🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Hồ Chí Minh Toàn Tập - Tập 11 Ebooks Nhóm Zalo KH¤NG Cã G× QUý H¥N §éC LËP, Tù DO! Hå CHÝ MINH TOµN TËP XUÊT B¶N LÇN THø BA THEO quyÕt ®Þnh cñA BAN BÝ TH¦ TRUNG ¦¥NG §¶NG CéNG S¶N VIÖT NAM Sè 299-q®/TW, NGµY 6 TH¸NG 4 N¡M 2010. Héi ®ång xuÊt b¶n Tr−¬ng TÊn Sang Chñ tÞch Héi ®ång T« Huy Røa Phã Chñ tÞch Héi ®ång Phan DiÔn Uû viªn Héi ®ång Lª V¨n Dòng Uû viªn Héi ®ång Lª H÷u NghÜa Uû viªn Héi ®ång §ç Hoµi Nam Uû viªn Héi ®ång NguyÔn Duy Hïng Uû viªn Héi ®ång Ban chØ ®¹o x©y dùng b¶n th¶o Lª H÷u NghÜa Tr−ëng ban Ph¹m Hång Ch−¬ng Phã Tr−ëng ban NguyÔn Kh¸nh BËt Uû viªn NguyÔn Duy Hïng Uû viªn nhãm x©y dùng b¶n th¶o tËp 11 ph¹m v¨n bÝnh Tr−ëng nhãm nguyÔn thÞ kim dung nguyÔn thÞ bÝch h¹nh ph¹m mai hïng ®inh ngäc quý hå chÝ minh toµn tËp XuÊt b¶n lÇn thø ba 11 7-1957 – 12-1958 Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia - Sù THËT Hµ Néi - 2011 VII Lêi giíi thiÖu tËp 11 TËp 11 cña bé s¸ch Hå ChÝ Minh toµn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø ba, bao gåm c¸c bµi nãi, bµi viÕt, ®iÖn v¨n, th− tõ,... (gäi chung lµ t¸c phÈm) cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh tõ ngµy 6-7-1957 ®Õn ngµy 31-12-1958. Nh÷ng t¸c phÈm in trong tËp nµy ph¶n ¸nh nh÷ng quan ®iÓm chØ ®¹o cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vÒ ®−êng lèi ®èi néi, ®èi ngo¹i cña c¸ch m¹ng n−íc ta, nh»m hoµn thµnh nhiÖm vô c¸ch m¹ng ViÖt Nam cña thêi kú lÞch sö míi: “§Êu tranh thèng nhÊt Tæ quèc vµ tõng b−íc x©y dùng c¬ së vËt chÊt cña chñ nghÜa x· héi ë ViÖt Nam” (tr.63), ®Ó tiÕn tíi: “X©y dùng mét n−íc ViÖt Nam hßa b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ vµ giµu m¹nh” (tr.117). §Õ quèc Mü vµ c¸c thÕ lùc tay sai kh«ng t«n träng vµ kh«ng thùc hiÖn HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ (7-1954), t×m mäi c¸ch ph¸ ho¹i, ng¨n c¶n sù nghiÖp ®éc lËp, thèng nhÊt cña ViÖt Nam. Víi tinh thÇn yªu chuéng hßa b×nh, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh x¸c ®Þnh, chóng ta ph¶i kiªn tr× ®Êu tranh b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh, thùc hiÖn hiÖp th−¬ng d©n chñ nh−ng ph¶i lu«n lu«n c¶nh gi¸c, kh«ng ®−îc ¶o t−ëng hßa b×nh vµ chØ râ cuéc ®Êu tranh ®Ó cñng cè hßa b×nh, thùc hiÖn thèng nhÊt, hoµn thµnh ®éc lËp, d©n chñ trong c¶ n−íc lµ cuéc ®Êu tranh l©u dµi vµ gian khæ. NhiÒu t¸c phÈm trong tËp 11 ®· ph¶n ¸nh s©u s¾c t− t−ëng cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, kh¼ng ®Þnh n−íc ViÖt Nam lµ mét, d©n téc ViÖt Nam lµ mét. Ng−êi nãi râ: “N−íc ViÖt Nam lµ mét, tõ Nam chÝ B¾c chung mét tiÕng nãi, mét lÞch sö, mét nÒn v¨n hãa vµ mét nÒn kinh tÕ. Nh©n d©n ViÖt Nam ®· hy sinh nhiÒu x−¬ng m¸u ®Êu tranh cho tù do ®éc lËp, quyÕt kh«ng mét lùc l−îng nµo ng¨n c¶n ®−îc sù nghiÖp thèng nhÊt Tæ quèc cña m×nh” (tr.259). Nãi vÒ quan hÖ gi÷a c¸ch m¹ng hai miÒn, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh x¸c ®Þnh: §Êu tranh gi¶i phãng miÒn Nam, thèng nhÊt ®Êt n−íc kh«ng thÓ t¸ch rêi c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn B¾c, ®éc lËp d©n téc ph¶i g¾n víi chñ nghÜa x· héi, ph¶i “lµm cho chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi ë miÒn B¾c ®Òu h¬n h¼n miÒn Nam, lµm c¬ së v÷ng m¹nh cho cuéc VIII Hå CHÝ MINH TOµN TËP ®Êu tranh cña ®ång bµo miÒn Nam vµ cña c¶ toµn d©n” (tr.244). Trong thùc hiÖn nhiÖm vô x©y dùng chÕ ®é míi ë miÒn B¾c, Ng−êi nªu râ quan ®iÓm: “D©n chñ vµ chuyªn chÝnh ®i ®«i víi nhau. Muèn d©n chñ thùc sù ph¶i chuyªn chÝnh thùc sù, v× kh«ng chuyªn chÝnh thùc sù, bän thï ®Þch sÏ lµm h¹i d©n chñ cña nh©n d©n” (tr.247). MiÒn B¾c kÕt thóc thêi kú kh«i phôc kinh tÕ vµo cuèi n¨m 1957 vµ n¨m 1958 lµ n¨m ®Çu thùc hiÖn kÕ ho¹ch ba n¨m (1958 - 1960) ®i vµo thêi kú c¶i t¹o vµ x©y dùng nÒn kinh tÕ theo kÕ ho¹ch dµi h¹n, lµ “b−íc ®Çu ph¸t triÓn kinh tÕ vµ v¨n hãa, b−íc ®Çu c¶i t¹o nÒn kinh tÕ quèc d©n theo chñ nghÜa x· héi” (tr.391). Theo Chñ tÞch Hå ChÝ Minh: “Muèn tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi th× ph¶i ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nh−ng ®ång thêi còng ph¶i ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, v× hai ngµnh ®ã kh¨ng khÝt víi nhau... NÕu ngµnh c«ng nghiÖp ph¸t triÓn mµ ngµnh n«ng nghiÖp kh«ng ph¸t triÓn th× khËp khÔnh nh− ng−êi ®i mét ch©n” (tr.361). VÒ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, theo Ng−êi: “Chóng ta ph¶i ra søc c¶i tiÕn qu¶n lý kinh tÕ, n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, t¨ng c−êng kû luËt lao ®éng, kiªn quyÕt chèng l·ng phÝ, tham «; ra søc häc tËp ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chÝnh trÞ, v¨n hãa vµ kü thuËt; khiªm tèn häc hái kinh nghiÖm tiªn tiÕn cña c¸c n−íc anh em” (tr.391). §Ó qu¶n lý tèt xÝ nghiÖp, Ng−êi cho r»ng: “TÊt c¶ c«ng nh©n ph¶i tham gia c«ng viÖc qu¶n lý c¸c tæ s¶n xuÊt, d−íi sù l·nh ®¹o cña c¸n bé c¸c ph©n x−ëng. Söa ®æi nh÷ng chÕ ®é vµ quy t¾c kh«ng hîp lý” (tr.536). ë thêi ®iÓm ®ã, Ng−êi x¸c ®Þnh: “Muèn ph¸t triÓn n«ng nghiÖp th× tr−íc hÕt ph¶i x©y dùng tèt phong trµo ®æi c«ng ë kh¾p mäi n¬i vµ trªn c¬ së ®ã sÏ x©y dùng hîp t¸c x· n«ng nghiÖp tõ thÊp ®Õn cao” (tr.361). “X©y dùng tæ ®æi c«ng ph¶i theo nguyªn t¾c tù nguyÖn tù gi¸c kh«ng gß Ðp” (tr.554). “X©y dùng ®−îc tæ nµo ph¶i v÷ng ch¾c tæ Êy. Kh«ng ph¶i dïng c¸ch ®¸nh trèng ghi tªn råi b¸o c¸o cho nhiÒu tæ ®æi c«ng” (tr.500). “Gèc cña th¾ng lîi lµ tæ chøc, tr−íc hÕt lµ tæ ®æi c«ng cho tèt råi tiÕn dÇn lªn hîp t¸c x· n«ng nghiÖp” (tr.416). §èi víi c¸c ngµnh thñ c«ng nghiÖp vµ tiÓu c«ng nghiÖp, Ng−êi yªu cÇu: “S¶n xuÊt ph¶i thiÕt thùc vµ ®óng h−íng, ®¶m b¶o lµm nhiÒu lo¹i hµng tèt vµ rÎ cÇn dïng cho ®«ng ®¶o nh©n d©n. Nh÷ng ng−êi s¶n xuÊt ph¶i tæ chøc thµnh tËp ®oµn, hîp t¸c x· th× míi cã thÓ s¶n xuÊt ®−îc nhiÒu, tèt, kh«ng l·ng phÝ tµi n¨ng vµ thêi giê. Cã lµm ®−îc nh÷ng ®iÒu trªn th× s¶n xuÊt thñ c«ng nghiÖp vµ tiÓu c«ng nghiÖp míi cã t−¬ng lai, míi vÎ vang” (tr.292). LêI GIíI THIÖU TËP 11 IX Theo Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, ®Ó thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô c¶i t¹o kinh tÕ ë miÒn B¾c: “Nh©n d©n ta, ®Æc biÖt lµ c«ng nh©n vµ n«ng d©n ta, ph¶i h¨ng h¸i thi ®ua yªu n−íc, thùc hiÖn khÈu hiÖu: lµm nhiÒu, nhanh, tèt, rΔ (tr.391). Trong thêi gian nµy, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· viÕt mét sè bµi b¸o giíi thiÖu nh÷ng kinh nghiÖm c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa ë Trung Quèc ®Ó c¸n bé, nh©n d©n nghiªn cøu, häc tËp. Trong tËp 11 còng ph¶n ¸nh nh÷ng ho¹t ®éng phong phó, t− t−ëng ®èi ngo¹i nhÊt qu¸n cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh: “§èi víi tÊt c¶ c¸c n−íc trªn thÕ giíi, n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa thiÕt tha mong muèn duy tr× t×nh h÷u nghÞ vµ thµnh thËt hîp t¸c trªn c¬ së b×nh ®¼ng vµ t−¬ng trî ®Ó x©y dùng hßa b×nh thÕ giíi l©u dµi” (tr.269). §Çu th¸ng 7-1957, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®i th¨m c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa; th¸ng 11-1957, Ng−êi tham dù Héi nghÞ 12 ®¶ng céng s¶n vµ c«ng nh©n c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa vµ Héi nghÞ 64 ®¶ng céng s¶n vµ c«ng nh©n quèc tÕ. Nh÷ng ho¹t ®éng ngo¹i giao trªn nh»m: “Ph¸t triÓn vµ cñng cè thªm t×nh h÷u nghÞ gi÷a ta vµ c¸c n−íc anh em. Lµm cho nh©n d©n ta còng nh− nh©n d©n c¸c n−íc anh em thªm phÊn khëi. N©ng cao thªm n÷a ®Þa vÞ quèc tÕ cña n−íc ta. T¨ng c−êng sù hiÓu biÕt gi÷a n−íc ta vµ c¸c n−íc anh em. Gãp phÇn th¾t chÆt thªm t×nh ®oµn kÕt gi÷a c¸c n−íc trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa. T¨ng c−êng sù hîp t¸c kinh tÕ vµ v¨n hãa gi÷a nh©n d©n ta vµ nh©n d©n c¸c n−íc anh em” (tr.102-103). §ång thêi, ®©y còng lµ mét cuéc kh¶o s¸t thùc tÕ vµ häc tËp kinh nghiÖm x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë c¸c n−íc anh em cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh nh»m hoµn thiÖn nhËn thøc lý luËn vÒ chñ nghÜa x· héi sÏ ®−îc x©y dùng ë ViÖt Nam. Nh÷ng ho¹t ®éng ngo¹i giao cña Ng−êi tõ gi÷a n¨m 1957 vµ trong n¨m 1958 kh«ng chØ gãp phÇn to lín vµo viÖc vun ®¾p t×nh h÷u nghÞ gi÷a c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa mµ cßn cñng cè t×nh ®oµn kÕt, hßa b×nh h÷u nghÞ, hîp t¸c gi÷a c¸c n−íc ¸ - Phi. Néi dung quan träng, xuyªn suèt tËp 11 lµ nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vÒ chñ nghÜa x· héi vµ x©y dùng x· héi chñ nghÜa ë miÒn B¾c trong thêi kú qu¸ ®é. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh kh¼ng ®Þnh: “Tõ khi hßa b×nh ®−îc lËp l¹i, miÒn B¾c hoµn toµn gi¶i phãng, ta ®· b−íc vµo thêi kú qu¸ ®é tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi” (tr.91). Tõ mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c hËu, miÒn B¾c tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi bá qua chÕ ®é t− b¶n chñ nghÜa ®· ®Æt ra hµng X Hå CHÝ MINH TOµN TËP lo¹t vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn ®−îc Ng−êi b−íc ®Çu gi¶i quyÕt trong thêi gian nµy. Theo Ng−êi, chñ nghÜa x· héi lµ “mét x· héi kh«ng cã chÕ ®é ng−êi bãc lét ng−êi, mét x· héi b×nh ®¼ng nghÜa lµ ai còng ph¶i lao ®éng vµ cã quyÒn lao ®éng, ai lµm nhiÒu th× h−ëng nhiÒu, lµm Ýt h−ëng Ýt, kh«ng lµm kh«ng h−ëng” (tr.241), “nh÷ng ng−êi giµ yÕu hoÆc tµn tËt sÏ ®−îc Nhµ n−íc gióp ®ì ch¨m nom” (tr.404), vµ sèng “trong chÕ ®é x· héi chñ nghÜa th× mçi ng−êi míi cã ®iÒu kiÖn ®Ó c¶i thiÖn ®êi sèng riªng cña m×nh, ph¸t huy tÝnh c¸ch riªng vµ së tr−êng riªng cña m×nh” (tr.610). Chñ tÞch Hå ChÝ Minh cho r»ng x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë ViÖt Nam lµ: “X©y dùng mét x· héi hoµn toµn míi x−a nay ch−a tõng cã trong lÞch sö d©n téc ta. Chóng ta ph¶i thay ®æi triÖt ®Ó nh÷ng nÕp sèng, thãi quen, ý nghÜ vµ thµnh kiÕn cã gèc rÔ s©u xa hµng ngµn n¨m. Chóng ta ph¶i thay ®æi quan hÖ s¶n xuÊt cò, xo¸ bá giai cÊp bãc lét, x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt míi kh«ng cã bãc lét ¸p bøc. Muèn thÕ chóng ta ph¶i dÇn dÇn biÕn n−íc ta tõ mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c hËu thµnh mét n−íc c«ng nghiÖp. Chóng ta ph¶i dÇn dÇn tËp thÓ ho¸ n«ng nghiÖp. Chóng ta ph¶i tiÕn hµnh c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa ®èi víi c«ng th−¬ng nghiÖp t− nh©n, ®èi víi thñ c«ng nghiÖp. Chóng ta ph¶i biÕn mét n−íc dèt n¸t, cùc khæ thµnh mét n−íc v¨n ho¸ cao vµ ®êi sèng t−¬i vui h¹nh phóc” (tr.92). Bëi vËy, Ng−êi x¸c ®Þnh: “Cuéc c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa lµ mét cuéc biÕn ®æi khã kh¨n nhÊt vµ s©u s¾c nhÊt” (tr.91-92), “lµ mét cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng phøc t¹p, gian khæ vµ l©u dµi” (tr.216). Ng−êi chØ râ: “C«ng cuéc ®æi x· héi cò thµnh x· héi míi gian nan phøc t¹p h¬n viÖc ®¸nh giÆc” (tr.405), vµ “Chñ nghÜa x· héi chØ cã thÓ x©y dùng ®−îc víi sù gi¸c ngé ®Çy ®ñ vµ lao ®éng s¸ng t¹o cña hµng chôc triÖu ng−êi” (tr.93). Chñ tÞch Hå ChÝ Minh viÕt: “Muèn x· héi chñ nghÜa, ph¶i cã: ng−êi x· héi chñ nghÜa. Muèn cã ng−êi x· héi chñ nghÜa, ph¶i cã t− t−ëng x· héi chñ nghÜa” (tr.595). Bëi thÕ, Ng−êi yªu cÇu c¸n bé, ®¶ng viªn “ph¶i cè g¾ng häc tËp lý luËn M¸c - Lªnin. Cã häc tËp lý luËn M¸c - Lªnin míi cñng cè ®−îc ®¹o ®øc c¸ch m¹ng, gi÷ v÷ng lËp tr−êng, n©ng cao sù hiÓu biÕt vµ tr×nh ®é chÝnh trÞ, míi lµm ®−îc tèt c«ng t¸c §¶ng giao phã cho m×nh. Häc tËp chñ nghÜa M¸c - Lªnin lµ häc tËp c¸i tinh thÇn xö trÝ mäi viÖc, ®èi víi mäi ng−êi vµ ®èi víi b¶n th©n m×nh; lµ häc tËp nh÷ng ch©n lý phæ biÕn cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®Ó ¸p dông mét c¸ch s¸ng t¹o vµo hoµn c¶nh thùc tÕ cña n−íc ta. Häc ®Ó mµ lµm. Lý luËn ®i ®«i víi thùc tiÔn” (tr.610-611). Ng−êi cho r»ng: “Tu d−ìng vÒ chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®Ó dïng lËp tr−êng, quan LêI GIíI THIÖU TËP 11 XI ®iÓm, ph−¬ng ph¸p chñ nghÜa M¸c - Lªnin mµ tæng kÕt nh÷ng kinh nghiÖm cña §¶ng ta, ph©n tÝch mét c¸ch ®óng ®¾n nh÷ng ®Æc ®iÓm cña n−íc ta. Cã nh− thÕ, chóng ta míi cã thÓ dÇn dÇn hiÓu ®−îc quy luËt ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam, ®Þnh ra ®−îc nh÷ng ®−êng lèi, ph−¬ng ch©m, b−íc ®i cô thÓ cña c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa thÝch hîp víi t×nh h×nh n−íc ta” (tr.92). Häc ®Ó hiÓu chñ nghÜa M¸c - Lªnin, ®Ó sèng víi nhau cã t×nh cã nghÜa. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh kh¼ng ®Þnh: “Chñ nghÜa x· héi céng víi khoa häc, ch¾c ch¾n sÏ ®−a loµi ng−êi ®Õn h¹nh phóc v« tËn” (tr.354). Do vËy, Ng−êi yªu cÇu, trong häc tËp kh«ng chØ häc lý luËn, chÝnh trÞ mµ cßn ph¶i häc v¨n hãa, chuyªn m«n, khoa häc kü thuËt, n©ng cao tr×nh ®é hiÓu biÕt, n¨ng lùc ®Ó rÌn luyÖn thµnh ng−êi cã tµi cã ®øc, ng−êi x· héi chñ nghÜa. VÒ quan hÖ gi÷a tµi vµ ®øc, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh x¸c ®Þnh: “Cã tµi mµ kh«ng cã ®øc vÝ nh− mét anh lµm kinh tÕ tµi chÝnh rÊt giái nh−ng l¹i ®i ®Õn thôt kÐt th× ch¼ng nh÷ng kh«ng lµm ®−îc g× Ých lîi cho x· héi, mµ cßn cã h¹i cho x· héi n÷a” (tr.399). Tµi vµ ®øc ph¶i ®i liÒn víi nhau, ®øc lµ gèc, lµ ngän nguån søc m¹nh. Ng−êi viÕt: “Søc cã m¹nh míi g¸nh ®−îc nÆng vµ ®i ®−îc xa. Ng−êi c¸ch m¹ng ph¶i cã ®¹o ®øc c¸ch m¹ng lµm nÒn t¶ng, míi hoµn thµnh ®−îc nhiÖm vô c¸ch m¹ng vÎ vang” (tr.601). “Cã ®¹o ®øc c¸ch m¹ng th× khi gÆp khã kh¨n, gian khæ, thÊt b¹i, còng kh«ng sî sÖt, rôt rÌ, lïi b−íc... Khi cÇn, th× s½n sµng hy sinh c¶ tÝnh m¹ng cña m×nh còng kh«ng tiÕc” (tr.602). “Khi gÆp thuËn lîi vµ thµnh c«ng còng vÉn gi÷ v÷ng tinh thÇn gian khæ, chÊt ph¸c, khiªm tèn, “lo tr−íc thiªn h¹, vui sau thiªn h¹”;... kh«ng c«ng thÇn, kh«ng quan liªu, kh«ng kiªu ng¹o, kh«ng hñ hãa” (tr.603). Theo Chñ tÞch Hå ChÝ Minh: “KÎ ®Þch gåm cã ba lo¹i. Chñ nghÜa t− b¶n vµ bän ®Õ quèc lµ kÎ ®Þch rÊt nguy hiÓm. Thãi quen vµ truyÒn thèng l¹c hËu còng lµ kÎ ®Þch to; nã ngÊm ngÇm ng¨n trë c¸ch m¹ng tiÕn bé. Chóng ta l¹i kh«ng thÓ trÊn ¸p nã, mµ ph¶i c¶i t¹o nã mét c¸ch rÊt cÈn thËn, rÊt chÞu khã, rÊt l©u dµi. Lo¹i ®Þch thø ba lµ chñ nghÜa c¸ nh©n, t− t−ëng tiÓu t− s¶n cßn Èn nÊp trong m×nh mçi ng−êi chóng ta. Nã chê dÞp - hoÆc dÞp thÊt b¹i, hoÆc dÞp th¾ng lîi - ®Ó ngãc ®Çu dËy. Nã lµ b¹n ®ång minh cña hai kÎ ®Þch kia” (tr.605-606). Ng−êi kh¼ng ®Þnh: “Th¾ng lîi cña chñ nghÜa x· héi kh«ng thÓ t¸ch rêi th¾ng lîi cña cuéc ®Êu tranh trõ bá chñ nghÜa c¸ nh©n” (tr.609), ph¶i ®Èy m¹nh ®Êu tranh “Phª b×nh vµ tù phª b×nh” (tr.209). §Ó hoµn thµnh c¸c nhiÖm vô c¸ch m¹ng, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh nhÊn m¹nh tíi vÊn ®Ò “®oµn kÕt nhÊt trÝ”, “®oµn kÕt thËt sù”. Ng−êi gi¶i thÝch: XII Hå CHÝ MINH TOµN TËP “§oµn kÕt thùc sù nghÜa lµ môc ®Ých ph¶i nhÊt trÝ vµ lËp tr−êng còng ph¶i nhÊt trÝ. §oµn kÕt thùc sù nghÜa lµ võa ®oµn kÕt, võa ®Êu tranh, häc nh÷ng c¸i tèt cña nhau, phª b×nh nh÷ng c¸i sai cña nhau vµ phª b×nh trªn lËp tr−êng th©n ¸i, v× n−íc, v× d©n” (tr.362). Bëi v×, “§oµn kÕt lµ søc m¹nh, c¸ch m¹ng nhê ®oµn kÕt mµ th¾ng lîi, kh¸ng chiÕn nhê ®oµn kÕt mµ thµnh c«ng” (tr.367). Do vËy, “Muèn tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi th× toµn d©n cÇn ®oµn kÕt l©u dµi, ®oµn kÕt thùc sù vµ cïng nhau tiÕn bé” (tr.362). Cïng víi c¸c quan ®iÓm vÒ x©y dùng con ng−êi míi cßn lµ nh÷ng quan ®iÓm vÒ ®µo t¹o thÕ hÖ t−¬ng lai cho ®Êt n−íc cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh. Ng−êi kh¼ng ®Þnh: “V× lîi Ých m−êi n¨m th× ph¶i trång c©y, v× lîi Ých tr¨m n¨m th× ph¶i trång ng−êi. Chóng ta ph¶i ®µo t¹o ra nh÷ng c«ng d©n tèt vµ c¸n bé tèt cho n−íc nhµ” (tr.528). Nh÷ng t¸c phÈm cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®−îc giíi thiÖu trong tËp 11 cßn ph¶n ¸nh nh÷ng t− t−ëng cña Ng−êi vÒ x©y dùng giai cÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o; gi¸o dôc ý thøc lµm chñ, gi¸o dôc t− t−ëng x· héi chñ nghÜa cho trÝ thøc, n«ng d©n, phô n÷, thanh thiÕu niªn, häc sinh; ®éng viªn tinh thÇn thi ®ua yªu n−íc; cñng cè vµ më réng MÆt trËn D©n téc thèng nhÊt, t¨ng c−êng khèi ®¹i ®oµn kÕt c¸c d©n téc ViÖt Nam. * * * TËp 11 cña bé s¸ch Hå ChÝ Minh toµn tËp xuÊt b¶n lÇn thø ba cã 170 bµi, bao gåm 51 bµi trong tËp 8 vµ 89 bµi trong tËp 9 cña bé s¸ch Hå ChÝ Minh toµn tËp xuÊt b¶n lÇn thø hai, bæ sung 30 tµi liÖu míi ®−îc lùa chän, thÈm ®Þnh kü l−ìng, b¶o ®¶m tÝnh chÝnh x¸c. Trong phÇn Phô lôc, ngoµi Danh môc c¸c S¾c lÖnh vµ QuyÕt ®Þnh do Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ký, t−¬ng øng víi thêi gian nªu trªn, trong tËp nµy cã hai v¨n kiÖn Tuyªn bè chung, Th«ng c¸o chung cña Ng−êi víi nguyªn thñ hai n−íc Ên §é vµ MiÕn §iÖn ®Ó b¹n ®äc tiÖn tham kh¶o vµ tra cøu. MÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng, song lÇn xuÊt b¶n nµy kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt. RÊt mong nhËn ®−îc sù gãp ý cña b¹n ®äc ®Ó lÇn xuÊt b¶n sau ®−îc tèt h¬n. HéI §åNG XUÊT B¶N Hå CHÝ MINH TOµN TËP LÇN THø BA 1 NãI CHUYÖN VíI §åNG BµO TR¦íC KHI L£N §−êng TH¡M CHÝN N¦íC ANH EM Th−a ®ång bµo th©n mÕn, H«m nay, víi danh nghÜa Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, t«i lªn ®−êng ®i th¨m mét sè n−íc anh em ë ch©u ¸ vµ ch©u ¢u. Cuéc ®i th¨m nµy cã ý nghÜa rÊt quan träng lµ th¾t chÆt h¬n n÷a t×nh h÷u nghÞ s½n cã gi÷a c¸c n−íc chóng ta, lµm cho nh©n d©n c¸c n−íc chóng ta hiÓu biÕt nhau h¬n, hîp t¸c vµ gióp ®ì nhau h¬n trong cuéc ®Êu tranh cho ®éc lËp d©n téc, hßa b×nh thÕ giíi vµ chñ nghÜa x· héi. Nh©n cuéc ®i th¨m nµy, t«i sung s−íng cã dÞp chuyÓn tíi nh©n d©n c¸c n−íc anh em t×nh th©n ¸i vµ lêi chµo mõng nhiÖt liÖt nhÊt cña ®ång bµo, nãi víi nh©n d©n c¸c n−íc anh em søc ®oµn kÕt vµ ®Êu tranh cña toµn thÓ nh©n d©n ta trong viÖc x©y dùng miÒn B¾c vµ giµnh thèng nhÊt n−íc nhµ, ®ång thêi tá lßng biÕt ¬n cña ®ång bµo ®èi víi sù gióp ®ì cña nh©n d©n c¸c n−íc anh em. Tr−íc khi lªn ®−êng, chóng t«i c¶m ¬n ®ång bµo ®· göi nhiÒu th−, nhiÒu ®iÖn chóc chóng t«i ®i ®−êng m¹nh kháe. Vµ nh©n ®©y, t«i cã mÊy lêi nh¾n nhñ ®ång bµo: - §ång bµo vµ c¸n bé ë n«ng th«n th× cè g¾ng ch¨m lo ®Ó giµnh lÊy vô mïa th¾ng lîi, ra søc gi÷ ®ª, chèng lôt, chèng b·o. 2 Hå CHÝ MINH TOµN TËP - Toµn thÓ ®ång bµo vµ c¸n bé th× ®oµn kÕt chÆt chÏ, ®Èy m¹nh s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm. - Bé ®éi th× cè g¾ng häc tËp vµ chØnh huÊn cho tèt. Chóc ®ång bµo m¹nh kháe vµ tiÕn bé, Chµo th©n ¸i vµ thµnh c«ng. Nãi ngµy 6-7-1957. B¸o Nh©n d©n, sè 1216, ngµy 7-7-1957. 3 Lêi ph¸t biÓu trong lÔ ®ãn t¹i s©n bay B×nh Nh−ìng (triÒu tiªn) Th−a ®ång chÝ ñy viªn tr−ëng Kim §Èu Phông th©n mÕn, Th−a ®ång chÝ Thñ t−íng th©n mÕn, Th−a c¸c ®ång chÝ vµ c¸c b¹n, T«i rÊt sung s−íng nhËn lêi mêi th©n thiÕt cña ®ång chÝ ñy viªn tr−ëng Kim §Èu Phông sang th¨m n−íc Céng hßa Nh©n d©n D©n chñ TriÒu Tiªn anh em. T«i xin chuyÓn ®Õn c¸c ®ång chÝ vµ nh©n d©n TriÒu Tiªn mèi t×nh anh em th©n thiÕt nhÊt cña nh©n d©n ViÖt Nam. Nh©n d©n hai n−íc chóng ta tuy c¸ch xa nhau, nh−ng cïng chung mét hoµn c¶nh ®Êt n−íc cßn t¹m thêi bÞ chia c¾t, cïng chung mét môc tiªu ®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt n−íc nhµ vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Chóng ta ®· g¾n bã chÆt chÏ víi nhau b»ng mèi t×nh anh em. Chóng ta ®Òu ®· tr¶i qua mét cuéc ®Êu tranh quyÕt liÖt chèng bän ®Õ quèc x©m l−îc, ®· lu«n lu«n ñng hé lÉn nhau. Chóng ta lµ anh em trong ho¹n n¹n còng nh− trong hßa b×nh. Nh©n d©n ViÖt Nam x−a nay vÉn theo dâi vµ kh©m phôc nh÷ng th¾ng lîi vÜ ®¹i mµ TriÒu Tiªn anh em ®· dµnh ®−îc trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng ®Õ quèc Mü x©m l−îc vµ trong sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Chóng t«i rÊt phÊn khëi tr−íc nh÷ng th¾ng lîi ®ã, coi nh÷ng th¾ng lîi ®ã nh− nh÷ng th¾ng lîi cña b¶n th©n m×nh. 4 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Th−a c¸c ®ång chÝ, Sù ®oµn kÕt vµ hîp t¸c th©n mËt gi÷a nh©n d©n hai n−íc ®· gãp phÇn ®¶m b¶o cho th¾ng lîi cña nh©n d©n hai n−íc chóng ta, gãp phÇn xøng ®¸ng vµo viÖc cñng cè vµ ph¸t triÓn phe x· héi chñ nghÜa do Liªn X« vµ Trung Quèc ®øng ®Çu vµ t¨ng c−êng lùc l−îng hßa b×nh ë §«ng Nam ¸ vµ trªn thÕ giíi. Cuèi cïng, t«i xin thµnh thùc c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp th©n thiÕt vµ träng thÓ cña c¸c ®ång chÝ. - T×nh h÷u nghÞ bÒn v÷ng kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a nh©n d©n hai n−íc ViÖt Nam - TriÒu Tiªn mu«n n¨m! - N−íc Céng hßa Nh©n d©n D©n chñ TriÒu Tiªn mu«n n¨m! - §¶ng Lao ®éng TriÒu Tiªn mu«n n¨m! §äc ngµy 8-7-1957. Tµi liÖu l−u t¹i Côc L−u tr÷ V¨n phßng Trung −¬ng §¶ng. 5 DIÔN V¡N TRONG TIÖC CHI£U §·I ë B×NH NH¦ìNG (TRIÒU TI£N) Th−a ®ång chÝ ñy viªn tr−ëng th©n mÕn, Th−a c¸c ®ång chÝ, H«m nay, chóng t«i rÊt sung s−íng ®−îc ®ãn tiÕp c¸c ®ång chÝ ë ®©y, vµ rÊt c¶m ¬n c¸c ®ång chÝ ®· ®Õn dù ®«ng ®ñ. Tuy chóng t«i ®Õn Thñ ®« B×nh Nh−ìng míi vµi ngµy, song nh÷ng ®iÒu tai nghe m¾t thÊy ®· lµm cho chóng t«i rÊt phÊn khëi. Trong khi nãi chuyÖn víi c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o §¶ng vµ ChÝnh phñ, trong khi gÆp gì nh©n d©n B×nh Nh−ìng ë cuéc mÝt tinh to lín, trong khi ®i th¨m c¸c nhµ m¸y, tr−êng häc, v−ên trÎ, v.v. t×nh nghÜa th¾m thiÕt cña nh©n d©n TriÒu Tiªn ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam ®· biÓu lé mét c¸ch nhiÖt liÖt. Mét ®iÒu kh¸c lµm cho chóng t«i rÊt sung s−íng lµ nh÷ng thµnh tÝch to lín cña nh©n d©n TriÒu Tiªn trong c«ng cuéc dùng l¹i n−íc nhµ. Vµi thÝ dô: Trong chiÕn tranh, B×nh Nh−ìng ®· bÞ ®Õ quèc Mü tµn ph¸ thµnh ®Êt b»ng, ngµy nay B×nh Nh−ìng ®· trë nªn mét Thñ ®« míi, ®Ñp. Søc lao ®éng s¸ng t¹o cña giai cÊp c«ng nh©n cïng víi trÝ tuÖ cña anh em trÝ thøc ®· lµm cho c«ng nghiÖp TriÒu Tiªn chÕ t¹o ®−îc nhiÒu m¸y mãc vµ nhiÒu ®å dïng trong ®êi sèng h»ng ngµy. 6 Hå CHÝ MINH TOµN TËP ChÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ trong c¶i c¸ch ruéng ®Êt, søc lao ®éng cÇn cï cña n«ng d©n, kÕt qu¶ t×m tßi cña c¸c nhµ khoa häc, ®· lµm cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp t¨ng n¨ng suÊt lªn nhiÒu. Do sù h¨ng h¸i xung phong mçi n¨m lµm mét th¸ng lao ®éng nghÜa vô, thanh niªn vµ häc sinh ®· tham gia x©y nh÷ng ng«i nhµ nguy nga vµ ®¾p nh÷ng con ®−êng réng r·i... Cã nh÷ng thµnh tÝch ®ã lµ do sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng Lao ®éng vµ ChÝnh phñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn, do sù ®oµn kÕt nhÊt trÝ vµ cè g¾ng cña toµn thÓ nh©n d©n, do sù gióp ®ì v« t− cña c¸c n−íc anh em trong phe x· héi chñ nghÜa. Nh÷ng thµnh tÝch ®ã cña c¸c ®ång chÝ khuyÕn khÝch nh©n d©n ViÖt Nam rÊt nhiÒu. Nh©n d©n hai n−íc chóng ta cã nhiÒu ®iÓm gièng nhau, chóng ta cïng ë trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Quèc vÜ ®¹i, cïng kiªn quyÕt ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ, cïng tiÕn dÇn lªn x· héi chñ nghÜa. Dï chóng ta cßn cã nhiÒu khã kh¨n, nh−ng víi sù cè g¾ng b¶n th©n cña chóng ta, víi sù ñng hé cña nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh toµn thÕ giíi, d−íi ngän cê tÊt th¾ng cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin, chóng ta nhÊt ®Þnh sÏ th¾ng lîi. Mét ®iÒu n÷a lµm cho chóng t«i rÊt sung s−íng lµ chóng t«i sÏ mang vÒ cho ®ång bµo chóng t«i tin mõng lµ ®ång chÝ Thñ t−íng Kim NhËt Thµnh ®· høa sÏ sang th¨m ViÖt Nam. Th−a c¸c ®ång chÝ! T«i tr©n träng ®Ò nghÞ chóng ta cïng n©ng cèc: Chóc t×nh h÷u nghÞ kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a nh©n d©n hai n−íc ViÖt Nam vµ TriÒu Tiªn ngµy cµng ph¸t triÓn vµ cñng cè. Chóc søc kháe cña ®ång chÝ ñy viªn tr−ëng, ®ång chÝ Thñ t−íng vµ c¸c ®ång chÝ cã mÆt t¹i ®©y. diÔn v¨n trong tiÖc chiªu ®·i ë b×nh nh−ìng... 7 §¶ng Lao ®éng TriÒu Tiªn mu«n n¨m! N−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn mu«n n¨m! C¸c n−íc anh em trong phe x· héi chñ nghÜa vµ nh©n d©n thÕ giíi yªu chuéng hßa b×nh ®oµn kÕt mu«n n¨m! §äc ngµy 10-7-1957. B¸o Nh©n d©n, sè 1221, ngµy 12-7-1957. 8 DIÔN V¡N ë S¢N BAY B×NH NH¦ìNG TR¦íC KHI RêI TRIÒU TI£N Th−a ®ång chÝ ñy viªn tr−ëng th©n mÕn, Th−a ®ång chÝ Thñ t−íng th©n mÕn, Th−a c¸c ®ång chÝ, B©y giê, chóng t«i s¾p tõ gi· ®Êt n−íc TriÒu Tiªn t−¬i ®Ñp. Tuy thêi gian chóng t«i ë ®©y ng¾n ngñi, nh−ng ®Êt n−íc vµ nh©n d©n TriÒu Tiªn ®· ®Ó l¹i trong lßng chóng t«i nh÷ng Ên t−îng kh«ng bao giê phai nh¹t ®−îc. Cã thÓ nãi tãm t¾t r»ng: Tr−íc khi ®Õn ®©y, lßng chóng t«i ®Çy −íc ao, mong mái; trong thêi gian ë ®©y, lßng chóng t«i ®Çy phÊn khëi vui mõng; lóc s¾p tõ gi· c¸c ®ång chÝ, lßng chóng t«i rÊt l−u luyÕn. Trong mÊy ngµy qua, chóng t«i ®· tr«ng thÊy nh÷ng sù tranh ®Êu gian khæ vµ anh dòng còng nh− nh÷ng thµnh tÝch to lín cña nh©n d©n TriÒu Tiªn trong mÊy n¨m kh¸ng chiÕn vµ trong c«ng cuéc x©y dùng hßa b×nh. TÊm g−¬ng s¸ng cña c¸c ®ång chÝ lµ mét sù cæ vò, khuyÕn khÝch lín ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i. LÇn ®i th¨m nµy cµng th¾t chÆt thªm mèi t×nh ®oµn kÕt gi÷a nh©n d©n anh em hai n−íc chóng ta. ViÖt Nam vµ TriÒu Tiªn tuy ®−êng xa, nh−ng lßng rÊt gÇn. Khi ®Õn ®©y, chóng t«i cã nhiÖm vô trao t×nh th©n ¸i cña nh©n d©n ViÖt Nam cho nh©n d©n TriÒu Tiªn. Lóc trë vÒ, chóng t«i sÏ chuyÓn t×nh th©n ¸i cña nh©n d©n TriÒu Tiªn cho nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i. diÔn v¨n ë s©n bay b×nh nh−ìng... 9 Mét lÇn n÷a, chóng t«i xin c¶m ¬n ®ång chÝ ñy viªn tr−ëng, ®ång chÝ Thñ t−íng, c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o §¶ng vµ ChÝnh phñ TriÒu Tiªn vµ nhê c¸c ®ång chÝ chuyÓn lêi c¶m ¬n ch©n thµnh cña chóng t«i ®Õn nh©n d©n Thñ ®« B×nh Nh−ìng vµ nh©n d©n TriÒu Tiªn anh em. Chóng t«i xin chóc nh©n d©n TriÒu Tiªn thu ®−îc nhiÒu thµnh tÝch to lín trong sù nghiÖp ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ vµ tiÕn tíi x· héi chñ nghÜa. T×nh h÷u nghÞ kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a nh©n d©n hai n−íc ViÖt - TriÒu mu«n n¨m! §¶ng Lao ®éng TriÒu Tiªn mu«n n¨m! N−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn mu«n n¨m! Hßa b×nh thÕ giíi mu«n n¨m! §äc ngµy 12-7-1957. B¸o Nh©n d©n, sè 1222, ngµy 13-7-1957. 10 C¸CH M¹NG TH¸NG M¦êI VÜ §¹I SOI S¸NG CON §¦êNG §¦A CHóNG TA TíI H¹NH PHóC1) Khi C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi1 næ ra ë n−íc Nga, t«i sèng ë Ph¸p. Lóc ®ã, t«i ch−a hiÓu ý nghÜa cña cuéc C¸ch m¹ng Nga. Tr×nh ®é tiÕng Ph¸p cña t«i cßn kÐm vµ nhËn thøc chÝnh trÞ cña t«i cßn bÞ h¹n chÕ. T«i míi chØ lµ mét ng−êi yªu n−íc cã tinh thÇn c¸ch m¹ng vµ mét ng−êi chèng chñ nghÜa thùc d©n. Nh−ng ngay lóc ®ã, trªn ®−êng phè Pari t«i ®· ph©n ph¸t nh÷ng tê truyÒn ®¬n yªu cÇu trao tr¶ ®éc lËp cho ViÖt Nam, t«i ®· gÆp gì nhiÒu c«ng nh©n Ph¸p. §ã lµ nh÷ng con ng−êi rÊt tèt, cã th¸i ®é ch©n thµnh vµ cã c¶m t×nh víi nh©n d©n ViÖt Nam. Hä gióp t«i gÇn gòi víi §¶ng X· héi Ph¸p, lµ ®¶ng mµ t«i ®· tham gia n¨m 1919. Nh÷ng ng−êi v« s¶n Ph¸p ®· gióp t«i hiÓu râ ý nghÜa vÜ ®¹i cña nh÷ng sù kiÖn lÞch sö diÔn ra ë n−íc Nga. Lóc bÊy giê, trong §¶ng X· héi Ph¸p ®· næ ra cuéc tranh luËn s«i næi vÒ vÊn ®Ò §¶ng ph¶i ®øng vµo hµng ngò cña Quèc tÕ nµo. Trong §¶ng, cã nh÷ng ng−êi t¸n thµnh Quèc tÕ thø ba2 vµ còng cã ng−êi theo nh÷ng quèc tÕ c¶i l−¬ng lµ Quèc tÕ thø hai3 vµ Quèc tÕ thø hai r−ìi4. Lµ mét ®¶ng viªn míi cña §¶ng X· héi, cã lóc t«i _______________ 1) TrÝch bµi nãi chuyÖn cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh víi c¸c nhµ b¸o Liªn X«, th¸ng 7-1957. Chóng t«i ch−a s−u tÇm ®−îc toµn v¨n bµi nãi chuyÖn cña Ng−êi (BT). c¸ch m¹ng th¸ng m−êi vÜ ®¹i soi s¸ng... 11 thÊy khã ph©n tÝch ®−îc c¸c cuéc tranh luËn, h×nh nh− tÊt c¶ mäi ng−êi ®Òu ®óng. Nh−ng t«i rÊt thÝch tham dù nh÷ng cuéc tranh luËn s«i næi ®ã, thÝch ®äc c¸c t¸c phÈm cña V.I. Lªnin nãi vÒ c¸c vÊn ®Ò thuéc ®Þa. T¹i §¹i héi næi tiÕng ë Tua n¨m 19205, khi ph¶i x¸c ®Þnh râ th¸i ®é cña m×nh ®èi víi c¸c Quèc tÕ, t«i ®· bá phiÕu t¸n thµnh Quèc tÕ thø ba. T¹i sao? ChÝnh lµ v× Quèc tÕ thø ba ®Êu tranh ®Ó gi¶i phãng c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc, cßn c¸c ®¹i biÓu cña Quèc tÕ thø hai, trong tÊt c¶ nh÷ng lêi ph¸t biÓu cña hä, ®· ra søc l¶ng tr¸nh vÊn ®Ò vËn mÖnh cña c¸c thuéc ®Þa. §ã lµ nguyªn nh©n chñ yÕu khiÕn t«i ®øng d−íi ngän cê cña Quèc tÕ thø ba. Lóc ®ã, t«i ®· n¾m v÷ng tiÕng Ph¸p vµ ®· cã thÓ tiÕn hµnh tù häc chÝnh trÞ mét c¸ch s©u s¾c vµ cã thÓ hiÓu râ c¸c vÊn ®Ò quèc tÕ. Trong nh÷ng n¨m 1921 - 1922, khi n−íc Céng hßa X«viÕt non trÎ võa míi ®Èy lïi sù can thiÖp cña bän ®Õ quèc vµ ®¸nh tan bän ph¶n c¸ch m¹ng trong n−íc, bÞ l©m vµo n¹n ®ãi, th× nh÷ng ng−êi lao ®éng Ph¸p ®· ph¸t ®éng mét phong trµo gióp ®ì nh©n d©n Nga. T«i tham gia phong trµo ®ã vµ thu nhÆt tÊt c¶ nh÷ng thø mµ ng−êi ta cã thÓ gãp vµo quü ®oµn kÕt víi nh÷ng ng−êi lao ®éng cña ®Êt n−íc X«viÕt. N¨m 1924, lÇn ®Çu tiªn t«i ®Õn Liªn X«1). Trong nh÷ng ngµy ë Ph¸p cã phong trµo gióp ®ì giai cÊp v« s¶n Nga, t«i ®· nghe nãi - vµ trong thêi gian t«i ®Õn Liªn X« lÇn ®Çu, t«i ®· thÊy ®Êt n−íc X«viÕt ph¶i b¾t ®Çu con ®−êng ®i cña m×nh trong nh÷ng ®iÒu kiÖn khã kh¨n nh− thÕ nµo. MÊy n¨m sau, t«i l¹i tíi Liªn X«. ThËt khã mµ kÓ l¹i ®−îc chñ nghÜa anh hïng hÕt søc vÜ ®¹i vµ tinh thÇn hy sinh quªn m×nh cña nh÷ng c«ng nh©n vµ n«ng d©n ®· b¾t tay x©y dùng chñ nghÜa x· héi. _______________ 1) Ngµy 30-6-1923, Ng−êi ®· ghi tªn nhËp c¶nh ë bÕn c¶ng Pªt¬r«gr¸t, Liªn X« (BT). 12 Hå CHÝ MINH TOµN TËP §ång thêi, còng thÊy râ nh÷ng thµnh tùu ®Çu tiªn cña nh©n d©n Liªn X«. B−íc tiÕn nhanh chãng cña ®Êt n−íc X«viÕt, bÊt cø thµnh tùu nµo cña ®Êt n−íc ®ã ®Òu g©y ra trong tr¸i tim cña mçi ng−êi c¸ch m¹ng niÒm vui vµ niÒm h¹nh phóc, ®Òu lµm cho chóng t«i ®Çy lßng tù hµo vÒ sù nghiÖp cña C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi vÜ ®¹i. C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi ¶nh h−ëng tíi ViÖt Nam t−¬ng ®èi chËm. Së dÜ nh− vËy lµ v× bän thùc d©n Ph¸p ®· k×m gi÷, nãi ®óng ra lµ hoµn toµn c« lËp ®Êt n−íc nµy, chóng t×m mäi c¸ch ®Ó cè g¾ng ng¨n c¶n kh«ng cho nh÷ng sù thËt vÒ Liªn X« lät vµo n−íc chóng t«i vµ ®ång thêi chóng l¹i tung ra nh÷ng tin tøc dèi tr¸ vÒ Liªn X«. MÆc dï vËy, nh÷ng ng−êi c¸ch m¹ng ViÖt Nam ®· kiªn tr× ®i t×m vµ ®· t×m thÊy sù thËt. DÇn dÇn, hä ®· biÕt râ toµn bé ý nghÜa vÜ ®¹i cña C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi. §èi víi nh©n d©n vµ ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng ng−êi c¸ch m¹ng, C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi vÜ ®¹i lµ ngän ®Ìn pha soi s¸ng cuéc ®Êu tranh cho tù do vµ h¹nh phóc. C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi ®· ®em l¹i cho chóng t«i chñ nghÜa M¸c - Lªnin. Häc thuyÕt bÊt hñ ®ã ®· v¹ch ra con ®−êng mµ chóng t«i ph¶i ®i theo. Cã thÓ nãi r»ng nÕu kh«ng cã C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi vÜ ®¹i th× nh©n d©n ViÖt Nam kh«ng thÓ hoµn thµnh ®−îc cuéc C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m6 cña m×nh. ViÖc qu©n ®éi Liªn X« ®¸nh tan bän ph¸t xÝt HÝtle vµ bän qu©n phiÖt NhËt lµ mét nh©n tè gãp phÇn lín nhÊt vµo th¾ng lîi cña chóng t«i håi th¸ng T¸m n¨m 1945. Ngµy nay, víi sù gióp ®ì anh em cña Liªn X«, cña Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa vµ cña c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa kh¸c, nh©n d©n chóng t«i ®ang x©y dùng cuéc sèng míi. Tãm l¹i, ®óng nh− Gi«nrÝt, mét ng−êi Mü, ®· nãi mét c¸ch ®óng ®¾n, C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi ®· lµm rung chuyÓn toµn thÕ giíi. Sau ®ã Ýt l©u, nh©n d©n m−êi mét n−íc n÷a ®· ®i vµo con ®−êng x· héi chñ nghÜa. Sím hay muén, tÊt c¶ c¸c n−íc ®Òu sÏ ®i theo con ®−êng ®ã. c¸ch m¹ng th¸ng m−êi vÜ ®¹i soi s¸ng... 13 TÊt nhiªn, c¸c d©n téc x©y dùng x· héi míi, ®ang gÆp ph¶i vµ sÏ gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh. Nh−ng chóng t«i tin t−ëng s©u s¾c r»ng nh÷ng lêi nãi sau ®©y cña Lªnin sÏ thµnh sù thËt, sím hoÆc muén, tÊt c¶ c¸c d©n téc ®Òu sÏ ®i lªn chñ nghÜa x· héi. V× vËy, nh÷ng ng−êi lao ®éng trªn toµn thÕ giíi vui mõng chuÈn bÞ ®ãn chµo ngµy kû niÖm 40 n¨m C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa Th¸ng M−êi vÜ ®¹i. Ngµy kû niÖm vinh quang ®ã ®ång thêi còng lµ ngµy héi cña nh©n d©n ViÖt Nam. §èi víi nh÷ng ng−êi lao ®éng ViÖt Nam, viÖc kû niÖm 40 n¨m C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi lµ sù kiÖn lín vµ th©n thiÕt ®èi víi hä. Chóng t«i hoµn toµn ®ång lßng víi c«ng nh©n, n«ng trang viªn vµ giíi trÝ thøc nh©n d©n cña Liªn X«. D−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt vµ nh×n xa cña §¶ng Céng s¶n Liªn X« m¸cxÝt - lªninnÝt, nh©n d©n Liªn X« anh hïng ®ang x©y dùng th¾ng lîi chñ nghÜa céng s¶n. TÊm g−¬ng cña Liªn X« cµng cæ vò nhiÒu h¬n n÷a c¸c n−íc anh em trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ chÝnh nh− thÕ lµ gãp phÇn cñng cè hßa b×nh trªn toµn thÕ giíi. In trong s¸ch Hå ChÝ Minh: VÒ Lªnin, chñ nghÜa Lªnin vµ t×nh h÷u nghÞ X« - ViÖt kh«ng g× ph¸ vì næi, Nxb. ChÝnh trÞ, M¸txc¬va, 1970, tr.112-115. 14 NãI VíI §åNG BµO VIÖT NAM QUA §µI PH¸T THANH M¸TXC¥VA Th−a ®ång bµo, S¸ng h«m nay, chóng t«i ®Õn th¨m cuéc triÓn l·m n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp ë M¸txc¬va cña Liªn X«. C«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp cña Liªn X« tiÕn bé rÊt nhanh vµ rÊt nhiÒu. Sù tiÕn bé ®ã ch¼ng nh÷ng lµm t¨ng tiÕn h¹nh phóc cña nh©n d©n Liªn X« mµ ®ång thêi l¹i t¨ng tiÕn h¹nh phóc cña nh©n d©n ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa chóng ta vµ nh©n d©n toµn thÕ giíi. §äc ngµy 14-7-1957. B¸o Nh©n d©n, sè 1225, ngµy 16-7-1957. 15 TH¦ GöI THIÕU NHI LI£N X¤ Th©n göi c¸c ch¸u nam n÷ thiÕu nhi Liªn X« bÐ nhá cña B¸c, Tßa so¹n tê b¸o cña c¸c ch¸u yªu cÇu B¸c viÕt cho c¸c ch¸u mét vµi dßng. B¸c vui lßng thùc hiÖn yªu cÇu ®ã. Tõ ViÖt Nam xa x«i, c¸c b¹n thiÕu nhi ViÖt Nam bÐ nhá cña c¸c ch¸u nhê B¸c chuyÓn tíi c¸c ch¸u nhiÒu lêi chµo mõng th©n ¸i vµ nhiÒu c¸i h«n. C¸c b¹n thiÕu nhi ViÖt Nam cña c¸c ch¸u coi c¸c ch¸u nh− anh em trong mét nhµ. C¸c ch¸u yªu quý cña B¸c, ChØ Ýt ngµy n÷a ë M¸txc¬va sÏ khai m¹c cuéc §¹i héi liªn hoan thanh niªn vµ sinh viªn thÕ giíi lÇn thø 6. Nh©n dÞp nµy, B¸c göi lêi chµo mõng c¸c ch¸u, B¸c mong c¸c ch¸u lu«n lu«n yªu Tæ quèc, yªu nh©n d©n, yªu lao ®éng, kÝnh träng vµ yªu mÕn cha mÑ, thÇy häc vµ anh em b¹n, vµ lu«n lu«n ®oµn kÕt chÆt chÏ víi thiÕu nhi ViÖt Nam còng nh− thiÕu nhi toµn thÕ giíi. B¸c h«n c¸c ch¸u M¸txc¬va, ngµy 17 th¸ng 7 n¨m 1957 B¸c Hå cña c¸c ch¸u In trong s¸ch Nh÷ng lêi kªu gäi cña Hå Chñ tÞch, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.102. 16 LêI PH¸T BIÓU TRONG LÔ §ãN T¹I S¢N BAY PRAHA (TIÖP KH¾C) Th−a ®ång chÝ Chñ tÞch kÝnh mÕn, Th−a ®ång chÝ Thñ t−íng kÝnh mÕn, C¸c ®ång chÝ vµ c¸c b¹n th©n mÕn, T«i v« cïng vui s−íng ®−îc tíi th¨m n−íc TiÖp Kh¾c anh em theo lêi mêi cña ®ång chÝ Chñ tÞch Dap«tètxki. Thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, t«i xin göi lêi chµo mõng th¾m thiÕt tíi nh©n d©n thµnh phè Praha vµ toµn thÓ nh©n d©n TiÖp Kh¾c. Tuy ViÖt Nam c¸ch xa TiÖp Kh¾c hµng v¹n dÆm, nh−ng ®Õn ®©y t«i kh«ng c¶m thÊy xa l¹. Nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n TiÖp Kh¾c ®oµn kÕt chÆt chÏ víi nhau bëi v× c¶ hai n−íc ®Òu ë trong phe x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X«. Quan hÖ h÷u nghÞ gi÷a hai n−íc chóng ta ngµy cµng ph¸t triÓn vµ cñng cè. ... HiÖn nay, nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i ®ang ra søc cñng cè miÒn B¾c vµ ®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt n−íc nhµ. Nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i tin t−ëng v÷ng ch¾c vµo th¾ng lîi cuèi cïng, v× chÝnh nghÜa lµ vÒ phÝa chóng t«i, v× nh©n d©n ViÖt Nam ®oµn kÕt chÆt chÏ vµ v× chóng t«i ®−îc sù ñng hé cña ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa vµ c¸c lùc l−îng yªu chuéng hßa b×nh toµn thÕ giíi. ... Nh©n d©n ViÖt Nam rÊt vui s−íng tr−íc nh÷ng thµnh tÝch rùc rì cña nh©n d©n TiÖp Kh¾c trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa lêi ph¸t biÓu trong lÔ ®ãn t¹i s©n bay praha... 17 x· héi, bëi v× nh÷ng thµnh tÝch ®ã cµng t¨ng c−êng phe x· héi chñ nghÜa chóng ta, gãp phÇn gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi. C¸c ®ång chÝ, t«i ch©n thµnh c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp th©n ¸i vµ nhiÖt liÖt cña c¸c ®ång chÝ. T×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n TiÖp Kh¾c mu«n n¨m! T×nh ®oµn kÕt gi÷a nh©n d©n c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa mu«n n¨m! Hßa b×nh thÕ giíi mu«n n¨m! §¶ng Céng s¶n TiÖp Kh¾c mu«n n¨m! Nh©n d©n TiÖp Kh¾c mu«n n¨m! §äc ngµy 17-7-1957. In trong s¸ch Nh÷ng lêi kªu gäi cña Hå Chñ tÞch, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.103-104. 18 DIÔN V¡N TRONG TIÖC CHI£U §·I CHñ TÞCH DAP¤TèTXKI H«m nay chóng t«i rÊt sung s−íng ®−îc ®ãn tiÕp c¸c ®ång chÝ vµ c¸c b¹n ë ®©y sau mÊy ngµy ®i th¨m n−íc Céng hßa TiÖp Kh¾c. Tuy thêi gian ng¾n ngñi, chóng t«i ®· ®−îc tr«ng thÊy ®Êt n−íc t−¬i ®Ñp cña c¸c ®ång chÝ, tr«ng thÊy nh÷ng c«ng tr×nh to lín x©y dùng bëi sù cÇn cï lao ®éng vµ s¸ng t¹o cña nh©n d©n TiÖp Kh¾c. Chóng t«i ®· tiÕp xóc víi c¸c vÞ l·nh ®¹o §¶ng, ChÝnh phñ, MÆt trËn d©n téc TiÖp Kh¾c vµ ®· gÆp gì c¸c anh chÞ em c«ng nh©n, n«ng d©n, trÝ thøc; dï ë c−¬ng vÞ c«ng t¸c nµo, ng−êi d©n TiÖp Kh¾c ®Òu ®em hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh ®Ó phôc vô nh©n d©n, ®Ó x©y dùng Tæ quèc, ®Ó n©ng cao kh«ng ngõng ®êi sèng vËt chÊt vµ v¨n hãa cña m×nh vµ ®Ó b¶o vÖ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi. N−íc TiÖp Kh¾c x· héi chñ nghÜa ®· tiÕn bé rÊt nhanh vÒ mäi mÆt, ®ã lµ nhê søc ®oµn kÕt cña c¸c d©n téc, cña c¸c tÇng líp nh©n d©n d−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng Céng s¶n vµ ChÝnh phñ TiÖp Kh¾c. NhiÖt t×nh vµ tinh thÇn h÷u nghÞ cña nh©n d©n TiÖp Kh¾c cµng lµm cho chóng t«i c¶m ®éng. ë ®©u chóng t«i còng ®−îc ®ãn tiÕp ©n cÇn niÒm në nh− nh÷ng ng−êi anh em l©u ngµy gÆp nhau. ë tÊt c¶ mäi ng−êi, chóng t«i ®Òu nghe thÊy tiÕng nãi cña sù hiÓu biÕt, cña t×nh th©n ¸i gi÷a hai d©n téc chóng ta. Sinh viªn vµ thiÕu nhi ViÖt Nam ë ®©y ®−îc §¶ng, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n TiÖp Kh¾c gióp ®ì vµ ch¨m sãc rÊt chu ®¸o. Hä ®· diÔn v¨n trong tiÖc chiªu ®·i chñ tÞch dap«tètxki 19 häc ®−îc nhiÒu kinh nghiÖm quý b¸u vµ ®øc tÝnh tèt ®Ñp cña nh©n d©n TiÖp Kh¾c. Chóng ta nhÊt ®Þnh b¶o vÖ hßa b×nh, chóng ta nhÊt ®Þnh x©y dùng ®Êt n−íc ngµy cµng tèt ®Ñp, chóng ta nhÊt ®Þnh th¾t chÆt h¬n n÷a t×nh ®oµn kÕt gi÷a c¸c ®¶ng anh em vµ c¸c n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa. Con ®−êng tiÕn tíi x· héi chñ nghÜa cña c¸c d©n téc lµ con ®−êng chung cña thêi ®¹i, cña lÞch sö, kh«ng ai ng¨n c¶n næi. Sù ®oµn kÕt quèc tÕ cña giai cÊp v« s¶n, cña c¸c ®¶ng céng s¶n vµ c«ng nh©n, cña c¸c n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa lµ mèi t×nh s¾t ®¸ kh«ng g× lay chuyÓn næi. ë ViÖt Nam, ®Õ quèc Mü cïng víi bän tay sai cña chóng ®ang t×m hÕt c¸ch ®Ó chia c¾t l©u dµi ®Êt n−íc ViÖt Nam, biÕn miÒn Nam ViÖt Nam thµnh c¨n cø qu©n sù cña ®Õ quèc Mü. H«m nay, ngµy 20-7 võa ®óng lµ ngµy ký HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬7 ®−îc ba n¨m, mµ nh÷ng ®iÒu kho¶n chÝnh trÞ cña HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ lµ nh÷ng ®iÒu kho¶n ®Ó thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh ®Òu bÞ bän Mü - DiÖm vi ph¹m mét c¸ch nghiªm träng. Nh©n d©n ViÖt Nam nhÊt ®Þnh ®Êu tranh ®Õn cïng ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô thèng nhÊt ®Êt n−íc. Trong cuéc ®Êu tranh nµy, chóng t«i cã chÝnh nghÜa, cã lùc l−îng cña toµn d©n, cã sù ®ång t×nh cña nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh toµn thÕ giíi vµ cã sù gióp ®ì anh em cña c¸c n−íc trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa. Chóng t«i nhÊt ®Þnh th¾ng lîi. Nh©n dÞp nµy, mét lÇn n÷a chóng t«i xin c¶m ¬n §¶ng Céng s¶n, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n TiÖp Kh¾c ®· gióp ®ì chóng t«i trong c«ng cuéc ®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt vµ x©y dùng ®Êt n−íc. §äc ngµy 20-7-1957. B¸o Nh©n d©n, sè 1231, ngµy 22-7-1957. 20 Lêi ph¸t biÓu tr−íc khi rêi TiÖp Kh¾c Th−a ®ång chÝ Chñ tÞch th©n mÕn, Th−a ®ång chÝ Thñ t−íng, Th−a c¸c ®ång chÝ vµ c¸c b¹n, Khi chóng t«i s¾p rêi ®Êt n−íc t−¬i ®Ñp TiÖp Kh¾c, chóng t«i thËt thµ c¶m ¬n sù tiÕp ®ãn th©n thiÕt vµ long träng cña c¸c ®ång chÝ. §i ®Õn ®©u, chóng t«i còng ®−îc coi nh− anh em ruét thÞt trong nhµ. Tõ c¸c thµnh phè, c¸c nhµ m¸y, c¸c n«ng tr−êng, c¸c tr¹i thiÕu nhi, v.v., c¸c d©n téc anh em ë TiÖp Kh¾c ®Òu ®· tá tÊm lßng ®Çy nhiÖt t×nh ®èi víi chóng t«i vµ ®èi víi ®ång bµo ViÖt Nam cña chóng t«i. Chóng t«i ®· ®−îc thÊy nh÷ng thµnh c«ng to lín cña nh©n d©n TiÖp Kh¾c trong sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi. D−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng Céng s¶n vµ ChÝnh phñ TiÖp Kh¾c, nh©n d©n lao ®éng TiÖp Kh¾c ®· x©y dùng mét ®êi sèng míi t−¬i ®Ñp. N−íc TiÖp Kh¾c giµu m¹nh lµ gióp cho sù cñng cè vµ sù ®oµn kÕt cña phe x· héi chñ nghÜa do Liªn X« vµ Trung Quèc ®øng ®Çu. N−íc TiÖp Kh¾c anh em ®· vµ ®ang gióp nhiÒu cho ViÖt Nam chóng t«i trong viÖc kh«i phôc kinh tÕ vµ ph¸t triÓn v¨n hãa. Sù gióp ®ì Êy víi nh÷ng g−¬ng th¾ng lîi cña c«ng viÖc x©y dùng x· héi chñ nghÜa ë TiÖp Kh¾c sÏ khuyÕn khÝch chóng t«i trong cuéc ®Êu tranh x©y dùng mét ®êi sèng hßa b×nh h¹nh phóc vµ thèng nhÊt n−íc nhµ. lêi ph¸t biÓu tr−íc khi rêi tiÖp kh¾c 21 Chóng t«i sÏ ®em vÒ n−íc ViÖt Nam chóng t«i hÕt c¶ tÊm lßng nhiÖt t×nh anh em cña nh©n d©n TiÖp Kh¾c ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam. Chóng t«i tin ch¾c r»ng cuéc ®i th¨m cña chóng t«i sÏ th¾t chÆt thªm n÷a mèi t×nh anh em s½n cã gi÷a hai d©n téc chóng ta. Mét lÇn n÷a, chóng t«i xin c¶m ¬n ®ång chÝ Chñ tÞch, ®ång chÝ Thñ t−íng vµ c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o trong §¶ng vµ ChÝnh phñ vµ xin c¸c ®ång chÝ chuyÓn ®Õn toµn thÓ nh©n d©n TiÖp Kh¾c lêi chµo th©n ¸i vµ biÕt ¬n cña chóng t«i. - T×nh h÷u nghÞ ®êi ®êi bÒn v÷ng gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ TiÖp Kh¾c mu«n n¨m! - T×nh ®oµn kÕt kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a nh©n d©n c¸c n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Quèc mu«n n¨m! - Hßa b×nh thÕ giíi mu«n n¨m! - N−íc Céng hßa TiÖp Kh¾c mu«n n¨m! - §¶ng Céng s¶n TiÖp Kh¾c mu«n n¨m! §äc ngµy 21-7-1957. Tµi liÖu l−u t¹i Côc L−u tr÷ V¨n phßng Trung −¬ng §¶ng. 22 LêI PH¸T BIÓU TRONG LÔ §ãN TIÕP t¹I S¢N BAY V¸CSAVA (BA LAN) Hai n−íc ViÖt Nam vµ Ba Lan tuy xa c¸ch nhau mu«n dÆm nh−ng lßng chóng ta rÊt gÇn gòi nhau v× chóng ta ®Òu chung mét môc ®Ých lµ x©y dùng x· héi chñ nghÜa vµ g×n gi÷ hßa b×nh thÕ giíi. Mèi t×nh ®oµn kÕt anh em gi÷a nh©n d©n hai n−íc chóng ta ®· g¾n bã vµ ngµy cµng ph¸t triÓn vµ cñng cè. Trong nh÷ng n¨m kh¸ng chiÕn, nh©n d©n ViÖt Nam ®· ®−îc nh©n d©n Ba Lan ñng hé. Tõ khi hßa b×nh lËp l¹i, chóng t«i l¹i ®−îc nh©n d©n Ba Lan hÕt lßng gióp ®ì trong viÖc x©y dùng kinh tÕ vµ ph¸t triÓn v¨n hãa. Lµ mét n−íc ®¹i biÓu trong ñy ban Quèc tÕ gi¸m s¸t vµ kiÓm so¸t thùc hiÖn ®×nh chiÕn ë ViÖt Nam1), Ba Lan ®· gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc thùc hiÖn HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬, ®¶m b¶o hßa b×nh ë ViÖt Nam vµ ë §«ng D−¬ng. Nh©n d©n ViÖt Nam biÕt ¬n s©u s¾c nh÷ng sù gióp ®ì kh¶ng kh¸i Êy cña nh©n d©n, §¶ng vµ ChÝnh phñ Ba Lan. Chóng t«i hÕt søc vui mõng thÊy r»ng trong thêi gian qua, nh©n d©n Ba Lan d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng C«ng nh©n thèng nhÊt Ba Lan ®· kh¾c _______________ 1) ñy ban Quèc tÕ gi¸m s¸t vµ kiÓm so¸t thùc hiÖn ®×nh chiÕn ë ViÖt Nam gåm cã ®¹i diÖn (®¹i sø) c¸c n−íc: Ba Lan, Ên §é, Cana®a, trong ®ã Ên §é lµm Chñ tÞch ñy ban (BT). lêi ph¸t biÓu trong lÔ ®ãn tiÕp... 23 phôc rÊt nhiÒu khã kh¨n vµ ®· thu ®−îc nhiÒu thµnh tÝch vÎ vang trong c«ng cuéc x©y dùng x· héi chñ nghÜa. Nh÷ng thµnh tÝch ®ã ®· gãp phÇn t¨ng c−êng søc m¹nh cña phe x· héi chñ nghÜa, gãp phÇn b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi. T«i xin thµnh thËt c¸m ¬n sù ®ãn tiÕp th©n thiÕt vµ long träng cña c¸c ®ång chÝ vµ cña nh©n d©n Ba Lan anh em. T×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n Ba Lan mu«n n¨m! T×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n c¸c n−íc phe x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Quèc mu«n n¨m! Hßa b×nh thÕ giíi mu«n n¨m! §äc ngµy 21-7-1957. B¸o Nh©n d©n, sè 1232, ngµy 23-7-1957. 24 DiÔn v¨n trong buæi chiªu ®·i c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o n−íc céng hßa ba lan Th−a ®ång chÝ Chñ tÞch th©n mÕn, Th−a c¸c ®ång chÝ vµ c¸c b¹n, T«i xin c¶m ¬n c¸c ®ång chÝ vµ c¸c b¹n ®· ®Õn dù ®«ng ®ñ cuéc chiªu ®·i h«m nay. Cuéc ®i th¨m cña chóng t«i ë n−íc c¸c b¹n qu¸ ng¾n ngñi. Tuy nhiªn, chóng t«i ®· ®−îc tr«ng thÊy nh÷ng hy sinh to lín cña nh©n d©n Ba Lan trong cuéc ®Êu tranh ®Ó tù gi¶i phãng khái ¸ch ph¸t xÝt. §ång thêi, chóng t«i ®−îc tr«ng thÊy tËn n¬i nh÷ng cè g¾ng to lín cña nh©n d©n Ba Lan d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng C«ng nh©n thèng nhÊt vµ ChÝnh phñ Ba Lan ®Ó x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Trªn ®Êt n−íc bÞ bän ph¸t xÝt HÝtle tµn ph¸, chóng t«i v« cïng c¶m phôc tr−íc tinh thÇn anh dòng vµ hy sinh Êy cña nh©n d©n Ba Lan anh em. Trong cuéc ®Êu tranh giµnh thèng nhÊt n−íc nhµ, còng nh− trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi, nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i cßn ph¶i cè g¾ng l©u dµi vµ sÏ cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. Nh−ng nhê lßng trung thµnh víi nh÷ng nguyªn t¾c cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi, nhê ë søc m¹nh ®oµn kÕt cña c¸c n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa vµ víi nh÷ng kinh nghiÖm to lín cña Liªn X«, Trung Quèc, Ba Lan vµ diÔn v¨n trong buæi chiªu ®·i c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o... 25 cña c¸c n−íc anh em kh¸c, chóng t«i tin ch¾c sÏ giµnh ®−îc th¾ng lîi cuèi cïng. T«i xin ®Ò nghÞ n©ng cèc chóc: - Nh©n d©n Ba Lan d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng C«ng nh©n thèng nhÊt vµ ChÝnh phñ Ba Lan, thu ®−îc nhiÒu th¾ng lîi trong c«ng cuéc x©y dùng x· héi chñ nghÜa. - T×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai d©n téc ViÖt Nam vµ Ba Lan. - T×nh ®oµn kÕt kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a c¸c n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa chung quanh Liªn X« vµ Trung Quèc. - Chóc hßa b×nh thÕ giíi. - Chóc søc kháe cña c¸c ®ång chÝ Dav¸txki, G«munca vµ c¸c vÞ l·nh ®¹o kh¸c cña §¶ng C«ng nh©n thèng nhÊt vµ ChÝnh phñ Ba Lan. - Søc kháe cña c¸c ®ång chÝ vµ c¸c b¹n. §äc ngµy 24-7-1957. Tµi liÖu l−u t¹i Côc L−u tr÷ V¨n phßng Trung −¬ng §¶ng. 26 DIÔN V¡N §äC T¹I LÔ §ãN TIÕP ë S¢N BAY BÐCLIN, THñ §¤ N¦íC CéNG Hßa D¢N CHñ §øC (TrÝch) ... NhËn lêi mêi cña Chñ tÞch Vinhem PÝch kÝnh mÕn, chóng t«i v« cïng vui s−íng ®−îc tíi th¨m ®Êt n−íc t−¬i ®Ñp cña c¸c ®ång chÝ. Chóng t«i xin c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp nång nhiÖt cña c¸c ®ång chÝ vµ xin chuyÓn tíi nh©n d©n §øc anh em lêi chµo th©n ¸i cña nh©n d©n ViÖt Nam. Chóng t«i hy väng r»ng cuéc ®i th¨m cña chóng t«i sÏ th¾t chÆt nh÷ng quan hÖ anh em g¾n liÒn hai n−íc chóng ta. Hai n−íc chóng ta ®Òu ®øng trong ®¹i gia ®×nh c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa. Hai n−íc ViÖt Nam vµ §øc cã ®iÓm gièng nhau lµ hiÖn nay l·nh thæ cña hai n−íc ®Òu bÞ t¹m thêi chia c¾t, c¶ hai d©n téc ®Òu nç lùc ®Êu tranh d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng tiªn phong cña giai cÊp c«ng nh©n ®Ó thèng nhÊt ®Êt n−íc, x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ g×n gi÷ hßa b×nh thÕ giíi. Trong cuéc tr−êng kú kh¸ng chiÕn võa qua, nh©n d©n ViÖt Nam ®· ®−îc sù gióp ®ì hÕt søc nång nhiÖt cña nh©n d©n vµ ChÝnh phñ Céng hßa D©n chñ §øc. Trong c«ng cuéc x©y dùng hßa b×nh ®Êt n−íc hiÖn nay, nh©n d©n ViÖt Nam còng vÉn nhËn ®−îc sù gióp ®ì anh em cña nh©n d©n vµ ChÝnh phñ Céng hßa D©n chñ §øc. Thay mÆt nh©n d©n diÔn v¨n ®äc t¹i lÔ ®ãn tiÕp ë s©n bay bÐclin... 27 ViÖt Nam, chóng t«i ch©n thµnh tá lßng biÕt ¬n ChÝnh phñ Céng hßa D©n chñ §øc, §¶ng X· héi thèng nhÊt §øc vµ toµn thÓ nh©n d©n §øc. Nh©n d©n ViÖt Nam hÕt lßng ñng hé cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n §øc. Nh©n d©n ViÖt Nam v« cïng vui s−íng tr−íc nh÷ng th¾ng lîi cña nh©n d©n §øc vµ xem ®ã lµ th¾ng lîi cña chÝnh b¶n th©n m×nh. Nh©n d©n ViÖt Nam chóc nh©n d©n §øc anh em ®¹t ®−îc nhiÒu thµnh tÝch to lín h¬n n÷a. N−íc Céng hßa D©n chñ §øc mu«n n¨m! T×nh h÷u nghÞ kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a nh©n d©n §øc vµ nh©n d©n ViÖt Nam mu«n n¨m! Phe x· héi chñ nghÜa do Liªn X« vµ Trung Quèc ®øng ®Çu mu«n n¨m! Hßa b×nh thÕ giíi mu«n n¨m! §äc ngµy 25-7-1957. B¸o Nh©n d©n, sè 1236, ngµy 27-7-1957. 28 DIÔN V¡N TRONG BUæI CHI£U §·I ë BÐCLIN (TrÝch) ... Mèi t×nh th¾m thiÕt mµ chóng t«i thÊy ë nh÷ng n¬i chóng t«i ®· ®Õn th¨m tá râ t×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a nh©n d©n hai n−íc chóng ta. §èi víi chóng t«i t×nh h÷u nghÞ ®ã lµ mét sù gióp ®ì quý b¸u trong cuéc ®Êu tranh giµnh thèng nhÊt Tæ quèc vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi trªn ®Êt n−íc chóng t«i. Chóng t«i rÊt c¶m ¬n sù tiÕp ®ãn nhiÖt liÖt cña nh©n d©n §øc anh em... N−íc §øc, quª h−¬ng cña M¸c, ¡ngghen, cña C¸c LÝpnÕch vµ R«da Lócx¨mbua, cña Tenl¬man vµ Vinhem PÝch, nh÷ng tªn tuæi vÜ ®¹i cña phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ, cña chñ nghÜa quèc tÕ v« s¶n; ®ång thêi còng lµ Tæ quèc cña Gít, BÐtth«ven, Anhxtanh... cña nh÷ng ng−êi ®· gãp phÇn lµm giµu cho gia tµi v¨n hãa vµ khoa häc cña nh©n lo¹i. N−íc §øc ®ã th©n thiÕt gÇn gòi víi tÊt c¶ mäi ng−êi trªn toµn thÕ giíi, nh−ng bÞ bän HÝtle d· man tµn ph¸, nay ®· trë l¹i vÜ ®¹i d−íi chÕ ®é Céng hßa D©n chñ §øc vµ ®ang ®Êu tranh giµnh thèng nhÊt cho Tæ quèc, vµ cho hßa b×nh thÕ giíi. Lêi tuyªn bè cña ®ång chÝ Thñ t−íng Grètt¬v«n ®· cã mét tiÕng vang lín kh«ng nh÷ng trong nh©n d©n §øc mµ cßn trong tÊt c¶ nh©n d©n c¸c n−íc yªu chuéng hßa b×nh trªn thÕ giíi. Lêi tuyªn bè ®ã lµ mét ®ãng gãp quan träng ®èi víi cuéc ®Êu tranh cho sù thèng nhÊt n−íc §øc vµ cho hßa b×nh thÕ giíi. diÔn v¨n trong buæi chiªu ®·i ë bÐclin 29 Thay mÆt §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam, ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ nh©n d©n ViÖt Nam, chóng t«i hoµn toµn ñng hé cuéc ®Êu tranh cña c¸c b¹n vµ chóc c¸c b¹n th¾ng lîi trong c«ng cuéc ®Êu tranh cho thèng nhÊt, vµ trong c«ng cuéc x©y dùng mét n−íc §øc d©n chñ, hßa b×nh vµ x· héi chñ nghÜa. Cuéc ®Êu tranh cña chóng t«i còng gièng nh− cuéc ®Êu tranh cña c¸c b¹n. Cuéc ®Êu tranh ®ã nh»m chèng ®Õ quèc Mü ®ang biÕn miÒn Nam ViÖt Nam thµnh mét c¨n cø x©m l−îc miÒn B¾c ViÖt Nam vµ phe x· héi chñ nghÜa. ChÝnh quyÒn Ng« §×nh DiÖm ë miÒn Nam khñng bè nh÷ng ng−êi yªu n−íc ®Êu tranh cho hßa b×nh vµ thèng nhÊt ®Êt n−íc, chóng cè t×nh cù tuyÖt cuéc tuyÓn cö do HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ quy ®Þnh ®Ó thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam, chóng x©y dùng c¨n cø qu©n sù cña Mü ®Ó chuÈn bÞ chiÕn tranh. Chóng t«i kÞch liÖt chèng sù can thiÖp ®ã cña ®Õ quèc. Thèng nhÊt ViÖt Nam lµ viÖc cña nh©n d©n ViÖt Nam, còng nh− thèng nhÊt n−íc §øc lµ viÖc cña nh©n d©n §øc. Víi sù ñng hé cña tÊt c¶ c¸c d©n téc yªu chuéng hßa b×nh, chóng t«i ®ßi thi hµnh ®óng ®¾n HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ ®Ó thèng nhÊt n−íc nhµ b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh. Chóng t«i sung s−íng nhËn thÊy r»ng ChÝnh phñ hai n−íc chóng ta ®· hoµn toµn nhÊt trÝ vÒ quan ®iÓm trong vÊn ®Ò ViÖt Nam còng nh− vÊn ®Ò §øc, trong vÊn ®Ò hßa b×nh, d©n chñ vµ x· héi chñ nghÜa. Sù nhÊt trÝ ®ã ®· biÓu hiÖn tinh thÇn anh em cña chñ nghÜa quèc tÕ v« s¶n, lµ nÒn t¶ng cña mèi quan hÖ gi÷a nh©n d©n hai n−íc chóng ta. Nã biÓu hiÖn t×nh ®oµn kÕt kh«ng g× lay chuyÓn næi cña nh©n d©n c¸c n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa, ®oµn kÕt chÆt chÏ chung quanh Liªn X« vµ Trung Quèc. Nh©n d©n §øc ®ang gióp ®ì chóng t«i ®Êu tranh giµnh thèng nhÊt vµ x©y dùng ®Êt n−íc cña chóng t«i. C¸c kü s−, c«ng nh©n, b¸c sÜ, v¨n sÜ, nghÖ sÜ §øc ®· sang gióp ®ì chóng t«i vµ ®· gãp phÇn lµm cho nh©n d©n §øc hiÓu biÕt thªm nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n ViÖt Nam hiÓu biÕt thªm nh©n d©n §øc. §oµn ®¹i biÓu 30 Hå CHÝ MINH TOµN TËP MÆt trËn d©n téc §øc sang th¨m n−íc chóng t«i ®· th¾t chÆt h¬n n÷a mèi t×nh anh em ®ã. C¸c ch¸u thiÕu nhi vµ sinh viªn ViÖt Nam ë ®©u còng ®−îc sù ch¨m sãc chu ®¸o nhÊt cña c¸c thÇy gi¸o vµ c¸c b¹n §øc. Chóng t«i c¶m ¬n c¸c b¹n vµ nhê c¸c b¹n chuyÓn ®Õn nh©n d©n §øc, lêi biÕt ¬n s©u s¾c cña chóng t«i ®èi víi sù gióp ®ì quý b¸u ®ã... §äc ngµy 31-7-1957. In trong s¸ch Nh÷ng lêi kªu gäi cña Hå Chñ tÞch, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.111-113. 31 DiÔn v¨n ®äc t¹i LÔ §ãN tiÕp ë S¢N BAY BU§APÐT (HUNGGARI) T«i rÊt vui mõng h«m nay göi tíi nh©n d©n Hunggari lêi chµo anh em cña nh©n d©n ViÖt Nam. Nh©n d©n n−íc chóng t«i ®· lu«n lu«n theo dâi víi mét c¶m t×nh nång nhiÖt cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n Hunggari giµnh tù do vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi. §oµn kÕt chÆt chÏ víi nhau trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, nh©n d©n hai n−íc chóng ta cïng g¾n bã víi nhau vÒ t×nh c¶m vµ t− t−ëng. Cuéc ®Êu tranh l©u dµi vµ gian khæ cña nh©n d©n ViÖt Nam chèng ¸ch thùc d©n x©m l−îc ®· lu«n lu«n ®−îc sù ®ång t×nh s©u s¾c cña nh©n d©n Hunggari còng nh− cuéc chiÕn ®Êu cña c¸c b¹n chèng nh÷ng lùc l−îng ph¶n ®éng ®· ®−îc nh©n d©n ViÖt Nam vµ c¸c n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa vµ hßa b×nh ñng hé. D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng C«ng nh©n x· héi chñ nghÜa vµ ChÝnh phñ c«ng n«ng c¸ch m¹ng Hunggari, ®øng ®Çu lµ ®ång chÝ Ca®a, vµ víi sù gióp ®ì cña Liªn X«, nh©n d©n Hunggari ®· ®¸nh b¹i nh÷ng lùc l−îng ph¶n ®éng trong n−íc vµ bän ®Õ quèc n−íc ngoµi, ®· kh«i phôc c«ng cuéc lao ®éng hßa b×nh kiÕn thiÕt chñ nghÜa x· héi. Thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam, chóng t«i chµo mõng nh÷ng cè g¾ng dòng c¶m vµ nh÷ng thµnh tÝch rùc rì mµ nh©n d©n Hunggari ®· ®¹t ®−îc trong cuéc ®Êu tranh cho hßa b×nh vµ chñ nghÜa x· héi. T×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a nh©n d©n hai n−íc mu«n n¨m! 32 Hå CHÝ MINH TOµN TËP N−íc Céng hßa Nh©n d©n Hunggari mu«n n¨m! T×nh ®oµn kÕt kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a c¸c n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Quèc mu«n n¨m! Hßa b×nh thÕ giíi mu«n n¨m! §äc ngµy 1-8-1957. B¸o Nh©n d©n, sè 1243, ngµy 3-8-1957. 33 DiÔn v¨n trong buæi chiªu ®·i ë Hunggari Th−a ®ång chÝ Chñ tÞch th©n mÕn, Th−a c¸c ®ång chÝ vµ c¸c b¹n th©n mÕn, NhËn lêi mêi cña ®ång chÝ Chñ tÞch, h«m nay chóng t«i sung s−íng ®−îc chuyÓn ®Õn nh©n d©n Hunggari anh em lêi chµo nhiÖt liÖt vµ th©n ¸i nhÊt. §oµn kÕt víi nhau trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Quèc, hai d©n téc chóng ta tuy c¸ch xa nhau nh−ng rÊt gÇn gòi nhau v× cïng chung mét môc ®Ých. Trong suèt chÝn n¨m kh¸ng chiÕn gian khæ ®Ó gi¶i phãng d©n téc, nh©n d©n Hunggari ®· lu«n lu«n ®em ®Õn cho chóng t«i c¶m t×nh nång nµn. Hßa b×nh trë l¹i, nh©n d©n Hunggari ®· göi c¸c ®oµn chuyªn gia vµ mËu dÞch sang gióp chóng t«i kh«i phôc kinh tÕ. §ång thêi c¸c ph¸i ®oµn v¨n hãa Hunggari ®· giíi thiÖu víi nh©n d©n chóng t«i nÒn v¨n hãa cña nh©n d©n Hunggari, mét d©n téc ®· anh dòng ®Ëp tan xiÒng xÝch n« lÖ vµ chñ nghÜa ph¸t xÝt. Nh©n dÞp nµy, thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam, chóng t«i xin thµnh t©m c¶m ¬n sù gióp ®ì cña §¶ng, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Hunggari. T«i xin thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam hoan nghªnh nh÷ng th¾ng lîi cña nh©n d©n Hunggari trong cuéc ®Êu tranh chèng c¸c lùc l−îng ph¶n ®éng còng nh− trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Chóng t«i tin ch¾c r»ng, cïng víi tÊt c¶ c¸c d©n téc trong 34 Hå CHÝ MINH TOµN TËP ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, d−íi ngän cê quang vinh cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin vµ ®oµn kÕt chÆt chÏ chung quanh Liªn X« vµ Trung Quèc, chóng ta kiªn quyÕt tiÕn lªn trong sù nghiÖp x©y dùng x· héi chñ nghÜa vµ b¶o vÖ hßa b×nh. T«i xin n©ng cèc: - Chóc t×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai d©n téc ViÖt Nam vµ Hunggari. - Chóc th¾ng lîi cña nh©n d©n Hunggari anh dòng d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng C«ng nh©n X· héi vµ ChÝnh phñ C«ng n«ng c¸ch m¹ng Hunggari. - Chóc t×nh ®oµn kÕt kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a c¸c d©n téc trong phe x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Quèc. - Chóc hßa b×nh thÕ giíi. - Chóc søc kháe ®ång chÝ Chñ tÞch §«bi Itxvan, chóc søc kháe ®ång chÝ Thñ t−íng Ca®a vµ chóc søc kháe tÊt c¶ c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o cña §¶ng C«ng nh©n x· héi vµ ChÝnh phñ Hunggari. §äc ngµy 2-8-1957. Tµi liÖu l−u t¹i Côc L−u tr÷ V¨n phßng Trung −¬ng §¶ng. 35 DiÔn tõ TRONG TIÖC CHI£U §·I ë B£¤GR¸T (nam t−) Trong nh÷ng giê phót ®en tèi nhÊt, trong cuéc ®¹i chiÕn võa qua, mÆc dï sèng d−íi ¸ch thèng trÞ cña bän thùc d©n, nh©n d©n ViÖt Nam ®· lu«n lu«n theo dâi mét c¸ch kh©m phôc cuéc chiÕn ®Êu anh dòng cña nh©n d©n Nam T− chèng chñ nghÜa ph¸t xÝt còng nh− nh©n d©n ViÖt Nam ®· rÊt vui s−íng chµo mõng viÖc thµnh lËp n−íc Céng hßa Nh©n d©n Liªn bang Nam T−. T«i thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam c¶m ¬n nh©n d©n Nam T− anh em ®· lu«n lu«n ®ång t×nh ñng hé nh©n d©n ViÖt Nam trong cuéc ®Êu tranh l©u dµi, gian khæ ®Ó gi¶i phãng d©n téc. Tõ khi hßa b×nh ®−îc lËp l¹i, víi sù gióp ®ì cña c¸c n−íc anh em, chóng t«i ®ang cè g¾ng x©y dùng mét ®êi sèng míi phï hîp víi lîi Ých vµ nguyÖn väng cña nh©n d©n n−íc chóng t«i. §ång thêi, ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®· ®Êu tranh kh«ng ngõng ®Ó ®ßi thùc hiÖn ®Çy ®ñ HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ quy ®Þnh trong th¸ng 7-1956 ph¶i tæ chøc tæng tuyÓn cö ®Ó thèng nhÊt ®Êt n−íc b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh. Tuy nhiªn, nh÷ng cè g¾ng cña chóng t«i nh»m thèng nhÊt ®Êt n−íc ®· lu«n lu«n bÞ chñ nghÜa ®Õ quèc Mü vµ bän bï nh×n ë miÒn Nam ViÖt Nam ph¸ ho¹i. Kh«ng ®Õm xØa g× ®Õn HiÖp nghÞ Gi¬nev¬, bän chóng ®ang ra søc biÕn miÒn Nam ViÖt Nam thµnh mét c¨n cø qu©n sù ®Ó x©m l−îc miÒn B¾c ViÖt Nam. §−îc bän ®Õ quèc Mü 36 Hå CHÝ MINH TOµN TËP gióp søc, chÝnh quyÒn Ng« §×nh DiÖm ®· kh¨ng kh¨ng cù tuyÖt nh÷ng ®Ò nghÞ vÒ viÖc hiÖp th−¬ng ®µm ph¸n nh»m môc ®Ých thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh vµ hä ®· biÕn ®−êng giíi tuyÕn t¹m thêi ë vÜ tuyÕn 17 thµnh mét ®−êng biªn giíi cè t×nh chia c¾t ®Êt n−íc ViÖt Nam. Nh−ng n−íc ViÖt Nam lµ mét khèi thèng nhÊt vÒ mÆt d©n téc, lÞch sö vµ kinh tÕ, vµ kh«ng mét lùc l−îng nµo trªn thÕ giíi cã thÓ chia c¾t næi ViÖt Nam. §−îc sù ñng hé cña c¸c n−íc trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa vµ tÊt c¶ c¸c d©n téc yªu chuéng hßa b×nh, nh©n d©n ViÖt Nam bÒn bØ ®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt Tæ quèc b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh. Chóng t«i vui mõng thÊy r»ng mÆc dÇu nói s«ng c¸ch trë xa x«i nh−ng quan ®iÓm cña ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ ChÝnh phñ Nam T− vÉn gièng nhau vÒ nh÷ng vÊn ®Ò quan träng nhÊt trong cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n c¸c n−íc giµnh ®éc lËp d©n téc vµ chung sèng hßa b×nh. Tuy nhiªn c¸c n−íc ®Õ quèc ®ang tiÕp tôc vò trang nh»m tham väng thèng trÞ thÕ giíi. Còng nh− nh©n d©n Nam T− anh em ®· ph¶i hy sinh rÊt nhiÒu trong cuéc chiÕn ®Êu gi¶i phãng d©n téc, nh©n d©n ViÖt Nam s½n sµng cïng víi nh©n d©n Nam T− vµ nh©n d©n c¸c n−íc trªn thÕ giíi yªu chuéng hßa b×nh ®oµn kÕt víi nhau trong cuéc ®Êu tranh b¶o vÖ hßa b×nh g¾n liÒn víi cuéc ®Êu tranh cña c¸c d©n téc cho tù do vµ chung sèng hßa b×nh. Chóng t«i tin t−ëng ch¾c ch¾n r»ng sù nç lùc chung cña nh©n d©n hai n−íc chóng ta cïng víi nh©n d©n c¸c n−íc yªu chuéng hßa b×nh trªn thÕ giíi cã thÓ chiÕn th¾ng nh÷ng lùc l−îng chiÕn tranh. T«i xin c¶m ¬n ®ång chÝ Chñ tÞch th©n mÕn võa tá lêi triÖt ®Ó ñng hé cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n ViÖt Nam ®ßi thùc hiÖn ®Çy ®ñ HiÖp nghÞ Gi¬nev¬. §èi víi nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i thùc lµ mét sù khuyÕn khÝch lín lao khi thÊy nh©n d©n Nam T− anh em b¶o vÖ sù nghiÖp ®Êu tranh cña nh©n d©n ViÖt Nam nh− cña chÝnh diÔn tõ trong tiÖc chiªu ®·i ë bª«gr¸t... 37 m×nh. Trong thêi gian ë Nam T−, chóng t«i sÏ cè g¾ng t×m hiÓu nh÷ng kinh nghiÖm cña nh©n d©n Nam T−. §oµn kÕt víi nhau trong viÖc thùc hiÖn môc ®Ých chung, nh©n d©n hai n−íc chóng ta cã thÓ tay n¾m tay cïng tiÕn b−íc víi nh©n d©n c¸c n−íc trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa vµ nh©n d©n thÕ giíi yªu chuéng hßa b×nh trªn con ®−êng ®i tíi th¾ng lîi cuèi cïng. §äc ngµy 5-8-1957. B¸o Nh©n d©n, sè 1248, ngµy 8-8-1957. 38 §IÖN GöI B¸C SÜ X¸CT¤N¤ Göi B¸c sÜ X¸ct«n«, Chñ tÞch Quèc héi n−íc Céng hßa Nam D−¬ng1), T«i rÊt sung s−íng ®−îc biÕt tin Ngµi ®Õn th¨m n−íc ViÖt Nam chóng t«i. T«i xin tá lßng nhiÖt liÖt hoan nghªnh Ngµi. T«i ch¾c r»ng viÖc Ngµi ®Õn th¨m ViÖt Nam sÏ t¨ng c−êng t×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n hai n−íc ViÖt Nam vµ Nam D−¬ng. T«i chóc Ngµi m¹nh kháe. Bª«gr¸t, ngµy 7 th¸ng 8 n¨m 1957 Hå CHÝ MINH B¸o Nh©n d©n, sè 1251, ngµy 11-8-1957. _______________ 1) Céng hßa Nam D−¬ng: Céng hßa In®«nªxia (BT). 39 Lêi ph¸t biÓu tr−íc khi rêi Bª«gr¸t (nam t−) §ång chÝ Chñ tÞch th©n mÕn, C¸c ®ång chÝ vµ c¸c b¹n th©n mÕn, Tr−íc khi rêi ®Êt n−íc t−¬i ®Ñp víi nh÷ng t×nh c¶m th©n mÕn, t«i xin c¸m ¬n sù ®ãn tiÕp th©n ¸i cña ®ång chÝ Chñ tÞch Tit« ®· dµnh cho chóng t«i, t«i còng xin c¸m ¬n c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· ch¨m sãc chu ®¸o chóng t«i trong thêi gian ë th¨m, xin c¸m ¬n nh©n d©n Nam T− anh hïng mµ chóng t«i ®¸nh gi¸ cao t×nh h÷u nghÞ víi nh©n d©n ViÖt Nam. §Õn ®©u, chóng t«i còng c¶m thÊy t×nh c¶m ®ã trong tr¸i tim cña nh©n d©n Nam T− ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam. C¸c ®ång chÝ theo dâi víi ®Çy tin t−ëng cuéc chiÕn ®Êu tr−êng kú cña chóng t«i nh»m gi¶i phãng còng nh− hiÖn nay chia sÎ víi chóng t«i trong sù nghiÖp ®Êu tranh hßa b×nh thèng nhÊt Tæ quèc. ChuyÓn ®Õn c¸c ®ång chÝ lêi chµo mõng anh em cña nh©n d©n ViÖt Nam, t«i cã nhiÖm vô khi vÒ n−íc chuyÓn ®Õn nh©n d©n ViÖt Nam lêi chµo mõng th©n ¸i nhÊt cña nh©n d©n Nam T− anh em. Nãi lêi chia tay víi c¸c ®ång chÝ, t«i chóc c¸c ®ång chÝ ®¹t nhiÒu th¾ng lîi míi trong cuéc ®Êu tranh cho hßa b×nh vµ chñ nghÜa x· héi. Tin vÒ cuéc ®i th¨m ViÖt Nam cña ®ång chÝ Chñ tÞch Tit«, lµm nh©n d©n chóng t«i ®ãn nhËn hÕt søc vui mõng vµ chóng t«i ®îi ngµy ®−îc xiÕt tay ®ång chÝ l¹i trªn thñ ®« ®Êt n−íc chóng t«i. 40 Hå CHÝ MINH TOµN TËP - T×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n hai n−íc mu«n n¨m! - N−íc Céng hßa Liªn bang Nh©n d©n Nam T− mu«n n¨m! C¸m ¬n vµ chµo t¹m biÖt! §äc ngµy 9-8-1957. Tµi liÖu l−u t¹i Côc L−u tr÷ V¨n phßng Trung −¬ng §¶ng. 41 Lêi pH¸T BIÓU ë S¢N BAY THñ §« TIRANA (ANBANI) Th−a ®ång chÝ Chñ tÞch th©n mÕn, C¸c b¹n, C¸c ®ång chÝ th©n mÕn, NhËn lêi mêi cña ®ång chÝ Chñ tÞch Hatgi Lªsi, h«m nay, t«i v« cïng vui s−íng ®−îc ®Õn ®©y víi c¸c b¹n, mang tíi nh©n d©n Anbani anh dòng lêi chµo cña nh©n d©n ViÖt Nam. MÆc dï xa c¸ch nhau, hai d©n téc chóng ta ®· ®oµn kÕt víi nhau trong ®¹i gia ®×nh c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, ®øng ®Çu lµ Liªn X«. Cuéc chiÕn ®Êu anh dòng cña nh©n d©n Anbani chèng bän ph¸t xÝt ®· cã tiÕng vang m¹nh trong ®Êt n−íc chóng t«i, còng nh− cuéc tr−êng kú kh¸ng chiÕn cña nh©n d©n ViÖt Nam ®· ®−îc nh©n d©n Anbani ñng hé. Ngµy nay, nh÷ng th¾ng lîi cña c¸c ®ång chÝ trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi còng lµ nh÷ng th¾ng lîi cña chóng t«i, còng nh− cuéc ®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt ®Êt n−íc vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë ®Êt n−íc chóng t«i ®· ®−îc c¸c ®ång chÝ ñng hé. Chóng t«i tin r»ng cuéc ®i th¨m Anbani cña chóng t«i sÏ gãp phÇn cñng cè h¬n n÷a nh÷ng quan hÖ anh em gi÷a hai n−íc chóng ta. 42 Hå CHÝ MINH TOµN TËP T×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai n−íc chóng ta mu«n n¨m! N−íc Céng hßa Nh©n d©n Anbani mu«n n¨m! Ph¸t biÓu ngµy 9-8-1957. In trong s¸ch Nh÷ng lêi kªu gäi cña Hå Chñ tÞch, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.120. 43 §¸p tõ TRONG BUæI CHI£U §·I CñA CHñ TÞCH QUèC HéI ANBANI (TrÝch) ... T«i xin thµnh thËt c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp th¾m thiÕt cña c¸c ®ång chÝ ®èi víi chóng t«i, vµ qua chóng t«i, còng lµ ®èi víi toµn thÓ nh©n d©n ViÖt Nam. Trong cuéc §¹i chiÕn thÕ giíi thø hai8, nh©n d©n ViÖt Nam ®· theo dâi vµ v« cïng kh©m phôc cuéc chiÕn ®Êu anh dòng chèng ph¸t xÝt cña nh©n d©n Anbani anh em. Chóng t«i chµo mõng nh©n d©n Anbani dòng c¶m vµ anh hïng. Trong nh÷ng n¨m ®en tèi nhÊt cña cuéc §¹i chiÕn thÕ giíi thø hai, nh©n d©n Anbani ®· chØ cho toµn nh©n lo¹i thÊy râ mét d©n téc nhá bÐ ®· ®−¬ng ®Çu ®−îc víi bän ph¸t xÝt cã vò khÝ ®Çy ®ñ nh− thÕ nµo. Sau ngµy gi¶i phãng, nh©n d©n Anbani, d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ ChÝnh phñ Céng hßa Nh©n d©n Anbani vµ ®−îc Liªn X« gióp ®ì, ®· anh dòng b¾t tay thùc hiÖn sù nghiÖp vÜ ®¹i vµ khã kh¨n lµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi trong mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c hËu vµ hÇu nh− bÞ hoµn toµn tµn ph¸ bëi bän x©m l−îc. Nh÷ng thµnh tÝch cña c¸c ®ång chÝ trong c«ng viÖc khã kh¨n nµy lµ nh÷ng tÊm g−¬ng chãi läi cho nh©n d©n c¸c n−íc chËm tiÕn, ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam. Trong thêi gian l−u l¹i Anbani, chóng t«i sÏ cè g¾ng häc tËp kinh nghiÖm phong phó cña c¸c ®ång chÝ. NhiÖm vô cña nh©n d©n ViÖt Nam cßn l©u dµi, gian khæ vµ phøc t¹p. Chóng t«i võa ph¶i 44 Hå CHÝ MINH TOµN TËP ®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt ®Êt n−íc, võa ph¶i ®Êu tranh ®Ó x©y dùng chñ nghÜa x· héi. HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ chÊm døt cuéc chiÕn tranh ë ViÖt Nam kÐo dµi trong chÝn n¨m ®· quy ®Þnh ph¶i tæ chøc tæng tuyÓn cö vµo th¸ng 7-1956 ®Ó thèng nhÊt ®Êt n−íc. ChÝnh quyÒn Ng« §×nh DiÖm, ®−îc ®Õ quèc Mü gióp søc, ®· vi ph¹m HiÖp nghÞ Gi¬nev¬, kh¨ng kh¨ng tõ chèi nh÷ng cè g¾ng cña ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa nh»m më cuéc hiÖp th−¬ng ®Ó thèng nhÊt ®Êt n−íc. Tõ ngµy hßa b×nh ®−îc lËp l¹i ®Õn nay, ®Õ quèc Mü ®· t×m mäi c¸ch ®Ó biÕn miÒn Nam ViÖt Nam thµnh mét c¨n cø tÊn c«ng miÒn B¾c ViÖt Nam vµ c¶ phe x· héi chñ nghÜa. Nh−ng sù nghiÖp cña chóng t«i lµ chÝnh nghÜa, tÊt c¶ c¸c d©n téc trong ®¹i gia ®×nh c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, tÊt c¶ c¸c d©n téc yªu chuéng hßa b×nh trªn toµn thÕ giíi ®Òu ñng hé chóng t«i trong cuéc ®Êu tranh l©u dµi vµ gian khæ nµy. Nh©n d©n Anbani ®· hÕt lßng ñng hé nh©n d©n ViÖt Nam trong cuéc ®Êu tranh gi¶i phãng ®Êt n−íc còng nh− trong cuéc ®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt ®Êt n−íc hiÖn nay. ë ®©y, t«i xin nãi lªn lßng biÕt ¬n thµnh thËt cña chóng t«i ®èi víi c¸c ®ång chÝ, ®èi víi nh©n d©n Anbani anh em. Nh÷ng mèi quan hÖ th¾m thiÕt gi÷a hai n−íc chóng ta ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn vµ gãp phÇn g×n gi÷ sù thèng nhÊt cña ®¹i gia ®×nh c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa. Nãi ngµy 10-8-1957. In trong s¸ch Nh÷ng lêi kªu gäi cña Hå Chñ tÞch, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.121-122. 45 Ph¸t biÓu t¹i cuéc mÝt tinh ë Tirana (anbani) §ång chÝ Chñ tÞch §oµn Chñ tÞch rÊt th©n mÕn, §ång chÝ Thñ t−íng th©n mÕn, §ång chÝ, anh chÞ em th©n mÕn, Chóng t«i vui mõng ®−îc ®Õn th¨m ®Êt n−íc c¸c ®ång chÝ vµ chuyÓn ®Õn nh©n d©n Anbani quang vinh t×nh c¶m vµ lêi chµo mõng anh em cña nh©n d©n ViÖt Nam. Nh©n d©n ViÖt Nam lu«n cã c¶m t×nh thùc sù vµ kh©m phôc ch©n thµnh víi nh©n d©n Anbani, v× c¶ hai d©n téc chóng ta ®· ®Êu tranh gay go vµ anh dòng v× tù do vµ ®éc lËp d©n téc. §ång chÝ Chñ tÞch ®· hoµn toµn cã lý khi nhÊn m¹nh r»ng nh©n d©n Anbani vµ nh©n d©n ViÖt Nam cã mét sè mÖnh chung: Lý t−ëng chung cña chóng ta lµ hßa b×nh, d©n chñ vµ chñ nghÜa x· héi. C¶ hai, chóng ta ®Òu thuéc ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa víi h¬n 900 triÖu ng−êi ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Hoa Nh©n d©n. Gia ®×nh ®ã ngµy cµng lín m¹nh. C¶ hai, chóng ta ®Òu tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi d−íi ngän cê bÊt khuÊt cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin. Tr−íc m¾t nh©n d©n ViÖt Nam cßn nhiÒu khã kh¨n ph¶i v−ît qua. §Êt n−íc chóng t«i cßn t¹m thêi bÞ chia c¾t lµm hai miÒn. NÒn kinh tÕ cña chóng t«i bÞ tµn ph¸ qua mét thÕ kû bÞ thùc d©n bãc lét vµ chÝn n¨m chiÕn tranh. 46 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Trong cuéc ®Êu tranh nh»m thèng nhÊt Tæ quèc vµ x©y dùng tõng b−íc chñ nghÜa x· héi, chóng t«i vui mõng cã bªn c¹nh chóng t«i nh©n d©n Anbani anh em, ®oµn kÕt trong ®¹i gia ®×nh cña chñ nghÜa x· héi. Nh©n d©n ViÖt Nam rÊt kh©m phôc tinh thÇn anh dòng cña nh©n d©n Anbani. Sù dòng c¶m cña c¸c chiÕn sÜ, cña c¸c ®ång chÝ, nh÷ng hy sinh mµ c¸c b¹n ph¶i chÞu ®ùng trong nhiÒu n¨m gay go cña cuéc ®Êu tranh chèng ph¸t xÝt, ®· cæ vò chiÕn sÜ, vµ nh©n d©n chóng t«i trong cuéc ®Êu tranh yªu n−íc cña m×nh. Ngµy nay, chóng t«i vui mõng nhËn thÊy trong vßng 12 n¨m, d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Lao ®éng ®øng ®Çu lµ ®ång chÝ ¡ngve Hètgia, nh©n d©n Anbani anh em ®· biÕn n−íc m×nh tõ mét n−íc n«ng nghiÖp phong kiÕn thµnh mét n−íc n«ng nghiÖp - c«ng nghiÖp. C¸c ®ång chÝ ®· x©y dùng mét nÒn c«ng nghiÖp x· héi chñ nghÜa, b¾t ®Çu x· héi chñ nghÜa ë n«ng th«n. C¸c ®ång chÝ ®Ó viÖc canh t¸c cho nh©n d©n lao ®éng tù quyÕt ®Þnh, cho con c¸i c«ng nh©n vµ n«ng d©n tù quyÕt ®Þnh. TÊt nhiªn, khã kh¨n cßn nhiÒu v× kh«ng thÓ x©y dùng ®−îc g× mµ kh«ng mÖt nhäc, nh−ng chóng t«i tin t−ëng r»ng tinh thÇn anh dòng kiªn quyÕt cña nh©n d©n Anbani víi sù gióp ®ì cña Liªn X« vµ c¸c n−íc anh em, sÏ kh¾c phôc mäi trë ng¹i vµ biÕn n−íc Anbani thµnh mét n−íc x· héi chñ nghÜa h¹nh phóc. ViÖt Nam còng vËy, cßn nhiÒu khã kh¨n trong nhiÖm vô thèng nhÊt ®Êt n−íc vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi, nh−ng víi tinh thÇn dòng c¶m hy sinh cña nh©n d©n chóng t«i, víi sù gióp ®ì cña ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, chóng t«i còng nhÊt ®Þnh giµnh ®−îc th¾ng lîi cuèi cïng. T×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n hai n−íc chóng ta, còng nh− sù ®oµn kÕt cña ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa chóng ta kh«ng g× ph¸ vì næi. Liªn X« lµ anh c¶ cña tÊt c¶ chóng ta, C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi quang vinh mµ chóng ta s¾p kû niÖm lÇn thø 40 ®· më ra ph¸t biÓu t¹i cuéc mÝt tinh ë tirana... 47 con ®−êng tù do vµ chñ nghÜa x· héi cña tÊt c¶ c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc vµ v« s¶n toµn thÕ giíi. Kinh nghiÖm vÜ ®¹i x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë Liªn X« cæ vò tÊt c¶ c¸c d©n téc vµ gióp chóng ta chiÕn th¾ng mäi khã kh¨n. Nh− ®ång chÝ Thñ t−íng ®· nãi, c¸c cuéc héi ®µm gi÷a chóng ta trong thêi gian chóng t«i th¨m Anbani ®· diÔn ra trong bÇu kh«ng khÝ anh em vµ thÓ hiÖn sù nhÊt trÝ hoµn toµn trªn tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò vÒ hßa b×nh thÕ giíi vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë hai n−íc. Chóng t«i rÊt tù hµo cã mét ng−êi anh em vµ ng−êi b¹n lµ nh©n d©n Anbani anh hïng víi tinh thÇn anh dòng hy sinh lu«n lµ tÊm g−¬ng cho chóng t«i. - T×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a nh©n d©n hai n−íc mu«n n¨m! - Nh©n d©n Anbani anh hïng mu«n n¨m! - T×nh ®oµn kÕt kh«ng g× ph¸ vì næi cña ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Hoa Nh©n d©n mu«n n¨m! - Chñ nghÜa x· héi mu«n n¨m! - Hßa b×nh thÕ giíi mu«n n¨m! Ph¸t biÓu, ngµy 12-8-1957. Tµi liÖu l−u t¹i Côc L−u tr÷ V¨n phßng Trung −¬ng §¶ng. 48 Lêi PH¸T BIÓU ë S¢N BAY X¤PHIA (BUNGARI) Chóng t«i xin c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp nhiÖt liÖt cña nh©n d©n Bungari vµ xin chuyÓn tíi nh©n d©n Bungari anh em lêi chµo th©n ¸i cña nh©n d©n ViÖt Nam. Chóng t«i sang th¨m Bungari còng lµ ®Ó c¶m ¬n nh©n d©n Bungari ®· gióp ®ì chóng t«i trong c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n−íc vµ ®Ó th¾t chÆt h¬n n÷a t×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai n−íc chóng ta. T×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai d©n téc ViÖt Nam vµ Bungari mu«n n¨m! §¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X« mu«n n¨m! N−íc Céng hßa Nh©n d©n Bungari mu«n n¨m! §¶ng Céng s¶n Bungari, §¶ng vÎ vang cña ®ång chÝ §imit¬rèp, mu«n n¨m! Ph¸t biÓu ngµy 13-8-1957. In trong s¸ch Nh÷ng lêi kªu gäi cña Hå Chñ tÞch, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.123. 49 Lêi PH¸T BIÓU TRONG CUéC MÝT TINH CñA NH¢N D¢N X¤PHIA Chóng t«i xin c¶m ¬n c¸c ®ång chÝ vµ c¸c b¹n vÒ nh÷ng lêi th©n ¸i mµ c¸c ®ång chÝ ®· göi ®Õn nh©n d©n ViÖt Nam vµ ®Õn chóng t«i. C¸ch ®©y 13 n¨m, nh©n d©n ViÖt Nam cßn Ýt biÕt ®Õn nh©n d©n Bungari, nh−ng tõ khi thµnh lËp n−íc Céng hßa Nh©n d©n Bungari, lßng nh©n d©n ViÖt Nam hÕt søc yªu quý c¸c ®ång chÝ vµ c¸c b¹n. Nh©n d©n Bungari ®· theo dâi víi c¶m t×nh th¾m thiÕt cuéc kh¸ng chiÕn l©u dµi vµ gian khæ cña nh©n d©n ViÖt Nam. Sau khi hßa b×nh ®−îc lËp l¹i, nh©n d©n Bungari ®· göi nh÷ng ph¸i ®oµn kinh tÕ vµ v¨n hãa vµ chuyªn gia y tÕ sang gióp ®ì nh©n d©n ViÖt Nam. Nh÷ng ®ång chÝ Bungari lÇn ®Çu tiªn tíi ViÖt Nam ®· gãp phÇn rÊt nhiÒu vµo viÖc cñng cè t×nh h÷u nghÞ gi÷a hai d©n téc chóng ta. Nhê nh÷ng ®ång chÝ Bungari ®ã mµ nh©n d©n ViÖt Nam ®· hiÓu biÕt thªm n−íc Bungari míi, næi tiÕng v× tinh thÇn anh dòng vµ tinh thÇn quèc tÕ v« s¶n, nh©n d©n ViÖt Nam ®· biÕt ®−îc Tæ quèc cña §imit¬rèp vÜ ®¹i, ng−êi mµ tªn tuæi rÊt gÇn gòi víi nh©n d©n lao ®éng toµn thÕ giíi. §ång thêi, còng do ®ã mµ nh©n d©n Bungari hiÓu biÕt nh©n d©n ViÖt Nam h¬n. C¸c ®ång chÝ Bungari sang gióp ®ì ViÖt Nam ®· cã thÓ lµm cho nh©n d©n Bungari h×nh dung ®−îc sù giµu cã, phong c¶nh t−¬i ®Ñp cña 50 Hå CHÝ MINH TOµN TËP ViÖt Nam, biÕt râ ®−îc tinh thÇn anh dòng, c«ng cuéc lao ®éng cña nh©n d©n ViÖt Nam còng nh− nh÷ng khã kh¨n mµ nh©n d©n ViÖt Nam ph¶i kh¾c phôc. ViÖc x©y dùng quan hÖ ngo¹i giao cµng t¨ng c−êng h¬n n÷a nh÷ng quan hÖ anh em gi÷a hai n−íc chóng ta. Vµ mÆc dÇu nói s«ng ng¨n c¸ch, Bungari vµ ViÖt Nam vÉn ë c¹nh nhau trong ®¹i gia ®×nh c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, ®oµn kÕt chung quanh Liªn X«. T«i xin c¶m ¬n §¶ng Céng s¶n Bungari, ChÝnh phñ vµ toµn thÓ nh©n d©n Bungari ®· ®ång t×nh ñng hé vµ ®· gióp ®ì nh©n d©n ViÖt Nam. Nh©n d©n ViÖt Nam v« cïng biÕt ¬n sù gióp ®ì quý b¸u ®ã. Cïng víi sù gióp ®ì cña nh÷ng n−íc anh em kh¸c, ®Æc biÖt lµ Liªn X« vµ Trung Quèc, sù gióp ®ì cña nh©n d©n Bungari ®· gãp phÇn kh«i phôc kinh tÕ vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë n−íc chóng t«i. T×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai d©n téc chóng ta g¾n bã bëi sù nhÊt trÝ vÒ t− t−ëng vµ t×nh c¶m g¾n liÒn tÊt c¶ nh÷ng n−íc trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa. Kh«ng g× lay chuyÓn næi t×nh h÷u nghÞ ®ã còng nh− kh«ng g× lay chuyÓn næi sù ®oµn kÕt thèng nhÊt cña toµn thÓ phe x· héi chñ nghÜa chóng ta. Nh©n d©n Bungari cÇn cï, ®· ®−îc t«i luyÖn trong nh÷ng n¨m ®Êu tranh l©u dµi d−íi l¸ cê cña §¶ng cña §imit¬rèp vÜ ®¹i chèng ¸ch bãc lét thùc d©n vµ chñ nghÜa ph¸t xÝt. D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam, nh©n d©n ViÖt Nam còng ®· ®−îc t«i luyÖn trong cuéc ®Êu tranh chèng chñ nghÜa thùc d©n, vµ cuéc chiÕn tranh gi¶i phãng d©n téc. Hai d©n téc chóng ta ®Òu c−¬ng quyÕt cñng cè m·i m·i t×nh h÷u nghÞ vµ ®oµn kÕt gi÷a hai n−íc. MÆc dÇu c¸ch nhau hµng v¹n dÆm, quan ®iÓm cña chóng ta vÒ tÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò hßa b×nh vµ chñ nghÜa x· héi ®Òu nhÊt trÝ nh− lêi ®ång chÝ Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng ®· nãi... T×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai d©n téc chóng ta mu«n n¨m! lêi ph¸t biÓu trong cuéc mÝt tinh... 51 T×nh ®oµn kÕt kh«ng g× lay chuyÓn næi cña c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa ®oµn kÕt chung quanh Liªn X« mu«n n¨m! Ph¸t biÓu ngµy 13-8-1957. In trong s¸ch Nh÷ng lêi kªu gäi cña Hå Chñ tÞch, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.124-125. 52 Ph¸t biÓu t¹i tiÖc chiªu ®·I cña ®oµn chñ tÞch quèc héi Bungari KÝnh th−a ®ång chÝ Chñ tÞch th©n mÕn, KÝnh th−a c¸c ®ång chÝ th©n mÕn, Chóng t«i xin c¶m ¬n c¸c ®ång chÝ vÒ sù ®ãn tiÕp nång nhiÖt mµ c¸c ®ång chÝ ®· dµnh cho chóng t«i. Thay mÆt §¶ng, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ViÖt Nam, t«i xin göi tíi c¸c ®ång chÝ lêi chµo nång nhiÖt nhÊt. Nh©n d©n Bungari vµ nh©n d©n ViÖt Nam ®· cã mèi quan hÖ tõ rÊt l©u, cho dï ®ã lµ mèi quan hÖ bÝ mËt. B©y giê t«i míi cã thÓ tiÕt lé bÝ mËt nµy. Tr−íc khi t«i chuyÓn vµo ho¹t ®éng bÝ mËt ë Trung Quèc, cã mét héi nghÞ bÝ mËt (do Quèc tÕ Céng s¶n tæ chøc) víi sù tham gia cña c¸c ®ång chÝ Ghªoãcghi §imit¬rèp vµ Vaxin C«larèp. Khi ®ã ®ång chÝ Ghªoãcghi §imit¬rèp lµ Tæng BÝ th− Quèc tÕ Céng s¶n. Hai ®ång chÝ ®· ra chØ thÞ vÒ c«ng t¸c cña chóng t«i. T«i vµ c¸c ®ång chÝ ViÖt Nam cña t«i ®· rÊt nç lùc thùc hiÖn nh÷ng chØ thÞ ®ã. Sau mét sè sai sãt, chóng t«i ®· vËn dông ®óng c¸c chØ thÞ mµ Ghªoãcghi §imit¬rèp vµ Vaxin C«larèp ®Ò ra, chóng t«i ®· ®¹t ®−îc thµnh c«ng tèt ®Ñp, ®ã chÝnh lµ cuéc tæng khëi nghÜa n¨m 1945. Chóng t«i ®· giµnh ®−îc chÝnh quyÒn vµ ®Õn th¸ng 9 th× thµnh lËp ChÝnh phñ nh©n d©n. Chóng t«i ®· tæ chøc cuéc tæng tuyÓn cö ®Çu tiªn trong lÞch sö cña ViÖt Nam. Cã thÓ nãi r»ng, Quèc héi cña chóng t«i lµ Quèc héi cã nhiÖm kú th©m niªn nhÊt thÕ giíi, tÝnh ®Õn nay ®· h¬n 10 n¨m. ph¸t biÓu t¹i tiÖc chiªu ®·i... 53 TiÕp sau ®ã lµ cuéc chiÕn tranh vÖ quèc. Nhê sù gióp ®ì cña Liªn X«, Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa vµ tÊt c¶ c¸c n−íc anh em, chóng t«i ®· chiÕn th¾ng kÎ thï h¬n h¼n chóng t«i vÒ c¬ së vËt chÊt. Chóng t«i cã thÓ tù hµo nãi r»ng, trong suèt cuéc chiÕn tranh nµy, chóng t«i kh«ng mÊt mét chiÕc xe t¨ng nµo, mét chiÕc tµu nµo vµ mét chiÕc m¸y bay nµo. Nh−ng chóng t«i l¹i thu ®−îc kh«ng Ýt xe t¨ng vµ m¸y bay. Vµ cuèi cïng th¾ng lîi ®· ®Õn nhê sù nç lùc cña toµn thÓ nh©n d©n trong phe x· héi chñ nghÜa. §©y cßn lµ kÕt qu¶ cña nh÷ng chØ thÞ theo tinh thÇn M¸c - Lªnin cña Ghªoãcghi §imit¬rèp vµ Vaxin C«larèp. ChÝnh v× vËy, mèi quan hÖ gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n Bungari ®· cã tõ l©u råi. H«m nay t«i míi tiÕt lé ®iÒu bÝ mËt cña mèi quan hÖ nµy. H«m nay, chóng t«i rÊt sung s−íng sang th¨m Bungari - Tæ quèc cña hai nhµ l·nh ®¹o tÇm cì quèc tÕ lµ Ghªoãcghi §imit¬rèp vµ Vaxin C«larèp. Nh©n ®©y, t«i muèn nãi r»ng, c¸c chuyÕn th¨m viÕng lÉn nhau sÏ t¨ng c−êng mèi quan hÖ gi÷a chóng ta. Nh©n dÞp nµy, mét lÇn n÷a t«i xin c¶m ¬n nh©n d©n vµ ChÝnh phñ Bungari vÒ tÊt c¶ nh÷ng g× mµ c¸c b¹n ®· dµnh cho chóng t«i. Nh©n dÞp nµy t«i xin mêi ®ång chÝ Chñ tÞch Ghªoãcghi §amianèp sang th¨m ®Êt n−íc chóng t«i vµo thêi gian nµo ®ã mµ ®ång chÝ thÊy thÝch hîp. Chóng t«i kh«ng cã s½n nho, ®µo vµ hoa qu¶ nh− c¸c b¹n, nh−ng chóng t«i cã chuèi, døa. Tuy lµ ®Êt n−íc non trÎ nhÊt trong gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, nh−ng chóng t«i vÉn cã ®ñ g¹o, ®ñ c¸ ®Ó ®ãn tiÕp c¸c ®ång chÝ. Tuy kh«ng cã sù chuÈn bÞ bµi ph¸t biÓu tr−íc, song ë ®©y, t«i ®· nãi nh÷ng ®iÒu xuÊt ph¸t tõ tr¸i tim m×nh. T«i xin n©ng cèc chóc søc kháe ®ång chÝ Ghªoãcghi §amianèp, ChÝnh phñ, Quèc héi vµ chóc søc kháe nh©n d©n Bungari! Ph¸t biÓu ngµy 14-8-1957. Tµi liÖu cña Côc LÔ t©n Bé Ngo¹i giao Bungari. In trong s¸ch Hå ChÝ Minh trªn ®Êt n−íc hoa hång, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2008, tr.59-61. 54 Ph¸t biÓu t¹i cuéc mÝt tinh ë thµnh phè p¬lèp®Ýp (Bungari) Th−a c¸c ®ång chÝ, nh÷ng ng−êi anh em th©n mÕn, Chóng t«i xin c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp nång nhiÖt vµ h÷u nghÞ mµ c¸c ®ång chÝ ®· dµnh cho chóng t«i. T«i xin göi c¸c ®ång chÝ lêi chµo cña nh©n d©n ViÖt Nam anh em. ViÖt Nam vµ Bungari tuy c¸ch xa nhau hµng chôc ngh×n c©y sè, nh−ng kho¶ng c¸ch ®ã kh«ng ng¨n c¶n ®−îc tr¸i tim cña chóng ta lu«n c¶m thÊy gÇn gòi ë bªn nhau, bëi v× chóng ta cïng mét vµ chØ mét môc ®Ých, cïng chung mét vµ chØ mét lý t−ëng lµ sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ chñ nghÜa céng s¶n. Hßa b×nh trªn toµn thÕ giíi mu«n n¨m! Nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n Bungari cïng trong mét gia ®×nh c¸c d©n téc c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, ®ã lµ mét ®¹i gia ®×nh gåm 900 triÖu ng−êi ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa. Chóng t«i ®Õn ®©y ®Ó c¶m ¬n c¸c b¹n vÒ sù gióp ®ì quý b¸u mµ §¶ng Céng s¶n Bungari vµ nh©n d©n Bungari ®· dµnh cho chóng t«i trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Chóng t«i ®Õn ®©y ®Ó kh¼ng ®Þnh víi c¸c b¹n r»ng, gia ®×nh chóng ta lµ mét ®¹i gia ®×nh hÕt søc v÷ng m¹nh; d−íi ngän cê cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin, d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n, chóng ta sÏ x©y dùng thµnh c«ng chñ nghÜa x· héi. Mét lÇn n÷a, t«i xin ph¸t biÓu t¹i cuéc mÝt tinh... 55 nhiÖt liÖt c¶m ¬n c¸c b¹n - nh÷ng ng−êi anh em ë thµnh phè P¬lèp®Ýp vÒ sù ®ãn tiÕp nång nhiÖt vµ ch©n thµnh. §¶ng Céng s¶n Bungari mu«n n¨m! Nh©n d©n Bungari mu«n n¨m! T×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n Bungari anh em mu«n n¨m! Ph¸t biÓu ngµy 14-8-1957. B¸o Sù nghiÖp c«ng nh©n, sè 227, ngµy 15-8-1957. In trong s¸ch Hå ChÝ Minh trªn ®Êt n−íc hoa hång, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2008, tr.68-69. 56 DiÔn v¨n TRONG TIÖC CHI£U §·I ë X¤PHIA (TrÝch) ... Tªn tuæi vÜ ®¹i cña ®ång chÝ §imit¬rèp ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam còng th©n thiÕt nh− ®èi víi nh©n d©n Bungari. §èi víi chóng t«i, tªn cña ®ång chÝ §imit¬rèp sÏ m·i m·i lµ t−îng tr−ng cho cuéc ®Êu tranh chèng chñ nghÜa ph¸t xÝt, t−îng tr−ng cho sù trung thµnh víi nh÷ng nguyªn t¾c bÊt di bÊt dÞch cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin vµ chñ nghÜa quèc tÕ v« s¶n. TiÕng vang m¹nh mÏ cña nh÷ng lêi nãi cña ®ång chÝ §imit¬rèp t¹i phiªn tßa LÐpdÝch ®· déi l¹i víi mét søc m¹nh to lín trong lßng nh©n d©n ViÖt Nam håi ®ã ®ang sèng trong vßng n« lÖ. Tr−íc ngµy thµnh lËp n−íc Céng hßa Nh©n d©n Bungari rÊt l©u, tªn tuæi cña ®ång chÝ §imit¬rèp, ng−êi con −u tó cña nh©n d©n Bungari, ®· lµm cho nh©n d©n hai n−íc chóng ta, hai §¶ng chóng ta gÇn gòi nhau trong cuéc ®Êu tranh chèng ¸p bøc vµ chñ nghÜa ph¸t xÝt. §ång chÝ §imit¬rèp vµ ®ång chÝ C«larèp kh«ng ph¶i chØ lµ l·nh tô cña phong trµo c¸ch m¹ng Bungari mµ còng lµ cña phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ vµ phong trµo gi¶i phãng cña c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc trªn toµn thÕ giíi. Vµ nÕu ngµy nay, mÆc dÇu hai n−íc chóng ta ë c¸ch xa nhau, quan ®iÓm cña chóng ta vÒ tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò vÒ hßa b×nh vµ chñ nghÜa x· héi nhÊt trÝ víi nhau lµ bëi v× chóng ta cïng nãi mét tiÕng nãi chung, tiÕng nãi cña §imit¬rèp lµ tiÕng nãi cña nh÷ng ng−êi céng s¶n kiªn quyÕt b¶o vÖ sù thèng nhÊt cña diÔn v¨n trong tiÖc chiªu ®·i ë x«phia 57 §¶ng m×nh, sù thèng nhÊt cña toµn thÓ phe x· héi chñ nghÜa do Liªn X« ®øng ®Çu. T×nh h÷u nghÞ anh em ®ã ®· lµm cho nh©n d©n hai n−íc chóng ta gÇn gòi nhau vµ dùa trªn mét c¬ së thèng nhÊt, nh− thÕ kh«ng mét lùc l−îng ph¶n ®éng nµo trªn thÕ giíi cã thÓ ph¸ vì næi. §äc ngµy 15-8-1957. In trong s¸ch Nh÷ng lêi kªu gäi cña Hå Chñ tÞch, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.126-127. 58 Ph¸t biÓu t¹i tiÖc chiªu ®·i c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o §¶ng vµ chÝnh phñ Bungari KÝnh th−a ®ång chÝ Chñ tÞch, C¸c ®ång chÝ vµ c¸c b¹n th©n mÕn, Cho phÐp t«i ®−îc c¶m ¬n tÊt c¶ c¸c ®ång chÝ ®· nhËn lêi mêi tíi dù buæi chiªu ®·i tèi h«m nay. Vµi ngµy hÕt søc ng¾n ngñi võa qua trªn ®Êt n−íc t−¬i ®Ñp cña c¸c b¹n ®· cho phÐp chóng t«i c¶m nhËn s©u s¾c ®−îc t×nh c¶m anh em g¾n bã gi÷a nh©n d©n Bungari vµ nh©n d©n ViÖt Nam. Chóng t«i sÏ kh«ng bao giê quªn ®−îc t×nh c¶m nång th¾m lµm cho chóng t«i hÕt søc xóc ®éng t¹i tÊt c¶ nh÷ng n¬i mµ chóng t«i ®· ®i qua vµ ®ã chÝnh lµ biÓu hiÖn sinh ®éng cña mèi quan hÖ anh em thùc sù gi÷a hai d©n téc chóng ta. Nh©n d©n Bungari lu«n coi cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n ViÖt Nam nh− cuéc ®Êu tranh cña chÝnh m×nh. VÒ phÇn m×nh, nh©n d©n ViÖt Nam lu«n coi nh÷ng thµnh tùu mµ nh©n d©n Bungari giµnh ®−îc trong sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi còng chÝnh lµ nh÷ng thµnh tùu cña chóng t«i. D−íi l¸ cê vinh quang cña §¶ng Céng s¶n Bungari, chØ trong vßng 13 n¨m, nh©n d©n Bungari ®· biÕn ®Êt n−íc m×nh tõ mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c hËu trë thµnh mét n−íc c«ng - n«ng nghiÖp ph¸t triÓn. NÒn t¶ng c«ng nghiÖp x· héi chñ nghÜa ®· ®−îc x©y dùng, nh÷ng thµnh qu¶ lín lao trong sù nghiÖp c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa ë n«ng th«n ®· cho phÐp nh©n d©n ph¸t biÓu t¹i tiÖc chiªu ®·i c¸c ®ång chÝ... 59 Bungari n©ng cao ®êi sèng cña m×nh. Chóng t«i còng nh− tÊt c¶ c¸c d©n téc anh em trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa rÊt vui mõng ®ãn chµo nh÷ng thay ®æi s©u s¾c trªn c¸c lÜnh vùc chÝnh trÞ, kinh tÕ vµ v¨n hãa nµy. Nh÷ng thµnh tùu lµm biÕn ®æi cuéc sèng cho nh©n d©n Bungari còng chÝnh lµ sù ®ãng gãp quan träng cho c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ cñng cè nÒn hßa b×nh thÕ giíi. Nh©n d©n Bungari cã thÓ tù hµo vÒ nh÷ng thµnh tùu cña m×nh. ViÖt Nam chóng t«i cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. Nh©n d©n chóng t«i vèn ®· bÞ bÇn cïng hãa sau gÇn mét thÕ kû bÞ ®« hé cña thùc d©n, l¹i bÞ kiÖt quÖ sau 15 n¨m chiÕn tranh gi¶i phãng d©n téc, nay ®ang ph¶i tiÕp tôc ®Êu tranh cho hßa b×nh thèng nhÊt Tæ quèc vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Víi viÖc vi ph¹m tr¾ng trîn HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ n¨m 1954, ®Õ quèc Mü ®ang cè biÕn miÒn Nam ViÖt Nam thµnh mét c¨n cø qu©n sù ®Ó tiÕn hµnh tÊn c«ng x©m l−îc miÒn B¾c vµ toµn bé phe x· héi chñ nghÜa. ChÕ ®é ph¶n d©n cña Ng« §×nh DiÖm, bï nh×n cña Mü, lu«n ph¸ ho¹i tÊt c¶ c¸c cuéc ®µm ph¸n vÒ hßa b×nh thèng nhÊt ViÖt Nam nh− ®· nªu trong c¸c tho¶ thuËn Gi¬nev¬. §¶ng, ChÝnh phñ vµ toµn thÓ nh©n d©n chóng t«i ®ång lßng ®Êu tranh kh«ng mÖt mái ®Ó b¶o ®¶m viÖc thi hµnh c¸c hiÖp ®Þnh nµy. Kh«ng mét thÕ lùc ph¶n ®éng nµo trªn thÕ giíi cã thÓ ng¨n c¶n ®−îc nh©n d©n chóng t«i trong sù nghiÖp ®Êu tranh thèng nhÊt ®Êt n−íc vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Chóng t«i tin t−ëng ch¾c ch¾n r»ng, cuèi cïng chóng t«i sÏ chiÕn th¾ng, v× chóng t«i kh«ng ®Êu tranh ®¬n ®éc. §»ng sau chóng t«i lµ c¶ mét sù ñng hé m¹nh mÏ cña 900 triÖu ng−êi trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa vµ cña tÊt c¶ c¸c lùc l−îng hßa b×nh trªn thÕ giíi. Chóng t«i v« cïng tù hµo v× chóng t«i cã nh©n d©n X«viÕt quang vinh, nh©n d©n Trung Hoa vÜ ®¹i, nh©n d©n Bungari anh hïng vµ tÊt c¶ nh©n d©n c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa anh em, lu«n kÒ vai s¸t c¸nh cïng víi chóng t«i trong cuéc ®Êu tranh l©u dµi vµ gian khæ nµy. 60 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Sù nhÊt trÝ quan ®iÓm gi÷a hai §¶ng vµ hai ChÝnh phñ chóng ta vÒ nh÷ng vÊn ®Ò quèc tÕ lín vµ vÒ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ViÖt Nam vµ Bungari lµ biÓu hiÖn sù thèng nhÊt cña c¸c lùc l−îng trong phe x· héi chñ nghÜa. §èi víi chóng t«i, ®ã lµ chç dùa vµ lµ nguån ®éng viªn quý b¸u trong cuéc ®Êu tranh l©u dµi vµ gian khæ cña chóng t«i. Sù thèng nhÊt vµ t×nh h÷u nghÞ anh em cña chóng ta ®· biÕn ®¹i gia ®×nh c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa thµnh mét thµnh tr× v÷ng ch¾c kh«ng g× lay chuyÓn næi. T«i xin mêi c¸c ®ång chÝ cïng n©ng cèc: Chóc t×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a nh©n d©n hai n−íc chóng ta! Chóc t×nh ®oµn kÕt thèng nhÊt kh«ng g× ph¸ vì næi cña ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, ®øng ®Çu lµ Liªn bang X«viÕt vµ Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa ®êi ®êi bÒn v÷ng! Chóc mõng c¸c thµnh tùu mµ nh©n d©n Bungari ®· giµnh ®−îc trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n Bungari vµ ChÝnh phñ nh©n d©n! Chóc søc kháe ®ång chÝ Chñ tÞch Ghªoãcghi §amianèp, ®ång chÝ Ant«n Iugèp, ®ång chÝ T«®o GÝpcèp vµ tÊt c¶ c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o kh¸c cña §¶ng, MÆt trËn Tæ quèc vµ ChÝnh phñ n−íc Céng hßa Nh©n d©n Bungari! Chóc cho nÒn hßa b×nh trªn toµn thÕ giíi! Ph¸t biÓu tèi 16-8-1957. Tµi liÖu cña Côc LÔ t©n Bé Ngo¹i giao Bungari. In trong s¸ch Hå ChÝ Minh trªn ®Êt n−íc hoa hång, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2008, tr.78-81. 61 Bµi nãi TR¦íC KHI RêI BUNGARI (TrÝch) ... Tr−íc khi rêi Thñ ®« t−¬i ®Ñp cña c¸c ®ång chÝ, mét lÇn n÷a, t«i xin c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp th©n mËt nh− anh em cña c¸c ®ång chÝ ®èi víi chóng t«i. Chóng t«i sÏ chuyÓn tíi nh©n d©n ViÖt Nam nh÷ng lêi chµo mõng nhiÖt liÖt cña c¸c ®ång chÝ, ®ång thêi chóng t«i còng sÏ nãi víi nh©n d©n ViÖt Nam vÒ nh©n d©n Bungari anh dòng, vÒ cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n Bungari chèng ¸ch n« dÞch vµ ¸p bøc, vÒ nh÷ng thµnh tÝch cña nh©n d©n Bungari trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi. C«ng nh©n, n«ng d©n, trÝ thøc, c¸c ch¸u thiÕu nhi Bungari ®· cã nh÷ng c¶m t×nh th¾m thiÕt ®èi víi nh©n d©n n−íc chóng t«i mµ chóng t«i kh«ng bao giê quªn ®−îc. C¸c b¸c sÜ, nghÖ sÜ, v¨n sÜ cña Bungari sang th¨m ViÖt Nam ®· lµm cho nh©n d©n ViÖt Nam cµng hiÓu râ vµ yªu mÕn n−íc Bungari. Chóng t«i tin ch¾c r»ng cuéc ®i th¨m cña chóng t«i sÏ gãp phÇn t¨ng c−êng h¬n n÷a nh÷ng mèi quan hÖ anh em ®· g¾n liÒn chóng ta trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa. Nãi ngµy 17-8-1957. In trong s¸ch Nh÷ng lêi kªu gäi cña Hå Chñ tÞch, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.128. 62 Tr¶ lêi pháng vÊn B¸o sù nghiÖp c«ng nh©n (Bungari) Hái: Sau khi ®· ®i th¨m hÇu hÕt c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, ch¾c ch¾n ®ång chÝ Chñ tÞch ®· cã dÞp tËn m¾t chøng kiÕn cuéc sèng cña phe x· héi chñ nghÜa. VËy theo ý kiÕn cña Chñ tÞch, nh÷ng nhiÖm vô g× ®−îc coi lµ quan träng nhÊt trong cuéc ®Êu tranh nh»m cñng cè sù ®oµn kÕt gi÷a c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa ®Ó võa t¹o ®iÒu kiÖn hç trî, gióp ®ì lÉn nhau mét c¸ch toµn diÖn cïng tiÕn bé, võa chèng tr¶ mét c¸ch cã hiÖu qu¶ mäi hµnh ®éng ph¸ ho¹i hßa b×nh thÕ giíi cña bÌ lò ®Õ quèc? Tr¶ lêi: T«i v« cïng sung s−íng khi ®−îc chøng kiÕn mèi quan hÖ h÷u nghÞ anh em s©u s¾c ®· g¾n bã c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa chóng ta l¹i víi nhau vµ mét tinh thÇn l¹c quan, phÊn khëi ë kh¾p mäi n¬i, tÊt c¶ cïng chung tay x©y dùng chñ nghÜa x· héi. H·y cñng cè quan hÖ h÷u nghÞ ®ã! H·y t¨ng c−êng sù thèng nhÊt cña ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa! Cè g¾ng ®¹t nhiÒu thµnh tùu míi trong sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi theo ®óng ®−êng lèi b¸ch chiÕn b¸ch th¾ng cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin! §ã chÝnh lµ ®iÒu mµ chóng ta cÇn ph¶i lµm ®Ó b¶o ®¶m mét nÒn hßa b×nh l©u dµi vµ mét cuéc sèng h¹nh phóc cho toµn nh©n lo¹i. Hái: Nh©n d©n Bungari lu«n lu«n theo dâi tõng b−íc tr−ëng thµnh cña ViÖt Nam, mét quèc gia tù do vµ ®éc lËp. Nh÷ng nhiÖm vô nµo lµ chñ yÕu nhÊt ®Æt ra tr−íc nh©n d©n ViÖt Nam nh»m tr¶ lêi pháng vÊn b¸o sù nghiÖp c«ng nh©n... 63 ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n hãa vµ thèng nhÊt ®Êt n−íc b»ng con ®−êng hßa b×nh? Tr¶ lêi: Nh÷ng nhiÖm vô quan träng nhÊt cña chóng t«i hiÖn nay lµ ®Êu tranh thèng nhÊt Tæ quèc vµ tõng b−íc x©y dùng c¬ së vËt chÊt cña chñ nghÜa x· héi ë ViÖt Nam. §Ó thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô chÝnh nµy, chóng t«i cÇn ph¶i t¨ng c−êng h¬n n÷a sù ®oµn kÕt toµn d©n téc d−íi ngän cê MÆt trËn Tæ quèc; cñng cè t×nh h÷u nghÞ víi c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa anh em; ph¸t triÓn quan hÖ h÷u nghÞ víi tÊt c¶ c¸c lùc l−îng yªu chuéng hßa b×nh, ®ång thêi tËp trung toµn lùc ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ tõng b−íc n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. Hái: Nh©n d©n Bungari rÊt vui mõng tr−íc sù ph¸t triÓn tèt ®Ñp cña quan hÖ h÷u nghÞ anh em gi÷a hai n−íc chóng ta. Xin ®ång chÝ ®¸nh gi¸ nh− thÕ nµo vÒ c¸c mèi quan hÖ gi÷a hai d©n téc chóng ta ngµy nay, còng nh− sù nhËn ®Þnh cña ®ång chÝ vÒ t−¬ng lai ph¸t triÓn cña c¸c mèi quan hÖ nµy? Tr¶ lêi: Mèi quan hÖ gi÷a hai n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ Céng hßa Nh©n d©n Bungari lµ mèi quan hÖ h÷u nghÞ anh em gÇn gòi vµ th¾m thiÕt nhÊt. Chóng ta cÇn ph¸t triÓn h¬n n÷a c¸c mèi quan hÖ nµy, v× lîi Ých cña nh©n d©n hai n−íc còng nh− lîi Ých chung cña ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa vµ v× nÒn hßa b×nh trªn toµn thÕ giíi. Xin göi lêi chµo anh em ®Õn quý b¸o cïng c¸c b¹n ®äc! Tr¶ lêi ngµy 17-8-1957. B¸o Sù nghiÖp c«ng nh©n, sè 230, ngµy 18-8-1957. In trong s¸ch Hå ChÝ Minh trªn ®Êt n−íc hoa hång, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2008, tr. 87-89. 64 Ph¸t biÓu khi ®Õn Rumani Th−a ®ång chÝ Chñ tÞch th©n mÕn, Th−a c¸c ®ång chÝ vµ c¸c b¹n th©n mÕn, T«i xin c¶m ¬n c¸c ®ång chÝ ®· ®ãn tiÕp chóng t«i hÕt søc th©n ¸i vµ nhiÖt liÖt. T«i rÊt sung s−íng ®−îc chuyÓn ®Õn c¸c ®ång chÝ vµ toµn thÓ nh©n d©n Rumani lêi chµo anh em vµ biÕt ¬n cña nh©n d©n ViÖt Nam. Chóng t«i cè g¾ng trong mÊy ngµy ë l¹i ®©y ®Ó t×m hiÓu h¬n n÷a nh©n d©n Rumani cÇn cï vµ anh dòng. Nh÷ng kinh nghiÖm cña c¸c ®ång chÝ còng nh− kinh nghiÖm cña nh©n d©n tÊt c¶ c¸c n−íc anh em trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, sÏ gióp chóng t«i rÊt nhiÒu trong cuéc ®Êu tranh l©u dµi vµ gian khæ ®Ó x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ thùc hiÖn thèng nhÊt n−íc nhµ. Cuéc ®i th¨m cña chóng t«i nhÊt ®Þnh sÏ gãp phÇn th¾t chÆt h¬n n÷a t×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ Rumani, ®oµn kÕt trªn con ®−êng chung tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi. T×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a nh©n d©n hai n−íc chóng ta mu«n n¨m! N−íc Céng hßa Nh©n d©n Rumani mu«n n¨m! Ph¸t biÓu ngµy 17-8-1957. Tµi liÖu l−u t¹i Côc L−u tr÷ V¨n phßng Trung −¬ng §¶ng. 65 DiÔn v¨n TRONG BUæI CHI£U §·i ë BUCARÐT (RUMANI) (TrÝch) ... Nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i sÏ kh«ng bao giê quªn nh÷ng cè g¾ng cña nh÷ng ®ång chÝ c«ng nh©n dòng c¶m cña Nhµ m¸y EcnÐt Tenl¬man trong viÖc cung cÊp nh÷ng m¸y kÐo theo yªu cÇu cña ViÖt Nam. Chóng t«i sÏ kh«ng bao giê quªn nh÷ng cè g¾ng cña nh÷ng ®ång chÝ thñy thñ dòng c¶m cña tµu §imit¬rèp ®· v−ît biÓn chuyÓn tíi ViÖt Nam nh÷ng m¸y kÐo ®ã ®óng thêi h¹n. Chóng t«i còng kh«ng thÓ nµo quªn ®−îc nh÷ng ®ång chÝ trong ®oµn nghÖ thuËt Chim s¬n ca ®· sang ViÖt Nam vµ mang tíi cho chóng t«i nh÷ng giäng h¸t hay vµ nh÷ng ®iÖu móa khÐo cña nÒn nghÖ thuËt d©n gian Rumani. MÆc dÇu quan s¬n c¸ch trë, nh÷ng ho¹t ®éng cña c¸c ®ång chÝ c«ng nh©n, thñy thñ, c¸c ®ång chÝ nghÖ sÜ vµ nh÷ng ph¸i ®oµn kinh tÕ Rumani ®· lµm cho nh©n d©n hai n−íc chóng ta gÇn gòi nhau. ViÖc lµm cña c¸c ®ång chÝ ®ã ®· khuyÕn khÝch nh©n d©n chóng t«i trong cuéc ®Êu tranh l©u dµi vµ gian khæ ®Ó thùc hiÖn thèng nhÊt ®Êt n−íc vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Nh©n d©n ViÖt Nam tá lßng biÕt ¬n ®èi víi §¶ng C«ng nh©n Rumani ®øng ®Çu lµ ®ång chÝ Ghªoãcghiu §ª, vµ ®èi víi ChÝnh phñ Rumani. Hai n−íc chóng ta g¾n bã víi nhau trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa ®oµn kÕt xung quanh Liªn X«. Hai d©n téc chóng ta 66 Hå CHÝ MINH TOµN TËP cïng ®Êu tranh cho mét môc ®Ých chung lµ g×n gi÷ hßa b×nh vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Hai §¶ng chóng ta trung thµnh víi nh÷ng nguyªn t¾c bÊt di bÊt dÞch cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin kiªn quyÕt b¶o vÖ sù ®oµn kÕt trong §¶ng, b¶o vÖ sù ®oµn kÕt trong nh©n d©n vµ gi÷a c¸c n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa. §oµn kÕt lµ søc m¹nh cña chóng ta. Khèi ®oµn kÕt ®ã ®· ®−îc rÌn luyÖn trong nh÷ng cuéc chiÕn ®Êu l©u dµi vµ gian khæ mµ c¸c ®¶ng theo chñ nghÜa M¸c - Lªnin trªn thÕ giíi ®· tr¶i qua nh»m chèng l¹i chñ nghÜa ph¸t xÝt, chñ nghÜa ®Õ quèc vµ chñ nghÜa c¬ héi. Kh«ng mét lùc l−îng ph¶n ®éng nµo trªn thÕ giíi ph¸ vì ®−îc khèi ®oµn kÕt ®ã... Sù trao ®æi kinh nghiÖm gi÷a chóng ta, sù hiÓu biÕt lÉn nhau trong c¸c vÊn ®Ò th¶o luËn sÏ cñng cè h¬n n÷a t×nh ®oµn kÕt gi÷a hai §¶ng vµ hai ChÝnh phñ chóng ta vµ cµng cñng cè t×nh ®oµn kÕt trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa. §äc ngµy 18-8-1957. In trong s¸ch Nh÷ng lêi kªu gäi cña Hå Chñ tÞch, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.129-130. 67 §IÖN GöI §OµN §¹I BIÓU QUèC HéI LI£N BANG MIÕN §IÖN §−îc tin c¸c Ngµi ®Õn th¨m n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa chóng t«i, t«i rÊt sung s−íng. Nh©n dÞp nµy, t«i xin tá lßng nhiÖt liÖt hoan nghªnh c¸c Ngµi, t«i ch¾c r»ng t×nh h÷u nghÞ s½n cã gi÷a nh©n d©n hai n−íc ViÖt Nam vµ MiÕn §iÖn cµng thªm t¨ng c−êng. T«i chóc tÊt c¶ c¸c vÞ trong §oµn lu«n lu«n m¹nh kháe. BucarÐt, ngµy 19 th¸ng 8 n¨m 1957 Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ Hå CHÝ MINH B¸o Nh©n d©n, sè 1263, ngµy 23-8-1957.