"
Nước Mắt Đắng - Dương Thiên Lý full prc pdf epub azw3 [Tiểu Thuyết]
🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Nước Mắt Đắng - Dương Thiên Lý full prc pdf epub azw3 [Tiểu Thuyết]
Ebooks
Nhóm Zalo
NƯỚC MẮT ĐẮNG
---❊ ❖ ❊---
Tác giả: Dương Thiên Lý Nhà xuất bản Hồng Đức
Nguồn text: Waka
Đóng gói: @nguyenthanh-cuibap ebook©vctvegroup
CHƯƠNG 1
H
oàng hôn le lói sau đỉnh núi. Những sợi nắng rút dần và tím bầm phía chân trời tây vô định. Buổi chiều lắng xuống, những giọt nắng còn rớt lại vàng vọt lọt qua rặng tre thưa thớt yếu ớt. Bóng tối trùm xuống lan dần trong khoảng không xa xăm. Trời đêm nay không trăng, phía xa chỉ có những ánh sao le lói, nhỏ nhoi, trơ trọi. Đêm đến, tất cả mọi sinh vật đều về tổ ấm. Vũ, Phúc và Quá, ba anh em bé nhỏ đang líu níu với nhau, lâu lâu chúng lại ngơ ngác, sợ sệt nhìn ra màn đêm chập choạng đang ở thế bao vây. Không hẹn mà gặp, bất giác chúng quay lại nhìn cánh cửa ngôi nhà thân thương vẫn im lìm đóng chặt. Tay chân chúng run rẩy. Sợ ma hay vì rét, có lẽ chúng nó đều bị cả hai. Miệng chúng lập cập răng va vào nhau. Cổ thằng Quá co rúm lại, hai chân nó khuỵu xuống lê không nổi từng bước. Trong nhà, cha của chúng đang nói những lời đay nghiến, giận dữ với mẹ nó. Mà dẫu có nghe được những lời đó, bọn chúng cũng chẳng hiểu gì. Chúng chỉ láng máng và lo sợ một điều, cái nỗi đau nặng nề sắp ập xuống, đè chặt lên ba con tim nhỏ xíu, non nớt. Thời gian từng phút trôi đi nặng nề chậm chạp. Bỗng một cái “rầm”, cửa mở toang, chúng giật mình thót cả tim, ba cặp mắt yếu đuối nhớn nha nhớn nhác nhìn theo bóng người đàn ông vừa thoáng qua cửa - người đó là cha của chúng nó. Ba anh em cố nhấc lê đôi chân vì lạnh và mỏi. Chúng lấm le, lấm lét, sợ sệt, nhón gót nhẹ nhàng đi bằng mấy ngón chân như ba con mèo con rình chuột mà đang bị cánh cửa mở sáng rộng sợ con mồi chạy mất. Chúng nó lách qua khe cửa rất nhẹ nhàng để vào nhà. Mẹ chúng ngồi đó, im lặng buồn rầu. Chiếc bóng hao gầy mảnh mai đang giật giật, run run. Thằng Vũ không dám gọi, cậu dắt hai em rón rén đến bên mẹ. Lướt qua đôi vai gầy của mẹ, nó nhìn thấy tờ giấy phẳng phiu có ba chữ gì to tướng nằm chình ình
giữa hai phần ba tờ giấy lạnh lùng. Với cái đầu non nớt của thằng bé mười tuổi làm sao nó hiểu được một cách rõ ràng, cắt nghĩa ý tứ của ba từ ấy. Thằng bé dán mắt vào tờ giấy như một đứa trẻ mới tập đánh vần đọc chữ. Hai mắt tròn xoe như hai cái đèn ô tô vậy. Nó vừa tò mò, vừa muốn khám phá, tìm kiếm những điều bí ẩn của các con chữ to, nhỏ, ngắn, dài trên mặt giấy. Một tiếng “cách” nhỏ nhẹ thế mà làm mẹ giật mình xoay người lại. Nhìn thấy ba đứa con, chị không ngăn được dòng cảm xúc bứt phá ra khỏi mắt, má của mình. Nước mắt ngắn dài tuôn ra, chị không dấu được nữa. Chị vơ vội tờ giấy vò nát, bóp nhỏ lại rồi bỏ ngay vào bếp lửa nấu nồi cám đang cháy đỏ rực.
- Mẹ ơi!
Người mẹ ôm ghì lấy ba đứa con nhỏ dại vào lòng, nước mắt cứ tuôn chảy như mưa, như bão.
Những giọt nước mắt đó, nó đã xói mòn đôi môi của chị, đã làm cho đôi môi vốn dĩ hồng tươi ngày nào giờ nhợt nhạt vì khổ đau và năm tháng. Con tim người mẹ đau nhói lên những nấc nghẹn xót xa. Các con của chị quá nhỏ và thơ dại. Nó như trứng nước dễ vỡ khi bị nghịch cảnh va đập. Chị nghĩ cuộc đời các con chị rồi sẽ ra sao, khi một mình trôi dạt vô phương… Chúng làm sao hiểu được nỗi đau ê chề vô tận mà chị đang phải hứng chịu. Chị nhìn ngắm ba đứa con qua làn nước mắt và thốt lên: “Ôi chao! Thằng Quá, thằng Phúc, thằng Vũ. Tội nghiệp các con tôi”. Bất giác thằng Vũ cảm thấy nhức nhức ran rát ở hai má, lúc ấy trong cái đầu óc của cậu bé Vũ nảy ra một sự so sánh. Cái dịu dàng khi mẹ âu yếm, cái xót xa của mẹ với những ánh mắt đỏ ngầu giận dữ, lạnh lùng sát khí của người cha. Sợi mưa bụi liu riu êm ái của mùa xuân và hạt nắng chang chang khi hạ đến… Một vài phút thôi, cậu bé Vũ nhớ lại tất cả: Trong cậu vang lên những lời nói ban chiều “Xin ba đừng đánh mẹ con nữa!”…Và hai má của cậu ta lại cảm thấy nhưng nhức xon xót.
Ba đứa trẻ cứ ngồi yên trong lòng mẹ như thế, chúng cảm thấy hơi ấm của người mẹ truyền sang mình trọn vẹn. Hơi ấm và nhịp tim, cùng nước mắt mấy mẹ con như được hòa trộn. Nước mắt mẹ lặng lẽ lăn, rớt trên vai các con. Ngoài kia, những vì sao vẫn lẻ loi, cô đơn tỏa thứ ánh sáng yếu ớt vào vũ trụ thăm thẳm.
Bảy ngày sau, cha chúng nó lại trở về, bộ mặt hằm hằm giận dữ như một sự đồng hành của những vấn đề trái ngang. Trang giấy cách đây bảy ngày lại xuất hiện trên bàn, chỉ có điều mẹ không hoảng hốt xé vò nát như bảy ngày trước nữa. Mẹ vẫn khóc, âm thầm và lặng lẽ. Nước mắt mẹ rơi thấm ướt cả tờ giấy nghiệt ngã. Nước mắt lại lã chã rơi. Thằng Vũ thấy mẹ nó ngồi lặng thinh hàng giờ trước tờ giấy ấy. Nghiệt ngã, nghiệt ngã quá, vì tờ giấy đó nó làm mẹ phải buồn, phải khóc ư? Nó thấy mẹ cắn môi, cầm bút viết một chữ lòng vòng, lèo vèo phía dưới. Bất giác tim cậu bé Vũ đau nhói và cảm thấy xót xa. Vũ đã cảm nhận một cách lờ mờ không rõ một cái gì đó tuy chưa sáng tỏ lắm, nhưng Vũ biết rằng nó rất hệ trọng trong đời. Một tháng sau, Vũ lại thấy tờ giấy đó xuất hiện. Và đặc biệt hơn là lần này tờ giấy nghiệt ngã đó có một con dấu đỏ.
Trên tờ giấy cắt đôi chữ kí của mẹ… Ngày tháng cứ thế trôi đi chậm chạp, lê thê, nặng nề… Và đã có những vệt dài loang lổ của biết bao nhiêu hoàng hôn đổ dài buông xuống trước sân nhà. Đã đi qua biết bao đêm trăng buồn tẻ, nhạt nhòa, ủ rũ. Mẹ và cha của Vũ vẫn sống bên nhau như hai cái bóng. Họ có nói với nhau cũng chỉ bằng ánh mắt lạnh lùng xa lạ. Hai đôi mắt ấy có lúc nhìn nhau mặt cắt mặt dị dạng. Chẳng khác nào như quả bóng căng tròn đẹp đang lăn trên sân bị cầu thủ đập bẹp rúm.
Những buổi học của Vũ ở trường cứ vắng dần, vắng dần. Cậu bé phải ở nhà để cùng với mẹ, cùng với hai đứa em khóc cho cạn vơi nỗi buồn theo
ngày tháng. Nhưng lúc này cậu bé đâu có quyền dành cho mình một “khoảng trời riêng”. Cậu bé đâu còn tâm trí để mơ về một khung trời kỉ niệm. Nơi đó có mái trường với bao nhiêu bạn bè thân thương, với những thầy cô, với bao trang sách, với nhiều bài toán, bài văn đầy hứa hẹn điểm tốt. Vũ học giỏi toàn diện, nhất là môn văn, những trang văn tả cảnh đẹp của quê hương đất nước thường hút hồn cậu bé hồn nhiên trong sáng… Mẹ Vũ thời gian này bị dập vùi trong cơn điên loạn tinh thần, bị cú sốc quá lớn, nên cũng không nhận ra con trai xao nhãng học hành. Cho đến một ngày, người mẹ trấn tĩnh lại, càng đau đớn vô tận, lại càng xót xa thấm thía hơn cho nỗi đau cay đắng trong cuộc đời của mình. Đó là vào một buổi sáng mùa đông giá lạnh, gió bấc thổi từng cơn như cứa, như châm vào da thịt của ba đứa nhỏ áo không đủ ấm, cơm chưa đủ no của thời bao cấp. Khi đám hoa cải trước sân nhà tàn úa xác xơ, ngày hôm đó Tòa án cho gọi mẹ và cha lên. Người mẹ lập cập, lững thững bước đi dắt theo ba anh em Vũ, Phúc, Quá. Họ đi lầm lũi, nhấc những bước chân vô định, phải chăng họ ở trong cuộc và cũng không muốn có trên đời những cuộc đi buồn tẻ này nên cũng chẳng thiết tha gì tới đích sớm…
Mẹ cúi đầu lặng lẽ, bước nặng, bước nhẹ trên con đường heo hút. Trong lòng trống trải, hụt hẫng vô cùng. Đau thương và mất mát quá. Mãi đến sau này, khi đã lớn, Vũ mới hiểu đây đúng như là một đám tang. Đám tang đó có một người vợ trẻ than khóc đưa tiễn một mối tình non trẻ đầm ấm nồng nàn ngày nào giờ đã tàn phai một cách nhanh chóng. Cậu ta mới hiểu rằng, mối tình của cha mẹ nó như một bình pha lê hạnh phúc tuyệt đẹp đã chôn vùi trong đống tro tàn đổ nát ở dĩ vãng.
Ở Tòa án, cậu bé nghe các nhà chức trách nói nhiều về gia đình mình. Có những điều cậu bé Vũ chưa thể hiều. Vũ ngơ ngác ôm lấy thằng Phúc, choàng lấy thằng Quá. Em sau cùng nhỏ dại chưa tự xúc cơm ăn được, nó thấy thật
ngạc nhiên anh nó bỗng dưng choàng lấy hai em như vậy. Nó nắm đại vạt áo của anh giật giật rồi co rúm chui vào lòng mẹ nó. Gục vào bụng mẹ, nó khóc rúc rích. Lần đầu tiên những đôi mắt thơ dại đứng trước Quan tòa và nghe Tòa tuyên án. Chỉ một lời thôi cũng đủ quyết định cuộc đời của ba đứa trẻ. Trí óc chúng non nớt, sợ hãi. Bỗng chúng giật mình, tiếng Quan tòa gọi:
- Chị Trần Thị Hải Thanh.
“Mẹ ơi! Mẹ sẽ nói gì đây? Nỗi trái ngang đang đè nặng lên đôi vai gầy của mẹ. Rồi đây cuộc đời của mẹ sẽ đến đâu, về đâu? Số phận chúng con sẽ ra sao?”
Kìa! Mẹ đang nói đấy! Vũ bất chợt nắm chặt bàn tay nhỏ lạnh giá, run run của đứa em trai liền kề bé bỏng. Những dòng nước mắt trong vắt trào ra, thằng út hai tuổi cứ ngu ngơ như chẳng có chuyện gì. Nó cười rất to, rồi nó lại gục vào lòng mẹ nó khóc, chẳng biết nó cười, nó khóc vì cái gì cả.
- Nguyện vọng duy nhất của tôi là được nuôi nấng các con tôi. Giọng mẹ khẩn thiết, tha thiết nhưng rất cương quyết:
- Còn ông Nguyễn Văn Phụ? Quan tòa hỏi nguyên đơn.
Thằng Vũ mở to mắt nhìn, hình ảnh người cha đã trở thành xa lạ trong tâm trí nó. Bất giác nó đưa tay sờ lên hai má. Nơi đó mãi đến tận bây giờ vẫn chưa mờ cảm giác khi nó thấy cha tát mẹ. Ngày ấy, nhanh như cắt nó nhảy phóc vào ôm cổ mẹ, đỡ cho mẹ hai cái tát tím bầm. Đến giờ nó vẫn còn thấy chưa mờ cảm giác xót đau…Người cha ấy sẽ nói gì nhỉ? Vũ đang tò mò dò xét một cách im lặng.
- Tùy cô ấy! Tôi đang ở chiến trường Viêng Chăn - Lào! Không có điều kiện để chăm sóc, chỉ thế thôi!
Người đàn ông có nước da sạm đen lạnh lùng trả lời Quan tòa không hề có
thưa gửi gì rồi liếc xéo sang hàng ghế phía sau. Phía góc phải dãy bàn thứ ba có một bà đứng dậy:
- Thưa quý tòa. Tôi Lê Thị Ác, bà nội của ba đứa nhỏ. Cho tôi xin nuôi đỡ một cháu sau cùng nhỏ nhất. Đó là thằng Quá, thằng bé gần ba tuổi ốm yếu, gầy còm, chắc thiếu chất, cháu bị còi.
Nghe bà nội nói đến tên nó, thằng út rụt cổ lại, hai chân quéo chặt lấy mẹ nó, hai tay bíu chặt kêu to: “Không mẹ ơi! Không, con ở với mẹ”. Thằng Vũ đột nhiên đứng phắt dậy:
- Thưa quý tòa, ba anh em con chỉ ở với mẹ.
Người đàn bà nhận là bà nội lũ trẻ đến giằng thằng bé Quá. Trong giây phút mất trật tự, Tòa phán:
- Tất cả giữ trật tự.
Thằng Vũ chạy lên vòng hai tay thưa:
- Tòa ơi! Nếu vậy con xin ở với bà nội thay cho em. Thằng Quá nhỏ xíu, chắc nó nhớ mẹ chết mất.
Bỗng dưng nó quỳ xuống, chắp tay nói như van lơn: “Ai chia đàn sẻ nghé chúng con, ai chia cắt anh em con. Các bác ơi hãy thương ba anh em, cho chúng con được ở với mẹ”. Mưa gió ầm ầm, hình như đất trời cũng thương cảm cho ba anh em chúng nó. Thằng Quá hai tay run rẩy lung tung lúc kéo tay ba, lúc ôm cổ mẹ, chắc nó sợ mất cả ba mẹ nó.
Một phụ nữ trạc tuổi bốn mươi, bốn lăm xuống xoa nhẹ đầu thằng Quá: “Thôi cháu đừng khóc, các bác sẽ cho ba cháu ở với mẹ”. Tất cả đều im lặng, chỉ có tiếng khóc thút thít râm rỉ của ba đứa trẻ. Vũ nhớ lại, cuốn phim chiếu cảnh phiên tòa trong chốc lát lướt qua trong đầu nó. Cuốn phim đó nó không bao giờ quên. Nó thoáng nhớ lại lời phán xét của Chánh tòa. Trên môi người
mẹ thoáng nở nụ cười. Lòng chị vui mừng hay cay đắng chua chát, thậm chí căm giận khinh bỉ trong tiếng cười ấy. Không ai hiểu rõ, chỉ có chị tự đối diện với chính mình, chị âm thầm tự biết, tự hiểu… Tòa đã xử theo nguyện vọng của chị. Chị được quyền chăm sóc các con và sử dụng mọi vật chất tài sản với sự nhất trí của người chồng. Chị nghẹn ngào ôm ba đứa con bé bỏng vào lòng. Các con chị cũng ôm ghì lấy chị. Khi Quan tòa hỏi chúng muốn sống với ai, chúng không cần suy nghĩ lựa chọn lâu, cả ba đều thưa: - Chúng con chỉ ở với mẹ, không ở với cha, cũng không ở với bà nội. Chúng vòng tay ôm xiết lấy mẹ, đó là câu trả lời cảm động nhất. Đối với người cha, đó là một sự chối bỏ, chối bỏ phũ phàng, chối bỏ trách nhiệm của người làm cha, người đàn ông trụ cột trong gia đình với ba đứa trẻ ngây thơ. Phũ phàng chối bỏ trách nhiệm đó không hề làm cho ông một chút xấu hổ, dù chỉ là vài phút cắn rứt lương tâm. Nhưng chỉ trong phút giây thôi, bởi vì sau đó, khi phiên tòa giải tán, người ta trông thấy một cô gái đẹp đến đón ông bằng một chiếc xe Cúp 70 mới tinh. Họ trao cho nhau cái nhìn mượt mà, êm ả mát rượi như nắng gió mùa thu. Không hiểu thế nào mà không thấy họ cười, phải chăng họ thấy búa rìu của dư luận hay là trong sâu thẳm đáy lòng của mỗi người vẫn dấu kín những nỗi niềm riêng tư đang dày vò. Những sự việc đó thì có ý nghĩa gì đâu đối với những gì đã diễn… Xin vĩnh biệt chiếc xe 70 màu xanh, nó vụt qua đi chỉ để lại một làn bụi bay nhẹ lướt qua và tan dần, chỉ còn lại chuỗi âm thanh văng vẳng xa dần. Người mẹ thoáng nhìn theo, bỗng chị hất mạnh mái tóc ra sau rồi đột nhiên chị ngẩng cao đầu, không ngoái trở lại. Chị cương quyết dắt ba đứa con bước đi mạnh mẽ, vội vã hơn.
Đến con đê đầu làng, thấy bốn người là ông nội, bà nội, cha bọn trẻ và một người cô ruột đứng đợi ở đó. Chẳng nói năng phải trái gì, bốn người lớn giơ tay cản đường, kiên quyết không cho bốn mẹ con chị về nhà. Rồi sau cha nó
giằng lấy tay chị, đẩy tách ba đứa nhỏ. Cú đẩy quá mạnh làm chị ngã xuống dòng kênh bên đường. Người cô ruột mặt mũi hằm hằm nhảy xuống, dí mẹ nó dưới kênh, thằng Vũ thì ôm được thằng Phúc, còn bà nội giành bế mất thằng Quá chạy, nhốt thằng Quá vào nhà chốt cửa kín. Thằng Vũ vừa khóc vừa kêu người hàng xóm: “Bà Miền ơi! Bà Miền cứu mẹ con”. Thấy bà con cô bác ra đông quá, cô Lanh mới thả hai tay, tuông tả leo lên bờ. Thằng Vũ lao xuống kênh quờ quạng tìm mẹ. Bác Miền cũng lao xuống, lôi được mẹ chúng lên. Ở dưới kênh, cô Lanh đã đè, dí mẹ nó miệng ăn toàn bùn non. Chị bị ngất, mọi người đưa ba mẹ con vào bệnh viện. Dân quân, an ninh đến đưa cô bọn trẻ lên Ủy ban vì việc bạo hành. Vào bệnh viện hai thằng con ôm nhau ngồi bên giường mẹ. Ba ngày sau chị tỉnh táo, xuất viện. Bữa đó, không nhờ thằng Vũ nhanh chân đi kêu gọi bà con cô bác thì có lẽ cô nó đã giết mẹ nó chết là cái chắc.
Về nhà, nhìn thằng Vũ và thằng Phúc, còn thằng Quá đâu? Chị buồn bã bảo thằng Vũ chạy vào bà nội nó xin đưa em về, nhưng bà nó chỉ cho hai anh em gặp nhau qua cửa sổ. Hai anh em thét gào xin bà cho cõng em về, ông bà nội nhất khoát không cho. Màn đêm buông xuống hai anh em mới chia tay nhau. Thằng Vũ bảo em: “Cứ ở với bà nội đi, mai mẹ và các anh sẽ vào nhé”. Từ hôm ở viện về, người chị xanh xao, những cơn đau đầu hành hạ. Xung quanh người ta nhìn theo chị bằng ánh mắt cảm thông và có cả thương hại nữa. Những tiếng xì xào, to nhỏ nổi lên sau lưng chị: “Ông chồng độc ác thật”. “Ông vừa mới được đề bạt lên cấp đấy chứ, bồ của ông ta là một cô y tá thông minh và xinh đẹp… Lão ấy nhẫn tâm vô cùng!”, “Thấy trăng quên đèn”… “Tội nghiệp ba đứa nhỏ”. “Thôi …Em ơi đừng buồn làm gì…Chồng cũ phụ bạc thì lấy chồng mới chứ lo chi mà…” Những lời nói đó như lưỡi dao sắc nhọn cứa, đâm vào ruột gan chị, xô đẩy mẹ con chị. Không tự chủ
được nữa, chị dắt hai đứa con đi như chạy. Trong đầu chị quay cuồng điên loạn, những lời “thấy trăng quên đèn”, “phụ bạc”, “nhẫn tâm” luôn ám ảnh gieo rắc tâm hồn… Rét mùa đông tê cứng bàn chân nhưng trong đầu chị lại nóng ran như có lửa thiêu, lửa đốt. Mới ngày nào hạnh phúc đẹp tựa như hoa, như ánh trăng rằm. Lời thề chung thủy sắt son còn nhớ mà ai nỡ lãng quên. Quên… Quên.. Quên chi mà quên. Đồ nhẫn tâm, vũ phu, giả dối và phản bội.
“Ối!” Tiếng đứa con hét thất thanh trước chị. Chị chỉ kịp nhìn thấy cái đầu xe máy xô ngã thằng Quá. Sáng hôm đó, sau ba ngày bà nội khóa chặt cửa không cho về với mẹ và hai anh, nó trốn được ông bà nội, thấy mẹ và hai anh đến nên vội lao ra để ôm choàng lấy mẹ… Khổ cho thằng Quá, chiếc xe đâm, làm thằng bé ngã lăn ra giữa đường... Thằng Phúc lao ra để bế em, xe nghiền nát một tay.... Trong khoảnh khắc chị ngã quỵ xuống và lạnh ngắt. Tất cả chìm sâu vào cơn mê. Không biết bao nhiêu thời gian đã trôi qua, chị lại cảm thấy mặt mình ướt ướt và tai nghe tiếng gọi le lói, tha thiết.
- Mẹ ơi, tỉnh lại đi mẹ ơi! Mẹ đừng bỏ con, bỏ các em! Tỉnh dậy với các con mẹ ơi! Mẹ ơi!
Thằng Vũ xoay ra phía ngoài trời, vái xin ông trời. Thật tội nghiệp, cậu bé phần lo em, phần lo cho mẹ, nó như một cây non bị giông bão xô đẩy quăng quật. Cái thân gầy héo hắt như cây mạ xanh non giờ hết sinh lực sống rồi. Nó khô héo chuyển màu úa vàng, đến màu nâu mềm mượt sắp biến thành nước mà thôi. Ôi, thằng Vũ có bạn thân tên Hậu, còn bạn nữa là Hiền. Hai đứa chạy đến đỡ Vũ khi thấy chắp tay lạy bốn phương trời, rồi nó cũng nằm mệt nhoài gục xuống như con nhái mềm nhũn. Hậu, Hiền đỡ bạn lên gọi: “Vũ ơi! Vũ ơi… Sao mẹ con cậu khổ thế…”. Rồi Hậu quay sang cô giáo lay lay một hồi. Trong chốc lát thấy chị mở mắt ra và chị ngồi dậy. Vừa tỉnh dậy chị hỏi: “Hậu, Hiền... Sao hai cháu ở đây, còn thằng Vũ đâu?” Con Hiền quay ra chỉ:
“Nó ngất xỉu đang nằm ngoài kia bác à”. Hải Thanh sà xuống với Vũ. Cậu bé mở mắt ra nhìn mẹ:
- Quá và Phúc đâu rồi hả mẹ?
Rồi sau đó cậu bé mới tỉnh ra, thằng Quá và thằng Phúc bị xe máy tông phải đã được đưa vào bệnh viện. Nó vội dụi con mắt.
- Thưa mẹ, thằng Quá bên nội, rồi nó bật khóc tất tưởi. Thưa mẹ! Thằng Phúc bị gãy nát một cánh tay rồi mẹ ơi!
Hải Thanh Bèo Bọt ôm lấy Vũ:
- Con ơi! Ối mẹ cha ơi!
Hai mẹ con dìu nhau đứng dậy và chạy vào bệnh viện tìm thằng Phúc. Thằng Phúc đưa một cánh tay lên quơ quơ: “Mẹ, anh Vũ. Em Quá. Mẹ ơi! Em Quá”. Nó không nói được gì nữa. Nó chỉ đưa cái nhìn đầy nước mắt về phía mẹ, phía anh...! Một chị y tá đang đứng ở hành lang vội chạy đến chào chị và hai cháu:
- Cháu Quá. Bà nội mới đón nó về nhà rồi. Bệnh viện vừa làm xong thủ tục khám nghiệm… Nói xong chị y tá xúc động khóc nức nở. Ôi cuộc đời! Ai đã xé tan tổ ấm của chúng con. Ai, ai gây nên cảnh này. Hai đôi mắt đẫm lệ dõi theo bóng người y tá đang đi khuất dần sau dãy hành lang bệnh viện.
Sau gần ba tiếng đồng hồ.
- Bác sĩ ơi! Con tôi có làm sao không? Người mẹ hấp tấp hỏi khi người y tá ấy trở ra.
- Chị hãy bình tĩnh nghe tôi nói. Cháu Quá bị thương trên đầu, vỏ sọ bị vỡ, máu ra nhiều quá không cứu được. Có người nhận cháu đưa về rồi… Còn thằng Phúc bị mất một cánh tay phải, cơ thể không việc gì.
-Trờiơi! Contôi! -Ngườimẹkêulênvàgụcxuống,mộtlầnnữachịlại ngấtđi.
CHƯƠNG 2
H
ai tháng sau, bé Phúc ra viện. Người mẹ xót xa vô hạn khi biết từ nay con chị sẽ không còn như trước nữa. Một thằng út vĩnh viễn ra đi, một thằng kế nó cụt bên tay phải sau tờ đơn li hôn. Cuộc đời chị sao gặp lắm cảnh trái ngang đến thế! Nỗi khổ này chưa vơi thì niềm đau khác lại đã tới, trút nặng lên đầu lên cổ chị. Ông trời nhẫn tâm trừng phạt chị quá nặng nề, chị thầm trách bản thân mình:
“Có lẽ kiếp trước vụng tu quá cho nên kiếp này các con phải trả thay cho chị. Chỉ có điều lần này, hai vết dao rạch thẳng vào tim sâu quá”. Chị ngã quỵ tưởng chừng không sống nổi. Một con người đẹp nết, đẹp người, nhưng chịu nhiều bất hạnh… Để cuối cùng chị cũng phải chấp nhận đau thương tang tóc. Nghĩ đi nghĩ lại, cũng tại cái số trời định thế thì phải chịu thế. Chẳng biết phải làm gì hơn được nữa. Chị nghĩ và tự an ủi lấy mình. Sướng khổ, hạnh phúc hay đớn đau đều có thể đơn phương hoặc song song tồn tại trong cuộc đời của mỗi con người. Hải Thanh ý thức, hiểu được điều đó. Càng hiểu, chị càng thao thức, trăn trở để rồi lại khát khao và lại càng thấm thía hơn, lại càng ước vọng cháy bỏng hơn… Chị ngồi đó, đêm lại từng đêm. Chị ngồi lặng hồn nghe dòng đời trôi chảy mãi. Chị nghĩ cuộc đời là phù du mà sao cay đắng vô vàn thế. Chị ngồi rất lâu bên ngọn đèn, chiếc bóng nhỏ heo hắt đơn chiếc, khi tuổi đời 26 tuổi mà chua chát. Bóng trăng chênh chếch cuối góc trời xa.
Một đêm, rồi hai đêm. Mẹ ơi! Mẹ chưa ngủ à?
- Vũ chợt tỉnh giấc, thấy mẹ vẫn thức buồn bã, lồm cồm dậy gọi mẹ. Nhưng hình như mẹ không nghe, mẹ đang quay mặt về phía cửa sổ để nhìn màn đêm. Bầu trời đêm hun hút, mênh mông, thăm thẳm như đang nghiến
ngấu cuộc đời của mẹ. Vũ nhích lại gần gọi to hơn:
- Mẹ ơi! Trời sắp sáng rồi!
Hải Thanh quay lại, đôi mắt buồn buồn của chị ánh lên những lời âu yếm, xót xa nhìn con an ủi, chị nhắc nhỏ nhẹ:
- Ngủ đi con! Đừng làm em tỉnh giấc.
Chị nhẹ nhàng đi lại bên giường con. Ngồi xuống cạnh con trai. Vũ ôm lấy cổ mẹ hỏi:
- Mẹ nghĩ gì vậy? Mắt mẹ thâm quầng nổi lên rồi đó. Kìa…… ….
- Mẹ. Mẹ hãy ngủ đi mẹ ơi!
Chị chiều con trai, đến nằm bên hai con thiếp đi một lúc. Rồi chị lại giật mình ngồi dậy. Đầu óc chị lại quay về quá khứ về lại cuộc đời chị lúc bước về làm dâu họ Nguyễn từ tuổi mười bảy. Do hai mẹ cùng làm ăn buôn bán với nhau rồi hai mẹ cùng hứa gả con cho nhau. Thời đó chiến tranh vừa kết thúc, cuộc sống của hai gia đình vô cùng khó khăn. Gia đình bên chị là gia đình Cách Mạng. Từ cha mẹ đến các anh chị và đến chị Hải Thanh đều làm Cách Mạng, bên nội cũng thế. Hải Thanh đột nhiên nghĩ về quá khứ mười năm về trước khi đi lấy chồng. Chị nhớ cái lúc đầu chuẩn bị đi đăng ký ở Ủy Ban xã. Bây giờ nghĩ lại thấy cũng buồn cười. Nghĩ thấy mà đau lòng và khờ dại thật. Cha mẹ cũng quá hiền nữa cơ, còn mình thì quá trẻ con đâu biết gì. Ngày đó bố chồng sang nhà cha mẹ trình chuyện bảo rằng thằng Phụ, ba hôm nữa nó về phép, ông bà cho con Hải Thanh đi đăng ký ở xã trước với tôi cho kịp kẻo phép quá ít sợ thời gian không đủ cho hai đứa vui. Thế đó! Bố chồng đưa con dâu lên Xã đăng ký kết hôn. Bố chồng thì ký tên thay chồng, còn tôi đăng ký tên vợ. Thế là ngày hôm sau, với hai ký kẹo kéo quấn giấy loại hai
mẹ tự làm lấy, cùng với hai cây thuốc Tam Đảo là xong đám cưới. Khổ nỗi, ngày đó gia đình chúng tôi đều nằm chõng tre, giường tạp. Cưới con dâu mà gia đình không lo được giường chiếu gì. Cái giường “hạnh phúc” của đôi trẻ là giường tre cũ kĩ. Cô dâu tuổi mười bảy, đang thời “bẻ gãy sừng trâu”, tân lang là một người lính tuổi ngoài hai mươi đầy sức sống. Đôi trẻ còn khờ khạo lắm. Hai người vừa nằm lên giường, một cái “rầm” chiếc giường gãy gục. Hai đứa trải chiếu xuống nền nhà. Đêm tân hôn của trai anh hùng, gái thuyền quyên thời chiến tranh như vậy đó. Sau những phút ái ân nồng thắm, đôi trẻ ôm nhau ngủ mê mệt. Ba giờ sáng, thật không ngờ, mẹ chồng gõ nhẹ cửa gọi hai đứa dậy xay lúa có gạo ăn buổi sáng để ra đồng đi cấy. Mần răng chừ? Bốn tay bốn chân muốn rã rời, bốn mắt muốn ríu lại đây mà… Mần răng chừ. Hải Thanh hỏi chồng: “Chừ mần răng nì? Sức mô để kéo cối xay, sức mô để giã gạo”. Cũng tội cho anh Phụ. Hai đứa đưa hết hơi và sức để xay giã một bao thóc nửa tạ thành gạo trắng. Sáng mai, mấy chục ký gạo trắng muốt đã có để cả nhà nấu ăn cùng ra đồng cày cấy. Ba giờ sáng dậy xay lúa giã gạo, cả một ngày hết nhổ mạ thì gánh phân, cấy lúa. Tối về, tay chân cứ như tay chân mượn, tắm rửa giặt giũ, ăn uống xong, loa truyền thanh cây bàng sau chương trình “Sân khấu truyền thanh” đã ngưng hoạt động, Hải Thanh mới vào buồng đi ngủ. Phụ nằm nép một góc chiếu, ngáy o o. Không muốn phá giấc ngủ ngon hiếm thấy ở chồng, Hải Thanh nhẹ như con mèo rình chuột nằm xuống bên cạnh. Đang sức ăn sức ngủ, lại vừa qua một ngày lao động mệt mỏi, vừa nằm xuống chiếu, Hải Thanh thiếp đi lúc nào không biết. Năm giờ sáng, có tiếng gõ cửa nhè nhẹ, Hải Thanh mở mắt quan sát, thấy Phụ vẫn nằm nghiêng góc chiếu, ngủ ngon lành. Xuống bếp lo bữa sáng với mẹ chồng, Hải Thanh vừa làm vừa ngáp. Nhìn con dâu, mẹ chồng Hải Thanh nói ấm ức: “Các chị bây giờ đến lạ, ngày tôi về làm dâu nhà này, chả bao giờ dám vào buồng ngủ trước bố mẹ. Sáng nào cũng dậy trước chuông
nhà thờ. Lợn gà cám bã, cơm nước đâu đấy rồi còn quét tước hết nhà trong cửa ngoài. Làm lụng vất vả mà đâu có được ăn no. Cả năm cả tháng không biết đến mùi miếng thịt miếng cá... Các chị bây giờ đến lạ! Rõ thật là có voi đòi tiên. Mà này... Vợ chồng mới cưới, ăn ở cũng phải có chừng có mực, anh Phụ nhà này không được khỏe, lại vừa đi đánh giặc về, chị phải giữ sức khỏe cho anh ấy. Nói giữ sức khỏe cho anh ấy là chị giữ cho chị chứ chẳng phải cho chúng tôi. Vợ chồng còn nhiều dịp gặp gỡ...”. Nghe mẹ chồng nói, Hải Thanh chỉ biết im lặng. Im lặng một cách nhẫn nại. Cũng chính vì cứ im lặng nhẫn nại mà sau này Hải Thanh bị nhà chồng đẩy hết từ éo le này đến gian nan khác. Thế là “tuần trăng mật” của vợ chồng chỉ có hai đêm ba ngày. Ba cái ban ngày coi như bỏ, vì tiếng gọi là buồng chứ cửa lẻo có gì chắc chắn. Vả lại, ngày nào cũng dậy sớm cơm nước cho cả nhà rồi phải ra đồng cấy cho kịp thời vụ. Thế vậy mà “tuần trăng mật” ấy cũng có hiệu quả. Chín tháng mười ngày sau, thằng Vũ có mặt trên đời.
Nghĩ lại cuộc đời ở với nhau mười năm, ba đứa con. Tiếng là mười năm tình nghĩa vợ chồng nhưng thực tế giây phút bên nhau thật sự hạnh phúc rất ít ỏi, có thể kể đếm trên đầu ngón tay. Chị ngồi tính nhớ rất rõ như ban ngày, thời gian ghé về cưới vợ chỉ có ba ngày, ba ngày đêm cuộc sống vợ chồng trải chiếu nằm đất cho ra thằng Vũ. Mãi đến bốn năm sau, đơn vị Phụ chuyển từ mặt trận Tà Khẹt - Lào sang CamPuChia, Phụ được ghé về một tuần. Một tuần về thăm nhà, vợ chồng Hải Thanh có thêm thằng Phúc. Năm 1980 hoàn thành nghĩa vụ Quốc tế, được phong quân hàm, Phụ có về thăm nhà nhưng thái độ với vợ con khác hẳn.
Phụ đổi tính đổi nết. Mắng vợ, đánh con liên tục. Nỗi đau mất mát không thể bù đắp, Thanh thương mình thì ít mà thương anh Phụ vô cùng. Tuổi xuân của anh đang là phía trước, đang là mặt trận biên giới. Anh ghé về thăm gia
đình. Bố mẹ chồng thấy con trai xanh xao vì căn bệnh sốt rét rừng, sợ về gần gũi vợ bệnh sẽ nặng thêm nên không muốn cho con ở với vợ. Thời gian này Hải Thanh được địa phương giúp đỡ làm cho một căn nhà tre ở cuối xóm. Gọi là nhà cho oai chứ thực ra căn nhà đó rộng chừng ba chục mét vuông, kèo cột là những cây tre nhỏ, tường vách trét đất trộn phân trâu. Nghe tin chồng về, Hải Thanh bế con náo nức chờ đợi. Mãi không thấy chồng về, Hải Thanh dò hỏi mới biết bố mẹ chồng giữ con trai không cho về nhà. Mấy ngày nay ông trời đang rả rích đổ xuống những trận mưa. Nước lũ kéo về, nhà cửa nhiều nơi thấp trũng đã bị ngập. Lấy cớ sang xem nhà cửa mẹ con thằng nhỏ, Phụ rón rén về. Cầm tay vợ Phụ bày kế: “Em giả đò kêu nước lũ ngập nhà, tính mạng mẹ con bị đe dọa”. Nghe theo lời chồng, Hải Thanh kêu to: “Bớ làng nước ơi, nước lũ vô nhà tôi rồi, cứu cứu mẹ con tôi với, bớ làng nước ơi.
Thằng Vũ con tôi không biết trôi đâu rồi…”. Nghe tiếng kêu cứu, cả xóm chạy ào ra. Nhanh trí Hải Thanh múc nước đổ lên người Vũ, thằng bé không biết gì hốt hoảng la hét. Dân làng kéo đến mỗi lúc một đông vậy mà ông bà nội thằng Vũ không hề đoái hoài. Nước lũ rút, đêm đó trong căn nhà dột nát tường dậu rã rượi thế mà vợ chồng Hải Thanh vẫn cảm thấy hạnh phúc tột độ. Thằng Phúc ra đời cũng từ đêm hôm mưa gió, chính cái tên Phúc cũng nói lên điều đó. Đến lần thứ ba, anh về nhà từ mặt trận Lào, theo tàu quân sự. Chuyến tàu quân sự đó dừng nghỉ ở ga Long Đại Nam Hiền Ninh Quảng Ninh Quảng Bình. Nhận được tin chồng về mà không thấy, Hải Thanh đạp xe ra ga hỏi mới biết tàu chỉ dừng lại nghỉ tiếp nhiên liệu chừng một tiếng thôi. Phụ dặn vợ ra bờ kênh đón.
Bóng trăng chênh chếch, gió chính nam thổi vít ngọn tre. Những luống khoai lang đang độ làm củ xanh um nằm im lìm hứng ánh trăng và sương đêm. Hải Thanh ra đến bờ kênh thì đã nghe lác đác tiếng gà gáy. Chờ đón cả
ngày mong được gặp chồng, Hải Thanh không cảm thấy mệt mỏi mà chỉ lo hai con ở nhà thức giấc không thấy mẹ sẽ khóc.
Trẻ con khóc đêm, chẳng sự này cũng sự khác, Hải Thanh ý thức được điều đó nhưng lúc này cả tâm trí đang dồn nén để mong gặp chồng đâu có nghĩ xa xôi thế. Tàu kéo còi vào ga, Hải Thanh tính nhanh trong đầu, một cây số rưỡi đường bờ sông, bờ ruộng, có nhanh như tên bắn cũng phải mươi mười lăm phút... Thật không ngờ... Phụ xuất hiện trước mặt Hải Thanh như từ trên trời rơi xuống. Mà đúng như từ trên trời rơi xuống cho đôi vợ chồng trẻ lâu ngày gặp nhau một cuộc ái ân kì diệu. Nỗi khao khát dồn nén của cả hai phía, Hải Thanh cởi vội quần áo, lao vào, Phụ giật tung mảnh vải dù khoác ngoài, khuy áo cúc quần nhanh chóng nghỉ làm nhiệm vụ. Đôi trẻ quấn lấy nhau, Hải Thanh hôn khắp người chồng, hôn lên vết thương vừa lên da non sau lưng anh, cất tiếng như trách móc, hờn dỗi: “Anh Phụ... em nhớ anh lắm, anh không về thăm gia đình bố mẹ và các con, giả thử em sợ ma không giám ra đây thì vợ chồng mình đâu có được gặp nhau. Em nhớ anh lắm... Lắm... Lắm”. Phụ nhẹ nhàng vuốt lưng vợ, anh như mê như dại nhìn chằm chằm vào bầu ngực căng tròn phập phồng nóng ran. Bao nỗi khát khao dồn nén, anh ghì chặt vợ, thổn thức: “Hải Thanh có nhớ anh không, dù xa nhau nhưng không lúc nào anh không nhớ đến mẹ con em. Anh thật sự biết ơn em đã nuôi dạy các con....”. Hải Thanh Ngồi lên bụng Phụ, nói qua hơi thở gấp: “Anh đừng nói thế... Được gặp nhau ân ái thế này em mãn nguyện lắm rồi, chỉ lo... Nuôi nấng dạy dỗ hai con em đâu có ngại, giả thử mình gặp nhau lần này lại có em bé thì...”. Phụ ghì chặt vợ, nói nhẹ như gió thoảng: “Nếu có em bé thì càng vui chứ sao, mình sẽ đặt tên cho con là...”. Hải Thanh kéo chồng ngồi vào lòng mình thủ thỉ: “Anh không về nhà, vợ chồng mà như tình nhân tình ngãi thế này nếu giả sử có em bé thật, em lo gia đình đôi bên, bố mẹ làng nước
không nghĩ là em chửa với chồng...”. Phụ cướp lời vợ: “Có trời biết, đất biết, có luống khoai lang, có hòn đá mọc ở cánh đồng này biết, vợ anh, con anh sự thể thế nào có anh đây em lo gì...”. Đôi trẻ xoắn xuýt lấy nhau, quằn quại đê mê như tan như biến vào nhau như không hề biết có trời có đất gì nữa. Nhưng... Thật nhiều cái nhưng trớ trêu, cách chỗ vợ chồng Hải Thanh có đúng ba luống khoai lang một bóng đen nằm như dán xuống nền ruộng lạnh, đó là ông Đạc người bà con họ nhà Phụ. Ông Đạc bị tật ở chân từ nhỏ, đi tuyển bộ đội không đắt đã đành, làm đơn xin đi dân công hỏa tuyến cũng không được xét. Ủy ban đưa giấy về thôn ghi rõ: “Không đủ sức khỏe phục vụ...” Sức khỏe phục vụ nhiệm vụ trai thời chiến không có nhưng ông Đạc lại dư sức phục vụ vợ. Vợ yếu con đông nên những tháng giáp hạt ông Đạc thường phải đi kéo vó kiếm con tôm mớ cá về bán đong gạo. Đêm đó, vác vó ra sông thả mấy mẻ mà chẳng được con gì, thấy khoai lang xanh tốt, móc tay nhấc thử mấy khóm, chao ôi lúc lỉu những củ là củ. Đang định móc ít khoai về độn bữa thì ông Đạc thấy bóng cô giáo Hải Thanh và anh bộ đội. Nằm cách nhau có ba luống khoai lang, mọi sự, mọi lời ái ân của đôi trẻ ông như tạc, như ghi vào lòng. Thật khổ cho bà Đạc, thời gian sau đó ốm lên ốm xuống, cán bộ y tế ở trạm xá phải động viên mãi bà mới chịu đi kế hoạch...
“Nắng tháng Ba chó già lè lưỡi”, lần chửa này Hải Thanh không hề ốm nghén, ăn khỏe, ngủ khỏe, người cứ đẫy ra mặc cho cái nắng đầu hè gay gắt. Làng trên xóm dưới đã có nhiều tiếng xì xầm: “Chồng đi xa mà lại có chửa...”. “Cô Hải Thanh không chồng mà chửa....”... Bữa đem thóc đến trả mẹ chồng cô Hải Thanh, ông Đạc ướm hỏi: “Thằng Phụ dạo trong năm có về nhà không...?” Bà Phụ trả lời như đốp vào mặt, không biết có phải bà tức tối khi thấy thóc ông đem trả có nhiều hạt lép: “Về đâu mà về, con Hải Thanh chửa với chó với trâu, nó mà không đi kế hoạch như vợ chú, khi đẻ ra giống
thằng nào làng này mới nhem nhuốc mặt...”. Có một lần Hải Thanh vô tình đi ngang qua nhà mẹ chồng, bà đứng trên bậc thềm chửi chõ xuống: “Mày có mang với chó với trâu, khôn hồn thì ra trạm xá làm kế hoạch đi chứ đẻ ra thì nuôi sao nổi. Con tao đâu về mà mày có chửa, thế mới chuyện lạ đấy. Để xem thằng Phụ về, nó xử lý con vợ đẻ hoang ra sao”. Hải Thanh buồn lắm, cô không biết thanh minh thanh ngãi với ai, chỉ âm thầm chịu đựng. Nỗi đau khổ đó Hải Thanh gánh chịu vì có niềm tin nơi chồng, và những đứa con ngoan. Cái sinh linh bé bỏng trong bụng chị hình như cũng cảm thông nỗi đau với mẹ nên nó rất khỏe, rất ngoan không hề quẫy đạp. Ái ân, truyền giống truyền nòi chẳng mấy ai đem chuyện đi khoe và cũng chẳng mấy người chứng kiến. Chuyện đó chỉ có người đàn ông và người đàn bà biết ai dè cái bụng người đàn bà lại chềnh ềnh ra khoe khắp với bàn dân thiên hạ. Không để nhà trường, xã hội cứ xì xèo mãi chuyện mình không chồng mà chửa, Hải Thanh đến tâm sự với chị cán bộ phụ nữ địa phương, nhờ Hội Phụ nữ can thiệp. Nói với mẹ chồng Hải Thanh chứ để bà gặp ở đâu là chửi, không hề có nể nang gì nhất là con dâu với cương vị cô giáo.
Những tưởng chuyện đó rồi cũng qua đi, ngờ đâu nỗi buồn thương lại dồn đến với Hải Thanh vì cuộc sống mưu sinh, vì nơi ăn chốn ở của mấy mẹ con. Nhà cửa quá tuyềnh toàng rách nát, nắng nôi đã vậy, mưa gió thì thật tội nghiệp, trong nhà chỗ thì che bằng tấm ni lông rách, nơi thì hứng chậu hứng xô. Tội nhất là hai thằng nhỏ, chúng cứ ngửa mặt lên mái nhà đếm những lỗ thủng trông rõ trời. Có lần đang nằm ngủ, bất thần tấm ni lông che giường bục rách, nước đổ thẳng xuống mặt, hai đứa nhỏ khóc thét lên cứ như có người giơ dao dọa giết. “Đêm nằm năm ở”, Hải Thanh quyết định tự làm lại nhà. Mượn chiếc đò của bạn học cùng thời Phổ thông cấp III, cô bạn này học xong không đi đâu mà ở nhà làm ruộng lấy chồng. Chiếc đò của cô bạn tuy
nhỏ nhưng còn khá chắc chắn, Hải Thanh đi dạy học buổi sáng, buổi chiều đưa đò ra giữa sông múc cát chở về đổ đấy. Chỉ một thời gian ngắn, bụng mang dạ chửa, với con đò đi mượn, Hải Thanh đã tập kết được mười khối cát, hai mươi sáu khối đá về xây nhà. Một kỳ tích mà sau này ngồi nhớ lại Hải Thanh vẫn không khỏi giật mình, không biết sức mạnh đó có từ tình yêu thương chồng con hay còn vì một cái gì đó thật khó lí giải. Nhưng... Trớ trêu thay, không biết có phải do Hải Thanh làm quá sức không mà mới nằm trong bụng mẹ bảy tháng sáu ngày, thằng út đã quẫy đạp chui ra. Thời đó gia cảnh mấy mẹ con Hải Thanh rất khó khăn, tiền đâu để thuốc men bồi dưỡng nên thai nhi rất nhỏ, thằng út chui ra chỉ có một ký tư, to hơn con chuột cống. Hải Thanh sinh con trai, xóm giềng đến chơi đông đủ, đặc biệt hơn là vợ chồng ông Đạc đem đến một mớ khoai lang. Bế thằng nhỏ trên tay, bà Đạc bảo: “Để xem thằng này giống ai? Giống này không thằng Phụ thì ai nào. Con nhà tông chẳng giống lông cũng giống cánh. Phải cái hơi nhỏ nhưng không sao, có đầu có đuôi nuôi lâu cũng lớn. Khoai lang luộc ăn sẵn sữa phải biết...”. Ôi, đời là một chuỗi những bẽ bàng, thằng út càng lớn càng giống bố nhưng oái ăm thay, ba năm sau anh lính, cha nó mới về.
Ngày hôm đó, chim khách đậu ngọn tre đầu nhà kêu vang, Hải Thanh linh tính như sẽ có một sự thay đổi. Phụ về vào ban đêm, anh âm thầm gõ cửa. Hải Thanh thủ sẵn con dao, ra nhìn qua khe cửa, thấy chồng, chị quăng dao ôm chầm lôi vào nhà. Vợ chồng quấn quýt, xoắn bện vào nhau. Thấy động, thằng út mở mắt nhìn người đàn ông lạ hoắc đang đè trên bụng mẹ nó. Thằng út vừa la vừa hăm hở leo lên lưng ba nó: “Đánh chết mi này, đánh chết mi này...”. Hải Thanh thật sự xúc động thấy cha con thằng út “làm quen” theo kiểu kì lạ, chị bật khóc nức nở. Thấy mẹ khóc, thằng út cũng khóc theo. Nó nắm tóc Phụ vừa khóc vừa hét: “Đánh chết ông nỳ, ông đánh mẹ nỳ, ông lột
đồ mẹ nỳ, mách bà nỳ...”. Thằng út vừa khóc vừa véo tai, vồ lấy tay ba cắn đến rớm máu cho đến lúc Phụ phải kéo chăn trùm kín nó mới chịu buông tha. Hải Thanh nghẹn ngào bảo chồng: “Anh chịu khó ra vườn đứng đợi, em dỗ con nín cho nó ngủ rồi hãy vô... Hai thằng kia dậy còn rách việc nữa kìa...”. Phụ vuốt má vợ: “Có ba nhân viên bảo vệ kiểu này, anh yên tâm lắm...”. Ra vườn, Phụ đưa mắt ngắm nhìn ngôi nhà thân thương Hải Thanh ngày đêm trông ngóng nuôi con chờ chồng mà thầm nể phục người vợ yêu quý. Trong nhà tiếng Hải Thanh ru con vọng ra tha thiết yêu thương: “Con cò đi đón cơn mưa. Tối tăm mù mịt ai đưa cò về. Cò về kẻo mẹ cò mong. Kẻo con cò khóc đau lòng cò con...”. Thằng út ngủ lại say sưa, Hải Thanh giắt mùng cho các con cẩn thận rồi rút tấm chiếu vẫn dùng trải ngồi ăn cơm xuống nền nhà, lách cửa ra vườn, kéo chồng vào nói nhỏ: “Khỏi giường chõng gì, các con anh thính lắm, chúng nó dậy thì chết...”. Tàu xe mệt mỏi, vợ chồng lâu ngày mới gặp, Phụ ngủ thiếp đi lúc nào không biết, tỉnh dậy đã không thấy mẹ con Hải Thanh đâu. Thì ra, dậy biết ba về, Vũ và Phúc đã chạy vào bà nội khoe. Thằng út sang bà Miền mách: “Đêm qua có ông nào đè bụng mẹ...”. Bà Miền phì cười: “Ông nào đè bụng mẹ mi. Ông đè bụng mẹ mi là ba mi đó”. Nghe bà Miền, thằng út chạy về chằm chằm nhìn Phụ đang rửa mặt ở bể nước đầu nhà. Nó kéo tay Phụ: “Ông là ba con thật hả, bà Miền không lừa con thật hả?”. Kéo con vào nhà, Phụ mở ba lô lấy con búp bê biết mở mắt nhắm mắt ngủ và bịch kẹo to cho thằng út: “Ba về với mẹ con con đây... Ôi, con trai của ba.”. Chuyến về thăm gia đình bố mẹ vợ con đó, Phụ, Hải Thanh vui nhiều nhưng cũng lắm nỗi buồn. Giải tỏa được thắc mắc trong lòng bố mẹ nhưng với đồng lương ít ỏi của cô giáo trường làng sao nuôi dạy được các con cho bằng chúng bạn. Ngoài đồng lương giáo viên thời bao cấp, Hải Thanh phải nhận thêm một suất ruộng khoán sản của HTX nhưng vẫn không đủ ăn.
Hải Thanh đang suy nghĩ mông lung quá khứ thì thằng Vũ tỉnh giấc. Thấy mẹ ngồi âm thầm một mình, Vũ đến bên ôm cổ mẹ. Hải Thanh kéo Vũ nằm xuống nói nhỏ vào tai con.
- Vũ ơi! Ngày mai con sẽ lại đến trường đi học con nhé.
Nghe mẹ nói, Vũ sững sờ cả người lồm cồm ngồi dậy: “Trường” và học ư? Hai tiếng ấy thôi, hai tiếng mà từ lâu con đã lãng quyên. Con lãng quên cái tuổi học trò tràn đầy thơ mộng. Mẹ cho con đi học thật hả mẹ. Con thương mẹ lắm, con sẽ học thật giỏi để mẹ khỏi lo...”. Giờ đây trong ánh mắt của cậu bé mười hai tuổi đầu còn đầy những nét hồn nhiên sôi nổi mà tại sao lúc nào cũng u sầu suy tư, buồn đau man mác như ngọn gió chiều thu nắng về... “Trường” và “học”, bây giờ Vũ nghe nó sao mà xa lạ vô cùng, xa lạ đến mức chính cậu bé nghĩ đến nó ảo quá chừng chứ không có thực nữa. Vũ không dám tin mình đã có một thời cắp sách náo nức và mê say học tập. Cũng có một thời Vũ ước mơ khi lớn lên Vũ sẽ trở thành một thủy thủ Hải quân đi theo tiếng gọi bảo vệ biển đảo. Mặc dù cha là lính bộ binh, Binh Đoàn 112. Binh Đoàn Trường Sơn. Ước mơ ấy rất bình dị trong sáng của một đấng nam nhi cơ mà và nó đâu phải là một điều không tưởng...
Vậy mà, có lẽ tất cả đã đổ vỡ kể từ buổi sáng mùa đông ấy. Giờ đây, hơn hai năm đã trôi qua, thời gian đủ để cho cậu bé hiểu rõ về cảnh éo le ngang trái của gia đình mình. Về nỗi niềm khổ đau mà mẹ con cậu phải cố gắng chịu đựng, gánh lấy. Vũ hiểu được những thiệt thòi, mất mát của gia cảnh nhà mình nên nó đâu dám đòi hỏi cuộc đời phải ưu ái. Vũ âm thầm nén lặng nuốt ngược nước mắt vào trong để cho mẹ thấy nụ cười, động viên mẹ đỡ phần đớn đau. Trường ư? Học ư? Nghe xa xôi quá, nghe mà huyền ảo quá. Vậy mà mẹ lại nói ngày mai cậu bé Vũ sẽ được đến trường. Một chút ngạc nhiên, một chút náo nức, xao xuyến… Nhưng rồi tất cả các từ đó nó đều lắng sâu xuống
tận đáy lòng. Cái buồn xa xôi cố hữu của một tâm hồn đa cảm lại ùa về. Vũ buông mẹ nằm nhẹ nhàng xuống. Cậu bé cất tiếng chậm rãi, ưu tư to nhỏ như đang nói với chính mình: “Hai năm đã trôi qua rồi đấy mẹ ạ. Bạn bè cùng trang lứa với con đã bước chân vào cánh cửa trường Trung học. Mẹ ơi! Em cũng muốn đi học lắm chứ, nhưng nếu như thế, mẹ và em sẽ xoay sở ra sao? Hay… Con coi như thế đã đủ rồi, bởi làm sao có sự vẹn nguyên khi đến cái bình hạnh phúc đẹp như pha lê kia đã vỡ nát. Làm sao thay đổi được đây, đời con chấp nhận như thế, cũng như ngày xưa, sau bao nhiêu dằn vặt, mẹ đã chấp nhận gieo một chữ ký loằng ngoằng vào tờ đơn ghi dấu sự chia ly.
Con! - Người mẹ kêu lên nghẹn ngào.
CHƯƠNG 3
V
ũ giật mình tỉnh giấc, cậu bé mở to cặp mắt đen láy long lanh nhìn mẹ. Tất cả nỗi lòng đó dồn lên đôi mắt. Đau xót, cô giáo Hải Thanh nhìn con, cô chợt nhận ra trong ánh mắt ngây thơ của con có một cái nhìn yêu thương thuở ấy. Một thời tuổi trẻ nồng nàn và tha thiết. Một tình yêu trong sáng đầu đời… Cô giáo đã cố quên đi mà không được... Một vầng trăng khuyết treo trên ngọn tre đầu làng ngả về phía tây. Đêm sắp tàn mà chị vẫn không chợp mắt được tí nào.
Bé Phúc mấp máy muốn hỏi mẹ thằng em nó sao mà chết. Chết như thế nào? Nhưng nó sợ gợi lên nỗi đau trong lòng mẹ nên nó đành lặng lẽ nuốt ý nghĩ vào trong sâu thẳm. Mới bốn tuổi đầu mà nó sống trong sự im lặng và sự cân bằng sẽ triền miên, dằng dặc... Trong suốt cuộc đời buồn thẳm của ông bà đôi bên gây lộn mất đoàn kết. Kéo đàn kéo lũ hơn thua nhau. Bắt bố mẹ tôi phải chia đàn sẻ nghé, chứ ba tôi đến nỗi. Bà nội gọi là bà Ác cũng phải. Ra tòa, tòa xét cho ba chúng con ở với nhau thế mà về đến ngõ chặn bắt thằng Quá nhốt chặt trong nhà. Nhốt hai ngày hai đêm nó trốn ra được. Nó thấy hai anh nó và mẹ bên kia đường thì quáng quàng chạy sang. Khi mình thấy em sắp bị xe tông đưa tay ôm nó không kịp. Em thì chết còn mình bị nghiền nát một cánh tay. Ôi! Cuộc đời quá bi đát. Cậu bé suy nghĩ miên man trong cuộc đời buồn thảm của nó. Tuy từng tí tuổi mới học hết chữ to mà thôi. Nhưng đối với nó, đời đã quất vào thân thể nó những cái roi của mệnh trời quá sớm. Cậu bé với cái tuổi ấy đáng lẽ ra phải được tung tăng đến trường, nũng nịu đòi mẹ miếng quà tấm áo mới. Tai họa ập đến giữa lúc đang học tròn trĩnh tiếng mẹ trao để giao tiếp với đời. Phúc lại chôn sâu những trận bi lấm lem đầy cát bụi khi nó mất đi một tay. Nó vụng về tập đánh bi với một
tay trái còn lại. Nó rơm rớm nước mắt. Thằng bé Phúc uất ức khổ sở trong nén lặng, nó ngửa mặt lên trời hét lớn: “Con đã làm gì mà ông trời lấy của con một cánh tay phải rồi trời ơi!”. Nhưng rồi trong chốc lát nó ngưng không nói gì nữa mà chỉ có đôi mắt của nó rất sáng. Mỗi lần nó ngước nhìn đều như xoáy sâu vào những câu hỏi, vào trái tim của mẹ nó.
- Ngủ đi các con - Người mẹ gượng cười, vỗ về, an ủi hai đứa. Ngày mai Vũ gánh mạ ra ruộng cho mẹ. Con nhớ cầm cái gàu choòng tát nước ở mương kênh lên ruộng thêm cho mẹ cấy lúa nhé. Mẹ lên trường dạy ba tiết Văn xong rồi mẹ sẽ tranh thủ ra ruộng mẹ cấy sau. Còn Phúc thì ở nhà nhé!
Thằng Vũ nằm yên lắng nghe mẹ dặn dò nhưng tại sao trong lòng vẫn cảm thấy hụt hẫng? Ngày mai ra ruộng, tát nước, rải mạ, công việc mẹ đã dặn dò kĩ lưỡng rồi. Có một nỗi niềm nối tiếc trào dâng lên nhưng cậu bé vội gạt đi tự dặn lòng mình: “Hãy ngủ đi Vũ, hãy vui vẻ chấp nhận những gì mình đã có”. Bên tai cậu bé văng vẳng có tiếng thúc dục như vậy.
Sáng nay Hải Thanh dậy rất sớm, giặt giũ áo quần và sắp sẵn cơm cháo cho hai con. Vũ thức giấc khẽ kéo chăn đắp kín cho Phúc, đứa em nhỏ tội nghiệp của mình. Nghĩ đến những lúc ba anh em quây quần vui vẻ, Vũ giật thót cả ruột. Rồi Vũ lặng lẽ xuống giường. Lại một buổi sáng như trăm ngàn buổi sáng khác, nhưng buổi sáng hôm nay mơ hồ buồn… Vũ dọn dẹp nhà cửa một lúc, ăn sáng qua loa đôi chút cơm canh rồi vội vàng gánh mạ kèm theo chiếc gàu choòng ra ruộng. Vũ làm theo như lời mẹ dặn.
Ruộng kia rồi, sao cánh đồng đìu hiu, vắng vẻ thế. Tất cả xung quanh ruộng cô bác đều cấy xong hết, chỉ có ruộng nhà mình thiếu nước khô rang. Ôi thương cho mẹ con mình quá. Thương mẹ nhiều hơn, sống ở thời bao cấp, đồng lương ít ỏi. Tiêu chuẩn gạo được đong ở Mậu dịch đã có định xuất nhưng nói là gạo có đâu, toàn là hạt bo bo hoặc sắn ngô dày cộp, mì thì mốc
đen lại bị mọt nữa chứ. Khổ quá chừng, không thể để các con đói, khổ và nhất là muốn cho người đi xa yên tâm có hậu phương vững chắc nên mẹ mình mới nhận thêm ruộng khoán sản lượng, chân trong, chân ngoài. Giáo viên như mẹ mình giỏi giang lắm, dạy Văn nghe rất hay. Vũ đang đứng nghĩ mông lung về mẹ thì có tiếng gọi từ xa, Hiền và Hậu học chung một lớp:
- Vũ ơi! Mày làm gì vậy?
- Tao đang giúp mẹ gánh mạ ra đồng và tát nước cho ruộng để có đủ nước mẹ tao về cấy lúa.
Thằng Hậu nhảy xuống, miệng nói tay be bờ giúp Vũ. Hiền lấy mạ đi rải đều ra mặt ruộng. Vừa làm ba đứa vừa chuyện vui vẻ: “Sao mấy ngày nay mày không đến lớp. Chúng tao nhớ muốn chết được đấy”. Thằng Vũ cười ngượng tủm tỉm: “Thì mình phải bận giúp mẹ. Mẹ mình là cô giáo, tối mẹ tranh thủ dạy cho mình cũng được. Hoàn cảnh gia đình khó khăn, công việc nhà nông bận mải, mùa màng nên mình phải biết hi sinh cùng với mẹ, giúp cho mẹ vơi bớt việc đồng áng để có hạt lúa mà ăn không lại chết đói cả nhà đấy! Chắc nhà trường cho chúng mình hưởng đặc ân. Nhưng đến kỳ kiểm tra mình vẫn cố gắng làm bài đầy đủ”. Vũ nói vững với hai bạn như vậy nhưng nó cố dấu những giọt nước mắt tủi thân tự nhiên rơi lã chã. Vũ không cầm được nước mắt. Hiền và Hậu thấy bạn khóc cũng nức nở theo. Nắm tay Vũ, Hậu nói nhẹ: “Vũ cố gắng lên, chúng mình cùng ở bên nhau vượt qua giai đoạn khó khăn này”.
Ba đứa trẻ chụm đầu vào nhau hì hục tát nước lên ruộng. Trời đã gần trưa, tiếng loa phát thanh của xóm vọng ra mấy câu thơ ngọt ngào da diết: “Từ khi hai người chia đôi, một đôi mắt trẻ thơ lẻ loi, tìm lời ru của mẹ, tìm ánh mắt của cha…” bất giác Vũ cúi xuống, thở dài… Rồi nó lại tát nước nhanh và mạnh hơn. Hầu như nó không muốn nghe gì cả. Vũ giục thằng Hậu: “Tát
nước nhanh lên nào? Hiền cũng cấy lúa giúp Vũ cũng được đấy, cứ mạnh dạn cấy, có sai chỗ nào mẹ mình sửa...”. Thằng Vũ nhảy lên bờ ruộng nhìn Hiền cấy, nó cấy thiệt giỏi. Con nhà nông mà.
- Bác Tuấn, bác cho mẹ con em xin mượn chút tiền để mua thêm giống lúa. Ruộng nhà em còn thiếu khoảng mươi ký lúa giống nữa. Giống lúa ngắn ngày lại lúa R19 mắc lắm. Lương tháng này chưa có... - Sau mấy lời qua lại rào đón. Hải Thanh đi vào vấn đề.
- Ấy chết, tôi định đưa đến nhà cho cô mượn, mươi ký lúa giống có đáng giá là bao. Ngặt vì mấy ngày nay tôi bận quá, thành ra cô phải sang nhà. Hải Thanh ơi! Để cho cô phải vất vả thế này tôi thật có lỗi. Cô giáo muốn vay tiền thì tôi cho vay tiền hay cô giáo lấy thóc giống.
Hải Thanh ngần ngại:
- Bác cho em vay thóc giống hay tiền để em về mua cũng vậy thôi, có điều, chỗ em với bác lời lãi thế nào để em tính...
- Tiền cho vay thì giá lời một triệu lấy họ năm mươi ngàn một tháng, còn đối với cô giáo Hải Thanh thì tôi lấy ba mươi ngàn. Còn lúa giống thì lấy người ta mười ký đến mùa trả thành mười lăm ký. Em thì anh lấy ít thôi, ít hơn người ngoài là hai ký... Cô giáo mẹ quá con côi, Tuấn chỉ lấy cô giáo chút đỉnh lãi thôi, được chưa.
- Em cảm ơn bác. Vậy bác cho vay thóc giống, chiều tối em sang lấy. Bây giờ em còn mảnh ruộng chưa cấy, không biết thằng cháu nó gánh mạ ra chưa...
- Éo le quá, éo le quá. Thằng lớn nhà cô mới chục tuổi đầu sao làm được những việc nặng nhọc vậy. Thật là éo le...
- Không có trâu bắt bò kéo cày, cháu nhà em giúp được khối việc đấy bác
ạ.
- Thấy gia cảnh mẹ con cô, tôi ái ngại thay... Thôi, tiền đây, lúa giống đây, cô Thanh cứ cầm lấy về cho kịp thời vụ. Đến mùa sau ta tính nhé. Tuấn niềm nở nói như vậy.
- Dạ em xin bác! Xin phép bác em về.
- Nào, khoan đã nào! Tôi muốn nói với cô giáo Hải Thanh này... Tôi chỉ nói muốn thôi mà… Tại sao Hải Thanh cứ gọi tôi bằng bác? Bộ tôi đã già nua khắc khổ lắm sao? …Tôi… Coi Hải Thanh như người nhà, tôi thương mẹ con Hải Thanh lắm lắm mà…. Nếu Thanh không phản đối, tôi sẽ thường xuyên đến thăm Thanh… Tôi sẽ…
- Bác Tuấn, bác nói gì vậy thế. Bác đã hiểu gì về em đâu… - Tôi hiểu, tôi là kẻ vô duyên, bạc phận. Tôi biết lắm mà! Nếu Thanh không chê cứ…
- Kìa bác Tuấn! Bác đừng nói thế… Em đã hiểu gì về bác đâu… Chào bác em về!
- Tôi sẽ chờ câu trả lời của Thanh. Mong rằng đó sẽ là … Tôi không thể để tình yêu và hạnh phúc tuột khỏi tầm tay của mình được… Tôi sẽ đến thăm Hải Thanh thường xuyên. Tôi biết em là một người đàn bà đức hạnh đẹp nết dịu dàng, lanh lợi, sống có tình, có nghĩa trước sau. Thế mà số phận quá phũ phàng với em. Nếu là tôi, lẽ nào tôi để cho em phải khổ, nỡ nào tôi vùi dập một nhành hoa hương sắc… Em hãy tin tôi, hãy tin những điều tôi nói nghe em.
Tuấn nói một hơi dài như một bài diễn văn khai mạc đại hội, thoảng nghe vừa chân tình lại vừa hoa mỹ…Và tại sao Hải Thanh lại không thể bước đi? Tại sao chị lại nán lại? Có phải vì chị muốn biết tất cả những điều người ta
nghĩ về bản thân chị, hay những năm tháng phai tàn của cuộc đời đã dồn lại trong chị một niềm khát khao, khát khao được nghe lời trân trọng thương yêu cháy bỏng, mà ông Tuấn không làm được điều đó? Nghe xong, mặt Hải Thanh nóng bừng bừng như thuở con gái. Thì ra đời này ít nhất vẫn còn người đàn ông hiểu mình. Hải Thanh ngẩn ngơ trong giây phút, rồi chợt như bừng tỉnh, cô giáo vội vã bước trên con đường làng ra thẳng đám ruộng khoán sản lượng mà HTX đã chia cho. Ra đến đường làng, Hải Thanh vẫn còn cảm giác ghê ghê ở ngón tay. Đàn ông gì mà ky bo, chặt chẽ vậy. Đếm tiền thì xòe từng đồng, săm soi từng tờ giấy bạc. Lúc đưa tiền còn cố mân mê ngón tay mình nữa chứ.
Trời nắng nóng không mưa phùn nữa, cô tranh thủ cấy lúa cùng với bạn thằng Vũ.
Trời đã trưa. Hải Thanh vừa đến thửa ruộng của mình thì ba đứa đều ngẩng lên vui vẻ chào.
- Chúng con chào cô giáo.
- Cô xin chào hai con. Trưa rồi, Vũ đưa hai bạn về nhà trước ăn cơm rồi đi học nhé.
Hải Thanh nhìn đám ruộng của mình đã đủ nước và được học trò Hiền tập cấy. Hàng lúa cũng khá đấy chứ, con nhà nông mà. Ba đứa chào cô và mẹ rồi rủ nhau cùng về. Mặt trời đứng bóng, thằng Vũ về nhà bưng miếng cơm ăn nghĩ đến mẹ sao giờ này chưa về. Chắc mẹ vừa đói, vừa nắng sẽ ốm mất. Hậu và Hiền đi thẳng về nhà của chúng nó. Vũ không đi học, Vũ nghĩ ruộng người ta cấy xong hết cả rồi, chỉ có ruộng nhà mình đang là nước trắng. Lo mẹ đói, Vũ vào nhà tìm chiếc ăng gô Liên Xô, kỉ niệm của người cha để lại, xuýt nữa lần trước bà nội qua nhà định nhặt về, những gì của cha nó là bà nhặt về cho bằng hết. Nhưng sót lại cái quý báu thật. Vũ đưa cơm ra cho mẹ
với thức ăn là mấy quả cà muối và bát canh rau muống. Hớn hở chạy ra gọi mẹ từ xa. Nhưng Hải Thanh vẫn không nghe, vì chị đang suy nghĩ về những lời ông Tuấn lúc sáng: “Em hãy tin tôi, hãy suy nghĩ về điều tôi nói nhé em!”. Bên tai chị tiếng gọi khẽ của Tuấn còn văng vẳng. Nhưng, tiếng gọi đó đâu mạnh mẽ bằng cái buổi ngày xưa. Ngày xưa, cái tuổi thanh xuân đầy hăm hở…
Đã qua lâu rồi một thuở yêu thương. Ngày ấy, cách đây mười sáu năm, chị là một nữ Sinh viên Đại học Sư phạm mười tám, xinh đẹp vô cùng “Mắt đen đen tròn thương thương quá đi thôi”. Hải Thanh có làn tóc mây dài tha thướt, má thắm hây hây, làn môi son đẹp tuyệt vời. Một ước vọng tươi sáng của tuổi xuân được chị thêu dệt thành một tấm áo muôn màu sắc rực rỡ để khoác lên mình. Và rồi chị đã gặp anh, một chàng Sĩ quan Quân đội đầy triển vọng với cái tuổi trẻ hào hoa lịch thiệp bóng nhoáng từ mặt trận chiến thắng trở về. Vào những năm 1975, 1976 người lính chiến trở về quê hương, mình mẩy không thương tích, trẻ khỏe “súng ngắn sao vàng” cực kỳ quý báu. Hai trái tim đã cùng nung nấu một ý nguyện, được sự kết hợp của hai gia đình, đồng ý cho thành vợ chồng. Tình yêu của họ buổi ban đầu chớm nở với tất cả những gì nồng nàn, tha thiết, trinh nguyên. Chỉ có ba ngày phép về làng, họ đã thành đôi. Được hai gia đình làm đám cưới. Cô cất bước theo chồng trong niềm hạnh phúc tràn trề, đầy đủ bố mẹ chồng, anh em bên chồng. Nhưng ngày đầu tiên và mười lăm năm sau đó: Chồng cô, một Sĩ quan cấp bậc Đại úy trẻ tuổi nhất. Vợ làm giáo viên Văn của Trường cấp ba Huyện. Ba đứa con thông minh ngoan ngoãn… Hạnh phúc lắm chứ. Cô giáo đã khóc thật nhiều, những giọt nước mắt vui sướng xôn xao.
Những giọt nước mắt của niềm thương yêu tin cậy… Những tưởng hạnh phúc đó sẽ trường tồn mãi mãi với thời gian nắng gió cuộc đời. Nhưng ai đâu
ngờ cuộc đời lắm chua cay. Hạnh phúc như một chiếc bình pha lê đã rơi xuống nền gạch hoa bóng nhoáng vỡ vụn xót xa. Để từng đêm, từng đêm nước mắt chảy thành sông, thành suối nhớ nhung nuối tiếc những kỉ niệm của một thời từng làm xao động tháng năm…
Hải Thanh đau khổ và buồn bã. Nhưng không bao giờ cô hối hận cho những ngày xưa đã tin yêu. Tuy nhiên Hải Thanh đã khóc rất nhiều, nước mắt lặn vào trong nghẹn đắng. Hải Thanh mơ hồ tưởng tượng ra cái cảnh ông Sĩ quan Quân đội Nhân Dân sau trận đánh chống diệt chủng ở Thủ Đô Pnompenh - Campuchia đang nâng giấc cô vợ mới của mình. Hải Thanh cười chua chát trên ruộng lúa một mình. Không ai trông thấy Hải Thanh khóc bao giờ dù ở bất cứ hoàn cảnh nào. Chỉ có mình mới tự đối diện với chính mình mà thôi. Hải Thanh xót xa cho mình và căm tức con người bội bạc đó quá chừng. Suy nghĩ mông lung, nhưng hai tay Hải Thanh vẫn thoăn thoắt không ngừng cấy lúa. Một mình lấy mạ cấy xuống nước lõm bõm từ khi đứng bóng cho đến trời trở rét về đêm. Hoàng hôn lặn, mặt trời đi ngủ khuất sau rặng núi xa xa từ bao giờ. Tiếp trăng khuya treo ngược trên rặng tre cuối làng mà cô cũng không hay biết, cô tự hỏi chẳng lẽ đó là vầng trăng của thứ bao nhiêu treo ngược trên bầu trời đêm sâu thẳm giữa khuya mà chị lặng nhìn ngắm nó. Xa xa tiếng ếch ương, tiếng giun tiếng dế nỉ non rỉ rả, Hải Thanh mới giật mình. Kìa, mình đang làm việc một mình giữa đồng cấy lúa. Cắm xong những dảnh mạ cuối cùng, Hải Thanh bò lên bờ ruộng ngồi nghỉ chốc lát, xong mới cõng quang gánh ra về. Bóng cô giáo liêu xiêu khuất dần vào đầu làng.
Về đến ngõ, Hải Thanh thấy thằng Vũ đã đứng đợi. Trong nhà, thằng Phúc gục trên chõng cơm ngủ gật. Hải Thanh rửa vội chân tay, lay nhẹ thằng Phúc gọi con dậy ăn cơm. Khổ thân thằng bé, đang ngủ ngon bị mẹ lay dậy, nó lơ
quơ cánh tay lành lặn gọi mẹ: “Mẹ ơi! Sao mẹ mải cấy lúa không nhớ về nhà hả mẹ”. “Mẹ gắng cấy cho xong, ruộng người ta lúa đã lên xanh, nhà mình... Vũ à, ở nhà sao anh em con không ăn cơm trước, đợi mẹ mần chi cho cực”. Thằng Vũ cũng mệt nhoài vì cả ngày gánh mạ, tát nước vào ruộng cho mẹ, giờ chắc cu cậu đói nên xúc cơm ăn nấy ăn để. Cho hai con ăn uống xong, đưa chúng vào giường, Hải Thanh ra giếng múc nước tắm. Chẳng biết có phải gáo nước giếng thơi quá mát hay vì một tiếng động lạ ngoài hàng dậu mà Hải Thanh khẽ rùng mình. Đưa mắt quan sát bốn phía, đêm thật yên tĩnh, chỉ có những tiếng nỉ non của giun của dế, giàn nhạc muôn đời vùng miền quê thanh bình. Hải Thanh dội nước, xoa xoa cặp vú căng tròn và cặp đùi nõn nà một cách kĩ lưỡng lạ lùng. “Gái một con coi mòn con mắt, gái hai con vú quặt đằng sau, gái ba con như cau mới bổ...”, mình là gái ba con mà. Gái ba con như cau mới bổ, cau mới bổ ướt át, hồng tươi và mềm mại nhường này... Trời ơi... Lại một tiếng động lạ ngoài hàng dậu, Hải Thanh tắm rửa vội vàng, ăn uống qua loa vài miếng rồi cũng đi ngủ. Nỗi mệt mỏi làm lụng, suy nghĩ và những gầu nước giếng khơi mát lịm sớm đưa chị vào giấc ngủ, một giấc ngủ có bao nhiêu phiền muộn và day dứt. Trong mơ Hải Thanh giật mình khi được sống lại tuổi xuân son trẻ tràn đầy nhựa sống. Những giọt nước mắt sung sướng đê mê làm nóng bừng cả chiếc gối thêu hoa.
Hải Thanh tỉnh dậy thì trời đã sáng hẳn, chợt nhớ đêm qua mình chẳng suy nghĩ gì về những lời của ông Tuấn nói. Cô rầu rầu tự hỏi có phải mình đãng trí chăng?
Bỗng dưng Hải Thanh giật mình, sáng nay có bốn tiết dạy của khối 9. Hải Thanh vội vã đọc lại giáo án xem từng bước tuần tự lên lớp xem có vướng mắc phần nào mà mình chưa đề cập đến không. Thật tội nghiệp cho cô giáo trường làng, một nách nuôi dạy hai con nhỏ dại. Người chồng phụ bạc đã
đành, ông bà nội, các chú các cô cũng không hề đoái hoài dù chỉ là những lời động viên an ủi. Hải Thanh đã vì các con mà quanh năm đầu tắt mặt tối, cơm áo gạo tiền cứ vắt lên vai lên cổ. Cố nén những cảm xúc buồn vui lẫn lộn, Hải Thanh đạp xe đến trường.
Buổi trưa, Hải Thanh đang ngồi kết lại khuy áo cho con thì bé Phúc từ ngoài chạy vào, miệng ú ớ, tay nó khua vội níu vạt áo mẹ và mắt hướng ra phía cửa. Cô giáo hiểu ý con, khẽ gật đầu. Đặt vội chiếc áo xuống giường, chị đứng dậy ra cửa:
- Ai đấy? Mời vào …
Người đứng trước mặt chị không phải ai khác ngoài Tuấn. Hải Thanh lúng túng mấy phút, cố gượng cười lấy lại vẻ tự nhiên:
Bác Tuấn đấy à? Mời bác vào nhà em chơi.
Tự nhiên như người thân bước vào nhà, sau vài câu hỏi xã giao lấy lệ, Tuấn nhấc bé Phúc lên lòng, sốt sắng dỗ dành:
- Thằng con xinh quá! Con thích đồ chơi gì nói đi bác sẽ mua cho. Bé Phúc đưa cánh tay duy nhất lên sờ má, sờ cằm bác Tuấn vẻ thân thuộc: - Dạ cháu thích có chiếc ô tô nhựa ạ.
Rồi mắt nó sáng lên, miệng nó kêu pip..pip.. pip, quơ quơ cánh tay trái trông rất ngộ nghĩnh. “Tránh xe, để ô tô qua đường…Píp píp, tránh xe nào, tránh xe nào”, nói rồi nó tuột xuống khỏi lòng bác Tuấn, chạy lăng xăng ngoài sân. Bác hỏi:
- Cháu làm sao mà mất một tay vậy em?
Hải Thanh nhìn thằng Phúc giơ cánh tay trái quơ quơ rầu rầu: - Ngày còn nhỏ, có thằng út nữa băng qua đường. Nó sợ thằng út xe cán, chạy vội ra ôm em. Nhưng không kịp…Thằng út bị tông đúng đầu bể sọ vào
viện chết ngay, còn thằng này thì mất một cánh tay. Hải Thanh vừa nói vừa đưa tay lau vội những giọt nước mắt.
- Ôi chao tôi quên … Tuấn xin lỗi rối rít. Tôi thật vô tình, tôi thật đãng trí. Thanh xá tội cho mình nhé…
- Dạ, không có gì. Chuyện qua rồi, em cố quên đau buồn để nuôi dạy hai cháu...
- Tôi có biết chuyện ấy. Chao ôi khủng khiếp!
Tạo hóa quá bất công sinh ra con người để rồi vùi dập con người hay sao… Tội nghiệp cháu tôi!
- Tạo hóa ư? - Thanh nở nụ cười buồn.
Tuấn tỏ vẻ thương cảm và chia sẻ cho số phận không may mắn của mẹ con Hải Thanh. Những cử chỉ âu yếm vỗ về thằng Phúc và thái độ chân tình đó đã làm cho Hải Thanh rất xúc động. Hải Thanh run run: - Cảm ơn tấm lòng của bác…
- Đã bảo… Tuấn ra vẻ xót xa, buồn bã - Tại sao Thanh cứ gọi tôi bằng bác? Tôi muốn… Mình thân mật hơn được không hả Thanh? Im lặng chốc lát.
- Em Thanh này. Được chứ?...
- Nếu bác…À quên, nếu anh cho phép. Thanh từ tốn và khiêm nhường cất tiếng phá tan sự im lặng.
Có bước chân khe khẽ ngoài thềm, thì ra Vũ đã về. Họ cùng nhìn ra cửa, mắt Tuấn chợt sáng lên khi trông thấy cậu bé Vũ bước vào nhà. Tuấn vui vẻ chào đón:
- Cháu trai của bác đã về đấy à. Chao ôi! Mới từng ấy tuổi đầu mà siêng
năng ngoan ngoãn hết chỗ nói…
- Dạ cháu chào bác ạ. Vũ nhỏ nhẹ chào và đưa mắt như dò hỏi mẹ. - Con ạ! Bác Tuấn đây là phụ huynh học sinh của mẹ chủ nhiệm đấy. Bác ruột của Hà lớp 9C đó con có nhớ không? Hà là bạn nữ ở lớp rất hiếu học, chăm ngoan. Học rất giỏi môn văn.
Hải Thanh nói với con mà như nói với lòng mình, ao ước giá như mình có được một đứa con gái vậy thì tốt biết mấy. Con gái với mẹ rất dễ thông cảm. Hai thằng con trai cũng chăm ngoan học rất tốt nhưng giá kể có một đứa con gái dễ thông cảm cho nhau. Vũ rất tâm lí, nhưng nó là con trai nên nhiều khi nó hay xấu hổ mất tự do. Nó đi qua mẹ nó rồi đứng lại.
- Cháu chào bác ạ. Vũ nhỏ nhẹ và đưa mắt như dò hỏi mẹ. Dạ con nhớ rồi ạ. Xin phép bác và mẹ, con có việc phải vào trong.
Tuấn chăm chăm nhìn con trai lớn của Hải Thanh, cô giáo chẳng hiểu ông ta đang nghĩ gì?
Những cuộc viếng thăm của Tuấn cứ tăng dần khi thì vào Chủ nhật khi thì vào thứ Bảy và có khi là một ngày nào đó trong tuần. Lúc nào Tuấn cũng tỏ ra quan tâm nhất mực đến mẹ con Thanh. Hôm nào sang chơi Tuấn cũng có quà cho “các con”, khi thì tấm bánh cho thằng Phúc, khi thì đôi dép cho Vũ đi học …
Ngày tháng thấm thoát trôi đi. Sự thân thiện lại gần gũi hơn và nó trở thành ràng buộc. Cái gì cũng có mục đích của nó. Mục đích của Tuấn chính là sự ràng buộc ấy, muốn chiếm đoạt, sở hữu cặp vú căng tròn, cặp đùi nõn nà mà hôm Hải Thanh tắm đêm bên bờ giếng Tuấn đã trộm rình. Tuấn không ngần ngại nói ra cái “nguyện vọng” tha thiết của mình với Hải Thanh:
- Anh muốn sống chung với mẹ con em. Thanh ơi! em hãy hiểu cho lòng
anh nhé Thanh. Anh khao khát em từ giây phút ban đầu. Anh muốn bù đắp cho em và các con những mất mát, đau đớn, những thiệt thòi bấy lâu. Thanh ơi! Đừng làm anh buồn, anh thất vọng nha em. Rồi chúng ta sẽ trở thành một mái ấm gia đình hạnh phúc. Anh sẽ cho bé Vũ, bé Phúc đi học đến nơi đến chốn. Anh sẽ phụ với em chăm lo hai con lớn khôn. Khi Vũ học xong Phổ thông, anh sẽ cho Vũ thực hiện tốt ước mơ được đào tạo thành Thuyền trưởng tàu Hải quân. Anh sẽ cho con lên Thủ Đức, lên Sài Gòn, ra Hải Phòng... Anh sẽ coi con của em như con ruột của anh. Anh sẽ...
Trời ơi! Những lời hứa hẹn, những dự định quá tuyệt vời, nó an ủi động viên người mẹ quá nhiều. Trong lúc người mẹ đau khổ, tương lai phía trước đang còn thăm thẳm đầy chông gai. Nó làm người ta hi vọng và tin tưởng, nó đã rót vào tai người phụ nữ bất hạnh ấy như một dòng suối mát tươi vào mảnh ruộng khô cằn đã rạn nứt. Những món quà đắt giá, những lời hứa hẹn, những cử chỉ ánh mắt âu yếm làm Hải Thanh đã không do dự và ngần ngại khi quyết định đi bước nữa. Hải Thanh biết mình chưa thực sự có tình yêu với Tuấn, nhưng lúc này, Tuấn là người tốt bụng và các con cô đang cần một chỗ dựa… Ba mươi tuổi đời, sự “cô đơn” cũng không phải không hành hạ cô trong những đêm dài trăn trở. Hải Thanh tự an ủi, tìm chỗ dựa cho con, tìm hạnh phúc cho mình đó cũng là điều chính đáng chứ sao.
Khi thổ lộ điều này với các con, nhất là Vũ, thằng con trai lớn, Hải Thanh đã rất cân nhắc. Nói với con lúc nào? Lúc chúng vừa nhận quà của bác Tuấn, hay những khi chúng xin tiền đóng học hoặc những ngày thiếu gạo mà chưa đến kỳ Mậu dịch bán tem phiếu. Cuối cùng rồi cũng nói lên được điều khó nói đó một cách rất tự nhiên. Mà quả rất tự nhiên khi Hải Thanh cảm nhận thái độ ủng hộ mẹ của cả hai con. Tuy Vũ im lặng một cách mềm yếu, Vũ nhìn mẹ bằng ánh mắt long lanh ướt và chậm rãi nói trong suy nghĩ:
- Con cầu mong cho hạnh phúc sẽ mỉm cười với mẹ.
Và rồi sau đó một thời gian, Hải Thanh đã nói một tiếng “vâng”, chấp nhận lời cầu hôn của Tuấn. Tuấn tỏ ra sung sướng mãn nguyện. Một ngày Chủ nhật nắng vàng, gió Đông nam nhè nhẹ, mâm cơm hợp tụ vẫn đạm bạc nhưng có khác tí chút là đĩa thịt heo ba dọi kho lẫn vài miếng đậu phụ Hải Thanh mua bằng tem bìa thực phẩm ngoài cửa hàng Mậu dịch. Tuấn vội vã dọn về ở với ba mẹ con Hải Thanh. Một tờ giấy mỏng manh là chứng chỉ cho sự “hợp tụ” này. Hàng xóm láng giềng không ai ngạc nhiên, họ đều mong muốn những điều hạnh phúc may mắn, muộn màng của hai người. Còn những người trong cuộc, họ luôn sống với một niềm hi vọng chung cũng có và riêng cũng có. Những tưởng hạnh phúc sớm đậu xuống ngôi nhà nhỏ. Nhưng rồi những gì đến nó đã đến, nó đến vô tội vạ, tráo trở như lật giở bàn tay.
CHƯƠNG 4
C
hiều hôm nay rất muộn, hai dượng cháu dắt nhau ra sông tắm. Nước lớn ăm ắp bờ sông, thằng Phúc lon ton chạy trước, dượng Tuấn cúi đầu lầm lũi phía sau. Gặp bất cứ thứ gì trên đường đi, chẳng hiểu sao dượng đều tỏ ra khó chịu. Cái gì đá được thì đá, hòn đá to không đá được, dượng nhảy lên dậm dậm vẻ bực tức. Lột trần truồng thằng Phúc, dượng Tuấn đẩy nó xuống sông trước rồi thong thả cởi đồ. Nước sông lớn nhưng không chảy mạnh, Phúc mon men mép bờ, dượng Tuấn giục: “Mày cứ lội ra xa kia mà tắm. Mon men mép sông tắm đâu có đã...”. Bất ngờ, dượng Tuấn ào lại bồng Phúc lên, đưa ra đón những cơn sóng lớn nhỏ đang thi nhau vỗ bờ. Chỉ còn một tay nhưng được dượng bồng ẵm, Phúc vẫn ra sức vùng vẫy vẻ thích chí. Dượng Tuấn lúc thì nâng Phúc lên, lúc lại dìm Phúc xuống. Nước sông mát rượi, hai dượng con thỏa mái vẫy vùng, Phúc khoái chí cười vang:
- Dượng ơi! Con ngộp lắm.
Nâng thằng Phúc lên khỏi đầu, một lần nữa, dượng Tuấn giục thằng bé: “Ra giữa sông sâu kia mà tắm...”. Rồi nhanh như cắt, dượng Tuấn đẩy mạnh thằng Phúc chìm nghỉm vào cơn sóng lớn. Tuấn cười ngạo nghễ :
- Đồ ăn hại này, làm khổ ông này. Gà ấp vịt này, bơi đi, bơi về Diêm vương đi.
Tuấn ngửa mặt lên trời cười rồi lén lút lội về.
Hải Thanh đi dạy về thấy Phúc không có ở nhà, dượng Tuấn cũng không thấy đâu, nghĩ bụng “chắc hai dượng con đi tắm” nên mới bảo Vũ: - Chắc dượng và em đi tắm ngoài sông. Đi tìm em và dượng con về ăn cơm kẻo muộn.
Trời đất linh thiêng xui khiến, Vũ ra bờ sông đã chứng kiến hết việc làm của ông bố dượng mặt người dạ thú. Ông đã rắp tâm thả trôi em mình, lại còn bảo “Đồ ăn hại... Gà ấp vịt... Bơi về Diêm vương đi....” Khi thấy được dã tâm của ông Tuấn nâng em mình lên rồi lấy đà quăng nó ra ngoài sông sâu, Vũ thật sự hoảng hốt, bối rối. “Tại sao dượng lại muốn hại em Phúc. Hàng ngày, tuy không cưng chiều nó lắm nhưng dượng vẫn tỏ thái độ bình thường...”. Khi thấy dượng lội lên bờ, đi rất nhanh vào làng, bỏ mặc thằng Phúc chỉ có một tay, hai chân chới với ngoài vu vơ rồi chìm nghỉm, Vũ phóng rất nhanh lặn một lèo đội em lên vai, đưa vào bờ. Thằng Phúc ngất xỉu. Cũng may, có ông trưởng ấp đi mở chài về ngang, thằng Vũ khóc bù lu, bù loa, vừa khóc vừa gọi: “Bác Dũng, bác cứu em cháu... Bác cứu… Cứu em cháu…”. Bác Dũng lấy tay đè nhẹ lên ngực thằng Phúc nhấn mạnh, nước trong miệng, trong bụng nó trào ra. Làm nghề chài lưới, cả đời sống với sông với nước, bác Ấp trưởng rất có kinh nghiệm. Trẻ em bị đuối nước thường nuốt vào bụng cả bùn đất, những thứ đó, nếu chỉ ấn bụng, ấn ngực sẽ không ra hết. Không hề e ngại dơ bẩn, bác Ấp trưởng ghé miệng hút mạnh mồm, mũi thằng Phúc. Vài phút sau thằng Phúc tỉnh. Nó ngồi dậy, đầu vẫn gục xuống rũ rượi nước, chính miệng nó nói: “Dượng nâng em lên đầu, nói là giết em để bớt miệng ăn... Đồ ăn hại... Bơi đi, bơi về Diêm vương đi...”. Thằng Vũ vẫn chưa hết bàng hoàng, vẻ mệt mỏi nói chêm vào: “Đúng vậy bác Dũng à, cháu có nghe dượng Tuấn nói như vậy, cháu đứng sau bụi cây thấy ông ấy nâng em cháu lên đầu rồi quăng mạnh ra xa. Giờ thì em của cháu uống no nước rồi. Hu... hu”. Thằng Vũ thấy em tỉnh rồi, nó bu lu bu loa kể... Kể rất nhiều: “Bác Dũng biết không? - Dũng chưa kịp hỏi tại sao? Hoặc anh em dượng con đi tắm bị gì... Thoáng qua, bác Dũng lao vào ngay hô hấp, cấp cứu thằng Phúc… Thằng Vũ níu lấy áo bác Dũng kể lể, hình như nó ý thức được báo
cáo sự việc với người Ấp trưởng:
- Cháu thấy bố dượng nâng thằng Phúc lên đầu một lần nữa. Thằng Phúc không kêu gì cả. Cháu dụi mắt và nghĩ rằng đừng có chuyện gì xảy ra với em. Thoáng nghĩ vậy nhưng cháu thấy bố dượng quăng em ra xa, quay vào bờ lấy áo mặc chồng lên áo may ô ướt nhẹp ông mặc phía trong không cởi. Cháu thấy vậy, bất thần lao chồm xuống sông lặn tới chỗ Dượng quăng thằng Phúc. Nước ngập đầy bờ. Sông khúc này rất sâu và chảy xiết. Cháu lặn lên, rồi lặn xuống. Vừa lặn vừa lo sợ em có chịu nổi sức ép hay uống quá nhiều nước. Thấy rồi, thấy rồi. Cũng may cái rạch nước sâu thẳm này gần bờ và nước sông hôm nay cũng bớt chảy. Cháu đẩy em lên vai xóc ngược để cho nước chảy ra. Cháu vác em chạy được hai vòng thì thấy bác. Mẹ con chúng cháu cảm ơn bác Ấp trưởng nhiều lắm...”. Ba bác cháu đưa nhau về, trời lạng vạng tối, gió nhè nhẹ thổi như muốn xua tan cho ba người những lo lắng, may rủi không đáng có. Về đến bờ kênh đầu xóm, thằng Vũ là người nhận ra dáng đi tất tưởi của mẹ nó đầu tiên. Lâu không thấy dượng con Phúc về, Hải Thanh bỏ giở nồi canh nấu gần sôi bươn bả đi tìm. Gặp mặt, bác Dũng kéo mấy mẹ con Hải Thanh ngồi xuống bờ kênh giục thằng Vũ: “Sự việc thế nào, cháu nói với mẹ, bác nói sợ không khách quan...”. Hải Thanh đưa mắt nhìn bác Ấp trưởng, nghĩ bụng: “Ông này đáo để thật. Ngày mình từ chối sự giúp đỡ, thân mật của ông Ấp trưởng lấy Tuấn, mấy lần gặp đều nhắc: Tuấn là thằng keo kiệt, đểu giả nhất trên đời này. Nhưng, lạ thật, sao hôm nay Ấp trưởng lại rào đón, khách khí quá vậy...”. Ngồi phệt xuống bờ kênh, chưa hết vẻ lo lắng, Vũ vừa khóc vừa kể với mẹ: “Hôm nay mẹ không giục con ra sông tìm dượng và em thì thằng Phúc chết rồi. Dượng Tuấn là con quỷ dữ chứ không phải người. Em có một tay, nó có biết bơi đâu... Nước sông hôm nay lớn nhưng cũng may không chảy xiết như mọi ngày. Hôm nay nước chảy xiết thì con có tài bơi lội
mấy cũng không cứu được em...”. Hải Thanh đứng bật dậy, cướp lời: “Thế dượng con đâu? Dượng đưa em đi tắm mà”. Bác Ấp trưởng kéo Hải Thanh ngồi xuống: “Thì em cứ bình tĩnh nghe con nó kể. Anh đã cảnh báo em từ ngày trước, Tuấn là thằng đàn ông bẩn tưởi nhất ở địa phương này...”. Nói đoạn Dũng đưa tay vuốt vuốt đùi Hải Thanh. Hải Thanh phát nhẹ lưng Dũng: “Ô kìa anh, sự việc nghiêm trọng thế cơ mà”. Thằng Vũ kéo tay Phúc ấn vào lòng mẹ, nói giọng ấm ức: “Con ra tìm dượng và em, thấy hai người đang vui vẻ tắm. Thật không ngờ, đứng sau bụi cây con tận mắt chứng kiến dượng nâng em lên rồi quăng nó ra xa. Con còn nghe dượng rủa em là đồ ăn hại, làm khổ dượng. Hôm nay sẽ cho em bơi về Diêm vương.... Con cũng tưởng dượng chỉ dọa em thôi, ai dè ông ấy mặc em chìm nghỉm, bình tĩnh lên bờ mặc đồ rồi bỏ đi. Con vội lao xuống sông quáng quàng tìm em. Vác được em lên bờ chạy một đoạn xa, thấy bác Dũng liền gọi nhờ giúp anh em con. Và bác đã hô hấp nhân tạo, vài phút sau em con tỉnh lại. Đó là quá may cho em con mẹ ơi! Con mong mẹ không cho Dượng ở trong nhà nữa. Giờ con thấy rất sợ mẹ ạ! Thật sự là như thế mẹ ơi! Giờ bố dượng đã về chưa?” Hải Thanh không khóc mà ngây người ra, như muốn đứng tim chết lặng. “Bác Dũng.... Bác Dũng, mẹ ơi, mẹ ơi! Mẹ đừng làm con sợ. Mẹ đuổi dượng đi đừng để ở nhà ta nữa. Con sợ lắm rồi...Em sợ lắm rồi anh Vũ ơi...”. Phúc đứng dậy nói giọng run run. Hai người lớn, hai đứa trẻ lầm lũi đi về làng, mỗi người chắc có những tính toán riêng nên từ lúc ấy chẳng ai nói với ai câu nào nữa.
Bỗng dưng ở phía bên kia hướng nhà Hải Thanh có tiếng gọi cứu: “Nhà cháy, nhà cháy. Bớ làng nước ơi cứu, cứu, cháy nhà, cháy nhà rồi...”. Vậy là cả làng kéo đến cứu nhà Hải Thanh nhưng gió to, lại đang kỳ hanh khô nên không được. Ngôi nhà của mẹ con Hải Thanh đã trụi thành đống tro. Thấy tài sản cơ nghiệp phút chốc tan biến, Hải Thanh nghĩ chắc do mình đang nấu
cơm canh thì bỏ đi tìm con nên cháy nhà. Lo sợ và tiếc của, Hải Thanh bỗng thấy tối tăm mặt mũi, chị ngất xỉu. Hải Thanh tỉnh dậy mới biết đêm qua ngất xỉu được đưa vào bệnh viện. Chuyện con cái chưa xong, chuyện nhà cháy lại càng làm cho Hải Thanh bối rối, suy sụp. Công an điều tra ra, ông Tuấn chủ ý hại con riêng của vợ bị phát giác liền đốt nhà chạy trốn. Nhưng kẻ thủ ác đã bị bắt, hiện đang nằm ở nhà tạm giữ Công an huyện chờ ngày Pháp luật trừng trị. Ra viện, Hải Thanh đến nhà tạm giam gặp mặt lần cuối con người bội bạc, thú tính, chị chẳng nói gì. Buồn vì lâu nay sống đầu gối tay ấp với con người bội bạc, buồn về thái độ thờ ơ, vô trách nhiệm với con với cháu của gia đình bên nội thằng Vũ, Hải Thanh quyết định vào Nam làm ăn kinh tế. Quyết định rời bỏ quê hương bản quán ra đi làm ăn nuôi con là một điều đau khổ thực sự của Hải Thanh. Gia sản, tiền tài bị cháy trụi tuy chẳng có gì lớn nhưng cũng không phải lúc nào và có tiền là sắm được. Ra đi, ra đi... Đi để xa rời, cách li những éo le, đau khổ làm một cuộc cách mạng đổi đời. Cũng đúng lúc đó, quyết định của Chính phủ rời dân vào Nam làm kinh tế.
Người ta đi có cái tích cóp để bán, rồi tích cóp để đi, Hải Thanh thật sự ra đi với hai bàn tay trắng và hai đứa con khờ dại. Một tháng trôi qua. Hải Thanh cùng hai con và bà con được dung chân tại chân núi Bà Rá Phước Long tỉnh Sông Bé. Đến vùng quê mới, đất rộng người thưa, gia đình Hải Thanh được cơ quan, đoàn thể đến giúp đỡ và cho ở ngay phòng tập thể của nhà trường. Những năm đầu đất nước mới giải phóng, vùng chân núi Bà Rá Phước Long còn hoang hóa, rậm rịt lắm.
Gốc mít già, cỗi quá, trên cành chỉ lưa thưa vài chiếc lá uột òe, quả không ra nữa, nó cố tình đứng bên một mép sân làm nơi trú ngụ cho lũ kiến bống vàng. Mấy chiếc lá úa vàng uột òe kia cũng không thoát được với lũ kiến bống vàng, chúng dùng rớt rãi hàn lại thành những cái tổ xinh xinh.
Hải Thanh có một biệt tài thiết kế nhà ở. Mượn cái gốc mít ấy làm một cái cột bếp, cột một đầu dây vào thân nó, chăng cái võng, nối với cây cọc sắt đã tróc hết sơn bên ngoài, han rỉ, đỏ gạch cua. Một cái dây phơi treo mấy cái quần đùi của hai thằng con trai, rách loang lổ, vá víu loằng ngoằng những lỗ thủng to bằng đốt ngón tay. Trông hài hước. Đến tội nghiệp. Đấy là một vài nét ghi nhận chóng vánh quang cảnh nhà ở của mẹ con Hải Thanh.
Đám trẻ hôm nay kéo vào. Năm đứa ở lớp 9 A3. Năm ngoái Hải Thanh là giáo viên Chủ nhiệm của chúng. Biết cô giáo có biệt tài thơ văn, hội họa, năm nay chúng lại đến nhờ cô “thiết kế” cho tờ báo tường. Cần có thời gian cả buổi mới thu xếp được các khâu, từ trang trí đến tổ chức bản thảo, biên tập, viết bài... Hải Thanh đã hẹn bọn trẻ chiều hãy vào, chẳng hiểu thông tin nhập nhằng làm sao, cả bọn, mặt mũi đỏ như gấc, nắng như hon đã thấy đứng ngoài cổng ngõ, chõ mồm vào, réo ầm ầm: “Cô giáo ơi! Cô Thanh ơi! Chúng em đến nhờ cô làm báo tường đây ạ...”
Con chó kiến lông vàng, gầy quá ngồi chồm hỗm đầu hiên nhà ngúc ngoắc cái đuôi. Không ai nỡ hoạn nó đi. Suy dinh dưỡng thế kia. Trò trống gì chứ. Khéo lo. Cơ khổ. Con chó chờ ý chủ, thấy người lạ, mồm cứ ư ử mừng, đuôi vẫy rối rít.
Thằng Vũ chưa chuẩn bị đón tiếp đám học trò của mẹ. Lấn quấn đứng lên, ngực lép như một mo cau khô, chân trần chạy vào bếp nói vọng ra: “Mấy em chờ chút nhé. Cô sẽ ra ngay đấy...”. Rồi Vũ chạy ngược vào phòng ngủ, vơ vội cái áo mùn, chỉ để mặc ở nhà. Vải thưa như the, trông thấu cả những nốt ruồi ở phần lưng. Thấy mẹ chậm trễ quá, Vũ chạy ra đón bạn. Cổng không khóa, chỉ cài sơ bằng một cái then gỗ.
Cổng xịch mở. Bọn trẻ lục tục kéo nhau vào. Loay hoay tìm được chỗ dựa xe đạp xong, có đứa chắc mót quá vào góc vườn vạch chim đái, miệng còn
ngâm nga một bài hát ngoại đang thịnh hành. Sướng nhá.
Ba trai, hai gái. Tất cả đều ở tuổi ăn, tuổi nghịch, đang học lớp 9. Gần trưa, thằng Mẫn giả bộ đi đái, xuống lục bếp. “Ôi! Trời ơi!”. Nó hét toáng lên. Mặt cắt không còn hột máu. Hải Thanh tái người, lóng ngóng, cố gượng cười. Đã bảo rồi, quân này đến, họa nhiều phúc ít. Nhớ lại lần thằng Vũ nói: “Nhất quỷ nhì ma, thứ ba là gì hở mẹ?” Thằng Hiển nghe Mẫn hét, chạy vào. Nhìn niêu canh, mặt nó sững sờ. Im lặng. Ngột ngạt. Cái Ngọc đứng lên từ chiếc võng. Nghển cổ, nheo mắt nhìn vào bếp: “Cái gì thế?” Chẳng đứa nào trả lời nó. Tích tắc... Tích tắc....
Cái Ngọc xô vào. Mặt nó chùng lại. Không thể ngờ được. Đến lượt thằng Năng vào sau cùng, cũng thế. Cuối cùng cả bọn nhìn nhau, há hốc miệng, mắt tròn xoe, bất lực...
Trong cái niêu gang, hai con gà bé tí teo, còn nguyên da lông, mỏ, nằm co quắp sát thành nồi. Nước sôi ngùn ngụt. Tra tấn. Đau đớn thay cái chết bị luộc.
Bếp lửa yếu dần, nước sôi từ từ hạ cường độ. Hai con gà nhỏ bị đùn ra giữa nồi. Hai cái đầu như hai quả cà nghênh nghênh, vênh vểnh. Thảm hại. Bốn mắt nhắm chặt, bốn chân màu vàng nhỏ xíu, quặp chặt. Lông lá bơ xờ, thịt xám đen. Tuổi thơ đặc quánh trong một cái niêu, nóng cả trăm độ. Hải Thanh gãi tai:
- Gà mẹ rù, gà con cũng rù, các em ạ...
Cơm dọn ra. Một cái nồi gang số ba, bé bằng quả mít non, gạo đỏ, nồng mùi cám. Vung mở ra, những giọt nước bốc hơi, đọng lại, ràn rạt chảy xuống cái mâm gỗ, đen cời, mốc thếch.
Một cái bát mẻ, màu men đã ố, cáu bên trong là miến dong, thành phần
đạm là hai chú tiểu kê còn nguyên da lông.
Một cái đĩa nhôm vênh, chỏng chơ hai con cá khô, cõng theo nó là ba bốn quả khế chua, cáu kẹo đắng đậm nâu như tương tàu, quánh quẹo, tanh tanh, nhờ nhợ.
Một cái tô nhựa leo teo vài thứ rau dại thập cẩm: Thài lài, rau dệu, dền cơm, rau sam luộc nhũn, bệt dính vào nhau, trông nhờn nhợt, cắt cụt hẳn cảm hứng vị giác của con mắt nhìn.
Một cái đĩa nhỏ đựng nước mắm. Một thứ chất lỏng màu hổ phách, sếnh, có giằm một quả ớt hiểm. Món duy nhất trông có vẻ vẫn giữ được nét bình thường mâm cơm đạm bạc. Xác ớt đỏ thẫm, ấm áp, vớt vát lại khí thế bữa ăn.
Mâm cơm đãi khách này là thành tựu của gia đình Hải Thanh những năm tháng đầu nơi đất khách quê người. Dứt áo ra đi lập nghiệp trong cái đêm rét cắt thịt cắt da với hai bàn tay trắng, bây giờ có được như vậy, không thỏa mãn nhưng Hải Thanh cũng đã thấy yên lòng... Thằng Mẫn tiếu lâm: “Cô giáo đãi bọn mình hai con gà luôn”. Không có tiếng cười đáp lại. Vô duyên đến thế là cùng. Vậy mà cũng đùa giỡn cho được. Khôi hài không phải bao giờ cũng được chấp nhận, dù với một thiện ý ngay lành.
Một khóm tre ăn măng còi cọc giữa mùa khô nắng, lá nhọn, xốn xang con mắt nhìn. Những chiếc lá tre nhọn hoắt chĩa bốn phía châm chọc, cắt xén vào khoảng không gian nhỏ bằng cạnh sắc. Gió hanh. Buổi trưa vắng ngắt. Vài con ốc sên đang nhả nhớt trên mấy lá râm bụt gần đấy. Một cành húng quế lấm lét mấy chiếc lá non, cõng trên đầu nó là chùm hoa màu tím, nhạt nhẽo, buồn đến độ chân không, tẻ ngắt.
Chếch phía sau vườn là cây ổi đỏ. Mùa khô nắng, không biết thân phận, vẫn đèo bòng, cố tình ra quả, đèo đẹt, quả trông như những hình thù dị tật, chát xít. Da dẻ trái ổi nổi đầy những khối u, sần sùi, bệnh hoạn. Những quả ổi
chưa kịp già, chết non, quắt queo, lủng lẳng treo, nom giống những con dơi khô, xám ngoét.
Xa hơn là cây vú sữa. Khô đét, quăn lá. Có hai con rắn mối đuổi nhau, liến thoắng, leo tuột lên ngọn, lên cành cây khẳng khiu điểm những chiếc lá màu nâu bạc phếch. Cơ sự ấy, cây vú sữa tội nghiệp sẽ “trở về cát bụi” không còn mong hòng gì đến chạy chữa. Xào xạc cơn gió. Những chiếc lá nâu bạc yếu ớt vẫy, như cánh tay người ốm, rơi nghiêng ngả xuống đám đất đỏ quạch. Hoàn toàn bất động.
Bát rửa xong, cái Hảo vào nhà trong, chỗ ấy, mấy trò đang hí hoáy trang trí tờ báo tường của lớp 9A3.
Xế chiều, giải lao. Thằng Mẫn đề nghị: “Chúng ta nên đi chợ, mua cái gì đó. Ăn với cô một bữa cơm tử tế. Đề nghị thế, có ai chống đối gì không?” Thằng Năng giọng thật thà: “Tớ không đem theo tiền”. Thằng Nổ nói: “Nghe hay lắm. Tớ có hai chục ngàn. Tạm ứng ra trước. Sau này các cậu hoàn lại. Mỗi người bốn ngàn. Có ai có ý kiến nào khác hay hơn không?” Cái Mơ lắc đầu rồi lại gật gật: “Tính thế hay lắm. Tiền đâu. Tớ đi chợ với cái Hảo...”.
Tiền nè. Đếm vội.
Cái Hảo dong xe ra, quay lại thưa:
- Em với bạn Mơ chở nhau ra chợ. Xem có cái gì, nấu cơm chiều, ăn mừng tờ báo đã căn bản hoàn thành, cô nhá.
Hải Thanh có nghe thấy tiếng của Hảo, nhưng thấy khó xử nên nín lặng. Không có tiếng trả lời của cô, Thằng Mẫn thúc: “Nhanh đi. Chậm như cậu, ra chợ khuân cá ươn, rau nát về à?” “Đi ngay đây. Ở nhà làm nốt cho xong tờ báo đi nhá”. “Nhanh lên!” “Biết rồi.” “Nói mãi.”
Cơm chiều dọn ra. Vẫn bát đĩa cũ, lần này thức ăn tươm tất hơn. Hai chục
ngàn. Cái Hảo khéo léo sử dụng khoản tiền một cách có tính toán như người đàn bà tần tảo, biết lo toan. Nó mua dăm bìa đậu phụ, nửa con cá mè độ nửa cân. Một rẻo thịt ba chỉ bằng cái lưỡi chó. Nửa cân đậu đũa, hành ngò và một ký củ đậu, định bụng gọt sạch, rửa ăn tráng miệng sau bữa cơm.
Hải Thanh đã không còn là cô Chủ nhiệm, vẫn thăm hỏi mấy đứa khác trong lớp. Biết các em ngoan thế, Hải Thanh mừng và hãnh diện lắm: “Thỉnh thoảng rảnh rỗi, ghé cô giáo chơi nhá!” “Lại ăn cơm chung như này cô nhé!” “Ừ. Nhưng các em phải báo trước, đến đúng giờ. Đừng đánh úp cô giáo như lần này nữa nhé.”
Cả bọn phá lên cười, lục tục kéo nhau ra về.
Bọn trẻ đi rồi, Hải Thanh bỗng trỗi lên một nỗi buồn man mác. Căn nhà vắng trở lại. Loãng lỏng. Gần như đễnh đoãng. Nhạt như nước ốc nơi đầu lưỡi. Con chó vàng đứng đầu hiên nhà miệng ư ử, đuôi vẫy vẫy không biết nó mừng rỡ cái gì...
Bà cụ hàng xóm thấy bọn trẻ về, lần sang chơi, ngả người xuống chiếc chõng để góc hiên. Gió mát quá, cụ ngủ thiếp đi, tiếng ngáy, tiếng thở như tiếng bễ lò kéo ở đằng xa, lúc cao lúc thấp.
Đắng. Khô. Ngứa trong cổ họng. Hải Thanh thấy nhớ bọn trẻ quá. Bữa cơm ngon, ắp đầy nghĩa cử, lòng cảm thông, tình người, tính nhân văn, niềm tự hào... Tất cả như những chùm pháo hoa bắn lên bầu trời đêm, lung linh, rực rỡ, sưởi ấm tâm hồn.
Hải Thanh ngồi tựa gốc mít già, nó cỗi cằn, không còn ra quả được nữa. Nhìn ra dây phơi, bất ngờ thấy những chiếc quần đùi rách bươm của thằng Vũ, thằng Phúc lắt lay trước gió, Hải Thanh thấy ngường ngượng. Cám cảnh cho gia cảnh mình. Nghèo quá, khổ quá, thương các con quá mà mẹ chẳng
biết làm gì. Cũng may đám học trò thông cảm, thương mến mình... Tờ báo tường của lớp 9A3 đoạt giải Nhất toàn nghành Giáo dục Tỉnh. Phần thưởng trị giá đến tám chục ngàn. Ban Báo tường lớp đề nghị trích từ khoản tiền thưởng ba chục ngàn mua quà tặng cô giáo Hải Thanh. Thầy Liền, giáo viên Chủ nhiệm vui vẻ cho học sinh trong lớp biết cô Hải Thanh ngoài tài làm thơ viết văn hay còn có giọng ngâm thơ rất tuyệt vời. Cô ngâm thơ ngọt ngào, ấm áp, và quyến rũ người nghe.
Nghe tin bọn trẻ năm đứa hôm nọ chèo kéo được thầy Chủ nhiệm bữa nào đến nhà chơi, dùng cơm thân mật với gia đình, Hải Thanh run lên. Bất ngờ quá. “Không được đâu. Cô giáo không dám. Các em biết rồi. Nhà cô nghèo lắm...”. Thằng Mẫn loa loa cái miệng: “Lần này có tổ chức. Hẹn đúng giờ quy định. Không ai đánh úp cô giáo nữa đâu.” “Ngại lắm...”. Cái Hảo nói giọng nài nỉ ra mặt: “Ngại gì năm nay là năm cuối rồi. Cô giáo chiều bọn em đi. Bữa đó, thầy Chủ nhiệm cũng đã hứa sẽ đến thăm cô mà. Cô đồng ý đi...” “Ừ. Nhưng đừng bày vẽ quà cáp gì đấy nhé. Không được để cô mất mặt đấy.” “Nhất định không cô ạ...” Cười. Tất cả cùng đồng thanh. Nắc nẻ. Vang giòn.
CHƯƠNG 5
N
ăm 1982, tuy đã ổn định nơi ăn chốn ở, nhưng địa phương này đào được một cái giếng đâu phải dễ. Giếng đào ít nhất đạt độ sâu mười lăm, hai mươi mét mới có nước nên ba mẹ con Hải Thanh vẫn phải dùng nước suối. Ăn uống, tắm giặt, trăm thứ bà rằn đều trông vào dòng suối trước nhà. Suối ở miền Đông Nam Bộ mùa khô thì cạn kiệt, mùa mưa thì đỏ đọc phù sa nên cuộc sống của mẹ con Hải Thanh gặp rất nhiều khó khăn nội việc ăn uống, sinh hoạt. Hải Thanh đã phát quang bụi rậm quanh nhà để hạn chế muỗi. Thiếu nước, hiếm nước nhưng mọi thứ chum vại chứa, đựng đều có nắp đạy để tránh lăng quăng. Vùng này, dân trồng cao su, cà phê, điều nên rất nhiều muỗi. Câu “Cao su đi dễ khó về / Khi đi trai tráng khi về bủng beo” có lẽ xuất xứ từ đây vì căn bệnh sốt rét. Hải Thanh đã ý thức được điều đó nhưng mẹ con cũng không tránh được sốt rét. Cũng may, ngay từ sau giải phóng, Chính quyền địa phương và đặc biệt là ngành Y tế đã có nhiều biện pháp và thuốc men phòng tránh căn bệnh này nên mọi người mới yên ổn định làm ăn, học tập...
Lương giáo viên ba cọc ba đồng, một nách hai con nhỏ dại, đời sống của mẹ con Hải Thanh thực sự gặp khó khăn. Nhưng với nghị lực phi thường và được sự quyết tâm của Vũ động viên: “Ba mẹ con ta cố gắng phát nương làm rẫy, chăn nuôi con lợn con gà tự túc lương thực, thực phẩm vượt qua giai đoạn khó khăn này”. Hải Thanh chạy trốn tất cả, xin bỏ đi dạy để được làm rẫy. Nhưng thằng Vũ không đống ý:
- Mẹ ạ! Nay con đã khôn lớn, mười bốn tuổi rồi, con sẽ nghỉ học để làm rẫy. Mẹ cứ đi dạy rồi về phụ với con.
Vũ đã học xong lớp 9 rồi. Trong chín năm Vũ đi học, Vũ định nghỉ tắt
ngang ngay lúc mới lớp bốn. Cha mẹ bỏ nhau rồi gia đình xảy ra tai nạn, em út thì chết, em kế thì mất tay, mẹ ốm yếu, muộn phiền.... Nhưng Vũ cũng đã đứng dậy an ủi lấy mình để mới được như hôm nay. Quyết định đó không được Hải Thanh đồng ý mà mẹ động viên, khuyến khích Vũ đi học tiếp: “Con hãy cố gắng vươn lên chính mình.” Được mẹ quyết tâm như vậy, Vũ nghe theo lời mẹ càng cố gắng học. “Nhưng mẹ ơi! Mẹ cũng cho con xin mẹ một điều, con cũng muốn mẹ đi dạy đừng bỏ nghề mẹ ạ! Mẹ đừng vì các con mà bỏ nghề dạy học. Đó là một nghề rất cao quý đúng không hả mẹ. Thôi mẹ và con cùng cố gắng mẹ nhé!”
Chỉ sau hơn một tháng thôi, Hải Thanh đã suy nghĩ mãi về hành động man rợ và độc ác của ông Tuấn, người chồng thứ hai. Hải Thanh vẫn không tin, theo sự suy nghĩ? Nếu đã là người với người, tệ gì cũng phải có một tình cảm đối xử với nhau bình thường chứ. Các cụ dạy: “Trâu bò ở với nhau còn có tình cảm...”, huống hồ đây lại là tình cảm vợ chồng đầu gối tay ấp. Ở đời có nhiều cái lạ, nhưng Hải Thanh thấy thật lạ là khi đưa trả số tiền vay mua lúa giống ngày nào, ông Tuấn ở trong song sắt nhà tạm giam vẫn xòe đếm từng đồng,
Tại sao đây, Trong gia đình thằng Phúc có làm gì đâu mà để ông phật lòng hãm hại phải đi thả chìm chết sông như vậy. Thế là một con thú xuất hiện quá sớm. Nhưng tại sao mấy tháng trước lúc sự việc xảy ra thái độ của Tuấn vẫn tốt, vẫn rộng lượng ưu ái, trìu mến cơ mà. Tại sao? Hải Thanh đặt câu hỏi, hay đó là sự vô tình... Nhưng tại sao tung nó lên trời rơi xuống sông rồi bỏ nó ra về. Hải Thanh tự suy nghĩ phán xét. Hải Thanh lúc nào cũng nghĩ từ một tấm lòng cao thượng của dân tộc có từ thời thượng cổ cha ông. Khi giặc sang xâm lược nước ta, bị ta đánh cho tan tác. Thua trận phải về nước, giặc xâm lăng còn được cha ông mình cấp thuyền và lương thực cho ăn, rút về nước an
toàn... Đó là cái cao đẹp nhất của người Việt Nam. Giàu lòng vị tha, yêu chuộng hòa bình và hạnh phúc, Hải Thanh nghĩ chắc trong bụng, bất cứ ai cũng suy nghĩ như vậy. Nếu hai người chồng trước đã đi qua đời mình mà suy nghĩ, hành động được như vậy thì đâu đến nỗi ba mẹ con phải rời bỏ quê hương bản quán để vào nơi đất khách quê người bươn trải lần hồi kiếm ăn... Mà dẫu có những gì sai trái đối với mẹ con Hải Thanh thì cũng cầu mong cho họ, đó là một sự hiểu lầm. Đó là một sự vô tình và thiếu sót của họ. Nhưng nghĩ đi rồi nghĩ lại, hai người đàn ông đó, một người là cha của các con, một người tự nguyện làm bố dượng của chúng nó cơ mà. Những dòng suy nghĩ luôn đặt ra trong tâm trí Hải Thanh. Hải Thanh không hiểu được tâm địa của người đàn ông như thế nào cả. Nghĩ mãi, nghĩ mãi, Hải Thanh vẫn cắt nghĩa không ra. Những tháng ngày trôi qua sống trên quê hương mới, Hải Thanh có phần nguôi những nỗi ám ảnh trong đầu hơn, và có phần nào yên tâm hơn. Hơn hai tháng thời gian trôi qua bình yên và dễ chịu, nếu cứ theo chiều hướng ấy, hạnh phúc của ba mẹ con có thể nói đi vào ổn định. Những ngày tháng buổi ban đầu vào lập nghiệp ai cũng khó khăn, ai cũng gian khổ, họ đoàn kết yêu thương đùm bọc lẫn nhau. Một buổi đi dạy, còn một buổi hai mẹ con cùng đi làm rẫy. Vùng kinh tế mới học sinh cấp hai không đủ để làm trường, toàn huyện mới có một trường cấp hai, toàn tỉnh có một trường cấp ba. Việc đi học là quá khó khăn. Hải Thanh đành dạy cấp một, hưởng chế độ lương cấp ba. Hải Thanh đang ngồi nghĩ miên man nhiệm vụ ngày mai và những ngày sắp tới phải làm gì... Trường lớp ở đây tất cả đều dựng nhà tranh vách nứa. Hải Thanh tuy là phụ nữ nhưng rất nhanh nhẹn, tháo vát như đàn ông. Đẵn gỗ, chẻ lạt, đan phên, đục đẽo kèo cột làm nhà, chẳng việc gì Hải Thanh không giỏi. Nghị lực, giỏi giang như vậy lại có sự yêu mến của mọi người dân và chính quyền ở đây, sau hai tháng, đã được bà con đến dựng đỡ cho ngôi nhà rộng ba gian. Phên liếp cài bằng lồ ô, mái lợp bằng tranh, xung
quanh lấp ván mỏng phía trong nhà lớn. Trời cho Hải Thanh một sức mạnh phi thường. Vào đất Sông Bé, cô giáo rất hợp khí hậu. Thật may, đúng là ông trời đã không lấy của người ta đi hết. Vào lập nghiệp ở Sông Bé, đã tương đối ổn định thì lại có “tiếp viện” từ quê. Ngày ra đi, hai mẫu ruộng nhận khoán và tiêu chuẩn một suất lao động ở quê đã làm xong cỏ đợt một Hải Thanh giao lại cho người bác họ được mùa lớn. Lúa tốt, mẩy, bác họ gặt đập phơi phong xong nộp sản phẩm cho HTX rồi, phần còn lại bác họ bán được giá gửi tiền vào cho Hải Thanh. Ngoài tiền, bác họ còn gửi cho mẹ con Hải Thanh một tạ lúa giống, thư bác viết: “Hải Thanh, mẹ con vào trong đó có khỏe mạnh không? Nhà cửa, công việc đã ổn định chưa? Nhà nội thằng Vũ vẫn thăm dò tình hình của mẹ con cháu đó. Lúa năm nay tốt, thu hoạch khá. Bác gửi lúa giống vào cho cháu tăng gia. Nghe bảo loại lúa này trồng cấy trong đó tốt lắm...” Trời ơi! Thóc giống của bà con xóm làng gửi cho ba mẹ con mình đây, các con ơi! Đi đâu cũng không bằng quê hương xứ sở. Nơi cây đa, bến nước đình làng, nơi lứa đôi từng hò hẹn. Nay mẹ đưa các con vào phương Nam miền đất lạ, tuổi ba mươi vẫn đau đáu nhớ quê nhà. Tuy nơi ấy đã dày vò trái tim, đã từng khó khăn đau khổ nhưng dù gì đi chăng nữa cũng là nơi nắng gió quê nhà. Quê cha đất tổ trăm đắng nghìn cay nuôi khôn nuôi lớn.Vũ ơi con ra khiêng lúa của người bác họ đã gửi cho mình đây này, công mẹ con mình trồng cấy, giờ bác họ chăm sóc phần ruộng của mẹ con mình. Ôi mẹ con chúng em xin cảm ơn bác họ. Hải Thanh mừng vui khôn xiết. Bà con cô bác ở quê hương ở lại với nhau thật ấm cúng. Cuộc đời mẹ con Hải Thanh sẽ được tái lập, các con sẽ được học hành, sẽ trưởng thành, gia đình sẽ có hạnh phúc dẫu có muộn mằn...
Nhưng cuộc đời sao mà trớ trêu đến thế, mấy ai lường được chữ ngờ. Hải Thanh cũng vậy, giữa cuộc đời trắng đen lẫn lộn, sao cứ thấy nhá nhem lúc
ẩn, lúc hiện. Trong lòng Hải Thanh vẫn không được bình yên cho lắm. Mỗi lúc có điều gì đó hồ nghi, trong lòng như đám khói đen gặp cơn gió mạnh…
CHƯƠNG 6
C
ái gì xảy ra đã xảy ra. Đó là vào một buổi tối không trăng, thằng Vũ qua nhà bạn học nhóm, thằng Phúc thì đã lim dim ngủ, Hải Thanh đang ngồi soạn giáo án, chấm lại các bài văn cho học sinh. Việc nhà, việc nước chồng chéo lên nhau, nên mọi công việc rất bề bộn. Hải Thanh đang mải miết chấm bài, chăm chú đến mức độ có một tiếng cạch chìa khóa cửa, đẩy chốt giữa không gian im ắng của đêm khuya mà vẫn không nghe thấy gì. Chỉ khi có tiếng bước chân đến gần, Hải Thanh mới ngẩng lên sửng sốt: “Kìa Tê, sao anh lại đến đây, đêm khuya vậy, anh có việc gì à?” Thấy Tê, thầy Hiệu trưởng Trường cấp một vùng sâu vùng xa này. Thanh hỏi, Thanh chào thầy Tê vẫn không nói gì. Tê đang lừ lừ tiến đến bên Hải Thanh. Chao ôi! Ánh mắt quỷ dữ, ánh mắt hăm hở thèm khát như đang muốn nuốt chửng lấy Hải Thanh. Hải Thanh ném vội giáo án, giấy bút định chạy, nhưng không kịp nữa rồi! Một bàn tay cứng như gọng kìm đè nắm chặt vai Hải Thanh. Ánh mắt bỉ ổi, tiếng cười đểu cáng và giọng nói khan đặc, sặc hơi men rượu nồng nặc bay ra bao vây lấy Hải Thanh. Khủng khiếp.
Hải Thanh vùng vằng hoảng hốt hét vào mặt Tê:
- Ông buông tôi ra không, nếu không tôi kêu lên bây giờ! Buông ra!... Tại sao ông lại xử sự với tôi như một kẻ điên rồ, mạt hạng… Tại sao ông nỡ dồn tôi vào bước chân tường không lối thoát thế? Tại sao? Tại sao? - Tại em quá tuyệt vời cô giáo ạ.
- Tại em quá đoan trang dịu dàng em ạ!
- Tại tôi quá yêu em Hải Thanh ạ!
Tê cười ré lên, Hải Thanh cố lấy hết sức vung mạnh tay đẩy hắn và lùi dồn
vào phía trong. Khi va phải bức tường bằng nứa lồ ô, Hải Thanh chững lại. Tê lao đến ôm Hải Thanh như một con thú vồ mồi. Hải Thanh vẫy vùng, la hét tuyệt vọng. Con người Hải Thanh mảnh khảnh như cành mai, liễu yếu đào tơ làm thế nào mà chống trả được cơn bão cuồng điên. Một phút... Hai phút sau, may mắn quá. Thằng Phúc nghe tiếng mẹ hét to, động mạnh tỉnh dậy thấy bóng đàn ông đang lao vào vồ mẹ nó. Bỗng dưng, như có sức mạnh diệu kì, nó bước xuống nhà đi ra hiên. Sẵn đống cát mẹ định ngày mai xây bể đựng nước lọc phèn, thế là như con sóc chỉ còn một tay thôi mà nó xộc cát, nhằm thẳng mặt người dạ thú đang vờn mẹ nó ném mạnh. “Úi dà. Úi dà, mù mắt ông rồi!” Tê kêu lên rồi bỏ chạy. Hải Thanh thoát nạn. Cuộc đời vẫn dành cho mẹ con một lối rẽ an toàn. Lối rẽ đó là có thằng Phúc một tay hậu vệ được người mẹ. Người mẹ của chúng xinh đẹp trời ban nhưng lại quá hồng nhan bạc mệnh. Thằng Phúc ú ớ chẳng hiểu đầu đuôi ra sao nó chỉ biết hoảng hốt chạy đến ôm lấy mẹ, tội nghiệp nó cũng chỉ còn có được một tay. Nó vừa khóc vừa la:
- Sao vậy mẹ, sao họ lại bắt mẹ?
Hải Thanh ngồi xuống ôm con vào lòng khóc nức nở. Như chợt nghĩ ra điều gì, Hải Thanh lau nước mắt cho mình cho con rồi trấn tĩnh thằng Phúc: - Thôi vào nhà đi con, đừng khóc nữa, ngủ trước đi. Con ngày mai còn đi học. Mẹ chấm nốt bài vở xong mẹ cùng đến ngủ với con sau nhé. Trong đầu Hải Thanh vang lên những lời hổn hển của thằng Vũ... - Cứu! Cứu, bà con ơi! Mẹ ơi! Ông thầy giáo Tê vào nhà con, ức hiếp mẹ con. Con kêu cứu mọi người! Mọi người ơi, cứu mẹ con con với... Vừa bước chân vào nhà, Vũ há mồm trợn mắt thấy thầy Hiệu trưởng đang đè trên bụng mẹ. Mẹ đang yếu ớt vùng vẫy, cố sức đẩy con ma men ra. Vũ thắc mắc trong đầu “ông ta đâu có thương yêu mẹ, hành động kia khác xa
những lần cha mẹ gặp nhau. Thôi chết, đúng rồi, đúng là ông ta đang ức hiếp mẹ mình.”. Nghĩ vậy, Vũ vứt cặp sách chạy ra sân kêu cứu. “Không ổn rồi. Mẹ kiếp. Đó rách ngáng chỗ. Ông cho mày chết luôn.” Hiệu trưởng Tê nghĩ nhanh trong đầu, vuột ra cửa. Sẵn có cái gậy ở sân, Hiệu trưởng Tê lao vào thằng Vũ. Hải Thanh chưa hết bàng hoàng, xốc xếch áo quần, thấy kẻ vừa vào nhà cưỡng bức mình đang vung gậy đập tới tấp thằng con trai nhỏ yếu, chẳng phút do dự lao vào đỡ đòn cho con. Không bất ngờ trước hành động bản năng tự nhiên của tình mẫu tử, Hiệu trưởng Tê quăng gậy, hục hặc nhảy qua hàng rào chuồn thẳng. Ra đến đầu ngõ, Hiệu trưởng Tê còn quay đầu lại ném cái nhìn thèm khát vào người đàn bà áo quần xộc xệch, đầu tóc rã rượi nhưng đầy những nét phồn thực, ngọt ngào. “Mẹ kiếp... Thứ nhất trượt mai, thứ hai trượt đ...”. Hãy đợi đấy... Chạy sao thoát khỏi tay ta...”
Trong sân nhà, mẹ con Hải Thanh chưa khỏi bàng hoàng. Vũ vừa ôm đầu vừa khóc nức nở: “Sao thế hả mẹ. Con thấy ông ta đè trên bụng mẹ, cứ tưởng ông ta yêu thương mẹ. Từ ngày cha bỏ mẹ con mình, bữa nay con mới chứng kiến có người “yêu thương” mẹ. Khi thấy ông ta vênh cái mặt lên cười khùng khục, con mới tá hỏa, mới nghĩ ông ta là người xấu, ông ta đang cưỡng bức mẹ.... Đè mẹ ra lại vênh mặt lên cười khùng khục có đúng là người xấu không mẹ? Hành động đó gọi là cưỡng bức người lành phải không?”. Hải Thanh vuốt lại mớ tóc rối bù của Vũ miệng xuýt xoa: “Ôi con yêu của mẹ. Khổ thân con tôi, có ai khổ như mẹ con tôi không...”. Vũ nắm chặt bàn tay mẹ, nức nở:
- Ông Tê đánh con chảy máu đầu mẹ ơi! Mẹ hãy cứu con... Còn ông ấy đã biến đâu mất rồi. Con chẳng hiểu sự việc này như thế nào? Giờ thì mẹ băng cho con trên đầu đi. “Ôi con tôi, tội nghiệp thằng con tôi. Các ông các bà ơi”
Hải Thanh khóc không thành lời, hình như nước mắt người đàn bà này đã khô kiệt từ những ngày nào...
Trăng khuya, lành lạnh mờ ảo và màn sương lặng lẽ giăng mùng phủ một lớp bàng bạc lên những mái tranh nghèo. Bây giờ có lẽ đã là nửa đêm rồi. Hải Thanh nín đau thương giận hờn vỗ về: “Con ngủ đi, ngày mai rồi tính...”. Cửa đóng, đèn đã tắt. Sao lại nghe tiếng khóc thút thít ở ngoài thềm. “Phúc, sao con không ngủ lại đứng đây khóc?” “Mẹ ơi! Đầu anh Vũ có sao không mẹ, anh có đau lắm không mẹ.” Chị ôm hai con cùng khóc: “Thôi ổn rồi, lên giường ngủ đi các con.” Nghe con vẫn nức nở, chưa chịu đi ngủ, Hải Thanh xoa nhẹ lưng thằng Phúc: “Đừng sợ ngủ đi con...” Vỗ về thằng con bé bỏng, khe khẽ hát ru đưa con vào giấc ngủ yên ấm rồi mắt Hải Thanh cũng nặng khép dần. Sau cùng Hải Thanh cũng nằm nhè nhẹ xuống bên hai đứa con và thiếp đi với giấc mơ đầy bất ổn. Vầng trăng đau khổ méo mó mờ dần, xanh dần rồi trở thành đen và u tối.
Có tiếng bước chân, Hải Thanh giật mình choàng dậy, đưa hai tay dụi mắt. Trước mặt Hải Thanh là bà hàng xóm tốt bụng. Bà hàng xóm đang trố mắt ngạc nhiên… Hải Thanh đỡ thằng Vũ trở dậy. Rồi vội vã đến cầm tay người hàng xóm tốt bụng thường xuyên qua lại giúp đỡ mẹ con vào nhà. Bà lão hàng xóm lặng lẽ ngồi xuống mép giường, chưa kịp nói gì đã thấy Hải Thanh nước mắt ngắn dài muốn được sẻ chia, giúp đỡ.
Thằng Vũ muốn kể hết cho bà già nghe những nỗi khổ hiện tại trong lòng của Vũ. Những điều khủng khiếp đã xảy ra với gia đình mẹ con nó... Vì sao, vì sao mà Vũ bị chảy máu đầu? Nhưng lạ thay, đến khi chuẩn bị cất tiếng nói thì Vũ nghẹn lại và im bặt. Phải chăng niềm tự trọng của một tâm hồn thật thà trong sáng đã níu kéo Vũ lại. Hay là cậu bé muốn giữ kín niềm đau khổ lớn lao để một mình nó, mẹ nó âm thầm chịu đựng. Phải một hồi lâu sau khi cân
nhắc, Hải Thanh mới quyết định thay lời Vũ kể hết mọi chuyện với người hàng xóm tốt bụng. Nhưng, thằng Vũ thấy mẹ nó vẫn không kể hết được những chuyện mà nó đã nhìn thấy. Và nó đã từng làm rồi với ông thầy này như thế nào thì mẹ nó không biết được. Thằng Vũ muốn nói hết được với bà chuyện ông Tê dở trò bỉ ổi với mẹ nó, chuyện thằng em chỉ có một tay xợt cát tung vào mắt vào miệng của ông thầy giáo kia. Bữa đó, ông Hiệu trưởng khốn nạn bỏ chạy không dám dừng giây lát nào. Nhưng tại sao? Vũ bị một phát gậy vào đầu phía phải. Khi ông chạy ra vớ được cây cọc chống rèm. Ông cầm theo cây gậy đó làm vũ khí. Khi con hô bắt lấy nó, đồ thầy đểu, thế là ông phang lia lịa, con tránh không kịp...
Hải Thanh âm thầm ngồi khóc, nghe con trai, thằng bé già trước tuổi kể hết mọi chuyện với bà hàng xóm. Hải Thanh cứ ngồi chảy nước mắt nghĩ, cuộc đời sao quá tàn nhẫn đối với mẹ con cô. Nhiều lúc nghĩ “cây muốn lặng mà gió chẳng dừng”, hoàn cảnh trớ trêu đành phải chịu chứ biết làm sao. Rồi đây cuộc đời sẽ ra sao, mình còn dạy học ở đây nữa không, quan hệ giáo viên thường với lãnh đạo, cụ thể là Hiệu trưởng sẽ đi về đâu?
Ba ngày sau. Buổi chiều nắng đã tắt, Vũ ngồi buồn buồn suy nghĩ mông lung thì thấy mẹ đến. Vũ mừng ra mặt: “May quá, mẹ đi đâu con tìm không thấy. Mẹ ơi! Con thấy trong người bất ổn, khó ở.” Vũ vừa nói nước mắt lưng tròng ứa ra. Hải Thanh lau nước mắt cho con, ân cần: “Vết thương trên đầu con đỡ đau nhiều chưa? Con thấy trong người không được khỏe ư?” Vũ thủng thẳng, chậm rãi: “Con thấy cũng nhẹ bớt lắm rồi mẹ ạ. Con lo là lo cái khác cơ...”. Hải Thanh đưa mắt nhìn con rồi nói giọng động viên an ủi con: “Con trai mẹ rắn rỏi lên chứ! Nhìn con xanh và gầy đi nhiều đấy”.
- Con tìm mẹ!...
- Có chuyện gì thế con?
Vũ nghẹn ngào, nấc cụt, cứng nghẹn không nói được điều gì. Bé Phúc chạy ra ôm chầm lấy mẹ và bật khóc rưng rức ở cổ họng, miệng cứ há hốc ra mà không nói được.
Hải Thanh xoa xoa đầu Phúc và trấn an:
- Đừng khóc nữa các con, đừng khóc nữa. Mẹ luôn ở bên các con mà. Vũ này, sao con không chịu đi học vậy? Sáng nay thầy giáo chủ nhiệm lớp hỏi mẹ lí do con vắng mặt. Nhưng mẹ không rõ con đi đâu? Hôm nay mẹ đến lớp dạy không thấy ông thầy ấy ở đâu cả? Thầy cô trong trường đang hỏi thầy Hiệu trưởng đi đâu. Sáng nay có tiết Chào cờ của thầy nhưng chẳng thấy thầy ra làm việc trước cờ để chỉ dẫn phương hướng, nhiệm vụ mới cho đoàn thể, khối, lớp thực hiện trong tuần tới.
Nghe mẹ nhắc đến Hiệu trưởng Tê, Vũ bất giác rùng mình, hốt hoảng. Vũ không biết phải kể cho mẹ, cho ông Trưởng ấp, bà hàng xóm nghe từ đâu. Vì Vũ thấy hình như không ổn... Chuyện tối hôm qua như một thước phim quay chậm tái hiện lại trong Vũ. Tối hôm qua ông Hiệu trưởng Tê lấy gậy phang đúng vào đầu con. Con qụy xuống. Nhưng vài giây sau con nghe một cái “xoạc” rất mạnh, con nhắm mắt tưởng ông vụt một gậy nữa qua đầu, con giật mình nằm xuống để tránh. Nhưng khi con tỉnh dậy thấy người ớn lạnh, không gian bao trùm màn đêm tối đen. Con nghĩ đêm nay trăng vẫn sáng cơ mà, tại sao mình lại không nhìn thấy cái gì thế này. Thì ra, bị phang trúng đầu, mắt nổ hoa cà hoa cải, con nhìn quanh chẳng thấy ông ta đâu. Tại sao mọi người lại không thấy ông ấy ở trường mẹ nhỉ. Vậy có nghĩa là ông ấy gặp nguy hiểm rồi đó. Con vẫn thấy hồ nghi và thật sự là hồ nghi lắm đấy mẹ ạ!
Bác Trung, Ấp trưởng thắc mắc:
- Công an gửi giấy triệu tập nhưng không thấy mặt mũi ông Hiệu trưởng.
Chuyện đâu có đó, có trách nhiệm với làng xóm láng giềng như bà đây thật quá tốt rồi. Mẹ con cô giáo cũng không phải lăn tăn gì. Tôi hứa sẽ cùng với mấy anh trên xã giải quyết việc này triệt để...
Liền lúc đó, trong đầu Vũ, lại loằng ngoằng những ý nghĩ xa gần. Đúng lẽ, một ông thầy ức hiếp mẹ và còn đánh vỡ đầu mình ra tại sao mình cứ bần thần như có điều gì bất ổn thế này. Ông ấy đáng phải đền tội đến mấy chục lần ấy chứ... Nhưng tại sao? Tại sao Vũ vẫn thấy không yên tâm. Linh tính thúc giục cậu bé ngây ngô, thật thà. Đem điều thắc mắc, bất ổn trong lòng giãi bày với mẹ:
- Mẹ ơi! Mẹ hãy nói tất cả với mọi người, cùng mọi người đi với con đến vườn tiêu phía sau nhà bác Hồng, ở cạnh ngã ba đường rẽ. Đêm qua ông Tê rượt đuổi cháu, cháu bí quá nhảy vào vườn tiêu trốn. Ông Tê túm được cháu, lấy gậy phang cháu túi bụi. Cháu thấy lóe đom đóm trước mặt, máu tóe ướt nhẹt trên đầu, cháu nằm xuống bất tỉnh. Vài phút sau nghe bên kia “xoạt” sau đó không thấy ông Tê đâu cả. Cháu ôm đầu chạy biến về nhà cho nhanh, kẻo sợ ông đứng đâu đó sẽ thấy. Vậy hai bác và mẹ cùng đi với cháu đến chỗ đó xem thử. Cháu rất nghi ngại có chuyện ở đó không ổn.
Trong lúc mọi người đang loanh quanh, lúng túng chưa biết xử sự thông tin Vũ đưa ra thế nào thì nghe con chó vàng cắn sau vườn tiêu. Bác Hồng chạy ra, vừa đi vừa hỏi:
- Mấy người đang làm gì đó?
Bác Trung Trưởng ấp đang định đi lại phía cái giếng cạn có con chó sủa ăng ẳng thì giật mình bởi tiếng anh Hồng:
- Ô kìa! Anh Trưởng ấp có việc gì vậy? Rồi anh nói luôn:
- Không biết tối qua, ở dưới đó có khỉ gió gì mà con vàng nhà tôi cứ gâu
gâu đến sáng. Tôi có ra nhìn, nghe ngóng hai lần mà chẳng thấy động tĩnh gì? Chẳng lẽ có cái gì đó dưới giếng. Chúng ta cứ ra giếng xem có cái gì ở dưới đó không.
Mọi người nhìn xuống giếng sâu, đen ngòm chẳng thấy gì. Đập vào mắt mọi người chỉ là rêu phong, cỏ rác, lá mục phủ đầy miệng giếng. Bác Ấp trưởng nói giọng nghiêm chỉnh đầy tính trách nhiệm:
- Anh để miệng giếng như thế này nguy hiểm lắm. Bữa nào kiếm xi măng, sắt sáu đổ lấy cái nắp đạy.
- Vâng! Cũng đã có một lần con heo của ai sổng chuồng đi rông qua vườn bị rơi tuột xuống đó. Vì nó rơi ban ngày, tôi biết, tôi xuống giếng bế con heo đó lên. Sau đó nó cũng về chuồng chủ nó thôi. Ấy chết, coi chừng đêm qua ai xỉn rượu, đi lung tung không khéo rơi xuống đó rồi cũng nên.
Anh Hồng vừa nói, vừa chạy đến rất nhanh, hình như anh ta đã đoán đúng rồi vậy. Vừa lúc đó trong đầu Vũ lóe lên, hình như cũng trùng lặp dự đoán của mẹ nó hay sao? Cả hai mẹ con đều chạy đến xem thử. Ôi chao! Cơn mưa đầu mùa ở miền Đông kéo đến thật nhanh. Hải Thanh và mọi người như bầu trời sụp xuống. Trời đen hẳn, cơn mưa giông giận dữ xối xả ào ạt. Mọi người chẳng ai bảo ai đều chạy vào nhà anh Hồng để trú mưa. Ông trời hình như cũng căm tức việc làm của Tê, thầy Hiệu trưởng trường C của xã Y này. Khổ nỗi ông đã bốn lăm tuổi rồi, lí do gì mà chưa ưng ý đám nào. Cô giáo cùng trường cũng đông chứ, phụ nữ địa phương cũng đông chứ. Không biết hôm qua ông Tê đi đâu thế nhỉ. Anh Hồng băn khoăn, có phải là ông Tê rơi xuống giếng không?...
Cơn mưa vừa tạnh, không ai bảo ai đều chạy ra ngó cái giếng. “Cái giếng đó sâu bảy mét thôi, vì tôi đào để tưới nước cho vườn tiêu nhưng đụng phải đá bàn, tôi không đào được nữa đành phải bỏ, cả năm nay tôi cũng chỉ đổ rác
rưởi, đồ phế thải. Dưới đó, trăm thứ bà rằn. Lạy trời, nói dại mồm dại miệng, rơi xuống đó không biết ông thế nào, có sống không.”
Nói đoạn, anh Hồng nhờ bác Ấp trưởng khiêng cái thang sắt dài bảy mét ra bờ giếng.
Nếu có điều gì xảy ra với con người lòng lang dạ thú, đúng như thằng bé Vũ nghi ngờ thì thật là bất hạnh. Nếu mà ông ta rơi xuống giếng thật, ông còn sống thì không sao? Nhưng ngược lại, không may ông chết thì đời thằng Vũ này cũng áy náy quá chừng, chắc chắn cũng bị liên lụy. Thằng Vũ hiền lành cứ nghĩ loay hoay thoáng qua, thoáng về trong đầu nó như vậy. Hai chữ nếu như.. Nếu như… Cứ vần vũ trong đầu mày hoài thế hả Vũ. Tại sao? Mày không nghĩ mẹ mày bị ông đè chết hay sao? Mày không nghĩ lẽ ra cái đầu mày đã vỡ đôi hay sao. Có lẽ mẹ của mày, em của mày cũng chết theo mày sao? Cậu bé đang nghĩ lăn tăn vớ vẩn vòng quanh cái giả thiết ông thầy Tê bị tuột xuống giếng.
Bỗng nhiên anh Hồng kêu:
- Cái gì đen đen ở dưới giếng kia.
Anh Hồng thả cái thang sắt xuống giếng sâu. Hơn một năm nay ông đổ những thứ rác phế liệu không xài được xuống giếng chắc cũng cạn một phần nào rồi. Nếu như ông hổng chân tuột xuống bất ngờ thì có thể gãy chân, hay cúi đầu xuống thì gãy cổ chết. Kì lạ thay, khi anh Hồng xuống, thấy ông Tê đang ngồi xếp bằng ở giếng, như chẳng việc gì. Ông làm điều ác như thế tại sao không chết quách cho xong, tại sao ông còn sống. Anh Hồng lên trước, ông thầy Tê leo lên sau. Tại sao cơn mưa vừa dứt, ông thầy Tê lại không bị ướt. Vũ nghĩ mãi không được. Ông lên, như kẻ mất trí, chắp tay xá lạy mọi người:
- Tối hôm qua tôi uống rượu quá chén, định đi qua nhà anh Hồng chơi!
Ngờ đâu không biết tại sao lại rơi xuống giếng của anh Hồng... Thôi lỡ rồi, anh nên đổ một cái nắp tròn phủ lên đậy mặt giếng lại. Còn tối hôm qua, tôi nhớ ra một điều gì không phải đạo với ai đó. Cho tôi cúi đầu xin lỗi người ấy và bà con xóm giềng...
Hải Thanh dắt tay Vũ về trước, vừa đi, vừa nghĩ, tại sao rơi xuống giếng mà lại không hề hấn gì? Có vô lý không, hay ông ta có võ, hay ông ta là ma là quỷ? Võ thuật thì chắc chắn ông ta không có, nhưng là con ma con quỷ thì có đấy. Ở trường, trong các cuộc họp, mọi công việc ông phát biểu, chỉ đạo rất bài bản, nhưng ngoài cuộc họp, ngoài cuộc sống thường ngày thì lại rất buông thả. Thầy Hiệu trưởng hiển hiện như một con ma. Con ma biết biến hóa khôn lường... Bợ đỡ, xu nịnh cấp trên nhưng lại trù úm, chụp mũ những người không ăn dơ với mình. Giáo viên trong trường nếu hợp gu, ông ta che chắn, nâng đỡ... Hải Thanh cứ nghi ngại việc ông ta rơi xuống cái giếng mà không hề hấn gì....
Chiều muộn, trời đang giông gió, sấm chớp ì ầm, ngữ này lại có trận trút nước đây. Mấy mẹ con Hải Thanh đang lột củ mì luộc ăn thay cơm. Bữa trưa, lục thùng chỉ còn hơn lon gạo, thằng Phúc thổi hết. Đi dạy học về, Hải Thanh mở mâm cơm hai con để phần, cố gắng ăn mà vẫn không hết. Thương con chó vàng đang bụng mang dạ chửa, Hải Thanh xúc hết số cơm còn lại trộn mắm ruốc cho nó. Đang đói, lại có cơm trộn mắm, thứ “đặc sản” ít có, con vàng cung cúc ăn, miệng ư ử, đuôi vẫy rối rít.
Củ mì non, vỏ lột tuồn tuột trắng như bắp tay thiếu nữ. Thằng Phúc nằn nì: “Mẹ đừng bỏ muối vô mì luộc mẹ nhé. Mẹ và anh Vũ chấm muối thì ngon rồi, lọ đường còn gần đầy, mẹ cho con chấm đường mẹ nhé”. Hải Thanh bật cười: “Con ăn mì luộc với đường, anh Vũ và mẹ ăn mì chấm muối... Con không thương mẹ, yêu anh à?” Thằng Vũ xếp củ mì vào cái nồi gang vẫn
dùng thổi cơm đem ra giếng, ngoái đầu lại: “Mẹ cho Phúc ăn mì với đường đi. Con ăn mì chấm muối lại thấy ngon hơn ấy...”.
Trận mưa trút nước nuốt chửng khoảnh khắc cuối ngày. Trong nhà, ngọn đèn cạn dầu leo lét cháy, cố trụ vầng sáng bằng nửa cái chiếu, đỏ quạch. Chờ nồi mì chín, Hải Thanh tranh thủ thời gian ngồi chấm bài. Dưới bếp, nồi mì ì ạch sôi. Hơi nước không đủ mạnh đẩy cái vung gang nặng chịch, rớt xuống mớ củi cháy đỏ kêu xèo xèo, nhồn nhộn. Ngoài trời đã ngớt ngát mưa, những vệt chớp vẫn nhay nháy soi xuống ngôi nhà tranh nứa đơn độc. Vũ, Phúc đã sắp sẵn lọ đường, đĩa muối. Bất chợt con vàng góc hiên sủa ăng ẳng, báo hiệu một sự xuất hiện không đáng có. Hiệu trưởng Tê một tay cầm đèn pin sáng chóa, một tay quơ quơ cái gậy tầm vông khệnh khoạng cùng người đàn ông mắt lé, lạ hoắc xồng xộc đi vào. Con chó vàng nhảy phịch xuống sân, chạy vòng quanh chặn đứng khách không mời. Hiệu trưởng Tê dứ dứ cây gậy tầm vông bằng cổ tay người lớn, nói ra mùi rượu: “Mẹ kiếp, chủ nào chó nấy. Ông thì đập bỏ mẹ. Chống đối thằng này thì chỉ có chết. Chết mà không có chỗ chôn kia. Nghe ông, theo ông thì đài nghe xe cưỡi. Phản ông thì quấn chiếu trôi sông. Mẹ con mày ngỡ mình là ai chứ. Mẹ kiếp. Gái góa lo việc triều đình, bày đặt phản ông à. Báo cáo báo cầy, ông thì cho cả lũ chúng bay đi ăn mày. Trưởng Thôn ư, Trưởng ấp ư, Ủy ban ư, Chi ủy ư... Chúng mày là cái thớ gì. Phạt Hành chính ư, kỷ luật Đảng ư, vài chục nghìn bọ nộp phạt với ông là cái đinh han. Muỗi đốt l... trâu. Chú bỏ tay ra - Hiệu trưởng Tê cố sức gỡ tay người đàn ông mắt lé. Chú mặc tôi, tối nay tôi sống chết với mẹ con nhà nó. Chú không giúp tôi thanh toán nỗi uất ức này thì về đi. Chú sợ chó à? Chú sợ mấy mẹ con gái góa à? Hay chú không hết lòng hết dạ với tôi. Mẹ kiếp. Sao lúc tu rượu ừng ực, gặm cổ gà đùi chó chú hăng thế, chú xung thế. Có gan ăn cướp, phải có gan chịu đòn. Chú sợ chó, sợ mẹ con nhà nó thì về
đi. Về với chai rượu, đĩa nhựa mận vài khúc dồi chó còn trên mâm ấy đi. Hôm nay tôi sống chết với mẹ con nhà nó....”. Người đàn ông mắt lé, lạ hoắc vẫn cố đưa đôi tay xương xảu đỡ Hiệu trưởng Tê, cầu cứu Hải Thanh đang đứng chết trân trên thềm: “Cô thông cảm, ông anh tôi hôm nay quả có chút liu tiu. Ở Ủy ban về, ông anh tôi đã líu ríu rồi. Chiều nay, chẳng biết bực dọc ra sao đem đổ hết vào can rượu và mấy chục ngàn thịt chó tôi mua... Đến lạ, không uống thì cạy chả được câu, vài hớp vào mồm thì chua cay, ác độc tuôn ra bằng hết. Người ta bảo lầm lì ít nói thường hay cục. Ông này đúng vậy, cục lắm. Mấy đứa trẻ nhà tôi sợ bác một phép. Một lần, sang chơi nhà bác, con vợ tôi không biết nói năng bỗ bã thế nào với ông anh họ kính mến liền ăn trọn tô miến vào mặt. Cũng may, tô miến múc sớm, ít nóng nên mặt mũi không sao nhưng đáo họa, gẫy hai răng cửa...”.
Cơ khổ, anh em thằng Vũ thấy người lạ cứ đứng như trời trồng, làm trụ đỡ bất đắc dĩ cho ông thầy Hiệu trưởng. Người lạ này miệng lu loa khê đặc hơi men và khói thuốc lào kể lể những chuyện đẩu đâu nhưng vẫn hàm một ý tứ đe dọa. Từ ngạc nhiên đến hốt hoảng, bỏ hết cả nồi mì, lọ đường, đĩa muối, Vũ, Phúc chạy lại bên mẹ. Tay thằng Vũ lăm lăm khúc củi điều chà chạnh. Con vàng thấy hai kẻ bất hảo tuy mồm loa mép dải nhưng vẫn “an tọa” ngoài sân và chủ nó tay lăm lăm “vũ khí” đang thế thượng phong trên thềm thì ve vẩy đuôi đắc thắng. Lại lắc rắc mưa. Hải Thanh bước xuống sân, bình tĩnh nói vừa trấn an hai con, vừa thanh minh với hai khách không mời: “Ấy chết... Chuyện đâu có đó, ông cứ đưa anh ấy về. Đêm hôm mưa gió, lại túy lúy thế này....”. Không biết bực tức với Hải Thanh hay với “thằng em” nhát chết đang khư khư ôm chặt mình, Hiệu trưởng Tê quát vống lên: “Ông không về, ông không say. Ông đủ tỉnh táo để thanh toán mẹ con mày. Mày còn già mồm nói đâu có đó ư, đâu có đó như thịt chó có lá mơ ấy. Ông còn lạ gì lũ chúng
mày. Loại ăn cháo đá bát. Lúc mới xin về trường này, thơ thớ cái mồm, nào là nhờ anh giúp đỡ. Nhờ anh chỉ bảo đường đi nước bước cho mẹ con em. Ông chỉ bảo rồi đấy. Ông giúp rồi đấy. Giúp mày rồi, mày có cho ông “đỡ” mày không. Hay ông “đỡ” mày không sướng bằng thằng máy ủi nó “đỡ” mày. Hay cái ấy của ông không to bằng cái ấy của thằng máy ủi. Chai nhớt thải, mấy lít dầu hôi của nó có bằng Giấy khen, phần thưởng, lương tháng gạo tem mày lĩnh không. Những thứ đó đành rằng của cơ quan, của đoàn thể, nhưng cơ quan, đoàn thể là ai? Không phải là thằng này hay sao. Có ông là có tất cả, không ông là không có gì cả. Mẹ con mày phải hiểu điều đó... Còn chú, ngày mai chú biến luôn đi, biến về bên Đắc Lắc với con vợ sún răng của chú đi. Vợ chồng chú khôn hồn thì lo trả nợ tôi đi. Nay nần mai nữa, mai dài hơn cuốc...”.
Hải Thanh và mọi người cứ tưởng nọc độc được tuôn ra hết đằng miệng rồi thì Hiệu trưởng Tê sẽ bình tĩnh trở lại. Chắc là thế, sẽ thế, sẽ bình tĩnh lại. Người đàn ông mắt lé thấy anh mình xổ được uất ức rồi, lại có cái lạnh của mấy giọt nước mưa xoa dịu nên không nhiệt tình ôm khư khư ông anh say rượu bù lu bù loa nữa. Bất chợt, vuột khỏi tay người đàn ông mắt lé, Hiệu trưởng Tê vung gậy tầm vông vụt tới tấp mẹ con Hải Thanh. Bị đập bất ngờ, Hải Thanh chỉ kịp kéo tay thằng Phúc chạy ra vườn điều trốn thoát. Thằng Vũ không phải tay vừa, nó né những cú đập tuy mạnh nhưng không chính xác của kẻ say rượu, lùi lại tìm thế phản công. Người đàn ông mắt lé (Sau này Hải Thanh mới biết gã đó là anh em chú bác với Hiệu trưởng Tê, vợ chồng con cái ở bên Đắc Lắc nhưng làm một ăn nhậu mười, thường xuyên sang nịnh bợ, vay vỏ Tê) xông vào giằng khúc củi điều trên tay Vũ. “Hai đánh một chẳng chột cũng què”, Vũ huýt sáo gọi con vàng chạy biến vào đêm tối, lắc rắc mưa. Thấy Hải Thanh kéo thằng con cụt tay chạy mất tiêu rồi, thằng con
lớn và con chó vàng cũng đã hút khỏi tầm mắt thì Hiệu trưởng Tê hằm hằm vác gậy lao theo. Vô phúc cho kẻ bất lương, khi chạy qua sân giếng, vướng chân vào sợi dây buộc gầu múc nước, Hiệu trưởng Tê té sấp xuống bệ đá ong ngất xỉu. Người đàn ông mắt lé quáng quàng kêu cứu với cứu với.
Ở trạm xá về, Hải Thanh phần nào cũng đã yên trí vì ông y sĩ trực trạm nói thầy Hiệu trưởng không sao, có lẽ đang say rượu. Hải Thanh ngồi chấm bài ở cái chõng tre mà sao chân bước ra tới suối từ lúc nào không hay? Nước suối sâu đen thẳm ngăn Hải Thanh chững lại. Hải Thanh buông hai tay thững thờ, như muốn vứt bỏ những gì ở lại.
Hải Thanh nghĩ nếu mình còn sống trên cõi trần này làm khổ lây thêm hai con nữa cho xem. Đầu óc Hải Thanh cứ quay cuồng bởi muôn vàn câu hỏi. Hải Thanh ơi! Mày định chết ư? Số phận mày hẩm hiu như bó rau cải vàng úa bọt bèo, trôi nổi. Cuộc đời này có gì vui đâu. Nghĩ đến những người đàn ông đã đi qua, đang manh nha, rắp tâm chiếm đoạt cuộc đời mình, sao mà họ chẳng có lấy một chút lương tâm... Mối tình đầu trẻ trung tươi đẹp, mối tình sau chắp vá đau thương. Đau khổ ê chề nhất là mối tình chắp vá. Ê chề đau khổ nhưng cũng may, chưa có bìu ríu ràng buộc con cái.
Chiều vàng, nắng loang bậu cửa, Hải Thanh vừa ở lớp về thấy Tuấn xoay trần loay hoay làm gì trong căn buồng kê giường của vợ chồng. Hải Thanh lên tiếng phá tan sự im lặng ngượng ngùng trên gương mặt Tuấn: “Anh dọn giường à. Chủ nhật hôm nọ em và Vũ đã quét dọn sạch sẽ rồi mà”. Tuấn xoa xoa bàn tay đem nhẻm muội nồi nói như thanh minh: “Không, anh có làm gì đâu. Đang định tìm chỗ đặt cạm chuột. Nhà mình lắm chuột lắm...”. Buổi tối, khi dượng Tuấn đã đi sang nhà hàng xóm hút thuốc lào, Vũ ghé tai mẹ nói thầm: “Con để ý thấy dượng ghi ghi chép chép một lúc rồi lại vào buồng lục lọi, không biết dượng tìm gì trong ấy chứ không phải đặt cạm chuột đâu mẹ
ạ”. Hải Thanh nói át đi: “Việc người lớn, con để ý làm gì. Dượng đặt cạm chuột thật đó...”. Nói với con vậy nhưng bụng Hải Thanh cũng thấy ngờ ngợ. Sau này, khi Tuấn đã lộ bộ mặt lang sói, đểu cáng ra Hải Thanh mới biết quá trình chung sống đó, mọi chi tiêu tiền nong trong nhà Tuấn đều ghi chép tỉ mỉ. Chiều hôm ấy biết Hải Thanh còn ở trường, Tuấn vào buồng kiểm đếm lại thùng gạo. Rõ đúng là loại người “đo lọ nước mắm, đếm củ dưa hành”. Bố của thằng Vũ, thằng Phúc không phải không yêu thương vợ con nhưng lại quá nghe lời gia đình. Đành rằng “sư nói sư phải, vãi nói vãi hay” nhưng Phụ không biết phân tích phải quấy, nghe mẹ nghe em, mọi điều xấu xa đều giành tất cho vợ. Ăn ở với nhau con sống con chết có nhưng chưa bao giờ Phụ mua cho Hải Thanh thứ gì dù chỉ là một đôi dép, một chiếc nón lá... Và thời gian chung sống, đầu gối tay ấp đâu có nhiều nhặn gì... Đằng này, đời sống vợ chồng tuy mới ăn ở cùng nhau nhưng đối với Tuấn, Hải Thanh đã thực sự hết mình. Vậy mà... Vậy mà...
Giờ đây, lại là một vị lãnh đạo, một đồng nghiệp đang rắp tâm chiếm đoạt mình, mọi tai họa đang rình rập bủa vây. Mày chết ư? Chết cũng là một giải pháp thoát khỏi mọi sự vướng bận cuộc đời này. Hai người đàn ông đã yêu thương mày hết mức rồi cũng ruồng bỏ mày. Ruồng bỏ các con họ không một chút thương yêu. Còn Tuấn, một tên lừa tình trắng trợn, bao nhiêu lời hứa hẹn. Buổi ban đầu thề thốt yêu thương, nào là đùm bọc con cái, nào quý trọng vợ, bù đắp tất thảy cho mẹ con... Lời hứa như dời núi ngăn sông. Để rồi trở mặt lòng lang dạ sói.
- Ôi cuộc đời sao mà cay nghiệt đến thế... Đi đi, ta đã đi chạy trốn với đời từ Bắc vào Nam... Giờ chỉ có nhảy xuống suối chết đi cho rồi. Số mày là sao Chổi mà thôi, đừng sống nữa mà làm khổ hai con, thằng Quá chết cũng vì cha nó li hôn mày, để nó chạy trốn khỏi vòng tay nội nó. Bắt nó không ở với nội
mà chạy ra đường để xe cán chết. Thằng Phúc vì em mà mất cánh tay. Sao vậy Hải Thanh ơi? Nếu mày không yêu thương đùm bọc chúng nó thì đâu có những đứa con phải lao đao đi theo mẹ. Hai con ơi, hãy tha thứ cho mẹ. Hãy ở lại với các chú bác nhé! Mẹ đi đây! Đi đi. Đi đi, mày còn chần chừ gì nữa hả Thanh? Mày như một bông hoa dại ở rừng hoang vậy. Đã thế, càng bị vùi dập mày lại càng sáng đẹp ra cơ... Tiếc thay, tệ bạc thay, những tay chơi hoa rồi lại muốn dập nát hoa... Phải chăng vì những loại người đểu cáng tệ bạc thế cho nên đời Hải Thanh cứ như cánh bèo trôi nổi, hai chân vô thức lần ra suối bao giờ không hay....
Ối! Nước! Nước! Nước suối lạnh chạm vào Hải Thanh như một lời thách thức. Không! Hải Thanh không chết và chưa muốn chết. Một chiếc gậy gõ nhịp nhịp trên đầu Hải Thanh nhè nhẹ:
- Tội gì mà phải chết hả con. Việc vừa rồi, có gì bà làm chứng. Nếu ngày mai có chuyện gì xảy ra với con nữa, bà sẽ có trách nhiệm bảo vệ ba mẹ con cháu. Hơn nữa con đang còn hai thằng con khôn ngoan tuấn tú lại học giỏi. Đi về đi con, bà nói con nghe mà. Hơn nữa con suối này cạn lắm, con lại biết bơi mà làm sao chìm cho được.
Như người gặp ác mộng tỉnh ra, Hải Thanh bám gốc cây leo lên, hổn hển: - Bà ạ, cháu không ngờ, đồng nghiệp với nhau... Ông ấy lại ở cương vị lãnh đạo....
- Thôi bà biết rồi, chuyện gì có đó, về đi con, khuya rồi. Thằng Phúc thức giấc không thấy con đâu hoảng sợ tội nghiệp nó. Chuyện ông Tê ức hiếp con, dân ở đây biết cả. Ngày mai con cứ bình tĩnh đến lớp dạy xem như không có việc gì xảy ra. Được thì cho nó qua đi. Nếu không thì bà sẽ làm việc này cho con.
Hải Thanh thấy những lời khuyên của bà hàng xóm tốt bụng nghe cũng có
lý. Nhưng tại sao Hải Thanh vẫn thấy nhói đau. Trái tim cô đã bầm dập nhiều lần rồi chứ đâu có phải lần này là lần đầu đâu mà con tim đau thắt vậy. Giờ đây, nếu mình chỉ nghĩ chết, chết chạy trốn một cách thụ động là hèn… Mày chết đi tất cả sẽ ra sao? Nước mắt của các con sẽ dìm nghỉm đời hai con của mày biết không? Nắng mưa sẽ cháy rụi đời thằng Phúc. Giông bão sẽ trút lên đầu thằng Vũ. Như vậy chính mày là kẻ vô cùng tàn nhẫn. Hiểu chưa? Hải Thanh ơi! Dòng suối vẫn thì thầm chảy, nước đen ngòm và lạnh lẽo lắm, nó đâu sáng sủa, êm dịu như lời bà hàng xóm này khuyên đâu?
Một thoáng bà già tốt bụng cúi xuống đưa tay ra dắt Hải Thanh về. Đi một lúc sau, tất cả những nỗi sợ hãi cũng qua đi. Cả không gian vũ trụ chợt yên lặng trong lòng cô giáo. Hải Thanh biết sóng to và gió lớn của cuộc đời đang tiếp tục đày đọa mẹ con, nhưng mình không thể chết, không thể để các con mồ côi, bơ vơ giữa cuộc đời đầy chông gai thử thách. Gạt bỏ ý định chạy trốn cuộc đời, vùi thân nơi đất khách quê người và những ý nghĩ buồn rầu về những “người đàn ông” đã từng yêu thương ôm ấp, cả những gã thèm muốn tấm thân ngọc ngà của mình, Hải Thanh coi đây là một khoảnh khắc thấy yên ắng nhất.
Lặng lẽ và êm dịu nhất sau những đợt phũ phàng đau khổ lướt qua, Hải Thanh bần thần ngước nhìn ánh trăng vàng. Trăng bữa nay rất tròn, “Chỉ có vầng trăng trong lòng mình, ai đã cắt đi một nửa. Một nửa còn giăng bủa kín mây đen...”. Trong đầu Hải Thanh vọng về lời ru ngọt ngào thuở ấy. Thuở ấy, ánh trăng hạnh phúc chưa bị tan nát ra trăm mảnh. Cái thuở chồng vợ bên nhau các con sum vầy. Ánh trăng lúc ấy là một ánh trăng tròn vành vạnh. Hạnh phúc biết chừng nào. Chồng lúc đó là một Sĩ quan Quân đội, chuyển sang ngành Công an làm công tác phòng chống tội phạm. Còn cô là một giáo viên dạy Văn như hôm nay vậy. Gia đình sống thanh bạch lúc nào cũng ôn
hòa, vui vẻ, “xa nhau thì nhớ, gặp nhau thì cười”. Gia đình ấy sống vui nhộn với xung quanh xóm làng theo tháng năm. Thời gian, hạnh phúc ấy tưởng sẽ không bao giờ nhạt phai và thay đổi. Nhưng trên đời này, mấy ai lường trước được chữ “ngờ”. Từ khi cha cậu bé Vũ được đề bạt, phong quân hàm bên ngành An ninh gì đó thì thay lòng đổi dạ. Mẹ cậu chưa kịp vui thì phát hiện ra hạnh phúc của mình đang nát tan từng mảnh. Cậu bé Vũ còn nhớ buổi trưa hôm ấy, lần đầu tiên cha vắng nhà, hai em Phúc, Quá không buồn ăn cơm. Cứ trông chờ từng phút nhìn ra con đường lớn ngóng trông cha và mẹ. Lúc sau mẹ đã về. Mẹ rũ rượi tay chân đi vào nhà như người mất hết hồn vía. Vài năm sau Vũ được nghe mẹ kể rằng, mẹ nghe trọn vẹn cuộc chim chuột trăng hoa mèo mỡ của một đôi tình nhân trong nhà hàng. Mà cô gái thì trẻ đẹp, và người đàn ông không ai khác ngoài người đàn ông yêu thương của mẹ… Những lời dịu ngọt tình tứ, những dự định tương lai sán lạn, những hứa hẹn chan chứa yêu thương: “Ôi chao! Sao mà vui đẹp thế!!!” Cô gái rót vào tai người tình:
- Em nguyện làm bến đỗ để thuyền anh neo đậu hết cuộc đời này. Mẹ điếng người. Từ ngày đó, gia đình Vũ mất đi người yêu nhất đó là cha, mất đi người em út và mất đi những gì đã có. Và cái gì đến đã đến. Năm Vũ mười bốn tuổi một buổi mùa hạ… Lặng lẽ thời gian khắc khoải héo hon. Đau xót quá, vết rạn nứt cuộc đời theo mùa hạ nó nứt cháy rụi cuộc đời. Chua cay quá sức tưởng tượng của tuổi thơ Vũ. Hải Thanh đang nghĩ về thằng Vũ, nó đi học nhà bạn không hay biết chuyện vừa xảy ra.
Chị ngồi đó, sương trời buông xuống những giọt long lanh như nước mắt Hằng Nga đậu xuống cõi trần. Hải Thanh quên đi cả hoang vắng, lạnh lẽo của đêm. Cô hình dung ra ánh mắt đau buồn của thằng Vũ. Rồi sau này, rồi ngày mai nó đi học ở bạn nó về... Rồi thằng em kể lại chuyện buồn đêm đó với
anh... Hải Thanh đang lo sự việc này đến tai mắt Vũ, liệu nó có giữ được bình tĩnh không? Rồi đây thầy trò sẽ ra sao? Dù sao đi nữa Vũ bữa nay cũng mười bốn mười lăm tuổi rồi, nó cũng là chàng thanh niên rồi. Đoàn viên của trường rồi. Hải Thanh nhắm mắt lại cố quên đi cái nhìn đểu cáng của Tê. Và đây nữa, ánh mắt xa xăm, lạnh nhạt, dửng dưng, ánh mắt ác độc của những người thuộc ê kíp với Tê, những kẻ ôm chân bợ đỡ Tê.
CHƯƠNG 7
N
ằm bẹp bụng xuống chiếc chõng lồ ô đóng cẩu thả, Vũ suy nghĩ mông lung. Hôm nay không đi học nữa, tuổi đã mười lăm, tốt nghiệp lớp chín rồi. Khó khăn chồng chất khó khăn, bây giờ phải nghĩ cách vượt qua. Bây giờ không nghĩ cách, tìm cách thì làm sao vượt qua được... Ông thầy Tê thì mình thấy phần nào cũng áy náy. Nếu như ông thầy này còn sống thì liệu mình có yên ổn với ông không. Vì mình mà ông trượt chân té sân giếng, ông sẽ trả thù mình. Rồi những ngày tháng sắp tới mẹ con mình sẽ đối phó ra sao? Nếu như ông ấy bảo thủ, nói do mình rượt đuổi ông và hai người chống trả nhau làm ông té. Giá khi đó ông cũng chạy từ từ như lần bị thằng Phúc bốc cát phóng vào mắt miệng, thì đâu đến nỗi. Đằng này.... Giá lúc đó mình đừng đuổi theo có lẽ ông không đến nỗi phải té sân giếng. Cậu Vũ cứ nghĩ đi, nghĩ lại. Nếu như mình không thấy ông ức hiếp mẹ đã đành nhưng đây mình đã nhìn thấy nhiều lắm cơ mà. Ai chẳng tức... Nếu không kêu cứu, nếu mình và thằng Phúc không phản ứng nhanh thì mẹ con hết đường chạy rồi. Tốt nhất mẹ ơi! Con sẽ ra đi khỏi nơi này mẹ ạ! Con sẽ về Sài Gòn kiếm việc làm. Con sẽ cố gắng tự lập cuộc đời mình, vả lại con còn phải lo cho em con bị tật nguyền nữa! Con không thể ở lại để hôm nay hay ngày mai con mất tất cả cuộc đời mình. Sau này mẹ hãy tự bảo trọng và tránh xa con người mạt hạng ấy. Mẹ tránh thật xa nghe mẹ! Mẹ phải đề phòng những phản ứng tiêu cực ê kíp của ông ta. Nếu ông ta chết thì mẹ sống yên ổn hơn, hay ông sống thì mẹ sẽ đối mặt với ông ấy như thế nào. Mẹ phải tìm thấy cách xử sự thật hòa đồng, cái cách người ta gọi “sống chung với lũ” cho ổn. Vũ đang nằm suy nghĩ quanh quẩn, Hải Thanh bước vào nhà, đến gần. Chỉ vỗ vai Vũ một cái rất nhẹ, thế mà Vũ giật nảy người. Thấy mẹ, Vũ bật dậy hỏi dồn dập: “Ông ấy thế nào rồi
hả mẹ?” Hải Thanh trả lời câu hỏi của con bằng một câu hỏi lại: - Vũ, sao con không đi học?
- Dạ! Con thấy trong lòng bất ổn nên con không đi học được. Có ai nói gì con không mẹ? Có ai nghi con đẩy ông té xuống sân giếng không mẹ? Thấy con hốt hoảng thật sự, sợ nó nghĩ quẩn, Hải Thanh liền trấn an: - Không đâu con! Theo mẹ nghĩ, ban đêm khuya khoắt, mưa gió, ông ấy lại say rượu, không biết ở đó có cái giếng để ông tránh.
- Nhưng thưa mẹ, nếu ông ấy chết thì con thấy trong đó cũng có phần trách nhiệm của mẹ con ta đấy mẹ ơi! Còn ông ấy không chết, chỉ bị thương nhẹ, nằm viện vài bữa, tốn vài trăm nghìn bạc thì sau đó, theo con nghĩ, cũng là rắc rối to cho mẹ con mình.
Hải Thanh vào bếp nấu cơm, giục Vũ: “Con ra vườn hái nắm rau vào nấu canh ăn qua loa cho xong bữa. Mọi việc để mẹ tính...”. Ba mẹ con ngồi ăn cơm. Cả ba đều có những suy nghĩ theo cách của mình. Hải Thanh lên tiếng trước:
- À! Lúc con hỏi mẹ, mẹ chưa trả lời con. Hiện tại bây giờ thì mẹ chưa biết ông sống hay chết, nhưng họ đã đưa đi bệnh viện cấp cứu. Người ông đang còn ấm. Nhưng ông không nói gì. Ông chưa chết. Ăn cơm xong mẹ sẽ qua nhà chú Dũng hỏi xem tình hình ông ta như thế nào.
Nói xong Hải Thanh lẳng lặng xúc cơm cho hai đứa, còn hai miếng cá lúc trưa gắp nốt cho chúng, còn mình chỉ ăn vài miếng rau cải nấu canh với mấy con cua Vũ bắt ở suối. Nhìn hai con uể oải nhai cơm, Hải Thanh an ủi:
- Thôi chuyện người lớn, ai làm sai người đó chịu, các con cứ cố gắng học giỏi mẹ mừng. Đó là niềm động viên an ủi lớn nhất cho mẹ đấy. Rồi chị cười...
Nụ cười của mẹ đã từng nhiều lần làm xốn xao một góc trời thôn xóm nhưng bữa nay sao mà xót xa, cay đắng thế. Trong đầu Vũ nghĩ thoáng qua, nó thấy thương mẹ vô cùng. Mẹ ơi! Mẹ có biết chăng lòng con đang tan nát. Khi thấy cuộc đời của mẹ chịu nhiều nỗi éo le, cay đắng. Tại sao họ cứ nhảy vào dày vò mẹ... Tại sao? Câu hỏi này con nghĩ suốt những ngày tháng ở bên mẹ. Con mắt con từ khi biết nhìn nhận những biến cố cho đến bây giờ đã bao lần nhỏ lệ. Mẹ là người mẹ đáng yêu, đáng kính trọng nhất của con. Mẹ chưa làm điều gì sai đối với cha, với các con, đối với ông dượng. Ông Tuấn đến với mẹ, tai con nghe ông đã hứa với mẹ, mắt con thấy việc làm của ông. Con vô cùng thương mẹ, oán trách ông Tuấn. Ông Tuấn là người lớn duy nhất con thấy đầy dã tâm, lang sói.
Vũ nghe mẹ kể: Khi cha Vũ ở chiến trường miền Nam về, cha Vũ là Sĩ quan chiến thắng trở về, rất oai. Đất Quảng Bình mà nói đúng là đi nhiều về ít. Có về chăng thì cũng là thương binh tật nguyền. Ông bà ngoại khuyên mẹ nên lấy cha Vũ đi. Gia đình tử tế đấy. Nó vừa đẹp trai to khỏe, xứng đôi vừa lứa với con đẹp nết, đẹp người. Bộ đội với giáo viên quá đẹp đôi. Thế là đám cưới hai người rất đơn giản. Cưới mẹ xong, cha Vũ theo đoàn 112 Bộ đội Trường Sơn đi Tà Khẹt - Lào sang bảo vệ đất nước Campuchia. Thế là mẹ Vũ mang bầu Vũ. Chín thàng mười ngày mang nặng đẻ đau, thui thủi nuôi con đến khi thằng Vũ được bốn tuổi cha nó mới về.
Năm 1982, cha Vũ về vào lúc chín giờ tối. Ba giờ sáng, cha mẹ quấn quýt lấy nhau, Vũ mở mắt ra nhìn thấy. Cậu bé bốn tuổi đâu biết cha mẹ nó đang tan quyện hòa biến vào nhau, chỉ thấy người đàn ông buổi tối cho nó con búp bê và bịch kẹo đang đè lên mẹ. Thấy vậy nó leo lên lưng người đàn ông kia: “Ông đè mẹ, con đè ông. Chết nì, cho chết nì...” Nó cào cha nó, nó ngồi lên cổ cha nó, nó cắn, nó la chết nì... “Ông có thả không. Con mách nội nì. Con
mách ông đè mẹ nì...” Thế là cha nó thôi, lấy chăn trùm mẹ nó lại. Nó hết khóc rồi lại ngủ tiếp. Cuộc đời thơ dại của thằng Vũ là vậy đó. Rồi mẹ Vũ sinh ra thằng Phúc, thằng Quá. Đứa sinh đầu năm, đứa sinh cuối năm. Thằng Phúc bị bú sữa sống lúc mẹ Vũ mang bầu thằng Quá. Vào những năm đầu giải phóng, thiếu cơm, thiếu áo.
Ai cũng bảo cha Vũ rằng: “Khủng khiếp thật, chú Phụ đi Bộ đội xa, còn bây giờ chú ở gần chị đúc giỏi thật. Cứ đụng góc giường là cô giáo Thanh có bầu ngay. Sợ nhất lính về nhà mà....” Cha Vũ cười hề..hề…
Cậu bé Vũ sống yên vui có mẹ, có cha được mười tuổi. Sợ nhất, đến giờ Vũ vẫn không nghĩ ra, vẫn cố xua đuổi hình ảnh cha mình, một Sĩ quan Quân đội, xà cột súng ngắn bệ vệ đường hoàng mà lạnh lùng chỉ mặt vợ con. Lần thứ nhất, bắt mẹ ký đơn li hôn. Mẹ Vũ mới nói rằng: Em tưởng anh bệ vệ súng ngắn, sao vàng, oai phong lẫm liệt đẩu đâu chứ bây giờ về bắt nạt vợ con, ruồng rẫy vợ con thế à? Vợ con anh ở nhà đâu có tội tình gì. Em ở nhà, một nắng hai sương khổ cực nuôi ba đứa con thơ dại của anh. Tại sao hả anh?
Mẹ Vũ khóc, còn Vũ sợ quá. Vũ ôm cứng sau lưng mẹ. Thằng Phúc, thằng Quá núp mặt vào ngực mẹ, cả ba anh em đều khóc. Mẹ không khóc nữa. Mẹ nhìn thẳng mặt cha Vũ.
- Anh cần gì ở ba mẹ con tôi! Nào anh nói đi... Anh nói đi. Anh về chung vui với ba mẹ con tôi được bốn ngày thế là đủ rồi ư? Anh cần gì? Đảng có dạy anh ruồng rẫy vợ con thế không? Chính phủ có dạy anh đối xử với Nhân dân như thế không?
....
- Anh điên rồi phải không?
Đầu óc Vũ lại quay về quá khứ của nó. Đến tháng sau, nghe cha được
chuyển ngành về làm bên An ninh ở đâu đó, mẹ Vũ chưa kịp mừng thì cha Vũ lại chìa ra tờ đơn li hôn. Đến lần này, ba mẹ con không khóc nữa. Vì lúc đó nỗi đau chồng chất nỗi đau, con chết, con nát cánh tay... Ôi nước mắt mẹ cứ chảy ngược vào cổ họng mà nuốt, nhổ đều không được. Ôi! Một thứ nước mắt đỏ, mặn chát, cay đắng hơn bất cứ thứ mặn chát cay đắng nào có trên đời. Ôi, Vũ thấy mẹ mình hình như không còn khóc được nữa nhưng trong đôi mắt ấy những giọt lệ đỏ đặc quánh lại, lã chã rơi xuống đất, xuống đầu hai con nhỏ. Người mẹ oằn xuống, rũ rượi như tàu chuối khô. Rồi thước phim quay đến ông dượng tên Tuấn. Ông đến với mẹ Vũ rất ngọt ngào nhưng phũ phàng một cách nhanh chóng. Đến nỗi gì mà phải đi dìm thả sông thằng Phúc... Rồi đến đốt cháy nhà, cháy đời sống bình dị của vợ chồng. Mẹ ơi! Cuộc đời mẹ sao mà truân chuyên đến thế. Người ta bảo ba chìm bảy nổi, chắc mẹ phải ba chục chìm, hàng trăm cái nổi? Không biết bao nhiêu cái chìm nổi mà kể. Nay mẹ ơi! Duyên phận ông thầy Tê này đến ức hiếp mẹ, đó là điều con quá bất ngờ mẹ ạ!
Vào Nam mới có ba năm thôi. Nay mẹ đã 35 tuổi, còn biết bao giông tố nữa hả mẹ. Ông trời trói buộc mẹ sao chặt thế, làm sao mẹ sống được đây. Sự thực cuộc đời cay đắng lắm! Tất cả trở về trong đầu óc Vũ, sống sượng và phũ phàng làm sao. Thôi bây giờ, trời cũng tối rồi. Thằng em Phúc của con nó cũng vào bàn học, nay nó cũng đã học lớp bốn rồi. Còn con không học nữa. Con học từng đó cũng đủ để suy nghĩ, đủ để sống rồi mẹ ạ! Con không dám mơ ước gì nhiều nữa. Hôm nay trên trang giấy này, con muốn nói với mẹ hết những lo lắng, trăn trở và cả những dự định quyết định cuộc đời con...
Vũ cúi đầu viết. Một trang, hai trang, bốn trang… Con cần phải nói hết với mẹ những gì muốn nói, bởi vì ngày mai con sẽ ra đi, đi xa nơi này. Con nhất thiết phải đi. Vũ vẫn viết. Rồi đây những gì đang đợi con phía trước, con
chưa biết. Nhưng mẹ đừng lo, con trai mẹ giỏi lắm. Con phải xa mẹ, xa em con buồn, con khổ lắm. Nhưng con vẫn cứ đi, con ra thành phố tìm việc làm. Hẹn một ngày gần nhất con sẽ trở về. Thời gian bao lâu con chưa biết trước được, có thể một vài tuần, dăm tháng, ba tháng, nửa năm hay một năm, hai năm… Mẹ và em Phúc ở nhà phải cảnh giác, cẩn thận... Con đi…
Vũ dừng bút. Nước mắt giàn dụa trên má tự bao giờ. Nó lấy vạt áo lau, thầm nghĩ mày đừng yếu đuối nghe mày. Cậu tự nói với mình như vậy. Vũ đặt lá thư vào một chiếc phong bì và kẹp trong cuốn sổ, trong cặp sách giáo án của mẹ. Vừa viết xong Vũ nghe bước chân ngoài thềm. À, mẹ cũng đã về, Phúc thì đã ngủ từ lâu. Cậu đến nằm cạnh giữa hai người. Vũ tuy lớn nhưng vẫn ngủ một giường với em, với mẹ. Mẹ quay lại với Vũ. Vuốt tóc Vũ: “Con à! Phòng Cấp cứu Bệnh viện Thành phố báo về trường ông Tê bị chấn thương sọ não mạnh quá nên đứt dây thần kinh không nói được, không nghe được. Có khi có khỏi cũng bị tàn phế...” Vũ không nói gì, khẽ khàng nằm nghiêng sang ôm thằng Phúc. Một lúc sau, không hiểu sao, Vũ vùng dậy lay mẹ: “Thế hả mẹ, vậy mẹ có nghe họ xì xào vì sao không mẹ. Chuyện này sớm muộn rồi cũng có tiếng vào lời ra với mẹ con mình. Và mẹ, em con rồi sẽ ra sao hả mẹ?” Hải Thanh dỗ dành: “Con yên tâm, chuyện người lớn, ai làm nấy chịu mà con. Thôi khuya rồi con yên tâm ngủ đi”
Vũ không sao ngủ được. Mẹ ơi! Con sợ lắm. Sợ rồi mai đây con đi vắng mẹ và em sẽ ra sao? Con chứng kiến cuộc đời của mẹ đã trải qua trăm đắng ngàn cay. Tại sao con không ngồi trực tiếp mặt đối mặt để kể cho mẹ nghe hết. Phải chăng sự trầm luân trong cuộc đời của mẹ đã giúp cậu bé đủ can đảm để lặng im? Và cậu nhầm tưởng sự im lặng ấy là một điều an ủi mẹ. Vì vậy cậu đâu có biết rằng người mẹ đã ngất xỉu đi khi đọc thấy những dòng thư run rẩy, nhòe nước mắt của cậu.
"""