Điện Thoại Di Động - Lưu Chấn Vân full prc pdf epub azw3 [Tiểu thuyết]

"Điện Thoại Di Động - Lưu Chấn Vân full prc pdf epub azw3 [Tiểu thuyết] 🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Điện Thoại Di Động - Lưu Chấn Vân full prc pdf epub azw3 [Tiểu thuyết] Ebooks Nhóm Zalo Thông tin sách Tên sách: ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG Tác giả: Lưu Chấn Vân Người dịch: Sơn Lê Nhà phát hành: Phương Nam Nhà xuất bản: NXB Phụ Nữ Khối lượng: 350g Kích thước: 13 x 21 cm Ngày phát hành: 04/2006 Số trang: 344 Giá bìa: 45.000đ Thể loại: Tiểu thuyết Đương đại Thông tin ebook Nguồn: http://tve-4u.org Thực hiện ebook: thanhbt Ngày hoàn thành: 29/12/2016 Dự án ebook #276 thuộc Tủ sách BOOKBT Chương I Lữ Quế Hoa 1 Lão Ngưu trông coi điện thoại trên thị trấn, năm 1968 cùng với cha của Nghiêm Thủ Nhất đi buôn hành. Lão Nghiêm, cha của Thủ Nhất trước ngày đi buôn hành rất ít nói, cả ngày lão chỉ nói mươi câu. Trong mười câu thì sáu câu không nói không được, mỗi câu chỉ một tiếng, chuyện lớn là làm nhà, chuyện nhỏ là sắm thêm cái chậu đựng nước tiểu, tán thành thì lão buông một tiếng “được”, không tán thành thì “đếch gì”; bốn câu khác là than thở, dù vui mừng hay bực tức cũng đều “ối dào”. Sau ngày đi buôn hành lão trở nên nói nhiều. Đi buôn được chừng nửa năm lão có thể nói gãy gọn một câu chuyện. Thủ Nhất nhớ, hồi ấy cha cậu ta vẫn kể hai câu chuyện, một chuyện ăn viên đậu, một chuyện ăn bánh kem. Một người, tháng Chạp, lên chợ bán những lá bùa, ngồi bên cạnh là hàng bán viên bột đậu xanh. Lão mua bốn cân, người quen, cho hẳn sáu cân. Một mình lão ăn, ăn hết lúc nào không hay. Vừa đứng dậy, lão ngã bịch ngay xuống. Một người, vào mùa gặt, nhà bị mất bò, đi tìm hai hôm nhưng vẫn không thấy, bụng đói quay về, gặp ngay người đi bán bánh kem, người quen, “nào ông anh, cho tôi chịu năm cân”. Ăn xong về nhà, “mẹ, cho con hụm nước”, bịch, lại ngã. Lúc bấy giờ Thủ Nhất không thấy buồn cười, nhưng đến năm bốn mươi tuổi cứ mỗi khi nghĩ lại, đều buồn cười. Thoạt đầu, Thủ Nhất thấy cha đi bán hành quen biết nhiều người, học ăn học nói, về sau cậu mới biết, chỉ có một người dạy cha nói chuyện, ấy là lão Ngưu. Buổi tối, cả nhà quây quần bên bếp lò ăn cơm, đang ăn thì Thủ Nhất cười khúc khích, lắc đầu: - Cái nhà bác Ngưu! Thủ Nhất biết cha đang ăn cơm, lòng những muốn đi buôn hành với lão Ngưu. Lúc ấy, Thủ Nhất thấy trên đời này không gì vui bằng chuyện đi buôn hành. Tiết đông chí của năm 1968, lão Ngưu và lão Nghiêm đi bán hành ở mỏ than Trường Trị cách đấy hai trăm dặm, lúc về đi qua cửa nhà lão Nghiêm, lão Ngưu vào ngồi chơi một lúc. Trước khi gặp lão Ngưu, Thủ Nhất nghĩ ông này phải là người to cao, nói lớn, nhưng gặp rồi mới biết, lão Ngưu cao hơn cái bàn không là bao, miệng thần sấm, lúc nói giọng eo éo như đàn bà con gái. Khi trước chỉ nghe nói, bây giờ thấy, lẽ ra Thủ Nhất phải sợ, không ngờ lão Ngưu cười ngượng ngùng với Thủ Nhất, lấy cái mũ bông trên đầu xuống, dùng tai mũ lau mồ hôi trên mặt. Lão Nghiêm mời bạn vào nhà uống nước, Thủ Nhất cũng theo vào, lão đạp vào bụng con một cái: - Người bẩn thỉu tanh tưởi quá, cút! Hai người ngồi uống nước, không thấy lão Ngưu nói gì. Thỉnh thoảng mới có tiếng nói chuyện, chỉ là chuyện ăn uống dọc đường, cho con la ăn mất bao nhiêu thức ăn... Sau đấy chỉ còn có tiếng uống nước ừng ực. Lão Ngưu đánh xe đi rồi, lão Nghiêm mới nói với cả nhà: - Chuyện định nói, hôm nay lại chưa nói được. Hăm ba tháng Chạp, năm cùng tháng tận, lão Nghiêm xách theo cái chân giò sang nhà lão Ngưu chơi, nhân thể tính toán nợ nần. Buổi sáng đi mặt mày tươi tỉnh, chiều về mặt tái xanh, ngồi ở bậu cửa hút thuốc. Hút cho đến lúc sao trời ngả về Tây lão mới đứng dậy, gõ cọc cọc cái tẩu thuốc lên đầu: - Tôi còn đi bán hành nữa sẽ không là cái giống người! Mẹ Thủ Nhất chết sớm, chết đói hồi năm 1960. Hôm sau cậu ta nghe bà nói lại, lão Nghiêm và lão Ngưu trong khi tính toán nợ nần, hai người cãi cọ, to tiếng với nhau. Từ đấy, lão Nghiêm thôi không buôn bán hành mà cũng không qua lại với lão Ngưu nữa, ngồi buồn, không nói năng gì. Thủ Nhất có một người chú, em rể của mẹ, vẫn gọi là Hoàng, ông này mở hiệu nhuộm áo quần. Mùa xuân năm sau, ông Hoàng rủ lão Nghiêm đi mua vải ở các làng, lão Nghiêm lắc đầu: - Vải dễ mua, nhưng tôi không biết rao. - Bác chỉ rao thật to một câu “ai nhuộm vải không” thôi mà. Lão Nghiêm lắc đầu, không đi. Mùa xuân năm 1989, lão Nghiêm bị xuất huyết não, đâm ngớ ngẩn, liệt nửa người bên trái. Có điều khác người là, người ta bị xuất huyết não thì không nói được, nhưng lão thì lắp bắp vẫn nói được cả câu; người khác xuất huyết não thì không còn nhớ gì, nhưng lão Nghiêm lại nhớ hết mọi chuyện trong đời. Cuối năm, Thủ Nhất từ Bắc Kinh về quê ăn tết, hai cha con ngồi bên bếp lửa, lão Nghiêm người bị lệch ngồi một bên bếp, Thủ Nhất ngồi một bên, không hiểu tại sao lại nói đến chuyện lão Ngưu. Năm 1968 cùng đi buôn hành, không hiểu vì sao trở mặt. Lão Nghiêm giơ cánh tay phải không bị liệt lên, ngón tay run lẩy bẩy, miệng lắp bắp rất vất vả: - Lão ta ăn gian! Khoản... khoản... khoản... nào cũng gian, nhiều... nhiều... nhiều lắm! - Là bạn tốt, đừng bao giờ làm ăn chung. Thủ Nhất nói. - Ăn gian tao chịu được. Chứ đúng hăm ba tháng Chạp, tính xong nợ thì trời vừa tối, tao cầm tiền ra về, ra đến cửa sực nhớ sau tết ngày nào sẽ đi chợ, tao quay lại định hỏi, nghe lão Ngưu ở trong nhà nói với vợ: cái thằng Nghiêm ấy là đồ ngu! - Tức không phải vì tiền, mà vì một câu nói. Lão nói như khóc: - Cả đời tao, không ai dám nói, chỉ có lão ta, lão ta bảo tao là thằng ngu. Lão chỉ vào ngực: - Đời cha, còn gì buồn hơn! Mùa hè năm 1995, Lão Nghiêm bị trúng gió, miệng bắt đầu méo xệch về bên phải, nước dãi chảy ròng ròng. Cho đến chết, lão không nói câu nào. Chia tay với lão Nghiêm, lão Ngưu cũng không còn đi buôn hành nữa. Năm 1969, trên thị trấn lắp cái máy điện thoại quay tay đầu tiên, lão lên bưu điện thị trấn trông coi điện thoại. Hồi ấy, có những hơn hai chục người muốn xin cái chức coi điện thoại, ông Thượng Học Văn, trạm trưởng trạm bưu điện triệu tập cả hai chục người đến: - Coi điện thoại phải cả tiếng dài hơi, mỗi vị thử kêu to lên tôi xem nào. Từng người một gào to thử giọng, cuối cùng lão Ngưu gào to nhất. Đừng có mà khinh cái giọng éo éo đàn bà nhé, cửa kính bên nhà bách hóa kia cũng phải rung lên. Không những giọng to mà còn kéo dài, ông Văn châm một điếu thuốc, hút tàn điếu thuốc mà tiếng gào của lão Ngưu vẫn chưa dứt, ông vội giơ tay ngăn lại: - Được rồi, lão gào còn to hơn tiếng lừa kêu... Năm 1996, Thủ Nhất trở thành người dẫn chương trình “Biết một nói một” của đài truyền hình. Anh ta trở thành người nổi tiếng trên màn hình nhỏ, nhân dân cả nước biết, chỉ có nhà lão Nghiêm không biết: - Thế đấy, cha nó cả ngày nói không nổi chục câu, thế mà nó nói để kiếm cơm cơ đấy. 2 Năm 1968, bạn của Thủ Nhất tên là Trương Tiểu Trụ. Thủ Nhất cầm tinh con gà, năm ấy mười một tuổi; Tiểu Trụ cầm tinh con khỉ, đầu nó méo như quả bí ngô, cổ tay cổ chân bé tẹo chẳng khác cây sậy. Cái đầu thì nặng, lúc nào cũng ngoẹo sang một bên trông như thớt cối, mắt phải thì chột, lúc nhìn cứ phải gi gi mắt bên trái. Mẹ Tiểu Trụ hơi ngớ ngẩn, cha là thợ mỏ than Trường Trị cách nhà hơn hai trăm dặm. Tiểu Trụ ở nhà lão Nghiêm như ở nhà bà ngoại, Thủ Nhất không có mẹ, mẹ Tiểu Trụ ngớ ngẩn, cả hai cùng cắp sách đi học. Năm 1968, cha Tiểu Trụ đem cái đèn thợ mỏ từ khu mỏ Trường Trị cách đấy hai trăm dặm về, buổi tối lắp pin cũ vào, đèn thợ mỏ chiếu sáng đến vài dặm. Ở nông thôn bóng tối vừa dày, vừa đen, hai đứa cầm đèn thợ mỏ, đứng trên vách núi sau làng chiếu thẳng lên trời viết chữ. Chữ mà Tiểu Trụ thích viết nhất là: mẹ, mẹ không ngớ ngẩn! Chữ Thủ Nhất thích viết là: mẹ, mẹ ở đâu? Hai dòng chữ dừng lại năm phút trên màn đêm. Trường học của thôn được xây trên đất trước kia là chuồng bò. Thầy giáo tên là Mạnh Khanh Thụy. Rằm tháng Tám thầy Thụy lên thị trấn đi chợ, thầy khóa trái lớp học lại, để học sinh ngồi trong lớp. Thủ Nhất, Tiểu Trụ, Lục Quốc Khánh, Trương Trường Căn, Đỗ Thiết Hoàn dỡ vách phía sau chui ra, cởi giày xắn cao quần, lội qua sông, lên núi ăn cắp dưa đỏ. Người coi dưa của thôn là lão Lưu bị nặng tai. Thoạt đầu bọn chúng định ăn cắp dưa đỏ, nhưng khi luồn ra phía sau, ngó vào trong lán người coi dưa, thấy lão Lưu đang làm bánh chẻo, cho bánh vào nồi luộc, bọn chúng quyết định đánh cắp bánh của lão. Thủ Nhất, Trương Căn vào lấy trộm dưa, lão Lưu chạy ra đuổi, ở trong này Tiểu Trụ, Quốc Khánh, Thiết Hoàn vớt hết bánh, chỉ để lại nước, bọc bánh vào áo, chạy lên núi ngồi chờ Thủ Nhất, Trường Căn cùng ăn. Cả bọn cùng ăn bánh, Thủ Nhất không được ăn. Lão Lưu đuổi bắt được Trường Căn, Thủ Nhất. Buổi chiều thầy Thụy về hỏi tội. Không chờ thầy dùng thước kẻ đánh lên mu bàn tay, Thủ Nhất gọi Trường Căn, Quốc Khánh, Tiểu Trụ, Thiết Hoàn cùng đến. Gần tối, học sinh đã về hết, chỉ còn thầy Thụy đứng trong lớp học. Rằm tháng Tám, trăng tròn vành vạnh. Thầy Thụy ăn cái bánh trung thu mua trên thị trấn về: - Các em ăn bánh chẻo rồi, cứ đứng đấy đến sáng mai vào học. Từ đấy, Thủ Nhất trong lớp học không ngóc đầu lên nổi. Không ngóc đầu lên nổi không phải vì ăn trộm bánh, là vì cậu ta tố cáo lũ bạn. Tiểu Trụ thù Thủ Nhất lắm, nó nói: - Nó tố cáo đứa khác không sao, tao là bạn thân của nó, vậy mà nó cũng không tha! Từ đấy hai đứa không nói chuyện với nhau nữa. Nửa năm sau, Tiểu Trụ được cha đưa đến vùng mỏ Trường Trị cách đấy hơn hai trăm dặm. Vì người mẹ ngớ ngẩn của cậu ta được cha đưa đi, nên cũng phải đưa cậu ta đi theo để trông coi mẹ. Trước khi đi, Tiểu Trụ đến tìm Thủ Nhất, cho bạn cái đèn thợ mỏ hồi xưa hai đứa chiếu lên trời chơi trò viết chữ. Sáng sớm hôm sau, Thủ Nhất đến tiễn bạn, thấy thằng Trụ đang ôm cửa nhà bà mà khóc. Bà nó cũng khóc. Cha nó ôm cái bọc hành lí đứng bên cạnh. Cuối cùng bà nó gỡ tay nó khỏi cửa, để nó đi với cha. Ba tháng sau, Thủ Nhất nhận được thư của Tiểu Trụ gửi từ khu mỏ Trường Trị về. Người đưa thư lượn ba vòng thôn nhưng cũng không tìm thấy “Nghiêm Thủ Nhất”. Cuối cùng lão Lưu là người coi dưa, nhổ nước bọt xuống đất, nói: - Nghiêm Thủ Nhất... cái thằng ăn cắp dưa! Trên bì thư là dòng chữ in đỏ chót “Mỏ số 3 Trường Trị”. Trên cùng của lá thư cũng in dòng chữ “Mỏ số 3 Trường Trị”. Nội dung thư rất ngắn, chỉ hỏi thăm nhau, hỏi cái đèn còn dùng được nữa không. Thủ Nhất gửi thư trả lời Tiểu Trụ. Viết xong thư, nó xin cha tám xu mua tem. Cha nó vừa cãi nhau với lão Ngưu về chuyện buôn bán, đang bực mình, cho nó một cái tát: - Nói được mỗi một câu mà cũng xin tiền, tao không cho. Lá thư ấy không gửi đi được. 3 Năm 1969, Lữ Quế Hoa hai mươi tuổi, lấy chồng ở thôn Nghiêm Gia. Lập tức Nghiêm Thủ Nhất ngửi thấy mùi trên người Quế Hoa không giống bất cứ ai. Trên người cô có cả mùi cô dâu mới, nhưng cũng có cả mùi khác nữa. Giống như mùi mơ chín, hơi ngầy ngậy, ngòn ngọt, đứng gần mắt cứ dính lại, buồn ngủ. Vì Quế Hoa nên cái mũi Thủ Nhất cũng chín sớm hơn. Năm 1969, Quế Hoa là cô gái nổi tiếng ở Phương Viên cách đấy mấy chục dặm. Nổi tiếng vì trước khi lấy chồng đã ngủ với cậu Trịnh làm ở đài truyền thanh thị trấn, mà cậu Trịnh thì đã có vợ. Năm 1969, nhà nào cũng lắp loa truyền thanh, cứ sáu giờ sáng mở đầu là bản nhạc “Đông phương hồng”, tiếp theo là lời dạy của Mao Chủ tịch. Trịnh là người cai quản loa của ngàn vạn gia đình, đêm ngủ ngay ở đài. Ngoài việc trông coi đài, cậu Trịnh này kiêm luôn phát thanh viên, biết hát đôi ba bài. Hát ca kịch, tiếng hát đã dụ được Quế Hoa đến đài. Sáng hôm ấy, cậu ta quên bẵng, bật sai công-tắc, đài không phát nhạc “Đông phương hồng”, mà cũng không phát lời Mao Chủ tịch, trên loa lại có tiếng thở hổn hển và tiếng rên rỉ của trai gái đang nằm trên giường với nhau. Cả ngàn, cả vạn nhà cùng nghe thấy. Vậy là từ hôm ấy người trông coi đài truyền thanh không phải là cậu Trịnh kia nữa mà là cậu Nhạc. Cái loa nhỏ lại vang lên bài “Đông phương hồng” và lời dạy của Mao Chủ tịch. Hai người ấy, Trịnh và Quế Hoa từ đấy cũng không gặp nhau nữa. Ba tháng sau, Quế Hoa lấy Ngưu Tam Cân ở thôn Nghiêm Gia. Tam Cân cũng như cha Tiểu Trụ, làm thợ đào than ở khu mỏ Trường Trị cách đấy hơn hai trăm dặm. Nghe nói Quế Hoa sắp về làm dâu thôn này, cả thôn đều phản đối. Ngay như ông Nghiêm là người ít nói cũng phải mặt đỏ tía tai, nhổ đánh toẹt một bãi nước bọt ngay ở cửa, kêu lên: - Cái đồ giày rách! Nhưng Tam Cân vừa thấy mặt Quế Hoa liền vội thề sống thề chết thể nào cũng lấy cô. Anh nói với cha: - Vẫn là giày mới đấy! Cứ coi như cái xe đạp, người ta mượn cưỡi một lúc rồi trả, có sao đâu! Hôm cưới, Thủ Nhất không thấy mặt Quế Hoa, anh ta theo cha lên thị trấn bán lợn. Sáng sớm hôm sau đi học, gặp Tam Cân chở Quế Hoa trên xe đạp cùng lên phố mua chụp đèn. Từ xa đã thấy Quế Hoa mặc cái áo nhung kẻ màu đỏ, điều không bình thường là cô ta đến gần, Thủ Nhất lập tức ngửi thấy mùi thơm rất đặc biệt trên người; tiếp theo lại phát hiện mắt cô này không giống ai, ti hí mắt dê, cứ lim dim nửa nhắm nửa mở, nhưng thỉnh thoảng mở to, bất ngờ trông thấy Thủ Nhất, Thủ Nhất mười hai tuổi hồn vía như bị cô này bắt mất. Hai mươi năm sau, Thủ Nhất gặp ở Lư Sơn cũng một cô gái có đôi mắt như thế, anh ta phát hiện, phàm là các cô gái có cặp mắt ti hí thì sức hấp dẫn không chỉ ở đôi mắt, ban ngày hấp dẫn bởi đôi mắt, ban đêm hấp dẫn bởi cái khác. Lúc ấy Thủ Nhất mới hiểu được hai chữ “long vật”, cả vạn người cũng chỉ có vài ba người được như thế. Điều làm Thủ Nhất khó hiểu là, một long vật như vậy tại sao lại sinh hạ ở cái thôn vùng núi Tấn Nam ấy được nhỉ? Cưới nhau được mười hôm, Tam Cân lại đi đào than cách nhà hai trăm dặm. Buổi tối, bọn Thủ Nhất, Quốc Khánh, Trương Căn, Thiết Hoàn kéo đến nhà Quế Hoa chơi. Trước đây vẫn chơi trò bán hành ở sân phơi, trò chơi chán như cơm thiu. Mới bắt đầu hai bên chưa quen nhau, Thủ Nhất cùng cả bọn leo lên tường nhà Tam Cân, ngó qua cửa sổ đang có ánh đèn. Đèn dầu có thêm cái chụp, giấy dán cửa sổ sáng hơn nhà khác. Đằng sau nhà Tam Cân là cái đìa đầy cỏ năn cỏ lác. Bọn chúng chồng người lên thành cái thang, chọc thủng giấy dán cửa sổ để ngó vào trong phòng. Dưới ánh đèn sáng, Quế Hoa uốn éo tấm thân, hát những bài hát đã học của anh chàng Trịnh ở trạm truyền thanh thị trấn. Quế Hoa thích hát nhất là bài Cô gái tóc trắng. Quế Hoa hát một lúc rồi bê cái bát sành uống nước, ai cũng nghĩ cô nuốt vào bụng, không ngờ cô quay lại nhổ ra ngoài cửa sổ. Ngoài kia hai cái thang người đổ ụp xuống cái đìa đầy cỏ dại. Lũ trẻ nhảy qua tường rào, ùa vào nhà, vật Quế Hoa xuống giường mà cù. Quế Hoa hai chân đạp đạp lên trời, cười như nắc nẻ. Vậy là quen nhau. Trước đông người, Thủ Nhất không ngóc đầu lên nổi, lúc làm thang, nó bị thằng Quốc Khánh đè xuống tận đít. - Ôi, chảy máu rồi! Quế Hoa ôm Thủ Nhất vào lòng, cô ta bôi thuốc lên mặt cậu ta bị cào xước. Lồng ngực Quế Hoa cứ phập phồng lên xuống, mùi cơ thể tỏa lan khiến Thủ Nhất sắp ngất xỉu. Thủ Nhất như bị ngất làm cho lũ bạn không thích. Quốc Khánh nhổ một bãi nước bọt xuống đất: - Bà nội! Quế Hoa về nhà chồng hôm hai mươi sáu tháng Chín âm lịch, mồng sáu tháng Mười Tam Cân về mỏ. Mồng bảy tháng Giêng Quế Hoa muốn gọi điện cho chồng. Hồi ấy, thị trấn đã có điện thoại được một tháng. Lũ bạn bè Thủ Nhất quen Quế Hoa đến độ có thể xem được nịt vú của cô. Ngồi dưới ánh đèn, Quế Hoa bàn với mọi người: - Các em ai lên thị trấn với chị gọi điện thoại không? Cả bọn nhao nhao: - Em đi, em đi! Quốc Khánh đưa tay ra ngăn mọi người: - Để tớ đi, ở đây chỉ có tớ đã gọi điện thoại. Lúc này Quế Hoa đang rửa mặt, vội ngước lên, những giọt nước trên mặt rơi xuống: - Điện thoại gọi thế nào nhỉ? Quốc Khánh tuột ngay một chiếc giày, áp vào mặt: - Anh Cân phải không? Em là Quốc Khánh đây. Anh ăn cơm chưa? Ăn cháo ngô hay ăn mì? Cả bọn cùng cười. Trường Căn không phục: - Chuyện thì ai nói mà chẳng được, nhưng mày có biết quay máy hay không? Quốc Khánh làm động tác quay máy: - Quay thế này, như quay nước ở giếng lên, càng quay càng thích. Vào lúc quan trọng nhất, Thủ Nhất đứng dậy. Lần trước mặt cậu ta bị cào xước, được Quế Hoa bôi thuốc, khiến địa vị của cậu trong lũ bạn có phần được đề cao. Tuy vẫn chưa hết chuyện ăn cắp bánh, nhưng cậu ta vẫn có thể thỉnh thoảng ngước lên. Đây là lúc quan trọng nhất: - Này nhé, thằng Khánh chưa gọi điện bao giờ, mới hôm trước còn hỏi tớ gọi điện thế nào. Quốc Khánh chà chiếc giày lên đầu Thủ Nhất: - Tao chưa gọi điện thoại thì mày đã gọi chưa nào? Thủ Nhất bị chiếc giày làm cho hoa cả mắt, bỗng nổi nóng, nó lấy đầu đẩy Quốc Khánh ra cửa: - Tao chưa gọi, nhưng tao quen bác Ngưu trông coi điện thoại. Quốc Khánh đứng ở cửa lau máu bên khóe miệng, nhìn Thủ Nhất bằng con mắt xa lạ: - Quen bác Ngưu có gì là ghê gớm lắm đâu? Thủ Nhất: - Tao không biết gọi, nhưng bác Ngưu giúp. Thiết Hoàn đứng về phe Quốc Khánh, chỉ vào Thủ Nhất: - Mày nói không đúng, nếu nhờ không được, có phải hỏng việc không nào? Thủ Nhất bỏ mũ xuống, vứt ngay trước mặt Thiết Hoàn: - Nếu gọi không được, một mình tao chạy bộ đến mỏ số ba. Vậy là nó gây sự đánh nhau với Thiết Hoàn. Lúc này Quế Hoa đã rửa mặt xong, hai tay đang tết tóc. Cô nhìn lũ trẻ, cuối cùng nhìn Thủ Nhất: - Đá trắng, sáng mai đi nhé. Vì Quế Hoa mà năm 1969 Thủ Nhất biết gọi điện thoại. Ba chục năm sau, Thủ Nhất tính lại, nếu không có Quế Hoa thì ít nhất mười năm sau đấy cậu mới biết gọi điện thoại. Nếu là một dân tộc, dùng điện thoại sớm mười năm hay muộn mười năm, thì tốc độ phát triển kinh tế quốc dân vô cùng khác nhau. 4 Năm 1969, giọng nói của Thủ Nhất bắt đầu vỡ. Trước kia giọng nói như gà trống con, bây giờ giọng khàn khàn như người lớn tuổi. Với cái giọng khàn khàn ấy, Thủ Nhất tranh thủ đi gọi điện thoại. Nhưng giống như lần trước ăn cắp bánh khai ra bạn bè, cậu ta lại làm phật lòng bạn bè. Mà có lỗi lớn kia chứ. Bọn thằng Quốc Khánh cứ nghĩ Thủ Nhất đạp xe chở Quế Hoa lên thị trấn gọi điện thoại là để được đi một mình với Quế Hoa, thật ra Thủ Nhất không chỉ vì một chuyện ấy. Hai tháng trước Tiểu Trụ gửi thư cho Thủ Nhất, cậu ta không có tiền mua tem trả lời thư bạn, nhân cơ hội Quế Hoa gọi điện cho Tam Cân, nhờ lão Ngưu nhắn giúp cho Tiểu Trụ biết cái đèn thợ mỏ không sáng nữa, pin cũ đã hết điện, không có cách nào viết chữ lên trời được, bảo với Tiểu Trụ bao giờ anh Tam Cân về gửi cho xin vài cái pin. Nhưng chuyện này không thể nói cho Quế Hoa biết, mà cũng không thể nói cho bọn thằng Quốc Khánh biết. Mà nhất cử nhất động của Thủ Nhất bọn thằng Quốc Khánh đều bực, vậy mà nhất cử lưỡng tiện thử hỏi làm sao mà không điên lên được? Cái khó hơn là, những chuyện ấy không thể để cha của Thủ Nhất biết. Lần trước Tiểu Trụ gửi thư về, Thủ Nhất đã bị cha cho một cái tát, bây giờ nhờ Tam Cân nhắn tin coi như sự việc càng nghiêm trọng hơn. Đồng thời, bọn thằng Quốc Khánh biết Thủ Nhất lên bưu điện thị trấn gọi điện thoại thì cũng không thể cho cha biết, vì là Quế Hoa gọi điện thoại, người trông coi điện thoại trên thị trấn là lão Ngưu, mà cả hai người này cha của Thủ Nhất cực lực phản đối. Ba chuyện chỉ cần biết một chuyện, ba người chỉ cần biết một người thì Thủ Nhất cũng đủ ăn đòn rồi. Cảm ơn thượng đế, mấy hôm nay lão Nghiêm bị cảm cúm, nằm ở nhà mà rên hừ hừ. Lão đắp ba cái chăn mà còn kêu rét, mồ hôi ra đầm đìa, mồ hôi ướt cả ba cái chăn. Từ nhà Quế Hoa về, Thủ Nhất đứng ngay đầu giường cha, đầu tiên cậu ta cau mày nghiến răng, rồi cất tiếng khàn khàn: - Cha, có lạnh không? Con đốt cho cha hòn gạch nhé? - Cha, nóng không? Con lấy nước lạnh cho cha uống nhé? Rồi cậu ta xúc động: - Con nhớ mẹ. Nó nhìn bà nội: - Không thể để cha cháu nằm mãi thế này được. Bà nội và cha ngước mắt nhìn Thủ Nhất. Thủ Nhất lại nói: - Sáng mai cháu lên thị trấn lấy thuốc cho cha cháu. Lão Nghiêm lẩm bẩm điều gì đấy rồi nhắm mắt, nằm yên. Bà nội: - Thằng Đá trắng của bà lớn lắm rồi. Thật không dễ dàng! 5 Lão Ngưu trực điện thoại trên thị trấn không còn là lão Ngưu đi buôn hành. Thủ Nhất nhớ Lão Ngưu đi buôn hành rất hiền lành, bây giờ hách dịch lắm. Năm 1968 là chúng ta, bây giờ là chúng ông. Nghề nghiệp thay đổi, giọng điệu cũng thay đổi theo. Từ thôn Nghiêm Gia lên thị trấn Ngũ Lí phải đi bốn chục dặm đường núi. Đi được nửa đường thì tuyết bắt đầu rơi. Ổ gà dọc đường làm luôn luôn tuột xích. Cứ đi đi dừng dừng, vất vả lắm mới lên đến thị trấn Ngũ Lí, đến nơi lại đúng phiên chợ. Thủ Nhất vác xe, Quế Hoa ôm bọc đồ, chen mãi mới đến được trạm bưu điện, Thủ Nhất phát hiện mất một chiếc giày trong lúc chen chúc ở chợ. Lúc này tuyết đã thôi rơi, cậu ta quay lại tìm được chiếc giày rồi đi tiếp đến trạm bưu điện, đến nơi vừa lúc lão Ngưu hết giờ. - Hết giờ, hết giờ rồi, chiều hãy gọi! Trên tường phòng điện thoại có treo hai cục pin khô. Lão Ngưu đang rút tay quay máy điện thoại rồi cho vào cái hộp gỗ, trên nắp cái hộp gỗ là cái khóa to tướng. Gặp phiên chợ nên có rất nhiều người đến gọi điện. Thủ Nhất mướt mồ hôi trán, chen mãi mới đến được trước mặt lão Ngưu: - Bác Ngưu, cháu đạp xe bốn chục dặm lên đây. Lão Ngưu: - Mày đi bốn chục dặm cũng phải chờ đến chiều. Tao thì không cần nghỉ, nhưng cái máy làm việc từ sáng đến giờ, nó phải nghỉ chứ. - Bác ơi, cha cháu là Nghiêm ở thôn Nghiêm Gia đây mà, hồi xưa vẫn đi buôn hành với bác. Lão Ngưu định thần nhìn Thủ Nhất. Thủ Nhất với cái giọng khàn khàn: - Tiết đông chí năm ngoái bác còn đến nhà cháu uống nước. Lão Ngưu nhìn Thủ Nhất rồi lấy chùm chìa khóa treo lủng lẳng sau mông ra, định mở khóa cái hộp gỗ, chợt lão dừng lại: - Không được, tao phải chấp hành chỉ thị của ông trưởng phòng. Đến chiều. Người thân cũng không được gọi giờ này. Lúc này Quế Hoa ôm bọc đồ chen đến: - Bác ơi, chiều là lúc nào? Lão Ngưu nhìn Quế Hoa rồi cười: - Về nhà ăn cái bánh bao chay, húp bát canh, chỉ bằng hút xong điếu thuốc thôi. Câu hỏi của Quế Hoa khiến cho Thủ Nhất thêm khó xử. Ngày mồng tám tháng Mười một âm lịch của năm 1969 Thủ Nhất đã sắp xếp công việc cả rồi. Coi như điện thoại gọi xong ngay, lão Ngưu ăn cơm uống nước có lâu một chút cũng chả sao, nó còn ra hiệu cắt thuốc cho cha. Quế Hoa lên thị trấn chỉ một việc, Thủ Nhất phải ba việc. Lúc này phải mất thì giờ chờ lão Ngưu về ăn trưa, không làm gì được, Thủ Nhất cũng không dám đi đâu. Dọc đường cậu ta cứ do dự không biết có nên nói cho Quế Hoa biết chuyện cắt thuốc không. Nếu nói chẳng hóa là chuyện đi nhất cử lưỡng tiện, sẽ làm mất cái không khí hai người cùng đi gọi điện thoại. Cuối cùng, Thủ Nhất không nói, hai người cùng hiểu nhau, Quế Hoa ngồi sau xe ôm eo Thủ Nhất. Bây giờ đã đến lúc phải hành động, Thủ Nhất đi cắt thuốc cho cha, để Quế Hoa ngồi chờ gọi điện, ai làm việc nấy, coi như không phải là một công đôi việc mà là tiện thể. Vậy ra, dọc đường nói dối nhau hay sao? Việc chung biến thành việc riêng. Thủ Nhất mong cho lão Ngưu ra sớm, chỉ hút xong nửa điếu thuốc càng tốt. Chờ gọi điện rồi mới đi cắt thuốc, cắt thuốc coi như chuyện tiện thể, như vậy làm cho Quế Hoa vui hơn: - Thế mà chú em không nói! Thủ Nhất và Quế Hoa ngồi chờ ở nhà bưu điện thị trấn, mỗi người ăn vài cái bánh rán, coi như chỉ mất thời gian bằng hút xong nửa điếu thuốc. Nhưng lão Ngưu ăn uống có vẻ kề cà. Mãi đến lúc mặt trời đã ngả về tây lão mới lê dép ra, ngáp dài, giải thích với mọi người: - Nhà có khách. Rồi lão mở khóa cái hộp đựng máy điện thoại. Đám người chờ gọi điện ùa cả đến. Thủ Nhất chen bừa lên, tay cầm hai hào Quế Hoa đưa, nhét vội vào tay lão Ngưu. Lão Ngưu cầm tiền: - Gọi đi đâu? - Mỏ số 3 Trường Trị, mỏ số ba. Lão Ngưu như bừng tỉnh đầu óc, đưa trả lại tiền: - Mỏ số ba? Mỏ số ba không gọi được. - Tại sao? Thủ Nhất hỏi. - Xa quá. Những hơn hai trăm dặm, phải mất bao nhiêu cột dây thép mới đến. Chỉ mấy chục dặm trong huyện mà còn không nghe rõ, mỏ số ba nghe thế nào được. Thủ Nhất như sắp bật khóc: - Bác ơi, cháu chờ cả ngày rồi! - Vậy mày gọi sau cùng, để người gọi gần trước đã. Quế Hoa khuyên Thủ Nhất: - Chờ cũng được, chỉ cần gọi được hôm nay. Thủ Nhất muốn khóc nhưng không có nước mắt. Càng như vậy, cậu ta càng không dám nhắc đến chuyện lấy thuốc. Lúc này Thủ Nhất thấy thương cha. Cha nằm nhà lúc nóng lúc lạnh. Cuối cùng, mặt trời sắp lặn, trong nhà chỉ còn ba người lão Ngưu, Thủ Nhất và Quế Hoa. Lão Ngưu nói: - Tôi nói trước, các người sẽ phí cuộc gọi mất thôi, tám chín phần mười không gọi được đâu. Thủ Nhất không quan tâm điện thoại có gọi được hay không, nó lại ấn tiền vào tay lão Ngưu: - Vâng, được hay không bác cứ thử xem sao. Lão Ngưu nặng mặt, bắt đầu quay máy, nói vào ống nghe: - Mỏ số ba, nối dây cho nói với mỏ số ba! Trong máy có tiếng tút tút một lúc rồi im bặt. Lão Ngưu xua tay: - Thấy chưa, bảo không được mà không chịu nghe. Lão nói thêm: - Tôi coi điện thoại ở đây hơn một tháng nay rồi, chưa bao giờ gọi được cho mỏ số ba. Thủ Nhất nhìn Quế Hoa: - Không gọi được, hay là chúng ta đi thôi? Quế Hoa đi tới, nói với lão Ngưu: - Bác ơi, bác thử gọi một lần nữa xem sao, việc gấp lắm! Lão Ngưu nhìn Quế Hoa: - Việc không gấp không ai gọi điện thoại. Tôi nói cho cô hay, đây không phải là lần đầu. Rồi lão quay máy: - Mỏ số ba, mỏ số ba! Thật không ngờ, trong máy có tiếng nói: - Ở đâu, nói chuyện với chỗ nào? - Tôi muốn nói chuyện với mỏ số ba! Đầu kia đường dây: - Tôi mỏ số ba đây, mỏ số ba đây. Lão Ngưu có phần lúng túng, nhưng tỏ ra nghi ngờ: - Mỏ số ba thật à? Xưa nay đâu gọi được mỏ số ba! Anh là ai đấy, anh là ai? Đầu kia đường dây: - Tôi là Mã, ở mỏ số ba. Ông là ai, ông là ai đấy? Lão Ngưu vui mừng: - Mỏ số ba thật rồi. Tôi là Ngưu ở thị trấn Ngũ Lí, Ngưu coi điện thoại ở Ngũ Lí. Bác Mã này, hôm nay ở đây có phiên chợ, hồi mùa Đông năm ngoái tôi đến bán hành ở chỗ bác, bác còn nhớ tôi không? Tiếng của ông Mã ở đầu kia đường dây tỏ ra ngập ngừng: - Lão Ngưu, Ngưu nào nhỉ? Đến bán hành ở đây nhiều người lắm. Lão Ngưu: - Đúng tiết đông chí ấy, tôi đội cái mũ bông, con la kéo xe hành bị ngã ở đường sắt, què chân ấy mà. Hồi lâu không thấy ông Mã nói gì, chừng như đang lục tìm trong trí nhớ, lát sau mới ậm ự: - Ờ ờ... nghĩ ra rồi, nghĩ ra rồi. Lão Ngưu: - Bác Mã, nói chuyện mãi trời cũng sắp tối rồi, bác ăn cơm chưa? Ông Mã: - Người nhận ca thay tôi vẫn chưa đến, đã cơm cháo gì đâu! Lão Ngưu: - Hôm nay mỏ cho ăn bánh bao chay hay ăn mì sợi? Ông Mã: - Hôm qua ăn bánh bao chay rồi, hôm nay có lẽ là mì. Quế Hoa đưa cánh tay huých huých Thủ Nhất. Thủ Nhất đi tới: - Bác ơi, cho cô cháu nói vài câu. Lúc này lão Ngưu mới nhớ ra điện thoại là của Thủ Nhất và Quế Hoa, lão miễn cưỡng đưa máy cho Quế Hoa: - Nói đi, nói nhanh nhé, không được dài dòng đâu đấy. Quế Hoa cầm máy, tay run run, miệng cũng lắp bắp: - Mỏ số ba đấy à? Tôi muốn tìm Tam Cân. Ông Mã ở đầu kia đường dây: - Tam Cân, Tam Cân là ai? Quế Hoa: - Anh ấy làm công nhân đào than ở mỏ. Ông Mã: - Có đến mấy ngàn người đào than, điện thoại chỉ có một, tôi biết đi tìm ở đâu bây giờ? Nhắn gì nói nhanh lên, tôi sẽ nói lại với anh ấy. Quế Hoa đưa máy cho Thủ Nhất, nói khe khẽ: - Không tìm thấy anh của cậu đâu, người khác, cậu nói chuyện xem sao. Thủ Nhất cầm máy, tay run run, hồi lâu không nói nên lời. Ông Mã ở đầu kia đường dây giục: - Sao không nói đi, tôi cắt bây giờ. Thủ Nhất luống cuống, giọng khàn khàn: - Bác ơi, cháu là Thủ Nhất, ở nhà vẫn gọi là Đá trắng, chị dâu cháu là Quế Hoa, chị cháu muốn hỏi, anh Tam Cân lúc nào về thăm chị? Ông Mã: - Thế thôi à? Thế mà cũng phải gọi điện thoại. Một tiếng “cạch”, điện thoại bị cúp. Lúc này Thủ Nhất mới nhớ ra vẫn còn một việc nữa, nhờ Tam Cân nói với Tiểu Trụ cho cậu ta một cái pin khô. Nhưng lão Ngưu đã giật lấy ống nghe trong tay Thủ Nhất, cho máy vào hộp khóa lại. Từ trạm bưu điện ra, Thủ Nhất vội vã chở xe đạp Quế Hoa đến hiệu thuốc, cắt thuốc cho cha. Nhưng hiệu thuốc đã đóng cửa, ra sức gõ nhưng vẫn không ai mở. Một ông già bán bánh lưỡi bò đứng bên nói, ông chủ hiệu thuốc vừa đóng cửa xong, ông ta phải đi khám bệnh cho lợn cách đây mười lăm dặm. Năm 1969 cả thị trấn này chỉ có một hiệu thuốc, ông chủ hiệu thuốc vừa bắt mạch cho người, vừa khám bệnh cho gia súc. Ông già bán bánh nói, đến sớm chút nữa là lấy được thuốc rồi. 6 Thủ Nhất lên thị trấn gọi điện thoại về, bị lão Nghiêm dùng dây thừng kéo nước ở giếng quất cho thâm tím cả người. Dây thừng còn dính nước lạnh. Bị đánh không phải vì không lấy được thuốc, mà không lấy thuốc là đúng. Vì Thủ Nhất cưỡi xe đi được một lúc thì bệnh của lão Nghiêm giảm hẳn. Dứt cơn nóng cơn rét năm hôm liền, khỏi bệnh. Lão Nghiêm dậy, vịn tường đi ra ngoài, rồi từ ngoài sân đi ra đường. Đầu vẫn đau. Tuyết rơi lây rây, người đi ngoài đường mờ ảo như cái bóng. Lão gặp Gạch đen, anh họ xa của Thủ Nhất. Cậu này chừng mười bốn tuổi, hơn Thủ Nhất hai tuổi. Hai năm trước, hôm mồng tám tháng Chạp nhà làm thịt cừu, hai người đánh nhau vì tranh cái móng giò, Thủ Nhất ném cái bát trúng đầu Gạch đen, chảy máu, từ đấy đâm thù đâm oán, không nói chuyện với nhau. Lúc này Gạch đen gặp dịp, mách với lão Nghiêm chuyện Thủ Nhất cưỡi xe đạp lên thị trấn. Gạch đen làm được cái việc mà thằng Khánh, thằng Căn, thằng Hoàn không làm được. Thủ Nhất bị đòn, mười hôm liền không nói năng gì. Mà cũng không đến chơi nhà Quế Hoa. Nó cảm thấy đời thế là hết. Hôm thứ mười một, Tam Cân từ khu mỏ về. Hôm thứ mười hai, ở trường học thằng Căn nói với Thủ Nhất, tối hôm qua bọn chúng đến chơi nhà Quế Hoa, Tam Cân kể lại hơn chục hôm trước Thủ Nhất và Quế Hoa gọi điện cho anh ta. Tam Cân nói, cả cái mỏ số ba cũng chỉ có một máy điện thoại, nếu có ai gọi điện đến, ông Mã sẽ dùng loa phóng thanh để gọi. Vùng mỏ toàn là núi, sau núi vẫn là núi. Hôm ấy, sau khi Thủ Nhất nói chuyện qua điện thoại, ông Mã liền mở loa truyền thanh: - A lô, a lô, phát thanh tìm người, phát thanh tìm người, anh Ngưu Tam Cân có vợ là Lữ Quế Hoa, chị Lữ Quế Hoa nhắn hỏi, sắp tới anh có về không? Tam Cân nói, lúc ấy đang giờ đổi ca, cả ngàn công nhân đèn lò trên đầu, mặt mày đen nhẻm, từ các hầm lò chui ra. Cả ngàn con người lại chui vào lò. Trên khu mỏ tuyết đang rơi, ông Mã cứ nhắc đi nhắc lại tin nhắn, tiếng loa truyền thanh dội vào vách núi, tuyết vẫn rơi, tiếng ông Mã biến thành ngàn vạn tiếng dội lại. Công nhân đội tuyết, nghe thấy tiếng loa, ai cũng cười nhe cả hàm răng trắng nhởn. Chừng chục hôm sau đấy, khu mỏ có một bài vè, mỗi lần đến bữa cơm mọi người lại gõ bát và hát rằng: Anh Tam Cân, anh Tam Cân, Lữ Quế Hoa cô vợ thương anh lắm, Từ quê nhà nhắn lời hỏi thăm, Hôm nào anh về chơi với em? Thủ Nhất khóc. 7 Ba chục năm sau, Nghiêm Thủ Nhất, người dẫn chương trình nổi tiếng của chương trình truyền hình “Biết một nói một” xây dựng một tiết mục “Gọi điện thoại”. Tiết mục không những phá kỉ lục về số người xem “Biết một nói một” mà bài ca Tam Cân và Quế Hoa cũng được lan truyền rộng rãi. Cuối năm, vì tiết mục ấy, Thủ Nhất được người xem truyền hình bầu chọn là “Cái miệng vàng”. Một năm sau, con gái Quế Hoa là Tài Vân lên Bắc Kinh thi vào khoa biểu diễn của Học viện sân khấu, đến ở nhờ nhà Thủ Nhất. Vừa thấy Tài Vân, Thủ Nhất giật mình: - Giống quá, giống mẹ cháu quá! Từ ngày mẹ cháu về khu mỏ, chú chưa gặp lại mẹ cháu. Tài Vân không chút ngập ngừng, cô nói đặc giọng Sơn Tây: - Hễ thấy chú trên màn hình là mẹ cháu lại cười. Tiết mục “Gọi điện thoại” mẹ cháu cũng xem. Nhưng mẹ cháu nói, người đưa mẹ cháu lên thị trấn gọi điện không phải là chú, lúc ấy chú không biết cưỡi xe đạp. Thủ Nhất lại giật mình, trả lời: - Không phải chú thì là ai? - Mẹ cháu nghĩ ngợi suốt đêm, hôm sau nói, không phải ai, mà hồi ấy mẹ cháu không lên thị trấn gọi điện. - Bốc phét! Thủ Nhất buột miệng, anh nhớ lại chuyện năm 1969. Chương II Vu Văn Quyên Thẩm Tuyết Ngũ Nguyệt 1 Chỉ vì một sai lầm ngẫu nhiên mà Thủ Nhất bỏ vợ. Buổi sáng đi làm còn trời yên biển lặng, chiều về bom nổ. - Nhanh, thật là nhanh! Đó là phản ứng đầu tiên sau khi bom nổ. Từ đấy anh mới biết, nếu xảy ra sự cố bất ngờ, con người trước khi chết ý thức luôn luôn tỉnh táo, vẫn còn kịp nói được một câu. Nhưng tay chân luống cuống, câu nói ấy liệu có thích hợp hay không cũng thật khó nói. Rất có thể là một câu nói nhảm hoặc là câu nói bừa. Thủ Nhất cảm thấy, chuyện ở đời giống như sợi dây thun, có lúc kéo thật dài, hễ buông ra, thời gian co lại. Nhưng đáng sợ hơn, Vu Văn Quyên là vợ của Thủ Nhất vốn ăn nói từ tốn, gặp ai cũng vậy, trước khi nói bao giờ cũng nở nụ cười. Lúc này đứng trước trái bom sắp nổ, bỗng tốc độ nói năng thay đổi, việc làm thay đổi, thay đổi luôn cả hôn nhân, “ta ta ta ta”, miệng nói như bắn súng liên thanh, xòe nửa cánh quạt; sắc mặt không thay đổi, vẫn tươi cười, giống như chiến sĩ Đổng Tổn Thụy hồi thế kỉ trước, tay giật kíp mìn nhưng mặt vẫn cười tươi, ý nói: cho dù phải thịt nát tan xương thì cũng phải cho cái lô cốt này vụn ra. Nhưng trước trái bom đang xì khói, Thủ Nhất rất sợ hãi. Trên truyền hình thì anh nói cười vui vẻ, lúc này lại đang cau mày nhăn mặt suy nghĩ, miệng lắp bắp không nói nên lời. Vu Văn Quyên bị chứng hiếm muộn. Làm xong thủ tục ở phòng ly hôn ra, nhìn theo bóng vợ đang xa dần, Thủ Nhất muốn đuổi theo để nói một câu, nhưng là câu gì thì anh tìm mãi vẫn không ra. Cho đến khi vợ trả chìa khóa nhà, anh mới nghĩ ra câu cần nói: - Chú ý giữ gìn sức khỏe nhé. Nhưng Thủ Nhất lập tức cảm thấy, ở đời này không có câu nói nào nhàm bằng câu nói ấy. Nguyên nhân dẫn đến ly hôn thật đơn giản, hôm mười một tháng Hai, qua tin nhắn điện thoại di động của Thủ Nhất, Vu Văn Quyên phát hiện chồng ngoài mình ra còn có cô khác nữa. Thoạt đầu Thủ Nhất nghĩ rằng vợ đòi ly hôn vì người con gái nào đấy, về sau mới biết còn có chuyện khác. 2 Bạn thân của Thủ Nhất là Phí Mặc. Những năm ngoài hai mươi, ba mươi tuổi, Thủ Nhất có nhiều bạn thân, ngày nào cũng tụ tập chuyện trò tào lao, chuyện sôi nổi như nồi lẩu. Ngoài bốn mươi, trong số bạn trai chỉ còn một, giống như quán bar vào lúc hai giờ sáng, thảng hoặc chỉ còn một vài người ngồi lại, cúi đầu uống cà phê. Có lúc Thủ Nhất nghĩ lại, lúc chuyện trò ồn ào lũ bạn nói nhiều chuyện, nhưng chẳng đọng lại trong đầu óc câu nào. Bây giờ bạn chỉ còn một, cũng chẳng biết nói câu gì. Phí Mặc sinh năm 1954, cầm tinh con ngựa, lớn hơn Thủ Nhất ba tuổi. Anh này béo mập, vừa lùn vừa béo, giảng dạy đại học, người Bắc Kinh, đeo kính cận nặng, dù là xuân hạ hay thu đông anh rất thích mặc áo Tàu, mùa đông thích quàng khăn quàng cổ, nói năng nho nhã dễ gần. Thoạt trông thấy anh ta, Thủ Nhất nghĩ ngay đến những trí thức cũ hồi những năm hai mươi, ba mươi của thế kỉ trước. Phí Mặc là bạn học thời đại học của chú họ Văn Quyên, vợ của Thủ Nhất. Sáu năm trước, người chú họ này làm lễ bách nhật cho con, Thủ Nhất gặp Phí Mặc tại đây. Hôm ấy ăn lẩu. Lần đầu gặp mặt, Thủ Nhất nghĩ Phí Mặc là người ít nói, vì đã quá nửa bữa ăn rồi mà Phí Mặc vẫn cứ ngước lên thì nhúng thịt, cúi xuống lại gắp thức ăn, mồ hôi mồ kê nhễ nhại, không nói câu nào. Không ai để ý đến Phí Mặc vẫn một mình một cõi, mọi người tán chuyện, đầu tiên là tiếu lâm chính trị, sau đấy nói đến tiếu lâm tục tĩu, rồi lại nói chuyện lẩu, từ lẩu Bắc Kinh nói sang lẩu Trùng Khánh, từ lẩu Trùng Khánh nói sang lẩu Tứ Xuyên. Thủ Nhất đoán rằng, nếu nói mãi anh này sẽ nói đến Hồ Bắc, mà Hồ Bắc thì lắm ao chuôm bẩn thỉu, vậy là mọi thứ lẩu đều bắt nguồn từ Tứ Xuyên, vì Tứ Xuyên là thung lũng, là bồn địa. Lúc này Phí Mặc mới bỏ kính xuống, chậm rãi phát ngôn. Phát ngôn không nhìn mọi người mà nhìn lên trần nhà. Nói về lẩu không bắt đầu từ lẩu, anh dẫn kinh điển, chuyện người Hồ (1) đến Thành Cát Tư Hãn, rồi từ thời nhà Tần đến cái mũ sắt, nồi lẩu có liên quan đến sự diệt vong của vương triều Tần và sáu nước. Sáu nước diệt vong xong mọi người cứ tưởng thế là hết, nhưng Phí Mặc lại từ nhà Tần vòng vo đến đời nhà Thanh. Nói nhà Thanh rồi để nhà Thanh đấy, bắt đầu kể về thời kì đồ gốm, từ đồ gốm sang chuyện phát hiện đồ sắt, từ thời đồ sắt nói sang chuyện sản xuất ở thời kì đồ đồng, thời kì đồ đồng rất gần với nồi lẩu, anh ta lại bỏ thời kì đồ đồng đấy để nói về sự khấc biệt giữa dân du mục và dân làm nghề nông, người Mãn đã lẫn lộn hai loại người ấy như thế nào... Ông chú họ của Vu Văn Quyên kêu gọi mọi người: - Xin quý vị vừa nghe vừa ăn. Không ngờ lời kêu gọi ấy được Phí Mặc hưởng ứng nhiệt liệt, anh lại cúi đầu xuống ăn, không nói gì nữa, mặc cho người Mãn lửng lơ giữa chừng, mặc chuyện lẩu, tưởng đâu bữa ăn này trừ Phí Mặc ra còn những người khác đều đến ăn chạc. Sau đấy mấy bận nữa, hoặc hội nghị, hoặc ăn uống, Phí Mặc cũng có thể kể ra nhiều chuyện, nhiều người làm cho Phí Mặc không vui. Thủ Nhất thấy anh ta là một người hiểu biết nhiều chuyện cổ kim đông tây, có thể là thầy của nhiều người, rất thích hợp cho truyền hình, liền mời anh ta cộng tác với chương trình “Biết một nói một”. “Biết một nói một” là chương trình về các vấn đề xã hội, đời sống, rất nhiều chuyện, không lo Phí Mặc không có đất dụng võ. Về thời gian, cái gọi là làm chương trình không ảnh hưởng gì đến công chuyện giảng dạy đại học, lúc nào không có giờ giảng có thể đến đài, mỗi tháng nói chẳng bao nhiêu, nhưng cuối tháng lại có khoản thù lao kha khá. Không ngờ hai lần ngỏ ý mời, Phí Mặc từ chối cả hai. - Tôi không biết nói. Lúc ấy Thủ Nhất đã quen thân với Phí Mặc: - Nếu anh không quen nói thì dân cả nước này buồn chết đi được. Phí Mặc trố mắt nhìn Thủ Nhất: - Tôi bảo không biết không phải là không biết cái này, mà là không biết cái kia. Thủ Nhất đã hiểu, anh ta nói “không biết” không có nghĩa là “không thể”, mà là “không muốn”. Thủ Nhất nói: - Tại sao? Phí Mặc: - Lời nói có công dụng của lời nói, tôi không bao giờ dùng lời nói để kiếm cơm. Thủ Nhất: - Anh giảng bài ở trường đại học cũng là dùng lời nói để kiếm cơm đấy thôi? Phí Mặc nhìn Thủ Nhất: - Sao lại thế được? Một đằng là dạy sinh viên, một đằng là mua vui, một đằng là dạy nghề, một đằng là kiếm tiền, một đằng là Khổng Tử, một đằng là diễn kịch, hiểu chưa nào? Thủ Nhất bừng tỉnh, đành thôi. Nhưng hai tháng sau, Thủ Nhất lại đến mời. Trong hai tháng đó Thủ Nhất vẫn nhớ đến Phí Mặc, mỗi lần nhớ anh lại cười. Chưa bao giờ Thủ Nhất có một người khó quên đến thế. - Anh Mặc, lần này là lần thứ ba mời anh cộng tác. Tôi biết anh chẳng xem bọn tôi ra gì, không thèm nói chuyện với bọn tôi, nhưng anh phải coi trọng ảnh hưởng của mình chứ. Lần này đến không phải tôi chỉ thay mặt tôi đâu. Phí Mặc giật mình: - Vậy anh thay mặt những ai? - Tôi thay mặt cho đám dân đen, không thể để chúng sống vu vơ thế này được. Anh không mở rộng việc dạy học ra khỏi trường lớp thì anh là con người ích kỉ. Phí Mặc cười khúc khích như trẻ con, Thủ Nhất cứ gật gù: - Từ ngày quen anh đến nay, câu nói ấy coi như rất vui. Nhưng anh ta lại nói thêm: - Không phải vì câu nói ấy mà tôi từ bỏ nghề lương thiện để đi làm gái đĩ đâu nhé. - Mời anh đến, chủ yếu là mời anh giúp chúng tôi. Phí Mặc lại giật mình: - Để làm gì? - Không có gì quan trọng, chẳng qua là mượn cớ để thường xuyên gặp mặt nhau. Phí Mặc nhìn Thủ Nhất rồi thở dài: - Cứ ngỡ anh là kẻ hư hỏng, thì ra cũng có lương tâm cơ đấy! - Cứ nghĩ anh là con người cầu lợi, ai ngờ anh còn hiểu được tình bạn. Vậy là Phí Mặc bị Thủ Nhất lôi vào chương trình “Biết một nói một”. Bước đầu, Thủ Nhất không yêu cầu anh ta phải làm gì, bình thường có đến hay không thì cuối tháng cũng được một khoản thù lao. Sau rồi Phí Mặc không ngồi yên, chủ động đến làm chương trình. Thủ Nhất nói: - Anh Mặc, cứ ở nhà mà nghỉ, việc ở đây chúng tôi lo. Phí Mặc điểm huyệt Thủ Nhất: - Cứ nghĩ anh là người nhân nghĩa đạo đức, không ngờ rất độc. Không làm không hưởng lộc, một vài đồng mà đứng ngồi không yên. Anh Nhất, anh đừng giết người không dao như thế. Phí Mặc tham gia vào đội ngũ làm chương trình “Biết một nói một”, quả nhiên tiết mục này cũng khác hơn. Thủ Nhất cứ lo cái đại học của Phí Mặc không dùng được, đại học với truyền hình, như Phí Mặc nói, một đằng tao nhã cao sang, một đằng lại mộc mạc quê mùa. Cũng như vậy, là hai cách nói khác nhau, sợ Phí Mặc không làm được, không ngờ Phí Mặc cũng biết cách, biết vào phòng khách biết cả vào bếp, từ sâu sắc đến dung tục, chuyển biến thật nhanh chóng. Phí Mặc nói năng chậm rãi, làm việc cũng chậm rãi, Thủ Nhất không bao giờ giục. Nhưng trong vài năm, những tiết mục Phí Mặc làm đều được khen. Có một tiết mục gọi là Thư Khổng Tử, nói về những khẩu hiệu treo dọc đường, chữ sai không nói làm gì, nhưng nghĩa của chữ này với chữ kia giống như con mắt thằng khờ, to nhưng vô hồn; một tiết mục khác gọi là “Clinton học tiểu học”, hồi ấy ông Clinton còn làm Tổng thống thì xảy ra chuyện cô Monica Lewinski, dù chết cũng không nhận tội, chuyện nói về ông ta hồi đi học bài tiếng Anh không thuộc, lẫn lộn danh từ với động từ cho nên mới để xảy ra chuyện trai gái; một tiết mục khác gọi là “Học nói cũng phải điên cuồng”, nói về người Trung Quốc điên cuồng học tiếng Anh, người chưa điên nhưng tiếng Anh đã điên rồi... Ngoài những tiết mục mang tính lí trí, còn những tiết mục tình cảm khác. Ví dụ, hồi năm ngoái ngồi tán chuyện với Thủ Nhất, anh kể lại chuyện hồi 1969 đưa Quế Hoa lên thị trấn gọi điện cho chồng, chỉ một lời hỏi thăm cách xa hai trăm dặm, chỉ là hai người nhớ nhau, không ngờ chuyện lan rộng ra nhiều người, lan cả một vùng núi non rộng lớn. “Cô đơn, như thế mới gọi là cô đơn” - Phí Mặc nói - Đầu câu chuyện và cuối câu chuyện phải dùng nhạc rock diễn tả loa truyền thanh của khu mỏ gọi Tam Cân và Quế Hoa. Tiết mục rất được hoan nghênh, khiến cho chương trình “Biết một nói một” sau một năm được nâng lên một cấp. Lúc nhóm làm chương trình họp, Thủ Nhất nói: - Chủ yếu là sức mạnh văn hoá làm cho chương trình của chúng ta không giống với các chương trình khác. - Tại sao năm nào chương trình của chúng ta cũng được nâng bậc, mà các chương trình khác thì cứ tụt dốc? Ấy là đối diện với thế giới ngày nay anh Phí Mặc có chuyện để nói, mà người khác thì chẳng kiếm đâu ra chuyện. - Tôi đề nghị, từ nay về sau chúng ta không gọi là anh Mặc nữa, mà gọi là Mặc đại ca. Phí Mặc nhìn ngoài cửa sổ, thở dài: - Tri ngã giả vị ngã tâm ưu, bất tri ngã giả vị ngã hà cầu? (2) Những người dự họp muốn cười nhưng không dám cười. Nhưng dần dần Thủ Nhất cũng nhận ra Phí Mặc cũng có cái nhỏ nhen của người có văn hóa. Hai người cùng đi họp, đến bữa ăn, Thủ Nhất là người chủ trì chương trình, quen mặt, mọi người quây lấy Thủ Nhất mà nói chuyện, chụp ảnh, yêu cầu anh kí tên kỉ niệm, gạt Phí Mặc sang một bên. Một con người đầy bụng điển tích mà bị mọi người bỏ quên! Trong bữa ăn, chỉ cần có mặt Thủ Nhất, Phí Mặc lập tức không còn là trung tâm của câu chuyện. Có lúc để được nói chen vào vài câu cũng khó. Thỉnh thoảng gặp những trường hợp ấy, Thủ Nhất cố tình giới thiệu Phí Mặc: - Đây là giáo sư Phí Mặc, nhân vật chủ yếu của chương trình chúng tôi. Tất cả các tiết mục trong chương trình “Biết một nói một” đều được thể hiện theo ý đồ của anh Mặc, tôi chỉ là cái loa của anh ấy thôi. Mọi người cùng giật mình, quay sang nói với Phí Mặc: - Bái phục, bái phục! Nhưng bái phục xong, mọi người lại như đàn bướm thiêu thân, ùa cả sang cái loa, không để ý gì đến nguồn cội ý đồ. Hay là, họ không hiểu được nguồn sáng ở đâu. Phí Mặc buồn suốt cả đêm. Họp xong, ăn xong, lên xe, Thủ Nhất lái xe, Phí Mặc ngồi cạnh, trong xe lặng đi hồi lâu. Một lúc Thủ Nhất đùa: - Anh Mặc, đừng cho là thật, anh là Khổng Tử, tôi là con hát. Tôi muốn để anh dạy cho họ phải biết sống thế nào, không ngờ họ không chú ý. Tố chất dân tộc ta thế đấy, từ thời Lỗ Tấn đã không có thuốc chữa, đến đời anh, anh cứ mặc họ sao được. Phí Mặc nhìn phố xá lướt nhanh ngoài cửa xe, không nói năng gì. Một hôm Phí Mặc làm tiết mục “Ghi chép”, ý của anh là, ghi chép của một người còn đáng tin cậy hơn là sử sách và báo chí. Lúc ghi hình, có trường đoạn người xem mỗi người đọc một đoạn ghi chép của mình. Ý tưởng của Phí Mặc là, bạn ở dưới địa ngục cũng là ở trên ở thiên đàng, không ai đưa bạn lên thiên đàng được, nhưng bạn hãy coi thiên đàng là địa ngục. Người đạo diễn không thực hiện đúng ý đồ của Phí Mặc, anh ta thêm thắt từ những ghi chép trong sổ tay đến ghi chép trên sổ tay điện tử. Đạo diễn liên hệ với một công ty máy tính, nếu chương trình “Biết một nói một” trong khi ghi hình xuất hiện sổ tay điện tử mang thương hiệu của công ty, công ty này sẽ tài trợ năm trăm ngàn đồng. Tuy hai chuyện không ăn nhập gì với nhau, có phần sai lệch, nhưng chỉ cần xuất hiện máy tính, nhưng không đụng đến lời thoại. Phí Mặc lắc đầu không nói gì. Giám đốc công ty máy tính mời Thủ Nhất ăn cơm, vì tiết mục được thực hiện theo kịch bản của Phí Mặc, Thủ Nhất mời Phí Mặc cùng dự. Trong bữa ăn không xảy ra chuyện gì. Ông giám đốc công ty này rất thích Hồng Lâu Mộng, Phí Mặc dạy khoa học xã hội ở đại học, cũng là nhà nghiên cứu Hồng Lâu Mộng, tuy hai người thích Hồng Lâu Mộng ở hai góc độ khác nhau, nhưng Phí Mặc lập tức tìm được điểm chung, ấy là chuyện Long Nguyệt tắm. Lúc Long Nguyệt tắm, rốt cuộc Bảo Ngọc có tham dự không, tham dự đến mức độ nào, hai người tranh luận mặt đỏ tía tai. Thủ Nhất không làm sao nói chen vào nổi. Thức ăn trôi xuống bụng, mặt mày Phí Mặc đỏ bừng. Cho đến khi sắp tàn tiệc thì xảy ra một chuyện, ông giám đốc công ty chỉ biếu Thủ Nhất một sổ tay điện tử, quên Phí Mặc: - Xin biếu anh Thủ Nhất để dùng trong công tác. Thế rồi ông ta mở sổ tay điện tử ra, hướng dẫn Thủ Nhất cách sử dụng. Phí Mặc lại bị gạt sang một bên. Anh ta ngồi hút thuốc, ngắm bức tranh “Tần vương xuất tuần” treo trên tường, không nói năng gì. Thủ Nhất cảm thấy ông giám đốc này không biết điều, hai người đến dự mà chỉ biếu có một người, năm trăm nghìn có thể chi được huống chi chỉ mấy nghìn đồng? Mấy nghìn đồng không là gì, xem ra Phí Mặc cũng không quan tâm, nhưng là nhất bên trọng nhất bên khinh, ảnh hưởng đến sự tôn trọng con người. Mao Chủ tịch nói, Hồng Lâu Mộng là bộ bách khoa toàn thư, ngay một từ trong Hồng Lâu Mộng mà anh cũng không hiểu. Chính vì vậy mà sổ tay điện tử chỉ biếu Thủ Nhất thôi, mà Thủ Nhất cũng không dám biếu lại Phí Mặc. Cơm xong, ông giám đốc lại mời Thủ Nhất đến thăm công ty của ông ta, lúc này mới cùng mời Phí Mặc: - Anh đi luôn, đến thăm công ty, ở công ty tôi còn có bức tranh “Giấc ngủ mùa xuân” của Tần Khả Khanh đấy. Phí Mặc thôi không nhìn bức tranh Tần vương nữa, anh giụi điếu thuốc vào cái gạt tàn: - Tôi không đi, còn có việc. Thủ Nhất thấy để Phí Mặc cùng đến công ty có gì đó không tiện, nhưng anh vô ý nói một câu: - Cũng được, tôi chạy cờ, anh Mặc cứ về đi, tiết mục này ta sẽ xét sau. Bỗng Phí Mặc đổi sắc mặt: - Khỏi phải xét, không làm nữa. Những người dự bữa ăn đều ngớ ra, Thủ Nhất cũng không kịp trở tay, miệng lắp bắp: - Tại sao? Mặt Phí Mặc lúc này tái nhợt tái nhạt: - Có vẻ buôn bán quá, bốc phét quá, không hợp với chương trình “Biết một nói một”. Rồi anh đứng dậy, lấy áo khoác đang treo trên mắc, quàng khăn, bỏ đi ra một mình. Thủ Nhất cảm thấy Phí Mặc có phần quá đáng, không nên để chuyện riêng ảnh hưởng đến công việc chung, không chú ý đến cái lớn. Tiết mục không dựng, năm trăm ngàn cũng đi đời. Nhưng Thủ Nhất vẫn chiều theo ý Phí Mặc. Ghi chép chưa ra đời, cứ để nó chết trong bụng mẹ cũng được. Chưa lên đến thiên đàng thì cứ để nó xuống địa ngục. Đạo diễn Đại Đoàn trách Thủ Nhất: - Chỉ tại anh làm hư anh ấy. Lúc nào cũng anh Mặc, anh Mặc, anh Mặc, đưa anh ấy lên cao rồi không xuống nổi nữa! Thủ Nhất: - Âu cũng là mặt đáng yêu của anh ấy. Tôi vốn xem thường trí thức Trung Quốc, thiếu nhân cách độc lập, bây giờ xem ra, người được truyền lại duy nhất là anh Phí Mặc. - Về mà đọc ký lại Sử kí đi, tại sao Tiêu Hà dưới trăng lại bức Hàn Tín? - ... Thủ Nhất không tâm sự với Đại Đoàn, anh nhân nhượng cho nguyên nhân của Phí Mặc, liền mấy năm sau hai người trở thành bạn thân, không chuyện gì không nói với nhau. Trước bốn mươi tuổi còn chưa hiểu bạn bè quan trọng là thế nào, sau bốn mươi tuổi mới biết có chuyện mà không được nói với ai mới thấy bạn là quan trọng. Phí Mặc trước mặt người khác lúc nào cũng tỏ ra ta đây, chỉ khi ngồi riêng với Thủ Nhất thi thoảng mới lộ rõ bản tướng. Nhất là khi hai người uống say, Phí Mặc không còn là Phí Mặc, Phí Mặc trở thành người khác. Hai người ngồi với nhau chỉ có Phí Mặc nói, Thủ Nhất nghe. Phí Mặc nói chưa sùi bọt mép thì chưa thôi. Nhưng một lần uống say, Phí Mặc nói rồi bỗng không nói nữa, giống như bị cắt điện, chỉ còn màn hình trắng; chờ cho có điện Phí Mặc bắt đầu buồn, bất ngờ chỉ vào miệng mình: - Lắm lời! Lại chỉ vào miệng mình: - Nhưng nó không lắm lời còn làm được gì? Thủ Nhất mượn lời Phí Mặc vẫn nói để an ủi anh ta: - Anh Mặc, đừng nói thế, với anh gọi là lắm lời, còn với cánh này thì những gì từ kẽ răng anh ra cũng đủ nuôi sống mọi người cả đời rồi đấy. Phí Mặc không để ý gì đến Thủ Nhất, tiếp tục than thở: - Cái miệng lắm lời chứng tỏ cái bụng buồn! Thế rồi nước mắt tuôn trào. Thủ Nhất nhìn Phí Mặc, hồi lâu không nói gì. Dần dần, mỗi lần gặp chuyện buồn, Thủ Nhất cũng thổ lộ tâm tình với Phí Mặc. Những chuyện không nói được với vợ, anh cũng đem nói với Phí Mặc. Có những việc Thủ Nhất không tự chủ nổi, có chuyện trai gái đâu đó, anh giấu người khác chứ không giấu Phí Mặc. Tất nhiên, Phí Mặc cũng có những lúc vui, ấy là những lúc cùng làm việc với nhóm chương trình “Biết một nói một”. Chương trình này có đến hơn chục người, từ Thủ Nhất cho đến cô gái trực điện thoại đều rất tôn trọng Phí Mặc. Ngoài xã hội không biết vai trò quan trọng của Phí Mặc, nhưng ở đây thì rất biết. Mọi người đều hiểu ý tứ đằng sau lời nói và câu chữ của Phí Mặc. Anh là người có thể hiểu bản chất con người qua hiện tượng. Hình như chỉ có ở đây mới hiểu biết còn tất cả xã hội không hiểu biết chuyện gì. Lâu dần, cả nhóm đều học Phí Mặc, kể cả cách nói lấp lửng. Bình thường mỗi câu nói cũng phải vòng vo vài lần, nói đông đấy nhưng là tây, nói chó mắng gà một lúc. Phí Mặc lúc vui lên giống như một đứa trẻ. Cô Tiểu Mã biên đạo của nhóm làm chương trình, một sinh viên vừa được vào làm, Phí Mặc đeo túi bước vào phòng, nếu Tiểu Mã đang tìm tư liệu trên mạng, anh ta sẽ nói: - Trà! Phí Mặc lập tức để túi xuống, mặt mày tươi tỉnh xê dịch tấm thân núc ních đi lấy nước cho Tiểu Mã, chẳng khác nào trẻ nhỏ trong vườn trẻ trông thấy cô giáo. Lẽ ra, Phí Mặc mỗi tuần đến nhóm làm chương trình một lần là đủ, nhưng rồi mỗi tuần đến hai lần, ba lần, chừng như ở đây anh mới tìm thấy hơi ấm giữa xã hội lạnh giá. Sáng sớm hôm mười một tháng Hai, Thủ Nhất lái xe đến đón Phí Mặc cùng đến đài. Bình thường Phí Mặc biết, Thủ Nhất đưa anh đến nhóm làm chương trình, cái mặt béo rất tươi tỉnh. Thủ Nhất cố tình làm ra vẻ lăng xăng khiêm nhường, đỡ túi, mở cửa xe, anh ta coi như chuyện rất tự nhiên. Nhưng hôm nay từ cửa bước ra, Phí Mặc mặt lạnh lùng, không thèm để ý gì đến việc Thủ Nhất đỡ túi, mở cửa xe. Thủ Nhất biết tối hôm qua ở nhà có chuyện cơm chẳng lành canh chẳng ngọt rồi. Vợ Phí Mặc là Lý Yến, làm việc cho một công ty du lịch. Là nhân viên của công ty du lịch, cũng như mọi người trong xã hội, chị hiểu biết không nhiều, không biết vai trò quan trọng của chồng, lời qua tiếng lại làm cho Phí Mặc không vui. Lúc này Thủ Nhất lại phát hiện thêm một bệnh nữa ở Phí Mặc, ngoài những chứng bệnh nhỏ nhen của các bậc văn nhân, anh này còn thích nổi nóng lây. Giống như không bằng lòng với cách xử sự của ông chủ công ty máy tính, anh liền nổi nóng lây sang chuyện tiết mục. Anh ta mâu thuẫn với vợ, thể nào cũng trút giận lên người khác hoặc chuyện khác. Thấy anh ta lên xe mà mặt vẫn tỏ vẻ giận dữ, Thủ Nhất lái xe cũng phải cẩn thận hơn. Xe ra khỏi khu chung cư, Thủ Nhất thận trọng hỏi chuyện: - Thế nào, chúng ta đi đường Bình An tình cảm hay đi đường vành đai bốn cho lí trí? Phí Mặc nhìn ngoài cửa xe, không trả lời. Thủ Nhất đành im lặng, tập trung vào lái xe. Xe lên đường vành đai bốn, quả nhiên Phí Mặc trút giận: - Anh Nhất, tôi nói với anh rồi, rỗi rãi thì ngồi một chỗ mà đọc sách, thiếu hiểu biết sẽ làm hỏng công việc đấy nhé. Thủ Nhất ngớ ra: - Mình làm hỏng việc gì nhỉ? - Tiết mục phát tối hôm qua anh có xem không? Tối hôm qua trong chương trình “Biết một nói một” có tiết mục “Ngày nay chúng ta không phát minh”, cũng là kịch bản của Phí Mặc, đề cập đến tính ỳ và tính lười của dân tộc. Suốt lịch sử văn minh năm ngàn năm trước trừ việc mình tự đánh nhau với mình ra, còn không biết thứ gì khác. Trước đời Tống còn phát minh ra thuốc súng và la bàn, sau đời Tống đến nay, từ máy giặt, tủ lạnh, đến ô tô, máy bay, không có một thứ gì do chúng ta phát minh ra cả, nhưng vậy mà vẫn sử dụng mà không biết xấu hổ. Tối hôm qua Thủ Nhất bận nhậu nhẹt với ai đó, không xem. Anh nhìn Phí Mặc và lắc đầu. Phí Mặc nói: - Trong đó có hạt sạn, anh biết không? Cái cần phát huy thì không phát huy, cái không cần phát huy thì cứ thế mù quáng mà phát huy. Tối hôm qua tôi xem, lần này tôi không để mắt khi dựng tiết mục, vậy là có vấn đề, tại sao máy hơi nước anh bảo là củaNewton phát minh? Thủ Nhất giật mình: - Không phải của ông ấy thì của ai? - Watt, Watt, biết không? Thủ Nhất như bừng tỉnh, nhưng biết rằng tối hôm qua nhà Phí Mặc có chuyện không vui, dù Newton hay Watt nếu là lúc bình thường thì Phí Mặc cũng không nổi nóng đến thế. Nhưng anh không dám nói điều ấy ra, đành tự nhận lỗi về mình: - Đáng trách tôi không quen những vị ấy. Phí Mặc: - Chỉ trách anh thôi à? Trên màn hình có tên tôi, người biết thì bảo anh không có văn hóa, người không biết lại bảo tôi phát minh ra. Đúng lúc ấy Thủ Nhất nhớ ra một chuyện còn quan trọng hơn Newton hoăc Watt, anh thôi không để tâm đến Phí Mặc nữa. Anh bật cái đèn bên tay phải, tránh dòng xe từ phía trước đi tới, anh cho xe đang chạy từ làn đường trong cùng chạy chầm chậm ra ngoài, rồi dừng lại bên lề đường. Phí Mặc nhìn anh: - Lại chuyện gì rồi? - Bỏ quên điện thoại ở nhà. Phí Mặc vẫn với vẻ nôn nóng: - Vậy sợ gì? Sắp ghi hình rồi, mặc nó, chiều nay tôi bận. Hai tay Thủ Nhất vẫn đặt trên vô-lăng: - Hôm nay vợ tôi ở nhà. Phí Mặc hiểu ý Thủ Nhất lo điện thoại di động bị vợ cầm, phát hiện những bí mật trong đó. Lúc này Phí Mặc quên đi tâm trạng của mình, anh ta chỉ vào Thủ Nhất: - Tôi nói nhé, anh oan cho ông Watt cũng chỉ là ngẫu nhiên thôi, mấy hôm nay tâm trạng anh bất ổn, chứng tỏ trong lòng có vấn đề. Tôi bảo rồi, anh suốt ngày bù khú ở đâu đâu, sớm muộn gì cũng sinh chuyện. Phí Mặc lại trừng mắt với Thủ Nhất: - Hôm nay tại sao anh lại biết chuyện xảy ra từ cái điện thoại? Ngón tay Thủ Nhất bấm mạnh vào vô-lăng, than vãn: - Vạn lần không sợ, chỉ sợ một lần. Phí Mặc lấy điện thoại di động của mình ra: - Báo cho mụ vợ biết, khỏi phải quay về. - Cứ đem theo người chắc hơn, nếu không chủ trì chương trình sẽ náo loạn ngay. Thủ Nhất nói. Thế rồi anh ta cho xe quay lại từ phía dưới cầu vượt. Phí Mặc ngồi bên lại tỏ ra sốt ruột: - Những người mà anh hay đi lại, cứ nói ngọt với họ, nói thật là hỏng việc đấy. - Phiền quá, phiền quá! 3 Vu Văn Quyên vợ của Thủ Nhất hôm nay được nghỉ bù. Chị làm việc cho một công ty kinh doanh địa ốc. Thủ Nhất về nhà lấy điện thoại di động thì thấy vợ đang tập khí công. Văn Quyên là người Nam Kinh, thích ăn thịt vịt muối mặn; Thủ Nhất là người Sơn Tây, thích ăn mì sợi. Về mặt ăn uống, hai vợ chồng có phần mâu thuẫn, nhưng mười năm sống với nhau vẫn mưa thuận gió hoà. Mười hai năm trước, Thủ Nhất chưa là người dẫn chương trình, chỉ làm biên tập và đạo diễn ở đài truyền hình, hồi ấy Bắc Kinh đang có phong trào khiêu vũ, hai người quen nhau trong một buổi vũ hội. Về sau Văn Quyên nói, chị thích Thủ Nhất là bởi thích nghe anh nói những chuyện vui, nghe anh nói ai cũng phải cười. Thủ Nhất thì ngược lại, anh đến với Văn Quyên vì chị ít nói, nói thì chậm rãi từ tốn, với lại khuôn mặt lúc nào cũng tươi như hoa. Cuối cùng hai người lấy nhau. Bạn bè chung quanh đều hài lòng cho đôi vợ chồng này. Chỉ một điều duy nhất, lấy nhau mười năm, về đêm hai người đã tìm mọi biện pháp mà vẫn không có con. Đi khám, vấn đề không những ở Thủ Nhất mà còn ở Văn Quyên. Văn Quyên uống thuốc bắc, về sau gặp được một đại sư khí công, bắt đầu luyện tập. Người ta tập khí công để chữa ung thư, vì kiếp sau, vợ Thủ Nhất tập khí công là để sinh con cho kiếp này. Tập xong một bài khí công, Văn Quyên đầm đìa mồ hôi, ung dung đứng dậy. Trông thấy vợ rất chịu khó tập luyện, Thủ Nhất cảm thấy buồn cười: - Không có thì không có, thanh niên mốt bây giờ chỉ thích gia đình không con thôi. Văn Quyên cười ngượng: - Em không vì anh, mà vì bà nội ở quê. Bà nội cô nói là bà của Thủ Nhất. Hồi mới lấy nhau, hai vợ chồng đưa nhau về quê ở Sơn Tây, bà nội của Thủ Nhất cho Văn Quyên cái nhẫn tổ truyền. Một lần về tết, bà nhìn bụng cô cháu dâu. Thủ Nhất nói: - Bà là một bà già quê mùa, có hiểu biết gì đâu chứ? Văn Quyên: - Hứa rồi, không được thất hứa. Về sau Thủ Nhất phát hiện vợ cứ kiên trì có con không phải vì bà nội ở quê, mà vì biết tính cách của chồng, thấy ai cũng dễ cảm động, dễ rung động, rượu uống vào không tính được hậu quả của sự rung động, sợ chồng có chuyện bồ bịch gì đó, muốn có con, dùng đứa con để trói chặt chồng lại. Ở đài truyền hình trước đây, Thủ Nhất chỉ làm biên đạo chẳng có tiếng tăm gì, cảm giác ấy cũng không rõ ràng lắm, một cơ hội ngẫu nhiên, anh làm tiết mục nhàn đàm, tiết mục càng làm càng hay, dần dần Thủ Nhất trở thành người nổi tiếng, cảm giác này đối với Văn Quyên thật rõ ràng. Thủ Nhất thấy ý nghĩ của vợ đến là buồn cười, một đứa trẻ liệu trói được ai? Có bao nhiêu cặp vợ chồng có con rồi mà vẫn ly hôn đấy thôi! Về sau Thủ Nhất biết vợ muốn có con cũng không đơn giản là giữ chân anh, mà muốn tìm người nói chuyện. Lấy nhau mười năm, hai vợ chồng hình như hết chuyện để nói. Hồi mới lấy nhau, hai vợ chồng chuyện nói không hết, nói từ tối đến tận sáng mai; bây giờ nằm lên giường, ngoài làm chuyện kia ra, trước và sau đấy đều không nói gì. Có lúc vắt óc ra tìm chuyện. Nhưng tìm không ra chuyện còn tốt hơn tìm ra chuyện để nói, nói toàn những chuyện đâu đâu. Với lại, cũng như cái máy khô dầu, chạy một lúc rồi dừng lại. Cuối cùng chẳng còn gì để nói. Một hôm, Văn Quyên lạnh nhạt nói: - Bây giờ em chỉ còn được nghe anh nói trên truyền hình thôi. Thủ Nhất giật mình. Nhưng từ đấy mỗi lần nói chuyện với vợ càng làm anh căng thẳng. Cũng may mà cả hai cùng quen dần, Văn Quyên cũng không có ý gì sâu sắc hơn. Rõ ràng nhất là lúc ăn cơm, hai người ngồi cùng bàn, trong bữa ăn chỉ còn tiếng bát đũa. Một hôm, Thủ Nhất phát hiện Văn Quyên nói chuyện với một người khác. Tối hôm ấy Thủ Nhất ăn cơm ở ngoài, bỗng cảm thấy bụng khó chịu, liền bỏ bữa ăn về trước. Về đến nhà, anh thấy vợ ngồi trên giường quay lưng ra cửa, trong lòng ôm chú chó bông, đang lầm rầm nói chuyện với nó. Vợ anh đang nói, hồi nhỏ không thích khóc không thích cười, bố làm việc trong một xưởng vô tuyến điện ở Nam Kinh; mẹ nấu nước bán ở phố, lúc mẹ nổi giận thường lấy cán xẻng xúc xỉ than đánh con gái. Văn Quyên có một ông bác béo trắng, có ý xấu với Văn Quyên, năm mười lăm tuổi... Rất nhiều chuyện trước kia không nói với chồng, bây giờ đang nói với chú chó bông. Thủ Nhất nghe được, không những anh đồng tình với vợ mà còn cảm thấy buồn vô hạn. Anh lặng lẽ lùi ra cửa, đi dạo một tiếng đồng hồ sau mới về. Từ đấy anh không can thiệp vào ý muốn có con của vợ. Thủ Nhất không có gì là không vừa ý mà cũng không có gì là vừa ý với cuộc hôn nhân của mình, giống như miếng bánh cho vào tủ đã khô cứng, lúc đói lấy ra ăn tạm, nhưng lúc no cắn nó như cắn vào miếng cao su. Lúc giấu vợ làm chuyện vớ vẩn ở ngoài anh cũng cảm thấy không phải, nhưng buổi tối không đi đâu, ở nhà hai người bốn mắt nhìn nhau lại thấy buồn. Nhà người khác vẫn thường hay cãi nhau, nhà Thủ Nhất thì quanh năm bốn mùa yên tĩnh. Có một thời gian, Thủ Nhất rất hâm mộ những cặp vợ chồng to tiếng ngoài phố, mặt đỏ tía tai, gân cổ nổi cuồn cuộn, coi như chung quanh không có ai, thế giới này chỉ còn họ với nhau. Những lời họ chửi mắng nghe sao mà kích động, sao mà thô lỗ và thật giàu tính sáng tạo. Nhưng Thủ Nhất không muốn ly hôn. Người như chó vậy, thời gian càng dài càng quen với hoàn cảnh, rất lười đổi ổ. Nhưng về sau anh phát hiện ra rằng, sự việc không phải thế, mà anh vẫn còn lưu luyến Văn Quyên. Trầm mặc vẫn là trầm mặc, nhưng đáy sâu của trầm mặc không chỉ có lạnh mà còn có cả những điều ấm áp. Mùa Đông năm 1999, Thủ Nhất bị bệnh thương hàn giống như cha ba chục năm trước. Anh bị bệnh còn nặng hơn cha hồi xưa. Buổi sáng rét, căn nhà như một tủ đá; buổi chiều nóng như trong lồng hấp; buổi tối bắt đầu mê sảng. Trong cơn mê, anh tưởng như trở về với ba chục năm trước. Đêm tối như mực, lại như cùng với Tiểu Trụ cầm đèn thợ mỏ viết chữ lên bầu trời sau làng. Tiểu Trụ viết: “Mẹ, mẹ không ngớ ngẩn!” Thủ Nhất viết: “Mẹ, mẹ đang ở đâu?”. Mẹ liền cưỡi gió trở về. Một phụ nữ nông thôn chết đói năm 1960, lúc này tóc xoã, môi tô son đỏ, khoác một bộ váy áo trắng tinh giống như một minh tinh màn bạc, ôm đầu Thủ Nhất vào lòng. Thủ Nhất ôm lấy mẹ tô son đỏ mà khóc. Từ trong cơn mê tỉnh lại, thấy mình đang nằm trong bệnh viện, đã là buổi trưa của ngày hôm sau, ôm đầu anh không phải là mẹ, mà là vợ anh. Văn Quyên ôm đầu chồng giống như ôm đứa con vừa sinh. Thủ Nhất phát hiện mình không khóc, mà là vợ anh đang khóc, từng giọt nước mắt chảy theo sống mũi nhỏ xuống mặt anh. Thấy chồng tỉnh lại, Văn Quyên định đặt đầu anh xuống, lấy sữa để trên tủ đầu giường cho anh uống. Thủ Nhất ôm lấy vợ: - Em để yên. Văn Quyên lại ôm lấy đầu chồng, tiếp tục ngồi kia. Cả hai cùng nhịn đói suốt cả buổi chiều. Lúc này Thủ Nhất ngửi thấy trên người Văn Quyên hương lúa trên cánh đồng của mấy chục năm về trước. Cũng vì hương lúa đồng mà trong giấc mơ anh thề rằng không bao giờ xa Văn Quyên. Tất nhiên, Thủ Nhất cũng có một vài điều không bằng lòng với vợ. Thứ nhất, con người quá là đoan trang, giống như những cô dẫn chương trình thời sự trên đài truyền hình, chỉ muốn nhìn mà không muốn ăn. Ban ngày rất muốn nhìn, nhưng về đêm thì không muốn ăn. Có mang hay không là chuyện thứ yếu, thời gian càng dài càng dễ quên giới tính của vợ. Thứ hai, từ năm 1999 sau lần bị thương hàn, hễ đêm đêm đi ngủ Văn Quyên thích ôm đầu chồng như hôm ở trong bệnh viện. Thoạt đầu Thủ Nhất rất xúc động, lâu dần anh cảm thấy như chị gái thương em vậy, đã hơn bốn mươi rồi, không cần phải mốt như thế. Đồng thời, đầu bị người khác ôm liền một tiếng đồng hồ cũng đâm bức bối, người như chìm dần vào đen tối. Trầm mặc, im lặng không phải là trầm mặc im lặng theo cách ấy. Thứ ba, Văn Quyên bị bệnh sạch sẽ, tối nào đi ngủ cũng bắt chồng phải tắm táp, còn Thủ Nhất thì từ nhỏ lớn lên ở thôn Nghiêm Gia vùng Tấn Nam, trước kia mỗi năm không tắm nổi một lần, bây giờ sống với vợ tự nhiên thấy mình bẩn quá, sự việc đến tận cùng đâm cùn, anh cứ để bẩn mặc bẩn. Thứ tư, năm 1969, cha Thủ Nhất qua đời. Trước khi qua đời ông già đâm ngớ ngẩn, không nói nổi một câu. Trước đó một tháng, Thủ Nhất và vợ về Sơn Tây thăm cha. Hồi ấy đài truyền hình đang chuẩn bị làm chương trình nhàn đàm “Biết một nói một”. Ở quê được mười hôm, đài truyền hình gọi điện thoại về, yêu cầu Thủ Nhất lên Bắc Kinh ngay để thử ống kính người dẫn chương trình “Biết một nói một”. Thủ Nhất vội vã về Bắc Kinh, để vợ ở lại chăm sóc cha. Hai chục hôm sau, cha qua đời. Anh về chịu tang, ông anh họ Gạch đen nói riêng với Thủ Nhất, cô em dâu này rất hay cười, lòng dạ thâm độc, chú mày không ở nhà, lúc ông già sắp chết rất muốn nói chuyện với vợ chú mày, nhưng cô ấy cứ ngồi ở đầu giường mà không để ý gì đến cha chồng, cứ cúi đầu xuống mà suy tư, cuối cùng ông già chết mà chẳng nhắn lại lời nào. Nhưng cha đã chết, tiếp đấy là việc ma chay, Thủ Nhất chẳng còn lòng dạ nào truy xét chuyện đến cùng. Anh lại nghĩ, cha đã ngớ ngẩn thì còn lời gì để nhắn lại nữa? Xong chuyện ma chay, trên tàu trở về Bắc Kinh, Văn Quyên nói với chồng, lúc cha sắp chết có những biểu hiện khác thường, ông nắm tay con dâu. Gạch đen nói Văn Quyên không quan tâm gì đến cha, Thủ Nhất cũng không bực mình, nhưng vợ nói chuyện này làm anh buồn bực. Anh tức giận không phải vì vợ nói rõ chân tướng sự việc, mà chân tướng sự việc này làm cho Thủ Nhất rõ chân tướng của một sự việc khác. Đó là việc cha không nói, cả một đời im lặng, sau khi vợ chết đói năm 1960, tất cả những người thân kể cả Thủ Nhất sau khi đã trưởng thành, không ai nghĩ tìm cho cha một người đàn bà khác. Mọi người đã bỏ qua chuyện này của cha. Từ đấy anh vẫn thường tự trách mình. Nhưng tất cả những chuyện ấy suốt trong mười năm trời không được đặt ra, mặt biển vẫn gió yên sóng lặng. Thủ Nhất lái xe về nhà, để Phí Mặc ngồi chờ dưới xe, anh chạy vội lên gác. Đứng ngay ở cửa, anh cố nín thở, rồi đẩy cửa vào, coi như không có chuyện gì. Anh nhớ, sáng nay trước khi đi làm điện thoại di động của anh để quên trên tủ để giày, bây giờ không thấy đâu nữa, anh hơi chột dạ. Vào phòng khách thấy vợ đang mở nhạc và luyện khí công bình thường, anh cũng yên tâm hơn. Vợ anh vẫn ngồi, mắt vẫn nhắm, hỏi: - Sao lại về? - Để quên tài liệu ở nhà. Rồi anh lục tìm đống tài liệu ở bàn trà, lấy mấy tờ giấy đi ra, chợt như nhớ ra điều gì, sờ túi áo: - Anh để quên cả điện thoại ở nhà. Rồi anh cầm điện thoại đang để ở sofa cạnh vợ. Vợ anh nói: - Vừa rồi có ba cuộc gọi, một người ở nhóm làm chương trình, giục anh, bảo người xem đã vào trường quay rồi; một cuộc nữa của phóng viên, muốn phỏng vấn anh; còn một cô nữa tên là Ngũ Nguyệt. Thủ Nhất vừa đi ra cửa, vừa nói: - Biết rồi! Lúc này Văn Quyên mới mở mắt ra: - Cái cô Ngũ Nguyệt ấy là ai thế? Cô ta không ngờ nhận điện là em, tại sao cô ta lại xưng hô với anh như thế nhỉ? Trống ngực Thủ Nhất đập mạnh, nhưng anh vẫn tỏ ra bình tĩnh: - À, cô ấy ở nhà xuất bản, cứ đòi anh viết tự truyện, học sinh của cô giáo Tuyền, nói chuyện không trên dưới gì sất. Cô giáo Tuyền là bạn học của Thủ Nhất hồi ở đại học. Tình huống này cũng đã từng xảy ra. Gặp những chuyện khó giải thích, tốt nhất là nói tên một người quen, Văn Quyên không còn truy hỏi thêm gì nữa. Nói xong, anh đi ngay. Nhưng không ngờ, hôm nay không như mọi hôm. 4 Thủ Nhất dẫn chương trình “Biết một nói một” đã bảy năm. Một cái miệng, suốt bảy năm nói một chương trình, cũng mệt mỏi lắm. Điều này chẳng khác gì phần lớn các đôi vợ chồng. Hồi mới dẫn chương trình, giống như hai người vừa quen nhau, cảm động lắm lắm, lên sân khấu, chân nhanh nhẹn, miệng nhanh nhẹn, nói liên tục, bỗng đầu óc “mất điện”, trước mắt trống vắng. Một năm sau, quen thân, biết nhau cả, biết căng biết chùng, giống như cưỡi ngựa trên thảo nguyên, đất trời mênh mông. Bảy năm đã qua, ngựa đã già, người cũng đã già, thảo nguyên đã mài mòn hết nhiệt tình, trở thành một dân du mục thực thụ, chăn ngựa trở thành việc chính. Đứng trên sân khấu, tay cầm micro, giống như một diễn viên, ngày nào cũng diễn cái vai đã từng diễn, giống như trong cuộc sống, ngày nào cũng diễn vai bản thân. Quan trọng không phải là vấn đề, mà quan trọng của vấn đề ở chỗ, nó khác với cuộc sống vợ chồng. Trong cuộc sống, diễn vai bản thân cứ phải diễn đi diễn lại, đối phương sẽ có cảm nhận; trước ống kính bản thân không cảm thấy hứng thú, người trong cả nước lại thấy rất hay, hay hơn trước. Mọi người đã quen nhau. Mọi người thích được tiếp đón đứa trẻ vẫn quen mặt trên sân khấu, mọi người thích đứa con của bà mẹ nhà bên cạnh, loại trừ rất bản năng đối với gì xa lạ. Bạn không còn cảm giác mạnh khi đã quá quen với một việc, mọi người rất thích thú với những động tác của bạn, bạn muốn thay đổi bản thân, mọi người không đồng ý để bạn thay đổi. Như vậy có còn là bạn nữa không? Đứa trẻ nhà bên tại sao lại trở nên cổ quái? Cứ chạy không mục đích trên cánh đồng hoang để làm gì? Ở đấy đâu có đào được vàng? Trước đây Thủ Nhất và công chúng rất hợp nhau, mọi người ngồi yên không nhúc nhích, chẳng khác nào cặp vợ chồng luống tuổi ngồi bên với nhau. Điều Thủ Nhất buồn không phải chuyện mọi người không cầu tiến, mà là bản thân không thể đáp ứng nổi sự thích thú của mọi người. Điều này giống như câu nói mà mọi người vẫn nói đùa với anh: - Cái miệng anh không thuộc về anh, mà thuộc về nhân dân cả nước. Đó cũng là nguyên nhân để Thủ Nhất từ trên sân khấu bước xuống không còn muốn nói chuyện trong cuộc sống. Đó cũng là lí do không thể diễn tả bằng lời việc anh và vợ im lặng. Nhân dân trong cả nước đã làm hại anh. Ngày nào trên truyền hình cũng diễn bản thân, vậy là trong cuộc sống không còn hứng thú diễn bản thân nữa. Bảy năm trước, người phát hiện ra Thủ Nhất và đưa anh lên vị trí dẫn chương trình chính là Lí Lượng, Phó giám đốc đài. Lí Lượng phát hiện ra Thủ Nhất không phải từ khuôn mặt anh, mặt Thủ Nhất to bè, cũng không phải từ cái miệng hoặc cách nói năng, mà khuôn mặt anh khi nói chuyện cứ tỉnh khô. Phải để người có khuôn mặt tỉnh khô dẫn chương trình “Biết một nói một”. Hồi ấy, tất cả những người dẫn chương trình truyền hình đều có khuôn mặt na ná khuôn mặt của người dẫn chương trình thời sự. Lí Lượng là người hay có những phản biện, có nhiều ý kiến rất riêng. Nhưng mới nửa năm trước đây, vì chuyện tài trợ cho một buổi dạ hội mà bị viện kiểm sát bắt. Ông là con người kiên cường, diễn rất đạt, nhưng khi đeo còng thì tỏ rõ nhu nhược, khai ra bằng hết, ông nói đến chuyện kinh tế hơn chục năm trước, hơn chục năm đã tham ô hơn hai triệu, bị tù, bị đưa lên báo. Thủ Nhất thật sự bất ngờ. Bất ngờ không phải chuyện ông tham ô, không phải vì ông không biết cách đối phó với tình thế, mà vì ông là con người thông minh, ngay cách tham ô cũng không biết hay sao? Hôm ấy Thủ Nhất định đến nhà giam thăm ông Lượng, nhưng cái mặt anh có quá nhiều người quen, mà anh lại không đủ dũng cảm. Thủ Nhất lấy được điện thoại rồi cùng Phí Mặc vội vã đến đài thì đã muộn mất nửa tiếng so với quy định. Mọi người đã vào cả trường quay, một vài người tỏ ra sốt ruột, không yên. Một chị phụ nữ đem theo con nhỏ, đứa nhỏ đòi đi đái. Ban nhạc của chương trình “Biết một nói một” đang chơi một bản nhạc nhẹ để lấp khoảng trống của Thủ Nhất. Mấy cái máy ghi hình từ trên cao đang vươn dài cần để tìm góc độ tốt nhất. Thủ Nhất để cho người hoá trang đánh qua chút phấn lên mặt, mặc cái áo vét kẻ mà mọi người vẫn thấy, vội vàng ra sân khấu. Ngọn đèn lớn nhất bật sang, Thủ Nhất cúi chào mọi người: - Rất xin lỗi quý vị, hôm nay tôi đến muộn, dọc đường bị kẹt xe. Tất nhiên kẹt xe không phải là nguyên nhân chủ yếu, mà vì đến trước cổng đài truyền hình thì gặp ngay một chị dẫn chương trình. Chị này tên gì tôi xin không nói, chị lôi tôi lại, tâm sự một hồi, mất bao nhiêu thời gian. Quý vị biết thế là đủ, ghi xong hình xin quý vị đừng nói chuyện này với ai nữa. Diễn được lắm, mọi người cùng cười vui vẻ. Trường quay bắt đầu trật tự. Thủ Nhất nói: - Rất nhiều vị lần đầu đến với chương trình “Biết một nói một”, trước khi ghi hình tôi xin được thông báo, lúc này đang là ban ngày, nhưng lát nữa tôi nói là buổi tối, vì chương trình của chúng ta phát vào buổi tối, chúng tôi đảo lộn sáng tối, xin quý vị đừng cười. Mọi người lại cười. Không khí sốt ruột bị xua tan. Cơ thể và tâm trạng mọi người được thoải mái, thư giãn. Câu nói này Thủ Nhất đã nói cả ngàn lần. Thủ Nhất nói đến phát chán, nhưng mỗi lần ở trường quay nóng lên, công chúng đều cười như được nghe lần đầu. Đó cũng là điểm mà Thủ Nhất và công chúng trong trường quay không khớp với nhau. Lúc này đèn đỏ của máy ghi hình bật sáng, Thủ Nhất bắt đầu dẫn chương trình: - Kính chào quý vị, đây là chương trình “Biết một nói một”, tôi là Thủ Nhất. Hôm nay cùng quí vị thảo luận câu chuyện “Kết hôn bao nhiêu năm sẽ trở thành cái hố lớn”, kịch bản tiết mục này là của cô Tiểu Mã, một sinh viên vừa tốt nghiệp đại học, hiện tại cô chưa lấy chồng. Mọi người lại cười ồ cả lên. Cách nói để mọi người cười vui của Thủ Nhất cũng đã bắt đầu nhàm chán, nhưng trong khi dẫn chương trình lần nào cũng đều đạt. Thủ Nhất nói: - Trước khi bắt đầu thảo luận, tôi xin cáo lỗi cùng quý vị tại trường quay và bạn xem truyền hình đang ngồi trước máy thu hình. Lần trước trong tiết mục “Ngày nay chúng ta chưa phát minh”, tôi đã nhầm người phát minh ra máy hơi nước là Newton, Phí Mặc tiên sinh người viết kịch bản của tiết mục ấy là một vị giáo sư đại học đáng kính, rất quen biết ngài Watt, đã đính chính Newtonkhông phát minh ra máy hơi nước. Vừa rồi tôi đã gọi điện thoai cho ngài Newton, ngài Newton cũng nói, máy hơi nước tương đối bình thường, ngài đã phát hiện sức hút của trái đất. Tôi đã nhầm, nay xin thành thật cáo lỗi cùng bạn xem truyền hình. Thủ Nhất cúi gập mình trước ống kính, cả trường quay cùng vỗ tay và cười vang. Trong lúc Thủ Nhất dẫn chương trình, Phí Mặc và tất cả nhân viên của chương trình “Biết một nói một” trong phòng điều hành thông qua màn hình quan sát Thủ Nhất làm việc. Khi Thủ Nhất nói đến Phí Mặc và gọi điện cho Newton, mọi người cùng cười và nhìn Phí Mặc. Phí Mặc không cười, anh chỉ cau mày. - Bản thân không chăm chỉ, chỉ được cái học lỏm của người khác. Nữ biên đạo Tiểu Mã nói: - Đánh cắp của ai? Phí Mặc: - Người có tên là Thôi, đấy mới là “quốc khẩu”. Có cả ngàn người trên truyền hình học anh ta, nhưng cũng chỉ học được cái bề ngoài thôi. Nói xong, anh ta nổi nổi nóng: - Tại sao chỉ học cái vỏ ngoài, mà không cố học cho được phẩm chất? Thủ Nhất trong màn hình: - Lấy nhau bao nhiêu năm sẽ tạo thành cái hố ngăn cách? Ba năm, hay năm năm? Tục ngữ có câu bảy năm ngứa ngáy, tôi lấy vợ đã được chục năm, đã qua cái hố đó rồi, tôi dẫn chương trình mới bảy năm. Quý vị ngồi đây có ai đã lấy vợ, lấy chồng hơn bảy năm? Trong trường quay bỗng ồn ào, nhiều người cùng giơ tay. Thủ Nhất nói ngay: - Xem ra còn nhiều người sống sót sau tai họa đấy nhỉ. Mọi người lại cười. Phí Mặc lại cau mày: - Tâm thần vẫn còn bất định. Ngoài mặt thì được đấy, nhưng trong lòng lại thắc thỏm chuyện khác. Nữ biên đạo Tiểu Mã: - Tại sao em không nhận ra? Phí Mặc vỗ vai Tiểu Mã: - Phải nói vì cô chưa chồng! 5 Vì có chuyện Lí Lượng nên đài truyền hình phải tổ chức tập huấn cho biên đạo và người dẫn chương trình. Lẽ ra chỉ bồi dưỡng về chính trị, pháp luật, đạo đức, nhưng vì xảy ra chuyện Lí Lượng, đài có thêm một phó giám đốc mới phụ trách nghiệp vụ. Vị tân quan này lên nên có thêm phần bồi dưỡng về nghiệp vụ. Bốn nội dung trở thành tiêu chuẩn sát hạch cuối năm. Chính trị, pháp luật, đạo đức đã bồi dưỡng đến ba lần, nghiệp vụ của người dẫn chương trình sẽ bắt đầu vào chiều nay. Thủ Nhất buổi sáng dẫn chương trình, buổi chiều cùng đám dẫn chương trình của đài đến học viện sân khấu, nghe lên lớp như học sinh vậy. Phòng học là một phòng bậc thang, ghế ngồi bị hỏng đến một nửa, mặt bàn học thì sần sùi, đầy những chữ tục tĩu của học sinh viết lên; tường chung quanh cũng tróc lở, giống như da người ghẻ. Phòng học ở ngay tầng một, tối om, vừa bẩn vừa lạnh. Có hai mươi mốt người dẫn chương trình được dự lớp bồi dưỡng. Đó là những người lấy nói làm kế sinh nhai, hoặc có thể nói, họ là những người không lấy lời làm lời, bây giờ đến để được bồi dưỡng lời nói, nghe ra có phần hài hước. Bởi ngày nào cũng phải nói trước ống kính, nên họ đều là danh nhân; nhưng danh nhân chỉ một mình, giống như lạc đà đi giữa đàn cừu vậy. Lúc này lạc đà chen với lạc đà, cao thấp béo gầy không là gì. Nhìn phòng học lạnh lẽo, mọi người cảm thấy có gì đó mới mẻ, giống như trở về với trường đại học hai chục năm trước. Đồng thời mọi người lại trách ông Lí Lượng, trách ông ta ngay cả việc tham ô mà cũng không biết cách, hoặc có thể nói ý chí không kiên cường, để xảy ra chuyện làm liên lụy đến mọi người, bước vào cái phòng học lạnh lẽo khác nào bước vào nhà tù? Chuông reo. Một cô gái tuổi chừng hai bảy, hai tám bước lên bục giảng. Cô giáo tóc xõa ngang vai, mắt to, sống mũi cao, mình dây, khiến mọi người sáng cả mắt. Phòng học lạnh lẽo bỗng ấm hẳn lên. Nhưng cô giáo với nét mặt nghiêm khắc, không cười, nhìn mọi người như nhìn phòng học trống không. Thủ Nhất trông cô giáo này giống như người dẫn chương trình thời sự, anh chẳng có cảm giác gì. Ngồi cạnh anh là Mã Dũng, dẫn chương trình “Ba mươi bảy sự xúc động” chừng như rất hưng phấn. Mã Dũng có tướng lợn, lông mày chổi xể, mắt hình tam giác, chính vì xấu tướng nên hễ nói là làm cho mọi người cùng cười. Mã Dũng huých vào cánh tay Thủ Nhất, ngón tay mập chỉ lên bục giảng: - Mĩ nhân lạnh lùng, của hiếm thời nay. Thủ Nhất: - Nghiêm chỉnh, cô giáo của chúng ta đấy. Cô giáo lên bục giảng không giảng bài, giống như ở trường phổ thông, giở sổ điểm danh: - Đỗ Á Nam! Đỗ Á Nam dẫn chương trình “Sân khấu vui”. Lúc dẫn, mặc cho công chúng trong trường quay có vui hay không, cô ta cứ cười trước. Nhưng lúc này cô không cười, ngồi ở dưới trả lời thật nghiêm túc: - Có! Cô giáo: - Ngô Đại Ưng! Ngô Đại Ưng dẫn chương trình “Khuôn viên vợ chồng”, người béo mập. Trong lớp không có tiếng trả lời. Cô giáo nhắc lại: - Ngô Đại Ưng! Không rõ có ai đó khẽ trả lời: - Không có! Cô giáo ngước lên: - Nghỉ đã xin phép ai chưa? Người kia tiếp tục trả lời: - Anh ấy dẫn chương trình “Khuôn viên vợ chồng” còn dựng kịch vui ở ngoài, đâu có thì giờ đến lớp. Cô giáo có vẻ bực bội, định nói gì đấy nhưng lại thôi và tiếp tục điểm danh: - Hạ Đan Tâm! Hạ Đan Tâm là người dẫn chương trình thời sự. Trong lớp không ai trả lời. Lại có người trả lời thay: - Đi phỏng vấn lãnh đạo trung ương rồi. Mọi người phát hiện, người trả lời thay là Trịnh Bách Xuyên. Trịnh Bách Xuyên dẫn chương trình thể thao, rất hay nói sai. “Tết trung thu vừa qua, tôi xin chúc mừng cuối năm quý vị!”; “Xem cái quần ngắn của cô kia thật hay, quần đặc biệt dành cho vận động viên quần vợt, trong quần có thể bó được mấy trái bóng. Ồ, mà cô ấy mặc váy đấy chứ!” Cậu này hàng ngày thích đùa. Lúc này anh ta lại xúi bẩy. Cô giáo nhìn Bách Xuyên tiếp tục điểm danh: - Mã Dũng! Mã Dũng mặt lợn vênh lên, như một học sinh hư, hét thật to: - Có! Tiếng vang khắp phòng, mọi người cùng cười ồ cả lên. Cô giáo nhìn Mã Dũng, tiếp tục điểm danh: - Lí Bình! Trịnh Bách Xuyên lại mau mồm: - Chị ấy chiều nay không có chương trình, nhất định sẽ đến, chưa đến đấy thôi. Dẫn chương trình học tập, mà lại lười học tập, đâu có được? Cô giáo vẫn tỉnh khô, đọc: - Nghiêm Thủ Nhất! Lúc này có tín hiệu điện thoại trong túi quần Thủ Nhất, trước khi vào lớp anh đã đổi sang tín hiệu rung, anh vừa lấy điện thoại ra vừa trả lời vội vã: - Có! Cô giáo ngước lên tìm, rồi tiếp: - Thôi Đại Bằng! Thôi Đại Bằng dẫn chương trình thiếu nhi, là một phụ nữ ngoài bốn mươi, hôm nào cũng cài hai cái đuôi thỏ trên dầu giả vờ còn nhỏ tuổi, cất tiếng thỏ thẻ trẻ con: - Có! Cô giáo xếp sổ điểm danh, nhìn khắp lượt: - Lớp học hai mươi mốt người. Chỉ mười một người có mặt, những người không đến coi như vắng mặt. Cả lớp cười nói ồn ào như vỡ chợ, cô giáo lại nhìn mọi người, bắt đầu vào bài giảng: - Tôi là Thẩm Tuyết, giảng viên của lớp bồi dưỡng đài từ ngắn hạn này của các anh các chị. Bài mở đầu mà có những mười một người vắng mặt. Người vắng coi như vi phạm nội quy, không nói làm gì; các anh các chị đến, nhưng tôi nhìn biểu hiện của mọi người hình như cảm thấy không cần thiết phải bồi dưỡng. Tôi đã xem tất cả các chương trình mà các anh các chị phụ trách, tôi không bình luận gì về nội dung, điều muốn nói là, lời dẫn của các anh các chị không chuẩn. Phát âm và nhả chữ là điều rất cơ bản. Theo yêu cầu của học viện chúng tôi, một diễn viên đứng trên sân khấu không dùng micro, mỗi chữ nhả ra phải đến được tai người ngồi hàng ghế sau cùng của rạp hát, nếu không sẽ là không tôn trọng khán giả... Mã Dũng khẽ nói leo: - Thưa cô, cô nói chuyện thế kỉ thứ mười chín đấy à? Thẩm Tuyết không để ý đến Mã Dũng, cô đi đến bên Thủ Nhất đang cúi xuống nhìn vào điện thoại di động của mình. Anh vừa nhận được một tin nhắn và đang trả lời. Thẩm Tuyết: - Đồng chí Thủ Nhất, ngồi trong lớp không được dùng điện thoại, đồng chí biết không? Bỗng có tiếng nói ở ngay trên đầu, Thủ Nhất giật mình. Anh vội đậy điện thoại lại, ngước lên cười: - Thưa cô, tôi chỉ nhìn, không gọi ạ. Thẩm Tuyết nhìn quanh: - Tôi biết các đồng chí đều là những “danh khẩu”, tôi rất tôn trọng, nhưng tôi cũng mong các đồng chí tôn trọng lại tôi. Thủ Nhất nói thêm một câu: - Thưa cô giáo, không ai không tôn trọng cô đâu ạ. Xin cô tiếp tục giảng bài, nếu không sẽ hết giờ ngay đấy. Không ngờ Thẩm Tuyết nghiêm khắc nhìn Thủ Nhất: - Đồng chí nói câu ấy có nghĩa thế nào? Thủ Nhất lúng túng: - Tôi... tôi không có ý gì đâu. Nửa tiết vừa rồi là những người khác nói chuyện thôi ạ, tôi không nói gì, không nói gì đến cô giáo. Anh lại cúi xuống, tiếp tục trả lời tin nhắn. Không ngờ Thẩm Tuyết tím mặt lại, giật cái máy điện thoại của Thủ Nhất, ném ra ngoài cửa sổ. Cũng may, bên ngoài cửa sổ là thảm cỏ, nếu không cái máy điện thoại đã tan tành. Thẩm Tuyết nói: - Xin nhắc để mọi người biết, đây là trường đại học, không phải là đài truyền hình. Cả lớp đều ngớ ra. Sau một phút im lặng, Thẩm Tuyết bỏ ra ngoài. Hai phút sau, cô cầm cái điện thoại vào, đặt mạnh lên bàn Thủ Nhất, chỉ tay ra cửa: - Những tiết của tôi, có anh, không có tôi. Tiếp đấy, nước mắt cô giáo trào ra. Thủ Nhất biết chuyện to rồi. Tất cả những người dẫn chương trình đều thấy đùa quá mức. Bách Xuyên, Mã Dũng, Đại Bằng lên khuyên cô giáo: - Xin cô bớt giận làm lành, cậu ta không đáng gì đâu ạ. - Cô giáo ạ, cậu Thủ Nhất ấy cầm tinh con chó, rất thích đùa. Đại Bằng lôi Thủ Nhất lên bục giảng: - Mời anh viết kiểm điểm, viết ngay lên bảng này. Thủ Nhất cũng cảm thấy cần xin lỗi cô giáo, nếu không mình tỏ ra nhỏ nhen. Với lại, anh vội trả lời tin nhắn, tin nhắn sáng nay của “ma” gửi đến. Vậy là anh viết lên bảng: “Thưa cô giáo, tôi đã sai. Sáng nay lúc đi làm, mẹ tôi nói với tôi, trêu chọc ai chứ đừng trêu chọc cô giáo, nếu không sẽ thi không đỗ. Vừa rồi do quá xúc động, nên đã quên lời mẹ dặn”. Anh cố tình viết chữ xiêu vẹo như chữ học sinh tiểu học. Mọi người lại cười. Cô giáo Tuyết cũng phải bật cười. - Anh thật sự không biết ngượng là gì! 6 Bên cạnh đường vành đai năm có một cống ngầm. Bên cạnh cống ngầm là một dải rừng dương. Bên dải rừng dương là một dòng sông nhỏ. Trời tối dần. Nhưng vẫn có thể trông thấy lớp sương mù từ mặt sông dâng lên. Chiếc ô tô của Thủ Nhất nấp trong rừng cây. Trong sương mù, chiếc xe trông như cái bóng mờ ảo. Gần đấy là đường vành đai năm. Đèn ô tô qua lại trên con đường cao tốc như một dòng sông đang trôi. Thủ Nhất đang đùa nghịch trong xe. Đùa nghịch với anh là một cô gái tên là Ngũ Nguyệt. Ngũ Nguyệt cắt tóc ngắn kiểu con trai, khuôn mặt không lấy gì làm xinh đẹp, khoé miệng bên trái có vài nốt ruồi đen, nhưng dáng người rất đẹp, eo thon nhỏ, mông cong, ngực nở, cho tay vào trong áo trong sờ thấy hai trái bóng. Về mùa đông Ngũ Nguyệt thích mặc áo jacket ngắn, lúc đi đường thường vươn về phía trước, để hở một mảng eo trắng như tuyết. Hấp dẫn nhất là cặp mắt ti hí của cô nàng, cặp mắt cứ lim dim nửa nhắm nửa mở. Thỉnh thoảng cặp mắt lại mở ra, hễ nhìn ai thì người ấy như bị bắt mất hồn. Thủ Nhất nhớ đến Quế Hoa năm 1969. Ngũ Nguyệt, tháng Năm âm lịch, đúng mùa mơ Sơn Tây chín vàng. Thủ Nhất và Ngũ Nguyệt quen nhau ở Lư Sơn. Mùa hè năm ngoái, chương trình “Biết một nói một” phát tiết mục “Hội nghị”. Thế kỉ hai mươi, từ thời kì đại cách mạng Dân Quốc cho đến thời đại Mao Trạch Đông, ở Lư Sơn có nhiều cuộc họp nhất, cuộc họp nào cũng kinh hồn lạc phách và loang loáng đao kiếm, vậy là chương trình đến Lư Sơn để ghi hình tại chỗ. Ngũ Nguyệt làm biên tập viên cho nhà xuất bản Gấu Mèo. Hồi ấy, nhà xuất bản Gấu Mèo đang có cuộc họp tại Lư Sơn. Cậu Đại Đoạn biên đạo của chương trình và ông Hạ, giám đốc nhà xuất bản Gấu Mèo vốn là bạn học thời sinh viên, cả hai cùng ở trong khách sạn Lư Sơn, buổi tối ăn cơm với nhau. Vì Thủ Nhất là người nổi tiếng, rất nhiều người của nhà xuất bản vây lấy anh nói chuyện, chụp ảnh lưu niệm. Thủ Nhất cũng cùng mọi người pha trò đùa vui với nhau. Ông giám đốc bĩu môi: - Tối nay, tôi nói với mọi người, vậy mà mọi người vẫn không tin. Thủ Nhất: - Tại sao? Ông Hạ: - Cùng ăn cơm với Thủ Nhất. Rồi ông thở dài: - Ôi, “quốc khẩu”, không ngờ lại bình dị đến vậy! Lúc này Thủ Nhất mới biết mình mắc lỡm ông giám đốc nhà xuất bản. Nhưng anh uống nhiều, cũng vò đầu đùa vui: - Tôi cũng chỉ là người bình thường thôi. Không ngờ Ngũ Nguyệt ngồi trước mặt lạnh lùng buông một câu: - Không phải là người bình thường thì là gì? Cô nói thêm: - Anh Nhất, anh biết không, cái nổi tiếng của anh rất rẻ tiền. Mọi người, kể cả Thủ Nhất đều ngớ ra, nhìn Ngũ Nguyệt. Ngũ Nguyệt nhìn Thủ Nhất: - Anh cũng nhờ ống kính truyền hình. Nếu xa đài truyền hình anh sẽ là gì? Cô ta làm cử toạ cùng khó xử. Thủ Nhất cũng đã tỉnh rượu. Trong bữa ăn Thủ Nhất không chú ý đến Ngũ Nguyệt, Ngũ Nguyệt cũng không nói chuyện và không chụp ảnh chung với Thủ Nhất. Lúc này anh thấy cặp mắt của cô đang lim dim, bỗng cô mở to mắt, ánh mắt sắc như dao cau đâm ngay vào ngực Thủ Nhất. Những điều cô nói thật sắc nhọn, dường như cố ý châm chọc. Nhưng nghĩ lại cũng có lí. Thủ Nhất nâng li rượu đưa đến trước mắt Ngũ Nguyệt: - Cảm ơn em đã nhắc nhở, nếu không tôi cũng quên mất đấy. Nào, ta uống một li. Không khí bữa ăn lúc này mới dịu lại. Ông giám đốc nhà xuất bản vội nói: - Nhờ ống kính truyền hình không phải chỉ một mình anh Nhất đây. Các vị lãnh đạo đảng và nhà nước, phụ nữ trẻ con đều biết, nếu là thời nhà Thanh thì anh là Hoàng thượng rồi, đi ngoài đường người bán hành cũng không nhận ra anh. Nào, uống đi! Trong bữa ăn Thủ Nhất uống rất nhiều. Ăn xong, mọi người ra hồ Như Cầm dạo chơi dưới ánh trăng. Dưới ánh trăng, nước róc rách chảy trên mỗi vách núi ở Lư Sơn. Ngũ Nguyệt cũng uống rất nhiều. Đi chơi, hai người dần dần tụt lại sau. Vì uống nhiều, hai người bất giác nắm lấy tay nhau. Ngũ Nguyệt vươn người, một mảng da thịt trắng như tuyết lồ lộ dưới ánh trăng, da thịt trắng còn hơn cả ánh trăng. Thủ Nhất đặt tay vào chỗ ấy. Ngũ Nguyệt gập mình cười như nắc nẻ, bỗng áp mặt vào mũi Thủ Nhất: - Anh muốn làm tình với em à? Ngũ Nguyệt làm Thủ Nhất tỉnh rượu. Không phải anh chưa từng làm chuyện bậy bạ, nhưng với những người con gái khác là chuyện chín mùi tự nhiên, chưa từng đột ngột như lúc này. Thủ Nhất vội rụt tay lại. Thấy điệu bộ hoảng hốt của Thủ Nhất, Ngũ Nguyệt lại khom mình xuống mà cười ha hả. Chợt cô di tay lên mặt Thủ Nhất: - Em ở phòng 102. Rồi cô ta bỏ Thủ Nhất đấy và đi lên cho kịp mọi người. Tối hôm ấy sau nửa đêm, Thủ Nhất từ tầng ba đi xuống tầng một, vào phòng 102. Trời đất của tôi ơi, hai quả bóng của nàng, tiếng kêu của nàng! Hai người cùng đạt đến cao độ. Lại cả nhiệt độ, nhiệt độ cơ thể nàng chừng như cao hơn nhiệt độ cơ thể người bình thường đến hai độ, hễ áp vào da thịt cô nàng là bỏng ngay! Nhưng xương không bỏng. Lại còn một thứ mà không sao nói được rõ, giống như những sợi tơ, từ vùng ngực toá ra như những giây ăng-ten, không những phát mà thu cũng được. Lần đầu tiên Thủ Nhất mới thực sự cảm thấy thế nào là giải khát, đồng thời chứng minh những lần trước đó không phải là giải khát, gồm cả vợ và những cô gái khác. Trước kia so với lúc này thật là nhạt nhẽo. Nhưng giải khát không chỉ có thế, mà là toàn bộ quá trình, miệng Ngũ Nguyệt phun ra toàn những lời dâm ô, tục tĩu nhất trần gian. Thủ Nhất bị cô ta cuốn hút cũng tuôn ra những lời bí mật nhất, bẩn thỉu nhất, điên loạn nhất mà bình thường chưa bao giờ anh nói ra. Suốt từ hai giờ đêm đến sáu giờ sáng hai người mây mưa không ngưng nghỉ. Cơ thể không ngưng nghỉ, miệng cũng không ngưng nghỉ. Cơ thể được giải khát, ruột gan cũng hình như được những lời nói đó rửa sạch. Sau lúc bẩn thỉu tận cùng, giống như được thay quần áo sạch, toàn thân sạch sẽ. Đêm tối qua đi, trước mặt là bầu trời trong sáng. Thủ Nhất cảm thấy những lời nói dâm ô như một bình thuốc tiêu độc. Hôm sau anh dẫn chương trình ở Mĩ Lư, chân Thủ Nhất run run, miệng cũng ngọng líu ngọng lô. Đại Đoạn vội cho máy ngừng, đi tới hỏi Thủ Nhất: - Ốm hay sao thế? Thủ Nhất: - Vẫn chưa tan rượu, đầu choáng váng! Thôi, để đến chiều hãy ghi hình. Trở về Bắc Kinh, Thủ Nhất bàng hoàng mất nửa tháng, giống như nghẹn cuộc sống. Về nhà với vợ, ban đêm anh cũng bất giác phun những lời tục tĩu, vợ lập tức ngừng lại, rất cảnh giác hỏi chồng: - Tại sao anh bỗng trở nên bẩn thỉu thế? Thủ Nhất tỉnh lại, trở về với thế giới hiện thực. Lại trở về với quá trình im lặng. Lúc ấy anh mới cảm thấy sợ những hành động của mình ở Lư Sơn. Sợ không phải sợ quan hệ giữa anh với vợ, mà sợ không biết mình với Ngũ Nguyệt sẽ phải thế nào đây. Theo kinh nghiệm chơi bời trước kia của anh, hai người lên giường thì dễ, xuống giường mới khó. Khó không phải người khác khó, mà chính mình không dễ kiềm chế mình. Con đường gian tà và bất chính đều có sức hút không thể cưỡng lại nổi. Càng bất chính sức hút càng mạnh. Nhưng Thủ Nhất muốn khuôn chơi bời trong vòng chơi bời, không muốn cái sự chơi bời ảnh hưởng đến cái khác, nhất là không muốn vì chơi bời mà dẫn đến ly hôn với vợ. Thực tại và điên cuồng nhất thời là hai chuyện khác nhau. Thuốc tiêu độc không thể là nước uống hàng ngày. Ở mãi trong bóng tối rồi sẽ bị bóng tối nuốt chửng. Trước kia cùng các cô gái khác xong, anh đều khoá điện thoại liền trong một tuần lễ, sợ họ gọi điện đến. Nhưng chưa bao giờ anh lại chịu lỗ vốn. Một cô gái ở học viện phát thanh, sau việc ấy dọa anh có mang, đòi uống thuốc độc hoặc treo cổ, Thủ Nhất phải nhờ Tiểu Tuyền, bạn học thời sinh viên đến làm công tác tư tưởng cho cô ta cả tuần lễ. Suốt cả tuần lễ anh như ngồi trên đống than hồng. Nhưng Thủ Nhất đã nghĩ sai về Ngũ Nguyệt. Anh khóa máy một tuần liền, một tuần sau mở máy vẫn không thấy Ngũ Nguyệt gọi đến. Một tháng sau, anh sốt ruột không chịu nổi, lại nghĩ đến cái đêm ở Lư Sơn, nghĩ đến giải khát và thuốc tiêu độc, chủ động gọi điện cho Ngũ Nguyệt. Ngũ Nguyệt trở về với hiện thực còn nhanh hơn anh, ở máy đầu kia cô hỏi lại với giọng kì lạ: - Có chuyện gì? Em đang bận. Thủ Nhất: - Không có chuyện gì, chỉ hỏi thăm thế thôi. Ngũ Nguyệt: - Khỏi phải hỏi thăm, cúp máy nhé. Lúc này Thủ Nhất mới nói thật: - Muốn gặp em. Vậy là hai người gặp lại. Giải khát giống như hôm ở Lư Sơn. Hoặc còn hơn ở Lư Sơn. Vậy là từ đấy về sau không thể không gặp nhau. Thủ Nhất càng gặp càng sợ hơn. Vì theo kinh nghiệm trước đó, sau một tháng đối phương mới đưa ra yêu cầu. Nhưng đã nửa năm mà Ngũ Nguyệt vẫn không nói gì, Thủ Nhất yên tâm. Tuy vậy, trong yên tâm càng không yên lòng. Một hôm, sau khi xong việc, Thủ Nhất không nén nổi, đưa ra lời thăm dò: - Em bảo, chúng mình thế này là thế nào? Ngũ Nguyệt lấy làm lạ, nhìn anh: - Đói thì ăn, khát thì uống. Thủ Nhất nhìn vẻ mặt Ngũ Nguyệt, không phải là lạt mềm buộc chặt, mối quan hệ không lên không xuống, vẫn cứ như thế. Nhưng hôm nay gặp nhau không giống mọi khi, hôm qua Ngũ Nguyệt gọi điện cho Thủ Nhất, nói gần đây cô quen một người bạn trai, sắp đến ngày cưới, trước ngày cưới muốn gặp Thủ Nhất lần cuối. Tin ấy khiến Thủ Nhất giật nẩy mình: - Em quen người bạn trai ấy từ hồi nào, tại sao anh không biết? Ngũ Nguyệt: - Em tìm hiểu bạn trai phải xin ý kiến của anh hay sao? Anh là ai mới được chứ? Thủ Nhất hơi ngượng: - Ý anh không phải thế, mà chỉ nói, sao cưới nhanh thế. Thủ Nhất thấy mình ghen. Nhưng cái ghen này không thể nổ ra nổi. Trước đây anh chỉ lo chuyện với Ngũ Nguyệt bị bại lộ, bây giờ thì cả hai cùng hạ cánh an toàn, trong lòng cảm thấy mất mát. Hai người hẹn gặp nhau tối hôm nay. Nhưng sáng sớm Thủ Nhất bỏ quên điện thoại ở nhà, cho nên anh phải vội vã về lấy. Ngờ đâu vào lúc ấy Ngũ Nguyệt gọi cho anh, bị vợ phát hiện. Nhưng cũng may, anh trí trá cho qua, không xảy ra việc gì. Ra đến cửa, anh gọi ngay cho Ngũ Nguyệt, Ngũ Nguyệt bảo tối nay phải thay đổi địa điểm gặp nhau. Mọi lần hai người vẫn gặp nhau trong căn hộ độc thân của Ngũ Nguyệt. Cô nói, mẹ sáng nay vừa từ Thẩm Dương đến, gặp ở nhà không tiện, bảo Thủ Nhất phải tìm chỗ khác. Thủ Nhất đồng ý, nhưng suốt cả ngày anh không tìm được chỗ nào. Thật ra, tốt nhất là ở khách sạn, nhưng với anh thì ai cũng quen mặt, thuê phòng chắc chắn nhân viên phục vụ sẽ biết. Buổi chiều phải lên lớp học đài từ, Ngũ Nguyệt gửi tin nhắn, hỏi sẽ gặp ở đâu. Thủ Nhất vẫn chưa nghĩ ra, anh vừa trả lời tin nhắn, vừa nghĩ thì bị cô giáo Thẩm Tuyết vứt máy ra ngoài cửa sổ. Cho đến tối, Thủ Nhất đưa xe đến đón Ngũ Nguyệt, hai người không biết đi đâu, đành ra bờ sông ngoài đường vành đai năm. Nhưng ôm Ngũ Nguyệt trên xe không như ôm cô ở khách sạn Lư Sơn hoặc ở căn hộ độc thân của cô. Ngoài cửa xe cứ loang loáng ánh đèn, trên đường vành đai năm ngay gần đấy xe chạy như mắc cửi, không có được cảm giác an toàn. Động tác cũng không thoải mái, xem ra việc giữ bí mật vẫn là quan trọng. Thủ Nhất lại phát hiện, không bí mật không phải là mâu thuẫn chủ yếu, quan trọng hơn anh biết Ngũ Nguyệt có bạn trai và sắp cưới, thấy trở ngại về tâm lí. Không biết bạn trại của Ngũ Nguyệt như thế nào. Thủ Nhất định ngồi với Ngũ Nguyệt ở hàng ghế sau, nhưng anh dừng xe trong rừng cây, ngồi ngay ở ghế phụ ôm hôn Ngũ Nguyệt. Hai người hôn nhau cảm thấy rất kích động, từ môi anh hôn lên mặt Ngũ Nguyệt, rồi từ mặt hôn đến vành tai, tay cho vào trong áo mân mê hai trái bóng. Khi hôn đến vành tai, bỗng anh buông ra, hỏi: - Tại sao lại đắng? Ngũ Nguyệt: - Ngốc ạ, nước hoa. Rồi Ngũ Nguyệt ôm lấy đầu anh, lùa lưỡi mình vào miệng Thủ Nhất. Chợt một chiếc xe cảnh sát lướt qua rừng cây, đi lên đường vành đai 5. Lên đến chỗ ngoặt, đèn xe cảnh sát quét ngay trước kính xe của Thủ Nhất, soi sáng mặt hai người. Tuy xe cảnh sát không dừng lại, nhưng Thủ Nhất vẫn sợ. Anh ngồi ngay dậy, cho áo vào quần: - Không thoải mái, hay là để hôm khác. Không ngờ Ngũ Nguyệt nổi hứng, kéo tay Thủ Nhất nhét xuống phía dưới người, đồng thời áp mặt vào lưng anh như vẫn thường làm, lôi cổ áo anh, nói một câu rất tục và cắn mạnh vai anh: - Chuyện lớn em chẳng sợ, anh sợ gì? Thủ Nhất đau kêu lên, đẩy đầu Ngũ Nguyệt về phía sau: - Ngoan nào, đừng cắn anh. Cơ thể Ngũ Nguyệt khát lắm rồi, cô thở gấp gấp: - Không cắn anh, muốn anh! Đúng lúc ấy, có tín hiệu điện thoại. Anh nhìn máy, trên máy hiện lên ba chữ Vu Văn Quyên. Thủ Nhất dừng hành động của Ngũ Nguyệt, mở máy. Vợ anh hỏi: - Anh đang ở đâu? Về ăn cơm! Trống ngực Thủ Nhất đập loạn xạ. Bận suốt ngày, buổi tối có việc, quên gọi điện cho vợ. Anh vừa ép chặt lồng ngực, vừa nói: - Anh không về được. Buổi chiều đi học ở học viện sân khấu, tối nay phải họp với nhóm làm chương trình. Tiếng của vợ anh trong máy có chút ngập ngừng: - Họp... em nghe như anh đang ở ngoài đường, có cả tiếng ô tô? Thủ Nhất cố làm ra vẻ tự nhiên: - Đang cùng anh Phí Mặc đi tìm hàng ăn, không ở ngoài sao được? - Tại sao có cả tiếng người thở nữa? Vợ anh lại hỏi. - Không đi xe, đang cùng với anh Phí Mặc chạy bộ. Vợ anh cúp máy. Ngũ Nguyệt lại ôm ghì lấy Thủ Nhất: - Hôm nay anh không hết mình với em, em cưới rồi anh không còn gặp em được nữa đâu. Câu nói kích thích Thủ Nhất. Anh khởi động xe: - Chúng mình đi chỗ khác. Thủ Nhất lái xe dọc theo rừng dương ra một thôn ngoại thành. Trong tiếng chó sủa, hai người ngồi ở ghế sau mây mưa suốt hai tiếng đồng hồ. Trên xe còn giải khát và tiêu độc hơn ở trên giường. Trước lúc hành sự, để yên tâm, Thủ Nhất tạm thời khóa máy. Nhưng không ngờ, vì khóa máy mà vợ anh phát hiện chuyện anh với Ngũ Nguyệt. 7 Kì thực, chuyện xảy ra không hoàn toàn ở việc khoá máy. Chuyện bắt đầu từ quê Thủ Nhất. Gạch đen, anh họ của Thủ Nhất, gọi điện lên, sau rồi anh mới biết. Lúc anh với Ngũ Nguyệt ở bên bờ sông, Văn Quyên gọi điện hỏi anh có về ăn cơm hay không, tuy cảm thấy giọng chồng trong điện thoại hơi run run, nhưng chị cứ nghĩ đó là do gió lạnh, bên ngoài trời rét; tuy có tiếng thở gấp gấp, là do trời rét phải chạy bộ cho ấm người, nên cũng không nghi ngờ gì. Bữa tối chị chuẩn bị những bốn món ăn, vịt muối mặn Nam Kinh, móng giò cừu hầm, một đĩa thịt xào măng, một đĩa giá trộn. Văn Quyên thích ăn thịt vịt muối mặn và măng xào, Thủ Nhất thích ăn móng giò và giá đỗ. Thấy anh không về, chị thôi không xào măng mà cũng không làm món giá đỗ nữa, chỉ có món thịt vịt, ăn một bát cơm chan nước suông. Nghĩ đi nghĩ lại, chị làm thêm bát canh tảo tía với vỏ tôm. Ăn xong chị đi tập khí công. Khí công chị tập cả sáng lẫn tối, mỗi buổi tập chừng bốn chục phút. Tập xong, chị lấy một chậu nước nóng, ngồi ở sofa ngâm chân. Đó là những việc chị làm hàng ngày, xuân hạ thu đông ngày nào cũng thế. Ngâm được một lúc, chị pha thêm nước nóng. Thấy vợ ngâm chân, Thủ Nhất nói: - Cứ bỏ hết đồ ra, em vào tắm có phải chân cũng được giải quyết không nào. Chị vừa pha thêm nước nóng, vừa nói: - Tắm là tắm, ngâm là ngâm, cảm giác khác nhau lắm. Đang ngâm chân thì chuông điện thoại réo. Chị nhấc máy, điện ở quê lên. Trong máy là tiếng đàn ông, giọng oang oang, làm Văn Quyên phát hoảng lên. Câu đầu tiên hỏi ngay: - Ai đấy? Văn Quyên nghe thấy giọng Sơn Tây, lại không xưng tên, định tìm ai mà hỏi ngay người nhận điện là ai, chị liền hỏi lại: - Anh muốn tìm ai ạ? Trong máy: - Tôi tìm Thủ Nhất, tôi là Gạch, anh họ của anh ấy, chị là ai? Văn Quyên cũng đã có lần gặp ông anh Gạch đen này ở quê rồi. Người đen như cột nhà cháy, thích uống rượu, thích khoác lác, thích kiếm chuyện, bất cứ việc gì anh ta cũng làm rối tung rối mù cả lên. Văn Quyên: - Bác Gạch đấy à, em Quyên đây. Gạch đen quá đỗi vui mừng: - Chào thím! Gọi đúng rồi. Tôi muốn tìm chú thím, bàn công chuyện. Văn Quyên: - Có chuyện gì đấy, bác? Gạch đen: - Cái thằng Khánh, vẫn gọi là thằng mặt mèo, mở hàng cơm trên thị trấn, gần đây mua cái điện thoại di động mới, bán lại cho tôi cái điện thoại cũ, ba trăm đồng, tôi muốn hỏi chú thím xem có được không? Văn Quyên cười khúc khích: - Chuyện ấy thôi à? Bác là nông dân ở quê, suốt ngày cày cuốc, mua điện thoại di động làm gì? Gạch đen: - Cũng chỉ nửa đầu lợn thôi, để nói chuyện với chú thím trên đó. Văn Quyên hiểu ý ông anh họ. Ông này thích kiếm chuyện, thích kiếm chác ở người khác. Hình như cảm thấy mua cái điện thoại ba trăm đồng cũng là kiếm được cái gì đó. Có điện thoại cũng dễ dàng liên hệ với vợ chồng chú em. Trước kia thì hè gieo thu gặt, mua phân hoá học, mua giống anh ta đều viết thư nhờ, trong thư không nói rõ, nhưng là muốn xin tiền. Bây giờ có điện thoại di động rồi, khỏi cần viết thư. Nhưng Văn Quyên không tiện nói thẳng ra ý đó của ông anh họ, chỉ nói: - Bác mua điện thoại di động mất tiền, mua rồi gọi điện thoại di động cũng mất tiền, bác không sợ phí hay sao? Gạch đen: - Ôi, gọi một cuộc nhiều lắm mất hai tệ, lên Bắc Kinh tìm chú thím mất những hai trăm. Với lại, tôi mua máy không phải mua vì tôi, mà vì bà tôi. Tối hôm qua bà còn nhắc cháu bà ở Bắc Kinh đấy. Tôi bực với bà lắm, ngày nào cũng mong mà chẳng thấy cháu đâu, chỉ nhớ không thôi cũng chẳng được việc gì. Thím thấy tôi nói thế có đúng không nào? Văn Quyên lại nhận ra giọng giảo hoạt của ông anh họ, mua điện thoại, lại còn mượn cớ bà. Nhưng chị chỉ cười: - Vâng, bác rất được việc, anh Nhất đoảng lắm. Gạch đen: - Thím đưa máy cho chú ấy, bà muốn nói vài câu. Tôi nói với bà, cái cục gạch nhỏ này có thể nói chuyện với cháu bà ở Bắc Kinh, bà không tin tôi. Văn Quyên: - Anh ấy đi họp, bác gọi vào máy di động của anh ấy vậy. Văn Quyên đặt máy xuống, chế thêm nước nóng vào chậu nước ngâm chân. Chừng hai phút sau, điện thoại lại đổ chuông. Vẫn là Gạch đen: - Gọi rồi, nhưng tại sao không thông? Văn Quyên: - Gọi được đấy chứ, em vừa gọi xong. Gạh đen: - Nhanh lên, kéo dài thời gian cái của nợ này tốn tiền lắm. Văn Quyên lại cười: - Bác cứ tạm tắt máy đi đã, để em tìm anh ấy, bảo anh ấy gọi về cho bác. Gạch đen: - Biết số máy của tôi chưa? Bất giác, Văn Quyên cũng trả lời bằng tiếng Sơn Tây: - Số máy của bác hiển thị lên máy của nhà em đây rồi. Văn Quyên đặt máy xuống rồi gọi cho chồng. Lúc này Thủ Nhất đang cùng Ngũ Nguyệt ở đầu làng, trong tiếng chó sủa râm ran. Tiếng trả lời trong máy: - Số máy quí khách liên lạc đang tạm khoá. Khoá máy cũng chẳng có gì lạ, mọi khi Thủ Nhất vẫn khoá máy như thế. Nếu sự việc chỉ liên quan đến Gạch đen thì Văn Quyên cũng chẳng để ý làm gì, nhưng vì Gạch đen nói bà muốn nói chuyện với Thủ Nhất, vậy là Văn Quyên cũng cẩn thận hơn. Mấy lần về quê ở Sơn Tây, Văn Quyên có ấn tượng tốt về người bà này. Tuy bà không biết chữ nhưng là người trọng nghĩa, hễ gặp mặt là hỏi: - Anh Nhất có hay bắt nạt cháu không? Có thì bảo bà nhé. Bà nhìn bụng Văn Quyên, xem chị mang bầu hay không, ấy cũng là chuyện bình thường, không làm ai ghét bỏ. Văn Quyên đặt máy xuống suy nghĩ giây lát, rồi gọi vào máy Phí Mặc. Vì trước bữa ăn Thủ Nhất nói với vợ anh đi ăn cơm cùng Phí Mặc, ăn xong cùng họp với nhau. Chị gọi được cho máy Phí Mặc, vấn đề là ở đấy. Theo Phí Mặc, anh ta vừa ăn cơm ở nhà, đang dắt chó ở dưới đường. Trước lúc xuống, anh còn cãi nhau với vợ là Lí Yến. Lí Yến ăn xong và đang lên mạng, chat với ai đó không quen biết. Con trai của họ đang học đại học ở Thiên Tân, ở nhà chỉ có hai vợ chồng. Một hôm, anh lén đến sau lưng Lí Yến để xem vợ đang chat gì với ai, Lí Yến vội lấy thân mình che màn hình, không cho chồng xem. Anh đẩy vợ ra, thì ra đang chat chuyện trai gái. Phí Mặc: - Có vô duyên hay không nào, bao nhiêu tuổi rồi? Lí Yến bực lên: - Anh suốt ngày không nói chuyện với em, còn cấm em nói chuyện với người khác hay sao? Muốn để em chết buồn à? Phí Mặc lắc đầu: - Đời người ngắn lắm, thời gian như vó câu qua cửa, tại sao lại phải chịu đựng như thế? Hôm nay ăn xong, Lí Yến để bát đũa đấy chưa rửa vội, chị lên mạng ngay. Phí Mặc tức đầy bụng: - Tán chuyện với bạn, không chịu làm việc nhà. Lí Yến lừ mắt: - Ngày nào em cũng rửa bát, anh không rửa được một hôm à? Nhà đâu phải của riêng em. Phí Mặc há miệng định nói gì đó, nhưng biết rằng nói thêm vài câu sóng gió sẽ nổi lên, anh liền nuốt bực vào bụng, kéo con Kinh-pa đi xuống đường dạo chơi. Con chó đi dạo cũng không thích thú gì. Đây là con chó đực, thấy chó đực khác đi qua cũng nhảy chồm lên lưng con kia. Chủ nhân của con chó kia là một cô gái trẻ, mặc váy da, tô son đỏ chót, cau mày kéo con chó của mình lại: - Ghét thế! Phí Mặc cũng lôi con chó của mình lại, đá cho nó một cái. - Cũng là đực, mày mù à! Cô gái cứ nghĩ Phí Mặc nói cạnh nói khoé gì mình, trừng mắt nhìn Phí Mặc: - Ghét thế! Rồi cô gái lôi con chó của mình đi. Lúc này có điện thoại của Văn Quyên, trong máy Văn Quyên hỏi ngay: - Anh Mặc đấy à? Anh đang ở đâu? Phí Mặc đang bực sẵn, không nghe rõ tiếng Văn Quyên, hỏi lại: - Ai đấy? Đang dắt chó đi dạo. Tiếng Văn Quyên trong điện thoại: - Dắt chó đi dạo? Em Quyên đây. Anh Nhất đâu rồi? Phí Mặc: - Nhất... Chợt đầu óc anh bừng tỉnh, nghĩ ngay đến chuyện sáng nay Thủ Nhất về nhà lấy điện thoại, chắc là có chuyện gì không ổn. Anh nghĩ, Thủ Nhất tối nay đi đâu đấy, liền tìm cách trả lời thay bạn. Anh ấp úng hồi lâu mới nói: - Tối nay cậu ấy bận việc gì đấy mà. Tôi nhớ ra rồi, hình như giám đốc một công ty điện thoại di động nào đấy mời ăn cơm thì phải. Sáng nay ghi hình xong, tôi nghe cậu ta nói thế. Không ngờ Văn Quyên ở đầu kia đường dây cũng im lặng hồi lâu. Phí Mặc bắt đầu lo lắng: - Cô Quyên, cô vẫn nghe đấy chứ? Thế nào? Trong điện thoại có tiếng cười nhạt của Văn Quyên: - Sáng nay, công ty điện thoại di động... trước bữa cơm tối em còn gọi cho anh ấy, anh ấy bảo đang đi với anh, hai người tối nay đang bàn công chuyện gì đó. Thế rồi có tiếng cúp máy. Theo Lí Yến sau đấy nói lại, Văn Quyên tức giận lắm. Thủ Nhất nói dối, chắc chắn có chuyện gì đây. Vậy là Văn Quyên lại gọi cho chồng, gọi suốt hai tiếng đồng hồ mà máy vẫn khoá. Lúc này chậu nước ngâm chân đã nguội lạnh. Văn Quyên sực tỉnh, chợt rùng mình, rút đôi chân trong nước lạnh ra, giẫm xuống đất, đi đi lại lại trong nhà như một con nhặng. Chị nhìn lại, trên nền nhà đầy những dấu chân ướt nước, nước bắt đầu bay hơi trông không còn ra hình thù gì, nền nhà như vỡ vụn. Nhìn mặt nền, Văn Quyên khóc. 8 Trong khi Văn Quyên khóc thì Thủ Nhất cũng đang trên đường đưa Ngũ Nguyệt về nhà. Sau đấy Phí Mặc nói lại, ngay lúc bấy giờ anh gọi cho Thủ Nhất cả chục cú điện thoại, định báo cho anh biết có chuyện chẳng lành, bảo anh phải chuẩn bị tư tưởng, nhưng máy Thủ Nhất vẫn khoá. Phí Mặc dắt chó không dám đi lên, sợ Lí Yến biết nội dung cuộc gọi, đâm ra lôi thôi, vậy là anh phải dắt chó đi dạo hai tiếng đồng hồ liền. Anh bực tức đạp cho con chó một cái: - Đồ ngu này! Nhưng Thủ Nhất không lo gì chuyện điện thoại, mà chỉ lo trên người anh đầy mùi nước hoa. Vừa rồi trong tiếng chó sủa ở ngoại thành anh không để ý, cho đến khi Ngũ Nguyệt xuống xe, trong xe sực nức mùi nước hoa, anh lo về nhà Văn Quyên sẽ ngửi thấy, hoặc ngày mai vợ ngồi xe sẽ phát hiện. Lúc này, Thủ Nhất ngồi trong xe chửi đổng Ngũ Nguyệt một câu: - Ngu quá! Anh vừa lái xe, vừa hạ kính cả bốn cánh cửa xe, để gió lùa xua tan mùi nước hoa trong xe và cả trên người. Tuy là cuối đông, gió vẫn lạnh. Gió lạnh lùa vào xe làm cho Thủ Nhất rùng mình. Anh vừa lái xe, vừa mặc áo ấm lên người, đội cả mũ áo lên đầu. Từng chiếc xe đóng kín cửa lướt nhanh bên xe anh. Anh trông thấy một đôi trai gái trong một xe khác đang cười. Hai người miệng cũng đang nói gì đấy. Cứ nhìn miệng họ, cô gái hình như nói: - Thằng điên! Hình như anh kia cũng nói: - Đồ ngốc! Dường như cả hai cùng nhận ra Thủ Nhất, tay họ chỉ chỉ trỏ trỏ một lúc rồi mới nhấn ga cho xe chạy nhanh hơn. Thủ Nhất mở điện thoại, gọi cho Ngũ Nguyệt: - Gay quá em ơi, trên người, trên xe toàn mùi nước hoa, hại anh quá! Ngũ Nguyệt: - Vậy anh quay lại đây, mẹ không có nhà, mẹ em đến nhà dì chơi rồi. Thủ Nhất: - Anh mở toang cửa xe, lạnh chết mất! Ngũ Nguyệt phá lên cười: - Thế thì anh chạy vài vòng quanh Bắc Kinh, hoặc cứ phóng thẳng xuống Thiên Tân, chắc chắn mùi nước hoa sẽ hết. Thủ Nhất: - Vớ vẩn! Cưới nhanh lên, không muốn gặp em nữa đâu. Ở máy đầu kia Ngũ Nguyệt lại cười vang. Thủ Nhất tắt máy. Quả nhiên anh lên đường vành đai ba chạy một vòng. Nhưng anh lo vợ gọi điện giục về, anh gọi điện cho Ngũ Nguyệt xong liền khoá máy lại. Chờ cho mùi nước hoa trên người và trong xe nhạt bớt anh mới cho xe chạy về nhà. Sắp xuống xe, anh chợt nhớ điều gì, vội mở máy, xóa hết tên Ngũ Nguyệt gọi trong ngày. Anh định khóa máy, nhưng nghĩ không khóa càng tỏ ra quang minh chính đại. Không ngờ, việc không khóa máy lại dẫn đến tai họa lớn hơn, tựa như đổ thêm dầu vào lửa. Vào đến nhà, anh vẫn chưa phát hiện ra điều gì khác thường. Trong nhà đèn sáng, có tiếng ti vi trong phòng ngủ, mọi chuyện không có gì khác với mọi khi. Anh lại lặng lẽ ngửi người mình, mùi nước hoa không còn rõ, vậy là yên tâm thay giày. Anh đâu biết, Văn Quyên muốn để anh sa bẫy. Anh vào phòng khách, vợ anh từ trong phòng ngủ đi chân trần ra, cười cười hỏi chồng: - Anh về rồi đấy à? Cuộc họp thế nào? Thủ Nhất vẫn cố tình nói dối: - À, vất vả cả buổi tối với Phí Mặc. Cái nhà cậu này, tốt thì tốt thật đấy, nhưng lôi thôi quá! Văn Quyên vẫn dịu dàng: - Mệt rồi à? Thủ Nhất: - Anh phải đi tắm đây. Văn Quyên đi tới, ôm cổ chồng, hôn lên mặt, lên cổ, hôn lên miệng anh. Điều này cũng không làm Thủ Nhất phải cảnh giác. Vì hôm nào về đến nhà vợ anh cũng tiếp đón anh như thế. Nằm trên giường Văn Quyên thích hôn chồng, thích ôm đầu chồng. Trước đây chị làm như thế là muốn có mang, anh đâu biết hôm nay vợ làm thế là để do thám. Nhưng Thủ Nhất làm chuyện gian dối lòng những áy náy. Sợ trên người mình còn mùi Ngũ Nguyệt chăng. Lo đấy, nhưng anh không dám đẩy vợ ra. Trong cái khó, có cái khôn, anh chợt nhớ ra điều gì: - À, mà để anh tìm xem nào. Anh đẩy vợ ra, chạy vào phòng khách, lục lọi dưới bàn trà, lục tung đống sách báo. Văn Quyên cũng theo ra, đứng dựa vào cửa phòng ngủ nhìn chồng: - Anh tìm gì? Thủ Nhất vừa lục lọi, vừa lẩm bẩm: - Anh tìm cái đĩa mềm, cô Mã cứ đòi mà anh lại hay quên. Lúc này Văn Quyên mới chậm rãi nói: - Anh Nhất, hôm nay miệng anh có vị không phải của anh. Đầu óc Thủ Nhất như nổ tung. Anh ngước lên nhìn vợ, nhìn khuôn mặt dịu dàng của vợ đang dần dần trĩu nặng. Anh nhận ra sự việc đã đến. Nhưng anh không biết sự việc sẽ đến mức nào, cũng không biết phải đối phó ra sao, anh cúi lom khom trước đống sách báo, dang tay, miệng lắp bắp: - Vậy, vậy mùi vị của ai? Anh rất giận muốn cho mình một cái tát. Vừa rồi trên đường anh chỉ chú ý đến mùi nước hoa còn vương trong xe và trên người, quên không lau miệng. Vì lúc ở trong rừng dương bên bờ sông, anh ngậm tai Ngũ Nguyệt cảm thấy đắng. Nhất định miệng anh còn dính vị đắng của nước hoa bị vợ phát hiện. Thủ Nhất định tìm lí do để cho qua, anh nói tối nay ăn cơm có món mướp đắng, hoặc buổi chiều ngậm thuốc để giữ giọng, nhưng những thứ đó không phải là vị đắng này. Đúng lúc ấy, có tín hiệu điện thoại. Tiếng chuông điện thoại trong đêm càng tỏ ra sợ hãi. Thủ Nhất sợ Ngũ Nguyệt nghĩ rằng anh đang chạy xe trên đường vành đai, vậy là anh vừa che đậy nỗi sợ hãi trong lòng, vừa lấy điện thoại ra, nhìn vào máy vào cố ý làm như bực lắm: - Ai gọi thế nhỉ, muộn thế này mà còn gọi. Dù là ai cũng không tiếp. Anh đang định khóa máy, thì Văn Quyên rất bình tĩnh đưa tay ra: - Để em nghe giúp anh. Thủ Nhất bị dồn vào chân tường. Tắt máy không được, mà mở máy ra nghe cũng không xong, tín hiệu vẫn vang lên trong lòng bàn tay. Thấy vợ đưa tay ra, Thủ Nhất rụt tay lại, nhưng cuối cùng cũng phải đưa máy cho vợ. Trước khi trao máy cho vợ, anh vội nhìn xem tên ai hiển thị trên máy. Không phải điện của Ngũ Nguyệt, mà là của Phí Mặc. Thủ Nhất thở phào nhẹ nhõm, nhưng tiếp đấy anh phát hiện, giờ này Phí Mặc gọi đến còn nguy hơn Ngũ Nguyệt. Văn Quyên vừa mở máy ra, chưa nói gì, trong máy có ngay tiếng Phí Mặc rất vội vã: - Mở máy rồi đấy à, vẫn đang bù khú chưa về hay sao đấy? Tôi nói cho cậu hay, hai tiếng trước đây vợ cậu gọi đến tìm cậu đấy. Tiếng Phí Mặc rành rọt từng câu từng chữ vang đến tai Thủ Nhất. Văn Quyên không trả lời Phí Mặc, chị cứ thế tắt máy, mắt không chớp nhìn chồng: - Anh bảo tối nay cùng đi với anh Mặc kia mà? Thủ Nhất biết hỏng to rồi, nhưng vẫn ra sức chạy chữa. Anh làm ra vẻ ảo não và hối hận: - Anh có lỗi với em. Tối nay anh không đi với anh Mặc, mà một nhà tài trợ mời anh ăn tối. Ăn xong rồi đi tắm hơi, còn... được các cô gái mát- xa! Anh nghĩ, chuyện chẳng hay ho gì, nên không nói với em. Lẽ ra chuyện đến đây cũng có thể cho qua. Được các cô gái mát-xa cũng có thể sinh to chuyện. Cái gọi là to chuyện không phải là cãi nhau, Văn Quyên không cãi nhau với chồng bao giờ, mà chỉ giận không nói chuyện suốt cả tuần, cũng không cho anh đến gần. Trước kia, mỗi lần Thủ Nhất chơi bời đâu đó đều dùng lí do này để dối vợ. Một tuần lễ không nói chuyện rồi cũng sẽ bình thường trở lại. Không ngờ, điện thoại lại có tín hiệu, một tin nhắn, Văn Quyên mở hòm thư, tin nhắn của Ngũ Nguyệt. Lời thư thật trìu mến: “Bên ngoài trời lạnh, anh về đi. Nhớ nhé, trên xe em cắn anh, tối nay ngủ không được cởi áo lót”. Văn Quyên xem xong, liền đưa máy lên tận mặt chồng. Thủ Nhất đọc tin nhắn, đầu lại nổ tung và biết rằng, mọi chuyện thế là xong! Văn Quyên: - Anh Nhất, anh cởi áo ra có được không? Thủ Nhất bị đẩy vào ngõ cụt. Anh muốn tìm lí do thoái thác, nhưng không tìm đâu ra lí do. Vợ anh đang nắm đằng chuôi, anh chần chừ hồi lâu, cũng đành cởi từng chiếc áo một. Đến khi chỉ còn một chiếc áo lót, anh lại chần chừ đứng đấy. Văn Quyên vẫn bình tĩnh chờ, cuối cùng anh cởi nốt chiếc áo lót, để trần nửa người. Ngực anh lép như ngực gà. Văn Quyên đưa mắt nhìn ngực chồng, khẽ nói: - Quay lưng lại đây, được không? Đầu óc Thủ Nhất trống rỗng, giống như bảy năm trước lần đầu lên dẫn chương trình “Biết một nói một”. Anh quay lưng lại, trên bả vai phía sau, vết răng cắn nổi rõ dưới ánh đèn. Thủ Nhất quay mặt lại, anh thấy vợ đang khóc, nỗi giận trào dâng. Đang định nói gì đấy, nhưng anh bỗng ngứa mũi, hắt hơi. Anh cởi áo bị lạnh. Văn Quyên lấy từng chiếc áo đậy lên người chồng, rồi ôm vai anh, đầu anh, giống như hồi nào trong bệnh viện. Chị khóc, chậm rãi nói: - Anh Nhất, bảo anh cởi áo chẳng khác nào chính em cởi áo trước mặt mọi người. Rồi chị đẩy chồng ra, bỗng nổi nóng, miệng như súng liên thanh, nói một thôi một hồi: - Anh Nhất, em đã tính rồi, em lấy anh đã mười năm ba tháng, khi lấy anh em mới hai mươi sáu, năm nay ba mươi sáu, mười năm qua em chưa bao giờ thay lòng đổi dạ với anh, em không biết Ngũ Nguyệt là ai, mà em cũng không muốn biết, em không giận anh thay lòng đổi dạ, mà anh thay lòng đổi dạ cũng không nói với em, anh xem em là đứa ngu ngốc để đùa giỡn, anh biết không? Bao nhiêu năm nay anh không nói chuyện với em, thì ra anh là người của người khác rồi, anh không nói chuyện với em thì anh cũng phải bảo em, không ngờ anh đi nói chuyện với người khác, anh chơi bời lăng nhăng với đám con gái em cũng không giận, nhưng anh yêu người khác là anh đã làm tổn thương em, anh biết không? Cứ nghĩ anh đến với người khác, không biết anh nói gì em, lòng em như dao cắt... Văn Quyên vốn nói năng từ tốn, chưa nói đã cười, lúc này bỗng thay đổi tốc độ nói, khiến Thủ Nhất phải nể sợ. Thủ Nhất há hốc miệng, định giải thích nhưng không sao nói nên lời, hồi lâu sau anh mới nói được một câu: - Không! Không biết anh nói mình không có quan hệ với người thứ ba hoặc khi cùng với người thứ ba không nói gì về Văn Quyên. Lúc này Văn Quyên trở lại trạng thái bình thường, nhìn Thủ Nhất, chậm rãi nói: - Anh Nhất, anh mất em rồi. Nói xong câu ấy, Văn Quyên cười. 9 Chỉ một sai lầm, Thủ Nhất phải ly hôn. Buổi sáng đi làm còn trời yên biển lặng, buổi tối về bom nổ! Thủ Nhất vẫn cho rằng, anh và Văn Quyên nếu người nói ly hôn không phải là anh thì Văn Quyên sẽ sống với anh suốt đời, anh không ngờ rằng, có một ngày chuyện ly hôn lại do Văn Quyên đề xuất, đề xuất rất kiên quyết. - Em nghĩ kĩ lại đi, đừng có mà xốc nổi như thế. Anh nói thêm: - Cũng vài lần thôi. Không rõ anh định nói mình với Ngũ Nguyệt chỉ vài lần hay giấu vợ đi ngoại tình mới chỉ vài lần. Văn Quyên: - Coi như em sai, em không chịu đựng nổi cú sốc. Anh không cần vài lần, mà chỉ một mũi dao, em đã chết rồi. Chị lại nói thêm: - Ly hôn không phải vì anh, mà vì em đã chết, anh hiểu chứ? Thủ Nhất vẫn ngơ ngác bàng hoàng, nhận ra Văn Quyên đã xa lạ lắm rồi. Sống với nhau hơn chục năm, anh vẫn không hiểu nổi vợ mình. Văn Quyên bị chứng vô sinh. Làm xong thủ tục ly hôn ở ủy ban phường, anh nhìn theo bóng Văn Quyên xa dần mà lòng những chơi vơi, anh định đi lên để nói vài lời, nhưng nói gì thì anh không nghĩ ra. 10 Ba tháng trôi qua. Trong thời gian ấy, anh nhiều lần gọi điện cho Văn Quyên. Nhưng hễ trông thấy số máy của Thủ Nhất, chị liền tắt ngay máy. Anh không còn nghe thấy tiếng Văn Quyên. 11 Trước kia, từ Bắc Kinh về Trường Trị phải ngồi tàu mất hai mươi tiếng đồng hồ, sau ngày tàu tăng tốc, chỉ mất hơn mười tiếng. Đã sang hè. Con tàu vượt qua đất Hà Bắc, qua cửa sổ đã có thể trông thấy bà con nông dân đang gặt. Một cô gái trẻ đầu bịt khăn hoa đang cưỡi xe máy chạy dọc bờ ruộng, đến trước một thanh niên. Cô gái bỏ cái thùng giấy buộc sau xe xuống, lấy trong đó ra một cái nồi, cô gái đưa cơm cho chồng. Có thể trông thấy hơi nóng từ nồi bốc lên nghi ngút, nhưng vì quá xa nên không ngửi thấy mùi thơm của cơm gạo mới. Nhưng mỗi lần có gió, sóng lúa dạt dào, chừng như lại ngửi thấy hương lúa trên đồng. Điều đó khiến trái tim Thủ Nhất rạo rực, anh lại nghĩ đến Văn Quyên. Hồi sống với Văn Quyên, hai người không nói chuyện với nhau, bây giờ ly hôn đã hơn nửa năm, hình như anh có rất nhiều điều muốn nói với Văn Quyên. Ngửi thấy hương lúa, anh lại nghĩ đến lần sốt cao hồi năm 1999, Văn Quyên ôm đầu anh ở trong bệnh viện, trên người chị tỏa một mùi đặc trưng. Ba hôm trước, anh nhận được điện của Gạch đen, ông anh họ ở quê. Gạch đen cho biết, ở quê mưa ròng rã ba ngày liền. Suốt cả mùa xuân khô hạn, bây giờ núi lở, nhưng bà vẫn ở trong nhà, mưa làm đổ cả tường rào, hỏi Thủ Nhất phải làm thế nào. Thủ Nhất nói: - Thế mà cũng phải hỏi, đổ thì xây lại. Trong điện thoại Gạch đen nói: - Tôi cũng bảo thế đấy, nhưng bà không cho. Thủ Nhất: - Sợ tốn tiền à, tôi gửi tiền về. Gạch đen: - Cũng quên không nói với chú, tôi không có ý định xin tiền. Vừa lúc chương trình “Biết một nói một” chuẩn bị luôn mấy tiết mục, Thủ Nhất được rảnh rỗi, xin nghỉ ít hôm để về quê ở Sơn Tây. Thứ nhất, để xây lại tường, thứ hai, để thăm bà. Hơn nửa năm nay anh không về quê. Mẹ chết từ hồi còn nhỏ, cha thì tính tình cục cằn, ít nói, chỉ một tay người bà này vất vả nuôi Thủ Nhất khôn lớn. Còn nhớ hồi tám tuổi, Thủ Nhất cùng bọn thằng Khánh, thằng Căn, thằng Hoàn trèo cây dương bắt tổ chim. Tổ chim làm trên ngọn cây, người khác leo lên nửa chừng phải xuống, nhưng Thủ Nhất tỏ ra ta đây tài giỏi, leo lên đến tận ngọn, đang thò tay vào tổ chim thì cành cây gẫy, Thủ Nhất ngã xuống đất, gãy chân. Bọn thằng Khánh chạy đi gọi ông Nghiêm. Ông Nghiêm vác cuốc từ trên núi đi xuống, trông thấy chân con, cho Thủ Nhất một cái tát: - Đếch vào! Cuối cùng, bà phải cõng cháu vượt hơn trăm dặm đường núi, đến một ông lang ta chuyện bó xương gãy ở tận huyện Hồng Động, mất mười lăm đồng nhờ thầy bó lại xương, dán thuốc cao. Bó xương rất đau. Đi bó xương về, trong nhà không còn gì ăn, bà phải cõng cháu đi khắp làng xin ăn: - Bác ơi, bác trông chân cháu, xin bác bớt miệng, cho cháu một miếng. Năm ấy bà đã sáu mươi hai tuổi. Phí Mặc cùng về Sơn Tây với anh. Học kì này Phí Mặc không có giờ giảng, anh chịu trách nhiệm hướng dẫn làm luận án tiến sĩ. Hướng dẫn làm luận án tiến sĩ như người chăn cừu vậy, có cũng được, không cũng được. Vợ Phí Mặc làm việc ở một công ty du lịch, đưa đoàn đi Singapore, Malaysia, Thái Lan, ở nhà chỉ còn một mình anh. Thủ Nhất rủ anh về quê, Phí Mặc vội xua tay: - Cái nơi chó ăn đá gà ăn sỏi ấy tôi đến làm gì? Thủ Nhất: - Lần trước nói đến chuyện gọi điện thoại, anh chả bảo muốn gặp Quế Hoa là gì? Một dịp may hiếm có đấy. Phí Mặc lại xua tay: - Nói vậy thôi, cái nhà chị Quế Hoa gọi điện thoại đã hơn ba chục năm rồi, bây giờ chị ta bao nhiêu? Hơn năm chục rồi chứ? Chắc chắn eo như cái thùng gánh nước. Hồi ấy là “long vật”, bây giờ không xem cũng biết. Thủ Nhất không ép. Nhưng tối hôm qua, Thủ Nhất đang chạy xe trên đường vành đai bốn, anh nhận được điện của Phí Mặc: - Mua cho tôi cái vé tàu với nhé, mai tôi đi Sơn Tây với anh. Thủ Nhất: - Lúc mời thì không đi, bây giờ lại xin đi, nhân dân Sơn Tây không hoan nghênh anh nữa đâu. Phí Mặc: - Không phải vì chuyện gì khác, nghe anh nói về bà nội, muốn đến thăm bà cụ thôi. Cùng về Sơn Tây với Thủ Nhất và Phí Mặc còn có cô giáo Thẩm Tuyết của Học viện sân khấu. Lần trước dự lớp học bồi dưỡng về đài từ, một lần Thủ Nhất xung đột kịch liệt với cô giáo Thẩm Tuyết. Sau đấy, anh phải viết kiểm điểm lên bảng đen mới giải toả được xích mích. Cô giáo này mới tiếp xúc rất khó chịu, mà rất dai dẳng, một lớp bồi dưỡng ngắn hạn ngay tiết đầu đã điểm danh, tiết thứ hai yêu cầu mọi người bầu lớp trưởng. Vì Thủ Nhất xung đột với cô giáo, những người dẫn chương trình khác lại cố ý xúi bẩy, đồng thanh bầu Thủ Nhất làm lớp trưởng. Sau giờ học, cô giáo Thẩm Tuyết mời lớp trưởng ở lại nói chuyện, nói chuyện đúng như thời sinh viên đại học. Cô yêu cầu Thủ Nhất giúp cô giữ trật tự trong lớp, nắm vững tư tưởng học sinh. Thủ Nhất bực lắm, anh nói ngay: - Thưa cô giáo, trong lớp học viên nào cũng lớn tuổi hơn cô, đều đã xác lập thế giới quan, nhân sinh quan, chết hay sống là do họ tự quyết định, chúng ta đừng có mà tự làm khổ mình. Cô giáo ngớ ra, rồi nổi nóng. Thủ Nhất giơ cao hai tay: - Chúng ta nói chuyện cũng được, nhưng đi chỗ khác. Cô giáo Thẩm Tuyết lại ngớ ra: - Đi đâu? Thủ Nhất: - Sáu giờ tối nay có người mời tôi ăn cơm, cô giáo đi với tôi. Cô giáo Thẩm Tuyết trố mắt, nhìn ngoài cửa sổ: - Giao đài truyền hình cho các anh các chị, nhân dân cả nước này quả là mù hết rồi! Cô giáo liếc xéo Thủ Nhất, rồi gục xuống mà cười. Cô cười không ngước đầu lên nổi, cười như điên. Thôi cái vẻ nghiêm túc, cô trở về với con người bình thường khiến Thủ Nhất cảm thấy rung động trong lòng. Lúc này anh mới ly hôn với Văn Quyên, thuê một căn hộ ra ở riêng, buổi tối không muốn ở trong căn hộ xa lạ, nên anh vẫn nhận lời đi ăn với bạn bè. Tối hôm ấy quả nhiên Thẩm Tuyết nhận lời đi ăn với anh. Thủ Nhất đang ngổn ngang tâm sự, trong bữa ăn anh uống khá nhiều. Cơm xong, anh lái xe đưa Thẩm Tuyết về học viện sân khấu, dọc đường bị cảnh sát chặn xe. Thủ Nhất xuống xe, chân nam đá chân chiêu, cảnh sát trông thấy cũng phát hoảng, nhưng rồi phát hiện ra Thủ Nhất, lại cười: - Uống ở đâu mà say xỉn thế, anh Nhất? Bên ngoài gió lạnh, cơn say nổi lên, anh lim dim cặp mắt, chỉ vào Thẩm Tuyết: - Uống với cô kia! Cảnh sát nhìn Thẩm Tuyết, không nổi nóng với Thủ Nhất mà nổi nóng với cô: - Chị là vợ của anh ấy à? Chị biết anh ấy say rượu mà còn để lái xe? Vị cảnh sát kia đã lớn tuổi, chừng trên năm mươi, tóc hai bên thái dương đã bạc bay bay trong gió đêm. Trong lúc say, Thủ Nhất vẫn tỏ ra thương hại, con người này hoặc là hèn nhát, hoặc là đã trải qua những trắc trở trong cuộc đời. Nhìn lại, người cảnh sát này giống như Tam Cân ba mươi năm trước đi đào than ở Trường Trị, anh đi tới, lôi tay người cảnh sát và chỉ vào Thẩm Tuyết: - Ông anh, đừng nói cô ấy, nói tôi đây này. Tôi biết uống say là rất buồn, rất buồn, nhưng không uống càng buồn hơn. Không ngờ nhân viên cảnh sát chẳng đoái hoài gì, hất tay Thủ Nhất, nhìn thẳng vào anh mà quát: - Buồn là vấn đề à? Tôi phải giữ anh lại ở đồn mới được. Tối hôm ấy xe bị cảnh sát giữ lại, Thủ Nhất và Thẩm Tuyết phải vẫy taxi về. Đến Học viện sân khấu, Thủ Nhất vừa thất thểu lê bước, vừa buồn ngủ. Thẩm Tuyết đành lôi anh về phòng mình, để anh ngủ ở sofa. Theo Thẩm Tuyết sau đấy nói lại, Thủ Nhất khi đi lên gác miệng cứ hư hư thực thực, áp miệng vào mặt cô, bị cô cho mấy cái tát. Thủ Nhất không nhớ gì, chỉ đến sáng hôm sau đầu đau như búa bổ, anh không thấy kì lạ là đã ngủ ở nhà Thẩm Tuyết, mà kì lạ hỏi: - Tối hôm qua biết tôi say, còn ngồi lên xe của tôi, không sợ tôi đưa đến chỗ chết à? Thẩm Tuyết nhìn lên trần nhà: - Đưa thì đưa. Lại làm lòng Thủ Nhất xúc động. Chừng một tuần lễ tiếp theo đấy, hai người có hai lần đi ăn tối với nhau. Cả lớp tập huấn đài từ đều biết Thủ Nhất và cô giáo Thẩm Tuyết có chuyện, họ cùng vỗ tay hoan hô. Vì Thủ Nhất đã tranh thủ được cô giáo, lớp học từ đấy về sau mọi việc đều ổn, không điểm danh, không nghiêm khắc yêu cầu giữ trật tự trong lớp, không nắm tình hình tư tưởng học viên. Hai tháng sau, lớp tập huấn kết thúc, tất cả đều đạt điểm ưu. Mọi người đều vui vẻ, ôm nhau, tung nhau lên, chụp ảnh chung với cô giáo, chụp ảnh kỉ niệm lớp học bế mạc. Lớp tập huấn ngắn ngày kết thúc. Thủ Nhất và Thẩm Tuyết ngày nào cũng đi ăn tối với nhau. Lâu dần, anh nhìn Thẩm Tuyết cũng khác đi, trước đây anh thấy Thẩm Tuyết giống như Văn Quyên, hoặc như người dẫn chương trình thời sự vậy, ưa nhìn nhưng không ưa ăn, bây giờ anh đã thích nghe cô nói chuyện. Thích nghe Thẩm Tuyết nói chuyện không phải vì trong câu chuyện của Thẩm Tuyết có ý nghĩa gì, vì hễ cô nói trông cô rất ngây thơ ngốc nghếch, câu nào cũng buồn cười. Nếu là Hồng Lâu Mộng, Thẩm Tuyết như chị Hai ngốc. Nhưng Thẩm Tuyết có cái khác, người khác ngốc nghếch làm bực mình, nhưng cô làm cho người khác cảm thấy đáng yêu. Chợt Thủ Nhất hiểu ra, chuyện ngốc nghếch nghe như ngốc nghếch, nhưng trong đó có phần trong sáng, trong mây đen có chút ánh nắng. Đó là chỗ khác nhau giữa Thẩm Tuyết và Văn Quyên hoặc Ngũ Nguyệt. Thủ Nhất vì Ngũ Nguyệt mà phải ly hôn với Văn Quyên, anh vẫn cho rằng ly hôn có phần oan ức cho anh, anh chỉ chơi bời phong hoa tuyết nguyệt tí thôi, chỉ là giải khát và tiêu độc, sự việc không đến nỗi phát triển theo chiều hướng ngược lại, khiến bản thân rơi vào vũng nước bẩn. Trong thời gian ly hôn, anh cảm thấy lòng mình có chút nhơ nhớp, bây giờ phải lấy ra phơi nắng. Trước hôm về quê, Thủ Nhất gọi điện báo cho Thẩm Tuyết biết anh về Sơn Tây mấy hôm, nhân thể anh nói đùa vài câu: - Đi với anh nhé, để bà anh biết mặt luôn thể. Chỉ là một câu đùa, không ngờ Thẩm Tuyết nói: - Được, em cũng muốn biết nhà anh ra sao. Vậy là cùng đi. Thủ Nhất biết trước đây Thẩm Tuyết đã từng yêu một người, anh kia giảng dạy ngay tại Học viện sân khấu, hai người quan hệ với nhau hai năm, cuối cùng không thành. Tiểu Tô, bạn của Thẩm Tuyết nói với Thủ Nhất, nguyên nhân không thành là do anh kia bảo Thẩm Tuyết ăn nói thẳng thắn quá, nghe như ngốc nghếch, nói khác đi là không hiểu biết gì. Thủ Nhất cười. Người khác chê thì mình lại thích. Anh lại nghĩ, bầu trời này rộng lắm, một cô giáo dạy đài từ, cứ gọi là ngốc nghếch đi, vậy có thể ngốc nghếch đến đâu? Thủ Nhất, Phí Mặc, Thẩm Tuyết cùng ở một khoang giường mềm, tàu lúc chạy lúc dừng, ngoài cửa sổ là cảnh đẹp, họ cùng nói chuyện, không có gì phải sốt ruột. Xem ra Phí Mặc cũng thích Thẩm Tuyết, cho nên anh đâm ra nói nhiều. Tàu đến Thạch Gia Trang mà vẫn chưa dứt câu chuyện. Dọc đường, tàu đến huyện nào anh cũng có thể có điển cố để nói. Nói hết chuyện ngoài cửa sổ, lại nói đến chuyện tàu hoả, từ chuyện tàu hoả không hiểu tại sao dẫn đến chuyện truyền hình, anh nói làm tiết mục truyền hình không khác gì ngồi tàu hoả, những gì có trên tàu không thay đổi, nhưng phong cảnh ngoài kia thì luôn luôn thay đổi, nên ngồi tàu mà không biết sốt ruột, nếu tàu dừng mãi ở một ga thì sốt ruột lắm. Thủ Nhất nhìn lúa trên đồng, nghĩ đến tâm tư mình, nghĩ đến Văn Quyên, không nghe thấy Phí Mặc nói gì. Anh lơ mơ biết, Phí Mặc đang nói chuyện nơi mà đoàn tàu sẽ đến, nói đến người Sơn Tây, chê người Sơn Tây nhỏ nhen, hay ghen, không biết gì về thời thế. Lúc này Thẩm Tuyết cởi tất, nửa quỳ nửa ngồi bên Thủ Nhất, kể một câu chuyện cười về người Sơn Tây: - Một người Sơn Tây, vốn nhút nhát, đi đến đâu cũng bị bắt nạt, liền ở nhà ngày ngày tập luyện võ công. Người cha nói: con ơi, con làm gì thế? Con: con học theo truyền hình, tập luyện cho ngực nở, cơ bắp săn chắc. Người cha: tập cũng vô ích, tập cũng sẽ chẳng bao giờ bằng chị gái của mày! Phí Mặc cười ha hả. Thủ Nhất nghe thủng câu chuyện, đá nhẹ Thẩm Tuyết một cái. Anh đang định nói gì đấy thì có tín hiệu điện thoại. Anh nhìn máy, điện thoại của Ngũ Nguyệt. Vợ chồng Thủ Nhất bỏ nhau chỉ vì Ngũ Nguyệt. Lẽ ra Ngũ Nguyệt cưới rồi, nhưng sau đấy không thành. Hôn nhân không thành không phải vì Thủ Nhất ly hôn, mà bởi cái anh chàng định lấy Ngũ Nguyệt bỗng biến mất không một lời từ biệt, anh ta đi Mỹ. Cứ theo mọi người nói, hai bên cùng được tự do, sống với nhau lâu rồi nước chảy đá cũng phải mòn. Nhưng sau khi ly hôn, Thủ Nhất không muốn lấy Ngũ Nguyệt. Không muốn lấy Ngũ Nguyệt không phải vì quen Thẩm Tuyết, mà vì anh cũng có cái nhìn khác về Ngũ Nguyệt. Đến với Ngũ Nguyệt đúng là được giải khát và tiêu độc, nhưng anh thấy sợ khi lấy một người như Ngũ Nguyệt làm vợ. Cảm thấy sợ không phải vì Ngũ Nguyệt đã rơi xuống vũng lầy, một lần bị rắn cắn, mười năm còn sợ dây thừng, sau khi lấy nhau, hai vợ chồng đêm nào cũng nói những lời tục tĩu, thì không phải là giải khát mà rồi sẽ bị trúng độc. Chẳng khác nào trong khách sạn thỉnh thoảng được ăn miếng bào ngư, vây cá thì còn ngon, nhưng nếu cứ ăn hàng ngày tại nhà rồi sẽ phát ngấy lên, đến lúc ấy lại thèm cơm rau với cháo ngô. Đó cũng là nguyên nhân khác để anh đi lại với Thẩm Tuyết. Lúc này Thủ Nhất mới biết mình cũng chỉ là con người bình thường, chỉ là thích vậy thôi. Với lại một người đàn ông ly hôn, thân phận không còn như cũ. Chẳng những anh không muốn lấy Ngũ Nguyệt làm vợ mà còn cố ý xa lánh. Hơn nữa, anh đang đi lại với Thẩm Tuyết, không muốn để Thẩm Tuyết biết chuyện. Thẩm Tuyết có biết chuyện anh ly hôn với Văn Quyên chỉ vì Ngũ Nguyệt, chứ không biết quan hệ của anh với Ngũ Nguyệt đến mức độ nào. Thủ Nhất nói với Thẩm Tuyết đó chỉ là sự hiểu nhầm, vì tính chuyện lâu dài, để người con gái trong trắng càng ít biết những chuyện lăng nhăng càng tốt. Nếu nói những chuyện này với người khác thì chẳng ai tin, không ngờ Thẩm Tuyết tin, cô còn trách Văn Quyên nhỏ nhen. Đó cũng là điểm đáng yêu của Thẩm Tuyết. Nhưng Ngũ Nguyệt thì không dễ gì để anh xa lánh. Sau hôm ở Lư Sơn về, Ngũ Nguyệt xa anh còn có thể, còn bây giờ Thủ Nhất lại muốn xa cô. Đâu có dễ dàng như thế được! Điều này cũng giống như những con trai con hà ở sông, khi bạn trêu chọc đùa giỡn với nó, nó cứ mặc bạn, khi bạn bỏ đi thì nó lại bám lấy bạn. Ngũ Nguyệt cũng không cầu xin để được lấy Thủ Nhất, mà cô bỏ anh bạn trai kia nay muốn lúc nào cũng sẵn sàng được giải khát và tiêu độc, giống như cô muốn được ăn vào lúc đói, muốn được uống vào lúc khát, muốn giữ quan hệ với Thủ Nhất như trước kia, còn việc có lấy nhau hay không cũng không cần biết. Càng như vậy, Thủ Nhất càng sợ, sợ mình càng ngày càng chìm sâu vào vũng lầy. Trông thấy hai chữ Ngũ Nguyệt trên điện thoại, Thẩm Tuyết ngồi dậy, anh không muốn nhận cú điện này. Nhưng vì Thẩm Tuyết ngồi ngay bên cạnh, nếu không nhận điện, như vậy càng tỏ ra lén lút vụng trộm. Do dự giây lát, anh nghe điện. Máy vừa được kết nối, ở đầu kia Ngũ Nguyệt nổi nóng: - Anh làm cái trò gì mà lâu thế? Trốn tránh gì, ai ăn thịt anh đâu mà sợ? Thủ Nhất sợ Ngũ Nguyệt tiếp tục nặng lời, liền giả vờ: - A lô... nói đi, không nghe thấy gì cả! Nói to lên! ... Tôi nói cô có nghe thấy không?... Tín hiệu không tốt, tôi đang trên tàu, về quê!... Alô... Ngũ Nguyệt cúp máy. Lúc này Phí Mặc điểm huyệt Thủ Nhất: - Diễn kịch giỏi lắm, tớ nghe cả rồi, cậu không nghe thấy à? Thủ Nhất vừa tắt máy, vừa cười ngượng: - Ngớ ngẩn ăn tiền đấy! Phí Mặc: - Không có tật đâu có sợ giật mình! Thủ Nhất đưa mắt nhìn Thẩm Tuyết, nói với Phí Mặc: - Anh Mặc này, làm người phải biết tử tế chứ! Thẩm Tuyết không hiểu những ẩn ý trong câu nói của hai người, cô chỉ lấy chân đá vào Thủ Nhất: - Anh Nhất này, về quê anh, gặp bà nội, anh sẽ giới thiệu em thế nào? Thủ Nhất: - Là cô giáo. Em, anh Phí Mặc, hai người là thầy và cô dạy anh. Thẩm Tuyết tỏ ra không bằng lòng với lời giải đáp của Thủ Nhất, cô nhìn anh, rồi từ giường bên này bước sang giường bên kia, quàng tay Phí Mặc, lay lay anh: - Anh Mặc, em là người đường đường chính chính, không thể không rõ ràng thế được, vậy em cứ nói em là bạn gái của anh nhé. Phí Mặc bị Thẩm Tuyết lay, anh xoa đầu cô và cười: - Được lắm, nghe được lắm! Nhưng nếu thật thế thì phiền cho tôi quá! 12 Về đến quê, Thủ Nhất nghe được một tin buồn: Thiết Hoàn đứa bạn thời nhỏ cùng đi ăn trộm dưa, cùng trèo cây bắt tổ chim, đã chết. Mới chết chừng một tháng. Mùa xuân năm ngoái anh về quê, cùng uống rượu với Thiết Hoàn, vậy mà giờ đây không còn nữa. Hồi nhỏ, Thiết Hoàn gầy như que củi, lớn lên, bắt đầu béo ra. Vì cậu ta lùn, nên cơ thể phát triển theo chiều ngang, trông xa giống như một trái bóng lăn. Đít to đã đành, nói to chẳng khác nào cháy nhà. Một tháng trước, Thiết Hoàn đánh máy kéo lên thị trấn bán lương thực. Người xếp hàng ở trạm lương thực rất đông, Thiết Hoàn tính bán xong lương thực sẽ đi mua một con lợn giống, anh định chen lên trước. Bị người khác ngăn lại, anh không chịu, cứ tăng tốc cho máy kéo vọt lên, tránh cái xe lừa, máy kéo của Thiết Hoàn đâm vào trụ cổng trạm lương thực, người anh đập vào vô-lăng, ngất ngay tại chỗ. Mọi người đưa anh đi cấp cứu, vào đến bệnh viện huyện anh tỉnh lại, ôm ngực nói với vợ: - Không sao. Nhưng chỉ một lúc sau anh kêu: - Buồn nôn, buồn nôn quá! Thế là nửa tiếng sau anh chết. Tim bị va đập mạnh, xuất huyết. Thủ Nhất nghe Gạch đen kể lại, anh buồn lắm. Phí Mặc và Thẩm Tuyết không biết Thiết Hoàn, nhưng nghe kể lại, Phí Mặc than thở: - Đời người không biết đâu. Nghĩ đến những chuyện như thế, còn muốn làm gì nữa? Nhưng những người bạn khác vẫn còn. Quốc Khánh vẫn mở hàng ăn trên thị trấn. Trường Căn con người thật thà, lấy vợ sớm, con gái lớn đã đi lấy chồng, tháng trước mới sinh, anh ta đã thành ông ngoại rồi. Thấy Thủ Nhất về, bạn bè ngày xưa cùng kéo đến chuyện trò. Tối hôm ấy nói chuyện đến tận khuya. Chuyện xong, Thủ Nhất phát hiện, bạn bè thuở nhỏ toàn nói những chuyện thuở nhỏ, hầu như không ai có chuyện ngày nay. Lúc đi ngủ, Thủ Nhất ngủ trong buồng của bà nội, Phí Mặc được Quốc Khánh đưa đi và nói: - Nhà tôi có phòng để không, chỉ có điều chăn trẻ con đã đắp. Phí Mặc xua tay: - Chăn nhà ai mà không giặt hàng ngày. Thẩm Tuyết ở nhà Gạch đen, ngủ với vợ anh ta. Gạch đen sang ngủ nhờ nhà Trường Căn. Sáng hôm sau, Thủ Nhất và Gạch đen bàn chuyện xây lại bức tường rào. Ý Thủ Nhất là đập hẳn tường cũ đi, đập luôn cả cổng để xây lại. Gạch đen nhìn Thủ Nhất, nhẩm tính: - Gạch, vôi, cát, để xây tường, gạch, vôi, cát, gỗ và đinh đóng để xây lại cổng ra vào, tính ra, vật liệu mất ba ngàn sáu trăm; tám chín người, làm chừng ba ngày, mỗi ngày ba bữa, ăn mất chừng sáu trăm, thuốc, rượu, trà thêm sáu trăm nữa, cộng bốn ngàn tám. Tôi chịu hai ngàn, chú mày chịu hai ngàn tám. Thủ Nhất lấy từ trong túi ra năm ngàn, đặt lên bàn: - Năm ngàn đây, đưa bác. Gạch đen vội vàng: - Chú làm cái gì thế? Bà mà biết lại bảo tôi kiếm chác của chú. Thủ Nhất: - Tôi chi tiền, bác bỏ công, đừng ai nói với bà, thế là được. Gạch đen cất tiền, định nói gì đấy, nhưng bỗng anh nhại tiếng chim “cúc cu” làm Thủ Nhất giật mình. Gạch đen cuộn áo lên, trên dây lưng của anh đeo một cái bao da đen, trong cái bao da là cái điện thoại di động. Thủ Nhất biết đây là cái điện thoại mà Gạch đen mua lại của Quốc Khánh mấy tháng trước. Gạch đen mở bao da, lấy cái điện thoại ra, làm ra vẻ chuẩn bị nhận điện. Chiếc máy điện thoại có cần ăng-ten, kiểu rất cũ. Gạch đen chống chân, nói thật to: - Đếch gì, ai đấy?... Không rỗi... đừng gọi, tốn tiền lắm. Gạch đen làm một loạt động tác khiến Thủ Nhất ngơ ngác, anh ngạc nhiên hỏi: - Ai đấy? Gạch đen vừa nhét máy vào bao, vừa trả lời: - Chú không biết đâu. Thủ Nhất: - Tôi nghe như giọng phụ nữ? Gạch đen ngước lên, ngó ra sân, nói khẽ: - Nhà tắm trên thị trấn có một cô, người đông bắc, hay lắm! - Bác không hỏi xem có chuyện gì. Gạch đen vỗ vỗ vào cái bao điện thoại, than vãn: - Không có nó không sao, có nó, không dùng không yên. Thủ Nhất không hiểu Gạch đen nói cái máy điện thoại hay nói cô gái trên thị trấn, anh khuyên: - Đừng để chị ấy biết. Gạch đen coi như không chú ý, lại vỗ vỗ vào cái máy: - Chị chú đang cho lợn ăn, đâu biết trong này có gái. Thủ Nhất lại ngớ ra. Buổi chiều, khởi công xây tường. Có đến chục thanh niên trong thôn đến giúp. Gạch đen chỉ huy; Trường Căn chạy vật liệu gạch, vôi, cát, gỗ; Quốc Khánh gọi hai đầu bếp trong nhà hàng của anh ở thị trấn về, bắc bếp ngay trong sân để nấu nướng. Thịt, rau, bánh bao chay, gia vị đều mua ở thị trấn. Tường rào cũ xây từ hồi Thủ Nhất còn nhỏ, cổng cũng xây từ thời ấy, nay cũng đã hỏng, chỉ vài người lay khẽ cả cái cổng đổ ụp xuống. Bà nội Thủ Nhất là một phụ nữ bó chân, chống gậy ra nhìn mọi người làm việc. Bếp lò ở sân, ồn ào làm bà không bằng lòng. Bà ngước lên: - Định làm cho bà chết đấy à? Nhưng ai cũng biết, bà sợ tốn kém, cứ để mặc bà kêu ca. Đến tối, tường cũ và cổng cũ đã phá xong, mọi người dọn gạch vỡ, xây gạch mới. Bà nội Thủ Nhất ngồi trên cái ghế tựa dưới gốc táo trong sân, vẫn tỏ ra không vui. Phí Mặc đứng bên cạnh nói với bà: - Tốn không bao nhiêu tiền, anh Nhất đủ sức chi, bà ạ. Bà lão chọc chọc cái gậy xuống đất, nói: - Anh ấy đâu có xây tường, mà chơi nghịch đấy chứ! Bỗng như nhớ ra điều gì, bà cười, nói với Phí Mặc: - Đầu óc tôi già rồi, trên truyền hình anh ấy nói toàn những điều bác viết ra, từ nhỏ anh Nhất nhà tôi nghịch lắm, không có tôi, nhờ bác chỉ bảo anh ấy nhé. Phí Mặc: - Cháu cứ muốn về thăm bà, nhưng anh Nhất không chịu đưa cháu về. Anh ấy bảo, từ nhỏ đã mất mẹ, được bà nuôi khôn lớn. Khi anh ấy đi học, bà còn mua cho đôi vòng tay, nộp tiền học cho anh ấy. Bà lão lại cười: - Nuôi dạy khôn lớn, để anh ấy đi, không thấy đâu nữa. Phí Mặc: - Vẫn thấy anh ấy ở trên truyền hình đấy. Bà quay mặt về một phía: - Trong truyền hình anh ấy nói những gì, tôi chẳng hiểu. Thay đổi nhiều quá! Bỗng bà chỉ vào Phí Mặc: - Cháu ơi, khí sắc cháu kém quá! Phí Mặc chỉ vào ngực mình: - Bà, trong người cháu có lúc bứt rứt lắm. Thẩm Tuyết vui vẻ giúp mấy tay đầu bếp thổi cơm bên bếp lò. Bếp lò đun than ướt, phía dưới là hai cái quạt gió, lửa bừng bừng. Thẩm Tuyết quàng tạp dề, xắn tay áo, thái rau, thái thịt, động tác dứt khoát, nhanh nhẹn. Cô còn cầm xẻng đảo thức ăn, làm thêm món thịt om. Nhưng khi bê nồi thịt xuống, cô làm đổ cả ra đất. Thủ Nhất đi tới la lớn: - Trời ơi, càng làm càng hỏng việc, cẩn thận một chút. Hai đầu bếp Quốc Khánh đưa từ thị trấn về, một anh béo, một anh gầy, anh béo can Thủ Nhất: - Ông anh, cứ để cô ấy làm, thơm lắm. Thẩm Tuyết dương dương tự đắc: - Thấy chưa, bác ấy khen em nấu nướng thơm ngon đấy thôi. Anh gầy nói: - Không phải bảo cô nấu thơm ngon đâu, mà bảo người cô thơm lắm, cô xức gì mà thơm thế? Mọi người cùng cười. Nấu nướng xong, Thẩm Tuyết đổ đầy một chậu nước nóng, nói với Phí Mặc: - Anh Mặc, ăn cơm thôi. Rồi cô vươn cao cổ, gọi tất cả những người đang thu dọn gạch vụn: - Các bác, các anh rửa mặt đi, có nước nóng đấy. Rửa mặt một lần mất năm hào! Thẩm Tuyết kêu gọi mọi người rửa mặt, ai cũng nghe thấy, cùng cười, rồi cùng dừng công việc, chuẩn bị rửa tay ăn cơm. Bà già cũng cười, Phí Mặc dìu bà đứng dậy. Bà nhìn chung quanh tường trống trải, lại lẩm bẩm: - Không đáng gì, năm nay chín tư rồi, sống chẳng được mấy nữa! Thẩm Tuyết vẫn quàng tạp dề, đi đến nhìn vào mặt bà: - Bà ơi, cháu trông bà như mới bốn mươi chín thôi. Mọi người trong sân đều cười, Phí Mặc gõ gõ vào đầu Thẩm Tuyết: - Nịnh không đúng chỗ rồi! Cơm xong thì xảy ra một chuyện. Đứa con lớn của Thiết Hoàn đến giúp, lúc sắp về, nó muốn lấy mấy cây gỗ dỡ từ cổng xuống về chắn chuồng lợn, lúc vác không cẩn thận, bị đinh cào rách mặt, suýt nữa thì vào mắt, mặt bị một vết rách khá lớn, máu chảy đầm đìa. Thẩm Tuyết vội chạy vào nhà tìm bông băng, kéo cậu ta vào lòng, dán băng dính lên mặt cậu ta. Cô dán không đúng chỗ bị thương, một lúc sau lại bóc ra dán lại. Con trai lớn của Thiết Hoàn vừa bị chảy máu không nói gì, được Thẩm Tuyết kéo vào lòng, có thể cậu ta ngửi thấy mùi thơm trên người Thẩm Tuyết, lồng ngực cậu ta phập phồng lên xuống, rất kích động. Thủ Nhất thấy con trai Thiết Hoàn đang bị kích động toát cả mồ hôi, nghĩ lại thời nhỏ của mình, mặt bị gai cào rách, được Quế Hoa ôm vào lòng, bất giác anh bật cười. 13 Dọn xong gạch vỡ, hôm sau bắt đầu đào móng, lấy nước, đánh vữa, xây tường mới. Thợ mộc bắt đầu làm cổng. Mọi việc đều do Gạch đen chỉ huy, Thủ Nhất không phải làm gì. Rỗi rãi, anh cùng Phí Mặc ra sau núi chơi. Người trong thôn đang chăm sóc lúa. Lúa má ở Hà Bắc đang mùa thu hoạch, ở đây vẫn đang chăm sóc, mùa màng hai vùng chênh nhau chừng nửa tháng. Thấy hai người, bà con đang làm đồng đều ngước lên vẫy tay chào hỏi. Ngô xuân đã cao chừng một thước. Hai người từ cánh đồng đi đến một lò gạch. Từ đây có thể trông thấy cả thôn, thấy nhà Thủ Nhất, thấy cả những người đang xây tường, làm cổng. Trong cỏ rất nhiều muỗi, Phí Mặc dùng quạt xua muỗi. Đúng lúc này Thủ Nhất nhận được điện của Ngũ Nguyệt. Vì ở trên tàu đã vờ không nghe thấy, lúc này không thể vờ được nữa, anh phải nhận điện. Trong điện thoại, Ngũ Nguyệt lại bực tức. Thủ Nhất đành cười cợt: - Đâu có giả vờ... đúng, anh đang cùng với cô ấy... biết rồi còn quấy rầy làm gì, coi như em nói đúng, anh đang muốn cải tà quy chính... Tuy điện thoại cứ đứt đứt nối nối, nhưng khi Thủ Nhất đóng máy, Phí Mặc vừa xua muỗi, vừa hỏi ngay: - Ngũ Nguyệt hả? Thủ Nhất gật đầu. Phí Mặc: - Tưởng cậu làm tổn thương Quyên thôi, còn làm tổn thưong cả Ngũ Nguyệt nữa. Thủ Nhất không nói gì. Lúc này Phí Mặc mới nghiêm giọng: - Đã làm tổn thương hai người rồi, cậu đừng làm tổn thương người khác nữa. Thủ Nhất lặng đi: - Anh Mặc, tôi làm tổn thương ai? Phí Mặc chỉ về phía nhà Thủ Nhất trong thôn. Đứng đây có thể trông thấy sân nhà Thủ Nhất, Thẩm Tuyết mặc chiếc áo ngắn tay màu đỏ, đang đưa nước cho những người thợ xây. Thủ Nhất cúi đầu, suy nghĩ: - Anh Mặc, người ấy khá lắm, chỉ hơi ngờ nghệch thật thà chút thôi, còn nữa không chê vào đâu được. Phí Mặc: - Tôi không nói anh, bệnh tật của anh tôi biết lắm, đến nhanh mà đi cũng nhanh. Thủ Nhất nhìn Phí Mặc, nói rất thành thật: - Lần này tôi sẽ làm người lại. Phí Mặc: - Chỉ sợ đến lúc ấy anh không giữ nổi mình. Thủ Nhất lại nhìn Phí Mặc, không nói gì. Ba hôm sau, tường đã xây xong, cổng mới cũng đã làm xong. Thủ Nhất nhờ hai người đầu bếp làm hai mâm cơm, bày ra giữa sân, chiêu đãi mọi người. Gạch đen mua một bánh pháo, treo ở cổng đốt tạch tạch đùng đùng. Hơn chục người ngồi vào hai mâm cơm. Phí Mặc là khách, được mời ngồi mâm với chủ. Thẩm Tuyết được hai bác đầu bếp ép phải ngồi bên Phí Mặc. Phí Mặc đứng lên nhường chỗ cho bà nội Thủ Nhất, bà già ngồi dưới gốc táo trong sân, lắc đầu cười. Tường và cổng đã xong, bà không còn nói gì. Thẩm Tuyết cũng đứng dậy nhường, Gạch đen nói: - Bà không uống rượu, đừng để bà ngồi, lúc nào ăn cơm lấy thức ăn cho bà. Tuy Thủ Nhất là chủ, nhưng có Gạch đen, anh không ngồi lên mâm, mà quàng tạp dề, giúp đầu bếp tiếp thức ăn. Bữa ăn bắt đầu, Gạch đen xua xua tay mời mọi người im lặng, anh ta với tư cách chủ nhà nói đôi câu: - Xây tường làm cổng là chuyện lớn, bà con trong thôn đến giúp đỡ, vất vả mấy hôm liền. Thôi nhé, uống đi! Anh không để mọi người uống, mà cầm chai rượu đi vòng quanh đến chỗ Phí Mặc, rót rượu vào đĩa để trước mặt Phí Mặc. Vừa rót, anh vừa nói: - Phí tiên sinh, tiên sinh từ Bắc Kinh về nơi thôn dã quê mùa chúng tôi, chúng tôi là những người thô lỗ, mấy hôm nay bận quá, không tiếp đãi tiên sinh được chu đáo, không chu đáo từ lời nói đến bữa ăn, xin tiên sinh lượng thứ. Gạch đen nói toàn lời văn hoa, mọi người cười ồ cả lên. Phí Mặc vội đứng dậy: - Anh Gạch, tôi thấy anh nói còn hay hơn anh Nhất. Nên để anh Nhất ở nhà đi cày, anh lên đài truyền hình làm chương trình. Gạch đen rất phấn khởi: - Chỉ có Phí tiên sinh là hiểu tôi thôi. Chẳng qua hồi nhỏ tôi học được vài lớp, nếu không đầu óc tôi còn hơn chú Nhất ấy chứ! Gạch đen đổ rượu tràn cả ra ngoài, nâng đĩa rượu lên ngang mặt Phí Mặc: - Ở đây tôi là anh của chú Nhất, ở Bắc Kinh bác là anh chú ấy, nào, ông anh, uống đi chứ! Phí Mặc vốn uống được, nhưng ở đây anh không dám uống nhiều, anh bưng li nước trà lên: - Người anh em, xin lĩnh ý, nhưng tôi không biết uống rượu, xin cho tôi dùng trà thay rượu. Gạch đen vẫn nâng rượu: - Bác nói thế là xem thường em rồi đấy, hay là sợ đàn em lên Bắc Kinh uống rượu của bác? Thủ Nhất bê một tô to gà hầm với nấm đặt lên mâm, giải thích giùm Phí Mặc: - Bác Gạch, Phí tiên sinh đây không biết uống rượu, để tôi uống thay. Gạch đen nổi nóng, đá cho Thủ Nhất một đá: - Cút, chú là cái đếch gì! Đang lúc ấy, Thẩm Tuyết đi tới, nói tiếng Sơn Tây: - Bác Gạch, em uống thay có được không? Gạch đen đang nổi nóng, bỗng vui vẻ: - Được, được! Cô uống thì cái mặt tôi đây còn ra làm sao nữa. Thẩm Tuyết đỡ lấy cái đĩa đầy rượu, “ực” một tiếng, uống cạn. Mọi người đang ngậm thuốc lá, vỗ tay. Gạch đen lại rót đầy một đĩa nữa, giơ ngang mặt Thẩm Tuyết. Lúc này thì Thẩm Tuyết sợ rồi: - Chỉ mình em uống, bác không uống à? - Kính cô ba tuần mới đến lượt tôi, luật lệ thế rồi. Thẩm Tuyết gọi bà già đang ngồi dưới gốc táo: - Bà ơi, bác Gạch đang bắt nạt cháu đây này. Bà già đứng dậy, định dùng cây gậy đánh Gạch đen: - Đồ con lừa, cô ấy không uống được, đừng ép. Gạch đen nói với bà: - Bà cứ mặc cháu, cô ấy uống được. Thẩm Tuyết bưng đĩa rượu thứ hai, uống hết. Gạch đen rót ra đĩa thứ ba, lúc này Phí Mặc mới nói: - Cô Tuyết, không uống được đừng có mà cố. Không ngờ Thẩm Tuyết rất hăng hái, vươn cổ trả lời: - Em uống được. Em có uống mới làm đẹp mặt người Bắc Kinh. Nói xong, Thẩm Tuyết lại uống một hơi cạn đĩa rượu thứ ba. Thẩm Tuyết không uống thì thôi, hễ uống vào thì không biết đâu là cùng. Gạch đen chúc rượu xong, đến lượt Quốc Khánh, Quốc Khánh chúc xong, đến lượt Trường Căn. Mới được nửa tuần rượu Thẩm Tuyết đã say. Không chờ người khác mời, cô đứng dậy cầm chai rượu, đi đến trước bếp lửa mời hai người đầu bếp, nhưng vừa đi đến nơi thì ngã vật ra đất. Bà già sợ quá, đứng dậy gõ mạnh cây gậy xuống đất: - Người ta là khách, tại sao cứ đổ rượu cho người ta? Các anh đến mời tôi đây này. Bà vụt cây gậy vào người Gạch đen, Phí Mặc vội đứng dậy can: - Bà ơi, vui thôi mà. Thủ Nhất cõng Thẩm Tuyết vào nhà. Vợ Gạch đen vội thu xếp chỗ nằm cho Thẩm Tuyết. Thủ Nhất đặt Thẩm Tuyết nằm xuống, vợ Gạch đen đi pha một bát nước đường đưa cho Thủ Nhất. Thủ Nhất đưa nước đường lên miệng Thẩm Tuyết, Thẩm Tuyết đưa tay ra làm đổ bắt nước, ướt cả người. Thẩm Tuyết say đến nỗi không còn như người bình thường, hai mắt trợn trừng nhìn Thủ Nhất: - Anh là ai, rót rượu ra, uống nào! Vợ Gạch đen lại đưa đến một bát nước đường nữa, Thủ Nhất vừa đưa cho Thẩm Tuyết, vừa nói: - Đổ rồi, uống đi nào. Thẩm Tuyết uống vài hớp, bỗng dừng lại không uống nữa, quay nhìn chung quanh: - Đây là đâu? Thủ Nhất: - Ngủ đi, đây là nhà. Vợ gạch đen nói đùa: - Ngủ đi, cô ngủ dậy sẽ tìm cho cô nhà một bà mẹ chồng. Không ngờ Thẩm Tuyết khóc: - Không được, không phải bàn gì với tôi, cứ tìm cho tôi một mẹ chồng, tìm ai, không có ai lấy tôi đâu. Vợ Gạch đen thay cho Thẩm Tuyết cái chăn, lại an ủi cô: - Thì bàn với cô, cô không muốn lấy chồng về ở với chị đây. Thẩm Tuyết chỉ vào vợ Gạch đen: - Không được, phải lấy chồng! Các chị lấy chồng mà không cho tôi lấy chồng hay sao? Nói xong, cô cười như điên, rồi nằm xuống giường mà ngủ. Nhìn Thẩm Tuyết say không còn biết gì, Thủ Nhất cứ quanh quẩn trước giường cô hồi lâu, anh chẳng khác nào gặp được người thân giữa nơi xa lạ. Ở quê đã năm ngày, ngày mai phải về Bắc Kinh. Đài truyền hình đã gọi điện giục về. Tàn tiệc, ngoài sân quét dọn sạch sẽ, tường mới cổng mới, anh đứng lặng dưới trăng. Lá táo in bóng lên tường. Gió thổi, bóng động. Người về hết, Thủ Nhất dìu bà đứng dậy đi một vòng. Lúc này bà mới nói thực lòng mình: - Đẹp, xây đẹp lắm. Bà đưa cây gậy lên chỉ vào bức tường mới, cổng mới: - Vững chãi. Kín đáo. Thủ Nhất đưa bà vào giường. Bà ngồi tựa vào đống chăn, anh ngồi đối diện. Anh lấy ra hai ngàn, đặt bên gối của bà. Bà đang định nói gì đấy nhưng Thủ Nhất đã nói: - Không phải của cháu đâu, của cô Tuyết biếu bà tiêu vặt. Bà già không nói gì, cũng không cầm tiền, bà lấy trong hộp gương lược ra một tấm ảnh, đưa đến trước đèn. Người trong ảnh là Thủ Nhất, Văn Quyên và bà chụp chung. Ảnh chụp dưới gốc táo ngoài sân, bà ngồi trên cái ghế tựa, Thủ Nhất và Văn Quyên đứng hai bên. Văn Quyên cười rất tươi, xem ra bà và Văn Quyên có cảm tình với nhau lắm. Thủ Nhất biết điều ấy, vì vậy ly hôn hai tháng rồi anh mới để cho bà biết dần dần. Lúc ấy bà không nói gì, bây giờ nhìn ảnh, bà than vãn: - Anh không phải nói, tôi biết. Tôi không trách người ta, chỉ trách con cái nhà mình. Thủ Nhất lấy từ trong túi ra cái nhẫn. Cái nhẫn mười năm trước khi anh và Văn Quyên mới cưới, về quê, bà cho Văn Quyên. Thủ Nhất nói: - Chúng cháu chia tay, cô ấy bảo đưa lại cho bà. Cháu cứ suy nghĩ đến mấy hôm, không dám đưa lại cho bà. Bà già trừng mắt nhìn Thủ Nhất: - Bà biết ý cô ấy, là để bà mắng anh. Bà giơ cây gập chỉ vào ngực Thủ Nhất: - Từ nay anh phải biết nghĩ. Rồi bà cầm chiếc nhẫn, đưa đến trước đèn xem: - Hồi bà còn nhỏ, nhà nghèo, mỗi năm đói đến sáu tháng. Nhưng trong mấy chị em, cụ thương bà nhất. Năm bà đi lấy chồng, cụ bán cái áo da, mua cho bà cái nhẫn này đây. Năm bà mười sáu tuổi về làm dâu nhà họ Nghiêm, lấy nhau được một năm, cụ cháu bị thương hàn rồi chết. Thủ Nhất nhìn bà, không nói gì. Bà già: - Cụ cháu cao lớn, người gầy, ít nói. Bà còn nhớ, tối tối cụ lại sang nhà chủ giàu có đẩy cối xay, đem bà đi theo, cụ đẩy cối, rồi hát, hát cho bà nghe. Cho đến giờ bà vẫn nhớ tiếng hát của cụ. Thủ Nhất nhìn bà, không nói gì. Bà già: - Một đời bà, hai người chết, bà buồn lắm. Một người, chết năm bà mười bảy tuổi, cụ của cháu; một người, chết năm bà tám mươi hai, cha cháu. Một đời có hai chuyện buồn nhất thì bà phải chịu cả hai, nhưng bà không nói với ai. Thủ Nhất không nói gì. Bà già lại đưa chiếc nhẫn cho Thủ Nhất, anh cứ nghĩ bà bảo đưa cho Thẩm Tuyết, không ngờ bà nói: - Anh về Bắc Kinh, đưa trả cái này cho chị Quyên, anh nói với chị ấy, chị không phải là dâu của bà thì là cháu gái của bà vậy. Bà nói thêm: - Nói với chị ấy, cháu bà không hiểu biết bà không chết nổi, phải hiểu biết cháu ạ. Thủ Nhất gục lên đùi bà, khóc nức nở. 14 Hai tháng sau, có người từ quê Thủ Nhất lên Bắc Kinh, bà nội gửi cho anh một túi táo phơi khô, bảo chuyển cho Phí Mặc. Đây là táo hái từ cây trong sân, tự tay bà phơi khô. Bà nhắn, lần trước trông sắc mặt Phí Mặc không tươi, táo bổ tâm. Phí Mặc nhận túi táo, tay cứ nâng niu: - Đừng nghĩ bà cụ không biết chữ, bà không phải là người bình thường đâu. Anh lại nhìn Thủ Nhất: - Tôi ăn gói táo này trách nhiệm trở nên nặng nề hơn. 15 Từ quê lên, Thủ Nhất bắt đầu sống chung với Thẩm Tuyết. 16 Mùa đông lại đến. 17 Buổi họp chuẩn bị tiết mục của chương trình “Biết một nói một” Phí Mặc tỏ ra rất bực tức. Trước đây mỗi lần bực tức anh thường nửa đùa nửa thật với mọi người, lần này thì bực tức thật sự. Phí Mặc bực không phải vì những chuyện đem ra bàn bạc, thảo luận không vừa lòng hoặc ai đó đụng đến lòng tự trọng của anh, mà là không khí cuộc họp. Văn phòng của chương trình “Biết một nói một” có phòng trong và phòng ngoài. Phòng ngoài có đến năm máy điện thoại đường dây nóng. Chương trình thuê hai cô gái suốt từ sáng đến tối chỉ một việc nhận điện thoại, ghi lại nội dung các cuộc gọi đến. Hai cô này được mệnh danh là “cô tiếp chuyện”, công việc suốt ngày là nói chuyện với người khác. Chương trình “Biết một nói một” từ khi nóng lên, năm cái máy điện thoại đổ chuông suốt ngày. Có người gọi đến phê bình tiết mục này, có người khen tiết mục kia, có người góp ý một chữ dùng sai, có người đưa ra những ý kiến li kì cổ quái, ví dụ: trong khu chung cư có thể nuôi lợn, tại sao lại không nuôi? Anh chàng Trương Xuân Sinh nào đó lên thành phố đi làm, vợ ở nhà ngủ với ông trưởng thôn, nên giải quyết thế nào? Ông Lương nhặt được năm ngàn đồng, đã trả lại cho người mất, nhưng hai người đánh nhau, lí do là: có cần phải hậu tạ một ngàn đồng hay không? Chúng tôi ở xưởng sản xuất dầu ăn Thương Châu, hồi tháng trước đã đăng kí thương hiệu “Biết một nói một”, bắt đầu làm cái bánh khổng lồ, nếu đài truyền hình không đổi tên chương trình coi như xâm phạm bản quyền thương hiệu. Có một vài cô gái gọi điện đến, muốn gửi cho người dẫn chương trình Thủ Nhất một tấm ảnh, hỏi số máy di động của anh. Vân vân. Phòng làm việc của đạo diễn ở phòng trong. Phòng trong lớn hơn, diện tích chừng năm sáu chục thước vuông, lùi vào phía trong có đến hơn chục cái bàn, giữa các bàn là tấm ngăn. Giữa phòng là một khoảng trống lớn, mỗi lần họp bàn tiết mục đều ở đây, mọi người chỉ cần kéo ghế ngồi thành vòng tròn. Thoạt tiên Thủ Nhất là người dẫn chương trình, về sau anh thành người phụ trách chuyên mục. Cạnh đấy có một phòng làm việc nhỏ. Bàn làm việc của Phí Mặc kê ngay cạnh bàn của Thủ Nhất. Hôm nay họp toàn thể, họp ngay ở phòng lớn, họp bàn tiết mục sắp tới, tiết mục sắp tới có tên gọi “Tại sao người Hà Nam hay nói dối”, trước khi họp, Phí Mặc nổi cáu trong phòng nhỏ, anh nói với Thủ Nhất, anh có chuyện muốn nói. Chuyện muốn nói không phải là “Tại sao người Hà Nam hay nói dối” mà là chuyện của tiết mục lần trước. Anh cảm thấy hai tháng nay các tiết mục của chương trình có vẻ xuống dốc, có nhiều lời nói không có ý nghĩa, có tiết mục lại dài lòng thòng lê thê, có tiết mục lỏng lẻo... Nói cách khác, cần lỏng lại chặt, cần chặt lại lỏng. Nếu không chặn lại, nếu không họp “Hội nghị Lư Sơn” thì chương trình không biết sẽ tụt dốc đến đâu. Anh càng nói càng nổi nóng. Thấy Phí Mặc nổi nóng, Thủ Nhất cũng tỏ ra thận trọng hơn. Nhưng anh không biết có đúng Phí Mặc nổi nóng vì không bằng lòng với các tiết mục hay vì chuyện khác mà nóng lây sang chuyện này, phải chăng tối hôm qua vợ chồng lại có chuyện cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt? Không hiểu đầu đuôi ra sao, Thủ Nhất cứ phải suy nghĩ lung tung. Không bằng lòng còn hơn bằng lòng. Không bằng lòng mới có thể nâng cao. Theo một ý nghĩa nào đấy, vợ Phí Mặc có xích mích với chồng, vô hình trung đã giúp đỡ cho chương trình “Biết một nói một”. Vậy là trước lúc vào họp, Thủ Nhất vỗ vỗ tay: - Xin mọi người im lặng, hôm nay họp tạm thời chưa bàn đến tiết mục “Tại sao người Hà Nam hay nói dối”. Thời gian vừa rồi, công việc của chúng ta có phần chưa đạt yêu cầu của anh Mặc, xin đề nghị anh giúp chúng tôi thu ngắn khoảng cách đó lại. Tất cả cùng im lặng, nghe Phí Mặc phát biểu. Trong văn phòng mọi người đều ngồi ghế bọc da, chỉ có một chiếc ghế mây Hồ Nam dành riêng cho Phí Mặc. Phí Mặc ngồi vào cái ghế, châm thuốc, bắt đầu nói: - Những tiết mục trong hai tháng vừa rồi có thể khái quát trong hai tiếng: tụt hậu. Trừ tiết mục “Chồng mới của cô Mi Ni” còn tạm được, tạm được có nghĩa là hơi thô, không có gì thông minh, còn nữa đều hỏng. Xem ra, anh không cần thông minh. Đã có lần tôi nói, làm tiết mục như ngồi tàu hoả, lúc chạy lúc dừng, nhưng tôi nói dừng ở ga, bây giờ không dừng ở ga mà đang chạy bỗng dừng ngay giữa đường. Lúc tàu chạy hành khách không sốt ruột, vì có cảnh đẹp ngoài cửa sổ kia, bây giờ chúng ta kéo tất cả rèm cửa lại... Anh càng nói càng hăng: - Là buổi tối chăng? Rõ ràng là ban ngày, hãy kéo rèm lên, có điều gì phải ngượng với ai? Còn có đường sắt, đường sắt là nguồn mạch của câu chuyện, lúc này chúng ta không có đường, để mặc cho tàu chạy lung tung, tàu cứ chạy như thế sẽ đến lúc đổ. Cũng giống đời một con người, không theo đuổi tìm kiếm sẽ không có mục đích, cứ lang thang nhàn tản suốt ngày, nghĩ được gì biết điều ấy, đó là chà đạp cuộc sống. Các anh các chị biết không? Các anh các chị cứ thế trượt dài, bỏ lỡ không phải là ai khác mà chính là bản thân đấy. Bỏ lỡ thời cơ không phải là các anh các chị, còn cả tôi nữa. Đã ai ngồi tàu bao giờ chưa? Thủ Nhất nghe ra câu chuyện, tối hôm qua nhà Phí Mặc thật sự không bình yên. Nhưng cũng phải nói lại, vì không bình yên mà Phí Mặc nổi nóng, biết đâu có sáng kiến gì cho tiết mục. Đúng lúc ấy, có tín hiệu điện thoại của đạo diễn Đại Đoạn ngắt cơn nóng của Phí Mặc. Anh ngừng câu chuyện, nhìn Đại Đoạn nhận điện. Nếu cuộc gọi ngắn thì không sao, nhưng cuộc gọi rất dài, có đến ba bốn phút. Đại Đoạn cúi đầu, không nói gì, chỉ lắng nghe, thỉnh thoảng chỉ một vài tiếng ngắn gọn, giọng nói cũng ấp úng: - Ờ... đúng... à... được... ừ... à... hả... nghe rõ! Vì không nghe rõ, mọi người cùng vểnh tai. Đại Đoạn cúp máy, ngước lên, thấy mọi người đang nhìn mình. Hồ Khả Thanh một đạo diễn khác rất phấn khởi, không kể gì đến Phí Mặc, nói: - Chắc chắn là điện của một cô nàng rồi! Thấy Đại Đoạn định giải thích, Khả Thanh giơ tay ngăn lại: - Tôi có thể phiên dịch để mọi người biết. Tiếp theo anh nhại tiếng trai gái nói chuyện với nhau: - Anh họp đấy à? Ừ. Nói chuyện không tiện hả? Được. Thế em nói anh nghe nhé. ừ. Em nhớ anh lắm. À. Hôm qua anh hư lắm đấy. Hả. Anh hôn em đi. Không dám à? Thế em hôn anh nhé. Nghe rõ không? Nghe rõ. Tất cả cùng hô to: - Nghe thấy rồi! Mọi người phá lên cười. Thủ Nhất cũng cười, rất vui. Nhưng anh nhận ra chỉ một mình Phí Mặc vênh mặt lên, vẻ bực tức càng tăng hơn. Thủ Nhất biết chuyện gì rồi, anh vội giơ tay yêu cầu mọi người trật tự và nói với Phí Mặc: - Anh Mặc nói tiếp đi. Phí Mặc nhìn mọi người, nói tiếp. Đã qua cơn nóng, bây giờ nói đến tiết mục: - Tôi không nói tàu hoả nữa, nói sang chuyện củ cải. Củ cải là thứ rất thường thấy, thông thường vỏ củ cải bị coi là vô dụng, nhưng vỏ củ cải nếu được gia công chế biến cẩn thận cũng có thể trở thành cao lương mĩ vị trên bàn tiệc. “Có một nói một” của chúng ta là nhà gia công chế biến vỏ củ cải, nhưng bây giờ chúng ta chế biến nhân sâm. Vấn đề ở chỗ nhân sâm cũng giả, nhân sân chất dẻo... Lại có tín hiệu điện thoại của Tiểu Mã, người phụ trách ghi biên bản hội nghị. Đã có bài học của Đại Đoạn vừa rồi, cô không dám nhận điện ngay trong phòng, đành ra hành lang để nghe. Không ngờ Phí Mặc dừng lại, không nói nữa. Thủ Nhất lấy sổ ghi biên bản Tiểu Mã đang ghi về trước mặt mình: - Anh Mặc, nói đi, không chờ cô ấy nữa. Không ngờ Phí Mặc châm thuốc, mắt nhìn lên trần nhà: - Chờ đã, tôi không thể nói cho từng người một. Thủ Nhất gọi vọng ra hành lang: - Cô Mã, nhanh lên, vào họp. Tiểu Mã vội tắt máy, trở về chỗ ghi biên bản. Phí Mặc tiếp tục: - Vậy tôi không nói chuyện củ cải nữa, tôi nói gấu chó. Gấu chó bẻ que, nó còn biết bẻ được que nào ném que ấy, tiết mục của chúng ta lần nào cũng lặp lại, cứ tưởng nội dung không giống nhau, nhưng thật ra chỉ là bẻ một cái que! Tại sao đến gấu cũng không giống như thế? Tôi đã phải chịu đựng từ lâu rồi... Lại có điện thoại của Thủ Nhất. Tiếp thu bài học của hai người trước, anh mở máy, không nhìn, cứ nghiêng đầu nói: - Đang họp! Anh định tắt máy. Không ngờ điện thoại của Ngũ Nguyệt, mà người cũng đang đứng trước cửa đài truyền hình rồi, đứng ở cửa gọi cho Thủ Nhất. Thủ Nhất: - Em đến sao không gọi điện trước? Lại nói: - Không may, anh đang có công chuyện ở ngoài, không ở trong đài. Anh có ý tránh Ngũ Nguyệt. Nhưng qua điện thoại Ngũ Nguyệt nói với anh là bảo vệ nói anh lái xe vào trong đài từ sáng sớm, Thủ Nhất vừa không có cách nào chống chế, vừa sợ nói chuyện quá lâu, Phí Mặc sẽ nổi cáu, đành nói: - Em đưa máy cho bảo vệ. Anh nói chuyện với nhân viên bảo vệ: - Tôi Thủ Nhất đây, đồng chí để cô ấy vào phòng khách. Rồi anh vội tắt máy. Không ngờ Đại Đoạn lại vui trên cái không may của người khác: - Anh cũng xong rồi chứ? Hồ Khả Thanh: - Chắc chắn là một em, tôi có thể phiên dịch để mọi người biết. Mọi người cùng cười. Thủ Nhất đưa tay ra hiệu im lặng, mặt Phí Mặc đã tím lại, anh đứng dậy, thu dọn tài liệu, kẹp vào nách rồi đi thẳng ra ngoài. Thủ Nhất biết chuyện lôi thôi to, anh vừa chạy theo giữ Phí Mặc, vừa nói với mọi người: - Lúc họp yêu cầu khoá máy, phải nghiêm túc nghe anh Mặc nói chứ, phải nghiêm túc. Phí Mặc ném cái cặp lên mặt bàn: - Vừa rồi tôi nói gì ấy nhỉ? Cô Tiểu Mã vội giở tập biên bản ra: - Chú vừa nói tàu hoả, củ cải, gấu chó... Rôi cô ngước lên, nhìn Phí Mặc: - Chú Mặc, cuối cùng chú định nói gì? Mọi người định cười, nhưng cố giữ không cười. Phí Mặc ngồi phịch lên cái ghế mây Hồ Nam: - Tôi cũng không biết mình đang nói gì. Chợt như nhớ ra điều gì đó, anh nói: - Nhưng tôi cảm thấy chúng ta nên làm một tiết mục gọi là “Điện thoại di động”. Anh chỉ vào Thủ Nhất: - “Anh không ở trong đài...”, mở miệng là nói dối. Lại chỉ mọi người: - Tôi nghĩ, không phải chỉ có người Hồ Nam hay nói dối mà chính là các anh, các chị đây. Các anh các chị đã bao nhiêu lần nói dối, nói chuyện vớ vẩn trong điện thoại di động? Chữ Hán vốn rất sạch sẽ, bây giờ ai cũng nói những điều không phải của mình. Trong cái điện thoại di động chứa bao nhiêu điều không đáng tin? Cứ như thế này rồi sẽ có ngày điện thoại di động biến thành lựu đạn. Tôi nghĩ, cứ đem tất cả những bí mật trong điện thoại di động ra công khai. Phí Mặc nói, quên mất những điều bực tức trong đầu, bắt đầu phấn khởi, vỗ mạnh tay lên thành ghế mây: - Lần sau sẽ làm, làm về cái máy điện thoại di động, không làm chuyện người Hồ Nam nữa. Nhưng do quá kích động, anh đột ngột ôm ngực. Tiểu Mã vội lấy cho anh ly nước: - Chú Mặc, đừng quá kích động như thế chứ! Phí Mặc đẩy ly nước ra, nhìn mọi người và chậm rãi nói: - Các anh các chị sợ gì cơ chứ? Mọi người nhìn nhau, không dám nói sợ cũng không dám nói không sợ. Nhưng đó là kết quả Phí Mặc mong muốn, là mảnh đất để anh phát huy. Phí Mặc làm ra vẻ, lại cao đàm khoát luận. Thủ Nhất thấy anh đang phấn chấn, phỏng đoán những lời anh sẽ nói phải mất thêm nửa tiếng đồng hồ nữa. Anh nghĩ đến Ngũ Nguyệt đang chờ, nhưng quá nóng lòng, cô sẽ xông thẳng vào phòng làm việc của chương trình, đúng là một trái lựu đạn. Anh vội ghé vào tai Phí Mặc: - Anh Mặc, anh cứ nói nhé, tôi đi tìm ông giám đốc đài. Phí Mặc trừng mắt nhìn Thủ Nhất: - Đang họp, tìm ông ấy làm gì? Thủ Nhất: - Tiết mục này hay lắm, phải đi tìm để động viên ông ấy, nếu quyết thì quyết ngay hôm nay. Thủ Nhất nhìn mọi người: - Các anh các chị đừng sợ, bí mật trong điện thoại di động cần công bố cứ công bố, chúng ta làm một trái bom con người, khử độc cho xã hội. Chừng như Phí Mặc đã nhận ra lời nói dối dấu đầu hở đuôi, nhưng anh cau mày, xua tay và để Thủ Nhất đi. Quả nhiên, không ngoài dự đoán của Thủ Nhất, anh vừa ra đến cửa thì Phí Mặc đã đưa điện thoại di động về với xã hội nguyên thuỷ, anh ngẩng lên thao thao với mọi người, bảo lúc bấy giờ không ai nói dối, là vì loài khỉ không biết nói, bây giờ con người thích nói dối vì con người biết nói. Không ai dám cười, Thủ Nhất đứng ngoài cửa bịt miệng cười. 18 Thủ Nhất tìm thấy Ngũ Nguyệt ở phòng khách tầng một. Chưa gặp Ngũ Nguyệt anh hơi sợ, nhưng gặp rồi anh có phần nhẹ nhàng, thoải mái. Ngũ Nguyệt hôm nay tìm anh không phải vì những chuyện cũ, hoặc vì để giải khát hay tiêu độc, mà vì chuyện khác. Chuyện này có liên quan chút ít đến Phí Mặc. Từ ngày ly hôn với Văn Quyên, đây là lần đầu Thủ Nhất gặp Ngũ Nguyệt. Điều khiến Thủ Nhất ngạc nhiên là, mấy tháng rồi mà vẻ mặt Ngũ Nguyệt không có gì thay đổi. Trang phục, kiểu tóc, nước da trên khuôn mặt, hai quả bóng trước ngực vẫn như ở bên bờ sông mấy tháng trước vậy. Bất ngờ khác nữa là, mặt đối mặt nói chuyện, lời lẽ của Ngũ Nguyệt không như trong điện thoại, trong điện thoại giọng bốp chát, lúc này thì cởi mở. Thủ Nhất biết chiến thuật kéo dài mấy tháng, nay hai người đã hạ cánh an toàn. Một lần nữa anh cảm thấy mình được thời gian ủng hộ. Gặp Thủ Nhất, Ngũ Nguyệt chưa kịp nói chuyện gì thì đòi đi nhà vệ sinh. Anh đưa Ngũ Nguyệt đến cửa nhà vệ sinh. Đi nhà vệ sinh rồi còn vào phòng rửa tay. Cô vừa rửa tay vừa nói: - Anh Nhất, em thấy anh nhỏ nhen lắm. Thủ Nhất đứng tựa cửa phòng rửa tay, cầm áo ngoài và túi cho Ngũ Nguyệt: - Nhưng không làm gì đến em chứ? Ngũ Nguyệt: - Mấy tháng liền không dám nhận điện của em, hôm nay lại cố tình nói dối không ở đài, hay là anh coi em như “gà” tìm đến nhà anh? Nghe những lời nói ấy của Ngũ Nguyệt, trái tim Thủ Nhất như rơi xuống bụng. Anh cố cắn răng: - Anh đâu dám, chẳng qua anh xấu hổ lắm. Rồi Thủ Nhất nói thật khẽ: - Đang họp. Anh Mặc nổi cáu. Ngũ Nguyệt: - Năm kia ở Lư Sơn cũng họp, nhưng tại sao đang đêm lại mò đến phòng em được? Thủ Nhất ngượng: - Ờ... Ngũ Nguyệt khoá vòi nước đi ra, lau tay ướt lên áo Thủ Nhất. Bỗng cô áp mặt mình vào mặt Thủ Nhất. Anh nghĩ Ngũ Nguyệt muốn hôn mình, vội vã đưa tay đỡ lấy trán Ngũ Nguyệt: - Bình tĩnh nào. Ngũ Nguyệt khịt khịt mũi: - Ôi, anh Nhất, anh làm em thất vọng quá đấy, anh hư đốn đến mức xài cả nước hoa rồi à? Sáng nay lúc Thẩm Tuyết trang điểm, cô nghịch xịt cả nước hoa lên người anh. Thẩm Tuyết vừa xịt vừa nói, để đề phòng những chuyện không hay, giống như chó, phun ít nước đái để làm dấu đuổi những con chó khác ra xa. Thủ Nhất khóc dở cười dở, anh cố lái câu chuyện sang một hướng khác, nhưng định nói thì Ngũ Nguyệt như nhận ra điều gì, vênh mặt lên: - Vừa rồi anh đẩy em làm gì? Anh nghĩ em muốn hôn anh hay sao? Hôm nay em nhất định phải hôn được anh. Thủ Nhất nhìn chung quanh, giơ mặt ra: - Được, được, em hôn anh đi nào. Ngược lại, Ngũ Nguyệt đẩy mặt Thủ Nhất ra xa: - Đừng giở trò thối nữa! Cứ tưởng em không biết hay sao, chạy theo cái cô giáo dạy đài từ để định cải tà quy chính hả? Bao giờ cưới? Em sẽ đến phù dâu cho. Thủ Nhất cố làm ra vẻ lì lợm: - Tuyệt lắm, đến lúc ấy anh sẽ báo để em biết. Rồi anh đưa Ngũ Nguyệt lên gác, lên quán cà phê của đài truyền hình trên tầng ba. Ngũ Nguyệt vừa đi vừa “xì”: - Đừng sợ, không ai phá vỡ chuyện tốt lành của anh đâu. Anh Mặc viết một cuốn sách định xuất bản ở nhà xuất bản của em, ông Hạ muốn anh viết lời tựa. Thủ Nhất giật mình, nghĩ rằng Ngũ Nguyệt nói đùa: - Viết lời tựa cho anh Mặc? Có nhầm không đấy? Anh là người ít văn hoá. Nếu viết lời tựa cho sách của em còn có thể. Ngũ Nguyệt đứng lại: - Được nhé, em viết, đang không có tiền tiêu, tên sách là “Biết một nói một”, vạch trần cái bộ mặt xấu xa của anh, trên bìa sách sẽ ghi rõ “Sách cấm trẻ em”. Thủ Nhất thấy cầu thang không có ai, liền quàng vai Ngũ Nguyệt: - Anh thấy tên sách nên là “Em dâng tuổi xuân cho anh” hoặc “Chuyện nhảm đầy bồ”. Ngũ Nguyệt hất tay anh ra: - Sách của anh Phí Mặc đưa dàn trang rồi, bao giờ thì anh viết xong lời tựa? Thủ Nhất đứng sững lại: - Định nhờ anh viết thật đấy à? Anh Mặc biết chưa? Ngũ Nguyệt: - Anh ấy chưa biết. Anh viết xong rồi em sẽ bảo với anh ấy. Thủ Nhất suy nghĩ giây lát: - Chuyện này em nên cẩn thận. Anh viết lời tựa chưa chắc anh Mặc đồng ý. Ngũ Nguyệt: - Không đồng ý cũng viết. Cuốn sách của anh Mặc không biết nên nói thế nào, tên sách là “Nói chuyện”. Em nghĩ, anh ấy không biết nói chuyện, chuyện từ Aristotle đến Khổng Tử, từ Liên Hiệp Quốc đến bài giảng ở trường đại học, lại cả chương trình “Biết một nói một” của anh nữa chứ. Chuyện vòng vo tam quốc, câu nào ý nghĩa cũng ra vẻ sâu sắc, thỉnh thoảng lại chêm vào vài tiếng Tây, nhưng cuối cùng không biết anh ấy định nói gì, như vậy coi như không nói. Thủ Nhất nghĩ đến Phí Mặc đang loanh quanh với xã hội nguyên thuỷ, anh cười: - Sách như thế mà cũng xuất bản à? Ông Hạ giám đốc của em đầu óc có đầy nước không đấy? Ngũ Nguyệt: - Đầu ông Hạ không đầy nước đâu, con gái ông ta đang là nghiên cứu sinh của anh Mặc. Thủ Nhất hiểu ra vấn đề. Ngũ Nguyệt nói: - Ông Hạ bảo anh viết lời tựa không phải ông ấy nghĩ anh viết giỏi hơn anh Mặc, mà muốn dùng lời lẽ của anh để nâng sách của anh ấy, mà cũng không phải để nâng sách của anh ấy lên đâu, chỉ muốn mượn cái tên của anh để quảng cáo cho sách, nếu không sách không bán nổi. Ngũ Nguyệt cấu vào cánh tay Thủ Nhất: - Tình hình là thế, em nói hết với anh rồi, anh có viết không? Thủ Nhất rụt tay lại, ôm đầu: - Anh viết cũng được, nhưng chuyện của anh Mặc xem ra có gì đó không ổn. Ngũ Nguyệt trừng mắt nhìn anh: - Còn chuyện của anh với em thì ổn à? Thủ Nhất hơi ngượng: - Ờ... Lên quán cà phê, Thủ Nhất sực nhớ ra điều gì, nhìn đồng hồ: - Ôi, mười một giờ rưỡi rồi, chiều nay một giờ anh còn phải ghi hình, đến giờ hoá trang rồi. Nhưng âm mưu của anh bị Ngũ Nguyệt lật tẩy, cô đứng dậy, nhìn Thủ Nhất rồi “xì” một tiếng: - Trước kia thì chưa nhận ra, cũng biết cách đùa rồi đấy nhỉ? Lại nói thêm: - Anh nghĩ em muốn ăn cơm trưa với anh hay sao? Em hẹn với bạn trai rồi. Tuy biết Ngũ Nguyệt nói dối, nhưng Thủ Nhất cũng làm ra vẻ tươi cười: - Tuyệt quá nhỉ, hôm nào đưa bạn đến cho anh xem mặt với nhé. Ngũ Nguyệt đi. Cái áo ngoài của cô quá ngắn, ra đến cửa, cô vươn mình, để lộ một khoang sườn trắng phau. Nhìn từ phía sau, Thủ Nhất thấy rung động, nhưng rồi cũng bình tĩnh lại. Từ ngày hạ cánh an toàn, anh không thấy sợ chuyện giải khát và tiêu độc trước đây. Anh nói với Ngũ Nguyệt khá sâu sắc những chuyện ở đời, những chuyện đen tối nhất, so với Văn Quyên và Thẩm Tuyết chỉ là sự bình thường mà thôi. Anh đến bên cửa sổ, thấy Ngũ Nguyệt đi dưới sân ra cổng, chợt cảm thấy mất mát và cô đơn, mất mát và cô đơn không phải ở Ngũ Nguyệt mà ở ngay chính mình. Anh lấy điện thoại ra, định gọi cho Ngũ Nguyệt, gọi cô quay lại, nhưng nghĩ lại, anh bỏ điện thoại vào túi. 19 Từ ngày sống chung với Thẩm Tuyết, tối nào Thủ Nhất cũng cảm thấy buồn. Không phải buồn điều gì, mà Thẩm Tuyết là cán bộ giảng dạy học viện sân khấu, tối nào cũng đưa anh đi xem kịch. Không phải anh không thích xem kịch, chính kịch như Lôi Vũ, Quán Trà, Hamlet, nhưng nếu là kinh kịch thì anh còn chịu được. Nhưng kinh kịch thì Thẩm Tuyết không thích xem, bảo thứ kịch ấy lỗi thời rồi, không thích, cô thích xem hành vi nghệ thuật hoặc kịch nói thực nghiệm. Một hôm, giữa ban ngày ban mặt, Thẩm Tuyết đưa anh đến Thông Châu, xem một người treo mình trên cành cây hoè, cắt cánh tay, cho máu chảy xuống đống lửa ở dưới. Máu nhỏ xuống đống lửa, lửa nổ lép bép, khói bốc lên. Lần khác lại đưa anh ra huyện Hoài Nhu, xem một người trần truồng, trên người bôi một lớp mật, dụ từng đàn kiến đến bu đầy. Kiến xúm xít vón cục trên người anh kia. Lại một lần khác, Thủ Nhất được đưa đến thôn hoạ sĩ ở Thông Châu, xem một bể đựng đầy Coca cola. Phía sau tấm rèm bỗng xuất hiện một đôi trai gái trên người không một mảnh vải, nhảy ùm vào cái bể Coca cola kia mà tắm như vịt. Người khác rất hào hứng xem, Thủ Nhất như một ông sư cứ ngớ ra. Thứ nhất, không biết họ đang làm cái trò gì; thứ hai, không biết họ muốn nói gì. Nên nhớ rằng, họ là phái tiên phong và hậu hiện đại, nhưng tiên phong và hậu hiện đại thì có gì cứ nói, việc gì phải làm cái chuyện kì quặc như vậy? Tối nay Thẩm Tuyết lại đưa anh đến một cái xưởng dệt bỏ hoang xem một vở kịch thực nghiệm gọi là “Tám và một phần hai”. Trước khi đến đây, Thủ Nhất chán lắm rồi, anh nói với Thẩm Tuyết: - Cô giáo ơi, hành vi và thực nghiệm anh xem nhiều rồi, tối nay anh có thể không xem “Tám và một phần hai”, chúng ta một chia hai, em đi xem kịch thực nghiệm, cho anh ở nhà nghỉ nhé? Thẩm Tuyết khoác chặt tay Thủ Nhất: - Ứ ừ! Anh xem hay không xem em không cần biết, miễn là anh đi với em. Cô lại làm điệu bộ như lên lớp cho Thủ Nhất: - Đồng chí Nhất, không học thì làm gì? Không học làm sao có thể tiến bộ được? Thủ Nhất cười đau khổ, đành phải theo Thẩm Tuyết đến cái xưởng dệt bỏ hoang ở ngoại thành phía tây Bắc Kinh. Đang giờ cao điểm buổi chiều, đường vành đai ba, vành đai bốn đều bị kẹt xe, đi mất hơn tiếng đồng hồ. Thủ Nhất và Thẩm Tuyết vào thì vở kịch đã diễn được một lúc. Trai gái đứng đầy cái xưởng dệt bỏ hoang, trong đó còn có cả những người nước ngoài. Một vài người nước ngoài đang giơ máy chụp ảnh lên chụp lia lịa. Ở giữa là một đống gỗ dán. Thỉnh thoảng lại có những người công nhân đến khiêng những tấm gỗ đóng lên cửa sổ chung quanh tường. Hai tiếng đồng hồ sau, tất cả cửa sổ chung quanh đều được bịt kín, trong nhà xưởng tối om. Thủ Nhất đứng, chân mỏi nhừ, nhưng vẫn phải đứng như thế. Anh muốn ngáp dài, nhưng thấy Thẩm Tuyết bên cạnh cứ vươn cao đầu rất hào hứng xem, nên anh đành phải cố giữ không ngáp. Cả cái nhà xưởng chỉ còn một cái cửa sổ để chút ánh sáng lọt vào, cuối cùng cũng bị một tấm ván đóng chặt lại, căn nhà tối đen. Lúc này đèn trên trần nhà bật sáng, một người có vẻ như công nhân, đội mũ bảo hiểm đi ra giữa nhà: - Nhà xưởng có bốn mươi tám cửa sổ, tám cửa ra vào, dùng hết tám mươi chín tấm gỗ, mỗi tấm giá chín mươi lăm đồng, tốn tất cả chín ngàn ba trăm mười đồng; mất sáu cân đinh, mỗi cân mười ba đồng năm hào, cộng lại tám mươi bảy đồng bảy hào năm xu; mất hai mươi tám công thợ, mỗi công thợ năm mươi đồng, cộng một ngàn bốn trăm năm mươi đồng; tổng cộng các khoản hết mười ngàn tám trăm bốn mươi bảy đồng bảy hào năm xu (3) Anh ta lấy cái mũ bảo hiểm xuống, để lộ cái đầu trọc, lúc này đổi giọng: - Tôi là đạo diễn sân khấu, tên là Hồ La La. Cả khu xưởng vỗ tay như sấm. Thẩm Tuyết cũng vỗ tay nhiệt liệt. Thủ Nhất cũng phải vỗ tay theo. Lúc này người sắm vai công nhân tay cầm micro đi phỏng vấn người xem, hỏi mọi người có ý kiến gì về vở kịch “Tám và một phần hai”. Người được hỏi đầu tiên có thể là một thương nhân, anh ta có cái đầu to tròn, cổ đeo sợi sây chuyền vàng to như cái xích, không hiểu tại sao anh ta cũng đến xem. Anh ta nói rất thành thật vào micro: - Tôi không hiểu, không thích, mất thì giờ vô ích. Người phỏng vấn không nói gì, anh ta đưa cái micro sang cho một thanh niên để râu, đeo kính tròn. Thẩm Tuyết nháy nháy vào cánh tay Thủ Nhất: - Trương Tiểu Ngũ, nhà bình luận tiên phong nổi tiếng đấy. Thủ Nhất không quen anh ta. Trương Tiểu Ngũ vẻ mặt nghiêm trang phát biểu. Anh ta nghiêng đầu, giằn mạnh từng tiếng vào micro: - Có sức căng. Rất có cảm giác. Buổi diễn hôm nay đánh dấu kịch thực nghiệm Trung Quốc đang đi từ hậu hiện đại đến tân hiện thực. Đồng thời nó làm nổi bật tính biểu tượng của sự vật, phản ánh chủ nghĩa tồn tại và trào lưu mới... Thủ Nhất không hiểu nổi lời anh ta nói. Ngay lúc ấy, Tiểu Tô, một cô giáo cùng dạy ở học viện sân khẩu từ trong đám người chen ra. Cùng với cô ta là anh bạn trai, một cầu thủ đội bóng loại hai, tên là Mạch Tráng. Thấy hai người đi tới, Thủ Nhất đã có bạn, đã có chuyện để nói với nhau. Anh cố tình không để ý đến Mạch Tráng, chỉ tỏ ra thân mật với Tiểu Tô: - Cô giáo Tô, nghe nói ngày mai cô cưới, tôi buồn quá! Với một cử chỉ xàm sỡ, anh quang tay qua người cô giáo Tô, bị cô gạt ra: - Đừng thế! Cô ta nhìn Thẩm Tuyết: - Hay là ngay mai chúng ta cùng cưới? Thẩm Tuyết: - Được thôi, như thế khỏi phải tìm phù dâu, cậu phù dâu cho tớ, tớ phù dâu cho cậu. Thẩm Tuyết nhìn Thủ Nhất. Thủ Nhất biết câu nói đùa của mình không đúng chỗ. Từ ngày sống chung với Thẩm Tuyết, hai người chưa bao giờ bàn đến chuyện cưới. Thủ Nhất vừa từ trong bóng tối ly hôn ra, tạm thời chưa nghĩ gì đến chuyện cưới vợ. Như những cặp trai gái trong trào lưu mới, Thẩm Tuyết hồi mới sống chung với Thủ Nhất chỉ biết phấn khởi, còn có lấy nhau hay không cũng không bao giờ nghĩ tới. Nhưng sống chung với nhau được nửa năm, trong lời nói, trong ánh mắt, trong cử chỉ cứ thay đổi từng li từng tí, hình như sống chung không còn là mục đích, sau sống chung còn có chuyện khác nữa. Cũng giống như vở kịch thực nghiệm vừa diễn xong, bề ngoài là tiên phong và thực nghiệm, thật ra bên trong cốt tủy của nó còn có mục đích khác, lúc ấy thực nghiệm và ý thơ không còn. Nhưng đã nói thành lời, Thủ Nhất cứ phải né tránh, dùng cách nói đùa để cho qua. Anh nhìn Tiểu Tô, chỉ vào Mạch Tráng: - Được lắm, ngày mai thì hai cô dâu, chú rể chỉ một thôi, là tôi hay là anh Tráng đây, do bạn quyết định. Tiểu Tô cười, đánh Thủ Nhất một cái. Mạch Tráng cũng cười, đi tới ôm vai Thủ Nhất. Tiểu Tô nói với Thẩm Tuyết: - Trường chúng mình thật lắm chuyện, ngày mai có việc, tối nay còn bắt mình phải đi trực đêm. Tay Hàn phòng giáo vụ còn nói đối với mình như thế là tốt, tháng sau bình bầu cho nên để mình có điều kiện chứng tỏ tích cực. Thẩm Tuyết: - Mặc kệ anh ta, cậu cứ về ngủ, nhất định đừng đi. Tiểu Tô: - Không được, hễ sinh viên đi chơi đêm không về, tay ấy lại nổi nóng. Thẩm Tuyết: - Vậy để tớ thay cậu. Tiểu Tô cười: - Mình cũng định thế đấy. Lúc này nhà bình luận tiên phong đã nói xong, Thủ Nhất nghe thấy có người gọi mình, tiếp đấy cái micro đưa đến trước mặt anh, ánh đèn chụp ảnh cứ loang loáng chĩa vào mặt, khiến anh bất ngờ. Người cầm micro: - Xin mời anh Thủ Nhất nói vài lời. Thủ Nhất tránh ánh đèn: - Xin lỗi, tôi không hiểu gì về kịch. Người cầm micro: - Anh cứ nói cảm nhận của mình, cảm giác đầu tiên. Thủ Nhất định tránh, nhưng Thẩm Tuyết lôi tay anh lại, nói khẽ: - Anh cứ nói vài câu, vé của anh Hồ La La cho đấy. Thủ Nhất đành tìm lời để nói: - Hay, hay lắm. Cái cảnh này tôi rất quen. Lần trước về quê nhà ở Sơn Tây, nhà tôi xây tường cũng náo nhiệt như thế này đây. Ông anh họ tôi làm thợ cả, tính toán vôi cát gạch gỗ cũng chi tiết thế này. Nhưng ông anh tôi không gọi là “Tám và một phần hai”, chỉ gọi thẳng ra là xây tường... Thẩm Tuyết đá vào chân Thủ Nhất, đến lúc này anh mới thay đổi cách nói: - Nhưng hôm nay tôi thấy trình diễn còn sâu sắc hơn cuộc sống. Là cuộc sống, nhưng cao hơn cuộc sống. Là nó, nhưng không phải là nó. Cho nên, ông anh họ tôi là nông dân, anh Hồ La La đây là một vị đạo diễn phi thường! Một vở diễn như thế này xem một lần chưa đủ, đáng tiếc, tôi nghe nói cái xưởng này ngày mai sẽ phá bỏ, không còn có điều kiện diễn lại. Tuyệt, tuyệt lắm, tôi về phải để tiêu hoá dần. Mọi người vỗ tay hoan hô Thủ Nhất. Chờ cho ánh đèn chuyển dịch chỗ khác, Thủ Nhất khẽ nói với Thẩm Tuyết: - Chúng mình về được chưa? Thẩm Tuyết nổi cáu, có thể vừa rồi cô không bằng lòng với thái độ của Thủ Nhất đối với đám cưới: - Anh như thế là thế nào? Mời anh xem kịch, anh phải nghiêm túc chứ, phát biểu còn nói cạnh nói khoé, bây giờ lại định chuồn, em nói cho anh biết, buổi trình diễn còn lâu mới xong. Người xem là một phần của buổi trình diễn đấy. Thủ Nhất đành làm ra vẻ bây giờ mới hiểu ra, anh “ôi” một tiếng, tiếp tục đứng nguyên chỗ cũ. Lại có tín hiệu điện thoại. Thủ Nhất lấy máy ra, một tin nhắn. Anh mở ra, trên màn hình nổi lên dòng chữ: “Em là Kim Ngọc Thiện, người Hàn Quốc, anh còn nhớ em nữa không? Em vừa đến Bắc Kinh, muốn gặp anh.” Thủ Nhất không nhớ Kim Ngọc Thiện là ai, nhưng biết đấy là một người con gái. Thẩm Tuyết đứng bên cạnh, anh vội tắt máy, đứng ngơ ngác giữa đám người đang ồn ào. Suy nghĩ hồi lâu, anh chợt nhớ ra, ba năm trước có một nữ sinh viên Hàn Quốc, học ở trường ngôn ngữ, rất thích chương trình của Thủ Nhất. Một hôm vào buổi tối, Thủ Nhất ghi hình tiết mục xong, anh đi ra cổng, cô sinh viên này đã chờ anh ở cổng. Cũng giống như các nữ sinh viên Hàn Quốc khác, cô này thấp béo, nhưng khuôn mặt rất dễ thương, tóc nhuộm nửa đỏ nửa vàng. Thấy Thủ Nhất ra, cô ta nói một thứ tiếng Trung Quốc chưa sõi: - Em từ Hàn Quốc đến, rất thích tiết mục của anh và anh, anh có ghét em không? Thủ Nhất nói đùa: - Tôi đâu có ghét một cô gái xinh đẹp thế này, cho dù cô ta ở đâu tới. Cô gái kia cười cười làm Thủ Nhất cảm thấy rung động. Hồi ấy Thủ Nhất đang trong giai đoạn chơi bời, anh đi ăn tối với cô gái kia. ăn tối xong, anh lái xe đưa cô gái về trường. Khi xe dừng ở cửa kí túc xá sinh viên nước ngoài, Thủ Nhất hôn cô. Thấy cô hết sức nhiệt tình, anh đi lên lầu với cô ta. Nửa năm sau đấy, hai người gặp nhau mấy lần. Sau đấy, cô ta về nước. Không ngờ, ba năm sau, cô ta như từ dưới đất chui lên. Không nhớ ra là ai thì không thấy có vấn đề gì, nhưng nhớ ra là ai, anh thấy sợ mẩu tin nhắn kia. Anh nhìn Thẩm Tuyết đứng bên, cô đang kiễng chân xem kịch. Lúc này đã kết thúc màn phỏng vấn, Hồ La La đưa một tốp công nhân ra, họ cởi trần, bắt đầu chạy quanh xưởng, vừa chạy vừa hô “Hu la, hu la” đồng thời va chạm vào nhau. Thủ Nhất cúi đầu, mở máy điện thoại, lặng lẽ xoá mẩu tin nhắn kia đi. 20 Xem xong vở kịch thực nghiệm đã mười giờ rưỡi đêm. Lái xe về đến Học viện sân khấu đã mười một giờ rưỡi. Thủ Nhất và Thẩm Tuyết ở với nhau trong học viện. Lúc này tuyết bắt đầu rơi. Thẩm Tuyết thay Tiểu Tô đi kiểm tra kí túc xá sinh viên, để Thủ Nhất về nhà trước. Thủ Nhất vừa dừng xe vừa hỏi: - Em đi kiểm tra nhà nữ sinh viên à? Thẩm Tuyết nhìn anh, không hiểu ý câu hỏi, nhưng vẫn trả lời: - Kiểm tra chứ! Thủ Nhất: - Anh đi với em. Thẩm Tuyết nhìn anh: - Tại sao anh lại thích đến nhà ở của nữ sinh viên thế? Thủ Nhất: - Đi xem kịch thực nghiệm về, em đưa anh đi tuần tra ban đêm bắt người, để anh về còn gọi gì là kịch thực nghiệm nữa, thế mới gọi là kịch thực nghiệm, vở kịch mới bắt đầu! Ý của Thủ Nhất là đi kiểm tra đêm với Thẩm Thuyết để bổ sung vào thái độ đối với đám cưới lúc xem kịch thực nghiệm. Xem xong kịch, trên đường về, Thủ Nhất thấy vẻ không vui của Thẩm Tuyết. Quả nhiên lúc này Thẩm Tuyết cười khúc khích, di di tay vào Thủ Nhất: - Tưởng hay lắm đấy! Bụng dạ anh đến là đen tối. Thủ Nhất: - Nghe nói đến bắt người anh khoái lắm, nhớ lại chuyện hồi nhỏ ở quê đi ăn trộm dưa. Thẩm Tuyết lấy từ trong cốp xe ra cái đèn pin dài, Thủ Nhất theo đi kiểm tra nhà ở của sinh viên. Trước tiên kiểm tra nhà ở của sinh viên nam. Trong khu nhà sinh viên nam không phát hiện ra điều gì, chỉ trừ vài phòng đến giờ tắt đèn rồi mà vẫn chưa tắt, còn đánh tú-lơ-khơ, mặt cậu nào cũng dán đầy những mảnh giấy. Có phòng còn bày cả bàn mạt chược, lách ca lách cách đánh với nhau, trên mặt bàn có vài đồng hào lẻ. Thấy Thẩm Tuyết vào, mấy cậu sinh viên bỏ chạy tán loạn, vội thu dọn mọi thứ. Thẩm Tuyết không quan tâm đến những cậu này, cô đến phòng đặt cầu dao điện, yêu cầu thợ điện kéo cầu dao ở những dãy nhà này, vậy là cả dãy nhà tối om, im lặng. Tiếp theo, Thẩm Tuyết đi sang khu nữ sinh viên. Đúng như Tiểu Tô nói, rất nhiều cô sinh viên đêm không về, mỗi phòng sáu người, nhưng phòng nào cũng có vài cái giường bỏ không. Trong đó tầng thứ ba nghiêm trọng nhất. Thẩm Tuyết đẩy cửa bước vào, soi đèn từ giường này sang giường kia, từ giường dưới soi lên giường trên, giường nào cũng trống. Cuối cùng, ánh đèn pin soi vào một khuôn mặt đang nằm ở giường trên, một nữ sinh viên vừa chui từ trong chăn ra, Thẩm Tuyết bật đèn trong phòng, lạnh lùng hỏi: - Mười hai giờ rồi, người đâu cả? Cô sinh viên kia giụi mắt: - Em không biết. Thẩm Tuyết: - Tại sao em còn ở nhà? Cô sinh viên: - Thưa cô, em ốm. Vì là nơi ở của nữ sinh viên nên Thủ Nhất đứng ngoài chờ. Thẩm Tuyết ra: - Anh ra quán ăn lấy vào đây một tô mì. Thủ Nhất giơ ngón tay cái lên: - Cô giáo hết lòng vì người, chăm sóc sinh viên. Thẩm Tuyết nhìn vào phòng, cô khẽ cấu vai Thủ Nhất: - Nói ít chứ! Thủ Nhất giẫm lên tuyết, ra quán ăn trước cổng học viện mua mì. Đêm khuya, quán ăn cũng vắng khách, ánh đèn trên trần nhà cũng trở nên nhợt nhạt, mệt mỏi. Một người đầu bếp, một nữ nhân viên phục vụ, gục đầu lên mặt bàn mà ngủ. Thủ Nhất gọi người đầu bếp, đưa tiền bảo anh làm cho một tô mì. Chị phục vụ cũng ngước lên, mắt nhắm mắt mở nhìn Thủ Nhất, rồi chị lại gục xuống ngủ tiếp. Tín hiệu điện thoại của Thủ Nhất lại vang lên, một tin nhắn. Anh mở ra xem, vẫn là của cô gái Kim Ngọc Thiện người Hàn Quốc. Tin nhắn: “Ngày mai có gặp được anh không? Nhớ anh lắm!” Thủ Nhất trách cái cô gái này không biết gì, cô là người nước ngoài, không hiểu nổi tình hình Trung Quốc, đã mười hai giờ đêm, nếu ở nhà Thẩm Tuyết sẽ ở bên cạnh, mẩu tin nhắn này nguy hiểm biết chừng nào. Anh không muốn chọc tức Thẩm Tuyết, cho nên dứt khoát cho xong chuyện. Anh ra cửa quán ăn, nhìn tuyết bay bay dưới ánh đèn, trả lời điện thoại cho Kim Ngọc Thiện. Trong điện thoại, cô gái này vui mừng hết cỡ: - Anh đấy à? Thích quá! Ngày mai có gặp được anh không? Thủ Nhất nói dối: - Thật đáng tiếc, em đến Bắc Kinh nhưng anh đang đi ghi hình ở tỉnh ngoài. Tận Xi Xoang Bản Na kia. Vân Nam. Làm tiết mục “Không nên ăn thịt động vật hoang dã.” Bắc Kinh có tuyết chưa? Em còn ở Bắc Kinh mấy hôm nữa? Ngọc Thiện: - Nửa năm, em sẽ ở lại nửa năm. Thủ Nhất vừa nản vừa tỏ ra ngạc nhiên, vui mừng: - Thế à? Tuyệt quá! Nửa tháng nữa anh sẽ trở về Bắc Kinh, đến hôm ấy anh sẽ gọi điện cho em. Thủ Nhất đóng máy, lại đứng ngẩn ngơ một lúc rồi mới quay vào bê tô mì về trường. Cô nữ sinh viên đã từ giường trên xuống giường dưới. Cô gái ăn mì, quả nhiên cô bị Thẩm Tuyết cho vào bẫy. Ăn xong, cô bỗng nghẹn ngào nói: - Cô Tuyết, em có lỗi với cô. Nét mặt Thẩm Tuyết vẫn lạnh băng, nhìn cô sinh viên. Cô sinh viên: - Em biết các bạn trong phòng đi đâu rồi. Thẩm Tuyết: - Đi đâu? Cô sinh viên: - Đi hát cả rồi. Thẩm Tuyết đến bên cửa sổ nhìn tuyết đang bay dưới ánh đèn, không nói gì. Cô sinh viên ăn mì, rồi khóc: - Cô ơi, em có lỗi với cô. Thẩm Tuyết quay lại nhìn cô sinh viên. Cô sinh viên: - Vừa rồi ở giường trên em nhắn tin cho các bạn biết, có cô đến kiểm tra. Thẩm Tuyết: - Bao giờ các bạn ấy về? - Về ngay bây giờ. - Các bạn ấy đi cửa nào vào? - Các bạn vẫn thường đi cửa phía tây, cửa ấy không có thường trực. Thẩm Tuyết kéo Thủ Nhất ra khỏi khu nhà nữ sinh viên. Trong hành lang, Thủ Nhất đi lên cho kịp Thẩm Tuyết: - Cô giáo ác quá đấy, chỉ với tô mì năm đồng cô giáo đã chiêu hàng được một kẻ phản bội. Thẩm Tuyết cười khúc khích: - Cứ để xem em sẽ bắt bọn chúng thế nào nhé. Chợt như nhớ ra điều gì: - Phải rồi, hôm qua em thu dọn cặp của anh, trong đó tại sao lại nhiều ảnh con gái đẹp thế? Thủ Nhất: - Chương trình của anh đang tuyển người. “Biết một nói một” ngày nào cũng chỉ một anh nói, mệt lắm rồi. Thẩm Tuyết: - Đã chấm được ai chưa? Thủ Nhất: - Đều không đạt. Bỗng anh nói với giọng rất nghiêm chỉnh: - Cô giáo Tuyết, xin góp ý với cô nhé? Lần sau đừng lục cặp của tôi nữa, thói quen ấy không tốt đâu. Thẩm Tuyết: - Túi của em cũng để anh lục, tại sao anh không lục? Thủ Nhất thở dài: - Tìm mãi, cuối cùng vớ ngay một nhân viên cảnh sát! Tuyết ngoài trời mỗi lúc một nhiều. Mặt đất đã phủ một lớp tuyết dày. Thẩm Tuyết và Thủ Nhất ra đến cổng phía tây của học viện thì vừa lúc một chiếc Meccedes 600 bật đèn sáng choang dừng lại ở ngoài cổng. Cửa trước của xe vừa mở, một cô sinh viên bước xuống, tiếp theo lại một cô nữa; một người mở cửa sau của xe, từ trong xe lại có người bước ra, lại một người nữa. Tổng cộng chín người. Cứ nhìn quan hệ người và xe cũng đủ biết họ đi đâu, làm gì. Chiếc Meccedes quay đầu chạy đi, các cô sinh viên như đàn ong băng qua rào chắn cổng. Vào đến bên trong các cô mới phát hiện Thẩm Tuyết đang chờ. Chín cô sinh viên đứng thành hàng ngang, đầu cúi xuống. Thẩm Tuyết cứ đi đi lại lại trước mặt các cô gái, bỗng dừng lại trước mặt một cô, ghé sát mũi vào ngửi: - Uống đủ rồi chứ? Thủ Nhất đứng nấp sau gốc cây, bịt miệng cười. Chuyện này còn hay hơn hồi xưa ăn cắp dưa bị lão Lưu tóm được. Đúng lúc ấy điện thoại của anh lại có tín hiệu. Thủ Nhất tưởng của cái cô gái Hàn Quốc kia, anh định tắt máy, nhưng trông thấy tên Phí Mặc, anh liền mở ra nhận điện. Nhưng cú điện thoại này làm anh thất kinh hơn cú điện thoại của cô gái Hàn Quốc. Phí Mặc gọi từ bệnh viện, báo tin Văn Quyên đang ở khoa sản, vừa sinh con. Đầu Thủ Nhất như có tiếng bom nổ, anh buột miệng kêu lên: - Làm sao... của ai? Phí Mặc vẫn lớn tiếng mắng mỏ: - Còn ai nữa, cậu chứ ai! Thẩm Tuyết dẫn các cô nữ sinh viên như dẫn một đoàn tù binh đi qua bên người anh. Thẩm Tuyết hỏi: - Điện của ai thế? Thủ Nhất ấp úng: - Của anh Mặc... nói chuyện họp ngày mai. 21 Suốt cả đêm Thủ Nhất không hề chợp mắt. Đi “bắt” sinh viên xong, về đến nhà Thẩm Tuyết quên hẳn chuyện không vui khi đi xem kịch, lên giường vẫn hào hứng nói chuyện “bắt” sinh viên. Thẩm Tuyết nói, có lần Tiểu Tô tóm được sinh viên đi chơi khuya về, cô đưa những cô gái này lên phòng tập, bắt ngồi xuống sàn tập động tác múa cúi gập người - ngồi lên, cô ta bảo, nửa đêm mà vẫn có sức đi chơi, hãy tập đi! Thủ Nhất nghe, chỉ ừ hử cho qua chuyện. Thẩm Tuyết nói, rồi ôm cánh tay Thủ Nhất mà ngủ. Còn anh thì mắt cứ mở thao láo, nghĩ rằng Thượng đế đã cho mình điều bất ngờ. Anh không thể ngờ nổi Văn Quyên lại sinh con. Lúc sống với nhau, hai người tìm trăm phương ngàn kế mà vẫn không sinh, ly hôn rồi lại sinh con. Thật bất ngờ, bỗng đâu từ trên trời rơi xuống một con người! Thoạt đầu, anh nghi ngờ không phải con anh, cảm giác đầu tiên của anh là không vui, nhưng tính ngày tính tháng, không thể là con ai khác được. Cứ coi như của mình thì cảm giác đầu tiên của anh cũng chưa vui, mà cảm thấy khó hiểu, không cảm thấy đây là Thượng đế đã tặng anh một lễ vật mà trao cho anh sự phiền toái. Cuộc sống đã thay đổi, vì đứa trẻ này, cuộc sống trước kia lại chen vào cuộc sống hôm nay. Thời gian ở trong tay Thượng đế, Thượng đế có thể giúp anh giải trừ mọi sự phiền muộn, Thượng đế cũng có thể kéo dài thời gian để anh xếp đặt mọi sự phiền muộn. Thủ Nhất ý thức được từ nay về sau cuộc sống của anh sẽ phức tạp hơn. Một đứa trẻ bỗng nhiên đến, giống như chất xúc tác rơi vào thùng nguyên liệu, tất cả nguyên liệu trong thùng sẽ biến đổi nhanh chóng. Ở đời này mọi sự phiền hà đều có thể xoá bỏ, vợ chồng có chuyện có thể ly hôn. Nhưng với đứa trẻ đột ngột đến này, anh sẽ chẳng có cách nào vung dao cắt đứt. Trốn tránh cũng không nổi. Hơn nữa cũng chưa biết thực hư ra sao. Cũng chưa biết thái độ của Văn Quyên. Sáng sớm hôm sau, Thủ Nhất giả vờ đi làm rồi anh lái xe đến nhà Phí Mặc để thăm dò trước. Vừa gặp nhau, Phí Mặc không kịp để Thủ Nhất nói, anh ta cau mày, tỏ ra bực bội: - Tại sao đến bây giờ mới lộ mặt? Đêm hôm qua nhận được điện, cậu phải đến ngay bệnh viện mới phải. Thủ Nhất trả lời rất thật thà: - Đầu óc bấn cả lên. Rồi anh lôi ngay vợ chồng Phí Mặc và Lí Yến cùng đến bệnh viện. Trên đường đi, Phí Mặc báo cho anh biết, Văn Quyên sinh một cậu con trai. Lí Yến nói đùa: - Họ Nghiêm có người nối dõi tông đường rồi nhé! Thủ Nhất không cười nổi. Ở ngay cửa phòng bệnh, Thủ Nhất gặp cậu của Văn Quyên. Anh này vốn là bạn thời sinh viên với Phí Mặc, hồi đầu làm phần mềm máy tính, kiếm được kha khá tiền; về sau thích ngựa, anh mở một câu lạc bộ đua ngựa ở Xương Bình, mở thêm sân golf ở Thuận Nghĩa. Trước kia mọi người vẫn thường ăn uống với nhau. Bình thường Thủ Nhất vẫn gọi là cậu, một hôm hai người uống say, ôm cổ nhau, gọi nhau là anh với em. Sau ngày Thủ Nhất và Văn Quyên ly hôn, hai người cũng không còn đi lại, gặp nhau nữa. Anh trai của Văn Quyên cũng từ Nam Kinh lên. Ông anh này là điển hình của mẫu người miền nam, cao gầy, trắng trẻo, ít nói, gặp Thủ Nhất chỉ gật đầu. Ông cậu Văn Quyên đi ủng đua ngựa, vừa trông thấy Thủ Nhất liền lớn tiếng: - Anh có biết rằng anh đã phạm pháp không? Thủ Nhất giật mình: - Lúc nào? Ông cậu: - Luật hôn nhân quy định, trong khi người vợ có mang người chồng không được ly hôn. Thủ Nhất tay run run, thanh minh: - Không biết, tôi thật tình không biết. Lí Yến và anh trai Văn Quyên vào phòng thăm Văn Quyên, Phí Mặc đưa cậu Văn Quyên và Thủ Nhất sang phòng trẻ sơ sinh để thăm đứa bé. Phòng trẻ sơ sinh có đến mấy chục cái giường trẻ con kê thành hàng lối ngay ngắn, trên mỗi cái giường là một đứa trẻ. Đứa trẻ mới sinh còn chưa giống đứa trẻ, da thịt nhăn nheo, người cứ cuộn tròn lại, giống như một con chuột con. Lũ trẻ có đứa đang ngủ yên, có đứa nhắm mắt chân cứ đạp lia lịa, lại có đứa đang há to miệng khóc, chúng khóc thì không còn trông thấy mặt mũi đâu nữa. Một chị y tá đẩy cái xe sữa cứ đi vòng quanh mấy cái giường. Phí Mặc và ông cậu đưa Thủ Nhất đến trước một cái giường. Đứa bé xa lạ đang nằm yên, hai mắt nhắm nghiền. Tối hôm qua không ngủ, đầu Thủ Nhất hơi đau, trông thấy đứa trẻ anh như thấy thế giới này không thật. Phí Mặc đưa mắt nhìn ông cậu Văn Quyên đứng bên cạnh, lên giọng trách móc Thủ Nhất: - Lẽ ra cô Quyên chết sống thế nào tôi không báo cho anh biết, tôi phải suy nghĩ suốt một đêm cuối cùng quyết định, cho nên sáng sớm hôm nay mới gọi điện cho anh. Vẫn còn may, anh đến thật kịp thời. Nhưng nghĩ lại, sự việc đến nước này chứng tỏ anh cũng quá là bình chân như vại. Thủ Nhất nhìn đứa bé, không nói gì. Lúc này anh cũng bực vô cớ với Văn Quyên. Bực vô cớ là vì lấy nhau suốt chục năm mà chẳng sinh đẻ, bây giờ ly hôn rồi bỗng sinh con. Là do tác dụng của thuốc bắc hay do tập khí công? Với lại, trước khi ly hôn, có mang mà cũng không bảo cho chồng một câu, mười tháng nay anh chẳng hay biết gì. Lúc này anh không thấy đồng tình với Văn Quyên mà cảm thấy chị thật độc ác. Phí Mặc giải thích cho anh: - Cô Quyên có nói với cô Yến nhà tôi, lúc ly hôn cô ấy thấy có triệu chứng, tuy vẫn không rõ ràng. Lẽ ra cô ấy định cho anh niềm vui bất ngờ, nhưng hai vợ chồng xảy ra chuyện. Thủ Nhất cười đau khổ, không nói gì. Đứa bé ngủ dậy, mở mắt không khóc, đưa tay lên mút, tiếp theo nó nhìn Thủ Nhất, chừng như không để ý gì, nhưng toàn thân Thủ Nhất lạnh như băng. Anh nhìn Phí Mặc, thử thăm dò: - Tôi vào thăm cô Quyên? Phí Mặc: - Nên thăm, cô ấy vừa sinh, còn yếu lắm. Ông cậu đứng bên cạnh, nói: - Có cần thiết không? Thăm đứa bé là đủ rồi. Lại nói thêm: - Chính vì đang yếu, đừng làm cho cả hai không vui. Lại nói: - Mổ lấy con, vết mổ vẫn chưa lành. Phí Mặc đỡ lời: - Đã đến đây, cũng nên vào thăm. Anh lại dặn Thủ Nhất: - Nhưng gặp cô ấy đừng nên trách. Cô ấy giấu anh lâu ngày, nước đã đổ xuống đất khó mà lấy lại được. Thủ Nhất thở dài: - Cô ấy đang trừng phạt tôi. Ba người ra khỏi phòng trẻ sơ sinh, đi sang phòng Văn Quyên nằm. Đến cửa phòng, Thủ Nhất như nhớ ra điều gì: - Hãy chờ... Rồi anh bỏ hai người đứng đấy, chạy ra cổng bệnh viên. Anh băng qua đoàn xe chạy trên đường, sang cửa hàng chuyên bán điện thoại di động, mua cho Văn Quyên một cái. Lúc hai người sống với nhau, Văn Quyên không dùng điện thoại đi động, bảo phiền lắm, ở đời này không ai có việc gì cần kíp gọi cho mình. Trở lại bệnh viện, anh đứng ngoài thở một lúc rồi mới vào phòng. Vào đến nơi, Thủ Nhất thấy Văn Quyên đang nằm trên giường, đầu đội mũ sản phụ. Vừa sinh, nét mặt có phần tiều tuỵ. Những người khác sinh con xong đều béo ra, còn Văn Quyên gầy hơn trước nhiều, lại nghe cậu của Văn Quyên nói, vết mổ không tốt, lòng Thủ Nhất bỗng quặn đau. Lần trước Thủ Nhất nằm bệnh viện, Văn Quyên ôm đầu anh. Hình như trước lúc anh vào, trong phòng vừa tranh luận chuyện gì đó, nét mặt Văn Quyên vẫn còn vẻ giận dữ. Thấy anh vào, Văn Quyên quay mặt đi. Ông anh Văn Quyên tay run run đang dùng tiếng Nam Kinh nói gì đấy cũng thôi không nói nữa. Không khí trong phòng có phần nặng nề. Thủ Nhất vào cũng chưa biết sẽ nói gì. Sau vài phút yên lặng, Lí Yến đi tới mở nắp cái tô to, phá vỡ sự im lặng: - Quyên ơi, tất cả đều là giả, chỉ có uống hớp nước này mới là thật. Mình cũng mổ đẻ, cần được bồi dưỡng. Với lại, còn phải cho con bú nữa. Văn Quyên vẫn quay mặt đi, không để ý gì đến Lí Yến. Phí Mặc đỡ lời: - Cô Quyên, tối hôm qua tôi đã nghĩ được tên cháu rồi, không biết cô có bằng lòng không. Con trai, gọi nó là Nghiêm Thực. Thứ nhất, cho nó khoẻ mạnh, thứ hai, cho nó thực tế. Văn Quyên vẫn không nói gì. Trong phòng càng thêm nặng nề. Thủ Nhất ý thức được trách nhiệm của mình, bất chấp tất cả cứ đi tới. Đầu tiên anh lấy cái nhẫn trong túi ra, vẫn là cái nhẫn lần trước về quê bà nội anh bảo đưa cho Văn Quyên, sáng nay anh đem theo đến đây. Anh đặt cái nhẫn bên gối của Văn Quyên: - Mấy hôm trước tôi về quê, theo ý cô, tôi đem nhẫn về trả bà. Bà bảo tôi đưa lại cho cô. Bà còn nhắn, cô không phải là cháu dâu thì cũng là cháu gái của bà. Lúc này anh phát hiện, Văn Quyên nằm trên giường, nước mắt đầm đìa. Lòng Thủ Nhất cũng thanh thản hơn, vội lấy cái điện thoại vừa mua, cái máy điện thoại di động kiểu mới nhất, vỏ màu đỏ, đặt bên gối Văn Quyên: - Điện thoại này tôi mua cho cô, cô và con có việc gì cứ gọi cho tôi bất cứ lúc nào. Từ hôm nay, máy của tôi mở liên tục hai mươi bốn tiếng sẵn sàng nhận điện của cô. Phí Mặc vội giúp lời: - Phải rồi, một người chăm sóc trẻ con không đơn giản. Văn Quyên lau nước mắt, nói với Lí Yến: - Chị Yến, phiền chị một việc, có được không? Lí Yến vội đứng đậy: - Việc gì, nói đi. Văn Quyên: - Chị đưa cái máy điện thoại này đi chỗ khác giùm, bẩn lắm. Lí Yến không biết phải làm thế nào, đưa mắt nhìn Thủ Nhất. Thủ Nhất cũng sững sờ, biết chuyện không đơn giản như mình nghĩ. Lí Yến lại nhìn cậu và anh trai Văn Quyên, hai người cũng quay mặt đi, không nói gì. Chỉ một mình Lí Yến khó xử đứng đấy. Chị lại nhìn Phí Mặc, Phí Mặc cau mày, gật gật đầu, Lí Yến cầm lấy cái máy điện thoại đưa trả Thủ Nhất. Lúc này điện thoại của anh ở trong túi cũng vừa vang lên. Thủ Nhất lấy ra xem. Thẩm Tuyết gọi. Lúc này nhận điện cũng không xong, không nhận cũng không xong, anh đành nhận, nhưng đứng quay lưng lại: - Đừng gọi nữa, đang họp. Tiếng Thẩm Tuyết trong máy nghe rất to, trong phòng hình như ai cũng nghe rõ: - Đám cưới Tiểu Tô sắp bắt đầu rồi, mọi người đang chờ anh đấy, đừng đến muộn. Thủ Nhất: - Biết rồi! Anh tắt ngay máy. Văn Quyên lặng lẽ nhìn tuyết vương trên cành cây ngoài kia. Lúc này, cậu của Văn Quyên đến trước Thủ Nhất: - Anh bận, về đi. Thủ Nhất vội nói: - Không bận, không bận. 22 Đám cưới Tiểu Tô được tổ chức ở khách sạn Minh Tinh. Khách sạn thuộc loại trung bình khá, rất nổi tiếng, những thứ bày biện trong khách sạn đã cũ lắm rồi. Phòng ăn thuộc loại trung bình, nhưng phòng tiệc trang hoàng theo kiểu Tây. Chung quanh tường có nhiều bức phù điêu mang phong cách Phục hưng và đầu sư tử, những đồ đạc bày biện trong phòng theo phong cách Minh - Thanh, bàn vuông, ghế chạm khắc rồng. Hai phong cách gặp nhau ở một chỗ chẳng khác nào một người đàn ông châu Âu cao lớn quàng tay một cô gái Trung Hoa thấp bé đi ngoài phố, trông khập khiễng chẳng ra kiểu cách gì. Nhưng cũng chính vì khập khiễng chẳng ra kiểu cách gì, lại có vẻ Tây và sang trọng. Tiểu Tô nói nhỏ với Thẩm Tuyết, ở đây trông khá là sang trọng, nhưng thức ăn không đắt. Ông giám đốc khách sạn mê bóng đá, mà chồng Tiểu Tô lại là cầu thủ, cái anh Mạch Tráng cầu thủ đội loại hai là bạn thân của ông, nên tổ chức đám cưới tại đây, mọi khoản được giảm giá một nửa. Thủ Nhất đến muộn. Hôn lễ đã tiến hành được một nửa. Trên bàn ăn đĩa bát ngổn ngang, cô dâu chú rể đang bị mọi người bắt hôn. Thấy anh đến muộn, Thẩm Tuyết tỏ ra không vui. Chờ anh đến gần, cô mới nói: - Đi đâu thế? Bảo không đến muộn mà giờ này mới đến? Thủ Nhất đến muộn vì phải vào bệnh viện thăm Văn Quyên và con nhỏ. Nếu không có chuyện Văn Quyên sinh con thì anh cũng không thích đến đây. Vì thứ nhất, chỉ là sự ứng phó không hứng thú gì; thứ hai, những trường hợp này rất kích thích Thẩm Tuyết, từ đấy e rằng sẽ dẫn đến hậu quả không cần thiết. Hơn nữa, hôm nay không như mọi ngày, Văn Quyên vừa sinh con, anh đang do dự có nên báo tin này cho Thẩm Tuyết biết không. Tối hôm qua không ngủ được cũng chỉ vì suy nghĩ chuyện này, do dự cho đến tận sáng mà vẫn không quyết định nổi. Lại nghĩ, sớm muộn gì Thẩm Tuyết cũng biết, nói sớm còn hơn nói muộn. Nhưng nói, Thẩm Tuyết sẽ phản ứng thế nào? Đang trong không khí đám cưới, đem chuyện này ra nói cũng không hợp. Vậy là anh cố ý nói: - Em cứ nghĩ anh không muốn đến sớm hay sao? Đang họp thì giám đốc đài đến. Lúc này, Tiểu Tô phấn son loè loẹt đi tới trước Thủ Nhất: - Người nổi tiếng đã đến, hai ta chụp chung kiểu ảnh chứ? Thủ Nhất liếc nhìn Thẩm Tuyết, anh lập tức đứng dậy, ngăn tay Tiểu Tô lại: - Nếu cô không sợ, tôi đâu tiếc gì! Đèn máy ảnh loé sáng, mọi người cùng cười. Lúc này, một cán bộ giảng dạy của học viện sân khấu tên là Quách, tóc túm đuôi ngựa, đẩy Thủ Nhất ra: - Anh Nhất đừng phá, bây giờ xin mời cô dâu chú rể hôn nhau đi. Rồi anh ta đẩy cô dâu đến trước bàn tiệc, để cô và Mạch Tráng đứng hôn nhau dưới một trái chuối treo lủng lẳng. Khi hai người hôn nhau, anh chàng Quách vung tay hô to: - Một, hai, ba... Mọi người cùng đồng thanh: - Hay lắm! Quách: - Một, hai, ba... Mọi người lại hô: - Yêu lắm! Thẩm Tuyết rất hào hứng tung hô. Thủ Nhất cũng phụ hoạ. Cô dâu chủ rể hôn nhau ba lần, chủ rể nhảy lên cắn quả chuối, đưa đến miệng cô dâu, lúc ấy mọi người mới thôi và chỉ hoan hô, cười vui vẻ. Anh chàng Quách uống nhiều, bước đi xiêu vẹo, vung vẩy cái đuôi ngựa đến chỗ Thủ Nhất: - Vừa rồi, anh Nhất hô khẩu hiệu rất miễn cưỡng. Anh đang có tâm sự gì hay sao? Hay là chờ đến khi cưới Thẩm Tuyết rồi mới hô? Bị chạm đúng chỗ đau, trong lòng Thủ Nhất thêm rối bời, anh đứng đậy che giấu, làm ra vẻ nhiệt tình, giống như căn phòng này trang trí theo phong cách giả tạo: - Đúng là tôi hô có phần miễn cưỡng. Những điều tôi muốn hô là “ghen quá!”. Mọi người lại vỗ tay, cười vang. Cô dâu cười gập cả người lại. Thủ Nhất càng được thể: - Tôi nghe Thẩm Tuyết nói, cô giáo Tô đi kiểm tra ban đêm tóm được sinh viên đi chơi khuya về, bắt lên phòng tập động tác múa. Tôi cho rằng, từ hôm nay cô giáo Tô sẽ chuyển công tác, đêm đêm canh giữ “hậu vệ thép” là đủ rồi, chuyện sinh viên tôi xin làm thay. Mọi người lại cười. Chú rể “hậu vệ thép” đi tới chạm cốc với Thủ Nhất. Thủ Nhất uống một hơi cạn ly rượu. Đám cưới kết thúc. Thủ Nhất uống nhiều. Anh thấy Thẩm Tuyết có vẻ thỏa mãn. Từ đám cưới về đến nhà đã ngả chiều. Thẩm Tuyết dìu anh lên gác, vừa đi cô vừa trách: - Đám cưới của người ta, anh có gì mà phấn khởi thế? Có mỗi anh uống nhiều, người khác chỉ chạm môi gọi là, anh thì hết ly này đến ly khác. Thủ Nhất lắc đầu: - Không dễ, không dễ! Vào trong nhà, Thẩm Tuyết cởi giày giúp anh: - Chỉ vớ vẩn! Em thay chai rượu bằng chai nước, cô dâu diễn rất đạt, thật ra nó đâu có uống rượu, anh có nhận thấy không? Thủ Nhất vung tay: - Không ai thấy chân tướng sự việc! Thẩm Tuyết đưa anh vào giường: - Tiểu Tô bảo, đến lượt em nó sẽ giúp. Thủ Nhất vẫn chưa say hẳn, nghe trong câu nói của Thẩm Tuyết có ẩn ý, anh không dám trả lời, cố ý làm như say lắm, tiếp tục gào lên: - Không dễ, không dễ! Nói rồi anh lăn ra giường như ngủ. Nhưng hai phút sau anh ngủ thật. Tỉnh lại thì trời đã tối. Đầu óc Thủ Nhất vẫn còn choáng váng. Mở mắt ra đã thấy cặp của mình để bên giường, những thứ trong cặp được bày ra khắp giường, Thẩm Tuyết đang thu dọn. Thủ Nhất bực mình: - Tại sao em cứ thích lục lọi các thứ của anh như thế nhỉ? Chưa dứt lời thì thấy Thẩm Tuyết đang cầm trong tay cái máy điện thoại di động mà sáng nay anh mua cho Văn Quyên. Anh lập tức tỉnh rượu. Thẩm Tuyết cầm máy điện thoại, ngồi suy tư: - Anh Nhất, anh có hai máy từ bao giờ thế này? Thủ Nhất thầm trách mình sơ suất quá. Sự việc đã đến nước này nếu anh đem chuyện Văn Quyên sinh con ra nói lại càng tỏ ra bị động. Vậy là anh lảng sang phía khác: - Cái máy của anh Mặc hỏng, chương trình truyền hình mua cho anh ấy một cái mới. Thẩm Tuyết để cái máy xuống, đi sắp xếp lại các thứ, cô vừa làm vừa nói: - Ai mua thế này? Mua cho anh Mặc mà lại chọn cái hoa hoét diêm dúa thế? Chợt như nghĩ ra điều gì, Thẩm Tuyết cầm cái máy điện thoại lên xem, xem một lúc mặt biến sắc đần: - Không đúng, anh Nhất, máy này chỉ dành cho con gái thôi. Cô lại nhìn Thủ Nhất. Cái nhìn khiến anh gai cả người. Thẩm Tuyết ném “bộp” cái máy lên giường: - Em nói nhé, hôm nay anh có chuyện gì đó tỏ ra lúng túng, buổi trưa đám cưới cũng đến muộn. Anh bảo anh họp, đúng là ngựa theo đường cũ, anh mua máy cho con yêu tinh nào thế? Rồi cô bỏ Thủ Nhất một mình, ra đứng ở ban công. Thủ Nhất vỗ vỗ đầu. Hình như hôm nay uống phải rượu giả, đầu đau quá. Anh mặc quần áo và cũng ra ban công. Đứng ở ban công nhìn xuống có thể thấy đèn thành phố rực rỡ, Thẩm Tuyết đứng ngẩn ngơ một chỗ. Thủ Nhất đặt tay lên vai cô, quyết định nói sự thật: - Anh phải nói thật với em, cái máy ấy không phải mua cho anh Mặc đâu, anh mua cho Quyên đấy. Hôm qua Quyên sinh con trai. Nghe tin này Thẩm Tuyết choáng váng đầu óc. Cô há miệng định nói gì đấy, nhưng rồi quên mất, không nói nữa. Mãi một lúc sau mới nói: - Thế là thế nào? Thủ Nhất nói theo: - Thế đấy! Quan điểm của hai người hình như rất nhất trí, trên đời này không nên có đứa trẻ ấy. Thẩm Tuyết quay lại, nhìn Thủ Nhất: - Em bảo trưa nay anh uống say vì vui có đứa con. Anh đóng kịch thật giống Tiểu Tô. Thủ Nhất: - Vui gì, buồn chứ. Thẩm Tuyết như nghĩ ra điều gì: - Anh định thế nào? Thủ Nhất xoa tay, chép miệng: - Khó quá, thật khó! Thẩm Tuyết: - Có điều gì khó đâu, em đi, anh về với chị ấy là được chứ gì? Vợ con đoàn tụ! Thủ Nhất: - Anh nói khó không phải chuyện ấy. Đứa bé sinh ra rồi, anh không thể phủi tay bỏ đấy. Thẩm Tuyết bỗng nổi nóng: - Anh là thằng lừa đảo, sống với em anh không hề nói gì. Thủ Nhất dang tay: - Anh cũng không ngờ. Cũng giống như chúng ta lúc này, có gì đó không kịp chuẩn bị. Nhưng anh vẫn khuyên em, việc đã thế rồi, em tiếp nhận cũng được, mà không cũng được. Em cứ suy nghĩ. Thẩm Tuyết vẫn đứng lặng. Thủ Nhất nói tiếp: - Hay là thế này, coi như anh có con trước khi ly hôn, rồi sau đấy sống với em, trong cuộc sống vẫn thường gặp những chuyện như thế đấy thôi? Rồi anh nói vu vơ: - Phải mổ, vết mổ không tốt. Thẩm Tuyết khóc: - Tại sao bao nhiêu người cứ lừa dối tôi thế này? Thủ Nhất: - Ai lừa dối em? Không ai lừa dối em. Thẩm Tuyết: - Tại sao em cô đơn thế này! Rồi cô gục lên lan can, khóc hu hu. Thấy Thẩm Tuyết khóc, anh định nói gì nhưng rồi thôi. Chợt anh có cảm giác sống cùng với Văn Quyên, hồi ấy cũng không có gì để nói với nhau. Lúc này hơi men lại bốc lên, anh nhìn đèn lửa dưới kia như đang xoay tròn. 23 Đứa bé đầy tháng, Văn Quyên được anh trai đón về Nam Kinh nghỉ ngơi. Hai mẹ con ở Nam Kinh nửa năm. Thủ Nhất thở phào nhẹ nhõm. Thời gian này, anh hai lần lén gửi tiền về Nam Kinh, nhưng đều bị trả lại. 24 Mùa xuân lại đến. 25 Theo Ngũ Nguyệt sau đấy nói lại với Thủ Nhất, mẩu tin nhắn mà cô gửi cho Thủ Nhất từ Lư Sơn cũng chỉ là sự kích động nhất thời. Tháng tám, Bắc Kinh rất nóng, Ngũ Nguyệt cùng một nhà văn nữ thuộc “đợt sóng mới” đến Lư Sơn để sửa chữa bản thảo. Ngũ Nguyệt rất xem thường nhà văn nữ thuộc “đợt sóng mới” này, vì tình tiết tác phẩm đều là bịa đặt không nói làm gì, ngay cả chính tả cũng sai be bét. Nhà văn nữ này thích dùng cụm từ “lệ rơi ròng ròng”, mỗi trang sách có đến ba lần khóc. Nhưng nhà văn nữ này cứ nhấn mạnh viết văn bằng cơ thể, viết bằng nửa dưới của cơ thể, nên tác phẩm bán rất chạy. Nhà văn có khuôn mặt bí đỏ, ngũ đoản, bản thân không có cơ thể. Ông Hạ giám đốc nhà xuất bản giao nhiệm vụ này cho Ngũ Nguyệt, lập tức cô nói: - Thưa giám đốc, hễ em trông thấy chị ta là nổi da gà lên rồi, em không đi. Với lại, Lư Sơn em đã đi, không có ấn tượng đẹp nào. Ông Hạ hói đầu, chỉ còn một chỏm tóc, ông rất quý chỏm tóc này, chỏm tóc ở bên trái ông cố vắt sang bên phải, vắt qua đỉnh đầu. Ông đặt tay lên vai Ngũ Nguyệt: - Cô phải đi, đây không phải là du lịch, mà là công tác. Ngũ Nguyệt lùi một bước: - Vậy tại sao cứ phải đi Lư Sơn, sợ nóng thì đi Bắc Đới Hà không được hay sao? Ngón tay của ông Hạ gõ gõ lên vai Ngũ Nguyệt: - Cô nhà văn ấy còn muốn đi tận Xi Xoang Bản Na kia, tôi phải chỉ định đi Lư Sơn đấy. - Mẹ kiếp, đúng là việc không đâu vào đâu. Đến Lư Sơn, họ ở khách sạn Lư Sơn. Ngũ Nguyệt và cô nhà văn ở tầng một, ngay cạnh nhau. Ban đầu Ngũ Nguyệt không để ý, buổi tối đi ăn cơm về, cô mở cửa phòng, phát hiện đây là phòng 102 mà cô đã ở trong cuộc họp năm trước, Thủ Nhất khẽ đẩy cửa lẻn vào lúc nửa đêm. Cô nhà văn “đợt sóng mới” sang gõ cửa, mời Ngũ Nguyệt đi dạo phố Cổ Linh. Cô nhà văn nói: - Mình nghe nói ở đấy có một con phố toàn là gái làm tiền, chúng mình đi xem đi. Ngũ Nguyệt: - Tớ đau đầu lắm, cậu đi một mình đi. Cô nhà văn đi rồi, Ngũ Nguyệt nằm xem ti vi. Cô đổi mấy đài, cuối cùng thấy Thủ Nhất xuất hiện trên màn hình, đang là chương trình “Biết một nói một”. Ngũ Nguyệt cười, chửi đổng: - Đồ khốn nạn! Cô cởi tuột áo quần, trên người chỉ còn lại nịt vú và quần lót, đầu kê cao, nằm trong chăn xem Thủ Nhất. Thủ Nhất trên màn hình mặt mày tươi rói cúi chào cô: - Chúc quý vị một buổi tối tốt lành, đây là chương trình “Biết một nói một”, tôi là Thủ Nhất. Chủ đề câu chuyện của chúng ta hôm nay là, con người có nên nói dối không. Mỗi chúng ta từ buổi sáng mở mắt dậy cho đến tối nhắm mắt đi ngủ, nói chừng hai ngàn bảy trăm câu. Tất nhiên, có người trong lúc ngủ còn nói mê, vậy phải cộng thêm ba chục câu nữa. Công chúng trên màn hình cười rộ lên. Ngũ Nguyệt cũng cười. Tiết mục này vốn có tên gọi “Tại sao người Hà Nam hay nói dối”, về sau ông giám đốc đài sợ chạm tự ái người Hà Nam, nên phải sửa lại là con người. Ngũ Nguyệt không có gì phải bực mình. Thủ Nhất từ trên sân khấu đi xuống chỗ công chúng ngồi xem, anh ta nói: - Con người có nên nói dối không, tôi không có kinh nghiệm, vì từ nhỏ tôi đã học nói dối, nhưng không """