🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Cẩm nang 9.0 IELTS Ebooks Nhóm Zalo Cẩm nang 9.0 IELTS February 15 2017 Author: Vũ Hải Đăng 9.0 IELTS Writing 1 Vũ Hải Đăng và Ngoại trưởng Anh Boris Johnson (Cựu thị trưởng thủ đô London) trong một hội thảo về giáo dục tại Vương quốc Anh Hè 2016, 5 học viên của thày Vũ Hải Đăng đã giành được những học bổng danh giá sau: 1. Trần Minh Xuân, Học bổng toàn phần Erasmus Mundus (Pháp – Séc – Tây Ban Nha) 2. Vương Văn Đại, 3 Học bổng Thạc sỹ toàn phần Ý và Hàn Quốc 3. Nguyễn Chí Dũng, Học bổng Irish Aid 4. Nguyễn Hoàng Bảo Uyên, Học bổng Minerva Schools, Hoa Kỳ (đã được giới thiệu trên VnExpress) 5. Nguyễn Hoàng Bảo Ngọc, Học bổng Đại học APU Nhật Bản Là một trong 10 người Việt Nam được Bộ Ngoại giao Vương quốc Anh trao học bổng danh giá Chevening để theo học khóa học Thạc sỹ tại Vương quốc Anh niên khóa 2008/09 Một trong ít người Việt Nam đạt điểm 9 kỹ năng Viết, điểm tuyệt đối kỳ thi IELTS Giải NHẤT cuộc thi Viết New Zealand Chân trời mới 2014 Điểm tuyệt đối [điểm 10] trong kỳ thi viết Essay của Đại học Hà Nội năm 2004 Điểm tuyệt đối [điểm 10] trong kỳ thi Nói của Đại học Hà Nội ngay từ năm đầu đại học Giám khảo cuộc thi Nước Anh trong mắt tôi do Hội đồng Anh tổ chức trong hai năm 2012/13 Giải Tư cuộc thi sáng tạo Slogan Du lịch Việt Nam do Tổng cục Du lịch tổ chức năm 2002 Kinh nghiệm 10 năm dạy kèm IELTS miễn phí [bắt đầu từ khi học Cấp 3] Bằng giỏi Đại học Ngoại ngữ Hà Nội Khách mời của Bộ Ngoại giao Ấn Độ 2008, Bộ Du lịch Malaysia 2007 Giám khảo cuộc thi ảnh Nghề trong thế kỷ 21 do báo điện tử VNExpress tổ chức 2014 Giải thưởng Ban Giám đốc khu vực Châu Á – Thái Bình Dương 2010 [Bộ Ngoại giao Vương quốc Anh] Admin trang Facebook Tôi được 9 điểm Viết IELTS 2 Contents Cẩm nang 9.0 IELTS Giới thiệu và hướng dẫn sử dụng sách ......................................................................................................10 Bắt đầu từ đâu?..........................................................................................................................................11 Phương pháp học Ngữ pháp: Have FUN with GRAMMAR.........................................................................12 Interview: Phỏng vấn ‘siêu nhân’ 9.0 IELTS Overall ...................................................................................14 Lộ trình học Nghe cho người mất gốc ........................................................................................................18 Epic Reads.................................................................................................................................................23 IELTS Speaking Script: 60 answers............................................................................................................53 Lộ trình Tự học 9.0 IELTS Writing Học tiếng Anh, đọc sách và tập thể dục | Ba việc quan trọng nhất tuổi trẻ cần làm ....................................63 Quan trọng: tâm lý ôn thi | Hope for the best, prepare for the worst and expect nothing! ............................64 Tin vui cho tất cả mọi người .......................................................................................................................65 Hướng dẫn sử dụng Facebook để max điểm IELTS...................................................................................66 Hướng dẫn ôn Ngữ pháp ...........................................................................................................................67 Điều quan trọng nhất khi Viết......................................................................................................................68 Phương pháp học từ vựng hiệu quả nhất...................................................................................................69 Hướng dẫn sử dụng từ điển Anh Anh: Thế là là từ vựng “vứt đi”?..................................................................69 Hướng dẫn học từ vựng bằng âm thanh: The music of English.......................................................................70 Lựa chọn từ vựng để học: 3 tiêu chí vàng ...........................................................................................................72 Học bao nhiêu từ vựng mỗi ngày ..........................................................................................................................73 “Đập” bao nhiêu từ vựng mỗi ngày........................................................................................................................73 Câu đầu tiên của bạn – quy tắc Anh em sinh đôi................................................................................................73 Bắt chước “i hịt”........................................................................................................................................................74 Phương pháp Hệ thống từ vựng bằng 4 cuốn bí kíp thần kỳ ......................................................................76 Cuốn 1: Phát âm (Pronunciation) ..........................................................................................................................76 Cuốn 2: Đánh vần (Spelling) ..................................................................................................................................76 Cuốn 3: Cụm diễn đạt “tủ”.......................................................................................................................................77 Cuốn 4: my “dear” mistakes....................................................................................................................................77 Cuốn 5 & 6: Reading & Listening...........................................................................................................................78 Lộ trình học Writing ZERO to HERO...........................................................................................................79 Mình chưa từng ôn luyện IELTS Writing ..............................................................................................................79 Cách “trị” Task 1.......................................................................................................................................................79 Tốc độ là VUA...........................................................................................................................................................80 Đừng “rặn” – Hướng dẫn tìm ý nhanh khi Viết và Nói........................................................................................80 Không bao giờ bắt mình phải nghĩ hay viết bằng tiếng Anh .............................................................................81 3 Viết NGẮN.................................................................................................................................................................82 “Săn lùng – Tích lũy – Bắt chước” chứ tuyệt nhiên không dịch........................................................................82 1st draft: Viết nhanh..................................................................................................................................................82 Final draft: Đọc lại, đọc lại nữa, đọc lại mãi .........................................................................................................83 Tôi đã được 9 điểm IELTS Writing như thế nào (bài giới thiệu trên VnExpress).........................................84 Bí quyết học tiếng Anh thời loạn IELTS......................................................................................................87 Chinh phục 8.5 IELTS Reading “Cái đầu nhẹ”..............................................................................................................................................91 Code it!.......................................................................................................................................................92 HIỂU và THỰC SỰ HIỂU...........................................................................................................................93 Ba kỹ thuật THẦN KỲ.................................................................................................................................94 KỸ THUẬT 1: Phẫu thuật SVO ..............................................................................................................................94 KỸ THUẬT 2: Phẫu thuật GRAMMAR..................................................................................................................94 KỸ THUẬT 3: “they, it, the”.....................................................................................................................................95 Bộ tài liệu thần thánh nào để master kỹ năng Đọc?....................................................................................96 Tốc độ đọc: Too Fast, Too Furious.............................................................................................................97 Timing: tại sao nhất định phải đọc TRƯỚC lúc ngủ?..................................................................................97 Tổng hợp từ vựng hay từ việc đọc sách.....................................................................................................98 Grammar Bible Parts of Speech [Vị trí và vai trò ngữ pháp của từ] ...................................................................................102 Sentence Structure Chart [Cấu trúc câu] ..................................................................................................103 Nouns.......................................................................................................................................................104 Proper / Common Nouns....................................................................................................................................104 Count / Non-Count (Mass) Nouns....................................................................................................................104 Abstract/Concrete/Collective Nouns ..............................................................................................................104 Articles – A| An | The................................................................................................................................105 Table of Articles [a/an/the/nothing]......................................................................................................................105 Other | Another | Each | Every IMPORTANT ............................................................................................109 Other (adjective) / Others (pronoun)...............................................................................................................109 The other / The others (the rest) ......................................................................................................................109 Verb Tenses Chart [Thời của động từ] .....................................................................................................110 Action Verbs / Linking Verbs / Main Verbs / Helping Verbs [Các loại động từ] IMPORTANT ....................115 Double Object Verbs [give me money | give money to me].......................................................................118 Transitive and Intransitive Verbs [nội động từ & ngoại động từ] IMPORTANT IMPORTANT ....................121 Modal Verbs [can/could/may/might – động từ hình thái] ...........................................................................123 4 Gerunds and Infinitives [V-ing and to do] ..................................................................................................126 Stative/State Verbs [have/taste/look] IMPORTANT ..................................................................................131 Causatives Examples [have sth done | get sb to do sth] ...........................................................................133 Passive Voice Sentences [Câu bị động] IMPORTANT .............................................................................134 BY vs WITH Difference.............................................................................................................................134 Non Progressive Verbs List ......................................................................................................................136 Used to / Would / Get Used to ..................................................................................................................138 Adjectives [Tính từ]...................................................................................................................................140 The Order of Adjectives [Thứ tự Tính từ]..................................................................................................141 Present and Past Participles as Adjectives [bored vs boring] IMPORTANT..............................................142 Degrees of Adjectives [dạng thức so sánh của tính từ].............................................................................143 Absolute Adjectives [Tính từ không dùng ở dạng so sánh: dead, perfect].................................................144 Intensifiers [strongly support sth | very well | extremely addictive].............................................................145 Adverbs [Trạng từ]....................................................................................................................................146 Degrees of Adverbs [dạng thức so sánh của trạng từ]..............................................................................148 Adjectives vs Adverbs ..............................................................................................................................150 Prepositions [Giới từ]................................................................................................................................152 Personal Pronouns [Đại từ nhân xưng].....................................................................................................158 Reflexive Pronouns [himself/herself].........................................................................................................160 This That These Those IMPORTANT.......................................................................................................161 Conjunctions / Transitions [Từ nối] ...........................................................................................................162 Cohesive Devices [Từ nối] IMPORTANT IMPORTANT ............................................................................163 Although/Though/Despite/In Spite Of........................................................................................................168 Adjective / Relative Clauses [Mệnh đề tính ngữ/ mệnh đề quan hệ] IMPORTANT ...................................169 Words ending with Ever [whatever, whoever, etc].....................................................................................172 It's Time Somebody Did Something IMPORTANT....................................................................................174 Cleft Sentences [It was sb who did sth | what sb did was….] IMPORTANT ..............................................175 Participle Clauses [Entering the room, he caught us sleeping]..................................................................177 Adverbials [mệnh đề trạng ngữ] IMPORTANT..........................................................................................179 Reducing Adverbial Clauses [Rút gọn mệnh đề trạng ngữ: Walking down the beach, I saw a dolphin stranded.] IMPORTANT............................................................................................................................181 Adjunct [mệnh đề trạng ngữ] IMPORTANT IMPORTANT........................................................................184 Prepositional Phrase [Cụm giới từ: I haven’t seen you for ages.] IMPORTANT........................................185 Inversions [Đảo ngữ] IMPORTANT ..........................................................................................................187 Quantifiers / Determiners [some/any/much/many] ....................................................................................189 A FEW / A LITTLE IMPORTANT ..................................................................................................................1 More on Quantifiers [every/each/neither/either] ............................................................................................2 IF Clauses / IF Conditionals [Câu điều kiện “if”] ............................................................................................3 5 Wish Clauses ...............................................................................................................................................4 Unless IMPORTANT ....................................................................................................................................5 In Case.........................................................................................................................................................5 Imperatives [Câu mệnh lệnh]........................................................................................................................7 Reported Speech / Indirect Speech [Câu trực tiếp/gián tiếp] ........................................................................9 Reported Speech Examples .......................................................................................................................13 Question Tags Explanations [Câu hỏi đuôi] ................................................................................................14 One One One Rule [saddest, sadness] IMPORTANT.................................................................................18 The Y Rule .................................................................................................................................................20 Since vs For [Since và For trong diễn đạt thời gian] IMPORTANT..............................................................21 While vs During ..........................................................................................................................................23 For vs During [For và During để diễn đạt thời gian] ....................................................................................24 When / While / As.......................................................................................................................................25 By vs Until / Till...........................................................................................................................................27 Would You Mind .........................................................................................................................................29 Would Like To Meaning..............................................................................................................................30 So / Neither (Nor) / Either / Too ..................................................................................................................31 ALL vs WHOLE ..........................................................................................................................................35 Most vs Most of… vs Almost IMPORTANT IMPORTANT...........................................................................36 So...That / Such...That IMPORTANT..........................................................................................................37 Too or Enough IMPORTANT......................................................................................................................39 Some and Any Compound Forms...............................................................................................................41 No and Every Compound Forms ................................................................................................................42 Between vs Among.....................................................................................................................................43 Ever & Never & Just & Already & Yet .........................................................................................................44 American vs British English ........................................................................................................................46 Would Rather vs Would Prefer ...................................................................................................................47 Would Rather & Had Better ........................................................................................................................49 Have or Have Got.......................................................................................................................................50 Will vs Shall................................................................................................................................................52 Clause / Phrase / Sentence ........................................................................................................................53 English Collocations IMPORTANT .............................................................................................................54 Nominalization IMPORTANT ......................................................................................................................55 Such As vs Like..........................................................................................................................................57 Common English Mistakes IMPORTANT....................................................................................................59 Pre-Determiners [three times | half | three fourths | such | rather] ...............................................................60 Using Context Clues...................................................................................................................................62 Pronunciation .............................................................................................................................................63 6 Cẩm nang 9.0 IELTS 7 Tác giả cố ý không cung cấp list từ vựng và không dịch sang tiếng Việt nội dung tiếng Anh! 8 Hãy đọc, chăm chỉ tra từ điển Cambridge (http://dictionary.cambridge.org/) để hiểu thực sự. Sau khi đã cố hết cách mà vẫn không hiểu, hãy đặt câu hỏi cho tác giả. Tác giả luôn vui sướng được trả lời bạn. KHÔNG ĐỌC + KHÔNG TRA TỪ ĐIỂN ANH ANH = MÃI MÃI NGU TIẾNG ANH 9 Giới thiệu và hướng dẫn sử dụng sách Chào các bạn, mình là Vũ Hải Đăng 9.0 IELTS Writing. Mình thực hiện Cẩm nang 9.0 IELTS này với mong muốn tạo ra một ấn phẩm chất lượng phục vụ cộng đồng IELTS. Cẩm nang 9.0 IELTS có thể coi là phiên bản 2.0 của series Lộ trình tự học mình đã phát hành trong năm 2016. Số đầu tiên của năm 2017 sẽ mang lại cho các bạn nguồn tài liệu học tập tuyệt vời để phục vụ cho mùa cao điểm IELTS sắp đến. ∙ 60 câu trả lời mẫu Speaking sẽ là nguồn tài liệu ôn tập kỹ năng Nói rất bổ ích. Đây là những câu hỏi cập nhật nhất theo bộ đề thi Speaking 2017. Các câu trả lời được biên soạn mới thay vì sao chép từ các trang tài liệu IELTS khác; quan trọng hơn, những câu trả lời này chứa đựng những mẫu diễn đạt ngắn, hay, chuẩn, xịn đủ để bạn đạt band điểm cao nhất cho kỹ năng Speaking. ∙ Lộ trình học kỹ năng Nghe cho người mất gốc là một bài viết rất công phu của mình, dựa trên chính kinh nghiệm xương máu của mình từ chỗ ‘như điếc’ lên đến điểm 8.5 Listening. Bạn hãy đọc kỹ và thử ứng dụng nhé. ∙ Bài phỏng vấn ‘siêu nhân’ 9.0 IELTS Overall Đặng Trần Tùng cũng sẽ mang lại cho các bạn những góc nhìn rất mới và những bộ sách tuyệt hay để giúp bạn ôn thi đạt điểm cao. ∙ Cuối cùng, series tổng hợp những bài viết hay và bổ ích cho giới trẻ Epic Reads là một kho từ vựng khổng lồ để bạn bơi lội và thưởng thức. Bạn hãy đọc trang giới thiệu để biết tại sao những bài viết này lại có ích cho giới trẻ nhé. Cảm ơn các bạn đã quan tâm và ủng hộ ebook của mình. Mình hy vọng các cuốn sách do mình viết và biên soạn sẽ giúp các bạn đạt điểm IELTS cao. Trân trọng, Vũ Hải Đăng Lưu ý: nội dung cũ trong các ebook trước được chọn lọc giữ lại để các bạn không cần phải tìm đọc những cuốn sách trước đó. 10 Bắt đầu từ đâu? Không biết bắt đầu từ đâu là nỗi khổ của rất nhiều thí sinh IELTS. Vậy thì hãy bắt đầu ngay từ đây nhé. Hãy nhớ, cả kho bí kíp cũng không thể giúp được bạn nếu thiếu đi phần thực hành. Vì vậy, hãy ‘nhấc mông’ lên và hành động ngay bây giờ với một số tips sau… #1 Đọc nhanh các bài viết tiếng Việt trong ebook này để hiểu và giải trí #2 Đọc chậm các bài viết tiếng Anh trong ebook này để hiểu #3 Khi đọc, hãy dùng http://dictionary.cambridge.org/ để hiểu thực sự #4 Nếu không hiểu, hãy paste đoạn không hiểu vào group để hỏi thày hỏi bạn #5 Mẹo hay: Chỗ này bạn thấy mình không thực sự hiểu; hãy dịch nó ra tiếng Việt, viết xuống giấy. Nếu đọc lại, bạn thấy câu mình vừa viết nghe thông minh và khôn, 80% bạn đã hiểu đúng. Nếu bạn thấy nó dở hơi và chỉ là sự chắp vá ngôn ngữ, hãy hỏi cho bằng ra thì thôi. Nếu bạn thấy nó nghe hợp lý nhưng vẫn có cái gì đó sai sai, hãy hỏi chứ đừng bỏ qua. #6 Hãy thực sự trung thực với bản thân nếu muốn tiến bộ, không biết thì phải hỏi chứ đừng cố bịa nghĩa ra và gán vào văn cảnh. Hãy nhớ rằng điều thực sự nguy hiểm là: nghĩa bịa đôi khi cũng hợp lý như nghĩa thật vậy. 11 Phương pháp học Ngữ pháp: Have FUN with GRAMMAR Trong những thư mình nhận được, câu hỏi phổ biến nhất là ‘Làm sao để master được Ngữ pháp tiếng Anh?’ Mình đặc biệt nhớ một bạn đã kêu lên rằng: ‘Thày ơi, em không biết cách nào để học Ngữ pháp cả, cứ học trước lại quên sau và thấy chán kinh khủng.’ Câu hỏi này đã thực sự thôi thúc mình phải làm một điều gì đó, đơn giản là bởi mình cũng đã trải qua cảm giác đó và mình biết tại sao. Dưới đây là những điều sẽ giúp bạn tìm được niềm vui và làm bạn với ngữ pháp tiếng Anh nhé. Tại sao lại chán? Ngữ pháp được hiểu là những quy tắc cố định trong ngôn ngữ để khi bạn lắp rắp từ vựng vào thì người khác có thể hiểu được. Để dễ hiểu, mình tạm ví von nó như sau. Nếu điều bạn nói ra đẹp và hấp dẫn như một chiếc bánh kem thì ngữ pháp chính là công thức để tạo ra chiếc bánh kem đó. Nếu thông điệp của bạn choáng ngợp như một tòa cao ốc thì ngữ pháp chính là nền móng và khung kết cấu của tòa nhà đó. Và người ta chỉ thưởng thức cái bánh và vui sướng khi được ăn bánh, chứ chẳng ai lại ngồi xuýt xoa, thưởng thức công thức làm bánh cả. Người ta chỉ đê mê ngắm nhìn một tòa nhà đẹp, chứ ai ngu mà lại đứng giữa trời nắng mà ngắm nhìn một cái móng nhà, hay một bộ khung cốt thép đâu (trừ mấy anh thợ xây không nói làm gì). Trong tiếng Anh, cái bánh chính là nội dung thú vị của bài đọc và bài nghe, còn công thức làm bánh là ngữ pháp. Cái tội của nền giáo dục Việt Nam là bắt học sinh phải học một ngàn công thức làm bánh để đối phó với các bài thi Ngữ pháp dày đặc. Thử hỏi, bạn phải ngồi học thuộc cả ngàn công thức làm bánh, liệu có điên không, có nhớ được không? Không điên, không chán mới là lạ. Hiểu được điều này, mình đã thoát khỏi thảm cảnh học ngữ pháp bằng một số cách sau: 1. Không bao giờ học Ngữ pháp riêng biệt như một môn học cả. Ngữ pháp là để hiểu khi đọc, hãy luôn coi bài đọc là nơi học ngữ pháp và từ vựng hiệu quả nhất. 2. Nhưng nếu bạn vẫn muốn đọc về ngữ pháp và làm bài tập grammar, bạn hãy dùng một số nguồn tài liệu sau để củng cố nền Ngữ pháp nhé. Nguồn tài liệu Phương pháp học Grammar Bible (nằm cuối ebook này) Đọc để hiểu chứ đừng cố ghi nhớ nhồi nhét gì cả, sau này mình có thể tra cứu lại. Destination B1, B2, C1 (trên mạng có rất nhiều ebook, bạn chỉ cần search Google là ra) Sách này thiết kế các dạng bài ngữ pháp để bạn luyện tập. Bạn hãy lựa chọn chủ đề để làm bài hoặc làm cả cuốn. http://dictionary.cambridge.org/ Đây là một nguồn tra cứu ngữ pháp cực kỳ tuyệt vời – miễn phí, dễ hiểu và đáng tin cậy. Bạn chỉ cần nhập từ khóa vào đây là sẽ ra kết quả bao gồm giải thích, lưu ý khi sử dụng và các ví dụ rất dễ hiểu. www.grammarbank.com Cuốn Grammar Bible được tổng hợp từ nguồn này – đây là trang web giải thích ngữ pháp rất dễ hiểu với các bài tập để bạn thực hành ngay trên mạng nên rất tiện lợi. 12 Tuy nhiên, bạn vẫn nên đọc Grammar Bible trước vì nếu không biết tên của loại ngữ pháp cần tra, bạn sẽ hơi vất vả khi tìm trên grammar bank. Khi làm bài tập trong Grammar Bible, nếu bạn muốn biết đáp án. Bạn chỉ cần paste một câu trong bài tập vào Google kèm theo chữ grammarbank là sẽ ra. 3. Nếu ngữ pháp không giúp bạn hiểu một câu đang đọc, bạn nhất định phải hỏi thày hoặc hỏi trên các Facebook group để sáng tỏ. Nếu không hiểu hoặc hiểu sai, bạn sẽ phí thời gian vô ích – học tiếng Anh, học ngữ pháp mà đọc không hiểu thì học làm gì? 4. Tự mình ghi lại một số tricky grammar rules: mỗi người khác nhau lại có những cái khó rất khác nhau khi học; vì vậy, bạn nên có thói quen ghi lại những quy tắc ngữ pháp mà mình hay quên hoặc gây ra cho mình khó khăn lúc sử dụng. Ví dụ, trong danh sách tricky grammar rules của mình có một số quy tắc khó mình đã ghi lại như sau. Items My notes (ghi chú của riêng mình) recommend/demand/suggest that + clause Động từ trong mệnh đề that giữ nguyên thể, không chia. She demanded that he return the books he borrowed from her. promote RIGHT: The campaign was to promote public awareness of child protection. WRONG: The campaign was to promote the public to protect children. Thí sinh Việt Nam rất hay dùng sai từ ‘promote’ ∙ Tiếng Việt: người Việt hay dịch promote thành ‘thúc đẩy’ và dùng với ý nghĩa ‘thúc đẩy ai đó làm gì’ (promote sb to do sth) – đây là cách dùng không có trong tiếng Anh. ∙ Tiếng Anh: promote + noun 5. Phân biệt Ngữ pháp để hiểu và Ngữ pháp để dùng: Một lời khuyên rất nguy hại với thí sinh là ‘em cứ phải dùng ngữ pháp thật phức tạp vào để được điểm cao khi đi thi Nói và Viết.’ Thế là thí sinh mới cứ đi săn tìm những mẫu câu và ngữ pháp thật khó và thật ‘ảo’ để được điểm cao; trong khi những ngữ pháp này vừa khó nhớ, vừa khó áp dụng mà chưa chắc đã giúp truyền đạt mạch lạc nội dung cần nói và viết. Với mình, việc lựa chọn rất đơn giản – mình chỉ lựa chọn và học thuộc những mẫu câu nào gần gũi với tiếng Việt để sử dụng khi nói và viết. Và vì nó gần gũi quá nên mình cũng không mất nhiều công sức học thuộc, vậy nên, lượng mẫu câu ngấm vào tâm trí lại rất thoải mái để sử dụng. Những cái khác khó hơn thì mình chỉ tìm hiểu để có thể hiểu khi đọc và nghe mà thôi. 13 Interview: Coming up next…Mr 9.0 IELTS Overall Đặng Trần Tùng là nhân vật ‘xông đất’ cho Cẩm nang 9.0 IELTS, đơn giản là bởi Tùng đã chạm đến điểm 9.0 IELTS Overall (9.0 Reading, 9.0 Listening, 8.5 Speaking, 8.5 Writing) ngay trong ngày đầu tiên của năm 2017. Với cộng đồng IELTS, Tùng cũng được biết đến với những video clips và livestream về Speaking rất hay, dễ hiểu và dễ áp dụng. Recommended books Grammar: Destination B1, B2, C1 + C2 Vocabulary: Check Your Vocabulary for IELTS Sample essays: thày Vinh, thày Tú Phạm, thày Chris Pell - IELTS Advantage Hãy cùng gặp gỡ Đặng Trần Tùng và học hỏi những kinh nghiệm luyện thi của ‘siêu nhân’ này. Phát âm rất quan trọng để học tiếng Anh nhưng lại cực khó nếu đã ngấm phát âm sai từ trong ghế nhà trường, bạn có cách nào cụ thể và hữu ích dành cho những học viên đã "ngấm độc" như thế này? Để "khử độc", các bạn nên bắt đầu từ những điểm cơ bản của phát âm. Mình thường tập trung vào các khía cạnh như: - ending sound (đặc biệt là âm 's') - phân biệt 's' và 'sh' - âm 'th' Theo mình, đây là những điểm dễ nhận thấy của một người phát âm tốt. Các bạn có thể luyện tập với một trích đoạn nhỏ trong báo hoặc phim ảnh. Nếu có thể nghe người bản địa nói và bắt chước cũng rất tốt (ngày xưa mình luyện phát âm từ mấy câu "Coming up next..." chuyển phim trên Cartoon Network thôi chứ không có gì quá vi diệu đâu (cười)). Bạn hãy chia sẻ một số kinh nghiệm trong việc ôn luyện kỹ năng Nghe của mình. Lưu ý: những học viên mất nền tảng và mới Nghe tiếng Anh họ sẽ cực kỳ sợ hãi khi mở băng lên và hoàn toàn KHÔNG NGHE THẤY MỘT CÁI GÌ, hãy nghĩ tới họ khi trả lời câu này? Quan trọng là tìm được một nguồn nghe đúng trình độ của mình, và dần chuyển lên những nguồn khó hơn. Việc tiếp xúc luôn với các file nghe của bài thi IELTS sẽ dễ gây nản chí và hoang mang với những bạn beginner, đặc biệt là những bạn hổng ngữ pháp. Khi bắt đầu, bạn nên bám theo một sách Listening dễ (Basic IELTS Listening - Li Ya Bin chẳng hạn), sau đó có thể move on tới phim ngắn hoạt hình, dần dần tới các clip ngắn trên YouTube. Mình strongly recommend chỉ nghe những gì có phụ đề tiếng Anh nhé. Nếu không có môi trường nói tiếng Anh (công ty, lớp học với thày bản ngữ) và không có bạn để luyện tập nói tiếng Anh, bạn sẽ luyện Speaking "một mình" như thế nào? Có 2 cách luyện tập các bạn có thể làm: 14 1) Copy phim ảnh + luyện đọc để luyện phát âm 2) Free speaking: đặt thời gian 1 phút và cứ ... nói thôi. Các bạn có thể nói về tuần vừa rồi của mình (gặp ai, làm gì, cảm nắng anh nào...). Bài tập này sẽ giúp bạn tăng độ trôi chảy (Fluency) - rất quan trọng trong bài thi, vì nếu bạn phát âm rõ ràng và nói không ngắc ngứ là đã điểm tốt rồi. Bạn cũng có thể tham khảo các câu trả lời mẫu để lọc ra một số từ vựng hay dễ dùng. Như vậy là hành trang cũng đã rất đầy đủ để đi thi rồi. Với kỹ năng Đọc, thí sinh rất cần nền tảng từ vựng và ngữ pháp để có thể hoàn thành, bạn hãy chia sẻ về cách max vốn từ vựng tiếng Anh cũng như kinh nghiệm của mình trong việc crack IELTS Reading. Có hai bước trong việc học từ: acquisition (tiếp nạp từ) và reinforcement (củng cố từ) - nếu chỉ làm bước 1 thì sẽ lúc nào cũng nhớ nhớ quên quên. Mình thấy bộ sách Destination B1, B2, C1 + C2 là rất tốt cho bước 1 khi bao quát hầu hết các từ vựng thường xuyên xuất hiện trong Reading. Trong bước thứ 2, các bạn nên lên lên kế hoạch đọc báo chí hoặc truyện tranh hàng ngày, để nhìn thấy các từ vựng mình đã học ‘Quyển hay nhất mình từng đọc là Check Your Vocabulary for IELTS. Không chỉ giúp mình acquire và reinforce nhiều từ vựng, sách này còn cho mình rất nhiều ideas tốt trong Writing và Speaking - một mảng trước đây mình còn yếu.’ được dùng thế nào. Học một từ và nhìn thấy nó nhiều lần là cách tốt nhất để nhớ từ vựng, và thành thạo cách sử dụng của nó. Tuy nhiên điểm cao Reading không chỉ bao gồm việc học từ vựng. 2 kỹ năng nền tảng để làm một bài đọc, theo mình, là đọc nhanh (speed reading) và soát thông tin (scanning). Để luyện hai kỹ năng này, tốt nhất là nên đọc truyện chữ. Khi đọc các bạn không nên tra từ điển, mà chỉ tập trung vào việc nắm ý chính. 1-2 đoạn đầu có thể hơi chậm, nhưng bạn có thể thấy tốc độ tăng rõ rệt sau vài trang sách. Bạn có khuyên là khi đọc không nên tra từ điển, nhưng nếu không tra từ điển (đặc biệt với các học viên có nền tảng từ vựng và ngữ pháp yếu) thì làm sao họ có thể hiểu được nội dung và có thể ứng dụng đúng nghĩa theo văn cảnh? ‘Sai lầm lớn nhất là bắt đầu học IELTS khi ngữ pháp bị hổng.’ Quan trọng nhất là tìm được nguồn đọc tương đương với trình độ của mình. Nếu bài đọc có quá nhiều từ mới, các bạn cần đổi sang một tài liệu khác dễ hơn. Trong hoàn cảnh của mình, vì CNN quá khó, mình đã chuyển sang đọc truyện tranh. Khi đọc, mình tập trung cải thiện kỹ năng đọc (đọc nhanh và đoán ý), chứ không tập trung vào việc học từ mới. Từ mới thì lúc nào cũng có, dù ở trình độ nào, nên các bạn không cần quá hoang mang nếu bài đọc có điểm xuyết một số con "quái" khó nhằn. Đối với những bạn nền tảng yếu, các bạn nên làm các sách bài tập để tích một tí vốn liếng đã. Chúng ta không thể chiến luôn truyện hoặc báo nếu chưa có kiến thức này. Viết có phải là một kỹ năng khó với bạn - bạn có cách luyện Writing như thế nào? Mình đọc rất nhiều văn mẫu của những người VIẾT CÙNG MỘT STYLE. Yếu tố này là rất quan trọng, vì nếu cứ đọc nhiều tác giả, mỗi người một style thì rất khó bắt chước. Sau khi đọc, mình "chôm" những từ vựng tốt mà dễ áp dụng để dùng cho bài mình. Những người mình rất thích chôm chỉa là thầy Vinh, thầy Tú Phạm, Chris Pell - IELTS Advantage. Bộ sách ‘gối đầu giường’ của bạn trong quá trình luyện thi IELTS? Quyển hay nhất mình từng đọc là Check Your Vocabulary for IELTS. Không chỉ giúp mình acquire và reinforce nhiều từ vựng, sách này còn cho mình rất nhiều ideas tốt trong Writing và Speaking - một mảng trước đây mình còn yếu. Bạn có cách học tiếng Anh nào "khác thường" nhưng đặc biệt hiệu quả để chia sẻ với các bạn thí sinh IELTS không? 15 Nhiều người nghĩ rằng mình đọc và nghe những thứ rất cao siêu, kiểu CNN, BBC, Ted Talks, etc. nhưng phải thú thật là mình toàn đọc ... truyện tranh. Hồi mới sang học ở Mỹ, mình thường khá cô đơn vì sống xa cộng đồng người Việt, nên mình đọc manga cho đỡ tủi thân. Sau khoảng 2 tháng, mình chợt nhận ra mình đọc và tư duy nhanh hơn rất nhiều lần. Có lẽ đây là một ví dụ cho việc bạn sẽ tiến bộ nhiều nhất nếu tiếp xúc với những gì bạn thật sự thích. Trong quá trình tiếp xúc với các "hoàn cảnh" của học viên, bạn thấy đâu là những sai lầm lớn ngăn cản sự tiến bộ của học viên. Với những học viên đó thì lời khuyên của bạn là gì? Sai lầm lớn nhất là bắt đầu học IELTS khi ngữ pháp bị hổng. Khi tiếp xúc với những từ vựng khó hoặc bài đọc dài, các bạn hay nản; ví dụ: làm xong Reading Passage 1 là "đánh lụi" luôn 2 Passage còn lại vì quá mệt. Tin mình đi, thiếu ngữ pháp và từ vựng là công thức cho một thảm hoạ. Theo mình, các bạn nên củng cố ngữ pháp trước (ít ra phải biết chia động từ và trật tự từ). Sau đó khi làm đề, các bạn sẽ cảm thấy các bài practice exams ở trong tầm với hơn. Bộ phim yêu thích của bạn, cuốn sách yêu thích của bạn, ban nhạc/bài hát yêu thích của bạn? Dưới đây là ‘perennial favorites’ của mình nhé (perennial favourites: những tác phẩm mình mãi yêu thích) - Phim: The Shawshank Redemption - Book: The Hunger Games Trilogy ‘Khó khăn lớn nhất là nói dài. Nguyên nhân cũng có nhiều: thiếu ideas, cố dịch tiếng Việt - Anh, ngữ pháp yếu và đặc biệt là áp lực phải dùng từ khó.’ - Song: khó quá =)) Nhưng current favorite của mình là "Arms of a woman - Amos Lee" (lời bài hát max ngắn, dễ nghe các bạn ạ) Khi dạy môn Speaking, bạn thấy khó khăn phổ biến của các học viên của bạn là gì? Với những học viên gặp những khó khăn đó, bạn có cách nào để giúp họ? Khó khăn lớn nhất là nói dài. Nguyên nhân cũng có nhiều: thiếu ideas, cố dịch tiếng Việt - Anh, ngữ pháp yếu và đặc biệt là áp lực phải dùng từ "khó". Theo mình, các bạn nên dùng từ ngữ thật đơn giản (người bản địa nói cũng dễ lắm), tập trung vào việc nâng độ dài câu trả lời từ 2 tới 3, 4, 5 câu. Về cách phát triển độ dài, các bạn có thể tham khảo cách nói của thầy cô giáo, hoặc những bạn khác nói tốt ở xung quanh. Một số bạn học viên nói rằng khi phát âm từng từ thì họ làm được nhưng khi nói hay đọc cả một câu dài thì lại không tự nhiên về ngữ điệu, khiến việc nói rất vất vả mà lại không tự nhiên. Lúc đầu, bạn có gặp phải vấn đề này không và làm thế nào để khắc phục? Thật ra cái này người học tiếng Anh nào cũng gặp, và mình cũng không phải ngoại lệ. Để phát âm tự nhiên và "nuột" hơn, mình bắt đầu từ những câu ngắn, đơn giản trên TV, kiểu như "Coming up next on Disney Channel!", "Exclusively on HBO", và bắt chước thật giống về phát âm và ngữ điệu. Sau khi thành thạo các câu ngắn thế này, mình luyện tập giao tiếp thật nhiều. Tất nhiên, thỉnh thoảng sẽ vẫn có những chỗ bị "gượng", nhưng Fluency không thể có được trong ngày một ngày hai. 16 Bạn gợi ý chỉ nghe những gì có phụ đề tiếng Anh nhưng tại sao có nhiều cao thủ Listening khác lại khuyên xem phim bỏ phụ đề luôn cho quen với tiếng Anh. Liệu hai lời khuyên này có mâu thuẫn nhau không? Thực ra, 2 lời khuyên này bổ sung cho nhau, chỉ là tuỳ vào trình độ hiện tại của bạn. Với những bạn nghe chưa được liền mạch hoặc ngữ pháp yếu, các bạn nên xem sub để học thêm về các cụm từ quen thuộc cũng như củng cố về ngữ pháp. Khi bạn xem sub đã thấy quen thuộc, bạn có thể bắt đầu tập "cai" sub. Lúc này, bạn đã biết hầu hết các ngôn ngữ thông dụng, và bây giờ bạn chỉ luyện để nghe được những ngôn ngữ mình đã biết. Chúng ta hầu như không học được gì từ việc nghe những ngôn ngữ hoàn toàn mới, chưa gặp bao giờ. Bạn có nói đến việc đọc truyện tranh, đây là cách tiếp cận rất hay, bạn có thể nêu một vài tên truyện tranh bạn đã đọc? Ở Việt Nam thì các bạn có thể tìm bộ truyện này ở đâu? Mình hay đọc các truyện manga tình củm, sến súa :"> Mình hay đọc các truyện manga tình củm, sến súa :"> Mình bắt đầu với Suzuka (2 bạn học sinh chơi điền kinh xong thích nhau), sau đó tới Kimi no Iru Machi (cùng tác giả: bạn nữ tới ở nhờ nhà bạn nam xong thích nhau) và Ichigo 100% (tình tay 4 học sinh, rất gay cấn). Tất nhiên, các bộ truyện classic như Naruto, Doraemon và Dragon Ball (7 viên ngọc rồng) cũng là một điểm bắt đầu tốt. Sau khi đọc xong mỗi bộ truyện, các bạn sẽ cải thiện tốc độ đọc đáng kể và tích luỹ được nhiều ngôn ngữ nói hữu dụng ^^ Bạn có khuyên các bạn học viên ‘mất gốc’ là học ngữ pháp trước, nhưng các bạn học viên lại có một vấn đề là ‘Em thấy rất nản khi học ngữ pháp vì học trước quên sau và bản thân việc học này cực kỳ boring,’ bạn có phương pháp nào khiến việc học ngữ pháp trở nên thú vị hơn không? Phần lớn những bạn học ngữ pháp cảm thấy nản là vì tự học, hoặc lại phải học kiến thức nhai đi nhai lại trong 12 năm học phổ thông. Theo mình, bạn có thể đi học để có thêm động lực - một giáo viên giỏi sẽ biến những kiến thức ngữ pháp khô khan thành những bài giảng sống động, có liên quan. Nếu tự học, bạn có thể học những sách ngữ pháp + từ vựng kết hợp với đa dạng các dạng bài tập để đỡ nhàm. Sách Destination B1 và B2 là một điểm bắt đầu tốt. Cũng có thể bạn học ngữ pháp cảm thấy boring vì bạn đã tương đối chắc rồi. Nếu như vậy, bạn hãy tự tin triển việc học kỹ năng luôn ^^ Đạt được thành tích 9.0 IELTS Overall rồi nhưng bạn vẫn dự định thi lại và thi lại, tại sao vậy? Núi cao vẫn có núi cao hơn. Mình có rất nhiều tấm gương mình ngưỡng mộ, những con người mà mình luôn đuổi theo. Việc thi lại là cơ hội để mình luôn cố gắng nâng cao trình độ. Hơn nữa, mình đi thi để update xu hướng ra đề để giúp các bạn học sinh nâng cao điểm số. Cuối cùng, cảm giác thầy trò dắt tay nhau đi thi vui lắm ^^. 17 Lộ trình học Nghe cho người mất gốc Nếu bạn đang hoang mang và khổ sở vì mỗi lần nghe là một lần…điếc đặc, bài viết này dành cho bạn. Nếu bạn cứ cày đề mà điểm Nghe vẫn dậm chân tại chỗ, bài viết này dành cho bạn. Nếu bạn đang muốn mở cửa cả một trời âm nhạc và phim ảnh US-UK, bài viết này dành cho bạn. Tài liệu nghe phù hợp trình độ Nếu chưa học nghe bao giờ mà bạn bập vào IELTS Listening ngay thì đừng hỏi tại sao mình lại khóc. Điều này chẳng có gì khó hiểu cả; cứ tưởng tượng một ông Tây vừa tập tọe tiếng Việt vỡ lòng mà bắt phải nghe tiếng Huế hay Quảng Nam vậy. Mình là người Việt, mình nghe nhiều khi còn không nổi, nói gì đến Tây. (Ví dụ này không đúng lắm nhưng cứ vậy đi, cho dễ hình dung.) Tài liệu phù hợp với trình độ sẽ giúp bạn có được sự tự tin và vui sướng khi ôn luyện; quan trọng hơn, nó sẽ giúp bạn xóa tan sự căng thẳng và lo lắng, trở ngại lớn nhất khi học nghe. Mình rất may mắn khi bắt đầu ôn luyện Listening với những bộ sách được phát hành bởi cùng một nhà xuất bản Cambridge. Vì thế, lộ trình này giống như một con đường cao tốc dẫn thẳng tới bài thi IELTS vậy. Cambridge Examinations là tổ chức ra đề thi IELTS chính thức nên những bộ sách của Cambridge là một bước chạy đà tuyệt vời cho kỳ thi IELTS. Dưới đây là lộ trình từ thấp đến cao với bộ sách Cambridge English, có quy đổi ra thang điểm IELTS. Bộ sách Cambridge English Quy đổi IELTS Cambridge English: Key (KET) ≤ 4.0 Cambridge English: Preliminary (PET) 4.0-6.0 Cambridge English: First (FCE) 6.0-7.5 Cambridge English: IELTS N.A Link download: sẽ sớm được chia sẻ thêm trong các post sau. 18 Thư giãn, thư giãn và thư giãn Căng thẳng là kẻ thù số 1 của đôi tai. Khi bạn căng thẳng, đôi tai sẽ ù đi và đóng lại trước âm thanh. Trong phòng thi, đôi tai ù đặc sẽ khiến bạn càng nghe càng không hiểu gì, lỡ câu 1, rồi lại lỡ câu 2, dẫn đến hiệu ứng domino – đổ vỡ hàng loạt. Vì vậy, mấu chốt của việc nghe tốt là làm sao loại bỏ hoàn toàn sự căng thẳng. Tuy nhiên, cũng giống như mọi việc trên đời, nói thì dễ còn làm mới khó. Và nếu không hiểu bản chất thì bạn rất khó trị bệnh tận gốc; hãy đọc phần phân tích tiếp theo về bản chất vấn đề và tìm ra phương pháp điều trị dứt điểm căn bệnh căng thẳng. ‘Không hiểu gì’ khi Nghe là điều bình thường Nếu bạn không làm quen với cảm giác ‘không hiểu gì’ khi nghe, bạn sẽ không thể giải quyết bài toán tâm lý. Cảm giác ‘không hiểu gì’ khi nghe là một điều tự nhiên – không chấp nhận điều đó cũng đồng nghĩa với việc bạn đang không thuận theo tự nhiên, mà phàm cái gì trái với tự nhiên thì thường rất khó sống. Chúng ta có thể giải thích cảm giác ‘không hiểu gì’ khi nghe một cách khoa học dựa vào 3 loại tốc độ: tốc độ ánh sáng, tốc độ âm thanh và tốc độ tư duy. Theo đó, tốc độ ánh sáng luôn nhanh hơn tốc độ âm thanh và tốc độ âm thanh thì thường nhanh hơn tốc độ tư duy. Điều này lý giải tại sao chúng ta nhìn thấy rồi mới nghe thấy; nhưng nhìn thấy và nghe thấy không có nghĩa là bạn sẽ hiểu, bởi tốc độ tư duy luôn chậm hơn. Phân tích trên đã mang đến một giải pháp: để nghe kịp và nghe hiểu, chúng ta sẽ cần phải làm sao để đẩy nhanh tốc độ tư duy, rút ngắn khoảng cách với tốc độ nghe nhìn. Để nâng tốc độ tư duy, bạn sẽ cần phải chú ý những điều sau: ∙ Phát âm chuẩn: để nhận biết âm thanh ∙ Kiến thức nền: bao gồm kiến thức từ vựng, ngữ pháp và hiểu biết chung: để chuyển từ nhận biết âm thanh sang nhận biết ý nghĩa Nếu không có kiến thức nền, bạn không hiểu được nội dung dù có nghe thấy hết. Bản thân mình đã trải qua một cuộc ‘tra tấn’ âm thanh khi phiên dịch cho một nghệ sỹ Đức (nói tiếng Anh). Nghệ sỹ này từ chối cung cấp các tài liệu giới thiệu tác phẩm cũng như không trò chuyện trước với mình về tác phẩm của anh ta; khi vào cuộc, mình đã lâm vào tình trạng ‘tê liệt’ khi không hiểu và không thể dịch – mặc dù toàn bộ từ vựng mà nghệ sỹ này sử dụng mình đều biết. Vậy đấy, nếu bạn chưa thực sự đầu tư cho phát âm và còn phát âm sai nhiều, nếu bạn chưa chăm chỉ học từ vựng và vốn từ vựng yếu, việc bạn nghe mà ‘không hiểu gì’ là rất bình thường, hãy chấp nhận điều đó để tiến bộ và để thanh thản còn làm việc khác. Việc khác là việc gì, xin mời bạn lại tiếp tục. Non-stop listening just for…FUN Nếu như việc ôn luyện chỉ quanh quẩn với mấy bộ đề thì bạn hãy yên tâm rằng việc đó sẽ cực chán và cũng không giúp bạn tiến bộ đâu. Chính yếu tố FUN (vui vẻ) mới giúp bạn biến việc ôn luyện từ nhiệm vụ thành nhu cầu. Nhu cầu tự thân sẽ khiến bạn hoàn thành được một khối lượng bài nghe lớn mà không cần gắng sức; trái lại, bạn lại cảm thấy tràn đầy năng lượng và niềm vui. Từ khóa thứ hai cần lưu ý trong bài tập này là ‘non-stop’ (không dừng lại). Điều này có nghĩa là bạn cần nghe hàng ngày và không được dừng lại – việc này đồng nghĩa với việc bạn được sống trong một môi trường ‘xì xồ’ bản ngữ mà chẳng phải đi đâu cả. Vậy làm bài tập này như thế nào đây? YouTube và Facebook là cả thế giới, và bạn cần sống trong thế giới đó hàng ngày mà thôi. Dưới đây là một số kênh YouTube cực kỳ hay mà bạn nên subscribe (đăng ký thành viên) để theo dõi hàng ngày. YOUTUBE ENGLISH ∙ Dưới đây là 2 kênh học tiếng Anh cực kỳ hiệu quả và chính thống của Hội đồng Anh và BBC trên YouTube, bạn hãy đăng ký thành viên và theo dõi hàng ngày. ∙ British Council | LearnEnglish ∙ BBC Learning English 19 YOUTUBE GENERAL Music: bạn cứ gõ chữ Music vào YouTube là ra trang này. Nghe nhạc Âu Mỹ là cách cải thiện kỹ năng Nghe một cách tự nhiên và ‘lầy’ nhất. Đơn giản là bởi có khi bạn chẳng cần phải biết tí tiếng Anh nào để thấy rằng: Ồ, bài hát (tiếng Anh) này hay quá. Cập nhật nhạc Âu Mỹ cũng là cách tốt nhất và dễ nhất để bạn không bị trở nên ‘cổ xưa.’ http://www.ted.com/: đây là trang đỉnh cao rồi, không cần phải giới thiệu nhiều. https://www.youtube.com/user/NationalGeographic: clips ngắn, đa dạng và sinh động về thiên nhiên, khoa học, xã hội. Nội dung rất hay và thời lượng ngắn gọn. https://www.youtube.com/user/TLC: clips ngắn và đa dạng về đời sống, gia đình. Nội dung rất hay và ngắn gọn. https://www.youtube.com/user/CNN: Tin tức thế giới, đa dạng và hay FACEBOOK Channel 4 News, CNN: những đoạn tin tức ngắn và có phụ đề, rất dễ xem Khi thực hiện bài tập này, bạn cần lưu ý làm theo những chỉ dẫn sau đây để việc học được bền vững và hiệu quả: 1. Mục tiêu của bài thực hành là vui vẻ và thư giãn, hãy lựa chọn những gì bạn muốn xem và khiến bạn vui. 2. Hãy xem hình và nghe tiếng – đừng bắt bản thân phải cúi gằm mặt trong khi trước mắt bạn là những video cực kỳ vui nhộn và thú vị. 3. Phụ đề hữu ích đấy, nhưng đừng nhìn phụ đề vội, hãy cứ xem hình đoán tiếng trước. 4. Hãy lựa chọn những video ngắn – những clips dài có thể khiến bạn mệt và khiến bài thực hành mất vui. Mục tiêu của bài thực hành này là để bạn quen với việc ‘không hiểu gì;’ vì thế, hãy thả lỏng đầu óc hết sức có thể. Xem phim không phụ đề (phù hợp khi bạn đã đạt 6.5 Overall) Xem phim tiếng Anh không phụ đề là một trang mới trong cuộc đời học tiếng Anh của bạn (như đã từng xảy ra với mình). Đây sẽ là bài tập đỉnh cao giúp bạn master kỹ năng nghe mà cần hiểu gì. Nói nghe thì ngu nhưng mà có cơ sở khoa học nhé. Xem phim không phụ đề sẽ giúp bạn ngấm được bản chất của tiếng Anh về mặt sound wave (sóng âm). Khác với ngữ điệu đều đều của tiếng Việt (miền Bắc), tiếng Anh ngôn ngữ nói là những đợt sóng to nhỏ khác nhau; trong đó, đỉnh sóng là những từ vựng quan trọng mà người nói muốn nhấn mạnh, còn bên dưới là những từ vựng khác không quan trọng bằng và được nói nhỏ hơn, nhanh hơn. Khi bạn không có một sự trợ giúp nào từ phụ đề, bạn sẽ dồn toàn bộ sự tập trung của mình vào đôi mắt và đôi tai, giúp cho tai và mắt của bạn hoạt động tốt hơn và tinh hơn. Khi đó, bạn sẽ tối ưu hóa được hiện tượng lưu thanh, tức là âm thanh chưa mất đi ngay sau khi bạn nghe thấy mà nó còn ở lại trong một khoảng thời gian nữa. Đây sẽ là điểm đột phá khiến bạn bước từ việc học tiếng Anh sang dùng tiếng Anh. Sau tất cả…: Miêu tả quy trình ôn luyện a-z Sau tất cả, việc bạn làm gì sau khi hoàn thành bài test mới quyết định bạn có lên trình hay không. Và đây là thứ đã giúp mình từ chỗ ‘không nghe thấy một cái gì’ đạt 8.5 Listening. 1. Không chạy theo thành tích – bạn làm bao nhiêu tests không quan trọng bằng việc bạn làm kỹ và thực sự ngấm được bao tests. 2. Khi nghe, đánh dấu thật nhanh những câu mình không chắc. Nghe xong, ‘không bao giờ’ giở Đáp án (Key) ra ngay mà tự mình tìm đáp án trước đã. 3. Khi tự nghe lại để tìm đáp án, hãy ưu tiên những chỗ không tìm thấy đáp án khi nghe lần đầu và những câu đã có đáp án nhưng không chắc chắn đã đánh dấu. Mình nghe những chỗ này cho đến 20 khi tìm ra đáp án thì thôi, nhưng không nghe nhiều đến mức nhàm và sợ (thường thì mình sẽ move on sau khoảng 3-5 lần replays). 4. Sau đó, mình sẽ kiểm tra đáp án – đánh dấu những câu sai. ‘Vẫn không dùng’ transcript, mình sẽ nghe lại để tự mình tìm ra lý do sai. 5. Rồi mình giở transcript ra và đọc nó như một bài reading. Khi đọc, mình dùng từ điển để hiểu everything. Lúc này, tạm thời mình quên việc nghe đi. 6. Sau khi đọc transcript xong, mình chọn nghe lại 1 bài khó nhất. Khi nghe lại, mình không đọc transcript mà cứ để đầu óc thư giãn theo dòng chảy âm thanh. Mình cũng không cố nhớ lại nội dung transcript, tất cả ưu tiên dành cho việc thả lỏng đầu óc và để âm thanh cuốn đi, không hiểu cũng chẳng sao. 7. Trong bài khó nhất này, mình chọn ra 3 chỗ khó nhất để nghe lại và chép lại theo âm thanh lưu giữ. Khi chép lại, mình có thể sẽ quên chỗ này chỗ kia, chẳng sao cả - càng tốt vì lúc đó mình sẽ vận dụng tư duy, từ vựng và ngữ pháp để viết thành câu hoàn chỉnh. 8. Sau đó, mình so lại với transcript. Đây là bài tập này là ‘thập toàn đại bổ’ – rèn hiện tượng lưu thanh và giúp củng cố vốn ngữ pháp và từ vựng. 9. Mình không chép chính tả quá dài vì mình biết việc đó chán, lâu và không hiệu quả. 10. Xong xuôi, mình sẽ ghi lại những cụm diễn đạt hay và những từ vựng phát âm sai. Mình không phụ thuộc vào trí nhớ vì mình biết trí nhớ của mình luôn phản bội mình. 11. Kết thúc bài học, mình sẽ ghi lại khoảng 2 câu để luyện phát âm. Với 2 câu này, trước tiên, mình sẽ tra từ điển để biết chính xác cách đọc của từng từ. Rồi mình tưởng tượng xem 2 câu này sẽ được đọc như thế nào. Hãy nhớ, đừng đọc vội, tưởng tượng và hình dung ra âm thanh đã. Tưởng tượng xong, mình sẽ đọc diễn cảm, mình có thể ghi âm lại phần đọc này. Mình chẳng cần đọc nhanh, quan trọng là phải có cảm nhận và có nhấn nhá lên những từ vựng quan trọng. Và mình mở lại đoạn băng xem 2 câu này được nói thế nào. Lâu dần, mình sẽ ngấm được ngữ điệu của tiếng Anh, thứ khó nhất và khác nhất với tiếng mẹ đẻ của mình. Phù ù ù, xong bài rồi, đi chơi thôi! Lưu ý: Các bạn cũng thấy có rất nhiều bước để làm bài Listening bài bản. Lời khuyên là các bước trên vào cùng một buổi – hãy chia nhỏ chúng ra để làm. Cố quá và Quá cố: đừng đuổi theo âm thanh Đuổi theo âm thanh là một thói quen dễ mắc nhất đối với thí sinh khi làm bài Nghe. Hiện tượng này xảy ra khi bạn bỏ lỡ một câu và cố gắng nhớ lại xem mình vừa nghe cái gì. Kết quả là bạn vừa không nhớ được câu đã qua mà lại thường sẽ bỏ lỡ hàng loạt câu sắp tới, vì vậy, càng cố lại càng chết. Nếu như với các kỹ năng Đọc, Nói và Viết, bạn ít nhiều cũng có một chút tâm thế chủ động, đọc đoạn này trước, đọc đoạn kia sau, v.v. Còn Nghe là kỹ năng bạn hoàn toàn bị động và bị cuốn đi theo đoạn băng. Vì vậy, để thuận theo tự nhiên, bạn cần thả lỏng hoàn toàn và thụ động hoàn toàn để đoạn băng cuốn đi. Thế nhé, bài học đầu tiên là thả lỏng thư giãn và let it go! Chép chính tả hay Không chép chính tả Chép chính tả là một bước quan trọng trong quá trình ôn luyện Nghe, nhưng việc này ít khi được giải thích khoa học và hướng dẫn chi tiết nên học viên hay mệt và nản nếu làm sai cách (như chọn đoạn chép quá dài). 21 Việc chép chính tả đúng rất hiệu quả vì nó giúp người học luyện tập tổng hợp nhiều kỹ năng: lưu thanh, ghi chép nhanh (note-taking), từ vựng và ngữ pháp. Nền tảng của việc chép chính tả là hiểu – hiểu nghĩa, hiểu từ vựng và ngữ pháp; lúc đó, việc chép lại của bạn thực ra là để vận dụng vốn từ vựng, ngữ pháp và hiểu biết chung để tạo ra một câu hoàn chỉnh, chứ không phải là nghe từng từ đơn lẻ. Hãy xem ví dụ dưới đây: Câu gốc: Hurwitz said she got lost in the moment even though she had helped to craft the words. Câu nghe được: Hughwitz said she…lost….moment even though she…help…craft the words. ( Câu chép lại: Hughwitz said she got lost at the moment even though she did help to craft the words. | Lưu ý: Hughwitz là tên riêng nên bạn không cần phải bận tâm nhiều, tên riêng trong tiếng Anh thì bạn sẽ cần được đánh vần mới viết đúng được. Như vậy, ví dụ trên đã cho thấy việc chép chính tả bản chất là để bạn vận dụng khả năng từ vựng và ngữ pháp để hoàn thiện những âm thanh lưu lại được trong đầu. Sản phẩm cuối cùng phải là một câu hoàn chỉnh và hợp lý về mặt ý nghĩa. Nếu bạn còn băn khoăn về phương pháp nghe chép chính tả của mình đã đúng cách hay chưa, dưới đây là một checklist để bạn kiểm tra nhé. 1. Độ dài: từ 30 giây đến 1 phút – nếu dài hơn, việc chép chính tả sẽ rất mệt và bạn không nghe kỹ được. 2. Bạn cần hiểu đã, không hiểu thì hãy thử đoán nghĩa đã – đừng lao vào viết khi chưa hiểu; làm như thế phí công mà thôi. 3. Khi viết chính tả, bạn cần vận dụng vốn từ vựng, ngữ pháp để ‘điền vào chỗ trống’ – những chữ bị rơi rụng trong quá trình bạn nghe đến lúc bạn chép lại. 4. Hãy nghe 1 câu rồi viết lại, thay vì cắt nhỏ từng từ ra nghe – việc này sẽ giúp bạn ôn luyện khả năng lưu thanh cũng như bắt buộc đầu óc của bạn phải làm việc với từ vựng và ngữ pháp để tạo thành một câu có nghĩa. 5. Câu chép lại của bạn phải có nghĩa và nghĩa hợp lý thay vì chỉ là những từ lẻ tẻ chắp vá. 22 Epic Reads Đây là những bài viết hay nhất và trang bị những kiến thức bổ ích cho giới trẻ mình đọc và lọc ra từ hơn 600 trang báo và tạp chí đã đọc trong năm 2016. Hãy bắt đầu với ‘Thời điểm tốt nhất để hành động là ngay bây giờ’ rồi đi tiếp để tìm hiểu tại sao ‘đọc chậm’ không phải là một cái tội; trái lại, ‘đọc chậm’ lại là một phẩm chất quý báu trong thời đại mọi thứ đang đi với tốc độ tên lửa ngày nay. Sau khi đã hiểu về quy tắc đọc, Bill Gates sẽ dẫn dắt bạn qua những cuốn sách hay nhất năm 2016 và Harvard sẽ mách bạn 5 cuốn sách nằm trong danh sách những cuốn sách ‘phải đọc’ của sinh viên Harvard Business School – một trong những trường kinh doanh tốt nhất thế giới. Mùa hè sắp đến, bạn sẽ muốn nghe lời khuyên về công việc part-time nên lựa chọn để thành công về sau qua bài viết ‘Thanh niên thì phải làm thêm, mà càng khổ càng tốt!’. Và hãy đọc kỹ 17 thói quen xấu cần bỏ vì nó ảnh hưởng tới chính bạn. Phần cuối mình dành cho ba đất nước mình có sự quan tâm đặc biệt. Nếu như Nhật Bản và Đức mang đến những bài học về kỷ luật và tiết kiệm thì Trung Quốc lại cho cả thế giới biết về cách họ trở thành một cường quốc ‘sao chép’ như thế nào. Mình không thích Trung Quốc nhưng mình lựa chọn bài viết này, hãy đọc để hiểu tại sao. Lưu ý: hãy đọc và sử dụng từ điển Cambridge (http://dictionary.cambridge.org/) thật chăm chỉ để hiểu thực sự. Nếu không hiểu, hãy hỏi trên group này hoặc gửi câu hỏi của bạn qua Comments. 1. The Best Time to Take Action Is Now 2. If you want to get smarter, speed-reading is worse than not reading at all 3. These are the best books Bill Gates read in 2016 4. 5 Must-Read Books That Are Required Reading at Harvard Business School 5. School of life: Teens should have summer jobs, the less glamorous the better 6. 17 Bad Habits That Can Make Millennials Look Really Unprofessional 7. 10 distinctive features of the Japanese education system that made this nation the envy of the world 8. Why Germans pay cash for almost everything 9. Double trouble: Your brilliant Kickstarter idea could be on sale in China before you’ve even finished funding it 23 The Best Time to Take Action Is Now Jeremy Ellens, Co-founder of Yazamo "Inaction breeds doubt and fear. Action breeds confidence and courage." -- Dale Carnegie I’ve thought a lot about this quote recently. Have you ever looked back on the past few months or years and thought, “Man, if only I really committed to doing ________. Things would be so much different right now.” Maybe it was finally taking massive action on hiring that personal trainer and learning how to eat clean. Imagine if you had started that habit three years ago, and you looked back knowing that you did the best you could, and that resulted now in being in the best shape of your life. You don’t get sick or injured as often. You have incredible energy in everything that you do. Your partner finds you incredibly desirable, and you’ve inspired the loved ones around you to take better care of themselves. Maybe you look back and wish that you had taking massive action to read a book every two weeks. Imagine how much you would have learned and grown from that experience. They say that any problem you are going through now has already been solved or written down. Imagine the confidence and capabilities you would have if over the past three years, you had read over 300 books. For the entrepreneurs reading this, maybe you look back and think -- if only I had taken massive action on growing my following, how different things would be today. If only I had started three years ago. Instead of reaching 4,000 people a week, you were able to reach 400,000 people a week. Imagine the momentum and massive shift that would create in your business and the world. Imagine the impact you would be having. Often times, there is so much to do, and we have so many great ideas, that we struggle to take massive action on any of them. Maybe we think that we can’t move forward with something without it being absolutely perfect. Our inaction creates doubt and uncertainty. We begin to listen to others about why something won’t work. The voice in our head starts to become a breeding ground for doubt, fear and uncertainty. We’re too afraid of focusing on the wrong thing or worry what will happen if we fail. Sometimes this goes on for months or years, and we end up not really accomplishing anything -- because we feel paralyzed. Mark Zuckerberg once said, “The biggest risk is not taking any risk. In a world that’s changing really quickly, the only strategy that is guaranteed to fail is not taking any risks.” One of the core values that has really grown stronger for me over the past few years is the idea of failure. A while back, I read the book The Lean Startup and it has been one of the greatest books I’ve read, because it instilled this principle in me to take action quickly -- and then look for the learning opportunity. Forget about being perfect. Forget about failing. Learn -- it builds confidence and courage. Have something to look back on three years from today, so you can say to yourself, “I’m so glad I took massive action on __________.” I'll leave you with one of my favorite Chinese Proverbs: “The best time to plant a tree was 20 years ago. But the second best time is today.” Now go out and get busy! 24 If you want to get smarter, speed-reading is worse than not reading at all Shane Parrish Stop trying to read fast, and focus on reading well. (Unsplash/CC 0) We all know that reading is important. But we’re also busy. So we try to optimize by reading more quickly. And in this way, we miss the point of reading entirely. I’ve noticed this tendency since I began posting about what I learn from reading over 100 books a year. One of the most frequent questions I get is about how to read faster. Inevitably this request includes a link to a book, “scientific article,” or random blog post declaring that there’s a way to read 10 times faster. But if you care about more than bragging rights, the point of books isn’t how fast you read, or even how much you read. It’s reading for deep understanding. A good book, like a good meal or a great vacation, is something you shouldn’t want to end. You’re not rushing to the finish. Instead, you’re totally immersed in the experience;  you want it to last forever. Reading is supposed to take some time. Moreover, while reading is the key to getting smarter, speed-reading is really just a fancy way of fooling yourself into thinking you’re learning something. In reality, you’re just turning pages quickly. A May 2016 review of studies on speed-reading, published in Psychological Science in the Public Interest, reported, “there is a trade-off between speed and accuracy. It is unlikely that readers will be able to double or triple their reading speeds (e.g., from around 250 to 500–750 words per minute) while still being able to understand the text as well as if they read at normal speed.” If you’re reading fast, you’re not engaging in critical thinking. You’re not making connections between Infinite Jest and other post-modern texts; you’re not challenging a historian’s version of the American Revolution. You’re not having a conversation with the author. And if you’re not doing the work, you’re only walking away with surface knowledge. Reading should be mentally demanding. As Alexander Pope once wrote, “A little learning is a dangerous thing; drink deep, or taste not the Pierian spring; there shallow draughts intoxicate the brain, and drinking largely sobers us again.” I’d even go so far as to say that reading fast is worse than not reading at all. That’s because speed-reading gives you two things that should never mix: superficial knowledge and overconfidence. That’s a recipe for really bad decisions. And bad decisions, in turn, reduce the amount of free time we have, because we have to run around fixing all of our mistakes. When you think about it, a lot of people spend their days correcting their poor initial decisions. This gives you even less time to read. Whoops. Here’s the good news: you can find the time to read deeply. John Wooden, the Hall of Fame basketball coach, has a saying I love: “If you don’t have time to do it right, when will you have time to do it over?” That said, finding time to read is simple, but not easy. So focus on a system of reading that enables you to not only read for understanding and knowledge, but that allows for large blocks of uninterrupted time. Set 25 aside an hour in the morning or evening, or during your lunch break. Block out your weekend mornings. Don’t dabble—dive in. As you engage in deep reading, you’ll steadily build your knowledge of the world. Knowledge, in turn, allows you to read a little bit faster naturally, with true comprehension and retention. It also teaches you which books aren’t worth your time, since they’re just re-hashing old ideas and offer little value. Hone your radar for a great book, be a little ruthless about culling the weak, and you won’t ever waste time reading. So in the months ahead, don’t worry about how many books you’re reading. Instead, focus on how much time you’re devoting to them. If you want to work smarter and not harder, join over 100,000 others and subscribe to The Brain Food Newsletter. You can follow Shane on Twitterand Facebook, and read more of his work at Farnam Street. Learn how to write for Quartz Ideas. We welcome your comments at [email protected]. 26 These are the best books Bill Gates read in 2016 Thu Huong Ha, an executive producer of the annual TEDxNewYork conference Genes and shoes. (Courtesy Gates Notes) The world’s richest man is studying up on tennis and electrical grids this year. Bill Gates, philanthropist and cofounder of Microsoft, has kept up his reading and book reviewing. Today he released an annotated list of his favorite books from 2016. They include David Foster Wallace’s essays on tennis, and an argument for cooperative political leaders. Writes Gates, “They all dropped me down a rabbit hole of unexpected insights and pleasures.” See the titles chosen this year by Gates, with some notes from the voracious reader: String Theory, by David Foster Wallace Gates says he’s on a “big Wallace kick” right now. He jokes that the late writer’s collection of essays “will make you look super smart” on a train or plane, as you’ll appear to be reading about physics, even when you’re reading about tennis. Writes Gates: As much as I loved the book for its insights on the game, I loved it just as much for the writing itself. I now understand why people talk about David Foster Wallace with the same kind of awe that tennis fans use to talk about a Roger Federer or Serena Williams. Wallace’s ability to use language is mind-blowing. He’s an artist who approaches a canvas with the exact same oil paints everyone before him has used and then applies them in breathtaking new and creative ways. Gates says he’s on a “big Wallace kick” right now (though admits he still hasn’t gotten through Infinite Jest.) Shoe Dog, by Phil Knight 27 Phil Knight recalls how, newly out of business school, he borrowed $50 from his father to start the company that would become Nike. It’s an “honest reminder” of the messiness and mistakes required for success in business, Gates says, praising Knight for his vulnerability and frankness: …Knight opens up in a way few CEOs are willing to do. He’s incredibly tough on himself and his failings. He doesn’t fit the mold of the bold, dashing entrepreneur. He’s shy, introverted, and often insecure. He’s given to nervous ticks –snapping rubber bands on his wrist and hugging himself when stressed in business negotiations. The Myth of the Strong Leader, by Archie Brown Political scientist Archie Brown challenges the idea that those with the most dominant ways of speaking make good leaders, and puts forth an argument for cooperative figures of power. Writes Gates, “Brown could not have predicted how resonant his book would become in 2016.” He says: Whereas most books about political leadership are chronologies, mapping the rise and fall of leaders over time, this one is more of a taxonomy. Brown takes a deep look at the traits and tendencies leaders exhibit, and the categories they fall into, as a way of understanding the egos, motivations, and behaviors responsible for so much progress, and so much suffering, in the world. Throughout, he presents a new way to think about today’s challenges – and the people we entrust with solving them. The Gene: An Intimate History, by Siddhartha Mukherjee New genome-editing tools are technologically incredible and ethically flummoxing. Gates turns to oncologist Siddhartha Mukherjee’s book for a guide to the context of the gene. He writes of his favorite section, “Post Genome: The Genetics of Fate and Future”: Within 10 years, it will be possible for clinicians to use genome editing to help people with diseases caused by a single faulty gene, such as cystic fibrosis—an unquestionably ethical use of this new technology. But what about making the repair in egg or sperm cells to save people from developing these diseases later in life? This form of therapy could be highly effective, but it would mean that children born from these sperm or eggs would pass along their genetically modified genomes to their own children—altering the human germ line and crossing an ethical Rubicon. The Grid: The Fraying Wires Between Americans and Our Energy Future by Gretchen Bakke Cultural anthropologist Gretchen Bakke reimagines the US’s electrical grid for contemporary values and with new energy sources in mind. Writes Gates: Even if you have never given a moment’s thought to how electricity reaches your outlets, I think this book would convince you that the electrical grid is one of the greatest engineering wonders of the modern world. I think you would also come to see why modernizing the grid is so complex and so critical for building our clean-energy future. 28 5 Must-Read Books That Are Required Reading at Harvard Business School Jessica Stillman Don't have time and money for an MBA? Try this workaround. Getting an MBA at Harvard will currently cost you two years of your life and a little over $150,000. That's a little rich for a lot of folks. But thankfully, while there's no way to replicate the connections you'd get from actually attending, there are plenty of workarounds to help you learn a bunch of the wisdom that comes with a top-tier MBA at a tiny fraction of the cost. Alumni have written up their top takeaways from the experience, free online options are available, or you could shell out a much smaller amount for an online programthat ends in a credential. Finally, thanks to the HubSpot blog there's now one more option -- just pick up the same books that Harvard MBA students are required to read. In a useful post, writer Lauren Hintz lists some of the most fascinating books she found in Harvard MBA syllabi so you can nourish your brain with the same material as some of the nation's brightest business students. Here's a small sampling: 1. True North: Discover Your Authentic Leadership Who better to ask what it really takes to steer an organization than 125 of the world's top leaders? In True North, former Medtronic CEO Bill George mines the best leadership minds and boils down their wisdom into five steps to authentic leadership. 2. The Money of Invention: How Venture Capital Creates New Wealth "This practical guide is written by two industry experts (Paul A. Gompers and Josh Lerner) about the problems entrepreneurs encounter when securing financing, and how the venture capital model can help businesspeople to resolve those issues," explains Hintz. 3. Many Unhappy Returns: One Man's Quest to Turn Around the Most Unpopular Organization In America Talk about difficult jobs! This book chronicles the efforts of newly installed IRS commissioner Charles O. Rossotti to turn around the public's perceptions and performance of his much loathed agency. If it was possible to pull that off, there's no such thing as a hopeless cause. 4. Unleashing Innovation: How Whirlpool Transformed an Industry Another dispatch from an unlikely organizational turnaround. In Unleashing Innovation, author Whirlpool VP Nancy Tennant Snyder explains how the company managed to improve margins, expand internationally, and become more innovative. 5. Scaling Up Excellence: Getting to More Without Settling for Less Stanford's Robert Sutton and Huggy Rao distilled 10 years of research into how organizations can scale successfully to write this bestseller, which Hintz notes is packed with interesting case studies. You can get the rest of the reading list here. MBAs, what's the single most valuable book you read at business school? Why? 29 School of life: Teens should have summer jobs, the less glamorous the better Jenny Anderson, the New York Times Taking applications. (Reuters/Cathal McNaughton) Well-off kids who don’t have to work or take care of a sibling during the summer can embark on elaborate journeys to find or foster their passion. They can volunteer for an HIV program in Africa, study health care in the Caribbean or immerse themselves in Mandarin in China. They can code at camp, hone up on Graph Theory and Combinatorics at Harvard or do an internship at the Stanford Medical School (beware: last year 1,300 kids applied for 70 spots.) Or, they could get a job. Not an internship at their uncle’s architecture firm, or a glorified filing job at their neighbor’s investment bank: jobs like scooping ice cream or flipping burgers, where no kid is too special, they actually earn money, and they get to see life through a radically different lens. “The lessons are huge,” said Richard Weissbourd, a lecturer and researcher at Harvard’s Graduate School of Education. “You see how hard people work, how rude and unthinking people can be to them.” “It’s a real lesson in how to treat people,” he added. Weissbourd, who wrote a report on how to change the college-admissions process to stem the insanity it breeds, said that many parents think that high-profile internships broaden horizons. Not so: “For many well off kids, we are narrowing their options,” he countered. “Those are the only jobs that are elevated as having meaning.” Will it help or hurt with colleges? Starting in high school, many parents wonder how to structure their kids’ summers. The iterations are endless: academic enrichment or sports? Music or animation? Hip hop or gaming? Should parents let kids free-range it, and take a break from their amped up school-year schedules? Or should they hone up on biochemistry while prepping for the SAT and practicing the oboe? And beneath all of that: What do colleges value? 30 “Colleges will forever find holding a job more attractive, and far sexier than going to Costa Rica to build houses and surf in the afternoons,” said Susan Warner, an independent college counselor in New York City. Irena Smith, a former Stanford admissions officer who now runs a private college-consulting practice in Palo Alto, recalled a student whose stand-out essay was about her summers working in fast-food. “Given the population of students I see, she probably shone like a diamond in the applicant pool at Harvard,” she told the Atlantic. The student was accepted at many Ivy League schools—not because of the job, but because of the way she viewed the world and captured it in her writing. But the job helped her develop the perspective. “Kids think summers are part of the community service Olympics, that it’s about finding a high-profile, impressive activity,” said Weissbourd. “That’s not what colleges care about.” Building character Colleges want kids who know who they are and what they want. Jobs can help with that. Michele Borba, author of Unselfie: Why Empathetic Kids Succeed in Our All-About Me World argues that empathy builds resilience, but that empathy is a verb, not a worksheet: we have to work for it. She interviewed 500 kids for her book to ask them what helped them most in becoming more empathetic—the majority reported it was exposure to different views. “We are more likely to empathize with those in our own social hub,” Borba said. More privileged kids live in more privileged hubs; the more exposure they get to differences, the better. “Exposure helps them see that others have the same feelings or likes or needs,” she said. Kids with jobs have benefits for parents too. Teens often hate parents’ rules. But good luck to them if they try to challenge, or defy a boss managing a large staff of people living on the minimum wage. “Any way you turn it, holding a job is one of the most important things an adolescent can do,” Warner said. They have to get up in the morning, manage their time and money, pay taxes, and be responsible to a schedule that neither kid nor parent designed. Another perk: they have to put away their phones. For all its merits. admissions officials are not seeing a surge in real-world summer job experience. Bruce Poch, the former dean of admissions at Pomona College told me here that his colleagues in the admissions office used to joke: “…that they were witnessing the ‘complete disappearance of summer jobs,’ especially among upper income applicants who opted for “decorative” internships at places like investment banks, where they could work with friends of their parents.” Instead of helping kids tailor the most impressive-sounding summer, maybe we should help them with a character-building one. “A service job is an opportunity for well-off kids to have exposure to something they won’t at any other time in their life,” said Harvard’s Weissbourd. And you don’t have to pay for it. 31 17 Bad Habits That Can Make Millennials Look Really Unprofessional Bill Murphy Jr., Executive Editor at TheMid.com Millennials, amirite? (Readers and leaders offer advice.) I asked hundreds of entrepreneurs and business leaders of all generations how they thought Millennials were doing at work. Maybe I shouldn't be surprised at the reaction. Let's just say they had a lot to say. So much in fact that I had to split their answers into two parts. Part 1 was an examination of the words, phrases, and speaking habits Millennials tend to use that come back to bite them (read it here, ICYMI). This is Part 2. 1. Not really understanding entrepreneurship. "Too many Millennials don't understand the difference between being an entrepreneur and doing something entrepreneurial. ... [W]e see so many stats about how many Millennials want to work for themselves someday because they've grown up in a time where the tech world has made them believe everyone can do everything. That's just not true. So what should they quit doing? They should quit thinking that working for themselves is the only way -- or even the best way -- to experience what it means to be entrepreneurial, make a big impact, and enact important change." --Mike Maughan, head of insights, Qualtrics 2. Acting overly entitled. This one is almost a cliche at this point, but we still hear about it. "The problem is, there's a correlation between self-motivation and self-entitlement, and a very thin line between confidence and arrogance. ... Millennials push themselves very hard, [and] their need for purpose causes a great deal of them to be intrinsically motivated. We just need to realize that sense self of purpose that we have CREATED for ourselves is not more important than anyone else's." --Reza Jafery, Casual Solutions LLC 3. Being overly certain. "We Millennials can be very confident, which can be electric and motivating to those around us--but only when it's actually authentic. Bottom line: If you don't know the answer to a question, don't pretend to be an expert. It's OK to be uncertain, and it's better to be honest about it rather than exude false certainty." 4. Lack of focus. "I'm a Millennial and I run a company where most of my staff consists of Millennials. The bad habit I'd like to mention is lack of focus due to constant distraction. Generation Y grew up in front of a TV, bombarded with new stimulus every 15 seconds. As a result, it's an uphill battle for many to regain the ability to retain focus for a long period of time. The web and mobile devices don't exactly help alleviate this habit either." --Orun Bhuiyan, co-founder, SEOcial 5. Only being out for themselves. "Leading today is all about creating true collaboration and teamwork. This is not a strength of Millennials. ... I see it often--great technical expertise but no idea how to relate to people. Maybe it is/was all those hours on their smart phones." --Lawrence Polsky, co-founder, Teams of Distinction 32 6. Refusing to pick up the telephone. "So much of business is still done by phone. ... You can't text a CEO to ask him to consider buying your product which you wrote as a string of emojis. Even if he thought it was a brilliant tactic, he'd likely pick up the phone to call you about it. Make sure you answer it and sound professional." --Meagan Nordmann, RiskSense 7. Inability to take or give criticism. "They are often afraid to hurt someone's feelings instead of spark progress. ... On the flipside, Millennials also need to better understand how to take criticism. If I were to tell the average Millennial that he or she just created something that was a good try, but no--they would likely be upset. ... Millennials are a sensitive generation, the most sensitive in history, and [they] need to work to be less petty when it comes to reacting to what is said to them." --Adam Lawrence, StrollingWild 8. Talking more than listening. "As a Millennial, our primary goal should be to ... learn as much as we can from other people. ... Not only that, if you want to build rapport with anyone, you need to show you're interested in what they have to say, and listening is an essential factor in developing rapport." --Sean Kim, CEO, Rype 9. Acting too cool to care. "I've come across quite a few younger people with the notion that 'not caring' is somehow super cool. I think it's impossible to be successful with this outlook. In my companies, really caring and giving it my all is a huge part of what allowed them to grow and succeed." --Louisa Levit, co-founder, Unexpected Ways and Reliable PSD 10. Freaking out when making mistakes. "I'm a Millennial, and my generation got gold stars for pretty much everything. Now we're in the working world where if you make a mistake and get called out for it, [it seems as if it's] almost a better idea to jump off a cliff than come into work tomorrow. Mistakes happen to everyone. ... They do not mean your career is over." --Heather Taylor, freelance writer 11. Too much multitasking. As a Millennial ... we think we are very efficient at multitasking, but being in business has taught me that it is not always right to multitask or to hop on new projects like a bunny." --Salman Aslam, CEO, Omnicore 12. Expecting too many perks. "Millennial candidates should forget what they see in the movies and read on social media, and focus on the career opportunity instead of the perks. If you don't work for a Silicon Valley tech giant, you probably won't have daily catered meals, a full-time barista, and free dry cleaning delivered to the office. Expecting (and asking for) those ... high-end perks can make a candidate seem out of touch and a potential prima donna." 33 --Lauren Bigelow, executive director, Accelerate Michigan Innovation Competition 13. Not properly owning their Millennial-ness. "Millennials should use their unique voices. Most of the consumer world is Millennial, and sharing the consumer's voice is valuable. However, you need to be articulate and crisp. Also, they should use the word 'awesome' in moderation. It's become the go-to Millennial phrase, but it's overused. Be youthful, but have a range of words that express excitement or pleasure." --April Masini, AskApril.com 14. Not being willing to take time to learn. "I have been hiring positions [and] the requirements [include] a real estate license and a three-month training period. ... No Millennial we've encountered wants to take their time to train through a process, [so] our most recent hire has been someone in the Baby Boomer generation." --Steven Clarke, Steven Clarke Real Estate 15. Not being able to disconnect. "Millennials make the best salespeople. ... They often don't see a hard line between their work and personal lives, which makes using social sites like Instagram and Twitter very effective for making business connections ... but this has also come at the cost of ever-important face-to-face meetings and networking. Millennials need to kick the habit of being tethered to their devices 24/7/365. There is something to be said for Millennials who know when to put down the smartphone and have an in-person conversation." --Adam Honig, co-founder and CEO, Spiro Technologies 16. Not reading things carefully. "It seems like 'TL;DR' ... has extended to things that only require scrolling slightly on a phone. ... We've had many issues with Millennials applying for jobs without reading [the job descriptions]. We've had them requesting more information on our apartment listings, even though the information they were requesting was right before their eyes." --Jeremy Schmidt, director of marketing, RentCollegePads.com 17. Not being present in conversations. "A common criticism of Millennials is that they are less likely to engage in face to face conversations in order to collaborate or problem solve, instead choosing social media, phone, or email. The consequence of this can be poorly developed social and communication skills, and a perception of rudeness and/or inconsiderate behavior." --Keith Fowler, Black Isle (Europe) Limited 34 10 distinctive features of the Japanese education system that made this nation the envy of the world Brightside.me Japanese people are known for their intelligence, strong health, politeness, and wellness. But why is this nation so unique and different from the rest of the world? We at Bright Sideseem to have found the answer: they have an incredibly cool education system! Manners before knowledge. © carlosbarria / reuters.com In Japanese schools, the students don’t take any exams until they reach grade four (the age of 10). They just take small tests. It is believed that the goal for the first 3 years of school is not to judge the child’s knowledge or learning, but to establish good manners and to develop their character. Children are taught to respect other people and to be gentle to animals and nature. They also learn how to be generous, compassionate, and empathetic. Besides this, the kids are taught qualities like grit, self-control, and justice. 35 The academic year starts on April 1st. © seejapan.co.uk While most schools and universities in the world begin their academic year in September or October, in Japan it is April that marks the start of the academic and business calendar.The first day of school often coincides with one of the most beautiful natural phenomena — the time of cherry blossom. The academic year is divided into 3 trimesters: April 1 — July 20, September 1 — December 26, and January 7 — March 25. Japanese students get 6 weeks of holidays during the summer. They also have two-week breaks in winter and spring. 36 Most Japanese schools do not employ janitors or custodians. The students clean their school themselves. © emaze.com In Japanese schools, students have to clean the classrooms, cafeterias, and even toilets all by themselves. When cleaning, students are divided into small groups and assigned tasks that rotate throughout the year. The Japanese education system believes that requiring students to clean up after themselves teaches them to work in a team and help each other.Besides, spending their own time and effort sweeping, mopping, and wiping makes kids respect their own work and the work of others. 37 In Japanese schools, school lunch is provided on a standardized menu and is eaten in the classroom. © treehugger.com The Japanese education system does its best to ensure that the students eat healthy and balanced meals. In public elementary and junior high schools, the lunch for students is cooked according to a standardized menu developed not only by qualified chefs but also by health care professionals. All classmates eat in their classroom together with the teacher. This helps build positive teacher-student relationships. 38 After-school workshops are very popular in Japan. © novakdjokovicfoundation In order to get into a good junior high school, most Japanese students enter a preparatory school or attend private after-school workshops. The classes in these schools are held in the evenings. Seeing groups of small kids returning from their extracurricular courses late in the evening is common in Japan. Japanese students have an 8-hour school day, but apart from that they study even during the holidays and on weekends. It’s no wonder that the students in this country almost never repeat grades in primary, lower secondary, or secondary school 39 Apart from traditional subjects, Japanese students also learn Japanese calligraphy and poetry. © midwestdojo.com Japanese calligraphy, or Shodo, involves dipping a bamboo brush in ink and using it to write hieroglyphs on rice paper. For Japanese people, Shodo is an art that is no less popular than traditional painting. Haiku, on the other hand, is a form of poetry that uses simple expressions to convey deep emotions to readers. Both classes teach children to respect their own culture and centuries-old traditions. 40 Nearly all students have to wear a school uniform. © japantimes.co.jp Almost all junior high schools require their students to wear school uniforms. While some schools have their own attire, traditional Japanese school uniform consists of a military style for boys and a sailor outfit for girls. The uniform policy is intended to remove social barriers among students and get them into a working mood. Besides, wearing school uniform helps to promote a sense of community among the children. 41 The school attendance rate in Japan is about 99.99%. © ajari / flickr.com Probably all of us have played truant at least once in our life. However, Japanese students don’t skip classes, nor do they arrive late for school. Moreover, around 91% of pupils in Japan reported that they never, or only in some classes, ignored what the teacher lectured. How many other countries can boast such statistics? 42 A single test decides the students’ futures. © japantimes.co.jp At the end of high school, Japanese students have to take a very important exam that decides their future. A student can choose one college they would like to go to, and that college has a certain score requirement. If a student doesn’t reach that score they probably don’t go to college. The competition is very high — only 76% of school graduates continue their education after high school. It’s no wonder that the period of preparation for entrance to higher education institutions is nicknamed ’examination hell.’ 43 College years are the best ’holidays’ in a person’s life. © Chris 73 / wikimedia.org Having gone through ’examination hell,’ Japanese students usually take a little break.In this country, college is often considered the best years of a person’s life.Sometimes, Japanese people call this period a ’vacation’ before work. 44 Why Germans pay cash for almost everything He's almost certainly carrying cash. (Fabrizio Bensch) As banks, technology giants and would-be disruptors such as Square scrummage over the payment system of the future, German consumers seem perfectly happy with the payment system of the past. Germany remains one of the most cash-intensive advanced economies on earth. On average, wallets in Germany hold nearly twice as much cash—about $123 worth—as those in Australia, the US, France and Holland, according to a recent Federal Reserve report on how consumers paid for things in seven countries. Roughly 80% of all transactions in Germany are conducted in cash. (In the US, it’s less than 50%.) And cash is the dominant form of payment there even for large transactions. No one knows precisely why Germans have such a strong preference for cash, though survey data offer some hints. German respondents suggested that using cash makes it easier to keep track of their money and spending [pdf]. “A glance into one’s pocket provides a signal about the extent of expenses and the remaining budget. With a large cash share of expenditures, the quality of the signal is high. We conjecture that for some consumers this signal is of value and hence they choose to use cash,” wrote ECB analysts who studied the phenomenon. Other responses suggest Germans like the anonymity of cash, in keeping with their general enthusiasm for tightly protecting privacy. But, of course, their attitudes toward currency must owe something to Germany’s tumultuous monetary history. During the Weimar-era hyperinflation that peaked in 1923, prices rose roughly a trillion-fold, as Germany attempted to pay its onerous war reparations with devalued marks. 45 At the end of it, a loaf of bread cost 428 billion marks, a kilo of butter would run you roughly 6 trillion. Employers would halt work in the middle of morning to pay out bales of banknotes to workers—who sometimes collected them in laundry baskets—and the workday would be suspended for an hour or so as employees were given time to run around and purchase as much as they could before the money became worthless. (They would barter it later.) And, of course, people were using the worthless banknotes for all sorts of silly things, such aswallpaper, furnace fuel and kites. The sheer lunacy of the sums involved make this everyone’s favorite hyperinflation. Weimar wallpaper, 1923. (Deutsches Bundesarchiv) But this wasn’t the last time Germany’s currency was rendered worthless in the 20th century. After World War II, the reichsmark was again in disarray. Hitler had largely financed the war by printing money, keeping inflation at bay through a uniquely fascist policy of strict price controls and violent threats. (“Inflation is a lack of discipline,” Hitler once said. “I’ll see to it that prices remain stable. That’s what my storm troopers are for.”) During the postwar occupation, the Allies kept wage and price controls and rationing in effect. But more and more economic activitymoved to the black market. Packs of Camels and Chesterfields, nylon stockings and Parker pens—which US servicemen stationed in Germany could easily buy at their bases—became de facto currencies. The currency reform of June 20, 1948, in which Germans were forced to convert their cash into the newly introduced deutsche marks at a rate of more than 10 reichsmarks to the D-mark, was painful too, vaporizing more than 90% of an individual’s savings(paywall). But the new currency help pull hoarded goods back into shops and tamped down on the enervating effects of the black market. It was widely viewed as a tough, but necessary step that put Germany’s post-war economic resurgence in motion. As such, the deutsche mark became a point of pride, first for West Germany, and in 1990 for those who lived in the former Communist east as well. (They were able to exchange their worthless ostmarks for deutsche marks at a generous rate of one-for-one.) It was with some consternation that Germany changed over to the euro in 2002. 46 A man lights his pipe with a useless reichsmark, on June 20, 1948, the day the deutsche mark was introduced. (AP Photo) So what role does this history play in the preference for cash? One explanation is that, as researchers have found, memories of hyperinflation have quite a bit of staying power. People in countries that suffered banking crises quite sensibly often prefer to save in cash—though typically in foreign currencies such as US dollars—rather than put money in the bank. (Federal Reserve Bank of New York economists found that demand for US dollars rises for at least a generation in countries after they suffer a searing experience with high inflation.) And countries such as Bulgaria and Romania, which have recent histories of currency instability and financial crises, also are quite heavy users of cash. But the real point isn’t that Germans love cash. It’s that—for the same historical reasons—they loathe debt. (Armchair anthropologists have also long noted that German word for debt—Schulden—comes from the word for guilt, Schuld.) Levels of consumer debt in Germany are remarkably low. German aversion to mortgage debt is part of the reason why the country has some of the lowest homeownership rates in the developed world. Just 33% of Germans said they had a credit card back in 2011. And most of those hardly ever get used. In 2013, only 18% of payments in Germany were made via cards, compared to 50% in France and 59% in the UK. The national preference for cash, then, seems to be the flip side of aversion to debt, which, in turn, can be interpreted as a sign of deep-seated doubt about the future. (German businesspeople are alsonotorious for their pessimism about the future.) And fear of the future, of course, is rooted in the past. In other words, the German tendency to settle up in cash undeniably reflects the fact that for much of the last century, Germany has been either on the brink of, in the midst of, or struggling to recover from, disaster. And traumas like that are bound to leave, if you’ll excuse the pun, a mark. 47 Double trouble: Your brilliant Kickstarter idea could be on sale in China before you’ve even finished funding it Josh Horwitz Shenzhen, China's hardware manufacturing hub. (Reuters/Bobby Yip) The Israeli entrepreneur had spent one year designing the product that would make him rich—a smartphone case that unfolds into a selfie stick. He had drawn up prototypes, secured some minimal funds from his family, and launched a crowdfunding campaign. He even shot a professional promo video, showing a couple taking the perfect selfie in front of the Eiffel Tower. 1 (Stikbox) (Stikbox) Yekutiel Sherman couldn’t believe his eyes. But one week after his product hit Kickstarter in December 2015, Sherman was shocked to see it for sale on AliExpress—Alibaba’s English-language wholesale site. Vendors across China were sellingidentical smartphone case selfie-sticks, using the same design Sherman came up with himself. Some of them were 48 selling for as low as $10 a piece, well below Sherman’s expected retail price of £39 ($47.41). Amazingly, some of these vendors stole the name of Sherman’s product—Stikbox: Sherman had become a victim of China’s lightning-fast copycats. Before he had even found a factory to make his new product, manufacturers in China had spied his idea online, and beaten him to the punch. When his Kickstarter backers caught on, they were furious. “You are charging double the price for what the copycats are charging, yet I seriously doubt the final product will be any better than the copycats,” one person commented. Years ago, experts in the hardware industry would have had more sympathy for Sherman. Now, no one does—not even Sherman himself. While discussions of intellectual property in China’s manufacturing centers once focused on how brands and investors could protect their designs from China’s rapacious copycats, things have changed. Startups and foreign manufacturers are embracing a new reality— someone in China is going to make a knockoff of your unique invention, almost immediately. All any company or entrepreneur can do is prepare for it. The origins of copycat culture China’s knockoffs come in many different forms, and can affect businesses large and small. In some cases, factories will make products that physically resemble ones made by prominent brands. Quality may vary—an Android phone with rounded edges and a stamped-on Apple logo will never come close to replicating the feel of an iPhone. But a counterfeit Gucci bag might easily pass for the real thing. Sometimes, as was the case with Stikbox and the hoverboard, a factory or design team will spot a fledgling new product on the internet, figure out how it’s made, and start churning out near-identical products. Other times, a Chinese partner factory will produce extra units of a product they agreed to make for another company, and sell the surplus items themselves online or to other vendors. 49 Jack Ma, founder of Alibaba, drew criticism when he told investors in June (paywall) that fake goods “are of better quality and of better price than the real names” and come from “exactly the same factories” as authentic goods. But there’s some truth to his comments. Fake goods “are of better quality and of better price than the real names,” Jack Ma said. Many analysts and historians have attributed Chinese counterfeiting to perceived aspects of Chinese culture like its emphasis on memorization in education, or anauthoritarian government that stifles innovation. But rather than these reductions of culture, it has more to do with the evolution of China’s gadget and electronics manufacturing hub of Shenzhen, explains Silvia Lindtner, who researches Chinese entrepreneurship culture at the University of Michigan. The city’s rise throughout the ’90s and early ’00s coincided with a boom in outsourcing among global multinational corporations. Instead of overseeing all the manufacturing of all the parts inside a product, large global hardware companies signed contracts with local manufacturers in Shenzhen to make and design products piecemeal. These contractors would then turn to smaller sub-contractors to help fill orders. Many of the factories involved in these fragmented supply chains were small, family-owned entities operating without government approval. As they worked together, they realized they could do more than just supply parts that ended up in name-brand hardware. They could create rival products on their own, and reach customers who were too poor to buy a Nokia phone or Apple iPod, said Lindtner. They banded together, at times sharing the recipes for specific electronic devices on online message boards. Thus began the shanzhaiphenomenon, a word that literally means “mountain fortress,” but came to stand for products that skirt existing intellectual property laws. Phones and consumer electronics with names like “aPod” and “Nokla” flooded the market in the late ’00s. A “shanzhai” iPhone lookalike tablet running (likely a pirated version of) Windows software. (Reuters/Bobby Yip) Open-source manufacturing The shanzhai era in consumer electronics gradually faded as incomes rose and brand-name smartphones became more affordable. But it enforced a culture of knowledge-sharing among manufacturers, wherein no single product design is sacred. Lindtner compares the culture of Shenzhen’s manufacturing ecosystem to the open-source movement among software developers. Much like how programmers will freely share code for others to improve upon, Shenzhen manufacturers now see hardware and product design as something that can be borrowed freely and altered. Success in business comes down to speed and execution, not necessarily originality. 50 “It’s understood that re-iterating or copying is part of the culture, and whoever is better and faster is going to make the deal,” said Lindtner. Nowadays, China’s copycat phenomenon extends well beyond multinational corporations like Gucci or Nokia—startups are affected too. Thanks to the internet, factories and designers looking for the next hit product can easily turn to Kickstarter, Amazon, or Taobao to see what gadgets are hot. They message each other instantly using WeChat, China’s dominant chat app, or Alibaba’s chat software, which makes sourcing and assembly line planning even easier than in the pre-smartphone days. Factories turn to Kickstarter, Amazon, or Taobao to see what’s hot. “The whole Chinese system has developed around the idea that you have instantaneous communication and basically infinite information,” said Bunnie Huang, author ofThe Essential Guide to Electronics in Shenzhen. “Back in the ’80s people were talking about ‘just-in time’ manufacturing” as something to aspire to, he said. “But now, the Chinese don’t even know any other way.” Enforcement is impossible Businesses can take certain legal precautions to reduce the risk of getting copied. A first, crucial step, according to Song Zhu, who litigates IP disputes between US and Chinese firms at California-based law firm Ruyak Cherian LLP, is to apply for utility and design patents for a product that’s valid in the US, China, and anywhere else one hopes to sell. Entrepreneurs should also sign “NNN agreements” with potential Chinese partners before revealing any intellectual property. This contract prevents partner factories from using the intellectual property themselves after first view (“non-use”), sharing it with others (“non-disclosure”), or inking a partnership and then selling extra units on their own (“non-circumvention”). But even with these protections, there’s no guarantee that you can stop someone from copycatting your product. Zhu said that the problem lies not in China’s courts, but enforcing rulings. Winning a case against one factory is relatively easy. But suing every factory and winning is expensive and time consuming. Suing every factory and winning is expensive and time consuming. “There are probably hundreds of small factories who might see a product on the internet and think ‘Hey I can do this,” said Zhu. “How are you going to shut down all of them? How can you even find out where they are? And the money you spend suing them is more than you can get out of the lawsuit.” This is now the position Sherman finds himself in with Stikbox. While he hasn’t pursued legal action yet, he said he spends 20% of his time tracking down copycat factories through China’s giant e-commerce sites. It sometimes takes him up to five days to figure out one factory’s location. “The copycat factory doesn’t show its address on Alibaba, only a trading company who represents them. Sometimes you have to track down two or three trading companies before you get to the actual factory,” he told Quartz. Your great idea doesn’t matter The spread of copycat manufacturing isn’t just creating headaches for hardware companies and startups. It’s challenging traditional notions of intellectual property—specifically, what type of ideas are valuable, and what type of ideas are not. Decades ago, a company or entrepreneur might come up with an idea and then spend years securing the patents, completing the design, devising a manufacturing plan, and bringing it to market. Enforceable contracts with partners helped ensure these ideas wouldn’t leak to competitors—but so did the high cost of starting a factory, sourcing components, and managing assembly lines. 51 Moving the world’s manufacturing center to China makes the latter hurdles nearly disappear. Factories are set up in makeshift buildings. Cheap labor is abundant. Sourcing components is easy because of online marketplaces like Alibaba. As a result, smart ideas that are easy to turn into physical products become commoditized quickly. Businesses are now forced to come to terms with this new reality. It’s not enough to create a product with a groundbreaking design or features, like a smartphone case that turns into a selfie stick. Companies dealing in the creation of physical goods now must make products that are impossible to copy exactly from the get go, by focusing on a special feature they can protect, or creating a coveted brand name consumers will pay more for. “If you have a simple product that has some market demand, you will get copied,” said Benjamin Joffe, who works with hardware startups that are manufacturing in China at HAX, a venture capital fund. “The question is more, what do you actually have that’s defensible?” What do you actually have that’s defensible? Companies can defend themselves from copying by investing in software that complements physical hardware, and then guarding it. Apple, for example, does this with the iPhone, which carries the proprietary iOS operating system that’s unavailable on other phones. Or they can invest in well-crafted branding and marketing. GoPro, for example, has made a name for itself among its target user base of sports and photography enthusiasts. This can help insulate it from competition from Korea’s LG, Xiaomi, and small Chinese knockoff factories. (Sure, there are plenty offake GoPros out there, but some consumers will pay more for the real thing.) Alternatively, a company can make a product that requires sophisticated manufacturing know-how, so that the average factory wouldn’t bother trying to copy it. Hong Kong-based startup Native Union, for example, created an earpiece for smartphones that looks like an old-fashioned, crescent-shaped landline phone receiver. It was clever, but got copied immediately. Founder Igor Duc later changed the company’s direction and began making a totally different product— smartphone cases made out of Italian marble that sell for $80 each. They’re more difficult to make than the average consumer electronic device, which prevents copycats from surfacing. “When you use complicated raw materials like marble you need to have a lot of expertise about what is good quality, and you need to shave it with a very specific machine,” said Duc. “Whereas a plastic injection is easy to copy, what we do now is more complex.” The bright side of copycats Joffe, the venture capital investor, argues that some companies might even benefit from copycatting, as it can bring more awareness to the product itself. “If you have more customers buying the fake product then it creates more awareness for the real product, and it becomes an aspirational thing. At some point they might be able to afford the real thing.” This is what Sherman reminds himself of, as he scrambles to fulfil orders while his empty-handed Kickstarter backers ponder buying a fake from Taobao instead. “There are other selfie stick cases but we are the only ones that have been copied. So it shows that our product is worth being copied,” he said. “The quote that comes to mind is, ‘Imitation is the sincerest form of flattery.’” Yet Sherman estimates that he has lost “hundreds of thousands” of dollars in potential revenue due to copycats. Imitation isn’t just a sincere form of flattery, it’s an expensive one as well. 52 IELTS Speaking Script: 60 answers PART 1 Bring things 1 What will you bring when you go out? I’ll bring my wallet in which the most important thing will be a card bearing personal contact information. In case of accident, someone will be able to contact my family. Driver’s license or other IDs help, but only if they have the current address. Plus, it won’t show who to contact in case of emergency. So I’ll write important contacts on this card. For longer travels, I think I’ll bring a small bag with the most necessary pills and medicine I might need. After all, nobody wants to suffer a punishing headache, high-climate fever, upset stomach or all three during a holiday. 2 Did you ever forget to bring things? Of course, things often go like this. You've gone out of the house and have already been on your way when all of a sudden you remember all of the things you forgot to bring and now need. For example, I often forgot to bring with me a bottle of water. Buying and storing plastic water bottles is annoying (and wasteful), so I’ll have to put it on my checklist to counter my absent-mindedness. 3 Will you bring different things in the daytime or at night? Well, warm clothes and a flashlight are obviously what you would need when going out at night. Of course, you may not need warm clothes on a hot summer night; and today a smartphone can do the job of the flashlight/or the torch. However, day or night, we all need to prepare for the worst weather, so I’ll always keep a trusty umbrella at hand when going out. Shoes 4 Do you like shoes? Girls: Absolutely. A great pair of shoes can add a bit of fun or spark to an otherwise bland outfit. I even go as far to think that shoes is a one of the therapies that help me get over all the stresses and strains of a long day. Boys: Yes and no. Whether you're running for fun or competitively, having the right kit is a must. Not only will it greatly reduce your risk of injuries, but it'll help you to really look the part! So I must say running shoes are my favourites. For other types of shoes, I am a bit rusty, though someone says that a guy’s footwear you can tell a lot about his personality without even speaking to him. 5 Which do you prefer, comfortable ones or fashionable ones? It often happens like this. I keep asking myself. How much am I prepared to sacrifice comfort to achieve the style that I like? Or will I sacrifice on my ideal style and go for a more comfortable look. I haven’t made up my mind yet. For women, I am happy to see that many now vote with their feet against high heels, grown-ups dress to please themselves and want to feel comfortable, and for the majority that doesn’t involve wearing high heels. 6 Are people willing to buy expensive shoes? I must say…yes. The physical appeal of luxury goods is undeniable – the leather is softer, the shoes are more comfortable; of course, the price tag is often off-putting. Unless you’ve got a good job or fantastic 53 savings habits, luxury consumer goods will sit on your credit card for a long time. Anyway, you know, it’s well-known that people don’t behave rationally. Television 7 Did you often watch television when you were a child? Unfortunately…yes. I watched TV most of my waking time; I watched everything from cartoons to news or TV series. I thought screen time was a major issue for my parents. I read somewhere that watching too much TV affects brains; I’ll try my best to guide my children through their childhood with books and keep the telly at bay. 8 Do you often watch TV recently? Not really. In fact, I started my TV-free life a while ago. Since the day I entered university, I watched less and less TV. When I started work, I stopped watching altogether because I was so busy. It remains that way even today. And truth be told, my life didn’t crash from not watching TV. 9 What kind of TV programmes do you like most? Lately I've found myself liking horror, thriller shows; anything with mystery and a good story. Horror to me is more exciting. The plot is usually good as well. How to get away with murder has a nice mystery to it and a good plot. I like shows that give me anxiety. Housework 10 Do you do housework at home? Oh yes, though I don’t fancy doing chores. Let's face it -- certain things just have to get done in your home, like laundry, basic cleaning, meal preparation, cooking, bill paying, and a plethora of other tasks. This is especially true once you have kids, which seems to vastly increase the amount of housework needed. 11 What kind of housework do you often do? Cooking – I even call it kitchen therapy. At the end of a long workday, one of my favourite ways to unwind is by slicing and dicing vegetables for dinner. The steady chop, chop, chop of my knife against the cutting board quiets my mind and soothes my soul. Cooking is meditation with the promise of a good meal afterward. 12 Did you do housework when you were a child? Oh, yes, I did. Like anyone, I don’t like to do chores; however, whenever I groaned about it, my mom said "You're part of the family. We need you to help." And she’s right, helping made me feel part of the family and contributing to all of our greater good. 13 Do you think that children should do housework? I can’t agree more. Children who do have a set of chores have higher self-esteem, are more responsible, and are better able to deal with frustration and delay gratification, all of which contribute to greater success in school or later in their lives. Doing chores gives a child the opportunity to give back to their parents for all you do for them. Kids begin to see themselves as important contributors to the family. They feel a connection to the family. Dream 14 Do you remember your dream when you wake up? 54 Sometimes yes, the other times, no. I don’t care much about whether I can recall a dream or not, so long as I have a good sleep, though some people even say that dreams are a gift and deserve to be remembered. 15 Do you like hearing others’ dreams? Dreaming is the easiest and the most enjoyable thing ever. Listening to others’ dreams motivates me. Sometimes I inspire to others’ dream. Where there is dream, there is hope. And where there is hope, there is happiness. 16 Do you think dream will affect life? Dreams not only can affect our relationships, behaviour, and moods but they also can serve as a guide to our emotions that sometimes, we can’t even express. This is especially true when you have bad dreams; in fact, bad dreams can trigger fear and insecurity and these feeling may take a long time to go away. 17 Do you want to learn more about dreams? I would say no. Let me think about a reason. Dreams or things related to psychology are not my cup of tea. A dream is broken with the dawn and may never reoccur; there may be hundred such mysterious dreams. So I’d rather go back to real life as quickly as possible after a sleep, other than sticking to a dream. History 18 Do you like (to learn about) history? History was always my best and favourite subject in school. I found it much more interesting then math which bored me to tears. I always get upset when people say history is boring, stupid and not an important subject. There are two important reasons for my love of history. One, if we forget our mistakes from the past we will repeat them. Two, our ancestors struggled and sacrificed for us. We owe it to them to understand who they were and what they dealt with in their life. (I love working on my family tree). 19 What historical event do you find most interesting? Oh, that’s a big question; please give me a second to think about an answer. Well, I would pick the World War II as the most interesting, the most tragic historical event. It’s interesting in the sense that we can draw endless lessons from it. Here are a few: Fanatics of any kind should not be allowed anywhere near political and military power. Nuclear weapons should never, never-ever, never-ever-ever be used. And “ordinary” people can be more heroic and brave than one would expect. 20 Do you think history is important? History is important because it allows us to understand our past, which in turn allows us to understand our present. People often say that “history repeats itself,” then if we study the successes and failures of the past, we may, ideally, be able to learn from our mistakes and avoid repeating them in the future. 21 Do you like to watch programs on TV about history? It depends on what you mean: shows that try to educate the audience about historical topics, or pure fiction based on historical topics. As to the first, there are very few shows that can do that at a level that I believe is useful. It's very common, for example, to simply take any film from a period and edit it into the narrative, without researching whether it is authentic or accurate. As to movies based on historical subjects, I enjoy them. However, it can be harmful over time, because people tend to understand history more from popular culture than from the work of historians. 22 How (or, from where) do you get information about history? I am keen on learning about history by reading books. A good history book will show history with more of a human touch, then history can be shocking, and funny, and sad — and even if you don't remember all the 55 dates and faces, it can leave you knowing more about the world. It’s totally different from boring history classes in school. Leisure time 23 When do you have free time? It's hard to answer the question to separate my free time from my busy time. It’s because many of the things that are on my "have to do" list are also things that are things that I want to do, especially cooking (I love food) and cleaning (I love neatness). That said, I have a fairly open schedule. However, for me the life work distinction is fuzzy, almost invisible but I'd have to say I can spend maybe 4-6 hours a day, waking time that is, doing whatever I want. Since sleep is also something I enjoy, that's a big chunk of time doing something nominally fun also. So, for your question. 24 Do you think it's important to have leisure time? Oh, it’s absolutely vital to have leisure time. How people spend their free time can actually have a big impact on their success in the professional world. I learn that successful people tend to spend their free time in ways that enrich their body and soul. They Exercise. They Read. They Take Classes. They Volunteer. They Network. They Spend Time With Friends and Family. You can’t do all of these if you are busy with work, that’s why leisure time is important. 25 How does that (the way Vietnamese people like to relax) compare with western countries? It’s too broad a question; I can only compare Vietnam and the UK, a Western country that I’ve been to. In both countries, sports and physical recreation are popular. Local governments provide cheap sport and leisure facilities such as swimming pools, tennis courts, parks and golf courses. People go to watch other people play sports like football or take part in sports themselves. Oh, there’s a huge difference between Vietnam and the UK. In Vietnam, everyone loves karaoke and opening karaoke shops can give one a fortune, but karaoke singing is not as popular in Britain, from what I experienced. 26 Do your friends ever come to your home in their free time? Yes, of course, I love playing host to buddies. They make me burst into laughter when I’m down in the dumps. They’re there to slap me on the back and raise a glass when I have good news. And because they play a starring role in some of my most precious memories. So, yes, I do have friends come to my home in their free time. 27 Compare the way people in Vietnam relax today and the way they used to relax years ago. That’s a tough one, let me think a bit. Yes, one thing that you can see a big difference between today and the past is the habit of seeing films in cinemas. In the past, Vietnamese cinemas used to be typically Soviet-style halls with underpowered projectors, showing second-run Hollywood or Hong Kong films, with Vietnamese voice-overs read in a single monotonous voice. Today, Vietnamese teenagers crowd into multiplexes showing international hits such as Avatar with first-rate dubbing or subtitles, Dolby sound and even 3D. So years ago, movies were not very popular as form of entertainment, today watching blockbusters in cinema is an easy way to kill time in my country. Mirror 28 Do you often look at yourself in the mirror? Girls: Very often, a lot, I can’t count (laugh). I want to see if my face is clean, my hair looks good, do I have any new pimples, or whether that new wrinkle cream appears to be having any results. I read somewhere that women are much more critical of their appearance than men and much less likely to admire what they see in the mirror. 56 Boys: Twice a day, I think. Any way I look in anything that I can see my reflection in when I pass it by. I read somewhere that males 'mainly' look at their appearance to admire themselves and the body parts they like the most. And this is true to me; I look in the mirror and say ‘Oh, great!’ 29 Do you often buy mirror? Well, actually, no, I don’t often buy mirror. I have to say I’ve never bought any mirror. Mirrors are durable and last a lifetime, so I just don’t have a chance to buy a new one. 30 Do you think mirrors are necessary ornaments? Yes, mirrors are important in any building, I think. Using mirrors is a well-known interior design technique often employed in small rooms or apartments. For cramped quarters, mirrors help provide the illusion of space, making it look wider and larger. Its characteristics – luminance and inability to deteriorate, corrode, stain or fade – make it one of architect’s most favoured cladding. Sports 31 What sports do you like? (Why?) I am a big fan of swimming. When I'm in the water I'm truly myself, floating free of any worries, self consciousness or physical discomfort. I have no reasons for pestering the pool. Being immersed in water is a great stress reducer and allows me to relax, escape reality and switch off from the rest of the world. In addition, I learn that swimming releases feel-good hormones into the bloodstream, leaving us with a natural high after a work-out. 32 What sports are the most popular in Vietnam? Number one is football, undoubtedly. Vietnamese people love their national football team, so a loss of the team can be a big upset while they would throw big celebrations over a win. Sadly national football has been blackened by riots, dead fans and match-fixing over the past few years. For number two, it’s more difficult to pick. Oh, yes, I would say the second most popular sport in Vietnam is martial arts of all forms. 33 Are boys and girls good at the same sports? We can’t compare because boys and girls are often put in single-sex competitions. I also think it’s very difficult to compare individuals when it comes to physical performance, even in one gender, so I would avoid comparison altogether. 34 What sports do children prefer? Frankly, I don’t know ‘coz I have no experience with kids. Let me think, oh yes, my nephews love bicycling, swimming. I believe that these sports bring great fun and contain less contact than sports like football, hockey or wrestling. When they get older, they can play team sports like football or basketball. Aside from being fun things, sports are all good for teaching children a number of values like working with others, responsibility and social skills. 35 Do you like to do daily exercise? (Why? Why not?) Yes: I like to exercise most of the time but I don’t do it as often as I could. I like to exercise because it makes me feel healthy and in shape. Exercise just makes me feel like I am doing something right for myself, but sometimes after a workout I’m a little sore which hurts but means that I’m getting healthier. No: Sometimes I like to exercise and sometimes I don’t. It really depends on how I am feeling. For example, when I may feel lazy, I encourage myself to exercise. During the exercise, I feel motivated and healthier. However, doing exercise has not been made a habit; I think that’s why I sometimes don’t feel like doing it. 57 36 What are the advantages of doing regular exercise? I think it would take me a day bragging about benefits of regular exercise. Exercise can help prevent excess weight gain or help maintain weight loss. And it doesn’t cost much, for example, I can take the stairs instead of the elevator, and it’s truly a physical challenge. What else’s? Exercise improves mood and boosts energy because it delivers oxygen and nutrients to tissues and helps the cardiovascular system work more efficiently. 37 Where do people in Vietnam usually exercise? I don’t know about other cities, but here in Hanoi, the Sword Lake or parks is where you’ll catch the locals out and about exercising, jogging, dancing, and doing their morning tai chi. The image of people doing exercise either in the park or around Hoan Kiem Lake has been the typical picture of this capital city and it has got to most people’s memory no matter they are tourists or Hanoians. Funnily, this has made a vivid culture of Hanoi. Birds 38 How do you feel about birds? (Why do you feel that way?) I feel relaxed and envious at the same time. I envy their ability to fly wherever they want, but it brings me a good feeling when seeing them stretch their wings high above. This explains why I hate seeing caged birds; I can’t bear seeing them in confinement. 39 How do Vietnamese people feel about birds? Generally speaking, Vietnamese people love birds and they are fond of keeping birds as pets. It’s not uncommon to find cafés for bird lovers in big cities where you can sit in a garden and enjoy listening to songbirds. Like people anywhere in the world, people here find birdsong relaxing and reassuring. Over thousands of years, we have learned that when birds sing, they are safe. 40 Are there many birds near your home? No, I live in a city so it’s harder to catch a glimpse of birds when you are surrounded by houses and traffic. Luckily, many families in my neighbourhood keep birds as pets and I can hear them singing every morning. It helps me feel relaxed. PART 3 Food & Café 1 Which one is better: home-made foods or foods from a restaurant? I would say home cooked foods are better. Eating at home allows you to control the ingredients in your food, so you can use natural ingredients instead of unhealthy processed foods. Processed foods which are often served in restaurants tend to be high in sodium, fat and added sugars. Also, I value homemade foods for their economic benefits. Eating at home is cheaper than going to a restaurant or buying pre-cooked meals. 2 Why do people today go to café so often? I love sitting in café, so I totally understand why many people go to café so often. First, people don’t always go to coffee shops just for a drink, but to spend time with friends or read a book. This “coffee shop culture” is very popular in Vietnam and in many other countries. Second, most coffee shops have a cosy atmosphere. They are places where you can sit for hours as you sip your coffee. People go with friends and family to chat and relax after going shopping, or meet up just for a gossip. Third, coffee shops are great 58 places to read in peace, or to sit and write. Last but not least, with free Wi-Fi in many places, it is not difficult to spend a lot of time in a coffee shop. 3 What kinds of café you like? I like places that offer high valued coffee and upbeat vibes, like Starbucks. I would want coffee of a quality that you can drink without milk or sugar. However, it’s not just about coffee. How wonderful to sit in a cosy cafe and enjoying the invigorating aroma of brewed coffee floating in the air. Some people even went as far to name a café a third place between home and work. 4 What do you do in a café? Oh, an interesting question – whole lot of things we can do in a café: read, chatting with friends, sitting and enjoying a good copy. Oh, recently it’s increasingly popular that people go there to work. You know, a change of environment stimulates creativity. It offers an excellent alternative to offices, even the most awesome of offices we can fall into a routine, and a routine is the enemy of creativity. Plan 5 Do you think people should have plans or just do whatever they like immediately? I think people always need to plan well ahead rather than act on impulse. A plan will remind people of their goals and provide the action to take and helps them get there in the most straightforward way. 6 Do most people accomplish their plans? Why? I am afraid not, in fact, most people fail to achieve what they’ve planned. This is because they mistakenly believe that planning simply means putting a goal on paper and setting a date for completion. Therefore, their commitment will fade very soon as they cope with challenges and difficulties. In other cases, people fail because of the sheer number of goals. Having too many goals may make people lose focus. It’s like standing in front of a dart board with three targets in mind. Hitting just one target is difficult enough; hitting three targets simultaneously with one dart is impossible. 7 What are the factors that young people will consider when choosing jobs? Deciding on a career isn’t easy for most people, especially for young people. For a young person, I think the first thing to consider is his/her own personal interests. Your career doesn’t have to be your passion, but it shouldn’t bore you to tears, either. Then one should think about their strengths and weaknesses, the future calling should maximise their strengths and address their weaknesses. Last but not least, the best job often goes with satisfactory rewards, so one cannot miss out information about remuneration offered by an employer. 8 What are the impacts of families on people choosing jobs? Families can pose huge impacts on people’s preference for jobs – the influence can come from parents, spouses or children. Many parents apply pressure on their offspring to strive for particular high-profile careers, feeling they are encouraging their children to reach high. Some spouses may want to stay home with young children, encouraging the working spouse to aim for higher roles in a particular profession to ensure adequate earnings. And children – they often play a significant role in influencing career choices. For example, one may look for employment with flexible or telecommuting options, or a position that allows job sharing so that he/she can spend more time with children. 9 What is the impact of salary on doing work? Salary can have a significant impact on work and productivity; but I don’t think it is the only drive for productivity. Instead, job satisfaction and a sense of purpose can bring people a powerful source of motivation. Employers should set a salary that can encourage staff’s commitment; in other words, the salary should be enough for employees to stay focussed other than looking around for better opportunities. 59 Shops 10 Do you like to visit large shops or small stores? I would much rather shop at a smaller store than wasting time wandering the mall trying to find what I'm looking for. It becomes too confusing and there are too many choices, people and parking issues. When I do go to the mall now, I usually like to shop in just a few stores that are my favourites. I don't find the crowds in the mall enjoyable and if you want to get something to eat it is usually so overcrowded and noisy in the food court. If you go during the week it is not as bad but if you would like to shop on the weekends, it is too hectic. 11 What kinds of shops are popular in your country? I don’t know much about other cities, but in Hanoi and Ho Chi Minh City, small shops clustering in a street and selling one type of products are typical. For example, in Hanoi, you can find streets which sell only embroideries or street lined only by silk shops. Smaller shops are more popular than shopping malls because they are friendlier to motorbikes, which outnumber cars in these cities. 12 Should the government in your country protect those small stores? Of course, governments should do something to protect small stores; however, honestly I don’t think small stores can avoid their doomed future where the market is eaten up by chain stores and supermarkets. But I also think the government can help preserve dying trades by encouraging young people to learn traditional skills and making policies to boost tourism. Traditional craftsmanship is what attracts tourists, and tourists in turn will bring in the cash flow which is needed by small stores. Public speaking 13 How to achieve public speaking skills? Honing your eloquence as a public speaker is not as easy as abcd; it needs preparation and a lot of other things. But I think showing up prepared is the number 1 way to calm our nerves. I learned that the late UK Prime Minister Winston Churchill spent days, or even weeks, crafting his speech and practiced reading it word for word. By preparing we can visualise the environment and the audience’s reactions and time our messages better. 14 What do you think is a good speech? A good speech is one that can touch our heart and motivates us to believe in ourselves. It should also grab your attention right from the beginning and build up stronger towards its peak. That’s why I always admire Michelle Obama for her exceptional skills as a public speaker. Her speech is memorable and personalized with her own stories, instead of stressing us with big words. 15 What is the importance of public speaking skills? No one can refute the importance of public speaking skills. A powerful speech can unite a nation and gear people up to greatest challenges. The skills are definitely important for individuals as they help boost confidence and help people get a message across. That’s why Warren Buffet considers public speaking the most important skill one should learn. 16 Why are some people afraid of talking in the public? I think the anxiety over other people’s judgment is one of the biggest fears facing public speakers. When we care too much about what other people may think, we forget our own focus and forget what we should deliver. Another reason may come from the lack of preparation; without preparation, I think, anything can get in your way and prevent you from staying focussed and calm. 60 Neighbourhood 17 What are the benefits of having kind neighbours? Kind-hearted neighbours are jewels; they are helpful in numerous ways, say, crime fighting or pet sitting. Neighbourhood watch is shown to be extremely effective in detecting stalkers or thieves. When you’re away, it’s always good to have someone in the neighbourhood keep an eye on your property. Or if you have cats, dogs or other kinds of pets, these animals need periodic check-ups when you are away. In this case, a friendly neighbour is really someone we can count on. 18 Why do neighbours seldom talk to each other nowadays? I’m always asking myself that question too. In my sugar-coated memory, we grew up in a village with a few hundred people our entire lives. And our neighbours helped look after children or property in our absence, but not anymore. There are all sorts of reasons. It’s possibly because towns have grown larger with an increased population; hence social problems that make people become more cautious. And there came all the electronic devices and the social networking sites. All the devices wipe out the need for human communication in real life. 19 How to improve the relationship among neighbours? Oh, it may not that hard to improve ties with neighbours. Sometimes, all it takes to connect with a neighbour is to smile and greet them respectfully. It is the simplest way of making contact. Or you can consider throwing a party and invite your neighbours. You can have a neighbourhood BBQ party or host an ice cream party at the end of the summer. This is a fun and enjoyable way of connecting with your neighbours. Cultivating bonds between neighbours doesn’t take a lot of effort. 20 Do people living in small cities know more about their neighbours than people living in big cities? Yes, it’s often the case. In big cities, people tend to be pushed by past face of life and have little time getting to know people in their neighbourhood. In smaller towns, people are often in close contact with one another, chitchatting on daily basis. However, there are always exceptions; for example, though I live in Hanoi, one of the two busiest cities in Vietnam, I find people living in my quarter very friendly. We talk a lot and even party together. Maybe it’s just my luck. 61 Lộ trình Tự học 9.0 IELTS Writing 62 Học tiếng Anh, đọc sách và tập thể dục | Ba việc quan trọng nhất tuổi trẻ cần làm Tựa đề không liên quan lắm đến nội dung phần này nhưng đơn giản là mình…thích tựa đề này. Còn phần dưới đây sẽ nói đến những nguyên tắc quan trọng nhất khi học tiếng Anh và ôn thi IELTS. ĐIỀU 1: Tiếng Anh là thứ quan trọng nhất cần học với người trẻ Việt Nam - nó là công cụ để bạn học mọi thứ khác. Nếu bạn chưa có tiếng Anh, tương lai học tập của bạn vẫn nằm trong tay kẻ khác, họ cho bạn cái gì, bạn sẽ biết cái đó; cho ngôn tình, biết ngôn tình, cho 50 sắc thái biết 50 sắc thái. Kể cả họ cho bạn cái sai, bạn cũng chẳng thể biết thế nào là đúng mà sửa lại. Khổ chưa, tỉnh lại đi và học tiếng Anh cho tử tế vào. ĐIỀU 2: Hiểu và thực sự Hiểu là quan trọng nhất - đừng lừa dối mình nữa, không hiểu thì hãy hỏi cho bằng hiểu, đừng cười duyên. Có một tình huống trên tivi mà mình mãi ghi nhớ, đó là khi một cô chân dài Việt Nam tham gia Next top model châu Á, giám khảo nói một điều gì đó với cô, cô cứ cười chúm chím. Giám khảo lại hỏi lại xem cô có hiểu không, cô vẫn tiếp tục...cười. Rồi họ bảo nếu vậy thì mày làm đi, cô vẫn đứng đó và tiếp tục...cười. Đến đây, giám khảo lộn tiết và mắng thẳng vào mặt: “Trời ơi, tại sao mày không thể dừng cười à? If you don't understand, just ask. Please ask, we need you to ask, not to smile when you don't understand.” Vậy đấy, biết mình không hiểu để hỏi là điều bình thường ở một người bình thường. Hãy là một người bình thường, vậy thôi ☺ ĐIỀU 3: Ngữ pháp của bạn có cho bạn điểm cao bao nhiêu trong các kỳ thi ở trường mà bạn chẳng hiểu gì khi đọc thì đó cũng là ngữ pháp vứt đi. Ngữ pháp là để dùng và để hiểu - ngữ pháp không phải là để thi tốt nghiệp hay thi đại học. ĐIỀU 4: Đọc sách tiếng Anh là điều quan trọng nhất, không có gì thay thế được việc này. Rất đơn giản thôi, tất cả mọi vấn đề bạn cần giải đáp đều đã được trả lời bởi một ai đó khác - và nó nằm ở trong sách. Bất cứ những nỗi đau bạn cần chia sẻ đều đã được đau bởi người khác – và bài học để biến nỗi đau thành sức mạnh cũng nằm trong sách. Mỗi tối, bạn chỉ cần đặt smart phones xuống, giở sách ra và thực sự tập trung đọc, bạn sẽ thấy cuộc sống của mình thay đổi hoàn toàn. Khi bạn đọc, hiểu và có cảm xúc, bạn sẽ thấy tập trung hơn, hạnh phúc hơn và khoẻ mạnh hơn. Thay vì đuổi theo, kiss ass hay hôn ghế thần tượng, bạn có thể chọn cho mình một tư thế cao hơn bằng một cuốn sách. Thế là, đùng một cái, từ chỗ đuổi theo để hôn mông, bạn đã đàng hoàng ngồi đó, để những thần tượng bao đời thì thầm vào tai bao điều hay lẽ phải. Thế có phải là sướng không? Đây, mới tối qua thôi, thần tượng của mình, ông cụ Winston Churchill (cố Thủ tướng Anh, Nobel Văn chương, nhân vật lịch sử lỗi lạc, người có công lớn để Đồng minh giành chiến thắng trong Thế chiến thứ 2) đã thì thầm vào tai mình những điều sau: “We have no reason to despair; still less have we any reason to be self-satisfied. All is still in our hands for good or for ill. We have the power today to choose our future...” (Chúng ta chẳng có lý do gì để phải tuyệt vọng và cũng chẳng có lý do gì để tự mãn cả. Tất cả dù gì thì vẫn nằm trong tay ta. Và ngày hôm nay, chúng ta có quyền để lựa chọn tương lai cho chính mình.) 63 Quan trọng: tâm lý ôn thi | Hope for the best, prepare for the worst and expect nothing! Như mình đã chia sẻ, suy nghĩ định hướng hành động, suy nghĩ đúng thì hành động sẽ đúng, suy nghĩ sai thì hành động sẽ sai. Sau đây là một số suy nghĩ sai gây ảnh hưởng đến kết quả IELTS của bạn. Em nhất định phải được 8 IELTS Writing, nhất định phải được./ Em cần 7.0 IELTS Overall (không band điểm nào dưới 7) để định cư, em sẽ bỏ mọi thứ khác để tập trung cho mục tiêu này. Với suy nghĩ thứ nhất, “nhất định phải được” là ý chí của bạn, còn việc bạn có được 8.0 IELTS Writing hay không phụ thuộc vào thực lực và may mắn nữa. Với suy nghĩ thứ hai, bạn “sẽ bỏ mọi thứ khác” là quyết định của bạn, và quyết định đó không hề đồng nghĩa với việc bạn sẽ đạt 7.0 Overall để định cư. Cái chính là “mọi thứ khác” mà bạn định bỏ bao gồm công việc, gia đình, bạn bè – những điều mang lại cho bạn thu nhập, cơ hội, tình cảm và niềm vui – chúng hữu hình, giá trị và có thật trong cả hiện tại và tương lai. Còn cái mục tiêu mà bạn “nhất định đạt được kia” thì chưa chắc sẽ thành hiện thực. Hơn nữa, những giá trị hữu hình trong hiện tại là nền tảng để bạn đạt được mọi thứ trong tương lai; nếu đập bỏ nó, em sẽ còn lại gì? Tại sao trạng thái tâm lý của học viên trong đoạn hội thoại trên lại có hại và nên tránh? Nguyên nhân là khi bạn cứ “nhất định, nhất định phải được” như vậy thì thứ chiếm hết tâm trí bạn là mục tiêu và tham vọng. Mục tiêu tham vọng sẽ dẫn bạn đến việc bạn kỳ vọng quá lớn. Và kỳ vọng quá lớn sẽ dẫn tới nỗi lo lắng thường trực về việc có thể mục tiêu đó không đạt được. Và nỗi lo lắng thường trực sẽ dẫn bạn đến tình trạng stress, mệt mỏi và mất tập trung – những thứ có hại cho tâm lý và sức khỏe, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả ôn luyện của bạn. Tiếng Anh có một lời khuyên tuyệt vời hay: “Hope for the Best, Prepare for the Worst and Expect Nothing” hay “Expectations hurt.” Khi bạn chuẩn bị tư tưởng cho tình huống xấu nhất, bạn sẽ đón nhận mọi kết quả một cách rất nhẹ nhàng. Tâm trí bạn chuyển sang trạng thái tĩnh – trạng thái lý tưởng để bạn nhìn rõ mình muốn gì và mình cần phải làm gì. Chính trạng thái tĩnh sẽ giúp bạn đạt được sự tập trung và hiệu quả cao nhất khi ôn tập. 64 Tin vui cho tất cả mọi người Nếu bạn không bị thần kinh, nếu bạn không bị Alzheimer, chắc chắn bạn có thể học và học giỏi tiếng Anh dù ở lứa tuổi nào. Nếu hiện tại bạn chưa giỏi, ắt phải có lý do và thường thì chúng là những lý do sau: #1 Việc HIỂU và THỰC SỰ HIỂU không được coi trọng trong các bậc học từ thấp đến cao. Các bài thi trong hầu hết các nhà trường ở Việt Nam đều thiên về “lắp ráp” ngôn ngữ thay vì khuyến khích học viên thực sự hiểu, thực sự cảm nhận để…thực sự vui sướng khi đọc hay nghe. Khi bạn đọc mà không hiểu hay chỉ hơi hiểu, mọi thứ sẽ bị bao phủ bởi một màn sương mù - càng ở lâu trong đó thì bạn càng u mê và chẳng biết đường nào mà đi nữa (vì có nhìn thấy gì đâu mà đi). #2 PHÁT ÂM CHUẨN không được coi trọng. Phát âm chuẩn là điều đầu tiên và quan trọng nhất cần phải học nếu muốn giỏi tiếng Anh; bi kịch là phát âm lại là yếu tố bị coi nhẹ nhất trong nhà trường ở Việt Nam. Thày cô nói sai, học trò học theo cái sai và cái sai cứ đeo đẳng mỗi thế hệ cho đến tận sau này. Hãy tin điều này: không phát âm chuẩn, bạn sẽ không học được tiếng Anh đâu. #3 Phương pháp học CƯỠNG BỨC bộ não: đây là lối học gạo, nhồi nhét, cái gì cũng phải học thuộc hòng để hòng đi thi sẽ lắp đúng, ghép đúng đáp án và được điểm cao. Đây là phương pháp học rất có hại cho bộ não bởi nó làm tê liệt khả năng cảm nhận để biết cái gì là hay để học và cái gì dở để tránh, bởi nó khiến người học luôn ngợp và mệt mỏi khi đứng trước kiến thức mới thay vì tò mò và háo hức. Hãy nhớ “giáo dục là những gì còn lại sau khi đã quên” - hãy cảm nhận, rồi quên đi. Khi bạn thực sự cảm nhận, những thứ hay ho sẽ tự ở lại với bạn. #4 CHẠY THEO ĐIỂM SỐ và COI ĐIỂM SỐ LÀ ĐIỂM KẾT THÚC: hùng hục cày để có 6.5 IELTS hay điên cuồng chạy đua để đạt thành tích khủng là lựa chọn của nhiều bạn, nhưng đây lại là một cái bẫy nguy hiểm vì nếu cứ hùng hục...không đúng cách, điểm của bạn không những không tăng mà còn sẽ giảm. Quan trọng hơn, với tâm lý như vậy, bạn sẽ rất khó đạt trạng thái thư giãn và thả lỏng trong quá trình học. Chính sự thư thái sẽ giúp bạn dễ dàng tập trung và nghe tiếng nói nội tâm nhất, mà đây lại là điểm then chốt để bạn ngấm tiếng Anh và đạt kết quả cao. Kể cả khi bạn đạt kết quả cao rồi thì cũng đừng bao giờ nghĩ đó là điểm kết thúc; trái lại, kết quả chỉ là điểm khởi đầu trên hành trình bạn sử dụng tiếng Anh để học tập, làm việc và khám phá thế giới mà thôi. 65 Hướng dẫn sử dụng Facebook để max điểm IELTS Giống như mọi việc quan trọng nhất, quá trình ôn thi IELTS đòi hỏi sức khỏe, niềm tin, tinh thần sảng khoái và sự chuẩn bị kỹ càng. Trớ trêu là rất nhiều thí sinh đã “rơi sạch” những thứ trên trong quá trình ôn tập; nguyên nhân thì có nhiều nhưng “thủ phạm” số 1 có lẽ là Mark Zuckerberg ☺. Đơn giản là bởi Mark đã tạo ra Facebook, trong đó có Group này. Với các thí sinh IELTS, Facebook tạo ra sự dư thừa tài nguyên ôn luyện (bao gồm những lời khuyên đa chiều), lan truyền sự sợ hãi hoang mang và max lòng tham. Sự tham lam khiến học viên lâm vào tình cảnh ai cho cái gì cũng lấy, ai bảo gì cũng nghe và cực kỳ nhạy cảm với từ khóa “miễn phí.” Hậu quả là nhiều sĩ tử cuối cùng thành “tử sĩ” vì…bội thực, sách down về cả kho nhưng chỉ nghĩ đến việc mở một cuốn ra làm thôi cũng thấy “ớn lạnh” rồi. Vì vậy, hãy là một Facebooker thông thái, thay vì để thác lũ ebooks cuốn đi, bạn hãy đứng trên bờ với tâm thế chủ động của người có quyền lựa chọn những con cá béo. Những “mẹo” nhỏ sau đây sẽ giúp bạn thực sự sử dụng Facebook theo hướng có ích cho bản thân (hãy đặc biệt chú ý đến tip Ask anything). Download có lựa chọn: bạn nên download ebooks của những nhà xuất bản “xịn” như Cambridge, Oxford, Pearson, Penguin và tránh thật xa các essay forum của cả Tây và Việt, forum ngữ pháp của người Việt hay những tài liệu kiểu như 500 từ vựng academic hay 1.000 từ vựng để max điểm vocabulary. Bản thân mình đã trực tiếp đọc các bài luận trên nhiều forum và giật mình vì số lượng lỗi trong mỗi bài; cũng dễ hiểu tình trạng này vì essay forum là nơi toàn dân có thể post bài và, cũng như bạn, họ cũng đang mong chờ có người sửa bài (đầy lỗi) của họ mà thôi. Còn 500 hay 1.000 từ vựng là thủ thuật marketing đánh vào lòng tham của khách hàng, bạn chẳng thể nuốt nổi chúng đâu – đặc biệt khi chúng bị tách khỏi văn cảnh và đứng cô đơn, vô hồn. Với cả nếu nhiều từ vựng như vậy rồi thì bạn mở từ điển Cambridge ra đi, vừa xịn lại vừa miễn phí 100%. Print it: hãy lựa chọn một cuốn sách uy tín được lựa chọn theo lời khuyên ở trên, in nó ra và làm thật kỹ. Việc in sách ra có nhiều tác dụng tốt như sau. Một, bạn sẽ phải bỏ tiền ra in thay vì chỉ xài “chùa” trên mạng – bất cứ cái gì khiến bạn mất tiền thì sẽ khiến bạn có ý thức hơn khi sử dụng. Hai, bạn sẽ thực hành kỹ năng Reading và Listening đúng với điều kiện đi thi hơn bởi vì bài thi IELTS Reading và Listening vẫn khá truyền thống với pen & paper. Ba, bạn sẽ tránh được việc suốt ngày la cà trên mạng để thực sự tập trung ôn luyện. Bốn, bạn sẽ có được cảm giác “thành tựu hữu hình” khi chứng kiến mỗi ngày trôi qua, mình lại hoàn thành được một phần nào đó trong cuốn sách, thay vì hoảng hốt vì cả trăm cuốn ebooks đang nằm “mốc lên” trong kho. Biết cách đặt câu hỏi trên các IELTS Facebook Groups: Câu hỏi “đúng” là những câu hỏi cụ thể về tiếng Anh, nảy sinh từ việc bạn thực sự làm đề IELTS. Trước khi hỏi, bạn cần thực sự làm đề, vật lộn với tiếng Anh qua việc sử dụng từ điển Cambridge, www.google.co.uk để tìm câu trả lời. Chỉ khi nào bạn đã cố hết sức mà vẫn không hiểu thì hãy hỏi. Và bạn hãy sử dụng “cú pháp” sau khi đặt câu hỏi trên Facebook Groups. “Cú pháp” này thể hiện bạn là người ham học, chủ động, biết ơn và chú ý đến chi tiết. Tại sao phải theo “cú pháp” này? Đơn giản là bởi không ai muốn giúp một người lười học, bị động, vô ơn và cẩu thả. Cú pháp khi đặt câu hỏi trên Facebook Group: Em vừa làm IELTS Cambridge 10, Reading Test 1, Passage 1... (tốt nhất là đính kèm ảnh chụp, highlight chỗ cần hỏi). Em đã tra Cambridge và www.google.co.uk (để thể hiện rằng bạn đã tự lực chứ không đợi ăn sẵn). Em cố hiểu chỗ đó như sau..... (để thể hiện bạn đã thực sự vật lộn để hiểu). Tuy nhiên, em vẫn băn khoăn về ngữ pháp abc hay từ vựng xyz. 66 Em rất mong nhận được sự giúp đỡ của cả nhà ạ. Trân trọng cảm ơn, Họ tên của bạn Trong câu hỏi, bạn hãy cách dòng khi hết đoạn để nội dung rõ ràng và dễ nhìn. Bạn cách dòng bằng cách bấm Enter hoặc Shift + Enter. Sau khi viết, đừng post vội, hãy kiểm tra lại thật kỹ về diễn đạt để làm sao câu hỏi của bạn dễ hiểu và rõ ràng nhất. Và đừng quên kiểm tra thật kỹ các lỗi chính tả, đây là việc đơn giản nhất nên hãy đừng làm sai. Việc bạn trình bày theo “cú pháp” như trên không chỉ thể hiện bạn đã thực sự “khổ tâm” để hiểu bài mà nó còn giúp người trả lời nắm được khó khăn của bạn, để họ có được câu trả lời “hết ý” cho bạn. Về bản chất thì việc này cũng chẳng khác gì đi khám bác sỹ, bạn càng kể được đúng và chi tiết triệu chứng bệnh thì bác sỹ sẽ chẩn bệnh càng chính xác hơn. Hướng dẫn ôn Ngữ pháp Ngữ pháp là chìa khoá để bạn học và hiểu tiếng Anh - nếu bạn đọc mà không hiểu thì có nghĩa là chiếc chìa khoá đã bị hỏng, đơn giản vậy thôi. Lúc này, dù điểm số (Ngữ pháp) trên lớp của bạn có cao như thế nào đi nữa, nó cũng chẳng có giá trị gì, sự thật là như vậy. Khi ôn thi IELTS, nền tảng ngữ pháp rất quan trọng để bạn hiểu thực sự khi đọc và nghe; từ đó, bạn sẽ ứng dụng để nói và viết chính xác. Đây cũng chính là điểm khác biệt cơ bản giữa việc ôn ngữ pháp phục vụ thi IELTS và cày ngữ pháp phục vụ thi tốt nghiệp hay đại học. Khi bạn ôn ngữ pháp cho kỳ thi IELTS, mục tiêu là HIỂU BAO NHIÊU chứ KHÔNG phải là NHỚ ĐƯỢC BAO NHIÊU công thức ngữ pháp. Vì thế, bạn cần làm bạn với Ngữ pháp theo hướng dẫn dưới đây. Hoàn thành việc đọc cuốn sách Ngữ pháp càng nhanh càng tốt. Để hoàn thành sớm, bạn đừng ghi nhớ bất cứ điều gì khi đọc; hãy cứ đọc, cứ đọc. Nếu gặp dạng ngữ pháp nào hay và lạ, hãy đánh dấu lại để sau này tiện tra cứu. Nếu gặp chỗ nào khó hiểu, hãy ghi lại để hỏi thày và bạn. Mục đích quan trọng nhất là đọc xong và hiểu hết. Ý nghĩa của việc này là “ôn lại” và trang bị cho bạn bức tranh tổng thể về ngữ pháp; để khi va chạm với một dạng ngữ pháp nào đó, bạn sẽ phản ứng: “Ồ, cái này mình đã đọc trong sách Ngữ pháp rồi” và bạn có thể tra cứu lại một cách nhanh chóng và dễ dàng. Khi đó, sách Ngữ pháp sẽ là giống như một cuốn từ điển để bạn tra cứu, thay vì bạn phải ghi nhớ quá nhiều. Action: hoàn thành sách Ngữ pháp Grammar Bible trong khoảng thời gian 1 tháng. 67 Điều quan trọng nhất khi Viết Suy nghĩ định hướng hành động. Suy nghĩ đúng, bạn sẽ làm đúng, và ngược lại. Với kỹ năng Viết, suy nghĩ sai sẽ khiến bạn cực kỳ mệt mỏi và mất thời gian luyện tập mà điểm số lại hầu như không được cải thiện. Suy nghĩ SAI về kỹ năng Viết là quan niệm bài viết của mình là nơi thể hiện (show off) vốn từ vựng và ngữ pháp phong phú và cao cấp của bản thân. Tại sao đây lại là một quan niệm sai lầm và nguy hiểm? Thứ nhất, nếu bạn đang là một thí sinh chuẩn bị cho kỳ thi IELTS, vốn từ vựng và ngữ pháp tiếng Anh của bạn không phong phú mà cũng chẳng rộng lớn, bạn lấy gì để mà khoe, đơn giản vậy thôi. Thứ hai, quan niệm phải show off vốn từ vựng và ngữ pháp cao cấp khiến bạn ngày đêm đi sưu tầm những word list “hàng hiệu” được chia sẻ vô vàn trên mạng; và kết quả là bạn…chết ngập trong đống từ vựng và ngữ pháp hàng hiệu ấy. Không chết mới là lạ, chúng vừa nhiều lại vừa khó nhớ, khó thuộc và khó sử dụng, hấp thụ thế nào được. Thứ ba, quan niệm thích thể hiện này sẽ khiến bài viết của bạn như một lão trọc phú mới nổi, khoác đầy hàng hiệu nhưng vẫn kệch cỡm và rách rưới. Vậy nên người ta mới nói chơi hàng hiệu đâu có dễ, nó cần kiến thức, văn hóa và cả chiều sâu nữa chứ không chỉ đơn giản là câu chuyện tấm áo manh quần ☺ Nếu bạn đang mang tư tưởng này, hãy “tẩy não” mình bằng cách làm hai việc sau: xóa sổ suy nghĩ show off và nạp nguyên tắc dưới đây vào đầu. Với mình, đây là nguyên tắc cơ bản và quan trọng nhất khi học Writing. Khi viết, mục đích quan trọng nhất là truyền tải chính xác nội dung muốn nói, từ vựng và ngữ pháp chỉ là công cụ để thực hiện mục đích ấy. Đây KHÔNG PHẢI là nơi thực hành Ngữ pháp và đây cũng KHÔNG PHẢI là nơi trưng trổ Từ vựng. Bạn cần tìm những công cụ từ vựng và ngữ pháp PHÙ HỢP NHẤT với từng văn cảnh cụ thể; nếu không phù hợp, bạn có thích thế nào cũng không được ép từ vựng đó vào văn cảnh. Đây là một yêu cầu khó, vì sao? Vì khi chưa có vốn (từ vựng và ngữ pháp) và chưa có cảm giác về tiếng Anh, bạn sẽ rất khó để biết một từ vựng hay một cấu trúc ngữ pháp có phù hợp với văn cảnh hay không. Nhưng bạn đừng lo, những phương pháp học tự nhiên và thú vị trong cuốn sách này sẽ giúp bạn dần dần tìm được cảm giác khi học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy việc học ngôn ngữ sẽ rất nhàn khi nó diễn ra tự nhiên, không cần lên gân. 68 Phương pháp học từ vựng hiệu quả nhất Hướng dẫn sử dụng từ điển Anh Anh: Thế là là từ vựng “vứt đi”? Khi bạn đang có một nghĩa của từ vựng trong đầu, nhưng nghĩa đó không giúp cho bạn “thực sự hiểu” nội dung tiếng Anh đang đọc thì đó là từ vựng “vứt đi.” Bạn hãy xem ví dụ sau: Câu gốc: A house helps protect us from the elements. Cách hiểu (sai): Nhà giúp bảo vệ chúng ta khỏi CÁC THÀNH PHẦN. Nghĩa đáng bị “vứt đi” trong câu trên là “các thành phần.” “Element” đúng là “thành phần” thật nhưng đó chỉ là nghĩa tồn tại trong trí nhớ của bạn thôi, chứ không phù hợp với văn cảnh này. Bạn phải vứt nghĩa đó đi và tra từ điển cho bằng ra thì thôi, chứ không được ép nghĩa biết vào đây. Và bí kíp số 1 chính là từ điển Anh Anh. Trái với sự e ngại của nhiều người, từ điển Anh Anh rất dễ hiểu, dễ sử dụng và giúp bạn tránh được việc lệ thuộc vào những nghĩa tiếng Việt có sẵn nhưng không dùng được cho văn cảnh. Chúng hãy thử thực hành từ điển Anh Anh của Cambridge (http://dictionary.cambridge.org/) với ví dụ trên nhé. Bạn hãy nhập từ “element” vào Cambridge. Trong mục Contents (Mục lục nghĩa), bạn sẽ thấy “element” có tận 6 nghĩa. Phần giải thích ngắn sẽ giúp bạn tìm được nghĩa phù hợp (weather - thời tiết). 69 Khi bấm vào chữ “weather,” từ điển Cambridge sẽ cho bạn một ví dụ dễ hiểu và hay: We braved the elements and went for a walk. = We went for a walk despite the bad weather. (Chúng tôi vẫn quyết định ra ngoài đi dạo, mặc thời tiết xấu.) Như vậy, thay vì không hiểu gì với nghĩa “vứt đi” trong trí nhớ, bạn đã thấy mọi thứ sáng rõ với nghĩa “weather”. Quan trọng hơn, vốn tiếng Anh của bạn sẽ tăng lên rất nhiều, hãy xem bạn học được những gì từ ví dụ trên nhé. 1. “Element” không chỉ mang nghĩa “thành phần” mà còn có nghĩa “thời tiết” 2. Cambridge hướng dẫn rất cụ thể cách dùng đúng: sử dụng kèm quán từ “the” và dạng số nhiều: the elements 3. Bạn học được cụm từ giúp tăng điểm từ vựng: brave the elements (vượt qua thời tiết xấu). 4. Bạn học được chức năng ngữ pháp mới của brave (động từ) bên cạnh chức năng thường thấy (tính từ). 5. Bạn học được cách biến đổi cấu trúc gốc để dễ ghi nhớ và sử dụng, chuyển “brave the elements” thành “brave the weather.” Thế đấy, hãy chăm chỉ tra từ điển Cambridge, đừng sợ. Hãy luyện thói quen mở sẵn từ điển miễn phí http://dictionary.cambridge.org trong smartphone khi đọc. Cho đến hôm nay, tôi vẫn luôn cần tra từ điển khi đọc; thậm chí, có những lúc, khi vừa tra xong một từ và đặt điện thoại xuống, tôi lại phải nhấc điện thoại lên để tra tiếp một từ khác, liên tục không ngừng cho đến hết trang sách. Những lúc đó, tôi đọc chậm như rùa. Nhưng chẳng sao cả vì điều quan trọng là tôi biết mình thực sự hiểu đúng và biết mình đang học rất nhiều điều mới. Hướng dẫn học từ vựng bằng âm thanh: The music of English “Ngấm âm thanh” là bí quyết của tất cả những người học giỏi tiếng Anh. Khi ngấm âm thanh, từ vựng sẽ trở thành một bài hát bạn đã thuộc; chẳng cần cố gắng thì giai điệu cũng tự động vang lên trong đầu bạn, bạn muốn quên cũng chẳng quên nổi. Thật kỳ diệu phải không? Kỳ diệu hơn, trong thời đại smartphone và Internet ngày nay, bạn KHÔNG CẦN ai dạy để có thể phát âm chuẩn và hay. Và sau đây là những bí quyết tuyệt vời. Tip 1 - Tự nhìn phiên âm để đọc chuẩn một từ: Chỉ cần Google cụm từ “International Phonetic Alphabet,” bạn sẽ tìm được bảng ký hiệu phiên âm. Những từ vựng đơn giản sẽ giúp bạn giải mã những ký hiệu phiên âm có vẻ rất “loằng ngoằng.” 70 Tip 2 - Sử dụng từ điển “biết nói”: Từ điển Cambridge trực tuyến có file âm thanh cho tất cả các từ. Bạn chỉ cần bấm vào biểu tượng chiếc loa là có thể nghe được. Thậm chí, mỗi từ còn được đọc vanh vách theo kiểu Anh hay kiểu Mỹ nữa. Đến đây, bạn lại phàn nàn: “Đọc một từ thì nói làm gì, đọc cả câu mới khó chứ.” Mời bạn xem tiếp tip 3. Tip 3 – Chunking & Clapping: “Chunking” là khả năng chia câu dài thành từng đoạn ngắn có nghĩa (nhấn mạnh chữ “có nghĩa”). Khi đó, thay vì phải “uốn éo” với ngữ điệu của một câu dài, bạn chỉ cần crack từng đoạn ngắn để xử lý ngữ điệu một cách dễ dàng. Bài tập này giống cách chúng ta ngắt nhịp khi đọc thơ. Bạn hãy chuẩn bị một chiếc bút chì để ngắt nhịp trên giấy nhé. Câu gốc: We shall fight on unconquerable. (Chúng ta sẽ chiến đấu bất khả chiến bại) Chia nhịp: We shall fight on | unconquerable. Vỗ nhịp: đừng đọc vội, hãy ngấm nhịp bằng cách vỗ tay theo quy tắc sau: • Từ không quan trọng: chỉ chạm nhẹ hai tay, không vỗ thành tiếng • Từ quan trọng: vỗ mạnh thành tiếng Theo quy tắc trên, trong cụm “we shall fight on,” chúng ta sẽ có 2 phách mạnh (we & fight) và hai phách nhẹ (shall & on) Làm theo cách này, bạn sẽ nhanh chóng hình dung ra nhịp điệu câu. Với từ unconquerable, bài tập vỗ nhịp như trên vẫn áp dụng được. Bạn chỉ đưa từ này vào google.co.uk là ra cả phiên âm và cách đọc (bấm vào biểu tượng chiếc loa). Với từ này, nhịp phách mạnh ứng rơi vào âm tiết có trọng âm, nhịp phách nhẹ là những âm tiết còn lại /ʌnˈkɒŋk(ə)rəb(ə)/. Bạn có thể bật loa lên, nghe và ngấm nhịp trước. Sau đó, hãy vỗ nhịp theo âm thanh ghi nhớ được. 71 Lưu ý: nghe + ngấm nhịp đã, đừng đọc vội. Tip 4 – Soundbites: Một cách khác để ngấm ngữ điệu tiếng Anh cực kỳ thú vị và hiệu quả là xem những đoạn video ngắn nhưng cực hay và sưu tầm soundbites - những đoạn ngắn và hoàn chỉnh về ý nghĩa. Bạn hãy xem cách cô bé này “xử lý” những soundbites sau như thế nào khi “mắng” Thủ tướng Anh nhé. https://www.youtube.com/watch?v=qcWFfTL-k0k • You should be out there (Theresa May) • Look! I'm only 5 years old • spend some (money) | and help people • I do not like that | Theresa May • I'm very angry. Bạn thấy sao, cách này “cool” hơn hẳn, phải không? Học thì phải vui, vui thì mới gắn bó lâu dài được. Lựa chọn từ vựng để học: 3 tiêu chí vàng #1 Gạt đi tất cả những ám ảnh về từ vựng cao cấp hay academic, bạn hãy đi theo tiếng gọi trái tim khi học từ. Với mình, trái tim luôn mách bảo phải học những gì gần gũi với đời sống và giống tiếng Việt nhất, thay vì những thứ trông nguy hiểm nhưng lại khó nhớ và khó sử dụng. Điều quan trọng là những gì gần gũi với đời sống là những thứ bạn sẽ cần đến khi viết hoặc nói; vì vậy, hãy tích lũy càng nhiều càng tốt những cụm từ vựng theo tiêu chí này. #2 Tiêu chí thứ hai để lựa chọn từ vựng là “đáng nhớ và khó quên.” Đây là những từ và cụm từ vựng đánh trúng vào tâm tư, tình cảm và niềm tin của bạn nên chúng sẽ rất dễ thấm. Là những từ vựng đã chinh phục chính bạn, khi sử dụng, nhiều khả năng chúng cũng sẽ chinh phục cả người đọc và các giám khảo nữa, vì những gì xuất phát từ trái tim thì sẽ đi đến trái tim. Và bạn cũng thấy rồi đấy, chẳng có lý do gì bạn không học những từ vựng này cả vì đơn giản là chúng “đáng nhớ” và lại “khó quên” mà. #3 Tiêu chí thứ ba trong lựa chọn từ vựng là tiêu chí kết dính – tức là những từ vựng này không đứng đơn lẻ mà phải kết dính với các từ vựng khác trong một văn cảnh cụ thể. Đây là một điều rất quan trọng vì collocation hay liên kết từ thường khó nhớ và dễ sai; khi đặt trong văn cảnh với nghĩa rõ ràng, chúng sẽ trở 72 nên dễ nhớ hơn. Hơn nữa, bạn sẽ dễ dàng “đọc to và diễn cảm” từ vựng lên vì chúng mang nghĩa hoàn chỉnh, được đặt trong một văn cảnh hoàn chỉnh. Dưới đây là một số từ vựng hay mình vừa mới sưu tầm theo những tiêu chí trên: ∙ My comfort with Math withered. (Sự thoải mái và yêu thích của tôi với môn Toán đã mất dần đi. “wither” mang nghĩa “héo đi, úa đi, phai nhạt đi”) ∙ Girls learn to trust people’s estimates of them. (Các em nữ dần tin vào những đánh giá của mọi người với mình.) ∙ Males say it (slob) to each other all the time. It may not be a kind thing to say,… but it certainly makes them think twice before buying into other people’s evaluations. (Bọn con trai thì suốt ngày gọi nhau là “thằng hủi.” Rõ ràng, đó chẳng phải là điều gì hay ho cả nhưng chắc chắn nó giúp tôi luyện và khiến bọn con trai không dễ để tin ngay những đánh giá của người khác về chúng.) Học bao nhiêu từ vựng mỗi ngày Với tiêu chí lựa chọn từ vựng “kết dính” như trên, bạn sẽ thất bại nếu mắc bệnh thành tích khi học từ. Khi học từ theo phương pháp trên, bạn sẽ thành công nếu mỗi tuần trôi qua master được khoảng 5 cho đến 10 cụm từ vựng. Bạn đừng lo rằng số lượng như vậy thì quá ít; nếu bạn có thể thuộc về âm thanh và sử dụng chuẩn xác 5- 10 cụm từ vựng mỗi tuần, cách đi chậm như vậy sẽ giúp bạn ngấm về phương pháp. Khi đã ngấm rồi, bạn sẽ thấy rằng số lượng từ vựng/cụm từ vựng bạn có thể ngấm được sẽ tăng lên nhanh và tự nhiên đến mức có thể bạn sẽ không nhận ra. Và hãy nhớ, lúc nào cũng mang theo mình word list do chính bạn tạo ra bằng cách lưu vào smart phones hoặc in hẳn ra. Cứ lúc nào rảnh là bạn lại mang ra để luyện giọng cho ngấm âm thanh và luyện viết cho ngấm cách đánh vần (tránh lỗi sai chính tả khi viết). Quan trọng hơn, với cẩm nang từ vựng mang theo mình, lúc nào bạn cũng có thể giở ra kiểm tra, thay vì nhớ nhớ quên quên một cách không chính xác. “Đập” bao nhiêu từ vựng mỗi ngày “Đập” ở đây nằm trong chữ “va đập” – hiện tượng xảy ra khi bạn liên tục va chạm với những từ vựng cả mới lẫn cũ khi đọc và khi nghe. Nếu chăm chỉ rèn luyện, đây sẽ là bước đột phá của bạn trong quá trình học từ vựng, giúp bạn ngấm từ vựng một cách tự nhiên và tiến bộ vượt bậc trong cả bốn kỹ năng ngôn ngữ (Nghe, Nói, Đọc, Viết). Về phương pháp, bạn sẽ được “va đập” hay “va chạm” với từ vựng khi duy trì việc đọc và nghe hàng ngày. Khi đó, bạn sẽ liên tục đối mặt với từ vựng đặt trong văn cảnh khác nhau; mỗi khi “va đập” với một tình huống và ngữ cảnh khó. Việc tra từ điển và vận dụng kiến thức ngữ pháp để crack chỗ khó này sẽ giúp bạn hiểu bản chất của từ vựng. Khi đã hiểu bản chất, việc ghi nhớ và ứng dụng từ vựng của bạn sẽ tốt hơn rất nhiều. Và trong quá trình đọc, sự lặp lại của một từ/cụm từ sẽ khiến bạn ghi nhớ một cách tự nhiên và dễ dàng hơn rất nhiều. Tuy nhiên, phương pháp học từ này lại khá bài bản và có những trình tự cần phải tuân theo, bạn hãy đọc mini ebook Chinh phục 8.5 IELTS Reading để làm theo nhé. Hãy đặc biệt chú ý đến những đầu mục như Code it! hay HIỂU và Thực sự HIỂU. Câu đầu tiên của bạn – quy tắc Anh em sinh đôi Việc viết được câu đầu tiên bằng tiếng Anh giống như lần đầu have sex - hồi hộp, bỡ ngỡ, vụng về nhưng cũng ít nhiều sung sướng. Nhưng trên hết, nó là một dấu mốc quan trọng đối với mỗi người; vì thế, hãy biến nó thành một kỷ niệm đẹp và vui vẻ khiến cho bạn tự tin mà reo lên rằng Oh yessss, I did it! thay vì tâm trạng u uất và confused. Để có lần đầu tiên tuyệt vời nhất, bạn cần thả lỏng và để đầu óc thư giãn 100%; tiếp nữa, hãy ghi nhớ quy tắc ANH EM SINH ĐÔI sau đây. Quy tắc này sẽ giúp bạn xóa tan sự căng thẳng và đạt hiệu quả tuyệt vời nhất khi viết, vậy quy tắc này được hiểu thế nào? 73 ANH EM SINH ĐÔI được hiểu là mỗi một điều bạn muốn diễn đạt trong tiếng Việt (điều A) thì đều có một điều tương tự đã được nói và viết ra trong tiếng Anh (điều A’). Hiểu được điều này, bạn sẽ đi tìm bằng được người anh em sinh đôi kia (A’) thay vì ngồi vắt óc để nặn ra một thứ gì đó méo mó và không chuẩn xác. Khi làm theo quy tắc này, bạn sẽ dừng việc “cưỡng bức bộ óc” phải dịch từng từ, từng chữ sang tiếng Anh – một việc rất mệt mỏi cho bạn và vô nghĩa cho người đọc (vì có thể người Anh đọc sẽ chẳng hiểu bạn muốn nói gì). Thay vào đó, bạn sẽ chỉ cần nghĩ ra cách để tìm kiếm người anh em sinh đôi kia mà thôi. Câu hỏi quan trọng: tìm ở đâu, biết đâu mà tìm? Thật may mắn, chúng ta đã có cỗ máy tìm kiếm thần kỳ của Doremon mang tên Google. Bạn chỉ cần nghĩ ra những key words thật liên quan, đưa vào Google và thử đọc từ 1 đến 3 bài viết tiếng Anh là sẽ tìm ra một loạt những người anh em sinh đôi “xịn” đang lưu lạc đâu đó. Gợi ý: hãy đọc đề bài và tìm key words trong đó. Ngoài ra, bạn còn có thể tìm trong cuốn bí kíp số 3, nơi lưu lại những cụm diễn đạt hay và gần gũi với bạn trong quá trình đọc và nghe hàng ngày nữa. Hãy đọc cách soạn cuốn bí kíp số 3 trong phần hướng dẫn Hệ thống từ vựng bằng 4 cuốn “bí kíp.” Bắt chước “i hịt” Bắt chước 100% là cách tốt nhất để học từ vựng. Nguyên tắc của phương pháp này rất đơn giản như sau: ∙ Bạn tìm được một câu diễn đạt hay trong từ điển hoặc bài đọc. ∙ Bạn chỉ sửa một chút câu gốc đó để gần gũi với với mình. ∙ Câu sửa của bạn phải tự nhiên và chính xác 100% - không sai một lỗi nào, dù nhỏ như con kiến! Bạn có thể thấy rằng nguyên tắc của phương pháp “bắt chước” này rất đơn giản. Nhưng áp dụng nguyên tắc đó có đơn giản không? Câu trả lời là…không. Việc biến câu nguyên mẫu thành câu của bạn và đúng 100% là một nhiệm vụ hầu như không phải ai cũng làm được. Trong một buổi học Taster mình tổ chức gần đây, khi được yêu cầu bắt chước “i hịt” câu nguyên mẫu, điều ngạc nhiên là không một bạn nào (nhấn mạnh: không một bạn nào) đạt được tiêu chí “không sai một lỗi nào.” Để cụ thể tình hình, mời bạn xem những phân tích dưới đây. Câu nguyên mẫu: The state of my father's health concerns us greatly. Học viên A: Ha Tinh’s sea pollution concerns us about our country future. Phân tích: câu ứng dụng trên chưa đạt yêu cầu vì những lý do dưới đây. Bạn nêu ra tên một địa phương tại Việt Nam mà quên mất rằng người đọc câu của bạn là công chúng nói tiếng Anh, có thể họ chẳng biết Hà Tĩnh là cái chi mô ☺. Cách ứng dụng “something cocerns us about something else” của bạn đã vi phạm nguyên tắc bắt chước “i hịt” vì nó đã tạo ra một công thức dùng mới, không nằm trong câu nguyên mẫu. Để kiểm tra xem, công thức dùng này có đúng hay không, chúng ta có hai cách như sau: ∙ CÁCH 1: đưa câu “sea pollution concerns us about our future” vào www.google.co.uk để xem Tây có dùng như vậy không ∙ CÁCH 2: đưa câu “sea pollution concerns us about our future” cho một thày cô người Anh xịn để hỏi ý kiến của họ xem thế nào Mình đã thử cả hai cách trên và sau đây là kết quả. Với cách 1, mình không tìm thấy cách dùng như của bạn trên Google UK; sau đó, mình thử tiếp với cách 2, cô giáo người Anh xịn tại Hội đồng Anh đã nói ngay: “À, nội dung thì rất rõ ràng rồi; nhưng về ngôn ngữ thì tiếng Anh không diễn đạt như vậy.” Và cô sửa lại như sau: 74 ∙ CÁCH 1: Sea pollution is a concern for our future. ∙ CÁCH 2: We are concerned about the impacts of sea pollution on our future. Câu nguyên mẫu: The state of my father's health concerns us greatly. Học viên B: My younger brother's studying concern my parent weary Phân tích: câu ứng dụng trên chưa đạt yêu cầu vì những lý do dưới đây. Câu không có dấu chấm hết câu. Bản thân việc học của ông em thì chẳng có gì mà phải khiến bố mẹ lo lắng cả, phải là một điều gì đó “tiêu cực” về việc học của ông ta thì bố mẹ mới lo lắng. Chủ ngữ là danh từ số ít nhưng động từ lại không chia ngôi 3 số ít. “concern my parent weary” – đây là công thức sử dụng do học viên này nghĩ ra chứ trong tiếng Anh không có Gợi ý sửa: My younger brother’s poor academic performance concerns my parents greatly. Câu nguyên mẫu: [concern + that ] It concerns me that he hasn't been in contact. Học viên C: it concerns me that the low score makes influence on sitting for a scholarship. Phân tích: câu ứng dụng trên chưa đạt yêu cầu vì những lý do dưới đây. Đầu câu không viết hoa. “make influence on” là cụm từ vựng không chính xác. Chúng ta có 2 cách sau để biết tại sao lại không chính xác. ∙ CÁCH 1: đưa influence vào từ điển www.ozdic.com để kiểm tra liên kết từ. Kết quả là không có “make influence” mà chỉ có “have influence.” ∙ CÁCH 2: đưa cả cụm “make influence on” vào www.google.co.uk để kiểm tra. Kết quả là không có cách dùng như vậy. “sit for a scholarship” là cụm từ không phù hợp với văn cảnh vì nó không làm rõ ý nghĩa cần nói. Ở đây, ý nghĩa là “ảnh hưởng đến cơ hội được học bổng” thì sẽ hợp lý hơn ý nghĩa “ảnh hưởng tới việc ứng tuyển học bổng đó.” Gợi ý sửa: It concerns me that my average GPA may lower my chances of winning that scholarship. Vậy đấy, nguyên tắc thì rất đơn giản nhưng thực hiện lại không phải chuyện đùa. Để có được một câu đúng 100%, bạn sẽ cần phải cực kỳ tỉ mỉ, kiểm tra từng chữ một và sửa cho đến khi ưng ý thì thôi. Thế nhưng, chính yêu cầu này sẽ giúp bạn ôn lại được rất nhiều kiến thức ngữ pháp và từ vựng, để bảo đảm câu mình viết ra đủ để đạt…9 điểm, hihi. Tip: Với mình, khi áp dụng phương pháp bắt chước “i hịt,” mình sẽ thay đổi cực ít để bảo đảm không hề mất sức mà vẫn có câu “ngon” nhất để sử dụng. Ví dụ, ở câu trên, mình chỉ cần thay “my father” thành “my teacher” là thành câu của mình mà chắc chắn không thể sai được. Thậm chí, nếu câu hay và dễ ứng dụng sẵn rồi, mình cứ để nguyên như vậy mà đọc diễn cảm để ngấm âm thanh thôi. 75 Phương pháp Hệ thống từ vựng bằng 4 cuốn bí kíp thần kỳ Trong thời buổi Facebook, bạn có thể dễ dàng bị cuốn đi trong thác lũ thông tin; hãy là người đứng trên bờ để câu những con cá béo từ dòng thác lũ đó, thay vì lao vào để bị cuốn đi. Để tránh tình trạng mơ hồ khi học tiếng Anh (cái gì cũng có vẻ biết nhưng chẳng biết mình thực sự biết cái gì), bạn cần biết cách hệ thống kiến thức, để lúc nào đầu óc cũng thư thái, chứ không nặng nề và u mê. Những cuốn “bí kíp” thần kỳ giống như chiếc két sắt. Nó giúp bạn lưu trữ những thứ hay ho, có thể lấy ra sử dụng dễ dàng, thay vì cái gì cũng phải ghi nhớ rất mệt mỏi. Nguyên tắc chung: ∙ ít nhưng chuẩn xác ∙ bản thân người học phải thấy gần gũi và yêu thích ∙ đọc và nghe hàng ngày là điều kiện bắt buộc (để tìm được vàng bạc châu báu đưa vào “két”) Nếu vi phạm bất cứ nguyên tắc nào nói trên, cuốn bí kíp sẽ mất đi tác dụng. Cuốn 1: Phát âm (Pronunciation) Hãy sử dụng trang cuối của cuốn tập (vở) và một note trên smart phone của bạn để ghi lại những từ vựng bạn phát âm chưa chuẩn hoặc chưa biết phát âm. Yêu cầu: ∙ Số lượng: ít (2-3 words/tuần) ∙ Không được ghi phiên âm, nếu quên cách phát âm, bạn phải tra từ điển để kiểm tra lại ∙ Bạn cần phát âm chuẩn những từ vựng ghi trong cuốn Phát âm này. Âm thanh đó phải được lưu giữ trong trí nhớ, tức là bạn có thể hình dung được đó mà không cần đọc to lên. Cuốn 2: Đánh vần (Spelling) Spelling là yếu tố quan trọng hàng đầu với 3/4 kỹ năng trong IELTS (Listening – Reading – Writing). Chỉ cần thiếu 1 chữ cái thôi là bạn sẽ mất toàn bộ điểm của câu trả lời, không cần biết bạn nghe đọc siêu đến mức nào. Đáng tiếc rằng, spelling lại là kỹ năng gần như bị bỏ quên trong quá trình ôn thi IELTS. Hãy sử dụng cuốn tập (vở) đi học của mình để thực hiện việc luyện spelling mỗi ngày theo yêu cầu sau: ∙ Viết bằng bút chì mềm ∙ Rõ ràng và chính xác về spelling – tốt nhất là đưa cho người khác xem họ có đọc được từng chữ cái hay không, đừng tự đánh giá chủ quan ∙ Khi viết, trong đầu hình dung ra âm thanh của cụm từ vựng đang viết để ngấm cả cách đọc và cách viết Tip: bạn có thể ghi nhớ spelling bằng mẹo đánh vần chữ đó bằng tiếng Việt (exercise, vehicle) 76 Cuốn 3: Cụm diễn đạt “tủ” File lưu trong máy tính – bản in lưu trong túi áo/quần – 1 copy lưu trong smart phone. • Số lượng: ít (có những ngày trôi qua mà chúng ta sẽ chẳng đọc hay nghe được cái gì hay đâu) • Yêu cầu: nguyên bản, không được biến đổi nội dung + bạn cần phải thực sự hiểu những phrases đưa vào đây. • Độ dài: cụm diễn đạt hay (<5 words) Lưu ý: ∙ Việc đọc và nghe hàng ngày cung cấp inputs cho cuốn 3. Cuốn 3 lại cung cấp inputs cho cuốn 1&2. ∙ Nếu không đọc và nghe hàng ngày thì cũng không thể có inputs cho bất cứ cuốn bí kíp nào. Dưới đây là ví dụ về cuốn 3 Tổng hợp sách báo hàng ngày Impact trumps income, as I used to say in a past life. I'm a nightmare dressed like a daydream London the Capital of Cool Animal Farm …our lives are miserable, laborious and short…and the very instant that our usefulness has come to an end we are slaughtered with hideous cruelty. No animal in England knows the meaning of happiness or leisure after he is a year old. No animal in England is free. The life of an animal is misery and slavery: that is the plain truth. …the work of the farm went like clockwork. “Discipline, comrades, iron discipline!” …the joy of service and the dignity of labour… Spoken language – fillers (công cụ lấp chỗ trống khi nói) He got the scholarship, which is a great news. Oh I love it. Well, let me think, it’s difficult to say that…. Cuốn 4: my “dear” mistakes Ghi lại những lỗi bản thân mình hay sai để sử dụng soát lỗi khi viết và nói. Bạn có thể lưu thành file trong máy tính hoặc chép ra vở, miễn là có thể lấy ra dễ dàng mỗi khi cần tra cứu. Nếu ghi vào tập vở, bạn cần dành 1 phần riêng trong tập vở, ghi thật to và đóng khung mistakes lên đầu trang. Sau đó, hãy đánh dấu chỗ đó lại để dễ dàng giở ra khi cần dùng. chữ My “dear” Yêu cầu: đừng tham mà ghi quá nhiều vào đây, khi soát lỗi bạn sẽ bị rối và việc chữa lỗi sẽ không hiệu quả. Hãy xác định mục tiêu “chậm mà chắc” – ghi 1, 2 lỗi thôi nhưng nó ngấm vào đầu là được. Ví dụ: My “dear” mistakes 1. Tuyệt đối không dùng “what” trong mệnh đề quan hệ hay mệnh đề tính ngữ 2. Kiểm tra lỗi số ít số nhiều với động từ 77 Cuốn 5 & 6: Reading & Listening Bạn chỉ cần có 1 phần riêng biệt trong tập vở để ghi lại những kinh nghiệm của riêng mình với kỹ năng Đọc và Viết. Hãy ghi thật to chữ Reading hoặc Listening lên đầu trang và đóng khung cũng như đánh dấu chỗ này lại để tiện tra cứu. Nguyên tắc: ghi thật ít nhưng ứng dụng thật nhiều, tuyệt đối không tham Ví dụ Reading ∙ Luôn cắt bỏ những thứ thừa thãi để tạo sự liền mạch chủ vị ∙ Phải tìm được chỗ có chứa thông tin trả lời cho câu hỏi ∙ So sánh key words trong câu hỏi và trong bài 78 Lộ trình học Writing ZERO to HERO Dành cho những ai...không biết bắt đầu từ đâu Bài viết đã được giới thiệu trên trang Ăn trưa cùng Tony Đạt 9.0 IELTS Writing là một dấu mốc trên chặng đường gắn bó với tiếng Anh của mình. Thành tích này đã cho mình rất nhiều thứ nhưng, trên tất cả, nó khiến mình càng yêu tiếng Anh và việc viết lách hơn. Tuy nhiên, chặng đường đến với 9.0 IELTS Writing của mình lại chứa đựng nhiều bí mật kinh hoàng mà một trong số đó là… Mình chưa từng ôn luyện IELTS Writing Được thừa hưởng bộ sách IELTS từ cô ruột từ những năm còn chưa vào cấp 3, IELTS Writing với mình lúc đó chỉ là những trang giấy đen xì và những hình vẽ quái dị (của Task 1). Lúc đó và cả tận sau này khi đã vào đại học, IELTS Writing với mình luôn là những câu hỏi cao siêu và những biểu đồ phức tạp, tiếng Việt mình còn chẳng bao giờ nghĩ đến chứ đừng nói là tiếng Anh. Vì thế, khi cần IELTS cho việc du học, mình đã xác định chiến lược: Nghe Đọc là trọng tâm, Nói Viết cố được đến đâu thì cố. Có lẽ chính vì vậy mà việc ôn thi của mình lại diễn ra rất nhẹ nhàng nhưng cực kỳ hiệu quả vì công sức được đổ vào đúng chỗ. ∙ Nghe tốt giúp mình thấm âm thanh và ngữ điệu tiếng Anh --> nhớ từ vựng rất nhanh và bền. Đọc tốt giúp mình ứng dụng ngữ pháp để hiểu văn bản một cách thực sự --> ngữ pháp rất chắc chắn để ứng dụng khi viết câu. Thế nhé, lời khuyên số 1 là: Hát nhiều chưa chắc đã hát hay, Viết nhiều chưa chắc đã Viết giỏi – hãy cứ tập trung vào Nghe Đọc & Ngữ pháp cho tốt đã, đừng quá căng thẳng về Writing. Cách “trị” Task 1 Với nhiều bạn, Task 1 có lẽ là một nỗi kinh hoàng. Mình cũng đã trải qua cảnh ngộ đó nên chắc lời khuyên dưới đây sẽ có ích với bạn. Đó là cảnh ngộ gì? Vâng, đó là việc càng cày các mẫu câu hay từ vựng Task 1 (rise, fall, hold a major proportion, etc.) thì lại càng rối loạn và..sai. Khi đó, mình đã quyết định dừng lại vì thấy sao việc ôn thi lại…chán quá thể thế này. Và mình tạm thời gạt bỏ hết mọi từ vựng và mẫu câu tiếng Anh máy móc kia đi, tập trung vào mỗi một câu hỏi: Có gì hot về cái biểu đồ “mắc dịch” này? Và mình trả lời câu hỏi đó bằng tiếng Việt, tạm thời không cần tiếng Anh. Đây chính là điểm đột phá trong quá trình crack IELTS Writing Task 1 của mình vì, khi tạm quên tiếng Anh đi, sự tập trung được dồn vào việc hiểu bản chất số liệu và chủ động tìm ra những so sánh và đối chiếu đáng giá để mình cảm thấy…sướng trước đã. Và thực sự rất sướng vì lúc đó, thay vì rối mắt lên vì chi chít số liệu và hình vẽ, mình chỉ chú ý đến những cái “nhất” mà thôi: cao nhất, thấp nhất, chênh lệch nhất – bài nào có số liệu cũng áp dụng được tuốt. Và chính những cái nhất này lại “ăn khớp” với yêu cầu chỉ trình bày key features trong đề Task 1. Khi đã có được phát hiện đáng giá rồi, mình ép nó vào một khuôn riêng do mình tự nghĩ ra; đó là công thức diễn đạt: nhận xét trước – minh họa số liệu sau. Chỉ cần 3 cụm diễn đạt như vậy thôi là thừa 150 words rồi. Nói Task 1 dễ chính là bởi lý do này. Quan trọng hơn, chính việc “thực sự hiểu” số liệu khiến mình ít khi mắc những lỗi nghiêm trọng như nhầm lẫn đơn vị “amount” hay “number” hay hiểu sai bản chất của số liệu. 79 Kinh nghiệm chấm hàng trăm bài viết mỗi năm của mình cho thấy việc “không hiểu bản chất” số liệu là lỗi nghiêm trọng và phổ biến nhất bởi hầu hết thí sinh đều lao vào từ vựng, mẫu câu thay vì bỏ thời gian để “thực sự hiểu” biểu đồ. Tốc độ là VUA Tốc độ là yếu tố quan trọng hàng đầu với bất cứ kỳ thi nào, và Writing cũng không phải là ngoại lệ. Quá trình gắn bó với IELTS Writing đã cho mình 1 phát hiện "cực" hay. Tốc độ của Writing lại bao hàm 4 tốc độ thành phần, gồm: ✪ Tốc độ giải quyết vấn đề (problem solving) ✪ Tốc độ huy động từ vựng và ngữ pháp để trình bày vấn đề ✪ Tốc độ viết cơ học của tay (để đảm bảo mạch suy nghĩ không bị ngắt quãng) ✪ Tốc độ phát hiện và sửa lỗi Để viết tốt, bạn phải “nhanh” ở cả 4 tốc độ trên CÙNG LÚC. Chính vì đòi hỏi cao như vậy mà kỹ năng Viết được hầu hết mọi thí sinh đánh giá là kỹ năng “chát chúa” nhất. ✪ Tư duy nhanh sẽ giúp bạn “xử lý” được câu hỏi một cách thuyết phục (nhưng mới chỉ là ở mức độ tiếng Việt thôi). ✪ Tốc độ huy động từ vựng và ngữ pháp nhanh sẽ giúp bạn chuyển được nội dung bạn suy nghĩ đó thành tiếng Anh một cách chuẩn xác tương đối (tức là vẫn có lỗi sai). ✪ Tốc độ viết cơ học của tay là khả năng bạn viết nhanh, viết đẹp và viết dễ dàng, để việc viết nó tự nhiên như hơi thở và hoàn toàn không ảnh hưởng tới mạch suy nghĩ cũng như tâm lý. ✪ Tốc độ phát hiện và sửa lỗi là khả năng bạn nhìn ra lỗi của mình để xóa sạch chúng đi, đơn giản vậy thôi. Những thói quen sau đây trong quá trình học tiếng Anh đã giúp mình “tối ưu hóa” cả 4 kỹ năng này, hy vọng nó sẽ hữu ích với bạn. Đừng “rặn” – Hướng dẫn tìm ý nhanh khi Viết và Nói Trước một đề IELTS Writing, chắc bạn đã từng thốt lên: “Sao không “rặn” được chữ nào vậy ta!”. Lời khuyên của mình là: “Đừng, đừng bao giờ làm điều đó!” Cũng giống như với cơ thể, khi bạn cần phải “rặn” thì ắt hẳn có điều gì đó không ổn trong cơ thể bạn rồi. Hai tips sau sẽ giúp bạn thoát khỏi tình trạng “lí bí” khi viết. Tip 1 - Không đọc thì không viết: Quy tắc này rất đơn giản, bạn chỉ cần làm đúng như vậy là được (không đọc thì khỏi viết). Với một đề bài IELTS Writing, bạn hãy thử nghĩ một số từ khóa và đưa vào www.google.co.uk; sau đó, bạn chọn đọc 1-3 bài từ những trang Anh hay Mỹ “xịn.” Khi đọc, hãy thật tập trung để hiểu và cảm nhận. Nếu gặp cụm diễn đạt hay, dễ hiểu và dễ nhớ, hãy copy và tạo thành một file riêng. Khi đọc xong, bạn đã chuyển từ hoàn cảnh “tay trắng” sang trạng thái “dư dả vốn liếng” để đầu tư cho bài viết của mình. Tip 2 - Những ý tưởng “bất chợt”: Trong một bài báo nổi tiếng về Những điều người trẻ cần làm ở lứa tuổi 20 để khỏi hối tiếc khi về già (“già” được hiểu là bước sang tuổi 30 hay 40), tác giả đã khẳng định “nếu bạn không lưu lại những ý tưởng bất chợt, bạn sẽ làm việc vất vả gấp đôi nhưng thành tựu đạt được chỉ bằng phân nửa những người lưu giữ ý tưởng.” Chẳng cần mấy chục năm sau để bạn thấy điều trên là đúng - chỉ cần 1 giây, bạn có thể đã mất tiêu một ý tưởng để đời rồi. 80