🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Vô Thường Ebooks Nhóm Zalo Mục Lục Lời giới thiệu Sống sâu Không biết trước Ngoài kia hoa nắng lung linh Bầu trời vốn dĩ bao la Đôi tay nhân gian chưa từng độ lượng Nước đi ra biển lại mưa về nguồn Rồi sẽ qua hết Tháng ngày qua sống có bình an? Về thu xếp lại Tình yêu Cẩn trọng Cái giá của một đêm trực Rồi mai một mầm xanh bắt đầu Nơi tình yêu bắt đầu Đừng vội tin tưởng đừng vội bài xích Những câu chuyện nhỏ 1, Làm sao có thể thương 2, Cài hoa hồng lên áo 3, Tự dưng khóc òa khi có nhau Những câu chuyện từ phòng cấp cứu Tấm lòng người mẹ Mẹ ơi Lẽ Vô Thường Cấp cứu Ngủ trong lúc thức - thức trong lúc ngủ Đêm trực đã qua Bạn đời Về đi Kẻ tỉnh – Người điên Nghe mưa rào qua phố Về làm chiếc lá Ăn hiền ở lành Tâm hồn bao dung Trực ngày mùng Một Tết Ngày mai trời sẽ sáng! Thêm một lần sống sâu Một lần em đã đến, hân hoan ôi cuộc đời! C Lời giới thiệu ông việc làm báo Y tế giúp tôi có cơ duyên được tiếp xúc với các cây bút bác sĩ. Trong những hạnh ngộ ấy, tôi may mắn gặp được Bảo Trung, với tên khác là Vô Thường. Tôi nhớ dịp đó vào tầm năm 2013, khi làn sóng hiểu lầm về nghề bác sĩ tràn lan trên mạng xã hội, thì mỗi sáng dậy, không riêng tôi, mà rất nhiều bạn đọc, thấy lòng chùng lại khi gặp được những dòng chữ như thủ thỉ, như sẻ chia về những nỗi đau của người thầy thuốc bất lực trước sự nghiệt ngã của cái chết. Mỗi câu chuyện được thể hiện một cách giản dị, nhưng đều ẩn những tầng ý nghĩa vô cùng sâu sắc mà người đọc như thấy chính mình trong đó, cũng mải miết với cơm áo gạo tiền nên chót vô tâm với cha với mẹ, với người thân của mình. Có bạn đọc nhắn rằng, đọc chuyện của Vô Thường xong, e phải thu xếp ngay về thăm ba mẹ, bởi không biết còn gặp song thân được bao lần… Phải là một người ngấm triết lý Phật giáo lắm, phải có một trái tim đa cảm lắm, yêu thương con người, yêu thương cuộc đời lắm mới viết được những dòng trắc ẩn, lay động người đọc đến vậy. Có lẽ, công việc của một bác sĩ cấp cứu, ngày qua ngày trực tiếp đối diện với tận cùng nỗi thống khổ của kiếp người, tật bệnh, đói nghèo, chết chóc… nên trong anh luôn nặng nỗi niềm ẩm ỉ, đau đớn về thân phận con người. Mỗi câu chuyện Vô Thường đưa lên đều khiến nhiều, rất nhiều bạn đọc rơm rớm nước mắt, nhưng sau những lay động ấy, là sự thức tỉnh, khiến mọi người tu thân tu tâm một cách vô thức và tự nguyện. Đó là thành công lớn của tác giả Bs. Bảo Trung - Vô Thường mà không phải cây bút nào cũng làm được. Những dòng như lời tâm sự, như là kể chuyện của Bs. Bảo Trung luôn đánh thức cái thiện, cái tình vốn ẩn trong sâu thẳm mỗi người mà vì bon chen cuộc sống, đôi khi nó bị lu mờ bị chìm đi. Những dòng viết của Bs. Bảo Trung khiến người ta thấy buồn, nhưng trong nỗi buồn vẫn lóe lên sự ấm áp tin cậy vào trái tim nhân hậu, giàu lòng trắc ẩn của người bác sĩ, lóe lên niềm tin vào những điều tử tế vẫn hiện diện trên cõi đời này, ở cả những nơi tận cùng đau khổ chốn nhân gian. Có cảm giác mỗi khi đọc chuyện của Vô Thường xong, bạn đọc sẽ ngộ ra rằng “Đời ngắn lắm thương nhau còn chưa đủ. Nói làm chi lời chia cách vực sâu...” như lời thơ của nhà sư Thích Tánh Tuệ trong bài “Cho bõ lúc trăm năm”. Nhận được tin Vô Thường ra sách, tôi mừng lắm, bởi giữa những hỗn mang trong dòng đời, tập sách này thực sự là một món quà, giúp người người đang ngày ngày phải mang vác những nặng nề, mệt mỏi của số phận trên lưng, tự tìm được con đường giải thoát. Giải thoát khỏi những đau khổ do chính mình chưa ngộ ra mà vướng phải, từ đó biết đem đến thương yêu đúng cách cho cuộc đời và cho bản thân mình. Những câu chuyện có thật ghi ở phòng cấp cứu trong cuốn sách này giúp người biết thương người hơn, giúp cuộc sống bớt đi những khổ đau, những nuối tiếc, những ân hận vốn vẫn ẩn sau hai chữ “giá như” khi mọi chuyện không còn cứu vãn được nữa. Từng câu từng chữ của Vô Thường như một liệu pháp thiền định trị liệu, hàn gắn những vết thương mà mỗi người đều không thoát khỏi trong hành trình mưu sinh của mình. Tự đáy lòng, tôi thầm cảm ơn chữ duyên cho tôi được đọc những câu chuyện của Vô Thường mỗi khi lòng hoang mang buồn bã, cảm ơn chữ duyên cho tôi có được hạnh ngộ gặp gỡ một tấm lòng nhân hậu, trí tuệ, đẫm triết lý đạo Phật của Bs. Bảo Trung. Những câu chuyện của anh, từng ngày từng ngày giúp tôi cũng như nhiều bạn đọc biết buông bỏ những phù du thường nhật để cảm nhận được cái đẹp vốn vẫn hiện hữu trong đời. Trần Yến Châu Trưởng ban Báo Điện tử Báo Sức khỏe và Đời sống Bộ Y tế S Sống sâu áng nay một bệnh nhân nam 50 tuổi, làm ruộng, quê ở Tiền Giang đến khám bệnh xin thử mỗi đường huyết. Mình mới hỏi: - Sao chú muốn thử đường huyết? - Vì tôi sụt cân nhanh, người ta nói do bệnh tiểu đường. - Đã bỏ công từ quê lên đây, sao chú không khám tổng quát luôn? Giả sử thử máu có kết quả bị đái tháo đường thì cũng phải xem chức năng gan, thận và đánh giá biến chứng mới điều trị được chứ. Mình vừa giải thích vừa nhìn bệnh nhân, và mình hiểu vẻ ngập ngừng đắn đo ấy, có lẽ bệnh nhân nghèo. - Dạ, thử hết mấy thứ đó bao nhiêu bác sĩ? - Bệnh viện công giá rẻ lắm. Chú đi thử đi. Khi cầm kết quả phim phổi trên tay, tự nhiên mình nghẹn lời, dù rằng mỗi ngày mình tiếp xúc với rất nhiều bệnh nhân với đủ loại bệnh tật khác nhau. - Chú hút thuốc nhiều không? - Cỡ một gói một ngày. Bữa nào buồn hút nhiều hơn. - Chú uống rượu nhiều không? - Mỗi ngày, nhưng chủ yếu vui chơi với anh em, người vài xị. - Chú có vợ con gì không? - Dạ, một vợ, ba con. Nhưng nhà có vài công ruộng, nên tụi nó bỏ lên Bình Dương làm công nhân hết rồi. - Cháu nghĩ chú nên qua bệnh viện Phạm Ngọc Thạch khám. - Tôi bị lao hả bác sĩ. - Cháu cũng hy vọng là lao. Nhưng... - Bác sĩ cứ nói đại đi. Tôi ở quê lên khám bệnh cực lắm. - Cháu nghĩ đây là khối u. Nhưng chú biết đó, có u lành u ác. Mà u ác bây giờ có thể trị được. - Ý bác sĩ là ung thư phổi hả? - Chưa chắc đâu. Phải làm thêm xét nghiệm, sinh thiết(1)... mới có thể kết luận. Một khoảng im lặng kéo dài. Mình nhìn khuôn mặt bệnh nhân từ trắng bệch chuyển sang tím tái và khoảng mười lăm phút sau mới trở lại bình thường. - Ung thư phổi thì sống được bao lâu bác sĩ? - Chưa chắc đây là ung thư. Nhưng nếu ung thư thì có thể vài tháng, vài năm... Tùy vào cơ địa mỗi người, tuỳ vào phương pháp điều trị. - Tại sao lại là tôi chứ? - Tại sao không là chú? - Tại... Lại một khoảng im lặng kéo dài. Mình không nỡ mời bệnh nhân kế tiếp dù sáng thứ Hai rất đông. - Tôi về bỏ thuốc lá và rượu có thể cứu vãn được không? - Cháu nghĩ, bỏ được thì tốt. Nhưng bây giờ việc này không còn ý nghĩa nữa rồi. Mình vẫn hay tự hỏi: Rượu bia và thuốc lá có điều gì hấp dẫn đến vậy, nhưng không có câu trả lời. Lúc trước mình còn ngạc nhiên khi thấy Việt Nam là nước tiêu thụ rượu bia và thuốc lá lớn nhất thế giới, bây giờ thì mình không còn ngạc nhiên nữa. Vì đã hiểu một phần. “Vui cũng nhậu, buồn cũng nhậu, không vui không buồn cũng nhậu”, hình như rất đúng khi mô tả con người Việt Nam. Mỗi chiều tối đi làm về thấy quán nhậu nào cũng đông nghẹt khách. Hết chén chú đến chén anh. Rồi một ngày nào đó bệnh tật kéo đến. Có những bệnh có thể chữa lành, có những bệnh tiền mất rất nhiều nhưng không thể cứu vãn. Dù vẫn biết ung thư là “trời kêu ai nấy dạ”, nhưng mình không tin là mỗi ngày mình sống không tác động gì đến nó. Bạn thử nhìn xem, một người béo phì, ăn nhiều lười tập thể dục... làm sao mà không đủ thứ bệnh về chuyển hoá, một người suốt ngày hút thuốc uống rượu làm sao tránh khỏi ung thư phổi, xơ gan? May mắn lắm cơ địa người đó đặc biệt. - Bây giờ tôi phải làm sao? - Bây giờ cháu kê thuốc tiểu đường cho chú, còn bệnh phổi chú phải qua bên Phạm Ngọc Thạch, bên đó chuyên hơn. - Bác sĩ nói cho tôi biết, tôi có thể sống bao lâu nữa để tôi thu xếp nhà cửa. - Cháu nói thật, không dám chắc chắn về điều gì. Có những thứ hôm nay đúng, ngày mai lại sai. Có những thứ ngỡ là phước nhưng lại là họa. Điều quan trọng bây giờ không phải là chú sống bao lâu, mà sống có thật sự sâu hay chưa? - Sống thật sâu? - Đúng rồi. Chú còn rất nhiều thời gian để suy nghĩ về điều đó. Ví dụ như có bao giờ chú đến quỳ bên gối mẹ chú và thì thầm lời cám ơn? Ví dụ như có bao giờ chú chở ba chú qua con đường làng nơi ngày xưa ba chú dẫn chú đi học? Ví dụ như có bao giờ chú cám ơn người vợ rất mực dịu hiền và chung thủy đã đi với chú ngần ấy năm mà không một tiếng than vãn dù chú nát rượu và nghiện khói thuốc? - Bác sĩ... tôi... tôi chưa từng nghĩ đến điều đó. - Chú có bao giờ quan tâm đến những đứa con mình? Chú có nghĩ rằng một lời hỏi han của chú thôi đủ làm họ hạnh phúc? - Ơ... - Vậy đó, sống sâu là sống với những điều nhỏ bé đơn giản như thế. Cuộc sống vô thường và con người ai mà không có bệnh có tử. Sau giai đoạn choáng rồi, chú sẽ chấp nhận được thôi. Từ chấp nhận đến quay lại nhìn về chính mình gần trong gang tấc. - Cám ơn bác sĩ. *** - Chú ấy là gì của anh? - Cha ruột. - Anh có hay đưa chú đi khám bệnh không? - Bận lắm bác sĩ ơi, với lại ở xa nhau. - Anh có biết ba anh bị ung thư phổi? - Dạ... - Ông ấy hút thuốc nhiều lắm không? - Chẳng những hút thuốc còn uống rượu. Mỗi khi say xỉn về là đập phá nhà cửa chửi bới vợ con... Tôi nói thiệt từ nhỏ đến giờ ổng chưa dạy tôi bất cứ điều gì. Anh em tôi chẳng được đi học... - Anh có hận chú không? - Không. - Không? - Dạ, tốt xấu ổng cũng là cha mình mà bác sĩ. Đúng hay sai đâu có lỗi do ổng, tại ông bà hay môi trường sống nó thế. Mình bất ngờ trước cách trả lời của người con, khi mình mời bệnh nhân ra ngoài để gặp riêng. Anh ta làm công nhân, chắc chắn là ít học. Nhưng học chữ cho nhiều vào làm gì, bằng cấp tiến sĩ giáo sư làm chi mà không biết quan tâm yêu thương cha mẹ già, không biết sống sao cho có tình có nghĩa. - Bệnh này điều trị tốn kém lắm, về mua bảo hiểm gấp đi. Được đồng nào hay đồng đó. - Dạ. Nhìn hai cha con bước ra khỏi phòng khám mà lòng mình chùng xuống. Mình mong có phép lạ xảy ra, bởi cuộc sống không bao giờ lại làm ngơ với một người con chí hiếu. - Tốt xấu ổng cũng là cha mình. Câu nói ấy theo đuổi mình tới tận bây giờ! Ebook miễn phí tại : www.Sachvui.Com B Không biết trước ệnh nhân nam mới 27 tuổi, nhập viện vì khó thở. Toàn thân bệnh nhân tái mét đổ mồ hôi, khuôn mặt hốt hoảng lo âu, cứ hếch lên đớp không khí. Sự sống mỏng manh như mành treo chuông. Phù phổi cấp trên bệnh nền tăng huyết áp suy thận mạn giai đoạn cuối. Mình liền ra y lệnh cho y tá: Thở oxy, gối cao đầu, mau furosemide, nitrat glyceryl... - Nó bị hội chứng thận hư đã ba năm nay rồi, bác sĩ. Vợ bỏ đi theo trai. Năm ngoái suy thận phải chạy thận nhân tạo. Đời gì mà nghiệt ngã. Nghe mẹ bệnh nhân kể, mình xót xa trong lòng. 27 tuổi có thể nói là tuổi đẹp nhất của người đàn ông, tràn trề sức sống, đủ chín trong sự nghiệp, trong hôn nhân, vậy mà bệnh nhân phải vật lộn với căn bệnh thận quái ác, mỗi tuần ba lần vào viện chạy thận, quá trình điều trị mỏi mệt biết bao. Và chợt nhìn lại, thấy mình cứ mãi than vãn về những khó khăn, những chuyện bực bội vụn vặt hằng ngày, mà quên... mình đã có rất nhiều thứ, có sức khỏe, có gia đình để yêu thương để đi về... *** Tiếng còi xe cấp cứu hụ nát cả khu phố, như tiếng hét cuối cùng của một người đang giãy chết. Bà cụ 90 tuổi, suy hô hấp cấp do viêm phổi nặng. Từng phút trôi qua căng thẳng tột cùng. Bà cụ đã nằm một chỗ từ rất lâu sau đợt tai biến mạch máu não nặng cách đây mười lăm năm, được nuôi ăn qua sonde dạ dày. Mình phân vân đứng đó, kéo hay buông? Biết đâu sự ra đi là giải thoát bà cụ khỏi nỗi đọa đày. Nhưng khi nhìn mặt những người con, thì mình biết mình phải kéo. Ai cũng muốn mẹ cha sống mãi bên mình. Con của bà cụ nức nở: Bác sĩ ơi, cố hết sức nhé! Không cần dùng bảo hiểm đâu, cứ dùng thuốc tốt, gia đình có tiền. - Bà cụ đã 90 rồi... - 90 là tuổi của trời rồi đúng không bác sĩ? Nhưng bác sĩ ơi, không nỗi đau nào hơn khi mình biết mình mất mẹ vĩnh viễn. Bác sĩ... cứu giùm. Tự nhiên nước mắt mình trào ra. Tình cảm chân thành của người con ấy đã chạm vào trái tim ngỡ đã chai đá rồi với những cảnh chia ly mất mát nơi phòng cấp cứu. Mình bất lực quá. Trong khi cuộc sống quá đỗi vô thường. Ừ thì, tiền có thể mua được rất nhiều thứ trong cuộc sống, nhưng tiền không bao giờ mua được sinh mạng của con người. Bởi vậy, được sống, được khỏe mạnh, được bình yên dưới mái nhà, đó là niềm hạnh phúc. Và mình đã tự hỏi: Có bao giờ mình cám ơn cuộc sống không, khi cho mình quá nhiều thứ? Chẳng phải còn được đứng đây khỏe mạnh có hiểu biết mà ra y lệnh chiến đấu cùng thần chết mong giành lại được những phận người mỏng manh. Và đó cũng là câu trả lời, tại sao mình chọn nghề Y, dù nghề Y “bạc” lắm. Bao nhiêu nhọc nhằn, bao nhiêu được mất phút chốc tan biến, chỉ còn khoảnh khắc giữa bác sĩ và bệnh nhân cùng nhau vượt qua bước chông chênh bấp bênh của cuộc đời. Bạn ơi, có bao giờ bạn cũng như mình, cũng quay cuồng trong những lo toan, nhiều khi mệt nhoài mà quên... mình đang sống. Tới một ngày, một ngày không – biết – trước, chúng ta sẽ cố giơ tay chới với trong khoảng không cầu mong được cứu. Chúng ta sẽ cố hếch lên để thở, từng hơi thở khó nhọc, và ánh mắt sẽ hoảng hốt khi thấy tử thần đang đứng nơi đầu giường. Ngày đó không – biết – trước. Ngoài kia hoa nắng lung linh -A nh ký giấy cho em nghỉ vài ngày qua bệnh viện Từ Dũ chọc ối đi. - Em chọc ối để làm gì? - Dạ, để biết con em sinh ra có thể bị mù, bị dị tật, bị chậm phát triển tâm thần... trong suốt cuộc đời nó không. - Giả sử, kết quả trả về là con em bị những điều em vừa nói thì sao? - Ơ... - Em phá bỏ nó à? - Ơ... Thấy vẻ mặt ngơ ngác của em, một cô gái mới 24 tuổi, mình bỗng chạnh lòng. Ừ thì tất cả các cặp vợ chồng lấy nhau đều ao ước có con. Ừ thì tất cả người làm cha làm mẹ đều ao ước con mình mạnh khỏe thông minh. Thậm chí đôi khi còn ao ước hơn thế nữa, nên nhân loại đã hoài thai những siêu nhân, những thánh sống. Có người muốn con mình vĩ đại như Albert Enstein, có người muốn con mình thành thi hào tài ba Nguyễn Du, có người muốn con mình thành hoa hậu... Nhưng chẳng ai muốn con mình được sinh ra một cách tự nhiên nhất, và để chúng phát triển một cách phù hợp với chúng nhất. Chẳng phải tất cả các khoa học trên thế giới này đều muốn giúp đỡ con người sống sao cho tự nhiên nhất, hài hòa nhất, và cân bằng nhất sao? Bạn đang tạo ra một con người hay đang tạo ra cái máy? Bạn không thể biến mình thành siêu nhân nên bạn đặt tham vọng đó vào con mình? Đứa trẻ mới sinh ra có vẻ không được chào đón bằng tình thương vô điều kiện, mà bằng sự tính toán rất tinh vi? - Ơ... Dạ, em hiểu lời anh chút chút rồi ạ. - Ha ha, anh nói hơi bị “đao to búa lớn” một chút. Nhưng em nghĩ xem, em nên vui mừng vì cuộc sống đã trao tặng cho em một ân sủng tuyệt vời và thiêng liêng đó là được làm Mẹ. Con nào cũng là con. Mọi đứa trẻ dù bình thường hay bất thường cũng nên được chào đón bởi chúng đến không phải một sự vô tình. - Dạ. - Em thử nhắm mắt tưởng tượng xem, trái đất nằm trong Thái Dương hệ, trái đất và cùng những hành tinh khác đang quay đều đặn quanh mặt trời theo một chu kỳ nhất định. Anh nghĩ tất cả mọi thứ từ các hành tinh khổng lồ cho đến các hạt cát nhỏ bé đều đang được vận hành nhịp nhàng và cân bằng bởi một mối liên kết nào đó mà trí óc hữu hạn của chúng ta không thể hiểu hết. Nhưng chỉ cần có điều gì đó đi chệch khỏi tự nhiên, chệch khỏi sự cân bằng sẽ là thảm họa ngay. Buổi nói chuyện ấy kết thúc êm đẹp. Em là một trình dược viên rất thân với mình, nhưng ai ngờ mấy hôm sau em tới và khóc như mưa. - Em đang mang quái thai anh ơi. Nhiễm sắc thể nói thế. - Vợ chồng em tính làm sao? - Tất cả đều kêu bỏ đi, nhưng em thương con em lắm, nó đã biết đạp rồi. Em cảm nhận được nó cử động bên trong mình. Bây giờ là lúc khó khăn nhất đây. Dù mới mấy ngày trước mình còn khuyên em rất nhiều. Nhưng lý thuyết là một chuyện, đối mặt với thực tế là một chuyện khác, không dễ dàng chút nào. Mỗi lựa chọn trong cuộc sống chúng ta đều có giá phải trả của nó. Lần đầu làm mẹ ôi mới đau đớn làm sao. - Hãy giữ lại và đọc Chú Đại Bi nhiều em nhé! Bẵng đi, mới đó đã bốn năm, hôm nay em dắt con đến thăm mình. Nhìn cháu lém lỉnh thông minh lắm. Tự dưng nhớ lại câu chuyện ngày xưa. - Em nghe lời anh đọc Chú Đại Bi suốt lúc mang thai đấy. - Mọi thứ không bao giờ chính xác tuyệt đối. - Con tặng bác cái ly nè. Ba con mới mua về từ Pháp đó. Mình mỉm cười xoa đầu đứa bé, ngoài kia hoa nắng rơi lung linh. C Bầu trời vốn dĩ bao la ó một thầy giáo 62 tuổi đến khám chỗ mình vì chứng đau thắt ngực trái. Nhìn hồ sơ bệnh án đã nhiều lần nhập viện, lúc đầu các bác sĩ còn chẩn đoán thiếu máu cơ tim, sau đó là rối loạn dạng cơ thể, rối loạn thần kinh thực vật, đau thần kinh liên sườn, đây là những bệnh chỉ nghĩ đến khi không tìm ra nguyên nhân thực thể. - Vợ chồng bác có mấy người con? - Bốn. - Chắc các anh chị ai cũng có gia đình và thành đạt? - Mới ba đứa có gia đình, còn nhỏ út 35 rồi mà chưa có. - Vậy là hai bác vui và hạnh phúc rồi, bởi làm cha làm mẹ, ai cũng mong con mình lớn lên, yên bề gia thất, có công ăn việc làm ổn định. - Không đâu bác sĩ ơi. Tôi đang đau khổ vì con gái út đây. Bác sĩ nghĩ xem, gia đình tôi là gia đình nhà giáo, nó cũng là giáo viên, vậy mà... nó đi yêu thằng học trò nhỏ hơn nó tới mười tuổi. Bác sĩ thấy có kì không? - Ủa, kì chỗ nào vậy bác? - Thì nó yêu thằng bé nhỏ hơn nó mười tuổi. - Ủa, có sao đâu bác. Con thấy trên thế giới hàng triệu hàng triệu cặp như vậy mà. Có khi chồng lớn gấp đôi gấp ba tuổi vợ, và ngược lại. - Cái đó là trên thế giới, còn cái này ở Việt Nam. - Việt Nam thì sao? Ở Việt Nam thì không được yêu và không được lấy người mình yêu à? - Bác sĩ còn nhỏ không hiểu chuyện đâu. Ở Việt Nam thì bị dị nghị, bị cho là... Mà thôi, tôi đau ngực lắm. - Triệu chứng đau ngực của bác có thể bắt nguồn từ nguyên nhân đó, chứ không phải bệnh tim đâu. - Không phải thế đâu bác sĩ. Tôi sợ con tôi lấy thằng bé đó về nó sẽ khổ. Mai này sanh con rồi già rồi xấu xí rồi bị bỏ rơi... - Bác biết không, nếu bây giờ cô ấy không được yêu, không được lấy người mình yêu cô ấy mới khổ. Sống là sống cho giây phút hiện tại này chứ không phải cho tương lai. Khi có tình yêu, con người sẽ rất mạnh mẽ, luôn vượt qua được mỗi khó khăn. Cháu chỉ sợ cô ấy không có tình yêu, và không dám sống chết cho tình yêu của mình thôi. - Đúng là ngôn ngữ của tuổi trẻ. Thật ra thì cuộc sống vốn dĩ rất đơn giản và nhẹ nhàng nếu mình mở rộng trái tim và cách nhìn ra hơn nữa. Kể đến đây mình nhớ năm ngoái có cấp cứu một người mẹ 54 tuổi uống một trăm viên paracetamol để tự tử. Trong lúc súc ruột và cho uống Acetyl Cystine mình hỏi: Tại sao cô phải tự tử? - Con trai tôi đồng tính. - Con cô đồng tính thì có sao đâu mà cô tự tử? - Bác sĩ nói gì kì vậy? Nó đồng tính mà, xấu hổ tổ tiên dòng họ. Tôi không chết đi thì còn dám nhìn mặt ai nữa? - Cô làm vậy, cô có vui, có hạnh phúc không? - Không. - Cô làm vậy, con cô có vui, có hạnh phúc không? - Chắc không. - Cô làm vậy, bà con lối xóm đồng nghiệp của cô có vui, có hạnh phúc không? - Ơ... Bác sĩ! Bệnh nhân chỉ thốt lên tới đó rồi khóc nức nở. - Hễ là con người ai cũng mong muốn yêu thương và được yêu thương. Có người yêu thương người khác giới, có người yêu thương người đồng giới, có người yêu thương con đường tu hành giải thoát, có người yêu thương lối sống độc thân, tự do... Đa dạng và phong phú vốn dĩ là quy luật tự nhiên của cuộc sống. Chúng ta không thể áp đặt hay phán xét người khác khi họ không giống ta được. Hai hôm sau mình nghe tin người mẹ ấy qua đời vì viêm gan tối cấp. Một cái chết thương tâm. Chắc chắn con của cô ấy sẽ đau đớn và day dứt suốt cả đời. Bạn ơi, có bao giờ một lời nói vô tình hay cố ý của bạn khi nhận xét về người khác đã đẩy người ta vào ngõ cụt, đã bức tử một sinh mạng hay không? Bạn ơi, có bao giờ bạn nhìn cuộc sống với tâm hồn bao dung, luôn luôn lắng nghe với trái tim hiểu biết và yêu thương không? Có một đoạn Phúc Âm mà mình rất thích, Madelena là gái điếm cao cấp, không hiểu vì lý do gì mà chị ta rất yêu mến Chúa Giêsu. Khi biết Chúa Giêsu vào nhà quan tư tế, chị bất chấp tất cả, chạy đến quỳ bên Chúa. Chị xức dầu thơm và hôn lên chân Chúa. Chị khóc như mưa, nước mắt nhỏ xuống chân Chúa, rồi chị lấy tóc đen dài óng mượt lau đi. Chúa Giêsu ngồi lặng im để cho chị làm những điều ấy. Bấy giờ các quan tư tế, các thầy cúng và đám đông xôn xao: Tại sao ông ấy để cho người đàn bà ô uế kia lại gần mình? Tại sao ông ấy là Chúa mà đi giao du với hạng cặn bã ấy? Chúa Giêsu nghe thấy liền mỉm cười: Trong mắt ta, chẳng ai trong sạch cũng chẳng ai ô uế. Ai yêu nhiều sẽ được vị tha nhiều. Vâng, mình chỉ muốn lặp lại một điều: Ai yêu nhiều sẽ được vị tha nhiều. Thường thì người ta chỉ khóc khi xúc động đến tận cùng. Giọt nước mắt của Madelena thật trong ngần làm sao. Giọt nước mắt ăn năn, giọt nước mắt thanh tẩy. - Xin lỗi bác sĩ Du? - Ừm, đúng rồi. - Em là con của bệnh nhân mới tự tử hôm nọ. Em đến đây để cám ơn bác sĩ. - Cám ơn? Mẹ em đã ra đi rồi mà? - Dạ. Mẹ em đi thanh thản lắm. Những giây phút cuối cùng mẹ và em đã khóc rất nhiều. Mẹ nói: Mẹ xin lỗi vì đã làm khổ con. Nếu như mẹ gặp bác sĩ đó sớm hơn... Em cũng nói: Con xin lỗi mẹ. Con đâu muốn con lạc loài như thế, để mẹ đau... Nói tới đó chàng trai bật khóc, mình vỗ vai anh ta rồi nhìn lên bầu trời, bầu trời hôm đó thật đẹp, thật bao la và rộng lớn. Vốn dĩ bầu trời luôn là như thế, chỉ do trái tim chúng ta chật chội thôi, đúng không bạn? Đôi tay nhân gian chưa từng độ lượng M ột lần nọ tôi đi khám bệnh từ thiện cho những đứa trẻ mồ côi tật nguyền ở Thủ Đức. Thật ra tôi không muốn đi, vì đó là Chủ Nhật, ngày để nghỉ ngơi. Ngày mà tôi có thể nằm dài trên sofa vừa uống bia vừa xem trận bóng ngoại hạng, thi thoảng gào lên tức tối, cứ y như là cả cuộc đời chỉ có mỗi chuyện đá bóng vào gôn là có ý nghĩa. Tôi khám qua quýt cho xong. Lúc ra về tôi lướt qua những ma sơ chăm sóc trẻ. Họ chẳng có gì đặc biệt, không phấn son với những chiếc áo dòng màu xanh. Nhưng khi gần tới cổng, tôi thấy một ma sơ dáng người nhỏ thó, chiếc lưng còng xuống, vẻ như đang gánh một vật gì đó quá lớn trên vai. Cam chịu. Cô chỉ có một cánh tay trái, cánh tay phải đã cụt. Khi bước qua, tôi cúi đầu chào theo phép lịch sự tối thiểu của một bác sĩ. Nhưng lúc cúi xuống, vô tình tôi cảm nhận được một mùi hương thanh thoát tỏa lan nhẹ nhàng từ cánh tay đang kéo chiếc cổng sắt nặng nề. Tại sao ma sơ tật nguyền này lại có đôi tay thơm tho đến thế? Câu hỏi đó theo tôi suốt chặng đường về. Để rồi từng đêm từng đêm tôi bị mùi hương đó ám ảnh. Tôi nói với đồng nghiệp, Mọi người đều bật cười và trêu: Mày nên đi khám tâm thần, bị ảo khứu, nguy hiểm lắm. Ha ha… sau những nụ cười vui vẻ ấy tôi đâm hoang mang. Không lẽ mình bị tâm thần? Không lẽ đôi tay xấu xí, tật nguyền ấy lại có thể ám mình? Tôi có rất nhiều đôi tay để ám cơ mà? Những đôi tay hồng hào, mềm mát như gió của bạn tình, những đôi tay đầy ma lực từng ngón như rắn lên xuống, làm tôi kiệt sức bao lần. Quyết không để mình bị tâm thần lãng như vậy, tôi đi Thủ Đức một chuyến nữa. Vẫn người ma sơ có đôi tay gớm ghiếc ấy mở cổng và vẫn mùi hương thanh khiết bay, váng vất như hương hoa hồ điệp. Người ma sơ tên Thị Mây bối rối cúi xuống trả lời khi nghe tôi hỏi: Dạ... tại sơ bị tai nạn giao thông. Chỉ vậy thôi, đúng chỉ vậy thôi, tai nạn giao thông nghiền nát cánh tay phải của ma sơ. Như vậy đó, ừ thì cũng như bao người cụt chân, cụt tay khác bị tai nạn. Thế thôi. Có gì mà vướng bận? Tôi quay về Sài Gòn, nhủ lòng mình rảnh và vớ vẩn quá. Lo công việc đi, còn bao nhiêu thú để ăn chơi, còn bao nhiêu bàn tay đẹp để nắm, để sờ mò những khi bản năng thôi thúc, đúng không? Nhưng tất cả vẫn như cũ. Hết ngày rồi lại đêm mùi hương cánh tay đó vẫn thoang thoảng quanh tôi. Khi thì dịu dàng như mùi hoa chanh, khi thì nồng nàn như mùi hoa nguyệt quế. Tôi sợ đến nỗi, tưởng mình đã điên. Sao kỳ lạ đến như vậy? Một ma sơ có đôi tay cụt vì tai nạn thì có gì là bất thường? Tôi điện thoại cho thằng bạn thân, thạc sĩ chuyên khoa tâm thần, nó cười hú hú lên rồi phán: Mày bị con nhỏ “viêm cánh “ bỏ bùa rồi, ha ha ha, mày có gu với mùi hôi đó, cưới đi, để tối tối hít hít ngửi ngửi cho sướng, ha ha ha. Tôi cũng ha ha ha trong ngượng ngùng. Nhân dịp có chuyên gia tâm lý bên Mỹ qua dự hội nghị Chăm sóc toàn diện cho bệnh nhân tai biến mạch máu não. Tôi liên lạc xin một cuộc hẹn để tư vấn. Thật khó, vì bà ta không có ý định là qua Việt Nam khám chữa bệnh. Người nước ngoài rất rõ ràng trong công việc. Sau khi hỏi hết mọi chuyện, bà Rose, chuyên gia tâm lý Mỹ, nhìn tôi từ đầu đến chân rồi dừng ở khoảng giữa. Tôi hơi ngượng một chút với cái nhìn soi mói ấy. - Lần cuối cậu quan hệ tình dục khi nào? Tôi quan hệ tình dục thì liên quan gì đến vụ ám ảnh cánh tay cụt, tôi suy nghĩ như thế, nhưng vẫn trả lời: “Cách đây ba tháng”. - Tại sao lâu thế? Tôi nghĩ vấn đề của cậu là thiếu thốn trong việc quan hệ, hay không thỏa mãn trong vấn đề chăn gối nên mới như vậy. Trời… Sao người nước ngoài hay liên kết mọi sự rắc rối cuộc sống vào trong tình dục thế kia? Hay họ xem việc đó cũng giống như ăn, ngủ, cầu nguyện? Bó tay. Tôi hay dùng nhiều từ “thông dụng” như thế. Chứ còn biết làm gì? Nhiều khi ngủ tôi mở bung hết cửa sổ xịt nước hoa khắp phòng mà không thể đuổi được mùi hương đó. Tôi đành quấy quả trở xuống Thủ Đức. Vẫn người ma sơ có cái tên quê mùa Thị Mây ấy mở cổng. Và vẫn lời đáp nhẹ như bấc, sơ bị tai nạn giao thông. Nhưng ánh mắt ma sơ nhìn tôi rất khó hiểu. Lần này tôi không về vội, tôi đi lang thang trong khuôn viên ngôi nhà dòng dưới hàng cây bàng xanh thẳm lá. Tôi ngồi xuống một chiếc ghế đá. Không gian thật thoáng đãng và thanh bình. Bầu trời rất trong và mây trắng trôi nhởn nhơ. Tôi giật mình tự hỏi, sao tháng ngày qua tôi cuống cuồng hết đi rồi chạy, đầu óc lúc nào cũng căng thẳng để được gì? Tôi chưa bao giờ chịu dừng lại ngồi xuống bên một tách trà thơm để ngắm nhìn cuộc sống, hay đơn giản hơn để đọc một trang sách. Vô tình tôi nhìn vào căn phòng đối diện. Tiếng cười the thé của lũ trẻ tật nguyền vọng ra, có một ma sơ già ngồi giữa chúng. Bà ta vỗ tay nhè nhẹ vào nhau, hết nghiêng nhìn đứa này ríu rít cười, đến nghiêng nhìn đứa kia nheo mắt. Cả căn phòng như bừng sáng. Thứ ánh sáng trong trẻo thánh thiện. Nụ cười móm mém không có son môi, không có phấn má, mà sao đẹp đến thế. Lũ trẻ bu quanh chạy tới chạy lui ríu rít. Tiếng ú ớ vỡ ra thành hàng ngàn tiếng leng keng reo lên trong gió. Tôi như chết lặng, sững sờ trước hình ảnh ấy. Đẹp quá, thật quá, lộng lẫy quá. Nắng chan hoà, gió cũng chan hoà. Không biết bao lâu tôi mới choàng tỉnh. Bối rối nhận ra có một linh mục già ngồi kế bên. Khuôn mặt ông ta toát lên một vẻ hiền từ bình an. Ánh mắt như chờ đợi tôi trút nỗi lòng. Tôi hỏi, sao cánh tay ma sơ Mây bị cụt. Trầm ngâm một chút ông kể: “Năm 16 tuổi, thay vì như những cô gái khác, ngây thơ vui đùa cùng bạn bè, Mây cùng mẹ Mây đến nhà dòng này xin khấn trọn đời. Lúc đó Mẹ bề trên nhìn Mây ái ngại, vì Mây là con một, gia đình lại giàu có. Mẹ ruột của Mây rưng rưng nước mắt, nhưng trong giọt nước mắt ấy có một tình yêu, một niềm tự hào. Năm 18 tuổi, Mây ra dáng một thiếu nữ mơn mởn, tóc dài đen nhánh, đôi tay xinh đẹp mềm mại, rất khéo nấu ăn, thêu thùa. Nhưng lúc nào Mây cũng giấu mình trong chiếc áo dòng tu kín đáo. Có một đêm cô gõ cửa Mẹ bề trên, xin cho được ra làng mồ côi, chăm nuôi mấy em nhỏ. Mẹ bề trên ưng thuận. Thế là đôi tay đẹp kia hằng ngày mớm cơm đút cháo cho mấy em. Có khi các em sốt, Mây thức trắng đưa bàn tay mình đặt lên trán chúng, xem nhiệt độ thế nào, rồi nhúng khăn lau tới lau lui. Bàn tay búp măng mũm mĩm không còn nữa, mà thay vào đó là bàn tay không ngần ngại hốt phân dãi của các em đi đổ. Nhiều đêm, thấy đôi tay ấy chắp lại trước ngực cầu nguyện. Cầu nguyện điều gì không ai biết. Chỉ biết rằng đôi tay đó không còn như xưa... Hôm kia, có một bé chạy tung tăng trong sân, cổng để mở, bé băng ra đường. Xe tải dìu dập trên xa lộ lớn. Em bé ấy quá nhỏ, và lao ra quá nhanh, nên không ai kịp trở tay. Rầm, khi tất cả các sơ chạy ra thì tiếng em bé khóc lên thất thanh thật to. Bên cạnh em, Mây nằm nhắm nghiền mắt. Cánh tay phải bị bánh xe nghiền nát. Máu chảy lênh láng. Khi tỉnh dậy cô kể: Lúc đó, con đang đứng trên dải phân cách chờ băng qua đường thì thấy nó lao ra giữa xa lộ, con sợ quá, chạy ào đến, ôm nó, lăn vội vào. Tội nghiệp nó lắm, nó sợ quá, khóc thét lên. Nghe Mây kể, mọi người chưa hết bàng hoàng. Sao cô kể chuyện hồn nhiên đến thế? Liều cả mạng mình mà không tiếc chỉ để cứu một đứa bé tật nguyền, rồi còn tội nghiệp vì nó sợ khóc thét lên. Có lẽ Mây bị khùng mất rồi. Không khùng ai làm thế ? Từ đó cô lại xin Mẹ bề trên đứng gác cổng ra vào, cô sợ các em tật nguyền kia, không ý thức lại lao ra giữa dòng xe. Cô nói cuộc sống đáng quý lắm. - Con xin lỗi mẹ, vì con cứ đòi hỏi mẹ hết lần này đến lần khác. Mẹ bề trên bật khóc: Con đâu có gì phải xin lỗi. Con luôn đòi hỏi để phụng sự người khác. Thế là từ đó, Mây thành người gác cổng. Khi được hỏi tại sao cô bị cụt tay, cô đáp nhẹ như bấc, bị tai nạn giao thông. Tôi không dám hỏi, cô có tiếc vì mất cánh tay không. Vì hỏi như vậy là thừa. Ngay cả mạng mình cô còn không tiếc. Vị linh mục già kết thúc câu chuyện. Nắng chiều rải rác xuống thềm như một tràng hoa rực rỡ. Chỉ có hoa nắng mới kết vừa vương miện cho những con người ở đây. Tất cả loài hoa thế gian, tất cả kim cương, ngọc bảo thế gian khi đính vào vương miện chỉ làm cho nó trần tục hơn, vật chất hơn mà thôi. Bây giờ tôi mới biết, vì sao đôi tay của Mây có hương thơm kỳ lạ. Và bây giờ tôi mới biết tại sao nụ cười và ánh mắt những người ở đây luôn ẩn chứa một trời long lanh nắng sớm. Bởi vì như linh mục Nguyễn Tầm Thường đã viết: Hy sinh vì người khác luôn cho hương thơm bay ngược chiều gió. Gánh nặng vì tình yêu luôn song hành cùng sức mạnh vô song. Bất cứ gỗ đá nào chạm phải tình yêu đều trở nên bao dung mềm mại. Tôi về thành phố, thấy lòng mình bỗng chật. Những gì trước đây tôi cho là đúng, bây giờ tôi đâm nghi ngờ. Những gì trước đây tôi luôn theo đuổi, giành giật để có, bây giờ thấy chẳng còn quan trọng nữa. Những tay thét ra lửa, những tay sừng sỏ mà tôi từng kính nể, bỗng dưng tôi thấy họ bình thường. Họ cố gắng dùng đôi bàn tay chứng tỏ mình, khuếch trương mình, những cái họ có được chỉ là thứ trơ trẽn. Họ không bình yên trên vật chất họ có được. Họ khoác những chiếc áo sang trọng, tay đeo đầy những kim cương, xịt toàn nước hoa hảo hạng, nhưng không bao giờ có mùi hương thanh tao, dịu ngọt, tỏa lan khắp bầu trời. Tôi bị ám ảnh, vì trong tôi hoài thai một lối sống. Tôi muốn thoát khỏi bàn tay của chính mình. Tôi là người tìm kiếm bàn tay đẹp. Bàn tay biết dang ra, biết sẻ chia là bàn tay đẹp. Bàn tay biết nắm lấy tay người bất hạnh hơn mình để cùng bước là bàn tay đẹp. Bàn tay biết nâng niu, gìn giữ cái đẹp, cái chân, cái thiện, là bàn tay đẹp. Và hàng ngàn định nghĩa về bàn tay đẹp khác. Có bàn tay cầm nắm rất nhiều, có thể điều khiển người khác. Có bàn tay xoè ra ăn xin từng đồng lẻ bố thí. Có bàn tay khéo léo làm nên những tuyệt tác nghệ thuật. Có bàn tay vụng về chỉ làm đổ vỡ mọi thứ khi chạm vào. Có bàn tay cho đi. Có bàn tay giữ lại. Nhưng khi về với đất, bàn tay nào cũng rỗng. Rỗng tuyệt đối. Vậy sao không ướp hương cho đôi tay mình, tôi tự hỏi lòng như thế. Có hàng ngàn cách ướp hương. Như masơ Mây, ướp hương thánh thiện, âm thầm, khiêm cung, bé nhỏ, mà hương thơm lại bay vượt mọi không gian. Có bao giờ Mây kể lể với Giêsu về mình không? Chắc không, vì Mây không có thời gian cho mình, chỉ biết lo cho mọi người thôi. Khi sinh ra, tay tôi nắm chặt. Khi chết đi tay tôi buông thõng. Từ nắm chặt đến buông thõng, một hành trình dài đầy nụ cười hạnh phúc và nước mắt đau thương. Nước đi ra biển lại mưa về nguồn S áng qua mình thấy nơi phòng cấp cứu có rất nhiều người khóc lóc vật vã, hỏi ra mới biết người thân của họ đột tử do xuất huyết não nặng trên nền tăng huyết áp, béo phì, viêm gan không chịu điều trị. - Chồng chị có uống rượu bia mỗi ngày không? - Có. - Chồng chị có hút thuốc lá không? - Có. - Chồng chị có tập thể dục thể thao? - Không. - Chồng chị có ăn kiêng? - Không. - Chồng chị có biết mình bị tăng huyết áp, viêm gan không? - Biết, nhưng không chịu điều trị. Mình nghe đến đó, thì bỏ ra ngoài. Cuộc sống là vậy, nhân nào quả đó. Nhưng nghĩ thương cho người nhà bệnh nhân, đột ngột quá họ khó chấp nhận. Mình muốn gửi đến họ lời của sư ông, nhưng có lẽ ngay giờ phút ấy họ khó có thể đón nhận. - Mỗi ngày trong đời sống con phải quán “vô thường”. Tuy tất cả đều là vô thường, nhưng không có nghĩa là tuyệt vọng. Non xanh đã biết hay chưa Nước đi ra biển lại mưa về nguồn. Đây là hai câu thơ của Tản Đà, sư ông đã viết lời bình trong cuốn “Bàn tay cũng là hoa”. Nếu có người thân qua đời, chúng ta thường nghĩ họ bỏ mình ra đi vĩnh viễn. Nhưng nếu chúng ta nhìn kĩ chúng ta có thể nhận thấy người thân qua đời đang còn hiện diện trong mỗi tế bào của chúng ta. Do chúng ta còn mắc kẹt trong hình tướng nên mắc kẹt trong vòng sinh tử. Nếu chúng ta hiểu tất cả là “vô tướng”, chẳng có gì tận diệt, chỉ là sự luân hồi vay trả trả vay, chúng ta sẽ tự do và hạnh phúc. Thôi thì, cứ gào khóc đi, sau cơn đau khổ, nắng sẽ lên. “Non xanh đã biết hay chưa Nước đi ra biển lại mưa về nguồn.” Rồi sẽ qua hết “R ồi sẽ qua hết, đời cuốn xô mãi, tha thứ cho mùa thu bé dại mãi chơi đến muộn. Loài hoa lỗi hẹn chết trong vườn khuya...” Cuối cùng rồi, tha thứ vẫn là lựa chọn tốt nhất, đúng không em? Tha thứ có nghĩa là bỏ qua những lỗi lầm cho người, nhưng quan trọng hơn là tự cởi trói cho chính mình khỏi những khổ đau nặng nề vì sân hận, vì chấp nhặt. Tháng trước có một bệnh nhân nữ vào phòng anh khám với triệu chứng khó thở tức ngực mất ngủ kéo dài. Tất cả các xét nghiệm đo điện tim, siêu âm, chụp hình phổi đều trong giới hạn bình thường. Anh nghĩ bệnh nhân bị trầm cảm. Hỏi mãi thì chị ấy mới khai bị chồng phụ rẫy, bỏ đi theo người đàn bà khác sau hơn mười năm sống mặn nồng. Cuộc sống bây giờ có quá nhiều áp lực và giá trị ảo, làm cho chúng ta không giữ được thăng bằng, làm cho chúng ta không bước đi những bước chân thong dong với trái tim nhẹ nhàng. Ngay trong câu hát anh yêu thích nhất của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn: Cuộc đời đó có bao lâu mà hững hờ, anh vẫn thấy có sự vội vã... Đúng là chúng ta không thể hững hờ với cuộc đời, nhưng vội vã quá làm sao thấy được bông hoa lan đất nở lung linh trong nắng sớm một ngày chớm đông. Nở rộn ràng đó, rồi cũng héo úa đó. Khoảnh khắc yêu nhau say đắm đó, rồi cũng tàn phai đó. Trách cứ hận thù... Là tự làm đau chính mình. “Người đâu mất người, đời tôi ngốc dại, tự làm khô héo tôi thôi...” Thế nên, phải tha thứ. Không gì khác hơn được. Người ta không yêu mình nữa, thì mình phải yêu lấy mình chứ. Sáng nay bệnh nhân nữ đó đến tái khám với nụ cười trên môi. Có lẽ chị ấy đã hiểu lời anh nói. “Mỗi vết thương lành một nỗi vui” đúng không em? Ngoài kia trời đất rộng thênh thang. Ngoài kia mây trắng bay dịu dàng. Tháng ngày qua sống có bình an? C ấp cứu... Bác sĩ ơi... Cấp cứu... Nghe kêu mình vội chạy đến bên bệnh nhân vừa đặt hai tay lên ngực xoa bóp tim vừa kêu: Mau đặt nội khí quản. Bé Linh tiêm Adre hai ống. Chị Hương đẩy giùm em cái máy thở. - Nhìn ông này thấy quen quen. - Dịch hút qua nội khí quản màu hồng nhiều bọt. Ba mươi phút trôi qua, bệnh nhân vẫn mê sâu, đồng tử giãn không phản xạ ánh sáng. X quang phổi bóng tim to, tăng tuần hoàn phổi hình cánh bướm, thâm nhiễm rải rác hai phế trường. - Em mời người nhà vào đi. Cho thêm Dopa dùm bác. Tiếp tục Adre. Cửa phòng cấp cứu hé mở. - Ủa, cô Thu hả? Vậy đó là chú Huy. - Dạ, bác Tr. Sáu năm rồi không gặp bác. Cô Thu nói xong cất tiếng thở dài. Ngoài kia bầu trời đang mưa tầm tã kèm theo sấm chớp liên hồi. - Dạ, mấy ngày nay ổng mệt, bứt rứt, khó thở. Hơn hai giờ trước ổng tự dưng sùi bọt mép, gồng người lên ú ớ rồi tím ngắt. Cô gọi xe cấp cứu đưa vào đây. - Lúc xe cấp cứu đến thì chú ra sao? - Lúc đó hết biết gì rồi. - Ừm, chú đến bệnh viện trong tình trạng đã ngưng tim, ngưng thở. Toàn bộ ê kíp trực nãy giờ như cô thấy đã làm hết sức để cứu chú ấy. - Có qua được không bác Tr? - Chắc không. Cô Thu nấc lên rồi nước mắt chảy giàn giụa. Mưa càng ngày càng nặng hạt. Mình nhớ lại sáu năm về trước cũng một ngày mưa như thế này, cô chú đến phòng mạch của mình và đã ngồi thật lâu. - Bác Tr, cô chú nói cái này, nhờ bác Tr tư vấn giúp. Thật ra chú đã điều trị ở bác gần hai năm rồi, nên bác cứ xem chú như người nhà. - Dạ, chú cứ nói. - Chú muốn qua Trung Quốc ghép thận. Bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối này làm chú quá mệt mỏi và đau khổ. - Chú đã bỏ thuốc lá chưa? - Chưa. - Chú có ăn chế độ giảm đạm, như là ăn chay theo lời cháu dặn không? - Dạ, không. - Bản thân chú không chịu cứu chú, thì bác sĩ nào, bệnh viện nào cứu được. - Nhưng cô chú nghe người ta nói ghép thận xong sẽ khỏe mạnh lại, không cần chạy thận nhân tạo, đúng không? - ... - Cô chú nghe nói phải mất gần bốn tỉ đồng, cô chú bán căn nhà là đủ. - Thì ai đó bán thận hay cho thận. Bác sĩ bên đó nói người có một thận vẫn sống khỏe mạnh bình thường. Và ở bên đó có rất nhiều người đi bán thận, mình mua thận bằng tiền. - Nhưng nếu không có ai bán thận thì sao? Có một nhóm người vì tiền phải bắt cóc hay mua bán trẻ em mồ côi cho ai cần nội tạng để ghép, cô chú có biết không? - Bác sĩ nói gì lạ vậy. Y học tiến bộ để cứu chữa con người, khi con người bị bệnh việc cấy ghép nội tạng là nhân đạo. - Sẽ là nhân đạo nếu có ai đó hiến tạng khỏe mạnh khi đột ngột qua đời, hay khi mắc một bệnh nan y không thể cứu chữa. Nhưng sẽ là bất nhân nếu vì sự sống của người này lại hủy hoại đi sự sống người khác. - Bác sĩ nói quá rồi. - Ơ... - Con vật còn cầu sống huống chi con người. Xin lỗi bác sĩ nhé, cô chú đến đây xin ý kiến về chuyên môn còn chuyện làm sao có thận thì bác sĩ không cần bàn. Mình chợt lặng người đi. Mình muốn nói nhiều, nhiều lắm nhưng không thể. Đối với mình sống một ngày một tháng hay một năm nếu sống thật trọn vẹn với trái tim rộng mở yêu thương và biết ơn đã là đủ đầy và hạnh phúc. Kéo dài chi cuộc sống vài ba chục năm mà chỉ toàn khổ đau phiền não? Có bao giờ chúng ta nhìn lại xem mình sống như thế nào? Có bao giờ vì miếng cơm manh áo, vì nuôi vợ nuôi con mà chúng ta đã giẫm đạp lên nhau, tranh giành và hãm hại nhau? Có bao giờ vì mạng sống của mình mà chúng ta làm tổn thương mạng sống của người khác? - Bác, bệnh nhân ngưng tim. - Thôi, buông đi em. Mạch bằng không, huyết áp bằng không. Ừ thì cả cuộc đời này rồi sẽ bằng không. Cô Thu vẫn chưa bình tĩnh lại. - Mất rồi sao bác sĩ. Mới đó mà... - Dạ, mất rồi. Hức hức... hức... Cô tưởng sau khi ghép thận xong ổng khỏe mạnh. Tốn bốn tỉ có là gì, cô chú còn ba bốn căn nhà lận. Hức hức... - Càng nhiều tài sản, càng nhiều danh vọng, càng nhiều con cháu... càng khó ra đi thanh thản và nhẹ nhàng. - Bác sĩ nói gì? - Ờ ờ... cháu nói chú ấy ra đi rồi. Cô đừng tiếc thương nữa. - Con vật còn ham sống mà, huống chi con người. Cô không cam tâm. Không cam tâm... Mình nhìn ra phía cửa chính, nơi đó có người thân của bệnh nhân nước mắt đang giàn giụa. Cơn mưa tháng Tám tưởng chừng như không bao giờ dứt. Sao mà mưa rơi nặng hạt đến thế… Khi họ đẩy bệnh nhân ra khỏi phòng cấp cứu để đưa vào nhà xác, mình bỗng dưng muốn hỏi: Thế sáu năm qua cô chú sống có hạnh phúc và bình an không? Sáu năm qua cô chú có sống hạnh phúc và bình an không? Còn chúng ta thì sao, thế những ngày qua chúng ta sống có hạnh phúc và bình an? Mỗi bước chân đi, mỗi lời nói hành động của chúng ta có chế tác chất liệu an vui thảnh thơi cho cuộc đời hay đem lại biết bao bi kịch và đắng cay? Chúng ta có đủ mạnh mẽ vượt qua những thói quen hút thuốc, uống rượu, cờ bạc...? Chúng ta có đủ mạnh mẽ để buông bỏ những thứ không cần thiết cho cuộc sống của mình? -B Về thu xếp lại ác thấy nặng ngực và khó thở bao lâu rồi? - Hình như là rất lâu rồi, tôi cũng không nhớ nữa. - Thường thì phụ nữ trên năm mươi tuổi phải đi khám định kì mỗi sáu tháng, cớ sao bác không đi? - Tôi bận rộn suốt, bác sĩ ơi. Tôi phải chăm bốn đứa cháu nội và ngoại, cho ba mẹ chúng đi làm. - Thế bác trai đâu? - Ổng là đàn ông mà, đâu biết chăm cháu. Với lại ổng có bạn bè, có câu lạc bộ hưu trí, câu lạc bộ đạp xe đạp nên cũng ít ở nhà. - Bác kể cho cháu nghe xem một ngày của bác như thế nào? - Sáu giờ sáng tôi dậy pha cà phê cho cả nhà. Sáu giờ ba mươi đón hai đứa cháu ngoại, đứa 5 tuổi, đứa 3 tuổi. Tám giờ mua đồ ăn từ mấy chị bán dạo, nấu ăn... Nói chung quần quật cả ngày à. Đến mười một giờ đêm thì mệt lả, ngủ. - Rồi sáng mai lại điệp khúc cũ? - Tôi chỉ có thể thảnh thơi ngày thứ Bảy hay Chủ nhật, nhưng chỉ có vài tiếng à, cũng phải nấu cơm, dọn nhà, xem tivi. - Những đứa con của bác có nói gì bác không? - Có, chúng nó nói tôi là bà mẹ tuyệt vời, chu toàn tất cả việc nhà. Ông chồng tôi cũng hay cám ơn tôi vì đã có một người vợ đảm đang. - Có bao giờ bác suy nghĩ cái gì đó khác ngoài gia đình của mình? Ví dụ như bác có sở thích gì? Như đi du lịch năm châu bốn biển? Như đi mua sắm hàng hiệu? Như tham gia câu lạc bộ khiêu vũ, vẽ tranh mỗi tối... Hay đại loại là sống cho chính bản thân bác? - Bác sĩ hỏi gì kì lạ vậy? Là phụ nữ thì phải sống cho chồng cho con chứ. Ủa, mà bác sĩ khám bệnh cũng lạ nữa, hỏi lung tung chuyện nhà chuyện cửa của tôi. - Dạ, tại con... à... tại phòng khám hôm nay vắng bệnh nhân, con muốn hỏi bác một vài điều thôi. Bây giờ bác nhìn đây, phổi của bác có một đám mờ ngay bóng trắng này, người ta gọi là bóng tim, đám mờ này đồng nhất, bờ rõ lắm. Cháu nghĩ bác có thể bị... Cháu nói là có thể bị, chứ không phải chắc chắn đâu nhé, bác bị u phổi. Một khoảng im lặng kéo dài. Đôi mắt rạng ngời niềm hạnh phúc khi nói về chồng con lúc nãy bây giờ rưng rưng dòng lệ. - Bác sĩ, đừng nói gì với chồng con tôi nhé. Tôi không muốn họ lo lắng đâu... Bệnh nhân nữ 70 tuổi của tôi vừa nói vừa cúi xuống lau nước mắt. - Tôi nghi tôi bị bệnh lâu lắm rồi nhưng không có thời gian đi khám... Tôi thấy nằng nặng khó thở... - ... - Tôi biết ai rồi cũng bệnh cũng chết... nhưng bỏ lại gia đình tôi không đành. - Bác bình tĩnh nghe cháu nói. Đây có thể là u lành hay u lao. Còn rất nhiều xét nghiệm chụp MRI, sinh thiết mới có thể khẳng định mà. - Tôi... Con tôi, chồng tôi sẽ ra sao khi biết tôi bị bệnh đây? Tôi là trụ cột của gia đình mà? Tôi là thần tượng của chúng, tôi là bà mẹ tuyệt vời của chúng... Bác sĩ ơi... ... - Bác nên về nói với gia đình, thu xếp nhập viện nhé! Nhìn bệnh nhân bước ra khỏi cửa phòng mà lòng mình đau nhói. Trái tim người mẹ, trái tim người vợ bao giờ cũng thế, đong đầy tình thương và trách nhiệm, đến nỗi quên sống cho chính mình. Mình chợt nhận ra hình như không ai có thể làm chủ được cuộc đời. Chúng ta cứ sống cho cái nhìn, cho miệng lưỡi người khác. Chúng ta cứ sống cho tập tục văn hóa nơi chúng ta được sinh ra, sống cho giáo điều tôn giáo chúng ta đang theo mà chưa bao giờ thắc mắc tại sao phải tin như vậy... cho đến một ngày chúng ta thảng thốt... nuối tiếc. Không muốn buông cũng phải buông... S Tình yêu áng nay giao ban nghe tin bệnh nhân X đã tử vong, thoáng đó mà... vạn dặm đường xa. Mỗi ngày có biết bao nhiêu người được sinh ra và biết bao nhiêu người mất đi. “Hội ngộ rồi chia ly”, đôi khi chỉ là tíc tắc. Mình nhắc đến bệnh nhân X vì ông ta được đưa đến cấp cứu trong tình trạng lơ mơ. Con bệnh nhân khai: Ba tôi bị câm điếc bẩm sinh. Tối nay tôi đi từ trên lầu xuống thấy ổng nằm bất tỉnh trên nền nhà, lỗ tai phải và lỗ mũi chảy máu. - Trước đây chú có bệnh gì không? - Dạ không. - Bây giờ chú huyết áp rất cao, 200/120 mmHg. Mình nghi bị xuất huyết não. E rằng... Mà sao anh không đưa chú đi khám bệnh điều trị huyết áp. - Ba tôi câm điếc có nói gì được đâu. Lúc chị hộ lý đẩy bệnh nhân đi chụp CT scan sọ não, em y tá thì thầm vào tai mình: Bác thấy bệnh nhân giỏi không, đã câm điếc bẩm sinh còn lấy được vợ sanh được con. - Không biết đó là hạnh phúc hay đau khổ nữa. Mới 54 tuổi à. Một em y tá khác tặc lưỡi. - Hạnh phúc hay đau khổ là do mình nhìn nhận và suy diễn ra thôi. Cuộc sống vốn dĩ vô thường. Con người sinh ra vốn dĩ khác biệt nhau và không ai thoát được vòng sinh lão bệnh tử cả. - Bác sĩ ơi, nhà tôi có sao không? Mình nhìn người vợ khi cô đưa kết quả chụp. Khuôn mặt cô phúc hậu, giọng nói cô nhẹ nhàng. Mình chợt nhận ra con người đến với nhau đều phải có duyên có phận, và chỉ những trái tim không phân biệt, không toan tính mới có được tình yêu. - Dạ, có sao cô mới đưa chú vào bệnh viện chứ. - Ý cô hỏi là có nặng lắm không? - Dạ, rất nặng. Xuất huyết não nặng. Có thể lát nữa bệnh nhân phải thở máy dùng thuốc chống phù não. Chỉ có khoảng 5-10% bệnh nhân qua được nhưng cũng để lại di chứng nặng nề. Cô chạy đến và gục đầu xuống ngực bệnh nhân bật khóc nức nở. - Mình ơi... Sao mình bỏ tui mà đi... Mình ơi... Lúc đó mình nghe muốn rớt nước mắt. Tiếng “mình ơi” ngọt ngào quá đỗi. Có tình thương thật trên đời bạn ạ. Tình thương ấy không phân biệt, không đòi hỏi. Thương chỉ vì thương thôi, tình thương đó mới đẹp, mới thật làm sao. Bởi vẻ bên ngoài bao giờ cũng tàn hoại. Nhiều người có mắt nhìn nhưng không thấy, có tai nghe nhưng không hiểu, có miệng nói nhưng chỉ toàn lời khắc nghiệt trong khi những lời yêu thương lại quá nhiệm mầu! Mình tin, dù bệnh nhân có mất đi, nhưng chú vẫn ở lại dịu dàng trong trái tim của người vợ. Thật khó mà lý giải được tình yêu! T Cẩn trọng háng Tư với những trưa nắng chói chang làm mặt ai cũng cau lại và lướt qua nhau vội vã. Sáng nay mình có khám cho một cô gái 25 tuổi, khuôn mặt xinh đẹp trang điểm kỹ nhưng vẫn còn nét ngây thơ. - Em bị cường giáp bao lâu rồi? - Dạ, tám tháng. Em khám lần đầu ở Bệnh Viện Ung Bướu, rồi cứ mua theo toa đó uống đến nay. Mình nhìn toa thuốc Thyrozol 10 mg 2 viên x 2 lần, Hepa x 1 viên x 3 lần, Propranolol 40mg 1 viên x 3 lần. ABC (mình nghĩ là thuốc bổ) 1 viên x 3 lần. - Liều Thyrozol này điều trị giai đoạn tấn công, chỉ nên dùng khoảng 3 tháng đầu, sao em dùng tới 8 tháng mà không tái khám? - Em... Em đi làm. Khám bệnh phải chờ đợi lâu lắm, có nhiều khi cả ngày nếu có làm xét nghiệm siêu âm. - Em vội để làm gì? Thế cái gì đối với em là quan trọng? Sức khỏe? Công việc? Hay đơn giản là em không thể đợi chờ? - Dạ... - Em nhìn này, bây giờ TSH em tăng như thế này, FT4 lại bằng 0... Và em siêu âm một thai sống khoảng 12 tuần. Bây giờ em tính sao? - Dạ, bây giờ em phải làm sao? Cô bé đó bật khóc tức tưởi. Mấy phút trước, mình đã muốn la thật nhiều, nhưng bây giờ không nỡ. Nhìn những dòng nước mắt lăn dài ấy... sao lời bỗng nghẹn. - Bác sĩ ơi, thai nhi có sao không? Em bỏ thai được không? Mình biết cô bé ấy đang rất đau. - Chồng em đâu? - Dạ, tụi em chỉ ở với nhau, chưa cưới. - Em làm nghề gì? - Công nhân xí nghiệp may. - Bây giờ để điều trị bệnh cường giáp cho em phải thêm hormon tuyến giáp để ức chế TSH, mà em lại... - Em quyết định kỹ rồi bác sĩ. Em bỏ thai... Nhìn dáng cô gái ấy liêu xiêu ra khỏi phòng khám, tim mình như đang bị ai bóp nghẹt. Giá như mỗi bước chân, chúng ta biết đi thật chậm, thật cẩn trọng nhỉ? Thời còn là sinh viên thực tập, mình từng đứng lặng nhìn mấy bác sĩ nạo thai cho bệnh nhân... từng nhát nạo... từng nhát nạo... như những nhát cắt vào lòng... đau đớn lắm. Có thể những vết nạo ấy sẽ lành theo năm tháng, nhưng vết nạo trong tâm hồn người phụ nữ sẽ được làm mẹ, làm sao mà lành? Mình biết có rất nhiều nguyên nhân khiến sản phụ đến phá bỏ thai đi trong sự cảm thông và chia sẻ như thai nhi dị dạng, thai ngoài ý muốn do bị cưỡng hiếp... Mình nhớ có lần một bệnh nhân 42 tuổi vào xin chụp hình cột sống do bị nặng bụng và đau lưng. Mình hỏi: Kinh nguyệt chị có đều không? Chị ấy trả lời: “Không.” - Kinh nguyệt không đều lỡ chị có thai làm sao mà chụp X quang được? - Tôi bị u xơ tử cung làm sao mà có thai. Bạn có tin được không, kết quả siêu âm thai sống tám tuần, thật may mình chưa kí giấy đi chụp X quang. Lúc nhận kết quả, chị ấy nhìn mình, mình nhìn chị ấy. - Bây giờ chị tính sao? - Bác sĩ tính sao? Mình biết tính sao chứ? Phụ nữ bị u xơ tử cung rất khó đậu thai, đậu thai lại rất khó giữ... Biết nói làm sao? Phá đi à? Đơn giản là phá đi à? Bởi... để không có những vết thương, vết nạo sâu hoắm... hãy sống mỗi ngày với trái tim thật hiểu biết. Chắc hẳn bạn đã đọc Truyện Kiều của cụ Nguyễn Du? Bạn có nhớ đoạn Thúy Kiều tâm sự khi Thúc Sinh hứa hẹn những lời đá vàng: “Thương sao cho vẹn thì thương. Tính sao cho vẹn mọi đường, xin vâng”. Bạn ơi, hãy nhớ nhé “thương sao cho vẹn thì thương”, nếu không lại làm lỡ làng những giấc mơ về nhau, và bao nỗi đau, bao mất mát cứ nhiều thêm theo năm tháng... để rồi trái tim chúng ta chai sạn giữa cuộc đời bất trắc vô thường hôm nay. Cũng ngay hôm nay, mình có khám cho cặp vợ chồng hiếm muộn, đã điều trị vô sinh năm năm rồi mà chưa có con. Mình đã nói với chị y tá: Cuộc đời này lạ thật chị nhỉ? Người đi cầu con hoài chẳng có. Người có rồi lại phá bỏ nó đi. Chị y tá mỉm cười nói: Là duyên là nghiệp. Mình cũng mỉm cười: Chữ duyên thật bí ẩn, thật nhiệm mầu, cũng thật khoa học... Chữ duyên ấy giải thích được rất nhiều điều mà ta không giải thích được. Nếu ta tin vào duyên vào nghiệp, sẽ nhẹ lòng lắm để ta đi qua cuộc đời. Và rồi mình khe khẽ hát: Từ trăng thôi là nguyệt, tôi như đường phố nhiều tên. Từ em thôi là nguyệt, tôi xin đứng đó một mình. Từ em thôi là nguyệt, coi như phút đó tình cờ… Bạn thấy đấy, mình rất hay hát như vậy, hát để ru mình trước những đổi thay bất ngờ của cuộc sống. “Từ em thôi là nguyệt, coi như phút đó tình cờ...” Coi như phút đó tình cờ... để được nhẹ lòng hơn, để được bao dung hơn, và để được nhìn vào mắt nhau sâu hơn. Mình hy vọng những bệnh nhân của mình cũng thế, khi gặp những nỗi đau, những biến cố không lường trước được, họ sẽ biết chấp nhận, biết vượt qua, và một lần nữa quay lại cuộc đời với vòng tay rộng mở, với mỗi bước chân đi thật chậm rãi, hiểu biết, yêu thương. E Cái giá của một đêm trực m sinh viên Y4 hỏi: Một đêm trực cấp cứu của bác sĩ ở tuyến đầu như anh được trả bao nhiêu? - Theo em thì nó đáng giá bao nhiêu? Nếu em biết một đêm trực cấp cứu đầy căng thẳng mệt mỏi với bao nhiêu áp lực này, chỉ với giá bảy mươi lăm ngàn, không biết em còn đủ can đảm và nhiệt huyết để tiếp tục đi? Học Y sáu năm, ra trường làm thêm mười tám tháng mới được ký tên, mới được cấp chứng chỉ hành nghề, chưa kể học thêm sau đại học bốn năm và phải đào tạo y khoa liên tục... thời gian dài đăng đẵng. Em nhìn mình mỉm cười nói: Đối với những người gần chết được cứu sống thì nó vô giá. - Sao anh thấy có nhiều người trải qua cơn thập tử nhất sinh vẫn không biết được sự sống là vô giá? Họ đến, họ đi khỏi bệnh viện vội vã... và rồi họ lại sống với lối sống như trước. - Cấp cứu, bác sĩ ơi, cấp cứu ! Bệnh nhân được đưa vào trong tình trạng lơ mơ, lay gọi không trả lời, là nữ, 59 tuổi, làm nghề buôn bán ở quận 4. - Mấy tháng trước mẹ tôi hay bị nhức đầu, dạo gần đây nhức đầu tăng, mỏi vùng gáy có ra tiệm thuốc tây mua thuốc uống, khi thì para, khi thì efferalgan... uống vô thấy đỡ. Hôm nay tôi đi làm về thấy bà nằm mê mệt, ú ớ, hoảng quá tôi đưa bà vô đây. Mình cầm tấm phim CT Scan sọ não lên xem và thở dài. Xuất huyết não, não thất bên phải diện rộng. Nhìn monitor theo dõi huyết áp bệnh nhân lúc này là 220/100 mmHg. - Sao anh, chị không đưa cô đi bác sĩ khám bệnh trước đó? - Mẹ tôi không chịu đi, bả nói khám bệnh mất thời gian lắm ! - Vậy chứ thời gian rảnh rỗi cô ở nhà làm gì? - Ờ thì... coi tivi... nói chuyện với mấy bà hàng xóm... đi du lịch. Bả đi du lịch suốt à bác sĩ. - Mấy anh chị có biết người lớn tuổi nên đi khám sức khỏe định kỳ không? Mấy anh chị có biết tăng huyết áp là kẻ giết người thầm lặng? - Ơ... biết... nhưng chủ quan quá... thấy còn khỏe mạnh đùi đụi, đi chơi ầm ầm... ai ngờ... Bệnh nhân không đi khám bệnh vì không có thời gian. Tới khi bệnh nặng, trở tay không còn kịp nữa. Mình ra y lệnh đặt nội khí quản thở máy rồi thở dài. Mình thấy có hai điều kì lạ ở bệnh nhân: thứ nhất, họ luôn sẵn sàng trả tiền thiệt nhiều cho những dịch vụ như ăn uống, ngủ nghỉ, du lịch cao cấp đắt đỏ... nhưng ít khi sẵn sàng trả tiền cho những khoản cần thiết để chăm lo sức khỏe của mình. Thứ hai, khi họ bệnh phải đến bệnh viện, họ luôn đòi hỏi được phục vụ tốt nhất, bởi bác sĩ giỏi nhất, xét nghiệm chính xác nhất, thời gian chờ đợi nhanh nhất... nói chung mọi thứ đều nhất nhưng trả tiền ít nhất. Tại sao vậy? - Mẹ tôi có khả năng cứu được không? - Tỷ lệ tử vong rất cao. - Trời, nặng vậy sao bác sĩ? Chết hả bác sĩ? Bác sĩ ơi gắng sức cứu giùm... Bốn người con của bệnh nhân bây giờ đã có mặt tại phòng cấp cứu. Họ rối bời. Họ chạy ra chạy vô hỏi mình mấy số đỏ đỏ xanh xanh trên Monitor theo dõi là gì? Rồi lấy khăn ấm lau mặt cho mẹ. Thấy thương lắm. Nhưng không còn ý nghĩa nữa rồi. Tại sao lúc cha mẹ chúng ta còn khỏe mạnh chúng ta không quan tâm? Có ai biết ôm hôn cha mẹ trước khi đi làm? Có ai biết xoa bóp chân cho cha mẹ mỗi đêm? Có ai chịu khó dẫn cha mẹ đi tái khám bác sĩ theo lịch hẹn? Có ai biết khớp xương cha mẹ đang đau? Có ai biết đêm nào cha mẹ cũng mất ngủ? - Cấp cứu, bác sĩ ơi... Bệnh nhân kế tiếp cũng tương tự, có bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường nhưng không biết và không điều trị. Thực tế, ở Việt Nam có hơn 50% bệnh nhân mắc hai bệnh đó không hề biết cho đến khi đến cấp cứu ở bệnh viện vì một lý do gì đó. - Chân chú bị lở loét như vậy bao lâu rồi? - Cả tháng nay, tôi ra tiệm thuốc tây mua thuốc uống mà không lành. - Cả tháng nay? Tại sao chú không đi khám bác sĩ? - Vết thương có chút xíu mà khám gì? - Một chút xíu? Ngón một và hai đã hoại tử đen, bàn chân thì sưng tấy... X quang thấy hình ảnh viêm xương. Có thể phải đoạn chi. - Đoạn chi là sao bác sĩ? - Là cắt cụt chân của chú. Cắt đến một phần ba cẳng chân này nè. - Trời... Nghiêm trọng vậy sao? Thấy có chút xíu hà, không đau. - Do chú bị tiểu đường lâu ngày không biết, đã bị biến chứng thần kinh nên không còn cảm giác đau nữa. Mình hết nhìn bệnh nhân, rồi lại nhìn những người con. Có ngỡ ngàng, có xót xa trong đôi mắt của họ. Giá như... Mình ghét phải nói “giá như”... nhưng mỗi ngày cứ phải nói và nghe hai từ đó... - Không ngờ bệnh tiểu đường lại tàn phá cơ thể đến như vậy. - Đúng rồi, nó cứ âm thầm phá nát cơ thể chúng ta mà chúng ta cứ ngỡ không có vấn đề gì. Trong cuộc sống cũng vậy đó, những thái độ sống không tốt, như thói quen ăn uống, sinh hoạt... chúng ta cứ ngỡ vô hại... nhưng cứ tích lũy từ từ... rồi một ngày giật mình... cuộc đời chúng ta đã mục nát. Mình chưa thấy nơi nào mà việc mua thuốc, dùng thuốc lại cực kì dễ dàng như ở đây. Bạn đau đầu - đến tiệm thuốc tây. Bạn đau bụng - đến tiệm thuốc tây. Bạn trễ kinh - đến tiệm thuốc tây. Bạn không hề biết người đang bán thuốc cho bạn là ai. Bạn không cần biết trình độ người ấy đến đâu? Dược tá? Dược sĩ trung học? Hay dược sĩ đại học? Hay chị ô sin bán thuốc giùm khi chủ nhà thuốc đi đâu đó? Bạn không cần biết điều gì cả. Bạn chỉ cần biết nó có tiện không thôi. - Bác sĩ, có cần thiết phải cắt cụt chân hay không? - Chỗ nào hư thì nên cắt bỏ, nếu không nó sẽ tiếp tục ăn lan sang mô lành may mắn còn sót lại. - Ờ... ờ... chỗ nào hư thì nên cắt bỏ... Nhìn chị hộ lý đẩy bệnh nhân đi mà mình thấy đắng đót trong lòng. - Ba tôi cố chấp lắm bác sĩ ơi. Với lại ổng khắc khẩu với tôi nên tôi ít tiếp xúc lắm. - Ba anh khắc khẩu hết với cả hai người con à? - Ừm, tánh nết ổng kì cục lắm. Cứ rượu chè, hút thuốc. Mẹ tôi nói cách mấy cũng không nghe. Mình lặng thinh nhìn ra ngoài cửa. Tháng Mười một phố hanh hao quá. Nắng nóng làm con người ngột ngạt. Nhưng có phải vì nắng hay do lòng mình đã ngột ngạt sẵn? - Bác sĩ biết sao không, hồi nhỏ tôi hay nghĩ rằng khi mọi thứ xung quanh tốt đẹp tôi sẽ thoải mái dễ chịu. Nhưng bây giờ tôi nghĩ khác rồi, khi lòng tôi thoải mái dễ chịu thì mọi thứ xung quanh sẽ tốt đẹp. - Ông ơi, ông mất bao lâu để hiểu được điều đó? Mình hỏi bệnh nhân khác của mình, một ông cụ 83 tuổi cũng bị tiểu đường, cao huyết áp, phì đại tiền liệt tuyến. Đêm nay ông bí tiểu phải vào bệnh viện đặt thông tiểu. Làm người khổ thật. Còn thân là còn khổ. - Biết điều đó thì rất lâu rồi, nhưng để sống được như thế mới gần đây thôi. Hồi nãy tôi ngồi nhìn bác sĩ rất khó chịu mắng bà kia quá chừng khi thấy đường huyết và huyết áp của bả quá cao mà lại không chịu tái khám, uống thuốc, tập thể dục, ăn kiêng... nên tôi mới nói thế. - Hồi nãy con dữ lắm à? - Ừa, dữ thiệt. - Tại con nói hoài mà chẳng chịu nghe. - Bác sĩ biết sao không, cuộc sống không đơn giản như bác sĩ nghĩ đâu. Làm cha làm mẹ đôi khi rất sợ làm phiền con cái nên thế... Ông cụ nói xong nắm tay mình thật chặt rồi được đẩy vào khoa để theo dõi tiếp, nhưng lời của ông còn ở lại. Làm cha làm mẹ bao giờ cũng hy sinh thật nhiều thật nhiều cho con... mà con nào có biết có hay. Chúng ta hay đổ lỗi cho điều gì đó, như khắc khẩu, không hợp... rồi chúng ta xa dần cha mẹ mỗi ngày, cho đến khi biết cha mẹ sắp mất hay đã mất... chúng ta cuống cuồng lên, khóc lóc ầm ĩ. Nhiều khi chúng ta lại tiếp tục đổ lỗi cho bệnh viện quá dở, bác sĩ quá dở... Chúng ta ít chịu nhìn lại mình, bạn nhỉ? Theo bạn thì một đêm trực của bác sĩ đáng giá bao nhiêu? Rồi mai một mầm xanh bắt đầu C ô Thủy đã ra đi vĩnh viễn trong một đêm mưa tầm tã. Kết thúc một phận người, kết thúc cả những vui buồn, vinh nhục. Chẳng còn lại gì ngoài cái xác lạnh căm. 55 tuổi, có gọi là “chết trẻ”? 55 tuổi, mới nghe thấy nó dài đăng đẵng, nhưng chớp mắt một cái... đã như một giấc chiêm bao. Có lẽ cô Thủy đã chuẩn bị từ rất lâu cho một đêm như thế này, nên mình nhìn thấy khuôn mặt cô rất an nhiên. Ung thư giai đoạn cuối, và cô đã từ chối mọi điều trị. Vết thương nơi quầng vú bị bội nhiễm, hoại tử, máu mủ cứ rịn ra. Đôi gò bồng đảo này, ngày nào đã mê hoặc không biết bao nhiêu người, mà giờ đây... Ừ thì cuộc sống này, sinh – lão – bệnh – tử, liệu có ai tránh được hay không? Chú Tâm, người chồng đã ly dị cô hơn hai mươi năm, nói oang oang trong phòng cấp cứu, chứng minh không liên đới trước cái chết của vợ: - Tui kêu bả vô bệnh viện điều trị, bả không nghe, cứ ở nhà tụng kinh ăn chay. Bác sĩ xem, vợ gì kì lạ thế này, tôi chia tay bả cũng đúng... Bả định làm thế để trị bệnh ung thư sao, hay cầu nguyện có vận may thay đổi số phận... Tiếng mưa khỏa lấp tiếng người. Giá như chú Tâm có thể im lặng... Mình biết cô Thủy ăn chay, tụng kinh không phải để cầu nguyện xuất hiện vận may có thể chuyển hóa tế bào ung thư... mà để chuyển hóa tâm mình. Có lẽ cô ấy đã ngộ ra và sống từng ngày còn lại trong sự tỉnh thức, không muốn làm tổn thương đến sự sống xung quanh nữa. Sống thanh thản, chết sẽ bình an. Theo mình, phải có nợ duyên sâu dày lắm con người mới gặp được nhau, mới nên vợ thành chồng. Nhưng đôi khi họ lại bỏ nhau dễ dàng vì những điều phi lí nhất. Thật lạ. Có thể họ đến với nhau, chỉ để trốn chạy nỗi cô đơn của chính mình, hơn là đến vì tình yêu. Họ không can đảm đứng một mình, sống một mình giữa xã hội. Bởi nếu có tình yêu thì họ không thể nào đánh mất nhau vì những bất đồng nhỏ nhoi được. Họ cứ cố gắng sở hữu nhau, thay đổi nhau cho phù hợp với chính mình, mà họ quên, sự chết đi của chính mình... hoa tình yêu mới có thể mọc lên. Ngay như khi cô Thủy đã mất, chú Tâm còn không thể nói một lời từ tâm, hay chí ít là một lời tử tế. Tại sao không để người khác sống theo ý họ muốn? Rồi tất cả sẽ qua đi. Có ích gì khi cứ lấy muối chà xát lên những vết thương? Có nhiều người nghĩ, chết là hết. Có nhiều người cho rằng: Sống là sự biểu hiện. Chết là ngưng sự biểu hiện đó. Chết là bước vào vòng luân hồi sanh tử mới, để được tái sinh, nên họ đã sống ngày hôm nay thật an lành. Cho đi những niềm vui, gieo xuống những nụ cười... Mỗi ngày, trong cơ thể chúng ta cũng có hàng triệu, hàng triệu tế bào chết đi, và hàng triệu, hàng triệu tế bào mới được sinh ra thay thế. Ừ thì, chúng phải chết đi, bởi vì chúng đã quá già cỗi với hình dáng và chức năng của mình. Cũng vậy, khi chúng ta đã hết phận sự của mình trên cuộc đời này, thì hãy thanh thản ra đi. Càng cầu sống càng hoảng loạn. Mây trời hợp rồi tan, đời người có rồi không, mọi thứ chỉ là thoáng chốc. Chính vì có cái chết mà sự sống của mỗi sinh linh đều trở nên ý nghĩa. Nếu mình cứ già mãi già mãi mà không chết, thì sao? Chẳng phải chết lúc này là cứu cánh tốt nhất ư?(1) Huê, con gái cô Thủy nói trong nước mắt: Cám ơn bác nha. Nhờ bác mà mẹ con mới ra đi nhẹ nhàng như thế. Mình muốn ôm cô ấy và nói: Rồi mai... từ nấm mồ ấy, một mầm xanh sẽ bắt đầu. -B Nơi tình yêu bắt đầu ác sĩ thấy tui không bác sĩ? Ông vừa nói vừa kéo tay áo sơ mi lên khoe “chuột” làm mình bật cười. Và mình đã cười suốt cho lần đầu tiên đến khám bệnh tại nhà bệnh nhân mới. - Tui khỏe lắm. Nhưng vợ tui yếu lắm. Bả bị tai biến, liệt nửa người đi lại khó khăn. - Nhưng vợ tui giỏi lắm nghe bác sĩ. Một tay bả chăm sóc mười một đứa con đó. Ông dẫn mình ra phòng khách chỉ lên bức hình treo trên tường. - Đó, thằng đứng giữa là con lớn nhất, nó là chủ tịch tỉnh X, nhỏ đứng kế bên làm viện trưởng viện Y... Bác sĩ thấy sao? Mình nhìn thấy trong mắt ông long lanh niềm hạnh phúc. Còn niềm hạnh phúc và tự hào nào hơn cho một người cha bao nhiêu năm vất vả chắt chiu nuôi con, và thấy được con mình đã trưởng thành. Thoáng đó thôi mà đã bảy năm... Mình chẳng nhớ nổi đã khám và điều trị cho ông bà bao nhiêu lần rồi. Mỗi lần ông hay bà nhập viện là mỗi lần mình cảm nhận được tình yêu rất đỗi dịu dàng nơi họ. Bà bị tai biến rất ít nói. Còn ông thì lúc nào cũng líu lo. Và rồi một ngày ông bị trượt chân gãy cổ xương đùi. 90 tuổi, chẳng làm gì được nữa ngoài việc chăm sóc ông tại giường. - Bác sĩ biết sao không. Mỗi sáng cô đẩy ba má cô ra sân phơi nắng cho tập mấy động tác quơ tay quơ chân như bác sĩ dặn, ba cô đều cầm tay má cô hun rất dịu dàng đó. Ly cà phê đá cũng uống chung nữa. Thật, ngôn từ giới hạn quá, mình không làm sao để diễn tả được tình cảm của ông dành cho bà. Khi ông nôn ra máu và đi cầu phân đen, với kết quả soi cộng giải phẫu bệnh: Ung thư dạ dày, mình nghĩ ông sẽ ra đi trước. Ai ngờ sáng hôm nọ bà lại hôn mê. Người nhà đưa vào bệnh viện, mấy hôm sau thì mất. Tất cả người con đều đồng ý là không cho ông hay. Ngày đầu ông hỏi: Má tụi bây đâu rồi? - Đi bệnh viện để bác Du điều trị rồi. Má bị sốt. Rồi hai tuần sau ông lại hỏi: Sao má tụi bây lâu quá không về? - Dạ tại bệnh đợt này hơi nặng. - Ủa, bình thường con Hường hay chăm má tụi bây, sao ba thấy nó ở nhà? - À... Tại vì chị Hường phải chăm sóc cho ba. - Tụi bây có giấu ba chuyện gì không? - Dạ, đâu có... Một buổi chiều nọ mọi người trong nhà giật mình thấy ông ngồi trước bàn thờ của bà. Ông khóc. Không biết bằng sức lực nào ông có thể leo xuống giường và bò ra được phòng khách. Từ đó ông bỏ ăn và không nói chuyện nữa. Người nhà mời mình đến... Mình nhìn ông nằm lặng lẽ trên giường với đôi mắt buồn vời vợi... Thú thật lúc đó mình nghe xơ xác cả lòng. Mình tin trong cuộc sống đầy khắc nghiệt này luôn luôn có một tình yêu dịu dàng tinh khiết như nắng ban mai, không gì có thể làm thay đổi được. - Đặt ống nuôi ăn qua mũi thì không được rồi vì ông còn tỉnh, ông sẽ giật ra. Chỉ còn cách truyền dịch và đạm thôi. Nhưng người nhà phải ngồi canh mới được. Hai tháng nữa trôi qua, và rồi chín giờ Chủ nhật này mình nhận được điện thoại: Bác Du ơi, xuống nhà cô gấp đi. Ông sắp đi rồi. Mình vội chạy xuống. Trong nhà bây giờ đã đủ mười một người con và rất nhiều cháu. Mình đến bên giường nắm lấy tay ông. Nơi khóe mắt ông tuôn chảy một dòng lệ. Dòng lệ long lanh. Mình có cảm giác ông xiết tay mình một cái rồi nhẹ nhàng nhắm mắt. - Ba ơi... Những người con như đổ gục xuống. Ông đã ra đi! Mình biết ông đã để mặc cho mình chết đi vì trên cuộc đời này chẳng còn gì có thể níu kéo ông nữa... Mình biết bà đang đứng đợi ông nơi khu vườn đầy tiếng chim sẻ hót và hoa ti gôn nở với nụ cười thật hiền từ yêu thương… Đừng vội tin tưởng đừng vội bài xích -G ỏi xoài chua quá. Phù chúc quay hôi dầu quá, có lẽ làm lại vài lần rồi. - Ừa. Nhưng kệ đi. Đừng để những điều nhỏ nhặt làm mất đi một buổi tối mưa dịu dàng như thế này. - Ông bắt đầu hiển lộ cốt tu rồi đó. Bốn đứa cùng bật cười. Thật mà, được ngồi ăn chay cùng những người bạn thân trong nhà hàng, được ngắm mưa qua ô cửa kính... chẳng phải rất thú vị và dễ thương? - Ê ông Du, ông có nghe cảnh báo mới của FDA về nhóm thuốc DX trong điều trị bệnh đái tháo đường típ 2 không? - Kể tui nghe với. - FDA cảnh báo khi dùng thuốc đó có thể gây đau khớp nghiêm trọng và không thể đi lại được. Bổ sung thêm vào tác dụng phụ trước đó là làm gia tăng tỉ lệ nhập viện vì suy tim. - Vậy mà giá thuốc ở trên trời. Đâu phải cái gì mắc cũng đều có giá trị. - Nữa, lại thích triết lí giống ông Du. Lại cười. Ngoài kia, phố xá đã lên đèn thật đẹp, thật dịu dàng. Hàng cây me hai bên đường được tắm gội đã đời. - Nhớ hồi xưa nhóm RoS(1) mới xuất hiện trên thị trường đã gây bão vì giảm đường huyết hiệu quả, ai ngờ lại gia tăng biến cố tim mạch cho bệnh nhân nên phải rút khỏi thị trường. - Bao giờ cũng vậy mà, bên cạnh những tác dụng có lợi sẽ có những tác dụng phụ. Quan trọng là bác sĩ có cái đầu tỉnh và cân nhắc thiệt hơn thôi. - Nghĩ cũng buồn nhỉ. - Sao buồn? - Bác sĩ chân chính ra toa luôn cân nhắc từng viên thuốc. Và khi người ta càng biết sâu càng trải nghiệm nhiều, người ta càng dùng ít thuốc đi. Câu chuyện vẫn tiếp diễn rôm rả trong mưa. Thi thoảng vài tia chớp lóe lên giữa bầu trời đen thẳm. Ở giữa bàn ăn là chậu cỏ khô nhỏ bé nhưng rất đẹp, rất sang. Ừ thì có những thứ rất nhỏ bé, rất tầm thường, nhưng khi biết đặt đúng chỗ, ngồi đúng nơi lại trở nên hết sức ý nghĩa. Bởi vậy dù là một lời nói hay một hành động nhỏ, chúng ta cũng nên cân nhắc, nếu không lại làm tổn thương cho người khác. Đôi khi những niềm vui niềm hạnh phúc mình mang đến cho người, người sẽ quên rất nhanh, còn một lời nói vô tình, một ánh mắt lạnh lùng... người lại nhớ, nhớ mãi... Rồi đau... Rồi oán hận... Rồi tìm cách đáp trả... Rồi rơi vào vòng lẩn quẩn của hận thù... - Mưa lớn như vầy chạy xe ngoài đường sợ cây gãy quá, đè chết người chứ chẳng chơi. Nhỏ Loan nói. - Mấy ông nhớ trong bệnh viện tui ngay trước hồ cá có một cây tùng rất lớn và cứng cáp không? - Ờ nhớ. Rồi sao? - Hôm chiều thứ Hai, trời không mưa, không giông gió, tự nhiên nó gãy đổ. Mà gãy đổ ngay gốc. May mà không trúng ai. Khi mọi người chạy lại xem mới biết vì sao nó gãy đổ. Bên trong thân cây đầy mối mọt... - Thấy không? - Thấy gì? - Cây tùng đó, bề ngoài rất xanh tốt khỏe mạnh nhưng bên trong đầy mối mọt. Có những thứ mình nhìn thấy tận mắt, sờ được tận tay... ngỡ đó là tốt là hay... nhưng sự thật, tấm lòng ở bên trong... thì không phải dễ dàng nhìn thấy được. - Lại triết lý. Lại cười. - Mấy ông không nghe nhạc sĩ Vũ Thành An viết đó sao: Tình mình đã chết khi nhìn rõ mặt người... Có hai thứ trên đời này, đừng cố nhìn cho rõ, đó là mặt trời và mặt người đấy. - Bởi đôi khi họ đeo mặt nạ à? - Càng trống rỗng, mục nát bên trong càng phải điểm tô chau chuốt chứng minh ở bên ngoài à? - Ờ... Thì cứ cho là vậy đi. Nhưng theo Du nghĩ: Thời gian là câu trả lời tốt nhất. Đừng vội tin tưởng và cũng đừng vội bài xích. Mưa tạnh rồi, về thôi... Về thắp nén nhang trầm... để nghe lòng mình nhẹ lại... Chẳng phải tất cả đều là phù vân... Là gió là mây... Rạch ròi chi giữa đúng hay sai, phải hay trái... Những câu chuyện nhỏ 1, Làm sao có thể thương - Chồng tôi nghe lời bác sĩ về ăn chay, làm từ thiện, công đức cho chùa chiền thật nhiều, nhưng cuối cùng ổng cũng chết. - ? - Bác sĩ nói, tâm tốt việc tốt số mệnh đổi được, chẳng qua là lời nói suông. Có ung thư nào mà không chết, có ai sống trong đời này mà không chết? Vậy thì trước khi chết, sao không sống hưởng thụ cho đã đi, muốn ăn gì thì cứ ăn, muốn chơi gì thì cứ chơi... - Cô đang trách cứ cháu à? - Tôi... Tại tôi không cam tâm... - Cháu nghĩ, chú kịp nói lời xin lỗi với những người mà chú đã làm tổn thương, cũng kịp tha thứ cho ai làm tổn thương mình, đúng không? Đôi khi chúng ta quên nói lời cám ơn với cuộc sống, với những người đã giúp chúng ta trên bước đường đời, cô ạ. Khoảng thời gian này, tuy ngắn ngủi, nhưng cháu nghĩ đã giúp chú bình tâm lại, sống thật nhẹ nhàng thanh thản. Khi mà chúng ta sống nhẹ nhàng thanh thản, chúng ta sẽ chết bình an. - Ơ... - Bệnh ung thư thì không thể nào cứu chữa, nhưng cháu nghĩ chú đã kịp cứu chữa trái tim của chính mình. Nhìn dáng cô liêu xiêu đi thắp nhang mà mình muốn bật khóc. Ngần ấy năm trời tình nghĩa vợ chồng... sao mà không lưu luyến tiếc thương! Rồi những khi đêm về, rồi mùa đông lặng vắng, rồi biết tìm đâu hơi ấm... Trong khi tình yêu lại là một kho tàng kỉ niệm... Có phải vì thế mà chúng ta đã bám quá chặt và rồi trách cứ Thượng Đế đã không nghe lời chúng ta khẩn cầu. - Thưa Thầy, nếu mọi sự như là một giấc mơ, vậy những chuyện con làm, ăn chay tránh sát sinh, sống thiện, gieo những hạt giống tốt lành... đều là vô ích hay sao? - Đúng, mọi sự đều như là một giấc mơ. Nhưng chúng ta có thể biến giấc mơ thành tích cực trọn vẹn và dễ thương! Con thấy không, chính con đã làm cho giấc mơ của mình nên khác biệt, vì tình thương! - Làm sao con có thể thương được khi cuộc sống ngoài kia quá khắc nghiệt, và con phải mắc bệnh trầm kha này? - Con có thể thương nếu con hiểu: Tất cả đều vô thường! 2, Cài hoa hồng lên áo - Bác sĩ ơi, cứu... Cứu... - Nhanh... Anh Khang đặt nội khí quản. Bé An Adre mau... Mình vừa ép tim bệnh nhân vừa ra y lệnh. Bệnh nhân nữ 50 tuổi, bị bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường tự mua thuốc theo toa uống không tái khám định kì tại bệnh viện. - Lấy ven không được bác ơi. - Gắng lên em. Hôm nay là Vu Lan đó. - Nội khí quản. - Anh Khang bóp bóng cho em nghe. - Vào rồi. Mau, máy thở. Từng phút từng phút trôi qua - Bác Du lau mồ hôi đi... - Em mời người nhà vào giùm bác. Bệnh nhân mất rồi. Nhớ đo lại điện tim sau mười lăm phút nhé. - Bác sĩ ơi, mẹ con sao rồi? - Mẹ con mất rồi. - Hả? Bác sĩ ơi... Cứu mẹ con với bác sĩ ơi... Hai người con, một gái một trai chạy ào lại bên xác bệnh nhân, nước mắt tuôn tầm tã... - Mẹ ơi, sao mẹ bỏ con... Mẹ ơi... Người con gái khoảng 20, 21 ngã quỵ xuống sàn. Mấy chị y tá lại dìu lên ghế. - Con gắng bình tĩnh đi. - Mẹ con mất thiệt rồi hả cô? Con mất mẹ thiệt rồi hả cô? - Mẹ con mới có 50 tuổi mà. Sao mà chết được? Bác sĩ dùng thuốc tốt nhất chưa bác sĩ? Người con trai nói trong nước mắt giàn giụa. - Mẹ con đã mất trước khi vào bệnh viện rồi. Nãy giờ bác và các cô chú đây đã cố gắng hết sức. Con thấy đó, mẹ con ngay ở nhà đã tím tái, ngưng tim ngưng thở. - Con đâu biết đâu... Con đi làm về thì thấy mẹ nằm sõng soài trong bếp. - Con là đàn ông, con phải mạnh mẽ lên, để còn lo hậu sự cho mẹ nữa chứ! - Bác sĩ... Con mất mẹ thiệt rồi hả bác sĩ? Mình cố ngăn giọt nước mắt trào ra... Hôm nay là ngày Vu Lan mà... Mình và cả ê kíp cấp cứu đã cố gắng... Bệnh nhân đến bệnh viện quá muộn... Mới 50 tuổi... Mới còn cười nói, còn bao nhiêu chuyện để làm, để lo toan cho hai đứa con... Vậy mà chớp mắt một cái... đã thành mây khói... đã là hư không... Nhìn chị hộ lí đẩy bệnh nhân vào nhà xác mà lòng mình hoang vu... Mình bất lực quá... - Con mất mẹ thiệt rồi hả bác sĩ? Lời nói của hai đứa trẻ làm nhói tim mình. Ngày Vu Lan, có người không còn mẹ nữa rồi. Bạn ơi, nếu bạn còn mẹ, hãy chạy về bên mẹ ngay đi. Về ngồi thật lâu... Và hãy nắm tay mẹ thật chặt... “Mẹ ơi, mẹ có biết hay không? Biết gì? Biết là con yêu mẹ không...” “Mẹ là nải chuối buồng cau Mẹ là nắng ấm nương dâu... Mẹ là vốn liếng yêu thương cho cuộc đời...” Còn mẹ là còn một kho báu vô giá! 3, Tự dưng khóc òa khi có nhau - Bác sĩ ơi có sao không? - Không, chỉ là u trung mô gan phải lành tính thôi. Đừng lo nữa. - Thiệt hả bác sĩ? - Thiệt. Khi mình nói thiệt, hai vợ chồng bệnh nhân ôm nhau bật khóc nức nở giữa phòng khám đông đúc ồn ào. Mình cũng vui lây. Thứ Sáu tuần trước người chồng đến khám vì đau bụng, kết quả siêu âm: Khối u bờ rõ không rõ bản chất gan phải. Nghĩ ung thư gan, hai vợ chồng họ như sụp đổ. Đã nghèo rồi mà còn bệnh nữa. Ba ngày qua, họ đi chụp MRI và xét nghiệm mà lo lắng đến tột cùng. Ung thư gan như là bản án tử. Và giờ đây họ hạnh phúc khi nghe mình báo kết quả, nước mắt trào ra không làm sao giữ lại. Lúc họ về mình khe khẽ hát: Tình yên ấm rồi, em sẽ nghe. Tự dưng khóc òa khi có nhau... Ừ thì người ta sẽ khóc òa khi có được nhau ngỡ như đã mất. Giữa cuộc đời hối hả và đầy bất trắc, chẳng phải có được nhau là một niềm hạnh phúc hay sao? Ừ thì cứ khóc nữa đi. Vì chẳng ai nhọc công đi lau những dòng nước mắt hạnh phúc! Những câu chuyện từ phòng cấp cứu M ười hai giờ đêm - Cấp cứu, cấp cứu. - Anh đưa bệnh nhân lên giường đi. - Chích thuốc liền đi, chứ đau như vầy ai chịu nổi hả? Người nhà bệnh nhân trợn mắt nhìn mình đe dọa. Mình cố giữ bình tĩnh và nói: - Thì anh cứ đưa bệnh nhân lên giường đi, chưa khám bệnh, chưa biết đau do bệnh lý gì thì làm sao mà tôi cho chích thuốc được. Trước mắt mình một người đàn ông 54 tuổi, béo phì vùng bụng, tứ chi teo, đang lăn lộn trong cơn đau vùng hạ sườn phải. Kết quả siêu âm: Viêm túi mật cấp do sỏi. Theo dõi viêm phúc mạc. - Bệnh này cần phải mổ khẩn, trước đây chú có bệnh gì không, tiểu đường, rối loạn đông máu hay dùng thuốc chống đông chống dính gì không? - Ba tôi không có bệnh gì hết, chỉ có đau khớp hay dùng thuốc giảm đau. - Vậy chú có dùng Dexa, hay corticoid, hay thuốc tễ gì không? - Không biết, mổ thì mổ đại đi, hỏi hoài. - Anh nghĩ một ca mổ bụng đơn giản lắm sao? Một giờ ba mươi phút, kết quả xét nghiệm báo lên phòng mổ, test nhanh HIV dương tính. - Vậy mấy bác sĩ ngoại khoa có mổ cho bệnh nhân này không bác? Một nữ y tá thì thầm vào tai mình. - Tất nhiên mổ rồi. Chẳng phải tất cả chúng ta đã được dạy, luôn xem bệnh nhân đến khám đều có nguy cơ lây nhiễm hay sao? Và chẳng phải chúng ta đã được dạy cách bảo vệ chính mình? - Nhưng nói thật, em vẫn sợ sợ... - Anh nghĩ, nếu chúng ta sợ, chúng ta không đứng đây đâu. Vì khi khoác lên mình chiếc áo blouse trắng là khi biết mình có nguy cơ mắc các bệnh lây nhiễm, tiếp xúc trực tiếp với hóa chất, tia X... nhưng mình vẫn chọn đứng đây, với những đêm trực căng thẳng, với những mệt mỏi vì áp lực chuyên môn, và với cả hành động quá khích đến từ bệnh nhân hay người nhà của họ. Ba giờ ba mươi phút sáng, mình nghĩ không có máy quay nào có thể diễn tả được hai giờ căng thẳng của các bạn đồng nghiệp nơi phòng mổ. Những giọt mồ hôi, những trái tim thổn thức... Và rất ít người biết được rằng: tiền thù lao một ca mổ lớn đầy nguy cơ và khó khăn ấy chỉ được vài trăm ngàn đồng. - Sao anh ta nói ba anh ta không bị bệnh gì trước đó? Có phải anh ta sợ chúng ta kì thị, không chịu cứu ba mình không? - Có lẽ đúng. Nhưng bác nghĩ: cuộc sống chẳng ai kì thị ta cả, ngoài ta tự kì thị chính mình thôi. Reng... Reng... - Báo bác sĩ Du, ca mổ bệnh nhân AIDS đã thành công tốt đẹp. Mình nghe xong buông tiếng thở phào nhẹ nhõm. Bầu trời buổi hừng đông vẫn còn thật sâu và yên tĩnh. Có một vì sao vừa lóe sáng. Có lẽ đó là sinh mạng của một con người vừa được cứu sống. M Tấm lòng người mẹ ột giờ sáng. - Cấp cứu, cấp cứu... - Anh đưa chị lên giường nằm đi. Bị sao vào cấp cứu? - Đau quá bác sĩ ơi. Đau quá. Bệnh nhân nữ, 44 tuổi, hai tay ôm ngực trái lăn lộn trên giường. Khi mình dở được áo chị ta ra thì phải bước lùi lại vì mùi hôi thối nồng nặc xông vào mũi. Cả vú trái bị hoại tử. - Ung thư giai đoạn cuối rồi, không có tiền chữa bác sĩ ơi. Tôi thấy vợ tôi đau đớn quá nên mới đưa vào đây? - Sao không mua bảo hiểm. Sao không nhờ ai đó giúp đỡ? Chị y tá vừa tiêm Morphin giảm đau, vừa quay qua hỏi người chồng. - Khi có tiền, có địa vị thì bạn bạn bè bè, còn khi nghèo đói, bệnh tật, tìm bạn bè không có, cô y tá ơi. Mấy lần đưa vào bệnh viện ung bướu nhưng vợ tôi không chịu điều trị, bả nói để dành tiền cho con đi học. Chị y tá cất tiếng thở dài. Cuộc sống ngoài kia, có người ăn không hết, cũng có người lần mãi không ra. Mình vỗ vai chị và nói: Thở dài làm chi, đêm nào có ngắn lại. Khi cô hộ lý đẩy bệnh nhân vào khoa ung thư để theo dõi tiếp, mình nghe văng vẳng câu nói của bệnh nhân: Anh đừng nói gì cho con nha anh, ngày mai nó thi tốt nghiệp. Ôi... Tấm lòng của mẹ! Khi gần đến hơi thở cuối của cuộc đời, tình thương dành cho con vẫn vẹn nguyên vẫn đong đầy như biển. C Mẹ ơi hín giờ đêm, mình nhận cấp cứu một bệnh nhân nữ 20 tuổi được chuyển đến trong tình trạng choáng nhiễm trùng đang dùng thuốc vận mạch liều cao. Người nhà khai: Hai ngày trước nó sốt, nôn ói, có đến khám bác sĩ tư được cho uống thuốc. Sáng nay nó sốt cao hơn, nói sảng, bứt rứt, vợ chồng tui đưa đi cấp cứu tại trung tâm y tế và chuyển lên đây. - Cô chú là cha mẹ của bệnh nhân? - Dạ không. Tui là chú ruột. Ba nó mất lúc nó hai tuổi. Mẹ nó bỏ nó cho vợ chồng tui nuôi rồi đi biền biệt. - Chú có biết bệnh nhân bị bệnh gì trước đây không? - Dạ, vợ chồng tui mần ruộng, không biết chữ, hai năm trước nó sụt cân khám bệnh mới biết tiểu đường và phải chích Insulin gì đó mỗi ngày. - Tình trạng bệnh nhân rất xấu, tri giác mê sảng, huyết áp tụt. Nãy giờ chúng tôi cấp cứu liên tục nhưng có lẽ không cứu vãn nổi. - Bác sĩ nói sao tụi tui nghe vậy. Hồi trưa này nó còn rên la đau bụng mà bác sĩ. Hơn một giờ sau khi đến bệnh viện, bệnh nhân mê sâu, được thở máy, được dùng kháng sinh mạnh và vận mạch. Lúc hai giờ sáng, bệnh nhân đột ngột ngưng tim. Mình và ê kíp trực xoa bóp tim, dùng Adrenaline. Gần ba giờ sáng, người nhà xin ngưng hồi sức và cho bệnh nhân xuất viện. Mình lặng người đi. Giá như mình không phải trực cấp cứu... Giá như mình không phải nhìn thấy những cảnh mất mát chia lìa đau đớn này... Nhưng biết làm sao được, hễ là con người thì phải có sinh có tử, có đến có đi. Chú thím của bệnh nhân là nông dân, một chữ bẻ đôi cũng không biết, vậy mà vẫn gánh gồng nuôi dưỡng bệnh nhân trưởng thành. Công nuôi dưỡng bảo bọc nhiều khi còn quí hơn cả công sinh đẻ. - Mẹ nó theo trai bác sĩ ơi, bỏ nó hồi còn đỏ hỏn à. Vợ chồng tui... hức hức... âu cũng là cái số của nó mà. - Thôi đi bà. Đừng khóc nữa. Đâu có biết chắc mẹ nó theo trai, mà bà nói kẻo mang tội. Chú bệnh nhân quàng tay qua vai vợ, giọng nói người miền Nam sao mà... thương quá. Ừ thì người miền Nam luôn là như vậy, sống chân chất, hiền lành và rộng lượng. Tấm lòng như dòng sông đỏ nặng phù sa, luôn biết tha thứ luôn biết yêu thương. Mình kể lại câu chuyện này vì trong suốt quá trình cấp cứu bệnh nhân nằm mê sảng, bên cạnh những tiếng rên là những tiếng kêu: Mẹ ơi... Mẹ ơi... - Mẹ ơi... Mẹ ơi... Mẹ ơi... Ừ thì chiếc lá nào rồi cũng rơi về cội, trong tim chúng ta bao giờ cũng có Mẹ hiện diện bình yên để mỗi khi đau đớn, mỗi khi gục ngã, mỗi khi kiệt sức trước cuộc đời giông bão vô thường này, chúng ta sẽ cất tiếng gọi: Mẹ ơi! - Mẹ ơi... -B Lẽ Vô Thường ác sĩ biết không, tôi bị bệnh tim. Tôi cứ nghĩ tôi đi trước ổng. Ai ngờ... Nói xong, cô thở dài. Một buổi sáng rất ảm đạm. Bầu trời xám xịt màu mây. Mình vỗ vai cô như một lời an ủi. - Hôm trước đem hai mươi mấy cây vàng đi gửi tiết kiệm, tôi để ổng đứng tên. Tiền dành dụm cả đời, ngỡ sắp được hưởng. Ai ngờ... - Bác sĩ hỏi gì? À, cả nhà tôi đạo Phật. Tôi hay đi chùa đọc kinh ngày rằm và mùng một. - Vậy chắc cô cũng hiểu rõ đạo lý vô thường? - Hiểu chứ bác sĩ. Ai rồi cũng mất đi mà. Nhưng đột ngột quá. Chưa kịp chuẩn bị gì hết. Chưa kịp nhìn vào mắt nhau thật sâu. Chưa kịp nói với nhau lời cuối cùng nào. Ai ngờ... Nhìn dáng cô liêu xiêu đi ra đi vào phòng cấp cứu mà mình thấy thương vô hạn. Hai người sống với nhau gần ba mươi năm, có biết bao nhiêu kỉ niệm. Nay đột ngột một người ra đi, một người ở lại... Biết tìm đâu hơi ấm khi đông về? Biết tìm đâu bàn tay ân cần nắm lấy một bàn tay. Cuộc đời... chỉ một tích tắc, có thể thay đổi tất cả. Có đó, rồi mất đó. Nhưng nếu mỗi ngày chúng ta biết sống trọn vẹn, thì có lẽ khi vô thường đến gõ cửa, chúng ta sẽ không nói “ai ngờ”. - Mẹ tôi mất rồi sao bác sĩ? - Trời ơi, mẹ ơi, sao mẹ bỏ con đi? Năm người con cùng khóc lên thất thanh. Mình vội nói: Cô chú hãy bình tĩnh. Đây là phòng cấp cứu, những bệnh nhân khác cần được yên tĩnh. Bà cụ đã 82 tuổi rồi. Mình cố ý nhắc cho họ nhớ bà cụ đã 82 tuổi rồi, thượng thọ. - Mấy cô chú cứ khóc lóc thảm thiết như vầy, vong linh bà sẽ lẩn quẩn thương tiếc, không siêu sinh được đâu. Thay vì khóc lóc, hãy niệm Phật đi. Nghe mình nói xong, họ chợt lặng im. Hình như họ nhận ra điều gì đó rất quan trọng. Và họ bắt đầu niệm Phật. Mình cũng lấy lại bình tĩnh viết nốt tờ biên bản trực nội khoa bệnh tử vong. Trong cuộc sống nhiều lúc gặp biến cố, trái tim chúng ta đau thắt, không kịp dừng lại để nhìn thật kĩ vào vấn đề. Chúng ta bị rối tung lên. Chúng ta cứ cảm tưởng như những khổ đau bất hạnh cứ ập đến đè nặng lên vai chúng ta. Thật sự bà cụ đã ra đi thanh thản, chẳng phải chịu đau đớn thêm khi hồi sức như sốc điện, đặt nội khí quản, thở máy, chọc dò dịch não tủy. Nhẹ nhàng trút hơi thở cuối. - Chúng tôi biết chứ bác sĩ, biết ngày này lâu lắm rồi. Lần trước đưa vào đây tưởng chết, ai dè sống. Lần này thấy mới ngồi đó, mới nói cười đó, mới hẹn đi ăn đám cưới đứa cháu ở Vũng Tàu... mà lại mất. - Đôi khi, bác sĩ biết không, không phải mình mong cầu mẹ sống lâu hơn, nhưng mỗi khi đi đâu xa về, thấy mẹ còn đó, là còn cảm giác bình yên và hạnh phúc. Mình ngồi lặng im nghe họ nói. Thật sự, mình chưa bao giờ phải trải qua những chuyện tử sinh như thế này. Có lẽ chỉ những người trong cuộc mới hiểu được thế nào là nước mắt, thế nào là nụ cười, thế nào là niềm đau, thế nào là hạnh phúc. Mình muốn nói điều gì đó giúp cho họ vơi bớt u uất trong lòng, nhẹ gánh với những thương đau mất mát nhưng ngập ngừng vì thấy lời lẽ thừa thãi quá. *** - Chú là gì của bệnh nhân? - Là cậu. - Ba mẹ bệnh nhân đâu? - Ngoài Hà Nội. Nó từng gây lộn kịch liệt với bố mẹ, nên nó bỏ nhà vào trong Nam ở với tôi. Mà nó có bị sao không bác sĩ? - Bị xuất huyết não diện rộng, cả bán cầu phải, chèn ép trung thất, di lệch đường giữa, bệnh nặng lắm, tiên lượng tử vong. - Hả? Bác sĩ nói gì? Tử vong hả? Bệnh nhân nam mới có 35 tuổi, nhìn rất nghệ sĩ. Theo như lời ông cậu khai, sáng nay lúc mười giờ, bệnh nhân than nhức đầu dữ dội rồi ngã gục xuống. - Mới hồi nãy, nó còn tỉnh mà, nói chuyện như sáo. Sao từ lúc đưa vào bệnh viện tới giờ, nó lại lơ mơ và nặng như vầy. Có mổ hay dùng thuốc gì đó được không? Đắt tiền bao nhiêu cũng được. Chú nhìn xem, đây là ổ xuất huyết. Nó đang tiến triển nặng dần trong não. Chú nên thông báo cho ba mẹ anh ta vô đi, để mà lo đủ thứ chuyện hết. Người cậu ấy, cũng dáng nghệ sĩ, thân hình gầy gò, mái tóc hoa râm. Mình không biết ba mẹ của bệnh nhân sẽ nghĩ gì khi nghe báo tin con mình sắp tử vong? Họ chẳng còn kịp gặp mặt con lần cuối để nói lời xin lỗi hay lời tha thứ. Khoảng cách giữa Hà Nội và Sài Gòn đến cả ngàn cây số. Mình chợt nhớ bài thơ của Thầy Thích Nhất Hạnh: Giận nhau trong tích môn, Nhắm mắt nhìn mai sau, Hơn ba trăm năm nữa, Anh đâu và em đâu? Đã tan biến theo cát bụi mất rồi. Còn đâu... Mà đâu cần gì đến cái “ba trăm năm ấy”, chỉ cần một cái chớp mắt thôi... Mình đã sống thật sâu chưa trong cuộc sống vô thường này, giữa lằn ranh mỏng manh của sinh và diệt? Mình có hiểu hết và cảm nghiệm hết được hai câu thơ này không: “Đôi khi lỡ hẹn một giờ Lần sau muốn gặp phải chờ trăm năm.” - Bệnh nhân không có vợ con gì sao? - Có vợ, nhưng vừa li dị. Nãy giờ tôi dùng điện thoại của nó gọi cho vợ nó, nhưng được trả lời “thuê bao quí khách vừa gọi đang sử dụng dịch vụ chặn cuộc gọi từ số của quí khách...” Có lẽ lửa lòng đã tắt, lệ lòng đã vơi... Nhưng có lẽ người ta hận nhau nhiều vì người ta thương nhau sâu quá... B Cấp cứu ốn giờ mình vào trực vẫn thấy chị trưởng khoa còn ở lại. - Chị bàn giao cho em ca này, tuyến dưới chẩn đoán “phù phổi cấp, suy tim, suy thận giai đoạn cuối”, đã dùng Isoket và Dobu rồi chuyển lên. Chị thấy huyết áp thấp quá, đã ngưng Isoket rồi. Mình đưa mắt nhìn thì thấy bệnh nhân đang thở khó nhọc với mask túi. - Chị đã giải thích bệnh nặng cho người nhà chưa? - Chưa, nãy giờ bệnh cấp cứu vô liên tục. Em xem nhịp tim bây giờ là 150 nên rất khó đo huyết áp! Mình hết nhìn bệnh nhân rồi nhìn chị trưởng khoa. Không biết vì lí do gì người ta lại đẩy bác sĩ và bệnh nhân về hai phía đối kháng và đối phó với nhau. Trong khi những bác sĩ chân chính lúc nào cũng cố gắng cùng bệnh nhân vượt qua bao khổ đau bệnh tật, giữ cho bệnh nhân từng hơi thở từng nhịp tim. Bệnh nhân trước mắt mình rất nghèo, người nhà lại chân phương quê mùa... - Chị về đi, để đó em coi, đã sáu giờ chiều rồi. Nhìn khuôn mặt chị đăm chiêu lo lắng với từng giọt mồ hôi lặng lẽ rơi mà thương. Phải chăng ngay giây phút cấp cứu này mới giúp chúng ta hiểu, trân trọng tấm lòng và chuyên môn của người thầy thuốc đang cố gắng để giữ lại mạng sống cho bệnh nhân, và tất cả những thứ còn lại, lương bổng, chức vụ, danh xưng... đều là vô nghĩa và phù phiếm? Hơn ba giờ sau, bệnh nhân bớt khó thở và bứt rứt. Trên Monitor lúc này, huyết áp đã được nâng lên. Mười giờ đêm, chị trưởng khoa gọi điện vào hỏi thăm: Đã ổn chưa em. Mình cười trả lời: Ổn rồi chị. Và mình nghe có tiếng thở phào nhẹ nhõm mừng vui. Một giờ sau, bệnh nhân nói thều thào qua mask túi: Bác sĩ... Bác sĩ... - Ông đang mệt, hãy nghỉ ngơi đi. - Tôi bớt mệt rồi... Cám ơn bác sĩ... Từ lúc bác sĩ... bước vô phòng cấp cứu... tôi nhìn bác sĩ suốt. Bác sĩ trẻ quá... căng tràn sức sống... Bác sĩ... có một trái tim khỏe mạnh... - Dạ? - Tôi ước tôi... có thể đứng dậy... chạy tới chạy lui... như bác sĩ. Mình thấy đôi mắt bệnh nhân ngân ngấn nước. Mình thầm nghĩ trong đầu: Khi người ta mất đi sức khỏe rồi, người ta mới chịu nhận ra nó đáng quí dường bao. Có sức khỏe là có tất cả. Nghĩ tới đó bỗng nhiên tự giật mình, tháng ngày qua có bao giờ mình ngừng lại lắng nghe nhịp tim mình đâu. Mình cứ lăng xăng mà quên cách giữ gìn cơ thể. Thân có an thì tâm mới lạc. Và ngược lại tâm có lạc thì thân mới có an. Mình là bác sĩ mà còn như thế huống chi bệnh nhân. Chẳng phải khi mình đi đứng sinh hoạt ăn uống được bình thường là nhờ trái tim hoạt động bình thường? Bởi thế bạn ạ, trong cuộc sống dù có hối hả đến đâu, cũng nên dành ít phút buổi tối trước khi nhắm mắt ngủ để “lắng nghe lại trái tim” nhé. Đừng để là bệnh nhân rồi mới biết lo biết nghĩ. “Trái tim cho ta nơi về nương náu Được quên rất nhiều ngày tháng tiêu điều...” Trái tim còn khỏe mạnh là còn hạnh phúc. Khi bạn biết lắng nghe trái tim, bạn sẽ nhận thấy trái tim đã làm việc ngày đêm không ngừng nghỉ. Nó phải bơm liên tục hàng ngàn lít máu cho từng tế bào cơ thể. Vậy mà... mình chẳng biết ơn, chẳng biết yêu thương trái tim. Mình muốn ăn gì thì ăn, muốn uống gì thì uống, muốn hút bao nhiêu thuốc lá thì hút... mình chẳng biết trái tim và cơ thể phải hoạt động ra sao với những thứ mình tọng vào đấy. Chưa kể, trái tim còn phải gánh gồng bao nhiêu thứ hờn giận, ghen tị, thù oán... và tham lam. Có bao giờ bạn chú ý khi mình giận? Mỗi khi giận, chúng ta thường đỏ mặt tía tai, nhịp tim lại tăng lên. Và trái tim nào chịu đựng nổi nếu cứ chồng chất nhiều khổ đau như thế? Hãy lắng nghe để yêu lại trái tim mình nhé. Một khi mình đã yêu trái tim của chính mình rồi, mình sẽ biết làm cho trái tim bớt khổ nhọc, biết nên ăn gì uống gì, biết nghỉ ngơi ra sao. Và quan trọng hơn là biết buông bỏ bớt những tập khí tồn tại bấy lâu nay, đó là những sân hận, cạnh tranh và đố kị. Cuộc sống này mình không cần biết mình sống được bao lâu, mà điều mình cần biết là mình có sống thật sâu chưa? Mình có tiếp xúc được với phép nhiệm mầu của cuộc sống? Có biết lắng nghe lá gan, lá phổi, dạ dày đang hoạt động ra sao? Chỉ cần tiếp xúc được với phép nhiệm mầu cuộc sống ấy thôi, là tự nhiên mình có hạnh phúc. Khi mình có hạnh phúc bình an, thì mọi nơi mình đến mình chạm vào đều được như vậy! Hãy thử tưởng tượng xem nếu đôi mắt, đôi tai, gan, phổi mình có bệnh, mình sẽ ra sao? Sao còn chưa biết cám ơn người bạn cuộc sống? Ngủ trong lúc thức - thức trong lúc ngủ B ốn giờ chiều: Nhận trực. Bé Hương y tá hỏi mình: - Bác tin con người ta có “số” không? - Tại sao em hỏi vậy? - Nhỏ Lan khoa cấp cứu hô hấp đó, mới 25 tuổi đang mang thai con đầu lòng, mấy ngày trước nó bị sốt, trưa nay em nghe nó chết rồi, sốt xuất huyết ác tính. Chết cả mẹ lẫn con. - ... Rất lâu sau đó mình mới nói được: Ừ, anh tin con người ta có “số”. Tự dưng ngày đó giờ đó phút đó chuyện đó xảy ra. Nhưng tin không có nghĩa là chấp nhận và buông xuôi, vì ông bà ta vẫn hay dạy: Đức năng thắng số. Ngày mai của chúng ta tuỳ thuộc vào thái độ sống hôm nay mà! - Trời ơi, bác nói gì khó hiểu quá. - Ừ thì... Mà thôi... Chính vì có bất ngờ chúng ta mới có hy vọng và có hứng thú. - Dạ? - Chính vì có bệnh có tử, chúng ta mới bớt tự đại, tham lam và sân si. - … Tám giờ ba mươi phút tối: Một người mẹ tiều tụy đẩy đứa con trai khoảng 40 tuổi vào phòng cấp cứu. - Nó uống thuốc ngủ tự tử. Ba mươi phút xúc ruột trôi qua. Ba giờ đồng hồ chờ đợi trong mỏi mòn của người mẹ. Cuối cùng bệnh nhân cũng thoát chết. Điều đầu tiên phòng cấp cứu nghe được: - Cứu tôi làm gì? Sao không để tôi chết đi. Chị y tá nói thầm vào tai mình: - Nói kiểu vô ơn vậy trời? Mình mỉm cười. Có mấy ai đi qua phòng cấp cứu biết ơn bác sĩ đâu? Vì có ai nhận ra rằng: Trong cơn thập tử nhất sinh, bác sĩ cấp cứu như người mẹ, sinh ra mình lần thứ hai. - Điều gì làm anh muốn chết? - Tôi đã mất tất cả. Công ty thì phá sản. Tôi thì chẳng còn thanh danh. Tối qua người mà tôi yêu nhất cũng đã bỏ tôi đi... Chẳng còn gì đáng sống nữa. - Không. Anh còn một kho báu. - Bác sĩ đừng nói đó là kinh nghiệm. Rõ ràng bệnh nhân không đơn giản. Mình mỉm cười, lắc đầu, chỉ tay về phía cửa sổ lờ mờ trong đêm một bóng dáng. - Chẳng phải mẹ là một kho báu đó sao? - Ơ... - Mẹ gần gũi quá đến nỗi ta chẳng nhận ra rằng ta còn mẹ. - Bác sĩ... Bệnh nhân bắt đầu nấc lên. Mình không hiểu hết giọt nước mắt. Nhưng đối với mình, ai còn khóc được, người đó còn đáng sống. Có lẽ tình yêu mẹ thầm lặng quá đến nỗi chúng chưa bao giờ cảm nhận rằng mẹ là kho báu quí giá nhất trên đời. - Trải qua bao thăng trầm dâu bể của cuộc sống này, khi mà chúng ta đã mệt nhoài, nơi mà chúng ta muốn được trở về nhất đó là mái nhà, người mà chúng ta mong gặp nhất đó là mẹ. Bởi vì mẹ luôn đợi chờ, luôn yêu thương vô điều kiện, và luôn tha thứ tất cả lỗi lầm của chúng ta. Hãy trở về đi! Mười hai giờ đêm... - Bác, có ca chấn thương sọ não. Bệnh nhân nằm đó mê man, máu chảy ra từ mũi, từ lỗ tai, từ mắt. Vết rách da đầu kéo dài từ trán. Chuẩn bị hồi sức tích cực. Người đàn ông chở bệnh nhân vào viện khai: Chúng tôi uống một ít à, rồi cùng chạy về. Mỗi người một xe. thì đột ngột một chiếc xe ngược chiều đâm vào, bạn tôi té xuống và... Và... cái chết đang được đếm lùi từng giây. Xuất huyết não. Đôi khi mình vẫn tự hỏi: Rượu bia có ma lực gì mà hấp dẫn người ta đến thế? Nhưng ngay như Thượng Đế còn tôn trọng quyền tự do lựa chọn của mỗi con người, thì mình là ai mà phải nặng lòng về những điều như thế? Có vô ích không? Uống một ít rượu, chạy rất chậm mà... Mình ngước mắt lên nhìn đồng hồ, một giờ, trên phố đã khuya lắm rồi, vậy mà mình vẫn còn nghe những tiếng xe hú ga lướt ầm ầm trong đêm. - Mạch bằng không, huyết áp bằng không. Chẳng phải cả cuộc đời này rồi sẽ bằng không? Hơn bốn mươi lăm phút hồi sức không hiệu quả. Đành buông. Sống chỉ có một lần, làm sao quay trở lại để sửa những lỗi lầm bây giờ? Mình bất chợt rùng mình, những cơn gió đêm loáng thoáng lạnh. Hai giờ sáng... Lại một người đàn ông. Ông ta khó ngủ vì quá đau đầu, chịu không nỗi phải đến bệnh viện, xin một liều thuốc ngủ, nếu không đầu ông ta sẽ nổ tung mất. Mình chợt nhận ra, ngủ chẳng dễ dàng chút nào. Càng già, người ta càng khó đi vào giấc ngủ. Và giấc ngủ càng ngắn lại. Chẳng phải hơn nửa những bài hát của Trịnh là lời ru. Ru nhau vào giấc ngủ. Để rồi khi tỉnh giấc mới nghiệm ra mình ngủ quá sâu, cần phải thức. - Chích một liều seduxen nha Bác. Chích để được gì, ngoài kia trời đã bắt đầu sáng. Mình nghĩ thế trong đầu nhưng lại nói với y tá: Ừ chích đi em! Thời đại này là thời đại của thuốc ngủ, thuốc Viagra, thuốc trợ tim và thuốc chống loét dạ dày... Dường như càng ngày con người càng phụ thuộc vào thuốc do chính con người tạo ra. Rồi từ đó mê mải... *** Ba giờ... Giờ thân nhiệt hạ xuống thấp nhất, ngủ sâu nhất, vậy mà tiếng la của bệnh nhân làm cả phòng thức giấc. Vẫn là đàn ông, khoảng ngũ tuần: - Đau quá, chích thuốc cho tôi ngay... Rõ ràng chỉ là rối loạn tiêu hóa nhẹ, nhưng bệnh nhân lại rên la dữ dội. Mỗi con người có hoàn cảnh sống khác nhau, và vì thế chịu đựng những ngưỡng đau rất khác nhau. Mình nghĩ, có lẽ ông bệnh nhân béo phì, mặt đỏ gay gắt này có một địa vị nhất định trong cuộc sống nên mới có cái kiểu la hét và ra lệnh như thế. Tiếng la của ông ta gây hốt hoảng cho bà cụ 80 tuổi nằm kế bên. Bà cụ bị suy tim, rung nhĩ đáp ứng thất nhanh. Bà vào cơn mệt khó thở... Mình buộc phải cấp cứu thêm một lần nữa bệnh nhân mà đã được điều trị ổn định, đang đợi chuyển khoa tim mạch. Có người trưởng thành từ nỗi đau. Có người đánh mất mình trong những nỗi đau. Có người dùng nỗi đau của mình để gây chú ý, để được quan tâm, để thỏa mãn cái tôi. Họ không cần biết sự chịu đựng của người xung quanh. Họ chỉ biết họ. Họ là trung tâm. Bảy giờ sáng... - Cả đêm mất ngủ hả em. Bác sĩ trưởng khoa nhìn mình xanh xám mà thông cảm khi giao ban. Mình khẽ trả lời: Không, em vẫn ngủ trong lúc thức anh ạ! Ừ thì, có bao nhiêu người biết mình đang ngủ trong lúc thức? M Đêm trực đã qua ười hai giờ đêm. Một người đàn ông đến cấp cứu vì đau quặn bụng. Khi mình đến khám, ông ta cứ luôn miệng nói: Tôi quen anh giám đốc A. Tôi có làm ăn với chị trưởng phòng B. Có lẽ do ông ta nghĩ rằng khi nói ra những mối quan hệ ấy, mình sẽ làm việc chu đáo hơn. Mình đã đáp lời rằng: - Anh có thể thôi nói tên và chức vụ của người khác. Anh hãy nói về chính anh đi, tên, chức vụ và bệnh của anh. Ông ta trố mắt ra nhìn mình, phải mất vài phút sau ông ta mới có thể bắt đầu khai bệnh. Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta cũng hay như vậy, bạn nhỉ? Cứ vỗ ngực tự hào chứng tỏ với nhau rằng: Tôi là con ông D, cháu bà C, tôi quen biết ông E và có mối quan hệ thân thiết với bà F, thay vì chúng ta nói về chính mình. Nhưng một người trưởng thành thật sự lại là người luôn tự đứng vững trên đôi chân mình, can đảm chịu trách nhiệm về cuộc sống, không dựa dẫm vào ai, không đổ thừa tại ai. Mười hai rưỡi đêm. Một người phụ nữ 70 tuổi được đưa đến phòng cấp cứu trong tình trạng suy kiệt nặng, thở ngáp cá, toàn thân khai mùi phân dãi. Khi mình xử trí cấp cứu xong, mình hỏi hai người con gái ăn bận rất chải chuốt, thơm tho: Bệnh nhân bị bệnh gì trước đây, điều trị ở đâu, và diễn tiến nặng bao lâu rồi? Mình đã ngỡ ngàng khi nhận được một câu trả lời: Bệnh tim mạch và u hạch gì đó không rõ, mẹ tôi đã khó thở cả tháng nay rồi, nhưng tôi nghĩ không sao nên không đưa đi khám bệnh.