🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Hỏi - Đáp Về Quản Lý Văn Hoá - Xã Hội Ở Cấp Xã
Ebooks
Nhóm Zalo
hái - ®¸p
vÒ qu¶n lý
v¨n hãa - x· héi ë cÊp x·
Héi ®ång chØ ®¹o xuÊt b¶n
Chñ tÞch Héi ®ång:
TS. NguyÔn ThÕ kû
Phã Chñ tÞch Héi ®ång:
TS. NguyÔn Duy Hïng
Thμnh viªn:
TS. NguyÔn TiÕn Hoμng TS. NguyÔn An Tiªm
TS. Vò Träng L©m
hái - ®¸p
vÒ qu¶n lý
v¨n hãa - x· héi ë cÊp x·
(T¸i b¶n cã söa ch÷a, bæ sung)
Nhμ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia - sù thËt Hμ néi - 2011
TËp thÓ t¸c gi¶
ThS. §Æng ThÞ Minh (Chñ biªn) ThS. Tr−¬ng ThÞ Ngäc Lan
4
Chó dÉn cña nhμ xuÊt b¶n
Trong tiÕn tr×nh c¶i c¸ch nÒn hμnh chÝnh quèc gia, d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, viÖc ®Èy m¹nh ho¹t ®éng ®μo t¹o, båi d−ìng c¸n bé, c«ng chøc lμ mét trong nh÷ng nhiÖm vô träng t©m.
§Ó gãp phÇn ®¸p øng yªu cÇu c«ng vô, yªu cÇu cña c¸n bé, c«ng chøc nãi chung, ®Æc biÖt lμ c¸n bé cÊp x· - cÊp chÝnh quyÒn gÇn d©n nhÊt, ®¹i diÖn cho Nhμ n−íc quan hÖ trùc tiÕp víi d©n, vÒ nghiÖp vô qu¶n lý hμnh chÝnh nhμ
n−íc, Nhμ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt t¸i b¶n cã söa ch÷a, bæ sung cuèn s¸ch Hái - ®¸p vÒ qu¶n lý v¨n ho¸ - x· héi ë cÊp x·.
D−íi d¹ng hái - ®¸p ng¾n gän, dÔ hiÓu, cuèn s¸ch cung cÊp mét sè kiÕn thøc vμ kü n¨ng ®iÒu hμnh, qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ - x· héi, gi¸o dôc, y tÕ vμ chÝnh s¸ch x· héi ë cÊp x·. Cuèn s¸ch gåm bèn phÇn:
PhÇn I: Qu¶n lý ho¹t ®éng v¨n ho¸ ë cÊp x·. PhÇn II: Qu¶n lý ho¹t ®éng gi¸o dôc ë cÊp x·. PhÇn III: Qu¶n lý ho¹t ®éng y tÕ ë cÊp x·.
PhÇn IV: Qu¶n lý chÝnh s¸ch x· héi ë cÊp x·. Xin giíi thiÖu cuèn s¸ch cïng b¹n ®äc.
Th¸ng 5 n¨m 2011
Nhμ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - sù thËt
5
6
PHÇN I
QU¶N Lý HO¹T §éNG
V¡N HO¸ ë CÊP X·
C©u hái 1: V¨n ho¸ lμ g×?
Tr¶ lêi:
Côm tõ "v¨n ho¸" vèn b¾t nguån tõ ch÷ Latinh: "cultura" - cã nghÜa lμ cμy cÊy, vun trång. Tõ nghÜa h¹n hÑp ban ®Çu g¾n víi ho¹t ®éng n«ng nghiÖp cæ x−a, néi dung cña kh¸i niÖm v¨n ho¸
më réng, ph¸t triÓn thμnh ý nghÜa vun trång, båi ®¾p ho¹t ®éng tinh thÇn cña con ng−êi. Cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, v¨n ho¸ ngμy cμng cã néi dung phong phó, v× thÕ cã rÊt nhiÒu ®Þnh nghÜa
víi nh÷ng c¸ch tiÕp cËn kh¸c nhau vÒ v¨n ho¸. - Theo cùu Tæng Gi¸m ®èc UNESCO Federico Mayor: "V¨n hãa ph¶n ¸nh vμ thÓ hiÖn mét c¸ch tæng qu¸t vμ sèng ®éng mäi mÆt cña cuéc sèng (cña mçi c¸ nh©n vμ c¶ céng ®ång) ®· diÔn ra trong qu¸ khø còng nh− ®ang diÔn ra trong hiÖn t¹i, qua hμng bao thÕ kû, nã ®· cÊu thμnh mét hÖ thèng c¸c gi¸ trÞ, truyÒn thèng thÈm mü vμ lèi
7
sèng mμ dùa trªn ®ã tõng d©n téc tù kh¼ng ®Þnh b¶n s¾c riªng cña m×nh".
- Theo Chñ tÞch Hå ChÝ Minh: "V× lÏ sinh tån còng nh− môc ®Ých cña cuéc sèng, loμi ng−êi míi s¸ng t¹o vμ ph¸t minh ra ng«n ng÷, ch÷ viÕt, ®¹o ®øc, ph¸p luËt, khoa häc, t«n gi¸o, v¨n häc, nghÖ thuËt, nh÷ng c«ng cô cho sinh ho¹t hμng ngμy vÒ mÆc, ¨n, ë vμ c¸c ph−¬ng thøc sö dông. Toμn bé nh÷ng s¸ng t¹o vμ ph¸t minh ®ã tøc lμ v¨n ho¸"1.
- Theo Thñ t−íng Ph¹m V¨n §ång: Nãi tíi v¨n ho¸ lμ nãi tíi mét lÜnh vùc v« cïng phong phó vμ réng lín, bao gåm tÊt c¶ nh÷ng g× kh«ng ph¶i lμ thiªn nhiªn mμ cã liªn quan ®Õn con ng−êi trong mét qu¸ tr×nh tån t¹i, ph¸t triÓn, qu¸ tr×nh con ng−êi lμm nªn lÞch sö... cèt lâi cña søc sèng d©n téc lμ v¨n ho¸ víi nghÜa bao qu¸t vμ ®Ñp nhÊt cña nã, bao gåm c¶ hÖ thèng gi¸ trÞ: t− t−ëng vμ t×nh c¶m, ®¹o ®øc vμ phÈm chÊt, trÝ tuÖ vμ tμi n¨ng, sù nh¹y c¶m vμ sù tiÕp thu c¸i míi tõ bªn ngoμi, ý thøc b¶o vÖ tμi s¶n vμ b¶n lÜnh c¸c céng ®ång d©n téc, søc ®Ò kh¸ng vμ søc chiÕn ®Êu ®Ó b¶o vÖ m×nh vμ kh«ng ngõng lín m¹nh.
- NghÞ quyÕt Héi nghÞ Trung −¬ng 5 kho¸ VIII cña §¶ng ®· ®−a ra néi hμm cña kh¸i niÖm v¨n ho¸ theo nghÜa réng, trong ®ã ®Ò cËp t¸m lÜnh vùc lín, ®ã lμ:
____________
1. Hå ChÝ Minh: Toμn tËp, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hμ Néi, 2009, t. 3, tr. 431.
8
+ T− t−ëng, ®¹o ®øc, lèi sèng;
+ Di s¶n v¨n ho¸;
+ Gi¸o dôc vμ ®μo t¹o;
+ Khoa häc vμ c«ng nghÖ;
+ V¨n häc, nghÖ thuËt;
+ Th«ng tin ®¹i chóng;
+ Giao l−u v¨n ho¸ víi thÕ giíi;
+ ThÓ chÕ vμ thiÕt chÕ v¨n ho¸.
Trong t¸m lÜnh vùc nμy th× t− t−ëng, ®¹o ®øc, lèi sèng ®−îc coi lμ nh÷ng lÜnh vùc quan träng nhÊt hiÖn nay cÇn ®Æc biÖt quan t©m.
C©u hái 2: V¨n ho¸ cã vai trß nh− thÕ nμo trong qu¸ tr×nh héi nhËp vμ ph¸t triÓn?
Tr¶ lêi:
Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, v¨n hãa cã vai trß rÊt to lín. Do ®ã, quan niÖm hiÖn ®¹i vÒ sù ph¸t triÓn ®ßi hái xem v¨n hãa nh− mét ®éng lùc quan träng nhÊt cña ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. Thùc tÕ cho thÊy sù tiÕn bé hay l¹c hËu cña mçi c¸ nh©n, ph¸t triÓn hay tr× trÖ cña mét d©n téc, thμnh c«ng hay thÊt b¹i cña mét chiÕn l−îc ph¸t triÓn, sù h−ng thÞnh cña mét quèc gia phô thuéc rÊt nhiÒu vμo chç v¨n hãa ®· ®−îc nhËn thøc vμ sö dông nh− thÕ nμo trong ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. Khi UNESCO ph¸t ®éng thËp kû v¨n hãa, ng−êi ta nhÊn m¹nh vμo vai trß ®éng lùc to lín cña v¨n hãa trong ph¸t triÓn x· héi. V¨n hãa víi hÖ gi¸ trÞ vμ chuÈn mùc cã thÓ thóc ®Èy vμ ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng x· héi cña con ng−êi.
9
§èi víi mçi quèc gia, v¨n hãa ®−îc coi lμ nh©n tè quan träng ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ bÒn v÷ng, ®ång thêi gãp phÇn æn ®Þnh chÝnh trÞ - x· héi. V¨n hãa võa lμ ph−¬ng tiÖn, võa lμ môc tiªu ho¹t ®éng chÝnh trÞ cña §¶ng vμ Nhμ n−íc ta.
§èi víi mçi ®Þa ph−¬ng, v¨n hãa lμ nguån lùc, tiÒm lùc néi sinh quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trªn ®Þa bμn, gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo vμ t¨ng tr−ëng kinh tÕ nhanh, æn ®Þnh vμ bÒn v÷ng.
NghÞ quyÕt Héi nghÞ Trung −¬ng 5 kho¸ VIII ®· kh¼ng ®Þnh: “V¨n ho¸ lμ nÒn t¶ng tinh thÇn cña x· héi, võa lμ môc tiªu võa lμ ®éng lùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi”1. Cã thÓ nãi r»ng, gi¶i quyÕt hμi hoμ gi÷a t¨ng tr−ëng kinh tÕ víi ph¸t triÓn v¨n ho¸, b¶o ®¶m tiÕn bé vμ c«ng b»ng x· héi, x©y dùng vμ ph¸t triÓn con ng−êi toμn diÖn lμ mét trong nh÷ng träng t©m cña ®æi míi hiÖn nay. §©y lμ ®iÒu kiÖn hμng ®Çu ®Ó b¶o ®¶m sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña ®Êt n−íc ta.
Lμ ®éng lùc cña ph¸t triÓn, v¨n ho¸ cßn thÓ hiÖn ë kh¶ n¨ng ®Þnh h−íng, ®iÒu tiÕt, ®iÒu chØnh c¸c khuynh h−íng, chiÒu h−íng ph¸t triÓn cña x· héi vμ con ng−êi tiÕn tíi c¸i tÝch cùc, tiÕn bé, nh©n v¨n; h¹n chÕ tiªu cùc, tho¸i ho¸, biÕn chÊt.
____________
1. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam: V¨n kiÖn Héi nghÞ lÇn thø n¨m Ban ChÊp hμnh Trung −¬ng kho¸ VIII, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hμ Néi, 1998, tr. 55.
10
Ngμy nay nguån gèc cña sù giμu cã vμ ph¸t triÓn toμn diÖn cña mét quèc gia nãi chung, mét ®Þa ph−¬ng nãi riªng kh«ng chØ lμ tμi nguyªn thiªn nhiªn, lμ vèn, kü thuËt mμ yÕu tè quyÕt ®Þnh lμ tri thøc, trÝ tuÖ, lμ tiÒm n¨ng vμ n¨ng lùc s¸ng t¹o cña con ng−êi - ®ã lμ ®éng lùc to lín cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi; nh−ng nh÷ng nh©n tè gi¸ trÞ, t− t−ëng, phÈm chÊt nh©n c¸ch, ®¹o ®øc, lèi sèng lμ v« cïng quan träng b¶o ®¶m cho sù ph¸t triÓn c©n b»ng vμ bÒn v÷ng. Nh÷ng yÕu tè ®ã n»m ngay trong v¨n ho¸ vμ do chÝnh v¨n ho¸ trùc tiÕp t¹o nªn.
XuÊt ph¸t tõ vÞ trÝ, vai trß ®Æc biÖt quan träng cña v¨n hãa trong ®êi sèng x· héi, nªn c¸c cÊp, c¸c ngμnh cÇn ph¶i cã c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®Ó ph¸t huy tèi ®a søc m¹nh cña v¨n hãa, lμm cho c¸c nh©n tè v¨n hãa g¾n kÕt chÆt chÏ vμ thÊm s©u vμo mäi lÜnh vùc, mäi ph−¬ng diÖn cña ®êi sèng x· héi.
C©u hái 3: §¶ng vμ Nhμ n−íc ta cã nh÷ng quan ®iÓm chØ ®¹o nh− thÕ nμo ®Ó ph¸t triÓn v¨n ho¸?
Tr¶ lêi:
§¶ng ta lu«n lu«n kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ vμ tÇm quan träng cña v¨n ho¸ trong c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc, trong c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa, nhÊt lμ trong thêi kú ®æi míi tõ §¹i héi VI cña §¶ng ®Õn nay. §Æc biÖt, trong NghÞ quyÕt Héi nghÞ Trung −¬ng 5 kho¸ VIII, §¶ng ta ®· x¸c ®Þnh
11
n¨m quan ®iÓm chØ ®¹o c¬ b¶n sù nghiÖp x©y dùng vμ ph¸t triÓn v¨n ho¸ cña n−íc ta:
Mét lμ, v¨n ho¸ lμ nÒn t¶ng tinh thÇn cña x· héi, võa lμ môc tiªu, võa lμ ®éng lùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi.
Hai lμ, nÒn v¨n ho¸ chóng ta x©y dùng lμ nÒn v¨n ho¸ tiªn tiÕn, ®Ëm ®μ b¶n s¾c d©n téc. Ba lμ, nÒn v¨n ho¸ ViÖt Nam lμ nÒn v¨n ho¸ thèng nhÊt mμ ®a d¹ng trong céng ®ång c¸c d©n téc ViÖt Nam.
Bèn lμ, x©y dùng vμ ph¸t triÓn v¨n ho¸ lμ sù nghiÖp cña toμn d©n do §¶ng l·nh ®¹o, trong ®ã ®éi ngò trÝ thøc gi÷ vai trß quan träng.
N¨m lμ, v¨n ho¸ lμ mét mÆt trËn; x©y dùng vμ ph¸t triÓn v¨n ho¸ lμ mét sù nghiÖp c¸ch m¹ng l©u dμi ®ßi hái ph¶i cã ý chÝ c¸ch m¹ng vμ sù kiªn tr×, thËn träng.
N¨m quan ®iÓm chØ ®¹o c¬ b¶n trªn cïng víi nh÷ng quan ®iÓm vÒ sù g¾n kÕt gi÷a nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ lμ trung t©m, x©y dùng, chØnh ®èn §¶ng lμ then chèt víi kh«ng ngõng ch¨m lo ph¸t triÓn v¨n ho¸ - nÒn t¶ng tinh thÇn v÷ng ch¾c, søc m¹nh néi sinh quan träng cña ph¸t triÓn cña KÕt luËn Héi nghÞ Trung −¬ng 10 kho¸ IX, NghÞ quyÕt §¹i héi lÇn thø X vμ v¨n kiÖn §¹i héi lÇn thø XI cña §¶ng lμ nh÷ng quan ®iÓm chØ ®¹o quan träng ®Þnh h−íng cho ho¹t ®éng v¨n hãa vμ qu¶n lý v¨n hãa. CÇn qu¸n triÖt c¸c quan ®iÓm nμy ®èi víi c¸c cÊp, c¸c ngμnh trong mçi céng ®ång vμ mçi c¸ nh©n.
12
C©u hái 4: Môc tiªu ph¸t triÓn v¨n ho¸ ®Õn n¨m 2020 lμ g×?
Tr¶ lêi:
NghÞ quyÕt §¹i héi ®¹i biÓu toμn quèc lÇn thø XI §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam kh¼ng ®Þnh: TiÕp tôc x©y dùng nÒn v¨n ho¸ ViÖt Nam tiªn tiÕn, ®Ëm ®μ b¶n s¾c d©n téc, b¶o tån vμ ph¸t huy c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ tèt ®Ñp cña d©n téc, ®ång thêi tiÕp thu tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i.
ChiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi 2011-2020 chØ râ: Ph¸t triÓn toμn diÖn, ®ång bé c¸c lÜnh vùc v¨n hãa, võa ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ tèt ®Ñp cña d©n téc, võa tiÕp thu nh÷ng tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i, xö lý tèt mèi quan hÖ gi÷a kinh tÕ vμ
v¨n ho¸ ®Ó v¨n ho¸ thùc sù lμ nÒn t¶ng tinh thÇn cña x· héi, lμ mét ®éng lùc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vμ héi nhËp quèc tÕ. TËp trung x©y dùng ®êi sèng, lèi sèng vμ m«i tr−êng v¨n hãa lμnh m¹nh; coi träng v¨n ho¸ trong l·nh ®¹o, qu¶n lý, v¨n ho¸ trong kinh doanh vμ v¨n ho¸ trong øng xö. Chó träng x©y dùng nh©n c¸ch con ng−êi ViÖt Nam vÒ lý t−ëng, trÝ tuÖ, ®¹o ®øc, lèi sèng, thÓ chÊt, lßng tù t«n d©n téc, tr¸ch nhiÖm x· héi, ý thøc chÊp hμnh ph¸p luËt, nhÊt lμ trong thÕ hÖ trÎ. Ph¸t huy gi¸ trÞ truyÒn thèng tèt ®Ñp, x©y dùng gia ®×nh ViÖt Nam Êm no, tiÕn bé, h¹nh phóc; thùc hiÖn tèt b×nh ®¼ng giíi, sù tiÕn bé cña phô n÷; ch¨m sãc, gi¸o dôc vμ b¶o vÖ quyÒn trÎ em; b¶o ®¶m quyÒn tù do tÝn ng−ìng, t«n gi¸o cña c«ng
13
d©n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. KhuyÕn khÝch tù do s¸ng t¹o trong ho¹t ®éng v¨n ho¸, v¨n häc nghÖ thuËt ®Ó t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm cã gi¸ trÞ cao, cã søc lan táa lín, xøng ®¸ng víi tÇm vãc cña d©n téc. X©y dùng vμ n©ng cÊp ®ång bé hÖ thèng thiÕt chÕ v¨n hãa, thÓ thao. Coi träng b¶o tån vμ
ph¸t huy c¸c di s¶n v¨n ho¸ d©n téc. N©ng cao møc h−ëng thô v¨n ho¸ cña nh©n d©n. Môc tiªu träng t©m tõ nay ®Õn n¨m 2020 trong chiÕn l−îc ph¸t triÓn v¨n ho¸ ®Ò ra cÇn ph¶i ®¹t ®−îc lμ:
Mét lμ, h−íng mäi ho¹t ®éng v¨n ho¸ vμo viÖc x©y dùng con ng−êi ViÖt Nam ph¸t triÓn toμn diÖn vÒ chÝnh trÞ, t− t−ëng, trÝ tuÖ, ®¹o ®øc, thÓ chÊt, n¨ng lùc s¸ng t¹o; tu©n thñ ph¸p luËt; cã ý thøc céng ®ång, lßng nh©n ¸i khoan dung, träng nghÜa t×nh, lèi sèng v¨n ho¸, quan hÖ hμi hoμ trong gia ®×nh, céng ®ång vμ x· héi, lμm cho v¨n ho¸ trë thμnh nh©n tè thóc ®Èy con ng−êi tù hoμn thiÖn nh©n c¸ch, thÊm s©u vμo toμn bé ®êi sèng vμ ho¹t ®éng x· héi, vμo mäi lÜnh vùc sinh ho¹t vμ quan hÖ con ng−êi trong thêi kú c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc vμ héi nhËp quèc tÕ; g¾n kÕt mèi quan hÖ gi÷a v¨n ho¸ vμ x©y dùng m«i tr−êng v¨n ho¸ víi vÊn ®Ò h×nh thμnh nh©n c¸ch.
Hai lμ, tiÕp tôc ®Èy m¹nh c«ng t¸c b¶o tån, kÕ thõa vμ ph¸t huy c¸c gi¸ trÞ tèt ®Ñp cña v¨n ho¸ d©n téc, võa ph¸t huy m¹nh mÏ tÝnh ®a d¹ng, b¶n s¾c ®éc ®¸o cña v¨n ho¸ c¸c d©n téc anh em, võa kiªn tr× cñng cè vμ n©ng cao tÝnh thèng nhÊt trong
14
®a d¹ng cña v¨n ho¸ ViÖt Nam, tËp trung x©y dùng nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸ míi, ®i ®«i víi viÖc më réng vμ chñ ®éng trong giao l−u quèc tÕ, tiÕp nhËn cã chän läc tinh hoa v¨n ho¸ thÕ giíi, lμm phong phó thªm nÒn v¨n ho¸ d©n téc, b¾t kÞp sù ph¸t triÓn cña thêi ®¹i.
Ba lμ, gi¶i phãng m¹nh mÏ n¨ng lùc vμ tiÒm n¨ng s¸ng t¹o cña mäi ng−êi, ph¸t huy cao ®é tÝnh s¸ng t¹o cña trÝ thøc, v¨n nghÖ sÜ; ®μo t¹o tμi n¨ng v¨n ho¸, nghÖ thuËt; t¹o c¬ chÕ, chÝnh s¸ch vμ c¬ së vËt chÊt ®Ó cã nhiÒu s¶n phÈm v¨n ho¸, nghÖ thuËt chÊt l−îng cao xøng tÇm víi d©n téc vμ
thêi ®¹i; nghiªn cøu toμn diÖn vμ cã hÖ thèng vÒ lý luËn vμ thùc tiÔn viÖc x©y dùng vμ ph¸t triÓn nÒn v¨n ho¸ ViÖt Nam tiªn tiÕn, ®Ëm ®μ b¶n s¾c d©n téc trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr−êng ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa, trong thêi kú c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ vμ héi nhËp quèc tÕ.
Bèn lμ, t¹o mäi ®iÒu kiÖn n©ng cao møc h−ëng thô vμ tham gia ho¹t ®éng, s¸ng t¹o v¨n ho¸ cña nh©n d©n; phÊn ®Êu tõng b−íc thu hÑp sù chªnh lÖch vÒ h−ëng thô v¨n ho¸, nghÖ thuËt gi÷a thμnh thÞ vμ n«ng th«n, gi÷a ®ång b»ng vμ miÒn nói, vïng ®ång bμo c¸c d©n téc thiÓu sè, vïng s©u, vïng xa, biªn giíi, h¶i ®¶o.
N¨m lμ, ®i ®«i víi viÖc t¨ng c−êng ®Çu t− cña Nhμ n−íc, ®Èy m¹nh x· héi ho¸ c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸, huy ®éng mäi nguån lùc cho ph¸t triÓn v¨n ho¸, coi ®Çu t− cho v¨n ho¸ lμ ®Çu t− cho con ng−êi, ®Çu t− cho ph¸t triÓn bÒn v÷ng, g¾n kÕt
15
gi÷a nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ víi ph¸t triÓn v¨n ho¸, lμm cho v¨n ho¸ tham gia tÝch cùc vμo viÖc thùc hiÖn môc tiªu “d©n giμu, n−íc m¹nh, d©n chñ, c«ng b»ng, v¨n minh” cña ®Êt n−íc.
C©u hái 5: §Ó thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn v¨n hãa th× nhiÖm vô träng t©m lμ g×?
Tr¶ lêi:
§Ó thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn v¨n hãa th× nhiÖm vô träng t©m bao gåm:
- X©y dùng con ng−êi, lèi sèng v¨n hãa: X©y dùng con ng−êi toμn diÖn, cã ®ñ phÈm chÊt (vÒ t− t−ëng, ®¹o ®øc, lèi sèng vμ nh©n c¸ch v¨n hãa) ®¸p øng yªu cÇu cña thêi kú c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc vμ héi nhËp quèc tÕ lμ nhiÖm vô hμng ®Çu, quan träng, th−êng xuyªn, võa cÊp b¸ch, võa c¬ b¶n, l©u dμi cña sù nghiÖp ph¸t triÓn v¨n hãa n−íc ta.
- X©y dùng ®êi sèng v¨n hãa vμ m«i tr−êng v¨n hãa: X©y dùng ®êi sèng v¨n hãa vμ m«i tr−êng x· héi lμnh m¹nh lμ mét nhiÖm vô quan träng, cã quan hÖ kh¨ng khÝt víi viÖc x©y dùng con ng−êi ph¸t triÓn toμn diÖn, x©y dùng gia ®×nh v¨n hãa; ph¸t huy tÝnh tÝch cùc c¸ nh©n vμ tÝnh tÝch cùc x· héi, t¹o thμnh “vèn x· héi” quyÕt ®Þnh tiÕn bé x· héi.
- B¶o tån vμ ph¸t huy di s¶n v¨n hãa d©n téc: B¶o tån vμ ph¸t huy di s¶n v¨n hãa d©n téc lμ nhiÖm vô then chèt trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2020. TËp trung ®iÒu tra toμn diÖn, nghiªn
16
cøu, s−u tÇm, b¶o tån vμ ph¸t huy gi¸ trÞ c¸c di tÝch lÞch sö - v¨n hãa vμ v¨n hãa phi vËt thÓ; c¸c lo¹i h×nh nghÖ thuËt cæ truyÒn ®Æc s¾c, v¨n hãa d©n gian cña tõng ®Þa ph−¬ng, tõng vïng v¨n hãa, tõng vïng d©n téc; nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng, lÔ héi tiªu biÓu, kho tμng H¸n N«m.
- B¶o tån vμ ph¸t huy v¨n hãa c¸c d©n téc thiÓu sè: V¨n hãa c¸c d©n téc thiÓu sè lμ tμi s¶n quý gi¸ gãp phÇn lμm nªn sù phong phó, ®a d¹ng mμ thèng nhÊt cña v¨n hãa ViÖt Nam. Gi÷ g×n b¶n s¾c vμ sù ®a d¹ng cña v¨n hãa c¸c d©n téc lμ
vÊn ®Ò cã ý nghÜa chÝnh trÞ - x· héi to lín ë kû nguyªn toμn cÇu hãa. Cã thÓ nãi, thùc chÊt cña vÊn ®Ò d©n téc lμ vÊn ®Ò v¨n hãa. Coi träng vμ tæ chøc thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh vÒ b¶o tån, ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ truyÒn thèng tèt ®Ñp vμ x©y dùng, ph¸t triÓn nh÷ng gi¸ trÞ míi vÒ v¨n hãa, v¨n häc, nghÖ thuËt, ®Æc biÖt lμ hç trî sù ph¸t triÓn ng«n ng÷, ch÷ viÕt cña c¸c d©n téc thiÓu sè.
- Ph¸t triÓn sù nghiÖp v¨n häc, nghÖ thuËt: V¨n häc, nghÖ thuËt lμ lÜnh vùc rÊt quan träng, ®Æc biÖt tinh tÕ cña v¨n hãa. NhiÖm vô trung t©m cña v¨n häc, nghÖ thuËt thêi gian tíi lμ phÊn ®Êu s¸ng t¹o nhiÒu t¸c phÈm v¨n häc, nghÖ thuËt cã gi¸ trÞ t− t−ëng vμ nghÖ thuËt cao, thÊm nhuÇn tinh thÇn nh©n v¨n, d©n chñ, cã t¸c dông s©u s¾c x©y dùng con ng−êi.
- Ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa, ®¹o ®øc tèt ®Ñp cña t«n gi¸o, tÝn ng−ìng.
- T¨ng c−êng c«ng t¸c th«ng tin ®¹i chóng.
17
- T¨ng c−êng, chñ ®éng hîp t¸c vμ giao l−u quèc tÕ vÒ v¨n hãa.
- Hoμn thiÖn hÖ thèng thÓ chÕ vμ thiÕt chÕ v¨n hãa: Hoμn chØnh hÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vμ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch vÒ v¨n hãa, nghÖ thuËt mét c¸ch toμn diÖn, ®ång bé trªn mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng v¨n hãa phï hîp víi chñ tr−¬ng, ®−êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña Nhμ n−íc; ®iÒu chØnh, bæ sung nh÷ng chÝnh s¸ch ®· ban hμnh cho phï hîp víi thùc tiÔn ph¸t triÓn cña ®Êt n−íc vμ víi nh÷ng cam kÕt quèc tÕ; lo¹i bá nh÷ng c¬ chÕ, chÝnh s¸ch kh«ng cßn phï hîp, c¶n trë sù ph¸t triÓn. X©y dùng, hoμn thiÖn, cñng cè hÖ thèng thiÕt chÕ v¨n hãa tõ Trung −¬ng ®Õn ®Þa ph−¬ng, n©ng cao chÊt l−îng, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c thiÕt chÕ v¨n hãa céng ®ång. PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2015, 100% sè tØnh, thμnh phè trùc thuéc Trung −¬ng cã ®ñ c¸c thiÕt chÕ v¨n hãa; ®Õn n¨m 2015 vμ 2020, 90 - 100% sè quËn, huyÖn, thÞ x· cã nhμ v¨n hãa vμ th− viÖn; 80 - 90% sè x·, thÞ trÊn cã nhμ v¨n hãa; 60 - 70% sè lμng, b¶n, Êp cã nhμ v¨n hãa.
C©u hái 6: ThÈm quyÒn cña chÝnh quyÒn c¬ së trong qu¶n lý ho¹t ®éng v¨n ho¸ nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
Trong qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ ë c¬ së, chÝnh quyÒn cÊp x· cã thÈm quyÒn sau: - QuyÕt ®Þnh c¸c biÖn ph¸p ph¸t triÓn ho¹t ®éng v¨n ho¸, v¨n nghÖ, thÓ dôc thÓ thao; h−íng dÉn tæ
18
chøc c¸c lÔ héi cæ truyÒn, b¶o vÖ vμ ph¸t huy gi¸ trÞ c¸c di tÝch lÞch sö - v¨n ho¸ vμ danh lam th¾ng c¶nh ë ®Þa ph−¬ng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
- QuyÕt ®Þnh viÖc x©y dùng, tu söa c«ng tr×nh v¨n ho¸ thuéc ®Þa ph−¬ng qu¶n lý; x©y dùng c¸c thiÕt chÕ v¨n ho¸ gi÷ g×n vμ ph¸t huy b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc.
- X©y dùng phong trμo vμ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸, th«ng tin, nghÖ thuËt, thÓ dôc thÓ thao, tæ chøc c¸c lÔ héi cæ truyÒn, b¶o vÖ vμ ph¸t huy gi¸ trÞ c¸c di tÝch lÞch sö - v¨n ho¸ vμ danh lam th¾ng c¶nh ë c¸c ®Þa ph−¬ng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
- VËn ®éng nh©n d©n x©y dùng nÕp sèng v¨n minh, lμng, b¶n, khu phè v¨n ho¸, t«n träng c¸c tËp qu¸n truyÒn thèng lμnh m¹nh cña tõng d©n téc. H−íng dÉn thùc hiÖn b×nh xÐt gia ®×nh v¨n ho¸ vμ c«ng nhËn gia ®×nh v¨n ho¸. Tham gia ®Þnh h−íng néi dung, h×nh thøc trong viÖc x©y dùng h−¬ng −íc, quy −íc v¨n ho¸.
- X©y dùng c¸c biÖn ph¸p ng¨n chÆn viÖc truyÒn b¸ v¨n ho¸ phÈm ph¶n ®éng, ®åi trôy. Bμi trõ mª tÝn dÞ ®oan vμ c¸c hñ tôc. Chèng c¸c tÖ n¹n x· héi vμ nh÷ng biÓu hiÖn kh«ng lμnh m¹nh trong ®êi sèng v¨n ho¸ x· héi ë ®Þa ph−¬ng.
- QuyÕt ®Þnh c¸c biÖn ph¸p kiÓm tra, gi¸m s¸t vμ xö ph¹t vi ph¹m hμnh chÝnh ®èi víi c¸c tæ chøc, c¸ nh©n vi ph¹m trong ho¹t ®éng kinh doanh v¨n ho¸ theo ®óng thÈm quyÒn mμ ph¸p luËt quy ®Þnh, nh»m ng¨n chÆn kÞp thêi c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸, v¨n nghÖ kh«ng lμnh m¹nh, ®i ng−îc l¹i chñ tr−¬ng,
19
chÝnh s¸ch vμ ph¸p luËt cña Nhμ n−íc, ¶nh h−ëng xÊu ®Õn ®êi sèng cña d©n c− trªn ®Þa bμn.
C©u hái 7: Qu¶n lý v¨n ho¸, th«ng tin ë c¬ së lμ qu¶n lý nh÷ng ho¹t ®éng nμo?
Tr¶ lêi:
Nhu cÇu vÒ v¨n hãa, th«ng tin cña nh©n d©n rÊt phong phó vμ ®a d¹ng, v× vËy c¸c ho¹t ®éng v¨n hãa th«ng tin ë c¬ së còng ®a d¹ng vÒ lo¹i h×nh, cã thÓ quy tô l¹i thμnh c¸c lo¹i h×nh sau:
- Ho¹t ®éng x©y dùng nÕp sèng v¨n ho¸; - Ho¹t ®éng th«ng tin, tuyªn truyÒn, cæ ®éng; - Ho¹t ®éng c©u l¹c bé;
- Ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng;
- Ho¹t ®éng v¨n nghÖ quÇn chóng;
- Ho¹t ®éng th− viÖn, ®äc s¸ch, b¸o;
- Ho¹t ®éng thÓ dôc thÓ thao, vui ch¬i gi¶i trÝ.
C©u hái 8: X©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ ë c¬ së lμ g×?
Tr¶ lêi:
- §êi sèng v¨n ho¸ c¬ së lμ sù hiÖn diÖn, tån t¹i vμ ph¸t triÓn cña ®êi sèng tinh thÇn trong toμn bé ho¹t ®éng thùc tiÔn cña céng ®ång.
- §êi sèng v¨n ho¸ c¬ së bao gåm mét tæng thÓ nh÷ng ho¹t ®éng v¨n ho¸, nh÷ng t¸c ®éng qua l¹i trong ®êi sèng cña mçi c¸ nh©n víi céng ®ång nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña con ng−êi vμ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña ®êi sèng x· héi.
20
- §êi sèng v¨n ho¸ c¬ së còng cã khi ®−îc hiÓu nh− m«i tr−êng v¨n ho¸, lμ cÇu nèi gi÷a v¨n ho¸ x· héi vμ v¨n ho¸ c¸ nh©n, trùc tiÕp h×nh thμnh nÕp sèng vμ lèi sèng cña con ng−êi.
- X©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ ë c¬ së lμ lμm cho ®¬n vÞ c¬ së ph¸t triÓn toμn diÖn, cã ®êi sèng kinh tÕ vËt chÊt ®Çy ®ñ, phong phó; cã ®êi sèng v¨n ho¸ tinh thÇn lμnh m¹nh, v¨n minh.
- Néi dung x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ ë c¬ së gÇn nh− ®ång nghÜa víi néi dung x©y dùng vμ ph¸t triÓn c¸c mÆt ho¹t ®éng v¨n ho¸, th«ng tin x·, ph−êng vμ c¸c ®¬n vÞ t−¬ng ®−¬ng. Nh− vËy, vÊn ®Ò x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ ë c¬ së thùc chÊt lμ x©y dùng ë mçi céng ®ång v¨n ho¸ mét chØnh thÓ biÓu t−îng v¨n ho¸ võa tiªn tiÕn võa ®Ëm ®μ b¶n s¾c d©n téc nh− NghÞ quyÕt Héi nghÞ Trung −¬ng 5 kho¸ VIII ®· nªu.
C©u hái 9: X©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ ë c¬ së bao gåm nh÷ng néi dung g×?
Tr¶ lêi:
Néi dung x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ ë c¬ së vÒ c¬ b¶n chÝnh lμ néi dung cuéc vËn ®éng “Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸”. Néi dung ®ã ®−îc thÓ hiÖn ë 5 ®iÓm chÝnh sau ®©y:
- X©y dùng con ng−êi v¨n ho¸;
- X©y dùng gia ®×nh v¨n ho¸;
- X©y dùng nÕp sèng v¨n ho¸;
- X©y dùng c¸c thiÕt chÕ v¨n ho¸ - thÓ thao; - §éng viªn mäi ng−êi lao ®éng s¸ng t¹o.
21
C©u hái 10: Ph¸t ®éng phong trμo “Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸” nh»m môc ®Ých g×?
Tr¶ lêi:
Phong trμo “Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸” bao gåm c¸c phong trμo cô thÓ sau: Phong trμo ng−êi tèt viÖc tèt, c¸c ®iÓn h×nh tiªn tiÕn; Uèng n−íc nhí nguån; §Òn ¬n ®¸p nghÜa; Xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo; X©y dùng gia ®×nh v¨n ho¸, lμng, x·, ph−êng v¨n ho¸; Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng cuéc sèng míi ë khu d©n c−... V× vËy, môc ®Ých ph¸t ®éng phong trμo “Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸” cña §¶ng lμ:
- Nh»m thùc hiÖn ph−¬ng h−íng nªu trong NghÞ quyÕt Héi nghÞ Trung −¬ng 5 kho¸ VIII: “Lμm cho v¨n ho¸ thÊm s©u vμo toμn bé ®êi sèng vμ ho¹t ®éng x· héi, vμo tõng ng−êi, tõng gia ®×nh, tõng tËp thÓ vμ céng ®ång, tõng ®Þa bμn d©n c−, vμo mäi lÜnh vùc sinh ho¹t vμ quan hÖ con ng−êi, t¹o ra trªn ®Êt n−íc ta ®êi sèng tinh thÇn cao ®Ñp, tr×nh ®é d©n trÝ cao, khoa häc ph¸t triÓn, phôc vô ®¾c lùc sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ v× môc tiªu d©n giμu, n−íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, v¨n minh, tiÕn b−íc v÷ng ch¾c lªn chñ nghÜa x· héi”1.
- X©y dùng m«i tr−êng v¨n ho¸ lμnh m¹nh, ____________
1. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam: V¨n kiÖn Héi nghÞ lÇn thø n¨m Ban ChÊp hμnh Trung −¬ng khãa VIII, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hμ Néi, 1998, tr. 54-55.
22
trong s¹ch, ®Êu tranh víi c¸c tÖ n¹n x· héi, gi÷ g×n lèi sèng v¨n ho¸ truyÒn thèng tèt ®Ñp trong gia ®×nh, céng ®ång gãp phÇn tÝch cùc vμo viÖc “X©y dùng nÒn v¨n ho¸ ViÖt Nam tiªn tiÕn, ®Ëm ®μ b¶n s¾c d©n téc”.
- G¾n kÕt t×nh lμng nghÜa xãm, gióp ®ì nhau lμm giμu chÝnh ®¸ng, ph¸t triÓn kinh tÕ, xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo, n©ng cao chÊt l−îng cuéc sèng céng ®ång.
- Huy ®éng søc m¹nh cña toμn x· héi tham gia vμo viÖc x©y dùng t− t−ëng, ®¹o ®øc, lèi sèng tèt ®Ñp; x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ lμnh m¹nh, phong phó.
- Nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu, chØ tiªu cô thÓ vÒ x©y dùng nÕp sèng v¨n ho¸, n©ng cao møc h−ëng thô v¨n hãa cña nh©n d©n, gãp phÇn thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ - x· héi chung cña ®Êt n−íc còng nh− cña mçi ®Þa ph−¬ng.
C©u hái 11: NhiÖm vô chñ yÕu cña phong trμo “Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸” lμ g×?
Tr¶ lêi:
- Thø nhÊt, t¹o sù chuyÓn biÕn m¹nh mÏ vÒ nhËn thøc trong cÊp uû ®¶ng, chÝnh quyÒn, c¸c cÊp, c¸c ngμnh tõ trong c¸c c¬ quan nhμ n−íc ®Õn ngoμi x· héi, trong c¸n bé, ®¶ng viªn, c¸c tÇng líp nh©n d©n vÒ vai trß, vÞ trÝ cña v¨n ho¸ vμ nh©n tè con ng−êi ®èi víi sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc.
- Thø hai, phèi hîp vμ ®Èy m¹nh c¸c phong
23
trμo quÇn chóng trong phong trμo “Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸”, ®ång thêi lång ghÐp, bæ sung néi dung v¨n b¶n vμo c¸c phong trμo hiÖn cã cña c¸c bé, ban, ngμnh, ®oμn thÓ, c¸c ®Þa ph−¬ng ®Ó t¹o thªm søc m¹nh míi, cÇn tiÕp tôc duy tr× c¸c cuéc vËn ®éng, c¸c phong trμo ®· cã, song ph¶i bæ sung c¸c tiªu chÝ míi phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn cña ®êi sèng, ®Æc biÖt lμ ë ®êi sèng v¨n ho¸ vËt chÊt vμ ®êi sèng tinh thÇn. PhÊn ®Êu n©ng cao, t¹o ®iÒu kiÖn cho con ng−êi ®−îc ®¸p øng c¸c nhu cÇu chÝnh ®¸ng, lμnh m¹nh vμ phong phó, ph¸t huy nhiÒu h¬n n÷a tiÒm n¨ng s¸ng t¹o cña nh©n d©n.
- Thø ba, gi÷ g×n vμ ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸ truyÒn thèng, nh÷ng phong tôc tËp qu¸n tèt ®Ñp cña d©n téc, lo¹i bá dÇn nh÷ng hñ tôc l¹c hËu, h×nh thμnh nh÷ng phong tôc tËp qu¸n míi tiÕn bé, lμnh m¹nh phï hîp víi xu h−íng ph¸t triÓn cña ®êi sèng. §Êu tranh g¹t bá c¸c hiÖn t−îng phôc håi vμ sù ph¸t sinh c¸c hñ tôc, mª tÝn, c¸c tËp tôc l¹c hËu, lçi thêi trong viÖc c−íi, viÖc tang, lÔ héi, mõng thä, mõng sinh nhËt... mang tÝnh vô lîi, xa hoa, l·ng phÝ, ph« tr−¬ng h×nh thøc còng lμ nhiÖm vô cÇn thiÕt ph¶i thùc hiÖn cña phong trμo “Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸”.
- Thø t−, phong trμo cÇn tËp trung h−íng dÉn c¸c hé gia ®×nh, c¸c ®¬n vÞ, céng ®ång d©n c− x©y dùng vμ phÊn ®Êu theo c¸c môc tiªu, chØ tiªu, quy chÕ vÒ nÕp sèng v¨n ho¸ phï hîp.
24
C©u hái 12: Theo NghÞ quyÕt Héi nghÞ Ban ChÊp hμnh Trung −¬ng §¶ng lÇn thø n¨m khãa VIII, cÇn ph¶i chó träng x©y dùng con ng−êi v¨n ho¸ cã nh÷ng ®øc tÝnh g×?
Tr¶ lêi:
NghÞ quyÕt Héi nghÞ Ban ChÊp hμnh Trung −¬ng §¶ng lÇn thø n¨m khãa VIII ®· chØ râ ph¶i chó träng x©y dùng con ng−êi v¨n ho¸ cÇn cã 5 ®øc tÝnh sau:
- Cã tinh thÇn yªu n−íc, tù c−êng d©n téc, phÊn ®Êu v× ®éc lËp d©n téc vμ chñ nghÜa x· héi, cã ý thøc v−¬n lªn ®−a ®Êt n−íc tho¸t khái nghÌo nμn, l¹c hËu, ®oμn kÕt víi nh©n d©n thÕ giíi trong sù nghiÖp ®Êu tranh v× hoμ b×nh, ®éc lËp d©n téc, d©n chñ vμ tiÕn bé x· héi.
- Cã ý thøc tËp thÓ ®oμn kÕt phÊn ®Êu v× lîi Ých chung.
- Cã lèi sèng lμnh m¹nh, nÕp sèng v¨n minh, cÇn kiÖm, trung thùc, nh©n nghÜa, t«n träng kû c−¬ng phÐp n−íc, quy −íc cña céng ®ång, cã ý thøc b¶o vÖ vμ c¶i thiÖn m«i tr−êng sinh th¸i.
- Lao ®éng ch¨m chØ víi l−¬ng t©m nghÒ nghiÖp, cã kü thuËt, s¸ng t¹o, n¨ng suÊt cao v× lîi Ých cña b¶n th©n, gia ®×nh, tËp thÓ vμ x· héi.
- Th−êng xuyªn häc tËp, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, tr×nh ®é thÈm mü vμ thÓ lùc. CÇn x©y dùng c¸c ®øc tÝnh g¾n víi viÖc x©y dùng gia ®×nh v¨n ho¸, lμng v¨n ho¸, thùc hiÖn nÕp sèng v¨n minh trong viÖc c−íi, viÖc tang, lÔ héi ë ®Þa ph−¬ng.
25
C©u hái 13: C¸c tiªu chuÈn ®Ó ®−îc c«ng nhËn "Gia ®×nh v¨n hãa" lμ g×?
Tr¶ lêi:
C¨n cø vμo §iÒu 4, QuyÕt ®Þnh sè 62/2006/Q§- BVHTT ngμy 23-6-2006 cña Bé tr−ëng Bé V¨n ho¸ - Th«ng tin vÒ viÖc ban hμnh Quy chÕ c«ng nhËn danh hiÖu "Gia ®×nh v¨n hãa", "Lμng v¨n hãa", "Tæ d©n phè v¨n hãa", c¸c tiªu chuÈn c«ng nhËn danh hiÖu “Gia ®×nh v¨n ho¸” bao gåm:
- G−¬ng mÉu chÊp hμnh chñ tr−¬ng cña §¶ng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña Nhμ n−íc; tÝch cùc tham gia c¸c phong trμo thi ®ua cña ®Þa ph−¬ng nh−:
+ Thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô c«ng d©n, kh«ng vi ph¹m ph¸p luËt nhμ n−íc vμ quy −íc, h−¬ng −íc céng ®ång;
+ Gi÷ g×n an ninh, chÝnh trÞ, trËt tù, an toμn x· héi; vÖ sinh m«i tr−êng; nÕp sèng v¨n ho¸ n¬i c«ng céng;
+ Kh«ng sö dông v¨n ho¸ phÈm thuéc lo¹i cÊm l−u hμnh; kh«ng m¾c tÖ n¹n x· héi; kh«ng vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ thùc hiÖn nÕp sèng v¨n minh trong viÖc c−íi, viÖc tang, lÔ héi;
+ Tham gia thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c phong trμo thi ®ua, c¸c sinh ho¹t, héi häp ë céng ®ång vμ b¶o vÖ di tÝch lÞch sö - v¨n ho¸, c¶nh quan cña ®Þa ph−¬ng.
- Gia ®×nh hoμ thuËn, h¹nh phóc, tiÕn bé, t−¬ng trî gióp ®ì mäi ng−êi trong céng ®ång, cô thÓ: + Vî chång b×nh ®¼ng, th−¬ng yªu gióp ®ì nhau, cã tr¸ch nhiÖm nu«i d¹y con c¸i; con ch¸u hiÕu th¶o víi bè mÑ, «ng bμ;
26
+ TrÎ em ®ang ®é tuæi ®i häc ®Òu ®−îc ®Õn tr−êng, ®¹t chuÈn phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc trë lªn; + Mçi cÆp vî chång cã mét hoÆc hai con, kh«ng sinh con thø ba;
+ Gi÷ g×n vÖ sinh, phßng bÖnh, ¨n ë s¹ch sÏ, cã nhμ t¾m, hè xÝ hîp vÖ sinh vμ sö dông n−íc s¹ch. C¸c thμnh viªn trong gia ®×nh cã nÕp sèng lμnh m¹nh, th−êng xuyªn luyÖn tËp thÓ dôc thÓ thao;
+ §oμn kÕt xãm giÒng, tham gia c¸c ho¹t ®éng: hoμ gi¶i, t−¬ng trî gióp ®ì nhau trong lao ®éng, s¶n xuÊt, khi khã kh¨n, ho¹n n¹n, xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo, ®Òn ¬n ®¸p nghÜa, nh©n ®¹o tõ thiÖn ë céng ®ång.
- Tæ chøc lao ®éng, s¶n xuÊt, kinh doanh, c«ng t¸c, häc tËp ®¹t n¨ng suÊt, chÊt l−îng vμ hiÖu qu¶, cô thÓ: + Kinh tÕ gia ®×nh æn ®Þnh, tiªu dïng hîp lý, tiÕt kiÖm, cã kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ gia ®×nh, n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho c¸c thμnh viªn; + C¸c thμnh viªn trong gia ®×nh ®Òu hoμn thμnh nhiÖm vô s¶n xuÊt, kinh doanh, c«ng t¸c, häc tËp.
C©u hái 14: Hå s¬, thñ tôc c«ng nhËn "Gia ®×nh v¨n ho¸" nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
Danh hiÖu "Gia ®×nh v¨n hãa" do Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n x·, ph−êng, thÞ trÊn c«ng nhËn. - §iÒu kiÖn c«ng nhËn: c¸c gia ®×nh ph¶i ®¹t 3 tiªu chuÈn c¬ b¶n quy ®Þnh ë c©u trªn. - Thêi gian ®¨ng ký x©y dùng danh hiÖu "Gia ®×nh v¨n hãa" lμ 01 n¨m.
- Hå s¬ ®Ò nghÞ gåm cã:
27
+ B¶n ®¨ng ký x©y dùng danh hiÖu "Gia ®×nh v¨n hãa";
+ Biªn b¶n häp b×nh xÐt ë khu d©n c− kÌm theo danh s¸ch nh÷ng gia ®×nh ®−îc ®Ò nghÞ c«ng nhËn danh hiÖu “Gia ®×nh v¨n ho¸”. Biªn b¶n häp b×nh xÐt ph¶i cã tõ 50% trë lªn sè ng−êi tham gia dù häp nhÊt trÝ ®Ò nghÞ.
- C¨n cø vμo biªn b¶n häp b×nh xÐt ë khu d©n c−, Ban vËn ®éng “Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ ë khu d©n c−” ®Ò nghÞ Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n x·, ph−êng, thÞ trÊn ra quyÕt ®Þnh c«ng nhËn danh hiÖu “Gia ®×nh v¨n ho¸” hμng n¨m.
- Khu d©n c− tæ chøc c«ng bè quyÕt ®Þnh cña Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n x·, ph−êng, thÞ trÊn c«ng nhËn danh hiÖu "Gia ®×nh v¨n hãa" vμo dÞp "Ngμy héi §¹i ®oμn kÕt toμn d©n téc" ë khu d©n c−
hμng n¨m (ngμy 18-11) vμ ghi "Sæ vμng Gia ®×nh v¨n hãa" ë khu d©n c−.
- §èi víi gia ®×nh ®−îc c«ng nhËn danh hiÖu "Gia ®×nh v¨n hãa" 3 n¨m liªn tôc ®−îc Uû ban nh©n d©n x·, ph−êng, thÞ trÊn trao GiÊy chøng nhËn 3 n¨m ®¹t danh hiÖu "Gia ®×nh v¨n hãa".
C©u hái 15: Tiªu chuÈn ®Ó ®−îc c«ng nhËn danh hiÖu "Lμng v¨n hãa" ®èi víi vïng ®ång b»ng (cËn ®« thÞ) lμ g×?
Tr¶ lêi:
- §êi sèng kinh tÕ æn ®Þnh vμ tõng b−íc ph¸t triÓn: + Cã tõ 85% sè hé trë lªn cã ®êi sèng kinh tÕ æn ®Þnh; nhiÒu hé s¶n xuÊt, kinh doanh giái; d−íi 5% hé nghÌo, kh«ng cã hé ®ãi;
28
+ Cã tõ 80% sè hé trë lªn cã nhμ x©y m¸i b»ng hoÆc lîp ngãi, xo¸ nhμ tranh tre dét n¸t; + Trªn 85% ®−êng lμng, ngâ xãm ®−îc ®æ bª t«ng, l¸t g¹ch hoÆc lμm b»ng vËt liÖu cøng; + Trªn 90% sè hé ®−îc sö dông ®iÖn.
- §êi sèng v¨n hãa tinh thÇn lμnh m¹nh, phong phó:
+ Cã c¸c thiÕt chÕ v¨n ho¸, th«ng tin, thÓ dôc thÓ thao, gi¸o dôc, y tÕ phï hîp, ho¹t ®éng th−êng xuyªn;
+ Thùc hiÖn tèt nÕp sèng v¨n minh trong viÖc c−íi, viÖc tang, lÔ héi vμ sinh ho¹t céng ®ång; + Kh«ng cã ng−êi m¾c tÖ n¹n x· héi, tμng tr÷ vμ sö dông v¨n hãa phÈm thuéc lo¹i cÊm l−u hμnh; + Cã tõ 75% sè hé trë lªn ®−îc c«ng nhËn danh hiÖu "Gia ®×nh v¨n hãa"; khu d©n c− hoÆc trªn 70% sè khu d©n c− ®−îc c«ng nhËn danh hiÖu "Khu d©n c− tiªn tiÕn" 3 n¨m liªn tôc trë lªn; + 100% trÎ em trong ®é tuæi ®i häc ®−îc ®Õn tr−êng, ®¹t chuÈn phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc trë lªn; kh«ng cã ng−êi mï ch÷;
+ Kh«ng cã dÞch bÖnh; kh«ng ®Ó x¶y ra ngé ®éc thùc phÈm ®«ng ng−êi; gi¶m hμng n¨m 1,5% tû lÖ suy dinh d−ìng ë trÎ em d−íi 5 tuæi; trªn 90% trÎ em d−íi 1 tuæi ®−îc tiªm chñng ®Çy ®ñ theo quy ®Þnh, phô n÷ cã thai ®−îc kh¸m thai ®Þnh kú.
- M«i tr−êng c¶nh quan s¹ch ®Ñp:
+ §−êng lμng, ngâ xãm phong quang, s¹ch sÏ; r¸c th¶i ph¶i ®−îc thu gom xö lý;
+ Cã tõ 85% sè hé trë lªn ®−îc sö dông n−íc s¹ch, cã nhμ t¾m, hè xÝ hîp vÖ sinh;
29
+ T«n t¹o, b¶o vÖ, ph¸t huy c¸c di tÝch lÞch sö - v¨n hãa, c¶nh quan thiªn nhiªn ë ®Þa ph−¬ng. - ChÊp hμnh tèt chñ tr−¬ng, ®−êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña Nhμ n−íc: + Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn ph¸p luËt cho nh©n d©n;
+ Thùc hiÖn tèt chñ tr−¬ng, ®−êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña Nhμ n−íc; x©y dùng vμ thùc hiÖn tèt quy −íc, h−¬ng −íc céng ®ång;
+ B¶o ®¶m an ninh, chÝnh trÞ, trËt tù, an toμn x· héi; thùc hiÖn tèt Quy chÕ d©n chñ ë c¬ së; kh«ng cã khiÕu kiÖn tËp thÓ v−ît cÊp kÐo dμi;
+ Chi bé ®¶ng vμ c¸c tæ chøc ®oμn thÓ ®−îc xÕp lo¹i kh¸ trë lªn;
+ Ch¨m lo c¸c ®èi t−îng chÝnh s¸ch, b¶o ®¶m cã møc sèng trung b×nh trë lªn ë céng ®ång; + Kh«ng cã träng ¸n h×nh sù.
- Cã tinh thÇn ®oμn kÕt, t−¬ng trî, gióp ®ì lÉn nhau trong céng ®ång:
+ Ho¹t ®éng hoμ gi¶i cã hiÖu qu¶; nh÷ng m©u thuÉn, bÊt hoμ ®−îc gi¶i quyÕt t¹i céng ®ång; + Cã phong trμo gióp nhau lμm kinh tÕ, xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo, ®Òn ¬n ®¸p nghÜa, nh©n ®¹o tõ thiÖn.
C©u hái 16: Tiªu chuÈn ®Ó ®−îc c«ng nhËn danh hiÖu "Lμng v¨n hãa" ®èi víi vïng miÒn nói (vïng ®ång bμo d©n téc thiÓu sè, vïng s©u, vïng xa, vïng biªn giíi, h¶i ®¶o) lμ g×?
Tr¶ lêi:
- §êi sèng kinh tÕ æn ®Þnh vμ tõng b−íc ph¸t triÓn: 30
+ §· ®Þnh canh, ®Þnh c−; cã tõ 60% sè hé trë lªn cã ®êi sèng kinh tÕ æn ®Þnh, gi¶m tû lÖ hé nghÌo tõ 3% trë lªn hμng n¨m, kh«ng cã hé ®ãi;
+ Cã tõ 60% sè hé trë lªn cã nhμ ë ®−îc x©y dùng hoÆc lμm bÒn v÷ng, gi¶m tû lÖ nhμ t¹m tõ 5% trë lªn hμng n¨m;
+ Cã tõ 50% sè hé trë lªn ®−îc sö dông ®iÖn; + §−êng lμng, ngâ xãm ®−îc tu bæ, n©ng cÊp hμng n¨m.
- §êi sèng v¨n ho¸ tinh thÇn lμnh m¹nh, phong phó:
+ Cã tô ®iÓm sinh ho¹t v¨n hãa - v¨n nghÖ - thÓ dôc thÓ thao, vui ch¬i gi¶i trÝ ë céng ®ång; duy tr× c¸c sinh ho¹t v¨n hãa - thÓ thao truyÒn thèng cña d©n téc;
+ Thùc hiÖn tèt nÕp sèng v¨n minh trong viÖc c−íi, viÖc tang, lÔ héi vμ sinh ho¹t céng ®ång phï hîp víi thuÇn phong, mü tôc cña d©n téc;
+ Kh«ng cã tÖ n¹n x· héi ph¸t sinh; kh«ng trång, bu«n b¸n vμ sö dông thuèc phiÖn; kh«ng tμng tr÷ vμ sö dông v¨n ho¸ phÈm thuéc lo¹i cÊm l−u hμnh;
+ Cã tõ 60% sè hé trë lªn ®−îc c«ng nhËn danh hiÖu "Gia ®×nh v¨n hãa"; khu d©n c− hoÆc trªn 70% sè khu d©n c− ®−îc c«ng nhËn danh hiÖu "Khu d©n c− tiªn tiÕn" liªn tôc 2 n¨m trë lªn;
+ Cã tõ 70% trë lªn sè trÎ em trong ®é tuæi ®i häc ®−îc ®Õn tr−êng, kh«ng cã ng−êi t¸i mï ch÷; + Kh«ng cã dÞch bÖnh; kh«ng ®Ó x¶y ra ngé ®éc thùc phÈm ®«ng ng−êi; thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh
31
tiªm chñng më réng cho trÎ em d−íi 1 tuæi; phô n÷ cã thai ®−îc kh¸m ®Þnh kú.
- M«i tr−êng c¶nh quan s¹ch ®Ñp:
+ §−êng lμng, ngâ xãm, n¬i sinh ho¹t céng ®ång s¹ch sÏ; b¶o vÖ nguån n−íc s¹ch; + Cã tõ 60% sè hé trë lªn ®−îc sö dông n−íc hîp vÖ sinh, cã nhμ t¾m, hè xÝ hîp vÖ sinh, ®−a chuång tr¹i ch¨n nu«i c¸ch xa nhμ ë;
+ B¶o vÖ c¸c di tÝch lÞch sö - v¨n hãa, c¶nh quan thiªn nhiªn cña ®Þa ph−¬ng.
- ChÊp hμnh tèt chñ tr−¬ng, ®−êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña Nhμ n−íc:
+ Th−êng xuyªn tuyªn truyÒn, phæ biÕn ph¸p luËt cho nh©n d©n;
+ Thùc hiÖn tèt chñ tr−¬ng, ®−êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña Nhμ n−íc; x©y dùng vμ thùc hiÖn tèt quy −íc, h−¬ng −íc céng ®ång;
+ B¶o ®¶m an ninh, chÝnh trÞ, trËt tù, an toμn x· héi; thùc hiÖn tèt Quy chÕ d©n chñ ë c¬ së; kh«ng cã khiÕu kiÖn tËp thÓ v−ît cÊp;
+ Chi bé ®¶ng vμ c¸c tæ chøc ®oμn thÓ ®−îc xÕp lo¹i kh¸ trë lªn;
+ Ch¨m lo c¸c ®èi t−îng chÝnh s¸ch, b¶o ®¶m cã møc sèng trung b×nh trë lªn ë céng ®ång; + Kh«ng cã träng ¸n h×nh sù.
C©u hái 17: Tiªu chuÈn ®Ó ®−îc c«ng nhËn danh hiÖu "Tæ d©n phè v¨n hãa" lμ g×?
Tr¶ lêi:
- §êi sèng kinh tÕ æn ®Þnh vμ tõng b−íc ph¸t triÓn: 32
+ Cã tõ 90% sè hé trë lªn cã ®êi sèng kinh tÕ æn ®Þnh; nhiÒu hé giμu, d−íi 5% hé nghÌo, kh«ng cã hé ®ãi; + Cã tõ 80% sè hé gia ®×nh trë lªn cã nhμ ë ®−îc x©y bÒn v÷ng, xo¸ nhμ tranh tre dét n¸t. - §êi sèng v¨n ho¸ tinh thÇn lμnh m¹nh, phong phó:
+ Cã c¸c thiÕt chÕ v¨n ho¸, gi¸o dôc, y tÕ; cã ®iÓm sinh ho¹t v¨n ho¸ vui ch¬i gi¶i trÝ; cã ho¹t ®éng v¨n ho¸, thÓ thao th−êng xuyªn;
+ Thùc hiÖn tèt nÕp sèng v¨n minh trong viÖc c−íi, viÖc tang, lÔ héi; kh«ng cã tÖ n¹n x· héi; kh«ng tμng tr÷ vμ sö dông v¨n ho¸ phÈm cÊm l−u hμnh;
+ Cã tõ 80% hé trë lªn ®−îc c«ng nhËn danh hiÖu "Gia ®×nh v¨n ho¸"; khu d©n c− hoÆc trªn 70% sè khu d©n c− ®−îc c«ng nhËn danh hiÖu "Khu d©n c− tiªn tiÕn" liªn tôc 3 n¨m trë lªn;
+ Kh«ng cã dÞch bÖnh; kh«ng ®Ó x¶y ra ngé ®éc thùc phÈm ®«ng ng−êi; gi¶m hμng n¨m 1,5% tû lÖ suy dinh d−ìng ë trÎ em d−íi 5 tuæi; trªn 90% trÎ em d−íi 1 tuæi ®−îc tiªm chñng ®Çy ®ñ theo quy ®Þnh, phô n÷ cã thai ®−îc kh¸m thai ®Þnh kú.
- M«i tr−êng c¶nh quan s¹ch ®Ñp:
+ §−êng giao th«ng ®−îc tr¶i nhùa hoÆc bª t«ng; cã hÖ thèng ®Ìn chiÕu s¸ng; ®−êng phè, n¬i sinh ho¹t c«ng céng s¹ch ®Ñp; thùc hiÖn tèt ph¸p luËt vÒ trËt tù, an toμn giao th«ng ®« thÞ;
+ Cã 100% sè hé ®−îc sö dông n−íc s¹ch; vÖ sinh m«i tr−êng ®−îc b¶o ®¶m;
+ T«n t¹o b¶o vÖ c¸c di tÝch lÞch sö - v¨n hãa, danh lam th¾ng c¶nh ë ®Þa ph−¬ng.
33
- ChÊp hμnh tèt chñ tr−¬ng, ®−êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña Nhμ n−íc:
+ Thùc hiÖn tèt chñ tr−¬ng, ®−êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña Nhμ n−íc; + B¶o ®¶m an ninh chÝnh trÞ, trËt tù, an toμn x· héi; thùc hiÖn tèt nÕp sèng v¨n minh ®« thÞ vμ Quy chÕ d©n chñ ë c¬ së;
+ Chi bé ®¶ng vμ c¸c tæ chøc ®oμn thÓ ®−îc xÕp lo¹i kh¸ trë lªn;
+ 100% trÎ em ®ang ®é tuæi ®i häc ®Òu ®−îc ®Õn tr−êng; ®¹t chuÈn phæ cËp gi¸o dôc trung häc c¬ së trë lªn;
+ Cã phong trμo ®Òn ¬n ®¸p nghÜa vμ ho¹t ®éng tõ thiÖn cã hiÖu qu¶.
C©u hái 18: §iÒu kiÖn, quy tr×nh, thñ tôc c«ng nhËn "Lμng v¨n ho¸", "Tæ d©n phè v¨n ho¸" nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
- §iÒu kiÖn c«ng nhËn:
+ §¹t c¸c tiªu chuÈn quy ®Þnh vÒ: cã ®êi sèng kinh tÕ æn ®Þnh vμ tõng b−íc ph¸t triÓn; cã ®êi sèng v¨n hãa tinh thÇn lμnh m¹nh, phong phó; cã m«i tr−êng c¶nh quan s¹ch ®Ñp; chÊp hμnh tèt chñ tr−¬ng, ®−êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña Nhμ n−íc;
+ §èi víi mét sè lμng miÒn nói, vïng ®ång bμo d©n téc thiÓu sè, vïng s©u, vïng xa, vïng biªn giíi, h¶i ®¶o ®Æc biÖt khã kh¨n cã thÓ ¸p dông mét sè tiªu chÝ víi tû lÖ thÊp h¬n so víi quy ®Þnh trªn
34
(khi c«ng nhËn lÇn ®Çu) nh−: tû lÖ hé nghÌo; x©y dùng thiÕt chÕ v¨n hãa, gi¸o dôc, y tÕ, tû lÖ hé cã ®ñ 3 c«ng tr×nh vÖ sinh; tû lÖ hé sö dông ®iÖn; tû lÖ ®−êng sö dông vËt liÖu cøng...;
+ Thêi gian ®¨ng ký x©y dùng hoÆc ®−îc c«ng nhËn danh hiÖu "Lμng v¨n ho¸", "Tæ d©n phè v¨n ho¸" tõ 3 n¨m trë lªn.
- Thñ tôc hå s¬ ®Ò nghÞ c«ng nhËn hoÆc c«ng nhËn l¹i danh hiÖu "Lμng v¨n hãa", "Tæ d©n phè v¨n hãa" gåm:
+ B¸o c¸o thμnh tÝch 3 n¨m x©y dùng hoÆc gi÷ v÷ng danh hiÖu "Lμng v¨n hãa", "Tæ d©n phè v¨n ho¸", cã x¸c nhËn cña ñy ban nh©n d©n x·, ph−êng, thÞ trÊn;
+ C«ng v¨n ®Ò nghÞ cña Uû ban nh©n d©n x·, ph−êng, thÞ trÊn;
+ Biªn b¶n kiÓm tra, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ x©y dùng hoÆc gi÷ v÷ng danh hiÖu "Lμng v¨n ho¸", "Tæ d©n phè v¨n ho¸" hμng n¨m cña Ban ChØ ®¹o phong trμo "Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n hãa" x·, ph−êng, thÞ trÊn (göi vÒ Ban ChØ ®¹o huyÖn, quËn, thÞ x·, thμnh phè trùc thuéc tØnh);
+ Biªn b¶n phóc tra cña Ban ChØ ®¹o phong trμo "Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n hãa" huyÖn, quËn, thÞ x·, thμnh phè trùc thuéc tØnh (vμo n¨m thø ba).
- C¨n cø vμo hå s¬ ®Ò nghÞ c«ng nhËn danh hiÖu "Lμng v¨n ho¸", "Tæ d©n phè v¨n ho¸", Phßng V¨n hãa - Th«ng tin phèi hîp víi c¬ quan Thi ®ua
35
- Khen th−ëng huyÖn, quËn, thÞ x·, thμnh phè trùc thuéc tØnh tr×nh Uû ban nh©n d©n huyÖn, quËn, thÞ x·, thμnh phè trùc thuéc tØnh ra quyÕt ®Þnh c«ng nhËn hoÆc c«ng nhËn l¹i kÌm theo GiÊy chøng nhËn danh hiÖu "Lμng v¨n ho¸", "Tæ d©n phè v¨n ho¸" theo ®Þnh kú 3 n¨m 1 lÇn (kÓ tõ thêi gian ®¨ng ký x©y dùng hoÆc ®−îc c«ng nhËn danh hiÖu "Lμng v¨n ho¸", "Tæ d©n phè v¨n ho¸").
C©u hái 19: Danh hiÖu "Khu d©n c− tiªn tiÕn" gåm nh÷ng tiªu chuÈn nμo?
Tr¶ lêi:
§Ó ®¹t ®−îc danh hiÖu khu d©n c− tiªn tiÕn th× khu d©n c− ®ã ph¶i ®¹t ®−îc c¸c tiªu chuÈn chung nh− sau:
- Cã ®êi sèng kinh tÕ æn ®Þnh vμ tõng b−íc ph¸t triÓn.
- Cã ho¹t ®éng ®Òn ¬n, ®¸p nghÜa, nh©n ®¹o tõ thiÖn.
- N¬i c− tró trËt tù, kû c−¬ng vμ b¶o ®¶m an toμn.
- Cã ®êi sèng v¨n ho¸ tinh thÇn lμnh m¹nh, phong phó.
- Sù nghiÖp gi¸o dôc, y tÕ, d©n sè, thÓ thao ®−îc ch¨m lo, m«i tr−êng c¶nh quan s¹ch, ®Ñp. - C¸c tæ chøc trong hÖ thèng chÝnh trÞ vμ c¸c ®oμn thÓ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, tæ chøc tèt "Ngμy héi §¹i ®oμn kÕt toμn d©n téc" ë khu d©n c− (18-11) hμng n¨m.
36
Tuy nhiªn tïy theo tõng vïng, miÒn mμ c¸c tiªu chÝ ®ã ®−îc cô thÓ hãa b»ng c¸c chØ tiªu kh¸c nhau.
C©u hái 20: §Ó ®−îc c«ng nhËn danh hiÖu “Khu d©n c− tiªn tiÕn" thuéc miÒn nói, h¶i ®¶o, vïng s©u, vïng xa th× cÇn ®¹t ®−îc nh÷ng tiªu chuÈn g×?
Tr¶ lêi:
Tiªu chuÈn ®Ó ®¹t danh hiÖu khu d©n c− tiªn tiÕn thuéc miÒn nói, h¶i ®¶o, vïng s©u, vïng xa nh− sau:
1. Cã ®êi sèng kinh tÕ æn ®Þnh vμ tõng b−íc ph¸t triÓn:
- T¨ng hé kh¸ gi¶, gi¶m hé nghÌo, xo¸ hé ®ãi; tû lÖ hé nghÌo cßn d−íi 30% theo chuÈn míi; - Gi¶m nhμ ë dét n¸t; hé gia ®×nh chÝnh s¸ch kh«ng cßn nhμ ë dét n¸t.
2. Cã ho¹t ®éng ®Òn ¬n, ®¸p nghÜa, nh©n ®¹o tõ thiÖn:
- Phông d−ìng, ch¨m sãc gia ®×nh chÝnh s¸ch; b¶o ®¶m c¸c Bμ mÑ ViÖt Nam anh hïng, gia ®×nh liÖt sÜ, th−¬ng binh, bÖnh binh vμ ng−êi cã c«ng cã møc sèng cao h¬n møc trung b×nh cña khu d©n c−;
- Quan t©m, gióp ®ì n¹n nh©n chiÕn tranh, ng−êi giμ c« ®¬n, ng−êi tμn tËt, ng−êi bÞ rñi ro, bÊt h¹nh trong cuéc sèng.
3. B¶o ®¶m trËt tù, kû c−¬ng, an toμn:
- X©y dùng quy −íc, h−¬ng −íc cña céng ®ång
37
khu d©n c−; lμm tèt c«ng t¸c tuyªn truyÒn, vËn ®éng nh©n d©n nghiªm chØnh chÊp hμnh luËt vμ quy −íc, h−¬ng −íc cña céng ®ång khu d©n c−;
- HÇu hÕt c¸c vô m©u thuÉn trong néi bé nh©n d©n ®−îc hoμ gi¶i thμnh t¹i khu d©n c−; - Kh«ng ph¸t sinh thªm ng−êi ph¹m téi vμ m¾c tÖ n¹n x· héi; kh«ng cã ng−êi vi ph¹m trËt tù, an toμn giao th«ng bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù; - Gi¶m sè ng−êi ®· nghiÖn ma tuý; ®a sè ng−êi lÇm lçi ®−îc c¶m ho¸, gi¸o dôc tiÕn bé. 4. Cã ®êi sèng v¨n ho¸ tinh thÇn lμnh m¹nh, phong phó:
- Cã ®Þa ®iÓm sinh ho¹t truyÒn thèng, vui ch¬i gi¶i trÝ;
- Thùc hiÖn nÕp sèng v¨n minh trong viÖc c−íi, viÖc tang, lÔ héi vμ quan hÖ øng xö; duy tr× c¸c sinh ho¹t céng ®ång phï hîp víi thuÇn phong, mü tôc cña d©n téc;
- Cã ®iÓn h×nh tèt trong phong trμo «ng bμ, cha mÑ mÉu mùc - con, ch¸u hiÕu th¶o;
- Cã tõ 50% sè hé gia ®×nh trë lªn ®−îc c«ng nhËn lμ gia ®×nh v¨n ho¸.
5. Ch¨m lo gi¸o dôc, søc khoÎ d©n sè, m«i tr−êng c¶nh quan s¹ch ®Ñp:
- KhuyÕn khÝch häc sinh giái, gióp ®ì häc sinh khã; kh«ng cã trÎ em bá häc, thùc hiÖn phæ cËp gi¸o dôc tõ tiÓu häc trë lªn, gãp phÇn x©y dùng x· héi häc tËp;
- Kh«ng ph¸t sinh dÞch bÖnh, kh«ng ngé ®éc 38
thùc phÈm ®«ng ng−êi, gi¶m trÎ em bÞ suy dinh d−ìng, hÇu hÕt trÎ em ®−îc tiªm chñng ®Çy ®ñ; - KhuyÕn khÝch gia ®×nh Ýt con, sinh con hîp lý; - B¶o vÖ rõng, nguån n−íc sinh ho¹t; ®−êng lμng, ngâ xãm s¹ch sÏ, ®i l¹i thuËn tiÖn;
- Cã tõ 60% hé gia ®×nh trë lªn ®−îc sö dông n−íc hîp vÖ sinh vμ cã c¸c c«ng tr×nh vÖ sinh. 6. C¸c thμnh viªn trong hÖ thèng chÝnh trÞ vμ c¸c chi héi, chi ®oμn ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶: - Ph¶n ¸nh kÞp thêi nh÷ng s¸ng kiÕn, kiÕn nghÞ cña nh©n d©n ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc ë c¬ së, céng ®ång d©n c−; kh«ng ph¸t sinh khiÕu kiÖn ®«ng ng−êi v−ît cÊp kÐo dμi;
- Tæ chøc lÊy phiÕu tÝn nhiÖm ®èi víi tr−ëng th«n; thùc hiÖn ho¹t ®éng gi¸m s¸t c¸n bé, c«ng chøc, ®¶ng viªn ë khu d©n c−;
- Chi bé hoÆc tæ ®¶ng, Ban C«ng t¸c MÆt trËn, c¸c chi héi, chi ®oμn ®¹t tõ lo¹i kh¸ trë lªn; - Hμng n¨m tæng kÕt cuéc vËn ®éng vμ tæ chøc tèt "Ngμy héi §¹i ®oμn kÕt toμn d©n téc" ë khu d©n c− (18-11).
C©u hái 21: §Ó ®−îc c«ng nhËn danh hiÖu “Khu d©n c− tiªn tiÕn” vïng ®ång b»ng th× cÇn ®¹t ®−îc nh÷ng tiªu chuÈn g×?
Tr¶ lêi:
Tiªu chuÈn ®Ó ®¹t danh hiÖu khu d©n c− tiªn tiÕn vïng ®ång b»ng nh− sau:
1. Cã ®êi sèng kinh tÕ æn ®Þnh vμ tõng b−íc ph¸t triÓn:
39
- T¨ng hé kh¸ gi¶, gi¶m hé nghÌo, xo¸ hé ®ãi; tû lÖ hé nghÌo cßn d−íi 20% theo chuÈn míi; - Kh«ng cßn nhμ ë dét n¸t.
2. Cã ho¹t ®éng ®Òn ¬n, ®¸p nghÜa, nh©n ®¹o tõ thiÖn:
- Phông d−ìng, ch¨m sãc c¸c gia ®×nh chÝnh s¸ch; b¶o ®¶m c¸c Bμ mÑ ViÖt Nam anh hïng, gia ®×nh liÖt sÜ, th−¬ng binh, bÖnh binh, ng−êi cã c«ng kh«ng thuéc diÖn ®ãi nghÌo;
- Quan t©m, gióp ®ì n¹n nh©n chiÕn tranh, ng−êi giμ c« ®¬n, ng−êi tμn tËt, ng−êi bÞ rñi ro, bÊt h¹nh trong cuéc sèng.
3. B¶o ®¶m trËt tù, kû c−¬ng, an toμn:
- X©y dùng vμ thùc hiÖn nÒn nÕp quy −íc, h−¬ng −íc cña céng ®ång khu d©n c−; lμm tèt c«ng t¸c tuyªn truyÒn, vËn ®éng nh©n d©n nghiªm chØnh chÊp hμnh ph¸p luËt vμ quy −íc, h−¬ng −íc cña céng ®ång khu d©n c−;
- HÇu hÕt c¸c vô m©u thuÉn trong néi bé nh©n d©n ®−îc hoμ gi¶i thμnh t¹i khu d©n c−; - Kh«ng ph¸t sinh thªm ng−êi ph¹m téi vμ m¾c tÖ n¹n x· héi; kh«ng cã ng−êi vi ph¹m trËt tù, an toμn giao th«ng bÞ xö lý hμnh chÝnh trë lªn; - Gi¶m sè ng−êi ®· nghiÖn ma tuý; ®a sè ng−êi lÇm lçi ®−îc c¶m ho¸, gi¸o dôc tiÕn bé. 4. Cã ®êi sèng v¨n ho¸ tinh thÇn lμnh m¹nh, phong phó:
- Cã nhμ sinh ho¹t truyÒn thèng, vui ch¬i gi¶i trÝ; - Thùc hiÖn nÕp sèng v¨n minh trong viÖc c−íi,
40
viÖc tang, lÔ héi vμ quan hÖ øng xö; th−êng xuyªn tæ chøc c¸c sinh ho¹t céng ®ång phï hîp víi thuÇn phong, mü tôc cña d©n téc;
- Cã nhiÒu ®iÓn h×nh tèt trong phong trμo «ng bμ, cha mÑ mÉu mùc - con ch¸u hiÕu th¶o; - Cã tõ 60% sè hé gia ®×nh trë lªn ®−îc c«ng nhËn lμ gia ®×nh v¨n ho¸.
5. Ch¨m lo gi¸o dôc, søc khoÎ d©n sè, m«i tr−êng c¶nh quan s¹ch ®Ñp:
- KhuyÕn khÝch häc sinh giái, gióp ®ì häc sinh khã; kh«ng cã trÎ em bá häc, thùc hiÖn phæ cËp trung häc c¬ së trë lªn, gãp phÇn x©y dùng x· héi häc tËp;
- Kh«ng ph¸t sinh dÞch bÖnh, kh«ng ngé ®éc thùc phÈm ®«ng ng−êi, gi¶m trÎ em bÞ suy dinh d−ìng, hÇu hÕt trÎ em ®−îc tiªm chñng ®Çy ®ñ;
- KhuyÕn khÝch gia ®×nh Ýt con, kh«ng cã gia ®×nh sinh con thø ba trë lªn;
- Trång vμ b¶o vÖ c©y xanh, nguån n−íc; ®−êng lμng, ngâ xãm, n¬i sinh ho¹t céng ®ång s¹ch ®Ñp; - Cã tõ 70% sè hé gia ®×nh trë lªn ®−îc sö dông n−íc hîp vÖ sinh vμ cã c¸c c«ng tr×nh vÖ sinh. 6. C¸c thμnh viªn trong hÖ thèng chÝnh trÞ vμ c¸c chi héi, chi ®oμn ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶: - Ph¶n ¸nh kÞp thêi nh÷ng s¸ng kiÕn, kiÕn nghÞ cña nh©n d©n ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc ë c¬ së, céng ®ång d©n c−; kh«ng ph¸t sinh khiÕu kiÖn ®«ng ng−êi v−ît cÊp kÐo dμi;
- Tæ chøc lÊy phiÕu tÝn nhiÖm ®èi víi tr−ëng
41
th«n; thùc hiÖn ho¹t ®éng gi¸m s¸t c¸n bé, c«ng chøc, ®¶ng viªn ë khu d©n c−;
- Chi bé hoÆc tæ ®¶ng, Ban C«ng t¸c MÆt trËn, c¸c chi héi, chi ®oμn ®¹t tõ lo¹i kh¸ trë lªn; - Hμng n¨m tæng kÕt cuéc vËn ®éng vμ tæ chøc tèt "Ngμy héi §¹i ®oμn kÕt toμn d©n téc" ë khu d©n c− (18-11).
C©u hái 22: §Ó ®−îc c«ng nhËn danh hiÖu “Khu d©n c− tiªn tiÕn” thuéc vïng ®« thÞ th× cÇn ®¹t ®−îc nh÷ng tiªu chuÈn g×?
Tr¶ lêi:
Tiªu chuÈn ®Ó ®¹t danh hiÖu khu d©n c− tiªn tiÕn thuéc vïng ®« thÞ nh− sau:
1. Cã ®êi sèng kinh tÕ ph¸t triÓn:
- KhuyÕn khÝch ng−êi giμu gióp ®ì ng−êi nghÌo ®Ó t¨ng hé giμu, gi¶m hé nghÌo, xo¸ hé ®ãi; tû lÖ hé nghÌo cßn d−íi 10% theo chuÈn míi; - Kh«ng cßn nhμ ë dét n¸t;
- Kh«ng cã ng−êi ¨n xin.
2. Cã ho¹t ®éng ®Òn ¬n, ®¸p nghÜa, nh©n ®¹o, tõ thiÖn:
- Phông d−ìng, ch¨m sãc c¸c gia ®×nh chÝnh s¸ch; b¶o ®¶m c¸c Bμ mÑ ViÖt Nam anh hïng, gia ®×nh liÖt sÜ, th−¬ng binh, ng−êi cã c«ng kh«ng thuéc diÖn ®ãi, nghÌo vμ cã møc sèng cao h¬n møc trung b×nh cña ®Þa ph−¬ng;
- Th−êng xuyªn quan t©m, gióp ®ì n¹n nh©n chiÕn tranh, ng−êi giμ c« ®¬n, ng−êi tμn tËt, ng−êi rñi do, bÊt h¹nh.
42
3. B¶o ®¶m trËt tù, kû c−¬ng, an toμn:
- X©y dùng vμ thùc hiÖn nÒn nÕp quy −íc, h−¬ng −íc cña céng ®ång khu d©n c−; lμm tèt c«ng t¸c tuyªn truyÒn, vËn ®éng nh©n d©n nghiªm chØnh chÊp hμnh ph¸p luËt vμ quy −íc, h−¬ng −íc cña céng ®ång khu d©n c−;
- HÇu hÕt c¸c vô m©u thuÉn trong néi bé nh©n d©n ®−îc hoμ gi¶i thμnh t¹i khu d©n c−; - Kh«ng ph¸t sinh thªm ng−êi ph¹m téi vμ m¾c tÖ n¹n x· héi; kh«ng lÊn chiÕm vØa hÌ, lßng ®−êng, kh«ng cã ng−êi vi ph¹m trËt tù, an toμn giao th«ng bÞ xö lý hμnh chÝnh trë lªn;
- Gi¶m sè ng−êi ®· nghiÖn ma tuý; ®a sè ng−êi lÇm lçi ®−îc c¶m ho¸, gi¸o dôc tiÕn bé. 4. Cã ®êi sèng v¨n ho¸ tinh thÇn lμnh m¹nh, phong phó:
- Th−êng xuyªn cã c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸, thÓ thao, vui ch¬i gi¶i trÝ;
- Thùc hiÖn tèt nÕp sèng v¨n minh trong viÖc c−íi, viÖc tang, lÔ héi vμ quan hÖ øng xö; - Cã nhiÒu ®iÓn h×nh tèt trong phong trμo «ng bμ, cha mÑ mÉu mùc - con ch¸u hiÕu th¶o; - Cã tõ 70% sè hé gia ®×nh trë lªn ®−îc c«ng nhËn lμ gia ®×nh v¨n ho¸.
5. Ch¨m lo gi¸o dôc søc khoÎ d©n sè, m«i tr−êng, c¶nh quan s¹ch ®Ñp:
- KhuyÕn khÝch häc sinh giái, gióp ®ì häc sinh khã; kh«ng cã trÎ em bá häc, thùc hiÖn phæ cËp trung häc c¬ së trë lªn, gãp phÇn x©y dùng x· héi häc tËp;
43
- Kh«ng ph¸t sinh dÞch bÖnh, kh«ng ngé ®éc thùc phÈm ®«ng ng−êi; kh«ng cã trÎ em bÞ suy dinh d−ìng, h¹n chÕ bÐo ph×, tÊt c¶ trÎ em ®−îc tiªm chñng ®Çy ®ñ;
- KhuyÕn khÝch gia ®×nh Ýt con, kh«ng cã gia ®×nh sinh con thø ba trë lªn;
- B¶o vÖ c©y xanh n¬i c«ng céng; ®−êng lμng, ngâ phè, n¬i sinh ho¹t céng ®ång s¹ch, ®Ñp; - Cã tõ 80% sè hé gia ®×nh trë lªn ®−îc sö dông n−íc hîp vÖ sinh vμ cã c¸c c«ng tr×nh vÖ sinh. 6. C¸c thμnh viªn trong hÖ thèng chÝnh trÞ vμ chi héi, chi ®oμn ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶: - Ph¶n ¸nh kÞp thêi nh÷ng s¸ng kiÕn, kiÕn nghÞ cña nh©n d©n gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc ë c¬ së, céng ®ång d©n c−; kh«ng ph¸t sinh khiÕu kiÖn ®«ng ng−êi v−ît cÊp kÐo dμi;
- Thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ ho¹t ®éng gi¸m s¸t c¸n bé, c«ng chøc, ®¶ng viªn ë khu d©n c−; - Chi bé ®¹t trong s¹ch, v÷ng m¹nh, Ban C«ng t¸c MÆt trËn vμ c¸c chi héi, chi ®oμn ®¹t v÷ng m¹nh; - Hμng n¨m tæng kÕt cuéc vËn ®éng vμ tæ chøc tèt "Ngμy héi §¹i ®oμn kÕt toμn d©n téc" ë khu d©n c− (18-11).
C©u hái 23: Thñ tôc vμ h×nh thøc c«ng nhËn "Khu d©n c− tiªn tiÕn" nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
Chñ tÞch Uû ban MÆt trËn Tæ quèc cÊp huyÖn c«ng nhËn “Khu d©n c− tiªn tiÕn” khi khu d©n c− ®ã cã ®ñ ®iÒu kiÖn nh− sau:
44
- §¹t c¸c tiªu chuÈn nh− quy ®Þnh ë c¸c c©u hái trªn.
- Cã ®ñ c¸c thñ tôc sau:
+ B¶n ®¨ng ký x©y dùng “Khu d©n c− tiªn tiÕn” cña Ban VËn ®éng ë khu d©n c− ®èi víi tr−êng hîp ®Ò nghÞ c«ng nhËn hμng n¨m hoÆc b¸o c¸o thμnh tÝch 3 n¨m liªn tôc ®èi víi tr−êng hîp ®Ò nghÞ c«ng nhËn 3 n¨m liªn tôc;
+ Biªn b¶n häp b×nh xÐt cña Ban ChØ ®¹o cÊp x·; + C«ng v¨n ®Ò nghÞ cña Ban Th−êng trùc Uû ban MÆt trËn Tæ quèc cÊp x·.
- H×nh thøc c«ng nhËn:
+ §èi víi khu d©n c− ®−îc c«ng nhËn n¨m ®Çu hoÆc t¸i c«ng nhËn n¨m thø hai th× Chñ tÞch Uû ban MÆt trËn Tæ quèc cÊp huyÖn c«ng nhËn b»ng quyÕt ®Þnh vμ kh«ng ghi giÊy chøng nhËn “Khu d©n c− tiªn tiÕn”;
+ Tr−êng hîp khu d©n c− ®· cã quyÕt ®Þnh c«ng nhËn "Khu d©n c− tiªn tiÕn" trong 2 n¨m liªn tôc, n¨m thø 3 tiÕp tôc ®¹t danh hiÖu "Khu d©n c− tiªn tiÕn" vμ cã ®ñ thñ tôc th× Chñ tÞch Uû ban MÆt trËn Tæ quèc cÊp huyÖn ra quyÕt ®Þnh c«ng nhËn kÌm theo GiÊy chøng nhËn "Khu d©n c− tiªn tiÕn 3 n¨m liªn tôc" sau khi tiÕn hμnh kiÓm tra thùc tÕ;
+ MÉu giÊy chøng nhËn danh hiÖu "Khu d©n c− tiªn tiÕn" do Uû ban MÆt trËn Tæ quèc tØnh, thμnh phè trùc thuéc Trung −¬ng quy ®Þnh.
C©u hái 24: Thêi gian b×nh xÐt vμ c«ng nhËn "Khu d©n c− tiªn tiÕn" ®−îc quy ®Þnh nh− thÕ nμo?
45
Tr¶ lêi:
Thêi gian b×nh xÐt, c«ng nhËn danh hiÖu “Khu d©n c− tiªn tiÕn” ®−îc quy ®Þnh nh− sau: - N¨m ®¸nh gi¸, tæng kÕt cuéc vËn ®éng ®−îc tÝnh tõ th¸ng 10 n¨m tr−íc ®Õn th¸ng 10 n¨m sau. - Thêi ®iÓm b×nh xÐt vμ c«ng nhËn danh hiÖu "Khu d©n c− tiªn tiÕn" b¾t ®Çu tõ th¸ng 10 ®Õn tr−íc ngμy tæ chøc "Ngμy héi §¹i ®oμn kÕt toμn d©n téc" ë khu d©n c− (18-11) h»ng n¨m.
C©u hái 25: §Ó n©ng cao chÊt l−îng cuéc vËn ®éng "Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ ë khu d©n c−" cÇn ph¶i phèi hîp chØ ®¹o thùc hiÖn nh÷ng néi dung g×?
Tr¶ lêi:
Néi dung phèi hîp chØ ®¹o thùc hiÖn n©ng cao chÊt l−îng cuéc vËn ®éng, gåm:
- Thèng nhÊt ®Çu mèi chØ ®¹o, qu¶n lý, triÓn khai thùc hiÖn cuéc vËn ®éng;
- §Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn vÒ ý nghÜa, néi dung thiÕt thùc cña cuéc vËn ®éng; - Thu hót, tËp hîp c¸c tÇng líp nh©n d©n tham gia thùc hiÖn cuéc vËn ®éng;
- Thèng nhÊt viÖc b×nh xÐt, c«ng nhËn, khen th−ëng c¸c danh hiÖu thi ®ua trong cuéc vËn ®éng.
C©u hái 26: CÇn thèng nhÊt Ban ChØ ®¹o ë x·, ph−êng, thÞ trÊn vμ Ban VËn ®éng ë khu d©n c− nh− thÕ nμo ®Ó thùc hiÖn cuéc vËn ®éng "Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n hãa ë khu d©n c−" hiÖu qu¶?
46
Tr¶ lêi:
Thèng nhÊt Ban ChØ ®¹o ë x·, ph−êng, thÞ trÊn vμ Ban VËn ®éng ë khu d©n c− nh− sau: - ë x·, ph−êng, thÞ trÊn thèng nhÊt Ban VËn ®éng cuéc vËn ®éng "Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ ë khu d©n c−" vμ Ban ChØ ®¹o phong trμo "Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸" thμnh mét Ban ChØ ®¹o chung lμ Ban ChØ ®¹o phong trμo "Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸". Tr−ëng Ban ChØ ®¹o lμ BÝ th− §¶ng uû hoÆc Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n. Chñ tÞch Uû ban MÆt trËn Tæ quèc lμm Phã Tr−ëng Ban Th−êng trùc, trùc tiÕp chñ tr× chØ ®¹o cuéc vËn ®éng.
- ë khu d©n c−, thèng nhÊt c¸c Ban VËn ®éng hiÖn cã nh−: "Ban VËn ®éng cuéc vËn ®éng "Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ ë khu d©n c−"", "Ban §iÒu hμnh x©y dùng Êp (khu phè) v¨n ho¸", "Ban VËn ®éng x©y dùng nÕp sèng v¨n ho¸", "Ban VËn ®éng x©y dùng gia ®×nh v¨n ho¸"... thμnh mét Ban VËn ®éng chung lÊy tªn lμ Ban VËn ®éng cuéc vËn ®éng "Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ ë khu d©n c−" (d−íi ®©y gäi t¾t lμ Ban VËn ®éng) do Ban C«ng t¸c MÆt trËn trùc tiÕp chñ tr×. Tr−ëng Ban C«ng t¸c MÆt trËn lμm Tr−ëng Ban VËn ®éng. Thμnh viªn Ban VËn ®éng lμ: Tr−ëng hoÆc Phã th«n (lμng, b¶n, Êp, khu phè...), c¸c thμnh viªn cña Ban C«ng t¸c MÆt trËn (®¹i diÖn chi ñy; nh÷ng ng−êi ®øng ®Çu chi ®oμn thanh
47
niªn, chi héi phô n÷, chi héi n«ng d©n, chi héi cùu chiÕn binh, chi héi ng−êi cao tuæi, chi héi ch÷ thËp ®á..., mét sè ng−êi tiªu biÓu, cã uy tÝn ë céng ®ång d©n c−), tuú theo t×nh h×nh cña tõng n¬i.
- Ban C«ng t¸c MÆt trËn chñ tr× gióp Ban VËn ®éng tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn cuéc vËn ®éng: tuyªn truyÒn, vËn ®éng ®Õn tõng hé gia ®×nh, c¸ nh©n trong céng ®ång d©n c− ®¨ng ký thùc hiÖn tèt c¸c néi dung cuéc vËn ®éng; tiÕn hμnh b×nh xÐt vμ ®Ò nghÞ c¬ quan cã thÈm quyÒn c«ng nhËn c¸c danh hiÖu thi ®ua trong cuéc vËn ®éng; tæng kÕt cuéc vËn ®éng trong "Ngμy héi §¹i ®oμn kÕt toμn d©n téc" ë khu d©n c− vμo dÞp 18-11 h»ng n¨m.
C©u hái 27: Vai trß cña chÝnh quyÒn x· trong viÖc x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ ë x·?
Tr¶ lêi:
- L·nh ®¹o, chØ ®¹o cuéc vËn ®éng “Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸”.
- Tæ chøc ph¸t ®éng phong trμo thi ®ua “Toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸”. - Thùc hiÖn kÕ ho¹ch lång ghÐp c¸c phong trμo vμo tõng néi dung x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸. - Phèi hîp hμnh ®éng gi÷a chÝnh quyÒn vμ c¸c ®oμn thÓ quÇn chóng.
- Bè trÝ c¸n bé ho¹t ®éng v¨n ho¸ ph¶i cã n¨ng lùc. - Huy ®éng nguån kinh phÝ cho c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸.
48
- S¬ kÕt, tæng kÕt, ®¸nh gi¸ theo ®Þnh kú hμng quý, nöa n¨m, mét n¨m; tæ chøc ®éng viªn khen th−ëng kÞp thêi nh÷ng ®¬n vÞ cã thμnh tÝch tèt. ...
C©u hái 28: X©y dùng nÕp sèng v¨n minh cã nh÷ng néi dung nμo?
Tr¶ lêi:
- X©y dùng h−¬ng −íc cña lμng, quy −íc cña tæ d©n phè theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®Ó lμm chuÈn mùc xö sù trong néi bé ®Þa ph−¬ng.
- Ph¶i bμi trõ hñ tôc, phong tôc, tËp qu¸n l¹c hËu, bμi trõ mª tÝn dÞ ®oan vμ thanh to¸n c¸c tÖ n¹n x· héi.
- X©y dùng c¸c phong tôc, tËp qu¸n míi, tr−íc hÕt lμ gi¶i quyÕt c¸c viÖc c−íi, viÖc tang, lÔ héi theo nÕp sèng v¨n minh, cô thÓ lμ:
+ Kh«ng cßn nh÷ng tô ®iÓm cóng b¸i mª tÝn, dÞ ®oan;
+ Xo¸ bá n¹n cê b¹c, trém c¾p, tÖ n¹n x· héi; + Xo¸ bá t×nh tr¹ng b¹o lùc gia ®×nh;
+ Tõng x·, ph−êng, lμng, b¶n, th«n, xãm thùc hiÖn nghiªm quy ®Þnh trong h−¬ng −íc, quy −íc vÒ viÖc c−íi, tang, lÔ héi;
...
C©u hái 29: H−¬ng −íc lμ g×?
Tr¶ lêi:
H−¬ng −íc lμ v¨n b¶n quy ph¹m x· héi, trong
49
®ã quy ®Þnh c¸c quy t¾c xö sù chung do céng ®ång d©n c− ®Æt ra ®Ó ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ x· héi mang tÝnh tù qu¶n cña nh©n d©n nh»m gi÷ g×n vμ ph¸t huy nh÷ng phong tôc, tËp qu¸n tèt ®Ñp vμ truyÒn thèng v¨n ho¸ trªn ®Þa bμn lμng, b¶n, th«n, Êp, côm d©n c− gãp phÇn hç trî tÝch cùc cho viÖc qu¶n lý nhμ n−íc b»ng ph¸p luËt.
C©u hái 30: Néi dung h−¬ng −íc gåm nh÷ng vÊn ®Ò g×?
Tr¶ lêi:
Néi dung cña h−¬ng −íc gåm mét sè vÊn ®Ò cô thÓ sau ®©y:
- §Ò ra c¸c biÖn ph¸p, ph−¬ng thøc thÝch hîp gióp d©n c− trªn ®Þa bμn tham gia qu¶n lý nhμ n−íc, qu¶n lý x· héi, b¶o ®¶m vμ ph¸t huy quyÒn tù do, d©n chñ cña nh©n d©n; ®éng viªn vμ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó nh©n d©n thùc hiÖn tèt c¸c quyÒn vμ nghÜa vô c«ng d©n.
- B¶o ®¶m gi÷ g×n vμ ph¸t huy thuÇn phong, mü tôc, thùc hiÖn nÕp sèng v¨n minh trong øng xö, giao tiÕp, ¨n, ë, ®i l¹i, xo¸ bá hñ tôc, ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ lμnh m¹nh, x©y dùng vμ
ph¸t huy t×nh lμng, nghÜa xãm, ®oμn kÕt, t−¬ng th©n, t−¬ng ¸i, hç trî, gióp ®ì lÉn nhau trong céng ®ång d©n c−; thùc hiÖn tèt c¸c chÝnh s¸ch x· héi cña §¶ng vμ Nhμ n−íc.
- §Ò ra c¸c biÖn ph¸p gãp phÇn b¶o vÖ tμi s¶n nhμ n−íc, tμi s¶n c«ng céng vμ tμi s¶n c«ng d©n,
50
b¶o vÖ m«i tr−êng sèng, b¶o vÖ rõng, biÓn, s«ng, hå, danh lam th¾ng c¶nh, ®Òn chïa, miÕu m¹o, c¸c nguån n−íc, ®ª ®iÒu, ®Ëp n−íc, kªnh m−¬ng, kÌ cèng, ®−êng d©y t¶i ®iÖn; x©y dùng vμ ph¸t triÓn ®−êng lμng, ngâ xãm, trång c©y xanh.
- §Ò ra c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ thuÇn phong mü tôc, bμi trõ c¸c hñ tôc, tÖ n¹n x· héi vμ mª tÝn dÞ ®oan trong viÖc c−íi hái, viÖc tang, lÔ héi, thê phông ë ®Þa ph−¬ng; khuyÕn khÝch nh÷ng lÔ nghi lμnh m¹nh, tiÕt kiÖm, h¹n chÕ ¨n uèng l·ng phÝ, tèn kÐm.
- Gãp phÇn x©y dùng nÕp sèng v¨n minh, gia ®×nh v¨n ho¸, x©y dùng lμng, b¶n, th«n, Êp, côm d©n c− v¨n ho¸, h×nh thμnh c¸c quy t¾c ®¹o ®øc míi trong gia ®×nh vμ céng ®ång; khuyÕn khÝch mäi ng−êi ®ïm bäc, gióp ®ì nhau khi gÆp khã kh¨n, ho¹n n¹n, èm ®au; vËn ®éng thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch d©n sè - kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh, x©y dùng c¸c gia ®×nh theo tiªu chuÈn gia ®×nh v¨n ho¸.
- X©y dùng t×nh ®oμn kÕt, t−¬ng th©n, t−¬ng ¸i trong céng ®ång, vËn ®éng c¸c thμnh viªn trong gia ®×nh, hä téc, xãm lμng ®oμn kÕt nhau ®Ó xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo, ph¸t triÓn s¶n xuÊt, n©ng cao ®êi sèng, khuyÕn häc, khuyÕn nghÒ ë ®Þa ph−¬ng; vËn ®éng c¸c thμnh viªn trong céng ®ång tham gia tæ hîp t¸c, hîp t¸c x· nh»m ph¸t triÓn s¶n xuÊt. KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c lμng nghÒ; ®ãng gãp x©y dùng c¬ së h¹ tÇng vμ c¸c c«ng tr×nh phóc lîi c«ng céng: ®iÖn, ®−êng, tr−êng häc, tr¹m x¸, nghÜa
51
trang, c¸c c«ng tr×nh v¨n ho¸ - thÓ thao trªn ®Þa bμn. LËp, thu, chi c¸c lo¹i quü trong khu«n khæ ph¸p luËt vμ phï hîp kh¶ n¨ng ®ãng gãp cña nh©n d©n.
- §Ò ra c¸c biÖn ph¸p cô thÓ b¶o vÖ trËt tù, trÞ an trªn ®Þa bμn gãp phÇn phßng, chèng c¸c tÖ n¹n x· héi nh− ma tuý, cê b¹c, r−îu chÌ bª tha, trém c¾p, m¹i d©m vμ c¸c hμnh vi kh¸c vi ph¹m ph¸p luËt nh»m x©y dùng ®Þa bμn trong s¹ch. Ph¸t ®éng trong nh©n d©n ý thøc phßng gian, b¶o mËt, chÊp hμnh nghiªm chØnh ph¸p luËt vÒ t¹m tró, t¹m v¾ng; tham gia qu¶n lý, gi¸o dôc, gióp ®ì nh÷ng ng−êi lÇm lçi t¹i céng ®ång d©n c−. §Ò ra c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt hç trî c¬ quan cã thÈm quyÒn ph¸t hiÖn, xö lý vi ph¹m ph¸p luËt trªn ®Þa bμn; b¶o ®¶m triÓn khai thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ tæ chøc tù qu¶n ë c¬ së nh− tæ chøc, ho¹t ®éng cña Tæ Hoμ gi¶i, Ban An ninh, Tæ B¶o vÖ s¶n xuÊt, Ban KiÕn thiÕt vμ c¸c tæ chøc tù qu¶n kh¸c.
- §Ò ra c¸c biÖn ph¸p th−ëng, ph¹t phï hîp ®Ó b¶o ®¶m thùc hiÖn h−¬ng −íc.
C©u hái 31: H×nh thøc thÓ hiÖn cña h−¬ng −íc?
Tr¶ lêi:
- VÒ tªn gäi: cã thÓ dïng tªn gäi chung lμ H−¬ng −íc hoÆc Quy −íc (lμng, b¶n, th«n, Êp, côm d©n c−). - VÒ c¬ cÊu vμ néi dung: H−¬ng −íc cã thÓ cã lêi nãi ®Çu ghi nhËn truyÒn thèng v¨n ho¸ cña tõng lμng, b¶n, th«n, Êp, côm d©n c− vμ môc ®Ých cña
52
viÖc x©y dùng h−¬ng −íc. Néi dung cña h−¬ng −íc ®−îc chia thμnh c¸c ch−¬ng, môc, ®iÒu, kho¶n, ®iÓm. C¸c quy ®Þnh cô thÓ cña h−¬ng −íc cÇn x¸c ®Þnh râ quyÒn vμ nghÜa vô cña c¸c thμnh viªn trong céng ®ång. C¸c biÖn ph¸p th−ëng, ph¹t cã thÓ quy ®Þnh ngay t¹i c¸c ®iÒu, kho¶n cô thÓ.
C¸c quy ®Þnh cña h−¬ng −íc cÇn ng¾n gän, cô thÓ, thiÕt thùc, dÔ hiÓu, dÔ nhí, dÔ thùc hiÖn. Tuú theo ®Æc ®iÓm vμ yªu cÇu tù qu¶n cña tõng ®Þa bμn mμ h−¬ng −íc cã thÓ quy ®Þnh bao qu¸t toμn bé hoÆc mét sè ®iÓm thuéc c¸c néi dung ®−îc h−íng dÉn ë c©u hái trªn.
C©u hái 32: Nguyªn t¾c vμ quy tr×nh x©y dùng h−¬ng −íc nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
- Nguyªn t¾c:
+ B¶o ®¶m tÝnh c«ng khai, d©n chñ vμ hîp ph¸p; + Phï hîp víi ®iÒu kiÖn, hoμn c¶nh cô thÓ cña mçi ®Þa ph−¬ng.
- Quy tr×nh:
B−íc 1: Thμnh lËp nhãm so¹n th¶o vμ tæ chøc so¹n th¶o h−¬ng −íc
Tr−ëng th«n, lμng, Êp, b¶n, côm d©n c− (sau ®©y gäi chung lμ Tr−ëng th«n) chñ tr× cïng BÝ th− chi bé, Tr−ëng Ban C«ng t¸c MÆt trËn thèng nhÊt c¸c néi dung c¬ b¶n cÇn so¹n th¶o, ®ång thêi chØ ®Þnh c¸c thμnh viªn nhãm so¹n th¶o. Thμnh viªn nhãm so¹n th¶o lμ nh÷ng ng−êi cã uy tÝn vμ kinh nghiÖm sèng, cã tr×nh ®é v¨n ho¸, hiÓu biÕt vÒ ph¸p luËt vμ phong
53
tôc, tËp qu¸n ë ®Þa ph−¬ng, cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt. Nhãm so¹n th¶o cÇn cã sù tham gia cña ®¹i diÖn mét sè c¬ quan, tæ chøc vμ ®¹i diÖn cña c¸c thμnh phÇn trong céng ®ång d©n c− nh−: c¸n bé h−u trÝ, cùu chiÕn binh, c¸c chøc s¾c t«n gi¸o, giμ lμng, tr−ëng b¶n, tr−ëng téc vμ nh÷ng ng−êi kh¸c cã uy tÝn, tr×nh ®é trong céng ®ång.
Tr−ëng th«n chñ tr×, phèi hîp víi Ban C«ng t¸c MÆt trËn, d−íi sù l·nh ®¹o cña chi bé ®¶ng ë c¬ së chØ ®¹o nhãm so¹n th¶o x©y dùng h−¬ng −íc.
ViÖc dù th¶o h−¬ng −íc cÇn tËp trung vμo c¸c néi dung ë trªn, ®ång thêi cÇn tham kh¶o néi dung c¸c h−¬ng −íc cò (nÕu cã) còng nh− néi dung c¸c h−¬ng −íc cña ®Þa ph−¬ng kh¸c ®Ó lùa chän, kÕ thõa ®−îc nh÷ng néi dung tÝch cùc, phï hîp ®· trë thμnh phong tôc, tËp qu¸n tèt ®Ñp. ë nh÷ng n¬i phong tôc, tËp qu¸n cña ®ång bμo d©n téc thiÓu sè ®−îc thÓ hiÖn b»ng luËt tôc th× chän läc ®−a vμo h−¬ng −íc nh÷ng quy ®Þnh cña luËt tôc phï hîp víi ph¸p luËt vμ thuÇn phong, mü tôc.
B−íc 2: Tæ chøc lÊy ý kiÕn cña c¸c c¬ quan, tæ chøc vμ nh©n d©n vμo dù th¶o h−¬ng −íc Dù th¶o h−¬ng −íc ®−îc göi ®Õn c¬ quan chÝnh quyÒn, cÊp uû, l·nh ®¹o c¸c tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi ë cÊp x·; nÕu ®iÒu kiÖn cho phÐp th× göi ®Õn tõng hé gia ®×nh ®Ó lÊy ý kiÕn ®ãng gãp. ViÖc th¶o luËn, ®ãng gãp ý kiÕn nh»m hoμn thiÖn dù th¶o h−¬ng −íc cã thÓ ®−îc tæ chøc b»ng c¸c h×nh thøc thÝch hîp nh− häp th¶o luËn ë tæ,
54
®éi s¶n xuÊt, tæ d©n phè, ngâ xãm, nhãm c¸c hé gia ®×nh, häp th¶o luËn ë c¸c tæ chøc ®oμn thÓ ë th«n, lμng, Êp, b¶n, côm d©n c−; niªm yÕt, ph¸t trªn ®μi truyÒn thanh, më hép th− ®Ó thu thËp ý kiÕn ®ãng gãp.
Dù th¶o h−¬ng −íc cã thÓ ®−îc Héi ®ång nh©n d©n hoÆc Uû ban nh©n d©n cÊp x· th¶o luËn, tham gia ý kiÕn nh−ng kh«ng th«ng qua nh− mét nghÞ quyÕt cña Héi ®ång nh©n d©n hoÆc quyÕt ®Þnh cña Uû ban nh©n d©n cÊp x·.
B−íc 3: Th¶o luËn vμ th«ng qua h−¬ng −íc Trªn c¬ së nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp trªn, nhãm so¹n th¶o chØnh lý, hoμn thiÖn dù th¶o vμ göi tíi c¸c thμnh viªn sÏ ®−îc dù kiÕn mêi tham gia Héi nghÞ ®Ó th¶o luËn vμ th«ng qua h−¬ng −íc. Dù th¶o h−¬ng −íc ph¶i ®−îc th¶o luËn kü, thùc sù d©n chñ vμ th«ng qua t¹i Héi nghÞ cö tri hoÆc Héi nghÞ ®¹i biÓu hé gia ®×nh ë lμng, b¶n, th«n, Êp, côm d©n c−. §¹i biÓu hé gia ®×nh lμ chñ hé hoÆc ng−êi cã n¨ng lùc hμnh vi d©n sù ®−îc chñ hé uû quyÒn. Héi nghÞ nμy chØ tiÕn hμnh khi cã Ýt nhÊt lμ hai phÇn ba tæng sè thμnh phÇn cö tri hoÆc ®¹i biÓu hé gia ®×nh tham dù. H−¬ng −íc ®−îc th«ng qua khi cã Ýt nhÊt qu¸ nöa sè ng−êi dù häp t¸n thμnh: tr−ëng th«n phèi hîp víi Ban C«ng t¸c MÆt trËn chñ tr× Héi nghÞ. Héi nghÞ quyÕt ®Þnh h×nh thøc biÓu quyÕt th«ng qua h−¬ng −íc b»ng c¸ch gi¬ tay biÓu quyÕt trùc tiÕp hoÆc bá phiÕu.
55
B−íc 4: Phª duyÖt h−¬ng −íc
Sau khi h−¬ng −íc ®−îc th«ng qua, Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n cÊp x· cïng Chñ tÞch Uû ban MÆt trËn Tæ quèc cÊp x· xem xÐt néi dung cña h−¬ng −íc b¶o ®¶m phï hîp víi ph¸p luËt, thuÇn phong, mü tôc vμ trao ®æi thèng nhÊt víi Chñ tÞch Héi ®ång nh©n d©n cÊp x· vÒ néi dung cña h−¬ng −íc tr−íc khi tr×nh Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n cÊp huyÖn phª duyÖt.
C©u hái 33: §Ó h−¬ng −íc ®−îc phª duyÖt vμ ®−a vμo thùc hiÖn cÇn b¶o ®¶m yªu cÇu g×?
Tr¶ lêi:
- Héi nghÞ th«ng qua h−¬ng −íc (Ýt nhÊt 2/3 thμnh phÇn tham dù, h−¬ng −íc ®−îc th«ng qua khi cã qu¸ nöa sè ng−êi tham dù t¸n thμnh).
- H−¬ng −íc chÝnh thøc tr×nh phª duyÖt cÇn cã ch÷ ký cña Tr−ëng th«n, BÝ th− chi bé, Tr−ëng Ban C«ng t¸c MÆt trËn vμ giμ lμng (nÕu cã) kÌm theo Biªn b¶n th«ng qua t¹i Héi nghÞ.
- H−¬ng −íc göi lªn Uû ban nh©n d©n cÊp huyÖn phª duyÖt ph¶i cã C«ng v¨n ®Ò nghÞ cña Uû ban nh©n d©n cÊp x·.
- Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n cÊp huyÖn xem xÐt, phª duyÖt h−¬ng −íc trong thêi h¹n 30 ngμy, kÓ tõ ngμy nhËn ®−îc b¶n h−¬ng −íc vμ C«ng v¨n ®Ò nghÞ phª duyÖt.
- Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n cÊp huyÖn ra quyÕt ®Þnh phª duyÖt h−¬ng −íc.
56
- H−¬ng −íc ®· ®−îc phª duyÖt ph¶i cã dÊu gi¸p lai. Trong tr−êng hîp h−¬ng −íc kh«ng ®−îc phª duyÖt th× Phßng T− ph¸p chñ tr× phèi hîp víi Phßng V¨n ho¸ - Th«ng tin h−íng dÉn ®Ó c¬ së chØnh lý, hoμn thiÖn c¸c h−¬ng −íc ®ã ®Ó tr×nh l¹i.
C©u hái 34: Tæ chøc thùc hiÖn vμ söa ®æi, bæ sung h−¬ng −íc ®−îc quy ®Þnh nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
Uû ban nh©n d©n cÊp x· cã tr¸ch nhiÖm chuyÓn h−¬ng −íc ®· ®−îc phª duyÖt ®Ó Tr−ëng th«n niªm yÕt, tuyªn truyÒn, phæ biÕn ®Õn tõng thμnh viªn trong céng ®ång d©n c− vμ tæ chøc thùc hiÖn h−¬ng −íc.
Uû ban nh©n d©n cÊp x· phèi hîp víi MÆt trËn Tæ quèc vμ c¸c tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi, tæ chøc x· héi ë c¬ së chØ ®¹o, ®«n ®èc viÖc thùc hiÖn nghiªm chØnh c¸c néi dung cña h−¬ng −íc; kiÓm tra, ph¸t hiÖn vμ kÞp thêi chÊn chØnh nh÷ng sai tr¸i, lÖch l¹c, tiªu cùc trong viÖc thùc hiÖn h−¬ng −íc, ®Þnh kú b¸o c¸o Uû ban nh©n d©n cÊp trªn vμ
Héi ®ång nh©n d©n cïng cÊp viÖc thùc hiÖn h−¬ng −íc ë ®Þa ph−¬ng.
H»ng n¨m, cÇn tæ chøc kiÓm ®iÓm viÖc thùc hiÖn h−¬ng −íc. Trong tr−êng hîp cÇn söa ®æi, bæ sung th× do Héi nghÞ cö tri hoÆc Héi nghÞ ®¹i biÓu hé gia ®×nh th¶o luËn. ViÖc söa ®æi, bæ sung h−¬ng −íc còng ph¶i tu©n theo tr×nh tù, thñ tôc nh− khi so¹n th¶o h−¬ng −íc míi. Kh«ng ®−îc tuú tiÖn söa ®æi, bæ sung h−¬ng −íc sau khi ®· ®−îc phª duyÖt.
57
C©u hái 35: §Ó b¶o ®¶m thùc hiÖn tèt h−¬ng −íc cÇn ®Ò ra c¸c h×nh thøc vμ biÖn ph¸p khen th−ëng nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
H−¬ng −íc quy ®Þnh c¸c h×nh thøc vμ biÖn ph¸p khen th−ëng ®èi víi c¸ nh©n, hé gia ®×nh cã thμnh tÝch trong viÖc x©y dùng vμ thùc hiÖn h−¬ng −íc nh−: lËp sæ vμng truyÒn thèng nªu g−¬ng ng−êi tèt, viÖc tèt; ghi nhËn c«ng lao, thμnh tÝch cña tËp thÓ, c¸ nh©n; b×nh xÐt, c«ng nhËn gia ®×nh v¨n ho¸ vμ c¸c h×nh thøc khen th−ëng kh¸c do céng ®ång tù tho¶ thuËn hoÆc ®Ò nghÞ c¸c cÊp chÝnh quyÒn khen th−ëng theo quy ®Þnh chung cña Nhμ n−íc.
C©u hái 36: §Ó b¶o ®¶m thùc hiÖn tèt h−¬ng −íc, cÇn ®Ò ra c¸c h×nh thøc xö ph¹t vi ph¹m nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
§èi víi nh÷ng ng−êi cã hμnh vi vi ph¹m c¸c quy ®Þnh cña h−¬ng −íc th× chñ yÕu ¸p dông c¸c h×nh thøc gi¸o dôc, phª b×nh cña gia ®×nh, tËp thÓ céng ®ång, th«ng b¸o trªn c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng ë c¬ së. Tr−êng hîp vi ph¹m nghiªm träng c¸c quy ®Þnh cña h−¬ng −íc th× trªn c¬ së th¶o luËn, thèng nhÊt trong tËp thÓ céng ®ång, cã thÓ buéc thùc hiÖn nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm trong ph¹m vi céng ®ång hoÆc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p ph¹t nh−ng kh«ng ®−îc ®Æt ra c¸c biÖn ph¸p xö
58
ph¹t nÆng nÒ x©m ph¹m ®Õn tÝnh m¹ng, søc khoÎ, tù do, danh dù, nh©n phÈm, tμi s¶n, quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p kh¸c cña c«ng d©n. Trong h−¬ng −íc kh«ng ®Æt ra c¸c kho¶n phÝ, lÖ phÝ.
H−¬ng −íc cã thÓ ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p nh»m gãp phÇn gi¸o dôc nh÷ng ng−êi cã hμnh vi vi ph¹m ph¸p luËt bÞ ¸p dông biÖn ph¸p gi¸o dôc t¹i x·, ph−êng, thÞ trÊn; gi¸o dôc, c¶m ho¸, gióp ®ì ng−êi ph¹m téi sau khi ra tï trë thμnh nh÷ng ng−êi l−¬ng thiÖn, cã Ých cho x· héi.
Nh÷ng hμnh vi vi ph¹m ph¸p luËt ph¶i do c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn xö lý theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. ViÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p xö lý vi ph¹m h−¬ng −íc kh«ng thay thÕ c¸c biÖn ph¸p xö lý theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
C©u hái 37: Tr¸ch nhiÖm cña Uû ban nh©n d©n cÊp x· trong viÖc x©y dùng vμ thùc hiÖn h−¬ng −íc?
Tr¶ lêi:
- ChØ ®¹o, h−íng dÉn quy tr×nh x©y dùng vμ thùc hiÖn h−¬ng −íc, quy −íc.
- Tr×nh Uû ban nh©n d©n cÊp huyÖn phª duyÖt. - Th−êng xuyªn kiÓm tra viÖc tæ chøc thùc hiÖn h−¬ng −íc, quy −íc trªn ®Þa bμn.
- C¸n bé t− ph¸p phèi hîp víi c¸n bé v¨n hãa - th«ng tin gióp Uû ban nh©n d©n x· thùc hiÖn: + ChØ ®¹o, hç trî lμng, b¶n, côm d©n c− x©y dùng quy −íc vÒ néi dung vμ h×nh thøc;
+ ChuÈn bÞ hå s¬ ®Ó tr×nh cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt;
59
+ Phèi hîp víi MÆt trËn Tæ quèc x· kiÓm tra, t¹o ®iÒu kiÖn phæ biÕn, tuyªn truyÒn, tæ chøc thùc hiÖn h−¬ng −íc, quy −íc;
+ Ph¸t hiÖn vμ chÊn chØnh mäi biÓu hiÖn sai tr¸i trong viÖc x©y dùng vμ thùc hiÖn quy −íc b¸o c¸o cÊp trªn gi¶i quyÕt.
C©u hái 38: Tæ chøc viÖc c−íi, viÖc tang vμ lÔ héi ph¶i tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c nμo?
Tr¶ lêi:
- Kh«ng tr¸i víi thuÇn phong, mü tôc cña d©n téc; kh«ng ®Ó x¶y ra c¸c ho¹t ®éng mª tÝn dÞ ®oan. - Kh«ng lîi dông viÖc c−íi, viÖc tang vμ lÔ héi ®Ó ho¹t ®éng nh»m chia rÏ ®oμn kÕt d©n téc, g©y mÊt ®oμn kÕt trong céng ®ång, dßng hä vμ gia ®×nh.
- Kh«ng lμm ¶nh h−ëng ®Õn an toμn giao th«ng vμ trËt tù, an toμn c«ng céng.
- Kh«ng tæ chøc hoÆc tham gia ®¸nh b¹c d−íi mäi h×nh thøc.
- Kh«ng ®−îc sö dông thêi gian lμm viÖc vμ ph−¬ng tiÖn cña c¬ quan ®i ®¸m c−íi, lÔ héi (trõ c¬ quan lμm nhiÖm vô); kh«ng sö dông c«ng quü cña c¬ quan lμm quμ mõng, quμ tÆng trong ®¸m c−íi vμ viÕng ®¸m tang.
C©u hái 39: §Ó tæ chøc viÖc c−íi th× quy tr×nh thñ tôc ®¨ng ký vμ trao giÊy chøng nhËn kÕt h«n nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
- §«i nam n÷ ®Ó trë thμnh vî chång ph¶i ®¨ng 60
ký kÕt h«n t¹i Uû ban nh©n d©n x·, ph−êng, thÞ trÊn n¬i c− tró cña mét trong hai ng−êi theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
- Uû ban nh©n d©n x·, ph−êng, thÞ trÊn cã tr¸ch nhiÖm h−íng dÉn vμ tæ chøc viÖc ®¨ng ký kÕt h«n theo ®óng thñ tôc do ph¸p luËt quy ®Þnh.
- Uû ban nh©n d©n x·, ph−êng, thÞ trÊn cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc trao giÊy chøng nhËn kÕt h«n cho ®«i nam n÷ ®· hoμn thμnh thñ tôc ®¨ng ký kÕt h«n, thÓ hiÖn sù thõa nhËn kÕt h«n hîp ph¸p cña Nhμ n−íc vμ ph¸p luËt.
C©u hái 40: ViÖc tæ chøc lÔ c−íi t¹i gia ®×nh hoÆc t¹i ®Þa ®iÓm c−íi ph¶i thùc hiÖn theo c¸c quy ®Þnh g×?
Tr¶ lêi:
- ViÖc c−íi ph¶i ®−îc tæ chøc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ h«n nh©n vμ gia ®×nh, ph¸p luËt vÒ ®¨ng ký vμ qu¶n lý hé tÞch vμ c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt kh¸c cã liªn quan.
- B¶o ®¶m trang träng, tiÕt kiÖm, vui t−¬i, lμnh m¹nh, phï hîp víi phong tôc, tËp qu¸n, truyÒn thèng v¨n ho¸ cña tõng ®Þa ph−¬ng, d©n téc, t«n gi¸o vμ phï hîp víi hoμn c¶nh cña hai gia ®×nh.
- C¸c thñ tôc ch¹m ngâ, ¨n hái, r−íc d©u cÇn ®−îc tæ chøc theo phong tôc, tËp qu¸n; kh«ng ph« tr−¬ng h×nh thøc, r−êm rμ; kh«ng nÆng vÒ ®ßi hái lÔ vËt.
- §Þa ®iÓm c−íi do hai gia ®×nh lùa chän; thêi
61
gian tæ chøc tiÖc c−íi kh«ng lμm ¶nh h−ëng ®Õn thêi gian lao ®éng cña Nhμ n−íc; chØ mêi kh¸ch dù tiÖc c−íi trong ph¹m vi gia ®×nh, hä téc th©n thÝch, b¹n bÌ vμ ®ång nghiÖp th©n thiÕt.
- Tæ chøc tiÖc c−íi phï hîp víi hoμn c¶nh gia ®×nh, tr¸nh ph« tr−¬ng, l·ng phÝ.
- Trang trÝ lÔ c−íi cÇn gi¶n dÞ, kh«ng r−êm rμ, ph« tr−¬ng; trang phôc c« d©u, chó rÓ ®Ñp vμ lÞch sù, phï hîp víi v¨n ho¸ d©n téc.
- ¢m nh¹c trong ®¸m c−íi ph¶i lμnh m¹nh, vui t−¬i; ©m thanh b¶o ®¶m kh«ng v−ît qu¸ ®é ån; kh«ng më nh¹c tr−íc 6 giê s¸ng vμ sau 22 giê ®ªm.
C©u hái 41: Nhμ n−íc khuyÕn khÝch thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng nμo trong tæ chøc viÖc c−íi?
Tr¶ lêi:
- Dïng h×nh thøc b¸o hû thay cho giÊy mêi dù lÔ c−íi, tiÖc c−íi.
- H¹n chÕ tæ chøc tiÖc c−íi linh ®×nh, chØ tæ chøc tiÖc trμ, tiÖc ngät trong lÔ c−íi.
- Kh«ng sö dông thuèc l¸ trong ®¸m c−íi. - C¬ quan, tæ chøc, ®oμn thÓ ®øng ra tæ chøc lÔ c−íi. - C« d©u, chó rÓ vμ gia ®×nh ®Æt hoa t¹i ®μi
t−ëng niÖm liÖt sÜ, nghÜa trang liÖt sÜ, di tÝch lÞch sö - v¨n ho¸; trång c©y l−u niÖm t¹i ®Þa ph−¬ng trong ngμy c−íi.
- C« d©u, chó rÓ vμ gia ®×nh mÆc trang phôc truyÒn thèng hoÆc trang phôc cña d©n téc m×nh trong ngμy c−íi.
62
C©u hái 42: §èi víi viÖc tang cÇn ®−îc tæ chøc nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
- ViÖc tang ph¶i ®−îc tæ chøc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ ®¨ng ký vμ qu¶n lý hé tÞch, ph¸p luËt vÒ b¶o vÖ m«i tr−êng, ph¸p luËt vÒ y tÕ vμ c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt kh¸c cã liªn quan.
- Khi cã ng−êi qua ®êi, gia ®×nh hoÆc th©n nh©n ph¶i lμm thñ tôc khai tö tr−íc khi tæ chøc lÔ tang theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
C©u hái 43: Tr¸ch nhiÖm tæ chøc lÔ tang ®−îc quy ®Þnh nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
- LÔ tang do gia ®×nh ng−êi qua ®êi quyÕt ®Þnh tæ chøc t¹i nhμ hoÆc t¹i ®Þa ®iÓm c«ng céng. - Trong tr−êng hîp lÔ tang do Ban LÔ tang tæ chøc, Ban LÔ tang cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi gia ®×nh ng−êi qua ®êi thèng nhÊt quyÕt ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn viÖc tæ chøc tang lÔ. - NÕu ng−êi qua ®êi kh«ng cã gia ®×nh hoÆc th©n nh©n ®øng ra tæ chøc lÔ tang th× Uû ban nh©n d©n x·, ph−êng, thÞ trÊn phèi hîp víi c¸c ®oμn thÓ quÇn chóng chÞu tr¸ch nhiÖm tæ chøc kh©m liÖm vμ mai t¸ng chu ®¸o theo phong tôc truyÒn thèng.
C©u hái 44: ViÖc tæ chøc lÔ tang ®−îc quy ®Þnh nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
63
LÔ tang ®−îc tæ chøc t¹i nhμ hoÆc t¹i ®Þa ®iÓm c«ng céng ph¶i thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh sau: - LÔ tang ph¶i ®−îc tæ chøc chu ®¸o, trang nghiªm, tiÕt kiÖm, phï hîp víi tËp qu¸n, truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc vμ hoμn c¶nh gia ®×nh ng−êi qua ®êi.
- Uû ban nh©n d©n x·, ph−êng, thÞ trÊn cã tr¸ch nhiÖm t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tæ chøc lÔ tang chu ®¸o; vËn ®éng gia ®×nh cã ng−êi tõ trÇn xo¸ bá c¸c hñ tôc l¹c hËu, c¸c hμnh vi mª tÝn dÞ ®oan trong lÔ tang.
- ViÖc quμn −íp thi hμi thùc hiÖn theo Th«ng t− sè 02/2009/TT-BYT ngμy 26-5-2009 cña Bé Y tÕ h−íng dÉn vÖ sinh trong ho¹t ®éng mai t¸ng vμ háa t¸ng.
- ViÖc mÆc tang phôc vμ treo cê tang trong lÔ tang thùc hiÖn theo truyÒn thèng cña ®Þa ph−¬ng, d©n téc vμ t«n gi¸o; chØ treo cê tang t¹i ®Þa ®iÓm tæ chøc lÔ tang.
- Kh«ng cö nh¹c tang tr−íc 6 giê s¸ng vμ sau 22 giê ®ªm; ©m thanh b¶o ®¶m kh«ng v−ît qu¸ ®é ån ¶nh h−ëng ®Õn xung quanh.
Tr−êng hîp ng−êi qua ®êi theo mét t«n gi¸o hoÆc lμ ®ång bμo d©n téc thiÓu sè, trong lÔ tang ®−îc sö dông nh¹c tang cña t«n gi¸o hoÆc cña d©n téc thiÓu sè ®ã; kh«ng sö dông c¸c nh¹c khóc kh«ng phï hîp trong lÔ tang.
- CÊm r¶i tiÒn ViÖt Nam vμ c¸c lo¹i tiÒn cña n−íc ngoμi trªn ®−êng ®−a tang.
- Ng−êi qua ®êi ph¶i ®−îc ch«n cÊt trong nghÜa 64
trang; tr−êng hîp ch−a x©y dùng ®−îc nghÜa trang, Uû ban nh©n d©n x·, ph−êng, thÞ trÊn cã tr¸ch nhiÖm h−íng dÉn nh©n d©n tæ chøc ch«n cÊt phï hîp víi quy ho¹ch quü ®Êt cña ®Þa ph−¬ng.
- ViÖc tæ chøc ¨n uèng trong lÔ tang chØ thùc hiÖn trong néi bé gia ®×nh, dßng hä vμ ph¶i b¶o ®¶m vÖ sinh, an toμn thùc phÈm.
- Nghiªm cÊm lîi dông viÖc tang ®Ó hμnh nghÒ mª tÝn dÞ ®oan d−íi mäi h×nh thøc; nghiªm cÊm lîi dông viÖc tang ®Ó c¶n trë viÖc thùc hiÖn c¸c quyÒn vμ nghÜa vô c«ng d©n tr−íc ph¸p luËt.
C©u hái 45: Nhμ n−íc khuyÕn khÝch c¸c ho¹t ®éng nμo trong tæ chøc viÖc tang?
Tr¶ lêi:
- C¸c nghi thøc cóng ba ngμy, b¶y ngμy, bèn chÝn ngμy, mét tr¨m ngμy, giç ®Çu, giç hÕt, c¶i t¸ng chØ thùc hiÖn trong ngμy vμ trong néi bé gia ®×nh, dßng hä.
- Thùc hiÖn h×nh thøc ho¶ t¸ng, ®iÖn t¸ng, hung t¸ng mét lÇn vμo khu vùc nghÜa trang ®· ®−îc quy ho¹ch.
- ViÖc ch«n cÊt ng−êi qua ®êi thùc hiÖn theo h−íng dÉn t¹i NghÞ ®Þnh sè 35/2008/N§-CP ngμy 25-3-2008 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh vÒ x©y dùng, qu¶n lý vμ sö dông nghÜa trang.
- Xo¸ bá c¸c hñ tôc mª tÝn l¹c hËu nh− yÓm bïa, trõ tμ, l¨n ®−êng, khãc m−ín vμ nh÷ng nghi thøc r−êm rμ kh¸c.
- Kh«ng r¾c vμng m· trªn ®−êng ®−a tang.
65
C©u hái 46: ChÝnh s¸ch x· héi ®èi víi c¸c ®èi t−îng ®Æc biÖt trong viÖc tang ®−îc quy ®Þnh nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· cÇn n¾m ®−îc chÝnh s¸ch ®èi víi c¸c ®èi t−îng ®Æc biÖt trong viÖc tang ®−îc Nhμ n−íc quy ®Þnh nh− sau:
- Ng−êi v« gia c− kh«ng cã th©n nh©n hoÆc cã th©n nh©n nh−ng kh«ng cã ®iÒu kiÖn lo viÖc t¸ng, khi chÕt ë ®Þa ph−¬ng nμo th× chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng n¬i ®ã cã tr¸ch nhiÖm lo toμn bé chi phÝ t¸ng phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña ®Þa ph−¬ng.
- Ng−êi kh«ng cã th©n nh©n sèng ë ®Þa ph−¬ng nμo th× khi chÕt chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ®ã cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc t¸ng ë nghÜa trang t¹i ®Þa ph−¬ng víi chi phÝ ®−îc lÊy tõ tμi s¶n cña ng−êi chÕt (nÕu cã) hoÆc tõ ng©n s¸ch ®Þa ph−¬ng.
- §èi víi c¸c tr−êng hîp chÕt do thiªn tai, dÞch bÖnh, chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng c¸c cÊp cã tr¸ch nhiÖm hç trî, tæ chøc t¸ng cho ng−êi chÕt, b¶o ®¶m yªu cÇu vÒ an toμn, vÖ sinh phßng dÞch, kh«ng g©y « nhiÔm m«i tr−êng.
- §èi víi c¸c mé v« chñ hoÆc kh«ng cßn th©n nh©n ch¨m sãc, tr−êng hîp hÕt thêi h¹n t¸ng theo quy ®Þnh, ®¬n vÞ qu¶n lý nghÜa trang ®−îc phÐp di chuyÓn mé tíi vÞ trÝ kh¸c trong nghÜa trang hoÆc tíi c¸c nghÜa trang kh¸c theo quy ho¹ch.
- Ng−êi n−íc ngoμi sinh sèng t¹i ViÖt Nam, ng−êi ViÖt Nam ®Þnh c− ë n−íc ngoμi cã nguyÖn väng ®−îc t¸ng t¹i ViÖt Nam sau khi chÕt ®−îc xem xÐt, cho
66
phÐp t¸ng t¹i c¸c nghÜa trang ë ViÖt Nam.
C©u hái 47: §èi víi lÔ héi, môc ®Ých tæ chøc lÔ héi lμ g×?
Tr¶ lêi:
- T−ëng nhí c«ng ®øc c¸c anh hïng d©n téc, danh nh©n v¨n hãa, c¸c liÖt sÜ, c¸c bËc tiÒn bèi ®· cã c«ng x©y dùng vμ b¶o vÖ Tæ quèc.
- B¶o tån vμ ph¸t huy c¸c gi¸ trÞ v¨n hãa tinh thÇn cña céng ®ång c¸c d©n téc ViÖt Nam. - §¸p øng nhu cÇu v¨n hãa, tÝn ng−ìng, tham quan c¸c di tÝch lÞch sö - v¨n hãa, danh lam th¾ng c¶nh, c«ng tr×nh kiÕn tróc nghÖ thuËt, c¶nh quan thiªn nhiªn vμ c¸c nhu cÇu chÝnh ®¸ng kh¸c cña nh©n d©n.
C©u hái 48: Tæ chøc lÔ héi ®−îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c nμo?
Tr¶ lêi:
- LÔ héi lμ mét lo¹i h×nh sinh ho¹t v¨n ho¸ l©u ®êi cña d©n téc ViÖt Nam. LÔ héi cã søc hÊp dÉn l«i cuèn c¸c tÇng líp trong x· héi, ®· trë thμnh nhu cÇu chÝnh ®¸ng cña nh©n d©n trong nhiÒu thÕ kû.
- Nhμ n−íc khuyÕn khÝch viÖc tæ chøc lÔ héi nh»m ph¸t huy truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc. - C¸c lÔ héi ph¶i b¶o ®¶m tèt nh÷ng yªu cÇu sau: + H−íng dÉn ý nghÜa tèt ®Ñp cña ngμy lÔ, ngμy kû niÖm;
67
+ Gi¸o dôc truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc vÒ lÞch sö, v¨n ho¸, nghÖ thuËt, båi d−ìng lßng yªu n−íc, yªu chñ nghÜa x· héi, t×nh c¶m céng ®ång;
+ T−ëng nhí c«ng ®øc cña «ng cha, ghi nhËn c«ng lao cña c¸c bËc tiÒn bèi trong lÞch sö dùng n−íc vμ gi÷ n−íc cña d©n téc;
+ T×m hiÓu, giíi thiÖu c¸c di tÝch lÞch sö, danh th¾ng, c¸c c«ng tr×nh v¨n ho¸, nghÖ thuËt; gi÷ g×n, ph¸t huy vèn v¨n ho¸ truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc;
+ Vui ch¬i gi¶i trÝ lμnh m¹nh; gi÷ g×n an ninh trËt tù; kh«ng x©m h¹i di tÝch;
+ Thùc hiÖn ®óng Quy chÕ lÔ héi ®· ®−îc ban hμnh.
C©u hái 49: Tæ chøc lÔ héi ph¶i b¶o ®¶m ®iÒu kiÖn g×?
Tr¶ lêi:
- Tæ chøc lÔ héi ph¶i ®−îc phÐp cña c¬ quan cã thÈm quyÒn, theo ph©n cÊp cña Bé V¨n ho¸, ThÓ thao vμ Du lÞch.
- C¸c lÔ héi truyÒn thèng ph¶i ®−îc c¬ quan v¨n ho¸ thÈm ®Þnh nh»m gi÷ g×n vμ ph¸t huy b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc. Khi cã sù thay ®æi vÒ néi dung hoÆc lÔ thøc ph¶i ®−îc c¬ quan cã thÈm quyÒn thuéc ngμnh v¨n ho¸ - th«ng tin quyÕt ®Þnh.
- Cê héi chØ ®−îc treo trong thêi gian tæ chøc lÔ héi, t¹i ®Þa ®iÓm hμnh lÔ.
- Thêi gian tæ chøc lÔ héi kh«ng kÐo dμi qu¸ 3 ngμy, trõ lÔ héi §Òn Hïng (Phó Thä), lÔ héi Chïa H−¬ng
68
(Hμ T©y), lÔ héi Phñ DÇy (Nam §Þnh), lÔ héi Xu©n nói Bμ §en (T©y Ninh), lÔ héi Bμ Chóa Xø nói Sam (An Giang).
- Kh«ng ®−îc b¸n vÐ vμo cöa tÊt c¶ c¸c lÔ héi. Trong khu vùc lÔ héi nÕu cã tæ chøc c¸c trß ch¬i, trß diÔn, biÓu diÔn nghÖ thuËt, tr−ng bμy th× ®−îc b¸n vÐ; gi¸ vÐ thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña c¬ quan tμi chÝnh cã thÈm quyÒn.
- TÊt c¶ c¸c lÔ héi khi tæ chøc ®Òu ph¶i thμnh lËp Ban Tæ chøc lÔ héi.
C©u hái 50: C¸c tæ chøc, c¸ nh©n khi tæ chøc hoÆc tham gia lÔ héi ph¶i thùc hiÖn nh÷ng quy ®Þnh g×?
Tr¶ lêi:
- Nghi thøc lÔ héi ph¶i ®−îc tiÕn hμnh trang träng, phï hîp víi truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc. - Trong khu vùc lÔ héi, cê Tæ quèc ph¶i ®−îc treo n¬i trang träng, cao h¬n cê héi, cê t«n gi¸o; chØ treo cê héi, cê t«n gi¸o t¹i ®Þa ®iÓm lÔ héi vμ trong thêi gian tæ chøc lÔ héi.
- Thùc hiÖn ®óng néi quy, quy ®Þnh cña Ban Tæ chøc lÔ héi.
- Trang phôc ®Ñp, lÞch sù, phï hîp víi thuÇn phong, mü tôc.
- Kh«ng nãi tôc, xóc ph¹m t©m linh vμ ¶nh h−ëng xÊu tíi kh«ng khÝ trang nghiªm cña lÔ héi. - B¶o ®¶m trËt tù, an ninh khi dù lÔ héi; kh«ng ®èt ph¸o, ®èt vμ th¶ ®Ìn trêi.
- øng xö cã v¨n ho¸ trong ho¹t ®éng lÔ héi.
69
- Bá r¸c vμo n¬i quy ®Þnh, gi÷ g×n vÖ sinh m«i tr−êng.
- Kh«ng b¸n vÐ vμo dù lÔ héi.
- NÕu tæ chøc c¸c trß ch¬i, trß diÔn, biÓu diÔn nghÖ thuËt, héi chî, tr−ng bμy triÓn l·m trong khu vùc lÔ héi th× ®−îc b¸n vÐ cho c¸c ho¹t ®éng ®ã; gi¸ vÐ thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ tμi chÝnh.
- Nghiªm cÊm lîi dông lÔ héi ®Ó hμnh nghÒ mª tÝn dÞ ®oan nh− xem sè, xem bãi, gäi hån, cÇu c¬, sÊm truyÒn, yÓm bïa, trõ tμ, phï phÐp ch÷a bÖnh. - Kh«ng ®èt ®å m· trong khu vùc lÔ héi.
C©u hái 51: Nhμ n−íc khuyÕn khÝch nh÷ng ho¹t ®éng nμo trong tæ chøc lÔ héi?
Tr¶ lêi:
- Tæ chøc giíi thiÖu ý nghÜa lÞch sö cña lÔ héi, gi¸o dôc truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc, båi d−ìng lßng yªu quª h−¬ng, ®Êt n−íc, con ng−êi ViÖt Nam.
- T−ëng nhí c«ng ®øc cña «ng cha, ghi nhËn c«ng lao cña c¸c bËc tiÒn bèi trong lÞch sö dùng n−íc vμ gi÷ n−íc cña d©n téc.
- Tæ chøc c¸c trß ch¬i d©n gian, trß ch¬i míi vμ c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸, thÓ thao cã néi dung bæ Ých, lμnh m¹nh, phï hîp víi quy m«, tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm cña lÔ héi.
- Th¾p h−¬ng theo quy ®Þnh cña Ban Tæ chøc lÔ héi.
70
C©u hái 52: Nh÷ng lÔ héi nμo khi tæ chøc kh«ng ph¶i xin cÊp phÐp?
Tr¶ lêi:
- Nh÷ng lÔ héi sau ®©y khi tæ chøc kh«ng ph¶i xin cÊp phÐp:
+ LÔ héi d©n gian ®· ®−îc tæ chøc th−êng xuyªn, liªn tôc, ®Þnh kú;
+ LÔ héi lÞch sö c¸ch m¹ng tiªu biÓu cã ý nghÜa gi¸o dôc truyÒn thèng.
- Tæ chøc c¸c lÔ héi trªn kh«ng ph¶i xin cÊp phÐp nh−ng ph¶i b¸o c¸o b»ng v¨n b¶n víi c¬ quan nhμ n−íc cã thÈm quyÒn vÒ v¨n hãa - th«ng tin tr−íc thêi gian tæ chøc lÔ héi Ýt nhÊt 20 ngμy vÒ thêi gian, ®Þa ®iÓm, néi dung, kÞch b¶n (nÕu cã) vμ danh s¸ch Ban Tæ chøc lÔ héi; cô thÓ nh− sau:
+ LÔ héi do cÊp x· tæ chøc ph¶i b¸o c¸o víi Phßng V¨n hãa - Th«ng tin.
+ LÔ héi do cÊp huyÖn tæ chøc ph¶i b¸o c¸o víi Së V¨n ho¸, ThÓ thao vμ Du lÞch.
+ LÔ héi do cÊp tØnh tæ chøc ph¶i b¸o c¸o víi Bé V¨n ho¸, ThÓ thao vμ Du lÞch.
+ LÔ héi do lμng, b¶n tæ chøc kh«ng ph¶i b¸o c¸o víi c¬ quan v¨n hãa - th«ng tin, nh−ng ph¶i tu©n theo c¸c quy ®Þnh cña quy chÕ tæ chøc lÔ héi.
C©u hái 53: Nh÷ng lÔ héi nμo khi tæ chøc ph¶i xin cÊp phÐp?
Tr¶ lêi:
- Nh÷ng lÔ héi sau ®©y khi tæ chøc ph¶i ®−îc
71
phÐp cña Uû ban nh©n d©n tØnh, thμnh phè trùc thuéc Trung −¬ng:
+ LÔ héi ®−îc tæ chøc lÇn ®Çu.
+ LÔ héi lÇn ®Çu ®−îc kh«i phôc l¹i sau nhiÒu n¨m gi¸n ®o¹n.
+ LÔ héi ®· ®−îc tæ chøc ®Þnh kú nh−ng cã thay ®æi néi dung, thêi gian, ®Þa ®iÓm so víi truyÒn thèng. + LÔ héi du nhËp tõ n−íc ngoμi vμo ViÖt Nam do ng−êi n−íc ngoμi hoÆc ng−êi ViÖt Nam tæ chøc. - Nh÷ng lÔ héi kÐo dμi qu¸ 8 ngμy, trõ lÔ héi §Òn Hïng (Phó Thä), lÔ héi Chïa H−¬ng (Hμ T©y), lÔ héi Phñ DÇy (Nam §Þnh), lÔ héi Xu©n nói Bμ §en (T©y Ninh), lÔ héi Bμ Chóa Xø nói Sam (An Giang).
C©u hái 54: Hå s¬ ®Ó xin phÐp tæ chøc lÔ héi gåm nh÷ng g×?
Tr¶ lêi:
- Hå s¬ xin phÐp tæ chøc lÔ héi ph¶i göi tíi Së V¨n ho¸, ThÓ thao vμ Du lÞch tr−íc khi më lÔ héi Ýt nhÊt 30 ngμy. Hå s¬ xin phÐp tæ chøc lÔ héi gåm:
+ Tê tr×nh xin phÐp më lÔ héi cña c¬ quan tæ chøc; + V¨n b¶n nªu nguån gèc, lÞch sö lÔ héi; + Thêi gian, ®Þa ®iÓm, kÕ ho¹ch, ch−¬ng tr×nh, néi dung lÔ héi;
+ Danh s¸ch Ban Tæ chøc lÔ héi;
+ V¨n b¶n ®ång ý cña c¬ quan ngo¹i giao (®¹i sø qu¸n, l·nh sù, tæng l·nh sù) ®èi víi lÔ héi du nhËp tõ n−íc ngoμi do céng ®ång ng−êi n−íc ngoμi ®ang häc tËp, c«ng t¸c, sinh sèng hîp ph¸p t¹i ViÖt Nam tæ chøc.
72
- NhËn ®−îc hå s¬ hîp lÖ, Së V¨n ho¸, ThÓ thao vμ Du lÞch cã tr¸ch nhiÖm thÈm ®Þnh vμ tr×nh Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n cÊp tØnh cÊp phÐp trong thêi h¹n 10 ngμy.
- Tr−êng hîp ®−îc Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp tØnh ñy quyÒn, Së V¨n ho¸, ThÓ thao vμ Du lÞch thùc hiÖn viÖc cÊp phÐp. NÕu kh«ng cÊp phÐp ph¶i cã v¨n b¶n tr¶ lêi.
C©u hái 55: C¸n bé v¨n ho¸ - th«ng tin ë c¬ së cã nhiÖm vô g× trong c«ng t¸c x©y dùng nÕp sèng v¨n minh trong viÖc c−íi, viÖc tang, lÔ héi?
Tr¶ lêi:
- N¾m v÷ng vμ vËn dông c¸c v¨n b¶n ph¸p quy vÒ thùc hiÖn nÕp sèng v¨n minh trong viÖc c−íi, viÖc tang, lÔ héi, vμ c¸c quy ®Þnh vÒ ho¹t ®éng b¶o vÖ vμ ph¸t huy gi¸ trÞ di s¶n v¨n ho¸.
- G−¬ng mÉu trong viÖc thùc hiÖn nÕp sèng v¨n minh.
- Tæng hîp t×nh h×nh, ph¶n ¸nh thùc tÕ víi l·nh ®¹o vÒ vÊn ®Ò nÕp sèng, phong tôc cña ®Þa ph−¬ng, vÒ c¸c yªu cÇu cña c«ng t¸c x©y dùng nÕp sèng v¨n ho¸, ®Ò xuÊt, tham m−u so¹n th¶o v¨n b¶n qu¶n lý, h−íng dÉn, cô thÓ ho¸ c¸c chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vμ Nhμ n−íc vμo kÕ ho¹ch c«ng t¸c nÕp sèng v¨n ho¸ h»ng n¨m cña ®Þa ph−¬ng.
- Nghiªn cøu, s−u tÇm, s−u tËp, kh¶o s¸t phong
73
tôc tËp qu¸n vμ truyÒn thèng v¨n ho¸ cña ®Þa ph−¬ng, trong ®ã cã viÖc c−íi, viÖc tang, lÔ héi, vÒ di tÝch lÞch sö - v¨n ho¸, danh lam th¾ng c¶nh...
- Theo dâi vμ n¾m b¾t nh÷ng diÔn biÕn trong ®êi sèng t©m linh, tÝn ng−ìng, t«n gi¸o, lèi sèng, nÕp sèng cña nh©n d©n ®Þa ph−¬ng.
- Tham m−u gi÷ ®Çu mèi liªn kÕt, phèi hîp víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng, c¸c ®oμn thÓ ®Ó vËn ®éng nh©n d©n tham gia thùc hiÖn tèt quy chÕ x©y dùng nÕp sèng v¨n minh trong viÖc c−íi, viÖc tang vμ lÔ héi.
C©u hái 56: X· héi ho¸ c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ lμ g×?
Tr¶ lêi:
X· héi ho¸, hiÓu theo nghÜa chung nhÊt lμ: Lμm cho toμn x· héi, tõ §¶ng, Nhμ n−íc vμ c¸c tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi, MÆt trËn Tæ quèc, toμn thÓ céng ®ång d©n c− ®Õn tõng gia ®×nh, tõng ng−êi d©n ®Òu tham gia vμo mét ho¹t ®éng nμo ®ã.
X· héi ho¸ ho¹t ®éng v¨n ho¸ lμ ho¹t ®éng cã sù tham gia cña nh©n d©n, cña toμn x· héi vμo c«ng cuéc ph¸t triÓn sù nghiÖp v¨n ho¸, nh»m tõng b−íc n©ng cao møc h−ëng thô v¨n ho¸ vμ
sù ph¸t triÓn tinh thÇn cña nh©n d©n, ®ång thêi nªu cao tr¸ch nhiÖm cña toμn x· héi, tõng céng ®ång d©n c− ®èi víi sù nghiÖp ph¸t triÓn v¨n ho¸, lμm cho v¨n ho¸ thùc sù lμ sù nghiÖp cña toμn d©n.
74
C©u hái 57: ñy ban nh©n d©n cÊp x· cã vai trß g× trong thùc hiÖn x· héi ho¸ c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸?
Tr¶ lêi:
- Trùc tiÕp chØ ®¹o c¸c phong trμo tù qu¶n cña nh©n d©n trong x· héi ho¸ c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸. - Trùc tiÕp chØ ®¹o x©y dùng c¸c quy chÕ, quy ®Þnh vÒ b¶o vÖ, trïng tu, t«n t¹o c¸c di tÝch v¨n ho¸, lÞch sö ë x·, ph−êng, thÞ trÊn (sau ®©y gäi t¾t lμ cÊp x·).
- Trùc tiÕp chØ ®¹o c¸c th«n, xãm x©y dùng c¸c c©u l¹c bé, tæ th«ng tin l−u ®éng, tñ s¸ch. - §iÒu hμnh c¸c ho¹t ®éng cña ®éi v¨n nghÖ x·, tæ chøc c¸c ®ît héi diÔn ë x·.
- ChØ ®¹o c¸n bé tμi chÝnh, v¨n ho¸ ë x· x©y dùng kÕ ho¹ch tμi chÝnh cho lÜnh vùc v¨n ho¸ - th«ng tin trong x·.
- ChØ ®¹o thùc hiÖn thanh tra, kiÓm tra c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸.
C©u hái 58: Thanh tra, kiÓm tra c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ lμ g×?
Tr¶ lêi:
Thanh tra, kiÓm tra lμ c«ng viÖc quan träng cña c¬ quan qu¶n lý nhμ n−íc, trong ®ã lÊy ph¸p luËt vμ c¸c quy ®Þnh cña Nhμ n−íc lμm chuÈn mùc ®Ó xem xÐt, kiÓm tra, lμm râ ®óng sai, t×m nguyªn nh©n, ®Ò xuÊt biÖn ph¸p xö lý ®èi víi c¸c sai ph¹m cña c¸c tæ chøc vμ c¸ nh©n.
Thanh tra, kiÓm tra lμ ho¹t ®éng thiÕt yÕu cña
75
qu¸ tr×nh qu¶n lý nhμ n−íc, qu¶n lý x· héi.
C©u hái 59: Môc ®Ých cña c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ lμ g×?
Tr¶ lêi:
- Ho¹t ®éng thanh tra, kiÓm tra c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ nh»m phßng ngõa, ph¸t hiÖn vμ xö lý c¸c hμnh vi vi ph¹m ph¸p luËt trong lÜnh vùc v¨n ho¸; ph¸t hiÖn nh÷ng s¬ hë trong c¬ chÕ qu¶n lý, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt ®Ó kiÕn nghÞ víi c¬ quan nhμ n−íc cã thÈm quyÒn c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc.
- Nh»m gãp phÇn n©ng cao hiÖu lùc, hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng qu¶n lý nhμ n−íc vÒ v¨n ho¸; b¶o vÖ lîi Ých cña Nhμ n−íc, quyÒn vμ lîi Ých hîp ph¸p cña c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n trong ho¹t ®éng v¨n ho¸; b¶o ®¶m kû c−¬ng ph¸p luËt ®−îc nghiªm minh.
- B¶o ®¶m trËt tù trÞ an trªn ®Þa bμn, ph¸t huy truyÒn thèng tèt ®Ñp cña ®Þa ph−¬ng; gãp phÇn x©y dùng nÒn v¨n ho¸ ViÖt Nam tiªn tiÕn, ®Ëm ®μ b¶n s¾c d©n téc.
C©u hái 60: Néi dung c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ ë cÊp x· cÇn ph¶i thanh tra, kiÓm tra?
Tr¶ lêi:
- Thanh tra, kiÓm tra c¸c cöa hμng b¸n, cho thuª b¨ng h×nh, b¨ng nh¹c, ®Üa h×nh, ®Üa nh¹c. - Thanh tra, kiÓm tra c¸c nhμ hμng Karaoke, c¸c tô ®iÓm cμ phª, ©m nh¹c.
- Thanh tra, kiÓm tra c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ cã liªn quan ®Õn di tÝch lÞch sö v¨n ho¸, danh lam
76
th¾ng c¶nh ë x·, söa ch÷a, trïng tu c¸c di tÝch nμy. - Thanh tra, kiÓm tra c¸c lÔ héi trong x·.
C©u hái 61: ñy ban nh©n d©n x· cã vai trß g× trong ho¹t ®éng thanh tra, kiÓm tra?
Tr¶ lêi:
- Tæ chøc tù thanh tra, kiÓm tra th−êng xuyªn c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸, dÞch vô v¨n ho¸ trªn ®Þa bμn th«n, xãm trong x·.
- ViÕt b¸o c¸o kÕt qu¶ thanh tra c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸, dÞch vô v¨n ho¸ lªn cÊp trªn. B¸o c¸o thanh tra x· lμm dùa trªn c¬ së c¸c ®ît tù thanh tra lμ b¸o c¸o ®Þnh kú 6 th¸ng, b¸o c¸o h»ng n¨m, hoÆc b¸o c¸o ®ét xuÊt.
- Xö lý c¸c vi ph¹m ph¸p luËt trong ho¹t ®éng v¨n ho¸ - th«ng tin theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. C¸c s¶n phÈm v¨n ho¸ vi ph¹m qu¶ tang ph¶i ®−îc niªm phong, c¸c dÞch vô v¨n ho¸ vi ph¹m ph¸p luËt cÇn lËp biªn b¶n ngay t¹i hiÖn tr−êng cã ch÷ ký cña c¸c bªn. B¸o c¸o lªn cÊp trªn xö lý theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
- Phèi kÕt hîp ®oμn thanh tra cÊp trªn tiÕn hμnh thanh tra, kiÓm tra ®ét xuÊt ®èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt s¶n phÈm v¨n ho¸ trªn ®Þa bμn.
Khi c¸c ®oμn thanh tra cña cÊp trªn vÒ x· ®Ó thùc hiÖn c«ng t¸c thanh tra (®ét xuÊt hoÆc ®Þnh kú), Uû ban nh©n d©n x· phèi hîp víi ®oμn thanh tra, tham gia lμ thμnh viªn ®oμn thanh tra, hç trî c¸c ®iÒu kiÖn cã thÓ ®Ó ®oμn thanh tra thùc hiÖn
77
nhiÖm vô cã kÕt qu¶, cung cÊp nh©n lùc khi ®oμn thanh tra cã yªu cÇu.
- Ra c¸c quy chÕ, quy ®Þnh c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ - th«ng tin ë x· theo thÈm quyÒn.
Ngoμi quy chÕ cña c¬ quan nhμ n−íc cÊp trªn, uû ban vμ chñ tÞch x· ph¶i ra quy chÕ cô thÓ mang tÝnh ®Æc thï ë ®Þa ph−¬ng m×nh, quy chÕ vμ c¸c b¶n cam kÕt ®−îc c¸c chñ thÓ kinh doanh ký kÕt kh«ng vi ph¹m ph¸p luËt.
C©u hái 62: Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· cã thÈm quyÒn xö lý vi ph¹m hμnh chÝnh trong lÜnh vùc v¨n ho¸ nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
C¨n cø Ph¸p lÖnh Xö ph¹t vi ph¹m hμnh chÝnh ban hμnh n¨m 2002; Ph¸p lÖnh Söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña Ph¸p lÖnh Xö lý vi ph¹m hμnh chÝnh n¨m 2008;... NghÞ ®Þnh sè 128/2008/N§-CP ngμy 16-12-2008 cña ChÝnh phñ h−íng dÉn Ph¸p lÖnh Xö lý vi ph¹m hμnh chÝnh ban hμnh n¨m 2002 vμ Ph¸p lÖnh Söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña Ph¸p lÖnh Xö lý vi ph¹m hμnh chÝnh ban hμnh n¨m 2008; vμ NghÞ ®Þnh sè 75/2010/N§-CP cña ChÝnh phñ ngμy 12-7-2010 vÒ xö ph¹t vi ph¹m hμnh chÝnh trong lÜnh vùc v¨n ho¸ th× Chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp x· cã thÈm quyÒn sau:
- Ph¹t c¶nh c¸o.
- Ph¹t tiÒn ®Õn 2.000.000 ®ång.
- TÞch thu tang vËt, ph−¬ng tiÖn ®−îc sö dông ®Ó vi ph¹m hμnh chÝnh cã gi¸ trÞ ®Õn 2.000.000 ®ång.
78