🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Tobie Lolness Ngàn Cân Treo Sợi Tóc
Ebooks
Nhóm Zalo
https://thuviensach.vn
https://thuviensach.vn
Timothée De Fombelle
Tobie Lolness
ngàn cân treo sợi tóc
Nguyễn Thụy Phương dịch
https://thuviensach.vn
Bạn đang đọc ebook TOBIE LOLNESS: NGÀN CÂN TREO SỢI TÓC của tác giả Timothée De Fombelle do Bookaholic Club chế bản theo Dự án chế bản Ebook (Making Ebook Project). Mong rằng ebook này sẽ mang đến cho bạn một tác phẩm Văn học hay, giàu giá trị biểu cảm và nhân văn, với chất lượng cao.
Chúng tôi luôn cố gắng mang đến những chế bản ebook tốt nhất, nếu trong quá trình chế bản có lỗi sai sót nào mong bạn góp ý và cho chúng tôi biết những ebook mà đang mong muốn.
Making Ebook Project của Bookaholic Club là một hoạt động phi lợi nhuận, nhằm mục đích mang đến những chế bản ebook hay, có giá trị với chất lượng tốt nhất mà chúng tôi có thể với Cộng đồng đọc - người Việt.
Tuy nhiên, nếu bạn có khả năng xin hãy đọc tác phẩm này bằng sách trước hết vì lợi ích cho Nhà xuất bản, bản quyền tác giả và góp phần phát triển xây dựng nền Văn hóa đọc. Hãy chỉ đọc chế bản này trong điều kiện bạn không thể tìm đến ấn phẩm sách.
https://thuviensach.vn
• Tên sách: TOBIE LOLNESS: NGÀN CÂN TREO SỢI TÓC
• Tác giả: Tomthée De Fombelle
• Dịch giả: Nguyễn Thụy Phương
• Nhà xuất bản: Nhã Nam & Văn học • Năm xuất bản: 2007
• Số trang: 344
• Giá tiền: 56.000 VND
• Khổ: 15,5x24 cm
Đánh máy: Tuyết Anh, Tuyết Nhung, Mỹ Ngọc,
https://thuviensach.vn
Như Ý, Thanh Ngân, Hanki Duong Nguyen Kiểm tra: Hương Giang
Chế bản ebook: Hanki Duong Nguyen Ngày hoàn thành: 24/7/2009
Making Ebook Project #6 – Bookaholic Club
https://thuviensach.vn
Hãy nhắm mắt lại và hình dung: bạn sống trong một cây sồi cổ thụ và bạn chỉ cao có một milimét rưỡi. Một cuộc phiêu lưu ra trò, phải không nào? Ở đây, người ta làm nghề hút sữa ấu trùng hay chăn nuôi rệp son... Đó là cuộc sống thường ngày của Tobie, cậu bé 13 tuổi và cả tộc người của cậu: những kẻ sung túc sống trên phần ngọn cây, những kẻ nghèo khổ nhất trú thân trong những cành lá. Sau một vụ việc ám muội, cha mẹ của Tobie bị kết án tử hình. Cậu trốn thoát, và cả tộc người của cậu lao đi truy lùng cậu. Tobie một mình chống lại tất cả trong một thế giới không biết đến xót thương và đầy rẫy những hiểm nguy. Một cuốn tiểu thuyết gây ngạc nhiên, pha trộn giữa chất phiêu lưu và ngụ ngôn về thế giới cây cỏ.
“Hỡi độc giả trẻ, bạn sẽ gắn bó với cậu chàng Tobie Lolness như chồi cây gắn bó với cành của nó vậy.” ----- RTL
“Sau khi đã đọc Tobie Lolness, người ta sẽ không nhìn cây cối như trước nữa.” ----- Le Figaro
“Đấy là một thế giới lạ thường… Một thế giới mà ở đó một giọt nước thành một trận mưa rào; một bông tuyết như một khối tuyết lở, những con chim, những côn trùng chẳng khác nào bầy quái vật khổng lồ trong cái nhìn của những thụ nhân tí hon…” ----- RTL
“Cái anh chàng Tobie này thật là một ý tưởng thiên tài!” ----- Valée FM
“Một cuốn truyện phiêu lưu, một thế giới vừa giản dị vừa huyền bí, Tobie Lolness là một cuốn sách đẹp, đáng đọc đối với độc giả trẻ và cả những độc giả già mà tâm hồn vẫn trẻ…” ----- Parutions.com
“Đằng sau những cuộc phiêu lưu, là suy tư sâu xa về sự chung thuỷ, lòng khoan dung và cả sự kính ngưỡng đối với tự nhiên và sự vật. Được
https://thuviensach.vn
viết bởi một giọng văn đẹp cùng một chiều sâu tâm lý hiếm có trong văn học trẻ, Tobie Lolness thật sự nổi trội như một thế giới độc nhất vô nhị. Đây là một trong số những cuốn tiểu thuyết hay nhất của năm nay… và sẽ trở thành một tác phẩm kinh điển cho thiếu nhi.” ----- Quotidien National
“Tobie Lolness, mười ba tuổi, cao một milimét rưỡi, đã chạy trốn, và bị truy đuổi một cách tàn nhẫn bởi tộc người cây. Một cuộc phiêu lưu lớn lao.” ----- Le Guide
“Một người hùng đã xuất hiện. Hãy nhớ kỹ tên kỹ họ, bởi cậu ta sẽ nhanh chóng bắt kịp chàng phù thuỷ Harry Potter để bước vào điện thờ của những nhân vật phiêu lưu hút hồn độc giả mọi lứa tuổi. Cậu ta tên là Tobie Lolness, mười ba tuổi và cao có một milimét rưỡi.” ----- Libération
“Đã quen với kiểu của Harry Potter, độc giả trẻ sẽ ngấu nghiến câu truyện này và nhân vật này.” ----- Lire
“Tobie Lolness là một tiểu thuyết saga mới. Một ngụ ngôn về vạn vật học.” ----- Quotidien
“Hãy quên Gulliver to đùng đi, hãy trở thành Lilliput bé tí và hãy bám vào cành nhánh của cây sồi cùng với cậu chàng Tobie! Một tiểu thụ nhân trong thế giới tưởng tượng đầy chất thơ của Timothée de Fombelle.” ---- - Sud Ouest
“Hãy bám theo Tobie từ cành này sang cành khác, hãy gặp gỡ những bạn bè tuyệt vời của cậu, và như tôi các bạn cũng sẽ phải lòng tộc người cây này thôi! Timothée de Fombelle đã viết cuốn sách cho bạn trẻ với tất cả nhiệt tình và mê đắm.” ----- Mensuel
“Vì ông bố bác học không chịu giao nộp một phát minh kinh khủng, gia đình cậu bé Tobie đã bị cầm tù, và cậu đã phải chạy trốn, lao mình vào các cuộc phiêu lưu để cứu bố mẹ. Độc giả sẽ khám phá ra cuộc sống nơi những ngọn cây và thế giới vi tế trong những cành nhánh.” ----- Trimestriel
“Tobie cứ chạy mãi chạy mãi. Tộc thụ nhân, chủng tộc của cậu cứ đuổi mãi đuổi mãi… Một tiểu thuyết phiêu lưu say đắm. Tác phẩm đoạt giải Tam-Tam 2006.” ----- Libbylit
https://thuviensach.vn
“Tobie Lolness là cả một thế giới. Một cuốn sách đáng đọc đối với trẻ em và nên đọc đối với người lớn.” ----- Arbres & Foreets “Mùa hè này, khi soạn va-li đi nghỉ, hãy để một chỗ cho cuốn sách này!” ----- Presse Régionale
“Một cuộc phiêu lưu thật sự, vừa đầy cảm hứng bảo vệ sinh thái, vừa độc đáo và mê hoặc.” ---- A nous Paris
“Tobie Lolness, tiểu thuyết đầu tay của Timothée de Fombelle, một cựu giáo viên văn học, là một sự suy tư đẹp đẽ về tự nhiên và về môi trường, về tình bạn, về sự phiêu lưu và về những bất công đầy rãy.” ----- Studyparents
“Timothée de Fombelle là một cái tên mới, nhưng với Tobie Lolness, anh đã chiếm một chỗ sáng chói trong nền văn học kỳ ảo.” ----- Le Monde
https://thuviensach.vn
Nhìn từ phía các Thiên thần, những ngọn cây Như thể chùm rễ uống lấy bầu trời Rainer Maria Rilke[1]
https://thuviensach.vn
PHẦN MỘT
https://thuviensach.vn
1
BỊ TRUY ĐUỔI
Tobie chỉ được một milimét rưỡi, như thế không phải là cao lớn gì so với tuổi của cậu. Mỗi hai mũi chân cậu nhô ra khỏi hốc vỏ cây. Cậu không cử động. Đêm ụp lên cậu như một xô nước.
Tobie nhìn bầu trời lỗ chỗ sao. Chưa có đêm nào vừa tối đen vừa rạng rỡ hơn cái màn đêm đang loang ra thành từng vũng giữa những chiếc lá hung đỏ khổng lồ.
Khi trăng không ở đó thì các vì sao nhảy múa. Ấy là điều cậu tự nhủ. Cậu cũng lặp đi lặp lại mãi với chình mình điều này: “Nếu như có một bầu trời nơi thiên đường, thì nó sẽ ít sâu hơn, ít nao lòng hơn, phải rồi, ít nao lòng hơn…”
Tobie để mặc cho ý nghĩ đó giúp mình nguôi ngoai. Duỗi dài người, cậu gối đầu lên rêu. Cậu cảm nhận cái lạnh giá của những giọt nước mắt vương trên tóc, gần bên tai.
Tobie đang ở trong một cái hốc vỏ cây tối đen, một bên cẳng chân bị thương, nhiều vết cào trên mỗi vai và những sợi tóc bết máu. Bàn tay cậu rát bỏng vì gai đâm, và phần còn lại của cơ thể nhỏ bé đang thiêm thiếp vì đau đớn và mệt mỏi không còn cảm giác gì.
Cuộc sống của cậu tưởng đã chấm dứt vài giờ trước đó, cậu tự hỏi mình còn làm gì ở đây.
Cậu nhớ lại mọi người thường kêu lên: “Vẫn còn ở đây hả, Tobie!” mỗi khi cậu tò mò chõ mũi vào mọi việc. Còn bây giờ, cậu lẩm bẩm với chính mình câu đó: “Vẫn còn ở đây ư?”
Nhưng cậu vẫn sống nhăn, ý thức rõ nỗi bất hạnh của mình còn lớn hơn cả bầu trời.
Cậu dán mắt lên trời như thể đang nắm chặt tay bố mẹ đi giữa đám đông trong lễ hội hoa. Cậu tự nhủ: “Nếu nhắm mắt lại, mình sẽ chết.”
https://thuviensach.vn
Nhưng đôi mắt vẫn giương trừng trừng dưới đáy hai hồ nước mắt nhòe nhoẹt.
Lúc này đây, cậu nghe thấy tiếng họ. Lập tức, nỗi sợ hãi lại ập xuống cậu. Họ gồm bốn người. Ba người lớn và một đứa trẻ. Đứa trẻ cầm ngọn đuốc soi đường cho họ.
- Nó ở không xa đâu, cháu biết nó ở không xa đâu.
- Phải tóm lấy nó. Nó cũng phải trả giá. Như cha mẹ nó.
Đôi mắt của người thứ ba lóe lên một thứ ánh sáng vàng trong đêm tối. Lão ta khạc ra rồi nói:
- Chúng ta sẽ tóm cổ nó cho mà coi, mày sẽ thấy nó trả giá. Tobie những mong có thể tỉnh dậy, thoát khỏi cơn ác mộng này, chạy đến bên giường cha mẹ, khóc và khóc thôi… Tobie những mong có ai đó dẫn cậu, trong bộ đồ ngủ, vào một gian bếp sáng sủa, pha cho cậu một cốc mật ong nóng hổi, thêm chút bánh và nói với cậu rằng: “Qua rồi, tất cả qua rồi, Tobie bé bỏng.”
Nhưng Tobie lại đang run rẩy toàn thân, tít sâu trong hốc, cố gắng thu đôi chân quá dài của mình lại để giấu chúng đi. Mười ba tuổi, Tobie đã bị cả một tộc người truy đuổi, chính là tộc người của cậu.
Những gì bấy giờ cậu nghe thấy còn khủng khiếp hơn cả cái đêm này đây, sợ hãi và lạnh lẽo. Cậu nghe thấy một giọng nói mà cậu hằng yêu mến, giọng nói của người bạn tri kỷ, Léo Blue.
Léo đến với Toibe từ hồi bốn tuổi rưỡi, để ăn ké bữa phụ của Tobie, và từ hôm đó, hai đứa chia sẻ với nhau tất cả. Những điều tốt đẹp và những chuyện kém vui. Léo sống cùng một bà dì. Cậu đã mất cả cha lẫn mẹ. Cậu chẳng giữ lại kỉ vật nào của cha, ông El Blue, người nổi tiếng thích phiêu lưu, ngoại trừ một cái boomerang bằng gỗ nhạt màu. Những bất hạnh đã trải qua ấy đem lại cho Léo Blue một nguồn sức mạnh to lớn. Tưởng như cậu ta vừa có thể cực tốt, vừa có thể cực xấu, Tobie thích mặt tốt hơn: trí thông minh và lòng dũng cảm của Léo.
Tobie và Léo nhanh chóng trở thành đôi bạn chí thân. Có lúc người ta gọi chúng bằng một cái tên duy nhất, “Tobéléo”.
https://thuviensach.vn
Một hôm, hồi Tobie và cha mẹ sắp phải chuyển nhà xuống vùng Cành La, cả hai đứa chúng, tức là Tobéléo, đã trốn trong một cái chồi khô để không phải xa nhau. Mọi người tìm thấy chúng sau hai ngày ba đêm.
Tobie còn nhớ đó là một trong những lần hiếm hoi cậu thấy cha khóc. Nhưng đêm nay, khi Tobie một thân một mình trốn trong hốc vỏ cây, không thể nào lại là thằng bạn Léo Blue, chỉ đứng cách cậu vài mét, đang giơ cao ngọn đuốc trong bóng tối. Tobie cảm thấy trái tim cậu như vỡ tan khi nghe thấy người bạn thân yêu nhất của mình hét lên:
- Chúng tao sẽ tóm được mày! Sẽ tóm được mày, Tobie ạ! Tiếng của Léo dội từ cành này sang cành khác.
Đúng lúc đó, Tobie vụt nhớ đến một kỷ niệm rất rõ ràng.
Khi còn nhỏ xíu, cậu có một con rệp lá đã được thuần hóa tên là Lima. Tobie vẫn thường cưỡi lên lưng nó từ trước khi biết đi. Bỗng một ngày, con rệp lá không chơi đùa nữa mà quay ra cắn Tobie một phát sâu hoắm và lẳng cậu ra như một miếng giẻ lau. Bây giờ Tobie vẫn còn nhớ cơn điên của con vật đã buộc cha mẹ tách cậu khỏi nó. Cậu vẫn lưu giữ trong ký ức đôi mắt của Lima khi nó phát điên: con ngươi của của nó nở ra như một vũng nước nhỏ dưới trời mưa. Mẹ đã nói rằng: “Hôm nay, chuyện này xảy ra với Lima nhưng ai cũng có thể phát điên vào một ngày nào đó.”
- Chúng tao sẽ túm được mày, thằng Tobie kia!
Nghe thấy tiếng thét hoang dại này một lần nữa cất lên, Tobie đoán đôi mắt của Léo chắc cũng phải khủng khiếp như đôi mắt của con vật điên dại kia. Đúng vậy, hệt như những cái đầm dềnh lên vì nước mưa.
Nhúm người tiến lại gần vừa chọc vừa đập những cây gậy nhọn hoắt lên lớp vỏ cây để dò tìm các hốc và rãnh. Bọn họ truy lùng Tobie. Chẳng khác nào cảnh đi săn mồi, khi các ông bố cùng bọn con trai rời nhà mỗi năm một lần vào mùa xuân, đến tận những cành xa xôi để sắn bắt loài vật gây hại.
- Tao sẽ lôi nó ra khỏi hốc.
https://thuviensach.vn
Cái giọng phát ra câu này sát sạt đến nỗi Tobie cảm nhận được cả hơi thở nóng hổi phà vào cậu. Cậu không cựa quậy, thậm chí không dám nhắm mắt lại. Những cú gậy tung về phía cậu trong bóng tối làm lóe lên những tia lửa. Thanh gỗ nhọn thọc rất mạnh chỉ cách mặt cậu một ngón tay. Cơ thể nhỏ bé của Tobie co cứng lại vì sợ. Tuy nhiên cậu vẫn mở to mắt nhìn chằm chặp lên bầu trời thỉnh thoảng ló dạng giữa những cái bóng của mấy kẻ săn đuổi. Lần này, thế nào cậu cũng bị tóm. Thế là hết.
Đột nhiên, bóng tối bao trùm lên cậu, ai đó tức tối hét lên: - Ê, Léo! Mày làm tắt đuốc hả?
- Nó bị rơi đấy chứ. Xin lỗi, đuốc bị rơi đấy chứ…
- Đồ ngu!
Ngọn đuốc duy nhất của cả bọn tắt ngóm và cuộc truy tìm phải tiếp tục trong đêm tối.
- Không phải vì thế mà chúng ta bỏ dở. Sẽ tìm ra nó thôi.
Một tên khác vào hùa với tên lúc nãy và thẳng tay sục sạo các khe rãnh trong vỏ cây. Tobie cảm thấy cả không khí cũng bị khuấy đảo theo cử động của mấy bàn tay đang ở rất gần cậu. Gã đàn ông thứ hai này chắc chắn đã nốc nhiều rượu, phần vì nồng nặc mùi, phần vì các động tác của hắn vừa hung tợn vừa loạn xạ.
- Tự tao sẽ bắt nó. Chính tao sẽ băm nó ra thành từng mảnh. Và nói cho bọn kia tin là chúng ta không tìm thấy nó.
Tên kia vừa cười vừa nói về thằng bạn săn của hắn:
- Cái thằng cha này, chẳng thay đổi gì cả. Hắn giết bốn mươi con mồi vào mùa xuân năm ngoái đấy!
Phải rồi, đối với bọn chúng, Tobie chẳng đáng bằng một con mồi, và chắc chắn chúng sẽ cho cậu nếm mùi gậy nhọn và lửa đuốc. Hai cái bóng đang ở ngay phía trên cậu. Không gì có thể cứu cậu nữa rồi. Thiếu chút nữa thì Tobie rời mắt khỏi bầu trời đã không ngừng giúp cậu đứng vững nãy giờ. Thấy cây gậy hạ xuống gần mình, cậu liền né vội người sang một bên cạnh và tên săn người chẳng cảm thấy gì dưới vũ khí của hắn, ngoài lớp gỗ cứng của thân cây.
Nhưng tên còn lại đã nhanh chóng thọc tay vào hốc.
https://thuviensach.vn
Tobie giàn giụa nước mắt. Cậu thấy gã đang quơ bàn tay to tướng gần sát người cậu, rồi dừng lại, dịch bàn tay lên cao một chút, sát mặt cậu. Kì lạ thay, Tobie cảm thấy nỗi sợ tan biến. Một cảm giác nhẹ nhõm vô cùng dâng lên khắp người cậu. Thậm chí môi cậu còn nở một nụ cười tái nhợt khi nghe thấy giọng nói kinh khủng kia cất lên tiếng thì thào hớn hở. - Tao thấy nó rồi. Tao túm được nó rồi!
Im lặng bao trùm khắp xung quanh.
Những kẻ săn người khác sán lại gần. Ngay cả Léo Blue cũng không nói gì nữa, sợ biết đâu phải nhìn vào mắt thằng bạn chí cốt của mình. Bọn chúng dồn cả lại, bốn hay năm người vây quanh một đứa trẻ bị thương. Thế nhưng Tobie đâu còn sợ gì nữa. Cậu cũng không rùng mình khi gã đàn ông luồn cánh tay vào trong hốc, giật một cái gì đó ra rồi gào lên sung sướng và khoe thứ đó với lũ kia.
Im lặng lại bao trùm, lần này dài hơn cả một mùa đông tuyết phủ. Tobie đinh ninh là đã cảm thấy người ta vừa xẻ một mảnh quần áo của cậu. Lát sau, một vài giọng nói ré lên trong im lặng đầy băng giá: - Vỏ cây, đây là một mẩu vỏ cây.
Đúng vậy, gã đàn ông chìa ra cho bọn kia xem một mẩu vỏ cây. - Chúng mày bị tao lừa cho mà không biết! Rõ là nó không còn ở đây nữa. Chắc cao chạy xa bay về phía Cành La mất rồi. Ngày mai mới bắt được nó.
Đội quân buông ra những tiếng cằn nhằn thất vọng. Có đứa còn văng vài câu tục với kẻ đã giả bộ bắt được Tobie. Những bóng đen tản đi rất nhanh như một đám mây ảm đạm. Tiếng vọng của giọng nói cũng tan dần. Và im lặng bao trùm xung quanh cậu.
Mất một hồi sau Tobie mới nghe thấy tiếng thở của chính mình. Mới cảm thấy trọng lượng của cơ thể cậu đè lên vách cây.
Chuyện gì đã xảy ra vậy? Những ý nghĩ từ từ trở lại trong đầu cậu. Cậu hồi tưởng lại từng khắc một cái phút bí ẩn kia. Gã đàn ông đã chạm tay vào người cậu nhưng cứ ngỡ là gỗ. Gã đã giật một mẩu áo gilê của cậu mà cứ đinh ninh là vỏ cây. Và cả lũ cũng công nhận là vỏ cây. Như
https://thuviensach.vn
thể Tobie ẩn vào trong thớ gỗ. Chính cậu cũng có cảm giác như vậy. Đại Thụ đã che chở cho cậu dưới lớp áo khoác của vỏ cây.
Chợt Tobie nằm đờ ra bất động.
Liệu có phải là một cái bẫy không nhỉ?
Phải rồi. Gã đàn ông đã cảm thấy đứa nhỏ dưới tay mình, và đang rình cậu trong bóng tối cách đó vài mét. Tobie tin chắc như vậy. Gã săn người này đã bảo muốn tự tay bắt cậu và nghiền nát cậu như một con mồi mà! Chắc hắn còn đang nấp trong bóng tối, rình khi cậu chui ra thì sẽ nhảy bổ tới đâm cậu bằng gậy nhọn. Nỗi khiếp đảm lại nghẹn ứ trong cổ họng.
Tobie không nhúc nhích. Cậu lắng nghe từng âm thanh nhỏ nhất. Không có động tĩnh gì.
Thế rồi, từ từ, cậu ngước lên nhìn bầu trời. Những người bạn tinh tú đồng hành như đang nhìn xuống cậu bằng muôn vàn con mắt. Và, ở bên dưới mình, cậu cảm nhận được hơi ấm của Đại Thụ. Lúc này đang là cuối mùa hè. Cành cây đã hấp thụ hơi ấm dịu dàng. Tobie vẫn đang ở trên những Cành Cao, nơi mặt trời chiếu rọi từ sáng đến tối, và thơm lừng mùi bánh mì nóng và món bánh lá trộn phấn hoa mẹ vẫn làm. Tobie thả mình theo mùi hương làm ấm lòng đang bao bọc cậu. Mắt cậu liền khép lại. Cậu quên đi sợ hãi, quên cả cơn điên của Léo. Cậu quên mình đã trở thành mồi cho lũ săn người và chúng có đến hàng nghìn tên chống lại cậu. Cậu buông mình theo một làn hơi dịu dàng, màn sương êm ả mà người ta vẫn gọi là giấc ngủ. Cậu quên hết thảy mọi sự. Sự run sợ, nỗi cô độc, sự bất công, và một câu hỏi lớn TẠI SAO đã dằn vặt cậu từ nhiều ngày qua.
Cậu quên hết thảy mọi sự. Thế nhưng màn đêm của cậu có một chốn nhỏ vẫn để trống. Giấc mơ duy nhất cậu để mặc cho đến nô giỡn trong giấc ngủ của mình.
Giấc mơ ấy có một khuôn mặt. Elisha.
https://thuviensach.vn
2
VĨNH BIỆT XỨ NGỌN CÂY
Cả ngày chạy trốn kẻ thù, cậu đã tự nhủ không nên nghĩ đến cô. Đó là điều duy nhất. Không nên. Như thế sẽ quá nghiệt ngã. Cậu bao bọc trái tim mình bằng một thứ pháo đài với nhiều tháp canh
và hào sâu. Cậu thả những con kiến chiến binh trong những lối tuần tra. Cậu không nên nghĩ tới cô.
Tuy nhiên, mỗi khoảnh khắc trôi qua, cô lại hiện về sống động trong ký ức của cậu với chiếc váy màu xanh lục. Cô chiếm trọn tâm trí cậu, còn hiện hữu hơn cả bầu trời.
Cậu quen Elisha khi cùng gia đình rời khỏi những Cành Bổng để đến sống ở Cành La.
Nên kể lại cuộc gặp gỡ này. Nên tạm quên là Tobie đang nằm thiêm thiếp trong hốc cây để quay trở lại năm năm về trước.
Đó là thời điểm diễn ra chuyến thiên di quan trọng.
Năm đó, vào một buổi sáng tháng Chín, khi người dân ở xứ Ngọn cây hãy còn chìm trong giấc ngủ, Tobie đã cùng cha mẹ khăn gói ra đi. Họ đi ròng rã trong suốt bảy ngày, hai phu khuân vác hộ tống vác theo những vật dụng thiết yếu luôn miệng càu nhàu. Họ không cần đến hai gã này để vận chuyển hai cái vali nhỏ, mấy bộ quần áo, vài cuốn sách và cái hòm tài liệu của ông Sim Lolness, cha của Tobie.
Hai gã phu khuân vác đi theo cốt để chứng thực rằng cái gia đình này sẽ không quay lại giữa đường.
Ông Lolness chắc chắn là nhà bác học vĩ đại nhất vào thời đó. Không một ai nắm được những bí mật của Đại Thụ như ông. Ông được tất cả ngưỡng mộ vì đã ghi danh mình ở những khám phá tuyệt vời nhất của thế kỉ. Nhưng kiến thức siêu việt của ông chỉ là một phần rất nhỏ của con
https://thuviensach.vn
người ông. Phần còn lại là một tâm hồn khoáng đạt và tỏa sáng như chòm tinh tú.
Sim Lolness tốt bụng, nhân hậu và vui tính. Nếu muốn, hẳn là ông đã dễ dàng thành công lớn trong lĩnh vực kịch nghệ. Tuy nhiên, giáo sư Lolness chưa bao giờ thật sự tìm cách chọc cười. Chỉ đơn giản là ông phóng túng và độc đáo một cách đặc biệt.
Đôi khi, trong buổi họp Đại hội đồng của Đại Thụ, giữa một đám các nhà thông thái già cả, ông cởi bỏ quần áo, lôi từ trong chiếc rương nhỏ đem theo ra một bộ đồ ngủ màu lam, rồi sửa soạn cho giấc ngủ trưa. Ông nói rằng giấc ngủ là thần dược của mình. Cử tọa đành hạ giọng để yên cho ông ngủ.
Tobie và cha mẹ đi ròng rã nhiều ngày đường về phía xứ Cành La. Trong Đại Thụ, những cuộc hành trình như vậy luôn được xem là những chuyến phiêu lưu. Người ta cuốc bộ từ cành này sang cành khác, trên những con đường hầu như chưa có dấu chân người, phải đối mặt với nguy cơ lạc vào ngõ cụt hay trượt dốc như chơi. Vào mùa thu, càng nên tránh đi qua lá, những phiến nâu rộng lớn, khi rụng xuống có cơ cuốn theo người du hành đi mất tăm.
Dù sao, rất hiếm khi có các ứng cử viên cho chuyến đi kiểu này. Mọi người thường sống trọn đời mình trên cành cây nơi họ sinh ra. Ở đó họ tìm được nghề nghiệp và bạn bè… Từ đó mà xuất hiện thành ngữ “cành cội” để chỉ một người bạn lâu năm. Người ta kết hôn với một ai đó ở cành láng giềng hay trong phạm vi đó thôi. Đến mức mà, chẳng hạn đám cưới giữa một cô gái ở Ngọn Cây với một chàng trai ở Nhánh Cây đã trở thành một sự kiện hiếm hoi, và xem ra khó coi với các gia đình. Chuyện như vậy đã xảy ra với chính cha mẹ Tobie. Không một ai ủng hộ chuyện tình của họ. Tốt nhất là nên lấy người quanh vùng.
Trái lại, Sim Lolness lại thích ý tưởng về một “cây phả hệ”, như thể mỗi thế hệ tự tạo lập nhánh riêng của mình, và mỗi lần như vậy lại vươn gần tới bầu trời hơn được một chút. Đối với những người cùng thời với giáo sư, đây là một ý tưởng nguy hiểm.
https://thuviensach.vn
Tất nhiên, sự gia tăng dân số trên Đại Thụ buộc một số gia đình phải di cư đến những vùng xa xôi, nhưng đó là một quyết định mang tính tập thể, một cuộc vận động của đại gia đình. Một thị tộc chọn chiếm giữ những cành mới và đi đến những khu Hạ di dân. Những nơi này nằm lùi sâu trong Đại Thụ, trong những nhánh rợp.
Tuy nhiên, chưa một ai xuống đến Cành La, vì vùng này còn xa hơn, tít tận phía dưới.
Ít ra, chẳng một ai tự nguyện dời đến đó.
Ngay cả gia đình Lolness cũng vậy. Tối hôm đó, họ và hai phu khuân vác đã đặt chân đến vùng Onessa hoang dã, tận cùng của xứ Cành La. Từ hai ngày nay, họ mới biết xứ này giống với cái gì. Cảnh vật trải ra trước mắt họ theo mỗi bước chân đi.
Đó là một mê cung mênh mông với những cành cây ẩm ướt và ngoắt ngoéo. Không thấy một bóng người hoặc gần như không có ai ngoài vài người vắt sữa ấu trùng, hễ nhìn thấy đoàn người là lủi mất.
Cảnh tượng xứ này gây ấn tượng mạnh. Những trảng vỏ cây nhão bùn, những chạc cây bí hiểm chưa ai đặt chân đến bao giờ, những hồ nước nhỏ được tạo nên từ nhiều cành cây đan chéo vào nhau, những vạt rừng rêu xanh lục, một lớp vỏ dày với những đường rãnh và những lạch ngòi chằng chịt, những loài côn trùng kỳ dị, những cành củi khô bị chẹt cứng từ bao năm nay ngay đến gió cũng không thể hất rơi xuống được… Một vùng rừng rậm treo lơ lửng, đầy tiếng động lạ.
Tobie khóc rấm rứt suốt dọc đường, khổ sở vì phải rời xa cậu bạn Léo Blue. Nhưng khi đến cửa ngõ xứ Cành La mà người ta đã mô tả cho cậu như một địa ngục thì nước mắt cậu bỗng khô sạch. Bị thôi miên bởi cảnh vật, cậu hiểu ngay lập tức rằng đây mới là nhà mình. Xứ sở kỳ diệu: một lãnh địa khổng lồ của vui chơi và mơ mộng.
Càng đi xa hơn và lấy lại được nhiều hơn vẻ mặt vui sướng của những ngày đẹp đẽ xưa thì cậu càng thấy mẹ, bà Maïa, suy sụp bấy nhiêu.
Maïa Lolness xuất thân từ dòng họ Alnorell, dòng họ sở hữu gần một phần ba lãnh thổ xứ Ngọn Cây và nhiều đồn điền địa y trên trục thân chính.
https://thuviensach.vn
Đó là một gia đình giàu có, thường tổ chức những cuộc săn bắn lớn trong vùng lãnh địa nằm ở phía được ánh mặt trời chiếu rọi, và những buổi dạ vũ khiến những con người xinh đẹp nhất chóng mặt đến rạng đông. Những đêm hội, đuốc thắp trên các con đường vẽ nên những tràng hoa trang trí cho xứ Ngọn Cây. Cha của Maïa ngồi chơi dương cầm. Mọi người nhảy múa xung quanh. Những cặp tình nhân thơ thẩn dưới ánh sao.
Maïa, con gái yêu của người cha mà cô hết mực yêu thương, hậu duệ duy nhất của dòng họ Alnorell, đã lớn lên trong khung cảnh hội hè đó. Ông Alnorell là một người tinh tế, cô bé cũng giống cha ở điểm này; ông còn là một người đàn ông tao nhã, hào hiệp và ham hiểu biết.
Ông mất lúc còn trẻ, khi Maïa mới mười lăm tuổi. Và vợ ông nắm quyền hành từ đó, bà chấm dứt vĩnh viễn những điệu valse và những dạ tiệc dưới trăng.
Bởi lẽ bà Alnorell, bà ngoại của Tobie, là một người đàn bà buồn tẻ và xấu tính như một con nhện buổi sáng. Vì không tìm được hạnh phúc bên chồng và con gái nên bà biến viên thủ kho, lão Peloux, thành hạnh phúc của mình, là bởi đùng một cái, bà cắt nhiều khoản chi tiêu trong nhà và thế là một khối tài sản kếch sù bắt đầu chất đống xung quanh bà. Lão Peloux chứng kiến những khoản lợi tức có nguồn gốc từ đồn điền và những hoạt động kinh doanh khác của nhà Alnorell đổ về mỗi ngày, chứ không thấy một xu xuất ra khỏi quỹ bao giờ.
Bà Alnorell mê tiền đến nỗi quên mất nó dùng để làm gì. Như một đứa trẻ gom góp hàng đống kẹo nhựa cây giấu dưới gầm giường. Chỉ có khác là khi đứa trẻ tỉnh dậy vào một buổi sáng thì đống kẹo đã hóa thành nhựa mốc, trong khi tiền của bà Alnorell thì không lên mốc bao giờ. Cái lên mốc ấy, lại chính là bản thân bà. Bà trở nên xanh lét và tình cảm cũng nguội lạnh đi.
Tobie được nghe kể lại rằng khi tin lễ đính hôn của Maïa với một chàng trai sống ở Nhánh Cây đến tai bà ngoại, bà đã nói:
- Thế là mày muốn sinh ra một lũ sên hả!
Câu nói này đã trở thành câu cửa miệng giữa hai vợ chồng Sim và Maïa. Họ thường lấy câu ấy ra để đùa. Xứ Nhánh Cây, nơi xuất thân của Sim, nổi tiếng với giống sên, con vật khổng lồ hoàn toàn vô hại và sản sinh
https://thuviensach.vn
ra một loại mỡ lý tưởng dùng cho đèn dầu. Cư dân xứ Nhánh Cây vô cùng yêu quý loài sên, đến nỗi cha của Tobie thường âu yếm gọi cậu là “ốc sên của cha” để ghi nhớ câu nói của mẹ vợ.
Vậy là Maïa Alnorell kết hôn với Sim Lolness. Họ yêu nhau. Họ vẫn yêu nhau say đắm như thuở ban đầu gặp gỡ, khi mới mười chín tuổi, trong một lớp học dệt.
Biết dệt lụa là hành trang bắt buộc đối với các thiếu nữ con nhà nề nếp. Vì lẽ Sim Lolness làm việc quá nhiều, cuộc sống chỉ diễn ra quanh quẩn hết trong thư viện, phòng thí nghiệm rồi lại đến vườn bách thảo, và vì anh không có thời gian để “hẹn hò” như mẹ anh thường nói, nên anh đã đến ghi dành vào một lớp dệt. Tất nhiên anh là cậu con trai duy nhất trong lớp. Mỗi tuần một tiếng, đảm bảo anh sẽ được gặp một lượt ba mươi cô gái và trong thời gian ngắn nhất có được ý niệm cơ bản về cái giống loài hoàn toàn lạ lẫm với anh đó.
Tuần thứ nhất, anh quan sát.
Tuần thứ hai, anh sáng chế ra máy dệt.
Tuần thứ ba, lớp học đóng cửa.
Thế là chấm dứt việc dệt lụa bằng tay.
Nhưng Maïa xinh đẹp hiểu ngay điều gì ẩn giấu dưới chiếc mũ nồi của chàng trai từ Nhánh Cây xa xôi lên Ngọn Cây học tập. Cô đem lòng yêu mến chàng trai.
Một buổi sáng mùa xuân, cô gái đến gõ cửa căn phòng trọ của chàng sinh viên.
- Chào anh.
- Thưa cô… Ơ… Vâng?
- Anh để quên mũ ở buổi học trước.
- Ồ! Tôi… Trời đất…
Cô gái bước vào phòng. Sim lùi lại. Thực ra, đây là lần đầu tiên anh thực sự nhìn một cô gái, và anh có cảm giác như đang khám phá một hành tinh mới. Anh rất muốn ghi chép lại, nhưng tự nhủ làm như vậy có lẽ không phải phép cho lắm.
https://thuviensach.vn
Thực lòng mà nói, anh cũng lấy làm kinh ngạc vì không cảm thấy có nhu cầu viết hai hay ba cuốn sách về chủ đề này: anh muốn đứng chôn chân ở đó, chẳng làm gì cả, chỉ để ngắm nhìn cô gái.
Cuối cùng, cô gái lên tiếng:
- Tôi không làm phiền anh chứ?
- Có chứ… Cô… Cô làm cuộc đời tôi rối tung lên, nếu tôi có thể tự cho phép, với tất cả sự tôn trọng, thưa cô.
- Ồ, xin lỗi anh…
Cô gái tiến về phía cửa, Sim lao vội ra để ngăn cô lại. Anh chỉnh lại đôi kính.
- Không! Tôi… Cô cứ ở lại…
Anh mời cô gái cốc nước lọc và một viên kẹo gôm. Cô cầm chiếc cốc theo kiểu nào đó khiến thậm chí Sim còn muốn vẽ một bức ký họa. Anh cố cưỡng lại ham muốn ấy. Anh cứ mân mê viên kẹo gôm trong lòng bàn tay mãi đến nỗi cầm đến vật gì cũng dính.
Maïa cười thầm.
Sim chống tay lên tường để củng cố tinh thần nhưng lại thành chăng tơ gôm khắp bốn góc phòng.
Một lúc sau, Maïa xin lỗi phải đi. Cô bước qua một sợi tơ, chui qua một sợi khác rồi đi ra ngoài.
- Cảm ơn cô về cái mũ, Sim nói và nhìn cô đi xa dần.
Đến lúc đó anh mới phát hiện chiếc mũ nồi vẫn ở trên đầu mình, anh vẫn đội nó khi cô đến, tóm lại, anh không hề để quên nó ở đâu cả. Thế là anh gỡ đôi kính dày cộp ra, đặt nó trên bàn rồi lăn đùng ra đất, bất tỉnh nhân sự.
Sau đó anh mới hiểu ra vì sao hôm ấy mình té xỉu. Thật đơn giản, bởi lẽ, theo lô gíc của sự việc, nếu cô ấy mang trả cái mũ nồi mà anh không hề bỏ quên, thế nghĩa là cốt để gặp lại anh.
Chính anh.
Nội điều đó thôi cũng quá đủ để ngất xỉu.
https://thuviensach.vn
Một năm sau, họ cưới nhau. Một đám cưới long trọng trong xứ Ngọn Cây. Bà lão Alnorell đã chấp nhận chi chút ít tiền từ khối tài sản của mình. Lão Peloux thủ kho vừa than vãn vừa nhặt hai đồng vàng khỏi một cái bồn đầy ắp tiền.
Lão nói:
- Thưa bà, chúng ta sạt nghiệp đến nơi rồi…
Rồi lão ta ngắm nhìn cái bồn đầy ắp và cái hành lang dẫn đến mười bốn căn phòng chứa đầy hòm xiểng, nơi chất đống cả núi tiền xu và tiền giấy.
Trong lễ cưới, quý bà Alnorell bày vẽ kiểu cách cốt chỉ để chế giễu cha của Sim và nét vụng về của ông.
Vì không biết những lề lối của giới quý tộc nên cha của Sim Lolness đã cư xử một cách hơi lố. Ông nhấm nháp những cánh hoa dùng để trang trí bàn tiệc. Ông nhấc đuôi váy dài của các quý bà để chúng không dính bụi bẩn. Sau vài ly rượu, ông định quay sang hôn tay cả những người đàn ông, rồi xoắn chiếc cà vạt quăn như giấy gói kẹo.
Trong hai mươi năm liền, đôi vợ chồng hạnh phúc ấy không có lấy một mụn con, điều này khiến cho bà lão Alnorell tức điên.
Thế rồi một ngày…
Tobie.
Cậu xuất hiện thật bất ngờ trong cuộc đời của Sim và Maïa, mang lại cho họ niềm vui vô bờ bến.
Bà ngoại nhanh chóng thấy thằng bé giống nhà Lolness quá mà không giống nhà Alnorell mấy.
Cứ đến hè Tobie lại về nghỉ tại gia trang của bà ngoại. Bà phó mặc cậu cho mấy bà quản gia và làm mọi cách để không phải trông thấy mặt thằng cháu. Một đứa trẻ… Nghĩa là bẩn thỉu và ủ đầy mầm bệnh. Bà ta tránh xa ngay khi nhìn thấy thằng bé. Đến nỗi sau bảy hay tám mùa hè gì đó, hiếm hoi lắm bà mới giáp mặt đứa cháu trai có đôi lần.
Và mỗi lần như thế, bà lão lại ba máu sáu cơn và rít lên the thé: - Đưa nó ra chỗ khác! Ta uất lên rồi đây!
Người ta mang Tobie đi như một cơn bệnh dịch hạch.
https://thuviensach.vn
Đó là lý do vì sao trên đường đi đến vùng Cành La, đến nơi từ nay bà sẽ sinh sống với chồng và con trai, Maïa Lolness phải cố gắng đè nén những tiếng nức nở. Bởi lẽ, những thói xấu của xã hội thượng lưu mà bà đã cố gắng làm nhẹ đi ở mẹ bà và bản thân, bà cảm giác chúng lại trỗi dậy trong nỗi ghê tởm bà dành cho cái xứ Cành La tối tăm và ẩm ướt này.
Ông Sim nhìn vợ mình khóc, thỉnh thoảng lên tiếng hỏi:
- Em không ổn à, Maïa?
- Em quá đỗi hạnh phúc được ở bên bố con anh, bà cố nói với một nụ cười gượng gạo.
Bà Maïa lại dợm bước, thu mình trong chiếc khăn san.
Tobie nhìn cha. Cậu biết cha đang đau khổ. Không phải vì ông thương thân, bởi Sim Lolness luôn tìm ra được điều gì đó gây thán phục trong bất kì cái gì, kể cả trong ruột của một con ruồi. Nhưng ông khổ tâm vì để vợ và con trai bị liên lụy, chịu cùng hình phạt với mình.
Bởi lẽ gia đình này bị đày đi biệt xứ.
Ba sinh linh này bị hai phu khuân vác bỏ mặc giữa cái chốn không biết là đâu, trong địa phận Onessa, ở tận cùng một cành cây bên dưới lủng lẳng hai chiếc lá khổng lồ màu lửa, ba thân phận bị trục xuất khỏi Đại Thụ, bị kết án tước hết mọi quyền lợi và đày biệt xứ.
- Chính chỗ đó, cha của Tobie thì thầm.
Cành cây ẩm ướt đến nỗi người ta ngỡ như đang đi trên lớp xúp lạnh ngắt. Tobie, ngồi trên vali, đang thấm đôi bít tất cho khô.
- Chính chỗ đó, ông Sim nhắc lại bằng giọng nghẹn ngào. Bà Maïa Lolness giấu những dòng nước mắt trong tấm khăn san. Sau hào quang, vinh dự và tất cả những thành công, Sim Lolness và
những người thân yêu nhất của ông bắt đầu lại từ con số không. Thậm chí từ dưới mức không.
https://thuviensach.vn
3
CHẠY ĐUA VỚI MÙA ĐÔNG
Khi đến Onessa vào tháng Chín, Tobie và cha mẹ cậu hiểu ngay rằng chiếc đồng hồ đếm ngược đến mùa đông đã bắt đầu hoạt động. Mới tiết thu mà trời đã giá lạnh, xứ Cành La này hứa hẹn những mùa đông khủng khiếp. Đêm đầu tiên cả nhà phải ngủ ở bên ngoài thật khổ sở. Một luồng gió nhẹ mang theo hơi ẩm luồn qua dưới tấm chăn nơi gia đình bé nhỏ đó run lập cập.
- Lại đây con trai. Vào việc thôi.
Rạng đông hôm sau, ông Sim Lolness bắt đầu trổ nhà.
Trên Ngọn Cây, một tốp năm sáu thợ cùng một cỗ xe do bọ đầu dài đã thuần dưỡng cần đến sáu tháng mới trổ xong một căn nhà có kích cỡ khiêm tốn.
Người ta bắt đầu bằng cách dọn quang lớp vỏ cây để bố trí mấy ô cửa, một cửa ra vào và vài cửa sổ. Tiếp theo, người ta khoét vào khối gỗ để làm thành ba đến bốn gian chính, vị trí các gian này được tính toán để không làm tổn thương cây và đảm bảo nhựa cây được lưu thông.
Những ngôi nhà đẹp nhất được bố trí vài ban công, đồ đạc tiện nghi, lò sưởi hai ngăn. Một vài gia đình còn có bể hứng mưa để lấy nước dùng. Gia đình Lolness chỉ dám hy vọng có được một gian phòng nhỏ dùng chung và một ống dẫn khói lò sưởi cho mùa đông đầu tiên này. Đó đã là một công việc quá sức.
Sim Lolness là một người đàn ông tầm thước, cao gần hai milimét, nặng có đến tám xentigram. Nhưng người đàn ông ngũ tuần khỏe mạnh này lại rất ít kinh nghiệm lao động chân tay. Người có thể đọc thuộc lòng cả xuôi lẫn ngược bản cửu chương đến số hạng hàng nghìn, người có thể viết những cuốn sách dày năm trăm trang Tuổi thọ của loài bọ cánh lớn, hay Vì sao loài bọ rùa không bao giờ có năm chấm trên lưng? Hay là Quang học
https://thuviensach.vn
của giọt nước, người chỉ bằng một cái liếc mắt đã phát hiện một ngôi sao mới, nhưng lại không hề biết cầm chiếc búa theo chiều nào và dễ chừng ông lại đóng cả ngón tay mình vào lỗ trước khi cầm tới cái đinh.
Ông phải tự mình học lấy tất cả mọi việc cùng với vợ con. Tobie tiến bộ lên trông thấy và còn nhanh hơn bất kì ai. Lúc đó, cậu đã bảy tuổi. Cậu đảm nhiệm những việc cần đến sự tinh tế. Vóc dáng bé nhỏ cho phép cậu bé đục đường ống dẫn khói lò sưởi. Đó là loại công việc không thể giao phó cho những con bọ đầu dài.
Với bộ hàm sắc như dao rựa, những con bọ cánh cứng này không làm được những việc tỉ mỉ và phức tạp.
Việc nuôi những con bọ đầu dài để trổ nhà đặt ra một vấn đề rất tế nhị, bởi nếu điều khiển không khéo, chúng có thể bào Đại Thụ thành mạt gỗ. Cha của Tobie phản đối việc chăn nuôi bọ đầu dài theo quy mô lớn, công việc đang có xu hướng phát triển trên Đại Thụ, gắn liền với các ngành công nghiệp xây dựng.
Còn gia đình Lolness không hề có bọ đầu dài, không có thợ xây, không có cả đến công cụ nhỏ nhất. Tobie sử dụng giũa móng tay, cha thì dùng dao cắt bánh mì, mẹ thì đúc khuôn nhựa cây làm cửa sổ, khâu những mụn vải thành chăn và thảm.
Cả mùa thu đó chỉ gói gọn vào mỗi một việc trổ nhà. Một ngày hai bữa xúp đạm bạc giúp họ lấy lại sức. Đêm xuống cả nhà chỉ ngủ vài tiếng, và không đợi trời sáng đã tiếp tục công việc, dưới trời mưa.
Buổi sáng hôm Giáng sinh, cả nhà khép cánh cửa gỗ lại sau lưng và ngắm nghía công trình của mình. Đây hẳn không phải là kiểu nhà người ta chọn mua theo catalogue. Nền nhà thoai thoải, tường nhà chỗ lồi chỗ lõm, cửa sổ có hình dạng của chòm Đại Hùng tinh. Lò sưởi nom giống một cái hốc hình tam giác và khói thoát ra theo một ống dẫn hình xoắn ốc.
Tobie kê một chiếc giường dọc theo lò sưởi và có thể kéo ri đô vào buổi tối để có không gian riêng. Trong số những mụn vải được khâu lại thành chiếc ri đô, người ta có thể nhận ra một cái quần đùi, hai áo sơ mi và một cái váy lót màu tím.
https://thuviensach.vn
Không biết Tobie đã nằm dài trên giường lắng nghe tiếng lửa tí tách và nhìn ánh lửa phản chiếu lên mụn vải quần đùi trắng bao lâu trong những năm tháng đó? Những cái bóng và tia sáng chiếu lên làm thành một câu chuyện không có hồi kết mà mỗi lần Tobie tưởng tượng lại khác hẳn nhau.
Nhưng tối đầu tiên cả gia đình Lolness bước vào căn nhà của họ, Tobie đã không ngủ.
Cả ba đến ngồi trên giường của cha mẹ, đối diện với một đống lửa nổ lẹt đẹt. Họ nắm lấy tay nhau. Đúng lúc hạ chốt cửa thì bên ngoài gió nổi lên và một vài bông tuyết tan chảy ròng ròng trên cửa kính. Mùa đông đã ập tới.
Ngôi nhà tuy nhỏ bé và xiêu vẹo nhưng không có niềm vui nào lớn hơn ngồi trong căn nhà do chính tay mình dựng nên mà nghe gió bão gào rít bên ngoài. Nhìn môi mẹ lại thoáng nở nụ cười mà Tobie rơm rớm nước mắt. Thấy hai mẹ con xúc động, ông Sim đùa:
- Hai mẹ con có công nhận là chúng ta rất ổn không nào?
Tobie sụt sịt nói:
- Con khóc vì quá sung sướng đấy chứ, và cậu bật cười.
Nước mắt chảy dài trên má bà Maïa, và lần này, cả ba người cùng nhìn nhau cười.
Kì lạ thay, mùa đông năm đó đọng lại trong tâm trí Tobie như một kỷ niệm êm đềm. Cả gia đình họ hầu như không rời khỏi nhà. Buổi sáng, cả nhà ra ngoài làm một vài việc. Bà Maïa lấy một gói bột lá trong gian dự trữ thức ăn khoét trong vỏ cây, cách nhà vài bước chân mang về. Rồi cả nhà lại nhanh chóng quây quần trong gian phòng chung. Ngọn lửa đang núp trong hốc của mình chờ họ.
Tobie đặt tên cho ngọn lửa là Flam và đối xử với nó như một con thỏ nhỏ. Khi quay về phòng, Tobie vứt cho nó một thanh củi và Flam vui mừng chụp lấy.
Bà Maïa mỉm cười. Một đứa trẻ cô đơn bao giờ cũng tự tạo cho mình một người bạn đồng hành.
https://thuviensach.vn
Ông Sim Lolness rút từ giá sách ra một tài liệu dày cộp màu xanh rồi đặt lên bàn. Ông giơ ra trước mặt Tobie một tập rồi khoanh tay nhìn. Tobie bắt đầu cất giọng đọc to.
Ngày nào cũng vậy, suốt bốn tháng liền. Lúc đầu, Tobie không hiểu lấy một chữ những gì mình đã đọc cho cha nghe. Ba tuần đầu tiên, cậu hoàn toàn không hiểu tí gì về tài liệu “Kiến tạo của lớp vỏ cây”, ngay cả khi thỉnh thoảng cha cậu buột ra một tiếng thở dài mãn nguyện hay một tiếng ậm ừ nhỏ chứng tỏ giáo sư Lolness đang lắng nghe cuốn sách khoa học như đang nghe những chuyện phiêu lưu.
Tobie ngày càng tập trung. Cậu bé vô cùng vui sướng khi hiểu được những thuật ngữ như “ánh sáng”, “chuyển động trượt”. Rồi dần dần, các khái niệm bắt đầu sáng tỏ. Tài liệu thứ hai mang tên “Tâm lý học của bọ cánh màng”, và Tobie nhanh chóng hiểu ra nó nói về loài kiến. Giọng đọc của cậu ngày càng tự tin hơn. Bà Maïa đã đan lát trở lại, thỉnh thoảng trong những lúc đó, bà rời mắt khỏi đống đồ đan của mình, cũng hết sức chăm chú lắng nghe.
Tất cả những tập tài liệu đó chứa các nghiên cứu chính của giáo sư Lolness, và vợ ông vẫn còn nhớ rõ từng thời điểm mỗi công trình được biên soạn. Ví dụ công trình “Kén nhộng của loài bướm” nhắc bà nhớ lại những năm tháng đầu tiên đời vợ chồng son, mỗi tối ba Sim về nhà, mũ nồi đội lệch, hoan hỉ kể ngay cho vợ phát kiến của mình.
Sang đến tháng Tư, họ vẫn chưa hề gặp mặt ai và không rời xa nhà quá mười phút. Nhưng đến tuần đầu tiên của tháng Tư, khi xung quanh họ những chồi non mập mạp bắt đầu căng lên và nứt ra dưới sức ép của nhựa cây thì cả nhà nghe thấy tiếng động.
Lúc đầu, Tobie tưởng mình ngủ mơ. Có người đang gõ vào của kính. Cậu tưởng đó là cơn mưa cuối cùng trước những ngày xuân ấm áp. Nhưng tiếng cốc cốc lại vang lên. Cậu quay về phía cửa sổ và nhận ra một khuôn mặt râu ria xồm xoàm đang nhìn mình. Cậu ra hiệu cho cha, ông Lolness sững lại ngạc nhiên một lúc rồi ra mở cửa.
Một người đàn ông luống tuổi đang đứng trước nhà.
https://thuviensach.vn
- Tôi là Vigo Tornett, hàng xóm của anh.
- Rất hân hạnh, tôi là Sim Lolness.
Cái tên Tornett nghe quen quen. Ông Sim nói thêm:
- Xin lỗi, tôi ngờ ngợ đã gặp bác ở đâu rồi…
- Không, chính tôi mới biết anh, giáo sư ạ. Tôi vô cùng ngưỡng mộ các nghiên cứu của anh. Tôi đã đọc cuốn sách anh giải thích về nguồn gốc của vận vật. Tôi đến đây để chào gia đình anh, cùng là chỗ hàng xóm láng giềng với nhau.
- Hàng xóm ư?
Ông Sim phóng tầm mắt qua đôi vai của ông Tornett. Ông đang chưa hiểu sao lại có được hàng xóm láng giềng trong cái chốn khỉ ho cò gáy như Onessa này. Ông già Tornett giải thích:
- Tôi sống ở ngôi nhà đầu tiên cách đây ba giờ đi bộ về phía mặt trời lặn.
Ông bước vào phòng và rút ra từ chiếc ba lô con một gói giấy nâu. - Tôi sống với người cháu trai làm nghề vắt sữa ấu trùng. Tôi mang đến cho gia đình khúc dồi.
Bà Maïa bước lại gần và nhận lấy cái gói.
Dồi ấu trùng là một món ăn ngày lễ được bán trên Ngọn Cây với giá đắt khủng khiếp. Nhưng nó lại được sản xuất ở dưới Cành La này, cái xứ nghèo nhất và kém phát triển nhất của Đại Thụ. Bác Maïa mở gói giấy đựng tám khúc dồi to tướng bóng loáng.
- Trời ạ, bác Tornett, làm sao chúng tôi dám nhận…?
- Xin chị nhận cho, hàng xóm với nhau, giúp đỡ nhau đôi chút cũng là thường mà.
- Bác nán lại đây dùng bữa với chúng tôi.
- Cảm phiền chị, tôi phải về nhà cái đã. Nhưng vì tôi không muốn đợi thêm một ngày nào nữa mà không qua chào anh chị. Cái bệnh thấp khớp làm tôi tê liệt suốt cả mùa đông, chẳng may tôi lại không hợp cái khí hậu này. Xin bỏ quá cho. Mãi đến hôm nay tôi mới được làm một người hàng xóm thân tình.
Ông bắt tay mọi người và ra về.
https://thuviensach.vn
Nhờ chuyến viếng thăm đó mà một mùa tươi đẹp bắt đầu. Cái gọi là mùa đẹp ở xứ Cành La này cũng chỉ là một mùa bớt ẩm ướt hơn, đỡ giá lạnh hơn và trời hửng sáng hơn những tháng còn lại của năm mà thôi. Còn thì quần áo không lúc nào hết ẩm, chân và tay lạnh cóng ngay khi bước ra khỏi nhà…
Tobie đã ngừng việc học và đọc những kiến thức khoa học và bắt đầu khám phá vùng đất mới này. Cậu rời nhà từ sáng sau khi húp một bát nước vỏ cây đặc sánh và trở về khi trời tối, người ngợm bẩn thỉu và ướt nhèm, tóc tai rối bù, đôi mắt mệt mỏi nhưng rực sáng.
Cậu sắp tiến hành cuộc thám hiểm về hướng nhà ông Tornett. Cậu lạc đường mất năm lần trước khi giáp mặt ba con ấu trùng to đùng đang ngáy o o trong tổ kén. Ông Vigo Tornett từng nói về người cháu trai làm công việc vắt sữa ấu trùng nên Tobie đoán chừng mình không còn cách mục tiêu bao xa. Cuối cùng cậu cũng tìm thấy căn nhà. Hai phòng đơn không cửa sổ, với một cánh cửa ra vào rộng. Một anh chàng kỳ lạ đang ngồi trên ngưỡng cửa. Nhìn thấy Tobie, anh ta đứng dậy và biến mất. Ông già Tornett từ trong nhà bước ra và mỉm cười với Tobie.
- Thật là vui được gặp lại cháu. Làm sao cháu tìm được đường đến đây?
Nhân vật kia xuất hiện trở lại sau lưng ông Vigo Tornett. Ban nãy không phải Tobie mơ. Ông Tornett giải thích:
- Đây là Plum, cháu họ của ông. Chúng ta đang ở nhà nó đây. Nó tốt bụng cho ông bác già cả này ở nhờ từ mấy năm nay rồi. Plum, bác giới thiệu với cháu…
- Em là Tobie, Tobie vừa nói vừa chìa tay ra.
- Phải đấy, Tobie Lolness, ông Tornett nhắc lại. Bác đã kể cho cháu nghe đấy. Tobie là con trai một vĩ nhân, một nhà bác học siêu việt: Sim Lolness…
Plum ậm ừ tỏ vẻ yên tâm rồi trở về nhà.
- Plum bị câm. Nó làm nghề vắt sữa từ hai mươi năm nay. Giờ nó đã ba mươi lăm tuổi rồi.
https://thuviensach.vn
Thế mà Tobie cứ ngỡ anh ta mới mười hai tuổi rưỡi.
Tobie mở túi lấy bánh quy ra mời ông Tornett cùng ăn. Cậu rất ngạc nhiên được đón tiếp chân tình, như một người bạn. Ông Vigo Tornett thật vô cùng đáng mến. Ông kể về vùng đất này với một sự trìu mến và nói mình đã bắt đầu cảm thấy gắn bó với nơi đây. Chỉ có đôi chân của ông là phiền phức vì ở đây và thường xuyên làm ông đau nhức vì độ ẩm cao.
- Thời trai trẻ ông rất khờ dại. Ông đã từng làm những điều vô nghĩa lý. Bây giờ ông đã già, ốm yếu, nhưng mắt thì mở to hơn. Hình như rốt cuộc ông cũng trưởng thành.
Plum thỉnh thoảng lại ghé đầu qua cửa, nhìn chòng chọc vào người khách trẻ tuổi. Tobie ra dấu thân thiện thì anh ta lại biến mất hút như một luồng không khí.
- Cháu mấy tuổi rồi hả, chàng trai? Ông Tornett hỏi.
- Bảy tuổi ạ, Tobie đáp.
Ông Tornett cắn miếng bánh rồi gật đầu.
- Thế là cùng tuổi với con bé Lee…
- Bé nào cơ ạ?
- Cô bé Lee, ở đường biên.
- Đường biên nào ạ?
- Đường biên Trụi, cách nhà cháu bốn đến năm giờ đường. Tobie biết rất rõ sự tồn tại của những người Trụi, nhưng đây là lần đầu tiên người ta công khai trước mặt cậu. Từ “Trụi” được coi là một từ thô tục không nên nói trước mặt trẻ con.
Câu chuyện dừng ở đó vì ông Vigo Tornett nhận thấy đã muộn nên giục Tobie về nhà trước khi trời tối.
Ngày hôm đó, khi đã nằm dài trên giường lắng nghe tiếng than hồng nổ lép bép và tiếng kim đan lách cách của mẹ, Tobie như nhìn thấy những đường nét thân thể kỳ bí của người Trụi in lên trên miếng vải quần đùi trắng của ri đô, cùng lúc cái tên cô bé Lee trở lại trong tâm trí cậu.
Khi một cậu bé bảy tuổi, sống cách biệt và cô đơn biết được rằng cách nhà mình chưa đến một ngày đường có một đứa trẻ khác bằng tuổi mình,
https://thuviensach.vn
cậu có thể làm tất cả để tìm cho ra đứa trẻ đó. Đó là lực hút của nam châm mà trẻ con biết rất rõ.
Và cả những người đang yêu.
Thế mà cũng phải mất trọn một tháng trước khi sự kiện lớn xảy đến.
https://thuviensach.vn
4
ELISHA
Ngày hôm đó, nói thẳng là Tobie bị lạc thật sự. Không phải là lạc đường thông thường cậu vẫn gặp hàng ngày như kiểu nhầm đường, lượn vòng vo, ba bước phía trước rồi lộn lại ba bước đằng sau…
- Con trai ạ, xứ Cành La của con là cái thứ ngõ cụt và mối bòng bong! Cha cậu, người thậm chí chưa bao giờ mạo hiểm ra ngoài góc vườn nhà mình, vẫn thường bảo thế.
Tobie bị lạc mười lần mỗi ngày trong cái mê cung nào dây leo, núi vỏ, rừng rêu xám nhưng cũng nhờ thế mà giác quan định hướng của cậu ngày càng nhạy bén. Nhạy đến mức hôm đó, cậu phải mất nhiều tiếng mới nhận ra mình đang rơi vào tình thế đáng lo ngại hơn nhiều.
Có một quy luật đáng buồn cho những người dạo chơi bị lạc đường: 1, Mỗi khi lạc đường anh càng bước nhanh.
2, Đã thế, mỗi bước anh đi lại càng đẩy anh xa nhà mình hơn. 3, Vậy là anh càng lạc đường hơn.
Sau bốn đến năm tiếng luẩn quẩn mệt đứt hơi, mồ hôi mồ kê túa ra, Tobie dừng lại vì không còn khả năng nhận ra cao thấp gì nữa. Cậu ngồi nhẩm tính lại đáng lẽ mình phải chọn lối đi như thế nào vài tiếng trước đó. Nhưng thật tình mà nói, cậu đang lâm vào thế cực kỳ bất lợi. Đêm sắp xuống. Cha mẹ không biết cậu ở đâu và kiểu gì thì cha cậu cũng không thể đi khỏi cửa quá mười xăngtimet mà không bị trượt chân xuống vũng hay sa xuống hố. Ông Tornett thì ít nhiều bị tê liệt vì bệnh thấp khớp rồi. Anh Plum thấp bé thì không bao giờ rời khỏi mấy con ấu trùng. Tóm lại, tình cảnh này không vui vẻ tẹo nào. Cậu chẳng trông cậy được vào ai cả.
Một thân một mình, cậu đành chặc lưỡi: “Mình lạc mất rồi…”
https://thuviensach.vn
Tobie ngồi trên cành cây to nơi cậu vừa dừng chân. Cậu bắt đầu lôi tất ra vắt, đó luôn là cách giúp cậu trấn tĩnh, và điểm lại tình hình. Tất ướt làm tư duy rối tung và dìm chết tinh thần.
Vắt chặt chiếc tất trong đôi bàn tay nhỏ bé, cậu thấy một dòng nước nhỏ không được trong lắm đang chảy. Mắt cậu dõi theo dòng nước đó thì phát hiện thấy nước chảy vào một rãnh vỏ cây và tiếp tục chảy ra xa hơn. Cậu xỏ giày vào chân nhưng mắt vẫn tiếp tục dõi theo lạch nước nhỏ.
Cậu không còn nghĩ đến chuyện gì nữa. Cậu đứng dậy, bước từng bước một, thơ thẩn đi theo dòng chảy đó.
Lúc này, một cọng rêu xám đang trôi theo làn nước. Tobie dán mắt vào nó như người mất hồn.
Nước lại ngấm vào tất khiến Tobie phải bước nhanh hơn để theo kịp con thuyền rêu xám trôi dọc theo thân cành khổng lồ. Trong khoảnh khắc sợ hãi này, tuổi thơ bất ngờ trở lại với cậu bé. Cậu không còn là chàng trai tháo vát mà mọi người vẫn cư xử như đối với một người lớn. Cậu thực sự trở lại với độ tuổi lên bảy. Lứa tuổi này là nơi nương náu của cậu với những trò chơi và sự vô tư…
Rãnh nước tạo thành dòng suối thực sự mà Tobie cứ thế chạy theo. Cậu trèo qua những dằm gỗ chắn đường, vòng tránh những cuống lá khô mà tim đập thình thịch. Vì mải chăm chú theo con tàu nhỏ mà cậu không phát hiện ra cách đó không xa, dòng nước đổ xuống vực. Cậu lao nhanh xuống phần vỏ cây dốc và suýt nữa thì bị văng đi cùng với cọng rêu nếu không có một cái chồi nhỏ làm cậu vấp ngã kịp thời…
Độ dài một ly rưỡi của cậu bổ nhào, đầu lao về phía trước, ba phần tư cơ thể lơ lửng trong không trung.
Bị treo lủng lẳng một lúc như vậy, và khi cậu thì thầm: “Mình bị lạc rồi!” thì lúc này câu đó đã mang một ý nghĩa khác trước [2]. Sự sống của cậu treo đầu sợi tóc. Bàn chân cậu được chồi cây dính đầy nhựa xuân níu lại.
Thình lình, một cảm giác hãi hùng xâm chiếm cậu bé. Cậu bắt đầu cảm thấy mình trượt ra khỏi đôi tất. Luôn luôn là điểm nhạy cảm này: đôi tất…
https://thuviensach.vn
Trong khi đôi giày vẫn dính vào chồi cây thì Tobie từ từ rơi xuống hư không.
Hư không ư? Tobie đánh liều đưa mắt nhìn thẳng xuống vực thẳm. Cậu cảm thấy cái gì đó kỳ lạ trong cái khối đen sẫm ấy. Đôi chỗ phản chiếu những ánh lam phơn phớt khiến cậu tò mò. Cậu phải mất trọn một phút đồng hồ, lóa mắt vì kiệt sức và chóng mặt, để hiểu được cái nơi hư không này giống cái gì.
Phía dưới, cách cậu trăm bước chân, chính giữa một nhánh cây to xù xì, trải ra một cái hồ mênh mông.
Một hồ nước treo lơ lửng lưng chừng Đại Thụ. Một kỳ quan. Hẳn là một cành to đã rụng và tạo thành một hố sâu trong vỏ cây, giờ đây lung linh mặt nước hồ trong veo. Những bãi rêu cao lan ra tận mép nước và Tobie còn nhìn thấy cả những bãi vỏ trắng, những cái vịnh nhỏ tuyệt đẹp nơi cậu có thể dựng trại.
Con suối cậu đuổi theo ban nãy đổ vào hồ này. Nó tạo thành một thác nước cao đến chóng mặt làm tung bọt trắng xóa xuống mặt hồ trong vắt. Hóa ra nước vắt của đôi tất lại làm nên cơ duyên.
Tobie lấy lại nhịp thở, tim đập chậm lại, và kỳ lạ thay, cậu không bị rơi nữa mà lộn ngược, bất động, treo lơ lửng trên vách đá.
Cậu nghĩ đến một câu cửa miệng của ông ngoại Alnorell: “Sợ hãi làm ta rớt xuống.” Trước đây Tobie chẳng bao giờ hiểu được ý nghĩa của nó mỗi khi nghe mẹ nhắc. Cậu cứ ngỡ câu đó ý nói khi ai đó bị giật mình thì rất dễ bị ngã lăn ra đất.
Còn bây giờ cậu hoàn toàn hiểu ý nghĩa câu nói này.
Khi người ta sống trong nỗi sợ hãi, người ta sẽ rơi xuống từng bước một. Chính nỗi sợ làm ta rớt xuống. Lúc này, khi biết mình đang ở trên một cái hồ, cậu không còn sợ bị rơi nữa: nước cản không để cậu rơi. Và vì cậu không sợ nữa nên cậu không bị tụt thêm nữa.
Tobie với tay về phía chân, túm vào một miếng vỏ cây sần sùi rồi kéo thân mình lên. Trong tích tắc, đầu đã ngang tầm chân. Cố một chút nữa thôi, dùng lực cẳng tay lấy đà là cậu đứng thẳng lên được. Một tháng ngang dọc xứ Cành La rèn luyện cho cậu trở thành một diễn viên nhào lộn tí hon.
https://thuviensach.vn
Bây giờ Tobie đã đứng thẳng dậy, từ trên cao nhìn xuống cảnh tượng mê hồn này, cậu quyết định đi thám hiểm. Cậu bắt đầu men theo mé phải nơi có một lối dốc đứng dẫn thẳng xuống hồ.
Nhìn từ phía dưới này còn đẹp hơn nhiều. Những rừng rêu cao soi bóng xuống mặt hồ, thỉnh thoảng lại có những con bọ nước to bự nhảy vọt lên. Hồ nước rộng mênh mông, treo lơ lửng giữa các nhánh của Đại Thụ. Muốn bơi vượt hồ chắc chắn phải mất đến một tiếng đồng hồ. Tobie chưa bao giờ nhìn thấy khung cảnh này khi còn sống ở trên cao, và lại càng không bao giờ thấy ở Ngọn Cây, nơi đó bây giờ đối với cậu chỉ như một nhà ngục lộ thiên. Không chần chừ gì hết, sau vài giây, Tobie đã lột hết quần áo và tích tắc sau cậu trầm mình trong lòng hồ.
Một tia sáng cuối ngày cũng đã xuyên xuống tận đây. Tobie bơi sải một cách vụng về làm bắn nước tung tóe. Nước mát rượi và cậu thở gấp. Cậu mau chóng bơi lại chỗ nước nông hơn. Nước ngập đến cổ, cậu đứng im dưới nước như vậy ngắm nhìn mặt gương to rộng ngả màu lam thẫm.
Tobie giữ nguyên tư thế một lúc lâu.
- Đẹp thật.
- Ừ, đẹp thật, Tobie trả lời.
- Đẹp ghê…
- Ừ, mình chưa từng biết thứ gì giống thế này.
Tobie đứng im như vậy thêm một giây nữa. Cậu đang nói với ai thế nhỉ? Cậu từ từ quay người lại. Cậu vừa nói với một ai đó. Phải rồi, cậu vừa mới đáp lời ai đó.
Người ấy, có đôi bím tóc nâu, đang chăm chú nhìn cậu. Cô bé ngồi cạnh đống quần áo của Tobie, trên một mẩu vỏ gỗ bào. Chắc chắn cô bé không hơn tuổi Tobie nhưng đôi mắt có vẻ trầm tĩnh và tự tin hơn. Ló mỗi cái đầu lên khỏi mặt nước, Tobie rất ngạc nhiên và cảm thấy hơi ngượng ngùng. Vẫn đứng im, mắt mở to, cậu chỉ đang nghĩ đến mỗi chuyện làm cách nào lấy được quần áo. Nhưng cô bé không nhúc nhích.
Cô nói:
https://thuviensach.vn
- Chỉ có mỗi một nơi nữa cũng đẹp như thế này thôi.
- Có xa không? Tobie hỏi.
Cô không trả lời. Không thể nhìn thấy tay cô đang giấu dưới vạt áo choàng màu hạt dẻ. Tobie thử tiếp một câu hỏi khác:
- Bạn có phải là nhỏ Lee không?
Cô bé cười và đó quả là một điều mới lạ khiến Tobie thích thú vô cùng. Cô cười tươi một cách lạ thường so với tuổi của mình. Nói chung, từ bốn hoặc năm tuổi trở đi, người ta cười kém tươi hơn. Và mốc tuổi này không ngừng tăng. Nhưng ở cô gái này có cảm giác như đây là lần đầu tiên cô cười.
- Mình tên là Elisha.
Tobie bắt đầu cảm thấy lạnh vì ngâm mình trong nước nhưng cậu vẫn tiếp tục:
- Mình muốn tìm cô bé Lee.
Cô bé vẫn cười đáng yêu như vậy.
- Ai nói với bạn thế?
- Ông Tornett.
- Bạn sẽ lạnh mất.
- Ừ, Tobie vừa nói vừa run lập cập.
- Bạn phải lên bờ đi.
- Ừ.
- Bạn sẽ ốm mất.
- Ừ, Tobie lặp lại.
- Thế thì nhảy lên bờ đi! Cô vừa hét vừa cười to.
Tobie ngại vô cùng nhưng đành phải tiến một bước vào bờ, một bước nữa, rồi thêm một bước nữa. Cậu trần truồng, bước vụng về trên bãi vỏ trắng lại gần chỗ để quần áo rồi xỏ từng chiếc vào.
Elisha không có vẻ gì là ngượng ngùng, chế nhạo, hay đại loại theo kiểu đó mà tỏ ra hài lòng khi cậu mặc quần áo ấm. Tobie đứng cạnh cô gái. Cả hai cùng ngắm một ánh phản chiếu xa xăm trên mặt hồ. - Mình không biết trở về nhà như thế nào nữa, Tobie thành thật nói.
https://thuviensach.vn
Cô bé ngoảnh mặt lại phía cậu và cậu nhìn cô chằm chằm. Cô có gương mặt rất đặc biệt. Một khuôn mặt dẹt, hơi xanh, đôi mắt hơi quá to so với cô. Mái tóc nâu xõa tới gối khi cô bé ngồi xuống.
- Ngày mai mình sẽ chỉ cho cậu, Elisha trả lời.
- Ngày mai ư?
- Chúng ta sẽ đi từ sớm.
- Bạn biết mình sống ở đâu ư? Tobie hỏi.
- Tất nhiên.
- Mình phải về tối nay.
- Trời tối rồi. Không nên đi bộ lúc trời tối. Đi nào.
Cô bé đứng dậy và chìa tay ra, đôi bàn tay hoàn toàn đúng với độ tuổi của cô. Đôi bàn tay nhỏ bé của một bé gái. Tobie đi theo cô bé ven bờ hồ. - Mình đi đâu đây?
- Về nhà mình.
Hai đứa trẻ im lặng bước đi một lúc lâu, đầu tiên đi qua bãi vỏ cây rồi sau đó trèo lên một thân gỗ. Tobie nhận thấy cô bạn thấp bé hơn mình và đi chân trần trong bụi cây. Trong lúc nhá nhem, trông như có ánh lam dưới chân cô gái.
Lên đến đỉnh dốc, Elisha dừng lại. Tobie nhẹ cả người vì cô bé leo nhanh như tốc độ của một con kiến chiến binh, cậu khó khăn lắm mới theo được. Cậu đang lấy lại hơi. Hồ khuất dần sau màn sương đen đặc. Màn đêm buông xuống xóa đi mọi dấu vết. Elisha nhìn ra xa, dường như không thấy chán vẻ đẹp này. Hai đứa đi tiếp. Chừng mười lăm phút sau, một mùi thơm bắt đầu vây quanh chúng. Tobie, chưa ăn gì từ sáng đến giờ, cảm thấy bụng mình đang réo ầm ầm. Cậu không dám nói câu nào nhưng bụng đói lắm rồi. - Chúng ta đến nơi rồi, Elisha nói. Đợi mình ở đây.
Tobie không phát hiện ra có một lỗ hổng tròn to khoét sâu vào thân cây, từ đó tỏa ra mùi thơm tuyệt trần. Cậu đứng im đó trong khi Elisha lao về phía cửa và biến vào bên trong. Lát sau, cô bé hiện ra trên khung cửa và kêu to:
- Nào? Bạn vào đây không nào?
https://thuviensach.vn
Cậu bước qua bờ dốc thoải. Đó là một gian phòng tròn vành vạnh, không cửa sổ, không lò sưởi mà chỉ duy có một đống lửa nhỏ ở chính giữa và mấy miếng vải to hình vuông chăng đây đó. Những vuông vải màu sắc sặc sỡ này thu hút Tobie trước tiên, đến mức cậu không kịp nhìn thấy một người phụ nữ trẻ ngồi cạnh bếp lửa đang nhìn cậu mỉm cười.
- Xin chào.
- Xin chào, Tobie trả lời.
- Cậu có đói không?
- Một chút thôi ạ, Tobie, lúc bấy giờ đang đói ngấu nghiến, nói dối. Cậu làm theo Elisha, lại ngồi gần đống lửa. Người phụ nữ đưa cho mỗi đứa một cái đĩa phủ khăn ăn. Elisha mở hé góc khăn và trong làn hơi bốc lên, Tobie nhìn thấy mấy cái bánh xèo to tẩm đẫm bơ và mật. Tobie ăn có thể không được gọn gàng cho lắm nhưng nói chung là rất ngon miệng, và hai vị nữ khán giả nhìn cảnh đó với vẻ rất thích thú. Ăn xong, cậu đặt đĩa xuống và uống liền một hơi bát nước mà Elisha đưa cho, rồi lúc đó mới nói:
- Mình tên là Tobie.
Thông tin này dường như không gây phản ứng gì cho gia chủ. Có vẻ như họ đã biết rất rõ về cậu, rồi cậu nói tiếp:
- Mình đang tìm cô bé Lee.
Câu này thì hiệu quả hơn nhiều: Elisha và người phụ nữ trẻ bật cười. Cậu muốn cười cùng họ nhưng chưa hiểu đích xác vì sao. - Các vị biết cô bé ấy sao?
Lần này, Elisha trả lời:
- Là tớ đấy.
Tobie giật nảy mình. Cô bé nói tiếp:
- Tớ là Elisha Lee, còn đây là mẹ tớ.
Tobie suýt nữa thì ngã ngửa. Người phụ nữ hai mươi lăm tuổi này là mẹ của Elisha… Trông cô ấy còn quá trẻ. Cũng một khuôn mặt dẹt, bím tóc búi lên, người ta cứ ngỡ đó là chị gái của Elisha.
Buổi tối trôi qua nhẹ nhàng như một giấc mộng. Ba người ngồi rất lâu quanh bếp lửa, và Tobie tiếp tục làm cho hai mẹ con cười.
https://thuviensach.vn
Trong đêm tối, Elisha cầm theo những cây nến to đang nhỏ giọt dẫn Tobie đi xem những con rệp son mà hai mẹ con cô nuôi. Mẹ cô bán trứng và sáp rệp. Phải chăm sóc hết sức cẩn thận những con vật khổng lồ nằm bất động, trắng như tuyết, và to gấp hai lần Tobie này.
- Trông mấy con này không có vẻ dữ tợn, Tobie vừa nói vừa vỗ vỗ lên mạng sườn của một con trong số đó.
- Phải đấy. Con này tên là Line, con kia tên là Gary.
- Hai mẹ con cậu sống gần đường biên mà không sợ bọn người Trụi đến bắt súc vật à?
Tobie đã được nghe kể về chuyện này từ hồi còn sống ở Cành Cao. Cậu tình cờ nghe được cuộc trò chuyện của hai người chăn nuôi kể về người Trụi. Cậu nhắc lại chuyện này chỉ cốt để gây chú ý. Elisha và mẹ thậm chí chẳng bận tâm đến chuyện đó.
- Chỉ nên trông chừng bọn họ rùa thôi, Elisha Lee giải thích. - Bọn họ rùa á?
- Những con rệp son bị bọn họ rùa ăn thịt, đấy là kẻ thù duy nhất của chúng.
Trở lại ngồi gần bếp lửa, Tobie kể cho hai mẹ con Elisha nghe chuyện về loài bọ rùa. Cha cậu là chuyên gia về loài này. Tobie kể rất lâu về loại bọ rùa mười ba chấm, rất hiếm gặp. Cậu bày cho hai mẹ con trò chơi nhắc lại tên khoa học của loại bò rùa mười bốn chấm.
- Quatuordecim-pustulata!
Mẹ của Elisha lắp bắp thử nhắc lại:
- Quaduorte…tis…Quatuomdecir... putsulana…
Còn Elisha thì phát âm chuẩn luôn ngay từ lần đầu tiền, trong khi Tobie lại sa đà vào những giải thích về loài chuồn chuồn tuyệt đối không hề liên quan. Khi cả ba người đã mệt nhoài, họ trèo lên đệm giấu phía sau những tấm vải vuông rực rỡ màu sắc. Elisha chọn màu vàng còn Tobie màu đỏ. Nhắm mắt lại, cậu quên khuấy cha mẹ hẳn đang lo lắng đợi cậu hàng tiếng đồng hồ qua. Cậu chỉ nghe thấy mỗi tiếng cô bé Lee hát lầm rầm trong giấc ngủ:
https://thuviensach.vn
- Qua-tuor-de-cim-pus-tu-la-ta…
Ngày hôm sau, Elisha dẫn cậu về tận nhà và lẩn ngay vào trong bụi rậm trước khi ông bà Sim và Maïa kịp nhìn thấy.
Tình bạn có một không hai đã bắt đầu như thế, tình bạn đó khiến xứ Cành La nở hoa trong trái tim Tobie suốt những năm tháng dài biệt xứ.
https://thuviensach.vn
5
BƯỚM ĐÊM
Khi Tobie tỉnh dậy trong hốc cây, phải mất một lúc lâu cậu mới nhớ mình đang ở đâu. Cậu đã tỉnh lại sau nhiều giờ miên man trong giấc mơ, hồi tưởng những kỷ niệm về Cành La và lần đầu gặp gỡ Elisha.
Lúc này, rạng đông đang hắt những tia nắng đầu tiên lên Đại Thụ. Tobie cố cử động nhẹ. Chân trái cậu đau nhức nhối nhưng vẫn tuân theo sự điều khiển của trí não. Phần thân thể còn lại nhừ tử vì những cú đánh.
Thông thường, khi tỉnh dậy sau một cơn ác mộng, ta vui sướng thấy quanh mình một thực tại êm đềm và không còn hiểm nguy, một tia sáng lọt qua khe cửa.
Còn Tobie, mở mắt sau một đêm vô thức lại phải đối mặt với cơn ác mộng của đời mình. Lập tức cậu nhớ đến cuộc săn đuổi nhằm vào mình. Cậu nhớ ra rằng mình đã mất tất cả. Cậu cũng hồi tưởng lại những kẻ săn người đã xém chút nữa thì lôi được cậu ra khỏi hốc.
Cậu hẳn đã lại rơi vào tâm trạng buồn rầu và lo sợ, nhưng cậu nghe thấy một tiếng gọi còn thôi thúc hơn: cơn đói.
Cha thường nói với cậu:
- Mỗi bộ não có một bí mật. Với cha, đó là cái giường, với con đó là cái đĩa. Hãy ăn trước khi suy nghĩ nếu không con sẽ kém minh mẫn đi đấy. Có lần cha nói khi nhìn thấy Tobie ủ rũ: “Nó không được ở trong cái đĩa của nó rồi[3]”.
Và cũng như tất cả những lời giáo sư Lolness từng phát ngôn, cách diễn đạt này cũng đi vào ngôn ngữ đời thường mà chẳng ai rõ nhờ đâu. Tobie chống khuỷu tay để ngóc đầu lên, vươn người lại gần khe hốc. Cậu chăm chú quan sát.
https://thuviensach.vn
Cậu chợt nhớ đến tên săn lùng có thể đang núp ở đâu đó. Tobie ngừng lại một lát.
Đói khát như vậy nhưng bộ não cậu vẫn lập luận được: nếu hắn ta ở đó thì từ nãy đến giờ đã nhảy bổ vào mình rồi. Cậu mạnh dạn thò hẳn đầu lên, bám vào một mố gỗ nhỏ rồi cố đu bổng lên.
Cậu cảm thấy mình như một con rối gỗ. Chân và tay thẳng đuỗn như những thanh gỗ mắc vào một khung lớn.
Và vì cái mũi hơi sưng tấy do những cú ngã dúi dụi khiến cậu liên tưởng đến một con rối rất nổi tiếng mà trên Đại Thụ người lớn hay kể cho trẻ con nghe.
Những vết thương vạch trên da thịt như khuy móc. Ngày hôm trước, cậu phải chạy trốn mười tiếng liên tục, chịu đòn, ngã dúi dụi đến hai chục bận, rồi lại đứng dậy chạy cho tới khi rơi tõm vào cái khe này và trốn qua đêm.
Tin quan trọng đầu tiên trong ngày, đó là dẫu sao Tobie vẫn còn đi bộ được. Bước chân đầu tiên của cậu kèm theo một tiếng rên, giống như bị đau nhưng thật ra là một tiếng kêu sung sướng. Cậu vẫn còn đi lại được, cậu thậm chí đã ao ước chuyện đó sau một đêm bất động.
Khám phá đáng mừng thứ hai của Tobie, đó là phát hiện ra cách chỗ cậu đang đứng vài bước, một cái mụn cây to màu nâu sẽ dùng làm bữa sáng cho cậu. Tobie đặc biệt không thích loại nấm bẹt này vì nhiều khi chúng chứa kén côn trùng. Đúng ra phải luộc chín kĩ trước khi rán hoặc bỏ lò.
Nhưng Tobie tách một miếng dày, bỏ tọt vào mồm nhai sống. Tobie nhìn thấy một giọt nước nhỏ xíu trong khe vỏ, cậu hớp liền mấy ngụm như một con kiến rồi lại chui vào hốc. Sau bữa sáng qua quít này, cậu cảm thấy bộ não hoạt động trở lại.
Cậu suy tính kế hoạch.
Từ lúc chạy trốn đến giờ, cậu chỉ chạy theo bản năng về đúng một hướng. Khi rời Ngọn Cây bằng những đường phụ, hay khi đi lên những Cành Cao như bây giờ đây, cậu những tưởng không biết đi về đâu. Nhưng cả cơ thể đã mách bảo cậu phương hướng và cậu nhanh chóng hiểu ra rằng đích của mình là Cành La. Mọi phản xạ của sự sống đều kéo cậu xuống
https://thuviensach.vn
dưới đó. Cậu rành Cành La như lòng bàn tay. Bất cứ kẻ truy đuổi nào cũng không thể lần ra dấu vết của cậu một khi đã ở trong cái thế giới thuộc về cậu.
Cha cậu đã tìm cách dặn dò:
- Đi đi con. Đừng bao giờ dừng lại.
Nhưng Tobie muốn tin rằng đâu đó trên cây Đại Thụ này thể nào cũng có chỗ ẩn náu.
Và rồi, còn có Elisha. Người duy nhất còn lại bên cậu, người duy nhất không phản bội cậu. Elisha sẽ cứu giúp cậu. Địa ngục sẽ khép lại ở cửa ngõ của Cành La. Chỉ cần đến được đó.
Chỉ cần… Nhưng xứ Onessa còn cách đây ít nhất năm ngày đi bộ và trên đường đi còn hàng trăm kẻ trang bị vũ khí đang truy lùng cậu. Vậy là cậu buộc phải lên đường lúc đêm xuống, không ánh sáng, vào lúc những loài săn mồi, côn trùng hay chim ăn đêm đang đi săn.
Tobie trốn cả ngày trong nơi trú ẩn để ngủ và săn sóc vết thương bằng dải lá tươi. Ba lần, cậu bị đánh thức vì cơn chấn động dội xuống từ hàng toán người rầm rập chạy qua. Ba lần, cậu đứng tim, thở dốc, một lúc lâu sau khi toán săn đã đi qua.
Chúng vẫn ra sức truy lùng cậu. Ngày một gắt gao hơn.
Chưa bao giờ một cuộc chiến không cân sức như vậy lại diễn ra trên Đại Thụ này: một đứa trẻ chống chọi tất cả những người còn lại.
Vào tháng Chín, chín giờ tối là bóng đêm đã phủ trên Đại Thụ. Tobie dứt khoát rời khỏi nơi ẩn náu. Cậu đã biết hướng đi. Cậu cảm thấy nó từ sâu bên trong như thể đã nuốt chửng một cái la bàn. Cậu bắt đầu bước đi, và sau vài bước, ý chí phải sống sót đã xoa dịu những nỗi đau đớn và cậu lại chạy được trên cành cây thuở nào.
Phải nhìn Tobie chuyền cành thì mới thấy rất giống một con bướm. Im lặng, chính xác, khó dò đoán. Cậu đã học được tất cả ở Cành La. Cây Đại Thụ giống như khu vườn của cậu.
https://thuviensach.vn
Tobie biết những nơi có người ở và tránh xa những nơi đó. Cậu đi đường vòng để tránh những thành phố gỗ mục lớn mọc lên nhanh như nấm trên Đại Thụ.
Nhưng nhiều nhóm săn đuổi đã đi trước cậu đôi khi dừng chân tại một chốn hoang vu để nghỉ qua đêm. Vậy nên Tobie cũng phải đề phòng những luồng sáng phát ra từ đám lửa trại.
Bất chợt, chưa kịp nhìn thấy cái gì đang đến thì cậu nghe thấy tiếng người.
Chính ở một ngã tư đường giao nhau mà nếu đi đường vòng nhất định cậu sẽ mất thêm thời gian quý giá. Cậu phải cố thoát qua khúc này.
Trườn bằng khuỷu tay, cậu bắt đầu tiến lại gần. Chừng mươi gã đàn ông ngả ngốn quanh đống lửa sắp tàn trên gác một xiên vài khoanh thịt dế nướng. Chắc phải có một nửa con dế cho gần mười tên săn người, và rượu chảy lênh láng.
Tobie đang đói. Cậu nghe tiếng họ hát, những bài thật hay, đúng là những điệu hát khi đi săn. Cái đẹp vẫn thỉnh thoảng lẩn vào trong những trái tim chai sạn. Tobie nhận ra những khúc hát đã ghi dấu tuổi ấu thơ của mình.
Trong lãnh địa của gia đình trên Ngọn Cây, nơi cậu đến nghỉ trong những dịp hè, không còn nữa những chuyến săn bắn rình rang vốn là thú vui của ông ngoại. Nhưng các vú nuôi vẫn thỉnh thoảng dẫn cậu đi xem những cuộc lùa thú săn của nông dân vẫn còn được tổ chức ở những cành lân cận. Tobie, được đặt ngồi vắt vẻo trên lưng những người đi săn, cố tình làm trệch hướng mũi tên họ bắn. Cậu cù lét mấy xạ thủ bắn cung cừ nhất. Vì tuổi cậu còn nhỏ nên người ta thể tất cho mọi chuyện. Có lần, cậu giấu một con rệp trong áo suốt một ngày, để rồi thả nó thật xa khỏi những tay thợ săn khi đêm đến.
Thế nhưng, cậu rất thích nằm dài dưới bàn tại trạm nghỉ săn mỗi khi hoàng hôn xuống. Ở đó, cậu lắng nghe những khúc ca, điệu nhạc, vậy nên
https://thuviensach.vn
mới độ năm sáu tuổi, cậu đã cảm thấy mình là dân đi săn thực thụ hơn bất kì ai. Cậu mê mải với những bài hát, những câu chuyện cũ kĩ, rồi mùi thịt nướng, cả mùi ủng mỗi khi tốp đi săn quay trở về bàn.
Nhưng đêm đó, khi thiếu cẩn trọng mà tiến lại gần để lắng nghe khúc nhạc của những kẻ đang săn đuổi mình, cậu không còn là nhóc tì Tobie được người ta chuyền tay nhau bế quanh bàn và khiến ai cũng phải mỉm cười. Cậu đang trong bộ dạng một con mồi kiệt sức mon men lại gần trại của tốp thợ săn.
Cậu nằm im trên đất một lúc. Bỗng nhiên, một tiếng sào sạo làm cậu chú ý. Tiếng động phát ra từ bên phải, rất gần cậu. Cậu quay đầu lại, một tiếng kêu mắc nghẹn trong cổ họng. Máu cậu đông cứng lại. Đôi mắt đỏ nhìn cậu chằm chặp trong đêm đen.
Cậu thả mình lật người qua bên kia. Tốp người đi săn vẫn đang hát. Tobie ngóc đầu đang vùi giữa hai cánh tay, lúc này mới dám nhìn lại đôi mắt kia. Tiếng gầm gừ trở nên hung hãn hơn.
Đó là một con kiến chiến binh.
Một bờ rào đang ngăn nó lại, nhưng nó bắt đầu cựa quậy để xô đổ rào cản đó. Tobie nhận thấy một đôi mắt khác cũng đang chĩa về phía cậu. Và còn một con kiến thứ ba đang núp trong bóng tối.
Ba con chó ngao cực lớn, đỏ tựa than cháy đượm, hẳn đã bị đánh thức bởi mùi Tobie.
Vậy ra những kẻ đi săn này không chỉ có một mình. Bọn chúng được hỗ trợ bằng những con vật khủng khiếp này. Tobie đang chuẩn bị chuồn lẹ thì tiếng chuyện trò sau bữa tối đột nhiên ngưng bặt. Sự kích động của mấy con kiến khiến đám người chú ý. Một tay râu tóc xồm xoàm cao ít nhất hai ly rưỡi đứng dậy và tiến lại gần rào chắn.
- Chúng mày trong đó yên lặng đi nào!
Tobie lộn một vòng vào sâu trong bóng tối. Lũ kiến dồn cả về phía cậu, còn gã đàn ông đang tìm lý do khiến mấy con vật kia lên cơn kích động. - Falco! Enok! Chúng mày có im mồm đi không nào?
Hắn bắt đầu lượn quanh hàng rào và nói chuyện với mấy con vật. Tobie đang tìm cách. Cậu cần phải làm gì đó. Bất cứ điều gì. Cậu lục tìm
https://thuviensach.vn
trong túi một vật nào đó để đánh lạc hướng. Chẳng có gì cả. Không có lấy một mẩu gỗ để ném ra phía khác. Tay thợ săn vẫn tiếp tục đi dọc theo hàng rào. Đám người lục tục theo sau hắn. Cái gì có thể thu hút lũ kiến về cái góc tối mò ấy nhỉ?
Tobie nhìn những chỗ băng bó của mình. Cử chỉ cứu sống cậu kéo dài không đến một giây. Cậu giật những dải băng sậm đen vì máu, vo tròn lại rồi ném ra sau rào chắn. Trong phút chốc, lũ kiến bu lại. Mùi máu làm chúng trở nên điên cuồng. Chúng quay sang giành giật nhau.
- Một mẩu lá! Chúng tranh nhau một cái lá!
Gã đàn ông đạp một cú vào hàng rào rồi quay về phía đống lửa trấn an đám bạn săn.
Một phút sau, Tobie đã ở xa rồi.
Cậu đã thoát. Cậu không dừng lại nữa. Cậu chạy thục mạng như thể lũ kiến vẫn đang rượt theo.
Phó thác cho bản năng dẫn đường về Cành La, cậu mặc lòng suy nghĩ vẩn vơ. Hành động giải phóng tinh thần. Cậu đã quen với kiểu chạy như thế này từ hồi bị đày biệt xứ đến Onessa. Nhiều ngày liền leo trèo trên cành cây nơi khoảng cách không còn tính đếm được nữa.
Cậu hồi tưởng, chẳng hạn như buổi sáng anh chàng Plum Tornett thấp bé đến gia đình Lolness với một bộ dạng không ai nhận ra nổi. Mặt dính đầy bùn, anh ta rên rỉ, tay chỉ về hướng anh vừa chạy đến. Ôm Sim Lolness cố gắng xoa dịu anh, nhưng anh gào thét ngày càng to. Tay vẫn chỉ về hướng mặt trời lặn, anh chộp vào cằm giáo sư. Tobie hiểu ngay lập tức. Đối với anh chàng câm này, động tác trỏ vào cằm là nhắc đến bộ râu của bác anh.
Có chuyện gì đó đã xảy đến với ông Vigo Tornett rồi.
Tobie quyết định đi một mình để nhanh chóng biết chuyện gì đã xảy ra. Đã quá muộn để nhờ hai gia đình Asseldor hay Olmech sống ở trên cao hơn giúp đỡ. Cha mẹ miễn cưỡng để cậu đi và đưa anh chàng Plum tội nghiệp vào nhà.
https://thuviensach.vn
Đó là năm thứ ba Tobie sống ở Cành La. Bây giờ, cậu đi đến nhà ông Tornett mất chưa đầy nửa thời gian so với những lần đầu tiên. Cậu đã thuộc những cành chuyền nguy hiểm, những cành tắt bắc giữa các nhánh cây để tránh những đoạn đường vòng, và cậu chuyền từ cành này sang cành khác, nhảy từ lá này sang lá khác.
Khi đến được nhà ông Tornett, cậu không nhận ra điều gì khác lạ. Lửa trong lò sưởi đã tắt và bộ đồ ăn đã được dọn ra cho hai bác cháu. Nhưng khi đi vòng ra đằng sau cành về phía ổ mấy con ấu trùng thì cậu mới trông thấy ông lão.
Cảnh tượng thật thương tâm.
Ông Tornett nằm gục trên vỏ cây, bất tỉnh, quần áo rách bươm. Tobie bấy giờ đã lên mười, cậu đã trải qua bao thử thách nhưng chưa bao giờ cậu thấy một người trong tình trạng như vậy.
Cậu ôm chầm lấy ông lão.
- Ông ơi! Ông Tornett ơi!
Cậu ôm lấy cái đầu râu tóc của ông lão.
- Ông trả lời cháu đi! Cháu xin ông!
Ông lão không cử động. Quá muộn mất rồi. Cậu gượng đặt đầu người bạn già của mình xuống. Một luồng gió lạnh làm cậu rùng mình. - Vĩnh biệt ông Tornett, cậu nghiêm trang nói như trong một vở kịch. Lúc bấy giờ cậu cảm thấy những ngón tay người bị thương đang siết chặt cánh tay cậu. Thậm chí còn hơn cả bóp siết. Ông Tornett bấm móng tay mình vào da thịt Tobie sâu đến nỗi thiếu chút nữa là móng xuyên qua bên kia. Đứa trẻ không thể hình dung một sức mạnh đến vậy ở người già. Tobie kêu thét lên vì đau, tiếng thét đánh thức ông Tornett tỉnh lại, buông cậu bé ra.
Một tiếng sau, Tobie ngồi thấm bông lau thân thể bầm giập thương tích của ông Tornett quả cảm. Ông còn sống, những vết thương có vẻ không nghiêm trọng, những lằn rạch đỏ chằng chịt khắp cơ thể. Mặc độc chiếc quần đùi nằm trên giường, ông già Vigo Tornett trông giống như người nhện. Tobie cố nhịn cười nhưng trông cảnh tượng có gì đó thật khôi hài.
Khi có thể mở được miệng, ông Vigo Tornett thốt lên:
https://thuviensach.vn
- Ở Tomble… Bọn nó dần ông như thế này chẳng cần lý do nào hết… Ở Tomble… bọn nó nện ra trò…
Tobie thực không hiểu lắm. Hình như ông Tornett vẫn nửa tỉnh nửa mê. Cú sốc hẳn đã khơi dậy những kỷ niệm xưa cũ. Những kỷ niệm về một phần đời khác của Tornett khi ông còn là một thanh niên hư hỏng. Có lần ông đã kể cho Tobie nghe. Ông đã bị giam trong ngục Tomble mười năm. Những năm tháng kinh khủng ấy không thể phai mờ trong ký ức.
Ông Vigo Tornett mở mắt. Một lúc sau, ông kể lại chuyện vừa xảy đến với ông.
Nghề vắt sữa ấu trùng đòi hỏi độ chính xác cao.
Bản thân việc vắt sữa chỉ là vấn đề thành thạo cộng thêm chút khéo léo. Một miếng vải trắng dùng làm khăn thấm. Sau đó, người ta vắt kiệt miếng vải trong một cái chậu hứng sữa. Nhưng nhiệm vụ tinh tế nhất của người vắt là quan sát con ấu trùng.
Ai cũng biết mỗi ấu trùng sẽ phát triển thành một côn trùng độc lập. Tuy nhiên, người vắt giỏi nhất cũng chưa chắc đã phân biệt được ấu trùng này với ấu trùng kia. Vì vậy, phải chăm chú theo dõi quá trình trưởng thành của chúng để có thể thải chúng đi kịp thời. Anh chàng Plum tử tế và chất phác đôi khi quá gắn bó với mấy con ấu trùng mà giữ chúng lại quá thời gian cho phép. Đã hơn một lần, ông bác phải vội vàng giúp cậu cháu đẩy nhanh một con ấu trùng xuống vực vì lớp vỏ ngoài bắt đầu nứt tách và để lộ những sợi râu ngoe nguẩy hoặc bộ hàm trên.
Nhưng lần này, ông Tornett phải mặt đối mặt với một con bọ hung tê giác giữa đêm tối mịt mùng. Con bọ hung vẫn còn những mảnh màng nhớp nháp dính trên mai. Bất ngờ vì cuộc chạm trán đầu tiên, lại mới chui ra từ lớp vỏ ấu trùng, con bọ không có vẻ gì là thân thiện. Nó có thể dễ dàng xé xác ông Tornett. Ông gan dạ nhảy lên đầu con bọ hung, bám chặt vào cái sừng duy nhất của nó và bị nó lăng tứ phía, quật vào đống cành và bỏ mặc cho nằm chết tại nơi mà Tobie rốt cuộc cũng tìm ra ông.
Từ bữa đó trở đi, ông Tornett chỉ cho phép cậu cháu vắt sữa những con ấu trùng bé thuộc họ Nosodendron.
https://thuviensach.vn
Tobie hồi tưởng chuyện mà thời đó đối với cậu như một trò phiêu lưu hãi hùng. Ngày hôm sau, cậu kể lại cho Elisha nghe và cố tình để cho cô bé hiểu chính cậu là người đuổi con bọ hung tê giác đi, “nó to gấp tớ năm mươi lần”. Elisha lắng nghe rồi thì thầm:
- Thế còn Plum?
Elisha rất thương Plum, người cháu bị câm của ông Tornett. Đôi khi, Tobie tự hỏi liệu Elisha có thích một Tobie bị câm không nhỉ… Đứng trước mặt cô ấy là vị anh hùng cứu mạng ông Vigo Tornett thế mà cô ấy lại còn hỏi thăm về Plum!
- Còn Plum của cậu ấy à? Anh ấy đã đánh nhau với một con bọ hung tê giác ư? Tobie hỏi.
- Không, mà cậu cũng không cơ mà.
Từ bữa đó trở đi, Tobie hiểu rằng cậu sẽ không bao giờ nói dối Elisha nữa.
Bây giờ, trong cái đêm phải chuyền cành suốt thế này, cậu thà tay không đối phó với bất kì con bọ ngựa khát máu nào còn hơn là phải chạy trốn sự hằn thù của thị tộc mình.
Cậu kết thúc đêm trốn chạy thứ hai trong một hốc nhỏ sau khi đã đuổi một con mọt gỗ nằm đờ đẫn trong đó đi. Cậu cuộn tròn người mà ngủ. Trời đã tảng sáng. Đó là lúc cậu phải nhanh chóng biến đi như những loài ăn đêm vô danh, vô hình mà giờ cậu đã nhập bọn.
https://thuviensach.vn
6
BÍ MẬT VỀ BALAΪNA
- Cậu làm gì thế?
Elisha gieo mình xuống hồ, Tobie ngượng ngịu quay mặt đi, trong lúc đó cô bé đã lặn sâu dưới làn nước.
- Cậu làm gì thế Tobie? Không xuống đây à?
- Không…
Cô bé đã sải tay bơi lại gần thác nước giờ đang đổ thẳng xuống người cô. Chỉ nghe loáng thoáng tiếng cô lẫn vào tiếng thác nước dội xuống. - Xuống đây đi, Tobie!
Nhưng Tobie vẫn ngồi trên bãi.
Thỉnh thoảng Elisha lặn sâu xuống mặt gương phơn phớt xanh. Đôi chân biến mất sau cùng. Cô bé lại ngoi lên, thở hổn hển, hàng mi lấp lánh ánh nước, rạng ngời.
Sáng hôm đó là ngoại lệ, cậu hầu như không nhìn cô bạn gái. Gương mặt đăm chiêu, cậu mải miết suy nghĩ.
Đó là năm thứ tư cả nhà sống ở Cành La. Cuộc sống vẫn giữ nhịp đều đặn.
Những đợt lạnh kéo dài, ai nấy đều ở lì trong nhà tránh rét. Tobie quên cả ánh mặt trời mà khép mình vào công việc nghiên cứu với cha. Cơ thể cậu như một cành cây ngủ quên trong khi bộ não đâm chồi.
Cậu học hỏi với niềm ham thích và đọc ngấu nghiến những tập tài liệu dày cộp của cha trong một thời gian kỉ lục. Cha còn buộc Tobie nghiền ngẫm nhiều lần cùng một chủ đề để kho kiến thức dành riêng của cậu không bị nhanh chóng vơi cạn. Nhưng giáo sư Lolness cũng hiểu rằng tri thức là một thế giới không ngừng đẩy xa những giới hạn của mình. Đôi khi ông so sánh tri thức với chính Đại Thụ.
https://thuviensach.vn
Bởi vì cha của Tobie một mực bảo vệ cái ý kiến bị cho là điên rồ rằng cây lớn lên.
Đó là một trong những đề tài nghiên cứu không được đánh giá đúng mức nhưng lại là niềm say mê thực sự của giáo sư. Các nhà bác học tranh cãi về chủ đề này. Đại Thụ có thay đổi không? Nó có trường tồn vĩnh viễn không? Nguồn gốc của nó là từ đâu? Liệu sẽ có ngày tận thế không? Và nhất là: có tồn tại một cuộc sống khác ngoài Đại Thụ không? Những câu hỏi này châm ngòi cho một cuộc tranh luận nảy lửa mà Sim Lolness lại không đồng quan điểm với tư duy thời thượng.
Cuốn sách của ông về các nguồn gốc không được đón nhận. Ông thuật lại lịch sử của Đại Thụ như lịch sử của một sinh thể. Ông cho rằng lá cây không phải là những cây nhỏ độc lập mà nó là hiện thân của tứ chi bắt nguồn từ một sức sống mãnh liệt.
Điều gây khó chịu cho độc giả là ở chỗ, cuốn sách viết về nguồn gốc nhưng thực chất là đề cập đến tương lai. Nếu Đại Thụ sống như một rừng rêu thì nó yếu ớt kinh khủng. Nên cần phải nuôi dưỡng cho sinh thể này để nó mở rộng vòng tay với họ.
Ngay khi mùa xuân ló dạng, Tobie cũng thò mặt ra ngoài. Cậu không tư duy nữa mà cảm nhận.
Cậu không suy xét nữa mà hít thở.
Cậu bỏ lại chồng tài liệu nặng trịch và thử theo chân Elisha ngụp lặn trong vòng xoáy những dự định và khám phá. Hai đứa cùng nhau thám hiểm Cành La, chạm tay vào trục thân chính, mò tới tận những vùng tăm tối. Chúng mạo hiểm đến tận đường biên lớn, nơi hết sức cuốn hút đối với Elisha. Chúng tiến sâu vào những vùng đầm lầy hay hang động sáng sủa có những tổ ong bò vẽ bị bỏ quên.
- Xuống đây tắm đi, Elisha nói với Tobie.
Lần này cô bé nói như ra lệnh nhưng Tobie vẫn không rời khỏi bãi. Lòng cậu buồn man mác mà không hiểu vì đâu. Cậu nhìn theo một cành nhỏ ngập phân nửa dưới nước. Lần đầu tiên, Tobie nghĩ đến cuộc sống
https://thuviensach.vn
trước đây. Cành La đã dạy cho cậu tất cả, nhưng khi sắp bước sang tuổi mười một, bỗng nhiên nỗi luyến tiếc quãng đời thơ ấu trỗi dậy trong cậu. Cậu nhớ đến Léo. Cậu không hề có một tin tức nào về Léo. Một tình bạn bị chia cắt ở hai đầu thế giới sẽ ra sao? Tobie chưa bao giờ đặt cho mình câu hỏi này. Đối với cậu, Léo Blue như đã gắn bó máu thịt. Tobéléo. Không gì có thể chia lìa hai đứa. Chúng đã thề ước với nhau, mặt đối mặt vào một đêm thu trên xứ Ngọn Cây. Tobie biết rằng cha của mình và cha của Léo cũng đã thề ước tri âm tri kỉ từ bốn mươi năm về trước. Ngay cả cái chết của El Blue cũng không phá vỡ lời thề. Blue và Lolness, tình bạn cha truyền con nối, vĩnh cửu.
Bốn năm đã trôi qua mà Tobie và Léo không thể trao đổi cho nhau dù chỉ một lời nhắn. Nhưng Tobie không quên bất cứ chuyện gì. Nhiều lần cậu choàng tỉnh giấc giữa đêm mỗi khi mơ đến bạn.
Trong giấc mơ, gặp lại Léo nhưng cậu không nhận ra bạn mình nữa. Người bạn ấy đã trở thành một ông già nhỏ thó mặc chiếc quần cộc của Léo và đội cái mũ không vành của Léo, và chiếc răng sứt vẫn tạo ra cho cậu ấy nụ cười nom tựa như một cái nháy mắt. Tobie không thích cơn ác mộng này.
Ngồi bên bờ hồ, cậu đắm chìm trong quãng đời xưa. Cậu ước sao được quay trở lại ngôi nhà cũ ở trên Cành Cao. Ngôi nhà ấy tên là Chỏm Cây. Nhà chỉ có một mảnh vườn nho nhỏ nhưng thật ngay ngắn với hai lối đi được san phẳng. Cuối vườn rủ xuống một cành rỗng mà cậu không được phép đến gần. Một cành rỗng lơ lửng trên không. Lỗ hổng quá bé đối với một người lớn nhưng Tobie có thể lọt qua một cách dễ dàng. Một hôm, cha đã túm chân cậu kéo lại khi cậu có ý định chui vào bên trong thám hiểm. Cậu đã bị thương ở mặt. Vết sẹo vạch ngang má như đường kéo dài của khóe môi có từ ngày đó.
Tobie rất buồn chán trong mảnh vườn và ngôi nhà Chỏm Cây ấy, nhưng bốn năm sau, quãng thời gian đã mất này lại khiến cậu bồi hồi. Ngay cả bà ngoại Alnorell cậu vốn không thuộc mặt mà cũng chẳng yêu quý chút nào nay lại trở về, trong chiếc giỏ lớn chất đầy kỷ niệm đẹp của cậu, cùng
https://thuviensach.vn
với những bữa điểm tâm chiều trên Ngọn Cây, những trò chơi trẻ con và những túp lều.
Elisha ngoi lên khỏi mặt nước và Tobie lập tức quay mặt đi chỗ khác để không phải nhìn cô bạn. Khi nào thì cô ấy mới hiểu là Tobie không muốn nhìn khi cô bước lên bờ? Cô bạn không thèm bận tâm chuyện đó, thậm chí còn đi lang thang một lúc rồi mới mặc lại quần áo. Cô còn tỏ ra hết sức ngạc nhiên khi Tobie giải thích về thái độ ngại ngùng ấy. Cậu chỉ có thể nói:
- Người ta không làm thế.
Cô nàng chẳng hiểu lấy một từ nào trong cái câu kỳ lạ đó. “Người ta không làm thế.” Đó là kiểu lý lẽ chẳng phù hợp tí gì với Elisha. Cô bé thấy chuyện đó buồn cười, cho đến giờ, cô vẫn để cậu bạn ngồi hàng giờ, mắt nhắm nghiền trong khi mình đã mặc xong áo choàng.
Nhưng chiều hôm đó, cô bé hiểu là Tobie không có tâm trạng đâu để đùa. Mặc quần áo kín bưng từ đầu đến chân, tóc còn hơi ướt thả xuống lưng, cô lại ngồi gần bạn.
- Có chuyện gì à?
- Không…
- Cậu dỗi à?
- Không…
- Cậu buồn à?
Tobie không trả lời. Cậu đã nghĩ ngay đến từ “CÓ”, nhưng không dám nói ra. Cậu giữ im lặng.
- Tớ đã nghe thấy rồi, cô bé thì thầm.
Tobie nhìn bạn, cậu thực tin rằng mình đã không đáp thành tiếng. Sau một hồi im lặng, cậu nói:
- Tớ chưa bao giờ kể cho cậu nghe vì sao cả nhà mình dọn xuống Cành La.
- Cậu không buộc phải kể đâu.
https://thuviensach.vn
Không, cậu không bị ép buộc. Người ta không bao giờ bị ép buộc phải nói ra những chuyện quan trọng cho bạn bè nhưng một ngày nào đó, khi làm vậy thì sẽ thấy đời yên ổn hơn. Và Tobie bắt đầu kể.
Cậu chưa bao giờ gặp cha mẹ tớ, đúng không Elisha… Cậu luôn vội bỏ đi mỗi khi bọn mình gần về đến nhà tớ. Nhưng tớ tin chắc cậu sẽ yêu quý cha mẹ tớ. Mẹ tớ mà kể chuyện thì như một cuốn sách đầy hình minh hoa. Mẹ làm những chiếc bánh nhỏ từ bột phấn hoa.
Cha tớ có đôi bàn tay rất lớn. Cha hay gọi tớ là “ốc sên của bố”. Đầu tớ nằm gọn trong hai lòng bàn tay cha chụm lại.
Còn một chuyện nữa: đấy là một nhà bác học lớn.
Tớ không nói thế vì đó là cha tớ. Tớ nói thế vì đấy là sự thật. Cha đã có những phát minh mà trước ông chưa một ai từng nghĩ tới. Ví như giấy, cha gần như là người phát minh ra giấy. Trước đó, người ta chỉ sử dụng bột hồ gỗ và giấy giòn. Nhưng chỉ cần dùng chất xenlulô có trong gỗ của Đại Thụ là làm thành giấy tốt… Nhắc với cậu về phát minh này, tớ lại nhớ chuyện cha đã khám phá ra cây địa y mọc trên vỏ cây chính là nhờ sự phối kết giữa một giống tảo và một giống nấm: hai loài đó quyết định không rời xa nhau nữa. Cha còn chứng minh được rằng cây cũng đổ mồ hôi: năm mươi lít mỗi ngày! Những bí ẩn về chồi non, loài ruồi, bầu trời, mưa, những vì sao… Cha còn tặng cho tớ một ngôi sao tên là Altaïr…
- Tặng á?
Trước vẻ hoài nghi của Elisha, Tobie giải thích:
- Ừ, cha chỉ cho tớ thấy và nói rằng ngôi sao đó thuộc về tớ. Thế là đủ rồi… Nếu cậu muốn, tối nào đó, tớ sẽ cho cậu mượn Altaïr… Elisha muốn hỏi một câu nhưng Tobie đã nói tiếp:
- Cha tớ nghiên cứu mọi thứ và giải đáp được gần như tất cả. Mọi người ngưỡng mộ cha ở điểm đó. Nhưng có một phát minh mà cha thà không biết đến. Cái phát minh đã làm xáo trộn cuộc sống của cả gia đình…
Hai đứa cùng nhìn về phía cuối hồ nơi vách đá vỏ cây nhô lên khỏi mặt nước. Tobie hít một hơi thật sâu rồi bắt đầu câu chuyện.
https://thuviensach.vn
Hôm đó, tốt hơn hết là cha đừng dậy và cứ để cho các dây thần kinh được nằm yên. Trái lại, cha dậy từ sớm tinh mơ, đi sang xưởng và bắt đầu tiến hành các thí nghiệm.
Tớ còn nhớ, hôm đó là sinh nhật tớ, và đây là lần đầu tiên cha quên mất ngày này… Cha giam mình trong xưởng suốt một ngày một đêm. Ngay cả ông Toni Sireno là trợ lý của cha cũng không được phép vào.
Hai mẹ con còn nói đùa: “Cha đang làm mứt hay sao thế nhỉ?” Đúng là có mùi khét của đường thắng… Nhưng Sireno không có vẻ thích thú chút nào. Ông ta không thích bị gạt ra trong những công trình của ông chủ.
Sáng hôm sau, cha mới ra khỏi xưởng. Sireno còn chưa đến. Cha nở một nụ cười tươi rói. Cha ngồi xuống bên bàn, uống một tách nước vỏ cây đen óng. Cha gõ gõ ngón tay xuống mặt bàn. Cha có vẻ rất hài lòng mặc cho hai mí mắt của cha đã trĩu xuống vì mệt mỏi trông hệt như hai cái gối ôm. Cha gỡ mũ nồi và kính ra, gãi gãi đầu và hỏi:
- Hai mẹ con không nghe thấy một tiếng động gì lạ sao?
Hai mẹ con tớ bèn căng tai ra nghe. Đúng, có một tiếng động nhỏ khác thường phát ra từ phía xưởng. Hai mẹ con ngó vào: có một cái gì đó đang động đậy dưới sàn nhà. Tớ biết rất rõ đó là cái gì. Đó là Balaïna.
Khi nhìn thấy Balaïna bò một mình, cả mẹ và tớ gần như kinh ngạc… Elisha trợn tròn mắt.
Tớ chưa bao giờ kể với cậu về Balaïna nhỉ, Tobie tiếp tục… Đó là một mô hình thu nhỏ của con mọt ẩm mà tớ tự chế ra hồi còn nhỏ. Một mẫu gỗ với vài cái chân. Tất cả chỉ có vậy.
Sáng hôm đó, Balaïna tự bò được ngang căn phòng. Nó đội trên lưng một cái hộp đen và một cái chai nhỏ. Mình không thể tin nổi. Vật đó, chính là quà sinh nhật…
Ông Toni Serino tới nơi. Cha đỡ kịp lúc ông ta lăn quay ra vì sững sờ. Sireno thừa biết Balaïna, năm ngoái ông ta còn sửa lại một bên chân cho nó. Thế mà sáng nay, ông tận mắt thấy nó tự bò đi mà không cần ai trợ giúp.
https://thuviensach.vn
Hồi tỉnh, Sireno nghe thấy tiếng chân của Balaïna rồi lại lăn ra ngất xỉu lần nữa. Cuối cùng mẹ phải đổ một xô nước vào đầu ông ta.
Ngay lúc đó, tớ không hiểu được tầm quan trọng của phát minh này. Nếu cha làm cho Balaïna bò được trong ngày sinh nhật của tớ thì cũng có thể làm cho con ong bằng rêu bay được vào sinh nhật sang năm mất, tớ chỉ cảm thấy kỳ quái làm sao ấy. Nhưng giáo sư và người trợ lý của ông giờ đây nhìn nhau với vẻ khác lạ. Cha cầm con Balaïna trong tay, cất nó vào ngăn tủ tường và khóa lại. Tớ cũng không dám nhắc cha đó là quà sinh nhật của mình… Tớ chắc là ông Sireno trở về nhà vừa kích động mà thất vọng cũng không kém, ông ta không thể hiểu được phép lạ nào khiến Balaïna có thể bò được.
Toni Sireno thực sự không thích bị gạt ra ngoài lề.
Sau đó, mọi chuyện diễn ra thật nhanh.
Tuần kế tiếp, Balaïna được trình lên Hội đồng Đại Thụ. Khán phòng chật ních. Tớ đến cùng mẹ, hai mẹ con ngồi ban công tít trên cùng. Mẹ rất tự hào được đến đây. Mẹ nắm chặt tay tớ. Mẹ đội chiếc mũ màu đỏ có gắn mạng. Còn tớ thì đeo cà vạt đen vì dẫu sao cũng đã bảy tuổi từ tuần trước đó rồi. Tớ có một cái mũ màu đen nhưng phải cầm trên tay. Tớ vẫn không hiểu những chiếc mũ dùng để làm gì cơ chứ, khi mà người ta không đội lên đầu.
Tất cả mọi người vừa chờ đợi vừa chuyện gẫu.
Tớ nhìn thấy Sireno bước vào. Ông ta cũng ngồi trên cao như mẹ con tớ, ở ban công trên cùng của khán phòng, nhưng phía bên kia. Ông ta đẩy mọi người ra để được ngoi lên hàng đầu. Ông ta đỏ lựng, đẫm mồ hôi. Trông ông ta không có vẻ gì là vui khi có mặt ở đây.
Bên dưới, mọi người nhìn thấy cha tiến về phía bục và yêu cầu giữ trật tự. Ông cầm một cái hộp nhỏ trên tay. Tất cả tuyệt đối im lặng. Ông bắt đầu nói, mẹ tớ còn siết chặt tay tớ hơn.
- Các bạn thân mến, mỗi khi tới đây, tôi thường nói với các bạn về Đại Thụ, tôi nói về sức mạnh của Đại Thụ của chúng ta. Nếu tôi miêu tả con rệp
https://thuviensach.vn
là bởi vì nó hút nhựa của Đại Thụ. Nếu tôi nói đến nước mưa là vì nó đem lại sự sống cho Đại Thụ. Hôm nay, tôi sẽ giới thiệu với các bạn về Balaïna. Nhưng Đại Thụ vẫn giữ vai trò là trung tâm của phát kiến này. Chỉ đến tuần sau, tôi mới nói với quý vị về bí mật của nó…
Cha ngửa mặt lên trời. Khán phòng của Hội đồng này được bố trí trong một cái hốc do loài gõ kiến xanh khoét ra chính giữa một thân cành nằm ngang. Trần khán phòng không lợp gì hết nên có thể nhìn thấy các cành cây đan vào nhau và bầu trời phía trên, bởi vì ở đây rất gần trên Ngọn Cây. Một tia nắng lọt vào phòng, rọi qua một luồng bụi mỏng lơ lửng trong không trung. Khi ngửa mặt lên phía ánh nắng, cha nhận ra hai mẹ con đang ở tít trên cao. Cha chun mũi lại, không ai nhận thấy nhưng đó chính là ám hiệu nhận ra nhau của gia đình tớ. Cả khán phòng vẫn im lặng.
Cha đặt chiếc hộp nhỏ xuống, mở ra, tất cả mọi người nhìn thấy Balaïna bò ra. Món quà của mình nhởn nhơ trên mặt đất với những bước chân đều đặn, vẫn với chiếc hộp nhỏ màu đen và cái chai gắn trên lưng. Khắp khán phòng rộ lên tiếng xì xào. Mọi người trầm trồ… Mình còn nhìn thấy cả một vị cố vấn lão làng trong Hội đồng bật khóc. Làm thế nào mà con Balaïna dũng cảm của tớ có thể gây ấn tượng mạnh đến thế? Balaïna đang làm đảo lộn lịch sử của Đại Thụ.
Bấy giờ, tiếng hoan hô vang dậy cả khán phòng Hội đồng, mẹ tớ nở mày nở mặt nhưng mặt ông Toni Sireno lại đỏ lựng vì tức, và lá Đại Thụ rung rinh xào xạc đến tận cành trên cùng.
Tuần lễ tiếp sau đó mới đúng là địa ngục.
Mỗi ngày có hai mươi, ba mươi, thậm chí năm mươi người đến xếp hàng trước cửa nhà xin gặp cha. Phải xếp chỗ cho họ ngồi đợi trong bếp, pha nước ấm mời họ. Với ai mẹ cũng tươi cười, nhưng mẹ đang lo ông chồng mặt đang dần biến sắc.
Cha Sim không nói nữa, không ăn nữa và cũng không ngủ nữa. Trong vòng năm ngày, cha già đi ba mươi tuổi. Đến ngày thứ sáu, những người đến đợi không bao giờ còn thấy cửa phòng làm việc của cha
https://thuviensach.vn
mở ra nữa. Mẹ phải thay cha cáo lỗi và mời họ trở về nhà. Họ đành nghe theo, lê bước ra về.
Tớ thấy mẹ cũng mất hút vào bên trong xưởng. Tớ thì bận nặn một con ruồi bằng bột diệp lục để ngày nào đó cha làm cho nó bay. Tay tớ dính đầy bột.
Mấy tiếng sau, mẹ quay trở ra, khuôn mặt đã bớt căng thẳng. Mẹ chỉ nói mỗi một câu:
- Ngày mai, cha con sẽ giải trình trước Hội đồng.
Ngày hôm sau, khán phòng của Hội đồng còn đông đúc và rộn rạo hơn tuần trước. Lần này, cha cho phép hai mẹ con xuống ngồi gần cha, ngay cạnh bục. Từ vị trí đó có thể trông thấy những hàng ghế đầu toàn là những vị tai to mặt lớn mặc lễ phục sang trọng, và trên các tầng ban công bao quanh khán phòng là đám đông quần chúng vui vẻ như đến xem một buổi biểu diễn.
Tất cả đều biết cha tớ sẽ diễn giải về phương pháp Balaïna. Chẳng ai mong là sẽ thực sự hiểu được phép chứng minh khoa học phức tạp đó nhưng ai cũng muốn được có mặt tại đó chứng kiến. Tớ cũng biết là có hàng trăm người không vào được và phải chen vai thích cánh khắp cành. Người ta nhìn thấy nhiều cái đầu chúc xuống từ cái lỗ thủng to tướng trên trần. Thậm chí một người trong số họ còn bám vào cái xà đu bằng gỗ rồi buông mình lơ lửng phía trên khán phòng. Nhiều vị khán giả vừa cười vừa ném kẹo bánh lên xà cho anh ta. Anh chàng đang hớn hở vì được chú ý.
Tớ nhìn thấy cha đang mời trợ lý của ông, Toni Sireno, lên ngồi cạnh cả nhà. Người đàn ông nhỏ thó có vẻ đã bớt giận dữ so với tuần trước, ông ta vẫn mặc một cái áo sơ mi chật cứng rõ là nực cười, ngồi cứng đờ ngay hàng ghế đầu. Ông ta hài lòng: ít ra cũng có lần, người ta không quên khuấy mình.
Họ thông báo cha sẽ bắt đầu diễn thuyết. Tớ vẫn nhớ cái khoảnh khắc ấy. Mọi người mỉm cười với hai mẹ con tớ. Đó là những nụ cười cuối cùng họ dành cho gia đình tớ nơi xứ Cành Cao đó. Những nụ cười cuối cùng.
https://thuviensach.vn
Tobie nhìn Elisha. Cô bé cười với Tobie. Thật hạnh phúc biết bao vì ở dưới Cành La này có những nụ cười đáng giá hơn tất cả những nụ cười trên Cành Cao kia. Cậu lưỡng lự vài giây…
Khi tiếp tục câu chuyện, giọng cậu không còn run rẩy nữa.
https://thuviensach.vn
7
THÙ HẬN
Cha tớ đứng giữa một cử tọa trật tự và háo hức lắng nghe. Bàn tay mẹ lạnh toát. Mẹ nhìn giáo sư Lolness, chồng mình và một cái gì đó đang được dệt nên trong không trung giữa hai người. Cái gì đó mà chỉ duy có mình tớ nhìn thấy. Như một áng cầu vồng trong suốt.
Tớ vẫn nhớ từng lời cha nói. Mọi người đang chờ đợi một lý giải khoa học hơi khô khan một chút. Tớ tin là công chúng đều bị bất ngờ khi nghe những lời giải thích của cha, vẫn đơn giản như thường lệ.
- Các bạn đều biết nhựa cây. Nó là tâm điểm trong cuộc sống thường ngày của các bạn. Có khi các bạn còn nghe thấy tiếng nó tí tách dưới chân mình. Các bạn dùng nó để làm chén, đĩa, đồ gỗ, các bạn chiết xuất nó thành đường để làm kẹo, các bạn dùng nó làm vữa, gạch, xi măng, đồ chơi cho nhà của mình… Nhựa có mặt ở mọi lúc mọi nơi, ngay dưới lớp vỏ cây. Chỉ cần chọc một lỗ nhỏ là chúng ta có nguồn nhựa sống đó, như một con rệp nuôi sống mình bằng nhựa cây. Đúng vậy, giống như một con rệp. Tôi rất mê rệp. Tôi tiết lộ với các bạn một bí mật. Tôi đã ước mình là một con rệp. Thỉnh thoảng vào ban đêm, tôi cải trang mình thành rệp, và tôi nhảy…
Tiếng cười khúc khích phát ra ở một vài hàng ghế rốt cuộc đã lan khắp khán phòng. Chỉ có mỗi lão Jo Mitch mập ú đang chiếm tận hai chỗ ngồi ở hàng ghế đầu vẫn tiếp tục ngáy. Limeur và Torn, hai tâm phúc của lão ngồi mỗi gã một bên cũng cố nén cười. Cha mình, bằng một cử chỉ dứt khoát, đã lập lại trật tự.
- Hãy để tôi trở lại với những câu chuyện của mình… Những câu chuyện về nhựa cây của tôi… Bởi không được làm rệp nằm sẵn trong thân cây nên tôi tự khoét một hố nhỏ trên vỏ Đại Thụ để quan sát. Và tôi đã nhìn thấy điều mà tôi chưa bao giờ để tâm. Tôi thấy nhựa cây đang chảy xuống…Chẳng có gì bất thường… Ngày hôm trước, nhựa đã chảy xuống
https://thuviensach.vn
rồi, cách đây một trăm năm, nhựa cây cũng đã chảy, sang năm nếu mọi chuyện tốt đẹp, nhựa sẽ tiếp tục chảy. Nhưng là một con rệp thiển cận nên tôi không thực sự suy nghĩ nhiều lắm đến việc này…
Cha ngước lên và nhìn thấy vị thính giả đang bám vào xà đu. - Hãy lắng nghe những điều tôi sắp nói. Hãy lắng nghe những lập luận của tôi… Nếu chàng hề từ trên kia rơi xuống. Nếu những ai đang chúi đầu từ trần nhà kia cũng rơi xuống. Nếu tất cả mọi người đều nhảy khỏi ban công sẽ tạo nên một chuyển động đi xuống. Một chuyển động từ cao xuống thấp, như dòng chảy của nhựa cây. Một chuyển động tôi cho là sẽ duyên dáng, nếu cô thiếu nữ cầm dù kia cũng nhảy xuống…
Cô gái ngồi ở bao lơn thứ ba chợt đỏ mặt. Vài anh chàng huýt sáo. Cha quay sang cười với mẹ.
- Vậy là trong một thời gian nữa, mọi thứ sẽ rơi xuống. Nhưng sau một hoặc hai tiếng đồng hồ, khi tất thảy mọi người đã chất đống dưới nền khán phòng của Hội đồng này, sẽ chẳng còn ai để rơi nữa. Chuyển động sẽ dừng lại. Trong khi đó, nhựa cây vẫn tiếp tục chảy. Nó chảy không ngừng dọc chiều dài Đại Thụ. Vì vậy, tôi tự đặt câu hỏi mà ngay lúc này tất cả các bạn cũng đặt ra cho bản thân: nhựa từ đâu chảy ra? Nó không thể tự nhiên mà sinh ra trong vùng Ngọn Cây này. Vậy nhựa cây từ đâu sinh ra từ đâu để cho nó luôn chảy xuống?
Đáp lại câu hỏi là một sự im lặng bối rối.
- Cũng như các bạn, tôi không thể ngay lập tức tìm ra câu trả lời. Thoạt đầu tôi nghĩ rằng lá trên Ngọn Cây hút nước mưa, tiếp tục chảy xuống dưới dạng nhựa, nhưng tôi phát hiện điều trái ngược, lá cây nhả độ ẩm… Có thể các bạn còn nhớ bài nói chuyện của tôi về sự thoát hơi nước của cây…
Một vài khuôn mặt sáng lên nụ cười. Tớ tin là tất cả mọi người đang nhớ lại buổi thuyết trình lần đó, cha đã mô phỏng chiếc lá đang thoát hơi nước, nghe như tiếng lì xì của nồi hầm vậy.
- Tôi đã đi đến kết luận sau: vì nhựa cây không từ trên trời rơi xuống nên nó phải dâng lên từ đâu đó để chảy trở lại dưới vỏ cây. Nhưng nó dâng lên đến đâu? Tôi đã có ý định đi đến tận cùng cành cây và thân cây để tìm hiểu.
https://thuviensach.vn
Cha ngừng lại trong giây lát.
- Như các bạn đã biết, ngay từ đầu tôi phản đối việc xây dựng đường hầm lớn xuyên trục thân chính của Đại Thụ. Tôi cho rằng đây là một dự án ngớ ngẩn và vô trách nhiệm. Nhưng đường hầm này đằng nào cũng đang thi công nên tôi đến xem. Khi tôi đến thì người ta thông báo công trình bị gián đoạn. Thật bất ngờ! Không một ai có thể làm được nữa. Ở một độ sâu nhất định, những lượng lớn chất lỏng dềnh lên. Không thể tiếp tục đào được. Phải có đến năm mươi con bọ đầu dài đang làm việc trên công trường này, năm mươi con được nuôi dưỡng đặc biệt chỉ để phục vụ cho dự án này. Đó là những con vật to lớn cực kỳ phàm ăn. Từ khi công việc đình đốn, chúng không được ăn gỗ trong đường hầm nữa thì người ta biết lấy gì cho chúng ăn. Người ta cho sinh ra năm mươi con vật này rồi không thể nuôi chúng được nữa! Hiếm khi nào tôi nhìn thấy cảnh tượng kinh khủng đến thế, những con bọ bị bỏ đói lồng lộn trong chuồng. Tôi khép lại câu chuyện bên lề này nhưng cũng nhắc lại với các bạn là chúng ta đang làm một việc điên rồ.
Có vài tiếng xì xầm. Không ai tưởng tượng được là người ta có thể chỉ trích đường hầm này. Bằng chứng là đường hầm được mang tên “đường hầm sinh thái của văn minh tiến bộ”…
Nhưng tất cả mọi người lại hướng cái nhìn về phía Jo Mitch. Lão mập Jo Mitch giật mình tỉnh giấc, vừa đảo lia lịa cặp mắt ướt nhèm vừa nhe răng. Bên cạnh, hai tên Limeur và Torn gầy đét như mép lá, lúng túng không biết phản ứng ra sao. Jo Mitch là một tay nuôi bọ đầu dài có tiếng, đứng ra thầu tất cả những công trình đào xới từ vài năm gần đây. Chỉ trích đường hầm tức là chỉ trích Jo Mitch, và có thể gieo tai họa cho kẻ dám lên tiếng.
Cha vẫn gật nhẹ đầu chào và cười lịch sự với ông ta. Cha tiếp tục bài nói chuyện:
- Tôi đội chiếc mũ bảo hộ và đi vào trong đường hầm. Đến chỗ bị ngập, tôi nhìn thấy đúng những gì tôi đang trông mong. Chất lỏng gỉ ra từ mặt đấy như những bọt nước sôi. Quả đúng là nó đi từ dưới thấp lên cao. Nó không phải là nước, cũng không hẳn là nhựa cây như chúng ta vẫn biết.
https://thuviensach.vn
Tôi quan sát kĩ trên vách đường hầm, chất lỏng đó ngấm rất nhanh vào thớ gỗ. Theo tính toán của tôi, mỗi giây nó dâng lên chừng bằng chiều cao của con trai tôi. Khoảng năm mét một tiếng. Tôi lấy một ít chất đó bỏ vào chai đem về.
Lần này cha dừng lại một lúc lâu. Mọi người há hốc miệng ra. Mọi người gần như quên cả câu chuyện về Balaïna để đắm mình trong bí ẩn của Đại Thụ.
- Tôi về đến nhà, tôi rửa tay.
Thính giả phản ứng, họ đòi cha kể tiếp.
- Tôi ôm hôn vợ tôi và Tobie, con trai tôi.
Phản ứng lại nổi lên, dường như cha cảm thấy khó chịu vì sự thiếu kiên nhẫn này.
- Việc ôm hôn vợ con mình là rất quan trọng. Đó không phải chuyện kể bên lề mà là mấu chốt của mọi sự.
Im lặng trở lại. Tớ ưỡn ngực và quay quay chiếc mũ trên tay. Giọng cha lại vang lên khắp khán phòng.
- Sau đó, tôi quay vào làm việc. Tôi nhanh chóng hiểu ra mình vừa tìm thấy ở đoạn nào chất lỏng dâng lên trước khi chảy xuống. Nhựa thô chảy ra từ trong thân gỗ, chỗ mà người ta gọi là đoạn gỗ dác. Tất cả năng lượng của Đại Thụ nằm ở đây. Sự sống của Đại Thụ cũng ở đây. Năng lương này sẽ được chuyển hóa nhờ lá, không khí, ánh sáng và chảy xuống dưới dạng một loại nhựa khác lưu chuyển bên dưới lớp vỏ cây. Nhưng nguồn gốc lại nằm trong dòng nhựa chảy ngược lên, nó chính là nhựa thô mà tôi vừa mới phát hiện ra trong lõi Đại Thụ.
Thính giả bắt đầu hiểu hơn một chút về cái đích của những dẫn giải cha đưa ra. Cha tiếp tục, nhấn nhá từng câu.
- Mục đích duy nhất của tôi là để chứng minh Đại Thụ là thực thể sống. Rằng nhựa cây chính là máu của nó. Rằng chúng ta chỉ là những hành khách đi ngang qua thế giới sống động này mà thôi. Các bạn biết rằng mọi nghiên cứu của tôi đều hướng đến mục đích này. Khi chứng minh năng lượng được chứa trong nhựa cây, tôi có thể đi đến được cái đích đó… Vậy là tôi đã sáng chế ra một cái máy nhỏ sử dụng nhựa thô để sản sinh ra năng
https://thuviensach.vn
lượng, giống như lá cây vậy. Đó là một vật rất đơn giản được giữ trong một hộp nhỏ màu đen. Để chế tạo ra nó, tôi chỉ cần quan sát một cái chồi non hay một chiếc lá… Tôi đặt cái hộp nhỏ xinh thần diệu trên lưng Balaïna cùng với một thùng con nhựa thô, rồi nối nó xuống chân Balaïna. Chỉ có thế thôi. Và thế là Balaïna bắt đầu nước đi.
Từ chỗ ngồi của mình, tớ nhận thấy thính giả có đôi chút thất vọng. Giáo sư vẫn chưa giải thích bí mật thực sự về phát minh của ông. Bàn tay mẹ đang nắm tay tớ trở nên bồn chồn, lạnh ngắt và xâm xấp mồ hôi. Tớ nghĩ là mẹ đã lường trước được điều sắp xảy ra. Cha tiếp tục nói:
- Tuần rồi có tới hàng trăm người đến nhà tôi. Tất cả đều muốn giới thiệu cho tôi các cách áp dụng sáng chế này. Kẻ thì quá khôn ranh, người thì quá thật thà. Họ nói với tôi về các phương cách để làm bánh mì nhanh hơn, để đi du lịch nhanh hơn, để hâm nóng, để làm lạnh, để cắt, đào, vận chuyển, liên lạc, pha trộn, thậm chí cả những phương cách giúp suy nghĩ. Phương pháp Balaïna sẽ thay đổi cuộc sống.
Đám đông vỗ tay tán thưởng. Đúng vậy, phương pháp Balaïna sẽ thay đổi cuộc sống của họ. Họ đang sẵn sàng tung hô cha nhiệt liệt. Nhưng cha lại nói tiếp:
- Điều phiền lòng duy nhất, đó là tôi rất yêu cuộc sống này, và tôi đặc biệt không muốn biến đổi nó. Điều phiền lòng duy nhất là tôi chỉ muốn chứng minh rằng Đại Thụ vẫn đang sống. Liệu tôi có thể trao chất nhựa thô cho tất cả mọi người để mọi người làm thành những chiếc máy biết gấp tờ báo làm tư hay những máy móc để suy nghĩ mà không biết mệt?
Không ai phản ứng gì. Không khí trở nên nặng nề. Mặt cha tái nhợt. Mọi người cảm nhận ông sắp nói ra điều cốt tử.
- Hôm qua, tôi đã nói chuyện với vợ tôi. Và tôi quyết định không tiết lộ cơ chế hoạt động của chiếc hộp đen của tôi. Tôi nghĩ rằng nhựa thô thuộc về Đại Thụ của chúng ta. Tôi nghĩ rằng Đại Thụ sống được là nhờ nó. Sử dụng máu của nó là đặt thế giới này vào thế lâm nguy. Bất kì ai trong mỗi chúng ta đều thoải mái kiếm tìm để tìm ra bí ẩn như tôi đã làm. Tôi không ngăn cản bất cứ ai tìm ra bí mật về Balaïna. Tôi nhắc lại với các bạn rằng chỉ cần quan sát một bông hoa hay một chồi non thì sẽ hiểu được nó vận
https://thuviensach.vn
hành như thế nào. Còn bản thân tôi, tôi muốn không nói gì thêm nữa, để mai này con trai của con trai tôi vẫn còn có thể nghiêng mình bên nụ non chồi biếc.
Tớ ngồi như đóng đinh vào ghế. Tớ chẳng hiểu tẹo nào vì sao cha lại nói về con trai của tớ trong khi tớ mới có bảy tuổi. Tớ không biết cha đang nói đến đứa con trai nào nhưng tớ nghĩ là cha đang nói dối đôi chút để mọi người tin rằng tớ có một đứa con trai, vì nó có ích cho những giải thích của cha. Cũng giống như khi cha nói trước tất cả mọi người là cha cải trang thành rệp trong khi tớ chưa từng thấy ông cải trang thành bất kỳ giống côn trùng nào bao giờ.
Đoạn còn lại tớ tin là mình đã hiểu cả và tớ thấy thật là tuyệt vời. Vì cả khán phòng vẫn giữ im lặng nên tớ nảy ra ý bắt đầu vỗ tay để khởi xướng. Nhưng thành ra chỉ có mỗi tiếng vỗ tay của tớ lẹt đẹt vang lên trong không khí. Cuối cùng tớ đành phải hạ tay xuống.
Từ tít trên cao, như thước phim đang quay chậm, một cái gì đó nhằm trúng vào mặt cha bay tới.
Cái thứ đó là một món rán gì nhũn nhẽo như mứt.
Sau đó tớ chẳng còn nhớ gì nhiều nữa. Cơn điên cuồng xâm chiếm mọi người. Người thì gào lên, người thì ném đồ vật lên khán đài, kẻ thì lăng mạ cha tớ, kẻ thì dồn đẩy tớ lên trước và hét tướng vào tai mẹ tớ. Tớ nhớ là lão Toni Sireno, trợ lý của cha, lẹ làng lủi mất.
Còn cha lao nhanh về phía ghế băng của hai mẹ con. Cha che chở hai mẹ con tớ trong vòng tay dài rộng và cả nhà tớ chạy ra theo hướng cửa. Ngay cả những ông râu tóc ngồi ở hàng ghế danh dự bị bọn tay chân của Jo Mitch xúi giục, cũng phun ra những từ mà nếu tớ nói ra sẽ bị ăn tát, đám người đó thật vô văn hóa. Được thể, mọi người chửi rủa càng hăng, những cú đánh đầu tiên trút xuống cả nhà tớ như mưa.
Tớ bèn tự nhủ rằng nếu biết rơi vào tình cảnh này thì đáng lẽ cha không nên thuyết phục để mọi người tin là tớ có con trai.
Khi mẹ tớ bị đánh vào vai, cha lập tức tháo kính cuộn vào trong mũ nồi, lần đầu tiên tớ thấy cha nổi xung. Cha gầm lên, chân tay vung tứ phía.
https://thuviensach.vn
Đám đông lùi lại trước cơn thịnh nộ của giáo sư Lolness. Cả nhà tớ thoát được ra ngoài và trở về nhà mình, trong ngôi nhà Chỏm Cây. Phải khóa trái cửa lại vì trước đó nhiều người đã đột nhập vào nhà lục lọi. Đồ đạc tanh bành, chén bát vỡ vụn vương vãi trên nền nhà. Cha ôm chặt hai mẹ con tớ vào lòng.
Tớ nói:
- Con nghĩ họ đã phát hiện con chưa bao giờ có con trai.
Cha cười qua hàng nước mắt.
- Một ngày nào đó, con sẽ có. Đấy là điều cha muốn nói, Tobie ạ. Cha mong con sẽ có một cậu con trai hay một cô con gái khi con lớn lên. Vì trông cha rất buồn nên tớ không muốn tước ý nghĩ này khỏi tâm trí cha.
Cả gia đình tớ giam mình trong nhà nhiều ngày liền. Mẹ tớ xin bà ngoại cho gia đình tớ ở nhờ vài tuần tại một trong những dinh cơ của bà ở Ngọn Cây.
Bà ngoại trả lời vài dòng trong một tờ thư xinh xắn:
Đương nhiên, con yêu của mẹ,
trong tình cảnh của các con,
hãy yên trí
rằng ko có chuyện đó đâu.
Lá thư kí tên: Radegonde Alnorell.
Cha lấy cái tên đó ra để đùa vui nhưng mẹ thì khóc. Nghĩ đến những gì đã xảy ra với gia đình mình, mẹ không ngừng nhắc đi nhắc lại: - Mọi chuyện sẽ qua thôi.
Nhưng mọi chuyện lại không qua cho.
Không tài nào ra khỏi cửa mà không bị chửi rủa hay ném đủ thứ vào người. Tớ đã có hẳn một bộ sưu tập nhỏ nấm ủng và đủ thứ đồ rơi rào rào trước cửa nhà mỗi khi nó mở ra.
https://thuviensach.vn
Một hôm, cha bị Đại hội đồng triệu đến. Cha tới đó. Hai mẹ con tớ ở lại nhà. Khi cha về đến nhà thì chân ông chỉ còn tất, mặt nhợt nhạt như mất hồn. Trên vai cái áo vest màu xám lịch lãm của cha dính đầy vỏ gỗ bào.
Tớ hiểu là Đại hội đồng của Đại Thụ đã lột giày của cha. Đó là hình thức khiển trách nặng nhất. Người ta lột giày những kẻ tội phạm và những kẻ bắt cóc trẻ em. Cha bị trừng phạt vì tội danh “che giấu thông tin tối hậu”. Tớ mù tịt về mấy cái từ này.
Cha nói với mẹ cả nhà sẽ đi rất xa. Người ta tịch thu của gia đình tớ ngôi nhà Chỏm Cây, họ bù lại cho một mảnh đất nhỏ ở Onessa, thuộc xứ Cành La. Chính tối hôm đó, tớ đã trốn đi tìm Léo Blue. Từ hôm vụ Balaïna nổ ra, ngày nào hai đứa bọn tớ cũng bí mật hẹn nhau trong một cái chồi khô. Lần này bọn tớ trốn liền trong đấy hai ngày ba đêm. Léo Blue là bạn của tớ, chúng tớ đã ăn thề với nhau cơ mà. Tớ không muốn đi. Cuối cùng cha đã tìm ra chúng tớ. Léo cứ níu lấy áo tớ.
Mọi việc diễn ra thật chóng vánh. Thế giới sụp đổ dưới chân…
Elisha lắng nghe chăm chú đến mức ta hầu như có thể dõi theo từng chương hồi của câu chuyện trong đôi mắt đen của cô bé. Cô không hề biết những gian truân của gia đình Tobie. Ông Vigo Tornett chỉ giải thích là nhà Lolness không có ý định chọn nơi này để sinh sống. Và gia đình Asseldor sống ở trên vùng cao của Cành La thì suốt ngày ca cẩm “khổ thân cái nhà Lolness!”
- Cậu muốn ngủ lại nhà tớ tối nay không, mẹ tớ có cái đùi châu chấu to tướng nhà bác Olmech vừa cho. Chúng ta sẽ nướng lên trộn với sốt mật ong.
Lời mời này có vẻ hơi vụng về vì cậu bé đang xúc động nhưng lại đúng là những thứ có thể làm xiêu lòng Tobie. Elisha biết rõ về cậu bạn Tobie của mình mà. Biết rõ đến mức cô bé còn nói thêm:
- Tớ sẽ giúp mẹ chế biến. Cậu cứ bơi một lúc nữa hãy về.
Cô bé đưa tay lên vuốt tóc cậu, đây là lần đầu tiên cô làm vậy.
https://thuviensach.vn
Cô bé biến vào rừng, còn lại mình Tobie ngồi trước mặt hồ trải rộng, nơi chứng kiến cuộc gặp gỡ đầu tiên của đôi bạn.
Một lúc sau, cậu chọn tư thế bơi ngửa, ngắm nhìn vòm lá trên cao. Lá cây biêng biếc xanh vô cùng tận. Chỉ một phiến lá thôi cũng đủ che mưa cho cả trăm người. Tobie cảm nhận sóng nước vỗ bập bềnh dưới chân. Nước có vẻ hơi mặn. Thế nhưng cậu không khóc nữa.
https://thuviensach.vn
8
NILS AMEN
Bây giờ phải chia tay với những kỷ niệm cả vui lẫn buồn, để trở về với thực tại, với những đêm dài Tobie trốn chạy dọc theo Đại Thụ về hướng Cành La.
Đây là lần thứ hai cậu xuống những cành thấp trên cùng một con đường, cùng một hướng mà vài năm trước cả gia đình cậu và hai tên khuân vác mặt nặng mày nhẹ từng đi. Nhưng lần này, cậu chỉ có một thân một mình, lại bị hàng trăm tên săn người cùng lũ kiến chiến binh đáng sợ đang lùng sục. Tính ra cậu phải mất năm đến sáu đêm mới về được vùng đất hoang sơ ấy, để cảm thấy an toàn và gặp lại những người bạn sẽ đùm bọc cậu.
Tobie đã đi bộ ròng rã hai đêm liền, và đêm thứ ba đáng ra phải yên ổn hơn cả. Cậu đã tìm về trục thân chính và xuôi xuống những rừng địa y mà mỗi thân cây cao gấp ba lần cậu. Nền vỏ Đại Thụ ở khu vực này bắt đầu gập ghềnh với những khe lũng, hẻm sâu, dân cư thưa thớt. Những vạt rừng địa y dốc thẳng xuống từ địa hình hiểm trở ấy.
Đoàn người săn đuổi muốn tránh không đi vào vùng này. Họ chọn những cành phía trên có địa hình bằng phẳng hơn.Thế nên Tobie chỉ bắt gặp dọc đường những thôn xóm tiều phu và vài túp lều của những người đánh bẫy.
Cậu đi ngang qua rất gần một đồn điền của bà ngoại. Mặc dù sống tít trên Ngọn Cây nhưng bà già Alnorell vẫn sở hữu đất đai tận những cành dưới thấp, nơi này gọi là rừng Amen, lấy tên của người coi sóc ở đây. Tobie quen con trai của ông tiều phu này. Hai đứa từng chơi với nhau khi Tobie còn bé.
https://thuviensach.vn
Tobie do dự một lúc lâu, không biết có nên gõ cửa túp lều hay không. Cậu tự hỏi không biết người tiều phu có tin cậu hay không. Liệu có còn ai trên Đại Thụ này để cứu giúp cậu không?
Vì rất đói rồi, Tobie gõ nhẹ cửa thêm ba cái. Không thấy ai ra mở. Cậu gõ tiếp nhưng bên trong vẫn lặng thinh. Không biết cậu có nên đặt lòng tin ở người bạn chỉ chơi cùng cậu có duy nhất một kỳ nghỉ hè, và cách đây cũng đã lâu lắm rồi không?
Tobie đẩy cửa, bên trong lều tối om nhưng vẫn còn chút lửa ở đáy lò giúp Tobie định vị được đồ đạc trong gian phòng. Đó là túp lều đơn sơ của người tiều phu và con trai ông, Nils Amen.
Tobie chưa bao giờ đến những nơi hẻo lánh này, nhưng cách đây năm năm, suốt một mùa hè trước khi xảy ra vụ ở Balaïna, hai cha con ông Amen lên làm việc trong một trang trại trên Ngọn Cây đúng nơi Tobie về nghỉ trong suốt tháng Bảy. Có một công trường cưa gỗ hoạt động trong rừng rêu. Hai đứa trẻ quyến luyến nhau ngay lập tức. Hẳn chúng đã gặp lại nhau nếu như không có năm năm biệt xứ của gia đình Lolness.
Tobie tiến lại gần bàn và gọi:
- Nils ơi…
Đã quen với bóng tối, Tobie nhận ra là gian lều trống huếch trống hoác. Trên ghế kế bên trái bàn có treo lủng lẳng một cái túi vải xanh quai chéo. Tobie tiến lại gần. Trong túi có một bánh mì to, vài miếng thịt hun khói và bánh quy. Tobie không chần chừ lâu. Cậu vơ lấy túi đeo lên vai, và trước khi biến vào đêm tối, cậu viết hai chữ trên một tờ giấy chi tiêu đang nằm chỏng chơ trên mặt bàn.
Cảm ơn
Tobie
Hai từ đó thôi cũng đủ lần nữa siết chặt vòng vây quanh Tobie.
Vài phút sau Tobie đi khỏi, bốn người đàn ông và hai thằng con trai chừng mười ba mười bốn tuổi bước vào lều.
https://thuviensach.vn
- Con chỉ lấy đúng đồ ăn thôi.
- Nhanh lên Nils, đồ ngu.
- Con chuẩn bị sẵn túi rồi mà bố…
Thằng bé vừa nói câu đó đang đứng ở gần bàn. Nó châm một ngọn nến bằng mẩu củi đang cháy dở. Nils, bởi chính là nó chứ ai, bàng hoàng cả người.
- Cái túi không còn ở đây nữa.
- Mày chắc là đã để ở đấy chứ?
- Con đã để ở trên ghế mà.
Một người đàn ông khác giục:
- Thôi, tôi có đủ đây rồi, tôi sẽ chia cho bố con ông. Hai bố con nhanh lên, mọi người đang đợi chúng ta.
- Nhưng… con chắc là đã để ở đây mà, Nils nhắc lại.
- Bỏ đấy đã, thằng đần. Vẫn phải rà soát trong rừng ngay cả khi người ta gần như chắc chắn là thằng nhóc Tobie không đi qua đây. Đám người lục tục đi khỏi. Nils vẫn đứng lại bên ghế, ngơ ngẩn. Cuối cùng nó làm bộ nhập vào tốp đi sau. Ra đến cửa, nó sực nhớ chưa tắt nến. Nils trở lại bên bàn, lấy hơi để thổi nến… Nó dừng khựng lại. Trước mắt nó lồ lộ lời nhắn của Tobie.
Nó do dự trong giây lát. Đúng vậy, Tobie vừa mới qua đây. Có nên báo động không nhỉ? Trong một giây, ký ức của Nils sống lại hình ảnh gương mặt cậu bạn và những kỷ niệm hai đứa đã có với nhau trong quãng thời gian sống trên Ngọn Cây.
Đó chắc chắn là những kỷ niệm đẹp nhất của Nils. Niềm vui thích mới mẻ là được trò chuyện với một ai đó. Chỉ đơn giản là nói chuyện thôi. Nhưng đột nhiên, nó nghĩ đến bố suốt ngày gọi nó là “đồ con gái” trước mặt mọi người vì ông cho rằng nó quá yếu đuối và mơ mộng, không giống với con trai một người tiều phu. Ngay lập tức nó tưởng tượng ra cảnh tha hồ lên mặt với mọi người khi tìm ra tung tích kẻ trốn chạy. Chính nó, thằng Nils vốn không được bố tin tưởng nay đã trở thành anh hùng của Đại Thụ.
https://thuviensach.vn
Thế là Nils ta bèn la toáng lên. Cái bóng khổng lồ của bố nó lập tức xuất hiện. Ông ta đọc dòng chữ của Tobie, xô thằng con ngã nhào bằng một cú thúc khuỷu tay rồi rống lên:
- Mày không thể nói sớm hơn được một chút sao, đồ con gái! Ông bố nhảy bổ ra bên ngoài, huơ huơ tờ giấy và gọi:
- Thằng nhóc không ở xa đây đâu! Chúng ta sẽ tóm được nó! Co rúm trong góc lều, nước mắt Nils giàn giụa. Nó đập đập tay lên trán, rên lên yếu ớt, não nùng:
- Ôi… Tobie ơi… xin lỗi cậu…
Một luồn không khí thổi nến tắt phụt.
Tobie đã tranh thủ được chút thời gian nhưng giờ thì những tốp săn lùng đã nắm thóp cậu đang nhằm hướng trục thân chính mà đi. Kẻ đào tẩu bé nhỏ không hề hay biết mình đã bị phát hiện.
Cậu quyết định đi theo mạn Bắc, nơi ấy rất ẩm thấp nhưng kinh nghiệm có được từ những ngày ở Cành La lại cho cậu lợi thế. Cậu không ngại đi trên địa hình trơn trượt, cứ chân trần, giày buộc vào thắt lưng theo cách của Elisha.
Cậu đã chén một phần đồ ăn dự trữ nên lấy lại được năng lượng. Tobie thầm cảm ơn Nils dành cho Tobie chỗ thức ăn này mặc dù cậu ta không muốn.
Cao hơn một chút trên nhánh cành, Nils đang vô cùng thất vọng, nó gượng đứng dậy, mặt tái nhợt.
Một tốp săn đuổi mới tập hợp quanh một vạt rừng thưa để được nghe chỉ dẫn. Limeur, cánh tay phải của Jo Mitch lên tiếng. Kẻ trốn chạy cao một ly rưỡi, mười ba tuổi, trên má có một vết sẹo ngang. Nó phải được bắt sống. Khoản tiền thưởng một triệu sẽ dành cho ai bắt được nó.
Nghe tới khoản tiền thưởng, đám tiểu phu nhìn nhau. Phải làm việc trong rừng địa y này cả trăm năm mới kiếm được phân nửa số tiền kia. - Cái thằng Tobie ấy đã làm gì nên tội? Một lão tiều phu tóc bạc húi gần trọc hỏi.
- Tội ác chống lại Đại Thụ, Limeur đáp gọn lỏn.
https://thuviensach.vn
Có tiếng rì rầm đáp lại câu nói này. Chẳng ai hiểu lắm nhưng có vẻ đó là một chuyện nghiêm trọng đến mức bấy nhiêu công sức và tiền bạc được tung ra.
Các nhóm tiều phu gồm hai người một chia nhau tỏa đi khắp các hướng. Những người đàn ông mộc mạc như gỗ này bỗng trở nên hung tợn, như thể bị kích động bởi món tiền thưởng được hứa hẹn. Người thì vác rìu đốn củi, kẻ thì mang gậy nhọn của dân đi săn.
Những tay săn đến từ Ngọn Cây nghỉ lại trong một vạt rừng thưa khác, cao hơn một chút trong rừng địa y. Tất cả đang ngủ, người ta nghe thấy tiếng ngáy như kéo bễ của vài trăm cơ thể đang nằm lăn quay ra đất.
Chính tên Torn kinh tởm, cánh tay trái của Jo Mitch được cử đi chỉ đạo cả bọn tiến hành cuộc săn lùng. Hắn tiến lại gần một nhóm nhỏ đang gác bên đống lửa.
- Bọn tiều phu vừa mới đi…
- Thật không?
- Thật, người ta vừa mới báo cho tao, Torn khẳng định.
- Bọn chúng lùng thằng oắt con hả?
- Bọn chúng sẽ tóm được thằng ranh trong khi chính chúng mày mới làm nó kiệt sức ở đoạn trên cao kia. Cần phải đi ngay trước khi bọn kia tìm thấy. Một triệu đấy! Chúng mày có hiểu không? Nào, nhúc nhích đi chứ.
Một tên đồng ý. Rồi một tên thứ hai. Cả đống vàng ấy đã ánh lên trong đôi mắt mỏi mệt của chúng.
Cả bọn rỉ tai nhau thông tin vừa nhận được. Từng thằng một uể oải đứng dậy, rồi rục rịch khởi hành. Torn đã thành công.
Cuộc đua giữa hai nhóm săn bắt đầu.
Toán người đến từ Cành Cao không ngần ngại tung lũ kiến chống lại toán tiều phu đang vượt trước. Còn hội này cậy vào lợi thế thuộc địa hình để giăng bẫy hoặc khoét ngầm các cành chuyền. Cuộc chiến bùng nổ.
Sự tranh đua giữa bọn chúng và sự linh hoạt của Tobie lẽ ra sẽ giúp cậu đến được Cành La trước tiên.
https://thuviensach.vn
Nhưng vì cậu chỉ có thể di chuyển trong đêm trong khi bọn chúng hầu như không dừng lại.
Đám tiều phu có sức bền đáng nể, vì quen với đường rừng, quen trèo núi vỏ cây vốn là dạng địa hình quen thuộc trên trục chính của Đại Thụ. Trông bọn họ cũng tươi tỉnh hơn vì mới chỉ gia nhập đội quân truy lùng từ một ngày một đêm nay. Nhóm này tin chắc chắn sẽ tìm thấy Tobie đầu tiên.
Thế nên khỏi phải nói bọn họ điên tiết và kinh ngạc đến nhường nào khi nhận được tin vào giữa đêm thứ hai.
- Chấm dứt truy lùng!
- Cái gì cơ?
- Bọn kia đã bắt được thằng nhỏ rồi.
Người báo tin này là ông tiều phu mắt xám. Hai người khác liền hỏi: - Ai đã bắt nó thế?
- Bọn trên Cành Cao tóm được thằng nhỏ sau ba tiếng rượt đuổi. Thằng nhóc đang ở trong tình trạng thảm hại…
- Bọn nó tóm được như thế nào?
- Lúc đấy trời bắt đầu sầm tối. Thằng nhóc đang dò dẫm dưới thung lũng vỏ cây. Cái thằng thiếu cảnh giác này chui từ bụi địa y ra. Trời vẫn còn nhá nhem. Một đội bốn thằng đang đi trên mỏm núi thì phát hiện ra mục tiêu, thế là thằng nhỏ bị tóm lúc tám giờ tối.
- Thế còn bọn mình sao lại để nó thoát được?
- Tóm lại, thằng nhỏ cũng làm cho bọn ấy chạy mệt thì thôi, gã đàn ông vừa cười vừa nói. Tao thì tao không khoái ở vào vị trí của bọn ấy. Chúng nó trèo lên rồi lộn xuống mấy đỉnh núi trong suốt ba tiếng đồng hồ liền chứ ít à. Tóm cổ được thằng nhãi rồi, bọn nó dẫn về chỗ vạt rừng thưa. Bọn nó điên tiết trói thằng nhỏ vào một đầu dây thừng và kéo lê nó mất mấy tiếng nữa rồi mới về đến đấy. Thằng ranh nguy đến nơi rồi. Nghe nói thân thể như một miếng da lột.
- Bọn nó chỉ thị là bắt sống nhưng chưa chắc đã phải khoẻ mạnh! Bố của Nils vừa nói vừa cười. Ông tên là Norz Amen. Vợ ông mất khi thằng Nils mới lọt lòng, ông chưa bao giờ biết chăm sóc dạy dỗ con trai như thế nào. Người ta cứ tưởng Norz độc ác nhưng thực tình đấy là một người
https://thuviensach.vn
tiều phu giỏi giang nhưng vụng về và bất hạnh. Dầu vậy ông ta cũng chẳng bớt độc mồm độc miệng đi cho mà lại còn vừa nói bô bô vừa cười khùng khục:
- Hề, thằng oắt Lolness này đến bị chúng nó làm dồi mất thôi! Norz Amen vác rìu trên vai và cùng với hai lão tiều phu khác đi về phía rừng thưa. Bọn họ còn mất nhiều tiếng mới đi đến nơi. Có tin đồn lão béo Jo Mitch sẽ trao tiền thưởng cho bốn tên đã bắt được Tobie. Buổi lễ sẽ diễn ra tại vạt rừng thưa đó, ngay cạnh nhà hai cha con Norz và Nils. Vả chăng, Norz đang nghĩ đến thằng con trai.
Tự nhiên ông thấy ăn năn lạ.
Ông tự nhủ đáng lẽ không nên cáu giận thằng Nils lúc nó tìm ra thư của Tobie. Norz không khi nào nhẹ nhàng được với con. Trên đường đi ông mới nhận thức được sự thực này, ông quay mặt đi để hai người cùng đi khỏi thấy mắt ông ngân ngấn nước.
Ông nghĩ đến vợ mình. Một phụ nữ mảnh dẻ còn nhẹ hơn cả cái rìu khi ông cõng nàng trên vai. Ông không hiểu tại sao nàng lại đem lòng yêu ông, một gã tiều phu thô kệch kém đường ăn nói.
Và trên hết, ông cũng không hiểu nổi sao mình có thể sống qua cái chết của vợ.
Lần đầu tiên ông nhận ra Nils giống mẹ, đặc biệt là tình yêu với ngôn từ. Norz thì lại thích ngôn ngữ của động tác hơi cục cằn. Một cú vỗ vào lưng để nói “bố thương con”, một cái tát vào mặt để nói “bố không đồng ý”.
Cũng là lần đầu tiên, Norz nhận ra rằng ông oán giận thằng con, ông thầm trách vì nó sinh ra trên đời này mà mẹ nó phải chết.
Tại sao trong cái đêm hôm đó, khi đi về phía vùng rừng thưa, Norz lại bừng hiểu ra rằng thằng con mình chẳng có tội tình gì trong thảm kịch đó? Làm sao cái ý nghĩ Nils chính là một phần của nàng còn lại trên cõi đời này lại đến với ông?
Tất thảy những gì người ta biết được, tóm lại là, ông Norz Amen to lớn bỗng yêu thương thằng con trai vô cùng. Như có một dải lụa mỏng được dệt chăng giữa hai cha con bởi một con nhện trời.
https://thuviensach.vn
Điều ông cảm thấy thật khác lạ: một nhịp đập chưa từng biết đến của trái tim. Thậm chí ông còn nôn nóng muốn trông thấy mặt con trai sau nhiều giờ theo đuổi cuộc săn lùng.
Nếu hai người tiều phu kia mà đọc được những suy nghĩ của ông khổng lồ Norz Amen khi đang trên đường đến vùng rừng thưa thì thể nào cũng chế nhạo ông và gọi ông là “đồ con gái”.
Trong ngôn ngữ của dân tiều phu, khi một mảng rừng bị đốn người ta gọi là “chặt quang” bởi vì vỏ cây biến thành mảng màu sáng trên thân gỗ sẫm. Nhưng rạng sáng hôm đó, ở trung tâm các cành cây, khoảng rừng rêu thưa rộng lớn đen kịt người. Đám tiều phu trà trộn vào bọn người săn đuổi đến từ Cành Cao. Cả bọn muốn tận mắt chứng kiến cái thằng đã làm cho mình chạy đuổi khổ sở, kẻ thù số một, tên tội phạm mười ba tuổi, Tobie Lolness.
Ông Norz Amen cao lớn tựa vào một gốc địa y ở bìa rừng. Ông đang cố gắng nhìn cho ra Nils trong đám hỗn độn đó. Ông quyết định hôm nay phải nói chuyện với nó, như với một đứa con trai. Nhưng ông vẫn chưa nhìn thấy nó đâu. Ông đang lẩm nhẩm tìm câu chữ để nói với con. Câu chuyện sẽ mở đầu bằng: “Con biết đấy, Nils…”. Nhưng đoạn còn lại thì quá ư thầm kín nên ông không dám nghĩ đến trước.
Mọi người thấy lão Jo Mitch xuất hiện, được hộ tống bởi hai tên Limeur và Torn như thường lệ. Torn xách một chiếc vali hẳn là bên trong ngồn ngộn tiền thưởng. Jo Mitch đặt tay lên bụng nhưng hai bàn tay không chạm nổi nhau vì thể tích cái bụng. Đó là một trong những người hiếm hoi không bao giờ nhìn hay chạm đến rốn của mình vì tầm nhìn của mắt bị cái núi bụng che khuất mất rồi.
Jo Mitch uể oải nhìn một nhóm bốn người đang đang tiếng về phía lão. Chúng nhét Tobie trong bao vải đang kéo lê dưới dất. Bốn tên cố gắng chải chuốt cho đẹp mã để nhận tiền. Chúng bôi nước lên tóc cho có nếp và kết quả là đầu mỗi tên xuất hiện một đường ngôi kì cục che mất một bên mắt.
https://thuviensach.vn
Một tên đứng ra nói với Jo Mitch, lớn tiếng cốt để cả trảng rừng nghe thấy. Giọng lại còn run run xúc động.
- Người Hàng xóm Vĩ đại…
Hắn ho húng hắng. Jo Mitch yêu cầu thiên hạ gọi mình là “Người Hàng xóm Vĩ đại”…
- Người Hàng xóm Vĩ đại, đây là con mồi mà chúng tôi đã dồn đuổi từ mấy ngày nay. Tôi chỉ muốn xin lỗi vì tình trạng mặt hàng không còn được tươi mới nữa… Trên đường trở về, chúng tôi đã làm dập hỏng đôi chút…
Đám đông rộ lên cười và Norz tự cho là mình buộc phải cười như mọi người.
Jo Mitch nhai mẩu thuốc lá đã tắt ở đầu môi như nhai viên kẹo gôm. Lão luôn làm cái trò ấy. Tao châm lửa đầu mẩu thuốc lá, tao nhai tóp tép, tao nuốt, rồi tao nấc lên một tiếng để khạc nó ra, tao lại châm lửa lên, tao lại nhai, tao lại nuốt. Cái kiểu này vừa ngon lành vừa thanh lịch. Lần này, lão đẩy đầu mẩu thuốc lá ra đằng môi, mấy đầu ngón tay chuối mắn cầm mẩu thuốc lên ngoáy ngoáy lỗ tai. Lão lại bỏ vào mồm, lần này đầu mẩu thuốc lá biến vào trong đó một lúc lâu.
Một trong bốn tên tỏ vẻ muốn bắt tay nhưng Jo Mitch thậm chí không thèm nhìn đến hắn. Lão ngồi trên chiếc ghế đẩu bé tí tẹo đến nỗi người ta không nhận ra nổi dưới bộ mông to đoành của lão. Limeur còn phải tránh xa một chút để ông chủ không đè bẹp nó lỡ chẳng may cái ghế sụp xuống dưới sức nặng ấy.
- Chúng ta làm gì đây, Người Hàng xóm Vĩ đại? tên đó hỏi. Jo Mitch đưa mắt nhìn Torn và cái vali. Mấy cái nháy mắt nhơm nhớp là cách hắn ra lệnh. Torn nói giọng ken két:
- Mở cái bao ra.
Bốn tên run run cúi xuống mở bao. Chúng dừng lại trước khi mở. Một tên lên tiếng:
- Chúng tôi đã báo trước là nó không còn tươi nữa đâu đấy. Nhưng nó vẫn còn thở…
Dù đứng từ xa nhưng Norz Amen vẫn nhận ra cái cơ thể bé nhỏ vừa bị lôi từ bao ra.
https://thuviensach.vn
Đó là Nils.
9
MIỆNG HỐ
Tiếng thét của Norz Amen xé tan cả một góc rừng vào đúng giữa buổi sáng sớm mùa thu hôm ấy.
Cả đám đông giật nảy mình.
Norz hộc tốc chạy vào giữa bãi đất, gạt phăng hai bên những người chắn lối. Ông không thể bộc lộ được gì khác ngoài tiếng kêu đau đớn này, và sự hung tợn của ông làm tất cả choáng ngợp.
- Niiiiiiiiiiiiiiiiiillls!...
Phần đông đám tiều phu đã nhận ra thằng bé Amen, con trai của chiến hữu nhưng số còn lại vẫn chưa hiểu thảm kịch gì đang diễn ra. Bọn họ ngơ ngác nhìn một tay tiều phu hộ pháp đang phát điên chạy lại gần đứa trẻ người bê bết máu.
Bốn tay săn cũng chẳng hiểu gì nốt. Thế còn tốt hơn cho bọn chúng. Khi người ta sắp bị luộc chín thì không cần thiết phải biết trước chuyện đó làm gì.
Ba tên Jo Mitch, Limeur và Torn chết đứng, miệng há hốc, nhìn chằm chằm xuống cái bao và đứa trẻ. Bọn chúng liền nhận ra ngay đây không phải là Tobie.
Norz quỳ sụp xuống và ôm lấy con. Cậu bé mở mắt nhìn bố. Norz không còn xấu hổ vì những giọt nước mắt nhỏ ướt đầm các vết thương của con trai.
- Nils, con trai của bố…
Nils có một vết gạch nganh ở dọc khoé môi, không phải là vết sẹo như Tobie, mà là một nét bút vẽ. Một vết gạch màu nâu. Norz chợt nghĩ ngay đến mấy dòng mô tả: mười ba tuổi, một vết sẹo trên má. Đúng rồi, chính cái vết vạch nâu này mà bọn chúng tưởng nhầm Nils là Tobie.
https://thuviensach.vn