🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Vết Nhơ Của Người Ebooks Nhóm Zalo https://thuviensach.vn VẾT NHƠ CỦA NGƯỜI Tác giả: Philip Roth Người dịch: Phạm Viên Phương & Huỳnh Kim Oanh Phát hành: Nhã Nam Nhà xuất bản Hội Nhà Văn 05/2019 —★— ebook©vctvegroup 02/06/2020 https://thuviensach.vn 1 AI CŨNG BIẾT Chính vào mùa hè năm 1998 ấy mà ông hàng xóm Coleman Silk của tôi - ông này, trước khi nghỉ hưu cách nay hai năm, vốn là giáo sư môn văn học Hy La ở Đại học Athena trong thị trấn suốt hơn hai chục năm sau đó làm chủ tịch hội đồng giảng viên thêm mười sáu năm nữa - tâm sự với tôi rằng, ở tuổi bảy mốt, ông đang dan díu với một cô lao công ba mươi tư tuổi đang làm việc ở trường. Ngoài ra hai lần một tuần cô còn lau dọn trạm bưu điện thị trấn, một căn chòi gỗ nhỏ xám xịt trông cứ như nó từng che chở một gia đình dân ngụ cư tới từ Oklahoma khỏi những cơn bão cát hồi thập niên 1930 và, đứng một mình lẻ loi đối diện trạm xăng và cửa hàng tạp hóa bên kia đường, nó giương cao lá cờ Mỹ tại giao lộ của hai con đường sầm uất nhất cái thị trấn phố núi này. Coleman thấy cô lần đầu tiên khi cô đang lau sàn trạm bưu điện một ngày nọ ông ghé vào, vài phút trước giờ đóng cửa, để nhận thư từ - một phụ nữ gầy, cao, góc cạnh với mái tóc vàng nhuốm bạc cột gọn thành túm đuôi ngựa sau gáy và có nét mặt như tạc, kiểu tạc thô, thường đi liền với những bà vợ lam lũ, sùng đạo đã nếm trải những buổi đầu vất vả của miền New England, mẫu phụ nữ thuộc địa khắc khổ bị khóa chặt trong nền luân lý thống trị thời đó và tuân theo nó. Tên cô là Faunia Farley, và dù những nỗi khốn khổ mà cô phải chịu đựng là gì đi chăng nữa thì cô cũng giấu kín chúng đằng sau cái kiểu mặt xương xương vô hồn như thể nó che chẳng giấu điều gì mà chỉ toát lên một nỗi cô đơn mênh mông. Faunia sống trong một căn phòng https://thuviensach.vn tại trại bò sữa địa phương nơi cô phụ việc vắt sữa để trừ tiền thuê trọ. Cô từng theo học trung học trong hai năm. Mùa hè mà Coleman tâm sự với tôi về Faunia Farley và bí mật của họ cũng là mùa hè mà, khá trùng hợp, bí mật của Bill Clinton được hé lộ tới từng chi tiết đáng xấu hổ cuối cùng - từng chi tiết đời thực cuối cùng, sự sống động, giống như sự nhục nhã, ứa ra từ sự cay độc của cái dữ kiện cụ thể. Chúng ta chưa từng có quãng thời gian nào như thế kể từ vụ người ta vớ được ảnh khỏa thân của tân Hoa hậu Mỹ trên một số báo Penthouse cũ, những bức ảnh chụp cô ta tao nhã tạo dáng trong tư thế quỳ và nằm ngửa đã buộc cô thiếu nữ bị ô danh đó phải trả lại vương miện mà tiến bước trở thành một ngôi sao nhạc pop lớn. Năm chín mươi tám ở New England là một mùa hè của hơi ấm và ánh nắng tuyệt vời, còn ở môn bóng chày là một mùa hè của trận chiến huyền thoại giữa một nam thần home run da trắng với một nam thần home run da nâu*, còn trên cả nước Mỹ thì là mùa hè hơi nồng lòng mộ đạo, hơi nồng sự thanh khiết, khi chủ nghĩa khủng bố - vốn đã trở thành mối đe dọa bao trùm đối với an ninh quốc gia - được nối tiếp bằng trò mút c.., và một ông tổng thống trung niên trẻ trung, sung mãn với một nhân viên hăm mốt tuổi trơ tráo, đắm đuối chơi nhau trong Phòng Bầu dục như hai đứa mới lớn trong bãi đậu xe làm sống lại niềm đam mê cộng đồng cổ xưa nhất của nước Mỹ, về mặt lịch sử có lẽ là lạc thú bội bạc và tai hại nhất: sự đê mê của thói cao đạo. Trong quốc hội, trên báo chí, và trên các trang mạng, đám tởm lợm công chính thích gây chú ý, điên cuồng kết tội, lên án, và trừng phạt, hùng hồn lớn tiếng dạy đời khắp nơi: tất cả chìm trong một cơn cuồng loạn có tính toán với cái tinh thần mà Hawthorne (người, hồi thập niên 1860, sống cách chỗ tôi chẳng mấy dặm) đã nhận ra từ buổi đầu non trẻ của đất nước rất lâu về trước, chính là “sự ngược đãi”; tất cả bọn họ đều hăm hở tiến hành những nghi thức thanh tẩy khắc nghiệt sẽ cắt đứt con cu chổng ngược ra khỏi ngành hành pháp, nhờ đó khiến mọi chuyện trở nên thoải mái và an toàn đủ cho cô con gái mười tuổi của Thượng nghị sĩ Lieberman https://thuviensach.vn lại có thể ngồi xem ti vi với ông bố xấu hổ của nó. Không, nếu bạn chưa sống qua năm 1998, bạn không hiểu được thói cao đạo nghĩa là gì đâu. William F. Buckley, nhà bình luận cánh hữu được in ở một loạt các báo, viết, “Khi Abelard* làm điều đó, người ta có thể ngăn không cho nó tái diễn,” bóng gió rằng việc làm sai trái của tổng thống - ở chỗ khác Buckley lại gọi đó là “thói dâm dục vô độ” của Clinton - có thể được cứu vãn tốt nhất không phải bằng một biện pháp hiền lành như luận tội mà, tốt hơn là, bằng kiểu trừng phạt thời trung cổ đã được dành cho giáo sĩ Abelard do đám đồng sự thích giương dao của tay bạn đồng tu với Abelard, giáo sĩ Fulbert, thực hiện, vì cái tội lén lút quyến rũ và kết hôn với cháu gái của Fulbert, trinh nữ Héloise. Không như giáo lệnh của Khomeini kết án tử cho Salman Rushdie, ước muốn thiết tha của Buckley mong được thấy đòn trừng phạt bằng thiến hoạn nhằm răn đe này không kèm theo mối lợi tiền bạc cho bất kỳ thủ phạm tương lai nào. Tuy nhiên, nó được thúc đẩy bởi một tinh thần nghiêm nhặt không kém tinh thần của vị đại lão giáo chủ nọ, và nhân danh những lý tưởng không kém phần cao đạo. Đó là mùa hè ở Mỹ khi mà cảm giác buồn nôn trở lại, khi mà trò đùa cợt không ngừng lại, khi mà những suy đoán và đặt giả thuyết này nọ và lối nói cường điệu không ngừng lại, khi mà nghĩa vụ giải thích cho con cái về cuộc sống của người lớn bị gác lại để duy trì trong đầu óc chúng mọi ảo tưởng về cuộc sống người lớn, khi mà sự nhỏ mọn của con người đơn giản là nghiền nát tất cả, khi mà một thứ ma quỷ đã sổng chuồng trong đất nước và, ở cả hai phe, người ta ai nấy đều băn khoăn “Tại sao chúng ta lại điên đến thế?” khi đàn ông cũng như đàn bà, lúc thức dậy vào buổi sáng, khám phá ra rằng hồi đêm, trong một giấc ngủ đã đưa họ đi xa hơn nỗi ghen tị và thù ghét, họ đã mơ tới vẻ trơ tráo của Bill Clinton. Còn tôi thì mơ thấy một biểu ngữ khổng lồ được quấn theo kiểu trào lưu Dada, như một tác phẩm bao gói của Christo*, từ đầu này tới đầu kia của Nhà Trắng và mang dòng chữ https://thuviensach.vn MỘT CON NGƯỜI BẰNG XƯƠNG BẰNG THỊT SỐNG Ở ĐÂY. Đó là mùa hè khi mà - lần thứ một tỉ - sự lộn xộn, hổ lốn, hỗn độn đó cho thấy nó còn tinh tế hơn ý thức hệ của kẻ này và hệ đạo lý của kẻ khác. Đó là mùa hè khi mà con cu của một tổng thống hiện diện trong tâm trí của từng người một, và cuộc sống, với tất cả sự bẩn thỉu trơ tráo của nó, một lần nữa làm cả nước Mỹ rối loạn. Đôi khi vào một thứ Bảy, Coleman Silk sẽ gọi điện và mời tôi chạy xe từ chỗ tôi ở phía bên này núi sang chỗ ông sau bữa tối để nghe nhạc, hoặc để chơi bài gin rummy*, một điểm ăn một xu, hoặc ngồi trong phòng khách vài giờ và nhâm nhi ít cognac và giúp ông vượt qua cái mà với ông luôn là buổi tối tồi tệ nhất trong tuần. Đến mùa hè 1998, ông sống một mình trên đó - một mình trong căn nhà cũ lớn lát ván ghép sơn trắng nơi ông đã cùng bà vợ Iris nuôi lớn bốn đứa con - đã được gần hai năm, kể từ khi Iris bị đột quỵ và qua đời đột ngột trong khi ông đang mải chiến đấu với trường đại học về cáo buộc phân biệt chủng tộc do hai sinh viên trong lớp nhắm vào ông. Đến thời điểm đó Coleman đã ở Athena gần hết cuộc đời hàn lâm của mình, một lãng tử thành thị ngọt lịm như mía, cởi mở, sắc sảo, có chút gì đó của một chiến binh, chút gì đó của một nhà điều hành, chứ chẳng có mấy tí của một giáo sư mô phạm kiểu mẫu dạy tiếng Hy Lạp và La tinh (thể hiện qua Câu lạc bộ Hy La Thường đàm mà ông khởi xướng, theo kiểu tinh thần dị giáo, khi còn là một giảng viên trẻ). Khóa học tổng quan đáng nể của ông về văn học Hy Lạp cổ qua bản dịch - được gọi là GHM, viết tắt của Gods (thần linh), Heroes (anh hùng) và Myth (thần thoại) - rất được lòng đám sinh viên chính bởi nhờ tất cả những sự trực tiếp, thẳng thắn và đầy thuyết phục theo kiểu phi hàn lâm trong cách ứng xử của ông. https://thuviensach.vn “Các bạn biết văn học châu Âu khởi đầu thế nào không?” ông thường hỏi, sau khi điểm danh ở buổi học đầu tiên của lớp. “Bằng một cuộc cãi cọ. Toàn bộ văn học Âu châu nảy sinh từ một cuộc tranh luận.” Rồi ông cầm cuốn Iliad lên và đọc cho cả lớp nghe những câu thơ mở đầu. “ ‘Hỡi thần thi ca, hãy hát về nỗi uất hận tàn hại của Achilles... Khởi sự nơi họ lần đầu tranh cãi, Agamemnon vua của loài người, và Achilles vĩ đại.’ Và họ tranh cãi nhau về cái gì, hai tâm hồn bạo liệt, dũng mãnh ấy? Nó cũng tầm thường như một trận cãi cọ trong quán rượu. Họ cãi nhau về phụ nữ. Cụ thể là một thiếu nữ. Một thiếu nữ bị tước khỏi cha cô ta. Một thiếu nữ bị bắt cóc trong chiến trận. Mia kouri - cô ta được tả như thế trong cuốn sử thi này. Mia, như trong tiếng Hy Lạp hiện đại, là mạo từ không xác định ‘một’; kouri, tức cô gái, trong tiếng Hy Lạp hiện đại đã chuyển thành kori, có nghĩa là con gái ruột. Lúc này, Agamemnon mê thiếu nữ ấy hơn vợ mình, Clytemnestra. ‘Clytemnestra không đẹp bằng cô ấy,’ ông ta nói, ‘ở khuôn mặt cũng như vóc dáng.’ Điều đó chỉ ra rất rõ tại sao ông ta không muốn từ bỏ thiếu nữ này, phải vậy không? Khi Achilles yêu cầu Agamemnon trả cô gái lại cho cha cô ta để vuốt giận Apollo, vị thần vốn đang vì việc cô gái bị bắt cóc mà nổi đóa lên giết người đến nơi, Agamemnon từ chối: ông ta sẽ chỉ đồng ý nếu Achilles giao cho ông ta cô gái của anh để bù lại. Thế là Achilles bốc hỏa. Achilles bừng bừng sát khí: người đàn ông dễ nổi giận nhất trong số những gã man di dễ nổi khùng mà một nhà văn từng được sung sướng mô tả lại; đặc biệt khi chuyện đó lại liên quan đến uy tín và dục vọng của anh ta, cỗ máy giết người siêu nhạy cảm nhất trong lịch sử chiến tranh. Achilles lừng danh: cảm thấy cô độc và bị ruồng bỏ bởi một sự xúc phạm tới danh dự. Achilles anh hùng vĩ đại, người, bằng sức mạnh cơn thịnh nộ trước sự lăng mạ - sự lăng mạ vì không cứu được cô gái - đã tự cô lập mình, tự đặt mình một cách ngang bướng bên ngoài chính cái xã hội mà anh ta là người bảo vệ đầy vinh quang và sự hiện diện của anh là vô cùng cần thiết. Cuộc cãi cọ ngày ấy, một cuộc cãi cọ hung bạo về một thiếu nữ và thân xác trẻ trung của cô ta cùng những niềm khoái https://thuviensach.vn lạc của sự mê đắm tình dục: nó, dù xấu dù tốt, trong cái hành động xúc phạm quyền lợi của dương vật, phẩm giá của dương vật, của nguồn sinh lực sung mãn nơi một ông hoàng chiến binh, chính là cách mà nền văn học hư cấu vĩ đại của châu Âu khởi đầu, và đó là lý do mà hôm nay, sau gần ba ngàn năm, chúng ta sẽ bắt đầu ở câu chuyện của hai bọn họ…” Coleman nằm trong nhóm thiểu số người Do Thái trong đội ngũ giảng dạy ở Athena khi ông được nhận vào làm và có lẽ cũng là một trong những người Do Thái đầu tiên được phép dạy tại khoa văn học Hy La ở bất cứ đâu trên nước Mỹ; một vài năm trước đó, người Do Thái duy nhất của Athena là E. I. Lonoff, nhà văn viết truyện ngắn hầu như đã bị quên lãng và cũng là người mà, từ hồi tôi còn là một tác giả tập sự mới được xuất bản, vẫn còn chật vật và đang hăm hở tìm kiếm sự công nhận của một bậc thầy, tôi đã từng có một chuyến viếng thăm đáng nhớ. Trong suốt những năm tám mươi và lẹm cả vào thập niên chín mươi, Coleman cũng là người Do Thái đầu tiên và duy nhất từng công tác tại Athena trong vai trò chủ tịch hội đồng giảng viên; rồi, vào năm 1995, sau khi từ chức chủ tịch để quay lại sự nghiệp giảng đường, ông quay lại dạy hai lớp trực thuộc chương trình ngôn ngữ và văn chương tích hợp vốn đã nuốt trọn cả khoa văn học cổ điển Hy La và được giáo sư Delphine Roux điều hành. Trong vai trò chủ tịch hội đồng giảng viên, và với sự ủng hộ hết lòng của vị hiệu trưởng mới đầy tham vọng, Coleman đã dẫn dắt trường đại học cổ hủ, tù hãm, Lờ Đờ Trũng Thấp này và, không phải là không mạnh tay nghiền nát, đặt dấu chấm hết cho cái vai trò trang trại giải khuây cho các quý ông của nơi này bằng cách huỵch toẹt khuyến khích những người vô dụng trong số vệ binh già của hội đồng giáo sư tính chuyện về hưu sớm, và tuyển mộ những phó giáo sư trẻ nhiều tham vọng, đồng thời cách mạng hóa chương trình giảng dạy. Hầu như chắc chắn rằng đến lúc ông về hưu, tại bất cứ thời điểm nào mà ông muốn, và nếu không có rắc rối gì, thì hẳn sẽ có một tuyển tập những bài viết được xuất bản để vinh danh https://thuviensach.vn ông, hẳn sẽ ra đời một chuỗi Bài giảng Coleman Silk mở cửa cho công chúng, sẽ có một cái ghế trong khoa văn học cổ điển mang tên ông, và có lẽ - xét đến tầm quan trọng của ông đối với việc phục hưng nơi này trong thế kỷ hai mươi - cả tòa nhà dạy các môn khoa học xã hội hoặc thậm chí giảng đường North Hall, công trình trọng điểm của trường, cũng sẽ được đổi tên để vinh danh ông sau khi ông mất. Trong thế giới hàn lâm nhỏ bé này, nơi ông đã sống phần lớn cuộc đời mình, đáng ra ông đã thôi không còn bị ghét bỏ hoặc thậm chí sợ hãi hoặc trở thành chủ đề đàm tiếu, mà thay vào đó là được chính thức xiển dương mãi mãi. Khoảng giữa học kỳ thứ hai ông quay về làm giáo sư toàn thời gian, Coleman đã nói ra cái từ tự buộc tội sẽ khiến ông phải tự nguyện cắt đứt mọi mối dây liên hệ với trường ấy - một từ tự buộc tội đơn lẻ nằm trong số nhiều triệu từ được nói to ra trong những năm ông dạy và quản lý tại Athena, và là từ, như Coleman hiểu, đã trực tiếp dẫn đến cái chết của vợ ông. Lớp học gồm mười bốn sinh viên. Coleman đã điểm danh sinh viên ngay lúc bắt đầu mấy bài giảng đầu tiên để biết họ tên của chúng. Khi đến tận tuần thứ năm của học kỳ vẫn còn hai cái tên vang lên từ miệng ông mà không hề nhận lại chút phản hồi nào, Coleman, trong tuần thứ sáu, mở đầu buổi dạy bằng câu hỏi, “Có ai biết hai người này không? Họ là người hay là ma vậy?” Cuối ngày hôm đó ông rất kinh ngạc khi người kế nhiệm ông, chủ tịch hội đồng giảng viên mới, mời ông vào để nói về lời buộc tội phân biệt chủng tộc nhằm vào ông từ hai sinh viên vắng mặt đó, hóa ra họ là người da đen và, dù vắng mặt, đã nhanh chóng biết đến cái từ ông dùng để công khai đặt câu hỏi về sự vắng mặt của họ. Coleman nói với tay chủ tịch hội đồng giảng viên mới, “Tôi đang ám chỉ đến cái bản chất có thể là ma của họ. Điều đó không rõ ràng ư? Hai sinh viên này không hề dự bất kỳ buổi học nào. Tôi chỉ biết về họ có vậy thôi. Tôi dùng từ này trong ý nghĩa thông thường và sơ đẳng của nó: ‘ma’ là https://thuviensach.vn một hồn ma hoặc một con ma. Tôi không hề biết hai sinh viên này có màu da gì. Có lẽ cách nay năm mươi năm thì tôi biết nhưng giờ tôi đã hoàn toàn quên rằng ‘ma’ là một từ xúc phạm đôi khi được dùng để gọi người da đen. Nếu không, vì tôi vốn rất thận trọng đối với các sự nhạy cảm của sinh viên, tôi chắc hẳn chẳng bao giờ dùng từ đó. Nghĩ đến ngữ cảnh mà xem: Họ là người hay là ma vậy? Lời buộc tội phân biệt chủng tộc là hoàn toàn sai lầm. Nó thật vô lý. Những đồng sự của tôi biết nó là vô lý và các sinh viên của tôi biết nó là vô lý. Vấn đề, vấn đề duy nhất, là việc vắng mặt của hai sinh viên này và việc sao nhãng học tập trắng trợn và không thể bào chữa được của họ. Điều gây khó chịu là ở chỗ lời buộc tội này không chỉ sai - mà nó còn sai sờ sờ ra đó luôn.” Sau khi nói đủ để biện hộ cho mình, coi như vấn đề đã khép lại, ông bỏ về nhà. Giờ đây tôi được biết ngay cả những chủ tịch hội đồng giảng viên bình thường, những người luôn phải làm việc giữa hai làn đạn, một bên là nhân sự trong trường và một bên là cấp hành chánh cao hơn, cũng luôn luôn tạo ra kẻ thù. Họ không phải lúc nào cũng chấp nhận giải quyết những đòi hỏi tăng lương hoặc những chỗ đậu xe thuận lợi được nhiều người thèm muốn hoặc những văn phòng lớn hơn mà các giáo sư tin là họ đáng được hưởng. Những ứng viên cho việc bổ nhiệm hoặc đề bạt, nhất là vào những khoa ít người học, cứ đều đặn bị khước từ. Những kiến nghị của các khoa để xin những vị trí giảng viên bổ sung và thư ký trợ lý hầu như luôn luôn bị bác bỏ, cũng như những yêu cầu tiết giảm khối lượng giảng dạy và giải thoát khỏi những lớp học sáng sớm. Lộ phí tàu xe để dự các hội nghị học thuật cũng đều đặn bị từ chối, vân vân, và vân vân. Nhưng Coleman không phải là một chủ tịch hội đồng giảng viên bình thường, và những người ông tống khứ và cách ông tống khứ họ, những gì ông rũ bỏ và những gì ông thiết lập, và cách ông thực hiện công việc, táo bạo, bất chấp sự kháng cự dữ dội đã thành công hơn cái mức là gây ra điều tiếng hoặc hạ thấp danh dự của vài kẻ bất bình và bạc bẽo lạc lõng. Dưới sự bảo https://thuviensach.vn trợ của Pierce Roberts, viên hiệu trưởng trẻ trung đẹp trai khéo léo và chưa bị hói, người đã gia nhập ban điều hành và bổ nhiệm ông vào chức vụ chủ tịch hội đồng giảng viên - và là người nói với ông, “Sẽ có những thay đổi, và nếu ai không hài lòng hãy nghĩ đến việc ra đi hoặc về hưu sớm,” - Coleman đã đảo lộn mọi thứ. Tám năm sau, vào lưng chừng quãng đường tại vị của Coleman, Roberts nhận được chức hiệu trưởng tại một trong những trường thuộc nhóm Big Ten đầy uy tín, nhờ vào danh tiếng lẫy lừng từ tất cả những gì đạt được ở Athena trong một thời gian kỷ lục - đạt được không phải nhờ vào vị hiệu trưởng duyên dáng về cơ bản chỉ là một tay gây quỹ, một người không bị đánh đấm tí gì và thăng tiến từ Athena với những lời tung hô và không một vết trầy xước, mà là nhờ chủ tịch hội đồng giảng viên kiên quyết của anh ta. Ngay trong tháng đầu tiên được bổ nhiệm làm chủ tịch hội đồng giảng viên, Coleman đã mời từng thành viên trong hội đồng đến để nói chuyện, trong đó có nhiều giáo sư có thâm niên vốn là con cháu của những gia đình lâu đời ở hạt đã thành lập và tài trợ cho trường và bản thân họ vốn không thực sự cần tiền nhưng vẫn vui sướng nhận lương. Mỗi người được yêu cầu trước là mang theo hồ sơ cá nhân, và nếu ai không mang theo, bởi vì họ quá kiêu hãnh, thì dù sao Coleman cũng đã có nó trước mặt, trên bàn làm việc của ông rồi. Và ông giữ họ ở đó trong suốt một giờ, thậm chí đôi khi lâu hơn, cho đến khi, sau khi đã chỉ ra một cách đầy thuyết phục rằng mọi việc ở Athena cuối cùng cũng đã thay đổi, ông bắt đầu làm cho họ toát mồ hôi. Ông cũng không ngần ngại mở đầu cuộc nói chuyện bằng việc lật nhanh qua hồ sơ cá nhân và hỏi, “Trong mười một năm qua, anh đã làm gì?” Và khi họ nói với ông, hệt như đại đa số thành viên trong khoa, rằng họ cho đăng bài đều đặn trên tờ Athena Notes, khi trong cùng một khoảng thời gian ông đã phải nghe quá nhiều về những mẩu nghiên cứu vụn vặt theo hướng ngữ văn học, thư tịch học, hay khảo cổ học mà hằng năm mỗi người trong bọn họ đều véo ra từ một luận án tiến sĩ xa xưa https://thuviensach.vn để “công bố” trong tờ báo in roneo hằng quý được đóng lại trong tấm bìa cứng màu xám vốn chẳng được lên danh mục ở đâu trên thế giới ngoài thư viện trường Athena, thì, người ta kể lại, ông đã dám phá vỡ phép lịch sự ở Athena mà phát biểu, “Nói cách khác, anh đã tái chế rác của chính mình.” Sau đó ông không chỉ đình bản tờ Athena Notes bằng cách trả lại khoản thừa kế bé xíu cho người đã hiến tặng nó - cha vợ của tay chủ biên - mà còn, với mục đích khuyến khích về hưu sớm, buộc những tay chết giẫm nhất trong số các tay chết giẫm rời bỏ các lớp học mà họ đã giảng dạy như vẹt trong hai hoặc ba mươi năm qua, đưa họ sang dạy tiếng Anh cho sinh viên năm đầu và phụ trách khảo sát lịch sử và chương trình định hướng cho sinh viên năm nhất được tổ chức trong những ngày nóng nực cuối cùng của mùa hè. Ông dẹp bỏ cái giải thưởng được đặt tên rõ dớ dẩn là Học Giả Của Năm và dùng chỗ tiền hàng ngàn đô la đó cho việc khác. Lần đầu tiên trong lịch sử của trường, ông khiến người ta phải làm đơn xin nghỉ phép có hưởng lương với một mô tả kế hoạch chi tiết, và thường thì đều bị từ chối cả. Ông cho dẹp phòng ăn trưa dành riêng cho giảng viên, vốn tự hào với phần nội thất bằng gỗ sồi thuộc loại tinh xảo nhất trong khuôn viên trường, biến nó trở lại thành một phòng thảo luận chuyên sâu đúng theo dự định ban đầu, và cho ban giảng viên ăn trong phòng ăn tự phục vụ cùng sinh viên. Ông kiên quyết tổ chức những cuộc họp hội đồng giảng viên - mà việc không bao giờ tổ chức chúng đã khiến cho vị chủ tịch hội đồng giảng viên trước đó rất được lòng mọi người. Coleman cho thư ký điểm danh người tham dự để thậm chí cả những giảng viên danh tiếng với thời khóa biểu chỉ ba giờ một tuần cũng buộc phải có mặt tại trường. Ông tìm thấy một điều khoản trong quy chế trường quy định rằng những ban điều hành không được phép tồn tại, và lý luận rằng những chướng ngại vật nặng nề cản trợ sự thay đổi nghiêm túc đó đã nảy nòi chỉ nhờ vào tập tục và truyền thống, ông xóa sổ chúng và điều hành những cuộc họp hội đồng bằng sắc lệnh, sử dụng mỗi cuộc họp làm một dịp để thông báo những gì ông sẽ làm kế tiếp, những thứ chắc chắn sẽ gây bất mãn hơn nữa. Dưới sự lãnh đạo https://thuviensach.vn của ông, thăng tiến trở nên khó khăn - và điều này, có lẽ, là cú sốc lớn nhất trong tất cả: mọi người không còn được tự động thăng chức trên cơ sở là giáo viên được ưa thích, và họ cũng không được hưởng những khoản tăng lương mà không gắn liền với công trạng nào hết. Tóm lại, ông tạo ra một sự tranh đua, ông khiến nơi này có tính cạnh tranh, điều đó, như một kẻ thù buổi đầu nhận xét, “là thứ chỉ có bọn Do Thái làm”. Và bất cứ khi nào một ủy ban bất thường đầy giận dữ được thành lập để đến than phiền với Pierce Roberts, viên hiệu trưởng luôn nhất mực ủng hộ Coleman. Trong thời Roberts tất cả những người trẻ tuổi sáng giá mà ông tuyển mộ đều yêu mến Coleman bởi vị trí ông dành cho họ và bởi số lượng không nhỏ những người mà ông bắt đầu tuyển mộ từ những lớp sau đại học tại Johns Hopkins và Yale và Cornell - “một cuộc cách mạng về chất lượng,” từ họ dùng để mô tả nó. Những tay trẻ tuổi ấy đánh giá cao ông vì đã đẩy tầng lớp thống trị ra khỏi câu lạc bộ bé nhỏ của họ và đe dọa cái hình ảnh mà các vệ binh già tự khoác lên cho mình, việc đó luôn làm cho một giáo sư vênh vang phát điên lên. Tất cả những ông lão vốn là bộ phận yếu kém nhất trong hội đồng giảng viên đã tồn tại nhờ những danh hiệu mà họ tự nghĩ về bản thân mình - học giả vĩ đại nhất về năm 100 trước Công nguyên và các thứ đại loại vậy - và một khi những thứ đó bị thách thức từ bên trên, thì niềm tin của họ bị xói mòn và, chỉ trong vài năm, tất cả gần như cuốn gói biến sạch. Một thời kỳ sôi nổi! Nhưng sau khi Pierce Roberts chuyển đến cái vị trí quan trọng ở Michigan, và Haines, hiệu trưởng mới, người lên thay anh ta nhưng lại không dành lòng trung thành đặc biệt cho Coleman - và, không như người tiền nhiệm, không tiêu hóa nổi cái kiểu san phẳng sự kiêu căng tự đại và cái tôi độc đoán vốn đã dọn sạch nơi này chỉ trong một thời gian ngắn - và khi những người trẻ tuổi mà Coleman giữ lại cũng như những người ông tuyển mộ bắt đầu trở thành đội ngũ giảng viên kỳ cựu, thì làn sóng chống lại chủ tịch hội đồng giảng viên Silk bắt đầu manh nha. Ông không nhận ra nó mạnh https://thuviensach.vn mẽ thế nào cho đến khi ông đếm được số lượng những người, từng khoa từng khoa một, dường như không hề tỏ vẻ khó chịu trước việc cái từ mà ông đã chọn để nói về hai sinh viên dường như không hề tồn tại của mình lại được hiểu không phải bằng nghĩa tự điển sơ đẳng vốn rõ ràng là ý ông định dùng, mà lại bằng cái nghĩa khinh thị chủng tộc đã thúc đẩy hai sinh viên da đen đó đến chỗ đệ đơn kiện ông. Tôi còn nhớ rõ cái ngày tháng Tư đó cách nay hai năm khi Iris Silk chết và Coleman như hóa điên. Ngoài việc gật đầu chào người này hay người kia trong hai người họ mỗi khi chúng tôi tình cờ gặp nhau trên đường đến cửa hàng tạp phẩm hay bưu điện, tôi không thực sự quen gia đình Silk hay biết gì nhiều về họ cho đến lúc đó. Thậm chí tôi còn không biết Coleman đã lớn lên ở cái thị trấn bé tí East Orange của hạt Essex, New Jersey chỉ cách chỗ tôi bốn năm dặm gì đó, và chuyện, tốt nghiệp trường Trung học East Orange năm 1944, ông trên tôi, học ở trường Newark gần đó, có sáu khóa. Coleman không tìm cách làm quen với tôi, và tôi cũng không rời New York rồi chuyển vào một căn nhà nhỏ hai phòng nằm sâu trong một cánh đồng trên một đường làng tuốt trên khu Berkshire để gặp gỡ bạn bè mới hoặc gia nhập một cộng đồng mới. Những lời mời tôi nhận được trong những tháng đầu tiên ở đó năm 1993 - mời đến dùng bữa, uống trà, dự một bữa tiệc cốc tai, thả bộ xuống trường đại học dưới thung lũng để thuyết trình cho công chúng hoặc, nếu tôi thích, một buổi trao đổi thân mật với một lớp học văn chương - tôi đều lịch sự từ chối, và sau chuyện đó cả những người láng giềng lẫn trường đại học đều để yên cho tôi sống và làm công việc của tôi một mình. Nhưng rồi, vào buổi chiều đó cách đây hai năm, sau khi chuẩn bị xong cho đám tang của Iris, Coleman lái thẳng xe đến đậu bên cạnh nhà tôi, đập cửa ầm ầm và xin vào. Dù có điều cấp bách cần hỏi, ông cũng không thể ngồi yên hơn ba mươi giây để nói rõ đó là chuyện gì. Ông đứng lên, ngồi xuống, lại đứng lên, đi vòng vòng quanh phòng https://thuviensach.vn làm việc của tôi, nói to tiếng và gấp gáp, thậm chí còn vung vẩy nắm đấm đầy đe dọa khi - một cách đầy sai lầm - ông tin cần phải nhấn mạnh. Tôi phải viết một cái gì đó cho ông - ông gần như ra lệnh cho tôi. Nếu tự ông viết câu chuyện này, với tất cả sự phi lý của nó, không thay đổi gì, thì sẽ không ai tin cả, không ai coi là nghiêm túc, người ta sẽ nói đó là lời dối trá lố bịch, một sự cường điệu trục lợi, họ sẽ nói rằng nguyên nhân gây ra sự sa cơ lỡ vận của ông không thể chỉ có mỗi việc thốt ra cái từ “ma” trong lớp được. Nhưng nếu tôi viết, nếu một nhà văn chuyên nghiệp viết nó ra... Mọi sự kiềm chế đều đổ sụm trong ông, và vì thế việc nhìn ông, lắng nghe ông - một người tôi không biết, nhưng rõ ràng là người có thành tựu và tầm quan trọng hiện hoàn toàn bị loạn trí - giống như việc có mặt tại một tai nạn xa lộ thê thảm hoặc một trận hỏa hoạn hoặc một vụ nổ kinh hoàng, một thảm họa cộng đồng mà nó thu hút sự chú ý bởi tính chất khó mà xảy ra của nó cũng như bởi sự kỳ dị. Cái kiểu ông xồng xộc đi quanh phòng khiến tôi nghĩ đến những con gà quen thuộc ấy, chúng cứ chạy mãi sau khi bị chặt đầu. Đầu ông đã bị chặt đứt, cái đầu bọc lấy bộ não học thức của một chủ tịch hội đồng giảng viên và giáo sư văn học Hy La cổ đại một thời là bất khả xâm phạm, và những gì tôi đang chứng kiến là con người cụt đầu của ông đang quay mòng mòng mất kiểm soát. Tôi - chủ ngôi nhà mà trước đây ông chưa hề bước vào, người mà đến giọng nói ông còn hầu như chưa từng nghe trước đó - phải dẹp sang một bên bất cứ chuyện gì khác mà tôi đang làm và viết về chuyện những kẻ thù của ông tại Athena, trong khi tẩn ông, hóa ra lại đốn gục bà ấy. Khi tạo ra hình ảnh sai lạc về ông, khi gọi ông bằng mọi thứ mà ông không và chẳng bao giờ là thế, họ đã không chỉ xuyên tạc một sự nghiệp chuyên môn đã được gầy dựng hết sức nghiêm túc và tận tụy - mà còn giết người vợ trên năm mươi năm chung sống với ông. Giết bà cứ như họ đã nhắm và bắn một viên đạn ngay tim bà. Tôi phải viết về “sự phi lý” này, “sự phi lý” nọ - tôi, kẻ lúc đó chẳng biết gì về những https://thuviensach.vn khốn khổ của ông tại trường đại học và thậm chí không thể bắt kịp thứ tự thời gian của sự việc trong cái thảm kịch mà, trong năm tháng trời trước đó, đã bủa vây ông và Iris Silk quá cố: bị nhấn chìm đầy khổ ải trong những cuộc họp, những buổi tiền nghị án, và những cuộc chất vấn, những tài liệu và những thư từ được đệ trình cho các lãnh đạo trường đại học, cho các ủy ban, cho một tay luật sư da đen đại diện không công cho hai sinh viên... những lời buộc tội, những phủ nhận, và những phản bác, sự trì độn, ngu dốt, hoài nghi, những suy diễn sai lệch cố ý và trắng trợn, những lời giải thích khiên cưỡng và trùng lặp, những câu hỏi tố tụng - và luôn luôn, không dứt, một cảm giác phi thực tế bàng bạc. “Chúng đã giết bà ấy!” Coleman kêu lên, chồm qua bàn tôi và đấm mạnh xuống. “Bọn đó đã giết Iris!” Khuôn mặt mà ông bày ra với tôi, khuôn mặt mà ông kề sát mặt tôi không quá ba tấc, giờ hóp lại và méo xệch và - trong khi vốn là khuôn mặt của một ông già đẹp trai chỉnh tề đầy sức sống - đáng kinh tởm một cách kỳ lạ, giống như bị méo mó đi do tác động độc hại của mọi cảm xúc đang vần vũ trong ông. Nhìn thật sát, nó thâm tím và bị hủy hoại giống như một thứ trái cây bị hất văng khỏi quầy trong chợ rồi bị những người mua sắm đi ngang qua đá tới đá lui dưới đất. Có điều gì đó hấp dẫn ở những gì mà một lương tâm nhức nhối có thể gây ra cho ai đó vốn rõ ràng không phải là người ẻo lả hay yếu ớt. Nó thậm chí tàn độc hơn cả những gì bệnh tật thể xác có thể gây ra, bởi vì không có giọt morphine một miếng đệm cột sống hay ca mổ triệt để nào có thể làm nó dịu bớt. Một khi anh bị nó bấu chặt, thì cứ như nó sẽ phải giết anh để anh có thể thoát khỏi nó. Tính hiện thực trần trụi của nó chẳng giống với bất cứ thứ gì. Bị giết. Đối với Coleman chỉ duy điều đó là có thể giải thích thế nào mà, bỗng dưng, đoạn kết lại đến với một phụ nữ sáu mươi tư tuổi đầy nhiệt huyết có phong thái uy nghi và sức khỏe hoàn hảo, một họa sĩ trừu tượng với dòng tranh sơn dầu đã thống trị những buổi triển lãm nghệ thuật địa phương và là người đã cai trị một cách độc đoán hội https://thuviensach.vn họa sĩ của thị trấn này, một nhà thơ có tác phẩm đăng trên tờ báo của hạt, và ngày còn trẻ thì là nhà hoạt động chính trị tích cực hàng đầu của trường đại học chống lại những hầm trú bom, chất thải phóng xạ độc hại, và cuối cùng là chiến tranh Việt Nam, ngoan cố, kiên định, không chút mưu mô, một phụ nữ như một cơn gió xoáy cao ngạo ta có thể nhận ra ngay dù cách xa cả trăm mét bởi mái tóc trắng xoăn cứng rối bời của bà; một con người quá đỗi mạnh mẽ, hiển nhiên rồi, đến độ bất chấp sự ghê gớm của ông, chủ tịch hội đồng giảng viên có tiếng là có thể nghiền nát bất cứ ai, người từng làm điều không thể về mặt học thuật là mang đến sự cứu rỗi cho Đại học Athena, cũng không thể đánh bại được vợ của chính mình trong bất cứ chuyện gì ngoài môn quần vợt. Tuy nhiên một khi Coleman bắt đầu bị công kích - một khi lời buộc tội phân biệt chủng tộc được đưa ra điều tra, không chỉ bởi chủ tịch hội đồng giảng viên mới mà còn bởi tổ chức sinh viên da đen nho nhỏ của trường và một nhóm nhà hoạt động da đen từ Pittsfield - sự điên rồ rõ rành rành của vụ này đã che khuất hàng triệu khó khăn trong đời sống hôn nhân của vợ chồng Silk, và tinh thần cao ngạo của bà, vốn xung đột với sự tự chủ ngoan cố của ông suốt bốn thập niên và dẫn đến những bất đồng vô tận trong đời sống của họ, thì nay lại được Iris dùng vào việc giúp chồng mình tống khứ vụ kiện. Tuy trong nhiều năm họ đã không còn ngủ chung giường hay có thể chịu đựng nổi cuộc nói chuyện với người kia - hoặc bạn bè người kia - vợ chồng Silk lại sát cánh bên nhau, vung nắm đấm vào mặt những người mà họ căm ghét còn thẳm sâu hơn cả nỗi thù ghét họ dành cho nhau trong những phút giây nghẹt thở nhất giữa hai người. Tất cả những gì họ chia sẻ với nhau như hai người tình nhân đồng chí hồi bốn mươi năm trước ở Greenwich Village - khi ông đang ở Đại học New York hoàn tất bằng tiến sĩ và Iris mới bỏ trốn khỏi hai đấng sinh thành vô chính phủ điên rồ ở Passaic và làm người mẫu cho những lớp vẽ mẫu thực tại trường dạy vẽ Art Students League, đã kịp sở hữu khối tóc dày đồ sộ và vẻ https://thuviensach.vn nổi bật và khêu gợi, đã kịp mang dáng dấp một nữ giám mục trông rất kịch với những đồ nữ trang dân dã, nữ giám mục của Chúa trời từ trước thời có giáo đường Do Thái - tất cả những gì họ đã có chung trong những ngày ở Village đó (trừ nỗi đam mê dục tình) một lần nữa bất thần bộc ra ngoài... cho đến buổi sáng đó, khi bà thức dậy với cơn đau đầu dữ dội, và một cánh tay không còn cảm giác. Coleman vội vã đưa bà đến bệnh viện, nhưng ngày hôm sau bà đã chết. “Bọn chúng định giết tôi nhưng thay vì thế chúng đã giết bà ấy.” Coleman đã nói thế với tôi hơn một lần trong cuộc viếng thăm không báo trước đó và rồi với từng người một tại đám tang của bà vào buổi chiều tiếp theo. Và ông vẫn tin như thế. Ông không chấp nhận bất cứ lời giải thích nào khác. Kể từ khi bà chết - và từ khi ông nhận ra rằng nỗi khốn khổ của ông không phải là đề tài mà tôi muốn nói tới trong tiểu thuyết của mình rồi nhận lại từ tôi tất cả chỗ tài liệu trút đống trên bàn tôi hôm đó - ông đã bắt tay vào viết một cuốn sách nói lý do tại sao ông về hưu ở Athena, một cuốn sách phi hư cấu mà ông gọi là Lũ ma. Có một trạm FM nhỏ ở miệt Springfield mà vào những tối thứ Bảy, từ sáu giờ đến nửa đêm, sẽ ngừng chương trình nhạc cổ điển thường kỳ mà chơi nhạc big-band suốt mấy giờ đầu buổi tối và sau đó là nhạc jazz. Ở phía sườn núi bên tôi bạn chẳng nghe được gì ngoài tiếng xèo xèo khi dò đến tần số đó, nhưng bên sườn núi chỗ Coleman sống radio bắt sóng tốt hơn. Vào những dịp khi ông mời tôi đến uống rượu tối thứ Bảy, tất cả những giai điệu khiêu vũ ngọt ngào mà thế hệ chúng tôi nghe liên tục qua đài phát thanh và chơi trên máy hát tự động hồi thập niên bốn mươi có thể nghe thấy vang lên từ nhà Coleman ngay khi tôi bước ra khỏi xe mình trên lối xe vào nhà. Coleman mở nhạc to hết cỡ không chỉ trên máy thu âm thanh nổi trong phòng khách mà còn trên máy thu thanh cạnh giường, máy thu thanh cạnh phòng tắm, và máy thu thanh cạnh lò nướng bánh mì trong bếp. Bất kể ông đang làm gì ở https://thuviensach.vn nhà vào tối thứ Bảy, cho đến tận khi đài phát thanh ngừng phát sóng lúc nửa đêm - tuần nào chương trình cũng khép lại bằng nửa giờ nhạc Benny Goodman - ông cũng không xa khỏi tiếng nhạc lấy một phút. Kỳ lạ là, ông nói, cái đống nhạc nghiêm túc mà ông nghe suốt quãng đời trưởng thành không hề khiến ông cảm thấy xúc động theo cách mà nhạc swing xưa tạo được cho ông lúc này: “Mọi thứ sắt đá trong tôi được tháo gỡ, và mong ước đừng phải chết, không bao giờ chết, hầu như lớn đến độ không thể chịu đựng được. Và tất cả những cảm giác đó,” ông giải thích, “đến từ việc nghe nhạc Vaughn Monroe.” Nhiều đêm, từng câu của mỗi bài hát khoác lên một ý nghĩa quan trọng một cách kỳ quặc đến độ ông sẽ đứng lên khiêu vũ một mình theo điệu fox trot lê bước, rề rà, lặp đi lặp lại, tẻ ngắt nhưng vẫn đầy tâm trạng và hữu dụng một cách diệu kỳ, điệu nhảy ông thường nhảy với những nữ sinh Trung học East Orange, những người mà ông ấn vào họ, qua lớp vải quần, cái dương vật cương cứng những lần đầu tiên đầy ý nghĩa của ông, và trong khi khiêu vũ, không có bất cứ điều gì ông cảm thấy, ông nói với tôi, là giả tạo, cả nỗi khiếp sợ (về sự hủy diệt) lẫn cảm giác đê mê (với câu “Em thở dài, bài hát bắt đầu. Em cất lời và tôi nghe ra tiếng vĩ cầm”). Những giọt nước mắt tự nhiên trào ra, bất kể ông có thể kinh ngạc cỡ nào trước sự kháng cự yếu ớt của mình khi Helen O’Connell và Bob Eberly thay phiên nhau hát lời bài “Green Eyes,” cho dù ông có thể sững sờ tới đâu trước cái cách Jimmy và Tommy Dorsey có thể biến ông trở thành cái kiểu ông già dễ bị công kích mà ông không bao giờ muốn trở thành. “Nhưng cứ để cho bất kỳ ai sinh năm 1926,” ông nói, “thử ở nhà một mình vào một đêm thứ Bảy năm 1998 và lắng nghe Dick Haymes hát ‘Those Little White Lies.’ Hãy để họ làm thế, và sau đó nếu rốt cuộc họ vẫn không hiểu được học thuyết lừng danh về sự thanh tẩy do bi kịch tạo ra thì tôi đi bằng đầu.” Coleman đang rửa bát đĩa bữa tối khi tôi bước qua cánh cửa lưới bên hông nhà dẫn vào bếp. Bởi vì ông đứng bên bồn rửa và nước đang https://thuviensach.vn chảy, bởi vì máy thu thanh đang vặn lớn và ông đang hát theo Frank Sinatra hồi trẻ bài “Everything Happens to Me”, nên ông không nghe thấy tôi bước vào. Đó là một tối nóng nực: Coleman mặc quần soóc vải jean và mang giày thể thao, chỉ có vậy. Nhìn từ phía sau, người đàn ông bảy mươi mốt này trông không quá bốn mươi - mảnh khảnh và gọn gàng và bốn mươi tuổi. Coleman cao tầm một mét bảy lăm, ông không có cơ bắp cuồn cuộn, nhưng vẫn chứa rất nhiều sức mạnh, và độ năng nổ của một vận động viên trung học vẫn còn thấy rõ, vẻ nhanh nhẹn, nhu cầu muốn hành động mà chúng ta thường gọi là sự hăng máu. Mái tóc cắt ngắn xoăn tít đã chuyển sang màu yến mạch, và trông thật tương phản, bất chấp cái mũi hếch trẻ con, khiến ông không có được vẻ trẻ trung như lẽ ra đã có nếu tóc vẫn còn đen. Ngoài ra cũng có những nếp nhăn khắc sâu ở hai bên miệng ông, và trong đôi mắt xanh nâu, từ khi Iris chết và ông rút lui khỏi trường đại học, mang nhiều, rất nhiều vẻ mệt mỏi và suy kiệt tinh thần. Coleman có cái kiểu đẹp không mấy hài hòa, trông gần như con rối, kiểu mà ta thường thấy ở khuôn mặt đang già đi của những diễn viên từng nổi tiếng trên màn ảnh từ hồi còn là những đứa trẻ rạng ngời và dấu ấn của ngôi sao trẻ con ấy mãi hằn sâu trên họ không thể xóa đi. Dù sao, ông vẫn là một người đàn ông hấp dẫn, gọn gàng ngay cả ở độ tuổi của ông, một mẫu người Do Thái mũi nhỏ với sức nặng khuôn mặt tụ ở hàm, một trong những người Do Thái tóc xoăn có nước da vàng nhạt toát ra cái phong thái mơ hồ khó xác định chủng tộc mà ta thường thấy ở những người da đen sáng mà đôi khi bị nhầm là da trắng. Khi Coleman Silk là lính thủy ở căn cứ hải quân Norfolk tuốt dưới Virginia lúc sắp kết thúc Thế chiến thứ hai, bởi vì tên ông không để lộ ông là người Do Thái - bởi vì nó rất có thể là một cái tên da đen - trong một nhà thổ, ông đã từng bị xem là một tên da đen cố tìm cách lọt vào và đã bị tống ra ngoài. “Bị ném khỏi một nhà thổ Norfolk vì da đen, bị ném khỏi Đại học Athena vì da trắng.” Tôi cứ phải nghe đi nghe lại những lời như thế ở ông trong suốt hai năm lại đây, những lời https://thuviensach.vn lảm nhảm về tinh thần bài Do Thái của dân da đen và về những đồng sự phản bội, hèn nhát ở trường, những quan điểm rõ ràng đang được bơm nguyên xi, không chút chỉnh sửa, vào cuốn sách của ông. “Bị ném ra khỏi Athena,” ông nói với tôi, “vì là cái kiểu người Do Thái mà những tên khốn ngu dốt đó gọi là kẻ thù. Là kẻ đã gây ra cho họ thảm cảnh Mỹ. Là kẻ đã lừa họ ra khỏi thiên đường. Là kẻ đã kềm hãm họ lại bao năm nay. Nguồn cội chủ yếu của nỗi thống khổ mà dân da đen phải chịu trên hành tinh này là gì? Họ biết câu trả lời mà không cần đến lớp. Họ biết mà không cần phải mở cuốn sách nào ra cả. Không cần đọc họ cũng biết - không cần nghĩ họ cũng biết. Ai chịu trách nhiệm đây? Vẫn là những quái vật Cựu ước độc ác phải chịu trách nhiệm cho nỗi đau khổ của người Đức. “Họ đã giết bà ấy, Nathan. Và ai mà nghĩ rằng Iris không thể chịu được? Nhưng dù mạnh mẽ là thế, lớn tiếng là thế, Iris lại không thể chịu đựng được. Kiểu ngu ngốc của họ là quá sức chịu đựng ngay cả đối với một cỗ máy nghiền như vợ tôi. ‘Lũ ma.’ Và ở đây ai sẽ biện hộ cho tôi? Herb Keble à? Là chủ tịch hội đồng giảng viên tôi đã đưa Herb Keble vào trường. Làm chuyện đó chỉ vài tháng sau khi nhậm chức. Đưa ông ta vào không chỉ như người da đen đầu tiên trong các ngành khoa học xã hội mà còn là người da đen đầu tiên trong bất cứ ngành gì ngoài công việc lao công. Nhưng cả Herb cũng đã được giác ngộ tinh thần kỳ thị những người Do Thái như tôi. ‘Tôi không thể đứng về phía ông trong vụ này, Coleman. Tôi sẽ phải đứng về phía họ.’ Đó là điều ông ta bảo khi tôi nói cần ông ta ủng hộ. Nói ngay vào mặt tôi. Tôi sẽ phải đứng về phía họ. Họ! “Anh phải thấy Herb tại đám tang của Iris kìa. Suy sụp. Thảm thương. Có người đã chết ư? Herbert không có ý định làm ai đó chết. Những hành động bẩn thỉu này chỉ là để tranh giành quyền lực. Để có tiếng nói lớn hơn trong việc điều hành trường. Họ chỉ đang cố khai thác một tình huống hữu dụng thôi. Đó là cách để thúc đẩy Haines và ban điều hành trường làm những chuyện mà nếu ở hoàn cảnh khác họ https://thuviensach.vn sẽ không làm. Nhiều người da đen trong trường hơn. Nhiều sinh viên da đen hơn, nhiều giáo sư da đen hơn. Để bổ sung lực lượng - đó là vấn đề. Vấn đề duy nhất. Chúa biết cho là họ chẳng muốn ai phải chết cả. Hay nghỉ việc cũng không. Điều đó cũng khiến Herbert bất ngờ. Tại sao Coleman phải nghỉ việc? Không ai có ý định sa thải ông ta. Không ai dám sa thải ông ta. Họ làm những gì họ đang làm chỉ bởi vì họ có thể làm điều đó. Ý định của họ là giữ chân tôi trong vạc dầu lâu hơn chút nữa - tại sao tôi không thể kiên nhẫn và chờ đợi? Đến học kỳ kế tiếp thì còn ai nhớ gì về nó nữa đâu? Sự cố này - sự cố này! - đã cung cấp cho họ một ‘vấn đề về tổ chức’ thuộc kiểu cần có tại một nơi mông muội về vấn đề chủng tộc như Athena. Tại sao tôi lại nghỉ việc? Vào thời điểm tôi nghỉ việc vụ đó về cơ bản đã kết thúc. Tôi nghỉ việc vì cái quỷ gì cơ chứ?” Vừa mới lần trước tôi đến chơi, Coleman bắt đầu vung vẩy vào mặt tôi một thứ ngay lúc tôi mới bước qua cửa, lại là một tài liệu nữa trong đống hàng trăm tài liệu chất trong những chiếc hộp dán nhãn “Lũ ma.” “Đây. Một trong những đồng sự tài giỏi của tôi. Viết về một trong hai đứa đấu tố tôi - một sinh viên chưa từng đến lớp tôi dạy, bị đánh trượt tất cả trừ một môn duy nhất, và cũng hầu như chẳng bao giờ tới học những lớp kia. Tôi cứ nghĩ cô ta thi rớt vì cô ta đọc tài liệu còn không nổi, nói gì đến chuyện bắt đầu nắm được nó, nhưng hóa ra cô ta thi rớt bởi vì cô ta quá kinh hãi trước tinh thần phân biệt chủng tộc tỏa ra từ những giáo sư da trắng đến độ không đủ can đảm đến lớp học. Cũng chính là tinh thần kỳ thị mà tôi đã bộc lộ ra. Tại một trong những buổi họp, những phiên tiền nghị án, đại khái thế, họ đã hỏi tôi, ‘Những yếu tố gì, theo xét đoán của ông, dẫn tới việc sinh viên này không học nổi?’ ‘Những yếu tố gì à?’ tôi đáp. ‘Sự thờ ơ. Cao ngạo. Lãnh đạm. Nỗi khổ cá nhân. Ai mà biết được?’ ‘Nhưng,’ họ hỏi tôi, ‘xét đến những yếu tố này, ông đã đưa ra khuyến cáo tích cực nào cho sinh viên ấy?’ ‘Tôi chẳng có khuyến cáo gì cả. Tôi còn chưa từng trông thấy nó. https://thuviensach.vn Nếu có cơ hội, tôi sẽ khuyên nó rời trường.’ ‘Tại sao?’ họ hỏi tôi. ‘Bởi vì nó không thuộc về trường học.’ “Hãy để tôi đọc tài liệu này. Nghe nè. Được ghi lại từ lời một người ủng hộ Tracy Cummings, rằng cô ta là một người mà chúng ta không được quá khắt khe hoặc quá vội vàng phán xét, cũng chắc chắn không phải là người mà chúng ta nên quay lưng đi và cự tuyệt. Chúng ta phải nâng đỡ Tracy, chúng ta phải hiểu Tracy - chúng ta phải biết, vị học giả này nói với chúng ta, ‘Tracy xuất thân từ đâu.’ Để tôi đọc cho anh nghe những câu cuối cùng. ‘Tracy xuất thân từ một hoàn cảnh khá khó khăn, từ lớp mười em ấy đã tách khỏi cha mẹ và sống với họ hàng. Do đó, em ấy không giỏi lắm trong việc đối phó với những hiện thực cuộc đời. Tôi thừa nhận khuyết điểm này. Nhưng em ấy sẵn sàng, sẵn lòng, và hoàn toàn có thể, thay đổi cách nhìn nhận cuộc sống. Những gì tôi thấy đang hình thành trong em ấy suốt mấy tuần lễ qua là nhận thức về mức độ nghiêm trọng trong cách em ấy tránh né thực tại.’ Những câu này là của Delphine Roux, chủ nhiệm khoa Ngôn ngữ và Văn chương, người phụ nữ này dạy, ngoài những lớp khác, một lớp văn học cổ điển Pháp. Nhận thức về mức độ nghiêm trọng trong cách em ấy tránh né thực tại. A, đủ rồi. Đủ rồi. Thật kinh tởm. Quá đỗi kinh tởm.” Đó là những gì tôi chứng kiến, rất thường xuyên, khi đến bầu bạn với Coleman vào một tối thứ Bảy: nỗi xấu hổ ê chề vẫn đang tiếp tục hủy hoại một người vẫn đầy sức sống. Cái con người giỏi giang bị hạ bệ và vẫn đau đáu nỗi nhục thất bại. Cái kiểu mà ta có thể thấy nếu ghé thăm Nixon tại San Clemente hoặc Jimmy Carter, tận dưới Georgia, trước khi ông ta, bắt đầu tỏ ra ăn năn trước thất bại của mình, trở thành thợ mộc. Một cảnh rất buồn tủi. Nhưng bất chấp mối đồng cảm đối với nỗi khốn khổ của Coleman, đối với tất cả những gì ông đã bị mất đi một cách bất công và đối với việc người đàn ông ấy gần như không thể tự bứt mình ra khỏi nỗi cay đắng, có những buổi tối, sau khi mới nhâm nhi chỉ vài hớp rượu mạnh, tôi vẫn cần đến một biển ma thuật để không ngủ gật. https://thuviensach.vn Nhưng vào cái đêm tôi đang mô tả đây, khi chúng tôi ra hàng hiên mát mẻ có vách lưới bên hông nhà mà ông dùng như phòng làm việc vào mùa hè, ông yêu mến thế giới này không tả xiết. Ông đã lôi ra hai chai bia từ tủ lạnh khi chúng tôi rời nhà bếp và giờ chúng tôi ngồi đối diện nhau tại chiếc bàn gỗ dài nguyên tấm vốn là bàn làm việc của ông ngoài này, một đầu bàn chất đầy vở ghi chép, khoảng hai hay ba mươi cuốn, chia làm ba chồng. “Nó đó,” Coleman nói, nay là con người mới hoàn toàn, bình thản, không vướng bận. “Nó đó. Đó là Lũ ma. Đã hoàn tất bản thảo đầu tiên hôm qua, dành cả ngày hôm nay đọc hết lại, và mỗi trang trong đó đều làm tôi phát ốm. Vẻ bạo liệt trong nét viết tay kia là đủ để cho tôi coi thường tác giả. Lẽ ra tôi nên dành chỉ mười lăm phút cho chuyện này, đàng này lại tới hai năm... Iris chết vì bọn họ ư? Ai sẽ tin đây? Giờ tôi hầu như không còn tin được nữa là. Để biến cái đống tràng giang đại hải này thành một cuốn sách, để làm dịu nỗi thống khổ này và biến nó thành sản phẩm của một bộ óc tỉnh táo, sẽ mất ít nhất hai năm. Và rồi tôi sẽ có cái gì, ngoài hai năm nữa nghĩ về ‘họ’? Không phải là bấy lâu nay tôi đã dành thời gian công sức ra để nghĩ về khả năng tha thứ. Đừng hiểu lầm tôi: tôi ghét bọn khốn đó. Tôi ghét bọn khốn chó đẻ đó như kiểu Gulliver ghét toàn thể loài người sau khi anh ta đến sống với đám ngựa. Tôi căm ghét họ với nỗi ác cảm như một thực thể có thực. Dù tôi luôn thấy những con ngựa đó rất buồn cười. Anh không thấy sao? Tôi thường liên hệ đến chúng khi nghĩ về cái guồng máy AngloSaxon Tin Lành da trắng cai trị chỗ này khi lần đầu tôi tới đây.” “Ông đã lấy lại được tinh thần, Coleman - hầu như không còn bóng dáng của cơn điên trước đây. Ba tuần, một tháng trước đây gì đó, khi tôi gặp ông lần cuối, ông vẫn còn ngập chìm trong bể máu.” “Bởi vì cái thứ này nè. Nhưng tôi đã đọc nó và nó như cục cứt và tôi quyết định dứt ra khỏi nó. Tôi không thể làm được như các tay chuyên nghiệp. Viết về chính mình, tôi không thể tự tách mình ra để sáng tạo. Hết trang này đến trang kia, nó vẫn là một thứ nguyên liệu https://thuviensach.vn sống. Nó là một thứ nhại giễu loại hồi ký tự biện minh. Một lời giải thích vô vọng.” Mỉm cười, ông nói, “Kissinger có thể vãi ra một ngàn bốn trăm trang thứ này hai năm một lần, nhưng nó đã đánh bại tôi. Dù có vẻ như tôi cũng chìm nghỉm một cách mù quáng trong cái bong bóng ái kỷ, tôi thực sự không bì được với ông ta. Tôi bỏ cuộc rồi.” Giờ đây, hầu hết các tác gia đều bị chững lại sau khi đọc lại công trình của hai năm trời - thậm chí là của một năm, hay chỉ nửa năm - và nhận thấy nó lầm lạc một cách vô vọng và phải hạ cái máy chém phê bình xuống cổ nó, đều rơi vào trạng thái tuyệt vọng những muốn tự tử mà phải mất nhiều tháng mới phục hồi lại được. Nhưng Coleman, bằng việc từ bỏ một bản thảo tồi tệ như bản thảo ông vừa hoàn tất, đã xoay xở cách nào đó để vượt thoát không chỉ khỏi cuốn sách thảm họa đó mà còn cả cuộc đời thảm họa của ông. Không còn cuốn sách nữa, giờ đây ông dường như không còn mảy may chút khao khát đính chính với mọi người; gạt bỏ hết thèm muốn rửa sạch thanh danh và khoác cho đối thủ cái danh giết người, ông không còn ướp mình trong cảm giác bất công nữa. Ngoài việc xem Nelson Mandela, trên ti vi, tha thứ cho những kẻ cầm tù ông cả khi ông rời khỏi nhà tù với bữa ăn tù khốn khổ cuối cùng vẫn đang được hấp thu vào cơ thể, trước đây tôi chưa từng thấy một sự thay đổi quan điểm nào chuyển hóa được một con người bị đọa đày nhanh chóng đến vậy. Tôi không hiểu được điều đó, và mới đầu tôi cũng không thể tự mình tin nổi. “Rũ áo ra đi như vầy, có thể vui vẻ nói, ‘Nó đã đánh bại tôi,’ rũ áo ra đi khỏi toàn bộ vụ việc này, toàn bộ nỗi thù ghét này - làm sao ông lấp đầy được cái khoảng trống oán hận ấy?” “Tôi không lấp.” Ông lấy ra bộ bài với tập giấy để ghi điểm và chúng tôi kéo ghế đến chỗ mặt bàn không ngập ngụa giấy tờ. Ông xào bài và tôi kinh và ông chia. Và sau đó, trong trạng thái mãn nguyện yên bình, kỳ cục do được giải phóng, có vẻ là vậy, khỏi việc coi thường mọi người tại Athena, những kẻ, một cách cố tình và có ý đồ xấu xa, đã xét đoán sai lầm, bạc đãi, và bôi nhọ ông - đã đẩy ông, https://thuviensach.vn trong hai năm, vào một nỗ lực đầy hằn học mang tầm vóc của Swift - ông bắt đầu hào hứng nói về những ngày tuyệt vời đã qua khi ly rượu của ông đầy tràn* và tài năng tận tâm vượt bậc của ông được dùng vào việc thu hoạch và ban phát niềm vui. Vì bây giờ ông không còn dìm mình trong nỗi căm ghét nên chúng tôi nói chuyện về phụ nữ. Đây là một Coleman mới mẻ. Hoặc có lẽ là một Coleman cũ, Coleman trưởng thành già tuổi nhất, Coleman thỏa mãn nhất trần đời. Không phải Coleman trước vụ “lũ ma” và chưa bị bài bác là một kẻ phân biệt chủng tộc, mà là Coleman nhiễm phải độc dục vọng thuần túy. “Tôi xuất ngũ khỏi hải quân, tìm được một chỗ ở Village,” ông bắt đầu nói với tôi trong khi gom bài lại, “và tất cả những gì tôi phải làm là đi xuống đường xe điện ngầm. Kiểu như là đi câu cá vậy. Chỉ việc đi xuống đường xe điện ngầm rồi lát sau khi đi lên đã kiếm được một cô gái. Và rồi,” ông dừng lại để nhặt quân bài tôi đã đánh ra, “tất tật một lúc, tôi lấy được tấm bằng, cưới vợ, có việc làm, có con cái, và thế là kết thúc việc câu cá.” “Không bao giờ câu lại à.” “Hầu như không bao giờ. Thật vậy. Tuồng như không bao giờ. Suýt soát không bao giờ. Có nghe thấy mấy bài này không?” Bốn máy thu thanh đang bật trong nhà và vì thế ngay cả ở ngoài đường cũng không thể không nghe thấy chúng. “Sau chiến tranh, chúng nổi như cồn,” ông nói. “Bốn, năm năm với những bài hát ấy, những cô gái ấy và mọi lý tưởng của tôi đều được thỏa mãn. Hôm nay tôi tìm thấy một lá thư. Đang dọn sạch mớ Lũ ma thì tìm thấy lá thư của một cô gái. Cô gái đó. Sau khi tôi được bổ nhiệm lần đầu tiên, ở Long Island, tít mạn Adelphi, và Iris có mang Jeff, thì lá thư này đến. Một cô gái cao gần mét tám. Iris cũng là kiểu to lớn. Nhưng không bằng Steena. Iris mạnh mẽ. Steena thì khác. Steena gửi tôi lá thư này vào năm 1954, và hôm nay nó thòi ra trong khi tôi đang tống khứ mớ hồ sơ.” https://thuviensach.vn Từ túi sau chiếc quần cụt, Coleman lôi ra phong bì đựng lá thư của Steena. Ông vẫn chưa mặc áo thun, mà giờ khi chúng tôi đã ra khỏi nhà bếp và ngồi trên hàng hiên, tôi không thể ngừng chú ý tới điều này - đó là một tối tháng Bảy trời nóng, nhưng không nóng đến mức đó. Trước đó ông chưa bao giờ gây ấn tượng cho tôi như là một người mà niềm tự phụ không hề nhỏ của ông còn mở rộng ra cả thân thể mình. Nhưng bây giờ tôi cảm thấy việc phơi bày cái bề mặt rám nắng này chứa đựng nhiều hơn là chỉ mỗi cái tinh thần đang-ở-nhà. Đang bày ra trước mặt tôi là đôi vai, cánh tay và bộ ngực của một người đàn ông nhỏ con vẫn còn gọn gàng và hấp dẫn, một cái bụng không còn phẳng, chắc chắn rồi, nhưng không phải là nằm ngoài tầm kiểm soát - nói chung là vóc dáng của một người có vẻ từng là một đấu thủ thi đấu kiểu khéo léo và khôn ngoan hơn là một đấu thủ tràn trề tiềm lực. Và tất cả những điều này trước đây được che giấu khỏi mắt tôi bởi vì ông luôn mặc áo và cũng bởi vì lâu nay ông đang chết lên chết xuống trong cơn cuồng nộ. Trong những thứ từng được che giấu trước đây còn có cả hình xăm màu xanh nhỏ, giống kiểu của Popeye, ở bả vai phải, ngay chỗ khớp vai - dòng chữ “Hải quân Mỹ” được xăm giữa hai móc chìa ra của cái mỏ neo nhỏ ám muội và chạy xéo qua vai. Một biểu tượng nhỏ xíu, nếu như nó là cần thiết, nhặt ra từ cả triệu tình huống trong cuộc đời một người khác, nhặt ra từ hằng hà sa số chi tiết hợp thành cái mớ hỗn độn mà ta gọi là tiểu sử của một con người - một biểu tượng nhỏ xíu để nhắc tôi tại sao cách ta hiểu con người, nói khách quan ra, thì luôn có chút sai lạc. “Đã giữ nó? Lá thư này? Vẫn giữ nó sau từng ấy lâu?” tôi nói. “Hẳn là một lá thư rất ra gì.” “Quá ra gì luôn. Một thứ đã xảy ra với tôi mà tôi không nhận ra, cho đến khi có lá thư đó. Tôi đã cưới vợ, có việc làm ổn định, chúng tôi sắp có một đứa con, nhưng tôi không hiểu rằng những chuyện như Steena đã kết thúc. Nhận được lá thư này, tôi hiểu ra rằng những thứ https://thuviensach.vn nghiêm túc đã thực sự bắt đầu, cái cuộc đời nghiêm túc hướng đến những thứ nghiêm túc. Ba tôi làm chủ một quán rượu nằm trên phố Grove ở East Orange. Anh là một cậu trai quê ở Weequahic, anh không biết East Orange đâu. Nó là khu nghèo khổ của thị trấn. Ba tôi là một trong số những chủ quán người Do Thái, họ ở khắp Jersey và, dĩ nhiên, tất cả họ đều có quan hệ với người nhà Reinfeld và bọn tội phạm - họ phải như vậy, để sống còn với bọn tội phạm. Ba tôi không phải là kiểu sừng sộ nhưng cũng là người có sừng có vảy và ông muốn một tương lai tốt hơn cho tôi. Ông đã mất đột ngột vào năm cuối trung học của tôi. Tôi là đứa con duy nhất. Đứa con được cưng chiều. Thậm chí ông không để cho tôi làm việc ở chỗ ông khi tôi bắt đầu đâm ra mê những hạng người ở đó. Mọi thứ trong cuộc sống, kể cả quán rượu đó - bắt đầu từ quán rượu đó - luôn thúc đẩy tôi trở thành một học sinh nghiêm túc và, vào những ngày đó, học tiếng La tinh ở trường trung học, học lớp tiếng La tinh nâng cao, học tiếng Hy Lạp, thời đó vẫn còn là một phần trong cái giáo trình cú đỉn, tôi, cậu con trai chủ quán rượu không thể cố gắng nghiêm túc hơn được nữa.” Ván bài, lúc này chỉ còn giữ vị trí thứ yếu, kết thúc nhanh chóng, Coleman hạ bài xuống để cho tôi thấy là ông đã thắng. Khi tôi bắt đầu chia bài, ông lại tiếp tục câu chuyện. Trước đây tôi chưa từng được nghe. Trước đây tôi chưa từng nghe bất cứ chuyện gì ngoài việc lòng thù ghét ngôi trường đã biến ông thành người thế nào. “Chậc,” ông nói, “một khi tôi thỏa mãn được giấc mơ của ba, trở thành một giáo sư đại học cực kỳ được trọng vọng, tôi nghĩ, như ba tôi nghĩ, rằng cuộc sống nghiêm túc giờ đây sẽ không bao giờ chấm dứt. Rằng nó có thể không bao giờ kết thúc một khi anh có bằng cấp. Nhưng nó đã kết thúc, Nathan ạ. ‘Hay chúng là ma?’ và rồi tôi bị đá đít đi. Khi Roberts còn ở đây cậu ta thích nói với mọi người rằng thành công của tôi trong vai trò chủ tịch hội đồng giảng viên xuất phát từ những ứng xử tôi học được ở quán rượu. Hiệu trưởng Roberts, với dòng dõi thượng lưu của mình, thích có cái tay giang hồ này an tọa đối https://thuviensach.vn diện cậu ta bên kia đại sảnh. Nhất là trước mặt mấy tay vệ binh già, Roberts vờ thích tôi vì xuất thân của tôi, dù, như chúng ta đều biết, người không phải dân Do Thái chả ưa gì chuyện người Do Thái làm giàu, vươn lên từ những khu ổ chuột. Phải, có một độ nhại giễu nhất định ở Pierce Roberts, và kể cả hồi đó, phải, giờ đây khi tôi nghĩ về mọi chuyện, ngay từ lúc đó...” Nhưng tới đây ông tự kềm mình lại. Không nói tiếp chuyện đó. Cơn quẫn trí làm một vị vua bị hạ bệ đến đây là đủ rồi. Và vậy là nỗi thống khổ vốn sẽ không bao giờ chết được tuyên bố là đã chết. Trở lại chuyện Steena. May mà còn có chuyện Steena để nói. “Tôi gặp cô ấy năm 1948,” ông kể. “Tôi hăm hai, học Đại học New York bằng tiền nhà nước, cái kiếp lính hải quân đã ở lại sau lưng, cô ấy thì mười tám và mới ở New York vài tháng. Có việc làm và cũng đang học đại học, nhưng là vào ban đêm. Một cô gái độc lập quê ở Minnesota. Một cô gái tự tin, hoặc có vẻ như thế. Nửa Đan Mạch, nửa Iceland. Nhanh nhẹn. Thông minh. Xinh xắn. Cao ráo. Cao lạ thường. Dáng nằm đẹp như tượng. Không bao giờ tôi quên được. Tôi yêu nàng trong hai năm. Đặt biệt danh cho nàng là Voluptas. Con gái của Psyche. Nữ thần đại diện cho khoái cảm của người La Mã.” Giờ ông đặt bài xuống, cầm lấy cái phong bì ở cạnh đống bài đã đánh ra và rút lá thư ra. Một lá thư đánh máy dài hai trang. “Chúng tôi tình cờ gặp nhau. Tôi rời Adelphi ghé qua thành phố một ngày, và Steena ở đó, lúc ấy chừng hăm bốn, hăm lăm. Chúng tôi dừng lại nói chuyện, tôi nói với cô ấy vợ tôi có mang và cô ấy kể với tôi cô ấy đang làm gì, rồi chúng tôi hôn tạm biệt, chỉ có vậy. Khoảng một tuần sau lá thư này gửi đến cho tôi theo địa chỉ của trường. Nó có ghi ngày. Là cô ấy ghi. Đây - ‘18.8.1954.’ ‘Coleman thân mến,’ cô ấy viết, ‘em rất vui gặp được anh ở New York. Dù cuộc gặp chỉ diễn ra trong chốc lát, sau khi gặp anh em cảm thấy một nỗi buồn man mác, có lẽ bởi vì quãng thời gian sáu năm kể từ khi chúng ta gặp nhau lần đầu đến giờ khiến em thấy rõ một cách đau đớn bao nhiêu tháng ngày trong đời em đã https://thuviensach.vn qua đi. Anh trông rất tuyệt và em vui khi thấy anh hạnh phúc. Anh cũng rất lịch sự. Anh đã không sà xuống. Đó là điều anh đã làm (hoặc có vẻ là vậy) khi lần đầu em gặp anh, anh ở trọ dưới tầng hầm ở phố Sullivan. Anh còn nhớ không? Anh cực kỳ giỏi việc sà xuống, giống kiểu như lũ chim khi chúng bay là là trên mặt đất hay biển và bắt gặp một vật đang di chuyển, một vật tràn trề sức sống, liền lao xuống - hoặc nhắm vào - và chụp lấy nó. Khi chúng ta gặp nhau, em đã kinh ngạc trước khả năng bay của anh. Em còn nhớ lần đầu tiên em đến phòng anh, em ngồi trên một chiếc ghế, còn anh đi loanh quanh trong phòng từ chỗ này đến chỗ kia, thỉnh thoảng dừng lại ngồi xuống một cái ghế đôn hay trường kỷ. Cái trường kỷ ọp ẹp của Salvation Army* anh dùng để ngủ trước khi chúng ta góp tiền mua tấm nệm. Anh mời em một ly, khi trao cho em anh nhìn em chăm chú với vẻ tò mò và kinh ngạc không thể tin được, cứ như việc em có hai tay và cầm được cái ly, hay việc em có một cái miệng có thể uống từ cái ly đó, hay thậm chí việc em đã hiện ra bằng xương bằng thịt trong phòng anh một ngày sau khi chúng ta gặp nhau trên tàu điện ngầm đều chẳng khác nào là phép mầu. Anh nói chuyện, nêu những câu hỏi, đôi khi là trả lời những câu hỏi, theo một cách hết sức nghiêm túc nhưng thật tếu táo, em cũng cố hết sức để duy trì cuộc nói chuyện nhưng đó không phải là điều dễ dàng với em. Vì vậy em ở đó, nhìn anh, chăm chú và thấu hiểu nhiều hơn mức em nghĩ mình có thể hiểu được. Nhưng em không thể tìm ra từ ngữ để lấp đầy cái khoảng trống tạo ra bởi cái thực tế anh có vẻ đã bị em hớp hồn và em đã bị anh hớp hồn. Em cứ nghĩ, “Mình chưa sẵn sàng. Mình vừa mới đến thành phố này. Không phải lúc này. Nhưng với chút thời gian nữa, với vài câu trao qua đổi lại nữa, nếu mình có thể nghĩ ra điều mình muốn nói, mình sẽ sẵn sàng.” (“Sẵn sàng” cho cái gì, em không biết. Không chỉ là làm tình. Chỉ là sẵn sàng.) Nhưng rồi anh đã “sà xuống,” Coleman, cách cả nửa căn phòng, tới chỗ em đang ngồi, và em sửng sốt lặng người nhưng thích thú. Thế là quá sớm, nhưng không quá sớm.’ ” https://thuviensach.vn Ông ngừng đọc khi nghe thấy máy thu thanh phát ra những nhịp đầu tiên bài “Bewitched, Bothered, and Bewildered” do Sinatra hát. “Tôi phải nhảy mới được,” Coleman nói. “Muốn nhảy không?” Tôi cười to. Không, đây không phải là người báo thù tàn nhẫn, hung hăng, đầy cay đắng của Lũ ma, bị cuộc sống ghẻ lạnh và làm cho phát điên - đây thậm chí cũng không phải là một con người khác. Đây là một linh hồn khác. Đó là một linh hồn con trẻ. Lúc đó tôi đã phác ra được một bức tranh rõ nét, cả từ lá thư của Steena lẫn từ bản thân Coleman, không mặc áo sơ mi, trong khi ông đọc nó, về con người trước đây của Coleman Silk. Trước khi trở thành một chủ tịch hội đồng giảng viên đem lại cuộc cách mạng, trước khi trở thành một giáo sư cổ điển học nghiêm túc - và rất lâu trước khi trở thành kẻ bị ruồng bỏ ở Athena - ông đã không chỉ là một cậu nhóc siêng năng mà còn là một cậu nhóc đầy hấp dẫn, quyến rũ. Sôi nổi. Tinh nghịch. Thậm chí có cả chút quỷ quái, một thần Pan chân dê, mũi hếch. Một thời rất xưa, trước khi những thứ nghiêm túc thống trị hoàn toàn. “Nghe nốt lá thư cái đã,” tôi đáp lại lời mời nhảy. “Đọc cho tôi nghe phần còn lại trong lá thư của Steena đi.” “Cô ấy mới rời Minnesota được ba tháng khi chúng tôi gặp nhau. Tôi chỉ đơn giản là đi xuống tàu điện ngầm và lúc trở lên thì đã đi cùng cô ấy. Chậc,” ông nói, “bản tóm tắt ngắn gọn cái năm 1948 cho ông đó,” rồi trở lại lá thư của cô ấy. “ ‘Em hoàn toàn bị anh cuốn hút,’ ” ông đọc, “‘nhưng em lo rằng anh có thể thấy em quá trẻ, kiểu con gái miền Trung Tây nhạt nhẽo chán ngắt, và ngoài ra, anh đang hẹn hò với một người “thông minh xinh xắn dễ thương” rồi, dù anh đã đế thêm, với một nụ cười láu cá, “tôi không tin cô ấy với tôi sẽ cưới nhau.” “Sao không?” em hỏi. “Có lẽ tôi sẽ thấy chán,” anh trả lời, qua đó bảo đảm rằng em có thể làm bất cứ điều gì để không làm anh chán, bao gồm cả việc cắt đứt liên lạc, nếu cần, để tránh cái nguy cơ trở nên nhàm chán. Chậc, vậy thôi. Như vậy là đủ rồi. Em thậm chí cũng https://thuviensach.vn không nên quấy rầy anh. Em hứa em sẽ không bao giờ quấy rầy nữa. Hãy giữ gìn sức khỏe. Hãy giữ gìn sức khỏe. Hãy giữ gìn sức khỏe. Hãy giữ gìn sức khỏe. Yêu thương, Steena.’ ” “Chậc,” tôi nói, “đó là năm 1948 của ông.” “Nào. Chúng ta nhảy đi.” “Nhưng ông không được hát vào tai tôi.” “Được thôi. Đứng lên.” Thây kệ đời, tôi nghĩ, chẳng mấy chốc cả hai chúng tôi sẽ chết, thế là tôi đứng dậy, và ở đó trên hàng hiên, Coleman Silk và tôi nhau cùng nhảy điệu fox trot. Ông dẫn bước, và, bằng hết sức mình, tôi bước theo. Tôi nhớ lại cái ngày ông xông vào phòng làm việc của tôi sau khi thu xếp xong việc chôn cất Iris, phát điên vì sầu khổ và thịnh nộ, nói với tôi rằng tôi phải viết cho ông cuốn sách về mọi điều phi lý không thể tin được nổi trong vụ việc của ông, những thứ mà cuối cùng đã sát hại vợ ông. Người ta hẳn sẽ nghĩ rằng người đàn ông này sẽ không bao giờ tìm thấy niềm vui trong sự ngốc nghếch của cuộc đời nữa, và rằng tất cả sự vui nhộn và vô tư nơi ông ta đã bị hủy hoại và bị tước mất, cùng với sự nghiệp, danh tiếng, và cả người vợ dữ dội. Có lẽ lý do tôi không hề nghĩ đến việc bật cười ha hả rồi để mặc ông, nếu ông muốn, nhảy quanh hiên nhà một mình, còn tôi chỉ ngồi cười và thích thú nhìn ông - có lẽ lý do tôi chìa tay ra rồi để ông vòng tay đặt tay lên lưng tôi và dẫn tôi mơ màng đi quanh cái sàn nhà cũ kỹ lát đá xanh, là bởi tôi đã có mặt ở đó vào cái ngày thi hài bà vẫn còn chút âm ấm và thấy ông thành ra thế nào. “Tôi hy vọng không có ai ở đội cứu hỏa tình nguyện lái xe ngang qua đây,” tôi nói. “Phải,” ông đáp. “Chúng ta không muốn có bất cứ ai vỗ lên vai tôi và hỏi, ‘Tôi nhảy với bạn nhảy của ông được không?’ ” Và thế là chúng tôi nhảy tiếp. Không có chút nhục dục nào để lộ ra, nhưng bởi vì Coleman chỉ mặc độc một chiếc quần cụt và tay tôi đặt https://thuviensach.vn thoải mái trên tấm lưng ấm áp của ông như thể đó là lưng của một con chó hay con ngựa, nó hoàn toàn không phải là một điệu nhảy giễu nhại. Có một sự chân thành nửa như nghiêm túc trong cách ông dẫn bước tôi trên cái sàn lát đá, đấy là chưa kể đến niềm vui vô ưu rằng ta vẫn còn sống, còn sống một cách tình cờ và khôi hài và chẳng vì lý do gì cả - kiểu niềm vui con trẻ như khi ta lần đầu học được cách tạo ra giai điệu với lược và tờ giấy vệ sinh. Chỉ đến khi chúng tôi ngồi xuống Coleman mới nói với tôi về người phụ nữ nọ. “Tôi đang có một mối tình, Nathan ạ. Tôi đang yêu một phụ nữ ba mươi tư tuổi. Tôi không thể nói hết nổi cho ông biết nó đã tác động tới tôi như thế nào.” “Chúng ta vừa mới nhảy xong - ông không cần phải nói.” “Tôi nghĩ mọi chuyện với mình thế là quá đủ rồi. Nhưng khi những chuyện kiểu này lộn lại đời ta, rõ là chẳng sớm sủa gì, hoàn toàn đường đột, hoàn toàn bất ngờ, thậm chí là không mong muốn, lộn lại đời ta và chẳng có gì để pha loãng nó, khi anh không còn phải phấn đấu trên hai mươi hai mặt trận, không còn chìm sâu trong những sự hỗn loạn thường ngày... khi nó chỉ là cái...” “Và khi cô ấy mới ba mươi tư.” “Và rực lửa. Một phụ nữ rực lửa. Cô ấy đã biến tình dục trở lại thành một thứ hàng nóng.” “ ‘Quý bà xinh đẹp nhẫn tâm khống chế anh.’ ” “Có vẻ như thế. Tôi hỏi, ‘Ở bên một người bảy mươi mốt tuổi em cảm thấy thế nào?’ và cô ấy nói với tôi, ‘Thật hoàn hảo khi ở bên một người bảy mươi mốt tuổi. Lối sống của người đó đã ổn định và không thể thay đổi được nữa. Ta biết rõ con người họ. Không còn gì bất ngờ nữa.’ ” “Điều gì khiến cô ấy từng trải vậy?” “Những điều bất ngờ. Ba mươi tư năm đầy những điều bất ngờ tàn nhẫn đã cho cô ấy sự khôn ngoan. Nhưng đó là kiểu khôn ngoan rất https://thuviensach.vn hạn hẹp, chống lại xã hội. Nó cũng thật tàn nhẫn. Nó là sự khôn ngoan của người chẳng mong đợi cái gì. Đó là sự khôn ngoan của cô ấy, và đó là phẩm giá của cô ấy, nhưng nó là sự khôn ngoan tiêu cực, và đó không phải là thứ giữ anh đi đúng hướng ngày này qua ngày khác. Đây là một người phụ nữ mà đời đã cố nghiền nát cô ấy kể từ lúc cô ấy mới bước vào đời. Bất cứ điều gì cô ấy học được đều xuất phát từ thực tế ấy.” Tôi nghĩ, Ông đã tìm được người mà ông có thể nói chuyện... và rồi tôi nghĩ, Cả tôi cũng thế. Giây phút một người đàn ông bắt đầu nói với ta về tình dục tức là ông ấy đang nói lên đôi điều về tình bạn giữa hai người. Trong chín mươi phần trăm trường hợp, điều đó không xảy ra, và có lẽ cũng nên vậy, dù thế nếu như giữa hai người ta không có chút thành thực nhất định về chuyện tình dục và thay vào đó ta chọn cách ứng xử như thể nó thậm chí còn chưa từng xuất hiện trong đầu thì tình bạn nam giới ấy chưa trọn vẹn. Hầu hết đàn ông không bao giờ tìm được một người bạn như thế. Nó không phổ biến. Nhưng khi nó xảy ra, khi hai người đàn ông nhận ra họ có chung một tiếng nói về cái phần cốt yếu này của phận nam nhi, không sợ bị phán xét, không sợ xấu hổ, ghen tị, hoặc bị qua mặt, tin tưởng rằng sự tin tưởng của mình sẽ không bị phản bội, thì mối gắn kết giữa hai người họ có thể rất bền chặt và kết quả là một sự gần gũi bất ngờ. Điều này chắc hẳn không thường gặp đối với Coleman, tôi nghĩ vậy, nhưng bởi vì ông đã đến với tôi trong giây phút thê thảm nhất của đời mình, với nỗi căm ghét ngập tràn mà tôi đã thấy nó đầu độc ông qua bao tháng trời, giờ đây ông cảm thấy sự tự do khi được ở bên cạnh một người đã ở bên giường bệnh của ta, chứng kiến ta vượt qua cơn bệnh ngặt nghèo. Cái ông cảm thấy không hẳn là nhu cầu muốn khoe khoang mà chính xác hơn là cảm giác nhẹ nhõm vô cùng khi không phải giữ kín chỉ riêng mình biết về một điều mới mẻ đến kinh hoảng như là sự tái sinh của chính mình. “Ông tìm được cô ấy ở đâu?” tôi hỏi. https://thuviensach.vn “Tôi đi lấy thư vào chiều nọ và cô ấy ở đó, đang chùi sàn nhà. Cô ấy chính là người phụ nữ tóc vàng gầy gò thỉnh thoảng lại lau dọn bưu điện. Cô ấy làm cho đội lao công tại Athena. Là người lau dọn toàn thời gian ở chỗ tôi từng là chủ tịch hội đồng giảng viên. Người phụ nữ đó chẳng có gì. Faunia Farley. Đó là tên cô ấy. Faunia tuyệt đối không có gì.” “Tại sao cô ấy không có gì?” “Cô ấy từng có chồng. Hắn đánh cô ấy đến hôn mê. Họ có một nông trại bò sữa. Hắn ta làm ăn tệ đến độ bị phá sản. Họ có hai đứa con. Máy sưởi bị đổ, bắt lửa, và cả hai đứa chết ngạt. Ngoài tro của hai đứa con mà cô ấy giữ trong cái lọ đặt dưới gầm giường, cô ấy chẳng sở hữu cái gì đáng giá trừ chiếc Chevy đời 83. Lần duy nhất tôi thấy cô ấy gần như bật khóc là khi cô ấy nói với tôi, ‘Em không biết làm gì với mớ tro này.’ Tai họa ở miền đồng quê đã vắt kiệt Faunia thậm chí đến cả nước mắt. Mà cô ấy bắt đầu cuộc sống là một đứa con nhà giàu đầy đặc quyền. Lớn lên trong một ngôi nhà to bề thế ở phía Nam Boston. Có lò sưởi trong năm phòng ngủ, những thứ đồ cổ đẹp nhất, rồi đồ sứ gia bảo - tất cả đều lâu đời và là thứ tốt nhất, kể cả gia đình. Cô ấy có thể ăn nói lịch lãm đến ngạc nhiên nếu muốn. Nhưng cô ấy đã tuột xuống một nấc thang xã hội ở tít tận bên dưới từ một chỗ tít tận trên cao, giờ cô ấy là một túi đậu ngôn ngữ tả pí lù. Faunia đã bị lưu đày khỏi cái đặc quyền lẽ ra phải thuộc về mình. Bị loại khỏi giai cấp của mình. Người ta có thể thấy nơi nỗi đau khổ của cô ấy một sự dân chủ hóa.” “Cái gì đã hủy hoại cô ấy?” “Ông bố dượng đã hủy hoại cô ấy. Con quỷ đại tư sản đã hủy hoại cô ấy. Bố mẹ ly dị khi cô ấy lên năm. Người cha giàu có bắt gặp cảnh bà mẹ xinh đẹp đang vụng trộm. Người mẹ mê tiền, lại tái hôn với nhà giàu, ông bố dượng giàu có này không để Faunia yên. Vuốt ve cô từ ngày ông ta đến. Cứ thế bám nhằng nhẵng lấy. Đứa bé tóc vàng như thiên thần này, vuốt ve rồi rờ rẫm - và đúng lúc ông ta cố ngủ với cô https://thuviensach.vn ấy thì cô ấy bỏ chạy. Năm mười bốn tuổi. Bà mẹ không chịu tin cô ấy. Họ đưa cô ấy đến một bác sĩ tâm thần. Faunia kể cho vị bác sĩ đó những gì đã xảy ra và sau mười buổi điều trị tay bác sĩ tâm thần cũng đứng về phía gã bố dượng. ‘Đứng về phía người trả tiền cho ông ta,’ Faunia nói. ‘Ai mà chẳng vậy.’ Về sau bà mẹ dan díu luôn với cả tay chuyên gia tâm thần đó. Đấy là câu chuyện, như cô ấy thuật lại, đã đẩy cô ấy vào cuộc sống của một đứa bụi đời phải tự tìm con đường cho chính mình. Bỏ trốn khỏi nhà, khỏi trường trung học, đi xuống miền Nam, làm việc ở đó, vươn lên trở lại bằng cách đó, làm bất cứ công việc gì có thể, và vào lúc hai mươi tuổi thì cưới cái tay nông dân này, lớn tuổi hơn cô ấy, một nông dân nuôi bò sữa, một cựu binh Việt Nam, nghĩ rằng nếu họ làm việc chăm chỉ và nuôi dưỡng con cái và làm cho nông trại phát triển thì cô có thể có một cuộc sống bình thường, ổn định, cho dù anh chàng này thuộc loại ngu ngốc. Nhất là khi anh ta thuộc loại ngu ngốc. Cô nghĩ mình sẽ được sướng khi làm người có đầu óc trong gia đình. Cô nghĩ đó là lợi thế của cô. Cô đã lầm. Tất cả những gì họ có với nhau là trục trặc. Nông trại thua lỗ. ‘Cái gã rồ ấy,’ cô kể với tôi, ‘đã mua một lố máy kéo.’ Và thường xuyên đánh đập cô. Đánh cô bầm tím mình mẩy. Anh biết cô ấy coi cái gì là đỉnh điểm tốt đẹp của cuộc hôn nhân đó không? Sự kiện mà cô ấy gọi là ‘cuộc đại chiến cứt ấm’. Một tối họ ở trong chuồng gia súc sau khi vắt sữa, tranh cãi về chuyện gì đó, thì một con bò cạnh cô bèn ỉa một bãi lớn, Faunia hốt một bụm cứt quăng vào mặt Lester. Anh ta ném lại một bụm và chuyện bắt đầu như thế đó. Cô ấy nói với tôi, ‘Cuộc chiến cứt đó có lẽ là khoảng thời gian tử tế nhất chúng em có với nhau.’ Cuối cùng, người lấm đầy cứt bò họ rũ ra cười, sau khi rửa ráy bằng vòi nước trong chuồng bò, họ lên nhà làm tình. Nhưng chuyện đó lại đưa một điều vốn dĩ tốt đẹp đi quá xa. Nó không được tới một phần trăm cái vui của trò chọi cứt. Ngủ với Lester không bao giờ vui - theo như Faunia nói, anh ta không biết cách ngủ với phụ nữ. ‘Ngu ngốc đến độ không biết đụ cho ra hồn nữa.’ Khi cô ấy bảo tôi là người đàn ông https://thuviensach.vn hoàn hảo, tôi nói với cô ấy rằng sở dĩ thế là vì cô đến với tôi sau khi gặp phải anh ta.” “Và vật lộn với những thứ kiểu như Lester bằng cứt ấm từ khi mười bốn tuổi đã biến cô ấy thành ra thế nào ở tuổi ba mươi tư,” tôi hỏi, “bên cạnh sự thông minh tàn nhẫn? Dữ dội? Sắc sảo? Giận dữ? Điên khùng?” “Cuộc sống luôn phải vật lộn đã khiến cô ấy trở nên dữ dội, dữ dội đến gợi cảm, chắc chắn rồi, nhưng nó không biến cô ấy thành ra điên khùng. Ít nhất là tôi chưa thấy như vậy. Còn giận dữ ư? Nếu có - tại sao lại không nhỉ? - thì nó là cơn giận dữ ngấm ngầm. Giận dữ mà không giận dữ. Và, với một người dường như đã sống mà chẳng có chút vận may nào như vậy, thì chẳng có lấy một tiếng than van ở cô - ít nhất thì cô ấy cũng không hé ra lời nào với tôi. Nhưng sắc sảo thì không. Đôi khi cô ấy nói được mấy điều nghe có vẻ sắc sảo. Cô ấy nói, ‘Hẳn là anh nghĩ về em như một bạn tâm giao bằng tuổi nhưng lại trông trẻ hơn. Em nghĩ em là kiểu như vậy.’ Khi tôi hỏi, ‘Em muốn gì ở anh?’ cô ấy nói, ‘Một kiểu tình bạn nào đó. Cùng đôi chút hiểu biết. Tình dục. Niềm vui. Đừng lo. Tất cả chỉ vậy thôi.’ Có lần khi tôi bảo rằng cô ấy thông minh trước tuổi, cô ấy nói với tôi, ‘Em ngu trước tuổi thì có.’ Cô ấy chắc chắn thông minh hơn Lester, nhưng còn sắc sảo? Không. Ở Faunia có cái gì đó như vĩnh viễn khựng lại ở tuổi mười bốn và tuyệt đối chẳng giống gì với sắc sảo. Cô ấy dan díu với sếp của mình, cái thằng cha đã nhận cô ấy vào làm. Smoky Hollenback. Tôi đã nhận hắn ta vào làm - cái gã phụ trách cơ sở vật chất của trường. Smoky từng là ngôi sao bóng bầu dục ở đây. Hồi những năm 1970 hắn ta là sinh viên của tôi. Bây giờ hắn ta là một kỹ sư dân dụng. Hắn ta nhận Faunia vào làm cho bộ phận lao công, và thậm chí ngay trong lúc làm thủ tục nhận việc, cô ấy đã biết đầu óc hắn ta đang nghĩ chuyện gì. Thằng đó chết mê cô ấy. Hắn ta bị mắc kẹt trong một cuộc hôn nhân chán ngắt, nhưng hắn không bực bội gì cô về chuyện đó - hắn ta không nhìn cô một cách khinh thị, thầm nghĩ, Tại sao em chưa ổn định https://thuviensach.vn cuộc sống, tại sao em vẫn lê la và lang chạ khắp nơi? Không có thói bề trên trưởng giả ở Smoky. Smoky chỉ làm những chuyện phải làm và làm rất ngon lành - vợ, con cái, năm đứa cả thảy, kết hôn như kiểu nó phải thế, một người hùng thể thao vẫn chưa rời trường đại học, nổi tiếng và được ngưỡng mộ khắp thị trấn - nhưng hắn ta có một năng khiếu trời phú: hắn cũng có thể bước ra khỏi tất cả những thứ đó. Anh sẽ không tin chuyện đó khi nói chuyện với hắn đâu. Quý ngài Athena Nghiêm Túc sống nghiêm túc, người ta muốn hắn diễn thế nào thì hắn diễn thế ấy. Nhìn ngoài thì có vẻ hắn ta tin trăm phần trăm vào những gì mình làm. Anh có thể chắc mẩm hắn ta sẽ nghĩ, Cái con khốn ngu ngốc sống rõ là điên rồ này á? Tống cổ cô ta khỏi văn phòng tôi ngay. Nhưng hắn ta không làm vậy. Không như những người khác ở Athena, hắn ta không đến nỗi chìm nghỉm trong cái huyền thoại Smoky để tránh được ý nghĩ, Phải, đây mới thực là cái hĩm mà ta muốn phang. Hay để tránh giở trò. Hắn ta phang cô ấy, Nathan ạ. Lôi Faunia vào giường với hắn ta cùng một phụ nữ khác trong bộ phận lao công. Phang nhau tập thể. Cứ thế suốt sáu tháng. Sau đó một phụ nữ làm địa ốc, vừa ly dị, mới chân ướt chân ráo đến nơi này, cô ta cũng tham gia. Gánh xiếc của Smoky. Gánh xiếc tởm lợm bí mật của Smoky. Nhưng rồi, sau sáu tháng, hắn bỏ rơi cô ấy - đá Faunia ra khỏi hội và bỏ rơi cô ấy. Tôi chẳng biết gì về chuyện này cho đến khi cô ấy kể cho tôi nghe. Và cô ấy chỉ kể cho tôi bởi vì một đêm trên giường, mắt lâng lâng đê mê, cô ấy gọi tôi bằng tên hắn ta. Thì thào với tôi, ‘Smoky.’ Khi đang ngồi trên Smoky già khú. Việc cô ấy đàn đúm với cái hộ gia đình đó cho tôi một ý niệm rõ hơn về người phụ nữ mà tôi đang quan hệ. Bội phần kinh hãi. Tôi thực sự choáng luôn - đây không phải là tay mơ. Khi tôi hỏi Smoky làm thế nào mà lôi kéo được đám bồ bịch, cô ấy bảo với tôi, ‘Nhờ sức mạnh con cu của anh ta chứ sao.’ ‘Giải thích xem nào’, tôi yêu cầu, và cô ấy nói, ‘Anh hẳn biết là khi một con điếm thứ thiệt đi vào phòng, thì một tay đàn ông sẽ nhận ra? Ngược lại cũng thế. Với một số người, cho dù ngụy trang kiểu nào đi nữa, anh vẫn thấy ngay được họ ở đó để làm gì.’ Trên giường là nơi duy nhất https://thuviensach.vn Faunia có thể xem là sắc sảo, Nathan ạ. Một sự sắc sảo thể xác theo kiểu bột phát đóng vai chính trên giường - vai chính thứ hai là của sự táo bạo quá mức. Trên giường không có gì thoát khỏi chú ý của Faunia. Da thịt cô ấy có mắt. Da thịt cô ấy thấy mọi thứ. Trên giường cô ấy là một thực thể thống nhất, câu cú rành rõ, đầy sức mạnh mà khoái lạc của nó nằm ở việc bước ra khỏi những giới hạn. Trên giường cô ấy là một tượng đài bất hủ. Có lẽ đó là món quà của cuộc quấy rối ngày bé. Khi chúng tôi xuống bếp, khi tôi làm trứng bác và chúng tôi ngồi đó ăn với nhau, cô ấy là một đứa trẻ. Có lẽ đó cũng là món quà của cuộc quấy rối nốt. Tôi đang làm bạn với một cô bé mắt mũi đờ đẫn, bị phân tâm, nói năng không đầu không cuối. Ở chỗ khác điều này không bao giờ xảy ra. Nhưng bất cứ khi nào chúng tôi ăn thì chúng tôi tái ngộ: tôi với cô bé của tôi. Cô ấy quay về làm đứa con gái còn sót lại trong mình. Không thể ngồi thẳng người trên ghế, không thể ghép nổi hai câu có liên quan với nhau. Tất cả những vẻ bình thản trước tình dục và bi kịch, tất cả đều biến mất, và tôi ngồi đó, muốn nói với cô ấy, ‘Ngồi đàng hoàng ở bàn coi, kéo tay áo choàng tắm của tôi ra khỏi đĩa của em đi, cố mà nghe tôi nói và lúc nói thì nhìn vào tôi đi, giời ạ.’ ” “Ông nói vậy thật à?” “Có vẻ không thích hợp lắm nhỉ. Không, tôi không nói - không bao giờ nói bởi tôi muốn duy trì độ đậm đặc của những gì có ở đó. Tôi nghĩ đến cái hũ dưới gầm giường, nơi cô giữ mớ tro mà không biết phải làm gì với nó, và tôi muốn nói, ‘Đã hai năm rồi. Đến lúc chôn chúng đi rồi. Nếu em không chôn xuống đất được, hãy đến sông mà đứng trên cầu rắc tro xuống. Hãy để chúng trôi đi. Hãy để chúng đi. Anh sẽ đi làm chuyện đó với em. Mình sẽ cùng làm chuyện đó.’ Nhưng tôi không phải là cha cô gái này - đó không phải là vai của tôi. Tôi không phải là giáo sư của cô ấy. Tôi không phải là giáo sư của bất cứ ai. Dạy dỗ, cải huấn, khuyên nhủ và xem xét và khai sáng con người, tôi đã nghỉ hết rồi. Giờ tôi là gã đàn ông bảy mươi mốt tuổi với https://thuviensach.vn một cô bồ ba mươi tư tuổi; điều này khiến tôi, trong tiểu bang Thịnh vượng chung Massachusetts, bị mất đi quyền khai sáng bất kỳ ai. Tôi đang uống Viagra, Nathan à. Đó là La belle Dame sans Merci đó. Tôi có được niềm hạnh phúc và những biến động này là nhờ Viagra. Không có Viagra chuyện này sẽ không xảy ra. Không có Viagra tôi sẽ có một bức tranh thế giới thích hợp với tuổi tôi và những mục tiêu sẽ hoàn toàn khác. Không có Viagra, tôi sẽ có phẩm giá của một quý ông lớn tuổi không còn thèm khát, người biết cư xử đúng mực. Tôi sẽ không làm cái việc chả thể giải thích nổi như thế này. Tôi sẽ không làm cái việc nghe như bịa, thiếu suy nghĩ, liều lĩnh, và có khả năng gây tai họa cho tất cả những ai có liên quan như thế này. Không có Viagra, tôi có thể tiếp tục, trong những năm tháng suy tàn của mình, vun đắp cái nhìn chung chung lạnh nhạt của một người đàn ông từng trải có học thức, bị cho thôi việc trong danh dự mà từ lâu đã từ bỏ khoái lạc của cuộc đời. Tôi có thể tiếp tục rút ra những kết luận thông thái sâu xa và có ảnh hưởng đạo đức vững chắc lên người trẻ tuổi, thay vì tự đặt mình lại vào tình trạng khẩn cấp thường trực là say sưa tình dục. Nhờ Viagra tôi đã hiểu được những lần hóa thân vì tình của Zeus. Lẽ ra họ phải gọi Viagra như vậy. Lẽ ra họ phải gọi nó là Zeus.” Ông có ngạc nhiên khi mình lại đi nói với tôi tất cả những điều này không? Tôi nghĩ có thể. Nhưng ông quá hào hứng đến độ không thể dừng lại. Cơn ngẫu hứng này cũng chính là cái đã thôi thúc ông khiêu vũ với tôi. Phải, tôi nghĩ, viết Lũ ma không còn là cái phản ứng kháng cự lại việc bị làm nhục nữa; mà chính là việc ngủ với Faunia này đây. Nhưng nguyên nhân thúc đẩy ông không chỉ có vậy. Đó còn là ước muốn phóng thả thú tính, phóng thả cái sức mạnh đấy ra - trong nửa giờ, trong hai giờ, trong bao lâu đi chăng nữa, để bản thân được phóng thích vào tự nhiên. Ông đã cưới vợ quá lâu. Ông đã có con. Ông đã làm một chủ tịch hội đồng giảng viên. Suốt bốn mươi năm ông đã làm những gì cần làm. Ông bận rộn và cái phần tự nhiên tức là cái thú tính đó được cất vào hộp. Và bây giờ cái hộp đó mở ra. Là chủ tịch hội https://thuviensach.vn đồng giảng viên, là người cha, là người chồng, là học giả, thầy giáo, đọc sách vở, giảng bài, chấm bài, cho điểm, tất cả đã qua rồi. Tất nhiên, ở tuổi bảy mươi mốt ta không còn là con thú động tình, hăng máu như hồi hai mươi sáu. Mà là những tàn tích của cái thú tính, những tàn tích của tự nhiên - giờ đây ông đã gặp lại những tàn tích đó. Và do đó ông thấy hạnh phúc, ông thấy biết ơn khi gặp lại những tàn tích đó. Ông còn hơn cả hạnh phúc - ông sướng điên lên, giờ đây ông đã bị trói, đã bị trói chặt vào cô ấy, bởi vì cơn sướng đó. Không phải gia đình - sinh học chẳng ích gì cho ông nữa. Không phải gia đình, không phải trách nhiệm, không phải nhiệm vụ, không phải tiền bạc, không phải một thứ triết lý chung hay tình yêu văn chương, không phải là những cuộc thảo luận to tát về những ý tưởng vĩ đại. Không, cái buộc chặt ông với cô ấy là sự sung sướng đó. Ngày mai ông sẽ phát bệnh ung thư và bùm. Nhưng hôm nay thì ông đã có được cơn sướng này. Tại sao ông lại nói với tôi? Bởi vì, để có thể tự do buông thả theo chuyện này, phải có người nào biết về nó. Tôi nghĩ ông có thể thoải mái buông thả bởi vì chẳng có gì rủi ro. Bởi vì không có tương lai. Bởi vì ông bảy mươi mốt và cô ba mươi tư tuổi. Ông lao vào chuyện này chẳng phải để học hỏi, chẳng phải để lên kế hoạch, mà để phiêu lưu; cũng như cô, ông lao vào để vui thú. Ông được quyền buông tuồng nhờ vào khoảng chênh lệch ba mươi bảy năm đó. Một ông già và, một lần cuối cùng, cú bùng nổ dục tình. Còn điều gì cảm động hơn thế? “Dĩ nhiên tôi phải hỏi,” Coleman nói, “cô ấy đang làm gì với tôi. Điều gì thực sự đang diễn ra trong đầu cô ấy? Một trải nghiệm mới đầy hứng thú khi ở bên một người già cỡ ông nội cô ấy sao?” “Tôi cho rằng có mẫu phụ nữ đó,” tôi nói, “họ coi đó là một trải nghiệm đầy hứng thú. Chúng ta đã có đủ mẫu người rồi, vậy tại sao mẫu người này thì lại không? Nghĩ xem, rõ ràng là có một bộ phận ở đâu đó, Coleman, một cơ quan liên bang chuyên lo cho người già, và cô ấy đến từ cơ quan đó.” https://thuviensach.vn “Hồi còn trai trẻ,” Coleman nói, “tôi chưa bao giờ dính líu tới phụ nữ xấu. Nhưng trong hải quân tôi có một người bạn, Farriello, và phụ nữ xấu là món khoái khẩu của anh ta. Hồi ở Norfolk, nếu chúng tôi đến buổi khiêu vũ tại nhà thờ, nếu buổi tối chúng tôi đến Trung tâm dịch vụ quân đội, Farriello đi thẳng đến chỗ cô gái xấu nhất. Khi tôi cười nhạo anh ta, anh ta nói tôi không biết mình đã bỏ lỡ cái gì đâu. Họ không được thỏa mãn, anh ta nói với tôi. Họ không đẹp, anh ta nói với tôi, như những nữ hoàng mà anh chọn, vì vậy họ sẽ làm bất cứ điều gì anh muốn. Hầu hết đàn ông đều ngu ngốc, anh ta nói, bởi vì họ không biết điều này. Họ không biết rằng giá như anh tiếp cận người phụ nữ xấu nhất, cô ta sẽ là người đặc biệt nhất. Nghĩa là, nếu anh chạm được vào cô ấy. Nhưng nếu anh thành công? Nếu anh chạm được vào cô ấy, anh sẽ không biết phải làm gì trước tiên, bởi cô ấy đang rung lên như dây đàn. Và tất cả là bởi vì cô ấy xấu. Bởi vì cô ấy chưa bao giờ được chọn. Bởi vì cô ấy ngồi trong xó trong khi tất cả các cô khác khiêu vũ. Là một ông già thì cũng giống vậy đó. Giống cô gái xấu xí đó. Ở trong xó tại buổi khiêu vũ.” “Vậy Faunia là Farriello của ông.” Ông mỉm cười. “Đại khái thế.” “Chà, dù sau này có xảy ra chuyện gì đi nữa,” tôi nói với ông, “thì nhờ Viagra ông không còn phải chịu đựng sự tra tấn của việc viết cuốn sách đó nữa.” “Tôi cũng nghĩ thế,” Coleman nói. “Tôi nghĩ đúng là như vậy. Cuốn sách vớ vẩn đó. Và tôi đã cho anh hay Faunia không biết đọc chưa? Tôi phát hiện ra điều này vào tối nọ khi chúng tôi lái xe đến Vermont dùng bữa tối. Không đọc nổi thực đơn. Ném nó sang một bên. Khi muốn tỏ vẻ khinh thường thực sự, cô ấy có cái kiểu nhếch môi trên, chỉ nhếch một chút thôi, và sau đó nói ra điều đang nghĩ trong đầu. Với vẻ khinh thường thực sự, cô ấy nói với bồi bàn, “Bất cứ cái gì ông ấy gọi, y hệt.” https://thuviensach.vn “Cô ấy đi học đến năm mười bốn tuổi. Sao đến nỗi không biết đọc?” “Khả năng đọc có lẽ đã bị lụi tàn cùng với ký ức về những năm tháng khi cô ấy học đọc. Tôi hỏi cô ấy làm thế nào mà chuyện này có thể xảy ra, nhưng cô ấy chỉ cười. ‘Đơn giản ý mà,’ cô ấy nói. Cái đám theo tư tưởng khai phóng ở Athena đã cố động viên cô ấy tham gia chương trình xóa mù chữ, nhưng Faunia không chịu. ‘Và anh đừng cố dạy em. Cứ làm bất cứ điều gì anh muốn, bất cứ điều gì,’ cô nói với tôi đêm đó, ‘nhưng đừng làm trò thối đó. Nghe người ta nói là đủ tệ rồi. Bắt đầu dạy em đọc, ép em làm chuyện đó, nhồi nhét chữ vào em, và anh sẽ là người đẩy em xuống hố đó.’ Suốt đường từ Vermont trở về, tôi im lặng, và cô ấy cũng thế. Mãi cho đến khi về tới nhà chúng tôi mới nói chuyện với nhau. ‘Anh không phải kiểu người đụ ai đó không biết đọc,’ cô ấy nói. ‘Anh sẽ bỏ rơi em vì em không phải là một người xứng đáng, phù hợp và biết đọc. Anh sắp nói với em, ‘Học đọc đi không thì biến đi.’ ‘Không,’ tôi nói với cô ấy, ‘tôi sẽ phang em còn dữ hơn bởi vì em không biết đọc.’ ‘Tốt,’ cô nói, ‘chúng ta hiểu nhau rồi đó. Em không hành xử theo kiểu đám con gái biết chữ và đừng hành xử với em như với tụi nó.’ ‘Tôi sẽ phang em,’ tôi nói, ‘vì đúng con người thật của em.’ ‘Thế là đẹp,’ cô ấy nói. Lúc đó cả hai chúng tôi đã cùng lăn ra cười. Faunia có tiếng cười của một cô bồi để sẵn cây gậy bóng chày dưới chân đề phòng rắc rối, và thế là cô ấy cười cái kiểu cười đó của cô ấy, cái kiểu cười máu chiến, chẳng-chuyện-gì-là tao-chưa-thấy ấy - anh biết đấy, cái tiếng cười thoải mái, thô lậu của người phụ nữ có một quá khứ dữ dội - và đến lúc ấy cô ấy đã đang kéo khóa quần tôi xuống. Nhưng cô ấy đúng phóc về việc tôi định từ bỏ cô ấy. Suốt quãng đường từ Vermont trở về tôi đã nghĩ đúng y như những gì cô ấy nói. Nhưng tôi sẽ không làm điều đó. Tôi sẽ không áp đặt đức hạnh tót vời của tôi lên cô ấy. Hoặc lên chính tôi. Chuyện đó đã qua rồi. Tôi biết những chuyện này đều có cái giá của nó. Tôi biết ta không thể mua bảo hiểm cho những chuyện kiểu này. Tôi biết thứ đang giúp https://thuviensach.vn ta bình phục có thể kết liễu ta như chơi. Tôi biết đằng sau mọi lỗi lầm mà một người đàn ông có thể mắc phải luôn là cú huých ái tình. Nhưng bây giờ tôi đâm ra chẳng còn quan tâm. Tôi thức dậy vào buổi sáng, có khăn tắm dưới sàn, có dầu xức em bé trên bàn đầu giường. Làm thế nào tất cả chúng lại xuất hiện ở đó? Rồi tôi nhớ lại. Chúng có mặt ở đó bởi vì tôi đã sống lại. Bởi vì tôi quay lại với dông tố. Bởi vì đây chính là sống, với chữ sống viết hoa. Tôi sẽ không buông cô ấy ra, Nathan ạ. Giờ đây tôi bắt đầu gọi cô ấy là Voluptas.” Do kết quả của cuộc phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt nhiều năm trước đây của tôi - cuộc phẫu thuật ung thư mà, dù thành công, không phải là không có những hậu quả tai hại hầu như không thể tránh khỏi trong những ca mổ như thế bởi thần kinh bị tổn hại và đóng sẹo bên trong - tôi mất khả năng kiểm soát việc bài tiết và vì thế, việc đầu tiên tôi làm sau khi ở nhà Coleman về là tống khứ miếng bỉm mà tôi mang cả ngày lẫn đêm, nhét vào trong quần lót như ta nhét miếng xúc xích vào giữa ổ bánh mì. Do cái nóng của buổi tối đó, và bởi vì tôi không tới chỗ công cộng hay buổi họp mặt xã giao, nên tôi đã thử mặc quần đùi vải cotton bình thường bên ngoài bỉm thay vì quần vải nilon, và kết quả là nước tiểu thấm cả qua lớp quần kaki. Khi về đến nhà tôi phát hiện ra rằng cái quần dài đã đổi màu ở phía trước và tôi ngửi thấy một chút mùi - miếng bỉm đã được xử lý, nhưng lần này vẫn bốc mùi nồng. Tôi quá say sưa với Coleman và câu chuyện của ông đến độ không kiểm soát được bản thân mình. Suốt thời gian tôi ở đó, uống bia, nhảy với ông, chú tâm vào sự minh bạch - sự duy lý khả đoán và sự minh bạch đầy tính lột tả - mà ông đã sử dụng để làm giảm bớt phần nào mức độ đáng sợ của bước ngoặt này trong cuộc đời, tôi đã không rời khỏi hàng hiên để kiểm tra bản thân, như tôi vẫn thường làm trừ lúc ngủ ra, và vì thế, chuyện giờ đây vẫn thỉnh thoảng lúc này lúc khác xảy ra với tôi đã xảy ra đêm đó. https://thuviensach.vn Không, một trục trặc kiểu này không quật ngã tôi nhiều như khi, những tháng sau cuộc phẫu thuật, tôi lần đầu thử những cách có thể được để giải quyết vấn đề này - và khi tôi, tất nhiên rồi, vẫn quen với việc làm một người trưởng thành tự do và thoải mái, khô ráo và sạch mùi, có thể kiểm soát những chức năng cơ bản của thân thể một người lớn, một người mà trong suốt sáu mươi năm trước đó vẫn giải quyết các công việc hằng ngày của mình mà chẳng chút ưu tư gì về tình trạng quần áo lót của ông ta. Nhưng giờ đây tôi vẫn cảm thấy, không ít thì nhiều, một cơn phẫn uất tràn qua khi phải đối phó với một tình trạng nhếch nhác hơn sự bất tiện thông thường, mà giờ đã thành một phần của đời tôi, và tôi vẫn tuyệt vọng khi nghĩ rằng cái khả năng xấu xí này, thứ gần như định nghĩa nên tình trạng trẻ nít, sẽ không bao giờ bay biến. Tôi cũng bị bất lực do cuộc phẫu thuật này. Phương thuốc để điều trị tình trạng này vẫn hầu như mới tinh vào mùa hè năm 1998 và trong thời gian ngắn có mặt trên thị trường đã chứng tỏ mình là một phương thuốc kỳ diệu, phục hồi chức năng tình dục cho những gã đàn ông luống tuổi, chẳng bệnh tật gì ngoài cái bệnh đó ra như Coleman, nhưng nó lại không có tác dụng gì với tôi bởi những tổn hại thần kinh do ca mổ gây ra là quá nặng nề. Đối với hoàn cảnh như của tôi thì Viagra cũng bó tay, và kể cả nó có hữu ích đi chăng nữa, tôi cũng không tin mình sẽ dùng nó. Ở đây tôi muốn làm rõ một điều là không phải chứng bất lực đã đưa tôi vào lối sống ẩn dật. Mà chuyện hoàn toàn là ngược lại. Tôi đã sống và viết được khoảng mười tám tháng trong căn nhà hai phòng này ở vùng đồi núi Berkshire khi, sau cuộc kiểm tra sức khỏe định kỳ, tôi nhận được chẩn đoán sơ bộ về chứng ung thư tuyến tiền liệt và, một tháng sau, sau những cuộc xét nghiệm tiếp theo, tôi đến Boston để cắt bỏ tuyến tiền liệt. Ý tôi là bằng việc chuyển đến đây tôi đã thay đổi dứt điểm mối quan hệ của mình với tiếng rít dục tình, và không phải bởi những nài thúc hay những lần cương cứng của tôi thực ra đã bị yếu https://thuviensach.vn đi theo thời gian, mà bởi vì tôi không thể đáp ứng nổi những kêu gào đòi hỏi của nó nữa, không còn có thể tập hợp được sự khôn ngoan, sức mạnh, sự kiên nhẫn, ảo tưởng, mỉa mai, nhiệt thành, ích kỷ, dẻo dai - hoặc sự cứng rắn, hoặc sự sắc sảo, hoặc sự giả dối, sự vờ vĩnh, sự lưỡng thể, độ chuyên nghiệp trong ái tình - để đối diện với đủ những ý nghĩa lầm lạc và mâu thuẫn nhau của nó. Kết quả là, tôi có thể giảm thiểu phần nào cú sốc hậu phẫu trước viễn cảnh bị liệt dương vĩnh viễn bằng cách nhớ lại rằng tất cả những gì vụ phẫu thuật làm được cho tôi là khiến tôi xác lập lại tinh thần buông bỏ mà tôi đã tự nguyện tìm đến. Cái mà cuộc phẫu thuật làm được là củng cố, bằng tất cả sự dứt khoát, một quyết định mà tôi đã tự mình đưa ra, dưới sức nặng của một đời người mắc mớ với những mối quan hệ nhưng là vào cái thời mà khả năng tình dục của ta còn sung mãn, mãnh liệt, và không ngơi nghỉ, khi mà cơn cuồng si nam tính liều lĩnh cứ muốn tái lặp cái hành động đó - tái lặp nó và tái lặp nó và tái lặp nó - vẫn chưa hề bị làm cho nao núng vì những vấn đề sinh lý học. Mãi cho đến khi Coleman kể về chuyện của mình và Voluptas thì mọi ảo tưởng dễ chịu về sự bình thản đạt được thông qua sự cam chịu sáng suốt này mới biến mất, và tôi hoàn toàn mất thăng bằng. Tôi nằm thao thức cho tới gần sáng, như một gã tâm thần bất lực trong việc điều khiển suy nghĩ, bị mê hoặc bởi cái cặp đôi kia và so sánh họ với trạng thái bệ rạc của mình. Tôi nằm thao thức, thậm chí không thèm ngăn mình tái tạo trong óc “sự táo bạo quá mức” mà Coleman từ chối buông tay. Và việc tôi nhảy nhót loanh quanh giống một tên hoạn quan vô hại với một nửa vẫn còn sung mãn của cái cặp đôi điên cuồng ấy giờ đây trong mắt tôi tuyệt chẳng có vẻ gì của sự tự trào đầy cuốn hút. Làm sao người ta có thể nói, “Không, đây không phải là một phần của cuộc sống,” trong khi nó luôn là vậy? Sự ô nhiễm tình dục, sự suy đồi mang tính cứu chuộc vốn phi lý tưởng hóa chủng loài này và giữ cho chúng ta mãi trăn trở về bản chất của mình. https://thuviensach.vn Vào giữa tuần kế tiếp, Coleman nhận được một lá thư nặc danh, dài đúng một câu, chủ ngữ, vị ngữ, và những bổ ngữ hằn học được viết to rõ ràng bằng nét chữ lớn trên một tờ giấy đánh máy trắng, cái thông điệp hai mươi hai chữ ấy, mang ý nghĩa như một bản cáo trạng, phủ kín trang giấy từ trên xuống dưới: Ai cũng biết ông đang lạm dụng tình dục một phụ nữ bị ngược đãi, thất học chỉ bằng nửa tuổi ông Chữ viết trên cả lá thư lẫn bao thư đều bằng mực bút bi đỏ. Bất chấp dấu bưu điện thành phố New York trên bì thư, Coleman nhận ra ngay lập tức nét chữ là của ả phụ nữ trẻ người Pháp đảm nhiệm vị trí chủ nhiệm khoa của ông lúc ông trở lại dạy sau khi rời khỏi chức chủ tịch hội đồng giảng viên và sau này cũng nằm trong số những người hăm hở nhất với việc vạch mặt ông như một kẻ phân biệt chủng tộc và đáng bị quở trách vì sự xúc phạm nhắm vào hai sinh viên da đen vắng mặt. Trong tập hồ sơ Lũ ma mà ông lưu trữ, ở nhiều trang tài liệu đẻ ra từ vụ này, ông tìm thấy những mẫu chữ viết tay khẳng định giáo sư Delphine Roux, khoa Ngôn ngữ và Văn chương, chính là người viết lá thư nặc danh đó. Ngoài việc cô ta in ra thay vì viết tay ba chữ đầu tiên, Coleman có thể thấy cô ta không thèm cố công đánh lạc hướng bằng cách giả mạo nét chữ. Cô ta có lẽ đã bắt đầu với ý định đó nhưng có vẻ đã bỏ qua hoặc quên bẵng nó sau khi viết hết ba chữ “Ai cũng biết”. Trên bì thư, cô giáo sư gốc Pháp đó thậm chí chẳng buồn tránh viết những con số bảy kiểu châu Âu đúng kiểu lạy ông tôi ở bụi này trong khi viết địa chỉ nhà Coleman và mã thư tín. Sự hời hợt này, một sự thờ ơ kỳ lạ - trong một lá thư nặc danh - trong việc che giấu danh https://thuviensach.vn tính của một người, có thể được giải thích bằng một trạng thái xúc động cực độ khiến cho cô ta không thể suy nghĩ thấu đáo về việc mình đang làm trước khi gửi lá thư đi, ngoại trừ việc nó không được gửi ở bưu điện địa phương - và bằng một cách thức vội vàng - mà bằng vào dấu bưu điện có vẻ như nó đã được chuyển đi khoảng gần ba trăm cây số về phía Nam trước khi được gửi qua bưu điện. Có lẽ cô ta đã nghĩ rằng chẳng có gì đặc biệt hoặc khác thường trong nét chữ viết tay của mình đến mức ông có thể nhận ra nó nhờ cái thời làm chủ tịch hội đồng giảng viên; có lẽ cô ta không thể nhớ ra những tài liệu liên quan đến vụ kiện của ông, những ghi chép về hai cuộc phỏng vấn của cô ta với Tracy Cummings mà cô ta chuyển cho ủy ban điều tra cùng với báo cáo cuối cùng có kèm chữ ký của cô ta. Có lẽ cô ta không hay biết rằng, theo yêu cầu của Coleman, ủy ban đã cung cấp cho ông bản sao những ghi chép gốc của cô ta và tất cả các tài liệu khác dính dáng đến đơn khiếu kiện nhắm vào ông. Hoặc có lẽ cô ta không quan tâm liệu ông có xác định được ai đã phát hiện được bí mật của ông hay không: có lẽ cô ta vừa muốn khiêu khích ông bằng cái vẻ hung hăng đe dọa của một lời buộc tội nặc danh, và đồng thời, gần như tiết lộ luôn rằng lời buộc tội đó được đưa ra bởi một người giờ đây thiếu gì chứ chẳng thiếu quyền. Buổi chiều mà Coleman gọi điện và bảo tôi đến xem lá thư nặc danh đó, tất cả mẫu chữ viết tay của Delphine Roux từ đống hồ sơ Lũ ma đã được bày ra ngay ngắn trên bàn nhà bếp, cả bản gốc lẫn bản sao của bản gốc mà ông đã vội vàng in ra và trên đó ông đã khoanh tròn bằng mực đỏ mọi nét bút mà ông cho là giống hệt nét bút trong lá thư nặc danh. Chủ yếu là những mẫu tự đứng riêng lẻ - chữ t, chữ m, chữ l, đây một từ kết thúc bằng chữ u với nét móc rộng, đây một chữ ư trông hơi giống một chữ i khi nép sát chữ ơ kế cận nhưng lại cũng giống một chữ ư được viết kiểu thông thường khi đứng trước chữ a - và, dù những tương đồng trong nét bút giữa lá thư và những tài liệu trích trong Lũ ma là đáng chú ý, phải đến khi ông cho tôi xem tên của https://thuviensach.vn ông trên bì thư và trong những ghi chép phỏng vấn của cô ta với Tracy Cummings thì tôi mới thấy rõ rành rành rằng ông đã vạch mặt được thủ phạm đang tìm cách vạch mặt ông. Ai cũng biết ông đang lạm dụng tình dục một phụ nữ bị ngược đãi, thất học chỉ bằng nửa tuổi ông Trong khi tôi cầm lá thư trong tay, hết sức cẩn thận - đúng theo ý Coleman - đánh giá từ ngữ được chọn và kiểu triển khai tuyến tính của chúng như thể chúng được viết ra không phải bởi Delphine Roux mà bởi Emily Dickinson, Coleman giải thích với tôi rằng chính Faunia, xuất phát từ sự khôn ngoan tàn nhẫn của cô, chứ không phải ông, mới là người đã bắt cả hai thề giữ bí mật cái chuyện mà Delphine Roux bằng cách nào đó đã khui ra và gần như đe dọa sẽ tiết lộ nó. “Em không muốn bất cứ ai xen vào cuộc đời em. Em chỉ muốn được thanh thản phang nhau mỗi tuần một lần, trong bí mật, với một người đàn ông đã sống qua mọi chuyện và đầu đã lạnh đi. Chuyện này đếch liên quan đến bất kỳ ai khác hết.” Bất kỳ ai khác mà Faunia chủ yếu ám chỉ đến hóa ra là Lester Farley, chồng trước của cô. Dầu cho không phải là trong đời cô chỉ bị mỗi người đàn ông này đánh đập - “Làm sao mà thế được trong khi em đã sống phiêu bạt một mình từ khi mười bốn tuổi?” Chẳng hạn năm cô mười bảy tuổi, làm bồi bàn ở Florida, gã bạn trai hồi ấy không chỉ đánh cô tàn nhẫn và phá tan căn hộ của cô, hắn còn lấy cắp máy rung của cô. “Vụ đó đau lắm,” Faunia nói. Và luôn luôn, lý do gây chuyện là máu ghen. Cô đã nhìn người đàn ông khác không đúng mực, cô đã mời mọc đàn ông nhìn cô theo kiểu không đúng mực, cô không có lời giải thích thuyết phục việc cô đã ở đâu nửa giờ trước, cô đã nói https://thuviensach.vn lời lẽ không đúng mực, dùng ngữ điệu không đúng mực, dấu hiệu cho thấy, dù cô chả thấy nó có nghĩa lý gì hết, rằng cô là một ả lăng nhăng không đáng tin - dù lý do là gì, dù người đó là ai thì hắn ta cũng vung nắm đấm và giậm đôi ủng lên người cô và Faunia sẽ gào lên để thoát thân. Lester Farley đã khiến cô phải vào viện hai lần trong cái năm trước khi họ ly dị, và vì hắn ta vẫn sống đâu đó trên đồi và làm việc cho đội bảo trì đường sá của thị trấn từ hồi bị phá sản, và vì không nghi ngờ gì rằng hắn vẫn còn khùng điên, nên cô lo cho Coleman, cô nói, cũng như lo cho chính cô, nếu hắn phát hiện được chuyện gì đang diễn ra. Cô ngờ rằng lý do khiến Smoky đá cô gấp gáp là bởi tay cựu cầu thủ đã cãi lộn hoặc chạm trán với Les Farley - bởi vì Les, một kẻ vẫn định kỳ theo dõi cô vợ cũ, không biết bằng cách nào đã phát hiện ra chuyện giữa cô với cấp trên, cho dù những chỗ hẹn hò bí mật của Hollenbeck được tính toán rất kỹ, nép kín trong những hẻm hóc xa xôi của những tòa nhà cũ mà không ai ngoại trừ người phụ trách cơ sở vật chất của trường biết được sự tồn tại của nó hoặc được quyền ra vào nơi đó. Dù rõ là liều lĩnh khi chọn bồ nhí từ trong đám nhân viên lao công của mình và sau đó hẹn hò với họ ngay trong trường đại học, Smoky lại cực kỳ thận trọng trong việc quản lý đời sống thi đấu cũng như trong công việc ở trường. Với cùng một tác phong chuyên nghiệp có thể dọn sạch những con đường trong khuôn viên trường sau một cơn bão tuyết chỉ trong vòng vài giờ, hắn ta có thể, nếu cần thiết, giải thoát mình khỏi một trong số các cô bồ một cách lẹ làng không kém. “Vậy tôi làm gì đây?” Coleman hỏi tôi. “Tôi không phản đối việc giữ kín chuyện này ngay cả khi tôi chưa biết đến gã chồng hung bạo của cô ấy. Tôi biết một chuyện kiểu như vậy sẽ xảy đến. Quên chuyện tôi từng là chủ tịch hội đồng giảng viên tại nơi cô ấy đang lau chùi nhà vệ sinh đi. Tôi bảy mươi mốt và cô ấy ba mươi tư. Chỉ riêng việc đó thôi đã đủ gây họa rồi, và vì thế, khi cô ấy nói với tôi rằng chuyện này chẳng liên quan tới ai khác cả, tôi tỉnh ra, Cô ấy đã giải quyết chuyện https://thuviensach.vn này thay mình. Tôi thậm chí còn không cần đề cập đến nó. Coi đây như một vụ ngoại tình? Với tôi thì chả sao. Đó là lý do chúng tôi đi ăn tối ở tận Vermont. Đó là lý do nếu tình cờ gặp nhau ở bưu điện, chúng tôi thậm chí không buồn chào nhau.” “Có lẽ ai đó thấy ông ở Vermont. Có lẽ ai đó thấy hai người đi chung trên xe ông.” “Đúng - chắc là vậy. Chỉ có thể là thế thôi. Có thể chính Farley đã thấy chúng tôi. Chúa ơi, Nathan, tôi đã không hẹn hò đến cả năm mươi năm rồi - tôi nghĩ nhà hàng đó... tôi quả là ngốc.” “Không, ngu ngốc gì đâu. Không, không - ông chỉ mắc chứng sợ sự cầm tù thôi. Nghe nè,” tôi nói, “Delphine Roux - tôi sẽ không giả bộ mình hiểu tại sao cô ta lại quá nhiệt tình quan tâm đến việc ông chơi ai khi đã về hưu, nhưng vì chúng ta biết rằng người ta không tử tế với những ai không sống được theo thói thường, nên ta hãy giả định cô ta là một trong số ‘người ta’. Nhưng ông thì không. Ông tự do. Một người tự do và độc lập. Một ông già tự do và độc lập. Ông đã mất nhiều khi từ bỏ chỗ đó, nhưng còn về những gì ông nhận được thì sao? Công việc của ông không còn là khai sáng cho người khác nữa - chính ông cũng nói như vậy. Đây cũng không phải là một bài kiểm tra để xem liệu ông có thể hay không thể rũ bỏ đến tận cái rào cản xã hội cuối cùng. Bây giờ có thể ông đã về hưu nhưng gần như cả đời mình ông đã sống trong những giới hạn của xã hội hàn lâm - nếu tôi hiểu đúng ông thì đây là điều bất thường nhất đối với ông. Có lẽ ông không bao giờ muốn chuyện với Faunia xảy ra. Thậm chí ông có thể tin rằng ông không nên muốn chuyện với cô ấy xảy ra. Nhưng ngay cả những lời biện hộ mạnh mẽ nhất cũng đầy sơ hở, và bởi thế cái sự việc ông ít ngờ được đến nhất đã nảy nòi ra trong đời ông. Ở tuổi bảy mươi mốt, ông có Faunia; năm 1998, ông có Viagra; và cái-thứ-hầu-như-bị-quên lãng kia sống dậy trở lại. Cái nguồn an ủi lớn lao ấy. Cái sức mạnh thô nhám ấy. Sự mãnh liệt vô phương hướng. Từ trên trời rơi xuống cuộc tình chớp nhoáng cuối cùng của Coleman Silk. Hoặc biết đâu đấy, https://thuviensach.vn cuộc tình chớp nhoáng phút chót, cuối cùng. Và rồi những tình tiết trong tiểu sử của Faunia Farley tạo thành một sự tương phản khó mà tin được với tiểu sử của ông. Và chúng không tuân theo cái khuôn mẫu dành cho người lên giường với một người đàn ông cỡ tuổi ông và ở địa vị của ông - ấy là chẳng đặng đừng mà chuyện ấy phải xảy ra. Thế những hậu quả của việc ông nói ra từ ‘lũ ma’ có tuân theo khuôn mẫu không? Cơn đột quỵ của Iris có tuân theo khuôn mẫu không? Hãy kệ lá thư dớ dẩn ngu xuẩn đó đi. Tại sao ông lại chùn bước vì nó?” “Lá thư nặc danh dớ dẩn ngu xuẩn đó,” ông nói. “Ai lại đi gửi cho tôi một lá thư nặc danh chứ? Ai có khả năng suy nghĩ sáng suốt lại gửi cho người khác một lá thư nặc danh chứ?” “Có lẽ đó là kiểu của dân Pháp,” tôi nói. “Bộ không có cả đống thứ đó trong Balzac sao? Trong Stendhal? Bộ không có thư nặc danh trong Đỏ và Đen sao?” “Tôi không nhớ.” “Nghe nè, vì một lý do nào đó mọi thứ ông làm đều được lý giải bằng sự nhẫn tâm, và mọi thứ Delphine Roux làm đều được lý giải bằng đức hạnh. Bộ trong thần thoại không có đầy bọn khổng lồ và quái vật và rắn rết sao? Bằng việc xem ông là một quái vật, cô ta xem mình là một nữ anh hùng. Đây là hành động tiêu diệt quái vật của cô ta. Đây là sự trả thù của cô ta đối với hành động hiếp đáp kẻ yếu của ông. Cô ta mang lại cho toàn bộ vụ việc này một màu sắc thần thoại.” Qua nụ cười nhân nhượng dành cho tôi, tôi thấy mình chẳng tiến được bao lăm khi nhào nặn ra tiếp, cho dù là theo kiểu vui đùa, một cách lý giải kiểu tiền-Homer cho lời buộc tội nặc danh đó. “Thêu dệt thần thoại,” ông nói với tôi, “không phải là thứ đứng đằng sau tư duy của cô ta đâu. Cô ta không đủ giàu trí tưởng tượng cho việc đó. Cái mà cô ta có là những câu chuyện mà đám nông dân vẫn kể để giải thích cho nỗi khốn khổ của họ. Động long mạch. Yểm bùa. Tôi đã yểm bùa Faunia. Trong đầu cô ta là những câu chuyện dân gian rặt các phù thủy và thầy pháp.” https://thuviensach.vn Giờ chúng tôi đang đùa vui với nhau, và tôi nhận ra rằng khi cố gắng đưa ông ra khỏi cảm giác cay đắng thịnh nộ bằng cách biện luận cho tầm quan trọng của khoái lạc của ông, tôi đã hun đúc tình cảm ông dành cho tôi - và phơi bày tình cảm tôi dành cho ông. Tôi đang hơi quá đà và tôi biết điều đó. Tôi khiến chính mình ngạc nhiên trước sự hăm hở muốn làm vui lòng bạn của mình, cảm thấy mình nói quá nhiều, giải thích quá nhiều, dấn quá sâu vào câu chuyện và kích động quá mức giống như khi ta còn là nhóc tì và nghĩ mình đã tìm thấy bạn tâm giao, thằng nhóc mới dọn đến khu phố, và ta cảm thấy thôi thúc bởi một mong muốn làm thân và vì thế hành động trái với bình thường, và cởi mở nhiều hơn mình muốn. Nhưng kể từ khi ông đập cửa nhà tôi vào cái ngày sau hôm Iris chết và đề nghị tôi viết Lũ ma cho ông, tôi đã, dù không hề trù định hay ngờ trước, phát triển một tình bạn nghiêm túc với Coleman Silk. Tôi không chú tâm đến hoàn cảnh khó khăn của ông đơn thuần như một bài tập trí tuệ. Những khó khăn của ông là vấn đề quan trọng đối với tôi, và điều này đã xảy ra bất chấp lòng quyết tâm chỉ muốn quan tâm đến, trong quỹ thời gian còn lại của mình, những đòi hỏi hằng ngày của công việc, để bị cuốn vào công việc thuần túy không hơn, không phải tìm kiếm cuộc phiêu lưu ở bất cứ đâu khác nữa - để chẳng màng gì đến ngay cả cuộc sống của chính mình, nói gì là cuộc sống của người khác. Và tôi nhận ra tất cả điều này với ít nhiều thất vọng. Việc từ bỏ xã hội, kiêng khem những thứ có thể gây ra phân tâm, tự buộc mình tách khỏi mọi thèm muốn nghề nghiệp và ngụy tín xã hội và chất độc văn hóa và những sự gần gụi đầy sức cám dỗ, một đời sống ẩn dật khắt khe của những kẻ sùng đạo tự giam mình trong các hang động hoặc những túp nhà tranh hoặc những căn lều biệt lập trong rừng, đòi hỏi phải được duy trì bởi thứ chất liệu sắt đá hơn những thứ tạo nên tôi. Tôi sống một mình được có năm năm - năm năm đọc và viết ở trên núi Madamaska, vài dặm bên trên chân núi, trong một căn nhà nhỏ hai phòng dễ chịu nằm giữa một ao nhỏ sau nhà và, băng qua bụi cây bên https://thuviensach.vn kia con đường đất, một đầm lầy rộng mười mẫu nơi lũ ngỗng di trú Canada về ngụ mỗi tối và một con diệc xanh kiên nhẫn bắt cá một mình suốt cả mùa hè dài. Bí quyết sống trong sự xô bồ của thế giới với nỗi đau đớn tối thiểu là khiến càng nhiều người đi theo những ngụy tín của bạn càng tốt; mánh khóe để sống một mình ở tận trên này, tránh xa khỏi mọi mắc mớ căng thẳng, mọi cám dỗ, và kỳ vọng, đặc biệt là tách khỏi sự mãnh liệt của chính bản thân ta, là tổ chức sự im lặng, xem sự mênh mông của nó trên đỉnh núi như tiền vốn, còn chính nó là của cải gia tăng theo lũy thừa. Sự im lặng vây quanh như cái lợi thế ta tự mình chọn lấy và là mối thân tình duy nhất của ta. Mánh khóe là tìm nguồn sống trong (lại trích dẫn Hawthorne) “những sự giao tiếp của một đầu óc cô độc với chính nó*.” Bí quyết là tìm nguồn sống ở những người như Hawthorne, ở sự thông thái của cái con người quá cố lỗi lạc ấy. Cần có thời gian để hạ gục những khó khăn mà chọn lựa này đem lại, thời gian và lòng kiên nhẫn như một con diệc để làm dịu đi nỗi khát khao trông ngóng tất cả những gì đã biến mất, nhưng sau năm năm tôi đã trở nên quá thành thạo trong việc tỉ mỉ chạm khắc nên những ngày sống của mình, đến độ đối với tôi không có một giờ nào của cuộc tồn sinh đơn điệu mà tôi đã lựa chọn đi theo này lại không mang một tầm quan trọng nào đó. Sự cần thiết. Thậm chí là hưng phấn. Tôi không còn đắm mình trong cái ao ước nguy hiểm muốn hướng đến một thứ gì đó khác, và sẽ không bao giờ có chuyện tôi có thể chịu đựng lại một lần nữa việc có một ai đó khác bầu bạn ngày qua ngày. Âm nhạc tôi bật lên sau bữa ăn không phải là một quãng nghỉ khỏi sự im lặng mà là minh chứng cho nó: việc nghe nhạc một hoặc hai giờ mỗi tối không tước đi của tôi sự im lặng - âm nhạc là sự im lặng được hiện thực hóa. Mỗi sáng mùa hè việc đầu tiên tôi làm là bơi ba mươi phút trong hồ nước, và, vào những tháng còn lại trong năm, sau buổi sáng viết lách - và miễn là tuyết không dày đến mức không thể đi bộ - tôi thả rong mình theo các con đường mòn trên núi vài giờ https://thuviensach.vn hầu như tất cả các buổi chiều. Chứng ung thư từng lấy đi tuyến tiền liệt của tôi không hề tái phát. Sáu mươi lăm tuổi, sung sức, khỏe mạnh, làm việc cật lực - và tôi biết rõ cái gì là cốt tủy. Tôi phải biết rõ. Vậy tại sao, sau khi đã biến cuộc thử nghiệm ẩn cư tiền phong thành một cuộc tồn sinh cô độc phong phú, trọn vẹn - tại sao, không một lời cảnh báo, tôi lại thấy cô độc? Cô độc vì cái gì? Cái gì qua thì đã qua. Không có chuyện buông lơi sự nghiêm nhặt, không có chuyện xóa bỏ những buông bỏ này. Chính xác thì tôi cô độc vì cái gì? Đơn giản: vì những gì tôi đã dần ác cảm. Vì những gì tôi đã khước từ. Vì cuộc sống. Những mắc mớ với cuộc sống. Coleman trở thành bạn tôi như vậy đó, và tôi đã bò ra khỏi quyết tâm sống một mình trong ngôi nhà hẻo lánh và đối phó với những cú đấm của bệnh ung thư như vậy đó. Coleman Silk đã dẫn bước nhảy cho tôi trở lại cuộc sống. Đầu tiên là Đại học Athena, sau đó là tôi - đây là người đàn ông khiến cho phép lạ xảy ra. Thực vậy, điệu nhảy gắn kết tình bạn giữa chúng tôi cũng là thứ biến tai họa của ông trở thành đề tài của tôi. Và khiến cho lớp ngụy trang của ông trở thành đề tài của tôi. Và khiến việc kể cho ngọn ngành bí mật của ông trở thành vấn đề tôi cần giải quyết. Và cũng vì vậy tôi không còn có thể sống tách biệt khỏi những biến động và sự mãnh liệt mà tôi đã chạy trốn. Tôi không làm gì hơn là đi tìm một người bạn nhưng tất cả sự tàn ác của thế giới đã kéo nhau ùa vào. Cuối buổi chiều đó, Coleman đưa tôi đến gặp Faunia tại một nông trại bò sữa nhỏ cách nhà ông sáu dặm, nơi cô được miễn tiền trọ đổi lại việc thỉnh thoảng vắt sữa cho người ta. Hoạt động sản xuất sữa này, giờ đã kéo dài vài năm, được khởi xướng bởi hai phụ nữ đã ly dị, hai nhà môi trường trình độ đại học, đều xuất thân từ gia đình nông dân New England và đã lôi kéo đủ nguồn tài lực - cũng như lôi kéo cả con cái họ, sáu đứa, mà như hai bà chủ vẫn thường kể với khách hàng, không cần đến chương trình truyền hình Sesame Street để biết được https://thuviensach.vn sữa từ đến đâu - để đảm nhận một nhiệm vụ hầu như bất khả thi là kiếm sống bằng việc bán sữa tươi. Đó là một công việc độc nhất vô nhị, không hề giống với những gì đang xảy ra tại những nông trại sữa cỡ lớn, ở đó không có chút gì phi nhân tính hay như cơ xưởng, một nơi chẳng có vẻ gì giống một nông trại sữa trong mắt hầu hết mọi người thời nay. Nó được gọi là Organic Livestock, nó sản xuất và đóng chai thứ sữa tươi ta có thể tìm thấy trong các cửa hàng tạp hóa địa phương và trong một số siêu thị khu vực và có sẵn tại trại sữa cho những khách hàng thân thiết tuần nào cũng mua ba gallon hoặc nhiều hơn. Ở đó chỉ có mười một con bò, giống Jersey thuần chủng, và mỗi con có một cái tên kiểu cũ thay vì một thẻ đánh số đeo ở tai để nhận dạng nó. Bởi vì sữa của chúng không bị trộn với sữa của những bầy lớn vốn được tiêm đủ các loại hóa chất, và bởi vì, không bị biến chất bởi phương pháp tiệt trùng và không bị tổn hại bởi quá trình xử lý sữa, nên sữa này vương mùi, thậm chí có cả vị, của bất cứ thứ gì mà chúng ăn từng mùa - thức ăn cho chúng được nuôi trồng mà không sử dụng chất diệt cỏ, thuốc trừ sâu, hay phân hóa học - và bởi vì sữa của chúng giàu dinh dưỡng hơn sữa hỗn hợp, nên nó được đánh giá cao bởi người quanh đây, những người không muốn cho gia đình ăn những thực phẩm đã qua chế biến. Nông trại này đặc biệt rất được tín nhiệm bởi những người ở ẩn trên đây, cả hội đã về hưu cũng như những gia đình có con nhỏ, những người đang muốn chạy trốn ô nhiễm và cuộc sống chán nản, suy đồi ở thành phố lớn. Trên tờ tuần báo địa phương, mục thư bạn đọc luôn đều đặn xuất hiện thư gửi từ ai đó vừa tìm được cho mình cuộc sống tốt đẹp hơn ở đâu đó trên những con đường làng này, và, bằng giọng điệu cung kính, đề cập đến sữa Organic Livestock, không chỉ đơn thuần là một thức uống ngon lành mà còn là hiện thân của sự thuần khiết thôn dã ngọt ngào, tươi mát mà lý tưởng của họ, sau khi bị cho ra bã ở thành phố, đòi hỏi. Những từ kiểu như “điều tử tế” và “linh hồn” xuất hiện đều đặn trong những lá thư được đăng tải https://thuviensach.vn này, như thể việc nốc một ly sữa Organic Livestock là một nghi thức cứu rỗi không kém một ân sủng dinh dưỡng. “Khi chúng tôi uống sữa Organic Livestock, thân xác, linh hồn và tinh thần chúng tôi, tất tật đều được bồi bổ. Các loại cơ quan trong cơ thể chúng tôi thu nhận sự trọn vẹn này và cảm kích theo một cách mà chúng tôi có thể không nhận biết được.” Những câu đại loại kiểu vậy, những câu mà với chúng, những người trưởng thành mà thực ra là có đầu óc được giải thoát khỏi bất cứ âu lo nào đã đẩy họ rời khỏi New York hoặc Hartford hay Boston, có thể dành vài phút dễ chịu bên bàn làm việc giả vờ như họ mới bảy tuổi. Dù mỗi ngày Coleman chắc dùng cùng lắm là nửa tách sữa, ăn cùng món ngũ cốc buổi sáng, nhưng ông đã ký hợp đồng với Organic Livestock mua ba gallon một tuần. Việc này cho phép ông được nhận sữa, vừa mới vắt xong, ngay tại nông trại - được lái xe từ ngoài đường vào và lái xe theo lối máy kéo chạy tới nhà kho và đi bộ vào trong và lấy sữa để lạnh từ trong tủ lạnh. Ông làm những việc này không phải để kiếm được khoản giảm giá dành cho khách hàng mua ba gallon sữa mỗi tuần mà bởi vì tủ lạnh được đặt ngay bên trong lối vào nhà kho và chỉ cách độ năm mét với ngăn chuồng nơi bò được dẫn vào, mỗi lần một con, hai lần mỗi ngày, để vắt sữa, và tại đó lúc năm giờ chiều (khi ông đến nơi), Faunia, sau khi xong công việc ở trường đại học, thường đến vắt sữa mỗi tuần vài lần. Tất cả những gì ông làm ở đó là nhìn cô làm việc. Cho dù hiếm khi có ai khác loanh quanh ở đó vào giờ đó, Coleman vẫn đứng ở ngoài ngăn chuồng nhìn vào và để cô tiếp tục làm công việc mà không phải bận tâm nói chuyện với ông. Thường thì họ chẳng nói gì, bởi vì việc không nói gì làm gia tăng niềm vui sướng của họ. Cô biết ông đang nhìn cô; biết rằng cô biết, ông nhìn càng chăm chú hơn - và chuyện họ không thể sáp lại nhau ngay chỗ bẩn thỉu này thì cũng không mảy may ảnh hưởng gì. Những gì họ muốn là ở một mình với nhau ở một nơi nào đó ngoài cái giường của ông, những gì họ muốn là duy trì vẻ điềm https://thuviensach.vn nhiên cứ như không trước việc bị chia tách bởi những trở ngại xã hội không thể vượt qua, là đóng cái vai của họ, nhân công nông trại và giáo sư đại học đã về hưu, diễn thật hoàn hảo vai của họ, một phụ nữ lao động mình dây, khỏe mạnh ba mươi tư tuổi, một kẻ không biết chữ không nói một lời, một khối xương xẩu mạnh mẽ vừa mới ở trong sân dùng cây xỉa rơm dọn dẹp đống chừa lại sau buổi vắt sữa ban sáng, và một công dân lớn tuổi sâu sắc bảy mươi mốt, một giáo sư văn học Hy La giỏi giang, một bộ óc lừng lững chật ních từ vựng của hai thứ cổ ngữ. Những gì họ muốn là hành xử giống như hai người chẳng có gì chung, và cùng lúc nhớ lại việc họ có thể chưng cất được tinh chất cực khoái từ mọi thứ vốn không thể hòa hợp ở họ, những trái ngược giữa hai con người đã tạo ra toàn bộ sức mạnh. Những gì họ muốn là cảm nhận cơn khoái cảm của việc sống một cuộc đời hai mặt. Thoạt nhìn, hầu như chẳng có gì có thể khiến một người dấy lên những mong muốn nhục dục quá độ ở cái người phụ nữ gầy gò hốc hác bẩn thỉu, mặc quần đùi áo thun và mang ủng cao su này, người tôi nhìn thấy bên bầy gia súc chiều hôm đó và là người mà Coleman giới thiệu là Voluptas của ông. Những sinh thể trông thực sự đầy nhục dục phải là những con vật với thân xác choán hết cả không gian này, những con bò màu kem với cái hông như xà nhà, đung đa đung đưa và chiếc bụng căng tròn như thùng rượu và bầu vú căng phồng sữa to quá khổ như trong tranh hí họa, những con bò không một chút xáo động, di chuyển chậm chạp, tách rời khỏi căng thẳng, mỗi con lại là một ngành công nghiệp bảy trăm ký mang đầy sự mãn nguyện của chính nó, những con thú mắt to, ở một đầu thì nhai rào rạo từ máng ăn chất cỏ khô trong khi đầu kia bị hút cạn kiệt không phải bởi một hay hai hay ba mà là bốn cái miệng tự động nhịp nhàng, không mệt mỏi - đối với chúng việc được kích thích cùng một lúc tại hai đầu là quyền hưởng thụ khoái lạc của chúng. Mỗi con lại chìm sâu vào cuộc sinh tồn súc vật một cách hoan hỉ mà không hề có chiều sâu tinh thần: tiết sữa và nhai, ỉa và đái, gặm cỏ và ngủ - đó là toàn bộ lý do tồn tại của https://thuviensach.vn chúng. Thỉnh thoảng (Coleman giải thích với tôi) một cánh tay người đeo găng cao su dài được thọc vào trong trực tràng để lôi phân ra và sau đó, bằng cách cảm nhận bằng găng tay qua thành trực tràng, dẫn đường cho cánh tay còn lại thọc cây súng gây giống trông như ống tiêm vào đường sinh sản để cấy tinh trùng. Họ nhân giống, điều đó có nghĩa là, không phải chịu đựng sự náo loạn của con bò đực, con bò cái được chiều chuộng cả trong việc gây giống và sau đó được giúp đỡ trong việc sinh đẻ - và theo như Faunia nói đó là một quy trình đầy cảm xúc đối với tất cả những ai tham gia - ngay cả vào những đêm nhiệt độ dưới không khi một cơn bão tuyết ào qua. Cái tột đỉnh trong mọi thứ nhục dục, bao gồm cả việc nhàn nhã thưởng thức những miếng thức ăn ợ ra nhão nhoẹt đầy chất xơ của chúng. Ít có gái điếm hạng sang nào được sống như thế, huống hồ là những phụ nữ bình thường. Giữa đám sinh vật thỏa mãn này và cái khí chất chúng tỏa ra, một sự thuần nhất sung mãn, trần tục với vẻ phì nhiêu nữ tính thì Faunia, người lao động như giống trâu bò cày kéo, với đàn bò cái vây quanh, là một võ sĩ hạng ruồi tội nghiệp hơn của cuộc tiến hóa. Gọi chúng ra khỏi chuồng nơi chúng điềm nhiên nằm ườn ra trong đống hỗn độn cỏ khô và cứt, “Ra nào, Daisy, đừng làm tao bực. Lại đây nào, Maggie, cô bé ngoan. Nhúc nhích cái mông mày coi, Flossie, con quỷ già,” chộp lấy đai cổ chúng và đẩy và dỗ chúng đi qua lớp bùn quánh trong sân và leo một bậc lên sàn xi măng của phòng vắt sữa, xô những con Daisy và Maggie cồng kềnh này vào trong, quay đầu nó về phía máng ăn, cho đến khi chúng được buộc vào cọc, đong và rót ra cho mỗi con một khẩu phần vitamin và thức ăn, tẩy trùng núm vú và chùi sạch chúng và giật vài cái cho sữa bắt đầu chảy ra, sau đó gắn đầu vú đã khử trùng vào cái chụp hút tại đầu dụng cụ vắt sữa, cô hoạt động liên tục, chú ý kỹ càng vào từng giai đoạn của việc vắt sữa nhưng vẫn, tương phản thái quá với sự ngoan ngoãn lì lợm của chúng, di chuyển liên tục với sự khéo léo của loài ong cho đến khi sữa chảy thành dòng https://thuviensach.vn qua ống dẫn sữa vào cái xô bằng thép không gỉ bóng loáng, và cô cuối cùng cũng được đứng yên lặng bên cạnh, theo dõi để bảo đảm rằng mọi thứ đều hoạt động và con bò cũng đứng yên. Sau đó cô lại di chuyển, xoa bóp bầu vú để bảo đảm con bò đã được vắt kiệt sữa, gỡ cái chụp hút ra, đổ khẩu phần ăn cho con bò tiếp theo sau khi thả con bò vừa vắt xong khỏi cọc, lấy ngũ cốc cho con bò kế tiếp đang đứng trước cái cọc kế đó, và sau đó, trong giới hạn của cái không gian nhỏ bé, cô nắm lấy đai cổ của con bò đã vắt sữa và dắt cái thân hình dềnh dàng kia quay mình lại, thụi nó một cái, xô nó bằng vai, nói với nó một cách hống hách, “Ra ngay, đi ra khỏi đây, sao không...” và dắt nó qua lớp bùn trở về chuồng. Faunia Farley: chân gầy, cổ tay gầy, cánh tay gầy, với những chiếc xương sườn lộ rõ và xương vai nhô lên, nhưng khi cô gồng mình, ta sẽ thấy chân tay cô rất cứng cáp; khi cô thò tay hoặc vươn người lấy thứ gì đó ta sẽ thấy ngực cô săn chắc đến ngạc nhiên; và khi, do ruồi muỗi cứ vo ve quanh đàn bò vào ngày hè ngột ngạt này, cô vỗ vào cổ và mông cô, ta thấy ít nhiều sự nghịch ngợm, bất chấp vẻ thẳng thừng thường tình. Ta sẽ thấy rằng cơ thể cô có cái gì đó còn hơn cả vẻ rắn rỏi, rằng cô là một người phụ nữ săn chắc đến từng thớ thịt, nằm chênh vênh ở cái thời tuy không còn chín muồi căng mọng nhưng cũng chưa hẳn tàn phai, một phụ nữ ở đỉnh cao nhan sắc, mà một nhúm tóc bạc của cô trở nên đặc biệt lôi cuốn chỉ đơn thuần bởi vì đường nét miền Bắc rõ rệt của đôi má và quai hàm và cái cổ dài nữ tính không thể lẫn đi đâu được vẫn chưa bị tuổi tác làm cho biến đổi. “Đây là hàng xóm của tôi,” Coleman nói với cô khi cô dành một phút để chùi mồ hôi trên mặt bằng khuỷu tay và nhìn về phía chúng tôi. “Đây là Nathan.” Tôi không trông đợi vẻ bình thản. Tôi đang trông đợi một người giận dữ ra mặt. Cô chào tôi chỉ bằng một cái hất cằm không hơn, nhưng đó là một cử chỉ mà cô tận dụng được rất nhiều. Đó là một cái cằm mà cô tận dụng được rất nhiều. Giữ nó hếch lên như cô vẫn https://thuviensach.vn thường làm, nó cho cô... vẻ nam tính. Cái vẻ đó cũng có cả trong phản ứng với tôi: một thứ gì đó nam tính và khôn nguôi, cũng như một chút bất hảo, lộ ra trong cái nhìn trực diện đó. Cái nhìn của một người mà đối với họ cả tình dục lẫn sự phản bội đều như kiểu là bánh mì ăn hằng ngày. Cái nhìn của kẻ chạy trốn và cái nhìn nảy sinh từ một chuỗi đơn điệu đầy cay đắng những vận rủi. Tóc cô, mái tóc vàng óng ả đang trong cái buổi đầu đau lòng của tiến trình biến đổi không thể ngăn lại được, được buộc túm lại sau gáy bằng một dây thun, nhưng một lọn tóc cứ phủ xuống lông mày cô khi cô làm việc, và bây giờ, trong khi lặng lẽ nhìn về phía chúng tôi, cô lấy tay vén nó ra sau, và lần đầu tiên tôi nhận thấy trên gương mặt cô một nét nhỏ, dù có lẽ tôi sai, bởi vì lúc ấy tôi đang tìm một dấu hiệu, thể hiện rõ bản chất của chủ nhân nó: cái đường cong đầy đặn nhô ra giữa rìa lông mày và mí mắt trên. Cô là một phụ nữ môi mỏng với sống mũi thẳng và đôi mắt xanh trong và hàm răng đẹp và hàm bạnh ra và rẻo thịt căng mọng ngay dưới chân mày cô là dấu vết khác lạ duy nhất của cô, biểu tượng duy nhất của sự quyến rũ, một thứ căng đầy khao khát. Nó cũng giải thích rất nhiều cho cái nét mơ hồ bất định trong ánh mắt vốn luôn dứt khoát đến dữ dội của cô. Tóm lại Faunia không phải là một nàng tiên cá hấp dẫn khiến bạn sững sờ mà là một phụ nữ đường nét gọn ghẽ khiến người ta nghĩ, Hồi còn nhỏ cô hẳn rất đẹp. Mà quả vậy, như lời Coleman, cô là đứa trẻ xinh đẹp tóc vàng với một ông bố dượng giàu có không để cô yên và một bà mẹ hư hỏng không bảo vệ cô. Chúng tôi đứng đó nhìn trong khi cô vắt sữa từng con trong số mười một con bò - Daisy, Maggie, Flossie, Bessy, Dolly, Maiden, Sweetheart, Stupid, Emma, Friendly, và Jill - đứng đó trong khi cô thực hiện cái chu trình không đổi với từng con, và, khi chuyện đó hoàn tất, cô đi vào căn phòng quét vôi trắng với đống bồn rửa to tướng, vòi nước và dụng cụ đã khử trùng nằm cạnh phòng vắt sữa, qua khung cửa chúng tôi nhìn cô khuấy dung dịch kiềm và chất tẩy, sau khi tách vòi https://thuviensach.vn hút chân không khỏi ống và cái chụp núm vú khỏi dụng cụ vắt sữa và hai xô sữa khỏi vỏ ngoài - sau khi tháo rời toàn bộ bộ dụng cụ vắt sữa mà cô mang vào trong phòng - cô bắt đầu dùng đến đủ các loại bàn chải và xả hết bồn nước sạch này tới bồn nước sạch khác để cọ rửa từng chút một bề mặt ống dẫn, van, miếng đệm, nút chặn, đĩa, miếng lót, mũ chụp, dĩa, pít tông cho đến khi từng cái sạch bóng và được khử trùng. Trước khi Coleman ra lấy sữa của ông và chúng tôi quay trở lại xe để về nhà, ông và tôi đứng bên nhau cạnh tủ lạnh trong gần một tiếng rưỡi và, ngoài những lời ông thốt ra để giới thiệu tôi với cô ấy, chẳng ai nói một lời nào nữa. Ta chỉ có thể nghe thấy tiếng đập cánh và tiếng chiêm chiếp của lũ én trang trại, chúng làm tổ ở đó, trong khi chúng lao vút qua rui mái nơi chuồng bò mở ra sau lưng chúng tôi, và tiếng những viên thức ăn rớt xuống máng xi măng khi cô dốc xô thức ăn và tiếng những chiếc móng guốc gần như kéo lê trên sàn phòng vắt sữa trong khi Faunia, xô đẩy và kéo và dắt những con bò, buộc chúng vào cọc, và sau đó là tiếng hút sữa, tiếng thở sâu nhẹ nhàng của cái máy vắt sữa. Sau khi từng con trong số chúng được chôn cất bốn tháng sau đó, tôi sẽ nhớ lại buổi vắt sữa đó như thể nó là một màn trình diễn sân khấu trong đó tôi đóng vai phụ, vai quần chúng, cũng chính là bản chất của tôi. Hết đêm này tới đêm khác, tôi không ngủ được bởi vì tôi không thể dừng thấy mình ở đó trên sân khấu với hai diễn viên chính và dàn hợp xướng bò, nhìn ngắm cái phân cảnh này, được diễn hoàn hảo bởi cả dàn diễn viên, một ông già si tình đang dõi theo người đàn bà lao công kiêm nhân công nông trại vốn là người tình bí mật của ông đang làm việc: một phân cảnh của sự thống thiết, thôi miên và áp bức tình dục mà trong đó mọi chuyện người đàn bà này làm với đàn bò, cách cô xử lý chúng, chạm vào chúng, phục vụ chúng, nói chuyện với chúng, đều bị lòng mê đắm của người đàn ông lấy về làm của riêng; một cảnh trong đó một người đàn ông bị khống chế bởi một xung lực bị dồn nén quá lâu bên trong đến độ nó gần như bị dập tắt, giờ lại hé lộ https://thuviensach.vn ra, trước mắt tôi, sự hồi sinh sức mạnh mê mụ của nó. Nó có lẽ, tôi đồ rằng, giống như việc thấy Aschenbach đắm đuối nhìn Tadzio* - khao khát tính dục của ông ta sôi sục lên trước cái hiện thực thống khổ của kiếp hữu sinh hữu tử - trừ chuyện chúng tôi không ở trong một khách sạn hạng sang trên đảo Lido ở Venice và chúng tôi cũng không phải là những nhân vật trong một tiểu thuyết được viết bằng tiếng Đức hay thậm chí, vào lúc đó, trong một tiểu thuyết được viết bằng tiếng Anh: trời đang giữa mùa hè và chúng tôi đang ở trong một chuồng bò ở miền Đông Bắc đất nước chúng ta, ở Mỹ vào cái năm tổng thống Mỹ bị luận tội, và, cho đến lúc này, chúng tôi cũng chẳng tiểu thuyết hơn những con vật trong huyền thoại hoặc bị đem đi nhồi. Ánh sáng và hơi nóng của ngày hôm ấy (cái ân sủng đó), sự êm ả bất biến của cuộc đời mỗi con bò, mà cuộc đời nào cũng giống cuộc đời nào, ông già si tình đang ngắm nghía độ dẻo dai của người phụ nữ tháo vát và tràn trề sinh lực kia, sự ngưỡng mộ dâng lên trong ông, vẻ mặt của ông như thể chẳng có gì khích động hơn từng xảy ra với ông, và lại còn cả sự chờ đợi sẵn lòng của chính tôi, sự say mê của chính tôi trước sự lệch lạc kinh hoàng giữa hai mẫu người ấy, trước sự bất đồng bộ, sự đa dạng, sự lệch lạc ngồn ngộn giữa các cặp đôi trong cuộc đời - và với cái mệnh lệnh gieo xuống cho chúng tôi, người và bò, một đám chẳng có gì giống nhau và một đám gần như chẳng có gì khác nhau, là phải sống, không chỉ đơn thuần là chịu đựng cuộc sống mà phải sống, phải tiếp tục nhận, cho, cho ăn, vắt sữa, chấp nhận hết lòng, cái bí ẩn như nó vốn là thế, sự ý nghĩa đến vô nghĩa của việc sống - tất cả được ghi lại như thật bởi hàng vạn những ấn tượng tiểu tiết. Sự no đầy cảm giác, sự dồi dào, thừa mứa - thừa mứa quá độ - của cuộc sống, cái khúc cuồng tưởng ấy. Và Coleman với Faunia, những người giờ đã chết, chìm sâu trong dòng chảy những cái không ngờ, từng ngày từng ngày một, từng phút từng phút một, tự bản thân họ là những chi tiết trong cái thừa mứa đó. https://thuviensach.vn Không có gì tồn tại mãi, nhưng cũng không có gì trôi qua. Và không có gì trôi qua cũng bởi không có gì là tồn tại mãi. Rắc rối với Les Farley bắt đầu ngay đêm đó, khi Coleman nghe có gì đó khua động trong những bụi cây bên ngoài nhà ông, xác định đó không phải một con hươu hay gấu trúc Mỹ, ông đứng lên khỏi bàn ăn trong bếp nơi ông và Faunia vừa dùng xong bữa tối với món mì Ý, và, từ cửa nhà bếp, trong ánh sáng lờ mờ của buổi tối mùa hè, thoáng thấy hình ảnh một người đàn ông băng qua cánh đồng sau nhà chạy về phía khu rừng. “Này! Anh kia! Dừng lại!” Coleman la to, nhưng người đàn ông không dừng mà cũng không ngoái lại và nhanh chóng biến mất vào rừng cây. Đây không phải là lần đầu tiên trong vài tháng gần đây Coleman tin ông đang bị ai đó nấp quanh nhà theo dõi, nhưng trước đây trời quá khuya và quá tối đến độ ông không biết chắc liệu ông bị đánh động bởi một kẻ thị dâm hay một con thú. Và trước đây ông luôn luôn ở một mình. Đây là lần đầu tiên Faunia ở đó, và cô, không cần phải thấy bóng người đàn ông chạy băng qua cánh đồng, đã nhận ra kẻ xâm nhập trái phép đó chính là chồng cũ của mình. Sau khi ly dị, cô kể với Coleman, Farley đã theo dõi cô suốt, nhưng trong những tháng tiếp sau cái chết của hai đứa con, khi hắn ta buộc tội cô đã giết chết chúng bởi tính cẩu thả của cô, hắn tàn nhẫn một cách đáng sợ. Hai lần hắn đột ngột xuất hiện - một lần trong bãi đậu xe siêu thị nọ, một lần khi cô đang ở trạm xăng - và gào lên qua cửa chiếc xe tải, “Con điếm giết người! Con chó cái giết người! Mày đã giết con tao, đồ chó cái giết người!” Có nhiều buổi sáng, trên đường đến trường đại học, cô nhìn vào kính chiếu hậu và y như rằng sẽ thấy chiếc xe tải của hắn và, sau tấm kính chắn gió là khuôn mặt hắn với đôi môi mấp máy, “Mày đã giết con tao.” Đôi khi hắn chạy đằng sau xe cô khi cô lái xe từ trường đại học về. Lúc đó cô vẫn sống trong nửa chưa cháy hết của căn nhà gỗ nơi bọn trẻ bị chết ngạt trong ngọn lửa bắt nguồn từ lò sưởi, và vì sợ hắn mà cô đã dọn đến một căn phòng ở https://thuviensach.vn Seeley Falls và rồi, sau lần cố tự tử bất thành, lại chuyển đến một căn phòng ở trại bò sữa, nơi hai vị chủ nhà và những đứa con nhỏ của họ lúc nào cũng quanh quẩn ở đó và mối nguy bị hắn chặn đường kiếm chuyện cũng bớt đi. Chiếc xe tải của Farley xuất hiện trong kính chiếu hậu của cô ít dần sau lần dọn nhà thứ nhì, và rồi, khi không còn thấy hắn trong nhiều tháng, cô hy vọng hắn có thể đã biến mất vĩnh viễn. Nhưng bây giờ, Faunia chắc chắn, bằng cách nào đó hắn đã phát hiện ra chuyện Coleman và, lại giận dữ với tất cả những gì ở cô vốn luôn khiến hắn giận dữ, hắn tiếp tục trò theo dõi điên khùng của hắn, ẩn nấp bên ngoài nhà Coleman để xem cô làm gì ở đó. Họ đang làm gì ở đó. Tối đó, khi Faunia vào trong xe của cô - chiếc Chevy cũ mà Coleman muốn cô đậu ở nơi khuất tầm mắt trong nhà kho của ông - Coleman quyết định theo sát sau lưng cô bằng xe của ông suốt sáu dặm cho đến khi cô đã an toàn đến được con đường đất dẫn qua chuồng bò đến nông trại. Và sau đó suốt trên đường trở về nhà mình, ông chăm chăm nhìn xem liệu có ai theo sau ông không. Đến nhà, ông đi bộ từ nhà xe vào nhà, một tay vung vẩy cây sắt, quất nó vào khắp mọi hướng, hy vọng bằng cách đó sẽ làm chùn chân kẻ đang nấp trong bóng tối. Sáng hôm sau, sau tám tiếng đồng hồ trên giường trằn trọc, Coleman quyết định không gửi khiếu nại đến đồn cảnh sát. Bởi vì không thể xác nhận chính xác đó chính là Farley, nên cảnh sát không thể làm gì hắn, và nếu lộ ra chuyện Coleman đã liên lạc với họ, thì khiếu nại của ông sẽ chỉ là sự chứng thực cho tin đồn đã lan truyền về ông cựu chủ tịch hội đồng giảng viên với cô lao công ở Athena. Nhưng thế không có nghĩa là, sau một đêm không ngủ, Coleman lại có thể chấp nhận thúc thủ trước tất cả mọi chuyện: sau bữa điểm tâm, ông gọi điện cho luật sư của mình, Nelson Primus, và chiều đó đến Athena để trao đổi với anh ta về lá thư nặc danh và ở đó, gạt bỏ gợi ý của Primus rằng hãy quên nó đi, ông đã thuyết phục anh này viết thư cho Delphine Roux ở trường Athena như sau: “Cô Roux thân mến: Tôi là https://thuviensach.vn người đại diện cho ông Coleman Silk. Cách đây vài ngày cô có gửi cho ông Silk một lá thư nặc danh mà với ông ấy chẳng khác nào là một sự sỉ nhục, quấy rối, và bôi nhọ. Nội dung lá thư của cô như sau: ‘Ai cũng biết ông đang lạm dụng tình dục một phụ nữ bị ngược đãi, thất học chỉ bằng nửa tuổi ông.’ Cô đã, không may thay, can dự vào một chuyện không liên quan gì đến cô. Khi làm chuyện đó, cô đã xâm phạm quyền lợi hợp pháp của ông Silk và có thể bị kiện.” Vài ngày sau Primus nhận được ba câu cộc lốc phản hồi từ luật sư của Delphine Roux. Câu giữa, phủ nhận thẳng thừng lời buộc tội rằng Delphine Roux là tác giả của lá thư nặc danh, được Coleman gạch dưới bằng bút đỏ. “Không một khẳng định nào trong lá thư của ông là đúng,” luật sư của cô ta viết cho Primus, “và, thực sự chúng là một sự phỉ báng.” Lập tức Coleman moi được từ Primus tên của một người giám định tài liệu đang hành nghề ở Boston, một chuyên gia phân tích chữ viết vốn làm công việc pháp lý cho những tập đoàn tư nhân, cơ quan chính phủ Mỹ, và cả chính quyền tiểu bang, và ngày hôm sau, đích thân ông lái xe ba tiếng đồng hồ đến Boston để đưa tận tay người giám định tài liệu những mẫu chữ viết tay của Delphine Roux cùng với lá thư nặc danh và phong bì của nó. Tuần sau ông nhận được biên bản kết quả qua bưu điện. “Theo yêu cầu của ông,” báo cáo đó viết, “tôi đã xem xét và so sánh bản sao chữ viết tay được xác định là của Delphine Roux với lá thư nặc danh nghi vấn và một phong bì đề gửi cho Coleman Silk. Ông đã yêu cầu xác định tác giả của chữ viết trên hai tài liệu nghi vấn đó. Việc xác minh của tôi liên quan đến những đặc điểm của chữ viết tay như độ nghiêng, khoảng cách, kiểu sắp xếp các mẫu tự, đặc tính dòng chữ, kiểu nhấn bút, tỉ lệ, tương quan độ cao giữa các mẫu tự, các nét nối và mẫu tự đầu và cách tạo thành nét cuối. Dựa trên những tài liệu được cung cấp, ý kiến chuyên môn của tôi là bàn tay viết những mẫu chữ được cho là của Delphine Roux cũng chính là bàn tay đã viết lá thư nặc danh và cái phong bì trong diện nghi vấn đó. https://thuviensach.vn Trân trọng, Douglas Gordon, Chuyên gia Giám định Tài liệu.” Khi Coleman chuyển báo cáo của người giám định cho Nelson Primus, yêu cầu gửi một bản sao cho luật sư của Delphine Roux, Primus không đưa ra ý kiến gì nữa, dù thật khổ tâm cho anh ta khi thấy cơn giận dữ của Coleman cũng khủng khiếp gần như hồi vướng vào vụ khủng hoảng với trường. Tổng cộng tám ngày đã trôi qua từ buổi tối ông thấy Farley chạy trốn vào rừng, suốt tám ngày đó ông quyết định tốt nhất là Faunia nên lánh mặt và họ liên lạc với nhau qua điện thoại. Để tránh cả hai bị theo dõi ở bất cứ đâu, ông không đến nông trại để lấy sữa tươi mà ở nhà càng nhiều càng tốt và cẩn thận theo dõi xung quanh, nhất là sau khi trời tối, để xem liệu có ai rình mò không. Còn về Faunia, cô được khuyên là hãy cảnh giác khi ở nông trại và kiểm tra kính chiếu hậu khi cô lái xe đi bất cứ đâu. “Cứ như chúng ta là mối đe dọa cho an toàn của cộng đồng vậy” cô nói với ông, bật cười cái kiểu cười dễ dãi của cô. “Không, sức khỏe cộng đồng chứ,” ông đáp, “chúng ta không tuân theo ủy ban y tế tiểu bang.” Đến cuối ngày thứ tám, khi ông ít nhất đã có thể khẳng định Delphine Roux là người viết lá thư, cho dù chưa chứng minh được Farley là kẻ xâm nhập, Coleman đã quyết định rằng ông đã làm mọi việc trong khả năng để chống lại tất cả những hành động chõ mũi hết sức khó chịu và khiêu khích này. Khi Faunia gọi điện cho ông buổi chiều đó trong giờ nghỉ ăn trưa và hỏi, “Thời gian cách ly hết chưa?” thì cuối cùng ông cũng cảm thấy nỗi lo lắng vơi đi - hoặc quyết định để mình cảm thấy vậy - đủ để nói với Faunia rằng bão tố đã qua. Trong khi chờ cô xuất hiện vào khoảng bảy giờ tối hôm đó, ông đã nuốt một viên Viagra lúc sáu giờ và, sau khi rót cho mình một ly vang, cầm điện thoại đi ra ngoài ngồi vào chiếc ghế vải xếp và điện thoại cho con gái. Ông và Iris đã nuôi dạy bốn đứa con: hai con trai giờ ngoài bốn mươi, đều là giáo sư khoa học, đã có vợ con và sống ở bờ Tây, và hai đứa sinh đôi, Lisa và Mark, chưa lập gia đình, gần bốn https://thuviensach.vn mươi, đều sống ở New York. Tất cả ngoại trừ một đứa trong đám con của Silk đều cố lên tận vùng đồi núi Berkshire để thăm cha chúng ba, bốn lần mỗi năm và vẫn liên lạc hằng tháng bằng điện thoại. Đứa ngoại lệ là Mark, đứa cả đời đã xung khắc với Coleman và thỉnh thoảng lại cắt đứt hoàn toàn liên lạc với ông một lần. Coleman đang gọi cho Lisa bởi vì ông nhận ra đã hơn một tháng, thậm chí hai tháng, ông không nói chuyện với cô. Có lẽ chỉ là ông đầu hàng một cảm giác cô đơn nhất thời hẳn sẽ qua đi khi Faunia đến, nhưng cho dù động cơ của ông là gì đi nữa, ông cũng không thể ngờ tới những gì sắp xảy ra trước khi gọi cuộc điện thoại này. Chắc chắn điều cuối cùng mà ông muốn là một sự chống đối nữa, nhất là lại từ đứa con mà chỉ riêng giọng nói của nó - nhẹ nhàng, êm ái, vẫn còn như con gái, dẫu đã trải qua mười hai năm khó khăn làm giáo viên ở Lower East Side - đã có thể xoa dịu ông, giúp ông bình tĩnh lại, đôi khi thậm chí là hơn thế nữa: nó sẽ làm ông yêu thắm thiết đứa con gái này một lần nữa. Có lẽ ông đang làm cái việc mà hầu hết cha mẹ lớn tuổi sẽ làm khi, vì bất cứ lý do nào trong hàng trăm lý do, họ chờ đợi một cú điện thoại đường dài để khiến họ nhất thời sống lại một thời xưa cũ. Sự dịu dàng xuyên suốt từ trước đến giờ trong mối quan hệ giữa Coleman và Lisa đã giúp cô trở thành con người ít có cớ để bị lên án nhất vẫn còn gần gũi ông. Khoảng ba năm trước - trước khi có sự cố lũ ma - khi Lisa đang tự hỏi liệu có phải cô đã mắc sai lầm nghiêm trọng khi từ bỏ việc dạy học ở trường và trở thành giáo viên cho chương trình Reading Recovery* hay không, Coleman đã xuống tận New York và ở lại mấy ngày để xem tình hình cô tồi tệ cỡ nào. Iris lúc đó còn sống, sống như chưa từng sống, nhưng Lisa không cần thứ năng lượng khổng lồ của Iris - cô không muốn Iris vạch đường đi cho mình như Iris vẫn vạch đường đi cho người khác - thay vào đó, cô cần ông cựu chủ tịch hội đồng giảng viên với cách gỡ rối cẩn thận, kiên quyết của ông. Chắc chắn Iris sẽ bảo cô phải vượt lên phía trước, và khiến Lisa bị ngộp và cảm https://thuviensach.vn thấy bị mắc kẹt; với ông, nếu Lisa đưa ra lý lẽ thuyết phục để bác bỏ phương án tiếp tục kiên trì chịu đựng, có khả năng ông sẽ bảo cô rằng, nếu cô muốn, cô có thể từ bỏ và tự giải thoát cho chính mình - chính câu nói đó sẽ cho cô dũng khí để tiếp tục. Ông không chỉ bỏ cả đêm đầu tiên ngồi với cô tới khuya trong phòng khách và lắng nghe những nỗi phiền muộn của cô, mà hôm sau ông còn đi đến trường để xem điều gì đã khiến cô suy sụp như vậy. Và ông đã thấy, rõ như ban ngày: trong buổi sáng, việc đầu tiên là dạy bốn tiết dạy nửa giờ liên tiếp nhau, mỗi tiết là một đứa bé sáu hoặc bảy tuổi nằm trong nhóm học sinh tiếp thu kém nhất ở khối lớp một và lớp hai, và sau đó, phần còn lại trong ngày là những tiết dạy bốn mươi lăm phút với những nhóm tám trẻ mà kỹ năng đọc của chúng không tốt hơn kỹ năng đọc của những đứa trẻ học tay đôi buổi sáng nhưng người ta lại chưa có đủ đội ngũ giảng dạy lành nghề ở chương trình tăng cường này để giúp chúng. “Lớp học thông thường có quy mô quá lớn,” Lisa nói với ông, “cho nên giáo viên không thể dạy nổi cho những đứa bé kiểu này. Con cũng từng là một giáo viên đứng lớp. Những đứa trẻ không học được - chiếm khoảng ba trong số ba mươi đứa. Ba hoặc bốn. Không quá nhiều. Sự tiến bộ của tất cả những đứa trẻ kia sẽ thúc đẩy ta. Thay vì dừng lại và cho những đứa trẻ vô vọng những thứ chúng cần, các giáo viên chỉ cần lùa cho chúng lên lớp, nghĩ - hoặc giả vờ như - chúng đang tiến bộ theo những đứa khác. Chúng bị lùa lên lớp hai, lớp ba, lớp bốn, và rồi chúng thất bại thê thảm. Nhưng ở đây chỉ có bọn trẻ này, những đứa trẻ không học nổi và ta cũng không dạy nổi, và bởi vì con không thể giữ thái độ vô cảm với bọn trẻ và việc dạy học, nó tác động đến toàn bộ cuộc sống của con - toàn bộ thế giới của con. Và ngôi trường này, ban lãnh đạo này - ba à, nó không ổn chút nào. Bọn con có một vị hiệu trưởng không có tầm nhìn, không biết mình muốn gì, cùng một tập hợp lộn xộn những con người làm điều mà họ nghĩ là https://thuviensach.vn tốt nhất. Mà những điều đó thực sự không phải lúc nào cũng là tốt nhất. Khi con đến đây mười hai năm trước nó thật tuyệt vời. Hiệu trưởng thực sự tử tế. Bà ấy đã làm thay đổi cả ngôi trường. Nhưng bây giờ chúng con đã thay hai mươi mốt giáo viên trong bốn năm. Vậy là quá nhiều. Chúng con đã mất nhiều người giỏi. Hai năm trước con tham gia chương trình Reading Recovery bởi vì con kiệt sức với việc đứng lớp. Mười năm ngày nào cũng trong cảnh đó. Con không chịu đựng nổi nữa.” Ông để cho cô nói, còn mình thì hầu như không nói gì, và, bởi vì cô chẳng mấy mà sẽ qua tuổi bốn mươi, ông thấy không quá khó khăn để đè nén niềm thôi thúc muốn ôm lấy đứa con gái bị thực tế vùi dập này trong lúc hình dung rằng cô hẳn cũng đã phải cố nén lại cái thôi thúc tương tự đối với đứa trẻ sáu tuổi không thể đọc. Lisa có tất cả sự mãnh liệt của Iris nhưng không có quyền lực của Iris, và đối với người mà cuộc sống của họ tồn tại chỉ vì tha nhân - lòng vị tha vô phương cứu chữa là lời nguyền cho Lisa - cô, trong vai trò giáo viên, liên tục lửng lơ bên bờ vực suy kiệt. Chưa kể là lúc nào cũng có một tay bạn trai quá đòi hỏi mà cô không thể ngừng tỏ ra tử tế với tên đó, người mà cô giãi bày hết lòng mình, người mà, luôn luôn, cái trinh trắng đạo đức không bị vấy bẩn của cô sẽ trở thành một thứ chán ngắt chán ngơ. Lisa luôn bị đau đầu với những chuyện đạo đức, nhưng lại không đủ nhẫn tâm để khiến người khác thất vọng hoặc đủ sức mạnh để tự phá vỡ ảo tưởng về sức mạnh của mình. Đó là lý do tại sao ông biết cô sẽ không bao giờ từ bỏ chương trình Reading Recovery, và cũng là lý do tại sao lòng tự hào của bậc phụ huynh nơi ông không chỉ bị đeo thêm nỗi sợ hãi mà nhiều lúc còn nhuốm cả cảm giác thiếu kiên nhẫn gần chạm đến sự coi thường. “Ba mươi đứa trẻ để chăm sóc, mỗi đứa khi gia nhập lớp lại ở một trình độ khác nhau, có một trải nghiệm khác nhau, và ta phải giúp chúng tiến bộ,” cô nói với ông. “Ba mươi đứa trẻ khác nhau tới từ ba mươi hoàn cảnh sống khác nhau học theo ba mươi cách khác nhau. https://thuviensach.vn Thế là vô số việc để quản lý. Thế là vô số việc giấy tờ. Thế là vô số đủ mọi thứ. Nhưng điều đó vẫn không là gì so với chuyện này. Hẳn rồi, kể cả là với hoàn cảnh này, kể cả là trong chương trình Reading Recovery, vẫn có những ngày con nghĩ, Bữa nay mình làm rất tốt, nhưng hầu như ngày nào con cũng chỉ muốn nhảy khỏi cửa sổ. Con trăn trở rất nhiều về chuyện liệu đây có phải là chương trình thích hợp cho con không. Bởi vì con là người nhiệt huyết, ba biết đấy. Con muốn làm việc này cho đúng cách, nhưng chẳng có cái gọi là đúng cách - mỗi đứa trẻ đều khác biệt và mỗi đứa đều vô vọng, và người ta muốn con bước vào lớp và giúp chúng tiến bộ. Dĩ nhiên mọi người luôn luôn vật lộn trong việc dạy cho những đứa trẻ không học được. Ta làm gì với một đứa trẻ không thể đọc đây? Ba nghĩ xem - một đứa bé không thể đọc. Thật khó, ba ạ. Cái tôi của ta sẽ bị mắc kẹt với nó, ba biết đấy.” Lisa, người mang trong mình quá nhiều mối quan tâm, người mà sự tận tâm không mang tính nước đôi, người ước mình tồn tại chỉ để giúp đỡ kẻ khác. Lisa Kẻ Không Thể Vỡ Mộng, Lisa Kẻ Lý Tưởng Chủ Nghĩa. Hãy gọi điện cho Lisa, ông tự nhủ, mà không tưởng tượng được rằng ông có thể nhận được từ đứa con thánh thiện ngốc nghếch này cái giọng phật lòng sắt đá khi cô nhận điện thoại của ông. “Nghe không giống con chút nào.” “Con khỏe,” cô nói với ông. “Có chuyện gì vậy, Lisa?” “Không có gì.” “Kỳ học mùa hè thế nào? Việc dạy dỗ ra sao?” “Tốt.” “Còn Josh?” Bạn trai gần đây nhất của cô. “Tốt.” https://thuviensach.vn “Bọn trẻ của con thế nào? Cái đứa bé không nhận ra được chữ n ra sao rồi? Nó đạt tới mức mười chưa? Thằng bé có tên nhiều chữ n đó - Hernando.” “Mọi chuyện đều tốt.” Rồi ông hỏi một cách nhẹ nhàng, “Con có muốn biết ba đang thế nào không?” “Con biết ba thế nào mà.” “Con biết à?” Không trả lời. “Con đang lo nghĩ gì vậy, con yêu?” “Không có gì.” Một câu “Không có gì,” rồi câu thứ hai, điều đó có ý nghĩa quá rõ ràng, Ông đừng có mà con yêu con iếc với tôi. Một việc không thể hiểu nổi được đang xảy ra. Ai đã nói với con bé? Họ đã nói gì với con bé? Khi còn là học sinh trung học rồi trong đại học sau chiến tranh ông đã theo đuổi cái chương trình học khắc nghiệt nhất; khi là chủ tịch hội đồng giảng viên tại Athena ông đã biến những khó khăn của một công việc khó nhằn thành bàn đạp để tấn tới; khi là bị cáo trong sự cố lũ ma ông chưa bao giờ đuối sức trong cuộc chiến đấu chống lại lời buộc tội sai trái nhắm vào ông; ngay cả việc ông rút lui khỏi trường đại học cũng không phải là hành động đầu hàng mà là một sự phản đối đầy phẫn nộ, một biểu hiện có chủ ý cho thái độ khinh miệt kiên định không suy suyển. Nhưng trong tất cả những năm ông kiên tâm giữ cho mình vững vàng trước bất cứ nhiệm vụ hoặc trở lực hoặc cú sốc nào, ông chưa bao giờ - ngay cả sau cái chết của Iris - cảm thấy bị lột sạch mọi sự phòng thủ như khi Lisa, hiện thân của lòng tử tế gần như đáng cười nhạo, tập hợp vào trong cụm từ “không có gì” đó tất cả những sự nghiệt ngã mà trước đây cô chưa từng, trong cả cuộc đời, tìm ra đối tượng xứng đáng với nó. Và rồi, trong khi cụm từ “không có gì” của Lisa còn chưa rỉ ra hết toàn bộ ý nghĩa đáng sợ của nó, Coleman thấy một chiếc xe bán tải di https://thuviensach.vn chuyển dọc theo con đường trải nhựa dẫn tới ngôi nhà - chạy chầm chậm tới vài mét, thắng lại, rồi lăn bánh rất chậm, rồi lại thắng lại... Coleman đứng dậy, ngập ngừng băng qua đám cỏ mới cắt, nghển cổ nhìn, và rồi vừa chạy vừa la, “Anh kia! Làm gì ở đó! Này!” Nhưng chiếc xe bán tải nhanh chóng tăng tốc và mất hút trước khi Coleman kịp đến đủ gần để nhận ra bất cứ điều gì giúp ông nhận diện được người lái xe hay chiếc xe tải. Vì ông không phân biệt được các hiệu xe và, từ chỗ ông chạy tới được, thậm chí ông không xác định được chiếc xe đó mới hay cũ, ông chỉ nhìn được màu xe, một màu xám lờ mờ. Và bây giờ điện thoại đã tắt. Trong khi chạy băng qua đám cỏ, ông đã bất cẩn chạm vào nút tắt. Là thế, hoặc Lisa đã cố ý tắt máy. Khi ông quay số lại, một giọng đàn ông trả lời. “Josh hả?” Coleman hỏi. “Phải,” người đàn ông đáp. “Tôi là Coleman Silk. Ba của Lisa.” Sau một thoáng im lặng, người đàn ông đó nói, “Lisa không muốn nói chuyện,” rồi gác máy. Tác phẩm của Mark. Phải vậy thôi. Còn ai vào đây nữa. Không thể là của tay Josh thổ tả đó - gã đó là ai chứ? Coleman cũng mù tịt không biết làm thế nào mà Mark biết ra về Faunia như ông đã mù tịt không biết tại sao Delphine Roux hay bất cứ ai khác lại đã tìm hiểu ra, nhưng lúc này điều đó không quan trọng - chính là Mark đã nhồi vào đầu cô em gái song sinh về tội lỗi của cha chúng. Vì trong mắt thằng bé đó nó sẽ là tội ác. Hầu như từ lúc biết nói, Mark đã không thể gạt bỏ ý nghĩ rằng cha cậu chống lại cậu: ủng hộ hai đứa con trai lớn vì chúng lớn hơn và là ngôi sao tại trường học và tiếp nhận không chút phàn nàn những kỳ vọng về trí tuệ của cha họ; ủng hộ Lisa bởi vì cô là Lisa, đứa con gái nhỏ của gia đình, rành rành là đứa con được cha nó nuông chiều nhất; chống lại Mark bởi vì mọi đặc điểm ở đứa em gái song sinh của cậu - đáng yêu, yêu hết lòng, đoan chính, dễ gây mủi lòng, cao thượng tới tận xương tủy - Mark đều không có và cũng không muốn có. https://thuviensach.vn Tính cách Mark có lẽ là tính cách khó khăn nhất mà số phận của Coleman phải cố, không phải để hiểu - những nỗi oán hận của cậu thì quá dễ hiểu - mà là để vật lộn với nó. Trò rên rỉ và hờn dỗi đã bắt đầu từ trước khi cậu đủ tuổi đến nhà trẻ, và thái độ chống đối lại gia đình với thế giới quan của họ đã bắt đầu ngay sau đó và, bất chấp mọi nỗ lực làm lành, đã cố kết qua bao năm tháng thành bản chất của cậu. Lúc mười bốn tuổi cậu nhất mực ủng hộ Nixon trong suốt những phiên tòa luận tội trong khi cả nhà ủng hộ việc cho tổng thống ngồi tù chung thân; ở tuổi mười sáu cậu theo đạo Do Thái chính thống trong khi cả nhà, theo gương hai vị phụ huynh vô thần bài tăng lữ, chẳng có gì Do Thái ngoại trừ ở cái tên; ở tuổi hai mươi cậu làm cha mình giận điên lên lúc bỏ ngang Đại học Brandeis khi chỉ còn hai học kỳ nữa là xong, và bây giờ, gần bước vào tuổi bốn mươi, sau khi đảm nhận và từ bỏ cả chục công việc khác nhau mà cậu cho là không xứng đáng với tầm vóc của mình, cậu phát hiện ra mình là một nhà thơ tự sự. Bởi cảm giác thù địch không thể lay chuyển đối với cha, Mark đã tự biến mình thành bất cứ thứ gì khác với gia đình cậu - đáng buồn hơn nữa, thành bất cứ thứ gì khác với chính cậu. Một chàng trai thông minh, đọc nhiều, với đầu óc nhanh nhạy và miệng lưỡi sắc sảo, tuy nhiên cậu không bao giờ hiểu được Coleman và cứ như thế cho đến khi, ở tuổi ba mươi tám, là một nhà thơ tự sự lấy đề tài Kinh Thánh, cậu đã đi đến chỗ nuôi dưỡng cái lòng căm ghét sâu sắc đã sắp đặt nên cả cuộc đời cậu với tất cả sự hung hăng của một người chẳng thành công trong chuyện gì cả. Một người bạn gái tận tụy, một phụ nữ trẻ thuần thành về tôn giáo, thiếu óc hài hước, căng thẳng, chật vật kiếm tiền cho cả hai người họ bằng công việc kỹ thuật viên nha khoa ở Manhattan trong khi Mark ở lì trong tòa chung cư không thang máy ở Brooklyn viết những bài thơ lấy cảm hứng từ Kinh Thánh mà thậm chí những tạp chí Do Thái cũng không đăng, những bài thơ tràng giang đại hải về việc David đã cư xử bất công với con trai Absalom như thế nào và Isaac cư xử bất công với con trai Esau như thế nào và Judah đã https://thuviensach.vn cư xử bất công với em trai Joseph như thế nào và về lời nguyền của nhà tiên tri Nathan sau khi David phạm tội với Bathsheba - những bài thơ, được che đậy theo những cách kém cỏi đầy vờ vĩnh, gợi nhớ lại cái idée fixe* mà Markie đã đặt cược vào đó tất cả và đã mất tất cả. Làm sao Lisa có thể nghe lời nó? Làm sao Lisa có thể coi bất cứ lời buộc tội nào Markie đưa ra là nghiêm túc khi con bé biết cái gì đã lèo lái cả cuộc đời nó? Tuy nhiên lòng rộng lượng đối với anh trai mình của Lisa, dù con bé hoàn toàn nhận thấy những thù hận đã làm biến dạng thằng bé thực ra sai lạc đến mức nào, đã có từ khi chúng được sinh ra cùng với nhau. Bởi vì bản chất của con bé là nhân hậu, và bởi vì ngay khi còn là một nữ sinh nhỏ con bé đã chịu đựng sự cắn rứt lương tâm của đứa con được ưu ái hơn, con bé luôn luôn dịu dàng cho qua những lời oán thán của người anh song sinh và là người an ủi thằng bé trong những cuộc tranh cãi gia đình. Nhưng chẳng lẽ sự lo lắng con bé dành cho người anh song sinh ít được yêu thương hơn này có thể khiến nó chấp nhận cả lời buộc tội điên khùng này sao? Và lời buộc tội đó là gì? Ông bố đã làm hành động nguy hại gì, ông đã gây tổn thương gì cho con cái ông đến độ hai đứa song sinh này phải trở thành đồng minh của Delphine Roux và Lester Farley? Và hai đứa con kia, hai đứa con làm khoa học của ông - chúng và những sự thận trọng của chúng cũng về phe mấy người kia sao? Lần cuối ông nghe được tin từ chúng là khi nào? Bây giờ ông nhớ lại giờ phút khủng khiếp đó sau đám tang của Iris, nhớ lại và thêm một lần đau đớn bởi những lời buộc tội mà Mark ném vào cha trước khi hai đứa con trai lớn bước vào và lôi thằng bé về phòng cũ của nó rồi giữ nó ở lại đó đến hết buổi chiều. Những ngày tiếp theo, khi các con vẫn ở quanh mình, Coleman muốn tin rằng nỗi buồn khổ của Markie chứ không phải chính Mark đã khiến nó dám nói những lời đó, nhưng điều đó không có nghĩa là ông đã quên hoặc thậm chí có thể quên. Markie đã bắt đầu trách cứ ông chỉ vài phút sau khi họ https://thuviensach.vn lái xe từ nghĩa trang về nhà. “Trường không làm chuyện này. Đám người da đen đó không làm chuyện này. Kẻ thù của ba không làm chuyện này. Chính ba đã làm chuyện này. Ba đã giết mẹ. Coi cái kiểu ba giết mọi thứ đó! Bởi vì ba phải đúng! Bởi vì ba sẽ không xin lỗi, bởi vì lúc nào ba cũng phải đúng một trăm phần trăm, nên bây giờ mẹ mới phải chết! Và tất cả chuyện này có thể được giải quyết bằng một cú phẩy tay - tất cả sẽ được giải quyết trong vòng hai mươi bốn giờ đồng hồ nếu ba biết cách xin lỗi một lần trong đời. ‘Tôi lấy làm tiếc vì tôi đã nói “lũ ma.”‘ Ba chỉ phải làm mỗi chuyện đó thôi, vĩ nhân ạ, chỉ cần đến gặp hai sinh viên đó và nói ba lấy làm tiếc, và mẹ sẽ không chết!” Ngoài bãi cỏ, bất ngờ Coleman cảm thấy nghẹn trong cổ cơn tức giận mà ông không còn cảm thấy kể từ cái ngày sau cơn bột phát của Markie, khi ông viết và đệ trình đơn nghỉ việc lên trường đại học, tất cả chỉ trong thời gian một tiếng đồng hồ. Ông biết rằng có những cảm nghĩ như thế đối với con cái mình là không đúng. Từ vụ việc lũ ma, ông biết rằng cơn giận dữ ở mức độ như thế là một dạng khùng điên mà ông có thể sẽ phó mặc mình cho nó. Ông biết rằng sự căm phẫn như vậy sẽ chẳng dẫn đến cách tiếp cận lớp lang và hợp lý nào đối với vấn đề. Là một nhà giáo dục ông biết cách dạy dỗ và là một người cha ông biết cách làm cha và là một người đàn ông trên bảy mươi ông biết rằng người ta không được nhận định rằng chẳng có gì, nhất là trong một gia đình, ngay cả một gia đình có một đứa con đầy thù hận như Mark, là hoàn toàn không thể thay đổi. Và không phải chỉ riêng từ sự cố lũ ma mà ông biết đến cái có thể xói mòn và làm méo mó một con người vốn tin mình đã bị bạc đãi nặng nề. Từ cơn phẫn nộ của Achilles, cơn thịnh nộ của Philoctetes, những sự giận dữ của Medea, cơn điên khùng của Ajax, nỗi tuyệt vọng của Electra và nỗi đau khổ của Prometheus, ông biết nhiều điều khủng khiếp có thể xảy ra khi cơn giận dữ đạt mức độ cao nhất và, nhân danh công lý, người ta lao https://thuviensach.vn đi trả thù và sự trả thù sẽ kéo theo sự trả thù như một vòng tròn luẩn quẩn. Và may sao là ông biết tất cả những chuyện này, bởi vì phải cần tới chúng, phải cần đến cái liều thuốc phòng ngừa chiết xuất ra từ toàn bộ bi kịch Athens và sử thi Hy Lạp, để kềm giữ ông khỏi gọi điện liền tức khắc để nhắc Markie nhớ rằng cậu đã và luôn luôn là một thằng ngu xuẩn làm sao. Cuộc chạm trán trực diện với Farley xảy ra khoảng bốn tiếng đồng hồ sau. Theo những tình tiết tôi thu thập được, Coleman, để chắc chắn rằng không có ai dò xét ngôi nhà, đã đích thân đi ra đi vào cửa trước và cửa sau và cửa bếp khoảng sáu bảy lần trong mấy tiếng đồng hồ sau khi Faunia đến. Mãi đến khoảng mười giờ, khi cả hai đang đứng cùng nhau bên trong cửa lưới nhà bếp, ôm chặt nhau trước khi chia tay, ông mới có thể vượt lên tất cả cơn giận dữ đang gặm nhấm và để cho điều thật sự nghiêm túc trong cuộc đời ông - sự say đắm với mối quan hệ tình ái cuối cùng, điều mà Mann, khi viết về Aschenbach, gọi là “cuộc phiêu lưu cảm xúc trễ tràng” - tái khẳng định mình và choán lấy ông. Khi cô sắp sửa ra về, cuối cùng ông cũng thấy khao khát cô như thể ngoài cô ra không còn gì là đáng kể nữa - không gì hết, con gái ông không, các con trai ông không, người chồng cũ của Faunia hay Delphine Roux cũng không nốt. Đây không chỉ đơn thuần là cuộc sống, ông nghĩ, đây là điểm cuối của cuộc sống. Điều không thể chịu đựng được không phải là toàn bộ mối ác cảm vô lý mà ông và Faunia đã khơi dậy, điều không thể chịu đựng được là ông đã tới chuỗi ngày cuối cùng, tới đầu mút của chuỗi đó, là cái lúc, nếu như cái lúc đó là có thật, để ngưng cãi vã, ngưng cự tuyệt, giải phóng bản thân ông khỏi sự tận tâm mà bằng vào nó ông đã nuôi dạy bốn đứa con hoạt bát, đã kiên trì đi qua cuộc hôn nhân như bãi chiến trường, đã gây ảnh hưởng lên các đồng sự ngoan cố, đã hướng dẫn những sinh viên tầm thường của Athena, bằng hết sức ông, học qua một nền văn chương cổ đã hai https://thuviensach.vn ngàn năm trăm năm tuổi. Đã đến lúc để buông xuôi, để cho sự thèm khát giản dị này trở thành kẻ dẫn đường của ông. Xa khỏi lời buộc tội của họ. Xa khỏi bản cáo trạng của họ. Xa khỏi sự phán xét của họ. Ông tự nhủ, trước khi chết, hãy học cách sống xa khỏi vòng tài phán của lời cáo buộc ngu ngốc, đáng tởm, điên cuồng của họ. Cuộc chạm trán với Farley. Cuộc chạm trán đêm đó với Farley, cuộc đối đầu với một chủ trang trại nuôi bò sữa, người không định thất bại nhưng đã thất bại, một công nhân trong đội làm đường đã cống hiến hết mình cho thị trấn này bất chấp nhiệm vụ được phân cho hắn ta hèn mọn và thiếu danh giá như thế nào, một người Mỹ trung thành vốn đã phục vụ cho đất nước của hắn với không phải một đợt mà là hai đợt nhập ngũ, người đã trở lại lần thứ hai để hoàn tất cái nhiệm vụ chết tiệt. Tái nhập ngũ và trở lại quân đội bởi khi hắn ta về nhà lần đầu mọi người nói hắn không như hồi trước và họ không nhận ra hắn, và hắn thấy điều đó là sự thật: tất cả bọn họ đều sợ hắn. Hắn trở về với họ từ mặt trận rừng rú vậy mà hắn chẳng những không được trân trọng mà còn khiến người ta ghê sợ, thế thì tội tình gì hắn lại không trở lại. Hắn không mong đợi người ta đối xử với hắn như anh hùng, nhưng mọi người nhìn hắn như vậy sao? Vì vậy hắn trở lại phục vụ quân đội lần thứ hai, và lần này hắn đã võ bị cho mình đầy đủ. Nổi giận đùng đùng. Ngùn ngụt khả năng chiến đấu. Một chiến binh cực kỳ hăng máu. Lần thứ nhất hắn không hùng hổ đến như vậy. Lần thứ nhất hắn là Les xuề xòa vẫn chưa biết cảm thấy vô vọng là như thế nào. Lần thứ nhất hắn là chàng trai đến từ vùng đồi núi Berkshire đặt rất nhiều niềm tin vào con người và chưa hề biết cuộc sống có thể rẻ mạt đến thế nào, chưa hề biết thuốc men là gì, chưa hề có cảm giác thấp kém trước bất cứ ai, Les vô tư lự, không gây đe dọa gì cho xã hội, có cả đống bạn bè, xe ngon, những thứ kiểu vậy. Lần thứ nhất hắn cắt những cái tai bởi vì hắn ở đó, và người ta vẫn làm thế, nhưng chỉ có vậy thôi. Hắn không phải là một trong những kẻ mà một khi họ ở trong tình trạng hỗn loạn https://thuviensach.vn vô kỷ luật thì không thể kềm mình lại, những kẻ không giỏi kiểm soát cho lắm hay thậm chí là còn hơi quá khích và chỉ cần cơ hội nhỏ nhặt nhất là nổi khùng lên luôn. Một người trong đơn vị hắn, một gã mà họ gọi là Bự Con, gã mới chỉ đến đó một hoặc hai ngày đã rạch toang bụng một phụ nữ có mang. Bản thân Farley cũng chỉ bắt đầu thạo việc vào cuối đợt đi lính đầu tiên. Nhưng đợt thứ hai, trong đơn vị này, nơi có nhiều gã khác, những người cũng quay lại trận mạc như hắn và những người không quay lại chỉ để giết thời gian hoặc để kiếm thêm vài đồng bạc, ở cùng với bọn họ, những kẻ luôn tìm cách để được cho ra mặt trận, những kẻ điên khùng thừa nhận nỗi kinh hoàng của chiến tranh nhưng cũng biết đó là phút giây tuyệt vời nhất của cuộc đời chúng, hắn cũng trở nên điên khùng. Trong một cuộc chạm súng, phải né đạn, nã súng, anh không thể sợ hãi, nhưng anh có thể phát rồ và tận hưởng khoái cảm, và vì thế trong lần đi lính thứ hai hắn đã phát rồ. Đợt thứ hai hắn tàn phá dữ dội. Sống một cuộc sống liều lĩnh, cực độ, đầy kích động và sợ hãi, và chẳng có gì trong cuộc sống dân sự có thể sánh với nó. Tác xạ trên trực thăng. Họ đang thiệt hại nhiều trực thăng và họ cần những xạ thủ trực thăng. Vào lúc họ tuyển xạ thủ trực thăng, hắn chộp ngay lấy, hắn tình nguyện. Tuốt trên đó bên trên chiến sự, và nhìn từ trên cao mọi thứ trông thật nhỏ bé, hắn chỉ cần bắn xuống xối xả. Bất cứ thứ gì di chuyển. Chết chóc và hủy diệt, nghề tác xạ trực thăng chỉ có thế. Lại thêm điều hấp dẫn là anh khỏi phải ở trong rừng rậm dưới đó suốt cả chiến dịch. Nhưng rồi hắn trở về nhà và mọi thứ không khá hơn lần đầu mà còn tồi tệ hơn. Không giống những chàng trai trong Thế chiến thứ hai: họ về bằng tàu, họ có cơ hội thư giãn, họ có người chăm sóc họ, hỏi thăm họ thế nào. Nhưng giờ thì không có bước chuyển tiếp. Hôm trước hắn còn làm xạ thủ trực thăng ở Việt Nam, thấy những chiếc trực thăng phát nổ, chứng kiến đồng đội nổ tung giữa không trung, ở tít bên dưới thì ngửi thấy mùi da đang cháy, nghe những tiếng kêu la, thấy cả ngôi làng cháy rụi, ngay bữa sau hắn đã trở về vùng đồi núi Berkshire. Và bây giờ hắn thực sự không thể hòa nhập, và, bên cạnh đó, lúc này hắn bắt đầu sợ những ý nghĩ vo ve https://thuviensach.vn trong đầu. Hắn không muốn ở gần người khác, hắn không thể cười to hay nói đùa, hắn cảm thấy rằng hắn không còn là một phần trong thế giới của họ nữa, rằng hắn đã thấy và đã làm những gì vượt quá tầm hiểu biết của những người này đến độ hắn không thể nối kết với họ và họ không thể nối kết với hắn. Họ nói với hắn là hắn có thể về nhà ư? Làm sao hắn có thể về nhà? Ở nhà hắn không có trực thăng. Hắn ở một mình và hắn uống rượu và khi hắn thử đến Sở Cựu chiến binh và họ bảo hắn chỉ tới đó vòi tiền trong khi hắn biết hắn đến đó để tìm giúp đỡ. Trước đó, hắn cố tìm kiếm sự giúp đỡ từ chính phủ và họ chỉ cho hắn vài viên thuốc ngủ, vậy là mả cha cái chính phủ. Đối xử với hắn giống như thứ rác rưởi. Anh còn trẻ, họ nói với hắn, anh sẽ vượt qua. Vì vậy hắn cố vượt qua. Không chơi được với chính quyền, thế nên hắn đành trông cậy vào bản thân. Chỉ có điều trở về nước và tự mình ổn định lại cuộc sống sau hai đợt đi lính thì không dễ chút nào. Hắn không bình tĩnh được. Hắn kích động. Hắn bồn chồn. Hắn uống rượu. Hơi tí là hắn nổi khùng. Đầu óc hắn vo ve vo ve những suy nghĩ. Nhưng hắn vẫn cố: cuối cùng hắn có được cô vợ, nhà, hai đứa con, nông trại. Hắn muốn ở một mình, nhưng cô ta muốn ổn định và làm nông trại với hắn, vì vậy hắn cũng cố muốn ổn định cuộc sống theo. Những thứ mà thằng Les xuề xòa muốn cách đây mười, mười lăm năm, trước khi có Việt Nam, hắn cố muốn lần nữa. Vấn đề là, hắn thực sự không đồng cảm được với những người này. Hắn ngồi trong nhà bếp và hắn ăn với họ và hắn chẳng cảm thấy gì hết. Hắn không thể đi từ không sang có tình cảm. Nhưng hắn vẫn cố. Đôi lần vào nửa đêm hắn thức giấc thấy mình đang bóp cổ cô ta, nhưng đó không phải là lỗi của hắn - đó là lỗi của chính phủ. Chính phủ đã làm thế với hắn. Hắn nghĩ cô ta là bọn địch chó đẻ. Cô ta nghĩ hắn đang làm gì cơ chứ? Cô ta biết là hắn sắp thoát khỏi nó. Hắn không bao giờ làm đau cô ta và hắn không bao giờ làm đau bọn trẻ. Những lời kia rặt toàn là nói dối. Cô ta không bao giờ quan tâm đến bất cứ thứ gì trừ bản thân. Lẽ ra hắn phải biết là đừng bao giờ để cô ta mang bọn trẻ đi. Cô ta chờ cho đến khi hắn ở trong trại cai nghiện rượu - đó là lý do cô ta muốn đưa https://thuviensach.vn