Tuổi Hoa Niên Hạnh Phúc PDF EPUB

"Tuổi Hoa Niên Hạnh Phúc PDF EPUB 🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Tuổi Hoa Niên Hạnh Phúc PDF EPUB Ebooks Nhóm Zalo HỘI MÊ SÁCH Tải eBooks miễn phí tại https://hoimesach.com Nhận eBooks miễn phí qua Zalo: https://zalo.hoimesach.com Group: https://facebook.com/groups/mesachhoi Các bạn độc giả Việt Nam thân mến, Tôi thực sự biết ơn vì các bạn đã chọn cuốn sách này. Thật vinh dự biết bao khi cuốn sách của tôi được xuất bản tại Việt Nam. Tôi sinh ra ở Kobe, một thị trấn nhỏ của Nhật Bản. Ở đây có khá nhiều người Việt Nam sinh sống vậy nên từ nhỏ tôi đã gặp không ít người Việt. Tôi nhớ rằng, suy nghĩ đầu tiên của mình về Việt Nam đó là “Tại sao lại có một đất nước đẹp lạ lùng đến vậy?!”. Khi tôi đi du lịch khắp nước Mỹ lúc còn là sinh viên, bạn thân của tôi là một cậu sinh viên người Việt. Cậu ấy lúc nào cũng vui vẻ và rạng rỡ, đến mức tôi có cảm giác bất cứ điều gì cậu ấy làm cũng rất thú vị. Cậu hay kể những câu chuyện tiếu lâm khiến tôi cười lăn cười bò. Và sau mỗi câu chuyện tôi lại học được thêm một chút về đất nước, con người Việt Nam. Khi đã trưởng thành, tôi có dịp đến thăm Việt Nam, và tôi vô cùng yêu thích con người nơi đây. Nhìn cách họ đối xử với gia đình, bạn bè và mọi người xung quanh, tôi nhận ra rằng nét văn hóa đặc trưng nhất của người Việt chính là văn hóa yêu thương, đùm bọc lẫn nhau. Với tôi Việt Nam luôn là một đất nước xinh đẹp với những con người hiền hòa, nhân ái. Hy vọng những câu chữ mà tôi viết sẽ làm các bạn thực sự cảm động giống như những gì mà Việt Nam đã chạm vào trái tim tôi vậy. Mong rằng trong lần đến Việt Nam sắp tới, tôi có thể được gặp các bạn – những độc giả đã chọn đọc cuốn sách của tôi. Cuối cùng, tôi chúc các bạn sẽ luôn tiếp tục sống với ước mơ của mình. Hãy cố gắng biến nó thành hiện thực, bạn nhé! – Ken Honda Lời mở đầu TUỔI HOA NIÊN MƠ MỘNG VÀ HẠNH PHÚC Trước khi cầm cuốn sách này trên tay bạn nghĩ gì? Có phải bạn sẽ nghĩ đến những điều như: “Lại mấy mẩu chuyện dạy đời chán ngắt chứ gì?” “Mấy thứ này chắc khó hiểu và phiền phức lắm!” Hay là bạn sẽ nghĩ: “Đã được viết thành sách thì chắc cũng có điều gì đúng, cứ đọc thử xem sao!” Cuộc đời tuy dài, nhưng có những việc bạn chỉ có thể làm ở một giai đoạn nhất định mà thôi. Nếu bỏ qua năm tháng ấy, bạn sẽ không bao giờ có thể quay ngược thời gian để thực hiện điều đó được. Sau này nhìn lại, chắc rằng có lúc bạn sẽ tiếc nuối: “Phải chi hồi đó, mình đã làm những việc ấy thì tốt biết mấy!”. Cuốn sách này không định chuyển tải đến bạn những điều đại loại như “phải sống thế nào ở tuổi hoa niên”, mà chỉ muốn gởi gắm đến bạn những điều dành cho tuổi hoa niên mà “nếu làm thế này sẽ vui hơn đấy”. Tuổi hoa niên hay còn gọi là “tuổi teen”, là khoảng thời gian tươi đẹp, mở đầu cho chuỗi ngày thanh xuân phía trước. Các bạn có thể trở thành bất cứ ai mà mình muốn, làm bất cứ chuyện gì mà mình thích. Bạn hoàn toàn có thể thiết kế cuộc đời bạn theo cách mà bạn nghĩ. Nói cách khác, đó là lúc cánh cổng ước mơ đang ở trước mặt bạn. Vấn đề là bạn có dám mở cánh cổng đó ra hay không. Tuy nhiên, tuổi hoa niên cũng có những lo lắng, suy tư, những trải nghiệm khó khăn,... Những người có hoàn cảnh như vậy hầu như không thể cảm nhận được vẻ đẹp của lứa tuổi này. Tôi cũng từng trải qua tuổi hoa niên đầy tăm tối và đau khổ. Những kỷ niệm vui vẻ ở trường lớp chẳng thể nào giúp tôi khỏa lấp được cảm giác nặng nề. Lúc đó, mỗi ngày trôi qua chỉ thở thôi cũng làm tôi cảm thấy khó khăn. Nhưng năm 17 tuổi, tôi bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc về cuộc đời mình và có những bước đi đầu tiên để thay đổi cuộc sống. Rồi sau đó là những chuỗi ngày dài tôi mong mỏi, khao khát được gặp gỡ, được làm quen với những con người tuyệt vời. Năm 19 tuổi, tôi xuất ngoại lần đầu tiên. Tôi đã đi một mình trong hành trình này. Khi trở về, cuộc đời tôi đã vui vẻ hơn. Tôi nhận ra có cả một thế giới mà tôi chưa từng biết tới. Thế giới đó nói rằng bằng khả năng của mình con người có thể sống hạnh phúc và ý nghĩa. Từ đó, tôi nghĩ mình có thể và đã làm mọi cách để biến ước mơ của mình thành hiện thực. Nói vậy không có nghĩa tôi không gặp thất bại nào trong quá trình phấn đấu đó. Cũng như các bạn, tuổi hoa niên của tôi có thất bại trong tình cảm, có vấp ngã trong công việc, và có cả những lúc không biết làm sao để sống tiếp,... Nhưng mọi chuyện đều đã qua và giờ đây tôi đang có một cuộc sống rất hạnh phúc. Tôi muốn kể lại những trải nghiệm của chính mình, để các bạn ở tuổi hoa niên có thể tham khảo và qua đó mong các bạn có thể tìm ra được đáp án đúng cho cuộc đời mình. Khi viết cuốn sách này, tôi có cơ hội nhìn lại cuộc sống thời hoa niên của chính mình. Tôi đã nhớ lại nhiều chuyện vui tưởng đã quên mất và nhận ra tuổi hoa niên của mình không tệ như tôi từng nghĩ. Tất cả là nhờ các độc giả thân thương đã cho tôi động lực để viết. Tôi thành thật cảm ơn các bạn. Bạn hãy đọc cuốn sách này như là đang đọc tâm tình của một người bạn đang kể lại câu chuyện cuộc đời đã qua. Bạn không nhất thiết phải đồng tình với những điều viết trong sách. Nhưng dù sao tôi cũng hy vọng có điều gì đó từ cuốn sách sẽ hữu ích với bạn. Nhân đây, tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến nhiều độc giả đã giúp tôi hoàn thiện cuốn sách này. Cụ thể là ngay sau khi tôi kêu gọi chia sẻ những điều muốn làm ở tuổi hoa niên,... nhiều người dù đã trên tuổi đôi mươi, thậm chí lớn hơn nhiều cũng đã nhiệt tình chia sẻ. Các chia sẻ này được đăng ở cuối sách trong mục Những điều muốn làm ở tuổi hoa niên, các bạn tham khảo nhé. Trong cuộc sống này, “điều gì cũng có thể thành hiện thực” miễn là bạn muốn và thực hiện. Hãy thử tìm hiểu điều đó qua cuốn sách này. Và hãy sống thật vui vẻ, tận hưởng Tuổi Hoa Niên Hạnh Phúc của bạn! – Ken Honda 1 KHÔNG CÓ “ĐÁP ÁN ĐÚNG” TUYỆT ĐỐI 1. 100 người thì có 100 cách sống khác nhau Có lẽ ở tuổi hoa niên, bạn từng nghĩ “mình cần phải sống như thế này, thế kia,...” và cho rằng đó là những “đáp án đúng” trong cuộc đời. Nhưng trong cuộc sống này, cứ 100 người sẽ có 100 cách sống khác nhau và không có “đáp án đúng” tuyệt đối cho tất cả. Hoặc cũng có hoàn cảnh, cha mẹ muốn con cái “phải trở thành bác sĩ” hay “phải làm việc ở công ty nước ngoài” hay “phải làm nhân viên nhà nước”,... dù người đó không hề thích những công việc này. Những điều “phải” đó dường như là “đáp án đúng” cho các bậc cha mẹ nhưng sự thật đâu có như vậy. Khi mong muốn của bản thân mâu thuẫn với ý muốn của mẹ cha, thì những đứa con ngoan chỉ biết kêu trời. Mọi người trên đời này chẳng ai có suy nghĩ giống ai. Có thể thỉnh thoảng nhiều người có chung một quan điểm nào đó, nhưng không phải lúc nào cũng như thế. Ví dụ như đối với chuyện đi học đại học, hầu hết cha mẹ, người thân của bạn sẽ chọn “đi học đại học” giúp bạn. Tuy nhiên, bạn có thể đi học đại học, cũng có thể lựa chọn không đi học đại học, điều đó là do bạn quyết định. Bạn có muốn sống ở nước ngoài hay không, có muốn kết hôn hay không, có muốn sinh con hay không, có muốn mua nhà hay không,... đều tùy thuộc vào bạn cả. Trước muôn vàn lựa chọn cho cuộc đời, bạn nên tự chọn lựa điều phù hợp nhất với mình. Sống cuộc đời như thế nào là quyền tự do của bạn. 2. Tùy người mà “đáp án đúng” sẽ khác nhau Tôi đã từng gặp gỡ rất nhiều người với nghề nghiệp khác nhau như: giảng viên đại học, nghệ sĩ, vận động viên thể thao, doanh nhân, diễn viên, tác giả, nhà đầu tư, nhà thiết kế, bác sĩ, chính trị gia, nhà truyền đạo, cố vấn, nhà tâm linh, nhà phát minh, cảnh sát,.... Tôi cũng đã từng gặp hàng trăm người nổi tiếng và giàu có, những người được xã hội kính trọng. Và tôi cũng đã từng gặp một kẻ lừa đảo khét tiếng ở một buổi tiệc, một người đang thụ án trên 10 năm tù vì tội sát nhân. Tôi còn chơi thân với cả dân Hippy1 có lối sống tự cấp tự túc. 1. Hippy là thuật ngữ xuất phát từ Bắc Mỹ và Tây Âu, dùng gọi một bộ phận giới trẻ bất mãn với những định kiến của xã hội đương thời. Họ phản đối chiến tranh, đề cao tự do, tình yêu, hòa bình, sự khoan dung, bác ái và có lối sống tự cấp, tự túc, từ chối công nghệ hiện đại, quay về với Mẹ thiên nhiên. Điều tôi cảm nhận được khi quan sát họ, là mỗi người sẽ có một “đáp án đúng” riêng cho cuộc sống. Nếu bạn sống trong một gia đình có nhiều người làm giáo viên, đáp án đúng là bạn “phải đạt được thành tích tốt ở trường học”. Còn sống trong gia đình làm chính trị, đáp án đúng là bạn “có thể nói dõng dạc trước mọi người và có thể nhận định được người khác”. Còn nếu sống trong gia đình võ sư hay vận động viên thể thao, bạn sẽ được dạy rằng rèn luyện thân thể là điều quan trọng. Nói cách khác, trong mỗi gia đình đều có một kiểu “luật ngầm” chi phối mọi thành viên. Thành viên nào tuân theo hoặc có tố chất phù hợp với “luật ngầm” thì được chấp nhận và yêu thương. Tuy nhiên, điều không may là luôn có những bạn trẻ có tính cách hoàn toàn khác với điều mà gia đình ước vọng. Với những bạn trẻ thích tranh luận, thường hay đưa ra thật nhiều lý lẽ, nếu sinh ra ở gia đình nhạc sĩ, kỹ sư,... thì tinh thần đó không những không được hoan nghênh mà còn bị la rầy: “Lý luận nhiều quá đấy!”. Tuy nhiên, nếu bạn trẻ đó được sinh ra trong gia đình chính trị gia hay luật sư thì sẽ được khen ngợi: “Tạ ơn trời đất, gia đình ta có một đứa trẻ tuyệt vời!”. Vậy “đáp án đúng” trong gia đình bạn là gì? Bạn có đang sống theo “đáp án đúng” mà gia đình ước vọng hay không? Ngay cả anh chị em một nhà, cách sống cũng có thể hoàn toàn khác nhau, tùy theo tính cách, tài năng của từng người. Nếu mọi người có thể chấp nhận nhau thì gia đình sẽ hạnh phúc, còn nếu không thì sẽ nảy sinh những bất hòa, thậm chí là bất hạnh. Ngay cả trong chính mình, bạn cũng cần đạt được sự hài hòa giữa kỳ vọng của gia đình và mong muốn của bản thân. Chỉ có như vậy bạn mới có được “đáp án” có thể làm mình hạnh phúc. 3. Bạn sẽ chọn sống cuộc đời như thế nào? Nếu quan sát kĩ, bạn sẽ thấy cuộc sống được tạo thành từ muôn vàn sự lựa chọn của mỗi người. Đó là những điều như: bạn học trường cấp 3 nào, chọn kết bạn với những ai, học tiếp lên đại học hay chuyển sang học nghề, làm việc ở các công ty hay tự xây dựng sự nghiệp của riêng mình, chọn ai làm cộng sự,... Tuy vậy, bạn không cần phải căng thẳng quá nếu vẫn chưa rõ ràng những lựa chọn của mình! Thời tôi học đại học, có một anh khóa trên cứ băn khoăn mãi về chuyện sau khi tốt nghiệp sẽ vào làm ở ngân hàng A và ngân hàng B. Anh ấy cứ hỏi tôi hoài “Nè, cậu nghĩ sao?” hết ngày này qua ngày khác, thậm chí là không để cho tôi được ngủ yên. Vài năm sau, hai ngân hàng đó đã sáp nhập thành một. Giờ đây, tôi ước gì mình có thể đòi anh khóa trên đó trả lại cho tôi những đêm dài thức trắng vì câu hỏi của anh ấy. Bạn không cần phải suy tính trước tất cả những lựa chọn trong cuộc sống rồi lo lắng, phiền muộn quá mức. Chỉ cần mỗi khi đứng trước một quyết định, bạn trung thực với bản thân và lắng nghe trực giác mách bảo là được. Có lẽ bạn sẽ thắc mắc: “Sao mà mơ hồ vậy?”. Nhưng thực tế là khi bạn đưa ra quyết định nhanh chóng để tiến về phía trước, thường thì mọi việc sẽ suôn sẻ hơn khi bạn phung phí thời gian để lo nghĩ, phiền muộn. Và cách chọn hướng đi tốt nhất là lắng nghe chính mình. Sau khi đã chọn xong, điều quan trọng là sống hết mình với con đường đã chọn, sống một cách có trách nhiệm nhất, cống hiến nhiều nhất. Điều phí phạm nhất trong đời là sống phất phơ không có mục đích rõ ràng. Những người không hạnh phúc thường là bởi vì họ đã sống phất phơ như thế, không có lựa chọn, không có đam mê, mỗi ngày trôi qua và họ trượt dài đầy mỏi mệt. Ví dụ như một số người vẫn tự hỏi những câu đại loại như: “Không biết tại sao tôi trở thành một nhân viên văn phòng?”, “Không biết sao tôi thành giáo viên?”, “Không biết sao tôi thành bác sĩ?”,... Nhưng đâu có ai ép buộc họ vào đường cùng để họ phải chọn ngành nghề đó chứ! Từ giờ bạn muốn sống một cuộc đời như thế nào? Hãy tích cực chọn con đường mà bạn muốn đi. Hãy nhận thức rằng cuộc sống sau này tùy thuộc vào việc bạn chọn đi con đường nào trước mắt. Sự lựa chọn sẽ tùy thuộc vào từng sự việc, nhưng tất cả những lựa chọn ấy sẽ tạo nên cuộc đời của bạn. 2 QUAN SÁT CẤU TRÚC XÃ HỘI 1. Thế giới đang vận hành theo cấu trúc nhất định Có lẽ bạn chưa nhận thấy nhưng xã hội ngày nay thực sự đang vận hành theo một cấu trúc nhất định. Tiền bạc hay những kiến thức xã hội cũng được định giá và vận hành theo giá trị mà xã hội sử dụng nó quyết định. Ví dụ, ở Nhật Bản: – Khoảng 40 đến 50 năm trước, ngành công nghiệp luyện thép phát triển mạnh. – 20 đến 30 năm trước, thì ngành ngân hàng, quảng cáo, truyền thông, truyền hình,... rất được đề cao. – Hiện tại, nhìn chung thì ngành nào cũng xuống dốc, chỉ những ngành liên quan đến Internet thì có vẻ vẫn còn sức sống. – Trong tương lai, những ngành kinh doanh mới mà thời điểm hiện tại không ai có thể tưởng tượng sẽ ra đời, những công ty, ngành kinh doanh chủ chốt sẽ thay ngôi đổi chủ. Trong xã hội tồn tại “dòng chảy của tiền”, nghĩa là có công việc dễ kiếm tiền, cũng có công việc khó kiếm tiền; có cách làm dễ hưởng lợi, cũng có cách làm hưởng lợi ít. Nếu bạn không biết cấu trúc đang vận hành của xã hội thì bạn sẽ “làm nhiều mà chẳng có được bao nhiêu”. 2. Gia đình, người thân của bạn đang đứng ở vị trí nào? Bạn có biết cha mẹ mình đang làm việc gì không? Gia đình của bạn có thu nhập bao nhiêu? Cha mẹ bạn có tham gia hoạt động xã hội nào không? Họ đang đi làm dưới hình thức nào? Họ là nhân viên làm công ăn lương, chủ doanh nghiệp, nhà đầu tư, hay người tự kinh doanh? Người thân trong gia đình bạn có hạnh phúc trong công việc không? Họ đóng góp được bao nhiêu cho xã hội? Họ được mọi người xung quanh hỗ trợ đến đâu?... Dòng họ của bạn có cùng làm một ngành nghề theo kiểu “cha truyền con nối” hay không? Trong dòng họ, gia đình bạn đang ở vị trí nào? Tại sao như thế? Từ khi nào mà trở nên như thế? Trong tương lai, tình hình đó sẽ có thay đổi gì chăng?... Cứ suy nghĩ những điều như thế, bạn sẽ biết được nguồn gốc bản thân. Bạn sẽ hiểu vì sao gia đình mình lại ở vị trí nào đó. Và bằng cách tìm ra lý do ấy bạn có thể chọn lựa được cách sống mới cho mình. Giả sử bạn đang ở vị trí thấp trong xã hội, không có nghĩa là sẽ mãi như thế. Biết được vị trí hiện tại sẽ có ích cho cuộc sống tương lai của bạn. Nhìn được hoàn cảnh mà chính mình đang có, bạn sẽ tìm thấy phương pháp thực sự để có thể đưa bạn đến nơi mà bạn muốn đến. 3. Trường học là một thế giới đặc biệt Thế giới thường đầy rẫy những cấm cản, những quy định ràng buộc đối với độ tuổi hoa niên. Bạn không tự chọn được nơi ở vì phải sống theo gia đình, bạn không được tự chủ về thời gian vì phải đi học và tuân theo thời khóa biểu của nhà trường cũng như phải sống theo những quy định của cha mẹ. Bạn cũng không có được sự tự do về tài chính, tự do yêu đương, tự do sở hữu,... Tất cả bởi vì bạn “còn nhỏ”. Nhưng nếu cứ nhìn dưới góc độ đó thì cuộc sống của bạn sẽ trở nên thật khủng khiếp. Thật ra, trường học là một thế giới đáng yêu hơn bạn nghĩ, là một nơi vô cùng đặc biệt: an toàn và nhiều tình thân ái. Đó là nơi thầy cô trao truyền cho bạn những kiến thức cơ bản về cuộc sống. Có thể những kiến thức đó đã có từ 10 năm trước và đôi khi bạn cảm thấy chúng không hữu dụng gì cho cuộc sống hiện tại. Nhưng nếu thiếu những kiến thức này bạn sẽ không có cơ sở để tiếp cận những thông tin đương đại. Vậy nên, dù có thể còn nhiều bất cập, nhưng bạn cũng hãy tiếp nhận khoảng thời gian còn ngồi trên ghế nhà trường thật vui vẻ nhé. Tuổi hoa niên là khoảng thời gian mất tự do nhất trong đời người, nên chuyện bạn cảm thấy có chút áp lực và tỏ ra khó chịu cũng là phản ứng rất tự nhiên. Nhưng hãy trân trọng khoảng thời gian đó, tuy mất tự do, nhưng đó lại là nơi bình yên nhất, nơi bạn không lo nghĩ về sự cạnh tranh khốc liệt và sự đào thải của cuộc sống. 4. Cho tức là nhận Quy luật nhân quả là điều bạn không thể làm khác đi được. Tùy vào “nhân” bạn gieo là tốt hay xấu mà bạn sẽ gặt được “quả” tương ứng. Quy luật này vận hành cả trong mối quan hệ xã hội, kinh doanh, tiền bạc hay tình cảm, sức khỏe. Ví dụ như: – Nếu ăn quá nhiều bạn sẽ phát phì. – Người hay nói những điều khó nghe sẽ bị nhiều người ghét. – Nếu không rèn luyện thường xuyên thì kỹ năng đã có được sẽ suy yếu hay thậm chí sẽ mất đi. – Người không đối xử tử tế với mọi người thì không được người khác quý mến. – Nếu chăm chỉ học hành, đương nhiên thành tích sẽ đi lên. – Nếu cư xử với người khác bằng thái độ chân thành thì cơ hội để người khác quý mến lại sẽ cao hơn. Vậy nên, bạn càng cho đi nhiều điều tốt đẹp thì sẽ càng nhận lại được nhiều điều tương tự. Người nào nhận ra nguyên lý này và thực hiện theo sẽ có được cuộc sống hạnh phúc và giàu có hơn. Tôi nhận ra nguyên lý cho-nhận năm 19 tuổi. Thời đó, tôi chẳng có tài sản gì để cho mọi người cả. Vậy nên tôi đã đem sự chân thành của mình để làm thành món quà dành tặng cho người yêu, người thân và tất cả những ai mà tôi được gặp gỡ. Khi bạn cho đi tình bạn thì sẽ nhận lại nhiều tình bạn hơn, càng cho đi tình yêu thì càng có nhiều tình yêu hơn. Tiền bạc cũng vậy. Nhưng cho đi tiền bạc không có nghĩa là bạn để trước mặt đối phương một xấp tiền, mà là bạn dùng tiền của mình để mang đến lợi ích cho đối phương, giúp đối phương giàu có hơn, giúp đối phương kiếm được nhiều tiền hơn,... Tiền tài, hạnh phúc sẽ đến với những người biết cho đi như thế. Tương tự, bạn cũng có thể giúp người khác có tâm trạng tốt hơn bằng cách khen ngợi những ưu điểm của họ, kể vài mẩu chuyện vui, hỏi thăm và mỉm cười. Ai có thể thu hút được người khác, tự nhiên sẽ thu hút được sự yêu mến của mọi người. Trái lại, nếu bạn toàn nói lời cay độc, chỉ thấy những điểm xấu ở người khác thì mọi người sẽ tự động xa lánh bạn. Điều này cũng giống như “định luật vạn vật hấp dẫn” vậy, vĩnh viễn không thay đổi. Luật hấp dẫn nói rằng những điều tốt đẹp sẽ thu hút lẫn nhau và những điều xấu cũng như thế. Cái mà bạn cho đi chính là cái mà bạn sẽ nhận được trong cuộc sống. Trong vài chục năm tới, bạn định sẽ sống như thế nào? Là người mang đến sự bực bội, hay là người cho đi sự an hòa? Nhưng cho dù sau này bạn tham gia vào lĩnh vực nào đi nữa: y học, giáo dục, hay nghệ sĩ, marketing,... thì cũng hãy cống hiến hết mình cho điều mình đã chọn bạn nhé. Đó cũng là lúc bạn nhận lại được phần thưởng cho cuộc đời mình. 5. Làm chủ nguyên lý cảm ơn Nếu nhân viên cửa hàng A thường mỉm cười và nói “cảm ơn” một cách tự nhiên, chân thành với bạn; trong khi nhân viên cửa hàng B chỉ chào hỏi cụt ngủn, mặt mày cau có; thì chắc hẳn bạn sẽ cảm thấy cửa hàng A phục vụ tốt hơn đúng không? Vậy theo bạn thì cửa hàng nào sẽ làm ăn thịnh vượng hơn? Chỉ bằng việc nghĩ và nói bao nhiêu lời cảm ơn thôi cũng sẽ làm cho cuộc sống của chúng ta trở nên khác biệt rất lớn. Hãy thử chia những người chung quanh bạn thành hai nhóm, một nhóm “nói nhiều lời cảm ơn” và một nhóm “không nói lời cảm ơn” để quan sát sự khác biệt này nhé. Có một chủ doanh nghiệp nọ, để tạo thói quen nói lời cảm ơn trong công ty của mình, đã khuyến khích nhân viên tạo ra những thẻ cảm ơn như: “Cảm ơn bạn đã cố gắng”, “Cảm ơn bạn đã theo dõi công việc giúp tôi”, “Cảm ơn đã chào tôi với nụ cười thật tuyệt”,... Toàn bộ công ty thực hiện việc trao đổi thẻ cảm ơn này trong một thời gian khá dài. Sau đó, người chủ doanh nghiệp đã thử điều tra xem ai là người nhận được nhiều thẻ cảm ơn nhất. Thật bất ngờ, người nhận được nhiều thẻ cảm ơn nhất không phải là giám đốc, cũng không phải là người có thành tích cao nhất. Người nhận được nhiều thẻ cảm ơn nhất chính là người đã trao đi nhiều thẻ cảm ơn nhất. Đây chính là nguyên lý cảm ơn. Người nói nhiều lời cảm ơn, biết mang đến niềm vui cho nhiều người thì sẽ được nhận lại lòng biết ơn. Nếu toàn làm chuyện xấu, trái đạo đức và bất nghĩa với người khác thì đương nhiên bạn sẽ nhận lại điều tương tự. Bí quyết để sống cuộc đời vui vẻ rất đơn giản, chỉ cần bạn cho đi điều mà bạn muốn nhận lại. Nếu muốn nhận nụ cười hãy chào hỏi bằng khuôn mặt tươi cười. Nếu muốn nhận cảm xúc dễ chịu hãy tiếp xúc với người khác một cách dễ chịu. Còn nếu bạn không cho đi điều gì hết mà lại muốn nhận được điều tốt đẹp, muốn được đối xử tốt thì đó là chuyện không thể. Thời hoa niên, khi sống với cha mẹ, bạn nhận được sự bảo bọc và chăm sóc lớn lao vô điều kiện từ bậc sinh thành. Đôi khi, thái độ bạn có chút vô lễ, cha mẹ cũng sẽ rộng lượng, bao dung bỏ qua. Tuy nhiên, cuộc sống bên ngoài rất sòng phẳng, người khác sẽ đối xử với bạn như chính cách bạn đã đối xử với họ, thậm chí còn khiếm nhã hơn nhiều. Có một nguyên lý là dù cha mẹ giàu có nhưng con cái không biết trân trọng, không chịu học tập, lao động thì người con cũng sẽ khó thành công và hạnh phúc. Trái lại, có những người dù lúc nhỏ nghèo khổ, nhưng biết trân quý công ơn cha mẹ, biết ơn những người đã giúp đỡ mình, chăm chỉ học hành thì lớn lên sẽ thành công. Vậy nên, chính thái độ sống của bạn sẽ quyết định cuộc đời của bạn. 3 NHỮNG NGƯỜI LỚN LẠC LỐI 1. Phần lớn con người không “suy nghĩ” gì cả Khi bạn bè thất hứa với bạn hay khi cùng làm việc nhóm nhưng chẳng ai quan tâm đến công việc chung, chắc hẳn bạn sẽ bực bội rằng “Những đứa đó nghĩ gì vậy trời?”. Thực ra, người lớn cũng thường gặp mấy chuyện như thế đấy. Sau này khi đi làm, thể nào bạn cũng sẽ lặp lại câu hỏi “Người này nghĩ gì vậy trời” đó với cấp trên, đối tác, khách hàng, nhân viên,... có khi hàng chục lần trong ngày. Thỉnh thoảng, tôi cũng có suy nghĩ tương tự, nhưng những lúc như vậy tôi lại cố bình tâm tự nhủ: “Người này chẳng có suy nghĩ gì hết”. Tự nhủ như vậy là vì thực tế, hầu hết chúng ta thực sự đang sống theo kiểu “chẳng nghĩ ngợi” gì hết. Hầu hết mọi người gần như đang “sống theo phản ứng” với những tác động của cuộc sống chứ không thật sự “suy nghĩ”. “Sống theo phản ứng” nghĩa là khi đồng hồ reo thì bạn thức dậy, đi học hay đi làm. Bạn làm những chuyện phải làm, khi thất bại thì xin lỗi, khi mọi chuyện suôn sẻ thì thấy vui mừng, khi gặp trục trặc thì buồn nản; thấy người dễ thương thì muốn làm quen, khi bị đối phương từ chối thì tiu nghỉu, quan hệ mà tốt đẹp thì thấy vui sướng,... Cuộc sống thường nhật là như thế. Nếu cứ duy trì nhịp điệu đó thì vài chục năm sau cuộc đời của bạn cũng sẽ trôi qua như vậy. Bạn có suy tư trong cuộc sống không, hay là chỉ sống theo kiểu phản ứng lại những gì đang diễn ra xung quanh? Trong một công việc cụ thể, hầu hết mọi người đều chẳng suy tư gì hết, nên “người có suy nghĩ một chút” sẽ vươn lên khỏi đám đông và có thể đạt thành công. Nhà soạn kịch người Anh George Bernard Shaw có để lại câu nói: “Tôi đã đạt được danh tiếng bằng cách mỗi tuần suy tư một lần”. Thực vậy, những người biết suy tư trong cuộc sống chỉ chiếm 5% dân số thế giới. Cuộc đời bạn sẽ thay đổi bởi việc bạn có thể trở thành người biết suy tư hay không. Trong kinh doanh, khi bạn có thể suy nghĩ về việc “Nếu có dịch vụ hay sản phẩm như thế này thì tốt biết mấy!” rồi chuyển sang hành động để làm ra sản phẩm đó thì đã có được bước đầu thành công rồi đấy. Trong tình yêu, những người hay nghĩ “nếu mình là cô ấy, hẳn sẽ nghĩ như vầy”, “nếu là anh ấy thì hẳn sẽ làm như vầy” sẽ trở nên hạnh phúc hơn. Trong các mối quan hệ, người có thể suy nghĩ chín chắn như “nếu nói như thế chắc người ta sẽ tổn thương lắm”, “nếu làm thế người ấy sẽ được hạnh phúc nhỉ” thì sẽ nhận được yêu mến nhiều hơn so với những người chỉ biết “tôi nghĩ sao nói vậy”, “tôi thích nên tôi nói”. Vậy với những người “chả nghĩ ngợi gì hết”, bạn nên sống chung với họ thế nào đây? Bạn đừng mong chờ họ đủ tinh tế để cư xử nhẹ nhàng với bạn. Họ hay nói thẳng, thậm chí cách nói có phần khó nghe. Vậy nên, nếu bạn là người suy nghĩ sâu sắc thì nên khéo léo né tránh những người sống không suy nghĩ hay ăn nói lung tung. Bạn cần suy nghĩ thật cẩn thận để có thể vừa không đụng chạm tới ai, vừa làm điều mình muốn và vừa đạt được kết quả tốt nhất có thể. Đó mới chính là chìa khóa thành công, là chìa khóa của hạnh phúc và sự phong phú trong đời người. Nếu bạn đang bị bạn bè hay người lớn chọc ghẹo thì cũng hãy xem điều đó là bình thường. Hãy nhận thức rằng những người xung quanh bạn “chẳng suy nghĩ gì hết”, có thể họ chỉ nói vui mà thôi. Vậy nên, bạn hãy thấu hiểu cho cuộc sống vất vả của họ chứ đừng nổi giận. Đừng vì những vụn vặt trong cuộc sống mà đánh mất đi sự bình an trong tâm hồn mình. 2. 90% người lớn đang sống trong sự bối rối Nhiều độc giả vẫn gởi email cho tôi mỗi ngày. Trong đó, nội dung tôi nhận được nhiều nhất là: “Tôi không biết mình muốn làm gì trong đời!”. Không chỉ những độc giả ở lứa tuổi 20, 30 mà thậm chí ở tuổi 40, 50, 60 cũng gửi đến những tâm sự như thế. Qua đó ta thấy quả thật có rất nhiều người không biết mình muốn làm gì trong cuộc sống hiện nay. Ở lứa tuổi hoa niên, có lẽ bạn nghĩ rằng nếu thành người lớn thì sẽ trở nên khôn ngoan. Nhưng những người trưởng thành, kể cả cha mẹ chúng ta, đôi khi cũng thật ngốc nghếch đấy. Thực tế, khoảng 90% người trưởng thành đang sống trong bối rối, 5% thì lầm tưởng rằng mình không sao, chỉ còn lại 5% thật sự sống hạnh phúc. Đa số người trưởng thành bối rối về tiền bạc, bối rối về công việc, bối rối về tình yêu, bối rối về gia đình,... Họ không hiểu bản thân mình là ai và thường làm quá lên những vấn đề trước mắt. Ví dụ như: Tại sao lại bối rối trong công việc? Có lẽ bạn nghĩ rằng nếu bối rối thì chỉ cần từ bỏ công việc đó là được rồi! Nhưng khi bước vào thế giới của người trưởng thành, bạn sẽ nhận ra có những thứ không thể dễ dàng từ bỏ. Có phải bạn đang nghĩ “Trên đời này sao có chuyện kỳ cục như thế?”. Nhưng đúng là thế đấy, cuộc sống hiện nay rất kỳ cục. Ở nhiều khía cạnh thì cuộc sống này vẫn chưa hoàn thiện. Thế giới ở thời điểm hiện tại vẫn là “sản phẩm” đang trong quá trình vận động và trải nghiệm. Từ cuối thế kỷ XVIII, khi nhân loại bắt đầu dần chuyển đổi từ chế độ quân chủ chuyên chế sang chế độ dân chủ, nhiều hình thái kinh tế – xã hội đã lần lượt được thử nghiệm, bắt đầu từ chủ nghĩa tư bản rồi đến chủ nghĩa xã hội, giai đoạn đầu của chủ nghĩa cộng sản,... Kết cục là chủ nghĩa xã hội không vận hành trôi chảy, vài năm trở lại đây, chủ nghĩa tư bản cũng trở nên lung lay. Vậy nên không chỉ những người trưởng thành xung quanh bạn, mà toàn thể nhân loại cũng đang bối rối. Đó là hiện trạng của thế giới hiện nay! Bạn được sinh ra đúng thời điểm này, trong một thế giới chưa hoàn thiện như thế, bạn nên nghĩ rằng “Dù là đầu thế kỷ XXI nhưng loài người vẫn còn lạc lối” để bớt cảm thấy hoang mang với những biểu hiện chưa ổn định trong cuộc sống bạn nhé. 3. Chuyện gì sẽ xảy ra khi bạn không suy tư Khi đọc đến đây, hẳn bạn sẽ nghĩ rằng: “Tôi không muốn nằm trong số 90% những người trưởng thành mà còn lạc lối như vậy”. Nhưng tin buồn là những người trưởng thành này cũng từng suy nghĩ giống như bạn khi họ ở tuổi hoa niên. Vậy bạn có thể làm gì để khác hơn? Có quy luật thế này, “Hễ bạn chỉ trích cái gì, bạn sẽ trở thành cái mà mình từng chỉ trích”. Có lẽ bạn cảm thấy “người lớn toàn là kẻ ngốc” nhưng xác suất đến 90% là sau này bạn cũng sẽ trở thành một trong những người lớn ngốc nghếch giống như họ. Nếu bạn sống không có suy tư, bạn sẽ sớm rơi vào tình cảnh phải sống một cuộc đời khác xa lý tưởng của mình. Bạn phải chọn công việc mà không thể cống hiến hết mình, kết hôn với người mà bạn không yêu hết lòng, hay ở trong ngôi nhà mà bạn không thích. Nếu bạn chỉ biết chỉ trích rồi hành động mà chẳng suy nghĩ cặn kẽ thì chắc chắn cuộc đời bạn cũng nằm trong số 90% những người trưởng thành lạc lối mà thôi. Hãy quan sát kĩ những người trưởng thành và tìm định hướng cho bản thân mình. Từ bây giờ hãy tập suy nghĩ và tự vấn: “Đời người là gì?”, “Bản thân mình muốn sống như thế nào?”, “Những việc đang làm hiện giờ có đúng đắn không?”,... Đặc quyền của tuổi hoa niên là còn thời gian để nhìn thấy và rút kinh nghiệm từ những thất bại của người trưởng thành. 4. Chỉ cần cố gắng thì mọi thứ sẽ ổn? Bạn nghĩ một người luôn cố gắng từ sáng đến tối thì sẽ được đền đáp xứng đáng? Hãy nhìn vào công việc của một nhân viên bán hàng. Có những người chạy đôn chạy đáo từ sáng đến tối nhưng thành tích mãi chẳng khá lên được. Nguyên do là vì trong kinh doanh, việc chạy đôn chạy đáo để bán hàng thường không mấy hữu ích. Hãy nhìn vào cha mẹ của mình, bạn có cảm giác họ đi làm tự do hơn bạn đi học, thực ra là họ đã vắt kiệt sức khi làm việc ở công sở rồi. Hầu hết mọi người đều đang nỗ lực một cách nghiêm túc để có cuộc sống như mong muốn, nhưng nếu chỉ có cố gắng hết mình thì chưa đủ. Vì xã hội là nơi người được tín nhiệm hơn, được trân trọng hơn, được ủng hộ hơn sẽ thành công, chứ không phải cứ cố gắng là được. Nói vậy không có nghĩa là dù bạn không cố gắng thì cũng có thể đạt được thành công. Những người trưởng thành, dù lạc lối trong việc lựa chọn nhiều điều trong cuộc sống, nhưng cũng không có chuyện họ ngừng cố gắng. Bất kể bạn là ai, tôi vẫn ủng hộ những người luôn cống hiến hết mình, cạnh tranh nghiêm túc trong công việc hơn là những người làm việc biếng nhác, nửa vời. Tuy nhiên, bên cạnh sự cố gắng cũng hãy biết suy nghĩ thật cẩn thận về những điều mình đang làm mỗi ngày bạn nhé. 4 GẶP GỠ NHỮNG NGƯỜI TRƯỞNG THÀNH TUYỆT VỜI VÀ HẠNH PHÚC 1. Những người bạn gặp gỡ sẽ quyết định cuộc đời của bạn Nếu bạn sống giữa những người có suy nghĩ “lừa gạt người khác để kiếm tiền là tốt nhất”, có thể cuối cùng bạn cũng sẽ trở thành người coi tiền là tất cả. Nếu bạn sống giữa những người tà ác, có khi bạn bị buộc phải nhúng tay vào tội ác. Nếu bạn làm việc cùng những người có suy nghĩ “công việc của mình sẽ mang lại hạnh phúc cho mọi người”, bạn sẽ dần quen với chuyện vừa làm công việc của mình, vừa mang lại niềm vui cho người khác. Thái độ đó sẽ giúp bạn dễ dàng gặt hái nhiều thành công hơn. Nếu bạn kết giao với những người tràn đầy tình yêu, thì bạn sẽ thành người dạt dào tình yêu. Còn nếu ở bên cạnh những người có cách sống vui vẻ, bạn sẽ luôn cảm thấy lạc quan. Như vậy, tùy vào người mà bạn gặp, cuộc đời bạn có thể sẽ hoàn toàn khác nhau. Ở tuổi hoa niên, bạn đã gặp được những người tuyệt vời chưa? Hay bạn đang bị vây quanh bởi những người xấu tính? Chính việc gặp mặt, trò chuyện và chịu ảnh hưởng từ những người ưu tú, có thành tựu trong xã hội sẽ giúp bạn có suy nghĩ về tương lai và biết cách để chọn lựa con đường đi đúng cho chính mình. Đây sẽ là bước đệm đầu tiên để trở thành người ưu tú mà bạn có thể thực hiện được ngay ở tuổi hoa niên của mình. Ở tuổi của bạn, có thể sẽ thật khó khăn để gặp được những người ưu tú bậc nhất, nhưng cơ hội gặp gỡ họ sẽ trở thành ngả rẽ trong cuộc đời bạn, dù bạn có đi con đường giống họ hay không. Tôi đã sớm nhận ra điều này, nên đã chủ động trong khả năng có thể của mình để gặp được những người ưu tú mà tôi ngưỡng mộ. Sau khi vào đại học, tôi tích cực tham dự vào các buổi thuyết trình để học hỏi, cũng như tích cực nhờ người giới thiệu để được gặp những giáo sư, tiến sĩ có học thức uyên bác. Nhờ gặp những người như thế, tôi mường tượng được tuổi 20, 30, 40, 50,... lý tưởng của bản thân sẽ như thế nào. Chính từ đó tôi đã suy nghĩ và tính ngược lại xem tuổi hoa niên tôi nên làm gì để đạt được như vậy. Cuối cùng tôi đã cố gắng làm những việc mà mình nên làm. Bạn muốn sống một cuộc đời như thế nào? Bạn muốn gặp những người như thế nào? Hãy trả lời câu hỏi này càng sớm càng tốt và tích cực hành động để thực hiện điều đó khi có thể bạn nhé. 2. Thế nào là một người hạnh phúc? Chắc hẳn ai cũng muốn gặp được những người hạnh phúc. Vậy thế nào là một người hạnh phúc? Tôi nghĩ người hạnh phúc là người có 3 điều kiện sau: 1. Có thể tận hưởng cuộc sống mỗi ngày và làm việc mình yêu thích. 2. Có mối quan hệ tốt đẹp với nhiều người. 3. Hiểu được bản thân mình là ai. Làm việc mình yêu thích nghĩa là từ sáng đến tối, bạn làm việc trong tâm trạng hứng khởi, tận hưởng cảm giác vui vẻ mà công việc mang đến cho mình. Bạn có thể tự do thiết kế 24 giờ mỗi ngày theo ý thích bằng những ý tưởng tuyệt vời nhất. Để có được điều đó, bạn cần có thu nhập hay tài sản đủ để đảm bảo cho cuộc sống. Lúc đó, chuyện bạn làm ra tiền hay gia đình bạn làm ra tiền không còn là vấn đề quan trọng, điều chính yếu là bạn cảm thấy vui vẻ, thỏa mãn với công việc, với chính mình. Người có mối quan hệ tốt đẹp với nhiều người sẽ rất hạnh phúc. Vì nguồn gốc của hạnh phúc đến từ mối quan hệ hòa hợp giữa con người với nhau. Dù bạn có đạt được mọi thành tích nhưng nếu mối quan hệ của bạn với thầy cô, gia đình, bạn bè,... không suôn sẻ thì bạn khó mà cảm thấy hạnh phúc được. Hiểu được bản thân mình nghĩa là biết mình không thể làm được gì và làm được gì. Khi hiểu rõ bản thân, bạn sẽ không muốn trở thành người nào khác ngoài là chính mình. Bạn sẽ biết tập trung phát huy những thế mạnh của bản thân cũng như không lựa chọn những điều là sở đoản. Đồng thời đối với những việc mình không thể làm, ngoài khả năng của mình thì khi gặp thất bại trong việc đó bạn cũng không vì vậy mà buồn bã, hối tiếc. Người làm được như thế thì sẽ biết cách để sống hạnh phúc. Tôi không buồn khi không thể chạy 100 mét trong vòng 8 giây, vì bản thân tôi không thể làm và không muốn làm. Vậy nên tôi không muốn mạo hiểm gắng sức chạy thử để rồi bị ngã và chấn thương. Thay vì vậy, tôi có thể nói chuyện trước 2.000 người hay viết sách một cách dễ dàng. Người lớn thường hay nói với các bạn ở tuổi hoa niên “Hãy cố chạy 100 mét trong vòng 8 giây” mà chẳng bao giờ quan tâm đến khả năng, cũng việc như bạn có muốn chạy hay không. Họ đang cố diễn giải theo hướng “mọi người đều có thể” chạy 100 mét trong 8 giây để ép bạn phải chạy mà thôi. Trong tương lai, trừ khi bạn trở thành vận động viên điền kinh chuyên nghiệp, còn không thì chuyện bạn chạy 100 mét trong bao nhiêu giây chẳng thành vấn đề gì cả. Hãy bắt đầu suy nghĩ về nơi bạn cần phải “thi thố” là ở đâu. Đâu là nơi bạn muốn đặt chân đến hay bạn muốn đạt được gì trong tương lai? Người biết được điều mình muốn làm, cảm thấy được niềm vui khi làm việc đó thì tự nhiên có thể tận hưởng trọn vẹn cuộc sống với niềm hạnh phúc đủ đầy. 3. Làm cách nào để gặp được “người trưởng thành tuyệt vời, hạnh phúc”? Những “người trưởng thành tuyệt vời, hạnh phúc” không phải ở đâu cũng có. Nhưng bạn có thể nhận diện họ thông qua đặc điểm chung: Họ đều làm đến cùng điều mình thích. Nếu là nhân viên, người ấy sẽ mải mê với công việc của mình một cách vui vẻ. Hoặc người đó sẽ tự kinh doanh để bán sản phẩm mà mình tự hào. Người đã thành công ở mức độ nào đó thường họ sẽ tự do quyết định thời gian của mình, di chuyển bằng xe riêng. Các bạn nên tích cực, chủ động trong việc tìm gặp những người như vậy. Phương pháp đơn giản nhất để gặp gỡ những “người trưởng thành tuyệt vời, hạnh phúc” là tham gia các hoạt động tình nguyện. Bởi phần lớn họ là những người tràn đầy năng lượng, thành đạt và có tấm lòng nhân hậu. Nhiều người như vậy dù rất bận rộn trong cuộc sống nhưng lại sẵn sàng đóng góp tiền bạc, công sức và thời gian cho các hoạt động cộng đồng ý nghĩa. Tôi nghĩ gặp gỡ được những người đó sẽ là điều rất quan trọng ở lứa tuổi của các bạn. Ở mức độ nào đó, các mối quan hệ này khi được xây dựng sẽ trở thành động lực thúc đẩy bạn cố gắng học hành và phát triển bản thân tốt hơn. Bạn có thể thử viết thư, gửi mail cho những người nổi tiếng, những người thành công. Đó cũng là một phương pháp hiệu quả để bạn rèn luyện kỹ năng viết. Tuy nhiên, hãy chuẩn bị sẵn tâm lý là hầu như những bức thư của bạn sẽ không được phản hồi, nhưng đừng vì vậy mà nản chí. Hãy thử suy nghĩ về những gì bạn có thể làm cho những người đó, bằng sức trẻ sôi nổi của mình. Trong số những người ấy chắc chắn sẽ có người hồi âm cho bạn thôi. 5 TÌM HIỂU THỜI HOA NIÊN CỦA CHA MẸ BẠN 1. Cha mẹ cũng từng có một thời hoa niên Ởtuổi hoa niên, nhiều bạn trẻ thường hay phê phán cha mẹ mình. Bạn nhìn đâu cũng muốn phê phán, từ cách sống của cha mẹ, quan hệ giữa hai người, cách họ làm việc, cách tiêu tiền, cách kiếm tiền, hành động, lời nói,... Phê phán cha mẹ là chuyện không nên, nhưng điều này giống như một thói thường mà hầu hết các bạn đều ít nhiều mắc phải. Có bao giờ bạn nghĩ đến tuổi hoa niên của cha mẹ mình vài chục năm trước không? Bạn có từng hỏi thời trẻ cha mẹ mình đã làm những gì mà lại trở thành những người “không tốt” như hôm nay chưa? Hãy thử nghĩ đến lúc cha mẹ ở độ tuổi bằng bạn bây giờ để có thể dễ liên tưởng nhất. Có thể cha mẹ bạn ở tuổi hoa niên cũng đã làm những điều giống như bạn bây giờ đấy. Thật ra, những hành động, lời nói và tính cách của cha mẹ mà bạn thấy đáng phê phán, hầu như 100% cũng có trong bạn, vì thế bạn mới thấy khó chịu. Nếu bạn không giống cha mẹ, bạn có thể nhẹ nhàng chấp nhận “cũng có người này người kia mà”, chứ không phản đối mạnh mẽ đến vậy. Lý do bạn phê phán cha mẹ là vì bạn không muốn thừa nhận rằng bản thân bạn cũng có phần giống hệt cha mẹ mình. Điều bạn có thể làm là thay đổi thói quen không tích cực đó và mài dũa bản thân để trở nên tốt hơn. Nếu bạn không tự ý thức mạnh mẽ về việc thay đổi bản thân thì sẽ khó lòng vượt qua được ảnh hưởng của cha mẹ. Có lẽ bạn thấy sốc, nhưng đáng tiếc đây là hiện thực của thế giới này. 2. Nếu có thể gặp lại cha mẹ thời hoa niên Nếu có một cỗ máy thời gian đưa bạn về quá khứ để gặp cha mẹ thời trẻ thì bạn muốn nói gì với họ? Khi họ hàng tập hợp vào những dịp như giỗ chạp, lễ Tết, bạn hãy thử hỏi mọi người xem cha mẹ mình thời trẻ như thế nào. Nếu cha mẹ bạn là người cởi mở, bạn có thể hỏi trực tiếp họ. Họ chắc chắn cũng có những giấc mơ thời trẻ. Trước hết hãy thử hỏi cha mẹ bạn: – Cha mẹ từng mơ ước sẽ trở thành ai, từng mong muốn làm nghề gì? – Cha mẹ đã suy nghĩ chuyện gì? Bối rối vì điều gì? – Cha mẹ từng đụng phải rào cản như thế nào? Cha mẹ vượt qua rào cản đó để hoàn thành giấc mơ ra sao, hay đã từ bỏ giấc mơ để sống cuộc đời thực tại? – Cha mẹ cảm thấy thế nào về cuộc đời? Cảm thấy thế nào về tiền bạc? Cảm thấy thế nào về tình yêu? Con đường cha mẹ đã qua có khả năng là con đường chính bạn cũng sẽ qua. Hãy thử hỏi họ thật nhiều như hỏi một người đi trước. Khi biết được cha mẹ thời trẻ như thế nào, bạn hãy thử đặt mình vào hoàn cảnh tương tự và nghĩ xem mình sẽ làm như thế nào. Cuối cùng hãy hỏi cha mẹ bạn xem, nếu ở góc độ là người đi trước, họ sẽ ủng hộ hay phản đối khi bạn làm như vậy? Biết đặt mình vào vị trí của cha mẹ để suy nghĩ – đó chính là cách mà bạn vượt qua ranh giới của một đứa trẻ để trở thành người lớn. 3. Chấp nhận những điều xấu lẫn điều tốt của cha mẹ Để biết được bản thân, bạn hãy thử bí mật liệt kê những điều tốt và điều xấu của cha mẹ mình. Bởi vì khả năng cao là bạn đang thừa hưởng những điều đó mà không biết. Hãy hỏi những câu hỏi để xác định như: – Cha mẹ bạn tuyệt vời ở điểm nào? Không được ở điểm nào? – Họ có tham gia hoạt động xã hội gì hay không? – Họ có kiếm tiền đủ sống không? – Họ có bạn thân không? Có bình an trong tâm hồn không? – Cha mẹ bạn có thật sự hạnh phúc không? Họ có hòa thuận với nhau không, hay là cãi nhau không dứt? – Họ có xây dựng được mối quan hệ tốt đẹp với những người liên quan đến công việc không? Tất cả những điều đó góp phần tạo nên cuộc đời của cha mẹ bạn. Có thể, cha mẹ trong mắt bạn đang có cách sống không hoàn hảo, nhưng cho dù như thế thì đó cũng là một phần của cuộc đời bạn. Hãy nhớ rằng, có cha mẹ rồi mới có bạn trên đời này. Tùy hoàn cảnh đưa đẩy, có người từ nhỏ đã gặp cảnh tử biệt, cha mẹ ly dị, thậm chí không biết rõ về cha mẹ. Nên khi bạn vẫn có cha mẹ quan tâm, chăm sóc thì đó là một điều may mắn lớn. Nếu có thể chấp nhận điều xấu cũng như điều tốt của cha mẹ thì bạn sẽ sống thoải mái và vui vẻ hơn. 6 BIẾT ĐIỀU MÌNH THÍCH VÀ GHÉT 1. Bạn thích và ghét điều gì? Một trong những điều quan trọng để có thể sống hạnh phúc là biết rõ mình ghét gì, thích gì. Ở trên tôi đã nhận định 90% người trưởng thành đang bối rối vì không hiểu bản thân mình thích gì, ghét gì. Vậy nên rất nhiều người trưởng thành sống không viên mãn. Có lẽ lúc nhỏ bạn cũng có những lúc cảm thấy như thế này: “Mình không thích ăn ớt chuông”; “Cái đứa ngồi bàn kế bên, kiểu gì cũng không thích nó nổi”,... Rồi sau đó bạn được dạy “như thế là không tốt”. Bạn được dạy không nên ghét hay thích món này món kia, không nên thích hay ghét người này người kia,... Nhưng tôi nghĩ, một khi là con người thì đương nhiên là phải có yêu có ghét. Nếu không ghét điều gì cả thì có lẽ cũng sẽ không thích điều gì cả. Cuộc sống hạnh phúc chỉ thực sự tồn tại khi bạn được vây quanh bởi những gì mình thích. Nếu không biết mình thích cái gì thì cũng không thể biết cách để làm mình hạnh phúc. Vậy nên ở tuổi hoa niên này, bạn hãy suy nghĩ thật kĩ xem mình thích và ghét điều gì. Khi biết rõ mình thích gì ghét gì, bạn sẽ hiểu rõ được bản thân mình. Ví dụ: – Bạn thích gặp gỡ người khác, ghét ở một mình. – Bạn thích hỏi chuyện người lớn tuổi, không thích giao lưu với người nhỏ tuổi. – Bạn thích tản bộ một mình vào buổi sáng nhưng ghét phải qua đêm một mình. Khi liệt kê ra như thế, bạn sẽ định vị được bản thân mình là người như thế nào và cần làm hay cần có điều gì để cảm thấy hạnh phúc. Ngay cả khi chọn lựa nghề nghiệp, chỉ cần bạn suy nghĩ xem mình có thích làm việc với nhiều người không, hay thích một mình làm việc với máy móc, thích làm việc trong môi trường yên tĩnh, hay thích làm việc trong môi trường giao tiếp thường xuyên,... là dần dần bạn sẽ thấy được hướng đi mình muốn. Người có thể theo đuổi đến cùng điều mình rất thích chính là người hạnh phúc nhất thế gian này. Dù là ở lĩnh vực nào, từ kinh doanh, giáo dục, chính trị cho đến nghệ thuật, thể thao,... người hạnh phúc là người luôn hào hứng bước đi trên con đường mình đã chọn. Bạn cũng hãy tìm cho mình điều bạn luôn muốn làm trong suốt cuộc đời. Bạn càng sớm tìm ra điều mình thích thì càng nhanh đạt đến thành công. Có người đến tuổi 50 mới tìm ra điều mình thích, dẫu có đạt được thành công thì thời gian tận hưởng cuộc sống cũng không còn nhiều. Nhưng dù là vậy đi nữa, có muộn còn hơn là không bao giờ, phải không bạn? 2. Điểm chung của người hấp dẫn Trẻ con không bị ràng buộc nhiều bởi những lễ nghi xã hội, nên trước mặt người khác chúng có thể nói ra điều yêu ghét của mình theo cảm tính “Con ghét cái này”, “Con thích cái đó”,... Khi trưởng thành, chúng ta có xu hướng che giấu hoặc ngại biểu lộ cảm xúc thật của mình ra bên ngoài. Nhiều bạn lo lắng rằng, nếu bản thân bày tỏ thái độ yêu, ghét với người khác thì có khả năng cao sẽ bị người khác ghét. Nhưng thực tế hoàn toàn ngược lại, những người càng yêu ghét rõ ràng thì càng có sức hấp dẫn. Người có tình cảm yêu ghét rõ ràng là người có thể phát ngôn mà không cần nhìn sắc mặt người khác. Người như thế ban đầu có thể sẽ bị ghét, nhưng chính thái độ rõ ràng, chân thật của họ sau này sẽ nhận được nhiều thiện cảm, tin tưởng của mọi người. Ngược lại, người hay nói “sao cũng được”, người không có chính kiến thường không được ai đánh giá cao. Nếu bạn không có thái độ yêu – ghét rõ ràng, có thể bạn không bị ai ghét đó, nhưng liệu bạn có được yêu thích hay không? 3. Sống cùng sự hào hứng mỗi ngày Bất cứ khi nào có thể, bạn nên chọn làm điều hào hứng nhất để có một cuộc sống vui vẻ. Khi không tìm thấy điều mang lại cảm giác hào hứng, bạn hãy làm điều mình cảm thấy thử thách nhất. Kết quả đều sẽ mang đến cảm giác phấn khích như nhau. Lưu ý là hãy phân biệt giữa những việc hào hứng và thử thách với những việc nguy hiểm và sai trái bạn nhé. Khi bạn bước trên đường đời, sẽ luôn có 5 cánh cổng trước mặt để bạn lựa chọn: cổng An toàn, cổng Mạo hiểm, cổng Thành công, cổng Thất bại, cổng Sụp đổ. Nếu lúc nào bạn cũng chọn mở cổng An Toàn, có thể bạn sẽ không bị tổn thương, nhưng đón chờ bạn phía sau cánh cửa đó có thể là một cuộc đời đáng chán. Một cuộc đời an toàn nghĩa là một cuộc đời không có thất bại, không có sự thay đổi, không có những bất ngờ, không có sự hào hứng, vì vậy cũng sẽ không có sự vui sướng. Nếu sự ổn định đó kéo dài quá lâu, chính người lựa chọn cũng sẽ thấy chán ngán với nó. Đương nhiên, nói vậy không có nghĩa là bạn không được phép chọn sự an toàn. Đời người nếu lúc nào cũng bất ngờ với hào hứng thì sẽ rất mệt mỏi. Khi đó, bạn nên tạm nghỉ ở ngôi nhà nhỏ mang tên Ổn Định. Nhưng đời người chỉ sống một lần, cuộc đời đó là của riêng bạn, không phải của ai hết. Vậy nên nếu muốn làm cuộc đời trở nên thú vị thì hãy chọn những điều khiến bạn hào hứng nhé. 4. Sự yêu thích của bạn mở ra cánh cổng cuộc đời Trong đời người có 4 cách sống: 1. Làm điều mình thích và có tiền 2. Làm điều mình thích và không có tiền 3. Làm điều mình ghét và có tiền 4. Làm điều mình ghét và không có tiền Đời người chắc chắn sẽ hạnh phúc và đáng sống khi có thể làm điều mình thích. Nếu được sống như vậy cuộc đời bạn sẽ tươi sáng, đầy đam mê. Đến một lúc nào đó, chính bản thân bạn cũng sẽ chẳng quan tâm việc có tiền hay không nữa. Sống mà phải làm điều mình ghét thì dù có “tiền muôn bạc vạn” cũng trở nên vô nghĩa. Nhưng hầu hết mọi người đều không có được cuộc đời mang tên “chỉ làm những điều mình thích”. Tại sao vậy nhỉ? Vì từ nhỏ họ được người lớn dạy rằng: yêu thứ này ghét thứ kia là không tốt, sống cuộc đời làm những gì mình thích là vô trách nhiệm và xấu xa, nếu không may gặp khó khăn với công việc mình không yêu thích thì cũng hãy cố gắng và chịu đựng tới cùng để ổn định cuộc sống,.. Tất cả những điều đó đều là những định kiến sai lầm. Bạn hoàn toàn có thể chọn điều bạn yêu thích để làm trong suốt cuộc đời mình. Khi làm việc mình thích, bạn sẽ tràn đầy đam mê, đầy sức sống và tỏa sáng. Cơ hội, tiền bạc và tình cảm tốt đẹp cũng từ đó mà ngày càng đến bên cạnh bạn, như thế bạn sẽ sớm thành công. Tất cả những điều tốt đẹp đó đều dành cho bạn khi bạn được làm việc mình yêu thích. 7 NGHĨ VỀ NGHỀ NGHIỆP TƯƠNG LAI 1. Bạn muốn có một công việc như thế nào? Bạn có từng nghĩ mình muốn làm công việc như thế nào trong tương lai chưa? Bạn muốn làm việc trong cơ quan nhà nước hay công ty tư nhân, muốn thành giáo viên, luật sư, bác sĩ hay tự mình khởi nghiệp,... Ở tuổi hoa niên, có nhiều bạn đã xác định cụ thể con đường muốn đi sau này, nhưng có bạn vẫn định hướng rất mơ hồ, thậm chí có bạn hoàn toàn chưa suy nghĩ tới chuyện đó. Mặc dù bây giờ bạn không cần thiết phải quyết định ngay, nhưng hãy tập thói quen suy nghĩ xem tương lai mình muốn làm công việc thế nào. Ở độ tuổi còn chưa chịu nhiều áp lực của cuộc sống này, bạn sẽ dễ nhận định được chính xác điều mà bản thân thực sự muốn làm. Đó sẽ là một nguồn thông tin quý giá để một ngày nào đó, khi phân vân giữa quá nhiều lựa chọn trên đường đời, bạn sẽ biết con đường mình cần đi. Bất cứ lúc nào, hãy tạo thói quen thành thực với bản thân “tôi ghét cái này” hay “cái này có vẻ vui đây” để có thể đưa ra nhận định đúng với bản thân mình nhất. Như vậy bạn sẽ dễ dàng xác định được nghề nghiệp nào phù hợp với mình. Thêm một điều nữa là có vô số nghề nghiệp trên đời này, từ công việc phức tạp đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối cho đến những công việc đơn giản không đòi hỏi chuyên môn cao. Bạn hãy nâng cao hiểu biết của mình về các ngành nghề để mở rộng cơ hội chọn lựa nghề nghiệp lên nhé. Nếu bạn biết quá ít các ngành nghề, thì lựa chọn của bạn cũng sẽ chỉ gói gọn trong chừng ấy mà thôi. Thời trẻ, với vốn hiểu biết ít ỏi của mình, tôi nghĩ rằng để dựng một vở kịch chỉ cần có những diễn viên đứng trên sân khấu là đủ. Nhưng sau khi trưởng thành và hiểu biết hơn, tôi mới biết đến công việc của nhà biên kịch cũng như hàng tá nhân sự hỗ trợ đứng phía sau cánh gà để có thể tạo nên sự thành công cho một vở diễn. Trên đời này, có rất nhiều nghề mà hiện tại bản thân bạn chưa biết hay thậm chí nghề bạn muốn làm vẫn chưa xuất hiện. Vậy nên hãy tích cực học hỏi, tìm hiểu và chuẩn bị thật tốt để hội ngộ công việc của bạn trong tương lai. 2. Công việc bán thời gian Nếu chỉ tìm hiểu qua sách vở thì có lẽ bạn sẽ khó có thể hình dung được một số nghề nghiệp. Công việc bán thời gian là cách đơn giản nhất để bạn có cái nhìn đầy đủ hơn về những nghề nghiệp khác nhau trong cuộc sống. Khi làm việc bán thời gian, bạn có thể tiếp xúc trực tiếp với công việc, kiểm chứng xem công việc đó thích hợp với mình tới mức độ nào. Đừng quá ngạc nhiên khi phát hiện ra công việc bạn thử làm hoàn toàn khác xa so với ấn tượng ban đầu của bạn về nó. Có thể bạn sẽ gặp nhiều khó khăn khi đi làm do thiếu kinh nghiệm, nhưng lợi thế của bạn là bạn còn trong độ tuổi hoa niên; bạn sẽ dễ dàng nhận được sự cảm thông và dễ được những anh chị đồng nghiệp đáng mến bảo ban, hướng dẫn. Năm nhất sinh viên, tôi từng làm việc bán thời gian cho một công ty nọ. Tôi thấy hệ thống đang vận hành tại công ty cho năng suất quá tệ, nên đề xuất biện pháp cải thiện. Ở công ty đó, chưa từng có nhân viên bán thời gian nào làm như thế nên công ty cảm thấy tôi thật hữu ích. Hãy đi làm nhân viên bán thời gian nhưng có suy nghĩ như giám đốc, nghĩa là dám thể hiện kỹ năng và muốn thử nghiệm mọi thứ. Nếu có thể trở thành một nhân viên bán thời gian có thể làm kinh ngạc cả nhân viên chính thức, bạn chắc chắn sẽ gặt hái nhiều thành công trong công việc sau này. 3. Giới hạn để được dạy bảo là tuổi 25 Năm 19 tuổi, tôi vô cùng ngạc nhiên khi lần đầu tiên nghe một người thầy thông thái bảo: “Trước 25 tuổi người khác sẽ vẫn sẵn lòng chỉ dạy cho bạn nhiều thứ. Nhưng sau đó thì không như thế nữa”. Đúng vậy, giới hạn của lứa tuổi để được chỉ dạy là 25 tuổi. Trước 25 tuổi, dù đi đâu bạn cũng có khả năng được đối xử trìu mến như một người nhỏ tuổi. Còn khi đã vượt quá 25 tuổi, bạn sẽ được đối xử như một người trưởng thành, cơ hội được chỉ bảo và cảm thông co hẹp lại rất nhiều. Nên thật phí phạm cơ hội khi bạn không tận dụng độ tuổi này để học hỏi từ người khác. Nếu tìm thấy ai đó khiến bạn nghĩ “tôi muốn trở thành người như thế”, “tôi muốn sống như người này”, thì hãy lên kế hoạch học hỏi và ở gần họ. Trong khoảng thời gian trước năm 25 tuổi, việc bạn học hỏi từ ai sẽ quyết định rất nhiều đến cuộc đời của bạn sau này. Lúc này, bạn hoàn toàn không nên nghĩ đến phần thưởng khi bỏ công sức ra làm điều gì đó, vì phần thưởng là bạn được ở đó, gần người ấy, được hưởng lợi từ nguồn năng lượng của người ấy. Bạn không nên kỳ vọng nhiều vào lương thưởng mà nên có tâm thế sẵn sàng học hỏi và coi đó là mục đích chính. Học trò mà có được thầy giỏi hướng dẫn thì còn gì bằng phải không? Cho nên nhất định hãy học hỏi từ những người mà bạn muốn trở thành, những người mang lại cảm hứng, niềm tin yêu cho bạn, dù không có phần thưởng hay đền đáp cụ thể gì. Bạn hãy thử xin làm thực tập sinh ở văn phòng của người mà bạn ngưỡng mộ, loanh quanh làm việc gần người ấy đi, cho dù chỉ chạm đến không khí trôi qua nơi ấy cũng được. Bởi vì chắc hẳn bầu không khí đó sẽ thành động lực mới thúc đẩy bạn hướng đến tương lai mà bạn muốn có. 4. Tìm thấy sự nghiệp cả đời từ những điều yêu thích thuở nhỏ Sự nghiệp cả đời (life-work) là công việc làm bạn vui thích đến mức dù không có tiền cũng sẵn lòng làm. Có khả năng bạn sẽ tìm thấy được sự nghiệp cả đời của mình khi nhớ lại những điều bản thân từng thích làm thời thơ ấu. Giờ hãy làm một chuyến du hành ngược về quá khứ! Hãy cố nhớ xem lúc nhỏ bạn hứng thú với việc gì? Chương trình tivi hay quyển sách ảnh bạn thích xem, nó như thế nào nhỉ? Bạn thích chơi trò gì, với ai? Bạn có từng “đam mê” cái gì không, dù chỉ trong thời gian ngắn? Nếu không nhớ, bạn có thể nhờ ông bà, cha mẹ hay anh chị kể về những câu chuyện hồi nhỏ của bạn. Nếu có những người bạn từ thời thơ ấu, hãy thử gặp lại họ để cùng kể nhau nghe chuyện ngày xưa. Hãy mở cuốn kỷ yếu, lưu bút tốt nghiệp ra... có thể bạn sẽ nhớ lại những điều bất ngờ về mình mà bấy lâu bạn đã vô tình quên mất. – À, mình từng thích vẽ tranh! (Vậy bạn có khiếu vẽ không? Vẽ đẹp không?...) – Từ nhỏ mình hay chăm sóc mấy đứa nhỏ tuổi hơn mình! (Dễ thương nhỉ! Đảm đang nữa, biết đâu bạn có thể làm bảo mẫu hay cô giáo đó!) – Mình hay chải tóc và tạo kiểu cho búp bê! (Wow, nhà tạo mẫu tóc!) – Mình từng không chớp mắt khi nhìn mẹ nấu ăn! (Vậy là bạn thích nấu ăn?) – Tuy mình không đọc được chữ nhưng lúc nào cũng thích mở sách xem hình. (Chà, có vẻ bạn rất yêu sách đấy!) Những ký ức thời bé như thế ẩn giấu nhiều gợi ý về công việc tương lai cho bạn. 8 SUY NGHĨ VÀ CẢM XÚC QUYẾT ĐỊNH CUỘC SỐNG CỦA BẠN 1. Bạn sẽ trở thành con người như suy nghĩ của bạn Suy nghĩ và cảm xúc là hai thứ định hình cuộc sống của bạn. Thành tích thời đi học, tình trạng tài chính, công việc sau khi trở thành người lớn, chuyện tình cảm có như ý hay không,... đều do suy nghĩ và cảm xúc của bạn quyết định. Ví dụ như người có thành tích tốt thường sẽ nghĩ “phải làm cách nào để giữ thành tích”, vậy nên tự nhiên họ sẽ nỗ lực để giữ vững thứ hạng đó. Ngược lại, người có suy nghĩ kiểu “phải chi có thành tích tốt thì hay biết mấy” thường sẽ chẳng hành động gì và vẫn ở nguyên tình trạng hiện tại. Quy luật này vẫn đúng ngay cả khi bạn đã thành người lớn. Người được việc luôn cố gắng làm tất cả những gì có thể để công việc đạt được chất lượng cao nhất. Hãy suy nghĩ “mình muốn có được kết quả tốt nhất dù là làm việc gì” thì bạn sẽ lập nên thành tích thực sự. Có thể bạn không nhận thức được điều này, nhưng cách bạn suy nghĩ sẽ làm nên con người của bạn. Hiện nay, người ta đã biết có những suy nghĩ làm nên đời người, nhưng còn cảm xúc ảnh hưởng đến đời người như thế nào thì vẫn chưa được tìm hiểu cặn kẽ. Con người thường bị những cảm xúc bên trong thao túng một cách vô thức. 2. Chúng ta thường bị động với cảm xúc Cảm xúc luôn gắn liền với dục vọng và có sẵn trong mỗi cá nhân, đôi khi cảm xúc bùng nổ không thể chế ngự và làm cho cuộc sống của bạn điên đảo. Vì thế, bạn cần phải cố gắng kiểm soát cảm xúc của mình thật tốt, để hạn chế tối đa nguy cơ bị nó chi phối mà không biết. Người ta đã nghiên cứu ra chính “cảm xúc” là động cơ lớn nhất chi phối đến mọi quyết định của con người trong cuộc sống. Thí dụ, trước khi quyết định mua một món đồ, bạn thường bị chi phối bởi những “cảm xúc” đại loại như “tôi muốn cái này” và đưa ra mọi lý do hợp lý nhất để ra quyết định mua món đó. Để bán được hàng, người bán thường tung các “chiêu” thông qua quảng cáo hay tiếp thị để “khiến khách hàng có cảm giác ham muốn”. Vì thế, nếu bạn không tỉnh táo sẽ dễ dàng rơi vào tình cảnh mua phải món hàng mà không hữu ích với mình thực sự. Trong quan hệ giữa con người, trong việc kinh doanh, thậm chí là trong chính trị, kết cục vẫn thường được quyết định bởi “cảm xúc”. Ngày xưa, tôi từng có dịp tiếp xúc với một chính trị gia, ông ấy đối xử vui vẻ với tất cả, trừ một người. Tôi từng hỏi “Tại sao ông thờ ơ với người đó vậy?”. Câu trả lời của ông rất ngắn gọn “Tôi không thích người đó”. Lúc đó, tôi cảm thấy khó hiểu và hoài nghi “Có kiểu lý do như vậy sao?!”. Nhưng nếu suy nghĩ một chút, bạn sẽ thấy, trong cuộc sống thường nhật, sự yêu ghét cực kỳ phổ biến. Chúng ta vẫn thường dùng những lý do như vậy để giải thích cho hành động của mình: “Vì tôi thích tiệm đó nên hay lui tới”, “Tôi không thích nên không tới”, “Tôi thích người đó nên tôi ủng hộ”, “Tôi không thích người đó nên không ủng hộ”,... 3. Sẵn sàng đón nhận cả cảm xúc tốt lẫn xấu Nói đến cảm xúc, có người nghĩ rằng nếu cảm thấy vui thì đó là hạnh phúc, nếu thấy giận dữ hoặc buồn phiền thì đó là bất hạnh, nhưng không phải thế. Giận dữ, đau buồn, sung sướng, mệt mỏi, vui vẻ,... là những cảm xúc ai ai cũng phải có. Nhưng chỉ người có đủ sự nhạy cảm để cảm nhận được cả cảm xúc tốt lẫn cảm xúc xấu mới là người hạnh phúc. Dù có trong tay mọi châu báu trên đời, nhưng bạn không biết vui sướng vì điều đó thì châu báu cũng trở nên vô nghĩa. Sự bất hạnh trong thế giới này chỉ thực sự bắt đầu khi bạn trở nên lãnh đạm với xung quanh, tệ hơn nữa là vô cảm. Vì thế giới này đầy những điều kinh ngạc, có nhiều niềm vui và sự thú vị, vậy mà bạn không tận hưởng được. Khi bạn không thể chia sẻ niềm vui nỗi buồn, không thể tìm được sự đồng cảm với người bên cạnh, cuộc đời cũng từ đó sẽ trở nên khô khan và vô vị. Bạn đang ở tuổi hoa niên, vẫn còn nhiều điều mới mẻ để cảm nhận và khơi gợi cảm xúc của bạn. Nhưng khi đến tuổi 30, 40,... lúc bạn đã biết nhiều hơn về cuộc sống, cảm giác háo hức với mọi thứ xung quanh sẽ dần mòn đi, bạn có thể trở nên lãnh đạm với tất cả, thậm chí là với chính mình. Điều đó giống như một cái chết chậm vậy, vì thế hãy hết sức cẩn thận để không giết chết sự nhạy cảm, không để trái tim mòn mỏi đi. Hãy tận hưởng cả sự tích cực lẫn tiêu cực mà đời sống này mang đến, bạn nhé! 4. Phê phán không làm mọi thứ trở nên khá hơn Các bạn đang trải qua thời hoa niên như thế nào? Tôi đoán hầu hết cảm xúc đều là giận dữ, buồn đau và phê phán. Tôi nhớ mình đã thường phát cáu chẳng cần lý do với những đứa bạn vô lo, với gia đình, xã hội, thậm chí với chính mình. Tôi đã từng tìm đủ lý lẽ để biện hộ cho những cảm xúc tiêu cực thời điểm đó, nhưng vẫn không thể che giấu được bản chất của việc phê phán là do tôi không tự tin vào bản thân. Hãy suy nghĩ xem, phải chăng bạn phê phán mọi thứ chỉ để khỏa lấp đi sự thiếu tự tin của mình? Thường thì khi tâm trạng bực bội, người ta sẽ muốn xả stress bằng cách phê phán cái gì đó. Cha mẹ không tốt thì bạn trách móc, nhà trường làm sai thì bạn tố giác,... Làm điều ấy thật đơn giản nhưng bạn hãy hiểu rằng điều đó sẽ chẳng mang đến sự thay đổi gì lớn lao. Ở tuổi hoa niên, cách suy nghĩ, hành động cũng như lời nói của bạn thường có xu hướng công kích. Nhưng bạn cần phải hiểu nguồn gốc của ý muốn phản kháng đó từ đâu ra, đó là do bạn còn đang ở thời kỳ “khủng hoảng tuổi dậy thì”, bạn đang muốn xé bỏ hình ảnh hiện tại mà cha mẹ và nhà trường đang nhìn nhận để khẳng định mình. Nhưng các bạn trẻ ơi, tin tôi đi, mọi việc rồi sẽ có cách giải quyết, đừng bao giờ đổ lỗi cho gia đình hay xã hội. Nếu bạn có ý định phê phán cha mẹ, tình trạng trường học, hoạt động của câu lạc bộ thì hãy thử hít thở sâu rồi nhìn lại chính mình. Người tự tin sẽ không phê phán người khác, những người ưa chỉ trích là những người không tự tin nhất trên đời. 9 SUY NGHĨ XEM BẠN SẼ HỌC ĐIỀU GÌ 1. Hãy xác định “bài học” cần thiết cho bạn Nếu bạn không trở thành bác sĩ, giáo viên, giảng viên, giáo sư, kỹ sư,... thì những điều bạn đang học hiện nay trong nhà trường, tương lai có khả năng không được sử dụng. Tôi từng hỏi những người tham dự trong một buổi hội thảo rằng những gì họ học được thời đi học có cần thiết cho công việc hiện tại của họ hay không, kết quả chỉ có khoảng 10% giơ tay lên. “Bài học” thực sự cho mỗi người sẽ gồm ba phần là cách tư duy, tri thức và kỹ năng. Những gì bạn được dạy ở trường học phần lớn là tri thức, mà ngày nay bạn có thể tìm thấy hầu hết qua Google. Điều bạn cần phải học chính là cách tư duy và kỹ năng. Tri thức sau này bạn có thể tra cứu, nhưng để tổng hợp được những thông tin đó thì cần tư duy và để vận dụng được tri thức đó trong hoàn cảnh cụ thể thì lại cần kỹ năng. Bạn nên bổ sung những kỹ năng cần thiết cho mình bất cứ khi nào có thể. Những kỹ năng cần thiết phổ biến như: kỹ năng sắp xếp công việc, kỹ năng tổng hợp, kỹ năng tìm kiếm thông tin, kỹ năng đọc nhanh, kỹ năng giao tiếp,... Việc có những kỹ năng này hay không sẽ tạo nên sự khác biệt rất lớn cho cuộc đời của bạn sau này. Bởi sẽ đến lúc bạn cần có những kỹ năng như vậy để giải quyết những khó khăn, thử thách và xây dựng cuộc sống của mình. Tuy nhiên, nếu bạn khao khát được học đại học thì bạn buộc phải vượt qua tất cả các kỳ thi ở trường. Tôi cũng từng thi tuyển để vào đại học. Thời sinh viên là khoảng thời gian đẹp nhất trong cuộc đời tôi, nhưng nếu không có kỳ thi tuyển sinh thì chắc sẽ đẹp hơn nữa. 2. Không thể cho điểm những điều quan trọng trong đời Việc học của bạn hiện nay đang nghiêng về “trí thông minh” mà nhà trường dễ quản lý bằng điểm số. Thực ra, “trí thông minh” thường được chia thành 7 loại sau đây: 1. Trí thông minh ngôn ngữ 2. Trí thông minh logic 3. Trí thông minh không gian 4. Trí thông minh vận động thân thể 5. Trí thông minh âm nhạc 6. Trí thông minh trong tương tác cá nhân 7. Trí thông minh nội tâm Hệ thống giáo dục hiện nay đang đánh giá học lực chủ yếu dựa trên trí thông minh số (1) và số (2). Trong khi đó trí thông minh số (3) thể hiện thiên hướng của nghệ sĩ, kiến trúc sư,... số (4) là của vận động viên thể thao; số (5) thuộc về các nhạc sĩ, ca sĩ, nhà soạn nhạc,... số (6) là của nhà lãnh đạo, chính trị gia,... còn số (7) sẽ phát huy năng lực đồng cảm. Tiêu chí đánh giá học lực trong trường hiện nay không bao quát hết 7 thiên hướng trên. Đây là cách đánh giá thiên lệch, vì thế bạn đừng để tâm quá nhiều nếu bị đánh giá thấp trong trường. Mặt khác, nếu đánh giá trong trường của bạn cao cũng đừng vì vậy mà an tâm. Hãy hiểu có nhiều thứ quan trọng trong cuộc sống này không thể đánh giá và đong đếm bằng những con số bạn nhé. 3. Chú ý nâng cao kỹ năng và tư duy nhiều hơn là tri thức Những gì bạn học trong trường phần nhiều có thể trở nên vô ích trong tương lai. Vậy bạn nên học những gì để chúng luôn trở nên hữu ích. Kỹ năng là thứ bạn nên trang bị cho mình ở độ tuổi hoa niên để có một cuộc đời hạnh phúc. Một số kỹ năng bạn sẽ không thể thiếu được trong cuộc sống như: giữ gìn sức khỏe, xây dựng mối quan hệ với con người, quản lý thời gian, quản lý tiền bạc, khám phá và lãnh đạo bản thân, giữ kỷ luật,... Đây là những kỹ năng cần thiết để bạn tổ chức và sắp xếp cuộc sống của mình, nhưng chắc còn lâu lắm mới được đưa vào chương trình giáo dục trong trường học, vậy nên trong khi chờ đến lúc đó thì bạn phải tự học thôi. Bạn có thể học những điều này từ sách, hay ở các buổi hội thảo chuyên đề. Dù có thể chi phí tham dự các buổi hội thảo chuyên đề khá tốn kém, nhưng nếu có thể hãy đầu tư vì lợi ích của chúng rất lớn đấy. Đời người được quyết định bởi việc họ học được những gì. Vậy nên khi đứng trước ngả rẽ ở trung học hay đại học, đầu tiên bạn phải suy nghĩ xem “mình muốn học cái gì?”. Người học kế toán có thể hoạt động trong lĩnh vực kế toán, người học ngành y sẽ hoạt động trong lĩnh vực y tế, người học nấu ăn thì hoạt động trong lĩnh vực nhà hàng – khách sạn,... Vậy nên, cùng với việc trang bị những kỹ năng căn bản cần thiết, bạn cũng nên bắt đầu học những tri thức chuyên biệt cho nghề nghiệp mà bạn muốn làm trong tương lai. 4. Số phận bạn được quyết định bởi việc bạn học từ ai Có phải bạn cũng từng vì thích giáo viên toán mà thích học môn toán, vì thầy giáo môn tiếng Anh đẹp trai phong độ nên bạn thích luôn môn tiếng Anh không? Học từ người mà mình ngưỡng mộ chính là bí quyết để bạn học hành tấn tới. Chuyện học gì rất quan trọng, nhưng tùy vào việc học từ ai mà cuộc đời bạn sau này sẽ có khác biệt lớn. Học từ người kiệt xuất thì bạn có thể sẽ trở nên kiệt xuất, học từ người trung bình thì có thể bạn chỉ thành người trung bình mà thôi. Dĩ nhiên, nỗ lực cá nhân có ý nghĩa quan trọng, nhưng rất khó thành công nếu bạn không nhận được sự hướng dẫn đúng đắn từ những bậc thầy. Lưu ý là những người kiệt xuất đôi khi không có khả năng hướng dẫn người khác và khó có thể trở thành người thầy được. Nên hãy ý thức việc tìm cho mình những “người thầy xuất chúng” bạn nhé. 10 TRẢI NGHIỆM CHUYẾN ĐI ĐẦU TIÊN 1. Nếm trải cảm giác tự do và cô độc Ởtuổi hoa niên, hầu hết chúng ta sống trong một thế giới nhỏ hẹp. Nơi bạn ở là nhà, nơi bạn học là trường, ngoài ra thì đi đến siêu thị, quán cà phê, thỉnh thoảng ghé nhà vài đứa bạn hay nhà bà con, họ hàng,... Chắc hẳn bạn cũng không ý thức được rằng mình đang được bảo vệ bởi cha mẹ, gia đình, thầy cô và bạn bè. Dù đôi khi bạn cảm thấy “nghẹt thở” nhưng nơi đó mang đến sự an toàn vô cùng cho bạn. Năm 19 tuổi, tôi lần đầu trải nghiệm việc xuất ngoại một mình, được nếm trải cảm bơ vơ chẳng quen biết ai ở một nơi xa lạ. Tôi cực kỳ lo lắng, ám ảnh bởi suy nghĩ, nếu chẳng may tôi đánh rơi passport mà lại gặp tai nạn thì chẳng ai biết tôi là ai. Bây giờ bạn có thể rút ngay điện thoại thông minh ra để tra cứu thông tin, nhưng vào thời của tôi, điện thoại thông minh vẫn chưa ra đời. Khi đó, có lúc tôi cảm thấy cực kỳ buồn tủi và lạc lõng vì một thân một mình, chẳng người thân quen nào biết mình đang ở đâu. Nhưng chính cảm giác lạc lõng đó lại giúp tôi cảm nhận được “Tôi đang sống!” thực sự. Các bạn còn trẻ, còn sức khỏe và cần học hỏi, khám phá, vậy hãy vác ba lô lên và làm một chuyến du lịch cho chính mình đi. 2. Sự tuyệt vời của việc nhận được lòng tử tế ở nơi xa lạ Ở những nơi tôi đã đi qua, sự chân thành và tử tế của những người xa lạ là điều hấp dẫn tôi nhất. Nhưng nói vậy không có nghĩa là đi du lịch một mình không ẩn chứa nguy hiểm. Một trong những điều bạn biết được qua chuyến du lịch nữa là trên đời này không phải chỉ toàn người tốt. Có lần, tôi bị cướp sạch hành lý ở New York, dù may mắn không bị thương tích gì. Tôi cay đắng nhận ra mình chỉ có một mình ở nơi đó và bị “quẳng” vào một thành phố đầy tội phạm, đến cả vé tàu cũng chẳng có. Tôi chết lặng nhưng chẳng còn cách nào khác đành phải tiếp tục bước đi. Trời dần sụp tối, tôi được một người qua đường cảnh báo: “Ở đây nguy hiểm đấy!”. Lúc bấy giờ, tỷ lệ tội phạm ở New York khá cao, một thiếu niên như tôi không nên một mình đi trên phố khi trời sụp tối. Người lạ ấy lo lắng và bắt chuyện với tôi. Tôi đã giải thích là tôi bị cướp hết hành lý, vé tàu cũng không còn. Thương cảm, người ấy cho tôi tiền, dặn tôi đi về cẩn thận. Tôi chưa lần nào cảm nhận được sự ấm áp của tình người mạnh mẽ như lần ấy. Khi vác balô lên đi du lịch, bạn có thể sẽ gặp nhiều chuyện vui và thú vị, mặt khác cũng có thể gặp nguy hiểm – hãy hết sức chú ý chuyện đó. Nhưng bạn thử nghĩ xem, nguy hiểm hay khó khăn đâu chỉ có khi đi du lịch, tôi nghĩ trong cuộc sống hằng ngày cũng luôn có những chuyện như vậy. Nhưng nhờ bạo gan làm một chuyến du lịch, tôi đã có những khoảnh khắc xúc động, ấm áp tình người ở New York. Nếu chỉ quanh quẩn ở nhà, sống mãi ở nơi quen thuộc, thì tôi không thể trải nghiệm cảm giác được một người xa lạ tin tưởng, được người mới gặp lần đầu mời cơm, thậm chí qua đêm ở nhà người ấy. Việc đó giúp tôi cảm thấy tự tin hơn rất nhiều khi giao tiếp với người khác. Tôi cũng đã biết được trên đời này có nhiều người thật tuyệt vời và phần lớn mọi người đều tử tế. Mang theo suy nghĩ tin yêu như thế bước vào đời, đó chính là tài sản không thể thay thế của tôi. 3. Đặc quyền của tuổi hoa niên chính là khám phá Có khi nào, dù thường ngày bạn luôn dậy trễ buổi sáng nhưng khi đi du lịch thì luôn dậy sớm không? Đi du lịch chính là một trong những cách để khiến bản thân trở nên năng động hơn đấy. Nếu đi du lịch tự túc, bạn sẽ phải tự tìm hiểu thông tin nơi mình muốn đến, tự lên kế hoạch hành trình thăm thú trong ngày,... Thậm chí nếu đi du lịch theo tour thì cũng không tránh khỏi việc bạn sẽ nghiên cứu về hành trình có sẵn vì háo hức với những điều mới mẻ sẽ gặp. Khi đi du lịch bạn còn có nhiều cơ hội để tiếp xúc với lịch sử, văn hóa của đất nước hay thành phố mới, và biết đâu vô tình, bạn có thể bắt gặp được “điều mình thích” thì sao! Điểm nổi bật của tuổi hoa niên là luôn tràn đầy năng lượng. Bạn đang ở thời kỳ bộc phát năng lượng nhưng nếu không phát huy tốt năng lượng đó, đôi khi nó sẽ chuyển thành bạo lực hay tích lũy thành sự bực bội trong người. Du lịch chính là cách khéo léo để “tiêu xài” nguồn năng lượng bộc phát ấy, giúp tinh thần bạn tích cực hơn. Không nhất thiết phải đi thật xa mới gọi là đi du lịch, bạn có thể đạp xe đến khu phố kế bên, nơi bạn chưa từng đến cũng là cách trải nghiệm một cuộc phiêu lưu nho nhỏ. Bạn đang có đặc quyền khám phá và phiêu lưu ở tuổi hoa niên nên hãy tận dụng thời gian, năng lượng để thực hiện điều mình muốn và đến nơi mình thích. 11 TÌM THẤY NGƯỜI BẠN THÂN SUỐT ĐỜI 1. Phần lớn bạn bè không thật sự vui cùng hạnh phúc của bạn Có lẽ, bạn nghĩ rằng đã là bạn bè thì sẽ cầu mong cho nhau hạnh phúc. Tuy nhiên, không phải lúc nào điều đó cũng đúng. Khi mất cân bằng về tình cảm, người ta không thể thực sự vui sướng cho hạnh phúc của người khác. Có phải bạn thường có cảm giác tội lỗi khi thấy bạn bè gặp thuận lợi mà mình lại cảm thấy buồn phiền hay ghen tị không? Thời kỳ đa cảm như tuổi hoa niên, tôi cũng gặp khó khăn trong việc cầu mong cho bạn bè hạnh phúc. Do đó, khi bạn có chuyện gì tốt đẹp, dù bạn bè không chung vui cùng mình thì bản thân cũng không cần phải sốc. Đương nhiên, ở tuổi hoa niên, bạn cũng có thể gặp được những người bạn thật sự tuyệt vời. Nếu có người bạn vui mừng tận đáy lòng cho thành công của bạn thì tôi nghĩ người đó là báu vật của đời bạn đấy, bạn nên gắn bó lâu dài với người ấy. Còn trong cuộc sống bình thường, bạn đừng nên quá kỳ vọng vào bạn bè. Vì nếu cứ nghĩ rằng: “Vì là bạn bè nên chắc cậu ta sẽ trân trọng tôi”, “Cậu ấy chắc chắn sẽ tử tế với tôi mà”... thì bạn sẽ không tránh được cảm giác như bị phản bội. Tuổi hoa niên là thời gian mỗi người tự lo cho bản thân đã đủ mệt rồi, chẳng có thời gian nào lo cho người khác nữa đâu. Vậy nên, nếu vẫn giữ quan niệm “Vì là bạn bè nên cậu ấy phải làm x,y,z cho tôi” thì bạn sẽ luôn bực bội, đau khổ vì không thể chấp nhận cảm giác bị phản bội, bị bỏ rơi đấy. Theo kết quả khảo sát và điều tra xã hội, xác suất để một người gặp được bạn thân ở các cấp học là 10%. Những người gặp được bạn thân thật sự thời trung học là rất hiếm. Vậy nên hãy trân trọng, nuôi dưỡng tình bạn với người bạn thân hiếm hoi nếu bạn may mắn có được nhé. 2. Nếu quyết định ngốc nghếch, người hối hận chính là bản thân bạn Phần lớn “điều ngốc nghếch” ở tuổi hoa niên xảy ra là do không kháng cự được sức ép từ bạn bè. Để tôi kể bạn nghe một chương xấu hổ trong quá khứ của tôi. Nỗi xấu hổ lớn nhất thời hoa niên của tôi chính là đi nhìn trộm nhà tắm nữ. Vấn đề không phải là tôi bị tóm, mà là cảm giác tệ hại sau đó. Chuyện là ở kỳ dã ngoại của trường, tôi bị mấy đứa bạn cùng lớp rủ rê đi rình lén nhà tắm nữ. Đám bạn khiêu khích tôi: “Mày nghiêm túc quá mà, chắc chả có gan đi rình đâu!”. Cảm thấy lòng tự trọng bị tổn thương dữ dội, tôi lập tức cùng khoảng 10 đứa đi rình nhà tắm nữ. Nhưng cửa sổ nhà tắm cao hơn chúng tôi cả mét, nên dù cố thế nào, kết cục cũng không xem được gì, chỉ nghe tiếng nước tích tắc bên trong. Ngày hôm sau, toàn trường lan truyền tin đồn có mấy tên biến thái đi rình trộm nhà tắm nữ. Lúc đó, bản tính nghiêm túc trỗi dậy khiến tôi dằn vặt mãi: “Mình đã làm những chuyện rình rập mất mặt như vậy” và xấu hổ nhận ra đó là một việc cực kỳ ngốc nghếch. Tôi thấy có lỗi với những bạn nữ bị hành động của mình gây khó chịu. Mọi thứ là do tôi đã chịu thua trước áp lực từ bạn bè xấu. Có lẽ không ít người cũng từng có trải nghiệm tương tự như tôi ở tuổi hoa niên: bốc đồng, không suy nghĩ, rồi để mình bị cuốn theo những trò đùa dại dột. Nếu hành động ngốc nghếch gây ra hậu quả nghiêm trọng thì việc đó sẽ theo bạn cả đời, không thể nào thanh thản được. Khi có chuyện thách đố, xúi bậy trong nhóm bạn, nếu bạn không tham gia thì sẽ cảm thấy rất áp lực. Nhưng áp lực đó không có đáng sợ như bạn tưởng tượng đâu, nên hãy mạnh dạn làm điều đúng đắn nhé. Hãy nhớ rằng, cuối cùng thì chính bạn phải chịu trách nhiệm cho mọi hành vi của mình chứ không phải ai khác. Hãy biết có những trò đùa của tuổi trẻ chỉ đánh đổi bằng một trận cười, nhưng cũng có những trò đùa sẽ đeo đẳng bạn mãi về sau đấy. 3. Bạn bè và thầy cô đều không thể biết “đáp án đúng” của bạn Khi suy nghĩ về tương lai hay điều mình muốn làm có lẽ bạn sẽ thảo luận với bạn bè hay thầy cô giáo của mình. Tuy nhiên, họ không thể suy nghĩ về cuộc đời bạn như chính bạn suy nghĩ được. Không ai có thể biết được đáp án đúng cho bạn cả. Tôi khẳng định với bạn rằng, mọi lời khuyên hay góp ý cho bạn chỉ là “cảm giác đúng” của người nói, chứ không phải là “đáp án đúng” cho chính bạn. Dù cho bạn cảm thấy lời khuyên đó đúng thì cũng không chính xác. Theo tâm lý học, con người dễ bị ảnh hưởng bởi những người bên cạnh mình. Đối với bạn, sự tồn tại của bạn bè, thầy cô hiện tại dĩ nhiên rất quan trọng. Nhưng khi hỏi một người 40 tuổi rằng: “Bạn có bao giờ gặp lại bạn bè cùng khóa thời cấp 2, cấp 3 không?”, thì hầu hết đều trả lời “Rất lâu rồi không có liên lạc gì cả”. Vậy nên, đối với bạn hiện giờ, những người mà bạn nghĩ là tất cả thế giới, 10 năm sau có khả năng sẽ không còn gặp lại nữa. Do đó, bạn không thể để cuộc đời mình được quyết định bởi những người mà có lẽ trong tương lai sẽ chẳng còn duyên nợ gì với bạn. Con người khi gặp xung đột hay rắc rối, thường nghĩ rằng điều mà những người ở cùng với mình nói là đúng, đây là “quy luật quyết định theo số đông”. Khi tất cả mọi người phản đối bạn, bạn sẽ có cảm giác mọi người đúng đắn hơn mình. Nhưng cũng có khi bạn đúng hơn họ thì sao?! Biết đâu được! Hãy thử nghĩ rằng, cũng có khả năng những người xung quanh không thấy được những gì bạn đang thấy. Vậy nên, chỉ chính bạn mới biết được điều gì là “đáp án đúng” cho chính mình. 4. Người bạn thực sự là như thế nào? “Tôi sẽ đi dây thăng bằng trên thác Niagara, bạn sẽ leo lên lưng tôi chứ?”. Nếu một ngày kia, có người bạn gợi ý chuyện như vậy, bạn sẽ phản ứng như thế nào? Người ấy sẽ giăng dây trên thác Niagara, ở chỗ cách mặt đất vài chục mét để bước qua, hơn nữa, còn đòi cõng bạn trên lưng nữa!? Chuyện kể rằng có chuyên gia đi dây thăng bằng vượt qua thác Niagara, hàng ngàn người đã tụ họp lại xem màn trình diễn. Chuyên gia đi dây thăng bằng thành công vượt được qua thác Niagara. Sau khi hoàn tất màn trình diễn, anh ấy hướng về phía khán giả và hỏi: – Có ai tin rằng tôi sẽ cõng một người và đi qua không? Khán giả vỗ tay thể hiện sự tin tưởng, anh ta lại hỏi thêm – Vậy có ai muốn tôi cõng không? Với câu hỏi này, đám đông ồn ào bỗng trở nên yên lặng, chẳng có một gây ra tiếng động nào nữa. Chỉ có duy nhất người bạn thân của anh ta đã xung phong tình nguyện. Chuyên gia đi dây thăng bằng đó đã cõng người bạn thân, vượt qua hết thác Niagara một cách tuyệt vời. Bạn thân của anh ta trở thành người đầu tiên được cõng để đi qua thác Niagara. Nếu đây là một câu chuyện có thực thì bạn nghĩ sao? Dĩ nhiên câu chuyện trên chỉ là một chuyện kể để truyền cảm hứng cho người đọc, nhưng người bạn thật sự đúng là người như vậy, là người dù có đánh cược bằng mạng sống cũng vẫn tin tưởng vào bạn mình. “Nếu là cậu thì sẽ làm được thôi”, “Tôi tin chắc chắn mọi việc sẽ ổn”. Người có được người bạn có thể tin tưởng mình tuyệt đối sẽ có đời sống tinh thần đầy đủ và trọn vẹn. SÁCH CÙNG TÁC GIẢ Tuổi 60 Khởi Sinh Tuổi 60 không hề già nua như bạn nghĩ, mà đây chính là thời điểm khởi sinh, thời điểm bắt... Tuổi 50 Hy Vọng Nếu bạn sống đến 90 tuổi, không tính 20 năm đầu còn đi học, thì hiện tại vừa đúng là... Tuổi 40 Trải Nghiệm Tuổi 40 không còn sức trẻ như tuổi 20, 30 nhưng dưới góc nhìn của những người 60 tuổi, thì... Tuổi 30 Hoài Bão Nếu một ngày nào đó, bạn nhận ra những ảo tưởng của thời mười tám đôi mươi bỗng dưng tan... Tuổi 20 Yêu Thương Có khi nào bạn tự hỏi rằng: Vì sao chuyện tình cảm của bạn không được trọn vẹn? Phải làm... Tuổi 20 Nhiệt Huyết Độ tuổi 20! Bạn đang tràn đầy năng lượng, dạt dào cảm xúc và đang trải qua những ngày tháng... Bí Quyết Để Có Bạn Đời Lý Tưởng Người bạn đời là người giúp bạn mạnh mẽ hơn để vượt qua những cơn khủng hoảng trầm trọng nhất,... Bí Quyết Trở Thành Người Xuất Sắc Trên thế gian này, rất ít người có thể giàu sang nhờ sử dụng năng khiếu của bản thân, nhưng... Bí Quyết Làm Chủ Đồng Tiền Làm sao để bạn có đươc sự tự do với tiền bạc? Làm sao để cuộc sống của bạn không... Bí Quyết Để Có Sự Nghiệp Mơ Ước Bí quyết để có sự nghiệp mơ ước viết về những suy nghĩ xung quanh vấn đề công việc, cuộc sống... Những Bài Học Đáng Giá Về Xây Dựng Mối Quan Hệ Cuốn sách này được viết ra sau trận động đất lớn ở quê hương Kobe của tác giả vào năm... Những Bài Học Đáng Giá Về Hạnh Phúc Những bài học đáng giá về hạnh phúc là cuốn sách đầu tiên trong bộ Happy Life của Ken Honda – kể về cuộc gặp gỡ... Những Bài Học Đáng Giá Về Giàu Có Cuốn sách thứ hai trong bộ Happy Life của tác giả Ken Honda – Những bài học đáng giá về giàu có – mang đến cho... 12 YÊU 1. Yêu một người nào đó là điều tuyệt vời Có phải chỉ cần nghĩ rằng có thể gặp người ấy trong lớp thì giờ học chán ngán đến mấy cũng khiến bạn đợi chờ? Bạn trở nên rộng lượng đến mức không để tâm đến những đứa bạn hay giáo viên mà bình thường bạn cực ghét. Cảm giác yêu là thế đó. Tình yêu mang lại cho bạn cảm giác say mê, biến mỗi ngày bình thường trở nên đặc biệt. Bạn từng trải qua cảm giác yêu chưa? Nếu chưa thì tôi mong bạn đừng để vuột mất cơ hội ấy, bởi vì tuổi hoa niên đầy những cơ hội để yêu thương. Yêu không phải là vì “bạn đó nói thích tôi nên tôi cặp bồ với bạn đó”. Mà chỉ vì người ấy tồn tại ở đó nên mình cảm thấy vui. Chỉ vì được ở bên cạnh người này nên cảm thấy hạnh phúc. Đó mới là yêu. Cảm xúc yêu thương chính là điều mang đến động lực sống mạnh mẽ nhất cho con người. Bạn có người bạn nào mà vì yêu nên đã nỗ lực trong học tập và hoạt động câu lạc bộ không? Anh ấy hoặc cô ấy hẳn đã gặp được một tình yêu đẹp. Tôi nghĩ bạn nên yêu như thế, yêu để thấy cuộc sống thật tươi đẹp. Bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc vì được ở cùng không gian với người yêu, một trải nghiệm bạn không thể có nếu không bước vào một chuyện tình. 2. Trải nghiệm cảm giác mình không còn là chính mình Một người thường ngày lãnh đạm, khi yêu sẽ hoàn toàn thay đổi như dễ trở nên bồn chồn, rồi đột nhiên nổi giận hay vui vẻ bất thường,... Khi yêu, người ta không còn là “chính mình” nữa. Ngay cả người trưởng thành cũng khó tránh khỏi việc trở thành con người khác với mọi khi. Khi ái tình gõ cửa trái tim, năng lượng của nó có sức mạnh thay đổi tính cách con người, theo cả hướng tích cực lẫn tiêu cực. Nếu người đó cố gắng chứng tỏ khả năng với người mình yêu mà nâng cao thành tích học tập hay hoạt động ngoại khóa thì đó là tích cực. Còn nếu vì tình yêu mà lơ là việc học, không thiết tha các hoạt động câu lạc bộ, xa lánh bạn bè, cảm xúc hoàn toàn bị chi phối bởi đối phương thì đó là tác động tiêu cực. Cha mẹ lo lắng khi thấy bạn có những thay đổi theo hướng tiêu cực như thế nên đôi khi lớn tiếng ngăn cản tình yêu của bạn. Bởi đó là điều mà cha mẹ bạn có thể từng trải qua rồi, nên lo ngại bạn sẽ vì yêu mà thụt lùi trong cuộc sống. Mặc dù chắc chắn sẽ có rất nhiều thay đổi khi bạn yêu, nhưng hãy tận hưởng cảm giác được rung động bởi năng lượng ái tình như thế nhé. Và hãy biến tình cảm đó trở thành một tình cảm đẹp để phát triển chính bản thân mình. 3. Có hoặc không Thường thì trước giờ trong hoạt động câu lạc bộ hay học tập, nếu bạn cố gắng thì sẽ đạt được kết quả phải không? Nhưng trong tình yêu, không hiếm chuyện dù bạn có cố gắng cách mấy, đối phương cũng không đáp trả. Dù bạn yêu đối phương, nhưng nếu người đó ghét bạn thì tình cảm cũng không thể đơm hoa kết trái. Dù bạn có đẹp trai, phong độ, dễ thương đến đâu nhưng đối phương nói “Không” thì xem như xong chuyện, đây là hiện thực tàn khốc của “tình trường”. Nếu bạn đã yêu rồi, xin chào mừng bạn đến với thế giới người lớn – nơi dù bạn có cố gắng cũng chưa chắc được đền đáp. Rồi cho dù đối phương từng nói yêu bạn, nhưng cảm xúc của con tim là điều dễ đổi thay nhất trên đời, nên cũng có thể vào một ngày đẹp trời, tình yêu đó không còn nữa. Dù có nỗ lực bao nhiêu, nếu cảm xúc của đối phương đã không còn, thì chỉ còn cách từ bỏ mà thôi. Thế giới tuổi hoa niên nhỏ hẹp nên những chuyện vậy vẫn thường hay xảy ra. Trong chuyện tình cảm, một ngày nào đó có thể bạn phải nghe những câu như “Cậu A,B,C,... bạn thân của cậu tốt hơn cậu” rồi kết thúc chuyện tình của mình. Thực tế, trong số bạn bè của tôi cũng có người bị bạn thân “cướp” mất bạn gái. Đối với người trong cuộc, không có điều gì có thể tàn khốc hơn. Cậu ta mang tâm trạng đau đớn, không thể tha thứ cho bạn thân lẫn bạn gái, nhưng cũng đành phải chấp nhận, không thể làm được gì khác. Trong đời người, có những chuyện không thể tha thứ dù bạn có nói câu “tôi sẽ cố gắng”, “tôi sẽ sửa những điểm không tốt” bao nhiêu lần đi nữa. Tình yêu cũng vậy, một khi đã nhạt phai thì chẳng thể nào giữ được đối phương. Dù bạn có cố gắng trói buộc thì tình cảm đó cũng chỉ là tạm thời và không thể kéo dài mãi mãi được. 4. Bạn vẫn còn là một đứa trẻ Ở cuối chương này, tôi có điều muốn nói từ vị thế một người đã sống lâu hơn các bạn một chút. Đó là đừng hủy hoại cuộc đời sau này vì tình yêu ở tuổi hoa niên. Dù bạn có gắn bó sâu sắc đến đâu với đối phương, cũng đừng nông nỗi quyết định điều gì mà có thể gây tổn thương dài lâu cho cuộc đời của bản thân lẫn người đó. Có lẽ bạn cho rằng mình đã là người trưởng thành, nhưng thực ra bạn đang tuổi hoa niên – bạn vẫn còn là một đứa trẻ. Chắc chắn có bạn vừa đọc đến đây thì muốn đóng sách lại ngay lập tức phải không, nhưng đây là sự thực. Người trưởng thành là người tự lập về tài chính, về tinh thần và về tình cảm. Còn bạn thì sao? Bạn vẫn chưa thể tự lập về tài chính, tinh thần lẫn tình cảm. Do đó, nếu bạn không thể tự lập ít nhất là về tài chính thì bạn không thể là người trưởng thành và có được tình yêu thật sự. Trong tiếng Anh có từ “Puppy Love”, nghĩa đen là “tình yêu bông đùa như chú cún”. Dù bây giờ bạn gọi đó là tình yêu, nhưng hãy biết rằng đó vẫn chưa phải là một mối tình thực sự chín chắn đâu. Tôi đau lòng khi biết có những trường hợp bạn gái mang thai ở tuổi hoa niên và phải chịu những tổn thương về tinh thần và sức khỏe. Có bạn còn phải bỏ học và đánh mất đi tương lai tươi sáng ở phía trước. Vậy nên, tôi mong các bạn khi yêu, dù bồng bột đến đâu cũng hãy giữ lấy một lằn ranh cho đối phương và bản thân mình. 13 HỌC NGOẠI NGỮ 1. Giới hạn của tiếng Nhật Trong ngữ pháp tiếng Nhật, kết luận được đặt ở cuối câu, điểm này khiến tôi không ít lần rơi vào tình huống khổ sở khi làm thông dịch. Khi diễn thuyết, người Nhật thường nói lê thê, nếu không nghe đến hết câu thì không thể dịch được. Những lúc như vậy, tôi chỉ biết im lặng đứng nhìn cho đến khi người đó nói xong. Chính vì vậy, khán thính giả thường nhìn tôi bằng ánh mắt nghi ngại, không biết anh thông dịch viên này có ổn không? Sao mãi mà không bắt đầu phiên dịch? Nếu xét theo tiêu chuẩn quốc tế thì kiểu nói đó của người Nhật không được đánh giá tốt lắm. Nhưng nhờ cách nói đưa kết luận ra cuối câu nên người Nhật có thể chủ động, vừa nhìn sắc mặt của đối tượng vừa thay đổi kết luận ở phút cuối để đạt được hiệu quả giao tiếp cao nhất. Vậy nên, dù bị xem là hạn chế, nhưng cách nói của người Nhật cũng có những ưu điểm nhất định. Ngôn ngữ của mỗi quốc gia đều có thể có những hạn chế và thế mạnh như thế. Nếu các bạn đang sống trong nước mình, được làm công việc mình mà không cần sử dụng ngoại ngữ, nhất là những người nghĩ mình không hợp học nhiều tiếng nước ngoài thì cứ việc từ bỏ hết mấy chuyện về ngoại ngữ đi, lo chú tâm vào công việc mình thích thôi. Tuy nhiên, nhiều ngành nghề ngày nay lại đòi hỏi trình độ ngoại ngữ nhất định, nhất là tiếng Anh. Vậy nên, bạn hãy xem thử công việc mình muốn làm sau này có cần kỹ năng ngoại ngữ hay không để có thể quyết định việc học hay không học điều này bạn nhé. 2. Thử sống ở nước ngoài dù chỉ một tuần Lần đầu tiên tôi xuất ngoại là năm 19 tuổi, cuộc đời tôi vì đó mà có nhiều chuyển biến lớn. Nhờ xuất ngoại mà tôi cảm nhận được một cách chân thật rằng trên thế giới có rất nhiều dạng người với nhiều cách sống, nhiều lối suy nghĩ khác nhau. Khi ở Nhật, tôi bị trói chặt bởi những giáo điều kiểu “phải như thế này mới được”, nên khi tiếp xúc với người nói rằng “đừng lo lắng mấy chuyện như thế” tôi đã rất ngạc nhiên. Tôi cảm giác như con đường được gia đình, nhà trường và mọi người xung quanh vạch sẵn cho mình bấy lâu nay thật vô nghĩa. Tôi có được cơ duyên để bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc lại chuyện “Bản thân mình thực sự muốn sống như thế nào?”. Trong tuổi hoa niên, các bạn hãy cố gắng để có được cơ hội tiếp xúc với các nền văn hóa khác nhau. Thời tôi còn trẻ, việc du lịch nước ngoài rất vất vả. Đồng yên Nhật lúc đó rẻ đến mức không thể tin, vé máy bay cũng đắt đỏ, thẻ tín dụng cũng không phổ biến. Hiện nay, các bạn có thể đi du lịch quốc tế như đi du lịch nội địa vậy. Nên chỉ cần có quyết tâm, bạn có thể sắp xếp thời gian, để dành tiền bạc cho chuyến đi của mình ngay tuổi hoa niên này. Hãy tự tạo cơ hội cho chính mình bạn nhé. 3. Có bạn là người ngoại quốc Thời tôi học trung học, trong trường có trào lưu trao đổi thư từ với học sinh ở hải ngoại gọi là pen pal (bạn qua thư). Thời đó, tôi có trao đổi thư từ với một cô gái Thụy Điển, tôi hồi hộp chờ thư của cô ấy như thể đó là người yêu đầu đời vậy. Cả hai đều viết thư cho nhau bằng vốn tiếng Anh bập bẹ, nhưng tôi có cảm giác là mình đang kết nối với cả thế giới. Thông qua thư từ, chúng tôi kể cho nhau nghe cuộc sống hiện tại, động viên nhau học tập, kể cả những suy nghĩ của bản nhân về vấn đề nào đó,... Chỉ vậy thôi mà tôi cảm thấy sung sướng như mình đã trở thành một công dân toàn cầu rồi vậy. Thời nay, bạn có thể dễ dàng trao đổi mail với những người bạn mới ở những nơi bạn đã đến du lịch, theo dõi nhau trên Twitter, kết bạn với nhau qua Facebook, nhắn tin qua các ứng dụng trên điện thoại. Hãy tận dụng mọi công cụ có sẵn để kết nối với khắp nơi trên thế giới. Khi tiếp xúc với những người có cách suy nghĩ khác mình sẽ giúp bạn thoát khỏi bản thân cũ kĩ, cảm nhận cuộc sống từ nhiều góc nhìn hơn, con đường đi đến tự do cũng từ đó mà rút ngắn lại rất nhiều. Hãy kết nối với những người nước ngoài, gỡ bỏ những giới hạn của cuộc đời mình trước đây và mở ra những chân trời mà bạn chưa từng biết đến. 14 NHỮNG CUỐN SÁCH GIÁ TRỊ VÀ NHỮNG BỘ PHIM HAY SẼ “THAY ĐỔI” CUỘC ĐỜI BẠN 1. Cơ hội đổi đời Trong cuộc sống, một người có ít nhất 3 cơ hội để thay đổi đời mình: 1. Xảy ra cú sốc lớn. 2. Gặp được người tuyệt vời. 3. Gặp được quyển sách hay bộ phim tuyệt vời. Có một người từng hỏi tôi: “Bạn thường cảm thấy mình buộc phải thay đổi khi nào?”. Với tôi đó là khi gặp được quyển sách hoặc bộ phim hay. Ở tuổi hoa niên, bạn nên cố hết sức để đọc được những quyển sách hay xem được những bộ phim như thế. Những khi đau khổ, hay khó khăn, có thể vì cảm nhận được sự đồng cảm với nhân vật chính trong bộ phim hoặc cuốn sách nào đó mà bạn có động lực để thay đổi và nỗ lực. Cũng có khi bạn còn học được từ đó những cách để tháo gỡ vấn đề nhanh hơn so với việc tìm lời khuyên từ bạn bè hay người đi trước. Ngoài ra, tôi cũng mong các bạn tuổi hoa niên biết tìm đọc những quyển sách, xem những bộ phim hay mà không cần quan tâm đến chuyện bạn có được lợi ích gì hay không. Hành động của người lớn thường bị lợi ích chi phối. Họ nói rằng mình không có nhiều thời gian nên không có lý do gì để làm chuyện gì đó nếu nó không mang lại lợi ích cụ thể. Nhưng làm mọi thứ chỉ vì lợi ích sẽ khiến cuộc đời bạn trở nên vô vị và thực dụng. Vậy nên, cho dù không có lợi ích, chúng ta cũng có thể làm những việc mà mình cảm thấy nó vui và vì mình thích! Đó chính là đặc quyền của tuổi hoa niên! 2. “Gặp” người hùng trong lịch sử Mặc dù sống trong thời đại khác nhau, nhưng những con người trong lịch sử vẫn có những niềm vui, nỗi lo lắng giống con người hiện đại. Ta có thể bắt gặp hình ảnh của họ sống động qua những tiểu thuyết lịch sử. Thời cấp 2, tôi đặc biệt yêu thích quyển Ryoma ga yuku (tạm dịch: Long Mã lên đường) – một tiểu thuyết lịch sử tiêu biểu của nhà văn Shiba Ryotaro, tổng cộng gồm 8 quyển. Nhiều bạn sẽ thốt lên “Dài quá không đọc nổi đâu!”. Đúng vậy, nó thực sự rất dài. Nhưng không hiểu động lực nào thôi thúc mà ngày đó tôi đọc một mạch bộ sách từ đầu đến cuối, như thể mong muốn nó từ lâu. Tôi nhập tâm vào thế giới của quyển sách, hóa thân vào thời đại mà Ryoma sống, tôi tưởng tượng mình là một trong những võ sĩ của Ryoma muốn thay đổi Nhật Bản. Nhờ vậy mà tôi học được từ đó lòng quả cảm, ý chí kiên cường vượt qua mọi khó khăn,... Nhờ đọc được Ryoma ga yuku mà Ryoma đã trở thành người thầy thông thái của tôi từ đó. Những câu chuyện lịch sử không những giúp bạn tăng hiểu biết, mà bạn còn có thể ứng dụng nhiều điều trong đó để tháo gỡ những khó khăn trong cuộc sống hiện tại. Có câu rằng: “Kẻ ngốc học ở kinh nghiệm, người thông thái học ở lịch sử” đấy thôi. Có nhiều tiểu thuyết lấy các bối cảnh lịch sử khác như Tokugawa Ieyasu, Tam quốc chí, Chiến tranh và Hòa bình, Chuyện người La Mã,... rất thú vị cho bạn khám phá. Tôi nghĩ ở tuổi hoa niên, bạn nên đọc thật nhiều sách, bất kể thể loại gì. 3. Những người thành công, họ nghĩ gì và làm như thế nào? Khi còn nhỏ, tôi thường tìm đọc về các danh nhân như Lincoln, Helen Keller, Edison, Gandhi, Marie Curie,... Đọc tiểu sử hay tự truyện của người tiên phong, biết những người nổi tiếng đã trải qua thời hoa niên như thế nào cũng là cách giúp bạn có được những gợi ý hay để chọn lựa con đường trong tương lai của mình. Như trường hợp của Napoleon Hill – tác giả của cuốn sách Think and grow rich (Nghĩ giàu làm giàu), được cho là cha đẻ của triết học về sự thành công. Thời trẻ, Napoleon Hill được giao phỏng vấn Carnegie – ông vua ngành thép của Mỹ và nhận được từ Carnegie một lời đề nghị thú vị: – Anh có dám gặp gỡ trên 500 người thành đạt để nghiên cứu ra công thức thành công mà có thể áp dụng hiệu quả ngay cho những người kém cỏi hay không? Đúng 20 năm sau khi nhận lời đề nghị đó, Napoleon Hill đã cho ra đời quyển Think and grow rich – một danh tác mang tầm thế giới với hơn 60 triệu bản được bán ra trong 70 năm qua và ngày nay vẫn còn nhiều người tiếp tục tìm đọc. Khi đọc quyển sách này, tôi cảm thấy có điều gì đó thôi thúc tôi thực hiện suy nghĩ, hiện thực hóa giấc mơ. Mặc dù vậy, đọc sách mới chỉ là bước đầu tiên trên con đường đi đến thành công. Thành công là thứ không phải dễ dàng có được. Bất cứ ai cũng trải qua cảm giác thất bại và vỡ mộng khi theo đuổi thành công. Khi đó, hãy nhớ lại những quyển sách đã đọc, nghĩ tới những người nổi tiếng đã làm gì để vượt qua khó khăn to lớn của chính họ. Biết và vận dụng được kiến thức ấy, bạn đã sở hữu được chìa khóa của thành công. 4. Những bộ phim khiến tôi cảm động Bạn từng xem bộ phim Pay It Forward (Đáp đền tiếp nối) chưa? Bộ phim được sản xuất năm 2000, chuyển thể từ tiểu thuyết của Catherine Ryan Hyde. Nhân vật chính là một cậu bé lớp 7. Trong giờ học môn xã hội, lớp cậu được giáo viên ra đề bài là: “Nếu muốn thay đổi thế giới, bạn nên làm gì?” và cậu bé nghĩ đến “Pay it forward”. Ý tưởng của cậu là chuyển ân huệ mà bản thân nhận được từ ai đó sang cho người khác, chứ không phải là nhận được từ ai thì trả lại cho người đó. Ví dụ có một người giúp đỡ cho 3 người trở nên hạnh phúc, rồi 3 người đó, mỗi người lại chuyển sự giúp đỡ cho 3 người khác nữa. Ban đầu là 3 người, giờ thành 9 người, 27 người, 81 người, tiếp theo là 243 người, 729 người,... cứ thế mà mở rộng dần. Có thể nhiều người sẽ nói rằng “Đây chỉ có thể là chuyện trong phim thôi!”. Nhưng bạn có nghĩ rằng nếu có thể biến điều đó thành hiện thực thì tuyệt vời lắm không? Kết thúc phim này rất bất ngờ, nhưng bạn hãy tự mình xem phim đi nhé. Giống như sách, tôi còn nhiều bộ phim khác muốn khuyến khích bạn xem. Tôi mong bạn xem thật nhiều bộ phim hay, bất kể thể loại. Những bộ phim kinh điển luôn là những thước phim có giá trị nhất. It’s a Wonderful Life (Cuộc sống tươi đẹp) là một trong những bộ phim như vậy. Những thước phim trắng đen này được sản xuất cách đây hơn 70 năm và đến nay vẫn còn nguyên vẹn sự lôi cuốn mạnh mẽ, bằng chứng là nó được chiếu đi chiếu lại trên rất nhiều kênh truyền hình ở Mỹ vào dịp Giáng Sinh. Cuộc sống tươi đẹp là câu chuyện về một ông chủ ngân hàng trẻ tuổi, do đánh mất tờ séc mà ngân hàng của anh ta rơi vào nguy cơ phá sản. Bên bờ vực tuyệt vọng, anh ta quyết định tự sát ngay vào đêm Giáng Sinh. Khi đó, một thiên thần hộ mệnh đã xuất hiện và cho anh ta thấy một thế giới khác nơi anh ta đang sống. Qua đó bộ phim truyền tải thông điệp, tiền không mua được hạnh phúc, hạnh phúc thực sự không nằm trong công việc mà là ở gia đình, tình yêu và bạn bè. Đó mới là cuộc sống tuyệt vời nhất! Mỗi lần xem lại, bộ phim luôn gợi lên trong tôi suy nghĩ gì đó về cuộc đời, giúp tôi nhận thức lại sự tuyệt vời của việc được sống. Bạn chỉ có thể tận hưởng một cuộc đời hạnh phúc trọn vẹn khi gặp được điều khiến mình cảm động, tận hưởng mọi cung bậc cảm xúc khác nhau. Ngay từ tuổi hoa niên, hãy học cách rung động. Đừng để sự trưởng thành bào mòn cảm xúc với cuộc sống đang hiển bày ở trước mắt. Qua sách và phim ảnh – hai kho tàng cảm xúc lớn của nhân loại, tôi hy vọng bạn có thể chạm đến thật nhiều cung bậc tình cảm khác nhau trong cuộc sống. 15 HỌC VỀ TIỀN BẠC VÀ VIỆC KINH DOANH 1. Nghĩ về tiền bạc và việc kinh doanh Tiền” đối với các bạn ở tuổi hoa niên hẳn chỉ giới hạn trong một ít tiền tiêu vặt cha mẹ cho hằng ngày hoặc một phần thu nhập nhỏ từ việc làm bán thời gian, còn khái niệm kinh doanh chắc chưa từng xuất hiện trong đầu bạn. Tuy nhiên, nếu tương lai bạn muốn có một cuộc sống tự do thì tiền bạc và kinh doanh là chủ đề bạn không thể tránh né. Xã hội hiện nay vận động dựa trên tiền bạc và lý luận kinh doanh. Để sống được một đời tự do, kiến thức liên quan đến tiền bạc và kinh doanh là hết sức quan trọng. Nhưng giáo dục trong trường học hiện nay lại không dạy tiền bạc lưu thông theo cơ chế nào, mặc dù tiền bạc liên quan rất lớn đến công việc và cuộc sống sau này. Trường học cũng không hướng dẫn bạn cách để khởi nghiệp mà chỉ hướng dẫn một chút về việc hướng nghiệp, chọn nghề gì cho tương lai mà thôi. Khi bạn nói: “Sau khi tốt nghiệp cấp 3, em muốn khởi nghiệp kinh doanh” thì thầy cô thường lúng túng, không thể giải đáp hay hướng dẫn gì cho bạn. Thầy cô sẽ lập tức chặn đứng suy nghĩ đó của bạn bằng những lời khuyên giáo điều kiểu như “Đừng có nghĩ đến chuyện nguy hiểm như thế”. Hãy thông cảm cho những thầy cô ấy, vì “khởi nghiệp” là thế giới mà ngay cả thầy cô cũng không thể tưởng tượng nổi. 2. Có nhiều người phí phạm cả đời vì tiền bạc Nhiều người trưởng thành bị đồng tiền làm điên đảo cuộc đời và thất bại thảm hại. Có nhiều người vì không chịu nổi những áp lực của tiền bạc mà làm nhiều chuyện dại dột như cướp ngân hàng, lừa đảo, hay tệ hơn là tự kết thúc cuộc đời mình,... Có lẽ bạn thường nghe được những chuyện như: – Có công chức giả biên lai, làm bốc hơi hàng chục triệu đồng tiền trợ cấp. – Có người tìm nhiều cách chỉ để lừa người khác lấy vỏn vẹn mấy trăm ngàn. – Nhiều cặp vợ chồng ly hôn vì tiền. – Bạn bè cười nhạo, cãi vã, thậm chí trở mặt nhau vì dính đến tiền bạc. – Nhiều gia đình bất hòa vì người thân trong nhà tranh giành quyền lợi, của cải, tiền bạc. Sự ích kỷ về tiền bạc có năng lượng rất kinh khủng, vì nó khơi gợi bản năng, phô bày bộ mặt xấu xí nhất của con người. Có thể với những thông tin như trên, các bạn bắt đầu nghĩ rằng tiền bạc thật dơ bẩn, nhưng không phải như thế. Nếu nghĩ kỹ, tiền bạc không có lỗi. Đồng tiền đơn giản được làm từ kim loại hay giấy, còn tiền điện tử đơn giản chỉ là các con số mã hóa mà thôi. Chỉ có con người mới biến mình thành nô lệ, coi tiền như ông chủ của mình và gây ra những điều tệ hại. Bình thường người ta chỉ bắt đầu nghĩ đến tiền bạc khi họ đã đi làm. Theo tôi như thế là hơi trễ, vì đến lúc đó, cách bạn sử dụng cũng như thái độ của bạn với tiền bạc đã được cố định mất rồi. Nếu chẳng may thái độ hay cách sử dụng đó không tích cực thì bạn không có đủ thời gian cũng như cơ hội để thay đổi. Vậy nên, hãy suy nghĩ kỹ về tiền bạc, học từng chút một về tiền bạc, cách làm ra tiền và sử dụng đồng tiền sao cho đúng từ lúc còn ở tuổi hoa niên thì mới kịp để có thể sống hạnh phúc với tiền bạc bạn nhé. 3. Quy luật phần thưởng Bạn hãy thử suy nghĩ về phần thưởng cho việc bạn làm. Làm thế nào để định giá được phần thưởng? Tại sao có người được thưởng thấp và có người được thưởng cao? Trong quyển Những bài học đáng giá về hạnh phúc (bộ Happy Life), tôi đã kể lại cuộc gặp gỡ giữa chàng sinh viên đại học tên Ken và vị tỷ phú Do Thái tên Geller tại Hoa Kỳ. Trong đó, tỷ phú Geller đã dạy Ken: “Chất và lượng dịch vụ quyết định thù lao nhận được”. Ví dụ, có hai tiệm giặt ủi, nếu một tiệm thì bình thường như bao tiệm khác, còn tiệm kia có kỹ thuật tẩy sạch mọi vết bẩn thì tiệm thứ hai sẽ có đơn giá cao hơn. Kỹ thuật bình thường thì chỉ nhận được phần thưởng bình thường. Nếu có thể cung cấp dịch vụ với chất lượng tốt mà chỉ có người đó mới làm được thì tiền lương theo giờ của người đó sẽ cao hơn. Bên cạnh đó, nếu kỹ thuật bình thường nhưng mở nhiều tiệm hơn, thì phần thưởng cũng tăng lên. Phần thưởng của bạn được quyết định bởi lượng và chất của thứ bạn cung cấp. Nếu bạn cung cấp dịch vụ chất lượng cao với số lượng lớn thì bạn sẽ thành công lớn. Với độ tuổi hoa niên của bạn hiện nay, nói về việc cung cấp một dịch vụ đặc biệt nào đó có vẻ còn quá sớm. Bạn chắc vẫn chưa biết rõ điều mình có thể làm hoặc thậm chí chưa từng nghĩ tới, nhưng trước hết hãy cứ khắc sâu vào tim quy luật của phần thưởng này nhé. 4. Chọn cách làm việc như thế nào? Theo Robert Kiyosaki – tác giả cuốn sách Rich Dad, Poor Dad (Cha giàu, cha nghèo) và là một nhà đầu tư rất thành công, có 4 cách làm việc và kiếm tiền như sau: 1. Người làm công 2. Người tự kinh doanh 3. Người khởi nghiệp 4. Nhà đầu tư Kiyosaki nói rằng người làm công và người tự kinh doanh là người làm việc vì tiền, còn người khởi nghiệp và nhà đầu tư là người bắt tiền làm việc cho mình. Hẳn không cần phải giải thích tại sao người khởi nghiệp và nhà đầu tư được phần thưởng cao hơn người làm công và người tự kinh doanh. Nhưng cũng có khi, người làm công nhận phần thưởng cao hơn cả người tự kinh doanh (người tự kinh doanh ở đây bao gồm cả những doanh nhân của công ty vừa và nhỏ). Vậy điều đó nghĩa là sao? Người tự kinh doanh ở một khía cạnh nào đó, là người làm việc bận rộn nhất và bị tiền bạc trói buộc nhiều nhất. Người làm công bán đi từng chút thời gian của bản thân và làm việc vì tiền. Còn người tự kinh doanh, theo đúng tên gọi, họ tự mình kinh doanh. Dù có thuê người làm công nhưng trong hầu hết trường hợp, người tự kinh doanh đều phải một mình gánh lấy mọi việc từ kế toán đến bán hàng. Vì thế nếu gặp thất bại, những ngày tháng phía sau của người tự kinh doanh sẽ khó khăn gấp nhiều lần so với người làm công. Trong tương lai, bạn muốn chọn cách kiếm tiền như thế nào? 5. Biết được quy luật của đồng tiền, sẽ được giải thoát khỏi đồng tiền Áp lực tiền bạc khiến nhiều người đánh mất tự do của mình. Gần 95% người trưởng thành đang sống trong sự thao túng của đồng tiền mà họ không biết, điều này thể hiện qua những biểu hiện như “không có đủ tiền”, “không vui vẻ gì khi nghĩ đến tiền bạc”, “cảm thấy stress trong việc kiếm tiền”. Người khởi nghiệp và nhà đầu tư tạo nên hệ thống nơi đồng tiền có thể xoay vòng. Nên dù là đang nhập viện hay đang tận hưởng kỳ nghỉ dưỡng, tiền vẫn chảy vào tài khoản của họ. Bạn có thể tìm thấy cho mình những bài học đáng giá để có thể giải thoát khỏi tiền thông qua cuốn sách Những bài học đáng giá về hạnh phúc của tôi. Trong tương lai, chọn cách làm việc thế nào là tùy bạn. Bạn có thể sống như một người làm công, cũng có thể sống như một người tự kinh doanh, cũng có thể sống như một chủ doanh nghiệp hay nhà đầu tư. Bạn có thể chọn bất kỳ cách sống nào vì mỗi cách sống đều có những ưu điểm, nhược điểm riêng. – Người làm công bảo đảm được sự ổn định về tài chính nhưng bị trói buộc về thời gian, không thể tự do lựa chọn công việc. – Người tự kinh doanh thì phải tự mình làm tất cả mọi thứ. – Chủ doanh nghiệp lơ đễnh là mất ngay chén cơm. – Nhà đầu tư nếu công ty mình đầu tư bị phá sản thì sẽ mất hết tiền. Sau khi biết được ưu điểm, nhược điểm của mỗi loại, tôi khuyên các bạn hãy tự tìm ra cách sống phù hợp với ý muốn và điều kiện của bản thân. Từ tận đáy lòng, tôi thật sự mong muốn các bạn có được một cuộc đời như mơ ước, bằng cách hiểu được quy luật của tiền bạc, để được giải thoát khỏi tiền bạc, chứ không phải than thở về phần thưởng ít ỏi của mình. 16 SUY NGHĨ VỀ VẬN MỆNH 1. Vận mệnh và định mệnh Nếu có một người bạn cùng lớp sinh ra trong gia đình giàu có, vẻ ngoài ưa nhìn, chơi thể thao giỏi, lại còn có thành tích học tập cao trong lớp nữa,... thì bạn cảm thấy thế nào? Ganh tị ư? Tự hỏi tại sao mình không được sinh ra như thế? Hận cha mẹ hay tạo hóa ư? Nhưng bạn ơi, có hận hay buồn khổ cũng chẳng để làm gì! Tất cả chúng ta đều sinh ra và bị buộc phải sống theo những hoàn cảnh khác nhau. Có người có nhiều tiền bạc, tài năng; trái lại cũng có người chịu số không may như nghèo khó, bệnh tật. Thậm chí, có người còn bị hoàn cảnh vô vọng lần lượt tấn công không ngừng nghỉ. Những gì có sẵn từ khi ta được sinh ra đã được gọi là “định mệnh”. Dù bạn có nghĩ rằng “tôi muốn cắt đứt duyên nợ với cha mẹ” nhưng điều đó là không thể. Chúng ta không thể chạy thoát định mệnh của mình. Nhưng bên cạnh định mệnh còn có vận mệnh. Định mệnh kết hợp với vận mệnh mới tạo nên số mệnh của một người. 2. Cuộc sống tuy bất bình đẳng nhưng có sự công bằng Có thể bạn khó mà chấp nhận nhưng ngay từ đầu cuộc sống vốn dĩ đã bất bình đẳng. Bất bình đẳng của tự nhiên là có người được ban cho ngoại hình, tài năng thì cũng có người không được vậy. Dẫu không thể thay đổi sự bất bình đẳng của định mệnh nhưng vận mệnh thì có thể thay đổi. “Vận mệnh” gồm chữ “vận” (chuyển đổi) và """