🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Hỏi – Đáp Về “Diễn Biến Hòa Bình” Và “Cách Mạng Màu”
Ebooks
Nhóm Zalo
4
LêI NHμ XUÊT B¶N
“DiÔn biÕn hßa b×nh” vμ “c¸ch m¹ng mμu” lμ nh÷ng ph−¬ng thøc tiÕn hμnh c¸c ho¹t ®éng, chñ yÕu lμ phi vò trang, phi qu©n sù, nh»m xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa trªn ph¹m vi toμn thÕ giíi, ®−a c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa ®i theo quü ®¹o t− b¶n chñ nghÜa; chèng ph¸ nÒn ®éc lËp d©n téc cña c¸c quèc gia, d©n téc, thiÕt lËp mét thÕ giíi trong vßng chi phèi cña Mü vμ ph−¬ng T©y.
Trong nhiÒu n¨m qua, c¸c thÕ lùc thï ®Þch ®· coi ViÖt Nam lμ träng ®iÓm thùc hiÖn “diÔn biÕn hßa b×nh” vμ “c¸ch m¹ng mμu” hßng xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa mμ §¶ng ta, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vμ nh©n d©n ta ®· lùa chän; xãa bá vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, h−íng ViÖt Nam ®i vμo quü ®¹o cña chñ nghÜa t− b¶n.
Nh»m gióp b¹n ®äc cã thªm tμi liÖu nghiªn cøu, t×m hiÓu vÒ mét sè néi dung c¬ b¶n vÒ chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” vμ “c¸ch m¹ng mμu” mμ c¸c thÕ lùc thï ®Þch, ph¶n ®éng quèc tÕ ®·, ®ang thùc hiÖn ®èi víi c¸c n−íc trªn thÕ giíi, trong ®ã cã ViÖt Nam, Nhμ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt t¸i b¶n cuèn s¸ch Hái - ®¸p vÒ “diÔn biÕn hßa b×nh” vμ “c¸ch m¹ng mμu” cña tËp thÓ t¸c gi¶, do GS. TS. Ph¹m Ngäc HiÒn chñ biªn.
5
“DiÔn biÕn hßa b×nh” vμ “c¸ch m¹ng mμu” lμ vÊn ®Ò kh¸ réng vμ phøc t¹p, ®ang ®−îc tiÕp tôc theo dâi vμ nghiªn cøu nªn néi dung cuèn s¸ch khã tr¸nh khái h¹n chÕ, thiÕu sãt. Chóng t«i mong nhËn ®−îc ý kiÕn ®ãng gãp cña b¹n ®äc ®Ó
lÇn xuÊt b¶n sau ®−îc hoμn thiÖn h¬n.
Xin giíi thiÖu cuèn s¸ch víi b¹n ®äc.
Th¸ng 6 n¨m 2012
Nhμ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt6
PhÇn thø nhÊt
NH÷NG KIÕN THøC C¥ B¶N
VÒ “DIÔN BIÕN HOμ B×NH”
I. Kh¸i niÖm, nguån gèc, b¶n chÊt “diÔn biÕn hoμ b×nh”
C©u hái 1: “DiÔn biÕn hßa b×nh” lμ g×? Tr¶ lêi:
- “DiÔn biÕn hoμ b×nh” cßn cã nh÷ng tªn gäi kh¸c nhau nh−: “ChuyÓn ho¸ hoμ b×nh” (Peaceful change), “BiÕn ®æi hoμ b×nh” (Peaceful transformation), “C¹nh tranh hoμ b×nh” (Peace competition), “V−ît trªn hoμ
b×nh” (Beyand peace), “ChiÕn th¾ng kh«ng cÇn chiÕn tranh”, “Cuéc ®¹i chiÕn thÕ giíi kh«ng cã khãi sóng”... HiÖn nay, còng cã nhiÒu c¸ch tiÕp cËn, ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ “diÔn biÕn hßa b×nh”, song vÒ c¬ b¶n c¸c c¸ch tiÕp cËn vμ lý gi¶i ®Òu thèng nhÊt cho r»ng ®©y lμ mét trong nh÷ng ph−¬ng thøc tiÕn hμnh c¸c ho¹t ®éng chèng chñ nghÜa x· héi chñ yÕu lμ phi vò trang, phi
7
qu©n sù vμ ®Ó ph©n biÖt nã víi nh÷ng ho¹t ®éng chèng ph¸ b»ng b¹o lùc, b»ng chiÕn tranh qu©n sù. - “DiÔn biÕn hoμ b×nh” lμ chiÕn l−îc cña chñ nghÜa ®Õ quèc, ®øng ®Çu lμ ®Õ quèc Mü nh»m chuyÓn ho¸ chÕ ®é nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa sang chÕ ®é nhμ n−íc t− b¶n chñ nghÜa b»ng c¸c h×nh thøc, biÖn ph¸p, thñ ®o¹n, ph−¬ng tiÖn phi qu©n sù. Cô thÓ lμ:
+ ChuyÓn hãa, thay thÕ c¬ së t− t−ëng - chÝnh trÞ vμ c¬ së giai cÊp x· héi cña chÕ ®é x· héi chñ nghÜa b»ng c¬ së t− t−ëng chÝnh trÞ vμ c¬ së giai cÊp x· héi cña chÕ ®é t− b¶n chñ nghÜa trªn c¬ së tuyªn truyÒn xãa bá chñ nghÜa M¸c - Lªnin, ®ång thêi truyÒn b¸, x¸c lËp hÖ t− t−ëng t− s¶n ë c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa.
+ ChuyÓn hãa, thay ®æi hÖ thèng chÝnh trÞ cña chÕ ®é x· héi chñ nghÜa trªn c¬ së lμm biÕn chÊt c¬ quan lËp ph¸p, c¬ quan hμnh ph¸p, c¬ quan t− ph¸p còng nh− c¸c tæ chøc x· héi kh¸c.
+ Thay ®æi, chuyÓn hãa nÒn kinh tÕ theo ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa sang nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng tù do theo ®Þnh h−íng t− b¶n chñ nghÜa. Trªn c¬ së tuyªn truyÒn xãa bá chÕ ®é c«ng h÷u vÒ t− liÖu s¶n xuÊt, ®ång thêi thóc ®Èy khuynh h−íng t− h÷u hãa, t− nh©n hãa nÒn kinh tÕ ë c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa.
+ Thay ®æi, chuyÓn hãa v¨n hãa, lèi sèng x· héi chñ nghÜa sang v¨n hãa, lèi sèng t− s¶n trªn c¬ së tuyªn truyÒn ph¶n b¸c, phñ ®Þnh v¨n hãa, lèi sèng x· héi chñ
8
nghÜa; ®ång thêi truyÒn b¸ v¨n hãa, lèi sèng cña giai cÊp t− s¶n...
C©u hái 2: Chñ thÓ cña chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh”?
Tr¶ lêi:
Chñ thÓ cña chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” lμ chñ nghÜa ®Õ quèc, ®øng ®Çu lμ ®Õ quèc Mü. Nãi c¸ch kh¸c, chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” lμ s¶n phÈm cña chñ nghÜa ®Õ quèc Mü. Thùc tÕ cho thÊy, nh÷ng kÎ x−íng xuÊt vμ tÝch cùc thùc thi chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” tr−íc hÕt lμ c¸c chiÕn l−îc gia Mü nh−: G.Kennan, D.Akis¬n, A.§alÐt, T¬ruman, Rig©n, NÝchx¬n... §−¬ng nhiªn, chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” còng ®· vμ ®ang ®−îc c¸c thÕ lùc thï ®Þch kh¸c ë trong vμ ngoμi n−íc x· héi chñ nghÜa ®ång t×nh ñng hé vμ phèi hîp hμnh ®éng d−íi mäi h×nh thøc.
C©u hái 3: §èi t−îng cña chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh”?
Tr¶ lêi:
§èi t−îng cña chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” gåm: - C¸c n−íc x· héi chñ nghÜa nh− Liªn X« vμ c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa §«ng ¢u tr−íc ®©y vμ hiÖn nay lμ c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa nh− Trung Quèc, ViÖt Nam,
9
Cuba, Céng hßa d©n chñ nh©n d©n Lμo, Céng hßa d©n chñ nh©n d©n TriÒu Tiªn...
- C¸c n−íc ph¸t triÓn theo ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa.
C©u hái 4: Môc tiªu cña chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh”?
Tr¶ lêi:
Môc tiªu cña chiÕn l−îc “diÔn biÕn hoμ b×nh” lμ xo¸ bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa trªn ph¹m vi toμn thÕ giíi, ®−a c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa ®i theo quü ®¹o t− b¶n chñ nghÜa. H¬n thÕ n÷a, c¸c chiÕn l−îc gia Mü vμ
ph−¬ng T©y cßn cho r»ng ph¶i xãa bá chñ nghÜa x· héi kh«ng chØ víi t− c¸ch lμ sù tån t¹i cña chñ nghÜa x· héi hiÖn thùc mμ ph¶i xãa bá nã víi t− c¸ch lμ mét con ®−êng ph¸t triÓn. Nãi c¸ch kh¸c lμ xo¸ bá tËn gèc t−
t−ëng x· héi chñ nghÜa. Môc tiªu mμ chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” ®Æt ra ®Çy tham väng, nã ®· cao h¬n nhiÒu víi nh÷ng môc tiªu kiÒm chÕ, ng¨n chÆn chñ nghÜa x· héi trong c¸c “chiÕn l−îc chèng céng” cña thêi “chiÕn tranh l¹nh”. §iÒu nμy thÓ hiÖn tÝnh chÊt gay g¾t, quyÕt liÖt vμ nguy hiÓm cña chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh”. §iÒu ®ã ®−îc R.NÝchx¬n viÕt trong cuèn s¸ch 1999 - chiÕn th¾ng kh«ng cÇn chiÕn tranh: “Trong 12 n¨m tíi, ®Õn khi kÕt thóc thÕ kû XX, chóng ta sÏ nhμo nÆn thÕ giíi cña thÕ kû XXI. Mét ®iÒu cÊp b¸ch lμ chóng ta
10
ph¶i n¾m lÊy thêi ®iÓm nμy ®Ó khi chóng ta nh×n l¹i tõ vÞ trÝ lÞch sö cao vμo n¨m 1999 chóng ta sÏ thÊy r»ng chóng ta ®· kh«ng mÊt nh÷ng c¬ héi ®Ó lμm cho thÕ kû tiÕp theo lμ mét thÕ kû tèt ®Ñp nhÊt vμ kh«ng ®Ém m¸u nhÊt trong lÞch sö cña nÒn v¨n minh”1.
C©u hái 5: ChiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” xuÊt hiÖn khi nμo?
Tr¶ lêi:
- ý t−ëng ®Çu tiªn vÒ c¸c biÖn ph¸p “hßa b×nh” chèng l¹i chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ®· xuÊt hiÖn trong chÝnh giíi Mü tõ cuèi nh÷ng n¨m 1940. Ngay sau khi kÕt thóc ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, c¸c chÝnh trÞ gia Mü ®· rót ra kÕt luËn r»ng sö dông søc m¹nh qu©n sù ®Ó tiªu diÖt chñ nghÜa x· héi lμ rÊt khã thùc hiÖn.
- §Õn n¨m 1950, t−¬ng quan lùc l−îng gi÷a chñ nghÜa x· héi vμ chñ nghÜa t− b¶n ®· cã thay ®æi, nghiªng vÒ thÕ cã lîi cho chñ nghÜa x· héi, ®ã lμ viÖc Liªn X« thö thμnh c«ng bom nguyªn tö vμo n¨m 1949, ph¸ thÕ ®éc quyÒn h¹t nh©n cña Mü; phong trμo gi¶i phãng d©n téc trªn thÕ giíi ph¸t triÓn m¹nh mÏ, chñ nghÜa x· héi ph¸t triÓn trªn kh¾p c¸c khu vùc tõ ch©u ¸,
_______________
1. Richard Nixon: 1999 - chiÕn th¾ng kh«ng cÇn chiÕn tranh, Tæng côc II - Bé Quèc phßng Ên hμnh, th¸ng 10-1992, tr.15.
11
ch©u Phi, Mü Latinh. Tõ thùc tÕ nμy, Mü vμ c¸c n−íc ph−¬ng T©y ®· nhËn thÊy sÏ rÊt khã thμnh c«ng khi sö dông søc m¹nh qu©n sù ®Ó tiªu diÖt chñ nghÜa x· héi. Tõ ®©y c¸c biÖn ph¸p “hßa b×nh” chèng chñ nghÜa x· héi ®· b¾t ®Çu ®−îc ®Èy m¹nh, kÕt hîp chÆt chÏ víi viÖc sö dông søc m¹nh qu©n sù ®Ó “ng¨n chÆn, kiÒm chÕ, ®Èy lïi” sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa x· héi.
- §Õn nh÷ng n¨m 80 cña thÕ kû XX, tr−íc nh÷ng biÕn ®æi s©u s¾c cña t×nh h×nh thÕ giíi cã t¸c ®éng toμn diÖn ®Õn quan hÖ gi÷a hai hÖ thèng thÕ giíi ®èi lËp x· héi chñ nghÜa vμ t− b¶n chñ nghÜa, cïng víi nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ®Èy m¹nh h¬n n÷a c¸c biÖn ph¸p hßa b×nh chèng chñ nghÜa x· héi, Mü vμ c¸c ®ång minh ph−¬ng T©y ®· hoμn thiÖn, ®−a “diÔn biÕn hßa b×nh” trë thμnh mét chiÕn l−îc chèng l¹i c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa vμ phong trμo ®éc lËp, tiÕn bé trªn thÕ giíi.
C©u hái 6: Nguån gèc cña chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh”?
Tr¶ lêi:
- Sau C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi n¨m 1917, chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ®Çu tiªn trªn thÕ giíi ra ®êi ë n−íc Nga vμ còng tõ ®©y, chÕ ®é x· héi chñ nghÜa lu«n lμ ®èi t−îng tÊn c«ng, tiªu diÖt cña c¸c thÕ lùc ®Õ quèc,
12
ph¶n ®éng. Sau ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, chñ nghÜa x· héi ph¸t triÓn trë thμnh hÖ thèng vμ cã ¶nh h−ëng hÕt søc to lín ®èi víi lÞch sö thÕ giíi trong thÕ kû XX.
- §Ó thùc hiÖn môc tiªu chèng ph¸, tiªu diÖt chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, c¸c thÕ lùc ®Õ quèc vμ thï ®Þch sö dông hai ph−¬ng thøc chñ yÕu: Mét lμ, th«ng qua chiÕn tranh, sö dông søc m¹nh qu©n sù ®Ó tÊn c«ng tiªu diÖt chñ nghÜa x· héi. Hai lμ, th«ng qua t¸c ®éng chuyÓn hãa chÕ ®é x· héi chñ nghÜa b»ng kinh tÕ, chÝnh trÞ, t− t−ëng, v¨n hãa, x· héi... nh»m lμm suy yÕu, biÕn chÊt dÉn ®Õn sù tan r·, sôp ®æ cña chÕ ®é x· héi chñ nghÜa. §©y th−êng ®−îc gäi víi c¸i tªn “chuyÓn hãa hßa b×nh” hay “diÔn biÕn hßa b×nh”... chèng chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.
- Nh− vËy, “diÔn biÕn hßa b×nh” cã nguån gèc tõ cuéc ®Êu tranh gi÷a chñ nghÜa x· héi vμ chñ nghÜa t− b¶n, nã lμ mét trong nh÷ng ph−¬ng thøc chñ yÕu ®Ó c¸c n−íc ®Õ quèc, t− b¶n chñ nghÜa vμ c¸c thÕ lùc thï ®Þch kh¸c tÊn c«ng tiªu diÖt chñ nghÜa x· héi.
C©u hái 7: B¶n chÊt cña chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” chèng chñ nghÜa x· héi?
Tr¶ lêi:
B¶n chÊt cña chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” lμ qu¸ tr×nh c¸c thÕ lùc ®Õ quèc vμ ph¶n ®éng thùc hiÖn cuéc
13
vËn ®éng ph¶n c¸ch m¹ng ngay trong lßng c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, tõng b−íc h×nh thμnh nh÷ng nh©n tè chèng chñ nghÜa x· héi tõ bªn trong, thËm chÝ ngay trong néi bé c¸c ®¶ng céng s¶n cÇm quyÒn. Tõ ®ã víi sù hËu thuÉn, gióp ®ì tõ bªn ngoμi, c¸c lùc l−îng chèng ®èi bªn trong sÏ næi dËy ®Êu tranh b»ng c¸c h×nh thøc kh¸c nhau ®Ó xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, xo¸ bá vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n vμ Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa mμ kh«ng ph¶i dïng ®Õn chiÕn tranh qu©n sù. Nãi c¸ch kh¸c, “diÔn biÕn hßa b×nh” lμ qu¸ tr×nh dÞch chuyÓn m©u thuÉn, xung ®ét tõ bªn ngoμi vμo bªn trong c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, chuyÓn hãa m©u thuÉn gi÷a chñ nghÜa t− b¶n vμ chñ nghÜa x· héi, gi÷a Liªn X« vμ Mü trë thμnh m©u thuÉn, xung ®ét ngay trong lßng c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, gi÷a c¸c tÇng líp x· héi, gi÷a nh©n d©n víi §¶ng Céng s¶n cÇm quyÒn, thËm chÝ gi÷a nh÷ng ng−êi céng s¶n víi nhau. Tõ ®ã, Mü vμ ph−¬ng T©y lîi dông, kÝch ®éng vμ khoÐt s©u c¸c m©u thuÉn nμy ®Ó tõng b−íc lμm suy yÕu, tan r· §¶ng Céng s¶n vμ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.
C©u hái 8: Ph¹m vi cña chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh”?
Tr¶ lêi:
Ph¹m vi cña chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” hÕt søc réng lín. ChiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” ®−îc Mü vμ
14
ph−¬ng T©y triÓn khai thùc hiÖn mét c¸ch toμn diÖn trªn hÇu kh¾p c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi vμ cã sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c biÖn ph¸p chÝnh trÞ, t− t−ëng víi kinh tÕ, x· héi, lÊy ngo¹i giao vμ qu©n sù lμm hËu thuÉn vμ r¨n ®e. Trong ®ã, chèng ph¸ vÒ t− t−ëng ®−îc x¸c ®Þnh lμ mÆt trËn hμng ®Çu cã tÝnh ®ét ph¸, quyÕt ®Þnh; t«n gi¸o vμ d©n téc lμm ngßi næ; t¸c ®éng trªn lÜnh vùc kinh tÕ lμm ®ßn bÈy vμ “måi nhö”; h×nh thμnh vμ hËu thuÉn ho¹t ®éng chèng ph¸ cña lùc l−îng chèng ®èi tõ bªn trong néi ®Þa vμ trong néi bé lμ chÝnh, theo ph−¬ng ch©m “dïng céng s¶n ®¸nh céng s¶n” hay “dïng c¸i ®Çu cña Mü vμ ®ång minh vμ bμn tay cña nh÷ng ng−êi céng s¶n ®Ó lËt ®æ chÕ ®é céng s¶n”.
C©u hái 9: Ph−¬ng ch©m hμnh ®éng trong chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” lμ g×?
Tr¶ lêi:
Ph−¬ng ch©m hμnh ®éng ®−îc x¸c ®Þnh trong chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” lμ: Chñ ®éng tiÕp cËn, chän läc ªm thÊm nh»m lμm tan r·, sôp ®æ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa tõ bªn trong. Trong cuèn s¸ch Hßa b×nh ch©n chÝnh, cùu Tæng thèng Mü R.NÝchx¬n ®· viÕt: “35 n¨m nay trªn c¸c trËn tuyÕn ë T©y ¢u, ë ch©u ¸ vμ §«ng Nam ¸, ë toμn bé thÕ giíi thø ba, ph−¬ng T©y vÉn ë vμo thÕ thñ. HiÖn nay, chóng ta
15
cÇn ph¶i thi hμnh thÕ c«ng kh«ng chØ ë Trung Mü mμ c¶ trªn thÕ giíi. Chóng ta cÇn ph¶i thi hμnh chÝnh s¸ch c¹nh tranh gi÷a hai chÕ ®é víi ng−êi Liªn X«. Sù c¹nh tranh nμy cã thÓ thóc ®Èy chÕ ®é cña hä ph¸t sinh biÕn ®æi hßa b×nh. NÕu chóng ta kh«ng thi hμnh thÕ c«ng, ®−¬ng nhiªn lμ thÕ c«ng hßa b×nh th× chóng ta kh«ng thÓ giμnh ®−îc phÇn th¾ng trong cuéc c¹nh tranh Mü - X«”.
C©u hái 10: ChiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” cña chñ nghÜa ®Õ quèc chèng chñ nghÜa x· héi diÔn ra nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
- ChiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” diÔn ra theo mét qu¸ tr×nh tõ thÊp ®Õn cao, tõ bé phËn ®Õn toμn bé ®Ó lμm suy yÕu, tan r·, sôp ®æ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa. Nãi c¸ch kh¸c, chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” ®−îc c¸c thÕ lùc thï ®Þch chñ nghÜa x· héi tiÕn hμnh theo mét qu¸ tr×nh mμ c¸c chiÕn l−îc gia ph−¬ng T©y gäi lμ qu¸ tr×nh “t¹o t×nh thÕ d©n chñ”. Thùc chÊt ®ã lμ qu¸ tr×nh vËn ®éng ph¶n c¸ch m¹ng ë trong c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa nh»m lμm cho c«ng cuéc c¶i tæ, c¶i c¸ch, ®æi míi ë nh÷ng n−íc nμy ®i chÖch môc tiªu chñ nghÜa x· héi, lμm cho c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa khñng ho¶ng toμn diÖn, ®i ®Õn tan r· vμ sôp ®æ:
16
+ Qu¸ tr×nh ®Èy lïi hÖ t− t−ëng M¸c - Lªnin, t¹o ra “kho¶ng trèng t− t−ëng” t¹o ®iÒu kiÖn cho sù phôc håi, ph¸t sinh, ph¸t triÓn c¸c trμo l−u, khuynh h−íng t− t−ëng chÝnh trÞ ®èi lËp, thï ®Þch chñ nghÜa x· héi.
+ Qu¸ tr×nh h×nh thμnh c¸c tæ chøc ph¶n c¸ch m¹ng ë trong lßng c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa víi ®ñ lo¹i mμu s¾c ho¹t ®éng chèng l¹i §¶ng Céng s¶n vμ Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa d−íi danh nghÜa c¸c “lùc l−îng chÝnh trÞ ®èi lËp”.
+ Qu¸ tr×nh lμm suy yÕu vμ mÊt dÇn vÞ trÝ, vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n cÇm quyÒn trong c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa th«ng qua sù t¸c ®éng lμm cho nã ph©n hãa vÒ t− t−ëng, ph©n liÖt vÒ tæ chøc dÉn tíi t×nh tr¹ng tª liÖt, mÊt søc chiÕn ®Êu.
+ Qu¸ tr×nh lμm rèi lo¹n, khñng ho¶ng vÒ kinh tÕ - x· héi, lμm cho ®êi sèng vËt chÊt còng nh− ®êi sèng tinh thÇn cña nh©n d©n c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa rèi lo¹n vμ khñng ho¶ng trÇm träng.
+ Qu¸ tr×nh mãc nèi, c©u kÕt gi÷a c¸c thÕ lùc thï ®Þch ë bªn trong vμ bªn ngoμi (trong n−íc vμ ngoμi n−íc, trong néi bé vμ ngoμi x· héi) ®Ó cïng phèi hîp hμnh ®éng chèng ph¸, lËt ®æ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.
C¸c qu¸ tr×nh ®ã ®an xen víi nhau, t¸c ®éng lÉn nhau vμ cïng h−íng vμo mét môc tiªu lμ t¹o ra “t×nh thÕ ph¶n c¸ch m¹ng” ë trong lßng c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa lμm xuÊt hiÖn thêi c¬ thñ tiªu chÕ ®é x· héi chñ
17
nghÜa h−íng c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa ®i theo quü ®¹o cña chñ nghÜa t− b¶n.
II. Bèi c¶nh ra ®êi chiÕn l−îc
“diÔn biÕn hoμ b×nh”
C©u hái 11: Bèi c¶nh ra ®êi cña chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh”?
Tr¶ lêi:
Nh÷ng ý t−ëng ban ®Çu vÒ thùc hiÖn “diÔn biÕn hßa b×nh” chèng chñ nghÜa x· héi ®· xuÊt hiÖn ngay sau khi ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai kÕt thóc. C¸c biÖn ph¸p “hßa b×nh” ®· ®−îc c¸c thÕ lùc ®Õ quèc vμ thï ®Þch t¨ng c−êng thùc hiÖn chèng chñ nghÜa x· héi trong thêi kú “chiÕn tranh l¹nh”. §Õn gi÷a thËp niªn 70 vμ thËp niªn 80 cña thÕ kû XX, bèi c¶nh t×nh h×nh thÕ giíi cã nh÷ng biÕn ®æi m¹nh mÏ, t¸c ®éng s©u s¾c ®Õn cuéc ®èi ®Çu gi÷a chñ nghÜa x· héi vμ chñ nghÜa t− b¶n. §Ó thÝch øng víi t×nh h×nh míi, c¸c thÕ lùc ®Õ quèc, ®øng ®Çu lμ Mü ®· cã sù ®iÒu chØnh vÒ chiÕn l−îc chèng chñ nghÜa x· héi vμ “diÔn biÕn hßa b×nh” ®· ®−îc chóng hoμn thiÖn trë thμnh chiÕn l−îc chèng chñ nghÜa x· héi mang tÝnh toμn cÇu. Nh÷ng nh©n tè chñ yÕu t¸c ®éng ®−a ®Õn viÖc ra ®êi cña chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” trong nh÷ng n¨m 1980 lμ:
18
- Mét lμ, vμo cuèi nh÷ng n¨m 70, ®Çu nh÷ng n¨m 80 cña thÕ kû XX, hßa b×nh vμ ph¸t triÓn ngμy cμng trë thμnh mét xu h−íng mang tÝnh chñ ®¹o trªn thÕ giíi.
Cuéc ®èi ®Çu c¨ng th¼ng, quyÕt liÖt vμ ch¹y ®ua h¹t nh©n gi÷a Mü vμ Liªn X« ®· lμm cho c¶ hai n−íc suy kiÖt, mÖt mái vμ ¶nh h−ëng nghiªm träng ®Õn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ vμ khoa häc kü thuËt. MÆt kh¸c, thÊt b¹i trong cuéc chiÕn tranh ViÖt Nam ®· ®Èy n−íc Mü vμo t×nh thÕ suy yÕu. Trong bèi c¶nh ®ã, vμo nh÷ng n¨m 80 cña thÕ kû XX, mèi quan hÖ X« - Mü ®· cã nh÷ng thay ®æi, b¾t ®Çu chuyÓn tõ t×nh thÕ ®èi ®Çu sang ®èi tho¹i, hßa ho·n.
- Hai lμ, cuéc ®Êu tranh gi÷a hai hÖ thèng thÕ giíi - x· héi chñ nghÜa vμ t− b¶n chñ nghÜa ®· b−íc vμo giai ®o¹n quyÕt ®Þnh khi Liªn X« vμ c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa tiÕn hμnh c«ng cuéc c¶i tæ, c¶i c¸ch, ®æi míi nh»m kh¾c phôc t×nh tr¹ng tôt hËu so víi c¸c n−íc t−
b¶n chñ nghÜa ph¸t triÓn.
T×nh thÕ nμy ®· ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc ®èi víi Mü vμ ph−¬ng T©y trong cuéc ®èi ®Çu víi Liªn X« vμ hÖ thèng x· héi chñ nghÜa. NÕu c«ng cuéc c¶i tæ thμnh c«ng, hÖ thèng x· héi chñ nghÜa sÏ cã b−íc ph¸t triÓn míi vμ do ®ã søc m¹nh vμ ¶nh h−ëng cña chñ nghÜa x· héi ®èi víi thÕ giíi sÏ t¨ng lªn m¹nh mÏ. §iÒu nμy sÏ ®e däa nghiªm träng ®Õn sù thèng trÞ vμ tån vong cña c¸c chÕ ®é ë Mü vμ ph−¬ng T©y. MÆt kh¸c, trong xu thÕ hßa
19
ho·n, hîp t¸c §«ng - T©y ngμy cμng cã xu h−íng ph¸t triÓn còng më ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó Mü vμ ph−¬ng T©y cã thÓ t¸c ®éng ®Èy qu¸ tr×nh c¶i tæ, c¶i c¸ch ë c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa ®i vμo sai lÇm, lμm biÕn chÊt §¶ng vμ chÕ ®é, t¹o ®iÒu kiÖn tiÕn tíi xãa bá chñ nghÜa x· héi.
- Ba lμ, sù c©n b»ng vÒ vò khÝ chiÕn l−îc qu©n sù gi÷a hai hÖ thèng x· héi chñ nghÜa vμ t− b¶n chñ nghÜa, tr−íc hÕt vμ chñ yÕu gi÷a Liªn X« vμ Mü ®· chØ ra r»ng, viÖc giμnh chiÕn th¾ng b»ng chiÕn tranh qu©n sù ®èi víi c¶ hai hÖ thèng ®èi lËp nhau trong thÕ giíi ngμy nay ®· trë nªn lçi thêi.
Trong “chiÕn tranh l¹nh”, cuéc ch¹y ®ua vò trang h¹t nh©n gi÷a Mü vμ Liªn X« diÔn ra v« cïng khèc liÖt. §Õn nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX, do sa lÇy vμ thÊt b¹i trong chiÕn tranh ViÖt Nam, n−íc Mü bÞ suy yÕu, do ®ã vμo thêi ®iÓm nμy tiÒm lùc qu©n sù cña Liªn X« cã nh÷ng b−íc ph¸t triÓn m¹nh vμ tõng b−íc Liªn X« ®¹t ®−îc thÕ c©n b»ng chiÕn l−îc víi Mü vÒ mÆt qu©n sù. Sù c©n b»ng vÒ vò khÝ chiÕn l−îc qu©n sù ®· lμm cho viÖc lùa chän gi¶i ph¸p chiÕn tranh cña Mü vμ ph−¬ng T©y nh»m tiªu diÖt Liªn X« vμ hÖ thèng x· héi chñ nghÜa trë nªn v« hiÖu. NÕu chiÕn tranh qu©n sù næ ra, sÏ lμ chiÕn tranh h¹t nh©n, do ®ã nÒn v¨n minh sÏ bÞ hñy diÖt, kh«ng cã ng−êi chiÕn th¾ng trong cuéc chiÕn tranh nμy vμ ®©y sÏ lμ cuéc chiÕn tranh cuèi cïng cña
20
nh©n lo¹i, mét cuéc chiÕn tranh ®Ó kÕt thóc mäi cuéc chiÕn tranh. Trong khi cuéc ®èi ®Çu gi÷a Mü, c¸c n−íc ph−¬ng T©y víi hÖ thèng x· héi chñ nghÜa ®· b−íc vμo giai ®o¹n gay g¾t, quyÕt liÖt, song søc m¹nh qu©n sù, biÖn ph¸p chiÕn tranh kh«ng thÓ lμ sù lùa chän, ®−¬ng nhiªn chØ cßn mét sù lùa chän ®ã lμ sö dông c¸c biÖn ph¸p hßa b×nh.
- Bèn lμ, xu h−íng toμn cÇu hãa, quèc tÕ hãa ®êi sèng x· héi trong céng ®ång thÕ giíi ngμy nay. Xu thÕ nμy buéc c¸c n−íc cã chÕ ®é chÝnh trÞ - x· héi kh¸c nhau ph¶i thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa, ph¶i võa quan hÖ phô thuéc, võa hîp t¸c, ®Êu tranh víi nhau ®Ó tån t¹i vμ ph¸t triÓn. Vμ nh− vËy sÏ n¶y sinh mét vÊn ®Ò cã tÝnh quy luËt lμ trong qu¸ tr×nh x©m nhËp, t¸c ®éng, thÈm thÊu c¶ vÒ chÝnh trÞ, t− t−ëng, kinh tÕ, v¨n hãa - x· héi nÕu quèc gia d©n téc nμo kh«ng gi÷ ®−îc b¶n s¾c vμ ®Þnh h−íng ph¸t triÓn x· héi cña m×nh th× sÏ bÞ chuyÓn hãa vÒ chÊt theo ®èi t¸c v−ît tréi h¬n.
Xu thÕ toμn cÇu hãa ®· t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó Mü vμ c¸c n−íc t− b¶n ph¸t triÓn ph−¬ng T©y t¨ng c−êng m¹nh mÏ ho¹t ®éng x©m nhËp, t¸c ®éng vμo bªn trong c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa mét c¸ch s©u vμ réng, tõ ®ã tiÕn hμnh c¸c ho¹t ®éng chuyÓn hãa theo ph−¬ng thøc cña “diÔn biÕn hßa b×nh”. Nãi c¸ch kh¸c, qu¸ tr×nh më cöa, hîp t¸c trong tiÕn tr×nh toμn
21
cÇu hãa ®· t¹o ra ®iÒu kiÖn trªn thùc tÕ ®Ó Mü vμ c¸c n−íc t− b¶n ph−¬ng T©y cã thÓ triÓn khai m¹nh mÏ h¬n c¸c ph−¬ng thøc, thñ ®o¹n “hßa b×nh” chèng ph¸ chñ nghÜa x· héi.
- N¨m lμ, hÖ thèng c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa l©m vμo cuéc khñng ho¶ng toμn diÖn vμ ngμy cμng trÇm träng.
III. H×nh thøc “diÔn biÕn hoμ b×nh”
C©u hái 12: C¸c h×nh thøc xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa trong qu¸ tr×nh thùc thi chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh”?
Tr¶ lêi:
H×nh thøc xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa trong qu¸ tr×nh thùc thi chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” cña Mü vμ ph−¬ng T©y hÕt søc ®a d¹ng. Trong ®ã ®¸ng chó ý lμ nh÷ng h×nh thøc sau ®©y:
- LËt ®æ Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa th«ng qua con ®−êng bÇu cö hîp hiÕn trªn c¬ së ®a nguyªn chÝnh trÞ, ®a ®¶ng ®èi lËp.
- LËt ®æ Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa b»ng b¹o lo¹n chÝnh trÞ hay cßn gäi lμ b»ng “¸p lùc ®−êng phè”. - LËt ®æ Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa b»ng b¹o lo¹n chÝnh trÞ kÕt hîp víi b¹o lo¹n vò trang.
- LËt ®æ Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa víi sù kÕt hîp 22
cña bÇu cö tù do trªn c¬ së ®a ®¶ng, b¹o lo¹n chÝnh trÞ vμ b¹o lo¹n vò trang.
- Dïng søc Ðp quèc tÕ ®Ó lËt ®æ Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa.
C©u hái 13: ThÕ nμo lμ “diÔn biÕn hßa b×nh” xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa th«ng qua bÇu cö tù do trªn c¬ së ®a nguyªn chÝnh trÞ, ®a ®¶ng ®èi lËp?
Tr¶ lêi:
Xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa qua bÇu cö trªn c¬ së ®a nguyªn chÝnh trÞ, ®a ®¶ng ®èi lËp lμ mét kÞch b¶n lËt ®æ trong chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” cña c¸c thÕ lùc ®Õ quèc vμ ph¶n ®éng chèng chñ nghÜa x· héi. KÞch b¶n nμy ®−îc c¸c thÕ lùc thï ®Þch tiÕn hμnh víi c¸c b−íc ®i cô thÓ nh− sau:
- C¸c thÕ lùc ®Õ quèc kÕt hîp víi c¸c phÇn tö ph¶n ®éng ë bªn trong thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p t¸c ®éng chuyÓn hãa ®èi víi chÕ ®é x· héi chñ nghÜa nh»m h×nh thμnh c¸c tæ chøc, ®¶ng ph¸i chÝnh trÞ ®èi lËp víi §¶ng Céng s¶n ngay trong lßng chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.
- C¸c thÕ lùc thï ®Þch n−íc ngoμi liªn kÕt, hËu thuÉn, tμi trî ®Ó c¸c tæ chøc, ®¶ng ph¸i chÝnh trÞ ®èi lËp tËp hîp, thu hót quÇn chóng tiÕn hμnh ho¹t ®éng
23
mÝt tinh, biÓu t×nh, ph¸ rèi an ninh, b¹o lo¹n t¹o ¸p lùc ®ßi §¶ng Céng s¶n, Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa ph¶i thõa nhËn tÝnh hîp ph¸p cña c¸c tæ chøc, ®¶ng ph¸i chÝnh trÞ ®èi lËp nμy. §©y lμ giai ®o¹n c¸c thÕ lùc thï ®Þch c¶ trong vμ ngoμi n−íc g©y søc Ðp toμn diÖn lªn §¶ng, Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa, buéc §¶ng Céng s¶n ph¶i chÊp nhËn thÓ chÕ ®a nguyªn vÒ chÝnh trÞ, thõa nhËn sù tån t¹i hîp ph¸p cña c¸c ®¶ng ph¸i chÝnh trÞ ®èi lËp.
- Sau khi ®−îc thõa nhËn tÝnh hîp ph¸p, c¸c tæ chøc, ®¶ng ph¸i ®èi lËp tiÕp tôc ®Êu tranh chèng §¶ng Céng s¶n, Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa ®ßi ph¶i tiÕn hμnh tæng tuyÓn cö trªn c¬ së ®a nguyªn chÝnh trÞ, ®a ®¶ng ®èi lËp. Trong qu¸ tr×nh tæng tuyÓn cö, c¸c tæ chøc, ®¶ng ph¸i chÝnh trÞ ®èi lËp ®−îc sù hËu thuÉn tèi ®a cña c¸c thÕ lùc thï ®Þch n−íc ngoμi c¶ vÒ ph−¬ng tiÖn, nguån lùc tμi chÝnh, kÓ c¶ c¸c chuyªn gia, cè vÊn tõ Mü vμ c¸c n−íc ph−¬ng T©y ®Ó vËn ®éng tranh cö, thu hót cö tri; ®ång thêi, Mü vμ ph−¬ng T©y gia t¨ng søc Ðp ®èi víi §¶ng Céng s¶n, can thiÖp th« b¹o vμo tiÕn tr×nh bÇu cö (kÓ c¶ ®e däa cÊm vËn kinh tÕ, can thiÖp qu©n sù...) nh»m t¹o −u thÕ cho c¸c tæ chøc, ®¶ng ph¸i chÝnh trÞ ®èi lËp ®Ó chóng giμnh th¾ng lîi trong bÇu cö, lo¹i §¶ng Céng s¶n khái vÞ trÝ l·nh ®¹o x· héi, xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.
24
C©u hái 14: ThÕ nμo lμ “diÔn biÕn hßa b×nh” xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa b»ng “b¹o lo¹n chÝnh trÞ” hay cßn gäi lμ “¸p lùc ®−êng phè”?
Tr¶ lêi:
Xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa b»ng b¹o lo¹n chÝnh trÞ lμ mét trong nh÷ng kÞch b¶n lËt ®æ trong chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” chèng chñ nghÜa x· héi. Thùc chÊt cña nã lμ sù chuyÓn hãa tõ bªn trong theo xu h−íng vËn ®éng ph¶n c¸ch m¹ng th«ng qua ho¹t ®éng tuyªn truyÒn lõa bÞp, kÝch ®éng tËp hîp lùc l−îng réng r·i t¹o ra ¸p lùc quyÕt liÖt cña quÇn chóng ®ßi xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa. KÞch b¶n nμy ®−îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c b−íc c¬ b¶n sau ®©y:
- C¸c thÕ lùc thï ®Þch trong vμ ngoμi n−íc triÖt ®Ó khai th¸c c¸c vÊn ®Ò khã kh¨n, phøc t¹p trong ®êi sèng x· héi ë c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa nh− khñng ho¶ng kinh tÕ, ®êi sèng nh©n d©n khã kh¨n, t×nh tr¹ng quan liªu, tham nhòng, ®Æc quyÒn, ®Æc lîi, vi ph¹m quyÒn tù do, d©n chñ, m©u thuÉn, xung ®ét x· héi, vÊn ®Ò m«i tr−êng... ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tuyªn truyÒn ®¶ kÝch vμo §¶ng Céng s¶n, Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa, khoÐt s©u vμo t©m tr¹ng bÊt b×nh, bÊt m·n trong x· héi ®Ó l«i kÐo, kÝch ®éng quÇn chóng chèng l¹i §¶ng, nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa.
- Tæ chøc, tËp hîp quÇn chóng tiÕn hμnh ®Êu tranh víi §¶ng, nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa b»ng c¸c h×nh
25
thøc ®×nh c«ng, b·i c«ng, b·i khãa, b·i thÞ, biÓu t×nh víi quy m« lín, kÐo dμi, ®Æc biÖt lμ ë thñ ®«, c¸c thμnh phè lín, khu c«ng nghiÖp... lμm tª liÖt mäi ho¹t ®éng cña x· héi; v« hiÖu hãa vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng vμ ho¹t ®éng cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn. Yªu s¸ch ban ®Çu cña phong trμo ®Êu tranh do lùc l−îng thï ®Þch tæ chøc th−êng chØ dõng l¹i ë vÊn ®Ò c¶i thiÖn ®êi sèng, ®ßi tù do, d©n chñ, sau ®ã nhanh chãng chuyÓn sang c¸c yªu s¸ch vÒ chÝnh trÞ nh− ®ßi tù do hãa chÝnh trÞ, ®ßi l·nh ®¹o §¶ng, Nhμ n−íc tõ chøc, ®ßi xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa...
- Tõ phong trμo ®Êu tranh do c¸c thÕ lùc thï ®Þch tiÕn hμnh, chóng nhanh chãng liªn kÕt, tËp hîp cho ra ®êi c¸c tæ chøc, ®¶ng ph¸i chÝnh trÞ ®èi lËp víi §¶ng Céng s¶n vμ ®Èy x· héi vμo t×nh tr¹ng khñng ho¶ng toμn diÖn vμ ngμy cμng trÇm träng. Tr−íc ¸p lùc ®Êu tranh cña c¸c phong trμo quÇn chóng do lùc l−îng chèng ®èi tæ chøc, cïng víi søc Ðp tõ ph−¬ng T©y ®· buéc §¶ng Céng s¶n, Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa ph¶i chÊp nhËn c¸c yªu s¸ch cña lùc l−îng ®èi lËp, ®ång thêi l©m vμo t×nh tr¹ng ph©n hãa, tª liÖt vμ tan r·.
C©u hái 15: ThÕ nμo lμ “diÔn biÕn hßa b×nh” xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa b»ng b¹o lo¹n chÝnh trÞ kÕt hîp víi b¹o lo¹n vò trang?
Tr¶ lêi:
Thùc chÊt cña d¹ng thøc “diÔn biÕn hoμ b×nh” nμy 26
lμ t¹o ra t×nh thÕ ph¶n c¸ch m¹ng, sö dông ¸p lùc cña quÇn chóng vμ mét bé phËn lùc l−îng vò trang ®· bÞ l«i kÐo, tÊn c«ng c−íp chÝnh quyÒn. KÞch b¶n lËt ®æ nμy cã nh÷ng ®Æc tr−ng chñ yÕu sau ®©y:
- Lîi dông c¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi khã kh¨n, phøc t¹p diÔn ra trong c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, c¸c thÕ lùc thï ®Þch kÝch ®éng, lõa bÞp, l«i kÐo, tËp hîp mét bé phËn quÇn chóng tiÕn hμnh mÝt tinh, biÓu t×nh, ®×nh c«ng, b·i c«ng trªn quy m« lín nh»m chèng l¹i §¶ng Céng s¶n vμ Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa.
- Th«ng qua phong trμo ®Êu tranh cña quÇn chóng ®Èy x· héi vμo t×nh tr¹ng hçn lo¹n v« chÝnh phñ, t¸c ®éng ph©n hãa néi bé hÖ thèng chÝnh trÞ, c¸c thÕ lùc thï ®Þch l«i kÐo mét bé phËn lùc l−îng vò trang tiÕn hμnh chÝnh biÕn vò trang tÊn c«ng c−íp chÝnh quyÒn, xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.
IV. Ph−¬ng thøc, thñ ®o¹n
“diÔn biÕn hoμ b×nh”
C©u hái 16: C¸c ph−¬ng thøc, thñ ®o¹n ho¹t ®éng “diÔn biÕn hßa b×nh”?
Tr¶ lêi:
§Ó thùc hiÖn ©m m−u xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, ®ång thêi, h−íng c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa ®i
27
theo quü ®¹o cña chñ nghÜa t− b¶n, c¸c thÕ lùc thï ®Þch chñ nghÜa x· héi ®· sö dông tæng hîp c¸c lùc l−îng, ph−¬ng tiÖn, biÖn ph¸p, thñ ®o¹n ho¹t ®éng. Tr−íc hÕt vμ chñ yÕu lμ:
- Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i t− t−ëng - chÝnh trÞ;
- Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i kinh tÕ - x· héi;
- Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i v¨n hãa - x· héi;
- Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i, g©y chia rÏ néi bé;
- Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i an ninh - quèc phßng; - Ho¹t ®éng r¨n ®e b»ng qu©n sù;
- Ho¹t ®éng g©y søc Ðp b»ng ngo¹i giao.
C©u hái 17: Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i t− t−ëng - chÝnh trÞ trong chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” diÔn ra nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i t− t−ëng - chÝnh trÞ thùc chÊt lμ ho¹t ®éng ph¸ ho¹i c¬ së t− t−ëng vμ hÖ thèng chÝnh trÞ cña c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa. §ã chÝnh lμ xãa bá kiÕn tróc th−îng tÇng (hÖ t− t−ëng vμ c¸c tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi, c¬ quan nhμ n−íc t−¬ng øng víi hÖ t− t−ëng ®ã) d−íi chÕ ®é x· héi chñ nghÜa; ®ång thêi x¸c lËp kiÕn tróc th−îng tÇng theo h×nh mÉu cña chÕ ®é t− b¶n chñ nghÜa ë c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa. Cã thÓ nãi ho¹t ®éng ph¸ ho¹i t− t−ëng lμ mÆt trËn hμng
28
®Çu trong cuéc tiÕn c«ng chèng ph¸ chñ nghÜa x· héi hiÖn thùc b»ng “diÔn biÕn hßa b×nh” cña c¸c thÕ lùc thï ®Þch. VÒ vÊn ®Ò nμy, R.NÝchx¬n ®· tõng khuyÕn c¸o chÝnh phñ Mü vμ c¸c n−íc ph−¬ng T©y: “Chóng ta c¹nh tranh víi Liªn X« trªn lÜnh vùc qu©n sù, kinh tÕ vμ chÝnh trÞ nh−ng mÊu chèt cña cuéc c¹nh tranh X« - Mü l¹i lμ t− t−ëng... Toμn bé vò khÝ cña chóng ta, c¸c hiÖp −íc mËu dÞch, ngo¹i viÖn vμ c¸c quan hÖ v¨n hãa sÏ kh«ng ®i ®Õn ®©u nÕu chóng ta bÞ thÊt b¹i trªn mÆt trËn t− t−ëng”1. Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i t− t−ëng t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò, nh©n tè vμ ®iÒu kiÖn cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh cho viÖc xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa tõ bªn trong, h−íng c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa ®i theo con ®−êng t− b¶n chñ nghÜa.
Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i t− t−ëng - chÝnh trÞ diÔn ra d−íi c¸c h×nh thøc chñ yÕu sau ®©y:
- Tuyªn truyÒn ph¶n b¸c, phñ ®Þnh hÖ t− t−ëng céng s¶n, tr−íc hÕt lμ c¸c nguyªn lý cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin nh−: vÊn ®Ò giai cÊp vμ ®Êu tranh giai cÊp, vÊn ®Ò tËp trung d©n chñ, vÊn ®Ò chuyªn chÝnh v« s¶n. Phñ nhËn vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n ë c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa. Phñ ®Þnh mäi thμnh tùu c¸ch m¹ng cña c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa.
_______________
1. Richard Nixon: 1999 - chiÕn th¾ng kh«ng cÇn chiÕn tranh, Tæng côc II - Bé Quèc phßng Ên hμnh, th¸ng 10-1992, tr.72.
29
- TruyÒn b¸ c¸c häc thuyÕt chÝnh trÞ - x· héi còng nh− c¸c khuynh h−íng t− t−ëng - chÝnh trÞ, v¨n hãa - x· héi ®èi lËp, thï ®Þch víi chñ nghÜa M¸c - Lªnin nh−: chñ nghÜa ®a nguyªn, chñ nghÜa d©n téc, chñ nghÜa x· héi d©n chñ, chñ nghÜa thùc dông, chñ nghÜa hiÖn sinh, thuyÕt héi tô, thuyÕt v¨n hãa ®¹i chóng, thuyÕt x· héi C«ng gi¸o... còng nh− c¸c khuynh h−íng t− nh©n hãa, t− h÷u hãa trªn lÜnh vùc kinh tÕ, phi giai cÊp, th−¬ng m¹i hãa trªn lÜnh vùc v¨n hãa, v¨n nghÖ, tù do hãa, chÝnh trÞ hãa t«n gi¸o, ly t©m ly khai trong c¸c d©n téc thiÓu sè, phi céng s¶n hãa c¸c c¬ quan lËp ph¸p, hμnh ph¸p, t− ph¸p vμ ®Æc biÖt lμ lùc l−îng vò trang (Qu©n ®éi vμ C«ng an), “Väng ngo¹i bμi néi” kÓ c¶ vÒ mÆt vËt chÊt lÉn tinh thÇn, ®Ò cao nh÷ng c¸i gäi lμ “gi¸ trÞ” cña chñ nghÜa t− b¶n vμo c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa.
- Tuy nhiªn, ho¹t ®éng ph¸ ho¹i t− t−ëng kh«ng chØ diÔn ra d−íi h×nh thøc tuyªn truyÒn thï ®Þch mμ cßn diÔn ra d−íi c¸c h×nh thøc kh¸c nh−:
+ §iÒu tra thu thËp tin tøc, t×nh h×nh mäi mÆt vÒ c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng tuyªn truyÒn ph¶n c¸ch m¹ng nh−: t×nh h×nh t− t−ëng, t©m lý, t©m tr¹ng c¸c tÇng líp x· héi, t×nh h×nh néi bé §¶ng, chÝnh quyÒn, ®oμn thÓ x· héi, t×nh h×nh an ninh chÝnh trÞ, trËt tù vμ an toμn x· héi...
+ T×m kiÕm, mãc nèi c¸c phÇn tö ph¶n c¸ch m¹ng, mua chuéc, l«i kÐo c¸c phÇn tö ®èi lËp, bÊt m·n víi
30
chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, còng nh− c¸n bé, ®¶ng viªn, quÇn chóng lËp tr−êng t− t−ëng kh«ng v÷ng vμng, tho¸i hãa, biÕn chÊt... ë trong c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, kÝch ®éng hä chèng l¹i §¶ng Céng s¶n vμ Nhμ
n−íc x· héi chñ nghÜa.
+ T¹o dùng “ngän cê”, tËp hîp lùc l−îng thμnh lËp c¸c tæ chøc ph¶n c¸ch m¹ng ë c¶ bªn trong vμ bªn ngoμi (trong n−íc vμ ngoμi n−íc, trong néi bé vμ ngoμi x· héi) ®Ó tiÕn hμnh c¸c ho¹t ®éng ph¸ ho¹i cã tæ chøc nh−: khñng bè chÝnh trÞ, ph¸ rèi an ninh g©y b¹o lo¹n nh»m lËt ®æ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa khi cã ®iÒu kiÖn, thêi c¬ thuËn lîi.
+ BÝ mËt ®−a ng−êi vμ ph−¬ng tiÖn vμo c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa ®Ó ph¸ ho¹i t− t−ëng nh−: t×nh b¸o viªn, céng t¸c viªn, mËt ph¸i viªn cña c¸c c¬ quan t×nh b¸o chÝnh trÞ vμ c¸c trung t©m ph¸ ho¹i t− t−ëng thuéc c¸c n−íc ®Õ quèc, ph¶n ®éng quèc tÕ, còng nh− cña c¸c tæ chøc ph¶n ®éng l−u vong. VÒ ph−¬ng tiÖn th−êng lμ: s¸ch b¸o, t¹p chÝ, phim ¶nh, b¨ng c¸tsÐt, b¨ng video cã néi dung ph¶n ®éng, ®åi trôy vμ c¸c tμi liÖu ph¶n ®éng kh¸c nh− t©m th−, huyÕt th−, gi¸c th−, th«ng ®iÖp, truyÒn ®¬n kÝch ®éng quÇn chóng næi dËy chèng §¶ng Céng s¶n vμ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, hoÆc lμ c¸c ph−¬ng tiÖn nh− m¸y ghi ©m, ghi h×nh, thËm chÝ c¶ tiÒn b¹c, vò khÝ, chÊt ch¸y, chÊt næ...
31
C©u hái 18: Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i kinh tÕ - x· héi trong chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” diÔn ra nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
- Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i kinh tÕ - x· héi thùc chÊt lμ ph¸ ho¹i c¬ së h¹ tÇng (nÒn t¶ng kinh tÕ bao gåm toμn bé quan hÖ s¶n xuÊt cña x· héi phï hîp víi sù ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh cña lùc l−îng s¶n xuÊt, trong quan hÖ víi kiÕn tróc th−îng tÇng x©y dùng trªn ®ã). VÊn ®Ò nμy, khi cßn lμ Tæng thèng Mü, R.Rig©n ®· tõng tuyªn bè: “N−íc Mü nguyÖn cèng hiÕn nÒn triÕt häc kinh tÕ thÞ tr−êng tù do cña m×nh cho chÝnh quyÒn c¸c n−íc thi hμnh nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch tËp trung (chØ c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa). ChØ khi nμo nh÷ng n−íc nμy chÊp nhËn c¬ chÕ thÞ tr−êng tù do th× míi cã thÓ tháa m·n nhu cÇu vμ nguyÖn väng kinh tÕ cña nh©n d©n n−íc hä...”.
- Ph¸ ho¹i kinh tÕ lμ mét trong nh÷ng môc tiªu c¬ b¶n trong chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” cña chñ nghÜa ®Õ quèc chèng chñ nghÜa x· héi hiÖn thùc. ChuyÓn hãa chÕ ®é x· héi chñ nghÜa sang chÕ ®é t−
b¶n chñ nghÜa, suy cho cïng lμ sù chuyÓn ®æi c¬ chÕ l·nh ®¹o, qu¶n lý kinh tÕ - x· héi theo ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa sang c¬ chÕ l·nh ®¹o, qu¶n lý kinh tÕ - x· héi theo h×nh mÉu cña c¸c n−íc t− b¶n ph−¬ng T©y.
32
Thùc tÕ cho thÊy, trong khi kinh tÕ cña Mü vμ c¸c n−íc t− b¶n ph¸t triÓn ph−¬ng T©y chiÕm −u thÕ th× kinh tÕ c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa l¹i ë thÕ yÕu. ChÝnh v× vËy, Mü vμ c¸c n−íc t− b¶n chñ nghÜa t×m mäi c¸ch thóc ®Èy sù chuyÓn hãa vÒ mÆt kinh tÕ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn, hç trî cho sù chuyÓn hãa thÓ chÕ chÝnh trÞ ë c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa theo ®Þnh h−íng t− b¶n chñ nghÜa.
- Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i kinh tÕ - x· héi ë c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa ®−îc c¸c thÕ lùc thï ®Þch chñ nghÜa x· héi tiÕn hμnh b»ng c¸c ph−¬ng thøc, thñ ®o¹n sau ®©y:
+ KÝch thÝch, thóc ®Èy khuynh h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr−êng tù do, t¸ch khái sù l·nh ®¹o, qu¶n lý cña Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa.
+ Lîi dông sù ®Çu t−, hîp t¸c liªn doanh, liªn kÕt, bu«n b¸n vμ c¸c quan hÖ kinh tÕ kh¸c kÓ c¶ viÖn trî cho vay, tr¶ nî ®Ó c¶n trë, Ðp buéc, khèng chÕ, k×m h·m sù ph¸t triÓn kinh tÕ theo ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa.
+ KhuyÕn khÝch c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ “ngÇm”, ho¹t ®éng kiÓu maphia trªn lÜnh vùc kinh tÕ ®Ó lμm mÊt æn ®Þnh vÒ kinh tÕ ë c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa.
+ KÝch thÝch sù ph¸t triÓn h×nh thøc së h÷u t− nh©n, ph¸t triÓn h×nh thøc thμnh phÇn kinh tÕ phi x· héi chñ nghÜa kh¸c ®Ó dÇn dÇn lÊn ¸t vμ tiÕn tíi v« hiÖu
33
hãa h×nh thøc sì h÷u nhμ n−íc vμ thμnh phÇn kinh tÕ quèc doanh.
+ T¹o ra nh÷ng c¸n bé l·nh ®¹o, qu¶n lý kinh tÕ theo h×nh mÉu ph−¬ng T©y ®Ó h−íng l¸i sù ph¸t triÓn kinh tÕ ë c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa theo con ®−êng t− b¶n chñ nghÜa.
+ Thao tóng, lòng ®o¹n, chi phèi nh÷ng ngμnh kinh tÕ quan träng, mòi nhän cña c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa. Nãi tãm l¹i, b»ng c¸c ph−¬ng thøc, thñ ®o¹n nh− vËy, c¸c thÕ lùc thï ®Þch cã thÓ thay ®æi, chuyÓn hãa mèi quan hÖ s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa sang mèi quan hÖ s¶n xuÊt t− b¶n chñ nghÜa. Trªn c¬ së ®ã lμm chuyÓn hãa vÒ chÊt chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.
C©u hái 19: Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i v¨n hãa - x· héi trong chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” diÔn ra nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
- Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i v¨n hãa - x· héi thùc chÊt lμ c¸c ho¹t ®éng ph¸ ho¹i truyÒn thèng v¨n hãa d©n téc, c¸ch m¹ng, c¸c chuÈn mùc ®¹o ®øc, lèi sèng x· héi chñ nghÜa. V¨n hãa vμ chÝnh trÞ cã mèi quan hÖ h÷u c¬. Thay ®æi chuyÓn hãa chÕ ®é chÝnh trÞ cña mét chÕ ®é x· héi, ®−¬ng nhiªn trong ®ã cã sù thay ®æi, chuyÓn hãa v¨n hãa, lèi sèng d−íi chÕ ®é x· héi ®ã. Ng−îc l¹i,
34
lμm biÕn chÊt v¨n hãa, lèi sèng sÏ cã t¸c dông gãp phÇn lμm thay ®æi chÕ ®é x· héi - chÝnh trÞ cña mét quèc gia d©n téc. V¨n hãa lμ mét bé phËn cÊu thμnh cña kiÕn tróc th−îng tÇng x· héi. Do ®ã, biÕn ®æi nÒn v¨n hãa còng lμ biÕn ®æi mét bé phËn quan träng thuéc kiÕn tróc th−îng tÇng cña mét chÕ ®é x· héi. ThÊy ®−îc vÞ trÝ quan träng cña v¨n hãa, lèi sèng vμ
mèi quan hÖ t−¬ng t¸c gi÷a v¨n hãa, lèi sèng vμ chÝnh trÞ nªn c¸c thÕ lùc thï ®Þch coi ho¹t ®éng ph¸ ho¹i v¨n hãa, lèi sèng x· héi chñ nghÜa lμ mét vÊn ®Ò then chèt trong chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” ®èi víi c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa. §iÒu ®ã ®· ®−îc chÝnh c¸c lý luËn gia ph−¬ng T©y kh¼ng ®Þnh: ViÖc truyÒn b¸ v¨n minh ph−¬ng T©y, v¨n hãa, lèi sèng ph−¬ng T©y vμo c¸c n−íc céng s¶n ®ãng vai trß then chèt, thóc ®Èy qu¸ tr×nh “diÔn biÕn hßa b×nh” ë c¸c n−íc ®ã.
- Trªn thùc tÕ, ho¹t ®éng “diÔn biÕn hßa b×nh” trªn lÜnh vùc v¨n hãa - x· héi thÓ hiÖn ë chç:
+ Xuyªn t¹c, ®¶ kÝch b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc, ®Æc biÖt lμ truyÒn thèng v¨n hãa, v¨n nghÖ c¸ch m¹ng, lèi sèng x· héi chñ nghÜa - nh÷ng gi¸ trÞ tinh thÇn cña chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.
+ TruyÒn b¸ v¨n hãa, lèi sèng t− b¶n ph−¬ng T©y vμo c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa nh−: lèi sèng thùc dông, vô lîi c¸ nh©n, t«n thê ®ång tiÒn, d©m « trôy l¹c, phi nh©n tÝnh...
35
+ T×m kiÕm mãc nèi, mua chuéc, l«i kÐo, kÝch ®éng trÝ thøc, v¨n nghÖ sÜ ®èi lËp, bÊt m·n, thï ®Þch, c¬ héi, h÷u khuynh, cùc ®oan qu¸ khÝch, lËp tr−êng t− t−ëng kh«ng v÷ng vμng, sa ®äa v« ®¹o ®øc phÈm chÊt... vμo con ®−êng chèng l¹i §¶ng Céng s¶n vμ Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa.
+ T×m c¸ch thao tóng, lòng ®o¹n, chi phèi c¸c c¬ quan tæ chøc v¨n hãa, v¨n nghÖ lμm cho ho¹t ®éng v¨n hãa, v¨n nghÖ ®i chÖch ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa.
C©u hái 20: Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i, g©y chia rÏ néi bé trong chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” diÔn ra nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i, g©y chia rÏ néi bé thùc chÊt lμ c¸c ho¹t ®éng kÝch ®éng, ph©n ho¸ néi bé thμnh c¸c phe ph¸i chèng ®èi lÉn nhau, tr−íc hÕt vμ chñ yÕu thμnh ba ph¸i: “ph¸i kinh tÕ”, “ph¸i chÝnh trÞ” vμ “ph¸i an ninh, quèc phßng” b»ng c¸c thñ ®o¹n:
+ Chia rÏ vÒ lèi sèng, t¹o ra sù chªnh lÖch trong ®êi sèng gi÷a c¸n bé kinh tÕ víi c¸n bé chÝnh trÞ vμ c¸n bé thuéc lùc l−îng vò trang.
+ Ph©n ho¸ x· héi b»ng tham nhòng, t¹o ra sù ph©n ho¸ giμu - nghÌo gi÷a gia ®×nh c¸n bé, ®¶ng viªn cã chøc, cã quyÒn víi c¸c tÇng líp x· héi kh¸c.
36
+ T¹o dùng “l·nh tô ®èi lËp” trong tæ chøc ®¶ng, Nhμ n−íc vμ ®oμn thÓ x· héi.
+ T¸c ®éng, l«i kÐo ®éi ngò trÝ thøc, nhÊt lμ trÝ thøc trÎ lËp ra c¸c phong trμo, héi, nhãm, t¹o thμnh mét lùc l−îng chèng ®èi §¶ng vμ Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa cã tæ chøc.
C©u hái 21: Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i an ninh - quèc phßng trong chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” diÔn ra nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
Ho¹t ®éng ph¸ ho¹i an ninh - quèc phßng ®−îc diÔn ra víi nh÷ng thñ ®o¹n chñ yÕu sau:
- Xuyªn t¹c, ®¶ kÝch chñ tr−¬ng, ®−êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa vÒ an ninh - quèc phßng. §Æc biÖt lμ phñ ®Þnh nguyªn t¾c §¶ng l·nh ®¹o trùc tiÕp, tuyÖt ®èi vÒ mäi mÆt ®èi víi lùc l−îng vò trang. Thùc chÊt lμ
v« hiÖu ho¸ vÞ trÝ, vai trß cña §¶ng Céng s¶n cÇm quyÒn trong c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa ®èi víi lùc l−îng vò trang.
- TruyÒn b¸ t− t−ëng, v¨n ho¸, lèi sèng t− s¶n trong lùc l−îng vò trang ë c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa. - Phi chÝnh trÞ ho¸ vμ trung lËp ho¸, thùc chÊt lμ phi céng s¶n ho¸ lùc l−îng vò trang ë c¸c n−íc x· héi
37
chñ nghÜa. §iÒu ®ã cã nghÜa lμ lùc l−îng vò trang ë c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa kh«ng tham gia bÊt cø ®¶ng ph¸i chÝnh trÞ nμo kÓ c¶ §¶ng Céng s¶n. Nh− vËy, sÏ lo¹i bá ®−îc c«ng cô träng yÕu ®Ó b¶o vÖ §¶ng Céng s¶n cÇm quyÒn vμ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.
C©u hái 22: ThÕ nμo lμ ho¹t ®éng r¨n ®e qu©n sù trong chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh”?
Tr¶ lêi:
- Ho¹t ®éng r¨n ®e b»ng qu©n sù nh»m ®e däa, khñng bè tinh thÇn ®èi ph−¬ng ®Ó t¹o chç dùa v÷ng ch¾c vμ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho thùc hiÖn ©m m−u “diÔn biÕn hßa b×nh” ®èi víi c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa. MÆc dï rÊt coi träng c¸c biÖn ph¸p, thñ ®o¹n ph¸ ho¹i t− t−ëng, chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi... ®Ó xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa mμ kh«ng cÇn ph¶i dïng chiÕn tranh x©m l−îc b»ng qu©n sù, nh−ng c¸c chiÕn l−îc gia “diÔn biÕn hßa b×nh” vÉn ®Ò cao søc m¹nh qu©n sù vμ coi “r¨n ®e qu©n sù” lμ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó thùc hiÖn “diÔn biÕn hßa b×nh”.
- “R¨n ®e” nãi chung vμ “r¨n ®e qu©n sù” nãi riªng lμ thuËt ng÷ ®· ®−îc nªu ra nh− mét chiÕn thuËt, s¸ch l−îc ®−îc ¸p dông trong nhiÒu lo¹i h×nh chiÕn tranh tõ hμng ngh×n n¨m nay. Trong “Binh
38
ph¸p T«n Tö” nhμ chiÕn l−îc lõng danh ®· tõng ®−a ra s¸ch l−îc gäi lμ “BÊt chiÕn nhi khuÊt nh©n” (cã nghÜa lμ kh«ng ®¸nh mμ vÉn khuÊt phôc ®−îc ng−êi kh¸c). R¨n ®e qu©n sù theo c¸ch hiÓu cña c¸c chiÕn l−îc gia ph−¬ng T©y hiÖn nay kh«ng ph¶i lμ r¨n ®e qu©n sù th«ng th−êng mμ lμ r¨n ®e h¹t nh©n, mét chiÕn l−îc ®−îc x©y dùng dùa vμo −u thÕ cña vò khÝ h¹t nh©n. Theo R.Rig©n th× r¨n ®e chÝnh lμ: lμm cho mäi kÎ thï ©m m−u tÊn c«ng Mü hay c¸c ®ång minh cña Mü hoÆc lμm ph−¬ng h¹i tíi lîi Ých cña Mü hiÓu râ r»ng sù nguy hiÓm mμ hä g¸nh chÞu v−ît xa lîi Ých mμ hä giμnh ®−îc.
- Theo KÝtxinhgi¬ (viÕt trong cuèn s¸ch TÊt yÕu cña sù lùa chän) th× chiÕn l−îc r¨n ®e cña Mü muèn thùc hiÖn ®−îc ph¶i cã ba yÕu tè: ph¶i cã søc m¹nh; ph¶i cã quyÕt t©m sö dông søc m¹nh ®ã vμ ph¶i lμm cho ®èi ph−¬ng hiÓu r»ng Mü cã søc m¹nh vμ Mü cã quyÕt t©m sö dông søc m¹nh.
- TiÕn hμnh ho¹t ®éng r¨n ®e qu©n sù, chñ nghÜa ®Õ quèc, ®øng ®Çu lμ ®Õ quèc Mü muèn uy hiÕp vμ c¶nh c¸o c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa r»ng, hoÆc nghe theo “lêi khuyªn” cña hä mμ “chuyÓn hãa hßa b×nh” theo “trËt tù thÕ giíi míi” do Mü vμ ph−¬ng T©y s¾p ®Æt hoÆc bÞ tiªu diÖt, ngoμi ra kh«ng cã sù lùa chän nμo kh¸c.
39
C©u hái 23: ThÕ nμo lμ ho¹t ®éng g©y søc Ðp vÒ ngo¹i giao trong chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh”?
Tr¶ lêi:
Ho¹t ®éng g©y søc Ðp b»ng ngo¹i giao thùc chÊt lμ viÖc c¸c thÕ lùc thï ®Þch chñ nghÜa x· héi lîi dông diÔn ®μn quèc tÕ, lîi dông c¸c mèi quan hÖ ngo¹i giao song ph−¬ng hay ®a ph−¬ng ®Ó lμm ¸p lùc t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thùc hiÖn ©m m−u “diÔn biÕn hßa b×nh” g©y rèi an ninh, g©y b¹o lo¹n lËt ®æ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.
C©u hái 24: Ho¹t ®éng “diÔn biÕn hßa b×nh” trªn lÜnh vùc t«n gi¸o diÔn ra nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
- T«n gi¸o lμ vÊn ®Ò chÝnh trÞ, x· héi, v¨n hãa hÕt søc phøc t¹p, nh¹y c¶m. Lîi dông t«n gi¸o chèng chñ nghÜa x· héi lμ ©m m−u xuyªn suèt cña c¸c thÕ lùc thï ®Þch. Trong chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” chèng c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, c¸c thÕ lùc thï ®Þch ®Æc biÖt coi träng lîi dông vÊn ®Ò t«n gi¸o, coi ®©y lμ mét mÆt ho¹t ®éng then chèt nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña chiÕn l−îc nμy. Thùc chÊt cña ho¹t ®éng “diÔn biÕn hßa b×nh” trªn lÜnh vùc t«n gi¸o lμ viÖc c¸c thÕ lùc thï ®Þch khai th¸c, lîi dông tÝnh chÊt phøc t¹p, nh¹y c¶m vÒ chÝnh trÞ, x· héi cña c¸c t«n gi¸o ®Èy t«n gi¸o vμo ho¹t ®éng
40
chèng §¶ng, Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa, t¹o khñng ho¶ng vÒ chÝnh trÞ, x· héi lμm suy yÕu, tiÕn tíi xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.
- ¢m m−u cña c¸c thÕ lùc thï ®Þch thùc hiÖn “diÔn biÕn hßa b×nh” trªn lÜnh vùc t«n gi¸o lμ biÕn t«n gi¸o trë thμnh lùc l−îng chÝnh trÞ ®èi lËp, th«ng qua t«n gi¸o chi phèi, n¾m gi÷ quÇn chóng tÝn ®å g©y ¸p lùc víi §¶ng Céng s¶n vμ Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa; kÝch ®éng ho¹t ®éng chèng ®èi chÝnh quyÒn trong c¸c t«n gi¸o; kÝch ®éng m©u thuÉn, xung ®ét gi÷a c¸c t«n gi¸o trong c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa nh»m g©y mÊt æn ®Þnh chÝnh trÞ, t¹o cí g©y søc Ðp, can thiÖp th« b¹o vμo c«ng viÖc néi bé c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, kÓ c¶ can thiÖp qu©n sù ®Ó xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.
- “DiÔn biÕn hßa b×nh” trªn lÜnh vùc t«n gi¸o chèng chñ nghÜa x· héi ®−îc c¸c thÕ lùc thï ®Þch tiÕn hμnh víi nh÷ng ho¹t ®éng chñ yÕu sau ®©y:
+ Tuyªn truyÒn xuyªn t¹c chÝnh s¸ch, ph¸p luËt vÒ t«n gi¸o cña c¸c §¶ng Céng s¶n, Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa nh»m t¹o sù ®èi ®Çu gi÷a c¸c t«n gi¸o víi §¶ng, nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa. Trong ®ã, c¸c thÕ lùc thï ®Þch ra søc tuyªn truyÒn cho r»ng §¶ng, Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa ®μn ¸p t«n gi¸o, vi ph¹m quyÒn tù do tÝn ng−ìng, t«n gi¸o.
+ T¨ng c−êng ph¸t triÓn thÕ vμ lùc cña c¸c t«n gi¸o;
41
më réng ¶nh h−ëng cña c¸c t«n gi¸o trong x· héi nh»m n¾m gi÷, chi phèi quÇn chóng.
+ KÝch ®éng chia rÏ, t¹o m©u thuÉn, xung ®ét gi÷a c¸c t«n gi¸o, nh»m g©y mÊt æn ®Þnh chÝnh trÞ, x· héi vμ t¹o cí cho c¸c ho¹t ®éng can thiÖp, g©y søc Ðp tõ bªn ngoμi ®èi víi c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa.
42
PhÇn thø hai
“DIÔN BIÕN HßA B×NH”
ë LI£N X¤ Vμ MéT Sè N¦íC
x· héi chñ nghÜa §¤NG ¢U
I. “DiÔn biÕn hßa b×nh” ë Liªn X«
C©u hái 25: ChiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” ®−îc tiÕn hμnh ë Liªn X« nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
- Liªn X« lμ môc tiªu quan träng hμng ®Çu trong chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” cña chñ nghÜa ®Õ quèc. ChiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” lËt ®æ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë Liªn X« ®−îc thùc hiÖn kÕt hîp c¶ bÇu cö tù do trªn c¬ së ®a nguyªn, ®a ®¶ng víi b¹o lo¹n chÝnh trÞ vμ b¹o lo¹n vò trang. Cô thÓ lμ lîi dông sù ph©n hãa trong ban l·nh ®¹o §¶ng vμ Nhμ
n−íc tõ trung −¬ng tíi c¸c n−íc céng hßa thuéc Liªn X« ®Ó h×nh thμnh c¸c phe ph¸i ®èi lËp ngay trong néi bé §¶ng Céng s¶n Liªn X«. §Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng
43
®×nh c«ng, b·i c«ng, biÓu t×nh, g©y b¹o lo¹n ë Thñ ®« M¸txc¬va còng nh− ë thñ ®« nhiÒu n−íc céng hßa vμ vïng thuéc l·nh thæ Liªn X«; kÝch ®éng xu h−íng ly khai, ®ßi ®éc lËp ë c¸c n−íc céng hßa... Tõ ®ã, dÉn tíi nh÷ng biÕn ®éng ngμy cμng xÊu ®i nghiªm träng trªn mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi vμ ë mäi khu vùc thuéc Liªn bang X«viÕt. C¸c thÕ lùc thï ®Þch ë trong n−íc ®−îc sù ñng hé, hËu thuÉn cña Mü vμ ph−¬ng T©y t¨ng c−êng c¸c ho¹t ®éng liªn kÕt, h×nh thμnh c¸c tæ chøc chÝnh trÞ, ®¶ng ph¸i ®èi lËp.
- Th¸ng 2 n¨m 1990, Héi nghÞ Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n Liªn X« t¸n thμnh xãa bá §iÒu 6 HiÕn ph¸p chÊp nhËn ®a nguyªn chÝnh trÞ, ®a ®¶ng ®èi lËp. §Çu n¨m 1990, §¶ng Céng s¶n Liªn X« h×nh thμnh 20 phe nhãm cã quan ®iÓm, c−¬ng lÜnh kh¸c nhau, nhiÒu ®¶ng céng s¶n ë c¸c n−íc céng hßa tuyªn bè t¸ch ra khái §¶ng Céng s¶n Liªn X«. Cuèi n¨m 1990, ®Çu n¨m 1991, trong thÓ chÕ ®a nguyªn, th«ng qua bÇu cö c¸c ®¶ng ph¸i chÝnh trÞ ®èi lËp ë Liªn X« ®· n¾m gi÷ chÝnh quyÒn ë mét lo¹t n−íc céng hßa vμ ë mét sè thμnh phè lín (nhÊt lμ ë Nga: M¸txc¬va, Lªningr¸t). N¾m ®−îc chÝnh quyÒn, lùc l−îng ®èi lËp ®−îc Mü vμ ph−¬ng T©y hËu thuÉn ®Èy m¹nh h¬n c¸c ho¹t ®éng chèng ®èi, v« hiÖu hãa chÝnh quyÒn trung −¬ng, ®Õn ®Çu n¨m 1991, quyÒn lùc l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n Liªn X« chØ cßn tån t¹i trªn danh nghÜa, h×nh thøc.
44
- Th¸ng 8 n¨m 1991, tr−íc t×nh tr¹ng §¶ng Céng s¶n mÊt quyÒn, liªn bang ®øng tr−íc nguy c¬ tan r·, mét sè nh©n vËt trong chÝnh quyÒn Goãcbachèp ®· tiÕn hμnh cuéc chÝnh biÕn nh»m thiÕt lËp l¹i trËt tù. Song lùc l−îng ®èi lËp do Enxin l·nh ®¹o ®· l«i kÐo ®−îc mét bé phËn lùc l−îng vò trang vμ quÇn chóng nh©n d©n tiÕn hμnh cuéc ph¶n kÝch l¹i vμ cuéc chÝnh biÕn bÞ thÊt b¹i nhanh chãng. Ngay sau khi trë vÒ M¸txc¬va, víi c−¬ng vÞ Tæng BÝ th− §¶ng Céng s¶n Liªn X«, Tæng thèng Liªn bang X«viÕt, Goãcbachèp ®· ký c¸c s¾c lÖnh gi¶i t¸n Ban ChÊp hμnh Trung −¬ng, niªm phong trô së cña §¶ng, truy b¾t nh÷ng ®¶ng viªn cã liªn quan ®Õn vô ®¶o chÝnh... Liªn bang X«viÕt gi¶i thÓ.
II. “DiÔn biÕn hßa b×nh”
ë mét sè n−íc x· héi chñ nghÜa §«ng ¢u
C©u hái 26: “DiÔn biÕn hßa b×nh” lËt ®æ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë Ba Lan ®−îc tiÕn hμnh nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
Ba Lan ®−îc Mü vμ ®ång minh coi lμ mét trong nh÷ng m¾t xÝch trong chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh”. ë Ba Lan ®· tõng x¶y ra c¸c cuéc b¹o lo¹n chÝnh trÞ nh−: cuéc ®×nh c«ng, biÓu t×nh tuÇn hμnh cña c«ng
45
nh©n ë thμnh phè c«ng nghiÖp Pªznan ngμy 28-6-1956 víi c¸c biÓu ng÷, khÈu hiÖu “Tù do, b¸nh mú vμ c«ng b»ng”, “§¶ ®¶o Liªn X«“, “H·y tr¶ l¹i cho chóng t«i t«n gi¸o”... Cuéc diÔu hμnh cña sinh viªn víi khÈu hiÖu “chñ nghÜa x· héi nhiÒu h¬n n÷a”, cuéc ®×nh c«ng, biÓu t×nh tuÇn hμnh “®Êu tranh chèng t¨ng gi¸ thùc phÈm” vμ ®ßi quyÒn thμnh lËp c¸c c«ng ®oμn... diÔn ra trong nh÷ng n¨m 1960-1970. Tuy nhiªn, ph¶i ®Õn nh÷ng n¨m 1980, khi lùc l−îng ®èi lËp víi §¶ng C«ng nh©n thèng nhÊt Ba Lan lμ “C«ng ®oμn ®oμn kÕt” ra ®êi ®−îc hîp ph¸p hãa vμ c«ng khai hãa th× nguy c¬ “diÔn biÕn hßa b×nh” ë n−íc Ba Lan x· héi chñ nghÜa míi trë thμnh hiÖn thùc. Lùc l−îng ®èi lËp lμ tæ chøc “C«ng ®oμn ®oμn kÕt” víi gÇn 10 triÖu thμnh viªn vμ h¬n thÕ n÷a lμ cßn ®−îc sù ñng hé cña “§¶ng D©n chñ Ba Lan”, “§¶ng N«ng d©n Ba Lan” vμ ®Æc biÖt lμ cña nhμ thê Thiªn Chóa gi¸o Ba Lan (ë Ba Lan cã tíi 85% d©n sè theo ®¹o Thiªn Chóa) ®· tiÕn hμnh cuéc “c¸ch m¹ng nhung” lËt ®æ nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa do §¶ng C«ng nh©n thèng nhÊt Ba Lan l·nh ®¹o b¾t ®Çu b»ng c¸c cuéc ®×nh c«ng, biÓu t×nh vμo ®Çu n¨m 1988 vμ kÕt thóc b»ng cuéc bÇu cö tù do trªn c¬ së ®a nguyªn chÝnh trÞ, ®a ®¶ng ®èi lËp víi kÕt qu¶ 68% phiÕu thuéc vÒ tæ chøc “C«ng ®oμn ®oμn kÕt” cña LÕch Valenxa vμo ngμy 16-8-1989.
46
C©u hái 27: “DiÔn biÕn hßa b×nh” lËt ®æ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë Céng hßa d©n chñ §øc ®−îc tiÕn hμnh nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
Sau ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, n−íc §øc bÞ chia c¾t lμm ®«i. Ba phÇn t− n−íc §øc (sau ®ã trë thμnh n−íc Céng hßa Liªn bang §øc) chÞu sù chi phèi cña Mü, Anh, Ph¸p. PhÇn cßn l¹i cña n−íc §øc (sau nμy trë thμnh n−íc Céng hßa d©n chñ §øc) chÞu ¶nh h−ëng cña Liªn X«. Lμ n−íc thuéc vïng ®Öm ng¨n c¸ch gi÷a hai hÖ thèng thÕ giíi ®èi lËp nhau, gi÷a ph−¬ng §«ng vμ ph−¬ng T©y, cho nªn ®· tõ l©u Céng hßa d©n chñ §øc ®· trë thμnh “®iÓm ng¾m” cña ph−¬ng T©y vμ lμ môc tiªu “diÔn biÕn hßa b×nh”. Sau nh÷ng cuéc b¹o lo¹n vμ ©m m−u b¹o lo¹n lËt ®æ Nhμ n−íc Céng hßa d©n chñ §øc kh«ng thμnh, lîi dông lμn sãng c¶i tæ ë c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa §«ng ¢u vμ
Liªn X«, Mü vμ ph−¬ng T©y, trong ®ã Céng hßa Liªn bang §øc ®ãng vai trß xung kÝch ®· tiÕn hμnh mét cuéc “c¸ch m¹ng nhung” lËt ®æ chÝnh quyÒn do §¶ng x· héi chñ nghÜa thèng nhÊt l·nh ®¹o xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë Céng hßa d©n chñ §øc chØ trong vßng ch−a ®Çy mét n¨m. Cuéc “c¸ch m¹ng nhung” ®−îc b¾t ®Çu b»ng sù ra ®i å ¹t cña hμng tr¨m ngμn c«ng d©n Céng hßa d©n chñ §øc sang Céng hßa
47
Liªn bang §øc vμo ®Çu n¨m 1989. Gi÷a n¨m 1989, mét lo¹t ®¶ng ph¸i ®èi lËp víi §¶ng x· héi chñ nghÜa thèng nhÊt §øc ra ®êi ho¹t ®éng chèng §¶ng Céng s¶n nh−: tæ chøc ph¶n ®éng “D©n chñ ngay b©y giê”, “DiÔn ®μn míi”, “XuÊt hμnh d©n chñ” vμ “§¶ng d©n chñ x· héi”. Hμng lo¹t cuéc mÝt tinh, biÓu t×nh, tuÇn hμnh næ ra t¹i hÇu kh¾p c¸c thμnh phè cña Céng hßa d©n chñ §øc. ChiÒu tèi ngμy 6 th¸ng 11 diÔn ra cuéc r−íc ®uèc cña kho¶ng 100.000 ng−êi ë Thñ ®« BÐclin vμ hai ngμy sau ®ã 70.000 ng−êi ë thμnh phè Leipzing xuèng ®−êng tuÇn hμnh víi khÈu hiÖu “chóng ta lμ mét d©n téc”. Sè ng−êi tham gia biÓu t×nh tuÇn hμnh ®ßi chÝnh phñ Céng hßa d©n chñ §øc tõ chøc, ®ßi thèng nhÊt n−íc §øc t¨ng lªn nhanh chãng. §ã lμ c¸c cuéc biÓu t×nh cña 300.000 ng−êi ë thμnh phè Leipzig ngμy 23 th¸ng 10 vμ cuéc tuÇn hμnh cña gÇn 1 triÖu ng−êi ë qu¶ng tr−êng AlÕchxan®¬ - Thñ ®« BÐclin ngμy 4 th¸ng 11. §Ønh ®iÓm lμ sù kiÖn nh÷ng ng−êi biÓu t×nh ph¸ ®æ bøc t−êng ph©n chia §«ng vμ T©y BÐclin. Cuéc “C¸ch m¹ng nhung” ®· kÕt thóc khi mμ vμo th¸ng 12 n¨m 1989 Eg«n Kren, Chñ tÞch §¶ng x· héi chñ nghÜa thèng nhÊt §øc tõ chøc vμ tiÕp sau ®ã §¶ng x· héi chñ nghÜa thèng nhÊt §øc ®æi tªn thμnh §¶ng chñ nghÜa x· héi d©n chñ. §Õn ngμy 3-10-1990, n−íc Céng hßa d©n chñ §øc x· héi chñ nghÜa chÊm døt sù tån t¹i.
48
C©u hái 28: “DiÔn biÕn hßa b×nh” lËt ®æ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë Rumani ®−îc tiÕn hμnh nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
Lμ mét n−íc x· héi chñ nghÜa ra ®êi sau ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, d−íi thêi cña Tæng BÝ th− §¶ng Céng s¶n Xªauxªxcu, Rumani thi hμnh chÝnh s¸ch trung lËp kh«ng phô thuéc vμo khèi V¸csava còng nh−
tæ chøc Héi ®ång T−¬ng trî kinh tÕ do Liªn X« ®øng ®Çu vμ thËm chÝ cã tr−êng hîp cßn thÓ hiÖn th¸i ®é cøng r¾n ®èi víi Liªn X«. §iÒu ®ã lμm nøc lßng Mü vμ ph−¬ng T©y. Trong bèi c¶nh ®ã ban l·nh ®¹o §¶ng vμ Nhμ n−íc Rumani còng lîi dông Mü vμ ph−¬ng T©y ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. Mü vμ ph−¬ng T©y thùc thi chÝnh s¸ch −u ®·i ®èi víi Rumani nh−: cho Rumani h−ëng chÕ ®é “tèi huÖ quèc”, tõ n¨m 1975 ®Õn n¨m 1987 Rumani ®· nhËn ®−îc kho¶n vay vμ tÝn dông tíi gÇn 22 tû USD tõ Mü (10 tû) vμ c¸c n−íc ph−¬ng T©y. §æi l¹i Mü vμ ph−¬ng T©y yªu cÇu ban l·nh ®¹o §¶ng, Nhμ n−íc Rumani “tr¶ nî b»ng ph−¬ng ph¸p chÝnh trÞ”, nghÜa lμ c«ng khai ®èi ®Çu víi Liªn X«, ra khái tæ chøc “HiÖp −íc V¸csava” vμ “Héi ®ång T−¬ng trî kinh tÕ” do Liªn X« ®øng ®Çu. Tuy nhiªn, yªu cÇu nμy ®· bÞ b¸c bá th¼ng thõng. Ban l·nh ®¹o §¶ng Céng s¶n vμ Nhμ n−íc Rumani do Xªauxªxcu ®øng ®Çu thùc thi chÝnh s¸ch
49
“th¾t l−ng, buéc bông” vμ dùa trªn “nÒn kinh tÕ cøng” ®Ó tr¶ nî ph−¬ng T©y vμ ®Ó kh«ng phô thuéc vμo n−íc ngoμi kÓ c¶ ph−¬ng T©y vμ Liªn X«. Môc tiªu nμy ®· ®¹t ®−îc trong nh÷ng n¨m 1987-1989. Cô thÓ lμ
Rumani kh«ng nh÷ng ®· tr¶ xong kho¶n nî c¶ gèc lÉn l·i 22 tû USD cho Mü vμ ph−¬ng T©y mμ vμo n¨m 1988 lÇn ®Çu tiªn Rumani xuÊt khÈu ®¹t 5 tû USD, v−ît qu¸ nhËp khÈu. Tuy vËy, thμnh c«ng ®ã l¹i ®i kÌm víi hËu qu¶ lμ v¾t kiÖt søc lao ®éng vμ v−ît qu¸ sù chÞu ®ùng cña ng−êi lao ®éng. Ngoμi ra, Rumani cßn bÞ c« lËp vμ
bao v©y bëi “hai gäng k×m” lμ Mü, ph−¬ng T©y vμ Liªn X« thêi Goãcbachèp. KÞch b¶n vÒ mét “cuéc c¸ch m¹ng” nh»m lËt ®æ chÝnh quyÒn ë Rumani ®· ®−îc dμn dùng vμ thùc hiÖn. C¸c ph−¬ng tiÖn truyÒn th«ng ®¹i chóng ë ph−¬ng T©y còng nh− ë Liªn X« tuyªn truyÒn r»ng, Xªauxªxcu lμ “nhμ ®éc tμi” vμ lμ ng−êi theo t− t−ëng cña “b¹o chóa Xtalin” ®Ó kÝch ®éng quÇn chóng næi dËy. Mïa thu n¨m 1987 diÔn ra cuéc biÓu t×nh cña hμng ngμn c«ng nh©n ë thμnh phè Brasèp. Hä chiÕm trô së quËn ñy vμ tßa thÞ chÝnh. C¬ quan An ninh Rumani ®· trÊn ¸p lμm 7 ng−êi chÕt vμ b¾t gi÷ h¬n 200 ng−êi. Trong bèi c¶nh ®ã, ng−êi ®øng ®Çu §¶ng Céng s¶n vμ Nhμ n−íc Rumani ®· t×m c¸ch cñng cè sù ®oμn kÕt, thèng nhÊt phong trμo céng s¶n thÕ giíi, më réng quan hÖ vμ ®−a ra ®Ò ¸n thμnh lËp “HiÖp héi kinh tÕ c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa” bao gåm: Rumani, TiÖp Kh¾c,
50
Céng hßa d©n chñ §øc, Cuba, Trung Quèc, Anbani, Céng hßa d©n chñ nh©n d©n TriÒu Tiªn vμ ViÖt Nam nh−ng kh«ng thμnh. Tõ mïa thu n¨m 1989 liªn tôc diÔn ra c¸c cuéc biÓu t×nh chèng chÝnh quyÒn Xªauxªxcu. Ngμy 15-12-1989, diÔn ra cuéc biÓu t×nh cña nh÷ng ng−êi theo ®¹o Thiªn Chóa gèc Hunggari ®ßi Xªauxªxcu tõ chøc. Ngμy 21-12-1989, trong khi l·nh tô Xªauxªxcu ®äc diÔn v¨n t¹i mét cuéc mÝt tinh ë trung t©m Thñ ®« BucarÐt, th× næ ra cuéc biÓu t×nh cña quÇn chóng, chñ yÕu lμ thanh niªn, víi nh÷ng tiÕng h« vang “§¶ ®¶o tªn b¹o chóa”, “§¶ ®¶o chñ nghÜa céng s¶n”. Vô tù s¸t cña Bé tr−ëng Bé Quèc phßng Rumani bÞ xuyªn t¹c lμ “«ng bÞ xö tö v× tõ chèi ra lÖnh b¾n vμo nh©n d©n” ®· kÝch ®éng lùc l−îng qu©n ®éi quay l−ng l¹i víi chÝnh quyÒn Xªauxªxcu. “MÆt trËn cøu nguy d©n téc” ®−îc thμnh lËp do Ion Iliescu (ng−êi bÞ thÊt sñng vμ trë thμnh phÇn tö bÊt m·n víi Xªauxªxcu) ®øng ®Çu. Tr−íc t×nh thÕ ®ã, ngμy 22-12-1989, hai vî chång Xªauxªxcu lªn m¸y bay ch¹y trèn khái BucarÐt nh−ng sau ®ã ®· bÞ b¾t gi÷. Ngμy 25-12-1989, vî chång Xªauxªxcu bÞ tßa ¸n qu©n sù xÐt xö, kÕt ¸n tö h×nh vμ thi hμnh ngay lËp tøc. §iÒu ®¸ng chó ý lμ, c¸c sù kiÖn vô b¹o lo¹n chØ diÔn ra ë Thñ ®« BucarÐt, c¸c khu vùc kh¸c ë Rumani ®Òu yªn tÜnh. Cuéc “c¸ch m¹ng nhung” do Mü, ph−¬ng T©y vμ chÝnh quyÒn Goãcbachèp phèi hîp t¹o ra kh«ng chØ giÕt chÕt vî chång Xªauxªxcu mμ h¬n thÕ n÷a ®· “giÕt chÕt”
51
chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë Rumani. §iÒu trí trªu lμ chØ vμi ngμy sau c¸i chÕt cña vî chång Xªauxªxcu, Tæng thèng Liªn X« Goãcbachèp ®· cö Bé tr−ëng Ngo¹i giao Sªv¸cn¸tde tíi BucarÐt chóc mõng th¾ng lîi cña cuéc b¹o lo¹n lËt ®æ chÝnh quyÒn Xªauxªxcu.
C©u hái 29: “DiÔn biÕn hßa b×nh” lËt ®æ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë TiÖp Kh¾c ®−îc tiÕn hμnh nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
TiÖp Kh¾c lμ mét n−íc x· héi chñ nghÜa ë §«ng ¢u cã nÒn kinh tÕ t−¬ng ®èi ph¸t triÓn. §êi sèng vËt chÊt, ®êi sèng v¨n hãa tinh thÇn còng nh− an ninh x· héi ®−îc b¶o ®¶m. Sù chªnh lÖch trong thu nhËp gi÷a c¸c tÇng líp trong x· héi vμo lo¹i nhá nhÊt trong khu vùc. ChÝnh v× vËy mμ phong trμo ph¶n kh¸ng chèng chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë TiÖp Kh¾c diÔn ra d−íi c¸c khÈu hiÖu “d©n chñ”, “®éc lËp” vμ “xÝch l¹i gÇn nhau”. §iÒu ®¸ng chó ý lμ, mét bé phËn ®¸ng kÓ d©n chóng TiÖp Kh¾c, nhÊt lμ thÕ hÖ trÎ ng−ìng mé vμ theo tiªu chÝ lèi sèng ph−¬ng T©y. Ngoμi ra, cßn tån t¹i vÊn ®Ò d©n téc gi÷a d©n téc SÐc vμ d©n téc Xl«vakia - còng nh− t− t−ëng “bμi X«“ sau cuéc “c¸ch m¹ng mïa xu©n Praha” n¨m 1968 bÊt thμnh.
Cuéc “c¸ch m¹ng nhung” ë TiÖp Kh¾c còng ®−îc tiÕn hμnh theo ph−¬ng ph¸p biÓu t×nh, tuÇn hμnh trªn
52
®−êng phè, khiªu khÝch chÝnh quyÒn sö dông b¹o lùc t¹o cí chèng chÝnh quyÒn “®μn ¸p nh©n d©n”. Më ®Çu lμ cuéc biÓu t×nh cña ®«ng ®¶o sinh viªn diÔn ra trªn qu¶ng tr−êng Vaxl¸pxaki ngμy 28-10-1989 bÞ c¶nh s¸t gi¶i t¸n. §Õn ngμy 17-11-1989 l¹i næ ra biÓu t×nh tuÇn hμnh trªn c¸c ®−êng phè ë Thñ ®« Praha. Néi bé §¶ng Céng s¶n TiÖp Kh¾c cÇm quyÒn kh«ng thèng nhÊt gi¶i ph¸p mμ cuèi cïng ®i tíi tháa hiÖp víi phe ®èi lËp. Ngμy 19-11-1989, ë Praha xuÊt hiÖn tæ chøc “DiÔn ®μn c«ng d©n” vμ ë Bratislava c«ng khai tæ chøc “nh÷ng ng−êi chèng b¹o lùc”. Hä c«ng bè môc tiªu cña m×nh lμ chuyÓn ®æi mét c¸ch hßa b×nh tõ chÕ ®é céng s¶n sang “nÒn d©n chñ”. Ngμy 20-11-1989, sinh viªn c¸c tr−êng ®¹i häc ë Thñ ®« Praha tuyªn bè b·i khãa vμ ®−îc c¸c c¬ së gi¸o dôc cña c¶ n−íc ñng hé. TiÕp theo ®ã lμ c¸c cuéc biÓu t×nh, ®×nh c«ng chèng Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa TiÖp Kh¾c diÔn ra h»ng ngμy víi sù tham gia cña h¬n 250.000 ng−êi ë Thñ ®« Praha vμ c¸c thμnh phè kh¸c cña TiÖp Kh¾c. Ngμy 29-11-1989, Quèc héi TiÖp Kh¾c ®· ®−îc c¶i tæ tuyªn bè b·i bá ®iÒu kho¶n HiÕn ph¸p x¸c ®Þnh vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n TiÖp Kh¾c. Ngμy 29-12-1989, Quèc héi ®· bÇu Dub¬trÐc, thñ lÜnh tæ chøc “DiÔn ®μn c«ng d©n” lμm Thñ t−íng vμ bÇu Vaxl¸p Haren lμm Tæng thèng TiÖp Kh¾c vμ nh− vËy Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa TiÖp Kh¾c do §¶ng Céng s¶n TiÖp Kh¾c l·nh ®¹o ®· bÞ xãa bá.
53
Sau ®ã, vμo ngμy 1-1-1993, Liªn bang Céng hßa x· héi chñ nghÜa TiÖp Kh¾c chÊm døt sù tån t¹i vμ thay vμo ®ã lμ hai quèc gia míi: Céng hßa SÐc vμ Céng hßa Xl«vakia. H¹t nh©n cña cuéc “c¸ch m¹ng nhung” ë TiÖp Kh¾c diÔn ra n¨m 1989 lμ nh÷ng ng−êi “bÊt ®ång chÝnh kiÕn” xuÊt hiÖn, tån t¹i ë TiÖp Kh¾c trong c¸c thËp kû 70 vμ 80 cña thÕ kû XX.
C©u hái 30: “DiÔn biÕn hßa b×nh” lËt ®æ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë Bungari ®−îc tiÕn hμnh nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
Ng−êi ta gäi sù thay ®æi Nhμ n−íc x· héi chñ nghÜa Bungari n¨m 1990 lμ cuéc “c¸ch m¹ng hoa hång nhung” ªm ¸i. Bëi v× t×nh h×nh chÝnh trÞ x· héi ë Bungari tr−íc ®ã lu«n lu«n æn ®Þnh. T«®o GÝpcèp hoμn toμn cã c¬ së khi ®−a ra tuyªn bè c«ng khai vμo n¨m 1982 r»ng: ë Bungari kh«ng cã xung ®ét vμ c¸c m©u thuÉn chÝnh trÞ, kh«ng cã c¸c lùc l−îng chÝnh trÞ chèng chñ nghÜa x· héi. KÎ thï cña chñ nghÜa x· héi ë Bungari kh«ng cã c¬ së giai cÊp - x· héi. Chóng lμ
nh÷ng c¸ nh©n ®¬n lÎ bÞ c¸ch ly vμ ®¬n ®éc vμ ®îi sù c¸o chung vμo bÊt cø lóc nμo. T×m cho ®−îc mét “ngän cê” tËp hîp lùc l−îng h×nh thμnh tæ chøc chÝnh trÞ ®èi lËp ë Bungari lμ kh«ng ®¬n gi¶n. Tuy nhiªn, t¸c ®éng
54
tiªu cùc cña nh÷ng cuéc “c¸ch m¹ng nhung” ë mét sè n−íc x· héi chñ nghÜa §«ng ¢u vμ ®Æc biÖt nh©n tè g©y bÊt æn lμ céng ®ång ng−êi Thæ NhÜ Kú ë Bungari vμ c¸c tæ chøc b¶o vÖ m«i tr−êng còng ®· ®−îc ®−a vμo kÞch b¶n “c¸ch m¹ng hoa hång nhung” do Mü vμ
ph−¬ng T©y ®¹o diÔn. Khëi ®Çu lμ cuéc biÓu t×nh cña 4.000 ng−êi tr−íc tßa nhμ quèc héi ®ßi chÝnh quyÒn ph¶i quan t©m tíi vÊn ®Ò m«i tr−êng do “ñy ban b¶o vÖ sinh th¸i Ruse” vμ “C©u l¹c bé sinh th¸i c«ng khai” thuéc “Liªn minh nh÷ng ng−êi bÊt ®ång chÝnh kiÕn” tæ chøc vμo th¸ng 11-1989. Còng trong thêi gian ®ã tæ chøc “Phong trμo d©n téc” cña céng ®ång ng−êi Thæ NhÜ Kú ë Bungari ®· kÝch ®éng lμm cho 300.000 ng−êi Bungari å ¹t rêi bá Bungari. T×nh h×nh Bungari diÔn biÕn phøc t¹p. D−íi søc Ðp tõ nhiÒu phÝa, BÝ th− thø nhÊt Ban ChÊp hμnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n Bungari cÇm quyÒn ®· ph¶i tõ chøc vμ §¶ng Céng s¶n Bungari ®· ph¶i ®æi tªn thμnh §¶ng x· héi chñ nghÜa Bungari. Ngμy 1-8-1990, Quèc héi míi ®· bÇu Chñ tÞch “Liªn minh c¸c lùc l−îng d©n chñ” ®èi lËp lμm Tæng thèng n−íc Céng hßa Bungari. Sau ®ã, ®Õn th¸ng 12 n¨m 1990, ChÝnh phñ cña nh÷ng ng−êi theo chñ nghÜa x· héi ë Bungari tõ chøc vμ ®ã còng lμ thêi ®iÓm chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë Bungari sôp ®æ.
55
C©u hái 31: “DiÔn biÕn hßa b×nh” lËt ®æ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë Hunggari ®−îc tiÕn hμnh nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
ChiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë Hunggari ®−îc tiÕn hμnh th«ng qua viÖc ®Èy m¹nh x©m nhËp ph©n hãa néi bé §¶ng C«ng nh©n x· héi chñ nghÜa Hunggari dÉn tíi viÖc thμnh lËp §¶ng X· héi chñ nghÜa cÇm quyÒn ë Hunggari theo ®−êng lèi x· héi d©n chñ, thùc hiÖn tù do hãa chÝnh trÞ vμ tù do hãa kinh tÕ. C¸c phÇn tö ®èi lËp, thï ®Þch trong giíi trÝ thøc, liªn kÕt víi lùc l−îng chèng ®èi trong ®¹o Thiªn Chóa (75% c«ng d©n Hunggari lμ
gi¸o d©n) kÝch ®éng t©m lý chèng Liªn X« (kÐo dμi tõ n¨m 1956 ®Õn nay) ®ßi d©n chñ, ®a ®¶ng vμ tuyÓn cö tù do. Ngμy 25-3-1990, c¸c ®¶ng ®èi lËp giμnh th¾ng lîi chÊm døt vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n Hunggari xãa bá chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë n−íc nμy.
56
PhÇn thø ba
NH÷NG KIÕN THøC C¥ B¶N
VÒ “C¸CH M¹NG MμU”
I. Kh¸i niÖm, nguån gèc, b¶n chÊt cña “c¸ch m¹ng mμu”
C©u hái 32: “C¸ch m¹ng mμu” lμ g×?
Tr¶ lêi:
- “C¸ch m¹ng mμu” hay cßn gäi lμ “c¸ch m¹ng nhung”, “c¸ch m¹ng ®−êng phè” lμ thuËt ng÷ chØ c¸c cuéc b¹o lo¹n phi vò trang, b¹o lùc chÝnh trÞ cã tæ chøc nh»m lËt ®æ nhμ n−íc ®−¬ng nhiÖm; ®ång thêi lËp ra bé m¸y cÇm quyÒn míi cña lùc l−îng ®èi lËp ®−îc Mü vμ
ph−¬ng T©y hËu thuÉn. Thùc chÊt ®ã lμ nh÷ng ph−¬ng thøc b¹o lo¹n lËt ®æ phi vò trang ®−îc Mü vμ ®ång minh tæ chøc thùc hiÖn nh»m thiÕt lËp mét chÝnh phñ th©n Mü vμ ph−¬ng T©y ë c¸c n−íc.
- Trªn thÕ giíi tõ nh÷ng n¨m 2000 trë l¹i ®©y ®· diÔn ra mét sè cuéc “c¸ch m¹ng mμu” nh− cuéc “c¸ch m¹ng
57
®−êng phè” lËt ®æ chÝnh phñ cña Tæng thèng Mil«sªvÝch; “c¸ch m¹ng nhung” ë Grudia, “c¸ch m¹ng cam” ë Ucraina, “c¸ch m¹ng tuylÝp vμng” ë C−r¬g−xtan, “c¸ch m¹ng mμu xanh l¸ c©y” t¹i Iran...
- Së dÜ gäi lμ “c¸ch m¹ng mμu” lμ bëi nh÷ng cuéc chÝnh biÕn, b¹o lo¹n lËt ®æ diÔn ra ë c¸c n−íc th−êng ®−îc g¾n víi mét mμu s¾c vμ mang nh÷ng ý nghÜa nhÊt ®Þnh: ë Ucraina lμ cuéc “c¸ch m¹ng cam” lμ bëi phe ®èi lËp lÊy biÓu t−îng b¨ng cê mμu da cam ®Ó trang bÞ cho cuéc biÓu t×nh; ë C−r¬g−xtan lμ “c¸ch m¹ng tuylÝp vμng” - tuylÝp vμng lμ loμi hoa në ré ë vïng rõng nói cña C−r¬g−xtan vμo kho¶ng gi÷a th¸ng 3 h»ng n¨m vμ
cuéc “c¸ch m¹ng” mang tªn loμi hoa nμy x¶y ra vμo th¸ng 3-2005...
C©u hái 33: “C¸ch m¹ng mμu” ®−îc b¾t nguån tõ ®©u?
Tr¶ lêi:
- “C¸ch m¹ng mμu” ®−îc b¾t nguån tõ chiÕn l−îc toμn cÇu cña Mü thêi kú hËu chiÕn tranh l¹nh h−íng tíi c¸c môc tiªu ®Çy tham väng, ®ã lμ:
Cñng cè vÞ trÝ siªu c−êng sè mét cña m×nh (lîi thÕ mμ Mü cã ®−îc sau khi chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë Liªn X« sôp ®æ); kiÒm chÕ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh nh»m h×nh thμnh thÕ giíi mét cùc do Mü chi phèi, l·nh ®¹o.
58
ChiÕm gi÷, phong táa c¸c nguån n¨ng l−îng chiÕn l−îc, tr−íc hÕt lμ dÇu má t¹o ra nÒn t¶ng, ®iÒu kiÖn cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn æn ®Þnh, lμ yÕu tè quan träng t¹o ®iÒu kiÖn cho Mü tiÕp tôc duy tr× søc m¹nh v−ît tréi vÒ qu©n sù; ®ång thêi khèng chÕ ®èi víi c¸c n−íc vÒ kinh tÕ, ®Æc biÖt lμ víi c¸c n−íc lμ ®èi thñ c¹nh tranh tiÒm tμng nh− Nga, Trung Quèc, Ên §é... b¶o ®¶m nÒn kinh tÕ Mü lu«n ®øng ®Çu thÕ giíi.
TruyÒn b¸ v¨n hãa, lèi sèng, d©n chñ, nh©n quyÒn theo quan ®iÓm cña Mü vμ c¸c n−íc ph−¬ng T©y trªn kh¾p thÕ giíi.
- Thùc hiÖn ®−îc c¸c môc tiªu trªn, mét mÆt, Mü t¨ng c−êng søc m¹nh qu©n sù, ®Èy m¹nh c¸c cuéc chiÕn tranh qu©n sù, mÆt kh¸c, tiÕn hμnh t¸c ®éng “chuyÓn hãa hßa b×nh”, tiÕn tíi b¹o lo¹n lËt ®æ phi vò trang nh»m lËt ®æ c¸c chÝnh phñ kh«ng th©n thiÖn víi Mü.
- Hμnh ®éng can thiÖp võa tinh vi, võa c«ng khai tr¾ng trîn cña Mü vμ ph−¬ng T©y ®èi víi c¸c n−íc ®Ó thùc hiÖn môc tiªu “d©n chñ hãa” toμn thÕ giíi, nh»m ¸p ®Æt quyÒn thèng trÞ cña Mü lμ nguån gèc dÉn ®Õn c¸c cuéc “c¸ch m¹ng mμu” trong nh÷ng n¨m qua. Nãi c¸ch kh¸c, Mü vμ ph−¬ng T©y hç trî ®Ó c¸c lùc l−îng ®èi lËp do hä t¹o dùng vμ nu«i d−ìng ë bªn trong c¸c n−íc sö dông ph−¬ng thøc phi b¹o lùc, b»ng søc m¹nh cña d©n chóng biÓu t×nh trªn ®−êng phè, thùc hiÖn “c¸ch m¹ng” mang s¾c mμu kh¸c nhau ®Ó giμnh
59
chÝnh quyÒn, thiÕt lËp mét chÕ ®é th©n Mü vμ ph−¬ng T©y ë c¸c n−íc nμy.
C©u hái 34: Chñ thÓ cña “c¸ch m¹ng mμu” lμ lùc l−îng nμo?
Tr¶ lêi:
- Chñ thÓ cña “c¸ch m¹ng mμu” tr−íc hÕt lμ ®¶ng ph¸i, lùc l−îng chÝnh trÞ ®èi lËp ë trong n−íc h×nh thμnh tõ c¸c trμo l−u “d©n chñ hãa x· héi” hoÆc n¶y sinh, ph¸t triÓn tõ sù m©u thuÉn, ph©n hãa, ph©n lËp trong néi bé ®¶ng, chÝnh phñ cÇm quyÒn. L·nh tô phe ®èi lËp th−êng lμ nh÷ng ng−êi bÊt m·n, c¬ héi chÝnh trÞ, bÊt ®ång víi ®¶ng, chÝnh phñ cÇm quyÒn ®−îc c¸c thÕ lùc n−íc ngoμi hËu thuÉn, thËm chÝ nu«i d−ìng ®Ó lμm “c¸ch m¹ng mμu” ë trong n−íc khi cã ®iÒu kiÖn, thêi c¬.
- C¸c thÕ lùc bªn ngoμi cã thÓ coi lμ chñ thÓ thø hai cña “c¸ch m¹ng mμu”. Bëi v× c¸c thÕ lùc bªn ngoμi kh«ng chØ lμ kÎ khëi x−íng, kÝch ®éng, thóc ®Èy, v¹ch kÕ ho¹ch, ®−êng h−íng, ñng hé vÒ tinh thÇn, tμi trî vÒ vËt chÊt mμ cßn phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c lùc l−îng ®èi lËp trong n−íc tæ chøc vμ tiÕn hμnh c¸c cuéc “c¸ch m¹ng mμu”. Trong nhiÒu tr−êng hîp, thÕ lùc bªn ngoμi ®ãng vai trß võa lμ “t¸c gi¶ kÞch b¶n” võa lμ “®¹o diÔn” cña c¸c cuéc “c¸ch m¹ng mμu”. Thùc tÕ cho thÊy, c¸c
60
n−íc theo chñ nghÜa s«vanh n−íc lín th−êng lμ chñ thÓ tiÕn hμnh “c¸ch m¹ng mμu”.
C©u hái 35: §èi t−îng cña “c¸ch m¹ng mμu” lμ nh÷ng n−íc nμo?
Tr¶ lêi:
§èi t−îng cña “c¸ch m¹ng mμu” hÕt søc ®a d¹ng, “c¸ch m¹ng mμu” cã thÓ diÔn ra ë c¸c n−íc cã chÕ ®é chÝnh trÞ - x· héi kh¸c nhau. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, tr−íc hÕt lμ c¸c nhãm n−íc:
- Thø nhÊt lμ, c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa vμ c¸c n−íc theo ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa. Nãi c¸ch kh¸c, ®ã lμ c¸c n−íc x©y dùng, ph¸t triÓn theo con ®−êng x· héi chñ nghÜa trªn nÒn t¶ng cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin; c¸c n−íc mμ ë ®ã §¶ng Céng s¶n gi÷ vai trß l·nh ®¹o toμn x· héi, §¶ng Céng s¶n lμ ®¶ng cÇm quyÒn. Tr−íc hÕt ph¶i kÓ ®Õn lμ: ViÖt Nam, Trung Quèc, Cuba, Céng hßa d©n chñ nh©n d©n TriÒu Tiªn, Céng hßa d©n chñ nh©n d©n Lμo. §©y lμ nh÷ng n−íc x· héi chñ nghÜa cßn l¹i sau khi chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë Liªn X« vμ c¸c n−íc §«ng ¢u sôp ®æ, hÖ thèng x· héi chñ nghÜa thÕ giíi tan r·. HiÖn nay, c¸c n−íc nμy vÉn kiªn ®Þnh con ®−êng ®i lªn chñ nghÜa x· héi vμ do ®ã ®·, ®ang vμ vÉn sÏ lμ ®èi t−îng, môc tiªu “c¸ch m¹ng mμu” cña c¸c thÕ lùc ®Õ quèc, ph¶n ®éng.
61
- Thø hai lμ, Céng hßa Liªn bang Nga vμ c¸c n−íc thuéc kh«ng gian hËu X«viÕt. §ã lμ c¸c n−íc h×nh thμnh sau khi Liªn bang X«viÕt tan r· nh−: Ucraina, Bªlarót, Ud¬bªkixtan, Cad¾cxtan, Grudia, AdÐcbaigian, T¸tgikixtan, Tuècmªnixtan, ¸cmªnia, M«n®«va, C−r¬g−xtan, L¸tvia, LÝtva, Ext«nia. Trong ®ã cã nh÷ng n−íc ®· bÞ “diÔn biÕn hßa b×nh”, x¶y ra “c¸ch m¹ng mμu” vμ ®i theo quü ®¹o ph−¬ng T©y.
- Thø ba lμ, c¸c n−íc do c¸c ®¶ng c¸nh t¶ cÇm quyÒn, còng nh− c¸c n−íc n»m ngoμi quü ®¹o ph−¬ng T©y nh−: Campuchia, Nam T− (míi), Braxin, ¸chentina, Vªnªxuªla, B«livia, Nicaragoa, £cua®o, Panama, Chilª. Mü vμ ®ång minh x¸c ®Þnh cÇn ph¶i tiÕn hμnh “c¸ch m¹ng mμu” ®Ó buéc c¸c n−íc ®ã ph¶i ®i theo quü ®¹o ph−¬ng T©y.
- Thø t− lμ, c¸c n−íc ®èi ®Çu víi Mü vμ ph−¬ng T©y nh−: Céng hßa Håi gi¸o Iran, Céng hßa Xyri... §èi t−îng cña “c¸ch m¹ng mμu” cã thÓ thay ®æi trong bèi c¶nh lÞch sö nhÊt ®Þnh, tuú thuéc vμo diÔn biÕn t×nh h×nh chÝnh trÞ - x· héi thÕ giíi, khu vùc vμ ë tõng quèc gia, d©n téc.
C©u hái 36: Môc tiªu cña “c¸ch m¹ng mμu” lμ g×?
Tr¶ lêi:
- Môc tiªu tæng qu¸t cña “c¸ch m¹ng mμu”: lËt ®æ chÝnh quyÒn nhμ n−íc ®−¬ng nhiÖm, tr−íc hÕt lμ lËt ®æ
62
nh÷ng ng−êi ®øng ®Çu nhμ n−íc nh−: tæng thèng, thñ t−íng; ®ång thêi lËp ra bé m¸y cÇm quyÒn míi mμ ng−êi ®øng ®Çu lμ thñ lÜnh cña c¸c ®¶ng ph¸i, lùc l−îng ®èi lËp.
- Thùc tiÔn cña c¸c cuéc “c¸ch m¹ng mμu” x¶y ra trªn thÕ giíi thêi gian võa qua cho thÊy môc tiªu s©u xa cña c¸c cuéc “c¸ch m¹ng mμu” nμy lμ nh»m ph¸ ho¹i nÒn ®éc lËp d©n téc cña c¸c quèc gia, d©n téc trªn thÕ giíi, thiÕt lËp mét thÕ giíi “trong vßng chi phèi” cña Mü vμ ph−¬ng T©y. Môc tiªu trùc tiÕp lμ lËt ®æ chÝnh quyÒn ®−¬ng nhiÖm cña c¸c quèc gia mμ Mü vμ ph−¬ng T©y cÇn khèng chÕ hoÆc ban l·nh ®¹o chÝnh quyÒn cã ®−êng lèi kh«ng phï hîp víi Mü vμ ph−¬ng T©y, thay ®æi lùc l−îng l·nh ®¹o, lËp ra chÝnh quyÒn míi chÞu sù chi phèi cña Mü vμ ph−¬ng T©y.
- §èi víi c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, môc tiªu cña “c¸ch m¹ng mμu” lμ lËt ®æ vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n, xãa bá thÓ chÕ chÝnh trÞ x· héi chñ nghÜa, ®−a c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa ®i theo quü ®¹o t− b¶n chñ nghÜa do Mü vμ ph−¬ng T©y khèng chÕ.
C©u hái 37: “C¸ch m¹ng mμu” diÔn ra d−íi h×nh thøc nμo?
Tr¶ lêi:
H×nh thøc tiÕn hμnh “c¸ch m¹ng mμu” lμ ®Êu tranh nghÞ tr−êng, ®Êu tranh chÝnh trÞ, ®Êu tranh phi vò trang, phi b¹o lùc. Nãi mét c¸ch cô thÓ, c¸c cuéc
63
“c¸ch m¹ng mμu” th−êng diÔn ra d−íi h×nh thøc mÝt tinh, biÓu t×nh tuÇn hμnh, giμnh chÝnh quyÒn theo c¸ch sö dông “søc m¹nh mÒm” ®Ó chèng l¹i “søc m¹nh cøng”. Thay v× sö dông b¹o lùc, “c¸ch m¹ng mμu” ®−îc tiÕn hμnh b»ng “vò khÝ” t©m lý, chÝnh trÞ, kinh tÕ, sö dông quÇn chóng nh©n d©n, ®Æc biÖt lμ nh÷ng ng−êi lËp tr−êng t− t−ëng kh«ng v÷ng vμng, t©m lý kh«ng æn ®Þnh, dÔ thay ®æi chÝnh kiÕn. §ã lμ nh÷ng vò khÝ cùc kú nguy hiÓm. Nã nh− “liÒu thuèc g©y næ” lμm cho ®¶ng vμ chÝnh phñ cÇm quyÒn mÊt c¶m gi¸c nguy hiÓm tr−íc giai ®o¹n ®Çu tiªn cña c¸c cuéc “c¸ch m¹ng mμu”. Hμnh ®éng phi b¹o lùc trong c¸c cuéc “c¸ch m¹ng mμu” kh«ng nh÷ng lμm kiÖt søc chÝnh phñ cÇm quyÒn mμ cßn lμm ph©n hãa x· héi. §iÒu th−êng thÊy lμ, nÕu chÝnh quyÒn ®¸p l¹i hμnh ®éng phi b¹o lùc cña lùc l−îng ®èi lËp b»ng b¹o lùc th× mét bé phËn x· héi sÏ b¾t ®Çu c¶m th«ng víi nh÷ng kÎ næi lo¹n vμ ®©y chÝnh lμ mét vÊn ®Ò hÕt søc bÊt lîi ®èi víi chÝnh phñ cÇm quyÒn.
C©u hái 38: “C¸ch m¹ng mμu” th−êng diÔn ra trong nh÷ng thêi ®iÓm nμo?
Tr¶ lêi:
“C¸ch m¹ng mμu” th−êng x¶y ra vμo nh÷ng thêi ®iÓm cã c¸c sù kiÖn chÝnh trÞ träng ®¹i nh−: bÇu cö, §¹i héi ®¶ng, c¸c ngμy lÔ lín... Thêi gian diÔn ra vμ kÕt thóc mét cuéc “c¸ch m¹ng mμu” th−êng nhanh chãng.
64
Thùc tÕ cho thÊy tÊt c¶ c¸c cuéc “c¸ch m¹ng mμu” thêi gian qua ®Òu diÔn ra vμo thêi ®iÓm bÇu cö bëi bÇu cö thu hót ®−îc nhiÒu sù quan t©m, chó ý cña ng−êi d©n trong n−íc vμ céng ®ång quèc tÕ. ChÝnh v× vËy, Mü vμ
ph−¬ng T©y ®· lùa chän thêi ®iÓm bÇu cö ®Ó hç trî, chØ ®¹o phe ®èi lËp xuyªn t¹c t×nh h×nh nh»m h¹ uy tÝn ban l·nh ®¹o ®−¬ng thêi vμ xuyªn t¹c kÕt qu¶ bÇu cö, vu c¸o chÝnh quyÒn “gian lËn trong bÇu cö” ®Ó kÝch ®éng, l«i kÐo quÇn chóng xuèng ®−êng biÓu t×nh thùc hiÖn “c¸ch m¹ng mμu”, lËt ®æ chÝnh quyÒn ®−¬ng nhiÖm, x©y dùng chÝnh quyÒn míi th©n Mü vμ ph−¬ng T©y.
C©u hái 39: “C¸ch m¹ng mμu” th−êng diÔn ra ë nh÷ng ®Þa ®iÓm nμo?
Tr¶ lêi:
C¸c cuéc mÝt tinh, biÓu t×nh, tuÇn hμnh cña d©n chóng dÉn tíi c¸c cuéc “c¸ch m¹ng mμu” th−êng diÔn ra ë c¸c thμnh phè lín, c¸c khu ®« thÞ, c¸c trung t©m kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi quan träng cña c¶ n−íc vμ ®Æc biÖt lμ ë thñ ®«.
C©u hái 40: Nh÷ng ng−êi tham gia “c¸ch m¹ng mμu” tr−íc hÕt vμ chñ yÕu lμ tÇng líp nμo?
Tr¶ lêi:
Thμnh phÇn tham gia vμo c¸c cuéc mÝt tinh, biÓu t×nh,
65
tuÇn hμnh dÉn tíi “c¸ch m¹ng mμu” hÕt søc ®a d¹ng vμ bao gåm c«ng d©n thuéc mäi tÇng líp x· héi, nh−ng tr−íc hÕt vμ chñ yÕu lμ thanh niªn, häc sinh vμ sinh viªn. Thùc tÕ c¸c cuéc “c¸ch m¹ng mμu” diÔn ra trªn thÕ giíi cho thÊy c¸c phong trμo nh− “Otpor” ë Nam T−, “Par¸” ë Ucraina, “Kmara” ë Grudia - lùc l−îng chñ yÕu vμ ®ãng vai trß quan träng trong c¸c cuéc “c¸ch m¹ng mμu” ë c¸c n−íc nμy ®Òu lμ c¸c phong trμo thanh niªn vμ sinh viªn.
C©u hái 41: “C¸ch m¹ng mμu” cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g×?
Tr¶ lêi:
“C¸ch m¹ng mμu” mang mét sè ®iÓm ®Æc tr−ng sau: - “C¸ch m¹ng mμu” th−êng x¶y ra ë c¸c n−íc theo chÕ ®é ®a nguyªn chÝnh trÞ, ®a ®¶ng ®èi lËp. Tuy nhiªn “c¸ch m¹ng mμu” còng cã thÓ x¶y ra ë nh÷ng n−íc theo chÕ ®é ®éc ®¶ng trong tr−êng hîp lùc l−îng ®èi lËp h×nh thμnh cã thùc lùc vμ ®−îc thÕ lùc bªn ngoμi hËu thuÉn. Nãi c¸ch kh¸c, “c¸ch m¹ng mμu” cã thÓ x¶y ra ë bÊt cø n−íc nμo: n−íc x· héi chñ nghÜa, n−íc theo ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa hay n−íc t− b¶n chñ nghÜa;
- Môc tiªu chñ yÕu cña c¸c cuéc “c¸ch m¹ng mμu” nãi chung lμ thay ®æi chÝnh quyÒn chø kh«ng thay ®æi
66
chÕ ®é chÝnh trÞ - x· héi (trõ c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa vμ c¸c n−íc theo ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa); - Chñ thÓ cña c¸c cuéc “c¸ch m¹ng mμu”, ngoμi lùc l−îng ®èi lËp víi chÝnh phñ cÇm quyÒn, tr−íc hÕt lμ Mü vμ c¸c n−íc ph−¬ng T©y. Tuy nhiªn, kh«ng lo¹i trõ kh¶ n¨ng c¸c n−íc theo chñ nghÜa s«vanh n−íc lín còng cã thÓ lμ chñ thÓ cña c¸c cuéc “c¸ch m¹ng mμu”; - Dï ®−îc gäi b»ng nhiÒu tªn kh¸c nhau (“c¸ch m¹ng cam”, “c¸ch m¹ng hoa hång”, “c¸ch m¹ng tuylÝp vμng”, “c¸ch m¹ng mμu xanh l¸ c©y”...) hÊp dÉn vμ mang ®Çy tÝnh mÞ d©n, nh−ng c¸i gäi lμ “c¸ch m¹ng mμu” chØ lμ ph−¬ng thøc, thñ ®o¹n mμ c¸c thÕ lùc theo chñ nghÜa s«vanh n−íc lín sö dông ®Ó lo¹i bá chÝnh quyÒn c¸c n−íc kh«ng ®i theo quü ®¹o cña m×nh; - C¸c cuéc “c¸ch m¹ng mμu” ph¶n ¸nh tÝnh chÊt quyÕt liÖt trong cuéc tranh giμnh quyÒn lùc vμ lîi Ých gi÷a c¸c phe ph¸i, lùc l−îng ®èi lËp nhau trong c¸c quèc gia theo chÕ ®é chÝnh trÞ - x· héi ®a ®¶ng;
- “C¸ch m¹ng mμu” mang tÝnh chÊt hÕt søc nguy hiÓm. Bëi v×, nã cã thÓ trë thμnh tiÒn lÖ trong quan hÖ quèc tÕ øng xö theo t− duy “ch©n lý thuéc vÒ kÎ m¹nh”, coi th−êng luËt ph¸p quèc tÕ, can thiÖp th« b¹o vμo c«ng viÖc néi bé cña c¸c quèc gia ®éc lËp cã chñ quyÒn. “C¸ch m¹ng mμu” trë thμnh mét “c«ng nghÖ lËt ®æ” cña Mü vμ ph−¬ng T©y vμ cã thÓ ®−îc c¸c n−íc theo chñ nghÜa
67
s«vanh n−íc lín ¸p dông ®èi víi c¸c n−íc nhá kh«ng theo quü ®¹o cña hä.
C©u hái 42: B¶n chÊt cña “c¸ch m¹ng mμu” lμ g×? Tr¶ lêi:
B¶n chÊt cña “c¸ch m¹ng mμu” thÓ hiÖn ë mét sè ®iÓm sau:
- “C¸ch m¹ng mμu” lμ sù kÕ thõa “c«ng nghÖ lËt ®æ” thêi kú chiÕn tranh l¹nh cña Mü vμ ph−¬ng T©y sö dông biÖn ph¸p hßa b×nh, lîi dông m©u thuÉn, khã kh¨n chÝnh quyÒn ®−¬ng nhiÖm, mμ chÝnh quyÒn nμy kh«ng tu©n theo sù chØ huy cña Mü vμ ph−¬ng T©y, t¹o ra nguy c¬ chÝnh trÞ, th«ng qua bÇu cö tù do vμ “c¸ch m¹ng ®−êng phè” ®Ó lËt ®æ chÝnh quyÒn hîp ph¸p, dùng lªn chÝnh quyÒn th©n Mü vμ ph−¬ng T©y ë mét sè n−íc chø kh«ng t¹o ra chÕ ®é míi, tiÕn bé h¬n ë c¸c n−íc ®ã.
- “C¸ch m¹ng mμu” chØ lμm thay ®æi mét nhãm cÇm quyÒn nμy b»ng nhãm cÇm quyÒn kh¸c, mμ ch−a thÓ lμm thay ®æi b¶n chÊt bªn trong cña c¸c n−íc hay cã thÓ diÔn ®¹t theo c¸ch: “Mμu s¾c” th× cã nh−ng “c¸ch m¹ng th× kh«ng”.
- “C¸ch m¹ng mμu” thùc chÊt lμ cuéc b¹o lo¹n phi vò trang, b¹o lùc chÝnh trÞ cã tæ chøc ®èi víi c¸c n−íc theo chÕ ®é t− b¶n chñ nghÜa, nh−ng kh«ng chÞu sù chØ ®¹o cña Mü vμ ph−¬ng T©y.
68
- “C¸ch m¹ng mμu” ë c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa lμ mét biÕn thÓ, mét hÖ qu¶ cña chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” nh»m lËt ®æ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, ®−a c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa ®i theo quü ®¹o t−
b¶n chñ nghÜa.
II. Nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn x¶y ra “c¸ch m¹ng mμu”
C©u hái 43: “C¸ch m¹ng mμu” x¶y ra do nh÷ng nguyªn nh©n bªn trong nμo?
Tr¶ lêi:
Nh÷ng nguyªn nh©n bªn trong dÉn tíi “c¸ch m¹ng mμu” bao gåm:
- T×nh h×nh chÝnh trÞ - x· héi trong n−íc khñng ho¶ng, mÊt æn ®Þnh kÐo dμi mμ nguyªn nh©n chñ yÕu lμ do sù tranh giμnh quyÒn lùc gi÷a c¸c phe ph¸i chÝnh trÞ. BiÓu hiÖn cña nã lμ: thiÕu sù nhÊt trÝ vÒ nhiÒu vÊn ®Ò trong ®−êng lèi, chÝnh s¸ch ®èi néi còng nh− ®èi ngo¹i gi÷a c¸c nhãm quyÒn lùc trong c¬ quan lËp ph¸p, hμnh ph¸p.
- LuËt ph¸p bÞ bu«ng láng, tÖ n¹n x· héi, téi ph¹m c¸c lo¹i ph¸t triÓn, m©u thuÉn t«n gi¸o, m©u thuÉn d©n téc, xung ®ét x· héi bïng næ. T×nh tr¹ng x· héi rèi ren. Cuéc sèng cña ng−êi d©n kh«ng ®−îc b¶o ®¶m.
69
- NhiÒu nh©n vËt cã chøc, cã quyÒn tõ trªn xuèng d−íi quan liªu, tham nhòng. Giíi chãp bu trong chÝnh phñ cÇm quyÒn chuyªn quyÒn ®éc ®o¸n, kh«ng nh÷ng tham nhòng vÒ tiÒn cña, vËt chÊt mμ cßn tham nhòng quyÒn lùc (ban ph¸t chøc quyÒn cho nh÷ng ng−êi trong gia ®×nh, hä hμng, ®ång h−¬ng vμ nh÷ng ng−êi th©n tÝn bÊt chÊp hä lμ nh÷ng kÎ bÊt tμi, v« dông). VÝ dô: Con rÓ Tæng thèng Sªv¸cn¸tde ë Grudia cã c¬ ng¬i trÞ gi¸ hμng triÖu ®«la Mü. Con rÓ Tæng thèng Kuchma trë thμnh mét trong nh÷ng nhμ tμi phiÖt hμng ®Çu ë Ucraina. Cßn Tæng thèng Axca AcaiÐp ®· ®−a ®−îc c¶ con trai, con g¸i vμo thμnh phÇn Quèc héi C−r¬g−xtan.
- T©m tr¹ng bÊt m·n, bÊt b×nh, mÊt niÒm tin, thËm chÝ ch¸n ghÐt vμ muèn thay ®æi chÝnh quyÒn ®−¬ng nhiÖm trë thμnh vÊn ®Ò bøc xóc ngμy cμng lan réng trong c¸c tÇng líp x· héi.
- C¸c lùc l−îng ®èi lËp ë trong n−íc kÝch ®éng, mua chuéc, l«i kÐo c¸c tÇng líp x· héi, ®Æc biÖt lμ thanh niªn, sinh viªn vμ thËm chÝ c¶ nh÷ng phÇn tö téi ph¹m næi dËy lμm “c¸ch m¹ng mμu”.
C©u hái 44: Nh÷ng nguyªn nh©n bªn ngoμi dÉn tíi “c¸ch m¹ng mμu”?
Tr¶ lêi:
Nh÷ng nguyªn nh©n, yÕu tè bªn ngoμi dÉn tíi “c¸ch m¹ng mμu” bao gåm:
70
- Sù hËu thuÉn, chØ ®¹o cña c¸c thÕ lùc bªn ngoμi. C¸c thÕ lùc bªn ngoμi kh«ng nh÷ng t¹o ra, nu«i d−ìng, cæ vò vÒ tinh thÇn, tμi trî vÒ tiÒn b¹c, ph−¬ng tiÖn vËt chÊt, chØ ®¹o vÒ ®−êng lèi, chiÕn l−îc, chiÕn thuËt, h−íng dÉn vÒ ph−¬ng ph¸p, c¸ch thøc mμ cßn chñ ®éng phèi hîp víi lùc l−îng ®èi lËp c¶ tr−íc, trong vμ sau khi x¶y ra “c¸ch m¹ng mμu”1.
- Sù t¸c ®éng, ¶nh h−ëng d©y chuyÒn cña nh÷ng cuéc “c¸ch m¹ng mμu” diÔn ra ë c¸c n−íc, khu vùc xung quanh mμ ng−êi ta gäi lμ “hiÖu øng ®«min«”. Nãi cô thÓ h¬n, “c¸ch m¹ng mμu” x¶y ra ë n−íc nμy cã thÓ t¸c ®éng, thóc ®Èy “c¸ch m¹ng mμu” næ ra ë c¸c n−íc kh¸c khi cã ®iÒu kiÖn, thêi c¬.
- Sù thê ¬, bÊt lùc cña céng ®ång quèc tÕ còng cã thÓ coi lμ mét t¸c nh©n dÉn ®Õn “c¸ch m¹ng mμu”.
_______________
1. VÝ dô: Ng©n s¸ch mμ Quèc héi Mü quyÕt ®Þnh chi cho ho¹t ®éng “xóc tiÕn d©n chñ”, ph¸t triÓn c¸c ®¶ng chÝnh trÞ ®èi lËp trong hai n¨m 2006-2007 cho c¸c n−íc thuéc Liªn X« lμ 600 triÖu USD. Mü vμ ph−¬ng T©y cßn trî gióp c¸c n−íc nμy thiÕt lËp hÖ thèng truyÒn th«ng vμ cung cÊp c¸c ph−¬ng tiÖn ph¸t thanh, truyÒn h×nh, xuÊt b¶n ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng “c¸ch m¹ng mμu”. §iÓn h×nh lμ Mü vμ EU gióp lùc l−îng ®èi lËp thμnh lËp x−ëng in hiÖn ®¹i ngay t¹i trung t©m thñ ®« Bishkek in vμ t¸n ph¸t c¸c tê b¸o, truyÒn ®¬n, khÈu hiÖu chèng chÝnh quyÒn trong qu¸ tr×nh chuÈn bÞ vμ tiÕn hμnh cuéc “c¸ch m¹ng tuylÝp vμng” lËt ®æ chÝnh phñ cÇm quyÒn cña Tæng thèng A.AcaiÐp ë C−r¬g−xtan n¨m 2005.
71
Tr−íc hÕt lμ Liªn hîp quèc vèn ®−îc xem lμ c¬ quan quyÒn lùc tèi cao cã chøc n¨ng b¶o ®¶m an ninh, trËt tù thÕ giíi vμ c¸c n−íc lín nh− Nga, Trung Quèc vèn ®−îc xem lμ ®ång minh, lμ chç dùa cho c¸c n−íc thuéc Liªn X«.
C©u hái 45: Mèi quan hÖ gi÷a nguyªn nh©n bªn trong vμ nguyªn nh©n bªn ngoμi?
Tr¶ lêi:
Nguyªn nh©n bªn trong cã mèi quan hÖ h÷u c¬ g¾n bã chÆt chÏ víi nguyªn nh©n bªn ngoμi. Cã thÓ nãi, thiÕu mét trong hai nhãm nguyªn nh©n th× “c¸ch m¹ng mμu” khã cã thÓ x¶y ra hoÆc bÞ thÊt b¹i. Nãi c¸ch kh¸c “c¸ch m¹ng mμu” x¶y ra lμ do sù t¸c ®éng céng h−ëng tõ nhiÒu nguyªn nh©n, c¶ nguyªn nh©n bªn trong vμ
nguyªn nh©n bªn ngoμi, trong ®ã nguyªn nh©n bªn trong gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh, nguyªn nh©n bªn ngoμi gi÷ vai trß hç trî, thóc ®Èy. Tuy nhiªn cã cuéc “c¸ch m¹ng mμu” x¶y ra lμ do sù céng h−ëng cña nhiÒu nguyªn nh©n hay chØ do mét sè nguyªn nh©n chø kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i héi tô ®Çy ®ñ c¸c nguyªn nh©n.
§èi víi c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, “c¸ch m¹ng mμu” x¶y ra trªn nÒn t¶ng thùc hiÖn chiÕn l−îc “diÔn biÕn hßa b×nh” cña c¸c thÕ lùc thï ®Þch. Do vËy, cÇn ph¶i ®Æc biÖt chó ý tíi c¸c nguyªn nh©n bªn trong, nhÊt lμ vÊn ®Ò “tù diÔn biÕn”, “tù chuyÓn hãa” tõ bªn trong néi bé.
72
C©u hái 46: “C¸ch m¹ng mμu” th−êng diÔn ra trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nμo?
Tr¶ lêi:
“C¸ch m¹ng mμu” th−êng x¶y ra trong nh÷ng ®iÒu kiÖn vμ thêi c¬ sau:
- ThÓ chÕ chÝnh trÞ - x· héi ®a nguyªn, ®a ®¶ng. Thùc tÕ cho thÊy, c¸c cuéc “c¸ch m¹ng mμu” x¶y ra trong thêi gian qua ®Òu ë nh÷ng n−íc theo chÕ ®é ®a nguyªn, ®a ®¶ng. Tr−íc khi tiÕn hμnh mét cuéc “c¸ch m¹ng mμu” lËt ®æ chÝnh phñ cÇm quyÒn vμ dùng lªn chÝnh quyÒn ®i theo quü ®¹o ph−¬ng T©y, Mü vμ Tæ chøc an ninh vμ hîp t¸c ch©u ¢u (OSCE) còng ®· tÝnh ®Õn ®iÒu kiÖn nμy. Bëi v× kh«ng cã lùc l−îng ®èi lËp víi thñ lÜnh ngang b»ng hoÆc v−ît tréi chÝnh phñ cÇm quyÒn th× khã cã thÓ thùc hiÖn ®−îc môc tiªu thay ®æi “chÝnh quyÒn ®e däa tíi an ninh vμ lîi Ých” cña Mü vμ ®ång minh. Trong tr−êng hîp muèn g©y ra mét cuéc “c¸ch m¹ng mμu” ë nh÷ng n−íc cã chÕ ®é chÝnh trÞ - x· héi ®éc ®¶ng th× tr−íc hÕt thÕ lùc bªn ngoμi b»ng mäi c¸ch t¹o dùng “ngän cê” tËp hîp lùc l−îng, lËp ra c¸c tæ chøc, ®¶ng ph¸i chÝnh trÞ ®èi lËp ®Êu tranh “chèng chÕ ®é ®éc tμi, chuyªn chÕ”, ®ßi thùc hiÖn thÓ chÕ chÝnh trÞ - x· héi ®a nguyªn, ®a ®¶ng. Nh− vËy, tæ chøc, ®¶ng ph¸i chÝnh trÞ ®èi lËp lμ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cña mét cuéc “c¸ch m¹ng mμu”. Nãi c¸ch kh¸c,
73
nÕu kh«ng cã “ngän cê” vμ tæ chøc, ®¶ng ph¸i chÝnh trÞ ®èi lËp th× sÏ kh«ng cã lùc l−îng nßng cèt ®Ó tiÕn hμnh mét cuéc “c¸ch m¹ng mμu”.
- ChÝnh phñ cÇm quyÒn ®Æc biÖt lμ ng−êi ®øng ®Çu bÞ mÊt uy tÝn do c¶ nguyªn nh©n kh¸ch quan vμ chñ quan. Mét chÝnh phñ hoμn toμn hîp ph¸p mμ mÊt uy tÝn th× chÝnh phñ ®ã sÏ trë nªn bÊt lùc vμ dÔ dμng bÞ c« lËp. NÕu trªn vâ ®μi cã ®èi thñ c¹nh tranh th× ®èi thñ ®ã kh«ng cÇn mÊt nhiÒu c«ng søc ®Ó lo¹i bá chÝnh quyÒn ®ang hîp ph¸p nh−ng bÊt lùc ®ã. ChÝnh v× vËy mμ c¸c lùc l−îng chÝnh trÞ ®èi lËp còng nh− c¸c thÕ lùc ñng hé nã lu«n lu«n t×m mäi c¸ch h¹ uy tÝn chÝnh phñ cÇm quyÒn vμ qua ®ã h×nh thμnh d− luËn ñng hé lùc l−îng chÝnh trÞ ®èi lËp, ñng hé “c¸ch m¹ng mμu”. Khi mμ chÝnh phñ cÇm quyÒn bÞ mÊt uy tÝn, bÞ c« lËp vμ trë nªn bÊt lùc chÝnh lμ ®iÒu kiÖn, thêi c¬ ®Ó c¸c lùc l−îng ®èi lËp tiÕn hμnh mét cuéc “c¸ch m¹ng mμu”.
- C¸c lùc l−îng b¶o vÖ ph¸p luËt, b¶o vÖ chÝnh quyÒn nh− qu©n ®éi, c«ng an, viÖn kiÓm s¸t, tßa ¸n bÞ v« hiÖu hãa thËm chÝ ng¶ theo, liªn kÕt víi c¸c lùc l−îng ®èi lËp. §ã còng lμ ®iÒu kiÖn, thêi c¬ næ ra mét cuéc “c¸ch m¹ng mμu”. Bëi v× khi chÝnh phñ cÇm quyÒn kh«ng cßn ®−îc b¶o vÖ th× nã dÔ dμng bÞ tÊn c«ng vμ
nhanh chãng sôp ®æ.
- C¸c lùc l−îng chÝnh trÞ ®èi lËp víi chÝnh phñ cÇm quyÒn ph¸t triÓn nhanh chãng, t¹o dùng ®−îc “ngän cê”,
74
thμnh lËp ®−îc c¸c tæ chøc, ®¶ng ph¸i chÝnh trÞ, mãc nèi, c©u kÕt vμ nhËn ®−îc sù ñng hé, gióp ®ì cña c¸c thÕ lùc n−íc ngoμi, kÝch ®éng, l«i kÐo ®−îc ®«ng ®¶o quÇn chóng s½n sμng tham gia “c¸ch m¹ng mμu” lËt ®æ chÝnh phñ cÇm quyÒn. Nãi c¸ch kh¸c, lùc l−îng chÝnh trÞ ®èi lËp cã ®ñ thùc lùc, ®ñ kh¶ n¨ng tiÕn hμnh mét cuéc “c¸ch m¹ng mμu” còng lμ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu cho mét cuéc “c¸ch m¹ng mμu”.
III. Ph−¬ng thøc, thñ ®o¹n
“c¸ch m¹ng mμu”
C©u hái 47: “C¸ch m¹ng mμu” ®−îc tiÕn hμnh víi nh÷ng ph−¬ng thøc, thñ ®o¹n chñ yÕu nμo?
Tr¶ lêi:
“C¸ch m¹ng mμu” ®−îc tiÕn hμnh víi nh÷ng ph−¬ng thøc, thñ ®o¹n chñ yÕu sau:
- TriÖt ®Ó khai th¸c vμ lîi dông c¸c m©u thuÉn x· héi, m©u thuÉn néi bé trong chÝnh quyÒn hiÖn hμnh, t¹o m«i tr−êng thuËn lîi cho lùc l−îng ®èi lËp ho¹t ®éng, ®Êu tranh nghÞ tr−êng, t×m chän vμ dùng “ngän cê” d©n chñ trong sè l·nh ®¹o hoÆc nh©n vËt cã ¶nh h−ëng bÊt m·n víi chÝnh quyÒn;
- §Èy m¹nh ho¹t ®éng tuyªn truyÒn nh»m t¹o dùng m«i tr−êng, kÝch ®éng ho¹t ®éng biÓu t×nh b¹o lo¹n trong qu¸ tr×nh “c¸ch m¹ng mμu”;
75
- C¸c thÕ lùc bªn ngoμi t¨ng c−êng g©y ¸p lùc ®èi víi chÝnh quyÒn ®−¬ng nhiÖm, hç trî, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho lùc l−îng ®èi lËp ®Èy m¹nh ho¹t ®éng chèng ®èi chÝnh phñ trong “c¸ch m¹ng mμu”;
- Dïng tiÒn, vËt chÊt ®Ó kÝch ®éng, l«i kÐo quÇn chóng, sö dông quÇn chóng lμm ¸p lùc ®èi víi chÝnh quyÒn; Thñ ®o¹n nμy lu«n ®−îc ¸p dông ®Ó tæ chøc c¸c cuéc biÓu t×nh ph¶n ®èi kÕt qu¶ bÇu cö khi phÇn th¾ng kh«ng thuéc vÒ phe ®èi lËp ®−îc Mü vμ ph−¬ng T©y ñng hé.
C©u hái 48: Nh÷ng m©u thuÉn nμo mμ phe ®èi lËp th−êng triÖt ®Ó khai th¸c vμ sö dông ®Ó kÝch ®éng tiÕn hμnh “c¸ch m¹ng mμu”?
Tr¶ lêi:
Nh÷ng m©u thuÉn mμ phe ®èi lËp th−êng triÖt ®Ó khai th¸c vμ lîi dông lμ c¸c m©u thuÉn néi bé nh©n d©n (nh÷ng xung ®ét s¾c téc), m©u thuÉn gi÷a nh©n d©n víi chÝnh quyÒn, m©u thuÉn trong néi bé chÝnh quyÒn (®ã lμ m©u thuÉn gi÷a ®¶ng cÇm quyÒn víi c¸c ®¶ng liªn minh, hay m©u thuÉn trong néi bé ®¶ng cÇm quyÒn, hoÆc m©u thuÉn gi÷a ®¶ng cÇm quyÒn víi chÝnh phñ, hoÆc m©u thuÉn gi÷a c¸c nh©n vËt l·nh ®¹o víi nhau... §ã cã thÓ lμ m©u thuÉn c¸ nh©n gi÷a hä hoÆc lμ m©u thuÉn do bÊt ®ång chÝnh kiÕn.
76
C¸c lùc l−îng ®èi lËp triÖt ®Ó khai th¸c c¸c m©u thuÉn ®Ó t×m c¸ch khoÐt s©u m©u thuÉn nh»m chia rÏ néi bé phe cÇm quyÒn vμ kÝch ®éng quÇn chóng chèng chÝnh quyÒn ®−¬ng nhiÖm. MÆt kh¸c, th«ng qua viÖc triÖt ®Ó khai th¸c c¸c m©u thuÉn ®ã, ®Ó t×m chän nh÷ng ng−êi cã quan ®iÓm ®èi lËp víi chÝnh quyÒn ®−¬ng nhiÖm trong sè l·nh ®¹o hoÆc nh©n vËt cã ¶nh h−ëng bÊt m·n víi chÝnh quyÒn, tõ ®ã t¹o dùng hä thμnh “ngän cê d©n chñ” ®Ó tËp hîp lùc l−îng tõ bªn trong, th«ng qua ®Êu tranh ®Ó ®ßi d©n chñ ho¸, c«ng khai, hîp ph¸p ho¸ c¸c ho¹t ®éng chÝnh trÞ ®èi lËp.
C©u hái 49: Ho¹t ®éng tuyªn truyÒn kÝch ®éng d©n chóng tiÕn hμnh “c¸ch m¹ng mμu” ®−îc tiÕn hμnh nh− thÕ nμo?
Tr¶ lêi:
- Mü vμ ph−¬ng T©y còng nh− c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ (NGO) cña hä chó träng x©y dùng, sö dông m¹ng l−íi truyÒn th«ng ®Ó phôc vô qu¸ tr×nh bÇu cö. Môc ®Ých cña hä lμ sö dông c¸c c¬ quan truyÒn th«ng nμy ®Ó tè c¸o “gian lËn bÇu cö” vμ kÝch ®éng quÇn chóng xuèng ®−êng biÓu t×nh trong tr−êng hîp cÇn thiÕt. Khi phÇn th¾ng sau bÇu cö kh«ng thuéc vÒ phe ®èi lËp th©n Mü vμ ph−¬ng T©y th× ngay lËp tøc, c¸c c¬ quan th«ng tÊn b¸o chÝ n−íc ngoμi vμ c¸c c¬ quan truyÒn th«ng cña phe
77
®èi lËp ë trong n−íc ®ång lo¹t ®−a tin rÇm ré ®Ó tè c¸o “cã gian lËn bÇu cö”. Tõ ®ã nhanh chãng h×nh thμnh d− luËn chèng ®èi chÝnh quyÒn trªn quy m« lín, t¹o tiÒn ®Ò thuËn lîi cho c¸c cuéc biÓu t×nh cña phe ®èi lËp nh»m g©y søc Ðp buéc chÝnh quyÒn ®−¬ng nhiÖm kh«ng c«ng nhËn kÕt qu¶ bÇu cö.
- Sö dông c¸c phÇn tö tho¸i ho¸, bÊt m·n trong chÝnh quyÒn, bän téi ph¹m ®Ó c«ng kÝch, kÝch ®éng t− t−ëng thï ®Þch cña quÇn chóng nh©n d©n víi chÝnh quyÒn. C¸c phÇn tö nμy th−êng cã biÓu hiÖn bÊt m·n víi chÝnh quyÒn, thËm chÝ cã hμnh ®éng chèng chÝnh quyÒn. Chóng s½n sμng hîp t¸c víi c¸c thÕ lùc chèng ®èi kh¸c hoÆc nhËn sù trî gióp tõ bªn ngoμi ®Ó c«ng kÝch chÝnh quyÒn ®−¬ng nhiÖm, kÝch ®éng t− t−ëng thï ®Þch, chia rÏ cña quÇn chóng vμ chÝnh quyÒn, t¹o ®iÒu kiÖn cho phe ®èi lËp giμnh giËt quÇn chóng víi chÝnh quyÒn khi bÇu cö.
- Lîi dông c¸c vÊn ®Ò “tù do”, “d©n chñ”, “nh©n quyÒn”, “t«n gi¸o”, “d©n téc” cæ vò c¸c ho¹t ®éng cña phe ®èi lËp, vu c¸o chÝnh quyÒn ®−¬ng nhiÖm “vi ph¹m tù do, d©n chñ, nh©n quyÒn”, “®μn ¸p t«n gi¸o”, “vi ph¹m tù do t«n gi¸o”, “®μn ¸p s¾c téc” (nh− ë SÐcbia thuéc Nam T−). Mü vμ ph−¬ng T©y triÖt ®Ó lîi dông nh÷ng vÊn ®Ò nμy ®Ó g©y søc Ðp víi chÝnh quyÒn ®−¬ng nhiÖm, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho phe ®èi lËp ho¹t ®éng. Phe ®èi lËp ®−îc sù hËu thuÉn cña c¸c thÕ lùc ®Õ
78