🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Cuốn Sách Nhỏ Giúp Bạn Quản Lý Tài Sản - David Darst full mobi pdf epub azw3 [Đầu Tư] Ebooks Nhóm Zalo Lời tri ân VỚI SỰ NGƯỠNG MỘ, yêu mến và đánh giá cao, tôi chân thành cảm ơn gia đình, bè bạn, anh chị em, các đồng nghiệp, các giáo sư và bậc thầy trên khắp mọi miền nước Mỹ và thế giới đã ủng hộ cũng như tạo cảm hứng cho tôi. Ảnh hưởng liên tục của họ đối với tôi thật sâu sắc và to lớn. Cuốn sách này hàm ơn nhiều đến kỹ năng, khả năng quan sát, sự nhận thức sâu sắc, óc hài hước, sự khôn ngoan, lòng kiên nhẫn, trí tuệ, tính cách, sự rộng lượng, lòng tin, sự khai sáng, năng lực và khả năng nhạy bén của các siêu sao và cơ quan quyền lực như A.C., P.v.G., K.W., T.M., M.M., L.B., C.M., M.H., E.T., K.J., D.S., C.W., F.D., B.R., R.M., B.L., D.E., M.C., L.H., M.G., J.H., G.G., J.S., W.H., M.N., M.A., M.D., E.C., R.H., M.B., C.H., S.O., D.S., C.M., J.R., L.C., N.P., M.B., R.V., R.S., M.P., J.D., A.J., N.L., D.P., J.P., K.J., T.A., C.G., R.C., L.R., F.C., và U.F (chú Frank). Lời nói đầu NÓI DAVID DARST là một trong những nhà đầu tư giỏi nhất thế giới thì cũng vẫn chưa xứng với tài năng của ông. Người đàn ông này là một người có tầm nhìn tài chính, một thầy giáo tuyệt vời và có sự hiểu biết không thể tin nổi. Số thị trường tài chính mà David tìm hiểu được còn nhiều hơn số thị trường mà tôi đã từng giao dịch. Ông là một nhà tư tưởng có tầm ảnh hưởng lớn đến toàn bộ lĩnh vực đầu tư rộng lớn. Ông là người chỉ lối cho bạn qua siêu thị tài chính mà tất cả chúng ta đều phải đi qua, và nếu không có ông, thì hầu như chắc chắn bạn sẽ lạc đường trong cái mê cung ấy và rốt cục sẽ mua sai món hàng vào sai thời điểm. Trong siêu thị này, không có gì đảm bảo là tiền sẽ quay lại. Hoặc, nói một cách ẩn dụ, trong rất nhiều khoản mà bạn có thể đầu tư, việc chọn đúng những gì cần đầu tư cũng khó khăn và đáng sợ như việc leo lên đỉnh Everest mà không có người dân vùng Himalaya dẫn đường. Vậy nên tôi nghĩ mình đã có sự chuẩn bị trước khi bắt đầu đọc Cuốn sách nhỏ giúp quản lý tài sản. Trước đây tôi đã đọc một số sách của David và rất thích, nhất là The Art of Asset Allocation [1], một cuốn cẩm nang mà các chuyên gia vẫn lần giở ra đọc khi cảm thấy lúng túng. Và trong lần đầu tiên làm việc với David tại Goldman Sachs, tôi đã học được rất nhiều từ cuốn Complete Bond Book [2], một cuốn sách mà cho đến giờ tôi vẫn xem là luận giải hay nhất về chủ đề này từng được viết ra. Trước khi đọc ngấu nghiến cuốn sách này, tôi cứ nghĩ mình đã biết thị trường chứng khoán vận hành như thế nào; tôi thật ngốc làm sao. David giải thích rằng thị trường trái phiếu là cơ sở mà từ đó tất cả mọi thứ khác được định giá. Chẳng nơi nào dạy điều ấy cả. Một gợi ý nhỏ như vậy thôi cũng đủ cho thấy sự khác nhau giữa những người chuyên nghiệp với dân nghiệp dư. The Art of Asset Allocation vẫn là cuốn sách nằm trên kệ chương trình Mad money [3] của tôi, ngay cạnh những màn hình lập lòe giá cổ phiếu, một lời cảnh báo thường xuyên rằng tôi sẽ thật dại dột nếu chỉ nghĩ về các cổ phiếu lẻ mà không nghĩ đến một dãy rộng hơn các khoản tiết kiệm của các nhà đầu tư gọi điện thoại đến chương trình. Nhưng cuốn sách này là cái gì đó khác hoàn toàn: Nó là hướng dẫn dễ tiếp cận nhất mà tôi từng thấy trong việc áp dụng nguyên tắc nền tảng nhất trong đầu tư, sử dụng tài sản [4]. Sử dụng tài sản mới là chìa khóa dẫn đến thành công tài chính, chứ không phải chơi cổ phiếu, không phải các quỹ ngành [5], cũng không phải việc dự đoán chiều hướng của chỉ số trung bình Dow Jones. Tất cả những nhà đầu tư không chuyên đều nên đọc cuốn sách này, đó là chưa nói đến nhiều dân chuyên cho đến giờ vẫn chưa hiểu được thấu đáo. Thực tế, thậm chí nếu bạn chẳng có tha thiết gì chuyện quản lý tiền bạc của chính mình thì vẫn nên đọc cuốn sách này, vì những chiến lược mà David nêu ra ở đây có thể áp dụng cho cả những người muốn làm giàu lẫn những người chỉ đơn thuần muốn giữ gìn tài sản. Ðây khá giống với cuốn sách hướng dẫn một - quyết - định - hoặc bạn muốn mất tài sản của mình hoặc bạn muốn giữ chúng; nhóm đầu thì không cần bận tâm đến việc Darst nói gì, trong khi nhóm sau thì cần nó ngay lập tức. Chúng ta đã bị ngập chìm trong những cuốn sách hứa hẹn mang lại những điều y như vậy, những cuốn thường không đáng đọc hoặc không thể đọc nổi. Nhưng Cuốn sách nhỏ giúp quản lý tài sản thì ngược lại. Tại sao vậy? Phần vì David là một thầy giáo ưu tú, tôi biết điều này một cách trực tiếp vì ông là người thầy thực sự đầu tiên của tôi tại Goldman Sachs. Và cũng khó mà không đề cập đến một người khác nữa cũng được David bảo trợ là Eddie Lampert, một nhà quản lý quỹ bảo hộ phi thường với một thành tích rực rỡ, mà David đã tuyển ngay từ lúc còn là một thiếu niên ở trường trung học. Lúc đó, ông dạy chúng tôi thơ ca và văn học trong khi vẫn luyện đi luyện lại những nền tảng cơ bản. Những thập niên sau đó, ông vẫn khéo léo vận dụng tư tưởng của Yeats và Robert Forst [6] để đưa ra các lời khuyên và những sự giải thích của mình. Việc đầu tư cho các chuyên đề tiếng Anh này có vẻ là tốt cho tôi. Ông làm nó trở nên thú vị, ông biết tạo ra sự hài hước cần thiết! David cũng biết cách đưa các ẩn dụ của mình vào giảng dạy, và điều ấy còn quan trọng hơn những gì bạn có thể mong đợi. Ở phố Wall, các chuyên gia sử dụng ngôn ngữ cực kỳ phức tạp để nói đến những khái niệm vốn không có gì khó hiểu khi được giải thích bằng ngôn ngữ thông thường. Nhưng nhiều chuyên gia thích làm bạn cảm thấy rối mù và phụ thuộc vào các dịch vụ của họ hơn là muốn hướng dẫn bạn. Không biết bao nhiêu lần, David đã lấy những thuật ngữ trong nghề hoặc phức tạp và thể hiện chúng bằng thứ ngôn ngữ bình dân quen thuộc. Cuốn sách này sẽ không chỉ đào tạo cho bạn mà nó còn làm nhiều hơn thế; nó sẽ trao quyền cho bạn như một nhà đầu tư. Ví dụ, David có một mục lớn nói về việc làm thế nào để quyết định chính xác nếu một nhà quản lý quỹ đang ở trong tâm trạng hết sức gây hấn. Hầu hết mọi người sẽ không dám xâm phạm địa hạt ấy. Nhưng David đã khai phá nó, vạch nó ra, biết ai là người mình không nên tìm đến và ai là người mình không cần e dè. Bạn có thể tiếp cận một nhà quản lý quỹ mà không có ông không? Tôi nghĩ là không. Có rất nhiều lời khuyên ở đây, nhưng lý do bạn không thể không đọc cuốn này có thể tóm lại như sau: Sử dụng tài sản một cách khôn ngoan, gồm cả việc đa dạng hóa (một điều tất yếu mà tôi đã không ngừng đề cập trên chương trình truyền hình Mad Money của mình), là con đường duy nhất, tốt nhất để tránh tổn thất nhiều tiền. Thậm chí nếu bạn nghĩ đã nắm được những ý tưởng ấy, thì tin tôi đi, vẫn luôn còn nhiều điều cần phải học lắm; và David Darst, người đã dạy tôi tất cả những gì tôi biết về đề tài này, sẽ là người dạy bạn. Trước khi đọc cuốn này, tôi đã nghĩ rằng bạn phải làm việc rất nhiều năm tại Ngân hàng đầu tư Goldman, hoặc Morgan Stanley - nơi chính ông sử dụng tài sản - thì mới có được lời khuyên khôn ngoan này. Không còn như vậy nữa. Ông đã làm cho những cơ sở nền tảng trở nên sống động, và với cuốn sách này bạn có thể chắc rằng các cơ hội để bạn là một khách hàng thành công tột bực của công ty của David đang tăng tiến vượt bậc. Tôi rất tự hào được cộng tác với David trong ba thập niên dài, nhưng tôi còn tự hào hơn khi được gọi biểu tượng sử dụng tài sản này là “bạn.” Ðọc cuốn sách này, học theo những gì ông nói, và nhờ nó bạn sẽ giàu có theo nhiều cách hơn chứ không chỉ có được nhiều tiền hơn, như bản thân tôi đã đạt được từ ngày gặp được ông, khi còn là một cậu bé đang háo hức tìm kiếm việc làm. Bạn đã chọn đúng cuốn sách. Tôi ước gì ông đã viết nó 30 năm trước, nhưng dù sao cũng không bao giờ muộn cho một kinh điển mới xuất hiện trên vũ đài sách vở tài chính. Jim Cramer Phụ trách chuyên mục của The Street.com Phụ trách chuyên mục của tạp chí New York Dẫn chương trình truyền hình Mad Money của kênh CNBC [1] Tạm dịch: Nghệ thuật sử dụng tài sản. [2] Tạm dịch: Sách dạy đầy đủ về trái phiếu. [3] Chương trình truyền hình về lĩnh vực đầu tư - tài chính, phát trên kênh CNBC. [4] Thuật ngữ then chốt trong cuốn này là Asset Allocation, nghĩa là sự phân bổ tài sản, nhưng nếu hiểu theo nghĩa đó thì vẫn chưa diễn tả được hết ý tác giả muốn nói qua thuật ngữ. Trong Asset Allocation thì sự phân bổ không những về tài sản mà còn về thời gian, con người, mục tiêu, chiến thuật... Nên người dịch tạm chuyển dịch thuật ngữ Asset Allocation thành “sự sử dụng tài sản” cho chung hơn, dễ hiểu hơn với người Việt. [Nd] [5] Quỹ ngành (Sector funds) tập trung vào cổ phiếu của một ngành công nghiệp cụ thể hoặc một thành phần nào đó của nền kinh tế, như các ngành kỹ thuật, chăm sóc sức khỏe và dịch vụ tài chính [Nd]. [6] W.B.Yeats và Robert Frost là các nhà thơ cổ điển Anh [Nd]. Lời giới thiệu NGAY KHI VỪA BƯỚC VÀO THIÊN NIÊN KỶ MỚI, tôi được hỏi xin lời khuyên đầu tư cho nhà sáng lập và quản trị điều hành cấp cao (CEO) 30 tuổi của một công ty kinh doanh mạng nhiều triển vọng (mà chúng ta hẳn có thể biết tên qua các quảng cáo của họ, nhưng giờ thì hết rồi!) và nhân viên kế toán, quản trị tài chính cấp cao (CFO) 50 tuổi của anh ta. Viên CEO công nghệ cao không thèm quan tâm đến những lời khuyên của tôi, rằng nên chuyển ít nhất một số cổ phần của anh ta thành một kế hoạch sử dụng tài sản đa dạng. Anh ta nói với tôi, “Mạng trị giá 2 tỷ của tôi sẽ biến thành 10 tỷ, ông cứ chờ xem!” Trái lại, viên kế toán/ CFO, người vốn chỉ có 1/15 cổ phần so với viên CEO trong công ty kinh doanh mạng ấy, đã lắng nghe kỹ lưỡng tóm lược của tôi về tầm quan trọng của việc sử dụng tài sản, và ông nói, “Tôi phải sử dụng tất cả số tiền này để mua một hỗn hợp thích hợp các cổ phần, trái phiếu, bất động sản, hàng hóa, các quỹ bảo hộ, chứng khoán chống lạm phát [1], và tiền mặt trong và ngoài nước. Tôi muốn bám vào vận may này và làm cho tài sản của mình càng ngày càng gia tăng. Thật sự không có cách nào để một kế toán như tôi ngay lúc này lại đáng giá 10 triệu đô-la được cả!” Bạn đoán được không. Sau sự sụp đổ và tan rã các cổ phần công nghệ, đôi cánh vàng Icarus [2] của viên CEO đã tan chảy và anh ta lao đầu xuống đất; còn viên kế toán/ CFO trước đây, người biết cách sử dụng tài sản, thì giờ đây lại giàu hơn sếp của mình rất nhiều. Tại sao vậy? Nói ngắn gọn, đó là vì cách thức sử dụng tài sản. Trong cuốn Cuốn sách nhỏ giúp quản lý tài sản này tôi sẽ giới thiệu với bạn những kỹ thuật mà người giàu sử dụng để vẫn giàu bất kể thị trường có biến động ra sao. Qua nhiều thế kỷ, của cải được tạo ra, được bảo tồn, hoặc bị mất đi vì người ta quan tâm hoặc không quan tâm đến các nguyên lý của việc sử dụng tài sản. Từ Joseph trong kinh Cựu Ước, rồi những người Hy Lạp, người La Mã, người Venice, người Tây Ban Nha và những người khác, đến những cơ đồ của Barings và Rothschilds, và đến tận kỷ nguyên hiện đại - Astor, Rockefeller, Carnegie, DuPont và ngày nay là Gates và Buffett, tiền đã được hòa trộn, được tích lũy, và được giữ lại nhờ đi theo các ý tưởng then chốt của sử dụng tài sản, đó là: đa dạng hóa, tái cân đối, quản lý mạo hiểm, và tái đầu tư. Vì lẽ ấy, các đế chế hùng mạnh đã sụp đổ và của cải đã hao mòn đi khi các gia đình và các dân tộc quá tập trung vào một loại của cải và vì thế không dám mạo hiểm. Sử dụng tài sản còn gồm việc tái cân đối vốn đầu tư, quản lý thua lỗ, và chọn lọc cẩn trọng những nhà quản lý đầu tư, và đã từng là lực điều hành nằm sau sự gia tăng cũng như bảo tồn sự thịnh vượng tài sản quyên góp cho Ðại học Harvard, Yale, Princeton, Notre Dame, Ðại học Texas, Stanford, cũng như sự thịnh vượng của nhiều đại học, quỹ và rất nhiều gia đình quyền lực khác. Qua nhiều thế hệ, sử dụng tài sản đã giúp tạo ra, bảo tồn và mở rộng sự thịnh vượng. Ngày nay, nhờ sự tiếp cận thông tin rộng hơn bằng Internet, nhờ những công cụ tài chính tối tân, chi phí thấp như các quỹ giao dịch thương mại [3], nhờ phần mềm thân thiện với người dùng và các công cụ tối ưu để cân bằng vốn, mọi người đều có thể thực hành những điều mà trước đây chỉ thuộc sân chơi cho người giàu có và sành sỏi. Và đây không những là một điều tốt đẹp phải có, mà nó còn có giá trị quan trọng then chốt đối với mười triệu nhà đầu tư cá nhân đang mang trên chính đôi vai mình gánh nặng trách nhiệm đầu tư chuyển từ một kế hoạch trợ cấp có lợi tức/ được bảo đảm ổn định trong hình thức của những kế hoạch hưu trí cá nhân IRA và kế hoạch 401(k) [4] mà đích thân họ chịu trách nhiệm. Trong bóng bầu dục nhà nghề, họ nói rằng: “Tấn công thì thắng trận, Phòng thủ thì vô địch, và chiến thuật Ðặc biệt thì đoạt Siêu cúp.” Sử dụng tài sản là hành trang của tất cả những phương pháp trên: 1) Làm ra tiền; 2) Không để thua lỗ tiền; 3) Tái cân đối tài sản khi sự việc không đi đúng hướng và bị tập trung quá mức. Vài năm trước, một người môi giới chứng khoán giới thiệu tôi cho một đôi trai gái trẻ. Ðôi này khi đang ngồi hẹn hò xem TV trên ghế sô pha ở nhà cha mẹ cô gái, bỗng phát hiện rằng họ vừa trúng xổ số: Rất nhiều tiền! Nhiều công ty môi giới và các nhà quản lý đầu tư khuyên họ nên đầu tư hết vào bất động sản nhà ở và cổ phiếu ngành xây dựng, vì giá nhà lúc ấy ở Mỹ (khoảng năm 2004 và 2005) đang tăng ở mức gần 15% một năm. Tôi khuyên họ đừng làm vậy! Ðể sử dụng tài sản đúng cách đòi hỏi năm bước đi chậm rãi. Một là cố gắng hiểu chính bản thân mình, những xu hướng, các ưu và khuyết điểm, tinh thần và tâm lý của bạn. Hai là, quyết định xem liệu bạn muốn tự mình làm lấy hay nên mướn người khác làm. Một số người trong chúng ta có kỹ năng sửa được đường ống nước bị rỉ còn số khác thì chỉ làm nó tệ hơn mà thôi. Ba là, có một khung cơ sở (cuốn sách này sẽ cung cấp một khung cơ sở như vậy trong chương 2) để đánh giá nghiêm túc các nguồn lực mà chính bạn sẽ sử dụng, hoặc thuê mướn. Bốn là, lắng nghe sự sáng suốt tài chính cũng như sự từng trải trong cuộc sống từ người đáng tin, công bằng và chu đáo. (Người này là sẽ là chú Frank của bạn, bạn sẽ được gặp chú trong chương 2 và được nghe chú nói trong suốt cuốn sách này.) Năm là, lập ra một kế hoạch và buộc mình phải thỉnh thoảng rà soát lại nó. À, tiện đây cũng nói thêm là cặp đôi ấy đã kết hôn với một lễ cưới ấn tượng được nhiều người biết đến, và thay vì dồn hết tiền của, một mất một còn vào bất động sản nhà ở, họ đã khôn ngoan mở rộng tài sản của mình ra thành một hỗn hợp các tài sản và các loại quản lý đầu tư trong và ngoài nước Mỹ. Tôi vui mừng thông báo rằng cả cuộc sống gia đình lẫn danh mục đầu tư của họ đang rất phát đạt. Khi xem truyền hình, đọc những tin tức trên mạng, hoặc ghé qua khu vực sách kinh tế trong một hiệu sách, bạn sẽ thấy rằng hầu hết các chuyên gia tài chính đều đang theo đuổi con đường riêng của họ để đạt đến sự giàu có - các món hàng, cổ phần vốn nhỏ, quỹ bảo hộ, cổ phiếu mỏ vàng... Sử dụng tài sản giúp bạn đánh giá, cân bằng, hòa trộn nhiều loại đầu tư và quản lý khác nhau, tùy thuộc vào hoàn cảnh cá nhân, tầm nhìn thị trường của bạn và tình hình thế giới. Không có bất kỳ công thức thần kỳ nào giúp thành công trong việc sử dụng tài sản. Vì bất cứ nỗ lực nào của con người đều có rất nhiều nghệ thuật trong đó; nên tính kiên nhẫn, tầm nhìn, óc hiếu kỳ và khả năng chế ngự cảm xúc cũng luôn phải là những đồng minh trung thành của bạn. Bạn phải trau dồi và giữ chúng gần bên mình. Giống như một bộ quần áo may sẵn, trong sử dụng tài sản, bạn cũng dùng loại vải giống như tất cả mọi người khác, nhưng sự điều chỉnh của bạn sẽ khác và là của riêng cá nhân bạn. [1] Chứng khoán chống lạm phát (inflation-protected Securities): là một hình thức đầu tư mang lại thu nhập cố định, đảm bảo được tỉ lệ thu nhập thực tế cho người đầu tư. Tỉ lệ thu nhập thực tế là thu nhập danh nghĩa sau khi đã trừ đi tỉ lệ lạm phát, vì vậy người đầu tư được bảo vệ trước những tác động của lạm phát. Các công ty tư nhân cũng có thể phát hành chứng khoán chống lạm phát, nhưng nói chung chứng khoán loại này thường do chính phủ phát hành. [Nd] [2] Nhân vật trong thần thoại Hy Lạp đeo đôi cánh dán bằng sáp nến kiêu ngạo bay lên trời, sau cùng bị ánh mắt trời thiêu đốt, sáp nến tan chảy ra và Icarus rơi xuống biển. [Nd] [3] Quỹ giao dịch thương mại (gọi tắt là ETF): là một hình thức quỹ đầu tư tập thể mà cổ phiếu của nó được mua bán trên hầu hết các sàn giao dịch chứng khoán lớn trên thế giới. Về cơ bản, quỹ ETF thường lựa chọn danh mục đầu tư mô phỏng theo chỉ số chứng khoán như S&P 500, Hang Seng Index, theo một ngành nào đó (ví dụ, năng lượng, công nghệ) hoặc theo các loại hàng hóa như vàng hoặc dầu mỏ. [Nd] [4] Kế hoạch 401(k) là kế hoạch mà một công ty đưa ra cho người sử dụng, cho phép người sử dụng dành dụm lợi nhuận được hoãn thuế khi đến tuổi nghỉ hưu. Nếu rút phần chia ra trước khi đến tuổi nghỉ hưu thì sẽ phải chịu mức thuế phạt rất cao. [Nd] Tại sao bạn cần biết cách sử dụng tài sản NÓI ĐƠN GIẢN, bạn cần biết sử dụng tài sản vì ba lý do. Một là, bằng việc đa dạng hóa sự đầu tư của bạn giữa nhiều loại tài sản để một vài trong số đó trở nên thịnh vượng bất chấp môi trường tài chính và kinh tế, sử dụng tài sản giúp bạn tạo ra và phát triển sự giàu có. Hai là, bằng việc tập trung vào bảo vệ danh mục đầu tư, vào rủi ro cũng như vào lợi nhuận, sử dụng tài sản có thể giúp giảm thiểu các tổn thất và kìm hãm các rủi ro của một vụ đầu tư. Ba là, bằng việc khuyến khích bạn trong chừng mực đều đặn nào đó đối mặt với thực tại, thực hiện hành động, và tái cân đối cho những khoản thanh toán dài hạn, sử dụng tài sản tạo ra sự vững mạnh về mặt tinh thần sự ổn định về mặt tâm lý. Sử dụng tài sản đưa ra biện pháp làm cho tiền đầu tư của bạn có hiệu quả cho bạn, chứ không phải tác động đến bạn. Sử dụng tài sản được đặt nền tảng trên tính mềm dẻo, hiện thực hóa, sự sẵn sàng và sự tự nhận thức. Sử dụng tài sản giúp bạn tránh được việc bám chặt một cách giáo điều vào một số ít các loại tài sản hoặc vào những sự thăm dò đầu tư, vốn chỉ tốt cho một thời gian nhất định rồi sau đó phai tàn - dù chúng là các sản phẩm cụ thể, bất động sản, tiền mặt, trái phiếu lãi suất cao [1], các chiến lược lựa chọn, cổ phần của thị trường đang lên, hoặc các công ty Mỹ vốn lớn đã phát triển. Sử dụng tài sản dựa trên những công cụ như sự đa dạng hóa, xu hướng của tài sản qua thời gian sẽ đi đến chỗ cân bằng, sự tái cân đối, và cảm quan hoàn toàn theo lẽ thường trong việc giành lấy lợi ích từ những vòng quay bình thường của cuộc sống cũng như những giai đoạn không thường xuyên của sự háo hức và tuyệt vọng, vốn thỉnh thoảng xuất hiện trong mọi loại thị trường trong suốt lịch sử thành văn. Tóm lại, sử dụng tài sản là điều kiện tất yếu cho sự thành công đầu tư lâu dài, và để thành công trong sử dụng tài sản đòi hỏi: • Biết đối mặt với chính mình (bạn sẽ học cách làm thế nào trong chương 6); • Lựa chọn người thích và hiểu bạn, hiểu các giấc mơ, các hy vọng, các lo sợ, thành kiến và cả những điều bạn say mê (chú Frank của bạn sẽ xuất hiện ở chương 2 và chú sẽ xuất hiện khắp cuốn sách này); và • Chọn lựa người hiểu biết các thị trường, có tầm nhìn, và hiểu giá trị đầu tư (chúng tôi sẽ chỉ ra cho bạn làm điều này thế nào trong chương 11). Chúc bạn may mắn và thăng tiến. [1] Trái phiếu lãi suất cao (High-yield debt/ junk bond): các loại trái phiếu có mức độ uy tín thấp hơn các tiêu chuẩn thông thường. Các trái phiếu này thường tiềm ẩn nguy cơ không được thanh toán lớn và chào bán với tỷ lệ lãi suất cao. Trái phiếu lãi suất cao không được đảm bảo chắc chắn, nguy cơ vỡ nợ có thể xảy ra bất cứ khi nào tình hình tài chính của doanh nghiệp gặp khó khăn. [Nd] CHƯƠNG 1 Tất cả chúng ta đều thực hiện (Ngay cả khi không nhận ra) Ðừng để danh mục đầu tư của bạn trở thành một danh mục đầu tư ngẫu nhiên TRONG MỘT ĐOẠN TRÍCH từ loạt phim truyền hình ăn khách The Sopranos, Tony Soprano xin vợ cho cá cược tiền lời bất động sản của cô vào cái mà anh nghĩ là một canh bạc ăn chắc. Khi được hỏi tại sao không dùng số tiền tích góp trong nhiều năm của chính anh, Tony nói với vợ rằng tiền của anh là dành cho những lúc nguy cấp và mọi tài sản khác của anh đều đang vướng trong cái mà anh gọi là sử dụng tài sản. Dù có ý thức về nó hay không, tất cả chúng ta đều có một kế hoạch sử dụng tài sản - cả các nhân vật truyền hình trên HBO cũng vậy. Ðiều mà tôi hy vọng làm được trong cuốn sách này là chỉ cho bạn cách sử dụng tài sản của bạn, theo cách phù hợp với tính cách của bạn, và đáp ứng được các mục tiêu mà bạn theo đuổi. Trước tiên hãy xem sử dụng tài sản có nghĩa là gì và nó đã tiến triển qua năm tháng như thế nào. Khi lần đầu tiên tôi gặp khái niệm này vào thập niên 1980, sử dụng tài sản hầu như giới hạn với tài sản quốc tế. Ðặc biệt, Nhật Bản và châu Âu đều đang nổi tiếng như những thị trường tài chính hợp pháp và đang vận hành theo một cách thức hoàn toàn khác với thị trường Mỹ. Trung Quốc đã mở cửa với thế giới, và Nhật Bản cũng đang nổi lên. Nước Mỹ sử dụng các cổ phiếu, trái phiếu và tiền mặt ngoài Mỹ để đạt được lợi nhuận cao hơn đồng thời vẫn đa dạng hóa để tránh việc bị lệ thuộc hoàn toàn vào một số ít đầu tư nhằm đạt được mục đích. Trong thập niên 1990, phạm vi của sử dụng tài sản bắt đầu mở rộng. Ðã có những nghiên cứu mới, và người ta bắt đầu nhìn nhận các thị trường cũng như các danh mục đầu tư [1]theo một cách khác. Thay vì chỉ mua một quỹ hỗ tương đầu tư [2] và tự cho là mình đã được đa dạng hóa, người ta bắt đầu nhìn thế giới đầu tư bằng các thuật ngữ như “có mức vốn hóa thị trường lớn” và “có mức vốn hóa thị trường nhỏ.” Chúng ta nhìn tác phong của nhà quản lý hoặc tăng trưởng hoặc có giá trị, và tìm kiếm một sự cân bằng giữa tác phong với những sự tư bản hóa trong danh mục đầu tư của mình. Qua một thập niên tiến bộ, sự lựa chọn nhà quản lý và tác phong trở thành những công cụ quan trọng để đa dạng hóa các danh mục đầu tư. Vào cuối thập niên 1990, điều lạ lùng nhất bắt đầu diễn ra trong thế giới đầu tư. Khi Internet và các thông tin viễn thông càng trở nên nhanh hơn và hiệu quả hơn, thì thế giới càng trở nên nhỏ bé hơn. Ðiểm quan trọng trong sử dụng tài sản là phải nhận thấy tài sản không chỉ có thể tăng lên, mà còn vận hành theo một cách khác biệt với các tài sản khác trong danh mục đầu tư. Khi có gì đó đang rớt giá vì những sự kiện tài chính và kinh tế, thì cũng phải có gì đó trong danh mục đầu tư đang tăng giá cũng vì chính các sự kiện ấy. Chúng tôi gọi điều đó là không tương quan, và như bạn sẽ thấy trong suốt cuốn sách này, nó là một phần quan trọng của việc sử dụng tài sản đúng cách. Trong thập niên 1980 và đầu thập niên 1990, nhìn chung bạn hẳn có thể đạt được điều này bằng việc sở hữu các cổ phiếu và trái phiếu quốc tế. Các cổ phiếu ở Nhật có xu hướng phản ứng chủ yếu với các sự kiện ở Nhật. Các cổ phiếu châu Âu chịu ảnh hưởng bởi các tin tức ở châu Âu và nói chung là dao động khác với các cổ phiếu ở Mỹ. Tuy nhiên, việc bước vào Thiên niên kỷ mới đã mở ra một nền kinh tế toàn cầu ngày càng lớn mạnh. Nhiều nhân tố và chính sách vĩ mô giống nhau có tác động đến hãng Ford thì cũng tác động đến BMW và Toyota. Trước đây, con cá nào bơi theo đường riêng của con cá ấy. Khi hành tinh co lại, cá trở thành đàn và có xu hướng bơi cùng nhau theo cùng một hướng. Bước vào thế kỷ 21, các công cụ mới đã được tạo ra để đáp ứng các nhu cầu của nhà đầu tư cho những tài sản thường sẽ vận hành rất khác biệt so với những loại tài sản khác. Các danh mục đầu tư bắt đầu bao gồm các loại tài sản mới như vàng, hàng hóa, bất động sản, các quỹ đầu tư tín thác bất động sản, các chứng khoán chống lạm phát, và các kiểu quỹ bảo hộ nhất định - các công cụ quan trọng trong việc đẻ ra lợi nhuận không chịu sự tác động như nhau từ các sự kiện giống nhau. Chúng ta bắt đầu xem xét những kiểu quản lý tiền khác nhau. Thay vì chỉ mua cổ phiếu và trái phiếu, chúng ta đã xem xét đến các chiến lược như mua cổ phần của các công ty sát nhập với giá rẻ mạt bán nhanh để xoay vòng danh mục đầu tư và đạt được các kết quả mong đợi. Tại tâm điểm của nó, bản chất của sử dụng tài sản là tìm kiếm sự không-tương-quan. Ðể đầu tư thắng lợi, chúng ta cần phải có một đội hình đồng đều. Chúng ta cần một số phần trong danh mục đầu tư của mình tấn công tốt trong những thời điểm thuận lợi. Chúng ta cần những khoản đầu tư phòng thủ đóng vai trò các hậu vệ hoạt động quyết liệt bảo vệ lãnh địa của mình khi nền kinh tế bị nện mạnh và diễn biến không tốt lắm. Giống như một đội bóng tốt cần một tiền đạo giỏi để ghi bàn, ta cần một số khoản đầu tư mang lại lợi nhuận vượt mức ổn định dù điều kiện kinh tế có như thế nào đi chăng nữa. Ðể thắng, ta phải giỏi trên mọi phương diện. Một kế hoạch sử dụng tài sản vững chắc cũng như cách ta xây dựng đội bóng của mình. Cũng giống một đội bóng bắt đầu bằng việc đánh giá các cầu thủ tham gia sát hạch, để phát triển một kế hoạch, bạn cần kết hợp một chiều hướng đã có với quan điểm đã hoạch định, các mục tiêu, điều kiện tài chính của bạn, và quan trọng là những thói quen cư xử và tính cách của bạn. Phải có một hiểu biết chung về các loại tài sản nhất định (như cổ phiếu, trái phiếu, tiền mặt, hàng hóa, hay bất động sản) có thể hoặc không thể hoạt động hiệu quả cho mình. Một khi đã có ý tưởng về việc đang làm việc với ai, và tài năng hay năng lực của từng cầu thủ của mình như thế nào, bạn phải phát triển một danh mục đầu tư gồm các đầu tư đa dạng hóa để một số tài sản có xu hướng hoạt động tốt khi các tài sản khác có xu hướng suy giảm. Một khi trò chơi đã được vận hành, bạn thỉnh thoảng cũng cần soát lại danh mục để xem liệu có nên cắt giảm các khoản đầu tư cho thấy sự tăng trưởng nhanh chóng, hoặc thận trọng thêm vào các khoản đầu tư chắc chắn khác đang tạm thời rớt giá hay không. Một huấn luyện viên giỏi phải luôn bao quát được toàn sân và chú ý đến những thứ có thể trở nên sai lầm. Chúng ta cũng phải như vậy. Chúng ta phải luôn nghĩ về các loại rủi ro khác nhau có thể tác động đến tài sản của mình như thế nào, để có thể tiến hành giảm thiểu hoặc bù đắp các rủi ro ấy. Nói chung, các nhà đầu tư ngày nay khá may mắn. Trong mười năm qua, tôi đã thấy một sự bùng nổ trong các sản phẩm đầu tư và các nguồn thông tin đầu tư. Bây giờ, mọi nhà đầu tư đều có thể sử dụng các công cụ trước đây chỉ có sẵn đối với các cơ quan như quỹ lương hưu, tài sản hiến tặng, và những người rất giàu có. Các chương trình truyền hình và truyền thanh về tài chính; các website và blog trên Internet; nhan nhản các báo, sách và cẩm nang đưa ra các hướng dẫn và lời khuyên khách quan (và đôi lúc, rất không khách quan) về đầu tư. Các công cụ tài chính mới như các quỹ hỗ tương đầu tư không hạn chế và có hạn chế, các quỹ giao dịch thương mại (ETF), và các chứng khoán dự thác [3] đã giúp mọi người tiếp cận dễ dàng hơn với các loại tài sản thuộc mọi kiểu, từ các cổ phần trong nước có mức vốn hóa nhỏ và vừa, đến các cổ phần và trái phiếu quốc tế, đến các chứng khoán chống lạm phát, vàng, bạc và các chiến lược đầu tư chuyên biệt như tập trung vào các khu vực công nghiệp chuyên môn thông thường sẽ sinh lợi khi giá cả đi xuống. Tin tốt là mọi người đều có một giấy thông hành cho phép tiếp cận gần như hầu hết mọi loại đầu tư, chiến lược đầu tư, và cả kế hoạch quản lý rủi ro nữa. Một thế giới dũng cảm, mới mẻ của cơ hội đầu tư đang ngồi ngay ngoài cửa nhà bạn (hoặc trong các máy vi tính đặt trên bàn của bạn), và bạn có thể tận dụng nó để gia tăng của cải của mình, giống như các nhà đầu tư giàu có và hiểu biết đã làm qua hàng thế hệ. Trước hết và trên hết, bạn sẽ phải quyết định xem sẽ tự mình làm lấy hay mướn các chuyên gia. Bạn có thể rất giỏi trong việc mua một số loại cổ phiếu nào đó nhưng lại hoàn toàn không quan tâm gì đến việc mua các cổ phần và các trái phiếu có thể làm bạn chán ngán; nhưng có lẽ bạn sẽ thích nghĩ về các bước đi lớn của sử dụng tài sản. Tổ chức kế hoạch chơi là quyết định xem bạn cần mỗi cầu thủ đóng góp gì cho đội bóng. Cũng giống với phương thức đó, sử dụng tài sản đúng cách là biết rằng bạn muốn tài sản của mình làm gì cho mình. Liệu có phải bạn đang ở trong một giai đoạn cuộc đời (và trong một tâm trạng) mà việc gia tăng của cải là quan trọng hơn cả? Ví dụ, nếu bạn còn trẻ và đang tiết kiệm để học đại học hoặc dành dụm cho đứa con mới sinh, số tiền tiết kiệm sẽ không được sử dụng trong một thời gian khá dài, và hẳn mọi người cũng đoán được những hóa đơn học phí tương lai ấy sẽ như thế nào. Ông bố bà mẹ trẻ sẽ cần rất nhiều tiền trong khoảng 20 năm tới, vì thế các quỹ ấy có thể được dùng để gia tăng vốn năng động, và do đó có thể đặt cả vào các cổ phần. Các cổ phần có xu hướng không ổn định và có thể dao động dữ dội với những sự sụp giá và mất giá ngắn hạn, nhưng qua thời gian, chúng có xu hướng mang lại lợi nhuận rất cao. Tuy nhiên, nếu bạn dành dụm để mua một ngôi nhà trong ba năm, có lẽ bạn sẽ không sẵn lòng chịu đựng bất kỳ sự mất giá ngắn hạn nào. Do đó, những quỹ ấy sẽ đòi hỏi một chiến lược khác, vì bạn cần bảo vệ giá trị của vốn gốc. Hãy nghĩ về tiền của bạn như các cầu thủ trong đội bóng. Bạn muốn các tiền vệ chuyền bóng chính xác và có khả năng cản bóng. Một số nhà đầu tư đáng thất vọng nhất mà tôi từng thấy nhiều năm qua đã có những khoản đầu tư cực kỳ tốt; vấn đề là họ không sử dụng các khoản đầu tư ấy dựa trên các nhu cầu của họ, nên lợi nhuận thu về cũng vậy. Tiền đã bị rút ra từ các quỹ cổ phiếu [4]trước khi được đánh giá đúng giá trị; các quỹ trái phiếu [5] cực kỳ tốt đã được sử dụng không đúng cách như các đầu tư dài hạn; và các tài khoản tiền trên thị trường đã bị sử dụng sai như các khoản tiết kiệm hưu trí. Chỉ đưa ra các đầu tư lớn là không đủ, bạn phải đưa ra các đầu tư tốt nhất vì những lý do đúng đắn. Chúng ta đều có kế hoạch riêng, ta biết mình cần mỗi cầu thủ phải làm gì. Bây giờ, chúng ta phải xem xét loại điều kiện sân bãi mà mình có, và thời tiết sẽ ra sao khi đến giờ chơi. Nếu chúng ta có một sơ đồ chơi chỉ chú trọng vào việc ném bóng và trời mưa với tốc độ gió là 20 dặm một giờ, thì sẽ phải chỉnh sửa bản kế hoạch của mình đôi chút. Ðiều này cũng giống với các khoản đầu tư; chúng ta cần nghĩ về loại môi trường kinh tế, tài chính, chính trị và địa chính trị có thể sẽ phải đối mặt. Dĩ nhiên, ngay cả các nhà kinh tế cũng bất đồng, và các dự báo cho tương lai biến đổi rất rộng, nhưng bạn cần có một cảm quan về việc mọi thứ sẽ đi đến đâu. Và liệu các nền kinh tế trong nước hay toàn cầu được mong đợi có đang ở trong một thời kỳ tiến bộ, ngưng trệ, hay suy thoái? Các thị trường tài chính là thuận lợi cho đầu tư hay đang trải qua một thời kỳ hỗn loạn, náo động và rất không ổn định? Các khuynh hướng chính trị đang thịnh hành (như các loại thuế, sự điều tiết, và công luận) là thân thiện hay không thân thiện với nhà đầu tư? Các quốc gia và các vùng lãnh thổ cư xử với nhau theo cách hợp tác, hay theo cách đối đầu? Tất cả các điều kiện nền tảng ấy có thể tác động đến các quyết định sử dụng tài sản của bạn hướng đến hoặc tránh xa các cổ phiếu, trái phiếu, tiền mặt hoặc các loại tài sản khác. Nếu bạn đang chơi tấn công và đầu tư có phần quả quyết và xông xáo để tận dụng môi trường kinh tế thuận lợi, bạn có thể có những loại cầu thủ nhất định trên sân chơi - như các cổ phiếu trong nước và quốc tế. Mặt khác, nếu bạn đang chơi phòng thủ, cầu thủ của bạn có thể là các trái phiếu, tiền mặt cao cấp nặng ký, và có lẽ gồm cả những chứng khoán chống lạm phát. Việc bạn sử dụng cầu thủ nào sẽ được quy định bởi thái độ và quan điểm đầu tư, cũng như hoàn cảnh cá nhân của bạn. Chọn ra các khoản đầu tư tốt là việc quan trọng, nhưng chúng ta đang sống trong một thế giới mà bạn không thể chỉ chọn ra là xong. Chúng ta đang sống trong một nền kinh tế toàn cầu và một thế giới thay đổi nhanh chóng. Bạn cần đánh giá lại và luân phiên các cầu thủ trong danh mục đầu tư khi quan điểm tài chính thay đổi, khi các đầu tư của bạn tăng hoặc giảm giá trị, và khi tình hình cá nhân và tiền bạc của riêng bạn thay đổi qua thời gian. Một trong những yếu tố nền tảng nhất của sử dụng tài sản là việc đa dạng hóa. Theo tôi nghĩ, đây là một trong những từ bị lạm dụng nhất nhưng được hiểu ít nhất trong mọi cuộc đầu tư. Sự đa dạng hóa đúng đắn gồm việc có các loại tài sản thuộc nhiều kiểu khác nhau vận hành khác nhau theo các loại môi trường tài chính. Ví dụ, một số đầu tư như hàng hóa và kim loại quý có thể phát đạt trong một môi trường lạm phát cao, trong khi các loại tài sản khác, như các trái phiếu chính phủ, có xu hướng trội lên trong một môi trường không lạm phát hoặc giảm lạm phát. Dựa vào quan điểm tài chính và tâm thế của nhà đầu tư, hợp lý nhất nói chung là có ít nhất từ một vài đến nhiều loại tài sản. Tôi thấy rất nhiều nhà đầu tư phạm sai lầm khi nghĩ rằng họ có một danh mục đầu tư đa dạng trong khi thực tế họ chẳng có gì hơn ngoài một danh sách các loại tài sản đang cùng rớt hoặc tăng giá trị. Tôi đã khuyên một quý ông, người đã nghĩ ông ta có một danh mục đầu tư đa dạng vì có khoảng một tá các cổ phần. Khi tôi xem lại danh mục ấy, tôi thấy rằng ông ta có một số lớn cổ phần hàng không và vận chuyển. Ông có cổ phần trong nhiều công ty hàng không chở khách khác nhau và cả các công ty vận chuyển như Federal Express. Ông đã đọc đâu đó rằng có một lượng lớn cổ phần là cách bạn đa dạng hóa danh mục đầu tư. Nền tảng của ông nằm ở ngành công nghiệp vận chuyển và ông nghĩ nền kinh tế sẽ hoạt động tốt, vì vậy ông tính đến cả các công ty vận chuyển và tàu biển. Bạn thử đoán xem? Danh mục đầu tư này hoàn toàn không được đa dạng hóa. Cùng những sự kiện kinh tế giống nhau sẽ tác động ngay đến mọi cổ phần mà ông ta có theo một cách như nhau. Giá dầu tăng hẳn sẽ bất lợi cho toàn bộ danh mục đầu tư của ông. Khi tôi gặp các nhà đầu tư và nói chuyện với những cố vấn tài chính trên thế giới, tôi thấy lối tiếp cận này là rất thường gặp. Tôi gặp các nhà đầu tư sở hữu sáu quỹ hỗ tương đầu tư khác nhau mà cứ ngỡ rằng như thế đã là đa dạng hóa. Nếu chúng là các quỹ bình dân lớn, thì các nhà đầu tư có lẽ có nhiều cổ phần giống nhau trong mỗi quỹ, và tất cả các quỹ ấy sẽ phản ứng theo cùng một cách như nhau đối với những sự kiện giống nhau. Vào cuối thập niên 1990, trên thực tế là hết quỹ này đến quỹ khác sở hữu cùng các cổ phần công nghệ và Internet giống nhau. Việc các nhà đầu tư mua bao nhiêu quỹ không phải là vấn đề, họ chỉ đang gia tăng sự tham gia của họ vào đám bong bóng của ngành kinh doanh mạng, chứ không phải thực sự là đa dạng hóa. Ða dạng hóa không phải là chỉ làm cho danh mục đầu tư của bạn bớt bất ổn hơn, mà nó còn giúp bạn phản ứng ổn định hơn với tình hình thị trường. Lịch sử đầu tư ghi nhận đầy những ví dụ về việc không tập trung chú trọng vào sự đa dạng hóa sẽ dẫn đến thảm họa như thế nào. Chẳng hạn, ta có thể nhìn lại thập niên 1970. Vào thập niên 1970, mọi thứ đều tuyệt vời. 50 cổ phần lớn nhất được xem là các cổ phần “ăn chắc”. Bạn chỉ cần mua rồi chẳng cần nghĩ gì đến nữa, vì chúng sẽ chỉ tăng lên mà thôi. Nhiều nhà đầu tư đã làm như vậy. Rồi OPEC (Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ), sự lạm phát xuất hiện và Tổng thống Mỹ tuyên bố từ chức. Tâm trạng người Mỹ và các thị trường bắt đầu tệ đi. Khi các thị trường sụp đổ, tổn thất tăng cao và người ta hoảng sợ. Cuối cùng, họ bán các cổ phiếu của mình đi. Warren Buffett là một trong số ít người vẫn giữ cái đầu tỉnh táo và mua các cổ phiếu ấy khi giá rớt xuống tận đáy. Ông vồ ngay lấy thỏa thuận với những người bán đang hoảng sợ. Khi thị trường sụp đổ hoàn toàn vào tháng 10 năm 1987, tất cả các nhà đầu tư có tiền nằm trong các cổ phần hết sức lo sợ và bán đi. Như một người thực hành có kỷ luật về sử dụng tài sản và đa dạng hóa, Ðại học Yale sẵn sàng tái sử dụng tài sản một cách chiến thuật ngay sau đợt bán tống bán tháo năm 1987, chuyển đổi từ các trái phiếu và tiền mặt thành các cổ phiếu vốn đang ở mức giá thấp lịch sử. Hơn 5 năm sau đợt bùng vỡ bong bóng cổ phần công nghệ năm 2000-2002, các nhà đầu tư vẫn còn mãi ký ức về nó, cũng như vẫn đang phải gánh chịu hậu quả vì ôm quá chặt cái mô hình mới ấy. Trong khi theo đuổi các đầu tư “nóng” và làm ngơ sự đa dạng hóa do món hời mà các cổ phần công nghệ có vẻ đang mời gọi, các nhà đầu tư, vừa chịu một cơn đau tim tài chính và vẫn còn lo lắng, đã bỏ mất nhiều cơ hội trong đợt phục hồi giá cổ phần năm 2003-2007. Nếu bỏ trứng vào nhiều giỏ, bạn sẽ ít bị dao động tâm trạng giữa các thái cực, từ thất vọng khi mọi thứ có vẻ như đang rớt giá, đến phấn khởi khi mọi thứ dường như đang lên giá, điều đó có thể khiến bạn phạm phải những hành động sai lầm vào những thời điểm sai lầm. Vào cuối thập niên 1990, các nhà đầu tư thực hành theo phương pháp sử dụng tài sản và chú ý giữ cho các danh mục đầu tư của họ được đa dạng hóa, đã bán các cổ phần công nghệ để mua các tài sản giá thấp như các quỹ đầu tư tín thác bất động sản và các trái phiếu sau đó đã hoạt động rất tốt. Câu thần chú thường được trích dẫn “Mua thấp và Bán cao” đã đạt được thông qua sự đa dạng hóa. Khi các tài sản tăng giá trị lên quá một phần trăm của danh mục đầu tư, phương pháp sử dụng tài sản khuyên ta phải bán chúng đi và tái đầu tư tiền vào các khu vực và các loại tài sản không được ưa thích. Tức là Mua thấp và Bán cao. Chúng ta mua thấp và bán cao - câu thần chú của đầu tư thành công - bằng việc cân đối danh mục đầu tư. Bằng việc đặt ra phần trăm chỉ tiêu phấn đấu đối với các cổ phần, trái phiếu, tiền mặt, bất động sản và các loại đầu tư khác trong toàn bộ danh mục đầu tư dựa trên các mục tiêu của mình, sử dụng tài sản sẽ giống như một hệ thống hoa tiêu. Theo đó, giá cả và lợi nhuận của mỗi đầu tư trong danh mục đầu tư sẽ dao động theo những mức độ đa dạng. Nếu bạn đặt chỉ tiêu cho một kế hoạch sử dụng tài sản là 50% trong cổ phần và 50% trong trái phiếu (50$ trong cổ phần và 50$ trong trái phiếu, với tổng danh mục đầu tư là 100$), và sau một năm, các cổ phần tăng gấp đôi, trong khi các trái phiếu vẫn nằm nguyên, thế thì danh mục đầu tư lúc ấy sẽ là 67% trong cổ phần và 33% trong trái phiếu ($100 trong cổ phần và 50$ trong trái phiếu, tổng danh mục đầu tư là 150$). Ðể lấy lại chỉ tiêu ban đầu là 50-50 giữa vốn cổ phiếu và các trái phiếu, bạn sẽ phải tái sử dụng tài sản sao cho 75$ trong cổ phần và 75$ trong trái phiếu. Ðể làm vậy, bạn sẽ phải bán $25 trong số 100$ danh mục đầu tư cổ phần và dùng số đó để mua thêm 25$ trái phiếu. Tiến trình này được gọi là tái cân đối danh mục đầu tư. Mua thấp và Bán cao. Bạn có thể tái cân đối theo một trong hai cách sau: bằng giá cả hoặc bằng thời gian. Khi sử dụng tài sản được tái cân đối sự hòa trộn chỉ tiêu bằng thời gian, bạn sẽ để cho nhiều loại tài sản đa dạng trong danh mục đầu tư trải qua những sự thay đổi giá cả lên xuống trong một khoảng thời gian định trước. Sau đó bạn tiến hành tái cân đối để đạt đến kế hoạch sử dụng tài sản như mục tiêu đã đặt ra, khoảng thời gian đó có thể là mỗi năm, mỗi nửa năm, mỗi quý... Khung thời gian sẽ được đặt cơ sở trên việc bạn muốn tham gia như thế nào và thái độ của bạn đối với các thị trường và nền kinh tế ra sao. Mặc dù lối tiếp cận bằng thời gian có thể dẫn đến mức độ biến đổi nào đó so với kế hoạch sử dụng tài sản đã đặt chỉ tiêu ban đầu, phương pháp này có thể chịu các chi phí giao dịch thấp hơn so với quy tắc tái cân đối hoàn toàn bị chi phối bởi những thay đổi về giá tài sản. Còn một cách khác để tái cân đối danh mục đầu tư của bạn. Bạn chỉ cần cân đối lại danh mục đầu tư của mình vào những sự phân phối theo chỉ tiêu ban đầu ngay khi trải qua một sự thay đổi tỷ lệ phần trăm rõ ràng so với ban đầu, ví dụ 5%, 10%, hay sự thay đổi tỷ lệ phần trăm nào khác có thể gây ra một sự tái cân đối trở lại với sự sử dụng tài sản theo chỉ tiêu ban đầu. Một quy tắc tái cân đối như vậy có xu hướng giữ danh mục đầu tư khá gần với sự sử dụng tài sản theo chỉ tiêu ban đầu của nó, nhưng cùng lúc, phương pháp này có thể đòi hỏi một mức độ giám sát danh mục đầu tư chặt chẽ hơn, và nói chung có thể phải chịu các chi phí giao dịch lớn hơn do khả năng xuất hiện những sự điều chỉnh tỷ lệ phần trăm tài sản thường xuyên hơn so với lối tiếp cận bằng thời gian. Lối tiếp cận sử dụng tài sản trong đầu tư còn có một lợi ích to lớn khác. Khi gom một danh mục đầu tư lại và quyết định xem sẽ sử dụng hoặc không sử dụng tài sản nào để đáp ứng cho các mục đích của mình, ta buộc phải nghĩ về rủi ro dựa trên những điều kiện thực tế. Tất cả chúng ta đều nói về rủi ro gần như theo cùng một cách nói về việc ăn kiêng có lợi cho sức khỏe, nhưng chẳng có mấy người thực sự làm được gì. Ðược thôi, vậy bạn biết đầu tư chứa đựng rủi ro, hãy tự hỏi xem mình có thể chịu đựng thua lỗ được bao nhiêu. Thua lỗ bằng không chứ, tất nhiên. Bạn có thể chịu được bao lâu? Bạn có thể chịu đựng bao nhiêu thua lỗ để tiếp tục các mục đích của mình? Liệu bạn có thể chịu mất số tiền đang dành dụm để mua một ngôi nhà nghỉ mát không? Bạn sẽ sẵn sàng thua lỗ bao nhiêu, trong một khung thời gian nào, vì quỹ học đại học của con em mình? Còn khoản lương hưu của bạn thì sao? Bây giờ, giữa việc mất nhiều tiền với không kiếm được một lượng tiền nhất định, điều gì sẽ tồi tệ hơn? Sử dụng tài sản không thể làm rủi ro mất đi được. Hãy đối mặt với nó, cuộc sống này đầy các rủi ro và thành công không phải là một đường đi thẳng tắp. Ðiều mà sử dụng tài sản làm là buộc bạn phải hỏi và trả lời một số câu hỏi thách thức vốn sẽ dẫn bạn đến việc tạo ra một danh mục đầu tư, với hy vọng sẽ giúp bạn tránh không làm những điều ngớ ngẩn khi tình hình trở nên khắc nghiệt, hoặc khi các sự việc diễn ra cực kỳ tốt đẹp. (Người ta thường nói rằng khi hưng phấn, trong suốt các thời điểm thị trường con bò các nhà đầu tư phạm nhiều sai lầm hơn so với họ phạm trong các thời điểm không tốt). Nếu bạn đang nắm nhiều loại đầu tư khác nhau, thì chiến lược sử dụng tài sản của bạn sẽ làm cho quá trình đầu tư đạt được mức độ thực tế nào đó, trong đó bạn tự hỏi mình xem liệu cái cốc vơi một nửa hay đầy một nửa. Nhiều người đã biết cách tính về rủi ro và thua lỗ. Một tài sản sụt giá 50% (chẳng hạn từ 100 rớt xuống 50), phải tăng lên 100% về giá (từ 50 lên 100) chỉ để quay lại mức cân bằng. Nếu bạn thực sự đã đa dạng hóa danh mục đầu tư để giá cả của mọi đầu tư ấy không đi theo cùng một hướng như nhau vào cùng một thời điểm giống nhau, thì sử dụng tài sản hẳn sẽ truyền toàn bộ tác động của một sự sụt giá lên một số đầu tư. Bạn sẽ không muốn phải mong chờ, hy vọng và cầu khẩn sao cho vốn của mình tăng lên 100% để quay lại mức cân bằng nữa, điều đó rất hiếm khi xảy ra. Ý thức về rủi ro không loại bỏ rủi ro hoặc giúp bạn tránh được rủi ro, nhưng sẽ tốt hơn nếu bạn nghĩ trước về việc mình sẵn sàng chịu được bao nhiêu rủi ro, làm thế nào bạn có thể tạo được một phần dự trữ an toàn ở bất cứ đâu có thể trong việc lựa chọn các tài sản, và bạn có thể phản ứng lại thế nào với những khoản thua lỗ vốn. Một số người phủ nhận nó; số khác thì tê liệt không biết làm gì; một số thì vẫn bình tĩnh, bình thản, và vẫn giữ được lý trí khi đối mặt với những tổn thất. Bất kể bạn phản ứng với tổn thất như thế nào, sử dụng tài sản có thể tăng cường sức mạnh cho tâm trí của bạn bằng việc lường trước rủi ro và bằng việc điều tiết các tác động tổng thể của sự tổn thất một tài sản cụ thể nào đó khi nhìn một danh mục đầu tư như một khối tổng thể. Nói khác đi, bằng việc hoạch định trước cho một sự kiện xấu nhất có thể có trong tương lai, bạn có thể chịu được bất kì cơn gió nào có thể làm chao đảo con đường của bạn và tránh được những phản ứng phản xạ thiếu suy nghĩ vốn có xu hướng làm sự việc tồi tệ hơn. Thật không khôn ngoan khi cố gắng vạch ra một kế hoạch thoát hiểm trong một đám cháy khi mà lúc ấy mọi người đều đang hối hả chạy ra những lối thoát hiểm. Một trong những thuận lợi chủ yếu của sử dụng tài sản là giảm thiểu tính bất ổn về giá. Và theo đó, giảm thiểu rủi ro cho danh mục đầu tư của bạn xét như một tổng thể, vì một số tài sản có thể sẽ tiến triển tốt trong khi một số khác thì không, và một số phần trong danh mục đầu tư của bạn có thể không tiến triển tốt bằng các phần khác. Nhưng vậy cũng tốt. Bạn đã lên kế hoạch cho những thời điểm khó khăn trong quỹ học đại học của con bạn. Bạn có thể chịu được một sự suy giảm trong quỹ chỉ số S&P 500 [6] mà bạn đã đầu tư, vì các quỹ được dành cho phí đại học ấy sẽ không cần phải trả trong 15 năm nữa. Nó giống như việc bạn mở rộng cá cược ra nhiều đội bóng hơn là đặt mình vào tình huống “được ăn cả ngã về không” khi chỉ ủng hộ một đội bóng. Việc tốt nhất là đặt đúng cửa cho những đội tốt nhất. Bạn không muốn đánh cược vào một đội bóng chày đang tranh Siêu cúp. Trước hết, họ không chơi bóng đá; thứ hai, họ có thể phải cố gắng gần cả trăm năm mới thắng một giải vô địch bóng chày! Ðiều này cũng giống với các đầu tư của bạn. Sử dụng tài sản có vẻ như là một khái niệm phức tạp. Thực ra thì nó chỉ là việc lựa chọn một danh mục đầu tư sẽ hoạt động cùng nhau để làm cho các mục đích hiện thực của bạn dễ đạt đến hơn. Nó không phải là một phương pháp làm giàu nhanh bằng trí tưởng tượng. Nó là một phương pháp tiếp cận chính bản thân bạn và các thị trường một cách hợp lý, và sử dụng các công cụ có sẵn để tạo ra một danh mục đầu tư sẽ che chắn cho bạn khỏi phải chịu quá nhiều rủi ro và bất ổn. Khi được hỏi lực nào là mạnh nhất trong vũ trụ, Albert Einstein trả lời đơn giản rằng, “lãi kép”. Sử dụng tài sản sẽ mang lại cho bạn năng lực chống đỡ làm cho các lợi nhuận đa hợp qua thời gian thực hiện sức mạnh ma thuật hùng mạnh của chúng để biến các mục đích đầu tư của bạn thành hiện thực. [1] Danh mục đầu tư (Portfolio): Kết hợp sở hữu từ hai trở lên trong đầu tư chứng khoán, trái phiếu, hàng hóa, bất động sản, công cụ tương đương tiền mặt, hay các tài sản khác bởi một cá nhân hay nhà đầu tư... [Nd] [2] Quỹ hỗ tương đầu tư (Mutual Fund): Quỹ được điều hành bởi công ty đầu tư nhằm huy động vốn cổ đông và đầu tư vào chứng khoán, trái phiếu, hàng hóa hay các chứng khoán thị trường tiền tệ. Các quỹ này giúp nhà đầu tư được lợi thế đa dạng hóa và được sự quản lý chuyên môn. [Nd] [3] Chứng khoán dự thác (Depositary Receipt): công cụ tài chính có thể thương lượng, được một ngân hàng tung ra tượng trưng cho một chứng khoán đã giao dịch công khai của một công ty nước ngoài. Chứng khoán dự thác được giao dịch dựa trên một thị trường chứng khoán địa phương. [Nd] [4] Quỹ cổ phiếu: một dạng của quỹ hỗ tương đầu tư, chủ yếu đầu tư vào cổ phiếu [Nd] [5] Quỹ trái phiếu: cũng là một dạng của quỹ hỗ tương đầu tư, chủ yếu đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp hoặc trái phiếu chính phủ. [Nd] [6] Chỉ số S&P 500: một chỉ số gồm 500 cổ phiếu được lựa chọn từ 500 công ty có mức vốn hóa thị trường lớn nhất của Mỹ. Chỉ số S&P 500 được thiết kế để trở thành một công cụ hàng đầu của thị trường chứng khoán Mỹ và có ý nghĩa phản ánh những đặc điểm rủi ro/ thuận lợi của các công ty hàng đầu. [Nd] CHƯƠNG 2 Ai cũng cần có một chú Frank Tất cả chúng ta đều cần có ai đó để dựa vào CHÚ FRANK có ở khắp mọi nơi. Các vận động viên chiến thắng một cuộc thi lớn luôn cảm ơn huấn luyện viên thời trung học đã dạy họ tập luyện các kỹ năng, và là người mà họ vẫn thường tìm đến khi cần lời khuyên. Ký ức của những người thành công trong mọi lĩnh vực đòi hỏi sự nỗ lực cao đều dẫn ra một cá nhân mà họ trông cậy khi cần lời khuyên và nhận thức về những vấn đề công việc hoặc cuộc sống. Mọi nhà đầu tư vĩ đại đều có một hoặc hai chú Frank. Chẳng hạn như với Warren Buffett, chú Frank đầu tiên của ông là Ben Graham. Khi Graham về hưu, Buffett đi theo một chú Frank mới, đó chính là Charlie Munger. Chú Frank là nguồn tài sản duy nhất có giá trị to lớn mà bạn sẽ có khi xây dựng kế hoạch sử dụng tài sản của mình và bắt đầu hành trình ra sức biến các giấc mơ của mình thành hiện thực. Bạn sẽ thấy mình cần tìm đến chú Frank để xin lời khuyên, động lực và sự khuyến khích. Bất cứ khi nào suy xét nên sử dụng loại tài sản hoặc các đầu tư đặc biệt nào, bạn sẽ cần đến một người khách quan độc lập, một người đáng tin để giúp chỉ lối cho mình. Tóm lại, bạn cần một chú Frank. Làm thế nào bạn nhận ra chú Frank (hoặc dì Sally)? Nhiều khi, nhưng không phải luôn luôn, bạn thấy rằng tự nhiên mình tìm kiếm những người ấy vào những lúc phải đưa ra những quyết định đầu tư hoặc giây phút quan trọng trong cuộc đời. Bạn lắng nghe họ. Bạn nghe theo họ, thậm chí dù có thể không phải lúc nào cũng thích hoặc nhất trí với những gì họ nói với bạn. Bạn làm vậy bởi vì cảm thấy rằng chú Frank hiểu được những điều bạn tâm niệm và muốn thấy bạn tiến bộ trong cuộc sống. Một lý do nữa mà bạn hài lòng với chú Frank của mình là không có một dấu hiệu gì của sự đố kỵ, ghen ghét hoặc ganh đua trong mối quan hệ giữa bạn và chú Frank. Chú Frank của bạn (hay có thể gọi là dì Sally cũng được) là người hài lòng với chính mình, có một mức độ kinh nghiệm nào đó, và thường đạt được thành công nhất định trong cuộc đời. Họ có xu hướng bổ sung cho bạn và giúp bạn phát huy những điều tốt nhất nơi mình. Họ thật lòng yêu mến bạn, khuyến khích bạn, và thường đưa ra sự trợ giúp về mặt tinh thần và tình cảm trong những thời điểm khó khăn và các thị trường trở nên phức tạp. Chú Frank rất hiếm và không mọc ở trên cây. Nhưng nhiều khi, chỉ cần một lúc thôi là bạn đã nhận ra ai là chú Frank của mình. Chú Frank có thể là một người họ hàng, một người ông, cô cháu gái, cháu trai, hoặc một người hàng xóm. Dù chú Frank cũng có thể là một bạn đồng nghiệp hoặc vợ/ chồng của mình, ta thường thấy rằng sự gần gũi thân thiết đó không đảm bảo những điều kiện cho một mối quan hệ kiểu chú Frank. Chú Frank của bạn có thể thuộc hoặc không thuộc ngành kinh doanh đầu tư. Dù đã biết bạn một thời gian dài hay ngắn, thì chú Frank cũng rất giỏi trong việc chỉ ra các điểm mạnh và điểm yếu của bạn. Chú có một năng lực kì lạ trong việc gia tăng các điểm mạnh và giảm thiểu các điểm yếu của bạn. Chú có thể thường xuyên truyền cảm hứng để bạn sử dụng tốt nhất các nguồn tài sản mà bạn có và giúp bạn qua màn lên cấp trong trò chơi. Chú Frank biết rằng giá hiện hành của một tài sản không nhất thiết cho thấy tài sản ấy đáng giá như thế nào. Nó có thể đáng giá nhiều hơn hoặc ít hơn nhiều so với giá giao dịch hôm nay, và chú Frank rất giỏi trong việc giúp bạn nhìn ra sự khác biệt và tận dụng thích đáng cơ hội đang có. Chú là người hiểu biết thị trường và biết khi nào bạn nên đẩy mạnh lợi thế của mình bằng một sự đầu tư thành công và khi nào thì nên cắt giảm các khoản lỗ bằng một đầu tư không thành công. Chú Frank của bạn có một chuỗi xác định các niềm tin đầu tư, và kiến thức của Chú có thể giúp bạn biến tư tưởng thành hành động. Chú Frank nhận ra rằng có sai lầm mới là con người, mọi người ai cũng sẽ phạm phải những sai lầm đầu tư cả. Ðiều quan trọng là luôn tìm cách học hỏi từ những sai lầm đầu tư và cố gắng tránh lặp lại chúng. Tuy không làm bạn nản lòng, nhưng chú Frank sẽ không ngại tạt gáo nước lạnh vào mọi sự phô trương, vào mọi sự sử dụng tài sản “trên mây trên gió” và vào những sơ đồ đầu tư vốn không có cơ hội nào mà bạn đã tự dối mình là có. Chú Frank muốn bạn đạt được các mục tiêu của mình bằng việc đối mặt với thực tại và sự thật hơn là bằng hứa hẹn và mơ mộng. Chú dành thời gian tìm xem cái gì có thể sai trong một kế hoạch sử dụng tài sản và/ hoặc một chiến lược đầu tư. Ðể rút ra được điều tốt nhất từ chú Frank của mình, bạn cần phải chân thành và cởi mở với chú. Bạn cần tôn trọng thời của chú, và cần đưa cho chú bằng chứng và sự phản hồi cụ thể, tỏ ra nghe và hiểu được thông điệp của chú. Rồi thì, bạn sẽ tìm thấy nơi chú Frank của mình rất nhiều tính chất và đặc điểm tốt. Chú Frank có thể giúp bạn hiểu bản tính con người đám đông và chính bản tính con người cá nhân của bạn. Bạn muốn học được từ Chú cảm quan về việc các thị trường vận hành như thế nào khi chúng đang hoạt động bình thường, diễn biến ra sao trong suốt những giai đoạn bất ổn lên hoặc xuống, và cả cách mà các nhà đầu tư cư xử trong những thời điểm cực kỳ lạc quan hoặc cực kỳ bi quan: Bạn sẽ muốn chú Frank giải thích và áp dụng các bài học và những kết luận quan trọng từ lịch sử. Một trong những lý do then chốt mà bạn dựa vào một người khác trong việc sử dụng tài sản và các vấn đề đầu tư là để giúp mình tách tín hiệu ra khỏi tiếng ồn trong mọi thông tin ngắn và dài hạn đang gây nhiễu cho bạn từ thế giới tài chính, kinh tế, và chính trị. Ðôi khi, một cuộc chuyện trò với chú Frank có thể giúp bạn đưa ra những phán đoán về điều gì đang thực sự xảy ra. Bạn phải tìm kiếm các ý kiến và quan điểm của chú Frank để đẩy và tập trung sự tò mò của mình vào những mối quan hệ nhân-quả và việc các sự vật vận hành như thế nào trong thế giới. Một nhận thức sâu sắc nữa mà chú Frank có thể giúp bạn là biết được sự khác biệt giữa may mắn và kỹ năng trong những thành công đầu tư của bạn. Với tư cách là các nhà đầu tư, chúng ta cần biết các thị trường ngày nay đang ở đâu, chúng ở đâu trong vòng quay kinh doanh hiện nay và chúng bắt nguồn từ đâu, bằng một cái nhìn dài hạn. Với kiến thức của mình về nơi chính xác các thị trường đang ở lúc này và đặt trong một bối cảnh lịch sử, chú Frank có thể giúp bạn thấy khi nào giá cả và các xu hướng có vẻ sắp đảo ngược hoặc tiếp tục diễn tiến theo chiều hướng hiện thời của chúng. Chú Frank luôn tâm niệm câu nói của John Maynard Keynes, nhà kinh tế học nổi tiếng người Anh, rằng: “Các thị trường có thể sẽ vẫn diễn ra phi lý trong thời gian lâu hơn thời gian bạn còn khả năng thanh toán.” Chúng ta có thể mua vào sớm mất một chút và bán đi vội mất một chút một cách rất thường xuyên. Tại nhiều thời điểm, hầu hết ta phải kiên nhẫn trong khi nhìn tài sản và những quyết định đầu tư của mình tiêu biến đi. Kiên nhẫn có thể là một trong những đức tính đầu tư khó thực hành nhất. Với tư cách là một người bên ngoài đáng tin, chú Frank có thể giúp bạn phát triển tính kiên nhẫn, sự điềm tĩnh và lý trí mà bạn cần để đạt đến thành công với những quyết định của mình. Không ai trong chúng ta từng có khả năng sử dụng các tài sản và chọn lựa các đầu tư với thông tin đầy đủ và hoàn hảo. Trong thế giới hiện đại, lượng thông tin mà chúng ta có được đã tỏ ra lớn mạnh vô cùng, từ các blog và các nguồn khác trên Internet đến phát thanh và truyền hình về tài chính. Chúng ta có báo, các thư thị trường, các mục báo, báo cáo, và bản tin phát hành đến từ một số lượng các nguồn thông tin luôn gia tăng. Chúng ta cần sự giúp đỡ để lọc ra thông tin hữu ích từ tất cả những dữ kiện và tiếng ồn này. Chúng ta cần tách hạt gạo khỏi vỏ trấu. Chú Frank có thể giúp ta điều đó. Chú có thể giúp ta xác định thông tin nào hữu ích cho quá trình sử dụng tài sản và thông tin nào không cần quan tâm làm gì. Trong những thời điểm thị trường náo động và bất ổn, chú Frank đáng tin của bạn có thể giúp bạn giữ một cái đầu sáng suốt và đưa ra những quyết định chính xác. Chú có thể giúp bạn giải quyết những cơn hoang mang lo sợ và phấn khích thường xuất hiện trong các thị trường tài chính. Chú thẳng thắn. Chú chân thành. Chú có kiến thức về cuộc sống cũng như về tài chính và kinh tế học. Chú hiểu bạn. Chú có thể giúp bạn vững tay lái giong buồm hướng đến những giấc mơ của bạn. CHƯƠNG 3 Xây nhà Cũng giống như ngôi nhà, danh mục đầu tư cần phản ánh tính cách của bạn. TRÊN NHIỀU PHƯƠNG DIỆN, tổ chức một danh mục đầu tư cũng giống như mua một ngôi nhà và trang hoàng nó vậy. Mỗi gia đình sẽ có các nhu cầu nhà ở khác nhau, và bên trong mỗi ngôi nhà, mỗi phòng sẽ có mục đích sử dụng riêng. Khi đi mua nhà, chúng ta cần có một ý niệm về việc mình thích có bao nhiêu phòng và định sử dụng mỗi phòng như thế nào, thêm vào đó là muốn các căn phòng đó trông ra sao. Nếu không nghĩ trước về những điều ấy, rất có thể ta sẽ mua phải một ngôi nhà quá to hoặc quá nhỏ, với những món đồ đạc có sẵn kỳ quặc, hoặc cái gì đó mà người bán ấn vào tay nhưng lại chẳng có giá trị gì cho ta cả. Có thể ta sẽ được một chiếc trường kỷ trông có vẻ rất tuyệt trong phòng khách nhà người hàng xóm chứ chẳng hợp gì với phòng khách nhà mình. Có thể bạn sẽ được một chiếc tủ lạnh rất tốt cho cặp vợ chồng mới cưới hàng xóm nhưng hoàn toàn không đủ lớn cho gia đình năm thành viên của bạn. Ðiều ấy cũng giống với việc tổ chức một danh mục đầu tư. Danh mục đầu tư của tôi sẽ khác của bạn, khác với của bạn thân hoặc anh em của bạn - thậm chí dù chúng ta đều sàn sàn tuổi nhau. Chúng ta cần có một ý niệm nào đó về việc sẽ sử dụng các tài sản nào - cũng như những đồ đạc trong nhà - và ta định đặt chúng ở đâu. Sau đó, ta có thể xem xét bất cứ sản phẩm mới, bán chạy nào mà ngành công nghiệp tài chính đang ném vào ta đó. Giống như giấy dán tường màu hồng, nó có thể tuyệt đối hoàn hảo cho ta hoặc có thể là một sai lầm to lớn. Chỉ vì những người bạn tốt của bạn có một đầu tư mà họ thích thú không có nghĩa là nó sẽ phù hợp trong danh mục của bạn. Ta cần ý thức về những đặc tính và mục đích sử dụng đặc biệt của mỗi loại tài sản để không đi đến chỗ đưa ra một danh mục đầy những đầu tư như kiểu đèn bàn lava [1] và các thảm dày trải sàn - hoặc thậm chí đồ đạc rất đẹp nhưng quá to, không vừa được với các phòng của ta. Ta cần tâm niệm rằng cũng như một cái bàn ăn về chất liệu có thể được làm từ gỗ ép đến gỗ cây anh đào tốt nhất, danh mục mỗi loại tài sản cũng có vô số chất lượng. Chú Frank nói rằng... Hãy chắc chắn rằng các tài sản trong danh mục đầu tư của bạn phù hợp với nhu cầu và tính cách của bạn, giống như đồ đạc của bạn phù hợp với một căn phòng và nét tính cách cá nhân của riêng bạn. Người ta có các động lực, lý do tài chính và các nhu cầu cảm xúc khác nhau - từ thói hám lợi đến nỗi sợ hãi, từ sự thoải mái đến sự không quen thuộc - tác động đến các quyết định đầu tư của họ. Lý do tại sao ta lại mua thứ mà ta đã mua, phụ thuộc vào một loạt các nhân tố khác nhau. Các kiểu tài sản chính (loại đồ đạc trong ngôi nhà của bạn) và các lý do thông thường nhất giải thích việc ta sở hữu chúng được chỉ ra trong Bảng 3.1. Ðể có được một căn nhà đúng ý, các phòng khác nhau phải phục vụ tốt trong những thời điểm khác nhau. Ðây là phòng coi TV với màn hình lớn và quầy bar. Theo danh mục đầu tư của ta, phòng ấy có những tài sản hoạt động tốt trong những thời điểm kinh tế và tài chính đang tiến triển tốt. Ta còn có các phòng để thư giãn và tạo cảm giác an toàn. Các phòng ngủ trong danh mục đầu tư cần có các tài sản có xu hướng tiến triển tốt trong những hoàn cảnh kinh tế và tài chính khó khăn (như một môi trường kinh doanh khắc nghiệt, lạm phát cao, giảm lạm phát, hoặc các điều kiện chính trị và địa chính trị không ổn định). Một số phòng trong nhà lại có các chức năng đặc biệt. Phòng bếp của danh mục đầu tư của ta có các đặc tính thực hiện chức năng tốt trong suốt mọi loại thời điểm. Hãy nghĩ về nó theo cách này: Nếu TV của bạn bị hư, bạn có thể đọc sách, chơi cờ, hoặc đi chơi bằng xe đạp. Nếu lò nướng của bạn bị hư, bạn sẽ ăn thức ăn nguội hoặc buộc phải đi ăn tiệm (hoặc gọi thức ăn mang đến), vì thế, sẽ xuất hiện các phí tổn lớn hơn nhiều chỉ để nuôi ăn bạn và gia đình. 1. Các khoản nợ hay các nghĩa vụ pháp lý (Liability) của một công ty nảy sinh trong suốt quá trình hoạt động kinh doanh. Theo thời gian, chúng sẽ được thanh toán thông qua việc chuyển giao các lợi ích kinh tế bao gồm tiền, hàng hóa và dịch vụ. [Nd] 2. Cổ phần riêng (Private equity): chỉ bất kỳ loại chứng khoán của vốn sở hữu không công khai, vốn không được liệt kê trên thị trường công khai. Do đó, một nhà đầu tư muốn bán cổ phần riêng phải tìm một người mua không nằm trong thị trường công khai. Có nhiều hạn chế trong việc chuyển nhượng cổ phần riêng. Chứng khoán này chủ yếu dùng để huy động vốn từ các nhà đầu tư. [Nd] 3. Giao dịch kỳ hạn là nghĩa vụ mua hoặc bán một hàng hóa cụ thể nào đó, ví dụ như: ngũ cốc, vàng hay trái phiếu Kho bạc trong một ngày nào đó theo một giá đã được xác lập trước. Giao dịch kỳ hạn là một dạng của chứng khoán phái sinh. [Nd] Chú Frank nói rằng... Hãy làm cho đầu tư phù hợp với mục đích. Ðể nhà của bạn hoạt động tốt, thoải mái và trông như bạn muốn, các phòng phải đáp ứng các chức năng riêng của chúng theo cách sao cho thỏa mãn sự nhạy cảm của riêng bạn - chứ không phải của mẹ bạn hay của hàng xóm. Bạn là người sống trong ngôi nhà và danh mục đầu tư của mình. Ðể danh mục đầu tư phát đạt qua một thời gian dài, nói chung bạn cần có một hỗn hợp các khoản đầu tư hoạt động tốt, thoải mái và thú vị. Qua thời gian, sự việc sẽ thay đổi và bạn có thể sẽ biến phòng ngủ cho khách thành văn phòng làm việc. Cũng bằng cách đó, bạn có thể thay đổi một cách khôn ngoan các lựa chọn đầu tư của mình dựa trên những điều kiện đang thay đổi. Sử dụng tài sản vững chắc phải phục vụ cho các nhu cầu của bạn, bảo vệ bạn khỏi các yếu tố tăng giá trị theo thời gian, và không khiến bạn mất quá nhiều chi phí tài chính hoặc nhức đầu kéo dài. (Khẩu hiệu của sử dụng tài sản của bạn phải giống như khẩu hiệu của dịch vụ Bưu điện Mỹ: giao hàng kể cả khi tuyết rơi, mưa gió, nắng nóng hoặc đêm u ám.) Ở cấp độ căn bản nhất, sử dụng tài sản bao hàm việc đạt được một sự hiểu biết về những loại tài sản nào hoạt động tốt nhất khi đi cùng nhau và loại nào hoạt động tốt nhất khi được tách riêng; đối với ai; dưới những hoàn cảnh nào; trong bao lâu; và với các phí tổn và các rủi ro hiển nhiên nào. Vả lại, nó rất giống với việc trang hoàng một ngôi nhà. Những chất liệu nào đi với nhau thì hợp và những chất liệu nào thì không? Liệu tôi có phải đến một cửa hàng ở phố chợ gần nhà để mua những gì mà căn phòng cần có, hay sẽ nhờ Ikea làm giúp tôi việc đó? Liệu món đồ nho nhỏ xinh xinh mà tôi tìm được ở chợ trời có thực sự hợp với căn phòng không hay sẽ làm cho nó trở nên lố lăng? Ðể biết mỗi kiểu tài sản nào có thể và không thể hợp với bạn bao hàm việc trả lời một số câu hỏi cơ bản. Theo thuật ngữ đầu tư, loại tài sản ấy hoạt động như thế nào (và ta có thể mong đợi nó hoạt động như thế nào) trong những thời điểm tốt, trong các thời điểm xấu, hoặc trong các thời điểm bình thường? Liệu kiểu đầu tư ấy có phản ứng chủ yếu với những biến động tỷ lệ lợi tức, với các điều kiện cung cầu, hay phản ứng với cái gì mà nhà đầu tư khác sẵn lòng trả cho nó? Lợi nhuận của tài sản sẽ sản sinh dưới hình thức lợi tức, lợi nhuận từ việc bán các lợi nhuận đầu tư, hay cả hai? Trên thực tế, lợi nhuận có thể có được là nhiều hay ít? Những dao động có quan trọng với tôi không? Liệu loại tài sản ấy có xu hướng hoạt động giống hoặc khác với các loại tài sản khác không? Lợi nhuận được tạo ra qua khung thời gian thông thường nào? Các lợi nhuận có thể đoán được hoặc không thể đoán được như thế nào? Việc tìm hiểu, hiểu biết, tiếp cận, tham gia, sở hữu, theo dõi, trả thuế, và bán đầu tư ấy có dễ dàng không? Mọi phần của loại tài sản này có giống nhau nhiều không? Chẳng hạn, như bạn dễ thấy, các trái phiếu Kho bạc Mỹ là loại tài sản chỉ theo những kỳ hạn riêng của Kho bạc Mỹ. Các loại tài sản khác như cổ phần và bất động sản có thể biến đổi rộng về chất lượng và đặc tính. Liệu loại tài sản ấy có chứa đựng nhiều tiểu loại và biến thể không? Liệu loại tài sản ấy về cơ bản là có sẵn trong thị trường trong nước hay trong một môi trường nước ngoài? Tài sản được tạo ra như thế nào? Các kiểu nhà đầu tư nào thích đầu tư vào loại tài sản này? Các lực nào thúc đẩy việc mua và bán chúng? Cho là lịch sử không luôn luôn diễn ra theo những mô hình có thể lặp lại (không ai rung chuông khi thị trường và các chu kỳ kinh tế thay đổi), một lối tiếp cận cố định có lẽ sẽ không phù hợp với hầu hết mọi người qua mọi vòng quay thị trường. Tuy nhiên, vẫn có ích khi ghi nhớ trong đầu về cách thức mỗi loại đầu tư có xu hướng hoạt động như thế nào dưới một dãy các điều kiện của thị trường. Những lĩnh vực nhấn mạnh loại tài sản tương đối này (và vì thế cũng giảm sự nhấn mạnh lên các loại tài sản tương đối khác) được thấy một cách thú vị trong một dụng cụ đo sự sử dụng tài sản mà tôi đã phát triển và gọi là đồng hồ sử dụng tài sản (hình 3.2). Ðồng hồ sử dụng tài sản chỉ ra rằng, nói chung, việc tập trung vào các tài sản có vẻ cân bằng trong suốt những giai đoạn tăng trưởng kinh tế và có lạm phát từ thấp đến vừa là một ý tưởng tốt. Khi làm vậy, bạn sẽ nhấn mạnh vào các tài sản có thực, phi tài chính (như bất động sản, hàng hóa và các kim loại quý) trong suốt thời gian lạm phát cao và tập trung vào các đầu tư tiền mặt và các chứng khoán thu nhập cố định chất lượng cao, như cổ phần, trong suốt những giai đoạn giải lạm phát và giảm lạm phát. Do bởi mức độ tương đối cao dễ xuất hiện chủ nghĩa cơ hội và đặc tính quản lý tương lai đã được kiểm soát và các quỹ bảo hộ (hay các cá nhân tự tiếp cận hoặc thông qua một quỹ của các quỹ) được đặt vào trung tâm của đồng hồ sử dụng tài sản để chỉ ra tiềm năng sử dụng của chúng (phụ thuộc vào việc các đầu tư ấy có phù hợp với bạn hay không) dưới một dãy các điều kiện kinh tế và tài chính khá rộng. Hãy xem xét các lựa chọn mà ta có để trang hoàng nhà cửa. Giống như mỗi loại đồ đạc và đồ trang trí mà chúng ta chọn cho phù hợp với một mục đích riêng, mỗi loại tài sản cũng có mục đích riêng và các đặc tính duy nhất. Các cổ phần đại diện cho các phòng giải trí trong nhà. Ðây là nơi chúng ta hưởng thụ một cuộc sống tốt. Mỗi đầu tư vào các cổ phần sẽ mang lại cho ta cơ hội tham gia vào các thời điểm kinh tế tốt và hưởng thụ các thành quả của nỗ lực con người. Giống như tất cả chúng ta đều có những ý tưởng khác nhau thế nào là vui vẻ và có thể có các loại đồ đạc khác nhau trong các phòng giải trí hoặc phòng sinh hoạt chung, các cổ phần cũng có những sự phân loại rất đa dạng. Một người có thể có một màn hình TV 60 inch và một bàn bi-da, trong khi người khác lại thích bàn cờ và người khác nữa lại thích các kệ sách áp tường. Phòng xem TV, phòng chơi, thư viện - mỗi phòng đều có một “tông” và cảm giác khác nhau, nhưng đều nhằm giúp ta hưởng thụ cuộc sống và thư giãn. Các cổ phần cũng giống vậy. Chúng có thể được phân loại theo kích thước, theo các chi tiết đánh giá riêng, hoặc theo khu vực địa lý, nhưng đều có mục đích chung giống nhau - để nắm được những lợi nhuận tốt nhất trong khi thừa nhận rằng sự bất ổn giá luôn là một rủi ro. Các trái phiếu và các đầu tư có lợi tức cố định khác đại diện cho phòng ngủ trong nhà. Ở đây, chúng ta muốn được an toàn và được che chở khỏi những khó khăn hàng ngày. Nhìn chung, trái phiếu mang lại sự an toàn và thoải mái. Tuy nhiên, hãy tâm niệm rằng giống như căn phòng kiểu cổ, giường có mái che rất khác với phòng ngủ với giấy dán tường đỏ rực và một cái giường tròn kiểu hiện đại, các trái phiếu có thể biến đổi rộng về chất lượng và thời gian đáo hạn của chúng, từ các trái phiếu kho bạc cực kỳ bảo đảm đến các trái phiếu tạp nham hoặc sinh lợi cao. Tuy tất cả đều phản ứng với các tỷ lệ lợi tức, nhưng các trái phiếu rủi ro và đáo hạn lâu hơn sẽ chịu được sự dao động giá rộng hơn các trái phiếu ngắn hạn, an toàn hơn. Hầu hết mọi ngôi nhà đều có một phòng hoàn toàn khác với nhà của tất cả những người khác và phản ánh thị hiếu riêng nào đó của người cư ngụ. Nó có thể là phòng nghiên cứu của cha với một cái bàn lỗi thời, một hộp giữ ẩm xì gà, và chai Brandy cổ nhỏ vốn hoàn toàn không thích hợp với kiểu dáng hiện đại của phần còn lại ngôi nhà. Nó có thể là một phòng khách bên ngoài một phòng ngủ, bài trí kiểu xa xưa mà bà nội ta thường rất thích khi bà đến thăm. Các đầu tư xen kẽ trong thế giới đầu tư là hoàn toàn khác nhau, cũng như những căn phòng ấy. Các tài sản này gồm bất động sản, cổ phần riêng, kim loại quý, hoặc thậm chí là các chứng khoán chống lạm phát. Chúng có thể có vẻ lạc lõng trong một danh mục đầu tư thông thường khác như cổ phần và trái phiếu, nhưng thỏa mãn một nhu cầu đặc biệt. Lợi nhuận ở đây có vẻ là một kết quả của sự lạm phát hoặc kỹ năng quản lý. Ðiều mà mọi loại đầu tư này đều có chung là lợi nhuận của chúng thường được tạo ra bởi những sự tác động khác với những lực đang tác động đến cổ phần và các đầu tư trái phiếu truyền thống hơn của ta, khiến chúng trở thành một lựa chọn tốt cho sự đa dạng hóa. Một số phòng trong nhà của bạn thì bình thường hơn nhưng không kém phần quan trọng. Tầng hầm có thể không thực sự làm ta thích thú hoặc sẽ không phải một nơi ta ở trong thời gian dài, nhưng máy nước nóng và bảng phân phối điện là thiết yếu cho sự vận hành suôn sẻ của phần còn lại của ngôi nhà. Hay - tầng áp mái (khoảng không gian không được sử dụng thường xuyên khác) cũng quan trọng ở sự cách ly của nó để giữ ấm nhà trong mùa đông và làm mát trong mùa hè, đỡ áp lực lên các hệ thống làm nóng và làm lạnh. Các buồng nhỏ trước nhà cung cấp chỗ cho đường dẫn hệ thống báo động để bảo vệ gia đình và đồ dùng gia đình của ta khỏi bị trộm. Hãy nghĩ về những căn phòng ấy như bộ phận tiền mặt trong danh mục đầu tư của bạn. Tiền mặt mà ta có thể dễ dàng sử dụng mọi lúc, nhất là trong những thời khắc khó khăn. Ta giữ tiền và biết là lúc nào đó sẽ cần đến để đáp ứng một nhu cầu đặc biệt hay có sẵn dành cho những lúc khẩn cấp. Cách thức trang hoàng nhà cửa là thuộc về từng cá nhân. Nghệ thuật và các món đồ trang trí mà ta chọn là có giá trị đối với ta vì những lý do nhất định. Ta có thể nghĩ một bức tranh của Monet là đẹp và Jackson Pollock là một bậc thầy vung vãi loạn trí. Những món đồ mà chúng ta sẵn sàng chi trả để mua về treo lên tường và bệ lò sưởi hoàn toàn bị chi phối bởi cách chúng ta cảm nhận về chúng như thế nào. Tranh của một đứa trẻ có thể không có giá trị gì đối với một người lạ, nhưng rất đáng giá đối với cha mẹ của bé. Các chợ bán đồ nghệ thuật và các đồ sưu tập hoạt động phần nhiều theo cách này. Các giá trị bị chi phối bởi tính phổ biến, thị hiếu và bởi một loạt những đặc trưng không thể xác định về lượng khác. Các tài sản trong thị trường này đáng giá với thứ mà người nào đó sẵn lòng trả để mua nó - không hơn không kém. Một số người có con mắt sành đánh giá các giá trị nghệ thuật và cổ vật, và số khác thì chỉ là may mắn. Cách bạn mua, giữ và cuối cùng là bán một tài sản như thế nào có thể cũng quan trọng như việc bạn sở hữu cái gì. Cách thức bạn đầu tư vào các loại tài sản đặc biệt chủ yếu có xu hướng đóng vai trò một chức năng của việc: 1) bạn có bao nhiêu tiền có liên quan đến những khoản đầu tư tối thiểu dùng để mua tài sản ấy, 2) bạn có thể dành bao nhiêu thời gian và sự quan tâm cho việc đầu tư, 3) kinh nghiệm đầu tư của bạn, và 4) các nguồn thông tin và cố vấn đầu tư mà bạn ưa thích. Một số người muốn tự trang hoàng ngôi nhà của mình. Thậm chí dù có thể trả lương cho một người trang trí chuyên nghiệp, họ vẫn thích xem xét qua các tạp chí, đi đến các cửa hiệu, và tự mình kiểm tra các lựa chọn. Những kiểu người đầu tư này muốn lựa các cổ phần và trái phiếu. Họ thích tạo ra các danh mục đầu tư dựa trên nghiên cứu và phân tích riêng về các công ty đặc biệt, các nhà quản lý quỹ, và các điều kiện kinh tế. Thuận lợi của phương pháp này là bạn được chọn tất cả: mua nơi nào, tiêu bao nhiêu, và khi nào. Ðiều quan trọng là phải hiểu rằng thành công của bạn phụ thuộc vào năng lực và kiến thức của bạn về mọi thứ, từ lớp phủ cửa sổ cho đến chất liệu làm sàn. Cũng vậy, thành công của bạn trong việc đạt đến đầu tư vững chắc sẽ phụ thuộc vào kiến thức của bạn về các thị trường, các cổ phần và trái phiếu cá nhân. Nếu bạn là loại người thích các bộ đồ dùng và các đồ trang trí đẹp nhất và mốt nhất, thì có lẽ bạn sẽ thấy mình chi vượt ngân quỹ với nhiều đồ đạc cố định và các thứ linh tinh mà bạn không cần hoặc sẽ không dùng đến. Bạn có thể còn phải tự xoay sở với một chiếc ghế sofa không chui lọt qua cửa. Tự mình làm có nghĩa là toàn bộ gánh nặng của việc tổ chức một danh mục đầu tư có chất lượng cao sẽ chất chồng lên đôi vai của bạn, và bạn sẽ phải kiểm soát danh mục đầu tư của mình chặt chẽ hơn. Nếu bạn tạo ra một ngôi nhà đẹp nhưng rồi không duy trì được nó, bạn có thể phải tự xoay sở với một gánh nặng mà dù giá nào cũng không thể nhấc nó ra được. Một số người thích tự mình làm hầu hết việc trang hoàng với sự hướng dẫn ở một mức độ nào đó có thể sử dụng các nguồn thiết kế giá thấp ở các cửa hàng như Home Depot hoặc Ikea. Bạn có thể sắp xếp ngân quỹ của mình và để ai đó làm những việc đo đạc thực tế các chạn bếp và cửa sổ. Bạn có thể nói cho họ biết bạn muốn gì rồi để họ thực hiện. Nếu bạn là loại người đầu tư này, bạn có vẻ sẽ sử dụng các quỹ hỗ tương đầu tư. Bằng việc tiêu tiền vào những nhà đầu tư khác, bạn sẽ tiếp cận được sự quản lý đầu tư chuyên môn và chuyên nghiệp. Bạn chọn các chạn bếp (quỹ giá trị [2] hoặc quỹ tăng trưởng [3] ) và để chuyên gia đảm đương các chi tiết (tức các cổ phần). Nếu bạn chọn kiểu quỹ này, thì hãy để cho các nhà quản lý chuyên nghiệp, hoặc thận trọng hoặc năng nổ, hoặc ở giữa hai điều ấy đưa ra các quyết định mua và bán để giúp bạn đạt được các mục đích của mình. Khi bạn sử dụng dịch vụ thiết kế ở cửa hàng, các chi phí sẽ thay đổi. Một số cửa hàng tính phí mắc hơn các cửa hàng khác (hoặc các sản phẩm của họ tốn kém hơn các cửa hàng khác). Các lệ phí quỹ hỗ tương đầu tư có thể cao hoặc bị giảm đi từ các lợi tức dài hạn và cần phải được xem xét cẩn thận trước khi đầu tư. Một số cửa hàng và những người sản xuất có các bản danh mục mặt hàng tốt hơn các chỗ khác. Một số nhà quản lý quỹ hỗ tương đầu tư không theo kịp thị trường hoặc danh mục của họ không tốt bằng. Bạn phải xem xét kỹ lưỡng hiệu suất và các mức phí nếu chọn lập danh mục đầu tư của bạn theo cách này. Một số người thực sự không muốn dính líu gì đến việc trang hoàng nhà cửa, và họ có đủ tiền để thuê một người chuyên nghiệp xử lý mọi thứ. Những nhà đầu tư ấy sử dụng các cố vấn hoặc các nhà quản lý tiền riêng. Mặt hạn chế ở đây là gì? Bạn phải có khả năng trả lương cho họ. Sự đầu tư tối thiểu cho các nhà quản lý ấy có thể là rất cao; không cao thì họ đã không mua nổi những ngôi nhà mà chính họ đang sống . Ðối với một số người, các chi phí và các lệ phí đi kèm với việc trang hoàng một ngôi nhà là mối quan tâm chính. Họ sẽ đi mua sắm cho các mức giá tốt nhất. Có những sản phẩm phù hợp với các nhà đầu tư này, như các quỹ trượt giá và các quỹ giao dịch thương mại. Những sản phẩm này không đắt và không được chuộng lắm, nhưng chúng là những đầu tư cực kỳ tốt có thể được sử dụng để đáp ứng các mục đích của bạn. Có một số kiểu đầu tư, nhất là giữa các loại tài sản đầu tư luân phiên, có chút gì đó giống như các hợp tác xã. Các nhà đầu tư góp vốn chung với nhau theo những nhóm khá nhỏ để đạt đến một mục đích riêng. Bạn có thể mua cổ phần của một hợp tác xã nhất định để đảm bảo nguồn gốc cho một lựa chọn. Bạn có thể đầu tư thông qua một sự cộng tác để tác động đặc biệt đến một loại tài sản như bất động sản, gỗ, dầu và gas, hoặc sử dụng tiền với một quỹ bảo hộ đặc biệt hoặc nhà quản lý cổ phần riêng. Có một số người muốn tự mình làm hết tất cả, thậm chí đảm nhận cả vai trò có tính chuyên môn cao. Những người này đóng vai trò như người thầu khoán không giới hạn của riêng họ và giám sát việc xây dựng các ngôi nhà của mình. Họ thích cảm giác quản lý mà họ có được trên mọi phương diện của công việc. Có những nhà đầu tư muốn sở hữu những tài sản thuê mướn của riêng họ. Một số kiểu nhà đầu tư thích sở hữu trực tiếp các hàng hóa hoặc có thể tự mình giao dịch các ngoại tệ nước ngoài. Giống như cần có nhiều kiến thức, sự tận tâm, và kỹ năng để xây được ngôi nhà cho mình, thì việc tự mình xoay xở với các đầu tư chuyên môn cũng đòi hỏi kiến thức chuyên môn và một lượng lớn thời gian và kỹ năng. Cách bạn mua và trang hoàng nhà cửa như thế nào phụ thuộc vào rất nhiều các nhân tố đa dạng, từ cấp độ tận tâm đến các kỹ năng, năng lực, và những hạn chế thời gian. Tương tự, việc bạn tổ chức danh mục đầu tư như thế nào sẽ phụ thuộc vào tính cách đầu tư của bạn, vào việc bạn phải đầu tư bao nhiêu tiền, và vào khung thời gian của bạn. Sau cùng, một trong những yếu tố quyết định quan trọng nhất về cách bạn tiến hành đầu tư nằm ở chỗ bạn tự cấu trúc kế hoạch sử dụng tài sản hoặc có ai làm thay cho bạn. Nếu là trường hợp sau, bạn cần dành nỗ lực đáng kể để tìm ra một đại diện đáng tin. Người này sẽ làm việc với sự liêm chính, đại diện cho các lợi ích của bạn, dành nhiều sức lực và các nguồn lực đáng kể để cấu trúc và thực hiện sử dụng tài sản thành công và thích hợp cho bạn, và dù sao bạn cũng phải cảnh giác trên mọi phương diện, từ kích thước của danh mục đầu tư cho đến các phí tổn phát sinh do hoàn cảnh thay đổi theo thời gian. Chú Frank nói rằng... Hãy hiểu rõ bản thân và luôn thực tế về những điểm mạnh cũng như các giới hạn của mình trong việc sử dụng các công cụ đầu tư. Hãy chắc chắn là có được đúng người sử dụng đúng các công cụ cho nhiệm vụ đầu tư riêng biệt. [1] Ðèn bàn lava là một kiểu đèn mới, dùng để trang trí cho đẹp chứ không để chiếu sáng. [Nd] [2] Quỹ giá trị (Value Fund): Là một trong ba kiểu quỹ hỗ tương đầu tư chính. Mỗi nhóm quỹ hỗ tương đầu tư lớn đều có một thành tố quỹ giá trị mà trong đó các quỹ thường được chia nhỏ ra về kích cỡ. Ví dụ, một nhóm quỹ có thể gồm các quỹ giá trị vốn nhỏ, vốn vừa và vốn lớn để các nhà đầu tư lựa chọn. Tiền đề của đầu tư giá trị là thị trường có những khiếm khuyết vốn có cho phép các công ty giao dịch cái gì đó ở mức độ thấp hơn giá trị thực của nó. [Nd] [3] Quỹ tăng trưởng (Growth Fund): một danh mục đầu tư đa dạng hóa của các cổ phần có sự nâng giá vốn như mục đích chính của nó, với rất ít hoặc không có phần chia lợi tức. Các công ty danh mục đầu tư chủ yếu gồm các công ty có sự tăng trưởng trên mức trung bình về lợi nhuận và tái đầu tư các lợi nhuận ấy để mở rộng, sở hữu hoặc nghiên cứu phát triển. [Nd] CHƯƠNG 4 Những phần của một tổng thể - Nối kết các giấc mơ thành một kế hoạch Kế hoạch của bạn cũng phải có tính cá nhân và đặc biệt, giống như các giấc mơ của bạn HẦU HẾT CHÚNG TA đầu tư vào loại tài sản nào đó không phải vì bản thân chúng hay những đặc tính duy nhất của chúng, thậm chí cũng không vì các lợi ích vốn có của chúng như thế nào, mà là vì chúng có thể làm gì cho ta. Ðiều ta thường không làm là suy nghĩ chính xác tại sao lại nên mua một kiểu đầu tư này thay vì kiểu đầu tư khác để đáp ứng một mục đích riêng. Qua nhiều năm quan sát, tôi nhận thấy khi nói với các khách hàng rằng họ cần các cổ phần của công ty có vốn nhỏ hoặc các cổ phần có giá trị, đại loại thế, để mở rộng danh mục đầu tư của họ, thì ngay lập tức mắt của họ đờ ra. Họ không thực sự quan tâm nhiều đến các bộ phận đang hoạt động của danh mục đầu tư của họ là gì. Ðiều họ quan tâm là đạt được một kết quả rõ ràng. Họ muốn tiền của họ được an toàn trước sự lạm phát hoặc biến động thị trường. Họ muốn gửi con của họ đến những trường học tốt nhất. Họ muốn mua ngôi nhà nghỉ mơ ước, hoặc đi du lịch thế giới, hoặc có tiền chăm sóc cho một người họ hàng lớn tuổi. Vào cuối ngày, liệu bạn có quan tâm đến máy vi tính của bạn hoạt động như thế nào không? Có lẽ là không. Bạn chỉ muốn biết rằng nó sẽ thực hiện một cách đáng tin những việc mà bạn muốn nó làm. Hãy ngừng lại một chút và nghĩ về danh mục đầu tư như thể nó là chiếc máy vi tính của bạn - làm một công việc mà bạn muốn nó phải làm. Liệu việc sở hữu các cổ phần, trái phiếu, gỗ hoặc vàng có quan trọng với bạn không? Ðối với một số người thì có, còn đối với những người khác thì không nhiều. Ðiều bạn quan tâm chính là có tiền để đạt được các mục tiêu. Ðây là lý do tại sao tôi khuyên bạn hãy sử dụng một phương pháp mà tôi gọi là sử dụng tài sản theo mục tiêu. Lối tiếp cận này, được mô tả trong những đoạn sau, cho phép bạn nghĩ về các đầu tư của bạn làm gì một cách chính xác và rõ ràng. Sử dụng tài sản theo mục tiêu buộc bạn phải nghĩ về tại sao và khi nào nên thêm vào cho danh mục đầu tư của mình một kiểu đầu tư đặc biệt. Ðầu tư ấy có liên hệ với các mục tiêu của bạn không, hay nó chỉ có vẻ như hứa hẹn mang lại những lợi nhuận rất lớn? Tôi thường gặp những người mà danh mục đầu tư của họ được tập hợp lại bằng việc mua bất kì thứ gì đang “nóng” tại thời điểm ấy, hay thứ gì mà người môi giới xúi họ mua. Những danh mục đầu tư ấy trông giống một gác mái chứa đầy những thứ linh tinh mà không có ý nghĩa gì với mục tiêu đầu tư tổng thể. Sử dụng tài sản theo mục tiêu tiếp cận việc tạo ra danh mục đầu tư tương tự với việc đi mua một chiếc xe hơi. Chúng ta mua xe dựa theo các nhu cầu của mình. Trả nhiều hay ít tiền là dựa vào điều kiện tài chính, nhưng quyết định mua kiểu xe nào lại dựa trên điều mà ta muốn chiếc xe phải làm. Tôi lái xe trong thành phố hay ngoại ô? Tôi sống ở miền Tây Nam hay Trung Tây? Dù chiếc xe có đẹp đến thế nào, nếu bạn cần phải kéo một toa xe moóc qua những con đường phủ đầy tuyết với một chiếc thuyền câu ở trên nóc, thì chiếc Mazda Miata sẽ không làm được việc ấy. Hãy xem xét các đầu tư của bạn theo cách như vậy. Chẳng hạn, nếu bạn tìm quỹ cho việc học đại học 18 năm sau kể từ bây giờ, có lẽ bạn cần tính đến những tài sản đã tăng trưởng như các cổ phần trong hoặc ngoài nước Mỹ, bất động sản, và có lẽ cả các kim loại quý. Mục đích là có được các lợi nhuận dài hạn khi bán tài sản, vì vậy bạn hẳn sẽ không cần sử dụng các trái phiếu cho mục tiêu này. Dù các trái phiếu có thể có các khoản tiền lãi cố định và một sự hoàn lại đầy hứa hẹn trong tương lai, chúng không có vẻ sẽ mang lại kiểu giá trị dài hạn đáp ứng được mục tiêu của bạn. Rất nhiều người phạm phải sai lầm này khi thực hiện các đầu tư mà không quan tâm gì đến việc họ muốn các đầu tư ấy làm gì cho họ (trừ việc tạo ra tiền theo một nghĩa rất chung). Theo suy nghĩ chủ quan của tôi, việc ấy cũng tương đương với đưa một cầu thủ bóng chày ra sân chơi ở vị trí tiền vệ bóng đá trong bộ đồng phục bóng chày. Anh ta có thể là một cầu thủ ném bóng giỏi, nhưng anh ta sẽ không làm tốt trong một sân bóng đá, và hơn nữa có lẽ anh ta sẽ bị thương. Chú Frank nói rằng... Các mục tiêu cá nhân của bạn phải định hình danh mục đầu tư của bạn. Một trong những lợi ích lớn nhất của sử dụng tài sản theo mục tiêu là nó giúp bạn tổ chức các lựa chọn của mình cho danh mục đầu tư (danh mục này có thể có nhiều danh mục đầu tư nhỏ bên trong, mỗi danh mục được hướng đến một mục tiêu khác nhau). Ðưa ra các đầu tư dựa theo mục tiêu sẽ tập trung tâm trí của bạn vào việc mỗi loại tài sản có thể làm gì để đáp ứng các mục tiêu của bạn, và chúng sẽ che chở cho bạn nhiều tới mức nào. Nếu các tài sản chỉ hữu ích đối với các mục đích và mục tiêu của ta, thì ta cần biết mỗi kiểu tài sản có thể hoặc không thể giúp ích cho ta là kiểu tài sản nào. Kiểu tiếp cận này sẽ giúp ta giữ Peyton Manning chơi tiền vệ bóng đá và Curt Schilling đứng trên gò của cầu thủ ném bóng, tức vị trí mà mỗi cầu thủ cần phải đứng và dưới những điều kiện mà có vẻ họ sẽ thành công. Có những mục tiêu đầu tư chủ yếu, điển hình mà các nhà đầu tư đều có chung. Ðầu tiên là sự bảo vệ chống lại những tác động cuốn theo của lạm phát. Mua cổ phần có thể là một hàng rào tốt phòng ngừa lạm phát nhỏ và vừa. Tính linh động của một công ty trong việc nâng giá và gia tăng lợi nhuận mang lại cho nó khả năng hoạt động tốt trong một nền kinh tế lạm phát vừa phải. Tuy nhiên, khi các tỷ lệ lạm phát tăng vọt, các cổ phần có xu hướng bị tổn thương. Chi phí gia tăng của việc vay mượn và mua bán khiến cho chúng khó mà tăng trưởng nhanh hơn tốc độ lạm phát được. Thêm vào đó, nhiều mô hình được sử dụng dựa trên phố Wall để đánh giá cổ phần sử dụng các tỷ lệ lợi tức như một đầu vào quan trọng, và các tỷ lệ lợi tức cao hơn đi kèm với lạm phát sẽ làm cho các mô hình ấy hạ thấp các giá trị tổng thể và cuối cùng là hạ giá các cổ phần. Lý do thứ hai cho việc sở hữu các cổ phần và các tài sản dựa trên chứng khoán là để tham gia vào các công ty có thể sinh lợi và vào sự tăng trưởng kinh tế tổng thể . Các cổ phần quốc tế giúp ta có mặt trong các vùng đặc biệt trên thế giới bên ngoài thị trường nội địa của ta. Vì sự tăng trưởng có thể bị tác động bởi các chính sách của chính phủ như các loại thuế và môi trường điều tiết, nên việc sở hữu các tài sản phi nội địa có thể giúp ta có mặt trong các nền kinh tế đang phát triển nhanh hơn. Thêm vào đó, các công ty tư nhân có thể được nâng giá nhờ các tác nhân như nghiên cứu và phát triển, cũng như các sản phẩm và dịch vụ mới. Trong một thời gian dài, việc sở hữu các loại tài sản chứng khoán mang lại cho ta cơ hội kiếm lợi từ sự tăng trưởng kinh tế. Mặc dù cuộc sống và lịch sử không đi theo một đường thẳng tắp, nhưng tiêu chuẩn sống cho hầu hết con người trên khắp thế giới tiến bộ qua thời gian là điều không cần bàn cãi. Các cổ phiếu thường cho phép bạn có phần trong các lợi nhuận của những đợt triều dâng vốn có vẻ làm chao đảo mọi thứ, là kết quả của các vấn đề nhân khẩu học, các tiến bộ công nghệ, hay những đột phá khoa học. Sự đa dạng hóa giữa các loại tài sản chứng khoán giúp ta kiếm lợi từ các xu hướng tăng trưởng dài hạn. Ba là, các nền kinh tế và xã hội không phải luôn bùng nổ vào thời điểm mà lợi nhuận là điều chúng ta quan tâm nhất. Ðôi khi, có nhiều khó khăn phải mất một lúc mới vượt qua được. Những đứt gãy trong các quỹ đạo đi lên của nhân loại thỉnh thoảng được thấy trong những sự ngưng trệ, các môi trường đang giảm lạm phát về giá, các cuộc xung đột có vũ trang, và đôi khi là những cuộc suy thoái. Tất cả những điều ấy đều khó dự báo trước được. Mọi người đều muốn bảo vệ danh mục đầu tư tổng thể của họ trước những thời điểm xấu. Ở đây, các tài sản có lợi tức cố định chất lượng cao là loại đầu tư có tính lựa chọn. Miễn là các đầu tư lợi tức cố định là đáng tin và ta có thể trả các hóa đơn cho chúng, thì các trái phiếu cấp cao, các khoản đầu tư tiền mặt, và thậm chí các chứng khoán chỉ số lạm phát với tiền lãi lợi tức có thể dự đoán được và vốn nguyên thủy được bảo đảm của chúng sẽ giúp ta sống sót qua những môi trường kinh tế nguy hiểm. Bốn là, có những lúc chúng ta có lẽ sẽ muốn danh mục đầu tư của ta sinh lợi cho ta. Rốt cục, chúng ta đã làm việc vất vả; và tiền của ta cũng vậy. Có các loại tài sản thuộc nhiều kiểu khác nhau có thể mang lại lợi nhuận trang trải cho các phí tổn cuộc sống hay thậm chí cho đầu tư các cơ hội khác. Các tài sản tốt nhất ở đây gồm các chứng khoán như các cổ phần trả từng phần, các cổ phần ưu tiên, và các quỹ đầu tư tín thác bất động sản. Bạn có thể còn cần tính đến các chứng khoán chỉ số lạm phát để tạo ra các dòng thu nhập từ danh mục đầu tư. Như J.P. Morgan đã có một câu trả lời nổi tiếng, khi được hỏi về chiều hướng của thị trường chứng khoán, rằng: “Một điều mà tôi có thể nói chắc chắn là nó sẽ dao động.” Ðôi khi là dao động rất dữ dội. Vì vậy, mục tiêu đầu tư thứ năm phổ biến thường thấy là có một danh mục đầu tư không nhảy lộn xộn. Phụ thuộc vào sức chịu đựng rủi ro của bạn và vào việc bạn muốn các đầu tư của mình dè dặt hoặc năng động như thế nào, bạn sẽ muốn có một tỷ lệ phần trăm nào đó của danh mục đầu tư được đầu tư vào các tài sản có thể bảo vệ chống lại sự không ổn định và xáo trộn của các thị trường chứng khoán. Những thứ ấy gồm các tài khoản tiền mặt, các kim loại quý, và các quỹ giao dịch kỳ hạn có quản lý. Thậm chí có một số quỹ bảo hộ cho mục đích đặc biệt và các quỹ giao dịch thương mại có thể giúp dàn xếp các lợi nhuận của bạn và bảo vệ danh mục đầu tư của bạn chống lại những dao động dữ dội. Có các đầu tư trong danh mục đầu tư giúp cân bằng hoảng loạn khi thị trường không ổn định có thể sẽ cực kỳ có giá trị. Sáu là, ngày nay ta đang sống trong một nền kinh tế toàn cầu. Không cách nào thoát được khỏi điều ấy, vì vậy bạn cần phải có mặt trong các hoạt động ngoại tệ khắp thế giới để bù đắp tác động mà một ngoại tệ có thể tác động đến các đầu tư của bạn. Một số đầu tư phải được đặt bên ngoài quê hương của bạn. Các cổ phần và trái phiếu của thị trường đã phát triển và đang nổi lên có thể giúp ta đạt được mục tiêu này. Thêm vào đó, có nhiều phương tiện chuyên biệt, gồm các quỹ bảo hộ và các quỹ giao dịch kỳ hạn có quản lý, có thể giúp đạt được mục tiêu ấy. Bây giờ, ta hãy nói về các cầu thủ chơi cho đội sử dụng tài sản của bạn. Mỗi cầu thủ có những điểm mạnh và điểm yếu riêng. Tôi thích nghĩ rằng mỗi loại tài sản có đặc tính riêng có thể giúp ta đạt được các mục tiêu riêng. Có sáu mục tiêu đầu tư then chốt, và mỗi loại tài sản hướng đến các mục tiêu ấy một cách khác nhau. Sáu mục tiêu Bảo vệ và Tham gia chủ yếu nhất cho việc sở hữu một loại tài sản được chỉ ra trong hình 4.1, trong đó dấu “x” cho thấy liệu 16 loại tài sản được xếp thành hàng ngang có đáp ứng được một hay nhiều trong số sáu loại mục tiêu được xếp thành cột dọc hay không. Các thuận lợi và bất lợi tiềm năng có thể tác động đến 16 loại tài sản thường gặp nhất được chỉ ra trong hình 4.2 và 4.3. Chúng ta cần có khả năng hòa trộn và làm cho các tài sản không hoạt động giống nhau phù hợp với nhau. Bất động sản, dù là tài sản có thực hay các quỹ đầu tư tín thác bất động sản, đều cư xử khác với các tài sản như lợi nhuận cố định. Vàng có xu hướng hoạt động khác với các cổ phần. Cho nên cần thiết phải hòa trộn và làm cho các tài sản của bạn phù hợp với nhau để dàn xếp các lợi nhuận của danh mục đầu tư tổng thể. Chúng ta cần các loại tài sản sẽ thịnh vượng khi thị trường diễn biến tốt. Ở đây, các cổ phần, bất động sản, và các loại tài sản đã phát triển khác sẽ phù hợp với danh sách này. Các kiểu quỹ bảo hộ nhất định cũng tiến triển rất tốt trong các thị trường đang lên. Chúng ta sẽ cần một phần nào đó trong các tài sản của ta được ổn định và sẵn sàng để sử dụng. Nhiều cổ phần đã liệt kê có sự thuận lợi này, ngoài ra còn có các đầu tư lợi tức cố định ngắn hạn và thị trường tiền. Bạn sẽ cần một số đầu tư của mình không chỉ ổn định mà còn được miễn trừ tương đối khỏi những sự dao động giá. Với một số tài sản, sự lựa chọn đúng nhà quản lý có thể giúp bạn đạt được hiệu suất vượt trội đáng kể cho danh mục đầu tư. Những tài sản ấy gồm các quỹ bảo hộ và các quỹ cổ phần riêng. Một nhà quản lý có hiểu biết đặc biệt về một loại tài sản có thể mang lại lợi nhuận thặng dư cho phép bạn mở rộng danh mục đầu tư của mình với một tốc độ lợi nhuận cao. Những nhà quản lý trong các thị trường đang lên nào đó có tính chuyên nghiệp, có kiến thức thật sâu sắc có thể cũng đạt đến kết quả này. Chú Frank nói rằng... Ðừng bao giờ sử dụng các tài sản dài hạn cho các mục tiêu ngắn hạn. Khi tổ chức danh mục đầu tư, chúng ta cần nghĩ về một trong sáu đặc tính bảo vệ và tham gia mà mỗi tài sản đưa ra cho ta. Tôi từng thấy nhiều nhà đầu tư không hiểu các khái niệm cơ bản về các loại đầu tư nào nói chung là hoạt động và không hoạt động. Cuối cùng họ có trong tay một danh mục đầu tư trông có vẻ như một đội thể thao kỳ cục với các tiền vệ bóng bầu dục và các cầu thủ bóng chày và thủ môn bóng đá. Họ nghĩ họ đang chơi môn gì vậy? Không có bất kỳ loại tài sản đặc biệt nào; mỗi loại đều có các ưu điểm và các khuyết điểm. Vấn đề là phải hiểu được các cầu thủ và loại trò chơi mà bạn muốn chơi. Các tài sản nhất định, như cổ phần riêng, các quỹ bảo hộ, và một số kiểu đầu tư bất động sản, tài sản thương mại có thể ổn định và đắt. Nhiều tài sản sẽ làm cho danh mục đầu tư của bạn bị đặt vào trong sự xáo động của thị trường. Các cổ phần nước ngoài và nội địa, các trái phiếu thanh khoản thời gian dài, tiền tệ và hàng hóa có thể đôi khi rất không ổn định. Hãy thử lấy một ngày làm ví dụ: đầu ngày, thị trường chứng khoán Mỹ khởi đầu mạnh mẽ và leo lên trên 100 điểm - có lẽ trên bản tin về một viện trợ tài chính. Rồi khi kết thúc ngày đó, nó giảm khi dầu tăng đến 100$/ thùng. Tuy nhiên, chỉ một vài năm ngắn ngủi trước đó, dầu hiếm khi được xem như một cơ hội đầu tư, với mức giao dịch dưới 20$/ thùng. Lợi nhuận cổ phần Mỹ có xu hướng bình quân khoảng 10%/ năm với thời hạn dài, nhưng với thời hạn ngắn thì thị trường chứng khoán Mỹ có thể lên xuống với mức 20% hoặc hơn tùy từng năm. Thị trường chứng khoán không phải là nơi bất ổn duy nhất trong giới đầu tư. Một số tài sản có lợi tức cố định như nợ nước ngoài và các trái phiếu hoa lợi cao dao động lên xuống và có thể có lợi nhuận cực kỳ khác nhau từ năm này sang năm khác. Một số tài sản có vẻ rất khác nhau có thể lúc đầu hoạt động hoàn toàn giống nhau trong các thời điểm khó khăn. Các cổ phần và trái phiếu mới nhìn thì có vẻ rất khác nhau. Tuy nhiên, nếu tỷ lệ lợi tức tăng lên một lượng đáng kể và các trái phiếu bắt đầu giảm giá, thì các cổ phần có thể cũng bắt đầu giảm. Ta không những ở trong thế giới toàn cầu mà còn trong một thế giới chịu sự tác động qua lại. Một số tài sản như các quỹ đầu tư tín thác bất động sản và các quỹ bảo hộ có thể bị bất lợi về thuế. Trong cổ phần riêng, giao dịch kỳ hạn có quản lý, vốn mạo hiểm, và bất động sản, các lợi nhuận của bạn sẽ phụ thuộc vào nhà quản lý. Bây giờ hãy xem xét làm thế nào để các tài sản hoạt động có lợi trong kế hoạch của bạn. Hãy xem xét một số mục tiêu chung và xem tiến trình ấy có thể hoạt động như thế nào. Một mục tiêu chung đối với nhiều nhà đầu tư là tài trợ cho các chi phí luôn tăng trưởng của việc học đại học của con cháu họ. Hãy giả định rằng Bill và Janie mới 4 và 6 tuổi. Chúng ta có nhiều thời gian trước khi chúng đến tuổi học đại học, vì vậy ta sẽ rút được kinh nghiệm từ nhiều chu kỳ kinh tế trước khi đến lúc viết phiếu thanh toán học phí. Bạn muốn xem xét các loại tài sản nào? Các cổ phần rõ ràng có thể giúp bạn kiếm lợi từ sự tăng trưởng kinh tế trong các khung thời gian 12 đến 14 năm mà bạn đang hướng tới. Có lẽ bạn muốn xem xét một số cổ phần nước ngoài để tham gia vào thị trường ngoại tệ nước ngoài và sắp xếp hoạt động tổng thể của danh mục đầu tư cổ phần của bạn. Có thể bạn muốn xem xét sử dụng tài sản đối với các kim loại quý, các chứng khoán chống lạm phát, cũng như bất động sản để chống lại mọi giai đoạn lạm phát cao. Bạn không muốn hoàn toàn dấn thân vào sự bất ổn định theo chiều hướng đi xuống, vì vậy, một phần tiền của bạn nên đầu tư vào các sản phẩm lợi tức cố định chất lượng cao, vốn sẽ mang lại một mức độ bảo vệ trên danh nghĩa nào đó và làm ổn định các dòng tiền mặt để giảm nhẹ sự xáo động. Còn khoản lương hưu, một mục tiêu đầu tư phổ biến khác thì như thế nào? Nếu bạn là một nhà đầu tư 40 tuổi, bạn có một khung thời gian rất dài. Bạn muốn nhiều loại tài sản giống nhau như trong danh mục đầu tư được dành để trả học phí đại học. Tính thanh khoản không thành vấn đề, vì vậy bạn còn có thể muốn xem xét một số loại tài sản có lợi tức cao, ít ổn định hơn như vốn mạo hiểm, các quỹ bảo hộ, và cổ phần riêng. Sự bảo vệ ngắn hạn tương phản với tính bất ổn định cũng ít quan trọng hơn một chút, vì vậy có lẽ bạn cần giảm phần lợi tức cố định và chuyển đến các chứng khoán hoặc các quỹ đầu tư tín thác bất động sản (REITs). Hãy xem xét các mục tiêu ngắn hạn của bạn. Nếu bạn đang lập kế hoạch mua ngôi nhà mơ ước trong 5 năm, bạn không có nhiều thời gian và không thể đảm đương việc bị rơi vào sự bất ổn định về giá. Ở đây, bạn cần tập trung vào các đầu tư tiền mặt có bảo vệ vốn và các đầu tư lợi tức cố định ngắn hạn. Có lẽ bạn cần có một sự sử dụng tài sản nhỏ cho các chứng khoán để chạy theo nền kinh tế, nhưng chỉ một lượng rất nhỏ. Bạn còn muốn được bảo vệ trước lạm phát mà không có sự bất ổn của các kim loại hoặc hàng hóa, vậy thì các chứng khoán chống lạm phát rất đáng để quan tâm. Một nhà đầu tư đã về hưu có lẽ tiếp cận quá trình này theo một cách khác. Bà muốn danh mục đầu tư của mình mang lại lợi nhuận để nghỉ hưu thoải mái. Nếu bà có sức khỏe tốt và mới vừa nghỉ hưu, thì bà vẫn có thể có một khung thời gian khá dài cần tạo ra thu nhập từ danh mục đầu tư ấy. Việc bảo vệ danh mục đầu tư khỏi thua lỗ và kiếm được thu nhập đáng kể nào đó là quan trọng hơn việc mở rộng danh mục đầu tư. Ðối với bà, sự nhấn mạnh sẽ được đặt trên các chứng khoán thu nhập cố định và các cổ phần trả từng phần. Thay vì sở hữu các tài sản có thực không ổn định, có lẽ bà cần xem xét các chứng khoán bảo vệ khỏi lạm phát để chống lại lạm phát. Tính thanh khoản là vấn đề, vì vậy bà cần tránh các loại tài sản ít thanh khoản hơn như các quỹ bảo hộ. Các quỹ đầu tư tín thác bất động sản có thể mang lại một sự bảo vệ chống lạm phát nào đó và chúng có xu hướng tạo ra thu nhập từng phần, vì thế các tài sản ấy có lẽ cũng nên được tính đến. Dù giấc mơ của bạn là gì, hãy tách chúng ra thành các mục đích cá nhân. Một khi bạn đã làm được điều ấy và sử dụng các phần trăm của các tài sản cho mỗi mục đích, bạn sẽ có cái gì đó đặc biệt. Bạn sẽ tạo ra được một kế hoạch sử dụng tài sản phù hợp với bạn và được thiết kế để hoàn thành các mục tiêu của bạn. Bằng việc nối kết mọi sự sử dụng tài sản cá nhân cho mỗi mục đích, bạn có một bản đồ đi đường cho danh mục đầu tư tổng thể của mình mà danh mục này vốn cũng là một mục đích đặc biệt. Chú Frank nói rằng... Hãy nghĩ về thời gian quyết định cho các nhu cầu thanh khoản của bạn và về việc bạn có thể chịu được bao nhiêu sự bất ổn về giá của tài sản. CHƯƠNG 5 Hai chiến lược để chiến thắng trên thương trường nhằm tồn tại trong lĩnh vực đầu tư Hãy sử dụng môi trường hiện tại để tập trung vào một bức tranh lớn ÐẦU THẬP NIÊN 1980, tôi được giới thiệu đến hai anh em mà mỗi người được thừa kế vài triệu USD từ người mẹ vốn là một nữ doanh nhân thành đạt trong lĩnh vực hàng điện tử. Trước khi qua đời, bà bán công ty của mình cho một hãng máy tính lớn ở Mỹ để lấy tiền mặt. Cảm thấy khó chịu bởi sự không ổn định, nghiêng về một bên của thị trường chứng khoán ở thập niên 1970, người anh đặt toàn bộ tiền của mình vào một danh mục đầu tư mua và nắm giữ các trái phiếu thành phố. Tôi được nghe rằng anh đã xoay sở sống bằng thu nhập lợi tức của các trái phiếu từng năm, và hai vợ chồng anh vẫn còn nguyên số tiền mà mẹ để lại. Thực chất, anh đã sử dụng chính sách sử dụng tài sản chiến lược một-quyết-định, và anh không phản ứng gì khi tôi nhắc anh nhớ rằng sức mua của tiền của anh có lẽ không hơn 1/3 sức mua của tiền mà mẹ anh để lại cho anh. Trái lại, vợ của người em thích đầu tư và qua thời gian, cô đã gánh vác toàn bộ trách nhiệm trông coi danh mục đầu tư của chồng mình, làm cho nó tăng trưởng thông qua những điều chỉnh chiến lược sáng suốt kết hợp với một lối tiếp cận chiến lược tổng thể tập trung vào sự đa dạng hóa, tái cân đối, và tái đầu tư vào các cổ phần Mỹ, rồi sau đó là các cổ phần ngoài Mỹ, các chứng khoán bất động sản, các kim loại quý, hàng hóa, và các trái phiếu cao cấp. Sau năm 2000, cô đã mua thêm các giao dịch kỳ hạn có quản lý, các quỹ bảo hộ, và các chứng khoán chống lạm phát. Gần đây, cô chỉ cho tôi giá trị của danh mục đầu tư của cô - nó nhiều gấp bảy lần giá trị của người anh chồng! Một số thành công của họ có thể có phần may mắn và phụ thuộc vào sự tính toán thời gian ngẫu nhiên, nhưng phần lớn tỷ lệ tăng trưởng hỗn hợp xấp xỉ 8,5% của danh mục đầu tư qua 25 năm mà chúng ta đang nói là đến từ các kỹ năng cơ bản của việc sử dụng tài sản chiến lược, chiến thuật và các hệ quả có tác động mạnh của chúng: sự đa dạng hóa, tái cân đối và tái đầu tư. Có hai lối tiếp cận cơ bản đối với sử dụng tài sản: bạn có thể có chiến lược về nó hoặc bạn có thể có một cái nhìn chiến thuật. Nhưng dù sử dụng phương pháp nào thì cũng đều phụ thuộc nhiều vào các mục tiêu của bạn và ở một mức độ lớn hơn là phụ thuộc vào cá tính của bạn. Trước hết hãy nói về việc sử dụng tài sản chiến lược. Các kỳ thủ vĩ đại nhìn vào thế trận và nghĩ trước nhiều nước đi. Nói chung, họ chơi trận đấu thậm chí trước cả khi nó bắt đầu. Chơi cờ cũng rất giống với sử dụng tài sản chiến lược, ở đó bạn đặt ra những khoản phần trăm thanh toán thêm dài hạn cho các tài sản trong danh mục đầu tư của mình và duy trì hỗn hợp ấy trong những khoảng thời gian dài. Danh mục đầu tư ấy chỉ được điều chỉnh (hoặc tái cân đối) khi các phần trăm mục tiêu tăng hoặc giảm. Có một chút liên quan đến truyện Rip Van Winkle hoặc Người đẹp ngủ trong rừng ở đây. Tôi có xu hướng nghĩ về việc sử dụng tài sản chiến lược như một phương pháp đầu tư “đặt ra và quên đi.” Sử dụng tài sản chiến thuật, trái lại, có một quan điểm phản ứng nhanh hơn đối với danh mục đầu tư để hỗn hợp tài sản được điều chỉnh nhằm kiếm lợi từ thị trường ưu tiên và các chiều hướng kinh tế. Theo cách nói trong môn đấu cờ, lối tiếp cận chiến lược giúp ta thắng ván cờ, nhưng các bước đi chiến thuật sẽ giúp ta thắng nhờ vào chính những nước cờ mà đối thủ vừa đi. Kế hoạch sử dụng tài sản chiến lược của bạn đại diện cho quan điểm bức tranh lớn, dài hạn sẽ mang bạn từ Toronto đến Florence chẳng hạn. Nhưng tại sao bạn lại đi chuyến này? Ðể du lịch hay để kinh doanh? Bạn định đi bằng máy bay, tàu hỏa, hay sử dụng kết hợp các phương tiện vận chuyển nào đó (chẳng hạn, bạn có thể bay đến Rome, rồi sau đó lái xe đến Florence)? Một kế hoạch sử dụng tài sản chiến lược trả lời cho câu hỏi bạn đang đi đâu, và tại sao, và sau đó nói chung xác định bạn sẽ sử dụng các phương pháp nào để đi đến đích điểm cuối cùng. Sử dụng tài sản chiến lược giúp bạn mua hỗn hợp tài sản chung mà nhờ đó các đầu tư có vẻ dễ đạt đến các mục tiêu của bạn nhất, phù hợp với sức chịu đựng rủi ro và khung thời gian của bạn nhất. Nói một cách cơ bản, sử dụng tài sản chiến lược có vai trò như huấn luyện viên của một đội thể thao: lựa chọn tài sản cho danh mục đầu tư cũng như quyết định khi nào sử dụng hay không sử dụng các tài sản nhất định. Lối tiếp cận này cố gắng tạo ra hiệu suất đầu tư tốt nhất có thể trong các môi trường thị trường kinh tế và tài chính. Giống như một huấn luyện viên phụ thuộc vào những tính toán thống kê cũng như những đo đạc định tính khi tổ chức đội cho cả một mùa thi đấu, một kế hoạch sử dụng tài sản chiến lược có cơ sở tốt sẽ đem lại những phương diện lịch sử và nền tảng quan trọng cho bạn, tức nhà đầu tư, và các loại tài sản để bạn tùy nghi sử dụng. Sử dụng tài sản chiến lược của một danh mục đầu tư gồm các khoản thanh toán đầu tư thêm, dài hạn cho những loại tài sản cốt lõi đáp ứng tốt nhất cho các mục đích, các mục tiêu lợi nhuận, và dự phòng rủi ro của bạn, và tính đến những lợi nhuận của một tài sản, tính bất ổn của nó, và cách nó hoạt động như thế nào so với các loại tài sản khác dưới những điều kiện kinh tế và tài chính đa dạng. Bạn cần làm cho hỗn hợp này phù hợp nhất với các giấc mơ và cá tính của bạn. Chú Frank nói rằng... Bức tranh lớn là có tính chiến lược. Ngày hôm nay là có tính chiến thuật. Sử dụng tài sản có thể giúp bạn làm cho cấu trúc danh mục đầu tư phù hợp với các mục tiêu của mình. Những mục tiêu tài chính ấy có thể bao gồm việc tạo ra thu nhập để trả các hóa đơn và đảm bảo cuộc sống của bạn khi về hưu, gia tăng vốn để đáp ứng các mục tiêu dài hạn như việc học của con cái, hoặc giữ vốn gốc của bạn an toàn trước những thời điểm hỗn loạn trong các thị trường tài chính khi bạn đã về hưu. Áp dụng một kế hoạch sử dụng tài sản chiến lược có thể giúp bạn tập trung vào các mục tiêu dài hạn. Nó giúp chúng ta phát triển một lối tiếp cận có cân nhắc, có tính toán để đáp ứng các mục tiêu tài chính dài hạn của ta. Kiểu kế hoạch này giúp ta đưa ra những câu hỏi mà có thể ta đã bỏ qua khi chọn lựa những khoản đầu tư của mình. Liệu đầu tư này về lâu về dài có mang lại lợi ích tốt nhất cho ta không? Nó có giúp ta hoàn thành mục tiêu đặt ra của danh mục đầu tư không? Ðiều gì có thể trở nên sai lầm? Trước khi thực hiện một cuộc du hành, thì tốt nhất hãy suy nghĩ thật cẩn thận về nơi mà bạn muốn đi, khi nào bạn muốn đến đó, và phương tiện du lịch tốt nhất là gì? Một kế hoạch sử dụng tài sản chiến lược có thể hoạt động giống như một chiếc đèn hoa tiêu, cho phép ta lái danh mục đầu tư của mình theo hướng đi dài hạn đã được xác lập từ đầu. Chú Frank nói rằng... Hãy tập trung vào hai ảnh hưởng thường bị bỏ qua nhất của các kết quả danh mục đầu tư tổng thể của bạn: các loại thuế và phí tổn. Một lợi ích thường bị bỏ qua của việc sử dụng tài sản chiến lược là nó giảm các chi phí tổng thể của quá trình đầu tư. Nhiều loại tài sản có các chi phí khá cao khi mua, và đặc biệt là khi bán, cũng như những dính líu đến thuế cơ bản. Bằng việc xem xét tác động của những chi phí ấy trước khi thiết kế hỗn hợp tài sản chiến lược của mình, bạn có thể tránh những sai lầm tổn thất sau này. Thêm vào đó, một số tài sản như các quỹ bảo hộ, cổ phần riêng, vốn mạo hiểm, và bất động sản không thể lúc nào cũng được bán đi nhanh chóng. Nếu bạn đang cần sử dụng tiền, hoặc đơn giản là không hài lòng với các khoản đầu tư khó khăn trong việc chuyển đổi thành tiền mặt, hãy xem xét đến các nhân tố này trước khi bạn mua chúng. (Ðừng quên rằng lợi nhuận của một tài sản chỉ “kiếm được” khi bạn bán tài sản ấy; nếu không, các lợi nhuận chỉ có trên giấy tờ.) Bạn có thể quyết định để giới hạn sự tham gia của mình vào các đầu tư không dễ đổi thành tiền mặt. Khi bạn theo đuổi các mục tiêu của mình, sử dụng tài sản chiến lược có nghĩa là nâng cao ý thức của bạn về các chi phí dao động quá mức từ tài sản này đến tài sản khác hoặc từ việc mua các tài sản khó bán. Một trong những thuận lợi quan trọng nữa của sử dụng tài sản chiến lược là nó giúp ta tránh các tai họa kép của việc đầu tư thành công, đó là: Sợ hãi và Tham lam. Nhờ có một kế hoạch chắc chắn và những cách thức sử dụng tài sản được sắp đặt trước đối với các kiểu đầu tư mà bạn đang sở hữu, bạn sẽ có khả năng tốt hơn trong việc tránh bị cám dỗ mua vào khi thị trường đang lên và bán ra khi rớt giá. Thực tế, việc đi theo các phương thức sử dụng tài sản có xu hướng buộc bạn phải làm ngược lại và mua thấp, bán cao - đây mới chính là điểm quan trọng trong đầu tư! Mua Thấp, Bán Cao. Quả đúng là lời khuyên tuyệt vời! Sẽ luôn có các thị trường đầu cơ, các mốt tài chính nhất thời, và những mánh khóe nóng hổi ở các buổi tiệc cocktail. Con đường đi đến sự phá sản ấy được bày bừa bãi với những thứ thừa lại của các đầu tư tồi tệ do các lý do sai lầm tạo ra. Ði theo một kế hoạch sử dụng tài sản chiến lược giữ cho chúng ta đi trên con đường tốt hơn nhiều. Chú Frank nói rằng... Hãy để mắt vào Bức tranh lớn, nhưng hãy cẩn thận bước đi của bạn! Dĩ nhiên, chỉ đơn thuần có một kế hoạch sử dụng tài sản chiến lược thì cũng không đảm bảo cho thành công. Chẳng hạn, khi công ty đường sắt Penn Central Railroad phá sản vào tháng 6 năm 1970 và giá dầu OPEC tăng lần đầu tiên vào tháng 10 năm 1973 (từ 1$/ 1 thùng đến 4$/ 1thùng), nhiều nhà đầu tư đã nghĩ đó là những chỉ số cho thấy rằng nền kinh tế Mỹ đang trên đà suy thoái và sẽ dẫn đến những lãi suất thấp hơn. Có lẽ những người ấy đã cấu trúc lại danh mục đầu tư của họ sao cho trong đó các trái phiếu trội hơn. Nghe cũng có vẻ hợp lý ở thời điểm ấy. Chỉ trừ việc các nhà đầu tư ấy sẽ phải chịu các khoản thua lỗ đáng kể khi các tỷ suất lợi nhuận của các trái phiếu Kho bạc 10 năm của Mỹ thay vào đó lại tăng trên 15% trong năm 1981! Trong trường hợp này, sử dụng tài sản chiến lược được dựa trên các giả định không chính xác đã dẫn đến những hành động sai trong cả một thập niên hoặc hơn. Các kinh nghiệm đầu tư gây tổn thương như vậy có thể còn tạo ra sự tê liệt hoặc đầu hàng trong đầu tư tại chính thời điểm sai ấy, trong khi sự quả quyết và cân nhắc lại một cách triệt để sẽ thích hợp hơn nhiều. Tư duy sử dụng tài sản chiến lược về bản chất và về triển vọng có thể còn có tính dài hạn đến nỗi những triển vọng đầu tư rất hấp dẫn có thể bị bỏ qua. Ví dụ, đôi khi các trái phiếu hoa lợi cao (trái phiếu cấp thấp về giá trị) có xu hướng trải qua các khoảng thời gian diễn biến tốt kéo dài, theo sau bởi các khoảng thời gian kéo dài tương tự diễn biến xấu đi. Kiểu bất ổn định dài hạn này làm cho chúng không phù hợp với nhiều nhà đầu tư “mua và giữ”. Việc cứng nhắc bám vào những cái nhìn dài hạn có thể làm bạn bỏ mất những cơ hội rất lớn khi thị trường sinh lợi cao tạo ra nhiều năm có lợi nhuận cực kỳ hấp dẫn. Kiểu bất ổn định dài hạn này, với những khoảng thời gian có các cơ hội lợi ích cao, có thể được thấy trong nhiều thị trường hàng hóa. Những kiểu đầu tư ấy hẳn sẽ không được nhà đầu tư “mua và giữ” dài hạn lưu tâm, nhưng lại có thể hoàn toàn phù hợp để giúp đáp ứng các mục tiêu của danh mục đầu tư. Một vấn đề nữa với kế hoạch sử dụng tài sản chiến lược là nó có thể hoàn toàn thích hợp cho một loại nhà đầu tư, ở một độ tuổi nào đó và có một giá trị thực nào đó, tức những người có một cái nhìn đặc biệt về nền kinh tế và tiềm năng dài hạn của các thị trường tài chính; nhưng nó cũng có thể nhanh chóng trở nên không thích hợp khi điều kiện thay đổi. Nếu không chú ý đến điều này, bạn và cuộc sống của bạn vẫn thay đổi, nhưng bạn có thể sẽ quên mất việc thay đổi kế hoạch sử dụng tài sản chiến lược của mình. Người ta già đi, và sức khỏe của họ thay đổi. Họ kết hôn, họ ly hôn. Trẻ em lớn lên, tốt nghiệp đại học và sinh con đẻ cái. Các hoàn cảnh nghề nghiệp thay đổi. Một cuộc bầu cử hoặc một sự kiện địa chính trị có thể thay đổi cái nhìn của họ về thế giới đến độ họ muốn trở nên bảo thủ hơn hoặc xông xáo hơn trong việc sử dụng tài sản của mình. Họ có thể mua các cổ phần hạn chế và các quyền mua bán cổ phần từ chủ của họ để thay đổi mạnh hoàn cảnh tài chính của mình. Họ có thể thừa hưởng tiền thừa kế. Cần có thời gian để tạo ra một kế hoạch sử dụng tài sản chiến lược để phản ánh các mục tiêu, tình huống, quan điểm, và triển vọng đầu tư của bạn, nhưng kế hoạch ấy không được đặt ra chắc chắn một lần rồi xong. Như nhà kinh tế học lỗi lạc người Anh John Maynard Keynes khi được phỏng vấn đã nói rằng, “Khi các sự kiện thay đổi, tôi thay đổi suy nghĩ của mình. Còn anh thì anh làm gì?” Phán đoán tốt, một tinh thần cởi mở, và tính mềm dẻo là những thành tố thiết yếu của việc sử dụng tài sản chiến lược thành công. Sử dụng tài sản chiến thuật có thể là một phản ứng có lợi đối với những khiếm khuyết tiềm tàng của sử dụng tài sản chiến lược. Bạn cần một kế hoạch lớn, nhưng đôi lúc nó cần phải được xem xét và điều chỉnh lại. Sử dụng tài sản chiến thuật đại diện cho những công việc riêng buộc bạn phải nhìn vào bức tranh lớn trong khi vẫn nhanh nhẹn phản ứng lại với những điều kiện đang thay đổi - của bạn và của phần còn lại của thế giới. Khi đi du lịch, bạn có một kế hoạch du lịch. Bạn biết nơi mình muốn đến. Bạn có một kế hoạch tổng quan. Nếu bạn đi du lịch bằng đường hàng không và chuyến đi này không đúng theo kế hoạch của bạn. Các chuyến bay bị hoãn, đường bị đóng, hành lý bị mất, vì vậy bạn phải điều chỉnh các kế hoạch. Bạn đưa ra những bước chuyển chiến thuật cho các khoản thanh toán của kế hoạch sử dụng tài sản của mình theo dự báo về những điều kiện đang thay đổi, dựa theo việc điều kiện ấy là các điều kiện hoàn cảnh cá nhân của bạn hoặc thị trường hoặc các lực kinh tế đáng kể. Sử dụng tài sản chiến thuật còn được sử dụng để tận dụng những bước chuyển lớn trong các đánh giá về tài sản. Khi thấy rằng đã đến lúc thích hợp để làm vậy, bạn thực hiện các bước chuyển của kế hoạch sử dụng tài sản chiến thuật bằng cách chuyển các gánh nặng của loại tài sản này lên trên hoặc xuống dưới gánh nặng của kế hoạch sử dụng tài sản chiến lược nhằm tận dụng những xu hướng ngắn hạn của các giá tài sản. Chú Frank nói rằng... Thay đổi luôn xảy ra. Hãy để ý đến nó. Sử dụng tài sản chiến thuật có xu hướng tập trung sự quan tâm của bạn vào việc tìm và nhấn mạnh các loại tài sản với những cơ hội lợi ích đáng kể, xác định và giảm sự nhấn mạnh vào các loại tài sản vốn được cho là tạo ra các lợi nhuận tiêu cực hoặc ít ỏi. Thay vì đi theo một lối tiếp cận sử dụng tài sản “lập ra rồi quên đi”, sử dụng tài sản chiến thuật tìm cách xác lập xem giá của một tài sản nằm trên hay dưới giá trị chính đáng của nó. Biết các điểm mạnh và điểm yếu của bạn là điều quan trọng trong việc đưa ra các bước đi chiến thuật. Một phần lớn thành công của bạn trong việc sử dụng kế hoạch sử dụng tài sản chiến thuật nằm ở khả năng quyết định giá trị bên trong, đích thực của một loại tài sản là gì ở một thời điểm nào đó. Một ích lợi nữa của sử dụng tài sản chiến thuật là nó buộc bạn phải xem xét lại một cách thường xuyên hơn sức nặng của danh mục đầu tư của mình. Ðiều này có thể xảy ra thậm chí bên trong các nhóm tài sản riêng. Ví dụ, nếu bạn cảm nhận mạnh mẽ rằng các lãi suất Mỹ sẽ giảm nhanh chóng, bạn có thể điều chỉnh lại các danh mục đầu tư trái phiếu Kho bạc để ủng hộ cho các trái phiếu dài hạn. Sự sử dụng của bạn đối với loại tài sản ấy không thay đổi, nhưng hỗn hợp bên trong của nó có thay đổi. Sử dụng tài sản chiến thuật có thể được bổ sung cho chỉ một số tài sản trong danh mục đầu tư, hoặc nó có thể được mang ra như bộ phận của một sự tái cân đối danh mục đầu tư trọn vẹn hơn. Bạn có thể tái cân đối danh mục đầu tư của mình bằng việc bán các tài sản đã thực hiện tốt về giá (đã gia tăng, tức tương ứng với một tỷ lệ phần trăm lớn hơn định mức của danh mục đầu tư tổng thể) và mua các số lượng thêm vào bằng các tài sản đã giảm giá (đã co lại, lúc này tương ứng với một tỷ lệ phần trăm nhỏ hơn định mức của danh mục đầu tư tổng thể của bạn). Quá trình Mua thấp, Bán cao cứ diễn ra như vậy. Hãy nhớ rằng sự tái cân đối danh mục đầu tư có xu hướng hoạt động tốt nhất ở những giai đoạn mà diễn tiến của giá tài sản có xu hướng quay trở lại mức trung bình. Các chuyên gia đầu tư sử dụng thuật ngữ ưa thích là đảo ngược về mức trung. Ðiều này có nghĩa là các tài sản thu được lợi nhuận trung bình dài hạn tốt hơn trong một khoảng thời gian thì ở điểm nào đó nó sẽ bắt đầu ít có lợi nhuận trung bình dài hạn hơn, và các tài sản thu được lợi nhuận trung bình ít hơn đến một thời điểm nào đó sẽ bắt đầu thu được nhiều hơn. Ví dụ, nếu các cổ phần của bạn đang ở mức cao vượt trội trong năm 1999, thì một kế hoạch sử dụng tài sản chiến thuật hẳn sẽ chỉ ra rằng đó là thời điểm nên bán một số cổ phần ấy đi và mua thêm các trái phiếu mà các lợi nhuận của chúng đã rớt xuống thấp hơn mức trung bình lịch sử của nó. Và hóa ra là, đó chính xác là điều cần phải làm. Các điều kiện thị trường kinh tế và tài chính chịu sự thay đổi suốt những khoảng thời gian biến đổi dài, từ việc mở rộng và các tài sản gia tăng giá cổ phần đến việc co lại và giá rớt thê thảm. Sử dụng tài sản chiến thuật tìm vị trí cho danh mục đầu tư của bạn để kiếm lợi từ những phát triển thị trường kinh tế và tài chính đã dự đoán trước, trong khi sử dụng tài sản chiến lược tìm cách chỉ bạn đi đúng hướng. Sử dụng tài sản chiến thuật giống như việc đưa ra các điều chỉnh thường xuyên cho phong cách điều hành của bạn, giảm ga khi gặp các khúc cua trên đường và tăng ga trên đường xa lộ. Sử dụng tài sản chiến lược là thứ đã đặt bạn lên đường cao tốc ngay từ lúc đầu, chỉ hướng đến Los Angeles hoặc Vancouver hoặc bất kỳ nơi nào bạn nhắm đến. Chú Frank nói rằng... Chiến thuật không có nghĩa là thái quá! Nếu bạn để cảm xúc vướng vào trong quá trình đưa ra những điều chỉnh sử dụng tài sản ngắn hạn cho danh mục đầu tư của mình, có thể bạn sẽ thấy mình mua các tài sản khi giá cao và bán các tài sản khi giá thấp. Ðây chính là điều đối lập với việc cần phải làm. Việc quan sát danh mục đầu tư của bạn thật gần và tập trung nhiều vào quá trình sử dụng tài sản chiến thuật có thể giống như việc cứ mỗi phút lại nhìn vào chảo để xem món trứng rán đã phồng chưa. Hành vi cuồng tín ấy sẽ dẫn đến những cảm xúc phấn khích và cảm xúc về quyền kiểm soát có cường độ cao khi các tài sản trong danh mục đầu tư diễn tiến tốt, và làm trầm trọng cảm giác về sự u ám, thất vọng và thua lỗ khi các tài sản trong danh mục đầu tư đang gặp khó khăn. Việc mở nắp chảo trứng rán phồng thường xuyên sẽ làm cho món trứng tự xẹp xuống. Những dao động tâm trạng không dẫn đến sự điềm tĩnh, việc ra các quyết định được phân tích hợp lý, nhưng thường tạo ra hoạt động đầu tư ngang xương có xu hướng sai lầm. Khi được thực hiện đúng cách, sử dụng tài sản chiến thuật sẽ giúp nắm bắt những cơ hội đầu tư bổ ích mà không tạo ra một mức độ doanh thu của danh mục đầu tư trở nên thái quá. Khi làm không đúng, sử dụng tài sản chiến thuật sẽ dẫn đến sự bồn chồn, mua và bán thái quá, tạo ra nhiều chi phí giao dịch cao, và trong nhiều trường hợp, tạo ra các phiếu thu thuế cao ăn vào các lợi nhuận đầu tư cuối mà danh mục đầu tư tạo ra. Những tỷ suất doanh thu cao còn có xu hướng làm giảm lượng thời gian mà bạn phải cân nhắc sự thuận và chống của một tài sản đặc biệt vốn liên quan đến tiềm năng riêng của nó và của các tài sản khác trong điểm nhìn về các điều kiện thị trường. Một trở ngại tiềm năng đáng kể của việc sử dụng tài sản chiến thuật là việc liên quan đến những xu hướng ngắn hạn làm cho bạn mất tầm nhìn về những lực dài hạn quan trọng vốn xác định và quyết định thành công hay thất bại trong việc đạt đến các mục tiêu sử dụng tài sản của bạn. Khi bạn phạm phải sai lầm này, bạn sẽ thấy cây mà không thấy được rừng. Ví dụ, các nhà đầu tư đã chúc mừng nhau về việc nắm bắt được các khoản lợi nhuận cao có được lúc ấy bởi các công cụ tiền mặt ngắn hạn như các Chứng nhận thế chấp (CDs) vào đầu thập niên 1980 có thể đã bỏ qua việc tham dự vào hai thị trường đầu cơ cực lớn của thế kỷ 20 là: thị trường đầu cơ trái phiếu Mỹ từ năm 1981 đến 2003, và thị trường đầu cơ chứng khoán từ năm 1982 đến 2000. Sử dụng tài sản chiến thuật không phải là một tên gọi nữa cho hoạt động giao dịch ngắn hạn, gây phí tổn, thái quá; đúng hơn, nó phải đại diện những bước chuyển thay đổi danh mục đầu tư hợp lý và hợp thời để lợi dụng những sự chệch hướng tạm thời giữa các giá của các tài sản và giá trị bên dưới của chúng. Tóm lại, hãy đặt mục tiêu cao để nhìn thấy bức tranh lớn (tức sử dụng tài sản chiến lược), trong khi cùng lúc đồng thời giữ mắt mở to đối với mỗi bước đi của mình (tức sử dụng tài sản chiến lược). CHƯƠNG 6 Bạn có biết mình đang đi đâu không? Bản đồ chỉ đường đến thành công của bạn - đừng để nó ở nhà NHÂN TỐ QUAN TRỌNG NHẤT, có một không hai quyết định việc bạn quản lý các đầu tư của mình và cấu trúc kế hoạch sử dụng tài sản của mình như thế nào chính là bạn. Bạn muốn gì từ cuộc đời? Bạn hy vọng làm được gì với các khoản đầu tư của mình? Câu hỏi quan trọng nhất mà bạn có thể tự hỏi là, “Tôi muốn danh mục đầu tư này làm điều gì cho tôi?”. Bạn có thái độ như thế nào trước những lợi nhuận và tổn thất? Bạn có sợ mất tiền hoặc mất đi cơ hội không? Ðể tạo được một danh mục đầu tư thành công, bạn phải bỏ chút thời gian để hiểu được mình và các mục tiêu của mình. Như câu hỏi mà diễn viên Dennis Hopper đã đặt ra trong một chương trình thương mại truyền hình nổi tiếng, “Các giấc mơ của bạn là gì?” Ngay từ đầu, bạn cần tạo ra các mục tiêu, đánh giá một cách chân thật điều kiện tài chính hiện thời của bản thân, rồi ý thức về trạng thái tinh thần và tình cảm của mình về các thị trường tài chính. Xem phần cuối sách để biết mình cần đặt ra những câu hỏi gì. Khi nghĩ về các đầu tư, bạn thấy gì? Phải chăng bạn thấy con cái mình đang chuẩn bị nhận bằng tốt nghiệp với những buổi tiệc “phô trương với những nghi thức trang trọng”? Phải chăng bạn đang dọn đến một ngôi nhà to lớn, bóng bẩy? Hay bạn đang nhấm nháp những thức uống nhiệt đới và hưởng thụ việc nghỉ hưu vô tư lự? Một số người lại tưởng tượng mình sẽ để lại một đống tiền cho tổ chức từ thiện ưa thích. Mỗi người trong chúng ta đều có ý tưởng riêng về điều mà ta muốn tiền của mình làm và đó chính là lý do tại sao ta đầu tư. Còn bạn thấy gì? Câu trả lời cho câu hỏi này sẽ giúp hình thành các kế hoạch đầu tư của bạn và xác định con đường đúng để sử dụng các tài sản nhằm biến các giấc mơ của bạn trở thành hiện thực. Khi đặt ra mục đích đầu tư, ta phải xét đến nhiều thứ. Một trong những điểm quan trọng nhất là khung thời gian. Việc ta phải đạt được các mục tiêu nào, và trong bao lâu sẽ đóng một vai trò to lớn trong sự chọn lựa tài sản. Nếu ta đang cần tiền trong hai hoặc ba năm, thì tự nhiên phải loại đi một số dạng tài sản nào đó. Nếu Johnny vẫn còn đang mặc tã, chập chững tập đi, có lẽ ta chưa cần đặt các khoản dành dụm đại học cho cháu vào quỹ thị trường tiền tệ. Thực ra, nếu thời gian ngắn, bạn nên tập trung vào con đường mình đang đi và cần phải thực hiện những bước rẽ kế tiếp. Ðối với thời gian dài hơn, bạn tập trung vào nơi mình đang ở trên bản đồ so với đích đến cuối cùng. Ðối với thanh thiếu niên, 5, 10 năm có vẻ là một thời gian dài vô hạn, nhưng đối với ông bà, cha mẹ chúng và đối với một danh mục đầu tư thì 5, 10, và thậm chí 20 năm dường như có thể trôi qua nhanh chóng như một tuần. Nếu chúng ta có các mục tiêu dài hạn, thì tầm nhìn kinh tế trực tiếp có lẽ sẽ không có nhiều ý nghĩa với kế hoạch sử dụng tài sản tổng thể, dù nó có thể tác động đến các bước đi chiến thuật của ta. Tuy nhiên, khi ta già đi và/ hoặc nếu ta tiến gần hơn đến các mục tiêu của mình, sau một thập niên chẳng hạn, thì ta cần phải tập trung kỹ vào các lực tác động từ bên ngoài. Trong thời gian dài, các kế hoạch sử dụng tài sản của ta cần tính đến triển vọng kinh tế và chiều hướng của thập niên sắp tới. Thập niên 1980 khác với thập niên 1970, và thập niên 1990 lại khác hoàn toàn với thập niên 1980. Hiểu tình hình kinh tế và tình trạng của các thị trường sẽ tác động lên cách chúng ta phát triển kế hoạch của mình như thế nào. Trạng thái hiện nay của thế giới như thế nào? Liệu hành tinh này có tương đối hòa bình không? Liệu các đột phá trong công nghệ và y học có thay đổi tận căn thế giới mà ta đang sống không? Xu hướng của thuế đang diễn ra như thế nào? Liệu các thị trường có được ưa chuộng cuồng nhiệt như trong thập niên 1990 không, hay chúng sẽ bị mất uy tín như trong thập niên 1970? Cách bạn cấu trúc danh mục đầu tư và tạo ra kế hoạch sử dụng tài sản chiến thuật của mình sẽ bị ảnh hưởng bởi các nhân tố môi trường then chốt ấy. Dù muốn tiền của mình làm gì, thì bạn cũng cần phải có một ý tưởng nào đó về bối cảnh kinh tế và xã hội khi đưa tiền của mình vào hoạt động. Chú Frank nói rằng... Các mục đích của bạn là Hiến pháp; các mục tiêu của bạn là Bản tuyên ngôn nhân quyền. Nếu bạn là người có chí hướng cao và có định hướng, sử dụng tài sản và các mục đích đầu tư có thể so sánh với Hiến pháp của một nước; và các mục tiêu đầu tư của bạn có thể giống như những điều khoản của Bản tuyên ngôn nhân quyền của nước ấy. Mục đích của bạn là nghỉ hưu ở Nam Florida. Thế thì mục tiêu của bạn là phải kiếm 10% một năm từ các khoản đầu tư của mình để có thể đạt được mục đích ấy. Hai trong các mục tiêu quan trọng nhất của mọi kế hoạch sử dụng tài sản và hoạt động đầu tư đều có liên quan đến lợi nhuận và rủi ro của một danh mục đầu tư. Nói đến lợi nhuận trong bối cảnh của một kế hoạch dài hạn, thực sự có hai kiểu lợi nhuận cần xem xét. Kiểu đầu là lợi nhuận phải có. Ðây chỉ đơn giản là lượng tiền mà bạn cần sau thuế để bù vào sự lạm phát, thuế và thanh toán các nhu cầu cơ bản. Kiểu thứ hai là lợi nhuận mong ước. Ðiều này tính đến sự lạm phát, các thuế, các nhu cầu thiết yếu, và các phí tổn không bắt buộc dành để tiêu xài xa hoa. Ðể phân biệt và tính toán lợi nhuận phải có với lợi nhuận mong ước của danh mục đầu tư, bạn cần xác định lượng tiền sau thuế đã điều chỉnh theo lạm phát mà bạn cần để trả cho những nhu cầu thiết yếu như thực phẩm, nhà ở, giáo dục, chăm sóc sức khỏe, và các phí tổn cuộc sống bình thường khác (tức lợi nhuận phải có của bạn). Ta có thể đưa ra một tính toán tổng thể sau thuế đã điều chỉnh theo lạm phát mỗi năm gồm lợi nhuận phải có cộng thêm các khoản phí tổn cho những sự tiêu xài không bắt buộc cho một sự xa hoa hoặc cho thứ không cần thiết (lợi nhuận mong ước của bạn). Chúng ta hãy cùng xem xét những tính toán này. Hình 6.1 chỉ ra một tính toán đại diện cho lợi nhuận phải có sau thuế hàng năm mà một nhà đầu tư, vốn đã nghỉ hưu trông chờ vào danh mục đầu tư của mình để tạo ra thu nhập, cần phải có. Về những mục tiêu của ví dụ này, ta giả định rằng nhà đầu tư cần 60.000$ lợi nhuận sau thuế hàng năm, và ông ta có một danh mục đầu tư lên đến 3.000.000 $. Bước một trong hình 6.1 chỉ ra rằng mục tiêu lợi nhuận sau thuế năm đầu tính theo phần trăm là 60.000$/ 3.000.000$ = 2% Nhà đầu tư của ta cần một lợi nhuận sau thuế 2% từ danh mục đầu tư 3.000.000 $ của mình để trang trải các phí tổn hàng năm của năm đó là 60.000$. Vậy nếu tỷ suất thuế tổng thể mà nhà đầu tư phải trả ở cấp nhà nước và cấp địa phương là 30%, thì phần trăm lợi nhuận hàng năm mà danh mục đầu tư của ông ta tạo ra cho mỗi năm, trước thuế sẽ là bao nhiêu? Bước hai trong hình 6.1 còn chỉ cách tính lợi nhuận trước thuế đang diễn ra (hàng năm) phải có, có tính đến những ảnh hưởng của lạm phát trên các phí tổn sinh hoạt của nhà đầu tư. Ðể đơn giản hóa phần tính toán mà không tạo ra mức độ sai sót lớn nào đó, bạn hãy thêm lợi nhuận sau thuế hàng năm phải có vào tỷ lệ lạm phát hàng năm trên các phí tổn thiết yếu hoặc phải có và chia phần trăm này cho 1, trừ đi tỷ suất thuế tổng thể của nhà đầu tư ấy. Bây giờ ta thấy rằng danh mục đầu tư của nhà đầu tư ấy cần phải tạo ra một lợi nhuận trước thuế hàng năm là 5,72% để trả các thuế và bù vào cho tỷ lệ lạm phát khoảng 2% trên các phí tổn sinh hoạt của ông ta. Nói chung, để đạt được một mục tiêu tiền hàng năm cần bù vào lạm phát: 1) kích cỡ của danh mục đầu tư càng lớn thì lợi nhuận phải có từ sự sử dụng tài sản của danh mục đầu tư ấy càng nhỏ (và ngược lại, kích cỡ của danh mục đầu tư càng nhỏ thì lợi nhuận phải có từ sự sử dụng tài sản của danh mục đầu tư ấy càng lớn); 2) tỷ lệ lạm phát trên các phí tổn sinh hoạt hàng năm càng cao thì lợi nhuận hàng năm phải có từ sự sử dụng tài sản của danh mục đầu tư ấy càng cao; và 3) tỷ suất thuế tổng thể càng cao thì lợi nhuận trước thuế hàng năm phải có từ sự sử dụng tài sản của danh mục đầu tư ấy càng cao. Cách khác để giảm lợi nhuận phải có hàng năm của danh mục đầu tư là giảm lượng tiền tuyệt đối của các phí tổn hàng năm của nhà đầu tư. Nói cách khác là tiêu xài ít lại. Một sự điều chỉnh như vậy có thể tương đối dễ với một số người nhưng lại khó với số khác. Hiểu đúng và giải quyết tốt rủi ro là điều rất quan trọng khi nghĩ về các lợi nhuận đầu tư, nhưng chúng ta thường xem thường hay bỏ qua những rủi ro trong đầu tư. Khi nghĩ về rủi ro, ta phải thực tế: cái gì có thể sai - hoặc đúng. Có nhiều thay đổi lớn trong giai đoạn từ 1989 đến 2000. Thế giới vẫn đang hồi phục từ sự sụp đổ thị trường chứng khoán năm 1987, một trong những sự sụp đổ lớn nhất từng xảy ra. Khoảng thời gian đầu thập niên 1990 có vẻ báo hiệu một sự tĩnh lặng đáng buồn đối với các thị trường Mỹ. Nhưng vào tháng 11 năm 1989, bức tường Berlin đã bị kéo sụp và chủ nghĩa tư bản mau chóng lên ngôi. Ði theo sự tan rã của Liên Xô, vào tháng 8 năm 1991, các thị trường trỗi dậy khi thập niên 1990 vừa bắt đầu. Nhưng rồi chúng ta thấy một loạt các lực phá hủy không mong đợi. Bong bóng kỹ thuật bùng nổ, và dường như thể mọi thứ đều đang sụp đổ. Ðừng bỏ qua những sự kiện của giai đoạn này, vì các tình huống tương tự có vẻ như sẽ tiếp tục diễn ra lại. Thập niên từ 1997 đến 2007 mang lại cho ta một thế giới khác, với những sự kiện vừa gây choáng vừa gây kinh hoàng vốn đã dẫn đến những khoảnh khắc khủng khiếp lẫn tuyệt vời nhất. Thực tế là luôn có những điều tốt đẹp và tồi tệ diễn ra. Ðiều thiết yếu là ta đã sẵn sàng tận dụng các thời cơ và đối đầu với nghịch cảnh. Thế giới thay đổi, và chúng ta cần ý thức về các xu hướng có thể tác động đến mình, từ sự tăng hoặc giảm các tỷ suất thuế, đến cái chết của một lãnh đạo chính trị lớn như Mao Trạch Ðông, vốn dẫn đến sự nổi lên của một nền kinh tế thị trường tự do ở Trung Quốc. Các xu hướng đều quan trọng, dù chúng tốt hay xấu. Khả năng chịu đựng rủi ro gồm cả năng lực lẫn việc sẵn sàng chịu đựng rủi ro của bạn. Hai nhân tố này có thể hoặc không thể đồng bộ với nhau. Năng lực chịu đựng rủi ro của bạn chịu ảnh hưởng bởi kích thước và hình thức của giá trị ròng, những nhu cầu tiêu dùng hàng năm, và những nhu cầu thanh khoản ngắn hạn của bạn. Sự sẵn sàng chịu đựng rủi ro chịu ảnh hưởng bởi cách bạn có được của cải như thế nào, bằng đầu tư quá khứ và các kinh nghiệm cuộc sống về việc thắng và thua, và bằng những nhận thức của riêng bạn về kích cỡ của danh mục đầu tư của mình. Khi có một ý tưởng về điều mà bạn đang gắng đạt được, về chính xác các giấc mơ của bạn là gì, và phải làm gì để biến chúng trở thành hiện thực, bạn cần xem xét nhiều nhân tố khác vốn là độc nhất đối với mình khi lập danh mục đầu tư. Nhân tố đầu tiên là khung thời gian của bạn. Nói chung, khoảng thời gian của bạn càng dài, mức độ rủi ro của danh mục đầu tư mà bạn có thể đảm đương xét tổng quát là càng lớn. Quan trọng là nhận ra hai điều về khoảng thời gian của bạn. Một là, có lẽ bạn đang có nhiều khung thời gian đa dạng. Bạn cần một chiếc xe hơi vào năm tới, Jane bắt đầu học đại học trong 7 năm, và bạn còn 21 năm, 7 tháng, 3 ngày và 6 giờ nữa là nghỉ hưu. Bạn cũng cần ý thức rằng tuổi đời của bạn không giống với tuổi thu nhập lợi nhuận. Một người 40 tuổi có thể hy vọng nghỉ hưu ở tuổi 55, trong khi người anh em sinh đôi của ông ta có kế hoạch làm việc đến tận 75 tuổi. Họ cùng tuổi, nhưng không có cùng khung thời gian đầu tư. Việc bạn phải đầu tư bao nhiêu so với những nhu cầu tiêu dùng có thể tác động đáng kể đến việc bạn sử dụng tài sản. Tôi đã gặp nhiều người mà lối sống và cách tiêu xài của họ hầu như không đòi hỏi gì nhiều. Tôi cũng gặp những cá nhân giàu có nói rằng họ có thể kiếm đủ tiền để tiêu xài khi họ xài hàng triệu đô-la một năm vào nhiều bất động sản, máy bay phản lực, các du thuyền, nuôi ngựa, và các hoạt động khác. Hơn nữa, việc bạn có bao nhiêu tiền là không quan trọng. Bạn có tạo ra một sự kinh doanh thành công không hay bạn được thừa kế nó? Bạn có lao động qua các thập niên, dành dụm chi li, hay bạn chỉ gặp vận đỏ ở Las Vegas? Nói chung, vốn tài sản của bạn càng lớn, và mức độ bạn cảm thấy có trách nhiệm trực tiếp đến việc tạo ra các tài sản càng lớn, thì có lẽ bạn càng cảm thấy mình đảm đương được nhiều rủi ro hơn và bạn sẽ sẵn sàng hơn rất nhiều để mua cổ phiếu của các tài sản có khoảng thời gian dài hơn, ít thanh khoản hơn trong khung sử dụng tài sản của mình. Ðó là một điều buồn cười (có lẽ vì chúng ta cảm thấy ta có thể làm lại một lần nữa nếu cần thiết), nhưng các chủ doanh nghiệp thành công đã đổ mồ hôi mới giành được từng đô-la một lại có xu hướng chấp nhận nhiều rủi ro hơn và một quan điểm dài hạn hơn. Những người thừa kế tài sản có xu hướng bảo thủ hơn trong phương pháp tiếp cận. Trong nhiều trường hợp, phương pháp tiếp cận năng động hơn (tất nhiên, không thể không cân nhắc đến chiều gió) sẽ chiếm ưu thế. Có lẽ, Warren Buffett là một nhà đầu tư có rủi ro cao ở chỗ ông mua các vị trí bị đánh giá thấp và chuẩn bị ngồi trên các đầu tư của ông trong một thời gian dài. Nhưng có lẽ do Buffett có tiền trong tay để vượt qua những thời điểm cực kỳ khó khăn. Nhiều câu hỏi khác sẽ có một ảnh hưởng lớn đến những dòng lợi tức phải có của bạn. Tỷ lệ lạm phát cho các loại phí tổn mà bạn đang gánh có vẻ sẽ như thế nào? Liệu cơ sở tài sản của bạn có đủ lớn để tạo ra các dòng lợi tức phải có để thanh toán các khoản phí tổn ấy không? Khi cần thiết phải tiêu một số vốn gốc của danh mục đầu tư để đáp ứng các nhu cầu tiêu dùng của mình, bạn có thoải mái không? Tỷ suất thuế tổng thể của bạn là bao nhiêu, và điều ấy có thể thay đổi qua thời gian như thế nào? Ðiều quan trọng là phải cân nhắc xem chúng ta cần bao nhiêu khoản thanh toán trong các đầu tư của mình. Cần phải biết một số nhu cầu thanh toán. Johnny cần niềng răng trong năm sau. Bạn sẽ cần một khoản thế chấp bằng tiền mặt cho một ngôi nhà mới trong 18 tháng nữa. Ðó là những điều bạn biết ngày hôm nay. Nhưng hãy tâm niệm rằng bạn cũng có thể phải đối mặt với những nhu cầu thanh khoản chưa biết đến (nếu những sự việc nào thường xuyên xảy ra trong quá khứ, thì cứ tin rằng nó cũng có khả năng xảy đến với bạn). Một cái cây đổ vào ga-ra và phải sửa ga-ra. Jane cần niềng răng ngay bây giờ. Căn nhà bên bờ biển đột nhiên tăng giá bán. Bố bị bệnh. Phần nào đó trong danh mục đầu tư của bạn cần phải là những khoản đầu tư có giá trị ổn định, ít bất ổn. Chú Frank nói rằng... Bạn có thực sự có cái bạn cần trong một ngày mưa gió chưa? Thuế cũng đóng một vai trò lớn trong kế hoạch đầu tư. Tình trạng thuế cá nhân của bạn là quan trọng, và bạn cần ý thức rằng nó có thể thay đổi dựa trên việc bạn có thu nhập bao nhiêu và bạn sống ở đâu. Mỗi loại tài sản có mức giá thuế độc nhất của riêng nó. Bạn cần xem xét các khoản thuế khi quyết định sử dụng tài sản của mình, nhưng bạn cũng phải cẩn thận không để những tính toán về thuế tác động quá đáng đến hoạt động đầu tư của bạn. Nhiều lần, tôi thấy các nhà đầu tư biết họ phải bán một tài sản được đánh giá cao, nhưng lại trì hoãn thực hiện cho đến khi lợi nhuận có thể bị mã số thuế đánh giá thuộc vào loại dài hạn. Hãy tưởng tượng bạn là một nhà đầu tư vào tháng 7 năm 2007, bạn đã kiếm được một số lợi nhuận bất động sản kha khá nhưng lại quyết định đợi 6 tháng sau để bán với mức thuế khả quan hơn. Vào tháng 12 năm 2007, hầu hết lợi nhuận ấy đã ra đi và tài sản lại trở nên khó bán, nếu không muốn nói là hoàn toàn không bán được. Bạn cần động não một chút về tầm nhìn và thái độ chung về đầu tư. Một số người sinh ra đã có đầu óc đầu cơ và giữ nguyên như vậy trong suốt cuộc đời. Một số khác có tâm lý lo sợ đầu tư rớt giá ngay từ lúc lọt lòng cho đến lúc chết. Kiểu người khác thì lại dao động bởi những sự kiện bên ngoài, ý kiến của bạn bè, và của công luận nói chung. Không quan trọng là bạn thuộc kiểu người nào. Có tin tưởng là sẽ có thể thành công, điều này được minh chứng bởi những nhà quản lý tiền “hàng đầu” - một số có óc đầu cơ lâu năm, số khác luôn lo sợ đầu tư rớt giá, và số khác có vẻ thay đổi các quan điểm của họ theo chiều gió. Ðiều quan trọng là hãy hỏi mình xem mình là kiểu người nào, và thành thật trả lời (xem ba chương cuối). Khi bạn đã thấy rõ những xu hướng của mình, như trong đánh golf, thì dựa theo đó bạn có thể điều chỉnh sự dao động của mình. Nếu bạn có xu hướng đánh về bên phải, hoặc luôn về bên trái, thì bạn có thể điều chỉnh lại thế đứng, động tác, hoặc thậm chí cánh tay của bạn. Nếu bạn thấy rằng quả bóng golf của bạn bắn rải rác theo nhiều hướng ngẫu nhiên, bạn cũng có thể điều chỉnh như vậy. Tầm nhìn đầu tư của bạn là một trong những điều khó nhận biết nhất và khó phán đoán nhất về chính bản thân bạn, và dù bạn có biết hay không thì đó luôn là một trong những điều quan trọng nhất. Tầm nhìn đầu tư của bạn có thể chịu ảnh hưởng bởi một số nguồn. Bạn bè, người môi giới, báo chí, và các nhà bình luận có thể ảnh hưởng đến tư duy của bạn. Hãy luôn ý thức về độ tin cậy của mỗi nguồn ấy là như thế nào khi nói đến các vấn đề tài chính và kinh tế. Một phát biểu của Warren Buffett có thể đáng tin hơn so với một câu mách nước trong phòng chat trên Internet. Lựa chọn này có dựa trên nghiên cứu của bạn hay nó đến từ báo cáo của người môi giới, hay nó đến từ một buổi giải lao uống cà phê với cậu bạn nào đó? Khi nói đến các đầu tư của bạn - tức về các giấc mơ của bạn - hãy luôn xét đến các nguồn thông tin. Bên trong bối cảnh sử dụng tài sản và đầu tư, mọi người có vẻ có định nghĩa khác nhau về việc bảo thủ, vừa phải hoặc năng động có nghĩa là gì. Phương pháp tiếp cận của bạn có thể chịu ảnh hưởng bởi nhiều nhân tố. Bạn giải quyết sự bất ổn định và các thua lỗ như thế nào? Bạn có bao nhiêu tự tin vào năng lực và kiến thức của mình khi nói đến các thị trường tài chính? Bạn đang cố gắng đạt đến điều gì và bạn sẵn sàng làm gì để đạt đến đó? Tình trạng tinh thần đầu tư của bạn là bảo thủ, vừa phải hoặc năng động ra sao sẽ không những tác động xuyên suốt các lựa chọn loại tài sản của bạn mà còn ảnh hưởng đến việc bạn có tìm cách tăng tốc (hay sẽ thỏa mãn với việc làm theo) thành tích đầu tư theo chỉ số của một loại tài sản riêng. Bạn cũng phải chú ý nhận ra bạn nghĩ về đầu tư mãnh liệt như thế nào. Bạn giữ bánh lái chặt đến đâu khi đang lái? Bạn xem xét chi tiết như thế nào đến hóa đơn nhà hàng? Một số nhà đầu tư rất có kinh nghiệm thực hành, trái lại một số khác khá vô tư. Bạn thích đào sâu hay thích tập trung vào những điểm cao hơn? Việc bạn được định hướng chi tiết như thế nào có xu hướng ảnh hưởng đến tần suất và các hình thức phân tích danh mục đầu tư của bạn, và đến việc bạn có tiến hành đánh giá về thành tích hay không và đánh giá như thế nào. Tất cả chúng ta đều cần một quan điểm chiến lược, nhưng mỗi người trong chúng ta sẽ tiếp cận hành động tái cân đối chiến thuật dựa vào việc ta là người như thế nào. Chú Frank nói rằng... Hãy thực tế khi xem xét những điểm mạnh và điểm yếu của danh mục đầu tư của chính mình.