🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Hỏi – Đáp Về Giáo Dục Và Đào Tạo, Dạy Nghề
Ebooks
Nhóm Zalo
Héi ®ång chØ ®¹o xuÊt b¶n
Chñ tÞch Héi ®ång
pgs.TS. NguyÔn ThÕ kû
Phã Chñ tÞch Héi ®ång
TS. HOµNG PHONG Hµ
Thµnh viªn
TRÇN QUèC D¢N
TS. NguyÔn §øC TµI
TS. NGUYÔN AN TI£M
NguyÔn Vò Thanh H¶o
ban tuyªn gi¸o trung −¬ng vô gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, d¹y nghÒ
hái - ®¸p
vÒ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, d¹y nghÒ
Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia - sù thËt Hµ néi - 2014
Lêi nhµ xuÊt b¶n
Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cã sø m¹ng n©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o nh©n lùc, båi d−ìng nh©n tµi; lµ nh©n tè quan träng hµng ®Çu t¹o ra nh÷ng gi¸ trÞ, hoµn thiÖn nh©n c¸ch con ng−êi; lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh chÊt l−îng nguån nh©n lùc ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. V× vËy, gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cã vÞ trÝ, vai trß ®Æc biÖt quan träng, lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña ®Êt n−íc.
ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o lµ mét bé phËn quan träng cña chiÕn l−îc con ng−êi, n»m ë vÞ trÝ trung t©m chiÕn l−îc kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n−íc.
§Ó cung cÊp nh÷ng néi dung c¬ b¶n, nh÷ng chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n−íc vÒ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, d¹y nghÒ, Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt phèi hîp víi Vô Gi¸o dôc vµ §µo t¹o, d¹y nghÒ - Ban Tuyªn gi¸o Trung −¬ng xuÊt b¶n cuèn s¸ch Hái - §¸p vÒ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, d¹y nghÒ.
Néi dung cuèn s¸ch gåm ba phÇn:
- PhÇn thø nhÊt: Hái - §¸p vÒ quan ®iÓm chØ ®¹o cña §¶ng vµ Nhµ n−íc; mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, d¹y nghÒ.
5
- PhÇn thø hai: Hái - §¸p nh÷ng vÊn ®Ò vÒ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, d¹y nghÒ trong nhµ tr−êng vµ c¸c c¬ së gi¸o dôc. - PhÇn thø ba: Hái - §¸p vÒ tr¸ch nhiÖm qu¶n lý nhµ n−íc ë c¸c cÊp ®èi víi gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, d¹y nghÒ. Cuèn s¸ch gióp cho ®éi ngò gi¸o viªn vµ c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc ë c¸c cÊp; häc sinh, sinh viªn vµ c¸c bËc cha mÑ nhËn thøc râ h¬n vÒ vÞ trÝ, vai trß, tÇm quan träng cña gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, d¹y nghÒ trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc.
Trong qu¸ tr×nh biªn so¹n, cuèn s¸ch kh«ng tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ, chóng t«i rÊt mong nhËn ®−îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña ®éc gi¶ ®Ó cuèn s¸ch ®−îc hoµn thiÖn h¬n trong lÇn xuÊt b¶n sau.
Xin tr©n träng giíi thiÖu cuèn s¸ch cïng b¹n ®äc.
Th¸ng 11 n¨m 2014
Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - Sù THËT6
PHÇN THø NHÊT
HáI - §¸P
VÒ QUAN §IÓM CHØ §¹O
CñA §¶NG Vµ NHµ N¦íC;
MéT Sè KH¸I NIÖM C¥ B¶N VÒ GI¸O DôC Vµ §µO T¹O, D¹Y NGHÒ
7
8
C©u hái 1: Quan ®iÓm chØ ®¹o ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®−îc thÓ hiÖn trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc giai ®o¹n 2011-2020?
Tr¶ lêi:
1. Ph¸t triÓn gi¸o dôc ph¶i thùc sù lµ quèc s¸ch hµng ®Çu, lµ sù nghiÖp cña §¶ng, Nhµ n−íc vµ cña toµn d©n. T¨ng c−êng sù l·nh ®¹o cña §¶ng, sù qu¶n lý cña Nhµ n−íc, n©ng cao vai trß c¸c tæ chøc, ®oµn thÓ chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi trong ph¸t triÓn gi¸o dôc. §Çu t− cho gi¸o dôc lµ ®Çu t− ph¸t triÓn. Thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch −u ®·i ®èi víi gi¸o dôc, ®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch ®Çu t− vµ chÝnh s¸ch tiÒn l−¬ng; −u tiªn ng©n s¸ch nhµ n−íc dµnh cho ph¸t triÓn gi¸o dôc phæ cËp vµ c¸c ®èi t−îng ®Æc thï.
2. X©y dùng nÒn gi¸o dôc cã tÝnh nh©n d©n, d©n téc, tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i, x· héi chñ nghÜa, lÊy chñ nghÜa M¸c - Lªnin vµ t− t−ëng Hå ChÝ Minh lµm nÒn t¶ng. Thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi trong gi¸o dôc, n©ng cao chÊt l−îng gi¸o dôc vïng khã kh¨n ®Ó ®¹t ®−îc mÆt b»ng chung, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c ®Þa ph−¬ng vµ c¸c c¬ së gi¸o dôc
9
cã ®iÒu kiÖn bøt ph¸ nhanh, ®i tr−íc mét b−íc, ®¹t tr×nh ®é ngang b»ng víi c¸c n−íc cã nÒn gi¸o dôc ph¸t triÓn. X©y dùng x· héi häc tËp, t¹o c¬ héi b×nh ®¼ng ®Ó ai còng ®−îc häc, häc suèt ®êi, ®Æc biÖt ®èi víi ng−êi d©n téc thiÓu sè, ng−êi nghÌo, con em diÖn chÝnh s¸ch.
3. §æi míi c¨n b¶n, toµn diÖn nÒn gi¸o dôc theo h−íng chuÈn hãa, hiÖn ®¹i hãa, x· héi hãa, d©n chñ hãa, héi nhËp quèc tÕ, thÝch øng víi nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa, ph¸t triÓn gi¸o dôc g¾n víi ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ, tËp trung vµo n©ng cao chÊt l−îng, ®Æc biÖt chÊt l−îng gi¸o dôc ®¹o ®øc, lèi sèng, n¨ng lùc s¸ng t¹o, kü n¨ng thùc hµnh ®Ó mét mÆt ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc, b¶o ®¶m an ninh - quèc phßng; mÆt kh¸c ph¶i chó träng tháa m·n nhu cÇu ph¸t triÓn cña mçi ng−êi häc, nh÷ng ng−êi cã n¨ng khiÕu ®−îc ph¸t triÓn tµi n¨ng.
4. Héi nhËp quèc tÕ s©u, réng vÒ gi¸o dôc trªn c¬ së b¶o tån vµ ph¸t huy b¶n s¾c d©n téc, gi÷ v÷ng ®éc lËp, tù chñ, ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa. Më réng giao l−u hîp t¸c víi c¸c nÒn gi¸o dôc trªn thÕ giíi, nhÊt lµ víi c¸c nÒn gi¸o dôc tiªn tiÕn hiÖn ®¹i; ph¸t hiÖn vµ khai th¸c kÞp thêi c¸c c¬ héi thu hót nguån lùc cã chÊt l−îng.
10
C©u hái 2: Quan ®iÓm chØ ®¹o ®æi míi c¨n b¶n, toµn diÖn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o theo tinh thÇn NghÞ quyÕt sè 29-NQ/TW ngµy 4-11-2013 cña Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng khãa XI?
Tr¶ lêi:
1. Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o lµ quèc s¸ch hµng ®Çu, lµ sù nghiÖp cña §¶ng, Nhµ n−íc vµ cña toµn d©n. §Çu t− cho gi¸o dôc lµ ®Çu t− ph¸t triÓn, ®−îc −u tiªn ®i tr−íc trong c¸c ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi.
2. §æi míi c¨n b¶n, toµn diÖn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o lµ ®æi míi nh÷ng vÊn ®Ò lín, cèt lâi, cÊp thiÕt, tõ quan ®iÓm, t− t−ëng chØ ®¹o ®Õn môc tiªu, néi dung, ph−¬ng ph¸p, c¬ chÕ, chÝnh s¸ch, ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m thùc hiÖn; ®æi míi tõ sù l·nh ®¹o cña §¶ng, sù qu¶n lý cña Nhµ n−íc ®Õn ho¹t ®éng qu¶n trÞ cña c¸c c¬ së gi¸o dôc - ®µo t¹o vµ viÖc tham gia cña gia ®×nh, céng ®ång, x· héi vµ b¶n th©n ng−êi häc; ®æi míi ë tÊt c¶ c¸c bËc häc, ngµnh häc.
Trong qu¸ tr×nh ®æi míi, cÇn kÕ thõa, ph¸t huy nh÷ng thµnh tùu, ph¸t triÓn nh÷ng nh©n tè míi, tiÕp thu cã chän läc nh÷ng kinh nghiÖm cña thÕ giíi; kiªn quyÕt chÊn chØnh nh÷ng nhËn thøc, viÖc lµm lÖch l¹c. §æi míi ph¶i b¶o ®¶m tÝnh hÖ thèng, tÇm nh×n dµi h¹n, phï hîp víi tõng lo¹i ®èi t−îng vµ cÊp häc; c¸c gi¶i ph¸p ph¶i ®ång bé, kh¶ thi, cã träng t©m, träng ®iÓm, lé tr×nh, b−íc ®i phï hîp.
3. Ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o lµ n©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o nh©n lùc, båi d−ìng nh©n tµi.
11
ChuyÓn m¹nh qu¸ tr×nh gi¸o dôc tõ chñ yÕu trang bÞ kiÕn thøc sang ph¸t triÓn toµn diÖn n¨ng lùc vµ phÈm chÊt ng−êi häc. Häc ®i ®«i víi hµnh; lý luËn g¾n víi thùc tiÔn; gi¸o dôc nhµ tr−êng kÕt hîp víi gi¸o dôc gia ®×nh vµ gi¸o dôc x· héi.
4. Ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ph¶i g¾n víi nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vµ b¶o vÖ Tæ quèc; víi tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ; phï hîp quy luËt kh¸ch quan. ChuyÓn ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o tõ chñ yÕu theo sè l−îng sang chó träng chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶, ®ång thêi ®¸p øng yªu cÇu sè l−îng.
5. §æi míi hÖ thèng gi¸o dôc theo h−íng më, linh ho¹t, liªn th«ng gi÷a c¸c bËc häc, tr×nh ®é vµ gi÷a c¸c ph−¬ng thøc gi¸o dôc, ®µo t¹o. ChuÈn hãa, hiÖn ®¹i hãa gi¸o dôc vµ ®µo t¹o.
6. Chñ ®éng ph¸t huy mÆt tÝch cùc, h¹n chÕ mÆt tiªu cùc cña c¬ chÕ thÞ tr−êng, b¶o ®¶m ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa trong ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o. Ph¸t triÓn hµi hßa, hç trî gi÷a gi¸o dôc c«ng lËp vµ ngoµi c«ng lËp, gi÷a c¸c vïng, miÒn. ¦u tiªn ®Çu t− ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®èi víi c¸c vïng ®Æc biÖt khã kh¨n, vïng d©n téc thiÓu sè, biªn giíi, h¶i ®¶o, vïng s©u, vïng xa vµ c¸c ®èi t−îng chÝnh s¸ch. Thùc hiÖn d©n chñ hãa, x· héi hãa gi¸o dôc vµ ®µo t¹o.
7. Chñ ®éng, tÝch cùc héi nhËp quèc tÕ ®Ó ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, ®ång thêi gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ph¶i ®¸p øng yªu cÇu héi nhËp quèc tÕ ®Ó ph¸t triÓn ®Êt n−íc.
12
C©u hái 3: ChuÈn hãa, hiÖn ®¹i hãa, x· héi hãa, d©n chñ hãa vµ héi nhËp quèc tÕ trong gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®−îc hiÓu nh− thÕ nµo?
Tr¶ lêi:
1. ChuÈn hãa lµ chuÈn hãa c¸c ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m chÊt l−îng gi¸o dôc (chuÈn hãa ®éi ngò gi¸o viªn vµ c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc; chuÈn hãa c¬ së vËt chÊt;...); x©y dùng chuÈn ®Çu ra vµ chuÈn kiÓm ®Þnh chÊt l−îng c¬ së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o.
2. HiÖn ®¹i hãa lµ hiÖn ®¹i hãa môc tiªu, néi dung gi¸o dôc, ph−¬ng ph¸p vµ h×nh thøc tæ chøc gi¸o dôc, ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ gi¸o dôc, c¬ së vËt chÊt vµ hÖ thèng qu¶n lý gi¸o dôc.
3. X· héi hãa lµ toµn x· héi cïng ch¨m lo ph¸t triÓn gi¸o dôc, trong ®ã §¶ng gi÷ vai trß l·nh ®¹o, Nhµ n−íc ®ãng vai trß chñ ®¹o trong viÖc ®Þnh h−íng, qu¶n lý vµ ®Çu t− cho gi¸o dôc vµ ®µo t¹o; ®a d¹ng hãa chñ thÓ quan t©m vµ ®Çu t−, tham gia vµ gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc; x©y dùng x· héi häc tËp, b¶o ®¶m ®iÒu kiÖn häc tËp suèt ®êi cho mäi
ng−êi d©n; thùc hiÖn tèt ph−¬ng ch©m phèi hîp chÆt chÏ gi¸o dôc nhµ tr−êng, gia ®×nh vµ x· héi; khuyÕn khÝch, huy ®éng vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó toµn x· héi
tham gia x©y dùng m«i tr−êng gi¸o dôc lµnh m¹nh. 4. D©n chñ hãa lµ t¹o b×nh ®¼ng vÒ c¬ héi tiÕp cËn gi¸o dôc cña c¸c ®èi t−îng vïng khã kh¨n vµ c¸c ®èi t−îng chÝnh s¸ch x· héi; ®ång thêi víi viÖc
13
®¸nh gi¸ cña cÊp trªn, thùc hiÖn c¬ chÕ ng−êi häc tham gia ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng gi¸o dôc; cÊp d−íi tham gia ®¸nh gi¸ cÊp trªn. C«ng khai kÕt qu¶ ®o møc ®é hµi lßng cña ng−êi d©n ®èi víi sù phôc vô cña c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc vÒ gi¸o dôc vµ c¸c c¬ së gi¸o dôc; c«ng khai chÝnh s¸ch gi¸o dôc, c«ng khai tµi chÝnh, c¸c ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m vµ kÕt qu¶ gi¸o dôc; t¨ng c−êng vai trß cña Héi ®ång tr−êng.
5. Héi nhËp quèc tÕ lµ më réng quan hÖ song ph−¬ng vµ ®a ph−¬ng trong hîp t¸c quèc tÕ vÒ gi¸o dôc; khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc, c¸ nh©n n−íc ngoµi, tæ chøc quèc tÕ, ng−êi ViÖt Nam ®Þnh c− ë n−íc ngoµi ®Çu t−, tµi trî, gi¶ng d¹y, nghiªn cøu khoa häc, øng dông khoa häc, chuyÓn giao c«ng nghÖ vµ x©y dùng mét sè c¬ së gi¸o dôc.
C©u hái 4: Môc tiªu trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn nh©n lùc ViÖt Nam giai ®o¹n 2011-2020?
Tr¶ lêi:
ChiÕn l−îc ph¸t triÓn nh©n lùc ViÖt Nam giai ®o¹n 2011-2020 ®−îc Thñ t−íng ChÝnh phñ phª duyÖt ngµy 19-4-2011:
Môc tiªu tæng qu¸t ph¸t triÓn nh©n lùc ViÖt Nam giai ®o¹n 2011-2020 lµ ®−a nh©n lùc ViÖt Nam trë thµnh nÒn t¶ng vµ lîi thÕ quan träng nhÊt ®Ó ph¸t triÓn bÒn v÷ng ®Êt n−íc, héi nhËp quèc tÕ vµ æn ®Þnh x· héi, n©ng tr×nh ®é n¨ng lùc c¹nh tranh cña nh©n lùc n−íc ta lªn møc t−¬ng ®−¬ng c¸c n−íc
14
tiªn tiÕn trong khu vùc, trong ®ã mét sè mÆt tiÕp cËn tr×nh ®é c¸c n−íc ph¸t triÓn trªn thÕ giíi.
Mét sè chØ tiªu chñ yÕu vÒ nh©n lùc
giai ®o¹n 2011-2020
N¨m
ChØ tiªu2010 2015 2020
I. N©ng cao trÝ lùc vµ kü
n¨ng lao ®éng
1. Tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o (%) 40,0 55,0 70,0
2. Tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o nghÒ (%)
3. Sè sinh viªn ®¹i häc - cao ®¼ng trªn 10.000 d©n
4. Sè tr−êng d¹y nghÒ ®¹t ®¼ng cÊp quèc tÕ
5. Sè tr−êng ®¹i häc xuÊt s¾c tr×nh ®é quèc tÕ
6. Nh©n lùc cã tr×nh ®é cao trong c¸c lÜnh vùc ®ét ph¸ (ng−êi) Qu¶n lý nhµ n−íc, ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch vµ luËt quèc tÕ
25,0 40,0 55,0 200 300 400 - 5 > 10
- - > 4
15.000 18.000 20.000
Gi¶ng viªn ®¹i häc, cao ®¼ng 77.500 100.000 160.000 Khoa häc - c«ng nghÖ 40.000 60.000 100.000 Y tÕ, ch¨m sãc søc kháe 60.000 70.000 80.000 Tµi chÝnh - ng©n hµng 70.000 100.000 120.000 C«ng nghÖ th«ng tin 180.000 350.000 550.000
15
N¨m
ChØ tiªu2010 2015 2020 II. N©ng cao thÓ lùc nh©n lùc
1. Tuæi thä trung b×nh (n¨m) 73 74 75
2. ChiÒu cao trung b×nh thanh niªn (mÐt)
3. Tû lÖ suy dinh d−ìng trÎ em d−íi 5 tuæi (%)
> 1,61 > 1,63 > 1,65 17,5 < 10,0 < 5,0
C©u hái 5: Môc tiªu trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc giai ®o¹n 2011-2020?
Tr¶ lêi:
NghÞ quyÕt §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø XI cña §¶ng ®· kh¼ng ®Þnh "§æi míi c¨n b¶n, toµn diÖn nÒn gi¸o dôc ViÖt Nam theo h−íng chuÈn ho¸, hiÖn ®¹i hãa, x· héi hãa, d©n chñ hãa vµ héi nhËp quèc tÕ, trong ®ã, ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý gi¸o dôc, ph¸t triÓn ®éi ngò gi¸o viªn vµ c¸n bé qu¶n lý lµ kh©u then chèt”1.
Ngµy 13-6-2012, Thñ t−íng ChÝnh phñ phª duyÖt ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc giai ®o¹n 2011- 2020, nh»m cô thÓ hãa c¸c chñ tr−¬ng, ®Þnh h−íng ®æi míi gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cña §¶ng:
____________
1. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam: V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø XI, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt, Hµ Néi, 2011, tr. 130-131.
16
1. Môc tiªu tæng qu¸t
§Õn n¨m 2020, nÒn gi¸o dôc n−íc ta ®−îc ®æi míi c¨n b¶n vµ toµn diÖn theo h−íng chuÈn hãa, hiÖn ®¹i hãa, x· héi hãa, d©n chñ hãa vµ héi nhËp quèc tÕ; chÊt l−îng gi¸o dôc ®−îc n©ng cao mét c¸ch toµn diÖn, gåm: gi¸o dôc ®¹o ®øc, kü n¨ng sèng, n¨ng lùc s¸ng t¹o, n¨ng lùc thùc hµnh, n¨ng lùc ngo¹i ng÷ vµ tin häc; ®¸p øng nhu cÇu nh©n lùc, nhÊt lµ nh©n lùc chÊt l−îng cao phôc vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc vµ x©y dùng nÒn kinh tÕ tri thøc; b¶o ®¶m c«ng b»ng x· héi trong gi¸o dôc vµ c¬ héi häc tËp suèt ®êi cho mçi ng−êi d©n, tõng b−íc h×nh thµnh x· héi häc tËp.
2. Môc tiªu cô thÓ
2.1. Gi¸o dôc mÇm non: Hoµn thµnh môc tiªu phæ cËp gi¸o dôc mÇm non cho trÎ em 5 tuæi vµo n¨m 2015; ®Õn n¨m 2020, cã Ýt nhÊt 30% trÎ trong ®é tuæi nhµ trÎ vµ 80% trong ®é tuæi mÉu gi¸o ®−îc ch¨m sãc, gi¸o dôc t¹i c¸c c¬ së gi¸o dôc mÇm non; tû lÖ trÎ em suy dinh d−ìng trong c¸c c¬ së gi¸o dôc mÇm non gi¶m xuèng d−íi 10%.
2.2. Gi¸o dôc phæ th«ng: ChÊt l−îng gi¸o dôc toµn diÖn ®−îc n©ng cao, ®Æc biÖt chÊt l−îng gi¸o dôc v¨n hãa, ®¹o ®øc, kü n¨ng sèng, ph¸p luËt, ngo¹i ng÷, tin häc.
17
§Õn n¨m 2020, tû lÖ ®i häc ®óng ®é tuæi ë tiÓu häc lµ 99%, trung häc c¬ së lµ 95% vµ 80% thanh niªn trong ®é tuæi ®¹t tr×nh ®é häc vÊn trung häc phæ th«ng vµ t−¬ng ®−¬ng; cã 70% trÎ em khuyÕt tËt ®−îc ®i häc.
2.3. Gi¸o dôc nghÒ nghiÖp vµ gi¸o dôc ®¹i häc: Hoµn thiÖn c¬ cÊu hÖ thèng gi¸o dôc nghÒ nghiÖp vµ ®¹i häc; ®iÒu chØnh c¬ cÊu ngµnh nghÒ vµ tr×nh ®é ®µo t¹o, n©ng cao chÊt l−îng ®µo t¹o, ®¸p øng nhu cÇu nh©n lùc cho ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi; ®µo t¹o ra nh÷ng con ng−êi cã n¨ng lùc s¸ng t¹o, t− duy ®éc lËp, tr¸ch nhiÖm c«ng d©n, ®¹o ®øc vµ kü n¨ng nghÒ nghiÖp, n¨ng lùc ngo¹i ng÷, kû luËt lao ®éng, t¸c phong c«ng nghiÖp, n¨ng lùc tù t¹o viÖc lµm vµ kh¶ n¨ng thÝch øng víi nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr−êng lao ®éng vµ mét bé phËn cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong khu vùc vµ thÕ giíi.
§Õn n¨m 2020, c¸c c¬ së gi¸o dôc nghÒ nghiÖp cã ®ñ kh¶ n¨ng tiÕp nhËn 30% sè häc sinh tèt nghiÖp trung häc c¬ së; tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o nghÒ nghiÖp vµ ®¹i häc ®¹t kho¶ng 70%; tû lÖ sinh viªn tÊt c¶ c¸c hÖ ®µo t¹o trªn mét v¹n d©n vµo kho¶ng 350 - 400.
2.4. Gi¸o dôc th−êng xuyªn: Ph¸t triÓn gi¸o dôc th−êng xuyªn t¹o c¬ héi cho mäi ng−êi cã thÓ häc tËp suèt ®êi, phï hîp víi hoµn c¶nh vµ ®iÒu kiÖn cña m×nh; b−íc ®Çu h×nh thµnh x· héi häc tËp. ChÊt l−îng gi¸o dôc th−êng xuyªn ®−îc
18
n©ng cao, gióp ng−êi häc cã kiÕn thøc, kü n¨ng thiÕt thùc ®Ó tù t¹o viÖc lµm hoÆc chuyÓn ®æi nghÒ nghiÖp, n©ng cao chÊt l−îng cuéc sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn.
KÕt qu¶ xãa mï ch÷ ®−îc cñng cè bÒn v÷ng. §Õn n¨m 2020, tû lÖ ng−êi biÕt ch÷ trong ®é tuæi tõ 15 trë lªn lµ 98% vµ tû lÖ ng−êi biÕt ch÷ trong ®é tuæi tõ 15 ®Õn 35 lµ 99% ®èi víi c¶ nam vµ n÷.
C©u hái 6: Môc tiªu trong ChiÕn l−îc ph¸t triÓn d¹y nghÒ giai ®o¹n 2011-2020?
Tr¶ lêi:
Ngµy 29-5-2012, Thñ t−íng ChÝnh phñ phª duyÖt ChiÕn l−îc ph¸t triÓn d¹y nghÒ giai ®o¹n 2011-2020. ChiÕn l−îc ph¸t triÓn d¹y nghÒ cô thÓ hãa vµ lµ bé phËn h÷u c¬ cña ChiÕn l−îc ph¸t triÓn nh©n lùc vµ ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o giai ®o¹n 2011-2020.
1. Môc tiªu tæng qu¸t
§Õn n¨m 2020, d¹y nghÒ ®¸p øng ®−îc nhu cÇu cña thÞ tr−êng lao ®éng c¶ vÒ sè l−îng, chÊt l−îng, c¬ cÊu nghÒ vµ tr×nh ®é ®µo t¹o; chÊt l−îng ®µo t¹o cña mét sè nghÒ ®¹t tr×nh ®é c¸c n−íc ph¸t triÓn trong khu vùc ASEAN vµ trªn thÕ giíi; h×nh thµnh ®éi ngò lao ®éng lµnh nghÒ, gãp phÇn n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh quèc gia; phæ cËp
19
nghÒ cho ng−êi lao ®éng, gãp phÇn thùc hiÖn chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng, n©ng cao thu nhËp, gi¶m nghÌo v÷ng ch¾c, b¶o ®¶m an sinh x· héi.
2. Môc tiªu cô thÓ
- Thùc hiÖn ®µo t¹o nghÒ ®Ó n©ng tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o nghÒ ®¹t 40%, t−¬ng ®−¬ng 23,5 triÖu ng−êi vµo n¨m 2015 (trong ®ã tr×nh ®é trung cÊp nghÒ, cao ®¼ng nghÒ chiÕm tû lÖ 20%) vµ 55% vµo n¨m 2020, t−¬ng ®−¬ng 34,4 triÖu ng−êi (trong ®ã tr×nh ®é trung cÊp nghÒ, cao ®¼ng nghÒ chiÕm tû lÖ 23%).
- Giai ®o¹n 2011-2015 ®µo t¹o míi tr×nh ®é cao ®¼ng nghÒ, trung cÊp nghÒ kho¶ng 2,1 triÖu ng−êi, s¬ cÊp nghÒ vµ d¹y nghÒ d−íi 3 th¸ng kho¶ng 7,5 triÖu ng−êi, trong ®ã cã 4,7 triÖu ng−êi ®−îc hç trî ®µo t¹o nghÒ theo “§Ò ¸n ®µo t¹o nghÒ cho lao ®éng n«ng th«n ®Õn n¨m 2020” (§Ò ¸n 1956).
- Giai ®o¹n 2016-2020 ®µo t¹o míi tr×nh ®é cao ®¼ng nghÒ, trung cÊp nghÒ kho¶ng 2,9 triÖu ng−êi (trong ®ã 10% ®¹t cÊp ®é quèc gia, khu vùc ASEAN vµ quèc tÕ), s¬ cÊp nghÒ vµ d¹y nghÒ d−íi 3 th¸ng kho¶ng 10 triÖu ng−êi, trong ®ã cã 5,5 triÖu ng−êi ®−îc hç trî ®µo t¹o nghÒ theo §Ò ¸n 1956.
- §Õn n¨m 2015 cã kho¶ng: 190 tr−êng cao ®¼ng nghÒ (60 tr−êng ngoµi c«ng lËp, chiÕm 31,5%), trong
20
®ã cã 26 tr−êng chÊt l−îng cao; 300 tr−êng trung cÊp nghÒ (100 tr−êng ngoµi c«ng lËp, chiÕm 33%) vµ 920 trung t©m d¹y nghÒ (320 trung t©m ngoµi c«ng lËp, chiÕm 34,8%). Mçi tØnh/thµnh phè trùc thuéc Trung −¬ng cã Ýt nhÊt 1 tr−êng cao ®¼ng nghÒ vµ 1 trung t©m d¹y nghÒ kiÓu mÉu; mçi quËn/huyÖn/thÞ x· cã 1 trung t©m d¹y nghÒ hoÆc tr−êng trung cÊp nghÒ. §Õn n¨m 2020 cã kho¶ng: 230 tr−êng cao ®¼ng nghÒ (80 tr−êng ngoµi c«ng lËp, chiÕm 34,8%), trong ®ã cã 40 tr−êng chÊt l−îng cao; 310 tr−êng trung cÊp nghÒ (120 tr−êng ngoµi c«ng lËp, chiÕm 38,8%) vµ 1.050 trung t©m d¹y nghÒ (350 trung t©m ngoµi c«ng lËp, chiÕm 33,3%), trong ®ã cã 150 trung t©m d¹y nghÒ kiÓu mÉu.
- §Õn n¨m 2015 cã 51.000 gi¸o viªn d¹y nghÒ (trong ®ã cã kho¶ng 17.000 ng−êi d¹y trong c¸c c¬ së d¹y nghÒ ngoµi c«ng lËp), trong ®ã d¹y cao ®¼ng nghÒ lµ 13.000 ng−êi, trung cÊp nghÒ lµ 24.000 ng−êi, d¹y s¬ cÊp nghÒ vµ d¹y nghÒ d−íi 3 th¸ng (kh«ng bao gåm ng−êi d¹y nghÒ) lµ 14.000 ng−êi. §Õn n¨m 2020 cã 77.000 gi¸o viªn d¹y nghÒ (trong ®ã cã kho¶ng 25.000 ng−êi d¹y trong c¸c c¬ së d¹y nghÒ ngoµi c«ng lËp), d¹y cao ®¼ng nghÒ lµ 28.000 ng−êi, trung cÊp nghÒ lµ 31.000 ng−êi, d¹y s¬ cÊp nghÒ vµ d¹y nghÒ d−íi 3 th¸ng (kh«ng bao gåm ng−êi d¹y nghÒ) lµ 18.000 ng−êi.
21
- §Õn n¨m 2015 ban hµnh 130 ch−¬ng tr×nh, gi¸o tr×nh cho c¸c nghÒ träng ®iÓm quèc gia; sö dông 49 ch−¬ng tr×nh, gi¸o tr×nh cÊp ®é khu vùc vµ 26 ch−¬ng tr×nh, gi¸o tr×nh quèc tÕ; x©y dùng 300 ch−¬ng tr×nh, gi¸o tr×nh s¬ cÊp nghÒ vµ d−íi 3 th¸ng ®Ó d¹y nghÒ cho lao ®éng n«ng th«n. §Õn n¨m 2020 bæ sung, chØnh söa vµ ban hµnh 150 ch−¬ng tr×nh, gi¸o tr×nh träng ®iÓm quèc gia; sö dông 70 ch−¬ng tr×nh, gi¸o tr×nh cÊp ®é khu vùc vµ 35 ch−¬ng tr×nh, gi¸o tr×nh quèc tÕ; x©y dùng 200 ch−¬ng tr×nh, gi¸o tr×nh s¬ cÊp nghÒ vµ d−íi 3 th¸ng ®Ó d¹y nghÒ cho lao ®éng n«ng th«n.
- TÊt c¶ c¸c nghÒ träng ®iÓm quèc gia, nghÒ cÊp khu vùc, quèc tÕ; c¸c tr−êng chÊt l−îng cao, trung t©m d¹y nghÒ kiÓu mÉu ®−îc kiÓm ®Þnh chÊt l−îng. H×nh thµnh ba trung t©m kiÓm ®Þnh chÊt l−îng d¹y nghÒ ë ba vïng vµ mét sè trung t©m kiÓm ®Þnh chÊt l−îng d¹y nghÒ do tæ chøc vµ c¸ nh©n thµnh lËp.
- X©y dùng khung tr×nh ®é nghÒ quèc gia; ®Õn n¨m 2015 ban hµnh 250 bé tiªu chuÈn kü n¨ng nghÒ quèc gia, trong ®ã cã 130 bé tiªu chuÈn cho c¸c nghÒ träng ®iÓm quèc gia. §Õn n¨m 2020 ban hµnh 400 bé tiªu chuÈn kü n¨ng nghÒ quèc gia, trong ®ã cã 150 bé tiªu chuÈn cho c¸c nghÒ träng ®iÓm quèc gia. Giai ®o¹n 2011-2015 ®¸nh gi¸, cÊp chøng chØ kü n¨ng nghÒ quèc gia cho kho¶ng 2 triÖu ng−êi vµ giai ®o¹n 2016-2020 kho¶ng 6 triÖu ng−êi.
22
- Hoµn thiÖn hÖ thèng thÞ tr−êng lao ®éng, g¾n kÕt gi÷a d¹y nghÒ vµ viÖc lµm.
C©u hái 7: Môc tiªu trong NghÞ quyÕt sè 29-NQ/TW ngµy 4-11-2013 cña Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng khãa XI?
Tr¶ lêi:
1. Môc tiªu tæng qu¸t
T¹o chuyÓn biÕn c¨n b¶n, m¹nh mÏ vÒ chÊt l−îng, hiÖu qu¶ gi¸o dôc, ®µo t¹o; ®¸p øng ngµy cµng tèt h¬n c«ng cuéc x©y dùng, b¶o vÖ Tæ quèc vµ nhu cÇu häc tËp cña nh©n d©n. Gi¸o dôc con ng−êi ViÖt Nam ph¸t triÓn toµn diÖn vµ ph¸t huy tèt nhÊt tiÒm n¨ng, kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña mçi c¸ nh©n; yªu gia ®×nh, yªu Tæ quèc, yªu ®ång bµo; sèng tèt vµ lµm viÖc hiÖu qu¶.
X©y dùng nÒn gi¸o dôc më, thùc häc, thùc nghiÖp, d¹y tèt, häc tèt, qu¶n lý tèt; cã c¬ cÊu vµ ph−¬ng thøc gi¸o dôc hîp lý, g¾n víi x©y dùng x· héi häc tËp; b¶o ®¶m c¸c ®iÒu kiÖn n©ng cao chÊt l−îng; chuÈn hãa, hiÖn ®¹i hãa, d©n chñ hãa, x· héi hãa vµ héi nhËp quèc tÕ hÖ thèng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o; gi÷ v÷ng ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa vµ b¶n s¾c d©n téc. PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2030, nÒn gi¸o dôc ViÖt Nam ®¹t tr×nh ®é tiªn tiÕn trong khu vùc.
2. Môc tiªu cô thÓ
- §èi víi gi¸o dôc mÇm non, gióp trÎ ph¸t triÓn
23
thÓ chÊt, t×nh c¶m, hiÓu biÕt, thÈm mü, h×nh thµnh c¸c yÕu tè ®Çu tiªn cña nh©n c¸ch, chuÈn bÞ tèt cho trÎ b−íc vµo líp 1. Hoµn thµnh phæ cËp gi¸o dôc mÇm non cho trÎ 5 tuæi vµo n¨m 2015, n©ng cao chÊt l−îng phæ cËp trong nh÷ng n¨m tiÕp theo vµ miÔn häc phÝ tr−íc n¨m 2020. Tõng b−íc chuÈn hãa hÖ thèng c¸c tr−êng mÇm non. Ph¸t triÓn gi¸o dôc mÇm non d−íi 5 tuæi cã chÊt l−îng phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña tõng ®Þa ph−¬ng vµ c¬ së gi¸o dôc.
- §èi víi gi¸o dôc phæ th«ng, tËp trung ph¸t triÓn trÝ tuÖ, thÓ chÊt, h×nh thµnh phÈm chÊt, n¨ng lùc c«ng d©n, ph¸t hiÖn vµ båi d−ìng n¨ng khiÕu, ®Þnh h−íng nghÒ nghiÖp cho häc sinh. N©ng cao chÊt l−îng gi¸o dôc toµn diÖn, chó träng gi¸o dôc lý t−ëng, truyÒn thèng, ®¹o ®øc, lèi sèng, ngo¹i ng÷, tin häc, n¨ng lùc vµ kü n¨ng thùc hµnh, vËn dông kiÕn thøc vµo thùc tiÔn. Ph¸t triÓn kh¶ n¨ng s¸ng t¹o, tù häc, khuyÕn khÝch häc tËp suèt ®êi. Hoµn thµnh viÖc x©y dùng ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc phæ th«ng giai ®o¹n sau n¨m 2015. B¶o ®¶m cho häc sinh cã tr×nh ®é trung häc c¬ së (hÕt líp 9) cã tri thøc phæ th«ng nÒn t¶ng, ®¸p øng yªu cÇu ph©n luång m¹nh sau trung häc c¬ së; trung häc phæ th«ng ph¶i tiÕp cËn nghÒ nghiÖp vµ chuÈn bÞ cho giai ®o¹n häc sau phæ th«ng cã chÊt l−îng. N©ng cao chÊt l−îng phæ cËp gi¸o dôc, thùc hiÖn gi¸o dôc b¾t buéc 9 n¨m tõ sau n¨m 2020.
PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2020, cã 80% thanh niªn 24
trong ®é tuæi ®¹t tr×nh ®é gi¸o dôc trung häc phæ th«ng vµ t−¬ng ®−¬ng.
- §èi víi gi¸o dôc nghÒ nghiÖp, tËp trung ®µo t¹o nh©n lùc cã kiÕn thøc, kü n¨ng vµ tr¸ch nhiÖm nghÒ nghiÖp. H×nh thµnh hÖ thèng gi¸o dôc nghÒ nghiÖp víi nhiÒu ph−¬ng thøc vµ tr×nh ®é ®µo t¹o kü n¨ng nghÒ nghiÖp theo h−íng øng dông, thùc hµnh, b¶o ®¶m ®¸p øng nhu cÇu nh©n lùc kü thuËt c«ng nghÖ cña thÞ tr−êng lao ®éng trong n−íc vµ quèc tÕ.
- §èi víi gi¸o dôc ®¹i häc, tËp trung ®µo t¹o nh©n lùc tr×nh ®é cao, båi d−ìng nh©n tµi, ph¸t triÓn phÈm chÊt vµ n¨ng lùc tù häc, tù lµm giµu tri thøc, s¸ng t¹o cña ng−êi häc. Hoµn thiÖn m¹ng l−íi c¸c c¬ së gi¸o dôc ®¹i häc, c¬ cÊu ngµnh nghÒ vµ tr×nh ®é ®µo t¹o phï hîp víi quy ho¹ch ph¸t triÓn nh©n lùc quèc gia; trong ®ã, cã mét sè tr−êng vµ ngµnh ®µo t¹o ngang tÇm khu vùc vµ quèc tÕ. §a d¹ng hãa c¸c c¬ së ®µo t¹o phï hîp víi nhu cÇu ph¸t triÓn c«ng nghÖ vµ c¸c lÜnh vùc, ngµnh nghÒ; yªu cÇu x©y dùng, b¶o vÖ Tæ quèc vµ héi nhËp quèc tÕ.
- §èi víi gi¸o dôc th−êng xuyªn, b¶o ®¶m c¬ héi cho mäi ng−êi, nhÊt lµ ë vïng n«ng th«n, vïng khã kh¨n, c¸c ®èi t−îng chÝnh s¸ch ®−îc häc tËp n©ng cao kiÕn thøc, tr×nh ®é, kü n¨ng chuyªn m«n nghiÖp vô vµ chÊt l−îng cuéc sèng; t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ng−êi lao ®éng chuyÓn ®æi nghÒ; b¶o ®¶m xãa mï ch÷ bÒn v÷ng. Hoµn thiÖn m¹ng l−íi c¬ së gi¸o dôc th−êng xuyªn vµ c¸c h×nh thøc häc
25
tËp, thùc hµnh phong phó, linh ho¹t, coi träng tù häc vµ gi¸o dôc tõ xa.
- §èi víi viÖc d¹y tiÕng ViÖt vµ truyÒn b¸ v¨n hãa d©n téc cho ng−êi ViÖt Nam ë n−íc ngoµi, cã ch−¬ng tr×nh hç trî tÝch cùc viÖc gi¶ng d¹y tiÕng ViÖt vµ truyÒn b¸ v¨n hãa d©n téc cho céng ®ång ng−êi ViÖt Nam ë n−íc ngoµi, gãp phÇn ph¸t huy søc m¹nh cña v¨n hãa ViÖt Nam, g¾n bã víi quª h−¬ng, ®ång thêi x©y dùng t×nh ®oµn kÕt, h÷u nghÞ víi nh©n d©n c¸c n−íc.
C©u hái 8: Quan ®iÓm chØ ®¹o vµ môc tiªu ®µo t¹o nghÒ cho lao ®éng n«ng th«n?
Tr¶ lêi:
Ngµy 27-11-2009, Thñ t−íng ChÝnh phñ phª duyÖt §Ò ¸n “§µo t¹o nghÒ cho lao ®éng n«ng th«n ®Õn n¨m 2020” (§Ò ¸n 1956), ®èi t−îng cña §Ò ¸n gåm:
- Lao ®éng n«ng th«n trong ®é tuæi lao ®éng, cã tr×nh ®é häc vÊn vµ søc kháe phï hîp víi nghÒ cÇn häc. Trong ®ã −u tiªn d¹y nghÒ cho c¸c ®èi t−îng lµ ng−êi thuéc diÖn ®−îc h−ëng chÝnh s¸ch −u ®·i, ng−êi cã c«ng víi c¸ch m¹ng, hé nghÌo, hé cã thu nhËp tèi ®a b»ng 150% thu nhËp cña hé nghÌo, ng−êi d©n téc thiÓu sè, ng−êi khuyÕt tËt, ng−êi bÞ thu håi ®Êt canh t¸c.
- C¸n bé chuyªn tr¸ch ®¶ng, ®oµn thÓ chÝnh trÞ - x· héi, chÝnh quyÒn vµ c«ng chøc chuyªn m«n x·; c¸n bé nguån bæ sung thay thÕ cho c¸n bé,
26
c«ng chøc x· ®Õn tuæi nghØ c«ng t¸c hoÆc thiÕu hôt do c¬ häc cã ®é tuæi phï hîp víi quy ho¹ch c¸n bé ®Õn n¨m 2015 vµ ®Õn n¨m 2020.
Quan ®iÓm, môc tiªu ®Ò ¸n nh− sau:
1. Quan ®iÓm chØ ®¹o
1.1. §µo t¹o nghÒ cho lao ®éng n«ng th«n lµ sù nghiÖp cña §¶ng, Nhµ n−íc, cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh vµ x· héi nh»m n©ng cao chÊt l−îng lao ®éng n«ng th«n, ®¸p øng yªu cÇu c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa n«ng nghiÖp, n«ng th«n. Nhµ n−íc t¨ng c−êng ®Çu t− ®Ó ph¸t triÓn ®µo t¹o nghÒ cho lao ®éng n«ng th«n, cã chÝnh s¸ch b¶o ®¶m thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi vÒ c¬ héi häc nghÒ ®èi víi mäi lao ®éng n«ng th«n, khuyÕn khÝch, huy ®éng vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó toµn x· héi tham gia ®µo t¹o nghÒ cho lao ®éng n«ng th«n;
1.2. Häc nghÒ lµ quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña lao ®éng n«ng th«n nh»m t¹o viÖc lµm, chuyÓn nghÒ, t¨ng thu nhËp vµ n©ng cao chÊt l−îng cuéc sèng;
1.3. ChuyÓn m¹nh ®µo t¹o nghÒ cho lao ®éng n«ng th«n tõ ®µo t¹o theo n¨ng lùc s½n cã cña c¬ së ®µo t¹o sang ®µo t¹o theo nhu cÇu häc nghÒ cña lao ®éng n«ng th«n vµ yªu cÇu cña thÞ tr−êng lao ®éng; g¾n ®µo t¹o nghÒ víi chiÕn l−îc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña c¶ n−íc, tõng vïng, tõng ngµnh, tõng ®Þa ph−¬ng;
1.4. §æi míi vµ ph¸t triÓn ®µo t¹o nghÒ cho lao
27
®éng n«ng th«n theo h−íng n©ng cao chÊt l−îng, hiÖu qu¶ ®µo t¹o vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó lao ®éng n«ng th«n tham gia häc nghÒ phï hîp víi tr×nh ®é häc vÊn, ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ nhu cÇu häc nghÒ cña m×nh;
1.5. §Èy m¹nh c«ng t¸c ®µo t¹o, båi d−ìng c¸n bé, c«ng chøc, t¹o sù chuyÓn biÕn s©u s¾c vÒ mÆt chÊt l−îng, hiÖu qu¶ ®µo t¹o, båi d−ìng; nh»m x©y dùng ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc x· ®ñ tiªu chuÈn, chøc danh c¸n bé, c«ng chøc, ®ñ tr×nh ®é, b¶n lÜnh l·nh ®¹o, qu¶n lý vµ thµnh th¹o chuyªn m«n, nghiÖp vô trªn c¸c lÜnh vùc kinh tÕ - x· héi ë x· phôc vô cho c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa n«ng nghiÖp, n«ng th«n.
2. Môc tiªu ®µo t¹o
- B×nh qu©n h»ng n¨m ®µo t¹o nghÒ cho kho¶ng 1 triÖu lao ®éng n«ng th«n, trong ®ã ®µo t¹o, båi d−ìng 100.000 l−ît c¸n bé, c«ng chøc x·;
- N©ng cao chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ ®µo t¹o nghÒ, nh»m t¹o viÖc lµm, t¨ng thu nhËp cña lao ®éng n«ng th«n; gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng vµ c¬ cÊu kinh tÕ, phôc vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa n«ng nghiÖp, n«ng th«n;
- X©y dùng ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc x· cã b¶n lÜnh chÝnh trÞ v÷ng vµng, cã tr×nh ®é, n¨ng lùc, phÈm chÊt ®¸p øng yªu cÇu nhiÖm vô qu¶n lý hµnh chÝnh, qu¶n lý, ®iÒu hµnh kinh tÕ - x· héi vµ
28
thùc thi c«ng vô phôc vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa n«ng nghiÖp, n«ng th«n.
C©u hái 9: Thµnh tùu næi bËt vÒ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o trong thêi kú ®æi míi?
Tr¶ lêi:
Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®· cung cÊp nguån nh©n lùc cÇn thiÕt cho sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc, gãp phÇn quan träng ®−a ®Êt n−íc ta v−ît qua khñng ho¶ng kinh tÕ, tho¸t khái t×nh tr¹ng n−íc nghÌo, chñ ®éng héi nhËp quèc tÕ ngµy cµng hiÖu qu¶. Nh÷ng thµnh tùu, kÕt qu¶ chÝnh cña gi¸o dôc ®¹t ®−îc nh− sau:
1. HÖ thèng tr−êng líp vµ quy m« gi¸o dôc ph¸t triÓn nhanh, thùc hiÖn nÒn gi¸o dôc toµn d©n, ®¸p øng nhu cÇu häc tËp ngµy cµng t¨ng cña nh©n d©n vµ n©ng cao ®−îc tr×nh ®é ®µo t¹o, tr×nh ®é vµ kü n¨ng nghÒ nghiÖp cña ng−êi lao ®éng.
2. C«ng b»ng x· héi trong tiÕp cËn gi¸o dôc cã nhiÒu tiÕn bé, nhÊt lµ ®èi víi ng−êi d©n téc thiÓu sè, lao ®éng n«ng th«n, c¸c ®èi t−îng chÝnh s¸ch vµ ng−êi cã hoµn c¶nh khã kh¨n, b×nh ®¼ng giíi ®−îc b¶o ®¶m. HÖ thèng tr−êng phæ th«ng d©n téc néi tró vµ tr−êng phæ th«ng d©n téc b¸n tró ph¸t triÓn, gãp phÇn n©ng cao tr×nh ®é d©n trÝ vµ t¹o nguån c¸n bé lµ ng−êi d©n téc thiÓu sè cho c¸c tØnh. Kho¶ng c¸ch vÒ c¬ héi tiÕp cËn gi¸o dôc phæ th«ng gi÷a c¸c nhãm d©n téc ®−îc thu hÑp.
29
3. ChÊt l−îng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®−îc n©ng lªn, gãp phÇn ®¸p øng yªu cÇu nh©n lùc phôc vô cho ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc. Tû lÖ suy dinh d−ìng cña trÎ em trong c¸c c¬ së gi¸o dôc mÇm non gi¶m. N¨ng lùc ngo¹i ng÷ vµ sö dông c«ng nghÖ th«ng tin cña thanh, thiÕu niªn nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã chuyÓn biÕn tÝch cùc. ChÊt l−îng gi¸o dôc ®Ønh cao ph¸t triÓn. Häc sinh, sinh viªn ViÖt Nam ®¹t kÕt qu¶, thø h¹ng cao trong c¸c cuéc thi khu vùc vµ quèc tÕ. Tr×nh ®é hiÓu biÕt, n¨ng lùc tiÕp cËn tri thøc cña häc sinh, sinh viªn ®−îc n©ng cao. Nh©n lùc n−íc ta ®· lµm chñ ®−îc mét sè c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. ChÊt l−îng ®µo t¹o mét sè ngµnh nghÒ ®−îc c¶i thiÖn, b−íc ®Çu ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ tr−êng lao ®éng.
4. C«ng t¸c qu¶n lý gi¸o dôc cã b−íc chuyÓn biÕn tÝch cùc. NhiÒu chÝnh s¸ch, c¬ chÕ ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®−îc ban hµnh. C¬ chÕ tµi chÝnh trong gi¸o dôc tõng b−íc ®−îc ®æi míi. Ph©n cÊp qu¶n lý gi¸o dôc vµ quyÒn tù chñ vµ chÞu tr¸ch nhiÖm x· héi cña c¬ së gi¸o dôc ®−îc t¨ng c−êng. C«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra ®−îc chó träng h¬n. C¶i c¸ch hµnh chÝnh ®−îc ®Èy m¹nh. C«ng khai, d©n chñ ®ang lµ mét tiÒn ®Ò quan träng ®æi míi qu¶n lý gi¸o dôc. C«ng nghÖ th«ng tin ®−îc øng dông réng r·i trong qu¶n lý ngµnh.
5. §éi ngò nhµ gi¸o vµ c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc 30
t¨ng nhanh vÒ sè l−îng, tr×nh ®é ®µo t¹o ®−îc n©ng lªn, tõng b−íc ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn gi¸o dôc; kh¾c phôc dÇn sù bÊt hîp lý vÒ c¬ cÊu, ®¸p øng yªu cÇu phæ cËp gi¸o dôc vµ ph¸t triÓn c¸c cÊp häc, c¸c ngµnh nghÒ ®µo t¹o. T×nh tr¹ng thiÕu gi¸o viªn ë vïng khã kh¨n, ë mét sè m«n häc ®Æc thï ®· ®−îc kh¾c phôc mét b−íc.
6. C¬ së vËt chÊt - kü thuËt cña hÖ thèng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®−îc t¨ng thªm vµ tõng b−íc hiÖn ®¹i hãa. Hoµn thµnh mét sè môc tiªu chñ yÕu vÒ kiªn cè hãa tr−êng häc vµ x©y nhµ c«ng vô cho gi¸o viªn; gi¶m sè phßng häc cÊp 4; c¬ b¶n chÊm døt t×nh tr¹ng phßng häc ba ca. Sè tr−êng häc mÇm non, phæ th«ng ®¹t chuÈn quèc gia ngµy cµng nhiÒu. Kinh phÝ ®Çu t− cho d¹y nghÒ t¨ng m¹nh. ThiÕt bÞ gi¸o dôc ®−îc bæ sung vµ hiÖn ®¹i h¬n. HÇu hÕt c¸c tr−êng phæ th«ng ®Òu cã th− viÖn vµ phßng b¶o qu¶n thiÕt bÞ. NhiÒu c¬ së ®µo t¹o cã th− viÖn, phßng thÝ nghiÖm, x−ëng thùc hµnh ®−îc trang bÞ theo h−íng hiÖn ®¹i.
7. X· héi hãa gi¸o dôc ®¹t nhiÒu kÕt qu¶ quan träng. Trong ®iÒu kiÖn nguån lùc cßn h¹n hÑp, h»ng n¨m Nhµ n−íc vÉn dµnh 20% tæng chi ng©n s¸ch cho gi¸o dôc, tËp trung −u tiªn ®Çu t− cho gi¸o dôc phæ cËp, gi¸o dôc vïng khã kh¨n vµ ®èi t−îng chÝnh s¸ch.
Huy ®éng ngµy cµng nhiÒu sù quan t©m cña c¸c tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi, c¸c thµnh phÇn kinh
31
tÕ vµ c¸c chñ thÓ kh¸c cho sù nghiÖp ph¸t triÓn gi¸o dôc. Lo¹i h×nh c¬ së gi¸o dôc, h×nh thøc ®µo t¹o ®−îc ®a d¹ng hãa. Gi¸o dôc ngoµi c«ng lËp ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ ë gi¸o dôc nghÒ nghiÖp vµ gi¸o dôc ®¹i häc t¹o c¬ héi häc tËp suèt ®êi, n©ng cao tr×nh ®é d©n trÝ, c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña nh©n d©n.
8. Hîp t¸c quèc tÕ vÒ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ngµy cµng ®−îc më réng vµ ®a d¹ng c¸c h×nh thøc liªn kÕt ®µo t¹o víi n−íc ngoµi, ¸p dông c¸c m« h×nh vµ c«ng nghÖ gi¸o dôc tiªn tiÕn cña thÕ giíi.
C©u hái 10: ThÕ nµo lµ gi¸o dôc suèt ®êi, x· héi häc tËp, gi¸o dôc ng−êi lín, gi¸o dôc phæ cËp, gi¸o dôc b¾t buéc, ph©n luång, liªn th«ng, hÖ thèng gi¸o dôc, hÖ thèng gi¸o dôc suèt ®êi?
Tr¶ lêi:
1. Gi¸o dôc suèt ®êi: Bao gåm tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng häc tËp ®−îc tiÕn hµnh trong suèt cuéc ®êi nh»m c¶i thiÖn tri thøc, kü n¨ng vµ n¨ng lùc. HÖ thèng gi¸o dôc suèt ®êi lµ hÖ thèng gi¸o dôc ®−îc thiÕt kÕ ®Ó cung cÊp c¸c c¬ héi häc tËp phï hîp víi nhu cÇu häc tËp cña c¸c nhãm d©n c−, t¹o c¬ héi häc tËp suèt ®êi cho mäi ng−êi d©n.
2. X· héi häc tËp: Lµ mét x· héi mµ viÖc häc ®−îc coi lµ nhiÖm vô quan träng ®èi víi c¸c c¸ nh©n, c¸c c¬ quan, tæ chøc… X· héi quan t©m,
32
khuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ng−êi häc tËp suèt ®êi.
3. Gi¸o dôc ng−êi lín: Lµ gi¸o dôc cho nh÷ng ng−êi trong ®é tuæi lao ®éng, th−êng ®−îc thùc hiÖn mét c¸ch linh ho¹t, t¹o ®iÒu kiÖn cho ng−êi häc n©ng cao tr×nh ®é, kh«ng lµm ¶nh h−ëng nhiÒu ®Õn ho¹t ®éng vµ thêi gian lµm viÖc.
4. Gi¸o dôc phæ cËp: Gi¸o dôc phæ cËp ®−îc hiÓu lµ phÇn lín thµnh viªn x· héi ë mét ®é tuæi nµo ®ã ®¹t ®−îc mét tr×nh ®é häc vÊn nhÊt ®Þnh. §Ó thùc hiÖn môc tiªu phæ cËp gi¸o dôc ph¶i cã nh÷ng ch−¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia; huy ®éng toµn x· héi tÝch cùc tham gia víi nßng cèt lµ ngµnh gi¸o dôc.
5. Gi¸o dôc b¾t buéc: Lµ ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc mµ trÎ em vµ thanh, thiÕu niªn ph¶i tham dù theo quy ®Þnh cña luËt ph¸p. Mäi gia ®×nh ph¶i t¹o mäi ®iÒu kiÖn ®Ó con em m×nh ®i häc ®Ó ®¹t ®−îc tr×nh ®é häc vÊn ®ã. Nhµ n−íc ph¶i cã tr¸ch nhiÖm cung øng miÔn phÝ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó ho¹t ®éng gi¸o dôc cã hiÖu qu¶ cho c¸c ®èi t−îng gi¸o dôc b¾t buéc.
6. Ph©n luång trong gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®Ó chØ c¸c h−íng ®i cho mçi cÊp häc vµ tr×nh ®é ®µo t¹o ®Ó ng−êi häc cã thÓ lùa chän phï hîp víi së thÝch vµ n¨ng lùc cña mçi c¸ nh©n ®em l¹i chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o tèt nhÊt.
7. Liªn th«ng trong gi¸o dôc vµ ®µo t¹o lµ sù chuyÓn dÞch gi÷a c¸c ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc vµ ®µo
33
t¹o gi÷a c¸c cÊp häc vµ tr×nh ®é ®µo t¹o. Nã ®−îc thÓ hiÖn qua liªn th«ng gi÷a c¸c ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc vµ liªn th«ng trong tæ chøc thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc. Cã hai lo¹i liªn th«ng: Liªn th«ng däc lµ liªn th«ng gi÷a c¸c ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc vµ ®µo t¹o tõ thÊp lªn cao. Liªn th«ng ngang lµ liªn th«ng trong cïng mét tr×nh ®é ®µo t¹o.
8. HÖ thèng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
HÖ thèng gi¸o dôc ë ViÖt Nam hiÖn nay bao gåm: Gi¸o dôc mÇm non (nhµ trÎ vµ mÉu gi¸o); gi¸o dôc phæ th«ng (tiÓu häc vµ trung häc); gi¸o dôc nghÒ nghiÖp (trung cÊp chuyªn nghiÖp vµ d¹y nghÒ); gi¸o dôc ®¹i häc (cao ®¼ng vµ ®¹i häc) vµ gi¸o dôc sau ®¹i häc (th¹c sÜ vµ tiÕn sÜ). HÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n cã hai lo¹i h×nh: Gi¸o dôc chÝnh quy, gi¸o dôc th−êng xuyªn.
C©u hái 11: NhiÖm vô cña c¸c bËc häc trong hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n ë ViÖt Nam?
Tr¶ lêi:
LuËt gi¸o dôc n¨m 2005 vµ LuËt söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu LuËt gi¸o dôc n¨m 2009, LuËt gi¸o dôc ®¹i häc n¨m 2012 quy ®Þnh:
1. Gi¸o dôc mÇm non
Gåm: Nhµ trÎ vµ mÉu gi¸o.
- Gi¸o dôc mÇm non thùc hiÖn viÖc nu«i 34
d−ìng, ch¨m sãc, gi¸o dôc trÎ em tõ 3 th¸ng tuæi ®Õn 6 tuæi.
- C¬ së gi¸o dôc mÇm non bao gåm:
+ Nhµ trÎ, nhãm trÎ nhËn trÎ em tõ 3 th¸ng tuæi ®Õn 3 tuæi;
+ Tr−êng, líp mÉu gi¸o nhËn trÎ em tõ 3 tuæi ®Õn 6 tuæi;
+ Tr−êng mÇm non lµ c¬ së gi¸o dôc kÕt hîp nhµ trÎ vµ mÉu gi¸o, nhËn trÎ em tõ 3 th¸ng tuæi ®Õn 6 tuæi.
2. Gi¸o dôc phæ th«ng
Gåm: TiÓu häc, trung häc c¬ së, trung häc phæ th«ng.
- Gi¸o dôc tiÓu häc gióp häc sinh h×nh thµnh nh÷ng c¬ së ban ®Çu cho sù ph¸t triÓn ®óng ®¾n vµ l©u dµi vÒ ®¹o ®øc, trÝ tuÖ, thÓ chÊt, thÈm mü vµ c¸c kü n¨ng c¬ b¶n ®Ó häc sinh tiÕp tôc häc trung häc c¬ së;
- Gi¸o dôc trung häc c¬ së gióp häc sinh cñng cè vµ ph¸t triÓn nh÷ng kÕt qu¶ cña gi¸o dôc tiÓu häc; cã häc vÊn phæ th«ng ë tr×nh ®é c¬ së vµ nh÷ng hiÓu biÕt ban ®Çu vÒ kü thuËt vµ h−íng nghiÖp ®Ó tiÕp tôc häc trung häc phæ th«ng, trung cÊp, häc nghÒ hoÆc ®i vµo cuéc sèng lao ®éng;
- Gi¸o dôc trung häc phæ th«ng gióp häc sinh cñng cè vµ ph¸t triÓn nh÷ng kÕt qu¶ cña gi¸o dôc trung häc c¬ së, hoµn thiÖn häc vÊn phæ th«ng vµ
35
cã nh÷ng hiÓu biÕt th«ng th−êng vÒ kü thuËt vµ h−íng nghiÖp, cã ®iÒu kiÖn ph¸t huy n¨ng lùc c¸ nh©n ®Ó lùa chän h−íng ph¸t triÓn, tiÕp tôc häc ®¹i häc, cao ®¼ng, trung cÊp, häc nghÒ hoÆc ®i vµo cuéc sèng lao ®éng.
3. Gi¸o dôc nghÒ nghiÖp
Gåm trung cÊp chuyªn nghiÖp vµ d¹y nghÒ. - Trung cÊp chuyªn nghiÖp ®−îc thùc hiÖn tõ 3 ®Õn 4 n¨m häc ®èi víi ng−êi cã b»ng tèt nghiÖp trung häc c¬ së, tõ 1 ®Õn 2 n¨m häc ®èi víi ng−êi cã b»ng tèt nghiÖp trung häc phæ th«ng;
- D¹y nghÒ ®−îc thùc hiÖn d−íi 1 n¨m ®èi víi ®µo t¹o nghÒ tr×nh ®é s¬ cÊp, tõ 1 ®Õn 3 n¨m ®èi víi ®µo t¹o nghÒ tr×nh ®é trung cÊp, tr×nh ®é cao ®¼ng.
4. Gi¸o dôc ®¹i häc vµ sau ®¹i häc
Gåm cao ®¼ng, ®¹i häc, th¹c sÜ vµ tiÕn sÜ. - §µo t¹o tr×nh ®é cao ®¼ng gióp ng−êi häc cã kiÕn thøc chuyªn m«n c¬ b¶n, kü n¨ng thùc hµnh thµnh th¹o, hiÓu biÕt ®−îc t¸c ®éng cña c¸c nguyªn lý, quy luËt tù nhiªn - x· héi trong thùc tiÔn vµ cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò th«ng th−êng thuéc ngµnh ®−îc ®µo t¹o; - §µo t¹o tr×nh ®é ®¹i häc gióp ng−êi häc cã kiÕn thøc chuyªn m«n toµn diÖn, n¾m v÷ng nguyªn lý, quy luËt tù nhiªn - x· héi, cã kü n¨ng thùc hµnh c¬ b¶n, cã kh¶ n¨ng lµm viÖc ®éc lËp,
36
s¸ng t¹o vµ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò thuéc ngµnh ®−îc ®µo t¹o;
- §µo t¹o tr×nh ®é th¹c sÜ gióp häc viªn cã kiÕn thøc khoa häc nÒn t¶ng, cã kü n¨ng chuyªn s©u cho nghiªn cøu vÒ mét lÜnh vùc khoa häc hoÆc ho¹t ®éng nghÒ nghiÖp hiÖu qu¶, cã kh¶ n¨ng lµm viÖc ®éc lËp, s¸ng t¹o vµ cã n¨ng lùc ph¸t hiÖn, gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò thuéc chuyªn ngµnh ®−îc ®µo t¹o;
- §µo t¹o tr×nh ®é tiÕn sÜ gióp nghiªn cøu sinh cã tr×nh ®é cao vÒ lý thuyÕt vµ øng dông, cã n¨ng lùc nghiªn cøu ®éc lËp, s¸ng t¹o, ph¸t triÓn tri thøc míi, ph¸t hiÖn nguyªn lý, quy luËt tù nhiªn - x· héi vµ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò míi vÒ khoa häc, c«ng nghÖ, h−íng dÉn nghiªn cøu khoa häc vµ ho¹t ®éng chuyªn m«n.
C©u hái 12: NhiÖm vô gi¸o dôc th−êng xuyªn?
Tr¶ lêi:
Gi¸o dôc th−êng xuyªn gióp mäi ng−êi võa lµm võa häc, häc liªn tôc, häc suèt ®êi nh»m më réng hiÓu biÕt, n©ng cao tr×nh ®é häc vÊn, chuyªn m«n, nghiÖp vô ®Ó c¶i thiÖn chÊt l−îng cuéc sèng, t×m viÖc lµm, tù t¹o viÖc lµm vµ thÝch nghi víi ®êi sèng x· héi.
Nhµ n−íc cã chÝnh s¸ch ph¸t triÓn gi¸o dôc
37
th−êng xuyªn, thùc hiÖn gi¸o dôc cho mäi ng−êi, x©y dùng x· héi häc tËp.
C¬ së gi¸o dôc th−êng xuyªn bao gåm: a) Trung t©m gi¸o dôc th−êng xuyªn ®−îc tæ chøc t¹i cÊp tØnh vµ cÊp huyÖn;
b) Trung t©m häc tËp céng ®ång ®−îc tæ chøc t¹i x·, ph−êng, thÞ trÊn.
C©u hái 13: C¬ së gi¸o dôc kh¸c thuéc hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n lµ nh÷ng c¬ së nµo?
Tr¶ lêi:
LuËt gi¸o dôc quy ®Þnh: C¬ së gi¸o dôc kh¸c thuéc hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n bao gåm: 1. Nhãm trÎ, nhµ trÎ; c¸c líp ®éc lËp gåm líp mÉu gi¸o, líp xãa mï ch÷, líp ngo¹i ng÷, líp tin häc, líp dµnh cho trÎ em v× hoµn c¶nh khã kh¨n kh«ng ®−îc ®i häc ë nhµ tr−êng, líp dµnh cho trÎ tµn tËt, khuyÕt tËt, líp d¹y nghÒ vµ líp trung cÊp chuyªn nghiÖp ®−îc tæ chøc t¹i c¸c c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô;
2. Trung t©m kü thuËt tæng hîp - h−íng nghiÖp; Trung t©m d¹y nghÒ; trung t©m gi¸o dôc th−êng xuyªn; trung t©m häc tËp céng ®ång;
3. ViÖn nghiªn cøu khoa häc ®−îc giao nhiÖm vô ®µo t¹o tr×nh ®é tiÕn sÜ, phèi hîp víi tr−êng ®¹i häc ®µo t¹o tr×nh ®é th¹c sÜ.
38
C©u hái 14: ThÕ nµo lµ c«ng b»ng x· héi trong gi¸o dôc?
Tr¶ lêi:
C«ng b»ng x· héi trong gi¸o dôc lµ: B¶o ®¶m c¬ héi häc tËp, c¬ héi ®Õn tr−êng cho tÊt c¶ mäi ng−êi, tõ miÒn xu«i ®Õn miÒn ng−îc, tõ trÎ em b×nh th−êng ®Õn trÎ em cã hoµn c¶nh ®Æc biÖt khã kh¨n hay thuéc diÖn chÝnh s¸ch ®−îc Nhµ n−íc vµ céng ®ång t¹o ®iÒu kiÖn, hç trî ®Ó häc tËp; nh÷ng ng−êi häc giái ®−îc b¶o ®¶m ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn tµi n¨ng.
C«ng b»ng x· héi trong gi¸o dôc ®−îc thÓ hiÖn trong viÖc thùc hiÖn d©n chñ, c«ng khai trong ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch gi¸o dôc vµ ®Çu t− cho gi¸o dôc, trong viÖc thùc hiÖn c¸c chÕ ®é quy ®Þnh ®èi víi ng−êi häc vµ gi¸o viªn, còng nh− khuyÕn khÝch c¸c lùc l−îng x· héi tham gia ph¸t triÓn sù nghiÖp gi¸o dôc. C«ng b»ng x· héi trong gi¸o dôc kh«ng chØ thÓ hiÖn nguyªn t¾c cèng hiÕn ngang nhau, th× h−ëng thô ngang nhau mµ cßn mang ®Ëm tÝnh nh©n ®¹o. C«ng b»ng x· héi trong gi¸o dôc ®−îc thÓ hiÖn trong c¸c vÊn ®Ò vÒ giíi, trong sù kh¸c biÖt vÒ chi tiªu c«ng gi÷a c¸c vïng hoÆc tØnh, trong kh¶ n¨ng tiÕp cËn tÝnh theo thu nhËp, theo vïng, miÒn, thµnh thÞ/n«ng th«n hoÆc theo nhãm d©n téc.
39
C©u hái 15: Quy ®Þnh vÒ phæ cËp gi¸o dôc?
Tr¶ lêi:
LuËt gi¸o dôc n¨m 2005 ®−îc söa ®æi, bæ sung n¨m 2009 quy ®Þnh vÒ phæ cËp gi¸o dôc nh− sau:
1. Phæ cËp gi¸o dôc mÇm non cho trÎ em n¨m tuæi, phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc vµ phæ cËp gi¸o dôc trung häc c¬ së. Nhµ n−íc quyÕt ®Þnh kÕ ho¹ch phæ cËp gi¸o dôc, b¶o ®¶m c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn phæ cËp gi¸o dôc trong c¶ n−íc.
2. Mäi c«ng d©n trong ®é tuæi quy ®Þnh cã nghÜa vô häc tËp ®Ó ®¹t tr×nh ®é gi¸o dôc phæ cËp. 3. Gia ®×nh cã tr¸ch nhiÖm t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c thµnh viªn cña gia ®×nh trong ®é tuæi quy ®Þnh ®−îc häc tËp ®Ó ®¹t tr×nh ®é gi¸o dôc phæ cËp. Quy ®Þnh kiÓm tra, c«ng nhËn phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc vµ phæ cËp gi¸o dôc ®óng ®é tuæi: - VÒ ®èi t−îng: ¸p dông cho trÎ em trong ®é tuæi tõ 6 tuæi ®Õn 14 tuæi (tÝnh theo n¨m); c¸c x·, ph−êng, thÞ trÊn; c¸c huyÖn, quËn, thÞ x·, thµnh phè thuéc tØnh; c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung −¬ng.
- VÒ tiªu chuÈn phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc ®óng ®é tuæi møc ®é 1, ®èi víi c¸ nh©n trÎ em c«ng nhËn ®¹t chuÈn ph¶i hoµn thµnh ch−¬ng tr×nh tiÓu häc ë ®é tuæi 11 tuæi. §èi víi ®¬n vÞ c¬ së, ph¶i ®¹t nh÷ng ®iÒu kiÖn nh−: Ph¶i huy ®éng
40
®−îc 95% trë lªn sè trÎ em ë ®é tuæi 6 tuæi vµo líp 1; cã 80% trë lªn sè trÎ em trong ®é tuæi 11 tuæi hoµn thµnh ch−¬ng tr×nh tiÓu häc, sè trÎ em trong ®é tuæi 11 tuæi cßn l¹i ®ang häc c¸c líp tiÓu häc.
Ph¶i b¶o ®¶m sè l−îng gi¸o viªn ®Ó d¹y ®ñ c¸c m«n häc theo ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc phæ th«ng cÊp tiÓu häc; ®¹t tû lÖ 1,20 gi¸o viªn/líp trë lªn ®èi víi tr−êng tiÓu häc tæ chøc d¹y häc 5 buæi/tuÇn; 1,30 gi¸o viªn/líp trë lªn ®èi víi tr−êng tiÓu häc tæ chøc d¹y häc trªn 5 buæi/tuÇn; cã 80% trë lªn sè gi¸o viªn ®¹t tr×nh ®é chuÈn ®µo t¹o, trong ®ã cã 20% trë lªn ®¹t tr×nh ®é chuÈn.
VÒ c¬ së vËt chÊt, cã m¹ng l−íi tr−êng, líp phï hîp, t¹o ®iÒu kiÖn cho trÎ em ®i häc thuËn lîi; cã sè phßng ®¹t tû lÖ 0,5 phßng/líp trë lªn. Phßng häc an toµn, cã b¶ng, ®ñ bµn ghÕ cho häc sinh vµ gi¸o viªn; ®ñ ¸nh s¸ng, tho¸ng m¸t vÒ mïa hÌ, Êm vÒ mïa ®«ng, cã ®iÒu kiÖn tèi thiÓu dµnh cho häc sinh khuyÕt tËt häc tËp thuËn lîi.
Tr−êng cã th− viÖn, phßng y tÕ häc ®−êng, phßng thiÕt bÞ gi¸o dôc, phßng truyÒn thèng vµ ho¹t ®éng §éi; cã s©n ch¬i, s©n tËp an toµn, ®−îc sö dông th−êng xuyªn.
Tr−êng häc xanh, s¹ch, ®Ñp, an toµn, cã nguån n−íc s¹ch, cã hÖ thèng tho¸t n−íc; cã khu vÖ sinh dµnh riªng cho nam, n÷, häc sinh, gi¸o viªn, b¶o ®¶m s¹ch sÏ, sö dông thuËn tiÖn.
§èi víi ®¬n vÞ cÊp huyÖn, cÊp tØnh ph¶i cã 90%
41
trë lªn sè ®¬n vÞ c¬ së ®−îc c«ng nhËn ®¹t chuÈn phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc ®óng ®é tuæi møc ®é 1; sè ®¬n vÞ c¬ së cßn l¹i ph¶i ®¹t chuÈn phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc.
- VÒ tiªu chuÈn phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc ®óng ®é tuæi møc ®é 2, ®èi víi c¸ nh©n trÎ em ph¶i hoµn thµnh ch−¬ng tr×nh tiÓu häc ë ®é tuæi 11 tuæi. §èi víi ®¬n vÞ c¬ së, ph¶i ®¹t nh÷ng ®iÒu kiÖn nh−: ph¶i huy ®éng ®−îc 98% trë lªn sè trÎ em (häc sinh) ë ®é tuæi 6 tuæi vµo líp 1; cã 90% trë lªn sè trÎ em trong ®é tuæi 11 tuæi hoµn thµnh ch−¬ng tr×nh tiÓu häc, sè trÎ em trong ®é tuæi 11 tuæi cßn l¹i ®ang häc c¸c líp tiÓu häc. Cã 50% trë lªn sè häc sinh häc 9-10 buæi/tuÇn.
VÒ gi¸o viªn ph¶i ®¹t tû lÖ 1,20 gi¸o viªn/líp trë lªn ®èi víi tr−êng tiÓu häc tæ chøc d¹y häc 5 buæi/tuÇn; 1,35 gi¸o viªn/líp trë lªn ®èi víi tr−êng tiÓu häc tæ chøc 50% trë lªn sè häc sinh 9-10 buæi/tuÇn. Cã 100% sè gi¸o viªn ®¹t tr×nh ®é chuÈn ®µo t¹o, trong ®ã cã 50% sè gi¸o viªn trë lªn ®¹t tr×nh ®é trªn chuÈn ®µo t¹o. Cã ®ñ gi¸o viªn chuyªn tr¸ch d¹y c¸c m«n: Mü thuËt, ¢m nh¹c, ThÓ dôc, Tin häc, Ngo¹i ng÷.
VÒ c¬ së vËt chÊt, ngoµi nh÷ng tiªu chuÈn gièng víi tiªu chuÈn phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc ®óng ®é tuæi møc ®é 1, cßn cã sè phßng ®¹t tû lÖ 0,8 phßng/líp trë lªn; tr−êng cã thªm v¨n phßng, phßng hiÖu tr−ëng, phßng phã hiÖu tr−ëng, phßng gi¸o dôc nghÖ thuËt, phßng hç trî häc sinh khuyÕt tËt, phßng th−êng trùc, b¶o vÖ. Tr−êng cã s©n
42
ch¬i, s©n tËp víi tæng diÖn tÝch chiÕm 30% trë lªn diÖn tÝch mÆt b»ng cña tr−êng; cã ®å ch¬i, thiÕt bÞ vËn ®éng cho häc sinh. §èi víi c¸c tr−êng b¸n tró ph¶i cã chç ¨n, chç nghØ b¶o ®¶m c¸c yªu cÇu vÖ sinh, søc kháe cho häc sinh,…
§èi víi ®¬n vÞ cÊp huyÖn, ph¶i cã 90% trë lªn sè ®¬n vÞ c¬ së ®−îc c«ng nhËn ®¹t chuÈn phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc ®óng ®é tuæi møc ®é 2; sè ®¬n vÞ c¬ së cßn l¹i ph¶i ®¹t chuÈn phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc ®óng ®é tuæi møc ®é 1. §¬n vÞ cÊp tØnh, ph¶i ®¹t chuÈn phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc ®óng ®é tuæi møc ®é 1 vµ cã 100% ®¬n vÞ cÊp huyÖn ®−îc c«ng nhËn ®¹t chuÈn phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc ®óng ®é tuæi møc ®é 2.
C©u hái 16: §iÒu kiÖn, tiªu chuÈn phæ cËp gi¸o dôc mÇm non cho trÎ 5 tuæi ®èi víi x·, ph−êng, thÞ trÊn?
Tr¶ lêi:
QuyÕt ®Þnh sè 239/Q§-TTg ngµy 9-2-2010 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ vÒ phæ cËp gi¸o dôc mÇm non cho trÎ 5 tuæi giai ®o¹n 2010-2015, quy ®Þnh nh− sau:
1. §iÒu kiÖn phæ cËp
1.1. Cã ®ñ phßng häc theo h−íng kiªn cè, ®¹t chuÈn; 1.2. Tr−êng, líp cã bé thiÕt bÞ d¹y häc tèi thiÓu ®Ó thùc hiÖn Ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc mÇm non míi; ë vïng thuËn lîi cã thªm c¸c bé ®å ch¬i, phÇn
43
mÒm trß ch¬i øng dông c«ng nghÖ th«ng tin, lµm quen víi vi tÝnh ®Ó häc tËp;
1.3. Cã ®ñ gi¸o viªn ®¹t chuÈn vµ trªn chuÈn vÒ tr×nh ®é ®µo t¹o; gi¸o viªn ®−îc h−ëng thu nhËp vµ c¸c chÕ ®é kh¸c theo thang b¶ng l−¬ng gi¸o viªn mÇm non;
1.4. TrÎ em trong c¸c c¬ së gi¸o dôc mÇm non ®−îc h−ëng c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, ®−îc ch¨m sãc gi¸o dôc theo Ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc mÇm non míi, trÎ em d©n téc thiÓu sè ®−îc chuÈn bÞ tiÕng ViÖt tr−íc khi vµo líp 1.
2. Tiªu chuÈn phæ cËp
2.1. §èi víi x·, ph−êng, thÞ trÊn
- B¶o ®¶m c¸c ®iÒu kiÖn vÒ gi¸o viªn, c¬ së vËt chÊt, tµi liÖu, thiÕt bÞ, ®å ch¬i trong c¸c tr−êng, líp mÇm non n¨m tuæi;
- Huy ®éng 95% trë lªn sè trÎ em n¨m tuæi ra líp, trong ®ã cã Ýt nhÊt 85% sè trÎ em trong ®é tuæi ®−îc häc 2 buæi/ngµy trong mét n¨m häc (9 th¸ng) theo Ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc mÇm non míi do Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o ban hµnh; ë vïng ®Æc biÖt khã kh¨n vµ vïng d©n téc thiÓu sè, trÎ em ®−îc chuÈn bÞ tiÕng ViÖt ®Ó vµo häc líp 1;
- Tû lÖ chuyªn cÇn cña trÎ: ®¹t tõ 90% trë lªn; - Tû lÖ trÎ suy dinh d−ìng d−íi 10%.
2.2. §èi víi huyÖn, quËn, thÞ x·, thµnh phè thuéc tØnh
B¶o ®¶m 90% sè x·, ph−êng, thÞ trÊn ®¹t 44
tiªu chuÈn phæ cËp gi¸o dôc mÇm non cho trÎ em 5 tuæi.
2.3. §èi víi tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung −¬ng B¶o ®¶m 100% sè huyÖn, quËn, thÞ x· thuéc tØnh ®¹t tiªu chuÈn phæ cËp gi¸o dôc mÇm non cho trÎ em 5 tuæi.
C©u hái 17: ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn gi¸o dôc mÇm non ®èi víi trÎ em vµ gi¸o viªn mÇm non giai ®o¹n 2010-2020?
Tr¶ lêi:
QuyÕt ®Þnh sè 60/2011/Q§-TTg ngµy 26-10-2011 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ quy ®Þnh chÝnh s¸ch ph¸t triÓn gi¸o dôc mÇm non nh− sau:
1. §èi víi trÎ em
1.1. TrÎ em mÉu gi¸o 5 tuæi ®−îc h−ëng chÝnh s¸ch hç trî theo quy ®Þnh t¹i QuyÕt ®Þnh sè 239/Q§-TTg ngµy 9-2-2010 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ phª duyÖt ®Ò ¸n phæ cËp gi¸o dôc mÇm non cho trÎ em n¨m tuæi giai ®o¹n 2010- 2015.
1.2. TrÎ em mÉu gi¸o d©n téc rÊt Ýt ng−êi ®−îc h−ëng chÝnh s¸ch theo quy ®Þnh t¹i QuyÕt ®Þnh sè 2123/Q§-TTg ngµy 22-11-2010 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ phª duyÖt §Ò ¸n ph¸t triÓn gi¸o dôc ®èi víi c¸c d©n téc rÊt Ýt ng−êi giai ®o¹n
2010-2015.
45
1.3. TrÎ em mÉu gi¸o 3 vµ 4 tuæi cã cha mÑ th−êng tró t¹i c¸c x· biªn giíi, nói cao, h¶i ®¶o, c¸c x· vµ th«n b¶n ®Æc biÖt khã kh¨n, hoÆc cha mÑ thuéc diÖn hé nghÌo theo quy ®Þnh hoÆc må c«i c¶ cha lÉn mÑ kh«ng n¬i n−¬ng tùa hoÆc bÞ
tµn tËt, khuyÕt tËt cã khã kh¨n vÒ kinh tÕ, ®−îc ng©n s¸ch nhµ n−íc hç trî 120.000 ®ång/th¸ng vµ ®−îc h−ëng theo thêi gian häc thùc tÕ, nh−ng kh«ng qu¸ 9 th¸ng/n¨m häc ®Ó duy tr× b÷a ¨n tr−a t¹i tr−êng.
2. §èi víi gi¸o viªn
2.1. Gi¸o viªn (bao gåm c¶ hiÖu tr−ëng, phã hiÖu tr−ëng) lµm viÖc theo chÕ ®é hîp ®ång lao ®éng trong c¸c c¬ së gi¸o dôc mÇm non c«ng lËp, d©n lËp ®−îc Nhµ n−íc hç trî ng©n s¸ch ®Ó c¸c c¬ së gi¸o dôc mÇm non thùc hiÖn tr¶ l−¬ng theo thang b¶ng l−¬ng gi¸o viªn mÇm non, ®−îc n©ng l−¬ng theo ®Þnh kú, ®−îc tham gia ®ãng, h−ëng b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm thÊt nghiÖp, b¶o hiÓm y tÕ vµ c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch kh¸c nh− gi¸o viªn cã cïng tr×nh ®é ®µo t¹o ®ang hîp ®ång lµm viÖc t¹i c¸c c¬ së gi¸o dôc mÇm non c«ng lËp.
2.2. Gi¸o viªn mÇm non c«ng t¸c t¹i c¸c c¬ së gi¸o dôc mÇm non t− thôc ®−îc Nhµ n−íc hç trî chi phÝ båi d−ìng n©ng cao tr×nh ®é lý luËn chÝnh trÞ vµ tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô.
3. §èi víi c¸c c¬ së gi¸o dôc mÇm non 46
3.1. ñy ban nh©n d©n c¸c ®Þa ph−¬ng b¶o ®¶m quy ho¹ch diÖn tÝch ®Êt vµ ¸p dông c¸c ph−¬ng thøc giao ®Êt, cho thuª ®Êt, thuª c¬ së vËt chÊt ®Ó ph¸t triÓn m¹ng l−íi c¸c c¬ së gi¸o dôc mÇm non, ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng t¨ng vÒ ch¨m sãc, nu«i d−ìng, gi¸o dôc trÎ mÇm non, phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña tõng ®Þa bµn, ®Þa ph−¬ng.
3.2. Nhµ n−íc ®Çu t− th«ng qua Ch−¬ng tr×nh kiªn cè hãa tr−êng, líp häc vµ nhµ c«ng vô gi¸o viªn, ®ång thêi lång ghÐp víi c¸c ch−¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia gi¸o dôc vµ c¸c nguån kinh phÝ kh¸c ®Ó x©y dùng c¬ së vËt chÊt c¸c tr−êng mÇm non c«ng lËp theo h−íng kiªn cè hãa, chuÈn hãa, hiÖn ®¹i hãa, b¶o ®¶m ®ñ phßng häc, phßng chøc n¨ng, s©n ch¬i vµ c¸c trang thiÕt bÞ, ®å dïng, ®å ch¬i theo ®óng tiªu chuÈn, quy chuÈn vµ c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh. ¦u tiªn thµnh lËp vµ x©y dùng míi c¸c c¬ së gi¸o dôc mÇm non c«ng lËp ë vïng n«ng th«n, c¸c x· vµ th«n b¶n ®Æc biÖt khã kh¨n, c¸c x· miÒn nói, biªn giíi, vïng s©u, vïng xa vµ c¸c x·, ph−êng cã møc sèng thÊp cña thµnh phè, thÞ x·.
3.3. Thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch −u ®·i vÒ ®Êt ®ai, vÒ tÝn dông, vÒ thuÕ, ®Ó khuyÕn khÝch ph¸t triÓn tr−êng, líp mÇm non ngoµi c«ng lËp, ®Æc biÖt lµ ë c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt vµ nh÷ng n¬i tËp trung ®«ng d©n c−.
47
n¬i tËp trung ®«ng d©n c−.
C©u hái 18: Quan ®iÓm, môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc ®èi víi c¸c d©n téc rÊt Ýt ng−êi giai ®o¹n 2010-2015?
Tr¶ lêi:
QuyÕt ®Þnh sè 2123/Q§-TTg ngµy 22-11-2010 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ phª duyÖt §Ò ¸n ph¸t triÓn gi¸o dôc ®èi víi c¸c d©n téc rÊt Ýt ng−êi giai ®o¹n 2010-2015 (®èi t−îng gåm: C¸c c¬ së gi¸o dôc cã trÎ em, häc sinh, sinh viªn thuéc 9 d©n téc rÊt Ýt ng−êi: ¥ §u, Pu PÐo, Si La, R¬ M¨m, Cèng, Br©u, Bè Y, M¶ng, Cê Lao trong ph¹m vi 6 tØnh Lµo Cai, Hµ Giang, §iÖn Biªn, Lai Ch©u, NghÖ An, Kon Tum; trÎ mÉu gi¸o 3-5 tuæi, häc sinh, sinh viªn thuéc 9 d©n téc rÊt Ýt ng−êi: ¥ §u, Pu PÐo, Si La, R¬ M¨m, Cèng, Br©u, Bè Y, M¶ng, Cê Lao ë 6 tØnh trªn) giai ®o¹n 2010-2015 cã nh÷ng néi dung chÝnh nh− sau:
1. Quan ®iÓm ph¸t triÓn gi¸o dôc ®èi víi c¸c d©n téc rÊt Ýt ng−êi
1.1. Nhµ n−íc quan t©m ph¸t triÓn gi¸o dôc ®èi víi c¸c d©n téc rÊt Ýt ng−êi, gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi, xãa ®ãi, gi¶m nghÌo cho vïng cã ®ång bµo d©n téc rÊt Ýt ng−êi.
1.2. Nhµ n−íc −u tiªn ®Çu t− c¬ së vËt chÊt vµ thiÕt bÞ d¹y häc cho c¸c c¬ së gi¸o dôc cã häc sinh
48
d©n téc rÊt Ýt ng−êi; cã chÕ ®é, chÝnh s¸ch ®Æc thï cho trÎ em, häc sinh, sinh viªn d©n téc rÊt Ýt ng−êi; t¹o c¬ héi cho trÎ em, häc sinh, sinh viªn d©n téc rÊt Ýt ng−êi ®−îc häc tËp; b¶o ®¶m thùc hiÖn c«ng b»ng trong gi¸o dôc.
1.3. N©ng cao n¨ng lùc ®éi ngò gi¸o viªn, c¸n bé qu¶n lý; ®æi míi ph−¬ng ph¸p d¹y häc phï hîp víi ®èi t−îng häc sinh d©n téc rÊt Ýt ng−êi; n©ng cao chÊt l−îng gi¸o dôc vïng ®ång bµo d©n téc rÊt Ýt ng−êi.
2. Môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc ®èi víi c¸c d©n téc rÊt Ýt ng−êi
2.1. Môc tiªu chung
T¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn vÒ sè l−îng, n©ng cao chÊt l−îng gi¸o dôc cho trÎ em, häc sinh, sinh viªn c¸c d©n téc rÊt Ýt ng−êi, gãp phÇn b¶o tån vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng c¸c d©n téc rÊt Ýt ng−êi.
TrÎ em, häc sinh, sinh viªn c¸c d©n téc rÊt Ýt ng−êi ®−îc häc tËp, rÌn luyÖn trong m«i tr−êng gi¸o dôc tèt, ®−îc h−ëng chÕ ®é ch¨m sãc, nu«i d−ìng ®Æc biÖt ®Ó cã tr×nh ®é v¨n hãa, tr×nh ®é
nghÒ, bæ sung vµo ®éi ngò c¸n bé nguån phôc vô ®Þa ph−¬ng vµ ®Êt n−íc.
2. 2. Môc tiªu cô thÓ
* Giai ®o¹n 2010-2012:
- Hoµn thiÖn c¬ së vËt chÊt tr−êng, líp t¹i c¸c th«n b¶n cã häc sinh d©n téc rÊt Ýt ng−êi. X©y míi
49
®ñ sè phßng häc, cÊp ®ñ thiÕt bÞ, ®å dïng d¹y häc cho c¸c ®iÓm tr−êng tiÓu häc cã häc sinh d©n téc rÊt Ýt ng−êi.
- X©y dùng vµ triÓn khai chÝnh s¸ch hç trî trÎ em, häc sinh, sinh viªn c¸c d©n téc rÊt Ýt ng−êi. - Biªn so¹n c¸c tµi liÖu ®Æc thï båi d−ìng cho gi¸o viªn, c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc vµ tæ chøc c¸c líp båi d−ìng gi¸o viªn, c¸n bé qu¶n lý c¸c c¬ së gi¸o dôc cã häc sinh d©n téc rÊt Ýt ng−êi. * Giai ®o¹n 2013-2015:
- Hoµn thiÖn c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®Æc thï cho trÎ em, häc sinh, sinh viªn c¸c d©n téc rÊt Ýt ng−êi. B¶o ®¶m:
+ 95% trÎ mÉu gi¸o 3-5 tuæi d©n téc rÊt Ýt ng−êi ®−îc häc 2 buæi/ngµy theo Ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc mÇm non míi t¹i c¸c tr−êng, líp mÉu gi¸o th«n b¶n c«ng lËp;
+ 100% häc sinh d©n téc rÊt Ýt ng−êi cÊp tiÓu häc ®−îc häc t¹i c¸c ®iÓm tr−êng ë th«n b¶n vµ ë c¸c tr−êng phæ th«ng d©n téc b¸n tró;
+ 100% häc sinh d©n téc rÊt Ýt ng−êi hoµn thµnh ch−¬ng tr×nh tiÓu häc ®−îc vµo häc t¹i c¸c tr−êng phæ th«ng d©n téc néi tró huyÖn hoÆc tr−êng phæ th«ng d©n téc b¸n tró;
+ 100% häc sinh d©n téc rÊt Ýt ng−êi tèt nghiÖp trung häc c¬ së ë c¸c tr−êng phæ th«ng d©n téc néi tró huyÖn, tr−êng phæ th«ng d©n téc b¸n tró ®−îc vµo häc t¹i tr−êng phæ th«ng d©n
50
téc néi tró tØnh hoÆc tr−êng phæ th«ng d©n téc néi tró huyÖn liªn cÊp trung häc c¬ së vµ trung häc phæ th«ng hoÆc vµo häc t¹i c¸c tr−êng trung cÊp chuyªn nghiÖp;
+ 95% häc sinh d©n téc rÊt Ýt ng−êi sau khi tèt nghiÖp trung häc phæ th«ng ®−îc −u tiªn cö tuyÓn, xÐt tuyÓn ®Æc biÖt vµo c¸c tr−êng, khoa dù bÞ ®¹i häc, cao ®¼ng, trung cÊp chuyªn nghiÖp, d¹y nghÒ;
+ 100% trÎ em, häc sinh, sinh viªn c¸c d©n téc rÊt Ýt ng−êi thuéc hé nghÌo ®−îc h−ëng chÕ ®é, chÝnh s¸ch ®Æc thï vÒ hç trî häc tËp.
- N©ng cao chÊt l−îng ®éi ngò gi¸o viªn vµ c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc ë c¸c c¬ së gi¸o dôc cã häc sinh d©n téc rÊt Ýt ng−êi. B¶o ®¶m 100% gi¸o viªn, c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc c¸c c¬ së gi¸o dôc cã häc sinh d©n téc rÊt Ýt ng−êi ®−îc båi d−ìng n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô.
C©u hái 19: ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cho vïng d©n téc thiÓu sè?
Tr¶ lêi:
NghÞ ®Þnh sè 05/2011/N§-CP ngµy 14-1-2011 cña ChÝnh phñ vÒ c«ng t¸c d©n téc quy ®Þnh chÝnh s¸ch ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cho vïng d©n téc thiÓu sè nh− sau:
1. Ph¸t triÓn gi¸o dôc vïng d©n téc thiÓu sè
51
theo ch−¬ng tr×nh chung quèc gia; x©y dùng chÝnh s¸ch gi¸o dôc ë tÊt c¶ c¸c cÊp häc phï hîp víi ®Æc thï d©n téc.
2. Ph¸t triÓn tr−êng mÇm non, tr−êng phæ th«ng, tr−êng phæ th«ng d©n téc néi tró, phæ th«ng d©n téc b¸n tró, trung t©m gi¸o dôc th−êng xuyªn, trung t©m häc tËp céng ®ång, tr−êng d¹y nghÒ, tr−êng dù bÞ ®¹i häc; nghiªn cøu h×nh thøc ®µo t¹o ®a ngµnh bËc ®¹i häc cho con em c¸c d©n téc thiÓu sè ®Ó ®Èy nhanh viÖc ®µo t¹o nguån nh©n lùc phôc vô thêi kú c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc vµ héi nhËp quèc tÕ.
3. Quy ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn vµ biÖn ph¸p cô thÓ, phï hîp ®Ó hç trî cho häc sinh, sinh viªn lµ ng−êi d©n téc thiÓu sè; gi¶i quyÕt chç ë, häc bæng vµ cho vay vèn trong thêi gian häc tËp phï hîp víi ngµnh nghÒ ®µo t¹o vµ ®Þa bµn c− tró cña sinh viªn d©n téc thiÓu sè.
Häc sinh, sinh viªn ng−êi d©n téc thiÓu sè rÊt Ýt ng−êi, ë vïng cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi khã kh¨n vµ ®Æc biÖt khã kh¨n ®−îc miÔn häc phÝ ë tÊt c¶ c¸c cÊp häc, ngµnh häc.
4. §µo t¹o nguån nh©n lùc, ®µo t¹o nghÒ cho ®ång bµo vïng d©n téc thiÓu sè phï hîp víi ®Æc ®iÓm tõng vïng, ®¸p øng yªu cÇu c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa vµ héi nhËp quèc tÕ.
5. Quy ®Þnh viÖc hç trî gi¸o viªn gi¶ng d¹y t¹i52
c¸c vïng cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi khã kh¨n vµ ®Æc biÖt khã kh¨n; ®µo t¹o gi¸o viªn lµ ng−êi d©n téc thiÓu sè vµ gi¸o viªn d¹y tiÕng d©n téc.
6. TiÕng nãi, ch÷ viÕt vµ truyÒn thèng v¨n hãa tèt ®Ñp cña c¸c d©n téc ®−îc ®−a vµo ch−¬ng tr×nh gi¶ng d¹y trong c¸c tr−êng phæ th«ng, tr−êng phæ th«ng d©n téc néi tró, phæ th«ng d©n téc b¸n tró, trung t©m gi¸o dôc th−êng xuyªn, trung t©m häc tËp céng ®ång, tr−êng d¹y nghÒ, trung häc chuyªn nghiÖp, cao ®¼ng vµ ®¹i häc phï hîp víi ®Þa bµn vïng d©n téc.
7. ChÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng, n¬i cã con em d©n téc thiÓu sè thi ®ç vµo ®¹i häc, cao ®¼ng vµ sinh viªn ®−îc cö ®i häc hÖ cö tuyÓn, cã tr¸ch nhiÖm tiÕp nhËn vµ ph©n c«ng c«ng t¸c phï hîp víi ngµnh nghÒ ®µo t¹o sau khi tèt nghiÖp.
8. C¸c bé: Gi¸o dôc vµ §µo t¹o, Lao ®éng - Th−¬ng binh vµ X· héi, ñy ban D©n téc c¨n cø chøc n¨ng, nhiÖm vô ®−îc giao cã tr¸ch nhiÖm chñ tr×, phèi hîp víi c¸c bé, ngµnh, ®Þa ph−¬ng liªn quan quy ®Þnh chi tiÕt vµ h−íng dÉn thi hµnh néi dung nµy.
C©u hái 20: Tr¸ch nhiÖm cña c¸c tæ chøc x· héi ®èi víi ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o?
Tr¶ lêi:
53
LuËt gi¸o dôc n¨m 2005 quy ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña c¸c tæ chøc x· héi ®èi víi ph¸t triÓn gi¸o dôc nh− sau:
1. C¬ quan nhµ n−íc, tæ chøc chÝnh trÞ, tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi, tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi - nghÒ nghiÖp, tæ chøc x· héi, tæ chøc x· héi - nghÒ nghiÖp, tæ chøc nghÒ nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ, ®¬n vÞ vò trang nh©n d©n vµ c«ng d©n cã tr¸ch nhiÖm sau ®©y:
1.1. Gióp nhµ tr−êng tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc vµ nghiªn cøu khoa häc; t¹o ®iÒu kiÖn cho nhµ gi¸o vµ ng−êi häc tham quan, thùc tËp, nghiªn cøu khoa häc;
1.2. Gãp phÇn x©y dùng phong trµo häc tËp vµ m«i tr−êng gi¸o dôc lµnh m¹nh, an toµn, ng¨n chÆn nh÷ng ho¹t ®éng cã ¶nh h−ëng xÊu ®Õn thanh niªn, thiÕu niªn vµ nhi ®ång;
1.3. T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng−êi häc ®−îc vui ch¬i, ho¹t ®éng v¨n hãa, thÓ dôc, thÓ thao lµnh m¹nh; 1.4. Hç trî vÒ tµi lùc, vËt lùc cho sù nghiÖp ph¸t triÓn gi¸o dôc theo kh¶ n¨ng cña m×nh. 2. ñy ban MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam, c¸c tæ chøc thµnh viªn cña MÆt trËn cã tr¸ch nhiÖm ®éng viªn toµn d©n ch¨m lo cho sù nghiÖp gi¸o dôc. 3. §oµn Thanh niªn Céng s¶n Hå ChÝ Minh cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi nhµ tr−êng gi¸o dôc thanh niªn, thiÕu niªn vµ nhi ®ång; vËn ®éng ®oµn viªn, thanh niªn g−¬ng mÉu trong häc tËp, rÌn luyÖn vµ tham gia ph¸t triÓn sù nghiÖp gi¸o dôc.
54
PHÇN THø HAI
HáI - §¸P NH÷NG VÊN §Ò
VÒ GI¸O DôC Vµ §µO T¹O, D¹Y NGHÒ TRONG NHµ TR¦êNG
Vµ C¸C C¥ Së GI¸O DôC
56
57
C©u hái 21: §iÒu kiÖn thµnh lËp nhµ tr−êng?
Tr¶ lêi:
LuËt gi¸o dôc n¨m 2005 ®−îc söa ®æi, bæ sung n¨m 2009 quy ®Þnh:
1. Tr−êng c«ng lËp do Nhµ n−íc thµnh lËp, ®Çu t− x©y dùng c¬ së vËt chÊt, b¶o ®¶m kinh phÝ cho c¸c nhiÖm vô chi th−êng xuyªn;
2. Tr−êng d©n lËp do céng ®ång d©n c− ë c¬ së thµnh lËp, ®Çu t− x©y dùng c¬ së vËt chÊt vµ b¶o ®¶m kinh phÝ ho¹t ®éng;
3. Tr−êng t− thôc do c¸c tæ chøc x· héi, tæ chøc x· héi - nghÒ nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ hoÆc c¸ nh©n thµnh lËp, ®Çu t− x©y dùng c¬ së vËt chÊt vµ b¶o ®¶m kinh phÝ ho¹t ®éng b»ng vèn ngoµi ng©n s¸ch nhµ n−íc.
§iÒu kiÖn thµnh lËp nhµ tr−êng, ®iÒu kiÖn ®Ó ®−îc cho phÐp ho¹t ®éng gi¸o dôc:
- Nhµ tr−êng ®−îc thµnh lËp khi cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y:
+ Cã §Ò ¸n thµnh lËp tr−êng phï hîp víi quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vµ quy ho¹ch
58
m¹ng l−íi c¬ së gi¸o dôc ®· ®−îc c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn phª duyÖt;
+ §Ò ¸n thµnh lËp tr−êng x¸c ®Þnh râ môc tiªu, nhiÖm vô, ch−¬ng tr×nh vµ néi dung gi¸o dôc; ®Êt ®ai, c¬ së vËt chÊt, thiÕt bÞ, ®Þa ®iÓm dù kiÕn x©y dùng tr−êng, tæ chøc bé m¸y, nguån lùc vµ tµi chÝnh; ph−¬ng h−íng chiÕn l−îc x©y dùng vµ ph¸t triÓn nhµ tr−êng.
- Nhµ tr−êng ®−îc phÐp ho¹t ®éng gi¸o dôc khi cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y:
+ Cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp hoÆc quyÕt ®Þnh cho phÐp thµnh lËp nhµ tr−êng;
+ Cã ®Êt ®ai, tr−êng së, c¬ së vËt chÊt, thiÕt bÞ ®¸p øng yªu cÇu ho¹t ®éng gi¸o dôc;
+ §Þa ®iÓm x©y dùng tr−êng b¶o ®¶m m«i tr−êng gi¸o dôc, an toµn cho ng−êi häc, ng−êi d¹y vµ ng−êi lao ®éng;
+ Cã ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc vµ tµi liÖu gi¶ng d¹y häc tËp theo quy ®Þnh phï hîp víi mçi cÊp häc vµ tr×nh ®é ®µo t¹o;
+ Cã ®éi ngò nhµ gi¸o vµ c¸n bé qu¶n lý ®¹t tiªu chuÈn, ®ñ vÒ sè l−îng, ®ång bé vÒ c¬ cÊu b¶o ®¶m thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc;
+ Cã ®ñ nguån lùc tµi chÝnh theo quy ®Þnh ®Ó b¶o ®¶m duy tr× vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng gi¸o dôc; + Cã quy chÕ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña nhµ tr−êng.
59
- Trong thêi h¹n quy ®Þnh, nÕu nhµ tr−êng cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn quy ®Þnh nªu trªn th× ®−îc c¬ quan cã thÈm quyÒn cho phÐp ho¹t ®éng gi¸o dôc; hÕt thêi h¹n quy ®Þnh, nÕu kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn th× quyÕt ®Þnh thµnh lËp hoÆc quyÕt ®Þnh cho phÐp thµnh lËp bÞ thu håi.
- Thñ t−íng ChÝnh phñ quy ®Þnh cô thÓ ®iÒu kiÖn thµnh lËp, cho phÐp ho¹t ®éng gi¸o dôc ®èi víi tr−êng ®¹i häc; Bé tr−ëng Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o, Thñ tr−ëng c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc
vÒ d¹y nghÒ theo thÈm quyÒn quy ®Þnh cô thÓ ®iÒu kiÖn thµnh lËp, cho phÐp ho¹t ®éng gi¸o dôc ®èi víi nhµ tr−êng ë c¸c cÊp häc vµ tr×nh ®é ®µo t¹o kh¸c.
C©u hái 22: §iÒu lÖ cña nhµ tr−êng?
Tr¶ lêi:
1. Nhµ tr−êng ®−îc tæ chøc vµ ho¹t ®éng theo quy ®Þnh cña LuËt gi¸o dôc.
2. §iÒu lÖ nhµ tr−êng ph¶i cã nh÷ng néi dung chñ yÕu sau ®©y:
- NhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña nhµ tr−êng; - Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc trong nhµ tr−êng; - NhiÖm vô vµ quyÒn cña nhµ gi¸o;
- NhiÖm vô vµ quyÒn cña ng−êi häc;
- Tæ chøc vµ qu¶n lý nhµ tr−êng;
60
- Tµi chÝnh vµ tµi s¶n cña nhµ tr−êng; - Quan hÖ gi÷a nhµ tr−êng, gia ®×nh vµ x· héi. 3. Thñ t−íng ChÝnh phñ ban hµnh ®iÒu lÖ
tr−êng ®¹i häc; Bé tr−ëng Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o, Thñ tr−ëng c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc vÒ d¹y nghÒ ban hµnh ®iÒu lÖ nhµ tr−êng ë c¸c cÊp häc kh¸c theo thÈm quyÒn.
C©u hái 23: NhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña nhµ tr−êng?
Tr¶ lêi:
LuËt gi¸o dôc quy ®Þnh nhµ tr−êng cã nh÷ng nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n:
1. Tæ chøc gi¶ng d¹y, häc tËp vµ c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc kh¸c theo môc tiªu, ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc; x¸c nhËn hoÆc cÊp v¨n b»ng, chøng chØ theo thÈm quyÒn;
2. TuyÓn dông, qu¶n lý nhµ gi¸o, c¸n bé, nh©n viªn; tham gia vµo qu¸ tr×nh ®iÒu ®éng cña c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc cã thÈm quyÒn ®èi víi nhµ gi¸o, c¸n bé, nh©n viªn;
3. TuyÓn sinh vµ qu¶n lý ng−êi häc;
4. Huy ®éng, qu¶n lý, sö dông c¸c nguån lùc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt;
5. X©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt theo yªu cÇu chuÈn hãa, hiÖn ®¹i hãa;
61
6. Phèi hîp víi gia ®×nh ng−êi häc, tæ chøc, c¸ nh©n trong ho¹t ®éng gi¸o dôc;
7. Tæ chøc cho nhµ gi¸o, c¸n bé, nh©n viªn vµ ng−êi häc tham gia c¸c ho¹t ®éng x· héi; 8. Tù ®¸nh gi¸ chÊt l−îng gi¸o dôc vµ chÞu sù kiÓm ®Þnh chÊt l−îng gi¸o dôc cña c¬ quan cã thÈm quyÒn kiÓm ®Þnh chÊt l−îng gi¸o dôc; 9. C¸c nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
Nhµ tr−êng bÞ ®×nh chØ ho¹t ®éng gi¸o dôc trong nh÷ng tr−êng hîp sau:
1. Cã hµnh vi gian lËn ®Ó ®−îc cho phÐp ho¹t ®éng gi¸o dôc;
2. Kh«ng b¶o ®¶m mét trong c¸c ®iÒu kiÖn quy ®Þnh t¹i Kho¶n 2, §iÒu 50 cña LuËt gi¸o dôc; 3. Ng−êi cho phÐp ho¹t ®éng gi¸o dôc kh«ng ®óng thÈm quyÒn;
4. Kh«ng triÓn khai ho¹t ®éng gi¸o dôc trong thêi h¹n quy ®Þnh kÓ tõ ngµy ®−îc phÐp ho¹t ®éng gi¸o dôc;
5. Vi ph¹m quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ gi¸o dôc bÞ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh ë møc ®é ph¶i ®×nh chØ;
6. C¸c tr−êng hîp kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. QuyÕt ®Þnh ®×nh chØ ho¹t ®éng gi¸o dôc ®èi víi nhµ tr−êng ph¶i x¸c ®Þnh râ lý do ®×nh chØ, thêi h¹n ®×nh chØ, biÖn ph¸p b¶o ®¶m quyÒn lîi cña
62
nhµ gi¸o, ng−êi häc vµ ng−êi lao ®éng trong tr−êng. QuyÕt ®Þnh ®×nh chØ ho¹t ®éng gi¸o dôc ®èi víi nhµ tr−êng ph¶i ®−îc c«ng bè c«ng khai
trªn c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng. Sau thêi h¹n ®×nh chØ, nÕu nguyªn nh©n dÉn ®Õn viÖc ®×nh chØ ®−îc kh¾c phôc th× ng−êi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh ®×nh chØ ra quyÕt ®Þnh cho phÐp nhµ tr−êng ho¹t ®éng gi¸o dôc trë l¹i. Nhµ tr−êng bÞ gi¶i thÓ trong nh÷ng tr−êng hîp sau:
1. Vi ph¹m nghiªm träng quy ®Þnh vÒ qu¶n lý, tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña nhµ tr−êng;
2. HÕt thêi h¹n ®×nh chØ ho¹t ®éng gi¸o dôc mµ kh«ng kh¾c phôc ®−îc nguyªn nh©n dÉn ®Õn viÖc ®×nh chØ;
3. Môc tiªu vµ néi dung ho¹t ®éng trong quyÕt ®Þnh thµnh lËp hoÆc cho phÐp thµnh lËp tr−êng kh«ng cßn phï hîp víi nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi;
4. Theo ®Ò nghÞ cña tæ chøc, c¸ nh©n thµnh lËp tr−êng.
QuyÕt ®Þnh gi¶i thÓ nhµ tr−êng ph¶i x¸c ®Þnh râ lý do gi¶i thÓ, c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m quyÒn lîi cña nhµ gi¸o, ng−êi häc vµ ng−êi lao ®éng trong tr−êng. QuyÕt ®Þnh gi¶i thÓ nhµ tr−êng ph¶i ®−îc c«ng bè c«ng khai trªn c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng.
63
C©u hái 24: Quy ®Þnh ®èi víi HiÖu tr−ëng, Héi ®ång t− vÊn Héi ®ång tr−êng vµ Héi ®ång qu¶n trÞ trong nhµ tr−êng?
Tr¶ lêi:
LuËt gi¸o dôc n¨m 2005 ®−îc söa ®æi, bæ sung n¨m 2009 vµ LuËt gi¸o dôc ®¹i häc quy ®Þnh:
1. HiÖu tr−ëng
1.1. HiÖu tr−ëng lµ ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng cña nhµ tr−êng, do c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn bæ nhiÖm, c«ng nhËn.
1.2. HiÖu tr−ëng c¸c tr−êng thuéc hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n ph¶i ®−îc ®µo t¹o, båi d−ìng vÒ nghiÖp vô qu¶n lý tr−êng häc.
1.3. Tiªu chuÈn, nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña HiÖu tr−ëng; thñ tôc bæ nhiÖm, c«ng nhËn HiÖu tr−ëng tr−êng ®¹i häc do Thñ t−íng ChÝnh phñ quy ®Þnh; ®èi víi c¸c tr−êng ë c¸c cÊp häc kh¸c do Bé tr−ëng Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o quy ®Þnh; ®èi víi c¬ së d¹y nghÒ do Thñ tr−ëng c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc vÒ d¹y nghÒ quy ®Þnh.
2. Héi ®ång t− vÊn
Héi ®ång t− vÊn do HiÖu tr−ëng thµnh lËp ®Ó lÊy ý kiÕn cña c¸n bé qu¶n lý, nhµ gi¸o, ®¹i diÖn c¸c tæ chøc trong nhµ tr−êng nh»m thùc hiÖn mét sè nhiÖm vô thuéc tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n cña
64
HiÖu tr−ëng. Tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c¸c héi ®ång t− vÊn ®−îc quy ®Þnh trong ®iÒu lÖ nhµ tr−êng.
3. Héi ®ång tr−êng
3.1. Héi ®ång tr−êng ®−îc thµnh lËp ë tr−êng cao ®¼ng, tr−êng ®¹i häc, häc viÖn c«ng lËp. 3.2. Héi ®ång tr−êng lµ tæ chøc qu¶n trÞ, ®¹i diÖn quyÒn së h÷u cña nhµ tr−êng. Héi ®ång tr−êng cã nhiÖm vô, quyÒn h¹n sau ®©y: - QuyÕt nghÞ chiÕn l−îc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn vµ quy chÕ vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña nhµ tr−êng;
- QuyÕt nghÞ ph−¬ng h−íng ho¹t ®éng ®µo t¹o, khoa häc vµ c«ng nghÖ, hîp t¸c quèc tÕ, b¶o ®¶m chÊt l−îng gi¸o dôc;
- QuyÕt nghÞ vÒ c¬ cÊu tæ chøc vµ ph−¬ng h−íng ®Çu t− ph¸t triÓn cña nhµ tr−êng; - QuyÕt nghÞ vÒ viÖc thµnh lËp, s¸p nhËp, chia, t¸ch, gi¶i thÓ c¸c tæ chøc cña c¬ së gi¸o dôc ®¹i häc; - Gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c nghÞ quyÕt cña Héi ®ång tr−êng, viÖc thùc hiÖn quy chÕ d©n chñ trong c¸c ho¹t ®éng cña nhµ tr−êng.
3.3. Thµnh viªn héi ®ång tr−êng:
- HiÖu tr−ëng, c¸c Phã HiÖu tr−ëng, BÝ th− §¶ng ñy, Chñ tÞch C«ng ®oµn, BÝ th− §oµn Thanh niªn Céng s¶n Hå ChÝ Minh; ®¹i diÖn mét sè khoa, ®¹i diÖn c¬ quan chñ qu¶n c¬ së gi¸o dôc ®¹i häc;
65
- Mét sè thµnh viªn ho¹t ®éng trong lÜnh vùc gi¸o dôc, khoa häc, c«ng nghÖ, s¶n xuÊt, kinh doanh. 3.4. Chñ tÞch Héi ®ång tr−êng do thñ tr−ëng c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn bæ nhiÖm. Tiªu chuÈn Chñ tÞch Héi ®ång tr−êng nh− tiªu chuÈn cña HiÖu tr−ëng quy ®Þnh t¹i Kho¶n 2, §iÒu 20 cña LuËt gi¸o dôc ®¹i häc.
3.5. NhiÖm kú cña Héi ®ång tr−êng lµ 5 n¨m vµ theo nhiÖm kú cña HiÖu tr−ëng.
Héi ®ång tr−êng lµm viÖc theo nguyªn t¾c tËp thÓ, quyÕt ®Þnh theo ®a sè.
3.6. Thñ tôc thµnh lËp, sè l−îng vµ c¬ cÊu thµnh viªn; nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña Héi ®ång tr−êng; nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña chñ tÞch, th− ký héi ®ång tr−êng; viÖc bæ nhiÖm, miÔn nhiÖm chñ tÞch vµ c¸c thµnh viªn héi ®ång tr−êng ®−îc quy ®Þnh cô thÓ trong §iÒu lÖ nhµ tr−êng.
4. Héi ®ång qu¶n trÞ
4.1. Héi ®ång qu¶n trÞ ®−îc thµnh lËp ë tr−êng cao ®¼ng, tr−êng ®¹i häc t− thôc.
4.2. Héi ®ång qu¶n trÞ lµ tæ chøc ®¹i diÖn duy nhÊt cho chñ së h÷u cña nhµ tr−êng. Héi ®ång qu¶n trÞ cã nhiÖm vô, quyÒn h¹n sau ®©y:
- Tæ chøc thùc hiÖn c¸c nghÞ quyÕt cña ®¹i héi ®ång cæ ®«ng;
- QuyÕt nghÞ chiÕn l−îc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn vµ quy chÕ vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña nhµ tr−êng;
66
- QuyÕt nghÞ ph−¬ng h−íng ho¹t ®éng ®µo t¹o, khoa häc vµ c«ng nghÖ, hîp t¸c quèc tÕ, b¶o ®¶m chÊt l−îng gi¸o dôc;
- QuyÕt nghÞ nh÷ng vÊn ®Ò vÒ tæ chøc, nh©n sù, tµi chÝnh, tµi s¶n vµ ph−¬ng h−íng ®Çu t− ph¸t triÓn cña nhµ tr−êng;
- Gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c nghÞ quyÕt cña Héi ®ång qu¶n trÞ, viÖc thùc hiÖn quy chÕ d©n chñ trong c¸c ho¹t ®éng cña nhµ tr−êng.
4.3. Thµnh viªn Héi ®ång qu¶n trÞ:
- §¹i diÖn cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã sè l−îng cæ phÇn ®ãng gãp ë møc cÇn thiÕt theo quy ®Þnh; - HiÖu tr−ëng; ®¹i diÖn c¬ quan qu¶n lý ®Þa ph−¬ng n¬i c¬ së gi¸o dôc ®¹i häc cã trô së; ®¹i diÖn tæ chøc §¶ng, ®oµn thÓ; ®¹i diÖn gi¶ng viªn. 4.4. Chñ tÞch Héi ®ång qu¶n trÞ do Héi ®ång qu¶n trÞ bÇu theo nguyªn t¾c ®a sè, bá phiÕu kÝn. Chñ tÞch Héi ®ång qu¶n trÞ ph¶i cã tr×nh ®é ®¹i häc trë lªn.
4.5. NhiÖm kú cña Héi ®ång qu¶n trÞ lµ 5 n¨m. Héi ®ång qu¶n trÞ lµm viÖc theo nguyªn t¾c tËp thÓ, quyÕt ®Þnh theo ®a sè.
4.6. Thñ tôc thµnh lËp, sè l−îng vµ c¬ cÊu thµnh viªn; nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña Héi ®ång qu¶n trÞ; tiªu chuÈn, nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña chñ tÞch, th− ký; viÖc c«ng nhËn, kh«ng c«ng nhËn héi ®ång qu¶n trÞ, chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ, c¸c thµnh viªn héi ®ång qu¶n trÞ ®−îc quy ®Þnh
67
trong §iÒu lÖ, Quy chÕ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña nhµ tr−êng.
C©u hái 25: Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ tr−êng trung häc trong hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n?
Tr¶ lêi:
Th«ng t− sè 13/2012/TT-BGD§T ngµy 6-4-2012 cña Bé tr−ëng Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o Quy ®Þnh vÒ tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ tr−êng trung häc c¬ së, tr−êng trung häc phæ th«ng vµ tr−êng phæ th«ng cã nhiÒu cÊp häc bao gåm: tæ chøc vµ qu¶n lý nhµ tr−êng; c¸n bé qu¶n lý, gi¸o viªn, nh©n viªn vµ häc sinh; c¬ së vËt chÊt vµ trang thiÕt bÞ d¹y häc; quan hÖ gi÷a nhµ tr−êng, gia ®×nh vµ x· héi; ho¹t ®éng gi¸o dôc vµ kÕt qu¶ gi¸o dôc. Tiªu chuÈn nµy lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh néi dung ®¸nh gi¸ cña c¸c ho¹t ®éng: kiÓm ®Þnh chÊt l−îng gi¸o dôc tr−êng trung häc; c«ng nhËn tr−êng trung häc ®¹t chuÈn quèc gia; c«ng nhËn tr−êng trung häc ®¹t tiªu chuÈn tr−êng häc th©n thiÖn, häc sinh tÝch cùc; thanh tra toµn diÖn nhµ tr−êng.
Cã c¸c tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ tr−êng trung häc: 1. Tæ chøc vµ qu¶n lý nhµ tr−êng.
2. C¸n bé qu¶n lý, gi¸o viªn, nh©n viªn vµ häc sinh. 3. C¬ së vËt chÊt vµ trang thiÕt bÞ d¹y häc. 4. Quan hÖ gi÷a nhµ tr−êng, gia ®×nh vµ x· héi. 5. Ho¹t ®éng gi¸o dôc vµ kÕt qu¶ gi¸o dôc.
68
C©u hái 26: Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ chÊt l−îng gi¸o dôc vµ quy tr×nh, chu kú kiÓm ®Þnh chÊt l−îng gi¸o dôc c¬ së gi¸o dôc phæ th«ng, gi¸o dôc th−êng xuyªn?
Tr¶ lêi:
Th«ng t− sè 42/2012/TT-BGD§T ngµy 23-11- 2012 cña Bé tr−ëng Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o Quy ®Þnh tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ chÊt l−îng gi¸o dôc vµ quy tr×nh, chu kú kiÓm ®Þnh chÊt l−îng gi¸o dôc c¬ së gi¸o dôc
phæ th«ng, c¬ së gi¸o dôc th−êng xuyªn nh− sau: §èi t−îng ¸p dông:
1. Tr−êng tiÓu häc thuéc c¸c lo¹i h×nh trong hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n;
2. Tr−êng trung häc c¬ së; tr−êng trung häc phæ th«ng; tr−êng phæ th«ng cã nhiÒu cÊp häc; tr−êng phæ th«ng d©n téc néi tró cÊp huyÖn; tr−êng phæ th«ng d©n téc néi tró cÊp tØnh; tr−êng phæ th«ng d©n téc néi tró trùc thuéc Bé; tr−êng phæ th«ng d©n téc b¸n tró; tr−êng chuyªn (sau ®©y gäi chung lµ tr−êng trung häc) thuéc c¸c lo¹i h×nh trong hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n;
3. Trung t©m gi¸o dôc th−êng xuyªn quËn, huyÖn, thÞ x·, thµnh phè trùc thuéc tØnh; trung t©m gi¸o dôc th−êng xuyªn tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung −¬ng (sau ®©y gäi chung lµ trung t©m gi¸o dôc th−êng xuyªn) trong hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n;
4. Tæ chøc vµ c¸ nh©n cã liªn quan.
69
A. Tiªu chuÈn
I. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ chÊt l−îng gi¸o dôc tr−êng tiÓu häc
1. Tæ chøc vµ qu¶n lý nhµ tr−êng
1.1. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña nhµ tr−êng theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ tr−êng tiÓu häc.
1.2. Líp häc, sè häc sinh, ®iÓm tr−êng theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ tr−êng tiÓu häc.
1.3. C¬ cÊu tæ chøc vµ viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô cña c¸c tæ chuyªn m«n, tæ v¨n phßng theo quy ®Þnh t¹i §iÒu lÖ tr−êng tiÓu häc.
1.4. ChÊp hµnh chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt cña Nhµ n−íc, sù l·nh ®¹o, chØ ®¹o cña cÊp ñy §¶ng, chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng vµ c¬ quan qu¶n lý gi¸o dôc c¸c cÊp; b¶o ®¶m Quy chÕ thùc hiÖn d©n chñ trong ho¹t ®éng cña nhµ tr−êng.
1.5. Qu¶n lý hµnh chÝnh, thùc hiÖn c¸c phong trµo thi ®ua theo quy ®Þnh.
1.6. Qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc, qu¶n lý c¸n bé, gi¸o viªn, nh©n viªn, häc sinh vµ qu¶n lý tµi chÝnh, ®Êt ®ai, c¬ së vËt chÊt theo quy ®Þnh.
1.7. B¶o ®¶m an ninh trËt tù, an toµn cho häc sinh vµ cho c¸n bé, gi¸o viªn, nh©n viªn; phßng chèng b¹o lùc häc ®−êng, phßng chèng dÞch bÖnh, phßng tr¸nh c¸c hiÓm häa thiªn tai, c¸c tÖ n¹n x· héi trong tr−êng.
70
2. C¸n bé qu¶n lý, gi¸o viªn, nh©n viªn vµ häc sinh
2.1. N¨ng lùc cña HiÖu tr−ëng, Phã HiÖu tr−ëng trong qu¸ tr×nh triÓn khai c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc. 2.2. Sè l−îng, tr×nh ®é ®µo t¹o cña gi¸o viªn theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ tr−êng tiÓu häc. 2.3. KÕt qu¶ ®¸nh gi¸, xÕp lo¹i gi¸o viªn vµ viÖc b¶o ®¶m c¸c quyÒn cña gi¸o viªn.
2.4. Sè l−îng, chÊt l−îng vµ viÖc b¶o ®¶m c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch ®èi víi ®éi ngò nh©n viªn cña nhµ tr−êng.
2.5. Häc sinh cña nhµ tr−êng ®¸p øng yªu cÇu theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ tr−êng tiÓu häc vµ cña ph¸p luËt.
3. C¬ së vËt chÊt vµ trang thiÕt bÞ d¹y häc 3.1. Khu«n viªn, cæng tr−êng, biÓn tr−êng, t−êng hoÆc hµng rµo b¶o vÖ, s©n ch¬i, b·i tËp theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ tr−êng tiÓu häc.
3.2. Phßng häc, b¶ng, bµn ghÕ cho gi¸o viªn, häc sinh.
3.3. Khèi phßng, trang thiÕt bÞ v¨n phßng phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý, d¹y vµ häc theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ tr−êng tiÓu häc.
3.4. C«ng tr×nh vÖ sinh, nhµ ®Ó xe, hÖ thèng n−íc s¹ch, hÖ thèng tho¸t n−íc, thu gom r¸c ®¸p øng yªu cÇu cña ho¹t ®éng gi¸o dôc.
3.5. Th− viÖn ®¸p øng nhu cÇu nghiªn cøu, häc tËp cña c¸n bé, gi¸o viªn, nh©n viªn vµ häc sinh.
71
3.6. ThiÕt bÞ d¹y häc, ®å dïng d¹y häc vµ hiÖu qu¶ sö dông thiÕt bÞ, ®å dïng d¹y häc. 4. Quan hÖ gi÷a nhµ tr−êng, gia ®×nh vµ x· héi 4.1. Tæ chøc vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña Ban ®¹i diÖn cha mÑ häc sinh.
4.2. Nhµ tr−êng chñ ®éng tham m−u víi cÊp ñy §¶ng, chÝnh quyÒn vµ phèi hîp víi c¸c tæ chøc ®oµn thÓ ë ®Þa ph−¬ng ®Ó huy ®éng nguån lùc x©y dùng nhµ tr−êng vµ m«i tr−êng gi¸o dôc.
4.3. Nhµ tr−êng phèi hîp víi c¸c tæ chøc ®oµn thÓ cña ®Þa ph−¬ng, huy ®éng sù tham gia cña céng ®ång ®Ó gi¸o dôc truyÒn thèng lÞch sö, v¨n hãa d©n téc cho häc sinh vµ thùc hiÖn môc tiªu, kÕ ho¹ch gi¸o dôc.
5. Ho¹t ®éng gi¸o dôc vµ kÕt qu¶ gi¸o dôc 5.1. Thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc, kÕ ho¹ch d¹y häc cña Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o, c¸c quy ®Þnh vÒ chuyªn m«n cña c¬ quan qu¶n lý gi¸o dôc ®Þa ph−¬ng.
5.2. C¸c ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp cña nhµ tr−êng. 5.3. Tham gia thùc hiÖn môc tiªu phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc ®óng ®é tuæi cña ®Þa ph−¬ng. 5.4. KÕt qu¶ xÕp lo¹i gi¸o dôc cña häc sinh ®¸p øng môc tiªu gi¸o dôc.
5.5. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng ch¨m sãc, gi¸o dôc thÓ chÊt, gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ m«i tr−êng. 5.6. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng gi¸o dôc cña nhµ tr−êng. 5.7. Gi¸o dôc, rÌn luyÖn kü n¨ng sèng, t¹o c¬
72
héi ®Ó häc sinh tham gia vµo qu¸ tr×nh häc tËp mét c¸ch tÝch cùc, chñ ®éng, s¸ng t¹o.
II. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ chÊt l−îng gi¸o dôc tr−êng trung häc
1. Tæ chøc vµ qu¶n lý nhµ tr−êng
1.1. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña nhµ tr−êng theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ tr−êng trung häc c¬ së, tr−êng trung häc phæ th«ng vµ tr−êng phæ th«ng cã nhiÒu cÊp häc (sau ®©y gäi lµ §iÒu lÖ tr−êng trung häc) vµ c¸c quy ®Þnh cña Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o.
1.2. Líp häc, sè häc sinh, ®iÓm tr−êng theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ tr−êng tiÓu häc (nÕu tr−êng cã cÊp tiÓu häc) vµ §iÒu lÖ tr−êng trung häc.
1.3. Tæ chøc §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, C«ng ®oµn, §oµn Thanh niªn Céng s¶n Hå ChÝ Minh, §éi ThiÕu niªn tiÒn phong Hå ChÝ Minh, c¸c tæ chøc x· héi kh¸c vµ c¸c héi ®ång ho¹t ®éng theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ tr−êng trung häc vµ quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
1.4. C¬ cÊu tæ chøc vµ viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô cña c¸c tæ chuyªn m«n, tæ V¨n phßng (tæ Gi¸o vô vµ Qu¶n lý häc sinh, tæ Qu¶n trÞ ®êi sèng, c¸c bé phËn kh¸c ®èi víi tr−êng chuyªn biÖt) theo quy
®Þnh t¹i §iÒu lÖ tr−êng trung häc.
1.5. X©y dùng chiÕn l−îc ph¸t triÓn nhµ tr−êng. 1.6. ChÊp hµnh chñ tr−¬ng, ®−êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña Nhµ n−íc, cña
73
®Þa ph−¬ng vµ sù l·nh ®¹o, chØ ®¹o cña c¬ quan qu¶n lý gi¸o dôc c¸c cÊp; b¶o ®¶m Quy chÕ thùc hiÖn d©n chñ trong ho¹t ®éng cña nhµ tr−êng.
1.7. Qu¶n lý hµnh chÝnh, thùc hiÖn c¸c phong trµo thi ®ua.
1.8. Qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc, qu¶n lý c¸n bé, gi¸o viªn, nh©n viªn, häc sinh. 1.9. Qu¶n lý tµi chÝnh, tµi s¶n cña nhµ tr−êng. 1.10. B¶o ®¶m an ninh trËt tù, an toµn cho häc sinh vµ cho c¸n bé, gi¸o viªn, nh©n viªn; phßng chèng b¹o lùc häc ®−êng, phßng chèng dÞch bÖnh, phßng tr¸nh c¸c hiÓm häa thiªn tai, c¸c tÖ n¹n x· héi trong tr−êng.
2. C¸n bé qu¶n lý, gi¸o viªn, nh©n viªn vµ häc sinh
2.1. N¨ng lùc cña HiÖu tr−ëng, Phã HiÖu tr−ëng trong qu¸ tr×nh triÓn khai c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc. 2.2. Sè l−îng, tr×nh ®é ®µo t¹o cña gi¸o viªn theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ tr−êng tiÓu häc (nÕu tr−êng cã cÊp tiÓu häc), §iÒu lÖ tr−êng trung häc. 2.3. KÕt qu¶ ®¸nh gi¸, xÕp lo¹i gi¸o viªn vµ viÖc b¶o ®¶m c¸c quyÒn cña gi¸o viªn.
2.4. Sè l−îng, chÊt l−îng vµ viÖc b¶o ®¶m c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch ®èi víi ®éi ngò nh©n viªn cña nhµ tr−êng.
2.5. Häc sinh cña nhµ tr−êng ®¸p øng yªu cÇu theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ tr−êng tiÓu häc (nÕu tr−êng cã cÊp tiÓu häc), §iÒu lÖ tr−êng trung häc vµ cña ph¸p luËt.
74
3. C¬ së vËt chÊt vµ trang thiÕt bÞ d¹y häc 3.1. Khu«n viªn, cæng tr−êng, biÓn tr−êng, t−êng hoÆc hµng rµo b¶o vÖ, s©n ch¬i, b·i tËp theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ tr−êng trung häc. 3.2. Phßng häc, b¶ng, bµn ghÕ cho gi¸o viªn, häc sinh.
3.3. Khèi phßng, trang thiÕt bÞ v¨n phßng phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý, d¹y vµ häc theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ tr−êng trung häc.
3.4. C«ng tr×nh vÖ sinh, nhµ ®Ó xe, hÖ thèng n−íc s¹ch, hÖ thèng tho¸t n−íc, thu gom r¸c ®¸p øng yªu cÇu cña ho¹t ®éng gi¸o dôc.
3.5. Th− viÖn ®¸p øng nhu cÇu nghiªn cøu, häc tËp cña c¸n bé, gi¸o viªn, nh©n viªn vµ häc sinh. 3.6. ThiÕt bÞ d¹y häc, ®å dïng d¹y häc vµ hiÖu qu¶ sö dông thiÕt bÞ, ®å dïng d¹y häc.
4. Quan hÖ gi÷a nhµ tr−êng, gia ®×nh vµ x· héi 4.1. Tæ chøc vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña Ban ®¹i diÖn cha mÑ häc sinh.
4.2. Nhµ tr−êng chñ ®éng tham m−u víi cÊp ñy §¶ng, chÝnh quyÒn vµ phèi hîp víi c¸c tæ chøc ®oµn thÓ ë ®Þa ph−¬ng ®Ó huy ®éng nguån lùc x©y dùng nhµ tr−êng vµ m«i tr−êng gi¸o dôc.
4.3. Nhµ tr−êng phèi hîp víi c¸c tæ chøc ®oµn thÓ cña ®Þa ph−¬ng, huy ®éng sù tham gia cña céng ®ång ®Ó gi¸o dôc truyÒn thèng lÞch sö, v¨n hãa d©n téc cho häc sinh vµ thùc hiÖn môc tiªu, kÕ ho¹ch gi¸o dôc.
75
5. Ho¹t ®éng gi¸o dôc vµ kÕt qu¶ gi¸o dôc 5.1. Thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc, kÕ ho¹ch d¹y häc cña Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o, c¸c quy ®Þnh vÒ chuyªn m«n cña c¬ quan qu¶n lý gi¸o dôc ®Þa ph−¬ng.
5.2. §æi míi ph−¬ng ph¸p d¹y häc nh»m khuyÕn khÝch sù chuyªn cÇn, tÝch cùc, chñ ®éng, s¸ng t¹o vµ ý thøc v−¬n lªn, rÌn luyÖn kh¶ n¨ng tù häc cña häc sinh.
5.3. Thùc hiÖn nhiÖm vô phæ cËp gi¸o dôc cña ®Þa ph−¬ng.
5.4. Thùc hiÖn ho¹t ®éng båi d−ìng häc sinh giái, gióp ®ì häc sinh yÕu, kÐm theo kÕ ho¹ch cña nhµ tr−êng vµ theo quy ®Þnh cña c¸c cÊp qu¶n lý gi¸o dôc.
5.5. Thùc hiÖn néi dung gi¸o dôc ®Þa ph−¬ng theo quy ®Þnh cña Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o. 5.6. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng v¨n hãa, v¨n nghÖ, thÓ thao, khuyÕn khÝch sù tham gia chñ ®éng, tù gi¸c cña häc sinh.
5.7. Gi¸o dôc, rÌn luyÖn kü n¨ng sèng th«ng qua c¸c ho¹t ®éng häc tËp, ho¹t ®éng tËp thÓ vµ ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp cho häc sinh.
5.8. Häc sinh tham gia gi÷ g×n vÖ sinh m«i tr−êng líp häc, nhµ tr−êng.
5.9. KÕt qu¶ xÕp lo¹i häc lùc cña häc sinh h»ng n¨m ®¸p øng môc tiªu gi¸o dôc.
76
5.10. KÕt qu¶ xÕp lo¹i h¹nh kiÓm cña häc sinh h»ng n¨m ®¸p øng môc tiªu gi¸o dôc.
5.11. KÕt qu¶ ho¹t ®éng gi¸o dôc nghÒ phæ th«ng vµ ho¹t ®éng gi¸o dôc h−íng nghiÖp cho häc sinh h»ng n¨m.
5.12. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng gi¸o dôc h»ng n¨m cña nhµ tr−êng.
III. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ chÊt l−îng gi¸o dôc Trung t©m gi¸o dôc th−êng xuyªn
1. C«ng t¸c qu¶n lý
X©y dùng chiÕn l−îc ph¸t triÓn trung t©m. 1.2. Thùc hiÖn c«ng t¸c ®iÒu tra nhu cÇu häc tËp cña x· héi ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch ho¹t ®éng. 1.3. Thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶n lý chuyªn m«n theo quy ®Þnh cña Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o. 1.4. Qu¶n lý c¸n bé, gi¸o viªn, nh©n viªn, häc viªn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, theo Quy chÕ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña trung t©m.
1.5. Thùc hiÖn qu¶n lý tµi chÝnh, tµi s¶n theo c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n−íc.
1.6. ChÊp hµnh chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt cña Nhµ n−íc, quy ®Þnh cña chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng vµ cña c¬ quan qu¶n lý gi¸o dôc c¸c cÊp; thùc hiÖn c¸c phong trµo thi ®ua.
1.7. B¶o ®¶m an ninh trËt tù, an toµn cho häc viªn vµ cho c¸n bé, gi¸o viªn, nh©n viªn; phßng chèng b¹o lùc, phßng tr¸nh c¸c hiÓm häa thiªn tai, c¸c tÖ n¹n x· héi.
77
2. C¸n bé qu¶n lý, gi¸o viªn, nh©n viªn vµ häc viªn C¸n bé, gi¸o viªn, nh©n viªn ®−îc b¶o ®¶m quyÒn lîi theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 3. C¬ së vËt chÊt vµ trang thiÕt bÞ
3.1. C¬ së vËt chÊt tèi thiÓu ®¸p øng nhiÖm vô cña trung t©m.
3.2. Phßng häc b¶o ®¶m yªu cÇu theo quy ®Þnh. 3.3. C¸c c«ng tr×nh phôc vô sinh ho¹t. 3.4. Khai th¸c, tËn dông c¬ së vËt chÊt s½n cã
cña ®Þa ph−¬ng ®Ó më réng ho¹t ®éng gi¸o dôc cña trung t©m.
4. C«ng t¸c x· héi ho¸ gi¸o dôc
3.1. Chñ ®éng tham m−u víi cÊp ñy §¶ng, chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô chÝnh trÞ.
3.2. Phèi hîp víi c¸c tæ chøc ®oµn thÓ, c¸ nh©n ë ®Þa ph−¬ng ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn trung t©m. 3.3. Thùc hiÖn hiÖu qu¶ viÖc liªn kÕt víi c¸c ban ngµnh, tæ chøc ®oµn thÓ, doanh nghiÖp. 5. Ho¹t ®éng gi¸o dôc vµ kÕt qu¶ gi¸o dôc 5.1. Thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc th−êng xuyªn ®Ó lÊy v¨n b»ng, chøng chØ cña hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n.
5.2. X©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh båi d−ìng ng¾n h¹n.
5.3. Tæ chøc cã hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng hç trî gi¸o dôc.
5.4. B¶o ®¶m c¸c yªu cÇu khi liªn kÕt víi c¸c c¬ së gi¸o dôc nghÒ nghiÖp, c¬ së gi¸o dôc ®¹i häc ®Ó
78
thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc th−êng xuyªn lÊy v¨n b»ng cña hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n. 5.5. KÕt qu¶ gi¸o dôc vµ hiÖu qu¶ gi¸o dôc.
B. Quy tr×nh vµ chu kú kiÓm ®Þnh chÊt l−îng gi¸o dôc c¬ së gi¸o dôc
Môc ®Ých kiÓm ®Þnh chÊt l−îng gi¸o dôc c¬ së gi¸o dôc phæ th«ng, c¬ së gi¸o dôc th−êng xuyªn (gäi chung lµ c¬ së gi¸o dôc) nh»m gióp c¬ së gi¸o dôc x¸c ®Þnh møc ®é ®¸p øng môc tiªu gi¸o dôc trong tõng giai ®o¹n, ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch c¶i tiÕn chÊt l−îng gi¸o dôc, n©ng cao chÊt l−îng c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc; th«ng b¸o c«ng khai víi c¸c c¬
quan qu¶n lý nhµ n−íc vµ x· héi vÒ thùc tr¹ng chÊt l−îng cña c¬ së gi¸o dôc; ®Ó c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc ®¸nh gi¸ vµ c«ng nhËn c¬ së gi¸o dôc ®¹t tiªu chuÈn chÊt l−îng gi¸o dôc.
1. Quy tr×nh kiÓm ®Þnh chÊt l−îng gi¸o dôc c¬ së gi¸o dôc gåm c¸c b−íc
1.1. Tù ®¸nh gi¸ cña c¬ së gi¸o dôc.
1.2. §¨ng ký ®¸nh gi¸ ngoµi cña c¬ së gi¸o dôc. 1.3. §¸nh gi¸ ngoµi c¬ së gi¸o dôc.
1.4. C«ng nhËn c¬ së gi¸o dôc ®¹t tiªu chuÈn chÊt l−îng gi¸o dôc vµ cÊp giÊy chøng nhËn chÊt l−îng gi¸o dôc.
2. Chu kú kiÓm ®Þnh chÊt l−îng gi¸o dôc c¬ së gi¸o dôc
2.1. Chu kú kiÓm ®Þnh chÊt l−îng gi¸o dôc c¬
79