Đường Đến Tự Do PDF EPUB

"Đường Đến Tự Do PDF EPUB 🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Đường Đến Tự Do PDF EPUB Ebooks Nhóm Zalo ĐƯỜNG ĐẾN TỰ DO Peter Mallouk & Anthony Robbins NHÀ XUẤT BẢN DÂN TRÍ Số 9 - Ngõ 26 - Phố Hoàng Cầu - Q. Đống Đa - TP. Hà Nội VPGD: Số 278 Tôn Đức Thắng - Quận Đống Đa - TP. Hà Nội ĐT: (024). 66860751 - (024). 66860752 Email: nxbdantri@gmail.com Website: nxbdantri.com.vn Chịu trách nhiệm xuất bản: BÙI THỊ HƯƠNG Chịu trách nhiệm nội dung: LÊ QUANG KHÔI Biên tập : Trần Thị Phương Đông Bìa & Trình bày : Phương Thảo Thực hiện liên kết: CÔNG TY TNHH VĂN HÓA SÁNG TẠO TRÍ VIỆT (First News) Địa chỉ: 11H Nguyễn Thị Minh Khai, Q. 1, TP. HCM Mục Lục Lời giới thiệu PHẦN I - HÀNH TRÌNH PHÍA TRƯỚC Chương 1: Đường đến tự do Chương 2: Thế giới tốt đẹp hơn bạn nghĩ Chương 3: Động lực đằng sau mọi quyết định PHẦN II - LẬP BẢN ĐỒ HÀNH TRÌNH CỦA BẠN Chương 4: Chọn người hướng dẫn cho hành trình của bạn Chương 5: Bốn quy tắc đầu tư Chương 6: Quản lý rủi ro Chương 7: Kế hoạch xử lý di sản: Hồi kết của cuộc chơi tài chính PHẦN III - NƠI CON ĐƯỜNG BẮT ĐẦU Chương 8: Thị trường hoạt động như thế nào? Chương 9: Tất cả đều nằm trong tâm trí của bạn Chương 10: Các lớp tài sản PHẦN IV - LEO NÚI 2 | T r a n g Chương 11: Xây dựng và quản lý một danh mục đầu tư thông minh PHẦN V - TRÊN ĐỈNH VINH QUANG Chương 12: Quyết định quan trọng nhất cuộc đời bạn Chương 13: Mưu cầu hạnh phúc Chương 14: Tận hưởng hành trình và niềm hạnh phúc khi chinh phục đỉnh cao 3 | T r a n g Quyển sách này cung cấp những thông tin mà các tác giả tin là chính xác về các vấn đề được đề cập tới, nhưng độc giả cần hiểu rằng cả tác giả lẫn nhà xuất bản đều không đưa ra lời khuyên dành riêng cho bất kỳ vấn đề hay nhu cầu của cá nhân nào, cũng không đưa ra lời khuyên đầu tư hoặc các dịch vụ chuyên nghiệp khác như tư vấn pháp lý, thuế hoặc kế toán. Bạn cần tìm kiếm các dịch vụ chuyên môn nếu cần sự hỗ trợ của chuyên gia trong các lĩnh vực như tư vấn đầu tư, pháp lý, thuế và kế toán. Quyển sách này đề cập đến các dữ liệu hiệu suất được thu thập trong nhiều giai đoạn thời gian. Kết quả trong quá khứ không đảm bảo hiệu suất trong tương lai. Ngoài ra, các dữ liệu về hiệu suất đầu tư và các quy định pháp luật có thể thay đổi theo thời gian, vì thế chúng có thể làm thay đổi trạng thái các thông tin trong quyển sách này, và không phản ánh việc khấu trừ phí quản lý danh mục đầu tư hay các chi phí khác. Quyển sách này chỉ cung cấp dữ liệu lịch sử để bàn luận và minh họa các nguyên tắc đầu tư cơ bản. Ngoài ra, quyển sách này không được viết với mục đích làm cơ sở cho bất kỳ quyết định tài chính nào hay bất kỳ 4 | T r a n g khuyến nghị tư vấn đầu tư cụ thể nào hoặc chào bán bất kỳ sản phẩm chứng khoán nào. Chỉ có các cáo bạch mới được dùng để chào bán hay mua chứng khoán. Tuy nhiên ngay cả khi có trong tay một bản cáo bạch, bạn vẫn cần phải đọc và cân nhắc thật kỹ lưỡng trước khi đầu tư hoặc mua chứng khoán. Không có bảo đảm nào đối với tính chính xác hoặc đầy đủ của các thông tin có trong quyển sách, và cả tác giả lẫn nhà xuất bản xin miễn trách nhiệm cụ thể đối với bất kỳ nghĩa vụ pháp lý, tổn thất hoặc rủi ro nào, của cá nhân hoặc phi cá nhân, có thể phát sinh do hậu quả trực tiếp hoặc gián tiếp khi sử dụng và áp dụng bất kỳ nội dung nào trong quyển sách này. Tất cả các ví dụ trong quyển sách này chỉ dành cho mục đích minh họa. Tên thật và nhân dạng của nhiều nhân vật được đề cập trong quyển sách này đã được thay đổi. - Ban biên tập 5 | T r a n g LỜI GIỚI THIỆU Ngành dịch vụ tài chính đã sụp đổ. Có thể bạn ngạc nhiên khi nghe những lời này từ một người kiếm sống trong lĩnh vực tài chính, nhưng đó là sự thật. Theo truyền thống, các lời khuyên tài chính được đưa ra và các dịch vụ tài chính được thực hiện thông qua một hệ thống mà ở đó, bạn phải có mối quan hệ với nhiều chuyên gia thuộc các lĩnh vực khác nhau như kế toán, luật sư, chuyên viên tư vấn bảo hiểm, chuyên viên tư vấn tài chính, nhân viên ngân hàng và nhiều chuyên gia khác nữa. Tuy nhiên, những người này hiếm khi trao đổi với nhau và chính vì lý do đó, bạn thường mắc kẹt ở giữa khi cố gắng xoay xở để đảm bảo mọi thứ được hoàn thành đúng cách. Mô hình này còn có một vấn đề khác, đó là các hoạt động tài chính của bạn không diễn ra trong môi trường chân không. Các quyết định đầu tư mà bạn đưa ra cho danh mục đầu tư của mình bị ảnh hưởng bởi thuế thu nhập, kế hoạch xử lý di sản, hoạt động từ thiện, nhu cầu về mức thu nhập, chiến lược quản lý nợ, kế hoạch kinh doanh, các mục tiêu độc lập tài chính và nhiều yếu tố khác. Trong tất cả những người đang thay mặt bạn hành động, chỉ có 6 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach bạn mới nhìn thấy bức tranh trọn vẹn. Làm thế nào những người khác có thể giúp bạn đạt được kết quả đầu tư như bạn mong muốn nếu kết quả đó còn không được cân nhắc tới trước khi bạn bắt tay vào đầu tư? Tệ hơn, không có yêu cầu pháp lý nào ràng buộc những người được bạn tìm đến xin hướng dẫn phải quản lý tiền bạc của bạn với chuẩn mực và sự tận tâm cao nhất. Thay vào đó, nhiều chuyên gia tài chính có lối làm việc gây bối rối cho những nhà đầu tư phổ thông như bạn, hoặc tệ hơn là cố tình dẫn bạn đi sai đường. Các công ty môi giới truyền thống có thể chào bán bất kỳ sản phẩm nào mà họ nghĩ là phù hợp với bạn, ngay cả khi nó có thể có lợi cho công ty của họ hơn là có lợi cho bạn. Các công ty bảo hiểm thường “đóng gói” các sản phẩm đầu tư thành các khoản niên kim1 và các sản phẩm bảo hiểm mang lại nguồn tiền hoa hồng khổng lồ cho các đại lý của họ trong khi bạn là người phải chịu phí tổn. Các công ty khác có thể “đăng ký kép”2 và tùy ý hoán đổi giữa hai cách hoạt động: một là phải đáp ứng những chuẩn mực cao nhất trong trách nhiệm quản lý tiền của khách hàng, và hai là không cần quan tâm những chuẩn mực đó. 7 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 Cuối cùng, các công ty tài chính độc lập, những tổ chức có nghĩa vụ pháp lý phải luôn hành động vì lợi ích cao nhất của khách hàng, lại thường thiếu quy mô và nguồn lực để đáp ứng hiệu quả toàn bộ nhu cầu của khách hàng. Và ai là người mắc kẹt giữa mớ hỗn độn này? Chính là bạn, một nhà đầu tư phổ thông, người đang phải đưa ra một số quyết định quan trọng nhất đời mình, người đang tự hỏi “làm thế nào để tạo ra một con đường tối ưu hóa các cơ hội tài chính, tránh những cạm bẫy tiềm ẩn và mang đến những cơ hội đầu tư phù hợp với các mục tiêu tài chính của tôi? Làm thế nào tôi có thể tìm được sự dẫn dắt đúng đắn để đi con đường đó?”. 1 Một loại sản phẩm tài chính chi trả một dòng thanh toán cố định cho một cá nhân, thường được sử dụng như một nguồn thu nhập cho người về hưu, chẳng hạn như trái phiếu đồng niên. Sản phẩm này thường được tạo lập và bán bởi các tổ chức tài chính hay các công ty bảo hiểm, nơi chấp nhận và đầu tư quỹ từ các cá nhân. 2Chỉ các công ty vừa đăng ký hành nghề cố vấn đầu tư có ủy thác, vừa là nhà môi giới không ủy thác. Họ không chỉ đưa ra các lời khuyên tài chính mà còn bán các sản phẩm đầu tư, qua đó họ nhận được hoa hồng bán hàng và các ưu đãi khác. Tôi bắt đầu sự nghiệp của mình trong lĩnh vực tài chính, tập trung vào tư vấn kế hoạch xử lý di sản, kế hoạch tài chính và quản lý đầu tư, chủ yếu dành cho khách hàng của các nhà tư 8 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach vấn khác. Từ vị trí thuận lợi này, tôi có thể nhìn thấy tất cả và tôi không thích những gì tôi nhìn thấy. Tôi thấy có nhiều nhà tư vấn rất xuất sắc, nhưng họ làm việc trong những môi trường đầy xung đột. Tôi thấy các nhà tư vấn ép khách hàng bán đi tất cả số cổ phiếu họ đang nắm giữ trước khi triển khai một chiến lược mới, bất chấp hậu quả về thuế mà khách hàng phải gánh chịu hay mức độ thiệt hại đối với danh mục đầu tư. Tôi thấy những nhà tư vấn khác quảng bá cho sản phẩm riêng của họ hoặc một mô hình danh mục đầu tư chung chung cho những khách hàng tin tưởng họ. Tôi thấy những sản phẩm bảo hiểm đắt tiền được bán ra thay vì các khoản đầu tư có chi phí thấp hơn và phù hợp hơn với mục tiêu của khách hàng. Tóm lại, mọi người thường tin cậy phó thác khoản tiền tiết kiệm cả đời mình cho một chuyên gia nào đó, để rồi sau đó phát hiện ra người đó gây tổn hại hơn là mang lại lợi ích cho mình. Tôi nhận ra phải có một cách làm hiệu quả hơn. Khi tiếp quản Creative Planning, một công ty đầu tư độc lập nhỏ ở Overland Park, Kansas, tôi xem đó là cơ hội để thay đổi cách tư vấn tài chính ở đất nước tôi. Tôi quyết tâm điều hành một 9 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 công ty không bán các sản phẩm đầu tư độc quyền của riêng mình mà sẽ tạo ra các danh mục đầu tư phù hợp với nhu cầu của từng khách hàng và có thể tư vấn cho khách hàng về các lĩnh vực chủ chốt trong đời sống tài chính như thuế, luật, kế hoạch tài chính và đầu tư. Tôi tự hào nói rằng kể từ khi tôi bắt đầu điều hành công ty vàonăm 2003, chúng tôi chưa bao giờ đi lệch khỏi cam kết đó. Và so với những gì chúng tôi từng mơ ước vào thời điểm đó, ngày nay chúng tôi có thể làm được nhiều hơn thế cho khách hàng của mình. Kể từ khi tôi bắt đầu làm việc tại Creative Planning, giá trị tài sản do chúng tôi quản lý đã tăng lên gần 50 tỷ đô-la1. Chúng tôi nhiều lần được các kênh truyền thông uy tín công nhận là công ty quản lý tài sản hàng đầu, ví dụ như tạp chí Barron’s công nhận chúng tôi là Công ty Tư vấn độc lập số 1 ở Mỹ (2017), CNBC đã hai lần bình chọn chúng tôi là Công ty Quản lý tài sản số 1 (2014 và 2015), và Forbes đã liệt kê Creative Planning ở vị trí số 1 trên bảng xếp hạng các công ty độc lập phát triển nhanh nhất Hoa Kỳ (2016). Thành công này phần lớn nhờ vào đội ngũ tuyệt vời mà chúng tôi đã xây dựng và niềm đam mê của họ trong việc thực hiện lời hứa 10 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach của chúng tôi với khách hàng. Khi đội ngũ của chúng tôi phát triển, chúng tôi có thể bổ sung các dịch vụ chuyên biệt và ý kiến chuyên môn có chất lượng vượt trội hơn hẳn so với hầu hết các công ty độc lập khác. Một lý do quan trọng không kém cho sự phát triển vượt bậc của chúng tôi là các nhà đầu tư phổ thông ngày càng mong đợi nhiều hơn từ các nhà tư vấn của họ. Trong nhiều năm, Anthony Robbins là người ủng hộ mạnh mẽ việc nâng cao các chuẩn mực ủy thác, giúp hàng triệu người nhận ra tầm quan trọng của việc lựa chọn một nhà tư vấn có nghĩa vụ pháp lý phải hành động vì lợi ích cao nhất của khách hàng. Vào năm 2017, tôi và Robbins đã viết quyển sách Unshakeable: Your Financial Freedom Playbook (tạm dịch: Không thể lay chuyển: Bí quyết đạt được tự do tài chính) để trả lời một số câu hỏi cấp bách nhất trong lĩnh vực đầu tư ngày nay. 1 Trong quyển sách này, đô-la được mặc định là đô-la Mỹ, trừ khi có ghi chú khác. Nếu có điều gì tôi đã học được trong mười bảy năm qua thì đó là người Mỹ đang khao khát được nhận những lời khuyên tài chính một cách rõ ràng, dễ hiểu và không mâu thuẫn. Họ 11 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 muốn có một danh mục đầu tư được tùy chỉnh cho phù hợp với hoàn cảnh cá nhân và mục tiêu riêng của họ. Họ đang tìm kiếm một người hướng dẫn có thể chỉ cho họ con đường dẫn đến tự do tài chính. Creative Planning đã và đang đóng vai trò một người hướng dẫn như vậy cho hàng chục ngàn gia đình bằng cách tạo ra các kế hoạch và danh mục đầu tư tùy biến theo yêu cầu, cũng như giải quyết một cách toàn diện mọi rủi ro có thể khiến họ chệch hướng trên con đường thành công. Mục tiêu của tôi khi viết quyển sách này là chia sẻ kinh nghiệm và giúp bạn loại bỏ những điều phức tạp mà bạn có thể gặp phải khi tạo dựng con đường của riêng mình. Tôi mong được trở thành người dẫn đường cho bạn, giúp bạn xác định rõ các mục tiêu tài chính cá nhân, tránh những sai lầm nguy hiểm và tối đa hóa các cơ hội mà bạn có thể nhận được trong suốt hành trình này. Chúng ta sẽ cùng nhau phác họa con đường đưa bạn đến với mục tiêu tự do tài chính. - Peter Mallouk 12 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach PHẦN I HÀNH TRÌNH PHÍA TRƯỚC Chương 1 ĐƯỜNG ĐẾN TỰ DO Anthony Robbins “Điều duy nhất chúng ta phải sợ chính là nỗi sợ.” - FRANKLIN DELANO ROOSEVELT Tất cả chúng ta đều muốn được thật sự tự do. Tự do làm những việc chúng ta muốn vào lúc chúng ta muốn và chia sẻ nó với những người chúng ta yêu thương. Tự do sống với đam mê, với sự hào phóng, lòng biết ơn và sự bình an trong tâm hồn. Đó chính là tự do tài chính. Tự do tài chính không phải là một số tiền, mà là một trạng thái tâm trí. Và bất kể đang ở giai đoạn nào trong đời hay hoàn cảnh tài chính hiện tại ra sao, bạn đều có thể đạt được mục tiêu tự do tài chính - đúng vậy, ngay cả giữa lúc khủng hoảng. Trên thực tế, nhiều người đã kiếm được khoản tiền hậu hĩnh trong những 13 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 thời kỳ “đen tối cùng cực”. Mỗi người đều có một định nghĩa riêng về tự do tài chính. Đối với bạn, tự do tài chính có thể là dành nhiều thời gian hơn để du lịch, nhiều thời gian hơn cho người thân hoặc nhiều thời gian hơn để cống hiến cho một mục tiêu có ý nghĩa. Có thể bạn khao khát làm việc vì bạn muốn chứ không phải vì hoàn thành trách nhiệm. Dù định nghĩa như thế nào về tự do tài chính, có thể bạn đang tự hỏi: “Liệu tự do tài chính có thật sự khả thi không?”. Sau khi phỏng vấn hơn năm mươi bộ óc tài chính vĩ đại nhất thế giới, tôi có thể cam đoan với bạn rằng thật sự có một con đường để đạt được tự do tài chính. Nhưng có những nguyên tắc rõ ràng mà bạn phải tuân thủ nếu muốn đạt đến đỉnh cao đó. Có những cạm bẫy và chướng ngại mà bạn phải tránh. Có rất nhiều nhà tư vấn không đáng tin cậy có thể khiến bạn lạc lối bởi những lời khuyên tư lợi. Quyển sách này đề cập đến tất cả những vấn đề đó một cách chi tiết. Trở nên độc lập về tài chính không phải là một việc quá khó, nhưng cũng không có chiếc hộp thần kỳ nào giúp bạn đạt được mục tiêu này trong ngày một ngày hai (mặc dù sẽ có những người nói 14 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach với bạn như thế). Con người tương lai của bạn không thể tự vươn cao nếu không có một nền tảng vững chắc được tạo thành bởi những móc treo và dây thừng. Nếu cam kết với mục tiêu tự do tài chính, bạn phải tự bảo vệ mình và phải tham gia vào quá trình giải cứu bản thân. Tùy vào vị trí hiện tại của bạn, tự do tài chính có thể nghe như một giấc mơ viển vông, hoặc bạn có thể đang đi đúng hướng nhưng không cảm thấy tự do. Có thể bạn là một thành viên của thế hệ Thiên niên kỷ1 và đang gánh món nợ học phí nặng nề từ thời sinh viên. Hoặc có thể bạn là một người thuộc thế hệ Bùng nổ dân số2 đang nỗ lực bắt kịp thời đại. Thậm chí bạn có thể giàu có theo các chuẩn mực phổ biến nhất nhưng vẫn loay hoay với nỗi sợ đánh mất tất cả những gì mình đã dày công tạo dựng. Cho dù thế nào đi nữa, quyển sách này sẽ cung cấp cho bạn những công cụ, chiến lược đã được chứng minh hiệu quả và một tâm trí bình yên mà bạn cần không chỉ để đạt được tự do tài chính mà còn để có được cảm giác viên mãn thật sự trong hành trình đó. 1Còn gọi là thế hệ Y, là những người sinh vào khoảng những năm 1980 cho đến đầu những năm 2000. 15 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 2 Thế hệ những người sinh ra vào giai đoạn 1946 đến 1964, trong thời kỳ bùng nổ trẻ sơ sinh sau Chiến tranh Thế giới lần thứ nhất. CẦN NHIỀU THẬP NIÊN NỖ LỰC ĐỂ TẠO RA MỘT KỲ TÍCH Để tôi tiết lộ cho bạn bí mật lớn nhất của tự do tài chính: bạn sẽ không kiếm được đủ tiền để đạt đến trạng thái đó. Đối với đại đa số chúng ta, kể cả những người giỏi kiếm tiền nhất, tiết kiệm đủ để an toàn về mặt tài chính là điều gần như không thể. Có buồn cười không khi càng kiếm được nhiều tiền thì chúng ta dường như lại càng tiêu xài nhiều hơn? Trong hàng ngàn cuộc thảo luận về chủ đề này, hầu hết mọi người đều nói rằng các kế hoạch tự do tài chính của họ có tính đến một “vận may bất ngờ” như bán công ty, trúng số, được tăng lương hoặc thăng chức nhảy vọt, hoặc bất ngờ nhận được một khoản thừa kế kếch xù. Nhưng hãy thành thật thừa nhận rằng hy vọng không phải là một chiến lược. Đơn giản là có quá nhiều biến số nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta khiến những viễn cảnh như vậy không xảy ra theo đúng kỳ vọng. Chúng ta phải khai thác một sức mạnh mà Albert Einstein gọi là kỳ quan thứ tám của thế giới: lãi kép. 16 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach Trong quyển sách The Tipping Point (tựa tiếng Việt: Điểm bùng phát), Malcolm Gladwell mô tả điểm bùng phát là “điểm tới hạn, ngưỡng, hay điểm sôi”. Điều này chắc chắn đúng nhất khi nói về sức mạnh của lãi kép. Bạn muốn trở thành triệu phú? Chuyện đó khả thi, đặc biệt là nếu bạn bắt đầu sớm. Biểu đồ 1.1 trang bên có lẽ là một trong những biểu đồ quan trọng nhất bạn từng thấy (tuy nhiên, bạn có thể chuẩn bị tinh thần nhìn thấy nhiều biểu đồ tương tự trong một quyển sách về tài chính như thế này!). Biểu đồ này cho thấy số tiền bạn cần đầu tư mỗi năm để có được khoản tiền một triệu đô-la ở tuổi sáu mươi lăm, với giả định lãi suất trung bình 7%/năm và đầu tư vào một tài khoản được hoãn thuế như 401(k)1 hoặc IRA2. Nếu bắt đầu sớm, số tiền bạn có thể tiết kiệm được khi về hưu sẽ khiến bạn ngạc nhiên. Ở tuổi hai mươi, bạn chỉ cần tiết kiệm 3.217 đô-la mỗi năm, hay 272 đô-la một tháng. Nhưng nếu đợi đến năm mươi tuổi mới bắt đầu, bạn phải bỏ ra đến 37.191 đô-la mỗi năm, hay 3.099 đô-la một tháng. 1 Kế hoạch tiết kiệm và đầu tư hưu trí được các doanh nghiệp tại Mỹ áp dụng. Tên 401(k) bắt nguồn từ phần 401 đoạn (k) của Bộ luật Thuế Liên bang. Đặc điểm chính của chương trình này là cho phép người làm công ăn lương để dành một phần tiền trong 17 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 mỗi kỳ lương của mình trước khi đóng thuế vào một quỹ 401(k) chung (có phần đóng góp của công ty). Quỹ này thường được điều hành bởi một công ty tài chính, hoặc công ty quản lý quỹ chuyên nghiệp, hoặc công ty bảo hiểm để quản lý quỹ và đầu tư sinh lợi cho nhân viên. Tất cả tiền lời sinh ra từ quỹ 401(k) không phải chịu thuế cho đến lúc bạn về hưu - khi đó số tiền được rút ra sẽ chịu thuế tùy theo mức thuế của bạn vào thời gian đó, thường là thấp hơn mức hiện tại. 2Viết tắt của Individual Retirement Account, tạm dịch là Tài khoản hưu trí cá nhân, một kế hoạch tiết kiệm hưu trí tương tự 401(k) nhưng do cá nhân tự thiết lập. Biểu đồ 1.1 SỐ TIỀN CẦN TIẾT KIỆM MỖI NĂM ĐỂ TRỞ THÀNH TRIỆU PHÚ TRƯỚC 65 TUỔI Có phải biểu đồ này đơn giản hóa quá mức rồi không? Chắc chắn là vậy. Không có một tài khoản thần kỳ nào có thể mang lại cho bạn tiền lãi 7%/năm từ năm này qua năm khác. Trên thực tế, từ năm 2000 đến cuối năm 2009 (tròn 18 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach mười năm), chỉ số S&P 5001 cho thấy tiền lãi là 0%; sau này, giai đoạn này được biết tới như “Thập niên Mất mát”. Nhưng các nhà đầu tư khôn ngoan không chỉ sở hữu cổ phiếu của Mỹ. Trong hành trình vươn tới tự do tài chính của mình, tôi có cơ hội trò chuyện với huyền thoại đầu tư Burton Malkiel, tác giả quyển sách nổi tiếng A Random Walk Down Wall Street (tựa tiếng Việt: Bước đi ngẫu nhiên trên Phố Wall). Ông giải thích rằng nếu trong Thập niên Mất mát, bạn đa dạng hóa các cổ phiếu Mỹ, cổ phiếu nước ngoài, cổ phiếu thị trường mới nổi, trái phiếu và bất động sản2thì bạn sẽ thu về mức lợi nhuận trung bình 6,7% mỗi năm - tất cả trong một thời kỳ có nhiều biến động từ bong bóng công nghệ, vụ khủng bố 11/9 và cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. 1Chỉ số cổ phiếu dựa trên cổ phiếu phổ thông của 500 công ty có vốn hóa thị trường lớn nhất niêm yết trên các sàn chứng khoán Mỹ như NYSE hoặc NASDAQ. Chỉ số S&P 500 được thiết kế để đo lường hiệu quả hoạt động của nền kinh tế nước Mỹ trên diện rộng thông qua sự thay đổi trong tổng giá trị thị trường của 500 cổ phiếu đại diện cho tất cả các ngành công nghiệp lớn. 2 Đa dạng hóa theo tỷ lệ này: 33% thu nhập cố định (VBMFX), 27% chứng khoán Mỹ (VTSMX), 14% chứng khoán nước ngoài phát triển (VDMIX), 14% thị trường mới nổi (VEIEX), 12% ủy thác đầu tư bất động sản (VGSIX); các cổ phiếu này được tái cân bằng hằng năm. 19 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 Khi tôi viết những dòng này, chúng ta đang ở giữa đại dịch Covid-19 với nỗi sợ ngày càng gia tăng về một cuộc suy thoái toàn cầu mà không ai biết sẽ kéo dài bao lâu và nghiêm trọng đến mức độ nào. Điều quan trọng cần nhớ là thật ra những “mùa đông” kinh tế này lại là một trong những cơ hội tốt nhất để tăng giá trị tài sản. Nếu bạn có thể kiểm soát nỗi sợ và quản lý tốt cảm xúc của mình, những bước lùi lớn của thị trường có thể mang đến cho bạn một cơ hội đặc biệt hiếm thấy. Tại sao? Tại vì mọi thứ đều được giảm giá! Trong thời kỳ Đại suy thoái, nhà đầu tư xuất chúng Joseph Patrick Kennedy đã gia tăng đáng kể tài sản củamình bằng cách đầu tư mạnh vào những bất động sản được bán với giá chỉ bằng một phần nhỏ so với giá trị trước đó của nó. Năm 1929, tài sản của Kennedy có giá trị ước tính là 4 triệu đô-la (tương đương 59,6 triệu đô-la ngày nay). Nhưng đến năm 1935, tức chỉ sáu năm sau, khối tài sản của ông đã tăng vọt lên 180 triệu đô-la (tương đương 3,36 tỷ đô-la ngày nay)! Mùa đông kinh tế có nhiều thử thách không? Chắc chắn là có; tuy nhiên, mùa đông không kéo dài mãi! Mùa đông luôn được tiếp nối bởi mùa xuân. Và ngay cả trong mùa đông, 20 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach không phải ngày nào cũng có tuyết và bão tuyết. Vẫn có những ngày nắng để nhắc nhở chúng ta rằng mùa đông không phải là vô tận. Như bạn sẽ thấy trong quyển sách này, cách bạn chọn để điều hướng các “mùa” đầu tư không ngừng biến động, cả về cảm xúc lẫn tài chính, là rất quan trọng. Vì vậy, để đạt đến đỉnh cao tự do tài chính (và duy trì vị trí đó), có những câu hỏi mà bạn phải trả lời: • Những khoản đầu tư nào đang có sẵn dành cho bạn, và trong số đó có những khoản đầu tư nào sẽ phù hợp với mục tiêu tài chính của bạn? • Bạn sẽ lập một danh mục hỗn hợp bao gồm các khoản đầu tư như thế nào và chúng sẽ được quản lý ra sao trong suốt cả năm? • Bạn sẽ sử dụng chiến lược nào để tối thiểu hóa các khoản thuế (loại “chi phí” cá nhân lớn nhất trong suốt cuộc đời bạn) một cách hợp pháp? • Làm thế nào để bạn loại bỏ các khoản phí quá cao hoặc các 21 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 khoản hoa hồng không cần thiết, qua đó gia tăng đáng kể khoản tiền mà bạn dành dụm được cho tương lai? • Bạn sẽ điều hướng, thậm chí là tận dụng những đợt điều chỉnh giá và tình trạng sụt giảm bất ngờ của thị trường như thế nào? • Làm thế nào bạn có thể chọn được nhà tư vấn có trách nhiệm pháp lý phải quản lý tiền của bạn với chuẩn mực cao nhất? (Cảnh báo: đa số các nhà tư vấn đều không đạt yêu cầu này.) Đây là những vấn đề mà bạn tôi kiêm đồng tác giả Peter Mallouk sẽ giải đáp trong quyển sách có nội dung vô cùng hữu ích này. Peter có gần hai mươi năm kinh nghiệm điều hành Creative Planning (www.creativeplanning.com), một công ty tư vấn đầu tư độc lập có trị giá gần 50 tỷ đô-la chuyên cung cấp các dịch vụ quản lý tài sản toàn diện cho hàng ngàn gia đình trên khắp nước Mỹ. Trong quyển sách này, Peter hào phóng chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm thực tế của mình với bất kỳ ai muốn biết bí quyết thật sự để đạt được tự do tài chính. 22 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach Tuy nhiên, nắm trong tay những công cụ cần thiết để đạt được tự do tài chính và bắt tay vào hành động là hai việc khác nhau. Việc thực hành từng ngày sẽ biến kiến thức của bạn thành các giá trị. Nếu đạt được tự do tài chính không phải là chuyện quá khó khăn, tại sao chúng ta đang sống trong thời kỳ thịnh vượng nhất trong lịch sử nhân loại mà lại có rất nhiều người không đảm bảo được mức độ an toàn tài chính cơ bản? Một thực tế đáng kinh ngạc là 60% người Mỹ thậm chí không có nổi 1.000 đô-la để dành cho lúc về hưu và chưa tới 40% có thể chi 500 đô-la để xử lý một trường hợp khẩn cấp. Nước Mỹ là một quốc gia tiêu dùng, nhưng nếu muốn cùng nhau phát triển thịnh vượng, người Mỹ chúng tôi phải thay đổi để trở thành các chủ sở hữu. Nhiều người Mỹ sở hữu iPhone, nhưng tại sao họ không sở hữu Apple? Nhiều người Mỹ mua hàng từ Amazon mỗi ngày, nhưng tại sao họ không sở hữu nhà bán lẻ quyền lực này? Bất kể tình trạng kinh tế xã hội của chúng ta ra sao, không có gì ngăn cản chúng ta hưởng lợi từ sức mạnh của nền kinh tế tự do. Chỉ với một vài đô-la, bất cứ ai cũng có thể sở hữu một phần của các công 23 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 ty hàng đầu nước Mỹ và trở thành chủ sở hữu của nền kinh tế được cho là thịnh vượng và sinh lợi cao nhất trong lịch sử thế giới này. VƯƠN XA Mối quan hệ giữa chúng ta với tiền chắc chắn là một mối quan hệ cảm xúc. Các chiến lược và thông tin mà tất cả chúng ta cần để đạt được tự do tài chính đều đang có sẵn, vậy tại sao lại có quá nhiều người vẫn đi lang thang không mục đích với áp lực tài chính đè nặng trên vai hoặc thậm chí không biết có tồn tại một con đường dẫn đến tự do tài chính? Và tại sao rất nhiều người thành công về mặt tài chính nhưng lại hoàn toàn không cảm thấy thỏa mãn và bị “phá sản” về mặt cảm xúc? Lý do nằm ở hai từ tồi tệ nhất mà con người có thể tưởng tượng ra… NỖI SỢ Nỗi sợ chính là sức mạnh vô hình ngăn cản chúng ta tạo ra cuộc sống mà chúng ta thật sự xứng đáng có được. Đó là trở 24 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach ngại lớn nhất trên hành trình tự do tài chính, và nếu không được kiểm soát, nó sẽ khiến chúng ta đưa ra những quyết định đầu tư vô cùng tồi tệ. Như bạn sẽ thấy trong những trang sau, bộ não của chúng ta được “điều hướng” để tập trung vào mặt tiêu cực - những gì có thể gây hại hoặc đe dọa cuộc sống của chúng ta. Chúng ta thường muốn có sự chắc chắn hơn mọi thứ khác. Nhưng hãy đoán mà xem? Trở thành một nhà đầu tư giỏi nghĩa là phải chấp nhận sự không chắc chắn! Tất nhiên, để được tự do tài chính thì bạn cần có chiến lược đúng đắn, nhưng nếu bạn không làm chủ được tâm trí, chiến lược của bạn có thể thất bại do sự can thiệp sai lầm từ chính bạn (ví dụ như bán ra vào những lúc thị trường không ổn định và giữ tiền dưới gối trong lúc thị trường đang thuận lợi). THƯỜNG XUYÊN LUYỆN TẬP Vào năm 2014, tôi viết quyển Money: Master The Game (tựa tiếng Việt: Tiền làm chủ cuộc chơi), một tác phẩm tổng hợp tất cả những bài học tôi đúc kết từ nhiều năm phỏng vấn các bậc thầy kiếm tiền thực thụ như Carl Icahn, Ray Dalio và 25 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 Jack Bogle. Cũng trong khoảng thời gian đó, Peter đã viết quyển The 5 Mistakes Every Investor Makes & How to Avoid Them (tựa tiếng Việt: 5 sai lầm thường gặp trong đầu tư). Hai năm sau, tôi và Peter cùng viết quyển Unshakeable: Your Guide to Financial Freedom để giúp mọi người thật sự hiểu cách thị trường hoạt động và xóa bỏ nỗi sợ xoay quanh sự điều chỉnh giá và suy giảm đột ngột của thị trường. Bây giờ, chúng ta đang đứng giữa “chặng dừng lớn” nơi cả thế giới đều đang dừng lại, và chắc chắn sẽ có kẻ thắng người thua khi chúng ta trở lại với cuộc sống bình thường. So với những quyển sách trước, trong The Path, Peter đi sâu hơn vào các nguyên tắc cơ bản của quá trình xây dựng kế hoạch và giành chiến thắng chung cuộc. Quyển sách này tập trung vào việc giúp độc giả nắm vững chiến lược đầu tư chứ không chỉ nói về các khái niệm. Nhưng tôi cũng đưa vào hai chương nói về làm chủ bản thân. Trong Chương 3, chúng ta tìm hiểu về “6 nhu cầu của con người” mà ai trong chúng ta cũng có và cách những nhu cầu này ảnh hưởng đến con đường của bạn trong đời sống, kinh doanh và tiền bạc. Những hiểu biết sâu sắc được tiết lộ trong quyển sách này 26 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach sẽ làm thay đổi chất lượng cuộc sống của bạn. Trong Chương 12, chúng tôi lý giải tại sao những người có nguồn lực tài chính dồi dào vẫn thường không hạnh phúc, đồng thời chỉ ra cách để bạn có được cảm giác sung túc ngay hôm nay. Mỗi chúng ta đều có khuynh hướng sống trong những trạng thái đau khổ như sợ hãi, tức giận, thất vọng… nếu chúng ta bị thao túng bởi một tâm trí không được định hướng. Chúng ta phải học cách “giải cứu” những suy nghĩ của mình khỏi tâm trí ngục tù này. Khi đó, bạn có thể trải nghiệm sự sung túc đích thực: một cuộc sống tràn ngập niềm vui, hạnh phúc, sự hào phóng, sự sôi nổi và một tâm trí thanh thản. Nếu bạn đã đọc những quyển sách trước của tôi, một số nội dung của hai chương này có thể khá quen thuộc với bạn; tuy nhiên, các nguyên tắc được đề cập trong đó đáng được nhắc lại. Tôi đã học được từ các nhà tư vấn của mình rằng muốn có kỹ năng thì phải thường xuyên luyện tập. Bạn không thể trở thành một ngôi sao bóng rổ như Lebron James hay Stephen Curry chỉ bằng cách ném một vài đường chuyền trong lúc luyện tập. Mặc dù có thể thực hiện một cú ném 27 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 bóng tự do thật hoàn hảo nhưng họ vẫn phải luyện tập hàng ngàn lượt ném mỗi tuần để thao tác đó khắc sâu vào não bộ và họ có thể thực hiện nó dưới áp lực cao. Đó chính là cách làm chủ kỹ năng! Vì vậy, khi đọc, bạn hãy chú ý đến tầm quan trọng của các nguyên tắc này đối với cuộc sống và các mối quan hệ hiện tại của bạn. Khi chúng ta xem lại một bộ phim hoặc nghe lại một bài hát mà chúng ta từng thưởng thức trước đây, cuộc sống hiện tại của chúng ta đã chuyển sang một giai đoạn khác và chúng ta có thể cảm nhận được một số điều mới mẻ từ bộ phim hoặc bài hát đó. Chuyện tương tự cũng xảy ra với những gì bạn đọc được trong quyển sách này. THAY ĐỔI CÁCH NHÌN Chúng ta đang sống trong thời kỳ mà nỗi sợ bị phóng đại và bị khai thác bởi các phương tiện truyền thông lẫn mạng xã hội. Trong bối cảnh đó, đại dịch xảy ra càng khiến nỗi sợ tăng cao đến một mức độ cực kỳ tai hại. Các làn sóng thông tin ập đến mỗi ngày khiến chúng ta phải chú ý, từ đó mà có thuật ngữ “mồi nhử nhấp chuột”1. Những tin tốt luôn phải nhường chỗ cho các tin tức tồi tệ mới nhất về những thảm 28 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach kịch, những mối đe dọa hoặc bầy ong bắp cày giết người đang kéo đến một thị trấn nào đó gần nơi bạn ở. Phần sợ hãi trong bộ não chúng ta liên tục bị kích động vàmức độ lo lắng của chúng ta lên cao đến mức kỷ lục. 1Từ gốc: clickbait, thuật ngữ chỉ một phương pháp tăng lượng truy cập website bằng cách cho người dùng xem một tiêu đề hoặc nội dung hấp dẫn, có ý hứa hẹn quá mức hoặc sai sự thật nhằm lôi kéo người dùng nhấp vào đường link dẫn tới website đó. Nhưng hãy đối mặt với sự thật. Nếu không học cách kiểm soát nỗi sợ và làm chủ tâm trí, chúng ta sẽ không bao giờ thật sự thực hiện được những nguyên tắc tuyệt vời trong quyển sách này. Hãy nhớ can đảm không có nghĩa là không sợ hãi, mà là vẫn kiên định hành động và tiến bước dù nỗi sợ bủa vây. Một số người có thể đọc quyển sách này và thu được một số thông tin tuyệt vời nhưng lại không áp dụng chúng để đạt các mục tiêu mà họ và gia đình xứng đáng có được. Nhưng tôi biết bạn không phải như thế. Nếu bạn đã mua quyển sách này và vẫn đang đọc nó, tôi biết bạn là một trong số ít những người “hành động”, chứ không phải là số đông những người chỉ nói suông. 29 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 Bước đầu tiên để giành lại tâm trí mình từ tên bạo chúa mang tên nỗi sợ chính là hiệu chỉnh cách nhìn nhận của chúng ta. Tôi rất vui khi bạn có thể đào sâu vấn đề này trong chương tiếp theo, được viết bởi Peter Mallouk. Bạn sẽ thật sự biết ơn những giai đoạn đáng kinh ngạc mà chúng ta đang trải qua cùng với một tương lai xán lạn không thể tưởng tượng được mà chúng ta sẽ có NẾU bạn có thể trang bị cho mình tri thức đúng đắn và biết cách khuất phục nỗi sợ. Và hành trình của chúng ta bắt đầu từ đây! 30 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach Chương 2 THẾ GIỚI TỐT ĐẸP HƠN BẠN NGHĨ Peter Mallouk “Nguyên tắc nào nói khi không nhìn thấy gì khác ngoài sự cải thiện trong quá khứ thì chúng ta cũng không thể mong đợi gì khác ngoài sự suy tàn ở tương lai?” - THOMAS BABINGTON MACAULAY London, năm 1858. Đó là một buổi sáng đẹp trời - cho đến khi Nữ hoàng Victoria mở cửa ban công phòng bà trong Cung điện Buckingham. Một mùi hôi thối xộc vào mũi khiến bà cảm thấy buồn nôn. Đó là giai đoạn mà sự kiện “Đại hôi thối”1 đang diễn ra, London hoàn toàn chìm trong mùi hôi thối nồng nặc của chất thải. Gần như suốt năm mươi năm trước, hai triệu rưỡi cư dân London đã đổ thẳng chất thải ra đường phố và xuống dòng sông Thames. Tình trạng đó cuối cùng cũng lên tới một mức độ mà chúng ta gọi là “điểm bùng phát”. Bấy giờ có hơn 200.000 hầm phân bốc mùi bên dưới các ngôi nhà và cơ sở kinh doanh trong thành phố liên 31 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 tục được “những công nhân đêm” xúc vét trong vô vọng. Các trận dịch tả thường xuyên xảy ra khi nước thải tràn ra sông và các hồ chứa, làm ô nhiễm nguồn nước uống và gây ra đủ loại bệnh tật. 1“Great Stink”, sự kiện xảy ra vào tháng Bảy và Tám năm 1858 tại trung tâm London khi thời tiết mùa hè oi bức làm rác thải chưa qua xử lý trên hai bờ sông Thames bốc mùi hôi thối nồng nặc. Tình trạng hôi thối này kéo dài suốt từ những năm 1830 và đỉnh điểm là mùa hè 1858. SINH TỒN LÀ MỤC TIÊU Hãy cùng đối mặt với chuyện này: dường như tất cả chúng ta đều mong muốn được quay lại những ngày quá khứ vàng son, trong khi thực tế thì những ngày xưa tươi đẹp không hề tươi đẹp đến thế. Bốn trăm năm trước, gần 30% dân số châu Âu bị xóa sổ chỉ bởi một căn bệnh dịch hạch. Chỉ hai trăm năm trước, trong giai đoạn “quả bom hôi thối” hoành hành ở London, 45% trẻ em đã chết trước khi được năm tuổi. Con của bạn có sống sót đến lúc trưởng thành ở Anh vào thời kỳ Victoria hay không là chuyện hoàn toàn may rủi. Hãy tưởng tượng sức khỏe tinh thần của một xã hội thường xuyên mất đi gần một nửa số con cháu của mình. 32 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach Và chúng ta không cần phải quay lại quá xa đến thời Victoria của nước Anh. Chỉ một trăm năm trước, hai mươi triệu người đã thiệt mạng trong bốn năm của Chiến tranh Thế giới lần thứ nhất. Cùng khoảng thời gian đó, dịch cúm Tây Ban Nha tràn qua châu Âu, lây nhiễm cho năm trăm triệu người - một phần ba dân số thế giới - và giết chết hơn năm mươi triệu người. Ngay giây phút này, chúng ta cũng đang đối mặt với một đại dịch kinh hoàng không kém những đại dịch trong quá khứ: Covid-191. 1Tính đến tháng 4/2021, đại dịch Covid-19 đã lây nhiễm cho 140 triệu người tại 219 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó gần ba triệu người đã chết (theo https://covid19. who.int/). Được rồi, tôi hứa sẽ kết thúc chuyến tham quan đi qua những sự kiện đau buồn trong lịch sử nhân loại này. Tôi kể lại giai đoạn lịch sử này chỉ vì chúng ta rất cần hiệu chỉnh bộ não của mình để nhận ra những phước lành mà mình có ở đây và ngay lúc này. Bộ não lừa chúng ta chìm đắm trong những câu chuyện bi thương của quá khứ, nhưng những câu chuyện này có một lỗ hổng rất rõ ràng: chúng hiếm khi thể hiện toàn bộ bức tranh. Lịch sử đã luôn phải đối mặt với 33 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 những thách thức đến từ chiến tranh, bệnh tật cũng như nạn đói, và những thời kỳ đen tối đó của quá khứ thật tàn khốc khi so sánh với ngày nay của chúng ta. Ngay cả với các đại dịch thời hiện đại, như Covid-19 chẳng hạn, tiên lượng của loài người hiện nay vẫn tốt hơn rất nhiều so với các thế hệ trước. Ngày nay, chỉ có khoảng 4% trẻ em trên toàn thế giới tử vong trước năm tuổi, và sức khỏe tổng quát của mẹ và bé ở mức cao nhất mọi thời đại. Chúng ta không phải đối mặt với một cuộc chiến tranh lớn nào trong một thế hệ và hầu hết mọi bệnh tật đều có thể được điều trị nhờ y học hiện đại. Hơn nữa, điều kiện vệ sinh cũng được cải thiện rất nhiều (tôi rất biết ơn về điều này). Tuy nhiên, chúng ta khó mà nhớ được chuyện tốt đẹp này, vì chúng ta thường bị giới hạn trong những trải nghiệm hằng ngày của mình. Không chỉ có cái nhìn sai lầm về cái được gọi là “lịch sử vàng son”, chúng ta còn có cái nhìn bi quan sai lầm về tương lai. Tiến sĩ Hans Rosling, cố học giả trong lĩnh vực y tế quốc tế, đã viết trong quyển sách Factfulness (tựa tiếng Việt: Sự thật về thế giới) rằng “con người thường nghĩ thế giới đáng sợ 34 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach hơn, bạo lực hơn và vô vọng hơn - nói ngắn gọn là thảm hơn - so với thực tế”. Bất kể sự thật như thế nào, chúng ta vẫn có khuynh hướng tin là mình không thể tránh được số phận diệt vong đã định sẵn. Quan điểm u ám này thường được thể hiện rõ ràng khi tôi ngồi nói chuyện với nhiều người về các vấn đề tài chính cá nhân của họ. Khi chúng tôi hình dung về tương lai và vạch ra kế hoạch cho họ, cuộc trò chuyện sẽ nhanh chóng chuyển từ việc lạc quan tiết kiệm để có cuộc sống hưu trí thoải mái sang tâm lý kiếm tiền nhanh của kẻ sinh tồn. Không ai biết tương lai sẽ ra sao, nhưng nhìn vào quá khứ gần đây sẽ xoa dịu nỗi lo lắng này. Trong quyển The Rational Optimist (tạm dịch: Người lạc quan lý trí), Matt Ridley có những dòng mô tả rất ấn tượng về sự tiến bộ và phát triển thần tốc mà nhân loại đạt được chỉ trong năm mươi năm qua: “So với năm 1955, trong năm 2005, một người bình thường trên Trái đất kiếm được số tiền cao hơn gần gấp ba lần (đã điều chỉnh lạm phát), ăn nhiều hơn 1/3 calo thực phẩm, chôn cất chỉ 1/3 số con của mình, và có thể hy vọng sống lâu hơn 1/3 lần. Cô ấy ít có khả năng tử vong vì chiến tranh, tội 35 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 phạm, sinh nở, bệnh tật, lốc xoáy, lũ lụt, nạn đói, ho gà, lao, sốt rét, bạch hầu, sốt phát ban, thương hàn, sởi, đậu mùa, bệnh còi hoặc bại liệt. Cho dù ở độ tuổi nào thì cô ấy cũng ít có nguy cơ mắc chứng ung thư, bệnh tim hoặc đột quỵ. Cô ấy có nhiều khả năng biết đọc biết viết và được học hành tới nơi tới chốn. Nhiều khả năng cô ấy còn sở hữu một chiếc điện thoại, một toilet hiện đại, một cái tủ lạnh và một chiếc xe đạp. Dù xét theo tiêu chuẩn nào thì việc đạt được tất cả những tiến bộ trong vòng nửa thế kỷ khi dân số tăng hơn gấp đôi… thật sự là một thành tựu đáng kinh ngạc của con người!” LIỀU THUỐC GIẢI Hãy xem năm biểu đồ ở các trang kế tiếp là một liều thuốc giải độc trực quan cho “chứng dễ lo lắng về tương lai” của chúng ta. Dựa trên các nghiên cứu về chi tiêu, tuổi thọ, an sinh toàn cầu, tình trạng nghèo đói và giáo dục, các biểu đồ này là những lời nhắc nhở nhẹ nhàng về tương lai mà thế giới chúng ta đang hướng đến. Là một người cha, tôi tràn đầy hy vọng về tương lai của nhân loại và chất lượng cuộc sống mà con cháu tôi sẽ được hưởng. Và như chúng ta sẽ 36 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach sớm đề cập trong quyển sách này, với tư cách một nhà đầu tư, tôi đang tận dụng tối đa những cơ hội phía trước. Tôi tin bạn cũng sẽ như vậy. Biểu đồ 2.1 cho thấy sự sụt giảm đáng kể về khoản thu nhập mà chúng ta dùng để sinh tồn. Nói cách khác, chúng ta đang sống ở đỉnh cao của thu nhập khả dụng. Học phí đại học, những chuyến tham quan bằng du thuyền, những chiếc xe hơi tự lái sang trọng, những buổi hẹn hò trên phố, rạp chiếu phim với những chiếc ghế bọc da khổng lồ, và tất nhiên là cả khả năng tiết kiệm để có thời hưu trí thoải mái… tất cả đều là những hiện tượng tương đối mới khi nhìn lại chặng đường lịch sử đã qua. Biểu đồ 2.1 CHI TIÊU THIẾT YẾU 37 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 Bên cạnh nhiều yếu tố khác, việc không phải chi toàn bộ số tiền kiếm được cho các nhu cầu thiết yếu đã làm tăng đáng kể cảm giác hạnh phúc cũng như sức khỏe thể chất và tinh thần của con người trên toàn cầu (xem Biểu đồ 2.2). Chuyện này không có gì bất ngờ! Giờ đây, chúng ta được tự do vượt lên trên nhu cầu sinh tồn trong tháp nhu cầu1 của riêng mình và bắt đầu đặt ra những câu hỏi khác liên quan đến sự tồn tại của con người như mục đích sống, ý nghĩa của sự mãn nguyện và cách chúng ta muốn sử dụng quỹ thời gian quý báu của mình. Một khi thoát khỏi cảnh mưu sinh vất vả hằng ngày để trang trải tiền nhà và tiền ăn, chúng ta có thể dành thêm thời gian cho những việc có ý nghĩa và chúng ta hạnh phúc hơn khi làm những việc đó. 1Tham khảo mô hình Tháp nhu cầu của Abraham Maslow (1908 - 1970), thể hiện những nhu cầu cơ bản nhất của con người ở tầng dưới và nhu cầu tự thể hiện bản thân ở các tầng trên. Biểu đồ 2.2 CHẤT LƯỢNG AN SINH TOÀN CẦU 38 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach Biểu đồ 2.3 thật đáng kinh ngạc!Tuổi thọ trung bình của con người trên khắp thế giới đang tiếp tục tăng lên. Hãy hiểu điều này: một người sinh vào năm 2020 được dự đoán sẽ sống thọ hơn ba tháng so với một người sinh năm 2019. Trước kia, khi các khách hàng lớn tuổi của tôi đối mặt với những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, họ thường yêu cầu tôi lập kế hoạch chăm sóc sức khỏe đặc biệt hoặc báo giá cho một dịch vụ chăm sóc cuối đời. Ngày nay, họ tìm cách sống lâu nhất có thể và nhanh chóng tìm kiếm các phương pháp điều trị thử nghiệm hoặc những đột phá mới nhất trong nền y học toàn cầu. Những khách hàng này biết càng sống lâu thì họ càng có nhiều khả năng gặp được một phát kiến nào đó có ích cho tình trạng của mình. Biểu đồ 2.3 39 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 TUỔI THỌ TRUNG BÌNH Có lẽ Biểu đồ 2.4 mang lại thông tin khiến chúng ta được mở rộng tầm mắt nhất. Mặc định bạn không phải là con cháu hoàng tộc, hẳn là bạn không cần truy ngược quá xa trong cây phả hệ để thấy thế hệ ông bà nào phải vất vả sinh tồn. Cho đến những năm 1950, đại đa số con người trên hành tinh này đều nếm trải cảnh nghèo cùng cực. “Nghèo cùng cực” được định nghĩa là sống với mức dưới hai đô-la một ngày (đã điều chỉnh theo lạm phát). Trong những năm 1980, 44% dân số thế giới vẫn ở mức nghèo cùng cực. Giờ đây, chỉ bốn thập niên sau, chưa đến 10% dân số thế giới sống trong điều kiện tồi tệ như vậy. Điều gì đã thay đổi? Sự tăng trưởng kinh tế và phát triển công nghệ đã kéo hàng trăm triệu người lên tầng lớp trung lưu.Bạn muốn biết thêm tin tốt không? Theo ước tính của Ngân hàng Thế giới, chúng 40 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach ta có thể hoàn toàn thoát khỏi tình trạng nghèo cùng cực trong vòng hai mươi năm tới! Biểu đồ 2.4 TÌNH TRẠNG NGHÈO CÙNG CỰC Cuối cùng, giáo dục là một công cụ cân bằng tuyệt vời (xem Biểu đồ 2.5). Nếu các gia đình tập trung kiếm sống, trẻ em thường sẽ phải bỏ học để đi làm. Những đứa trẻ bị buộc phải đi bưng gạch, chăn gia súc và kéo những bình nước nặng trịch hàng giờ đồng hồ mỗi ngày bắt đầu xem giáo dục là một thứ xa xỉ mà chúng không thể tiếp cận được. Nhưng nếu các nguồn lực kinh tế trở thành điểm tựa vững chắc, trẻ em có thể được giải phóng khỏi áp lực sinh tồn và dành nhiều thời gian hơn cho việc học. Càng tiến xa trên con đường học vấn thì trẻ em càng có cơ hội xây dựng cho mình bộ kỹ năng 41 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 cần thiết để vượt qua hoàn cảnh và theo đuổi những cơ hội mới. Giáo dục giúp trẻ em kiếm được việc làm tốt hơn, kiếm được nhiều tiền hơn, cho con cái của chúng đi học và chấm dứt vòng nghèo đói lẩn quẩn của gia đình. Biểu đồ 2.5 SỐ NĂM ĐI HỌC ĐIỆP KHÚC HỖN LOẠN Vậy tại sao với tất cả những tin tức tốt lành được đề cập ở trên mà chúng ta vẫn không cảm thấy mình đang có tiến triển? Tại sao chúng ta lại có cảm giác như thể đang bơi trong những dòng xoáy hỗn loạn? Tôi nghĩ một phần lý do nằm ở những tin tức mà chúng ta tiếp cận mỗi ngày. Một chức năng cơ bản của bộ não chúng ta là sinh tồn. Bộ não 42 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach được thiết kế để tập trung vào những điều sai trái, những gì nguy hiểm và đe dọa cuộc sống của chúng ta. Các nhà sản xuất tin tức biết rõ điều này và họ tạo ra một dòng chảy đều đặn của những nỗi sợ, các cơn khủng hoảng, những chiếc đồng hồ đếm ngược và cảm giác hồi hộp để khiến bạn “bị nghiện” theo dõi tin tức. Để thu hút người xem, các chương trình thường kịch tính hóa các sự kiện. Nhiều sự kiện được “gói ghém” thành những câu chuyện với một câu khẩu hiệu và cấu trúc kể chuyện ba hồi truyền thống1. Thông thường, chúng còn đi kèm với một kỹ thuật mà các nhà biên kịch gọi là “đặt đồng hồ đếm ngược” (Cảm ơn anh trai tôi, Mark, một biên kịch, đã chia sẻ miễn phí với tôi về khái niệm này!). Giống như một bộ phim tạo ra sự căng thẳng và cảm giác khẩn cấp bằng cách đặt ra một thời hạn sống còn - chẳng hạn như “Nếu Sandra Bullock không kịp đến trạm vũ trụ trong chín mươi phút nữa, cô ấy sẽ chết vì đụng phải rác vũ trụ!”2 - các phương tiện truyền thông cũng lồng ghép một chiếc đồng hồ đếm giờ vào góc dưới bên phải của nhiều bản tin. Tích tắc, tích tắc, tích tắc. 43 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 1Cấu trúc ba hồi truyền thống đã được áp dụng rộng rãi từ lâu trong văn học, sân khấu và điện ảnh. Theo cấu trúc này, một câu chuyện có ba hồi: giới thiệu, diễn tiến và cao trào. 2Tình huống trong bộ phim bom tấn Gravity năm 2013 do nữ diễn viên Sandra Bullock thủ vai chính. Khi mô tả về tình hình tài chính và kinh tế, các phương tiện truyền thông cũng sử dụng chiến thuật tương tự. Hãy nghĩ về các thuật ngữ như “tịch thu tài sản” và “vực thẳm tài chính”. Những thuật ngữ này được tạo ra để khơi gợi cảm giác nguy hiểm trong những phóng sự vốn dĩ không hề liên quan tới chuyện sống chết. Để lấy một ví dụ điển hình mới nhất, hãy nhớ lại chiếc đồng hồ đếm ngược theo phút (Chúng ta thật sự cần đếm ngược theo phút sao?) đến lúc mức nợ của chính phủ Mỹ chạm giới hạn năm 2019. Chuyện gì xảy ra khi đồng hồ về 0? Các chính trị gia thỏa hiệp, hồ sơ được ký kết và mức trần nợ được nâng lên với một chút phô trương. Tương tự, có vẻ như bất kể thị trường đi theo hướng nào, luôn có một dàn hợp xướng của những giọng ca theo chủ nghĩa định mệnh chiếm lĩnh các kênh tài chính. Tất nhiên, chuyện này không có gì mới. Các phương tiện truyền thông trong lĩnh vực tài chính đã và đang bán nỗi sợ từ thời 44 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach của cơn hoảng loạn thị trường năm 1907. Nhiều quyển sách được viết về sự thiếu chính xác của các dự đoán tài chính gần đây hơn trên các phương tiện truyền thông, chẳng hạn như tình trạng lạm phát kèm suy thoái vào những năm 1970, cuộc sụp đổ tài chính năm 1987, bong bóng công nghệ năm 2000 (một sự kiện đã đưa tình trạng cuồng loạn lên một cấp độ hoàn toàn mới khi đi kèm với sự gia tăng của các chương trình tin tức cập nhật suốt hai mươi bốn giờ), cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, khủng hoảng nợ châu Âu, mức trần nợ năm 2019… và còn nhiều sự kiện khác nữa. Vậy chúng ta có thể làm gì với những cơn cuồng loạn này? Các nhà đầu tư hoảng sợ một cách không cần thiết và mắc phải những sai lầm mà lẽ ra có thể tránh được. Nhiều kế hoạch hưu trí bị ảnh hưởng khi các nhà đầu tư bán tháo mọi thứ để thu tiền mặt về trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, chính phủ đóng cửa và các cuộc đàm phán về mức trần nợ diễn ra liên tục. Những nhà đầu tư bán tháo này vĩnh viễn bỏ lỡ các khoản lời sau khi cuộc khủng hoảng lắng xuống. Nói cách khác, họ đã đi thang máy xuống, bước ra ngoài và bỏ lỡ chuyến thang đi lên lại (thường là lên những 45 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 tầm cao mới!). Còn những tổn hại về sức khỏe thể chất thì sao? Các nhà đầu tư bị căng thẳng tột độ bởi những cuộc thảo luận tài chính trên các phương tiện truyền thông. Trong bài viết “Tin tức tài chính và sự căng thẳng của khách hàng” (2012), Tiến sĩ John Grable của Đại học Georgia và Tiến sĩ Sonya Britt của Đại học Bang Kansas đã chỉ ra rằng mức độ căng thẳng của một người tăng lên đáng kể khi họ xem các bản tin tài chính, bất kể tin tức được đề cập trong đó là gì. Khi thị trường đi xuống, mọi người lo lắng về tài khoản của họ. Khi thị trường đi lên, họ cảm thấy khó chịu vì không có được một vị thế tốt hơn. Trên thực tế, có đến 67% người xem tin tức tài chính có biểu hiện gia tăng mức độ căng thẳng. Ngay cả khi những tin tức tài chính đó là tích cực, 75% người xem vẫn có những dấu hiệu gia tăng mức độ căng thẳng. Tôi không có ý nói rằng thị trường không hề có sự biến động và tình trạng điều chỉnh giá (ở các phần sau, chúng ta sẽ tìm hiểu về cách ứng phó với những giai đoạn như vậy), nhưng hãy nhìn vào thực tế. Mọi thị trường giá xuống1tại Mỹ đều sẽ nhường chỗ cho một thị trường giá lên2. Mọi sự suy giảm 46 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach kinh tế đều là bước khởi đầu cho sự mở rộng kinh tế. Khi tôi viết những dòng này, các nhà đầu tư đang vật lộn với một thị trường giá xuống do cơn đại dịch toàn cầu gây ra. Tuy nhiên, như với mọi thị trường giá xuống trong lịch sử, thị trường này sẽ phục hồi hoàn toàn và quay lại quỹ đạo đi lên bình thường. Vấn đề là bạn không biết điều đó khi xem các bản tin tài chính. 1Từ gốc: bear market, một thuật ngữ được dùng để chỉ thị trường giảm giá, tức là giá cả các loại tài sản trong thị trường đó đang giảm xuống thấp hơn mức trung bình. 2Từ gốc: bull market, một thuật ngữ được dùng để chị thị trường tăng giá, tức là giá cả các loại tài sản trong thị trường đó đang tăng cao hơn mức trung bình. Vấn đề của phương tiện truyền thông tài chính chủ yếu nằm ở chỗ nhiều người hiểu sai về mục đích tồn tại của nó. Truyền thông là một ngành kinh doanh, và kinh doanh là để tạo ra lợi nhuận. Mục đích chính của doanh nghiệp truyền thông không phải là để truyền đạt thông tin mà là để kiếm tiền. Các nền tảng truyền thông kiếm tiền bằng cách bán quảng cáo, còn các kênh tin tức có thể thu phí quảng cáo cao hơn nếu họ có tỷ suất xem đài cao. Vì thế, mục tiêu chính của mọi hãng truyền thông là thu hút nhiều người 47 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 xem nhất có thể và giữ được người xem càng lâu càng tốt. Phép toán đơn giản như sau: Nhiều người xem hơn = giá quảng cáo cao hơn = lợi nhuận nhiều hơn = cổ đông vui hơn Trên kênh Dự báo thời tiết, không có nội dung nào thu hút được nhiều người xem hơn các tin tức về bão hoặc lốc xoáy. Nhưng trong hầu hết thời gian, các bản tin dự báo thời tiết đều khá nhàm chán. Trời nắng nhẹ, 30% khả năng có mưa, có thể có dông. Những dòng tít này không thu hút người xem. Tương tự, người ta thường không có nhiều tin tức để đưa lên các bản tin tài chính. Thị trường đi lên, thị trường đi xuống, các công ty chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng với các gói ưu đãi. Đó thật sự không phải là những tin tức quá ấn tượng. Để làm mọi chuyện trở nên thú vị, các phương tiện truyền thông sẽ biến các mẩu tin bình thường về sự sụt giảm chỉ diễn ra trong một ngày của thị trường chứng khoán thành những câu chuyện về một cuộc khủng hoảng tài chính, nhưng thường ít hoặc không ảnh hưởng đến thành công lâu dài của thị trường, và đó chính là lý do Biểu đồ 2.6 là một trong những biểu đồ yêu thích của tôi. Nó có 48 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach một tiêu đề rất súc tích là “Phát kiến của con người luôn thắng nỗi sợ”. Trên biểu đồ, bạn sẽ thấy chúng tôi phải vun vén lắm mới có đủ chỗ chèn các “dòng tít khủng hoảng” có từ năm 1896 tới nay. Và thị trường có phản ứng gì? Thị trường không quan tâm và cứ tiếp tục tạo ra những đỉnh cao mới, tưởng thưởng cho các nhà đầu tư dài hạn. Biểu đồ 2.6 CHỈ SỐ TRUNG BÌNH CÔNG NGHIỆP DOW JONES 1896 - 2016 PHÁT KIẾN CỦA CON NGƯỜI LUÔN THẮNG NỖI SỢ 49 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 AI QUAN TÂM? “Đôi khi người ta rất dễ quên rằng cổ phần không phải là một tờ vé số… mà là quyền sở hữu một phần doanh nghiệp.” PETER LYNCH “Nếu doanh nghiệp hoạt động hiệu quả thì cổ phiếu của nó sẽ tự động tăng giá trị.” WARREN BUFFETT Mọi người thường hỏi điều gì khiến thị trường chứng khoán tăng hay giảm. Một số người tự tin là mình biết câu trả lời, nhưng họ gần như luôn sai. Các nhà đầu tư thường viện dẫn một trong những yếu tố sau như động lực chính của giá cổ phiếu: tình trạng thất nghiệp, điều kiện nhà ở, chính sách kinh tế, chính sách tiền tệ, sức mạnh của đồng đô-la, niềm tin của người tiêu dùng, doanh số bán lẻ và lãi suất. Tất cả đều là những lựa chọn phổ biến. Trên thực tế, thị trường chứng khoán chỉ quan tâm đến một điều trên hết, và đó là thu nhập dự kiến (tức là lợi nhuận 50 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach trong tương lai). Nếu các công ty kiếm được nhiều tiền hơn, cổ phiếu của họ trở nên có giá trị hơn và giá cổ phiếu của họ cuối cùng sẽ tăng lên. Giá cổ phiếu chỉ đơn giản là sự phản ánh khả năng kiếm tiền của một công ty. Mọi thứ khác đều vô nghĩa. Giả sử bạn muốn mua một tiệm bánh mì. Bạn sẽ chú ý đến những yếu tố nào? Với tư cách một chủ doanh nghiệp nhỏ mới thành lập, bạn quan tâm nhiều nhất đến thu nhập dự kiến. Nếu mua cửa tiệm đó, bạn mua vì tin là lợi nhuận thu được sẽ tương xứng với giá mua và mang lại kết quả kinh doanh khả quan. Để đi đến kết luận này, bạn sẽ xem xét mọi yếu tố có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh lời của tiệm bánh mì. Ví dụ, nếu bạn vay tiền lãi suất thấp để mua nó, khoản tiền trả lãi hằng tháng sẽ thấp, do đó tiệm bánh sẽ sinh lời tốt hơn. Trong trường hợp này, lãi suất quan trọng vì nó ảnh hưởng đến thu nhập dự kiến của bạn. Giá cả nguyên vật liệu đầu vào có thể cũng quan trọng, bởi vì dầu, pho-mát, thịt nguội và bánh mì là những mặt hàng có giá khác nhau. Nếu giá dầu tăng, bạn sẽ phải trả nhiều hơn để nguyên liệu được giao đến tiệm của bạn mỗi ngày. Giá thực phẩm tăng cũng 51 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 làm tăng chi phí của bạn. Mặc dù lãi suất thấp có thể giúp tăng lợi nhuận, nhưng việc tăng giá nguyên vật liệu có thể làm tiền lời ít đi, và cả hai đều ảnh hưởng đến thu nhập dự kiến của bạn. Niềm tin của người tiêu dùng cũng rất quan trọng, vì nếu người tiêu dùng nghĩ thế giới tài chính của họ đang sụp đổ, họ sẽ bỏ qua chiếc bánh mì tám đô-la của bạn và tự làm những chiếc bánh mì bơ đậu phộng kèm mứt trái cây cho bọn trẻ. Khi đó, doanh số bán hàng sẽ giảm, dẫn đến thu nhập giảm. Bạn hiểu rồi đấy. Tuy nhiên, hãy lưu ý từ khóa quan trọng ở đây là dự kiến. Không ai quan tâm đến thu nhập của ngày hôm qua. Chúng ta hãy quay lại tiệm bánh mì mà bạn đang cân nhắc mua. Bạn đang nói chuyện với chủ tiệm, xem xét tình hình tài chính của anh ta, và bạn có thể thấy anh ta kiếm được 100.000 đô-la mỗi năm trong ba năm qua nhờ bán được khoảng 20.000 ổ bánh mì mỗi năm. Tình hình kinh doanh có vẻ khá ổn định, vì vậy bạn đang nghĩ đến việc sẽ trả 200.000 đô-la để mua lại tiệm bánh, biết rằng bạn có thể kiếm được 100.000 đô-la mỗi năm sau khi trả hết khoản vay mà bạn dùng để mua nó. Đến năm thứ ba, bạn sẽ bắt đầu có 52 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach lời. Nhưng bạn rất thông minh nên bạn sẽ không đánh giá tình hình theo giá trị bề ngoài. Bạn chú ý thấy chủ tiệm bán 5.000 ổ bánh mì mỗi năm cho một khách hàng doanh nghiệp lớn và khách hàng đó vừa mới ngừng kinh doanh. Nếu bạn trừ khoản doanh số đó ra, lợi nhuận của cửa tiệm sẽ giảm xuống rất nhiều và thu nhập dự kiến sẽ thấp hơn ước tính ban đầu. Là một người khôn ngoan, bạn sẽ không đưa ra mức giá 200.000 đô-la để mua lại tiệm bánh nữa.Bạn đang tập trung vào điều duy nhất thật sự quan trọng, đó là thu nhập dự kiến. Điểm mấu chốt ở đây là tất cả các yếu tố khác trong nền kinh tế trở nên quan trọng chỉ vì những người mua và bán cổ phiếu đang cố gắng xác định xem những thay đổi trong các “chỉ số” khác nhau như tỷ lệ thất nghiệp, lãi suất, lạm phát, v.v… cuối cùng sẽ ảnh hưởng như thế nào đến thu nhập dự kiến của một công ty. Không ai quan tâm đến việc các công ty chăm sóc sức khỏe kiếm được bao nhiêu tiền trong quá khứ. Họ muốn biết luật cải cách y tế mới sẽ có tác động gì đến thu nhập trong tương lai của các công ty này. Không ai quan tâm đến việc Starbucks kiếm được một triệu hay một 53 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 tỷ đô-la trong năm vừa qua. Họ chỉ muốn biết liệu thu nhập của chuỗi cửa hàng đồ uống này có bị ảnh hưởng không khi McDonald’s hiện đang bán cà phê chất lượng cao. Không ai quan tâm General Dynamics đã kiếm được bao nhiêu tiền từ việc bán quân nhu cho chính phủ. Người ta chỉ muốn biết các cuộc xung đột quân sự trên toàn thế giới có tiếp tục kéo dài và thúc đẩy doanh số bán hàng trong tương lai hay không. Đó là lý do tại sao khi thị trường giá xuống xảy ra ở Mỹ vào năm 2008, các nhà đầu tư đã mua cổ phiếu của chuỗi siêu thị bán lẻ bình dân Walmart. Họ nghĩ rằng thu nhập dự kiến của Walmart sẽ tăng lên khi người tiêu dùng có khuynh hướng mua đồ với giá càng rẻ càng tốt. Lý do tương tự đã khiến giá cổ phiếu của chuỗi trung tâm thương mại hạng sang Nordstrom giảm xuống. Cổ phiếu của McDonald’s trong giai đoạn đó đã tăng trưởng tương đối tốt vì các nhà đầu tư cho rằng người tiêu dùng sẽ muốn ăn uống ở các quán ăn giá rẻ. Logic tương tự đã khiến giá cổ phiếu của các nhà hàng cao cấp hơn như Cheesecake Factory giảm xuống. Và tất nhiên, các công ty bán đồ uống có cồn đã ăn nên làm ra 54 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach vì người ta có khuynh hướng uống rượu bia khi chán nản (và tất nhiên họ cũng uống khi vui vẻ, đó là lý do tại sao thức uống có cồn được xem là bằng chứng của sự suy thoái). Bạn muốn biết một sự thật thú vị khác không? Thị trường chứng khoán nói chung có khuynh hướng tăng cao trước khi một cuộc suy thoái kết thúc. Thị trường không quan tâm những gì đang diễn ra ngày hôm nay. Nó dự đoán thu nhập tương lai của các công ty. Nếu thị trường chứng khoán giảm, đó là do các nhà đầu tư tin rằng thu nhập trong tương lai sẽ sụt giảm. Nếu thị trường tăng, đó là bởi vì các nhà đầu tư tin rằng môi trường kinh tế đang thay đổi theo hướng có lợi cho các công ty. (Trên thực tế, mọi chuyện có thể phức tạp hơn một chút vì các nhà đầu tư sẽ luôn so sánh thu nhập tương lai của họ với thu nhập mà họ có thể thu được ở nơi khác. Ví dụ, nếu trái phiếu kho bạc kỳ hạn mười năm đang trả 10% thì chắc chắn tiền sẽ bay vèo ra khỏi thị trường chứng khoán để đổ vào thị trường trái phiếu.) Tất nhiên, có quá nhiều biến số ảnh hưởng đến thu nhập dự kiến tới mức thị trường không phải lúc nào cũng đúng về ngắn hạn (dù nó hầu như luôn đúng trong thời gian dài). Ví 55 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 dụ, bạn có thể mua một tiệm bánh hoàn hảo trong điều kiện hoàn hảo và có vô số chuyện bất ngờ xảy ra ảnh hưởng đến lợi nhuận của bạn, chẳng hạn như tỷ lệ tội phạm trong khu vực gia tăng, một công trình xây dựng đường sá bất ngờ khởi công và chắn ngay lối vào tiệm bánh của bạn, hay bỗng dưng người ta ưa chuộng một chế độ kiêng ăn bánh mì. Hoặc chúng ta có thể có một môi trường kinh tế gần như hoàn hảo, rồi ai đó bỗng nhiên lái máy bay đâm vào một tòa nhà và làm đảo lộn mọi thứ chỉ trong một đêm. Tuy nhiên, không giống như tiệm bánh mì có thể bị mất toàn bộ giá trị mà bạn đang tính mua, thị trường chứng khoán có khả năng tự phục hồi. Trong suốt lịch sử, bất kể mọi chuyện tồi tệ đến mức nào, các công ty hàng đầu của Mỹ (các công ty tạo ra chỉ số S&P 5001) vẫn luôn tìm ra cách không chỉ kiếm tiền mà còn kiếm được nhiều tiền hơn. Lần nào cũng vậy. Và, như mọi khi, thị trường chứng khoán tiếp tục đi lên theo đà tăng trưởng của dòng thu nhập đó. 1500 công ty này phải có mức độ phát triển và tăng trưởng tốt, đáp ứng nhiều tiêu chí 56 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach gắt gao về tính thanh khoản, năng lực tài chính, số cổ phiếu… NƠI CHÚNG TA ĐANG HƯỚNG TỚI Theo quan điểm của tôi và ý kiến của nhiều chuyên gia, những ngày đẹp nhất của nhân loại đang ở phía trước. Như chúng ta đã thấy trong chương này, nhân loại chắc chắn đang có khuynh hướng đi lên những tầm cao mới. Đó cũng là lý do tại sao đây có thể là một trong những thời điểm tốt nhất trong lịch sử để trở thành một nhà đầu tư. Sự tiến bộ của con người là một sức mạnh không gì có thể ngăn cản: tương lai của chúng ta không phải là một biểu đồ tăng theo cấp số cộng, mà nó đi theo cấp số nhân. Ví dụ điển hình như vào năm 1975, một kỹ sư hai mươi bốn tuổi tên là Steven Sasson đã phát triển chiếc máy ảnh kỹ thuật số độc lập đầu tiên trên thế giới khi anh đang làm việc tại hãng Kodak. Chiếc máy nặng khoảng 3,5 ký và mất hai mươi ba giây để chụp một tấm ảnh có độ phân giải 0,01 megapixel và chỉ có thể xem trên một màn hình ti-vi lớn. Các ông chủ của anh không mấy ấn tượng với phát minh này. Sasson nói với tạp chí New York Times: “Họ tin chắc là không ai muốn 57 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 xem ảnh trên màn hình ti-vi”. Sasson tiếp tục cố gắng, và mỗi năm, độ phân giải các bức ảnh của anh tăng lên gấp đôi. Những tấm ảnh mờ đã trở nên ít mờ hơn một chút. Nhưng như vậy vẫn không thể gây ấn tượng với các giám đốc điều hành, những người không hiểu được sức mạnh của cấp số nhân: Nhân thứ gì đó lên mười lần, nó sẽ tốt hơn cả ngàn lần. Nhân lên hai mươi lần, nó sẽ tốt hơn cả triệu lần. Nhân lên ba mươi lần, nó sẽ tốt hơn cả tỷ lần. Đó là cách công nghệ hoạt động. Đó là cách những tấm ảnh được chụp bằng chiếc iPhone của bạn giờ đây có chất lượng sánh ngang với tấm ảnh của một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp. Mãi đến mười tám năm sau khi Sasson phát minh ra công nghệ kỹ thuật số thì Kodak mới bắt đầu chuyển từ ảnh phim sang ảnh kỹ thuật số. Nhưng đã quá muộn. Những công ty như Sony và Apple đã nhanh hơn trong việc nắm bắt công nghệ và vượt qua các đối thủ của họ. Phần còn lại đã được ghi nhận trong lịch sử. 58 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach Ngay bây giờ, chúng ta đang ở đỉnh cao của nhiều công nghệ biến đổi “theo cấp số nhân”. Trong con mắt của người không chuyên, những công nghệ này có vẻ tương đương với một tấm ảnh kỹ thuật số giai đoạn đầu, nhưng đừng phạm sai lầm, chúng đang thay đổi cuộc chơi cho các nhà đầu tư, và trên thực tế là cho chính nhân loại. Ví dụ, trong vòng hai mươi năm qua chúng ta đã biết nhiều hơn về cơ thể con người so với toàn bộ quãng thời gian đã qua trong lịch sử loài người cộng lại. Kiến thức đó đang được chuyển thành những tiến bộ vượt bậc trong công cuộc phát minh các công cụ chống lại sự lây lan của dịch bệnh và tái định hình triệt để lĩnh vực y tế. Các bước tiến trong lĩnh vực chỉnh sửa gien cho thấy tiềm năng loại bỏ sự lây truyền của những căn bệnh như bệnh sốt rét, góp phần giúp một triệu sinh mạng (chủ yếu là trẻ em) không bị tước đi mỗi năm và ngăn ngừa hơn 300 triệu ca nhiễm trùng. Những tiến bộ tương tự trong lĩnh vực nghiên cứu tế bào gốc đang củng cố sức mạnh cho ngành y học tái tạo bởi nhờ có những bước tiến đó mà các bác sĩ có thể sử dụng vật chất di truyền của chính bạn để tái tạo các cơ quan bị nhiễm bệnh hoặc bị tổn 59 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 thương để bạn có thể sử dụng khi cần, mang lại tiềm năng kéo dài đáng kể tuổi thọ cũng như chất lượng cuộc sống của chúng ta. Những phát kiến đáng phấn khởi cũng đang cải thiện cách thế giới tiếp cận thực phẩm và nguồn nước, đồng thời giảm thiểu tác động của chúng ta lên hệ sinh thái. Người Mỹ tiêu thụ gần mười hai tỷ ký thịt mỗi năm. Một con bò tiêu thụ khoảng bốn lít nước, và gia súc góp phần gây ra 15% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính. Ngành chăn nuôi chiếm gần 80% diện tích đất nông nghiệp toàn cầu nhưng lại sản xuất chưa tới 20% lượng calo cung cấp cho thế giới. Dù rất thích món bít-tết nhưng tôi phải thừa nhận là rất dễ nhận thấy mô hình hiện tại của chúng ta không bền vững đến mức độ nào, cả về mặt kinh tế lẫn môi trường, trong việc đáp ứng nhu cầu của gần tám tỷ người (và đang tăng lên) trên hành tinh này. Các công ty đã và đang phát triển “thịt được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm” (và chắc chắn các chuyên gia marketing đang tìm một cái tên hay hơn cho nó), điều này sẽ cho phép tạo ra một nguồn cung không giới hạn sản phẩm thịt tối ưu về dinh dưỡng, kết cấu và độ ngon miệng 60 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach từ một miếng nhỏ của thịt nguyên gốc. Khả năng về một chuỗi thức ăn bền vững và nhân văn đang đến gần. Những đổi mới tương tự cũng đang tác động đến thị trường thực phẩm tươi sống. Trong nhiều trường hợp, các loại trái cây và rau quả được cung cấp cho các siêu thị và nhà hàng ở địa phương của bạn phải được vận chuyển hàng trăm, thậm chí hàng ngàn cây số trước khi đến được đĩa thức ăn của bạn. Theo ước tính, gần một nửa chi phí của một bữa ăn trong nhà hàng là tiền vận chuyển thực phẩm. Hãy tưởng tượng bạn có thể đáp ứng mọi nhu cầu về sản phẩm tươi sống của cộng đồng tại địa phương mình quanh năm chứ không cần chờ “mùa nào thức nấy”, ngay cả ở những nơi như Anchorage1 hoặc Albuquerque2. Các công ty đang biến điều này thành hiện thực bằng những công nghệ mới giúp trồng mười hai hécta cây lương thực trong một khu nhà khép kín có diện tích chỉ 0,4 hécta trong điều kiện vận hành hoàn toàn tự động và không bị tác động bởi khí hậu tự nhiên. Không chỉ vậy, những “nông trại” này chỉ sử dụng 5% lượng nước mà người ta thường dùng để trồng trọt. Công nghệ này không chỉ cung cấp sự đa dạng và tiện lợi cho các 61 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 quốc gia phát triển, mà còn có thể được ứng dụng để cải thiện đáng kể tình trạng thiếu lương thực trên toàn cầu, đặc biệt là ở những vùng khí hậu khắc nghiệt nơi việc canh tác truyền thống gặp nhiều khó khăn. 1Thành phố lớn nhất của tiểu bang Alaska nước Mỹ, quanh năm lạnh giá, bị ngăn cách với phần còn lại của nước Mỹ bởi Canada và biển Thái Bình Dương. 2Thành phố lớn nhất nằm ở trung tâm tiểu bang New Mexico, Mỹ. Thời tiết nắng nhiều và độ ẩm thấp khiến cho thành phố là một nơi nghỉ dưỡng với điểm thu hút là các di sản của thổ dân châu Mỹ. Thiếu lương thực không phải là mối đe dọa duy nhất mà phần lớn thế giới phải đối mặt ngày nay. Bất chấp những tiến bộ vượt bậc, hơn một tỷ người vẫn không có nước sạch và hàng triệu người vẫn chết mỗi năm vì các chứng bệnh do nước bẩn gây ra. Việc tiếp cận nguồn nước sạch có ảnh hưởng tới mọi khía cạnh của cuộc sống; nước sạch có nghĩa là sức khỏe được cải thiện, là thời gian cho giáo dục và cho các hoạt động khác. Chỉ riêng ở châu Phi, phụ nữ tốn bốn mươi tỷ giờ mỗi năm để đi lấy nước. Hãy tưởng tượng năng suất tăng lên thế nào nếu nguồn nước sạch chỉ cách bạn bốn phút thay vì bốn giờ. Các công ty đang nỗ lực cách mạng hóa 62 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach khả năng tiếp cận nguồn nước sạch bằng cách loại bỏ những nhu cầu truyền thống như đào giếng hoặc cải tiến hệ thống lọc, thay vào đó là sử dụng hơi nước trong không khí. Công nghệ hiện nay có thể hấp thu gần 2.000 lít nước ngọt mỗi ngày từ không khí xung quanh chúng ta! Và chuyện gì xảy ra khi mọi người có nước? Họ được tự do! Tự do đi học, tìm việc làm, sử dụng nhà vệ sinh có hệ thống xả nước, khởi nghiệp kinh doanh và thoát khỏi những căn bệnh cũng như những cái chết có thể phòng ngừa được. Không những vậy, họ còn có thể tự do đóng góp vào nền kinh tế toàn cầu (từ đó giúp gia tăng năng suất và sự thịnh vượng cho mọi người). Phần lớn sự cải tiến có được là nhờ tốc độ ngày càng tăng của đường truyền dữ liệu di động, với các quảng cáo về công nghệ 5G được tung ra trên khắp nước Mỹ. Các loại mạng kết nối mới này hứa hẹn mang lại cho các thiết bị cầm tay của bạn tốc độ kết nối không dây nhanh hơn tốc độ của đường truyền thuê bao kỹ thuật số hoặc dây cáp trong nhà hay văn phòng của bạn. Tác động của công nghệ này không chỉ nằm ở việc bạn có thể xem tập phim yêu thích của mình được truyền phát trực tiếp trên điện thoại khi đang đi nghỉ mát. 63 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 Toàn bộ các lục địa sẽ có thể truy cập Internet ngay lập tức với tốc độ cao và tận hưởng tất cả những lợi ích mà nó mang lại - trong một số trường hợp, đó còn là lần đầu tiên người dân những nơi đó có cơ hội như vậy. Trẻ em sẽ được tiếp xúc với các nguồn thông tin và tài nguyên giáo dục nhiều hơn bao giờ hết. Doanh nhân sẽ được tiếp cận với những thị trường và công cụ kỹ thuật số giúp họ dỡ bỏ những rào cản để gia nhập thị trường toàn cầu. Và những đường truyền tốc độ cao này sẽ thúc đẩy sự phát triển của các công nghệ mới như tương tác thực tế ảo, thực tế ảo, truyền phát trực tuyến chất lượng cao, v.v… Chúng cũng sẽ tạo điều kiện để ứng dụng rộng rãi trí tuệ nhân tạo (artificial intelligence, viết tắt là AI) và sử dụng công nghệ học máy (machine learning) đầy hứa hẹn để cải thiện cuộc sống của chúng ta. Giám đốc điều hành của Google, Sundar Pinchai, cho rằng “AI là một trong những thứ quan trọng nhất mà nhân loại đang nghiên cứu. Nó còn quan trọng hơn cả [sự phát triển của] điện hay lửa”. Hiện tại, chúng ta đang sống trong một thời kỳ mà khoa học viễn tưởng trở thành hiện thực. Hãy tưởng tượng xem nhà văn khoa học viễn tưởng nổi danh Jules Verne sẽ nghĩ gì. Vào 64 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach những năm 1800, ông đã hình dung ra tàu ngầm, các bản tin phát sóng trên kênh truyền thanh và truyền hình, cánh buồm năng lượng mặt trời, tàu thám hiểm mặt trăng, chữ viết trên không từ vệt khói máy bay, hình thức họp qua video, súng điện từ và máy bay đáp trên mặt biển… Tất cả những thứ đó ngày nay đều là hiện thực. Tôi chỉ mới nói sơ qua về tương lai đáng kinh ngạc và tăng trưởng theo cấp số nhân đang nằm trước mắt chúng ta. Một số công nghệ khác, chẳng hạn như robot, xe tự hành, máy bay chở khách không người lái, công nghệ in 3D và công nghệ chuỗi khối (blockchain) cũng không kém phần đặc sắc. Điều tôi muốn nói là tương lai đang chờ đón chúng ta cùng con cái chúng ta thật thú vị. Sự đổi mới chưa bao giờ diễn ra với tốc độ nhanh như thế trong lịch sử loài người! Nếu bạn muốn đọc thêm về những chủ đề này, tôi xin giới thiệu quyển sách Abundance (tạm dịch: Sự phồn vinh) của Peter Diamandis và quyển The Rational Optimist của Matt Ridley. *** Vào lúc này, bạn có thể tự hỏi: “Tất cả những phát kiến đổi 65 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 mới này có liên quan gì đến vấn đề tự do tài chính của tôi?”. Câu trả lời là “Cái gì cũng liên quan!”. Hãy nhớ lại xem thị trường quan tâm đến điều gì? Thu nhập dự kiến! Ước tính có 1,2 tỷ người thoát nghèo và chuyển sang tầng lớp trung lưu. Ước tính có ba tỷ người chưa online sẽ sớm có thể truy cập web với đường truyền tốc độ cao và tận hưởng tất cả những gì nó mang lại. Chúng ta đang ở trên đỉnh cơn sóng thủy triều của những người tiêu dùng mới tham gia thị trường. Họ sẽ muốn mua iPhone, đi giày Nike, ăn ở McDonald’s, mua sắm ở Gap, mua một chiếc Volkswagen, đăng bài trên Instagram, xem Netflix và sử dụng Uber. Họ sẽ muốn sản phẩm và dịch vụ của các công ty chưa tồn tại vào lúc này! Một Google khác, một Apple khác và một Facebook khác đang chờ được phát triển để lập biểu đồ về quá trình phát triển của con người. Khi bạn xem xét những khuynh hướng nhân khẩu học đáng kinh ngạc này và kết hợp chúng với các công nghệ phát triển theo cấp số nhân được đề cập trong chương này, bạn đã có trong tay cái mà tôi tin là một trong những thời điểm tốt 66 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach nhất lịch sử để trở thành một nhà đầu tư quốc tế dài hạn và đa dạng. Bạn sẽ không cần phải mò mẫm lựa chọn các công ty với hy vọng mình sẽ đầu tư vào công ty khởi nghiệp tỷ đô tiếp theo (thường được các nhà đầu tư gọi là “công ty kỳ lân”). Thay vào đó, bạn có thể sở hữu một phần của tất cả công ty hàng đầu đang vươn lên đầu bảng một cách tự nhiên (chúng ta sẽ nói thêm về điều này sau). Điều bạn không thể làm là để cho bản thân bị tê liệt bởi nỗi sợ hãi cố hữu về tương lai. Nó sẽ không có ích cho ai, đặc biệt là không có ích cho bạn. Vì vậy, chúng ta hãy bắt đầu hành trình và vạch ra lộ trình đi đến tự do tài chính. Hãy để niềm hứng khởi của tương lai làm nhiên liệu cho bạn! 67 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 Chương 3 ĐỘNG LỰC ĐẰNG SAU MỌI QUYẾT ĐỊNH Anthony Robbins “Tâm trí cũng có tâm trí của riêng nó.” - NGẠN NGỮ Một người bạn tốt của tôi, tạm gọi là Jason, đã cho phép tôi kể câu chuyện “tàu lượn siêu tốc” của anh với hy vọng nó sẽ có ích cho bạn. Jason đã từng và hiện tại vẫn là một người cực kỳ thông minh. Vào đầu những năm 2000, anh đã gây dựng một công ty quảng cáo cực kỳ thành công từ con số không. Anh vô cùng tự hào về những gì mình tạo dựng được, và với tư cách là người lãnh đạo công ty, anh rất rõ ràng về tầm nhìn và năng lực của mình. Nói cách khác, anh có một “sự chắc chắn” rất lớn với tư cách là thuyền trưởng của con tàu, và đội ngũ nhân viên vô cùng tin tưởng ở anh. Năm 2004,Jason bán công ty với giá khoảng 125 triệu đô-la, một minh chứng cho sự nhạy bén và kỹ năng kinh doanh của anh. Khi đó anh 68 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach chỉ mới bốn mươi tuổi. Đúng là sau thương vụ đó anh đã vô cùng giàu có, nhưng việc mua bán này có ý nghĩa hơn nhiều đối với Jason. Anh đã đè bẹp đối thủ, cán vạch đích và chứng minh cho bản thân (cũng như cho người khác) rằng anh thật sự là một nhân vật đặc biệt như anh đã luôn thể hiện. Không lâu sau đó, Jason chuyển từ New York đến Las Vegas, một thành phố dường như được “thiết kế riêng” cho một siêu tỷ phú trẻ tuổi. Ở bất cứ nơi nào anh đến, mọi người đều trải thảm đỏ chào đón, và Jason cảm thấy mình đã lên “tới đỉnh”. Không bao lâu sau, máu kinh doanh của Jason lại trỗi dậy và anh quyết định thử sức trong lĩnh vực bất động sản. Nhưng thay vì khởi đầu nhẹ nhàng bằng một vài ngôi nhà, Jason lại quyết định “chơi lớn” và phát triển không phải một, cũng chẳng phải hai, mà là ba tòa tháp chung cư cao cấp sang trọng ngay trên Đại lộ Las Vegas. Trong suy nghĩ của Jason, việc anh chưa bao giờ kinh doanh bất động sản không phải là vấn đề. Anh là một “ông trùm”, và các ông trùm luôn thành công, phải không nào? Trong vòng mười hai tháng, quá trình phát triển diễn ra 69 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 suôn sẻ và những căn hộ không-cần-xuống-tiền1 của anh được bán rất nhanh. Những bữa tiệc ra mắt dự án được tổ chức hoành tráng quy tụ nhiều nhân vật nổi tiếng hạng A, những người đã chi hàng triệu đô-la để mua các căn hộ thông tầng. Lúc đó là năm 2006, nền kinh tế đang trên đà nhảy vọt kéo theo giá trị tài sản ròng của Jason cũng tăng lên đến khoảng 800 triệu đô-la… trên giấy tờ. 1Từ gốc là “no-money-down”, một chiến lược được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực đầu tư bất động sản, không đòi hỏi người đầu tư phải dùng tiền của mình mà có thể vay ngân hàng hoặc vay từ các nguồn do chủ đầu tư hoặc bên môi giới đề xuất. Jason và tôi tình cờ gặp nhau tại một trong những sự kiện của tôi. Tôi còn nhớ tôi đã ngồi xuống khuyên anh hãy đa dạng hóa tài sản và tiến hành các bước để tự bảo vệ mình. Đáng tiếc, anh không mấy để tâm đến lời khuyên của tôi mà chỉ hào hứng chào bán cho tôi một căn hộ “sẽ chỉ tăng giá trị chứ không thể bị giảm”. “Hãy giữ lại một ít tiền. Hãy để dành một khoản phòng khi khó khăn. Đừng bỏ tất cả trứng vào một rổ.” Tôi nói hết lời nhưng Jason vẫn không nghe lọt câu nào. Rõ ràng anh đang 70 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach bị “say” - không phải say rượu hay say thuốc mà là say cảm giác được thỏa mãn nhu cầu cảm xúc của mình. Jason cảm thấy mình bất bại. Anh chính là người đang ngày càng gần hơn với mốc một tỷ đô-la - một cột mốc cực kỳ quan trọng đánh dấu việc anh đã chạm đến mục tiêu tối thượng của mình. Anh chia sẻ: “Mỗi ngày đều tràn ngập cảm giác phấn khích tuyệt diệu: những lựa chọn mới, trải nghiệm mới, những mối quan hệ đẳng cấp mới, thương vụ mới, cơ hội mới để phát triển và bành trướng”. Có lẽ bạn đoán được cái kết của câu chuyện này. Cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 đã tàn phá thị trường bất động sản Las Vegas nhiều hơn bất kỳ thành phố nào khác ở Mỹ. Đến năm 2010, 65% bất động sản có giá trị thấp hơn khoản nợ mà người ta đã vay để mua chúng. Đây là một bước hụt chân ở mức độ thảm họa. Cuộc suy thoái toàn cầu đã dí gần như tất cả người mua nhà của jason chạy mất dép, để lại cho anh những tòa tháp trống đang được xây dựng. Giá trị tài sản của Jason lúc này bị âm 500 triệu đô-la. Đúng vậy. Anh nợ khoảng nửa tỷ đô-la ở các ngân hàng khác nhau và họ đang lởn vởn quanh anh như những con cá mập điên cuồng. 71 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 Tôi chia sẻ câu chuyện này không chỉ vì đó là một minh chứng đau lòng cho tầm quan trọng của việc đa dạng hóa đầu tư. Có rất nhiều câu chuyện tương tự. Quan trọng hơn, đây là câu chuyện về cách bộ não của chúng ta vận hành và làm thế nào nhu cầu cảm xúc có thể khiến chúng ta chệch khỏi con đường của sự khôn ngoan - con đường dẫn đến tự do tài chính. Như Jason có thể xác nhận, bây giờ nhìn lại anh mới thấy rõ nhu cầu cảm xúc đã tước đi năng lực quyết định sáng suốt của một doanh nhân tài giỏi như thế nào. Người ta có thể dễ dàng cho rằng câu chuyện của Jason là một ví dụ về lòng tham mù quáng, nhưng tôi đảm bảo với bạn tâm trí con người, bao gồm cả tâm trí của bạn và của tôi, phức tạp hơn thế nhiều. Nếu không hiểu nhu cầu cảm xúc của mình hoạt động như thế nào, chúng ta sẽ luôn phải ngồi ở hàng ghế sau trong suốt hành trình, không bao giờ được thật sự cầm lái con tàu cuộc đời mình. PHẦN MỀM CỦA BẠN ĐƯỢC LẬP TRÌNH CỨNG Tôi đã thực hiện sứ mệnh giúp đỡ mọi người thay đổi cuộc sống được gần bốn mươi năm. Trong quãng thời gian đó, tôi có vinh dự được làm việc với hơn bốn triệu người trong các 72 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach sự kiện trực tiếp trên toàn cầu. Bức tranh nhân loại mà tôi đã trải nghiệm và tiếp xúc vừa có cả chiều sâu lẫn chiều rộng. Từ các tổng thống đến các vận động viên chuyên nghiệp và những bà mẹ nội trợ. Từ những người khổng lồ trong các ngành công nghiệp đến những thiếu niên sống trong các khu nhà thuộc dự án xóa đói giảm nghèo. Vị trí đặc biệt đó cho phép tôi nhìn thấy những khuôn mẫu hành vi của con người, thứ vượt qua tuổi tác, địa lý, văn hóa và địa vị kinh tế xã hội. Nói một cách đơn giản, con người chúng ta đều đang chạy cùng một phần mềm. Chắc chắn, mỗi người chúng ta đều có những khát vọng và câu chuyện riêng của mình, nhưng điều thúc đẩy mọi người, điều khiếnmọi người hành động, điều kêu gọi mọi người, chỉ đơn giản là nỗ lực của bộ não nhằm đáp ứng một hoặc vài nhu cầu trong “Sáu nhu cầu của con người”. Peter Mallouk, người bạn của tôi kiêm đồng tác giả quyển sách này, cho biết anh thường xuyên đề cập đến những nhu cầu này khi giúp khách hàng ngẫm nghĩ về những gì có thể thật sự thúc đẩy họ và quá trình ra quyết định của họ. “Sáu nhu cầu của con người” này là những gì tạo ra khuynh 73 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 hướng hành động nhất định của chúng ta. Chúng mang tính phổ quát và có vai trò như nguồn cung cấp năng lượng cho mọi hành động, cảm giác không cưỡng lại được thứ gì đó và thậm chí cả những thói nghiện của chúng ta. Chúng có thể là một sức mạnh tốt lành nhưng cũng có thể là một sức mạnh hủy diệt. Tất cả chúng ta đều có sáu nhu cầu như nhau nhưng với cấp độ ưu tiên khác nhau. Chúng ta cũng tìm cách đáp ứng các nhu cầu này theo những cách hoàn toàn khác nhau. Và việc bạn đáp ứng những nhu cầu đó tốt đến mức nào sẽ là yếu tố then chốt quyết định bạn có sống một cuộc đời viên mãn hay không. Tôi hy vọng chương này sẽ giúp bạn nhận thức mô hình đơn giản nhưng có tác động mạnh mẽ này, để từ đó bạn có thể nhận ra những nhu cầu nào đang được bạn ưu tiên và liệu bạn có đáp ứng chúng theo những cách hiệu quả hay không. Bạn cũng sẽ khám phá ra hành trình theo đuổi tự do tài chính của bạn sẽ được hỗ trợ hoặc bị cản trở như thế nào bởi sáu nhu cầu này. CÓ NHỮNG NGƯỜI NGHÈO TỚI MỨC HỌ CHỈ MUỐN TIỀN 74 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach Có thể bạn đang thắc mắc: “Nhu cầu cảm xúc của tôi thì liên quan gì đến tự do tài chính? Hãy tiếp tục kiếm tiền nào!”. Hãy để tôi hỏi bạn điều này: Chính xác thì tại sao bạn phải cố gắng làm giàu? Tất cả chúng ta đều có thể đồng ý rằng vấn đề không phải là tích lũy những tờ giấy in hình các vị tổng thống đã khuất. Có phải bạn đang muốn tìm cảm giác chắc chắn và an toàn? Bạn có khao khát được tự do làm những gì bạn muốn vào lúc bạn muốn? Bạn có đang theo đuổi sự giàu có để cảm thấy mình đặc biệt hoặc duy nhất không? Hay bạn đang tìm kiếm cảm giác cốnghiến - để giúp đỡ những người cần giúp đỡ và tạo ra tác động lâu dài? Có thể bạn muốn tất cả những điều trên. Đó là tất cả những cảm xúc mà bạn tìm kiếm, những cảm xúc được thúc đẩy bởi nhu cầu. Để cảm thấy thành công trong hành trình đến với tự do tài chính, bạn phải hiểu thêm một chút về cách phần mềm của chúng ta thật sự hoạt động và lý tưởng nhất là thiết lập các mã sao cho bạn có thể chiến thắng! Khi chúng ta điểm qua sáu nhu cầu con người trong phần dưới đây, tôi sẽ chia sẻ một vài câu chuyện ngắn có thật mà tôi góp nhặt từ kinh 75 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 nghiệm làm việc với nhiều người trong lĩnh vực tài chính cá nhân. Các tình huống khác nhau này cho thấy nhu cầu của con người đang thúc đẩy các quyết định tài chính của họ như thế nào - theo hướng tích cực hoặc tiêu cực. CÁC NHU CẦU CỦA BẠN Nhu cầu #1: Cảm giác chắc chắn “Tôi không biết điều gì là chắc chắn, nhưng việc nhìn thấy những vì sao khiến tôi mơ mộng.” VINCENT VAN GOGH Nhu cầu về sự chắc chắn có lẽ là cơ chế sinh tồn bám rễ sâu nhất trong bộ não con người. Tự bảo tồn là nền tảng cho hệ thống vận hành của chúng ta, và tránh những rủi ro không cần thiết là “ưu tiên hàng đầu” trong phần mềm đã qua hàng triệu năm tiến hóa của chúng ta. Tuy nhiên, khi nói đến đầu tư, chấp nhận rủi ro là một phần cố hữu của trò chơi, vì vậy bạn có thể thấy nhu cầu quá mức về sự chắc chắn có thể khiến bạn đưa ra những lựa chọn tồi (ví dụ như giấu tiền tiết kiệm ở dưới gối, bán toàn bộ cổ phiếu khi mới nhìn 76 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach thấy dấu hiệu biến động đầu tiên). Khi sự chắc chắn đóng vai trò người lái xe trong hành trình đến với tự do tài chính, bàn tay của nó có thể siết vô-lăng hơi chặt. Nỗi thôi thúc né tránh mọi rủi ro có thể bị đẩy đi quá xa và thật sự tổn hại đến cơ hội thành công của bạn. Nhưng với sự cân bằng và bối cảnh phù hợp, sự chắc chắn có thể làm thay đổi cuộc chơi. Một khi chắc chắn về cách thị trường hoạt động và biết chính xác cần làm gì để tiếp tục hành trình, bạn sẽ trải nghiệm tự do đích thực trong cả hành trình và đích đến. Hãy xem CẢM GIÁC CHẮC CHẮN hoạt động như thế nào trong những tình huống tài chính sau: • Một người Mỹ thuộc thế hệ Bùng nổ dân số đã hoảng sợ rút khỏi thị trường vào năm 2009 và vẫn đang tích trữ tiền mặt với hy vọng “thời điểm tốt hơn” sẽ đến để bà quay lại thị trường. Bà đã bỏ lỡ một thị trường giá lên dài nhất trong lịch sử, và giờ đây cơ hội nghỉ hưu lâu dài của bà có nguy cơ không thành sự thật. • Một cặp vợ chồng mới cưới đã sáng suốt lên kế hoạch cho 77 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 tương lai, tích lũy tài khoản hưu trí, dành ra một khoản tiền riêng cho con học đại học, đồng thời bảo vệ mình bằng một kế hoạch đầu tư tài chính và bất động sản. Họ cảm thấy an tâm trong khi nhiều bạn bè của họ đang tiêu xài toàn bộ số tiền kiếm được và không hề có kế hoạch gì cả. • Một người chỉ đầu tư vào chứng chỉ tiền gửi và trái phiếu kho bạc để thỏa mãn nỗi ám ảnh của mình về “sự đảm bảo”. Trớ trêu là khi không chấp nhận rủi ro lớn hơn để có lợi nhuận cao hơn, anh gần như không có khả năng đạt được mục tiêu nghỉ hưu của mình. Nhu cầu tâm lý đã thế chỗ nhu cầu tài chính thật sự của anh. • Một cặp vợ chồng trung lưu từ bỏ những thứ xa hoa, chi tiêu tằn tiện và tiết kiệm 25% thu nhập hằng năm kể từ khi họ bắt đầu đi làm (người chồng chọn làm việc cho chính phủ để đảm bảo lương hưu). Bây giờ, khi nghỉ hưu, họ có một danh mục đầu tư từ quỹ hưu trí trị giá bảy con số. • Một cặp vợ chồng sở hữu nhiều hơn những gì họ có thể chi tiêu khi nghỉ hưu, nhưng họ không đi nghỉ mát, không chọn mua ly cà phê đắt tiền hoặc thuê một chiếc xe sang trọng 78 | T r a n g Kho sách t ng h p link Google Drive 3000+ ebook & sách nói, 38 ch , 700+ GB https://bit.ly/usbsach mà họ luôn mong muốn. Điều trớ trêu là họ sẽ để lại tất cả cho con cái của mình, và bọn trẻ thì rất sẵn sàng chi tiêu phóng khoáng! Vì vậy, đây là câu hỏi của tôi dành cho bạn: Làm thế nào để có sự chắc chắn trong hành trình đến với tự do tài chính của bạn? Bạn đang chắc chắn ở mức độ vừa đủ, chưa đủ, hay quá nhiều? Lời khuyên: Mặc dù nhu cầu về sự chắc chắn là lành mạnh khi ở một “liều lượng” phù hợp, nếu để nhu cầu tâm lý này kiểm soát bạn thì bạn sẽ nhanh chóng bị tê liệt, bởi vì điều duy nhất chắc chắn là cuộc sống không có gì chắc chắn cả. Nhu cầu #2: Trải nghiệm sự đa dạng “Sự đa dạng là gia vị không thể thiếu của cuộc sống, nó làm cuộc sống ngát hương.” WILLIAM COWPER Sự đa dạng là thứ giữ cho cuộc sống thú vị! Đó cũng là thứ giúp bạn xây dựng sự mạnh mẽ về cảm xúc để có thể đối phó với bất cứ điều gì mà cuộc sốngmang lại.Tính tự phát là một 79 | T r a n g Kho data VIP 2700+GB tích h p s n vào app a n ng https://bit.ly/trelloaiov23 """