🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Chủ Tịch Hồ Chí Minh Với Xây Dựng Nhà Nước Và Công Tác Cán Bộ
Ebooks
Nhóm Zalo
LẼ DUY TRUY
Chủ tịch
HỔ CHÍ MINH VỚI XÂY DựNG NHÀ ■ Nước VÀ CÔNG TÁC CÁN BÔ
NHÀXVÂTBÁN Tư PHÁP
HÀ NÔI - 2006
LỜI NHÀ XUẤT BẢN
Chủ tịch Hồ Chi Minh • Anh hùng giải phóng dán tộc của Việt Nam, Danh nhán căn hoã kiệt xuất cúa nhản ỉoại. Tư tưiPig cùa Người đà trở thánh một hệ giá trị văn hóa của loài người, ỉà bộ p h ậ n hỢp thành nén táng tư tưởng, là kim chi nam cho hành động của Đáng. Nhà nước i;à nhán dân Việt Nam. Người đă khai sinh ra Nhà nước Việt N am dàn chủ cộng koà 'nay là Cộng hoà xã hội chú nghĩa Việt Nam). Đương thời, Người hết sức chăm lo xáy dựng Nhà nước và đội ngũ cán hô của Đảnịỉ và Nhà nưởc.
Nhản dịp kv niệm 116 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chi M inh vĩ đạiy Nhà xuất hdn Tư pháp xuất bản cuôh sách ‘*Chù tich Hồ Chi Minh với xâv dưng Nhà nước và công tác cá n bộ”.
Nguồn tài liệu chinh đé sưu tầm và biên soạn là dựa vào các tài liệu tiược các cơ quan có thẩm quyền của Đảng và Nhà nưởc đa lưii trữ, xuất hán. công bô từ năm 1945 đến nay, đặc biêí là bộ .iáck Hồ Chi Minh toàn tập (12 tập) do Hội đổng xuất ban Hò Chi Minh toàn tập cua trung ương xuất bản và H ồ Chi Minh biên niên tiếu sử (10 tập) do Viện Nghiên cứu chù nghĩa Mác • Lénin và tư tướng Hồ Chi M inh xuát bản.
Cuốn sách gổm ba phần:
P kần th ứ n h ấ t: Một sò tư liệu vé Chủ tịch Hồ Chí Minh vởi xáv diùig Nhá nước và công tác cán bộ.
P hần th ứ hai: Mỏt sò'bái viết và bài nói của Chủ tich
Hồ Chi M inh về xáy dựng Nhà nước và còng tác cán bộ.
Phần thứ ba: Các văn bản pháp luật do Chủ tịch Hổ Chi M inh ký ban hành.
Trong quá trình sưu tầm, biên soạn do nguồn tư liệu phong phú, lại được xuất bản trong các thời kỳ khác nhau nén chắc chắn không tránh khỏi thiếu sót. Kính mong bạn đọc góp ý, bổ sung đ ể nội dung cuốn sách được đầy đủ, trọn vẹn hơn trong lần tái bản.
Xin trân trọng cảm ơn các cơ quan, các tác giả có tài liệu đã được sử dụng trong cuốn sách này.
Nhà xuất bản Tư pháp hy vọng cuõh sách này sẽ cung cấp cho bạn đọc nguồn tư liệu bổ ích, phục vụ việc tìm hiếu, học tập, nghiên, cửu về tư tưởng Hồ Chi M inh trong một lỉnh vực quan trọng là xây dựng Nhà nước và còng tác cán bộ.
Xin trăn trọng giới thiệu cùng bạn đọc!
H à Nộif th á n g 8 n ă m 2006
NHÀ XUẤT BẢN T ư PHÁP
Mực LỤC9
Trang
Lời giới thiệu 5
P hần th ừ n h ấ t
MỘT SÒ T ư LIỆU
VỂ CHỦ TỊCH HÓ CHÍ MINH VỚI
XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC VÀ CÒNG TÁC CÁN BỘ 21 ■ «
P hần th ứ hai
MỘT SỐ BÀI VIẾT VÀ BÀI NÓI
CỦA CHỦ TỊCH HỔ CHÍ MINH VỂ XÂY DựNG NHÀ NƯỚC VÀ CÓNG TÁC CÁN BỘ 133
Tuyèn ngôn (tộc lập 135
2. Mhửng nhiệm vụ cấp bách củrt Nhà nước Việt
Nam dán chủ cộng hoà 139 3. Lòi kêu gọi quốc dân 142 4. Cách tổ chức các u ỷ ban nhân dân 143 5. Chính phủ là công bộc của dân 146 6 Muốn thành cán bộ tốt, phải có tinh thần tự chỉ trích 148
7. Thiếu óc tổ chức - Một khuyết điểm lốn trong các Uỷ ban nhán dân 149
8. Tinh thần tự động trong u ỳ ban nhân dân lõ l 9. Sao cho được lòng dân 153
10. Thư gửi u ỳ ban nhân dân các kỳ, tình, huvện và ỉàng 1Õ5
11. Nhân tài và kiến quốc 158 12. Bài nói chuyện tại buổi lễ tốt nghiệp
Khoá V Trưàng huấn luyện cán bộ Việt Nam 160'
13. Lòi phát biểu tại Hội nghị đại biì‘U các dân tộc thiểu sô^Việt Nam 163
14. Trả lòi phỏng vân của phóng viên các báo về vấn đề đoàn kết 165
15. Ý nghĩa tổng tuyển cử 169 16. Lòi kêu gọi quôc dãn di bõ phiếu 171 17. Lời khuyên anh em viên chức 173
18. Diễn văn khai mạc kỳ họp thứ nhất Quốc hội khoá I nưốc Việt Nam dán chủ cộng hoà 175
19. Báo cáo vể việc thành lập Chinh phú kháng chiến trước kỳ họp thứ nhất Quốc hội khoá I nước V iệt Nam dân chủ cộng hoà ] 7 9
20. Lòi tuyên thệ nhậm chửc 182
21. Lời phát biểu trưỏc khi bê mạc kỳ họp thủ nhát Quốc hội khoá I nưóc Việt Nam dân chủ cộng hoà 183
22. Binh pháp tôn tử muôn biết ngưòi phải th ế nào? 184 8
23. Lòi tuyên bỏ trưóc Quốc hội 188 24, IjÒí tuyên bô'sau khi thành lập Chính phủ mới 190 25- Cáii bộ và đòi sô’np mới 192 26- MãV điểu kinh nghiệm 195 27. Tư cách và đạo dức cách mạng 206 28. Vấn đê cán bộ 230 29. Cần kiệm liêm chính 250
30. Lòi ghi ỏ trang đầu Quyến sô vàng của Trường Nguyễn Ái Quò’c trung ươiig 266
31. Dãn vặn 267 32. Rút kinh nghiệm, trao đối kinh nghiệm 270
P hần th ứ ba
CÁC VÀN BẢN PHÁP LUẬT
DO CHỦ TỊCH HÓ CHÍ MINH KÝ BAN HÀNH 273
t. QUỐC HỘI 275
1- S;ic lệiih ấn định thê lệ cuộc lônp tuyển cử ngày 17/10/1945 276
2. s ic lệnh sô 71 ngàv 02/12/194Õ bố khuyết Điểu thứ 11 Chương 5 đạo sắc lệnh ngàv 17/10/1945 về thể lệ tổng tuvển rử 292
3. Sắc lệnh sô 72 ngàv 02/12/1915 bô khuyết bằng 9
sô” đại biếu từng tỉnh và thành phò đmh theo sắc lệnh ngày 17/10/1945 về cuộc tống tuyến cử 29-1
4. Sắc lệnh số 76 ngày l8/12/19-ir) hoãn cuóc lóng tuyốn cừ đến ngày 06 /01/1946 296
5. Sắc lệnh sô’204 ngày 08/11/1946 ân dịnh các quyển lợi của đại biểu Quốc hội di dự khoá họp tháng 10 nftm 1946 298
6. Lệnh của Chủ tịch nưàc Việt Nam dân chủ cộng hoà số 17-LCT ngày 26/7/1960 301
7. Luật tổ chửc Quôc hội nước Việt Nam dân chú cộng hoà 302
II. CHÍNH PHỦ 314
8. Sắc lệnh ngày 03/10/1945 bãi bỏ các só trvtòc thuộc phủ Toàn quyển Đòng Dương và sát nhập các sớ đó vào các bộ của Chính phủ lâm thòi Việt Nam 315
9. Sác lệnh sô’ 64 ngày 23/11/1945 thiết lập một Ban Thanh tra đặc biệt 320
10. Sắc lệnh số 67 ngày 28m/194fi thiết lập mệ>’ Uý ban tôi cao tiếp tế và cứu tê 323
11. Sắc lệnh sô” 69 ngàv 01/12/1945 sát nhập viỉo Bộ Canh nông tất cả các cd quan canh nông, thú V. mục súr, ngư nghiệp, lâm chính và nòng nghiệp tin dụng 325
12. Sắc lệnh sô’ 78 ngày 31/12/1945 thiết lập ‘ ưỷ l>an nghiên cứu kế hoạch kiên thiêV’ 327
13. Sắc lệnh sô" 79 ngàv 31/12/194Õ sát nhập những cơ 1 0
quan tin dụng của bình dán ngân quỹ Lông cục vào hai Bộ Ca:ih nông và Kinh lề 330
14. Sắc lệnh số 23 ngày 21/02/1946 thiết lập “Việt Nam Công an Vụ' 332
15. Sắc lệnh số 36 ngàv 27 /3/1946 tò chức Bộ Xã hội 334
16- Sắc lệnh sô' 38 ngày 27/3/1946 thiết lập trong Bộ Quốc gia Giáo dục một Nha Thanh niên và Thể dục 336
17. Sác lệnh số 47 ngày 07 /4/1946 tổ chức Bộ Ngoại giao 337
18. Sắc lệnh số 50 ngày 13/4/1946 tổ chức Bộ Giao thõng công chính 343
19. Sắc lệnh sô 58 ngày 03/5/1946 tổ chức Bộ Nội vụ 353
20. Sắc lệnh số 64 ngàv 08/5/1946 tổ chức các cơ quan lao động toàn cõi Việt Nam 355
21. sấ c lệnh số 61 ngày 06/3/1946 tố chức Bộ Quôc dân Kinh tê 359
22. Sắc lệjih sô 75 ngày 29/5/1946 tổ chức Bộ Tài chứih 361
23. Sắc lệnh số 96 ngàv 05/6/1946 lập những “Uỷ ban điểu giải” 365
24- Sắc lệnh sô' 119 ngày 09/7/1946 tổ chức Bộ Quõc gia Giáo dục 368
25. .Sắc lệnh số 126 ngày 19/7/1946 ấn định thủ tục thiê: lập các đdn vị hành chính hoặc sửa đổi địa giối các đơn vị ấy 371
26. Sắc lệnh sô’ 131 ngày 20/7/1946 tổ chức Tư pháp cônị: an 375
11
27. Sắc lệnh sô 182 ngày 13/9/1946 tổ chức lại Uý ban kháng chiến miền Nam Việt Xam 381
28. Sắc lệnh số 188 ngày 24/9/1946 lập một ưý ban liên bộ có nhiệm vụ nghiên cứu nhĩíng vấn đề quan hệ đến nhiều bộ 384
29. Sác lệnh sô 1/SL ngày 20/12/1946 thiết lập những uỷ ban bảo vệ 386
30. Sảc lệnh số 2/SLngây 26/12/1946 uỳ cho ưỷ ban kháng chiến khu quyền thiết quân luật 388
31. Sắc lệnh số 613-DB ngày 03/10/1947 tổ chửc Bộ Thướng binh và Cựu binh 390
32. Sắc lệnh số 159SL ngày 14/4/1948 ấn định nhiệm vụ Nha Tổng Thanh tra tài chính 396
33. sác lệnh sô” 174-SL ngày 14/4/1918 sát nhập Sỏ Địa chính Trung Bộ vào Nha Địa chính thuộc Bộ Canh nông 399
34. Sắc lệnh số 19SL ngày 28/3/1948 tái lập Nha Thống kê Bộ Kinh tế 401
35. Sác lệnh số 193SL ngàỵ 28/5/194H đạt một Hội liồng sàn xuấl kỹ nghệ tại Bộ Kinh tế 402
36. Sắc lệnh sô 197-SL ngày 08/6/1948 sửa đổi sắc lệnh số 57 ngày 03/5/1946 vể việc bồ nhiệm các Tổng Thanh tra và Thanh tra các bộ 404
37. Sắc lệnh số 206SL ngày 19/8/1948 thành lập Hội dồng Quốc phòng tốì cao 406
38. Sắc lệnh SỐ221-SL ngày 20/8/1948 cho phép Bộ 12
Nội vụ và Bộ Kinh tê có thế hạn chê sự tự do buôn bản trong nội địa 409
39. Sắc lệnh số 119-SL ngãy 25/01/1948 đổi Phòng Kiếm tra ihuộc Bộ Tong chì huy Quân dội quôc gia thành Cục Tổng Thanh tra Quân đội quốc Ịíia Viộl Xam 410
40. Sắc lệnh số 33SL ngày 2õ/4/19<19 sát nhập Nha Thống ké, Bộ Kinh tế vào Chủ lịch phù 411
41. Sác lệnh số 37-SL ngày 11/Õ/1949 đặt Uỷ ban kháng chiến hành chính Hà Nội trực thuộc Chinh phủ trung ưdng 413
42. Sắc lệnh số 72-SL ngàv 18/6/1949 lập một Hội đồng Tu luật 415
43. sấ c lệnh sô 87-SL ngày 02/8/1949 sửa đổi thành phần Hội đồng Quõc phòng tối cao 418
44. Sắc lệnh số 138B/SL ngày 18/12/1949 thành lập Ban Thanh tra Chinh phù 420
45. Sắc lệnh số 150SL ngày 31/12/1949 định thêm quyển hạn của Bộ trưởng Bộ Nội vụ dối vói u ỷ ban kháng chiốn hànli chinh các cấp 423
46. s í c lệnh số 7-SL ngày 20/4/19Õ0 tổ chức Văn phòng cái; bộ và các cơ quan trực thuộc các bộ 426
47. Sắc lệnh sô’ 40-SL ngày 22/ÌÍ/1950 ấn định lương bổng nhân viên giữ các chức vụ điổu khiển Vàn phòng các bộ và Uỷ ban kháng chiến hành chính và các cơ quan chuyên môn các rấp 430
48. Sắc lệnh số 57-SL ngày 14/4/1950 đặt tại Bộ Giao thóng công chính một Nha Vận tải 433
13
49. Sắc lệnh sô” 58SL ngày 14/4/1950 đặt tại Bộ Giao thông công chính một Kiến trúc Vụ 435
50. Sắc lệnh số 68-SL ngày 14/5/1950 thành lập Ban Kinh tế Chính phủ 437
51. Sắc lệnh sô’ 103-SL ngày 05/6/1950 quv định liên hệ giữa ư ỷ ban kháng chiến hành chính và các cd quan chuyên môn 440
52. Sắc lệnh số 144-SL ngày 06/10/1950 thành lập tại Bộ Canh nông một Vụ Hợp tác xã Nông nị^hiệp 442
53. Sắc lệnh số 160/SL ngày 17/11/1950 thành lập Vụ Hình hộ thuộc Bộ Tư pháp 444
54. Sác lệnh sô” 162-SL ngày 17/11/1950 Thành lập Nha Công chính thuộc Bộ Giao thông công chinh 446
55. sác lệnh sô” 166-SL ngày 17/11/1950 đổi Nha Kỹ nghệ thành hai nha: Nha Công nghệ và Nha Tiểu công nghệ 448
56. sấ c lệnh sô’ 167-SL ngày 17/11/1950 ư ỷ cho Bộ Kinh tế quyền ban hành nhừng thể ỉệ đậc biệt để ngăn ngừa những luồng thương mại có hại cho dân sinh 450
57. Sắc lệnh số 168-SL ngày 17/11/1950 thành lập Sở Nội thưđng 452
58. Sắc lệnh sô 172/SL ngày 17/11/1950 thành lập trong Bộ Quốc giáo dục một Vụ Vân học nghệ thuật 454
59. Sắc lệnh số 15-SL ngày 06/5/1951 thiết lập Ngán hàng Quổc gia Việt Nam 456
60. Sác lệnh sô” 156-SL ngày 30/4/1953 thành lập Nha G iao thông và N ha Công chính thuộc Bộ Giao
14
th ôn g công chinh 459
61. Sác lệnh sô 261-SL ngàv 28/3/1956 thành lập Ban Thanh tra trung ương cúa Chính phủ 461
62. Sác lệnh SỐ009-SL ngày 13/3/1957 bổ nhiệm các vị vào Ban Thanh tra trung ưdng của Chinh phủ 464
63. Sắc lệnh sò’ 046-SL ngày 16/10/1957 thành lập Tong Cục cán bộ trực thuộc Bộ Quốc phòng - Tổng tư lệnh 465
64. Sắc lệnh sô’ 033-SL ngàv 02/7/1957 u ỷ nhiệm Thủ tướng Chính phủ Phạm Vãn Đồng thay mặt Chủ tịch nước giải quvêt những công việc thưòng xuyên trong thòi gian Chủ tịch nước đi thảm các nưàc anh em 467
65. Sắc lệnh số 060-SL ngày 10/4/1958 thành lập Tông cục Quán huấn trực thuộc Bộ Quôc phòng - Tổng tư lệnh 469
66. Lệnh của Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà số 18-LCT ngày 26/7/1960 công bô’ Luật tổ chức Hội đổng Chính phú nước Việt Nam dân chú cộng hoà 471
67. Luật tổ chức Hội đồng Chính phũ nưóc Việt Nam dán chủ cộng hoà 472
III. CHÍNH QUYỂN ĐỊA PHƯƠNG 478
68. Sắc lệnh sô’ 63 ngày 22/11/1945 tổ chức các Hội đồng nhân dân và Uỷ ban hành chính 479
69. Sắc lệnh sô 77 ngày 21/12/1945 tổ chức chính quyển nhân dân ở các thị xã và thành phô’ 510
70. Sắc lệnh số 10 ngàv 23/01/1946 đổi sắ c lệnh số 63 15
ngày 22/11/1945 tổ chức Hội đồng nhân dân và Uỷ ban hành chính ở các xã, huyện, tỉnh và kỳ Õ27
71. Sắc lệnh sô* 11 ngày 24/011946 về việc tổ chức chính quyển nhân dán tại các thị xã lỏn 529
72. Sắc lệnh số 22-A ngày 18/02/1946 sửa đổi Điểu thứ 6Õ sấ c lệnh sô 63 ngày 22/11/1945 tô’ chức các Hội đồng nhân dân và u ỷ ban hành chính 531
73. Sác lệnh sô”22-B ngày 18/02/1946 để quyển tư pháp Cho u ỷ ban hành chính ỏ những nơi chưa đặt được Toà án 533
74. Sắc lệnh số 68 ngày 14/5/1946 sửa đổi Điều thứ 43 và 45 Sắc lệnh số 77 ngày 21/12/1945 tổ chức chính quyển nhân dân ò các thị xả và thành phố 536
75. SẮc lệnh số 76 ngày 29/5/1946 sửa đổi Điều thứ 2 Sắc lệnh sô^ 77 ngày 21/12/1945 tổ chức chính quyền nhân dân ò các thị xã và thành phô 538
76. Sác lệnh sô” 117 ngày 02/7/1946 về việc triệu tập Hội đồng nhân dân các cấp đẽ họp hội nghị thường 540
77. Sắc lệnh số 210 ngày 16/11/1946 sửa đổi Điểu thứ 2 Sắc lệnh sô' 134 ngày 24/7/1946 ă'n định phụ că'p cho các hội viên Hội đồng nhân dân và uỷ viên u ỷ ban hành chính các cấp 542
78. Sắc lệnh số 3-SL ngày 28/12/1946 tạm hoãn các cuộc tuyển cử vào Hội đồng nhản dân và u ỷ ban hành chính 545
79. Sắc lệnh sô’ 5-SL ngày 31/12/1946 thiết lập những u ỷ ban tản cư và di cư 547
80. Sắc lệnh số 8-SL ngày 22/01/1947 cử nhũng nhân viên của u ỷ ban tản cư và di cư trung ưong 550
16
81. Sắc lệnh số 28-SL ngày 10/3/1947 sát nhập; 552
a) Vào địa hạt huyện Can Lộc tỉnh Hà Tỉnh ỏ xả c ổ Kính và Thái Hà thuộc huvện Thạch Hà tỉnh Hà Tĩnh.
b) Vào địa hạt thị xã Vinh - Bến Thủy các khoáng đất số 5,6,7... trong bản đồ địa chính Vinh - Bến Thủy
82. Sắc lệnh sô" 34-SL ngày 19/3/1947 sửa đổi Đ iều 2 Sắc lệnh số 1 vể ư ỷ ban bảo vệ khu và tỉnh 554
83. Sắc lệnh sô’ 38-SL ngày 2S/3/1947 sửa đôì Điều 1 Sắc lệnh sô’ 34 ngày 19/3/1947 về uỷ ban bảo vệ khu và tỉnh 556
84. Sắc lệnh sô'41-SL ngày 04/4/1947 lập một u ỷ ban hành chính m iền thượng du Thanh Hoá 559
85. Sắc lệnh số 54-SL ngày 01/6/1947 bãi bỏ Hội đồng Quản trị Ngoại thương cục, và đặt Ngoại thưdng cục dưởi quyền điếu khiển trực tiếp Bộ Kinh tế 561
86. Sắc lệnh số 78-SL ngày 03/9/1947 ấn định thành phần Uỷ ban kháng chiến khu vã cách chỉ dịnh các uỷ viên trong u ỷ ban kháng chiến khu 564
87. Sắc lệnh sô' 91-SL ngày 01/10/1947 hợp nhất từ cấp tỉnh trỏ xuông kháng chiến và hành chính 567
88. Sắc lệnh sô’ 26Õ-SL ngàv 25/11/1947 sát nhập tỉnh Quang Yên vào chiến khu 12 572
89. Lệnh sô’ 162-SL ngày 14/4/1948 giải tán thị xã Băc Ninh và sửa đôi địa giới xà ấy 573
90. Sắc lệnh sô’ 169-SL ngày 14/4/1948 đặt ở mỗi Liên khu u ỷ ban hành chính một sỏ Lao động 575
91. Sắc lệnh sô’ 198-SL ngày 13/6/1948 ấn định thủ CTHCM - 2 17
tục thiết lập, hoậc sửa đổi địa giới các đơn vị kháng chiến hành chính Õ7H
92. Sắc lệnh số 208-SL ngàv 20/8/1948 ấn định phụ cấp chính hãng tháng cho các uý viên trong các Uý ban kháng chiến hành chính các cấp 580
93. Sắc lệnh số 212-SL ngày 20/8/1948 đặt hai xà Phúc Hoà. Xuân Triều thuộc tỉnh Nghệ An 583
94. Sắc lệnh sô' 210-SL ngày 20/8/1948 ấn định ihế lệ bầu thư ký trong u ỷ ban kháng chiến hành chính xã 58Õ
95. Sắc lệnh số 211-SL ngày 20/8/1948 ấn định cách chỉ định các uỷ viên hành chính trong Uỹ ban kháng chiến hành chính xã, huyện hay tỉnh trong vùng tạm bị địch chiếm đóng 587
96. Sắc lệnh S Ô 237-SL ngày 25/8/1948 lại để huyện Thuý Nguvên và huyện Nam Sách thuộc Liên khu 3 589
97. Sác lệnh sô 254-SL ngày 19/11/1948 tố chức lại chính quyền nhân dân trong thòi kỷ kháng chiến 591
98. Sắc lệnh sô’ 255-SL Iigày 19/11/1948 ấn định cách tổ chức và cách làm việc của các Hội đồng nhân dân và ư ỷ ban kháng chiến hành chinh liên khu vùng tạm ihời bị dịch kiểm soát hoặc uy hiếp 620
99. Sắc lệnh số 29-SL ngàv 25/4/1949 cử lại Hội đồng nhân dán tỉnh 624
100. sác lệnh sô” 135-SL ngày 25/11/1949 định quvền bãi miễn của Hội đồng nhản dân xă và tỉnh dôi vởi các uý viên ư ỷ ban kháng chiến hành chính 626
101. Sắc lệnh sô" 136-SL ngày 29/11/1949 ấn định the lệ 18
bíUi và kiện loàn các Hội đồnp nhân (lân thị xã và thành phố 632
102. Sác lệnh sô’ 142-SL ngàv 21/12/1949 định các trướng liên hạt và trướng địa hạt làm chính có tư cách uỷ viên Tư pháp công an 633
103. Sắc lệnh sô 80-SL ngày 22/5/1950 cho tiếp tục tô chửc cuộc bầu cử các Hội đồng nhân dán tỉnh, xã 635
104- Sác lệnh sô' 147-SL ngày 10/01/1950 định việc báu cừ uỷ viên uỷ ban kháng chiến hành chính tỉnh, xã và tảng sô uý viên Uý ban kháng chiến hành chính liên khu và tỉnh. 637
105. Sắc lệnh số^ 153-SL ngày 17/11/1950 sửa đổi Điểu 104 Sắc lệnh sô 63/SL ngày 22/11/1945 định kỳ họp thường lệ cúa Hội đồng nhân dân tỉnh là ba tháng một lần 640
106. Sắc lệnh sô’ 95/SL ngàv 14/6/1952 sửa đổi số lượng và thể lệ bầu cử và chì định các uỷ viên u ỷ ban kháng chiến hành chính xã 641
107. Sắc lệnh số 268-SL ngày 01/7/1956 ban hành bản Quv dịnh việc thành lập Khu tự trị Việt Bắc. 645
108. Sắc lệnh Hố 014-SL ngàv 00/4/1957 chỉ định các vỊ vào ưỷ ban hành chinh Khu tả ngạn. 653
109. Sắc luật sô’004-SLt ngàv 20/7/1957 về bầu củ Hội đổng nhân dân và ưỷ ban hành chính các cấp 654
110. sác lệnh sô’ 107-SL/L9 ngàv 14/10/1957 ban bố Nghị quyết ngày 14/9/1957 của Quôc hội chuẩn y sắc luật sô 004-SLt ngày 20/7/1957 quy định thể lệ bầu cử Hội đồng nhản dân và Uý ban hành chính các cấp. 677
19
111. Luật sô' 110-SL/L.12 ngày 31/5/1958 về tổ chức chính quyền địa phương 679
112. Sắc lệnh sô’ 020-SL ngày 23/3/1959 băi bỏ cấp hành chính khu Lao - Hà - Yên, sát nhập tỉnh Hà Giang vào Khu tự trị Việt Bắc và tạm thòi đặt tỉnh Lào Cai và Yên Bái dưói sự lãnh đạo của Chính phủ. 698
113. Lệnh số 1/LCT ngày 23/01/1961 của Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà công bố pháp lệnh quy định thể lệ bầu cử Hội đồng nhân dân các cấp 700
114. Pháp lệnh về việc bầu cử Hội đồng nhân dân các cấp 701
115. Lệnh số 51-LCT ngày 10/11/1962 công bố Luật tổ chức Hội đồng nhân dân và u ỷ ban hành chính các cấp 726
116. Luật tổ chức Hội đồng nhân dân và Uỷ ban hành chính các cấp 727
20
Phần thứ nhốt
MỘT SỐ Tư LIỆU VỂ CHỦ TỈCH Hổ CHÍ MINH VỚI
XÂY DỰNG NHÀ NƯÓC VÀ CÔNG TÁC CẢN BỘ ■ «
Phấn thứ nhảỉ. Một sò tư liệu vé Chu tịch Hổ Chi Minh vòi xảy dựng Nhà nưòc và còng tác cán bộ
^ ___ NĂM 1945 ___ J
Ngày 02 ỉháng 9"’
14h00. trong cuộc mít tinh tại viíòn hoa Ba Đình, trước hàng chục vạn đồng bào. trẽn diễn dàn cao và trang nghiêm, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọf bán Tuyên ngôn độc lập. khai sinh nước Việt Nam đân chủ cộng hoà.
Thay mặt Chính phủ lâm thòi nưỏc Việt Nam dân chủ cộng hoà. Ngưòi khẳng định; "Tát cd các dán tộc trên thếgiởi đểu sinh ra binh đẳng; dán tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sường và quyén tự dò' và trịnh trọng tuyên bỏ vói thế giới:
"Nước Việt N am có quyển tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do độc lập. Toàn th ể dán tộc Việt Nam quyết đem tết cả tinh thần và lực lưỢĩìg. tinh mạng và của cải đ ế giữ vĩỉng quvền tự do. đôc láp dv”.
Sau ngày 02/9/194Õ, Bác vố ớ sô \2 Ngô Quyển.
Sau khi Chính phủ lâm thòi lãm lễ tuyên thệ và nhãn dân thể một lòng ling hộ Chinh ))hu do Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo, Ngưòi nói:
Trần Dãn Tiên. Những máu chuyện vế đời hoạt động của Hổ Chủ tịch, Nxb. Sự thật, H. 1984, tr. 110-113.
23
CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH
VỚI XÂY DỰNG
• ậ NHÀ N ư ớc VÀ CÒNG TÁC CÁN B ộ
“Độc lập tự do là của quỹ báu, quỹ giá vô ngấn, to đã khỏ sở trong bao nhiêu năm mới giành được, cần phái cỏ gắng giữ gìn, bảo vệ”.
Ngày 03 tháng 9I h
Sáng, tại Bác Bộ phủ (trụ sở tạm thời của Chinh phúì. Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ toạ phiên họp đầu tiên cúa Hội đồng Chính phủ nước Việt Nam dân chủ cộng’ hoà. Phièn họp đưỢc tiến hành giản đdn, không có nghi thức.
Ngưòi trình bày trưóc Hội đồng Chinh phủ nhùng nhiệm vụ câ”p bách của Nhà nưóc Việt Nam dàn chủ cộng hoà nhàm giải quyết nạn đói; nạn dôt; tổ chức Tổng tuyển cử; giáo dục tinh thần nhân dân bằng cách thực hiện: Cần. Kiệm, Liêm, Chính; bỏ những thứ thuế vô nhán đạo (thuế thán, th u ế chợ, thuếđò); cấm hút thuôc phiện và đè nghị Chinh phủ ta tuyên bô*; Tự do tín ngưởng và lương - giáo đoàn kết.
Ngày 05 tháng 9‘
Lòi kêu gọi quỗc dân của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đảng trên báo Cứu quôc, sô 36, toàn văn như sau:
Trần Dân Tiẽn. Những mấu chuyện về đời hoạt dộng cùa Hồ Chủ tịch, Nxb. Sự thật, H. 1976. Ir. 12M23.
• Vỏ Nguyên Giáp, Những năm tháng khòng th ể nào quvrìy Nxl>. Quân đội nhân dán> H. 1975, tr. 40-44,
• H ổ C h i Minh toàn tập. tập 4, Nxb. Sự thật, H. 1984, tr. 4, 8. Phạm Khắc Hoè, Những bài học tôi đá được Chủ tịch Hò Chi Minh dạy bảo^ Báo Đại đoàn kẻt số đặc biệt, tháng 5/Ỉ990. - Báo Cứu quôc, số 36, ngày 05/9/1945.
24
Phần thứ nhất. Một số tư liệu vế Chú tịch Hổ Chí Minh với xây dựng Nhá nưóc và công tác cán bộ
"Quôc dán đống bào!
Nhán dán Việt Nam hoan nghênh quăn đổng minh kéo vàv Việt N am đê tước khi giởi quản Nhật, nhưng cương quyết phán đối quán Pháp kéo vờo Việt Nom, vi mục đích của họ chi là hãm dán tộc Việt Nam loo vòng nò lộ một lần nữa.
Hởi đổng bào!
Hiện một sô'quán Pìiap đã lọt uào nước ta. Đồng bào hãy sẩn sáng đợi lệnh Chính phú đổ chiến dáu!
Chủ tịch HỔ Chi Minh"
Ngày 07 tháng 9'
Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp các phóng viên báo chí trong nước. Trá lòi câu hỏi của các nhà báo về tiểu sứ và hoạt động cách mạng cúa Chủ tịch. Người nói: "Từ khi ra đời, tôi đã thấy nước minh bị nò lệ. Không muốn sống trong cảnh nó lệ nữa, ngay từ thuớ thiểu niên, tôi đă đáu tranh đẽ giải phóng đất nước. Có lẽ đó là công ỉao duy nhất của tòi”.
19h00, Người tiếp đoàn đại biếu Uý ban Văn hóa lâm thời Bắc Bộ- Nói chuyện với các dại t)iểu vể nhiệm vụ của văn hoá trong giai đoạn nước nhà mới giành độc lập, Ngưòi nói: ‘Tôi mong răng.các ngài trong giới văn hoá nhận tháy rõ nhiệm vụ của các ngài trong lúc này là cúrìỊỉ cấnến độc lập của Việt Nam, sứa soạn gáy dựng cho đất nước một nén văn hoá m ới... Bôn
” Sự khiêm tốn của một tíỉ nhàn. Báo l.a Répubìique, số 9, ngày 0 2 /1 2 /1 9 4 i5.
• Tạp chi Tn Tán, sỗ’ 2 0 5 , n g à y 2 0 /9 /1 9 1 5 , tr. 3-4.
- Hổ Chí M inh toàn tập. tập 4, Nxb. Sụ Lhật, H. 1984, tr. 592. 25
CHÙ TỊCH HÓ CHÍ MINH
VỚI XÂY DỰNG NHÀ N ư ớc VÀ CÒNG TÁC CÀN BỘ
phận của các ngài là lảnh đạo tư tưởng của quốc dàn. đàu tranh cho nền độc lập và kiến thiết một nền văn hóa mới. Cái vãn hoá mới này cần phái có tinh cách khoa học, tinh cách đại chung, thi mới thuận với trào lưu tiến hoá của tư tưởng hiện đại".
Cùng ngày, Chủ tịch Hồ Chí Minh chí thị thành lập lỉộ Tổng tham mưu, Cục Chính trị và Phòng Quân nhu.
Ngày 13 tháng 9 "
8h00. Chủ tịch Hồ Chí Minh dự lễ khai giàng Trường Quân chính Việt Nam (trưốc đây là Trường Quán chinh kháng Nhật). Người nhận làm Hiệu trưởng của Trường và căn đặn học viên cô gằng rèn luyện, nấm chắc mục tiêu bảo vệ nền độc lập dân tộc, có tinh thần anh dũng hy sinh, xung phong, chịu kham khổ, nhẫn nại và chông quan liêu. Người nhấn mạnh; “chớ quên rằng làm cách mạng là vì Tổ quốc, vi dân tộc".
Sau lOhOO, Chủ tịch tiếp đại biểu các tôn giáo {Gia tô giáo, đạo Phật, đạo Cao Đài). Người nói: "Dàn tộc giải phóng thi tõn giáo mới được giải phóng. Lúc này chi có quốc gia mà không phân biệt tôn giáo nữa, mỗi người đều là công dân của nước Việt Nam và có nhiệm vụ chiến đâu cho nền độc lập hoàn toàn của Tổ quốc".
13h30. Chủ tịch Hồ Chí Minh vế thăm và dự lễ kỷ niệm Lý Bát Đế'"’ tại làng Đình Bảng, Bắc Ninh.
“'Báo Cửu quốc, số 43, 45 và 47, ngàv 14,17 và 19/9/1945. - Bác Hồ với Hà Bắc, Ty Văn hoá Hà Bắc, 1972. tr. 17. • Tạp chi Tri Tán, sò 205, ngày 20/9/1945, tr. 1-
Theo Bác Hồ với Hà Bắc, ngày giỗ Lý Bát Dế (8 vị Vua họ lý) là (2) 26
Phẩn thứ nhát. Một sô tư liệu vẽ Chú tịch Hổ Chi Minh với xây dựng Nhà nưòc và công tác cán bộ
Sau khi thắp hương làm lễ trư
- Báo Cửu quốc, số 77. ngày 29/10/1945.
• Bản sao Bièn bản Hội đồng Chính phủ, lưu tại Bảo tàng Hổ Chí Minh. • Bàn sao Biên bản Hội đồng Chính phủ. lưu tại Bảo tảng Hồ Chí Mừih - Bản chụp sắc lệnh, lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
4 0
Phần thứ nhất. Một số tư liệu vế Chú tịch Mô Chí Minh vdi xây dựng Nhả nước va công tác cán bộ
Chú tịch Hồ Chí Minh kỷ:
• Sắc lệnh sỏ 54 quv định cáf còng {'hứt' thuộc các ngạch trong nước Việt Nam đươn^ chửc hay dã nghi việc trong 2 điểu kiện; đã làm việc được 30 nãni hoặc (iã đến tuổi 55, đều phdi về hưu kể từ ngày 1/10/194Õ;
• Sắc lệnh sô 55 quy định cách tò chức Hội đồng kỷ luật các vién chức ỏ các cơ quan và dịa phương.
Ngày 08 tháng 11
Bài viết hô hào nhân dân chóng nạn dói của Chù tịch Hổ Chi Minh đăng trèn Báo Cứu quỏc. sỏ 86- Người lên án chính sách độc ác của bọn thực dân Pháp đã làm cho hơn 2 triệu đồng bào Bắc Bộ chết đói và hô hào tất cá các tổ chức, các lực lượng trong nưốc chống nạn dói như chống giặc ngoại xâm. Người còn hướng dẫn cán bộ địa phương cách tổ chửc thực hiện chóng nạn đói cỏ hiệu quà:
"Các bạn phái có sáng kiến đê tìm ra cách làm được việc má không m ất lòng dăn. Nhất là đủi với chừ CÀN, chữ KIỆM, chữ H Y SINH , chữ CÒNG BÁNG thì các bạn phải thực hành trước, phải làm gương cho dàn chủng theo".
Ngày 10 tháng 1 t"
Tại buối lễ "Ngày phụ nữ ÚHỊỈ hộ Nam Bộ". Chủ tịch Hồ Chi Minh tặng huy chương vãng cho bà Vương Thị Lai (tức
’ - Báo Cứu quốc, s ố 90, n g à v l.'1/l 1/1945.
Bán sao Biên bản Hội đồng Chính phù, lưu tại Hào tàng Hồ Chí Minh. Bán chụp sắc lệnh, lưu tại Bào tàng Hố Chi Minh.
41
CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH
VỚI XÂY DỰNG NHÀ N ư ớc VÀ CÔNG TÁC CÁN BỘ
Lợi Quyền, là ngưòi đi đầu trong việc quyên góp ủng hộ Chính phủ trong ‘Tuần lễ vàng", và nói; "Bà Vương Thị Lai là đai biêu của lòng hăng hái và hy sinh cho tất cả phụ nữ Việt Nam".
Người còn gủi Ban Tổ chức "Tuần lễ vàng" một tàm ánh đê chuyển tặng cho ông Nguyễn Sơn Hà (đ Hải Phòng), là ngưtíi quyên góp nhiều thứ hai. sau bà Lai cho Quỹ Quôc phòng.
Cùng ngày, Ngưòi ký:
- Sắc lệnh sò'57 về việc nghiêm cấm sản xuất, tàng trừ, tiêu thụ. mua bán bâ”t cứ nhiều hay ít rưdu đưỢc chẽ từ nịĩũ cõc bằng phương pháp cổ truyền hay khoa học; và định mức phạt khi phạm tội trên;
• Sắc lệnh sô 58 về việc các công chức tât cả các ngạch có thê xin nghỉ gia hạn không lương ít nhát 6 tháng và liên tièp xin gia hạn, cho đến khi tổng cộng nghỉ được 3 năm. Quá hạn đó, nếu không xin ra làm việc, sẽ coi như thôi việc, hoặc có thể vể hưu nếu đủ điểu kiện hương hưu bổng. Việc cho phép nghi gia hạn không lương do Bộ trưỏng hoặc Chủ tịch ư ỷ ban nhán dân, chủ quản đương sự xem xét. Những viên chức còn trong thòi kỳ tập sự cũng được phép xin nghỉ gia hạn không lương theo thê lệ trên.
Ngày 14 tháng 11
Bài viết Nhân tài và kiến quôc của Chủ tịch Hồ Chi Minh, đăng trên báo Cứu quốc, sô' 91. Ngưòi chỉ rõ: muôn giử vừiig nền độc lập thì phải hăng hái kiến quốc, phải biết lựa chọn và
- H ồ Chi Minh toàn tập, tập 4, Nxb. Sự thật, H. 1984, tr. 57. - Bàn sao Biên bản Hội đồng Chính phủ, lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh
42
Phẩn ỉhứ nhất. Một số tư liệu về Chủ tịch Hồ Chi Minh với xảy dựng Nhà nưòc và công tác cán bộ
khéo dùng nhân tài đế kiến thiẽt đất nước. Đất nước ta cần: "Kiến thiết ngoại giao
Kiến thiết kinh tê
Kiến thiết quân sự
Kiến thiết giáo dục"
Ngưồi kéu gọi ai có tài năng hãy ra giúp nưóc nhà. Ngưòi cũng chỉ ra rằng: "Nhăn tài nước ta dù chưa có nhiều lắm nhưng nếu chúng ta khéo lựa chọn, khéo phán phòì, khéo dùng nhàn tài, càng ngày càng phát triển càng thêm nhiều".
17h30. Chủ tịch Hồ Chí Minh dự họp Hội đồng Chính phủ. Người đề nghị lập Bộ Canh nông và cử ông Cù Huy Cận làm Bộ trưởng. Khi bàn về vấn đề tập hợp nhân tài. Người đề nghị Hội đồng Chính phủ cử một Ban Cô' vấn cho Chủ tịch gổm 10 người: bác sĩ Nguyễn Ván Luyện, giáo sì Lê Hữu Từ, các ông Bùi Bằng Đoàn, Ngô Tử Hạ, Lê Tại, Bùi Kỷ và 4 ngưòi nữa sẽ cử sau.
Ngày 15 tháng 11Uj
8h00. Chủ tịch Hồ Chi Minh dự lễ tốt nghiệp khoá V Trưòng huân luyện cán bộ Việt Nam. Trước buổi lễ, Người đã thãm trường, lốp, nhà bếp, chỗ tăng gia của Trường. Nói chuyện tại buổi lễ, Ngưòi khuvên anh em phải làm việc đúng giò và chỉ ra các việc quan trọng phái làm là: kháng chiến; cứu đói; phải
- Báo Cứu quốc, số 92 và 93, ngày 15 và 16/11/1945.
• Bán sao Biên bàn Hội đồng Chính phủ, lưu tại Bảo tàng Hồ Chi Minh. - Bản chụp sắc lệnh, lưu tại Bảo tâng Hồ Chí M inh.
43
CHỦ TỊCH HỔ CHÍ MINH
VỚI XẢY DỰNG NHÀ N ư ớ c VÀ CÒNG TÁC CÁN BỘ
hết sức nghe mệnh lệnh của Chính phủ; làm cho dân yêu mèn và siêng năng hảng hái. làm gương cho đồng bào.
9h00, Chủ tịch Hồ Chi Minh dự lễ khai giảng khoã đầu tiên Trường Đại học Việt Nam (nay là Trường Đại học Tống hợp Hà Nội, sỏ' 19 phô’ Lê Thánh Tòng).
Cùng ngày, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh sô' 59 vể việc cho phép Uỷ ban nhân dán các cấp quyền được thị thực các giấy tò cho nhân dân nơi minh quản lý; quy định mức lệ phi được thu vói các khê ưóc chuyển dịch bất động sản và các khẽ ưôc khác, số lệ phí này nộp vào quỷ công của Uỷ ban nhân dân nơi câ'p thị thực.
Ngày 22 tháng 11'*’
14hl5, Chủ tịch Hồ Chí Minh dự họp Hội đồng Chính phủ. Khi bàn về vân đề tiếp tê gạo cho các tỉnh Bắc Bộ và Trung Bộ, Người nêu ý kiến cần chú ý không để cho quân đội Trung Hoa dân quốc đổ lỗi cho ta làm khó dễ cho sự tiếp tê của họ.
Cùng ngày, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh sô' 63, về việc tổ chức, quyền hạn, cách làm việc của Hội đồng nhân dân và Uỷ ban hành chính các cấp xã, huyện, tỉnh và Uỷ ban hành chính cấp kỳ. sắc lệnh gồm 4 chương, 17 tiết, 115 điểu.
Ngày 23 tháng 11(21
• Bàn sao Biên bản Hội đồng Chính phủ, lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh - Bản chụp sắc lệnh, lưu tại Bảo tà n g Hồ Chí Minh.
• Báo Cứu quốc, số 101, ngày 26/11/1945.
- Bản sao Biên bản Hội đổng Chính phủ, lưu tại Bảo tàng Hồ Chi Minh - Bàn chụp sác lệnh, lưu tại Bào tàng Hồ Chí Minh.
44
Phán thứ nhât. Một số tư liệu về Chù tịch Hố Chí Minh vổi xây dựng Nhà nưởc và công tác cán bộ
Chủ tỊch Hồ Chí Minh ký:
• Sắc lệnh sô 64 về việc lập ngav một Ban Thanh tra đặc biệt, có nhiệm vụ giám sát tắi cà các còng việc và các nhân viên của các u ỷ ban nhân dán, các cơ quan của Chính phủ và quy định quyền hạn của Ban Thanh tra nàv. Thiết lập ngay tại Hà Nội một Toà án đặc biệt để xử những nhân viên của các ưỷ ban nhán dân hay các cơ quan của Chính phủ do Ban Thanh tra đặc biệt truy tô*, cách tô’ chức và quyển hạn của Toà án này;
• Sắc lệnh sô 65 về nhiệm vụ của Đông phưdng Bác cổ học Viện là bảo tồn tất cả cổ tích trong toàn cõi Việt Nam, cấm phá huỷ đình, chùa, đền, miếu, các cổ vật, thành quách, lăng, mộ, chiêu sắc, văn bằng... có ích cho lịch sử. Chính phủ cồng nhận nguyên tắc những khoản trỢ cấp hàng năm của toàn quỗc, tỉnh và của mỗi người cho Đông phương Bác c ổ học Viện.
Ngày 28 tháng 11lU
16h30, Chủ tịch Hồ Chí Minh dự họp Hội đồng Chính phủ bàn về chính sách ngoại giao. Hội đồng đã khẳng định:
1. Ngoại giao đối vái Pháp: Nguyên tắc của Chính phủ là: a) Nhất quyết đòi quyền độc lập;
b) Chì có thể nhượng bộ ít nhiều về kinh tế, vãn hoá. 2. Ngoại giao đồi vói Trung Hoa:
Cùng một nguyên tắc là không nhượng bộ về vấn đề độc lập của Việt Nam.
" • Bàn sao Biên bàn Hội đồng Chinh phú. kfu tại Bào tàng Hồ Chi Minh. - Bán chụp SẮc lệnh, lưu tại Bảo Làng Hổ Chí Minh.
45
CHỦ TỊCH HỔ CHÍ MINH
VỚI XÂY DỰNG NHÀ N ư ớ c VÀ CÒNG TÁC CÁN » t BỘ
Trong ngày. Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh sô’ 67 về việc cử một ưỷ ban tôi cao tiếp tế và cứu tế gồm: Bộ trướng Bộ Quôc dân kinh tế, Bộ trưởng Bộ Cửu tế. Bộ trường Bộ Canh nông, để nghiên cứu và thi hành những biện pháp cần thiết nhằm tăng sức sán xuất của đồng ruộng, đê tiếp té và cứu tê cho nhản dán trong toàn cõi Việt Nam.
Ngày 30 tháng 11 “
16h45. Chủ tịch Hồ Chi Minh dự họp Hội đồng Chinh phủ bàn việc ký niệm 3 tháng độc lập (02/9-02/12) vẽ việc ứng cử vào Quôb hội. Ngưòi được phân công ứng cứ tại Hà Nội.
Cùng ngày, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 68 cho phép các nhà chức trách quán sự hoặc hành chính được phép trưng dụng động sản của tư nhản và trưng tập người vào việc bảo vệ, củng cô nền độc lập trên toàn cõi Việt Nam. Chính phủ sẽ bồi thường theo 12 điều khoản được quy định trong Sắc lệnh này.
Ngày 02 tháng 12'^’
Chủ tịch Hồ Chí Minh ký:
- Sắc lệnh sô' 71 bổ sung thêm một sô^ điểm cho thê lệ Tổng tuyển cử đã được ấn định theo sắc lệnh sô’ 51 ngày 17/10/1945;
- Bản sao Biên bản Hội đồng Chính phù, lưu tại Báo Làng Hồ Chí Minh. • Bản chụp sắ c lệnh, lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
Bản chụp sắc lệnh, lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
46
Phần th ứ nhất. M ột sô tư liệu vể Chú tịch Hố Chi Minh với xây dựng Nhà nước và công ỉác cán bộ
• Sắc lệnh sỏ 72 bô sung thôm sỏ (tại biểu từng tình tại sác lệnh sô'51 ngàv 17/10/1945,
Ngày 03 tháng 12 '’
8h30. tại Nhà hát thành phô’ Hà Nội. Chủ tịch Hồ Chi Minh dự lễ khai mạc Hội nghị dại l)iếu của hơn 20 dãn tộc thiêu sô. Phát biểu với đồng bào về trách nhiệm và quyền Idi của các dân tộc thiếu sô trong nước Việt Nam. Ngưòi chì rõ đồng bào các dân tộc phái ra sức:
1, Đoàii kết hdn trước chống xâm làng;
2, Tàng gia sán xuất;
3. Cứu giúp đồng bào dưới xưôi vể nạn đói, ủng hộ Chính phú kháng chiến và cửu đói:
4. Gây thân thiện giữa ta và Trung Hoa. nhất là các dân tộc ỏ các miền biên giới.
Ngưòi khắng định các dãn tộc đều bình đẩng và Chính phủ sẽ hết sửc giúp đỡ các dán tộc thiếu sô về mọi mật.
17H30, Chủ tịch Hồ Chí Minh dự họp Hội đồng Chính phủ bàn về việc Tổng tuyến củ; vấn ilc tìm người tài đức, vấn để mua bán bất động sán của ngưòi Pháp: việc Ngân hàng Đông Dương Pháp chưa mò cửa đè giái quyết vâ"n để giấy bạc 500 đồng.
• Bao Cửu qi4ốc, sô’ 107, ngày 03/12/19ir),
• Bản sno Hiên bản Hội dồng Chính phủ, lưii tại Bào tàng Hồ Chí Minh- - Bửr ihư lưu tại Bào tàng Hồ Chí iMinh.
47
CHỦ TỊCH H ổ CHÍ MINH
4 4 Nước VÀ CÔNG TÁC CÁN BỘ
VỚI XẢY DỰNG NHÀ
Trong ngày, Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư cho đồng bào thiểu sô. Ngưòi thông báo để đồng bào biết rằng ngày 3 tháng 12 nảm nay (1945) “tó một ngày rát vẻ vang cho nước Việt Nam, hôm đó là ngày Đọi hội của các dán tộc thiếu sô'lần thứ nhất. Hơn 20 dàn tộc, họp lại một nhà, tay bắt mặt mừng, rất lả thán ái. Đó là một cuộc đại hội xưa nay chưa từng có, một cuộc thân thiện ỉàm cho cả nước vui mừng". Ngưòi đề nghị đồng bào đán tộc thiểu số^ ‘‘giúp đỡ cuộc kháng chiến, trồng trọt chăn nuõi, đoàn kết chật chẽ, ủng hộ Chinh phủ"... Đồng thòi, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng nêu lên những nhiệm vụ mà Chính phủ phải “gắng sức giúp các dán tộc thiểu sô' đ ể mở mang nông nghiệp, náng cao giáo dục...”
Ngày 06 tháng 12"*
Tại Nhà hát lốn thành phô' Hà Nội. Chủ tịch Hồ Chí Minh dự Lễ tuyên thệ của Hội Cựu binh sĩ cửu quõc để úng hộ Chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hoà,
16h45, Chủ tịch Hồ Chí Minh dự họp Hội đồng Chính phủ bàn về vân đề: quản lý tiền thu và lương của công nhân đưòng sắt Hải Phòng - Vân Nam; quy định quyển bầu cử, ứng củ cho ngưòi Cao Miên nào có quốc tịch Việt Nam và một sô’
ít ngưòi ngoại quốc (đă ỏ Việt Nam ít nhất 10 nảm, biết nói tiếng Việt, đã nhập quôc tịch Việt Nam, có bất động sán, làm đơn xin).
• Báo Cửu quốc, số 111, ngày 07/12/1945
- Bàn sao Biên bán Hội đồng Chính phủ, lưu tại Bảo tàng Hổ Chi Minh 48
Phấn thứ nhảỉ. Một sô ỉư liệu vế Chù tịch Hố Chí Minh vởi xây dụng Nhá nước vả cõng tác cán bộ
Ngày 07 tháng 12
17h00. tại cuộc họ|> Hội dồMK Chinh })hú, Chủ tịch Hồ Chi Minh thòng báo Việt Nam (ỉuõr ilàn dàng đòi giữ 3 chức ỉiộ trướng và chức Đòng lý Nội các, Xgưòi đề nghị giao cho Việt Nam (ỉuô’c dàn dáng c ã r cluíc' Hộ trướng Ngoại giao. Bộ trương Vệ sinh. Thử trương Bộ (liáo dục. Thù trướng Bộ Tuyên truyền. Phó Chú tịch ('lìinli phủ. Y kiến của Người được Hội đổng tán thành,
Hội đồng quvết định cứ Chú tịrh Hồ Chi Minh sẽ kiêm giữ chức Bộ trướng Bộ Quốc phòng.
Cùng ngàv. Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư cho nông gia Việt Nam. đAng trên báo Tấc đất''', sỏ 1. Ngưòi chỉ rõ: “Hiện nay chúng ta cò hai việc quan trọng nhất: cứu đói ở Bắc và kháng chiến ờ Nam", và kêu gọi nông dân: "Tảng gia sản xuất! Tăng gia sán xuất ngay! Tăng gia sàn xuất nữa! Đà là khấu hiệu của ta ngáy nay. Đo là cách thiết thực của chủng ta. đẻ g iữ vững quyền tự do, độc lập".
Trong ngày, Chủ tịch Hồ Chí Miiih ký Sảc lệnh sô 73 quy dịnh những diều kiện và cách thửf đôi vói người ngoại quốc muòn nhậị) quôc tịch Việt Nam.
■ lián sao Rivn bán Hội clồriK ctiinli Ịilìú, liíu tại liào tàng Hồ Chí Mmh. Hô Chi Minh toán tập, tập 1. Nx!i. Sự ihật, H. 1984. tr. 64-65- • Bán chụp SÃc lộrh, lilu lại Báo lìiiiK Hổ Chí Minh.
Báo Tấc dát: cơ quan cô (lộng sàn xuãt. Bộ Canh nông bào trọ, là lò báo được phát hànli trnnp chiến (lịch chống nạn đói (1945-1946) nhầm cố động {'ho cõng tác tănịí gia sán xuất-
(TilCM 4 49
CHỦ TỊCH HỐ CHÍ MINH
VỚI XÁY DỰNG NHẢ N ư ớ c VÀ CÒNG TÁC CÁN BỘ
Ngày 10 tháng 12
16h45. tại cuộc họp Hội đồng Chính phủ bàn vẽ vãn để Tông tuyển củ, và điểu đình với Việt Nam Quốc dân đáng... Chủ tịch Hồ Chí Mmh yêu cầu Hội dồng tập trung bàn về các vấn để sau:
- Làm thê nào để các ưỷ ban làng tô chức cuộc bầu rủ cho đúng;
• Làm thê nào để các cử tri biết cách bỏ phiếu:
■ Làm thế nào cho người có quyến bầu cử đi bỏ phiếu thật đông.
Ngày 12 tháng
Chiều, tại phòng Hội đồng thị chính (Hà Nội), Chủ tịch Hồ Chí Minh dự cuộc họp mặt của các vỊ ra ứng cử đại biếu Quôc hội ò Hà Nội. Cuộc họp do Cụ Nguyễn Hữu Tiệp, người cao tuổi nhâ’t, chủ trì. Các ứng cử viên tháo luận 2 vấn đẽ chính:
1. Lập một ban liên lạc làm trung gian;
2. Lập một chương trình của Mặt trộn liên hiệp quôc dán với nguyên tắc chung là: thống nhất, kháng chiến, độc lập hoàn toàn, tảng gia sãn xuất, xây dựng kinh tẽ.
Ngày 15 tháng 12"'
Itón sao Biên bản Hội đồng Chứih phù, lưu tại Bảo tàng Hồ Chi Minh Báo Cửu quốc, số 120, ngày 18/12/1945.
• Báo Cứu quốc, số 118, ngày 15/12/1945.
- Bản sao Biên bàn Hội đồng Chinh phủ, lưu tại Bảo tàng Hồ Chi Minh 50
Phẩn thứ nhất. Một số tư liệu vé Chủ tịch Hố Chí Minh với xây dựng Nhá nước và công tác cán bộ
Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư cho đồng bào ngoại thành Hà Nội. Bức thư đưọc đãng trên báo Cứu quô”c, số 118. Toàn văn bức thư như sau:
"Cùng toàn thê đổng bào nam, phụ. láo, áu khu vực ngoại thành Hà Nội.
Tôi rất cám động tháy toàn thê đồng bào ngoại thành Hà Nội đã có lòng quá yêu tôi má quyết nghị tòi không phải ứng cử trong kỳ Tổng tuyến cử sắp tới. Nhưng tôi ỉà một công dàn nước Việt Nam dàn chủ cộng hoà nên không thể vượt qua thê lệ Tổng tuyển cử đã định. Tôi dà ứìig cừ ở thành phô Hà Nội, nên củng không thê ra ứng cử ở nơi nào khác nữa.
Tôi xin thành thực cám tạ toàn thế đồng bào nam, phụ, lào, ấu khu vực ngoại thành Hà Nội".
lOhSO, Chủ tịch Hồ Chi Minh đự họp Hội đồng Chính phủ bàn ra sắc lệnh về nghê luật sư, Tống tuyển cử và vâ'n đề công chức.
Ngày 24 tháng 12 -
10h30, Chủ tịch Hồ Chí Minh dự họp Hội đồng Chính phủ bàn vể cáo vấn (iể tư pháp và giao tliỡiig và một sô” việc khác.
Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh sô' 77B về việc Chủ tịch Chính phú lâm thòi Việt Nam dàn chủ cộng hoà uỷ quyển cho ư ý ban nhân dân Nam Bộ xét ân giám án cho tội nhân
• Bao Cứu quốc, số 126, ngày 26/11/1945-
• Bán sao Biên bản Hội đồng Chinh phủ, iưu tại Bào tàng Hồ Chi Minh; - Bàn chụp sắ c lệnh, lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
51
CHỦ TỊCH HỔ CHÍ MINH
VỚI XÂY DỰNG NHÀ N ư ớc VÀ CÔNG TÁC CÁN BỘ
trong Điểu 3 sắc lệnh ngày 13/9/1945 do Toà án Quân sự thiết lập.
Ngày 28 tháng 12 ‘
10h30. Chù tịch Hồ Chí Minh cỉự họp Hội đổng ('hinh phủ bàn việc lặp Toà án ớ huyện và tinh.
Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh sô 77C vè việc lỘỊ) Toà án Quân sự tại Phan Thiết theo quy tắc dã ân định tại sắc lệnh sò 33C ngày 13/9/1945. Các địa phưdng thuộc tham quvển các Toà án Quân sự Quáng Ngãi. Nha Trang. Phan Thiết sè do nghị định cùa ưỷ ban nhân dân Trung Bộ ấn định, có ý kiến các ông Chánh Nhất, và Chướng lý Toà thượng thẩm Thuân Hoá.
Bản sao Biên bân Hội đổng Chính phủ, lưu tại Bảo tàng Hồ Chi Minh - Bản chụp Sảc lệnh, lưu tại Báo tàng Hồ Chí Minh.
52
Phấn thứ nhãt. Một sò tư liệu vê Chu tịch Hố Chi Minh với xảy dựng Nhả nước và công ỉác cán bộ
NẲM 1946
Ngày 24 tháng 01'
Chủ tịch Hồ Chi Minh ký sắc lệnh sô 13 can dịnh cách tố chức các Toà án và các ngạch Thầm phán trong nước Việt Nam dân chủ cộng hoà. gồm 2 chương, 12 tiết vói 113 điểu.
Ngày 26 tháng 01'"’
Quỏc lệnh do Chủ tịch Chinh phu Việt Nam dân chù cộng hotà Hồ Chi Minh ký, đãng trỏn báo Việt Nam độc lập, sô 246, (ịuòc lệnh quv định thướng cho những gia đình và cá nhân có cõng vói Tò quòc, phạt xứ tứ dối với nhừng người phán quôc hại dãn.
Ngày 14 tháng 02'3'
9h00. tại Bộ Nội vụ. (’hú tịrh Hố (!hi Minh dự họp Hội
' - B á n c h ụ p s ắ c lệ n h , tưu lạ i ííáíi tàntĩ H ồ C h i M inh . - HỒ Chi Minh toàn tập, tập 4, Nxb. Sự ihẠ t, H. 198'!, tr. 96-97. '■ - Bán sao lỉiẽn bán Hội đồng C'hinh phủ. Iưii lại Bào tàng Hổ Chí Minh. - Báo Cứu quốc, sô’ 163 ngày H/li/1946.
- Bán chụp sắc lệnh, lưu tại Báo Làng Hồ C hi Minh.
53
CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH
VỞI XÁY DựNG NHÀ N ư ởc VÀ CÒNG TÁC CÁN BỘ é I
đồng Chính phủ bàn về sắc lệnh tô chức Toà án (ịuân sự và giao quyển tư pháp cho Uỷ ban hành chính tại các tinh chưa có Toà án, vấn đề cung cấp thuôc ký ninh (chữa bệnh sốt rot) cho quân đội.
Trong ngày, Chủ tịch Hổ Chí Minh ký sắc lệnh sỏ 21. ấn định về tổ chửc của Toà án Quân sự thiết lập ỏ Bắc, Trung và Nam Bộ gồm 16 điểu.
Ngày 18 tháng 02"'
Trong ngày 18/2/1946 Chủ tịch Hồ Chí Minh ký:
• Sắc lệnh sô 22 vể việc sửa đổi điểu 65 của sắc lệnh sô” 63/SL, ngày 22/11/1945, tổ chức các Hội đồng nhãn dân và Uỷ ban hành chính;
• Sắc lệnh số22B giao quyền tư pháp cho Uỷ ban hành chính ở những nơi chưa đặt được Toà án biệt lập:
- Sắc lệnh sô 22C về việc ấn định những ngày Tết, ký niệm lịch sử và lễ tôn giáo, kèm theo sắc lệnh này, sẽ được coi là những ngày lễ chính.
Ngày 21 tháng 02
• Đán sao Biên bản Hội dồng Chính phủ. lưu tại Bào táng Hó Chì Mmh. • Hổ Chí Minh (oàn tập, Lặp 4, Nxb. Sự thật, H. 1984, tr. 598. • United States • V ie t n a m R e la tio n s 1 9 4 5 -1 9 6 7 , ư.s (ío v ern m en t prínting oíĩĩce NVashington, 1871, p 98“100.
• Bản chụp sắc lệnh, lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
• Bản sao Biên bần Hội đồng Chính phủ, lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh. • Bản chụp sắc lệnh, lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
54
Phân thứ nhàt. Một sô tư liệu vè Chu tịch Hô Chí Minh với xây dựng Nhả nưỏc và công tác cán bộ
Trong ngày Chù tịch Hồ ('hí Minh ký:
- Sắc lệnh sô 23 vế việc thông nhất, các sỏ Cíinh sát với các Sớ Liêm phóng toàn quốc thành một cơ quaiì. đặt tèn là "Việt Nam công an uụ". quv clịnh cách tỏ chửc và nhiệm vụ của Việt Nam công an vụ.
Ngày 25 tháng 02
Trong ngày 25/02/1946 Chủ tịch íỉồ Chí Minh ký;
• Sắc lệnh sô 25 sứa đói một sò điếm trong sắc lệnh đã ký ngày 20/10/1945 về quy dịnh quôc tịch Việt Nam;
- Sắc lệnh sô'26 quy định những hành vi phá hoại tài sản công như: cầu công, đường giao thông đẽ đập, dây điện thoại... bị coi là trọng tội, sẽ bị truy tò và phạt tù từ 2 năm cỉến 10 nảm hoặc xử tứ. không kế chính phạm hav tòng phạm.
Ngày 28 tháng 02
8h30, tại Bộ Nội vụ. Chú tịch Hồ Chí Minh dự họp Hội đồng Chính phủ bàn về vấn để động viên nhân dán tạm tản ra khỏi Hà Nội để tránh bệnh truyền Iihiễm; về việc bàn giao
B áo C ứu . p.180.
Bàn chụp sắc; lệnh, liíu lại Báo lã n g Hổ ('h i M inh-
- Bán sao Biên bản Hội dồng Chinh phủ, lưu uú Báo tàng Hồ Chí Minh. • lián sao Biên bản Hội nghị lién tịrh. lưu tại Cục Lưu trũ trung ương. • Bản chụp sác lệnh, kfu tại Báo tán g Hồ Chi Minh.
55
CHỦ TỊCH HỔ CHÌ MINH
VỚI XÂY DỰNG NHÀ N ư ớc VÀ CÒNG TÁC CÁN BỘ
giừa Chinh phủ cũ và mới. việc lập Toà án ỏ Phú Thọ và tô chức cánh sát tư pháp tại Trung Bộ,
16h00. Chù tịch Hồ Chi Minh dự Hội nghị liên tịch các đảng phái bàn về việc khai mạc íỉuôc hội.
Trong ngàv. Chủ tịch Hổ Chí Minh kv sắc lệnh sô 27 quy định hành vi bat cóc. tống tiển, ám sát bị truy tỏ và phạt từ 2 đến 10 năm, hoặc xử tư. không kế chính phạm hav tùng phạm.
Ngày 20 tháng 12 "
Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sác lệnh sò’ 1/SL. thành lập tại mỗi khu quân sự, mỗi đơn vị hành chính từ cấp tình trỏ xuống, một Uỷ ban bảo vệ có nhiệm vụ thi hành những mệnh lệnh và chỉ thị của cấp trên về bảo vệ đất nước,
Sác lệnh quy định rõ thành phần, quyền hạn và phưdng thức hoạt động của Uý ban này.
Ngày 26 tháng 12 ’
Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sác lệnh sô'2/SL, uý cho các Uý ban kháng chiến Khu quvển thiết quân luật trong địa phận, nhưng phải báo cáo vỏi Bộ Quốc })hòng và thòng báo Iigay cho các cơ quan hành chính và dân chúng. Trước khi b<ãi lệnh thiết
- Bản chụp sác lệnh, lưu tại Báo làng Hồ Chí Minh.
• Bàn chụp sắc lệnh, lưu tại Bào tàng Hồ Chi Minh.
- Bác Hồ với Hà Táy, những d i tích lịch sử. Tạp chi Lịch sử Đòng. tháng 3/1992, tr. 21.
- Hồi ký Lê Văn Hiến, lưu tại Bảo tàng Hồ Chi Mmh. 56
Phấn thư nhát. Một sô tư liệu vè Chu tịch Hó Chi Minh vòi xày dựng Nhá nước vả công tác cán bộ
quàn luật, phái t!ược Bộ trướng (ịuũc Ị)hong chấp thuận (trừ khi fỉiao thông bị ginn doạn).
Tôi. Xgưòi tới một địa (liêm thuộc tinh Hà Đòng (nay thuộc Hà Tãv) chủ trì Ị)hién họp mơ rộng của Hội đồng Chính phủ với sự tham (lự của Ban Thường ti-ực Quốc hội và Uy ban kiến thiêt đế bàn biện pháp dây mạnh công cuộc kháng chiến. Kỏt luận phiên họp. Ngưòi khảng định lại quvết tnm kháng cliiến dén cùng đê giành lại dộc lập. tự clo cho dân tộc.
Ngày 28 tháng 12'
Chủ tịch Hồ Chí iMinh ký:
• Sắc lệnh sô 3 N V /S L về V ỉệc tạm hoãn các cuộc tuyển cử vào Hội đồng nhân dân, Uý ban hành chinh và việc bô sung ngưòi thav các uý viên hành chinh vì lý do nào đó không thể tiếp tục' chức vụ cũ:
• Sắc lệnh sò ‘Í/S L , uý cho ưý ban báo vệ càp khu quyển ân xá, ãn giám, phóng thích các tội phạm do các toà án thường, Toà án quân sự, Toà án binh (trừ Toà án binh tại mật trộn) kết án và những thủ tục khi tội phạm muôn xin được liưỏng các quvển nói trẽn.
• Nít ừng lời kêu gụi cùa Hổ Ch li lịch. lập l, Nxb. Sự lliạt, H. 1958, tr. 109.
- Nhật kỹ Lê Vản Hiên, lưu tại B;io tãnK Hồ Chí Minh.
• Bán chụp bứr thư íĩủi õng Hoàng Hừu Nam, lưu tại Bào tàng Hồ (’hi Minh.
- Bán chụp sắc lệnỉi, iưu tại Biio tnng Hồ Chí Minh.
57
CHÙ TỊCH HỔ CHÍ MINH
VỚI XÁY DỰNG NHÀ ề • Nước VÀ CÔNG TÁC CÁN BỘ
NẲM 1947
....... J
Ngày 15 tháng 01
Trong ngây, hai lần Ngưòi viết thư gửi ông Hoàng Hữu Nam hỏi về việc chuẩn bị cho cuộc họp Hội đồng Chính phủ. việc các Bộ thảo Sắc lệnh và lưu ý trong các vãn bản nên viết ngắn gọn, dễ hiểu, “không dùng tiếng Tây”.
Ngày 29 tháng 01(2 )
Trong ngày, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh sô* 9/SL. tạm thòi đình chì việc thi hnnh Mục B sác lệnh số 13/S!v (24/01/1946) và sắc lệnh sô 42 (03/4/1946) về việc bắt bớ, giam cầm và truy tô” nhãn viên các câp trong Chính phủ cùng các cơ quan hành chính và tư pháp; ấn định lại trình tự thủ tục truy tố dồi với các đôl tượng trên,
Ngày 30 tháng 01*^’
Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh sô 11/SL, về việc ấn
• Hổ Chi Minh toán lập, tập 4, Nxb. Sự thật, H. 1984. ir. 217, ® • Hổ Chi Minh toán tập, tập 4, Nxb. Sự thật, H. 1984, Ir. 263, • Băn chụp sắc lệnh, lưu tại Bảo làng Hồ Chí Minh.
• Bản chụp sắc lệnh, lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
58
Phẩn thứ nhảt. Một số tư liệu vế Chủ tịch Hố Chi Minh t ị • vối xây dựng Nhà nước và công tác cán bộ
dịnh lại thòi hạn giam cứu cho tieu hình và đại hình ghi trong Sắc lệnh số 40 ngày 29/3/1946-
Ngày 05 tháng 7
C’hú tịch Hồ Chi Minh ký: tíĩic lệnh sô Õ9/SL. đặt trong Bộ Quôc phòng một Toà án binh gọi ỉn ‘Toà ãn binh khu trung ương”.
Sắc lệnh quy định rõ thành phần và thấm quyển xét xử của Toà án này.
Ngày 19 tháng 8"
Nhân dịp ký niệm Cách mạng tháng Tám, Chủ tịch Hồ Chí Mmh viết thư gửi đồng bào Việt Bắc ôn lại truyền thống cách mạng vẻ vang của nhân dân các dân tộc Việt Bắc và dặn dò những công việc cần làm để Việt Bắc tiếp tục góp phần vào cõng cuộc kháng chiến của toàn dân tộc.
Cùng ngày, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 75/SL, cho phép ông VValter Rudy Stef)hen. kiểu dân Đức, được nhập quô'c tịch Việt Nam và lấy tên là Lê Đức Nhân.
Tháng 10‘^’
Chủ tịch Hồ Chi Minh viết tãc phiim "Sửa đòi lôi làm việc'.''' ký bút danh X.Y.Z-
- f ỉ ú Chi Minh loàn tập, lặp 4, Nxíi. Sự thật, H. 1984, tr. 405-406. - Bán chụp sắc lệnh, lưu tại Báo tàng Hồ Chi Minh.
• Hổ Chí Minh toán tập. lập 4, Nxb. Sự thật, H. 1984, tr. 440-530. Cuốn sách do Nhà xuất bàn Sụ thật xuất bản lần đẩu liên vào đầu năm 1948.
59
CHỦ TỊCH HỔ CHÍ MINH
VỚI XÁY DỰNG NHÀ NƯỜC VÀ CÒNG TÁC CÁN BỘ
Cuôh sách gồm 6 phần:
1. Phè bìiih và sửa chữa; nêu lên tầm qunn trọng cùa việc tự phê binh và phê bình. Cách thửc tiến hành. Nhũng CÍUÌ bệnh cần phái sửa chừa trong lỏi làm việc củrt Đáng.
2. MâV diều kinh nghiệm: nêu lên 6 bài học l('ín:
• Có cán bộ tỏ’t. việc gì củng xong;
- Có chính sách dúng đổng thòi phai có cách làm đúiig; • Phái nghiên cứu kinh nghiệm đèn tận gốc;
- Phái nâng cao sáng kiến và lòng hãng hái;
■ Bất kỳ việc gì cũng vì lợi ích của nhân dân mà làm và chịu trách nhiệm trưổc nhân dãn;
- Sát quần chúng, hỢp quần chúng.
3. Tư cách và đạo đức cách mạng: nêu 12 tiêu chuan cúa một Đáng nhân chính cách mạng; Iihiệm vụ cúíi dáng viên và cán bộ, nám điều: NHẢN. NGHĨA, TRÍ, DŨNO. LIÊM; những khuyết điểm cần sứa chửa và cách sứa chữa.
4. Vấn đề cán bộ: công tác huấn ìuyện cán bộ; bồi dưỡng và sử dụng cán bộ. tiêu chuân lựa chọn cán bộ, chính sárh cán bộ,
5. Cách lãnh đạo.
6. Chông thói ba hoa.
6 0
Phẩn thứ nhất. Một sô tư liệu về Chú tịch Hố Chỉ Minh với xảy dựng Nhà nước vả công ỉác cản bộ
r— "1 NĂM 1948
Tháng 2 ‘
Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư tỏi Hội nghị Tư pháp toàn qucVc, nhấn mạnh trách nhiệm cùa người cán bộ tư pháp:
v<ỳi tư cách là tri thức, cắn phái "hy sinh đáu tranh, dũng vảm hơn nừà' đế nêu gương cho nhàn dán.
■ Vời tư cách là viên chức cùa Chinh phú dàn chú cộng hoà, phái "tuyệt đòi trung thành I'ới chinh quyển dán chủ".
■ Với tư cách là nịỊười phụ trách thi hành pháp luật, phái nêu cao cái gương "Phụng công, thú pháp, '-' chi công vô tư'.
Ngày 02 tháng 3“ '
Chũ tịch Hồ Chí Mĩnli kỹ.
• Sắc lệnh sô Ĩ4 4 /S L vê việc nghiõm cấm lạm sát trâu bò
" • Hô Chí M inh toàn tập. lập 5, N'xl). Sự thiU. H. 1985, tr. 52-l>4. Phụng công thú pháp: rhí\m lo việc cỏnK. giữ pin pháp luật. - Nhật ký ỉ/* Vãii Hiên, lưu tại Bào lànK Hồ Chi Minh. - Hán rhụp sắc lệnh, lưu lại Bào tãnp Hồ (’hi Minh.
• ổ ó íi Cứu quõc, ngàv 02/3/1918.
61
CHỦ TỊCH HỔ CHÍ MINH
VỚI XÂY DỰNG NHÀ NƯỞC VÀ CÒNG TÀC CÁN BỘ ♦
trong toàn cõi Việt Nam cho đến khi có lệnh mới:
• Sắc lệnh sò 145/SL , giao nhiệm vụ cho Nha khán hoang dì dân (thuộc Bộ Canh nông) tổ chức việc di dãn đi khai thác và phục hồi những vùng đất hoang hoá thuộc sớ hừu cua Nhà nưỏc;
• Sắc lệnh sỏ 146/S L , quv định nhiệm vụ của Toà ãiì quân sự, Toà án binh:
- Sắc lệnh sỏ' 147 / SL. cho phép phát hành tại Nam Bộ và lưu hành trong toàn quôc giấy bạc Việt Nam ỉoại mđi MÔT ĐÓNG, NẢM ĐÓNG, HAI MƯƠI ĐổNG, NĂM MƯƠI DổNG và MỘT TRẢM DỒNG
Ngày 25 tháng 3"'
Chủ tịch HỔ Chí Minh ký:
- Sắc lệnh sô'148/SL, bãi bỏ các danh từ Phủ. Châu, Quận; Cấp trên xã và cấp dưới tỉnh nay thống nhất gọi là cấp huyện;
• Sắc lệnh sô' 1 49/SL, quy định bỏ chữ “kiêm” trong danh từ “Uý ban kháng chiến kiêm hành chính”, và từ nay gọi Uỷ ban đó là “Uỷ ban kháng chiến hành chính":
- Sắc lệnh sô I5 0 IS L , quy định về tổ chức, quyền hạn. cách làm việc của Hội đồng nhân dân trong vùng địch kiểm soát hoặc bị uy hiếp;
■ Sắc lệnh sô 151ỈSL, quy định thành phần uý viên Uý ban kháng chiến hành chính các cấp xã, huyện, tỉnh và liên khu;
- Sắc lệnh sô' 152/SL, về thể lệ bầu cử một hay nhiều uỷ
a>• Bản chụp sắc lệnh, ỉưu tại Bảo tàng Hổ Chí Minh 62
Phần thứ nhất. M ột số tư liệu vế Chủ tịch Hổ Chí Minh ế i với xây dựng Nhà nước và công tác cán bộ
viẻn Uý ban kháng chiến hành chinh mỗi cấp:
- Sảc lệnh sỏ 153/S L . quv cỉịnh những uý viên u ỷ ban kháng chiến hành chính không ò trong Hội đồng nhân dân cấp tương đương, đểu được coi như hội viên cùa Hội đồng nhân dân cấp ấy,
Tháng 3'
Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư cho ông Hoàng Mai, Giám đôc Sở Công an Khu 12, nhận xét và góp ý kiến về hình thức và nội dung tò nội san Bạn dân của Còng an Khu 12, Người lưu ý tò báo “Cần thường xuyên làm cho anh chị em cõng an nhận rò công an củữ ta là công an nhãn dân, vì dân mà phục vụ và dựa vào nhân dán mà làm việc' và "phải luôn luôn nhấc nhở anh em rèn luyện tư cách đạo đức".
"Tư cách người công an cách mệnh là:
Đôi ưởi tự minh, phải cần kiệm, liêm, chinh.
Đôi với đổng sự, phải thán ái giúp đỡ.
Đôi với Chinh phủ, phái tuyệt đối trung thành,
Đối vởi nhân dàn, phải kinh trọng lễ phép.
Đỏi với cóng vỉệc, phải tận tuy.
Đỏi với địch, phải cương quvết, khôn khéo".
Ngày 30 tháng 4-’
Chú tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 180/SL, bãi bỏ kể
Hồ Chi Minh toàn tập. tập 5. Nxb. Sụ thật, H. 1985, tr. 75-76. ' - Bản chụp sắc ỉệnh, lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
63
CHÙ TỊCH HÓ CHÍ MINH
VỠI XÂY DỰNG NHÀ N ư ớc VÀ CÒNG TÁC CÁN BỘ
từ ngày 30/4/1948. các loại giấy bạc Đông Dương do Dỏng Dưdng Ngân hàng phát hành trước đâv
Ngày 04 tháng 5 “’
Trá lòi bức thư cúa ỏng Trần Công Tường (Thứ trương lỊộ Tư pháp) xin ý kiến vể cách giái quyết ân xá cho tù biiih nlui' thế nào, Chủ tịch Hồ Chí Minh ghi vào bửc thư: '^Nếu phiếu thuận và phiếu phàn đối ngang nhau, thi phải do Chủ tịch Chinh phú quyết đmh".
Tháng 5"’’
Chủ tịch HỒ Chí Minh gừi thư cho ỏng Vũ Trọng Khánh. Giám đôc Tư pháp Liên khu 10, chia buồn khi biết đưỢc tin bà cụ thân sinh ông Khánh mất, biếu dương tinh thần vượt khó của anh em Thẩm phán và động viên ông Khánh trước tình hình thục dân Pháp và chính quvển bù nhìn đang ráo riết dụ dỗ, lôi kéo giới trí thức.
Thư của Ngưòi có đoạn:
“Chú lo đến những việc đó, rất đúng. T h ế th ì những cán bộ cao cấp như chú và các vị giám đốc khác có nhiệm vụ luôn luôn giải thich và khuyèn gắng cac anh em tư phap sao cho xứng đáng với nhiệm vụ thiêng liêng của mỗi người, xứng đáng với lòng tin cậy của Chinh phủ, xứng đáng vởi ỉịch sứ, với đồng bào, với Tổ quốc.
A i chẳng muôn no cơm ám áo. N hưng sinh hoạt vật chát
- Tài liệu của Bảo tàng Hồ Chí Minh.
Bút tích bửc thư lưu tại Bảo tàng Cách mạng Việt Nam 64
Phẩn thứ n h á t Một số tư liệu về Chủ tịch Hố Chí Minh vdi xảy dựng Nhả nước và công tác cán bộ
hết đời người đó là hết. Còn tiếng tăm xấu hay tốt, còn truyền đến ngàn đời về sau...
Chúng ta có tinh thần vững vàng, tin tưởng chắc chắn thì "phú quý không dụ dồ được ta, oai lực không doạ nạt được ta". Mà khó khăn gì chúng ta củng vượt qua được, việc gi chúng ta củng làm được..."
Ngày 18 tháng 8
Trong ngày, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh sô' 205/SL, ấn định thể lệ trục xuất ngoại kiểu và những trưòng hỢp ngoại kiều có thể bị trục xuất khỏi Việt Nam.
Ngày 23 tháng 9(2 )
Cùng ngày, trong bài viết “Cách làm việc tập thê lãnh đạo, cá nhân phụ trách" (ký tên X.Y.Z), đáng trên báo Sự thật, sô 100, Người chỉ rõ:
"Lảnh đạo không tập thể, thì sẽ đi đến cái tệ bao biện, độc đoán, chủ quan. Kết quả là hỏng việc.
Phụ trách không do cá nhãn, thi sẽ đi đến cái tệ bừa bãi, lộn xộn L’ô chính phủ. Kết quả cũng ỉà hỏng việc.
Tập thê lảnh đạo và cá nhản phụ trách cần phải luôn luôn đi đôi với nhau".
- Nhật ký Lê Văn Hiến, lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh. - Bản chụp sắc lệnh, lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
- Báo S ự thật, s ố 100, ngày 23/9/1948-
Hồ Chí Minh toàn tập, tập 5, Nxb. Sự thật, H. 1985, tr. 140-144. CTHCM - 5 65
CHỦ TỊCH HÓ CHÍ MINH
VỚI XÁY DỰNG NHÀ NƯỞC VÀ CÔNG TÁC CÁN BỘ
Ngày 14 tháng 10
Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh sô 247/SL. cho phép ông Siegfried Idlefeld, kiểu dân Đức, được nhập quốc lịch Việt Nam và lây tên là Nguvền Đửc Việt.
Ngày 15 tháng 11'
Bài viết của Ngưòi nhan để "Bệnh tự kiêu, tự ái", ký bút danh X.Y.Z, đãng trên báo Sự thật, số 102.
Bài báo có đoạn:
“Mỗi một người và tất cả mọi người chúng ta phải tẩy cho sạch bệnh tự kiều, tự á r . Đó là hai thứ bệnh rất nguy hiếm cho đạo đúc và công việc.
Thang thuôc thánh để chữa bệnh này gồm có 4 vị là:
a) Thật thà tự phè bình và hoan nghênh người khác phê bình mình;
b) Cô gắng sửa chừa khuyết điểm và phát triển ưu điếm; c) Luôn luôn cố^ gắng học hỏi đê luôn ỉuôn tiến bộ; d) Thực hành đoàn kết.
Ngày 19 tháng 11'‘‘
Chủ tịch Hồ Chí Minh ký:
■ Sắc lệnh sô 2 5 4 /S L , quy định về tô chức, nhiệm vụ và
Hố Chi Minh toàn tập, tập 5, Nxb. Sự thật. H. 1985. tr 152-1õ;ỉ. - Báo S ự thật, số 102, ngày 15/11/1948.
- Bản chụp sắc lệnh, lưu tại Bào tàng Hồ Chí Minh. <ỉ> 6 6
Phẩn thứ nhất. Một số tư liệu về Chú tịch Hố Chí Minh với xảy dựng Nhả nước vả công tác cán bộ
quyển hạn, cách làm việc và sự |)hiin cõng của các tổ chức chinh quvển nhân dân các càp trong thòi kỳ kháng chiến (Hội đổng nhân dân. ưý ban kháng chiến hành chính);
• Sắc lệnh SỎ 255ỈSL. quy clịnh vẽ tỏ chửc và cách làm việc của Hội đồng nhân dân và ưý ban kháng chiến hành chính các cấp trong vùng địch tạm thời kiêm soát hoặc uy hiếp;
• Sắc lệnh sỏ 257 / SL. cả’m chi mọi sự tích trừ có tính chất dầu cơ nhừng hãng hoá cần thiết cho dòi sống nhân dân;
- Sắc lệnh sỏ 2 5 8 /SL. quy định cách tổ chức công an quân pháp trong thòi kỹ kháng chiến.
Ngày 30 tháng 11
Cùng ngày, bài “Một việc mà các cơquan lảnh đạo cần thực hành ngay", ký bút danh X.Y.Z, của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đãng trên báo Sự thật, sò’ 103, dể cạp cỉên công tác kiểm tra.
Bãi bão rhí rỏ; Chính sách dứng là nguồn gỏc của thắng lợi, nhưng khi đã có chính sách đũng, ihì sự thành công hoặc thất bại của chính sách đó là do cách tỏ chức công việc, việc lựa chọn cán bộ và do cóng tác kiểm tra. Nếu ba điểu âV làm không tôt. thì rhính sárh dúng mây rũtig vô ích. Để công việc kiểm tra dạt kết quà. phái có cárh kiếm tra và cán bộ kiểm tra. “Có thê nói răng: Chín phẩn mười khuyết điểm trong công việc của chúng ta là ưi thiếu sự kiếm tra..."
Báo Cữu quốc, số 1123, ngàv 21/12/1948.
- Báo S ự thật, số 103. ngày 30/11/1948.
- Hồ C hi Minh toàn tập, tập 5, Nxb. Sụ thật, H. 1985, tr. 154-156. 67
CHÙ TỊCH HỒ CHÍ MINH
VỚI XÂY DỰNG NHÀ Nước VÀ CỔNG TÁC CÁN BỘ
NẲM 1949
Ngày 25 tháng 02"’
Chủ tịch Hồ Chí Minh ký:
- Sắc lệnh sô 7ỊSL , cho phép một kiều dân Trung Hoa được nhập quốc tịch Việt Nam;
■ Sắc lệnh só'8 /S L , cấm không được bán quá giá tốì đa do Chính phủ quy định những mặt hàng cần thiết cho đòi sổng nhân dân và công cuộc kháng chiến.
Tháng 2i2)
Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư khen ông Hồ Đấc Thành, công tác tại Trưòng Pháp lý, vì đã biên soạn xong cuôVi sách Trung Hoa sử lược.
Ngày 15 tháng 4'^'
Bài "Thuốc đắng dã tật, nói thật m ất lòng", ký bút danh
Bản chụp sác lệnh, lưu tại Bào tàng Hồ Chí Minh
Bản chụp bức thitlưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
- Báo Sự thật, ngày 15/4/1949.
6 8
Phẩn thứ nhát. Một sô tư liệu vế Chủ tịch Hố Chí Minh với xảy dựng Nhả nưòc và công tác cán bộ
L.T. của Chủ tịch Hồ Chí Minh, dăng trên báo Sự thật.
Để cập đến vân đề phê bình. Ngưòi phê phán quan niệm cho rằng việc phê bình công khai sẽ làm mất uy tin, mất thể diện của người được phê bình và có thế sẽ bị địch lợi dụng. Theo Người, nghĩ như thê là “ôm mã sợ thuốc", là không hiểu ý nghĩa và sức mạnh của phê bình.
69
CHÙ TỊCH HỐ CHÍ MINH
VỚI XÂY DỰNG NHÀ N ư ớ c VÀ CÒNG TÁC CÁN BỘ I •
NAM 1951
Ngày 03 và 04 tháng 7"’
Chủ tịch Hồ Chí Minh làm việc với ỏng Lẻ Văn Hiến về nội dung của bản Điểu lệ thuê nông nghiệp. Ngưòi nhắc nhỏ: "'Nên thận trọng trước khi ban bô. Phải nghiên cứu điều tra, cho người đi thực tập, chỉ đạo riêng, thăm dò dư luận..
Ngày 30 tháng 9'”
Chủ tịch HỒ Chí Minh ký:
- Quyết định sô 58/Q Đ , ân giảm tội cho tám phạm nhản;
- Quyết định sô 59/ QĐ, ân giảm tội cho ba phạm nhân và bác đơn xin ân giảm tội của một số phạm nhân khác;
- Săc lệnh số 6 0 /S L , cho phép ông Chaphuis Jean Claude, kiều dân Pháp, nhân viên Ty Công an Hà Nội, được nhập quốc tịch Việt Nam và lấy tên là Nguyễn Đức Sỹ.
“’Lê Văn Hiến: Nhật ký công tác. bản đánh mảy lưu tại Bào tàng Hồ Chí Minh, tr. 269-270.
- Bản chụp sắc lệnh, và Quyết định, lưu tại Bảo tàng Hồ Chi Mmh, 70
Phẩn thứ nhất. Một số tư liệu vế Chu tịch Hô Chi Minh với xây dựng Nhà nưởc và công tác cán bộ
NAM 1955
Ngày 15 tháng 01
Bài "Đạo đức công dán", của Chu tịch Hồ Chi Minh, bút danh C.B., đãng trên báo Nhân dán. sò’320.
Trong bài, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: Nước ta là nước dân chủ. nghĩa là nhà nước do nhân dân làm chủ, nhân dân có quyền lợi làm chủ. thì phải có nghĩa vụ làm tròn bổn phận công dãn, giữ đúng đạo đức công dân. tửc là: tuân theo pháp luật nhà nước: tuân theo kỷ luật lao động; giữ gin trật tự chung; đóng thuê đúng kỳ, đúng sô để xây dựng lợi ích chung; háng hái tham gia công việc chung: bảo vệ tài sản công cộng; bảo vệ Tổ quõc.
Người phê phán một sô biếu hiện trái vói đạo đức công dân và phân tích nguyên nhân dẫn tới nhOng hiện tượng đó; vạch rỏ tầm quan trọng của việc giíỉo dục dạo đức còng dân; nêu ra một sô biện pháp giáo dụr, môi quan hệ giữa giáo dục và cái tạo thõng qua pháp luật
Ngày 19 tháng 01(2ì
• HỔ C h i M inh toán tập, tập 7, Nxb. Sự thật, H. 1987, tr. 148-149. • Báo Nhán dán, sô 324, ngày 19/01/1955.
71
CHỦ TỊCH HỐ CHÍ MiNH
VỚI XÂY DỰNG NHÀ N ư ớc VÀ CÓNG TÁC CÁN
4 9 BỘ
19h00, Chủ tịch Hồ Chí Minh dự lề khai giáng khoã I. Trường Đại học Nhân dân"’. Nói chuyện tại buổi lễ, Người nhac nhở các giáo sư, cán bộ nhà trường và sinh viên phài quáii triệt mục đích, nội dung học tập trong xã hội mới. Người nói; "Những điều nên làm: Phải vạch rõ ranh giới, chia rõ phái trái.
Vạch rõ ranh giới là phải nhận rõ ai là bạn. ai là thừ? Đôì với người, ai làm gi lợi ích cho nhân dán, cho Tổ quốc ta đều là bạn. Bát kỳ ai làm điều gì có hại cho nhản dàn và Tố quôc ta tức là kẻ thù. Đóỉ với minh, những tư tưởng và hành động có lợi ích cho Tổ quốc, cho đồng bào là bạn. Những tư tưởng và hành động có hại cho Tổ quốc và đồng bào là ké thù. Thê là chang những ở ngoài, mà chính ở trong minh ta củng có bạn và thù. Vì vậy, chúng ta cần phải ra sức tăng cường bạn ở trong và ò ngoài, kiên quyết chống lại kẻ thù ở ngoài và ở trong m inh ta”.
Ngưòi căn dặn thanh niên, học sính phải làm điều phải, tránh điều trái dù là nhOng việc nhỏ. Thanh niên phải yêu Tổ quốc, yêu nhản dân; phải có tinh thần dân tộc vững chác và tính thần quốc tê đúng đắn; nhiệm vụ của thanh niên không phải là hỏi nưỏc nhà đã cho mình những gì, mà phải tự hỏi mình đã làm gì cho nưác nhà, phải làm thê nào cho ích lợi nước nhà nhiều hơn. Thanh niên cần phải có chi khí hãng húi và tinh thần tiến lên, gan dạ, sáng tạo, vượt mọi khó khăn, gian khổ để tiến mãi không ngừng.
(tiếp theo tr. 71) ■ Hồ Chi Mình toàn tập, tập 7, Nxb. Sự thật, H. 1987, tr.150-154.
Đây là khoá bồi dưỡng lý luận cho thanh niên trí thức trong vùng địch tam chiếm cũ.
72
Phẩn thứ nhất. M ột số tư liệu vế Chủ tịch Hố Chí Minh với xây dựng Nhà nước và công tác cán bộ
Ngày 05 tháng 02 '
Cùng ngày, bài “Bào vệ tái sản công cộng", của Chủ tịch HỒ Chí Mmh, bút danh C.B.. dàng báo Nhân dân, sô’340.
Trong bài, Chú tịch Hồ Chi Miiih nèu rõ tầm quan trọng của việc báo vệ tài sản công cộng, Người nêu những biểu hiện của việc lãng phí tài san chung và nhắc nhở các cấp, các ngành phải chú trọng cóng tác giáo dục thái độ tôn trọng và bao vệ cúa còng. Ngưòi để ra một số còng tác cụ thể: các cơ quan cần phải chông phô trương lãng phí. cần phải bồi dưỡng dạo đức cần kiệm, chất phác. Ngành giáo dục cần phải bồi dưỡng cho thanh niên thói quen tiết kiệm bảo vệ của chung; rhôVig lãng phí, xa hoa và khinh lao động. Mỗi công dân, cơ quan cần phải kiên quyết đấu tranh chông tham ô, lãng phí. nâng cao cảnh giác đề phòng địch phá hoại. Các cơ quan phụ trách cần nghiêm khắc ngăn ngừa tham ô, lãng phi và kịp thòi thỉ hành ký luật đô’i với kẻ ngoan cô” không ih iu sửa đối.
Ngày 19 tháng 02
Bài viết của Chủ tịch Hồ Chí Miiih: "Matusô", bút danh (^B. đãng báo Nhân dân. sô 354.
Bài báo viết về Matusô, một Iigưòi chuyên làm nhân chứng trong những %ại án giá tạo ò Mỹ. Nhừng vụ án như vậy (ỉã làm nhiều người vô tội điêu đứng, có người bị xử tử. Nhưng
Hồ Chi Minh toàn tập, tập 7, Nxb. Sự thật, H. 1987, tr. 159-160. Báo Nhăn dăn, số 354, ngày 19/2/1955,
73
CHỦ TỊCH HỐ CHÍ MINH
VỚI XÂY DỰNG NHÀ N ư ớ c VÀ CÔNG TÁC CÁN BỘ i •
rồi Matusô đã tình ngộ và viết sách tự tố cáo nhùng việc lãm vỏ nhăn đạo như vậy.
Bài “Người cán bộ cách mạng", bút danh C.B. Trong bài. Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu lên tầm quan trọng cúa việc rèn luyện đạo đức cách mạng: “Mọi việc thành hay hại. chú chốt là do cán hộ có thấm nhuần đạo đức cách mạng hay là không. Người nêu tóm tắt nội dung của đạo đức cách mạng: Nhận rõ
phải, trái. Giữ vững lập trường; tận trung với nước; tận hiếu với dán. Người nêu lên một sô' tấm gương về đạo đức cách mạng" dẫn đến mắc nhiều khuyết điểm sai lầm. Ngưòi viết: "Để sửa chừa, cần phải học tập lý luận, trau dồi đạo đức, nhận rỗ điều gi là phải, thi cỏ gắng làm, điều gi trái thì hết sức tránh. Phải hiểu rõ rằng bổn phận của người cán bộ cách mạng là suốt đời hết lòng, hết sửc phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dăn. Phải thực hiện cho kỳ được: cần kiệm liêm chinh, chi công vô tứ'.
Ngày 20 tháng
Chủ tịch Hồ Chí Minh tham gia Đoàn Chủ tịch và đọc lòi chào mừng kỳ họp thứ tư, Quốc hội khoá I.
Người nhiệt liệt chào mừng các đại biểu Quôc hội và dành những tình cảm trìu mến nhất đòi với các dại biêu miền Nam. Ngưòi chí rỏ nhừng nội dung công tác quan trọng Quôc hội cần thảo luận và thực hiện trong thòi gian tới. Người nỏi: “Ọuôc hội là tiêu biêu ý chí thống nhất của dân tộc ta, một ý
- Hô C h i M inh toán tập, tập 7, Nxb. Sự thật, H. 1987, tr. 188-189. • Vản kiện Quốc hội lưu tại Trung tâm lưu trữ quốc gia 1.
74
Phấn thứ nhất. Môt sô tư liêu về Chủ tich Hố Chí Minh 9 * 4 với xây dựng Nhà nước và công tác cán bộ
chí sắt đá không gi lay chuyến nối.
Phiên họp này lại néu cao ỹ chi đo: quyết tám đàu tranh va quyết tám thắng lợi".
Ngày 22 tháng 3
Bài viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh "Quốc hội ta và ''Quốc h ộ r chúng", bút danh C.B.. đãng báo Xhân dân, sô' 385.
Trong bài, Ngưòi chỉ rõ Quốc hội ta là do toàn thể dân chúng bầu ra. Quõc hội là cơ quan quvển lực cao nhất của Iihán dân. Còn cái gọi là "Quốc hội lôm thời" ò miển Nam do chính quyển Mỹ - Diệm đặt ra chí là công cụ quyền lực của một chính phủ độc tài. “Quốc hội làm thời' sẽ có 2Õ7 “đại hiếu" nhưng chỉ có 99 ngưòi thông qua bầu cử. Số còn lại là do sắp đặt sần.
Ngày 26 tháng 3
Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc lòi phát biểu tại phiên bẽ mạc kỳ họp thứ tư, Quốc hội khoá I.
Ngưòi đánh giá cao kết quả của kỳ họp và tin tưởng Quốc hội, Chính phủ đoàn kết nhắt tri sè làm tròn dược nhừng trọng trách mà nhán dân dã ^ao phó. Người nói: “C hếđộ ta la chê độ dán chủ, tức là nhàn dán là người chủ, mà Chinh phủ là người đầy tớ trung thành của nhán dàn. Chinh phủ chỉ co một mục đích là: hết lòng hết sức phụng sự Tô quốc, phục vu nhàn dàn".
Báo Nhán dán, sô’ 385, ngàv 22/3/1955.
75
CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH
VỚI XÂY DỰNG NHÀ « « Nước VÀ CÔNG TÁC CÁN BỘ Ngày 13 tháng 4"'
Sáng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đến bệnh viện Đồn Thuỷ (nay là Viện Quân y 108) viếng cụ Bùi Bằng Đoàn, nguyên Trường ban Thường trực Quốc hội khoá I.
Cùng ngày, bài “Tô đổi công kiểu mẫu" của Người, bút danh C.B, đăng báo Nhân dân, sô' 407.
Trong bài, Ngưòi biểu dưdng một sô” tổ đổi công ở Yên Bái, Sơn Tây, Thái Nguyên do biết cách tổ chức nên đạt kết quả tốt. Người chỉ rõ phương hưóng và nguyên tác tô chức đổi công: "Muôn tổ đổi công có kết quà thật tốt thi phải khéo tô chức, theo nguyên tắc tự giác, tự nguyện. Phải khéo lãnh đạo, làm cho các tổ viên ai cũng hăng hái làm việc, ai cũng được hưởng lợi còng bằn^'.
Ngày 14 tháng
Bài "Nam nữ bỉnh quyền", của Chú tịch Hồ Chí Minh, bút danh C.B., đăng trên báo Nhân dân, sô” 408.
Trong bài, Ngưòi đề cao những đóng góp quan trọng của phụ nữ Liên Xô trong công cuộc xây dựng đâ't nước và báo vệ hoà bình ở tất cả các lĩnh vực: quàn lý đất nước, hoạt động xà hội, văn hoá, khoa học kỹ thuật, giáo dục, y tế... Ngưòi kêu gọi phụ nữ Việt Nam tích cực hoạt động để tham gia công
Báo Nhãn dân, 8Ố 409, ngày 15/4/1955.
• Hồ Chi Minh toàn tập, tập 7, Nxb. Sự thật, H. 1987, tr. 200-201 Báo Nhăn dăn, số 408, ngày 14/4/1955.
• Sắc lệnh lưu tại Trung tâm lưu trữ Quốc gia I.
76
Phẩn thứ nhất. Một số tư liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh vổí xây dựng Nhà nước và công tác cán bộ
cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Người ký Sắc lệnh số 224/SL, truy tặng Huân chương Độc iập hạng Nhâ't cho cụ Bùi Bằng Đoàn, nguyên Trưởng ban Thường trực Quốc hội khoá I.
Ngày 27 tháng 4
Người ký Quyết định số 225-QĐ, quyết định đại xá, ân xá, ân giảm cho một sô” phạm nhân đã cải tạo tô"t.
(U Trưdc ngày 11 tháng 5
Chủ tịch Hồ Chí Minh nói chuyện ở Hội nghị đổi công toàn quốc.
Người phân tích rõ lợi ích của tổ đổi công và đề ra những nguyên tắc để xây dựng tổ đổi công:
Một là, phải do tự nguyện;
Hai là, phải bảo đảm lợi ích cho người lao động; Ba là, phải thực hiện dân chủ.
Về phương hưóng thực hiện, Người nhắc nhỏ không được làm nhanh, làm ẩu, phải thiết thực và xây dựng tổ đổi công từ nhỏ đến lớn, nhưng chỉ đến 9, 10 gia đình. Trong quá trình thực hiện, phải thưòng xuyên rút kinh nghiệm, đẩy mạnh phong trào thi đua và đoàn kết, đảm bảo ích nước, lợi nhà.
Vê công tác lành đạo, Người chỉ rõ cán bộ, đảng viên phải gương mẫu, gần gũi quần chúng, khắc phục khó khăn, chăm
• Hồ C hí Minh toàn tập, tập 7, Nxb. Sự thật, H. 1987, tr. 224-229. 77
CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH
VỚI XÃY DỰNG NHÀ N ư ớc VÀ CÔNG TÁC CÁN BỘ 1 t lo xây dựng tổ đổi công vững mạnh.
Ngày 12 tháng 5
Hai bài báo của Chủ tịch Hồ Chí Minh đãng báo Nhân dân, sô 435.
Trong bài "Lánh đạo quần chúng tảng gia sản xuát", bút danh C.B, Ngưòi phê bình cán bộ cải cách ruộng đất ở một số nđi do trình độ yếu kém lại không biết dựa vào quần chúng nén gặp nhiều khó khản và bê tấc trong công tác lành đạo quần chúng tảng gia sản xuất. NhOng nơi nào biết phát huv sức mạnh đoàn kết và kinh nghiệm của quần chúng thì mọi công việc đều trôi chảy. Người kết luận;
“Cán bộ máy móc thì u tì
Tin vào quần chúng thi việc gi cũng tươm".
Ngày 13 tháng 5
Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 232/SL, bổ nhiệm các ỏng Trần Quý Hai, Trần Vãn Trà làm Phó Tổng tham mưu trưởng: Lê Quang Đạo, Song Hào làm Phó Chủ nhiệm Tổng cục chính trị: Nguyễn Thanh Bình, Dinh Đửc Thiện làm Phó Chủ nhiệm Tổng cục cung cấp, Quân đội nhân dân Việt Nam.
Ngày 17 tháng 5'“
Chủ tịch Hồ Chí Minh tới thảm và nói chuyện với các đại
• Hổ Chí Minh toàn tập, tập 7, Nxb. Sự thật, H. 1987, tr. 244-246 • Báo Nhân dán, sô 440, ngày 17/5/1955.
78
Phấn thử nhất. Một sô tư liệu vế Chủ ỉịch Hố Chi Minh với xây dựng Nhá nưdc và còng tác cán bộ
biếu trước khi Hội nghị đổi công toàn quoc bê mạc.
Người chi rô những nội dung quan trọng trong công tác xây dựng tổ đối công: v ể tư tướng. Ị)hái lãm cho cán bộ, đảng vién thòng suôt về chủ trươiiịí xây dựng tô đôi công, về tô chức, phái thực hiện đoàn két chặt chẽ bã con nông dân và phái thường xuvpn cái tiến cách tỏ chửc. quán lý và kỹ thuật canh tác đế náng cao sán lượng cây trồng,
Xây dựng tố đổi công vừa là nhiệm vụ kinh tế, vừa là nhiệm vụ chính trị, phái càn cử vào tinh hình thực hiện cải cách ruộng dát ở địa phương tlế tuyên truyền, vận động bà con nông dân vào tố đối công.
Cùng ngày, bài "Đạo đức", của Chú tịch Hồ Chí Minh, bút danh C.B, đãng báo Nhân dãn, sò 440.
Ngưòi lên án nhừng bộ mạt đạo đức giả ở Mỹ và một sô” nước tư bán khác, vì ham lợi họ điâ xô đảy chị em phụ nừ vào con đvíòng làm gái mại dâm.
Ngày 01 tháng 6
Chủ tịch Hồ Chi Minh gửi thư cho nhân dân và cán bộ các tính có đê. Trong thư. Ngưòi chi rõ tầm quan trọng cùa cóng tác báo vệ đẽ. phòng lụt. Xgưòi viêt: "Phòng lụt, chống lụt ỉá như m ột chiến dịch lớn, trên mõt m ặ t trận dài, trong m ộí thời gian khá láu. Toàn thê đổng háo và cán bộ p h ả i có q u yết tám , vượt m ọi khó khán, làm trọn nhiệm vụ đ ắ p đê và
- Hổ Chi Minh toàn tập. tập 7. Nxb. Sự thật, H. 1987, tr. 247, 248, 249. 251.
- Báo Nhân dán, số 455. ngày 01/6/1955; s6 456, ngày 02/6/1955. 79
CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH
VỚÍ XÂY DỰNG NHÀ N ư ớc VÀ CÒNG TÁC CÀN BỘ
g iữ đê, phòng lụ t và chống lụt".
Cùng ngày, Người gửi thư cho các cháu và cán bộ các trường m iền N am nhân ngày Quoc tê Ihièu nhi. Căn dặn các cháu thiếu nhi phải thường yêu giúp đõ lẫn nhau, phải đoàn kết chặt chẽ; phải yêu lao động, giữ ký luật, rẻn luvện đức tính tự lập trong sinh hoạt. Ngưòi nêu lẽn trách nhiệm của các cán bộ phục vụ và giảng dạy: N ên yên tâm công tác, thương yêu các cháu như con em ruột th ịt của m ình, trong công tác. trong học tập phải cố gáng thi đua. trao đổi kinh nghiệm để cùng nhau tiến bộ khòng ngừng
Cùng ngày, bài “O i/ổ ” của Chủ tịch Hồ Chí M inh, bút đanh C.B., đăng báo N hân dân, sô 4ÕÕ.
Trong bài, Người nhắc nhở các ngành, các cấp và các bậc cha m ẹ, anh chị phải quan tâm chảm sóc dạy dỗ các em thiếu nhi; giúp các em phát triển toàn diện để trỏ thành những ngưòi có ích cho Tổ quô’c, Người chỉ rõ: Phải dạy các em theo nảm điểm yêu: yêu người, yêu nhân dân, yêu lao động, vêu khoa học, yêu quý của công, và bôn tính tòt; hoạt bát, m ạnh dạn, chất phác, th ật thà.
Chiều, Ngưòi vui chơi vởi các em thiêu nhi tại Phủ Chủ tịch nhân ngày Quốc tê Ihiếu Iihi.
Ngày 14 tháng 6
Người ký:
• Sắc lệnh sô '2 3 3 /S L . sửa đòi Đ iểu 3 và Điểu 4 trong sắc lệnh sô" 150/SL ngày 12/4/1953, vẽ việc thành lập Toà án nhân dân đặc biệt trong thòi gian thực hiện giảm tô và cải cách ruộng đất.
80
Phẩn thứ nhất. Một số tư liệu về Chủ tịch Hố Chí Minh với xây dựng Nhà nưòc vả công tác cán bộ
Thảng 7“ ’
Chủ tịch Hồ Chí M inh đến thám và nói chuyện với cán bộ học viện Phân hiệu II, Trường Đảng N guyễn Ái Quốc.
Ngưòi phân tích tình hình, nhiệm vụ của Đảng, Chính phu và nhân dãn trong giai đoạn trước m ắt, mục đích, nhiệm vụ của lớp học lý luận. Sau đó, nhấn m ạnh, mỗi cán bộ, đảng viên phải không ngừng phấn đấu. rèn lu yện để xây dựng tổ chức Đ ảng vững m ạnh. Người nói: "Đảng không p h ả i là nơi đê thăng quan, tiến chức, đ ể p h á t tài. Vào Đ ảng là đê p h ụ c vụ nhàn dăn, p h ụ c ưụ g ia i cấp, đảng viên p h ả i trỏ th à n h người con hiếu thảo của Tố quốc, của giai cấp.
Đ ảng p h ả i rất m ạnh, rất trong sạch. L ấ y đồng hồ là m th i dụ: bộ m áy đồng hồ p h ả i chạy đều, m uốn chạy đều p h ả i sạch sẽ. Đ ảng m uốn trong sạch, m ạnh mè th ì m ồi bộ ph ậ n , mỗi đảng viên p h ả i trong sạch, m ạnh mẽ".
Ngày 17 tháng 12
Chủ tịch Hồ Chí M inh đến thăm và nói chuyện vài Hội nghị tổng kết công tác cải cách ruộng đất của Đoàn Bắc - Bắc Ninh - Bắc Giang) tổ chức tại xã Đinh Bảng (nay thuộc huyện Tiên Sơn - H à Bắc).
Sau khi biểu dưđng những cố gắng của cán bộ, nhân dán địa phương trong cải cách ruộng đà't. Người chỉ rõ những khuyết
• H ổ Chi Minh toàn tập, tập 7, Nxb. Sự thật, H. 1987, tr. 291-294. Báo N hán dăn, sô 660, ngày 23/12/1855.
• Hổ Chi Minh toàn tập, tập 7, Nxb, Sự thật, H. 1987, tr. 354-359. CTHCM-6 81
CHỦ TỊCH HỔ CHÍ MINH
VỚI XÂY DỰNG NHÀ N ư ớc VÀ CÒNG TÁC CẢN BỘ
điểm cần kiên quyết khắc phục như chưa phân biệt rõ ai là địch, ai là ta, chưa đi đúng đường lôi công tác quần chúng của Đảng.
Ngưòi phê bình nghiêm khắc biện pháp nhục hình: "Dùng nhục hinh là dã m an. C hỉ có bọn đ ế quốc và phong kiến mởi dừ n g ... Đ ánh người ta đ au quá th ì không có người ta cũng p h ả i n h ậ n là có. N h ư thê là cán bộ đả tự m in h lừa m ình. T ừ nay các cô các chú p h ả i kiên quyết sửa chừa khuyết điếm này".
82