🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Vươn đến sự hoàn thiện
Ebooks
Nhóm Zalo
Share by http://sachvui.com
Share by http://sachvui.com
Công Ty Samsung Trân trọng gửi đến bạn cuốn sách này.
Phiên bản ebook này được thực hiện theo bản quyền xuất bản và phát hành ấn bản tiếng Việt của công ty First News - Trí Việt với sự tài trợ độc quyền của công ty TNHH Samsung Electronics Việt Nam. Tác phẩm này không được chuyển dạng sang bất kỳ hình thức nào hay sử dụng cho bất kỳ mục đích thương mại nào.
Share by http://sachvui.com
VÛÚN ÀÏN SÛ Ë Å HOAN THIÏ Â NÅ
BETTER THAN GOOD
Share by http://sachvui.com
BETTER THAN GOOD
Second Revised Edition
“25th Anniversary Edition”
Copyright © 1975, 1977, 2000 by Zig Ziglar
First published in the United States of America by Pelican Publishing Company, Inc.
Vietnamese Edition © 2008 by First News - Tri Viet. Published by arrangement with Pelican Publishing Company, Inc.
BETTER THAN GOOD
VÛÚN ÀÏN SÛ Ë HOA Å N THIÏ Â NÅ
Cöng ty First News - Trñ Viït giû å ba ä n quyï ã n xuê ì t ba ë n va ã â phat ha á nh ê â n ba ë n tiï ã ng Viï ë t trïn toa å n thï â giú ë i theo hú á på àöng chuyï ì n giao ba í n quyï ã n vú ì i Pelican Publishing á Company, Inc.
Bêët cûá sûå sao cheáp, trñch dêîn naâo khöng àûúåc sûå àöìng yá cuãa First News vaâ Pelican Publishing àïìu laâ bêët húåp phaáp vaâ vi phaåm Luêåt Xuêët baãn Viïåt Nam, Luêåt Baãn quyïìn Quöëc tïë vaâ Cöng ûúác Baão höå Baãn quyïìn Súã hûäu Trñ tuï Berne. å
CÖNG TY VÙN HOAÁ SANÁ G TAOÅ TRÑ VIÏTÅ - FIRST NEWS
11HNguyïn Thõ Minh Khai, Quê î n 1, TP. Hö å Chñ Minh ì Tel: (84.8) 8227979 - 8227980 - 8233859 - 8233860 Fax: (84.8) 8224560; Email: [email protected] Website: www.firstnews.com.vn
Share by http://sachvui.com
Zig Ziglar
VÛÚN ÀÏN
SÛ HO
Ë
ÅAN
Â
THIÏN
Å
BETTER THAN GOOD 25th Anniversary Edition
Biïn dõch:
Viït Khûúng – Hû å u Nam – Vûúng Long ä
FIRST NEWS
NHAÂ XUÊËT BAÃN TREÃ
Share by http://sachvui.com
TÖI TIN RÙNGÇ
Baån seä coá moåi thûá baån muöën trïn àúâi
Nïëu baån sùén loâng giuáp ngûúâi khaác àaåt àûúåc àiïìu hoå muöën.
TÖI TIN RÙNGÇ
Con ngûúâi àûúåc sinh ra àïí vûún àïën Sûå Toaân Thiïån Hoå àaä àûúåc phuá cho khaã nùng thaânh cöng
Vaâ àûúåc ban tùång Nhûäng Haåt Mêìm cuãa Sûå Vô Àaåi.
4
Share by http://sachvui.com
LÚÂI GIÚÁI THIÏÅU NHÊN DÕP LÊÌN XUÊËT BAN MÚ Ã I Á BETTER THAN GOOD
Lyá do quan troång nhêët khiïën töi quyïët àõnh sûãa àöíi bö sung quyï í n sa í ch na á y la â vò töi tin rù â ng mònh co ç thï á í lamâ cho noá hûu ñch hún va ä gia â á trõ hún nûa. Thê ä t lo å âng maâ noi,á cac ta á c gia á va ã nhiï â u nha ì xuê â t ba ë n thûú ã ng rê â t cên nhù ë cæ trong viïc chónh ly å mö á t ta å c phê á m àang ba í n cha á y va å co â á têm a ì nh hûú ã ng lú ã n nhû á SEE YOU AT THE TOP, möåt cuön sa ë ch àa á àûú ä c dõch ra rê å t nhiï ë u thû ì tiï á ng va ë àa â in àï ä në lêìn thûá 58 vúái gêìn 2 triïåu baãn baán ra trïn toaân thïë giúái. 25 nùm sau lên xuê ì t ba ë n àê ã u tiïn, chu ì ng töi vê á n co î n ba â n ra á hang nga â n ba â n in bòa cû ã ng mö á i nùm. Vò vê î y, àö å i vú ë i töi á ào laá mö â t quyï å t àõnh àê ë y kho ì khùn, rê á t ma ë o hiï å m, nhûng í thêt sû å cê å n thiï ì t vò lú ë i ñch cu å a ba ã n ào å c. å
Thû àï á n, mö ë t sö å thöng tin theo thú ë i gian àa â trú ä ã nïn laåc hêåu vaâ töi quyïët àõnh cùæt boã úã möåt söë chûúng.
Vaâ, xeát trong möëi tûúng quan giûäa caác chûúng, töi thêy cê ë n sù ì p xï æ p la ë i mö å t sö å nö ë i dung àï å àö í c gia å dï ã tiï î pë
5
Share by http://sachvui.com
SEE YOU AT THE TOP
thu hún va ñt gêy tranh ca â i hún, nhê ä t la ë khi àï â cê ì p àï å n ca ë cá vên àï ë vï ì mö ì i quan hï ë vú å – chö å ng. ì
Cuöëi cuâng, möåt trong söë caác vñ duå úã phêìn cac mu á cå tiïu (goals) àa khöng co ä n àu â ng nû á a va ä töi thê â y cê ë n pha ì iã sûãa àöíi vñ duå àoá.
Àoá laâ têët caã nhûäng lyá do SEE YOU AT THE TOP àûúåc sûãa àöíi böí sung trong lêìn taái baãn naây.
Thu thê á t vú å i ca á c ba á n rù å ng, gê ç n àêy töi ñt diï ì n thuyï î të hún nhûng viït nhiï ë u hún va ì chu â ng töi tê á p trung tö å chû í cá cac kho á a ho á c ngay ta å i cöng ty. Hiï å n mö å t nùm töi chó co å nâ “lui túái” vúái khoaãng 50 cöng ty vaâ coá khoaãng 45 buöíi noái chuyïn ho å c àûú å ng va â o ca â c nga á y Chu â nhê ã t. Nhiï å u ba ì n ho å iã khi nao töi nghó hûu, thê â m chñ co å ba á n co å n no â i rù á ng ho ç å nghe noái töi àaä vïì hûu, vaâ cêu traã lúâi cuãa töi vêîn luön luön la: “Ba â n nghe nhê å m rö ì i. Le ì ra ba ä n pha å i nghe la ã töi àa â ä àûúc tiï å p thïm “lû ë a”ã (1) múi àu á áng!”. Töi khöng phaãi laâ ngûúi ài tòm sû â dï å da î ng, la â ke â dï ã buöng xuöi, dï î cêm nñn, î chûâng naâo töi coân àûúåc giao troång traách naây. Sûå thêåt laâ, töi chó àang hêm nong mö á i nga î y bê â u nhiï ì t huyï å t cu ë aã mònh maâ thöi. Töi thûåc sûå tòm thêëy niïìm vui lúán hún, coá nhiïu viï ì c àï å la í m hún va â phê â n khñch chûa tû ë ng co â vú á iá nhûng gò mònh àang la ä m. Töi khöng thê â y ñch lú ë i gò nï å uë ngûng nhû â ng cöng viï ä c mònh vê å n vö cu î ng yïu thñch na â y; â àùc biï å t la å khi ào â c nhû å ng bû ä c thû cu á a àö ã c gia å gû ã i àï ã n, ë khiïn töi nhê ë n ra rù å ng mònh vê ç n co î n quan tro â ng àö å i vú ë iá rêët nhiïìu ngûúâi.
(1) Nguyïn vùn: refired. Tac gia á chúi chû ã : Retired (nghó hûu) - refired (tiï ä p thïm lû ë ãa).
6
Share by http://sachvui.com
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
Vïì gia àònh, Toác Àoã(2) vaâ töi vûâa kyã niïåm 53 nùm ngaây cûúái vaâo nùm ngoaái (1999). Chuáng töi coá 4 àûáa con, 7 àûáa chaáu vaâ têët caã chuáng töi àïìu söëng riïng. Con gaái lúán cuãa töi, Jean Suzanne Ziglar Witmeyer, àa vï ä vú ì i Chu á a va á oâ muâa he nùm 1995, àï â í lai trong lo å âng chuáng töi möt khoa å ãng tröëng vö cuâng lúán. Nhûng àiïìu àoá cang la â âm cho chuáng töi gên gu ì i nhau hún nû ä a va ä niï â m tin cu ì a chu ã ng töi ca á ng vû â ngä manh hún. å
Toác Àoã vaâ töi thûúâng ài àoá àêy vaâ daânh thúi gian cho â nhau nhiïìu hún bao giúâ hïët. Àöi khi töi tûå hoãi rùçng laâm sao ma mònh àûú â c ban cho mö å t gia àònh àa å ng yïu nhû á thïë, bùæt àêìu tûâ ngûúâi baån àúâi tuyïåt vúâi maâ Chuáa àaä tùång cho töi vao nùm 1946. Chu â ng töi nga á y ca â ng yïu nhau â hún, têm tònh vúi nhau nhiï á u hún, cu ì ng nhau la â m nhiï â uì viïc hún va å tòm thê â y nhiï ë u niï ì m vui hún bao giú ì hï â t. Qua ë ã thêt Chu å áa la àê â ng tö ë t la ë ânh vö cung. â
- Zig Ziglar
Dallas, Texas
Thang 03/2000 á
(2) Zig Ziglar thñch goi yïu vú å mònh la å â Redhead, tïn riïng cuãa baâ laâ Jean. Tñnh àïën nay (2008), hoå cûúái nhau àaä àûúåc 62 nùm. Baån àang cêìm trïn tay êën baãn See You At The Top nùm 2000.
7
Share by http://sachvui.com
ÀOAN KÏ Å TË
Qua laã khöng bònh thûú â ng khi mö â t quyï å n sa í ch bù á tæ
àêu bù ì ng àoa ç n kï å t, nhûng töi muö ë n no ë i ngay á rùng àêy la ç mö â t cuö å n sa ë ch á “khac thûú á ng” â . Noá àûúåc viïët cho chñnh ban, gia àònh ba å n va å tûúng lai cu â a ba ã n. No å giu á p ba á nå NHÊN àûú Å c nhiï å u hún tû ì â ho, tû å tûúng lai cu â a ba ã n bù å ngç viïc ba å n CHO ài nhiï å u hún. Chu ì ng töi tin rù á ng àêy la ç â “àoan kï å t”, hay chñ ñt cu ë ng la ä sûâ bù å t àê æ u cho àoa ì n kï å t cu ë aã löëi suy nghô, haânh àöång vaâ phaãn ûáng tiïu cûåc; sûå kïët thuác cuãa tû tûúãng chuã baåi vaâ sûå cuân nhuåt yá chñ; sûå kïët thuác cuãa y nghô rù á ng mònh khöng bao giú ç àûú â c àï å n bu ì xû â ng àa á ng; á sû kï å t thu ë c, khöng co á n bõ a â nh hûú ã ng bú ã i nhû ã äng con ngûúâi chó biïët söëng nhoã nhen, ñch kyã, têìm thûúâng. Noái toám laåi, àöi vú ë i ba á n, ào å la á sû â chê å m dû ë t cu á a cùn bï ã nh nguy hiï å mí nhêt trïn àú ë i: bï â nh “vö ca å m” trûú ã c mo á i biï å n chuyï ë n cu í aã cuöåc söëng.
Àung vê á y, ba å n àûú å c sinh ra àï å chiï í n thù ë ng! æ
9
Zig va Redhead â
Lúâi noái àêìu
Khi àoc å SEE YOU AT THE TOP, chùc chù æ n ba æ nå se nhê ä n ra sû å kha å c biï á t cu å a no ã . Ào á khöng chó la á sû â kha å cá biït trong ca å m nhê ã n ma å ngay ca â trong ca ã ch trònh ba á y va â â diïn àa î t. Chù å ng ha è n àï å tùng thïm sû í hûng phê å n cho ba ë n, å töi thûúâng cheân vaâo möåt cêu naâo àoá trong söë hún 800 cêu noái àuâa, vñ duå, nhûäng cêu noái loaåi suy hoùåc möåt cuåm tûâ coá sûc kñch hoa á t nùng lûú å ng àï å khiï í n ba ë n pha å i ngû ã ng la â i va å â àoc la å i lê å n nû ì a àiï ä u vû ì a àûú â c àï å cê ì p. Tê å t ca ë chó nhù ã m mö ç tå muc àñch duy nhê å t la ë giu â p ba á n nù å m thê æ t chù å c vê æ n àï ë . Töi ì cung se ä nhê ä n ma ë nh àï å n chu ë àï ã “kha ì c biï á t”, vò töi luön tin å rùng ba ç n se å co ä têá t ca ë mo ã i thû å ba á n muö å n trïn àú ë i nï â u ba ë nå sùén loâng giuáp ngûúâi khaác àaåt àûúåc àiïìu hoå muöën.
Töi khöng chu têm viï ã t ra mö ë t cuö å n sa ë ch “kha á c biï á t”å àï ghi dê í u ê ë n cu ë a riïng töi, ma ã töi muö â n àêy la ë cuö â n sa ë chá mang lai hiï å u qua å va ã sûâ kha å c biï á t cho chñnh ba å n. Sû å kha å cá biït na å y tiï â n ho ë a theo tiï á n trònh gia ë ng da ã y cu å a töi. Qua ã thúâi gian, töi àaä tûâng coá hún 3.000 lêìn thuyïët trònh vïì “Biscuits, Fleas and Pump Handles”(3), la tûâ a ban àê å u cu ì aã
(3) Tam dõch: Ba å nh quy, Bo á å cheát vaâ Tay búm.
11
SEE YOU AT THE TOP
quyïín saách naây. Vaâo thúâi gian àêìu, taâi liïåu thuyïët trònh chó àuã àïí noái trong 45 phuát. Dêìn dêìn buöíi noái chuyïån 45 phut êá y àûú ë c mú å röã ng theo chiï å u da ì i cu â a quyï ã n sa í ch. Àêy á la taâ i liï â u chñnh àûú å c sû å du ã ng cho ca å c kho á a huê á n luyï ë n “I å CAN”(4) tö chû í c trong ca á ác trûúng ho â c va å nha â thú â â, cungä nhû khoa ho á c ba nga å y co â tïn go á i “BORN TO WIN” å (5) àûúc töi gia å ng hai lê ã n trong nùm ta ì i Dallas, Texas. å
Coá nhiïìu chuã àïì àûúåc àïì cêåp trong saách, nhûng töi thiïët tha mong muöën chia seã vúái caác baån nhûäng caãm nhêån cuãa riïng töi vïìloâng tin, tònh yïu, tinh thêìn laåc quan, vaâloâng nhiïåt tònh. Àiïìu naây rêët quan troång vò nhiïìu ngûúâi hiïån vêîn lêîn löån giûäa thêåt – giaã trong niïìm tin vaâ tònh yïu, rùçng thêåt laâ “phûác taåp” khi phaãi baây toã caãm giaác thêåt vaâ thïí hiïån loâng nhiïåt tònh thûåc sûå trong bêët cûá cöng viïåc, hoaân caãnh naâo.
SEE YOU AT THE TOP laâ möåt leä söëng, tuy nhiïn noá cuäng chûáa àûång möåt chuát lyá thuyïët. Nhûäng yá tûúãng vaâ bñ quyïët trong quyïín saách naây àûúåc ruát ra tûâ kinh nghiïåm söng va ë thû â c tï å kinh doanh cu ë a nhû ã ng con ngûú ä i tû â â thûúng dên cho àï â n ca ë c nha á la â nh àa ä o cöng ty ha å ng àê â uì thï giú ë i. Vò thï á , ào ë c cuö å n sa ë ch na á y la â ba â n àang ho å c ho å i àï ã í phat triï á n ba í n thên tû ã nhû â ng thû ä c tï å àa ë àûú ä c kiï å m chû í ngá chû khöng pha á i qua ly ã thuyï á t suöng. Ho ë c qua kinh å nghiïm cu å a chñnh mònh se ã la ä m ba â n mê å t nhiï ë u thú ì i giú â ,â tiïn ba ì c va å cöng sû â c hún. Töi tin chù á c rù æ ng nï ç u töi co ë á
(4) I CAN: Tïn möåt höåi thaão cuãa Töí chûác Zig Ziglar. Taåm dõch: Töi coá thïí. (5) BORN TO WIN: Tïn möåt khoáa huêën luyïån cuãa Töí chûác Zig Ziglar. Taåm dõch: Sinh ra àïí Chiïën thùæng.
12
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
àûúc mö å t quyï å n sa í ch nhû thï á na ë y khi bûú â c chên va á o àú â iâ thò töi con tiï â n nhanh hún va ë xa hún nû â a. Tê ä t nhiïn, töi ë mûng la â ba â n may mù å n hún töi, ba æ n co å àiï á u kiï ì n àï å tiï í pë cên mö å t quyï å n sa í ch ma á taâ c gia á cu ã a no ã àa á bo ä ra hún 2.000 ã giúâ àïí chùæt loåc tûâng cêu chûä vaâ viïët ra.
Hy vong rù å ng cu ç ng nhû nhiï ä u àö ì c gia å kha ã c cu á a ã SEE YOU AT THE TOP, ban cu å ng se ä àö ä ng y ì rù á ng àêy la ç mö â tå cuön sa ë ch khöng bao giú á co â thï á ào í c xong. Ha å y cê ä m sa ì chá lïn, mú no ã ra va á ào â c bê å t cû ë trang na á o, chûúng na â o ba â nå thñch àï nhêm nhi, àï í thûú í ng thû ã c, àï á chiïm nghiï í m va å â àï aí p du á ng va å o cuö â c sö å ng nhù ë m thay àö ç i cuö í c àú å i ba â n. å Nïu ba ë n la å m nhû thï â , töi khöng ngê ë n nga ì i no å i vú á i ba á nå rùng: ç Hen gù å p ba å n trïn àónh tha å nh cöng! â
SÛÅ THÊÅT LAÂ:
Chûúng nga á i trûú å c mù á t hay sau lûng chu å ng ta á thêt nho å be ã so vú á i chûú á ng nga á i nù å m bïn trong con ç ngûúi chu â ng ta. á
- Ralph Waldo Emerson
VAÂ:
Ban la å ngûú â i duy nhê â t biï ë t ro ë va ä sû â du ã ng tö å t nhê ë të kha nùng cu ã a mònh. Ào ã laá mö â t tra å ch nhiï á m lú å n cu á aã möi chu î ng ta. á
13
PHÊÌN MÖÅT
NÊC THANG Ë
ÀÊU TIÏN Ì
Muåc tiïu:
I. Mú mang trñ tuï ã , khúi gú å i oå c tûú á ng tûú ã ng va å kha â ã nùng sang ta á o, kñch thñch qua å trònh tû duy. Khúi á dêy ba å n tñnh hiï ã u ky ë cu â a con ngûú ã i va â hònh tha â nhâ quan àiïm khöng chê í p nhê ë n hiï å n ta å i. å
II. Nhên biï å t ca ë c mu á c tiïu cuö å c sö å ng, tû ë ào â lêá p ra kï å ë hoach ha å nh àö â ng cu å thï å .í
III. Àanh thû á c “ga á khö ä ng lö í ” àang ngu ì yïn trong ba ã n. å
IV. Phat hiï á n va å khù â c phu æ c nhû å ng àiï ä m yï í u cu ë a ba ã nã thên.
15
CHÛÚNG 1
MÖT CUÖ Å C SÖ Å NG Ë
“TÖT ÀE Ë P HÚN” Å
CHUYÏN BAY ÀI BOSTON LU Ë C 2 GIÚ Á 20 PHU Â ÁT John Jones hiïn àang ú å New York. Anh àang trïn ã àûúng ra phi trûú â ng àï â bay àï í n Boston. Vê ë n co î n thú â i gian â trûúc khi àï á n giú ë lïn ma â y bay, anh lang thang trong pho á ngâ chú va â dû â ng la â i bïn mö å t chiï å c cên àiï ë n tû å . Sau mö ã t thoa å ngá chên chû ì , anh bûú â c lïn, cho va á o ào â mö á t àö å ng xu, thï ì laë mö â tå mêu giê í y chòa ra trûú ë c mù á t anh vú å i do á ng chû â : “Xin cha ä o John â Jones! Ban cên nù å ng 60kg, ba å n àang àú å i chuyï å n bay 2 giú ë 20 â phut ài Boston”. John vö cu á ng nga â c nhiïn khi thê å y mo ë iå thöng tin chiïc cên àûa ra àï ë u rê ì t chñnh xa ë c. Anh quyï á t àõnh ë thû laã i va å cho va â o ào â mö á t àö å ng xu nû ì a, mö ä t mê å u giê í y kha ë cá chòa ra: “Rêt vui àûú ë c gù å p la å i John Jones! Ba å n vê å n cên nù î ngå 60kg, ban vê å n àang chú î chuyï â n bay 2 giú ë 20 phu â t ài á Boston”. Anh vö cung thù â c mù æ c va æ cho rù â ng mònh àa ç bõ lû ä aâ nïn quyït àõnh “chúi khùm” la ë i ke å ba ã y tro â mö â t vö å . Anh liï ë nì vao pho â ng vï â sinh, thay quê å n a ì o, rö á i quay la ì i va å bûú â c lïn á chiïc cên, cho va ë o ào â mö á t àö å ng xu kha ì c, mö á t mê å u giê í y kha ë cá
17
SEE YOU AT THE TOP
tûc thò chòa ra: “Rê á t vui àûú ë c gù å p la å i John Jones! Ba å n vê å n cên î nùng 60kg, nhûng ba å n àa å lúä chuyï ä n bay ài Boston lu ë c 2 giú á â 20 phut!”. á
Töi viït quyï ë n sa í ch na á y da â nh tù â ng nhû å ng ngûú ä i “àa â lú ä ä chuyïn bay ài Boston lu ë c 2 giú á 20 phu â t”, hoù á c vò mö å t ly å do á nao ào â àa á “rú ä i ma â y bay” trûú á c khi chuyï á n bay àï ë n àñch. No ë iá cach kha á c, no á da á nh cho nhû â ng ngûú ä i chù â ng may àa è bo ä lú ã ä möt cuö å c sö å ng “tö ë t àe ë p hún”. Töi viï å t ra no ë vú á i mong muö á në giup ba á n àa å t àûú å c nhû å ng àiï ä u ma ì ba â n xû å ng àa á ng àûú á cå hûúng va ã hoa â n toa â n co â kha á nùng vûún tú ã i. á
Tûng cêu tû â ng chû â àï ä u àûú ì c cho å n lo å c cê å n thê í n, mö å iî quan àiïm hay y í tûú á ng àï ã u àûú ì c xem xe å t va á cên nhù â c ky æ ä cang dûú â i mo á i go å c àö á . Töi cö å tònh gieo va ë o nhû â ng do ä ng chû â ä àêu tiïn vö sö ì ha ë t mê å m hy vo ì ng, tha å nh cöng, ha â nh phu å c, á niïm tin va ì sûâ say mï. Ú å nhû Ã ng phê ä n tiï ì p theo, töi luön “tûú ë iá nûúc” va á “bo â n phên” cho chu á ng, co á luá c töi co á n ûúm trö â ngì thïm nhûng ha ä t mê å m kha ì c nû á a. Kï ä t thu ë c cuö á n sa ë ch chñnh la á â mua thu hoa â ch. Tuy nhiïn kï å t qua ë thu àûú ã c nhiï å u hay ñt co ì nâ tuy thuö â c va å o mû â c àö á ba å n thû å c ha å nh thöng àiï â p ma å cuö â në sach muö á n chuyï ë n ta í i. ã
Dung lö â i vùn àa ë m thoa â i àï å ba í n ca å m thê ã y thoa ë i ma ã i nhû á chung ta àang tro á chuyï â n riïng vú å i nhau vï á con ngûú ì i va â â tûúng lai cua ba ã n, töi hy vo å ng ba å n se å ào ä n nhê á n va å thê â u hiï ë uí y nghôa cu á ng nhû tê ä m quan tro ì ng cu å a mö ã t tha å i àö á sö å ng tñch ë cûc. Sû å c ma á nh cu å a niï ã m tin la ì yï â u tö ë quan tro ë ng nhê å t àï ë í chuyïn biï í n suy nghô tñch cû ë c tha å nh ha â nh àö â ng tñch cû å c. Va å â búi vò con ngûú ã i luön sö â ng trong mö ë t khöng gian ba chiï å u, ì
18
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
bao göm thï ì giú ë i vê á t chê å t, thï ë giú ë i tinh thê á n va ì thï â giú ë i têm á linh, nïn töi muön àï ë cê ì p àï å n ca ë ba phûúng diï ã n ê å y trong ë quyïn sa í ch na á y. Àêy chñnh la â con àûú â ng duy nhê â t àûa ba ë nå àïn tha ë nh cöng, mö â t tha å nh cöng thû â c sû å vú å i àê á y àu ì yã nghôa á cua no ã .á
SÛÁC MAÅNH CUÃA NGÖN TÛÂ
Ban àa å tûä ng ào â c qua ba å i Diï â n vùn Gettysburg hay Ba î nã Tuyïn ngön Nhên quyïn cu ì a Tö ã ng thö í ng Abraham Lincohn, ë hoùc ba å i Tha â nh Võnh (Cû á u ûú å c) sö á 23 chûa? Ca ë c ta á c phê á mí nay chó gö â m toa ì n tû â ngû â – nhûng ào ä laá nhû â ng tû ä ngû â àa ä laä mâ thay àöi vê í n mï å nh cu å a ca ã mö ã t àê å t nûú ë c, xoay chiï á u lõch sû ì ã va sinh ma â ng cu å a ha ã ng triï â u con ngûú å i.â
Töi con nhú â trong mö á t ca å nh quay cu ã a bö ã phim å A Man Called Peter cach àêy va á i nùm, khi ca â nh quay võ linh mu ã cå Peter Marshall thuyït gia ë ng vï ã tñn ngûú ì ng va ä lo â ng tin kï â të thuc, ca á nho ã m la á m phim, trong ào â co á nû á diï ä n viïn Marjorie î Rambeau, àa àû ä ng dê á y va å cu â ng cha â y lïn chu å c mû á ng nam â diïn viïn no î vò phê å n thï ì hiï í n xuê å t thê ë n cu ì a anh. Xin tiï ã t lö ë å vúi ba á n rù å ng cho àï ç n lu ë c ào á , Marjorie khöng thï á cê í t nö ë i mö í tå bûúc chên vò vu á tai na å n xe cö å trûú å c ào á mö á t nùm. Nhûng ky å â la thay, cö àa å tin va ä o thöng àiï â p do nam diï å n viïn ê î y truyï ë nì àat qua ba å i gia â ng va ã àa â àû ä ng dê á y, àa å bûú ä c ài nhû chûa hï á co ì á möt thûúng tö å n na í o. â
Töi khöng muön a ë m chó rù á ng nhû ç ng tû ä ngû â trong cuö ä në sach na á y cu â ng co ä sû á c ma á nh thay àö å i ca í thï ã giú ë i, nhûng töi á tin rùng triï ç t ly ë ma á no â chû á a àû á ng se å taä o ra mö å t kha å c biï á t lú å ná
19
SEE YOU AT THE TOP
àöi vú ë i ba á n. Rê å t nhiï ë u ngûú ì i àa â thû ä a nhê â n rù å ng kha ç i niï á må “Sinh ra àï Chiï í n thù ë ng” se æ pha ä t huy ta á c du á ng tö å t khi ba ë nå àöng ha ì nh vú â i no á . á
Nao, bêy giú â chu â ng ta ha á y nhòn va ä o hònh ve â dûú ä i àêy, á ban nhòn thê å y bao nhiïu hònh vuöng? ë
Nïu tra ë lúã i la â 16, ba â n co å rê á t nhiï ë u àö ì ng minh. Nï ì u la ë 17, â ban thuö å c nho å m cho á n lo å c hún mö å t chu å t. Trûú á c khi xem trang á bïn, ban thû å nhòn la ã i hònh ve å mö ä t lê å n nû ì a xem sao? ä
Va bêy giú â , ha â y nhòn sang trang bïn. ä
20
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
18
17
19
23 24
22
27
21
20
28
25 26
29
30
21
SEE YOU AT THE TOP
Ban thê å y khöng, co ë tê á t ca ë 30 hònh vuöng! Vñ du ã na å yâ minh hoa cho hai kha å i niï á m quan tro å ng. å Thû nhê á të, möt ca å iá nhòn sêu giup ba á n kha å m pha á ra nhiï á u thû ì hún. á Thû hai á , phên lú ì n chu á ng ta àöi khi pha á i nhú ã ngûú â i kha â c chó ra á nhûäng àiïìu hïët sûác hiïn nhiïn, va í thûú â âng hún nûäa laâ nhûng àiï ä u khöng àûú ì c hiï å n nhiïn lù í m. æ
Cuön sa ë ch na á y se â giu ä p ba á n “àa å nh thû á c” con ngûú á i to lú â ná hún, co kha á nùng hún trong ba ã n. Töi tin rù å ng ba ç n se å gù ä t ha å iá àûúc nhiï å u lú ì i ñch lú å n qua quyï á n sa í ch na á y, va â quan tro â ngå hún la, quyï â n sa í ch na á y se â lúä n ma á nh hún nhú å ba â n. å
KHI NHÛNG Y Ä TÛÚ Á NG NA Ã Y SINH Ã
Trong khi àoc, ba å n ha å y xem nhû töi àang ngö ä i tro ì â chuyïn bïn ba å n. Thónh thoa å ng töi àù ã t ra cho ba å n mö å t va å i cêu â hoi thuö ã c da å ng “Co å /Khöng” (Yes/No) va á mong ba â n dû å ng la â iå àöi chut àï á suy nghô va í cên nhù â c thê æ t ky å trûú ä c khi tra á lú ã i.â Va, ba â n àû å ng bê â n têm àï å n chuyï ë n mònh se å ào ä c cuö å n sa ë chá nay trong bao lêu ma â ha â y chu ä yá xem nö á i dung cuö å n sa ë ch co á á khúi dêy àiï å u gò trong ba ì n hay khöng. Co å thï á lê í n ào ì c àê å uì tiïn se rê ä t nhanh, nhûng nhû ë ng lê ä n ào ì c sau ào å mú á i thû á c sû å å mang àïn cho ba ë n nguö å n ca ì m hû ã ng mú á i me á cu ã ng nhû â ngä thöng àiïp co å gia á trõ lú á n trïn con àûú á ng àa â t àï å n mö ë t cuö å cå söng tö ë t àe ë p hún. å
Se thê ä t tuyï å t vú å i nï â u àiï ë u ba ì n ào å c àûú å c trong sa å ch hay á nghe àûúc tû å ca â c buö á i diï í n thuyï î t bê ë t chú ë t la å m ba â n “vú å ra” ä nhûng y ä tûú á ng lú ã n. Vò thï á , töi khuyïn ba ë n luön giû å bïn mònh ä möt quyï å n sö í nho í da ã nh àï â ghi che í p nhû á ng y ä tûú á ng bê ã t chú ë tå
22
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
ào. Töi cam àoan la á khi ào â c SEE YOU AT THE TOP, ba å n se å ä nay sinh rê ã t nhiï ë u y ì tûú á ng va ã khi ào â quyï á n sö í nho í kia se ã trú ä ã nïn hûu du ä ng hún bao giú å hï â t. Chó khi na ë o ba â n lûu la å i nhû å ngä y tûú á ng bê ã t chú ë t ào å , ba á n mú å i co á thï á vê í n du å ng mo å i gia å c quan á àï tiï í p nhê ë n nhû å ng thöng tin mú ä i me á va ã têâ p trung têm trñ tö å të hún. Chñnh cam gia ã c hû á ng thu á na á y se â khiï ä n ba ë n tin rù å ngç mònh se na ä y sinh thïm nhiï ã u y ì tûú á ng mú ã i hún ú á lêã n ào ì c thû å á hai, thû ba... á
Nao, töi àa â da ä nh sù â n trang bïn cho ba é n. Ha å y viï ä t va ë o ào â á ngay lêp tû å c nhû á ng y ä tûú á ng ma ã ba â n “vú å ra” trong khi ào ä c. Va å â ban cû å thoa á i ma ã i àa á nh dê á u, ga ë ch dûú å i, viï á t va ë o lï â tê ì t ca ë ã nhûng tû ä , cêu, àoa â n ma å ba â n thñch ú å cuö ã n sa ë ch na á y. Àiï â u na ì yâ rêt quan tro ë ng vò å khöng ai thöng minh àïën mûác coá thïí nhúá hït tê ë ët ca mo ã åi thû!á Àöng thú ì i, la â m nhû thï â la ë ba â n àa å ä biïn cuö ë n sa ë ch na á y tha â nh cuö â n sa ë ch “cu á a chu ã ng ta”, ba á n la å â àöng ta ì c gia á vú ã i töi. Ba á n ha å y du ä ng hai loa â i bu å t ma á u ào â va ã â xanh. But ào á àï ã ghi la í i nhû å ng y ä tûú á ng va ã o Phê â n 1 – Y ì tûú Á ngã bêt chú ë t “vú å ra”, bu ä t xanh àï á ghi nhû í ng y ä tûú á ng na ã y sinh ú ã ã lên ào ì c thû å hai, thû á ba… Ba á n nïn ghi tû å dûú â i lïn, nhû töi àa á ä àanh sö á 1 ú ë phê ã n dûú ì i va á sö â 2 ú ë phê ã n trïn, àï ì ba í n nhòn thê å yë möt ca å ch tûú á ng trûng rù å ng cuö ç c àú å i ba â n àa å chuyï ä n tû í nhû â ngä giúi ha á n ào å dûú ã i àa á y lïn nhû á ng cung bê ä c ma å u xanh ngoa â nå muc nhû thï å na ë o. â
23
SEE YOU AT THE TOP
2
1
Möåt yá tûúãng khöng àûúåc ghi laåi thò thûúng bõ mê â t ài ë
Y tûú Á ng bê ã t chú ë t “vú å ra” ä
24
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
ÀÏ ÛÚ Í C MÚ TRÚ Á Ã THAÂNH HIÏN THÛ å CÅ
Sû trung thû å c, nghõ lû å c, lo å ng tin, sû â chñnh trû å c, tònh yïu å thûúng va loâ ng trung tha â nh la â nhû â ng viïn àa ä nï á n vû ì ng chù ä cæ àï ba í n xêy dû å ng mö å t cuö å c sö å ng thê ë t sû å ma å n nguyï ä n, nghôa å la sûâ tha å nh àa â t cu å a ba ã n dû å a trïn thï å cên bù ë ng giû ç a sû ä c kho á e, ã tiïn ta ì i va â ha â nh phu å c. Ca á ng tra â i nghiï ã m, ba å n se å ca ä ng kha â má pha ra rù á ng chó cê ç n thiï ì u bê ë t ky ë mö â t “viïn àa å ” na á o trïn àêy â thò ban se å chó nhê ä n àûú å c mö å t phê å n rê ì t nho ë cu ã a mo ã n qua á lúâ ná ma leâ ra ba ä n xû å ng àa á ng àûú á c ban tù å ng. å
Nhûng ma ä nh kho á e, sû á gia å dö ã i hay tho ë i gian lê á n co å thï á í mang àïn rê ë t nhiï ë u cu ì a ca ã i vê ã t chê å t nhûng têm hö ë n ba ì nå chùng thï è àûú í c bònh an, va å ba â n cu å ng se ä chù ä ng co è àûú á c mê å yë ngûúi ba â n àñch thû å c, nï å u khöng muö ë n no ë i la á khöng ai ca â .ã Ngûúi biï â t la ë m ra tiï â n muön ba ì c bï å ma í sû â c kho á e kiï ã t quï å ,å ngûúi tha â nh àa â t nhûng la å i bo å bï gia àònh thò àêu thï ã go í i la å â ngûúi hoa â n ha â o hay co ã mö á t cuö å c sö å ng ly ë tûú á ng? ã
Töi tûng gù â p nhiï å u ngûú ì i co â ngoa á i hònh dï å nhòn, co î kha á ã nùng thuyït phu ë c ngûú å i kha â c, co á taá i – thê â m chñ la å ky â taâ i, vê â yå ma ho â suy å t pha á i ta ã n gia ba á i sa å n va ã ra to â a. Ta â i nùng cu â a ho ã å chó dung àï â “ma í nh mung” va á thû â c hiï å n nhû å ng cu ä mua ba á ná chúp nhoa á ng. Chñnh vò thiï á u nhû ë ng viïn àa ä ta á ng kia ma ã ho â å khöng bao giúâài àûúc xa trïn àûú å ng àï â n tha ë nh cöng. â
Trong khi ào laá i co å rê á t nhiï ë u ngûú ì i hö â i àu å ca ã c tö á chê ë t cê ë nì thiït cho mö ë t tûúng lai xa å n la á n la å i sö å ng mö ë t cuö å c àú å i àöi khi â rêt àö ë i tê î m thûú ì ng. Ho â khöng biï å t sû ë du ã ng tiï å m nùng cu ì aã mònh. Àiïu chñnh yï ì u nhê ë t la ë ho â chûa nhê å n thû å c àûú á c rù å ngç cú höi thû å c sû å la å do chñnh ba â n thên ho ã ta å o nïn, chû å á
25
SEE YOU AT THE TOP
khöng phai do cöng viï ã c àûa tú å i va á ho â co å thï á lïn àï í n àónh ë cao cua tha ã nh cöng bù â ng nhû ç ng nö ä lûî c àï å n tê ë n cu å ngâ trong moi viï å c va å trong mo â i hoa å n ca â nhã . Ho khöng hï å biï ì të rùng tha ç nh cöng va â ha â nh phu å c khöng àï á n tû ë sûâ may ru å i, ma ã â la kï â t qua ë tûã nhû â ng quyï ä t àõnh cu ë a chñnh ho ã . å
Ban muö å n trú ë tha ã nh ngûú â i nhû thï â na ë o, ba â n muö å n la ë mâ gò, co nhû á ng gò? Ha ä y liï ä t kï tê å t ca ë ra giê ã y. Theo thú ë i gian, â danh sach na á y se â da ä i ra ma â i… Co ä leá nhû ä ng àiï ä u àê ì u tiïn ba ì nå muön la ë co â thïm nhiï á u ba ì n be å tö â t, kho ë e ma ã nh hún, gia å u co â á va ha â nh phu å c hún, co á nhiï á u thú ì i gian rö â i hún, têm hö î n bònh ì an hún, àûúc nhiï å u ngûú ì i yïu thûúng thê â t lo å ng hún, an toa â nâ hún va giu â p àú á àûú ä c nhiï å u ngûú ì i hún… Ca â ng lu â c, nhû á ng ûú ä cá muön cu ë a ba ã n ca å ng co â mö á i liïn hï ë gê å n vú ì i tha á nh cöng cu â aã ban hún. Ha å y thûú ä ng xuyïn nhòn la â i danh sa å ch na á y àï â chù í cæ rùng mònh àang ài àu ç ng hûú á ng. Thû á c ra, töi chù å ng muö è në nhùc nhú æ ca ã c ba á n rù å ng muö ç n tha ë nh cöng thò nhê â t nhê ë t pha ë iã co àû á c tñnh na á y hay phê â m chê í t kia, nhûng töi sú ë rù å ng nï ç uë chùng may ba è n bõ “la å c àûú å ng” thò töi cu â ng co ä phê á n tra ì chá nhiïm. Vò thï å , töi vê ë n pha î i viï ã t ra àêy, ë nhên vö thêp toa å nâ , àung khöng ba á n?å
Hùn la è ba â n muö å n co ë thïm nhiï á u àiï ì u kha ì c nû á a, song töi ä tin rùng chó bê ç y nhiïu thöi àa ë àu ä giu ã p ba á n co å mö á t cuö å c sö å ngë töt àe ë p va å àê â y y ì nghôa. Khi trong ba á n co å n chê â t chû ë a nhiï á uì khao khat chñnh la á khi ba â n co å nhiï á u cú hö ì i nhê å t. Khöng bao ë giú co â àiï á m giú í i ha á n cho nhû å ng ûú ä c vo á ng cu å a con ngûú ã i,â nhûng kha nùng trú ã tha ã nh hiï â n thû å c cu å a nhû ã ng khao kha ä tá con tu â y thuö â c va å o kha â nùng va ã mû â c àö á re å n luyï â n cu å a ba ã n. å Têt ca ë laã do ba â n! å
26
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
Ban se å àû ä ng nhòn ca á c bê á c thang å hay
manh da å n bûú å c lïn? á
27
SEE YOU AT THE TOP
VÛÚÅT QUA SAÁU NÊËC THANG
Nïu ba ë n thû å c sû å muö å n biï ë n nhû ë ng ûú ä c vo á ng ào å tha á nh sû â å thêt, ba å n cê å n pha ì i vûú ã t qua sa å u nê á c thang trïn, tuê ë n tû ì tûå ngâ nêc mö ë t. Dick Gardner, mö å t trong nhû å ng ngûú ä i ba â n ha á ngâ xuêt sù ë c nhê æ t, minh ho ë a tê å m quan tro ì ng cu å a thû ã tûá sa å u nê á cë thang nay nhû sau: â
Anh ban tre å na ã o khi vû â a àûú â c giú å i thiï á u vú å i mö á t cö ga å iá xinh àep ma å liï â n tòm ca ì ch hön na á ng thò se â àa ä nh mê á t tê ë t ca ë ã cac cú hö á i tiï å n xa hún. ë
Hoc sinh na å o cö â tònh nha ë y co ã c tû á mön sö â ho ë c sang hònh å hoc khöng gian ù å t se æ lêm va ä o tònh ca â nh kho ã khùn. á
Möåt ngûúâi baán haâng vûâa gùåp möåt võ khaách tiïìm nùng àaä vöåi chòa ra àún àùåt haâng thò chùèng nhûäng khöng baán àûúåc moán haâng naâo maâ coân àïí laåi êën tûúång khöng töët vïì mònh.
Anh ban tre å , cê ã u ho å c sinh va å nhên viïn ba â n ha á ng no â gù å på thêt ba ë i bú å i tê ã t ca ë àï ã u bo ì qua qua ã nhiï á u bûú ì c trung gian ma á â ài thùng àï è n nê ë c thang thû ë sa á u. Mo á i chuyï å n se å kha ä c ài á nhiïu nï ì u ho ë xa å c àõnh àûú á c ca å c bûú á c cê á n thiï ì t pha ë i vûú ã t qua å àï ài àï í n ca ë i àñch mònh mong muö á n. ë
Nêc thang àê ë u tiïn la ì xêy dû â ng mö å t hònh a å nh tñch cû ã c vï å ì chñnh mònh. Nêc thang thû ë hai la á nhê â n àõnh gia å trõ cu á aã nhûng mö ä i quan hï ë giû å a ba ä n thên va ã ca â c “àö á i ta ë c”. Nê á cë thang thû ba la á àõnh hûú â ng ro á mu ä c tiïu - mu å c tiïu cuö å c sö å ngë cung quan tro ä ng nhû ba å n ve ã cu ä a ngöi nha ã vê â y. Nê å c thang ë thû tû va á thû â nùm la á co â mö á t tha å i àö á sö å ng tñch cû ë c va å mö â t tinh å thên sù ì n sa é ng la â m viï â c. å
28
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
Nhûng àiï ä u töi phên tñch trong cuö ì n sa ë ch na á y nhù â mç chûng minh rù á ng ba ç n se å thê ä y mònh “àûú ë c la å m” nhiï â u hún la ì â “phai la ã m”, bú â i ca ã i á gia cuá a thê ã t ba ë i luön luön àù å t hún ca æ iá gia cu á a tha ã nh cöng â . Du muö â n du ë khöng, ai trong chu â ng ta á cung pha ä i la ã m viï â c. Tuy nhiïn viï å c xem cöng viï å c la å ga â nhá nùng, la å khö â aí i hay niï ã m vui co ì n tu â y thuö â c va å o suy nghô cu â aã chñnh ban. Nê å c thang thû ë sa á u la á sûâ khao kha å t ma á nh liï ä t àûú å cå tiïn lïn phña trûú ë c. á
Cuöc sö å ng rê ë t nhên tû ë khi trao tù â ng cho con ngûú å iâ moi phê å m chê í t cê ë n thiï ì t àï ë tha í nh cöng - ngay tû â khi con â ngûúi mú â i sinh ra á . Ngay luc na á y àêy, trong ba â n àa å co ä mö á tå phên na ì o ào â cu á a nghõ lû ã c, sû å trung thû å c, lo å ng chñnh trû â c, sû å å trung thanh, tònh yïu thûúng va â mö â t con tim luön rö å ng mú å .ã Ban cu å ng co ä phê á n ha ì i lo â ng vï â ba ì n thên cu ã ng nhû nhû ä ngä ngûúi xung quanh ba â n. Ba å n cu å ng co ä mu á c tiïu àï å hûú í ng àï á në va nhòn cuö â c sö å ng bù ë ng mö ç t tha å i àö á tñch cû å c. Vê å y thò ba å n chó å cên sû ì du ã ng nhû å ng àiï ä u mònh àa ì co ä va á taâ o àiï å u kiï ì n àï å ca í cá phêm chê í t ào ë àûú á c pha å t huy ma á thöi. Tha â nh cöng khöng kho â á lùm, chó cê æ n chu ì ng ta nö á lûî c hï å t mònh. ë
Àï hiï í u ro í hún vï ä àiï ì u na ì y, töi muö â n kï ë ba í n nghe hai å cêu chuyïn sau: å
Co mö á t àöi tònh nhên bõ la å c àûú å ng ú â mö ã t vu å ng nöng thön â no. Sau ào å ho á nhòn thê å y mö ë t ba å c nöng dên va á ngû â ng xe la â i.å Chang trai ho â i:ã
- Chao ba â c, xin ho á i àûú ã ng na â y ài àï â n àêu a ë ?å
Bac nöng dên tra á lúã i khöng chu â t do dû á :å
29
SEE YOU AT THE TOP
- A, nï Â u ca ë c cha á u ài àu á ng hûú á ng thò con àûú á ng na â y se â ä dên àï î n bê ë t cû ë núi àêu ca á c cha á u muö á n. ë
Nïu ba ë n àa å cho ä n àu å ng àûú á ng nhûng co â n àû â ng yïn ta á iå chö thò ba î n se å bõ qua mù ä t hoù å c bõ chê å m la å i phña sau. å
Möt võ trûú å ng pho ã ng àang cö â laë m cho xong kï â t qua ë ba ã oá cao hoa á t àö å ng kinh doanh àï å chuê í n bõ cho cuö í c ho å p quan å trong nga å y höm sau. Àû â a con trai nùm tuö á i cû í quanh quê á ní bïn canh khiï å n öng cû ë bõ cù á t ngang. Nhòn thê æ y mö ë t tú å ba â o co á á hònh ban àö ã thï ì giú ë i, öng cê á m lê ì y va ë xe â tê á m ba ë n àö ã tha ì nhâ nhiïu ma ì nh rö ã i ba ì o àû ã a be á ra á p la á i cho àu å ng. Öng àinh ninh á rùng mònh se ç khöng bõ quê ä y rê ë y nû ì a, nhûng chó va ä i phu â t sau á àûa be á mû á ng rú â khoe vú ä i bö á têë m ba ë n àö ã no ì vû á a xï â p xong. Öng ë vö cung nga â c nhiïn va å ho â i con la ã m thï â na ë o thò cê â u be å hö á nì nhiïn tra lúã i: “Con thê â y ú ë mù ã t sau co å hònh ngûú á i nïn con lê â tå ngûúc ca å c ma á nh vu ã n bö å àa ë xe ä àï á ra í p la á i. Khi con ra å p xong á hònh ngûúi thò con cu â ng co ä ca á “thï ã giú ë i”. Àu á ng khöng ha á bö ã ?”. ë
Khi ban thay àö å i ca í ch nhòn, ca á thï ã giú ë i á
se àö ä i thay. í
30
CHÛÚNG 2
HAY BÙ Ä T ÀÊ Æ U Ì
NGAY TÛ HÖM NAY Â
Àêy la cêu chuyï â n co å thû á c, xa å y ra ú ã Oklahoma. Trïn ã vung àê â t cu ë a mö ã t ngûú å i da ào â , ngûú ã i ta tònh cú â pha â t hiï á n mö å tå mo dê ã u. Thï ì la ë ngûú â i àa â n öng àang sö â ng trong ca ë nh bê ã nì cung phu â t chö á c trú ë nïn gia ã u co â . Viï á c àê å u tiïn öng la ì m la â têâ uå ngay möt chiï å c Cadillac thú ë i thûú â ng nhê å t. Thú ë i ào â , ca á c loa á iå xe ö tö thûúng co â hai ba á nh dû á pho å ng gù â n phña sau, nhûng æ öng muön chiï ë c Cadillac cu ë a mònh pha ã i la ã chiï â c xe da ë i nhê â të trong vung nïn öng cho gù â n thïm va æ o ào â bö á n ba ë nh nû á a. Öng ä khoac chiï á c a ë o àuöi töm, cö á thù í t nú, àê æ u àö ì i chiï å c no ë n kiï á uí Abraham Lincoln va miï â ng luön thûú å ng trû â c àiï å u xò ga ë â thuöc loa å i to nhê å t. Nga ë y na â o öng cu â ng la ä i chiï á c Cadillac va ë oâ thõ trên be ë nho á , àê ã y bu ì i bù å m va å no â ng hê á m hê ì p. Thê å t ra öng å chó muön gù ë åp gúä moåi ngûúâi vaâ nhêt la ë â muön mo ë åi ngûúâi coá cú höi ngù å m nhòn öng. Vö æ n la ë ngûú â i thñch giao tiï â p nïn trong ë khi vong ve â o qua ca â c àûú á ng phö â trong thõ trê ë n, öng thûú ë ngâ tho àê â u ra kho ì i xe bù ã t chuyï æ n vú å i bê á t cû ë ngûú á i na â o öng gù â på
31
SEE YOU AT THE TOP
trïn àûúng. Àiï â u ky ì laâ laå tuy thûú â ng xuyïn àa â nh xe va á o thõ â trên àöng àu ë c ào á nhûng öng chûa hï á gêy ra bê ì t ky ë tai na â nå nao. Ly â do rê á t àún gia ë n, bú ã i vò chiï ã c xe Cadillac lö ë ng lê å y ào î á àûúc “vê å n ha å nh” bú â i hai con ngû ã a ke å o! á
KHÚI ÀÖ Ã NG TIÏ Å M NÙNG CU Ì A BA Ã NÅ
Cac thú á ma å y trong thõ trê á n àa ë kiï ä m tra va í xa â c nhê á n la å â àöng cú xe khöng hï å bõ tru ì c trù å c gò. Rù å c rö æ i la ë do ngûú â i àa â nâ öng da ào kia khöng biï ã t ca ë ch cù á m chòa kho æ a va á o ö â àï í khú í iã àöng ma å y nïn öng ê á y àa ë ào ä ng hai con ngû á a va å o àï â ke í o chiï á cë Cadillac vön àûú ë c trang bõ mö å t àö å ng cú 100 ma å lûä c. Thê å tå ngac nhiïn la å nhiï â u ngûú ì i trong chu â ng ta cu á ng cho ä n gia å iã phap nhû ngûú á i àa â n öng da ào â kia, nghôa la ã chu â ng ta chó á mong tòm àûúc hai sû å c ngû á a bïn ngoa å i trong khi la â i bo å quïn ã ca trùm sû ã c ngû á a àang hiï å n hû å u bïn trong ba ä n thên chu ã ngá ta. Chñnh vò vêy ma å ca â c nha á têm ly â ho á c kï å t luê ë n rù å ng con ç ngûúi chó mú â i sû á du ã ng tû å 2% àï â n 5% kha ë nùng vö ã n co ë cu á aã mònh.
Major Reuben Siverling tûng no â i: “Khi nù á m hoen gó dûú ç iá àay biï á n thò àö í ng 10 xu cu ì ng giö ä ng nhû àö ë ng 20 àö-la”. Gia ì á trõ chó khac nhau khi ba á n nhù å t no å lïn va á sû â du ã ng no å . Àû á ngâ àï àï í n khi àa ë ài hï ä t cuö ë c àú å i chu â ng ta mú á i nhê á n ra sû å c ma á nhå cua ba ã n thên. Ào ã se á laä mê â t ma ë t lú á n nhê á t àö ë i vú ë i chu á ng ta. á
Hay nhú ä rù á ng nùng lû ç c tiï å m ta ì ng cu â a ba ã n khöng giö å ngë nhû cac nguö á n ta ì i nguyïn thiïn nhiïn vö â n rê ë t hû ë u ha ä n trïn å hanh tinh na â y, no â chó bõ la á ng phñ va ä “ca â n kiï å t” nï å u khöng ë àûúc khai tha å c va á sû â du ã ng. Chñnh vò ly å do ào á , mu á c àñch cu å aã
32
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
töi la giu â p ba á n biï å n kha ë nùng tha ã nh ha â nh àö â ng àï å ba í n khúi å dêy va å sû â du ã ng hï å t ca ë c tiï á m nùng cu ì a mònh àï ã trú í nïn khön ã ngoan va gia â u co â thay vò lanh lú á i nhûng tu å ng bê á n. ë
HAI LÖI TÛ DUY Ë
Möt triï å t gia no ë i rù á ng: “Ba ç n chñnh la å àiï â u ba ì n nghô va å â muön”. Àïm no ë , töi àang trïn àûú å ng ài tû â Birmingham, â Alabama àïn Meridian, Mississippi àï ë dû í hö å i nghõ thò bõ la å c. å Töi dûng la â i ho å i àûú ã ng va â àûú â c mö å t ngûú å i hûú â ng dê á n tê î nå tònh. Theo lö trònh anh ê å y ve ë ra thò töi se ä kõp àï ä n Meridian ë vao sa â ng höm sau va á vê â n co î n àu â thú ã i gian àï â nghó ngúi. Töi í theo lúi ngûú â i chó àûú â ng tö â t bu ë ng va å mö â t giú å sau, töi àa â trï ä chå hûúng Meridian khoa á ng 72 km! Dô nhiïn, ào ã khöng pha á i la ã â núi töi muön àï ë n, ma ë vò töi àa â nghe theo mö ä t chó dê å n sai. î
Co ai trong chu á ng ta muö á n mònh lêm va ë o hoa â n ca â nh tö ã iì tï: tu å ng thiï á u tiï ë n ba ì c, quan hï å gia àònh lo å ng le ã o, cöng viï ã cå bêp bïnh? Nhûng nï ë u ba ë n rúi va å o tònh thï â ào ë , ba á n co å nghô á rùng mònh bõ hûú ç ng dê á n sai bú î i mö ã t ai ào å co á löá i suy nghô tï ë å hai? Na å y, ba â n àû å ng vö â i mû å ng vò co â thï á àö í löí i cho ngûú î i kha â c! á Nïu ba ë n àù å t qua å khû á cu á a mònh va ã o lo â ng ho â thò tûúng lai cu å aã ban se å chö ä ng chê ì t lïn àöi vai cu ë a chñnh ba ã n àê å y! ë
Hai mûúi lùm nùm vï trûú ì c, mö á t trung têm mua sù å m lú æ ná àa àûú ä c xêy dû å ng trïn nï å n mö ì t nu å i ra á c cu á khö ä ng lö í cu ì aã thanh phö â . Ha ë ng thï â ky ë trûú ã c ào á , khöng ai nghô rù á ng àõa ç àiïm na í y co â thï á laí m gò ngoa â i viï â c la å mö â t ba å i ra ä c. Nhûng mö á tå sö ngûú ë i co â tê á m nhòn kha ì c hún àa á nghô rù ä ng núi àêy se ç la ä â möt khu thûúng ma å i sê å m uê ì t trong tûúng lai. Vò thï ë ho ë àï å ì
33
SEE YOU AT THE TOP
nghõ moi ngûú å i ngûng àö â ra í c va á bù â t àê æ u àûa ma ì y mo á c àï á në san lêp, ta ë o ra mö å t nï å n mo ì ng kiïn cö á bù ë ng chñnh khö ç i ra ë cá khöng lö í ào ì . Va á rö â i, mö ì t trung têm mua sù å m hoa æ nh tra â ngá moc lïn. å
Töi viït ra cêu chuyï ë n na å y vú â i mong muö á n gû ë i àï ã n ba ë nå möt thöng àiï å p, rù å ng: Du ç ba â n bõ nhö å i nhe ì t ha á ng nga â y ha â ngâ giú bao nhiïu thû â “ra á c rûú á i” va ã o àê â u o ì c mònh trong ha á ngâ chuc nùm qua, ba å n vê å n co î thï á biï í n chu ë ng tha á nh “chêu ba â u”á ngay luc na á y bù â ng ca ç ch phu á lïn chu ã ng tê á m ba ë t mo å ng cu ã a lö ã ië tû duy tñch cûc va å mö â t tha å i àö á àu å ng àù á n ma æ töi se â trònh ba ä yâ ngay sau àêy.
NGAÂY MAI BÙÆT ÀÊÌU TÛÂ HÖM NAY
Cac nha á khoa ho â c vû å a àûa ra mö â t lônh vû å c nghiïn cû å uá têm ly hï á t sû ë c mú á i me á va ã thu â võ, ào á laá tòm hiï â u va í phên tñch â y nghôa cu á a mö ã t tha å i àö á sö å ng tñch cû ë c, la å c quan yïu àú å i. Cu â å thï hún, ào í laá kha â nùng nhê ã n thû å c va á àûa ra gia â i pha ã p xû á lyã á vên àï ë , chû ì khöng chó la á nhê â n diï å n thû å c tra å ng vê å n àï ë nhû ì trûúc àêy. Va á ho â àa å hï ä t sû ë c nga á c nhiïn trûú å c nhû á ng kï ä t qua ë ã thu àûúc. å
Cuön sa ë ch á Schools Without Failure (Trûúng ho â c khöng co å á thêt ba ë i)å cua William Glasser cu ã ng ba ä n vï â triï ì t ly ë cú ba á n na ã y. â Tiïn sô Glasser tiï ë n ha ë nh mö â t cuö å c kha å o sa ã t trïn àö á i tûú ë ngå la nhû â ng ba ä n tre å luön ca ã m thê ã y thê ë t vo ë ng va å cha â n na á n do ã gùp qua å nhiï á u thê ì t ba ë i hay luön bõ thua thiï å t trong cuö å cå söng. Khi tiï ë p xu ë c vú á i ca á c ba á n tre å na ã y, öng chó trao àö â i va í â chia se vï ã nhû ì ng ûú ä c muö á n va ë hy vo â ng cu å a ho ã ma å khöng hï â ì
34
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
hoi han gò vï ã kho ì khùn hay tha á i àö á ûå ng xû á trûú ã c àêy cu á a ho ã .å Bùng ca ç ch tiï á p cê ë n vê å n àï ë theo hûú ì ng tñch cû á c va å khöng â ngûng khñch lï â , àö å ng viïn ca å c ba á n tre å êã y, öng thu àûú ë cå nhûng kï ä t qua ë àa ã ng kinh nga á c. Xe å t cho cu á ng thò con ngûú â iâ vên bõ tu î t hê å u 2.000 nùm nï å u so vú ë i nhû á ng gò Tha ä nh Paul àa á ä khuyïn bao trong Kinh Tha ã nh: “Chó khi na á o quïn hï â t qua ë á khû thò töi mú á i co á thï á lao nhanh vï í àñch”. Du ì bõ kï â t a ë n tû á ã hònh trong nguc tu å La Ma â nhûng võ tha ä nh töng àö á na ì y luön â nhên ma ë nh rù å ng öng vê ç n tin va î o chiï â n thù ë ng cho tú æ i húi thú á ã cuöi cu ë ng. Töi cu â ng co ä cu á ng quan niï â m nhû thï å . Thû ë c ra, å chiïn thù ë ng khöng pha æ i la ã têâ t ca ë , ma ã chñnh nhû â ng nö ä lûî c tê å nå cung àï â vûún tú í i àñch mú á i la á àiï â u quan tro ì ng nhê å t. ë
LÖI SUY NGHÔ CU Ë A KE Ã CHU Ã BA Ã I Å
Hònh nhû khi àa quen vú ä i lö á i suy nghô sai lï ë ch, con å ngûúi thûú â ng co â nguy cú trú á tha ã nh ke â ba ã i trê å n. Nï å u àa ë tûä ngâ xem àa bo á ng, ù á t hù æ n ba è n se å hiï ä u thï í na ë o la â kiï â u suy nghô í chu ba ã i. Ào å laá khi cê â u thu ì tiï ã n àa ì o cu å a àö ã i phûúng bùng lïn ë tû phña sau, cûú â p bo á ng rö á i dê ì n nhanh vï î phña cê ì u mön àö ì iå nha. Khi ào â tiï á n vï ì cuå a chu ã ng ta nhanh cho á ng àuö á i theo, àï í në luc chó co á n ca â ch khung tha á nh khoa â ng 10 me ã t thò anh ta la á iå cho rùng mònh khöng thï ç theo kõp tiï í n àa ì o kia nû å a nïn cha ä yå chêm la å i. Ào å chñnh la á sûâ tûå bo â mö ã t nö å lûî c, mö å t cam kï å t trûú ë cá phut cuö á i cu ë ng. â
KHAM PHA Á SÛÁ C MA Á NH BA Å ÃN THÊN
Àï co í thï á khúi dê í y va å vê â n du å ng nhû å ng kha ä nùng co ã nâ
35
SEE YOU AT THE TOP
tiïm ê ì n, ba í n pha å i tû ã bo â lö ã i suy nghô cu ë a ke ã chu ã ba ã i. Àû å ngâ noi: “Töi sinh ra khöng pha á i àï ã laí m cöng viï â c ba å n ha á ng, hay â bac sô, ky á sû, ho ä a sô...”. Hù å n chu è ng ta àï á u biï ì t rù ë ng ngûú ç i me â å chó co thï á mang àï í n cho con mònh mö ë t hònh ha å i va â húi thú â ,ã con viï â c sö å ng ra sao va ë trú â tha ã nh ngûú â i nhû thï â na ë o hoa â nâ toan tu â y thuö â c va å o sû â lûå a cho å n va å re â n luyï â n cu å a àû ã a con khi á chung bù á t àê æ u co ì trñ khön. á
Khöng ai sinh ra la ngûú â i tha â nh cöng hay ke â thê ã t ba ë i.å Tuy nhiïn, nïu tha ë nh cöng, mo â i ngûú å i thûú â ng cho rù â ng ào ç laá â do chñnh ho laå m nïn. Co â n khi thê â t ba ë i, ho å laå i quy kï å t tra ë chá nhiïm thuö å c vï å cha me ì , thê å y cö… Àöi khi ho ì àö å lö í i cho sû î å khac biï á t ma å u da, do sû â khöng ho å a hú â p vï å tön gia ì o, do chûa á àûúc trang bõ àê å y àu ì kiï ã n thû ë c hoù á c do khiï å m khuyï ë t vï ë thï ì í chêt. Thê ë m chñ ho å cho rù å ng mònh thê ç t ba ë i la å do tuö â i àa í qua ä á gia hoù â c co å n qua â tre á , qua ã thû á a cên hay qua â öá m yï ë u... Kho ë tin á hún nûa, ho ä co å n tû â an u å i rù ã ng sö ç mï ë nh cu å a ho ã àa å an ba ä i nhû â thï. Co ë ngûú á i co â n lïn a â n xa á hö ä i àa å khöng cöng bù ä ng vú ç iá mònh. Ban co å quyï á n tû ì do trong suy nghô, tuy nhiïn töi å muön nhù ë c nhú æ ba ã n mö å t àiï å u, chñnh ba ì n mú å i la á ngûú â i quyï â të àõnh hanh phu å c va á tha â nh cöng cu â a mònh. Khi ba ã n ào å c nhû å ngä dong na â y, töi mong rù â ng ba ç n àa å nhê ä n ra nhû å ng tiï ä m nùng ì khöng lö í àang ngu ì yïn trong ba ã n. å
ÀÛÂNG LAÂM TUÂ NHÊN CUÃA HY VONG Å
Töi se rê ä t buö ë n nï ì u ai ào ë trong sö á ca ë c ba á n no å i rù á ng “Gia ç á nhû töi co thï á la í m àûú â c nhû anh ê å y/chõ ê ë y…” bú ë i vò chù ã cæ chùn ba æ n se å khöng thï ä hoa í n tê â t mö ë t viï å c àún gia å n na ã o nï â uë
36
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
khöng sû du ã ng thû å c lû å c cu å a mònh. Co ã pha á i ba ã n àang tû å lûå aâ döi mònh? Nï ë u àu ë ng nhû vê á y thò ba å n àa å khöng trung thû ä c va å â ban bõ thiï å u mê ë t mö ë t trong nhû å ng viïn àa ä nï á n cu ì a tha ã nhâ cöng. Àûng nhû nhû â ng ke ä mú mö ã ng bïn bú å biï â n, luön ûú í c ao á con tau cu â a mònh cê ã p bï å n an toa ë n trong khi khöng bao giú â â giûúng buöm ra khúi. Cuö ì c sö å ng àa ë ban tù ä ng ba å n tê å t ca ë ã nhûng àiï ä u kiï ì n cê å n, giú ì àêy àiï â u kiï ì n àu å chñnh la ã ba â n nhê å nå ra àûúc sû å c ma á nh cu å a ba ã n thên mònh. Kinh nghiï ã m cho thê å yë sûc ma á nh ào å se á tùng lïn gê ä p bö ë i nï å u àûú ë c khúi dê å y va å sû â ã dung; co å n nï â u khöng, no ë se á bõ mai mö ä t nhanh cho å ng. á
COÁ MÖÅT NGÛÚÂI THAÂNH ÀAÅT BÏN TRONG BAÅN
Töi khöng xem nhûäng ngûúâi thûúâng xuyïn ài du lõch caác nûúác, söëng möåt cuöåc söëng vûúng giaã laâ mêîu hònh lyá tûúãng cuãa ngûúâi thaânh àaåt, maâ chñnh nhûäng con ngûúâi bònh thûúâng nhêët, nhûäng ngûúâi phaãi gaánh chõu nhiïìu trúã ngaåi nhêët vïì vêåt chêët nhûng khöng bao giúâ chuân bûúác hay boã cuöåc laâ ngûúâi khiïën töi ngûúäng möå nhiïìu nhêët. Hoå luön choån cho mònh caách nhòn laåc quan trûúác moåi tònh huöëng cuãa cuöåc söëng, bêët kïí sûå khaác biïåt vïì chuãng töåc, tön giaáo hay trònh àöå hoåc vêën. Nhûäng khiïëm khuyïët vïì mùåt thïí chêët khöng thïí ngùn hoå àïën vúái thaânh cöng, vaâ nhûäng nöî lûåc maâ hoå àaä thûåc hiïån rêët àaáng àûúåc trên troång. Àoá laâ nhûäng ngûúâi luön tin chùæc rùçng: “Con ngûúâi sinh ra àïí vûún àïën sûå toaân thiïån, hoå àaä àûúåc phuá cho khaã nùng thaânh cöng vaâ àûúåc ban tùång nhûäng haåt mêìm cuãa sûå vô àaåi”. Khöng coá möåt ngoaåi lïå naâo khaác.
37
SEE YOU AT THE TOP
Möt khi àa å tin va ä o àiï â u na ì y, ba â n se å khöng co ä n tra â ch bê á të ky ai vï â bê ì t cû ë àiï á u gò nû ì a. Ba ä n se å yïn têm ài tiï ä p con àûú ë ngâ mònh àa cho ä n vò biï å t ro ë rù ä ng khöng ai co ç thï á thû í c hiï å nå nhûng viï ä c ào å töá t hún chñnh ba ë n thên ba ã n. å
MOÅI THÛÁ ÀÏÌU NÙÇM TRONG TAY TA
Co mö á t cêu chuyï å n ngu å ngön nhû thï å na ë y: “Co â mö á t cu å å gia thöng tha â i sinh sö á ng trïn mö ë t ngo å n àö å i cao nhòn xuö ì ngë thanh Venise xinh àe â p cu å a nûú ã c Y á . Mo Á i ngûú å i trong tha â nhâ àïu àö ì n rù ì ng cu ç co å thï á tra í lúã i bê â t ky ë cêu ho â i na ã o cu â a ngûú ã iâ àúi. Trong tha â nh co â hai cê á u be å rê á t tinh nghõch, chu ë ng muö á në tòm cach bù á t bñ cu æ gia å . Mö â t höm, chu å ng bù á t mö æ t con chim å nho va ã àï â n gù ë p öng cu å . Mö å t trong hai cê å u be å cê á m con chim ì trong tay va ho â i cu ã con chim co å n sö â ng hay àa ë chï ä t. Khöng ë chut suy nghô, öng cu á tra å lúã i ngay: Cha â u a á , nï å u ta tra ë lúã i rù â ngç con chim con sö â ng thò cha ë u se á bo ä p chï á t no ë ngay lê á p tû å c. Co á nâ nïu ta ba ë o no ã àa á chï ä t thò hù ë n la è cha â u se á tha ä cho no ã bay ài. á Sû sö å ng cu ë a con chim nù ã m trong tay cha ç u ào á ”. Ba á n àa å hiï ä uí y töi chûa? Ba á n co å thê á y rù ë ng ba ç n àang nù å m giû æ quyï ä n quyï ì të àõnh sû tha å nh cöng hay thê â t ba ë i cu å a chñnh mònh khöng? Ba ã nå co thê á y rù ë ng cu ç gia å êâ y du ë co â thöng tha á i àï á n àêu cu ë ng khöng ä thï quyï í t àõnh àûú ë c mö å t cú hö å i àang nù å m trong tay ke ç kha ã c?á
HAY ÀO Ä C NHIÏ Å U LÊ Ì NÌ
Thêt lo å ng, khi viï â t quyï ë n sa í ch na á y, töi luön tòm ca â ch àï á í thu hut sû á tê å p trung cu å a ba ã n. Bú å i le ã tö ä c àö ë tû duy cu å a na ã oä (khoang 800 - 1.800 tû ã /phu â t) luön nhanh hún rê á t nhiï ë u so ì
38
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
vúi kha á nùng di chuyï ã n cu í a mù ã t (200 - 400 tû æ /phu â t), nïn á thûúng co â nhiï á u y ì nghô àan xen trong àê á u ba ì n trong lu å c ào á c. å Giú thò hù â n la è ba â n àa å hiï ä u ta í i sao co å nhû á ng khi ba ä n khöng å thï tê í p trung ào å c hoù å c khöng thï å hiï í u àûú í c nö å i dung mònh å àang àoc du å àa â rê ä t cö ë gù ë ng, ào æ la á chûa kï â ba í n pha å i ta ã må ngûng nhiïu lê ì n vò bõ cù ì t ngang bú æ i viï ã c na å y, viï â c kha å c. Ha á yä thû mú ã laã i bê å t cû ë trang sa á ch na á o ba â n àa å ào ä c qua va å ào â c ky å ä lai mö å t lê å n nû ì a xem, ba ä n se å nga ä c nhiïn khi pha å t hiï á n nhiï å uì cêu tû, yâ tûú á ng thê ã t mú å i me á va ã co â ve á nhû ba ã n chûa tû å ng ào â cå thêy bao giú ë . Ky â thû â c àiï å u na ì y khöng pha â i do kha ã nùng hiï ã uí vên àï ë cu ì a ba ã n ke å m trong lê á n ào ì c àê å u tiïn. Àöi khi nï ì u ba ë nå cang thöng minh thò àiï â u na ì y la â i ca å ng dï â xa î y ra, chñnh bú ã iã vò ban khöng muö å n pha ë i mê ã t thú ë i gian ào â c la å i nhû å ng gò àa ä ä àoåc trûúác àoá!
Vò vêy, ha å y àa ä nh dê á u hay ghi la ë i nhû å ng àiï ä m cê í n lûu y ì á trong khi àoc. Chu å ng se á giu ä p ñch cho ba á n rê å t nhiï ë u mö ì i khi î xem lai. Mö å t trong ca å c trûú á ng àa â i ho å c ha å ng àê â u Hoa Ky ì â kham pha á ra rù á ng nï ç u ca ë c sinh viïn àûú á c tiï å p cê ë n mö å t lê å nì vúi mö á t ta å i liï â u mú å i thò hai tuê á n sau ho ì chó co å n nhú â àûú á c 2% å thöng tin trong ào. Nhûng nï á u ho ë àûú å c ào å c ta å i liï â u ào å trong á sau nga á y liïn tu â c thò ho å se å nhú ä àï á n 62% hai tuê ë n sau ào ì . Sö á ë lên tiï ì p xu ë c vú á i cu á ng mö â t thöng tin hay hònh a å nh khöng chó ã tac àö á ng trû å c tiï å p àï ë n bö ë nhú å ma á co â n àï â n mû ë c àö á tû duy, å kha nùng suy nghô va ã hiï â n thû å c ho å a tha á nh ha â nh àö â ng cu å thï å .í Va ào â la á àiï â u töi mong àú ì i ú å ba ã n. “Ho å c ma å khöng ha â nh thò â sû ho å c la å vö bö â ”, ba í n àa å tûä ng nghe cêu na â y chûa? â
39
PHÊÌN HAI
HÒNH AÃNH
TÛ THÊN Å
Muåc tiïu:
I. Têm quan tro ì ng cu å a mö ã t hònh a å nh tû ã thên tñch cû å c. å
II. Nhûng nguyïn nhên ta ä o ra mö å t hònh a å nh tû ã thên å yïu ke ë m. á
III. Nhûng ne ä t tiïu biï á u cu í a mö ã t hònh a å nh tû ã thên yï å uë keám.
IV. 15 cach ca á i thiï ã n hònh a å nh tû ã thên cu å a ba ã n. å
V. Giup ba á n khöng ngû å ng cu â ng cö ã va ë pha â t triï á n hònh í anh tû ã thên. å
41
CHÛÚNG 3
NHÛNG TÏN TRÖ Ä M Å
NÖI TIÏ Í NGË
KHI TÏN TRÖM LA Å MÖ Â T HO Å A SÔ CO Å TA Á IÂ
Chuyïn xa å y ra va ã o nùm 1887 ta â i mö å t tiï å m ta å p ho å aá nho. Mö ã t ngûú å i àa â n öng khoa â ãng 60 tuöi tröng rê í t àa ë o ma å oå bûúc va á o cû â a tiï ã m mua mö å t ñt cu å ca ã i. Öng àûa cho cö ba ã ná hang tú â 20 àö-la va â àû â ng chú á nhê â n la å i tiï å n thû ì a. Trong khi â loay hoay tòm tiïn le ì àï ã thö í i la ë i cho kha å ch, cö ba á n ha á ng chú â tå nhòn thêy mö ë t àê å u ngo ì n tay cu á a mònh dñnh vï ã t mû ë c tû å tú â â giêy ba ë c bõ vê å y nûú ë c tû á mú â cu á ca ã i. Sau mö ã t chu å t àù á n ào, cö æ tû trê å n an rù ë ng du ç sao öng Emmanual Ninger cu â ng la ä ngûú â iâ quen. Le na ä o mö â t ngûú å i ha â ng xo â m quen biï á t lêu nùm nhû ë thï la ë i àûa cho cö tiï å n gia ì ? Va ã , cö quyï â t àõnh trao ha ë ng va â â tiïn le ì cho ngûú ã i kha â ch quen. á
Tuy vêy, cö vê å n khöng hï î t bùn khoùn bú ë i va ã o thú â i ào â , 20 á àö-la la mö â t khoa å n tiï ã n khöng nho ì . Cö quyï ã t àõnh tòm àï ë në canh sa ã t. Trûú á c sû á viï å c xa å y ra, cö nhê ã n àûú å c nhiï å u y ì kiï á në
43
SEE YOU AT THE TOP
khac nhau. Ngûú á i na â y qua â quyï ã t ào ë laá tiï â n thê ì t, ngûú å i kia la â iå to ve ã nghi ngú ã nguö â n gö ì c cu ë a vï ã t mû ë c lem. Cuö å i cu ë ng, ho â å quyït àõnh kha ë m xe á t nha á Ninger va â tòm thê â y ca ë c du á ng cu å inå tiïn trïn tê ì ng thûú ì ng cu å a ngöi nha ã . Ho â co å n tòm thê â y mö ë t tú å â 20 àö-la àang in dú cu ã ng ba bû â c chên dung do chñnh tay á Emmanual Ninger ve.ä
Ninger la mö â t ho å a sô co å ta á i. Nhû â ng tú ä 20 àö-la gia â àûú ã cå ve hï ä t sû ë c tó mó, cê á n thê í n tû å ng ne â t mö á t àa å àa ä nh lû á a tê â t ca ë ã moi ngûú å i, cho àï â n khi sû ë thê å t bõ phúi ba å y dûú â i nhû á ng ngo ä ná tay thêm nûú ë c cu á a cö ga ã i ba á n ta á p ho å a. Sau khi Ninger bõ bù á t,æ ba bûc chên dung do öng ve á àûú ä c àem ba å n àê á u gia ë va á thu â àûúc tö å ng cö í ng 16.000 àö-la. Trú å trïu thay, thú á i gian va â cöng â sûc ma á Emmanual Ninger da â nh àï â ve í mö ä t tú å 20 àö-la cu â ngä bùng vú ç i thú á i gian va â cöng sû â c ma á öng àa â bo ä ra àï ã ve í mö ä tå bûc chên dung trõ gia á trïn 5.000 àö-la! Du á co â no á i thï á na ë o ài â nûa thò con ngûú ä i ta â i hoa ào â àa á bõ xem la ä mö â t tö å i pha å m, va å â àiïu àa ì ng tiï á c hún ca ë la ã ngûú â i bõ öng ê â y lê ë y ài nhiï ë u nhê ì të chñnh la Emmanual Ninger, tïn tuö â i cu í a chñnh öng. Nï ã u biï ë të thï hiï í n ta å i nùng cu â a mònh mö ã t ca å ch hú á p pha å p, chù á ng nhû è ngä öng àa co ä thï á trú í nïn gia ã u co â ma á co â n mang àï â n niï ë m vui va ì â lúi ñch cho nhiï å u ngûú ì i kha â c. Emmanual Ninger á la mö â tå trong sö nhû ë ng ngûú ä i àa â “àa ä nh cù á p” chñnh mònh trong æ khi rùp têm àa æ nh cù á p cu æ a ca ã i, cöng sû ã c cu á a ngûú ã i kha â c. á
TÏN TRÖM HIÏ Å M THÊ Ë Y Ë
Arthur Barry la tïn trö â m thû å hai ma á töi muö â n nhù ë c tú æ iá trong quyïn sa í ch na á y. Arthur la â mö â t tïn trö å m kim hoa å nâ
44
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
chuyïn nghiïp va å o nhû â ng thê ä p niïn àê å u thï ì ky ë hai mûúi, ta ã iâ tröm cu å a hù ã n vang danh ra ca æ mö ã t sö å nûú ë c. Mö á t àiï å u hï ì t sû ë cá thu võ la á hù â n khöng chó thû æ c hiï å n nhû å ng phi vu ä “xuê å t quy ë ã nhêp thê å n” ma ì co â n rê â t am hiï ë u vï í nghï ì thuê å t. Va å , Barry chó â nhùm va æ o nhû â ng ngûú ä i nö â i tiï í ng, àõa võ xa ë hö ä i cao va å dô â nhiïn cung pha ä i lù ã m tiï æ n nhiï ì u cu ì a. ã
Trong möt lê å n thû ì c hiï å n phi vu å , Barry bõ ca å nh sa ã t phu á cå kñch. Quùn qua ç i trong àau àú å n vò bõ bù á n, bõ kiï æ ng vú ë gùm va ä oâ mùt, hù æ n thö æ t lïn mö ë t cêu khöng la å m ai bê â t ngú ë lùâ m: “Töi se æ ä khöng bao giú laâ m chuyï â n na å y nû â a!”. Thï ä rö ë i nhû co ì phe á p la á ,å hùn cha æ y thoa å t va á sö â ng ung dung ngoa ë i vo â ng pha â p luê á t trong å ba nùm sau ào. Nhûng rö á i, mö ì t cö ga å i vò ghen tuöng àa á tö ä ë giac hù á n. Hù æ n bõ bù æ t va æ laâ nh a ä n 18 nùm tu á . Nhûng àiï â u nga ì cå nhiïn nhêt la ë sau khi ma â n ha ä n tu å , hù â n àa æ giû ä lú ä i hû â a va á â khöng bao giú quay la â i con àûú å ng trö â m cûú å p nû á a. Barry ä chon New England la å m quï hûúng thû â hai cu á a mònh va ã sö â ngë rêt gûúng mê ë u. Cû dên trong vu î ng bê â u cho ì n Barry la å m chu â ã tõch höi cû å u chiï å n binh àõa phûúng. ë
Tin tûc vï á mö ì t tïn trö å m khe å t tiï á ng àa ë hoa ä n lûúng va â â àang àûúc nhiï å u ngûú ì i nï â tro í ng lan nhanh. Pho å ng viïn tû á â khùp núi tòm àï æ n àï ë pho í ng vê ã n. Cêu chuyï ë n àûú å c he å mú á khi ã möt pho å ng viïn ho á i: ã
- Thûa öng Barry, tû trûú â c àï á n nay öng àa ë thû ä c hiï å nå khöng biït bao nhiïu vu ë trö å m chê å n àö ë ng, liï å u öng co å nhú á ai á la ngûú â i bõ öng lê â y ài nhiï ë u nhê ì t khöng? ë
Barry tra lúã i ma â khöng chu â t do dû á :å
45
SEE YOU AT THE TOP
- Nhú chû á . Ngûú á i bõ töi lê â y ài nhiï ë u nhê ì t chñnh la ë Arthur â Barry. Le ra giú ä àêy töi àa â laä mö â t doanh nhên tha å nh àa â t va å â àong go á p àûú á c nhiï å u hún cho xa ì hö ä i. Nhûng töi àa å cho ä n con å àûúng trú â tha ã nh mö â t tïn trö å m va å àa â la ä ng phñ hai phê ä n ba ì tuöi xuên cu í a mònh sau song sù ã t nha æ tuâ .â
Vêng, cung nhû Emmanual Ninger, Arthur Barry àa ä ä tûng “àa â nh cù á p” chñnh mònh. æ
TÏN TRÖM “CO Å MÖ Á T KHÖNG HAI” Å
Con mö â t tïn trö å m nû å a ma ä töi cu â ng muö ä n no ë i àï á n, ào ë laá â banå àêy! Bú ë i vò, nï ã u ba ë n khöng tin va å o sû â c ma á nh cu å a ba ã nã thên hay chûa sû du ã ng hï å t tiï ë m nùng cu ì a mònh tû ã c la á ba â nå àang “tröm” ta å i sa â n cu ã a chñnh mònh, cu ã a nhû ã ng ngûú ä i yïu â thûúng va xe â t trïn phûúng diï á n nùng suê å t lao àö ë ng xa å hö ä iå thò ban cu å ng àang àa ä nh cù á p nhiï æ u thû ì cu á a xa ã hö ä i. Chñnh vò å khöng ai y thû á c àûú á c rù å ng mònh àang la ç mö â t tïn trö å m nïn å “tï na å n” na å y nga â y ca â ng trú â nïn trê ã m tro ì ng hún. å
Vêy ba å n se å tiï ä p tu ë c la å m mö â t tïn trö å m nhû thï å hay muö ë në trú nïn kha ã c ài? Chù á c chù æ n la æ ba â n muö å n kha ë c ài, àu á ngá khöng nao? Sû â mï á nh cu å a cuö ã n sa ë ch na á y la â àö â ng viïn, ta å oå nguön ca ì m hû ã ng va á mang la â i nhû å ng kiï ä n thû ë c hû á u ñch nhù ä mç giup ba á n tû å tin sû å du ã ng ca å c kha á nùng cu ã a mònh mö ã t ca å ch tö á ië ûu. Khöng hùn la è ngay khi ào â c xong quyï å n sa í ch na á y ba â n se å ä nùm ro æ mo ä i vê å n àï ë . Cu ì ng giö ä ng nhû cú thï ë cê í n àûú ì c bö å sung í dûúng chê ä t mö ë i nga î y, ba â n ha å y thûú ä ng xuyïn nuöi dûú â ngä tinh thên va ì yâ chñ. Chù á c chù æ n ba æ n se å sú ä m nhê á n ra rù å ng ba ç nå khöng con la â mö â t “tïn trö å m chñnh mònh” nû å a. ä
46
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
SÛC MA Á NH TÛ Å NHÛ Â NG TIÏ Ä NG CHUÖNG ÀIÏ Ë N THOA å IÅ
Ban thên töi luön cho rù ã ng hònh a ç nh tû ã thên tñch cû å c la å â àiïu kiï ì n tiïn quyï å t àûa chu ë ng ta àï á n vú ë i mu á c tiïu cu å aã mònh. Sû thê å t la å â nïu khöng ài thò chu ë ng ta se á khöng bao ä giú àï â n. ë
Chung ta cu á ng xem xe â t tònh huö á ng sau: Mö ë t ngûú å i ba â nå rêt thên go ë i àiï å n thoa å i àï å n va ë no â i rù á ng: “Mònh go ç i cho cê å uå khöng phai àï ã nhú í va â gò ca ã . Mònh chó muö ã n no ë i rù á ng cê ç u la å â ngûúi dï â mï î n nhê ë t. Cê ë u rê å t co ë ñch cho xa á hö ä i. Mònh thñch å àûúc ú å bïn cê ã u vò nhû å ng lu ä c ào á , mònh ca á m thê ã y phê ë n chê ë në hún trong moi viï å c. Ûú å c gò nga á y na â o mònh cu â ng àûú ä c gù å p cê å uå vò cêu luön biï å t ca ë ch la á m cho mònh trú â nïn la ã chñnh mònh. â Mònh chó muön no ë i thï á thöi. Mong sú ë m gù á p la å i cê å u”. å
Khi nghe nhûng lú ä i no â i hï á t sû ë c nghiïm tu á c va á chên â thanh ào â , ca á m xu ã c cu á a ba ã n se å ra sao? Hù ä n la è se â ha ä nh phu å cá hún va laâ m viï â c hiï å u qua å hún du ã rù â ng chù ç ng co è ai no á i thïm á àiïu gò vï ì cöng viï ì c hiï å n ta å i cu å a ba ã n. Têm tra å ng, suy nghô va å â hanh àö â ng cu å a ba ã n cu å ng thay àö ä i vò ba í n àa å thay àö ä i ca í chá nhòn vï mònh. Khi hònh a ì nh tû ã thên trú å nïn tö ã t àe ë p hún, chù å cæ chùn ba æ n se å tûä tin hún. Va å khi tû â tin, ba å n da å m nghô, da á m la á mâ nhûng àiï ä u to lú ì n hún. Cû á thï á nùng lû ë c cu å a ba ã n nga å y ca â ngâ àûúc ca å i thiï ã n. No å i ngù á n go æ n la å , khi hònh a â nh tû ã thên trú å nïn ã töt àe ë p hún thò kï å t qua ë àa ã t àûú å c cu å ng cao hún rê ä t nhiï ë u. ì
Ào la á sû â c ma á nh tû å nhû â ng tiï ä ng chuöng àiï ë n thoa å i. Vê å yå thò, ngay bêy giú ba â n co å n chê â n chû ì gò nû â a ma ä khöng nhê â cë àiïn thoa å i lïn, go å i ngay cho ngûú å i ma â ba â n quy å mï á n va ë tön â
47
SEE YOU AT THE TOP
trong àï å no í i vú á i ho á vï å nhû ì ng àiï ä u tö ì t ma ë ho â àa å mang àï ä n cho ë ban? Chù å c chù æ n ngûú æ i ào â se á rê ä t ca ë m kñch tê ã m lo ë ng cu â a ba ã n, å àiïu ào ì ca á ng la â m ba â n thê å y tû ë ha å o hún nû â a vï ä ba ì n thên mònh. ã
MÖÅT BÛÚÁC TRÚÃ THAÂNH THIÏN TAÂI
Khi Victor Seribriakoff àûúc 15 tuö å i, thê í y gia ì o khuyïn á cêu nïn thöi ho å c va å tòm mö â t nghï å na ì o ào â kiï á m sö ë ng vò àê ë uì oc tùm tö á i nhû cê ë u thò kho å ma á ho â c cao àûú å c. Victor vêng lú å iâ va trong suö â t mûú ë i ba â y nùm sau ào ã , cê á u àa å laä m khöng biï â të bao nhiïu cöng viïc mûu sinh vù å t va å nh kha ä c nhau. Vò bõ ba á oã rùng mònh la ç ke â dö ã t na ë t nïn suö á t mûú ë i ba â y nùm ào ã , cê á u luön å nghô rùng mònh dö ç t na ë t thê á t. Àï å n nùm 32 tuö ë i, mö í t àiï å u ky ì â diïu àa å xa ä y àï ã n vú ë i cuö á c àú å i Victor. Anh tònh cú â tham gia â möt cuö å c thi va å àûú â c àa å nh gia á laá co â àê á u o ì c cu á a mö ã t thiïn ta å i,â chó sö thöng minh (IQ – Intelligent Quotient) cu ë a anh ú ã mû ã cá 161. Kï tûí giêy phu â t ào á , anh bù á t àê æ u suy nghô va ì ha â nh àö â ngå nhû möt thiïn ta å i thû â c sû å . Anh viï å t sa ë ch, pha á t minh nhiï á uì thû va á giû â nhiï ä u bù ì ng sa ç ng chï á va ë rö â i trú ì tha ã nh mö â t doanh å nhên thanh àa â t. Nhûng co å leá tha ä nh cöng lú â n nhê á t cu ë a Victor ã chñnh la àûú â c bê å u va ì o võ trñ Chu â tõch Hiï ã p hö å i Mensa Quö å cë tï, mö ë t hiï å p hö å i ma å tiïu chuê â n duy nhê í t àï ë mö í t ngûú å i trú â ã thanh hö â i viïn la å pha â i co ã chó sö á thöng minh tö ë i thiï ë u la í 140. â
Cêu chuyïn vï å cuö ì c àú å i cu â a Victor Seribriakoff la ã mâ chung ta khöng kho á i bùn khoùn tû ã ho å i liï ã u co å bao nhiïu á thiïn tai nhû thï â àang ú ë quanh ta trong nhû ã ng con ngûú ä i bõ â cho la “tùm tö â i” hay “ngu dö ë t”. Khöng pha ë i bö ã ng nhiïn î Victor co àûú á c mö å t vö å n kiï ë n thû ë c to lú á n nhû thï á , ma ë anh co â á
48
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
àûúc bûú å c “nha á y vo ã t” ào å laá vò anh àa â bê ä t ngú ë nhê â n àûú å c mö å tå niïm tin lú ì n va á o kha â nùng cu ã a mònh. Va ã khi ca â i nhòn cu á aã anh vï ba ì n thên mònh kha ã c trûú á c, anh ha á nh àö â ng mö å t ca å chá thöng minh va thê â t sû å kha å c biï á t. Anh bù å t àê æ u thiï ì t lê ë p ca å cá ky vo â ng va å rö â i gù ì t ha å i àûú á c nhû å ng kï ä t qua ë thê ã t phi thûú å ng. â
HÒNH ANH TÛ Ã THÊN QUAN TRO Å NG ÀÏ Å ËN MÛC NA Á O? Â
Rêt quan tro ë ng! Mildred Newman va å Bernard Berkowitz â trong tac phê á mí Lam thï â na ë o àï â trú í tha ã nh ngûú â i ba â n tö å t nhê ë të cua chñnh mònh (How to Be Your Own Best Friend) ã co àù á t cêu å hoi thï ã na ë y: “Nï â u chu ë ng ta khöng yïu thûúng chñnh mònh, á lam sao chu â ng ta co á thï á yïu thûúng ngûú í i kha â c?”. Ba á nå khöng thï cho ài ca í i ba á n khöng co å . Töi biï á t rù ë ng se ç rê ä t kho ë á khùn nïu ba ë n buö å c pha å i cû xû ã kha ã c vú á i nhû á ng àiï ä u ba ì nå àang nghô vï mònh. Nhûng nï ì u tin rù ë ng mònh la ç m àûú â c thò å ban se å la ä m àûú â c. Vê å n co î n rê â t nhiï ë u cú hö ì i àï å ba í n thay àö å ií va hoa â n thiï â n hún. Trong ca å c mo á n qua á ma â Àê â ng Ta ë o ho å a àa á ä ban tùng cho chu å ng ta, quyï á n àûú ì c cho å n lû å a àiï å u mònh thñch ì chñnh la mo â n qua á quy â gia á nhê á t. ë
Chung ta dûú á ng nhû khöng thï â kiï í m soa í t àûú á c suy nghô å va trñ tûú â ng tûú ã ng cu å a mònh, va ã àiï â u na ì y biï â u hiï í n rê å t ro ë ä trong hònh anh tû ã thên cu å a mö ã i ngûú î i. Chù â ng ha è n viï å c ài la å iå trïn möt tê å m va ë n rö á ng 40 cm àù å t trïn sa å n nha â àún gia â n hún ã rêt nhiï ë u so vú ì i ài trïn mö á t tê å m va ë n tûúng tû á nhûng àûú å cå bùc ngang qua hai to æ a nha â cao 10 tê â ng! Ba ì n “co å ca á m gia ã c”á mònh se an toa ä n hún khi ài trïn tê â m va ë n àù á t trïn sa å n nha â va â â ban “co å ca á m gia ã c” nhû mònh sù á p sû æ a rúi xuö ã ng àê ë t khi ài ë
49
SEE YOU AT THE TOP
trïn têm va ë n bù á c trïn cao. Tê æ t ca ë àï ã u chó la ì “ca â m gia ã c” cu á aã ban ma å thöi. Ào â laá do ba â n va å chñnh àiï â u ma ì ba â n tûú å ng tûú ã ngå lam cho ba â n sú å ha å i. Khi àa ä nh bo á ng xuö á ng hö ë nûú ì c hay khi á àanh bo á ng ài qua á xa, mö á t tay golf na å o ào â thûú á ng thö â t lïn: ë “Töi biït la ë mònh se â àa ä nh ho á ng tra ã i na á y ma â !”. Anh ta àa â nhá hong bú ã i vò anh àang la ã m àu â ng theo nhû á ng gò mònh suy ä nghô. Cung nhû vê ä y nhûng vú å i mö á t y å nghôa kha á c, nhû á ngä ngûúi chúi golf gio â i luön àõnh trûú ã c trong àê á u àûú ì ng ài â chñnh xac cu á a qua ã bo ã ng. Ngûú á i ba â n ha á ng chuyïn nghiï â på cung hònh dung trûú ä c hònh a á nh mònh ky ã kï á t hú ë p àö å ng ra sao ì trûúc khi thû á c hiï å n cuö å c go å i cho kha å ch ha á ng. Va â hù â n la è nha â â àiïu khùc ta æ i danh Michelangelo àa â nhòn thê ä y ro ë mö ä n mö ì tå hònh anh uy nghi cu ã a tiïn tri Moses trong khö ã i àa ë hoa cûúng á trûúc khi öng ha á nha å t bu á a àê á u tiïn. ì
ÀÛNG “A Â N BINH BÊ Á T ÀÖ Ë NG” Å
Haânh àöång khoá hiïíu vaâ gêy thêët voång nhêët laâ khi möåt cêìu thuã boáng chaây giûúng gêåy úã võ trñ àaánh boáng nhûng laåi khöng tung àûúåc möåt cuá quaåt boáng naâo sau ba cuá neám cuãa àöëi phûúng. Àoá laâ ba cú höåi vaâng chñ ñt laâ àïí ghi àiïím vaâ vûúåt lïn àöëi thuã, hoùåc coá thïí laâ àïí giaânh chiïën thùæng chung cuöåc, nhûng anh ta “aán binh bêët àöång”, thêåt laâ àaáng thêët voång laâm sao! Khi àûúåc hoãi vò sao khöng àaánh traã, cêìu thuã àoá noái rùçng: “Vò töi linh caãm rùçng mònh seä àaánh huåt vaâ seä bõ loaåi khoãi àöåi”.
Chung ta se á ca ä ng thê â t vo ë ng hún nû å a khi chû ä ng kiï á n ai ë ào bûú á c va á o tro â chúi cuö â c àú å i, tiï â n va ë o võ trñ cu â a mònh nhûng ã
50
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
lai khöng hï å tung mö ì t cu å bo á ng na á o. Nhû â ng ngûú ä i na â y chó tin â vao nhê â n àõnh cu å a mònh ma ã khöng chõu tiï â p thu nhû ë ng àiï ä uì múi me á va ã tûâ giam ha å m mònh trong thï ä giú ë i cu á a nhû ã ng àiï ä uì têm thûú ì ng. Thê â t ba ë i àem àï å n cho ta nhiï ë u tra ì i nghiï ã m mú å iá me va ã giu â p ta tra á nh àûú á c khöng ñt sai lê å m trong tûúng lai. ì Ai khöng lam gò ù â t khöng thï æ ho í c ho å i àûú ã c gò. å Thï nhûng ë hònh anh tû ã thên ma å ho â xêy dû å ng cho chñnh mònh la å “gu â cå nga – thê ä t ba ë i – va å bõ loa â i”. Thê å t khöng may la å sau khi tû â tûúng cu ã a ho ã ve å ra bû ä c tranh ê á y, ngûú ë i àú â i la â i nhê å p thïm va å oâ ào ca á tê ã n nhû ë ng sû ä “le å ra àiï ä u ào ì àa á …” khiï ä n ho ë ca å ng thïm â nhut chñ. Vò vê å y, ba å c sô gia á i phê ã u thê î m my í Maxwell Maltz, ä àöng thú ì i la â mö â t ta å c gia á nö ã i tiï í ng trong thï ë loa í i sa å ch “self- á help” (ren y â chñ va á vûú â t lïn chñnh mònh) no å i rù á ng: Mu ç c tiïu å cua bê ã t ky ë hònh thû â c chû á a trõ têm ly ä na á o cu â ng àï ä u la ì nhù â mç thay àöi hònh a í nh tû ã thên cu å a bï ã nh nhên. å
TIN VAO CHÑNH MÒNH Â
Tiïn sô Joyce Brothers, mö ë t ta å c gia á nö ã i tiï í ng, mö ë t pho å ngá viïn gioi àö ã ng thú ì i la â mö â t nha å têm ly â ho á c lö å i la î c, cho rù å ng: ç “Y niï Á m vï å chñnh ba ì n thên la ã cö â t lo ë i trong nhên ca ä ch cu á aã möt con ngûú å i. No â ta á c àö á ng trû å c tiï å p àï ë n kha ë nùng ho ã c ho å i,ã mûc àö á trûú å ng tha ã nh, chê â t lûú ë ng cu å a nhû ã ng quyï ä t àõnh, ë mûc àö á thay àö å i, ca í ch cho á n ba å n be å , ba â n àú å i, nghï â nghiï ì p…å Vò thï, se ë khöng qua ä àa á ng khi no á i rù á ng co ç àûú á c mö å t hònh å anh tû ã thên tñch cû å c chñnh la å co â àûú á c nï å n ta ì ng vû ã ng chù ä cæ nhêt àï ë xêy dû í ng tûúng lai”. å
Nïu ba ë n thên ba ã n khöng tin va å o chñnh mònh thò tê â t ca ë ã
51
SEE YOU AT THE TOP
nhûng lú ä i àö â ng viïn, y å nghôa cu á a mu ã c tiïu, sû å c ma á nh cu å a tû ã duy tñch cûc… àï å u khöng thï ì pha í t huy sû á c ma á nh giu å p ba á nå tin tûúng va ã o cuö â c sö å ng hoù ë c àa å t àï å n tha ë nh cöng àûú â c. Ba å nå phai la ã ngûú â i àê â u tiïn nhê ì n thê å y rù ë ng mònh xû ç ng àa á ng àûú á cå thanh cöng va â ha â nh phu å c trûú á c khi àiï á u ào ì trú á tha ã nh hiï â nå thûc. Nhû å ng ngûú ä i sú â hû ã u mö ä t hònh a å nh tû ã thên yï å u ke ë m se á ä khöng khoi thù ã c mù æ c khi chû æ ng kiï á n hiï ë u qua å lú ã n lao cu á aã nhûng yï ä u tö ë trïn àûú ë c thï å hiï í n ú å ngûú ã i kha â c. á
SÛ DU Ã NG TA Å I NÙNG ÀU Â NG CA Á CHÁ
Nhiïu ngûú ì i khöng nhê â n ra nhû å ng tiï ä m nùng to lú ì n co á nâ ngu yïn cu ã a mònh trong khi co ã khöng ñt ngûú á i kha â c nhê á n ra å nhûng lai sû å du ã ng kha å nùng ào ã va á o nhû â ng viï ä c hê å u nhû vö ì nghôa.
Co lê á n, töi cho mö ì t ngûú å i ài nhú â xe. Anh ta vû â a yïn võ â trïn ghï la ë töi nhê â n ra ngay rù å ng mònh vû ç a pha â m mö å t sai å lêm. Anh cha ì ng na â y vû â a uö â ng rûú ë u trûú å c ào á va á no â i nhiï á uì kinh khung! Chù ã ng bao lêu sau töi biï è t rù ë ng anh ta vû ç a àûú â cå ra tu sau 18 tha â ng bõ giam vò tö á i ba å n rûú á u lê å u. Töi ho å i anh ta ã co kiï á n thû ë c gò kha á c, ngoa á i ca â c ma á nh kho á e ba á n rûú á u lê å u, àï å í co thï á kiï í m sö ë ng sau khi àûú ë c pho å ng thñch khöng. Anh ta hö á ì húi àa ã p rù á ng co ç thï á nhú í tïn tê á t ca ë ca ã c quê á n, thõ trê å n ú ë khù ã pæ 50 bang cua nûú ã c My á , va ä toa â n bö â ca å c xû á àa á o cu å a riïng tiï ã uí bang Louisiana!
Thêt lo å ng töi nghô anh ta no â i dö á i va ë àa â tha ä ch anh ta kï á í tïn cac thõ trê á n thuö ë c bang South Carolina, núi töi tû å ng sö â ngë 18 nùm ú ào ã . Thï á laë anh ta chù â ng nhû è ng kï ä vanh va í ch khöng á
52
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
sot mö á t ca å i tïn na á o thuö â c South Carolina ma å co â n no â i ca á sang ã hang loa â t ca å c bang lên cê á n. Qua tro å chuyï â n, töi biï å t anh ta ë la ngûú â i ñt ho â c, nhûng la å i co å mö á t “bö å nhú å ” tuyï á t vú å i! Chó tiï â cë la, anh ta àa â sû ä du ã ng “bö å nhú å ” ào á cho mö á t mu å c àñch khöng å thûc tï å . Le ë ra anh ta nïn sû ä du ã ng kha å nùng àù ã c biï å t cu å aã mònh àï tñch lu í y nhû ä ng thöng tin hû ä u ñch hún, nhû ä ng thöng ä tin ma anh ta co â thï á biï í n tha ë nh phûúng tiï â n kiï å m sö ë ng sau ë khi man ha ä n tu å , hoù â c chñ ñt cu å ng mang la ä i mö å t lú å i ñch thû å c tï å ë nao ào â cho ngûú á i kha â c, nhû ho á c tiï å ng Nhê ë t hay tiï å ng Têy ë Ban Nha chùng ha è n. å
Möt àiï å m ba í n cê å n hiï ì u ro í la ä ho â c vê å n va ë sû â thöng minh å khöng phai la ã mö â t. Ba ngûú å i thöng minh nhê â t va ë tha â nh àa â tå nhêt ma ë töi biï â t chó ho ë c hï å t lú ë p ba, lú á p nùm va á lúâ p ta á m. Henry á Ford, nha sa â ng lê á p ha å ng ö tö Ford pha ä i bo ã ho ã c va å o nùm 14 â tuöi, Thomas J. Watson, nha í sa â ng lê á p ha å ng ma ä y tñnh IBM bù á tæ àêu sû ì nghiï å p la å mö â t nhên viïn ba å n ha á ng vú â i mû á c lûúng 6 àö- á la möi tuê î n. Vò thï ì , àû ë ng vin va â o cú â “ho á c vê å n thê ë p” ma ë laâ mâ thui chöt hònh a å nh tû ã thên cu å a mònh. ã Hoc vê å n la ë quan tro â ng, å nhûng sû quïn mònh theo àuö å i àï í n cu ë ng mö â t mu å c àñch, å möt hoa å i ba â o co ä n quan tro â ng hún bö å i phê å n. ì
LAM GIA Â U VA Â PHU Â NG SÛ Å XA Å HÖ Ä IÅ
Töi biït nhiï ë u luê ì t sû, ba å c sô, gia á o viïn, ta á i xï â xe ta ë i, thû ã ky, mu á c sû… chó kiï å m àûú ë c mö å t khoa å n tiï ã n khiïm tö ì n trong ë khi nhiïu àö ì ng nghiï ì p cu å a ho ã co å thï á co í nhû á ng khoa ä n thu ã nhêp rê å t cao. Tê ë t nhiïn ngûú ë i la â m ra nhiï â u tiï ì n hún la ì ngûú â iâ àong go á p cho xa á hö ä i nhiï å u hún. Nhûng cu ì ng co ä mö á t sö å ngoa ë iå
53
SEE YOU AT THE TOP
lï. Ào å laá mö â t thê å y gia ì o chê á p nhê ë n vï å vu ì ng xa xöi he â o la ã nh, á àiïu kiï ì n kinh tï å kho ë khùn àï á mang kiï í n thû ë c va á hy vo â ngå thay àöi sö í phê ë n àï å n cho nhû ë ng ma ä i àê á u xanh, nhû ì ng cö ä ngå àöng vö ì n thiï ë t tho å i hún so vú â i nhiï á u cö ì ng àö å ng kha ì c. Nhiï á uì muc sû, linh mu å c, nû å tu sù ä n sa é ng ài àï â n bê ë t cû ë núi àêu àï á í thûc hiï å n sû å mï á nh ma å Chu â a àa á trao cho ho ä … Ho å laå m àiï â u ào ì á vò tin rùng ç “töi seä coá moåi thûá trïn àúâi nïëu töi giuáp ngûúâi khac àa á t àûú å c àiï å u ho ì muö å n”. ë Ho xa å thên phu ã c vu å va å ào â laá â cach ho á cö å ng hiï ë n cho àú ë i.â
Ào laá nhû â ng con ngûú ä i cao thûú â ng va å töi trên tro â ng ào å ngá gop cu á a ho ã . Mù å t kha å c, töi hoa á n toa â n ta â n tha á nh va â khuyï â në khñch ban la å m gia â u mö â t ca å ch chñnh àa á ng bú á i ào ã laá thûú â c ào á gia trõ, thûú á c ào mû á c àö á cö å ng hiï ë n cu ë a mö ã t con ngûú å i àö â i vú ë iá xa hö ä i. Töi chó mong ba å n nhú å rù á ng àû ç ng bao giú â xem tiï â n ba ì cå la “àê â ng tö ë i cao” cu ë a mònh. Tiï ã n ba ì c chó la å phûúng tiï â n àï å í ban co å mö á t cuö å c sö å ng tö ë t àe ë p chû å khöng pha á i la ã mu â c àñch tö å ië thûúng cu å a cuö ã c sö å ng. Chû ë ng na â o tiï â n ba ì c co å n mang la â i cho å ban ha å nh phu å c va á bònh an thò ba â n vê å n co î n ài àu â ng hûú á ng. á Ban thû å nghô xem, mê ã y nùm qua co ë bao nhiïu ty á phu ã qua àú á iâ va ho â àa å mang theo nhû ä ng gò, àï ä la í i nhû å ng gò? Ho ä khöng å mang theo gò ca ma ã àï â laí i tê å t ca ë !ã
Thónh thoang co ã ngûú á i ba â o töi rù ã ng ho ç khöng muö å n la ë mâ ra thêt nhiï å u tiï ì n. Nï ì u ngûú ë i no â i la á nû â tu, mu ä c sû, thê å y gia ì o, á nhûng ngûú ä i la â m cöng ta â c xa á hö ä i thò töi tin, co å n phê â n àöng ì la ho â àang no å i dö á i chñnh mònh. ë
54
CHÛÚNG 4
7 NGUYÏN NHÊN CUA Ã MÖT HÒNH A Å NH TÛ Ã THÊN Å YÏU KE Ë M Á
NHÛNG KE Ä BÚ Ã I LÖNG TÒM VÏ Á TË
Àïn àêy, ba ë n co å thï á nhê í n ra hònh a å nh tû ã thên quan å trong nhû thï å na ë o. Song, rê â t nhiï ë u ngûú ì i khöng thï â xêy í dûng cho mònh mö å t hònh a å nh tû ã thên tö å t àe ë p; vê å y ly å do nù á mç ú àêu? ã Nguyïn nhên àêu tiïn va ì chu â yï ã u nhê ë të la vò quanh â ta co qua á nhiï á u ngûú ì i àang sö â ng thiï ë u niï ë m tin va ì o ba â n thên ã va cuö â c sö å ng. Chu ë ng ta nhòn thê á y mö ë t ngûú å i àa â n öng co â vo á ngâ bung “àa å ng nï á ” vû í a ngö â i xuö ì ng ba ë n la â thö â t lïn: “Ùn mo ë n na á oâ töi cung bõ lïn cên”. Chu ä ng ta nghe thê á y mö ë t ngûú å i nö â i trú å å vung vï å than va ì n: “Du ä co â do á n de å p go å n ga å ng thò nga â y mai mo â iå thû la á i bû å a bö â n nhû cu å ma ä thöi”. Mö â t nhên viïn bûú å c va á oâ thûa vúi sï á p: “Töi khöng thï ë hoa í n tê â t cöng viï ë c àu å ng ha á nå
55
SEE YOU AT THE TOP
àûúc”. Khi ài ho å c vï å , àû ì a con buö á n ba ì no ä i vú á i bö á : “Bö ë úi, con ë e rùng con khöng thï ç ho í c gio å i toa ã n àûú á c!” va å ngûú â i bö â an u ë iã con: “Àûng buö â n con trai. Nga ì y trûú â c bö á cu ë ng ho ä c dú å mön ã Toan”. Ngûú á i me â cha å o ta â m biï å t con ga å i khi àû á a be á chuê á n bõ í àïn trûú ë ng va â dù â n do å : “Cê â n thê í n ke å o bõ xe töng nhe ã con!”. á Khi chao ho â i nhau, ngûú ã i ta thûú â ng no â i: “Mo á i chuyï å n cu å ngä khöng qua tï á !” hay “Mo å i chuyï å n vê å n ö î n vò höm nay mú í i chó á la àê â u tuê ì n thöi”. ì
Nguyïn nhên thû hai á khiïn lo ë ng tin cu â a chu ã ng ta bõ su á tå giam la ã do cha me â , thê å y cö, ba ì n be å va â cê â p trïn khöng ngû ë ngâ chï bai, phï phan chu á ng ta. Nhû á ng lú ä i phï bònh, du â chó la â â bong gio á xa xöi, nhûng nï á u lù ë p ài lù å p la å i se å mang àï ä n ta ë c ha á iå ghï gúm. Àöi khi mö á t nhê å n xe å t vö tònh cu á ng àu ä khiï ã n ba ë nå mùc ca å m va ã bõ tö â n thûúng. Dê í n dê ì n, chu ì ng ta chê á p nhê ë nå rùng nhê ç n xe å t cu á a mo ã i ngûú å i la â àu â ng, rù á ng nùng lû ç c, ngoa å iå hònh va kha â nùng tû duy cu ã a chu ã ng ta la á ke â m co á i thê ã t. Àiï å uì nay àù â c biï å t co å ha á i trong viï å c hònh tha å nh nhên ca â ch ú á tre ã ã em. Möt ngûú å i me â he å t toa á ng lïn khi cê á u con trai la å m vú â ca ä iá ly: “Me chûa thê å y ai vu ë ng vï å nhû con ca ì . Con luön la ã m àö â bï í í moi thû å !” thò qua á thê ã t tö å i nghiï å p va å oan uö â ng cho cê í u be å , bú á iã àêu phai no ã laá m hû ha â i tê å t ca ë nhû ã ng gò no ä cê á m àï ì n! Hoù ë c khi å co mö á t àû å a con na á o ào â trong gia àònh la á m àiï â u sai quê ì y thò ë öng bö la ë i mù å ng: “Thê æ t khöng thï å tröng mong gò ú í con ca ã iá àûúc!”. Ca å ch thû á c tûúng tû á cu å ng thûú ä ng àûú â c sû å du ã ng khi å chung ta û á ng xû á vú ã i nhên viïn hay àö á ng nghiï ì p. Chu å ng ta á thûúng quy kï â t mö ë t ngûú å i la â khöng co â nùng lû á c nï å u chù ë ngè may ho pha å m lö å i trong mö î t viï å c na å o ào â . Mù á c du å têâ t ca ë chu ã ngá ta àïu hiï ì u ro í sûä kha å c biï á t giû å a “mö ä t lê å n sai pha ì m” va å “luön â
56
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
luön sai pham” nhûng ñt ngûú å i nhê â n ra hê å u qua å cu ã a nhû ã ngä cach no á i nhû vê á y! å
Bïn canh ào å , nhû á ng tû ä ngû â tiïu cû ä c nhû “lu å n”, “be â o”, á “sun”, “bê á t ta ë i”, “cao nghï â u”, “ngu si”… ca ì ng thï â hiï í n ro å hún ä nûa mö ä t hònh a å nh tû ã thên yï å u ke ë m. Àû á a tre á thûú ã ng xuyïn bõ â la mùng se æ nghô rù ä ng bú ç i vò no ã “xê á u xñ”, “ngu ngö ë c”, “vö ë dung” nïn khöng àûú å c cha me å yïu thûúng, va å kï â tûí ào â no á á cung khöng biï ä t, hoù ë c khöng co å n quy â tro á ng ba å n thên mònh. ã
Liïn quan àïn àiï ë u na ì y, trong mö â t buö å i hö í i tha å o vï ã ì Nhûng Xung Khù ä c Trong Têm Ly æ Con Tre á , ta ã c gia á Bill ã Gothard noi rù á ng ca ç c bê á c phu å huynh khöng nïn khen ngú å iå ve bï ã ngoa ì i cu â a mö ã t àû å a tre á kha ã c trûú á c mù á t con mònh vò àiï å uì ào se á khiï ä n àû ë a con nghô rù á ng cha me ç chó thûúng yïu nhû å ngä àûa tre á xinh xù ã n, dï æ thûúng; tû î ào â dê á n àï î n têm ly ë mù á c ca å mã cua con. Thay va ã o ào â , cha me á nïn àï å cê ì p àï å n nhû ë ng àû ä c tñnh á ma ho â ky å vo â ng ú å con mònh bù ã ng nhû ç ng cêu gú ä i yå nhû: “Con á thêy ba ë n ê å y gio ë i khöng?” hay “Ba ã n ê å y thê ë t la å trung thû â c”. å
Hònh anh tû ã thên yï å u ke ë m (poor self-image), hay co á nâ àûúc go å i la å phû â c ca á m tû ã ti (inferiority complex), thûú å ng theo â tre suö ã t tû ë thú â i thú ê â u cho àï ë n khi trûú ë ng tha ã nh. Va â nï â uë ngûúi na â y ú â gê ã n mö ì t ngûú å i kha â c cu á ng co ä nhû á ng y ä nghô tiïu á cûc, tû å ti nhû thï å thò vê ë n àï ë laì i ca å ng trú â nïn trê ã m tro ì ng hún. å Do vêy, vú å /chö å ng khöng nïn va ì tö â t nhê ë t la ë àû â ng bao giú â â khen möt ngûú å i kha â c trûú á c mù á t chö å ng/vú ì mònh vò nhû å ng lú ä iâ noi ào á se á ùn sêu va ä o têm trñ khiï â n ngûú ë i ba â n àú å i khöng co â nâ tû tin nhû trûú å c, va á àiï â u na ì y phê â n na ì o la â m cho àú â i sö â ng hön ë nhên bõ anh hûú ã ng. ã
57
SEE YOU AT THE TOP
Nguyïn nhên thû ba á la viï â c àö å ng ho ì a giû á a hai kha ä iá niïm “mö å t lê å n thê ì t ba ë i” va å “thê â t ba ë i hoa å n toa â n” àa â trú ä tha ã nhâ löi mo ë n trong suy nghô cu â a hê ã u hï ì t chu ë ng ta. Mö á t àû å a tre á ã hoc ke å m mö á t mön na å o ào â hay khöng ho á a àö â ng vú ì i ca á c ba á nå dï bõ ca î c gia á o viïn àa á nh gia á laá ho â c lû å c ke å m hay ha á nh kiï å mí thêp, va ë àa â ng buö á n la ì cha me â be å cuá ng thûú ä ng àö â ng thuê ì n vú å iá nhên xe å t ào á . á
Sû trûú å t da å i trong mù â c ca å m tû ã ti se å khiï ä n chu ë ng ta thu á mònh vao vo â öã c an toa ë n va â luön e sú â tê å t ca ë mo ã i àiï å u. Tònh ì trang na å y biï â u hiï í n rê å t ro ë khi mö ä t ngûú å i tû â tra å ch ba á n thên ã vò ho khöng thï å nhú í àûú á c tê å t ca ë nö ã i dung mònh mú å i àûú á cå nghe hay tïn cua nhû ã ng ngûú ä i ma â ho â mú å i vû á a gù â p. Thê å t ra å ào la á do tònh tra â ng trñ nhú å cu á a ho ã chûa àûú å c tê å p luyï å n va å â cung chñnh la ä ânguyïn nhên thû tûá khiïn chu ë ng ta thiï á u tû ë å tin. Ban co å thï á ào í c ca å c ta á i liï â u va å bñ quyï â t giu ë p ca á i thiï ã n trñ å nhú àang àûú á c lûu ha å nh kha â rö á ng ra å i trïn thõ trûú ä ng. Jerry â Lucas(6) la mö â t trong nhû å ng trûú ä ng hú â p àiï å n hònh vï í kha ì ã nùng nhú vö tê á n cu å a con ngûú ã i. Anh àa â “ghi” toa ä n bö â Kinh å Thanh va á o “bö â nhú å ” cu á a mònh va ã viï â t sa ë ch da á y vï å ky ì nùng ä nhú. Àiï á u àa ì ng no á i la á Jerry khöng pha â i la ã mö â t thiïn ta å i. Anh â co àûú á c kha å nùng ào ã laá nhú â qua â trònh khö á luyï í n va å anh cam â àoan rùng ba ç n se å tha ä nh cöng mö â t ca å ch ngoa á n mu å c nï å u la ë mâ theo phûúng phap ma á anh àa â tûä ng a â p du á ng. å
(6) Jerry Ray Lucas, sinh nùm 1940, tûâng laâ cêìu thuã boáng röí nhûäng nùm 1950-1970, sau naây trúã thaânh chuyïn gia huêën luyïån vïì kyä nùng nhúá.
58
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
CÖNG BÙNG KHI ÀA Ç NH GIA Á BA Á N THÊN Ã
Nguyïn nhên thû nùm á xuêt pha ë t tû á tho â i quen so sa á nhá kinh nghiïm cu å a ba ã n thên vú ã i ngûú á i kha â c, va á ào â laá sai lê â mì cua hê ã u hï ì t chu ë ng ta. Chu á ng ta thûú á ng co â khuynh hûú á ngá phong àa á i tha å nh cöng cu â a ngûú ã i kha â c va á àa â nh gia á thê á pë thanh cöng cu â a mònh. Thê ã t ra, kinh nghiï å m khöng pha å i la ã â möt ky å nùng (kinh nghiï ä m co å thï á giu í p tùng cûú á ng ky â nùng ä nhûng ào la á i la å mö â t chu å àï ã chu ì ng ta se á ba ä n va â o mö â t dõp å khac). Chù á ng ha è n, hún bö å n triï ë u ngûú å i Uâ c co Á thï á laí i xe bïn á traiá(7) àûúng cao tö â c mö ë t ca å ch dï á da î ng trong khi ba â n khöng å thï, hay khöng da í m la á m nhû vê â y, àún gia å n vò ào ã khöng pha á iã la tho â i quen cu á a ba ã n. å
Tûúng tû nhû thï å , co ë hún mö á t ty å ngûú ã i Trung Quö â c co ë á thï la í m àiï â u co ì le á ba ä n khöng dï å gò la î m àûú â c. Ào å la á ho â biï å të noi tiï á ng Hoa. Vê ë y, co å thï á no í i ngûú á i Uâ c hay ngûú Á i Trung â Quöc thöng minh hún ba ë n khöng? Nï å u ba ë n àö å ng y ì nhû thï á ë thò khi ban ào å c quyï å n sa í ch na á y bù â ng tiï ç ng Viï ë t, ba å n àa å ä thöng minh hún gên 6 ty ì ngûú ã i kha â c trïn thï á giú ë i rö á i àê ì y! ë Thêt ra, àiï å m kha í c biï á t giû å a chu ä ng ta la á ngûú â i na â y co â kinh á nghiïm hún ngûú å i kha â c vï á mö ì t hay mö å t va å i lônh vû â c na å o ào â á ma thöi. â
Khi ài kham bï á nh, chù å c chù æ n la æ ba â n rê å t tin tûú ë ng va ã oâ nhûng lú ä i chê â n àoa í n cu á a ba ã c sô. Song cu á ng chñnh võ ba ä c sô ê á yë lai khöng thï å gia í i quyï ã t nö ë i nhû í ng vê ä n àï ë trong cöng viï ì cå ma ba â n àang phu å tra å ch. Töi tin rù á ng nï ç u ba ë n da å nh ra mûú â iâ lùm nùm àï du í i ma â i ca â c gia á o trònh y khoa, nghiïn cû á u gia á iã
(7) Luêåt giao thöng UÁc quy àõnh caác phûúng tiïån giao thöng ài bïn traái àûúâng.
59
SEE YOU AT THE TOP
phêu bï î nh va å thû â c tê å p àiï å u trõ tê ì t ca ë ca ã c loa á i bï å nh thò ba å nå cung co ä àûú á c ho å c võ nhû ngûú å i ba â c sô no á . å
MÖI NGÛÚ Î I MÖ Â I VIÏ Î Cå
Trai nghiï ã m sau àêy se å la ä m ro â hún àiï ä u töi muö ì n no ë i.á Khi con ú â Dallas, mö ã t lê å n sau cún mûa to, töi pha ì i xuö ã ng ga- ë ra àï àa í nh xe ra phö á . Tuy nhiïn, do hê ë u qua å cu ã a cún mûa, ã àûúng sa â trú á nïn lê ã y lö ì i va å xe töi àa â bõ mù ä c lê æ y gê ì n nha ì . Töi â cö àu ë mo ã i ca å ch trong suö á t 45 phu ë t nhù á m àûa chiï ç c xe thoa ë tá khoi vu ã ng lê ä y, nhûng vö ñch. Cuö ì i cu ë ng töi àa â nh go â i xe cû å uá hö. Ngûú å i ta â i xï â xe cû ë u hö á àï å n va ë sau khi nhòn quanh mö â tå vong, anh ta àï â nghõ töi cho anh ta thû ì laã i chiï á c xe cu ë a töi ra ã khoi vu ã ng lê ä y quy ì qua ã i ào á . Töi ba á o anh ta rù ã ng töi àa ç thû ä mo ã iå cach nhûng vö hiï á u va å rù â ng anh ta chó phñ cöng vö ñch ma ç â thöi, nhûng anh chang cû â khùng khùng ào á i thû â nïn töi chó ã biït ba ë o anh ta cê ã n thê í n àû å ng la â m cha â y khe á t vo á xe cu ã a töi. ã
Anh ta ngöi sau tay la ì i, mú á ma ã y va á nhê â n ga mö ë t va å i lê â n; ì va trong vo â ng chûa àê â y 30 giêy sau àa ì àûa chiï ä c xe cu ë a töi ã ra khoi chö ã ào î ! Trûú á c sû á kinh nga å c tö å t àö å cu å a töi, anh ta gia ã iã thñch rùng vò anh ta tû ç ng sö â ng ú ë miï ã n àöng bang Texas va ì â gên nhû ca ì àú ã i la â i xe trïn sònh lê á y nïn anh ta khöng gù ì p kho å á khùn gò vúi nhû á ng vu ä ng lê ä y co ì n con nhû thï ã . Anh cha ë ng na â yâ noi àu á ng. Töi nghô co á le á anh ta chù ä ng “thöng minh” gò hún è töi, nhûng kinh nghiïm cu å a anh ta mú ã i la á àiï â m kha í c biï á tå giûa chu ä ng töi. á
Thêt khöi ha å i la â nhiï â u ngûú ì i trong chu â ng ta thûú á ngâ ngûúng mö ä ky å nùng hay tha ä nh tñch cu â a ngûú ã i kha â c ma á quïn â
60
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
rùng ho ç cu å ng àang ngûú ä ng mö ä mö å t àiï å u gò ào ì úá chu ã ng ta. Vò á thï, töi chó muö ë n nhê ë n ma ë nh rù å ng ba ç n àang co å ñt nhê á t mö ë tå ky nùng àö ä c nhê å t vö nhõ na ë o ào â ma á nhiï â u ngûú ì i kha â c khöng á co, va á ba â n co å quyï á n tû ì ha å o vò àiï â u ào ì . Co á mö á t kinh nghiï å må khac biï á t khöng co å nghôa la á ba â n hay hún hoù å c tï å hún mö å tå ngûúi na â o ào â . Vò vê á y, àû å ng bao giú â tûâ ti vï å hònh a ì nh tû ã thên å cua mònh. ã
DAM THA Á NH CÖNG! Â
Nguyïn nhên thû sa á uá khiïn chu ë ng ta hay nghô rù á ngç mònh thua kem ngûú á i kha â c la á vò chu â ng ta thûú á ng so sa â nhá àiïm yï í u cu ë a mònh vú ã i àiï á m ma í nh cu å a ho ã . Mö å t ngûú å i phu â å nû tïn la ä Phyllis Diller â (8) àa chê ä p nhê ë n la å m nhên viïn vï â sinh å suöt mûú ë i ta â m nùm liï á n cho àï ì n khi ba ë tònh cú â ào â c cuö å në Àiïu ky ì diï â u cu å a Niï ã m tin (The Magic of Believing) ì cua ta ã c gia á ã Claude M. Bristol. Kï tûí ào â , ba á bù â t àê æ u nhòn la ì i xem àêu la å â ûu àiïm cu í a mònh va ã nhê â n ra rù å ng ào ç laá kha â nùng gêy cûú ã iâ cua ba ã . Ba â quyï â t àõnh thay àö ë i cöng viï í c va å mö â i nùm kiï î më àûúc mö å t triï å u àö-la. å
Eleanor Roosevelt(9) la mö â t cö ga å i vû á a thö kï â ch vû å a nhu â tá nhat. Mö á t höm, cö ngö å i xe ì t la á i tê å t ca ë nhû ã ng phê ä m chê í t va ë gia â á trõ àñch thûc cu å a mònh va ã quyï â t àõnh thay àö ë i. Kï í tûí ào â cö á trú nïn tû ã tin va å ma â nh me å hún. Cuö ä i cu ë ng, cö trú â tha ã nh mö â tå trong nhûng ngûú ä i phu â nû å löi cuö ä n va ë co â sû á c a á nh hûú ã ngã nhêt nûú ë c My á .ä
(8) Phyllis Diller (1917-2007): nûä diïîn viïn haâi kõch nöíi tiïëng ngûúâi Myä. (9) Eleanor Roosevelt (1884-1962): Phu nhên cuãa Töíng thöëng Franklin Delano Roosevelt (nhiïåm kyâ 1933-1945).
61
SEE YOU AT THE TOP
Tûúng tû nhû thï å , Jimmy Durante ë (10) va Humphrey â Bogart(11) khöng tû nhiïn trú å tha ã nh nhû â ng nhên vê ä t mö å t thú å iâ khöng thï thiï í u trong ca ë c poster qua á ng ca ã o cu á a nga ã nh cöng â nghiïp gia å i trñ Hoa Ky ã . Ho â biï å t tê ë n du å ng ca å c thï á ma ë nh cu å aã mònh àï taí o lê å p mö å t chö å àû î ng trong àú á i, va â ho â àa å tha ä nh cöng â rûc rú å .ä
Ban co å da á m tha á nh cöng nhû ho â khöng? å
KHÖNG DUNG SE Â MÊ Ä TË
Kinh Thanh co á mö á t cêu chuyï å n nhû sau: Mö å t öng chu å ã trûúc khi ài xa àa á go ä i ba gia nhên àï å n va ë cho ngûú â i thû â nhê á të möt àö å ng ba ì c, ngûú å i thû â hai hai àö á ng va ì ngûú â i thû â ba nùm á àöng. ì
Khi trú vï ã , öng go ì i ngûú å i gia nhên àa â nhê ä n nùm àö å ngì tiïn àï ì n va ë ho â i anh ta àa ã laä m gò vú â i nùm àö á ng tiï ì n ê ì y. Ngûú ë iâ nay àa â p rù á ng anh ta àa ç khiï ä n nùm àö ë ng tiï ì n ê ì y sinh lú ë i thïm å nùm àöng nû ì a. Öng chu ä ba ã o: “Tö ã t! Ngûúi la ë ngûú â i tö â t va ë â trung thanh, ngûúi co â n biï â t ca ë ch sû á du ã ng tö å t nhû ë ng gò trong ä tay mònh nïn ta se cho ngûúi thïm”. Ngûú ä i nhê â n àûú å c hai å àöng cu ì ng la ä m tùng lïn tha â nh bö â n àö ë ng nïn cu ì ng àûú ä c öng å chu khen ngú ã i. Riïng ngûú å i nhê â n mö å t àö å ng tra ì lú ã i rù â ng: ç “Thûa öng, töi chó co mö á i mö î t àö å ng trong khi hai ngûú ì i kia â àûúc öng cho nhiï å u hún töi. Mù ì t kha å c, töi biï á t öng la ë ngûú â iâ
(10) James Francis “Jimmy” Durante (1893-1980): Ca sô, diïn viïn àiï î ån anh, nghï ã å sô dûúng cêìm, möåt trong nhûäng diïîn viïn haâi kõch àûúåc yïu thñch nhêët nûúác Myä trong nhûäng nùm 1920-1970.
(11) Humphrey DeForest Bogart (1899-1957): Nam taâi tûã àiïån aãnh nöíi tiïëng cuãa Myä, ngûúâi tûâng nhêån giaãi Oscar Nam diïîn viïn xuêët sùæc nhêët trong böå phim The African Queen, 1952.
62
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
ha khù â c va æ àö â c a å c, chó thñch gù á t ma å khöng pha â i gieo nïn töi ã àa chön àö ä ng ba ì c ngoa å i vûú â n kia”. Öng chu â nghe thï ã liï ë nì noi: “Ngûúi àu á ng la á mö â t gia nhên xê å u xa va ë lûú â i biï â ng. Ta se ë ä lêy la ë i àö å ng ba ì c cu å a ngûúi ma ã giao cho ngûú â i biï â t la ë m tùng â thïm cua ca ã i”. Thê ã t àu å ng vú á i cêu no á i “Ngûú á i gia â u ca â ng gia â uâ hún, ke nghe ã o ca â ng nghe â o ài”, cêu chuyï â n na å y àem la â i mö å tå thöng àiïp rê å t ro ë ra ä ng, rù â ng ç nïëu baån biïët sûã duång nhûäng gò mònh co, ta á i nùng cu â a ba ã n se å khöng ngû ä ng àûú â c tùng å lïn vaâ baån seä àûúåc àïìn buâ xûáng àaáng; coân ngûúåc laåi, nïëu khöng àem ra sûã duång, duâ baån coá cöë giûä thò “vöën liïëng” cua ba ã n cu å ng se ä bõ mê ä t ài. ë
Rêt nhiï ë u ngûú ì i co â hònh a á nh tû ã thên yï å u ke ë m co á n bú â i vò ã ho àù å t mu å c tiïu qua å cao hoù á c khöng thû å c tï å . Sau ào ë ho á thê å të bai, oa å n tra á ch va á khöng bao giú â tha thû â cho chñnh mònh. Ào á á laânguyïn nhên thû ba á yã dên tú î i mö á t hònh a å nh tû ã thên yï å uë kem. Nhû á ng ngûú ä i na â y sö â ng vú ë i yá nghô rù á ng mònh la ç ngûú â iâ tï ha å i nhê å t. Thï ë rö ë i ho ì khöng tin rù å ng mònh xû ç ng àa á ng co á á möt cöng viï å c tö å t, mö ë t ngûú å i ba â n àú å i tö â t, nhû ë ng àû ä a con á ngoan hay möt phê å n thûú ì ng hoù ã c lú å i khen na â o ào â . á
Gên àêy, co ì mö á t nguyïn nhên nû å a ta ä c àö á ng xê å u àï ë në hònh anh tû ã thên cu å a nhiï ã u ngûú ì i la â sûâ lan tra å n ca â c hònh a á nhã khiïu dêm trïn internet va ca â c phûúng tiï á n truyï å n thöng ì khac. Àiï á u na ì y gêy ra mö â t trú å lûã c lú å n àö á i vú ë i ca á c nha á sû â pham trong viï å c giu å p thï á hï ë tre å xêy dû ã ng mö å t hònh a å nh tû ã å thên tñch cûc va å laâ nh ma â nh. å
Og Mandino trong cuön sa ë ch nö á i tiï í ng cu ë a mònh la ã âÀiïuì ky diï â u nhê å t trïn thï ë giú ë i (The Greatest Miracle in the World) á
63
SEE YOU AT THE TOP
cung chó ra thïm hai nguyïn nhên dê ä n tú î i mö á t hònh a å nh tû ã å thên yïu ke ë m: á Möt la å â hoc thuyï å t Tiï ë n ho ë a cu á a Darwin ã (12), rùng con ngûú ç i co â nguö á n gö ì c tû ë loa â i khó. Vò nghô con ngûú â iâ xuêt thên tû ë àö â ng vê å t nïn mö å t lu å c na á o ào â co á ngûú á i cû xû â nhû ã “thu vê á t” thò ho å cu å ng àûú ä c chêm chûú å c. Àiï á u na ì y vö hònh â trung lam lu mú â hònh a â nh tû ã thên cu å a anh ta. Lêu dê ã n, anh ì ta se biï ä n ca ë c ha á nh àö â ng hay lö å i ûë ng xû á êã y tha ë nh tho â i quen á va cuö â i cu ë ng la â khöng co â n y â thû á c gò vï á ky ì luê ã t ba å n thên àö ã ië vúi cö á ng àö å ng xung quanh. ì Hai laâquan àiïm cu í a Sigmund ã Freud(13). Öng cho rùng tû tûú ç ng va ã ha â nh àö â ng cu å a mö ã i con î ngûúi ài liï â n vú ì i tiï á m thû ì c tû á khi chu â ng ta co á n be â , va á chu â ngá ta khöng thï hiï í u tûú í ng tê â n hay kiï å m soa í t no á àûú á c. Vò thï å ,ë con ngûúi khöng pha â i chõu tra ã ch nhiï á m vï å no ì . Ba á n thê å y àê ë y, ë lai thïm mö å t ca å i cú á “khoa ho á c” àï å chu í ng ta dû á a va å o ào â mö á iî khi lun sêu hún va á o hònh a â nh tû ã thên yï å u ke ë m cu á a mònh. ã
Thï àê ë y, mö ë t nha å khoa ho â c ba å o rù ã ng chu ç ng ta xuê á t thên ë tû àö â ng vê å t va å mö â t nha å khoa ho â c kha å c thò no á i rù á ng chu ç ng ta á khöng phai chõu tra ã ch nhiï á m vï å ha ì nh vi cu â a mònh. Nï ã u theo ë hai quan àiïm ào í , chu á ng ta rê á t dï ë ài àï î n chö ë xem mònh î chùng la è gò ca â . Nhûng ba ã n cê å n biï ì t rù ë ng trûú ç c lu á c chï á t,ë Darwin àa thö ä t lïn rù ë ng Thûú ç ng àï å laë nha â kiï â n tru ë c sû vô àa á iå nhêt ta ë o ra Va å n vê å t; co å n vï â Freud thò töi xin dê ì n lú î i nha â têm â
(12) Charles Robert Darwin (1809-1882): Nhaâ tûå nhiïn hoåc ngûúâi Anh, ngûúâi khúãi xûúáng vaâ àûa ra nhûäng chûáng cûá khoa hoåc cho thêëy muön loaâi coá nguöìn göëc tûâ töí tiïn chung vaâ tiïën hoáa qua möåt quaá trònh maâ öng goåi laâchon lo å c tû å nhiïn. å
(13) Sigmund Freud (1856-1939): Baác sô ngûúâi AÁo, nöíi tiïëng vúái nhûäng lyá thuyïët vïì tiïìm thûác (unconscious mind) vaâ cú chïë phoâng vïå trûúác nhûäng ûác chïë têm lyá (defense mechanism of repression) cuâng phûúng phaáp lêm saâng trong phên têm hoåc àïí chûäa trõ caác bïånh têm lyá thöng qua caác cuöåc àöëi thoaåi giûäa ngûúâi bïånh vúái möåt nhaâ phên têm hoåc (psychoanalyst).
64
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
ly ho á c Robert Hogan cu å a Ho ã c viï å n Y khoa John Hopkins: å “Freud nghô rùng con ngûú ç i co â thï á nghiïn cû í u ca á c tï á ba ë oâ thên kinh àï ì tòm hiï í u ca í c vê á n àï ë trong cuö ì c sö å ng thûú ë ngâ nhêt, va å rö â i öng nhê ì n àûú å c nhû å ng kï ä t qua ë tra ã i ngûú á c. Ba å nå cên nghiïn cû ì u tû á nhû â ng ca ä i àún gia á n nhê ã t àï ë hiï í u àûú í cå nhûng vê ä n àï ë phû ì c ta á p nhê å t”. ë
Khi ban kï å t nö ë i tê ë t ca ë ca ã c ly á do trïn, ba á n se å thê ä y ngay ë rùng tha ç o na ã o nhiï â u ngûú ì i àang bõ ta â n pha â bú á i cùn bï ã nh phö å í biïn va ë dï â lêy lan na î y. Àiï â u quan tro ì ng la å ba â n pha å i nhê ã n ra å cho àûúc ca å c biï á u hiï í n cu å a mö ã t hònh a å nh tû ã thên yï å u ke ë má àï sû í a àö ã i va í àoa â n tuyï å t vú å i no á . Mù á t kha å c, àiï á u ào ì se á giu ä pá ban tùng cûú å ng kha â nùng thê ã u hiï ë u àï í sö í ng va ë laâ m viï â c mö å tå cach tö á t àe ë p vú å i nhû á ng ngûú ä i xung quanh. Mö â t khi ba å n nhê å nå ra vên àï ë va ì sù â n sa é ng àûúng àê â u bù ì ng tê ç t ca ë nhiï ã t tònh va å tûâ å tin, giai pha ã p se á nhanh cho ä ng àï á n trong tê ë m tay cu ì a ba ã n. å
65
CHÛÚNG 5
NHÛÄNG BIÏÍU HIÏåN
CUA MÖ Ã T HÒNH A Å NH Ã
TÛ THÊN YÏ Å U KE Ë MÁ
Hònh anh tû ã thên yï å u ke ë m biï á u hiï í n ro å nhê ä t qua ca ë chá phan û ã ng cu á a mö ã t ngûú å i trûú â c mö á t lú å i phï bònh hay mö â t cêu å chï giï ë u. Àa phê î n chu ì ng ta thûú á ng “quïn àu â a” va â “qua â mê á nî cam” trûú ã c nhû á ng lú ä i no â i àu á a cu â a ngûú ã i kha â c. á
Ngûúi co â hònh a á nh tû ã thên yï å u ke ë m thûú á ng hay chó trñch â va ghen tuöng tha â i qua á . Ho á bû å c bö å i, kho å chõu trûú á c tha á nhâ cöng va ha â nh phu å c cu á a ngûú ã i kha â c. Ho á ghen tuöng rê å t vö cú ë á vò khöng tin rùng vú ç hoù å c chö å ng ho ì yïu thûúng ho å nhiï å u hún ì möt àö å i tûú ë ng thû å ba na á o ào â . Va á thê â t nû å c cûú å i la â ho â laå i biï å nå hö cho ha å nh àö â ng ghen tuöng ào å rù á ng do ho ç qua å yïu thûúng á vú hoù å c chö å ng cu ì a ho ã . å
Trong nhûng lu ä c nha á n rö â i hay khi chó co î mö á t mònh, ho å å cam thê ã y bû ë t rû á t, ho á thûú å ng ài tú â i ài lui hoù á c la å m mö â t cöng å viïc vö nghôa na å o ào â , cu á ng co ä thï á ho í mú å ti-vi hay ra-ài-ö bê ã të kï ho í co å xem hay khöng. á
67
SEE YOU AT THE TOP
Khi tinh thên bõ suy su ì p, ngûú å i co â hònh a á nh tû ã thên yï å uë kem dï á da î ng bo â cuö ã c. Ho å nhòn cuö å c sö å ng bù ë ng tha ç i àö á bê å të cên chó vò cho rù ì ng mònh khöng àe ç p, khöng ta å i gio â i va ã khöng â xûng àa á ng. Sau ào á ho á laå i tòm mo å i ca å ch chö á ng chï ë cho sû ë thua å thiït cu å a mònh bù ã ng ca ç ch rïu rao, chó trñch ngûú á i kha â c, àöi á khi àïn àö ë thu å hù â n. Nhû ç ng ngûú ä i sö â ng thiï ë u tû ë tin thûú å ngâ ùn vên xuï å nh xoa ì ng, nhï â ch nha ë c, thiï á u àû ë ng àù á n, thê æ m chñ å con nghiï â n ngê å p rûú å u che å va â ùn no â i thö tu á c. Nga å c nhiïn å nhêt la ë nhû â ng ngûú ä i na â y thûú â ng thñch lïn mù â t da å y àú å i àö â ië vúi nhû á ng ai khöng co ä cu á ng quan àiï â m vú í i mònh. á
Tuy nhiïn, nhûng ngûú ä i co â àù á c àiï å m va í tñnh ca â ch ngûú á cå hùn vú è i ho á khöng hù å n la è co â hònh a á nh tû ã thên tö å t hún ho ë .å Nhûng ngûú ä i rê â t chu ë tro á ng àï å n ca ë c yï á u tö ë vê ë t chê å t nhû cö ë ë sùm mö æ t chiï å c xe húi bo ë ng lö á n, vung tiï å n qua cû ì a sö ã , luön í sanh àiï â u va å rê â t thú ë i trang… cu â ng co ä thï á la í ngûú â i co â hònh á anh tû ã thên yï å u ke ë m. Ho á ra sû å c kiï á m tòm va ë gêy dû â ng thïm å cac mö á i quan hï ë mú å i àï á àûú í c nhiï å u ngûú ì i thû â a nhê â n hún. å Thêt àa å ng tiï á c la ë ho â thûú å ng gù â p nhû å ng ngûú ä i ba â n gia å dö ã i, chó ë biït lú ë i du å ng va å dû â a dê å m àï î rö í i sau ào ì nhiï á m ca î tho ã i hû tê á tå xêu cu ë a nho ã m ngûú á i na â y. â
Ta nghô vï mònh nhû thï ì na ë o thò se â ha ä nh àö â ng nhû vê å y. å Ào la á lyâ do vò sao nhiï á u ngûú ì i la â m nhû â ng chuyï ä n thê å t nû å cå cûúi va â liï â u lônh mö ì t ca å ch khöng cê á n thiï ì t khi mú ûú ë c cu á aã ho gê å n nhû trú ì tha ã nh hiï â n thû å c. Chù å ng ha è n nhû ca å c vê á nå àöng viïn khö å cöng tê í p luyï å n suö å t bao nùm da ë i àï â tham dû í å Olympic lai àï å “xa í y ra sû ã cö å ” trong thú ë i gian “cha â y nûú å c ru á t”á cua cuö ã c thi. Ho å khöng biï å t quy ë tro á ng, ba å o vï ã thên thï å cu í aã
68
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
mònh va àï â xa í y ra chê ã n thûúng, hay thê ë m chñ sû å du ã ngå doping trong khi ban thên ho ã hoa å n toa â n co â kha á nùng chiï ã në thùng. Ho æ khöng ca å m nhê ã n àûú å c rù å ng mònh xû ç ng àa á ng àoa á tå giai vö àõch, do ào ã khöng mê á y chu ë tro á ng àï å n nhû ë ng àiï ä uì kiïn tö å i quan tro ë ng cê å n pha ì i tuên thu ã . Mö ã t nhên viïn àang å mong àûúc thùng chû å c la á i ca å i nhau kõch liï ä t vú å i vú á hay vú å iá àöng nghiï ì p, khiï å n têm tra ë ng anh ta bê å t öë n va í khöng ma â ngâ àïn cú hö ë i thùng chû å c nû á a. Mö ä t tïn trö å m àang trong thú å iâ gian hûúng a ã n treo la á i “ngû å a quen àûú å ng cu â ” va ä bõ àûa va â oâ tu. Thï â laë anh ta cho rù â ng xa ç hö ä i na å y cu â ng chù ä ng tö è t la ë nh gò â va khöng muö â n nhê ë n anh ta quay la å i vú å i àú á i. Dô nhiïn ha â nhâ àöng vi pha å m lê å n thû ì hai na á y chû â ng to á anh ta khöng cöng ã nhên mònh la å mö â t cöng dên lûúng thiï å n. å
Con rê â t nhiï ë u vñ du ì kha å c nû á a vï ä nhû ì ng ha ä nh àö â ng ngú å á ngên do hònh a í nh tû ã thên yï å u ke ë m gêy ra. Nhû á ng ngûú ä i na â yâ co luá c ca á m thê ã y ên hê ë n, nhûng la å i luön tû å ba å o chû â a cho ha ä nhâ àöng cu å a mònh vú ã i hï á t ly ë do na á y àï â n ly ë do kha á c. Chù á ng mê è yë khi ho hoa å n tha â nh tro â n ve å n mö å t àiï å u gò – cho du ì ào â la á ào â cå möt quyï å n sa í ch nho á , sún sû ã a la ã i tûú å ng ra â o, sù â p xï æ p la ë i nha å â cûa hay tham dû ã mö å t kho å a ho á c… Ho å àûa ra àu å mo ã i ly å leá nhû: ä Töi cung muö ä n ho ë c thïm va å co â bù á ng cê ç p na ë y no â lù å m chû æ ,á nhûng phai mê ã t àï ë n sa ë u nùm, lu á c ào á töi gia á mê â t rö ë i co ì n gò, â v.v.
May thay ban khöng thuö å c kiï å u ngûú í i ào â . Cu á ng co ä thï á í trûúc àêy ba á n nhû vê å y, nhûng bêy giú å ba â n àa å kha ä c. Viï á cå chon ào å c cuö å n sa ë ch na á y àö â ng nghôa vú ì i viï á c ba å n quyï å t têm ë cai thiï ã n hònh a å nh tû ã thên cu å a mònh. Chó riïng viï ã c ào å c àï å në
69
SEE YOU AT THE TOP
Chûúng 5 nay thöi àa â chû ä ng to á rù ã ng ba ç n thû å c sû å muö å n thay ë àöi vò vú í i ba á n, phña trûú å c la á tha â nh cöng. â
HÒNH ANH TÛ Ã THÊN TÑCH CÛ Å C = NGÛÚ Å I BA Â N HA Á NG GIO Â I Ã
HÒNH ANH TÛ Ã THÊN YÏ Å U KE Ë M = NGÛÚ Á I BA Â N HA Á NG TÖ Â I Ì
Trong lônh vûc kinh doanh - tiï å p thõ, hònh a ë nh tû ã thên å yïu ke ë m biï á u hiï í n chu å yï ã u qua ba hònh thû ë c sau: á
1- Ngûúi ba â n ha á ng khöng co â n chùm chó la â m viï â c. Ly å do á la khi bõ kha â ch ha á ng tû â chö â i, anh ta se ë tra ä ch mo á c ba á n thên ã mònh va suy diï â n rù î ng kha ç ch ha á ng khöng ûa gò mònh. Àiï â uì nay khiï â n anh ta bê ë t ma ë n, thê ä t vo ë ng va å muö â n xa rú ë i cöng â viïc mö å t thú å i gian bù â ng ca ç ch àï á n qua ë n ca á phï àï â gù í m nhê å më nöi buö î n hoù ì c gù å p ba å n be å àï â ta í m quïn nö å i tu î i nhu ã c ào å .á Ngûúc la å i, ngûú å i ba â n ha á ng co â hònh a á nh tû ã thên tñch cû å c co å á cach pha á n û ã ng kha á c. Vú á i anh ta, lú á i tû â chö â i cu ë a kha ã ch ha á ngâ la da â nh cho cöng viï â c, chû å khöng pha á i cho ba ã n thên anh ta. ã Anh ta hiïu rù í ng hiï ç n ta å i kha å ch ha á ng ào â àang gù á p kho å khùn á va chûa thï â hú í p ta å c àûú á c, rö å i anh nhanh cho ì ng tòm àï á në khach ha á ng kha â c. á
2- Ngûúi ba â n ha á ng co â hònh a á nh tû ã thên yï å u ke ë m thûú á ngâ to ra do dû ã khi àûa ra lú å i mú â i ngûú â i kha â c mua ha á ng. Ho â å khöng ngút no á i vï á àiï ì u na ì y, àiï â u no ì nhûng la å i khöng àûa ra å möt àï å xuê ì t na ë o nhù â m thu ç c àê á y ha í nh àö â ng mua ha å ng cu â aã khach ha á ng. Xin ba â n ha å y nhú ä rù á ng, khi cha ç o ba â n mö á t mo å ná hang na â o, ngûú â i ba â n ha á ng co â thï á gù í p pha å i tònh huö ã ng xê ë uë nhêt la ë khöng ba â n àûú á c ha å ng. Do vê â y ca å i töi buö á c ngûú å i ba â ná
70
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
hang ne â tra á nh ài àï á n viï ë c kï å t thu ë c thûúng vu á àï å khöng pha í iã àöi diï ë n vú å i tònh huö á ng xê ë u nhê ë t ào ë – nï á u co ë . Thï á laë anh ta â cû döng da á i vú â i hy vo á ng rù å ng kha ç ch ha á ng chu â àö ã ng thû å cå hiïn quyï å t àõnh mua ha ë ng ma â khöng pha â i lo sú ã ca å i töi kia bõ á tön thûúng. í
Con khi ngûú â i ba â n ha á ng co â hònh a á nh tû ã thên tñch cû å cå àïn gù ë p kha å ch ha á ng, ho â dû å àoa å n rù á ng mònh co ç thï á bõ tû í chö â ië va cu â ng biï ä t rê ë t ro ë rù ä ng nï ç u àiï ë u ào ì khöng xa á y ra thò chù ã cæ chùn mònh se æ ba ä n àûú á c ha å ng. Vò biï â t quy ë tro á ng ba å n thên nïn ã anh ta khöng cho phep mònh ba á n ha á ng ke â m chê á t lûú ë ng. Anh å tin rùng mònh àang phu ç c vu å kha å ch ha á ng rê â t tö ë t, nïn anh tû ë å tin àûa ra lúi mú â i mua ha â ng cu â ng vú â i nhû á ng ly ä leá töä t nhê ë t àï ë í thuyït phu ë c kha å ch ha á ng. â
3- Ngûúi ba â n ha á ng co â hònh a á nh tû ã thên yï å u ke ë m thûú á ngâ khöng co ky á nùng qua ä n ly ã tö á t, do vê ë y ho å kho å trú á tha ã nh mö â tå nha qua â n ly ã gio á i. Àiï ã u na ì y xuê â t pha ë t tû á têm ly â sú á bõ pha å nã àöi, sú ë khöng àûú å c ta å n tha á nh. Ho â thûú å ng co â xu hûú á ng: á
a) Trú tha ã nh mö â t ngûú å i qua â n ly ã a dua, lu á c na á o cu â ngä luön miïng no å i rù á ng ho ç uå ng hö ã ca å c nhên viïn cu á aã mònh.
b) Do têm ly sú á bõ chö å ng àö ë i nïn ho ë thûú å ng nhûú â ng bö å å möi khi xa î y ra tranh luê ã n. Àêy la å àiï â u ma ì ca â c nha á â quan ly ã gio á i khöng bao giú ã laâ m. Nï â u khöng, ho ë laå i to å ã thai àö á nga å o ma å n va å àiï â u na ì y thûú â ng khiï â n nhû ë ngä ngûúi co â thêm niïn bê á t bònh. ë
c) Quan têm àïn mö ë i quan hï ë vú å i ca á c cê á p qua ë n ly ã mö á tå
71
SEE YOU AT THE TOP
cach tha á i qua á , khiï á n ho ë trú å nïn lï ã thuö å c, khu å m nu á m, á luc na á o cu â ng cê ä n àï ì n sû ë tû vê å n cu ë a ngûú ã i kha â c. á
d) Ra ve ta àêy, khöng tòm kiï ã m hay tiï ë p nhê ë n bê å t ky ë yâ á kiïën àoáng goáp naâo.
Ngûúc la å i, ngûú å i co â hònh a á nh tû ã thên tñch cû å c gù å p nhiï å uì thuên lú å i hún. Ho å ñt khi hû å a he á n àiï å u gò, nhûng àa ì hû ä a thò á bao giú ho â cu å ng thû ä c hiï å n bù å ng àûú ç c. Ho å khöng cö å tònh ta ë oå ra hay ne tra á nh nhû á ng xung àö ä t va å luön cûúng quyï â t trong ë cac quyï á t àõnh cu ë a mònh. Ho ã hiï å u mònh àûú í c thùng chû å c la á â vò ban giam àö á c tñn nhiï ë m kha å nùng àiï ã u ha ì nh va â sû â tha å oá vat cu á a mònh. Ho ã phên biï å t rê å t ro ë äsû tûå tin å vaâniïm kiïu ha ì nh. ä Àang chu á yá hún nû á a la ä ho â co å thï á cû í ng rù á n trong ca æ c nguyïn á tùc nhûng linh àö æ ng trong cöng viï å c. Ho å hiï å u rù í ng ba ç o thu ã ã hay tû cao tû å àa å i la å mö â t ca å i bê á y nguy hiï î m nïn ho í biï å t nhòn ë nhên va å tin tûú â ng y ã kiï á n tê ë p thï å cuí ng nhû ca ä c cö á vê ë n chuyïn ë mön. Nhûng khi quyï ä t àõnh sai, ho ë khöng la å m “rö â i tung” mo ë iå chuyïn vò ho å biï å t trong nhiï ë u trûú ì ng hú â p, quyï å t àõnh tö ë i tï ì å nhêt la ë khöng àûa ra quyï â t àõnh na ë o ca â , nïn ho ã chê å p nhê ë nå sû thê å t la å co â nhû á ng lu ä c ho á quyï å t àõnh sai. Ho ë tûå tin nïn ha å nhâ àöng rê å t kiïn quyï ë t, khöng hï ë sú ì ha å i du ä co â bõ thê á t ba ë i, bõ xu å cá pham, tha å ch thû á c, hay pha á i nhú ã ngûú â i kha â c trú á giu å p. á
HÒNH ANH TÛ Ã THÊN TÑCH CÛ Å C GIU Å P BA Á N TRÚ Å Ã THAÂNH BÊÅC CHA ME TÖ Å ËT HÚN, THAÂNH NGÛÚÂI TRUNG THÛC HÚN Å
Trong möi trûúng kinh doanh, mö â t hònh a å nh tû ã thên yï å uë kem biï á u hiï í n qua nhû å ng lú ä i hû â a suöng. Ngûú á i ba â n ha á ng co â á
72
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
hònh anh tû ã thên yï å u ke ë m luön ca ngú á i qua å mû á c chê á t lûú ë ngå san phê ã m ma í mònh àang cha â o ba â n. Ho á hû å a he á n nhiï å u àiï ì uì nhûng lai khöng giao ha å ng àu â ng he á n hay khöng tñch cû å c hö å î trú sau ba å n ha á ng. Ho â cho rù å ng la ç m nhû thï â se ë giu ä p ho á ba å ná hang dï â da î ng hún. Tuy nhiïn, chñnh vò lû â a dö â i kha ë ch ha á ngâ nïn sau khi giao hang xong, ho â khöng da å m hay ne á tra á nh liïn á lac la å i vú å i kha á ch ha á ng. Do khöng àûú â c phu å c vu å töå t nïn kha ë chá hang ca â m thê ã y khöng ha ë i lo â ng khi sû â du ã ng sa å n phê ã m àa í ä mua va khöng mê â y thiï ë n ca å m vú ã i ngûú á i ba â n ha á ng ma â mònh â àa tiï ä p xu ë c. Kha á ch ha á ng se â go ä p y á trû á c tiï å p vú ë i ngûú á i ba â ná hang va â àiï â u na ì y ca â ng la â m ho â mê å t tû ë tin hún. å
Möt nhên viïn co å hònh a á nh tû ã thên yï å u ke ë m se á khöng ä chu tro á ng àï å n quyï ë n lú ì i cu å a ba ã n thên va ã khöng tröng mong â se àûú ä c nhê å n mû å c lûúng cao hún du á rù â ng anh ta biï ç t rê ë t ro ë ä cöng viïc ma å mònh àang la â m xû â ng àa á ng àûú á c nhû vê å y. Rù å cæ röi ú ë àêy chñnh la ã khi khöng àûú â c cöng nhê å n va å tûú â ngã thûúng xû ã ng àa á ng, anh ta se á ca ä m thê ã y kho ë chõu va á bû â c bö á i.ë Cam gia ã c ào á se á aä nh hûú ã ng àï ã n nùng suê ë t la ë m viï â c va å gia â mã thiïu nhû í ng cú hö ä i àûú å c khen thûú å ng hay thùng tiï ã n vï ë sau. ì
Trong gia àònh, cha me co å hònh a á nh tû ã thên yï å u ke ë m se á ä ngên nga ì i khi muö å n tra ë ch pha á t con ca å i va á thûú â ng phên bua â rùng vò ho ç qua å yïu con nïn khöng nú á tra ä ch mù á ng chu æ ng. Ky á â thûc, ho å sú å con ca å i la á ng tra ã nh va á àa â nh gia á thê á p ho ë . Thï å rö ë iì cang lu â c ho á ca å ng dï â mê î t bònh tônh va ë khöng àûú â c con ca å iá kñnh trong nhû trûú å c vò chu á ng khöng thê á y àûú ë c tê å m gûúng ë cua cha me ã va å ca â m thê ã y mònh khöng àûú ë c cha me å ba å o bo ã c, å chú che. Àêy chñnh la ã khú â i nguö ã n cho tha ì i àö á xem thûú å ng uy â
73
SEE YOU AT THE TOP
quyïn va ì ha â nh àö â ng chö å ng àö ë i úë con ca ã i. Nö á i loa í n, quê å y pha å ,á suy cho cung la â mö â t trong nhû å ng biï ä u hiï í n cu å a hònh a ã nh tû ã å thên yïu ke ë m va á trú â tha ã nh vu â khñ cu ä a tre ã võ tha ã nh niïn. â Nhûng vu ä nö å i loa í n nhû thï å chiï ë m àï ë n 45% trong tö ë ng sö í ë nhûng vu ä aå n nghiïm tro á ng ta å i My å va ä o nùm 1974. â
Le ra hê ä u hï ì t ca ë c vu á aå n ào á àa á co ä thï á ngùn chù í n tû å xa nï â uë phu huynh va å thê â y cö gia ì o quan têm hún àï á n con em, ho ë cå sinh cua ho ã , quan têm àï å n ca ë i töi cu á a ca ã c em, nhê á t la ë nhû â ngä em ú lûã a tuö á i võ tha í nh niïn. Ú â tuö Ã i na í y, ca â c em luön muö á në chûng to á mònh, muö ã n àûú ë c nhiï å u ngûú ì i quan têm, yïu â thûúng, chia se, thê ã u hiï ë u. Mö í t ho å c sinh thûú å ng va â o lú â p trï á ,î hay bo quïn sa ã ch vú á , thñch no ã i chuyï á n trong giú å ho â c, hay ho å iã nhûng cêu “ngú ä ngê á n”... thû í c ra la å àang cö â gù ë ng la æ m cho mo â iå ngûúi chu â yá àï á n sû ë hiï å n diï å n cu å a mònh. ã
HEN NHA Â T – NHU NHÛÚ Á C – PHO Å NG ÀA Á NG CU Ä NG LA Ä Â BIÏU HIÏ Í N CU å A MÖ Ã T HÒNH A Å NH TÛ Ã THÊN YÏ Å U KE Ë MÁ
Bêy giú chu â ng ta thû á àù ã t nhû å ng biï ä u hiï í n cu å a mö ã t hònh å anh tû ã thên yï å u ke ë m va á o nhû â ng nga ä nh nghï â va ì lônh vû â cå khac trong cuö á c sö å ng. ë
Möt ho å c sinh trung ho å c co å hònh a á nh tû ã thên yï å u ke ë m co á á xu hûúng nghô rù á ng mònh pha ç i tòm mö ã t ngûú å i kha â c pha á i àï á kï í të ban yïu àûúng. Cê å u ê å y/cö ê ë y se ë cho ä n nhû å ng bö ä quê å n a ì o bù á tæ mùt, “khöng giö æ ng ai” va ë thê â t gú å i ca å m àï ã “cêu” àö í i tûú ë ng. Kï å të qua laã ca â c em co á thï á “cêu” àûú í c àu å loa ã i con mö å i, tû ì “nha â i be á n”á cho àïn “rù ë n àö æ c”. Ca å c em khöng biï á t rù ë ng bê ç t ky ë mö â i quan ë hï na å o xêy dû â ng trïn sû å hê å p dê ë n giú î i tñnh àï á u co ì tuö á i tho í rê å të
74
HEÅN BAÅN TRÏN ÀÓNH THAÂNH CÖNG
ngùn ngu æ i. Rù ã ng, nhû ç ng “con mö ä i” se ì nhanh cho ä ng bo á ho ã va å â “cùn cêu” nhû æ ng ke ä kha ã c co á “mö á i” ngon hún “mö ì i” cu ì a ho ã . å
Möt ngûú å i tre â co ã hònh a á nh tû ã thên tö å t àe ë p se å khöng àï ä í mònh rúi vao chiï â c bê ë y quan hï î tònh du å c qua å sú á m hoù á c co å á nhûng mö ä i quan hï ë tònh du å c àö å ng tñnh bï ì nh hoa å n. Ho å co å àu á ã khön ngoan va tûâ å trong àï å khöng bõ lú í i du å ng hay gu å c nga å ä trûúc nhû á ng lú ä i du â dö å thûú î ng thê â y nhû: “Ha ë y thï ä hiï í n tònh å yïu ài!”, “Moi ngûú å i àï â u la ì m thï â ”. Ho ë hiï å u ro í sû ä kha å c biï á tå giûa ha ä nh phu å c va á khoa â i la á c nïn khöng bao giú å ba â n re á tûã cach àa á o àû å c cu á a mònh àï ã lêí y mö ë t va å i phu â t vui thu á thê á p he ë n. â
Ngûúi co â hònh a á nh tû ã thên yï å u ke ë m khi trûú á ng tha ã nhâ thûúng co â khuynh hûú á ng chó no á i nhû á ng àiï ä u ngûú ì i àö â i diï ë nå muön nghe. Anh ta/cö ta khöng bao giú ë da â m than phiï á n ai. ì Thêm chñ ho å co å n àï â mù í c ngûú å i kha â c chiï á m chö ë àê î u xe va å â àûng xen va á o ha â ng ngay trûú â c mù á t mònh ma å khöng hï â co ì á phan û ã ng gò. Ho á khöng da å m pha á n àö ã i cê ë p trïn, cu ë ng chù ä ngè dam lïn tiï á ng khi bõ ngûú ë i kha â c chiï á m mê ë t cöng tra ë ng. å
Xin ban àû å ng hiï â u lê í m ú ì àiï ã m na í y. Nï â u ba ë n co å àu á ba ã nã lônh àï xû í sû ã nhû vê å y thò ba å n thê å t àa å ng nï á phu í c. Nï å u ba ë nå xem ào laá nhû â ng chuyï ä n vù å t va å nh khöng àa ä ng chê á p thò ba ë nå qua la ã tha â nh nhên. Nhûng nï á u ba ë n la å m nhû vê â y àï å àûú í cå thûa nhê â n thò ba å n se å co ä mo á i thû å , ngoa á i trû å … sû â thû å a nhê â n. å Ly do thê á t àún gia å n: ào ã laá vò ba â n khöng thï å hiï í n con ngûú å iâ thûc cu å a mònh ma ã chó phö ba â y mö â t ca å i töi gia á ta ã o ma å thöi. â Con ngûúi, kï â ca í nhû ã ng ngûú ä i gia â taã o nhê å t, àï ë u khöng thñch ì àöì giaã!
75
SEE YOU AT THE TOP
Vò vêy, töi co å thï á no í i rù á ng mö ç t hònh a å nh tû ã thên yï å u ke ë má se gêy ha ä i cho ba å n trong mo å i mù å t cu å a cuö ã c sö å ng va ë nghï â ì nghiïp. Tuy nhiïn, ba å n cu å ng chú ä vö á i phiï å n muö ì n hay giê å nå dû nï ä u nhê ë n ra rù å ng hònh a ç nh tû ã thên cu å a mònh chûa àûú ã cå nhû y. Bú á i vò, töi se ã chó ra cho ba ä n mö å t sö å bûú ë c àï á sûí a àö ã i va í â cai thiï ã n hònh a å nh tû ã thên cu å a ba ã n trong chûúng tiï å p theo. ë
76
CHÛÚNG 6
15 BÛÚC TA Á O DÛ Å NG HÒNH Å ANH TÛ Ã THÊN TÑCH CÛ Å C Å
BÛÚC THÛ Á NHÊ Á TË
Trûúc tiïn ha á y kiï ä m kï ta í i sa â n cu ã a ba ã n. Chù å ng pha è iã ban àang cê å t trû ë ha ä ng khö â i cu ë a ca ã i gia ã trõ bïn trong nhû á ngä tiïm nùng cu ì a mònh ào ã sao? No á nhiï á u àï ì n mû ë c co á leá ba ä n se å ä khöng bao giú pha â sa á n! Qua cuö ã c kiï å m tra na í y, ba â n co å thï á í thêy rù ë ng ç khöng ai trïn àúi na â y co â thï á laí m cho ba â n ca å mã thêëy thua sut nï á ëu khöng coá sûå àöìng yá cuãa baån. Töi tin rùng ba ç n rê å t yïu chñnh mònh nïn se ë khöng cho phe ä p bê á t cû ë á ai lam àiï â u ào ì . Booker T. Washington á (14) tûng no â i rù á ng: “Töi ç khöng cho phep bê á t ky ë ai thu he â p hay ha å gia å têm hö á n töi ì bùng ca ç ch la á m cho töi ghe â t no á ”. Töi vö cu á ng ta â n tha á nh pha â tá biïu na í y cu â a öng. ã
Àï töi no í i cho ba á n ba ly å do vò sao ba á n cê å n pha ì i yïu chñnh ã mònh.
(14) Booker Taliaferro Washington (1856-1915): Taác giaã, nhaâ giaáo duåc, nhaâ laänh àaåo nhên quyïìn cuãa cöång àöìng ngûúâi Myä göëc Phi taåi Hoa Kyâ (cha öng laâ ngûúâi Myä da trùæng, meå öng laâ möåt phuå nûä da àen). Öng laâ ngûúâi saáng lêåp Àaåi hoåc Tuskegee vaâo nùm 1881.
77
SEE YOU AT THE TOP
Thû nhê á të , ào laá vò le â sö ä ng thöng thûú ë âng àoâi hoãi àiïìu ào.á Cach àêy va á i nùm, mö â t ngûú å i phu â nû å úä Gary, Indiana nhê ã nå àûúc 1.000.000 àö-la tiï å n bö ì i thûú ì ng vò bõ thuö â c la ë m hû mù â t.æ Sö la ë cö ê â y du ë ng thuö â c àï ë tê í y mö í t vï å t thêm trïn mù ë t va å bõ â thuöc vêy tru ë ng mù á t khiï æ n cö mê ë t 98% thõ lû ë c. Ba å n co å muö á në nhên mö å t triï å u àö-la va å sú â hû ã u àöi mù ä t nhû cö ê æ y khöng? ë Möåt phuå nûä khaác úã California cuäng tûâng nhêån àûúåc 1.000.000 àö-la tiïn àï ì n bu ì vò bõ ga â y cö ä t sö å ng trong mö ë t tai å nan ma å y bay. Ba á c sô no á i rù á ng chõ se ç khöng bao giú ä ài la â i àûú å cå nûa. Vê ä y ba å n co å yá àõnh hoa á n àö á i võ trñ vú í i chõ ê á y khöng? ë Trûúc khi quyï á t àõnh, töi chó mong ba ë n nhú å rù á ng ngoa ç i kia â co ha á ng nga â n cú hö â i co å thï á giu í p ba á n kiï å m àûú ë c hún sö å ào ë á gêp nhiï ë u lê ì n nï ì u ba ë n co å mö á t àöi mù å t sa æ ng va á nhû â ng bûú ä cá ài hiïn ngang, manh me å .ä
Noi thï á nhûng töi biï ë t rù ë ng tû ç thêm têm mònh, ba å n se å ä khöng bao giú àa â nh àö á i sû í c kho á e cu ã a mònh vò bê ã t cû ë thû á gò, á kï ca í khi ba ã n àang trong tònh ca å nh tuyï ã t vo å ng vï å ta ì i chñnh. â
Betty Grable,(15) nû minh tinh co ä àöi chên àe á p nhê å të Hollywood va àûú â c ba å o hiï ã m vú í i mû á c 1.000.000 àö-la. Tê á të nhiïn cö êy chó nhê ë n àûú å c khoa å n tiï ã n na ì y khi na â o àöi chên â êy àûú ë c gù å n thïm mö æ t va å i con ö â c vñt bù ë ng kim loa ç i sa å ngá loang, hoù á c khi àöi chên ê å y khöng co ë n giu â p cö àû á ng lïn àûú á cå nûa… Bêy giú ä , ba â n ha å y nhòn xuö ä ng àöi chên yïu quy ë cu á aã
(15) Betty Grable (1916-1973): Nûä diïîn viïn nöíi tiïëng Hollywood thúâi trûúác vaâ sau Chiïën tranh Thïë giúái thûá II, tûâng thuã vai chñnh trong caác phim Down Argentine Way (1940), Moon Over Miami (1941), Springtime in The Rockies (1942), Coney Island (1943), Sweet Rosie O’Grady (1943), Pin Up Girl (1944), Diamond Horseshoe (1945), The Dolly Sisters (1945), vaâMother Wore Tights (1947), böå phim nöíi tiïëng nhêët cuãa cö.
78