🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Trinh Sát Kể Truyện Ebooks Nhóm Zalo https://thuviensach.vn TRINH SÁT KỂ TRUYỆN —★— Tác giả: Trần Tử Văn NXB Trẻ - 1998 ebook©vctvegroup 17-05-2018 https://thuviensach.vn LỜI TÁC GIẢ Nhiều độc giả hỏi tôi : Viết truyện hình sự là do môi trường nghề nghiệp hay do ham thích? Có lẽ là do cả hai, nhưng sự say mê, thích thú là yếu tố quyết định. Có những vụ án hiện trường phơi bày rõ từng chi tiết, nhưng có những vụ nhân viên điều tra không tài nào tìm ra một dấu vết. Cũng có những vụ các tang chứng, vật chứng, khung cảnh khách quan là do thủ phạm dựng lên để đánh lừa trực quan của người khác, đối phó với sự điều tra của cơ quan an ninh. Không có vụ án nào giống vụ án nào, ngay cả những vụ đơn giản nhất là mất cắp chiếc xe đạp. Trường đào tạo chỉ trang bị cho nhân viên an ninh những kiến thức, cơ quan làm việc cũng chỉ có những dữ liệu và phương tiện hành nghề, khám phá và xử lý thành công những vụ án phụ thuộc rất nhiều vào khả năng tư duy, sự nhạy bén và tinh thần trách nhiệm của người thực thi nhiệm vụ. Sự ly kỳ, hấp dẫn của truyện hình sự là ở chỗ ấy. Việc tìm tòi, khám phá của nhân viên điều tra luôn đem lại những cảm giác thích thú hơn là phơi bày những hành vi vô lương, ghê rợn của thủ phạm. Tuy nhiên, dù tài giỏi đến mấy, lực lượng an ninh cũng không thể nào phát hiện đầy đủ hoặc xử lý trọn vẹn tất cả vụ việc. Nhiều chuyên án bị bế tắc, nhiều bộ hồ sơ bị ngả màu theo năm tháng. Lắm lúc một câu chuyện xưa cũ được khơi dậy do hoàn cảnh hoặc một vài chi tiết thật tình cờ. Yếu tố may mắn cũng góp phần trong công tác điều tra, dĩ nhiên cũng không thiếu sự xui rủi, nhầm lẫn. Truyện hình sự luôn có những cao trào, tình tiết bất ngờ, ít ai phán đoán được. Nếu tất cả vụ việc đều diễn ra theo trình tự https://thuviensach.vn “nguyên nhân - kết quả” thì sức hấp dẫn của nó không còn ngự trị trong lòng công chúng. Đối tượng trực tiếp của lực lượng công an là các thành phần tội phạm. Tội phạm, nhất là loại hình sự, thường gây ra tội ác, phơi bày trong xã hội những hình ảnh thương tâm, hạ thấp nhân phẩm, ảnh hưởng đến đạo đức và gieo tâm lý hoang mang trong đời sống thường ngày. Tuy nhiên, trong cuộc đối mặt hàng ngày với “cuộc chiến chưa có lúc ngơi nghỉ”, các chiến sĩ an ninh không chỉ có điều tra, truy đuổi, chiến đấu mà còn phải giải quyết nhiều vấn đề ngoài ý muốn, thậm chí không có liên quan gì đến nghề nghiệp. Đó là những điều tôi muốn nói trong tập truyện này, những sự việc mà tôi đã góp nhặt ở nhiều nơi trong suốt quá trình 20 năm cầm bút của mình. “Trinh sát kể chuyện” là một chuyên mục đặc thù của báo Công an, luôn được độc giả đón nhận một cách say mê, vì vậy, nội dung tư tưởng của nó ảnh hưởng rất lớn đến tâm tư, tình cảm của nhiều thành phần. Tôi là một người thường xuyên đóng góp bài trên chuyên mục này, nên luôn cân nhắc khi chọn nội dung và thể hiện tình tiết câu chuyện. Không nhằm ca ngợi, cường điệu hành động “hảo hán” của người chiến sĩ an ninh, cũng không nhằm thi vị hóa tâm hồn của những người bảo vệ, thực thi luật pháp, tôi chỉ muốn nói lên những điều mắt thấy, tai nghe, ghi lại những hình ảnh mà tự thân người chiến sĩ không thể lưu trữ hoặc phổ biến được. Riêng độc giả, có lẽ các bạn sẽ cảm thấy thú vị, vui lòng khi phát hiện xung quanh cuộc chiến đấu gian khổ, hiểm nguy của người chiến sĩ an ninh còn có những cuộc tình lãng mạn, những cảnh đời éo le, khôi hài, những số phận nghiệt ngã, xúc động và có cả những khúc mắc oan trái, lạ lùng mà không ai ngờ được. Trinh sát là một nghề không phải huyền bí, nhưng ít ai am hiểu đầy đủ. Tôi cũng chưa nói được bao nhiêu, mặc dù đã viết rất nhiều bài báo, in nhiều quyển sách, trước những việc làm thầm lặng của họ. TRẦN TỬ VĂN https://thuviensach.vn Nhà văn Trần Tử Văn vốn là bạn đồng nghiệp của tôi từ khi hai chúng tôi còn công tác ở Báo Công an thành phố Hồ Chí Minh. “Trinh sát kể chuyện” là một chuyên mục của Báo Công an thành phố, một chuyên mục được nhiều bạn đọc quan tâm, chờ đọc. Đó là điều rất dễ hiểu bởi những điều được thể hiện trong chuyên mục nầy tập trung vào những chuyện hình sự. Mà, như chúng ta đã biết, những chuyện hình sự thường hấp dẫn người nghe bởi các yếu tố ly kỳ, bất ngờ của thế giới tội phạm và công tác phòng chống tội phạm; khơi gợi cho người ta trí tưởng tượng và tính chất tò mò. Nhưng “Trinh sát kể chuyện” không chỉ dừng lại ở chỗ “kể chuyện”. Phía sau từng mẫu chuyện cụ thể, người đọc có thể tự rút ra một kinh nghiệm để xử lý một tình huống tương tự, một ý thức cảnh giác trong mọi hoạt động của đời sống bình thường. Trần Tử Văn đồng thời cũng là cán bộ ngành công an, từng trực tiếp tham gia các hoạt động phòng chống tội phạm hình sự. Chính những hoạt động thực tế trong nghiệp vụ đã được anh chọn lọc, xây dựng lại thành từng câu chuyện kể trong tập sách nhỏ nầy và trong nhiều cuốn sách đã xuất bản của anh. Tên đất, tên người có thể đã được anh mã hóa hay đổi khác đi nhưng những câu chuyện anh kể vẫn là những câu chuyện có thật trong đời làm trinh sát. Ở một chừng mực nào đó, kết cấu câu chuyện đã được hợp lý hóa, tạo ra các tình huống kết thúc bất ngờ nhằm gây sự thích thú, ngạc nhiên cho bạn đọc. Để trung hòa chất căng thẳng của từng vụ việc hình sự, Trần Tử Văn đã đưa vào chất hài hước nhẹ nhàng. Cho nên, đọc chuyện hình sự mà ta vãn cảm thấy có được nụ cười và đôi khi, phía sau nụ cười đó lại long lanh một giọt nước mắt, một niềm lo nghĩ, xót xa. Văn chương của “Trinh sát kể chuyện” vốn là ngôn ngữ báo chí; gãy gọn, rõ ràng, không cần hoa mỹ. Khi chuyển thể qua tập sách, tác giả Trần Tử Văn vẫn giữ đúng phong cách ấy; và trong khâu biên tập, Nhà xuất bản Trẻ cũng biên tập với tinh thần tôn trọng phong cách ấy. Cho nên, các bạn đang có trong tay một cuốn sách giản dị, dễ thương; kể những câu chuyện hấp dẫn, thú vị, bổ ích, có kiến thức pháp luật. https://thuviensach.vn Tôi xin trân trọng giới thiệu tập “Trinh sát kể chuyện” của Trần Tử Văn đến với tất cả các bạn đọc sách. Có lẽ, nếu tập sách được bạn đọc hoan hỷ đón nhận, Nhà xuất bản Trẻ và tác giả Trần Tử Văn sẽ có nhiều tập sách tương tự trình làng. VŨ ĐỨC SAO BIỂN https://thuviensach.vn KẺ TỰ THÚ LÚC NỬA ĐÊM Trong cuộc chiến đấu chống bọn tội phạm hình sự, các chiến sĩ công an không những phải đối phó với các mưu mô, thủ đoạn, thậm chí hành động liều lĩnh của những kẻ “sống ngoài vòng pháp luật”, mà còn gặp nhiều chuyện oái oăm, bất ngờ hoặc có lúc khôi hài không khác gì một màn kịch. Câu chuyện này là một trong những “nghịch cảnh”, tuy đặc biệt nhưng không phải hiếm hoi đối với các nhà điều tra, trinh sát. Cô gái nấu ăn ở khách sạn liên doanh O.R. bị giết chết. Theo tài liệu của công an địa phương, nạn nhân tên là Huỳnh Thị Hồng Nhung, sinh năm 1969, tạm trú tại đường Điện Biên Phủ, quận 3, TP. Hồ Chí Minh. Sau khi tốt nghiệp đại học, Hồng Nhung sang Thái Lan học nấu ăn hai năm, về nhận việc tại khách sạn mới hơn một năm thì xảy ra sự cố. Biên bản khám nghiệm của bác sĩ pháp y cho biết, nạn nhân bị chết vì ngạt thở, có thể do chiếc mền quấn kín đầu. Căn cứ vào dấu vết để lại hiện trường, đặc biệt là loại hoá chất còn bám trên mặt và cổ nạn nhân, thì thủ phạm đã dùng bình ga xịt hơi ngạt để hạ gục cô gái trước khi giết chết hẳn. Nạn nhân chết một cách êm ái, không có một động tác chống cự. Thời điểm xảy ra vụ án được xác định vào khoảng từ 22 giờ đến nửa đêm, tức là sau khi cô gái từ khách sạn trở về nhà. Nguyên nhân cướp của, tự sát bị loại trừ, hai giả thiết được tập trung nhiều nhất là chết do tình duyên, bị sát hại do thù tức. Một tháng trôi qua, dư luận về cái chết của cô nhân viên khách sạn O.R. đã lắng xuống, đồng thời tin tức về những khả năng khám phá vụ án cũng trở nên mù mịt, thì một hôm vào lúc nửa đêm, trực ban Phòng Cảnh sát https://thuviensach.vn hình sự Công an thành phố nhận được một cú điện thoại khẩn cấp từ khách sạn O.R. Người gọi yêu cầu được nói chuyện trực tiếp với sĩ quan chỉ huy cuộc điều tra và ý muốn được giải quyết ngay lập tức. — Xin thông báo bất ngờ đến các anh, kẻ giết cô Hồng Nhung đã tự thú rồi. Người gọi là viên quản lý có nhiều kinh nghiệm giao tiếp của khách sạn. Người nhận điện thoại hỏi lại: — Hắn tự thú ở đâu? Viên quản lý nói với giọng phấn chấn: — Hắn đang ở đây! Chúng tôi đã mời hắn một chai bia. Các anh đến ngay, kẻo hắn suy nghĩ lại, đi mất bây giờ… — Được! Chúng tôi sẽ đến ngay! Đừng để hắn bỏ đi đấy nhé. Viên quản lý lại đổi giọng thích thú: — Có lẽ hắn không đi, hắn vừa xin thêm một chai bia nữa. Xong việc này, các anh nhớ đề nghị Bộ Nội vụ tặng tôi một bằng khen cho rạng rỡ… Người ở đầu dây vẫn nói chuyện thoải mái: — Chúng tôi sẽ đề nghị thưởng cho ông cái gì đó… lớn hơn bằng khen. — Huy chương à? – Viên quản lý sung sướng thốt lên. — Chưa biết. Nhưng ông sẽ trở nên người nổi tiếng, chắn chắn ban lãnh đạo khách sạn sẽ quí trọng ông. — Tôi cũng tin như vậy. Đây là một chiến công hết sức bất ngờ, một vinh dự hết sức lớn lao. Khách sạn liên doanh nước ngoài mà, như các anh đã biết người nước ngoài thì hay hãnh diện trước những nhân viên có tinh thần phục vụ tốt như tôi. — Chỉ riêng việc này, ban lãnh đạo khách sạn cũng sẽ trọng thưởng cho ông rồi. — À! Mà tại sao chúng ta lại trò chuyện lâu như vậy? Các anh đến ngay đi, hắn lại vừa uống hết chai bia thứ hai rồi. https://thuviensach.vn — Ông hãy nhìn ra cổng khách sạn, xem có ai đến chưa và cúp máy đi… Viên quản lý chưa kịp gác ống nghe, thì có ba người mặc sắc phục cảnh sát bước vào tiền sảnh. Viên quản lý xăng xái chạy đến, chỉ gã thanh niên ăn mặc bảnh bao đang ngồi tư lự trên chiếc ghế bành bọc nhung: — Đấy! Anh ta đấy! Gã thanh niên đứng dậy, nói với viên quản lý khách sạn: — Rất cám ơn ông đã tiếp đãi tôi quá tử tế. Viên quản lý khoát tay: — Ồ! Không có hề gì, anh đừng bận tâm. — Cám ơn ông nhé! – Người đeo cấp hàm đại úy lên tiếng, rồi đưa gã thanh niên ra khỏi khách sạn. Viên quản lý tựa lưng vào cây cột ốp đá hoa cương, miệng cười tủm tỉm. Tại phòng Cảnh sát hình sự, cuộc thẩm vấn gã thanh niên được tiến hành tức khắc. Ngồi trước bàn hỏi cung là anh trinh sát đã tham gia điều tra hiện trường vụ án. Gã thanh niên khai tên Võ Thanh Hải, sinh năm 1969, tốt nghiệp Đại học Sư phạm, chưa có việc làm, hiện cư trú trên căn gác thuê của bà Năm Mập, ngôi nhà nằm chéo góc với nhà cô Hồng Nhung. Anh cán bộ hỏi: — Anh ở đó từ lúc nào? — Khoảng hai năm, có lẽ từ đầu năm 1994. — Trong thời gian thất nghiệp, anh làm việc gì để sống? — Tôi dạy kèm học trò cấp hai. Tôi cũng giỏi sinh ngữ, có ước vọng đi tu nghiệp tại Mỹ hoặc Úc gì đó. — Anh có quen biết cô Hồng Nhung không? — Biết chứ – Gã thanh niên đáp. — Lý do gì khiến anh giết cô ấy? Gã thanh niên ngập ngừng: https://thuviensach.vn — Tôi… tôi yêu cô ta. Anh cán bộ nhướng mắt: — Giết vì yêu? Gã thanh niên thở dài: — Vì cô ta không đáp lại tình yêu của tôi. — Thái độ của cô ấy đối với anh như thế nào? — Lạnh lùng! Hỏi không thèm đáp, chào không thèm nhìn, gởi thư cũng không trả lời. Anh cán bộ cau mày: — Anh đã gởi cô ấy bao nhiêu lá thư? Gã thanh niên lẩm nhẩm: — Năm… mười… hai mươi… ba mươi… khoảng bốn mươi lá… — Cô ta có hồi âm lần nào không? Gã thanh niên bực dọc: — Nếu có thì đâu xảy ra sự cớ. — Anh có ý định giết cô ta từ lúc nào? Ánh mắt gã thanh niên chợt rực lên: — Khoảng hai tháng trước khi hành động… Nhất là cái đêm tôi bắt gặp cô ta trở về nhà trên một chiếc xe hơi lộng lẫy. Anh cán bộ ngẩng lên: — Xe hơi? Ai chở cô ta? Về lúc mấy giờ? Gã thanh niên càng thêm bực bội: — Tôi không thấy được cái thằng ngồi trong xe, bởi vì lúc ấy đã gần 12 giờ khuya rồi. Tôi chỉ biết chiếc xe màu vàng chanh, màu của hoàng kim, của sự giàu có, danh vọng. — Lúc ấy, anh có uống rượu không? https://thuviensach.vn — Tôi ít uống rượu và nếu có, thì chỉ khi nào Hồng Nhung bước vào nhà, đèn tắt ngúm và biết rằng cô ta sắp sửa yên giấc. Anh cán bộ nhìn thẳng vào mắt người đối diện: — Anh giết cô ta bằng cách nào? Gã thanh niên chợt đổi thái độ, nói như trách móc: — Tôi cần một sự đối xử tốt hơn. Chẳng hạn các anh nên cho tôi một ly nước… Người quản lý khách sạn khi nãy thật là lịch sự… — Được, xin lỗi nhé. Anh cán bộ bấm máy điện thoại nội bộ gọi xin ấm trà. — Tôi không uống trà. – Gã thanh niên nói ngay. — Anh thích uống gì? — Cho tôi một chai bia! Anh cán bộ nhún vai: — Không được! Trong lúc làm việc không được dùng rượu. Gã thanh niên cãi lẫy: — Bia không phải là rượu, nó chỉ là một thứ giải khát có ga thôi. Anh cán bộ vẫn ôn tồn: — Một lát, sau khi xong việc, tôi sẽ mời anh uống bia… hết ga. Bây giờ nên dùng thứ khác. Gã thanh niên cau có: — Vậy thì, cho tôi một ly cà phê sữa đá… Anh cán bộ chỉ vào đồng hồ tay: — Uống trà nhé. Hơn một giờ sáng rồi còn gì. Quán xá giờ này đâu ai bán. Gã thanh niên dứt khoát không uống trà. Cuộc thẩm vấn tiếp tục. — Tôi hỏi lại, anh giết cô Hồng Nhung bằng cách nào? Gã thanh niên lên giọng: https://thuviensach.vn — Bằng ba nhát dao đâm thẳng vào trái tim… sỏi đá. — Sao? – Anh cán bộ tròn mắt. Gã thanh niên xòe đôi tay ra: — Dĩ nhiên là tôi đã gây tội ác. Anh cán bộ cau mày: — Anh nói rõ lại hành động của anh, từng chi tiết một… Gã thanh niên trở bộ, ngồi ngay ngắn lại: — Đêm hôm ấy, cô ta vừa bước vào nhà, không còn ngại ngùng như những lần trước, tôi liền xông đến. Cô ta hoảng hốt: “Anh làm gì vậy?”, tôi nghiến răng: “Cô yêu tôi không?”. Cô ta lùi vào nhà và thét lên: “Không! Tôi không biết anh là ai hết! Anh đi ra, tôi ghê sợ quá!”. Máu tôi sôi lên, thế là tôi rút con dao từ trong lưng áo ra… Anh cán bộ hỏi gặng: — Hành động xong, anh bỏ mặc cô gái?… Gã thanh niên tiếp: — Tôi lôi cô ta vào phòng tắm, khóa cửa lại rồi bỏ trốn… — Anh khai thật chứ? — Đã ra tự thú thì tôi còn phải che giấu điều gì nữa chứ?! Anh cán bộ điều tra đặt mạnh cây viết xuống bàn, bước đến bên cửa sổ, vuốt mặt mấy lần. Thật lạ lùng! Xác cô gái nằm trên giường bị chiếc mền quấn kín đầu, chết êm ái không một chút trầy xước và trong nhà cũng không có một lá thư nào…? Lời khai của gã hoàn toàn mâu thuẫn với hiện trường. Gã có điên không? Anh cán bộ điều tra quay lại, hỏi với ánh mắt giận dữ: — Anh khai hết chưa? Gã thanh niên thản nhiên: — Đã đầy đủ rồi, tôi không lừa dối điều gì hết. — Khỉ thật!– Anh cán bộ co tay đấm vào không khí. https://thuviensach.vn Gã thanh niên đứng dậy: — Tại sao anh lại có thái độ nặng nề như vậy, ít ra tôi cũng đã mang lại cho anh nhiều lợi lộc. Tôi không thích bị đối xử như vậy… Anh cán bộ nén giận, nhìn gã thanh niên với ánh mắt chán nản: — Thôi được! Cám ơn anh. Bây giờ cũng không còn gì để tiếp tục, vào phòng bên cạnh nghỉ ngơi, sáng mai sẽ làm tiếp. Sáng hôm sau, lai lịch gã thanh niên Võ Thanh Hải được công an phường sở tại thông báo vắn tắt: Sau khi tốt nghiệp đại học, người yêu của Hải, một cô gái học cùng trường bỏ đi lấy chồng. Có lẽ do cú “sốc” quá mạnh về tình cảm, Hải bị bệnh thần kinh. Anh ta thường đi phá phách các cô gái ở cùng xóm và nhiều lần đến công an “đầu thú” tự nhận là thủ phạm đã gây ra vụ án nào đó, kể cả những vụ đặt bom khủng bố xảy ra ở Mỹ, An–giê–ri, Cô–lôm–bi–a. Trong thời điểm xảy ra vụ án cô Hồng Nhung, Hải đang chữa trị tại bệnh viện Chợ Quán… Đến giữa trưa, Phòng cảnh sát hình sự lại nhận được một cú điện thoại từ khách sạn O.R. — A lô! Tôi là quản lý khách sạn, người có công giúp cơ quan công an khám phá vụ án cô Hồng Nhung đây. Vừa bắt điện thoại, anh cán bộ điều tra đã nghe cái giọng hồ hởi đến buồn cười ấy. — Ông cần gì? — Tôi muốn hỏi, tên tự thú đã nhận tội đầy đủ hết chưa ạ? Anh cán bộ điều tra chợt đổi giọng hài hước: — Có ! Hắn nhận đầy đủ cả… — Tôi hồi hộp quá! Hắn nhận cả rồi ư? — Hắn nhận đã uống hai chai bia của ông và cùng ông dàn dựng cuộc tự thú này… — Sao? Sao ạ?… Sao hắn lại lôi tôi vào vụ này? Mong các ông sáng suốt… phải cho tôi điều trần… Sao? Sao ông lại cười… cười gì vậy?… https://thuviensach.vn Anh cán bộ điều tra chợt nín lặng. Đầu dây bên kia viên quản lý khách sạn cứ luôn mồm: — Sao ông không cười nữa… rồi lại không nói? Tôi xin rút lại việc đề nghị thưởng huy chương, nhưng ông nên cho tôi biết, gã tự thú ấy khai báo những gì suốt đêm hôm qua… Tôi với gã không có mối quan hệ gì cả… chỉ giống nhau cái vành tai thôi… Ông nói đi, ông nói đi!… Sao thế… Sao thế… Công ty điện thoại làm ăn thế nào mà chỉ nghe tiếng “vo,vo”?… 1997 https://thuviensach.vn VẾT THƯƠNG CỦA THẰNG BÉ Người ta dẫn đến công an phường một đứa bé tuổi trạc 13, gương mặt khôi ngô, điệu bộ hiền lành không có chút gì để phải nghi ngại. Thế mà, nó vừa đánh cắp chiếc xe đạp của người đàn ông đang ngồi tán gẫu trong quán nước. Ông chủ quán phát hiện, cương quyết bắt giao cho công an để loại bớt những tên… tôi phạm. Đồng chí trưởng công an phường đưa thủ phạm vào phòng, mở ngay cuộc thẩm vấn: — Mày có ăn cắp không? Thằng bé sợ đến tái mặt, một hồi lâu, nó đáp lí nhí trong miệng: — Có… — Mấy lần rồi? Nó đáp ngay: — Dạ, mới một lần. — Tên tuổi, nhà cửa, cha mẹ, ở đâu? Dường như thằng bé không muốn trả lời những chi tiết này, nó chớp chớp mắt ngồi nín lặng. Cũng không có gì phải vội vã, đồng chí trưởng công an phường cứ ngồi đợi nó và anh phát hiện ra trên ngực áo thằng bé có đính phù hiệu “Trường trung học cơ sở N.H”. Anh hỏi nó với thái độ ôn tồn hơn: — Mày còn đi học không? Thằng bé gật đầu rồi bật khóc. Tiếng khóc của nó pha lẫn nỗi sợ hãi và tức nghẹn. Anh trưởng công an hỏi tiếp: https://thuviensach.vn — Ăn cắp xe để làm gì? Thằng bé quẹt nước mắt, giọng đứt quãng: – Con… con muốn có… cái đồng hồ… Anh trưởng công an phường đứng bật dậy, đi lại trong phòng, nhíu mày nghĩ ngợi. Linh tính báo cho anh biết, thằng bé này không phải là tội phạm và cần phải hiểu rõ nguyên nhân dẫn đến hành động của nó. Anh vỗ về: — Nói đi! Nói cho thật. Tại sao mày ăn cắp xe đạp? Thằng bé kể, trong lớp học của nó có nhiều bạn ăn mặc đẹp và có đồng hồ. Giầy dép, quần áo thì nó không màng, nhưng nó rất muốn có chiếc đồng hồ. Mấy lần dạm ý xin, nó đều bị người cha xua đi. Cách đây hai hôm, trong buổi thi học kỳ, nó hỏi giờ người bạn có đồng hồ ngồi bên cạnh, người bạn không đáp còn bực dọc nói: “Cứ hỏi hoài, bạn bảo ba bạn mua đi mà xem…”. Nó ngượng muốn quên cả bài và quyết tâm làm một chuyện gì đó để có tiền mua chiếc đồng hồ… — Thật không? – Anh trưởng công an hỏi gặng. — Con chỉ muốn có đồng hồ để xem giờ thôi – Thằng bé lặp lại. Ngôi trường nằm trên địa bàn phường. Để xem thằng bé nói thật đến mức nào, đồng chí trưởng công an ngừng cuộc “xét hỏi”, đích thân chạy xe đến trường, tìm gặp cô giáo chủ nhiệm lớp 7A2. Anh yêu cầu cô giáo nhận xét về khả năng học tập và hạnh kiểm của thằng bé với lý do mà anh tự đặt ra để “che đậy” cho hành động của nó. Cô giáo ngạc nhiên khi buổi chiều này, đúng tiết dạy văn của cô, thằng bé lại vắng mặt, nhưng cô rất vui vẻ khi nói về đứa học trò ngoan hiền của mình và “tiết lộ” trong cuộc thi học kỳ vừa qua, không có môn nào thằng bé dưới điểm 8, trong đó hai môn Toán và Anh văn đều đạt điểm 10. Trở về trụ sở, anh trưởng công an cầm tờ tự kiểm mà thằng bé vừa viết xong… “… Thưa chú. Con biết ăn cắp là có tội, chú tha cho con một lần. Ba má con buồn lắm, nếu con đi ở tù. Rồi con sẽ bị nhà trường đuổi học. Con vẫn thích có cái đồng hồ, nhưng con sẽ đợi cho đến khi nào ba con chịu mua thì https://thuviensach.vn thôi… Con sợ lắm, đừng bắt con ở tù, tha cho con nghen… Con cám ơn nhiều lắm…” Sau mấy lời khuyên nhủ, răn đe, anh trưởng công an phường bảo thằng bé ra về. Từ ngạc nhiên đến mừng rỡ, nó khoanh tay cám ơn, bước giật lùi ra khỏi trụ sở công an, rồi chạy bay biến. Xốn xang trước sự việc, ngay buổi chiều hôm đó, anh trưởng công an lại tìm đến nhà thằng bé. Đây là quán ăn bình dân, có lẽ hai ông bà chủ quán phải lui cui suốt ngày. Ông chủ là một trung niên tuổi trạc 45, tỏ vẻ lạ lùng khi có người hỏi thăm về chuyện sinh hoạt, học hành của đứa con trai út. Ông bộc lộ niềm tự hào về nó, một đứa bé ngoan ngoãn, dễ thương, năm nào cũng mang về cho cha mẹ những tấm bằng khen và quà thưởng của nhà trường. — Nó có hay vòi vĩnh ông mua sắm đồ đạc không? – Anh trưởng công an hỏi. — Rất ít khi. – Người cha cố nhớ – Tôi cũng thường khuyên dạy nó không nên đua đòi theo lũ bạn nhà giàu, dễ hư thân. — Nó có xin ông mua chiếc đồng hồ không? — Có! – Người cha đáp ngay – Nó có nói mấy lần. Chiếc đồng hồ không đáng giá bao nhiêu, vài chục ngàn là mua được rồi, nhưng tôi không thích, chỉ sợ nó đua đòi, quên chuyện học hành… Anh trưởng công an phường nhấn mạnh: — Ông nên mua ngay đi, xem đó là phần thưởng cho nó. Dạy con như ông là cần thiết và rất tốt, nhưng ông chưa hiểu hết con cái và thiếu sự động viên chúng nó. Thấy người cha lưỡng lự, anh trưởng công an phường nói lẫy: — Nếu ông không mua thì tôi sẽ mua tặng nó. Tôi rất thích những thằng bé như nó… — Không! Cám ơn anh. Tôi sẽ mua. Tôi đã nhận ra sự sơ sót của mình. https://thuviensach.vn — Làm ngay đi! Ông nên nhớ nó là con trai, đang trong độ tuổi phát triển, có nhiều khát vọng. Khi mong muốn điều gì, đứa con trai thường tìm mọi cách để đạt cho được, nhất là những khát vọng chính đáng… Vài hôm sau, anh trưởng công an phường quay lại tìm cô giáo chủ nhiệm. Cô vẫn khen thằng bé học hành cần mẫn, vừa được cha mẹ thưởng cho chiếc đồng hồ. Rồi cô cũng nói, mấy hôm sao thấy nó có vẻ buồn, giờ chơi ít chạy nhảy, đá bóng, đá cầu, hỏi nguyên nhân nó không chịu nói. Không ai hiểu được nguyên nhân ngoài anh trưởng công an phường. Anh đã giữ kín được mọi chuyện, nhưng cũng biết “vết thương” đầu đời đã ngấm vào lòng thằng bé. Anh hy vọng, thời gian sẽ xóa nhòa vết thương không đáng có ấy. Những vết thương mà người lớn, có lúc vô tình, đã gây ra cho những đứa trẻ. 1997 https://thuviensach.vn TÌNH ẢO Giám đốc Minh là một người không còn trẻ nhưng chưa phải là già. Ở tuổi 49, ông đã xây dựng cho mình một cơ ngơi vững chắc, công việc thường tiến hành trôi chảy và tương lai vẫn còn nhiều hứa hẹn. Sinh ra trong một gia đình nông dân, ba đời đều theo đuổi nghề chăn nuôi, ông nội từng là chủ một trại heo, người cha là chủ một trại gà, còn ông lại thích những con vịt. Gia cầm, gia súc đều có những lợi ích, nhưng theo ông, con vịt có nhiều lợi điểm hơn và do cùng dòng với loài thiên nga nên trông nó có vẻ “sang” hơn. Trại vịt của ông nằm trên địa bàn huyện Bình Chánh (TP. Hồ Chí Minh), không có nhiều nhân viên nhưng nổi tiếng về khả năng chi phối thị trường. Hầu hết vịt ở các lò vịt quay ở Chợ Lớn, khu Tôn Thọ Tường (Tạ Uyên), Tân Cảng đều do ông cung ứng. Rất nhiều khu chợ sầm uất mua đi, bán lại vịt thịt của ông. Dù không có đóng “mác”, nhưng ông có thể tự hào và nói không ngoa, khi cầm con vịt lên, bạn hàng đoán biết đó là “sản phẩm” của Công ty Thiên Thai hay của một cái vựa… vớ vẩn nào đó. Người ta bảo giám đốc lắm tiền thường sinh nhiều tật, ông Minh là một gương điển hình để bác bỏ tư tưởng “tả khuynh” đó. Ông không hút thuốc, ít uống rượu, chưa bao giờ cầm đến lá bài, chỉ có “quan hệ lai rai” với… cô thủ quỹ. Người giữ tài chính của Công ty cũng là một thiếu phụ không còn trẻ nhưng chưa gọi là già, mới bước vào tuổi 40. Chị ta tên thật là Nguyễn Thúy Hồng, nhưng người đời thường gọi là Đaliđa, bởi chị có sóng mũi cao, đôi mắt nâu và mái tóc vàng óng ánh. Lúc đầu, mối quan hệ còn thầm kín, úp úp mở mở, sau khi người chồng tạ thế bởi tai nạn giao thông, Đaliđa dồn hẳn tình cảm vào ông chủ trại vịt. https://thuviensach.vn Ông Minh là người hiền lành, vợ ông nhân từ cũng không kém. Mặc dù quan hệ với Đaliđa đã ba năm, nhưng ông không có ý định chia tay người vợ. Cô bồ thích gì ông cũng chiều, đòi gì ông cũng mua, nhưng quyết giữ thái độ “chuyện chúng mình vẫn còn một khoảng cách”. Khi đã dấn thân, người phụ nữ đâu dễ dàng chịu thiệt, mặc dù đã được chu cấp một căn nhà xinh xắn, Đaliđa vẫn nhất quyết “khuyên” ông Minh bỏ vợ, về sống chung với cô, lập một gia đình mới, xin tờ hộ khẩu mới. Đaliđa lập luận: “Nếu sống như vậy, thiên hạ sẽ đánh giá cô quan hệ bất chính, lâu dài sẽ gặp nhiều chuyện không hay”. Ông Minh thì giữ lập trường: “Em cũng đã nửa đời hương phấn, tôi thì như một cánh bướm già, chuyện chúng ta chẳng qua là “gửi” cho nhau chút hương tình”. Sau nhiều lần không giải quyết được khoảng cách, cô thủ quỹ lại dấn thân thêm một bước: chia chút “hương tình” cho anh chàng lái xe trong Công ty. Không hiểu cô hành động như vậy để thỏa nỗi “bức xúc” hay nhằm chọc tức ông giám đốc, nhưng đến lúc này, ai cũng ngao ngán khi nhắc đến Đaliđa. Qua nhiều đêm suy nghĩ, giám đốc Minh nghiệm ra một điều: Cái gì nghiện thì khó bỏ và cơn nghiện nào cũng gây ra hậu quả. Kẻ nghiện bạc thì tán gia bại sản, anh nghiện rượu thì thất chí sa lòng, người nghiện hút thì đã lên “thiên đàng” một nửa, kẻ nghiện tình thì… giấc ngủ không yên. Cân nhắc, đắn đo, cuối cùng ông Minh đem chuyện trại vịt ra bàn với vợ. Ban đầu, ông nói chuyện có liên quan đến hàng ngàn con vịt, sau đó là chuyện của vài trăm con làm giống, dần dần là chuyện của năm, mười con có bộ lông, tiếng kêu ngộ nghĩnh, cuối cùng là một con lai “thiên nga” có… tóc vàng. Vợ ông là người nhạy cảm, khi nghe nhắc đến mái tóc vàng, bà đã hiểu ngay là Đaliđa. Mặc dù đã đoán biết mối quan hệ lén lút của chồng, nhưng bà cũng không ngờ ả nhân tình kia hành động quá quắc. Bà đưa giải pháp: làm nhục “nó” một lần cho chừa thói trăng hoa. Ông chồng đồng ý và khuyên bà trả thù theo kiểu có văn hoá. https://thuviensach.vn Người ta bảo “đời có vay, có trả”, quả thật kiểu sống như Hồng Đaliđa khó mà tìm được hạnh phúc. Gã lái xe là một chàng trai khỏe mạnh, bỗng dưng được một lúc cả hai thứ khoái lạc trên đời: tình và tiền. Biết cô nhân tình đang có những nỗi buồn khó tả, gã mặc sức chiều chuộng và vòi vĩnh. Tài chánh của cô Hồng phút chốc như chiếc thùng gỉ, vào được bao nhiêu thì “xì” hết bấy nhiêu. Phàm những kẻ “không làm có ăn, không cày có lúa” thì thường hay vênh váo. Từ một tay đi “chân đất”, nay mặc quần jeans, áo pull, chễm chệ trên chiếc Dream, gã lái xe tự ví mình đã ngang hàng với vị giám đốc. Dĩ nhiên đối với Hồng Đaliđa, gã luôn nghĩ đó là một người đàn bà ngốc nghếch. Vở kịch chuyển sang một cao trào khi hai vợ chồng giám đốc Minh tìm đến nhà cô thủ quỹ. Hôm ấy là một buổi chiều mưa, không gian buồn bã, lòng người cũng cảm thấy rười rượi. Trước ánh mắt bất ngờ lẫn hoảng hốt của tình địch, nghe lời chồng, bà giám đốc cư xử rất có văn hoá: “Xin lỗi cô, chúng tôi đến mà không báo trước. Thật ra chuyện cũng chẳng có gì vui để báo, để mời. Phiền cô cho xin lại cái bếp ga và cái quạt máy…” Hồng Đaliđa vờ chưa hiểu: “Bếp ga nào, quạt máy nào?”. Bà giám đốc vẫn điềm đạm: “Hai món quà mà chúng tôi đã biếu cô hôm tiệc tân gia, mới vài tháng thôi lẽ nào cô không nhớ?”. Hồng Đaliđa ấm ớ: “Mà… mà tôi đã xài rồi…” Bà giám đốc cười nhạt: “Xài cũng lấy, hư cũng đòi!…”. Đến nước này, mồ hôi trên trán cô thủ quỹ rịn thành từng dòng như… thạch nhũ, lẳng lặng quay vào nhà sau, mang hai cái vật kỷ niệm trả lại chủ nhân. Giám đốc Minh không vui cũng không buồn, nhận lại hai món quà đắt tiền mà mình đã gởi gấm vào đấy biết bao “kỷ niệm”. “Chào cô nhé! Hạnh phúc không phải là những thứ vật chất vớ vẩn này đâu, tình cảm không thể tìm được ở những trò giả dối, vay mượn tạm bợ. Về anh!”. Giám đốc Minh vẫn lẳng lặng không nói, nổ máy xe chở vợ với hai cái vật lỉnh kỉnh trên tay. Hồng Đaliđa đứng chết lặng, trời hết mưa, không gian đã chuyển sang màu tím. Kể từ hôm ấy, người gây nhiều phiền phức cho cô Hồng Đaliđa không phải là vị giám đốc hiền lành, không phải là mối hàng mang nợ khó đòi, mà chính là anh chàng lái xe “được làm vua, thua làm giặc” ấy. Anh ta dày xéo https://thuviensach.vn “nửa đời hương phấn” còn lại của cô Hồng đủ mọi hình thức, từ thô lỗ… đến tục tằn. Chán đời, trong một đêm cúp điện, Hồng Đaliđa thả bộ ra cầu Bình Lợi, thẫn thờ nhìn dòng sông chảy xiết. Dưới ánh trăng, nước cuồn cuộn, lấp lánh như gọi mời, san sẻ những linh hồn u uất. Hồng Đaliđa nhắm mắt… nhưng cô chợt tỉnh, chạy nhanh về phía đầu cầu. Nửa tháng sau, trước cánh cổng sắt đóng im ỉm của Công ty Kinh doanh gia cầm Thiên Thai, người ta thấy treo mấy dòng bố cáo: “Kể từ hôm nay, công ty tạm ngừng hoạt động…”. Nhiều người không hiểu lý do, chỉ biết trong thời gian trước, nơi đây đã từng làm ăn nhộn nhịp, đã từng diễn ra một câu chuyện tình. Chuyện làm ăn người ta ít nhớ, còn câu chuyện tình thì được bàn luận đến từng chi tiết. 1997 https://thuviensach.vn THÊM MỘT NGƯỜI TÌM “LÁ DIÊU BÔNG” Xã hội thì vô số nghề, bán cháo trắng có lẽ là một trong những nghề đơn giản, bỉ cực nhất. Khách hàng của món ăn này, nếu không nhằm thay đổi hương vị, nếu không dùng theo lời khuyên của bác sĩ, thì hẳn rằng những người ấy “thừa tâm hồn nhưng thiếu tiền bạc”. Trên đường Lý Thường Kiệt, quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh, từ lâu có một hàng cháo trắng. Cháo ở đâu cũng thế, nhưng gánh hàng ở đây thường đông khách, kể cả lúc nửa đêm. Các đấng mày râu đều khen ngon, không phải do đường ngọt, muối mặn hoặc hột vịt bùi, mà do cô bán hàng khá xinh xắn. Cô trạc tuổi 22, dáng người cao, gương mặt đầy, miệng lúc nào cũng tươi như hoa cẩm chướng. Có người tiếc, tại sao cô phải rơi vào số phận “đọa đày”, phải chi cô là người mẫu của hãng thời trang nào đó, phải chi cô là thư ký một công ty hoặc là nhân viên tiếp thị của hãng bia, thuốc lá… Gánh cháo của cô thường bày ra vào lúc chiều, có một thanh niên tuổi trạc 30 lui cui phụ giúp. Khách hàng lấy làm lạ, hỏi người ấy là ai, cô đáp là ông anh ruột. Cũng có lúc người ta thấy một đứa bé cứ quấn quít bên quầy cháo, người ta hỏi con ai, cô bán hàng bảo con ông anh ruột. Trong số khách hàng thân thuộc của gánh cháo có một anh chàng là họa sĩ. Anh trạc tuổi 35, dáng vẻ văn nghệ, phong lưu, mỗi tuần ít ra cũng từ ba đến bốn lần anh ghé lại gánh cháo. Có lúc anh ghé lại khi cô gái mới bày hàng, nhưng thường thì có mặt vào lúc 10 giờ hoặc 11, 12 giờ khuya. Cô gái hỏi: “Anh khoái cháo trắng?”, chàng họa sĩ đáp: “Ăn dễ tiêu!”. https://thuviensach.vn Ngày qua ngày, tháng qua tháng, dù có trải mình dưới ánh trăng cô gái cũng không phai làn da nõn nà, dù có thức suốt thâu đêm, anh chàng họa sĩ cũng không vơi niềm… cảm hứng. Có một lần anh nói thật: “Họa sĩ có lúc khổ, lúc vui, có lúc không tiền, nhưng cũng có lúc bán được bức tranh năm, ba ngàn đô…!”. Cô gái xuýt xoa: “Bán hết nồi cháo em lời được hai chục ngàn đồng. Bán cả năm, em chỉ… mua được cái khung tranh của anh mà thôi… Mà anh vẽ gì vậy?…”. Chàng họa sĩ cười: “Ấn tượng lẫn trừu tượng… Nếu thích, hôm nào anh sẽ vẽ tặng em một bức… khỏa thân”. Suy nghĩ một lúc, cô gái chợt vỗ đùi khách hàng nghe cái đét: “Bậy nè! Hổng mặc quần áo người ta cười chết!”. Thế mà, khi anh họa sĩ bàn đến chuyện tình yêu, cô gái lại tỏ điệu bộ không khác gì mấy cô “gái quê” trong thơ Nguyễn Bính. Cô cứ hỏi mãi về những bức tranh bán đến mấy ngàn đôla, không hiểu do hồ nghi hay muốn “điều tra” cặn kẽ. Để chứng minh cho nghề nghiệp của mình, anh họa sĩ liền cắt một bài báo nói về Van Gogh từng bán bức tranh “Hoa Diên vĩ” đến gần 40 triệu đô la! Cô gái thốt lên hai tiếng “Ái chà!” và bàn với chàng họa sĩ chuyện đính hôn, ngày tiến hành lễ cưới. Anh họa sĩ yêu thật lòng, nhưng hai cái túi thì… trống mênh mông. Đã lỡ nói chuyện đô la nên đành phải đi vay mượn. Hôn lễ được cử hành trọng thể ở khách sạn ba sao, suốt bữa tiệc hôm ấy, người ta chỉ thấy cô dâu cười, còn chú rể luôn nhìn xa xăm. Tiệc tàn, cô gái hơi ngạc nhiên khi thấy người chồng mới cưới đưa mình về một căn phòng trọ, xung quanh chỉ có mấy tấm bố, vài tuýp màu sơn và cọ. Cô đinh ninh đó là cách sống của mấy anh họa sĩ, chứ đâu hiểu rằng nó còn tượng trưng cho một… kiếp nghèo. Từ ngày lấy vợ, anh chàng họa sĩ ra sức “cày”, suốt ngày cứ cong lưng bên tấm bố và cây cọ, nuôi nấng những hy vọng. Những tấm tranh bán mấy ngàn đô la là của họa sĩ khác, tranh của anh thường đem triển lãm rồi lại… xách về. Nghề nào cũng thế, dù có cầu mong, ước vọng, nhưng không phải dễ thành công. Ác nỗi cô vợ không hiểu gì về hội họa, nhưng trong lòng cứ nghĩ sau những đường nét “lấp lánh, lòng vòng” là hiện thân của mấy tờ đô https://thuviensach.vn la màu xanh xám. Từ ngày lấy chồng, cô gái dẹp luôn gánh cháo, trông đợi một sự chuyển biến kinh tế từ những nét cọ tài hoa. Có hôm, qua giới thiệu của bạn bè, anh họa sĩ bán được bức tranh 500 đô la, trả một phần nợ hết ba triệu đồng, số tiền còn lại anh mang về cho vợ. Khác với nỗi vui mừng khôn xiết của chồng, cầm xấp bạc nhẹ tênh, cô vợ trẻ thở dài: “Biết chừng nào mua được nhà, sống vương giả, giàu có?!”. Dần dà cô đã hiểu, ở Việt Nam bán một bức tranh rất khó, bán giá cao lại khó gấp mươi lần. Cô cho rằng chỉ có những kẻ “không bình thường” mới ôm hàng chục triệu đô la đi mua một bức tranh ngắm hoài mà… không hiểu gì cả. Rồi cô cũng thấy nghệ sĩ là một “cái nghề” không cụ thể, lúc vui, lúc buồn, nhưng thường thì chỉ… ăn cháo. Ở đời không thiếu những mối tình, sau những tháng ngày chớm nở thơ mộng, êm đềm, khi cuộc sống thực đã phơi bày, cả hai phải chèo chống với những đợt sóng gió, nhiều đêm vật vã trước những cơn… ác mộng. Qua vài tháng chung sống, nỗi thất vọng lớn lao không chỉ dành cho cô bán cháo, mà còn đánh vào tâm não anh họa sĩ. Người thanh niên trạc tuổi 30 thường lui cui bên gánh cháo không phải là “ông anh ruột”, mà chính là người chồng… thứ nhất của cô gái. Đứa bé mỗi đêm ê a, quấn quít bên quầy cháo đúng là con của “ông anh ruột”, có nghĩa nó gọi cô là mẹ. Lần đầu “lỡ bước sang ngang”, cô gái đã gặp phải anh chồng nhu nhược, sống trong những ngày tháng cùng khổ. Khi nghe anh họa sĩ dạm lời yêu, cô tâm sự với chồng nên cho cô “sang ngang thêm một chuyến” để có tiền nuôi nấng đứa con. Người đàn ông bình thường thì sẽ sinh chuyện, nhưng với anh chồng này, ý định đó là “điều hay” nên thản nhiên chấp nhận. Hôm đám cưới anh chồng đóng vai đại diện gia đình bên gái, cũng chúc tụng, nâng ly, uống bia liên tục… Sang sông lần thứ hai, cô bán cháo vẫn chưa tìm được bến đậu, nên quay thuyền trở về nơi xuất phát. Bây giờ, mỗi tuần, cô sống với anh chàng họa sĩ vài hôm, sống với đứa con và người chồng cũ vài bữa. Dĩ nhiên, anh họa sĩ đã hiểu ra sự thật, không than trách gì, chỉ luôn trầm mặc, suy tư. Cháo trắng ăn “dễ tiêu” nhưng cô bán cháo thì không… dễ nuốt! https://thuviensach.vn Cuộc đời có biết bao nhiêu chuyện tình éo le, chuyện tình nào éo le hơn chuyện tình này? 1997 https://thuviensach.vn TIỀN BẠC VÀ CON CÁI 5 tên cướp đều ở độ tuổi dưới 20. Tên cầm đầu là Lương Thiếu Sơn, sinh năm 1979, có 4 tiền án, những tên còn lại đều có ít nhất 2 tiền án. Tôi đặc biệt chú ý đến Võ Văn Q. sinh năm 1981, thường trú tại quận Phú Nhuận, TP. Hồ Chí Minh, tên cướp nhỏ tuổi nhất mới gia nhập băng nhưng lại được giao giữ khẩu súng ngắn. Trong những năm gần đây, khi phong trào ăn chơi trong giới trẻ phát triển rầm rộ thì cùng lúc đã xuất hiện nhiều băng, nhóm tội phạm nhỏ tuổi. Nhiều băng cướp “nhí” hoạt động hết sức liều lĩnh, gây ra những vụ án xôn xao dư luận mà hầu hết chúng đều xuất thân từ gia đình có quyền thế, giàu có. Khi hay tin con mình bị bắt, có những bậc cha mẹ đến khóc than với chúng tôi: “Không ngờ nó lại làm như vậy!” Thế nhưng khi qua công tác điều tra, chúng tôi nhận thấy đa phần những thanh thiếu niên trước khi bước vào con đường “tội phạm chuyên nghiệp” đều có một lối sống bất bình thường, mặc dù chúng đều cố gắng tỏ ra… rất bình thường. Trường hợp Võ Văn Q. cũng thế, cha mẹ cậu ta không tin con mình đi ăn cướp, nhưng không biết rằng nó đã có một tiền án. Vốn là chủ một tiệm vàng, chỉ có hai đứa con trai nên việc chi tiêu trong gia đình được ông bà áp dụng theo phương thức “cầu gì cung nấy”. Khi thằng bé Q. thi đậu lớp 10, ông bà đã thưởng ngay cho nó sợi dây chuyền một lượng vàng y và chiếc xe Dream mới cáu cạnh. Có lẽ ông bà muốn “cảm ơn” nó đã “hoàn thành xuất sắc” nhiệm vụ học hành trong lúc ông bà miệt mài, bận rộn với công việc làm ăn. Lớp 10 là độ tuổi đáng sợ, nhất là con trai, độ tuổi muốn khám phá, muốn chứng minh mình đã là người lớn nhưng sự hiểu biết thì vẫn còn ở lứa… trẻ con. Khi có phương https://thuviensach.vn tiện trong tay thì cậu bé Q. học hành chẳng ra gì cả. Nó bắt đầu thay đổi nếp sinh hoạt, thích lái xe chạy long nhong ngoài phố hơn là ở trong nhà, thích đến quán cà phê, bi–da hơn là vào lớp học. Ngày nay, những đứa trẻ đến trường bằng các loại xe đắt tiền không phải hiếm, nhưng tính tỷ lệ chung vẫn có rất ít gia đình có cuộc sống dư thừa. Theo kinh nghiệm của chúng tôi, sự nuông chiều ấy chỉ trang bị thêm cho đứa trẻ thói đua đòi, lối sống tỏ vẻ hơn người, thậm chí tạo ra một “giai cấp” trong đám học trò. Khi phát giác sợi dây chuyền không còn lủng lẳng trên cổ thằng Q., bà mẹ hỏi, nó thản nhiên bảo đi đường bị bọn cướp theo dõi giựt mất. Bà xuýt xoa khi thấy thằng con bị nạn nhưng không ảnh hưởng đến tính mạng, chớ đâu biết rằng nó đã đem bán lấy tiền ném bowling, vào vũ trường xem gái nhảy suốt đêm thứ bảy với lũ bạn. Có lần, ông bố Q. phát hiện mấy xấp bạc trong két sắt vơi đi một ít, ông xổ ra đếm lại thấy mất tổng cộng 3 triệu đồng. Máy đếm tiền mới sắm chẳng lẽ hư? Bà vợ xài tiền chẳng lẽ mỗi xấp rút ra một ít? Kiểu mất tiền quái chiêu đó diễn ra đến lần thứ năm, thứ sáu. Chú tâm để ý, đêm hôm đó ông trông thấy thằng Q. bấm đèn pin mở khóa chiếc két sắt. Ông hỏi nó sao biết mã số, nó bảo rằng đã theo dõi trong những lần bà mẹ mở tủ lấy hoặc cất tiền. Hỏi lấy tiền để làm gì, nó thản nhiên đáp để đổ xăng và uống cà phê. Sự lơi lỏng trách nhiệm của người cha là không truy nguyên số tiền bị mất, không điều tra mỗi ngày nó chạy bao nhiêu lít xăng và “uống cà phê” loại gì… mà phải lấy đến bạc triệu? Noi gương anh, thằng em trai cũng tập tành lối sống trưởng giả. Trong dịp nghỉ hè vừa học xong lớp 8, thằng em đã mở ngay một cuộc… phiêu lưu. Nửa ngày không thấy mặt mũi nó, cả nhà xổ đi tìm, có người mách nó đã lên Đà Lạt “nghỉ mát” cùng lũ bạn. Thằng Q. được ba mẹ giao cho 5 triệu đồng, bảo lên trên đấy điệu thằng em về. Ba hôm sau, thằng em về thưa với ba mẹ: “Anh Q. bảo con về trước, anh ấy ở lại chơi, chừng nào chán sẽ về”. Các bạn thấy thế nào về nếp sinh hoạt của gia đình này? Chỉ có hai vợ chồng, hai đứa con mà nó mất trật tự đến mức… vui nhộn! Các ông ở Uỷ ban dân số – kế hoạch gia đình thường khuyên: “Dù gái hay trai, chỉ hai là https://thuviensach.vn đủ”, hai là điều kiện “cần” nhưng chưa “đủ”. Sinh ít cũng phải quản lý, cũng phải dạy dỗ chớ không có nghĩa ít con thì gia đình đó sẽ ấm no, hạnh phúc. Nhiều gia đình có độc nhất thằng con nhưng nó quậy không kém gì… Tép–pi. Con nhà nghèo thì có nhiều nguyên nhân, con nhà có tiền của mà hư đốn, hầu hết đều do sự nuông chiều của cha mẹ. Khi bước sang lớp 11, việc học tập của Võ Văn Q. đã sa sút một các thảm hại, từ học sinh khá giỏi nhiều năm, Q. tuột dần đến mức trung bình yếu. Thế mà khi cậu ta đòi ông bố đổi chiếc Dream để lấy chiếc Suzuki 110 phân khối, ông không hạch hỏi gì, bằng lòng ngay. Từ đây, sự tha hóa về đạo đức của một cậu học trò đã lên đến đỉnh điểm. Võ Văn Q. bị bắt một lần về tội đánh bạc, một lần về tội ẩu đả trên đường phố, xét thấy cậu ta còn ôm cặp đến trường nên các cơ quan chức năng chỉ cảnh cáo rồi cho về. Trong những ngày tháng ăn chơi, Võ Văn Q. bị tên Lương Thiếu Sơn “câu móc” từ một cuộc đánh bi–da đưa vào băng nhóm. Sau một lần lái xe chở tên đồng bọn giựt được hai chiếc điện thoại di động tại khu vực trung tâm thành phố, để đảm bảo cho việc “làm ăn”, chúng lại trang bị thêm vũ khí. Khi Lương Thiếu Sơn bị các trinh sát hình sự “bắt nguội”, cả băng cướp nhóc này bị lôi ra ánh sáng chỉ trong vòng một ngày. Khẩu súng được trinh sát phát hiện trên sân thượng ngôi nhà ba tầng lầu của Võ Văn Q. May mắn là chúng chưa một lần dùng đến. Q. đưa hai triệu, Lương Thiếu Sơn mua lại của một tên giang hồ ở quận 4 và giao Q. cất giữ. — Tại sao đi ăn cướp? – Tôi hỏi. Thằng Q. đáp: — Mấy đứa kia cần tiền sống. — Còn mày? Ngập ngừng một lúc, Võ Văn Q. nói: — Không cần tiền lắm, chỉ muốn “chơi thử” thôi. Một câu không rõ ràng, nhưng tôi tin là nó nói thật. Chơi thử ở đây có nghĩa là thích sống khác người, tìm cảm giác mạnh, bạo động giống như mấy “anh hùng” trong phim Hồng Kông. https://thuviensach.vn Khi được mời đến cơ quan điều tra, người cha của Võ Văn Q. sau một lúc kinh ngạc, bất ngờ đã nhìn nhận sự thật: — Vợ chồng tôi thật sự có lỗi với sự hư đốn của nó. Sinh con nhưng không hiểu lòng, mong các ông tha thứ! — Từ nhà đến trường chưa đầy hai cây số, ông sắm xe cho nó để làm gì? — Nó đòi quá. Sợ thua thiệt với con người ta nên tôi chiều nó. — Mỗi ngày ông phát cho nó bao nhiêu tiền cữ? — Lớp mười thì ba chục ngàn, lên lớp mười một thì năm chục ngàn. — Gấp đôi lương một công nhân bình thường. Còn đi học mà nó đã “thu nhập” như vậy, lớn lên nó làm nghề gì để có thu nhập hơn mức ban phát ấy? Ông bảo không hiểu lòng con, nhưng chính ông đã nhuộm đen tâm hồn của nó. Ông là một người kinh doanh giỏi, có lẽ cũng nhiều lần suy nghĩ về mớ của cải giàu có của mình? — Làm ra nhiều tiền cũng để xây dựng hạnh phúc gia đình và mưu cầu tương lai cho con cái thôi. — Quan điểm của ông là đúng, nhưng ông thấy hành động của mình thế nào? Người đàn ông ôm đầu, vật vã. 1996 https://thuviensach.vn SỰ CHỌN LỰA CUỐI CÙNG Trời vừa hừng sáng, chúng tôi nhận được tin có vụ án xảy ra tại đường Hùng Vương, quận 6 (TP. Hồ Chí Minh). Khi chúng tôi đến nơi, công an phường đang bảo vệ hiện trường và nhiều người hiếu kỳ đứng chen chúc trong con hẻm. Trong ngôi nhà không số, một thanh niên tuổi trạc 20 tự tử bằng sợi dây ny–lông treo lên trần nhà. Nạn tự tử trong thời gian gần đây không phải hiếm, điều đáng lo ngại là hầu hết những kẻ chán sống đều ở độ tuổi thanh niên, trong đó có những nguyên nhân thật đơn giản, vô cớ. Nguyễn Đình sinh ra trong một gia đình khá giả, cha là chủ một tổ hợp sản xuất đồ nhôm, mẹ có sạp hàng ở chợ Phó Cơ Điều. Ngay từ nhỏ, cậu ta đã được cha mẹ nuông chiều, sinh hoạt, học hành đều được chăm lo hết mực. Ai cũng biết, nền tảng cuộc sống gia đình là điều kiện rất quan trọng để đứa trẻ phát triển (trí, thể, lực), nhưng không có nghĩa đầy đủ vật chất thì sẽ dẫn đến thành công (đức). Rất nhiều đứa trẻ sinh ra trong môi trường tốt, nhưng chúng đã sớm hư hỏng bởi cách sống hưởng thụ, thừa mứa cái ăn, cái mặc. Nguyễn Đình cũng vậy, lúc nhỏ từ việc vòi vĩnh đôi giày, cái áo, sợi dây thắt lưng đến chiếc đồng hồ, xấp bạc, lớn lên cậu ta lại đòi cho được từng chiếc xe đắt giá, tổ chức nhiều cuộc ăn chơi, bay nhảy suốt đêm. Tập tành lối sống “thích nghi thời đại”, cậu ta lại dấn vào con đường nghiện ngập, hít heroin. “Cái chết trắng” đã được xã hội cảnh báo liên tục, nhưng không phải đã làm thức tỉnh nhiều con thiêu thân. Chắc các bạn đã biết, mỗi ngày một con nghiện “nghèo đói” phải đốt bao nhiêu tiền để giải quyết cơn khoái lạc. Không có tiền của nào chịu nổi cho cái thứ trò chơi điên dại này. https://thuviensach.vn Nguyễn Đình có người yêu khá xinh, cô gái tròn tuổi 18, vừa rời ghế nhà trường. Có lẽ đây là độ tuổi đẹp nhất của những cuộc tình. Những hiểu biết của độ tuổi trưởng thành cộng với sự hồn nhiên, trong trắng làm cho tình yêu ngây ngất, mãnh liệt. Cô gái yêu chân thật, thường nghĩ đến một mái ấm gia đình. Chàng trai cũng yêu thật lòng, nhưng thường né tránh chuyện tương lai. Tình yêu của họ lợn cợn một “hạt sạn” bởi một điểm không đồng nhất này. — Anh Đình, dường như anh có điều gì giấu giếm em? – Cô gái hỏi. Nguyễn Đình đáp: — Anh chưa hề lừa dối em điều gì, chẳng qua có chuyện cần phải tế nhị đó thôi. Một hôm, cô gái lại nói: — Em vẫn không tin là anh đã sống thật lòng với em, bằng chứng là anh không muốn em đến nhà và giao tiếp bạn bè của anh. — Không! – Chàng trai nói tránh – Không phải không muốn mà chưa đến lúc tiện. Dù biện minh đến mấy, Nguyễn Đình cũng không thể che đậy một điều: thân xác của anh ta ngày càng tiều tụy, sắc mặt ngày thêm u tối, vàng vọt. Dù khờ khạo đến mấy, cô gái cũng phải nghĩ đến một “căn bệnh” nào đó đang hành hạ người tình. Một buổi chiều cuối năm 1995, sau chuyến dạo phố, trước khi trở về nhà, cô gái nói với gương mặt u buồn. — Thật sự anh đã lừa dối em. Anh là người không trung thực, kể từ hôm nay mình không còn gì để vui vẻ, gần gũi được nữa. Chàng trai định phân bua, thì cô gái nói tiếp: — Anh chơi heroin, đang lao vào cõi chết, ai dám trao trái tim cho anh nữa? Thấy người yêu bấm đúng “căn bệnh” của mình, Nguyễn Đình nín lặng. Lần đầu tiên cuộc tình của họ đã gặp sóng gió. https://thuviensach.vn Mấy hôm sau, họ lại gặp nhau, thái độ cô gái có vẻ miễn cưỡng, tiếp xúc dường như do “thói quen” nhiều hơn là mong đợi. — Thanh Thủy, anh rất yêu em! – Chàng trai lặp lại nhiều lần một tha thiết ấy. Im lặng rất lâu, cô gái mới nói: — Anh cũng hiểu tình cảm của em dành cho anh sâu đậm đến mức nào. Mấy đêm qua, em ngủ không được. Hạnh phúc và đau khổ cứ pha trộn trong đầu em, buộc em phải chọn lựa. Xa anh, thật là đau đớn, nhưng nếu theo anh trong tình cảnh như thế này, cuộc đời em sẽ ra sao, hạnh phúc được bao nhiêu ngày? Anh đã hủy hoại đời trai trẻ, tự chết lần mòn, sống bám cha mẹ, không nghĩ đến sự nghiệp. Cách sống như vậy làm sao xây dựng được một mái ấm gia đình? Chàng trai nín lặng. Cuộc gặp gỡ lần này diễn ra trong không khí nặng nề và chia tay nhanh chóng. Ngày hôm sau, tình yêu lại thúc đẩy chàng trai đi tìm cô gái. Họ lại chẳng nói được gì, ngoài ánh mắt u buồn, cử chỉ nhạt nhẽo. — Anh cai nghiện đi, rồi mới bàn tính những chuyện khác. – Cô gái nói dứt khoát. Nghiện một thứ gì cũng đều khó bỏ, huống chi cái thứ chất độc màu trắng đã ngấm vào xương tủy, hòa tan trong máu. Nguyễn Đình đã thử hít ít đi, nhưng anh ta không chịu nổi những cơn vật vã, không can đảm vượt qua sự thèm khát điên dại. — Anh là một người đàn ông thiếu dũng khí. Nếu anh không bỏ được cái thứ giết người ấy, thì đừng tìm đến đây nữa! – Cô gái từ chối cuộc gặp gỡ bằng một câu kiên quyết. — Anh yêu em lắm… – Nguyễn Đình nghẹn giọng. — Không! Anh nên chọn một. Hạnh phúc hoặc khổ đau, cuộc sống không thể ôm trọn tất cả. Thanh Thủy thật khôn ngoan, có bản lĩnh. Rất nhiều cô gái lâm vào tình cảnh này đã xuôi tay, chấp nhận một cuộc sống… đọa đày. https://thuviensach.vn Và Nguyễn Đình đã chọn. Chọn cách xử lý thứ ba, vì không đủ can đảm chia tay cả hai thứ… đã ngấm vào máu thịt. 1996 https://thuviensach.vn CHỈ CÒN NỖI NHỚ “Ai ăn xôi vò hôn…” Tiếng rao lảnh lót giữa đêm khuya. Lúc đầu tôi không chú ý lắm, dù mỗi đêm, vào khoảng 11 giờ, tiếng rao ấy lúc gần, lúc xa vang lên trong những con hẻm, ở từng góc phố. Khu vực tôi phụ trách hầu hết là dân lao động, họ thức rất khuya và dậy rất sớm. Tôi nghĩ bà bán xôi ấy cũng là một người lao động, kiếm ăn chân chính như bao người. “Ai ăn xôi vò hôn…”. Tôi gọi bà bán xôi, mua một gói 500 đồng. — Giờ này chú còn làm việc sao mà ăn mặc chỉnh tề vậy? – Bà bán xôi hỏi. — Cháu cùng anh em dân phòng tuần tra, đêm nào cũng vậy bác ơi. Bữa nay đói bụng quá. – Tôi đáp. Nghe vậy, bà bán xôi múc cho tôi thêm hai muỗng đậu xanh. — Bộ bác không có con cháu gì sao, mà buôn bán cực khổ quá vậy? – Tôi hỏi. — Ông nhà tôi mất lâu rồi. Tôi có đứa con gái, đang học y khoa, ráng nuôi cho nó ăn học, mai mốt nó nuôi lại mình. Bà bán xôi đáp thật tình. Tôi chợt nhớ đến má tôi, hồi xưa bà cũng bươn chải vất vả để nuôi tôi ăn học, khi tôi thành tài, có điều kiện giúp đỡ lại, thì má tôi đã mất rồi. Người mẹ lúc nào cũng hy sinh cho con. — Sao cậu buồn vậy? – Bà bán xôi nhìn thấy thái độ của tôi. https://thuviensach.vn — Dạ, không có gì buồn, Mỗi đêm bác bán hết thúng xôi này không? — Có lúc hết, có lúc không. Người đàn bà phúc hậu cho biết, khách của bà là những người đạp xích lô, những công nhân đi ca ba về khuya, những người làm công cho mấy tổ hợp, cơ sở sản xuất… mỗi đêm, bà đi hết nửa quận 11. Đêm ấy, trời đổ mưa. Tôi vừa tập trung lực lượng dân phòng, thì lại nghe tiếng rao lảnh lót ấy. Tôi tìm đến bà bán xôi, hỏi thật lòng: — Bác bán gần hết chưa? — Bữa nay còn nhiều, gặp mưa còn khổ thêm. – Người đàn bà nghèo khổ thở dài. Tôi quay lại nói anh em dân phòng giúp bà bán xôi. Ba mươi người đồng lòng lấy tiền bồi dưỡng gác đêm mua mỗi người một gói. Bà bán xôi nắm tay tôi: — Cậu tốt lắm, con gái nhà ai lấy được cậu là có phước. Tôi cười, nghĩ bà già nói chơi. Có chuyện không may xảy ra. Trong một đêm tuần tra, phát hiện một băng trộm, tôi cùng hai anh bạn dân phòng đuổi bắt và đánh nhau với chúng. Tôi bị một thằng đâm lén từ sau lưng, phải vào nằm bệnh viện. Nằm điều trị được hai ngày thì bà bán xôi đến thăm. — Ủa, sao bác biết cháu ở đây? – Tôi hỏi với tâm trạng bất ngờ và xúc động. — Bác nghe mấy anh em dân phòng nói, mang hộp sữa vô bồi dưỡng cho mày. Lúc đầu nghe mày ra máu nhiều, bác đứng tim. Bà già thật tốt, chiếc áo đang mặc không lành mà cũng đem nghĩa tình san sẻ cho người khác. Chuyện trò một lúc, biết tôi chưa lập gia đình, bà già nói: — Nè, chịu con gái tao hôn, tao gả cho. Nó dễ coi mà lại nết na nữa… Tôi ngượng quá: https://thuviensach.vn — Cháu chưa tính chuyện vợ con… bác gả cho ai đi. Bà già đượm buồn. Tôi biết mình lỡ lời, nhưng nói thật lòng. Xuất viện, tôi được đưa đi học, trước khi nhận chức phó công an phường. Sáu tháng sau, khi tôi quay về, thì không nghe tiếng rao của bà bán xôi nữa. Lạ vậy? Tôi muốn tìm người đàn bà tốt bụng để giải đáp câu hỏi khó chịu ấy, nhưng không biết bà ở chốn nào. Cái nghề buôn gánh, bán bưng vốn dĩ thường phiêu bạt. Hàng đêm, khi rảo bước tuần tra, tôi cố ngóng nghe tiếng rao quen thuộc. Một hôm, có cô gái đến trụ sở tìm tôi, cười bẽn lẽn: — Anh là anh Thành? Tôi gật đầu, lòng chợt xao xuyến trước nụ cười nở trên gương mặt đẹp. — Má em bảo em đến tìm anh, mời anh dự đám cưới… của em. Nhớ không? Nói luôn nghe. Má em, bà bán xôi cho anh ăn đó! Thì ra, cô gái này đã tốt nghiệp y khoa, bà bán xôi đã bỏ nghề. Tôi buâng khuâng nhớ lại lời bà bán xôi lúc vào bệnh viện thăm tôi. “Ai ăn xôi vò hôn…”. Tiếng rao của người mẹ tảo tần và đằng sau người mẹ đó là một đứa con tài sắc vẹn toàn. Tất cả, đối với tôi, bây giờ, chỉ còn trong nỗi nhớ… 1990 https://thuviensach.vn ĐƯỢC GÌ VÀ MẤT GÌ Thông thường, khi giải quyết những vụ trọng án, nhân viên điều tra thường nhìn thấy hai hình ảnh: sự mất mát thương tâm của phía nạn nhân, hành vi bẩn thỉu ghê rợn của kẻ phạm tội. Người ta thường nói, làm nghề gì quen “mùi” nghề ấy. Đối với nhân viên điều tra, việc tiếp xúc với bọn tội phạm hoặc tiếp cận với những tử thi là chuyện quá “quen thuộc”. Trong “khung cảnh” quen thuộc ấy, chúng tôi không thể nhớ hết từng vụ việc đã tham gia xử lý, thậm chí có những vụ trùng lắp chi tiết đến bất ngờ, nhưng cũng không thể quên một vài câu chuyện, mặc dù nó không mang tính chất điển hình, không gây ồn ào trong dư luận. Lê M.H là trưởng phòng vật tư của một xí nghiệp. Anh công tác ở đơn vị này đã 20 năm, so với một số bạn cùng thời, nhất là ở độ tuổi xấp xỉ 50, anh đứng ở vị trí ấy là quá chậm. Nguyên nhân “chậm phát triển” của Lê M.H là do ít chịu rèn luyện, phấn đấu, so đo, định kiến với bất cứ ai có khả năng hơn mình. Cuối cùng, khi xí nghiệp không còn ai để cất nhắc, ban giám đốc buộc lòng phải đề bạt nhân vật ít được thiện cảm, uy tín này. Tuy nhiên, vấn đề đáng nói không phải là những hành động nhỏ nhặt ấy, từ khi được giao chức vụ, Lê M.H có cuộc sống hoàn toàn đổi khác. Từ chỗ ăn mặc, kiểu cách làm việc như “ông cụ non”, anh ta biến thành một “tay chơi già” nổi tiếng trong xí nghiệp. Có rủng rỉnh một ít tiền, Lê M.H. chưng diện, mua sắm, tiêu xài các loại hàng đắt giá, nhất là ăn nhậu, hầu như không có ngày nào là không hiện diện ở các quán rượu. No cơm rửng mỡ, Lê M.H. lại “cặp kè” với một cô gái bán bia ôm; săn đón, chiều chuộng như “người tình trăm năm”. https://thuviensach.vn Chị Võ T.L. là một phụ nữ có học thức, đảm đang, sống chừng mực. 21 năm sống với Lê M.H. chị chịu đựng khá nhiều vất vả, thua thiệt. Khi người đàn ông tỏ ra yếu kém, thì gánh nặng gia đình thường đè lên vai người vợ. Khi sanh đứa con thứ ba, nhận thấy ông chồng không có khả năng gì để thay đổi cuộc sống đang gặp nhiều khó khăn của gia đình, chị T.L. bỏ công sở, tìm cách buôn bán. Sự phấn đấu của chị tuy không mang lại những của cải lớn lao, nhưng cũng đủ đảm bảo đời sống, việc học hành của con cái. Nhiều lần nghe chồng than thân, trách phận, biết “căn bệnh” của người gần gũi với mình, chị T.L. khuyên lơn: “Anh phải phấn đấu để vượt lên, không thể ngồi chờ thời gian, than van với số phận. Không có sự may mắn nào dành cho những kẻ thiếu ý chí và nếu có đi nữa thì cũng không có ý nghĩa gì, rất dễ bị mai một, lụi tàn. Em không trách anh, nhưng hãy nhìn xung quanh, nhiều tấm gương của những người đàn ông, họ đã đổ công sức để mưu cầu hạnh phúc như thế nào. Cuộc đời có nhiều bất công, nhưng không có sự bất công nào dành cho những người không dám xả thân, sống thụ động cả. Anh phải nghĩ đến con cái, chúng nó rất khó thành công khi ra đời từ ngôi nhà ọp ẹp, thiếu quá nhiều điều kiện như thế này. Chuyện em dầm mưa dãi nắng thì không hề gì, nhưng anh phải là tấm gương cho chúng nó, nhất là hai thằng con trai, cách sống của người cha ảnh hưởng đến chúng nó rất nhiều…” Vợ nói, Lê M.H cứ nghe, không bàn luận gì, nhưng vẫn nghĩ mình “chưa gặp thời”. Bây giờ, khi “thời cơ” đến, thì anh ta lại sống một cách “hỗn độn” như vậy. Nắm chức trưởng phòng được hai năm, bề ngoài có vẻ sang trọng, nhưng cuộc sống gia đình của Lê M.H. không thay đổi được mấy. 18 năm làm “thân cò”, nghe lời khuyên của chồng, chị Võ T.L thôi “lặn lội bờ ao”, ở nhà trông dạy mấy đứa con đang độ tuổi khôn lớn. Chuyện sinh hoạt bê bối của Lê M.H. từ trong xí nghiệp lan về đến nhà. Chị L. là người khôn ngoan, điềm tĩnh, sau khi nắm chắc mọi sự việc, một hôm, chị lựa lời giải quyết vấn đề với ông chồng: “Một gia đình anh chưa đủ sức lo, lập thêm gia đình thứ hai lấy gì mà bảo bọc? Anh bòn rút của công chăng? Nếu anh đã làm điều đó thì vợ con anh đã được “chia chác” những gì? Không ai https://thuviensach.vn trách người đàn ông quan hệ ăn chơi, nhưng phải biết dừng lại ở đâu, lúc nào. Trông anh bây giờ giống như một con thiêu thân, từ chỗ chui rúc, lẩn trốn, khi bắt gặp đốm lửa lại mừng rỡ, bay xả vào. Anh vẫn còn thời gian để suy nghĩ, vẫn còn đủ lý trí để xem xét lại những việc mình đã làm. Vợ con đã bị quá nhiều thua thiệt, anh đừng gây thêm buồn phiền…” Tôi đã thụ lý khá nhiều vụ án tình, nhưng hiếm thấy một người đàn bà điềm tĩnh, chịu đựng ghê gớm như chị Võ T.L. Vấn đề là ở cách giải quyết của người đàn ông. Thế nhưng, Lê M.H. lại là một dạng đàn ông thường gặp, nhất là anh ta lại vốn có sẵn máu ích kỷ, nhỏ nhen. Dường như để bù lại cho những ngày sống thiếu thốn, sau một vài ngày đi về đúng giờ đối phó với lời “khuyên cáo” của vợ, anh ta viện nhiều lý do để tiếp tục cuộc sống sa đà, tận hưởng những lạc thú. Nhiều người trong xí nghiệp đều chán ngán anh cán bộ “trình độ kém cỏi, ăn chơi thừa mứa” này. Đêm hôm ấy, sau khi chia tay cô bồ nhí, Lê M.H. khật khưỡng trở về nhà và anh ta hết sức ngạc nhiên khi thấy có nhiều người đứng túm tụm ở đầu hẻm. Vừa thấy Lê M.H., người ta la toáng lên: “Vợ ông tự tử!” kèm theo những lời nguyền rủa, đay nghiến. Hốt hoảng, dù không còn tỉnh táo, Lê M.H cũng ráng quay đầu xe chạy đến bệnh viện. Khi uống thuốc ngủ quyên sinh, chị Võ T.L để lại một lá thư mà sau này chúng tôi nhận dược: “Anh H., đã quá sức chịu đựng, tôi không còn cách nào khác hơn là phải ra đi. Duyên phận không may mắn đã khiến tôi phải chung sống với một người đàn ông như anh, quá tầm thường trên nhiều phương diện. Với xã hội, anh là một con người thiếu ý chí, sống thừa thãi, với gia đình, anh là một người cha vô đạo đức, một người sống không có lương tâm. Cứ tưởng, những ngày sống cùng cực đã rèn cho anh thêm trí khôn, ngờ đâu, khi có một ít vai vế, tiền bạc, anh lại sống u muội hơn. Tôi không ghen tức gì với cô gái bán bia ôm chưa một lần trông thấy mặt mũi, nếu gặp tôi cũng sẽ khuyên cô ta đừng bao giờ bám víu vào tấm thân “thối rửa” của anh,mà chỉ tiếc cuộc đời của mình sao quá nhiều khổ đau, bất hạnh. https://thuviensach.vn Ba đứa con chưa khôn lớn nhưng chúng không còn nhỏ, tương lai tùy thuộc rất nhiều vào gia đình. Tôi không tin là anh sẽ dìu dắt chúng nó nên người, nhưng trước cái chết của tôi, anh cũng nên nhìn lại cuộc sống của chúng. Tôi hy vọng, anh vẫn còn ít nhiều lý trí của một con người…”. May mắn cho những đứa trẻ, nhờ đứa con gái lớn phát giác kịp thời, nên chị Võ T.L được cứu sống. 16 tuổi con gái thường có vẻ hiểu biết, chững chạc hơn con trai. Đau khổ đến uất nghẹn, cô cùng hai đứa em trai ký tên trong một lá đơn tố cáo hành động “phản bội” của người cha. Mặc dù chưa xảy ra án mạng, nhưng chúng tôi biết sự việc sẽ hết sức căng thẳng, khó lường được hậu quả, nếu như không giải quyết dứt điểm. Chúng tôi liền mời anh Lê M.H đến cơ quan điều tra. Chỉ một lúc hỏi chuyện anh ta, chúng tôi thấy diễn biến tâm trạng và hành động của chị Võ T.L là hoàn toàn có lý. Tôi hỏi Lê M.H. — Tình cảnh gia đình như vậy, anh xử lý cách nào? — Tôi hối hận lắm! – Gã đàn ông đáp. Có lẽ các bạn cũng cảm thấy khó chịu khi ngồi tiếp xúc với một con người có đôi mắt lấm la, lấm lét. Thái độ mà người đời thường cho là thiếu trung thực, hèn yếu hoặc gian xảo. — Không chỉ là hối hận, mà phải thể hiện trách nhiệm. Đứa con gái của anh nó cũng đòi tự tử. Những đứa con vừa khinh miệt cha vừa đau khổ đến tội cùng. Từ lâu chúng đã mặc cảm với bạn bè, giờ lại suýt mất tình thương của người mẹ. Anh phải có trách nhiệm xóa đi những vết thương lòng đó. Lê M.H. vâng, dạ đủ điều. Vẫn chưa tin anh ta, chúng tôi bắt ký vào biên bản và răn đe: — Nếu gia đình anh còn xảy ra một việc gì đáng tiếc, tôi sẽ khởi tố, tống giam anh ngay. Nhớ nhé! Ở đời, việc gì cũng có “cái giá” của nó. Chuyện gia đình đổ bể, Lê M.H bị cách chức trưởng phòng, điều xuống phân xưởng làm nhân viên đóng gói. Đến nước này, ngoài việc không “kiếm chác” ra tiền, Lê M.H cũng https://thuviensach.vn chẳng còn mặt mũi nào để đi huênh hoang, hô hào ở các quán rượu. Có lúc, anh ta cũng mong “cô nhân tình bé bỏng “đánh tiếng, hỏi han vài điều. Nhưng, không có mợ thì chợ vẫn đông, cô bán hàng trông chờ làm gì cái anh chàng ít tiền, ngốc nghếch ấy! 1997 https://thuviensach.vn HAI ANH SUI GIẬN NHAU Sẵn dịp cô con dâu về quê ăn Tết, ông Ba gởi cho anh sui hai gói thuốc lá ba số 5 để tiếp khách… cho sang. Mùng bốn cô con dâu trở lên, trao cho ông Ba một miếng giấy gấp tư với nét mặt buồn xo. Không hiểu chuyện gì, ông Ba lật đật mở tờ giấy ra… “Gửi anh sui Ba. Tui có nhận được hai gói thuốc của anh. Trước hết, tui thay mặt gia đình cám ơn anh, sau đó mình nói chuyện… “phê tự phê”. Hổng biết anh giận tui chuyện gì mà anh làm vậy, hở anh Ba? Hay anh giận tui cái chuyện bữa tui lên thành phố đi coi đá banh với anh, anh đánh cá thua tui? Hai gói thuốc của anh, tui khui ngay ngày mồng một Tết, toàn là thuốc… Khánh Hội không hà! Khách khứa cười tui, tui mắc cỡ hết sức. Ba ngày Tết chẳng dám đi đâu vì cả làng xôn xao về hai gói thuốc lá “treo đầu dê bán thịt chó” do anh gửi cho tui. Bộ anh tưởng tui quê mùa, anh “chơi” tui hở anh Ba? Ở dưới này có ai sống gian dối như vậy đâu! Hay là con gái tui ở với con trai anh có chuyện gì không phải? Nếu đúng như vậy, anh đuổi nó về dưới này, tui nuôi. Thôi, mấy chữ cho anh biết cái kiểu “chơi” kỳ cục của anh. Thốt Nốt, mồng 3 Tết. Sui Tư”. Ông Ba hết hồn. Ông không ngờ lòng tốt của mình lại bị mấy tay tổ làm hàng dỏm bóp méo. Ngay ngày Tết mà bị cái cú này, biết chừng nào anh sui mới hàn gắn lại tình cảm với ông. Ông liền viết thư phân trần: https://thuviensach.vn “Anh Tư thân mến. Thiệt tình tôi không biết phải nói sao với anh. Hơn 50 tuổi đời chẳng lẽ tôi lại chơi cắc cớ như vậy. Tôi cũng không ngờ hai gói thuốc đó… dỏm, mặc dù ở thành phố có rất nhiều thứ dỏm, tôi cảnh giác hết sức nhưng cũng bị lừa. Tôi thành thật xin lỗi anh, vài hôm có dịp, tôi sẽ xuống anh để “tự phê” tiếp. Không biết gì hơn, xin gởi anh hai chai rượu mật ong để anh tăng cường sức khỏe. (Tôi đã thử rồi, bảo đảm hàng thiệt…!). Thành phố, ngày… Ba!” Rằm tháng giêng, ông Ba nhận được lá thư hồi âm từ Thốt Nốt: “Anh sui Ba thân thiết. Nhận được thư anh, tui cũng chưa tin. Nhưng mới đây, có đứa cháu làm việc ở Công an thành phố về thăm, nó đem cho tôi mấy tờ báo Công an thành phố nói về cái vụ “râu máy cày”, vụ thuốc tây giả, vụ đàn bà giả, vân vân… tui mới thấy… thông cảm cho anh. Tui xin lỗi anh. Thật, cái đám làm hàng giả quá bất nhân, làm đồ xài hổng được, mà còn gây sứt mẻ tình cảm của người ta nữa chớ. Nếu có dịp, mời anh xuống tui chơi, bao nhiêu tiền xe tui trả hết. Còn anh có mua gì theo, mang cho tui, anh nên thử trước cẩn thận, dù hơi… mất lịch sự. Tui nhờ người quen mang lên gởi cho anh hai chục nem để nhậu chơi. Nem của tui bảo đảm cái ruột là thiệt à nghen… Chúc anh vui vẻ. Thốt Nốt, ngày… Sui Tư” 1986 https://thuviensach.vn PHIÊN TÒA VUI VẺ Phiên tòa hôm ấy diễn ra vào một buổi chiều cuối năm. Trong hội trường, ngoài các thành viên trong hội đồng xét xử, số người tham dự khá đông, hầu hết đều là dân cư ngụ cùng phường với bị cáo. Nhiều lần được phân công bảo vệ các phiên tòa, chưa lần nào tôi thấy một phiên xử ngắn gọn, có những diễn biến đột ngột đến như vậy. Bị cáo là một người đàn bà to mập, tuổi độ 50, tên Lý Muối, can tội làm rượu giả. Ngồi phía sau là chồng bà, một con sâu rượu gầy đét, đôi mắt luôn lừ đừ và cô con gái khá xinh, tuổi trạc 20, người chuyên mang rượu giả đi bỏ mối ở các điểm bán rượu lẻ. Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát, Lý Muối hành nghề khoảng 10 năm, mỗi ngày cho ra lò từ 10 đến 20 chai rượu giả. Vỏ chai bà ta mua lại ở các điểm thu gom ve chai, nhãn đặt kéo lụa, hương liệu thì mua ở chợ Kim Biên. Theo tư liệu của cơ quan điều tra, trong thời gian rượu Maxime còn “làm chủ thị trường”, đã có nhiều vụ ngộ độc do uống nhằm rượu giả. Chưa đủ chứng cớ để khẳng định số người bị ngộ độc có uống rượu do Lý Muối sản xuất hay không, nhưng cũng không thể loại trừ những hậu quả nguy hại do bà ta gây ra. Phần đầu của phiên tòa diễn ra hết sức căng thẳng, ngột ngạt, đến phần thẩm vấn, chủ tọa hỏi bị cáo: — Các loại rượu do chị chế biến uống có tác dụng không? Lý Muối đáp: — Dạ có, có chứ! Uống vô cũng xỉn như bao nhiêu loại rượu khác. Chủ tọa phiên tòa nhấn mạnh: — Có ai bị hậu quả gì khác không? https://thuviensach.vn Lý Muối đáp: — Đâu có hậu quả gì. Chưa có ai thưa kiện tôi hết. Chủ tọa phiên tòa: — Những người bán rượu có biết “cơ sở sản xuất” của chị không? Lý Muối ngập ngừng: — Dạ, không… Trời ơi, làm sao cho họ biết được, tôi nói hàng từ biên giới đưa về… Nhưng, tôi đảm bảo rượu Maxime của tôi còn ngon hơn rượu thật nữa. Chủ tọa phiên tòa hướng mắt về người đàn ông khô đét: — Chồng chị có uống rượu không? Lý Muối đáp: — Có chứ. Ổng uống dữ lắm, ngày nào cũng hơn một lít. — Ông ấy có uống rượu do chị làm ra không? Lý Muối quay lại nhìn chồng, không đáp. — Có không? — Hình như… không! – Lý Muối đáp. — Chị nói rõ hơn chỗ này… — Có một vài lần rượu mới ra lò, tôi đưa cho ổng một ly thử trước. Ổng ngửi ngửi… rồi trả lại. Có đêm ổng thèm rượu, tôi múc cho một ly, ổng cũng… ngửi ngửi rồi bảo con gái xách chai ra quán mua một xị rượu đế… Chủ tọa phiên tòa mời người chồng đứng lên, hỏi: — Tại sao rượu của bà ấy làm ông không uống mà cứ… ngửi không vậy? Ông chồng đáp có vẻ thật thà: — Làm sao dám uống! Quý thầy thấy bả chế biến là quý thầy bỏ nhậu luôn… Mình uống rượu chớ đâu phải uống thuốc độc. Tôi thương bả lắm, nhưng đâu dám hiến thân cho bả làm… thí nghiệm… https://thuviensach.vn Lời của ông chồng bỗng dưng là một nhân chứng sống thực nhất. Hội đồng xét xử phạt Lý Muối 12 tháng tù. Đoạn cuối của phiên tòa thật là vui vẻ, từ cử tọa cho đến vị chủ tọa đều cười khúc khích. 1990 https://thuviensach.vn “RÂU MÁY CÀY” Mấy năm qua, trong bối cảnh kinh tế có nhiều biến động, có lúc gần như thiếu sự kiểm soát, nên thị trường thành phố đã xuất hiện nhiều loại hàng hoá không “môn bài”, có thứ cũng góp phần hữu ích cho xã hội, nhưng có thứ đã gây ra không ít điều tai hại. Từ những loại hàng quen thuộc nhiều người biết đến như thuốc lá, nước trái cây lên men, kem đánh răng, phấn rôm, kem thoa mặt… đến những loại chỉ phục vụ nhu cầu của một số người như thuốc đặc chế chữa bệnh… lạnh lùng với tình yêu!… Mới đây một nhà “sáng chế” lại tung ra thị trường một loại hàng khá độc đáo, mà mới nghe qua người ta tưởng nó có liên quan đến việc sản xuất, có “mùi vị” gắn liền công nghiệp với nông nghiệp: “Râu máy cày (!)”. Nhưng tận mắt nhìn thấy mặt hàng này, chúng tôi tin chắc các bạn sẽ không khỏi bật cười đến té ngửa. Đó là cái vòng tròn làm bằng nhựa dẻo, đường kính bằng nắp chai bia, xung quanh có “râu” tủa ra, nếu kéo dài nó trông giống con rết, nếu gập đôi lại thì giống như cái lông nheo giả. Thật ra, “râu máy cày” được sao y từ “mắt trừu” của Hồng Kông, mà trước ngày giải phóng, lính Mỹ, lính Đại Hàn ở Sài Gòn hay dùng nó; hoặc bọn “đĩ đực” của Sài Gòn cũ cũng thường dùng nó khi “gặp gỡ” một số bà “mệnh phụ phu nhân” có đức ông hết… “xí quách”. Người sản xuất ra cái vật phẩm quái dị nầy là Huỳnh Nhẫn Tài, 56 tuổi, cư ngụ ở đường Lê Hồng Phong, quận 10. Khi phối hợp với Công an phường 12 đến kiểm tra, chúng tôi thu được phía sau nhà Tài một máy ép điện loại nhỏ, một khuôn mẫu hàng và khoảng 3 kýlô nhựa dẻo đã thành phẩm. Trong lúc kiểm tra, Tài về đến nhà, trong túi có một số hàng mẫu mà ông ta thừa nhận vừa đi Chợ Lớn dạm mối để giao hàng. https://thuviensach.vn Chúng tôi hỏi Tài: — Ông sản xuất cái gì đây? Ông ta ấp úng, trả lời: — Dạ… dạ… “râu máy cày”. Tài khai tiếp, trước đây vợ chồng ông ta sống nhờ phần hùn với một nhà máy xay xát lúa ở Châu Đốc và làm những mặt hàng gia dụng bằng nhựa, thỉnh thoảng còn mua máy cày từ thành phố về quê bán. Nhưng thấy kiếm tiền bằng cách này hơi cực khổ, ông ta bèn xoay cách làm ăn… — Sao không làm món gì khác?– Tôi hỏi ông ta. Ông Tài đáp: — Mấy thứ kia thiên hạ làm hết rồi… Vả lại, món này dễ làm, gọn nhẹ, ít vốn mà lời cũng kha khá. Ông Tài cho biết, một ký lô nhựa mua khoảng 400 đồng sẽ ép được trên một ngàn cái “râu máy cày”, mỗi lố (12 cái) đem bỏ mối được 30 đồng. Tuy nhiên đã gọi là “nghề” thì cũng lắm công phu, trước khi sản xuất hàng loạt, Tài đã bỏ công làm thử nhiều lần và có lúc, ông ta thất vọng muốn bỏ cuộc khi thấy cái vòng không đủ độ dẻo như mong muốn. — Vậy, hàng đang bán đủ “tiêu chuẩn” chưa? — Tôi hỏi tiếp. — Xài được! — Có thử chưa mà biết xài được? – Tôi hỏi vặn. Ông Tài nín thinh. — Ông có biết hậu quả tai hại của cái này đối với phụ nữ không? Ông Tài cúi mặt. Chắc ông tài cũng biết “râu máy cày” của ông đã gây ra nhiều tác hại: lãng phí vật tư, nguyên liệu, truyền tụng lối sống đồi trụy và đặc biệt nó sẽ làm tổn hại đến sức khỏe của phụ nữ, thậm chí có thể gây ra bệnh viêm tử cung vì món hàng không được vô trùng! https://thuviensach.vn Nên đưa nhà “sáng chế” quái dị này đi lao động cải tạo chớ “cải tạo tại chỗ” như hiện nay còn nhẹ quá. 1986 https://thuviensach.vn CUỘC ĐỜI CHẾNH CHOÁNG Câu chuyện bắt đầu vào năm 1991, trong một gia đình có năm người con. Trước ngày giải phóng, căn hộ nằm trên đường Lê Văn Sỹ này thuộc loại giàu có, nhưng xây dựng kinh tế lại do đôi tay của bà mẹ và mấy cô con gái. Người cha và hai cậu con trai chỉ đóng vai phụ nhưng lại là tác nhân của nhiều vụ việc gây xào xáo gia đình. Tuổi đã ngót 70, ông Trương Văn Ba vẫn thương nhớ… Lưu Linh. Thời trai trẻ, ông đã có lối sống lang bạt kỳ hồ, kiếm ăn chủ yếu bằng nghề hồ, mộc. Người con trai lớn, noi gương ông, cũng làm nghề mộc và phủ phục thần men. Máu rượu là một thứ “di truyền” khá mạnh mẽ, tôi ít thấy gia đình nào người cha thích rượu mà những đứa con không… nhậu, chỉ có ngược lại. Người con trai út của ông Ba cũng là một con sâu rượu, nhưng lại không muốn làm gì cả. Anh ta cứ sống tà tà, bào mòn tấm thân trai tráng bằng cà phê, thuốc lá và những cuộc nhậu từ trưa đến tối. Cho đến ngày lấy vợ, anh cũng không có một đồng, một chữ trong tay. Sau một thời gian dài việc làm ăn, buôn bán của gia đình không trôi chảy, ông Ba sinh ra bực dọc, uống rượu càng nhiều để… giải sầu. Thấy mấy đứa con trai làm ăn chẳng ra trò, sau mỗi cữ nhậu, gặp mặt chúng ông đều nguyền rủa, trách mắng: Kẻ uống rượu thường không sợ gì, mỗi lần ông Ba lớn tiếng, hai người con trai liền lập luận, tranh cãi. Ông chửi chúng là thứ thanh niên sống hèn mạt, thì chúng lại bảo ông là một người cha không gương mẫu. Ông mắng chúng là những thằng con bất hiếu, thì chúng cự ông là một người cha bất tài. Cuộc sống hỗn độn trong gia đình ông Ba kéo dài nhiều năm và ngôi nhà lầu to lớn ngày càng u ám, ngột ngạt – bầu không khí mà người ta thường gặp ở những gia đình thiếu tình thương. https://thuviensach.vn Đêm hôm ấy, ông Ba trở về nhà sau cơn mưa tầm tã. Một cơn mưa có lẽ… lạnh buốt nhất cuộc đời của ông. Trong cơn say chếnh choáng, ông nói thẳng với thằng con út: — Mày đã quá 30 tuổi đời, chẳng lẽ cứ ăn bám mãi gia đình này sao? Ông đâu ngờ đứa con của ông cũng đã uống rượu, anh ta cũng mới trở về nhà trước ông có vài phút đồng hồ. Nghe những lời đâm thấu ruột gan, đứa con hất hàm hỏi ông: — Bây giờ, ba muốn tôi ở đâu? Ông Ba lè nhè: — Mặc xác mày, lôi vợ con mày ra xó chợ mà ở! Chuyện gây gổ trong ngôi nhà này xảy ra quá thường nên mấy người phụ nữ trong nhà chẳng màng để ý. Hai cha con lời qua tiếng lại một hồi, ông Ba tức giận xông đến ôm thằng út. Trong cơn ngu dại bao trùm lý trí, bất kể người tấn công mình là ai, đứa con trai dùng hết sức tống ông già dội trở lại. Ông Ba ngã ngửa trên sân nhà và nằm bất động. Khi những người trong nhà phát hiện, đưa ông đi bệnh viện thì ông đã không thể… trở về mái nhà xưa. Xét các nguyên nhân dẫn đến ngộ sát, Tòa án nhân dân thành phố tuyên phạt kẻ gây án 6 năm tù giam. Nhiều người cho là hình phạt đó quá nhẹ, nhưng tôi thấy không cần thiết phải nâng hình phạt lên mức nào nữa. Khi tôi kể lại câu chuyện này thì người con trai út đã mãn hạn tù. Để tạo vốn liếng cho anh ta ra riêng làm ăn, bà mẹ và những người chị đồng lòng bán đi ngôi nhà trên đường Lê Văn Sỹ. Họ đã 40, 50 tuổi đời, giờ mới bắt đầu xây dựng lại cuộc sống! Ngôi nhà lầu đúc to lớn, khang trang một thời, sau những tháng ngày thiếu sự chăm sóc, đặc biệt là của những người đàn ông, giờ nó đã xuống cấp trầm trọng, u tối đến lạnh lẽo. Người lớn luôn là tấm gương cho những đứa trẻ. Như chúng tôi đã nhận xét, ít có gia đình nào người cha thích nhậu mà những đứa con không uống rượu. Một người cha mỗi ngày truyền sang cho những đứa con một ít men, hẳn rằng đến lúc nào đó cuộc đời của một vài đứa con sẽ bị… chếnh https://thuviensach.vn choáng. Những thành viên của một gia đình mà đi bằng đôi chân của ma men thì gia đình ấy làm sao mà bền vững? 1997 https://thuviensach.vn VỢ TÔI NGOẠI TÌNH Tư Đực rời khỏi quán, thì trời đã nửa đêm. Bữa nhậu nào cũng vậy, Tư Đực luôn là người chiến đấu đến giọt rượu cuối cùng. Anh ta vẫy chiếc xích lô, trèo lên một cách khó nhọc. Xe lăn bánh, bác tài hỏi: “Đi về đâu hở, anh Hai?”. Đầu Tư Đực ngoẻo sang một bên, giọng như hấp hối: “Đi đâu cũng được… tôi với bạn đi về phương trời vô định… cứ đi đi…”. Chạy được một quãng khá xa, người đạp xích lô hỏi lại: “Tới đâu anh Hai?” Tư Đực trở đầu, miệng lép nhép: “Cứ chạy nữa đi… chạy suốt đêm nay, rồi sáng mai tính tiền…”. Đạp thêm một đoạn, người lái xe kéo cần thắng thở mạnh: “Xuống đi, anh Hai!”, Tư Đực xuống xe bằng hai bàn tay, rồi lồm cồm đứng dậy: “Tới rồi hả, bao nhiêu tiền?”. Người đạp xe nói tùy hỉ, Tư Đực móc ra tờ giấy bạc 200 và cái kính cận có một tròng. Người lái xe lắc đầu ngao ngán bỏ đi, Tư Đực ngạc nhiên, nói theo: “Anh hùng! Ông bạn rất anh hùng! Ngày mai gặp lại nghen…”. Tư Đực men theo vỉa hè, cố né những cột đèn, gốc cây. Đang khập khễnh như người kiệt nước giữa sa mạc, Tư Đực chợt quay lại, dừng chân trước ngôi nhà có cánh cửa màu vàng. Sửa điệu bộ cho nghiêm chỉnh một chút, anh ta vỗ cửa, giọng thiết tha: “Em ơi, mở cửa… anh về, em ơi…”. Không một lời đáp, ngoài ánh sáng màu vàng nhạt hắt ra. Tư Đực vỗ mạnh hơn. Cũng không có tiếng đáp. Nổi quạu, Tư Đực đấm mạnh cánh cửa, miệng vung vít: “Mở cửa mau… vợ con gì mà lì lợm quá mức… Tao đếm từ một đến mười, không mở, tao lấy hộp quẹt ga đốt hết cái xóm này…”. Chợt, có tiếng người đàn ông càu nhàu phía sau cánh cửa: “Ông là ai vậy?” Tư Đực lại ngạc nhiên hơn: “Ủa mày là ai, vào nhà tao còn hỏi ngược lại, vợ tao đâu?” Tiếng người đàn ông gắt: “Anh là ai! Đi, https://thuviensach.vn đi! Không thì có chuyện đấy!”. Máu Tư Đực sôi lên: “Mày là thằng nào, sao dám vào nhà tao? À, té ra con vợ khốn kiếp của tao… nó lợi dụng lúc tao vắng nhà mà bày chuyện… Võ Tắc Thiên… Mở cửa mau!”. Cánh cửa vẫn không động đậy. Tư Đực rút hộp quẹt ga, bật xoành xoạch, nhưng không có lửa. Nghĩ đến chuyện vợ ngoại tình, Tư Đực choáng váng. Anh liền đi tìm trụ sở công an. Một giờ sau, anh quay trở lại ngôi nhà có cánh cửa màu vàng, với hai nhân viên cảnh sát. “Các ông kiểm tra mau lên, kẻo hắn trổ nóc nhà trốn mất!”, Tư Đực biểu lộ sự nôn nóng. “Anh tin chắc vợ anh làm như vậy chớ?” – Một chiến sĩ cảnh sát hỏi lại Tư Đực, trước khi chìa tay gõ cửa. Cánh cửa mở toang, đèn bật sáng sủa. Tư Đực cố mở đôi mắt tèm nhem nhìn xung quanh, bỗng giật thót mình, lẩm bẩm: “Ủa, sao căn nhà này to quá, nhiều của cải quí giá quá, đâu giống cái căn u ám, mốc meo của mình? Ngay cả bốn, năm người đứng xung quanh căn nhà, ai cũng thấy lạ hoắc!”. “Sao, thế nào, anh bị gì mà đứng ngớ người ra thế?” – Chiến sĩ cảnh sát hỏi: Tư Đực lắp bắp: “Dạ… chắc… nhà em ở phường 7 quận 10, còn đây?…”. Đến lượt các anh cảnh sát ngớ người: “Đây là phường 2 quận 8… lộn nhà rồi phải không? Anh theo chúng tôi về phường, chịu phạt lao động công ích về tội gây rối trật tự trị an, đi!”. Tư Đực vừa hổ thẹn, vừa lo sợ lẽo đẽo bước theo mấy anh cảnh sát. Từ đó về sau Tư Đực bỏ hẳn rượu chè. 1989 https://thuviensach.vn BẠN CŨNG LÀ TÌNH, LÀ NGHĨA Trần Thanh và Lý Cường quen nhau đã hơn 10 năm, cùng lứa tuổi, cùng ngành nghề nên dễ đồng cảm. Họ thân thiện đến mức hầu như mỗi ngày đều đưa nhau đi nhậu, những việc vui buồn đều trao đổi, thổ lộ. Lý Cường có tính “bay nhảy”, sau khi vợ và hai đứa con di trú ở nước ngoài, anh ta giao tiếp với nhiều phụ nữ và lần lượt ăn ở với hai người đàn bà đều có chồng xuất cảnh sang Mỹ. Trần Thanh là người dễ tánh, chơi với bạn rất nhiệt thành, thường xuyên đưa bạn về nhà ăn ngủ, có lúc còn giao hẳn nhà cho bạn “làm chủ”. Vợ Thanh mới bước vào tuổi 30, nhan sắc còn đậm đà, sống cởi mở với bạn bè không thua kém gì chồng. Thời gian sau này, khi đến nhà Trần Thanh, Lý Cường thường mang theo quà tặng… vợ bạn và được người đàn bà đón nhận với thái độ vui vẻ, thân tình. Những người biết chuyện thường ví von tình bạn của Lý Cường, Trần Thanh không khác gì câu chuyện của hai nhân vật “Dương Lễ – Lưu Bình”. Một hôm, lúc Trần Thanh vắng nhà, Lý Cường tìm đến. Cô vợ ra tiếp, thay vì nói vài câu qua loa, người đàn bà lại đon đả mời bạn của chồng vào nhà, hàn huyên tâm sự. Chuyện vãn được khoảng nửa giờ, hai người lại đưa nhau vào phòng trong. Sau cuộc giao tiếp “bất thường” đó, cả hai đều có những thái độ dè chừng Trần Thanh. — Em thấy bạn anh thế nào? – Có lúc Trần Thanh hỏi vợ. Ngạc nhiên, cô vợ hỏi lại: — Bạn anh nhiều quá, hỏi tất cả hay một người nào đó? Trần Thanh tự nhiên: https://thuviensach.vn — Thân nhất vẫn là Lý Cường, em thấy nó đối xử được không? Cô vợ cố che giấu đôi má chợt ửng hồng: — Anh ấy là người rất tốt, em nghĩ như vậy. Có ai làm phiền anh việc gì không? Trần Thanh lắc đầu: — Không, chỉ nói chuyện bình thường thôi. Tội nghiệp Lý Cường, chuyện tình duyên của nó luôn không gặp may mắn. Lý Cường lại đến nhà Trần Thanh vào những thời khắc “trái quy luật”. Người đàn bà đón tiếp một cách vui vẻ, sau đó cả hai lại bày chuyện… lén lút. Thật ra, khó có việc gì qua mắt được người đời. Cảnh tiếp bạn bất bình thường của vợ Trần Thanh đã không che đậy được sự chú ý của xóm giềng, có người đã tiết lộ sự tình với anh chồng “xấu số”. Trưa hôm ấy, trong giờ làm việc, Trần Thanh đột ngột trở về nhà, gọi vợ. Chiếc cửa sắt đóng im ỉm, nhưng bên trong lại có chiếc Honda quen thuộc của Lý Cường. Dù thế nào đi nữa, cuối cùng người vợ cũng phải bước ra. Lý Cường sợ đến xanh xám mặt mày, lợi dụng lúc Trần Thanh đang hạch hỏi người vợ, anh ta phóng ra khỏi nhà, bỏ lại chiếc xe. Tức giận, mấy ngày sau đó, Trần Thanh bỏ công đi tìm “thằng bạn quý”, nhưng Lý Cường bỏ trốn biệt tăm. Kính thưa quý cơ quan. Do ghen tuông mù quáng, Trần Thanh đang tìm cách giết hại tôi. Anh ta hăm he, bằng mọi giá phải “khử” cho được tôi mới hả dạ. Hiện nay, anh ta còn cầm giữ chiếc Honda của tôi trong nhà và thuê bọn xã hội đen lùng kiếm tôi. Trước những trở ngại như vậy, tôi không thể đến công sở, công việc bị trì trệ, cuộc sống bị ức chế, xáo trộn. Vì sinh mạng của một công dân, vì cuộc sống an lành của toàn xã hội, tôi tha thiết kính mong cơ quan công an ra tay cứu giúp, buộc Trần Thanh phải trả tài sản lại cho tôi và không được gây hấn, đụng chạm đến sinh mạng của tôi. Thiết nghĩ, với một người thiếu suy nghĩ như Trần Thanh, https://thuviensach.vn nếu cơ quan chức năng không có biện pháp xử lý mạnh mẽ, sẽ gây ra những hành động nguy hại, mất an ninh, trật tự cho xã hội…?. Chúng tôi mời Trần Thanh đến, anh ta trình bày cặn kẽ sự việc và thẳng thắn nói: — Tôi không có ý định hành hung hay giết hại nó, mà chỉ muốn giải quyết vấn đề tình cảm với nó. Tại sao nó lại sống như một con vật “thèm ăn, khát uống”, không biết suy xét đạo lý, tình nghĩa gì cả. Trầm ngâm một hồi, Trần Thanh lại nói: — Nó có lỗi nhưng lại do cô vợ mất nết của tôi khuyến khích. Người đàn bà như vậy thì làm sao chung sống được nữa. Tôi cũng có lỗi khi quá dễ dãi với bạn bè, lơ đễnh với cuộc sống gia đình. Xin lỗi các ông, sự việc không đáng gì mà lại làm phiền đến cơ quan công an. Các ông đừng bận tâm nữa, tôi sẽ giải quyết chuyện này bằng sự phán xét của tòa án. Tôi tin Trần Thanh nói thật. Kinh nghiệm giải quyết những vụ án tình giúp chúng tôi thấy một điều: hành vi nguy hiểm nhất có thể xảy ra là lúc cơn ghen tức đang bộc phát cao độ, nếu kềm chế, giải quyết được cơn đột biến tâm lý ấy thì mọi việc có thể lắng đọng, xử lý dễ dàng hơn. Riêng Lý Cường, khi ngồi trước bàn thẩm vấn, anh ta đã lộ chân tướng là kẻ “phản bạn”. Tôi hỏi: — Anh không có hành động mờ ám, thì tại sao lại đến nhà bạn trong giờ làm việc, thời điểm mà anh biết chắc bạn không có ở nhà? — Vô tình thôi! – Lý Cường cãi chầy. — Không có sự vô tình nào tái diễn nhiều lần như anh đã hành động. Không có bạn, anh vẫn đẩy xe vào nhà thậm chí vào cả buồng kín, anh làm gì ở trong ấy? Lý Cường ấp úng: — Cô vợ của anh ta hưởng ứng… đồng tình… nên tôi… https://thuviensach.vn — Không kềm chế được chứ gì? Cho dù cô vợ hư đốn ấy có làm cách gì đi nữa thì anh cũng phải nghĩ đến bạn anh. Thế mà, sau đó anh còn dựng chuyện, làm đơn vu khống bạn. May mắn cũng còn che chở cho anh, Trần Thanh là người có học, biết suy nghĩ, nếu gặp một kẻ nào khác, chưa chắc anh đã an lành để hôm nay đến ngồi ở đây. Anh phạm luật rồi đấy, không phải chuyện đùa đâu! Lý Cường ngồi nín lặng. Trong đời sống con người, ngoài những tình cảm thiêng liêng đối với cha mẹ, anh em, vợ chồng, tình bạn là mối quan hệ gần gũi và hết sức cao cả. Có nhiều câu chuyện về tình bạn vô cùng cảm động, để lại cho đời những bài học trong sáng, đầy ý nghĩa. Nhưng cũng không ít kẻ đã làm “u tối” nghĩa bạn bè, gây ra những thảm cảnh, quấy nhiễu cuộc sống an lành của người khác. Ví như anh chàng Lý Cường này, bạn như vậy thì còn chi là tình? 1996 https://thuviensach.vn ĐI ĐÁNH… MÈO Tôi xin tường thuật một chuyện “khó tin nhưng có thật”, thật chín mươi chín phần trăm mà chính tôi là người theo dõi từ đầu đến cuối. Từ ba tháng nay, anh Năm bên cạnh nhà tôi bỗng nhiên trở chứng, đi về bất thường. Chuyện gia đình, anh chẳng những không quan tâm, mà ngay chuyện làm ăn, anh cũng để suy sụp. Cảm tính của người phụ nữ “báo động” chị Năm… coi chừng anh Năm có “mèo”! Thăm dò dư luận bạn bè, chị Năm thấy ý nghĩ của mình càng chắc như bắp. Chị bỏ công đi rình, nhưng mấy lần đều hụt. Hôm qua, theo tin “mật báo” của người đạp xích lô hàng xóm, đúng 12 giờ trưa nay, chồng chị sẽ có mặt tại sở thú. Chị quyết định đánh đòn phủ đầu… Quả thật, khi đặt chân đến mục tiêu, chị năm đã thấy chồng mình đang như một bác sĩ “khám bệnh” tùm lum… con “mèo” sau gốc cây. Máu chị sôi lên: “Mùi quá! Khiêu dê quá! Tình địch ơi! Con mèo cái kia ơi, lần này thì đừng mong thoát khỏi tay bà!…”. Chị Năm rón rén lần đến và khi còn cách cái gốc cây “đồng lõa” ấy vài bước, chị rút từ trong chiếc giỏ ra hũ axít tạt thẳng vào “đôi mèo”… — Eo… ôi!… Nghe tiếng kêu the thé đáng ghét của “con mèo”, chị Năm liền quay đầu bỏ chạy. Về đến nhà, sau một lúc hỉ hả trước trận tấn công chớp nhoáng của mình, chị Năm chợt hối hận khi hình dung ra cảnh đau đớn của anh Năm. Nhớ đến gương mặt bị axít tàn phá ghê rợn của vũ nữ nổi tiếng Sài Gòn Cẩm Nhung, chị Năm rùng mình và ân hận vô cùng. Sau mấy phút ngồi ôm mặt https://thuviensach.vn nức nở, chị năm chợt đứng phắt dậy, bước đến chiếc kệ, lấy một lọ thuốc tây. Chị run rẩy mở nắp, rồi… trút hết những viên thuốc màu hồng vào miệng. Chị leo lên giường, duỗi thẳng người, nhìn trân trối bức ảnh của chồng treo trên tường đối diện: — Anh ơi! Ở trần gian chúng ta không trọn nghĩa vợ chồng, thì hẹn nhau ở suối vàng anh nhé. Em thương anh hết mực, nhưng vì anh… “ham của lạ”, nên em mới hành động nông nổi. Hãy tha lỗi cho em, thần chết sắp đưa em gặp anh rồi đó!… Khoảng hai giờ sau, đang nằm lim dim, nghe tiếng mở cửa, chị Năm choàng dậy và chị không khỏi bất ngờ khi thấy chồng mình bước vào nhà với thân hình nguyên vẹn. Nhìn vợ một lúc, anh Năm mỉm cười trách yêu: — Em chơi ác quá! Nhưng cũng may em mua nhằm axít dỏm, nên anh chỉ bị… ngứa một chút thôi. Nghe vậy, chị Năm hoảng hốt nhảy xuống giường, mếu máo thét lên: — Mau mau chở em đi nhà thương…! — Sao vậy? – Anh Năm tròn mắt. — Em đã uống… 30 viên Optalidon rồi! Em chết… — Uống hồi nào? – Anh Năm ôm vợ. — Cách đây hai tiếng!… Em chết… — Thuốc ở đâu em có? – Anh Năm hỏi gặng. — Em xin của anh Ba công an! Em chết… Anh Năm thở phào, vuốt tóc vợ: — Không sao đâu em, thuốc của ảnh đảm bảo… không chết. Bột mì không hà. Nếu thuốc thiệt thì nãy giờ em đã ra người thiên cổ rồi. Qua cơn hãi hùng, thấy rõ tấm lòng chung thủy của vợ, anh Năm cũng hối hận, năn nỉ chị Năm: https://thuviensach.vn — Tha lỗi cho anh. Đừng đi rình nữa, anh sẽ bỏ… mèo. Anh hứa sống với em suốt đời… Bạn không tin à? Còn một tí bí mật tôi xin tường thuật nốt. Tôi và đồng đội đi bắt hàng dỏm, thuốc tây dỏm, vì như các bạn biết các thứ dỏm ấy gây bao nhiêu tan thương, tai hại cho người đời, và chính tôi là người cung cấp axít – nước lạnh và Optalidon – bột mì cho chị Năm. Sở dĩ tôi làm chuyện đó vì đã năm lần mười lượt tôi khuyên vợ chồng người láng giềng này hãy ăn ở cho trọn tình trọn nghĩa đúng đạo vợ chồng, nhưng anh Năm cứ theo “mèo”, còn chị Năm thì chán đời, đòi “ăn thua đủ” rồi chết. Chị Năm đã nói dối với tôi trong lúc nhờ tôi đi mua axít để chế bình điện ở nhà và thuốc Optalidon để uống nhức đầu… 1986 https://thuviensach.vn LỜI THỀ ĐÊM TRUNG THU Chưa ai thống kê đầy đủ trên đời này có bao nhiêu người đàn ông nghiện rượu, nhưng tôi tin chắc rằng có ít nhất 90% người vợ phải khổ đau khi lấy nhằm những ông chồng ấy. Tôi là Võ Thị Ba, 49 tuổi, thường trú tại quận 11, lập gia đình đã 25 năm, có 6 mặt con, chồng làm nghề thu mua ve chai, mỗi ngày nhậu ít nhất một cữ, mỗi cữ từ chín chai Chương Dương hoặc một lít rượu thuốc. Nếu tính bằng toán nhân, trong 25 năm qua, trừ những ngày “chàng” đau ốm nằm liệt trên giường, thì ít nhất có 8.000 đêm tôi phải ngửi hơi men. Ngửi riết tôi cũng đâm ghiền, có đêm gần “chàng”, không nghe mùi men, tôi cảm thấy thiếu cái gì đó. Chồng uống rượu vợ ghiền lây! Dù hai vợ chồng làm ăn cật lực, nhưng do cái bệnh của “chàng” nên gia đinh không thể nào dư dả. Nhiều lúc bực tức tôi nhờ công an xử lý, chồng tôi cứ hứa, viết kiểm điểm để cả xấp giấy trên phường, nhưng nhậu vẫn nhậu. “Chàng” lý sự: “Uống rượu không có tội, có chăng là những người làm ra rượu. Nếu thế, phải bắt nhốt ông giám đốc rượu Bình Tây hoặc giám đốc nhà máy bia Sài Gòn!”. Tối Trung Thu, chương trình ti vi vừa dứt, chồng tôi bước vào nhà với gương mặt tái xanh, hơi thở hổn hển. Mỗi khi, rượu đến “đô” gương mặt đỏ rần, giọng lè nhè, nay không hiểu sao chồng tôi thay đổi như con… tắc kè. — Em ơi, anh biết anh có lỗi với em nhiều lắm. Hãy tha thứ cho anh… – “Chàng” thốt một câu êm ái như giọng điệu của 25 năm về trước. — Ủa, có chuyện gì mà trịnh trọng quá vậy? – Tôi hỏi với sự ngạc nhiên. https://thuviensach.vn — Bắt đầu từ ngày mai anh sẽ bỏ rượu! Ghê quá! Rượu đúng là độc dược, là nguy hại vô cùng, là thứ dễ dẫn người ta đến vòng tội lỗi, và có thể vô tù… Thấy lời nói tha thiết và đôi mắt anh ấy đờ đi, tôi cũng lo lắng. — Có chuyện gì vậy anh? — Cho anh một chút nước mắm. Chồng tôi có thói quen giã rượu bằng nước mắm. Nghĩ có chuyện hệ trọng, tôi rót cho anh nửa chén để rượu mau giã. — Cho anh ca nước lạnh. Ực xong ca nước lạnh để giã nước mắm, “chàng” mới chậm rãi kể: — Hồi chiều, thằng Tư thu mua lông vịt rủ anh đi nhậu. Làm xong một chập, trên đường về, gặp chú Tám Minh, chủ tịch phường. Chú Tám cũng đã rồi, thằng Tư lại rủ đi nhậu tiếp. Uống thêm mỗi người đâu… 5 chai Sài Gòn, chú Tám Minh bỗng nhợn nhợn… ói ra một đống… — Rồi sao nữa?… – Tôi thấy gay cấn. — Em biết không?… Ghê quá! Chú Tám ói ra huyết… — Trời đất! – Tôi hốt hoảng. — Chú ói một đống huyết đỏ, huyết đen… rồi lăn đùng ra đất. Thằng Tư run như gà gặp mưa, liền gọi xích lô chở chú Tám đi bệnh viện cấp cứu… Trong quán ai cũng nói chú Tám bị xuất huyết bao tử, năm, ba tiếng nữa sẽ đi tìm ông… Lý Thái Bạch! Chú Tám mà chết, thì anh với thằng Tư không tránh được tội tù, vì… bị quy trách nhiệm làm tha hoá cán bộ, thậm chí sẽ bị “chụp mũ” đầu độc đảng viên, người có chức, có quyền… Nỗi sợ hãi mỗi lúc một tăng lên trên gương mặt của chồng tôi. Tình huống thật bất ngờ, tôi chưa biết phải khuyên giải ra sao, thì chồng tôi đưa cánh tay còn thơm mùi… khô mực lên vuốt tóc tôi, nói với vẻ ăn năn, tỉnh ngộ: — Hãy tha lỗi cho anh, 25 năm làm em khổ sở. Anh thề độc, từ đây về sau, nếu anh còn uống rượu, anh sẽ chịu mọi hình phạt của trời, đất! https://thuviensach.vn — Ai làm chứng cho anh? Chồng tôi là người mê tín, dị đoan, rất tin thổ địa, thánh thần, liền đứng dậy, lấy ba cây nhang đốt cắm lên bàn thờ, miệng lâm râm: — Tôi là Nguyễn Văn Rù, 50 tuổi, tuyên bố từ ngày mai, sẽ bỏ rượu, không uống một giọt, nếu tôi trái lời, những vị khuất mặt… đừng tha thứ cho tôi! Tôi mừng thầm, hy vọng mỗi đêm sẽ không còn nằm kề bên… cái nhiệt kế! Anh ấy đã thề việc gì thì không bao giờ tái phạm. Tôi rất tin điều này. Suốt đêm đó, anh ấy không ngủ được, cứ đinh ninh chú Tám chủ tịch bị xuất huyết, chuẩn bị tư tưởng đi ở tù. Thỉnh thoảng tôi nghe tiếng thút thít. Tiếng khóc của “chàng” khác với những lần đang nhậu bị tôi đến quấy rầy, khiến tôi vô cùng thương cảm. Sáng hôm sau, trời mới tờ mờ, chồng tôi liền dắt chiếc mô–by–lết ra khỏi cửa. Tôi đoán anh ấy vào bệnh viện thăm hỏi bệnh tình chú Tám. Khoảng một giờ sau, anh ấy trở về với một nét mặt buồn thiu. Tôi đâm ra lo sợ. Chú Tám chắc có mệnh hệ gì rồi. Thà để anh ấy nhậu nhẹt mà gần gũi vợ con, còn hơn chừa rượu lại phải bị tội tù. — Trời ơi!… – Chồng tôi gào lên. — Sao rồi anh?– Tim tôi đập như trống múa lân. — Thằng Tư bỏ trốn mất biệt từ hồi hôm. Chú Tám có bị gì đâu! Tối hôm qua, trước khi uống 5 chai bia với anh và thằng Tư, chú đã nhậu với bạn bè hết 2 đĩa tiết canh vịt… Bác sĩ đã cho chú Tám về, ồng vừa uống cà phê với anh! Trời ơi… Chồng tôi lại bị đau khổ thốt lên. Chắc các bạn cũng hiểu tiếng kêu thống thiết ấy ngụ ý như thế nào rồi?! 1990 https://thuviensach.vn CHỪA MỘT PHƯƠNG LẤY CHỒNG Bên hông cư xá L.T.K có một con đường nhỏ, trên vỉa hè cặp theo bức tường của một công sở từ lâu có bốn hộ gia đình đến chiếm đóng, dựng lên những mái chòi xơ xác, tạm bợ. Thấy không có gì trở ngại cho việc đi lại trong khu vực, chính quyền địa phương cũng “nương tay”, để mặc sự tồn tại của những gia đình có nhiều tình tiết lạ lùng trong cuộc sống. Nổi tiếng nhất vùng là căn hộ của bà Bảy Đá. Bà có năm cô con gái đẻ theo kiểu “bắn ra–phan”, mặc dù cách năm, nhưng các cô trông như một lứa. Chồng bà Bảy là một con sâu bạc, suốt mấy mươi năm cứ quần thảo với các quân bài. Ông ra khám, vào tù như cơm bữa nhưng chưa lúc nào nghĩ đến chuyện phải bỏ nghề, phần cái nghiệp đã ngấm vào máu, phần tội cờ bạc bị giam giữ không lâu. Bà Bảy làm đủ thứ nghề, thời con gái cũng từng “chém mướn, đâm thuê”, từng có những cuộc tình “chọc trăng, ghẹo gió”. Nhưng đáng nói là thân phận của năm cô con gái. Cũng như vạn vật trên quả đất, luật sinh tồn bắt buộc con người phải tìm cách để sống. Sống bằng gì mới là điều đáng nghĩ, nhất là với những gia đình nghèo, đông con. Năm 1979, sau khi Phnôm Pênh thoát khỏi họa diệt chủng của Pôn Pốt, bà Bảy liền đẩy đứa con gái đầu lòng sang đất bạn, bảo nó đi buôn. Chữ “buôn” cũng có nhiều nghĩa, cô gái ấy buôn gì khi không có một đồng, một chữ trong tay? Năm tiếp theo, bà chấp nhận cho cô con gái thứ hai đi Đà Lạt, tìm kế mưu sinh ở đất cao nguyên. Năm thứ ba, theo yêu cầu của cô con gái giữa, bà đồng ý để nó đi Cần Thơ, vùng vẫy sông nước Tây Đô. Nửa năm sau, cô gái thứ tư lại lên đường ra Vũng Tàu, làm quen với “ngư https://thuviensach.vn ông và biển cả”. Thấy cô út còn trong tuổi vị thành niên, bà Bảy lập một “giường massage” tại nhà, phục vụ cho khách lỡ bước đường xa. Thưa các bạn! Ở Thành phố Hồ Chí Minh có không ít gia đình tội phạm mang tính chất “cha truyền, con nối” và cũng không ít gia đình kiếm ăn bằng những nghề mà xã hội gọi là tệ nạn. Nhưng, một gia đình mà tất cả thành viên, đặc biệt là cả năm cô con gái đều “buôn hương” thì thật là lạ lùng, hy hữu. Điều đáng nói, bên ngoài cách sống của gia đình bà Bảy trông khá hỗn độn, nhưng bên trong thì lại rất trật tự, tôn ti. Người ta ít thấy gia đình này xào xáo, cãi vã, những đứa con gái thì vâng lời, thương mẹ hết mực. Dù phiêu bạt ở đâu, kiếm được tiền, mấy cô gái đều gởi về cho mẹ, luôn viết thư thăm hỏi gia đình. Với lối xóm, bà Bảy Đá cũng cư xử theo kiểu “giang hồ già”, ra đường thấy chuyện bất bằng… không tha! Giang hồ cũng có những luật lệ, khuôn phép riêng, đám tay em luôn tuân thủ mệnh lệnh của đàn anh, đàn chị. Sau lưng bà Bảy Đá có khá đông em út, nên tiếng nói lúc nào cũng có “trọng lượng”. Biết chuyện làm ăn của gia đình không chính đáng, bà rất sợ công an. Suy cho cùng, những kẻ sống ngoài vòng pháp luật, đi ngược lại với những quy định chung của xã hội đều phải “ngán” công an. Có những đêm, nằm gác tay lên trán, bà Bảy âu lo cho số phận. Cuộc đời ông chồng kể như vứt đi, cuộc đời của bà cũng không mong tái tạo được nữa, còn lại là thân phận của năm đứa con gái. Lẽ nào cha cờ bạc, mẹ là đĩ, con làm điếm từ đời này sang đời khác? Thời xuân sắc bà cũng đã “vào sanh ra tử” bao phen, ngậm đắng nuốt cay bao ngày. Sau khi lấy chồng, bà biết mình đã chọn lầm đường, nhưng lại không can đảm đi tìm một lối rẽ. Hơn 50 tuổi đời, tóc đã bắt đầu phai màu, phía sau lưng là một chuỗi ngày đen đúa, phía trước mặt thì cũng chưa có gì sáng sủa. Thiên hạ chọc ngoáy gia đình bà: con Hai đi lính cho Pôn Pốt, con Ba gia nhập Fulro, con Tư bỏ theo hải tặc… Bia miệng thế gian, dù có chết đi, tiếng tăm của bà có lẽ sẽ lưu truyền vĩnh viễn trên mảnh đất vay mượn này. Hôm ấy, công an phường mời bà đến trụ sở để trả lời về những đơn, thư tố cáo “hoạt động massage bậy bạ” trong căn nhà của bà. https://thuviensach.vn — Có gì đâu bậy bạ? Đấm lưng , bẻ cổ, giác hơi… mà bậy bạ gì? – Bà điên tiết chống chế. Đồng chí phó công an phường phì cười: — Hỏi thế thôi, ở phường này ai cũng biết cách sống của gia đình chị. Mời chị đến đây, chúng tôi chỉ muốn nói vài điều, chẳng lẽ gia đình chị cứ sống như vậy mãi? Bà Bảy nín lặng. — Chị không biết thương con sao? Cọp không nỡ ăn thịt con, còn chị, đẻ đứa nào chị cũng đều đem bán hết?… — Ông phó… – Bà Bảy đứng bật dậy, nhìn anh công an với đôi mắt rực lửa. Nhưng sau đó, mi mắt dần khép lại, bà thả phịch tấm thân mềm nhũn xuống chiếc ghế. Dường như bị cục nghẹn chắn ngang cổ họng, bà không thể diễn đạt bằng lời, chỉ bộc lộ nỗi niềm bằng những giọt nước mắt. Anh phó công an phường tỏ ra lúng túng trước thái độ xúc cảm hiếm hoi đến bất ngờ của ả “giang hồ già”, chớ đâu biết rằng anh đã đánh trúng vào nỗi ray rứt giằng xé bà ta trong nhiều ngày qua. Bản chất của con người là tính thiện, một tên tội phạm điên cuồng nhất đến lúc nào đó cũng phải trăn trở, suy tư về những hành vi của mình. Suy nghĩ là vậy, bỏ đi một thói quen đã khó, thay đổi một lối sống lại càng không giản đơn. Điểm đỉnh khiến bà Bảy phải dứt khoát tư tưởng của mình là do một sự cố xảy ra hai tuần sau đó. Sau một canh bạc thua tan tác, quay về nhà với trạng thái ngầy ngật hơi men, ông Bảy chui vào mùng.. đứa con gái út. Cô con gái la toáng lên, nhưng ông Bảy vẫn nghĩ nó là người xa lạ. May mắn, bà Bảy kịp thời xuất hiện, lôi ông chồng già ra khỏi nhà, đạp ông nằm gục trên vỉa hè. Tức giận, tủi hổ lẫn chán chường, suốt đêm hôm đó, bà Bảy ngồi ở xó nhà khóc rấm rức. Câu nói của anh phó công an phường tuy đau mà đúng: cọp không nỡ ăn thịt con, bà lại đem con đi bán, còn ông thì muốn “nuốt tươi” chúng nó rồi. Gia đình như vậy làm sao sống, sống như vậy làm sao ra thể thống gia đình? https://thuviensach.vn “Con Lanh, con Lẹ, con Lành, con Lặn… tụi bây bỏ hết mọi thứ, quay trở về mau! Gia đình tan nát hết rồi, tao không muốn kéo dài sự khổ đau này nữa. Về đi, tao sẽ nói rõ lý do, rồi cùng bàn cách xây dựng lại cuộc sống… Riêng con Lành, nợ nần của ai thì phải trả hết, nếu không có tiền, nài nỉ người ta, mai mốt trả sau. Nếu họ không chịu, cố ý cản trở, báo ngay về đây, tao cho một băng “xã hội đen” vượt biên giới, qua rước về. Nhanh lên, tao không chịu đựng được nữa, về ngay…!”. Mấy ngày sau khi “giấy triệu tập” được sao y bốn bản, phát qua đường bưu điện, cả bốn cô con gái đều lần lượt trở về trình diện. Ngoại trừ ông chồng vô dụng đã bị tống cổ ra khỏi nhà, suốt một buổi năm cô con gái ngồi quây quần nghe bà Bảy phân tích lợi hại, dẫn chứng quá khứ, nhận định tương lai, mong muốn cuối cùng là tất cả các cô phải sống lương thiện, chồng con đàng hoàng. Gia đình bà Bảy như tờ giấy rách nhưng còn giữ được cái lề, ngang dọc ở đâu thì được, đối với mẹ, cả năm cô gái đều vâng lời răm rắp. Ngay sau đó, bà Bảy thuê căn nhà bên cạnh, sửa sang tươm tất, mở quán cơm bình dân. Dường như “thượng đế” ủng hộ cuộc hoàn lương của gia đình bà Bảy, khách đến quán của bà ngày càng đông. Có người hỏi: “Sống được không?”, bà Bảy cười: “Sống khỏe khoắn, ăn ngon, ngủ yên”. Một năm sau, cô gái lớn đi lấy chồng. Năm tiếp theo, cả cô Hai và cô Ba lại lần lượt lên xe hoa. Bà Bảy dự định cuối năm 1998 sẽ nhận lễ hỏi cho cô thứ tư. Vị hôn phu của các cô gái không ai giàu có, nhưng họ có khả năng đảm bảo cuộc sống lâu dài cho vợ con. Ước muốn được toại nguyện, đến lúc này, hơn ba mươi năm bà Bảy mới thấy cuộc sống còn ít nhiều ý nghĩa. “Làm đĩ chín phương cũng chừa một phương lấy chồng chớ!” – Bà Bảy nói với anh phó công an phường như vậy và bà cũng nghĩ rằng, chính anh đã góp phần giúp cho bà tìm ra một phương còn lại, một lối thoát sáng sủa, ít chông gai cho cả bà và mấy cô con gái. 1998 https://thuviensach.vn TÔI KHÔNG SIẾT CÒ Ba Lém là một tên cướp hung hãn, đã nhiều lần đơn vị chúng tôi tìm cách vây bắt, nhưng không thành công. Lúc nào trong người hắn cũng lận hai lưỡi dao và hắn từng huênh hoang với bọn đàn em rằng: “Công an đừng hòng đụng đến người Ba Lém này! Ít ra thì mạng đổi mạng!”. Quả thật, sau những lần truy lùng tích cực của chúng tôi, bọn đàn em của Ba Lém lần lượt sa lưới, riêng hắn thì lần nào cũng trốn thoát. Có lần trên đường tuần tra, tôi phát hiện Ba Lém đang ngồi chực chờ ở một góc công viên, mặc dù hắn đã ngụy trang bằng bộ đồ tươm tất và chiếc nón nỉ đội sụp xuống che kín nửa khuôn mặt. Tôi gởi xe cho một chị bán thuốc lá, nhẹ bước tiến đến nơi hắn ngồi. Khi cách lưng hắn độ hai bước chân, tôi lặng lẽ rút súng ra… Nhưng, nhanh như tia chớp, Ba Lém bật dậy, nhoài người ra phía sau, búng chân đá văng khẩu súng khỏi tay tôi. Hắn rút hai lưỡi dao ra, nhìn quanh quất, rồi bỏ chạy. Có lẽ, Ba Lém nghĩ phía “đối phương” đông người. Khi tôi lượm lại khẩu súng thì Ba Lém đã vượt khỏi vòng rào công viên. Biết đuổi không kịp nữa, tôi ngồi lại trên chiếc ghế đá, suy nghĩ miên man về tên cướp. Hắn lợi hại thật! Khi đối đầu mới biết hắn có võ nghệ cao cường, không thua gì… “hiệp sĩ mù nghe gió kiếm”. Ngoài tính khí liều lĩnh ra, có thể yếu tố này đã giúp hắn vượt qua nhiều cuộc vây bắt của công an?! Sau cuộc chạm trán trực tiếp và lãnh phần thất bại, trong đầu tôi lúc nào cũng in đậm hình ảnh của Ba Lém. Hắn có dáng người dễ nhớ, cao lỏng khỏng, da ngăm đen, tóc lúc nào cũng húi cua và đặc biệt là vết sẹo dài hằn trên má trái. Tôi nung nấu quyết tâm phải tìm cho bằng được tên cướp nguy hiểm ấy. https://thuviensach.vn Đêm đó, tôi nhận được tin Ba Lém xuất hiện trên một khu vực chằng chịt hẻm hóc. Sau khi xem xét hàng chục con hẻm, tôi nhận định con hẻm có ít ánh sáng nhất là nơi Ba Lém có thể quay trở ra. Tôi đứng ở đầu hẻm, nép sát vào cột đèn, chờ đợi. Nửa giờ, một giờ, hai giờ trôi qua… Tôi vừa nảy sinh ý định mình đã phán đoán lầm, thì có một bóng đen cao lỏng khỏng đi ra từ đầu hẻm với dáng điệu hấp tấp. Phải hắn không? Tôi nheo mắt, nhìn thật kỹ. Chính hắn. Thần kinh tôi căng thẳng, dõi theo từng bước chân tiến về phía mình. Tôi lặng lẽ lòn tay vào bụng, mở khoá an toàn khẩu súng. Khi cái bóng hiện ra song song với cột đèn, tôi quát lên: — Ba Lém! Giơ tay lên! Cái bóng khựng lại, rồi đột nhiên lao về phía trước. Lúc nầy, tôi còn thấy rõ hai tay Ba Lém đang ghì chặt cái gì đó trong lòng. Tôi rút súng, chỉa thẳng vào lưng hắn, quát lớn: — Tôi bắn! — Đừng! Đừng bắn!… – Ba Lém thảng thốt kêu lên, nhưng chân vẫn chạy. Tôi đuổi theo, tiếp tục chỉa nòng súng vào người phía trước chỉ cách một cự ly khoảng mười mét: — Đứng lại! Ba Lém chạy nhanh hơn, rồi đột ngột ngoặt vào một con hẻm. Tôi bám theo. Hắn ngoặt sang con hẻm khác, ngoặt sang con hẻm nữa, rồi mất hút. Tôi đứng lại, thẫn thờ nhìn xung quanh. Con hẻm vẫn yên tĩnh, chỉ vài đôi mắt nhìn tôi dò xét. Tôi cũng không hiểu tại sao mình không siết cò, có phải vì tiếng kêu thảng thốt ẩn chứa điều gì đó của Ba Lém hay tôi chưa đủ nghị lực để đối phó trước tình huống căng thẳng này? Cũng có thể cả hai, nhưng tại sao tên cướp hung hãn lại thốt lên những tiếng yếu ớt, chừng như van xin ấy? Hắn ôm cái gì trước ngực, mà mỗi lúc chạy lại càng cố giữ chặt hơn? Biết bao nỗi phân vân song cuối cùng, tôi tự trách mình thêm một lần để tên cướp nguy hiểm vượt khỏi tầm tay. https://thuviensach.vn Tôi thả bộ dọc theo cái công viên quen thuộc ấy, nhưng không phải để trinh sát, mà muốn tìm một ít không khí trong lành của thiên nhiên sau những giờ phút dong xe trên đường hít bụi và khói. Đang để hồn thư thả trước cảnh cây xanh, gió mát, tai tôi chợt nghe những tiếng kêu ú ớ vọng từ phía sau lưng. Tôi quay lại. Hai tên lưu manh đang dí dao cướp chiếc xe Honda của một cô gái vừa từ công viên bước ra. Muốn tìm vài phút thoải mái cũng không được, tôi lập tức chạy đến. Thấy có người can thiệp, hai tên lưu manh buông chiếc xe, chĩa hai lưỡi dao về phía tôi. Tôi tiếc mình không mang theo vũ khí, nhưng cũng không còn cách nào khác hơn là phải lựa thế để đối phó. Tên thứ nhất xông đến, đâm thẳng vào ngực tôi. Lách người sang bên, tôi chụp được cổ tay hắn. Đang lúc giằng co với tên này, thì tên thứ hai xông vào và tôi có cảm giác sắp bị đâm từ phía sau… đột nhiên, tôi nghe tên thứ hai thốt lên những tiếng “hự” đau đớn… Tôi vững bụng quật ngã tên thứ nhất. Không để ý đến lời cảm ơn chân thành của cô gái, tôi quay lại tìm người vừa cứu mình. Anh ta trạc tuổi 30, cao lỏng khỏng , da ngăm đen, má trái có vết sẹo dài… Tôi bàng hoàng, nhủ thầm: “Ba Lém! Tại sao là Ba Lém?”… Hiểu được ý nghĩ của tôi, anh thanh niên mỉm cười: — Tôi là Ba Lém anh không nhớ sao? Tôi làm sao quên được con người này, nhưng sự “tái ngộ” lại diễn ra trong một tình cảnh bất ngờ quá. Sau khi quần chúng xúm lại, trói hai tên cướp dẫn đến công an phường, tôi và Ba Lém thả bộ dọc theo công viên. — Ba năm qua anh làm gì? – Tôi hỏi. — Chỉ mấy ngày sau cái đêm bị anh mai phục, tôi đến công an phường đầu thú, xin được đi cải tạo lao động. Tôi mới về khoảng tháng nay, vá xe đạp ở góc ngã tư đằng kia. Tôi thấy anh đi thơ thẩn, trước khi xảy ra vụ cướp… — Và anh đã chạy đến cứu tôi. Tại sao anh lại bỏ nghề, ra đầu thú? https://thuviensach.vn — Tôi nói thật, sau đêm chạy thoát, lương tâm tôi cứ bị dày vò trước hành động nhân đạo của anh. Nếu anh siết cò, là tôi đã không còn như ngày hôm nay… Có lúc nào đó cận kề cái chết, thì con người ta mới quý mạng sống của mình. Hành động của anh đã làm tôi thức tỉnh, không dám đi ăn cướp, gây tội lỗi nữa. — Anh mang cái gì trong đêm đó, mà cứ ghì chặt vào lòng? — Con tôi! Nó không có mẹ, tôi gởi ở nhà người bà con. Đêm đó nó bị cảm sốt nặng, tôi đến lấy mền quấn nó, định đưa vào bệnh viện, thì… gặp anh. Nó hết bệnh, tôi đưa về nhà cha mẹ tôi gởi, rồi ra đầu thú luôn… Chính vì đứa con mà Ba Lém thảng thốt kêu lên những lời van xin và chính những lời thảng thốt đó mà tôi không nỡ siết cò… 1986 https://thuviensach.vn ĐIỂM HẸN TÌNH YÊU Ông Đại Phát là người hiền lành, luôn chí thú làm ăn, của cải tạo dựng được có thể giúp ông sống an nhàn trong những năm tháng cuối đời. Người vợ mất sớm, để lại cho ông một cô con gái, với ông, đó là của cải không vật gì sánh bằng. Cô gái càng lớn càng xinh đẹp, nỗi lo của ông ngày một tăng. Hôm ấy, ông gọi cô gái đến ngồi trước mặt, hạch hỏi: — Ba nghe nói, có nhiều đứa con trai đang theo đuổi con, phải không? Cô gái ngượng ngùng: — Có một vài người thôi. Ông Phát tiếp: — Trong số đó, con đã thương đứa nào? Cô gái lặng thinh. Thấy đã đến lúc phải giữ gìn “ái nữ”, ông Phát kiểm soát nghiêm ngặt giờ giấc sinh hoạt của đứa con, đặc biệt là cấm không cho ra khỏi nhà vào ban đêm. Cô con gái hết sức khó chịu, nhưng không dám cải lời. “Anh Thành ơi, Xin thông báo với anh một tin giật gân. Ba em đã cấm em ra khỏi nhà, nếu không có lý do chính đáng. Như vậy, những cuộc gặp gỡ của chúng mình có thể bị gián đoạn đấy nhé. Ban ngày, anh và em làm sao gặp nhau được, chỉ có buổi tối thôi… Buồn quá, nhưng em đã nghĩ ra cách. Bên hông nhà em có cái cột đèn, leo lên được đến phòng của em. Tối nào, sau khi hết chương trình ti vi là ba em đi ngủ. Sau giờ đó là anh… leo lên nhá. Em chờ anh bắt đầu từ tối mai. Nhưng phải cẩn thận đó nhé! Hôn anh! https://thuviensach.vn Mỹ Lệ” Những ngày sau đó, cuộc hẹn hò giữa cô gái và chàng trai qua cây cột đèn… của Sở điện lực diễn ra êm thấm. — Ba em có đồng ý cho em lập gia đình không? – Chàng trai hỏi. — Đến lúc nào đó thì cũng phải cho, nhưng hiện nay em không biết tiêu chuẩn được đặt ra như thế nào. Ba em có vẻ gắt gao với chuyện này lắm. – Cô gái thở dài. — Theo em, chuyện tình yêu của mình phải giải quyết thế nào? – Chàng trai thăm dò. — Tình yêu đâu có giới hạn thời gian. Anh nên cố gắng làm ăn, dành dụm tiền để sau này có thể sống tự lập được – Cô gái thật lòng. Tối hôm ấy, sau khi hết chương trình ti vi, ông Đại Phát cảm thấy khó chịu, sai đứa con gái đi mua mấy viên thuốc trị đau bụng. Đứa con dắt xe ra đi, ông leo lên lầu cố ý tìm chai dầu gió xanh, thì bất ngờ, ông thấy một cánh tay quơ quơ ở lan can. Ông chạy vào phòng con gái, lấy chiếc guốc cao gót thủ sẵn trên tay, hét lên: — Ăn trộm! Chết nè!… Ông thấy hai cánh tay vuột khỏi lan can và một tiếng “ạch”, nghe đến lạnh người. Ông chạy trở xuống, thấy một thanh niên nằm sóng soài trước thềm nhà. Sợ phải chịu trách nhiệm trước một cái chết bất đắc kỳ tử, ông liền vác người thanh niên đến trụ sở công an phường. Vài phút sau, người thanh niên tỉnh lại, không có vết chấn thương nào đáng kể, anh ta bất tỉnh do hoảng hốt. Khi công an tiến hành lập biên bản “Một vụ ăn trộm”, thì con gái ông Đại Phát chạy đến. Cô khóc sướt mướt, thú nhận mọi chuyện. Ông Đại Phát toát mồ hôi, xin lỗi anh em công an phường, rồi nắm tay hai đứa trẻ về nhà. Sau nửa giờ trách mắng đứa con gái đã dám mượn cột đèn để xây “cầu” tình yêu, ông hỏi chàng thanh niên: — Cậu tên gì? Bao nhiêu tuổi? Nghề ngỗng gì? Gia đình thế nào? https://thuviensach.vn Chàng trai đáp trong nỗi lo sợ: — Dạ, cháu tên Thành, 24 tuổi, làm thợ sửa xe hơi, gia đình có 4 anh em, đủ ăn, cha mẹ sống thuận hòa. Ông Phát gắn điếu thuốc lên môi, châm lửa hút, phì phà, nghĩ ngợi một lúc, ông nói một mình nhưng hai đứa trẻ đều nghe: — Tình yêu thật mãnh liệt! Tao biết chuyện đó. Tao không ngăn cấm hai đứa quan hệ, tao chỉ muốn có thằng rể đàng hoàng về tư cách, có nghề nghiệp để chống chỏi với đời. Nhưng cái kiểu leo cột đèn để hẹn hò như vầy thì nguy hiểm quá. Có ngày tụi bây hại tao… Thôi, thằng Thành về nói ba má mày qua bàn chuyện với tao! 1989 https://thuviensach.vn MÙA DƯA HẤU VÀ MẤY CÂU VỌNG CỔ Ông Tư Rật xe điếu thuốc gắn lên môi, miệng lập bập nhả từng ngụm khói trắng. Chưa có mùa dưa nào thất bại như mùa dưa năm nay, loại nhất, loại nhì, loại gì cũng đều phải hạ giá. Đã tám năm mang dưa lên thành phố, lần đầu tiên ông mới thấy người ta hờ hững với cái quả “xanh vỏ, đỏ lòng”. Từ 4.500 đồng một ký, chưa qua một tuần, miệng rao giá bán chỉ còn 1.500 đồng. Bán một trái dưa, nghĩ công gieo trồng, ông Tư thấy lòng tê tái. Con trâu đại diện cho nhà nông, nhưng mới bước vào năm Đinh Sửu, nhà nông lại không gặp may mắn. — Anh Hai ngẫm chuyện gì mà ngồi ngáp vắn, ngáp dài? Một phụ nữ tuổi trạc 40, ăn diện tân thời, hỏi người bán dưa với giọng thân tình. Ông Tư ổn định tinh thần, lật đật mời khách: — Dưa ngon lắm cô Ba, giá rẻ như cho… Người phụ nữ lựa hai trái dưa, đong đưa một hồi, nở nụ cười… tình: — Em lấy một cặp, giá sao cũng được, miễn suốt năm gặp hên. Anh Hai ở đâu lên? Ông Tư chân thật: — Gò Công. Dưa xứ Gò nổi tiếng… Người mua dưa đáp lại: — Đàn ông xứ Gò cũng bảnh trai. Anh Hai có vẻ lớn tuổi, nhưng còn phong độ quá. https://thuviensach.vn Ông Tư chợt ngượng: — Tui dân quê mùa, sao bằng mấy anh thành thị. Người phụ nữ lại nói: — Hương đất, hương đồng tốt hơn hương Revlon, hương Bruit. Ông Tư cười, biểu lộ sự khoan khoái. Người phụ nữ ôm hai trái dưa vào lòng, đôi mắt liếc ngang , bén như dao gọt dừa: — Em bán quán ở ngã ba đằng kia, lúc nào rảnh, anh Hai ghé chơi một chút. Ông Tư đáp cho vui lòng khách: — Ờ, lúc nào tiện, tui ghé… Khách bước đi, để lại trong lòng ông Tư một nỗi bâng khuâng. Đàn bà Sài Gòn nghĩ cũng lạ, bề ngoài chưng diện dữ dằn nhưng bụng dạ có khi chơn chất, ngọt ngào như cây mía. Cái quán bán gì ở ngã ba đằng kia, thành phố biết bao nhiêu thứ để mà lường, nhưng với bộ dạng “mắt xanh, môi đỏ”, món hàng của người đàn bà ấy chắc hẳn không phải là dưa chuột, dưa gang. Trưa 29 Tết, còn mấy trái dưa non, ông Tư nửa bán, nửa cho, dọn dẹp vệ sinh phần vỉa hè, tính đường trở về Gò Công. Ngay lúc ấy, người phụ nữ “mắt xanh, môi đỏ” lò dò tìm đến. — Ủa, hết sớm vậy anh Hai, tính lại ủng hộ anh thêm vài trái. Nghĩ một lúc, anh Tư mới nhớ ra người đã từng khen ông còn phong độ, liền cười vui vẻ: — Cám ơn cô Ba. Hì! Nhờ ông bà phù hộ nên bán sạch láng luôn. Người đàn bà đưa tay gỡ mấy cọng rơm còn dính trên vai ông già bán dưa: — Bây giờ, anh Hai đi đâu? Ông Tư đáp: https://thuviensach.vn — Về dưới. Bà xã tui mấy bữa nay chắc trông dữ lắm. Người đàn bà tỉnh khô: — Trông gì, làm ăn mà. Sao anh hổng gọi điện thoại di động cho bả?… Ông Tư tròn mắt: — Di động gì? Làm ruộng mà làm gì có điện thoại?… Người đàn bà cười… chữa cháy: — À, quên… Dưa năm nay ứ quá, anh Hai bán hết cũng mừng. Thôi ghé quán em uống vài chai bia ăn mừng đi. Ông Tư lưỡng lự: — Tui nằm ngoài lộ này cả tuần lễ rồi, ở dưới còn lu bu công chuyện lắm. Nóng ruột thấy mồ đây. Ông Tư khoác chiếc túi nằng nặng lên vai, nhìn quanh quất. Người đàn bà nắm tay ông, ra bộ “yểu điệu”: — Quán em mấy bữa nay ế ẩm, nhờ anh đến ủng hộ vài lon, anh may mắn lẽ nào khinh người bạc số? Ánh mắt ông Tư lặng xuống, ra chiều suy nghĩ. Người đàn bà giằng cánh tay ông… kẹp vô nách: — Đi anh. Em đã có lòng với anh, ít ra anh cũng gởi lại cho em chút tình mới phải chứ. Xuôi lòng, ông Tư gỡ tay người phụ nữ ra, lững thững đi về phía ngã ba. Vừa bước vào quán, ông Tư không khỏi giựt mình khi thấy xung quanh vắng lặng, che chắn tối om. Chợt đâu đó có vài tiếng cười khúc khích của đàn bà, con gái khiến ông có cảm giác như… Trư Bát Giới lọt vào động yêu. Người đàn bà ấn ông ngồi xuống chiếc ghế nệm, sau đó mang ra hai ly nước đá và một thùng bia. Thấy khách vẫn còn ngỡ ngàng, “thục nữ” trổ giọng trách yêu: — Có gì lạ mà anh Hai nhìn hoài. Ở Sài Gòn quán xá như vầy là chuyện quá thường. Nhiều ông vào quán thấy không um tùm là bỏ ra ngay. Dô anh https://thuviensach.vn Hai! Chúc anh Hai làm ăn phát tài, năm tới bán chạy hơn năm nay. Hết ly nghe. Ông Tư ực một hơi. Người phụ nữ lại rót bia đầy ly: — Dô cái nữa anh Hai. Ly này chúc anh… À, năm nay anh bao nhiêu tuổi rồi? — Sáu mươi tư. — Chúc anh thất thập cổ lai hy. Cạn luôn nghen. Người đàn bà khui tiếp hai lon bia, lên giọng não ruột: “… Tôi đứng bên này sông, bên kia vùng lửa khói. Làng tôi đây bao năm dài chinh chiến, từng lũy tre ngậm ngùi…” — Dô, anh Hai! “Tôi có người vợ ngoan, đẹp như trăng mười sáu, cưới rồi đành xa nhau… Nhớ đôi môi nàng cười…”. — Dô, anh Hai! “Nhà tôi ở cuối chân đồi có giàn thiên lý, có người tôi thương…” — Dô, anh Hai ! Cạn ly bia thứ năm, ra chiều hưng phấn, ông Tư đề nghị: — Tui hổng khoái tân nhạc, đổi “tông” ca vọng cổ đi. Người phụ nữ khoác vai ông Tư: — Anh Hai có tinh thần quê hương ghê, làm gì cũng không quên vọng cổ. Em ca vọng cổ còn “ác” hơn tân nhạc nữa. Anh thích bài gì, để em bắt chước Kim Tử Lân ca một hơi 361 chữ nghen? Ông Tư khoát tay: — Không! Hụt hơi chết à nghen! Năm ngoái nghe thằng cha nào ca trong cát–xét, tui bị ngộp thở ngã vật trên bộ ván… Bà xã với sắp nhỏ giựt tóc mai mới tỉnh lại… Ca bài khác đi… — Dô anh Hai! Thích thì chiều… https://thuviensach.vn