22 Điều Sai Phạm Không Nên Có Trong Công Việc

"22 Điều Sai Phạm Không Nên Có Trong Công Việc 🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook 22 Điều Sai Phạm Không Nên Có Trong Công Việc Ebooks Nhóm Zalo http://tieulun.hopto.org http://tieulun.hopto.org Die u sa i pha m khon g ne n c o tron g con g vie c http://tieulun.hopto.org http://tieulun.hopto.org Die u sa i pha m khon g ne n c o tron g con g vie c NGUYEN HAI YEN (bien soan) NHA XUAT BAN LAO DONG THU VIEN KHOA HOC KV TH Bl£U0iEN SO:. V . V . ^ . http://tieulun.hopto.org PHU BAN: http://tieulun.hopto.org L C U M 6 DA U ROT CUC THI DIEU GI DA ANH HU6NG TOT TIEN DO CUA CHUNG TA? Hau het cac cong ty can tuyen nhan vien lam viec trong xa hoi cang ngay cang phat trien nhu hien nay, thi dai da so' cac nhan vien deu co nhhng nang ltfc cO ban ma cong ty can. Vay tai sao lai co nhhng sp khac biet 16n giha nhhng ngtfdi cung vao cong ty va chng mot nganh trong cong viec? Nhhng trtfdng hpp nhtf the nay cung thtfdng hay xay ra ben canh chung ta: Co ngtfdi vao cong ty chtfa day mot nam da dtfdc ctf di ntfdc ngoai lam viec, con co nhtfng ngtfdi da lam hai nam rdi nhtfng van phai lo lang ve viec minh co dtfdc tuyen dung hay khong? Co nhtfng ngtfdi nhan dtfdc stf hoan nghenh cua ca cong ty, nhtfng lai co ngtfdi sau khi lam viec mot thdi gian bi ddng nghiep xa lanh, rdi vao canh mot minh co ddn trd troi; Co nguhi vha lam viec vha nap dien, day ap niem tin doi vdi cupc song ttfdng lai, nhtfng cung cd ngtfdi lai cam thay rat md hd vdi tien dd cua minh, khong cd cam hhng hay thich thh vdi cuoc song... Tren thtfc te thi nhhng trtfdng hdp nay khdng hiem, nhhng van de dtfdi day thtfdng lam han hep dau dc cua nhieu ngtfdi, vd so' nhhng thanh nien tre tudi deu ngay dem nghi ngdi va mud'n di tim dap an: Tai sao cd nhhng ngtfdi xem ra ttfdng mao khdng cd gi 5 http://tieulun.hopto.org hoan my, tai can cung khong co gi xuat sic nhtfng rot cue lai van co nhtfng stf tfu dai cua cap tren trong cong viec? Tai sao co nhtfng ngtfdi mhi lam viec chi mpt nam ma co the tang ltfdng thang chtfc, con co nhtfng ngtfdi da lam viec rat nhieu nam roi nhu'ng van chtfa bao gid dtfdc thang chtfc ca? Tai sao mot so' viec quan trong trong cong ty thi lai giao cho ngtfdi khac ma khong phai la minh? Tai sao co nhhng ngtfdi 6m theo mdng lhn nhtfng rd't cue thi khong co gi, con nhtfng ngtfdi hang ngay lam nhtfng viec nho thi cuoi chng lai co nhtfng ke't qua khien ngtfdi khac ngac nhien? Tai sao nhtfng nhtfng ngtfdi ttf chat binh thtfdng cuoi chng dat dtfdc stf huy hoang, con nhieu ngtfdi co tai can thi lai khong thanh cong? Cong ty Monster.com cua My da dtfa ra ket qua mpt cupc dieu tra vdi 10 van nhan vien cung lam mpt cong viec treng nhieu cong ty khac nhau, thi nhan to' khong co nang ltfc tri tue trong nguyen nhan dan den stf khac biet trong thanh tich cdng viec chiem ti le tren 80%. Dai da sd' nhhng nhan vien da cho rang, nhan to chu yeu cua mpt nhan vien khong dtfdc nhan stf trong dung va mpt nhan vien c6 nang ltfc khong CP stf khac nhau ldn. Dieu khien cho ngtfdi ta cam thay dau dau chinh la nhhng nhan to thtfc stf anh htfdng tdi cdng viec cua mpt ngtfdi lai rat kho co the cam nhan dtfdc mot each ro rang, ma cung khdng thdng qua ren luyen hay hpc tap de cd the loai trh dtfdc no. Nhtfng nhan to nay ngay nao cung deu bi chi phdi bdi nhhng cdng viec ti mi va vd hinh trung se lam giam 6 http://tieulun.hopto.org bdt hieu qua cong viec ldn, lam tdn hai deh moi quan he, trd ngai den thanh tich cong viec cha ban, va cudi chng la anh htfdng toi cuoc song, lam mat di niem tin cua ban doi vdi ttfdng lai. Cd rat nhieu ngtfdi lam viec van phdng cam nhan dtfdc nhan to' nguy hiem nay, ho than trong nhtfng khdng cdn each nao hdn la danh cam chiu. Mot mat thi ho cam thay minh nhtf con mdi dang bi san, mat khac ho khdng biet minh phai thoat ra bang each nao, ho cam thay minh dang phai nhan mpt vai nhan to' ma ngay ca ban than ho khdng hieu xam pham quay nhieu, ho biet rang ban than minh nha't dinh cd mot vai chd minh lam khdng dung, nhtfng van de rot cue la d dau9 Cac chuyen gia ttf van nghe nghiep da phat hien ra rang, cdng viec chinh thhc hang ngay mang den cho ngtfdi ta khdng it nhhng dieu phien nhieu, chang qua ban than ngtfdi ta da quen vdi nhtfng ganh nang ve cdng viec ma thdi. Tuy dai da so' nhhng ngtfdi ttf van nghe nghiep khdng nhan manh mdt each ro rang ve tinh nghiem trong cha van de nay, nhtfng chung da mang lai cho ngtfdi ta nhtfng nguy hiem khdng phai la nho. Nhtfng tap quan nay it nhieu anh htfdng den ngtfdi lam viec, neu nhd thi chi anh htfdng den md'i quan he, cdn khi nghiem trong thi nd se lam tdn hai den ca ddi cua ban. Tren thufc te, cudc ddi cua moi ngtfdi chi la mot qua trinh trong cdng viec. Ban thtf nghi xem, tren the gian nay cd bao nhieu la thanh nien tai hoa rot cue ciing khdng cd tieng tam, khong thanh dat mot dieu gi, khi gia chi cdn dtf lai mot tieng hiu quanh, suot ngay cau nhau va hoi han... Ddi vdi nhtfng ngtfdi muon thay ddi hoan canh cua minh triet de de di vao con dtfdng bong mat cua nhtfng thdi quen lam viec ma ndi, ho nen lam the nao de cd the thay ddi each 7 http://tieulun.hopto.org lam viec cua minh, de cuoi chng co the xoa di nhdng bong ram anh hddng tdi minh? Cuon sach "22 dieu sai pham khdng nen co trong cong viec" se giai dap cau hoi nay trong nhieu phddng dien khac nhau. La mot ngddi tham gia cong tac td van cong viec, tac gia cua cuon sach da thng trai qua nhieu nam va tiep xuc vdi nhdng ngddi co kinh nghiem phong phu trong cac loai nghe nghiep, khi nghe nhdng tam sd cua nhdng ngddi lam viec, luon tram td suy nghi lang nghe, hy vong minh co the dda ra nhdng y kien dung nhat cho hp. Nhdng vi du trong sach ti mi va sinh dpng, de noi ddng co tinh kha thi va chinh xac cao, tac gia da thong qua mang va phong van de tien hanh dieu tra nhhng ngddi lam viec. Sau moi vi du, tac gia khong chi phan tich nhdng tinh hudng trong cau chuyen, ma cdn dda ra nhdng y kien giup ddc gia cd the tranh khdi nhdng sai lam ma minh cd. 8 http://tieulun.hopto.org Die u sai pha m 1: X A C DIN H V I TR I KHON G DA Y D U Nhan ro ban than! Day la phep tac dau tien hudng tai thanh cong trong cuoc song. Doi vai bat ke mot ngudi nao, neu nhu lua chpn dupe mpt cong viec phu hpp, thi se tim thay su dam me han trong cong viec. Hon nua khi trinh do chuyen nghiep cua ta khong ngung ndng cao thi thanh cong ddi vai ta rat de ddng. Do vay, nhat djnh phai "Lieu cam gdp mam", "Luang sue md Idm". CU0C DCII CO DON VA NGHEO NAN CUA PAUL Paul la sinh vien vha tot nghiep mpt trUdng dai hoc ndi tieng, sau khi tot nghiep Paul vao phuc vu trong quan dpi. Khi giai ngu, anh lam nhan vien nghiep vu trong mot xi nghiep nhd. Nhu'ng vi nen kinh te luc ay khong phdn thinh, rat nhieu cong ty phai ddng cha nen anh khdng the tim dtfdc mdt cdng viec thich hdp vdi minh. Ban than Paul cung khdng lidc md cao xa gi, anh chi hy vong minh co dhdc mot cdng viec dn dinh la toai nguyen lam rdi. Ban cua Paul la Jack rat quan tam den anh, Jack an hi rang: "Dtfa vao hoc van cua cau thi khdng phai lo la khong tim ndi mot cdng viec tot, cau ch th th ddi thdi cd den, tranh thu luc chtfa tim dtfdc viec cau hpc them cai gi dd de nang cao nang ltfc cua ban than." 9 http://tieulun.hopto.org "U, minh cung nghi the, nhung cau thay thdi the bay gid day. dau phai minh muon nhu the nao thi dtfdc nhtf the dau." Paul nan long noi. "Cau khong nen bi quan nhtf vay, minh nghi cau can tim mot cong viec gi do ma cau cam thay thich va thay phu hop de lam." Jack khuyen ban. Sau mot quang thdi gian dai. Paul van chtfa tim dtfdc viec, khong phai cac cong ty che anh khong co kinh nghiem, ma anh cung khong co du ttf tin rang minh co the dam dtfdng cong viec do. so ngtfdi ta che ctfdi. Lai mdt quang thdi gian ntfa qua di, anh van khdng tin rang minh co the lam viec gi to tat. Anh ludn nghi rang chi can tim dtfdc mot cdng viec la tot lam rdi. Vd anh cung khuyen anh: "Ndi gi di ntfa thi anh cung da td't nghiep 6 mot trtfdng dai hpc ndi tieng, anh nen dtfa vao nang ltfc cua minh, sau do xem minh mudn lam cdng viec nhtf the nao thi ctf theo htfdng dd ma phat trien, day mdi la muc tieu cua anh." "Nhtfng, anh thtfc stf cung khdng biet minh cd kha nang gi, thtf anh co chang qua cung chi la mdi tam bang dai hoc thoi". Paul dtfdng nhu khdng he thay ddi each nhin th trtfdc tdi nay cua minh, van khdng cd each nhin kha quan hdn ve nang ltfc cua minh. Anh ndi tiep:"Hdn ntfa, bay gid nen kinh te kho khan, ai ai cung nhtf vay ca, chi can cd mpt cdng viec la tot lam rdi. Viec tot cung khdng den ltfdt minh, thdi minh danh chiu khd lam vay!" The la, Paul den lam bao ve d mot nha hang. Th trtfdc den nay anh chtfa thng nghi xem cdng viec dd co phu hdp vdi minh khdng. Thinh thoang nghi lai nhtfng ldi vd ndi anh cam 10 http://tieulun.hopto.org thay cang kho nhan dinh hon, bdi chinh ban than anh cung thay minh cd trinh dd hoc van, the ma tai sao lai phai lam cai cong viec nay? Anh da lam dupe mot thdi gian, nhiing anh van khdng he cd sp thay ddi nao, dan dan anh chng thich nghi vdi cdng viec bao ve do. Bay gid anh da gan boh mUdi, da lam bao ve d do dtfdc hdn mtfdi nam, do vay anh cang khdng mud'n cd bat ke sp chuyen bien nao nha. Cd ngtfdi hdi anh mdt each td md: "Nghe ndi anh vdn tot nghiep mot trUdng dai hoc ndi tieng cd ma, tai sao anh lai d day lam cdng viec bao ve nay cung may ngtfdi khong dtfdc hoc hanh ttf te gi nhtf chung tdi? Anh hoan toan co the co mpt cupc song td't hon chung tdi, tdi cam thay rang anh nen doi sang lam mot cdng viec khac". Nghe anh ta ndi vay Paul cam thay rat ngac nhien, anh nhin cham cham vao ngtfdi nay va tra ldi rang: "Doi mpt cdng viec khac tf? Bay gid ai se can den tdi day9 Tdi khdng cd mot kha nang dac biet nao ca." SL/ MAY MAN CUA ANDREY Andrey la mpt thanh nien tre cd tinh than trong, anh vd chng say me nganh thiet ke xay dtfng, chi can co thdi gian ranh la anh lien ngdi thiet ke. Cha cua anh lap mot cdng ty thtfdng mai d New York, viec kinh doanh rat htfng thinh. Khi cha anh thay con minh da den luc phai bat ddu lam viec, ong lien sap xep dtfa anh vao thtfc tap trong cdng ty cua minh de sau nay anh cd the ndi nghiep cha. Sau khi ngtfdi cha khuyen bao con nhieu lan, anh mdi mien ciidng vao lam viec d cdng ty cua ong. 11 http://tieulun.hopto.org Ke th ngay phai vao lam viec d cong ty cha, Andrey khong co ngay nao thiic sii vui ve. Anh khong tai nao quen diidc vdi sii tinh toan, nhiing thu doan trong cong viec kinh doanh. Nhiing cac dong nghiep trong cong ty do deu biet dtf dinh cua cha anh khi ong muon dua anh vao lam viec d day, vi the co khong it ngtfdi luon tim den de lay long anh. Mac dh cc nhhng luc anh pham phai nhhng loi vo cung ngu xuah, moi nguoi van noi anh sang suot. Trong cong ty co hai co suot ngay coi trong hinh thhc, luon tii nhan minh la my nh dep nhat cong ty. Ho thtfdng tranh thu luc khong co ai de y den de liec mat dua tinh quyen ru anh. Nhhng hanh dong va ldi noi gia tao do cha hp chi khien anh cam thay phien phhc den kho chiu. Anh cam thay minh d day that vo dung. Anh khdng co kha nang ra ngoai thudng trtfdng de dam phan cong viec vhi nhhng doanh nhan sac sao. Trong van phong, anh khong biet lam bat ch viec gi, vi the chng chi biet lang nghe ngtfdi ta noi, cho du co nhu vay di nha, anh cung khong the nao dtfa.ra mpt y tudng hoac mot phUdng sach dung dan. Ddi khi cac phuong sach cua anh dtfa ra da khien bo anh thiet hai mpt khoan khdng nhd, nhung mpi ngtfdi van tim mpi ly do bao chha trach nhiem cho anh. Th do trd di Andrey khdng bao gid dua ra mot phuong sach nao nha. Hdm nao den phdng lam viec anh cung ue oai, khdng co chut tinh than lam viec hang hai nao, bdi thpc ra thi anh cung khdng de tam tri vao cdng viec. Bo Andrey thay con minh khdng cd y chi tien thu, dng dau ldng lam. Ong cam thay minh da day dd cen khdng den ndi den chon, dng cd phan ngai ddi dien vdi cac nhan vien trong cdng ty. 12 http://tieulun.hopto.org Bong mot hom, anh vo tinh doc dtfdc tren bao co mot cong ty dang muon tuyen mot kien true su xay dung, lap the anh di nop ho so. Trong ca mot doi ngu hng ch vien dong dao, vdi trinh do ly luan dac biet tot cua minh va kha nang thtfc hanh rat linh hoat, cuoi chng anh da duoc tuyen dung. Ve den nha, Andrey mang chuyen do ra ke cho cha nghe. Cha anh cam thay vo cung kho hieu, ong nghi: "Nha minh cung md cong ty. tai sao nd ch nhat quyet phai di lam trau lam ngtfa cho thien ha?". Sau nhhng cudc tranh luan vo cung kich liet giha hai cha con, cuoi cung dng bd' danh phai nhtfdng bd. khdng tiep tuc giang giai cho thang con khdng biet nghe ldi nay nha. 0 ctfdng vi cdng tac mdi cua minh, Andrey da the hien rat xuat chung. Hdi anh mdi vao, cong ty van cdn nhd, dieu kien cung khdng td't lam, ca cdng ty mdi cd duy nha't anh la kien true stf nen ap ltfc cdng viec rat ldn. Nhtfng ngtfdc lai Andrey cang lam cang cam thay hang hai, anh thtfdng xuyen lam them gid ma khdng he thay met mdi. Chi can cd thdi gian ranh la anh lap the di tim ttf lieu ve chuyen nganh thiet ke xay dtfng, tham gia vao nhtfng ldp nghien ctfu va ren luyen cao cap. Anh cam thay cuoc song that thh vi. Dan dan, nhhng cong trinh do anh thiet ke da nhan dtfdc stf khen ngdi, va trd thanh nhhng cdng trinh hang dau cua New York. Ten tudi anh cung ngay cang vang xa cung vdi stf ldn manh cua cdng ty. Khi Andrey ba mtfdi lam tudi thi cong ty anh lam viec da trd thanh mot trong nhhng tap doan xay dtfng ldn nha't ntfdc My. Cdn Andrey dtfdng nhien cung trd thanh mot cd ddng ldn nha't cua tap doan nay, cua cai cua anh nhieu hdn gap sau lan cdng ty cua cha anh. 13 http://tieulun.hopto.org Binh ludn nghe nghiep: CHI CO CHON DUNG HO M6 l CAU DUOC CA LON Vdi hai dan chhng tren day, stf nghiep cha Andrey da thanh cong mot each vang dpi, con Paul thi lai hoan toan that bai. Thuc ra, de tim dtfdc mpt chng viec thich hdp vdi chinh minh cung giong nhtf viec mua mpt bo quan ao phu hdp, vha van vdi cd the. Bd quan ao do khi dtfdc mac len, neu phu hdp vdi dang vdc se khien ngudi ta cam thay gpn gang, dep de, tham chi cdn rat trang nha va quy phai, moi ngtfdi nhin vao cung thay thoai mai, de chiu. Bdi vi nd thich hdp vdi ban, nen khi mac no ban se cam thay rat tu tin. Do vay khi tam trang cua ban trong trang thai thoai mai, tp ban se xuat hien she hap dan ky la. Andrey la mpt vi du dien hinh. Khi diidc lam cdng viec ma minh thich, anh khdn;r. nhhng khdng cam thay met mdi. ma lam gi cung cam thay thich thh va trdi chay thuan ldi. Neu ban cung cd nhhng bieu hien nhu vay, dudng nhien sep cua ban cung se trong dung ban. Nhu vay, dng chu se yen tam khi giao viec cho ban, bdi vi dng ay biet rang ban cd du nang lpc de dam nhiem cdng viec do, dudng nhien nhhng ldi ca ngdi, sp khen thUdng va sp tien than cung se deh vdi ban. Andrey la mpt ngiidi sdng ndi tam, anh khdng cd kha nang tinh toan sau sac nhu nhhng thudng nhan kia. Niem dam me cua anh la thiet ke cong trinh, chh khdng phai la tinh toan kinh doanh. Nhiing cha cua anh tuyet nhien khdng hieu dieu nay, ong chi biet hi vong trong tudng lai con trai se tiep tuc ganh vac sp nghiep cua minh. Chung ta ciing thh ttfdng ttfdng neu luc dd Andrey ch tiep tuc d lai cong ty cua cha vdi mdt tinh than ue oai nhtf 14 http://tieulun.hopto.org vay de thtfa ke chhc tong giam ddc, se dan den hau qua nhu the nao? TrUdc day, mot ngtfdi mudn tim cho minh mot cdng viec minh vha thich lai vha phu hdp vdi ban than la mdt viec rat khd. Nhtfng trong xa hdi bay gid, moi stf viec deu da khac han, mdi ngtfdi deu cd mot mdi trtfdng phat trien toan dien va cd dieu kien de thtfc hien muc tieu cua minh. Vao mot ngay nao do ban cd dtfdc cdng viec ma minh mong mud'n, ban se khdng nhtfng phat huy dtfdc sd trtfdng cua minh, ma cdn nang cao dtfdc kha nang canh tranh trong xa hdi, trong cdng viec va gitfa cac ddng nghiep, tao cho ban than co nhieu niem vui hdn trong cdng viec. Vi the khi ltfa chon nganh nghe cho minh, chung ta can het she tinh tao de nhan thhc xem cdng viec nay da phu hdp vdi niem dam me cua minh hay chtfa, neu da thich hdp rdi, ban se mau chdng phat huy dtfdc sd trtfdng cua minh, cho du neu ban cd gap kho khan di chang ntfa, thi ban cung se khdng khua't phuc khd khan de th bd no. Tai sao mot sinh vien cd tai nhtf Paul lai rdi vao tinh canh nhtf vay? Nguyen nhan chinh thudc ve viec anh ay khdng biet minh mud'n lam mdt cdng viec nhtf the nao, minh cd the lam dtfdc nhhng cdng viec ra sao. Ban tinh cua con ngtfdi vdh la ltfdi bieng, cho du cdng viec dd co khdng phu hop vdi minh di nha, lam trong mot khoang thdi gian, ttf minh se cam thay quen vdi cdng viec dd, thdm chi cdn nay ra nhtfng y ttfdng sang tao. Vi the, ttf nhien hp se nhan tha'y minh nen lam nhhng cdng viec nhtf the nay. Khi da trd thanh thdi quen, ttf dtfng se lam cho ta quen di rang cdng viec dd da thng khdng phu hdp vdi minh va ta khdng mudn ddi sang lam mot cong viec khac nha. Cdng viec ch thng ngay thng ngay 15 http://tieulun.hopto.org nhtf the ba nam, rdi nam nam, deh khi ban phai ganh vac trach nhiem vdi gia dinh, neu ban lai muon doi sang lam mot cong viec khac, thi luc do khong con d i dang ntfa. Bdi vi cdng viec ngoai xa hoi, luc do vdi chinh ban dtfdng nhu trd thanh mot con kenh kho ldng vtfdt qua ndi. Cho dh ban cd the vtfdt qua di ntfa, nhirng cd qua nhieu thtfc te rang budc chung ta lai. Vi the tam luc chung ta trd nen met mdi, y chi chung ta bi hao mdn. Cong viec ngay cang nhieu, cd nhhng cdng viec nhin be ngoai ttfdng nhu rat phu hdp vdi minh, nhung khdng han la ban thich hop lam nd. Cdn co nhhng ngtfdi thay mot so cong viec hap dan, da danh mat phiidng hiidng, hdm nay thay lam viec nay co the kiem dtfdc nhieu tien la lao vao lam ngay cdng viec dd, ngay mai thay cdng viec khac thinh hdn lai lap the quay sang lam, nhiing khi moi ngiidi bat tay vao lam rdi, mdi hieu dtfdc rang minh vdn di khdng cd du nang ltfc lam viec dd, nd vdn chang dep nha trong ttfdng ttfdng. Dieu do cung la dieu hien nhien, vi cdng viec treng suy nghi cua chhng ta va cdng viec ngoai thtfc te ludn tdn tai nhhng dieu khac biet. Thtfc ra van cdn rat nhieu ngtfdi gid'ng nhtf Paul, hp tuyet nhien khdng ttf chu ddng tim lay mdt cdng viec chinh cd tinh van menh cho minh. Hp chi biet vin vao cd no cd kia, nao la "Dieu quan trong nha't la kinh nghiem cdng tac cua mdi ca nhan". Ch nhtf vay hp da lam mat di rat nhieu cd hoi hoan toan cd the tao cho hp mot mdi trtfdng de phat trien. Vdn di la. mot ngtfdi cd tai, chi vi chpn sai vi tri ma trd thanh ke bat tai, vinh vien mat di cd hpi phat huy nang ltfc cua ca nhan, cd hoi phat trien cua cac linh vtfc, cudi cung chi cd the nhan dtfdc stf ha thap gia tri ban than khdng the lay lai dtfdc. 16 http://tieulun.hopto.org Y kien cua chuyen gia: CHON VI TRI CHO MiNH NHU THE NAO? Nhtf nhiing vi du tren day, Andrey cudi cung cung biet ttf giai thoat minh khdi cdng viec khong phu hpp vdi anh, th dd tim dtfdc cho minh mdt cdng viec khdng nhhng khdng kim ham tai nang thien bdm cua anh, ma cdn cd cd hoi cho anh phat trien. Anh diidc phat huy tdi da nang lpc cua minh, va chinh sp hap dan trong cdng viec da giup anh gat hai dtfdc thanh cdng. Cdn ve phan Paul, anh khdng tim cho minh mot vi tri phu hdp, do vay mdi bi ddng va mu quang vdi cdng viec bao ve an ninh cho nha hang ca ddi nhtf vay. Mac du nen kinh te luc dd khdng may khdi sac, nhtfng cung du dieu kien de anh tim mot cdng viec ma anh cam thay dn dinh va an toan, nhtfng neu vi dieu dd ma lam mat di cd hdi cua anh het lan nay den lan khac, thi ca cudc ddi anh mai mai ciing chi nhtf vay thdi. Khi chung ta chon nganh nghe cho minh, nhat dinh phai suy nghi cho chin chin. Phai thtfc stf tinh tao de nhan thhc cho ro cdng viec ma minh ltfa chon. Gia du sau khi ta da chon dtfdc mdt cdng viec nao dd, ta co the se gap nhhng khd khan gi? Ta cd du ttf tin de khac phuc kho khan do khdng? Cdng viec nay phai chang da phu hdp vdi sd thich, niem dam me cua ta, ban than ta cd du nang ltfc va ttf tin de phat huy ca nhan vdi cdng viec nay hay chtfa? Neu nhtfng cau tra ldi cua ban deu la khang dinh, vay thi ban dhng ltfdng ltf ntfa, bdi vi sau khi lam nhtf vay, ban se khdng bi anh htfdng bdi nhhng hanh ddng voi va hay stf bd'c ddng nha't thdi nha. Giha nang ltfc va tinh each cua chung ta cung cd mdi quan he then chd't, vi the trong qua trinh ltfa chon cong viec, THll VIEN KHOA HOC KY THUAT BlfUDIEN http://tieulun.hopto.org -HU BAN: 17 de tranh nhu'ng dieu dang tiec co the xay ra ban hay lap mot danh muc chi tiet nhtf sau cho minh: 1. Trong ly ttfdng minh la ai 9 Trong hien thtfc minh la ai? Hai con ngtfdi nay da. ttfdng dong vhi nhau chtfa? 2. Tinh each cua minh thuoc ve con ngtfdi song noi tam hay huhng ngoai. 3. Sd thich, niem clam me cua minh la gi? Sd thich, niem dam me do la mai mai hay chi la nhat thdi? 4. Ban than minh co nang khieu gi? Sd trtfdng cua minh la lam gi 9 Dieu gi khong phai la sd trtfdng cua minh? 5. Trong xa hoi thtfc te, minh co the dtfdc dat d vi tri nao? Minh hy vong dat dtfdc d vi tri nao? 6. Minh ghet lam viec gi nhat? Minh khao khat dtfdc lam viec nhtf the nao? 7. Nguyen nhan minh khao khat lam cong viec do la gi? Thtfc te ma noi cong viec do co phu hdp vhi minh khong? 8. Neu minh phai lam viec do mai mai thi minh da du ban linh de nhan lam no chtfa? 9. Neu minh lam cong viec do, no da du dieu kien cho minh phat huy nang ltfc sd trtfdng cua minh khong? 10. Khi minh da gianh dtfdc cong viec do rdi, sau khi da lam dtfdc mot thdi gian lieu minh co con thich thtf vhi no ntfa khong? Neu trong ba thdi diem va hoan canh khac nhau, ban liet ke ban danh sach chi tiet nhtf the ba lan, ma stf khac biet gitfa ba ban khong lhn, thi ban co the nhan ngay cong viec ma ban can lam, hay dung cam don nhan no. Sau ca qua trinh no ltfc kien tri khong met moi cua ban, no nhat dinh se dem den cho ban stf bao dap xtfng dang. 18 http://tieulun.hopto.org Die u sai pha m 2: KHON G BIE T TA I SA O LA I CHO N • • • VIE C D O Nhung nhan to anh hudng tdi cdng viec vd khien cho ngudi ta cam thd'y toai nguyen thi cd rat nhieu, vi the khi ban chgn mdt cdng viec ndo dd, nha't thiet khdng duoc chi nhin vdo loi ich trudc mdt vd cdng khdng duoc dung tu gdc do loi ich vdt chat md suy xet. Cd mot hien thyc Idm cho con ngudi ta phdi ngac nhien, do Id: trong cupc song thuc te, cd khoang hon 70% ngudi khdng he thich cdng viec md minh dang Idm. Nhung ho cd nhung luc cung khdng the tu ly gidi duac tai sao trudc day minh lai chon cong viec nay? TAM SI; CUA JIM Jim nam nay ba mtfdi lam tuoi, tfnh tinh cdi md, anh da tot nghiep mot hoc vien thtfdng mai noi tieng, hien gid la mot Thong doc ngan hang. Chung toi d trong phong lam viec cua anh, bat dau tien hanh phong van ngtfdi thanh nien tre tudi dang ton trong nay - Mot con ngtfdi xtfa nay von rat kien nghi, quyet doan trong mat mpi ngtfdi, nhtfng dtfdng nhtf co ve anh muon noi vhi chung toi rat nhieu dieu tam stf ma anh da chon cat trong sau tham trai tim th rat lau. 19 http://tieulun.hopto.org "Cac anh muon hoi toi ve nhhng cam nhan trong cong viec U? Dude thoi." Jim nhin chhng toi, mim ctfdi noi tiep: "Nhh lai khi toi con nho, toi da tu vach muc tieu cho chinh minh, luon tp nhac nhd minh phai thi do vao mpt hpc vien thuong mai ndi tieng, va cuoi cung toi da thanh cong. Khi hpc dai hoc, toi lai luon tu nhac nhd minh: ttfdng lai nhat dinh phai tro thanh mpt Thong doc ngan hang dtfdc moi ngtfdi ton kinh. Trai qua may nam trdi hpc tap va phan dau, cudi cung toi cung thtfc hien dtfdc nguyen vpng cha minh. Luc do, cong viec va cupc song vo chng kho khan va ban biu, nhtfng toi van song iac quan va rat man nguyen. Con bay gid, gia dinh, stf nghiep, cua cai vat chat toi deu co ca, binh thtfdng ma noi, sau khi da co du nhtfng yeu to do rdi, cupc song phai rat vui ve, dhng khong nao?". "Vang, khong sai, toi biet rat nhieu ngtfdi deu nghi nhtf vay." Jim dtfa Itfng vao chiec ghe ong chu cua minh, xeay ngtfdi lai mpt chut va noi tiep: "Nhtf vay cac ban deu nghi rang toi rat hanh phuc vdi cdng viec va cudc sdng hien nay phai khdng? Co the cac ban se nghi nhtf vay, bdi vdi stf nghiep hien nay cua tdi, moi ngtfdi deu nghi rang tdi da thanh cdng, cdn tdi thi sao day? Ngtfdc lai tdi cam thay rat mdng lung, toi khong the hieu dtfdc mpt each rd rang rang tai sap tdi lai chpn cdng viec nay. Bay gid ddi vdi cdng viec cua minh, tdi ludn co mpt thh cam giac md hd khdng sao ndi ra dtfdc, chang cd bat ch mdt chut hang hai nao. Khoang hon mdt nam nay rdi, tdi thtfc stf khdng mudn di ra ngoai tim tdi cac cd hpi phat trien cho cong ty. Dtfdng nhien, tdi khdng cd bat ch hanh vi lech lac hay sai 1dm nao, chi la trong ldng cam thay minh mat di phtfdng htfdng trong cdng viec, nhtfng khdng the noi ra tai sao lai nhtf vay." 20 http://tieulun.hopto.org SIT MIT MU CUA FRANCIS Doi vdi Francis nhiJng nam thang sap tdi khong co chut mong ddi nao. bdi hai nam gan day anh toan gap nhhng chuyen khong may. co the gpi la hoa vo ddn chi. Mpt nam trtfdc, Francis vila mdi lam xong thu tuc ly hon vdi ngtfdi vd dong sang di mong cua minh, lien do lai phai chiu tang cha. That khong de dang gi cd the tinh tam lai sau vai thang. Da the, tiep den tp nhien cd phieu cua anh bi tut gia tram trpng, khien anh phat dien phat dad. Sau khi nhhng rui ro do qua di, Francis da tim gap chung tdi, ke lai nhhng van de ma minh da. gap phai trong cdng viec cung nhu trong cudc se'ng. "TrUdc day tdi chua bao gid nghi rang cdng viec cua minh cd gi do bat dn, khi lam viec tdi cam thay rat hang say. Nhu'ng, sau khi trai qua thdi gian vdi nhiing sp kien nhu" la ly hdn vdi vd va lam tang cho cha, toi cam thay cdng viec thpc sp ddn dieu, nham chan. Nghi lai minh da lam diidc hdn chuc nam vdi cdng viec nhu vay trong cdng ty. Tdi khdng phai la lanh dao, ma chi la ke dong vai diidi gdc dp mot con d'c vit cho ngtfdi ta sai bao, cdng viec khdng he cd ndi dung thtfc chat". "Vay day, cdng viec cua tdi thi vun vat, cd phan anh thi moi ngtfdi chng lam ngd, nhtfng quyet dinh hdi quan trong mot chut cung khdng can tdi tham gia, vi the tdi khdng cd chut dong ltfc nao trong cdng viec, khdng hieu minh lam cong viec nay vi cai gi, tdi nhtf dang dhng d nga ttf dtfdng, ma khdng he co cam giac ve phtfdng htfdng, nhtfng cung khong hieu tai sao lai ra ndng ndi nay." 21 http://tieulun.hopto.org Binh ludn ngh£ nghiep: NHA N T O AN H HUON G TO I S U MA N NGUYE N CON G VIE C L A D O NHIE U PHUON G DIE N Jim doi vdi cong viec da. nay sinh cam giac lanh dam va vo vi. mat di ly ttfdng triidc day, mat di y chi nhiet huyet va sU can man khi mdi lap nghiep cua minh, ngay nao anh cung cam thay khong vui, anh luon hy vong minh co the tim thay trang thai cuoc song nhu trtfdc day cua minh, mot cong viec vdi tran day nhiet huyet cua minh. Nhtfng, gid day tat ca. deu da thay doi, anh khdng biet phai tiep tuc phat huy nhtf the nao, anh hoan toan da mat di phuong htfdng vdn cd cua minh. Rat nhieu ngtfdi khi cd dtfdc cdng viec ma minh mong mudn, thi chinh niem say me da khdi day trong hp nhiet huyet lam viec, ttf dd thuc day cdng viec cua hp ngay mpt tien bd. Nhtfng ngtfdi ta co the gitf mai niem dam me dd ca cudc ddi khdng? Dtfdng nhien la khdng the. Cung giong nhtf Jim bay gid vay, nhtfng tinh canh bi quan do xuat hien chinh la vi anh khdng biet ldi dung th hoan canh mdi ay de tim tdi va phat hien cho minh niem hang say de tiep tuc phan dau. Cd mot so ngtfdi, khi ltfa chon cdng viec lai cd suy nghi qua md hd, ho khdng suy nghi mpt each chin chan xem minh thtfc stf mudn lam gi, thich lam gi. Hp ludn dat ldi ich trtfdc mat len vi tri hang dau, mu quang tim lay mdt cdng viec co thu nhap cao trtfdc mat, va coi dd la stf nghiep ly ttfdng cua minh. Nhtfng ngtfdi nhtf vay sau khi da lam dtfdc mpt thdi gian mdi phat hien ra rang minh hoan toan khdng thich hdp vdi cdng viec nay. Cdn cd nhtfng trtfdng hdp, do ngtfdi ta lam d ctfdng vi dd da lau, bay gid mud'n dtfdc bat dau lai mpt cdng 22 http://tieulun.hopto.org viec khac thi lai la mot dieu khong de. Vi vay, khi ltfa chon cho minh mot htfdng di trong cong viec, ban phai xac dinh ro rang nhiJng cong viec ly ttfcfng cua minh. Neu ban chon sai nganh. cac nhan to' trong cuoc song thpc te se lam ban tam thdi bi bo budc lai. NhUng tat ca deu khong vtfdt qua dUdc stf thh nghiem cua thdi gian, sau mot khoang thoi gian nao do, nhhng ao ttfdng nay se xuat hien rat r5 rang. Ciing giong nhu Jim trong cau chuyen tren vay, trdhc day anh co mot muc tieu rait ro rang, anh da vi dieu do ma phan dau vUdn len, nhung khi tat ca cac muc tieu CJJ minh da trd thanh hien thpc, trong long anh bong nay sinh nhhng khuc mac, th do mat di phuong hudng vdi cdng viec, day cung la le dtfdng nhien. Trong xa hdi van cdn mdt so' dang ngtfdi khac nhii truhng hop cua Francis. Do cac yeu to' trong cudc song, vi du nhu: That bai trong hdn nhan, sp qua ddi cua cha me v.v... cung se khien tam ly cua ho xuat hien cam giac met mdi trong mot khoang thdi gian, th do lam mat di sp hang hai trong cdng viec. Hp cam thay minh khdng cd vi tri quan trong trong cdng viec, hdm nao cung phai lam nhhng cdng viec vun vat thieu hap dan. Nhhng trUdng hdp nhtf vay khdng nhtfng lam cho ho mat di stf hang hai trong cdng viec, ma cdn lam cho cac chi tiet nhd trong cdng viec cung bi ltfdt qua trong tinh trang mong lung cua ho. Nguyen nhan gay nen nhhng hien ttfdng nay thudc ve thdi diem ma chung ta ltfa chon viec lam cho minh. Vdn di ta cam thay cdng viec ma chhng ta ltfa chon, bat luan la do ta nhin ttf gdc do nao nhtf chtfc vi, tien ltfdng hay la quyen ltfc, cung deu phu hdp vdi ly ttfdng va cuoc song hien thtfc cua ta mpt each hoan my. Sau khi trai qua mot quang thdi gian nd 23 http://tieulun.hopto.org liic lam viec ta mdi sung sd phat hien ra rang: Hoa ra cai ma chung ta da ltfa chon la ly ttfdng va cuoc song thiic cua chung ta lai trai ngtfdc vdi nhau nhu vay, va ta se trd nen mat thang bang de roi khong con sii tii tin nao vao tien do cua minh nha. Tu ban than cho rang minh cung khong the tran tre nhiet huyet lao vao cong viec nhtf cac dong nghiep khac. Khi ta phat hien ra van de nay, cung co the noi rang ta da thong qua kinh nghiem cong viec thtfdng ngay de phat hien ra chinh minh. Thtfc ra, cung giong nhtf khi ta xem xong mot cuon tieu thuyet day triet ly, bong hieu ra mot dao ly nao do ttfdng ttf, hoac ctfng giong nhtf khi ta nghe xong mot ban nhac buon, ta se lien ttfdng den chinh minh, th do ma nay sinh stf xuc dong, bdi vi ban nhac do da. khdi day mot dieu gi do hay due vong ma ta da chon sau tan day long. Thtfc ra, co nhtfng dieu nay la bdi vi hp khong the tim thay dtfdc niem vui trong cong viec, ho khong biet rot cuoc ho mong muon dieu gi trong cong viec nay, ho co the tim thay nhhng mong muon nay d dau va dung phtfdng thhc gi de tim ra no. Noi mot each cu the thi bat luan la Jim, la Andrey hay nhhng ngtfdi rdi vao tinh canh khon khh nhtf hp, deu xuat phat ttf nguyen nhan la do hp da lam d ctfdng vi cua minh trong mpt thdi gian qua dai, chp nen co nhiing cam giac mdng lung, chan nan. Tuy ho da quen va thich hng dtfdc vdi mdi trtfdng hdan canh cua cdng viec, cung lam theo mot quan tinh nhat dinh, nhtfng hp khdng the ttf tim ra stf ldi cudh treng cong viec cung nhtf each de nang cao trinh dd cua minh. Niem cam htfng trong cong viec cua mdi ngtfdi khdng phai he hinh thanh thi mai mai khdng the thay ddi. Neu nhtf chung khdng tim thay dtfdc dieu gi dd de hinh thanh nen stf hieu ky trong cdng viec, khdng nghi mpi bien phap de giai 24 http://tieulun.hopto.org quyet su' hieu ky do, ma ch y nguyen nhu vay khong co su bien chuyen gi, dudng nhien se sinh ra cam giac md ho va vo vi. Y kien ciia chuyen eia: TRUOC KHI LUA CHON CONG VIEC PHAI DINH HINH RO MUC TIEU CUA MINH Trong cuoc ddi cua mhi ngUdi deu luon xuat hien nhieu su lua chon khac nhau, do sU lua chon co d moi luc moi ndi, nen luon khien cho chung ta rdi vad met so tinh canh kho khan. Viec lua chon nghe nghiep cung khong nam ngoai quy tac do. Hoi tre ai cung co nhhng hoai bao vhi vo van cac ly thdng, nhung khi chhng ta doi dien vhi cac loai nghe nghiep khac nhau thi chung ta chi co the liia chon mot nghe. Vi vay, chung ta bat buoc phai hoc each liia chon va hoc each th bo, va cung t h trong sh lha chon cua minh ma gat hai nhhng niem vui va phai doi dien vhi nhhng kho khan von co cua no. Chhng ta thiidng noi deh cong viec ly tUdng cua minh, vay rot cuoc cong viec ly ttfdng la cai gi vay? Noi mot each ddn gian thi khi ta ltfa chon bat ky mot cong viec gi thi hau nhu muc dich cua chung ta khong nam ngoai nhhng dieu sau: Minr sinh, nham thoa man sd thich va niem dam me cua minh; Bien cong viec cua minh thanh phtfdng thhc de thong qua do no liic lam viec, th do co cong hien nhat dinh cho xa hoi. Nhung khi ma chung ta liia chon nghe nghiep, chung ta it nhat cung phai nhan thhc cho ro ban than va xa. hoi. Thiic 25 http://tieulun.hopto.org ra dieu quan trong khong phai la lha chon mpt cong viec nhu the nao ma quan trpng la chung ta phai biet ro minh can gi, sau khi chpn ltfa roi van cam thay thich thu nhtf trtfdc thi mdi dtfdc. Khi ta cam thay chan ngan, khong cdn cam giac hang say vdi cdng viec ntfa ta cam thay md mit vdi tien dd cua minh, tat ca nhhng dieu nay deu dang canh bao cdng viec cua chhng ta dang dtfng trtfdc mot nguy cd. Neu nhtf chhng ta gap phai tinh hudng do, trtfdc tien chung ta hay kiem tra lai cdng viec hien nay cd phu hdp vdi minh hay khdng. De thtfc hien sh kiem tra dd, ban co thd phan tich ttf hai phtfdng dien nhtf sau: Thtf nhat la ddi vdi nhtfng ndi dung cu the cua cdng viec, ta van chtfa thtfc stf nam rd dtfdc nhtfng ky nang cua cdng viec nay phai khdng; Thh hai la gitfa cdng viec hien nay va ca tinh cua ta cd nay sinh mau thuan nao khdng. Neu cau tra ldi la khang dinh, ta nen mau chong ket thuc tat ca, ta cdn phai biet rang neu ta lam mpt cdng viec vdn di khdng phu hdp vdi minh, thi chac chan rang ta se rdi vao tinh trang vd cung md hd. Neu tat ca cac yeu to ndi d tren chung ta deu da cd du ca, vay chung ta hay kiem nghiem mdt chut xem chung ta cd the sang tao ra nhtfng phtfdng phap lam viec mdi de nang cao hieu qua cdng tac cua minh khdng. Sau dd, chung ta tiep tuc xin y kien nhan xet cua cac ban ddng nghiep va lanh dao xem nhtf the nao, rdi hay quyet dinh cd thay ddi cdng viec khdng. Cuoi cung, khi chung ta tien hanh phan tich ve trang thai trtfdc do cua minh, chtfng ta hay de nghi ngtfdi doc quan sat ky ltfdng mpt chut xem stf phat trien cdng viec hien nay cua chtfng ta xet ve lau ve dai ce ldi khdng. Neu nganh nghe 26 http://tieulun.hopto.org do khong chi thich hop vhi minh ma con co ttfdng lai phat trien lau dai, thi lap the danh cho minh mot ky nghi dai de dieu chinh lai tam ly mot chut, sau do tap trung toan bo she ltfc va tam huyet vao cong viec. Nhtfng neu cong viec do khong phu hdp vdi minh, lai khong ndi len ttfdng lai gi ca, sau ca mot qua trinh dieu chinh lai, ma vi n khdng cd ket qua gi, vay thi ta nen suy nghi ve viec ddi met cdng viec khac phu hdp hdn. 27 http://tieulun.hopto.org Die u sai pha m 3: N O ! HA Y LA M 06 Ndi hay lam da duong nhu Id cdn benh chung cua td't cd cdc thanh nien tre tuoi khi mdi bdt tay vdo Idm viec, trong nhung tinh hudng thdng thudng. Chi sau khi hp phdi trdi qua mdt den hai nam that bai, thi hp mdi thuc su hoc dupe cdch doi dien vdi thuc te. Ld thanh nien, neu cd du khd ndng sdm too lap cho minh mdt chd dung trong xd hpi, bdt ludn Id Idm viec gi di nua, vdi mpt nhiet huyet khdng ngung tien thu cua minh, thi thanh cdng se sdm den vdi ban. TUONG LAI CUA CLAIRE 6" DAU? Claire tot nghiep dai hoc dtfdc hdn mot nam, nhu'ng den tan bay gid van chay khap ndi xin viec. Tat ca nhhng cong ty ma co ay tham gia hng tuyen, neu tinh can ke cung phai den con so hai tram roi, nhung tat ca deu ke't thuc trong sit that bai. Claire th nho den ldn deu the hien minh vd cung xuat sac. 0 trtfdng dai hoc, thanh tich hoc tap cua cd thudc hang nha't nhi. Ve phtfdng dien dd'i nhan xh the, cd cung rat biet each an d, do vay chi trong may nam thdi sinh vien, cd da cd rat nhieu ban. Do Claire hat hay mua gidi, khi len hoc dai hpc, khdng chi trtfdng co ma cac trtfdng dai hoc khac cung dtfdc thtfdng 28 http://tieulun.hopto.org thdc nhdng ldi ca, dieu mua mem mai uyen chuyen cha co. Tieng tam cua co cang lam ngddi ngddi biet den... Cd nhd the, nang cong chua kieu hanh do ket thuc nhdng nam dai hoc cua minh trong sd huy hoang. Sau khi tot nghiep dai hoc, Claire cung nhd cac sinh vien khac bat tay vao tim kiem viec lam. Nhdng sau khi tham gia vao viec kiem ke sinh nhai, nhdng ngay thang hao quang trddc day tuyet nhien mot di khong trd lai. Trai qua vo so lan tim viec that bai, co mhi phat hien ra rang minh khong con "dddc da chuong" nhd trddc nda roi. Buon chan co danh phai quay lai trddng cu mpt lan nda, den trung tam gidi thieu viec lam cua trddng. The la, thay giao cua trung tam gidi thieu co den lam thd ky 0 mpt cong ty do trang she. Ket qua, co lam duoc mpt tuan thi bo. Bdi vi, cd nghi rang cdng ty nay quy md lam viec qua nhd, nhat dinh khdng cd kha nang phat trien. The la, co td minh tim deft mpt cdng ty ve cdng nghe pham, lam cdng tac ve hang hoa vat lieu. Nhdng Claire lam viec d dd chi dddc cd hai tuan, rdi chu ddng bd. Cd thay minh qua met mdi, ma luc nhieu viec, lai cdn phai tang ca. Trong suy nghi cua cd, cd la mpt nhan tai xuat sac, nen lam d mot cdng ty tam cd nao dd, lam nhdng viec kieu nhd vach ke hoach, dddng ldi, quyet sach, vda khdng met mdi, lai vai ba thang dddc tang lddng mot ldn. Nhd the thi mdi cd nhhng bddc phat trien vddt troi ddpc. Vi the, cd lai bat dau di tim mot cdng ty khac, nhdng cdng ty nhd trddc sau co khdng them de y den, nhdng cdng ty ldn cd cung da tim den kha nhieu, nhdng chang cdng ty nao chap nhan cd. Nhdng cdng ty ldn do thang thi n tra ldi cd: 29 http://tieulun.hopto.org "Chung toi yeu cau chuyen vien ky thuat co tay nghe cao, co it nhat hai nam kinh nghiem ve linh vtfc chuyen mon. Cong ty chung toi can nhan tai, de sau khi den lam viec, phai mang lai nhhng ldi ich kinh te cho cong ty, chh khong phai tuyen chon ve de bdi dtfdng nhan tai." Sau do, Claire lai tim den mpt thanh pho' khac, tdi mpt cong ty hang hai ndi tieng xin lam trd ly giam doc. Khi mdi bat dau lam, Claire the hien khong tdi, nhhng khi vi giam doc ngtfdi Nhat nay dung tieng Nhat noi chuyen true tiep vdi cd, thi cd khdng hieu dtfdc cau nao. Vi giam ddc ngtfdi Nhat nay lien ndi vdi cd, thuyen ma dng ta phu trach la di ve nUdc Nhat, cdng viec sau nay dtfdng nhif ngay nao cung phai tiep cue vdi vd so' ngtfdi Nhat, vi vay khdng the tuyen dung ngtfdi khdng hieu tieng Nhat. Het lan that bai nay den lan that bai khac da lam cho Claire vd cung that vpng. Mdt ngtfdi ban hoi dai hoc cua cd lai gidi thieu cd vao lam thu ky d mdt cdng ty nhd, ndi ngudi ay dang lam viec. Khdng cdn sp lpa chon nao khac, cd lien den dd xin viec. Cd lam diidc hai thang thi lai nay ra mdt suy nghi rang cd la ngiidi xuat she hdn mpi nguhi rat nhieu, nen phai lam viec d mot cUdng vi quan trong hdn thi mdi cd the phat huy diidc tai nang, tai sao lai cd the lam cai cdng viec cua mdt thu ky binh thUdng d day cd chh? The la, nang cdng chua kieu hanh dd lai mot ldn nha th bd cdng viec, tiep tuc di tim cdng viec ly ttfdng cua minh. Thdi gian ch trdi di nhtf ntfdc chay sau moi lan cd di nop hd sd, nhiing nang cdng chua kieu hanh cua chhng ta van chtfa thtfc stf tim thay mpt cdng viec ly ttfdng cho minh. Bay gid, trong suy nghi cua cd lai nay sinh them met khuc mac nha la tai sad cac ban cua cd deu kem xa co the ma lai tim dtfdc nhhng 30 http://tieulun.hopto.org cong viec tot nhu vay, con co, mot ngUdi Uu tu nhu nay lai gap nhieu trac trd deh the? BALDWIN - MOT NGUCJI GIAU TAI Baldwin la mot tien sy vha tot nghiep mot hoc vien co tieng. Sau khi tot nghiep anh cung btfdc vao con dtfdng tim viec lam. Moi lan di xin viec, anh mang theo het tam bang nay den tam bang khac, nao la bang nha bao, nao la thd dien trung cap, tien sy van hoc, thac sy may tinh, v.v... Nhu'ng, khong ngd anh hoan toan khong nhan dtfdc stf hoan nghenh th cac cong ty nay. Co mot lan, khi anh den xin lam pho tdng giam doc d mot cong ty no, anh nhan thay minh tra ldi cac cau hdi phdng van rat tot, nhu'ng lai khdng dupe tuyen dung. The la anh hdi ho tai sao lai nhu vay. NgUdi chiu trach nhiem phdng van mim ctfdi noi: "Trinh do hoc van cua cau qua cao, ddi hdi ve liidng bdng cung qua cao. Cong ty cua chung tdi la mdt cdng ty nhd, khdng du kha nang nhan mot nhan tai co trinh do cao nhii cau, hay la cau den mot cong ty ldn nao dd xem lieu co cd hoi phat trien nao phu hdp vdi cau khdng, chung tdi khdng the lam Id dd tien dd cua cau dupe." Baldwin biet rang quy md cua cong ty cung thuoc loai vha, nhiing tai sao ho lai th chdi anh chh? Ve den nha. sau khi da nghi di nghi lai, anh quyet dinh thay ddi sach ltfdc tim viec. Vai ngay sau, anh lai tim den hdi chd viec lam. Lan nay, anh khdng chi stfa lai sd yeu ly lich cua minh, ma cdn cat tat ca bdng cap cua minh di. Tai hoi chd viec lam, anh tim thay mdt xi nghiep cd quy md vha cdn tuyen mot nhan vien danh may. anh lap the di 31 http://tieulun.hopto.org nop ho so. Sau cuoc phong van, cong ty quyet dinh cho anh ngay mai deh lam viec, duong nhien lUdng bdng cung thap den dang thtfdng. The la, anh cuoi cung cung tim dtfdc cho minh cong viec dau tien. Sau khi da di lam dtfdc mot tuan, khi phat ludng cuoi tuan, giam ddc goi anh den, noi rang: "Baldwin a! Nhhng ngay vha qua toi da. quan sat trinh do danh may cua anh, anh da bieu hien rat tot. Nhtfng sau khi quan sat anh lam, toi thay hinh nhtf anh khong chi biet danh may ma con sh dung cac phan mem may tinh vo cung thanh thao. Th diem nay toi co the thay rang, anh nhat dinh khong phai chi la mpt nhan vien danh may binh thtfdng, anh co the giai thich dieu nay mpt each ro rang cho toi khong?" "Vang thtfa ngai, dung la toi da dtfdc hoc qua ve may tinh. Toi khong muon noi ra vi toi muon dtfpc nhan cong viec nay." Baldwin tra ldi thanh thtfc. "Tot lam Baldwin, ttf ngay mai trd di anh khong phai lam nhan vien danh may ntfa, anh dam nhiem viec chinh sha cac phan mem do cac nhan vien lap trinh ra, ltfdng cua anh se cao gap doi bay gid". Giam doc noi. Horn sau, Baldwin bat tay vao cong viec mhi cua minh la chinh stfa lai cac phan mem. Ngay thh ba, khi anh dang lam viec, anh phat hien ra co mpt phan mem do nhan vien lap trinh ra mac mpt loi rat ldn. Anh lien tim gap sep noi ro chuyen nay, va chi trong nam phut anh giai quyet het toan bp cac loi trong phan mem do. Giam doc vo cung ngac nhien khi thay anh co trinh dp cao nhtf vay. Da den ntfhc nay, Baldwin danh trinh sep bang thac sy vi tinh cua minh. 32 http://tieulun.hopto.org "Baldwin, de anh lam cong viec nhtf the nay that thiet thoi cho anh qua. Ngay mai, dhng the, bat dau th ngay mai toi nha't dinh phai dua anh len lam 6 mot vi tri cao hdn. Bay gid toi se di gap chu tich hoi dong quan tri de trinh bay ve viec nay". Giam doc noi xong voi va di ngay. Khong lau sau, vi giam doc no da sap xep dtfdc mot buoi cho Baldwin gap chu tich hoi dong quan tri. "Cau Baldwin nay, chung ta hay chng nhau di den phong lam viec cua chu tich hoi dong quan tri noi chuyen." Vi giam doc noi. The la Baldwin lan dau tien dtfdc btfdc vao phong lam viec cua chu tich hoi dong quan tri. "Chao Baldwin, toi hy vong bay gid cau co the noi cho chung toi mot each day du ve qua trinh hoc tap thtfc te cua cau." Sau khi ngdi xuong, chu tich len tieng hoi trtfdc. Baldwin lay tat ca bang cap cua minh cung v6i tap sd yeu ly lich lan tru6c ra. Chu tich hoi dong quan tri xem xong, hdi: "Baldwin, toi khong hieu tai sao cau lai phai lam the nay, cau co the noi cho toi biet khong?" "Vang thtfa ngai, nguyen nhan rat ddn gian, toi muon tim dUdc mot cong viec. NhiJng cam so' bang nay di tim viec thi khong nhan dupe su hoan nghenh, vi phan ldn hp cho rang, nhhng ngtfdi co nhieu bang cap nhii toi thtfdng la noi hay lam dd, chh khong lam dtfdc viec trong thtfc te." Baldwin tra ldi. "Tot lam Baldwin, th each lam nay cua cau, toi thay cau rat thtfc te. Cau hay yen tam, toi se giao cho cau mot chhc vi xhng dang". Xoay ngtfdi nhin sang vi giam doc no, ngai chu tich noi tiep: "Con anh co cong phat hien ra mpt nhan tai nhtf the, toi cung se co phan thtfdng xhng dang cho anh." 33 http://tieulun.hopto.org "Baldwin, sang mai cau den day, toi se mang den cho cau mpt tin vui bat ngd." "Chan thanh cam on ngai!" Baldwin dap lai mpt each lich sp. Ngai chu tich sang suot do khong he noi dha, ngay hom sau khi Baldwin den phong lam viec cua ong, ong da bd nhiem Baldwin lam tro ly cho minh, chuyen trd giup ong lap ra nhhng ke sach van hanh ca cong ty. Binh ludn nghe nghiep: NGL/dl MCJI LAM VTfcC NEN HOC CACH LAY THANH TICH RA Df- N6 l Hien nay, tren cac muc tuyen dung, co gan 80% cong viec yeu cau ngUdi co kinh nghiem, ma 60% so' ngudi tim viec lai la cac sinh vien mdi td't nghiep ra trUdng. Theo dieu tra, nhiing xi nghiep nay khdng mud'n tuyen nhiing sinh vien mdi td't nghiep ra trUdng la vi da sd "nhhng dha con kieu ngao cua trdi" nay deu cdn ndng ndi, ndng ldng mud'n dat dUdc nhhng ldi ich trUdc mdt. Ho vha mdi ra trUdng, hoai bao ve nhiing ly tudng cao xa khdng sat vdi thuc te, thudng mud'n lam nhhng viec "kinh thien dong dia" Claire la mpt dien hinh cua hien tUdng nay. Hdi cdn dang di hoc cd khdng nhhng cd thanh tich hoc tap dac biet td't, lai cdn hat hay mua gidi, cdn biet each giae tiep nha. Khi de cd ludn song trong nhhng ngay vinh quang chdi loi. Cd nghi minh qua tuyet vdi, do dd trong ldng xuat hien tinh tu kieu. Sau khi td't nghiep, tham nhap vao cudc song xa hoi, mac du cd da gap rat nhieu trac trd nhung tinh net do tuyet nhien khdng thay ddi. Cd vdn nghi rin g minh phai dupe lam viec 34 http://tieulun.hopto.org trong mot cong ty co tieng nao do, mot cong viec nhan ha va phai co quyen dieu hanh, dong thdi hy vong trong thdi gian ngan co cd hoi thang tien. Ro rang, co da danh gia qua cao nang hie cua minh, da qua ly tUdng hoa hien thiic. Bay gid chung ta trd lai noi mot chut ve Baldwin. Cau chuyen cua anh ta tuy hdi co phan ly tudng hoa, nhiing lai rat co tinh dien hinh. Anh da co bang thac sy ma lai khong tim noi viec lam, lan dau tien di xin viec anh nghi minh rat co hy vong, nhiing cuoi chng lai khong diidc tuyen dung. Khi anh hoi nguyen nhan thi nhan vien phu trach tuyen dung tra ldi anh khong thanh that nhii suy nghi cua hp. Ho khong tuyen dung anh vi nghi rang nhhng ngiidi ch hoc vi cao nhh anh chac chan se rat nong voi. Nhiing Baldwin th that bai da tii rut ra kinh nghiem, va da co each lam khon kheo, thuc hien dude mong muon cua minh. Trong qua trinh nay, dieu quan trpng nhat la Baldwin co the tU ha tha'p gia tri ban than, di lam nhhng cong viec lat vat. Day la dieu khong phai ai cung lam dUdc. Cho nen, dan dan nang lUc cua Baldwin cung dUdc lanh dao phat hien ra. Hanh dong sang suot cua anh da khien lanh dao xuc dpng. Cuo'i chng anh cung gat hai dUdc thanh cong. Y kien cua chuyen gia: KHONG CO Vl£C TAM THl/CJNG Hien nay trung cuoc song nhhng ngUdi noi thi hay lam thi dd chiem so" ludng khong it. Ho luon md uhc dUdc lam nhung viec lhn ma khong ngo ngang den nhhng cong viec tap vu hanh chinh. Ho tu cho rang minh la mpt ngUdi rat co nang 35 http://tieulun.hopto.org luc, nen lam nhu'ng cong viec vun vat ay la vui dap tai nang, thiet thoi cho minh. Ket qua la khi ban chinh thhc trong dung hp thi mhi phat hien ra ho khong co nang luc thUc te'de lam tot cong viec. Claire trong cau chuyen tren la mpt vi du dien hinh, do co khong them de y den cac cong viec nho cho nen khong de dang hoan thanh tot cong viec mot each ti mi va thanh cong. Muon khac phuc ta n ly nay phai nuoi dudng tam ly "tinh nguyen lam cac viec vun vat", hdn nha phai lam that tot nhhng viec do. Sau khi thoi quen va tam ly nay da dUdc hinh thanh, hp se co cd sd can ban de hoan thanh nhiing viec lhn. Cung chi co nhu vay hp mhi hoan thanh duoc Udc md cao xa cua minh. Ngoai tam ly "tinh nguyen lam cac viec vun vat" ra, muon gat hai dtfdc thanh cong trong cong viec con phai nuoi duong mot thoi quen "khong sd kho". Neu khdng thi cho du hien tai ban dang lam d mot cong ty lhn co tieng thi ban cung co nguy cd co the bi dao thai. * De khac phuc can benh noi hay lam da nay co ba phxtang phap chu yeu sau: 1. Don nhan ap lUc xa hoi bang tam trang tUOng doi tot Xa hoi rot cue lai khong phai la vtfdn trUdng, sU canh tranh trong xa hoi la hien thtfc va tan khoe. Neu vtfdn trtfdng la mot cuon tieu thuyet lang man. thi thtfc te la ky luc cua chan thpc. Do vay, muon minh khong phai di vao con dtfdng ao ttfdng khong co mot chut thiet thtfc dd thi ta phai bat dau tien len bang nhung btfdc thiet thtfc nhtfng lai chac chan, vtfng vang. 36 http://tieulun.hopto.org 2. Hoan thien min h ngay t h trong cong viec hang ngay Chung ta phai biet ro nhhng thh hoc tren trudng ldp vinh vien khdng du, con xa hdi la mdt trUdng dai hoc ldn khdng rao vay, ai cung deu cd the hoc dUdc nhhng gi cd ldi cho tUdng lai cho minh vao bat ch thdi gian nao, ngoai ra can phai chiu khd va cham vdi thuc tien. Khdng the he gap khd khan la tu trach minh khdng cd cd hdi hay khdng gap quy nhan, nhhng dieu dd chi la vd nghia. Chung ta phai tin tudng vao chinh minh, bat dau lam th nhdng viec nhd trd di, tdng budc hoan thien minh. 3. Hay de cho min h co dxidc mot tam trang binh thUdng Trudc khi tim viec lam nen xem xet: rot cue lai thi minh phu hop vdi cdng viec gi? Khdng nen thay ngUdi khac di kiem viec thi minh cung di tim bha mot cdng viec nao do. Phai gih tam trang binh tinh, ban se thay cudc song khdng qua met mdi nhu trong tudng tUdng, qua trinh tim viec cung se trd nen nhe nhang nhu thudng. 37 http://tieulun.hopto.org Die u sai pham 4: THIE U NIE M TI N TRA M TRQN G So voi nhang ngudi "Ndi thi hay Idm thi do", nhung nguoi thieu tu tin cao dp rd rdng cung thudc ve mot kieu tieu cue, Thuc te cho thay niem tin Id nhdn to cdn bdn nhat de gat hdi duoc thanh cdng. Ban cu thu nghi xem, neu chinh ban cung khdng tin tudng Id minh cd the hoan thanh mdt cdng viec nao dd thi Idm sao nguoi khde tin tudng ban duoc? Du chung ta lam bat cu viec gi cung phdi cd niem tin chien thdng. Day chinh la mau chdt quan trpng de thanh cdng trong su nghiep. Cd niem tin chien thdng. coi nhu ban da thanh cdng mdt nua rdi. sa Tan CUA LAURA Laura la sinh vien cua mot trudng dai hoc khdng cd tieng tam trong ban dia. Mac du vay, de duoc dat chan vao ngoi trUdng nay co cung phai chi them mot khoan ngoai dinh mhc. Nguyen nhan rat ddn gian, tuy ngdi trUdng nay khdng phai la trudng co tieng tam, nhung cd con thieu hai diem mdi dat duoc diem do. Dieu nay khien cho cudc song cua Laura th do ve sau ludn cam thay mot chut tu ti, ludn cam thay minh khong dupe bang ban bang be. ThUc ra, Laura khdng phai la ngUdi dan don, cham chap hdn so vdi cac ban khac, chi cd dieu viec hoc tap cua cd khdng dUdc nhu y. NhUng rot cue cd cung da td't nghiep. 38 http://tieulun.hopto.org Sau khi tot nghiep, co den lam nhan vien van phong trong mot cong ty. Trong thdi gian thh viec, co lam viec vd cung miet mai, va nhanh chong dtfdc nhan vao lam chinh thhc. Cong ty cam thay hai ldng vdi nang ltfc lam viec cua cd, nhtfng Laura lai nghi rang, do hinh nhtf la stf an hi. Bdi vi cd nghi minh lam viec khdng co gi la tot ca. Do khong dam ddi dien vdi ong chu, nen bat ke y ttfdng gi cua minh cd ciing khdng dam ndi ra. Khi cdng ty bieu dtfdng cd, co chi dau rat thap, nhtf sd co ai doc dtfdc dieu gi bi mat trong ldng cd vay. Mot lan dang trong gid lam viec, Laura bdng nhien nghe thay giam ddc goi minh ttf trong phdng lam viec cua dng. Trong ldng cd co chut ngac nhien: Giam ddc goi minh lam gi nhi? Thtfc ra, ttf khi co den lam viec d cdng ty, cd chtfa lan nao btfdc chan vao phdng cua giam ddc. Nhtfng bay gid khdng co each nao, danh phai thap thdm khdng yen ma day ctfa btfdc vao vay. "Thtfa giam ddc, dng cho goi tdi a?" Cd cui dau, ndi nhd den mhc gan nhtf khdng nghe thay. "Khong can phai nhtf vay Laura. Hinh nhtf cd dang rat cang thang" Giam ddc nhin qua ve mat cang thang cua Laura, an hi: "Dung la tdi da goi cd, bdi trong sd tai lieu cd chinh stfa lai, cd so dien thoai cua giam doc ngan hang cdng thtfdng. Cd hay tim, sau dd goi dien cho ong ta, ndi vdi ong ta rang ngay mai toi se den chd dng ta." "Trdi dat, sao lai bao minh goi dien cho giam ddc ngan hang? Minh lam sao co the lam ndi viec nay? Minh phai ndi the nao vdi ong ay, sao giam doc lai nghi ra viec bao minh di goi dien nhi? Ong ay dang le phai biet minh khong lam ndi viec ay chh, phai lam the nao day?" Laura suing lai suy nghi, 16 ra ve vo chng lo lang. 39 http://tieulun.hopto.org "Con van de gi nda khong?" Giam doc dila mat nhin ve phia Laura hoi. "Toi... toi sd minh... khong goi ndi cu dien thoai nay..." Ldi ndi cua Laura cang nhd hon. "Vi sao? Sao den mot cudc dien thoai cung khdng goi ndi?" Giam ddc hdi ngac nhien hdi lai. "Toi hdi kho ndi, chinh la vi tdi sd minh se cang thang nen ndi khdng td't..." Laura dd mat tra ldi. "O, thi ra la nhu vay. Khdng sao dau Laura, tdi se goi ngudi khac lam." Giam ddc ndi. Su viec dd qua di nhu vay. Mdt ldn khac cd mdt vi khach hang den cdng ty, nhUng luc dd ai cung ban rdn, trong giay phut dd khdng ai cd the bd dd cdng viec cua minh de di tiep vi khach nay. The la, giam ddc goi Laura - ngudi khdng lam viec gi quan trong lam trong cdng ty den tiep anh ta. Laura thuc sU khdng cdn sU lua chon nao khac, danh phai di. Trong phdng khach cua cdng ty, Laura run ray rot tra mdi khach, mdi khach ngoi cdn minh thi lai chay ra ngoai cua dUng. Khi giam ddc deh chhng kien tan mat canh tUdng dd, lap the dng hieu ngay ra van de. Sau do, vao cudi tudn khi Laura dUdc phat lUdng, cd phat hien trong phong bi tien lUdng cua minh cd mdt manh giay nhd, tren do viet: "Laura a, nhhng bieu hien thieu tu tin vha qua cua cd da lam tdi rat khdng hai ldng. Bay gid cd cd hai con dudng de lua chon: Hoac la rdi khdi cdng ty, hoac la tim each khac phuc lay lai sU tu tin cho minh." Laura cam td giay trong tay, dhng ngan ngUdi rat lau, rat lau. 40 http://tieulun.hopto.org CAU CHUYfiN CUA ZALKA Co mot cau chuyen nhu the nay, kien tUdng bdi loi ndi tieng the gidi Zalka da hai lan vUdt qua khe sau Ingieri. Vao nam 1952 co bdi th dao Tarira hu6ng ve bd bien California, co' gang lap ra ky luc the gidi mdi. Horn do, co lai bi cam cum kha nang, nhirng co van cUdng quyet nhay xuong bien bdi ve phia dich trong dong nUdc chi co chin do. Sudng mu tren mat bien day dac, nhiing chiec thuyen thy tung co cung chi co the nhin diidc mot each md md ao ao. Co bdi dudi bien mUdi sau tieng lien trong dieu kien nhu the. Chinh vao luc Zalka sap bdi sang den bd ben kia, co bat dau hudng ve phia nhhng ngUdi chu hd ngdi d tren thuyen, het len: "DUdc roi, mau keo toi len di, tdi sap kiet she rdi!" cac nhan vien chu hd tren thuyen deu khuyen cd: "Cd cd' gang them mdt chut nha di, cU ly hien tai chi each bd ben kia nhieu nha't mot hai ly (tUdng dudng vdi 1582 met), cd hoan toan cd kha nang bdi tdi dd." Bdi vi sUdng mu day dac da che khuat tam nhin cua Zalka, co khdng the nhin thay bd, vi vay Zalka da khdng tin ldi ndi cua ho, Zalka nghi rang hp ndi nhu vay chi de cd vu cd, the la Zalka lai mot lan nha hudng ve phia bon ho cdu chu: "Thdi, cac anh mau keo tdi len di." Khdng cdn each nao khac, cac nhan vien chu ho danh keo co th dudi nude len. Sau nay, khi cac phong vien den phdng van Zalka, cd ndi: "Luc dd tdi thuc sU khdng mudn phan bua gi vdi bon hp nUa. Neu bay gid ma mud'n giai thich ve dieu do, chi cd the trach luc do tdi khdng the nhin thay dUdc dat lien, sUdng mu dang ghet da lam tdi khdng nhin thay bd dUdc." 41 http://tieulun.hopto.org Den khi viec nay qua di rat lau roi, co mdi nhan ra nguyen nhan dan den that bai ldn dd khdng phai do stfdng mil, ma do cd da nghi ngd chinh minh. SUdng mu da che khuat tam mat cua cd, nhung stf thieu ttf tin da bao vay trai tim cua Zalka. Bdi cd da danh mat stf tu tin cua minh nen da dan den ldn that bai. Hai thang sau khi nhan ra dieu do, Zalka lai mud'n thu she mdt ldn nha. Thdi tiet luc dd cdn lanh hdn ldn bdi trudc, sUdng mh cung day dac hdn va lai mot ldn ntfa chhng da che khuat tam mat cua Zalka, khien cd van khdng nhin thay bd nhtf lan trudc. Nhung cd khong quan tam den nhhng dieu do, dieu cd quan tam bay gid la bd va cd da bdi mdt mach. Trong luc bdi, Zalka da khdng nghng tu nhdc minh: Bd bien d ngay trUdc mat ta, chi each ta cd mdt hai ly... The la, trong tam niem kien dinh khdng gi sanh ndi do, Zalka cudi cung cung da thanh cdng, bdi dUdc den dich, va lan vUdt sdng dd da ve nen mot dau cham cau trdn tria, man nguyen cho cd. Binh ludn nghe nghiep: TV TIN LA TIEN DE" CUA THANH CONG Theo ban thong ke cua cdng ty Gettysburg ndi tieng d nUdc My dieu tra, dude cdng bd'vao nhhng nam 90 cua the ky XX da chi ro rang trong xa hoi ngay nay, cd xap xi 50% ngtfdi thieu stf tu tin vao tuong lai cua minh. Nhtfng ngUdi gid'ng nhu Laura, trong cudc sdng cung chiem mdt ty le nha't dinh. Ho thay rang, ho hau nhu khong co du kha nang de thoat su yeu dudi, nhu nhUdc cua minh. Laura chinh la mau ngUdi nhu vay, trong cdng viec cd thuong xuyen dude dng chu khen ngdi. NhUng he khi lam viec cung vdi nguoi khac, lap tUc van de se xuat hien. 42 http://tieulun.hopto.org Laura thieu sii tii tin, dieu nay phat sinh th khi co hoc dai hoc, bdi vi thanh tich cua co khong cao, nen khi thi vao mot trudng dai hoc binh thUdng chng gap true trac. Vi the, trong tiem thhc cua cd ludn cd mot each nhin bi quan vao ban than: "Minh khdng ra gi, khdng dUdc nhu cac ban, dh minh cd phan dau nhu the nao di nha thi cung vd ich thdi." Nhhng am anh do ch dan dan khac sau trong tam hon cd, vi the cd mdi khdng co dh dung khi goi dien cho giam ddc ngan hang, va cung khong dam tiep don khach hang mot each chu ddng nhiet tinh. Mdi lan gap phai tinh hudng nhu the, cd deu nghi rang: "Minh sao co the lam ndi", chh khdng phai: "Viec nhd nhu vay, co van de gi dau". Cd the cd vai ngudi noi the nay: "Toi tuy thieu tu tin, nhung tuyet ddi khdng den mhc nhu Laura, den goi mot cu dien thoai cung khdng dam goi, vi the tdi coi nhu khdng dUdc tinh vao loai ngudi nay." Vang, cd rat nhieu ngudi dung la khdng nhu Laura, den mdt cu dien thoai cung khdng dam goi. NhUng khi cdng ty thang chhc cho nhan vien, cac ban cd hy vong minh dupe thang chhc khdng9 Neu ban khdng mong mudn nhu vay chinh la do "con quai vat" thieu tu tin dang tac quai trong tam ly ban. Le nao khong dung sao9 Neu ban co ky vong dd, hy vong dUdc thang tien nhUng ldi de nghi cua ban cd vang to chat lUdng khdng? Cd ro rang khong? Cd bi tieng ndi day tu tin cua cac ban ddng nghiep lan at khong hay la van ch ngdi i mot chd dpi moi ngUdi bieu dudng? Laura khi giao tiep vdi moi ngUdi thudng chon giai phap ne tranh, c i het she tranh nhhng ngUdi xung quanh, chinh vi dieu dd da lam dng chu khdng vUa ldng. 43 http://tieulun.hopto.org Trong thuc te tren the gidi nay moi ngudi deu binh dang khong co stf phan biet cao thap sang hen, nhu'ng van co nhiing ngudi rat binh than, nhung cung co ngudi ram ram ro rd lam nen hang loat cac sii kien. Ky thiic, stf khac biet gida hp chinh la d suy nghi va thai dp. Co nhiing ngiidi ludn nghi ngudi khac may man hdn minh, tii oan trach minh khdng gap dude cd hpi td't, mpi ngUdi diidc thUdng de giup dd bdi hp la con yeu cua thiidng de, cdn minh thi toi nghiep hdn ca cd cay, khdng dUdc nhu mpi ngUdi cd bao nhieu cd hpi de thanh dat. NhUng, khi cd hdi den ngay trUdc mat thi ban than hp lai tinh di nghi lai, mat het tu tin vao ban than, ludn ludn khdng dam tin minh cd the lam td't viec nay, rdi sau dd lai mdt lan nha de tuot cd hpi trong su oan trach. Ve phia Zalka ma ndi, cd da mat sU tu tin vao minh chi vi tren mat bien bi phu bdi sUdng mil nen khdng nhin thay bd. Theo sd quan sat cua ngddi ngoai cupc vao luc cd sap thanh cong nhung cd da danh mat sU td tin vao chinh minh ma dan den that bai. Khong cd sd td tin, dh con mdt hai ly nha nh Ung vdi kien tudng bdi ldi nay cung trd thanh mpt khoang each khong the vddt qua dddc. Y kien cua chuyen gia: TIEN DE CUA T U TIN CHINH LA 6 CHO DOI MAT MOT CACH DUNG DAN VOl THAT BAI Bat ch ai tren the gidi nay, mud'n dat dddc thanh qua thi nha't dinh phai cd hai dieu kien: sii kien dinh va nhan nai. Trong cdng viec ma chung ta theo dudi, chung ta deu gap phai nhdng khd khan va trd ngai. Cd luc, that bai ma chung ta ddi mat du de khien chung ta dau khd ca ddi. 44 http://tieulun.hopto.org Khi phai doi mat, tham chi vap nga, thi co ngUdi van co the dhng len difdc nhtfng cung co ngtfdi mai mai bi that bai nhan chim. Tien si Karl cua trtfdng Dai hoc Yale cua My da thng noi: "That bai cua rat nhieu ngtfdi tre tudi la do thieu stf kien tri va ldng ttf tin". Chung ta chi can co long ttf tin manh liet va nhiet huyet vdi cdng viec cdng them tinh than kien tri phan dau khdng nan, thi thanh cdng nhat dinh se den vdi chung ta. Chung ta ludn khuyen moi ngtfdi phai nen ttf tin. Nhtf vay rot cue ttf tin la the nao? Thtfc ra, ttf tin chinh la ly chi cha chung ta trong viec so sanh gitfa nang ltfc va tiem ltfc cua ban than minh, tiem ltfc cua mdi ngtfdi rot cudc cd dtfdc bao nhieu, chung ta khdng the so sanh rd rang cu the dtfdc, cung gid'ng nhtf chung ta khong the so sanh dtfdc toe do chay trd'n cua mot ngudi khi gap stf nguy hiem den tinh mang giong nhtf tdc do cha}' trong cudc thi binh thtfdng. Stf ttf tin chinh la chung ta tien hanh phan tich khach quan vdi chinh ban than minh. Nhtfng hien ttfdng be ngoai ma chung ta bieu hien luc binh thtfdng, thtfdng hay che giau di nhtfng nhan thtfc cua chung ta ve vdi tiem ltfc cua ban than. Mot ngtfdi khdng du ttf tin, bat luan anh ta cd bao nhieu nang khieu, dtfOc sinh ra trong gia dinh cd dieu kien nhtf the nao hay cd bao nhieu tai nang xuat chung di chang ntfa thi neu mud'n dat dtfpc thanh cong cung khong phai viec de dang. Cung nhtf Laura, gia du mudn giai quyet van de cua ban than, bien phap tot nhat chinh la di tiep xuc vdi nhtfng ngtfdi ludn tran day ttf tin ve ban than, bdi vi tiep xuc nhieu vdi nhhng ngtfdi ttf tin nay, du khong mud'n cung se bi anh htfdng it nhieu th ho, th do se tang them ttf tin cho ban than. Neu mud'n khac phuc tam ly sd hai cua minh, chung ta cdn cd the bdt ddu th nhhng viec nhd tudng chhng nhu khong 45 http://tieulun.hopto.org lien quan. VI nhtf: Chu dong chao hdi nhiing ngtfdi ban mdi quen, thh xem nhiing bo phim kinh di mpt minh, thtfdng xuyen phai lam nhu'ng viec ma ban mudn lam nhtfng lai khdng dam lam, nhtf the se dan dan lam cho ban co them ldng can dam, cd stf hieu biet va stf quyet doan trong cdng viec ma khong cdn sd hai ntfa. Ngoai ra, chung ta cdn phai biet khdng nghng rut ra bai hoc ttf nhtfng that bai. Co ngtfdi sd di rat ttf tin bdi vi sau mdi lan that bai anh ta deu biet tdng ket kinh nghiem th do tranh cho minh pham phai nhhng sai 1dm trtfdc do, vi the anh ta da dat d tfoc thanh cdng: Hdn ntfa ti le thanh cdng ngay mpt tang len se thanh ttf tin do ddi voi bat ki cdng viec gi chhng ta se khdng lhi btfdc va lan tranh. Ddi vdi mdt ngtfdi chtfa gat hai thanh cong bao gid ma ndi, thi cdn phai hoc nhtfng kinh nghiem thanh cdng cua ngtfdi khac, rut ra nhiing bai hoc th that bai cua minh, nhtf vay thanh cdng se khong each xa ban nha, khi cd dtfdc thanh cdng rdi thi stf ttf tin se ciing den vdi ban. Ngtfdi mudn co ttf tin khdng cdn phai ltfc nao ciing ttf chdi stf giup dd cua ngtfdi khac. Chi can chhng ta biet ai ddng vai chinh, ai ddng vai phu la dtfdc rdi. Nhtfng ngtfdi ttf tin ludn ludn vui ldng giup dd ngtfdi khac bdi lam nhtf the hp khong nhtfng tang them nang ltfc cua ban than ma cdn tang cd hoi nang cao dia vi cua hp. Vi vay, luc nhan stf giup dd phai hieu dtfdc, chu yeu la dtfa vao chinh minh. Zalka chinh la nhtf vay. Lan ddu tien cd ay vtfdt bien do thieu ttf tin nen da khdng thanh cdng. Nhtfng cd ay da rut ra kinh nghiem ddng thdi ciing da hieu tai sao minh da that bai. Lan thtf hai, sd di cd ay da thanh cdng la vi cd ay cd stf ttf tin. Nhtf vay, stf ttf tin cua cd ta den th dau? Nd den th niem tin cua ban than cd. Do vay, chi can chung ta cd niem tin quyet thang ddi vdi mdi stf viec, thi stf ttf tin nha't dinh se den. 46 http://tieulun.hopto.org Die u sai pha m 5: KHON G NHA N THLTC R O HIE N THU C • • • Trong cong viec, phai hpc duoc cdch biet phan biet phdi trdi, nhin nhdn thdi the mpt cdch ti mi, dung ddn. Phdi khdng ngung nhdn thuc hoan canh, hieu biet ngudi khde. Khdng nen de minh trd thanh vat hy sinh trong cdng viec bdi su khdng biet cua minh, Sl/NGANG NGUqC CUA LEWIN Th trtfdc den nay, Lewin deu khdng nhan dtfdc stf ung ho ttf cac dong nghiep cua minh trong ngan hang. Anh ta thtfdng xuyen quay ray, lam phien ngtfdi khac vi nhhng chuyen nh6 nhat khien cho lanh dao va dong nghiep rat khong vha long. Anh ta con venh vang ttf dac, ttf nghi rang: "Ha ha, xem ra minh la ngtfdi ldi hai nhat trong ngan hang nay. Th ngtfdi don ve sinh den giam doc, co ai dam noi th "khong" vdi minh bao gid dau." Lewin nam nay 40 tuoi, la ngtfdi phu trach cua bo phan tin dung trong ngan hang nay. Cong viec cua anh ta la kiem soat, quan ly bo phan tin dung, moi lan trtfdc khi cho ai vay deu bat budc phai kiem tra. Ve phtfdng dien cdng tac, Lewin rat cd kinh nghiem, anh ta da lam viec d trong nganh ngan hang nhieu nam roi. Mac du ngan hang nay chi thanh lap dtfdc hdn mot nam nhtfng anh ta hoan toan cd du nang ltfc de lam tot cong viec nay. 47 http://tieulun.hopto.org Do cong viec anh ta lam tUOng ddi xuat sac, nen lanh dao cua cong ty cung khong soi moi moi chuyen cua anh. Nhu'ng ve phia Lewin, anh ta cho rdng lanh dao cong ty hien nhien la sci minh, vi cong viec cua anh ta khong soi moi, bdt be duoc. Co y nghi nhu vay nen Lewin cang khong biet sd gi ca. Horn do Lewin den van phong, trong luc dinh pha mot tach ca phe, thi anh ta phat hien trong phich nu6c khong con mot chut ntfdc nao. Lap the anh ta ra ve noi gian goi thtf ky den. Moi ngtfdi khong nhan nhin dUdc ntfa lien bao anh ta: "Khong phai la co ay da xin phep anh ve que do sao? Da hai ngay nay co ay khong den, le nao anh quen rdi?" Luc nay Lewin mdi stfc nhd lai, khi co thtf ky di da xin phep anh ta. NhUng ngay lap the anh ta quay mhi nhon ve phia ddng nghiep: "Vay cac anh thi sao? Khong phai la cac anh cung ngdi trong nay a? Tai sao lai de van phong ciia toi het nUdc9" Lewin dh phu trach van phong hoat dong tin dung, nhung do ngan hang tUdng ddi nhd nen phong tin dung cua anh ta chi co ba nguoi. Ma vi nay hien nay dang bang chtfc vdi anh ta. Moi ngUdi deu biet Lewin luon vi nhtfng dieu vo ly, khong dau ma gay stf nen khong thich dem xia den anh ta. Nhtfng hom nay anh ta lai khong gitf mot chut the dien cho ngtfdi khac. Dang luc van phong dong ngUdi nhu vay, chi vi mot chut viec khong dau ma la het am i . Vi dong nghiep nay cung khong tranh luan vhi anh ta nha ma vui ddu vao cong viec cua minh. Nhin thay moi ngUdi mai miet lam viec, Lewin lai cang ddc y, trong long nghi tham: "Xem ra tat ca deu sd minh den mtfc khong dam ngang dau len. Minh cdn phai de cho ho biet minh la nguoi khong de gay chuyen". 48 http://tieulun.hopto.org Nhu'ng roi co mot chuyen ma Lewin khong he nghi den. Do la vao budi trua khi Lewin di giai quyet cong viec, phong lam viec lap the trd thanh mot "phong phan xet ldn". Ngai giam doc ngan hang cung ngdi do, nghe nguoi bi hai trong phong lam viec noi ve sp bat lich sp cua Lewin, ma day la lan thu ba hoi nghi dien ra nhu the nay rdi. Hai lan trUdc, giam doc nghi nang lpc lam viec cua Lewin cung kha, vi the ludn benh vpc cho anh ta, lay cong viec la tren het. Bay gid, ngay den nhan vien ve sinh don dep d phdng lam viec ciing rat khdng hai ldng, hp ndi Lewin may hdm trudc cdn chhi mdng ho mpt each thd tuc. Giam ddc cung khd xh, neu Lewin di rdi, ai se dam nhan cdng viec nay day? Thuc su so' nhan vien cdng ty chua ai co du nang luc nhu anh ta. "DUdc rdi!" Giam ddc nghi mot luc roi noi: "Cac cau yen tam di. Tdi se mau chdng giai quyet." Thdi gian sau dd, hdm nao di lam, giam ddc deu den tham nom Lewin, cdn ndi than thiet vdi anh ta: "Lewin a, cau dhng vi cdng viec ma de cho minh qua met mdi". "Tom ...Tom ..." Giam ddc gpi. Tom lap the chay vao. Luc Lewin chua den, anh ta la to trUdng bo phan tin dung. "Tom, th gid cau khdng phai lam viec khac nha, cau den lam trd ly cho Lewin nhe, nhin Lewin hdm nao cung met mdi qua she, cac cau thanh nien ..." Giam ddc ndi tiep: "Lewin, sau nay cd van de gi ch de may cau thanh men di lam la dUdc rdi. Cau cdn chu y nghi ngdi. Khi nao cd thdi gian ranh, chung ta se chng nhau danh bai. Cdng ty bay gid chi co mdt minh cau co kha nang ddc lap lam toan bp cdng viec", giam ddc noi vdi Lewin mpt each rat quan tam. 49 http://tieulun.hopto.org Lewin thay giam doc xem trong minh nhii vay thi lai cang ngang ngUdc hdn. Tii do trd di, giam doc thiidng xuyen hen Lewin danh bai. Liic Lewin lam viec ban ron, giam ddc noi: "Nhiing viec do bao bon ho each lam la diidc rdi. Ch de may cau thanh nien di lam, cau la lanh dao, sao phai tan tay lam viec chii?" Ch nhii vay hdn 3 thang troi qua, Tom da hoc diidc gan het ki thuat cua Lewin. Con Lewin bay gid, tii nghi rdng minh da diidc sU san soc cua giam doc, nen cang huenh hoang tii dac. Giam doc nhan thay Tom hau nhii da hoc diipc gan het cac each lam rdi, lien cho Lewin mot chuyen di du lich mien phi, vdi mot yeu cdu duy nhat la, triidc khi di phai ban giao cong viec mdt each can than cho Tom. Cd hdi tot nhu vay dudng nhien Lewin chap nhan ngay. The la Lewin dem tat ca nhiing van de quan trong bao cho Tom biet mot each het she ti mi ki cang. Sau khi Lewin di du lich, Tom dieu hanh cdng viec rat thuan ldi. Khi Lewin sap quay ve, giam ddc tim goi Tom den hdi: "Cdng viec the nao rdi?" "Tdi cd the dam nhiem dUdc, tham chi tdi dam khang dinh tdi lam viec cdn tot hdn anh ta", Tom noi mdt each tii tin. "The' thi td't rdi", giam ddc vd vai Tom ndi, sau dd ndi vdi moi ngudi rdng: "Bay gid moi ngUdi cd the viet mdt ban ddng gdp y kien ve Lewin rdi nop cho tdi. Sau do Lewin cd the se phai di ngay." Khdng lau sau, tai phdng lam viec cua minh, giam ddc nhan dUdc mdt tap ddn gdp y ve Lewin. Lewin dac y trd ve cdng ty. Giam ddc rat vui ve goi anh ta vao phdng lam viec, sau dd dua anh ta tap thu kien nghi, 50 http://tieulun.hopto.org noi vdi anh ra mot each vo cung tiec nuoi: "Cau xem nhu'ng thtf nay, toi rat muon gin cau d lai day nhiing moi ngiidi co y kien ve cau dii qua lam toi that kho xii. Thoi, toi cung khong noi nhieu ntfa, mong cau "thuan buom xudi gio" d ciidng vi mdi cua minh. Cau cd the den phdng ke toan linh ltfdng. Tam biet cau." Lewin ngdi than mat d dd, khong nghi minh lai cd ngay nhtf the nay. Luc dd phdng ke toan da tinh toan xong va mang ltfdng len cho anh ta. Anh ta bi sa thai khdi cdng ty ma khdng co stf giup dd nao. SU BINH TlNH CUA ANNY Sau khi td't nghiep phd thdng trung hoc, Anny lam nhan vien trong mot ciia hang. Do stf nhiet tinh va kien nhan cua co, so' khach hang cang ngay cang ddng. Vi the, chhc vu va tien ltfdng cha cd cung ngay cang tang cao. Nhtfng cd cung cd nhtfng viec budn phien. Co rat xinh dep gid'ng het mot nh dien vien, do vay ngay nao ciing cd rat nhieu ldi ban luan. Ddng nghiep hay khach hang deu vd tinh hay co y ndi rang cd rat gid'ng cd dien vien do. Cd nhieu ngtfdi hdi thang co: "Co va cd dien vien kia gid'ng nhau nhtf vay, dieu kien tot nhtf the sao cd lai chap nhan d day ban hang sudt ngay the? Sao khdng ttf cho minh mdt cd hoi, thtf di dien mot vai xem sao?". Nhtfng ldi ndi cua moi ngtfdi bieu 16 mot stf tiec nud'i vd han ddi vdi co. Anny nghe thay the, chi mim ctfdi khong ndi ldi nao, nhu'ng trong long cung co each nghi rieng cua minh. Cd cam thay minh rat thich hdp vdi viec lam mot ngtfdi ban hang. 51 http://tieulun.hopto.org Ngoai tudng mao be ngoai giong co diln vien kia ra thi co khong co to chat va nang khieu lam diln vien. Tuy co diln vien kia chi la dien vien hang 3, nhiing neu co lam dien vien cung khong dam chac minh se gioi hon co ay. Con a cha hang nay, co la nhan vien bac nha't. Tai sao lai vht bo vi tri cua mot nhan vien bac nha't da di theo dudi cai vi tri cua mot diln vien hang ba chh? Ndi Anny lam viec la tru sd chinh, cac ndi khac con rat nhieu chi nhanh. Mot lan, cong ty to chhc hoi nghi, vai tram nhan vien cong ty th nhieu chi nhanh tap hdp ve day. Rat nhieu ngudi sau khi nhin thay Anny, lai bat dau nhhng ldi khuyen bao vUa nhiet tinh vha nudi tiec. Thay nhu'ng ngudi ban luan ve minh cang ngay cang nhieu, Anny that khdng chiu ndi nha. Cd lien tach khdi dam ddng budc len buc phat bieu. Cd noi het nhhng suy nglu trong ldng minh trudc mat cac vi lanh dao va dong nghiep. Khi Anny ndi xong va dat micro xudng. hdi nghi im lang den nha phut, sau do vang len mdt trang phao tay nhiet liet. Binh ludn nehe nshiep: BAI HOC DAU TIEN CUA NHUTMG NHAN VIEN THONG MINH Trong cdng viec, ngUdi nhan vien thdng minh nha't se co kha nang dinh thdi doan the, hieu mot each ty mi suy nghi cua ddng nghiep cung nhu dng chu, cung phai co sU thau hieu chinh xac ban than minh, biet ngUdi biet ta. Dudng nhien, mud'n hieu ban than minh, chi can suy nghi can than la dhdc rdi. NhUng mudn hieu ngudi khac thi lai la mpt chuyen khdng de dang. 52 http://tieulun.hopto.org Doi vdi nhung ngudi nhu Lewin, luon luon khong nhan thUc dupe hien thpc, anh ta nghi rang sau khi quat thao moi ngUdi, hp se phuc thng anh, nhu vay trong cong ty anh cung la bac tren oai ve. Hien nhien anh ta da pham mdt sai lam rat ldn nen that bai cung la dieu tat yeu. Luc dau Lewin nghi rang ban be ddng nghiep khdng dam phan khang lai, bdi vi giam ddc ludn benh vUc minh, khdng chi tim cho minh trd ly, ma con xuat tien cho minh di du lich. The la Lewin bi nhhng gia tUdng trUdc mat me hoac, nghi rdng minh la ngUdi cd nang lUc nhat trong cdng ty, khdng ai cd the thay the minh, vi the anh khdng thay cd bat ke dieu gi la khdng thuan ldi ca. Sd di, Lewin bi dudi viec mot each dot ngot, vi anh ta qua tu tin vao chinh minh, ma khdng hieu dUdc suy nghi cua ddng nghiep va cap tren. Khdng biet minh hien dang d vao tinh canh nao. Anh da rdi vao "cam bay" cua cap tren sap dat. 6 day, sd di ndi ve Lewin la de cho nhhng ngudi chng tinh canh hieu ddy du ro rang: Khdng nen bi me hoac bdi nhhng gia tudng, phai nhan thhc rd rang hien thuc, va hieu dude muc dich ban luan cua ddng nghiep va cac cap lanh dao. Bay gid chung ta quay trd lai ban luan ve Anny. Cdng viec cua Anny rat binh thUdng khdng cd diem gi dac biet ngoai tudng mao va dang voc cua cd rat giong mot cd dien vien nao dd, vi the trd thanh trong tam chu y cua moi ngudi. Chinh khi moi ngUdi cam thay dang tiec cho Anny, thi Anny khdng vi the ma thay ddi, cd vi n cd cai nhin rat rat sang sudt vdi thuc te, vdn gih vhng muc tieu va quan niem ve gia tri cua minh. 53 http://tieulun.hopto.org Theo each nhin cua Anny, cong viec phu hpp nhat vdi co la nhan vien ban hang, chh khong theo trao hfu de rdi di lam dien vien. Co nhan thhc ro rang rdng minh ban chat khong co tu chat va thien sinh lam mot dien vien. Bat chap thpc te ma lam dien vien hang ba, thi cung khong bdng ch yen dn theo thtfc te ma lam mot nhan vien Uu tu bac nhat. Anny tuyet nhien khong vi sp kich dpng cua moi ngtfdi ma liia chon sai lam. Con mat day ly chi cua co van dtfa ve phia hien thtfc, vi the ldi phat ngon cua co trong hpi nghi da nhan dtfo'c stf hoan nghenh nhiet het Y kien cua chuyen gia: TIEN DE CUA VIEC NHAN THUC DUOC HIEN THUC LA NHAN THUC DUOC CHINH MINH Dei vdi nhtfng kieu ngtfdi nhtf Lewin, khuyet diem cua ho chinh la khong nhan thtfc ro dtfdc minh trong hoan canh thtfc te, luon nghi rang nang ltfc cong viec cua minh la nhat, khong the bi dudi viec, ma con luon ra oai vhi ddng nghiep, nghi rdng chi co nhu vay ngtfdi ta mdi phuc minh. Khi anh thay dong nghiep khdng dam phan khang lai, ca lanh dao cung luon chieu co cho anh, ludn hen anh ta chdi bai, bieu hien than thiet, anh nghi minh da dat dtfdc muc dich. Vi the anh bi dudi viec ngay khi di du lich ve ma rot cuoc van khdng ro minh mac ldi gi. Neu chung ta khdng mudn rdi vao canh ngd nhtf cua anh ta, phai ttf thay doi thdi "lam mtfa lam gid" cua minh. Bat luan la ddi dai vdi ddng nghiep hay cap tren, khdng the de nen nat no ho. 54 http://tieulun.hopto.org Ky thtfc, moi ngudi deu co mdt cudh sd ghi chep rieng trong ldng. Vi vay, chung ta phai tim each tim hieu dtfdc nguon tin ttfc tU ho, sau do can phai phan biet rach rdi den khi nao ta thuc sU hieu dtfdc muc dich chinh thhc cua hp mdi thdi. Ngoai ra, ta cdn phai nhan thhc thau dao bang con mat thdng tue cha minh ve gia ttfdng ma mot sd ngtfdi cd' tinh tao ra, de tranh dua ra nhhng phan doan va hang ddng sai lam. Trong cudc sdng, cd luc ta lam viec vdi mot sd lanh dao hay tinh toan rat sau sac. Neu khdng nghien cUu ky ltfdng, ban se khd ldng hieu dtfdc hp. Vi the bat luan lam viec gi. chung ta nen than trong th ton. Bat ke viec gi, khdng <\,n gian chi nhin d mdt phUdng dien, tinh chat phtfc tap cua nd ma ddi hdi chung ta phai nghien chu ve cac phtfdng dien cua stf viec. Chi cd nhu the chung ta mdi cd the hng phd vdi vd van cac stf kien bat ngd co the phat sinh. Du la mot chut viec nhd, chung ta cung phai can nhac ky, khdng nen hanh sU qua loa dai khai. Trong thuc te cudc song, neu chung ta cd the lam dtfdc nhu Anny, tU dat minh vao hien thUc, tu nhin vao chinh minh, nhan thtfc dtfdc minh rot cudc dang d trong hoan canh nao, thi se khong bi quay ray bdi nhtfng yeu to' ben ngoai, ciing lam cho minh cang hieu rd thtfc te hdn. 55 http://tieulun.hopto.org Die u sai pha m 6: D d N GIA N HO A SlTVlE C OU A Mlf C Tieu chudn cao nhat de danh gid su viec Id tinh khach quan, bat ludn Id su viec theo hudng don gian hod hay phuc tap hod, cd hai hudng deu khdng cd loi cho chung ta phat trien cdng viec. SL/ DON GIAN HOA VAN DE' CUA FRANK Sau khi tot nghiep dai hoc, Frank den lam tai mot cong ty thuong mai mau dich da dupe hdn mot nam. Nang luc cua anh tot, dude cap tren rat yeu quy. Nhung, den gid vi tri trUdng phong van khong phai cua anh. Anh ta cam thay kho hieu, nang lUc cua minh khong toi tai sao sep khong tang lUdng, thang chhc cho minh? Mot hom, vao buoi trUa, thay giam doc dang ngdi nhin ra cha so, anh lien den phong lam viec cua giam doc, go cha. Giam doc quay dau lai, ra hieu dong y cho vao, sau do hoi anh ta co viec gi. Anh ta dhng do noi: "Toi vha dhng ben ngoai nhin thay sep ranh khong lam gi, nen muon den thua chuyen vdi sep". "A, the cau noi di!" Giam doc noi vhi giong khong vui. Frank th ton noi: "Giam doc thay toi co dieu gi khong tot khong? Co van de gi do trong cong viec khong?" 56 http://tieulun.hopto.org "Tai sao tu' nhien cau lai hoi dieu do? Cau mudn noi gi thi cd noi di. khong can vong vo nhii vay...". Giam doc noi. "Toi den lam d day da lau nhd vay rdi, neu giam doc khong co y kien gi ve toi, nen thang chdc hoac tang lddng cho toi. Nhdng, den gid nhdng dieu do toi vdn chda co dddc. Vi vay toi nghi han la minh co dieu gi do chda tot?". Frank noi. "Dddng nhien la nhd vay, toi thdc sd chda dddc hai long, cau nen de y hdn den van de nay mot chut, cau can phai biet rang, d cac phddng dien khac cau lam rat tot, nhdng cau nhin nhan van de lai rat doc doan. Noi ngay nhd vda rdi, cau noi cau ddng d ngoai thay toi dang nhan roi khong lam viec gi. Sao lai biet toi khong co viec gi lam cd chd?". Giam doc vda noi vda go go vao td ke hoach cong tac d trddc mat: "Sap cudi nam rdi, toi can phai len ke hoach cho nam tdi. Vda roi la toi dang suy tinh chd khong phai dang nhan roi." Giam doc tiep tuc noi: "Con lan trddc tdi bao cau den cdng ty no dieu tra, cau cdn nhd luc quay ve cau noi gi vdi tdi khdng?, Cau noi vdi tdi cdng ty bon ho san xuat bit tat va each cdng ty minh rat xa. Le nao do la dieu tra cua cau sao? Toi cdn nam bat nhdng tin tdc do sao? Tdi dddng nhien biet cdng ty bon hp san xuat bit tat, ma khdng can ra khdi ciia tdi cung biet cdng ty cua bpn ho rat xa ndi day. Frank, khi lam bat ke chuyen gi cau nen suy xet mot each ddy du rdi hay ket luan. Cd nhdng luc sd viec khdng he ddn gian nhd cau nghi. Neu cau muon tang lddng thang chhc, trddc tien hay lam tot nhhng dieu dd da." Frank khdng noi them dddc dieu gi, lien gat dau ra khdi phdng giam ddc. 57 http://tieulun.hopto.org SU NGU XUAN CUA S6l XAM Co mot cau chuyen ngu ngon ve viec nhu the nay: Budi sang, cd mdt con chd soi den thdn ben canh tim thUc an. Do nd md den qua sdm, vi the moi ngddi van chua ngu day, no chay ddng nhdm tay ca nda ngay roi ma van chua tim thay gi an dupe Dung luc no dang sot rudt, bong nhien di qua mdt nha, nghe thay cd dUa tre khde rat dfl ddi. Khdng lau sau lai vang ra tieng cua mdt ba lao: "Nghe ba noi nay, con dirng khoe nda, neu khdng ba se nem con ra ngoai cho chd sdi an thit day." Sdi nghe thay vay vd cung mdng rd, nd nghi: "Cudi cung cung cd cai an rdi", the la no ben dUng ddi. Ddi tU sang den trUa, lai ddi tU trUa den chap tdi. Nhin thay mat trdi da xudng nhi nhung van chua thay ba gia do nem dda tre hay khde nhe do ra ngoai, sdi ta doi den hoa mat, khdng the kien nhan hdn dUdc nda, nd hen xdng den trUdc cda, dang tinh co cd hoi lap tUc "chu ddng". NhUng vu'a den trUdc cda thi nghe thay ba gia dd ndi: "Mau ngu di con, dUng sd. Neu chd sdi den ba chau minh se danh chet nd, sau dd nau chin mdi moi ngddi cdng an. Con khdng biet dd thdi, dng ndi la tay san ban ndi tieng nhat vdng nay day." Sdi dang mudn rinh de ludn vao trong nha, nhung sau khi nghe thay nhdng cau dd sd den hu hdn hd via, co chan chay thang ve hang. Lu sdi nhin thay sdi ta nhech nhac ta tdi, td ra quan tam hdi nd hdm nay thu hoach dddc gi khdng. Soi thd hdng hoc rdi ndi: "Thdi ddng ndi nha. Chung may biet khdng? Ba gia d ngdi nha dd dung la ba hoa tuy tien, noi ma khdng gid ldi. Ba ta ndi se vdt dda be do ra ngoai cho tao. Ket 58 http://tieulun.hopto.org qua tao dpi suot ca mot ngay trdi doi den hoa ca mat, ba ta van khong vut dUa be ra ngoai. Sau do, may ma tao chay nhanh khong thi sdm bi ba chau no an thit rdi." Binh ludn nghe nghiep: TAT CA MOI VIEC KHONG NEN BI VE BE NGOAI LAM ME HOAC Trong cong viec thudng ngay, chung ta se luon gap mot so' kieu ngUdi nhu the nay, bat luan lam gi, luon suy nghi khong chin chan nen bi ve be ngoai cua sU vat lam me hoac, nhin sii viec don gian qua sUc, chua thuc sU bat tay vao da noi ngay: "Viec nay a, qua don gian. Neu de toi lam tdi thi chi trong thdi gian ngan la co the hoan thanh...". NhUng ke ba dau ndi day nhu vay chung ta chac chan da gap khong it nhung ho chua chac da co tai can gi. Trong nhdng vi du ndi tren, chung ta nhac den Frank. Sau khi td't nghiep anh ta den lam viec 0 cdng ty no. Nang luc cua anh ta khdng tdi, sep cung co cam tinh vdi anh ta. NhUng Frank mai van khdng dUdc tang lUdng thang chdc. Dieu nay khien anh cam thay khd hieu. Tai sao Frank mai van khdng thang tien dUdc day? Cau tra ldi chinh la do anh ta nhin sU viec chi nhin tU ve phiem dien ben ngoai, sau dd cU theo suy luan don gian cua minh ma lam, thieu sU can nhac va phan tich van de, dieu do tuyet dd'i khdng the giai quyet cdng viec dUdc. Trong mot phuong dien khac nhu cau chuyen ve con chd sdi, tuy cau chuyen hdi mang tinh chat hai hudc nhung tren thuc te, co rat nhieu luc chung ta cung gid'ng nhu con sdi 59 http://tieulun.hopto.org trong cau chuyen do vay. D61 vhi nhiing tin the lan tran khong he co sii suy xet phan biet rach roi ma lien tin ngay do la sii that. Ket qua la vhi bat ch tin the nao ma ta khong nghi ngdi than dao se thiidng xuyen lam sai. Y kien ciia chuyen sia: HAY NGHI DEN NHU'NG CHI TIET CUA VAN DE CO THE GAP PHAI TRONG CONG VIEC Trong khi lam viec moi ngUdi chung ta deu co luc ba dau noi day. Do vay, bat luan la trong cong viec hay trong cuoc song, khi nghe ai do noi ve van de gi do, deu nen binh tinh im lang, nghi mot chut ve ldi noi cua doi phiidng rot cue co y gi, sau do phan tich xem that gia ra sao, sau khi lam nhhng dieu do roi, hay quyet dinh xem nen tra ldi cau noi do nhii the nao. Neu khong nhii vay, se lam cho cho nhieu viec trd thanh mot chuoi mat xich dang tiec, ket qua minh chinh lai la ngiidi bi hai. Hai vi du rat dien hinh tren da noi den Frank va con soi, hp da khong phan tich va suy nghi ve nguon tin the minh thu dupe, ma mu quang dua ra nhhng phan doan doc doan. Ket qua la Frank khong nhhng khong dUdc tang lUdng thang chhc ma con de lai cho sep an tUdng khong tot ve nang hie lam viec cua minh. Vay khi ta mac phai khuyet diem nhh the, ta nen sha chha nhii the nao? 1. Nang cao ky nang tay nghe cua ban than: Tren ciidng vi cong viec, chung ta phai no lpc hoc tap de nang cao trinh do tay nghe. Th do lam cho minh cang hieu sau sac ve cong viec. Khong nen nhu Frank, thieu hieu biet 60 http://tieulun.hopto.org ve cong viec, cap tren yeu cau anh di dieu tra ve cong ty doi thu, ket qua anh ta ve bao cao chi la cong ty do san xuat bit tat. Qua thuc, do cung la mot tin tUc nhung nhu'ng tin tUc do giam doc cung da. biet roi, cai ma giam doc can biet khong phai chi ddn thuan la tin do. Do vay, chi khi nao chung ta hieu dUdc cap tren yeu cau lam gi mdi khong dan den hieu sai, lam su viec trd nen ddn gian hoa. 2. TU hoc each binh tinh : Du trong cdng viec hay trong ddi song hang ngay, gap bat ch viec gi cung deu phai binh tinh, khdng dude qua mu quang, xuc ddng. Bdi vi cd rat nhieu sU viec, cai chung ta cd the nhin thay chi d mot phUdng dien, nen chung ta khdng nen chac chan rang minh da hieu rd dUdc toan dien stf viec. Do vay, neu chung ta bi xuc ddng qua mhc va 16 mang dua ra cau tra ldi, khdng nhUng khdng giai quyet van de, ma con lam cho sU viec trd nen toi te hdn. 3. Hoc each phan tich va suy xet: Trong cong viec chung ta co the gap cac loai tinh huohg, bat ch tinh huohg nao chung ta deu phai hoc each suy nghi va phan tich van de mot each can than. Nhu vay thi mdi co the tranh dUdc trUdng hdp nghe mot ddng ma dua ra giai phap giai quyet mot neo. Bdi tren thi trudng su canh tranh rat khde liet, ldng ngudi kho doan, neu nhu ch mu quang tin vao ldi cua ngUdi khac se dan den bi lUa, giong nhu con soi trong cau chuyen ngu ngon vay, "no" khdng he suy xet phan tich tinh hinh nen da mu quang dhng dpi. Frank cung nhu vay, khi anh ta thay sep dang nhin ra cUa sd thi lai nhan dinh sU viec mot each ddn gian rang sep dang nhan roi khong cd viec gi lam. 61 http://tieulun.hopto.org 4. Hoc each "pha tro" vdi moi ngirhi: Trong cuoc song cung nhir trong cong viec co rat nhieu ngUdi ba dau noi day, ba hoa boc phet, nen chung ta khong can de y qua nhieu den ldi noi cua ho- Cung co nhhng ngUdi trtfdc stf viec ddn gian lai lam cho no trd nen vo cung phhc tap. Cho nen, khi chung ta gap phai tinh huohg nay thi khong can qua de y, neu nhu nhat thiet phai tra ldi hp, cung co the hoc each "pha tro" vdi hp. Vi du nhu ta co the "pha tro" nhu the nay "Horn nay thdi tiet dep qua, hi hi..." Do vay, co nhieu luc khong can nghiem the qua vhi mpi stf viec, bdi nhhng dieu nhu the chi lam chung ta met moi, phien nao. 5. Can bo di quan niem khong phai trang thi la den: Co nhieu ngtfdi, trong mat cua hp the gidi nay khong phai den thi la trang. Hp tin tudng ring, cai gi cung cd cau tra ldi chinh xac rdi, khach quan nhin thay hoan toan cd the phan dinh td't xau. Nhtfng con ngUdi nay ludn nghi minh la ngtfdi tuan thu theo nguyen tac, bao ve niem tin. Ky thuc cd rat nhieu viec khi ngUdi khac nhin vao thi hoan toan khdng phai nhu the, neu lam thdng td dUdc se dat dtfdc mdt ket cue hoan my. NhUng nhtfng ngtfdi nay lai khong nghi the, ho ludn th cao ttf dai va cudi cung ciing dan den that bai. 62 http://tieulun.hopto.org Die u sai pha m 7: THIE U KH A NAN G CHA P NHA N THU C TA I That bai cung la mpt tdi sdn quy gid. George Gordon Byron dd tung ndi rdng: "Canh ngd ngang trdi Id con dudng dan den chan ly." Cudc song khdng chi mang lai thuan budm xudi mdi. Vi the, khi chung ta gap phdi kho khdn hay roi vdo canh khdn qudn nha't, cung khdng dupe nan chi. Bdi chi cd nhung ngudi dd gdp that bai trac trd thi mdi cam nhdn het vj nggt cua thanh cdng. sy YEU 6T CUA LEWIS Lewis nam nay 32 tuoi, la mot nhan vat cot can trong mot cong ty thudng mai. Anh da tot nghiep d mot hoc vien thddng mai noi tieng. Lewin co mot gia dinh hanh phuc, td nho tdi ldn anh deu dddc sdng mot cudc sdng thuan lpi, sung tuc. Hdi cdn di hoc, thanh tich cua anh ludn khien cha me vui ldng, den khi thi dai hoc moi viec cung vo cdng thuan ldi. Sau khi td't nghiep dai hoc, Lewis da den lam viec d cdng ty nay. Lewis td trddc tdi nay chda gap phai bat ke sd trac trd hay that bai nao. Neu nhd chung ta thh hoi Lewis xem da gap phai sd trac trd nao chda thi anh ta se ndi: "Cd chd, nam ngoai tdi den Cong vien Trung ddng chdi lam mat cai vi tien, 63 http://tieulun.hopto.org ben trong khong nhu'ng co 300 USD ma con co anh cua toi vdi ban gai". Nhu'ng thdi gian gan day Lewin gap phai hang loat nhu'ng viec dau khd nhat. Nha nam trtfdc me anh qua ddi, trong mot quang thdi gian dai dd anh van khdng co each nao thoat khdi stf dau budn. Trong cdng ty, Lewis da ddi cd hoi dtfdc thang chtfc 3 nam rdi nhtfng chi vi thieu cd mpt phieu nen anh that bai. Ldn that bai nay da anh htfdng ldn tdi tinh than cua anh. Cdn ntfa, mdt ngay each day may tuan trtfdc, anh ta cam mpt ban bao cao vtfa mdi viet xong dem trinh cap tren, nhtfng giam ddc lap the phat hien ra anh viet sai thdi gian. Vdi mot viec nhd nhtf vay, nhtfng giam ddc ctfng khdng ne nang gi ma da quat mang anh ta rat to, khien anh cang nan ldng vdi tat ca. Gid day trong con mat cua Lewis thi hau het cac dong nghiep va nhtfng ngtfdi xung quanh anh dtfdng nhtf da trd thanh nhtfng con ngtfdi khac nghiet khac trtfdc rdi. The la, anh dan mat di stf nhiet tinh trong cdng viec, anh ngai tiep xuc ngay ca vdi nhhng khach hang thtfdng lam viec vdi anh trtfdc day. Chang bao lau sau, thanh tich cua anh cung bat dau giam nhanh chdng. "Xem ra minh thtfc stf mat di tat ca rdi, viec gi minh cung lam khdng tot." Anh ttf nhu vdi minh. Do nhtfng khach hang ch da bd di, nen Lewis khdng the khdng di tim nhtfng khach hang mdi. Nhtfng vi Lewis da danh mat stf ttf tin vao ban than, nen mdi lan hen gap khach hang mdi, anh ctf cam thay thap thorn khdng yen, lo sd rang minh chang cdn cai sd trtfdng bieu dat nhtf trtfdc ntfa. Vi suTo ldng cua minh, nen khi gap mat cac khach hang anh trd nen 64 http://tieulun.hopto.org lap ba lap bap, giong y nhu dang ve ma anh da lo lang nen bieu dat khong dUdc ro rang ntfa. Chinh vi dieu do, Lewis cang them khd nao, anh cam thay minh khong con chut hUu dung nao ntfa. The la, anh bat dau tu tim ly do bao chha cho minh, anh nghi budng xudi: "Minh da that bai rdi, dh minh co nd luc gap mudi ldn bay gid thi cung vo ich ma thdi, thdi cU de nhu the vay." Nha nam nha qua di, Lewis - ngUdi da tUng la thanh phan cot can trong cdng ty, nay thanh tich ve nghiep vu da tut xudng thap nhat cdng ty. ft lau sau, cdng ty lay ly do la anh khdng cd thanh tich gi trong mot thdi gian dai de sa thai Lewis. HILARY CEO Hilary mdi tot nghiep dai hoc dupe mdt nam, hien dang la mdt ke toan cua mot cdng ty nghiep vu thUdng mai. Chuyen nganh cd hoc dai hoc la hoat ddng lUu thdng tien te. Luc do thanh tich hoc tap cua cd khong td't idm. Sau khi td't nghiep, cd den lam viec tai cdng ty thUdng mai nay nhUng thanh tich trong cdng viec cua cd cung khdng cd gi ndi bat. Tuy la nhu vay nhUng Hilary van sd'ng rat vd tu khdng lo nghi gi ca. Trong cdng viec nang ltfc cua cd tuy khdng cd gi ndi bat, nhung cd lai rat that tha cham chi, vi the cd cung khdng gap trd ngai gi to ldn. Khi het gid lam viec, cd cung cd nhhng chUdng trinh ngoai khoa cho cuoc sd'ng cua minh. Cd thudng di xem phim, dao phd chng ngUdi yeu. Den cudi tuan, hp lai xe ra vhng ngoai d di da ngoai, leo nhi va trUdt tuyet. NhUng nhhng dieu den dui van chut len cd mot each vd tinh. Cuoi tuan no, cd va ngudi yeu ve vhng ngoai 6 cau ca, khi sdp 65 http://tieulun.hopto.org den ndi thi xe bong nhien khong the lai dddc va bi lat ngifdc xudng mot thung lung sau ben dddng. Nam ngay sau do Hilary mdi tinh lai. Khi biet minh nam d trung tam cap cdu, cd lap tdc hdi tham ve tinh hinh ngddi yeu minh. Khi cd biet ngddi yeu minh da hdi tinh trddc day hai ngay cd mdi thd phao nhe nhdm. Nhdng tinh hudng ma co khong ngd tdi thi van cdn d phia sau! Hai tuan qua, ngddi yeu cd chi den tham cd mot lan, dieu do khien co vd cung lo lang, ludn tim each hdi cac bac si lieu cd phai benh tinh ciia ngddi yeu cd ngay cang trdm trpng khdng, tai sao anh ay khdng den tham minh? Nhdng cau tra ldi ma cd nhan dddc chi la: "Ca hai ngddi hien nay deu cdn nghi ngdi tinh dddng, khdng the di lai tuy tien dddc." Rdi cung den mot ngay, Hilary khdng chiu ndi cai viec chi nam tren giddng mong dpi nda, cd tranh cai vdi cac bac si va y ta ddi di tham ngddi yeu bdng dddc. Luc nay cac bac si mdi budc ldng phai ndi cho cd biet, ngddi yeu cd da ra vien td hai tuan trddc rdi. Anh ta de lai benh vien mdt khoan tien de benh vien cham sdc cd can than. "Tai sao anh ay phai lam nhd vay, cac cd noi di?" Hilary cd' gang het len vdi giong yeu 6t cua minh. Cd biet ngddi yeu minh lam nhd vay chac chan phai cd nguyen do, nhdng co khdng cd each nao de ddn nhan dieu do. "Cd hay binh tinh lai di. Vet thddng cda ngddi yeu cd tddng ddi nhe. Nhdng benh tinh cda cd nghiem trong hdn anh ay mdt chut. Dac biet la chan cua cd, cdn mpt thdi gian de hdi phuc lai. Do vay ngddi yeu cd da dddc ra vien trddc cd, nhdng cd ch yen tam di, tdi tin rang anh ta nhat dinh se quay lai vdi cd." 66 http://tieulun.hopto.org Hilary nghe xong nhung dieu do thi vo cung kinh ngac, co lap the hieu ra tat ca. Nghi lai mdi nhd nhiing ngay vita qua chan mai khong ch dong dtfdc. Luc nay co m6i biet rang benh tinh cua co con nang hon bac si noi rat nhieu. "Tat ca the la het, biet lam the nao day. tai sao thtfdng de khong mang minh di luon, cuoc ddi nay doi vdi minh cdn y nghia gi niia dau". Hilary vd chng that vong. Cudi chng nam vien dtfdc ntfa nam, cd ctfng hieu ro minh hien nay da trd thanh ngtfdi tan tat. Co mot thdi gian cd dau khd tot cung, cd khdng dam tin va chng khdng cd each nao don nhan hien thtfc phu phang nay. Nhtfng budn khd cung cd tac dung gi dau? Trong thdi gian nam vien, cd khdng he gap ngudi yeu, chi thinh thoang nghe cac bac si ndi anh ta thng den day, de lai mdt chut tien rdi lai di. Biet dtfdc dieu do Hilary cung hieu dtfdc mdt hien thtfc rdng: Ngtfdi yeu cd se khdng gap cd ntfa, mai mai khdng gap cd. Anh ta sd di den benh vien chi vi anh ta thay mdt chut ay nay trong ldng. Tuy rdng tien cua cd hoan toan co the chi tra cho cudc sdng sau nay, nhtfng cam giac vd vi mdng lung nay khien cd sd hai: "Minh phai lam viec, khdng the ch sd'ng mai the nay dtfdc". Cd ttf ndi vdi minh trdng stf hdn loan. Sau dd, thdng qua mang cd tim dtfdc mot so cdng viec lam d nha. Ke tiep do co tim mua dtfdc may con chim nhd treo trong phdng lam cho cuoc sd'ng bdt ddn cdi. Cd con tan dung thdi gian ranh nghien chu them nhieu sach vd, cd dac biet thich thu vdi mdn tam ly hoc, sau vai nam ttf hoc cd da hoan thanh xong giao trinh bac tien si ve tam ly hoc. Sau do cd nhd ngtfdi lap cho minh mot trang web ve tam ly hoc cd ten la "Nguoi cd ddn". Th dd trd di Hilary ngay cang ban ron hdn, 67 http://tieulun.hopto.org trang web cua co cung cang ngay cang md rdng, co khong the khong tuyen them ngtfdi cung co duy tri trang web nay. Hien nay, Hilary da la chu tich mot cong ty ve mang, hdn ntfa co cung da lap gia dinh. Binh ludn nghe nghiep: TRAC TR6 CUNG C6 HAI MAT Moi ngtfdi trong cuoc song co the gap vo van cac loai that bai. Co nhieu ngtfdi khi gap kho khan khong nhtfng khong co bien phap dung dan de tien len ma con mat di cai tru cot tinh than vtfng chic cua minh, thieu dung khi va stf cd dpng, til do lam cho minh rdi vao noi budn khd trtfdng ki ma khdng co each nao thoat ra dtfdc. Thtfc ra trdc trd, that bai cung cd hai mat. Neu la ngtfdi bi quan khi gap khd khan, hp se cd each nhin bi quan va mat tinh than, cudi cung ho chi biet ngtfdc nhin nhtfng ngtfdi co thanh tich xuat sdc ma rdi thd dai. Con nhtfng ngtfdi lac quan va co kha nang chap nhan cao nen nhtfng trac trd do se khien cho hp trd thanh nhtfng ngtfdi manh me dung cam. Lewis cua chtfng ta ttf nho den ldn chtfa he gap bait ctf trac trd nao. Anh ta dtfdng nhtf khdng biet chut gi ve khd khan, nen cung khdng cd kha nang chap nhan khd khan. Trong mat anh ta, ban than minh cung gap phai nhtfng kho khan trong cupc sdng, nhtfng nhtfng khd khan trac trd dd chang qua la khdng can than nen da danh mat chiec vi ma thdi. Lewis trong cau chuyen tren that bai la vi anh thieu di kha nang ddn nhan nhtfng khd khan trac trd. Khi anh ta gap khd khan, thi khdng the dem thai do kien ctfdng ra de ddn 68 http://tieulun.hopto.org nhan chiing. Cai chet ciia nguoi me lam cho anh ta lam vao bi thudng trUdng ki ma khong co each nao thoat ra dUdc. Anh ta da dpi cd hoi thang tien rat lau, nhung chi vi thieu mpt phieu nen doi vdi anh tat ca deu tua nhu tan tanh may khoi. Dieu do lam anh ta mat di tu tin, va luon song trong su tram mac, mac cam. Th nhhng phUdng dien nay chung ta co the thay nguyen nhan dan den that bai cua Lewis, khong phai vi anh ta khong dUdc thang chhc ma vi anh ta khong co dh nang lUc doi dien vdi kho khan. Bay gid chung ta quay lai vdi Hilary, cudc sd'ng trUdc day cua cd von rat binh thUdng. TrUdc khi xay ra tai nan thi khdng cd dieu gi de chung ta chu y tdi. Cd cung gid'ng nhu toan bp nhhng ngUdi tre tudi chung ta, cd cudc sdng va cdng viec cua minh, tuy la ngUdi khong cd gi xuat sac, nhung sau khi cd bi tai nan, phai doi mat vdi tliUc te khac nghiet chan cd da bi liet va ngUdi yeu bd. Cu sd'c nay ddi vdi moi ngUdi chung ta deu vd cung ldn. Dhng trudc cu sdc dd Hilary cam thay cupc sd'ng cua minh tU nay ve sau khdng con y nghia gi nha, nhung cd khdng cho phep minh cd mpt cuoc sdng ludn tram mac nhu vay, ma phai nd lUc thay ddi hoan canh ciia minh, mau chdng ngan chan lai sU cd ddn. Cd khdng chi tim dUdc viec, nudi rat nhieu chim trong nha, ma cdn tranh thu thdi gian doc them sach, nhd sU tu hoc ma dat dude hoc vi tien si tam ly, va lap dUdc cho rieng minh mdt trang web tam ly. ThUc ra, cd rat nhieu sU viec cung tUdng tu nhu vay, chung ta nhin vao chi la nhhng trac trd va that bai, nhung nhieu cd hdi phia sau dang dUdc nudi dudng trong chung, ma nhhng cd hpi do cdn xem thai dp cua chhng ta dd'i vdi nhhng kho khan do nhu the nao. 69 http://tieulun.hopto.org Y kien ciia chuven gia: BON PHl/ONG PHAP DE DOI PHO VCJl KHO KHAN Chung ta da thng noi rang, trong cupc sdng thuc tai thi ngiidi nao cung deu gap nhiing trie trd khdng gid'ng nhau. Tuy vay kha nang ddi mat vdi nhiing kho khan d mdi ngtfdi trong chung ta lai cang khdng gid'ng nhau. Khi gap that bai cd mpt so' ngtfdi nhan dinh minh gap khd khan, nhtfng co nhieu ngtfdi khdng he co cam giac gap phai khd khan. Co ngtfdi cd the chong troi dtfdc vdi trac trd nghiem trpng, kien nhan khdng ttf bd, mudn phan kien dinh, nhtfng cung co ngiidi khi gap gian nan trac trd thi y chi lai xa sut, tinh than suy sup khdng vtfdt len ndi. Do vay, kha nang don nhan khd khan cua mdi ngtfdi trong chiing ta la khac nhau, vay chung ta nen giai quyet nhtf the nao de tich ctfc ddi mat vdi nhtfng khd khan dd? 1. Phai hoc each kha i thong nhu'ng buon rau Sau khi gap phai nhtfng kho khan, td't nha't hay mau chdng quen di dieu dd. Neu chung ta mot mtfc chim ddm trong stf nao ne. vi nhieu dieu dd ma u ua't, bi thtfdng, than thd thi no chang nhhng khdng giai quyet cho ta khdi kho khan ma cdn lam tang them stf lo lang ve ttf ttfdng, khien ta cam thay ap ltfc. Dieu chung ta dang ndi den la van de phai hoc each khai thdng nhtfng budn dau, quen di nhhng that bai bat hanh kia. Dieu nay khdng co nghia la chhng ta ddn nhan nhtfng that bai khd khan kia vdi mdt thai dp thd d, khdng tdng ket xem nhiing nguyen nhan dan den dieu nay, hoac dem tat ca nhiing sai 1dm dd dd len mdt ngtfdi khac, ma coi minh chang qua cung chi la mot ngtfdi bi hai khong may mdn. Thai dp liia minh ddi ngtfdi nay cd tac hai rat ldn. 70 http://tieulun.hopto.org 2. Tim stf giup dd thich dang Co rat nhieu nguhi cho rang, di tim ai do giup dd thi mat mat. Neu chung ta co mot thai do thoai mai hdn mot chut, manh dan di nhd ngiidi khac giup dd, dieu nay trong mot phuong dien nao do ma noi cung la bieu hien cua y chi kien ctfdng. Nhung chhng ta nhat dinh phai biet rut ra bai hoc kinh nghiem, cang phai co cai nhin lac quan ve nhtfng yeu to va dieu kien khach quan. 3. Thay doi mot chut ve phtfcmg thhc lam viec Thay doi mot chut ve phtfOng thhc lam viec cua minh xem xem 6 mot phuong dien khac co the thanh cong hay khong. sau do v6i tinh than no luc khong so kho khan ma theo dudi muc tieu cua minh. Neu chung ta da nam lan bay lUdt thu nghiem ma van khong dat dUdc muc tieu cua minh, thi nen dieu chinh lai muc tieu cua chung ta, hoac la ha thap mot chut hoac la thay ddi phUdng hudng. 4. Xem mot chut ve nhu'ng danh ngon va nhu'ng cau chuyen ve ly chi Khi chung ta gap that bai xem nhieu mot chut ve cac danh ngon hoac cac cau chuyen khac ve ly chi se giup chung ta nghien ngam chan ly, van dung vao thuc te, tU do hinh thanh sU tU tin trong cuoc song. Trong cong cuoc mUu sinh, chung ta kho ma tranh khoi nhhng trdc trd. Nhu vay, thay vi cU de nhhng mat mat do vui dap cuoc song va tien do cua chhng ta, chung ta hay ch than nhien ma don nhan hien thUc do. Chung ta da mat di qua nhieu, cung khong nen de chung ta mat luon ca bai hoc kinh nghiem th nhhng mat mat do nha. 71 http://tieulun.hopto.org Neu khi ban hoi mpt ngiidi co sd trtfdng trtfdt bang Idm the nao mdi co the thanh cong, anh ta se trd ldi ban: "Ngd xuong, roi dtfng day" se ddn den thanh cdng. Newton Stf that bat cua hang trdm van con ngtfdi, deu la bdi nhtfng viec Idm khong triet de; Ludn ludn chi cdch nac thang thanh cdng mpt btfdc dd dtfng lai khong tiep tuc ntfa. Shakespeare Cdch tot nhat de tranh that bai la ha quyet tdm de dat dtfpc thanh cong. Napleon Nguyen nhdn that bai ldn nhat cua mdi ngtfdi la do khdng ddm tin ttfdng tuyet doi vao ndng ltfc cua chinh minh, tham chi cho rang that bai ciing khdng cd gi ddng nghi hoac. Frankrem Cdi md tdi quan tdm khdng phdi Id anh dd ttfng that bai hay chtfa, md anh co the khdng oan hdn that bai dd khdng. Lincoln Chung ta khdng sp gi cd, ndi sp duy nhat chinh la bdn than cua ndi sd do. Rosfore 72 http://tieulun.hopto.org Die u sai pha m 8: O U A CO I MIN H L A TRUN G TA M Bdt ludn Idm viec trong cdng ty ndo. ngudi md cd cam giac ve su uu viet qua ldn, y vdo minh cd tdi, tdi thich tdi Idm, kho hod hop vdi tap the, deu khdng the Id mdt ngudi cd "duyen tot", do vay ho se ludn khd sd bdi nhung dieu md hp tu dem lai cho minh. SU KIEU NGAO CUA TONY Tony la mot kien true su bac cao cua mot cong ty gang thep, luc mdi den lam viec d cong ty anh ludn lac quan, hieu hoc. Mdi lan cac vi lanh dao nhin thay anh, deu thay trUdc mat anh ludn bi che kin bdi mot tam ban do, tay thi cam chiec but ve di ve lai vd cung cham chi. Tony tuy khdng thUdng xuyen tiep xuc vdi cac dong nghiep, nhUng anh ludn co thai do rat khiem ton, nha nhan vdi moi ngUdi, vi vay dUdc moi ngUdi trong cdng ty rat yeu quy. Tinh ham hoc cua anh lam tay nghe chuyen mdn cua anh ngay cang cao. Vi the, khdng lau sau khi anh lam viec d cdng ty, lap tUc dUdc thang chdc lam quan ddc phan xUdng. Tony ludn hoan thien cdng viec mot each nhanh nhat, chat lUdng cdng viec cao nhat, va con sd trUdng di sau nghien cUu may mdc cd gidi, thUdng xuyen phat minh ra cac may mdc cho xUdng gang. Vi vay, anh dUdc moi ngUdi tan thudng ngay 73 http://tieulun.hopto.org cang nhieu, ma lddng bdng va chdc vu cung ngay cang tang cao. Dan dan Tony co cam giac bdng benh nhe nhang nhu a tren may, luon cho minh la ngddi gioi nha't trong so'cac nhan vien cong ty. Doi vdi nhdng nhan vien ley thuat binh thddng cua cdng ty, anh coi ho khdng ra gi. Luc dau moi ngddi chi nghi la anh dda, nhdng mai ve sau, bon ho mdi hieu ra, Tony bay gid khdng cdn la Tony ciia ngay trddc nda rdi. Bay gid ddng trddc mat ho chi la mdt anh chang, tdi thich thi tdi lam, y tai ma ngao man cd'cha'p. Lam mot quan ddc phan xddng, Tony ludn phan cong cdng viec cho moi ngiidi. Luc dau thai dd cua anh ta vdi cap dddi con rat khiem ton nhdn nhddng, nhdng mdt ldn, sau khi trieu tap dai hdi toan xddng, Tony trd nen soi mdi bdt be moi ngddi. Nguyen nhan do lan dai hdi dd cd mot cd ddng noi: "Trai qua qua trinh ban bac, nghien cdu cua hdi ddng quan tri, cudi cung tat ca ddng y, cho phep Tony la mdt cd ddng cua cdng ty". Mdt ldn sdp den gid tan ca, Tony vda lam xong phddng an thiet ke ve mot md hinh linh kien mdi. Anh ta vda ve xong, giao ludn cho cap dddi, yeu cdu ho dda vao hinh ve tren so dd lap tdc tao md hinh. Cdn phai biet rdng, mudn lap tdc tao md hinh thi sao ma lam dddc? It nha't cung phai mat 4 tieng, nhdng bay gid cho tdi luc het gid lam viec cdn chda day 5 phut. The la mdt trong nhdng ngddi cdng nhan ky thuat ndi vdi Tony: "Anh Tony a, sap het gid lam viec rdi, bay gid lam ngay sd khdng xong, ngay mai hay lam cd dddc khdng, dddng nhien khong phai toi sd phai lam them gid, ma do con cua toi chdi d ben ngoai da bong lam vd kinh cua nha hang xdm. 74 http://tieulun.hopto.org Chiing toi da hen vdi nhau, tdi hdm nay sau khi het gid lam viec se deh nha hang xdm do xin loi, vi vay tdi khdng the that hen". "The thi tdi tra ldi rang, dieu nay dudng nhien la khdng dUdc, tdi nghi anh nen lay ldi ich cdng ty lam ndng cot, chu khdng phai viec nhd nhat ma anh vha ndi." Tony ngdi do tra ldi vdi giong khdng quan tam den y kien cua ngudi khac. "DUdc rdi, cac anh em cd the bat dau lam viec dude rdi, tuy ban thiet ke nay khdng he quan trong, nhu'ng tdi hy vong hdm nay cd the thay ngay thanh qua cua minh. Mau len nao, ddi khi tdi nhin thay md hinh rdi cac anh em co the trd ve nha." The la, may ngiidi cdng nhan ky thuat do danh buon ba cam ban ve rdi khdi van phdng. SU DANG GHET CUA BOB Bob la mdt sinh vien vd cung xuat sac trong ca trudng dai hoc lan vien nghien chu sinh, sau khi gianh dupe hoc vi MBA, anh den lam giam ddc mdt bd nganh trong mot cdng ty khoa hoc ky thuat. Trinh do nghiep vu cua Bob thi khong the xoi mdi bat be, nhung dieu ma cdng ty dau dau la anh thudng khdng tuan thu theo nhhng che do ma cdng ty quy dinh, mdi lan di lam deu den muon, tham chi cd khi cong ty hop anh van thudng xuyen den muon, nhung van ch ngdi than nhien nhu khdng cd ai ngdi ben canh vay. Nhung trudc khi tan ca mot tieng thi khdng bao gid thay bdng dang cua Bob ca. Cong ty cung cap cho bo nganh cua anh mot chiec may tinh xach tay, anh cung cho rdng no la cua minh. Cac ddng nghiep moi lan di ra ngoai 75 http://tieulun.hopto.org can dung den, khong bao gid co the lay no th cho cua anh, cuoi cung danh den cac bo nganh khac mUdn. Bob doi xii vdi cac dong nghiep rat te, tii trade tdi nay khdng biet tdn trong ai bao gid. Moi lan anh can gib' hay nhan tha tin ca nhan hoac den phdng ke toan de thdng bao le phi xe cd cua minh, anh cung luon chi dao ngUdi khac di lam. Mdt hdm, khi cac nhan vien dang mai miet vui dau vao thiet ke kieu dang san pham mdi cua cdng ty, thi Bob ngoi trong phdng lam viec bat chuong trinh ca nhac dancing rat to, khien cho may kien true sU tinh tinh ti mi than trong khdng the tap trung vao cdng viec dUdc. Den luc nay thi ho qua thuc khdng the chiu dung hdn nha, ho lien den trudc mat Bob ndi: "Bob a, anh biet day, chhng tdi thUc sU khdng thich loai nhac qua cudng nhiet nay, hdn nha chhng tdi dang thiet ke kieu dang san pham mdi cua nam sau, nhiem vu vd cung cap bach, vi vay chung tdi xin dude gdp y vdi anh la anh hay van nhd "volume" mot chut, hoac anh cd the deo tai nghe vao. Bdi vi am thanh dd anh hudng rat ldn den tu duy cua chung tdi, khien chung tdi khdng the tap trung suy nghi". "Gi cd, anh yeu cau toi phai deo tai nghe a? Dudng nhien la khdng dUdc rdi, tdi rat ghet phai deo thh dd, hdn nha toi khdng nghi minh dang lam anh hudng den ngUdi khac. Cac anh khdng thiet ke duoc san pham mdi thi dau cd lien quan den tdi, anh ndi vdi tdi dieu dd dau cd tac dung gi? Khdng thiet ke dude thi chi ndi len sU dot nat cua anh thdi". May vi kien true sU nhin thay dang ve kenh kieu cua Bob danh ngan ngam lac dau quay ve vi tri cua minh tiep tuc lam viec. Ch nhu the, Bob dan dan khdng dUdc moi ngUdi trong cdng ty tdn trong, tat ca cac ddng nghiep deu coi anh ta nhii 76 http://tieulun.hopto.org mpt "Con quai vat". Tii do khong co ai chu dpng chao hoi anh ta nUa, cong ty moi lan hpi hop, cung khong danh vi tri cho anh ta. Den ngay ca nhan vien tap vu thudng xuyen lau don ban lam viec cho anh ta, cung vo cung lanh nhat vdi anh ta, khdng dem xia tdi anh ta ntfa. Bob cam thay minh hdi cd ddn, trong cdng ty minh dtfdng nhtf trd thanh mot ngtfdi ngoai, nhtfng anh nghi mai cung khdng ra rot cuoc tai sao lai nhtf the. Mpt ldn khi di tham gia hpi nghi, VP tinh anh gap lai ngtfdi thay giao thud dai hoc, sau khi hai ngtfdi han huyen vdi nhau dUdc vai cau, thay giao hdi: "Cdng viec cua em dao nay the nao rdi ha Bob?" Bob cUdi dau budn mot cai, roi ke cho thay giao nghe tat ca nhtfng dau khd cua minh. "Ha ha, khdng co gi ma khdng nghi ra ca. Thuc ra tinh hinh cua em, thay da. dUdc nghe ke rdi. Em khdng biet chtf d mpt bp nganh khac trong cdng ty em, cung co mot ngtfdi la sinh vien cua thay, thay rat hay gap cau do, tinh hinh ciia em, cau ay da ke het cho thdy nghe rdi. Thuc ra day tat ca la do em da phdt Id stf tdn tai va su ton nghiem ciia moi ngUdi, vi vay em mdi bi moi ngUdi xa lanh, dieu do cung rat chinh dang". Thay giao hien tU nhin cau hoc trd yeu quy ndi. "The tai sao thay khdng sdm ndi vdi em?" Bob nhin thay hdi. "Neu luc do thdy ndi vdi em, lieu em cd nghe ldi khdng? Em dUdng nhien se khdng nghe, bdi vi em khdng nhan thay hanh vi nhu vay se gay nguy hai cho minh ldn den cd nao. Bay gid thi tot rdi Bob a, em hay bat dau lai tU ddu di, chi khi nao em tdn trong moi ngUdi, thi moi ngUdi se tdn trong em. Em hay tu kiem diem minh mot ldn, rdi siia chtfa ldi 1dm nhe, them vao dd la nang luc cua em, thdy tin tang em se rat cd tien do." Thdy giao vd vai Bob ndi. 77 http://tieulun.hopto.org "Dude rdi. gap lai em thdy cam thay vui idm, thpc ra thay cung clang chd ddi cd hoi nay tit lau. Thay cung rat hy vong dude noi chuyen vcii em. bay gid lai gap em the nay, hay nho nhiing ldi thay noi nhe!" Tii do ve sau, Bob thay doi han thai do cua minh, dung cam thha nhan sai lam cua minh vdi cac ddng nghiep. Dan dan Bob cung dude moi ngUdi tha thh, ch nhu the'ba nam troi trdi qua. dudi su giup dd cua lanh dao va cac ddng nghiep, Bob da trd thanh pho chu tich hoi ddng quan tri cua cdng ty. Binh ludn nghe nghiep: TAI SAO CO NHONG NGl/Ol CO NANG LUC NHUNG LAI KHIEN NGUdl KHAC CAM THAY PHIEN CHAN Bay gid chung ta noi ve tinh hinh cha Tony, ve van de ky thuat, anh hien nhien la mot nhan vien vd cung thanh cdng. Bdi vi suy cho chng anh da rat khac khd hoc tap ky thuat chuyen nganh, ludn tu giac cai tien ky thuat, phat minh ra cac may moc mdi, th dd thuc day san xuat. Dd'i vdi liu diem nay cua anh, bat luan la cac ddng nghiep, hay lanh dao deu biet rd dieu nay. Do vay nen chhc vu va lUdng bdng cua anh mdi ngay cang tang vot. Nhiing, anh ta da bi me hoac va danh mat chinh minh tren con dudng cdng danh dang ngay cang thang tien. Th lam cho minh trd nen huenh hoang kieu ngao, cam thay minh la nhan tai liu tu nha't cdng ty. Nhhng dieu nay tam thdi khong ban den, nhung thai do cua anh ta dd'i vdi cac ddng nghiep cung cd su thay ddi rat ldn. Hdi anh ta mdi vao cdng ty, anh ta la ngUdi hoa ddng de men. Tuy rang anh ta khdng thddng xuyen chuyen trd vdi moi ngUdi nhung trong mdt cac ddng 78 http://tieulun.hopto.org """