ých cña mét bªn hoÆc tr¸nh c¸c kh¶ n¨ng xÊu cã thÓ x¶y ra. PhÇn nμy cã thÓ do kinh nghiÖm ký kÕt vμ thùc hiÖn nhiÒu hîp ®ång ®· cho hä bμi häc vÒ sù thËn träng vμ th¼ng th¾n, miÔn lμ sù tháa thuËn nμy kh«ng tr¸i víi ph¸p luËt cña Nhμ n−íc. MÉu hîp ®ång mua b¸n hμng hãa Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc Hîp ®ång mua b¸n hμng hãa Sè: ... /H§MB - C¨n cø LuËt th−¬ng m¹i n¨m 2005; - C¨n cø vμo Bé luËt D©n sù n¨m 2005 vμ c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn thùc hiÖn; - C¨n cø vμo ®¬n chμo hμng (hoÆc ®¬n ®Æt hμng hoÆc sù tháa thuËn cña c¸c bªn). 31 H«m nay, ngμy ... th¸ng ... n¨m ..., t¹i ...... (®Þa ®iÓm), hai bªn gåm: Bªn b¸n (gäi t¾t lμ bªn A) Tªn doanh nghiÖp: .......... §Þa chØ trô së chÝnh: ........... §iÖn tho¹i: ........, Fax: ......., E-mail:............. Tμi kho¶n sè: ................. Më t¹i ng©n hμng: ..................... M· sè thuÕ: ..................... §¹i diÖn lμ «ng (bμ): ....................... Chøc vô: .................... GiÊy ñy quyÒn sè: .......... (nÕu thay gi¸m ®èc ký hîp ®ång kinh tÕ) ViÕt ngμy ... th¸ng ... n¨m ... Do ............. chøc vô ............... ký. Bªn mua (gäi t¾t lμ bªn B) Tªn doanh nghiÖp: .......... §Þa chØ trô së chÝnh: ........... §iÖn tho¹i: ........, Fax: ......., E-mail:............. Tμi kho¶n sè: ................. Më t¹i ng©n hμng: ..................... M· sè thuÕ: ..................... §¹i diÖn lμ «ng (bμ): ....................... Chøc vô: .................... GiÊy ñy quyÒn sè: .......... (nÕu thay gi¸m ®èc ký hîp ®ång kinh tÕ) ViÕt ngμy ... th¸ng ... n¨m ... Do ............. chøc vô ............... ký. Hai bªn thèng nhÊt tháa thuËn néi dung hîp ®ång nh− sau: 32 §iÒu 1: Néi dung c«ng viÖc giao dÞch Bªn A b¸n cho bªn B nh÷ng mÆt hμng sau: STT Tªn hμng Tæng céng §¬n vÞ tÝnh Sè l−îng §¬n gi¸ Thμnh tiÒn Ghi chó Tæng trÞ gi¸ (b»ng ch÷): .......................... §iÒu 2: Gi¸ c¶ §¬n gi¸ c¸c mÆt hμng trªn lμ gi¸ ..... (theo v¨n b¶n) (nÕu cã), cña ........... §iÒu 3: ChÊt l−îng vμ quy c¸ch hμng hãa 1. ChÊt l−îng mÆt hμng...... ®−îc quy ®Þnh theo........ 2. .............................. 3. v.v. §iÒu 4: Bao b× vμ ký m· hiÖu 1. Bao b× lμm b»ng: ......... 2. Quy c¸ch bao b×: cì, kÝch th−íc ........ 3. C¸ch ®ãng gãi: .......... 4. Träng l−îng c¶ b×: ......., träng l−îng tÞnh: ......... 5. Ký m· hiÖu: ............ §iÒu 5: Ph−¬ng thøc giao nhËn 1. Bªn A giao cho bªn B theo lÞch sau: STTTªn hμng §¬n vÞ tÝnh Sè l−îng Thêi gian §Þa ®iÓm Ghi chó 2. Ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn vμ chi phÝ vËn chuyÓn do bªn ... chÞu. 33 3. Chi phÝ bèc xÕp (mçi bªn chÞu mét ®Çu hoÆc bªn .... chÞu). 4. NÕu bªn B kh«ng ®Õn nhËn hμng ®óng lÞch th× ph¶i chÞu chi phÝ l−u kho b·i lμ ..... ®/ngμy. NÕu bªn B ®Õn nhËn mμ bªn A ch−a cã hμng ®Ó giao th× bªn A ph¶i chÞu chi phÝ thùc tÕ cho viÖc ®iÒu ®éng ph−¬ng tiÖn. 5. Khi nhËn hμng, bªn B cã tr¸ch nhiÖm kiÓm ®Þnh phÈm chÊt, quy c¸ch hμng hãa t¹i chç. NÕu ph¸t hiÖn hμng thiÕu hoÆc kh«ng ®óng tiªu chuÈn chÊt l−îng th× lËp biªn b¶n t¹i chç, yªu cÇu bªn A x¸c nhËn. Hμng ®· ra khái kho, bªn A kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm (trõ b¶o hμnh). Tr−êng hîp giao nhËn hμng theo nguyªn ®ai, nguyªn kiÖn, containner, nÕu bªn B sau khi chë vÒ nhËp kho míi ph¸t hiÖn cã vi ph¹m th× ph¶i lËp biªn b¶n cã c¬ quan gi¸m ®Þnh ®Õn x¸c nhËn vμ ph¶i göi ®Õn bªn A trong thêi h¹n ... ngμy, tõ khi lËp biªn b¶n. NÕu bªn A nhËn ®−îc biªn b¶n sau 15 ngμy kh«ng cã ý kiÕn g× th× coi nh− ®· nhËn tr¸ch nhiÖm båi th−êng l« hμng ®ã. 6. Mçi l« hμng khi giao nhËn ph¶i cã x¸c nhËn chÊt l−îng b»ng phiÕu hoÆc biªn b¶n kiÓm nghiÖm, khi ®Õn nhËn hμng ng−êi nhËn ph¶i cã ®ñ: - GiÊy giíi thiÖu cña bªn mua. - PhiÕu xuÊt kho cña bªn b¸n. - GiÊy chøng minh nh©n d©n. §iÒu 6: B¶o hμnh vμ h−íng dÉn sö dông hμng hãa - Bªn A cã tr¸ch nhiÖm b¶o hμnh chÊt l−îng vμ gi¸ trÞ sö dông lo¹i hμng ... cho bªn B trong thêi gian ... th¸ng. Bªn A ph¶i cung cÊp ®ñ mçi ®¬n vÞ hμng hãa mét giÊy h−íng dÉn sö dông. 34 §iÒu 7: Thanh to¸n Bªn mua thanh to¸n cho bªn b¸n b»ng tiÒn mÆt, sÐc, hay chuyÓn kho¶n trong thêi gian bao l©u (ghi râ sè ngμy, th¸ng....). §iÒu 8: C¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m thùc hiÖn hîp ®ång ChØ ghi khi cÇn thiÕt vμ nªn ghi ng¾n gän c¸ch thøc, tªn vËt b¶o ®¶m vμ ph¶i lËp biªn b¶n riªng. §iÒu 9: Tr¸ch nhiÖm vËt chÊt trong viÖc thùc hiÖn hîp ®ång - Hai bªn cam kÕt thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c ®iÒu kho¶n ®· tháa thuËn trªn, kh«ng ®−îc ®¬n ph−¬ng thay ®æi hoÆc bá hîp ®ång. Bªn nμo vi ph¹m th× sÏ bÞ ph¹t tíi ... % gi¸ trÞ phÇn hîp ®ång vi ph¹m. - Bªn nμo vi ph¹m c¸c ®iÒu kho¶n trªn ®©y sÏ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vËt chÊt theo quy ®Þnh cña c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cã hiÖu lùc hiÖn hμnh vÒ ph¹t vi ph¹m chÊt l−îng, sè l−îng, thêi gian, ®Þa ®iÓm, thanh to¸n, b¶o hμnh v.v.. Møc ph¹t cô thÓ do hai bªn tháa thuËn dùa trªn khung ph¹t nhμ n−íc ®· quy ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ hîp ®ång kinh tÕ. §iÒu 10: Thñ tôc gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång - Hai bªn cÇn chñ ®éng th«ng b¸o cho nhau tiÕn ®é thùc hiÖn hîp ®ång. NÕu cã vÊn ®Ò g× bÊt lîi ph¸t sinh hai bªn ph¶i kÞp thêi th«ng b¸o cho nhau biÕt vμ tÝch cùc bμn b¹c gi¶i quyÕt (cÇn lËp biªn b¶n ghi néi dung bμn b¹c). - Tr−êng hîp hai bªn kh«ng tù gi¶i quyÕt ®−îc sÏ thèng nhÊt chuyÓn vô viÖc tíi träng tμi kinh tÕ gi¶i quyÕt. 35 §iÒu 11: HiÖu lùc cña hîp ®ång Hîp ®ång cã hiÖu lùc tõ ngμy ... th¸ng ... n¨m ... vμ ph¶i ®−îc hoμn tÊt ®Õn hÕt ngμy ... th¸ng ... n¨m ... Sau khi hîp ®ång hÕt gi¸ trÞ... ngμy, hoÆc ngay sau khi bªn B thanh to¸n xong cho bªn A, hai bªn sÏ tæ chøc häp vμ lËp biªn b¶n thanh lý hîp ®ång nμy. Bªn ... cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc vμ ®μi thä chi phÝ häp thanh lý. Hîp ®ång nμy ®−îc lμm thμnh ... b¶n, cã gi¸ trÞ nh− nhau, mçi bªn gi÷ ... b¶n, göi träng tμi kinh tÕ 1 b¶n (nÕu cÇn). §¹i diÖn bªn A Chøc vô (Ký tªn vμ ®ãng dÊu) Hä vμ tªn §¹i diÖn bªn B Chøc vô (Ký tªn vμ ®ãng dÊu) Hä vμ tªn 2. Kü thuËt so¹n th¶o hîp ®ång vËn chuyÓn hμng hãa 2.1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ hîp ®ång vËn chuyÓn Hîp ®ång vËn chuyÓn hμng hãa lμ sù tháa thuËn b»ng v¨n b¶n gi÷a bªn vËn t¶i vμ bªn thuª vËn chuyÓn vÒ viÖc bªn vËn t¶i cã nghÜa vô vËn chuyÓn mét l−îng hμng hãa nhÊt ®Þnh ®Õn ®Þa ®iÓm ®· Ên ®Þnh vμ bμn giao cho bªn thuª vËn chuyÓn; bªn thuª vËn chuyÓn cã nghÜa vô nhËn sè hμng hãa ®· vËn chuyÓn ®ã vμ tr¶ chi phÝ vËn chuyÓn theo sù tháa thuËn cña hai bªn. Trong vËn t¶i, hμng hãa di chuyÓn trªn mét qu·ng ®−êng t−¬ng ®èi dμi vμ cã rÊt nhiÒu sù phøc t¹p 36 trong qu¶n lý vμ gi¸m s¸t sù an toμn cña hμng hãa. V× vËy ng−êi so¹n th¶o hîp ®ång vËn chuyÓn hμng hãa cÇn qu¸n triÖt c¸c ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau ®©y vμo c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång: - Trong vËn t¶i hμng hãa, chñ së h÷u víi hμng hãa lμ bªn thuª vËn chuyÓn, v× vËy cÇn cã c¸c ®iÒu kho¶n b¶o vÖ quyÒn së h÷u ®èi víi hμng hãa ®ã. - VËn chuyÓn hμng hãa trªn ®−êng cÇn cã c¸c giÊy tê minh chøng cho tÝnh hîp ph¸p cña hμng hãa, v× vËy cÇn cã c¸c quy ®Þnh vÒ c¸c giÊy tê ®ã vμ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn trong viÖc chuÈn bÞ c¸c giÊy tê. - VËn chuyÓn hμng hãa cã sù bèc xÕp c¶ hai ®Çu, v× vËy cÇn quy ®Þnh râ ai lμ ng−êi thùc hiÖn ho¹t ®éng bèc xÕp nμy, chi phÝ ai chÞu tr¸ch nhiÖm. - VËn chuyÓn hμng hãa cã rÊt nhiÒu kh¶ n¨ng x¶y ra c¸c trôc trÆc trong thùc hiÖn, v× vËy c¸c bªn cÇn ph¶i cã quy ®Þnh râ ng−êi cã tr¸ch nhiÖm gi¶i quyÕt c¸c trôc trÆc ®ã. Hîp ®ång vËn chuyÓn hμng hãa cã vÞ trÝ rÊt quan träng ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, v× vËy c¸c doanh nghiÖp cÇn hÕt søc quan t©m ®Õn chÊt l−îng cña hîp ®ång nμy ®Ó kh«ng x¶y ra c¸c hËu qu¶ ®¸ng tiÕc lμm ¶nh h−ëng tíi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp. 2.2. So¹n th¶o néi dung cña hîp ®ång vËn chuyÓn hμng hãa So¹n th¶o néi dung hîp ®ång vËn chuyÓn theo mÉu cã s½n vμ chó ý c¸c ®iÒu kho¶n sau ®©y: 37 - §iÒu kho¶n vÒ ®èi t−îng hîp ®ång Ph¶i nªu tªn hμng hãa vËn chuyÓn, lo¹i hμng, ®Æc ®iÓm (t−¬i sèng, dÔ vì, dÔ b¾t mïi, dÔ ch¸y næ, hμng quý hiÕm...), träng l−îng ®¬n vÞ hμng hãa vËn chuyÓn vμ tæng träng l−îng vËn t¶i, cù ly chuyªn chë, lo¹i ®−êng chuyªn chë... ®Ó cho c¸c bªn chuÈn bÞ cho qu¸ tr×nh vËn chuyÓn. §Æc biÖt, mét sè hμng hãa cÇn ph¶i xin phÐp vËn chuyÓn nh− c¸c hμng siªu tr−êng, siªu träng, hμng hãa cÇn cã c¸ch b¶o ®¶m an toμn ®Æc biÖt nh− hμng dÔ ch¸y, dÔ næ..., hμng quý hiÕm (vμng, tiÒn, ®¸ quý...) cÇn cã h×nh thøc b¶o vÖ ®Æc biÖt. - §iÒu kho¶n vÒ ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn Ph¶i ghi râ lo¹i ph−¬ng tiÖn («t«, m¸y bay, sμ lan, tμu thñy, xe löa). Trong c¸c lo¹i ph−¬ng tiÖn ph¶i ghi râ chñng lo¹i cña ph−¬ng tiÖn, ch¼ng h¹n cã mui, kh«ng mui (®èi víi toa xe löa, sμ lan, «t«), tù dì hμng («t«), cã c¸c thiÕt bÞ b¶o vÖ ®Æc biÖt (m¸y l¹nh, m¸y hót Èm). - §iÒu kho¶n vÒ an toμn vËn chuyÓn Tïy lo¹i hμng hãa vËn chuyÓn mμ cã c¸c tháa thuËn vÒ an toμn hμng hãa nh−: ph¶i cã m¸y l¹nh (hμng t−¬i sèng), ph¶i vÖ sinh ph−¬ng tiÖn (hμng thùc phÈm, hμng dÔ b¾t mïi), ph¶i cã che phñ (hμng sî −ít), ph¶i cã thiÕt bÞ phßng chèng (hμng dÔ ch¸y næ), ph¶i cã xe ®Æc chñng (tiÒn, hμng quý hiÕm, hμng siªu tr−êng, siªu träng)... - §iÒu kho¶n vÒ giao nhËn hμng + Hîp ®ång ph¶i ghi cô thÓ vμ chÝnh x¸c ®Þa ®iÓm, ngμy giê giao nhËn ®Ó c¸c bªn phèi hîp nhÞp 38 nhμng, ®ång thêi lμm c¬ së cho viÖc tÝnh cù ly, nhiªn liÖu, c−íc. NÕu c¸c n¬i giao nhËn khã ®−a ph−¬ng tiÖn vμo, ph¶i tæ chøc trung chuyÓn th× ph¶i ghi râ ph−¬ng tiÖn vËn t¶i trung gian lμ g×, ai lμ ng−êi thùc hiÖn, nÕu cÇn kho trung chuyÓn th× ph¶i ghi râ lo¹i kho, gi¸ thuª vμ ai lμ ng−êi thùc hiÖn. + Hîp ®ång cÇn ghi râ ph−¬ng thøc giao nhËn. Trong thùc tÕ cã c¸c ph−¬ng ph¸p giao nhËn sau: theo träng l−îng, thÓ tÝch; theo nguyªn toa (xe löa), hÇm (tμu thñy); theo nguyªn bao, nguyªn ®ai, nguyªn kiÖn; theo mín n−íc (víi ph−¬ng tiÖn thñy). Hai bªn cÇn kiÓm tra kü tr−íc khi nhËn vμ giao hμng. + Ph¶i quy ®Þnh râ ng−êi cã tr¸ch nhiÖm chuyÓn giao. Ng−êi chuyÓn giao ph¶i cã giÊy tê g× minh chøng. + Ph¶i quy ®Þnh râ c¸c giÊy tê bμn giao, c¸c v¨n b¶n x¸c nhËn sù chuyÓn giao hîp ph¸p nμy, quy ®Þnh c¸ch gi¶i quyÕt c¸c trôc trÆc trong chuyÓn giao. Bªn vËn t¶i kh«ng nhËn chuyªn chë nÕu hμng hãa kh«ng ®óng lo¹i ghi trong hîp ®ång hoÆc bao b× kh«ng ®óng c¸ch. Bªn nhËn hμng ph¶i kiÓm tra kü khi nhËn, nÕu thÊy cã nghi vÊn ph¶i lËp biªn b¶n, cã x¸c nhËn cña bªn vËn t¶i ®Ó lμm c¨n cø gi¶i quyÕt. Hμng ®· ®−îc giao nhËn xong, cã x¸c nhËn cña hai bªn th× bªn vËn t¶i sÏ kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm nÕu hμng bÞ h− háng, mÊt m¸t. §èi víi lo¹i 39 hμng cã tû lÖ hao hôt ®Þnh møc (t−¬i sèng, l−¬ng thùc, nhiªn liÖu...), hai bªn ph¶i ghi râ møc hao hôt cho phÐp vμ c¸ch thøc xö lý nh÷ng hao hôt qu¸ møc cho phÐp. - §iÒu kho¶n vÒ ¸p t¶i Tr−êng hîp chñ hμng cã cö ¸p t¶i, ph¶i ghi râ vμo hîp ®ång. NÕu chñ hμng cã cö ¸p t¶i, bªn vËn t¶i kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ: chi phÝ däc ®−êng cho ng−êi ¸p t¶i, nh÷ng mÊt m¸t däc ®−êng vμ c¸c trë ng¹i vÒ thiÕu giÊy tê, thñ tôc cña hμng hãa. C¸c tr−êng hîp sau ®©y chñ hμng nhÊt thiÕt ph¶i cö ¸p t¶i: hμng quý (kim c−¬ng, vμng, b¹c) vμ tiÒn; hμng t−¬i sèng ph¶i ch¨m lo däc ®−êng; hμng nguy hiÓm (ch¸y, næ); sóng èng, ®¹n d−îc; linh c÷u, hμi cèt. - §iÒu kho¶n vÒ xÕp dì hμng hãa Ph¶i ghi râ ai chÞu tr¸ch nhiÖm bèc dì hμng hãa, phÝ tæn xÕp dì do ai chÞu (chñ hμng n¬i ®i, n¬i ®Õn). Thêi gian, ph−¬ng tiÖn xÕp dì ë hai ®Çu hoÆc cã hay kh«ng cã trung chuyÓn còng cÇn ®−îc tháa thuËn vμ ghi ®Çy ®ñ trong hîp ®ång. - §iÒu kho¶n vÒ c−íc, phô phÝ vËn t¶i + Trong vËn t¶i, ngoμi gi¸ c−íc chÝnh, bªn vËn t¶i cßn ph¶i chi c¸c phô phÝ nh−: phÝ tæn ®iÒu ph−¬ng tiÖn, phÝ qua cÇu, phÝ ®−êng, phÝ chuyÓn t¶i (tõ ®−êng bé xuèng ®−êng s«ng, sang ®−êng s¾t vμ ng−îc l¹i), phÝ tæn vËt dông chÌn lãt, chuång còi (nÕu chë sóc vËt sèng), c¶ng phÝ, hoa tiªu phÝ (víi ®−êng thñy), lÖ phÝ bÕn ®ç (víi ®−êng bé)... 40 + Gi¸ c−íc chÝnh ®−îc tÝnh theo ®¬n vÞ nμo (®ång/tÊn-km, ®ång/ng−êi-km, ®ång/chuyÕn). Cù ly vËn chuyÓn gi÷a ®i vμ ®Õn cÇn ®−îc x¸c ®Þnh theo cù ly tÝnh c−íc. NÕu cÇn cã thÓ tÝnh riªng chuyÕn ®i vμ vÒ kh¸c biÖt nhau. - §iÒu kho¶n vÒ thanh to¸n + Tæng sè tiÒn c¸c bªn thanh to¸n cho nhau lμ bao nhiªu vμ thanh to¸n b»ng ®ång tiÒn nμo. + Thanh to¸n bao nhiªu lÇn vμ cÇn cã c¸c rμng buéc g× víi mçi lÇn thanh to¸n. + C¸c rμng buéc ®èi víi thanh to¸n chËm, thanh to¸n nhanh, kh«ng thanh to¸n. + Ph−¬ng thøc thanh to¸n cho nhau nh−: thanh to¸n tiÒn mÆt, thanh to¸n sÐc, thanh to¸n khÊu trõ... - §iÒu kho¶n vÒ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn trong thùc hiÖn hîp ®ång Hîp ®ång vËn chuyÓn hμng hãa cÇn ph¶i quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn trong thùc hiÖn hîp ®ång. §©y lμ nh÷ng cam kÕt cô thÓ vÒ quyÕt t©m thùc hiÖn nghiªm chØnh mäi ®iÒu kho¶n tháa thuËn. Tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn th−êng ®−îc viÕt theo c¸c kho¶n sau: + Tr¸ch nhiÖm tinh thÇn: C¸c bªn ph¶i cam kÕt thùc hiÖn nghiªm chØnh c¸c ®iÒu kho¶n ®· tháa thuËn. + Tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi nhau trong thùc hiÖn: C¸c bªn ph¶i cam kÕt phèi hîp ®Çy ®ñ trong thùc hiÖn hîp ®ång nh−: th«ng b¸o cho nhau 41 trong chuyÓn giao, th«ng b¸o c¸c trôc trÆc trong thùc hiÖn hîp ®ång, th«ng b¸o cho nhau c¸c khã kh¨n gÆp ph¶i trong thùc hiÖn... + Tr¸ch nhiÖm gi¶i quyÕt c¸c trôc trÆc trong thùc hiÖn hîp ®ång: C¸c bªn ph¶i cam kÕt phèi hîp víi nhau ®Çy ®ñ trong gi¶i quyÕt c¸c trôc trÆc x¶y ra ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cao trong phèi hîp hμnh ®éng. - §iÒu kho¶n gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång (chÕ tμi hîp ®ång) C¸c bªn ph¶i x¸c ®Þnh c¸c chÕ tμi cho hîp ®ång ®Ó mçi bªn cã tr¸ch nhiÖm trong thùc hiÖn. ChÕ tμi hîp ®ång th−êng cã ba lo¹i sau: + C¸c ®iÒu kho¶n miÔn tr¸ch: C¸c bªn cÇn dÉn ra c¸c tr−êng hîp trôc trÆc khi thùc hiÖn ë møc ®é nhá mμ c¸c bªn cã thÓ th«ng c¶m cho nhau nh−: chËm trong chuyÓn giao Ýt h¬n 1 giê, chËm ngμy chuyÓn giao mμ c¸c bªn ®· th«ng b¸o cho nhau, thanh to¸n tiÒn cho nhau chËm mét vμi ngμy... + C¸c ®iÒu kho¶n th−¬ng l−îng: C¸c bªn cÇn chØ râ c¸c vi ph¹m nμo c¸c bªn ph¶i gÆp nhau ®Ó th−¬ng l−îng. NÕu c¸c tr−êng hîp trôc trÆc mμ cã thÓ x¸c ®Þnh ®−îc ngay h×nh thøc xö ph¹t th× cÇn quy ®Þnh râ nh−: c¸c tr−êng hîp ph¶i båi th−êng, c¸c møc ph¹t cô thÓ do kh«ng thùc hiÖn ®−îc c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång (giao hoÆc nhËn hμng chËm, hμng giao kh«ng ®ñ sè l−îng, kh«ng ®óng quy c¸ch phÈm chÊt, thiÕu phô tïng phô kiÖn, chËm thanh to¸n v.v.). 42 + C¸c tr−êng hîp xö lý tr−íc tßa: C¸c bªn cÇn ph¶i nªu ra vi ph¹m cô thÓ kh«ng gi¶i quyÕt ®−îc th«ng qua th−¬ng l−îng mμ ph¶i cÇn tßa ¸n gi¶i quyÕt, ®ång thêi chØ râ sö dông tßa nμo, ë ®©u. Th«ng th−êng hμng hãa vËn chuyÓn bÞ h− háng sÏ xö lý nh− sau: + NÕu thuéc lo¹i hμng kh«ng söa ch÷a ®−îc nh− l−¬ng thùc, thùc phÈm, n«ng s¶n, thñy s¶n... th× dùa trªn c¬ së phÈm chÊt hμng hãa khi nhËn chë vμ khi giao hμng mμ hai bªn tháa thuËn tû lÖ båi th−êng. NÕu kh«ng tháa thuËn ®−îc th× hai bªn yªu cÇu c¬ quan chuyªn m«n gi¸m ®Þnh vμ x¸c nhËn tû lÖ båi th−êng. + NÕu thuéc lo¹i hμng cã thÓ söa ch÷a ®−îc nh− m¸y mãc, dông cô, phô tïng... th× chñ hμng söa ch÷a, bªn vËn t¶i ®μi thä phÝ tæn. NÕu kh«ng söa ch÷a ®−îc, th× bªn vËn t¶i båi th−êng toμn bé gi¸ trÞ hμng hãa. Tr−êng hîp hμng hãa ®−îc b¶o hiÓm th× ph¶i chuyÓn hå s¬ ®Õn c«ng ty b¶o hiÓm gi¶i quyÕt båi th−êng. NÕu sè tiÒn båi th−êng do c«ng ty b¶o hiÓm chi tr¶ thÊp h¬n gi¸ trÞ hμng hãa h− háng th× bªn vËn t¶i ph¶i chi bï. - Thêi gian hiÖu lùc cña hîp ®ång Hîp ®ång ph¶i ghi râ thêi gian hiÖu lùc cña hîp ®ång tõ ngμy th¸ng n¨m nμo ®Õn hÕt ngμy th¸ng n¨m nμo vμ cã c¸c rμng buéc g× kh«ng vÒ thêi h¹n nμy. Th−êng cã c©u th«ng lÖ sau: Hîp ®ång nμy cã hiÖu lùc tõ ngμy ... th¸ng ... n¨m ... vμ ph¶i ®−îc hoμn tÊt ®Õn hÕt ngμy ... th¸ng ... n¨m ... 43 MÉu hîp ®ång vËn chuyÓn hμng hãa: Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc Hîp ®ång vËn chuyÓn hμng hãa Sè: ... /H§VCHH - C¨n cø LuËt th−¬ng m¹i n¨m 2005; - C¨n cø Bé luËt D©n sù n¨m 2005 vμ c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn thùc hiÖn; - C¨n cø ... (c¸c v¨n b¶n cña ngμnh, ®Þa ph−¬ng, nÕu cã). H«m nay, håi .... giê, ngμy ... th¸ng ... n¨m ..., t¹i .... (ghi ®Þa ®iÓm ký kÕt), hai bªn gåm cã: Bªn chñ hμng (gäi t¾t lμ bªn A) Tªn c¬ quan (hoÆc doanh nghiÖp): .......... §Þa chØ: ........... §iÖn tho¹i: ........, Fax: ......., E-mail:............. Tμi kho¶n sè: ................. Më t¹i ng©n hμng: ..................... M· sè thuÕ: ..................... §¹i diÖn lμ: ....................... (hä vμ tªn) Chøc vô: .................... GiÊy ñy quyÒn sè: .......... (nÕu ký thay gi¸m ®èc) ViÕt ngμy ... th¸ng ... n¨m ... Do ............. chøc vô ............... ký (nÕu cã) Bªn vËn t¶i (gäi t¾t lμ bªn B) Tªn c¬ quan (hoÆc doanh nghiÖp): .......... §Þa chØ: ........... §iÖn tho¹i: ........, Fax: ......., E-mail:............. Tμi kho¶n sè: ................. 44 Më t¹i ng©n hμng: ..................... M· sè thuÕ: ..................... §¹i diÖn lμ: ....................... (hä vμ tªn) Chøc vô: .................... GiÊy ñy quyÒn sè: .......... (nÕu ký thay gi¸m ®èc) ViÕt ngμy ... th¸ng ... n¨m ... Do ............. chøc vô ............... ký (nÕu cã) Hai bªn cïng tháa thuËn néi dung hîp ®ång nh− sau: §iÒu 1: Hμng hãa vËn chuyÓn 1. Tªn hμng: Bªn A thuª bªn B vËn chuyÓn nh÷ng hμng hãa sau: STT Tªn hμng §¬n vÞ tÝnh Sè l−îng Träng l−îng C−íc vËn chuyÓn Thμnh tiÒn 2. C−íc vËn chuyÓn: 1 tÊn-km nªu trªn c¨n cø vμo lo¹i hμng hãa...., tÝnh chÊt qu·ng ®−êng vËn chuyÓn....., dùa trªn quyÕt ®Þnh cña Bé Giao th«ng vËn t¶i sè ..... ban hμnh ngμy ..... 3. TÝnh chÊt hμng hãa: Bªn B cÇn l−u ý b¶o ®¶m cho bªn A nh÷ng lo¹i hμng sau ®©y ®−îc an toμn: - Hμng cÇn gi÷ t−¬i sèng. - Hμng cÇn b¶o qu¶n kh«ng ®Ó biÕn chÊt. - Hμng dÔ vì. - Hμng cÇn che ®Ëy kÝn. - v.v.. §iÒu 2: §Þa ®iÓm nhËn hμng vμ giao hμng 1. Bªn B ®−a ph−¬ng tiÖn ®Õn nhËn hμng t¹i .... sè nhμ ..... ®−êng (phè) .... do bªn A giao. §Þa ®iÓm nμy thuËn tiÖn cho ph−¬ng tiÖn ra vμo. 45 2. Bªn B giao hμng t¹i .... (®Þa ®iÓm) cho bªn A hoÆc ®¹i diÖn bªn A. §iÒu 3: Thêi gian giao nhËn hμng STT Tªn NhËn hμng Giao hμng Ghi chó hμngSè l−îng §Þa ®iÓm Thêi gian Sè l−îng §Þa ®iÓm Thêi gian §iÒu 4: Ph−¬ng tiÖn vËn t¶i 1. Bªn A yªu cÇu bªn B chuyªn chë sè hμng trªn b»ng .... (ghi lo¹i ph−¬ng tiÖn vËn t¶i). NÕu cÇn xe, tμu ®Æc chñng, ph¶i ghi râ trong hîp ®ång. Trong hîp ®ång còng ph¶i ghi râ vÒ ®iÒu kiÖn vÖ sinh, b¶o vÖ che phñ, th«ng giã... cña ph−¬ng tiÖn. 2. Bªn B ph¶i cã ®ñ giÊy tê cho ph−¬ng tiÖn ®i l¹i hîp lÖ trªn tuyÕn giao th«ng vμ chÞu mäi hËu qu¶ ph¸p lý cña ph−¬ng tiÖn vËn t¶i. 3. C¸c chËm trÔ vÒ thêi gian giao vμ nhËn hμng cña tõng bªn sÏ bÞ xö lý ®ßi båi th−êng theo §iÒu 11 tr¸ch nhiÖm vi ph¹m hîp ®ång. §iÒu 5: GiÊy tê cho viÖc vËn chuyÓn hμng hãa 1. Bªn A ph¶i lμm vËn ®¬n cho tõng chuyÕn giao hμng, ghi râ tªn hμng vμ sè l−îng, ph¶i cã tr¸ch nhiÖm vÒ nh÷ng néi dung trong vËn ®¬n. 2. Bªn A ph¶i ®Ýnh kÌm vμo vËn ®¬n c¸c giÊy tê cÇn thiÕt ®Ó c¸c c¬ quan chuyªn tr¸ch cã thÓ kiÓm tra nh−: - GiÊy phÐp l−u th«ng lo¹i hμng hãa ®Æc biÖt. - Biªn lai c¸c kho¶n thuÕ ®· ®ãng. - ... 46 NÕu kh«ng cã ®ñ c¸c giÊy tê cÇn thiÕt mμ ph−¬ng tiÖn ph¶i ¸ch l¹i th× mäi thiÖt h¹i (hμng h− háng, ph−¬ng tiÖn n»m chê, hμng bÞ tÞch thu...) bªn A ph¶i g¸nh chÞu vμ vÉn ph¶i tr¶ ®ñ c−íc nh− ®· tháa thuËn. §iÒu 6: Ph−¬ng thøc giao nhËn hμng 1. Hai bªn tháa thuËn bªn A giao hμng cho bªn B theo ph−¬ng thøc... (theo träng l−îng, thÓ tÝch, nguyªn ®ai nguyªn kiÖn, mín n−íc v.v.). 2. Bªn B giao hμng cho bªn A theo ph−¬ng thøc giao sao, nhËn vËy (hoÆc ph−¬ng thøc nμo kh¸c cïng tháa thuËn). §iÒu 7: Tr¸ch nhiÖm xÕp dì hμng hãa 1. Chi phÝ xÕp dì do bªn A chÞu, ë c¶ hai ®Çu vËn chuyÓn. 2. Thêi gian xÕp dì gi¶i phãng ph−¬ng tiÖn lμ... giê. NÕu xÕp dì chËm, bªn A bÞ ph¹t... ®ång/giê. 3. XÕp dì lμm h− háng hμng hãa bªn A ph¶i g¸nh chÞu. §iÒu 8: Gi¶i quyÕt hao hôt hμng hãa 1. NÕu hao hôt hμng hãa d−íi ®Þnh møc ... % tæng l−îng hμng, th× bªn B kh«ng ph¶i båi th−êng. 2. Hao hôt trªn tû lÖ cho phÐp th× bªn B ph¶i båi th−êng cho bªn A theo gi¸ thÞ tr−êng. 3. Mäi sù kiÖn mÊt hμng, bªn A hoÆc ®¹i diÖn cña bªn A nhËn hμng ph¶i ph¸t hiÖn vμ lËp biªn b¶n, cã bªn B x¸c nhËn. NÕu ®· nhËn xong hμng bªn A míi b¸o mÊt m¸t h− háng th× bªn B kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm båi th−êng. §iÒu 9: ¸p t¶i hμng hãa Bªn A cö ng−êi ®i theo ph−¬ng tiÖn ®Ó ¸p t¶i hμng hãa, hoÆc bªn A ®Ò nghÞ bªn B cö ng−êi ¸p t¶i hμng hãa, chi phÝ do bªn A chÞu. 47 Tr¸ch nhiÖm mÊt m¸t, h− háng hμng hãa, bªn cã ng−êi ¸p t¶i ph¶i g¸nh chÞu. §iÒu 10: Thanh to¸n c−íc phÝ vËn t¶i 1. TiÒn c−íc phÝ chÝnh mμ bªn A ph¶i thanh to¸n cho bªn B bao gåm: - Lo¹i hμng thø nhÊt lμ: ..... ®ång. - Lo¹i hμng thø hai lμ: ..... ®ång. - ... Tæng céng c−íc phÝ chÝnh lμ: ..... ®ång. 2. TiÒn phô phÝ vËn t¶i bªn A ph¶i thanh to¸n cho bªn B bao gåm: - PhÝ tæn ®iÒu xe (ph−¬ng tiÖn) lμ: ........... ®ång/km. - LÖ phÝ cÇu, phμ, ®−êng, bÕn ®ç lμ: ............. ®ång. - PhÝ tæn vËt dông chÌn lãt lμ: ............. ®ång. - Chuång còi cho sóc vËt lμ: ............. ®ång. - Kª khai hμng hãa lμ: ............. ®ång. - ... Tæng c−íc phÝ b»ng sè lμ: ....... vμ b»ng ch÷ lμ .......... 3. Bªn A thanh to¸n cho bªn B b»ng ........ (tiÒn mÆt, chuyÓn kho¶n, sÐc...). 4. Thêi gian thanh to¸n: ngay sau khi n¬i ®Õn nhËn xong hμng. §iÒu 11: Tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn thùc hiÖn hîp ®ång 1. Bªn nμo vi ph¹m hîp ®ång sÏ ph¶i ®Òn bï cho bªn kia nh÷ng thiÖt h¹i do vi ph¹m hîp ®ång, võa ph¶i ®Òn bï cho ng−êi thø ba nh÷ng thiÖt h¹i do bªn ®ã vi ph¹m hîp ®ång g©y ra. 2. NÕu bªn A khai hôt träng l−îng hμng hãa th× ph¶i ph¹t sè tiÒn b»ng 150% sè c−íc tÝnh hôt ®ã. 48 3. NÕu bªn B lμm h− háng hμng hãa trong khi vËn chuyÓn th×: - Trong tr−êng hîp cã thÓ söa ch÷a ®−îc, th× bªn B ®μi thä phÝ tæn söa ch÷a. - NÕu kh«ng thÓ söa ch÷a ®−îc, th× bªn B ph¶i båi th−êng toμn bé, (hoÆc theo tû lÖ hai bªn ph¶i tháa thuËn vμ ghi râ trong hîp ®ång). 4. NÕu bªn A kh«ng thanh to¸n c−íc phÝ ®óng kú h¹n th× ph¶i chÞu ph¹t theo møc .... %/ngμy, tÝnh tõ ngμy ph¶i thanh to¸n. 5. Bªn nμo ®¬n ph−¬ng ®×nh chØ hîp ®ång mμ kh«ng cã lý do chÝnh ®¸ng th× ph¶i chÞu ph¹t ...% tæng c−íc phÝ. §iÒu 12: C¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m thùc hiÖn hîp ®ång (nÕu cÇn) §iÒu 13: Gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång 1. Hai bªn cÇn chñ ®éng th«ng b¸o cho nhau biÕt vμ tÝch cùc bμn b¹c gi¶i quyÕt (cã ghi biªn b¶n néi dung bμn b¹c). 2. NÕu hai bªn kh«ng tù gi¶i quyÕt ®−îc th× sÏ khiÕu n¹i lªn tßa ¸n kinh tÕ (hoÆc träng tμi kinh tÕ) ®Ó ph©n xö. 3. Chi phÝ träng tμi do bªn vi ph¹m chÞu. §iÒu 14: HiÖu lùc cña hîp ®ång Hîp ®ång nμy cã hiÖu lùc tõ ngμy ... ®Õn ngμy .... Hai bªn sÏ häp thanh lý hîp ®ång vμo ngμy ... Hîp ®ång nμy ®−îc lμm thμnh ... b¶n, cã gi¸ trÞ nh− nhau, mçi bªn gi÷ ... b¶n göi cho c¬ quan ... b¶n. §¹i diÖn bªn A Chøc vô (Ký tªn vμ ®ãng dÊu) Hä vμ tªn §¹i diÖn bªn B Chøc vô (Ký tªn vμ ®ãng dÊu) Hä vμ tªn 49 3. Kü thuËt so¹n th¶o hîp ®ång kinh tÕ dÞch vô 3.1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ hîp ®ång kinh tÕ dÞch vô Hîp ®ång kinh tÕ dÞch vô lμ sù tháa thuËn cña hai bªn vÒ viÖc bªn nhËn dÞch vô cã nghÜa vô thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng dÞch vô theo yªu cÇu cña bªn thuª dÞch vô; bªn thuª dÞch vô cã nghÜa vô x¸c ®Þnh yªu cÇu ®èi víi dÞch vô vμ tr¶ tiÒn dÞch vô phÝ theo tháa thuËn cña hai bªn. Trong thùc tÕ nÒn c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, tÝnh chÊt chuyªn m«n hãa x· héi ngμy cμng s©u s¾c th× c¸c hîp ®ång dÞch vô ngμy cμng ph¸t triÓn. C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh chñ yÕu tËp trung vμo c¸c ho¹t ®éng chÝnh cßn c¸c ho¹t ®éng kh¸c th−êng ®i thuª c¸c tæ chøc dÞch vô x· héi. C¸c ho¹t ®éng dÞch vô mμ doanh nghiÖp th−êng ®i thuª lμ: DÞch vô söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ; DÞch vô söa ch÷a c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc, nhμ x−ëng; C¸c dÞch vô vÖ sinh; C¸c dÞch vô b¶o vÖ, an ninh; C¸c dÞch vô sinh ho¹t kh¸c, kÓ c¶ dÞch vô ¨n c«ng nghiÖp. C¸c ho¹t ®éng dÞch vô hoμn toμn kh¸c c¸c lo¹i ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Ng−êi so¹n th¶o hîp ®ång cÇn qu¸n triÖt c¸c ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau ®©y cña ho¹t ®éng dÞch vô vμo hîp ®ång dÞch vô: - C¸c c«ng viÖc dÞch vô rÊt ®a d¹ng, phøc t¹p, nhá lÎ, l¹i kh«ng ®−îc tiªu chuÈn hãa râ rμng, v× vËy ng−êi so¹n th¶o cÇn x¸c ®Þnh râ tiªu chuÈn 50 chÊt l−îng, ®èi víi tõng dÞch vô cô thÓ. NÕu kh«ng x¸c ®Þnh ®−îc râ tiªu chuÈn chÊt l−îng th× cÇn x¸c ®Þnh râ yªu cÇu chÊt l−îng dÞch vô thÕ nμo ®Ó cã c¬ së cho viÖc nghiÖm thu sau nμy. - C¸c c«ng viÖc dÞch vô cã nhiÒu kho¶n chi phÝ kh¸c nhau vμ ph¹m vi kho¸n còng kh¸c nhau. V× vËy cÇn ph¶i x¸c ®Þnh râ c¸c lo¹i chi phÝ ®ã lμ g× vμ ph¶i ®¶m b¶o tiªu chuÈn chÊt l−îng nh− thÕ nμo (nÕu cã). - Ho¹t ®éng dÞch vô cÇn cã sù phèi hîp gi÷a hai bªn rÊt chÆt chÏ, v× vËy cÇn x¸c ®Þnh ng−êi l·nh ®¹o cã ®ñ thÈm quyÒn gi¶i quyÕt phô tr¸ch trùc tiÕp. 3.2. So¹n th¶o néi dung cña hîp ®ång kinh tÕ dÞch vô Hîp ®ång kinh tÕ dÞch vô ®−îc so¹n th¶o theo mÉu cã s½n cho c¸c lo¹i vμ chó ý c¸c ®iÒu kho¶n sau: - §iÒu kho¶n vÒ tªn c¸c dÞch vô X¸c ®Þnh cô thÓ tªn dÞch vô, sè l−îng, chñng lo¹i, quy c¸ch, khèi l−îng, hoÆc néi dung c«ng viÖc dÞch vô. VÒ sè l−îng, cÇn thèng nhÊt c¸ch x¸c ®Þnh, v× ®©y lμ c¬ së tÝnh c¸c chi phÝ dÞch vô. VÒ chÊt l−îng, nÕu cã tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ th× c¸c bªn cÇn thèng nhÊt cô thÓ, nÕu kh«ng cã tiªu chuÈn chÊt l−îng th× cÇn nªu râ yªu cÇu dÞch vô cÇn ph¶i ®¹t ®−îc. CÇn x¸c ®Þnh râ ph¹m vi dÞch vô diÔn ra ®Ó cã c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o cho c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan kh¸c. 51 - §iÒu kho¶n vÒ tiÕn ®é thùc hiÖn c«ng viÖc vμ thêi gian hoμn thμnh NÕu c«ng viÖc phøc t¹p vμ chia thμnh nhiÒu c«ng ®o¹n th× cÇn ghi râ tiÕn ®é thùc hiÖn dÞch vô. NÕu c«ng viÖc cã thÓ thùc hiÖn gän th× chØ cÇn ghi râ thêi gian hoμn thμnh. CÇn x¸c ®Þnh râ thêi gian b¾t ®Çu vμ thêi gian kÕt thóc dÞch vô, nÕu cã sù linh ®éng thêi gian thùc hiÖn th× cÇn x¸c ®Þnh râ rμng (VÝ dô: lμm ngoμi giê hμnh chÝnh, lμm vÒ ®ªm tõ 22 giê ®ªm ®Õn 5 giê s¸ng), vμ c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o an toμn cho khu vùc lμm viÖc vμ c¸c ho¹t ®éng kh¸c. - §iÒu kho¶n vÒ vËt t− ®¶m b¶o cho dÞch vô CÇn quy ®Þnh râ: Bªn nμo chÞu tr¸ch nhiÖm cung cÊp vËt t−, phô tïng ®Æc chñng khã kiÕm trªn thÞ tr−êng, thêi gian ph¶i cung cÊp vμ ghi râ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt l−îng vËt t− ®ã. VËt t− cò, háng th¸o dì ra do bªn nμo thu håi, gi¸ thu håi thÕ nμo, nÕu ph¶i chuyªn chë ®i th× ai chÞu chi phÝ ®ã, v.v.. - §iÒu kho¶n vÒ chi phÝ cho dÞch vô Hai bªn cïng tháa thuËn vÒ nh÷ng lo¹i chi phÝ cña dÞch vô trong sè c¸c lo¹i chi phÝ sau: Chi phÝ cho vËt t− nguyªn, nhiªn, vËt liÖu; Chi phÝ cho c¸c lo¹i thiÕt bÞ, dông cô lao ®éng; Chi phÝ cho lao ®éng thùc hiÖn c¸c dÞch vô; C¸c chi phÝ kh¸c nÕu cã. NÕu c¸c chi phÝ trªn x¸c ®Þnh qu¸ phøc t¹p th× cã thÓ x¸c lËp b¶n dù to¸n cho dÞch vô vμ ®−a nã thμnh phô lôc cña hîp ®ång. Hai bªn thèng nhÊt 52 tæng sè tiÒn c¸c bªn thanh to¸n cho nhau vμ ®ång tiÒn dïng ®Ó thanh to¸n. - §iÒu kho¶n vÒ nghiÖm thu dÞch vô Hai bªn ph¶i quy ®Þnh râ thÓ thøc nghiÖm thu, c¨n cø nghiÖm thu, thμnh phÇn nghiÖm thu, thêi gian nghiÖm thu, c¸c v¨n b¶n x¸c lËp trong nghiÖm thu. NÕu dÞch vô ®−îc nghiÖm thu thμnh nhiÒu lÇn th× cÇn quy ®Þnh râ c¸c lÇn nghiÖm thu cô thÓ vμ c¸c v¨n b¶n nghiÖm thu cña tõng lÇn, nghiÖm thu tæng thÓ. - §iÒu kho¶n vÒ b¶o hμnh dÞch vô Hai bªn ph¶i ghi râ thêi gian b¶o hμnh tÝnh tõ ngμy thùc hiÖn xong hîp ®ång vμ ph¶i ghi râ tr¸ch nhiÖm tõng bªn khi x¶y ra h− háng trong thêi gian b¶o hμnh vμ tr¸ch nhiÖm kh¾c phôc c¸c h− háng x¶y ra. Hai bªn cÇn quy ®Þnh ®¶m b¶o vËt chÊt cho b¶o hμnh dÞch vô vμ c¸c rμng buéc ®èi víi ®¶m b¶o nμy. - §iÒu kho¶n vÒ thanh to¸n dÞch vô Hai bªn cÇn ghi râ tæng sè tiÒn c¸c bªn thanh to¸n cho nhau, sè lÇn thanh to¸n, sè tiÒn thanh to¸n cho mçi lÇn, c¸c ®iÒu kiÖn cho mçi lÇn thanh to¸n vμ tæng quyÕt to¸n cho dÞch vô. Hai bªn cÇn quy ®Þnh râ c¸c chi phÝ ph¸t sinh hîp ph¸p cho dÞch vô vμ c¸c v¨n b¶n minh chøng cho c¸c chi phÝ ph¸t sinh ®ã. - §iÒu kho¶n vÒ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn thùc hiÖn hîp ®ång Hîp ®ång kinh tÕ dÞch vô cÇn ph¶i quy ®Þnh râ 53 tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn thùc hiÖn hîp ®ång. §©y lμ nh÷ng cam kÕt cô thÓ vÒ quyÕt t©m thùc hiÖn ®óng mäi ®iÒu kho¶n tháa thuËn. Tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn th−êng ®−îc viÕt theo c¸c kho¶n sau: + C¸c bªn ph¶i cam kÕt thùc hiÖn nghiªm chØnh c¸c ®iÒu kho¶n ®· tháa thuËn (Tr¸ch nhiÖm tinh thÇn). + C¸c bªn ph¶i cam kÕt phèi hîp ®Çy ®ñ trong thùc hiÖn hîp ®ång nh−: th«ng b¸o cho nhau trong chuyÓn giao, th«ng b¸o c¸c trôc trÆc trong thùc hiÖn hîp ®ång, th«ng b¸o cho nhau c¸c khã kh¨n gÆp ph¶i trong thùc hiÖn... (Tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi nhau trong thùc hiÖn). + C¸c bªn ph¶i cam kÕt phèi hîp víi nhau ®Çy ®ñ trong gi¶i quyÕt c¸c trôc trÆc x¶y ra ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cao trong phèi hîp hμnh ®éng (Tr¸ch nhiÖm gi¶i quyÕt c¸c trôc trÆc trong thùc hiÖn hîp ®ång). - §iÒu kho¶n gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång C¸c bªn ph¶i x¸c ®Þnh c¸c c¸ch gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång ®Ó cã tr¸ch nhiÖm trong thùc hiÖn hîp ®ång. C¸ch gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång th−êng cã ba lo¹i sau: + C¸c ®iÒu kho¶n miÔn tr¸ch: C¸c bªn cÇn dÉn ra c¸c tr−êng hîp trôc trÆc khi thùc hiÖn ë møc ®é nhá mμ c¸c bªn cã thÓ th«ng c¶m cho nhau nh−: chËm trong chuyÓn giao Ýt h¬n 1 giê, chËm ngμy chuyÓn giao mμ c¸c bªn ®· th«ng b¸o cho nhau, thanh to¸n tiÒn cho nhau chËm mét vμi ngμy... 54 + C¸c ®iÒu kho¶n th−¬ng l−îng: C¸c bªn cÇn chØ râ c¸c vi ph¹m nμo c¸c bªn ph¶i gÆp nhau ®Ó th−¬ng l−îng. NÕu c¸c tr−êng hîp trôc trÆc mμ cã thÓ x¸c ®Þnh ®−îc ngay h×nh thøc xö ph¹t th× cÇn quy ®Þnh râ nh−: c¸c tr−êng hîp ph¶i båi th−êng, c¸c møc ph¹t cô thÓ do kh«ng thùc hiÖn ®−îc c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång (thùc hiÖn hîp ®ång chËm, sö dông c¸c lo¹i vËt liÖu kh«ng ®óng quy c¸ch, chËm thanh to¸n v.v.). + C¸c tr−êng hîp xö lý tr−íc tßa: C¸c bªn cÇn ph¶i nªu ra vi ph¹m cô thÓ kh«ng gi¶i quyÕt ®−îc th«ng qua th−¬ng l−îng mμ ph¶i cÇn tßa ¸n gi¶i quyÕt, ®ång thêi chØ râ sö dông tßa ¸n nμo, ë ®©u. Sau ®©y lμ vÝ dô mÉu cña mét trong sè c¸c lo¹i hîp ®ång dÞch vô. MÉu hîp ®ång dÞch vô: Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc Hîp ®ång söa ch÷a Sè: ... /H§SC - C¨n cø LuËt th−¬ng m¹i n¨m 2005; - C¨n cø Bé luËt D©n sù n¨m 2005 vμ c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn thùc hiÖn; - C¨n cø vμo biªn b¶n thùc tr¹ng cña ...... - C¨n cø vμo sù tháa thuËn cña hai bªn. H«m nay, håi .... giê, ngμy ... th¸ng ... n¨m ... t¹i ...... (®Þa ®iÓm ký kÕt), hai bªn gåm cã: 55 Bªn thuª söa ch÷a (gäi t¾t lμ bªn A) Tªn c¬ quan (hoÆc doanh nghiÖp): .......... §Þa chØ: ........... §iÖn tho¹i: ........, Fax: ....... Tμi kho¶n sè: ................. Më t¹i ng©n hμng: ..................... M· sè thuÕ: ..................... §¹i diÖn lμ ¤ng (Bμ): ....................... Chøc vô: .................... GiÊy ñy quyÒn sè: .......... (nÕu ký thay gi¸m ®èc) ViÕt ngμy ... th¸ng ... n¨m ... Do ............. chøc vô ............... ký.......... (nÕu cã) Bªn nhËn söa ch÷a (gäi t¾t lμ bªn B) Tªn c¬ quan (hoÆc doanh nghiÖp): .......... §Þa chØ: ........... §iÖn tho¹i: ........, Fax: ....... Tμi kho¶n sè: ................. Më t¹i ng©n hμng: ..................... M· sè thuÕ: ..................... §¹i diÖn lμ ¤ng (Bμ): ....................... Chøc vô: .................... GiÊy ñy quyÒn sè: .......... (nÕu ký thay gi¸m ®èc) ViÕt ngμy ... th¸ng ... n¨m ... Do ............. chøc vô ............... ký........... (nÕu cã) Hai bªn thèng nhÊt tháa thuËn néi dung hîp ®ång nh− sau: §iÒu 1: §èi t−îng hîp ®ång 1. Tªn ... (thiÕt bÞ, m¸y mãc, c«ng tr×nh) cÇn söa ch÷a. 2. Nh÷ng bé phËn h− háng cÇn söa ch÷a, phôc håi... 56 3. Nh÷ng bé phËn cÇn thay thÕ, ®æi míi... §iÒu 2: Yªu cÇu chÊt l−îng ®¹t ®−îc sau khi söa ch÷a 1. Bé phËn 1: ........... 2. Bé phËn 2: ........... 3. .......................... §iÒu 3: VËt t− 1. VËt t− cò, h− háng, th¸o ra tõ ... (thiÕt bÞ, c«ng tr×nh) do bªn ... xö lý. 2. Bªn ... cã tr¸ch nhiÖm cung øng vËt liÖu, phô tïng thay thÕ vμ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ vËt liÖu, phô tïng thay thÕ ®ã. 3. Thêi gian cung cÊp vËt liÖu, phô tïng trong ... ngμy, b¾t ®Çu tõ ngμy ... ®Õn ngμy .... §iÒu 4: Thêi gian söa ch÷a 1. Bªn B cã tr¸ch nhiÖm hoμn tÊt viÖc söa ch÷a trong thêi gian ... ngμy. B¾t ®Çu khëi c«ng ngμy ... 2. NÕu cã khã kh¨n ®ét xuÊt lμm cho thêi gian söa ch÷a ph¶i kÐo dμi thªm, bªn B ph¶i b¸o cho bªn A ®Ó th¶o luËn nhÊt trÝ kÐo dμi thªm thêi gian. NÕu kh«ng cã sù bμn b¹c víi bªn A mμ bªn B giao nghiÖm thu chËm lμ vi ph¹m hîp ®ång. §iÒu 5: Gi¸ c¶ Hai bªn tháa thuËn gi¸ c¶ cña viÖc söa ch÷a ... lμ ... ®ång. Gi¸ nμy bao gåm c¸c kho¶n chi: .......... §iÒu 6: NghiÖm thu 1. Bªn A cã quyÒn mêi c¬ quan gi¸m ®Þnh chuyªn m«n hoÆc chuyªn gia gióp cho viÖc kiÓm tra chÊt l−îng söa ch÷a vμo thμnh phÇn ban nghiÖm thu. 57 2. Bªn B cã tr¸ch nhiÖm chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng nghiÖm thu theo ... ®ît, ®ît 1 khi ®¹t ...% khèi l−îng söa ch÷a, ®ît 2 khi ®¹t ...% khèi l−îng söa ch÷a (nÕu c«ng viÖc ®¬n gi¶n vμ chØ nghiÖm thu mét lÇn). §iÒu 7: B¶o hμnh 1. Thêi gian b¶o hμnh kÕt qu¶ söa ch÷a lμ .... th¸ng (n¨m). 2. Trong thêi gian b¶o hμnh, nÕu bªn A ph¸t hiÖn cã h− háng, sai sãt vÒ chÊt l−îng, vÒ kü thuËt th× ph¶i th«ng b¸o kÞp thêi b»ng v¨n b¶n cho bªn B ®Ó cïng x¸c minh. ViÖc x¸c minh ph¶i ®−îc tiÕn hμnh kh«ng chËm qu¸ ... ngμy kÓ tõ ngμy nhËn ®−îc th«ng b¸o. Ph¶i lËp biªn b¶n qu¸ tr×nh x¸c minh, hai bªn cã kÕt luËn râ rμng vÒ nguyªn nh©n g©y ra h− háng, x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm söa ch÷a nh÷ng h− háng ®ã thuéc vÒ bªn nμo, thêi gian söa ch÷a. 3. Trong thêi gian 15 ngμy kÓ tõ ngμy ®−îc th«ng b¸o, nÕu bªn B kh«ng tr¶ lêi th× coi nh− ®· chÊp nhËn cã sai sãt vμ cã tr¸ch nhiÖm söa ch÷a sai sãt ®ã. 4. NÕu sai sãt kh«ng ®−îc söa ch÷a hoÆc viÖc söa ch÷a kÐo dμi dÉn ®Õn c¸c thiÖt h¹i kh¸c trong kÕ ho¹ch sö dông (thiÕt bÞ, c«ng tr×nh) th× bªn A cã quyÒn ph¹t bªn B vi ph¹m hîp ®ång ...% gi¸ trÞ bé phËn h− háng vμ b¾t båi th−êng thiÖt h¹i nh− tr−êng hîp kh«ng thùc hiÖn hîp ®ång. §iÒu 8: Thanh to¸n 1. Bªn A thanh to¸n cho bªn B trong thêi h¹n ... ngμy sau khi nghiÖm thu. 2. Ph−¬ng thøc thanh to¸n b»ng h×nh thøc .... (tiÒn mÆt, sÐc, chuyÓn kho¶n). 58 §iÒu 9: Tr¸ch nhiÖm do vi ph¹m hîp ®ång 1. Bªn nμo vi ph¹m hîp ®ång sÏ bÞ ph¹t vi ph¹m hîp ®ång, nÕu do vi ph¹m mμ lμm thiÖt h¹i ®Õn bªn thø ba th× còng ph¶i båi th−êng cho bªn thø ba. 2. Bªn B cã quyÒn kh«ng nhËn nghiÖm thu nÕu chÊt l−îng kh«ng ®óng nh− ®· ghi trong hîp ®ång. Bªn B ph¶i söa ch÷a sai sãt hoÆc gi¶m gi¸ ®Ó bªn A chÊp nhËn. NÕu v× viÖc söa ch÷a sai sãt mμ kÐo dμi thêi gian thi c«ng th× bªn B bÞ ph¹t vi ph¹m thêi h¹n hîp ®ång. 3. NÕu bªn A kh«ng ®Õn nghiÖm thu ®óng kú h¹n th× sÏ bÞ ph¹t ...% gi¸ trÞ hîp ®ång cho 10 ngμy ®Çu vμ ...% gi¸ trÞ hîp ®ång cho c¸c ngμy tiÕp theo. 4. NÕu bªn A kh«ng thanh to¸n ®óng kú h¹n th× sÏ bÞ ph¹t ...% gi¸ trÞ hîp ®ång. §iÒu 10: Gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång - Hai bªn cÇn chñ ®éng th«ng b¸o cho nhau tiÕn ®é thùc hiÖn hîp ®ång. NÕu cã vÊn ®Ò g× bÊt lîi ph¸t sinh hai bªn ph¶i kÞp thêi th«ng b¸o cho nhau biÕt vμ tÝch cùc bμn b¹c gi¶i quyÕt (cÇn lËp biªn b¶n ghi néi dung bμn b¹c). - Tr−êng hîp hai bªn kh«ng tù gi¶i quyÕt ®−îc sÏ thèng nhÊt chuyÓn vô viÖc tíi träng tμi kinh tÕ gi¶i quyÕt. §iÒu 11: HiÖu lùc cña hîp ®ång Hîp ®ång cã hiÖu lùc tõ ngμy ... th¸ng ... n¨m vμ ph¶i ®−îc hoμn tÊt ®Õn hÕt ngμy ... th¸ng ... n¨m .... Sau khi hîp ®ång hÕt gi¸ trÞ ... ngμy, hoÆc ngay sau khi bªn A thanh to¸n xong cho bªn B, hai bªn sÏ tæ chøc häp vμ lËp biªn b¶n thanh lý hîp ®ång nμy. Bªn ... cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc vμ ®μi thä chi phÝ häp thanh lý. 59 Hîp ®ång nμy ®−îc lμm thμnh ... b¶n, cã gi¸ trÞ nh− nhau, mçi bªn gi÷ ... b¶n, ... b¶n göi cho c¬ quan träng tμi kinh tÕ (nÕu cÇn). §¹i diÖn bªn A Chøc vô (Ký tªn vμ ®ãng dÊu) Hä vμ tªn §¹i diÖn bªn B Chøc vô (Ký tªn vμ ®ãng dÊu) Hä vμ tªn 4. Kü thuËt so¹n th¶o hîp ®ång nghiªn cøu khoa häc vμ triÓn khai kü thuËt 4.1. Kh¸i qu¸t chung vÒ hîp ®ång nghiªn cøu khoa häc vμ triÓn khai kü thuËt Hîp ®ång nghiªn cøu khoa häc vμ triÓn khai kü thuËt lμ sù tháa thuËn b»ng v¨n b¶n gi÷a c¸c ®¬n vÞ vμ c¸ nh©n víi nhau hoÆc víi c¸c doanh nghiÖp vÒ viÖc nghiªn cøu, triÓn khai, øng dông, thiÕt kÕ, thö nghiÖm, l¾p r¸p, vËn hμnh, hiÖu chØnh vμ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò khoa häc kü thuËt kh¸c nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ. Bªn nhËn hîp ®ång cã nghÜa vô tæ chøc c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu theo ®óng yªu cÇu cña bªn giao hîp ®ång, bªn giao hîp ®ång cã nghÜa vô x¸c ®Þnh chÝnh x¸c c¸c yªu cÇu nghiªn cøu vμ tr¶ chi phÝ theo sù tháa thuËn cña c¸c bªn. Ho¹t ®éng nghiªn cøu khoa häc rÊt phøc t¹p vμ cã hμm l−îng chÊt x¸m cao, v× vËy ng−êi so¹n th¶o hîp ®ång cÇn qu¸n triÖt c¸c ®Æc ®iÓm sau ®©y vμo c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång: 60 - Hîp ®ång nghiªn cøu khoa häc vμ triÓn khai kü thuËt cã rÊt nhiÒu lo¹i nh−: nghiªn cøu c¬ b¶n, nghiªn cøu øng dông, nghiªn cøu triÓn khai, v× vËy c¸c bªn cÇn x¸c ®Þnh râ ph¹m vi nghiªn cøu; - Hîp ®ång nghiªn cøu khoa häc vμ triÓn khai kü thuËt rÊt khã ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ nghiªn cøu, khã chñ ®éng ®iÒu tiÕt tiÕn ®é vμ chi phÝ cho hîp ®ång, v× vËy c¸c bªn cÇn tÝnh to¸n vμ dù tÝnh c¸c t×nh huèng cã thÓ x¶y ra ®Ó tÝnh chÝnh x¸c c¸c chi phÝ; - Hîp ®ång nghiªn cøu khoa häc vμ triÓn khai kü thuËt cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ víi nhau trong thùc hiÖn, v× vËy c¸c bªn cÇn quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm ®èi víi thùc hiÖn hîp ®ång vμ quy ®Þnh râ ng−êi cã tr¸ch nhiÖm gi¶i quyÕt c¸c trôc trÆc x¶y ra. Do tÝnh chÊt phøc t¹p cña c¸c ho¹t ®éng khoa häc c«ng nghÖ vμ triÓn khai kü thuËt nªn hîp ®ång nghiªn cøu khoa häc vμ triÓn khai kü thuËt hÕt søc ®a d¹ng vμ nhiÒu khi rÊt kh¸c nhau vÒ néi dung. MÆt kh¸c, c¸c chñ thÓ ký hîp ®ång ë phÇn nμy còng kh«ng nhÊt thiÕt lμ doanh nghiÖp, c¬ quan, tæ chøc, mμ cã thÓ lμ c¸ nh©n nhμ khoa häc hoÆc mét nhãm c¸c nhμ khoa häc ®øng ra nhËn hîp ®ång. Bªn giao hîp ®ång còng cã thÓ lμ c¸ nh©n. 4.2. Kü thuËt so¹n th¶o néi dung hîp ®ång nghiªn cøu khoa häc vμ triÓn khai kü thuËt So¹n th¶o hîp ®ång theo mÉu cã s½n vμ chó ý c¸c ®iÒu kho¶n sau: 61 - §iÒu kho¶n vÒ ®èi t−îng cña hîp ®ång: cÇn nªu râ c¸c tªn c«ng viÖc nghiªn cøu hoÆc triÓn khai, ph¹m vi nghiªn cøu, thêi gian nghiªn cøu vμ kÕt qu¶ cuèi cïng ph¶i ®¹t ®−îc b»ng hiÖn vËt, c«ng tr×nh nghiªn cøu hoÆc mét h×nh thøc nhÊt ®Þnh. - §iÒu kho¶n vÒ thêi h¹n ph¶i hoμn thμnh: Ph¶i x¸c ®Þnh râ thêi gian nghiªn cøu b¾t ®Çu tõ thêi gian nμo vμ ph¶i ®−îc hoμn tÊt ®Õn hÕt ngμy th¸ng n¨m nμo. NÕu viÖc nghiªn cøu l©u dμi, phøc t¹p, ph¶i quy ®Þnh thêi h¹n hoμn thμnh tõng phÇn viÖc th× cÇn quy ®Þnh râ thêi gian tõng giai ®o¹n c«ng viÖc vμ c¸c s¶n phÈm ®¹t ®−îc cña tõng giai ®o¹n ®ã. - §iÒu kho¶n vÒ chi phÝ cho nghiªn cøu: C¸c bªn ph¶i x¸c ®Þnh râ chi phÝ cho tõng ho¹t ®éng cña nghiªn cøu. NÕu nghiªn cøu chia ra nhiÒu giai ®o¹n nh−: giai ®o¹n triÓn khai nghiªn cøu, giai ®o¹n thu thËp tμi liÖu, giai ®o¹n xö lý tμi liÖu, giai ®o¹n hoμn chØnh vμ nghiÖm thu th× cÇn chØ râ chi phÝ cho mçi giai ®o¹n ®ã nh− thÕ nμo. Cuèi cïng, chØ râ tæng chi phÝ cho nghiªn cøu lμ bao nhiªu, cã ®iÒu kiÖn rμng buéc g× kh«ng. - §iÒu kho¶n vÒ h−íng dÉn sö dông kÕt qu¶ nghiªn cøu, øng dông: Cã v¨n b¶n h−íng dÉn cô thÓ chi tiÕt nghiªn cøu hay kh«ng vμ cã cÇn c¸n bé ®Õn h−íng dÉn cô thÓ vμ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ cuèi cïng kh«ng, cã cÇn tËp huÊn cho nh÷ng ng−êi thùc hiÖn kh«ng. 62 - §iÒu kho¶n vÒ b¶o mËt cho nghiªn cøu: C¸c bªn ph¶i quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm b¶o mËt cho ®Ò tμi nghiªn cøu vμ quy ®Þnh râ thêi gian cÇn gi÷ bÝ mËt cho nghiªn cøu ngay c¶ khi nghiªn cøu ®· hoμn thμnh. - §iÒu kho¶n vÒ b¶n quyÒn cña ®Ò tμi: CÇn quy ®Þnh râ b¶n quyÒn cña ®Ò tμi. Theo th«ng lÖ, b¶n quyÒn cña ®Ò tμi thuéc vÒ bªn thuª nghiªn cøu. C¸c bªn cÇn quy ®Þnh c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ b¶n quyÒn cña ®Ò tμi. - §iÒu kho¶n vÒ nghiÖm thu kÕt qu¶ nghiªn cøu: CÇn quy ®Þnh cô thÓ thμnh phÇn héi ®ång nghiÖm thu, c¸ch thøc nghiÖm thu, thêi gian nghiÖm thu. C¸c bªn ph¶i thèng nhÊt c¸ch thøc ph¶n biÖn nghiªn cøu vμ ng−êi ph¶n biÖn nghiªn cøu. - §iÒu kho¶n vÒ thanh to¸n: Ph¶i ghi râ tæng sè tiÒn c¸c bªn thanh to¸n cho nhau vμ thanh to¸n b»ng ®ång tiÒn nμo. NÕu nghiªn cøu chia ra nhiÒu giai ®o¹n th× ph¶i nªu râ sè lÇn t¹m øng vμ c¸c rμng buéc cña mçi lÇn t¹m øng, c¸c chøng tõ cho mçi lÇn t¹m øng. Thanh quyÕt to¸n nghiªn cøu vμo lóc nμo vμ c¸c v¨n b¶n dïng trong thanh quyÕt to¸n nghiªn cøu. - §iÒu kho¶n vÒ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn trong thùc hiÖn hîp ®ång: Ph¶i ghi râ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn vÒ c¸c lÜnh vùc sau: + Tr¸ch nhiÖm tinh thÇn: C¸c bªn ph¶i cam kÕt thùc hiÖn nghiªm chØnh c¸c ®iÒu kho¶n ®· tháa thuËn. 63 + Tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi nhau trong thùc hiÖn: C¸c bªn ph¶i cam kÕt phèi hîp ®Çy ®ñ trong thùc hiÖn hîp ®ång nh−: th«ng b¸o cho nhau trong chuyÓn giao, th«ng b¸o c¸c trôc trÆc trong thùc hiÖn hîp ®ång, th«ng b¸o cho nhau c¸c khã kh¨n gÆp ph¶i trong thùc hiÖn... + Tr¸ch nhiÖm gi¶i quyÕt c¸c trôc trÆc trong thùc hiÖn hîp ®ång: C¸c bªn ph¶i cam kÕt phèi hîp ®Çy ®ñ víi nhau trong gi¶i quyÕt c¸c trôc trÆc x¶y ra ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cao trong phèi hîp hμnh ®éng. - §iÒu kho¶n gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång (chÕ tμi hîp ®ång): C¸c bªn cÇn x¸c ®Þnh râ c¸c tr−êng hîp sau: + C¸c ®iÒu kho¶n miÔn tr¸ch: C¸c bªn cÇn dÉn ra c¸c tr−êng hîp trôc trÆc khi thùc hiÖn ë møc ®é nhá mμ c¸c bªn cã thÓ th«ng c¶m cho nhau nh−: chËm trong chuyÓn giao ®Õn møc nμo, chËm ngμy chuyÓn giao mμ c¸c bªn ®· th«ng b¸o cho nhau, thanh to¸n tiÒn cho nhau chËm mét vμi ngμy... + C¸c ®iÒu kho¶n th−¬ng l−îng: C¸c bªn cÇn quy ®Þnh râ c¸c tr−êng hîp trôc trÆc ®Õn møc nμo th× ph¶i gÆp nhau ®Ó th−¬ng l−îng. NÕu c¸c tr−êng hîp trôc trÆc mμ cã thÓ x¸c ®Þnh ®−îc ngay h×nh thøc xö ph¹t th× cÇn quy ®Þnh râ nh−: c¸c tr−êng hîp ph¶i båi th−êng, c¸c møc ph¹t cô thÓ do kh«ng thùc hiÖn ®−îc c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång. + C¸c tr−êng hîp xö lý tr−íc tßa: C¸c bªn cÇn 64 ph¶i nªu ra c¸c tr−êng hîp kh«ng gi¶i quyÕt ®−îc th«ng qua th−¬ng l−îng mμ cÇn ph¶i ®−a ra tßa ¸n gi¶i quyÕt. Sau ®©y lμ vÝ dô mÉu cña mét trong sè c¸c lo¹i hîp ®ång nghiªn cøu khoa häc vμ triÓn khai kü thuËt. MÉu hîp ®ång nghiªn cøu thiÕt kÕ s¶n phÈm míi: Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc Hîp ®ång nghiªn cøu thiÕt kÕ s¶n phÈm míi Sè ... /H§NCTKSPM - C¨n cø LuËt th−¬ng m¹i n¨m 2005; - C¨n cø vμo Bé luËt D©n sù n¨m 2005 vμ c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn thùc hiÖn; - C¨n cø vμo biªn b¶n häp cña hai bªn vÒ.... H«m nay, håi .... giê, ngμy ... th¸ng ... n¨m ... t¹i ...... (®Þa ®iÓm), hai bªn gåm cã: Bªn ®Æt yªu cÇu thiÕt kÕ (gäi t¾t lμ bªn A) Tªn c¬ quan (hoÆc doanh nghiÖp): .......... §Þa chØ trô së chÝnh: ........... §iÖn tho¹i: ........, Fax: ......., E-mail:............. Tμi kho¶n sè: ................. Më t¹i ng©n hμng: ..................... M· sè thuÕ: ..................... §¹i diÖn lμ ¤ng (Bμ): ....................... 65 Chøc vô: .................... GiÊy ñy quyÒn sè: .......... (nÕu ký thay gi¸m ®èc) ViÕt ngμy ... th¸ng ... n¨m ... Do ............. chøc vô ............... ký........... (nÕu cã) Bªn nhËn thiÕt kÕ (gäi t¾t lμ bªn B) Tªn c¬ quan (hoÆc doanh nghiÖp): .......... §Þa chØ trô së chÝnh: ........... §iÖn tho¹i: ........, Fax: ......., E-mail:............. Tμi kho¶n sè: ................. Më t¹i ng©n hμng: ..................... M· sè thuÕ: ..................... §¹i diÖn lμ ¤ng (Bμ): ....................... Chøc vô: .................... GiÊy ñy quyÒn sè: .......... (nÕu ký thay gi¸m ®èc) ViÕt ngμy ... th¸ng ... n¨m ... Do ............ chøc vô ............... ký .................. (nÕu cã) Hai bªn thèng nhÊt lËp hîp ®ång víi néi dung nh− sau: §iÒu 1: Néi dung c«ng viÖc 1. Bªn A ®Æt yªu cÇu cho bªn B nghiªn cøu thiÕt kÕ m¸y....... 2. C¸c tiªu chuÈn, ®Þnh møc vÒ chÊt l−îng cÇn ®¹t lμ: - Quy c¸ch........ - MÉu m·......... - C«ng dông ........... - Tiªu thô n¨ng l−îng .......... - C¸c tÝnh n¨ng ®Æc biÖt................. 3. Sè l−îng s¶n phÈm míi cÇn thiÕt kÕ........ 66 4. Bªn A cã tr¸ch nhiÖm cung cÊp tÊt c¶ mäi tμi liÖu, th«ng tin ban ®Çu cÇn thiÕt cho viÖc nghiªn cøu, thiÕt kÕ m¸y ...... theo c¸c tiªu chuÈn ®· ®Ò cËp ë trªn sau khi ký hîp ®ång. §iÒu 2: VËt liÖu vμ tiÒn vèn 1. Bªn A ph¶i øng tr−íc cho bªn B ...... ®ång ®Ó mua s¾m vËt liÖu, thuª thiÕt bÞ m¸y mãc vμ c¸c chi phÝ kh¸c (NÕu bªn A cung cÊp vËt liÖu vμ m¸y mãc thiÕt bÞ th× chØ ph¶i øng tiÒn c«ng vμ c¸c chi phÝ kh¸c). 2. Thêi gian giao tiÒn øng tr−íc cho bªn B lμ ngμy ký hîp ®ång (hoÆc ngμy nμo ®ã, do hai bªn tháa thuËn). 3. §Þa ®iÓm giao tiÒn øng tr−íc ë t¹i......... §iÒu 3: Thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång 1. Bªn B cã tr¸ch nhiÖm nghiªn cøu, thiÕt kÕ m¸y... trong thêi gian lμ .... th¸ng. 2. Bªn A ®−îc nghiÖm thu m¸y mãc tr−íc khi nhËn. Héi ®ång nghiÖm thu do hai bªn nhÊt trÝ gåm cã c¸c «ng (bμ) sau ®©y: - ......... - ......... - v.v.. 3. §Þa ®iÓm nghiÖm thu giao nhËn t¹i....... 4. Thêi gian giao nhËn: ngμy..... th¸ng ...... n¨m .... vμo håi .... giê..... §iÒu 4: Thanh to¸n 1. Tæng sè tiÒn bªn A giao cho bªn B lμ .... ®ång. Sau khi trõ sè t¹m øng tr−íc, cßn ph¶i giao lμ: .... ®ång 2. Thêi gian thanh to¸n (do hai bªn tháa thuËn). 67 3. Ph−¬ng thøc thanh to¸n: b»ng ...... (tiÒn mÆt, sÐc, chuyÓn kho¶n...). §iÒu 5: B¶o hμnh vμ h−íng dÉn sö dông 1. Bªn B ph¶i h−íng dÉn tØ mØ quy tr×nh sö dông ®Ó b¶o ®¶m ph¸t huy hÕt tÝnh n¨ng t¸c dông cña m¸y míi, tr¸nh háng hãc do vËn hμnh sai (nÕu cÇn, bªn A yªu cÇu bªn B ph¶i viÕt thμnh tμi liÖu h−íng dÉn cho chu ®¸o). 2. Bªn B cã tr¸ch nhiÖm b¶o hμnh m¸y míi trong .... th¸ng. 3. Mäi sù cè kh¸c do lçi cña bªn A, nÕu yªu cÇu bªn B söa ch÷a th× ph¶i thanh to¸n ®Çy ®ñ. §iÒu 6: Tr¸ch nhiÖm do vi ph¹m hîp ®ång 1. Hai bªn cam kÕt thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c ®iÒu kho¶n trªn ®©y. Bªn nμo ®¬n ph−¬ng ®×nh chØ hîp ®ång sÏ bÞ ph¹t ....% sè tiÒn thanh to¸n. 2. C¸c vi ph¹m vÒ chÊt l−îng, thêi gian, ®Þa ®iÓm, thanh to¸n, b¶o hμnh sÏ bÞ ph¹t nh− sau: ..... (hai bªn tháa thuËn møc ph¹t cho tõng vi ph¹m). §iÒu 7: Gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång 1. Hai bªn cÇn chñ ®éng gÆp nhau bμn b¹c nÕu cã khã kh¨n trong viÖc thùc hiÖn hîp ®ång vμ thèng nhÊt c¸ch gi¶i quyÕt (cÇn ghi biªn b¶n). 2. NÕu hai bªn kh«ng nhÊt trÝ ®−îc th× chuyÓn vô viÖc lªn träng tμi kinh tÕ gi¶i quyÕt. §iÒu 8: HiÖu lùc cña hîp ®ång Hîp ®ång cã hiÖu lùc tõ ngμy ... th¸ng ... n¨m ... vμ ®Õn hÕt ngμy ... th¸ng ... n¨m ... ph¶i ®−îc hoμn tÊt. Sau 68 khi hîp ®ång hÕt gi¸ trÞ ... ngμy, hoÆc ngay sau khi bªn A thanh to¸n xong cho bªn B, hai bªn sÏ tæ chøc häp vμ lËp biªn b¶n thanh lý hîp ®ång nμy. Bªn ... cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc vμ ®μi thä chi phÝ häp thanh lý. Hîp ®ång nμy lμm thμnh ... b¶n, cã gi¸ trÞ nh− nhau, mçi bªn gi÷ ... b¶n. §¹i diÖn bªn A Chøc vô (Ký tªn vμ ®ãng dÊu) Hä vμ tªn §¹i diÖn bªn B Chøc vô (Ký tªn vμ ®ãng dÊu) Hä vμ tªn 5. Kü thuËt so¹n th¶o hîp ®ång liªn kÕt kinh doanh 5.1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ liªn kÕt kinh doanh Hîp ®ång liªn kÕt kinh doanh lμ v¨n b¶n thÓ hiÖn toμn bé sù tháa thuËn cña c¸c bªn vÒ viÖc phèi hîp c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh»m mang l¹i lîi Ých kinh tÕ vμ thóc ®Èy ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c bªn. Trong nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i, tÝnh chÊt chuyªn m«n hãa ngμy cμng s©u vμ réng r·i, v× vËy c¸c ho¹t ®éng liªn kÕt diÔn ra ngμy cμng nhiÒu vμ phøc t¹p. Néi dung vμ ph¹m vi liªn kÕt cã thÓ trong tõng ®Þa ph−¬ng, còng cã thÓ cã tÝnh chÊt quèc gia vμ quèc tÕ. HiÖn nay liªn kÕt cã rÊt nhiÒu lo¹i víi nh÷ng møc ®é liªn kÕt rÊt kh¸c nhau, v× vËy ng−êi so¹n th¶o hîp 69 ®ång liªn kÕt kinh tÕ cÇn hiÓu râ vμ qu¸n triÖt c¸c ®Æc ®iÓm sau ®©y vμo hîp ®ång: - Liªn kÕt kinh doanh cã ba møc ®é sau ®©y: hîp t¸c s¶n xuÊt kinh doanh gi÷a c¸c bªn, liªn doanh, liªn hiÖp s¶n xuÊt kinh doanh. V× vËy, ng−êi so¹n th¶o hîp ®ång ph¶i ph©n biÖt râ ®Æc ®iÓm néi dung cña tõng lo¹i ®Ó so¹n th¶o hîp ®ång ®−îc chÝnh x¸c. - C¸c tæ chøc liªn kÕt cã t− c¸ch ph¸p nh©n riªng, v× vËy khi so¹n th¶o hîp ®ång liªn kÕt kinh doanh kh«ng ®−îc phÐp lμm mÊt hoÆc suy gi¶m t− c¸ch ph¸p nh©n cña c¸c bªn. - C¸c bªn tham gia liªn kÕt ®Òu cã c¸c ®iÒu lÖ vμ quy chÕ ho¹t ®éng riªng, v× vËy khi so¹n th¶o hîp ®ång kh«ng ®−îc vi ph¹m c¸c quy ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n quy ph¹m cña c¸c bªn. - C¸c tæ chøc liªn kÕt ®Òu cã nghÜa vô ®ãng gãp cho x· héi th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch thuÕ vμ c¸c kho¶n tù nguyÖn kh¸c, v× vËy khi so¹n th¶o hîp ®ång liªn kÕt kinh tÕ kh«ng ®−îc lμm suy gi¶m c¸c nghÜa vô trªn. Thùc tÕ hiÖn nay ®ang diÔn ra c¸c ho¹t ®éng liªn doanh cña c¸c doanh nghiÖp lμ phæ biÕn. Liªn doanh lμ h×nh thøc liªn kÕt kinh tÕ cña c¸c doanh nghiÖp trªn c¬ së gãp vèn ®Ó h×nh thμnh nªn mét doanh nghiÖp ®éc lËp cã t− c¸ch ph¸p nh©n riªng nh−ng chÞu sù chi phèi vμ qu¶n lý 70 cña c¸c tæ chøc tham gia liªn doanh. Liªn doanh cã thÓ diÔn ra gi÷a hai doanh nghiÖp trong n−íc hoÆc gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong n−íc víi doanh nghiÖp n−íc ngoμi. 5.2. So¹n th¶o néi dung hîp ®ång liªn doanh So¹n th¶o hîp ®ång liªn doanh theo mÉu cã s½n vμ chó ý c¸c ®iÒu kho¶n c¬ b¶n sau: - §iÒu kho¶n vÒ tªn liªn doanh: C¸c bªn cÇn ph¶i tháa thuËn kü vÒ tªn liªn doanh, chøc n¨ng nhiÖm vô cña doanh nghiÖp liªn doanh, thÞ tr−êng s¶n phÈm hay dÞch vô cña liªn doanh, ph¹m vi ho¹t ®éng cña liªn doanh, ®Þa ®iÓm ®ãng trô së. - §iÒu kho¶n vÒ thêi gian ho¹t ®éng cña liªn doanh: C¸c bªn ph¶i kh¼ng ®Þnh thêi gian ho¹t ®éng cña liªn doanh tõ ngμy th¸ng n¨m nμo ®Õn ngμy th¸ng n¨m nμo vμ sau khi hÕt h¹n ho¹t ®éng th× sÏ gi¶i quyÕt nh− thÕ nμo, nÕu x¶y ra ph¸ s¶n th× gi¶i quyÕt nh− thÕ nμo? - §iÒu kho¶n vÒ gãp vèn: C¸c bªn cÇn tháa thuËn râ vÒ: tû lÖ vèn ®ãng gãp cña c¸c bªn, h×nh thøc gãp vèn, thêi gian gãp vèn, thêi ®iÓm tÝnh vèn. - §iÒu kho¶n vÒ x©y dùng c¬ së vËt chÊt cho liªn doanh: C¸c bªn ph¶i tháa thuËn vÒ thμnh lËp mét ñy ban ®iÒu hμnh vÊn ®Ò x©y dùng c¬ së vËt chÊt cho liªn doanh. Quy ®Þnh chøc n¨ng nhiÖm vô ho¹t ®éng cña ñy ban nμy. Quy ®Þnh vÒ nhμ thÇu 71 x©y dùng vμ nhμ thÇu cung øng m¸y mãc thiÕt bÞ cho liªn doanh. - §iÒu kho¶n vÒ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý vμ ho¹t ®éng cña bé m¸y qu¶n lý: C¸c bªn cÇn th¶o luËn vμ quy ®Þnh râ: + Thμnh lËp héi ®ång qu¶n trÞ vμ nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña héi ®ång qu¶n trÞ; + Thμnh lËp ban gi¸m ®èc c«ng ty vμ nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña ban gi¸m ®èc c«ng ty; + Thμnh lËp bé m¸y qu¶n lý c«ng ty vμ nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña bé m¸y qu¶n lý c«ng ty. - §iÒu kho¶n vÒ so¹n th¶o c¸c v¨n b¶n ph¸p quy cho ho¹t ®éng liªn doanh: C¸c bªn ph¶i thμnh lËp mét ñy ban so¹n th¶o c¸c v¨n b¶n quy ph¹m cho c¸c ho¹t ®éng cña liªn doanh nh−: §iÒu lÖ ho¹t ®éng liªn doanh, c¸c quy chÕ ho¹t ®éng cña liªn doanh, c¸c néi quy, quy tr×nh quy ph¹m ho¹t ®éng cña c¸c bé phËn trong liªn doanh. + §iÒu kho¶n vÒ qu¶n lý tμi chÝnh vμ ho¹t ®éng kÕ to¸n: C¸c bªn cÇn th¶o luËn vμ quy ®Þnh cô thÓ c¸c nguyªn t¾c qu¶n lý tμi chÝnh, quy ®Þnh ho¹t ®éng cña hÖ thèng kÕ to¸n, vÊn ®Ò ph¸t hμnh cæ phiÕu thu hót vèn, vÊn ®Ò chuyÓn nh−îng vèn, vÊn ®Ò rót vèn ra khái liªn doanh, vÊn ®Ò ph©n chia lîi nhuËn vμ vÊn ®Ò chÞu tæn thÊt rñi ro. - §iÒu kho¶n vÒ qu¶n lý lao ®éng: C¸c bªn cÇn th¶o luËn vμ quy ®Þnh râ: thÞ tr−êng tuyÓn dông lao ®éng ë ®©u, c¸ch thøc tiÕn hμnh tuyÓn dông 72 lao ®éng, cã cÇn tËp huÊn hay ®μo t¹o thªm cho ®éi ngò lao ®éng tuyÓn dông kh«ng, nªu râ ai lμ ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn, cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch vÒ tiÒn l−¬ng, tiÒn th−ëng, b¶o hiÓm x· héi nh− thÕ nμo, cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch sö dông vÒ thêi gian lao ®éng, c¸c chÕ ®é −u ®·i kh¸c. - §iÒu kho¶n vÒ quan hÖ lao ®éng trong liªn doanh: C¸c bªn cÇn th¶o luËn vμ quy ®Þnh râ quan hÖ lao ®éng dùa trªn c¸c nguyªn t¾c nμo, vÊn ®Ò hîp ®ång lao ®éng, vÊn ®Ò kû luËt lao ®éng, vÊn ®Ò sa th¶i ng−êi lao ®éng, vÊn ®Ò quan hÖ víi c«ng ®oμn, vÊn ®Ò ®μo t¹o n©ng cao tr×nh ®é lμnh nghÒ... - §iÒu kho¶n tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn thùc hiÖn hîp ®ång: CÇn quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn tham gia liªn doanh vÒ c¸c lo¹i sau: + Tr¸ch nhiÖm tinh thÇn: C¸c bªn ph¶i cam kÕt thùc hiÖn nghiªm chØnh c¸c ®iÒu kho¶n ®· tháa thuËn. + Tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi nhau trong thùc hiÖn: C¸c bªn ph¶i cam kÕt phèi hîp ®Çy ®ñ trong thùc hiÖn hîp ®ång nh−: th«ng b¸o cho nhau trong c¸c ho¹t ®éng, th«ng b¸o c¸c trôc trÆc trong thùc hiÖn hîp ®ång, th«ng b¸o cho nhau c¸c khã kh¨n gÆp ph¶i trong thùc hiÖn... + Tr¸ch nhiÖm gi¶i quyÕt c¸c trôc trÆc trong thùc hiÖn hîp ®ång: C¸c bªn ph¶i cam kÕt phèi hîp víi nhau ®Çy ®ñ trong gi¶i quyÕt c¸c trôc trÆc 73 x¶y ra ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cao trong phèi hîp hμnh ®éng. - §iÒu kho¶n vÒ gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång (C¸c chÕ tμi cña hîp ®ång): C¸c bªn cÇn quy ®Þnh râ c¸c lo¹i tr−êng hîp sau: + C¸c ®iÒu kho¶n miÔn tr¸ch: C¸c bªn cÇn dÉn ra c¸c tr−êng hîp trôc trÆc khi thùc hiÖn ë møc ®é nhá mμ c¸c bªn cã thÓ th«ng c¶m cho nhau. + C¸c ®iÒu kho¶n th−¬ng l−îng: C¸c bªn cÇn quy ®Þnh râ c¸c tr−êng hîp trôc trÆc mμ c¸c bªn ph¶i gÆp nhau ®Ó th−¬ng l−îng. NÕu c¸c tr−êng hîp trôc trÆc mμ cã thÓ x¸c ®Þnh ®−îc ngay h×nh thøc xö ph¹t th× cÇn quy ®Þnh râ nh−: c¸c tr−êng hîp ph¶i båi th−êng, c¸c møc ph¹t cô thÓ do kh«ng thùc hiÖn ®−îc c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång. + C¸c tr−êng hîp xö lý tr−íc tßa: C¸c bªn cÇn ph¶i nªu ra c¸c tr−êng hîp cô thÓ kh«ng gi¶i quyÕt ®−îc th«ng qua th−¬ng l−îng mμ ph¶i cÇn tßa ¸n gi¶i quyÕt vμ chØ ®Þnh tßa ¸n. MÉu hîp ®ång liªn doanh: Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc Hîp ®ång liªn doanh Sè: ... /H§LD - C¨n cø LuËt ®Çu t− n¨m 2014 vμ c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn thi hμnh. - C¨n cø vμo c¸c hiÖp ®Þnh, biªn b¶n tháa thuËn, b¶n ghi nhí v.v.. 74 H«m nay, håi .... giê, ngμy ... th¸ng ... n¨m ..., t¹i ...... c¸c bªn tham gia liªn doanh gåm cã: 1. Bªn ViÖt Nam (hoÆc c¸c bªn ViÖt Nam) Tªn doanh nghiÖp: .......... Trô së chÝnh t¹i: ........... §iÖn tho¹i: ........, Fax: ......., E-mail:............. Ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kinh doanh: ............. QuyÕt ®Þnh thμnh lËp sè: ......... (giÊy phÐp kinh doanh sè....) do... cÊp, ngμy .... Ng−êi ®¹i diÖn lμ ¤ng (Bμ): ........ Chøc vô: .......... (nÕu bªn ViÖt Nam bao gåm nhiÒu thμnh viªn th× nªu lÇn l−ît tõng thμnh viªn). 2. Bªn n−íc ngoμi (hoÆc c¸c bªn n−íc ngoμi) Tªn doanh nghiÖp: .......... Quèc tÞch: .................................................................... Trô së chÝnh t¹i: ........... §iÖn tho¹i: ........, Fax: ......., E-mail:............. Ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kinh doanh: ............. GiÊy phÐp thμnh lËp sè: ..... do ....... cÊp, ngμy ..... §¨ng ký t¹i: ............... Tμi kho¶n sè: ........... Më t¹i ng©n hμng: ............ Ng−êi ®¹i diÖn lμ ¤ng (Bμ): ........ Chøc vô: .......... (nÕu bªn n−íc ngoμi bao gåm nhiÒu thμnh viªn tham gia th× nªu lÇn l−ît tõng thμnh viªn). 75 C¸c bªn tham gia cïng tháa thuËn c¸c ®iÒu kho¶n sau ®©y: §iÒu 1: Ho¹t ®éng liªn doanh 1. C¸c bªn tham gia hîp ®ång tháa thuËn ®Çu t− ®Ó thμnh lËp c«ng ty liªn doanh t¹i ViÖt Nam, lÊy tªn lμ ......... a. Tªn giao dÞch quèc tÕ lμ ............. b. Trô së ®ãng t¹i .......... c. C«ng ty cã c¸c chi nh¸nh vμ c¬ quan ®¹i diÖn ®Æt t¹i ............. 2. C«ng ty liªn doanh.... cã môc ®Ých kinh doanh trong lÜnh vùc .... víi c¸c s¶n phÈm chÝnh lμ ...., c¸c ho¹t ®éng kh¸c lμ ........ §iÒu 2: Vèn ®Çu t−, vèn ph¸p ®Þnh, ph−¬ng thøc vμ tiÕn ®é gãp vèn 1. Tæng vèn ®Çu t− cña c«ng ty liªn doanh lμ ........ - Trong ®ã: + Vèn cè ®Þnh: + Vèn l−u ®éng: 2. Vèn ph¸p ®Þnh cña C«ng ty liªn doanh lμ .......... - Trong ®ã: + Bªn ViÖt Nam gãp .... chiÕm .....% + Bªn n−íc ngoμi gãp .... chiÕm .....% 3. Ph−¬ng thøc gãp vèn: - Bªn ViÖt Nam gãp .... % vèn b»ng ®Êt, nhμ x−ëng, ..........% b»ng tiÒn. 76 - Bªn n−íc ngoμi gãp ..... % vèn b»ng m¸y mãc thiÕt bÞ, bÝ quyÕt c«ng nghÖ, ..... % b»ng tiÒn. 4. C¸c thêi h¹n gãp vèn: - Sau khi cã giÊy phÐp ®Çu t−, c¸c bªn gãp vèn theo c¸c b−íc sau ®©y: + Bªn ViÖt Nam gãp ...% vèn b»ng ®Êt, nhμ x−ëng, ngay sau khi cã giÊy phÐp. Vèn b»ng tiÒn ®−îc gãp hai lÇn: 50% vèn gãp b»ng tiÒn gãp ngay khi khëi c«ng x©y dùng nhμ x−ëng míi, 50% gãp khi hoμn thμnh x©y dùng, ®i vμo s¶n xuÊt thö. + Bªn n−íc ngoμi gãp ... % vèn b»ng m¸y mãc thiÕt bÞ sau khi khëi c«ng x©y dùng nhμ x−ëng. Vèn b»ng tiÒn gãp ngay 100% khi ®i vμo s¶n xuÊt thö (hoÆc gãp 50% sau khi khëi c«ng x©y dùng nhμ x−ëng vμ 50% gãp khi ®i vμo s¶n xuÊt thö). - NÕu ë thêi ®iÓm gãp vèn, gi¸ trÞ c¸c kho¶n ®ãng gãp cña mçi bªn cã sù thay ®æi so víi dù kiÕn ban ®Çu th× ph¶i th«ng b¸o vμ ®Ò nghÞ ®iÒu chØnh l¹i. 5. NÕu bªn nμo kh«ng thùc hiÖn ®óng lÞch gãp vèn ®· tháa thuËn th× ph¶i th«ng b¸o cho bªn kia vÒ nh÷ng thiÖt h¹i do sù chËm trÔ g©y ra. 6. C¸c bªn tháa thuËn trong tr−êng hîp cÇn thiÕt sÏ t¨ng vèn ph¸p ®Þnh b»ng lîi nhuËn cña c«ng ty liªn doanh, b»ng c¸ch huy ®éng thªm cña c¸c bªn, hoÆc ph¸t hμnh cæ phiÕu. §iÒu 3: TiÕn ®é x©y dùng c«ng ty liªn doanh 1. Kh¶o s¸t, lËp luËn chøng kinh tÕ - kü thuËt, xin giÊy phÐp ®Çu t− .... trong ... ngμy. 77 2. Thùc hiÖn phÇn x©y c¸c c«ng tr×nh trong .... ngμy, tÝnh tõ ngμy cã giÊy phÐp. 3. Thùc hiÖn phÇn l¾p ®Æt thiÕt bÞ vμ ch¹y thö sau... ngμy, tÝnh tõ ngμy cã giÊy phÐp. 4. S¶n xuÊt tõ th¸ng .... 5. S¶n xuÊt chÝnh thøc tõ th¸ng .... 6. Ban qu¶n lý x©y dùng bao gåm: ............ Ban qu¶n lý ho¹t ®éng tõ ngμy.... th¸ng .... n¨m .... ®Õn ....... Sau khi hÕt h¹n ho¹t ®éng, ban qu¶n lý x©y dùng ph¶i cã tr¸ch nhiÖm bμn giao c«ng tr×nh cho bé m¸y qu¶n lý vËn hμnh. §iÒu 4: Danh môc thiÕt bÞ vËt t− chñ yÕu ®Ó h×nh thμnh c«ng ty liªn doanh 1. Bªn n−íc ngoμi chÞu tr¸ch nhiÖm ®−a c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ sau ®©y vμo liªn doanh: - .............. - .............. - v.v.. 2. C¸c m¸y mãc thiÕt bÞ nμy ph¶i míi 100%, thuéc thÕ hÖ cuèi cïng cña lo¹i ®ã vμ xuÊt x−ëng trong n¨m ký hîp ®ång (cÇn chi tiÕt ký m· hiÖu tõng m¸y). 3. Bªn n−íc ngoμi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt l−îng cña c¸c thiÕt bÞ nμy. 4. ViÖc ®Þnh gi¸ thiÕt bÞ ®Ó tÝnh vμo vèn gãp ph¶i do 2 c«ng ty ®éc lËp tiÕn hμnh vμ ph¶i ®−îc ViÖt Nam chÊp nhËn. §iÒu 5: §iÒu kiÖn vμ thñ tôc chuyÓn nh−îng vèn 1. Mçi bªn cã quyÒn nh−îng vèn cña m×nh trong liªn doanh, −u tiªn tr−íc hÕt cho c¸c bªn kh¸c trong liªn doanh. 78