Hồ Sơ Tâm Lý Học: Tâm Thần Hay Kẻ Điên PDF EPUB

"Hồ Sơ Tâm Lý Học: Tâm Thần Hay Kẻ Điên PDF EPUB 🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Hồ Sơ Tâm Lý Học: Tâm Thần Hay Kẻ Điên PDF EPUB Ebooks Nhóm Zalo Mục lục Lời giới thiệu Câu chuyện thứ nhất Xin hãy giúp mẹ cháu Đa nhân cách Câu chuyện thứ hai Hội chứng trầm cảm cười Câu chuyện thứ ba Chán ăn tâm thần Câu chuyện thứ bốn Lãng quên và bị quên lãng Bệnh Alzheimer Câu chuyện thứ năm Hoang tưởng người khác yêu mình Rối loạn tình yêu ám ảnh Câu chuyện thứ sáu Tội ác không thể phán xử Liệu pháp tâm kịch Câu chuyện thứ bảy Miêu nữ Gắn bó di truyền Câu chuyện thứ tám Chứng sợ màu đỏ Nỗi sợ do học được Câu chuyện thứ chín Ham muốn tình dục bị kìm nén Rối loạn ám ảnh cưỡng chế Câu chuyện thứ mười Chứng cuồng phóng hỏa Rối loạn chuyển đổi cơ thể Câu chuyện thứ mười một Một con rối tên Hồng Chứng ái vật Câu chuyện thứ mười hai Kế hoạch thanh tẩy nhân loại Câu chuyện thứ mười ba Hoàng tử vui vẻ và hoàng tử đau khổ Lời cuối sách Lời giới thiệu K hi trở thành bạn thân của Mục Qua, tôi từng đọc rất nhiều tác phẩm của cô ấy, đến khi được đọc “Hồ sơ tâm lý học – Tâm thần hay kẻ điên”, một hệ thống chuyện kể mạnh mẽ, tôi hoàn toàn không ngờ đến mà nghĩ rằng: Cô ấy dám xử lý đề tài sâu sắc đến thế ư? Cô ấy đã có thể lèo lái cốt truyện phức tạp đến thế này rồi sao? Nếu bạn cũng thử sắm vai người kể chuyện, bạn sẽ hiểu những điều cần cân nhắc sau chuyện này. Ai cũng mong muốn được kể chuyện, nhưng hầu hết chỉ dừng lại ở những phân đoạn rời rạc, hoặc mô tả những hình ảnh trong đầu mình một cách mơ hồ. Không phải vì mọi người thiếu thứ gì đó, chỉ e rằng đây chính là hình thái vốn có của “câu chuyện”. Cái được gọi là năng khiếu không phải trời cao biến những tình tiết đầy quanh co khúc khuỷu thành một tấm bản đồ tinh xảo rồi trải ra trước mắt người nào đó, không có chuyện “trời cao ưu ái”, năng khiếu và tài năng kể chuyện chính là sức mạnh và động lực để dốc sức cố gắng tích lũy, xây dựng đề tài, hoàn thành công việc lâu dài một cách hiệu quả. Một người có thể kể câu chuyện với chi tiết phức tạp là người dù thế nào cũng tìm được lối trong bế tắc, nhưng vẫn không hài lòng với điều đó, họ biến con đường thành mê cung để mình tiếp tục bước đi. Một người có thể kể câu chuyện đồ sộ phức tạp là một người thích đào xới, anh ta điều khiển chiếc xẻng trong tay đổ đầy xô bùn đất này đến xô bùn đất khác, đào càng sâu, càng đầy, anh ta mới càng có cảm giác an toàn. Theo định nghĩa này, tôi biết tài năng của cô ấy không có gì bí ẩn, nhưng cũng rất hiếm gặp. Cô ấy là một người tràn đầy năng lượng. Khi mới quen, tôi vô cùng kinh ngạc trước những rối rắm cô ấy từng trải qua trong quá khứ. Cảm giác đó giống như nhìn thấy một cô gái dáng người thấp bé nhưng lại ăn uống một cách hùng hổ. Tôi sẽ thầm nghĩ: Cô ăn được hết ngần này không? Cô tiêu hóa được hết bấy nhiêu ư? Bởi vì khoảng thời gian mà cô ấy viết trong sách, tôi tận mắt nhìn thấy cuộc sống của cô ấy vô cùng rối rắm, trăm mối tơ vò. Cô ấy ngày nào cũng như đang lái tàu phá băng tiến về phía trước. Bấy giờ, tôi chính là người thổi gió bên tai, nhắc nhở cô ấy rằng “cậu biết rõ làm sao cho dễ dàng hơn mà”. Thậm chí tôi còn thôi thúc cô ấy: Tôi biết có lẽ cậu đã quen chịu đựng áp lực, cố xoay chuyển tình thế, nhưng ngày xưa là do cậu bất đắc dĩ, bây giờ cậu có quyền lựa chọn tìm cho mình một cuộc sống thư thái hơn, sao lại ngó lơ cách đơn giản mà chọn con đường gian nan hơn chứ? Khi nói ra những lời này, con tim tôi bỗng đong đầy thương xót và cảm động. Nếu để tôi được nói lại lần nữa, tôi sẽ không dùng giọng điệu cảm thông kia. Tôi nên nói: Cô ấy rất mạnh mẽ. Cho dù để cô ấy sống cuộc đời bình dị, cô ấy cũng sẽ viết những thăng trầm này thành tiểu thuyết. Tôi chia sẻ với các bạn ở đây vì không muốn đọc giả đắm chìm trong những câu chuyện đặc sắc mà quên đi tài hoa của người viết, một mặt, vốn dĩ nên xem trọng tài năng của cô ấy: Câu chuyện hấp dẫn là vì cô ấy viết hay, cô ấy sẽ còn viết hay hơn nữa; mặt khác, tuy những câu chuyện này đều dựa trên thực tế, nhưng chúng không mô phỏng cuộc sống. Những tác phẩm mô tả bệnh tâm thần thường khiến người đọc có nhiều lo lắng. Đọc những tác phẩm như vậy, chúng ta sẽ càng muốn biết câu chuyện này là thật hay hư cấu? Có bao nhiêu là thật, bao nhiêu là giả? Nếu câu chuyện vừa lạ lùng vừa sâu sắc này là thật, vậy có phải mình đã tiến thêm một bước vào mảng tối chưa được khám phá của thế giới hay không? Tôi biết chuyện gì sẽ xảy ra ở phía trước, lần tới nếu lỡ gặp phải, liệu có phải sẽ không hốt hoảng đến thế nữa? Tôi có thể dùng những câu chuyện này để đo lường người xung quanh và bản thân mình không? Có thể bạn sẽ tìm thấy hình bóng của mình trong quyển sách này, nhưng cần làm rõ một điều, quyển sách này được Mục Qua viết dựa trên những tình huống thực tế, bổ sung thêm kiến thức tâm lý học và thêm thắt cho văn vẻ hơn. Cô ấy đã tạo nên những nhân vật đầy chân thật như cậu y tá Hạt Dẻ Nhỏ, bậc thầy thôi miên Hàn Y Y, nhà tâm lý học Tề Tố, mạnh dạn nêu ra các vấn đề xã hội như môi trường gia đình, bạo lực học đường... nhìn lại mối quan hệ giữa bệnh tâm thần và xã hội. Tôi cho rằng, điểm đáng kinh ngạc nhất của những câu chuyện này không phải quá trình điều trị mà là tiết lộ nguyên nhân gây bệnh. Mục Qua là một thạc sĩ tâm lý học, cũng từng làm việc ở Trung tâm Sức khỏe Tâm thần, ban đầu tôi khá lo lắng khi biết một số độc giả nghĩ những câu chuyện của cô ấy mang ý nghĩa phổ cập kiến thức tâm lý học. Nhưng sau khi đọc kỹ toàn bộ nội dung, tôi nhận định rằng cô ấy đã cố gắng hết sức mình. Đề tài trong sách không phải bịa đặt, trích dẫn lý thuyết một cách rõ ràng, bối cảnh tâm lý của mỗi câu chuyện đều chân thật đáng tin, những phần bổ sung để câu chuyện thêm trọn vẹn cũng cố gắng tuân theo nguyên tắc khoa học. Ngoài ra cũng có một vài chỗ tạo xung đột kịch tính, tôi nghĩ sẽ chẳng có ai dựa vào việc này để nghi ngờ mức độ đáng tin của cả quyển sách. Tất nhiên chúng tôi không mong muốn nội dung trong sách bị coi là tài liệu tự học hoặc tự chẩn đoán, dù cô ấy đã cố gắng truyền đạt một cách có trách nhiệm những thông tin khoa học nhằm giúp người đọc hiểu, còn tạo ra bệnh án dễ hiểu dựa trên câu chuyện và các triệu chứng bệnh, nhưng hầu hết các thành quả nghiên cứu tâm lý học và tâm thần học đều chỉ là phiến diện, không có kết luận. Chúng tôi cũng không muốn những xung đột kịch tính trong các câu chuyện sẽ khiến bạn, những người cực kỳ quan tâm đến tính chân thật, mất lòng tin vào chúng, thật sự có nhà nghệ thuật khao khát được chết trong cái đẹp nhưng sợ mình chết không được đẹp, thật sự có bé gái vì nỗi đau của người mẹ mà biến mình thành động vật, thật sự có giáo sư nghiên cứu tâm thần học cả một đời nhưng lại muốn hủy bỏ môn khoa học tàn khốc này... “Hiện tại, cả thế giới đã chạm đến nút thắt cổ chai của tâm thần học rồi.” Khi tiêu chuẩn chẩn đoán DSM (Cẩm nang chẩn đoán và thống kê rối loạn tâm thần) từ phiên bản đầu tiên đến phiên bản thứ năm cập nhật ngày một nhiều loại bệnh, sự khác biệt giữa một số bệnh ngày càng ít; khi phạm vi chẩn đoán của một số triệu chứng thường gặp như trầm cảm đang lặng lẽ mở rộng; khi liệu pháp chánh niệm, tâm lý tích cực... chiếm vị trí quan trọng, được công chúng tin cậy hơn phương pháp điều trị truyền thống... Tất cả những điều này đều như đang chống lại và chế giễu ngành tâm thần học kiêu ngạo và hà khắc: Anh nghĩ mình hiểu rõ thật ư? Anh nghĩ chúng tôi nhất định phải chấp nhận sự kén chọn của anh mới giải quyết được vấn đề của mình ư? Trong một lần quay về quê hương nông thôn sau một thời gian tôi đắm mình trong thế giới của tầng lớp trung lưu, tôi nhận ra rằng tiêu chuẩn chẩn đoán rối loạn tâm thần chỉ là chuẩn mực xã hội trong một cơ cấu nhất định, vì tôi phát hiện tỷ lệ mắc bệnh ở đó cao hơn các thành phố tuyến một rất nhiều, nhưng mọi người chẳng lấy làm lạ, thậm chí không coi đó là bệnh. Bạn có thể nói một cách bi quan rằng, điều này cho thấy bản chất của bệnh tâm thần chính là nghèo khó và trăn trở. Nhưng nói thật, tại thời điểm đó, tôi cảm thấy thế giới thật rộng lớn, tâm trạng vô cùng thư thái. Tôi cũng từng đau khổ vì mình xuất thân từ một gia đình khác biệt, dường như những “quái vật” như chúng tôi chẳng ăn nhập gì với bao người bình thường khác, nhưng hôm ấy tôi chợt hiểu ra, chúng tôi chính là người bình thường trong thế giới của mình, thế giới kia có tiêu chuẩn khắt khe hơn là để mọi thứ không quá phiền hà cho mọi người, để đáp ứng yêu cầu sinh hoạt sản xuất hiệu quả. Tuy tiêu chuẩn này có ưu điểm của nó, nhưng suy cho cùng cũng không phải quy luật của tự nhiên. Điều cuối cùng cũng là điều thú vị và sâu lắng nhất. Tề Tố trong sách là hình tượng kịch hóa từ một khía cạnh nào đó của chính Mục Qua. Khía cạnh này không hề thiên vị, thậm chí có thể nói là rất tiên tiến. Muốn biết đó là gì, có thể bắt đầu từ những nhận thức cơ bản nhất. Khi bạn nói về tâm lý học với một người bạn cho rằng rất thiếu nền tảng kiến thức, có thể anh ta sẽ khinh thường, cho rằng cái gọi là trị liệu tâm lý thực chất chỉ là chiêu trò lừa bịp, chẳng chữa được gì, nói một người có bệnh này bệnh kia chẳng qua để hù dọa người ta,“Theo cách nói của cô thì ai chẳng có bệnh”. Đây là những gì tôi hiểu được, Tề Tố nói, bệnh tật xuất phát từ mối quan hệ với xã hội. Bi kịch của Tạ Tất bề ngoài có vẻ rất giống “bạo lực dư luận” phổ biến thời nay, nhưng thực chất cũng là sự đối đầu của cá nhân và môi trường. Thế nhưng, người này thật sự không có vấn đề gì, không bệnh tật, càng không có tội. Nếu có thể, mong bạn hướng lên, hướng xuống, hướng ra bên ngoài, những vấn đề không thể giải quyết xung quanh bạn, có thể sẽ tìm được cách giải quyết ở một nơi khác, hay thậm chí sẽ không còn là vấn đề nữa. Bạn chỉ cần điều trị khi bạn có những mối quan hệ không thoải mái và cảm thấy đau khổ vì chúng. Điều trị không phải do bạn có vấn đề, mà chỉ để giúp bạn bớt đau khổ hơn, giữ gìn cuộc sống hiện tại và chính mình. Mục Qua đã dành rất nhiều tình yêu và lòng nhiệt thành đối với nhân loại khi viết quyển sách này, nhiều lần thấy những câu hỏi táo bạo và sắc sảo của cô thực tập sinh trẻ trong sách, tôi như nhìn thấy chính cô ấy đang ở ngay trước mặt mình đặt những “câu hỏi trên trời” với đôi mắt ngấn lệ. Với tấm lòng chân thành ấy, tôi chúc bạn sau khi đọc xong quyển sách này sẽ gặt hái được tự do, bởi lẽ đè nén là điều thật vô nghĩa. Mặt khác, chúc bạn gặt hái được niềm vui của việc đọc sách qua tác phẩm cô ấy dày công đúc kết nên, vì những câu chuyện này vốn rất đặc sắc. Người nào đó trong sách Câu chuyện thứ nhất Xin hãy giúp mẹ cháu Đa nhân cách T ừ phòng khám sang khu nội trú có một lối đi không dài lắm, lộ thiên, xung quanh là những bụi hoa được cắt tỉa gọn gàng, trên đỉnh đầu là cây cầu có mái che, bác sĩ và bệnh nhân đều đi qua lối ấy. Bác sĩ đến làm việc, bệnh nhân nhập viện, người nhà bệnh nhân đến thăm bệnh, có một lối đi bộ chuyên dụng, rất ít khi có người dừng lại đó. Tôi nhìn thấy cậu ở đó, một chàng trai cao gầy. Cậu đứng cạnh bụi hoa, ngước đầu nhìn tòa nhà khu nội trú, lát sau lại cúi xuống nhìn con mèo hoang trong bụi hoa. Cậu mặc đồng phục cấp ba, không ai ở bên cạnh, tôi thầm nghĩ liệu có phải cậu lạc đường không, bèn qua hỏi thăm. Cậu không buồn để ý đến tôi, sắc mặt lạnh lùng, chỉ mải nhìn chằm chằm con mèo kia, trông rất bất lịch sự. Tôi nhìn theo ánh mắt cậu, đó là một con mèo tam thể, nằm trên mặt đất tự nghịch bụng mình, cách chúng tôi khá xa. “Nếu em qua đó, nó có bỏ chạy không?” Chàng trai đột nhiên hỏi. Tôi im lặng trong chốc lát rồi nói: “Chắc là có” Chàng trai tiếp tục nói: “Vậy nếu em bỏ đi, nó có đuổi theo em không?” Tôi nói: “Chắc không đâu, cả hai đâu có quan hệ gì” Chàng trai im lặng một lúc rồi nói: “Nếu có quan hệ thì sao?” Tôi không trả lời, cảm thấy tâm trạng của cậu ấy hơi nặng nề, bèn hòa nhã hỏi: “Em tên gì vậy?” “Phương Vũ Khả.” Cậu vừa dứt lời, tiếng gọi lo lắng của một người phụ nữ từ xa xa truyền đến: “Vũ Kỳ!” Chàng trai ngoảnh lại, tôi cũng nhìn sang đó, một người phụ nữ khoảng độ bốn mươi đang đi đến, chắc là mẹ của cậu, ngoài ra còn có Hạt Dẻ Nhỏ đi theo bên cạnh, trông cậu ấy đầy vẻ sốt ruột, chạy lại gần nói nhỏ với tôi: “Em tìm cậu ta mất nửa ngày, hóa ra rơi vào tay chị rồi.” Hạt Dẻ Nhỏ là y tá nam duy nhất của khu nội trú nữ, cậu ấy có mái tóc nâu uốn xoăn bồng bềnh, trông như hạt dẻ nên chúng tôi đều gọi cậu ấy là Hạt Dẻ Nhỏ như tên thân mật. Tôi gõ lên mái đầu xù của Hạt Dẻ Nhỏ: “Nói năng đàng hoàng, gì mà rơi vào tay tôi, cậu ấy là ai vậy?” Chàng trai vội chạy đến đón mẹ, động tác rất nhanh nhẹn, không để mẹ đi thêm. Khi đến trước mặt nhau, người mẹ trông rất nóng lòng muốn ôm cậu, nhưng cơ thể chợt khựng lại, ánh mắt lộ vẻ không chắc chắn và thận trọng, nói: “Bây giờ con là...” Chàng trai nở nụ cười ấm áp, hiểu ý trả lời ngay: “Con là Vũ Kỳ, mẹ ạ!” Tôi ngơ ngác, Vũ Kỳ? Chẳng phải cậu nói cậu tên Phương Vũ Khả ư? Nghe xong, người mẹ thở phào, ôm lấy cậu, bắt đầu trò chuyện riêng với nhau, tôi không nghe rõ nữa. Vẻ mặt của chàng trai khác hẳn lúc nhìn con mèo khi nãy, như một người hoàn toàn khác, chàng trai u sầu cả nghĩ trở nên vui tươi hơn. Tôi nhìn gò má và nụ cười thấp thoáng trên sườn mặt cậu, thì ra chàng trai rầu rĩ hỏi “Nếu em bỏ đi, nó có đuổi theo em không?” còn có thể lộ ra vẻ mặt như vậy. Hạt Dẻ Nhỏ khẽ nói bên tai tôi: “Lúc nãy đang khám, hai mẹ con phải tách ra để hỏi chuyện, người mẹ vào trong không bao lâu thì không thấy cậu này đâu nữa, sốt ruột chết đi được, mẹ cậu ta suýt khóc đến nơi luôn. Chủ yếu tại bệnh của cậu ta...” Tôi hỏi: “Rối loạn nhân dạng phân ly à?” Hạt Dẻ Nhỏ kinh ngạc hỏi: “Ơ, sao chị biết?” Rối loạn nhân dạng phân ly, thường được gọi là đa nhân cách. Không khó để đoán ra, chàng trai này nói ra hai cái tên khác nhau, tính cách trước sau không đồng nhất, phản ứng của người mẹ dành cho cậu. Do ảnh hưởng của phim ảnh, nhiều người hiểu sai về bệnh đa nhân cách, cho rằng từ nhân cách này chuyển thành nhân cách khác phải mất thời gian rất dài và phản ứng rất khoa trương, vì phim ảnh thường cần kéo dài thời khắc này nhằm tạo hiệu ứng kịch tính. Thật ra không phải vậy, chuyển đổi nhân cách chỉ cần một cái chớp mắt là có thể hoàn thành rồi. Chẳng hạn như, trong nháy mắt chàng trai này quay về phía mẹ mình. … Phương Vũ Kỳ và Phương Vũ Khả giống như hai anh em, hai anh em cùng tồn tại trong một cơ thể, Phương Vũ Kỳ là em, Phương Vũ Khả là anh, cả hai đều mười bảy tuổi. Người mẹ nhận ra sự bất thường vào năm cậu mười hai tuổi, đứa trẻ vừa bước vào giai đoạn dậy thì, tính tình vốn không ổn định, xảy ra thay đổi cũng là chuyện bình thường, đến khi có quá nhiều triệu chứng bất thường, chị mới bắt đầu chú trọng. Nguyên nhân đến khám là vì Phương Vũ Kỳ suýt chết đuối ở hồ bơi. Cậu không biết bơi nhưng lại chạy đến hồ bơi, điều này khiến mẹ cậu sợ hãi, không thể nhẫn nhịn thêm nữa. Mẹ Phương Vũ Kỳ tên là Tạ Tống Mỹ, chị trả lời các câu hỏi của chủ nhiệm khoa một cách rất lưu loát như thể đã suy nghĩ rất nhiều lần từ trước, đến khi chị dần nhận ra rằng chủ nhiệm khoa đang nghi ngờ mình ngược đãi con. Tạ Tống Mỹ giật mình nói: “Tôi không có, sao anh lại nghĩ vậy? Quan hệ mẹ con chúng tôi trước giờ luôn rất tốt.” Chủ nhiệm khoa xoa dịu chị: “Chị không cần phải kích động, tôi chỉ hỏi theo quy trình thôi, vì đa nhân cách thường xuất hiện do lúc nhỏ bị ngược đãi, thế nên mới phân tách ra một nhân cách khác để bảo vệ mình, tránh khỏi đau khổ, tôi chỉ muốn xác nhận thông tin với chị thôi. Tạ Tống Mỹ lộ vẻ đắn đo: “Không có chuyện đó, không tin anh tự đi mà hỏi thằng bé, nếu tôi có nửa lời gian dối thì sẽ bị trời đánh. Chủ nhiệm khoa gật đầu. Tạ Tống Mỹ rất lo lắng nói: “Bệnh này có thể chữa được đúng không, khi nào thì có thể khỏi vậy? Sang năm Vũ Kỳ phải thi đại học rồi, thành tích của thằng bé trước giờ rất tốt, không thể bị ảnh hưởng bởi chuyện này được. Chủ nhiệm khoa an ủi chị một lúc, nói phải đưa cậu đi làm kiểm tra trước. Tạ Tống Mỹ sửng sốt hỏi: “Kiểm tra gì? Kiểm tra não à?” Chủ nhiệm khoa đáp: “Kiểm tra cậu bé bị đa nhân cách thật hay là giả vờ.” Tôi là người đưa cậu đi kiểm tra, Hạt Dẻ Nhỏ đi cùng, dọc đường Phương Vũ Kỳ rất ngoan, hầu như hỏi gì cũng đáp, phản ứng cực nhanh nhạy, Hạt Dẻ Nhỏ vốn định xoa dịu tâm trạng căng thẳng của cậu, trêu cậu vui, kết quả lại bị Phương Vũ Kỳ trêu đùa mà cười không ngừng, đi trên hành lang tiếng cười giòn giã như pháo nổ, bị y tá trưởng đi ngang qua lườm mấy lần mới thôi. Tôi quan sát chàng trai như vầng mặt trời nhỏ này, cậu rất dễ gần, dù đang trên đường đi kiểm tra bệnh tình của mình, cậu cũng rất vui vẻ thoải mái, rất đáng yêu, cậu giống đứa trẻ không hề có mặt tối nào trong cuộc sống của mình, nhìn cậu tôi sẽ tin lời mẹ cậu nói, cậu chưa từng bị ngược đãi. Thế thì nhân cách buồn bã kia tại sao lại xuất hiện? Tôi nhìn cậu, chợt nghĩ đến chàng trai nhìn con mèo nói mình tên Phương Vũ Khả kia. Cậu phân tách ra một anh trai u sầu. … Cậu cần kiểm tra đa nhân cách theo quy định, từng có không ít “bệnh nhân” đóng giả mình bị đa nhân cách, thường gặp nhất là nghi phạm khai rằng kẻ phạm tội là một nhân cách khác của mình hòng thoát tội bằng bệnh tâm thần, thậm chí từng có một số nghi phạm đóng giả giống y như thật. Cũng có một số trẻ ở tuổi dậy thì muốn trốn học, hoặc trốn khỏi gia đình, đóng giả thành một nhân cách khác để ra khỏi trường hoặc để thu hút sự quan tâm chăm sóc của người nhà. Làm thế nào để xác định thật giả? Những nhân dạng khác nhau của bệnh nhân đa nhân cách đều là cá thể độc lập, nói một cách đơn giản, họ là những người khác nhau, khi làm bài kiểm tra tâm lý sẽ đạt được số điểm khác nhau, trong đó bao gồm phản ứng IQ và EQ. Ngoài ra, phản ứng cơ thể giữa các nhân cách cũng không giống nhau, phản ứng điện trên da, hoạt động của tuyến mồ hôi và sóng điện não EEG... đều có khác biệt, sự thay đổi về thị giác như thị lực, độ khúc xạ và sự cân bằng cơ mắt đều rất khó ngụy tạo. Kiểm tra những phản ứng sinh lý này là chìa khóa để xác định tính xác thực của đa nhân cách. Việc này được tiến hành thông qua thôi miên để gọi nhân cách khác của cậu ấy ra hỏi chuyện và kiểm tra. … Hàn Y Y là bác sĩ thôi miên bệnh viện chúng tôi mời từ ngoài về, năng lực rất tốt, nhưng khó tính, hơi đỏng đảnh, tốt nghiệp cùng trường cùng ngành với tôi, là đàn chị trên tôi sáu khóa. Chị ấy là người phụ trách kiểm tra đa nhân cách. Thật ra một mình tôi dẫn Phương Vũ Kỳ đi kiểm tra là được, Hạt Dẻ Nhỏ không cần đi theo, nhưng tôi và Hàn Y Y không ưa nhau, chạm mặt nhau thường hay cãi vã, cậu ấy sợ chúng tôi đánh nhau nên khăng khăng đi cùng để làm cột thu lôi. Hàn Y Y từ phòng kiểm tra bước ra, mái tóc uốn xoăn gợn sóng nhuộm màu như đuôi chim công buông xõa sau lưng áo blouse trắng. Chị ta thấy Hạt Dẻ Nhỏ đáng yêu, tiến tới xoa mặt cậu ấy rồi quay sang hỏi Phương Vũ Kỳ: “Em là người cần kiểm tra à? Em tên gì?” “Phương Vũ Kỳ ạ, làm phiền chị rồi. Chàng trai nói. Hàn Y Y rất vui, học sinh cấp ba thường gọi chị ta là dì, cậu nhóc này thật khéo ăn nói. Sau đó, ánh mắt chị ta đảo một vòng quanh mặt tôi, phun vỏ hạt dưa ra khỏi miệng. Hành động này đầy ý xúc phạm người khác, như đang phun về phía tôi vậy. Hạt Dẻ Nhỏ đưa khăn giấy qua, Hàn Y Y nheo mắt cười gói vỏ lại rồi ném, ném không chuẩn nên rơi xuống cạnh chân tôi, rồi chị ta lau tay, dẫn Phương Vũ Kỳ vào phòng kiểm tra. Hạt Dẻ Nhỏ vội nhặt rác dưới chân tôi bỏ vào thùng, thấp thỏm quan sát sắc mặt tôi. Tôi cười khẩy: “Nhìn cái gì? Có hạt dưa trên mặt tôi à?” Hạt Dẻ Nhỏ thở dài: “Rốt cuộc hai người có thù oán gì với nhau thế, hễ gặp mặt là không ai nhường ai, lẽ nào chị từng cướp bạn trai chị ta?” Tôi lười trả lời cậu ấy, đứng tựa tường đợi kết quả. Hạt Dẻ Nhỏ lại thở dài: “Tiếc thật đấy, Phương Vũ Kỳ lạc quan cởi mở biết mấy, sao lại mắc căn bệnh này, học hành giỏi, có ngoại hình, mặt nào cũng tốt, đúng là trời ganh ghét người tài. Em xem ảnh chụp mẹ cậu ấy mang tới rồi, giấy khen đầy cả phòng, rõ là con nhà người ta, ai ngờ được vô duyên vô cớ cậu ấy lại tâm thần phân liệt ra cậu anh trai chứ. Tôi hỏi: “Sao cậu biết cậu ấy tâm thần phân liệt ra anh trai, mà không phải anh trai tâm thần phân liệt ra cậu ấy?” Hạt Dẻ Nhỏ chớp mắt nói: “Tên trên thẻ căn cước của cậu ấy là Phương Vũ Kỳ, Phương Vũ Kỳ là nhân cách chính, vả lại chị không thấy mẹ cậu ấy luôn gọi Phương Vũ Kỳ ư?” Đúng vậy, thẻ căn cước có thể chứng minh một người là ai, người thân sống chung trong thời gian dài hiểu rõ nhất sự khác biệt giữa nhân cách chính và phụ, thường thì nhân cách chính sẽ là người nắm quyền chủ động trong lần đầu đến tìm sự giúp đỡ, từ khi bước vào phòng khám, hiển nhiên đều là em trai Phương Vũ Kỳ, không phải anh trai Phương Vũ Khả. Hạt Dẻ Nhỏ nhún vai: “Ôi dào, ai biết được, có khi giả vờ thôi thì sao, vẫn chưa có kết quả mà. Tôi không nói gì. Kiểm tra rất lâu, Hàn Y Y dẫn Phương Vũ Kỳ ra, cầm theo một xấp phiếu kiểm tra, bao gồm các kết quả kiểm tra sự khác biệt tần số chuyển động mắt, khác biệt điện não đồ, khác biệt phản ứng điện trên da, và một số bài kiểm tra tâm lý khác, tất cả đều khác biệt rõ rệt. Hàn Y Y đọc phiếu xét nghiệm trên tay và nói: “Nhân cách phân liệt thật, nhưng số lượng nhân cách phụ chỉ có một, chính là anh trai cậu ấy Phương Vũ Khả.” Hàn Y Y nhấn mạnh số lượng chỉ có một là vì đa nhân cách thường có từ ba nhân cách trở lên, có mười mấy nhân cách cùng lúc cũng rất bình thường, trường hợp chỉ có một nhân cách phụ như Phương Vũ Kỳ khá ít gặp. Nhưng cậu vẫn còn nhỏ, có thể thêm vài năm nữa, các nhân cách khác sẽ dần thức tỉnh. Hạt Dẻ Nhỏ nghe xong lại thở dài, gượng cười với Phương Vũ Kỳ. Lúc nãy bôi gel điện não nên phải gội đầu, tóc Phương Vũ Kỳ vẫn còn ướt, cậu dùng miệng thổi phần tóc mái của mình, quay sang an ủi ngược Hạt Dẻ Nhỏ. Tôi nhận chỗ phiếu kết quả kia, nhìn thấy kết quả kiểm tra IQ của hai người có sự chênh lệch rõ rệt, chỉ số IQ của Phương Vũ Khả thấp hơn Phương Vũ Kỳ nhiều. Hàn Y Y day trán nói: “Nhưng nhân cách phụ của cậu ấy không thích thể hiện bản thân lắm, ra thì ra rồi đấy, cũng rất nghe lời, nhưng không chịu nói chuyện, ngoài tên ra hỏi gì cũng không trả lời, lần đầu tôi gặp nhân cách phụ không thích thể hiện bản thân như thế này. Tôi cố ý ra vẻ kinh ngạc: “Phương Vũ Khả không nói chuyện với chị sao? Lạ thật, lúc nãy cậu ấy còn nói chuyện với tôi mà, có phải tại cậu ấy ghét bộ lông gà xịt sơn của chị không?” Hàn Y Y sa sầm mặt, Hạt Dẻ Nhỏ vội chắn giữa hai chúng tôi, vừa đẩy tôi đi vừa ngoảnh đầu lại nói: “Chị Hàn! Tối đi ăn chung với nhau nhé! Chị vất vả rồi! Yêu chị” Tôi huých cậu ấy một cái: “Chị cái nỗi gì, gọi là dì Hàn. Hạt Dẻ Nhỏ vội đẩy tôi đi nhanh hơn. Phương Vũ Kỳ chạy theo bên cạnh nhìn chúng tôi cười. Đi xa khỏi phòng kiểm tra, Hạt Dẻ Nhỏ tránh sang một bên thở dốc, Phương Vũ Kỳ nhích lại gần hỏi tôi: “Chị bác sĩ ơi, anh em đã nói chuyện với chị thật ạ?” Phải mất một lúc tôi mới hiểu người anh mà cậu nói là nhân cách khác của mình. Cách cậu gọi quá thân thiết, quá tự nhiên, trong nhất thời tôi ngỡ rằng cậu có một anh trai thật. Tôi trả lời: “Có nói chuyện, sao vậy?” Phương Vũ Kỳ rất vui: “Thế thì tốt quá, anh trai chưa bao giờ nói chuyện với ai khác ngoài em cả. Tôi sửng sốt, hỏi cậu: “Hai em có nói chuyện với nhau à?” Phương Vũ Kỳ gật đầu: “Vâng, lúc soi gương, thỉnh thoảng anh ấy cũng có viết nhật ký cho em. Đây là chuyện rất hiếm gặp, thường thì cho dù các nhân cách biết sự tồn tại của nhau cũng không qua lại với nhau, thậm chí còn ghét bỏ nhau, muốn tiêu diệt đối phương. Tôi nhìn cậu rất lâu rồi hỏi: “Quan hệ của hai người rất tốt sao?” Phương Vũ Kỳ chân thành nói: “Tất nhiên rồi, anh ấy là anh trai duy nhất của em, là người hiểu em nhất trên cõi đời này. Thế tại sao em lại đến điều trị? Điều trị đồng nghĩa với việc làm anh trai em biến mất đấy. Tôi muốn hỏi, nhưng đành thôi, bất luận thế nào, cậu bằng lòng đến điều trị đã là chuyện rất tốt. Tôi bước đi, đột nhiên nghe thấy cậu nói tiếp: “Nhưng anh nói anh muốn giết em. Tôi ngoảnh lại nhìn cậu, cậu lại nở nụ cười tươi rói kia. Tôi không biết câu “anh muốn giết em” có liên quan đến lần cậu suýt chết đuối dưới hồ bơi hay không. Tôi muốn hỏi thêm nhưng không kịp, chúng tôi đã đến chỗ chủ nhiệm khoa. Tạ Tống Mỹ chăm chú nghe chủ nhiệm khoa giải thích xấp phiếu kiểm tra kia, khi nghe xác nhận là bệnh đa nhân cách, vẻ mặt chị như suy sụp. Chị xoa đầu Phương Vũ Kỳ đang đứng cạnh mình, trông như không đành lòng để con mình phải chịu đựng căn bệnh tâm lý này, Phương Vũ Kỳ rất ngoan, nắm tay mẹ, vỗ về chị. Đến phần trao đổi về cách điều trị. Do Phương Vũ Kỳ chỉ phân liệt ra một nhân cách phụ, hợp nhất nhân cách sẽ không quá phức tạp, nhưng cần tìm hiểu thời gian và động cơ xuất hiện nhân cách Vũ Khả trước, chỉ cần tìm được nguyên nhân, việc điều trị sẽ có bước tiến lớn. Chủ nhiệm khoa hỏi: “Chị nói lần đầu phát hiện ra vấn đề là khi cậu ấy mười hai tuổi, khi đó có gì bất thường?” Tạ Tống Mỹ suy nghĩ một lúc rồi mới nói: “Giáo viên của thằng bé thông báo với tôi rằng nó thường xuyên viết sai tên của mình trên bài kiểm tra, viết Phương Vũ Kỳ thành Phương Vũ Khả, lần nào cũng viết thiếu chữ “大” (đại) phía trên chữ “奇” (kỳ).” Tôi sửng sốt nhận ra đúng là “奇” (Kỳ) và “可” (Khả) chỉ khác nhau một chữ “大” (đại). Xét theo liên kết từ ngữ, để nhân cách bị phân liệt ra dùng tên “Khả” gần giống với chữ “Kỳ”, chắc phải có ý nghĩa nào đó, chữ “đại” này hẳn phải có ý nghĩa trong sự phân hóa của hai anh em. Tạ Tống Mỹ tiếp tục hồi tưởng lại: “Ban đầu chỉ có bài kiểm tra, sau này cả vở bài tập cũng viết sai tên, khi tôi hỏi thì thằng bé nói không viết sai, hoặc im lặng không trả lời, một thời gian rất dài cũng không sửa lại” “Về sau, tôi phát hiện Vũ Kỳ tắm rất lâu, còn có tiếng nói chuyện, ban đầu tưởng là thằng bé yêu sớm, nhưng rồi tôi không yên tâm nên lén mở cửa ra xem, kết quả nhìn thấy nó đứng trước gương nói chuyện, dáng vẻ và giọng điệu thay đổi liên tục. Nói đến đây, Tạ Tống Mỹ đã hơi nghẹn ngào, ai nhìn thấy con trai mình thay đổi như vậy cũng không khỏi sợ hãi và đau lòng. Phương Vũ Kỳ vuốt nhẹ cánh tay mẹ mình, là đương sự, nét mặt cậu có vẻ xót xa, nhưng không có hổ thẹn hay bối rối khi bị vạch trần. Cậu vô cùng thản nhiên, tựa như đứng trước gương nói chuyện với một nhân cách khác là chuyện hết sức bình thường. Nghe tiếng khóc của mẹ, Phương Vũ Kỳ thành khẩn nói với chủ nhiệm khoa: “Xin hãy giúp mẹ cháu. Tôi để ý cậu nói “giúp mẹ cháu” chứ không phải “giúp cháu”. Đợi cảm xúc của Tạ Tống Mỹ ổn định lại, chủ nhiệm khoa tiếp tục hỏi: “Chuyện cậu ấy nói chuyện trước gương xảy ra lúc mấy tuổi?” Tạ Tống Mỹ nói: “Mới năm kia” Chủ nhiệm khoa nói: “Tại sao lúc đó không đến bệnh viện?” Tạ Tống Mỹ nói: “Năm đó thằng bé phải thi chuyển cấp, tôi không muốn ảnh hưởng đến tâm trạng của nó. Chủ nhiệm khoa sắp xếp lại xấp phiếu xét nghiệm trên tay rồi nói: “Chúng ta hãy quay lại chuyện viết sai tên, bài thi kiểm tra và thành tích học tập, Vũ Kỳ viết sai tên trên bài kiểm tra đồng nghĩa với khi kiểm tra cậu ấy đã gọi Vũ Khả ra để trốn việc thi cử. Xét theo chỉ số IQ thì thành thích của Vũ Khả sẽ không tốt lắm, có thể do chị quá chú trọng thành tích của Vũ Kỳ nên cậu ấy dùng cách này để thể hiện sự bất mãn với việc học cho chị biết. Tôi nhìn Phương Vũ Kỳ, những lời này có thể coi là đang chỉ trích cậu chống đối việc học, nhưng trên khuôn mặt Phương Vũ Kỳ không có một chút dấu vết nào, sắc mặt vẫn bình thường như thể đó không phải chuyện của cậu. Tạ Tống Mỹ thoáng trầm ngâm, không biết đang nghĩ gì, sau đó gật đầu, giọng điệu hơi buồn bã: “Anh nói rất có lý, chắc là tôi gây nhiều áp lực quá.” “Sau đó thế nào, những năm gần đây còn xảy ra tình trạng viết sai tên không?” Chủ nhiệm khoa hỏi. Tạ Tống Mỹ lắc đầu: “Về sau không xảy ra nữa. Câu trả lời này hơi mơ hồ, chủ nhiệm khoa tiếp tục hỏi: “Về sau là lúc nào, có sau một sự việc hoặc mốc thời gian cụ thể hay không?” Tạ Tống Mỹ im lặng hồi lâu, ấp úng nói: “Chỉ là không xảy ra nữa thôi” Rõ ràng chị đang che giấu gì đó. … Chủ nhiệm khoa muốn trao đổi riêng với Tạ Tống Mỹ về việc điều trị của Phương Vũ Kỳ, Phương Vũ Kỳ theo tôi và Hạt Dẻ Nhỏ ra ngoài đợi. Phương Vũ Kỳ chưa tròn mười tám nên không thể tự quyết định phương hướng điều trị, phải hỏi ý kiến của người giám hộ. Hạt Dẻ Nhỏ đi lấy thuốc, Phương Vũ Kỳ ở phòng chờ ngồi đợi, tôi ở bên cạnh nhìn cậu, cậu cũng nhìn tôi. Sau khi trao đổi, kết luận sơ bộ là khi tiểu học, do áp lực học tập lớn nên trong quá trình thi cử, Phương Vũ Kỳ đã gọi nhân cách Phương Vũ Khả ra để thi thay mình. Thành tích của Phương Vũ Kỳ rất tốt, thành tích của Phương Vũ Khả lại kém, tiềm thức của Phương Vũ Kỳ muốn làm mẹ thất vọng như một cách chống đối. Nhân cách phụ của Phương Vũ Kỳ có thân phận là anh chứ không phải em trai, thường thì trong tiềm thức anh trai sẽ đóng vai trò bảo vệ, khi áp lực học tập lớn cậu gọi anh trai ra “bảo vệ” mình, chuyện này cũng hợp lý. Kỳ thi đại học cận kề, áp lực của Phương Vũ Kỳ ngày một lớn, tần suất xuất hiện của nhân cách anh trai cũng ngày một nhiều, thậm chí có vài hành vi quá đáng, nên người mẹ mới vội đưa cậu đến khám bệnh. Tôi sắp xếp lại sự việc, cảm thấy lập luận này cơ bản khá hợp lý. Tôi đi qua ngồi cạnh Phương Vũ Kỳ, hỏi cậu: “Chị để ý thấy khi nãy em nói với bác sĩ là ‘xin hãy giúp mẹ cháu chứ không phải giúp cháu” “Em đến đây vì muốn giúp mẹ mình à? Bản thân em không muốn Phương Vũ Khả biến mất ư?” Phương Vũ Kỳ cười hỏi: “Bác sĩ Mục, chị có anh trai hoặc chị gái không?” Tôi nói: “Có một em trai” Phương Vũ Kỳ lại hỏi: “Em trai chị có muốn chị biến mất không?” Tôi nói: “Biết đâu chừng, chị hay đánh nó lắm. Phương Vũ Kỳ bật cười: “Anh em tốt với em lắm. Tôi gặng hỏi: “Tốt thế nào? Tốt đến mức đẩy em xuống hồ bơi à?” Phương Vũ Kỳ ngưng cười, im lặng một lúc rồi nói: “Là anh ấy bảo em đến đây. Tôi bất ngờ, cảm thấy hơi khó hiểu, nhân cách phụ bảo nhân cách chính đến điều trị? Nhân cách phụ là một cá thể tách biệt với nhân cách chính, cá thể sao lại không tranh thủ cơ hội để mình được tồn tại? Ngược lại còn thúc đẩy để mình biến mất? Tôi muốn hỏi kỹ hơn thì phát hiện sắc mặt của Phương Vũ Kỳ dần trở nên ảm đạm, đuôi mắt cụp xuống, mím môi, khí chất khác hẳn sự lạc quan cởi mở trước đó, cả độ giãn nở đồng tử cũng khác. Phương Vũ Khả xuất hiện rồi! Trước đó Phương Vũ Kỳ đang nhìn tôi nên khi Phương Vũ Khả xuất hiện cũng đang nhìn tôi, bằng đôi mắt của Phương Vũ Kỳ. Lần này khác hẳn lúc đứng cạnh bụi hoa, lúc đó Phương Vũ Khả không hề nhìn tôi, giờ đột nhiên nhìn thẳng vào nhau thế này tôi bỗng hốt hoảng. Đôi mắt này sao lại phẳng lặng như nước. Cậu lảng mắt đi ngay, nhìn xuống mặt sàn. Tôi nín thở, khẽ gọi: “Phương Vũ Khả?” Cậu không lên tiếng, coi như ngầm thừa nhận. Tôi sắp xếp lại câu từ: “Còn nhớ chị không, chúng ta từng gặp một lần bên bụi hoa gần khu nội trú” Tôi cứ tưởng cậu sẽ không trả lời, không ngờ cậu lại gật đầu. Tôi thở phào, cố tìm những đề tài có thể cậu thấy hứng thú mà nói: “Khi đó cậu nhìn khu nội trú vì nghĩ mình sẽ ở lại đó đúng không? Nên đến tham quan trước?” Phương Vũ Khả nhìn chằm chằm sàn nhà nói: “Sẽ không ở lại đâu, em ấy phải thi đại học. Tôi khá bất ngờ,“em ấy” ở đây hiển nhiên là chỉ Phương Vũ Kỳ, Phương Vũ Khả nói “em ấy” phải thi đại học chứ không nói “em” phải thi đại học, cho thấy cậu biết người tham gia kỳ thi đại học là Phương Vũ Kỳ, biết rõ bản thân là nhân cách phụ. Tôi hỏi: “Vũ Kỳ nói em rất tốt với em ấy, xem ra đúng là vậy thật, em quan tâm đến việc học của em ấy lắm nhỉ?” Phương Vũ Khả không trả lời. “Em đến hồ bơi để làm gì? Phương Vũ Kỳ không biết bơi, em muốn giết em ấy ư?” Tôi nắm chặt bàn tay mướt mồ hôi, đưa ra câu hỏi này. Tôi nhìn Phương Vũ Khả không dời mắt, không bỏ qua bất cứ một biểu cảm nhỏ nào trên mặt cậu, nhưng chẳng có gì cả, bị nghi ngờ có ý định giết người mà cậu vẫn thản nhiên như cũ. “Em chỉ muốn đi bơi thôi” Giọng Phương Vũ Khả rất khẽ như đang thốt ra điều không nên được tiết lộ. Tôi nghĩ một hồi mới hiểu, bèn hỏi: “Em thích bơi à?” Phương Vũ Khả gật đầu: “Dạ” Tôi đã hiểu đại khái, Phương Vũ Kỳ không biết bơi nên thường tránh xa những chỗ có nước, nhân cách Phương Vũ Khả lại thích bơi lội, nhưng bị nhân cách chính kìm hãm nên không được tiếp xúc với nước, thế nên sau khi đoạt được chủ quyền với cơ thể, không kìm lòng được chạy đi bơi, đang bơi giữa chừng thì nhân cách Phương Vũ Kỳ quay lại, và rồi bị đuối nước. Tôi thắc mắc: “Em học bơi khi nào vậy?” Phương Vũ Kỳ chưa từng học bơi, Phương Vũ Khả sử dụng chung một cơ thể với cậu sao lại biết bơi? Phương Vũ Khả lại im lặng, mặc tôi hỏi thế nào cũng không trả lời. Hồi lâu sau cậu mới nói: “Nếu còn không đi, sẽ không có cơ hội nữa. Ánh mắt cậu đượm vẻ hụt hẫng, nhưng cũng rất bình tĩnh. Hình như cậu biết mình sắp phải biến mất và chấp nhận số phận này. Tôi đang muốn hỏi thêm thì Phương Vũ Kỳ đã quay lại, cậu đứng dậy đi về phía văn phòng chủ nhiệm khoa. Sự chuyển đổi giữa hai nhân cách đã cho tôi biết thế nào gọi là “bỗng chợt một đêm gió xuân tới, ngàn vạn hoa lê khoe sắc tươi”. Tạ Tống Mỹ đã ra, Phương Vũ Kỳ qua đón chị, vành mắt Tạ Tống Mỹ ửng đỏ, Phương Vũ Kỳ rất hiểu chuyện, vỗ về chị. Họ ra về, chủ nhiệm khoa dặn họ khi đến tái khám nhớ mang theo sổ nhật ký Phương Vũ Kỳ và Phương Vũ Khả dùng để trò chuyện với nhau. Tôi nhìn chằm chằm bóng lưng Phương Vũ Kỳ, tôi không bỏ lỡ khoảnh khắc nhân cách của cậu chuyển đổi, vẻ gắng gượng thoáng qua trong mắt Phương Vũ Kỳ. … Tôi đến tìm Hàn Y Y, không gõ cửa mà đi thẳng vào phòng. Chị ta đang tô sơn móng sặc sỡ lên móng chân của mình, mùi sơn móng tràn ngập phòng làm việc, chị ta thích nghiên cứu mỹ thuật, trong tủ sách vẫn còn tập tranh của Kuroda Seiki do tôi tặng. Hàn Y Y chẳng buồn ngẩng đầu lên: “Cả bệnh viện chắc chắn chỉ có mình cô bất lịch sự với tôi như vậy. Tôi đi thẳng vào vấn đề: “Kết quả kiểm tra tính xác thực nhân cách của Phương Vũ Kỳ, chị chắc chứ?” Hàn Y Y thổi móng chân, thờ ơ nói: “Tại sao tôi phải trả lời cô, giấy ủy quyền của chủ nhiệm khoa đâu?” “Không có” Hàn Y Y cười khẩy, tiếp tục sơn móng chân không để ý đến tôi, tôi у đứng đó nhìn chị ta, cũng không lên tiếng, xem ai hơn ai. Hồi lâu sau, chắc chị ta chịu hết nổi rồi: “Cô hỏi chuyện này để làm gì?” Tôi nói: “Tôi cảm thấy, có thể Phương Vũ Khả đang đóng giả Phương Vũ Kỳ.” Hôm nay tôi chứng kiến Phương Vũ Khả chuyển đổi nhân cách hai lần, một lần cạnh bụi hoa, một lần ở phòng chờ, nguyên nhân chuyển đổi đều vì nhìn thấy Tạ Tống Mỹ, cậu đang tránh mặt Tạ Tống Mỹ, hình như bắt buộc phải là Phương Vũ Kỳ. Lần thứ nhất tôi không để ý, nhưng lần ở phòng chờ, tôi nhìn thấy rõ sự mất tự nhiên khi Phương Vũ Khả chuyển đổi, cậu đang giả vờ. Một người có tính cách ảm đạm khép kín như Phương Vũ Khả muốn đóng giả làm Phương Vũ Kỳ sẽ rất khó khăn, nhưng trông cậu rất nhuần nhuyễn, chắc hẳn không phải lần đầu làm vậy. Cuối cùng Hàn Y Y cũng ngẩng lên nhìn tôi: “Cô chắc chứ?” “Không chắc. Tôi im lặng một lúc rồi nói ra suy nghĩ của mình,“Nếu kiểm tra tính xác thực nhân cách không có vấn đề, xác nhận có tồn tại hai nhân cách thật, vậy thì tôi nghi ngờ Phương Vũ Khả đang lên kế hoạch thay thế Phương Vũ Kỳ. Cậu ấy đóng giả rất nhuần nhuyễn, hơn nữa đến bệnh viện điều trị cũng là do Phương Vũ Khả xúi giục Phương Vũ Kỳ. Chuyện này chắc chắn có vấn đề” Hàn Y Y nói: “Chẳng có gì thay thế hay không thay thế ở đây cả, điều trị vốn chính là hợp nhất những nhân cách này. Tôi nói: “Nhưng cuối cùng chỉ còn một nhân cách. Hàn Y Y nói: “Lần trị liệu thôi miên tới, cô muốn tôi thăm dò động cơ của Phương Vũ Khả?” Tôi gật đầu: “Ừm” Hàn Y Y nói: “Cậu ấy khép kín lắm, không hỏi được gì nhiều đâu.” Tôi nói: “Chị nói chuyện bơi lội, hoặc nói về mèo với cậu ấy xem... Nhưng trực giác mách bảo tôi Phương Vũ Khả không phải người như vậy.” “Trực giác?” Hàn Y Y lườm nguýt, vớ lấy một quyển vở ném về phía tôi,“Tôi điên rồi mới nghe cô nói nhảm nhiều như vậy” Tôi nhanh nhẹn né như một thói quen: “Chị nhớ đấy” Nói đoạn, tôi bỏ chạy một mạch, sau lưng là tiếng gào thét của Hàn Y Y: “Lại không đóng cửa cho tôi!” … Tạ Tống Mỹ dẫn Phương Vũ Kỳ đến tái khám, mang theo quyển sổ nhật ký kia, Phương Vũ Kỳ sang chỗ Hàn Y Y trị liệu thôi miên, Tạ Tống Mỹ đi cùng, chủ nhiệm khoa ngồi trong phòng đọc xong quyển nhật ký thì đưa cho tôi xem. Quyển nhật ký rất dày, nét chữ bên trong có dấu tích trưởng thành, chắc đã viết từ nhỏ đến lớn, nét chữ cũng khác nhau, chữ của Phương Vũ Kỳ phóng khoáng đẹp mắt, chữ của Phương Vũ Khả hơi giống giun bò, đúng là nét chữ nết người. Nét chữ không biết nói dối, họ là hai nhân cách khác nhau thật. Trên bìa nhật ký là dòng chữ nắn nót rất đẹp: Khu vườn bí mật của mình và anh trai. Là nét chữ của Phương Vũ Kỳ. Trong nhật ký, họ xưng hô nhau là anh em, tôi đọc từ trang đầu tiên, có vẻ bắt đầu từ lúc Phương Vũ Kỳ vừa lên cấp hai, càng về sau, họ trò chuyện càng nhiều và thân thiết hơn. Trích đoạn Khu vườn bí mật của mình và anh trai Ngày 4 tháng 3 năm 2010, trời nắng, đêm. Em trai: Họ cãi nhau lớn tiếng quá. Anh trai: Em cứ ngủ là được. Em trai: Ngủ rồi mẹ có bỏ lại chúng ta, lén lút bỏ đi không? Em trai: Mẹ cũng thích anh mà. Anh trai: Không đâu, mẹ thích em, mẹ không nỡ bỏ em đâu. Anh trai: Mẹ không thích. Anh trai: Mau ngủ đi. Em trai: Anh buồn ngủ rồi à? Em không muốn ngủ, anh chơi cờ với em nhé. Anh trai: Không được. Mai em phải thi, mau ngủ sớm đi. Em trai: Tại sao mẹ muốn em thi, anh cũng muốn em thi, hai người chỉ quan tâm em thi có tốt hay không thôi à? Chỗ này, nét chữ của Phương Vũ Kỳ hơi hỗn loạn, có vẻ hơi kích động. Anh trai: Em thi tốt thì mẹ mới thương em. Em trai: Còn anh thì sao, cũng chỉ khi em thi tốt thì anh mới thương em sao? Anh trai: Mau ngủ đi. Em trai: Tại sao anh không trả lời em!!!!!!! Bên dưới là hàng loạt vết rạch mạnh bằng bút, rất hỗn loạn, có thể thấy khi đó người cầm bút đầy phẫn nộ. Dưới nữa mới có dòng chữ nhỏ, nguệch ngoạc của Phương Vũ Khả. Anh trai: Chơi một chút thôi, không được để mẹ biết. Em trai: Anh, không có anh em biết làm sao? Phía sau là bàn cờ họ vẽ, đánh cờ bằng màu bút khác nhau, bàn cờ vẽ đầy hai trang, xem ra đã chơi rất lâu. Ngày 16 tháng 5 năm 2013, trời âm u, sáng. Năm này, chắc là năm Phương Vũ Kỳ thi lên cấp ba. Em trai: Anh ơi, em buồn nôn. Anh trai: Sao vậy? Khó chịu chỗ nào? Em trai: Nhìn thấy sách là buồn nôn, tại sao con người phải học hành vậy? Thi lên cấp ba, học cấp ba, thi đại học, học đại học, có ý nghĩa gì chứ? Chỉ để sau này tốt nghiệp trở thành người giống người kia thôi à? Anh trai: Không được nói mấy lời này với mẹ. Em trai: Em không vui thì sao. Anh trai: Em nói hết với anh là được. Em trai: Anh ơi, rốt cuộc thì anh yêu mẹ, hay yêu em vậy. Anh trai: Mau ngủ đi, khuya lắm rồi. Em trai: Anh, em muốn nói chuyện với anh, nói chuyện thật ấy, không phải thế này, em muốn nhìn vào anh mà nói chuyện. Anh trai: Đến chỗ gương. Đây chắc là lần đầu họ nói chuyện với nhau qua gương, khớp với thời gian Tạ Tống Mỹ nói phát hiện trong thời gian thi chuyển cấp. Ngày 3 tháng 6 năm 2013, trời nắng, đêm. Hai lần viết nhật ký này cách nhau mười mấy ngày, vài ngày trước khi Phương Vũ Kỳ thi lên cấp ba. Em trai: Anh ơi, sao gần đây anh không ra nữa vậy? Em muốn gặp anh. Bên dưới là những dòng “em muốn gặp anh” phủ kín một trang không theo trật tự nào. Đến trang thứ hai, nét chữ của anh trai mới xuất hiện. Anh trai: Em sắp phải thi chuyển cấp rồi, anh sợ ảnh hưởng đến em. Em trai: Sao anh lại ảnh hưởng đến em? Anh trai: Anh muốn đi bơi. Em trai: Em có nói với mẹ muốn học bơi, mẹ nói em đừng mê chơi bời, lúc nhỏ em từng bỏ bê việc học vì bơi lội, sao em không nhớ nhỉ? Anh trai: Em đừng hỏi mẹ, anh không bơi nữa. Em trai: Anh không muốn ra ngoài chơi ư? Lúc nào anh cũng bầu bạn với em, em cũng muốn chơi cùng anh, ngoài bơi lội ra, chuyện gì em cũng có thể chiều theo anh hết. Đến đây, em trai viết câu hỏi kia mấy lần mới nhận được câu trả lời của anh trai. Anh trai: Muốn đốt pháo hoa. Em trai: Thế thì chúng ta đi thôi! Nét chữ phía sau đã thay đổi, rất nguệch ngoạc, có vẻ sau này mới được viết thêm vào. Em trai: Thú vị ghê, em vui lắm, chưa bao giờ vui như vậy. Anh trai: Không được nói với mẹ. Em trai: Em biết mà! Đây là bí mật của em và anh, em sẽ không nói với ai hết. Đọc đến đây tôi khá bất ngờ, còn mấy ngày nữa là đến kỳ thi chuyển cấp thế mà Phương Vũ Khả lại lén dẫn Phương Vũ Kỳ ra ngoài đốt pháo hoa. Em trai: Anh ơi, đợi em lớn, chúng ta sẽ đến một nơi anh muốn bơi thì bơi, muốn đốt pháo hoa thì đốt pháo hoa nhé, chỉ hai anh em mình thôi. Anh trai: Mẹ thì sao. Em trai: Không dẫn mẹ theo. Anh trai: Mẹ sẽ đau lòng đấy. Em trai: Thế thì ba người chúng ta đi cùng nhau, hứa rồi đấy. Ngày 28 tháng 12 năm 2014, trời nắng. Phần viết này của năm ngoái, Phương Vũ Khả đã là học sinh lớp mười một. Em trai: Rốt cuộc anh có chịu ra không! Anh không ra thì mai em không đi thi nữa. Anh trai: Em không được bỏ thi. Em trai: Tại sao mấy tháng nay anh không ra? Mẹ đã đón nhận anh rồi! Mẹ biết đến anh rồi. Giáng sinh mẹ còn tặng quà cho anh nữa! Anh còn gì chưa hài lòng? Rốt cuộc anh muốn thế nào? Anh trai: Không có gì chưa hài lòng cả, em sắp thi đại học rồi, anh không thể ra làm phiền em suốt được. Em trai: Kệ cái kỳ thi đại học đi! Em đâu phải là anh! Thành tích kém thế kia! Sợ thi đại học như sợ giặc! Em có chừng mực, em biết phải học thế nào! Một đoạn dài tiếp theo, em trai vô cùng kích động. Em trai: Xin lỗi anh, em lỡ lời. Anh trai: Em nói không sai. Em trai: Xin lỗi anh, tại em giận quá thôi, cho rằng anh không cần em nữa. Anh trai: Phương Vũ Kỳ, theo mẹ đi bệnh viện đi. Em trai: Anh nói gì cơ? Anh trai: Đi bệnh viện, tiếp nhận điều trị, chúng ta thế này là không bình thường, sẽ ảnh hưởng đến kỳ thi đại học của em. Em trai: Anh đang nói gì vậy? Anh có tỉnh táo không thế? Anh trai: Em không thấy mẹ suy sụp ư? Em trai: Mẹ, mẹ! Anh chỉ biết có mẹ thôi! Em thì sao? Anh không sợ em suy sụp ư! Nếu không có anh em biết làm sao! Anh trai: Phương Vũ Kỳ, anh không quan trọng đến thế đâu, rồi em sẽ quen thôi, đến bệnh viện đi. Em trai: Anh điên rồi à? Anh sẽ biến mất đấy, không được, em tuyệt đối sẽ không đi đâu, anh đừng hòng rời bỏ em. Phía sau là những lời như điên loạn của Phương Vũ Kỳ, tôi không đọc được rõ, nhìn chung đều là trách móc anh trai tàn nhẫn với mình. Lật sang trang sau mới thấy dòng chữ nguệch ngoạc của Phương Vũ Khả. Anh trai: Nếu em không đi, anh sẽ giết em. Đọc đến đây, tôi sững sờ hồi lâu, thế nên Phương Vũ Kỳ mới nói là anh trai muốn giết cậu, chuyện đuối nước dưới hồ bơi xảy ra sau đó cũng là Phương Vũ Khả đang đe dọa cậu, cho cậu biết đa nhân cách rất nguy hiểm, bất cứ lúc nào cậu ta cũng có thể làm ra chuyện gì đó với cậu, ép cậu phải đến bệnh viện điều trị. Phương Vũ Kỳ nói Tạ Tống Mỹ đã biết đến sự tồn tại của Phương Vũ Khả, còn từng tặng quà cho cậu, nhưng Tạ Tống Mỹ không hề nhắc đến chuyện này với chúng tôi. Những trang nhật ký phía sau chỉ có nét chữ của Phương Vũ Kỳ, dù Phương Vũ Kỳ nài nỉ thế nào, Phương Vũ Khả cũng không trò chuyện với cậu nữa. Trang nhật ký cuối cùng kết thúc ở ba câu nói, được viết vào tháng trước. Ngày 6 tháng 3 năm 2015, trời nắng, sáng. Em trai: Phương Vũ Khả, em vẫn còn một câu cuối cùng muốn hỏi anh. Nếu mẹ và em chỉ có thể chọn một người, anh chọn ai? Em trai: Là mẹ đúng không, em biết mà. Em trai: Kiếp sau, anh đừng làm anh trai em. Tôi cầm quyển nhật ký, thẫn thờ trong phòng làm việc rất lâu, Phương Vũ Khả thật sự bằng lòng biến mất vì em trai mình. Tôi nhớ lại chàng trai buồn bã đứng bên bụi hoa kia, cậu có thể làm đến mức này ư? Nhưng tại sao chứ? Một nhân cách bị phân liệt ra sẽ yêu thương mẹ nhiều đến thế sao? Thậm chí còn sâu đậm hơn cả nhân cách chính? Tạ Tống Mỹ đã làm gì cậu chăng? Phương Vũ Kỳ có tâm trạng thế nào khi đến đây, tươi cười an ủi mẹ mình, chuẩn bị đẩy anh trai mình yêu thương nhất vào “chỗ chết”. Quyển nhật ký này làm lòng tôi ngổn ngang, cứ thấy có vấn đề ở đâu đó, quá nhiều điểm đáng ngờ nhưng không biết phải bắt đầu từ đâu. Hơn nữa, từ đầu đến cuối, chữ “bố” chưa từng xuất hiện trong nhật ký. Gia đình Phương Vũ Kỳ rất trọn vẹn, không ly hôn, tái hôn hay ly thân, thế người bố thì sao? Ở đâu? Trong nhật ký có vài chỗ xuất hiện từ “người đó”,“người đó” là bố ư? Hàn Y Y gửi tin nhắn báo cho tôi biết, trị liệu thôi miên hợp nhất nhân cách lần thứ nhất đã kết thúc. “Đa nhân cách chắc chắn là thật, Phương Vũ Khả cũng không có động cơ nguy hiểm với Phương Vũ Kỳ, Phương Vũ Khả rất hợp tác với công tác điều trị” Tôi đọc tin nhắn, cảm xúc rất khó diễn tả, với Phương Vũ Khả mà nói, bản thân cũng là một sinh mạng độc nhất vô nhị, tại sao cậu lại vì người khác mà từ bỏ chính mình? Phương Vũ Kỳ nói cậu không giao tiếp với ai khác ngoài mình, vậy cậu từng có được những gì trong cuộc đời mình? Một sinh mệnh cô độc, u buồn, khép kín, vốn không được quan tâm, cuối cùng cũng có thể đáp lại sự kỳ vọng của bên ngoài, nhưng thứ có thể tạo ra chút giá trị cho thế giới bên ngoài lại là sự biến mất của cậu. … Về sau, Phương Vũ Kỳ đến trị liệu định kỳ, kết quả rất tốt, tôi có rất nhiều chuyện muốn hỏi Phương Vũ Khả, nhưng không thấy cậu xuất hiện lần nào nữa. Quyển nhật ký kia vẫn ở chỗ tôi, hôm ấy Phương Vũ Kỳ đến hỏi tôi lấy lại, tôi hỏi cậu có thể cho tôi mượn thêm một thời gian không, cậu rất vui vẻ đồng ý. Tôi hơi thắc mắc: “Đây chẳng phải khu vườn bí mật của em và anh trai à? Chị giữ thế này không có vấn đề gì chứ?” Phương Vũ Kỳ cười nói: “Anh ấy từng nói chuyện với chị, chắc có điều gì đó muốn nói với chị, nếu chị biết anh ấy muốn nói với chị những gì, mong chị hãy cho em biết, anh ấy không muốn gặp em.” Thế là quyển nhật ký đó nằm trong tay tôi, tôi đọc đi đọc lại từng câu từng chữ, cuối cùng cũng tìm ra chỗ kỳ lạ. Em trai: Em có nói với mẹ muốn học bơi, mẹ nói em đừng mê chơi bời, lúc nhỏ em từng bỏ bê việc học vì bơi lội, sao em không nhớ nhỉ? Câu này cho thấy lúc nhỏ Phương Vũ Kỳ có thể từng học bơi nhưng cậu không có đoạn ký ức đó, nhưng Phương Vũ Khả lại thích bơi, hơn nữa còn biết bơi thật. Vậy có phải Phương Vũ Kỳ không có ký ức học bơi lúc nhỏ, còn Phương Vũ Khả thì có? Nhưng nhân cách chính sao có thể không có ký lúc nhỏ? Chỉ có nhân cách phụ mới có thể thiếu ký ức và kỹ năng do xuất hiện muộn hơn. Phương Vũ Kỳ là nhân cách chính chắc chắn không sai, thẻ căn cước và thái độ của mẹ cậu đều cho thấy người xuất hiện sớm nhất và thường xuyên nhất trong nhà là Phương Vũ Kỳ. Cả trong những đoạn đối thoại trong nhật ký cũng nói lên điều đó, em trai tồn tại với thân phận nhân cách chính, anh trai không thường xuất hiện. Thế thì vấn đề bắt nguồn từ đâu? Đầu óc tôi đầy rối rắm, đánh rơi quyển sổ nhật ký, khi nhặt lên, vô tình lật đến trang lót cuối sổ, trên đó có một dòng chữ, nét chữ nguệch ngoạc, do Phương Vũ Khả viết, chỗ này rất kín đáo, rất khó phát hiện. Anh yêu em nhiều hơn em nghĩ, em không bao giờ biết được vì em mà anh đã từ bỏ những gì. Tim tôi đập thình thịch, câu này là viết cho Phương Vũ Kỳ ư? Phương Vũ Kỳ đã thấy chưa? Phương Vũ Khả đã từ bỏ những gì vì cậu ấy? Kết hợp với những nghi hoặc trước đó, tôi có một suy đoán rất tồi tệ. Cuối cùng tôi cũng đợi được cơ hội kiểm chứng suy đoán của mình, đó là buổi trị liệu thôi miên cuối cùng của Phương Vũ Kỳ. Thời gian qua, nhờ sự hợp tác của hai nhân cách nên điều trị rất suôn sẻ, Hàn Y Y còn nói chưa từng điều trị ca đa nhân cách nào nhẹ nhàng thế này, có thể vì chỉ có hai nhân cách, hoặc vì nhân cách phụ quá hợp tác. Thật ra liệu trình có thể kết thúc sớm hơn, nhưng mấy lần trị liệu cuối thường xảy ra chút vấn đề. Hàn Y Y cho rằng, nhân cách phụ vẫn còn lưu luyến nơi mình trưởng thành, chị ta đề nghị lần trị liệu thôi miên cuối sẽ thực hiện tại nhà Phương Vũ Kỳ, tốt nhất là trong phòng ngủ của họ. Không ngờ Tạ Tống Mỹ lại thẳng thừng từ chối, chị khó xử nói: “Xin lỗi, bố thằng bé ở nhà, hơi bất tiện. Lúc này chúng tôi mới biết bố Phương Vũ Kỳ không biết chuyện cậu đến điều trị, thậm chí không biết Phương Vũ Kỳ bị nhân cách phân liệt. Anh ta chỉ biết con trai mình là một thiếu niên lạc quan ngoan hiền, Tạ Tống Mỹ giấu anh ta chuyện dẫn Phương Vũ Kỳ đến đây. Tạ Tống Mỹ nài nỉ chúng tôi: “Thân phận của bố thằng bé hơi nhạy cảm, không thể để người khác biết con mình có vấn để.” Hàn Y Y tỏ ý đã hiểu, bèn nghĩ hay chụp vài bức ảnh trong nhà, hoặc lấy vài món đồ quen thuộc đến, biến phòng thôi miên thành hoàn cảnh thân thuộc như ở nhà. Lấy những gì hiệu quả nhất, chụp những gì tốt nhất, không ai rõ hơn bác sĩ, tôi xung phong cùng với Hạt Dẻ Nhỏ đi theo Tạ Tống Mỹ về nhà, Phương Vũ Kỳ ở lại bệnh viện chuẩn bị cho buổi thôi miên. Trên đường đi, Tạ Tống Mỹ không ngừng dặn tôi khi vào nhà hãy đóng giả là giáo viên của Phương Vũ Kỳ, đừng để chồng chị biết bác sĩ đến nhà. Nhà của Phương Vũ Kỳ rất lớn, hoàn cảnh gia đình rất tốt, khi bước vào quả nhiên bố cậu đang ở nhà, chỉ gật đầu với chúng tôi, không hỏi gì đã đi vào phòng sách, đóng cửa lại, xem ra rất bận rộn. Tôi đi thẳng đến phòng của Phương Vũ Kỳ, nói với Tạ Tống Mỹ: “Hãy lục hết toàn bộ những bài kiểm tra viết sai tên lúc nhỏ ra. Tạ Tống Mỹ giật mình, ấp úng nói: “Mấy cái đó, không còn giữ từ lâu rồi.” Tôi rất kiên quyết: “Thế thì lấy hết ảnh chụp lúc nhỏ của cậu ấy ra đây” Tạ Tống Mỹ đi lấy ngay. Hạt Dẻ Nhỏ giơ di động lên bắt đầu chụp ảnh căn phòng, sau đó gửi ảnh chụp cho Hàn Y Y. Không lâu sau, Hạt Dẻ Nhỏ đột nhiên nói: “Ơ, vài tấm ảnh đã có tác dụng rồi, tiện quá vậy, trợ lý của chị ấy nói chúng ta không cần tìm đồ nữa, bên đó đã bắt đầu thôi miên rồi. Tôi cau mày, tăng tốc độ trên tay. Hạt Dẻ Nhỏ hỏi: “Chị Mục, chị đang tìm gì vậy?” Tôi nói: “Giúp tôi tìm bài kiểm tra của cậu ấy, toàn bộ, nhanh.” Hạt Dẻ Nhỏ thấy tôi nghiêm túc như vậy cũng vội bắt đầu tìm kiếm. Tôi nóng lòng tìm đồ, khi di chuyển vô tình va vào chân bàn, đau điếng, cúi xuống nhìn, chợt thấy hình như có gì đó lót dưới chân bàn. Tôi ngồi xổm xuống, kéo thứ đó từ bên trong ra, là một quyển sổ nhỏ. Được nhét rất sâu, chỉ lộ ra một góc, nhìn sơ qua còn tưởng là đồ lót chân bàn. Trên bìa có viết tên nhưng đã bị bôi xóa, bôi rất đen, không nhìn rõ chữ nào. Tôi vội mở sổ ra, nhìn thấy nét chữ nguệch ngoạc biết ngay là Phương Vũ Khả viết. Đây là nhật ký của một mình Phương Vũ Khả! Từ cách đặt câu có thể thấy cậu viết khi tuổi còn rất nhỏ, một số chữ không biết viết nên dùng phiên âm, bên trên có ngày tháng, là lúc cậu khoảng bảy tám tuổi, lúc đó Phương Vũ Kỳ đã phân liệt ra nhân cách Phương Vũ Khả rồi ư? Tôi vội đọc lướt qua, bắt được vài câu như sau: Hình như mình không giống các bạn khác, họ thuộc bài rất nhanh, mình không làm được, họ tính toán rất nhanh, mình không làm được, ánh mắt của bố khi nhìn mình rất đáng sợ. Mình ghét thi cử. Bố mẹ lại cãi nhau, mình nghe trộm được rồi, bố nói muốn sinh thêm đứa nữa, trách mẹ sức khỏe kém không sinh được thêm, còn nói tại sức khỏe của mẹ kém nên mới sinh ra đứa ngu ngốc như mình. Hôm nay lúc đang thi, đột nhiên mình mất hết tri giác, khi tỉnh lại đã làm xong bài rồi, còn thi rất tốt, tại sao vậy nhỉ? Mình có một em trai rồi, em trai rất thông minh, mẹ rất thích em ấy, bố cũng vui, mình cũng sẽ vui. Mình có tên mới rồi. Nhật ký kết thúc tại câu phía trên. Mắt tôi đã nhòe đi, tôi gần như không thể cầm chắc quyển nhật ký này nữa, lật đến trang cuối, quả nhiên, Phương Vũ Khả thích để lại lời nhắn ở nơi kín đáo, dòng chữ kia mới được viết gần đây. Em phải thay anh mang lại hạnh phúc cho mẹ. Hạt Dẻ Nhỏ lại gần, giọng hơi gượng gạo: “Em không tìm thấy bài kiểm tra, nhưng tìm được cái này” Cậu ấy đưa cho tôi một quyển kỷ yếu của trường mẫu giáo, trong đó có ảnh chụp và tên của các bé. Tôi thấy Phương Vũ Khả ngay, khuôn mặt buồn bã, ngồi ở trong góc, tên tương ứng với cậu là Phương Vũ Khả. Từ xưa đã là Phương Vũ Khả, không phải Phương Vũ Kỳ. … Hạt Dẻ Nhỏ thốt ra tiếng mắng chửi, cậu ấy quay đi đá chân xả giận, bất cẩn đá trúng hai chiếc hộp bên cạnh giường, có vẻ là hộp quà. Tôi nhớ ra trong quyển nhật ký khu vườn bí mật kia, Phương Vũ Kỳ có nhắc đến chuyện mẹ từng tặng quà Giáng sinh cho Phương Vũ Khả. Tôi vội đi qua, mở chúng ra, quà trong hai chiếc hộp giống nhau, còn kèm thiệp chúc, tôi mở tấm thiệp tặng cho Vũ Kỳ trước. Vũ Kỳ: Mẹ chúc con Giáng sinh vui vẻ, lớn lên khỏe mạnh, ước gì được nấy. Tôi tiếp tục mở tấm thiệp tặng cho Phương Vũ Khả, thiệp rất đẹp, bên trên chỉ có một câu. Xin hãy buông tha cho con trai tôi. Cuối cùng tôi cũng biết tại sao Phương Vũ Khả lại đột nhiên yêu cầu Phương Vũ Kỳ đi chữa bệnh, thậm chí không tiếc dùng tính mạng để đe dọa. Điều gì khiến cậu hạ quyết tâm như thế? Là người mẹ cậu yêu thương nhất, muốn mang lại hạnh phúc cho chị nhất, đã cầu xin cậu buông tha cho “con trai thông minh” của chị. Tạ Tống Mỹ đi vào, không phát hiện sự bất thường của tôi và Hạt Dẻ Nhỏ, mở một quyển album ảnh cho chúng tôi xem: “Có cần mang qua bệnh viện không? Hay chụp ảnh gửi qua là được?” Trên quyển album kia là ảnh chụp Phương Vũ Kỳ tươi cười rạng rỡ cùng bố mẹ mình. Tôi lật từng ảnh một, không có tấm nào của Phương Vũ Khả, tất cả đều là khuôn mặt tươi cười của Phương Vũ Kỳ, ảnh chụp khoảng lúc mười hai tuổi, không có ảnh sớm hơn, tựa như giai đoạn trước đó không xứng xuất hiện trong quyển album tinh xảo này. Tôi hỏi: “Anh chị có từng chụp ảnh với Phương Vũ Khả không?” Tạ Tống Mỹ ngơ ngác như không hiểu tại sao tôi lại hỏi vậy. Tôi nhìn chị, hỏi: “Chị đổi tên cho Phương Vũ Khả vào lúc nào?” Mặt Tạ Tống Mỹ biến sắc. Tôi đóng album lại: “Chị từng nói, lúc nhỏ Phương Vũ Kỳ viết sai tên, chuyện này là thật, nhưng nhân vật đã đảo ngược đúng không, Phương Vũ Khả là người viết sai tên thành Phương Vũ Kỳ, kể từ đó thành tích của cậu ấy tiến bộ vượt bậc. Chắc chị đã bắt đầu nhận thấy cậu ấy có gì bất thường, nhưng sự “bất thường” này thỏa mãn sự kỳ vọng của chị dành cho con trai, thế là chị sửa luôn tên cậu ấy thành Phương Vũ Kỳ, sau khi đổi tên, cậu ấy không còn viết sai tên nữa, đúng không?” Mặt Tạ Tống Mỹ trắng bệch, nói không nên lời. Cho nên không phải em trai thông minh do áp lực học hành lớn nên gọi anh trai học kém ra để chống đối mẹ mình, mà là anh trai ngu dốt gọi em trai thông minh ra để làm vui lòng mẹ. “Chị có từng nghĩ, tại sao cậu ấy không viết sai tên nữa không? Đứa con trai ngốc nghếch khép kín trước kia đi đâu rồi? Cậu ấy chỉ mong em trai đột nhiên xuất hiện này có thể làm chị vui, nhưng chị lại sửa tên của cậu ấy, cậu ấy biết mình không được mong đợi, không cần thiết nữa, kể từ đó, Phương Vũ Kỳ trở thành nhân cách chính. “Cậu ấy cho dù đã rút lui trở thành nhân cách phụ cũng không ngừng quan tâm thành tích của em trai, quan tâm đến tâm trạng của chị, đến cuối cùng, vì chị mà cam tâm tình nguyện biến mất.” “Vì cậu ấy phát hiện một đứa con vô dụng như mình, cách duy nhất có thể làm chị hạnh phúc lại là để bản thân biến mất” Tạ Tống Mỹ không nói được chữ nào, sắc mặt đầy hốt hoảng. Tôi lấy di động ra, định gọi cho Hàn Y Y, nói cho chị ta biết nhân cách chính phụ bị đảo ngược rồi, không thể tiếp tục thôi miên nữa. Nhưng tôi vừa gọi đi, Tạ Tống Mỹ đột nhiên xông tới, hất di động của tôi xuống đất, đá ra xa. Tôi nhìn chị đầy kinh ngạc, vẻ mặt chị điên cuồng, hiển nhiên đang chực chờ suy sụp. Chị gần như quỳ trước mặt tôi, nghẹn ngào nói: “Chỉ còn một lần trị liệu này nữa thôi, cô đừng ngăn cản, tôi xin cô đấy, Vũ Kỳ không thể xảy ra chuyện được, nó không thể biến mất được.” Tôi không dám tin mà nhìn chị, cảm thấy thật khó thốt nên lời: “Đứa con chị sinh ra tên là Phương Vũ Khả. Kể cả khóc, Tạ Tống Mỹ cũng rất nhỏ tiếng, chị sợ chồng mình ở bên ngoài nghe thấy. Chị giữ chặt ống quần tôi: “Tôi biết chứ, con trai mình tôi lại không biết ư? Nhưng tôi không còn cách nào khác, bố nó không cần Vũ Khả, lúc nhỏ suýt chút nữa đã vứt bỏ nó rồi, tôi không còn cách nào khác, thật sự hết cách rồi, chỉ có Vũ Kỳ mới có thể là con trai tôi!” Tôi không biết nên nói gì, Hạt Dẻ Nhỏ nổi nóng, nhặt di động của tôi lên, hất Tạ Tống Mỹ ra, kéo tôi đi xuống lầu, chạy ra khỏi đó, Tạ Tống Mỹ vừa khóc vừa đuổi theo phía sau. … Chúng tôi bắt xe taxi về bệnh viện, dọc đường Hạt Dẻ Nhỏ gọi liền mấy cuộc điện thoại, trợ lý nói đã bắt đầu thôi miên rồi, cô ấy không thể vào ngăn Hàn Y Y được, Hạt Dẻ Nhỏ tức tối mắng không ngừng. Tôi vẫn trong trạng thái mơ hồ, trong đầu chỉ toàn bóng dáng thiếu niên tôi nhìn thấy bên bụi hoa. Cậu phân liệt ra nhân cách em trai, lấy tên là Phương Vũ Kỳ, chữ “kỳ” nhiều hơn chữ “khả” một chữ “đại”, cho thấy cậu cho rằng em trai thông minh lanh lợi đáng yêu này quan trọng hơn mình. Nhân cách được phân liệt ra có thân phận là em trai, không phải anh trai, cho thấy trong tiềm thức, cậu đặt mình ở vị trí người bảo vệ, bảo vệ mẹ, bảo vệ em trai có thể mang lại hạnh phúc cho mẹ. Thỉnh thoảng cậu cũng để nhân cách của mình xuất hiện, nhưng cậu biết Tạ Tống Mỹ không muốn nhìn thấy mình, nhưng cậu không thể kiểm soát việc chuyển đổi nhân cách nên đã học cách đóng giả làm Phương Vũ Kỳ, không để Tạ Tống Mỹ nghi ngờ và buồn phiền. Cậu chín chắn là thế, chịu đựng nỗi đau cực lớn và khó khăn để đóng giả Phương Vũ Kỳ, nhìn tình thương của mẹ chỉ bộc lộ cho riêng Phương Vũ Kỳ. Thế nên dần dà cậu rất ít khi xuất hiện, không giao lưu với người khác, giảm thiểu sự tồn tại của bản thân, có lẽ từ rất lâu cậu đã ý thức được rồi mình sẽ phải ra đi. Cậu còn không để Phương Vũ Kỳ biết mình mới là nhân cách chính, cam tâm tình nguyện bầu bạn với người em trai có thể mang lại hạnh phúc cho mẹ, yêu thương cậu ấy, nếu hỏi tại sao Phương Vũ Kỳ lại có thể trở thành nhân cách chính, chắc chắn là do sự chăm mớm bao năm không thay đổi của nhân cách chính. Đến giờ tôi mới hiểu đoạn đối thoại về mèo ở lần đầu gặp Phương Vũ Khả có ý nghĩa gì, không phải cậu đang nói về mèo, mà là về mẹ của mình. “Nếu em qua đó, nó có bỏ chạy không?” (Nếu em nói với mẹ, em mới là nhân cách chính, em trai là giả, mẹ có sợ bỏ chạy không?) “Vậy nếu em bỏ đi, nó có đuổi theo em không?” (Nếu em để mẹ toại nguyện, em biến mất rồi, mẹ có nhớ em không, sẽ đi tìm em chứ?) Tôi nói: “Chắc không đâu, cả hai đâu có quan hệ gì.” Cậu nói: “Nếu có quan hệ thì sao?” (Bọn em là mẹ con kia mà, bọn em có quan hệ với nhau.) Tôi không thể suy nghĩ tiếp nữa, Phương Vũ Khả sao có thể không sợ hãi, không lưu luyến chút nào cho được, vậy nên cậu mới nói nếu không đi bơi sẽ không còn cơ hội nữa, cậu đương nhiên cũng muốn được sống với thân phận của chính mình. Hạt Dẻ Nhỏ không thể hiểu nổi: “Tại sao Phương Vũ Khả lại bằng lòng hy sinh vì mẹ như vậy? Người mẹ thế này có gì tốt chứ?” Tôi không trả lời được, khi một đứa trẻ không được yêu thương, phản ứng đầu tiên của chúng không phải trách móc bố mẹ mà là tự kiểm điểm lại xem bản thân có chỗ nào chưa tốt, không đáng được yêu thương. Khao khát tình yêu thương của bố mẹ là mạch chảy chủ yếu trong quá trình trưởng thành của trẻ, Phương Vũ Khả chỉ đang cố gắng để mình xứng đáng được yêu thương. Thế nhưng, khi cậu vẫn còn chưa hiểu ra ai mới là người không đáng được yêu thương thì quá trình trưởng thành đã gián đoạn, cậu đành sống mãi trong mạch chảy khao khát tình yêu thương này. Xuống khỏi xe, chúng tôi lao ngay vào bệnh viện, đến phòng thôi miên, trợ lý đang lo lắng đứng chờ trước cửa, hiển nhiên bị những cuộc gọi liên hoàn của Hạt Dẻ Nhỏ dọa hết hồn, nhưng như vậy cũng vô ích, một khi bắt đầu thôi miên thì không ai được vào quấy rầy, bằng không sẽ gây ảnh hưởng cực kỳ lớn đến bệnh nhân. Chúng tôi ở ngoài cửa, chờ đợi buổi thôi miên kết thúc trong vô vọng, Hàn Y Y bước ra với vẻ mệt mỏi, mỉm cười nói: “Thành công rồi, liệu trình của cậu ấy đến hôm nay đã hoàn thành xong hết rồi. Ba người ở đây chẳng ai cười nổi, Hạt Dẻ Nhỏ đập đầu vào tường trong cơn tuyệt vọng, không cầm được nước mắt. Hàn Y Y phát giác ra điều bất thường, hỏi có chuyện gì, tôi cản không cho Hạt Dẻ Nhỏ nói, Hàn Y Y nhìn chúng tôi rất lâu. Bên cạnh có tiếng bước chân, Tạ Tống Mỹ đã đến, chị thở hổn hển. Hàn Y Y nói với chị: “Chị về vừa đúng lúc, liệu trình của con trai chị đã hoàn thành rồi, cậu ấy đang nghỉ ngơi, khi nào tỉnh tôi sẽ ra gọi chị” Nói đoạn, chị ta liếc nhìn chúng rồi quay trở vào phòng thôi miên. Tạ Tống Mỹ thở phào, ngồi xuống, chậm rãi thở dốc. Một lúc sau, vẻ vui mừng dần biến mất trên khuôn mặt chị, đờ đẫn buông một câu: “Trị liệu thành công rồi, tức là sao?” Hạt Dẻ Nhỏ nổi trận lôi đình, gằn giọng: “Tức là con cưng Vũ Kỳ của chị toàn vẹn rồi, Phương Vũ Khả sẽ không bao giờ xuất hiện nữa!” Tạ Tống Mỹ sững sờ hồi lâu, đờ đẫn nói: “Biến mất rồi, tức là, không còn người này nữa?” Hạt Dẻ Nhỏ nói: “Đúng vậy, không còn nữa, đây chẳng phải điều chị muốn ư?” Đến lúc này Tạ Tống Mỹ mới nhận ra gì đó, nói: “Con trai Vũ Khả của tôi, không còn nữa ư?” Hạt Dẻ Nhỏ nghe xong càng giận hơn, chẳng buồn nhìn chị nữa. Hồi lâu sau, Tạ Tống Mỹ đột nhiên suy sụp, ngồi xổm trên đất khóc nức nở. Hạt Dẻ Nhỏ giật nảy mình, kinh ngạc hỏi: “Sao chị còn mặt mũi mà khóc vậy?” Tạ Tống Mỹ càng khóc càng lớn như muốn khóc hết những ấm ức từng chịu trong đời. Hạt Dẻ Nhỏ muốn xông qua mắng người, bị tôi kéo lại. Tôi đi qua, ngồi xuống nói: “Phương Vũ Khả không biến mất.” Chị sững sờ, nhìn tôi qua làn nước mắt. Tôi nói tiếp: “Trị liệu là hợp nhất các nhân cách bị phân liệt lại, cậu ấy chỉ bị hợp nhất với nhân cách của Phương Vũ Khả, bây giờ hai người họ đã hợp thành một, đều là con trai chị, vẫn là con trai chị. Sẽ không còn gì nguy hiểm nữa, họ đều có thể lớn lên một cách khỏe mạnh, đây là chuyện tốt. Dẫn cậu ấy đến điều trị là quyết định đúng đắn.” Tạ Tống Mỹ nhìn tôi hỏi: “Những gì cô nói có thật không?” “Tôi là bác sĩ, tôi lừa chị làm gì.” Tạ Tống Mỹ đứng lên, liên tục cảm ơn tôi, sau đó lau nước mắt, theo trợ lý vào phòng thôi miên gặp Phương Vũ Kỳ. Tôi gọi chị lại: “Đợi cậu ấy khỏe lại, hãy dẫn cậu ấy đi bơi” Tạ Tống Mỹ trịnh trọng gật đầu rồi đi vào phòng thôi miên. Hạt Dẻ Nhỏ tức tối nói: “Chị đang lừa chị ta chứ sao nữa, chị giúp chị ta dễ chịu hơn để làm gì, chị ta nên biết bản thân đã làm gì mới phải!” Tôi hỏi lại cậu ấy: “Chị ấy biết rồi, sau đó thì sao?” Hạt Dẻ Nhỏ ngơ ngác hỏi: “Cái gì sau đó?” Tôi hơi uể oải nói: “Sau khi quay về, chị ấy sống mãi trong mặc cảm tội lỗi đã giết chết con trai mình, về sau Phương Vũ Kỳ phải sống sao? Cậu nghĩ những mặc cảm tội lỗi này sẽ không ảnh hưởng đến quan hệ mẹ con của họ ư?” Hạt Dẻ Nhỏ không trả lời. Tôi tiếp tục: “Phương Vũ Khả đã không còn nữa, Phương Vũ Kỳ vẫn phải tiếp tục sống. Hạt Dẻ Nhỏ, cậu biết tiền đề để một đứa trẻ có được cuộc sống hạnh phúc là gì không?” “Là gì?” “Mẹ của cậu ấy được hạnh phúc. Hạt Dẻ Nhỏ tiu nghỉu ngay. Tôi chậm rãi quay về, bước chân có chút mỏi mệt. Hạt Dẻ Nhỏ lo lắng hỏi: “Chị không sao chứ? Tâm trạng của chị bình tĩnh như vậy... Thế mới bất thường đấy. Tôi cười đáp: “Không thì sao, hay là tôi cũng lăn lộn gào khóc một trận? Thời gian lâu rồi, cậu sẽ biết phải làm thế nào thôi, từng lớp tro bụi phủ lên tim cậu, khi chỗ bụi này chất thành núi, cậu sẽ không còn bận tâm đến việc có thêm một hạt bụi rơi trên ngọn núi này nữa. “Hãy biến bản thân thành ngọn núi đi, Hạt Dẻ Nhỏ à.” Tôi vỗ vai cậu ấy. Tôi hơi khát, bèn đi rót nước uống, một bệnh nhân mặc đồng phục bệnh viện đi qua, tôi nhích sang, nhường chỗ cho anh ta, chắc là bệnh nhân nào đó vừa thôi miên xong. “Cô ví mình như ngọn núi, hơi kiêu ngạo đấy.” Tôi ngơ ngác nhìn sang bệnh nhân này, một người đàn ông khoảng bốn mươi tuổi, tướng mạo đường hoàng, khí chất nho nhã, khác hẳn với các bệnh nhân khác ở khu nội trú, trông anh ta rất tỉnh táo. Anh ta đã nghe được lời tôi nói với Hạt Dẻ Nhỏ khi nãy. Anh ta cười với tôi, nâng chiếc ly vừa hứng đầy nước lên nói: “Cô nghĩ mình là núi, nhưng có thể chỉ là chiếc ly nhỏ, cô nghĩ đó là hạt bụi, có thể là nước nóng được rót vào trong, cô nghĩ mình đang tích bụi thành núi, thật ra có thể là nước nóng đầy ly, cô nghĩ mình vững vàng như bàn thạch, nhưng thật ra.. Anh ta dùng móng tay gõ nhẹ chiếc ly, nước nóng bên trong lập tức lay động, chực chờ muốn tràn ra ngoài. “Nhưng thật ra, nó có thể bùng nổ ngay tức thì.” “Đừng đánh giá quá cao khả năng dung nạp cảm xúc tiêu cực của bản thân, nguy hiểm lắm đấy. Nói xong, anh ta cười với tôi rồi rời đi, bước đi chậm rãi mà vững vàng, không giống người bệnh chút nào. Tôi đầy nghi hoặc, nếu bệnh viện chúng tôi có bệnh nhân khí chất đặc biệt, còn giỏi tài ăn nói thế này, không lý nào tôi chưa từng gặp qua, anh ta mới đến chăng? … Sau khi Phương Vũ Kỳ khỏi bệnh, tôi có ghé thăm vài lần, một mặt muốn biết cảm xúc của Tạ Tống Mỹ có ổn định hay không, có ảnh hưởng đến Phương Vũ Kỳ không, đồng thời cũng thỏa thuận với chị, không để Phương Vũ Kỳ biết Phương Vũ Khả mới là nhân cách chính. Mặt khác, tôi muốn gặp Phương Vũ Kỳ thêm vài lần. Mỗi lần cậu nhìn vào mắt tôi, tôi đều mong chờ một ánh nhìn buồn bã. Song tôi biết sẽ không xảy ra. Khi ghé thăm, tôi cho Phương Vũ Kỳ xem câu nói được viết ở trang cuối của nhật ký, cậu không có phản ứng gì, chỉ đưa tay vuốt ve dòng chữ kia. Tôi hiểu ra ngay, bèn hỏi: “Em đã thấy nó từ trước rồi?” Phương Vũ Kỳ gật đầu: “Không thì sao em lại đồng ý đến bệnh viện chứ. Anh ấy không bỏ rơi em, chỉ đổi một phương thức khác tiếp tục yêu thương em. Em nghĩ mình vẫn cảm nhận được anh ấy, không phải em nghi ngờ kết quả điều trị của các chị, chỉ là... tâm linh” Nhìn cậu ấy sốt sắng giải thích, tôi bật cười: “Chị hiểu, tâm linh” Thỉnh thoảng, khi ngang qua hành lang của khu nội trú, tôi cũng sẽ nhớ đến người thiếu niên đó. Cậu nhìn con mèo, nói chuyện, trong đôi mắt không bao giờ nhìn thẳng vào người khác kia cất giấu tình yêu vô cùng thuần khiết. Câu chuyện thứ hai Hội chứng trầm cảm cười G ần đây, CDC (Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh) vừa triển khai một dự án mới mang tên Ngôi Nhà Nụ Cười, dành riêng cho bệnh nhân mắc hội chứng trầm cảm cười, địa điểm đặt tại khu phục hồi bệnh nhân, chào đón mọi thành phần xã hội tham gia, hoạt động thiết kế như một bữa tiệc đơn giản, không hề đề cập gì đến chứng trầm cảm. Hội chứng trầm cảm cười là một dạng bệnh trầm cảm, hiện nay xuất hiện ngày càng nhiều tại nơi làm việc và các hoạt động xã giao, thường chỉ những người ngụy trang cảm xúc trầm cảm cho phù hợp với lễ nghi xã giao, cố gắng gượng cười, không thể xử lý áp lực từ bên ngoài một cách đúng đắn, biểu hiện cụ thể là cõi lòng đã tan nát nhưng vẫn cố giữ hình tượng tích cực lạc quan, sợ bị người khác nhìn thấu, lòng tự tôn cao, hiếm khi giãi bày trải lòng, một mình đối mặt với vực thẳm, nụ cười và sự tích cực của họ đều là giả, tình cảm không đồng nhất với cảm xúc nội tại nên khó mà thể hiện được mặt chân thật. Bệnh nhân mắc hội chứng này rất ít người đến bệnh viện điều trị, họ cũng không coi mình là bệnh nhân, những gì bác sĩ có thể làm bị hạn chế, thế nên phòng công tác xã hội phải vào cuộc, cố gắng tiến hành can thiệp bên ngoài bệnh viện. Dự án Ngôi Nhà Nụ Cười do bác sĩ Vương đề xuất, anh ta là thạc sĩ ngành công tác xã hội, nhân vật máu mặt của CDC, là người nhiệt tình năng nổ, luôn xem chuyện của bệnh nhân là chuyện của mình, ôm đồm nhiều việc, có lẽ muốn xóa bỏ tất cả đau khổ do bệnh tâm thần gây ra trên thế gian. Anh ta rất được bệnh nhân yêu thích, nhưng các bác sĩ lại hơi chán ghét, bởi vì anh ta thường làm phiền bác sĩ để đòi hỏi lợi ích cho các bệnh nhân phục hồi, bất kể thời gian và địa điểm, nơi làm việc của anh ta là phòng công tác xã hội cách bệnh viện mấy dãy nhà, nhưng thường hay bắt gặp anh ta ở khoa lâm sàng Một và Hai, đuổi theo bác sĩ các khoa hỏi này hỏi nọ, nghe ngóng tình hình của bệnh nhân phục hồi lúc còn nằm viện, bác sĩ khoa lâm sàng Một và Hai hễ thấy anh ta đều cố tránh đi. Ngôi Nhà Nụ Cười là một trong số các dự án lớn của phòng công tác xã hội trong năm nay, người lên kế hoạch và phụ trách thực hiện đều là bác sĩ Vương, nghe nói dự án đã được đề xuất từ năm kia, bị bác bỏ bốn năm lần, mãi đến năm nay mới được phê duyệt. Dự án Ngôi Nhà Nụ Cười gồm hai phần, phần một là tổ chức sự kiện giao lưu hàng tháng, kêu gọi các bệnh nhân có tiềm năng mắc hội chứng trầm cảm cười đến tham dự, chủ yếu là hoạt động vui chơi giải trí, chọn lọc ra những người phù hợp và bằng lòng điều trị để thành lập nhóm tương trợ; phần hai là điều hành nhóm tương trợ, thu hút thêm thành viên để đối phó với hội chứng trầm cảm cười một cách lành mạnh và hiệu quả. Hoạt động không tập trung vào chứng trầm cảm, không nhắc đến ba chữ này, cũng không giống các buổi tọa đàm giao lưu tâm lý truyền thống, đây là chỉ một hoạt động giải trí, khẩu hiệu được in trên băng rôn và tờ rơi là: “Lễ hội dành cho những người luôn vui vẻ nhưng không hạnh phúc. Ban đầu chẳng bao nhiêu người đến, người đến cũng không phù hợp tiêu chuẩn, lần đầu sau khi hoàn thành bài kiểm tra đơn giản qua mạng chỉ có mười người đến tham dự. Khi đến nơi, họ không thích nơi tổ chức hoạt động lắm, cũng không rõ tính chất của hoạt động này, chỉ biết có liên quan đến sức khỏe tâm lý, được ăn, được uống, được chơi, lại còn miễn phí. Trong mười người đó, đến cuối cùng chỉ chọn được một người phù hợp điều kiện và bằng lòng tham gia nhóm tương trợ lâu dài của Ngôi Nhà Nụ Cười. Chuyện này cũng bình thường, hội chứng trầm cảm cười thường xuất hiện ở nhóm người thành đạt, có trình độ học vấn, địa vị xã hội cao, nhóm người này rất chú trọng việc bảo mật chuyện riêng tư, không thích lãng phí thời gian đến đây để phơi bày bản thân, có thể sau khi tan làm họ chỉ ở lì trong nhà, không ra ngoài tham gia các hoạt động xã hội khác. Vì vậy, ngoài hoạt động ngoại tuyến, Ngôi Nhà Nụ Cười còn tổ chức chương trình phát sóng trực tiếp ngày chia sẻ và ngày kiểm tra trực tuyến, chương trình này tiếp xúc được nhiều bệnh nhân tiềm năng hơn, tính riêng tư và độ tương tác đều cao hơn. Đến khi tổ chức sự kiện ngoại tuyến lần thứ ba, số người tham dự bắt đầu tăng lên, có ba, bốn mươi người. Tôi luân chuyển công tác đến CDC, bị bác sĩ Vương kéo đến đó phụ giúp, Hạt Dẻ Nhỏ tuy ở khoa lâm sàng Hai nhưng vẫn bị tôi kéo đến giúp một tay. Sự kiện diễn ra rất sôi nổi, đều là những người đã quen tươi cười, Hạt Dẻ Nhỏ còn cảm thán, trông họ đâu giống bị trầm cảm, còn khỏe mạnh hơn cả cậu ấy nữa là. Nhìn một vòng, đa số mọi người đều đã bỏ qua sự dè dặt ban đầu, bắt đầu nhiệt tình hơn, như đang ganh đua xem ai tích cực hơn vậy. Tôi quan sát ba mươi tám người có mặt trong phòng, chắc hôm nay chọn được hai ba người phù hợp gia nhập nhóm tương trợ là khá lắm rồi. Sự kiện có rất nhiều thiết bị, tôi phải chạy qua chạy lại liên tục, suýt làm rơi đồ, được một cô bé đi ngang qua đỡ giúp. Cô bé trông khá nhỏ tuổi, còn mặc đồng phục cấp hai, tóc buộc rất cao, trông rất năng động, tính cách cũng rất nhiệt tình, nói năng dõng dạc, nhanh nhẹn giúp tôi chuyển đồ, còn chạy giúp tôi mấy lượt. Cô bé tên Hồ Bối Bối, đang học lớp tám, trên đường về nhà ngang qua chỗ này, thấy em ấy đầm đìa mồ hôi giúp mình, tôi thấy hơi ngại, bèn giữ em ấy lại phòng tổ chức sự kiện ăn uống vui chơi, vốn là hoạt động giải trí, có rất nhiều đồ ăn thức uống. Hồ Bối Bối hỏi ở đây đang tổ chức sự kiện gì, tôi nói sự kiện sức khỏe tâm lý, em ấy ngó nghiêng một lượt, háo hức cười nói: “Có cả cách tổ chức sự kiện tâm lý thế này cơ ạ?” Hồ Bối Bối rất hoạt bát, rất thích cười, không hề rụt rè khi đối mặt với cả nhóm người lớn, cũng không gượng gạo, còn hòa đồng rất nhanh, khi chơi tàu phá băng phản ứng rất nhanh nhạy, còn rất giỏi điều tiết bầu không khí, cả buổi tối hôm đó đều nghe thấy tiếng cười của em ấy, sức cảm hóa cực mạnh. Chương trình kết thúc, sau khi mọi người ra về, bác sĩ Vương công bố danh sách hai người được chọn phù hợp với nhóm tương trợ của Ngôi Nhà Nụ Cười này, một trong số đó là Hồ Bối Bối. Hạt Dẻ Nhỏ thấy thật khó hiểu khi bác sĩ Vương chọn em ấy: “Em ấy có chỗ nào giống bị trầm cảm đâu? Bị em ấy chọc cười mệt luôn, hơn nữa em ấy chỉ tình cờ đi ngang qua đây thôi mà. Bác sĩ Vương hỏi: “Khi làm trắc nghiệm từ vựng, cậu biết cô bé nhìn thấy từ nào đầu tiên không?” Hạt Dẻ Nhỏ hỏi: “Từ nào?” Bác sĩ Vương đáp: “Bạo hành” Hạt Dẻ Nhỏ im lặng. Trắc nghiệm từ vựng là một bước trong sự kiện Ngôi Nhà Nụ Cười. Khi mọi người đang chơi đùa vui vẻ thì đột nhiên dừng lại, nhắc nhở họ rằng tiếp theo sẽ có hàng trăm từ chiếu lên bốn vách tường, hãy ghi nhớ ba từ mình nhìn thấy đầu tiên, viết ra rồi nộp lại, không được trao đổi với người bên cạnh, cũng không được cho người bên cạnh biết. Trắc nghiệm từ vựng là một dạng phản ứng tiềm thức, những từ càng nhạy cảm, con người sẽ xử lý càng nhanh, tương tự còn có phản ứng màu sắc, phản ứng trí nhớ, phản ứng hình ảnh, phản ứng chuyển động mắt... Khi làm trắc nghiệm từ vựng, yêu cầu ghi nhớ càng nhiều từ càng tốt trong vòng nửa phút, mọi người sẽ nhanh chóng ghi nhớ những từ nhạy cảm với mình hơn. Đây là quá trình xử lý trong tiềm thức, con người không ý thức được nên sự kháng cự sẽ giảm thiểu, kết quả kiểm tra trực quan và chân thật hơn, lại còn thú vị và kín đáo. Trong hàng trăm từ được chiếu lên tường, có một nửa là các từ tích cực như vui vẻ, hy vọng, tốt đẹp, món ngon, bánh ngọt, trai đẹp, hoa hồng, nắng ấm, thú cưng, v.v... Nửa còn lại là các từ tiêu cực như bi thương, tuyệt vọng, chán ghét, sợ hãi, tai nạn, qua đời, màu đen, tận thế, quá hạn, v.v... Ngoài ra còn có chút ít từ trung tính mang tính tượng trưng như không gian, tàu hỏa, nắm cửa, quần áo... Trong trò chơi trắc nghiệm từ vựng diễn ra đột ngột này, ba từ đầu tiên Hồ Bối Bối chọn lần lượt là: bạo hành, cảm cúm, ngôi mộ. Xuyên suốt sự kiện, trò chơi trắc nghiệm từ vựng được tiến hành ba lần, mỗi lần đều chọn lúc mọi người đang chơi đùa hào hứng nhất, đột nhiên các từ vựng với kích thước, màu sắc khác nhau chiếu tán loạn đầy bốn vách tường, yêu cầu mọi người nhanh chóng ghi nhớ. Lần thứ hai kéo dài mười giây với các từ Trung - Anh xen kẽ, Hồ Bối Bối ghi nhớ được tám từ vựng: ám ảnh, dao, tiết vịt, spider (nhện), bờ vực, người khổng lồ, suicide (tự sát), chôn cất. Phiếu điền từ vựng được viết riêng lẻ, những người tham gia không trao đổi với nhau, sau khi viết xong, mọi người có vài phút để thảo luận về những từ trên tường, nhưng không được tiết lộ từ mình viết. Trong vài phút đó, Hạt Dẻ Nhỏ thấy rõ Hồ Bối Bối luôn tươi cười thảo luận với cô gái bên cạnh về các từ nói về bánh ngọt trên tường, còn làm ra điệu bộ ăn món bánh ngọt nào đó một cách khoa trương, trêu rất nhiều người bật cười. Trong ba mươi chín người có mặt, chỉ có Hồ Bối Bối không viết một từ tích cực nào sau ba lượt chơi, chuyện này rất hiếm xảy ra, phản ứng trong tiềm thức thường có quan hệ với tình trạng hiện tại, trắc nghiệm từ vựng được tiến hành khi mọi người đang vui vẻ nhất, nói sao cũng phải nhìn thấy một hai từ tích cực. Lúc đó, Hạt Dẻ Nhỏ được yêu cầu tham gia thử nghiệm để đối chiếu kết quả, trong lần trắc nghiệm từ vựng mười giây, cậu ấy nhớ được chín từ: bánh rán, joker (chú hề), ngủ, bác sĩ, fruit (trái cây), cam cúc, universe (vũ trụ), trò chơi, nhà vệ sinh. Khác biệt rất rõ rệt, Hạt Dẻ Nhỏ ghi lại đa số là từ tích cực, sau đó là từ trung tính, ít nhất là từ tiêu cực. Bác sĩ Vương nói, sau khi sự kiện kết thúc, trong lúc chúng tôi dọn dẹp, anh ta đã giữ Hồ Bối Bối lại, hỏi em ấy có bằng lòng làm bài kiểm tra trầm cảm hay không, em ấy đã đồng ý, kết quả kiểm tra là trầm cảm nặng, nhưng cả khi trả lại bài kiểm tra cũng tươi cười, còn không ngừng khen ngợi bác sĩ Vương, nói sự kiện rất thú vị, lần sau có thể dẫn theo bạn đến cùng không? Nghe xong, tôi cũng hiểu ra: Hôm nay em ấy không phải tình cờ đi ngang qua. Hồ Bối Bối chắc hẳn đã biết đến sự kiện Ngôi Nhà Nụ Cười được tổ chức tại đây từ trước nên cố ý ghé qua, khi đang ở ngoài do dự có nên vào không thì gặp được tôi, bèn thuận theo đà nhận lời vào trong. … Bác sĩ Vương không hỏi Hồ Bối Bối có bằng lòng gia nhập nhóm tương trợ hay không ngay, anh ta muốn quan sát thêm, suy cho cùng thì trầm cảm cười có thể nói là bệnh của người trưởng thành, ít khi xuất hiện ở thanh thiếu niên, giai đoạn dậy thì vốn thay đổi thất thường, vui buồn đều dễ dàng bộc lộ trên mặt, rất ít khi mắc hội chứng trầm cảm cười. Đến lần tổ chức Ngôi Nhà Nụ Cười ngoại tuyến lần thứ tư, quả nhiên Hồ Bối Bối lại đến, lần này em ấy không đến một mình, còn dẫn theo hai cô gái khác, đều là người cởi mở hoạt bát. Lần này tôi và Hạt Dẻ nhỏ để ý hơn, quan sát ba cô gái suốt cả quá trình, họ chơi rất vui, tiếng cười không dứt, không ngừng nói đùa. Hạt Dẻ Nhỏ quan sát một lúc, chân mày dần nhíu lại, cậu ấy không chỉ ra được chỗ nào bất thường, chỉ thấy không được thoải mái, lát sau, cậu ấy quay sang hỏi tôi: “Họ..” Tôi nói: “Có phải thấy họ rất giống nhau không?” Hạt Dẻ Nhỏ ngớ ra, gật đầu lia lịa: “Nhưng họ có ngoại hình khác nhau rõ ràng mà. Hồ Bối Bối buộc tóc đuôi ngựa, sáng sủa, không để tóc mái, mặt trái xoan, dáng tương đối cao, đậm khí chất học sinh; hai người bạn còn lại, một người mặt bầu bĩnh, tóc ngắn, đeo kính, thân hình thấp và tròn trịa, trông như mèo chiêu tài; người còn lại tóc dài ngang vai, trang điểm nhẹ, khá xinh xắn, mặt trứng ngỗng, mắt nhỏ, hơi chín chắn, ngoại hình, khí chất cho đến phong cách ăn mặc của ba người đều khác nhau rõ rệt, nhưng trông họ lại có cảm giác rất giống nhau. Tôi nói: “Tại nụ cười trên mặt họ giống nhau như đúc, nụ cười chuẩn mực như sao chép ra.” Dường như trước mặt chúng tôi không phải ba cô gái, mà là ba cơ thể khác nhau của cùng một cô gái. Sự kiện kết thúc, nhìn kết quả trắc nghiệm từ vựng, hầu hết các từ vựng ba cô gái ghi nhớ đều là từ tiêu cực, có một điểm chung kỳ lạ, trong lần trắc nghiệm mười giây cả ba người đều chọn chung một từ: cảm cúm. Trong bài trắc nghiệm từ vựng lần trước của Hồ Bối Bối từng xuất hiện từ này, trắc nghiệm từ vựng lần này, em ấy nhớ được mười từ, từ thứ ba là “cảm cúm”. Hai cô gái còn lại,“cảm cúm” là từ thứ ba em ấy nhìn thấy trong bài trắc nghiệm, người còn lại,“cảm cúm” là từ đầu tiên em ấy nhớ. Lúc bấy giờ, đặc điểm này vẫn chưa thu hút sự chú ý của chúng tôi, cho đến khi tổ chức Ngôi Nhà Nụ Cười lần thứ năm, Hồ Bối Bối dẫn thêm ba cô gái nữa đến, tổng cộng sáu người, sự kiện chủ yếu là người lớn tham gia, nhờ sự góp mặt của họ bỗng chốc trở nên trẻ trung hơn hẳn. Cũng như lần trước, ba cô gái mới đến ngoại hình mỗi người một vẻ, nhưng nụ cười và niềm vui lại giống nhau như từ cùng một khuôn đúc ra. Một điểm chung khác, khi trắc nghiệm từ vựng, ba cô gái mới đến cũng ghi lại từ “cảm cúm” Họ đều trầm cảm ở mức độ khác nhau. Bác sĩ Vương bắt đầu chú trọng chuyện này, đợi sự kiện kết thúc bèn giữ sáu cô gái lại, hỏi thăm tình hình của họ, ban đầu cứ nghĩ là bạn cùng lớp, nhưng hỏi ra mới biết chỉ cùng khối, không cùng lớp, năm nay mới quen biết nhau. Bác sĩ Vương hỏi: “Quen nhau như thế nào?” Sáu cô gái nhìn nhau, nở nụ cười giống nhau như bộ sáu búp bê Nga, họ nói: “Trong sự kiện tâm lý của trường tổ chức.” Bác sĩ Vương gặng hỏi: “Sự kiện tâm lý? Sự kiện thế nào?” Hồ Bối Bối mỉm cười nói: “Chương trình Nụ Cười.” … Bác sĩ Vương dẫn tôi đến trường Hồ Bối Bối, trường trung học Lục Đình số Ba, năm nay được bình chọn là “trường có sức khỏe tâm lý ưu tú kiểu mẫu”, bác sĩ Vương đã liên lạc với nhà trường từ trước, lấy lý do khảo sát sức khỏe tâm lý thanh thiếu niên, yêu cầu gặp giáo viên tâm lý của nhà trường. Hôm đó đã tìm hiểu về sự kiện tâm lý Nụ Cười của ngôi trường này từ chỗ Hồ Bối Bối, theo em ấy nói, bắt đầu từ năm nay, hàng tuần đều có một tiết tâm lý, nhà trường đặc biệt chú trọng vấn đề tâm lý của học sinh, đúng lúc thời gian đó bộ Giáo dục đang kiểm tra gắt gao tình trạng sức khỏe tâm lý của thanh thiếu niên, nhà trường cũng tự đặt ra mục tiêu cho mình. Sự kiện tâm lý được diễn ra mỗi tuần một lần tại hội trường lớn, cả khối cùng tham gia, giáo viên tâm lý chủ yếu hướng dẫn các em cách tập vui vẻ, giáo viên tâm lý họ Ngô. Trong tiết đầu tiên, thầy Ngô đã cho toàn thể học sinh làm bài trắc nghiệm tâm lý, sau đó căn cứ theo điểm số của từng học sinh để sắp xếp chỗ ngồi, các em khỏe mạnh ngồi chung với nhau, không khỏe ngồi chung với nhau, các em khỏe mạnh sẽ được xếp ngồi phía sau, không khỏe ngồi phía trước, bị giáo viên và các học sinh phía sau nhìn chằm chằm. Chính vì vậy mà sáu cô gái này được xếp ngồi chung và rồi quen biết nhau, họ ngồi ở hàng đầu tiên, kết quả trắc nghiệm rất xấu, theo lời thầy Ngô nói thì cần phải tăng cường can thiệp. Bác sĩ Vương nghe xong luôn miệng nói hoang đường, sao có thể xếp chỗ ngồi theo mức độ sức khỏe tâm lý của học sinh, đây chẳng phải đang dạy cho học sinh kỳ thị bệnh tâm lý sao? Xếp chỗ ngồi chỉ là khởi đầu, sau đó, thầy Ngô này phát giấy kiểm tra, yêu cầu học sinh viết những chuyện khiến mình thấy phiền não nhất, buồn rầu nhất hiện tại ra, và rồi cho đọc lớn bài của từng người một theo thứ tự từ hàng đầu đến hàng cuối, thầy Ngô nói đây là liệu pháp giải mẫn cảm, để mọi người đều được nghe nỗi buồn của nhau, biết rằng cuộc sống của ai cũng có khó khăn, đọc bài của các em ngồi hàng đầu trước là để làm mẫu cho các em hàng sau, nghe xong các vấn để tâm lý nghiêm trọng của các em hàng đầu, người ngồi hàng sau sẽ biết vấn đề của mình chẳng có gì to tát. Hồ Bối Bối là người thứ năm đọc bài, em ấy cầm bài của mình đứng trên bục giảng nửa ngày cũng không thể thốt ra chữ nào, siết chặt tờ giấy trong tay, trước ánh nhìn của học sinh toàn khối, không dám hỏi: Trên giấy viết rõ chuyện riêng tư sẽ không bị tiết lộ, tại sao phải đọc? Khi mọi người làm bài, trên đề đã nhấn mạnh sẽ không công bố chuyện riêng tư, cứ yên tâm mà viết, thậm chí còn cho phép học sinh không điền tên, nên mọi người mới yên tâm giãi bày tâm sự, không ai ngờ thầy Ngô lại bắt họ lên bục đọc. Hồ Bối Bối không đọc được, thầy Ngô bèn đoạt lấy bài, đọc giúp em ấy, đó là lần đầu tiên Hồ Bối Bối cảm thấy mình không tồn tại, ý thức đã bay biến khi đứng trên bục giảng. Bố mẹ Hồ Bối Bối đang bàn chuyện ly hôn, em ấy đã gặp tình nhân của bố mình, bố bảo em ấy gọi cô ta là dì. Kể từ đó, cả khối đều biết chuyện bố của Hồ Bối Bối ngoại tình. Trước khi kết thúc tiết học, thầy Ngô còn đặc biệt dặn dò, lớp học tâm lý này của chúng ta là một liên minh, đóng cửa lại, có thể chia sẻ bí mật với nhau, sau khi ra ngoài, không được nói với ai, hãy coi như chưa từng nghe bất cứ một bí mật nào. Tuy nói vậy, các học sinh cũng đã đồng ý, nhưng kể từ hôm ấy, Hồ Bối Bối cảm nhận được ánh mắt những người khác nhìn mình đã khác trước, có cả học sinh chạy đến nói với em ấy,“Bố mẹ mình cũng ly hôn, chẳng có gì đâu” “Dì nhỏ của bố cậu có đẹp không?” Chứng trầm cảm của Hồ Bối Bối trở nên trầm trọng hơn, một khi trầm trọng hơn, khi thực hiện trắc nghiệm tâm lý hàng tháng, chỗ ngồi sẽ được chuyển lên hàng trước, phải lên bục đọc ra “phiền não” mình viết ra sớm hơn, tuy sau lần đầu tiên, không ai dám viết ra phiền não thật sự nữa. Nữ sinh ngồi cạnh cô, lần đầu không đề phòng nên đã viết ra chuyện yêu sớm, không biết bị ai tố giác, hôm sau chủ nhiệm lớp đã cho mời phụ huynh cả hai đến trường. Sau vài lần kiểm tra, Hồ Bối Bối đã chuyển dần lên vị trí hàng đầu tiên, là người đầu tiên lên phát biểu, nhưng những phiền não thật sự không còn xuất hiện trong “phiền não” của em ấy nữa, thầy Ngô cười tủm tỉm nói với các học sinh bên dưới: “Thấy chưa, phiền não lớn nhất của học sinh trầm cảm nặng nhất toàn khối chỉ là hôm nay không mua được món ăn sáng yêu thích, bởi mới nói chẳng có gì to tát cả, các em còn nhỏ, chút chuyện vặt vãnh cũng coi như trời sập đến nơi, cười một cái chuyện gì cũng qua thôi. Không phải không học sinh nào phản kháng, có nam sinh tranh cãi với thầy Ngô, không muốn học tiết này, thầy Ngô bèn mời cậu ấy ra ngoài, không cho học tiết tâm lý nữa, nói với chủ nhiệm lớp mình không quản giáo được cậu ấy, chủ nhiệm lớp lại cho mời phụ huynh. Không chỉ có vậy, toàn khối cùng học tiết tâm lý, chia sẻ với nhau những chuyện thầm kín nhất, nên đã hình thành một liên minh bảo mật khổng lồ, học sinh bị đuổi khỏi tiết học cũng sẽ bị các học sinh khác bài xích về mặt tâm lý, cậu ấy bị cô lập, trầm cảm trầm trọng hơn, lộ rõ triệu chứng, chủ nhiệm lớp càng sốt sắng khuyên cậu ấy quay về tham gia tiết tâm lý. Thế là cậu ấy đành quay về, không phản kháng nữa, ngoan ngoãn viết, ngoan ngoãn đọc. Đọc ra phiền não của mình chỉ là nội dung căn bản của tiết tâm lý này, chủ yếu là dạy học sinh cách vui vẻ. Thầy Ngô nói liệu pháp hành vi là phải dùng hành vi để điều chỉnh tâm trạng, bất luận chuyện gì, chỉ cần nở nụ cười rồi cũng sẽ qua đi. Thầy Ngô tìm rất nhiều đoạn phim ngắn về nụ cười, dạy học sinh cách tập cười, yêu cầu họ phải cười như vậy trong khuôn viên nhà trường, còn yêu cầu các em khi lên bục đọc phiền não của mình đều phải cười, nói cười khi đọc phiền não, cách nhìn nhận phiền não cũng sẽ khác đi. Cách này có hiệu quả thật, khi học sinh mỉm cười đọc “hôm nay mình chưa nộp bài tập”,“hôm nay mình bị giáo viên phê bình đích danh”,“hôm nay mình xuống nhà ăn muộn nên không lấy được thức ăn”,“hôm nay mình vấp ngã”, những chuyện vốn vặt vãnh này nghe qua chẳng có gì to tát nữa. Hồ Bối Bối lên bục đọc bài mấy lần, thật ngốc ngếch, em ấy cảm thấy mình như một chú hề, thầy Ngô nhận xét nụ cười của em ấy không chân thành, cười rất giả tạo, phải chân thành hơn, phải thấy vui vẻ từ đáy lòng mình. Hồ Bối Bối không hiểu, chuyện không hề buồn cười, cũng không vui vẻ thì phải cười sao cho chân thành, em ấy đành cố gắng cong khóe môi hết lần này đến lần khác, thê thảm biết mấy, vì thầy Ngô nói phải cười đến khi thấy hài lòng mới được xuống, đó là lần thứ hai em ấy mất hết ý thức khi đứng trên bục giảng, khi tỉnh táo lại, em ấy đã quay về chỗ ngồi, thầy Ngô nói nụ cười của em ấy đã đạt rồi. Ai nấy đều cố gắng hòa mình vào tập thể này, không thể bị đuổi đi, không thể bị cô lập, xem việc tập cười như bài tập cần hoàn thành, phụ huynh đều khen con em mình đã trở nên hoạt bát hơn. Chỗ ngồi trong hội trường không ngừng thay đổi, thời gian mỗi tiết học có hạn nên người lên bục đọc phiền não thường chỉ có vài chục em ngồi ở các hàng phía trước, không ai muốn hết lần này đến lần khác phải lên bục chia sẻ những chuyện riêng tư, cố nở nụ cười ngớ ngẩn, trở thành trò cười, thế nên đều muốn đạt điểm cao khi làm trắc nghiệm tâm lý, ngồi ở phía sau, sẽ không có cơ hội lên bục giảng. Dần dà, học sinh đã nắm được quy luật của bài trắc nghiệm, biết làm sao để được đánh giá là khỏe mạnh, khi những phiền não thật sự của học sinh không còn xuất hiện trên bài kiểm tra, cảm xúc chân thật cũng không thể phản ánh qua bài trắc nghiệm. Kết quả trắc nghiệm tâm lý của Hồ Bối Bối từ hạng nhất, chuyển xuống hạng mười, sau đó hạng hai mươi, hạng bốn mươi, em ấy được thầy Ngô khen ngợi trước cả lớp, nói em điều tiết vấn đề tâm lý rất tốt, hy vọng mọi người học hỏi em, gọi em ấy lên bục giảng chia sẻ kinh nghiệm. Em ấy nở nụ cười đạt chuẩn của thầy Ngô, đứng trên bục giảng chia sẻ kinh nghiệm: “Vấn đề tâm lý giống như cơn cảm cúm, hắt hơi vài lần là khỏi thôi” Nói dối. Hồ Bối Bối đã “giác ngộ” như thế nào? Mỗi lần tan tiết, thầy Ngô đều điểm danh các em học sinh không tích cực phối hợp, yêu cầu các em lần lượt đến văn phòng của mình. Trong phòng chỉ có hai người, Hồ Bối Bối đã đặt câu hỏi, thế nào là nụ cười tiêu chuẩn, tại sao không vui cũng phải cười thật chân thành, thầy Ngô không trả lời, thay vào đó yêu cầu em ấy chụp một tấm ảnh bố mẹ đang cười. Hồ Bối Bối về chụp một tấm ảnh của mẹ, mẹ đang lo liệu thủ tục ly hôn, rất tiều tụy, nhưng nụ cười chân thành, hiền hòa. Thầy Ngô chỉ tấm ảnh đó và nói: “Đây chính là nụ cười tiêu chuẩn. Thầy Ngô hỏi em ấy tại thời điểm chụp ảnh, mẹ có vui không, Hồ Bối Bối không trả lời được, em ấy muốn nói rằng mẹ đang vui, nhưng không thốt nên lời. Thầy Ngô nói, người lớn đang trải qua chuyện đau khổ gấp hàng nghìn hàng vạn lần so với em đấy, nếu mẹ vẫn có thể cười với em, chẳng lý do gì mà em không thể cười, em không chỉ cần cười, còn phải cười chân thành hơn mẹ, vì sự thật chính là như vậy. Thầy Ngô nở nụ cười tiêu chuẩn: “So với người lớn, em không có cách để không biết cười, người lớn đều đang cười, em cũng phải cười. Hồ Bối Bối không hỏi thêm gì nữa, em ấy nhìn ảnh của mẹ mình, đây là nụ cười tiêu chuẩn, em ấy đã nhìn trộm được một bí mật trong thế giới người trưởng thành, tìm được mật mã để trở thành người trưởng thành. Thầy Ngô chọc ngón tay lên mặt em ấy để hướng dẫn cách cười giống như mẹ, em ấy ở trong văn phòng luyện tập suốt thời gian nghỉ trưa, đó là lần thứ ba em ấy mất đi ý thức, khi tỉnh táo lại thì đã quay về lớp học, trên mặt là nụ cười của mẹ. Mỗi một em học sinh bước ra khỏi phòng tâm lý của thầy Ngô đều không còn vấn đề gì nữa. Và như thế, bảng xếp hạng của hội trường không ngừng thay đổi, học sinh ngồi hàng đầu không ngừng thay đổi, điểm trắc nghiệm tâm lý của các em học sinh ngày càng cao, ngày càng khỏe mạnh, nụ cười ngày càng tiêu chuẩn, chủ nhiệm lớp rất vui, lãnh đạo nhà trường rất vui, khuôn viên trường tràn đầy sức sống, giành được danh hiệu “trường có sức khỏe tâm lý ưu tú kiểu mẫu” một cách suôn sẻ. Tuy Hồ Bối Bối rất nghe lời, sắm vai một cô bé hoạt bát rất tốt, nhưng em ấy vẫn ngờ ngợ nhận ra bản thân có vấn đề, thường xuyên mất đi ý thức, cho đến một lần tình cờ được biết nơi này đang có sự kiện trầm cảm cười, chuyên dành cho những người luôn vui vẻ nhưng không hề hạnh phúc, em ấy bèn tìm đến đây. Bác sĩ Vương nghe xong không kìm được cơn giận, giáo viên tâm lý này rõ ràng đang làm xằng làm bậy, ngôi trường sức khỏe tâm lý kiểu mẫu này chẳng khác nào ngôi mộ tâm lý, Hồ Bối Bối rõ ràng đã rối loạn căng thẳng sau sang chấn rồi. … Chúng tôi liên lạc với nhà trường, yêu cầu được gặp giáo viên tâm lý này trước. Bác sĩ Vương dẫn tôi đến trước cửa văn phòng của giáo viên tâm lý này, hai chúng tôi đều giật mình khi thấy biểu ngữ được dán trên cửa: “Vấn đề tâm lý giống như cảm cúm, hắt hơi vài lần là khỏi thôi”. Đã tìm được nguồn gốc của từ “cảm cúm” xuất hiện khi kiểm tra phản ứng từ vựng của sáu cô gái rồi, hóa ra là biểu ngữ trước cửa văn phòng của thầy Ngô, đó là khúc mắc tâm lý của họ sau nhiều lần phải một mình đến gõ cửa căn phòng này, bị ép buộc coi bệnh trầm cảm là cơn cảm cúm, chỉ cần cười rồi cũng sẽ qua. Thầy Ngô ra mở cửa, một người đàn ông có nụ cười rất giống Hồ Bối Bối, tôi thầm nghĩ, đây mới là nụ cười mẫu của toàn thể học sinh, các em đều học từ người thầy này. Khi gặp nhau, bác sĩ Vương và thầy Ngô đều có vẻ bất ngờ, thầy Ngô lên tiếng trước: “Vương Mãng đấy à? Bác sĩ Vương tên là Vương Mãng, thầy Ngô tên là Ngô Tống Nhất, hai người là bạn cùng lớp đại học, đều học ngành công tác xã hội, về sau bác sĩ Vương học tiếp thạc sĩ, còn Ngô Tống Nhất sau khi tốt nghiệp đã chọn đi làm. Sắc mặt bác sĩ Vương rất kém: “Tại sao anh lại ở đây, anh vốn đâu có giấy phép hành nghề tư vấn tâm lý, không có chứng chỉ nghiệp vụ tư vấn tâm lý, cũng không có chứng chỉ tư vấn tâm lý học đường” Ánh mắt thầy Ngô mang vẻ khinh thường: “Anh vẫn vậy, bảo thủ cứng nhắc, tôi không có chứng chỉ, tại sao nhà trường lại mời tôi về? Quan trọng là hữu dụng đấy. Thầy Ngô tốt nghiệp ngành công tác xã hội, chưa từng thi lấy chứng chỉ hành nghề tư vấn tâm lý, anh ta làm thế nào để được một trường trọng điểm thành phố như trường trung học Lục Đình số Ba nhận làm giáo viên tâm lý? Sau khi tốt nghiệp, thầy Ngô vào làm cho một công ty “tổ chức giáo dục”, chuyên uốn nắn hành vi xấu và cảm xúc thiếu lành mạnh của trẻ. Anh ta mất hai năm để từ trợ giảng thăng tiến lên thành giảng viên trọng điểm, những đứa trẻ từng theo học anh ta đều rất hoạt bát ngoan ngoãn, được rất nhiều phụ huynh giới thiệu với bạn bè rằng đây là chuyên gia sức khỏe niềm vui của con trẻ. Có thể tìm thấy vài đoạn phim ngắn của thầy Ngô nói về “kinh thánh giáo dục”,“bí kíp giáo dục” ở trên mạng, thậm chí anh ta còn từng xuất bản một quyển sách tên là Giải quyết vấn đề cảm cúm trong bệnh nan y, nói rằng vấn đề tâm lý ở trẻ giống như phóng đại cảm cúm thành bệnh nan y, nếu được chứng kiến bệnh nan y thật sự, các em sẽ biết cảm cúm chỉ là chuyện nhỏ. Quyển sách đó rất thịnh hành trong nhóm phụ huynh nào đó, thầy Ngô cũng trở thành danh nhân trong giới tổ chức giáo dục răn dạy, nhận được rất nhiều lời mời, kiếm được không ít tiền, nhưng chung quy vẫn là tổ chức ngoài biên chế không được đánh giá cao. Bước qua tuổi ba mươi, thầy Ngô muốn đổi sang một công việc ổn định hơn, đúng lúc trường trung học Lục Đình số ba đến tìm anh ta, vì xảy ra vài vụ học sinh trong trường tự tử, đã thay vài giáo viên tâm lý vẫn vô ích, bộ Giáo dục lại đang kiểm tra gắt gao tình hình sức khỏe tâm lý của học sinh, họ đành phải tìm đường tắt. Sau khi hai bên trao đổi với nhau, ban đầu thầy Ngô sẽ vào làm với thân phận giáo viên giáo dục sức khỏe thuộc phòng hành chính, lúc đó vẫn là nhân viên ngoài biên chế, không phải giáo viên tâm lý, anh ta làm hành chính đủ một năm, tranh thủ thời gian này để thi lấy chứng chỉ hành nghề giáo viên, có chứng chỉ, nhà trường hứa sẽ cho anh ta vào biên chế chính thức, chuyển sang làm giáo viên tâm lý. Thế là, năm nay thầy Ngô vừa được chuyển thành giáo viên tâm lý thuộc biên chế nhà trường, bắt đầu phụ trách vấn đề sức khỏe tâm lý của học sinh toàn trường, giáo viên tâm lý ban đầu gần như chẳng còn quyền hành gì nữa, tháng trước vừa thôi việc, nghe nói bấy giờ giáo viên tâm lý kia còn tranh cãi với nhà trường một trận, nói thầy Ngô vốn không phải giáo viên tâm lý, cách giáo dục tâm lý của anh ta rất có vấn đề, nhưng phòng hành chính và phòng giáo vụ đều đứng về phía người tạo được hiệu quả rõ rệt như thầy Ngô, giáo viên tâm lý kia tức giận thôi việc, tiết học tâm lý của trường cũng tự nhiên trở thành thiên hạ của một mình thầy Ngô. Tìm hiểu xong toàn bộ quá trình, bác sĩ Vương tức giận chất vấn anh ta: “Anh có biết mình làm vậy là đang bạo hành tâm lý học sinh không?” “Bạo hành” là từ đầu tiên Hồ Bối Bối chọn khi kiểm tra phản ứng từ vựng bắt nguồn từ đây, dù em ấy không nhận ra chuyện gì đang xảy ra với mình, trong tiềm thức vẫn biết đây là hành vi bạo hành. Thầy Ngô cười khẩy: “Lại nữa, tôi phát hiện mấy người tự xưng là chuyên viên tâm lý như các anh rất thích đem chuyện bé xé ra to, hệt như bọn nhỏ, tật xấu của chúng đều do loại người như các anh chiều mà ra cả đấy, làm gì yếu đuối đến mức đó.” Thầy Ngô thu dọn đồ đạc, đi đến trước cửa nói: “Tránh ra, tôi phải lên lớp rồi. Bác sĩ Vương im lặng nhường đường, thầy Ngô đi được vài bước, bác sĩ Vương ở sau lưng nói: “Anh làm vậy không phải giáo dục, anh đang trả thù, trả thù cho cuộc đời bất hạnh của bản thân, anh đang gượng cười, bèn bắt bọn trẻ cũng phải gượng cười, anh chỉ đang trút giận mà thôi” Thầy Ngô dừng bước, ngoảnh đầu lại nhìn bác sĩ Vương bằng ánh mắt lạnh lùng rồi rảo bước đi lên lớp. … Kể từ đó, bác sĩ Vương chính thức khai chiến với nhà trường, yêu cầu nhà trường thuyên chuyển hoặc sa thải thầy Ngô, nêu ra hàng loạt hành vi sai trái trong giáo dục của thầy Ngô. Nhà trường không thụ lý, lập lờ nước đôi với bác sĩ Vương, lý do rất dễ đoán, nhà trường biết cách giáo dục của thầy Ngô không đúng, nhưng chỉ cần hiệu quả là được. Bác sĩ Vương bèn thử khuyên nhủ hội phụ huynh, anh ta trà trộn vào hội phụ huynh, phổ cập cho họ biết tác hại từ cách làm của thầy Ngô, nhưng khó hiểu thay, hầu như chẳng có phụ huynh nào hưởng ứng anh ta. Thầy Ngô từng chia sẻ cách giáo dục của mình với hội phụ huynh này, đa số phụ huynh đều biết chuyện này, nhưng không thấy có vấn đề gì, đều đồng tình tán thưởng, rất hợp ý nhau. Phần lớn phụ huynh đều giáo dục con cái theo cách này: “Người lớn đều đang cười, con không có tư cách để buồn. Thấy vậy bác sĩ Vương mới nhận ra, ngần ấy học sinh, sao không có em nào phản ánh chuyện này với phụ huynh? Hóa ra đã phản ánh, nhưng phụ huynh cũng cho rằng các em đang chuyện bé xé ra to, phụ huynh tán đồng cách giáo dục của thầy Ngô. Sự thành công của thầy Ngô không phải công lao riêng của nhà trường, phần lớn phụ huynh cũng là đồng lõa với anh ta, đây là một cuộc trút giận tập thể. Thầy Ngô biến nhà trường thành một trong số những “tổ chức giáo dục” không chính thống kia, sở dĩ các “tổ chức giáo dục” này tồn tại là do có người cần, rất nhiều người thật sự cần đến chúng. Bác sĩ Vương không bỏ cuộc, hướng xuống dưới không được thì chuyển hướng lên bên trên, anh ta gửi email cho Hiệp hội Tâm lý thành phố, cho bộ Giáo dục, báo động tình trạng tâm lý đáng lo ngại của học sinh trường trung học Lục Đình số Ba, tố giác nhà trường giáo dục sai cách. Sau khi biết chuyện này, nhà trường rất tức giận, yêu cầu anh ta phải đưa bằng chứng ra, tâm lý học sinh trường trung học Lục Đình số Ba có vấn đề ở đâu. Thầy Ngô dõng dạc nói: “Muốn chứng minh tâm lý học sinh có vấn đề, anh phải cho chúng làm bài kiểm tra trước, xem kết quả thế nào đúng không?” Bác sĩ Vương cho học sinh trường trung học Lục Đình số Ba làm bài kiểm tra tâm lý ngay trước người do bộ Giáo dục cử xuống, trước khi kiểm tra, ân cần dặn các em hãy trả lời thành thật, làm vậy là đang giúp đỡ các em. Vẫn ở hội trường lớn kia, ba khối lần lượt vào làm bài, khi bước vào, các em vô thức ngôi theo thứ tự lúc trước, cả quá trình thầy Ngô không nói tiếng nào, chỉ mỉm cười đứng sang một bên, đứng trong hội trường này với nụ cười tiêu chuẩn trên môi. Kết quả kiểm tra cho thấy các em học sinh đều rất khỏe mạnh, cả nhóm sáu người Hồ Bối Bối từng đến tham dự Ngôi Nhà Nụ Cười nộp lên kết quả kiểm tra trầm cảm, kết quả lần kiểm tra này cũng hoàn toàn khỏe mạnh. Toàn thể học sinh trong hội trường này đã “khỏe mạnh” quen rồi, đều nắm rõ mẹo để đối phó với bài kiểm tra tâm lý. Người của bộ Giáo dục ra về, tinh thần của các em học sinh trường trung học Lục Đình số Ba đều rất tốt, bác sĩ Vương làm rình rang như vậy không có kết quả, còn bị nghi ngờ đơm đặt dựng chuyện. Khi gặp riêng, thầy Ngô cười đắc ý nói với bác sĩ Vương: “Tội tình gì phải thế, bọn trẻ sớm muộn cũng phải trưởng thành, để chúng tập quen với lối sống của người lớn trước thì có gì không tốt, đây mới là ý nghĩa của giáo dục tâm lý.” Bác sĩ Vương bị bệnh viện quở trách nhưng không nản lòng, anh ta nhìn thầy Ngô hồi lâu, đáp trả bằng một câu danh ngôn của Freud: “Trẻ em không sinh ra để trưởng thành. Bác sĩ Vương không bỏ cuộc, anh ta đã biết giờ bản thân học sinh cũng có vấn đề, bèn tìm điểm đột phá từ chỗ học sinh, hy vọng các em có thể đồng loạt gửi thư nói rõ sự thật, nhưng không học sinh nào hưởng ứng. Khi Hồ Bối Bối đến tham gia Ngôi Nhà Nụ Cười lần nữa, tôi hỏi em ấy chuyện này, em ấy vẫn giữ nguyên nụ cười tiêu chuẩn trên môi, hỏi tôi một vấn đề: “Nhưng không phải các chị cũng như vậy ư, thầy Ngô dạy bọn em phải vui vẻ, Ngôi Nhà Nụ Cười chẳng phải cũng dạy mọi người vui vẻ, thoát khỏi buồn phiền sao ạ?” Tôi thảng thốt hiểu ra, lần trước khi làm bài kiểm tra của bộ Giáo dục, các em học sinh không trả lời thật có thể không chỉ vì “khỏe mạnh” đã quen hoặc do chỉ thị của nhà trường, mà trong mắt các em, thầy Ngô hay bác sĩ Vương đều như nhau, đều là người giáo dục tâm lý, người giáo dục tâm lý đều chỉ có một mục tiêu: dạy các em tỏ ra vui vẻ. Các em không tin tưởng bác sĩ Vương, cho rằng đây lại là một vở kịch hứa sẽ bảo vệ quyền riêng tư để các em mạnh dạn viết ra phiền não của mình, các em sẽ không mắc lừa lần nữa, cách nhìn nhận giáo dục tâm lý đã được các em đóng khung rồi. Tôi im lặng một lúc, xoa đầu em nhẹ nhàng nói: “Không như nhau đâu, cái Ngôi Nhà Nụ Cười muốn hướng dẫn em không phải vui vẻ, mà muốn em biết rằng không vui cũng được. Hồ Bối Bối ngơ ngác hồi lâu, dường như muốn khóc, em mím môi mấy lần vẫn không thể hạ khóe môi xuống, em không khóc được nữa. … Bác sĩ Vương vẫn tiếp tục đấu tranh không ngừng nghỉ với trường trung học Lục Đình số Ba, dùng đủ mọi cách, gửi email không được bèn chạy đến tận nơi, bộ Giáo dục không giải quyết bèn tập trung vào Hiệp hội Tâm lý Thành phố, thậm chí lên đến Hiệp hội Tâm lý Trung Quốc. Bác sĩ Vương làm rối tung mọi chuyện, CDC cũng rối tung theo anh ta, CDC nhắc nhở bác sĩ Vương nhiều lần, đừng rước thêm rắc rối về, phải làm tốt công việc của mình, bác sĩ Vương hứa hẹn rất hay, nhưng hành vi trái ngược hoàn toàn. Mỗi lần gặp anh ta, thầy Ngô đều bóng gió mỉa mai vài câu, hỏi tại sao anh ta không chịu thoải mái mà kiếm tiền, đừng lo chuyện bao đồng, theo thầy Ngô thấy thì lòng tốt của bác sĩ Vương thật ngu xuẩn, suy cho cùng chuyện của học sinh đâu liên quan gì đến anh ta, không chỉ không liên quan, anh ta còn tiếp tục gây chuyện, rất có thể sẽ bị CDC đuổi việc. Bác sĩ Vương không bận tâm, vừa tiếp tục giúp các bệnh nhân đang phục hồi của bệnh viện, vừa điều hành Ngôi Nhà Nụ Cười, vừa đấu tranh với trường trung học Lục Đình số Ba, mỗi lần gặp đều thấy anh ta gầy hơn, bận đến mức chân gần như không kịp chạm đất. Tôi và Hạt Dẻ Nhỏ chỉ có thể giúp anh ta trông nom Ngôi Nhà Nụ Cười nhiều hơn, Hồ Bối Bối đã thuyết phục được mười mấy học sinh, ngày nghỉ sẽ đến tham gia Ngôi Nhà Nụ Cười, có ba nam sinh, mười một nữ sinh. Bác sĩ Vương thành lập hai nhóm tương trợ, một nhóm cho người lớn, một nhóm cho học sinh, chuyện này rất ít khi xảy ra, người mắc hội chứng trầm cảm cười đa số là người lớn, nhưng hai nhóm tương trợ này, nhóm học sinh đông người hơn, quan hệ cũng khăng khít hơn. … Đến cuối năm, CDC cho dừng dự án Ngôi Nhà Nụ Cười đã hoạt động hơn nửa năm, không phải vì bác sĩ Vương mà vì thay đổi dự án, CDC phải thực hiện dự án quan trọng hơn, phải rót hết nhân lực, vật lực, tài lực vào dự án đó, Ngôi Nhà Nụ Cười buộc phải gác lại. Bác sĩ Vương đành phải chấp nhận, anh ta đã biết chuyện này từ hai tháng trước, từ từ đặt dấu chấm hết cho dự án Ngôi Nhà Nụ Cười, bất cứ hoạt động hỗ trợ tâm lý nào đều có nghi thức kết thúc. Nghi thức kết thúc của Ngôi Nhà Nụ Cười liên quan đến kiểm tra phản ứng từ vựng, cũng là một bước trong quy trình điều trị, ban đầu, những từ vựng chiếu lên tường khi mọi người đang vui vẻ nhất có một nửa từ tích cực, một nửa từ tiêu cực. Dần dần, đổi thành sáu mươi phần trăm từ tích cực, bốn mươi phần trăm từ tiêu cực, không nói rõ cho người tham gia biết, thực hiện trong âm thầm để tăng xác suất họ nhìn thấy các từ tích cực, một dạng ám thị tâm lý cho thấy sự thay đổi cảm xúc của họ. Tỷ lệ từ tích cực sẽ tăng dần qua từng lần diễn ra sự kiện, xác suất mọi người nhìn thấy từ tích cực cũng tăng dần. Đến Ngôi Nhà Nụ Cười lần thứ bảy, có tám mươi phần trăm từ tích cực, từ tiêu cực chỉ có hai mươi phần trăm, trên phiếu trả lời kiểm tra phản ứng từ vựng của người tham gia có phân nửa là từ tích cực. Phiếu trả lời phản ứng từ vựng của Hồ Bối Bối viết: Hài hước, cửa sổ, dòng sông. Trên phiếu ghi nhớ là: rừng cây, nhu nhược, wind (gió), chiếc ghế, thịt nướng, hải đăng, speechless (nói không nên lời), thiên sứ. Hơn nửa là từ tích cực, số từ tích cực tăng lên, tiếng cười của Hồ Bối Bối lại dần biến mất, em ấy đã đến Ngôi Nhà Nụ Cười bảy lần, dần trở nên không thích cười nữa, em ấy nói cảm thấy thật nhẹ nhõm, em ấy vốn dĩ là thế này. Đến lần thứ tám, cũng là lần tổ chức Ngôi Nhà Nụ Cười cuối cùng, mấy trăm từ vựng chiếu lên tường để kiểm tra phản ứng từ vựng, tất cả đều là từ tích cực, không có một từ tiêu cực nào. Đây là nghi thức kết thúc, một món quà dành tặng tiềm thức của những người tham gia. Hôm đó, một từ lạ xuất hiện trên phiếu ghi nhớ từ vựng của Hồ Bối Bối, từ đó không hề được chiếu trên tường: Vương Mãng. Bác sĩ Vương nhìn phiếu ghi nhớ từ vựng kia thẫn thờ rất lâu, Hồ Bối Bối gãi đầu nói cảm giác có nhìn thấy, chắc nhớ nhầm rồi. Trong lòng Hồ Bối Bối, Vương Mãng là một từ tích cực. Cuối ngày, mọi người ra về hết, tôi thấy bác sĩ Vương hướng mặt vào tường, cầm phiếu ghi từ vựng của Hồ Bối Bối, đứng trong góc phòng, bóng lưng như đang run rẩy. Tôi không qua đó mà rời đi trước. Bác sĩ Vương đã quá mệt rồi, bôn ba hơn nửa năm, dự án không còn nữa, nhà trường vẫn tiếp tục “tổ chức giáo dục” như cũ, nhưng hôm nay anh ta nhận được một đốm sáng nhỏ, vô cùng bé nhỏ, nhưng đã đủ để khích lệ anh ta tiếp tục đấu tranh. ... Không lâu sau, chúng tôi nhận được một tin tốt, Hồ Bối Bối và hơn sáu mươi học sinh đồng ý viết thư nói lên sự thật, đồng loạt ký tên, bác sĩ Vương đem lá thư đó lên bộ Giáo dục lần nữa. Lần này, bộ Giáo dục cử ba người xuống, Hiệp hội Tâm lý cũng cử hai chuyên gia nghiên cứu tâm lý học đường đến, tiến hành kiểm tra tâm lý đa chiều các em học sinh của trường trung học Lục Đình số Ba. Báo cáo cho thấy, hơn nửa số học sinh có kết quả kiểm tra ở mức nguy hiểm cao, trái ngược hẳn với kết quả kiểm tra tâm lý hàng năm nhà trường gửi lên. Bộ Giáo dục điểm danh phê bình trường trung học Lục Đình số Ba, thầy Ngô bị nhà trường sa thải, hành vi sai trái bị lưu vào hồ sơ, chắc sẽ khó xin vào trường khác. Ngày thầy Ngô thôi việc, tôi và bác sĩ Vương cũng có mặt ở trường trung học Lục Đình số Ba, khi anh ta xách đồ đạc rời khỏi trường thì chạm mặt chúng tôi. Trông thầy Ngô không hề chán nản chút nào, anh ta biết trường học không chứa được mình, anh ta vẫn còn rất nhiều chỗ khác để kiếm ăn. Bác sĩ Vương cau mày: “Anh không áy náy chút nào sao?” Thầy Ngô cười khẩy, nghênh ngang đi lướt qua bác sĩ Vương, anh ta nói: “Có gì mà áy náy, thầy tôi đã dạy tôi như vậy đấy.” Thầy Ngô đã đi khỏi, về sau bác sĩ Vương kể cho tôi nghe, thầy Ngô kết hôn vì ăn cơm trước kẻng, nhưng ly hôn rất nhanh, hiện vẫn độc thân, vợ và con bị anh ta mắng chửi, chịu không nổi cách quản giáo của anh ta nên bỏ đi. Bản thân anh ta cũng là con của gia đình đơn thân, lúc nhỏ mẹ bỏ đi theo người khác, đến trường bị dè bỉu, khi than thở với bố thì bị một bạt tai đánh chấn động não, bố còn lớn tiếng mắng anh ta làm quá, đáng đời. Những chuyện này, khi còn theo học chuyên ngành công tác xã hội, anh ta bị giảng viên phụ đạo ép nói ra trong một hội thảo nọ, về sau giảng viên phụ đạo này đã bị nhà trường sa thải vì hành vi xấu. Hồ Bối Bối đến chào tạm biệt chúng tôi, Ngôi Nhà Nụ Cười đã bị dừng, chuyện trong trường cũng đã kết thúc, em ấy không còn cơ hội gặp lại bác sĩ Vương nữa, khi tạm biệt, em ấy nhắc đến hội chứng trầm cảm cười. Bác sĩ Vương vỗ vai em ấy, ngồi xổm xuống nói: “Đây là bệnh của người lớn, em còn nhỏ, không cần lây nhiễm thói quen xấu này quá sớm, bây giờ em vẫn còn ở độ tuổi muốn khóc thì khóc, muốn buồn thì buồn, không cần nóng lòng tỏ ra vui vẻ, hãy để chức năng này lại cho mình trong tương lai, đợi em lớn rồi, có rất nhiều chỗ cần em phải vui vẻ, nhưng không phải bây giờ, không phải là em” """