🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Đấu Tranh Chống Các Quan Điểm, Luận Điệu Xuyên Tạc Chủ Nghĩa Mác - Lênin, Tư Tưởng Hồ Chí Minh
Ebooks
Nhóm Zalo
Chịu trách nhiệm xuất bản
GIÁM ĐỐC - TỔNG BIÊN TẬP
PGS.TS. PHẠM MINH TUẤN
Chịu trách nhiệm nội dung
ỦY VIÊN HỘI ĐỒNG BIÊN TẬP - XUẤT BẢN ThS. PHẠM THỊ THINH
Biên tập nội dung: ThS. PHẠM THỊ KIM HUẾ ThS. NGUYỄN THỊ HẢI BÌNH
TRẦN THỊ THANH PHIỆT
NGUYỄN THỊ KIM THOA
NGUYỄN VIỆT HÀ
Trình bày bìa: NGUYỄN MẠNH HÙNG Chế bản vi tính: NGUYỄN THỊ HẰNG Đọc sách mẫu: PHÒNG BIÊN TẬP KỸ THUẬT BÍCH LIỄU
Số đăng ký kế hoạch xuất bản: …2021/CXBIPH/..-../CTQG. Số quyết định xuất bản: ..-QĐ/NXBCTQG, ngày ../../2021. Nộp lưu chiểu: tháng .. năm 2021.
Mã ISBN: 978-604-57-….-…
4
BAN BIÊN SOẠN
THIẾU TƯỚNG, GS.TS. TRƯƠNG GIANG LONG và ĐẠI TÁ, PGS.TS. ĐINH NGỌC HOA (Đồng chủ biên) THIẾU TƯỚNG, GS.TS. BÙI QUẢNG BẠ THIẾU TƯỚNG, PGS.TS. NGUYỄN TRỌNG ĐẠO THIẾU TƯỚNG, PGS.TS. TRẦN XUÂN DUNG THƯỢNG TÁ, TS. NGUYỄN YẾN THANH
Hoàn thiện bản thảo
VIỆN NGHIÊN CỨU LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ CÔNG AN NHÂN DÂN
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ CÔNG AN NHÂN DÂN
“D
5
LỜI NHÀ XUẤT BẢN
iễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa là một trong những mũi đột phá mà các thế lực thù địch dùng để
chống phá sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Để làm được điều đó, chúng tập trung xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam nhằm làm mất niềm tin của nhân dân, tiến tới chuyển hóa, xóa bỏ hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa. Mặt khác, nó là những yếu tố kích thích sự phát triển các nhân tố phi xã hội chủ nghĩa trong lòng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Phủ nhận nền dân chủ xã
hội chủ nghĩa và Nhà nước xã hội chủ nghĩa là một trong những nội dung trọng tâm mà các thế lực thù địch tập trung tấn công trong giai đoạn hiện nay.
Tất cả những việc làm và sự tấn công của các thế lực thù địch trong và ngoài nước trên mặt trận chính trị, tư tưởng trong thời gian qua đã gây tác động tiêu cực không nhỏ đến tình hình tư tưởng, chính trị của cán bộ, đảng viên và nhân dân ta ở tất cả các đối tượng, với những mức độ khác nhau. Vì vậy, chúng ta cần tỉnh táo nhận diện, nâng cao tinh thần cảnh giác, tăng sức đề kháng để tăng cường đấu tranh phản bác các quan điểm, luận điệu xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh của các thế lực thù địch một cách có hiệu quả.
Nhằm cung cấp thêm tư liệu cho các nhà lãnh đạo, cán bộ, đảng viên và giúp các tầng lớp nhân dân nhận thức rõ âm mưu,
6 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
thủ đoạn thâm độc, nham hiểm của các thế lực thù địch, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản cuốn sách Đấu tranh chống các quan điểm, luận điệu xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Cuốn sách được hình thành trên cơ sở tuyển chọn các bài viết có chất lượng từ Hội thảo “Đấu tranh chống các quan điểm, luận điệu xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh” do Học viện Chính trị Công an nhân dân tổ chức.
Nội dung cuốn sách tập trung phân tích, đấu tranh, phê phán, phủ định những quan điểm, luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, về những thành tựu mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã đạt được trong những năm qua cũng như cuộc đấu tranh chống suy thoái về tư tưởng chính trị, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" về chính trị trong Đảng ở nước ta hiện nay; đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả đấu tranh phản bác các quan điểm, luận điệu xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, phủ nhận thành quả của cách mạng Việt Nam, góp phần đấu tranh phê phán, ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính trị, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” về chính trị của một bộ phận cán bộ, đảng viên, góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch, vững mạnh.
Cuốn sách là tài liệu sinh hoạt công tác tư tưởng thiết thực, góp phần tăng cường đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng. Xin trân trọng giới thiệu cuốn sách với bạn đọc.
Tháng 11 năm 2017
NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA SỰ THẬT
S
7
LỜI GIỚI THIỆU
ự nghiệp đổi mới do Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng và lãnh đạo sau hơn 30 năm đã gặt hái được nhiều
thành công. Thành công lớn nhất là chính trị ổn định, kinh tế phát triển, quốc phòng, an ninh được giữ vững, đối ngoại được mở rộng, vị thế của Việt Nam được khẳng định và nâng cao trên trường quốc tế. Trong tiến trình đổi mới, phát triển, chúng ta có nhiều thời cơ, thuận lợi, song cũng gặp không ít khó khăn, thách thức. Một trong những nguy cơ, thách thức đó là hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Lợi dụng sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở các nước Đông Âu và Liên Xô vào thập niên 90 thế kỷ XX, các thế lực thù địch thường xuyên gia tăng hoạt động chống phá cách mạng Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, nhằm xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản, lật đổ chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta. Trong đó, tấn công vào nền tảng tư tưởng là một trong những hoạt động trọng điểm mà các thế lực thù địch tập trung hướng tới.
Trong những năm gần đây, lợi dụng tình hình quốc tế có nhiều diễn biến phức tạp, nhất là những biến cố chính trị xảy ra tại một số quốc gia trên thế giới, cùng với những khó khăn, thách thức về kinh tế - xã hội trong nước; lợi dụng vấn đề “dân chủ”, “nhân quyền”, các thế lực thù địch đã đẩy
8 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
mạnh hoạt động hỗ trợ cho số đối tượng phản động, chống đối tuyên truyền những luận điểm sai trái, thù địch, ra sức chống phá Đảng và chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta. Chúng sử dụng các phương tiện truyền thông bên ngoài tập trung tuyên truyền chống phá cách mạng Việt Nam. Hằng năm có hàng nghìn tài liệu, hàng chục nghìn thư “ân xá quốc tế” phát tán vào Việt Nam bằng nhiều con đường khác nhau. Các thế lực thù địch, phản động còn triệt để sử dụng internet, mạng xã hội và các blog cá nhân với quy mô, tần suất ngày càng tăng để tuyên truyền chống phá nhằm thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình”, phá hoại thành quả cách mạng của nhân dân ta, hướng lái Việt Nam theo xu hướng chính trị, mô hình phát triển của phương Tây. Để đạt được mục đích đó, chúng chủ yếu tập trung công kích vào nền tảng chính trị, tư tưởng của Đảng, xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; phê phán đường lối của Đảng và Nhà nước ta, chĩa mũi nhọn, đả kích các cơ quan bảo vệ pháp luật, đòi “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang. Chúng ra sức tuyên truyền, đề cao các “giá trị” của chủ nghĩa tư bản về thể chế, đa nguyên chính trị, đa đảng “tự do”, “dân chủ”, “nhân quyền”; chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc... Những âm mưu, thủ đoạn này đã tác động không nhỏ, gây hoang mang, dao động trong một bộ phận cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân, là nguy cơ dẫn đến “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, tạo thời cơ để các thế lực thù địch tác động, chuyển hóa thể chế chính trị, lật đổ chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta.
Trước tình hình đó, Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã đề ra nhiều chủ trương, biện pháp và ban
LỜI GIỚI THIỆU 9
hành nhiều chỉ thị, nghị quyết, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh các hoạt động đấu tranh phản bác những quan điểm, luận điệu sai trái, thù địch. Kết quả của cuộc đấu tranh này đã góp phần bảo vệ được nền tảng tư tưởng của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, kiên định được mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, giữ vững định hướng tư tưởng... Tuy nhiên, vì những lý do khách quan và chủ quan, cuộc đấu tranh này vẫn còn những hạn chế nhất định. Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Đảng ta đã khẳng định: “Chất lượng và hiệu quả công tác tư tưởng, lý luận chưa cao. Chậm khắc phục có hiệu quả những hạn chế của công tác tư tưởng như thiếu sắc bén, chưa thuyết phục. Đấu tranh chống âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” còn bị động, hiệu quả chưa cao”1.
Để khắc phục những mặt còn hạn chế, Nghị quyết Đại hội XII của Đảng đã nhấn mạnh: “Tăng cường đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; chủ động ngăn chặn, phản bác các thông tin, quan điểm xuyên tạc, sai trái, thù địch”2. Đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta trong giai đoạn hiện nay.
Quán triệt sự chỉ đạo của Đảng ủy Công an Trung ương và Lãnh đạo Bộ Công an, tiếp tục thực hiện một cách có hiệu quả công tác đấu tranh phản bác những luận điệu sai trái,
_______________
1, 2. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội, 2016, tr.192-193, 201.
10 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
xuyên tạc và phòng, chống “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; thực hiện Kế hoạch công tác của Hội đồng Lý luận Bộ Công an và Tiểu ban Lý luận về lĩnh vực xây dựng lực lượng Công an nhân dân, Học viện Chính trị Công an nhân dân tổ chức Hội thảo với chủ đề “Đấu tranh chống các quan điểm, luận điệu xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh”. Thông qua Hội thảo nhằm làm rõ bản chất các luận điệu sai trái, thù địch; những vấn đề lý luận và thực tiễn công tác đấu tranh chống các quan điểm, luận điệu xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh chống các quan điểm, luận điệu xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; góp phần bổ sung, từng bước hoàn thiện hệ thống lý luận về đấu tranh chống “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch.
Học viện Chính trị Công an nhân dân phối hợp với Nhà xuất bản chính trị quốc gia Sự thật tuyển chọn các tham luận tham gia Hội thảo và biên soạn, xuất bản thành cuốn sách Đấu tranh chống các quan điểm, luận điệu xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ CÔNG AN NHÂN DÂN
11
Phần thứ nhất
CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH - NỀN TẢNG TƯ TƯỞNG CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
12 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
C
13
SÁNG MÃI CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN GS.TS. VŨ VĂN HIỀN*
hủ nghĩa Mác - Lênin từ khi ra đời, phát triển đã trải qua và đứng vững trước nhiều đợt tiến công của nhiều
kẻ thù tư tưởng, nhất là từ sau khi các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu và Liên Xô sụp đổ. Trong khoảng 25 năm qua, trên nhiều diễn đàn và nhiều trang báo chí ở phương Tây, các nước Đông Âu, các nước trước đây thuộc Liên Xô và một vài trường hợp ở Việt Nam, với những mức độ khác nhau, đã nổi lên một chiến dịch đả kích chủ nghĩa Mác - Lênin. Lý lẽ thông thường cho rằng, chủ nghĩa tư bản đã thay đổi đến mức không còn nhận biết được nữa so với thời của C.Mác và V.I.Lênin, do đó, những tư tưởng của C.Mác và V.I.Lênin không còn phù hợp thời cuộc. Từ những lập luận trên, người ta công kích chủ nghĩa Mác - Lênin. Đầu tiên là những bài phê bình “thận trọng” một số luận điểm, đưa ra một vài khiếm khuyết của chủ nghĩa Mác - Lênin, rồi sau đó tiến tới phê phán những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, coi học thuyết Mác - Lênin đã thuộc về quá khứ, _______________
*Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận Trung ương.
14 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
không còn phù hợp với thế giới đương đại và cuối cùng là phủ định hoàn toàn chủ nghĩa Mác - Lênin.
Hiện nay, các quan điểm phê phán, đả kích chủ nghĩa Mác - Lênin đang có chiều hướng gia tăng. Ngoài những kẻ thù tư tưởng của chủ nghĩa Mác - Lênin từ trước tới nay và những người theo các khuynh hướng phi mácxít trong phong trào công nhân quốc tế, điều đáng ngạc nhiên là có những nhân vật mới đây còn tự coi mình là trung thành với chủ nghĩa Mác - Lênin, thì nay quay ra công kích một cách gay gắt, gán cho chủ nghĩa Mác - Lênin đủ các tội danh. Có người không hiểu gì về C.Mác, Ph.Ăngghen, chưa hề nghiên cứu các tác phẩm của V.I.Lênin nhưng cũng lớn tiếng phê phán chủ nghĩa Mác - Lênin!
Tại sao có tình trạng như thế? Phải chăng chủ nghĩa Mác - Lênin đã lỗi thời? (!)
Đúng là hiện nay chủ nghĩa Mác - Lênin đang đứng trước thử thách to lớn. Thực tiễn đã có những diễn biến khác với những quan niệm truyền thống của chúng ta và không giống như dự đoán của các nhà kinh điển. Tuy nhiên, tất cả những điều đó đều có nguyên do và có thể cắt nghĩa được. Có những loại vấn đề và những nguyên nhân tác động trực tiếp xuất phát từ nhân tố sâu xa hơn, thuộc về bản thân chủ nghĩa Mác - Lênin.
Nguyên nhân trực tiếp tạo nên điều kiện, cơ hội để người ta phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin chính là những hiện tượng mới nảy sinh của chủ nghĩa tư bản hiện đại và chủ nghĩa xã hội. Một mặt, chủ nghĩa tư bản mà C.Mác tuyên bố tất yếu sẽ diệt vong và V.I.Lênin coi nó đang giãy chết, thì nó chưa chết và chưa chuẩn bị chết. Còn ở mặt khác, chủ nghĩa
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 15
xã hội đã được sinh ra và dường như được mô phỏng theo những nguyên lý của chủ nghĩa Mác - Lênin thì lại kém hiệu quả, đã sụp đổ ở các nước Đông Âu và ở nơi khởi nguồn là Liên Xô cũ.
Thứ nhất, chúng ta hãy xem xét về chủ nghĩa tư bản hiện đại.
Như C.Mác đã tiên đoán, bất bình đẳng trong thu nhập của chủ nghĩa tư bản ngày nay đã tăng lên mạnh mẽ. Chủ nghĩa tư bản đã tạo ra sự thịnh vượng hơn bao giờ hết mà lịch sử nhân loại từng chứng kiến, nhưng cái giá phải trả vô cùng lớn, nhất là khi nói tới cảnh xa hoa tột đỉnh của một số ít con người và cảnh cùng cực của hàng tỷ con người. Đó chính là mâu thuẫn không thể chối cãi trong lòng chế độ tư bản.
C.Mác cho rằng, trong quá trình tồn tại và phát triển, chủ nghĩa tư bản sẽ tới một thời điểm mà trong đó, mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất gay gắt cực độ, cái vỏ quan hệ tư bản chủ nghĩa sẽ vỡ bung ra. Tuy nhiên, C.Mác đã khẳng định là, để tới đó, chủ nghĩa tư bản phải phát triển tới mức tột đỉnh. Cái đỉnh ấy ngày nay chưa xuất hiện. Chính C.Mác cũng chưa bao giờ ấn định thời gian kết thúc của chủ nghĩa tư bản.
Một điều nữa cần đề cập tới là trong khi nghiên cứu chủ nghĩa tư bản để đưa ra những luận điểm trên, C.Mác đã trừu tượng hóa, coi phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa là duy nhất thống trị. Sự xuất hiện và phát triển của chủ nghĩa xã hội đã trở thành đối tượng đáng kể nhất làm cho chủ nghĩa tư bản mất đi vị trí độc tôn và bởi thế, chủ nghĩa tư bản không thể phát triển tự phát trên cơ sở của bản thân nó nữa
16 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
mà buộc phải tự điều chỉnh lại mình. Trong quá trình điều chỉnh để thích nghi đó, chủ nghĩa tư bản đã ứng dụng thành công các thành tựu của cuộc cách mạng khoa học và kỹ thuật và đặc biệt, đã sử dụng có hiệu quả nhiều giải pháp của chủ nghĩa xã hội. Vì thế, chủ nghĩa tư bản đã tạm thời làm dịu đi những mâu thuẫn vốn có trong lòng nó. Gọi là tạm thời làm dịu mâu thuẫn của chủ nghĩa tư bản vì theo quy luật không tránh khỏi, chủ nghĩa tư bản vẫn lâm vào khủng hoảng trầm trọng, như cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, bắt đầu từ Mỹ và lan ra toàn thế giới. Mặt khác, cũng cần thấy rõ là, chính những thành công của chủ nghĩa tư bản hiện đại lại một lần nữa tạo thêm những tiền đề, những yếu tố của phương thức sản xuất mới, hình thành nền tảng công nghệ mới, cơ sở hạ tầng ở tầm cao mà chủ nghĩa xã hội sẽ được xây dựng trên đó. Những tiền đề ấy là việc điều tiết sản xuất ở mức độ nhất định trong phạm vi toàn xã hội; các cơ chế phân phối lại ngoài thu nhập quốc dân; hệ thống bảo hiểm và các quỹ phúc lợi xã hội; sự tham gia của nhân dân lao động vào công tác quản lý; sự mở rộng dân chủ hơn với các tầng lớp nhân dân. Chủ nghĩa tư bản đã vô tình hoặc đã buộc phải thực hiện những vấn đề trên. Và chính vì thế, có thể nói rằng, xã hội tư bản hiện đại, một mặt, tất nhiên đang là tư bản chủ nghĩa, nhưng mặt khác, chính nó đang chuẩn bị cho sự phủ định mình.
Thứ hai, về khủng hoảng của chủ nghĩa xã hội.
Nguyên nhân của những khó khăn và bi kịch của chủ nghĩa xã hội là do rất nhiều yếu tố. Sự xuất hiện và xây dựng chủ nghĩa xã hội đã diễn ra theo một kịch bản hoàn toàn khác với dự kiến của C.Mác. Trên thực tế, chủ nghĩa xã hội
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 17
không phải là kết quả của sự phủ định chủ nghĩa tư bản. Nó được thực hiện ở những nước tư bản chủ nghĩa kém phát triển, ở những nơi có tình thế cho giai cấp vô sản giành chính quyền nhưng lại thiếu cơ sở vật chất, kỹ thuật cho chủ nghĩa xã hội. Chủ nghĩa Mác - Lênin chưa dự tính đến việc chủ nghĩa xã hội tồn tại song song với chủ nghĩa tư bản và hơn thế nữa, lại ở điểm xuất phát thấp hơn các nước tư bản Tây Âu.
Ngay cả khi quan niệm về chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản, những nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin cũng tỏ ra hết sức thận trọng. Ph.Ăngghen đã từng nhấn mạnh: Theo tôi, cái mà người ta gọi là “xã hội xã hội chủ nghĩa” không phải là một xã hội hoàn chỉnh ngay một lúc, mà cũng như mọi chế độ xã hội khác, nó cần phải được xem xét trong sự biến đổi và cải tạo thường xuyên. Những tác phẩm của V.I.Lênin với nhan đề “Di huấn chính trị” có một ý nghĩa đặc biệt đối với sự phát triển quan điểm mácxít. Điều chủ yếu của toàn bộ tác phẩm là việc thừa nhận “toàn bộ quan điểm của chúng ta về chủ nghĩa xã hội đã thay đổi về căn bản”1.
Như vậy, từ thực trạng của các nước xã hội chủ nghĩa, vấn đề đặt ra là muốn theo kịp và sau đó chiến thắng được chủ nghĩa tư bản trong cuộc đua tranh, chủ nghĩa xã hội cần phải chủ động, tự giác rất cao, nắm thật vững những đặc điểm lịch sử cụ thể, vận dụng một cách có hiệu quả các quy luật phát triển kinh tế, xã hội để tìm ra cho được chiến lược tăng tốc. Thế nhưng chủ nghĩa xã hội đã được xây dựng theo ý muốn chủ quan, cứng nhắc, khuôn mẫu và trái quy luật. _______________
1. V.I.Lênin: Toàn tập, Nxb. Tiến bộ, Mátxcơva, 1978, t.45, tr.428.
18 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
Khi đã nhận ra những khuyết tật của chủ nghĩa xã hội và tiến hành công cuộc cải tổ, đổi mới nó, thì ở nhiều nước lại thiếu sự chuẩn bị những giải pháp tháo gỡ, củng cố hoặc xây lại, mà mới kịp làm được một công việc đầu tiên là phá bỏ những gì đã có. Vậy nên, việc chủ nghĩa xã hội thua kém chủ nghĩa tư bản là do sự vận dụng một cách giáo điều, máy móc chủ nghĩa Mác - Lênin, chứ đâu phải do bản thân chủ nghĩa Mác - Lênin. Cũng như sự sụp đổ nhanh chóng của các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu và Liên Xô một phần chính là do sai lầm trực tiếp của công việc cải tổ, cùng với những sai lầm và cả sự phản bội của giới lãnh đạo ở một số nước, chứ không phải là sai lầm của học thuyết mácxít.
Thứ ba, về những nhân tố chủ quan.
Ở đây có hai cấp độ: (1) những khiếm khuyết của bản thân chủ nghĩa Mác - Lênin; (2) cái sai của những người kế tục và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin.
Cũng như bất kỳ một học thuyết khoa học nào khác, do hạn chế của lịch sử, những nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin không phải không có những nhận định chưa chuẩn xác. Chẳng hạn, khi nghiên cứu chủ nghĩa tư bản, C.Mác đã phát hiện quy luật vận động và phát triển của nó, nhưng lại không đánh giá hết tính linh hoạt, khả năng tự biến đổi của xã hội tư sản. Do đó, người ta thấy dường như mâu thuẫn của chủ nghĩa tư bản cứ ngày một tăng lên và mọi tiến bộ xã hội được thực hiện trong điều kiện chủ nghĩa tư bản cũng đều chống lại chủ nghĩa tư bản, làm cho chế độ xã hội đó thêm “ngắc ngoải”. Thực tiễn cho thấy, cách đặt vấn đề như vậy là một chiều, còn phiến diện và thậm chí xa lạ với bản thân phương pháp luận mácxít.
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 19
Có thể nêu một ví dụ khác, như lập trường của C.Mác, Ph.Ăngghen và sau này của cả V.I.Lênin về quan hệ hàng hóa và cơ chế thị trường. Các ông đã không dành chỗ đứng cho nền sản xuất hàng hóa sau khi thủ tiêu chủ nghĩa tư bản. V.I.Lênin đã thực hiện theo C.Mác và đã thất bại. Chính sách “cộng sản thời chiến” đã để lại di chứng nặng nề cho nền kinh tế nước Nga thời đó. Thực tế chứng tỏ rằng, trong giai đoạn đầu của chủ nghĩa xã hội, cơ chế thị trường đã tự giải quyết vô vàn mối quan hệ kinh tế - xã hội mà những giải pháp tập trung quan liêu không thể thay thế nó được. Cũng chính V.I.Lênin đã điều chỉnh, đã đổi mới, đã sáng tạo bằng “Chính sách kinh tế mới” (NEP) nổi tiếng.
Nói tới nhân tố chủ quan, có lẽ điều cần nhấn mạnh nhất phải là việc tự phê phán của những người cộng sản. V.I.Lênin là nhà mácxít rất mẫu mực trong việc tiếp thu chủ nghĩa Mác một cách có phê phán và cùng với nó là tự phê phán để làm giàu và hoàn thiện thêm cho học thuyết Mác. Đã là một học thuyết khoa học thì lúc nào cũng phải tự xem xét lại. Việc xem xét và tự phê phán chủ nghĩa Mác - Lênin khác xa và thậm chí trái ngược với chủ nghĩa xét lại. Chủ nghĩa xét lại mưu toan từ bỏ nguyên tắc, muốn làm biến dạng chủ nghĩa Mác - Lênin. Còn việc tự phê phán chỉ có một mục tiêu duy nhất là làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin phong phú thêm.
Trong lịch sử phong trào công nhân quốc tế, điểm nổi bật là những đảng công nhân chưa nắm được chính quyền thường lại có sự tự phê phán mạnh mẽ hơn những đảng cầm quyền. Đáng lý đây phải là nhiệm vụ của những người đang xây dựng chủ nghĩa xã hội, bởi chính đây là cuộc sống, là
20 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
thực tiễn phong phú nhất. Một yếu tố mà không ít đảng cầm quyền thiếu mạnh dạn trong việc xem xét chủ nghĩa Mác - Lênin và tự phê phán mình là tâm lý sợ xét lại hơn sợ giáo điều. Nhưng thực ra chủ nghĩa giáo điều không kém phần nguy hại vì nó cứ yên vị trong một cái vỏ ốc, nó làm cho chủ
nghĩa Mác - Lênin thành máy móc, khuôn mẫu. Một số nguyên nhân quan trọng khác cũng cần phải nói tới, đó là việc một số đảng công nhân luôn bằng lòng với chủ nghĩa Mác - Lênin và bằng lòng với mình nên thường coi nhẹ công tác lý luận, đồng nhất công tác lý luận với công tác chính trị, trong khi đó lại rất ít để ý tới hoặc rất ít tiếp thu cái mới. Tất cả những sai lầm và các nguyên nhân kể trên đã làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin mất đi tính sống động vốn có của nó, và nếu tình hình cứ như vậy, chủ nghĩa Mác - Lênin sẽ thiếu hơi thở của cuộc sống, trở thành lạc hậu, không thể lý giải được những vấn đề mới mà thực tiễn đặt ra. Để khắc phục tình trạng đó, chúng ta cần đặc biệt coi trọng công tác lý luận. Chủ nghĩa Mác - Lênin luôn luôn rộng mở, như một cơ thể sống phát triển không ngừng. Đó là một học thuyết khoa học gắn bó hữu cơ với thời cuộc, như cây xanh gắn bó với nắng gió và khí trời. Thực tiễn đòi hỏi phải có một sự đột phá lớn lao mới trong lý luận mácxít. Nguyên lý mácxít chỉ có thể được bảo tồn và làm giàu một cách sáng tạo trong điều kiện bước ngoặt của thời đại ngày nay, trên cơ sở những thành tựu mới của cách mạng khoa học kỹ thuật hiện đại, trên cơ sở đánh giá đúng những thay đổi lớn của thế giới, trên cơ sở phê phán có kế thừa những lý thuyết ngoài chủ nghĩa Mác - Lênin, tiếp thu một cách có chọn lọc những yếu tố sáng tạo và hợp lý
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 21
của các trào lưu tiến bộ khác, không đố kỵ, xa lánh, đối lập. Có thể khẳng định rằng, chủ nghĩa Mác - Lênin là sự phê phán chủ nghĩa tư bản - đó là sự phê phán sâu sắc, toàn diện, khắt khe nhất và chính xác nhất từ trước tới nay. Không những thế, chủ nghĩa Mác - Lênin còn là sự phê phán duy nhất làm thay đổi bộ phận lớn của thế giới. Điều đó muốn nhấn mạnh, chừng nào chủ nghĩa tư bản còn tồn tại, thì chủ nghĩa Mác - Lênin còn tồn tại.
Thời gian là đá thử vàng. Vận dụng sáng tạo những nguyên lý mácxít, hơn 87 năm qua là giai đoạn đặc biệt của cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng ta, là thời gian mà đất nước phải vượt qua nhiều khó khăn, thử thách. Nhưng mỗi lần vượt qua thử thách là mỗi lần dân tộc ta tự vươn lên tạo dựng những mốc son lịch sử đánh dấu những thắng lợi vẻ vang.
Đó là thắng lợi Cách mạng Tháng Tám năm 1945, lập nên và bảo vệ vững chắc chính quyền dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á. Trong hoàn cảnh nền kinh tế - tài chính quốc gia kiệt quệ, giặc đói, giặc dốt hoành hành, lại thêm thù trong, giặc ngoài quấy đảo với sức mạnh và ý đồ tưởng chừng có thể xóa bỏ chính quyền cách mạng trong chốc lát. Nhưng với sự lãnh đạo tài tình của Đảng ta, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, với kim chỉ nam là chủ nghĩa Mác -
Lênin, con thuyền cách mạng Việt Nam đã vượt qua ghềnh thác, lướt sóng đi lên.
Đó là chiến thắng lẫy lừng của hai cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện, lâu dài, gian khổ, chiến đấu chống những thế lực thực dân, đế quốc hung bạo, làm nên một “Điện Biên Phủ chấn động địa cầu”, “đánh cho Mỹ cút, đánh cho Ngụy nhào”,
22 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội cho dân tộc Việt Nam. Đó là những thành tựu quan trọng đầy ấn tượng của công cuộc đổi mới toàn diện đời sống đất nước. Trong điều kiện vô cùng khó khăn do sự bao vây, cấm vận của chủ nghĩa đế quốc và sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở các nước Đông Âu và Liên Xô, đất nước ta không những đứng vững mà còn phát triển, chính trị - xã hội ổn định, nền kinh tế có những bước tiến vững chắc, đời sống nhân dân không ngừng được cải thiện. Thành quả đó cũng chính là sự khẳng định mục tiêu, lý tưởng của Đảng và nhân dân ta là đúng đắn - với sự soi đường của phương pháp cách mạng mácxít.
Ngọn cờ tư tưởng và lý luận mà Đảng ta và Bác Hồ luôn giương cao là chủ nghĩa Mác - Lênin. Chủ nghĩa Mác - Lênin là tài sản quý giá nhất của trí tuệ loài người, là cốt lõi tinh thần của chủ nghĩa xã hội. Chính chủ nghĩa Mác - Lênin đã
tạo điều kiện cho phong trào xã hội chủ nghĩa có những bước đi khổng lồ, đem lại cho chủ nghĩa xã hội vị trí xứng đáng trong những nấc thang phát triển của xã hội loài người. Chủ nghĩa Mác - Lênin không nghĩ thay cho chúng ta, nhưng chính chủ nghĩa Mác - Lênin đã cung cấp cho chúng ta một phương pháp phân tích, một cách nhìn thích hợp, một chiến lược chính trị đúng để cải tạo xã hội, để áp dụng một cách thành công vào công cuộc đổi mới mọi lĩnh vực của đời sống xã hội hiện nay và thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội lâu dài của đất nước ta.
23
CHỦ NGHĨA MÁC-LÊNIN - NỀN TẢNG TƯ TƯỞNG, KIM CHỈ NAM CHO HÀNH ĐỘNG CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
PGS.TS. VŨ VĂN PHÚC*
T
hắng lợi của cách mạng nước ta nói chung cũng như sự trưởng thành, lớn mạnh của Đảng Cộng sản Việt Nam
gần một thế kỷ qua nói riêng là kết quả tổng hợp của rất nhiều yếu tố. Nhưng có một thực tế không thể phủ nhận, đó là nhờ Đảng ta có được hệ thống lý luận cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Trong thời kỳ cách mạng mới, việc tiếp tục kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào điều kiện cụ thể của Việt Nam vẫn là một tất yếu khách quan, là một nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết. Đảng Cộng sản Việt Nam “là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam”1, đồng thời là một bộ phận của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim
_______________
* Nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản.
1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc thời kỳ đổi mới (khóa VI, VII, VIII, IX, X), Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2010, p.II, tr.331.
24 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
chỉ nam cho hành động. Đây là vấn đề có tính nguyên tắc, thể hiện bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân, tính dân tộc của Đảng; thể hiện lập trường kiên định của Đảng trước những diễn biến nhanh chóng, phức tạp của tình hình, đồng thời là tiêu chuẩn cơ bản phân biệt đảng cộng sản với các đảng phái khác. Luận cương chính trị năm 1930 của Đảng đã khẳng định: “Điều kiện cốt yếu cho sự thắng lợi của cuộc cách mạng ở Đông Dương là cần phải có một Đảng Cộng sản có một đường chánh trị đúng, có kỷ luật, tập trung, mật thiết liên lạc với quần chúng và từng trải tranh đấu mà trưởng thành. Đảng là đội tiền phong của vô sản giai cấp lấy chủ nghĩa Các Mác và Lênin làm gốc”1. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng (tháng 6-1991) đã thông qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, trong đó khẳng định: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động”2. Đến Đại hội XI (tháng 01-2011) đã thông qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (Bổ sung, phát triển năm 2011), Đảng ta tiếp tục khẳng định: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động”3. Khẳng định trên được xây dựng trên những cơ sở sau:
_______________
1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005, t.2, tr.100.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc thời kỳ đổi mới (khóa VI, VII, VIII, IX, X), Sđd, p.I, tr.384.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.56.
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 25
Một là, xuất phát từ cơ sở khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin.
Chủ nghĩa Mác - Lênin là một hệ thống các quan điểm lý luận và phương pháp khoa học được kết tinh và là đỉnh cao thành tựu trí tuệ của loài người, của tinh hoa văn hóa nhân loại. Chủ nghĩa Mác - Lênin là học thuyết duy nhất từ trước tới nay đặt ra mục tiêu chỉ rõ con đường giải phóng triệt để giai cấp công nhân, nhân dân lao động và các dân tộc bị áp bức trên thế giới khỏi nô dịch và bóc lột, khỏi đói nghèo và tha hóa về nhiều mặt. Đồng thời, học thuyết đó còn chỉ ra lực lượng cách mạng thực hiện sự nghiệp giải phóng và phát triển xã hội là giai cấp công nhân và nhân dân lao động, đem lại cho họ niềm tin vào khả năng và sức mạnh của chính mình.
Bản chất khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin còn thể hiện ở chỗ, đây là học thuyết mở, không cứng nhắc, bất biến, mà đòi hỏi luôn được bổ sung, đổi mới, phát triển trong dòng phát triển trí tuệ của nhân loại. Toàn bộ học thuyết Mác - Lênin có giá trị bền vững xét trong tinh thần biện chứng của nó, với bản chất cách mạng, khoa học và nhân đạo. Chủ nghĩa Mác - Lênin sống mãi trong sự nghiệp đấu tranh của giai cấp công nhân và nhân dân lao động trên thế giới, là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của Đảng Cộng sản và cách mạng Việt Nam.
Hai là, chủ nghĩa Mác - Lênin là một nhân tố quan trọng quyết định sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam. Đảng Cộng sản Việt Nam là sản phẩm của sự kết hợp giữa chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước Việt Nam. Chủ nghĩa Mác - Lênin là bộ phận cấu thành, giữ vai trò then chốt, quyết định sự ra
26 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
đời của Đảng. Chỉ từ khi chủ nghĩa Mác - Lênin được Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc tiếp thu, vận dụng sáng tạo, truyền bá vào phong trào công nhân và phong trào yêu nước mới làm cho giai cấp công nhân và nhân dân lao động nhận thức được bản chất bóc lột, thối nát của chế độ thực dân, phong kiến và nhận thức được vai trò, sứ mệnh lịch sử của mình; cũng từ đó làm chuyển biến phong trào công nhân từ tự phát lên tự giác, phong trào yêu nước từ lập trường dân tộc sang lập trường giai cấp. Chính chủ nghĩa Mác - Lênin đã đưa giai cấp công nhân Việt Nam bước lên vũ đài chính trị và trở thành lực lượng lãnh đạo cách mạng thông qua lãnh tụ chính trị, đội tiên phong, bộ tham mưu chiến đấu của mình là Đảng Cộng sản Việt Nam.
Ba là, từ thực tiễn hoạt động xây dựng và trưởng thành của Đảng Cộng sản Việt Nam và các đảng cộng sản trên thế giới.
Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn trung thành và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của nước ta, coi đây là cơ sở lý luận, nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam trong xây dựng, tổ chức và hoạt động của Đảng. Vì vậy, Đảng luôn có Cương lĩnh, đường lối, chiến lược, sách lược... đúng đắn, lãnh đạo nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Lịch sử đã chứng minh, nếu mơ hồ, dao động về hệ tư tưởng thì sẽ lúng túng trong hoạch định chủ trương, đường lối, rối loạn trong tổ chức và tất yếu dẫn đến thất bại trong hành động. Thực tiễn cách mạng nước ta cũng chứng minh trong mỗi giai đoạn cách mạng, mỗi lĩnh vực công tác, mỗi địa phương nếu xa rời hay vận dụng một
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 27
cách giáo điều, máy móc chủ nghĩa Mác - Lênin thì kết quả lãnh đạo của Đảng ở giai đoạn đó, lĩnh vực đó, nơi đó bị hạn chế, cách mạng sẽ gặp khó khăn, thậm chí thất bại. Kinh nghiệm ở Liên Xô, Đông Âu đã chứng minh quan điểm đúng đắn của Đảng ta: Mọi thành công hay thất bại của cách mạng đều bắt nguồn từ sự lãnh đạo của Đảng, bất cứ nơi nào và lúc nào, đảng nào xa rời những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin một cách giáo điều, duy ý chí, vi phạm những nguyên lý về đảng của giai cấp công nhân thì nhất định trước sau đảng đó sẽ phạm sai lầm, đội ngũ đảng chia rẽ, mất uy tín trước quần chúng và có thể đưa cách mạng đến thất bại. Trung thành với chủ nghĩa Mác - Lênin và vận dụng, phát triển sáng tạo vào điều kiện cụ thể của nước ta, Đảng Cộng sản Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện, đã trải qua nhiều thử thách, trở thành một đảng mácxít kiên cường, vững vàng trước những biến cố vô cùng khó khăn của lịch sử ở trong nước và trên thế giới.
Hiện nay, bọn cơ hội xét lại và giai cấp tư sản đang tìm mọi cách xuyên tạc, phủ nhận các giá trị bền vững của chủ nghĩa Mác - Lênin, trong đó có học thuyết về chính đảng cách mạng của giai cấp công nhân, thì việc nghiên cứu, nắm vững thực chất những nguyên lý của học thuyết Mác - Lênin càng có ý nghĩa to lớn, giúp cho đội ngũ cán bộ, đảng viên nắm vững những cơ sở lý luận để quán triệt và vận dụng sáng tạo đường lối đổi mới, chính sách, góp phần xây dựng Đảng ngày càng vững mạnh.
Suốt hàng thế kỷ qua, nhất là mấy thập niên cuối thế kỷ XX, đặc biệt sau khi chủ nghĩa xã hội hiện thực ở Liên Xô và
28 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
các nước Đông Âu bị sụp đổ, chủ nghĩa Mác - Lênin đã bị xuyên tạc, bóp méo một cách giáo điều hay cơ hội đủ loại. Từ đầu thế kỷ XXI đến nay, các thủ đoạn xuyên tạc, bóp méo chủ nghĩa Mác - Lênin lại gia tăng về quy mô, đa dạng về hình thức, nguy hiểm về tính chất và càng thâm độc về mức độ. Các thế lực thù địch âm mưu tấn công thẳng vào học thuyết khoa học và cách mạng đó nhằm hạ thấp uy tín, kể cả bôi nhọ cuộc đời riêng và sự nghiệp cách mạng của C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I.Lênin, thực hiện dã tâm phủ nhận, xóa bỏ toàn bộ chủ nghĩa Mác - Lênin trên toàn thế giới, mưu toan phá vỡ và lật đổ nền tảng tư tưởng chính trị của Đảng ta. Rất dễ để nhận thấy, chúng đang điên cuồng phản bác chủ nghĩa Mác và tung hê các luận điệu rằng: “Học thuyết Mác là sản phẩm của giữa thế kỷ XIX, do vậy, đem đặt nó trong bối cảnh thế kỷ XXI nếu không lạc hậu thì cũng chẳng thể là khoa học” (!); “Chủ nghĩa Mác - Lênin là ngoại lai, bắt nguồn từ phương Tây nên không còn phù hợp với Việt Nam” (!), “Đảng Cộng sản Việt Nam lấy chủ nghĩa Mác - Lênin làm nền tảng tư tưởng là sai lầm” (!),...
Nhưng, sự thật có phải như các thế lực thù địch rêu rao như vậy không?
C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I.Lênin là những nhà khoa học, những nhà cách mạng. Lý tưởng mà các ông theo đuổi là khát vọng của nhân loại tiến bộ - con người được giải phóng hoàn toàn khỏi mọi ách áp bức, bóc lột, được ấm no, tự do, hạnh phúc. Thử hỏi rằng, phải chăng điều thiêng liêng như vậy chỉ có phương Tây cần và lý tưởng của các ông chỉ phù hợp với phương Tây - nơi mà chủ nghĩa tư bản đang chà đạp tinh vi, thâm độc lên số phận mỗi con người, mỗi dân tộc?
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 29
Chủ nghĩa do các ông sáng lập và đấu tranh bảo vệ không mệt mỏi là nhằm hiện thực hóa lý tưởng đó, trên cơ sở lịch sử cụ thể, một cách khách quan theo cái lôgíc phát triển tất yếu của nhân loại, bằng cách “giải phẫu” và biến đổi cách mạng đối với xã hội đương thời. Nói cách khác, lý luận của các ông chỉ giúp loài người lựa chọn điều cần và phải đi con đường dẫn tới xã hội không còn người bóc lột người, với những lực lượng tiên quyết, những điều kiện có tính chất cần và đủ, khi đứng ở ngã ba lịch sử của sự lựa chọn và phải quyết định. Thử hỏi điều đó, phương Đông, nơi khi chủ nghĩa thực dân đang còn giày xéo lên tất cả các dân tộc, dưới gót sắt nô dịch của chúng, có cần không, hay chỉ phương Tây, nơi chính nhân dân lao động của các nước tư bản chủ nghĩa đang bị giai cấp tư sản cầm tù mới cần đến?
Sự cần thiết, sự phù hợp, vai trò cơ sở, nền tảng tư tưởng lý luận, kim chỉ nam cho hành động cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin đối với lịch sử phát triển của cách mạng thế giới và Việt Nam, có thể khái quát ở những điểm chủ yếu dưới đây:
Một là, sự vận động, phát triển từ thời cổ đại đến nay của nhân loại và của lịch sử dân tộc Việt Nam là bằng chứng rõ ràng chứng tỏ rằng, học thuyết hình thái kinh tế - xã hội của chủ nghĩa Mác - Lênin là khoa học, đúng đắn và phản ánh chính xác lịch sử vận động, phát triển tiến bộ của toàn thể nhân loại, trong đó có dân tộc Việt Nam.
Mọi người đều biết, học thuyết hình thái kinh tế - xã hội là cơ sở lý luận và phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin để tiếp cận nghiên cứu, giải thích, dự báo sự phát triển mang tính lịch sử - tự nhiên của xã hội loài người nói chung,
30 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
mỗi dân tộc nói riêng, trong đó có sự phát triển của lịch sử Việt Nam chúng ta. Học thuyết đó đã chỉ rõ:
(1) Lịch sử phát triển của loài người là lịch sử phát triển và thay thế nhau của các hình thái kinh tế - xã hội, trong đó sự phát triển của các quan hệ sản xuất theo hướng tiến bộ là cơ sở hạ tầng, trên đó xây dựng nên kiến trúc thượng tầng thích hợp.
(2) Lịch sử loài người đã và đang trải qua năm hình thái kinh tế - xã hội. Đó là quy luật phát triển chung của xã hội loài người; mỗi quốc gia, dân tộc có thể bỏ qua một hình thái nào đó trong điều kiện lịch sử của thời đại và dân tộc. Việt Nam bỏ qua sự phát triển hình thái kinh tế - xã hội chiếm hữu nô lệ và tư bản chủ nghĩa là một thực tế lịch sử khách quan không thể phủ nhận.
Như vậy, các nhà sáng lập chủ nghĩa Mác - Lênin không chỉ đơn thuần “giải phẫu” các hình thái kinh tế - xã hội mà còn phân tích làm nổi bật bản chất, những mâu thuẫn cơ bản trong mỗi hình thái kinh tế - xã hội và cuối cùng, dự báo sự thay thế giữa các hình thái kinh tế - xã hội từ thấp lên cao hoặc tuần tự hoặc nhảy vọt một cách biện chứng, theo quy luật. Một cách lịch sử - tự nhiên, cũng như từ chế độ cộng sản nguyên thủy, nhân loại bước lên chế độ chiếm hữu nô lệ rồi chế độ phong kiến tới chủ nghĩa tư bản, thì sau hình thái kinh tế - xã hội tư bản chủ nghĩa ấy phải là một hình thái kinh tế - xã hội tiến bộ hơn, đó chính là chủ nghĩa cộng sản. Đó là cái tất yếu lịch sử hợp quy luật mà khoa học mácxít đã chỉ ra.
Học thuyết Mác - Lênin vì là khoa học và cách mạng triệt để nên nó giải quyết tất cả sự trăn trở, những yêu cầu tiến bộ của nhân loại cần lao, dù ở phương Đông hay phương Tây, như
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 31
chính bản thân nó tỏa sáng. Thực tế lịch sử cho thấy, từ khi chủ nghĩa Mác hình thành, phát triển vào giữa thế kỷ XIX, hệ thống các tư tưởng, quan điểm và những nguyên lý, quy luật kinh tế - xã hội, mà hệ thống khoa học đó phát hiện, ngày càng được kiểm chứng bằng thực tiễn cuộc sống, được thừa nhận rộng rãi và trở thành nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động cách mạng của giai cấp công nhân toàn thế giới, là vũ khí lý luận sắc bén của giai cấp công nhân và nhân dân lao động trên các châu lục và của các đảng tiên phong, chân chính của giai cấp đó, không kể ở Việt Nam hay bất cứ quốc gia, dân tộc hay ở châu lục nào.
Lịch sử đã cho thấy, ngay từ khi mới chỉ là một “bóng ma” ở châu Âu, chủ nghĩa cộng sản khoa học đã được thực nghiệm bằng những cuộc cách mạng vô sản nổ ra và thành công, chính quyền công - nông được xác lập trong thực tiễn, chủ nghĩa xã hội hiện thực đã tồn tại với tư cách là một hệ thống cùng tất cả tính ưu việt và sức sống mãnh liệt của nó trên thế giới. Nó là linh hồn của các phong trào tiến bộ, giúp các dân tộc đập tan chủ nghĩa phát xít, giải phóng khỏi chủ nghĩa thực dân cũ và mới, giành độc lập dân tộc, dân quyền và tự do cho toàn thể nhân loại cần lao.
C.Mác là nhà khoa học thiên tài và cách mạng triệt để nhất đã vạch trần một cách chính xác bản chất bóc lột của chế độ tư bản là bóc lột giá trị thặng dư - thủ phạm cầm tù nhân dân lao động dù ở chính quốc hay thuộc địa của giai cấp tư sản, kẻ chà đạp lên độc lập, tự do của các quốc gia, dân tộc trên thế giới. Bản chất bóc lột của chủ nghĩa tư bản vẫn không thay đổi, bản chất phản động toàn diện của nền chính trị tư sản hiện đại vẫn tồn tại, bản chất mâu thuẫn, khủng
32 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
hoảng và xu hướng diệt vong tất yếu của chủ nghĩa tư bản vẫn là vấn đề thời sự của không chỉ thời C.Mác sống mà ngay cả tới tận ngày nay. V.I.Lênin chỉ rõ: “Học thuyết của Mác là học thuyết vạn năng vì nó là một học thuyết chính xác”1. Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: “Chủ nghĩa Lênin... không những là cái “cẩm nang” thần kỳ, không những là cái kim chỉ nam, mà còn là mặt trời soi sáng con đường chúng ta đi tới thắng lợi cuối cùng, đi tới chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản”2.
Thế nhưng, các quan điểm sai trái và phản động lại vin vào việc mô hình chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu sụp đổ để hô hoán lên rằng, “chủ nghĩa Mác đã thất bại” (!). Và, hôm nay, lại chính họ đã tự phơi bày một lối hiểu “trích cú”, “tầm chương”, phiến diện và phản khoa học về chủ nghĩa Mác, khi chủ nghĩa tư bản đang vùng vẫy trong vũng lầy khủng hoảng, theo như dự báo của C.Mác và khỏa lấp sự tráo trở đó nhân sự thăng trầm của chủ nghĩa xã hội. Những “lý sự” của họ không thể đánh lừa được ai. Lương tri của nhân loại vẫn rất tỉnh táo và sáng suốt khi đánh giá rằng “chủ nghĩa Mác vẫn giữ nguyên ý nghĩa và tầm quan trọng của nó trong thế giới hiện đại...”3, “vẫn luôn luôn là một căn cứ quyết định cho các tổ chức cách mạng của giai cấp công nhân quốc tế, cho các đảng cộng sản chân chính đề ra đường lối _______________
1. V.I.Lênin: Toàn tập, Sđd, 1980, t.23, tr.50.
2. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.12, tr.563.
3. Đánh giá của Đại hội Mác quốc tế họp ở Pari, từ ngày 27 đến ngày 30-9-1995, nhân kỷ niệm 100 năm chủ nghĩa Mác, với 500 đại biểu của gần 100 viện nghiên cứu, Tạp chí Mácxít và 30 trường đại học từ 22 nước trên thế giới (xem Tạp chí Cộng sản, số 9, tháng 5-1996).
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 33
chiến lược, sách lược cách mạng của mình”1. Nó đánh dấu sự phát triển trí tuệ của nhân loại trong thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội. Hơn nữa, chính những người thóa mạ và bôi nhọ C.Mác cố tình không hiểu rằng, chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu sụp đổ không phải vì tư tưởng khoa học của học thuyết Mác - Lênin không còn tính thời đại mà là sự phá sản của một đường lối sai lầm, chẳng những sa vào quan liêu hóa, giáo điều, chủ quan, duy ý chí bắt đầu từ sai lầm trong xây dựng đường lối lãnh đạo của đảng cầm quyền ở đó, do đi chệch khỏi lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin chân chính, mà còn là sự xét lại và phản bội chủ nghĩa xã hội khoa học; đồng thời không thể không kể đến những âm mưu thâm độc trong chiến lược “diễn biến hòa bình” mà chính chủ nghĩa đế quốc quốc tế sử dụng. Kẻ thù của các đảng cộng sản đã lợi dụng triệt để những sai lầm trong đường lối, những khiếm khuyết không được khắc phục kịp thời trong lãnh đạo và điều hành đất nước của các đảng ở những nước đó... để mua chuộc, kích động và cổ vũ những phần tử cơ hội bên trong, khuyến khích những hành động phản cách mạng bên ngoài. Kẻ thù của chủ nghĩa Mác đổ tội tất cả điều đó cho C.Mác, cho chủ nghĩa Mác - Lênin (!).
Chủ nghĩa Mác - Lênin đã, đang và mãi mãi dẫn dắt cách mạng Việt Nam, dưới ngọn cờ của Đảng Cộng sản Việt Nam, vì chủ nghĩa xã hội, vì lý tưởng, góp phần giải phóng toàn thể nhân loại cần lao, như bất cứ ai không thể không thấy!
_______________
1. Đánh giá của Tuần báo Giải phóng, ngày 07-7-1995, tiếng nói của hàng vạn chiến sĩ cách mạng các nước Mỹ Latinh, cư trú ở Thụy Điển (xem Tạp chí Cộng sản, số 01, tháng 01-1996).
34 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
Hai là, chủ nghĩa Mác - Lênin chỉ ra quy luật khách quan của quá trình ra đời, phát triển của chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản; đồng thời cũng chỉ ra điều kiện chủ quan quyết định của quá trình đó là: Lý luận tiên phong và đảng tiên phong của giai cấp công nhân. Trong Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản, C.Mác và Ph.Ăngghen đã nêu rõ tư tưởng về điều kiện để giải phóng giai cấp công nhân và nhân dân lao động là phải có đội tiên phong với lý luận tiên phong và hành động tiên phong, C.Mác và Ph.Ăngghen đã chỉ rõ, những người cộng sản tuyệt nhiên không có lợi ích nào tách khỏi lợi ích của toàn thể giai cấp vô sản. Về mặt thực tiễn, những người cộng sản là bộ phận kiên quyết nhất, là bộ phận luôn luôn thúc đẩy phong trào tiến lên; về mặt lý luận, họ hơn bộ phận còn lại của giai cấp vô sản ở chỗ là họ hiểu rõ những điều kiện, tiến trình và kết quả chung của phong trào vô sản.
Trong tác phẩm Làm gì?, V.I.Lênin khẳng định: “Không có lý luận cách mạng thì cũng không thể có phong trào cách mạng”1, “chỉ đảng nào được một lý luận tiền phong hướng dẫn thì mới có khả năng làm tròn vai trò chiến sĩ tiền phong”2.
Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 của nhân dân Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, rèn luyện, giáo dục, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin làm nền tảng tư tưởng chính trị, kim chỉ nam cho hành động cách mạng, là minh chứng thuyết phục nhất chứng tỏ rằng, học thuyết Mác - Lênin đã
_______________
1, 2. V.I.Lênin: Toàn tập, Sđd, 1975, t.6, tr.30, 32.
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 35
thực sự đóng vai trò lý luận dẫn đường cho thắng lợi của cách mạng Việt Nam.
Năm 1858, thực dân Pháp xâm lược Việt Nam. Phát huy truyền thống yêu nước chống ngoại xâm, các tầng lớp nhân dân Việt Nam đã đứng lên chống quân xâm lược hơn nửa thế kỷ, nhưng đã không thành công. Đầu thế kỷ XX, phong trào yêu nước theo khuynh hướng tư sản cũng lần lượt thất bại.
Năm 1911, người thanh niên Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước. Sau 10 năm (1911-1920) bôn ba khắp các châu lục, vừa nghiên cứu lý luận, vừa khảo sát thực tiễn cách mạng trên thế giới, Người đã đi đến kết luận: “chỉ có chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng được các dân tộc bị áp bức”1. Tiếp đến, Người phải qua 10 năm chuẩn bị trên cả ba phương diện: tư tưởng lý luận, đường lối chính trị, tổ chức cán bộ để chuẩn bị sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam (năm 1930). Nói về vai trò của Đảng Cộng sản và lý luận, trong tác phẩm Đường cách mệnh xuất bản năm 1927, Nguyễn Ái Quốc trích câu nói nổi tiếng của V.I.Lênin trong tác phẩm Làm gì? và Người đặt câu hỏi: “Cách mệnh, trước hết phải có cái gì?”. Và Người trả lời rõ rằng: “Trước hết phải có đảng cách mệnh, để trong thì vận động và tổ chức dân chúng, ngoài thì liên lạc với dân tộc bị áp bức và vô sản giai cấp mọi nơi. Đảng có vững cách mệnh mới thành công, cũng như người cầm lái có vững thuyền mới chạy. Đảng muốn vững thì phải có chủ nghĩa làm cốt, trong đảng ai cũng phải hiểu, ai cũng
_______________
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.15, tr.588.
36 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
phải theo chủ nghĩa ấy. Đảng mà không có chủ nghĩa cũng như người không có trí khôn, tàu không có bàn chỉ nam. Bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều, nhưng chủ nghĩa chân chính nhất, chắc chắn nhất, cách mệnh nhất là chủ nghĩa Lênin”1.
Trong bài nói chuyện với lớp bồi dưỡng đảng viên mới do Thành ủy Hà Nội tổ chức năm 1966, Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp tục khẳng định: “Không có lý luận về chủ nghĩa xã hội khoa học thì không thể có lập trường giai cấp vững vàng. Vì vậy, các cô, các chú phải chịu khó học tập lý luận Mác -
Lênin, học tập đường lối, chính sách của Đảng; đồng thời phải học tập văn hóa, kỹ thuật và nghiệp vụ”2.
Trong những năm cuối đời, khi viết Di chúc, Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp tục khẳng định rõ tư tưởng về vai trò của chủ nghĩa Mác - Lênin và của Đảng Cộng sản.
Ba là, V.I.Lênin kế thừa, phát triển và vận dụng sáng tạo học thuyết của C.Mác vào thực tiễn cách mạng ở Nga và thế giới, trên cơ sở đó đề ra học thuyết về cách mạng xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ đế quốc chủ nghĩa.
Trên cơ sở những nghiên cứu, phân tích về chủ nghĩa đế quốc, V.I.Lênin phát hiện ra quy luật phát triển không đều về kinh tế và chính trị của chủ nghĩa tư bản trong thời kỳ chủ nghĩa đế quốc và đi đến kết luận: Cách mạng vô sản có thể thắng lợi ở một số nước hay thậm chí ở một nước riêng lẻ, nơi chủ nghĩa tư bản chưa phải là phát triển nhất, nhưng là khâu yếu nhất trong sợi dây chuyền tư bản chủ nghĩa. Thắng _______________
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.2, tr.289.
2. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.15, tr.113.
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 37
lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917 đã chứng minh cho điều đó. Đồng thời, V.I.Lênin đã đưa ra luận thuyết khoa học và cách mạng về sự quá độ lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua giai đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa.
Hoàn thành cách mạng dân tộc, dân chủ nhân dân, Việt Nam chuyển lên tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc (từ năm 1954) và trên quy mô cả nước (từ năm 1975). Thắng lợi của nhân dân Việt Nam trong kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, thống nhất Tổ quốc, cả nước cùng quá độ lên chủ nghĩa xã hội từ một nước nông nghiệp lạc hậu, bỏ qua giai đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa1, là bằng chứng thực tế đầy thuyết phục chứng tỏ rằng, học thuyết của V.I.Lênin về cách mạng xã hội chủ nghĩa trong thời đại đế quốc chủ nghĩa là hoàn toàn đúng đắn, có cơ sở lý luận khoa học, cơ sở thực tiễn, phản ánh chính xác những nét lớn, cơ bản của thực tiễn lịch sử Việt Nam trong thế kỷ XX và cả hiện nay.
Bốn là, những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử, mang tính bước ngoặt, đặc biệt là những thành tựu của hơn 30 năm đổi mới mà Việt Nam đã đạt được, một phần rất quan trọng là do Đảng, Nhà nước ta đã vận dụng sáng tạo những tư tưởng, quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, trong đó có “Chính sách kinh tế mới” (NEP) của V.I.Lênin trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội.
Trong NEP, V.I.Lênin đã khẳng định rằng, đi lên chủ nghĩa xã hội không phải là xóa bỏ kinh tế thị trường mà phải _______________
1. Sau này Đảng ta phát triển thành: “Bỏ qua giai đoạn phát triển chế độ tư bản”.
38 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
sử dụng kinh tế thị trường, nhưng không phải là thị trường tự do cạnh tranh tư bản chủ nghĩa mà có sự điều tiết của nhà nước; không phải là nền kinh tế của một thành phần kinh tế độc tôn mà là nền kinh tế nhiều thành phần với nhiều hình thức sở hữu...
Sự vận dụng sáng tạo học thuyết Mác - Lênin, cụ thể là NEP của V.I.Lênin vào hoàn cảnh, điều kiện Việt Nam được thể hiện đặc biệt rõ nét trong quan điểm, chủ trương của Đảng ta về phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội.
Năm là, những thành tựu mà Việt Nam đạt được trên mặt trận đối ngoại, một phần rất quan trọng là do chúng ta biết kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, nhất là trong thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển; đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế; chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, Việt Nam sẵn sàng là bạn, là đối tác tin cậy của tất cả các nước trên thế giới, là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, phấn đấu vì hòa bình, độc lập dân tộc, phát triển bình đẳng, tiến bộ của các quốc gia, dân tộc. Xét về bản chất, đường lối đối ngoại trên đây của Việt Nam chính là sự vận dụng sáng tạo của Đảng, Nhà nước ta quan điểm của V.I.Lênin về “cùng tồn tại hòa bình” giữa các nước có chế độ chính trị - xã hội khác nhau vào điều kiện cụ thể của Việt Nam, vào bối cảnh trong nước và quốc tế mới hiện nay.
Từ những phân tích trên đây, có cơ sở để khẳng định: Thứ nhất, học thuyết Mác - Lênin có sức sống mãnh liệt và có giá trị thời đại, bởi vì đây là học thuyết khoa học và
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 39
cách mạng. Học thuyết đó là cơ sở thế giới quan, cơ sở phương pháp luận khoa học của nhân loại và gợi mở cho sự nghiên cứu tiếp tục trong tương lai của loài người. Học thuyết Mác - Lênin, cùng với tư tưởng Hồ Chí Minh thực sự trở thành nền tảng tư tưởng lý luận, kim chỉ nam cho hành động cách mạng của Đảng ta trong lãnh đạo sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Thứ hai, là học thuyết khoa học và đúng đắn nhưng học thuyết Mác - Lênin cũng là sản phẩm của thời đại, của hoàn cảnh lịch sử nhất định, nên không thể đưa ra những giải đáp đầy đủ, chi tiết, cặn kẽ đối với mọi vấn đề, ở mọi thời đại, của mọi quốc gia. Do vậy, cần phải xem học thuyết Mác - Lênin là học thuyết mở, cần được bổ sung, phát triển không ngừng cùng với tiến trình phát triển tri thức, khoa học, thực tiễn của nhân loại. Khi vận dụng các nguyên lý cơ bản của học thuyết đó nhất thiết phải dựa vào điều kiện lịch sử cụ thể của từng nước để vận dụng một cách sáng tạo. Những thắng lợi mang tính lịch sử của cách mạng Việt Nam từ khi có Đảng Cộng sản lãnh đạo là minh chứng thuyết phục nhất về sự vận dụng sáng tạo và sự đóng góp của Đảng ta, của nhân dân ta cho sự phát triển học thuyết Mác - Lênin.
Thứ ba, vận dụng lý luận vào thực tiễn là con đường cam go, khúc khuỷu, phải có cơ chế thích hợp và đòi hỏi thái độ khách quan, khoa học, trung thực thì mới thành công.
Những kết luận rút ra trên đây cũng hoàn toàn đúng với việc nghiên cứu, vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin ở Việt Nam.
Ở Việt Nam, kể từ tác phẩm Đường cách mệnh do Nguyễn
40 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
Ái Quốc - Hồ Chí Minh khởi thảo và Luận cương chính trị do Hội nghị Trung ương tháng 10-1930 thông qua cho đến nay, Đảng ta đều khẳng định chủ nghĩa Mác - Lênin là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động cách mạng của Đảng. Từ Đại hội VII đến nay có sự bổ sung mới: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng...”1. Ngay từ năm 1991, Đại hội VII đã khẳng định:
“... Tư tưởng Hồ Chí Minh... là kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta”2. Và trong thực tế, tư tưởng Hồ Chí Minh đã trở thành một tài sản tinh thần quý báu của Đảng và của cả dân tộc; Đảng Cộng sản Việt Nam là sản phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước của nhân dân Việt Nam. Chủ tịch Hồ Chí Minh là hiện thân trọn vẹn nhất cho sự kết hợp đó, là tiêu biểu sáng ngời cho sự kết hợp giai cấp và dân tộc, dân tộc và quốc tế, độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội.
Bước vào thế kỷ XXI, sự bùng nổ của cách mạng khoa học và công nghệ, xu thế toàn cầu hóa với xung lực là kinh tế tri thức đang tiến với tốc độ “một ngày bằng cả trăm năm” đã và đang đặt ra trước toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta những trọng trách mới, ngày càng to lớn, phức tạp và khó khăn hơn. Nói cách khác, khi lịch sử thế giới bước
_______________
1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc thời kỳ đổi mới (Đại hội VI, VII, VIII, IX, X), Sđd, P.I, tr.384.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc thời kỳ đổi mới (Đại hội VI, VII, VIII, IX, X), Sđd, P.II, tr.66.
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 41
vào thời kỳ phát triển mạnh mẽ, hơn bao giờ hết, hàng loạt vấn đề vừa có ý nghĩa chiến lược, vừa cơ bản, vừa cấp bách đặt ra liên quan tới vận mệnh, tương lai của dân tộc đang đòi hỏi Đảng ta phải cấp bách tìm câu trả lời, mà sinh thời các nhà kinh điển không và không thể để lại một lời chỉ dẫn nào cụ thể cả.
Do đó, trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, chúng ta càng phải trở về với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh một cách trung thành và sáng tạo. Nguyên tắc bất di bất dịch là cần nghiên cứu và thấu triệt nó với tư cách không chỉ là nền tảng lý luận chính trị về phương diện chính trị - xã hội, một cương lĩnh chính trị -
khoa học về mặt hành động cách mạng, một chỉnh thể toàn vẹn về mặt cấu trúc hệ thống, một thực thể vận động và thống nhất trên bình diện khoa học - thực tiễn, mà còn là một lý thuyết - thực tiễn mở về phương diện xã hội - lịch sử và là một tổng thể phương pháp luận khoa học và cách mạng,
như chính bản thân học thuyết Mác - Lênin chứa đựng và thể hiện.
Việc tiếp tục nghiên cứu, phát triển học thuyết Mác - Lênin thực chất là nghiên cứu, phát hiện và tổng kết những vấn đề mang tính quy luật, những quy luật của sự vận động xã hội một cách tổng quát, có tính chất chung nhất, mang tính tất yếu nhưng lại được hàm chứa và được thể hiện sinh động ở những thời kỳ lịch sử cụ thể, nhất định, xét trong toàn bộ tiến trình phát triển lịch sử - tự nhiên của nhân loại, vì sự sống còn và phát triển của chủ nghĩa xã hội trong thế kỷ XXI.
42 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
Theo đó, thực chất của toàn bộ việc nghiên cứu lý luận chính trị của chúng ta là nhằm mục tiêu góp phần xác lập một đường lối chính trị độc lập, tự chủ, đúng đắn và sáng tạo, dẫn dắt, chỉ đạo thắng lợi công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc, dưới sự lãnh đạo của Đảng ở nước ta hiện nay trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Nhưng trên bình diện thực tiễn, không phải cứ nói tới định hướng xã hội chủ nghĩa trong công tác nghiên cứu lý luận chính trị là khắc có lý luận đúng đắn về sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội, cụ thể hơn là đường lối chính trị xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc đúng đắn. Bởi lẽ, một mặt, về phương pháp luận, có định hướng tất có chệch hướng, xét cả trên bình diện vĩ mô lẫn vi mô, cả ở quy mô mang tính toàn cục lẫn bộ phận; mặt khác, về tổ chức thực tiễn, tự nó đã chứa đựng sự bất cập kép: hoạch định đường lối chính trị sai quy luật và tổ chức thực thi đường lối chính trị một cách lệch lạc.
Thực tiễn cách mạng chính là mục đích, con đường, môi trường, là bước đi, thước đo hiệu quả, là thách thức, vận hội phát triển và là chân trời sáng tạo của công tác lý luận hiện nay nhằm xây dựng và phát triển nền tảng tư tưởng chính trị dẫn dắt sự nghiệp đổi mới xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam đi tới tương lai; đồng thời, xác nhận thái độ, bản lĩnh, năng lực và đạo lý của chúng ta đối với học thuyết mácxít.
Bởi xét cho cùng, toàn bộ công tác lý luận của chúng ta, về thực chất, là nhằm tới mục đích xây dựng một đường lối chính trị độc lập, tự chủ và sáng tạo về lý luận của Đảng để chỉ đạo
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 43
thắng lợi công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội trên đất nước ta, theo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Lịch sử Đảng ta hơn 87 năm qua xác nhận: Do kiên định và vận dụng linh hoạt, sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, từ đó tìm đúng bản chất, quy luật vận động đặc thù của xã hội Việt Nam và xu thế vận động tất yếu của thời đại; đồng thời, đấu tranh một cách kiên quyết chống mọi biểu hiện của chủ nghĩa thực dụng, chủ nghĩa giáo điều, chủ nghĩa cơ hội..., Đảng ta đã xây dựng thành công đường lối cách mạng độc lập, tự chủ và sáng tạo để lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Ở tầm vĩ mô, công tác lý luận đã góp phần quan trọng trong việc kiến giải hàng loạt vấn đề khoa học - thực tiễn rất cơ bản và quan trọng, tiếp tục đưa đất nước vượt qua những khó khăn, thử thách, tiếp tục phát triển trên con đường xã hội chủ nghĩa, dưới ánh sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Đó là những vấn đề về đặc điểm và nội dung của thời đại ngày nay; về mô hình và con đường xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam; về sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa; về phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; về chủ động, tích cực hội nhập quốc tế; về xây dựng nền văn hóa Việt Nam, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước; về phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và đoàn kết quốc tế; về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; về xây dựng Đảng Cộng sản cầm quyền ngang tầm sự nghiệp đổi mới đất nước... Tất cả sự nỗ lực đó của công tác lý luận đã trực tiếp góp phần làm cho “con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta ngày càng được xác định rõ hơn”, đưa đất nước thoát khỏi cuộc khủng hoảng kinh
44 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
tế - xã hội trầm trọng kéo dài suốt hai thập niên cuối cùng của thế kỷ XX, bước vào thời kỳ phát triển mới ở thế kỷ XXI với thế và lực mới, với một gia tốc mới.
Đó chính là một trong những bài học lịch sử vô giá làm nên thắng lợi của cách mạng Việt Nam, góp phần vào sự phát triển sáng tạo và bảo vệ thành công chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, trên cơ sở bảo đảm sự thống nhất giữa lý luận cách mạng và thực tiễn cách mạng nhằm vừa nâng cao trình độ lý luận, vừa đẩy mạnh năng lực tổ chức thực tiễn cách mạng.
45
SỰ THỐNG NHẤT BIỆN CHỨNG
GIỮA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN,
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VÀ THỰC TIỄN CÁCH MẠNG VIỆT NAM
PGS.TS. NGUYỄN VĂN OÁNH*
N
hững năm gần đây, xuất hiện một số người phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin bằng cách tách rời, đối lập chủ
nghĩa Mác - Lênin với tư tưởng Hồ Chí Minh và thực tiễn cách mạng Việt Nam. Họ cho rằng “Đảng Cộng sản Việt Nam lấy chủ nghĩa Mác - Lênin làm nền tảng tư tưởng là sai lầm” (!). Họ lý giải rằng, chủ nghĩa Mác - Lênin ra đời ở châu Âu với nội dung đấu tranh giai cấp bỏ quên lợi ích dân tộc, không phù hợp với thực tiễn Việt Nam; rằng ở Việt Nam chỉ cần tư tưởng Hồ Chí Minh là đủ (!).
Để góp phần phê phán quan điểm sai lầm “phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin”, bài viết này trình bày sự thống nhất biện chứng giữa chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và thực tiễn cách mạng Việt Nam suốt thế kỷ XX đến nay, với ba nội dung:
_______________
* Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
46 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
- Chủ nghĩa Mác - Lênin là sự thống nhất giữa bản chất giai cấp công nhân với tính nhân dân và tính dân tộc. - Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định vai trò dẫn đường của chủ nghĩa Mác - Lênin với thắng lợi của cách mạng Việt Nam.
- Thực tiễn cách mạng Việt Nam và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
1. Chủ nghĩa Mác - Lênin là sự thống nhất giữa bản chất giai cấp công nhân với tính nhân dân và tính dân tộc
Chủ nghĩa Mác - Lênin là khoa học nghiên cứu về bản chất và điều kiện giải phóng giai cấp công nhân và nhân dân lao động trên phạm vi toàn thế giới khỏi mọi ách áp bức, bóc lột, bất công; khỏi mọi tình trạng nghèo nàn, lạc hậu và khỏi mọi sự phân chia giai cấp và đấu tranh giai cấp. Chủ nghĩa Mác - Lênin, hệ tư tưởng của giai cấp mang bản chất quốc tế, đồng thời mang tính nhân dân và tính dân tộc sâu sắc, vì muốn giải phóng mình trên phạm vi toàn thế giới thì “giai cấp vô sản mỗi nước trước hết phải giành lấy chính quyền, phải tự vươn lên thành giai cấp dân tộc, phải tự mình trở thành dân tộc, tuy hoàn toàn không phải theo cái nghĩa như giai cấp tư sản hiểu”1. Khi chủ nghĩa tư bản chuyển sang chủ nghĩa đế quốc, vấn đề dân tộc trở thành vấn đề dân tộc thuộc địa thì cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân chống giai cấp
_______________
1. C.Mác và Ph.Ăngghen: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1996, t.4, tr.623-624.
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 47
tư sản ở chính quốc và cuộc đấu tranh của nhân dân các dân tộc thuộc địa chống chủ nghĩa đế quốc gắn bó hữu cơ với nhau. Từ đó, V.I.Lênin đã nêu ra Cương lĩnh dân tộc với ba nội dung: “Các dân tộc hoàn toàn bình đẳng; các dân tộc được quyền tự quyết; liên hợp công nhân tất cả các dân tộc lại: đó là cương lĩnh dân tộc mà chủ nghĩa Mác, kinh nghiệm toàn thế giới và kinh nghiệm của nước Nga dạy cho công nhân”1. Cũng từ đó V.I.Lênin nêu ra khẩu hiệu: Vô sản tất cả các nước và các dân tộc bị áp bức, đoàn kết lại!.
Chủ nghĩa Mác - Lênin không chỉ mang bản chất giai cấp công nhân quốc tế mà còn mang tính nhân dân và tính dân tộc sâu sắc, là sự thống nhất giữa chủ nghĩa quốc tế của giai cấp công nhân và chủ nghĩa yêu nước. Đó là cơ sở lý luận và thực tiễn thời đại hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa giai cấp công nhân và dân tộc, độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Vì vậy, quan điểm cho rằng chủ nghĩa Mác - Lênin chỉ nói đến đấu tranh giai cấp bỏ quên lợi ích các dân tộc không phù hợp với thực tiễn Việt Nam là quan điểm sai lầm, cần phải phê phán.
2. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định vai trò dẫn đường của chủ nghĩa Mác - Lênin với thắng lợi của cách mạng Việt Nam
Chủ tịch Hồ Chí Minh đánh giá rất cao chủ nghĩa Mác - Lênin với cách mạng Việt Nam. Mở đầu cuốn Đường cách mệnh (năm 1927), Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đã trích ở trang đầu câu nói nổi tiếng của V.I.Lênin: “Không có lý luận _______________
1. V.I.Lênin: Toàn tập, Sđd, 1980, t.25, tr.375.
48 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
cách mệnh, thì không có cách mệnh vận động... Chỉ có theo lý luận cách mệnh tiền phong, đảng cách mệnh mới làm nổi trách nhiệm cách mệnh tiền phong”1, ở cuối phần một cuốn sách này, Người khẳng định vai trò dẫn đường của lý luận cách mạng và đảng cách mạng. Người viết:
“Cách mệnh trước hết phải có cái gì?
Trước hết phải có đảng cách mệnh, để trong thì vận động và tổ chức dân chúng, ngoài thì liên lạc với dân tộc bị áp bức và vô sản giai cấp mọi nơi. Đảng có vững cách mệnh mới thành công, cũng như người cầm lái có vững thuyền mới chạy. Đảng muốn vững thì phải có chủ nghĩa làm cốt, trong đảng ai cũng phải hiểu, ai cũng phải theo chủ nghĩa ấy. Đảng mà không có chủ nghĩa cũng như người không có trí khôn, tàu không có bàn chỉ nam.
Bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều, nhưng chủ nghĩa chân chính nhất, chắc chắn nhất, cách mệnh nhất là chủ nghĩa Lênin”2.
Năm 1951, trong Báo cáo chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh lại nhấn mạnh: “học tập chủ nghĩa, dùi mài tư tưởng, nâng cao lý luận, chỉnh đốn tổ chức - là những nhiệm vụ cần kíp của Đảng”3.
Năm 1960, trong bài Con đường dẫn tôi đến chủ nghĩa Lênin, Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp tục khẳng định: “Chủ nghĩa Lênin đối với chúng ta, những người cách mạng và nhân dân Việt Nam, không những là cái “cẩm nang” thần kỳ, không những là cái kim chỉ nam, mà còn là mặt trời soi sáng con
_______________
1, 2. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.2, tr.279, 289.
3. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.7, tr.33.
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 49
đường chúng ta đi tới thắng lợi cuối cùng, đi tới chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản”1.
Năm 1966, trong Bài nói ở lớp huấn luyện đảng viên mới do Thành ủy Hà Nội tổ chức, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Không có lý luận về chủ nghĩa xã hội khoa học thì không thể có lập trường giai cấp vững vàng”2. Người còn khẳng định: “Người cộng sản chúng ta không được phút nào quên lý tưởng cao cả của mình là: Suốt đời làm cách mạng phấn đấu cho Tổ quốc hoàn toàn độc lập, làm cho chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản thắng lợi hoàn toàn trên Tổ quốc ta và trên thế giới”3.
Năm 1969, trong Di chúc của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Tôi để lại mấy lời này, phòng khi tôi sẽ đi gặp cụ Các Mác, cụ Lênin và các vị cách mạng đàn anh khác”. Nội dung đầu tiên trong Di chúc là “Trước hết nói về Đảng”4. Tiếp đến, nói về đoàn viên và thanh niên, Bác cho rằng: “Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những người thừa kế xây dựng xã hội chủ nghĩa vừa “hồng” vừa “chuyên”.
Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết.
Nhân dân lao động ta ở miền xuôi cũng như ở miền núi, đã bao đời chịu đựng gian khổ bị chế độ phong kiến và thực dân áp bức bóc lột, lại kinh qua nhiều năm chiến tranh. Tuy vậy, nhân dân ta rất anh hùng, dũng cảm, hăng hái,
_______________
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.12, tr.563.
2, 3, 4. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.15, tr.113, 115, 611.
50 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
cần cù. Từ ngày có Đảng, nhân dân ta luôn luôn đi theo Đảng, rất trung thành với Đảng.
Đảng cần phải có kế hoạch thật tốt để phát triển kinh tế và văn hóa, nhằm không ngừng nâng cao đời sống của nhân dân”1.
Tóm lại, trong tư tưởng Hồ Chí Minh luôn có hình ảnh C.Mác và V.I.Lênin, có nội dung của chủ nghĩa Mác - Lênin, chủ nghĩa xã hội khoa học, Đảng Cộng sản và nhân dân lao động, trước hết là lớp trẻ. Từ đó cho thấy, chủ nghĩa Mác -
Lênin là cái cốt khoa học lý luận của tư tưởng Hồ Chí Minh. Từ bỏ chủ nghĩa Mác - Lênin nghĩa là từ bỏ cái cốt của tư tưởng Hồ Chí Minh. Đó sẽ là một sai lầm nghiêm trọng cần phải được phê phán.
3. Thực tiễn cách mạng Việt Nam và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh
Từ nửa cuối thế kỷ XIX đến nay, chủ nghĩa tư bản châu Âu, Bắc Mỹ mở rộng địa bàn thống trị của nó thông qua các cuộc chiến tranh xâm lược nước khác. Việt Nam trở thành đối tượng xâm lược của chủ nghĩa tư bản thực dân Pháp. Sau những cuộc đàn áp đẫm máu phong trào yêu nước Việt Nam nửa cuối thế kỷ XIX, thực dân Pháp đặt ách thống trị trên toàn cõi Đông Dương với cái tên mới “xứ Đông Dương thuộc Pháp gồm năm kỳ” (Bắc Kỳ, Trung Kỳ, Nam Kỳ, Ai Lao và Cao Miên), cái tên Việt Nam cũng không còn nữa.
_______________
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.15, tr.612.
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 51
Giai cấp tư sản thực dân Pháp đã từ chối hợp tác với phong trào Tây Du của cụ Phan Châu Trinh; giai cấp tư sản quân phiệt Nhật từ chối hợp tác với phong trào Đông Du của cụ Phan Bội Châu. Sự từ chối ấy bắt nguồn từ nguyên nhân sâu xa là không thể có sự hợp tác bình đẳng giữa kẻ thống trị với người bị trị, giữa kẻ cướp nước với những người mất nước. Trong lịch sử thời kỳ này ở Việt Nam, giai cấp tư sản Việt Nam có hai bộ phận: bộ phận tư sản dân tộc có tinh thần yêu nước nhưng yếu kém cả về kinh tế, chính trị, dễ thỏa hiệp về tư tưởng; bộ phận tư sản mại bản thì cam tâm làm tay sai cho thực dân, đế quốc.
Sau thất bại của các phong trào nói trên, con đường cứu nước như trong đêm tối, tưởng như không có con đường nào khác thoát khỏi kiếp nô lệ ngựa trâu mà lời tự vãn của cụ Phan Bội Châu đã nói lên điều đó: Trong đời tôi chứng kiến trăm lần thất bại chưa có một lần thành công.
Một câu hỏi đặt ra là, vì sao nhân dân Việt Nam, dân tộc Việt Nam với tinh thần yêu nước chống ngoại xâm đã từng đánh bại những quân xâm lược mạnh như quân Mông - Nguyên, quân Minh mà cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX trước khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời (1858-1929), các phong trào chống thực dân tư sản Pháp với tinh thần “khi nào người Tây nhổ hết cỏ nước Nam thì mới hết người Nam đánh Tây” lại cứ thất bại mãi. Người trả lời đúng câu hỏi trên là Nguyễn Tất Thành - Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh.
Trở lại lịch sử đầu thế kỷ XX, ai cũng biết sau nhiều năm suy ngẫm và bôn ba tìm đường cứu nước qua khoảng 30 quốc gia, Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã rút ra từ cách mạng tư sản Pháp và cách mạng tư sản Mỹ là các cuộc cách mạng không
52 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
đến nơi (tức là không triệt để). Rằng “Cách mệnh Pháp cũng như cách mệnh Mỹ, nghĩa là cách mệnh tư bản, cách mệnh không đến nơi, tiếng là cộng hòa và dân chủ, kỳ thực trong thì nó tước lục công nông, ngoài thì nó áp bức thuộc địa. Cách mệnh đã 4 lần rồi, mà nay công nông Pháp hẵng còn phải mưu cách mệnh lần nữa mới hòng thoát khỏi vòng áp bức. Cách mệnh An Nam nên nhớ những điều ấy”1. Đồng thời, từ phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, từ chủ nghĩa Mác -
Lênin, từ Cách mạng xã hội chủ nghĩa Tháng Mười Nga, Nguyễn Ái Quốc rút ra kết luận: Con đường để giải phóng thực sự các dân tộc bị áp bức chỉ có thể là con đường cách mạng vô sản, con đường đi tới chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản.
Sau 10 năm chuẩn bị trên cả ba phương diện: tư tưởng lý luận, đường lối chính trị và tổ chức cán bộ, Nguyễn Ái Quốc đã thống nhất lực lượng cách mạng Việt Nam với việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam vào đầu năm 1930. Do có Đảng lãnh đạo, đề ra đường lối cách mạng đúng đắn và sáng tạo -
đường lối độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, cách mạng Việt Nam đã vượt qua bốn cột mốc lớn: Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, kháng chiến chống thực dân Pháp thắng lợi (năm 1954), kháng chiến chống Mỹ, cứu nước thắng lợi (năm 1975) và đi lên xây dựng chế độ xã hội mới xã hội chủ nghĩa trên phạm vi cả nước, tiến hành đổi mới thắng lợi với mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Từ đó có thể kết luận, Đảng ta đã lãnh đạo
_______________
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.2, tr.296.
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 53
để thực hiện mục tiêu của cách mạng Việt Nam là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.
Không có thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 với sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) thì không có việc năm 1946, Chính phủ Pháp tiếp phái đoàn Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh dẫn đầu theo nghi thức tiếp nguyên thủ quốc gia. Không có thắng lợi của chín năm kháng chiến chống thực dân Pháp mà đỉnh cao là Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954 thì Pháp không thể ký Hiệp định Giơnevơ. Không có thắng lợi của 20 năm chống đế quốc Mỹ xâm lược với chiến thắng Điện Biên Phủ trên không năm 1972 trên bầu trời Hà Nội thì Mỹ không chịu ký Hiệp định Pari tháng Giêng năm 1973. Với thắng lợi của hơn 40 năm xây dựng chủ nghĩa xã hội trên phạm vi cả nước, trong đó có hơn 30 năm đổi mới, Việt Nam giữ vững hòa bình, độc lập dân tộc, chủ quyền quốc gia, tham gia tích cực các tổ chức quốc tế mà trước hết là ASEAN và Liên hợp quốc. Toàn bộ thắng lợi trên bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân cơ bản nhất là sự lãnh đạo đúng đắn, sáng tạo của Đảng Cộng sản Việt Nam lấy chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động. Từ đó không thể phủ nhận sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, phủ nhận vai trò dẫn đường của chủ nghĩa Mác - Lênin đối với những thắng lợi của cách mạng Việt Nam.
Trong suốt quá trình đổi mới, các văn kiện, nghị quyết của Đảng đều khẳng định vai trò của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam nói chung và quá trình đổi mới nói riêng. Đại hội đại biểu
54 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
toàn quốc lần thứ IX của Đảng rút ra bài học sau 15 năm đổi mới là: “trong quá trình đổi mới, phải kiên trì mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh”1. Từ đó, Đại hội khẳng định vị trí quan trọng của Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (năm 1991): “Cương lĩnh là ngọn cờ chiến đấu vì thắng lợi của sự nghiệp xây dựng nước Việt Nam từng bước quá độ lên chủ nghĩa xã hội, định hướng cho mọi hoạt động của Đảng hiện nay và trong những thập kỷ tới. Đảng và nhân dân ta quyết tâm xây dựng đất nước Việt Nam theo con đường xã hội chủ nghĩa trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh”2.
Văn kiện Đại hội X của Đảng tiếp tục rút ra bài học kinh nghiệm thành công của 20 năm đổi mới là: “trong quá trình đổi mới phải kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Đổi mới không phải từ bỏ mục tiêu chủ nghĩa xã hội mà là làm cho chủ nghĩa xã hội được nhận thức đúng đắn hơn và được xây dựng có hiệu quả hơn. Đổi mới không phải xa rời mà là nhận thức đúng, vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, lấy đó làm nền tảng tư tưởng của Đảng và kim chỉ nam cho hành động cách mạng”3. Từ đó khẳng định yêu cầu số một trong đổi mới, chỉnh
_______________
1, 2. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2001, tr.19, 20. 3. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2006, tr.70.
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 55
đốn Đảng là: “kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, không đa nguyên, đa đảng”1.
Trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (Bổ sung, phát triển năm 2011) được Đại hội lần thứ XI của Đảng thông qua, Đảng ta khẳng định: “nắm vững ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội - ngọn cờ vinh quang mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trao lại cho thế hệ hôm nay và các thế hệ mai sau. Độc lập dân tộc là điều kiện tiên quyết để thực hiện chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa xã hội là cơ sở bảo đảm vững chắc cho độc lập dân tộc. Xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa là hai nhiệm vụ chiến lược có quan hệ chặt chẽ với nhau”2; “Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động, lấy tập trung dân chủ làm nguyên tắc tổ chức cơ bản”3.
Đại hội XII của Đảng tiếp tục khẳng định: “Kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, vận dụng sáng tạo và phát triển phù hợp với thực tiễn Việt Nam; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lối đổi mới. Nâng cao bản lĩnh chính trị, trí tuệ, tính chiến đấu của toàn Đảng và của mỗi cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các cấp; không dao động trong bất cứ tình huống nào. Giữ vững bản chất giai
_______________
1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Sđd, tr.276.
2, 3. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Sđd, tr.66, 89.
56 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
cấp công nhân của Đảng, vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên”1.
Qua nội dung bài viết, một lần nữa cần khẳng định sự thống nhất biện chứng giữa chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh hợp thành nền tảng tư tưởng của Đảng, là nhân tố cơ bản bảo đảm những thắng lợi của cách mạng Việt Nam hơn 87 năm qua và trong những thập kỷ tiếp theo.
Để cuộc đấu tranh phê phán các quan điểm chống chủ nghĩa Mác - Lênin, chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam có hiệu quả, xin kiến nghị một số nội dung sau:
Một là, mỗi đảng viên của Đảng phải nêu cao ý thức tổ chức kỷ luật của Đảng theo Cương lĩnh, đường lối của Đảng. Mặt khác, Đảng cũng phải tiến hành công tác giáo dục lý luận về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng một cách có hiệu quả; có thái độ kiên quyết, xử lý nghiêm khắc theo Cương lĩnh và Điều lệ Đảng đối với những đảng viên xa rời mục tiêu, lý tưởng của Đảng là chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản.
Hai là, phải tiến hành cuộc đấu tranh tư tưởng lý luận một cách kiên quyết hơn, tích cực hơn, chủ động và sáng tạo hơn đối với các quan điểm phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
_______________
1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XI của Đảng, tr.82.
57
CON ĐƯỜNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA - SỰ LỰA CHỌN ĐÚNG ĐẮN, PHÙ HỢP VỚI QUY LUẬT TIẾN HÓA CỦA LỊCH SỬ
PGS.TS. NGUYỄN TRỌNG PHÚC*
N
ghiên cứu, tổng kết sự phát triển của lịch sử loài người, C.Mác đã chứng minh về sự thay thế tất yếu
của các chế độ từ chế độ cộng sản nguyên thủy đến chế độ chiếm hữu nô lệ, chế độ phong kiến, chế độ tư bản và chế độ xã hội chủ nghĩa. Đó là lý luận về hình thái kinh tế - xã hội mà cho đến nay, giá trị khoa học và hiện thực của nó ngày càng được khẳng định và làm sáng tỏ. Với những phát minh vĩ đại, C.Mác được thế giới suy tôn là một trong số những nhà khoa học hàng đầu không chỉ của thế kỷ XIX mà của cả thiên niên kỷ.
Khi phát kiến học thuyết chủ nghĩa xã hội khoa học, C.Mác và Ph.Ăngghen đã phát triển những ý tưởng tốt đẹp về chủ nghĩa xã hội trước đó. Điều quan trọng không phải dừng lại ở ý tưởng hay mong muốn thành tâm trong sự nghiệp giải phóng giai cấp cần lao, giải phóng con người mà _______________
* Nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
58 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
phải là tính hiện thực. Ph.Ăngghen từng nhấn mạnh, từ khi chủ nghĩa xã hội trở thành một khoa học, đòi hỏi phải đối xử với nó như một khoa học, nghĩa là phải được nghiên cứu. Ph.Ăngghen cho rằng: “Muốn làm cho chủ nghĩa xã hội thành một khoa học thì trước hết phải đặt chủ nghĩa xã hội trên một cơ sở hiện thực”1. Giá trị khoa học chính là ở cơ sở hiện thực, ở khả năng hiện thực hóa học thuyết ấy. C.Mác cũng nhấn mạnh giữa xã hội tư bản chủ nghĩa và xã hội cộng sản chủ nghĩa là một thời kỳ cải biến cách mạng từ xã hội này sang xã hội khác. Đó là lý luận về thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội cần được kiểm chứng từ thực tiễn. Nhận thức của C.Mác và Ph.Ăngghen về chủ nghĩa xã hội và quá độ lên chủ nghĩa xã hội đã được xác định trên những vấn đề cơ bản về kinh tế, chính trị, xã hội. Các ông không coi học thuyết mà các ông nêu ra là giáo điều, là công thức có sẵn hay cái gì đó đã hoàn tất, mà cần được bổ sung, phát triển từ hiện thực lịch sử.
Phát triển tư tưởng của C.Mác và Ph.Ăngghen, V.I.Lênin và Đảng Bônsêvích Nga đã bắt đầu hiện thực hóa lý luận chủ nghĩa xã hội khoa học từ thắng lợi của cuộc Cách mạng Tháng Mười năm 1917. Trước đó, V.I.Lênin đã nêu rõ: “người ta không thể coi cách mạng xã hội chủ nghĩa là một công cuộc làm một lần thì xong, mà phải coi đó là một thời đại”2. Sau Cách mạng Tháng Mười, trong nhiều tác phẩm quan trọng và từ thực tiễn của cách mạng xã hội chủ nghĩa, V.I.Lênin đã nêu rõ những nội dung hay những đặc trưng _______________
1. C.Mác và Ph.Ăngghen: Toàn tập, Sđd, 1996, t.19, tr.293. 2. V.I.Lênin: Toàn tập, Sđd, 2006, t.26, tr.444.
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 59
của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Chính sách kinh tế mới (NEP) do V.I.Lênin khởi xướng đã làm sáng tỏ hơn những quy luật xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội được đẩy mạnh ở Liên Xô mặc dù Chính sách kinh tế mới (NEP) không được tiếp tục thực hiện triệt để. Trước Cách mạng Tháng Mười, nước Nga có trình độ phát triển tư bản trung bình. Ngày 30-
12-1922 thành lập Liên bang Xôviết (Liên Xô), các nước thành viên còn ở trình độ rất lạc hậu cả về kinh tế và xã hội. Phát triển theo con đường xã hội chủ nghĩa, Liên Xô đã có bước phát triển mạnh mẽ về kinh tế, nhất là công nghiệp hóa, tăng cường sức mạnh của lực lượng xã hội và chế độ chính trị. Nếu không có sức mạnh đó thì Liên Xô không thể chiến thắng trong cuộc chiến tranh giữ nước vĩ đại và đánh bại chủ nghĩa phát xít hùng mạnh và tàn bạo, góp phần cùng các lực lượng Đồng minh tiêu diệt chủ nghĩa phát xít, quân phiệt, cứu loài người khỏi thảm họa. Đó là hiện thực lịch sử không ai có thể phủ nhận. Chính con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô đã có ý nghĩa khai phá và cổ vũ các dân tộc tiến lên theo mục tiêu cao cả của chủ nghĩa xã hội là xây dựng một xã hội không còn áp bức, bất công, một xã hội thật sự vì nhân dân, vì con người.
Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Liên Xô tiếp tục đẩy mạnh xây dựng chủ nghĩa xã hội. Nhiều nước ở Đông Âu và châu Á từng bước hoàn thành cuộc cách mạng dân tộc dân chủ, tiến lên cách mạng xã hội chủ nghĩa và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Thế giới hình thành hai hệ thống đối lập trong chiến tranh lạnh: hệ thống tư bản chủ nghĩa và hệ thống xã hội chủ nghĩa. Liên Xô trở thành một siêu cường quốc trong
60 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
cục diện tồn tại hai siêu cường là Mỹ và Liên Xô. Cuộc đấu tranh giữa hai hệ thống, hai siêu cường không chỉ là đấu tranh đơn thuần về ý thức hệ mà là giữa chế độ xã hội chủ nghĩa hiện thực và chủ nghĩa tư bản, đế quốc. Chủ nghĩa xã hội hiện thực đã tự khẳng định sức mạnh và những ưu việt không thể phủ nhận.
Một chế độ xã hội mới ra đời là một quá trình lịch sử. Đó là quá trình tự hoàn thiện và loại bỏ những gì không đúng, không thích hợp. Các nước tư bản đạt tới trình độ phát triển cao cũng phải trải qua mấy thế kỷ để thực hiện nội dung cách mạng tư sản, loại bỏ những tàn tích phong kiến. Liên Xô, các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu và các nước khác trải qua mấy chục năm xây dựng chủ nghĩa xã hội có được những thành tựu to lớn nhưng cũng bộc lộ những khuyết điểm, yếu kém cần phải sửa chữa thông qua cải cách, cải tổ, đổi mới. Những yếu kém, khuyết điểm dễ thấy ở các nước xã hội chủ nghĩa là lực lượng sản xuất, khoa học - công nghệ còn kém phát triển so với các nước tư bản, do đó năng suất lao động, hiệu quả kinh tế thấp. Quan hệ sản xuất có những yếu tố cản trở sự phát triển lực lượng sản xuất, hạn chế những động lực phát triển kinh tế. Những vấn đề xã hội, chính sách xã hội để nâng cao đời sống nhân dân còn hạn chế. Chế độ chính trị có những khuyết tật về chủ nghĩa quan liêu, đặc quyền, đặc lợi, tham nhũng, vi phạm dân chủ và quyền làm chủ của nhân dân. Những hạn chế, khuyết điểm đó tồn tại trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, nghĩa là chưa có chủ nghĩa xã hội đầy đủ, là điều khó tránh. Hạn chế, khuyết điểm đó cũng do nhận thức chưa rõ, chưa đúng với quy luật, đặc trưng của thời kỳ quá độ theo quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin và
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 61
hoàn toàn có thể sửa chữa được. Sự đổ vỡ của mô hình chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và các nước Đông Âu không phải do những hạn chế, khuyết điểm đó mà do cách thức và động cơ sửa chữa. Chủ nghĩa cơ hội, những phần tử chống chủ nghĩa xã hội đã cố tình làm cho những khuyết điểm thêm trầm trọng và lấy đó làm cái cớ để xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa.
Chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu sụp đổ là tổn thất lớn đối với phong trào cách mạng thế giới. Không một người cách mạng chân chính nào lại không thấy đau buồn về tổn thất đó. Sự thật đó đặt ra yêu cầu khách quan phải nhận thức lại để tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa và xây dựng chủ nghĩa xã hội phù hợp với quy luật và thực tiễn. Cần phải nhấn mạnh một thực tiễn sinh động là, từ đầu thập niên 90 của thế kỷ XX đến nay, một số nước theo con đường xã hội chủ nghĩa vẫn kiên định mục tiêu, lý tưởng, tiến hành cải cách, đổi mới, giành được những thành tựu to lớn và tiếp tục phát triển. Xu hướng xã hội chủ nghĩa phát triển mới ở một số nước mà lực lượng cánh tả cầm quyền. Thế giới hiện nay đang tồn tại các nước có chế độ chính trị khác nhau, trong đó có các nước theo con đường xã hội chủ nghĩa. Dù đang còn phải trải qua khó khăn, thách thức, song theo quy luật tiến hóa của lịch sử, loài người nhất định sẽ tiến tới chủ nghĩa xã hội.
Ở Việt Nam, nhận thức về chủ nghĩa xã hội bắt đầu từ những năm 20 của thế kỷ XX, khi Nguyễn Ái Quốc tiếp thu chủ nghĩa Mác - Lênin và xác định con đường đấu tranh giải phóng dân tộc Việt Nam. Độc lập dân tộc là điều Nguyễn Ái Quốc khẳng định trên hết, trước hết. Giành độc lập rồi hoàn toàn có thể phát triển theo con đường xã hội chủ nghĩa. Chủ
62 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
nghĩa xã hội là chế độ xã hội tốt đẹp, là sự bảo đảm vững chắc cho độc lập dân tộc.
Năm 1921, Nguyễn Ái Quốc cho rằng, do điều kiện về văn hóa, xã hội và lịch sử “cho phép chủ nghĩa cộng sản thâm nhập vào châu Á dễ dàng hơn là ở châu Âu”1, cần phải nhận thức chủ nghĩa cộng sản cho đúng đắn. Không nên nhận thức chủ nghĩa cộng sản là sự phá bỏ tất cả hoặc chỉ là giải phóng khỏi ách thống trị của nước ngoài. Cương lĩnh đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam (năm 1930) xác định rõ con đường đấu tranh, làm cho nước Nam hoàn toàn độc lập để đi tới xã hội cộng sản. Luận cương chính trị tháng 10-1930 xác định cách mạng Việt Nam “bỏ qua thời kỳ tư bổn mà tranh đấu thẳng lên con đường xã hội chủ nghĩa”2.
Đó là sự lựa chọn đúng đắn con đường phát triển của cách mạng và dân tộc Việt Nam. Sự lựa chọn đó đã được khẳng định từ năm 1930, khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời trong lúc các phong trào yêu nước từ lập trường Cần Vương đến lập trường tư sản, tiểu tư sản, qua khảo nghiệm của lịch sử đều lần lượt thất bại. Con đường cách mạng do người cộng sản cũng là người yêu nước Nguyễn Ái Quốc khởi xướng được những nhà yêu nước nổi tiếng khi đó ủng hộ và đặt niềm tin. Phan Châu Trinh trong thư gửi Nguyễn Ái Quốc ở Pari ngày 18-2-1922 đã khuyên Nguyễn Ái Quốc trở về nước “hô hào quốc dân đồng bào đồng tâm hiệp lực đánh đổ cường quyền áp chế”3. Phan Châu Trinh thấy Nguyễn Ái Quốc _______________
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.1, tr.47.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng toàn tập, Sđd, t.2, tr.94. 3. Đinh Xuân Lâm (Chủ biên): Đại cương lịch sử Việt Nam, Nxb. Giáo dục, Hà Nội, 2006, t.II, tr.252.
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 63
như “cây đương lộc”, “nghị lực có thừa, dày công học hỏi, lý thuyết tinh thông”1. Còn Phan Bội Châu trong thư gửi Nguyễn Ái Quốc ở Quảng Châu (Trung Quốc) ngày 14-2- 1925 đã hoàn toàn đặt niềm tin vào Nguyễn Ái Quốc: “Bây giờ đem kẻ già này so với cháu, bác thấy rất xấu hổ. Nhận được liên tiếp hai lá thư của cháu, bác cảm thấy vừa buồn vừa mừng. Buồn là buồn cho thân bác, mà mừng là mừng cho đất nước ta. Việc thừa kế nay đã có người... Việc gây dựng lại giang sơn, ngoài cháu có ai để nhờ ủy thác, gánh vác trách nhiệm thay mình”2.
Từ năm 1930 đến nay, Đảng Cộng sản Việt Nam do Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh sáng lập đã lãnh đạo toàn dân tộc Việt Nam thực hiện mục tiêu, con đường đã lựa chọn và đã đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Thắng lợi của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 chấm dứt chế độ phong kiến, thuộc địa, mở ra thời đại độc lập vẻ vang của dân tộc. Thắng lợi của các cuộc kháng chiến oanh liệt chống thực dân, đế quốc, giải phóng và bảo vệ Tổ quốc, giành độc lập, thống nhất hoàn toàn. Thắng lợi của công cuộc đổi mới đưa đất nước quá độ lên chủ nghĩa xã hội với những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Đó là những thắng lợi vĩ đại của toàn dân tộc Việt Nam do Đảng Cộng sản lãnh đạo, được toàn dân và cả thế giới khẳng định và không một thế lực thù địch nào có thể xuyên tạc hoặc phủ nhận.
Quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam đã có _______________
1. Đinh Xuân Lâm (Chủ biên): Đại cương lịch sử Việt Nam, Sđd, tr.252.
2. Hồ Chí Minh: Tiểu sử, Nxb. Lý luận chính trị, Hà Nội, 2006, tr.161.
64 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
được những thành quả quan trọng. Đó là sức mạnh của chế độ chính trị vì nhân dân, vì lợi ích của quốc gia, dân tộc với chế độ dân chủ nhân dân và từng bước phát triển nền dân chủ xã hội chủ nghĩa gắn liền với pháp chế xã hội chủ nghĩa. Từng bước xác lập nền kinh tế xã hội chủ nghĩa với sự phát triển lực lượng sản xuất, cơ sở vật chất - kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội thông qua quá trình công nghiệp hóa, nhận thức ý nghĩa then chốt của cách mạng khoa học và kỹ thuật, và xóa bỏ chế độ người bóc lột người. Thực hiện các chính sách xã hội để từng bước bảo đảm đời sống nhân dân và sự công bằng xã hội. Xây dựng văn hóa và con người với sự kết hợp chủ nghĩa yêu nước và lý tưởng xã hội chủ nghĩa. Tăng cường quốc phòng, an ninh, đối ngoại. Chính sức mạnh của chế độ xã hội chủ nghĩa đã bảo đảm cho miền Bắc đứng vững và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của hậu phương lớn đối với tiền tuyến lớn miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Cũng chính sức mạnh của chế độ xã hội chủ nghĩa đã bảo đảm cho cả nước sau năm 1975 vượt qua những khó khăn, thử thách nặng nề, bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong cuộc chiến tranh biên giới Tây Nam và xung đột biên giới phía Bắc, tiếp tục có những bước phát triển mới.
Với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, nói rõ sự thật, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng (tháng 12-1986) trong khi khẳng định những thành quả cũng đã thẳng thắn chỉ ra những khuyết điểm, yếu kém dẫn tới khó khăn, trì trệ kéo dài trong xây dựng chủ nghĩa xã hội và khủng hoảng kinh tế - xã hội. Nguyên nhân của tình trạng đó là bệnh chủ quan, duy ý chí, nóng vội trong cải tạo xã hội chủ nghĩa và đề ra các chủ trương, chính sách; chưa
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 65
tôn trọng và vận dụng đúng đắn các quy luật khách quan, nhất là các quy luật và đặc trưng của thời kỳ quá độ phù hợp với đặc điểm thực tiễn Việt Nam. Thẳng thắn nhìn nhận sự không thành công trong thực hiện quy luật quan hệ sản xuất phải phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất. “Kinh nghiệm thực tế chỉ rõ: lực lượng sản xuất bị kìm hãm không chỉ trong trường hợp quan hệ sản xuất lạc hậu, mà cả khi quan hệ sản xuất phát triển không đồng bộ, có những yếu tố đi quá xa so với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất. Tình hình thực tế của nước ta đòi hỏi phải coi trọng những hình thức kinh tế trung gian, quá độ từ thấp lên cao, từ quy mô nhỏ lên quy mô lớn”1.
Đường lối đổi mới toàn diện do Đại hội VI khởi xướng là kết tinh của tư duy lý luận mới, nhận thức đúng đắn về chủ nghĩa xã hội và quá độ lên chủ nghĩa xã hội phù hợp với thực tiễn Việt Nam, khắc phục tư duy chủ quan, giản đơn, nóng vội, giáo điều. Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh sự cần thiết phải nắm bắt sâu sắc đặc điểm riêng của Việt Nam để tìm ra hình thức, bước đi và quy luật riêng của Việt Nam, không thể làm giống như nước khác. Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu rõ: “Cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa là một cuộc biến đổi khó khăn nhất và sâu sắc nhất. Chúng ta phải xây dựng một xã hội hoàn toàn mới xưa nay chưa từng có trong lịch sử dân tộc ta. Chúng ta phải thay đổi triệt để những nếp sống, thói quen, ý nghĩ và thành kiến có gốc rễ sâu xa hàng ngàn năm. Chúng ta phải thay đổi quan hệ sản xuất _______________
1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng toàn tập, Sđd, t.47, tr.390.
66 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
cũ, xóa bỏ giai cấp bóc lột, xây dựng quan hệ sản xuất mới không có bóc lột áp bức”1.
“Trong những điều kiện như thế, chúng ta phải dùng những phương pháp gì, hình thức gì, đi theo tốc độ nào để tiến dần lên chủ nghĩa xã hội?... Chúng ta phải nâng cao sự tu dưỡng về chủ nghĩa Mác - Lênin để dùng lập trường, quan điểm, phương pháp chủ nghĩa Mác - Lênin mà tổng kết những kinh nghiệm của Đảng ta, phân tích một cách đúng đắn những đặc điểm của nước ta. Có như thế, chúng ta mới có thể dần dần hiểu được quy luật phát triển của cách mạng Việt Nam, định ra được những đường lối, phương châm, bước đi cụ thể của cách mạng xã hội chủ nghĩa thích hợp với tình hình nước ta”2.
Từ đường lối cách mạng xã hội chủ nghĩa của Đại hội III (tháng 9-1960), Đại hội IV (tháng 12-1976) đến đường lối đổi mới của Đại hội VI (tháng 12-1986) là bước phát triển rất quan trọng về tư duy lý luận của Đảng Cộng sản Việt Nam về chủ nghĩa xã hội và về thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Đó cũng là kết quả của sự tổng kết và khảo nghiệm thực tiễn rất phong phú và sinh động. Trên cơ sở đổi mới tư duy lý luận và trả lời những vấn đề do thực tiễn đặt ra mà Đại hội VII của Đảng (tháng 6-1991) thông qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội và Cương lĩnh này đã được bổ sung, phát triển tại Đại hội XI của Đảng (tháng 01-2011).
Quá trình đổi mới theo con đường xã hội chủ nghĩa đã tạo ra những chuyển biến căn bản và sâu sắc diện mạo của đất _______________
1, 2. Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.11, tr.91-92, 92.
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 67
nước, xã hội và đời sống của nhân dân. Một là, đã chuyển đổi từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung, khép kín, kinh tế hiện vật, công hữu, bao cấp sang nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, đa sở hữu, vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Hai là, về chính trị, từ thực hiện những chức
năng, nhiệm vụ của chuyên chính vô sản sang xây dựng, hoàn thiện hệ thống chính trị, xây dựng Nhà nước pháp quyền, không ngừng hoàn thiện hệ thống pháp luật, phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, bảo đảm quyền công dân, quyền con người; đổi mới và nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền của Đảng Cộng sản. Ba là, thực hiện tốt hơn những vấn đề xã hội và chính sách xã hội, củng cố đoàn kết và đồng thuận xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, không ngừng cải thiện đời sống vật chất và văn hóa, tinh thần của nhân dân, từng bước thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội. Bốn là, tích cực và chủ động hội nhập quốc tế, thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa các quan hệ, Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy, thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế; tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, biển, đảo của Tổ quốc, bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc.
Nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn luôn luôn được Đảng Cộng sản Việt Nam coi trọng để có được những luận cứ khoa học vững chắc cho việc hoạch định Cương lĩnh, đường lối, chiến lược phát triển và chính sách. Từ những chuyển biến của thực tiễn đất nước dựa trên nền tảng tư tưởng là
68 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, nhận thức về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam đã ngày càng sáng tỏ hơn. Sáng tỏ về mục tiêu và mô hình xã hội xã hội chủ nghĩa mà Việt Nam phấn đấu xây dựng với tám đặc trưng, trong đó nội dung hàng đầu là xây dựng xã hội dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Sáng tỏ hơn những vấn đề kinh tế, chính trị, xã hội, văn hóa, con người của thời kỳ quá độ, nhất là những hình thức tổ chức kinh tế, xã hội quá độ, chặng đường, bước đi của thời kỳ quá độ. Sáng tỏ hơn khả năng bỏ qua chủ nghĩa tư bản, bỏ qua quan hệ sản xuất và kiến trúc thượng tầng tư bản chủ nghĩa, nhưng có thể kế thừa những thành tựu loài người đạt được dưới chế độ tư bản, nhất là thành tựu về khoa học - công nghệ. Sáng tỏ hơn trong những định hướng lớn trong xây dựng, phát triển đất nước và xử lý đúng đắn các mối quan hệ lớn đã được Đại hội XI của Đảng xác định, bảo đảm cho đất nước phát triển nhanh và bền vững.
Chủ nghĩa xã hội trên thế giới mới trải qua lịch sử xây dựng gần một trăm năm, có thành công, khuyết điểm và cả sự đổ vỡ. Sự ra đời đầy khó khăn của một xã hội hoàn toàn mới là điều dễ hiểu. Con đường phát triển chẳng bao giờ thẳng tắp, dễ dàng. Cách mạng tư sản trước đây, có nước đã phải làm lại nhiều lần và trải qua mấy thế kỷ mới trở thành nước tư bản phát triển. Sự đổ vỡ, thất bại của mô hình chủ nghĩa xã hội từ những sai lầm chủ quan của Đảng cầm quyền vẫn cần được tiếp tục nghiên cứu và có được những lý giải khoa học. Từ bài học Liên Xô, Đông Âu, các nước đang kiên định con đường xã hội chủ nghĩa vẫn tiếp tục phát triển với nhận thức phù hợp với đặc điểm mỗi nước và đạt
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 69
được những thành tựu quan trọng. Trên thực tế, quá trình toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế đang diễn ra với sự tham gia của tất cả các nước có chế độ chính trị khác nhau, trong đó có các nước đang xây dựng và hướng tới mục tiêu của chủ nghĩa xã hội.
Việt Nam đang đổi mới thành công và từng bước hiện thực hóa mục tiêu của chủ nghĩa xã hội. Việt Nam công khai con đường xã hội chủ nghĩa với vai trò lãnh đạo, cầm quyền của Đảng Cộng sản và quản lý, điều hành của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đã và đang đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Việt Nam phát triển theo con đường xã hội chủ nghĩa và được đông đảo các nước hợp tác để cùng phát triển trong xu thế hội nhập quốc tế. Việt Nam đang có quan hệ ngoại giao với 185 nước và vùng lãnh thổ trong tổng số 193 nước thành viên Liên hợp quốc, có quan hệ đối tác chiến lược với 13 nước gồm những cường quốc và các nước phát triển hàng đầu, tham gia nhiều diễn đàn thế giới, khu vực và nhiều tổ chức của Liên hợp quốc. Vị thế quốc tế của Việt Nam tự nó khẳng định tính đúng đắn của con đường xây dựng, phát triển đất nước.
Con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam vẫn còn những khuyết điểm, yếu kém cả về kinh tế, xã hội, văn hóa, đạo đức hay sự lãnh đạo, quản lý. Đó là khuyết điểm trong quá trình phát triển và không thể vì những khuyết điểm, yếu kém đó để phủ nhận những thành tựu cơ bản và lớn lao đang làm biến đổi sâu sắc đất nước. Con đường xã hội chủ nghĩa để hướng tới một xã hội tốt đẹp, thật sự vì con người, vì lợi ích quốc gia, dân tộc thì tại sao lại phải từ bỏ?. Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo toàn dân xây dựng chủ
70 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
nghĩa xã hội là vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Để đạt tới mục tiêu đó cần sự nỗ lực đóng góp công sức, trí tuệ của mỗi người, của toàn dân với sức sáng tạo to lớn.
Những người phê phán con đường xã hội chủ nghĩa đã cố tình phủ nhận lịch sử, quay lưng lại với thực tiễn, thành quả phát triển của đất nước, để thực hiện mưu đồ chính trị, xóa bỏ thành quả cách mạng, xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa và vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, đưa đất nước đi chệch hướng để thực hiện tham vọng chính trị của họ. Điều dễ thấy là họ lợi dụng những khuyết điểm, yếu kém rồi thổi phồng lên để phê phán, phủ nhận. Những thành tựu và những điều tốt đẹp thì họ lại tìm cách bóp méo, xuyên tạc và phủ nhận. Vì vậy, cần phải tỉnh táo và có đủ trí tuệ, bản lĩnh để nhận diện và bác bỏ quan điểm sai trái đó. Chúng ta quyết tâm sửa chữa những khuyết điểm, yếu kém và vững tin vào con đường đúng đắn. Lịch sử đất nước, dân tộc đang phát triển trên con đường đúng đắn đó và không thế lực nào có thể cản trở, phá hoại, vì đó là con đường phù hợp với quy luật tiến hóa của lịch sử.
71
KIÊN ĐỊNH CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH TRONG
CÔNG CUỘC ĐỔI MỚI ĐẤT NƯỚC VÌ ĐỘC LẬP DÂN TỘC VÀ CHỦ NGHĨA XÃ HỘI
Thiếu tướng, PGS.TS. NGUYỄN VĨNH THẮNG*
T
rong quá trình thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình” nhằm chống phá cách mạng Việt Nam, các thế lực thù
địch rất quan tâm đến việc chống phá nền tảng tư tưởng, lý luận của Đảng Cộng sản Việt Nam, đó là chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Chúng luôn tìm mọi cách để xuyên tạc, hạ thấp và đi đến phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong đời sống tinh thần của xã hội Việt Nam. Vì vậy, bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh vừa là nhiệm vụ cơ bản, lâu dài, vừa là nhiệm vụ cấp bách, trước mắt trong công tác tư tưởng, lý luận ở nước ta hiện nay. Đại hội XII của Đảng khẳng định: “đẩy mạnh tuyên truyền, học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước phù hợp với từng đối tượng theo hướng cụ thể, thiết thực, hiệu quả... Tăng cường _______________
* Nguyên Viện trưởng Viện Khoa học xã hội nhân văn quân sự, Bộ Quốc phòng.
72 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; chủ động ngăn chặn, phản bác các thông tin, quan điểm xuyên tạc, sai trái, thù địch”1.
Trong quá trình vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào thực tiễn cách mạng Việt Nam và tổ chức lãnh đạo, chỉ đạo cuộc đấu tranh cách mạng của nhân dân ta giành được những thắng lợi to lớn, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định vai trò to lớn của lý luận cách mạng, của chủ nghĩa Mác - Lênin đối với cách mạng Việt Nam. Người viết: “Chủ nghĩa Lênin đối với chúng ta, những người cách mạng và nhân dân Việt Nam, không những là cái “cẩm nang” thần kỳ, không những là cái kim chỉ nam, mà còn là mặt trời soi sáng con đường chúng ta đi tới thắng lợi cuối cùng, đi tới chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản”2.
Chủ tịch Hồ Chí Minh là lãnh tụ thiên tài, là nhà tư tưởng vĩ đại của cách mạng Việt Nam đã tiếp thu và vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin vào thực tiễn Việt Nam trên tinh thần độc lập, tự chủ, sáng tạo. Người đã nắm bắt sâu sắc bản chất cách mạng và khoa học của học thuyết Mác - Lênin, đồng thời kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại. Từ đó hình thành nên một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam. Đây là tài sản tinh thần quý giá của Đảng Cộng sản Việt Nam và
_______________
1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Sđd, tr.200-201.
2. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.12, tr.563.
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 73
của dân tộc Việt Nam, mãi mãi soi đường cho sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta giành thắng lợi.
Từ thực tiễn thắng lợi của cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và cách mạng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, nhất là thắng lợi của nhân dân ta trong các cuộc chiến tranh nhân dân giải phóng dân tộc, chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc, cũng như trong công cuộc đổi mới đất nước vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, Đại hội XII của Đảng tiếp tục khẳng định: “Kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, vận dụng sáng tạo và phát triển phù hợp với thực tiễn Việt Nam”1.
Trong lịch sử tư tưởng nhân loại, chưa từng có một học thuyết chính trị - xã hội nào mà ngay từ khi mới xuất hiện lại thu hút sự quan tâm nghiên cứu, diễn ra cuộc đấu tranh về hệ tư tưởng giữa các lập trường tư tưởng đối lập nhau như sự ra đời của chủ nghĩa Mác - Lênin. Cuộc đấu tranh hệ tư tưởng đó đã diễn ra ngay từ khi chủ nghĩa Mác -
Lênin mới ra đời cho đến tận ngày nay. Điều đó không phải ngẫu nhiên, bởi vì chủ nghĩa Mác - Lênin là một khoa học, sự ra đời của chủ nghĩa Mác - Lênin đã khẳng định tính cách mạng và khoa học của một hệ thống lý luận mới, đã thực sự giải đáp được những vấn đề mà thực tiễn cuộc sống của toàn nhân loại đã, đang và sẽ đặt ra. Trong lúc toàn bộ hệ thống lý luận của hệ tư tưởng tư sản đều tìm cách chứng minh cho việc duy trì sự tồn tại “vĩnh hằng” của chủ nghĩa tư bản và giai cấp tư sản, thì ngược lại, chủ nghĩa Mác - Lênin _______________
1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Sđd, tr.199.
74 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
đã tuyên chiến với hệ tư tưởng tư sản, khẳng định sự diệt vong tất yếu không thể tránh khỏi của chủ nghĩa tư bản và sự tất thắng của chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản trên phạm vi toàn thế giới. Chính vì thế mà chủ nghĩa Mác -
Lênin đã “gây ra” sự thù địch mạnh nhất và sự căm thù lớn nhất của giai cấp tư sản.
Lợi dụng sự sụp đổ của mô hình chủ nghĩa xã hội hiện thực ở Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu, các nhà tư tưởng của giai cấp tư sản và bọn cơ hội, xét lại chủ nghĩa Mác - Lênin đã tuyên truyền, xuyên tạc, tấn công quyết liệt chủ nghĩa Mác - Lênin, lớn tiếng cho rằng chủ nghĩa Mác - Lênin đã lỗi thời, lạc hậu, rằng chủ nghĩa Mác -
Lênin chỉ có giá trị ở cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX, thế kỷ XXI không còn phù hợp nữa. Chúng cho rằng, “chủ nghĩa Mác là sản phẩm của nền văn minh cơ khí, nó chỉ thích hợp với thế kỷ XIX chứ không dung hợp với thời đại ngày nay”; rằng “sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở một mảng lớn trên thế giới chứng tỏ chủ nghĩa Mác - Lênin là một sai lầm” (!)
Đồng thời, các thế lực thù địch cũng ra sức phủ nhận tư tưởng Hồ Chí Minh. Chúng cho rằng, tư tưởng Hồ Chí Minh là sự sao chép chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam; đem đối lập tư tưởng Hồ Chí Minh với chủ nghĩa Mác - Lênin; cho rằng tư tưởng Hồ Chí Minh theo chủ nghĩa dân tộc; rằng, “Hồ Chí Minh là người tiếp thu mù quáng chủ nghĩa Mác -
Lênin”, chứ không hề có tư tưởng cao siêu; du nhập chủ nghĩa Mác - Lênin với thuyết đấu tranh giai cấp gây ra cảnh “nồi da nấu thịt” suốt mấy chục năm là một sai lầm mà lịch sử không bao giờ tha thứ” (!).
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 75
Hiện nay và những năm sắp tới, lợi dụng những khó khăn, những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới, khu vực và trong nước, các thế lực thù địch đang và sẽ tiếp tục ra sức chống phá cách mạng Việt Nam, chống phá công cuộc đổi mới đất nước vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội của nhân dân ta. Đặc biệt là tiếp tục công kích, xuyên tạc, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh để đi tới xóa bỏ nền tảng lý luận của Đảng ra khỏi đời sống tinh thần của xã hội ta. Cùng với những âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch thì những diễn biến trong đời sống xã hội, sự tác động từ mặt tiêu cực của cơ chế thị trường, quá trình mở cửa, hội nhập quốc tế đã làm cho một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên và nhân dân phai nhạt mục tiêu, lý tưởng xã hội chủ nghĩa, chạy theo lối sống thực dụng, giảm sút niềm tin vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và sự tất yếu thắng lợi của chủ nghĩa xã hội.
Trong những năm tới đây, mục tiêu chống phá của các thế lực thù địch đối với nước ta trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận không hề thay đổi, các thế lực thù địch sẽ tiếp tục thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình” với những âm mưu, thủ đoạn mới nhằm xoá bỏ ảnh hưởng của chủ nghĩa Mác -
Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong đời sống tinh thần của xã hội ta. Xuyên tạc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước ta trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Truyền bá hệ tư tưởng tư sản phản động, xuyên tạc, hạ thấp, phủ nhận để đi tới xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với cách mạng Việt Nam, hòng làm sụp đổ chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
76 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
Để thực hiện mục tiêu cơ bản, xuyên suốt trong chống phá cách mạng Việt Nam trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận nói chung, chống phá chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh nói riêng, các thế lực thù địch sẽ tập trung chống phá trên các vấn đề chủ yếu sau đây: xuyên tạc, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin trên các nguyên lý cơ bản như: lý luận về hình thái kinh tế - xã hội, học thuyết giá trị thặng dư, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân; phủ nhận tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng ta; phủ nhận mục tiêu, lý tưởng, con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; hạ thấp và đi đến phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với cách mạng Việt Nam, nhất là kêu gọi “đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập”!.
Đồng thời, các thế lực thù địch sẽ tiếp tục xuyên tạc, phá hoại Cương lĩnh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước ta, nhất là các quan điểm, chủ trương, đường lối, chính sách được thể hiện trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (Bổ sung, phát triển năm 2011) và trong Văn kiện Đại hội XII của Đảng, các nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, các nghị quyết của Quốc hội, của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và của Nhà nước.
Trước sự chống phá bằng các thủ đoạn, phương pháp ngày càng tinh vi, thâm độc, xảo quyệt của các thế lực thù địch trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận, chúng ta đã tích cực, chủ động triển khai các hoạt động đấu tranh phòng, chống những quan điểm thù địch, sai trái trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận, bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp
Phần thứ nhất: CHỦ NGHĨA - MÁC LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH... 77
luật của Nhà nước và đã thu được những kết quả quan trọng. Các hoạt động đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận vừa qua đã thực sự góp phần phê phán các quan điểm thù địch, sai trái, bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác -
Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Trên cơ sở đó đã góp phần định hướng nhận thức, tư tưởng cho các tầng lớp nhân dân, củng cố niềm tin vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn còn tồn tại những hạn chế, bất cập trong nhận thức của một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân về âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp, các ngành trong xác định kế hoạch và tổ chức lực lượng, triển khai các hoạt động đấu tranh chống các quan điểm thù địch, sai trái trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận, bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước chưa thực sự tích cực, chủ động. Việc phối hợp, kết hợp đấu tranh và điều kiện bảo đảm thông tin, tư liệu, kinh phí cho hoạt động đấu tranh chống các quan điểm thù địch, sai trái trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận, bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vẫn còn những hạn chế, bất cập, chưa theo kịp sự phát triển của tình hình.
Vì vậy, hơn lúc nào hết, việc tiếp tục đẩy mạnh đấu tranh chống các quan điểm thù địch, sai trái trên lĩnh vực tư tưởng,
78 ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM, LUẬN ĐIỆU XUYÊN TẠC...
lý luận nhằm khẳng định, bảo vệ, vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào thực tiễn cách mạng Việt Nam, phê phán, bác bỏ các quan điểm thù địch, sai trái trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận, bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đang trở thành nhiệm vụ quan trọng, cấp bách trong công tác tư tưởng, lý luận ở nước ta hiện nay.
Để tiếp tục bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đẩy mạnh đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, đấu tranh chống các quan điểm thù địch, sai trái trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận, phải kết hợp chặt chẽ giữa “xây” với “chống”. Vừa kiên định, bảo vệ, phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, vừa tích cực, chủ động đấu tranh với các quan điểm thù địch, sai trái trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận.
Kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là một đòi hỏi khách quan, cấp thiết, một yêu cầu có tính nguyên tắc và có ý nghĩa sống còn đối với sự nghiệp đổi mới đất nước vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội của Đảng và nhân dân ta. Kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là một nguyên tắc cơ bản chỉ đạo công cuộc đổi mới đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay. Kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của Đảng và nhân dân ta, đòi hỏi Đảng phải trung thành, nắm vững bản chất cách mạng và khoa học, vận dụng đúng đắn, sáng