🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Tiếng Chim Hót Trong Bụi Mận Gai Ebooks Nhóm Zalo https://thuviensach.vn TIẾNG CHIM HÓT TRONG BỤI MẬN GAI Nguyên tác: The Thorn Birds —★— Tác giả: Colleen McCulough Người dịch: Phạm Mạnh Hùng Dịch từ bản tiếng Nga của NXB Văn Học Moskva, 1980 Nhà xuất bản Văn Học - 2001 ebook©vctvegroup 27-07-2018 https://thuviensach.vn Lời giới thiệu Tiểu thuyết “Tiếng chim hót trong bụi mận gai” xuất bản hồi mùa xuân 1977 cùng một lúc ở New York, San Francisco, London và Sydney. Ít lâu sau nó được dịch ra bảy thứ tiếng, được bạn đọc nhiệt liệt hoan nghênh và giới phê bình đánh giá cao. Suốt mấy năm trời, nó là tác phẩm ăn khách nhất ở phương tây. Điều đó cũng là công bằng, vì đây thực sự là một tác phẩm đặc sắc, có giá trị trong văn học phương tây hiện nay. Một điều đặc sắc nữa là tác giả của nó – Colleen McCullough không phải là nhà văn chuyên nghiệp, trước đó hầu như không ai biết tiếng. Khi tiểu thuyết “Tiếng chim hót trong bụi mận gai” đem lại vinh dự cho tác giả thì McCullough vẫn chỉ là một nhân viên y tế bình thường. Bà sinh ở Úc, bang New South Wales, trong gia đình một công nhân xây dựng xuất thân từ Ireland. Thời thanh xuân McCullough ở Sydney, đã từng học trường của nhà thờ công giáo, từ bé đã mơ ước trở thành bác sĩ, nhưng không có điều kiện để qua đại học y. Bà đã thử làm một số nghề – làm báo, công tác thư viện, dạy học, rồi trở lại nghề y, qua lớp đào tạo chuyên môn về sinh lý học thần kinh. Sau đó, bà đã làm việc tại các bệnh viện ở Sydney, London, Birmingham, rồi sang Mỹ, làm việc tại một trường y thuộc trường đại học Yale. Năm 1974 bà viết cuốn tiểu thuyết đầu tiên, không có tiếng vang gì hết. “Tiếng chim hót trong bụi mận gai” được thai nghén trong ngót bốn năm, rồi https://thuviensach.vn đầu mùa hè 1975, bà bắt tay vào viết liền một mạch trong mười tháng. Suốt thời gian ấy, bà vẫn bận túi bụi công việc ở bệnh viện, chỉ viết tác phẩm vào ban đêm và ngày chủ nhật. Tác phẩm này có thể gọi là “Xaga về gia đình Cleary”. Xaga là hình thức văn xuôi cổ có tính chất anh hùng ca, kể chuyện một cách điềm đạm về những con người hùng dũng. Cuốn tiểu thuyết này viết về lịch sử của nửa thế kỷ của ba thế hệ một gia đình lao động – gia đình Cleary. Loại tiểu thuyết lịch sử gia đình từ trước đã có những thành công lớn như thiên sử thi về dòng họ Foocxaitơ của Gônxuôcthy, “Gia đình Tibô” của Rôgiê máctanh duy Gar, “Gia đình Artamônôp” của M.Gorki. Đặc điểm chung của các tác phẩm đó là số phận gia đình tiêu biểu cho số phận của giai cấp tư sản, nó phản ánh sự phát triển và suy tôn của giai cấp tư sản, các thế hệ sau đoạn tuyệt với nền tảng truyền thống của gia đình. So sánh với những tác phẩm trên thì tác phẩm của McCullough có sự khác biệt, có cái độc đáo riêng của nó. Trước hết, đây là lịch sử của một gia đình lao động. Sự phát triển tính kế thừa và đổi mới của ba thế hệ gia đình này là hình mẫu thu nhỏ của lịch sử dân tộc. Các thế hệ sau kế thừa những nét tốt đẹp nhất của gia đình – tính cần cù, tự chủ, tính kiên cường đón nhận những đòn ác liệt của số phận, lòng tự hào gia đình, song đồng thời có những đổi khác nhịp bước với thời đại. Nếu Fiona gan góc chịu đựng mọi tai họa nhưng cam chịu số phận thì con gái bà là Meggie đã tìm cách cướp lấy hạnh phúc của mình từ tay Chúa Trời, và Justine, con gái của Meggie là một cô gái hiện đại, có những chuẩn mực đạo đức hoàn toàn khác. Cuốn tiểu thuyết xây dựng như truyện sử biên gia đình, tác giả tập trung vào những xung đột tâm lý – đạo đức nhiều hơn là những vấn đề giai cấp – https://thuviensach.vn xã hội. Các nhân vật tuy vẫn chịu ảnh hưởng của hoàn cảnh, nhưng chủ yếu là ứng xử theo tính cách riêng của mình nhiều hơn. Trong số nhiều nhân vật, nổi bật hơn cả là ba nhân vật – Fiona, Meggie con gái bà và cha đạo Ralph de Bricassart. Meggie có thể coi là nhân vật trung tâm của tác phẩm. Trong tiểu thuyết có nhiều tuyến tình tiết, nhiều môtíp, đề tài, song tất cả đều phục vụ câu chuyện chính, mối tình lớn lao trong sáng của Meggie và cha de Bricassart. Trong tác phẩm quy mô lớn này, những xung đột tâm lý – tinh thần của các nhân vật quyện chặt với sự miêu tả tỉ mỉ toàn cảnh lịch sử, địa lý, thiên nhiên. Thiên nhiên bao la, dữ dội nhưng có cái đẹp hoang sơ riêng của nó như hiện ra trước mắt bạn đọc. Giá trị nhận thức của tác phẩm do đó càng thêm đầy đủ. Mối quan hệ giữa thiên nhiên và con người ở đây mang tính chất chung sống hài hòa, thiên nhiên chưa kịp uy hiếp đến nguy cơ hủy diệt. Tính hiện thực và tính lãng mạn trong tác phẩm này hòa lẫn vào nhau tới mức thuần nhị. Sự miêu tả tỉ mỉ bằng hình thức của bản thân đời sống, cả từ cách ăn mặc, lời ăn tiếng nói của nhân vật, cho đến cách xén lông cừu, nếp sống hàng ngày.v.v…, lối kể chuyện thong thả theo trình tự thời gian khiến cho tác phẩm gần với loại tiểu thuyết hiện thực thế kỷ 19. Nhưng những tính cách phi thường rực rỡ biểu hiện trong những biến cố đột ngột, đầy hấp dẫn tạo nên màu sắc lãng mạn rất rõ nét. Một tác phẩm văn học Mỹ thời nay, xa lạ với những cảnh hung bạo, với “sex”, với “phản nhân vật” đưa bạn đọc trở về với những vấn đề “nhà” (theo nghĩa quê hương) “cội nguồn”, “cha và con” mà lại được ham chuộng đến như thế ở phương tây thì điều đó chứng tỏ những vấn đề muôn thuở của nhân loại bao giờ cũng làm rung động lòng https://thuviensach.vn người ở bất cứ nơi nào trên hành tinh chúng ta. • PHẠM MẠNH HÙNG https://thuviensach.vn Tặng Jin Ixtkhôup “người chị của tôi” https://thuviensach.vn Có một truyền thuyết về con chim chỉ hót có một lần trong đời, nhưng hót hay nhất thế gian. Có lần nó rời tổ bay đi tìm bụi mận gai và tìm cho bằng được mới thôi. Giữa đám cành gai góc, nó cất tiếng hót bài ca của mình và lao ngực vào chiếc gai dài nhất, nhọn nhất. Vượt lên trên nỗi đau khổ khôn tả, nó vừa hót vừa lịm dần đi, và tiếng ca hân hoan ấy đáng cho cả sơn ca và họa mi phải ghen tị. Bài ca duy nhất, có một không hai, bài ca phải đổi bằng tính mạng mới có được. Nhưng cả thế gian lặng đi lắng nghe, và chính thượng đế trên thiên đình cũng mỉm cười. Bởi vì tất cả những gì tốt đẹp nhất chỉ có thể có được khi ta chịu trả giá bằng nỗi đau khổ vĩ đại… Ít ra là truyền thuyết nói như vậy. https://thuviensach.vn I 1915 – 1917 MEGGIE https://thuviensach.vn 1 N gày mùng tám tháng chạp năm 1915, Meggie tròn bốn tuổi. Sau bữa ăn sáng, thu dọn xong bát đĩa, mẹ lẳng lặng giúi vào tay bé một bọc giấy màu nâu và bảo bé ra sân chơi. Bây giờ Meggie ngồi xổm dưới bụi kim tước cạnh cổng và sốt ruột mân mê cái bọc giấy. Không dễ gì mở được lớp giấy bọc bền chắc bằng những ngón tay lóng ngóng; tờ giấy phảng phất hơi hướng của cửa hàng lớn ở Wahine, và Meggie đoán ra: cái vật ở bên trong không phải đồ vật tự làm lấy, không phải của ai cho, mà kỳ diệu thay, là vật mua ở cửa hàng. Ở một góc bọc đồ bắt đầu lộ rõ một cái gì mỏng mảnh, óng ánh vàng. Meggie càng nôn nóng phá bỏ lớp giấy bọc, bóc đi những dải dài nham nhở. – Agnes! Ôi, Agnes! – Nó nói bằng giọng trìu mến và chớp chớp hai hàng mi, không tin ở mắt mình nữa: nằm giữa đám giấy tơi tả là một con búp bê. Dĩ nhiên đấy là phép mầu nhiệm. Cả đời Meggie mới được đến Wahine có một lần – lâu lắm rồi, từ hồi tháng năm, nó được người lớn cho đi theo vì nó là con bé ngoan. Nó leo lên chiếc xe hai bánh bên cạnh mẹ và tỏ ra ngoan ngoãn không chê vào đâu được, https://thuviensach.vn nhưng vì xúc động, nó gần như không nhìn thấy gì và không nhớ gì, trừ có Agnes. Con búp bê xinh đẹp ngồi trên quầy, diện ghê lắm, váy phồng bằng lụa màu hồng trang điểm những đường viền đăng ten màu cream lộng lẫy. Ngay lúc đó Meggie đã đặt tên cho con búp bê là Agnes – nó không tìm ra cái tên nào kiều diễm hơn, xứng đáng với con bé đẹp phi thường như vậy. Nhưng mấy tháng dài đằng đẵng sau đó, nó chỉ mong nhớ Agnes một cách tuyệt vọng. Meggie chưa bao giờ có một con búp bê nào, thậm chí không hề nghĩ rằng búp bê là thứ dành riêng cho các em gái nhỏ tuổi. Nó rất vui vẻ chơi còi tu huýt, súng cao su và những chú lính thiếc méo mó mà các anh nó vất đi, tay nó bao giờ cũng lem luốc, giày dính bùn. Meggie thậm chí không hề có ý nghĩ Agnes là đồ chơi. Nó đưa tay vuốt những nếp gấp của bộ áo váy màu hồng thắm, – bộ áo váy lộng lẫy như thế chưa bao giờ nó nhìn thấy ở một người phụ nữ nào trong đời thực – và nó âu yếm bế con búp bê lên. Tay và chân Agnes có khớp nối, có thể xoay vặn và uốn gập tùy ý; ngay cả cổ và cái eo lưng thon thả cũng uốn gập được. Mái tóc vàng óng chải cao bồng và điểm những hạt ngọc, cái cổ màu hồng dịu để hở và đôi vai ló ra dưới lớp đăng ten lồng bồng như bọt sóng cài kim găm nạm ngọc. Gương mặt xinh xắn bằng sứ có tô màu, không tráng men bóng, nom mờ dịu hệt như mặt người thật. Đôi mắt đen linh lợi lạ thường sáng long lanh, hai hàng mi bằng sợi lông thật, mống mắt lấp lánh bắn ra tia sáng và có đường viền xanh sẫm; Meggie hoan hỉ nhận ra rằng nếu đặt Agnes nằm ngửa thì mắt nó nhắm lại. Một bên má hồng có cái nốt ruồi đen đen, cái miệng đỏ thẫm hơi hé mở, phô ra hàng răng nhỏ xíu trắng muốt. Meggie thu chân lại cho thoải mái, thận trọng đặt con búp https://thuviensach.vn bê lên đùi và ngồi nhìn nó không dứt. Con bé vẫn ngồi như thế dưới bụi cây khi Jack và Hughie ló ra từ trong đám cỏ cao (ở sát hàng rào khó cắt cỏ). Tóc Meggie cũng y như tóc của Cleary, chói rực như ngọn hải đăng: tất cả các con trong gia đình, trừ Frank, đều phải chịu đựng trừng phạt đó – đứa nào cũng tóc xoăn màu hung, chỉ có sắc thái khác nhau. Jack vui vẻ hích khuỷu tay vào em: nom kìa. Chúng nhìn nhau, cười khẩy và lén đến từ hai phía, như thể chúng là lính và vây bắt tên phản bội người Maori[1]. Nhưng dù sao Meggie cũng không thể nghe thấy tiếng động của chúng, nó chỉ mải mê với Agnes và lẩm nhẩm hát điệu gì với con búp bê. – Mày có cái gì đấy, Meggie? – Jack nhảy tới chỗ em gái. – Đưa xem nào! – Phải đấy, phải đấy, đưa xem đi! – Hughie vừa cười vừa hùa theo, nó từ phía bên kia chạy đến. Meggie ôm ghì con búp bê vào ngực, lắc đầu quầy quậy: – Không! Nó là của em! Quà mừng ngày sinh đấy! – Nào, đưa đây xem! Chúng tao chỉ xem lúc thôi mà! Niềm kiêu hãnh và vui sướng át mất sự thận trọng. Meggie giơ con búp bê lên cho các anh ngắm. – Xem đây này, đẹp đấy chứ? Tên nó là Agnes. – Agnes? Agnes à? – Jack làm ra vẻ hệt như nghẹn ngào. – Cái tên mĩ miều quá, chậc – chậc! Chỉ nên gọi nó một cách giản dị là Betty hay Margaret. – Không, nó là Agnes. Hughie nhận thấy cổ tay búp bê có khớp nối, nó huýt một tiếng https://thuviensach.vn sáo. – Ê. Jack, nhìn xem này! Nó có thể cử động tay được! – Thế à? Ta thử cái xem. – Không, không! – Meggie lại ôm ghì con búp bê vào ngực, mắt ứa lệ. – Các anh làm gãy mất. Ôi, Jack, đừng động đến nó, anh làm gãy mất thôi. – Hừ-ừ! – Bằng hai tay thô kệch ngăm đen và lem luốc, Jack nắm chặt lấy hai cổ tay em gái. – Mày muốn tao vặn tay mày à? Đừng có choe chóe lên, con bé hay nhè, không thì tao bảo Bob cho đấy. – Nó bắt đầu giơ tay em ra mạnh đến nỗi hai tay con bé trắng bệch ra, còn Hughie nắm lấy váy con búp bê mà giật. – Bỏ ra, không thì khốn đấy. – Đừng, Jack! Thôi xin anh! Anh làm gãy nó mất, em biết, gãy mất! Ôi, buông nó ra! Đừng động đến, em xin mà! Meggie rất đau, nó nức nở, giậm chân và vẫn ôm ghì con búp bê vào ngực. Nhưng cuối cùng Agnes tuột khỏi tay nó. – A ha, được rồi! – Hughie gào lên. Jack và Hughie loay hoay với món đồ chơi mới cũng mê mải như em gái chúng trước đó, chúng lột bỏ khỏi búp bê bộ áo liền váy, váy trong, quần lót có đường viền. Agnes trần truồng nằm đó, hai thằng bé lôi kéo giằng giật nó, vắt một chân nó ra sau đầu, còn đầu thì vặn phía sau ra phía trước, uốn gập và vặn vẹo đủ kiểu. Nước mắt của con em không hề làm chúng mủi lòng, còn Meggie cũng không nghĩ đến chuyện tìm sự cứu giúp ở đâu cả: tục lệ trong gia đình Cleary là như vậy – không tự bảo vệ được mình thì đừng hy vọng được ủng hộ và đồng tình, dù là một bé https://thuviensach.vn gái đi nữa. Mái tóc vàng óng của búp bê rối tung, những hạt ngọc thoáng hiện trong không trung và biến mất trong đám cỏ rậm. Chiếc giày bụi bậm ban nãy vừa giẫm trong xưởng rèn xéo bừa lên bộ áo váy bị vứt bỏ, trên má búp bê hằn một vệt đen đậm. Meggie vội quỳ xuống, lượm bộ y phục nhỏ xíu để nó khỏi hư hại hơn nữa và bắt đầu lục tìm trong cỏ: may ra có thể tìm được những hạt ngọc vương vãi. Nước mắt làm nó quáng lòa, tim tan nát vì một nỗi đau xót chưa từng biết – con bé chưa từng có cái gì riêng của mình đáng cho nó đau buồn. * * * Frank vất cái móng ngựa vào nước lạnh làm dậy lên tiếng xèo xèo, và cậu vươn thẳng người. Mấy ngày gần đây, lưng không đau, có lẽ rút cuộc cậu đã quen quai búa. Đáng phải tập quen từ lâu rồi, hẳn bố sẽ nói thế, đã nửa năm nay cậu làm việc trong xưởng rèn. Bản thân Frank còn nhớ cậu đã được tiếp xúc với búa và đe từ lâu rồi; cậu đo những ngày tháng ấy bằng mức oán hận và thù ghét của mình. Bây giờ cậu quăng búa vào hòm đựng dụng cụ, tay run run gạt mảng tóc đen duỗi thẳng xõa xuống trán và cởi qua đầu chiếc tạp dề da cũ kỹ. Áo sơ mi nằm trên đống rơm trong góc xưởng; cậu chậm rãi đi đến đấy và đứng một hai phút mở to đôi mắt màu đen, nhìn bức tường, nhìn những tấm ván không bào bằng ánh mắt thù ghét. Frank vóc người nhỏ bé, cao không quá năm feet ba inches[2], và vẫn còn gầy như một chú thiếu niên, nhưng đôi tay để trần đã https://thuviensach.vn nổi cuộn cơ bắp vì quai búa và làn da mờ, nhẵn nhụi không chê vào đâu được bóng nhẫy mồ hôi. Trong cả gia đình, cậu khác hẳn mọi người ở mái tóc và mắt thẫm màu, cặp môi mọng và sống mũi rộng cũng không giống những người khác, sở sĩ như vậy vì trong mạch máu của mẹ cậu có chút máu Maori, cái đó có ảnh hưởng đến hình dáng của Frank. Cậu đã sắp mười sáu tuổi, còn Bob mới hơn mười một tuổi tí chút, Jack lên mười, Hughie chín tuổi, Stuart lên năm tuổi và bé Meggie ba tuổi. Chợt cậu nhớ ra: hôm nay mùng tám tháng chạp. Meggie tròn bốn tuổi. Cậu mặc áo và ra khỏi nhà kho. Nhà họ ở trên đỉnh một quả đồi không cao lắm, từ nhà kho – đây cũng là chuồng ngựa và xưởng rèn, – đến nhà chừng dăm chục bước. Cũng như mọi ngôi nhà ở New Zealand, ngôi nhà này bằng gỗ, thô kệch, chỉ có một tầng, nhưng dàn rộng theo bề ngang: nếu xảy ra động đất thì vẫn có phần nguyên vẹn. Xung quanh nhà um tùm những bụi kim tước dày rậm rực rỡ hoa vàng; và cỏ thì xanh tươi mơn mởn, đích thực là cỏ New Zealand. Thậm chí giữa mùa đông, có khi trong bóng rợp, sương giá suốt ngày không tan, cỏ không bao giờ ngả sang màu hung, còn trong mùa hè dài âu yếm, màu cỏ càng xanh rờn hơn. Mưa thì nhẹ nhàng, êm ả, không làm gãy những chồi mầm và thân non ẻo lả, tuyết thì không bao giờ có, còn mặt trời sưởi ấm vừa đủ để ấp ủ, nhưng không gắt đến mức làm khô héo. Thiên tai dữ dội ở New Zealand không phải từ trên trời giáng xuống, mà từ lòng đất phụt ra. Cổ họng lúc nào cũng nghẽn lại vì thấp thỏm chờ đợi, lúc nào ở dưới chân cũng cảm thấy cái rung động khó nhận thấy, tiếng ì ầm kéo rền trong lòng đất. Bởi vì trong lòng sâu của đất vẫn ẩn khuất, một sức mạnh kinh khủng không thể tưởng tượng nổi, cái sức https://thuviensach.vn mạnh mãnh liệt đến nỗi ba mươi năm trước nó đã quét sạch khỏi mặt đất một trái núi khổng lồ; ở những quả đồi bề ngoài nom hiền lành bỗng toác ra những vết nứt, những cột hơi nước rú rít phụt ra, các núi lửa phun lên trời những cột khói cuồn cuộn, nước các sông suối trong núi bỏng rẫy. Các hồ rộng lớn đầy bùn lỏng sôi sục lên, nom sánh đặc như dầu, sóng ngập ngừng vỗ vào những mỏm đá mà có lẽ sẽ không còn có thể tìm thấy ở chỗ cũ khi đợt triều mới lại dâng lên, và bề dày của vỏ trái đất có chỗ không quá chín trăm feet. Tuy thế, đây vẫn là mảnh đất tốt lành, phì nhiêu. Trải rộng sau nhà là một đồng bằng loáng thoáng những ngọn đồi, cả đồng bằng màu xanh lục như hòn ngọc bích trên chiếc nhẫn của Cleary – món quà tặng ngày xưa của chồng chưa cưới. Khắp đồng bằng rải rác những cụm nhỏ màu trắng mượt mà, nhìn gần mới thấy rõ đấy là những con cừu. Sau dãy đồi vệt thành một đường lượn sóng là bầu trời xanh và núi Egmont vươn cao tới chục ngàn feet, đỉnh núi chìm trong mây, các sườn núi vẫn còn phủ tuyết trắng xóa và hình thế núi đều đặn, hoàn mĩ đến nỗi ngay cả những người cả đời vẫn nhìn thấy nó mà ngày này sang ngày khác vẫn ngắm nó không biết chán. Đường lên nhà khá dốc, nhưng Frank vội vã, cậu biết rằng vào lúc này cậu không được phép vắng mặt ở xưởng rèn: bố có những quy định nghiêm khắc. Nhưng cậu đã vòng qua góc nhà và thấy bọn trẻ dưới bụi cây. Chính Frank đã đánh xe đưa mẹ đi Wahine mua búp bê cho Meggie và cho đến giờ cậu vẫn ngạc nhiên không hiểu vì sao mẹ chợt nảy ra ý định ấy. Mẹ hoàn toàn không thích tặng những món quà không thực tế vào ngày sinh nhật, không có tiền đâu mà mua https://thuviensach.vn những thứ như thế, trước đây mẹ không hề tặng ai đồ chơi bao giờ. Tất cả các con đều được một thứ quần áo gì đó, vào ngày sinh nhật hoặc lễ giáng sinh, cái tủ áo nghèo nàn lại được bổ sung thêm. Nhưng chắc là Meggie đã nhìn thấy con búp bê này trong lần duy nhất được ra thành phố và Fiona không quên điều đó. Frank có lần toan hỏi mẹ chuyện đó, nhưng mẹ chỉ lầu bầu rằng đứa bé gái không thể không có búp bê, rồi nói ngay sang chuyện khác. Ngồi trên con đường nhỏ dẫn về nhà, Jack và Hughie, hai thằng – bốn cái tay – vặn bẻ tất cả các khớp của búp bê, không chút xót thương. Meggie đứng quay lưng về phía Frank, nhìn các anh nhạo báng Agnes. Đôi bít tất trắng sạch sẽ của Meggie tụt xuống trùm lên đôi giày màu đen, dưới bộ áo liền váy bằng nhung màu nâu để mặc trong dịp hội hè lộ ra đôi chân trần. Những búp tóc uốn cẩn thận xõa xuống lưng lấp lánh dưới ánh mặt trời – không phải màu đỏ đồng, cũng không phải màu vàng óng, mà là một màu gì đặc biệt giữa hai màu đó. Dải băng bằng lụa mềm giữ cho tóc phía trước khỏi xoã xuống mặt đã trở nên nhẽo nhợt và xô lệch hẳn đi, chiếc áo liền váy bám đầy bụi. Một tay Meggie nắm chặt mớ áo xống của búp bê, tay kia cố đẩy Hughie ra mà không được. – A, đồ đểu cáng! Jack và Hughie lập tức bật dậy và cắm đầu chạy, quên cả con búp bê: Frank đã quát mắng thì chuồn cho mau là hay hơn cả. – Chúng mày mà còn đụng đến con búp bê này lần nữa là tao vặn gãy chân đấy! – Frank quát với theo. Rồi cậu cúi xuống, nắm lấy hai vai Meggie và khẽ lắc: https://thuviensach.vn – Này, thôi đừng khóc. Chúng nó đi rồi, chúng nó sẽ không động đến búp bê của em nữa đâu, cứ yên tâm. Cười đi nào, hôm nay là ngày sinh của em kia mà! Trên khuôn mặt húp lên của con bé, nước mắt chảy như suối; nó ngước đôi mắt màu xám rất to, đầy đau khổ lên nhìn Frank, đến nỗi cậu cảm thấy nghẹn thở. Cậu rút trong túi quần ra một mảnh vải lem luốc, vụng về lau mặt cho em, bóp lấy cái mũi xinh xinh giữa những nếp khăn: – Xì đi! Meggie nghe lời, nước mắt khô ráo, nhưng vẫn khó cất lên lời, tiếng nấc cứ bật ra. – Ôi, anh F-f-frank ơi, các anh ấy gi-ật Agnes của em! – Nó khóc nấc lên. – T-t-tóc nó rối tung hết và những hạt ngo-ọc “coong coong” văng đi hết! Nó lăn vào co-ỏ, em chẳng làm thế nào tìm được! Và nước mắt lại túa xuống tay Frank; Frank nhìn bàn tay ướt của mình, rồi liếm những giọt nước mắt trên tay. – Ờ, không sao, bây giờ anh em ta sẽ tìm. Nhưng khi em khóc thì tất nhiên em sẽ chẳng nhìn thấy gì trong cỏ, mà sao tự dưng em nói bập bẹ như đứa trẻ mới học nói vậy? Đã từ lâu em biết nói “con con” chứ không phải “coong coong” kia mà. Xì mũi lần nữa đi và nhặt con búp bê khốn khổ của em lên… tên nó là Agnes phải không? Mặc áo váy vào cho nó, không thì nó bị bỏng nắng đấy. Cậu đặt em gái xuống rìa đường, thận trọng đưa cho em con búp bê và bắt đầu lục lọi trong cỏ, và lát sau cậu reo lên đắc thắng, giơ cao trên đầu hạt ngọc nhỏ. – Một hạt đây rồi! Em thấy không, chúng ta sẽ tìm đủ hết! https://thuviensach.vn Meggie nhìn anh với niềm kính yêu khôn tả, còn Frank vẫn sục sạo trong đám cỏ cao và lần lượt đưa ra cho em xem những hạt ngọc đã tìm thấy, nhưng rồi con bé chợt nhớ ra: da Agnes hẳn là rất mềm mại, không chừng nó bị rộp nắng thực đấy, và nó bắt đầu mặc áo cho búp bê. Hình như búp bê không bị hư hại nặng lắm. Kiểu tóc xổ hết, tóc rối bù, tay và chân đầy vết bẩn vì hai thằng anh xoay vặn chúng bằng những bàn tay lem luốc, nhưng tay chân búp bê còn nguyên lành. Phía trên tai Meggie có gài những chiếc lược con bằng mai rùa, nó rút bật ra một chiếc và bắt đầu chải tóc cho Agnes, đấy là tóc hoàn toàn thật, dán một cách khéo léo vào lớp vải màn và được tẩy màu cho thành màu vàng rơm óng ả. Meggie vụng về mân mê một cái nút gì đó trong tóc búp bê, và đột nhiên xảy ra một việc khủng khiếp. Tóc lập tức tuột hết và lủng liểng một cục rối tinh trên chiếc lược. Phía trên cái trán trơn nhẵn của búp bê chẳng có gì cả – không có thóp, cũng chẳng có cái sọ trần. Chỉ có một cái lỗ há hoác khủng khiếp. Sợ hãi, Meggie cúi xuống và toàn thân run rẩy, nhìn vào trong. Nhìn từ trong có thể lờ mờ đoán nhận ra hình dáng của má và cằm, ánh sáng lọt vào qua đôi môi hé mở, và răng hiện thành những hình bóng đen đen, như răng một con thú nhỏ nào đó và phía trên tất cả những cái đó, Meggie nhìn thấy mắt Agnes – hai quả cầu nhỏ rắn chắc xâu vào sợi dây thép tàn nhẫn cắm vào đầu búp bê. Meggie hét lên một cách tuyệt vọng, không trẻ thơ tí nào, quẳng Agnes đi và vẫn la lên, hai tay bưng mặt, con bé kinh hoàng, run lên bần bật. Rồi nó cảm thấy Frank gỡ hai tay nó ra, bế nó lên và ôm ghì vào ngực mình. Nó áp trán vào cổ anh, ôm chặt lấy anh – sự gần gũi của anh an ủi nó, làm nó yên tâm, và https://thuviensach.vn Meggie thậm chí cảm thấy ở anh nó toát ra thứ mùi thú vị: mùi ngựa, mùi mồ hôi, mùi sắt. Cuối cùng, nó bình tĩnh lại chút ít và Frank đã hỏi được nó thật tỉ mỉ về sự việc đã xảy ra: cậu nhặt con búp bê lên, băn khoăn nhìn kỹ cái sọ rỗng và cố nhớ lại: hồi nhỏ tuổi, cậu có từng bị những nỗi sợ khó hiểu giày vò hay không. Ồ không, ám ảnh cậu là những cái khác: những con người, những lời thì thầm, những cái nhìn xéo. Cậu nhớ tới khuôn mặt phờ phạc, rụt rè của mẹ, cơn run của bàn tay mẹ nắm chặt lấy tay cậu, đôi vai rũ xuống của mẹ. Meggie nhìn thấy gì mà đến nỗi khiếp sợ như vậy? Có lẽ nó sẽ ít sợ hơn nhiều nếu như do mất tóc, Agnes chỉ chảy máu. Đó là chuyện bình thường, trong gia đình Cleary ít nhất một tuần một lần, nhất định có người bị đứt tay hay bị vập chảy máu. – Mắt… mắt… – Meggie thì thầm, quay đi, khăng khăng không muốn nhìn con búp bê nữa. – Quái vật chứ không phải là búp bê nữa! – Frank lẩm bẩm, áp mặt vào mái tóc em. – Tóc gì tuyệt diệu, dày rậm, mềm mại và chói rực lạ thường. Suốt nửa giờ cậu dỗ dành Meggie cho đến khi ép được nó phải nhìn Agnes, rồi nửa giờ nữa để dỗ được nó nhìn vào cái đầu thủng lỗ của búp bê. Cậu chỉ dẫn cho con bé thấy mắt cấu tạo như thế nào, mọi cái được dự tính và khuôn lắp chính xác như thế nào để mắt không bị lé, nhắm mở dễ dàng. – Thôi, bây giờ đến lúc em nên về nhà rồi đấy, – cậu nói, xốc em lên chút nữa, ghì sát vào mình, ép chặt con búp bê ở giữa – Ta sẽ nhờ mẹ sửa sang lại con búp bê, được chứ? Ta sẽ giặt là áo váy https://thuviensach.vn nó và dán lại tóc. Còn với những hạt ngọc này thì anh sẽ làm những cái trâm thực sự để nó khỏi rơi và em sẽ có thể chải tóc cho búp bê đủ các kiểu em muốn. * * * Fiona Cleary đang gọt khoai ở bếp. Chị hơi thấp hơn mức trung bình, rất xinh gái, một người đẹp thực sự, nhưng gương mặt nghiêm nghị, khắc nghiệt; thân hình cân đối tuyệt trần, tấm lưng ong không hề xồ ra, không trở nên nặng nề, tuy người phụ nữ này đã mang nặng đẻ đau sáu đứa con. Chị mặc bộ áo váy bằng vải trúc bâu màu xám, chiếc váy dài buông chấm mặt sàn sạch bóng như gương; che phủ phía trước áo là tấm tạp dề cực rộng, hồ bột trắng muốt, tấm tạp dề mặc chui qua đầu và buộc lại sau lưng bằng một dải băng hết sức gọn gàng hồ bột thật cứng. Từ sáng sớm cho đến đêm khuya, cuộc sống của chị là ở bếp và vườn rau, đôi chân đi giày thô màu đen đưa chị đi vẫn theo cái vòng tròn ấy – từ bếp đến chậu giặt, từ chỗ giặt đến luống rau, và từ đó đến dây phơi rồi trở lại bếp. Chị đặt con dao xuống bàn, nhìn Frank với Meggie, hai bên mép vành môi xinh đẹp trễ xuống. – Meggie, sáng nay mẹ cho con mặc bộ áo váy đẹp nhất với điều kiện là con không được làm bẩn nó. Thế mà con nhìn lại nó xem! Lem luốc quá thể! – Không phải lỗi tại em nó đâu, mẹ ạ – Frank xen vào, – Jack và Hughie giằng búp bê của nó, chúng nó muốn xem tay chân búp bê cử động thế nào. Con đã hứa với Meggie rằng mẹ và con sẽ https://thuviensach.vn giúp em, và búp bê sẽ lại như mới. Ta làm được chứ, mẹ nhỉ! – Đưa xem – Fee giơ tay ra. Chị vốn không nhiều lời, thường im lặng nhiều hơn. Chị nghĩ gì, chẳng ai biết, ngay cả chồng chị. Việc đưa các con vào khuôn phép, chị dành cho chồng, chồng bảo gì, chị làm đúng như thế, vâng chịu và nín nhịn, trừ phi xảy ra điều gì hoàn toàn khác thường. Meggie nghe thấy các anh thì thầm với nhau rằng mẹ sợ bố không kém gì chúng, nhưng nếu đúng như thế thì nghĩa là chị che giấu sự sợ hãi dưới cái mặt nạ điềm tĩnh không sao hiểu thấu nổi và hơi cau có. Chị không bao giờ cười và dù có chuyện gì đi nữa, cũng chưa lần nào chị nổi nóng. Sau khi chăm chú xem xét Agnes, Fee đặt nó lên chiếc tủ con cạnh bếp lò và nhìn Meggie. – Sáng mai mẹ sẽ giặt áo váy cho nó và sẽ chải kiểu tóc mới. Còn tối nay, sau bữa ăn, Frank có thể dán tóc và tắm rửa cho nó. Những lời đó không phải là để an ủi, mà có tính chất thiết thực nhiều hơn. Meggie gật đầu, mỉm cười ngập ngừng; có những lúc nó thiết tha mong muốn mẹ cất tiếng cười, nhưng điều đó chưa từng xảy ra. Meggie cảm thấy giữa nó và mẹ có cái gì chung, làm cho hai mẹ con khác với bố và các anh trai, nhưng mẹ lúc nào cũng bận, bao giờ cũng thẳng thừng, sắt đá, không thể gần được. Mẹ sẽ lơ đãng gật đầu, khéo léo xoay người từ bếp lò về phía bàn, làm lay động chiếc váy dài xếp nếp, và lại làm việc, làm việc và làm việc. Trong số các con, ngoài Frank ra, không ai hiểu được rằng mẹ luôn luôn mệt mỏi, một sự mệt mỏi bất tận, không gì chữa khỏi được. Có biết bao nhiêu việc cần làm, luôn luôn thiếu tiền, luôn https://thuviensach.vn luôn thiếu thời gian, và bất cứ việc gì cũng vẫn chỉ có một đôi tay. Giá như Meggie lớn hơn chút nữa và đỡ đần được mẹ, ngay bây giờ con bé cũng vẫn làm những việc đơn giản và nhẹ nhàng một chút, nhưng nó mới có bốn tuổi, không thể trút cho nó nhiều việc. Sáu đứa con mà chỉ có một con gái, mà lại là út. Tất cả những người quen đều ái ngại cho bà mẹ của một gia đình như thế và đều ghen với chị, nhưng công việc không vì thế mà bớt đi. Trong chiếc giỏ nội trợ đã tích lại cả một núi bít tất chưa mạng, và còn cả một chiếc bít tất mới trên que đan, đang đan dở, và những chiếc áo len dài tay của Hughie đã trở nên quá chật, nhưng Jack chưa đủ lớn để nhường lại áo của mình cho em. * * * Hoàn toàn tình cờ, vào tuần lễ có ngày sinh của Meggie, Padraic Cleary lại ở nhà. Mùa xén lông cừu chưa tới, anh đi làm cho những người hàng xóm – cày và gieo hạt. Bản thân anh là người xén lông cừu – đấy là công việc theo mùa, kéo dài từ giữa mùa hè cho đến cuối mùa đông, rồi bắt đầu mùa cừu đẻ. Thường thì Cleary khéo xoay xở tìm được đủ việc làm để cùng gia đình trụ được qua mùa xuân và tháng đầu hè: anh giúp việc đỡ cừu đẻ, cày đất hay thay thế chủ nhân một trại sữa nào đó không kịp vắt sữa tất cả bò cái hai lần một ngày. Ở đâu tìm được việc làm là anh đi, để mặc cho gia đình tự lo liệu lấy đời sống trong ngôi nhà lớn cũ kỹ; như thế cũng không phải là tàn nhẫn gì cho lắm. Anh không thuộc loại những kẻ may mắn có đất riêng của mình, vậy thì không còn cách nào khác. https://thuviensach.vn Hôm ấy, sau lúc mặt trời lặn ít lâu, khi anh trở về, trong nhà đã thắp đèn và những bóng đen nhảy nhót trên cái trần cao. Bọn trẻ con trai đủ mặt cả, trừ Frank, tụ tập trên bậc tam cấp phía sau, đang nghịch một con nhái. Padraic hiểu ngay Frank ở đâu: từ chỗ chất củi vọng đến tiếng rìu bổ đều đều. Padraic đi qua bậc tam cấp rộng, hầu như không dừng lại, chỉ đá Jack một cái và kéo tai Bob. – Đến giúp Frank bổ củi đi, những thằng lười nhác! Mà mau mau lên, cho đến khi nào mẹ gọi về ăn, không thì chết đòn cả nút đấy! Anh gật đầu với Fiona đang loay hoay bên bếp lò; anh không ôm hôn chị vì cho rằng mọi sự biểu lộ tình cảm âu yếm giữa vợ chồng chỉ thích hợp trong buồng ngủ. Trong lúc anh cởi đôi giày bết bùn khô, Meggie nhảy chân sáo chạy đến, mang cho bố đôi dép đi ở nhà, và Padraic nở một nụ cười rộng với con. Bao giờ cũng thế, mỗi lần nhìn thấy con bé, trong lòng anh lại xốn xang một niềm ngạc nhiên khó hiểu. Nó kháu khỉnh lạ, tóc đẹp tuyệt vời; anh ngoắc một búp tóc, kéo duỗi ra, rồi lại thả ra: thật thích thú khi thấy mớ tóc dài lại cuộn vào như cái lò xo và nhảy về chỗ cũ. Rồi anh bế con lên, đến gần bếp lò, cạnh đấy có chiếc ghế bành thuận tiện duy nhất trong bếp: chiếc ghế bằng gỗ, lưng chạm trổ, mặt ghế có đệm. Anh khẽ thở dài, ngồi xuống, lấy ống tẩu, dộng bừa tàn xuống sàn. Meggie ngồi thu mình thoải mái trên đùi bố, hai tay ôm quàng lấy cổ bố và ngước khuôn mặt xinh xắn tươi tắn về phía bố: đấy là trò chơi buổi tối quen thuộc của nó – nhìn ánh lửa qua bộ râu ngắn màu hung của bố. – Này, ở nhà thế nào, Fee? – Padraic Cleary hỏi vợ. https://thuviensach.vn – Tốt cả thôi, Paddy ạ. Hôm nay mình làm xong khu vực dưới rồi chứ? – Ừ, xong cả rồi. Sáng mai sẽ bắt tay vào khu vực trên sơm sớm một chút. Ôi, tôi mệt mỏi quá! – Đã đành rồi, MacPherson lại giao cho mình con ngựa cái bất trị ấy chứ? – Đương nhiên. Thế mình tưởng ông ta sẽ chịu vất vả với con vật ấy và sẽ cho tôi con xám tro chắc? Hai vai nhức nhối, hết cả hơi. Tôi đánh cuộc rằng khắp New Zealand không tìm đâu ra con vật nào khác bướng như thế. – Thôi cũng được. Ngựa của ông già Robertson toàn là ngựa tốt, mà chẳng bao lâu nữa mình sẽ chuyển sang làm cho ông ta. – Chong chóng lên thì hay. – Padraic nhồi thuốc lá rẻ tiền vào tẩu, kéo cái bấc ở cây đèn sắt tây cạnh bếp lò. Anh gí cái bấc vào cửa bếp lò bỏ ngỏ, lập tức nó cháy. Padraic ngả người lên lưng ghế, rít sâu đến nỗi trong tẩu có tiếng ọc ọc. – Thế nào, Meggie, con có vui sướng vì con đã lên bốn không? – Anh hỏi con gái. – Rất vui sướng, ba ạ. – Mẹ đã tặng quà cho con rồi chứ? – Ôi, làm sao ba mẹ đoán ra là con muốn có Agnes? – Agnes à? – Anh mỉm cười liếc nhanh nhìn vợ, sửng sốt nhướn cao lông mày. – Vậy ra tên nó là Agnes à? – Vâng. Nó đẹp lắm, ba ạ. Con cứ muốn suốt ngày nhìn nó. – May mà vẫn còn có cái để mà nhìn, – Fee cau có nói. – Jack và Hughie giằng ngay lấy con búp bê ấy, bé Meggie tội nghiệp chưa kịp xem xét tường tận đồ chơi của mình. https://thuviensach.vn – Thì chúng nó là con trai mà. Búp bê có bị hỏng nặng lắm không? – Vẫn còn chơi được. Frank đã kịp thời ngăn cản chúng. – Frank à? Nó làm gì ở đấy? Nó phải suốt ngày ở xưởng rèn chứ. Hunter giục làm cho xong cái cổng đi đấy. – Frank vẫn làm việc suốt ngày đấy chứ. Nó chỉ về lấy một dụng cụ gì đó thôi. – Fee vội nói. Padraic bao giờ cũng quá nghiêm khắc với Frank. – Ôi, ba ơi, Frank là người anh tốt nhất của con! Anh ấy đã cứu Agnes của con thoát chết, và sau bữa ăn tối anh ấy sẽ lại dán tóc cho nó cơ. – Thế thì tốt, – ông bố nói bằng giọng buồn ngủ, ngả mình lên lưng ghế và nhắm mắt lại. Hơi nóng tỏa ra từ bếp lò, nhưng anh dường như không để ý đến, trán anh lấp lánh những giọt mồ hôi. Anh chắp tay ra sau đầu và thiu thiu ngủ. Các con của Padraic Cleary thừa hưởng ở anh bộ tóc xoăn dày rậm màu hung đủ các sắc thái, tuy chẳng có đứa nào tóc màu đỏ đồng chói gắt như thế. Padraic nhỏ người, nhưng rắn chắc lạ thường, toàn thân như làm bằng những lò xo thép; chân khòng khòng vì từ bé đã cưỡi ngựa, hai tay tuồng như dài hơn ra vì nhiều năm ròng xén lông cừu; cả tay và ngực đều đầy lông xoăn vàng ánh, giá như lông màu đen thì có lẽ nom sẽ xấu xí. Mắt màu da trời sáng trong, quen nhìn xa, bao giờ cũng hơi nheo nheo như mắt thủy thủ, còn mặt rất dễ ưa, tươi cười và hài hước, cái vẻ mặt luôn luôn sẵn sàng mỉm cười ấy lập tức làm mọi người mến anh. Lại thêm cái mũi tuyệt vời, đích thực là mũi người La Mã đáng https://thuviensach.vn cho những người họ hàng của Padraic phải băn khoăn, tuy nhiên ở tất cả các thời đại, có không ít tàu nước ngoài bị va vỡ ở bờ biển Ireland. Cách nói của anh vẫn giữ được vẻ mềm mại và liến thoắng khó nghe rõ, nó là đặc điểm của người Ireland ở Galway, nhưng ngót hai chục năm sống ở bán cầu bên kia đã để lại dấu ấn trên cách nói, làm thay đổi một số âm, làm cho nhịp độ chậm lại chút ít, khiến cho cách nói đó giống như chiếc đồng hồ cũ đã đến lúc cần lên dây cót. Là một người may mắn, anh đã khôn khéo hơn nhiều người khác vượt qua được tất cả những khó khăn và cực nhọc của đời mình, và tuy anh giữ khuôn phép nghiêm ngặt trong gia đình và không nương nhẹ với ai hết, tất cả các con, trừ một đứa, đều hết lòng yêu kính anh. Nếu trong nhà thiếu bánh mì, anh nhịn bánh; nếu cần lựa chọn – sắm thứ áo quần gì cho anh hay là cho đứa con nào, anh không sắm quần áo mới. Đấy là một loại bằng chứng về tình yêu, xác thực hơn cả một triệu cái hôn, hôn thì dễ dàng thôi. Anh rất nóng tính và có lần đã giết người. Nhưng anh gặp may, kẻ bị giết là người Anh, mà ở cảng Dun Laoghaire đúng lúc ấy có chiếc tàu đi New Zealand đã căng buồm… Fee từ bếp ngó ra và gọi: – Đi ăn thôi! Các con trai lần lượt xuất hiện, người cuối cùng là Frank với một ôm củi lớn, cậu trút ráo cả vào cái hòm, cạnh bếp lò. Padraic thả Meggie trên đùi xuống đất, đi đến góc bếp đằng kia, ngồi ở cái đầu bàn ăn đóng ghép thô kệch, bọn trẻ con trai ngồi hai bên bàn, còn Meggie leo lên chiếc hòm gỗ mà bố đặt trên chiếc ghế cạnh mình làm chỗ ngồi cho nó. Fee chia món ăn vào những chiếc đĩa đặt ngay trên chiếc bàn https://thuviensach.vn làm bếp của chị, chị làm việc đó nhanh và khéo léo hơn bất cứ người phục vụ bàn ăn nào; chị đưa hai đĩa một lúc – thoạt tiên cho chồng, rồi cho Frank, tiếp đó đến các con trai theo thứ tự lớn bé, cuối cùng cho Meggie và chị là người sau rốt. – Úi chà! Thịt đông! – Stuart bĩu môi, cầm lấy đĩa. – Tại sao bố mẹ lại đặt tên con na ná như cái món ăn này[3]… – Ăn đi cho rồi, – ông bố ngắt lời. Những chiếc đĩa lớn đầy ắp: kèm theo món thịt đông là suất khoai luộc hậu hĩnh, thịt cừu, đậu vừa hái hôm nay ở vườn rau. Tuy cũng có đứa dè bỉu và khẽ lầu bầu, bọn trẻ, kể cả Stuart, chén hết nhẵn suất ăn, lại còn dùng bánh mì vét đĩa và mỗi đứa được thêm mấy khoanh bánh mì phết bơ và mứt làm bằng phúc bồn tử vườn nhà. Fee ngồi vào bàn ăn chung, ăn qua quýt, rồi lại vội vã đến bàn làm bếp và bày lên những đĩa sâu lòng những miếng pudding[4] khá to, rất ngọt và đẫm mứt. Tất cả những suất đó lập tức được tưới cream lỏng còn bốc khói, và chị lại bắt đầu chạy đi chạy lại từ bàn làm bếp đến bàn ăn, mang mỗi lần hai đĩa. Cuối cùng chị thở dài ngồi xuống: bây giờ bản thân chị có thể yên tâm mà ăn. – Ôi, ngon quá! Mứt với cream! – Meggie kêu lên và dùng thìa vạch lên món ăn ngon, và lát sau qua lớp cream màu vàng lộ ra những vết màu hồng. – Ờ, Meggie, con gái ta ơi, hôm này là ngày sinh của con mà, vì thế mẹ làm món pudding con thích. – Bố mỉm cười nói. Lần này chẳng ai càu nhàu và than phiền: bất kể pudding như thế nào, họ chén ngấu nghiến, trong gia đình Cleary mọi người đều phàm ăn. https://thuviensach.vn Nhưng mặc dù được ăn đủ chất và no, không ai béo phị. Không có lấy một gam trọng lượng thừa – tất cả đều được dùng vào công việc hay trò chơi. Họ ăn rau và quả vì nó ngon, nhưng nếu không có bánh mì và khoai, không có thịt và pudding bột nóng hổi thì không lấy đâu ra sức lực. Rồi Fee rót trà cho cả nhà bằng cái ấm trà cực lớn, và khoảng một tiếng đồng hồ nữa gia đình vẫn chưa tản đi: họ uống trà, đọc sách, nói chuyện. Paddy rít ống tẩu, say sưa đọc cuốn sách gì đó mượn ở thư viện. Bob vùi đầu vào cuốn sách khác. Fee luôn tay rót thêm trà, lũ nhỏ đặt kế hoạch cho ngày mai. Niên học đã kết thúc, sắp tới là kỳ nghỉ hè dài, bọn trẻ con trai cảm thấy mình được tự do, và chúng nóng lòng muốn bắt tay vào phần công việc của mình ở nhà và ở vườn rau. Bob được giao nhiệm vụ quét vôi tường những chỗ cần thiết ở phía ngoài, Jack và Hughie thì thu dọn cho ngăn nắp chỗ để củi, các nhà phụ và giúp việc vắt sữa, Stuart làm cỏ các luống vườn; so với những điều khủng khiếp ở trường thì tất cả những cái đó chỉ là trò chơi trẻ con. Bố đôi khi ngừng đọc, ngẩng đầu lên và thêm vào danh sách một việc gì nữa, nhưng Fee im lặng; Frank mệt mỏi ngồi rũ người trên ghế và uống từng hớp trà, hết chén này đến chén khác. Cuối cùng Fee gọi Meggie đến chỗ mình và khi nó đã leo lên chiếc ghế đẩu cao, chị dùng những mảnh giẻ buộc tóc cho nó trước khi đi ngủ, rồi bảo nó, Stuart và Hughie đi ngủ. Jack và Bob xin chơi một lát nữa và ra sân cho chó ăn. Frank lấy con búp bê của em trên bàn bếp và bắt đầu dán lại tóc cho nó. Padraic vươn vai, gập sách lại và đặt ống tẩu vào cái vỏ sò lớn óng ánh đủ các sắc vồng mà anh dùng làm cái gạt tàn. – Thôi, mẹ nó ạ, tôi đi nằm đây. https://thuviensach.vn – Chúc mình ngủ ngon, Paddy. Fee thu dọn hết mọi thứ trên bàn ăn, rồi lấy cái chậu giặt mạ kẽm treo ở cái móc trên tường. Chị đặt cái chậu trước mặt Frank, ở đầu kia bàn nhà bếp, đổ vào đó nước nóng trong cái nồi gang nặng đun trên bếp. Hơi bốc nghi ngút trong chậu, Fee đổ thêm nước lạnh trong cái thùng sắt tây nguyên là thùng dầu hỏa; chị lấy xà phòng ở cái mạng lưới dây thép, đánh cho sủi bọt lên và bắt đầu rửa bát đĩa – rửa, tráng sạch và xếp dựng đĩa lên. Frank không ngẩng đầu lên, mải miết với con búp bê, nhưng khi trên bàn đã xuất hiện một đống đĩa đã rửa, cậu lẳng lặng đứng dậy, lấy khăn lau đĩa. Cậu đi đi lại lại từ bàn nhà bếp đến tủ đựng bát đĩa, động tác của cậu cho thấy đó là một thói quen lâu năm và thành thạo. Đối với hai mẹ con, đây là một trò chơi bí mật và không phải không nguy hiểm, bởi vì một trong những quy định nghiêm ngặt trong gia đình do uy quyền của Paddy đề ra là phải có sự phân công trách nhiệm rạch ròi. Việc cửa việc nhà là việc của phụ nữ, có thế thôi. Đã là nam giới, dù lớn hay nhỏ, tuyệt không được mó tay vào bất cứ việc gì loại đó. Nhưng mỗi buổi tối, khi Paddy đi ngủ, Frank lại đỡ việc cho mẹ, còn Fee, như một kẻ đồng mưu thực sự, cố tình hoãn việc rửa bát lại sau cùng, cho đến khi nghe thấy từ phòng ngủ vọng ra tiếng rơi nặng nề của đôi giày đi ở nhà mà chồng vừa trút bỏ. Một khi Paddy đã bỏ giày thì anh không vào bếp nữa. Fee âu yếm nhìn con trai. – Mẹ không biết nếu không có con thì mẹ sẽ làm thế nào, Frank ạ. Nhưng con chẳng cần phải như thế. Từ sáng đến giờ con có được nghỉ tí nào đâu. https://thuviensach.vn – Đáng kể gì, hả mẹ. Lau đĩa có nhọc nhằn gì, con chẳng chết đâu mà lo. Còn mẹ thì đỡ nhọc hơn chút ít. – Đấy là công việc của mẹ, Frank ạ. Mẹ không hề phàn nàn. – Giá như rồi đây có lúc nhà ta giàu lên thì mẹ nên thuê người giúp việc. – Đấy là ước mơ hão huyền! – Fee dùng chiếc khăn nhà bếp lau đôi tay dính xà phòng, mềm nhũn vì hơi nóng và đưa hai tay bóp ngang lưng, mệt mỏi thở lấy hơi. Chị nhìn con trai với niềm lo ngại mơ hồ: người lao động nào cũng bất mãn về thân phận mình, nhưng ở Frank, nỗi hận cay đắng về số phận sôi sục quá. – Đừng kiêu ngạo, Frank à, đừng tưởng tượng quá nhiều về bản thân mình. Những ý nghĩ như thế không đem lại điều gì tốt lành. Chúng ta là những người bình thường, những người lao động, vì vậy chẳng bao giờ ta giàu và thuê được người giúp việc. Hãy bằng lòng với thân phận ta hiện nay và những gì ta có. Khi con nói như vậy tức là con lăng nhục bố, mà bố không đáng bị như vậy. Chính con biết đấy. Bố không uống rượu, không cờ bạc, vì chúng ta mà bố làm lụng như tù khổ sai. Tiền kiếm được bố không tiêu lấy một xu cho bản thân. Tất cả đều dành cho chúng ta. Cậu con trai nóng nảy nhún đôi vai chắc nịch, gương mặt cau có càng sầm tối và khắc nghiệt hơn. – Nhưng như thế có gì là xấu đâu: mong muốn giành thêm được một cái gì nữa trong cuộc sống để không phải suốt đời chỉ có nai lưng ra làm. Con muốn mẹ có người đỡ đần công việc nội trợ, con không hiểu như thế thì có gì tồi tệ nhỉ? – Tệ hại vì đấy là chuyện không thể có được! Con biết đấy, chúng ta không có tiền và con không được học tiếp hết bậc trung https://thuviensach.vn học, vậy thì con có thể làm gì được nếu không phải là công việc chân tay nặng nhọc? Nghe cách con nói, nhìn áo quần con, nhìn hai tay con thì thấy ngay con chỉ là người làm ăn lam lũ. Nhưng hai bàn tay con chai sạn không phải là điều nhục nhã. Con biết đấy, bố vẫn nói rằng người có đôi tay nổi u chai là người lương thiện. Frank lẳng lặng nhún vai. Đĩa chén đã thu dọn hết. Fee lấy cái giỏ đựng đồ khâu và ngồi vào chiếc ghế bành của Paddy bên bếp lửa, Frank lại cắm cúi với con búp bê. – Tội nghiệp Meggie! – Cậu bỗng nói. – Tại sao vậy? – Hôm nay hai thằng tướng cướp nhà ta hành hạ con búp bê của nó, còn nó chỉ đứng khóc như thể cả thế giới sụp đổ. – Cậu nhìn con búp bê, tóc lại nguyên như cũ. – Agnes! Nó đào đâu ra cái tên như thế nhỉ? – Chắc nó nghe mẹ nói về Agnes Fortescue-Smythe. – Lúc ấy con đưa cho nó con búp bê, nó nhìn vào đầu búp bê và sợ chết khiếp đi. Nó sợ đôi mắt búp bê, con không biết tại sao. – Nó bao giờ cũng mường tượng thấy cái mà thực ra không có. – Tiếc rằng ta thiếu tiền, chứ đáng ra nên cho bọn trẻ đi học lâu hơn nữa. Bọn trẻ nhà ta sáng dạ lắm. – Ồ, Frank! Con ạ, nói làm gì cái chuyện “giá như” ấy… – Bà mẹ nói với vẻ mệt mỏi. Chị đưa tay xoa mắt, cố nén cơn run, và cắm kim vào cuộn len màu xám. – Mẹ không thể gắng thêm được nữa. Kiệt lực rồi, không còn nhìn rõ nữa. – Đi ngủ đi, mẹ. Con sẽ tắt đèn. https://thuviensach.vn – Mẹ còn phải cho thêm củi vào bếp lò. – Việc ấy để con làm. Cậu đứng dậy bên bàn, thận trọng đặt con búp bê xinh đẹp bằng sứ lên tủ bát đĩa, phía sau tấm sắt mỏng, để tránh mọi rủi ro. Tuy nhiên, không cần lo rằng mấy đứa em trai lại làm hại nó: chúng sợ sự trừng trị của Frank hơn cả sự trừng phạt của bố, vì trong đó ẩn giấu một sự hằn học nào đó. Sự hằn học ấy không bao giờ bộc lộ ra trước mẹ và em gái, nhưng tất cả bọn em trai đều đã được biết cái đó qua kinh nghiệm bản thân. Fee nhìn con trai và tim chị thắt lại: ở Frank có cái gì cuồng bạo, tuyệt vọng, ở nó có cái gì báo trước tai họa. Giá như nó với Paddy thuận hòa với nhau hơn! Nhưng giữa hai bố con luôn luôn xảy ra cãi cọ và xích mích. Có lẽ Frank quá chăm lo đến chị, có lẽ nó quá quyến luyến chị. Nếu vậy thì chính chị có lỗi. Nhưng như vậy thì nó tốt bụng, một trái tim biết yêu thương. Nó chỉ muốn chị sống đỡ vất vả hơn một chút. Và một ý nghĩ buồn rầu lại đến với chị: mong sao Meggie lớn nhanh lên để cất cho Frank mối bận tâm ấy. Fee cầm lấy cây đèn nhỏ trên bàn, nhưng lại đặt ngay xuống và đi qua bếp đến chỗ Frank – cậu ngồi xổm trước bếp lò, xếp củi dùng cho ngày mai, điều khiển cánh cửa lò. Trên làn da trắng phía trên khuỷu tay nổi hằn lên những đường ven, chất cáu bẩn suốt đời không rửa sạch đã ăn sâu vào đôi tay hình dáng tuyệt đẹp và những ngón tay dài. Bà mẹ rụt rè đưa tay ra, thận trọng, chỉ hơi chạm vào con, vén mảng tóc xõa trên trán con và vuốt mái tóc đen duỗi thẳng: khó lòng chờ đợi ở mẹ sự âu yếm nào trìu mến hơn. https://thuviensach.vn – Chúc con ngủ ngon, Frank, cám ơn con. Ra khỏi bếp, Fee nhẹ nhàng đi trong nhà, ngọn đèn của chị chiếu lên tường những bóng đen quay vòng và chạy nhảy lung tung. Buồng ngủ đầu tiên dành cho Frank với Bob; bà mẹ mở cửa êm ru, giơ cao ngọn đèn, ánh sáng rọi xuống chiếc giường rộng trong góc buồng. Bob nằm ngửa, miệng há ra, và toàn thân run rẩy, co giật như con chó đang ngủ. Fee đến gần, lật nó nằm nghiêng sang bên phải trong lúc nó chưa bị cuốn hẳn vào giấc mơ xấu, và chị đứng nhìn nó một hai phút. Giống bố như đúc! Ở buồng bên, Jack và Hughie như bó vào với nhau, không còn phân biệt được đâu là đứa nào. Hai thằng quỷ sứ! Nghịch khiếp lên được, nhưng không ác tí nào. Chị hoài công thử tách chúng ra để làm cách nào sửa lại chăn và khăn trải giường – hai mái đầu tóc xoăn màu hung cứ áp vào nhau một cách bướng bỉnh. Fee khẽ thở dài và chịu thua. Không sao hiểu nổi chúng có cách gì tài tình mà sáng sáng có thể chồm dậy hoàn toàn tỉnh táo sau giấc ngủ như thế, nhưng rõ ràng điều đó chỉ có lợi cho chúng. Căn buồng nhỏ nơi Meggie và Stuart ngủ là căn buồng ảm đạm, buồn tẻ, hoàn toàn không phải là buồng cho những đứa trẻ như thế – tường quét vôi màu nâu xỉn, sàn phủ vải sơn màu nâu, trên tường không một bức tranh. Y hệt như các buồng ngủ khác. Stuart đã xoay trở trên giường đến nỗi cái chim chỉ che đậy bằng tấm áo ngủ đêm hở ra ở chỗ đáng lẽ phải là đầu. Như thường lệ, nó co quắp, trán áp vào đầu gối, không hiểu sao nó không ngạt thở. Fee nhẹ nhàng luồn tay sờ vải trải giường và cau mày. Lại ướt rồi! Thôi đành chờ đến sáng mới thay được, lúc ấy dĩ https://thuviensach.vn nhiên cả gối cũng sẽ ướt. Chẳng sao, trong năm đứa con chỉ có mỗi một đứa như thế, chưa phải là đáng sợ. Meggie cuộn mình thu lu, miệng ngậm ngón tay cái, tóc buộc những mảnh vải vụn xõa tung. Đứa con gái duy nhất. Fee thoáng nhìn nó và quay về phía cửa. Ở Meggie chẳng có gì bí ẩn, nó chỉ là một con bé. Ai nấy đều biết trước thân phận nó rồi sẽ như thế nào, không đáng thèm ước, cũng chẳng cần thương hại. Bọn trẻ con trai thì lại là chuyện khác, mỗi đứa là một điều kỳ diệu, một người đàn ông, do một thuật điểm kim nào không rõ, đã xuất hiện từ bản thể phụ nữ của chị. Kể cũng vất vả khi chẳng có ai đỡ đần việc nhà, nhưng bọn trẻ con trai đáng được như thế. Trong giới mình, Padraic Cleary được kính trọng trước hết vì anh có các con trai. Khi một người có các con trai thì người đó đích thị là con người thực sự và là người đàn ông chân chính. Chị khẽ khàng đóng cửa buồng ngủ của mình và đặt cây đèn lên tủ commốt. Những ngón tay khéo léo nhẹ nhàng lướt từ trên xuống dưới qua hàng chục chiếc cúc nhỏ xíu, từ cái cổ cao cho đến tận đùi, rồi kéo tuột ra một ống tay áo, tiếp đến ống tay kia. Rút được hai tay ra, chị cẩn thận áp thân áo vào ngực, và uốn mình, xoay trở mặc chiếc áo ngủ đêm bằng flanen dài đến gót. Chỉ sau khi đã che thân kín đáo hẳn hoi, chị mới trút hẳn chiếc áo dài, quần và chiếc coocxê buộc dây lỏng lẻo. Mái tóc vàng óng ban ngày vấn chặt thành lọn xõa tung xuống vai, những chiếc trâm gài được đặt vào cái vỏ sò trên tủ commốt. Nhưng cả bộ tóc tuyệt đẹp, dày rậm, óng mượt, thẳng như tia sáng ấy cũng không được tự do – Fee bắt tay ra sau đầu và khéo léo tết tóc thành bím. Rồi bất giác chị nín thở, quay về phía giường; nhưng Paddy đã ngủ, và chị buột ra tiếng thở dài nhẹ nhõm. Không phải chị khó https://thuviensach.vn chịu khi Paddy hào hứng – khi là người tình thì anh rụt rè, âu yếm và ân cần. Nhưng chừng nào Meggie chưa thêm được ba tuổi nữa mà lại sinh thêm con thì vất vả quá. https://thuviensach.vn 2 C ứ đến chủ nhật, gia đình Cleary lại đi nhà thờ, chỉ riêng Meggie phải ngồi nhà với một thằng anh nào đó, và nó nóng lòng chờ cái ngày nó lớn lên và cũng được đi nhà thờ. Padraic Cleary cho rằng trẻ nhỏ không có việc gì làm ở nhà người khác, dù đó là nhà của Chúa. Khi nào Meggie đến trường, học được thói quen ngồi yên thì có thể cho nó đến nhà thờ. Không thể sớm hơn được. Thế là cứ mỗi sáng chủ nhật, nó lại đứng bên cửa rào, dưới bụi kim tước, chua xót nhìn cả gia đình lên chiếc xe cũ kĩ ọp ẹp, còn thằng anh có thêm vụ trông nom Meggie vờ làm ra vẻ khoái chí vì không phải đi dự lễ mixa. Trong tất cả các con của Cleary, chỉ có Frank thực sự thích thú khi có dịp lánh xa những người khác. Tôn giáo chiếm vị trí hoàn toàn đặc biệt trong đời Paddy. Nhà thờ Thiên chúa không tán thành lắm cuộc hôn nhân của anh, vì Fee là tín đồ Thanh giáo. Vì Paddy, chị phải bỏ đạo của mình, nhưng không theo đạo của chồng. Khó nói được tại sao, có lẽ vì bản thân chị thuộc dòng họ Armstrong, dòng họ cổ xưa của những người khai khẩn đầu tiên, tự ngàn xưa vẫn kiên định theo đạo của nước Anh, còn Paddy chỉ mới từ Ireland đến, mà lại không phải ở vùng thuộc Anh và trong túi không có lấy một xu. Dòng họ Armstrong sống ở New Zealand từ rất lâu trước khi https://thuviensach.vn những người “di dân” chính thức đầu tiên đến đây, vì thế họ thuộc loại quý tộc địa phương. Theo quan điểm của họ, vụ gả chồng cho Fiona chỉ là một “mésaliance”[5] đáng xấu hổ. Ông tổ của dòng họ ở New Zealand là Roderick Armstrong, đã sáng lập ra dòng họ của mình một cách hết sức kỳ lạ. Mọi chuyện bắt đầu từ sự kiện đã gây nên vô số hậu quả không lường trước được ở nước Anh thế kỷ mười tám: cuộc chiến tranh giành độc lập của Mỹ. Trước năm 1776, hàng năm các tàu của Anh vẫn chở sang Virginia, sang Bắc và Nam Carolina hơn một ngàn kẻ phạm tội lặt vặt bị bán theo hợp đồng lao động dài hạn, thực chất chẳng hơn gì nô lệ. Việc xử án ở Anh thời ấy hết sức nghiệt ngã và không khoan nhượng: kẻ giết người, kẻ đốt nhà, kẻ phạm tội bí ẩn được gọi một cách mơ hồ là “tội lang thang trái phép” và kẻ phạm tội ăn cắp từ một shilling trở lên bị kết án treo cổ. Kẻ phạm những tội nhỏ hơn bị phát vãng chung thân sang Mỹ. Nhưng từ 1776, đường sang Mỹ bị tắc, và nước Anh đứng trước một nhiệm vụ khá khó khăn: số kẻ bị kết án ngày một tăng mà không biết tống bọn này vào đâu. Tất cả các nhà giam đã đầy chật, “số thừa ra” đã chật lèn trong các nhà tù nổi đang mục nát dần, cắm neo ở các cửa sông. Cần phải tìm ra một cách gì, và người ta đã tìm ra. Hết sức miễn cưỡng vì phải tốn vào đó mấy ngàn bảng, thuyền trưởng Arthur Phillip được lệnh cho tàu đi Nam Đất lớn. Bấy giờ là năm 1787. Ra đi trên mười một con tàu của thuyền trưởng Phillip có trên một ngàn kẻ có án và ngoài ra còn các thủy thủ, sĩ quan và các toán lính thủy đánh bộ. Đấy hoàn toàn không phải là cuộc phiêu lưu đi tìm tự do đầy ánh vinh quang. Cuối 1788, tám tháng sau khi khởi hành từ Anh, đội tàu https://thuviensach.vn đến Vịnh Botany. Đức kim thượng điên khùng George III[6] đã thành lập một cái hố rác để chứa lũ tù khổ sai của mình – New South Wales. Năm 1801, khi Roderick Armstrong chỉ mới ngoài hai mươi một chút, y bị án phạt vãng chung thân. Những thế hệ sau của họ Armstrong cả quyết rằng y là một trong những người quý tộc Somerset bị cách mạng Mỹ làm cho hoàn toàn phá sản và tuyệt không phạm tội gì cả, nhưng chẳng bao giờ có ai thực sự thử kiểm tra lại phả hệ của cụ tổ nổi tiếng. Họ chỉ sưởi ấm trong ánh hào quang danh vọng của y và tự mình bịa đặt ra chuyện này chuyện nọ. Bất kể nguồn gốc và địa vị của y ở Anh như thế nào, gã thanh niên Roderick Armstrong đích thực là con quỷ. Trong tám tháng lênh đênh trên biển, cực khổ không thể tả được để đến New South Wales, y tỏ ra bướng bỉnh và ngang ngạnh hết chỗ nói và nhất quyết không chịu khuất phục cái chết, điều đó càng làm cho các cấp chỉ huy trên tàu kiêng nể y. Đến Sydney năm 1803, y tỏ ra càng đáng ghét đến mức người ta tống y ra đảo Norfolk, cho vào nhà tù giam giữ những kẻ không thể sửa chữa được nữa. Không thể nào trị nổi y, y bị bỏ đói; người ta nhốt y vào xà lim riêng – cái túi bằng đá ở đó đứng không được, ngồi không được, nằm không được; người ta dùng roi đánh y đến nỗi khắp cả lưng y biến thành một đám bầy nhầy đẫm máu: y bị xích vào mỏm đá ở biển cho sặc nước. Còn y cười vào mặt bọn đao phủ – bộ xương thảm hại bọc bởi lớp da trong suốt và che đậy qua quýt bằng những mảnh giẻ bẩn thỉu, trong miệng y không còn lấy một chiếc răng, thân thể toàn vết khâu và vết sẹo, nhưng toàn thân y là lời thách thức, là niềm căm thù, và dường như không gì dập tắt được ngọn lửa https://thuviensach.vn ấy. Mở đầu mỗi ngày, y tự ra lệnh cho mình không được chết, và cuối ngày y cười đắc thắng vì y vẫn sống. Năm 1810, y cùng một toán tù bị xiềng xích được đưa đến xứ Van Diemen để mở đường trong sa khoáng rắn như sắt ở sa mạc phía sau Hobart. Lợi dụng một lúc thuận tiện, Roderick dùng xà beng đục một lỗ trong ngực viên đội trưởng đội áp giải: y cùng mười tên tù khổ sai thanh toán nốt năm tên lính áp giải còn lại, chậm chạp róc từng miếng thịt bọn này khỏi xương – cả năm tên lính kêu thét dữ dội và chết đau đớn khủng khiếp. Cả tù phát vãng và những kẻ canh giữ chúng đều không phải là người, mà đích thực là thú vật, là lũ mọi rợ, trong tình cảm của chúng không còn chút tình người nào. Roderick Armstrong không đời nào chịu chạy trốn mà vẫn để cho những kẻ hành hạ mình được tự do hay mặc cho chúng chết nhanh chóng, cũng như y không thể cam chịu thân phận tù khổ sai. Rồi bồi bổ sức lực bằng rượu rum, bánh mì và thịt sấy khô lấy được ở bọn lính bị giết, mười tên tù chạy trốn gội mưa rét buốt, vượt nhiều dặm đường qua rừng rậm ra tới bến cảng của những người đánh cá voi: Hobart. Ở đây chúng đánh cắp một chiếc sà lúp và dù không buồm, không nước uống, cái ăn, chúng quyết định vượt biển Tasman. Khi chiếc sà lúp bị cuốn giạt vào bờ phía tây đảo Nam New Zealand thì sống sót trên thuyền chỉ còn Roderick Armstrong và hai tên nữa. Y không bao giờ kể về chuyến đi không thể tưởng tượng nổi ấy, nhưng người ta rỉ tai nhau rằng đâu như ba kẻ ấy sống sót vì chúng đã giết và ăn thịt những người bạn đường yếu hơn mình. Tất cả những chuyện đó xảy ra sau khi Roderick Armstrong bị đầy ra khỏi nước Anh đúng chín năm. Y còn trẻ, nhưng nom đã https://thuviensach.vn hệt như ông lão sáu mươi. Đến năm 1840, khi ở New Zealand xuất hiện những người di dân đầu tiên được chính thức cho phép thì Armstrong đã giành giật được những vùng đất tốt nhất ở khu Canterbury trên đảo Nam, đã lấy một người “vợ” thuộc bộ lạc Maori và là bố của mười một đứa con xinh đẹp nửa phần là người Polynesia. Đến năm 1860, dòng họ Armstrong đã thuộc tầng lớp quý tộc New Zealand, các con trai y được đưa sang học những trường đặc ân nhất ở Anh và bằng thói ranh ma và ki cóp của chúng, chúng khẳng định hết sức rõ rệt rằng chúng đích thực là dòng dõi của một cá nhân xuất chúng và nguy hiểm. Cháu của Roderick là James năm 1880 trở thành bố của Fiona – đứa con gái duy nhất trong số mười lăm đứa con của ông ta. Mặc dù Fiona không giữ những nghi thức Thanh giáo khắc nghiệt mà chị đã quen từ bé, chị không một lần nào hé răng về chuyện ấy. Chị hoàn toàn có thái độ dễ dãi đối với đạo của chồng, chủ nhật chị cùng chồng đi dự lễ mixa, chị chăm lo cho các con thành người công giáo. Nhưng bản thân chị không theo đạo Thiên chúa, vì thế ở chị thiếu những sắc thái nào đó: không cầu nguyện trước bữa ăn và trước khi đi ngủ, sinh hoạt thường ngày không thấm nhuần lòng mộ đạo. * * * Nếu không kể chuyến đi Wahine duy nhất trước đây một năm rưỡi thì Meggie chưa bao giờ rời khỏi nhà xa hơn cái chuồng bò và xưởng rèn ở trong khe. Sáng hôm đến trường lần đầu, con bé hồi hộp đến nỗi sau bữa ăn nó nôn mửa – phải mau mau đưa nó https://thuviensach.vn vào buồng ngủ, rửa ráy và thay xống áo. Vĩnh biệt chiếc áo thủy thủ tuyệt diệu màu xanh còn khá mới, có cổ rộng màu trắng, lại phải mặc chiếc áo dài đáng ghét bằng flanen màu nâu có cổ cao chật chội cài cúc mà Meggie bao giờ cũng có cảm giác cái cổ áo ấy sắp làm nó chết nghẹt. – Hãy vì Chúa, Meggie, lần sau buồn nôn thì phải nói ngay nhé! Đừng có ngồi chờ cho đến khi quá muộn, để đến nỗi mẹ đã đủ các thứ việc lại còn phải dọn dẹp và lau rửa cho con. Còn bây giờ thì gấp lên, kẻo muộn giờ thì xơ Agatha chắc sẽ đánh con đấy. Phải ngoan và nghe lời các anh. Khi rút cuộc Fee đã xếp vào cái xắc học trò cũ kĩ của Meggie suất ăn sáng – bánh mì với mứt, – và nhẹ nhàng đẩy nó ra cửa thì Bob, Jack, Hughie và Stuart đã sốt ruột nhảy tâng tâng ra ở cổng. – Đi đi, Meggie, muộn mất rồi đấy! – Bob quát và chúng cất bước trên đường. Meggie gắng theo cho kịp, lao bổ theo các anh. Còn sớm, mới hơn bảy giờ, vậy mà mặt trời buổi sáng đã tỏa hơi ấm từ lâu; chỉ ở những chỗ rợp bóng nhất, sương trên cỏ mới chưa khô. Con đường lớn hàng xã dẫn về Wahine, hai vệt bánh xe sâu hoắm – hai dải đất sét đỏ thẫm, – ngăn cách bởi một băng cỏ xanh rờn rộng bề ngang. Ở hai bên, trong đám cỏ cao, hoa nở hằng hà sa số – loa kèn trắng, thủy vu[7] và sen cạn màu da cam, – và những dãy rào ván ghép chỉn chu báo cho biết người ngoài không được vào đây. Khi đến trường, Bob bao giờ cũng như diễn viên xiếc trên dây, đi trên bờ dãy rào bên phải, và cái túi dết bằng da đựng sách thì không đeo qua vai, mà đội trên đầu. Dãy rào bên trái là của Jack, https://thuviensach.vn còn hai đứa nhỏ kia thì đi trên đường. Từ cái khe nhỏ nơi có xưởng rèn, chúng leo lên một sườn đồi cao dốc ngược, ở đó đường Robertson nối với đường Wahine, và chúng dừng lại nghỉ lấy sức: năm cái đầu tóc hung chói rực bừng sáng trên nền trời xanh điểm những cụm mây nhỏ trắng xốp. Bây giờ là đoạn đường thú vị nhất, xuống dốc. Chúng nắm tay nhau, nhảy chân sáo từ đỉnh đồi chạy xuống, đỉnh đồi nhanh chóng khuất dạng ở phía sau, trong những lùm hoa… tiếc rằng không có thời giờ lén đến dưới chân rào của mixtơ Chapman và lăn xuống tận chân đồi như những viên đá ném từ trên núi xuống. Từ nhà Cleary đến trường khoảng năm dặm, và khi Meggie nhìn thấy những cột điện báo ở đằng xa, đầu gối nó run lên và đôi bít tất tụt hẳn xuống. Bob vừa lắng nghe xem chuông báo giờ học của nhà trường đã điểm chưa, vừa sốt ruột nhìn em gái – em bé lê bước một cách khó nhọc, đôi lúc xốc lại quần và thở hì hụi. Khuôn mặt hồng hào đóng khung giữa những búp tóc xoăn dày rậm nhợt đi một cách kỳ lạ. Bob thở dài, giữ cái túi đựng sách cho Jack và chùi tay vào quần. – Lại đây, Meggie, tao cõng mày vậy. – Nó lầu bầu và nhìn mấy đứa em trai một cách dữ tợn: chớ tưởng rằng nó sẽ phát khóc vì con bé. Meggie trèo lên lưng anh, trườn lên cao hơn chút nữa, hai chân quặp chắc lấy anh, khoái trá ngả đầu vào bờ vai xương xẩu của thằng anh. Bây giờ có thể thoải mái nhìn ngắm Wahine. Kể ra cũng chẳng có gì mà nhìn. Wahine phân bố hỗn độn ở hai bên con đường cái, có một dải trải nhựa ở giữa, thực ra chỉ là một làng lớn. Tòa nhà lớn nhất ở đây là khách sạn – hai tầng, có mái che nắng chạy dài phía trên con đường nhỏ dẫn tới bậc tam https://thuviensach.vn cấp và chạy ra xa hơn nữa trên những cây cột, dọc theo cái rãnh nước tù. Ngôi nhà lớn thứ hai sau khách sạn là cửa hàng bách hóa, nó cũng có thể hãnh diện về cái mái che nắng, thêm nữa dưới những tủ kính chồng chất đủ các thứ hàng có hai cái ghế gỗ dài để khách hàng có thể nghỉ chân. Trước tòa thị chính nổi bật lên cái cột cờ, lá quốc kỳ xơ xác bạc phếch phần phật trước gió. Thành phố chưa có chỗ đỗ ô tô, số ô tô chạy xăng đếm được trên đầu ngón tay, nhưng bên cạnh tòa thị chính có xưởng rèn, sau xưởng rèn là chuồng ngựa, còn cột bơm xăng sừng sững bên cạnh cái máng cho ngựa uống nước. Chỉ có một ngôi nhà duy nhất – một cửa hàng gì đó – thực sự đập vào mắt: ngôi nhà hết sức lạ, quét vôi màu xanh chói rực, chẳng có gì theo kiểu Anh cả; tất cả các nhà còn lại đều quét vôi màu nâu nhã nhặn. Nhà thờ Anh và trường học thành phố kề bên nhau, ngay trước mặt là nhà thờ của tu viện Trái tim Chí thánh và trường của tu viện. Mấy đứa con Cleary vội vã vượt ngang qua cửa hàng bách hóa, liền đó chuông của trường tu viện nổi lên, và đáp lại tức khắc là tiếng gióng mau hơn của các chuông treo trên cột của trường thành phố ở phía đối diện. Bob phi nước kiệu, nó chạy vào cái sân rải cát, ở đó chừng năm chục đứa trẻ đã xếp hàng trước một nữ tu sĩ rất nhỏ bé, hai tay cầm cây gậy mềm dẻo, cao hơn chính bà ta. Không đợi lệnh bà ta, Bob dẫn các em đến một chỗ ở ngoài hàng ngũ chung và dừng lại, không rời mắt khỏi cây gậy. Không thể nhận ra ngay tòa nhà tu viện là nhà hai tầng, vì nó ở sau bức tường vây, cách đường một quãng, ở cuối cái sân rộng thênh thang. Bốn nữ tu dòng bà phước sống ở tầng trên, một trong bốn người ấy chẳng ai thấy mặt bao giờ, bà ta làm nhiệm vụ quản lý tiền nong; ba căn buồng lớn ở dưới dùng làm lớp học. https://thuviensach.vn Chạy quanh bốn mặt nhà phía bên ngoài là một hàng hiên rộng có mái, khi trời mưa học trò được phép ngồi một cách nghiêm trang ở đây trong giờ ra chơi và giờ ăn sáng, nhưng những ngày tốt trời thì không đứa trẻ nào dám bén mảng đến đây. Mấy cây vả cành lá rườm rà tạo nên một chút bóng rợp cho cái sân rộng thênh thang trước trường, phía sau trường một đường dốc thoai thoải dẫn xuống một bãi cỏ hình tròn, được gọi một cách lịch sự là “bãi chơi cricket”[8]: đúng là người ta hay chơi cricket ở đây. Bob và mấy đứa em đứng ngây ra tại chỗ, không để ý đến tiếng cười khúc khích của những đứa khác, bọn chúng nối đuôi nhau đi vào nhà trong tiếng nhạc bài tụng ca “Tín ngưỡng của ông cha ta” mà xơ Catherine diễn tấu bằng chiếc pianô cà khổ của nhà trường. Chỉ khi chuỗi học trò đã khuất sau cửa, xơ Agatha vẫn đứng như bức tượng khắc nghiệt mới quay lại và trịnh trọng đi về phía lũ con nhà Cleary, cái gấu váy cực rộng bằng vải chéo go của bà ta loạt soạt kéo trên cát một cách oai nghiêm. Meggie tròn mắt nhìn chằm chằm vào bà ta, nó chưa bao giờ nhìn thấy một nữ tu sĩ. Quả là một cảnh tượng phi thường, sống động – chỉ có ba vệt đỏ là mặt và hai tay của xơ Agatha, còn lại là cái mũ hồ bột và tấm yếm ngực trắng lóa, và những nếp gấp của bộ y phục rộng thùng thình thì đen ngòm, còn trên cái khóa vòng của chiếc thắt lưng da rộng bản đánh đai lấy eo lưng chắc nịch có treo chuỗi tràng hạt bằng gỗ nặng trịch. Da của xơ Agatha suốt đời đỏ tía lên vì quá ham chuộng sự sạch sẽ và vì rìa mũ sắc như dao cạo thít lấy đầu ở phía trước, và cái mà thậm chí khó gọi là mặt dường như tự nó tồn tại, không dính dáng gì với thân: trên cái cằm hai ngấn bị thít chặt một cách tàn nhẫn bởi quai đeo vẫn của chiếc mũ ấy, đây đó thòi ra những túm tóc. Chẳng thấy môi https://thuviensach.vn đâu hết, hai vành môi lo lắng mím chặt lại thành một vạch nghiệt ngã – đâu phải là chuyện dễ dàng khi vào làm dâu con của Chúa ở nơi hoang dã như thế này, ở một thuộc địa xa xôi mà ngay đến bốn mùa cũng lộn tùng phèo, khốn nỗi nửa thế kỷ trước bà ta đã phát nguyện đi tu trong một tu viện cô tịch ở Killarney thân thương tại miền nam Ireland thân thương. Cái gọng thép của cặp kính tròn đè ép lên sống mũi xơ Agatha một cách không thương tiếc, để lại hai vết hằn đỏ tươi, sau đôi mắt kính, cặp mắt ti hí độc ác màu xanh nhợt rình mò đầy ngờ vực. – Này, Robert Cleary, tại sao chúng mày đến muộn? – xơ Agatha quát giật giọng, giọng bà ta không còn chút dấu vết gì của lối nói Ireland mềm mỏng. – Bà tha lỗi, thưa xơ Agatha, – Bob nói không một chút diễn cảm, cặp mắt xanh lục pha màu da trời vẫn không rời khỏi cái gậy rung rung trên không trung. – Tại sao chúng mày đến muộn? – Bà nữ tu nhắc lại. – Xin bà tha lỗi, xơ Agatha. – Bắt đầu vào năm học mới, Robert Cleary, ta cho rằng ít nhất là hôm nay mày có thể cố gắng đến đúng giờ chứ. Meggie run lên, nó cố thu hết can đảm. – Ôi, xin bà tha thứ, đây là tại con cả thôi! – Nó kêu lên the thé. Cặp mắt xanh bợt màu chuyển từ Bob sang Meggie và luồng mắt xuyên suốt qua nó; với tâm hồn chất phác, con bé không ngờ rằng nó đã vi phạm cái quy tắc đầu tiên trong cuộc chiến tranh sống còn bất tận giữa thầy và trò: người ta chưa hỏi thì phải câm miệng. Bob vội đá vào chân nó, và Meggie luống cuống liếc nhìn anh. https://thuviensach.vn – Tại mày là thế nào? – Vị nữ tu hỏi. Chưa bao giờ có ai nói với Meggie nghiêm khắc như thế. – Dạ, lúc ở bàn ăn con nôn mửa, nôn tóe cả vào quần, mẹ con phải rửa ráy và thay quần áo cho con, thế là con làm cho mọi người đến chậm giờ. – Meggie giải thích một cách hồn nhiên. Không một nét nào rung chuyển trên mặt xơ Agatha, chỉ có miệng bỗng như cái lò xo nén đến tột độ và đầu gậy hơi hạ xuống. – Lại thêm cái của nợ gì thế này? – Bà ta dằn giọng hỏi Bob, như thể trước bà ta xuất hiện một con sâu bọ gì chưa từng biết và hết sức tởm lợm. – Xin bà thứ lỗi, thưa xơ Agatha, đây là em con, Meghann[9]. – Thế thì sau này mày phải giảng cho nó hiểu, Robert, rằng có những điều mà người có giáo dục, những lady và gentleman chân chính không bao giờ nhắc đến. Không bao giờ, trong bất cứ hoàn cảnh nào ta cũng không được gọi tên những thứ mặc trong của ta, ở các gia đình lịch sự, trẻ con được răn bảo quy tắc đó từ trong nôi. Giơ tay ra, tất cả bọn bay. – Nhưng đấy là tại con cả kia mà! – Meggie kêu lên đau xót và ngửa cả hai lòng bàn tay ra. Ở nhà đã một nghìn lần nó thấy các anh miêu tả việc đó. – Câm miệng! – xơ Agatha quay về phía nó, rít lên – Ta hoàn toàn không cần biết lỗi tại đứa nào trong bọn bay. Tất cả chúng mày đi muộn, nghĩa là cả bọn đều đáng bị trừng phạt. Sáu roi. – Bà ta tuyên án với vẻ thích thú lạnh lùng. Meggie khiếp sợ nhìn Bob chìa ra hai bàn tay không hề run và cây gậy vút nhanh đến nỗi mắt không theo dõi kịp, liên tiếp vi vút giáng xuống những bàn tay xòe mở, vào phần thịt dễ đau nhất. https://thuviensach.vn Sau đòn đầu tiên, trên lòng bàn tay hằn lên một vạch đỏ tía; đòn thứ hai ở sát ngay những ngón tay, chỗ đó càng đau hơn, đòn thứ ba vào các đầu ngón tay, ở đấy da mỏng nhất và mềm nhất, trừ có ở môi là mỏng hơn. Xơ Agatha nhắm rất trúng. Thêm ba đòn nữa vào tay kia, rồi xơ Agatha trừng trị kẻ tiếp theo – Jack. Bob tái mét đi, nhưng không hề kêu tiếng nào, cả Jack cũng chịu đựng hình phạt như thế, thậm chí cả Stuart hiền lành, mảnh dẻ cũng vậy. Rồi cây gậy giơ cao trên lòng bàn tay Meggie, bất giác con bé nhắm mắt lại để khỏi thấy cái công cụ tra tấn ấy giáng xuống như thế nào. Nhưng cảm giác đau như một vụ nổ, như thể tay bị bỏng lửa đến tận xương, truyền lên cao hơn nữa, cao hơn nữa, đến tận vai, rồi một đòn mới giáng xuống, còn đòn thứ ba vào các đầu ngón tay gây nên nỗi đau khổ không thể chịu đựng nổi xuyên thấu đến tận tim. Meggie ráng sức cắn chặt môi dưới, vì xấu hổ và kiêu hãnh nó không thể khóc, vì tức giận và phẫn nộ về sự bất công hiển nhiên như thế nó không dám mở mắt nhìn vị nữ tu; bài học thấm thía, nhưng thực chất của bài học đó hoàn toàn không phải như xơ Agatha muốn dạy cho con bé. Mãi đến giờ nghỉ trưa[10], tay mới bớt đau. Suốt buổi sáng Meggie như sống trong sương mù; sợ hãi, rối trí, nó hoàn toàn không hiểu xung quanh người ta nói gì, làm gì. Trong số bọn học trò bé nhất, nó bị đẩy đến chiếc bàn ở hàng cuối, và cho đến giờ ra chơi buồn tẻ để cho học trò ăn sáng, thậm chí nó không để ý xem ai ngồi cùng bàn với nó. Giờ ra chơi, nó chúi vào một góc sân đằng xa; ẩn sau lưng Bob và Jack. Bob phải nghiêm khắc ra lệnh mới ép được nó ăn phần bánh mì với mứt mà Fee đã chuẩn bị cho nó. https://thuviensach.vn Khi chuông vào học lại vang lên và Meggie tìm được chỗ của mình trong chuỗi học trò, sương mù trước mắt nó đã tan đi chút ít và nó bắt đầu để ý đến xung quanh. Nỗi oán giận vì bị trừng phạt nhục nhã tuyệt không dịu bớt, nhưng Meggie cất cao đầu và làm ra vẻ như việc bọn con gái thì thầm với nhau và huých vào sườn nhau không liên can gì đến nó. Xơ Agatha với cây gậy của mình đứng trước các dãy học trò; xơ Declan chạy đi chạy lại, khi thì sang bên phải, khi thì sang bên trái ở phía sau chúng nó; xơ Catherine ngồi vào cỗ đàn pianô đặt ở lớp bọn học trò bé nhất, sát cạnh cửa, và đánh bài “Tiến lên, đoàn quân cơ đốc”, cố làm nổi bật nhịp hành khúc. Thực ra đây là bài ca của Thanh giáo, nhưng chiến tranh đã làm cho nó cũng là bài ca của những người theo đạo Thiên chúa. Những đứa trẻ dễ thương đi đều theo điệu nhạc và quả thực là giống những chú lính nhỏ xíu, xơ Catherine nghĩ với niềm tự hào. Trong ba nữ tu, xơ Declan là bản sao y hệt của xơ Agatha, có điều là trẻ hơn mười lăm tuổi, nhưng ở xơ Catherine vẫn còn cái gì mang tính người. Tất nhiên bà ta là người Ireland, chỉ mới ngoài ba mươi, và nhiệt tâm trước kia của bà ta chưa tàn lụi hẳn; bà ta vẫn còn vui sướng dạy bọn trẻ, và bà vẫn thấy những gương mặt hân hoan hướng về bà có cái gì phảng phất giống chúa Kitô. Nhưng bà dạy lớp lớn, vì xơ Agatha cho rằng bọn trẻ lớn đã nếm đòn đủ nhiều để biết giữ phép tắc, cho dù người dạy còn trẻ tuổi và hiền từ đi nữa. Xơ Agatha đích thân dạy bọn trẻ nhóc để nhào nặn chất đất sét ấu thơ theo ý mình thành những khối óc và trái tim dễ bảo, còn các lớp giữa thì giao cho xơ Declan. Náu mình chắc chắn ở hàng sau cùng, Meggie đánh bạo nhìn đứa học trò ngồi cùng bàn. Nó sợ sệt liếc nhìn và thấy một nụ https://thuviensach.vn cười không có răng và đôi mắt to tròn xoe đen láy trên khuôn mặt nước da bánh mật dường như hơi bóng loáng. Khuôn mặt mê li, Meggie đã quen với nước da sáng và những nốt tàn nhang, thậm chí ở Frank tóc đen và mắt đen, da vẫn trắng muốt, và Meggie nhanh chóng quyết định rằng con bé ngồi cạnh nó là đứa xinh đẹp nhất trần đời. – Tên bạn là gì? – Con bé xinh xắn nước da bánh mật thì thầm hỏi bằng rìa môi; nó gặm chiếc bút chì và nhổ những mảnh gỗ vào cái lỗ đáng ra phải để lọ mực. – Meggie Cleary, – Meggie thì thầm trả lời. – Con bé kia! – Một tiếng quát giận dữ. Meggie bật dậy, băn khoăn nhìn quanh. Có tiếng lộp cộp dè dặt – tất cả mười hai đứa trẻ cùng một lúc đặt bút chì xuống, – và tiếng loạt soạt khe khẽ của những tờ giấy quý báu bị đẩy sang một bên để có thể nhẹ nhàng chống khuỷu tay xuống bàn. Meggie hết hồn – tất cả đều nhìn nó. Xơ Agatha bước nhanh tới theo lối đi giữa các bàn. Meggie khiếp sợ không thể tả được; nếu có chỗ nào để trốn đi, nó sẽ ba chân bốn cẳng ù té chạy. Nhưng đằng sau là bức vách ngăn cách với lớp giữa, hai bên là những dãy bàn san sát, phía trước là xơ Agatha. Meggie tái mét mặt, sợ đến ngạt thở, hai tay nó đặt trên nắp bàn lúc thì nắm chặt lại, lúc thì mở ra, nó ngước cặp mắt sợ hãi, to tướng, choán hết nửa khuôn mặt nhìn vị nữ tu. – Mày nói chuyện, Meghann Cleary. – Vâng, thưa xơ Agatha. – Mày nói chuyện gì? – Nói tên con, thưa xơ Agatha. https://thuviensach.vn – Tên mày! – Xơ Agatha lắp lại một cách cay độc và đưa mắt nhìn khắp lượt các trẻ khác, tuồng như tin chắc rằng chúng chia sẻ sự khinh bỉ của bà ta. – Thật vinh dự cho chúng ta quá, phải không, các con? Ở trường ta xuất hiện thêm một Cleary nữa và cô ta nóng lòng cho mọi người biết tên cô ta! – Bà ta lại quay về phía Meggie. – Đứng lên, khi ta nó với mày, đồ ngu! Làm ơn chìa tay ra cho. Meggie gắng gượng đứng lên, những búp tóc dài rơi xuống mặt và bật trở lại. Nó tuyệt vọng nắm chặt hai tay và cứ xiết lại như thế, nhưng xơ Agatha đứng trước mặt nó như bức tường đá và chờ đợi, chờ đợi, chờ đợi… Cuối cùng Meggie ép mình phải chìa tay ra, nhưng khi chiếc gậy vung lên, nó sợ đến tắc thở và rụt tay lại. Xơ Agatha túm lấy mớ tóc dày của Meggie ở đỉnh đầu và kéo nó về phía mình, mặt nó gần như áp sát vào đôi mắt kính ghê rợn. – Chìa tay ra, Meghann Cleary. Câu đó được nói một cách lễ độ, lạnh lùng, không thương xót. Meggie há miệng, nó nôn thốc vào áo váy của xơ Agatha. Tất cả bọn trẻ trong lớp đều sợ hãi kêu lên, còn xơ Agatha đỏ mặt tía tai vì thịnh nộ và ngạc nhiên, còn cái chất lỏng tởm lợm theo các nếp vải đen chảy xuống sàn. Thế là cây gậy vút bừa vào Meggie, con bé co quắp trong góc phòng, giơ hai tay lên bưng mặt và vẫn còn buồn nôn. Cuối cùng xơ Agatha kiệt sức, tay không vung nổi gậy nữa, thế là bà ta trỏ ra cửa. – Xéo về nhà, con nhỏ khốn kiếp, quân Philistines[11]. Nói đoạn, bà quay ngoắt đi và đi sang lớp của xơ Declan. Đau đớn và khiếp sợ đến mê mụ, Meggie ngoái lại nhìn Stuart, thằng anh gật đầu ra ý: về đi, người ta bảo em về kia mà, cặp mắt https://thuviensach.vn màu lục nhạt hiền từ của nó biểu lộ vẻ thương hại và hiểu biết. Meggie đưa khăn tay lau miệng, lê bước về phía cửa, vừa đi vừa vấp và ra sân. Còn hai giờ nữa mới tan học, nó rầu rĩ lê bước trên đường phố, không hy vọng các anh sẽ đuổi kịp nó, sợ tái người vì nghĩ mãi không biết nên chờ các anh ở đâu. Phải tự mình lần về nhà và tự thú hết với mẹ. * * * Fee lảo đảo gắng sức kéo cái sọt đựng quần áo vừa giặt lên bậc tam cấp sau và suýt vấp vào Meggie. Còn bé ngồi ở bậc trên cùng, đầu gục xuống giữa hai đầu gối, những búp tóc xoăn màu hung chói rực dính bết vào nhau ở cuối búp, áo dài đầy vết bẩn ở phía trước. Fee bỏ cái vật nặng quá sức xuống, thở dài vén mái tóc xoã xuống mắt. – Sao, có chuyện gì vậy? – Chị hỏi với giọng mệt mỏi. – Con nôn vào xơ Agatha. – Ôi, lạy Chúa! – Fee đưa hai tay ôm lấy vùng eo lưng ê ẩm. – Mà con lại còn bị đánh đòn nữa. – Meggie thì thầm, mắt nó long lanh giọt lệ. – Vui vẻ nhỉ – Fee nhấc cái sọt nặng lên, khó nhọc vươn thẳng người. – Mẹ cũng chẳng biết nên làm thế nào với con nữa, Meggie ạ. Đành phải chờ xem ba bảo thế nào thôi. Và chị đi qua sân, đến chỗ dây phơi, ở đó một nửa số quần áo đã giặt đung đưa trước gió. Meggie buồn nản đưa hai tay lau mắt, nhìn theo mẹ, rồi đứng https://thuviensach.vn lên và chậm chạp lê bước trên con đường mòn xuống xưởng rèn. Khi nó đứng trên ngưỡng cửa, Frank vừa đóng móng xong cho con ngựa hồng của mixtơ Robertson và dắt con vật về chuồng. Cậu quay lại, nhìn thấy em gái và lập tức trí óc cậu tràn ngập hồi tưởng về những cực hình mà trước đây cậu đã phải chịu đựng. Meggie còn nhỏ tuổi lắm, nó mũm mĩm thế kia và tâm hồn trong trắng đáng yêu đến thế, vậy mà ánh mắt linh lợi của nó đã bị người ta dập tắt một cách thô bạo, và trong mắt nó ẩn giấu một cái gì thật là… với tội này xơ Agatha đáng bị giết chết! Đúng, đúng, phải giết, siết chặt cái cằm hai ngấn của mụ và bóp nghẹt… Dụng cụ văng xuống sàn, chiếc tạp dề da quẳng sang bên, Frank lao bổ đến với em. – Có chuyện gì thế, bé? – Cậu hỏi, cúi xuống thấp và nhìn vào mắt em. Ở con bé có mùi tanh tưởi do nôn mửa, nhưng cậu tự kiềm chế và không quay đi. – Ôi, anh F-f-frank! – Meggie khóc nức lên. Mặt nó méo xệch đi, và cuối cùng nước mắt trào ra như đã phá vỡ con đê. Nó choàng hai tay ôm lấy cổ Frank, ráng sức áp chặt vào anh và òa khóc – khóc không thành tiếng, nức lên một cách đau khổ, như tất cả các con của Cleary đều khóc một cách kỳ lạ như thế khi vừa ra khỏi tuổi ấu thơ. Nhìn nỗi đau ấy thật khổ tâm, và ở đây những lời âu yếm và những cái hôn không giúp ích gì. Khi Meggie đã nín, Frank bế nó lên và đặt nó lên đống cỏ khô thơm thơm bên con ngựa hồng của Robertson; hai anh em ngồi với nhau, quên hết mọi thứ trên đời, còn cặp môi mềm mại của con ngựa lượm cỏ khô ở bên cạnh. Meggie áp đầu vào bộ ngực https://thuviensach.vn trần nhẵn nhụi của anh và những búp tóc của nó bay tung khi con ngựa phồng hai lỗ mũi thở phì phì vì khoái trá. – Tại sao bà ta đánh tất cả mấy anh em nhà ta, hả anh Frank? – Meggie hỏi. – Em đã nói với bà ta là tất cả chúng em đi muộn là tại em kia mà. Frank đã quen với cái mùi khó chịu, cậu đưa tay vuốt ve cái mõm quá tò mò của con ngựa và nhẹ nhàng đẩy nó ra. – Chúng ta nghèo, Meggie ạ, duyên do chính là ở đó. Các nữ tu bao giờ cũng căm ghét những trò nghèo. Em cứ đến học cái trường khốn nạn ấy một vài ngày nữa rồi chính em sẽ thấy xơ Agatha không chỉ kiếm chuyện với bọn trẻ nhà ta đâu, cả với bọn trẻ nhà Marshall cũng thế, cả với bọn trẻ nhà McDonald nữa. Tất cả chúng ta đều nghèo. Nếu như chúng ta giàu, đi xe ngựa lớn đến trường, như bọn con nhà O’Brien, thì các nữ tu sẽ rạp đầu sát tận chân ta mà chào. Nhưng chúng ta không thể kiếm cho nhà thờ cỗ đại phong cầm, hay tấm màn thêu chỉ bằng vàng thật để treo trên bàn thờ, hay con ngựa mới và cỗ xe cho các nữ tu. Cần quái gì phải bận tâm đến chúng ta. Họ muốn trừng trị ta thế nào cũng được. Anh nhớ, có lần xơ Agatha điên tiết về anh đến nỗi bà ta gào lên: “Thì rút cục mày cũng phải khóc lên cái chứ, Frank Cleary? Mày hãy gào lên cho tao khoái trá cái nào! Hãy rú lên ít ra là một lần thì tao sẽ không đánh mày dữ dội và thường xuyên như thế nữa đâu!”. Em ạ, đấy là một nguyên nhân nữa khiến bà ta căm ghét chúng ta, về điểm này thì bọn con nhà Marshall và con nhà McDonald còn xơi mới bì được với chúng ta. Bà ta dùng roi đòn cũng không thể làm bật ra ở anh em nhà Cleary chúng ta những giọt nước mắt. Bà ta cứ tưởng chúng ta sẽ liếm gót bà ta. Ờ, mà anh đã bảo cho chúng nó biết anh sẽ trần cho như thế nào https://thuviensach.vn nếu có đứa nào khóc thút thít khi bị đánh, cả em cũng phải ghi nhớ điều đó, Meggie ạ. Dù có bị quất đau đến đâu cũng không được bật ra một tiếng. Hôm nay em khóc phải không? – Không, anh Frank ạ. Meggie ngáp, mí mắt díu lại, ngón tay cái đưa lên miệng nhưng không đưa trúng ngay. Frank đặt em gái nằm lên đống cỏ khô, và vừa mỉm cười vừa khe khẽ hát, trở lại chỗ cái đe. Lúc Paddy vào, Meggie vẫn còn ngủ. Hai tay anh lấm đến khuỷu – hôm nay anh dọn phân ở sân gia súc của mixtơ Jarman, chiếc mũ rộng vành đội sụp xuống tận lông mày. Anh đưa mắt nhìn Frank, nó đang rèn cái trục xe, tia lửa xoáy tròn như lốc trên đầu nó; rồi anh nhìn con gái – con bé ngủ, nằm cuộn tròn trên đống cỏ khô, và con ngựa hồng của Robertson thõng đầu trên khuôn mặt đang ngủ của con bé. – Ta cũng đoán là nó ở đây mà. – Paddy nói, quăng cái roi ngựa sang một bên và dẫn con ngựa già xám tro vào sâu trong nhà kho, đến ngăn chuồng của nó. Frank gật đầu gọn lỏn, ngước lên nhìn bố bằng cái nhìn ủ rũ, trong đó bao giờ Paddy cũng bực bội đọc thấy một sự ngờ vực và phân vân nào đó, rồi cậu lại bận rộn với cái trục nung đến nóng trắng của mình; tấm lưng trần của cậu loáng bóng mồ hôi. Paddy tháo yên con ngựa xám tro, dắt nó vào ngăn chuồng, đổ nước uống cho nó, rồi chuẩn bị cái ăn cho nó – trộn kiều mạch với cám và tưới nước vào. Con xám tro hí lên khe khẽ tỏ lòng biết ơn khi anh đổ cái ăn vào đầy máng của nó và nhìn theo anh, còn Paddy vừa đi vừa cởi áo sơ mi, đến chỗ cái chậu lớn ở lối vào xưởng rèn. Anh rửa tay, rửa mặt, giội nước đến thắt lưng, làm ướt https://thuviensach.vn cả tóc và quần. Anh vừa lau khô mình bằng mảnh vải bố cũ kĩ, vừa băn khoăn nhìn con trai. – Mẹ bảo ở trường Meggie bị trừng phạt và bị đuổi về nhà. Con có biết rõ vì chuyện gì không? Frank đặt cái trục sang một bên. – Con bé ngốc nghếch tội nghiệp nôn thốc ngay vào xơ Agatha. Paddy nhìn chằm chằm vào bức tường đằng xa, vội xua đi nụ cười trên gương mặt, và chỉ sau đó mới thản nhiên hất hàm về phía Meggie: – Nó quá hồi hộp vì lần đầu tiên đến trường, phải không? – Con không biết. Từ sáng nó đã nôn, vì thế cả mấy đứa đều chậm giờ, chuông rồi mới đến. Tất cả chúng nó đều bị mỗi đứa sáu roi và Meggie buồn phiền lắm – nó cho rằng chỉ mình nó đáng bị trừng phạt. Sau bữa ăn, xơ Agatha lại nạt nộ nó, và Meggie nhà ta nôn thốc vào tà áo đen sạch sẽ của bà ta. – Rồi sao nữa? – Xơ Agatha quật nó đến gần gãy cả gậy và đuổi nó về nhà. – Thôi được, nó bị trừng phạt thế là đủ rồi, ba sẽ không trừng phạt thêm nữa. Ba rất kính trọng các nữ tu, chúng ta không được bình phẩm về các vị ấy, có điều ba mong muốn các vị ít dùng đến cây gậy hơn. Cố nhiên các vị phải làm như thế mới nhồi nhét được học vấn vào những cái đầu Ireland đần độn chúng ta, nhưng nói gì thì nói, bé Meggie hôm nay đến trường mới là lần đầu. Frank trố mắt nhìn bố. Chưa bao giờ Paddy nói với con trai cả như với một người lớn ngang hàng. https://thuviensach.vn Vì ngạc nhiên, thậm chí Frank quên cả nỗi oán giận suốt đời của mình: thế đấy, tuy Paddy bao giờ cũng hãnh diện và khoe khoang về các con trai mình, nhưng ông yêu Meggie hơn hết… Trong lòng Frank xốn xang một tình cảm tốt lành đối với bố, và cậu mỉm cười không có cái vẻ ngờ vực như mọi khi. – Nó là đứa hay nhất nhà, phải không ạ? Paddy lơ đãng gật đầu, anh vẫn nhìn con gái không dứt. Con ngựa thở ầm ĩ, phì một tiếng; Meggie động đậy, quay lại và mở mắt. Nhìn thấy bố bên cạnh Frank, nó sợ tái mặt và ngồi phắt dậy. – Sao, Meggie, con gái bé bỏng của ba, hôm nay là một ngày gay go của con phải không? Paddy bước về phía con bé, bế nó lên và suýt kêu lên vì cái mùi chua loét. Nhưng anh chỉ nhún vai và ghì chặt con vào người hơn nữa. – Con bị đánh đòn, ba ạ. – Nó thú nhận. – Chẳng sao, theo như ba biết về xơ Agatha thì đây không phải là lần cuối cùng đâu. – Paddy bật cười và đặt con bé ngồi lên vai – Ta đi xem tình hình thế nào, chắc là trong nồi của mẹ có nước nóng, phải tắm rửa cho con thôi. Người con có mùi khó chịu hơn cả ở sân gia súc của Jarman. Frank ra ngưỡng cửa và nhìn theo hai cái đầu tóc hung đỏ rực như lửa cho đến khi hai cái cái đầu đó khuất sau chỗ ngoặt của con đường mòn dẫn lên dốc, rồi cậu quay lại và gặp cái nhìn hiền lành của con ngựa hồng. – Đi thôi, bạn cố tri, ta dắt ngươi về nhà, – cậu nói và cầm lấy dây cương. https://thuviensach.vn Trận nôn mửa đột nhiên đem lại hạnh phúc cho Meggie. Xơ Agatha vẫn tiếp tục dùng gậy đánh vào tay nó, nhưng bây giờ bà ta giữ khoảng cách an toàn, vì thế đòn đánh không mạnh lắm và không trúng lắm. Con bé nước da bánh mật ngồi cùng bàn cạnh Meggie là con nhỏ của một người Ý, chủ cái tiệm cà phê màu xanh lơ rực rỡ ở Wahine. Tên con bé là Teresa Annunzio, và nó hơi đần – vừa đủ để không thu hút sự chú ý đặc biệt của xơ Agatha, nhưng không đủ để trở thành cái đích thường xuyên của xơ. Khi Teresa mọc những chiếc răng mới, nó trở thành người đẹp thực sự. Meggie mê say nó. Giờ ra chơi nào hai đứa cũng ôm ngang lưng nhau đi dạo chơi – đấy là dấu hiệu chứng tỏ đây là đôi bạn chí thân và không đứa trẻ nào còn dám tìm cách giành lấy cảm tình của hai đứa nữa. Chúng đi dạo chơi và nói luôn miệng, không lúc nào ngớt. Có lần, trong giờ nghỉ trưa, Teresa dẫn Meggie về tiệm cà phê của bố và giới thiệu bạn với bố mẹ mình, với các anh chị lớn của nó. Cả nhà đều hân hoan về ngọn lửa vàng lấp lánh ấy, cũng như Meggie mê thích vẻ đẹp có nước da rám nắng của họ, và khi nó nhìn họ bằng đôi mắt to màu xám điểm những đốm tạp sắc dễ thương thì họ tuyên bố rằng nó đích thực là một thiên thần bé bỏng. Meggie thừa hưởng ở mẹ một vẻ quý tộc gì đó khó nắm bắt – mọi người đều cảm thấy điều đó ngay lúc mới thoạt nhìn, cả gia đình Annunzio cũng cảm thấy điều đó. Cũng như Teresa, họ vồn vã săn đón Meggie, thết nó khoai tây rán mỡ cừu giòn tan, món cá ngon tuyệt, không có lấy một cái xương nhỏ, tẩm bột và rán vẫn trong thứ mỡ sôi ấy, có điều để trong một lưới sắt riêng biệt. Meggie chưa bao giờ được nếm món ăn tuyệt vời như thế – ước gì https://thuviensach.vn được ăn thường xuyên hơn nữa. Nhưng còn phải được mẹ và các vị nữ tu cho phép hưởng cái thú ấy. Ở nhà lúc nào cũng chỉ nghe thấy từ cửa miệng Meggie: “Teresa bảo rằng”, “thế có biết Teresa đã làm gì không?”, đến nỗi rút cuộc Paddy phải quát lên rằng nó đã làm anh chán tai về Teresa của nó. – Lui tới với bọn người Ý không phải là điều khôn ngoan lắm đâu, – anh lầu bầu với thái độ ngờ vực không chủ ý, đích thực là thái độ của người Anh đối với tất cả những người da thẫm màu và sinh ra trên bờ Địa Trung Hải. – Bọn Ý là bọn người bẩn thỉu, Meggie con gái ta ạ, chúng ít khi tắm rửa, – anh giải thích qua quýt, bối rối trước cái nhìn bực bội và trách móc của con bé. Frank, do ghen tuông thôi thúc, cũng ủng hộ bố. Thế là ở nhà, Meggie ít nói đến bạn gái hơn. Nhưng việc người nhà không tán thành không thể ngăn cản tình bạn ấy, tuy dù sao nó vẫn bị giới hạn bởi bốn bức tường nhà trường; còn Bob và các em thì chỉ vui mừng vì em gái mải mê với Teresa. Như vậy, giờ ra chơi chúng có thể chạy lung tung thỏa thích trong sân, tựa hồ như chẳng hề có Meggie nào hết. Những nét móc khó hiểu mà xơ Agatha vẫn viết trên bảng của lớp dần dần có ý nghĩa, và Meggie nhận ra rằng khi có dấu “+” thì cần gộp các số lại với nhau, khi có “-” thì phải lấy số viết bên trên trừ đi số viết bên dưới và sẽ được một số nhỏ hơn. Nó sáng dạ và có thể thành một trò giỏi, thậm chí là xuất sắc, nếu như nó khắc phục được nỗi sợ đối với xơ Agatha. Nhưng hễ cặp mắt như mũi khoan ấy hướng vào nó và cái giọng già lão khô khan ấy ném cho nó một câu hỏi nhát gừng là Meggie bắt đầu ấp úng và lắp bắp, không còn nghĩ được gì nữa. Nó tiếp thu môn số học một cách dễ https://thuviensach.vn dàng, nhưng khi cần trình bày miệng để cho thấy nó tính toán thành thạo như thế nào thì nó quên mất hai lần hai là bao nhiêu. Môn tập đọc mở ra trước mắt nó cánh cửa dẫn vào một thế giới diệu kỳ, vô cùng hấp dẫn, nhưng khi xơ Agatha bảo nó đứng lên đọc to mấy dòng thì nó phải khó khăn lắm mới thốt lên được tiếng “mèo” và hoàn toàn rối trí khi đọc tiếng “miao-miao”. Dường như số kiếp nó là phải suốt đời co rúm lại vì những lời mỉa mai cay độc của xơ Agatha, đỏ mặt và ngượng chín người vì cả lớp cười nó. Xơ Agatha, lần nào cũng với thái độ thâm độc, giơ cái bảng đá con của nó ra cho cả lớp xem, bà ta thường xuyên đưa những tờ giấy viết cẩn thận của nó ra làm dẫn chứng về sự lem nhem và cẩu thả. Một số học trò con nhà giàu là những kẻ sung sướng có những hòn tẩy, nhưng Meggie chỉ có đầu ngón tay thay cho tẩy, nó nhấm nước bọt vào ngón tay, di đi di lại chỗ viết lỗi, do quá lo lắng, đến nỗi giấy cợn xước từng mảng nom đến là bẩn. Dùng ngón tay tẩy rách giấy, cách ấy là bị cấm ngặt, nhưng vì tuyệt vọng Meggie sẵn lòng làm tất cả, miễn là tránh được sấm sét của xơ Agatha. Trước khi Meggie xuất hiện, cái đích chính để xơ Agatha sử dụng cây gậy và cái lưỡi nanh nọc là Stuart. Nhưng Meggie hóa ra là cái đích tốt hơn nhiều, vì Stuart có cái vẻ điềm tĩnh buồn rầu và thoát tục như một vị thánh nhỏ bé mà ngay cả xơ Agatha cũng không xuyên qua được. Còn Meggie, tuy cũng gắng hết sức không làm tổn thương đến phẩm giá dòng họ Cleary như Frank căn dặn, nhưng toàn thân vẫn run lên và mặt đỏ bừng. Stuart thương con bé và cố gắng thu hút phần nào cơn giận của Agatha về phía mình. Vị nữ tu đoán ra ngay mánh khóe của nó và càng điên tiết hơn vì cả lũ nhà Cleary ấy đều bênh vực nhau, dù là bọn con trai https://thuviensach.vn hay con bé nhóc. Nếu có người nào hỏi bà ta rằng thực ra bọn trẻ nhà Cleary có cái gì khiến bà tức tối đến thế thì có lẽ bà không trả lời được. Nhưng vị nữ tu già uất giận và tuyệt vọng vì đời bà hóa ra lại như vậy, nên không dễ gì dung nạp nổi tính khí của cái dòng họ kiêu hãnh và nhạy cảm này. Tội lỗi nặng nề nhất của Meggie là nó quen dùng tay trái. Trong giờ tập viết đầu tiên của Meggie, khi lần đầu tiên nó thận trọng cầm lấy viên phấn[12] con, xơ Agatha xông vào nó như Caesar xông vào bọn Gaul. – Đặt phấn xuống, Meghann Cleary! – Bà gầm lên. Thế là bắt đầu một cuộc giao tranh vĩ đại. Meggie quen tay trái, cái thói quen không sao chữa được. Xơ Agatha đặt viên phấn vào tay phải nó, dùng sức mạnh gập cả ngón tay nó cho đúng cách, còn Meggie ngồi bất động trước tấm bảng, đầu nó đưa đi theo vòng tròn, có giết nó thì giết chứ nó không sao hiểu được làm cách nào để bắt cái tay xấu số ấy thực hiện những đòi hỏi do xơ Agatha đề ra. Về nội tâm, nó đã hóa thành khúc gỗ, mù và điếc; cái bộ phận vô ích là tay phải cũng ít tuân theo ý nó chẳng khác gì những ngón chân. Tay không tuân lệnh, không uốn gập đúng yêu cầu, và vạch một dòng ngoằn ngoèo không phải trên bảng, mà trệch ra ngoài, và tay như bị liệt, buông rơi viên phấn, dù cho xơ Agatha có làm cách gì đi nữa thì bàn tay phải ấy vẫn không thể viết nổi chữ “A”. Rồi Meggie len lén chuyển viên phấn sang tay trái và vụng về dùng khuỷu tay che lấp tấm bảng, viết ra một dãy dài những chữ “A” hoa rành rẽ như chữ in. Xơ Agatha đã thắng trận. Buổi sáng, trước giờ học, bà ta buộc tay trái Meggie vào bên sườn và cứ giữ nguyên như thế cho đến ba giờ chiều, lúc chuông gióng lần cuối cùng. Ngay cả trong giờ https://thuviensach.vn nghỉ trưa, Meggie cũng phải ăn bữa trưa của mình, đi lại trong sân, chơi đùa mà không động đậy tay trái. Cứ thế suốt ba tháng, cuối cùng nó đã tập viết được bằng tay phải, đúng theo quan niệm của xơ Agatha, nhưng chữ nó mãi mãi chẳng ra gì. Để cho chắc chắn, để nó khỏi nhớ lại thói quen trước kia, tay trái nó bị buộc vào cạnh sườn thêm hai tháng nữa; sau đó xơ Agatha tập trung học trò đọc kinh cầu nguyện, và cả trường đồng thanh tạ ơn Chúa quyền phép vô biên đã đưa Meggie lầm lạc trở lại con đường ngay. Tất cả các con của Chúa đều dùng tay phải; những kẻ quen tay trái là hạt giống của quỷ, nhất là khi những kẻ đó lại có tóc màu đỏ hung. Trong năm học đầu tiên ấy, Meggie đã mất cái vẻ mũm mĩm trẻ thơ và gầy đi rất nhiều, tuy hầu như chẳng lớn lên chút nào. Nó đã quen gặm móng tay đến gần chảy máu, và bây giờ nó phải chịu khổ nhục khi xơ Agatha, để trừng phạt nó, bắt nó giơ hai tay ra đi đến từng bàn cho tất cả từng người trong trường xem những móng tay xấu xí thế nào khi bị gặm nham nhở. Thế nhưng một nửa số trẻ em từ năm đến mười lăm tuổi đều gặm móng tay không thua gì Meggie. Fee lấy cái lọ đựng nhựa lô hội đắng, bôi chất nước kinh tởm ấy vào các ngón tay Meggie. Mọi người trong nhà có nhiệm vụ để ý không cho nó rửa sạch chất nhựa đắng ấy, bọn con gái ở trường nhận thấy những vệt thẫm màu phản chủ đó, nó đành phải cam chịu cả sự nhục nhã ấy nữa. Cho ngón tay vào mồm thì tởm ghê người, kinh hơn cả bọt mồ hôi cừu. Tuyệt vọng, Meggie thấm nước bọt vào khăn tay và cọ các ngón tay đến gần bật máu, cho đến khi các vị gớm ghiếc bớt đi. Paddy lấy cái roi mềm – một công cụ nhân từ hơn nhiều so với cây gậy của xơ Agatha, – và https://thuviensach.vn Meggie phải nhảy lung tung khắp bếp. Paddy cho rằng không nên đánh trẻ con vào tay, vào mặt hay vào mông, mà chỉ nên đánh vào chân. Đau không kém đánh vào bất cứ chỗ nào khác, anh nói, mà chẳng có hại gì hết. Tuy nhiên, bất chấp cả nhựa lô hội đắng ngắt, cả sự chế nhạo, cả xơ Agatha và cái roi của bố, Meggie vẫn tiếp tục gặm móng tay. Tình bạn với Teresa là niềm vui cực kỳ lớn lao trong đời nó; nếu như không có cái đó, nhà trường sẽ trở nên không thể nào chịu đựng nổi. Suốt các giờ học Meggie chỉ chờ mong đến giờ ra chơi, khi ấy nó có thể cùng với Teresa ôm nhau ngồi dưới bóng cây vả và nói mãi, nói mãi không ngừng… Teresa kể chuyện về cái gia đình Ý kỳ diệu của mình, về vô số búp bê, về bộ đồ ăn của búp bê – bộ đồ ăn hoàn toàn thật, kiểu Trung Quốc, màu xanh lơ và trắng. Cuối cùng khi nhìn thấy bộ đồ ăn ấy, Meggie mê thích đến ngạt thở. Bộ có tám thứ: những chiếc chén nhỏ xíu có đĩa lót, và những chiếc đĩa, ấm trà, và lọ đường, bình sữa, lại cả dao, thìa và dĩa, nhỏ xíu, rất vừa tay búp bê. Đồ chơi của Teresa nhiều vô kể, mà cũng phải thôi: nó là út, ít tuổi hơn nhiều so với các đứa khác trong gia đình, mà đây lại là gia đình người Ý, nghĩa là nó được cả nhà cưng chiều, và bố không tiếc tiền mua quà cho nó. Teresa và Meggie nhìn nhau với sự ghen tị nhút nhát, kính trọng, khó nói rõ là thế nào, tuy Teresa hoàn toàn không muốn mình phải chịu lối giáo dục khắc nghiệt kiểu Calvin như thế. Trái lại nó thương bạn. Lại không được phép nhảy bổ đến ôm hôn mẹ ư? Tội nghiệp Meggie! Còn Meggie không thể nào đem so sánh bà mẹ tròn trĩnh, rạng rỡ vẻ hiền từ của Teresa với bà mẹ vóc dáng cân đối, chẳng bao https://thuviensach.vn giờ mỉm cười của mình, nó không hề thoáng có ý ước ao: giá như mẹ ôm hôn ta. Ý nghĩ của nó khác hẳn: giá như mẹ Teresa ôm hôn ta. Tuy nhiên, những cái ôm và những cái hôn hiện đến trong trí tưởng tượng của nó ít hơn nhiều so với bộ đồ ăn búp bê kiểu Trung Quốc. Những vật tuyệt diệu làm sao, mỏng mảnh quá, trong suốt, đẹp ơi là đẹp! Ước gì có bộ đồ như thế và hàng ngày cho Agnes uống trà bằng cái chén xanh có hình trang trí màu trắng trên cái đĩa lót xanh có hình vẽ màu trắng. Ngày thứ sáu, trong thời gian làm lễ ở ngôi nhà thờ cổ trang trí những tượng gỗ Maori chất phác mà rất duyên dáng, với vòm trần vẽ hình rực rỡ theo kiểu Maori, Meggie quỳ gối cầu Chúa ban cho nó bộ đồ ăn búp bê kiểu Trung Quốc. Kìa, cha Hayes giơ cao thánh thể[13], và thánh linh ngời ngợi trong thủy tinh màu, trong những tia sáng phát ra từ những viên đá quý, và cha ban phước cho những mái đầu cúi xuống của con chiên. Cho tất cả các con chiên, trừ Meggie, nó thậm chí không nhìn thấy cha, nó quá bận bịu: nó nhớ lại có bao nhiêu đĩa đựng món tráng miệng trong bộ đồ ăn của Teresa. Khi dàn đồng ca Maori ở tầng phía trên cỗ đàn đại phong cầm cất tiếng hát trang nghiêm, đầu óc Meggie choáng váng vì cái màu xanh chói lòa rất xa đạo Thiên chúa và Polynesia. Năm học sắp hết, đã là đầu tháng chạp, sắp đến ngày sinh của Meggie, dường như mùa hè đích thực sắp ập tới, và lần này Meggie được biết việc thực hiện những ước vọng thầm kín phải trả bằng giá đắt như thế nào. Nó ngồi trên chiếc ghế đẩu cao bên bếp lò, và Fee, như thường lệ, chải tóc cho nó trước khi đến trường – đây là một nhiệm vụ không dễ dàng. Tóc Meggie xoăn tự nhiên, theo ý mẹ thì đó là điều may mắn cho nó, những cô bé tóc https://thuviensach.vn duỗi thẳng, khi lớn lên không dễ gì chải được mái tóc lộng lẫy từ những món tóc trơn tuột thảm hại. Buổi tối trước khi đi ngủ, mái tóc xoăn dài gần đến đầu gối được cuộc chặt vào những mảnh vải trắng xé ở tấm khăn trải giường cũ và sáng sáng Meggie phải leo lên chiếc ghế đẩu để mẹ tháo những mảnh vải ấy ra và chải tóc cho nó. Với cái chải tóc cũ bằng bạc, Fee lần lượt chải những món tóc dài xoăn tít và khéo léo quấn vào tay trỏ, làm thành một cái lạp xường nhỏ mập, bóng láng; rồi chị thận trọng rút ngón tay ra, lắc lắc món tóc, thế là được một búp tóc dài, cuộn chặt đến đáng thèm. Thao tác đó phải lặp lại chừng mười hai lần, rồi những búp tóc phía trước vắt lên đỉnh đầu, buộc lại bằng dải băng bằng lụa trơn mới là – thế là mái tóc của Meggie đã xong xuôi. Các cô bé khác đến trường với tóc tết bím, các em chỉ cuốn tóc búp trong những dịp long trọng, nhưng về khoản này thì mẹ khăng khăng một mực: Meggie phải cuốn tóc búp, mặc dù sáng sáng tranh thủ thời gian làm việc đó vất vả như thế nào. Fee không ngờ rằng những ý định tốt đẹp như thế chẳng đem lại điều lành, và chẳng cần kiểu tóc ấy thì tóc con gái chị cũng đã đẹp nhất trường rồi. Tóc cuốn búp thường xuyên chỉ càng tôn thêm vẻ đẹp ấy và chuốc lấy những cái nhìn xéo ghen tức. Việc cuốn búp tóc phiền phức chẳng lấy gì làm dễ chịu, nhưng Meggie đã quen, nó được chải tóc như thế từ thuở nó có ý thức về bản thân mình. Trong bàn tay mạnh mẽ của mẹ, cái lược chải lách qua đám tóc rối, kéo và giật không thương xót, đến nỗi con bé chảy nước mắt và phải bám chặt hai tay vào ghế đẩu để khỏi ngã. Hôm ấy là ngày thứ hai của tuần đi học cuối cùng, chỉ còn hai ngày nữa là đến ngày sinh nhật. Meggie bám chặt lấy chiếc https://thuviensach.vn ghế đẩu và mơ ước về bộ đồ ăn hai màu xanh trắng của búp bê, tuy nó biết đấy là mơ hão. Ở cửa hàng Wahine có bộ đồ như thế, và nó đã biết khá rõ về giá cả để hiểu rằng thứ đó không vừa túi tiền bố nó. Đột nhiên Fee ối lên một tiếng lạ lùng đến nỗi Meggie tỉnh mộng ngay, còn chồng và các con trai, vẫn chưa rời khỏi bàn, ngạc nhiên quay lại. – Lạy Chúa lòng lành! – Mẹ buột kêu lên. Paddy bật dậy, sửng sốt, chưa bao giờ anh nghe thấy Fee vô cớ gọi tên Chúa. Chị đứng ngây ra, một tay cầm cái bàn chải, tay kia cầm món tóc của con gái, mặt chị méo đi vì khiếp sợ và ghê tởm. Paddy và bọn trẻ con trai vây xung quanh hai người. Meggie muốn nhìn xem có chuyện gì, nhưng cái bàn chải có răng cứng đanh đập vào đầu nó đến nỗi nó ứa nước mắt. – Xem này! – Fee thì thầm với chồng và giơ búp tóc ra ánh sáng. Trong tia sáng mặt trời chói lọi, mái tóc dày lấp lánh như vàng, và lúc đầu Paddy không thấy rõ gì cả. Rồi anh thấy trên tay Fiona, trên mu bàn tay chị một con vật gì đó đang bò. Anh giằng lấy búp tóc trong tay chị và dưới những tia sáng, anh thấy rõ còn khá nhiều con vật nhỏ lăng xăng nữa. Tóc lấm tấm những bọng nhỏ xíu màu trắng, và những con vật ấy bận rộn xâu thêm những chuỗi mới nữa. – Nó có chấy! – Paddy nói. Bob, Jack, Hughie và Stuart nhìn xem, và cũng như bố, lùi xa một khoảng an toàn; chỉ có Fee và Frank, như bị phù phép, đứng nhìn tóc Meggie, còn con bé thật tội nghiệp, co rúm trên chiếc https://thuviensach.vn ghế đẩu, không hiểu nó phạm lỗi gì. Paddy gieo phịch người xuống ghế bành của mình và cau có nhìn chằm chằm vào lửa bếp lò. – Tất cả là tại con bé người Ý nhơ nhớp ấy thôi, – cuối cùng anh nói và nhìn vợ một cách dữ tợn. – Lũ chó ghẻ lở, đồ súc sinh, đồ lợn bẩn thỉu! – Paddy! – Fee nghẹn ngào vì phẫn nộ. – Xin lỗi, tôi đã buột ra những lời thô lỗ, nhưng mình ạ, Meggie lại đi lây bệnh chấy ở cái con bé người Ý nhơ nhớp ấy thì bực thật! – Paddy nổi khùng và hằm hằm đấm vào đùi mình. – Phải đi Wahine ngay bây giờ và đập phá tan tành tiệm cà phê của chúng nó ra mới được. – Mẹ ơi! Nhưng đấy là cái gì thế? – Cuối cùng Meggie thốt lên. – Đây, nhìn xem, con bé bẩn thỉu! – Bà mẹ nói và đưa tay vào sát mũi Meggie. – Hãy xem xem con lây cái gì ở người bạn gái của con, tóc đầy những con vật ghê tởm này. Mẹ biết làm gì với con bây giờ? Meggie ngạc nhiên nhìn con vật bò lung tung trên tay mẹ, đi tìm chỗ nào có nhiều lông hơn, và nó òa khóc cay đắng. Không đợi ai sai bảo, Frank đặt nồi nước lên bếp lửa, còn Paddy đi lại trong bếp từ góc này sang góc kia, chốc chốc lại nhìn con gái và mỗi lúc một cuồng nộ hơn. Cuối cùng, anh tới cửa bậc tam cấp sau – ở đấy có một dãy đinh và móc đóng vào tường – lấy chiếc roi ngựa treo ở đó, chụp mũ lên đầu. – Tôi sẽ đi Wahine, Fee ạ, tôi sẽ bảo cái tên người Ý nhơ nhớp ấy xéo đi đâu cho xa thì xéo cùng với món cá béo ngậy và khoai rán của hắn! Rồi tôi sẽ đến xơ Agatha, tôi cũng sẽ bày tỏ với bà ấy https://thuviensach.vn một đôi lời, không thể để cho ở trường có những đứa trẻ có chấy được! – Cẩn thận một chút, Paddy! – Fee van vỉ. – Ngộ nhỡ con bé người Ý không dính dáng gì đến chuyện này thì sao? Cho dù hiện giờ nó có chấy đi nữa thì có thể cả nó và Meggie đều lây đứa khác chứ. – Vớ vẩn! – Paddy phì một tiếng khinh bỉ. Nện gót giày cồm cộp, anh chạy xuống khỏi bậc tam cấp, và lát sau từ ngoài đường có tiếng vó ngựa lộp cộp – anh cưỡi con ngựa màu xám tro phóng đi. Fee thở dài, nhìn Frank một cách bất lực. – Chỉ mong sao ông ấy không đến nỗi phải vào tù vì tất cả những chuyện ấy. Gọi các em vào nhà, Frank. Hôm nay không đứa nào được đến trường. Chị khám xét cẩn thận đầu các con trai, từng đứa một, kiểm tra cả Frank và bắt nó xem xét tóc của chính chị. Không thấy có thêm người nào lây bệnh của Meggie bất hạnh, nhưng Fee không muốn liều. Khi nước trong cái nồi lớn dùng cho việc giặt giũ đã sôi, Frank lấy cái chậu gỗ treo trên móc, đổ nước sôi pha nước lạnh vào đó. Rồi cậu mang ở nhà kho ra cái thùng sắt tây năm gallon[14] dầu hỏa còn chưa dùng tí nào, một miếng xà phòng thường và bắt đầu từ Bob. Cậu lấy nước trong chậu lần lượt gội đầu cho các em trai, tưới đẫm dầu hỏa và xát thật nhiều xà phòng. Thế là tạo nên một thứ sền sệt nhờn mỡ đáng ghét, làm mắt cay xè và xót da ghê gớm. Bọn trẻ con trai kêu gào, đưa nắm tay giụi mắt, cào da đầu ngứa ngáy đỏ ửng và đe dọa trả thù tàn bạo tất cả bọn người Ý. Fee lấy trong giỏ đồ khâu một cái kéo lớn. Chị lại đến gần https://thuviensach.vn Meggie, đã hơn một giờ con bé không dám rời khỏi ghế đẩu, và chị dừng lại nhìn cái suối tóc lấp lánh này. Rồi chị khua kéo – xoẹt, xoẹt! – Cuối cùng tất cả búp tóc dài đã biến thành những đống nhỏ óng ánh trên sàn, còn trên đầu Meggie đôi chỗ đã trơ cả da ra. Lúc ấy Fee lưỡng lự nhìn Frank. – Có cần cạo đầu cho nó không? – Chị gắng gượng thốt lên. Frank bừng bừng phẫn nộ, giơ một tay lên. – Ồ, không, mẹ! Không đời nào. Gội dầu hỏa thật kỹ thế là đủ. Nhưng xin đừng cạo! Thế là Meggie được dẫn đến bàn làm bếp, phải cúi đầu xuống chậu để cho mẹ và anh tưới hết ca này đến ca khác dầu hỏa lên đầu và xát xà phòng ăn da vào phần tóc thảm hại còn lại của nó. Khi việc đó xong xuôi, mắt Meggie hầu như không nhìn thấy gì – nó cố gắng nheo mắt lâu quá, mặt và da đầu nó nổi lên những nốt phồng rộp đỏ ửng. Frank quét vun chỗ tóc đã cắt vào một tờ giấy và cho vào bếp lò. Rồi cậu nhúng cái chổi vào thùng dầu hỏa. Cậu và mẹ cũng gội đầu bằng xà phòng ăn da bỏng rát đến tắc thở, rồi Frank lấy cái xô và cọ rửa sàn nhà bếp bằng dung dịch tắm cho cừu. Tẩy trùng xong ở bếp tới mức sạch không kém gì bệnh viện, hai mẹ con qua các phòng ngủ, lấy chăn và khăn trải ở tất cả các giường và cho đến chiều, họ luộc, vắt kiệt nước và phơi khô những thứ đó. Đệm và gối thì vắt lên hàng rào sau nhà và phun dầu hỏa, còn thảm trong phòng khách thì đem ra đập kỹ đến nỗi đúng là nhờ có phép lạ chúng mới khỏi rách tơi tả. Tất cả bọn trẻ con trai đều được gọi tới giúp, riêng Meggie không được gọi đến, chẳng ai buồn nhìn nó. Cảm thấy nhục nhã, nó nấp sau nhà kho https://thuviensach.vn và òa khóc. Sau tất cả những khổ nhục, đầu nó bừng bừng như đốt lửa, tai choáng ù, và càng hổ thẹn đau xót hơn. Khi Frank tìm thấy nó ở đây, Meggie thậm chí không ngước mắt lên nhìn anh, và mặc dù Frank khuyên nhủ thế nào, nó vẫn không muốn vào nhà. Cuối cùng Frank phải dùng sức lôi nó về nhà, còn Meggie chống cự bằng tay và bằng chân, và buổi chiều khi Paddy từ Wahine trở về, nó chui vào một xó. Nhìn thấy đầu con gái bị cắt trụi mất tóc, Paddy bàng hoàng, thậm chí anh rớt nước mắt, hai tay bưng mặt lắc lư trong ghế bành, còn người nhà vây xung quanh, bồn chồn đổi thế đứng từ chân nọ sang chân kia, và hẳn là họ sẽ lấy làm vui sướng nếu như họ bỗng nhiên thấy mình ở một nơi cùng trời cuối đất. Fee đun sôi ấm trà, và khi chồng đã hơi yên tâm, chị rót cho chồng một chén trà. – Đã xảy ra chuyện gì ở Wahine? – Chị hỏi. – Cả nhà chờ mong mình. – Thế này này, việc đầu tiên là tôi dùng roi quật cho thằng cha người Ý một trận và quăng nó vào cái máng cho ngựa uống nước. Rồi tôi thấy MacLeod từ cửa hàng của ông ta đi ra xem có chuyện gì, tôi giải thích cho ông ta rõ đầu đuôi sự tình. MacLeod gọi thêm mấy người ở quán rượu nữa, và chúng tôi quẳng tất cả bọn người Ý ấy vào chỗ ngựa uống nước, cả đàn bà nữa, rồi đổ vào đấy mấy xô nước xà phòng tắm cho cừu. Rồi tôi đến trường gặp xơ Agatha, bà ta gần như nổi cơn điên lên: sao trước đây bà ta chẳng để ý gì hết! Bà ta lôi con bé nọ ra khỏi bàn học, xem xét, trong tóc nó là cả một vườn thú. Thế là bà ta đuổi nó về nhà: chừng nào đầu chưa sạch thì đừng có bước chân đến đây. Khi tôi ra về, bà cùng các xơ khác lần lượt kiểm tra cả bọn trẻ, và hiển nhiên là còn tìm https://thuviensach.vn được khối đứa như thế. Ba vị nữ tu ấy cũng sẽ tự kỳ cọ đầu ra trò khi họ cho rằng không ai nhìn thấy họ. – Nhớ đến chuyện ấy, anh nhếch mép cười, nhưng nhìn đến đầu Meggie, anh lại sa sầm nét mặt. – Còn cô, tiểu thư ạ, cô đừng có mà giao du với bọn người Ý nữa, không chơi với ai, cô có các anh là đủ rồi. Nếu chưa lấy thế làm đủ thì liệu hồn đấy. Còn Bob, mày phải để ý sao cho ở trường nó không đánh bạn với đứa nào nữa, hiểu chưa? Bob gật đầu: – Hiểu ạ. Hôm sau, Meggie hết sức khiếp sợ khi người nhà lại bảo nó đến trường. – Không, không, con không đi! – Nó van vỉ và hai tay ôm đầu – Mẹ ơi, mẹ, con không thể như thế này mà đến trường, ở đó có xơ Agatha! – Đến được quá đi chứ. – Mẹ nói. Frank nhìn mẹ với vẻ dò hỏi, nhưng mẹ dường như không để ý đến. – Rồi đây con sẽ khôn ngoan hơn. Meggie được choàng lên đầu tấm khăn vải phin màu nâu, và nó gắng sức lê bước đến trường. Xơ Agatha không lần nào nhìn về phía nó, nhưng đến giờ ra chơi, bọn con gái giật tấm khăn choàng đầu ra nom xem bây giờ nó thành cái thứ gì. Mặt Meggie hầu như không bị tổn thương, nhưng cái đầu tóc cắt ngắn với lớp da bị ăn mòn, viêm tấy nom thật khiếp. Vừa hay Bob đến gỡ cho em và dẫn nó đến một góc vắng vẻ ở sân cricket. – Mặc xác chúng nó, Meggie ạ, đừng đếm xỉa đến. – Nó nói một cách cáu kỉnh, vụng về buộc lại khăn bịt đầu cho em, vỗ vào đôi vai như đã hóa đá. – Chúng là đồ phù thủy. Tiếc rằng anh https://thuviensach.vn không sớm nghĩ ra mà cất sẵn đi mấy con chấy ở đầu em. Không thì hễ mấy con bé độc ác ấy sơ ý là anh bỏ luôn vào tóc chúng nó. Mấy thằng nhóc nhà Cleary đến và ngồi bảo vệ em gái cho đến lúc có chuông vào lớp. Mãi đến giờ nghỉ trưa, Teresa Annunzio mới chạy vào trường, ở nhà nó đã bị cạo trọc đầu. Nó định đánh Meggie, nhưng cố nhiên các anh Meggie không để nó đánh. Nó vừa tháo lui vừa giơ cao tay phải với nắm đấm siết chặt, còn tay trái thì vỗ vào bắp cơ hai đầu[15] – một dấu hiệu phù phép bí hiểm, chẳng ai hiểu nghĩa là thế nào, nhưng mấy thằng bé đều thích cái đó: phải bắt chước mới được. – Tao căm thù mày! – Teresa gào lên. – Bố mày làm hỏng hết mọi việc của bố tao, bây giờ nhà tao sẽ phải rời khỏi nơi này! Và nó khóc nức nở chạy đi. Meggie không cúi đầu và không nhỏ một giọt nước mắt. Nó đã khôn ra. Người khác nghĩ gì về ta cũng mặc, mặc, thây kệ! Bọn con gái bây giờ xa lánh nó – Chúng sợ Bob và Jack, thêm nữa cha mẹ chúng nghe phong thanh về sự việc xảy ra, đã dặn các con tránh xa nó: dù thế nào đi nữa, kết bạn với một kẻ nào trong gia đình Cleary thường sinh chuyện chẳng lành. Mấy ngày học cuối cùng, Meggie, – theo cách nói ở đây – sống tại “Coventry”, đây là cuộc tẩy chay thực sự. Ngay cả xơ Agatha cũng không đảo lộn chính sách mới, và bà ta trút giận không phải vào Meggie, mà vào Stuart. Như thường lệ khi ngày sinh của lũ nhỏ lại vào ngày thường, việc mừng Meggie tròn sáu tuổi được ấn định vào thứ bảy sau, hôm ấy nó đã được tặng bộ đồ ăn mà nó tha thiết mơ ước. Đĩa https://thuviensach.vn chén được bày trên chiếc bàn con xinh đẹp màu da trời, – chiếc bàn con cùng với hai chiếc ghế cũng như thế do Frank đóng rất khéo vào lúc rảnh việc (mà cậu thì chẳng có lúc nào rảnh việc), và ngự trên một trong hai chiếc ghế xinh xinh ấy là Agnes mặc chiếc áo dài mới màu da trời do Fiona may trong những lúc rỗi rãi (mà chị cũng chẳng có lúc nào rỗi rãi). Meggie đau xót nhìn những cái chén hai màu xanh trắng có hình vẽ trang trí và những chiếc đĩa lót chén có những cây thần kỳ vui vẻ, chi chít những bông hoa phủ lớp lông nhung mịn màng, với cái chùa nhỏ xíu tráng lệ và những con chim chưa từng thấy, với những hình người nhỏ bé lúc nào cũng vội vã sang qua cây cầu cong cong hình vòng cung. Tất cả những cái đó đã mất hết vẻ quyến rũ trước kia. Nhưng Meggie lờ mờ hiểu tại sao những người ruột thịt chịu thiếu đủ mọi thứ lại tặng nó món quà mà họ cho là quý nhất. Do ý thức bổn phận, nó pha trà cho Agnes trong cái ấm vuông vức và làm như hân hoan thực hiện đầy đủ nghi thức uống trà. Nó bền bỉ tiếp tục trò chơi đó nhiều năm, không một cái chén nào của nó bị vỡ hoặc thậm chí bị nứt. Trong nhà không ai ngờ rằng nó căm ghét cả bộ đồ ấy, cả cái bàn màu da trời với những chiếc ghế, cả cái áo dài màu da trời của Agnes. * * * Năm 1917, hai ngày trước lễ giáng sinh, Paddy mang về nhà tờ tuần báo gắn bó thủy chung của anh và chồng sách mới mượn ở thư viện. Nhưng lần này tờ báo quan trọng hơn sách. Do ảnh hưởng của những tạp chí Mỹ thịnh hành vẫn lọt cả tới New https://thuviensach.vn Zealand, tuy là rất hiếm hoi, ban biên tập báo hăm hở với ý tưởng mới: toàn bộ phần giữa dành cho chiến tranh. Ở đây có những tấm ảnh chụp không rõ lắm các Anzac[16] đang tấn công lên những mỏm đá hiểm trở Gallipoli, và những bài tràng giang đại hải ca ngợi các chiến binh can trường của nam bán cầu, và những câu chuyện về tất cả những người Úc và New Zealand được tặng thưởng huân chương cao quý Chữ thập Victoria[17] trong tất cả những năm tồn tại huân chương đó, và một bức tranh tuyệt đẹp, choán hết trang báo, một kị binh Úc trên con ngựa hiên ngang: gươm vung thẳng cánh, mé bên chiếc mũ rộng vành phấp phới những lông chim óng ánh. Lợi dụng một lúc thuận tiện, Frank vớ lấy tờ báo và đọc ngấu nghiến một hơi tất cả những cái đó, cậu say sưa với bản tuyên ngôn đầy tinh thần yêu nước quá khích này, mắt rực lên ánh lửa dữ tợn. Cậu cung kính đặt tờ báo xuống bàn. – Con cũng muốn ra trận, ba ạ. Fee giật mình, quay lại, làm nước sốt thịt sóng ra khắp mặt bếp, còn Paddy vươn thẳng mình trong ghế bành, quên cả cuốn sách. – Con còn quá trẻ, Frank ạ. – Anh nói. – Đâu có thế, con mười bảy tuổi rồi, ba ạ, con là người lớn rồi! Sao lại có thể để cho bọn Đức và bọn Thổ Nhĩ Kỳ mặc sức cắt cổ người của ta, còn con thì khoanh tay ngồi đây cho đành? Đã đến lúc ít nhất cũng có một người nhà Cleary cầm lấy súng. – Con còn vị thành niên, Frank ạ, người ta sẽ không lấy con vào quân đội đâu. – Lấy chứ, nếu như ba không phản đối. – Frank cãi lại và nhìn https://thuviensach.vn thẳng vào Paddy bằng đôi mắt đen. – Nhưng ba thậm chí còn phản đối kịch liệt kia. Hiện giờ nhà ta chỉ có một mình con làm việc, và con biết rất rõ rằng không có khoản thu nhập do con kiếm ra thì rất gay cho gia đình. – Nhưng vào quân đội con sẽ có lương kia mà. Paddy bật cười. – Lương của lính hả? Người thợ rèn ở Wahine được trả công cao hơn nhiều so với người lính ở châu Âu. – Nhưng ở đấy có lẽ con sẽ đạt được một cái gì, con sẽ không phải suốt đời là thợ rèn! Không thì con không thể làm nên được, ba ạ! – Vớ vẩn! Con không biết con nói gì cả, anh bạn trẻ ạ. Chiến tranh là điều ghê rợn. Ba sinh ra ở một nước đã đánh nhau một nghìn năm, ba biết ba nói gì. Con đã từng nghe những cựu chiến binh của cuộc chiến tranh Boer[18] kể chuyện lần nào chưa? Con vẫn thường đi Wahine, thế thì lần sau con nên nghe họ kể chuyện. Với lại, ba thấy rằng đối với bọn Anh khốn kiếp thì lính Anzac chỉ là bia đỡ đạn, chúng tống anh em ta vào những chỗ nguy hiểm nhất, còn những người lính quý báu của chúng thì chúng giữ gìn. Thì xem đấy, lão chiến binh Churchill ấy cứ lừa phỉnh binh sĩ ta dến Gallipoli! Năm mươi ngàn thì mười ngàn bị giết chết! Tệ hại gấp đôi so với cứ mười người thì bắn một. Vì lẽ gì con chiến đấu cho nước Anh già lão? Con thấy ở nó có cái gì tốt đẹp? Nó chỉ biết hút máu các thuộc địa của mình thôi. Nếu con sang Anh, người Anh sẽ khinh miệt con, kẻ sinh trưởng ở thuộc địa, và không coi con là người. Với New Zealand, cuộc chiến tranh này không nguy hiểm, với Úc cũng thế. Nếu nước Anh già https://thuviensach.vn lão bị đánh tơi bời thì điều đó chỉ có lợi cho New Zealand thôi; Ireland đã khổ nhục bao nhiêu vì nước Anh, đáng ra nó phải đền tội từ lâu rồi. Cho dù Đức hoàng có đi dạo bước trên Strand thì con hãy tin rằng ta sẽ không khóc đâu. – Ba ơi, nhưng thế nào con cũng phải ghi tên tình nguyện! – Gì thì gì, con sẽ không ghi tên đi đâu cả, Frank ạ, tốt nhất là đừng nghĩ đến chuyện ấy. Tầm vóc như con không đi lính được đâu. Frank đỏ bừng mặt, nghiến chặt răng: trước nay cậu vẫn khổ tâm vì tầm vóc nhỏ bé của mình. Ở trường cậu luôn luôn là đứa nhỏ bé nhất lớp, vì thế cậu hay đánh nhau, nhiều gấp đôi bất cứ thằng bé nào khác. Thời gian gần đây, cậu bị dằn vặt bởi nỗi ngờ vực khủng khiếp: ngộ nhỡ cậu không lớn lên được nữa thì sao? Ngay hiện giờ, mười bảy tuổi mà cậu vẫn chỉ cao có năm feet ba inches như hồi mười bốn tuổi. Chẳng ai biết những đau khổ về thể xác và tinh thần của cậu, chẳng ai ngờ đến những hy vọng hão huyền, những cố gắng vô bổ nhờ những động tác thể dục khó khăn nhất để làm cho mình cao lên một chút. Trong khi đó công việc ở xưởng rèn ban thưởng cho cậu một sức mạnh không đi đôi với tầm vóc; cho dù Paddy có cố ý chọn cho cậu một việc thích hợp với tính tình và khí chất của cậu thì anh cũng không thể chọn thành công hơn được. Nhỏ nhắn nhưng chắc nịch và kiên trì với tuổi mười bảy cậu chưa hề thua khi đánh nhau và đã nổi tiếng khắp mũi đất Taranaki. Ngay cả gã trai khỏe nhất và cao lớn nhất ở đây cũng không thắng nổi cậu, vì đối với Frank, đánh nhau là lối thoát cho tất cả sự uất giận đã tích tụ lại, cho ý thức về sự kém cạnh của mình, cho sự bất mãn với số phận, thêm nữa cậu lại có cơ bắp tuyệt diệu, cậu hết sức nhanh trí, tính https://thuviensach.vn tình hung hãn và có ý chí sắt đá. Đối thủ càng to lớn và càng khỏe thì đánh bại và làm nhục nó càng quan trọng đối với Frank. Những đứa cùng tuổi tránh né cậu – ai mà muốn dính líu với kẻ hay gây sự như thế. Thế là Frank bắt đầu gạ đánh nhau với những gã trai nhiều tuổi hơn. Cả vùng đều bàn tán về chuyện Frank đánh nhừ tử Jim Collins, tuy Jim đã hai mươi hai và cao sáu feet bốn inches, hắn hoàn toàn có thể nhấc bổng cả một con ngựa. Mặc dù bị gãy tay trái và dập thương bên sườn, Frank tiếp tục quại Jim cho đến khi gã rên rỉ ngã vật xuống, toàn thân đẫm máu co quắp dưới chân cậu, và người ta phải dùng sức mạnh giữ cậu lại để cậu đừng đá vào mặt thằng Jim đã ngất đi. Nhưng tay vừa lành và vừa được tháo lớp băng chặt cứng bên sườn là Frank vào thành phố và cũng nâng bổng một con ngựa lên – phải cho mọi người biết rằng không chỉ Jim mới đủ sức làm việc đó và vấn đề ở đây không phải là tầm vóc. Paddy biết thiên hạ đồn dậy như thế nào về đứa con phi thường của anh và anh hiểu rất rõ rằng Frank đánh nhau là vì khao khát muốn khẳng định phẩm giá của mình, nhưng anh tức giận khi những vụ đả nhau ấy gây trở ngại cho công việc ở xưởng rèn. Bản thân Paddy tầm vóc cũng không cao lớn, thời thanh niên anh cũng dùng nắm đấm để chứng tỏ sự gan dạ của mình, nhưng ở quê hương anh có khá nhiều người còn thấp hơn cả anh, còn khi đến New Zealand, ở đó người ta cao to hơn, thì anh đã là người lớn. Ý thức rằng mình thấp bé không giày vò anh dai dẳng như đối với Frank. Ngay cả bây giờ Paddy cũng thận trọng để mắt đến gã trai và uổng công cố hiểu nó; dù anh đã hết sức cố gắng đối xử như nhau https://thuviensach.vn với tất cả các con, thằng con trai cả không bao giờ được anh quý như những đứa khác. Anh biết điều đó làm vợ buồn phiền, vợ anh lo lắng về cuộc đối chọi thầm lặng suốt đời giữa anh và Frank, nhưng thậm chí cả tình yêu với Fiona cũng không thể loại bỏ nỗi bực bội thường xuyên không sao khắc phục nổi đối với Frank. Đôi tay hơi ngắn, nhưng đẹp dáng của Frank chặn lên tờ báo, đôi mắt nhìn chằm chằm vào bố, trong đó sự cầu khẩn và tính kiêu hãnh trộn lẫn với nhau một cách kỳ lạ – tính kiêu hãnh quá lì lợm để có thể thốt lên lời cầu khẩn. Khuôn mặt thằng bé mới xa lạ làm sao! Ở nó chẳng có cái gì của Cleary, hay thậm chí của dòng họ Armstrong, trừ có đôi mắt có lẽ giống mắt mẹ, nếu như mắt Fiona cũng đen như thế, và cũng bừng lên ánh lửa giận dữ về từng chuyện lặt vặt. Gì thì gì, chứ sự gan dạ thì gã trai này không thiếu. Sau khi Paddy nói về tầm vóc của Frank, cuộc chuyện trò đứt quãng; họ ăn nốt món thịt thỏ nấu nhừ trong không khí im lặng khác thường, ngay cả Hughie và Jack cũng chỉ khe khẽ trao đổi với nhau vài lời và chốc chốc lại cười rúc rích. Meggie chẳng ăn tí gì và không rời mắt khỏi Frank, như thể sợ anh sắp tan vào không khí. Để cho phải phép, Frank còn khoắng dĩa trong đĩa một lát nữa, rồi xin phép rời khỏi bàn. Lát sau, từ chỗ để củi vang đến tiếng rìu bổ, Frank hung hăng trút giận vào những khúc củi bướng bỉnh mà Paddy đã trữ được – thứ gỗ rắn này cháy chậm và mùa đông tha hồ ấm. Khi mọi người đều tưởng là Meggie đã ngủ, nó hé mở cửa sổ và lén ra chỗ chứa củi. Góc sân này có vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sống của gia đình; cả một khoảng rộng chừng một ngàn feet vuông[19] phủ một lớp vỏ cây và dăm gỗ nhỏ dịn chặt, nhưng ở https://thuviensach.vn một mé ngất nghểu những dãy gỗ cây chưa phạt hết cành, ở mé kia là một bức tường nhiều mảnh ghép bằng những khúc củi đều nhau – vừa đúng cỡ cái hòm gỗ trong bếp và xếp cẩn thận. Còn ở chính giữa là ba gốc cây cụt giữ nguyên rễ, đây là những thớt kê để có thể bổ củi và những khúc gỗ bất cứ kích thước nào. Frank không có đây – cậu đang vất vả với cây gỗ khuynh diệp, nó to đến nỗi không thể kéo lên ngay cả cái gốc cây cụt thấp nhất và rộng nhất. Cây gỗ bề ngang hai feet nằm trên mặt đất, hai đầu ghìm chặt bằng đinh móc sắt, còn Frank đứng trên cây gỗ, chạng hai chân một cách vững chắc, và chặt ngang thân gỗ. Cái rìu thấp thoáng, vun vút xé không khí, còn cái cán, bị nắm chặt bởi hai bàn tay ướt, phát ra thứ tiếng rít riêng biệt gì đó. Lưỡi rìu loang loáng như ánh chớp trên đầu Frank, lóe lên ánh bạc mờ đục lúc hạ xuống, và vạc trên thân gỗ một vệt đẽo hình cái nêm với vẻ nhẹ nhàng như thể đây không phải là gỗ khuynh diệp rắn như thép, mà là gỗ thông hay dẻ gai gì đó. Dăm gỗ văng về mọi phía, bộ ngực và tấm lưng trần của Frank ướt đẫm, trên trán cậu buộc chiếc khăn tay để mồ hôi không chảy xuống làm cay mắt. Đẵn gỗ như thế là công việc nguy hiểm, lỡ tay một chút đi đứt nửa bàn chân. Frank đeo những vòng đai da ở hai cổ tay để thấm mồ hôi, nhưng không đi bao tay, hai bàn tay nhỏ nhắn rắn chắc cầm cán rìu dường như không phải cố gắng gì, và mỗi nhát chặt đều khéo léo và chuẩn xác lạ lùng. Meggie ngồi xổm bên chiếc sơmi Frank vứt ra đấy và nhìn với vẻ e sợ và kính trọng. Gần đấy có ba chiếc rìu dự trữ – đẵn gỗ khuynh diệp thì chỉ một chốc là lưỡi cùn ngay. Meggie cầm đằng cán, kéo một chiếc rìu lên đùi mình và ghen với Frank – ước gì nó chặt củi cũng khéo như thế! Rìu khá nặng, con bé gắng sức nhấc https://thuviensach.vn chiếc rìu lên. Rìu New Zealand chỉ có một lưỡi sắc như lưỡi dao cạo, vì rìu hai lưỡi quá nhẹ, loại rìu đó không đương nổi với gỗ khuynh diệp. Còn cái rìu này có sống nặng, dày một inch và cán cắm chặt vào lỗ nhờ những chêm gỗ đóng chết cứng. Nếu rìu đóng không chắc, nó mà tuột khỏi cán thì sẽ văng đi như quả đạn đại bác và có khi làm chết người. Trời tối nhanh, và Frank bổ rìu hình như trông nhờ vào linh tính nhiều hơn. Theo thói quen, Meggie cúi đầu dưới tầm dăm gỗ bay văng ra và kiên nhẫn chờ anh nhận ra nó, Frank đã đẵn được nửa thân gỗ, cậu xoay mình thở lấy hơi; rồi cậu lại vung rìu và bắt đầu chặt mé bên kia. Cậu đẵn trong thân gỗ một khe hẹp và sâu, vừa để cho nhanh, vừa để bớt dăm làm hao gỗ. Khi gần đến lõi cây, lưỡi rìu gần như ngập trong khe và những dăm gỗ to gần như văng thẳng vào Frank. Nhưng cậu dường như không để ý đến chúng và bổ càng nhanh hơn. Bỗng nhiên, rắc – thân gỗ gãy làm đôi, nhưng ngay lúc đó, mà có thể là trước khi rìu bổ nhát cuối cùng, Frank vút lên không. Cả hai nửa thân gỗ trật khỏi chỗ còn Frank, sau cái nhảy nhẹn như mèo, đã đứng ở phía bên và mỉm cười, nhưng đấy là cái cười không vui. Muốn lấy cái rìu khác, cậu quay lại và nhìn thấy em gái: nó kiên nhẫn ngồi cách đó một quãng, chiếc áo ngủ đêm cài cúc cẩn thận suốt từ trên đến dưới. Một điều lạ lùng, không quen mắt: thay cho mái tóc dài buộc những mảnh vải trước khi đi ngủ, bây giờ trên đầu nó là chiếc mũ lồng bồng tạo nên bởi đám tóc xoăn ngắn ngủi, nhưng còn được như thế cũng là may, Frank nghĩ, với mái tóc kiểu con trai ấy nom nó rất xinh. Cậu tới gần Meggie, ngồi xổm xuống, đặt chiếc rìu lên đùi. – Em làm thế nào ra được đây, hả đồ hư đốn? https://thuviensach.vn