🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Học Chủ Tịch Hồ Chí Minh - Chúng Ta Học Gì
Ebooks
Nhóm Zalo
HỌC CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH Chúng ta học gì
Biªn môc trªn xuÊt b¶n phÈm
cña Th− viÖn Quèc gia ViÖt Nam
Ph¹m V¨n §ång
Häc Chñ tÞch Hå ChÝ Minh - Chóng ta häc g× / Ph¹m V¨n §ång. - XuÊt b¶n lÇn thø 6. - H. : ChÝnh trÞ Quèc gia, 2015. - 160tr. ; 15cm
1. Hå ChÝ Minh, L·nh tô C¸ch m¹ng, chÝnh trÞ gia, 1890-1969, ViÖt Nam 2. T− t−ëng Hå ChÝ Minh
PHẠM VĂN ĐỒNG
HỌC CHỦ TỊCH
HỒ CHÍ MINH Chúng ta học gì
NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA SỰ THẬT HÀ NỘI - 2011
Tæ chøc b¶n th¶o:
NguyÔn TiÕn N¨ng l−u trÇn lu©n
TriÖu ThÞ L÷
Chó dÉn cña Nhµ xuÊt b¶n
Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, l·nh tô thiªn tµi cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam, chiÕn sÜ lçi l¹c cña phong trµo céng s¶n vµ c«ng nh©n quèc tÕ, cña phong trµo gi¶i phãng d©n téc trªn thÕ giíi kh«ng cßn n÷a, song cuéc ®êi vµ sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña Ng−êi m·i m·i lµ tÊm g−¬ng s¸ng cho chóng ta noi theo. ë Ng−êi lu«n thÓ hiÖn râ nÐt chñ nghÜa anh hïng c¸ch m¹ng, tinh thÇn ®oµn kÕt chiÕn ®Êu, ®øc tÝnh gi¶n dÞ, khiªm tèn, ®¹o ®øc cÇn, kiÖm, liªm, chÝnh, chÝ c«ng v« t−, tinh thÇn v× d©n, v× n−íc, v.v..
Nh»m tiÕp tôc cung cÊp nh÷ng tµi liÖu cã gi¸ trÞ phôc vô cuéc vËn ®éng "Häc tËp vµ lµm theo tÊm g−¬ng ®¹o ®øc Hå ChÝ Minh", Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt
5
xuÊt b¶n lÇn thø s¸u cuèn s¸ch Häc Chñ tÞch Hå ChÝ Minh - Chóng ta häc g×.
Cuèn s¸ch ®−îc tuyÓn chän tõ mét sè bµi nãi vµ viÕt cña cè Thñ t−íng Ph¹m V¨n §ång, mét trong nh÷ng ng−êi häc trß xuÊt s¾c nhÊt, mét trong nh÷ng ng−êi b¹n chiÕn ®Êu gÇn gòi nhÊt cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh.
Xin giíi thiÖu cuèn s¸ch cïng b¹n ®äc.
Th¸ng 1 n¨m 2015
Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - sù thËt
6
Hå Chñ tÞch,
h×nh ¶nh cña d©n téc*
B×nh Sinh
B×nh sinh Hå Chñ tÞch lµ ng−êi rÊt gi¶n dÞ, l·o thùc. VÜ nh©n, thËt vÜ nh©n bao giê còng gi¶n dÞ, l·o thùc. §· cÇu kú lµ thiÕu b¶n lÜnh, cè lµm trß ®Ó ®¸nh lõa thiªn h¹ vµ hËu thÕ. Vua Nghiªu, vua ThuÊn, _______________
* Bµi viÕt cña ®ång chÝ Ph¹m V¨n §ång tÆng ®ång bµo vµ chiÕn sÜ miÒn Nam ViÖt Nam, th¸ng 8-1948, in trong s¸ch Ph¹m V¨n §ång: Hå Chñ tÞch, h×nh ¶nh cña d©n téc, tinh hoa cña thêi ®¹i, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1974, tr.7-31.
7
chóa Giªsu lµ nh÷ng ng−êi gi¶n dÞ, l·o thùc. ¤ng Lªnin, «ng T«n V¨n, th¸nh G¨ng®i còng lµ nh÷ng ng−êi gi¶n dÞ, l·o thùc. BËc ®¹i khoa häc, ®¹i v¨n hµo còng vËy. Tr¸i l¹i, HÝtle lµ mét kÎ gian hïng. Cßn bªn c¹nh HÝtle, Mótx«lini chØ lµ mét th»ng hÒ.
Xem mét ®«i bøc ¶nh Hå Chñ tÞch, cã ng−êi nãi m¾t Ng−êi cã hai con ng−¬i, vµ tin r»ng v× chç ®ã, Ng−êi lµ mét «ng th¸nh. Lµm g× cã chuyÖn hoang ®−êng nh− thÕ! M¾t Hå Chñ tÞch còng nh− m¾t mäi ng−êi, s¸ng h¬n m¾t mäi ng−êi nhiÒu l¾m ®· ®µnh, nh−ng s¸ng h¬n v× Ng−êi
biÕt nh×n, nªn nh×n thÊy nh÷ng c¸i mäi ng−êi kh«ng nh×n thÊy: hiÖn t¹i, t−¬ng lai, c¸i nhá, c¸i to.
Hå Chñ tÞch lµ ng−êi ViÖt Nam, ViÖt Nam h¬n ng−êi ViÖt Nam nµo hÕt. Ngãt ba m−¬i n¨m b«n tÈu bèn ph−¬ng trêi,
8
Ng−êi vÉn gi÷ thuÇn tuý phong ®é, ng«n ng÷, tÝnh t×nh cña mét ng−êi ViÖt Nam. Ng«n ng÷ cña Ng−êi phong phó, ý vÞ nh− ng«n ng÷ ng−êi d©n quª ViÖt Nam; Ng−êi khÐo dïng tôc ng÷, hay nãi vÝ, th−êng cã lèi ch©m biÕm kÝn ®¸o vµ thó vÞ. Lµm th¬, Ng−êi thÝch lèi ca dao, v× ca dao lµ ViÖt Nam còng nh− nói Tr−êng S¬n, hå Hoµn KiÕm hay §ång Th¸p M−êi vËy. MÊy m−¬i n¨m xa c¸ch quª h−¬ng, Ng−êi kh«ng quªn mïi vÞ nh÷ng thøc ¨n ®Æc biÖt ViÖt Nam nh− cµ muèi, d−a chua, t−¬ng ít, vµ ngµy th−êng b©y giê, Ng−êi vÉn −a thÝch nh÷ng thø Êy. Ngay sau khi vÒ n−íc, gÆp TÕt, Ng−êi kh«ng quªn mõng tuæi ®ång bµo hµng xãm vµ quµ b¸nh cho trÎ em, tuy chØ cã mÊy ®ång xu, nh−ng còng bäc giÊy hång ®¬n cÈn thËn, t−¬m tÊt. B×nh sinh nh− thÕ, ®øng ®Þa vÞ Chñ tÞch ChÝnh phñ kh¸ng chiÕn kªu gäi
9
quèc d©n, Ng−êi dïng nh÷ng lêi nãi thèng thiÕt ®i s©u vµo t©m hån ViÖt Nam: "NhiÔu ®iÒu phñ lÊy gi¸ g−¬ng,
Ng−êi trong mét n−íc ph¶i th−¬ng nhau cïng"1. Lèi ¨n ë cña Hå Chñ tÞch gi¶n dÞ nh− thÕ nµo, chóng ta ®· tõng biÕt. Lóc ë chiÕn khu, Ng−êi sèng chung víi anh em trong mét c¬ quan, lµm viÖc, häc tËp, ¨n ë, sinh ho¹t nhÊt nhÊt nh− anh em. Cã nh÷ng lóc v× g¹o thiÕu hay khÝ hËu nÆng, cÇn ¨n Ýt mét chót, Ng−êi còng vui vÎ chÞu ®ùng cïng anh em. KÓ ra, Ng−êi cã chç ®−îc biÖt ®·i: ®ã lµ b¸t n−íc c¬m mµ anh Léc, ®ång chÝ cÊp d−ìng lµnh nghÒ vµ th©n mÕn cña chóng t«i lóc Êy, bao giê còng ®Ó dµnh riªng cho ng−êi, tõ biªn giíi
_______________
1. Hå ChÝ Minh: Toµn tËp, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt, Hµ Néi, 2011, t.5, tr.98.
10
Cao B»ng cho ®Õn T©n Trµo, tr−íc khi vÒ Hµ Néi. ë Hµ Néi, Chñ tÞch ChÝnh phñ cã phßng lµm viÖc, phßng tiÕp kh¸ch, nhiÒu khi chñ täa nh÷ng b÷a tiÖc long träng, nh−ng b×nh th−êng ngµy hai b÷a, Chñ tÞch ChÝnh phñ cïng nh©n viªn ®Òu ¨n chung. NhiÒu lÇn, v× ®Õn qu¸ trÔ, thøc ¨n kh«ng cßn g×, Hå Chñ tÞch vÉn vui c−êi ¨n ®ñ mÊy b¸t c¬m th−êng lÖ.
Ng−êi vÉn thÝch ®i bé, t¾m s«ng, hót thuèc l¸ vµ thØnh tho¶ng uèng mét ly r−îu thuèc trong b÷a c¬m. Tr−íc ®©y, Ng−êi ®i bé mét ngµy 50 c©y sè lµ th−êng
vµ cã thÓ ®i nh− thÕ ngµy nä qua ngµy kia. Lóc ë C«n Minh, s¸ng nµo Ng−êi còng ®i bé mét vßng quanh thµnh phè. ë LiÔu Ch©u, mïa ®«ng, mét h«m t−íng
Tr−¬ng Ph¸t Khuª ®i ngùa d¹o buæi sím gÆp Ng−êi t¾m trªn s«ng, Tr−¬ng t−íng qu©n lÊy lµm l¹ mét ng−êi ë ph−¬ng Nam
11
ch©u ¸ chÞu rÐt giái ®Õn thÕ. ë Cao B»ng, cã lóc c¬ quan ®ãng t¹i mét c¸i suèi lín võa ë trong hang ®¸ ch¶y ra, n−íc trong xanh biÕc d−íi bãng m¸t cña rõng c©y; Hå Chñ tÞch suèt ngµy lµm viÖc ë ®ã víi c¸i m¸y ch÷ "HÐtmÐt" lu«n lu«n ®i theo Ng−êi tõ n¨m 1938 ®Õn khi vÒ Hµ Néi.
ë rõng, Hå Chñ tÞch chñ tr−¬ng tr¸nh ¨n no, kh«ng ngñ tr−a vµ ho¹t ®éng th©n thÓ, buæi s¸ng thÓ dôc, buæi chiÒu lµm v−ên, lóc cÇn ®i v¸c cñi cho ®ång bµo. Suèt trong thêi gian ë th−îng du B¾c Bé, tr−íc cuéc khëi nghÜa, nhiÒu ngµy Ng−êi lu«n tay n¾m mét hßn ®¸ trßn bÇu dôc, cèt ®Ó luyÖn g©n tay vµ ho¹t ®éng c¬ thÓ. Ng−êi Ýt −a dïng thuèc, chØ lóc nµo søc c¬ thÓ chèng kh«ng næi bÖnh th× míi dïng. ë Hµ Néi, b¸c sÜ Tïng, b¸c sÜ CÈn chuyªn lo søc khoÎ cña Ng−êi, nh−ng kh«ng mÊy khi Ng−êi phiÒn ®Õn. ë Ph¸p, anh em
12
buéc b¸c sÜ C−u ë bªn c¹nh Ng−êi, nh−ng råi b¸c sÜ lµm viÖc v¨n phßng nhiÒu h¬n viÖc thÇy thuèc. Sinh ho¹t chiÕn khu th−êng cùc l¾m. Cã lÇn suèt mÊy th¸ng mïa m−a, Hå Chñ tÞch ë trong mét c¸i hang chËt hÑp, Èm thÊp, ban ®ªm s©u bä ë ngoµi trµn vµo. Lóc Êy v× c¬ së quÇn chóng kÐm, nªn ph¶i Èn nÊp trong hang cïng, vµ còng v× c¬ së quÇn chóng kÐm, nªn dÉu Èn nóp trong hang cïng mµ còng kh«ng yªn, th−êng vÉn ph¶i ch¹y "c¶nh b¸o". HÔ cã "c¶nh b¸o" lµ ph¶i mang hÕt ®å ®¹c ch¹y l¸nh ®Õn mét chç an toµn h¬n. Lóc Êy Hå Chñ tÞch yÕu, nh−ng bÊt kú ®ªm ngµy, hÔ cã tin ®Þch lµ mÊy phót sau Ng−êi ®· s½n sµng tr−íc anh em, tay x¸ch m¸y ch÷.
Lóc ®Õn Ph¸p, ngay h«m gÆp ®Çu tiªn, lèi ¨n ë gi¶n dÞ cña Hå Chñ tÞch lµm cho kiÒu bµo rÊt c¶m ®éng. H«m Êy, t¹i BiarÝt, ®¹i biÓu kiÒu bµo ®Õn th¨m Ng−êi, håi hép
13
vµ sung s−íng. Kh¸ch ®«ng, phßng kh¸ch kh«ng ®ñ ghÕ ngåi, gi¶n dÞ Hå Chñ tÞch ngåi xuèng sµn vµ mêi mäi ng−êi ngåi thÕ nãi chuyÖn. §©y kh«ng ph¶i vÞ Chñ tÞch ChÝnh phñ, ®©y lµ Cha giµ cña d©n téc ©n cÇn vµ th©n mËt hái th¨m ®µn con bao n¨m l−u l¹c ë quª ng−êi.
Hå Chñ tÞch, ng−êi gi¶n dÞ Êy, còng lµ ng−êi lÞch sù mét c¸ch thanh tao cao quý vµ mäi ng−êi ngo¹i quèc cã dÞp tiÕp chuyÖn Ng−êi ®Òu ca ngîi c¸i phong ®é thanh tao cao quý mµ hä cho lµ ®Æc s¾c cña ng−êi ph−¬ng §«ng. ë chiÕn khu, trong c¬ quan, Hå Chñ tÞch th−êng mÆc mét bé ®å xanh, ch©n ®i ®Êt; vÒ Hµ Néi, Ng−êi mÆc mét bé ®å kaki, ch©n ®i giÇy v¶i. Nh−ng sang Ph¸p th× Ng−êi mang giÇy da vµ mÆc mét bé ®å nØ, cæ ®øng. ë Pari, cã ngµy Hå Chñ tÞch tiÕp lu«n ba b÷a c¬m kh¸ch, b÷a s¸ng víi b¹n th©n,
14
b÷a tr−a víi kh¸ch th−êng, b÷a tèi víi kh¸ch ®Æc biÖt, mçi b÷a cã khi kÐo dµi ba tiÕng ®ång hå, nh−ng Hå Chñ tÞch thuû chung vÉn ©n cÇn niÒm në.
Hå Chñ tÞch rÊt vui tÝnh, v× vèn cã c¸i tÝnh l¹c quan cña nh÷ng ng−êi quyÕt chiÕn quyÕt th¾ng ngµy nay vµ quyÕt x©y ®¾p ®êi sèng tèt ®Ñp cho d©n téc ngµy mai. Trong nh÷ng b÷a c¬m, tiÖc trµ th©n mËt gi÷a nh©n viªn cao cÊp ChÝnh phñ, Hå Chñ tÞch vui thó, nãi chuyÖn, lµm th¬, kh«i hµi. Mét ®«i khi, Ng−êi tho¹t ®Õn nh÷ng buæi d¹ héi t−ng bõng ë Nhµ h¸t Lín Hµ Néi, c¸c ch¸u thiÕu nhi qu©y quÇn l¹i, nh−ng mét l¸t sau, Ng−êi nhÑ b−íc biÕn ®i ®©u mÊt. Ng−êi thÝch hoa vµ cã kÓ c©u chuyÖn ë Nga còng nh− ë c¸c n−íc ¢u, Mü, ng−êi ta dïng m¸y bay chë c¸c thø hoa ë xa vÒ ®Ó trang ®iÓm ®êi sèng h»ng ngµy ë c¸c ®« thÞ lín. Nh−ng trong v−ên hoa Chñ tÞch phñ, hoa
15
ngµy cµng nh−êng chç cho khoai, b¾p. GÇn C«n Minh, cã nói T©y S¬n, mét th¾ng c¶nh cã tiÕng; mét h«m anh em muèn ®i xem, Hå Chñ tÞch b¶o: "NÕu tiÖn l¾m sÏ hay; chóng ta lµ ng−êi c¸ch m¹ng chø kh«ng ph¶i kÎ du lÞch".
§êi sèng cña Hå Chñ tÞch lµ mét ®êi sèng kh¾c khæ, cÇn lao vµ tranh ®Êu. Ng−êi l·nh tô cña mét d©n téc mÊt n−íc kh«ng thÓ cã mét ®êi sèng kh¸c. Ph¶i kh¾c khæ, cÇn lao vµ tranh ®Êu ®Ó m−u cÇu h¹nh phóc ngµy mai. Cã ng−êi e ®êi sèng nghiªm kh¾c Êy kh«ng cßn chç cho t×nh c¶m. Nh−ng chÝnh Hå Chñ tÞch th−êng nãi: ng−êi c¸ch m¹ng lµ ng−êi rÊt giµu t×nh c¶m, vµ v× giµu t×nh c¶m nªn lµm c¸ch m¹ng. Ng−êi mµ c¶ d©n téc t«n lµm vÞ Cha giµ cña m×nh ph¶i cã lßng th−¬ng mªnh m«ng xóc ®éng ®Õn t©m can cña mäi ng−êi. Trong thêi kú bÝ mËt, phót mÆc niÖm
16
chiÕn sÜ c¸ch m¹ng lµ lóc Hå Chñ tÞch r¬i n−íc m¾t. T¹i Quèc héi, Hå Chñ tÞch võa khãc võa «m h«n anh NguyÔn V¨n T¹o sau khi anh ®äc mét bµi diÔn v¨n thèng thiÕt vÒ Nam Bé.
Ng−êi x−a nãi: Cã viÖc ph¶i lo, lo tr−íc thiªn h¹, cã viÖc ®¸ng vui, vui sau thiªn h¹. Hå Chñ tÞch nãi mét c¸ch gi¶n dÞ vµ thèng thiÕt h¬n: Mét ngµy "®ång bµo cßn chÞu khæ, lµ mét ngµy t«i ¨n kh«ng ngon, ngñ kh«ng yªn"1.
C©u nãi ®ã ®· béc lé t©m tr¹ng Ng−êi, mèi t×nh c¶m ruét thÞt bao bäc tr¨m hä cña ®¹i gia ®×nh ViÖt Nam.
§èi víi ng−êi gi¶n dÞ vµ l·o thùc Êy, mét c©u nãi lµ mét viÖc lµm vµ cã lµm th× míi nãi. Gi¶n dÞ vµ l·o thùc trong sù ¨n ë, tÝnh t×nh trong lêi nãi, viÕt, Ng−êi còng gi¶n dÞ _______________
1. Hå ChÝ Minh: Toµn tËp, S®d, t.4, tr.470.
17
vµ l·o thùc trong chñ tr−¬ng chÝnh trÞ n÷a. D©n téc ViÖt Nam b©y giê muèn g×? Muèn thèng nhÊt, ®éc lËp, muèn no Êm, muèn biÕt ch÷, muèn ®êi sèng bít tèi t¨m. Cho nªn Hå Chñ tÞch chñ tr−¬ng: ®oµn kÕt kh¸ng chiÕn, t¨ng gia s¶n xuÊt, b×nh d©n häc vô, ®êi sèng míi. D©n téc ViÖt Nam quyÕt t©m vµ mçi ngµy tiÕn m¹nh trªn con ®−êng sèng cßn sau l−ng Hå Chñ tÞch.
Hå Chñ tÞch thËt lµ hiÖn th©n cña d©n téc ViÖt Nam vµ mäi ng−êi ViÖt Nam ®Òu thÊy m×nh trong Hå Chñ tÞch.
Søc m¹nh cña Hå Chñ tÞch vµ søc m¹nh cña d©n téc ViÖt Nam lµ ë chç ®oµn kÕt thèng nhÊt Êy.
H×nh ¶nh cña d©n téc
Sù nghiÖp vÜ ®¹i cña Hå Chñ tÞch trong 35 n¨m võa qua lµ d×u d¾t d©n téc ViÖt Nam
18
®Õn chç ®oµn kÕt nhÊt trÝ, quyÕt t©m chiÕn ®Êu chèng kÎ thï kh«ng ®éi trêi chung cña d©n téc.
Cuéc kh¸ng chiÕn thÇn th¸nh ngµy nay ph¸t huy vµ biÓu d−¬ng tíi cùc ®é tinh thÇn ®oµn kÕt vµ chiÕn ®Êu Êy.
Thùc hiÖn ®−îc sù ®oµn kÕt toµn d©n lµ sù nghiÖp to lín trªn con ®−êng tranh thñ ®éc lËp cña d©n téc ViÖt Nam. §ã lµ mét yÕu tè quyÕt ®Þnh sù th¾ng lîi cña cuéc kh¸ng chiÕn ngµy nay, sù thµnh c«ng cña cuéc kiÕn quèc ngµy mai. Nh×n ng−îc l¹i lÞch sö 80 n¨m mÊt n−íc, chóng ta thÊy ngay sau khi qu©n Ph¸p x©m l−îc bê câi ta, d©n téc ta ®· ®øng lªn chèng giÆc, nh−ng lóc d©n ®−¬ng ®¸nh th× vua quú gèi ®Çu hµng. Vua ®Çu hµng, vua lµm tay sai cho giÆc, d©n vÉn chèng vµ dïng mäi ph−¬ng ph¸p ®Ó chèng, nh−ng chØ biÕt m¹nh ai nÊy chèng, m¹nh ®©u ®Êy chèng,
19
toµn quèc, toµn d©n kh«ng ®ång t©m nhÊt trÝ ®· ®µnh, t¹i n¬i chèng, trong hµng ngò ng−êi chèng còng thiÕu ®ång t©m nhÊt trÝ n÷a. §ã lµ t×nh tr¹ng cña thêi kú CÇn V−¬ng, tr−íc cuéc ChiÕn tranh ®Õ quèc (1914-1918)1. Tõ lóc Hå Chñ tÞch ®øng ra ho¹t ®éng vµ l·nh ®¹o phong trµo c¸ch m¹ng ViÖt Nam, Hå Chñ tÞch ch¨m lo viÖc ®oµn kÕt, tæ chøc lùc l−îng nh©n d©n ®Ó chiÕn ®Êu, råi Hå Chñ tÞch tiÕn dÇn ®Õn viÖc ®oµn kÕt toµn d©n, tæ chøc lùc l−îng toµn d©n ®Ó chiÕn th¾ng.
Hå Chñ tÞch thµnh c«ng trong sù nghiÖp to lín nµy v× Hå Chñ tÞch tiªu biÓu cho n−íc ViÖt Nam, cho d©n ViÖt Nam. NguyÖn väng tèi cao cña n−íc, nguyÖn väng thiÕt tha nhÊt cña d©n lµ _______________
1. ChiÕn tranh ®Õ quèc: ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt (BT).
20
nguyÖn väng cña Ng−êi, lµ lÏ sèng, ®êi ho¹t ®éng cña Ng−êi. ChÝnh s¸ch, chñ tr−¬ng chÝnh trÞ cña Ng−êi lµ ®Ó thùc hiÖn nguyÖn väng Êy: tranh thñ ®éc lËp cho n−íc, tù do, h¹nh phóc cho d©n. Nh×n vµo chÝnh s¸ch vµ chñ tr−¬ng Êy, quèc d©n hoµn toµn tÝn nhiÖm vµ tin t−ëng. Uy tÝn cña Hå Chñ tÞch c¨n b¶n lµ ë chç ®ã. Nh−ng gi÷a Hå Chñ tÞch vµ d©n téc ViÖt Nam, mèi quan hÖ cßn mËt thiÕt nång nµn h¬n: ®ã lµ mèi quan hÖ t×nh c¶m, lßng t−¬ng th©n t−¬ng ¸i cña Hå Chñ tÞch ®èi víi d©n téc ViÖt Nam vµ cña d©n téc ViÖt Nam ®èi víi Hå Chñ tÞch.
N−íc ViÖt Nam, còng nh− c¸c n−íc trªn thÕ giíi cã ng−êi giµu, kÎ nghÌo, cã ®¶ng ph¸i, t«n gi¸o, d©n téc kh¸c nhau, nh−ng n−íc ViÖt Nam ngµy nay, n−íc ViÖt Nam kh¸ng chiÕn cña Hå Chñ tÞch kh«ng cã hiÖn t−îng ®¶ng ph¸i ®Êu tranh,
21
t«n gi¸o xung ®ét, d©n téc cõu thÞ, kh«ng cã hiÖn t−îng néi bé m©u thuÉn ®Ó qu©n thï lîi dông chia rÏ, nåi da x¸o thÞt, huynh ®Ö t−¬ng tµn. §−îc thÕ kh«ng ph¶i chØ v× chÝnh s¸ch, chñ tr−¬ng cña Hå Chñ tÞch thÝch hîp víi ý nguyÖn cña d©n téc, kh«ng ph¶i chØ v× con ®−êng Hå Chñ tÞch lµ con ®−êng sèng duy nhÊt cña d©n téc tr−íc nguy c¬ diÖt vong ngµy nay, ®−îc thÕ còng lµ v× lßng Hå Chñ tÞch réng nh− biÓn c¶, bao dung, c¶m ho¸ tÊt c¶ mäi ng−êi, d×u d¾t mäi ng−êi ®oµn kÕt chiÕn ®Êu.
Qu¶ng ®¹i quÇn chóng ViÖt Nam, giµ trÎ, trai g¸i, ®Òu kÝnh yªu Hå Chñ tÞch. Ng−êi trÝ thøc, nhµ t− s¶n d©n téc, c¸c bËc nh©n sÜ, gi¸o sÜ rÊt tin t−ëng n¬i Ng−êi. Ng−êi lµ b¹n chÝ th©n cña cô Huúnh, lµ B¸c Hå cña c¸c ch¸u thiÕu nhi. §ång bµo Nam Bé, bé phËn giµu t×nh c¶m nhÊt
22
cña d©n téc gäi Chñ tÞch lµ Cha giµ, ®ã lµ lêi tËn trong ®¸y lßng kÝnh mÕn thèt ra. Anh em th−îng du miÒn Nam Trung Bé ®èi víi Hå Chñ tÞch c¶m thÊy quen l¾m, gÇn l¾m, d−êng nh− Hå Chñ tÞch ë ®©u bªn c¹nh, ®ªm ngµy phï hé.
§èi víi kÎ lÇm ®−êng l¹c lèi, lßng Hå Chñ tÞch cßn réng h¬n biÓn c¶. Ng−êi d¹y ph¶i khoan hång, vui mõng ®Õn r−íc nh÷ng ®øa con v× c¶nh ngé mµ l¹c bÇy. Chóa Giªsu nãi: "GÆp mét ng−êi cã téi lçi mµ hèi c¶i th× trªn trêi vui mõng h¬n gÆp chÝn m−¬i chÝn vÞ tu hµnh". Hå Chñ tÞch tin r»ng ng−êi ViÖt Nam nµo còng yªu n−íc, muèn n−íc thèng nhÊt, ®éc lËp, ta khÐo nhen chót than hång Êy, nã sÏ ch¸y lªn thµnh ngän löa.
Hå Chñ tÞch kh«ng chØ chñ tr−¬ng kªu gäi ®oµn kÕt, mµ ngµy ®ªm thùc hiÖn sù ®oµn kÕt Êy. H¬n n÷a, Hå Chñ tÞch tiªu
23
biÓu cho sù ®oµn kÕt, chÝnh Hå Chñ tÞch lµ sù ®oµn kÕt Êy.
*
* *
§oµn kÕt lµ ®Ó chiÕn ®Êu, Hå Chñ tÞch ®oµn kÕt toµn thÓ d©n téc ViÖt Nam ®Ó ph¸t huy tÊt c¶ søc chiÕn ®Êu cña d©n téc ViÖt Nam. Kh«ng cã søc chiÕn ®Êu Êy th× kh«ng giµnh ®−îc ®éc lËp.
D©n téc ViÖt Nam vèn cã tinh thÇn chiÕn ®Êu. LÞch sö 80 n¨m n« lÖ lµ lÞch sö 80 n¨m chiÕn ®Êu. LÞch sö 80 n¨m chiÕn ®Êu Êy lµ mét khóc ca hïng tr¸ng m·i m·i l−u truyÒn trong ký øc ng−êi ViÖt Nam. Nh−ng chiÕn ®Êu cao siªu, anh dòng bao nhiªu th× cµng béc lé sù thiÕu sãt ®au ®ín bÊy nhiªu, thiÕu chÝnh trÞ thÝch hîp, thiÕu tæ chøc, ph−¬ng ph¸p. Sau cuéc ChiÕn tranh ®Õ quèc (1914-
1918), d−íi sù l·nh ®¹o cña Hå Chñ tÞch,
24
cuéc chiÕn ®Êu cña d©n téc mét mÆt tiÕn dÇn ®Õn chç nh»m ®óng môc tiªu, cã tæ chøc, cã ph−¬ng ph¸p, mét mÆt lan dÇn kh¾p toµn quèc, toµn d©n, cho ®Õn cuéc Tæng khëi nghÜa Th¸ng T¸m, cho ®Õn cuéc tr−êng kú kh¸ng chiÕn ngµy nay.
D©n téc ViÖt Nam ®· kh¸ng chiÕn mét ngh×n ngµy råi vµ sÏ kh¸ng chiÕn l©u dµi n÷a. §èi víi ta, kh¸ng chiÕn lµ c¬m b÷a, nªn kh«ng thÊy c¸i l¹ lïng cña nã. Mét d©n téc nhá yÕu, l¹c hËu vÒ kinh tÕ vµ v¨n ho¸, 80 n¨m ë trong tay ng−êi, ®øng lªn ®¸nh l¹i mét ®Õ quèc bao phen x−ng hïng b¸ trªn thÕ giíi, mµ l¹i cµng ®¸nh cµng m¹nh, cµng tiÕn bé, cµng gÇn th¾ng lîi.
VËy bÝ quyÕt cña cuéc kh¸ng chiÕn ViÖt Nam lµ c¸i g×?
BÝ quyÕt lµ tinh thÇn chiÕn ®Êu cña d©n téc do Hå Chñ tÞch ph¸t huy, rÌn luyÖn vµ h−íng dÉn.
25
Cuéc kh¸ng chiÕn thÇn th¸nh cña ViÖt Nam ngµy nay biÓu d−¬ng tinh thÇn chiÕn ®Êu cña toµn thÓ d©n téc ®Õn cùc ®é. Nh©n vËt trung t©m lµ ng−êi c«ng nh©n, ng−êi v¸c trªn hai vai g¸nh nÆng cña cuéc kh¸ng chiÕn. Bªn c¹nh ng−êi c«ng nh©n lµ ng−êi n«ng d©n, vµ c¸c tÇng líp nh©n d©n ®Þa vÞ x· héi kh¸c nhau, tÝnh t×nh t− t−ëng kh¸c nhau nh−ng cïng nhau hy sinh phÊn ®Êu, mét lßng tin t−ëng Tæ quèc, ChÝnh phñ vµ Hå Chñ tÞch.
Hå Chñ tÞch th−êng d¹y: Trong cuéc kh¸ng chiÕn nµy d©n ta ph¶i lÊy tinh thÇn chiÕn th¾ng vËt chÊt, nghÜa lµ ph¶i lÊy tinh thÇn kh¾c phôc bao nhiªu n¨m khæ cùc, khã kh¨n, trë ng¹i. NghÜa lµ dïng tÇm v«ng ®¸nh xe t¨ng, ¨n ®ãi mÆc r¸ch mµ tr−êng kú kh¸ng chiÕn.
§ã lµ bÝ quyÕt cña cuéc chiÕn tranh kú diÖu nµy.
26
Cuéc kh¸ng chiÕn thÇn th¸nh nµy chøng minh thiªn tµi l·nh ®¹o cña Hå Chñ tÞch vµ trÝ th«ng minh, tr×nh ®é giµ dÆn cña d©n ViÖt Nam, khÐo tiÕn, khÐo thèi, lóc mÒm, lóc cøng, lÊy søc nhá ®¸nh søc to, lÊy søc yÕu ®Þch søc m¹nh, dÇn dÇn chuyÓn søc nhá ra søc to, søc yÕu ra søc m¹nh, quyÕt t©m vµ tin t−ëng tiÕn ®Õn th¾ng lîi cuèi cïng.
Cuéc kh¸ng chiÕn nµy lµ trËn chung kÕt cña cuéc vËt lén kh«ng ngít gi÷a ta vµ thùc d©n Ph¸p ngãt mét thÕ kû nay. Nã ®éng viªn tÊt c¶ søc lùc vµ tinh thÇn chiÕn ®Êu cña d©n téc. Nã lµ kú c«ng cña Hå Chñ tÞch vµ d©n téc ViÖt Nam.
Hå Chñ tÞch ph¸t huy ®−îc tÊt c¶ kh¶ n¨ng chiÕn ®Êu cña d©n téc trong cuéc kh¸ng chiÕn nµy v× Hå Chñ tÞch lµ ng−êi thõa kÕ di s¶n cña c«ng cuéc gi¶i phãng tõ tr−íc ®Õn nay. Hå Chñ tÞch tiªu biÓu
27
cho n−íc ViÖt Nam, cho d©n ViÖt Nam bÞ ¸p bøc vµ quËt c−êng. ChÝnh s¸ch, chñ tr−¬ng, con ®−êng chÝnh trÞ cña Hå Chñ tÞch, lµ s«ng lín, n¬i héi tô cña nhiÒu suèi nhá, s«ng con ph¸t nguyªn bÊt cø ë n¬i nµo, vµo lóc nµo. Suèi ch¶y thµnh s«ng, nh−ng ph¶i gÆp s«ng th× suèi míi khái kh« c¹n. GÆp s«ng, suèi biÕn trong s«ng, cïng theo mét h−íng cïng chung mét dßng, cïng nhuém mét mµu víi trêi ®Êt. C¶ c«ng cuéc d©n téc gi¶i phãng ViÖt Nam, tõ lóc vua Tù §øc b¸n n−íc cho thùc d©n Ph¸p, tuÇn tù tiÕn tíi con ®−êng tranh thñ ®éc lËp cho n−íc, tù do, h¹nh phóc cho d©n, d−íi sù l·nh ®¹o cña Hå Chñ tÞch.
Trªn cuéc tiÕn triÓn tuÇn tù nµy, mét chÆng ®−êng, mét b−íc ®i ®Òu cã ý nghÜa cña nã, ®Òu lµ mét yÕu tè t¹o nªn sù thµnh tùu ngµy nay. Cã ng−êi chª CÇn V−¬ng ®· chñ tr−¬ng qu©n chñ. CÇn V−¬ng d¹y
28
trung víi vua, nh−ng ë ViÖt Nam lóc bÊy giê vua lµ n−íc. Tõ ®ã ®Õn nay, ngai vµng ®· tr«i theo dßng n−íc cña thêi cuéc. B©y giê hÕt thêi vua råi, Hå Chñ tÞch chñ tr−¬ng trung víi n−íc; Hå Chñ tÞch gi÷ ch÷ trung, còng nh− ng−êi hiÓu réng ch÷ hiÕu, vµ trau dåi nh÷ng mü ®øc cæ truyÒn cña ViÖt Nam: cÇn, kiÖm, liªm, chÝnh... Hå Chñ tÞch khuyªn chóng ta häc mü ®øc Êy còng nh− Ng−êi khuyÕn khÝch chóng ta häc tinh thÇn anh dòng bÊt diÖt cña biÕt bao anh hïng CÇn V−¬ng: NguyÔn ThiÖn ThuËt, Phan §×nh Phïng.
Søc m¹nh cña Hå Chñ tÞch v÷ng ch¾c l¾m v× nguån gèc nã ¨n s©u trong lÞch sö c¸ch m¹ng cña d©n téc ngãt mét thÕ kû nay.
Søc m¹nh cña Hå Chñ tÞch cßn ¨n s©u h¬n n÷a trong c¶ dÜ v·ng cña d©n téc. .....
29
... Søc m¹nh cña d©n téc ViÖt Nam, søc m¹nh cña Hå Chñ tÞch ngµy nay lµ søc m¹nh cña ®µ tiÕn triÓn tõ mu«n thuë: Ta l¾ng nghe søc m¹nh Êy r¹o rùc trong ng−êi ta, thóc giôc ta chiÕn ®Êu. Ta l¾ng nghe tiÕng gäi cña «ng cha trong tiÕng gäi cña Hå Chñ tÞch: Lª Lîi chiÕn ®Êu m−êi n¨m, TrÇn H−ng §¹o chiÕn ®Êu n¨m n¨m...
Hå Chñ tÞch l·nh ®¹o c«ng cuéc kh¸ng chiÕn kiÕn quèc ngµy nay thuËn theo chiÒu tiÕn ho¸ cña ViÖt Nam, ®ång thêi còng thuËn theo chiÒu tiÕn ho¸ cña thÕ giíi.
N−íc ViÖt Nam lµ mét bé phËn cña thÕ giíi. ThÕ giíi Êy trong kho¶ng 200 n¨m trë l¹i ®©y ®· tr¶i qua mÊy cuéc c¸ch m¹ng khæng lå lay chuyÓn c¶ nÒn mãng quèc gia, x· héi, lµm nguån gèc cho trµo l−u d©n chñ ®−¬ng bµnh tr−íng kh¾p n¨m ch©u. Trµo l−u d©n chñ Êy lµ lùc l−îng kh«ng ai chiÕn th¾ng ®−îc.
30
ThuËn víi nã th× sèng cßn, nghÞch víi nã th× diÖt vong. Phong trµo c¸ch m¹ng ViÖt Nam sau cuéc §¹i chiÕn thÕ giíi lÇn thø nhÊt ®· hoµ hîp nhÞp tiÕn cña m×nh víi trµo l−u d©n chñ Êy. Cuéc kh¸ng chiÕn ViÖt Nam hiÖn nay mçi ngµy mçi biÓu lé sù quan hÖ mËt thiÕt gi÷a phong trµo d©n chñ ViÖt Nam vµ phong trµo d©n chñ thÕ giíi v« cïng m¹nh mÏ sau cuéc §¹i chiÕn thÕ giíi lÇn thø hai.
Hå Chñ tÞch th−êng nãi: Cuéc kh¸ng chiÕn cña chóng ta sÏ th¾ng lîi v× ®ã lµ mét cuéc chiÕn tranh chÝnh nghÜa ®−îc nh©n d©n thÕ giíi ®ång t×nh vµ ñng hé.
Cuéc c¸ch m¹ng d©n téc gi¶i phãng cña ta, chÕ ®é d©n chñ céng hoµ cña ta sÏ thµnh c«ng c¨n b¶n lµ v× con ®−êng ®i cña d©n téc ViÖt Nam, con ®−êng chÝnh trÞ cña Hå Chñ tÞch thuËn víi chiÒu tiÕn ho¸ cña nh©n lo¹i.
31
L·nh ®¹o n−íc ViÖt Nam thuËn víi chiÒu tiÕn ho¸ Êy lµ sù nghiÖp cña Hå Chñ tÞch.
Tãm l¹i, Hå Chñ tÞch ®· vËn dông tÊt c¶ søc lùc vµ tµi n¨ng cña d©n téc ViÖt Nam, ¸p dông lý luËn tiÕn bé cña thÕ giíi v¨n minh ®Ó ®oµn kÕt toµn d©n theo ®uæi tr−êng kú kh¸ng chiÕn, tranh thñ thèng nhÊt vµ ®éc lËp, thùc hiÖn chÕ ®é d©n chñ céng hoµ. §ã lµ sù nghiÖp ngµy nay vµ ngµy mai cña Hå Chñ tÞch vµ ®ã còng lµ sù nghiÖp ngµy nay, ngµy mai cña d©n téc ViÖt Nam, cña mäi ng−êi ViÖt Nam.
*
* *
Thùc d©n ph¶n ®éng Ph¸p tuyªn truyÒn nãi Hå Chñ tÞch lµ céng s¶n, lµ ®éc tµi. Chñ nghÜa céng s¶n lµ t−¬ng lai t−¬i s¸ng cña loµi ng−êi. Nh−ng ë n−íc ViÖt Nam lóc nµy, chØ ng−êi mÊt trÝ kh«n míi
32
chñ tr−¬ng thùc hiÖn ngay chñ nghÜa céng s¶n, ®i ng−îc víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ, x· héi ViÖt Nam, lµm tr¸i víi ý nguyÖn toµn d©n ViÖt Nam. Cßn nãi Hå Chñ tÞch ®éc tµi, th× thËt lµ tr¸i ng−îc ®Õn thµnh ngu xuÈn. Trong mét bøc th− göi cho thanh niªn ViÖt Nam, Ng−êi viÕt: Sau ®©y lµ "mÊy ý kiÕn ®Ó gióp c¸c b¹n th¶o luËn"1. Hå Chñ tÞch lµ d©n chñ. Ng−êi bªnh vùc quyÒn lîi cña mäi ng−êi ViÖt Nam, nh©n quyÒn, d©n quyÒn vµ tµi quyÒn cña mäi ng−êi ViÖt Nam, cña ng−êi l−¬ng vµ ng−êi gi¸o, cña ng−êi trung ch©u vµ ng−êi th−îng du.
Hå Chñ tÞch lµ d©n chñ v× cuéc kh¸ng chiÕn vµ kiÕn quèc cña ViÖt Nam cÇn søc lùc cña mäi ng−êi ViÖt Nam míi hoµn thµnh ®−îc. D©n chñ ®Ó cëi c¸i ¸ch _______________
1. Hå ChÝ Minh: Toµn tËp, S®d, t.5, tr.216.
33
thùc d©n, c¸i ¸ch phong kiÕn, c¸i ¸ch luËt lÖ lÔ gi¸o cò kü ®êi tr−íc, c¸i ¸ch giÆc ®ãi, c¸i ¸ch giÆc dèt, c¸i ¸ch tam tßng tø ®øc trãi buéc ng−êi ®µn bµ. D©n chñ ®Ó ho¸ mäi ng−êi ViÖt Nam thµnh ng−êi gi¸c ngé, th«ng minh, tµi giái, xøng ®¸ng lµm chñ vËn mÖnh cña n−íc, cña m×nh, ®em tµi n¨ng cña m×nh phông sù Tæ quèc vµ lµm viÖc cho m×nh. Chóng ta h·y ®äc kü lêi hiÖu triÖu cña Hå Chñ tÞch: Hå Chñ tÞch nhí tíi tÊt c¶ mäi ng−êi, sÜ, n«ng, c«ng, th−¬ng, binh, ng−êi giµ, ng−êi trÎ, ®µn «ng, ®µn bµ, ng−êi trung ch©u, ng−êi th−îng du, ng−êi cã ®¹o, ng−êi kh«ng cã ®¹o, chiÕn sÜ ë mÆt trËn, ®ång bµo ë hËu ph−¬ng. Lóc kiÓm ®iÓm thµnh tÝch vÎ vang ®· thu ®−îc, Hå Chñ tÞch kh«ng quªn c«ng ®øc cña mét ai; lóc h« hµo tiÕn tíi thùc hiÖn nhiÖm vô míi, Hå Chñ tÞch ph©n c«ng rµnh m¹ch cho mäi ng−êi.
34
§èi víi Hå Chñ tÞch, d©n chñ kh«ng ph¶i lµ mét lý thuyÕt kh« khan. §ã lµ c¸i nhùa sèng nã biÕn ®æi ng−êi ViÖt Nam, c¶ d©n téc ViÖt Nam, n−íc ViÖt Nam. Chóng ta h·y ®äc l¹i bøc th− cña häa sÜ DiÖp Minh Ch©u göi cho Cha giµ:
"KÝnh Cha,
Tõ hai n¨m nay, tin Cha, tu©n theo tiÕng gäi cña Cha, con ®· h¨ng h¸i ®em nghÖ thuËt cña con nh¶y vµo VÖ quèc ®oµn Khu VII. C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m mµ Cha l·nh ®¹o ®· gi¶i phãng cho nghÖ thuËt cña con. H«m nay, trong c¶nh t−ng bõng, vÜ ®¹i cña ngµy ®éc lËp ë Nam Bé, sau khi nghe lêi Tuyªn ng«n §éc lËp cña Cha, lêi kªu gäi thèng thiÕt hïng m¹nh cña Cha, lêi ca "Hå ChÝ Minh mu«n n¨m" cña ®oµn thiÕu nhi Nam Bé, con ®· c¶m xóc v« cïng vµ võa khãc võa c¾t lÊy dßng m¸u trong c¸nh tay niªn thiÕu cña con ®Ó
35
vÏ h×nh Cha vµ h×nh ba em Trung - Nam - B¾c ®ang chôm ®Çu l¹i d−íi chßm r©u Cha trªn nÒn lôa mµ qu©n ®éi ta ®¸nh tan qu©n ®Þch chiÕm lÊy ®−îc trong trËn C©y Giång håi th¸ng 7-1947. ThÊy m¸u con ch¶y, mäi ng−êi ho¶ng hèt b¨ng bã, lo ng¹i cho con. Con tr¶ lêi: M¸u con lµ m¸u cña Cha truyÒn cho, m¸u con lµ m¸u cña d©n téc, con cã d¸m hoang phÝ m¸u cña con ®©u, tÊt c¶ th©n con ®· lµ cña Cha råi.
Con tr©n träng göi bøc häa b»ng m¸u cña con ®©y lªn Cha giµ ®Ó tá lßng biÕt ¬n Cha ®· gi¶i phãng cho nghÖ thuËt cña con, ®Ó tá râ cho thÓ x¸c vµ linh hån c¸i th¾ng lîi, chÝ tranh ®Êu cña c¸ch m¹ng d©n téc".
ë n−íc ViÖt Nam ngµy nay, ai biÕt cã bao nhiªu DiÖp Minh Ch©u trong c¸c ngµnh ho¹t ®éng?
Nh©n lÔ mét ngµn ngµy kh¸ng chiÕn,
36
Khu bé Khu V cã tuyªn d−¬ng c«ng tr¹ng cña liÖt sÜ Ng« M©y:
"Anh Ng« M©y, 27 tuæi, ®éi viªn ®éi QuyÕt tö trung ®oµn 120, trong kÕ ho¹ch ®¸nh ®ån Th−îng An ®· t×nh nguyÖn «m bom ph¸ cöa ®ån. Sau cã lÖnh kh«ng ®¸nh, anh tá ý tiÕc; ngµy ngµy lau chïi qu¶ bom chê c¬ héi kh¸c. §Õn ngµy 11 th¸ng Ch¹p n¨m 1947 trong trËn Suèi Vèi, anh t×nh nguyÖn «m bom ph¸ xe t¨ng ®Þch. Khi xe ®Õn ta giËt m×n næ, ®Þch nh¶y xuèng cïng ta hçn chiÕn. Anh Ng« M©y chê lóc ®Þch tËp trung ®«ng t¹i mét chç, «m bom nh¶y ra, rót chèt bom. Qu©n ®Þch chung quanh chÕt hÕt vµ x¸c anh chØ cßn hai c¸i ch©n. Trong th¬ anh viÕt cho bµ mÑ, cã c©u: "Con sÏ chÕt mét c¸i chÕt s−íng nhÊt ®êi, xin m¸ ®õng ©n hËn g× c¶"".
Trong hµng ngò VÖ quèc ®oµn vµ d©n qu©n ViÖt Nam, ai biÕt cã bao nhiªu Ng« M©y?
37
Nh÷ng ng−êi ë Hµ Néi tr−íc ngµy 19 th¸ng Ch¹p n¨m 1946 ®Òu nghe nh÷ng chuyÖn th«ng minh kú l¹ cña c¸c em thiÕu nhi. Trong cuéc kh¸ng chiÕn nµy, c¸c em thiÕu nhi Êy ®Òu cã lËp nh÷ng chiÕn c«ng to lín. §ã lµ nh÷ng thÕ hÖ x©y ®¾p n−íc ViÖt Nam ngµy mai.
Hå Chñ tÞch th−êng nãi: Chóng ta kh«ng sî thiÕu nh©n tµi; hÔ biÕt yªu n−íc, hy sinh tËn tuþ víi n−íc th× sÏ lµm ®−îc viÖc lín. Kh«ng lµm ®−îc viÖc lín th× lµm ®−îc viÖc nhá, miÔn lµ mäi ng−êi cè g¾ng hÕt søc trong c«ng viÖc cña m×nh, lµ ®èi víi Tæ quèc, ®èi víi Hå Chñ tÞch c«ng ®øc mäi ng−êi ®Òu ngang nhau.
Phong trµo thi ®ua ¸i quèc do Hå Chñ tÞch ®Ò x−íng ra ®Çu n¨m 1948 nµy lµ ph−¬ng ph¸p ®Çy ®ñ nhÊt, thÇn diÖu nhÊt ®Ó ®éng viªn tÊt c¶ søc lùc vµ tµi n¨ng cña d©n téc cèng hiÕn cuéc kh¸ng chiÕn vµ kiÕn quèc.
38
Mét nhµ b¸o ngo¹i quèc cã lÇn hái Hå Chñ tÞch thuéc ®¶ng ph¸i nµo. Hå Chñ tÞch ®¸p: §¶ng cña t«i lµ §¶ng ViÖt Nam.
§¶ng ViÖt Nam Êy lµ §¶ng cña chóng ta tÊt c¶. Ai lµ ng−êi ViÖt Nam phông sù n−íc ViÖt Nam, d©n ViÖt Nam ®Òu thuéc vµo §¶ng Êy. ChØ cã kÎ nµo tù m×nh khai trõ m×nh ra khái ®¹i gia ®×nh ViÖt Nam, cam t©m lµm tay sai cho giÆc, ph¸ ho¹i sù nghiÖp kh¸ng chiÕn, chiÕn quèc cña ChÝnh phñ, cña d©n téc, th× míi kh«ng thuéc vµo §¶ng Êy. Mµ kh«ng thuéc vµo §¶ng ViÖt Nam Êy th× kh«ng mong sèng
cßn ë n−íc ViÖt Nam ngµy nay.
Häc Hå Chñ tÞch
Hå Chñ tÞch lµ h×nh ¶nh cña d©n téc ViÖt Nam ngµy nay, trong ®ã cã h×nh ¶nh cña d©n téc ViÖt Nam h«m qua vµ ngµy mai.
39
Hå Chñ tÞch thu gãp tÊt c¶ tinh hoa cña d©n téc ViÖt Nam. Ng−êi còng thu gãp tinh hoa cña thÕ giíi v¨n minh, cña nh©n lo¹i tiÕn bé ngµy nay. Hå Chñ tÞch cã ë Nga, cã nghiªn cøu cuéc C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi vµ chñ nghÜa M¸c. L©u nhÊt trong ®êi ho¹t ®éng h¶i ngo¹i cña Ng−êi, Hå Chñ tÞch ë Trung Hoa, cã c¶m t×nh nång nµn víi «ng T«n V¨n, víi c¸ch m¹ng vµ nh©n d©n Trung Quèc. Ng−êi hiÓu biÕt n−íc Mü, th−êng khen ngîi cuéc c¸ch m¹ng d©n téc gi¶i phãng Mü. Ng−êi lµ b¹n cè tri vµ h÷u t×nh cña n−íc Ph¸p, d©n Ph¸p, cuéc ®¹i c¸ch m¹ng Ph¸p n¨m 1789. Nh−ng kinh qua Hå Chñ tÞch, tinh hoa cña thÕ giíi ®· ViÖt Nam ho¸ råi, ®· m−în h×nh d¸ng, bé ®iÖu, ng«n ng÷ ViÖt Nam, cho ®Õn tinh thÇn ViÖt Nam n÷a.
Hå Chñ tÞch thu gãp tinh hoa cña ViÖt Nam vµ cña thÕ giíi ®Ó l·nh ®¹o cuéc
40
C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m vµ s¸ng lËp chÕ ®é d©n chñ céng hoµ, xo¸ bá mÊy ngh×n n¨m qu©n chñ chuyªn chÕ. HiÖn nay, sau l−ng Ng−êi, d©n téc ViÖt Nam ®ang kh¸ng chiÕn vµ kiÕn quèc. N−íc ViÖt Nam míi, ng−êi ViÖt Nam míi dÇn dÇn xuÊt hiÖn trong khãi löa cña cuéc chiÕn ®Êu.
Ngµy x−a, ë ph−¬ng §«ng còng nh− ë ph−¬ng T©y, cã nh÷ng bËc hiÒn triÕt d¹y ng−êi ®êi: "tu th©n, tÒ gia, trÞ quèc, b×nh thiªn h¹". Nh÷ng bËc hiÒn triÕt Êy kh«ng chØ s¸ng lËp mét triÒu vua, mét chÝnh thÓ, hä ®· s¸ng t¹o chÕ ®é míi, më kû nguyªn míi cho nÒn t− t−ëng, lu©n lý, ¶nh h−ëng s©u xa ®Õn tiÕn ho¸ cña loµi ng−êi. Hå Chñ tÞch nh¾c chóng ta nhí ®Õn nh÷ng bËc hiÒn triÕt ngµy x−a. Nh−ng sù nghiÖp "tu th©n, tÒ gia, trÞ quèc, b×nh thiªn h¹" mµ ngµy x−a chØ thùc hiÖn ®−îc mét phÇn v× ®iÒu kiÖn lÞch sö h¹n chÕ, ngµy nay sÏ ®ñ ®iÒu kiÖn thuËn tiÖn ®Ó hoµn thµnh.
41
Cho nªn ngµy nay d©n téc ViÖt Nam ta häc Hå Chñ tÞch.
Häc Hå Chñ tÞch, chóng ta häc g×?
Häc trung víi n−íc, hiÕu víi d©n
Suèt ®êi Hå Chñ tÞch d¹y chóng ta c©u Êy vµ cßn d¹y m·i chóng ta c©u Êy, kh«ng biÕt bao giê xong. VÒ phÇn chóng ta, l©u nay chóng ta ®· häc c©u Êy, tõ nay vÒ sau cßn häc m·i c©u Êy kh«ng biÕt bao giê xong. Bëi v× ngµy nµo n−íc ViÖt Nam cßn, d©n ViÖt Nam cßn, th× chóng ta cßn häc tËn trung víi n−íc, chÝ hiÕu víi d©n.
Trung víi n−íc, hiÕu víi d©n lµ c¸i gèc cña c¶ ®êi ho¹t ®éng cña chóng ta. Gèc v÷ng th× th©n c©y v÷ng, cµnh l¸ t−¬i tèt, hoa qu¶ xinh ®Ñp.
Häc trung víi n−íc, hiÕu víi d©n lµ häc lµm cho n−íc ®éc lËp vµ phó c−êng, d©n
42
tù do vµ h¹nh phóc. Lµm cho n−íc ®éc lËp vµ phó c−êng cèt ®Ó lµm cho d©n tù do vµ h¹nh phóc. Vµ d©n cã tù do vµ h¹nh phóc th× n−íc míi thËt ®éc lËp vµ phó c−êng. Ngµy nay n−íc lµ d©n, d©n lµ n−íc, Hå Chñ tÞch ®· dµy c«ng phu d¹y chóng ta c©u Êy, cho nªn quyÕt kh«ng cã søc m¹nh nµo vµ m¸nh khoÐ g× cã thÓ lµm chóng ta sai ®−êng, l¹c lèi ®−îc.
Häc trung víi n−íc, hiÕu víi d©n lµ häc kh¸ng chiÕn, kiÕn quèc, häc huy ®éng lùc l−îng toµn quèc, toµn d©n ®Ó kh¸ng chiÕn, kiÕn quèc, häc båi d−ìng vµ trau dåi chÕ ®é d©n chñ céng hoµ, c¸i thµnh tr× chèng ngo¹i x©m vµ néi ph¶n, häc lµm trßn phËn sù ng−êi c«ng d©n ViÖt Nam dï ë n¬i nµo, lóc nµo, c¶nh ngé nµo.
Häc trung víi n−íc, hiÕu víi d©n lµ häc hy sinh tËn tuþ víi n−íc, víi d©n nh− trän ®êi Hå Chñ tÞch ®· lµm. Hå Chñ tÞch
43
kh«ng cã c¸i g× riªng. C¸i g× cña n−íc, cña d©n lµ cña Ng−êi. QuyÒn lîi tèi cao cña n−íc, lîi Ých h»ng ngµy cña d©n lµ sù lo l¾ng ®ªm ngµy cña Ng−êi. Gia ®×nh cña Ng−êi lµ ®¹i gia ®×nh ViÖt Nam. Tuy kh«ng cã g× riªng, Ng−êi giµu l¾m v× giµu c¶ tiÒn ®å vµ quang vinh cña n−íc, cña d©n. Sèng víi t©m hån cña d©n téc, ngµy nay chia c¬m sÎ ¸o víi d©n téc, ngµy mai cïng d©n téc ca khóc kh¶i hoµn, Hå Chñ tÞch sung s−íng l¾m, vµ muèn chóng ta tËn trung víi n−íc, chÝ hiÕu víi d©n ®Ó cïng d©n téc vui s−íng.
Häc ®oµn kÕt toµn d©n
§©y lµ c©u mµ Hå Chñ tÞch ngµy ngµy nh¾c nhë chóng ta, v× ®©y lµ ®iÒu quyÕt ®Þnh sù tån vong cña d©n téc trong cuéc chiÕn tranh nµy. C©u nµy chóng ta ®·
44
häc nh−ng ch−a thuéc. §iÒu nµy chóng ta ®· lµm nh−ng ch−a ®ñ.
H«m nay h¬n lóc nµo hÕt, chóng ta «n l¹i lêi d¹y nghiªm kh¾c cña Cha giµ: "§oµn kÕt th× sèng, chia rÏ th× chÕt", v× h«m nay qu©n thï chØ cßn mong ®îi chia rÏ chóng ta ®Ó h·m h¹i chóng ta.
H«m nay chóng ta «n l¹i bµi häc toµn d©n ®oµn kÕt víi tÊt c¶ tÊm lßng trung thùc víi n−íc, víi d©n, víi Hå Chñ tÞch, thµnh t©m, thµnh ý söa ch÷a sai lÇm, bæ khuyÕt thiÕu sãt.
Häc toµn d©n ®oµn kÕt lµ häc hoµ hîp quyÒn lîi riªng rÏ cña m×nh trong quyÒn lîi chung cña d©n téc, ®ång t©m nhÊt trÝ víi toµn thÓ nh©n d©n, m−u cÇu lîi Ých chung cña d©n téc. Hy sinh c¸i nhá ®Ó giµnh c¸i to. Hy sinh mét lóc ®Ó giµnh vÜnh cöu. V× n−íc, chung quy lµ v× m×nh. N−íc mÊt th× nhµ tan.
45
Häc toµn d©n ®oµn kÕt lµ tÈy cho s¹ch ®Çu ãc c« ®éc, hÑp hßi, cè chÊp, thµnh kiÕn, tù cao tù ®¹i, tù ¸i tù phô, nghi kþ v« c¨n cø, xung ®ét v« nguyªn t¾c. Chóng ta cã thÓ kh¸c nhau l¾m vÒ t− t−ëng, chÝnh kiÕn, tÝnh t×nh, còng nh− chóng ta cã thÓ kh¸c nhau l¾m vÒ ®Þa vÞ x· héi. Nh−ng chóng ta ®Òu yªu n−íc tÊt c¶. HiÓu nhau ®Ó dung nhau, th−¬ng nhau lµ ®oµn kÕt.
Häc toµn d©n ®oµn kÕt lµ ®¸nh ®æ c¸ nh©n chñ nghÜa, b¶n vÞ chñ nghÜa, chñ nghÜa "c¸i g× cña t«i lµ trªn tÊt c¶". C¸i ghÕ ngåi cña t«i, ®Þa ph−¬ng cña t«i, c«ng viÖc cña t«i, ngµnh ho¹t ®éng cña t«i, c¸i g× tèt th× kÐo vÒ cho t«i, c¸i g× xÊu th× ®Èy cho ng−êi, g©y xung ®ét, ®ông ch¹m, bÊt hoµ gi÷a qu©n d©n chÝnh, thËm chÝ gi÷a qu©n víi qu©n nh− gi÷a VÖ quèc ®oµn vµ d©n qu©n, gi÷a chÝnh víi chÝnh nh− gi÷a
46
hµnh chÝnh vµ chuyªn m«n, gi÷a d©n víi d©n nh− gi÷a ViÖt Minh vµ Liªn ViÖt. Nh− thÕ lµ chia rÏ: lµ chÕt. N−íc ViÖt Nam lµ mét, cuéc kh¸ng chiÕn cña ViÖt Nam lµ mét; bé phËn, bÊt kú lµ ai, ph¶i phôc tïng toµn côc.
Häc toµn d©n ®oµn kÕt lµ gét röa tÊt c¶ c¸i g× cã thÓ chia rÏ chóng ta, trau dåi tÊt c¶ c¸i g× th¾t chÆt chóng ta, nh−ng vÉn gi÷ g×n tÊt c¶ c¸i g× lµ ®Æc s¾c cña chóng ta, v× ®ã lµ cña quý cña d©n téc. Hå Chñ tÞch, ng−êi ®oµn kÕt toµn d©n ViÖt Nam vÉn lµ Hå Chñ tÞch, ng−êi thiªn tµi xuÊt chóng. Ng«i chïa d−íi bãng c©y cæ thô víi th¸p chu«ng nhµ thê trªn ®åi cµng thªm vÎ ®Ñp cho ®Êt n−íc. Hai m−¬i triÖu ng−êi, hai m−¬i triÖu bé ãc, nh−ng chØ mét chÝ.
Chóng ta h·y nhí: häc Hå Chñ tÞch tr−íc hÕt vµ cèt nhÊt lµ häc toµn d©n ®oµn kÕt.
47
Häc phÊn ®Êu
§êi Hå Chñ tÞch lµ mét cuéc phÊn ®Êu quyÕt liÖt, kú cïng chèng ®Õ quèc x©m l−îc, chèng tÊt c¶ lùc l−îng ng¨n c¶n con ®−êng tiÕn triÓn cña d©n téc ViÖt Nam.
Hå Chñ tÞch nãi: "... Thµ chÕt chø kh«ng lµm n« lÖ"1. Hå Chñ tÞch còng nãi: D©n téc ViÖt Nam "sÏ kh¸ng chiÕn ®Õn cïng, kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi"2.
Hå Chñ tÞch d¹y chóng ta lu«n lu«n cã mét tinh thÇn v÷ng ch¾c, mét bé ãc s¸ng suèt, mét c¬ thÓ khoÎ m¹nh ®Ó chiÕn ®Êu. Hå Chñ tÞch l¹i d¹y chóng ta tÈy s¹ch c¸i lèi lóc l¹c quan, lóc bi quan, cÈu th¶, cÇu an, gÆp sao hay vËy. Häc Hå Chñ tÞch lµ häc tinh thÇn chiÕn ®Êu dòng c¶m, m¹nh mÏ, gan d¹, dÎo dai, th¾ng kh«ng kiªu, _______________
1, 2. Hå ChÝ Minh: Toµn tËp, S®d, t.5, tr.38, 10.
48
b¹i kh«ng sên, chiÕn ®Êu ®Õn th¾ng lîi cuèi cïng. Hå Chñ tÞch nãi: "N−íc ViÖt Nam sÏ thèng nhÊt vµ ®éc lËp".
Häc Hå Chñ tÞch lµ häc phÊn ®Êu chèng giÆc ngo¹i x©m, ®ång thêi còng häc phÊn ®Êu chèng giÆc ®ãi, chèng giÆc dèt, chèng giÆc yÕu, phÊn ®Êu ®Ó kh¸ng chiÕn, phÊn ®Êu ®Ó kiÕn quèc. PhÊn ®Êu chèng bao nhiªu trë lùc do qu©n thï ®Õ quèc vµ phong kiÕn g©y nªn. Cßn phÊn ®Êu chèng con ng−êi cò cña chóng ta n÷a: chèng sai lÇm, thiÕu sãt mµ mäi ng−êi ®Òu ph¹m. PhÊn ®Êu kh«ng ngõng ®Ó x©y dùng n−íc ViÖt Nam míi, ng−êi ViÖt Nam míi.
Hå Chñ tÞch th−êng nãi: kh«ng cã c¸i g× dÔ mµ còng kh«ng cã c¸i g× khã. NghÜa lµ cã dÔ ®i n÷a th× còng ph¶i phÊn ®Êu míi thµnh c«ng, cßn khã ®Õn mÊy mµ quyÕt t©m phÊn ®Êu, phÊn ®Êu cã ph−¬ng ph¸p, cã kÕ ho¹ch th× còng th¾ng lîi.
49
§©y lµ bµi häc tinh thÇn, tinh thÇn chiÕn ®Êu quyÕt liÖt, tinh thÇn c¸ch m¹ng cao siªu cña kÎ bÞ ¸p bøc, bµi häc nghÞ lùc, can ®¶m, quyÕt t©m trong mäi viÖc, mäi c¶nh, bµi häc bÒn chÝ, nhÉn n¹i, kh¾c khæ trong sinh ho¹t gian lao h»ng ngµy. §©y còng lµ bµi häc tin t−ëng vµo søc m¹nh v« cïng cña d©n téc ViÖt Nam vµ nh©n d©n thÕ giíi, vµo sù th¾ng lîi ch¾c ch¾n ngµy mai, vµo vinh quang cña sù nghiÖp. Cho nªn ®©y lµ bµi häc l¹c quan chñ nghÜa cña kÎ chiÕn ®Êu vµ chiÕn th¾ng.
Häc lý thuyÕt,
ph−¬ng ph¸p khoa häc
§êi ho¹t ®éng c¸ch m¹ng cña Hå Chñ tÞch gi¸o huÊn chóng ta mét ®iÒu rÊt quý b¸u: c¸ch m¹ng lµ mét khoa häc, chÝnh trÞ lµ mét khoa häc. NghÜa lµ lµm c¸ch m¹ng,
50
lµm chÝnh trÞ ph¶i cã mét lý thuyÕt khoa häc, mét ph−¬ng ph¸p khoa häc th× míi thµnh c«ng. Lý thuyÕt vµ ph−¬ng ph¸p khoa häc Êy gióp Hå Chñ tÞch ®i s¸t thùc tÕ, n¾m ®óng thêi c¬ ®Ó chñ tr−¬ng ®óng vµ thùc hiÖn chñ tr−¬ng ®óng Êy.
Thiªn tµi cña Hå Chñ tÞch, sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña Hå Chñ tÞch lµ ë ®ã. Häc lý thuyÕt khoa häc cña Hå Chñ tÞch tr−íc hÕt lµ tin t−ëng vµo lÏ ph¶i, vµo ®¹o lý, vµo tÊt c¶ c¸i g× tèt ®Ñp, tin t−ëng vµo søc lùc cña trµo l−u d©n chñ ®ang tiÕn tíi ®Ó thùc hiÖn lÏ ph¶i, ®¹o lý, tÊt c¶ c¸i g× tèt ®Ñp Êy. Do ®ã chóng ta sÏ chiÕn th¾ng ®Õ quèc thùc d©n v× chóng ta lµ d©n chñ, ®Õ quèc thùc d©n lµ ph¶n ®éng, chóng ta lµ chÝnh nghÜa, chóng lµ phi chÝnh nghÜa, chóng ta lµ chÝnh, chóng lµ tµ, chóng ta lµ tèt, chóng lµ xÊu.
51
Häc ph−¬ng ph¸p khoa häc cña Hå Chñ tÞch lµ häc lµm viÖc cã ch−¬ng tr×nh, cã kÕ ho¹ch, cã tæ chøc, viÖc lín, viÖc nhá, viÖc nhÊt thêi, viÖc tr−êng cöu ®Òu ph¶i thÕ. Chóng ta h·y nhí r»ng: Lóc Hå Chñ tÞch giao c«ng viÖc cho mét ng−êi, ng−êi Êy ph¶i th¶o kÕ ho¹ch tiÕn hµnh råi bµn víi Hå Chñ tÞch tr−íc khi thi hµnh. KÕ ho¹ch Êy, Hå Chñ tÞch th−êng d¹y, ph¶i s¸t thùc tÕ, ph¶i võa søc m×nh. "ViÖc g× còng cÇn ph¶i thiÕt thùc, nãi ®−îc, lµm ®−îc. ViÖc g× còng ph¶i tõ nhá dÇn dÇn ®Õn to, tõ dÔ dÇn dÇn ®Õn khã, tõ thÊp dÇn dÇn ®Õn cao"1.
Lý thuyÕt vµ ph−¬ng ph¸p khoa häc cña Hå Chñ tÞch, tãm l¹i, lµ kh¸ng chiÕn giµnh ®éc lËp, thùc hiÖn nÒn d©n chñ céng hoµ, x©y dùng n−íc ViÖt Nam ®éc lËp, tù do, h¹nh phóc. Lý thuyÕt vµ ph−¬ng _______________
1. Hå ChÝ Minh: Toµn tËp, S®d, t.5, tr.217.
52
ph¸p khoa häc Êy còng lµ khÐo ®¸nh du kÝch chiÕn, cè ®¸nh vËn ®éng chiÕn, t¨ng gia s¶n xuÊt ®Ó tù tóc, b×nh d©n häc vô, ®êi sèng míi...
Phong trµo thi ®ua ¸i quèc ®−¬ng l«i cuèn toµn d©n trªn con ®−êng cè g¾ng vµ tiÕn bé còng lµ phong trµo thi ®ua häc tËp lý thuyÕt vµ ph−¬ng ph¸p khoa häc cña Hå Chñ tÞch, v× ai n¾m v÷ng lý thuyÕt vµ ph−¬ng ph¸p Êy, ng−êi ®ã sÏ th¾ng.
Häc cÇn, kiÖm, liªm, chÝnh
Bèn ch÷ nµy bao gåm nh÷ng mü ®øc cÇn thiÕt cho mäi ng−êi ViÖt Nam trong viÖc tu th©n, tÒ gia, trÞ quèc, b×nh thiªn h¹, tiªu biÓu lßng chÝ c«ng v« t− ®èi víi cña c«ng, viÖc c«ng.
Häc cÇn, kiÖm, liªm, chÝnh lµ phËn sù cña nh©n viªn ChÝnh phñ. §ã lµ phËn sù cña mäi ng−êi ho¹t ®éng trong c¸c tæ chøc
53
nh©n d©n. §ã còng lµ phËn sù cña mäi ng−êi c«ng d©n ViÖt Nam.
Ch÷ cÇn, ch÷ kiÖm cña Hå Chñ tÞch, d©n ta ph¶i häc v× n−íc ta nghÌo, l¹i ®−¬ng kh¸ng chiÕn. Mçi mét ng−êi chóng ta ph¶i ®em må h«i ®æi lÊy b¸t c¬m, lµm ra b¸t c¬m ®Çy, song chØ ¨n b¸t c¬m l−ng.
Ch÷ liªm, ch÷ chÝnh cña Hå Chñ tÞch, d©n ta ph¶i häc v× ®ã lµ hai c«ng ®øc lµm nÒn t¶ng cho ®êi sèng c«ng céng cña chóng ta. Liªm vµ chÝnh trong cö chØ vµ hµnh ®éng, ®èi víi ®ång tiÒn, ®èi víi c«ng viÖc. Liªm vµ chÝnh ®èi víi l¸ng giÒng, ®èi víi lµng xãm, ®èi víi quèc d©n.
CÇn, kiÖm, liªm, chÝnh lµ ®Æc ®iÓm cña mét x· héi h−ng thÞnh. Nh÷ng ®iÒu tr¸i l¹i lµ ®Æc ®iÓm cña mét x· héi suy vong. Trong n−íc ViÖt Nam, hiÖn t−îng kh«ng cÇn, kh«ng kiÖm, kh«ng liªm, kh«ng chÝnh lµ nh÷ng ®iÒu tr¸i ng−îc kh«ng cã quyÒn
54
tån t¹i, quèc d©n ViÖt Nam kh«ng thÓ dung thø ®−îc. ThÕ mµ nh÷ng hiÖn t−îng tr¸i ng−îc Êy chóng ta vÉn cßn thÊy trong mét sè ng−êi ë mét sè ngµnh ho¹t ®éng, t¹i mét sè ®« thÞ. Cho nªn häc cÇn, kiÖm, liªm, chÝnh lµ bµi trõ xa xØ, hèi lé, biÓn thñ, cê b¹c, ®Çu c¬, tÝch tr÷, chî ®en, bu«n lËu, bµi trõ tÊt c¶ c¸i g× xÊu xa, môc n¸t, ®ång thêi lµ t«n träng, gi÷ g×n, vun xíi c¸i g× cã Ých, cã lîi cho ®ång bµo, cho quèc d©n, cho ChÝnh phñ.
Häc Hå Chñ tÞch lµ häc trung víi n−íc hiÕu víi d©n, häc ®oµn kÕt, häc phÊn ®Êu, häc lý thuyÕt vµ ph−¬ng ph¸p khoa häc, häc cÇn, kiÖm, liªm, chÝnh... nh−ng häc Hå Chñ tÞch cÇn häc nhiÒu bµi häc kh¸c n÷a. Êy lµ häc con ®−êng chÝnh trÞ, sù l·nh ®¹o cuéc c¸ch m¹ng d©n téc gi¶i
phãng ViÖt Nam cña Hå Chñ tÞch ngãt 30 n¨m nay. Êy lµ häc luyÖn con m¾t cho tinh,
55
thÊy râ t×nh h×nh mçi lóc, thÊy bÒ mÆt vµ bÒ tr¸i, thÊy c©y vµ rõng, biÕt m×nh, biÕt ng−êi, kh«ng cËn thÞ, kh«ng chñ quan, nh− thÕ ®Ó n¾m v÷ng thêi c¬ vµ chñ tr−¬ng cho ®óng. Êy lµ häc lèi viÕt, lèi nãi cña Hå Chñ tÞch, ch÷ Ýt ý nhiÒu, c©u v¨n gi¶n dÞ, gän gµng, nh−ng néi dung ®Çy ®ñ, phong phó, dÔ hiÓu, dÔ nhí, dÔ lµm theo... Nh÷ng bøc th−, bµi pháng vÊn, lêi hiÖu triÖu cña Hå Chñ tÞch lµ c¸i kho gi¸o huÊn mµ chóng ta ph¶i th−êng lôc ra ®Ó häc tËp. Häc Hå Chñ tÞch còng lµ häc lèi ®èi xö víi ng−êi, víi viÖc cña Hå Chñ tÞch, lÊy lÏ ph¶i mµ thuyÕt phôc, lÊy lßng nh©n mµ c¶m ho¸, lÊy viÖc lµm cña m×nh lµm phÐp t¾c. Häc Hå Chñ tÞch... Häc sao cho hÕt! Cho nªn cuèi cïng chóng ta häc ph−¬ng ph¸p häc tËp do Hå Chñ tÞch chñ tr−¬ng: võa lµm võa häc, lµm ®Ó häc, häc ®Ó lµm, häc s¸ch vë ®i ®«i víi häc thùc tÕ,
56
häc kinh nghiÖm, nhÊt lµ häc quÇn chóng, «ng thÇy cña tÊt c¶ chóng ta.
Häc Hå Chñ tÞch kÓ ra kh«ng khã. Ng−êi ViÖt Nam nµo còng hiÓu Hå Chñ tÞch lµ ng−êi thÕ nµo, th−êng nãi g×, suèt ®êi lµm g×. Ng−êi b×nh d©n méc m¹c l¹i cßn hiÓu Hå Chñ tÞch dÔ h¬n ng−êi kh¸c. Nh− thÕ, mäi ng−êi ViÖt Nam ®Òu häc ®−îc Hå Chñ tÞch. V¶ ch¨ng Hå Chñ tÞch còng cã nh÷ng bµi häc riªng cho mçi h¹ng ng−êi, ng−êi giµ, ng−êi trÎ, ng−êi giµu, ng−êi nghÌo, t−íng sÜ trªn mÆt trËn, ®ång bµo ë hËu ph−¬ng, nh©n viªn c«ng së, v¨n sÜ, nghÖ sÜ, ®ång bµo t¶n c−, ®ång bµo vïng bÞ chiÕm, kiÒu bµo h¶i ngo¹i.
Häc Hå Chñ tÞch thùc ra dÔ l¾m, v× nh÷ng ®iÒu Hå Chñ tÞch d¹y chóng ta, chóng ta ®· s½n cã trong t©m hån, trong trÝ ãc. Chóng ta h·y ph¶n tØnh l¹i th× thÊy trong ®¸y lßng, trong ký øc, c©u trung
57
víi n−íc hiÕu víi d©n, ®oµn kÕt phÊn ®Êu, cÇn, kiÖm, liªm, chÝnh, chóng ta ®· häc tõ thuë cha «ng. Chóng ta h·y håi tØnh l¹i, chóng ta sÏ thÊy hiÓu Hå Chñ tÞch h¬n nhiÒu vµ lµm nh÷ng ®iÒu Hå Chñ tÞch d¹y sÏ kh«ng khã n÷a.
Hå Chñ tÞch, h×nh ¶nh cña d©n téc ViÖt Nam, lµ c¸i tÇm cña d©n téc. Ng−êi h¹ m×nh cho võa tÇm mäi ng−êi ViÖt Nam ®Ó n©ng ®ì mäi ng−êi ViÖt Nam lªn ®Õn tÇm Ng−êi.
§©y, Hå Chñ tÞch ®−¬ng ®−a tay ®ì chóng ta, chóng ta h·y n©ng m×nh lªn!
58
Häc tËp quan ®iÓm nh©n d©n, Quan ®iÓm quÇn chóng cña Hå Chñ tÞch*
Ngµy 19-5-1950 nµy, mõng Hå Chñ tÞch 60 tuæi vµ chóc Hå Chñ tÞch sèng l©u, chóng ta cÇn nh¾c nhë c¸i g× cña Hå Chñ tÞch, häc tËp c¸i g× cña Hå Chñ tÞch?
Nh©n ngµy vui mõng h«m nay cña quèc d©n ®ång bµo, nh÷ng ®iÒu chóng ta
_______________
* Bµi viÕt nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø 60 Ngµy sinh cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, ngµy 19-5-1950, in trong s¸ch Ph¹m V¨n §ång: Hå Chñ tÞch, l·nh tô cña chóng ta, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1963, tr. 28-37.
59
cÇn nh¾c nhë, häc tËp cña Hå Chñ tÞch rÊt nhiÒu, nh−ng theo ý t«i trong giai ®o¹n chuÈn bÞ tæng ph¶n c«ng nµy, chóng ta cÇn h¬n hÕt nh¾c nhë vµ häc tËp quan ®iÓm nh©n d©n, quan ®iÓm quÇn chóng cña Hå Chñ tÞch, v× ®ã lµ bµi häc träng yÕu h¬n hÕt, quý b¸u h¬n hÕt trong sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña Ng−êi.
Quan ®iÓm nh©n d©n, quan ®iÓm quÇn chóng cña Hå Chñ tÞch lµ g×?
§ã lµ ®iÒu cèt yÕu h¬n hÕt cña sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña Hå Chñ tÞch. §êi sèng cña Hå Chñ tÞch lµ mét ®êi hy sinh chiÕn ®Êu cho c¸ch m¹ng. Tr¶i qua h¬n 40 n¨m nay b«n tÈu kh¾p bèn ph−¬ng, thu nhÆt tinh hoa cña t− t−ëng tiÕn bé nhÊt thÕ giíi ngµy nay: lý luËn M¸c - Lªnin, Hå Chñ tÞch lu«n lu«n nh»m môc ®Ých gi¶i phãng d©n téc ViÖt Nam. C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m lµ mét b−íc
60
thµnh c«ng lín lao trong sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña Hå Chñ tÞch, vµ thµnh c«ng ®−îc lµ nhê Hå Chñ tÞch ®· ®oµn kÕt nh©n d©n ViÖt Nam, ®«ng ®¶o quÇn chóng lao khæ ViÖt Nam vµ d×u d¾t hä chiÕn ®Êu anh dòng.
C¸ch m¹ng thµnh c«ng, Hå Chñ tÞch s¸ng lËp n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ lµ Nhµ n−íc cña nh©n d©n ViÖt Nam, v× nh©n d©n ViÖt Nam vµ do nh©n d©n ViÖt Nam. Nhµ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ lµ cña nh©n d©n ViÖt Nam, nghÜa lµ nã kh«ng ph¶i cña thùc d©n Ph¸p, hay cña mét sè Ýt ng−êi nµo cã quyÒn lîi ®Þa vÞ chèng víi nh©n d©n; mµ lµ cña tÊt c¶ ng−êi ViÖt Nam yªu n−íc, trong ®ã ®¹i ®a sè lµ quÇn chóng lao khæ c«ng n«ng vµ tiÓu t− s¶n thµnh thÞ. Nhµ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ lµ v× nh©n d©n ViÖt Nam, nghÜa lµ Nhµ n−íc Êy phôc vô nh©n d©n
61
ViÖt Nam chø kh«ng ph¶i v× kÎ nµo kh¸c, phôc vô kÎ nµo kh¸c. Nhµ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ lµ do nh©n d©n ViÖt Nam nghÜa lµ do tÊt c¶ ng−êi ViÖt Nam yªu n−íc, do ®«ng ®¶o quÇn chóng c«ng, n«ng, tiÓu t− s¶n thµnh thÞ lËp nªn nã, theo dâi nã, kiÓm so¸t nã. Tãm l¹i, chÕ ®é Nhµ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ lµ mét chÕ ®é d©n chñ nh©n d©n.
ChÝnh v× Hå Chñ tÞch l·nh ®¹o th¾ng lîi cuéc C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m vµ s¸ng lËp n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ cña d©n, v× d©n, do d©n cho nªn thùc d©n Ph¸p muèn ®Æt l¹i ¸ch thèng trÞ cña chóng trªn ®Êt n−íc ViÖt Nam, b¾t nh©n d©n ViÖt Nam quay vÒ cuéc ®êi n« lÖ cò, ®· nhê ph¶n ®éng quèc tÕ gióp søc, g©y ra cuéc chiÕn tranh hiÖn t¹i. §Ó chèng l¹i, Hå Chñ tÞch kªu gäi nh©n d©n ®oµn kÕt kh¸ng chiÕn, ph¸t ®éng nh÷ng phong
62
trµo quÇn chóng réng r·i nh− t¨ng gia s¶n xuÊt, b×nh d©n häc vô, thi ®ua ¸i quèc, v.v. ®Ó kiªn quyÕt b¶o vÖ chiÕn qu¶ cña cuéc C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m, b¶o vÖ chÕ ®é d©n chñ céng hoµ ®· thµnh lËp. NÕu kh«ng ph¶i lµ mét cuéc chiÕn tranh nh©n d©n v« cïng s©u réng, v« cïng m¹nh mÏ, v« cïng oanh liÖt th× cuéc kh¸ng chiÕn ®· thÊt b¹i.
Néi dung quan ®iÓm quÇn chóng cña Hå Chñ tÞch
Quan ®iÓm nh©n d©n, quan ®iÓm quÇn chóng cña Hå Chñ tÞch nghÜa lµ quan ®iÓm nh©n d©n, quan ®iÓm quÇn chóng cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin, gåm mÊy ®iÒu cèt yÕu sau nµy:
1. Tin t−ëng søc m¹nh, n¨ng lùc s¸ng t¹o, n¨ng lùc c¸ch m¹ng cña nh©n d©n,
63
cña quÇn chóng. LÞch sö c¸ch m¹ng n−íc ta mÊy n¨m gÇn ®©y chøng minh ®iÒu nµy ®Çy ®ñ vµ râ rµng. Tõ viÖc to ®Õn viÖc nhá, tõ toµn quèc ®Õn ®Þa ph−¬ng, mäi ngµnh, mäi viÖc ®Òu nh− thÕ.
§Æc biÖt Hå Chñ tÞch ®· d¹y chóng ta kh«ng biÕt bao nhiªu vÒ ®iÒu cèt yÕu nµy. Mçi mét chñ tr−¬ng, mçi mét lêi kªu gäi cña Hå Chñ tÞch lµ mét bµi häc cho chóng ta.
2. Ph¶i biÕt huy ®éng, tæ chøc, l·nh ®¹o quÇn chóng nh©n d©n. Søc m¹nh cña nh©n d©n, quÇn chóng lµ v« cïng, lµm g× còng ®−îc. Nh−ng chóng ta ph¶i biÕt huy ®éng nã, tæ chøc nã, l·nh ®¹o nã ®Ó thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô c¸ch m¹ng thÝch hîp víi tõng giai ®o¹n, tõng ®Þa ph−¬ng, tõng ngµnh c«ng t¸c. Ai ë gÇn Hå Chñ tÞch còng biÕt Hå Chñ tÞch rÊt chó träng c«ng t¸c nµy, vµ mçi khi giao nhiÖm vô
64
cho mét c¸n bé lµm, Ng−êi c¨n dÆn rÊt chu ®¸o, tØ mØ vÒ c«ng t¸c nµy. C¶ kinh nghiÖm cña cuéc kh¸ng chiÕn ®· chøng tá ®iÓm nµy rÊt ®óng...
3. Ph¶i lu«n lu«n s¸t nguyÖn väng cña quÇn chóng nh©n d©n, nghe ngãng ®Ó hiÓu biÕt nguyÖn väng cña quÇn chóng nh©n d©n, t×m tßi ph¸t huy s¸ng kiÕn cña quÇn chóng nh©n d©n, råi c¨n cø vµo ®ã mµ chñ tr−¬ng cho ®óng vµ kÞp thêi söa ch÷a nh÷ng chñ tr−¬ng sai lÇm.
4. V× nh©n d©n, v× quÇn chóng mµ hy sinh chiÕn ®Êu. Ba ®iÒu trªn mËt thiÕt liªn quan víi ®iÒu nµy. Cã tin t−ëng quÇn chóng nh©n d©n th× míi v× quÇn chóng nh©n d©n mµ hy sinh chiÕn ®Êu ®Ó m−u lîi Ých cho quÇn chóng nh©n d©n, th× míi nghe ngãng nguyÖn väng, ph¸t huy s¸ng kiÕn cña quÇn chóng nh©n d©n vµ nh− thÕ th× míi l·nh ®¹o ®−îc quÇn chóng
65
nh©n d©n vµ thùc hiÖn nhiÖm vô c¸ch m¹ng. Tr¸i l¹i, kÎ nµo kh«ng tin t−ëng quÇn chóng nh©n d©n, thiÕu tinh thÇn phôc vô quÇn chóng nh©n d©n th× quÇn chóng nh©n d©n còng kh«ng tin t−ëng m×nh, cßn nãi g× l·nh ®¹o?
Nh©n d©n ViÖt Nam tin Hå Chñ tÞch, nghe Hå Chñ tÞch, theo Hå Chñ tÞch, lµ v× suèt ®êi Hå Chñ tÞch rÊt tin t−ëng nh©n d©n ViÖt Nam, hy sinh chiÕn ®Êu v× lîi Ých cña nh©n d©n ViÖt Nam. HiÖn nay vµ sau nµy, trªn con ®−êng c¸ch m¹ng, Hå Chñ tÞch hy sinh chiÕn ®Êu ®−a nh©n d©n tiÕn ®Õn th¾ng lîi th× nh©n d©n l¹i cµng tin t−ëng. §©y còng lµ tr−êng hîp vµ kinh nghiÖm riªng cña mçi mét ng−êi chóng ta ®èi víi quÇn chóng nh©n d©n.
Chóng ta l·nh ®¹o quÇn chóng nh©n d©n nh−ng ®ång thêi còng häc tËp quÇn chóng nh©n d©n, chóng ta lµ thÇy d¹y
66
nh−ng còng lµ häc trß cña quÇn chóng nh©n d©n. Chóng ta muèn l·nh ®¹o th× ph¶i häc tËp, muèn lµm thµy d¹y th× ph¶i lµm häc trß quÇn chóng nh©n d©n vµ chóng ta cµng häc ®−îc nhiÒu bao nhiªu th× cµng l·nh ®¹o v÷ng vµng s¸ng suèt bÊy nhiªu.
*
* *
§ã lµ néi dung quan ®iÓm nh©n d©n, quan ®iÓm quÇn chóng cña Hå Chñ tÞch. Mçi mét chñ tr−¬ng, mçi mét lêi tuyªn bè víi quèc d©n cña Hå Chñ tÞch biÓu lé quan ®iÓm Êy rÊt râ rÖt, thÕ mµ mét sè c¸n bé chóng ta kh«ng nh×n thÊy hoÆc kh«ng lµm theo.
§¸ng ®Ó ý nhÊt lµ chØ thÞ cña Hå Chñ tÞch vÒ viÖc chuÈn bÞ tæng ph¶n c«ng lµ mét c«ng viÖc rÊt gian khæ, v× qu©n thï cµng thÊy chóng yÕu ®i, ta m¹nh lªn th×
67
l¹i cµng nç lùc, quyÕt liÖt, hung ¸c liÒu m¹ng. Cho nªn, chóng ta quyÕt kh«ng ®−îc khinh ®Þch, chñ quan. Tr¸i l¹i, cÇn ®em lêi c¨n dÆn cña Hå Chñ tÞch gi¶i thÝch cho s©u réng, ®em kinh nghiÖm cña ®Þa ph−¬ng vµ t×nh h×nh toµn quèc mµ chøng minh, ®Ó huy ®éng, tæ chøc, l·nh ®¹o quÇn chóng nh©n d©n ®oµn kÕt réng r·i, chÆt chÏ h¬n n÷a, hy sinh chiÕn ®Êu m¹nh mÏ, oanh liÖt h¬n n÷a.
Qu©n thï ®ang cè g¾ng béi phÇn vµ ph¶n ®éng quèc tÕ còng ®ang tiÕp viÖn cho nã béi phÇn.
ChÝnh phñ ra lÖnh tæng ®éng viªn chÝnh lµ ®Ó t¨ng c−êng gÊp béi vµ gÊp béi lùc l−îng chiÕn ®Êu cña chóng ta vÒ mäi mÆt.
Muèn ®èi phã sù cè g¾ng cña phe ®Þch, vµ chuyÓn sang tæng ph¶n c«ng, chóng ta ph¶i nhê cËy vµo ®©u? HiÓn nhiªn lµ chóng ta nhê cËy vµo søc lùc cña nh©n d©n,
68
cña ®«ng ®¶o quÇn chóng lao khæ: c«ng, n«ng, tiÓu t− s¶n thµnh thÞ. ChÝnh phñ ®· ra lÖnh tæng ®éng viªn. §ã lµ lÖnh cña chÝnh quyÒn. §ã lµ ph¸p luËt cña Nhµ n−íc. Nh−ng cèt yÕu c¨n b¶n lµ chóng ta ph¶i cã sù ®ång t×nh, sù tham dù h¨ng h¸i cña nh©n d©n...
KÞp thêi söa ch÷a khuyÕt ®iÓm
Muèn lµm ®−îc sù viÖc Êy, chóng ta cÇn söa ch÷a kÞp thêi nh÷ng khuyÕt ®iÓm kh¸ nÆng sau ®©y:
1. KÐm gi¶i thÝch
ë Héi ®ång ChÝnh phñ, mçi khi cã chñ tr−¬ng mét viÖc g× mµ nh©n d©n ph¶i lµm th× Hå Chñ tÞch nh¾c ph¶i nhí d©n vËn. D©n vËn tr−íc hÕt vµ cèt yÕu lµ gi¶i thÝch, vµ ®ã lµ tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé c¸c ngµnh,
69
chø kh«ng ph¶i chØ lµ tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé tuyªn truyÒn vµ d©n vËn.
Kh«ng gi¶i thÝch ®Çy ®ñ cho nh©n d©n hiÓu ®Ó nh©n d©n ®ång t×nh vµ h¨ng h¸i tham dù, chØ dïng mÖnh lÖnh mµ gäi ng−êi ®i lµm ®−êng, ®−a giÊy ®Õn b¾t buéc b¸n thãc th× lµm sao nh©n d©n khái liªn t−ëng ®Õn nh÷ng chuyÖn nh− thÕ ngµy x−a, th× lµm sao tr¸nh nh÷ng lêi nãi, nh÷ng cö chØ ®¸ng tiÕc cña nh©n d©n trong lóc nhµ neo g¹o kÐm, mµ nguyªn nh©n lµ v× kh«ng hiÓu. Lµm nh− thÕ lµ quan liªu, nÆng chót n÷a lµ qu©n phiÖt. Vµ lµm nh− thÕ l¹i kh«ng ®−îc viÖc. Tr¸i l¹i nÕu chóng ta biÕt gi¶i thÝch ®Çy ®ñ cho nh©n d©n hiÓu th× nh©n d©n sÏ vui
lßng ®i lµm ®−êng, vui lßng b¸n thãc cho ChÝnh phñ, v× ®ã lµ ®Ó chuÈn bÞ tæng ph¶n c«ng. Tæng ph¶n c«ng ®¸nh ®uæi th»ng giÆc thùc d©n, ng−êi ViÖt Nam nµo
70
l¹i kh«ng thÝch, ng−êi ViÖt Nam nµo sau mÊy n¨m kh¸ng chiÕn mµ l¹i kh«ng s½n sµng ®ãng gãp tÊt c¶ kh¶ n¨ng søc lùc cña m×nh ®Ó chuÈn bÞ mau chãng ®Çy ®ñ, ®Ó mau "chuyÓn".
2. Kh«ng biÕt cïng nh©n d©n bµn b¹c
D©n chñ, nghÜa lµ cïng víi nh©n d©n th−¬ng l−îng bµn b¹c, nhê nh©n d©n gióp chóng ta lµm kÕ ho¹ch thÝch hîp ®Ó thi hµnh.
NÕu c¸n bé chóng ta biÕt lµm nh− thÕ th× chóng ta ®· tr¸nh c¸i tÖ ng−êi ë h−íng §«ng ph¶i ®i n¨m ngµy ®Ó söa ®−êng ë h−íng T©y trong lóc ng−êi ë h−íng T©y còng ph¶i ®i n¨m ngµy ®Ó söa ®−êng ë h−íng §«ng. NÕu chóng ta biÕt lµm nh− thÕ th× chóng ta ®· tr¸nh c¸i tÖ nhµ thõa thãc th× kh«ng ai ®éng ®Õn trong lóc nhµ thiÕu ¨n cø ch¹y thãc, b¸n cho ChÝnh phñ.
71
ChÝnh chç nµy lµ chç cÇn nhí ®Õn, hiÓu ®óng vµ biÕt ®óng quan ®iÓm nh©n d©n, quan ®iÓm quÇn chóng. Tr−íc khi lµm viÖc g× bao giê chóng ta còng cã kÕ ho¹ch, kÕ ho¹ch Êy chóng ta ®· cè g¾ng c¨n cø ®óng søc lùc cña nh©n d©n. Nh−ng chØ ®Õn lóc thi hµnh cïng víi nh©n d©n bµn b¹c th× míi thÊy râ kÕ ho¹ch Êy ®óng chõng nµo. Do ®ã, chóng ta söa ch÷a, lµm cho ®Çy ®ñ, cô thÓ, chi tiÕt h¬n.
û vµo mÖnh lÖnh, chØ biÕt c¨n cø vµo kÕ ho¹ch lµm trong bµn giÊy råi nh¾m m¾t b¾t nh©n d©n lµm, kh«ng biÕt gi¶i thÝch cho nh©n d©n hiÓu, kh«ng cïng nh©n d©n bµn b¹c, lµ quan liªu, nÆng chót n÷a lµ qu©n phiÖt, lµ tr¸i víi gi¸o huÊn cña Hå Chñ tÞch, lµ h¹i n−íc, h¹i d©n, lµ ph¶i ph¶n ®èi, ph¶i bµi xÝch, ph¶i ®¸nh ®æ.
Cã ng−êi nãi ChÝnh phñ ®· ra lÖnh tæng ®éng viªn, ®· giao kÕ ho¹ch lµm ®−êng,
72
mua thãc cho ®Þa ph−¬ng thi hµnh th× ®Þa ph−¬ng ph¶i thi hµnh. §óng, ®Þa ph−¬ng ph¶i thi hµnh, nh−ng ChÝnh phñ ®· c¨n dÆn, §oµn thÓ ®· c¨n dÆn, Héi nghÞ kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh toµn quèc lÇn thø ba ®· c¨n dÆn: ph¶i gi¶i thÝch, bµn b¹c víi nh©n d©n, ®éng viªn tinh thÇn c¸ch m¹ng cña nh©n d©n, ph¸t huy søc hy sinh chiÕn ®Êu cña nh©n d©n ®Ó thi hµnh lÖnh tæng ®éng viªn nh©n lùc, vËt lùc, tµi lùc, ®Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch lµm ®−êng vµ thu thãc.
Muèn thi hµnh ®Çy ®ñ lÖnh tæng ®éng viªn nµy, d©n vËn lµ cÇn thiÕt. Cã thÓ nãi h¬n n÷a: kh«ng cã d©n vËn th× kh«ng thÓ thi hµnh ®−îc.
Cho nªn, ng−êi nµo kh«ng biÕt d©n vËn - kh«ng gi¶i thÝch cho nh©n d©n hiÓu, kh«ng cïng nh©n d©n bµn b¹c - mµ kh«ng thi hµnh ®−îc lÖnh tæng ®éng viªn hoÆc
73
nÕu thi hµnh ®−îc mµ nhê c−ìng bøc vµ lµm nh©n d©n o¸n tr¸ch, th× ng−êi Êy cã lçi, thËm chÝ cã téi.
§¸ng lçi, ®¸ng téi nhÊt lµ nh÷ng ng−êi v× quyÒn lîi c¸ nh©n, Ých kû cña m×nh mµ c−ìng bøc nh©n d©n ®ãng gãp qu¸ søc trong lóc b¶n th©n m×nh trèn tr¸nh mäi sù ®ãng gãp vµ dung tóng bµ con, bÌ b¹n m×nh trèn tr¸nh mäi sù ®ãng gãp. §Æc biÖt c¸n bé chÝnh quyÒn, c¸n bé ®oµn thÓ trong nh©n d©n mµ l¹i lîi dông quyÒn bÝnh, uy tÝn ®Ó lµm nh÷ng viÖc tr¸i ph¸p luËt kÓ trªn th× chóng ta quyÕt kh«ng dung thø.
Hå Chñ tÞch nãi: ChÝ c«ng v« t−. C«ng lµ cña ChÝnh phñ, cña §oµn thÓ, c«ng lµ cña nh©n d©n. Bän s©u mät kÓ trªn chØ coi träng quyÒn lîi c¸ nh©n, Ých kû cña m×nh vµ bµ con th©n thuéc, vµ v× ®ã mµ lµm sai l¹c ý nghÜa t¸c dông chñ tr−¬ng
74
cña ChÝnh phñ, cña §oµn thÓ, lµm h¹i ®Õn quyÒn lîi cña cuéc kh¸ng chiÕn thÇn th¸nh. Bän s©u mät nµy còng v× chØ biÕt quyÒn lîi c¸ nh©n Ých kû cña m×nh mµ ®· ph¹m nhiÒu sù sai lÇm trong viÖc thi hµnh gi¶m t«, trong viÖc mua thãc khao qu©n, nay trong lóc thi hµnh tæng ®éng viªn nµy, nÕu chóng ta kh«ng kÞp thêi söa ch÷a kÎ nµo cßn söa ch÷a ®−îc, ®ång thêi thanh trõ vµ trõng ph¹t xøng ®¸ng kÎ cã téi, th× chóng sÏ lµm h¹i c«ng cuéc cña chóng ta kh«ng Ýt.
L¹i cßn mét sè c¸n bé kh¸c mµ nh©n ®©y, còng cÇn v¹ch mÆt ra mµ b¶o cho hä biÕt: C¸c anh còng lµ ng−êi lµm tr¸i h¼n gi¸o huÊn cña Hå Chñ tÞch. §ã lµ nh÷ng ng−êi kh«ng cÇn kiÖm liªm chÝnh, nh÷ng ng−êi xoay giÊy tê, sæ s¸ch ®Ó cã tiÒn ¨n xµi, tiÖc tïng xa xØ. Nh©n d©n ®· thèt ra c©u: X«i thÞt lèi míi. §óng. Trong lóc
75
nh©n d©n v× thiªn tai, v× ®Þch ph¸, v× ®ãng gãp cho bé ®éi ph¶i th¾t c¸i bông l¹i, ¨n ®én, ¨n thiÕu, thÕ mµ cã nh÷ng c¸n bé d¸m bá ra hµng v¹n ®Ó chi tiªu vµo nh÷ng viÖc xa xØ hoÆc kh«ng Ých lîi l¾m. Trong sè nµy, phÇn lín lµ v« ý thøc - cè nhiªn v« ý thøc vÉn cã lçi, cßn mét sè th× ®Ých ®¸ng lµ kÎ gian, cÇn thanh trõ vµ trõng ph¹t.
Hå Chñ tÞch d¹y chóng ta: chÝ c«ng v« t−, cÇn kiÖm liªm chÝnh vµ suèt ®êi hy sinh tÊt c¶ ®Ó phôc vô nh©n d©n, quÇn chóng. §ã còng lµ mét mÆt cña quan ®iÓm nh©n d©n, quan ®iÓm quÇn chóng cña Hå Chñ tÞch. T«i t−ëng chóng ta nªn chó träng mÆt nµy, v× nã cã ¶nh h−ëng nhiÒu ®Õn c¶ quan ®iÓm nh©n d©n, quan ®iÓm quÇn chóng nãi râ ë trªn. NÕu c¸n bé chóng ta, c¸n bé qu©n, d©n, chÝnh mµ kh«ng chÝ c«ng v« t−, kh«ng cÇn kiÖm
76
liªm chÝnh, nghÜa lµ tù t− tù lîi, tham « nhòng l¹m th× cßn nãi g× lµm viÖc n−íc, viÖc d©n, lµm sao kªu gäi nh©n d©n, gi¶i thÝch cho nh©n d©n, bµn b¹c víi nh©n d©n ®ãng gãp tÊt c¶ kh¶ n¨ng nh©n lùc, vËt lùc, tµi lùc cña m×nh ®Ó chuÈn bÞ tæng ph¶n c«ng. Hå Chñ tÞch th−êng nh¾c chóng ta: c¸n bé ph¶i lµm g−¬ng mÉu. ý nghÜa c©u Êy lµ nh− thÕ.
Chóng ta lu«n lu«n h« khÈu hiÖu: Hå Chñ tÞch mu«n n¨m, nh− thÕ ch−a ®ñ, chóng ta cßn ph¶i häc tËp, thÊm nhuÇn c¶ t¸c phong cña Hå Chñ tÞch, ®Æc biÖt lµ quan ®iÓm nh©n d©n, quan ®iÓm quÇn chóng cña Hå Chñ tÞch...
77
Hå Chñ tÞch,
l·nh tô cña chóng ta*
Hå Chñ tÞch võa lµ l·nh tô cña giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng ViÖt Nam, võa lµ l·nh tô cña d©n téc ViÖt Nam; Hå Chñ tÞch l¹i lµ mét trong nh÷ng l·nh tô cña phong trµo d©n chñ vµ hoµ
b×nh thÕ giíi.
§ã lµ ®iÒu mµ mäi ng−êi ®Òu thõa nhËn vµ coi lµ tù nhiªn.
_______________
* Bµi viÕt nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø 62 Ngµy sinh cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, th¸ng 5-1952, in trong s¸ch Ph¹m V¨n §ång: Hå Chñ tÞch, l·nh tô cña chóng ta, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1963, tr.42-47.
78