🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Thôn Quê Liệt Truyện Ebooks Nhóm Zalo https://thuviensach.vn THÔN QUÊ LIỆT TRUYỆN ---❊ ❖ ❊--- Tác giả: Hoàng Minh Tường Nhà xuất bản Đang cập nhật Nguồn text: Waka Đóng gói: @nguyenthanh-cuibap https://thuviensach.vn PHẦN 1 Thôn Quê Liệt Truyện https://thuviensach.vn HỒI THỨ I MÙA WORLD CUP VỀ LÀNG Xó nhà quê thành nơi cá cược Đào Tiến Ngang bỗng tiến lên trên ---❊ ❖ ❊--- Quán hàng của chị Cu Bưởi được đặt làm Trung tâm Uân cúp (World Cup) của làng. Chiếc ti vi 21 inh “đời” second hand (đồ cũ) mua trong Cửa Lò với giá một triệu mốt, chị Cu Bưởi nói vống lên sáu triệu, thế mà khối người tin sái cổ. Ngày khai mạc World Cup là ngày hội của trẻ con và đàn ông trai tráng trong làng. Quán chị Cu Bưởi ngay từ đầu chiều đã đông nghịt. Mọi ngày một can bia Kim Bài năm lít bán lay lắt, nay đã bán đến can thứ ba. Cánh máu mê cờ bạc thì thào: “kỳ này tạm nghỉ tổ tôm xóc đĩa. Chơi cá độ bóng đá vui hơn. Vừa giải trí, vừa có “tươi mát” nữa đấy”. Ấy là họ ám chỉ Mộng Huyền, cô em họ đằng chồng chị Cu Bưởi mới từ Hải Phòng lên. Cô nàng chừng ba chục cái xuân xanh. Nghe đâu đã một đời chồng. Gái đầu ba mà còn tơ mỡ nõn nường hơn khối cô 18. Cho nên quán chị Cu Bưởi thực sự là một điểm hẹn, một tình trường hứa hẹn nhiều pha gay cấn trong mùa World Cup. Một nhân vật cả làng không ai ngờ đến, trước giờ bóng lăn, bỗng xuất hiện ở quán chị Cu Bưởi, là Đào Tiến Ngang. Ba tháng trước, vào cái buổi chiều Ngang và vợ y, cô Nguyễn Thị Chanh ký đơn ly hôn ở Uỷ ban xã, y tuyên bố xanh rờn: “Tôi thề sẽ không về cái làng này”. Vậy mà kia, chưa đầy trăm ngày, đã ngồi lù lù như tổ mối trong quán chị Cu Bưởi. Rõ là ngang hơn cua. Không ồn ào, thậm chí còn lặng lẽ và ra vẻ bí mật, từng đệ tử cá cược xin được gặp riêng cô Mộng Huyền để ghi tên đặt cọc. Gặp riêng, là dể cho https://thuviensach.vn kín đáo, tránh sự để ý của công an xã, kỳ thực các “thầy đề”, thầy chánh”, “thầy lý” của làng đều muốn lấy cớ để sờ tay, đụng chân, ngó thật lâu, thật sâu vào chỗ ngực áo ngồn ngộn, nõn nường hơn cả trứng gà bóc kia. Như đi guốc trong bụng tất cả những gã râu dê, Mộng Huyền vừa đặt quyển sổ hờ hững trên đùi, vừa rướn bộ ngực đồ sộ cho các con dê ngắm thoả thích, rồi mới ỡm ở chọc ngoáy chơi: "Ba ngàn chẳng bõ. Anh cứ đánh hẳn con ba chục. Pháp chấp Sênêgan hai trái là ăn quá non đấy”. Các con giời phấn khích, tay nào cũng cược vống lên, ba ngàn thành mười, mười ngàn lên năm mươi ngàn. Ông Tư Râu mới được con ái đi xuất khẩu lao động ở Hàn Quốc gửi cho năm trăm đô, bị Mộng Huyền khích liền đặt cửa Pháp chấp ba trái rưỡi, anh nào thắng, ông xin biếu một trăm ngàn. Cả làng chỉ duy nhất mình Đào Tiến Ngang đặt cửa trên cho Sênêgan. Rút từ túi áo ra tờ mười ngàn nhàu nhĩ, gã chậm rãi lấy hai tay vuốt lại cho phẳng, rồi đưa lên ngang mày, kính cẩn như một tín đồ Hồi giáo, gã lim dim mắt, miệng lẩm bẩm điều gì rồi hôn chụt vào giữa đồng bạc, và tuyên bố dõng dạc: “Tôi đặt cửa Sênêgan chấp Pháp một trái rưỡi”. Dân cá cược của làng nhìn gã như vừa gặp người từ hành tinh khác đến. Rõ là ngang phè. Cả bàn dân thiên hạ người ta đặt cửa cho đội đương kim vô địch thế giới. Thế mà riêng một mình gã dám quay ngoắt một trăm tám mươi độ, đặt cửa cho mấy anh da đen nhà quê mới tập đá bóng sân đất thắng, có là ngu. Vừa ngang vừa ngu. Đã thế thì giết. Cho thằng Đào Tiến Ngang chết bất đắc kỳ tử. Mộng Huyền. Ghi cho anh cá với Tiến Ngang. Đồng ý Sênêgan chấp Pháp trái rưỡi - Đĩ Chu xưa nay chỉ đi xem nhờ, chưa hề biết đến cá cược bao giờ, bỗng nổi máu ăn thua, rút phắt tờ hai mươi nghìn xanh lè, gí sát mặt cho Ngang nhìn rồi đưa cho nhà cái. Tư Râu cũng rậm rịch khắp người, định nhảy vào cuộc. Ông gõ gõ hai tờ năm mươi nghìn xanh mầu đô la trên tay, nhưng nhìn thấy cái mặt câng câng của Ngang, lại chần chừ. Chả dại. Chơi với thằng gàn, trên răng dưới các tút kia, đến vợ con nó sờ sờ ra đấy, nó còn bỏ, huống chi chuyện cá cược trời ơi. Có thắng nó, nó cũng chạy https://thuviensach.vn làng. Tụt quần nó ra mà đòi tiền à? Tư Râu và mấy tay cá độ chuyên nghiệp nhất tề đưa mắt cho nhau, ngầm bảo nhau thế. Tiến Ngang rút ra 5 tờ mười ngàn đỏ chói, huơ một vòng. - Sênêgan chấp Pháp một trái rưỡi. Năm mươi ngàn mới coóng đây. Yêng hùng hảo hớn ở cái làng này đâu hết cả rồi? Còn ai dám cá cược với thằng Ngang này không? Năm tờ giấy bạc lại huơ lên một vòng kèm theo tiếng cười sằng sặc đầy thách thức, ngạo mạn. Chỉ có mình Đĩ Chu chấp Ngang. Thực ra tên bố mẹ đặt cho gã là Sang - Đào Tiến Sang. Nhưng không hiểu từ bao giờ, cả làng đều gọi chệch đi: Đào Tiến Ngang. Bạn học thời phổ thông với gã thì bảo: Cái tên Đào Tiến Ngang là do bạn bè lớp 12 với gã đặt cho gã. Chả là, lần ấy, khối 12 tổ chức kỷ niệm sinh nhật Đoàn 26/3. Cuối buổi liên hoan, cao hứng Sang xung phong đọc một bài thơ về tuổi trẻ hăng hái tiến lên: “Thanh niên anh dũng tiến lên Tiến lên phía truớc, tiến lên hàng đầu Hàng đầu rồi tiến đi đâu? Tiến lên hàng đầu rồi tiến … sang ngang” Có ai đó hét lên: “Tiến sang ngang, ha ha. Thằng Đào Tiến Sang nó tiến sang ngang. Phen này thằng Tiến Ngang nó giết nhà thơ Bút Tre rồi”. Cả lớp cùng ôm bụng cười. Đúng là câu thơ của Bút Tre: “Tiến lên hàng đầu rồi tiến… lên trên” đã bị Sang sửa thành “… tiến sang ngang”. Thế là cậu tú Đào Tiến Sang được đổi thành Đào Tiến Ngang từ đấy. Cái tên Ngang mới là bản chất của gã. Ngang phè. Ngang cành bứa. Ngang như cua. Ai dính vào gã cũng thấy tức như bò đá. Ai đời, cả làng thực hiện chủ trương dồn ruộng, tránh tình trạng manh mún, mỗi hộ vài sào nhưng bôi ra ở bốn năm cánh đồng. Riêng Ngang tuyên bố: “Cứ như cũ mà làm. Ruộng đất hợp tác phân khoán, đã có sổ đỏ, hà tất gì phải dồn?” Cả bốn đội trong làng dồn thửa xong. Riêng đội một vẫn “nguyễn y vân- vẫn y nguyên” vì có https://thuviensach.vn Ngang ở đó. Rồi chuyện cái cống rãnh qua xóm. Mỗi người góp mười nghìn. Gã phá ngang: “Lấy quĩ phúc lợi mà làm. Riêng nhà tôi, các vị cứ chừa ra”. Tiếp đến chiến dịch diệt chuột. Cả làng nhất tề ra quân. Ngang phá bĩnh: “Sinh ra đội bảo vệ thực vật để thờ à? Các vị cứ đuổi hết chuột vào ruộng nhà tôi. Tôi nuôi để kinh doanh món đặc sản gà đồng. Chuột luộc ướp lá chanh, hết ý”. Ấy thế cho nên cả làng ai cũng thương Chanh, hoa khôi của xã, của huyện một thời. Rõ là “Thài lài cắm bãi cứt trâu”. Lấy Ngang, Chanh không chỉ khổ mà còn nhục. Thà gã cứ nói ngang cho sướng mồm, đằng này vừa ngang vừa lười, vừa ham mê cờ bạc trai gái. Cả họ xúm vào khuyên Chanh cắt đứt cho nó nhẹ… đũng quần. Trước khi li hôn, món gia tài đáng gia snhất mà Chanh mới sắm được là chiếc xe Tàu hơn mười triệu, cũng bị Ngang cắm quán để đánh bạc. Lần này về, Ngang tuyên bố: “Tôi cược đội Sênêgan thắng để lấy tiền chuộc cho Chanh chiếc xe máy”. Không ai tin Ngang. Chỉ riêng Mộng Huyền, không chỉ tin, mà còn khích lệ gã. Mắt Ngang chợt loé lên như có tia chớp. Gã xoè năm ngàn cho chị Cu Bưởi! - Cho tôi gọi điện thoại ra Hà Nội. Chị đọc cho tôi số máy điện thoại nhà mình. Thế là Ngang đánh bạc với Đài Truyền hình Việt Nam, với hãng Nokia. Gã đặt cửa cho Sênêgan thắng Pháp và loé lên một con số 2.500 người đồng ý với gã. “Vâng. Tôi dự đoán có 2.500 người dám ngang như tôi”. Gã bảo cô gái ở đài Truyền hình Việt Nam như thế. Không phải chờ đến hai hiệp. Chỉ đến phút thứ 31, cái anh chàng da đen 19 điốp ấy đã làm Ngang nhảy dọc lên khiến anh Đĩ Chu tức điên suýt nữa lấy cái đòn xóc chọc vào đít gã. Nhưng sung sướng nhất, sung sướng đến tột cùng đời Ngang là lúc phát thanh viên chương trình giải trí Truyền hình tuyên bố danh sách những https://thuviensach.vn người trúng thưởng. Tim Ngang chợt như có thể vỡ oà khi người ta đọc tên số máy trúng giải nhất - 034832143, số máy điện thoại nhà chị Cu Bưởi. Có thế chứ, những chú sư tử đen bất diệt - Quáng quàng Đào Tiến Ngang ôm choàng lấy cả chị Cu Bưởi, cả Mộng Huyền. Rõ thật là: “Buồn ngủ lại gặp chiếu manh Đang buồn rỗng túi bỗng thành triệu phu (triệu phú) (!)." https://thuviensach.vn HỒI THỨ II ĐI LĨNH THƯỞNG Hớt tay trên Mộng Huyền ra tỉnh Mở quán hàng gái đẹp bán hoa ---❊ ❖ ❊--- Lại nói về Mộng Huyền. Sau khi đã bàn với chị Cu Bưởi tìm cách hớt tay trên giải thưởng của Đào Tiến Ngang, cô nàng đón chuyến ô tô khách đầu tiên từ Chợ Cháy đi Hà Đông, rồi nhảy xe buýt ra thẳng Đài Truyền hình Trung ương. Chao ôi là sang trọng, là văn minh, lịch sự. Đài Truyền hình đầu não quốc gia có khác. Cổng xây như màn sân khấu chèo. Tất tật mọi người ở bộ phận Giải trí truyền hình đều đón tiếp Mộng Huyền rất chi là ân cần hoà nhã. Cứ nhìn ánh mắt của cánh đàn ông, đủ biết Mộng Huyền vẫn còn hấp dẫn, ngon lành. Có lẽ cũng chính vì cái thế mạnh ấy mà người ta chỉ xem qua hợp đồng điện thoại, chữ ký chứng nhận và con dấu Uỷ ban xã đỏ chói, đã vui vẻ làm thủ tục trao tặng giải thưởng ngay cho Mộng Huyền. Tay Mộng Huyền run run khi chạm vào chiếc máy điện thoại vừa lấy từ hộp xốp ra. Lần đầu tiên trong đời cô nàng mới được nhìn và cầm một thứ đồ dùng tinh vi và xa xỉ thế này. Thoáng trong đầu Mộng Huyền một phép chia. Ba người cùng chung nhau cái máy di động này. Chị Cu Bưởi và Mộng Huyền tất nhiên phải được phần hơn. Nhưng cũng phải cho Đào Tiến Ngang tí chút. - Anh ơi, thế em muốn lấy tiền… - Tiền hả? Định qui ra thóc chứ gì? Tiếc rằng ở đây không phát thưởng bằng tiền. Muốn bán, em cứ ra các cửa hàng bán điện thoại ngoài phố. Theo lời chỉ dẫn, Mộng Huyền lân la đến các cửa hàng bán điện thoại. Nhưng cô nàng không thể thắng nổi nỗi sợ hãi khi nghĩ đến chuyện bị lừa, https://thuviensach.vn hoặc bị trấn lột. Chợt nhớ đến cô bạn Hồng The cùng quê, giờ đã là một bà chủ ở một làng ngoại thành, Mộng Huyền liền đi tìm. Hai đứa gặp nhau, mừng như bố chết vừa sống lại. - Giời ơi, tưởng thế nào, ai ngờ mày chỉ có một nắm xương… còn toàn là thịt (!) Mộng Huyền ôm chầm lấy cô bạn thân, đấm thùm thụp vào cái lưng cánh phản rồi cứ ấp gương mặt vào cái cổ nục nạc của bạn mà cười khinh khích. Mộng Huyền xuýt xoa mãi về cơ ngơi, gia sản của Hồng The. Các cụ xưa nói cấm có sai: “Giàu nhà quê không bằng ngồi lê Hà Nội”. Cái con Hồng The cao kều, gầy như cá mắm, mồm vẩu, bị bọn con trai trong lớp đặt cho biệt danh “The mái tây hiên”, ai ngờ bây giờ đã là một bà chủ kinh doanh địa ốc có hẳn một toà lầu bốn tầng với vườn cây cảnh rộng vung vinh như nhà địa chủ, cộng thêm 20 phòng cấp bốn cho sinh viên thuê, mỗi tháng thu năm triệu bạc. Thì ra con người ta có số cả. Hơn mười năm trước Hồng The từ quê lên Hà Nội, vô tình vớ được anh chồng làm nghề mổ lợn, gấp đôi tuổi The. Hai vợ chồng nhảy dù vào xóm liều Thanh Nhàn, chiếm mấy trăm mết vuông đất làm nơi giết mổ gia súc. Tưởng chiếm bừa, nhảy dù đại một vài năm, ai ngờ để lâu cứt trâu hoá bùn. Năm 2000, Nhà nước giải toả, cả xóm liều hơn hai trăm hộ cùng ăn vạ. Vợ chồng The xơi tái năm trăm triệu tiền đền bù. - Này, tao chỉ nói riêng với mày thôi nhé. Lão chồng tao tuy già, xấu, nhưng được cái thương vợ con, lại tháo vát, biết tính toán. Ngày đất ngoại thành còn rẻ như bèo, một chỉ chục mét vuông, lão nhà tao mua ngay 500 mét vuông ruộng rau muống. Bây giờ vứt đi cũng hai cây một mét. Buôn gì cho lại? - Eo ôi, một nghìn cây vàng… - Mộng Huyền kêu rú lên vì những con số quá sức tưởng tượng. Cô ả quyết định tâm sự hết mọi điều và nhờ Hồng The giúp cách trở thành một bà chủ ở Hà Nội. https://thuviensach.vn - Rồi tao sẽ làm mối cho mày một “đầy tớ của nhân dân”, tức là một lão bụng phệ ngồi xe con, tiêu tiền Nhà nước ấy mà. Càng già càng háo của ngọt, càng muốn sống gấp. Lão này giàu cực. Có vợ nhà quê. Ba thị mẹt. Mày mà tòi cho lão một hoàng tử thì quá Nữ hoàng. Nhưng thôi, chuyện ấy tính sau. Bây giờ phải nghĩ cách kiếm tiền mùa World Cup này đã. Phải dùng cái điện thoại di động này mà kinh doanh… - Nhưng cậu bảo mình gọi di động cho ai? - Mày dốt. Gọi cho chỗ nào có tiền. Đi theo tao. Hồng The gọi một chiếc taxi. Hai cô bạn đến một cửa hàng điện thoại di động. Chỉ sau mươi phút, họ đã đổi được một chiếc điện thoại NOKIA của bọn chôm chỉa bán lại cùng với hai triệu rưỡi tiền mặt. - Thấy chưa, vừa có tiền, vừa có máy điện thoại. Có năm trăm trăm nghìn mà vẫn nghiêm chỉnh, vẫn gọi đi năm châu bốn biển. - Tớ phục tài cậu - Mộng Huyền nhìn bạn đầy biết ơn. - Bây giờ tao bày cách cho mày kinh doanh. Trong tháng World Cup này, với cái máy di động cũ 500.000đồng này, nếu làm ăn giỏi, mày cũng kiếm được 50 triệu. - Tức là lãi một trăm lần? - Chứ sao. Mà sắc đẹp như mày, có khi còn hơn. Bọn đàn ông cả thế giới đang dửng mỡ lên về quả bóng tròn. Mày có những hai quả, phải cho chúng nó chết. Hồng The vừa nói vừa dằn người Mộng Huyền rồi lột coóc xê để nhìn bằng đuợc hai bầu vú ngồn ngộn, nõn nà mà không giấu được sự … ghen tỵ. Ngay ngày hôm ấy, vợ chồng Hồng The đã thu xếp cho Mộng Huyền một gian nhà trọ đầu hồi, kề mặt tiền ngõ xóm. Một tấm biển lớn “Câu lạc bộ World Cup “ được treo lên, kèm theo những dòng quảng cáo, giật gân: + phục vụ xem bóng đã miễn phí bằng màn hình phẳng 21 inh. + Đại lý độc quyền chương trình giải trí truyền hình. https://thuviensach.vn + Chỉ cần một cú điện thoại di động 5000 đồng bạn sẽ có cơ hội trúng thưởng một máy ĐTDĐ NOKIA. Quả là một cách làm kinh tế rất thức thời và độc đáo. Tất cả tiện nghi, trang thiết bị của câu lạc bộ, từ tivi 21 kinh, bàn ghế, ly cốc, bia chai, nước ngọt, thuốc lá, cà phê… đều do vợ chồng Hồng The bao trọn gói. Có thêm hai thiếu nữ trắng mũm mĩm, chưa đầy hai mươi tuổi mà đã tỏ ra ăn chơi sành điệu, không biết Hồng The kiếm ở đâu cũng đến phụ tá cho Mộng Huyền bán bia, cà phê và giải khát. Lễ khai mạc câu lạc bộ World Cup nhằm đúng ngày đội tuyển Pháp đấu với đội Đan Mạch. Đây là trận tử chiến của đương kim vô địch thế giới, vì thế mới ba giờ chiều, quán hàng của Mộng Huyền, - tức CLB World Cup đã chật ních người, toàn cánh đàn ông trong phường, thợ thuyền và cánh sinh viên ở trọ. Chiếc máy điện thoại di động (phế thải) của Mộng Huyền liên tục chuyền tay từ người này sang người khác. 5000 đồng một cuộc gọi cho số máy 1750 của Đài Truyền hình. Không gọi được thì 3000. Nhiều gã tỏ ra ga lăng đưa hẳn một tờ đỏ mười nghìn, không cần trả lại. Vừa cho thuê điện thoại di động, vừa đứng ra thu tiền cá độ, vừa bán bia, cà phê, thuốc lá, nước ngọt… chưa bao giờ Mộng Huyền thu nhiều tiền, chưa bao giờ được đóng vai bà chủ đích thực như bây giờ. Thế mới biết: “Đàn bà dễ có mấy tay Đời xưa mấy mặt đời nay mấy gan” Kiều https://thuviensach.vn HỒI THỨ III ĂN VẠ NHÀ NƯỚC Chín Quỷ phù phép biến đất thành vàng Mộng Huyền đưa tình trai làng siêu đổ ---❊ ❖ ❊--- Dù đã được chuyển thành phường từ hơn một năm nay, nhưng dân địa phương vẫn không quên được chữ làng. Họ vẫn quen gọi: Làng Đầm Soi. Con đường cao tốc vắt qua làng. Khu liên hợp thể thao nằm cuối đồng làng, khiến nơi đây trở thành nơi có tốc độ đô thị hoá cao nhất nước. Người các tỉnh kéo về mua nhà mua đất ùn ùn. Các khu thương mại, khu chế xuất, khu đô thị dãn dân thi nhau mọc lên. Giá đất tăng chóng mặt. Những ngôi nhà cổ ba gian hai chái lần lượt được đập bỏ thay bằng các nhà bê tông hộp bốn năm tầng. Chỉ cần bán một sào thổ cư, đủ tiền xây hai, ba ngôi biệt thự. Có tiền, dân không thiết làm ruộng. Sào ruộng, làm mửa mật, một năm hai vụ, cao nhất được bốn tạ thóc, giá sáu trăm ngàn đồng, không bằng một tuần ngồi chợ. Vả lại, lần lượt những cánh đồng A, cánh đồng B, cánh đồng C được thành phố thông báo Nhà nước sẽ thu hồi, được lên phương án đền bù… khiến bao nhiêu đồng đất bờ xôi ruộng mật một thời mặc nhiên trở nên hoang hoá. - Trời ơi, tấc đất tấc vàng. Bỏ hoang là có tội. Các vị không trồng thì để tôi - Người tuyên bố xanh rờn ấy là Chín Quảng, biệt danh là chín Quỷ, một nông dân mới phất lên nhờ kinh doanh địa ốc. Không ai biết Chín Quỷ giờ có bao nhiêu tiền. Chỉ biết rằng lão giàu nhất làng Đầm Soi. Trong vòng tám năm lại đây, một mình lão đã xây cất 10 ngôi nhà, bao gồm ngôi biệt thự ba tầng trên mảnh đất thổ cư của ông bà lão để lại ở giữa làng, nay vợ chồng lão đang ở, và chín dinh cơ cho chín thằng con trai lão. Dinh cơ nào cũng to vật vã hai, ba tầng, có ngôi còn xây hẳn một gara dùng để chứa… xe bò (!). Ấy là chưa kể của chìm. Người ta https://thuviensach.vn kháo nhau: Vợ lão có hẳn một cơi đựng trầu bằng đồng thau để chứa vàng. Toàn các loại nhẫn, khuyên tai, dây chuyền mụ mua ở các hiệu cầm đồ. Nhắc đến Chín Quỷ, người làng Đầm Soi đều mường tượng ra ngay một lão nông chạc ngoài sáu mươi, mặt to phè, mắt híp, dáng dấp như một su mô Nhật Bản. Nét độc đáo nhất của Chín Quỷ là quanh năm lão vận một bộ bà ba nâu. Mùa hè, những ngày quá nóng, lão cởi áo, mặc may ô cháo lòng. Độc đáo hơn, cứ ra khỏi nhà là lão cưỡi Honda. Cưỡi xe máy xịn, nhưng lại mặc đồ âm lịch và đội nón. Cái nón với lão là vật bất ly thân. Trông lão đi Honda mới thấy kỳ cục. Nửa tàu, nửa ta, hệt như một nhân vật lập dị muốn chơi trội để thiên hạ lác mắt. Chục năm trước, Chín Quảng thuộc diện cùng đinh làng Đầm Soi, năm nào hợp tác xã cũng phải trợ cấp. Hai vợ chồng thích ăn hơn thích làm, hai bố mẹ già, chín thằng con trai láo lếu, nghịch ngợm hơn quỉ sứ. Có lẽ cái biệt danh Chín Quỷ người ta đặt cho lão bắt nguồn từ chín cái tàu há mồm này. Nhưng rồi sông có khúc, người có lúc. Bỗng một hôm vợ chồng Thi La và Hồng The, những kẻ mổ thịt lợn chui và nhảy dù xuống xóm liều Thanh Nhàn, lân la tìm gặp Chín Quỷ hỏi mua năm sào ruộng phần trăm vợ lão đang cấy rau muống. Đây là ruộng của hợp tác xã, nguyên tắc không được bán, nhượng. Nhưng thấy Hồng The hỏi giá quá hời, Chín Quỷ bùi tai, xong béng. Từ vụ thắng giòn giã năm cây vàng ấy, Chín Quỷ dùng làm vốn quay vòng, lần lượt mua các thửa ruộng phần trăm trong làng, rồi lại tìm khách sang tên tiếp. Lãi mẹ đẻ lãi con, có kỳ trong tay lão có tới mấy nghìn mét vuông đất. Thế rồi giá đất leo thang. Lão trúng quả đậm. Chín thằng quỉ trở thành chín công tử, mỗi đứa một dinh cơ, lấy vợ hẳn trong phố, con ông nọ bà kia. Đã thành tinh trong nghề kinh doanh địa ốc, nên khi các cánh đồng làng Đầm Soi được chuyển đổi thành đất đô thị, Chín Quỷ không bỏ qua thời cơ. Thoạt đầu, lão mượn ruộng của anh em, họ hàng, những người đã được đền bù hoặc đã lên phương án nhưng chưa nhận tiền đền bù, giâm tạm ít quất, đào, trồng giặm vài chục gốc chuối, ít cây bạch đàn, bằng lăng… những thứ https://thuviensach.vn cây lão nhặt được ở các bãi rác sau Tết hoặc mua lại của các vườn ươm. Ai hỏi, lão bảo: “Mình trồng cho công ty công viên cây xanh. Cũng là lấy công làm lãi thôi mà”. Đến khi các đơn vị được Nhà nước cấp đất đến làm thủ tục giao nhận đất, mọi người mới ngả ngửa: Chín Quỷ đúng là quỷ quái. Cứ đếm cây ăn tiền. Mỗi cây đền bù từ 20-50 ngàn đồng, tuỳ loại. Một sào cây, trả cho chủ ruộng một phần ba, lão cũng kiếm được vài chục triệu. Thế là cả làng Đầm Soi học kinh nghiệm Chín Quỷ. Những cánh đồng trũng, trước kia chỉ cấy lúa và thả rau muống, nay đồng loạt biến thành vườn. Nơi thì loi nhoi mấy cây chuối, nơi xơ xác mấy chục gốc quất, đào hoặc nhãn, vải, bạch đàn. Đấy là chính là những cái bẫy để “phạt vạ” các chủ đầu tư, thực chất là phạt vạ Nhà nước. Hệt như trường hợp những que tre cắm bãi cứt trâu dọc đường làng ngày xưa. Có giỏi thì thử đụng vào. Cách đây ba tuần, đúng vào ngày khai mạc World Cup, cuộc đụng độ đầu tiên diễn ra giữa bố con Chín Quỷ và công ty Xây dựng X. Đội quân cơ giới hùng mạnh gồm hàng chục xe Bò Ma chở cát, xe ủi, máy gạt của công ty khi vừa chạm vào ô ruộng trồng quất, bạch đàn của Chín Quỷ thì phải dừng lại. Chín thằng con lão kéo theo vài chục đầu gấu cùng cuốc, xẻng, xà beng dàn thành hàng rào bao quanh vườn cây được chăng vội bằng những đoạn dây thừng. “Thừng nào làm gẫy một cây chuối, một cây quát, tao băm giữa ruộng”. Lão Chín Quỷ tuyên bố xanh lè làm mấy anh công nhân lái máy ủi xuýt đái ra quần. Công ty Xây dựng X, lo tiến độ chậm, vội xuống thang, thương lượng với bố con Chín Quỷ, chịu tang giá đền bù. Đến lúc này thì lão lại làm cao. Lão đếm tất tật các loại cây trong ruộng và rao giá chóng mặt khiến lãnh đạo công ty không thể chấp nhận. Hai bên không tìm được tiếng nói chung. Bế tắc. Mọi chuyện tưởng cứ kéo dài nhì nhằng. Vả lại mùa World Cup đang tới cao trào. Sự xuất hiện “Câu lạc bộ World Cup” của Mộng Huyền hầu như đã hút hồn cả chín thằng con trai Chín Quỷ. Chúng không chỉ máu mê cá cược, cờ bạc, mà còn háo sắc. Chỉ cần một ánh mắt tống tình của Mộng https://thuviensach.vn Huyền, một cú lắc mông như điệu vũ sexy của cô nàng là các gã đều ngẩn ngơ, quên hết cả nhiệm vụ phải canh phòng miếng ruộng trồng cây đền bù. Cho tới trận bán kết đầu tiên giữa đội chủ nhà Hàn Quốc và những cỗ xe tăng Đức, một trận tử chiến giữa hai châu lục Á - Âu. Cả sân vận động một màu đỏ rực và sôi sục như một chảo lửa. Tất cả dân cá độ của làng Đầm Soi đều tập trung ở CLB World Cup của Mộng Huyền. Chiếc điện thoại di động của cô nàng chuyền tay nhau gọi cho số máy 1750 để đánh cá với Đài Truyền hình. Cuốn vở học trò dày 48 trang của Mộng Huyền ghi danh sách cá độ kín đặc. Đúng lúc đội Hàn Quốc do mũi tiên phong An Chung Hoan đang chọc một mũi khoan thép qua hàng phòng thủ Đức để lọt vào vòng 16 mét 50 thì bỗng Chín Quỷ như từ trên trời rơi xuống, hét lớn: “Dẹp hết bóng đá lại. Kéo tất cả ra ngoài đồng. Bọn máy ủi đang lấp hết vườn cây rồi”. Mọi người ngớ ra không hiểu đầu cua tai nheo thế nào. Chỉ riêng chín thằng con của Chín Quỷ bỗng vụt đứng lên, mỗi đứa một con dao, một đoạn cây, lao ra đồng. “Mẹ kiếp. Chúng nó lừa các con ông xem Uân Cup để phá hoại hoa màu. Đứa nào ra bảo vệ cây, ông thưởng cho mười nghìn”. - Chín Quỷ huơ lên một xấp bạc đỏ chói. Nhưng lần này thì bóng đá đã thắng lão. Không ai thèm để ý đến trò ăn vạ Nhà nước của bố con lão. Họ đang bị cuốn theo đường bay của trái bóng tròn. Rõ thật là: “Tưởng ba đầu sáu tay Chín Quỷ làm càn Nào ngờ vỏ quýt dày đã có móng tay nhọn.” https://thuviensach.vn HỒI THỨ IV TỪ ĐINH TẶC ĐẾN NẤP CỐNG TẶC Cửa ngõ Thủ đô rải đinh gài bẫy Nắp cống trên đường xoáy trộm nấu gang ---❊ ❖ ❊--- Nạn đinh tặc trên đường cao tốc Thăng Long - Nội Bài trước đây và đường Pháp Vân - Cầu Giẽ gần đây buộc các chiến sĩ công an hình sự phải vào cuộc. Một chuyên án đặc biệt được triển khai. Bọn đinh tặc đánh hơi thấy sự nguy hiểm, không bảo nhau, chúng đều lặng lẽ tản về các xóm ngoại thành, ém quân, chờ thời cơ. Một trong những trùm đinh tặc ở đường Pháp Vân - Cầu Giẽ là Hàn Vổ. Gã đã có hai tiền sự, từng bị đi tập trung cai nghiện tại Hoà Bình. Vùng quê gã vốn có nghề làm miến dong hái ra tiền. Nhưng gã lười, thích ăn chơi đua đòi. Gặp kẻ xấu rủ rê, bập vào nghiện hút lúc nào không hay. Hồi rộ lên nạn đinh tặc trên đường cao tốc Thăng Long - Nội Bài, cho gã biết có một nghề tàn bạo, thất nhân tâm, nhưng kiếm được tiền, ấy là “nghề “ rải đinh kiêm vá săm lốp xe máy, xe đạp. Đọc báo, mặc dù không biết thủ phạm của những cú xiên lốp, lộn nhào xe “ngoạn mục” trên đường cao tốc kia là ai, nhưng gã đã coi những đinh tặc kia là những nhà phát minh vĩ đại. Cho chết. Trông những bọn quần là áo lượt, mặt mày nhẵn bóng ngồi xe ô tô máy lạnh, xe máy loại sang phởn phơ đi trên con đường nhựa láng bóng vừa rải thảm, chạy qua quê Hàn Vổ, gã đã thấy lộn ruột. Đã thế thì phải nộp tiền mãi lộ. Nộp càng nhiều càng ít. Thậm chí có đứa vì đinh mà bỏ xác trên đường cũng đáng đời. Hàn Vổ triết lý tàn nhẫn và lạnh lùng như thế. Và rồi gã lặng lẽ chuẩn bị mấy cân đinh. Toàn loại đinh năm phân. Có thêm một số đinh ba chạc. Công việc rải đinh nhẹ nhàng quá đi dạo mát. Nửa đêm, tay đút túi quần đạp xe đủng đỉnh đi giữa lòng đường, thỉnh thoảng như vô tình, vốc một nắm đinh tung ra. Công việc còn lại là bố trí điểm vá https://thuviensach.vn xăm lốp ở chỗ đón lõng thích hợp. Gã rủ thêm thằng Thái Khèo chuyên bơm vá ở chợ. Ngay ngày rải đinh đầu tiên, chỉ trong buổi sáng đã có mười tám con mồi dẫn xác đến. Đinh xuyên táo qua mấy đoạn săm. Đinh làm bục cả tanh lốp. Mười nghìn, mười lăm nghìn một miếng vá. Năm mươi nghìn một chiếc săm sao vàng. Hai đứa xơi tái bốn trăm nghìn. Ngày thứ hai, yếu tố bất ngờ không còn, lại thêm mấy thằng cha ở chợ Vân Từ đánh hơi thấy miếng ngon đến vá hôi. Thế mà hai thằng cũng xơi ngon ơ hai trăm ngàn. Ngày thứ ba. Ngày thứ tư… đến mãi ngày thứ năm công an mới vào cuộc, cũng là lúc bọn Hàn Vổ, Thái Khèo rút êm vào một ổ hút chích, đập phá xả láng rồi tản về các làng quê ngoại thành. Hàn Vổ có ông anh vợ tên là Tám Muôn. Chẳng phải ai xa lạ, đó chính là thằng quỉ thứ tám của ông Chín Quỷ. Chín đứa con, do chính lão đặt tên. Tám Muôn là thứ tám, tên Muôn. So với bảy thằng anh, Tám Muôn và Chín Năm là hai công tử út, nên được nuông chiều. Khi lão Chín Quỷ, nhờ kinh doanh địa ốc đã phất lên thành đại địa chủ thời kỳ đổi mới, thì Tám Muôn đã được xếp vào hàng “phá gia chi tử”. Bỏ học từ cuối năm lớp 8, gã theo bạn bè ra Móng Cái, sang tận Trung Quốc buôn bán. Cô bạn tên Thanh Xoan người làng bên, bằng tuổi, nhưng dậy thì sớm, phổng phao, đa tình bám theo gã nhằng nhẵng. Chiều cô nàng, Tám Muôn cho người yêu qua Đông Hưng du lịch. Chuyến xuất ngoại sang Trung Quốc ấy khiến cô ả nhớ đời. Ăn cơm Tàu, ở nhà Tây, nhưng yêu gái Việt. Đã đời quá. Đến lần thứ hai cô ả đòi Tám Muôn cho đi tận Phòng Thành, Bắc Hải. Nhưng đó là lần cuối cùng. Chuyến ấy, Thanh Xoan có đi mà không có về. Liên tiếp trong ba năm, Tám Muôn thay gần chục người tình. Có ba cô gái, cùng cảnh ngộ như Thanh Xoan, được gã đưa sang Trung Quốc rồi để lại đó. Có người nghi hoặc đồ rằng Tám Muôn tham gia vào đường dây buôn bán phụ nữ qua biên giới. Dào ôi, khẩu chứng vô bằng. Tám Muôn khinh mười lăm phút. Cô vợ mà Tám Muôn đột ngột cưới sau hàng chục cuộc tình chim chuột là Hiền, chị gái Hàn Vổ. Khen cho kẻ cắp bà già gặp nhau. Hiền cầm tinh https://thuviensach.vn con rắng, tuổi Đinh Tỵ, gã Giáp Dần, tuổi hổ, vậy mà cưới nhau xong, Tám Muôn đã nhũn như con chi chi, nể vợ một phép. Hai vợ chồng làm nghề mổ thịt chó. Hiền đặc biệt có duyên bán hàng. Ngày ba chú cầy tơ, hết veo. Cuộc viếng thăm của cậu em vợ khiến Tám Muôn khả nghi. Chỉ liếc qua điệu bộ, cử chỉ, gã đã bắt bài, đoán trúng phoóc. - Công an đang càn trên đường Pháp Vân- Cầu Giẽ hai mươi tư trên hai mươi tư giờ. Cậu bùng lên dây là phải. - Anh bảo sao? Việc gì tôi phải bùng? - Hàn Vổ vỗ ngực bồm bộp. - Mày bịp được “cá” chứ sao bịp nổi anh. Tao còn biết mỗi ngày mày với thằng Thái Khèo rải hết năm cân đinh. Sổ đen đã lập rồi. Chỉ có tí chứng cớ là còng số tám sẽ sập. - Có gan ăn cướp thì có gan chịu đòn. Tôi đâu có ngán. Dạt lên đây là muốn nhờ ông anh bày cho chút mưu kế làm ăn. Tám Muôn nhìn xoáy vào mặt gã em vợ rồi bảo: - Ông già tao đang cần người trông vườn cây. - Vườn cây nào? Trang trại trên Hoà Lạc phải không? - Hoà Lạc mẹ gì. Ở ngoài đồng kia kìa. Lão bô nhà tao đang lập mưu ăn vạ Nhà nước. Ruộng đền bù rồi, tranh thủ trồng mấy cây đểu để ăn vạ, bắt đền bù tiếp. - Xong ngay - Hàn Vỏ giơ ngón tay cái lên - Ông bảo với ông già để tôi làm Thạch Sanh cho. Vậy là suốt cả mùa Uân Cúp, Hàn Vổ nằm phục canh vườn cây đểu cho Chín Quỷ. Chính những đêm dài dằng dặc trong túp lều bên ruộng cây giữ đồng ấy, Hàn Vổ đã biết thêm một ngón nghề mới. Ấy là nghề ăn trộm nắp cống trên những con đường mới mở ven nội thành. Số là đêm ấy, cơn nghiện hành hạ Hàn Vổ đến nhũn cả người. Gã rời căn lều lang thang vào phố xem có chôm chỉa được chút gì để hút chích. Bỗng dưới bóng tối vòm cây gã phát hiện ra hai đứa đang vần một chiếc nắp cống tròn bằng gang pha sắt lên một chiếc xe bò buộc sau chiếc Honda ghẻ. Tưởng Hàn Vổ là công an đi tuần, hai đứa sợ vãi đái. https://thuviensach.vn Nhưng rồi, cuối cùng cả ba đứa đã tìm thấy ngôn ngữ chung. Hai thằng biếu Hàn Vổ hai mươi ngàn và rủ gã những tối sau cùng hợp tác, được chiếc nắp cống nào cùng chia ba. Từ hôm ấy, Hàn Vổ có thêm một nghề mới, chính thức nhập hội với bọn nắp cống tặc. Trên con đường cao tốc có dải thảm cỏ, hoa và cây cảnh đẹp như công viên, sau mỗi tối lại mất đi một chiếc nắp cống bằng gang, hoặc pha sắt. Những lỗ thủng đen ngòm, sâu hút trở thành những cái bẫy rình rập người qua đường. Mỗi lần mất một chiếc nắp cống, những người công nhân tuần đường lại nhìn vào làng Soi với cái nhìn buồn bã, đầy trách cứ và nghi ngờ. Với những bọn nắp cống tặc đê mạt này thì đô thị hoá, công nghiệp hoá làm sao. Thế mới biết: Dân trí thấp Chí Phèo thành kẻ cắp Gặp cùng đinh cao tốc hoá đường quê https://thuviensach.vn HỒI THỨ V LỀU CHÕNG ĐI THI Cu Bưởi đưa con ra tỉnh đua tài Nàng Chanh thi đỗ, cả nhà méo mặt ---❊ ❖ ❊--- Anh Cu Bưởi từ Lâm Đồng về, khiến chị Cu Bưởi hoàn toàn bất ngờ. - Sao bảo giá cà phê đang lên? Tưởng hai bố con cùng ở lại để vớt vát lấy đồng vốn, về làm gì cho tốn kém? - Thấy chồng về, lẽ ra phải hí hửng, sung sướng, nào ngờ chị Cu Bưởi lại giội luôn một gáo nước lạnh. - Giá cà phê cũng không bằng việc thi đại học của con Chanh - Anh Cu Bưởi tỏ rõ lập trường kiên định - Năm nay Bộ Giáo dục cải tiến lề lối thi cử. Cho con Chanh thi một năm nữa cho kịch đường tàu, hết nhẽ. - Dào ôi, yêu con không phải lối. Hồi ra giêng, trước khi ông vào Lâm Đồng, tôi đã thống nhất với ông rồi. Nhà mình nghèo. Sức học con Chanh cũng không hơn gì thằng Quýt. Để nó ở nhà phụ giúp sào ruộng khoán với tôi một hai năm rồi cho nó đi lấy chồng. Con gái học lắm chỉ sinh lười, hư thân mất nết. Với lại nó đỗ đại học, mỗi tháng phải có năm trăm ngàn, bốn tạ thóc, tiền đâu ra? - Cứ cho nó đi thi đã. Đỗ đại học, khắc tính - Anh Cu Bưởi thủng thẳng, nhưng tiếng đanh chắc, như đinh đóng cột - Con người ta học đầy ra đấy, mình kém cạnh gì? Anh Cu Bưởi đã quyết là thành mệnh lệnh răm rắp. Trước ngày đưa con đi thi, anh bảo vợ bán năm tạ lúa hơn bẩy trăm ngàn, cộng với năm trăm ngàn anh mang từ Lâm Đồng về, vị chi là triệu hai. Nếu không phải đóng góp nhiều, chỉ tiền trọ và tiền ăn tiêu trong năm ngày cũng vung vinh chán. - Ơ, việc gì phải mất tiền trọ? Tưởng hai bố con ra ở nhờ bác Kim. Tôi đã sắp sẵn yến gạo ngon với con gà sống thiến đây rồi - Chị Cu Bưởi tong https://thuviensach.vn tả mang ra một cái túi xác rắn đựng đầy gạo, rồi vào bếp xách ra một cái lồng nhốt chú gà sống thiến có bộ lông đỏ rực như lửa. Anh Cu Bưởi xua tay: - Thôi, dẹp. Không phải phiền đến bác Kim. Dịch vụ nhà trọ ở Hà Nội giờ tiện lắm. Cùng lắm hai bố con cũng chỉ hết năm mười nghìn một ngày. Nhờ vả làm gì để phải mang ơn. - Ơ cái ông này, vừa ngang vừa hâm. Bác Kim là con ông bác ruột tôi. Đi lại cho nó thân tình ruột thịt, chứ phiền hà gì? Anh Cu Bưởi làm ngơ, rít thuốc lào đến hõm má rồi thở khói cuồn cuộn lên mãi trần nhà. Dân Hà Nội, ông còn lạ gì. Có tí tiền là khinh người như mẻ. Mình ra chơi, mang gà, gạo, đỗ, lạc ra hẳn hoi, mà quá cái thằng đi xin ăn. Cái ông Kim còn đỡ, chứ cái bà vợ thì thật quá đáng, lúc nào cũng sợ bẩn nhà, sợ dân nhà quê ra xin xỏ cái gì đó. Bực nhất là cứ ngồi xuống mâm là mụ ấy ánh ỏi: “Nhà quê các chú ăn bẩn mà chẳng thấy bệnh tật gì, lạ thật”. “Chú bảo cô ấy lần sau có ra chơi, đừng có mang gạo đỗ gì cho rách việc. Bốn nghìn bạc một cân gạo tám thơm mang đến tận nhà, thiếu gì”. Nhiều lúc nuốt miếng cơm mà nghẹn ngang cổ họng. Đã nói là làm, anh Cu Bưởi bảo vợ thả gà, cất gạo, nhất định không thèm nhờ vả nhà bác Kim. Hai bố con xếp xe đạp lên nóc xe khách, rồi từ bến xe Hà Đông, lai nhau trên chiếc xe đạp Phượng Hoàng ra Hà Nội, tìm đến trường thi. Hoá ra dân nhà quê cơ man nào là các bậc cha mẹ cũng đưa con đi thi. Địa điểm thi của con Chanh là trường tiểu học Mùa Xuân, cách Trường đại học Luật hai dãy phố. Ở đó, để tạo điều kiện cho thí sinh các tỉnh xa về, nhà trường đã bố trí một số lớp học làm nơi ở trọ với giá rẻ bất ngờ. Năm mươi ngàn đồng, một người, một ngày. Ghép các bàn học sinh lại thành phản. Một lớp học có thể ở được hai chục người. Quạt trần, đèn điện chạy suốt đêm. Nước giếng khoan xả láng. Chỉ thiếu chiếu và màn. Nhưng không sao, mở quạt hết số, đắp tấm áo qua mặt, ngáy một mạch đến sáng là muỗi cũng phải chào thua. https://thuviensach.vn Nhìn thiên hạ đưa con em đi thi, anh Cu Bưởi mới thấy dân trí nước mình giờ tăng lên nhanh thật. Tính ra toàn con em thôn quê, chứ thành phố có thấm tháp gì. Phòng anh trọ có ba nông dân quê Thanh Hoá, toàn sàn sàn tuổi nhau, lại cùng dân bộ đội xuất ngũ về. Thì ra con họ cũng đều thi đến năm thứ hai, năm thứ ba cả. Ông ở Hoằng Hoá năm kia cho con vào Huế thi, năm ngoái lên mãi Thái Nguyên. Tính ra mỗi năm hai bố con cưỡi một con bê đi thi đại học. “Nhà tôi cạnh Cầu Tào, dọc đê sông, nên lúc nào trong nhà cũng nuôi dăm con cả trâu lẫn bò. Tuần trước tôi mới bán một con bê một tuổi được triệu rưỡi, đủ tiền hai bố con giắt lưng ra Hà Nội thi đại học. Tôi bảo đứa con gái: “Thi đợt này nữa là thôi. Quá tam ba bận. Ba năm, tao mất ba con bò”. Ông quê Thiệu Yên bảo: “Mình ngăn nhưng nó vẫn nhất quyết đi thi. Nó bảo ở nhà làm ruộng buồn khổ, không chịu được. Không cho nó đi thi, nó sẽ ra Sầm Sơn làm ca-ve”… Bốn ông bố chụm vào nhau kháo chuyện, hút thuốc lào vặt và nén tiếng thở dài. Ra đến Thủ đô mà họ chẳng dám chơi bời, ăn uống, thăm thú gì. Thế rồi ngày thi cũng đến. Khu nhà trọ của bố con anh Cu Bưởi bị lùa ra khỏi trường từ sáng sớm. Anh Cu Bưởi đưa Chanh đến một hiệu phở gọi cho con một bát tái gầu đặc biệt rồi dặn: “Con cố tập trung thi cho tốt. Bố hứa, nếu con thi đỗ, sẽ vay giật tiền mua cho con một chiếc Uây Tầu”. Không ngờ, lời hứa hẹn ấy có một sức khích lệ kỳ lạ. Ngày thi đầu tiên con Chanh phấn khởi ra mặt. Nó ghé tai anh Cu Bưởi: “Phen này chắc chắn bố phải mất cho con cái Uây-Tầu. Cả hai bài thi hôm nay con đều làm ngon ơ…” Vậy là con Chanh sẽ đỗ đại học. Thằng Quýt anh nó thì ba năm đều trượt vỏ chuối, phải vào Lâm Đồng trông coi rẫy cà phê. Nhưng con Chanh, mới hai vòng đã vượt Vũ Môn… Ngày thi thứ hai của Chanh, anh Cu Bưởi ngồi ở quán nước cổng trường với một tâm trạng ngổn ngang lo âu, thấp thỏm, hồi hộp. Nếu con Chanh đỗ đại học thì sẽ ra sao? Tìm đâu ra sáu triệu đồng mua chiếc Uây-Tầu? Bán đi nửa rẫy cà phê trong Lâm Đồng? Có khi phải vậy. Thế còn mỗi tháng năm trăm ngàn đồng cho con trọ học ở Hà Nội? Một năm, mình mẹ Cu Bưởi https://thuviensach.vn giỏi lắm làm được hai tấn lúa, vị chi ba triệu bạc. Không ăn, không tiêu thì đủ tiền cho con Chanh sáu tháng. Còn lại vay giật ở đâu? Bài toán của anh Cu Bưởi có vẻ hóc búa hơn bài thi của Chanh nhiều lần. Tiếng trống điểm hết giờ. Các thí sinh ùa ra. Chanh cũng ùa ra. Cô muốn reo lên khoe với bố rằng bài hôm nay cô còn làm tốt hơn ngày hôm qua. Nhưng rồi cô bỗng sững sờ khi nhìn thấy gương mặt bơ phờ, hốc hác của anh Cu Bưởi. Kìa, sao thế bố ơi. Rõ thật là: Con thi đỗ bố cười ra nước mắt Một chữ thầy nghìn giọt mồ hôi https://thuviensach.vn HỒI THỨ VI CƯỠI BÒ ĐI TẬU VỢ CHO CON Vào Vũng Tàu, Đĩ Chu học cách làm giàu Vui quê mới, Trọng Chạch nuôi tôm, cưới vợ ---❊ ❖ ❊--- Vừa cấy xong mấy sào ruộng khoán thì vợ chồng anh Đĩ Chu nhận được thư của con trai từ Vũng Tàu: “Con sắp lấy vợ bố mẹ chuẩn bị cho con 5 triệu. Con sẽ về đón bố mẹ vào đầu tháng bảy”. Đọc xong thư con mà khắp người Đĩ Chu tá hoả, mồ hôi chảy ròng ròng. Rõ ràng đây là tối hậu thư. Cấm không được bàn cãi. Thằng Chạch, con trai cả của Đĩ Chu quyết không lấy vợ làng mà vào tận Vũng Tàu chọn vợ. Ghê chưa? Năm triệu, tức là ba tấn thóc. Đào mả bố nó lên cũng không kiếm đâu ra ngần ấy thóc. Đĩ Chu uống rượu, quát tháo vợ con inh ỏi. Đã thế ông không thèm vào Vũng Tàu xem mày có dám cưới xin nữa không? Chị Đĩ Chu rên rỉ: “Tôi nói mãi mà ông không nghe. Đã dấm cho nó con Ngọt xóm Thượng, vừa được người vừa được nết, mà ông không chịu. Nhà ấy khá giả, có cưới nhà mình cũng chẳng mất đồng nào, họ lo tất”. Ừ nhỉ, Đĩ Chu bỗng thần người. Tiếc con Ngọt quá. Xinh gái nhất vùng. Sau Tết vừa rồi lão chủ tiệm vàng Kim Sinh trên thị trấn đã cưới Ngọt cho thằng Nghiện, con trai lão. Tham vàng rồi sẽ khổ một đời thôi, con ạ. Đầu tháng bảy. Vợ chồng Đĩ Chu chờ mãi nhưng không thấy Chạch về. Nóng lên chửi vung một lúc cho hả, chứ bản chất Đĩ Chu vẫn là người yêu vợ, thương con. Thằng Chạch là con đầu cháu trưởng. Chuyện vợ con hệ trọng cả đời. Năm triệu chứ mười lăm triệu, đã là bố mẹ thì phải lo. Không hở chuyện cưới xin của thằng Chạch với ai, Đĩ Chu lặng lẽ xuống quỹ tín dụng xã rút hai triệu, số tiền dự phòng chiến lược của hai vợ chồng; bán hai con lợn trong chuồng được chín trăm ngàn, đôi khuyên tai hai chỉ vàng bà ngoại cho chị Đĩ Chu ngày đi lấy chồng, được triệu bạc nữa, tổng cộng https://thuviensach.vn cũng được ngót bốn triệu. Coi như cũng được bốn phần năm yêu cầu. Bí quá sẽ vay nóng nhà Cu Bưởi triệu bạc, chịu lãi mười phân là có thể thoả mãn ý nguyện của anh con trai trưởng. Đùng một cái, lại có một bức điện khẩn: “Chạch không về được. Bố vào gấp theo đường máy bay. Bay từ Nội Bài giờ nào, chuyến nào điện vào số máy di động 0912043660, Chạch sẽ ra sân bay Tân Sơn Nhất đón”. Ghê chưa. Đi ăn cưới bằng máy bay! Mày định giết bố trên giời hay sao? Một cái vé máy bay mất triệu rưỡi, tức là cùng một lúc cưỡi hai con lợn mỗi con một tạ, hoặc một con bò hai tuổi bay lên giời. Chuyện hoang đường. Dẫu có là Tôn Ngộ Không thì tao cũng vái cả nón. Bay vào Vũng Tàu cưới vợ cho mày xong thì vợ chồng tao chết. Đĩ Chu rên rẩm trong lòng. Từ lúc nhận được bức điện, anh như người mất hồn, người mắc tính trầm cảm, đôi khi ngồi lặng hàng giờ trước chén rượu suông. Nhưng rồi, cuối cùng, Đĩ Chu vẫn phải bay. Máy bay đáp xuống Tân Sơn Nhấn lúc giữa trưa. Ngoài trời nóng ba mươi sáu độ, nhưng thật lạ, trong lòng anh Đĩ Chu bỗng mát rười rượi khi anh con trai trưởng Nguyễn Trọng Chạch cùng vợ chưa cưới Đoàn Thị Út Sương ôm một bó hoa tươi đón bố ở cửa nhà ga. A, hoá ra thằng Chạch giỏi. Kiếm được con vợ mỏng mày hay hạt ra phết. Người cao ráo, phúc hậu, ngực nây mông mẩy, dáng “vượng phu ích tử”. Ai bảo con gái miền Nam đen như củ chuối nhỉ? Láo. Da dẻ thế kia khối cô gái làng còn chạy dài. Đĩ Chu thầm khen con dâu tương lai. Rồi giả vờ đi tiểu tiện, anh máy con trai đi theo vào toalet, và bảo: “Mày chọn vợ thế là được. Nhưng còn cái vé của bố, những một triệu rưỡi. Bố đau quá”. Chạch hỏi: “Bố có mang vào năm triệu không?” Đĩ Chu cười nhăn nhở: “Có. Mẹ mày bắt bố để riêng ra một cục khâu vào cạp quần đây này. Nhưng bố đã tiêu vào cái vé máy bay một triệu năm trăm hai mươi lăm ngàn rồi”. Chạch cười hì hì: “Thế thì được. Bố cứ giữ lấy. Con muốn bố đi ngoại giao đợt này với cương vị một người có tiền chứ không phải vào cưới vợ cho con tay không. Phòng xa thế thôi chứ đám cưới này con dâu bố sẽ bao hết. Đây, tiền vé máy bay của bố, thanh toán luôn tút sịt để bố phấn https://thuviensach.vn khởi”. Chạch xoè cho bố hẳn mười lăm tờ một trăm ngàn đồng, khiến lần đầu tiên Đĩ Chu nhìn con trai mình như chiêm ngưỡng một tỷ phú. Chuyến xe taxi từ Sài Gòn về Vũng Tàu không kém gì một cuộc tháp tùng nguyên thủ quốc gia. Cảnh đẹp như trong mộng với bạt ngàn những cánh rừng cao su, những khu phố sầm uất, những ngôi chùa ẩn hiện trong cây. Lẽ ra xe đi thẳng từ thị xã Bà Rịa về Long Hải, nhưng Chạch lại bảo taxi chạy vòng ra Vũng Tàu để chiêm ngưỡng thành phố dầu khí với những dãy phố mới, những biệt thự, khách sạn tráng lệ. Và kia, biển hay chốn Bồng Lai? Con đường chạy vòng quanh núi chẳng khác gì những cảnh trong phim ảnh nước ngoài. Cho đến khi xe dừng trước một nhà hàng sang trọng ở bãi biển Thùy Vân thì niềm hạnh phúc và sự hứng thú của Đĩ Chu đã lên tới tột đỉnh. Những món đặc sản biển lần đầu tiên trong đời được ăn: cua, mực, tôm, cá… thứ nào cũng thượng thặng, đắt tiền. Và kia, bãi biển với cơ man là người, trông xa tưởng ai cũng trần như nhộng. Có những bà Tây còn nồng nỗng mặc cả áo tắm, hở cả rốn, ngang nhiên đến ngồi ăn uống ở cạnh bàn Đĩ Chu. Eo ôi, ngượng chết đi được. Không có những bộ ngực vĩ đại, những cái rốn sâu hút kia thì Đĩ Chu còn ăn được thêm vài con tôm, con cua nữa. Đang từ đỉnh Bổng Lai tiên cảnh, thoắt cái Đĩ Chu đã lại trở về vùng thôn quê thoáng đãng. Ấy là lúc gặp vợ chồng ông thông gia Tư Quẹo, một nông dân chính hiệu vùng đất mỏ Miền Đông. - Tôi nói với ông Năm như vầy - Tư Quẹo mở đầu câu chuyện với Đĩ Chu khi mọi người cùng ngồi vào bàn nhậu - Tôi thương thằng Hai Chạch ngay từ ngày đầu nó đến làm ao nuôi tôm cho tôi. Tính nó thật thà, lại hiền và ham làm, hạp với tôi lắm. Vợ chồng tôi chỉ có năm đứa con gái. Bốn đứa đã đi lấy chồng. Chỉ còn con út Sương, tôi thương nó nhất. Đến khi biết hai đứa thương nhau thì trúng cái bụng của tôi quá đi. Tôi bàn với bả nhà tôi cho hẳn hai đứa mấy công đất cho chúng đào ao nuôi tôm. Tiếp đó tôi cấp cho ba chục triệu mua tôm giống, mua thức ăn, máy sục khí. Vụ đầu tiên, trừ vốn liếng, công xá rồi, cũng lãi hai chục triệu. - Vậy ư? - Đĩ Chu tròn xoe mắt khi nghe đến những món tiền khổng lồ. https://thuviensach.vn Tư Quẹo cười lớn: - Thế đã ăn nhằm gì. Bốn ao nuôi tôm của tôi năm rồi thu hai trăm triệu. Dân Long Đất chúng tôi từ ngày di dời xuống đây chuyển từ làm ruộng sang nuôi tôm, nhà nào cũng trúng lớn. Thằng Hai nó bảo đợt này ông vào Vũng Tàu lo cưới cho nó xong, mời ông ở lại luôn đây hỗ trợ giúp nó làm thêm mấy ao tôm. Vốn càng nhiều, càng dễ trúng lớn. Nhờ trời mưa thuận gió hoà, tôm không bị dịch bệnh, mỗi năm thu trăm triệu chẳng khó gì. Cuộc đi tổ chức cưới vợ cho con trai của ông nông dân vùng đồng chiêm châu thổ sông Hồng trở thành cuộc đi trao đổi, bàn cách làm giàu. Thằng Chạch quả là có số đào hoa và luôn được quí nhân phù trợ. Đĩ Chu càng ngẫm càng mừng cho con trai. Quả là mình cưỡi bò đi tậu vợ cho nó kỳ này cũng đáng. Có khi sau đám cưới này, mình sẽ ở lại thử một vài vụ nuôi tôm ở Vũng Tàu, cũng nên. Rõ thật là: Con hơn cha cả nhà có phước Bắc - Nam loan phượng trùng phùng. https://thuviensach.vn HỒI THỨ VII ĐĨ CHU ĐI MÁT XA Thử chơi cái chốn tang bồng Thuyền quyên ứ hự, anh hùng biết chăng ---❊ ❖ ❊--- Cưới vợ cho con trai xong, Đĩ Chu dự tính còn ở chơi Vũng Tàu vài tháng. Công việc đầu tiên là phải sang sửa cho vợ chồng thằng con cái nhà. Hai gian thưng lá dừa lợp bằng phirôximăng, một gian làm phòng ngủ, một gian tiếp khách, đó là món hồi môn vợ chồng Tư Quẹo tặng cho cô út. Vô nghề nghiệp, lại đi ở rể, đời thằng Chạch thế là tươm chán. Nhưng món gia tài này thì mới ghê: ấy là một ao nuoi tôm năm trăm mét vuông mà vụ đầu tiên Chạch đã thu lãi gần hai mươi triệu đồng. Cả một món hồi môn lớn như thế, con gái quê Đĩ Chu có nằm mơ cũng không thấy. Thích nhất là lời tuyên bố của ông Tư Quẹo sau tiệc cưới: “Tôi cho thằng Hai, con út cái ao tôm để chúng lo sinh kế. Tôi không cho con cá mà cho bọn chúng cái cần câu. Cho cá chỉ ăn vài bữa hết vèo, cho cần câu thì tự lo sống cả đời”. Bà Tư Quẹo thì bảo: “Lẽ ra hai đứa phải đưa nhau về quê nội cúng tổ tiên, chào họ hàng! Nhưng thằng Hai đi thì lấy ai trông ao tôm. Thôi, ông tha tội cho lũ trẻ nghe. Cho hai đứa thư thư đến Tết”. Đã nói đến như thế là hết nhời, chí lí quá đi. Đĩ Chu bảo: “Ông bà đã dạy thế thì tôi đâu dám trách cứ các cháu. Tôi sẽ viết thư về thưa chuyện với làng xóm họ hàng và cũng xin tình nguyện ở lại đây ít ngày giúp hai cháu trong lúc chúng mới ra ở riêng”. Được bố trợ giúp, hăng máu, Chạch thuê luôn công đất của Tám Quới, hai bố con mướn nhân công cùng đào đắp hơn nửa tháng, thành một ao theo đúng tiêu chuẩn nuôi tôm công nghiệp. Vụ tới này, Chạch sẽ thả một vạn tôm sú giống Post 15. Nếu trời cho trúng, vụ cuối năm bét ra cũng lãi hơn chục triệu. https://thuviensach.vn Trong thời gian ở Vũng Tàu, tình cờ Đĩ Chu gặp Đào Quỳ, bạn cùng chiến đấu ở chiến trường. Số Quỳ hên. Vào chiến trường chưa được hai năm thì được điều ra Bắc học văn hoá, rồi sang Rumania học ngành Dầu khí. Năm 1980 vào khai thác mỏ dầu ở Vũng Tàu. Đang làm ở Liên doanh Dầu khi Việt Xô, lương hơn ba ngàn đô la, gần bằng lương chuyên gia, đột nhiên năm 2000 Quỳ xin nghỉ việc, mua đất ngoài bãi Thuỳ Vân xây Hotel Seanght (khách sạn Biển Đêm) Từ trận đánh thành cổ Quảng Trị năm 1972, tròn ba mươi năm, không ngờ lại gặp mày ở Vũng Tàu. Hoá ra trái đất tròn thật, ha ha… - Đào Quỳ ôm ghì Đĩ Chu đến nghẹt thở, rồi đẩy anh ra, ngắm nhìn thật lâu cái thân hình đen chắc như một lõi cây xông khói, rồi gật gù - Nhưng mà cậu sống có lý hơn tớ. Cậu luôn sống gần thiên nhiên, không mắc vào vòng bon chen, thớ lợ. Ba mươi năm rồi mà vừa thoáng gặp tớ nhận ra liền… Đĩ Chu cười, một nụ cười gần như mếu vì không ngờ ông bạn béo tốt, sang trọng như một đại gia ở cái xứ sở ăn chơi này lại đối xử với anh thân tình, suồng sã bạn bè đến thế. - Mình già rồi. đi đâu bọn trẻ cũng gọi là bác - Đĩ Chu vừa nói vừa đưa mắt nhìn mấy cô tiếp viên khách sạn, váy ngắn ngang đùi non, đang túm tụm cười khúc khích, có vẻ như họ đang bàn tán về anh. - Bác hay anh không thành vấn đề. Tôi với ông cùng “năm sọi”, nhưng trông ông còn phong độ lắm. Tớ vừa đọc cuốn tiểu thuyết “Gia phả của đất” viết về quê mình. Có một đoạn tác giả tả một anh nông dân tên Thiết ra tỉnh, được người ta đãi một chầu mát xa. Để tớ đọc hầu cậu bài thơ trong đoạn tả Thiết chuẩn bị đi nhà hàng thư giãn nhé: “Trông xa tưởng bác đã già Lại gần chỉ đáng gọi là chú thôi Cầm tay, đích thị anh rồi Ngả lưng nằm xuống là tôi với mình”. - Cậu có hiểu bài thơ ấy nói gì không? Thấy mặt Đĩ Chu nghệt ra, Quỳ cười ngặt nghẽo, rồi giảng giải: https://thuviensach.vn - Đầu đề bài thơ là “Vui xuống cấp”. Người vui và hạnh phúc nhất là anh chàng đi mát xa. Đầu tiên bị gọi là “bác”, rồi hạ cấp xuống “chú”, xuống “anh”, cuối cùng là “ta, mình”. Một người có tuổi chỉ thực sự có niềm vui và hạnh phí khi được sống với một cô gái trẻ đẹp. Cậu đã được đi mát xa lần nào chưa? - Chưa. Nghe nói đến, nhưng chưa bao giờ hình dung nó ra sao - Đĩ Chu thật thà thú nhận. - Thế thì tôi đãi ông. - Nhưng không phải ở khách sạn của tôi mà ở một nơi kín đáo, an toàn. Tiền nong khỏi lo. Tôi bao hết. Ban đầu Đĩ Chu từ chối. Vừa ngượng vừa sợ. Sau, Quỳ nói mãi, nể tình, đành tặc lưỡi. Thì chơi. Cho họ khỏi coi khinh cái thằng nhà quê không biết gì. Đào Quỳ cho một đệ tử tên là Phạm Từ chở Đĩ Chu đến quán thư giãn Hương Biển. - Các anh có hai người à? - Cô gái mặc áo ba lỗ, juýp trắng đầy khêu gợi chỉ lên tầng lầu. - Mời các anh lên phòng, anh Đào Quỳ đã điện thoại trước với cô chủ em rồi. Phạm Từ kéo cô gái ra một góc nói nhỏ điều gì. Họ bẫm chí nhau một lúc. Cô gái cười rinh rích. Rồi Phạm Từ quay lại bảo Đĩ Chu: - Em cắt tóc gội đầu dưới này. Anh lên phòng thư giãn một chút. Thời gian bao nhiêu tuỳ thích. Em sẽ đợi. Chưa kịp phân trần, Đĩ Chu đã bị cô gái váy trắng lôi tuồn tuột lên cầu thang, đưa vào một phòng sáng mờ mờ màu tím mê hoặc. - Anh vào phòng xông hơi tắm đi. Em đợi. Đĩ Chu vừa đờ đẫn vừa bị động, như một cỗ máy. Anh như bị cô gái dẫn dắt, bày đặt cho từng động tác. Đầu tiên là cởi quần áo, rồi tiếng vòi xả phì phì. Hơi nước phun trắng như khói. Mùi lá sả, hương nhu dầu thơm bay ngào ngạt.. Thú vị quá. Đĩ Chu hít thở căng đầy cái hương vị quen thuộc của nồi lá xông quê nhà. https://thuviensach.vn Nếu không có tiếng cô gái nhắc, có lẽ Đĩ Chu có thể ở trong phòng xông tắm đến hàng tiếng đồng hồ. Từ phòng xông hơi bước ra, toàn thân Đĩ Chu là một khối căng cứng. Và, đến là xấu hổ. Đĩ Chu không dám đi thẳng người. Anh lom khom đi đến chiếc giường trải ga trắng muốt. - Anh làm sao thế? - Cô gái bỗng cười khanh khách. - Nằm ngửa và thẳng người ra chứ. - Xin lỗi. Để tôi nằm nghiêng một lúc. Tôi đau bụng - Đĩ Chu vẫn nằm co con tôm. Thực tình là từ phòng xông hơi đi ra, nhìn cô gái trắng nõn với cặp tay trần, bộ ngực ngồn ngộn, cặp đùi thon dài đày khêu gợi, Đĩ Chu không thể chịu được. Trong đời anh, đây là lần đầu tiên anh nhìn thấy một người đàn bà quyến rũ, gợi tình như vậy. Như trêu chọc Đĩ Chu, cô gái dằn ngửa anh ra, ngả hẳn người vào anh khiến bộ ngực đồ sộ cọ vào mặt anh, cặp giò trắng muốt kẹp lấy bụng anh. - Kìa anh, duỗi thẳng người để em mát xa cho nào. - Cô chờ cho một lát, để tôi hết đau bụng đã - Đĩ Chu nói không ra tiếng. Cổ họng anh khô khát. Khắp người anh nóng hầm hập như lên cơn sốt. - Em thừa biết anh đau ra sao rồi. Nào, để em xem - Vừa nói cô gái vừa trườn nhẹ bàn tay từ bụng anh xuống. Như bị điện giật, Đĩ Chu chồm dậy, ôm ghì lấy cô gái: - Em làm tôi chết mất… Đĩ Chu có cảm giác mình như một con thú, muốn cào, muốn cắn, muốn giải phóng hết bản năng mình. Cô gái bỗng hét lên một tiếng, đẩy vội Đĩ Chu ra. - Làm cái gì thế? Ai cho anh cái quyền được hôn tôi? - Ơ - Đĩ Chu ngơ ngác - Phải hôn mới là yêu chứ. - Định công đoạn ba hả? - Mặt người đẹp đanh lại - ở đây không có tình yêu. Tất cả chỉ là dịch vụ. Muốn công đoạn ba thì đưa đây một triệu. Đĩ Chu như muốn xỉu. Toàn thân anh xẹp xuống như một cái săm xe đạp xả hết hơi. Anh chợt nghĩ đến một tấn thóc. Cả một năm cắm mặt trên đồng https://thuviensach.vn mới được một tấn thóc. - Tiếc à? Xỉu rồi à. Thôi, đứng dậy đi. Hết giờ rồi. Ném chiếc khăn lên người Đĩ Chu, cô gái đóng sầm cửa, đi ra. Rõ thật là: Tưởng rằng vào chốn Thần Tiên Ngờ đâu gặp máy chém tiền, rõ kinh. https://thuviensach.vn HỒI THỨ VIII CHUYỆN KINH DỊ Ở LÀNG Tham đường sữa vợ Đĩ Chu thất đức Dứt tình thâm người mẹ trẻ hoá rồ ---❊ ❖ ❊--- Đĩ Chu vừa từ Vũng Tàu về nhà dã đụng phải ba đám cưới ở làng. Được đi ăn cỗ mà méo cả mặt. Mỗi đám năm chục ngàn tiền mừng, vị chi hết hơn tạ thóc. Tối hôm trước Đĩ Chu uống rượu say bí tỉ ở đám cưới nhà Tư Cầu, say tới mức chính y cũng không biết bằng cách nào y về được tới nhà mà không ngã xuống cái hố vôi tôi đầu ngõ. Thật hú vía, cái hố vôi trong bóng đêm mờ mờ rất dễ nhầm tưởng là một khoảng sân xi măng mà bọn trẻ con thường làm nơi đá bóng. Ừ, không biết bằng cách nào mà ta về nhà được nhỉ? Y phát đánh bốp vào cái đùi nần nẫn của vợ đang gác lên ngực mình, khiến chị Đĩ Chu đang gáy pho pho, giật bắn người, ngồi vục dậy. “Phải gió cái nhà ông này! Lại dẩng mỡ hay sao?” “Ta đang hỏi mẹ mày. Làm thế nào mà đêm qua ta về nhà được?" . “Uống lắm, đầu óc lú lẫn mất rồi. Tôi với thằng Quốc phải sang dìu ông về. May mà qua được chỗ hố voi nhà Bửu”. “Ừ, may. Ta cảm ơn hai mẹ con. Mai nhớ ra chuồng vịt sớm. Hôm qua đẻ bảy thành. Hôm nay chắc phải tám mươi”. Chưa nói hết câu, Đĩ Chu dã díp mắt, quay mặt vào tường ngủ tiếp. Tảng sáng, quờ tay tìm vợ, Đĩ Chu bỗng thấy lạnh toát phía sống lưng. Quái, con mẹ này lẻn đi đâu? Một thoáng nghi ngờ như con rắn cuộn trong đầu khiến Đĩ Chu tỉnh như sáo. Y thò chân quơ đôi dép, nhìn quanh quát, rồi với lấy con dao phay. Léng phéng với thằng nào, ông giết. Vừa nghĩ Đĩ Chu vừa len lén đi ra sân, sục sạo khắp đầu hồi nhà. Cho tới khi trông thấy đôi quang thúng trong bếp, Đĩ Chu mới tin chắc vợ ra chuồng vịt nhặt trứng. Y thở phào, vớ chiếc điếu cày làm một mồi thuốc say đứ đù. https://thuviensach.vn Từ ngày Đĩ Chu nuôi đàn vịt siêu trứng và học được bí quyết ấp vịt bằng đèn điện, vợ y sinh ra thói tham công tiếc việc, sáng nào cũng dậy từ trước đài thể dục, mò mẫm ra chuồng vịt nhặt bằng hết số trứng vịt đẻ trước lúc trời sáng. Đàn vịt bốn trăm con, trung bình mỗi sáng nhặt ba trăm quả trứng. Đến lười như hủi cũng phải ham. Cái thứ trứng vịt thật lạ, cứ như tụ chúng phát ra ánh sáng, cái thứu ánh sáng của đèn nêông, mờ và lạnh nhưng lại có sức hút ma quái của kim tiền. Đang định nạp mồi thuốc thứ hai thì có tiếng chân thình thịch như ma đuổi ngoài ngõ. Rồi vợ Đĩ Chu hớt hải bước vào sân, tay ôm trước bụng một cái bọc gì có vẻ nằng nặng. - Quang thúng đâu? Tưởng mẹ mày đi thu trứng? Chị Đĩ Chu đến bên chồng, mặt cắt không còn giọt máu, giọng líu lại như có ai rút lưỡi. - Thầy nó ra chỗ ông Đông Đống mà xem… Tôi lấy được mấy thứ này… Từ bọc khăn voan màu hoa, bỗng xổ ra ba hộp sữa Ông Thọ và một cân đường kính trắng, khiến Đĩ Chu tròn xoe mắt. - Ai cho? Thằng nào? Đổi gánh trứng vịt để lấy thứ này phải không? Những câu hỏi dồn dập của Đĩ Chu , càng làm cho vợ y líu lưỡi. Mãi sau chị mới nói được: - Vừa ra đến chuồng vịt, chưa kịp thu trứng thì tôi bỗng nghe thấy tiếng trẻ con khóc ở chỗ ông Đông Đống. Tự nhiên tóc tai tôi dựng cả lên. Hay là ma? Tôi đánh thức thằng Quốc, bảo nó nhặt trứng rồi đánh bạo ra chỗ có tiếng khóc. Trời ơi, thì ra một đứa trẻ còn đỏ hỏn nằm trong bọc. Chắc của một cô ả nào đẻ trộm rồi vứt ra đây. Tôi lại gần định bế đứa bé, nhưng không biết lú lẫn thế nào lại ôm gói đường sữa này về nhà. - Đồ ngu - Đĩ Chu bỗng gầm lên - Đứa bé có còn đấy không? Bàn tay hộ pháp của Đĩ Chu giơ lên, muốn vả vào cái mạt tham lam, ngu đần, mất hết tính người của vợ. Nhưng rồi y kìm lại được. Thuận chân, y đá veo hộp sữa, như một phát đạn, bắn tòm xuống ao. https://thuviensach.vn - Đứa bé đâu? Ra chỉ chỗ để tao đưa nó về - Đĩ Chu ra lệnh cho vợ rồi sải chân chạy ra chỗ ông Đông Đống. Trời sáng bạch. Đã có thể nhìn rõ bụi gai tầm xuân phất phơ trên đỉnh gò đất cao bên đường, nơi dân làng quen gọi là ông Đông Đống. Người già trong làng bảo: Ông Đông Đống này thiêng lắm, thầy Tàu từng yểm bùa ở đây. - Sao không nghe thấy tiếng khóc? Đĩ Chu vừa chạy vừa vểnh tai nghe ngóng. Chị vợ chạy lạch bạch phía sau, nói trong hơi thở: - Đứa bé ở chỗ bụi tầm xuân. Bụi tầm xuân đây. Làm gì có? Đĩ Chu đảo mắt nhìn quanh và y chợt sững người. Cái bọc trăng trắng đang nằm ở mép ruộng, nửa nổi, nửa chìm trong nưứoc. Y nhảy bổ đến bế thốc cái bọc lên. Trời ơi, một bé gái. Nhưng hình như… Tưởng có một bàn tay vô hình bỗng bóp nghẹt tim Đĩ Chu, khiến y đau nhói. Với một động tác vô vọng, y nâng hai bàn tay, áp đứa trẻ vào bên má y xem nó có còn thở không. Mắt y gỉ ra hai cục nước đặc sánh. Muộn quá rồi. Đứa bé đã chết. Có thể khi vợ y lấy mấy hộp đường sữa, đã làm thay đổi vị trí nằm của nó, khiến nó rơi từ chỗ bụi tầm xuân kia xuống ruộng. Cũng có thể do nó khóc và động cựa nhiều quá. Cũng có thể một con sâu, một con kiến nào đó chui vào trong bọc đốt nó, khiến nó quẫy đạp mà lăn xuống. Ôi chao, một kiếp người! Đĩ Chu lẳng lặng bế đứa bé về nhà. Vợ y hốt hoảng và lăng xăng mưốn chuộc tội, liền bị y giáng cho một cái bạt tai, nảy đom đóm mắt. Lúc khác, thể nào thị cũng gào lên, lu loa với hàng xóm láng giềng. Nhưng bây giờ thì thị im thít. Thị biết tội của mình. Chỉ vì tham ba hộp đường sữa mà thị đã giết một mạng người. - Đi báo với đội trưởng thôn và mời bà con láng giềng đến đây - Đĩ Chu quắc mắt lệnh cho vợ. Rồi y bắt đầu hoạch định mọi việc cho một đám ma: đóng quan tài, khâm liệm và đưa đi mai táng. Y sẽ nói với làng xin được chôn cất đứa trẻ dưới gốc tầm xuân ông Đông Đống. Như thế, linh hồn đứa trẻ xấu số sẽ phù hộ cho vợ chồng con cái y và bà con xóm làng. https://thuviensach.vn Chỉ một thoáng, cái sân nhà Đĩ Chu đã chật ních người. Khi thay tã lót cho đứa trẻ, người ta phát hiện ra một xấp tiền năm trăm ngàn đồng và một mẩu thư viết vội đầy những lỗi chính tả nhét trong chiếc áo lót: “Người mẹ khốn lạn nhất trên đời trăm ngàn nần nạy ông bà cô chú mở nòng từ bi ra tay nàm phúc nuôi giúp cháu bé lày…” Chị Chu Chuối chưa đọc xong lá thư đã khóc nức nở. Tiếng khóc lây lan. Vợ Đĩ Chu đấm vào ngực bồm bộp: - Tất cả tại tôi. Nếu tôi không tham mấy hộp đường sữa thì đã cứu được một kiếp người. Năm ngày sau đám ma đứa bé xấu số, ở Chợ Mới bỗng xuất hiện một phụ nữ trẻ, chừng hai mươi, hăm hai tuổi, đầu tóc xoã xượi, quần áo nhầu nhĩ, cứ đi tha thẩn quanh bãi rác tìm nhặt những mảnh vải màu. Đám trẻ con biết là người điên, liền chạy theo trêu ghẹo, khiến đôi lúc thiếu phụ nổi cáu, cởi tuột khuy áo, lộ ra một bầu vú căng cứng, trắng ngồn ngộn: “Định bú tranh của con bà hả? Có giỏi thì vào đây. Này, cho mà bú thoả thích đây này”. Rồi thiếu phụ phá lên cười. Những người đi chợ kháo nhau: Mẹ của đứa bé chết ở ông Đông Đống đấy. Ngủ với giai bị nó ruồng bỏ rồi vứt con đi. Không ai rõ thực hư thế nào. Giữa người thiếu phụ trẻ kia và đứa bé xấu số liệu có mối quan hệ gì không? Rõ thật là: Thế gian chồng chất nợ nần Gây ân oán, sẽ nhận phần oán ân. https://thuviensach.vn HỒI THỨ IX THÁM TỬ DÊ Nổi máu tò mò, Tiếng Ngang làm thám tử Nhờ ơn phúc trạch, người đẹp đến Trâu Quỳ ---❊ ❖ ❊--- Đào Tiến Ngang, tên thật là Đào Tiến Sang, người làng Động, bỏ vợ đi theo cave, bị phụ tình, ba tháng sau đành trở về làng sống với vợ cũ. Vốn khéo tay, lại học được nghề sửa xe máy, Ngang mua lại một quán hàng ở Chợ Mới, treo biển “bơm và xe đạp xe máy”, kiêm nơi cầm đồ và chứa chấp, tiêu thụ đồ ăn cắp của bọn nghiện hút. Việc thiếu phụ hoá rồ xuất hiện quanh chợ khiến Ngang đặc biệt chú ý. Gái kia, tắm rửa sạch sẽ, ăn mặc tươm tất vào, kém gì hoa hậu? Bằng con mắt của một tay chơi sành sỏi, Ngang ngầm định giá cô nàng: Nếu chuyển giao cho các hiệu cà phê ôm, các nhà hàng ở ngoài tỉnh, chí ít cũng được vài vé. Loại chân dài, đùi lẳn, mông nở, da trắng thế kia, bọn “dê” làm sao mà cưỡng được. Thật phí của giời. Bệnh nửa dại nửa khôn kia mới phát, nếu quả thật là bệnh tình, chữa ắt khỏi. Với niềm tin và hy vọng của một con buôn kiêm một gã “dê” thứ thiệt, Tiếng Ngang đặt quyết tâm bằng mọi cách phải tìm ra tung tích cô nàng. Thế là gã đóng vai thám tử, lần mò rình rập người phụ nữ hoà rồ liên tục trong một tuần lễ. Việc kết luận cô ả chính là mẹ đứa trẻ bị bỏ rơi ở ông Đông Đống là hoàn toàn có cơ sở. Bằng chứng là vào một buổi chiều, lúc nhá nhem tối, Tiến Ngang nằm ép bên bụi tầm xuân trên đỉnh ông Đông Đống rình. Lúc sau, thấy cô ả xuất hiện, tay cầm một bó hoa dại. Ả quì trước nấm mồ đứa hài nhi do vợ chồng Đĩ Chu và dân làng chôn cất, rồi cất tiéng khóc ai oán. Đầu tóc xoã xượi, tiếng khóc nỉ non trong cảnh tranh tối tranh sáng càng khiến không khí có vẻ Liêu Trai, làm khắp người Ngang nổi da gà. Gã tiến lại chỗ thiếu phụ. https://thuviensach.vn - Này cô em, có uẩn khúc gì nói ra đi. Anh sẽ giúp. Đang ngồi phủ phục, thoắt cái cô gái đã vùng đứng dậy, vừa nhìn Ngang, vừa đi giật lùi. - Thằng đểu. Mày không được đụng vào tao. Mày đã giết con tao. Nó đang nằm dưới mộ kia kìa. Ngang sấn đến chộp được tay cô gái. Nhanh như cắt, ả quì xuống cắn vào tay gã rồi vùng chạy, mất hút vào bóng đêm. Ba ngày sau không thấy cô ả xuất hiện ở Chợ Mới, Tiến Ngang đang thất vọng tưởng phải bỏ dở cuộc điều tra thì có người báo cô ả lại đang xì xụp khấn vái ở ông Đông Đống. Lập tức Ngang tập hợp mấy đứa trẻ quanh chợ, cho mỗi đứa hai nghìn đồng, với nhiệm vụ bí mật bám sát cô ả, tìm bằng được nơi cô ả thường về ăn ngủ. Quả nhiên, ngày hôm sau lũ thám tử nhí đã hoàn thành xuất sắc nhiêm vụ. Chúng báo cho Ngang biết cô nàng tên là Thanh Hằng hiện đang ở nhà bà Tám Sách bán thịt chó và cháo vịt trên Vân Đình. Quán bà Tám Sách là một địa chỉ ẩm thực nổi tiếng trong vùng. Đã bao lần Tiến Ngang cùng bạn bè chén chú chén anh ở dây. Người ta đồn rằng hai thứ đặc sản: Thịt chó và tiết canh, cháo vịt Vân Đình đang là món ẩm thực đồng quê được đặc biệt ưa chuộng ở Hà Nội, đều do các con cháu bà Tám Sách đưa từ quê ra. Chẳng khó khăn gì lắm, Tiến Ngang đã tiếp xúc và mọi được nhiều thông tin từ bà Tám Sách về những uẩn khúc, bi kịch đời tư của cô cháu họ gọi bà bằng bác. Thanh Hằng, tên khai sinh là Nguyễn Thị Tươi, sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo ven biển, bố là thương binh xuất ngũ, mẹ làm ruộng kiêm nghề buôn cá khô mang bán trên mạn ngược. Năm 1982, khi bé Tươi mới ba tuổi thì người mẹ bỗng bỏ đi biệt tích. Sau này vỡ lẽ ra rằng trong những chuyến buôn cá khô lên mạn Việt Trì, Yên Bái, thị đã dăng dện với một gã buôn bè trên sông rồi anh ả rủ nhau vượt biên sang Hồng Công, sau lại vượt tiếp sang Canada, Mỹ. https://thuviensach.vn Bốn năm sau bố Tươi lấy vợ mới. Mẹ kế là một mụ phù thuỷ theo đúng nghĩa của nhân vật này trong những câu chuyện cổ tích mà Tươi được biết. Không khí gia đình quá căng thẳng khiến vết thương cũ của bố Tươi tái phát, dăm bữa nửa tháng lại phải đi bệnh viện. Kinh tế gia đình túng bấn. Công nợ chất chồng. Một ngày kia có cô chị họ từ bãi biển X. về thăm nhà và “tuyển” nhân viên cho các cửa hàng dịch vụ. Nghe bà chị rủ rê, Tươi quyết định xuống bãi biển X. để kiếm tiền cứu bố và cũng là cách để thoát khỏi nanh vuốt mụ phù thuỷ. Bãi biển X. thực chất là một cái bẫy người. Ngay ngày đầu tiên đặt chân đến quán cà phê Thuỷ Tiên, Tươi đã được khoác một cái tên mới : Thanh Hằng, và cô lập tức nằm gọn trong tầm ngắm của những Tú Bà trá hình suốt ngày ngồi sau những tấm mành che cửa, sau những quầy Bar, tay lăm lăm cầm máy bộ đàm gọi tới gọi lui điều động các cave và các vệ sỹ. Ba ngày sau, vào một sáng chủ nhật, có một chiếc Tôyta màu xanh rêu sang trọng đỗ trước quán Thuỷ Tiên. Khách là một người đàn ông chạc ngót sáu mươi, hói trán nhưng tóc lại nhuộm đen nhức, bụng căng tròn như người có chửa bốn tháng, xách cặp somsonai khoá mạ vàng, được chủ quán đón tiếp như một VIP đầy ngưỡng mộ và niềm nở. Họ thì thào to nhỏ hồi lâu rồi mụ chủ gọi Tươi ra cho khách xem mặt. Cặp kính đen soi khắp người Tươi như săm soi một món hàng, rồi khách gật gật đầu xoè bàn tay trước mặt mụ chủ. Chủ quán xoè ra hai bàn tay. Khách lắc đầu. Cuối cùng họ thống nhất với nhau bằng ám hiệu một bàn tay và ba ngón tay, mà sau này Tươi hiểu ra rằng họ ngã giá đời con gái của cô đáng tám triệu đồng. Khách về rồi, mụ chủ quán gọi Tươi vào phòng riêng và bảo: - Người đi xe con vừa rồi xuống đây là anh Hai, giám đốc một liên doanh trên thành phố. Anh Hai thích em. Nếu em thực sự chưa bị phá trinh thì anh Hai sẽ mua, với giá một cây vàng. Nghe đến đó, Tươi xây xẩm hết mặt mày, muốn ngất xỉu. Cô oà khóc chạy vào phòng, bỏ ăn đúng một ngày. https://thuviensach.vn Mụ chủ gọi cô chị họ của Tươi đến. Cô chị họ lại thuyết phục, khuyên giải. Qua một đêm, Tươi tặc lưỡi, cũng đành nhắm mắt đưa chân. Cuộc “đập hộp” giá một cây vàng - tương đương năm triệu đồng - được anh Hai khởi sự sau đó bốn ngày, nhằm vào ngày tốc hỉ mồng hai tháng sáu âm. Trọn gói năm triệu đồng này Tươi gửi về biếu bố dưỡng bệnh. Từ đây, cái tên Nguyễn Thị Tươi chính thức bị khai tử và Thanh Hằng tự kết liễu đời thiếu nữ để trở thành đàn bà. Nhưng anh Hai không phải loại khách làng chơi tầm thường. Sau buổi “đập hộp” đời thiếu nữ của Thanh Hằng, anh làm một giao kèo với bà chủ quán Thuỷ Tiên: Ngoài anh Hai ra, không để Thanh Hằng tiếp bất cứ khách nào. Anh Hai sẽ trả lương cho Thanh Hằng và trả tiền cho chủ quán hậu hĩ. Cuộc già nhân ngãi non vợ chồng ấy kéo dài sáu tháng thì Hằng có chửa. Chủ quán yêu cầu anh Hai hoặc là đưa cô đi nạo thai, hoặc là phải đưa Hằng đi nơi khác. Vốn là kẻ khát nước, hai thị mẹt, rắp tâm săn tìm một quí tử, anh Hai đắn đo suy nghĩ một tuần rồi quyết dịnh đưa cô bồ nhí từ bãi biển X. lên dưỡng thai ở một trang trại của một bạn thân trên vùng trung du. Nửa năm ở trại Z. là thời gian hạnh phúc nhất đời Thanh Hằng. Cuộc đời tưởng sa vào lầu xanh nào ngờ lại đưa Hằng trở thành một thiếp yêu, một mệnh phụ quí tộc. Nhưng quả như người xưa nói: “Phúc bất trùng lai, hoạ vô đơn chí”. Chỉ hai ngày sau khi Thanh Hằng sinh một bé gái nặng ba kilô sáu tại bệnh viện T. thì sư tử Hà Đông của anh Hai kéo một đám lâu la và tiểu yêu đến. Anh Hai bỏ chạy tháo thân, còn Thanh Hằng và đứa trẻ sơ sinh bị kéo ra khỏi phòng sản phụ, đưa đến một vùng thâm sơn cùng cốc, với lời đe doạ: “Khôn hồn thì chôn vùi đời xuân ở dây. Nếu còn tìm gặp lão ta thì hai mẹ con phải chết”. Một tháng sau, khi đứa trẻ đã cứng cáp, Hằng quyết định thoát khỏi chốn thâm sơn cùng cốc, tìm về nhà bà Tám Sách. Vốn liếng cuối cùng của hai mẹ con chỉ có chiếc nhẫn một chỉ và ba trăm ngàn đồng. Làm sao đủ sống và nuôi con? Bằng cách nào để về lại bãi biển X. bắt đầu lại bằng “nguồn https://thuviensach.vn vốn tự có”? Không còn con đường nào khác, Hằng đã bán đi chiếc nhẫn lấy 500.000 đồng và gói đường sữa, như một chút lễ mọn, như món hành trang nghèo hèn cho con đi nương nhờ cửa người. Vậy mà, chớ trêu thay, chính Hằng đã giết con mình. Giữa lúc vợ chồng Đĩ Chu cùng người làng Động chôn cất đứa trẻ cạnh bụi tầm xuân ông Đông Đống là khi người mẹ trẻ phát rồ. Cô hét lên một tiếng rồi cười sằng sặc, chạy từ nhà bà Tám Sách ra tít cánh đồng. * Câu chuyện bi thương của Thanh Hằng khiến Tiến Ngang mủi lòng. Gã bảo với bà Tám Sách: - Cháu có ông cậu ruột làm bác sỹ trưởng khoa ở bệnh viện tâm thần Trâu Quỳ. Nếu bà đồng ý, cháu sẽ đến nói với cậu cháu xin cho cô Hằng đến điều trị ở đó. Mới phát bệnh, có thể chữa khỏi. Người như cô Hằng mà không cứu chữa thì phí lắm. Bà Tám Sách nắm lấy tay Ngang, rân rấn nước mắt vì cảm kích trước tấm lòng nhân ái của gã. Bà thết gã một bữa rượu thịt chó tuý luý rồi dúi vào tay gã hai trăm ngàn để gã đi ô tô sang Trâu Quỳ thu xếp cho cô cháu họ nhập viện. Thế mới biết: Tiến Ngang rồi cũng tiến lên Lòng sáng, chí bền rồi sẽ tiến xa. https://thuviensach.vn Hồi Thứ X THI SĨ LÀNG Chồng thấp vợ cao, phân bắc phân xanh trồng hạnh phúc Tình mòn tiền cạn, thi ca học vấn phá gia đình ---❊ ❖ ❊--- Đĩ Chu có cô em gái tên là Chi, lấy chồng ở làng Nguyễn. Chi có tướng đàn ông, cao to, vai u thịt bắp, mặt vuông chữ điền. Hồi thiếu nữ, không chàng trai nào ở làng dám mơ tưởng tới Chi. Họ sợ lấy Chi về làm chồng. Họ hãi những bước đi huỳnh huỵch, cặp đùi to như chân voi, bộ ngực rung rung đồ sộ của nàng. Điên lên, cô nàng kẹp cho một đêm không ra bã thì cũng ra nước - Trai làng kháo nhau thế. Hai mươi tuổi, vẫn không có một mảnh tình vắt vai, tưởng Chi ế chồng. Vậy mà: “Lầu thâu gió mát trăng thanh. Bỗng đâu có khách bên đình sang chơi”. Khách bên đình đây là anh giáo Giới, một người làng Nguyễn, cùng xã. Giới học sư phạm mười cộng một, ra dạy học một năm thì đi bộ đội, vào chiến trường năm 1973, năm 1976 bị thương ở biên giới Tây Nam, được xuất ngũ, trở về nghề dạy học. Không biết duyên số thế nào, gặp Chi, Giới mê tít thò lò. Vốn có tâm hồn thi sỹ, lại từng có thơ đăng ở tờ báo của Binh chủng từ hồi còn quân ngũ, ngay buổi gặp Chi đầu tiên, Giới đã sáng tác được một bài thơ đăng trên tờ báo của Hội Văn nghệ tỉnh: “Anh đã qua ngàn ngày gian khổ Từ Đáy Giang đến chiến trường Căm (Puchia) Về quê hương bỗng thấy mình trẻ lại Trong vòng tay em âu yếm dịu dàng…” Bài thơ, không ngờ trở thành món sính lễ để Giới hỏi cưới Chi. Sau này, Chi gặng hỏi: “Vì sao mọi người chê em to mà anh lại yêu em, có thơ về em”. Giới đã thú nhận: Chi giống Na, cô gái Quảng Trị mà anh đã gặp ở https://thuviensach.vn chiến trường một cách lạ lùng. Chính cô gái ấy đã biến anh thành đàn ông trước ngày anh vào mặt trận. Niềm sung sướng và hạnh phúc mà Na ban tặng cho Giới trong những ngày mà ranh giới giữa cái sống và cái chết chỉ trong gang tấc ấy đã làm anh hằng đêm hồi tưởng lại. Năm 1976, vừa từ quân y viện ra, Giới đã về Cam Lộ để tìm lại người đàn bà đầu tiên của đời anh mà không thấy. Chính vì thế, khi gặp Chi, ngay lập tức giáo Giới đã choáng váng. Cũng dáng cao to ấy. Cũng cặp vú như hai quả bưởi, phồn thực và quyến rũ ấy. Đó mới thực là đàn bà, cái thế giới nuôi dưỡng những cảm hứng thi ca! Và kỳ lạ, cặp vợ chồng như đôi đũa lệch: anh chồng lẻo khoẻo thư sinh, nặng không đầy bốn mươi nhăm ký, cô vợ hộ pháp cao hơn chồng một chỏm tóc, “một đùi ả bằng cả người anh” ấy, nào ngờ lại là cặp vợ chồng hạnh phúc. Ở đâu cũng thấy cặp kè như đôi sam. Hàng năm giời hàng xóm láng giềng tịnh không thấy họ to tiếng một lời. Cô vợ mắn như gà, nhưng anh chồng cũng tốt giống. Họ đẻ liền bốn năm ba đứa, một trai hai gái. Và thật bất ngờ, giáo Giới trở thành nhà thơ, hội viên Hội Văn nghệ tỉnh với bút danh Chi Giới, có tập thơ “Gánh phân xanh” ca ngợi phong trào nuôi bèo dâu, làm phân xanh hợp tác xã những năm cuối thập kỷ bẩy mươi. Tập thơ lấy lời đề từ nổi tiếng của thi sĩ Bút Tre: “Anh đi gà lợn hát ca. Anh về đầy nhà phân bắc phân xanh.” Xét về đủ mọi phương diện, thì đó là một cặp vợ chồng lý tưởng, một gia đình hạnh phúc. Vậy mà "tin đâu như tiếng sét ngang..”, đúng như nhà thơ Bút Tre đã viết, cả làng Động bỗng đồn ầm lên rằng giáo Giới, tức nhà thơ Chi Giới bỗng dưng trở thành gã vũ phu, ngày nào cũng đánh vợ. - Làm gì có chuyện ấy - Đĩ Chu gạt phắt những lời đàm tiếu - Tôi còn lạ gì cô Chi. Nó là em gái tôi, tôi phải biết. Mấy chục năm qua nó không làm chồng giáo Giới là đại hồng phúc cho nhà tôi. Nhưng sự thật, nhúng vào nước không chìm, lửa đốt không cháy. Cả làng Nguyễn ngày nào cũng nghe thấy tiếng đấm đá huỳnh huỵch, kèm theo là giọng khàn khàn của giáo Giới: “Chết này. Cho mày biết tay ông.” https://thuviensach.vn Đĩ Chu vẫn bán tín bán nghi. Gần đây vợ chồng Chi có mâu thuẫn, ông biết. Nguyên do cũng chỉ là chuyện thi dại học của cái Thi, con gái út của họ. Anh chồng lãng mạn, quyết lập kỷ lục đưa cả ba đứa con vào trường đại học. Cô vợ thực dụng, muốn cô con gái út đi xuất khẩu lao động lấy tiền đầu tư cho hai đứa lớn, hoặc ở nhà lấy chồng, gần mẹ gần con. Mâu thuẫn vợ chồng bắt đầu căng thẳng từ khi giáo Giới đưa con gái ra Hà Nội dự thi vào trường Đại học Xã hội và Nhân văn. “Giời ơi, thằng Văn, cái Thơ học đại học ngoài Hà Nội, tiền trọ, tiền ăn, tiền học phí một tháng đã mất đứt một triệu, bằng nửa năm tôi làm tám sào ruộng khoán. Bây giờ lại thêm một đại học nữa, quá bằng thầy nó dùng đại học để giết tôi”. Mới đầu Chi chỉ rên rẩm thế. Sau thấy bố con nhất quyết tìm cách “giết” Chi bằng được, chị mới nổi khủng lên, ném hết các tập thơ phân bắc phân xanh ra ngoài sân. Thế rồi một dịp may bỗng đến: Chi “bắt được” tờ giấy báo đại học của Thi, liền giấu biến đi. Cái Thi buồn chán vì tưởng không đỗ đại học, bỏ ăn hai ngày, còn giáo Giới cay cú, hoài nghi, quyết khăn gói ra hẳn trường Đại học hỏi cho ra nhẽ. Rất may kết quả bốn môn thi vẫn còn được lưu trên mạng Internet. Con gái anh đỗ vào hạng ưu, chỉ kém thủ khoa có hai phẩy năm điểm. Về nhà, giáo Giới lặng lẽ tìm kiếm. Cuối cùng anh đã tìm thấy tờ giấy báo đại học của con gái bị vợ anh vo tròn đút vào hốc đòn tay mái bếp. Đồ vô văn hoá. Đồ vai u thịt bắp suốt đời chỉ biết ăn xó mó niêu. Người ta tốn kém vài chục triệu không lo nổi cho con vào đại học. Con mình thi một phát ăn ngay. Không biết sướng, biết vinh hạnh mà còn cố bày ra cái trò vô học. Thế là lần đầu tiên giáo Giới nổi trận lôi đình. Anh túm tóc vợ, giáng một cái bạt tai. Nào giờ, hệt như vở bi hài kịch chị Dậu tức nước vỡ bờ mà nhà văn Ngô Tất Tố mô tả ngày nào, chị Chi liền xoay người, ngáng chân, vặn sườn giáo Giới, khiến anh chàng lẻo khoẻ ngã chỏng vó giữa sân. Đám trẻ con và mấy người hàng xóm chỉ biết ôm bụng mà không dám cười thành tiếng. Có lẽ bị hạ nhục giữa thanh thiên bạch nhật, trước bàn dân thiên hạ hay sao mà từ hôm ấy giáo Giới bắt đầu trả thù vợ. Cái tiếng đấm đá, vật lộn https://thuviensach.vn huỳnh huỵch, kèm theo tiếng giáo Giới “Chết này. La nữa nên này” làm sao mà giấu nổi thiên hạ. Đĩ Chu bắt đầu tin em gái mình gặp thằng chồng vũ phu. Muốn nhân chứng vật chứng rõ ràng, ly lặng lẽ đi rình. Tối ấy, có người báo, Đĩ Chu liền sang ngay thôn Nguyễn, bí mật đột nhập vào nhà giáo Giới. Đang có tiếng vật lộn huỳnh huỵch trong buồng. Có cảm giác hai người đang ngồi đè lên nhau. Mỗi lần tiếng một quả đấm thụi xuống, lại thấy tiếng giáo Giới hổn hển: “Chết này, La nữa lên này”. Đĩ Chu tiến đến cửa sổ, ghé mắt nhìn qua cái lỗ thủng bằng quả táo ở cánh cửa. Và y bỗng không tin ở mắt mình: Em gái y, như một sư tử cái đang ngồi đè lên người anh chồng lẻo khoẻ, hai cặp giò hộ pháp trắng bóc kẹp chặt lấy bụng anh chồng, còn một tay nắm lại mỗi lần thọi vào mạng sườn giáo Giới thì anh chàng lại kêu lên: “Chết này!” Chưa bao giờ Đĩ Chu gặp cảnh ngộ đại bi hài đến thế. Hay là y mắc bệnh hoang tưởng, tâm thần? Rõ thật là: Nhỡn tiền thấy cảnh bi hài Mà sao lại tưởng chuyện ngoài thế gian. https://thuviensach.vn HỒI THỨ XI HOẠN THƯ THỜI HIỆN ĐẠI Trót vì tay đã nhúng chàm Dại rồi còn biết khôn làm sao đây (Kiều) ---❊ ❖ ❊--- Không hiểu bằng cách nào mà rồi bọn trẻ con hai làng Nguyễn và Động cũng biết chuyện giáo Giới bị vợ đánh đòn. Nhanh như điện, một bài vè được bọn trẻ truyền đi: Ve vẻ vè ve Cái vè sợ vợ Tôi van u nó Cứ việc nằm trên Thay cho tiếng rên Cho tôi tiếng quát Để cho làng nước Tưởng tôi cưỡi rồng… Tiên sư cái tay nào sáng tác ra cái bài vè ấy. Ăn đứt thơ của thi sĩ Chi Giới. Cứ như thơ Hồ Xuân Hương. Thanh thanh, tục tục khó lường. Nghe bọn trẻ hát, suốt đêm Đĩ Chu không chợtp mắt. Quá bằng thiên hạ ỉa vào mặt cả họ nhà Chu. Tôm đội cứt lên đầu. Đời nay mới thấy cảnh vợ cưỡi lên bụng chồng, đấm vào mạng sườn chồng như giã giò. Chao ơi, cũng mang danh con gái họ Phạm đấy. Cái họ danh giá nhất vùng, cụ Thượng tổ được phong “Phúc lộc thượng đẳng thần”, được dân làng lập bài vị thờ ngoài đình. Rồi ba người đàn bà được phong “Tiết hạnh khả phong”, một con gái họ được phong thời Lê Trung hưng, hai nàng dâu họ được truy https://thuviensach.vn phong thời Minh Mạng và Tự Đức, giấy sắc phong vẫn còn lưu giữ ở nhà thờ họ. Vậy mà cái cô em gái y, tiếng là được nuôi dạy tử tế, con nhà nề nếp gia giáo, bỗng đốc chứng thành mụ nặc nô. Mà cái thằng giáo Giới cũng hèn. Bị vợ đánh, không trị được thì câm mẹ cái mồm đi, lại dở cái thói sỹ dởm hét toáng lên, quá “lạy ông tôi ở bụi này”. Rõ trò hề. Vừa hèn vừa hề. Thy sĩ cái cục cứt. Bọn thanh niên xã gọi nhại là thi sĩ Chi Dưới cũng đáng đời. Giận em gái, xấu hổ thay cho em rể, một chiều nọ. Đĩ Chu sai vợ thịt con vịt què, một mình y làm hết một chai sáu nhăm, rồi y sai con gọi cô Chi đến cho y hỏi tội. Đúng là tửu nhập, ngôn xuất. Mặc dù cài then cổng, đóng chặt cửa nhà trên, mà tiếng y vẫn âm vang, thao thao bất tuyệt khiến bọn người ngôi lê đôi mách trong làng lũ lượt rủ nhau đến nghe trộm. - Cô với chú Giới không đơn thuần chỉ là hai con người, hai đứa đực cái - Đĩ Chu hắng giọng mở đầu bài giáo huấn - Tôi nhắc lại, không phải chỉ đơn thuần đực cái mà là vợ là chồng. Các cụ ngày xưa nói: “đạo vợ chồng”, chứ không nói “cái trò vợ chồng”. Mà đã nâng lên đến hàng “đạo” tức là thiêng liêng lắm rồi. Người vợ từ xưa luôn phải theo đạo “tứ đức, tam tòng”. Tứ đức là công- dung- ngôn - hạnh. Tam tòng là tòng phụ, tòng phu, tòng tử. Ở nhà phục tùng cha, xuất giá phục tùng chồng, chồng chết phục tùng con. Theo đó mà suy, người đàn ông từ xưa đã là rường cột gia đình. Thế nên mới lại có câu: “Một trăm đứa con gái, không bằng hòn dái thằng con trai”. Chú Giới có đần đụt, cũng là chồng cô. Cô phải “tòng” chú ấy, chứ không có quyền cưỡi lên người chú ấy. Nói cho cô biết nhé. Thằng anh cô không bao giờ hồ đồ. Phải đích mục sở thị thì anh mới nói. Cái tối, chính mắt mình nhìn thấy em gái mình trèo lên bụng chồng, anh đau xót quá, xấu hổ quá… Đến đây, giọng Đĩ Chu bỗng ngạt đi. Và thật lạ, y khóc. Nước mắt giàn giụa trên gương mặt gồ ghề nứt nẻ của y. Những giọt nước có sức lây lan, khiến Chi cũng không cầm lòng nổi. Chi khóc ti tỉ, hệt như cái cô bé Chi ngày xưa, hồi tám, chín tuổi, bị anh Chu mắng, oan mà không dám cãi. https://thuviensach.vn Đám người hiếu kỳ rình nghe trộm trưởng câu chuyện giáo huấn đến đây là tạnh vở, toan bỏ về, bỗng bấm chí nhau dán tai vào cánh cửa nhà Chu. - Dạ thưa, anh nói hết rồi thì đến lượt em - Tiếng Chi nấc lên đầy đau đớn - Nói lời không thì anh không tin. Đây, em có mấy lá thư đây làm bằng. Thằng chồng em thà nó cứ đần đụt, ngớ ngẩn như chú Ngốc ở chợ Mới, hay thơ thẩn dở hơi như nó vẫn làm. Em cam chịu hết. Nhưng đằng này nó là con dê. Ngần ấy tuổi đầu rồi mà còn dẩng mỡ thì thụt thư từ với người đàn bà mãi tận trong Quảng Trị… Trời ơi, Đĩ Chu tỉnh hẳn rượu. Ba lá thư như những tờ cáo trạng trước mặt y kia, là bằng chứng làm đảo ngược tình tiết vụ án. - Để tôi sẽ đọc - Đĩ Chu dịu giọng - Cô kể vắn tắt tôi nghe diễn biến sự việc như thế nào? - Anh còn nhớ năm bẩy ba, nhà em có vào chiến trường Quảng Trị… - Tôi còn lạ gì. Năm bẩy hai tôi suýt nghẻo ở cái cối xay thịt thành cổ Quảng Trị. Năm bẩy ba tôi ra thì chú Giới vào… Năm ấy nhà em gặp cô Na, người cao to giống em. Hai người tằng tịu. Cô Na có chửa, sau này đẻ được một đứa con trai. - Có đúng thế không? Sao bây giờ cô mới nói? - Em nói sai em chết. Bác cứ đọc ba lá thư kia thì bác rõ. Năm bẩy sáu, trước khi lấy em, Giới đã vào Cam Lộ tìm Na, nhưng không thấy. Tưởng chuyện dan díu ấy đã qua. Nào ngờ năm ngoái, bỗng có một lá thư gửi về Hội Văn nghệ tỉnh, nhờ chuyển cho nhà thơ Chi Giới. Thì ra, cô Na đọc một bài thơ của nhà em đăng trên tạp chí Tản Viên Sơn. Thế là anh ả tìm thấy nhau sau đúng hai mươi tám năm trời. Vì thơ cả đấy. Em cũng chết vì thơ của lão ta. Như cái câu: “Anh đã qua nghìn ngày gian khổ. Từ Đáy Giang đến chiến trường Căm…” - Biết thơ rồi. Nói tiếp cái chuyện cô Na đi. - Mụ Na bây giờ là một doanh nghiệp giàu có ở Đông Hà. Từ năm tám mươi mụ ta đã buôn hàng lậu từ Lào về Đông Hà. Thằng con trai đặt tên là https://thuviensach.vn Hoài Bắc, tức là nhớ anh bộ đội miền Bắc, đã có vợ con, hiện là Giám đốc công ty hữu hạn trên cửa khẩu Lao Bảo… - Khá quá. Không ngờ chú Giới đổi đời - Đĩ Chu không kìm được sự thán phục, xen chút ghen tị. - Em biết ngay bọn đàn ông các anh mà. Cũng cùng một giuộc - Chi được dịp bồi luôn cho anh trai một cú đòn gió - Nhận được thư mụ Na, hè năm ngoái, nhân có chuyến phòng Giáo huyện tổ chức đi tham quan Huế, nhà em mới mò vào tìm gặp mụ Na. - Thật vậy không? - Trong thư kia có đủ hết. Anh đọc khắc biết. Thảo nào, từ năm ngoái, lão Giới tự nhiên rủng rỉnh tiền. Mụ Na còn viết thư: “Anh cứ cho con Thi đi học. Tiền học của con em lo hết”. May mà hom lão Giới nhà em ra Hà Nội hỏi điểm thi Đại học cho con Thi, ở nhà em tình cờ phát hiện ra mấy lá thư này. Rõ ràng là trời có mắt. - Ái chà chà. Hoá ra không phải Chi hỗn láo với chồng mà là ngứa ghẻ hờn ghen - Đĩ Chu vỗ đánh đét vào đùi mình, như y chợt khám phá ra cái tổ con chuồn chuồn. Phen này thì: “Làm cho cho mệt cho mê Làm cho đau đớn ê chề cho coi” (Kiều) https://thuviensach.vn HỒI THỨ XII TÌNH YÊU MỘT THUỞ Tình gửi lại hoá chồi xanh đất lửa Oán xua đi còn mây biếc trời cao ---❊ ❖ ❊--- Những lá thư của người đàn bà Quảng Trị có sức cuốn hút như những đoản thiên tiểu thuyết. Lần đầu tiên trong đời, Đĩ Chu đóng vai một trí thức, giương mục kỉnh, ngồi trước đèn đọc ngấu nghiến từng dòng chữ nhỏ li ti, đầy những thổ ngữ và lỗi chính tả. Đọc nữa. đọc nữa. Cái trò nhìn trộm, ngó trộm bao giờ cũng thú. Huống chi đây lại là ngó trộm vào cuộc đời một người đàn bà. Mà không, phải nói cho đúng khái niệm thế này. Như nhìn trộm người đàn bà đang thoát y trong phòng tắm. “Cam Lộ ngày 1 tháng 5 năm 2001. … Suốt 28 năm em và con đi tìm anh trong tuyệt vọng, nào ngờ bây chừ đã tìm thấy anh”. Hoài Bắc ơi, mạ cho con đọc bài thơ ni. Con đọc đi rồi nói mạ nghe”. Em dúi vào tay hắn bài thơ “Oan trái cuộc tình “ của anh. "Chi Giới chính là bút danh thi sĩ của cha con đó”. Hắn gạt đi và bảo: “Thôi mạ, thơ thẩn làm chi. Tránh xa các nhà thơ thì may tuổi thọ của mạ còn kéo dài. Mạ không nghe chuyện một trăm nhà thơ lấy chung một người đàn bà có tên là Nàng Thơ đó ư? Vậy mà suốt mấy chục năm Nàng Thơ vẫn chẳng chửa đẻ. Đi bệnh viện khám, bác sĩ bảo: Nàng Thơ vẫn còn màng trinh”. Nghe thằng Hoài Bắc nói giỡn, ẹ la: “Mồ tổ mi. Nhưng đây là thơ của thằng cha mi. Anh gửi lại giọt máu miền Cam Lộ. Đó, thơ cha mi đó. Cha mi ngủ với tau có một lần mà đẻ ra mi. Cũng nhờ có những dòng thơ thẩn này mà hai mươi tám năm trời, giờ mạ đã tìm thấy cha cho mi đây”. Rồi em khóc như trời sập. Đến lúc đó thằng Hoài Bắc mới tin. Nó bảo: “Sư tử Hà Đông khủng khiếp lắm. Mạ ra ra là không có đường về. Để con ra ngoài nớ https://thuviensach.vn thăm dò trước. Con có thằng bạn thân làm phóng viên báo Nông nghiệp. Hắn biết rõ ba cái ông nhà thơ lắm mà”. Anh ơi, thằng con của chúng mình, anh không tưởng tượng hắn tuyệt vời như thế nào đâu. Hắn đã nói là làm. Hắn ra ngoài nớ, tìm anh thiệt. Trở về, hắn bảo: “Mạ ơi, cha con thiệt rồi. Nhìn thấy cha, thằng bạn con suýt kêu trời. Sao hai cha con giống nhau lạ lùng. Mạ hãy tưởng tượng, cái ngày cha con yêu mạ, chắc cũng có khuôn mặt, dáng người giống hệt như con bây chừ”. Em lặng đi, tưởng có thể vỡ tim vì sung sướng. “Con gặp cha thế nào? Cha không hỏi gì mạ ư?”. "Đời nào con lại nhận cha dễ dàng thế. Máu mủ thì đúng rồi. Nhưng còn tình cảm nữa chứ. Nhỡ ông không nhận con thì sao. Chuyến này ra, con chỉ có nhiệm vụ dò tìm, nhận mặt. Giờ thì mạ viết thư cho cha con đi. Nếu cha nhận thì mạ con mình gặp. Nếu không nhận thì… quên ổng đi”. Hắn nói rồi hắn khóc. Anh ơi, nhìn hắn khóc thật tội nghiệp. Hai mươi tám năm trời, giờ hắn mới tin rằng minh có một người cha…”. * “Cam Lộ ngày 27 tháng 11 năm 2001. Anh ơi, Vậy là bây chừ em đã hoàn toàn mãn nguyện. Chỉ cần má con em gặp anh một lần như những ngày vừa qua là đủ. Quá mĩ mãn rồi. Anh đã bù đắp lại cho em hai mươi tám năm đằng đẵng. Em như vùng đất ba dan khô nẻ, bỗng được thoả thích tắm mưa… Những ngày ở bên nhau, em chưa kịp kể gì về em cho anh nghe cả. Bây chừ em kể hết. Để anh biết rằng, đến được với anh hôm ni, mạ con em đã phải trải qua biết bao tủi cực, đã phải đổ bao máu, mồ hôi và nước mắt. Chắc anh còn nhớ cái lần chúng mình chia tay nhau ở chân động Ông Do ấy. Thằng Bắc đã được hoài thai trong ngách hầm tránh pháo. Thế rồi em mang giọt máu của anh trong tủi nhục ê chề. Người ta vu cho em chửa hoang với bọn lính Nguỵ đóng đồn bên kia sông chờ thi hành Hiệp định. Em trốn vào Đà Nẵng với hy vọng gặp anh trong nớ. https://thuviensach.vn Hơn một năm ở Đà Nẵng, bằng mấy kiếp người. Để nuôi được thằng Hoài Bắc, em chấp nhận tất cả. Có một ông tư sản cỡ bự, tuổi bằng cha em, có xưởng làm nước đá ở đầu cầu Sông Hoàn dã nhận là cha đỡ đầu thằng Bắc, mua cho mạ con em một ngôi nhà ở gần chùa Non Nước. đó là là lần duy nhất em làm vợ không có giá thú. Nhưng rồi cuộc vui ngắn chẳng tày gang. Chỉ bốn tháng sau, mụ vợ phát hiện ra vụ bê bối tình ái của ông chồng, liền thuê côn đồ đến phá nhà và hành hùng mẹ con em.. Em bị một trận đòn ghen thừa sống thiếu chết, bị gãy một xương sườn, phải nằm nhà thương cho tới khi quân giải phóng vô thành phố… Năm 1976, mạ con em về quê. Chao ơi, vùng Cùa - Tân Sở quê em, nơi Vua Hàm Nghi từng chạy giặc từ Húe ra, dựng cờ chống Pháp, xưa bạt ngàn rừng, bạt ngàn hồ tiêu, giờ hoang hoá, cỏ dại ngút đâu. Không ngày nào không có người cuốc phải bom. Bọn Mỹ thả dày đặc. Lại đành bỏ đất, bỏ quê mà đi. Làm cách chi để nuôi sống thằng Hoài Bắc và tìm gặp anh, hỉ? Có một con bạn rủ em lên Hướng Hoá buôn hàng từ Thái Lan, từ Lào qua cửa khẩu. Vậy là đã mở ra một con đường sống. Gần chục năm em lẫn trong đoàn người buôn hàng lậu từ biên giới về Đông Hà. Chập tối ra bờ sông Sêpôn chờ hàng. Thuốc lá jet, đường, sữa, mì chính, đá lửa, len, vải… Tất cả đều quấn quanh người, quấn đầy chân tay. Suốt đêm luồn rừng từ Lao Bảo đưa hàng về các điểm tập kết đẻ chuyển về Đông Hà, Quảng Trị. Từ phu khuân vác, vận chuyển, em trở thành đầu nậu, thành chủ hàng. Vàng, đô la, chưa đủ vốn thì em khai thác “vốn tự có”. Ba mươi tuổi, em vẫn còn trẻ đẹp, khối gã lái xe, thuế vụ xin chết. Thì tui biếu các anh mần chơi, tiếc gì. Chỉ cần các anh để tui kiếm tiền nuôi thằng Hoài Bắc. Vậy đó anh. Em coi thế giới đàn ông như thứ trò chơi. Với em, đàn ông chỉ có duy nhất một người…”. * “Cam Lộ, ngày 16 tháng 7 năm 2002 … Đã bao lần em suy nghĩ về lời khuyên của anh, rằng chuyện này chưa nên để Chi biết. Em không muốn mạ con em phải sống trong sự dối trá. Có https://thuviensach.vn chi mà phải giấu chị Chi, hỉ? Em có tranh vợ cướp chồng chi? Phải năm năm sau khi thằng Hoài Bắc ra đời, anh mới cưới chị Chi kia mà. Vả lại, bây chừ mạ con em đã quá đầy đủ về vật chất rồi. Ngoài ngôi nhà ba tầng ở thị thấn Cam Lộ, em còn có bốn thiên hồ tiêu ở trong Cùa, thằng Hoài Bắc có Công ty xuất nhập khẩu tổng hợp đóng trên Lao Bảo. Mạ con em cần chi tiền bạc. Em xin nói với anh lần này: Em và con chỉ cần tình người. Chừng nào thằng Hoài Bắc chưa về làng Nguyễn của anh, chưa được thắp nén hương để nhận ông bà, họ hàng thì em vẫn chưa xứng đáng là một người mẹ…”. Trời ơi, chai sạn đến như Đĩ Chu, mà đọc đến đây cũng không cầm nổi nước mắt. Y đặt tay lên ngực, xiết nhẹ. Tưởng như tim y cũng đang đau nhói. Y thương người đàn bà ở vùng gió Lào, cát trắng kia, hay y ghen vì một tình yêu quá lớn mà đời y không thể có. Giáo giới quả là hạnh phúc. Hạnh phúc hơn y rất nhiều. Hoá ra em gái y cũng yêu hắn. Đọc những dòng thư này, cô Chi dù có xuống tóc đi tu cũng phải biến thành sư tử. Đời là thế. Chém cha cái kiếp lấy chồng chung. Bà Hồ Xuân Hương chửi vậy còn là nhẹ. Không thể kìm được sự bái phục, và cũng để tỏ rõ lập trường của ông anh rể, Đĩ Chu chủ động tìm gặp giáo Giới. - Chú đừng chấp cô ấy làm gì. Đàn bà không đái qua ngọn cỏ ấy mà - Sau khi gọi hai chai bia Kim Bài và hai gói lạc rang, Đĩ Chu vừa trịnh trọng giót hai cốc bia ngầu bọt vừa bảo giáo Giới thế. - Dạ, không, nhà em đâu dám đái… - Nào, uống đi… Chú đừng tưởng tôi không biết gì. Hôm vừa rồi, tôi mới chửi cho một trận. Mình là vợ, không được phép cưỡi lên bụng chồng… - Đâu có… - Giáo Giới đưa tay gãi đôi vành tai đỏ lựng. - Dào ôi, tao là anh nó, tao còn lạ gì - Đĩ Chu khà một tiếng, cạn hết vại bia - Nhưng mà cũng tại chú đào hoa quá. Nhà thơ có khác. Được đàn bà yêu đến thế, vợ đếch nào chẳng ghen. https://thuviensach.vn Giáo Giới nhìn ánh mắt ranh mãnh của ông anh rể, chợt hiểu ra. - Nhà em đã nói hết với bác về chuyện cô Na… - Tao đọc thư của cô ấy rồi. Người như thế, cô Chi đáng gọi bậc chị. Để tao thu xếp. Anh và cô chú phải vào trong ấy đón cô Na và cháu Hoài Bắc về… Thế mới biết: Thế gian chỉ một cõi Người Ngọt cay cũng một cây Đời sinh ra. https://thuviensach.vn HỒI THỨ XIII LÊN CHÙA MƠ GẶP THỊ MẦU Trước cửa thiền, mở lòng sám hối Chốn phồn hoa, đóng cửa tiêu sầu ---❊ ❖ ❊--- Từ hôm đứa bé đỏ hỏn bị chết ở ông Đông Đống, vợ Đĩ Chu nhiều lúc cứ ngẩn ngơ như người bị tâm thần. “Thấy chưa. Quả báo đấy. Tham lắm vào. Thấy gói đường sữa tối mắt, làm con bé rơi xuống ruộng. Nó thù đấy. Phen này khéo phải đi nhà thương Trâu Quỳ”. Người ta kháo nhau thế. Lời sầm sì đến tai Đĩ Chu, y cười khẩy: “Người ta ghét cái thói tham của mẹ mày họ bảo thế. Cố làm việc tu nhân tích đức vào, rồi sẽ qua hết. Thôi, dẹp chuyện ấy lại. Bảo con mua cho ta chai rượu, tối nay ta “giải tà” cho”. Rồi Đĩ Chu đưa mắt nhìn vợ rất gian. Cô nàng hồi này đẫy ra. Cái mông cong tớn, trông đến ngứa mắt. Được “giải tà”, vợ Đĩ Chu thấy tự tin, tươi hơn hớn. Hôm sau, có đám các bà đi chùa Ràng dâng hương, chị liền bám theo. Cũng sáng ấy, Đĩ Chu có khách. Vợ chồng Lập Lác đánh xe con từ ngoài tỉnh về, nhất mực mời Đĩ Chu ra chơi bằng được. Lập Lác vốn ba đời làm nghề mổ thịt lợn ở chợ Mới. Ngày mới từ chiến trường về, Đĩ Chu làm công an xã, chuyên đi rình bắt bọn cờ bạc, nấu rượu lậu, mổ thịt gia súc chui. Nhà Lập Lác tối nào cũng có một đám bạc. Đánh cò con vài nghìn thôi. Đĩ Chu đến, dắt theo khẩu K54. Cả chiếu bạc sợ run như cầy sấy. Có anh ngồi đái cả ra chiếu, ướt sũng quần. Đĩ Chu nhìn khắp lượt rồi bảo: “Các ông ăn vụng không biết chùi mép. Giấu tôi thế đếch nào được. Đánh vui mà đêm nào cũng thức đến sáng, vui cái củ c. Tiền giấu dưới chiếu, nước đái ông Cò làm ướt sũng cả kia kìa. Lần sau đánh nhỏ thôi”. Cử chỉ ấy của Đĩ Chu khiến cả bọn phục sái cổ. Lập Lác chạy theo chắp tay vái giời: “Em cảm tạ bác. Từ sáng mai, mời bác lại xơi tiết canh, https://thuviensach.vn lòng lợn”. Đĩ Chu cười khẩy, bỏ đi. Vợ Lập Lác biết ý, từ hôm sau, mỗi sáng cho con mang đến nhà Đĩ Chu một quả tim lợn còn nóng hổi. Có thế chứ. Vợ chồng nó ăn ở cũng biết điều. Đến cái vụ Lập Lác dám cả gan ra bãi Mả Đồng đào thịt trâu mang bày bán ở chợ thì quả là chuyện động trời. Số là năm ấy có dịch vi trùng nhiệt thán. Trâu bò chết như ngả rạ. Ban đầu các nhà thấy triệu chứng trâu kém ăn, liền mổ bán chạy. Thậm chí có con đã chết, người ta cũng xả thịt mang lên chợ. Uỷ ban xã gấp rút phát lệnh, bắt các gia đình có trâu chết phải đào hố sâu, rắc vôi bột lên trên rồi chôn. Vậy mà một tối, Lập Lác dám rủ mấy người ra Mả Đồng đào một con trâu vừa chôn, lấy thịt bắp mang bán. Chuyến ấy, không có Đĩ Chu cứu, Lập Lác bóc lịch chí ít cũng ba năm. Đĩ Chu còn khuyên Lập nên lánh đi khỏi làng cho cán bộ xã họ đỡ ngứa mắt. Lập Lác nghe theo, gửi con cái cho bố mẹ, hai vợ chồng ra tỉnh, tiếp tục hành nghề mổ lợn. Nào ngờ, thế gian biến cải vũng nên đồi. Chỉ trong vòng gần mười năm, vợ chồng Lập Lác đã trở thành tỷ phú, có nhà bốn tầng, có hai đám đất hơn hai trăm mét vuông dọc đường Láng - Hoà Lạc, có xe Matiz bốn chỗ ngồi. Oách hơn nữa là chính tay Lập Lác lái xe. Hàng ngày, cứ bốn giờ chiều là gã tự lái xe con đến sân tennit Tràng An, nơi dành cho các VIP (nhân vật quan trọng) để làm vài séc, rồi rủ các quan chức đi bia bọt, thân tình còn hơn cả anh em bạn bè. Chuyến này hai vợ chồng Lập Lác mang một pho tượng phật về cung tiến chùa làng. Chắc là mới trúng quả gì đó. - Nói thật với bác, em vừa mới hoàn thành khu nuôi gấu 16 chuồng. Em bỏ nghề thịt lợn để đầu tư nuôi gấu công nghiệp bác ạ - Lập Lác thì thào với Đĩ Chu - Với lại, em vừa cho thằng cháu bác, thằng Hùng Còi, con thứ hai của em ấy, sang Úc du học tự túc bác ạ. - Thế cơ à? - Đĩ Chu tròn mắt, ớ ra một lúc mới dám hỏi - Chắc phải mấy chục triệu? - Mỗi năm 10 nghìn đô, tức là một trăm năm mươi triệu bác ạ. Người ta đầu tư cho tương lai, chẳng lẽ mình chẳng làm gì. Ở nhà, một năm nó cũng https://thuviensach.vn phá của vợ chồng em ba bốn con a còng, cũng ngang từng ấy tiền. - Tôi phục cô chú quá. - Bác cứ nói thế. Chúng em không nhờ tài năng đức độ của bác thì đâu có ngày hôm nay. Nói chẳng giấu bác. Bức tượng Phật mà vợ chồng em rước ngài về chùa hôm nay, có cả vàng ở trong ấy đấy. - Sao? Làm bằng vàng à? Tôi tưởng sơn son thếp vàng là người ta chỉ sơn và thếp lớp giấy trang kim? - Em chỉ nói riêng với bác thôi nhé - Lập Lác rỉ tai Đĩ Chu - Trong hộ tâm ngài có một cây vàng đấy. Em đã cho thợ bí mật giấu một lá vàng hiệu Con Rồng 999 trong gỗ. Bác đừng nói mà kẻ xấu nó nghe thấy, nó ăn cắp tượng… Đĩ Chu lạnh toát mồ hôi. Hoá ra nhà giàu có toàn nghĩ ra cách ăn chơi tàn bạo. Lập Lác lại nói: - Chuyến này mời bác ra tỉnh, vợ chồng em muốn được dịp trả nghĩa bác. Em sẽ đích thân chọn một con gấu vừa bắt từ rừng về, rút biếu bác vài chục xê xê mật tươi. Tuổi bác phải có thứ này… - Không có, nhiều khi tôi cũng chết dở - Đĩ Chu thật thà, muốn trút hết bầu tâm sự… - Em hiểu - Lập Lác nháy con mắt lác, ghé sát tai y - Tất nhiên em phải đãi bác cả cái khoản đó. Bác thích gì, em xin chiều hết. U18 hay đập hộp, bóc tem, có hết. Đời bây giờ mở cửa, đáng sống lắm bác ơi…. - Ngại gì, đi chơi một chuyến, chứ sao. Đĩ Chu thu xếp đồ đạc, định ra xe, thì vợ Đĩ Chu đi chùa về. - Thầy nó ơi, tôi bảo… - Lại việc “giải tà” chắc? Đĩ Chu đang bán tín bán nghi thì vợ y đã lôi y xềnh xệch vào buồng. - Thầy nó xem. Tôi vừa xin cho thầy một quẻ. Ngài bảo đúng lắm. Gia trạch, tài lộc, phúc đức, đúng hết. Nhưng riêng cung thiên di của thầy nó, đợt này đang có vấn đề: https://thuviensach.vn “Ra đường gặp chúa Sơn lâm Phải lường cho hết để mong ngày về” - Vấn đề cái con tườu - Đĩ Chu ngó qua quẻ bói, rồi cười khẩy - Chỉ được cái mê tín dị đoan. Sơn lâm gì ở ngoài tỉnh? Thôi, mở tủ lấy cho ta ít tiền bán trứng hôm qua, để ta còn đi không có vợ chồng Lập Lác đang chờ. Cho đến lúc ngồi trên xe, Đĩ Chu ngẫm lại quẻ búi, y bỗng tủm tỉm cười thầm. Chẳng ngờ, qua kính chiếu hậu, Lập Lác nhìn thấy, cất tiếng hỏi: - Ông bác cười em đấy à? Bác buồn cười vì tay Lập Lác mổ thịt lợn ngày xưa giờ lại vắt vẻo ngồi trước tay lái để đưa ông anh ra chơi Hà Nội phải không? - Ta đang nghĩ đến chúa Sơn Lâm chú ạ - Đĩ Chu đáp ỡm ờ. Và rồi những hình ảnh của lần đi mát xa ở Vũng Tàu năm ngoái lại ào ạt hiện về, khiến Đĩ Chu rạo rực. Chúa Sơn Lâm là cái bọn mắt xanh mỏ đỏ ấy. Lập Lác đã hứa rồi. Chuyến này thì… Mây mưa thoả sức vẫy vùng Sơn lâm tỏ mặt anh hùng cho coi. https://thuviensach.vn HỒI THỨ XIV TAY CHƠI NHÀ QUÊ Hàn vi từ lợn đi lên Bây giờ cưỡi gấu, lấy tiên khó gì ---❊ ❖ ❊--- Trại nuôi gấu của Lập Lác quả là một khu chăn nuôi công nghiệp hiện đại. Gần hai chục chuồng được làm bằng loại thép vuông không rỉ, to như thước thợ, chắc chắn hơn cả chuồng thú ở công viên Thủ Lệ. Giữa hai dãy chuồng là một hành lang rộng, đủ cho nhân viên và khách đến mua mật gấu đi lại dễ dàng. - Từ nghề nuôi mổ thịt lợn đến nghề nuôi gấu lấy mật là một bước đại nhảy vọt - Lập Lác nói với Đĩ Chu - Chẳng dám khoe với bác, em chỉ kể bác nghe chuyện này: Hôm nọ, ông anh họ em, làm chức gì đó ngang với Phạm Sỹ Chiến, bạn thân của Năm Cam, đi xe con đến đây. Em biếu hai chục xê xê mật gấu. Bác ấy tặng lại hai tờ đô và bảo: “Chú là người sẽ mang vinh quang về cho dòng họ”. Em bảo: “Ấy chết, bác cứ nói thế. Chính các bác mới làm cho họ ta mở mặt với thiên hạ”. Bác ấy văng tục với em và bảo: “Chỗ anh em, tao bảo thật. Bọn tao chỉ là lũ ăn tục nói phét. Chính nông dân các chú mới thực sự đóng góp của cải cho xã hội. Ví như cái trại nuôi gấu này, chỉ các chú mới nghĩ ra được. Các chú góp phần làm cho cánh già chúng tớ trẻ lại, thiết lập lại cơ chế: “trên bảo dưới nghe”. Cả Đĩ Chu và Lập Lác cùng nhìn nhau cười ngất. Nhớ tới cái đận cả hai gian nhà mái bằng nền gạch hoa bóng lộn của Lập Lác được ngăn lại, dùng làm chỗ nuôi chục con lợn vỗ béo, suốt ngày vợ chồng gã xắn quần tới bẹn dùng vòi phun cọ rửa, dùng quạt điện quạt cho lợn, rồi bột cá, cám bã, rau bèo… Đĩ Chu càng thấy anh họ gã nói đúng. Phải tập dượt từ nghề mổ lợn, nuôi lợn công nghiệp, Lập Lác mới có đầu óc nuôi gấu hôm nay. Mười sáu https://thuviensach.vn con gấu kia, bỏ rẻ mỗi tháng vợ chồng gã cũng thu ba chục triệu bạc tiền lời. Chờ hai ngày, Đĩ Chu vẫn không thấy Lập Lác nói gì đến chuyện mật gấu, cũng tịnh không nhắc gì đến chuyện mát xa- mát gần. Đành rằng ăn uống, ngủ nghê thì Lập Lác quá chu đáo. Ngay ba trận cỗ, bia rượu thịt cá ê hề. đúng là kiểu xã hội làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu, thích gì ăn nấy. Nhưng cái khoản nhu cầu kia? Uống rượu mật gấu, ăn chân gấu hầm thuốc bắc. Khắp người Đĩ Chu rậm rịch kiểu gấu. Mình tế nhị không dám nói ra, thì Lập Lác nó cũng phải tự hiểu chứ? Sang ngày thứ ba, lừa lúc vợ đi vắng, Lập Lác mới kéo Đĩ Chu lên tít sân thượng, trên đó đã trải chiếu sẵn và tú ụ một mâm sâm cầm đủ món. - Thằng bạn em vừa đi săn ở Nho Quan về. Hôm nay đãi bác món đặc sản sâm cầm, tất nhiên, phải uống rượu sâm cầm. Cái này còn mạnh hơn cả mật gấu. Loài chim này từng bay hàng vạn cây số từ vùng giá lạnh sang đây, từng ăn những củ sâm Cao Ly già hàng trăm tuổi cho nên khắp người nó thơm phức mùi sâm. Loại chim này, ngày xưa dùng để tiến vua. Chỉ vua chúa mới được dùng. Đĩ Chu ngẩn nhìn Lập Lác đầy bái phục. Bây giờ Lập Lác mới đi vào câu chuyện chính. - Nhưng thôi, dẹp chuyện ăn uống này lại. Cả chuyện biếu bác mấy chục xê xê mật gấu cũng để lại. Em đang chờ một con gấu ngựa bọn thợ săn mới bắn ở rừng Nghệ An sắp chuyển ra. Phải biếu bác loại mật gấu rừng mới xứng. Loại mật gấu nuôi công nghiệp này dởm, bác không nên uống. - Chú cứ bày vẽ. - Bày vẽ là thế nào. Với bác, em quí hơn cả anh em ruột thịt. Cho nên chuyến này, mời bác ra để giúp em một việc… - Việc gì? Khó đến như cái hồi chú đi đào trộm thịt trâu chết, tôi còn giúp được nữa là… - Việc này tế nhị hơn nhiều… - Lập Lác đưa mắt nhìn quanh rồi ghé sát tai Đĩ Chu thì thào, mồm thở vào tai y đầy mùi chim. https://thuviensach.vn Nghe Lập Lác nói, Đĩ Chu chỉ còn nước chắp hai tay bái phục sát đất. Cổ nhân nói cấm có sai: “Mạnh vì gạo, bạo vì tiền” - “Nén bạc đâm toạc tờ giấy”. Thời đếch nào cũng thết. Có tiền mua tiên cũng được. Ngày hôm sau, theo đúng kế hoạch, Lập lác lái chiếc Matiz chở Đĩ Chu sang Gia Lâm. Trên xe, có hai anh em, Lập Lác mới được dịp dốc hết bầu tâm sự: Cô em tên là Hoa. Cô chị tên là Mai. Đúng là hai bông hoa giáng trần bác ạ. Nhưng thói đời, hồng nhan bạc phận. Ông bố mắc bệnh nan y. Bà mẹ bị tai nạn giao thông. Cậu em út còn đang học dở cấp ba. Thế là cô Hoa, đang học trung cấp, đành bỏ dở, đi làm ở một nhà hàng Karaôkê để kiếm tiền thuốc thang cho bố mẹ. Vừa vào hát với cô em, chân tay em đã mỏi rã rời. - Chú nó thế nào. Hát mà lại mỏi chân tay? - Bác chưa đi Ka rao kê bao giờ à? - Lập Lác nhìn Đĩ Chu vẻ thương hại - Thôi được, thế thì tối nay bác sẽ đi hát. Để em kể tiếp. Em liền rủ cô nàng đến nhà nghỉ… Trời ơi, còn hơn tiên giáng thế… Nghe cô nàng kể về hoàn cảnh gia đình, em rút ví, tặng luôn ba trăm đô và đề nghị được cưới nàng làm vợ. Nàng khóc thút thít, cảm động vì tấm lòng của em và bảo: “Nhưng em đã có người yêu. Anh ấy người cùng làng, tốt với em lắm. Nếu anh không chê, em sẽ giới thiệu chị gái em cho anh. Chị ấy hơn em mười tuổi, nhưng còn đẹp hơn em cơ…” Em nổi máu tò mò, liền đóng vai một giám đốc, đến thăm nhà. Trời ơi, đích thị nàng Kiều. Nếu Hoa là Thuý Vân thì Mai chính là Thuý Kiều. Nàng dạy lớp một ở trường làng. Ba mươi hai tuổi, đã có một đời chồng và đứa con gái năm tuổi. Anh chồng chết do một tai nạn sập hầm. Nói thực với bác, lâu lắm rồi em mới lại có một mối tình sét đánh. Em mê nàng ngay từ lần gặp đầu tiên. Nhưng với nàng thì ngược lại. Nàng tỏ ra dè dặt đắn đo, kiểu con nhà lành. Em chợt nhớ một câu nói của một nhà tỷ phú người Mỹ : "Cái gì không mua được bằng tiền thì có thể mua được bằng rất nhiều tiền”. Câu nói này của một đại gia cùng đánh tennít dạy em. Vậy là em cú. Được, ta thử mua bằng rất nhiều tiền xem sao. Thế là em trở thành nhà tài trợ. Đưa bố đi bệnh viện. Mua thuốc và bồi https://thuviensach.vn dưỡng bố mẹ, sắm xe máy cho hai chị em… Tóm lại, chỉ tốn kém vài chục triệu mà em vừa thương xuyên ngủ với cô em, lại cưa đổ được cô chị. - Chú liều quá. Nhỡ hai chị em nó ghen nhau thì sao? - Khi yêu được cô chị rồi, em cắt ngay cầu cô em. Với lại, cô em khôn như rận. Khi đã cuỗm được ở em một món tiền và bàn giao cô chị để trả nợ sòng phẳng, liền tổ chức cưới chồng, xoá sạch dấu vết quá khứ. Các cụ nói cấm có sai: “Đánh đi mười phương cũng để một phương lấy chồng”. - Nhưng tôi nghĩ với cô Mai, chú cũng chỉ chơi bời…- Đĩ Chu ra vẻ hiểu đời. - Chơi bời là thế nào? Thế thì bác chẳng hiểu em - Lập Lác lắc đầu, tựa hồ như muốn văng ra khỏi tai những điều Đĩ Chu vừa nói - Bác coi em là thằng chơi bời trác táng. Em công nhận. Thời buổi bây giờ, tất cả mọi thứ dịch vụ đều được đưa tới tận phòng ngủ… Ngữ hư hỏng như em, chỉ còn mỗi Hoa hậu hoàn vũ là em chưa được xài thôi. Nhưng chơi của dỏm nó vẫn khác với chơi của xịn. Đàn bà xịn thứ thiệt là loại chỉ có một người đàn ông. Thứ lang chạ, dù hoa hậu, á hậu cũng vứt. Cho nên, gặp Mai, em biết là đồ xịn. Và em quyết đầu tư. Nói thế này để bác hiểu em. Em chỉ có một thằng con trai, là thằng Hùng Còi của bác đang học tự túc ở Ot - sì - tờ - rây- li-a. Sang bên ấy, không biết thế nào. chỉ một vụ khủng bố, sập nhà cao tầng cũng tôi đời. Đi ngoài đường, xe cán phải, cũng tôi đời. Ấy là chưa kể hút chích, gái gủng, siđa đầy mình. Cho nên, dù cháu có xuất ngoại, em cũng hãi lắm. Thế nên em mới nghĩ phải làm một suất nữa cho chắc ăn. Nuôi một đứa con bây giờ cũng chỉ vất vả bằng nuôi một con bécgiê, một con gấu. Với lại thuê Ôsin tháng dăm trăm bạc, rẻ như bèo. - À ra thế - Đĩ Chu tròn mắt, thiếu chút nữa thì phủ phục dưới sàn xe mà bái phục. Cho tới khi nhìn thấy cô giáo Mai rạng rỡ ngời ngợi như một mệnh phụ đứng đón trước hiên nhà thì tự nhiên Đĩ Chu bỗng trào lên sự ghen tuông của một gã đàn ông kém cỏi, ít thành đạt. Rõ thật là: https://thuviensach.vn Thế gian cay đắng bội phần Kẻ ăn không hết, người lần chẳng ra. https://thuviensach.vn PHẦN II Thôn Quê Ký Sự https://thuviensach.vn LÀNG TÔI CHUYỆN THẬT NHƯ ĐÙA Tặng các thế hệ bạn đọc làng Động Phí của tôi I. Phát hiện có tính khảo cổ: Làng Động Phí có tên ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám Sự kiện Cristốp Côlông phát hiện ra Châu Mỹ chắc cũng chỉ bằng việc tôi phát hiện ra cái tên Động Phí quê tôi được khắc trên bia đá Văn Miếu - Quốc Tử Giám là cùng. Chắc chắn tôi là người đầu tiên “phát hiện” ra sự kiện này. Tất nhiên, chẳng phải tôi giỏi giang gì. Chữ Nho tôi mù tịt. Số người đọc được văn tự Hán Nôm ở làng tôi đã lần lượt quy tiên cả rồi. Ngay như thầy tôi, một “trí thức” làng, từng đọc “Kim Vân Kiều truyện” bằng chữ Nôm cho tôi nghe ngày tôi còn bé dại, lại thường hay ra Hà Nội, vậy mà không hề biết rằng Động Phí quê tôi lại được vinh hạnh khắc tên trên văn bia tiến sĩ. Số là, tôi có người bạn vong niên là nhà văn Nguyễn Quang Lộc, hiện đang giữ chức “quan Tế Tửu” (một cách gọi đùa của cánh nhà văn) trông coi Văn Miếu- Quốc Tử Giám. Hồi dựng dãy nhà bia, anh Lộc cho dịch toàn bộ tên các tiến sỹ ra chữ Quốc ngữ và khắc chữ trên đá, đặt tại hai nhà bia tả hữu. Tôi đến dự khánh thành và bàng hoàng phát hiện ra tên làng mình được khắc trên tấm bia tiến sỹ thời Lê. Đó là khoá thi năm Bính Tuất, niên hiệu Cảnh Hưng thứ 27 (1766). Khoá thi này có 11 người đỗ, không có Trạng Nguyên, trong đó chỉ có một Đệ Nhị giáp tiến sĩ xuất thân là Ngô Thì Sĩ người Tả Thanh Oai, một trong những sáng lập viên của Ngô Gia Văn Phái. Tiếp đến là mười người đỗ Đệ Tam giáp đồng tiến sĩ xuất thân, đứng thứ ba hàng Đệ Tam giáp là Đặng Dụng Chu, người xã Động Phí, huyện Sơn Minh. Huyện Sơn Minh thì đúng là tên cũ của huyện Ứng Hoà tỉnh Hà Tây quê tôi rồi. Nhưng còn Động Phí? Sao không phải là thôn mà là xã Động Phí? Tôi thoáng nghi ngờ. Có sự lầm lẫn nào chăng? Cái làng Động Phí của tôi, https://thuviensach.vn cả cái xã Phương Tú của tôi nữa, từ xưa chưa hề là đất học. Sát xã tôi, trên Vân Đình, xưa có Dương Khuê, Dương Lâm. Trên Liên Bạt liền đó có Nguyễn Thượng Hiền và dòng họ Bùi của Thượng thư Bùi Tuấn, Bùi Thận, Bùi Bằng Đoàn. Thời cách mạng, bao tướng tá, bộ thứ trưởng lại tập trung dưới Khu Cháy. Người làng tôi cấp bậc cao nhất chỉ đến hàm trung tá về hưu và trưởng phó phòng làng nhàng. Mặt bằng dân trí, quan trí như thế, lẽ nào lại được ghi tên vào Văn Miếu? Nhầm. Chắc là nhầm to rồi. Tôi phóng xe về làng hỏi ngay ông bác ruột tôi, một cụ già ngoài thất thập, về ông tiến sĩ Đặng Dụng Chu. Bác Nam tôi (mất năm 2001, thọ 83 tuổi), bảo: - Ông tiến sĩ Đặng Dụng Chu thì bác không thấy nói đến. Chỉ biết ngày xưa làng ta là xã Động Phí. Xã Động Phí trước có 3 thôn: Nguyên Xá, Động Phí, Ngọc Động, thuộc tổng Đạo Tú, phủ Ứng Hoà. Sau cách mạng gộp thêm các thôn Hậu Xá, Dương Khê, Phí Trạch thuộc tổng Phương Đình, thành xã Phương Tú bây giờ. - Con nhớ ra rồi - Tôi nói - Hồi thầy con còn sống, ngày giỗ tết, ông cụ vẫn thường khấn: Việt Nam quốc, Hà Đông tỉnh, Ứng Hoà phủ, Đạo Tú tổng, Động Phí trung thôn…” Ngày xưa Ứng Hoà còn có tên Sơn Minh và Ứng Thiên. Làng ta không có họ Đặng. Nhưng trên Nguyễn Xá, họ Đặng là to nhất - Bác Nam tôi giảng giải - Hình như trên ấy có một ông Nghè. Mộ ông Nghè này còn ở chỗ trường cấp I. Chắc ngày ông xưa đất của ông Nghè ở làng mình. Động Phí mình vẫn còn khu đất Dinh ở cửa đình nhìn sang, có dạo huyện lấy xây dựng kho giống, nay chia cho dân hai thôn Nguyễn Xá, Động Phí làm nhà. Ngay đầu nhà cháu, ngày trước có thẹo đất gọi là Miếng Ấn, có doi đất đâm ngang sang Dinh gọi là Ông Bút. Làng mình xưa phát về bút nghiên. Từ ngày lấp con long mạch chạy từ Nguyễn Xá xuống để làm chợ Mới, nghiệp văn chương, quan lộc của làng mình bị triệt… Những giảng giải của ông bác ruột giúp tôi khẳng định rằng tiến sĩ Đặng Dụng Chu chính là người thôn Nguyễn Xá xã tôi, rằng Động Phí quê tôi https://thuviensach.vn chính là địa danh lừng lẫy được xướng lên giữa kinh kỳ, được khắc vào văn bia Quốc Tử Giám ngót hai trăm năm mươi năm trước. Cứ tưởng sau phát kiến có tính “khảo cổ” của tôi, cả họ Đặng, cả làng Nguyễn Xá sẽ kéo nhau ra Hà Nội để dập chữ, đúc khuôn, lục tìm các kho sử liệu để làm sống lại một ông Nghè từng làm rạng danh dòng tộc, làng nước. Vậy mà không. Như đã ném xuống ao bèo... Tôi ngậm ngùi nghĩ đến câu: “Quan nhất thời, dân vạn đại”. Họ Đặng Nguyễn Xá vẫn còn đó với những người bạn học một thuở với tôi: “Đặng Dụng Tê, Đặng Dụng Thường, những người thợ cày hôm nay và mãi mãi, còn ông Nghè làng thì hầu như đã bị quên lãng, thậm chí không còn thấy nhắc tên trong gia phả. Rất may… là ông tiến sĩ Đặng Dụng Chu còn được gắn với hai chữ Động Phí quê tôi. Nếu không có hai chữ Động Phí, chắc chắn tôi sẽ không tìm thấy ông giữa Hà Nội đông đúc và đa tạp của thời mở cửa hôm nay. Cũng chính từ cái tên Động Phí mà tôi nhận ra những người làng. Kỳ lạ quá, lâu nay cứ tưởng chỉ có mình tôi thành người Hà Nội. Hoá ra, giờ đã một góc làng. Kỳ lạ nhất là mới đây, tôi lại phát hiện ra một sự kiện độc đáo : Làng tôi có nghề phở gia truyền. II. Phở gia truyền - một phát hiện bất ngờ Một sáng tháng Chín đầu năm ngoái, nhân có cuộc họp trên phía Cầu Giấy, tôi rẽ qua của Chùa Hà tìm một quán phở. Kia rồi, “Phở gia truyền”, tấm biển kẻ dùng chữ đại bằng vôi đập vào mắt tôi. Phải nói ngay rằng lâu nay tôi rất dị ứng với hai chữ gia truyền mà người ta quá lạm dụng để câu khách: “Thuốc ghẻ gia truyền”, “Cắt tóc gia truyền”, “Thuốc hôi nách gia truyền”, “Phở gia truyền”… Cứ cái đà này chắc rồi sẽ đến “Cơm, cháo gia truyền” Lố bịch hết sức. Nhưng cái quán “Phở gia truyền” kia tấp nập chẳng khác gì những bia “Hải xồm”, “Bò tùng xẻo” giữa trưa hè đổ lửa. Chắc là ngon nên mới đông khách thế. Tôi quyết định “hạ mã”, đá cái chân vào một cái ghế, cất giọng sang sảng, bắt chước kiểu sành điệu của nhà văn chuyên gia về phở Nguyễn Tuân: - Một tái gầu! https://thuviensach.vn Một cậu bé xăng xái ra lau bàn và gạ: - Dạ, bác dùng thêm trứng gà nữa nhé! Đang cáu sườn vì một gã choai từ đâu nhảy bổ đến chộp ngay lấy đôi giầy đòi đánh xi, tôi liền phủ đầu tiếp: - Cậu định biến tôi thành lợn à? Trứng cho lẫn với phở thì gia truyền cái nỗi gì? Đang nói, bỗng bắt gặp cái lừ mắt của gã ngồi bàn đối diện, tôi vội im bặt. Tôi ngại cái đầu húi cua, cái cổ to như bò mộng có đeo sợi dây chuyền vàng như xích chó Nhật của gã. Bát phở của gã đầy tú ụ, lại kèm thêm hai lòng đỏ trứng gà. Người đàn bà bưng bát phở cho tôi chừng như muốn làm dịu bớt sự căng thẳng không cần thiết nơi quán xá. Chị ta mỉm cười định nói với tôi điều gì, nhưng rồi chợt sững lại, nhìn tôi, rồi ríu rít kêu lên: - Ôi, anh Hoàng. Anh đi đâu mà đến ăn phở ở đây? Tôi nhận ra Mão, con ông cậu đằng mẹ. Mấy năm trước Mão chuyên buôn trứng vịt lộn từ quê ra Hà Nội. Thỉnh thoảng đến thăm vợ chồng tôi cô thường xách theo chục trứng làm quà. - Cô nghỉ buôn trứng rồi à? Đi phụ giúp hàng phở đã lâu chưa? - Phụ giúp ai? Anh tưởng em đi làm nghề bưng bê phải không? Giời ơi, đây là hàng phở nhà em - Mão gọi ới vào quầy phở, nơi một người đàn ông thấp đậm đang tay dao tay thớt xẻ thịt vào các bát - Anh ơi, bác Hoàng đến ăn phở nhà mình. Đúng là “chuyện lạ đó đây”. Hai vợ chồng hàng phở này tôi còn lạ gì. Cô Mão, hồi tôi đi thoát ly, còn bé tí. Nhà ông cậu tôi đông con, bốn gái hai trai. Cô chị cả tên Bầu có chút nhan sắc, lại hát hay, trúng tuyển đoàn chèo Hà Nội, đổi tên thành Bình, Thu Bình. Thời còn tivi đen trắng, cả làng chỉ có một chiếc Néptuyn nhà Kiên Lọ. Mỗi lần Thu Bình lên tivi, đóng vai Thị Kính, cả làng lũ lượt kéo nhau đến xem, xéo nát cả vườn rau, đổ cả hàng rào nhà Kiên Lọ. Thu Bầu (hay Thu Bình) là niềm tự hào của làng tôi. Những năm 70-80, công điểm hợp tác ngày được năm lạng thóc, cả nhà cậu https://thuviensach.vn tôi bảy tám miệng ăn, đói vàng mắt. May mà thỉnh thoảng có tem phiếu, đường sữa của Bầu gửi về. Rồi cậu tôi ốm cả năm giời. Sau đám tang bố, Bầu lại gồng lưng cõng cả gia đình. Bầu xin việc cho các em, đứa vào Sông Bé, đứa ra Hà Nội. Mão lấy chồng quê, nhưng cũng nhờ nhà chị gái ở Hà Nội làm nơi đi về và tập kết trứng vịt lộn để phân phát cho các đại lý tiêu thụ. Còn anh chồng cô Mão, con ông Thiêm xóm Am, tôi cũng chẳng lạ. Ông Thiêm là thợ sẻ kì cựu, thời trẻ quanh năm cút kít trên những cánh rừng Tây Bắc. Làng Động Phí quê tôi từ thượng cổ, có ai làm nghề phở, sao vợ chồng Mão lại dám nhận là "phở gia truyền"? Chồng Mão đợi tôi ăn xong, mời tôi vào trong nhà, giọng nhỏ chỉ đủ cho tôi nghe: - Chắc bác thấy lạ vì em treo biển "Phở gia truyền"? Vì bác là nhà báo, cho nên chúng em phải thưa cặn kẽ. Phở nhà văn đích thực gia truyền bác ạ. Cả làng Động Phí mình hiện giờ cũng có tới chục hiệu phở ở Hà Nội. Em tạm kể bác nghe mấy hiệu phở có tiếng, mỗi ngày bán được dăm chục cân bánh phở. Như hiệu anh Sử trên đường Lạc Long Quân, hiệu chị Sợi dưới đường Lạc Trung, hiệu anh Pha ở Thành Công... - Tất cả đều là "Phở gia truyền"? - Tôi hỏi. - Vâng. Gia truyền cả. Làm sao chúng em dám bịa đặt để loè bịp thiên hạ? Câu chuyện nghề phở gia truyền làng ta dài lắm. Lúc khác em sẽ thưa bác rõ. Tôi tròn mắt, như vừa nghe một câu chuyện đùa. - Cô chú làm anh như trên trời rơi xuống - Tôi nói - Tôi đẻ ở làng Động Phí, làm sao lại không biết. Nghề gia truyền chính cống của làng mình là nghề làm ruộng và nghề cưa xẻ... - Thêm một nghề làm thừng nữa bác ạ - Cô Mão chen vào. - Ừ, ngoài nghề làm thừng nữa... Tôi ngồi thừ ra. Bỗng nhớ nôn nao những kỷ niệm về làng. Chao ơi, nếu nghề cưa xẻ chỉ dành riêng cho cánh mày râu, thì nghề làm thừng làng tôi lại là nghề chỉ dành cho đàn bà, con gái. Giống như nghề làm nón, nghề https://thuviensach.vn đan lát, mây tre, nghề làm thừng rất thích hợp với nhà nông, nhất là lúc nông nhàn. Ngày bé, không biết đã bao nhiêu lần tôi ngủ cuộn tròn trong lòng mẹ, những buổi mẹ ngồi chắp thừng. Nhiều khi nửa đêm tỉnh giấc, vẫn thấy mẹ một mình một ngọn đèn dầu chắp từng sợi giang, thành những vòng trắng muốt. Vui nhất là lúc đánh thừng. Những nhà có sân rộng được chọn làm nơi để các bà, các cô tập trung chắp thừng và đánh thừng. Sợi chập hai phải dùng suốt. Đến sợi chập ba người điệu nghệ vung lên như múa. Vừa làm, cánh con gái vừa hát chèo, cánh trung niên, người già thì kể chuyện cổ tích, hoặc lẩy Kiều, ngâm Lục Vân Tiên, Phan Trần, Phạm Tải - Ngọc Hoa... Có thể nói nghề làm thừng là một nghề nghiệp mưu sinh, nhưng cũng là nét sinh hoạt văn hoá của làng. Nó là một nét thơ, một giai điệu trữ tình giữa hai mùa cấy hái nhọc nhằn. Nó đối nghịch hoàn toàn với nghề cưa xẻ, một nghề lao lực, nhọc nhằn, nhưng đã có thời kỳ từng hái ra tiền... III. Nghề cưa xẻ, vang bóng một thời Không ai biết nghề thợ xẻ làng tôi có từ bao giờ. Có người bảo, từ ngày thôn Nguyễn Xá lấp con long mạch để lập chợ Mới, làng Động Phí không ai đỗ đạt, chức sắc gì nũa, đành chuyển sang nghề cưa xẻ. Cũng là vì đồng đất xưa quanh năm úng lụt, trai làng phải xoay ra tìm nghề phụ mưu sinh. Từ xưa, đã thành một quy ước ngầm: Đàn ông không dính dáng gì đến chuyện đồng áng. Mọi công việc từ cấy hái, gánh phân, nhổ mạ, cho tới cày bừa đều do đàn bà con gái đảm nhiệm. Phụ nữ Động Phí, có tiếng đảm đang, lại xinh đẹp. Các ông chồng, ông bố, ông con cứ việc quanh năm cút kít trên những cánh rừng Tây Bắc, Việt Bắc, Tết nhất, hội làng mới kéo nhau về. Nghe các cụ nói, cưa xẻ ngày xưa là một nghề đầy lao lực và nguy hiểm. Lên rừng, tức là dấn thân vào chốn rừng thiêng nước độc. "Hổ Bảo Hà, ma Trái Hút", "Sông Thao nước đục người đen, ai lên Vũ Ẻn thì quên đường về". Những câu ca dao này là do thợ xẻ làng tôi mang về cùng với những cái bụng báng như người chửa sáu, bảy tháng, những thân hình tiều tuỵ, mặt bủng chân chì, những trận sốt rét rung giường. Chưa thống kê hết https://thuviensach.vn nhưng số người làng tôi bỏ xác trên rừng từ xưa tới giờ cũng đếm ngoài con số chục. Gỗ đè, chết. Ngã nước, không thuốc thang kịp, chết. Bị thợ săn bắn nhầm, chết. Vác gỗ xảy chân xuống vực, chết. Kinh nhất là những người ngã nước, tức là bị sốt rét do muỗi anophen gây ra. Mặt xanh như đít nhái, mắt trắng dã, môi thâm sì, đi đứng lẩy bẩy. Anh Hai Đáng, con bà cô ruột tôi, anh Phảng con bác ruột tôi, chú Bễu, chú Nhự em họ tôi, đều là những chàng trai thợ xẻ chết trẻ vì bệnh sốt rét trên rừng. Tôi nhớ ngày bé, từng chứng kiến cảnh cô tôi dắt anh Hai Đáng ra vườn bắt ngửa cổ, chờ. Khi cuốc được con giun, cô bắt anh há miệng, thả con giun vào và nuốt cái ực. Ban đầu anh Hai còn dùng nghị lực để nuốt, sau kinh quá, nôn thốc nôn tháo ra cả mật xanh, mật vàng. Cô tôi lại dùng cách nhét con giun trong quả chuối tiêu bắt nuốt. Đó là phương pháp chữa ngã nước hiệu nghiệm nhất thời ấy. Nhưng kết cục, anh tôi cũng không qua khỏi. Anh chết năm 21 tuổi, khi cô tôi vừa lấy vợ cho anh ba tháng. Thời kỳ nghề cưa xẻ làng tôi thịnh phát nhất là những năm 1957-1962. Ngày ấy cả miền Bắc là một đại công trường xây dựng. Nhu cầu gỗ cho các công trình rất lớn. Đàn ông Động Phí tràn ngập các cánh rừng Hoà Bình, Điện Biên, Lai Châu, Nghĩa Lộ, Yên Bái, Phú Thọ, Tuyên Quang, Thái Nguyên... Nếu như ngày xưa thợ xẻ thường đi lẻ một hai đôi, thì giờ cả một hiệp thợ hai mươi, ba mươi đôi. Có những công trường đông tới năm, sáu chục đôi. Thợ xẻ ở thành lán trại, có bếp ăn đông tới trăm người, phân công kíp thì vào rừng dùng cưa ngang hạ cây; kíp dựng triền đà, dùng cưa dọc để xẻ gỗ; kíp chuyển gỗ thành khí về xưởng tiếp tục bong ván, xẻ gỗ tấm, gỗ hộp. Ngày làng tôi lập hợp tác xã nông nghiệp (1959), cánh thợ xẻ ủng hộ nhiệt liệt nhất, bởi vào hợp tác đàn bà con gái ở nhà có điều kiện tương trợ, giúp đỡ nhau, cánh đàn ông đi xẻ yên tâm hơn. Để giúp đỡ một cách thiết thực, các hiệp thợ xẻ bàn nhau mua sắm đèn măng-xông, phông màn quần áo cho đội ngũ văn nghệ thôn; tìm mua trâu từ trên rừng về cho hợp tác đủ sức kéo; mua sắn cứu trợ những ngày giáp hạt... Làng tôi vốn nhiều ruộng nhất xã. Ngày hợp nhất hợp tác toàn xã, hàng trăm mẫu ruộng cánh Đồng https://thuviensach.vn Tranh, Quẩy Vỡ, Đồng Bói bị điều cho thôn Nguyễn Xá, Cánh Làn, Đồng Đậu bị điều cho thôn Ngọc Động. Đất ruộng Động Phí, gia sản, mồ hôi nước mắt từ xa xưa của làng giờ bị mất đi tới một phần ba, vậy mà cánh thợ xẻ cũng chẳng nuối tiếc gì... "Cứ lấy ruộng đi cho vợ con ở nhà đỡ vất vả, kiếm tiền đã có thợ xẻ chúng tôi". Cánh thợ xẻ tin ở đường lối hợp tác xã, tin ở tương lai của nghề cưa xẻ đến thế (!). Chao ôi, những ngày hoà bình ấy thật thần tiên. Làng tôi lên nhà ngói ầm ầm. Tiền của làng chuyển về qua bưu điện Vân Đình nhiều nhất huyện. Chẳng cần học hành, chẳng cần quan chức Nhà nước, thanh niên Động Phí cũng danh giá nhất xã. Đang đêm, có tiếng chó sủa, ánh đèn pha quét từ chợ Mới đến cửa đình, tiếng ô tô ầm ầm lăn bánh rồi dừng lại ở một ngõ xóm nào đấy, ấy là những xe tải chất ngất toàn loại gỗ tứ thiết của cánh thợ xẻ chuyển từ trên rừng về. Trong ký ức lũ trẻ con ngày ấy, thợ xẻ làng tôi thật sự là những trang nam nhi hảo hán. Một lần vừa tan học, Thanh (bạn học thời cấp I giờ là thiếu tá về hưu, chủ tịch Mặt trận xã) hớt hải kéo tôi ra cổng trường, khoe: "Thợ xẻ làng mình vừa đi máy bay từ Điện Biên về. Mày mà nhìn thấy anh Bích, anh Hiền thì phát ngất luôn. Vali xách tay đầy ắp tiền. Giầy mõm ngoé đen bóng, quần gabadin là thẳng ly, sờ vào đứt tay. Thợ xẻ mà trông oai hơn bộ trưởng". Anh Bích tức là anh rể của Thanh sau này, một người hùng của làng, cho đến bây giờ dẫu ngoài sáu mươi, đã có tới bốn, năm đời vợ, vẫn có một cô vợ út khoảng ba mươi tuổi ở Hà Nội, vẫn phong độ như đang tuổi tứ tuần. Bích thuộc loại "tứ hùng" làng tôi những năm sáu mươi: "Nhất Bích, nhì Hiền, tam Quang, tứ Sính". Cả bốn cao thủ này thời ấy đều đẹp trai như tài tử xinê, lại có tay nghề cao, có tài đối ngoại nên thường được bầu làm thủ lĩnh các hiệp thợp (một hình thức cai đầu dài bây giờ). Riêng ông Bích, người hùng số một, người hào hoa nhất làng lúc nào cũng được các "bồ" trẻ theo tíu tít. Ngày ấy, trừ lèo tèo vài quan chức trung cao cấp có tiêu chuẩn đi máy bay, còn dân thường ai dám liều mạng bỏ tiền để đi loại phương tiện sang trọng ấy. Thế mà thợ xẻ làng tôi, thường đi máy bay tuyến Điện Biên - Gia Lâm như cơm bữa. Riêng bộ tứ hùng: Bích, https://thuviensach.vn Hiền, Quang, Sính thỉnh thoảng còn đi xe con cùng các quan chức miền ngược từ công trường về làng để tuyển thêm thợ, để ký kết các hợp đồng. Vậy mà, từ ngày xuất hiện cưa máy, nói chính xác hơn là từ ngày những cánh rừng đại ngàn Việt Bắc - Tây Bắc căn bản đã được phá xong, nghề thợ xẻ làng tôi cũng theo đó lụi dần. Có sinh thì có diệt, có thịnh phải có suy. Âu cũng là quy luật. Nhưng cái thời "hậu cưa xẻ" làng tôi, quả là một thời bi kịch, với những tệ nạn khôn lường. Ấy là hai tệ nạn cờ bạc và nghiện hút, những hệ quả tất yếu kéo theo của nghề cưa xẻ. Chúng như những con bệnh ủ sẵn, chỉ chờ nghề cưa xẻ suy vi để bùng phát. Hãy tưởng tượng mùa mưa trên những cánh rừng. Mưa thối đất, thối trời. Thợ xẻ chỉ còn một việc duy nhất giết thời gian là chùm chăn ngủ hoặc cờ bạc. Đủ loại bài bạc: xóc đĩa, tổ tôm, chắn, tiến lên, phỏm, tam cúc, cờ tướng, cờ ca rô... Có khi hàng tháng trời mưa tầm tã. Thợ xẻ nằm ngồi ngả ngốn trong lán. Đèn măng- xông sáng thâu đêm cho các cao thủ tổ tôm, chắn, xóc đĩa. Thỉnh thoảng quá nhạt mồm cánh thợ xẻ nhà ta lại rủ nhau đụng một con cầy, một chú heo rừng đánh chén tuý luý hoặc tặc lưỡi kéo vài bi thuốc phiện. Lâu dần nàng tiên nâu theo về làng, tiêm nhiễm vào lớp trẻ. Có dạo làng tôi như có dịch. Ấy là thời kỳ tôi viết tiểu thuyết "Con Hoang", cuốn tiểu thuyết được tôi ấp ủ từ lâu, với mong muốn tái hiện một phần đời sống những người thợ xẻ. Nhưng những gì tôi viết còn xa mới đến sự thật ở làng. Tôi gọi là "thời hậu cưa xẻ". IV. Thời hậu cưa xẻ Một trong những "sản phẩm" của thời "hậu cưa xẻ" là thằng cháu con bà chị ruột tôi. Chị tôi, số hẩm hiu, lấy phải anh chồng vừa rượu chè, vừa vũ phu. Có chửa thằng thứ hai, bị anh chồng đánh một trận thừa sống thiếu chết, đành bỏ Kim Bôi về nhà. Thầy tôi uống rượu liền một ngày, rồi bảo: "Thôi, coi như không có thằng ấy nữa. Ở nhà mà nuôi con". Thằng K. tốt nghiệp phổ thông, thi hai năm không đỗ đại học, gói sách vở đi học nghề cưa xẻ. Ba tháng sau, tôi về, u tôi bảo: "Thằng K. bỏ về rồi https://thuviensach.vn con ạ. Cưa xẻ lao lực, sức nó không chịu nổi. Với lại, hình như nó bị ngã nước". Tôi sinh nghi. Nó có triệu chứng buồn ngủ và ngáp vặt, nhưng da không xanh tái. Rất có thể thằng này dính thuốc phiện. Tôi tìm cách cho nó đi bộ đội. Rất may, đang có đợt khám tuyển của Quân khu Thủ đô. Thế là thằng K. trở thành lính cậu, được đóng quân và tập luyện ngay giữa Hà Nội. Thời kỳ những năm 1985-1995 có thể coi như giai đoạn cáo chung nghề thợ xẻ của làng. Cưa máy, đục máy, bào máy đã thay thế hết những dụng cụ cưa xẻ thủ công. Những đôi thợ cưa cuối cùng cũng từ những xóm người Mường, người Thái. Hoà Bình, Sơn La lục tục rút về làng. Ruộng đất giờ chỉ còn chưa đầy một sào một đầu người. Một gia đình dăm sào khoán, làm ù nửa tháng là xong. Vô công rồi nghề, thanh niên tối tối thường thụ tập, đàn đúm quanh dãy quán mới mở ở cửa đình. Đã có hiện tượng mất trộm vặt. Đã nhiều trường hợp gây gổ đánh lộn nhau. Đau nhất là cái chết của con anh P. Thằng con cùng các bạn ngồi chơi, một thằng khác đến nhìn đểu. Hai bên châm chọc nhau. Thế là thằng con nhà S. về vác dao nhọn ra đâm con nhà P. trúng tim, chết ngay trên đường đi cấp cứu ở bệnh viện Vân Đình. Bây giờ, nhìn lại thời kỳ ấy, tôi mới hiểu. Đó là những ngày vật vã cam go nhất của làng, cũng là thời kỳ bộc lộ bản lĩnh và truyền thống của một làng đã từng khắc đậm tên mình trên văn bia Quốc Tử Giám gần 250 năm trước. Nhóm "Tứ hùng" buông tay cưa, nhanh chóng thích nghi với công việc mới: Ông Hiền đưa các con ra Thường Tín học nghề vớt cá giống sông Hồng, rồi ươm thả cá, sau chuyển sang nghề ấp vịt, trở thành một chủ ấp vịt lớn nhất vùng. Ông Sính cũng chuyển nghề thả cá, kết hợp nấu rượu và chăn nuôi. Ông Quang trở thành chủ một xưởng mộc lớn, cùng cánh thợ mộc làng nhận hợp đồng đóng đồ mộc cho các cơ sở đồ gỗ ở Hà Nội. Riêng ông Bích người hùng số một, người hào hoa nhất làng lúc nào cũng được các "bồ" trẻ bao, mở các tiệm hàng dịch vụ ở Hà Nội. https://thuviensach.vn Có một tốp thợ xẻ mở hướng vào Nam, mang cưa và đồ nghề đi tiền trạm vào tận các tỉnh Sông Bé, Lâm Đồng. Gặp đất phương Nam màu mỡ, thợ xẻ ta xoay hướng, về bán cơ nghiệp đưa bầu đoàn thê tử vào Nam. Đợt đi đầu tiên, bắt đầu từ năm 1985 với gần chục gia đình. Sau đó, lần lượt hàng chục gia đình khác kéo nhau vào Bảo Lộc, Lâm Đồng, mua đất trồng dâu, trồng cà phê. Cho tới nay, đã có tới một phần tư làng Động Phí lập ấp ở phương Nam. Tôi nhớ mãi một đêm mưa 16 năm về trước. Vợ chồng Hoán, con ông chú ruột tôi dắt bốn đứa con lếch thếch ra Hà Nội, tìm đến nhà tôi. "Vợ chồng em đi cao su Phú Giềng bác ạ - Hoán bảo- Cùng đi với chúng em còn có bác Hiển, cô Hải và ba gia đình nữa. Em đi chuyến này, bao giờ mở mày mở mặt được mới về quê". Ngày ấy thằng Tú con Hoán mới 10 tuổi, giờ đã lấy vợ sinh con. Vậy mà suốt từ ấy, do đời sống gieo neo, bố con Hoán vẫn không về thăm nhà. Tháng 10 năm ngoái chú tôi mất, vậy mà ông con trưởng Hoàng Minh Hoán, vẫn biền biệt ở Sông Bé không về nhìn mặt bố lần cuối cùng. Cuộc mưu sinh ở đất khách, quả là không dễ dàng gì. Ngay ở chốn quê, thời kỳ "hậu cưa xẻ" vừa qua, cũng đầy thử thách và lắm bi kịch. Bóng đen khủng khiếp nhất trùm lấy làng tôi là đôi cánh của "nàng tiên nâu". Nó bắt đầu hình thành từ một ổ chứa đầu làng do một thợ xẻ mang từ trên rừng về. Nạn nhân đầu tiên là mấy gã choai ham chơi, thích của lạ, không học hành, vô nghề nghiệp. Tiếp đến là mấy anh công nhân "hậu Sông Đà". Nhà máy thuỷ điện Hoà Bình xây dựng xong, hết việc, lại không thích theo công trường vào Yaly, mấy chàng thợ kéo nhau bỏ về làng ăn vạ bố mẹ. Anh Đường, con ông bác ruột tôi, than thở: "Thằng thứ hai nhà anh hỏng mất chú ạ. Bỏ không lái bò ma trên Sông Đà rồi. Bắt đầu đua đòi với bọn nghiện hút" - Anh Tải, cũng con ông bác ruột, thấy tôi về, lên thì thào: "Thằng con tôi đã nghiện hút. Chú phải giúp tôi điều nó đi khỏi làng. Công nhân bốc vác, bảo vệ, việc gì cũng được. Tôi chỉ có mình nó. Phải cứu, trước khi nó chết". Lần ấy về quê, suốt đêm tôi không chợp mắt. Nửa đêm vục dậy, đi quanh khoảng sân rộng, quanh gốc hồng xiêm nơi lưu giữ bao kỷ niệm ấu thơ. https://thuviensach.vn Bỗng đập vào tai những tiếng động lạ, giống như tiếng cối đá tảng xiết trên nền gạch. Lại có tiếng xủng xoảng của xích sắt. Tối qua, u tôi bảo: "Làng ta dạo này trộm cắp như rươi. Xổng cái gì ra là mất. Hôm kia nhà Thịnh mất nồi cám lợn đang vần trong bếp. Hôm qua nhà Hán mất ổ gà mái đẻ. Chó trong làng cũng bị bọn nghiện thuốc phiện đánh bả giết sạch rồi. Quả thật, suốt đêm không nghe tiếng chó. Chỉ có tiếng xích sắt và tiếng cối đá lỗ kéo lê trên nền gạch. Sáng ra, u tôi bảo: "Thằng con anh Th. nghiện thuốc phiện, chuyên đi ăn trộm, bố nó xích chân vào cối đá lỗ mấy hôm nay đấy. Tối nào mà nó chẳng lê cối đá đi khắp sân". "Con nghe nói thằng K. nhà mình...". Tôi chưa nói hét câu, u tôi đã thở dài, bảo : "U sợ cậu ghét bỏ nó, lâu nay không dám nói. Chứ thằng K. nhà mình lần nào về cũng đến ổ thuốc phiện. Hết nghĩa vụ quân sự, cậu xem có việc gì tìm cho nó làm, chứ về làng, không thoát khỏi nghiện kia đâu...". Tôi kể chuyện thằng K. với vợ. Hai vợ chồng bàn cách tìm việc cho K. sau khi xuất ngủ. Rất may đúng những ngày báo chí ầm lên về tin hai chàng trai Thanh Ấm, Vân Đình, sát xã tôi, tự chặt hai ngón tay để cai thuốc phiện, cũng là lúc thằng K. có việc làm tại một tỉnh phía Nam. V. Vật vã thoát khỏi "nàng tiên nâu" Hai chàng trai Thanh Ấm được báo chí biểu dương như hai "người hùng", dám dũng cảm kê ngón tay trỏ lên thớt, rồi dùng dao bầu chặt phăng một ngón tay để tự thề: "từ nay quyết không hút thuốc phiện", đã gây cho bọn choai choai ở làng tôi một bài học cảnh tỉnh. Thấy chưa, phải ăn chơi như Vân Đình, Thanh Ấm, thủ phủ và trung tâm kinh tế văn hoá xã hội của huyện Ứng Hoà. Thích hút là hút, không thích là chặt tay tuyên bố xanh rờn : "Bái bai". Nhiều gã trai làng tôi hay tập tọng bắt chước trai Thanh Ấm, Vân Đình, trước thường vật vờ ở làng, nay vọt ra Hà Nội tìm việc làm và cũng lấy cớ tránh xa "nàng tiên nâu" để khỏi hậu hoạ. Trong số những trai làng có nghị lực vượt lên hoàn cảnh, T. là một hình mẫu hoàn lương đáng khâm phục. Mẹ T. là con cô ruột tôi, T. là cháu ruột Thanh. Bố chết do gỗ đè ở Tuyên Quang, mẹ tật nguyền, hai anh em T. có https://thuviensach.vn một tuổi thơ đầy nhọc nhằn vất vả. Thế rồi, như có phép lạ, cả hai đều lớn vồng lên, cùng theo đội quân thợ xẻ cuối cùng của làng lên rừng. Ấy là những năm 88-90, chỉ trong vòng 3 năm, cả hai anh em đều tự xây được nhà, lấy được vợ, yên bề gia thất. Chị Ba thường khoe với tôi: "Từ ngày các cháu nó khôn lớn, chị đỡ vất vả. Trong hai thằng, thằng T., anh cả có chí lắm cậu ạ. Đi xẻ không có việc, cháu chuyển sang học xây, học mộc. Tự làm được nhà, tự mua được xe máy nữa cậu ạ". Chưa kịp mừng cho chị, mấy tháng sau về, đã nghe u tôi kể: Thằng T. sa vào cờ bạc đề đóm hay hút hít thế nào mà phải bán cửa nhà xe máy để gán nợ, con ạ. Khổ thân cô Ba, lại lộc cộc với cái xe bò lên ở nhờ nhà Chiến. Tôi xuống nhà Thanh. Vợ Thanh đi rang mẻ lạc, hai đứa nhắm rượu, Thanh bảo: - Thằng T. bị thua một quả đề, sạt nghiệp. Chán nản, con giời có nguy cơ lại sa vào nghiện hút. Không triệt được mấy ổ thuốc phiện thì hỏng hết thanh niên. Từ Vân Đình kéo xuống khu Cháy, một đường dây thiên lạ địa võng của nàng tiên nâu đã giăng bẫy cả rồi. Vân Đình bây giờ có khác gì Hà Nội. Đủ cả tiệm vàng bạc, Karaokê, hớt tóc máy lạnh, nhà nghỉ, Internet, vi tính, hiệu may thời trang... - Nhưng thú vị nhất là Vân Đình đang biến thành một trung tâm ẩm thực - Tôi nói - Khách chùa Hương về, thường đỗ xe kín phố để thưởng thức các món cháo vịt, vịt nướng, giò chả Vân Đình. - Và thịt chó Vân Đình thì đã từng xuất khẩu ra Hà Nội. Sau khi lễ chùa Hương về, khách thường qua Vân Đình ăn thịt chó để giải hạn. Nếu ví Vân Đình là Hà Nội, thì Động Phí ta giờ cũng ngang với Hà Đông... Tôi gật gù. Đúng, làng tôi đã đô thị hoá một cách chóng mặt. Từ Chợ Mới xuống cửa Đình đã mọc lên một dãy phố. Đêm đến đèn điện sáng trưng. Cháo lòng tiết canh, thịt vịt, thịt cầy, bia hơi, bàn bi-a, phòng chơi điện tử... mở đến đêm khuya. - Đô thị hoá là thước đo trình độ văn minh của làng - Tôi nói - Chỉ có điều phải hướng mọi sinh hoạt vào mục đích phát triển kinh tế xã hội và vui https://thuviensach.vn chơi lành mạnh. Công an, dân quân đâu mà không ra tay triệt phá các ổ thuốc phiện? - Khó lắm ông ơi, công an huyện, rồi dân quân xã nằm vùng, mai phục hàng tháng trời mà vẫn không chộp được thủ phạm. Chúng hoạt động tinh vi hơn cả tình báo. Hai "người hùng" chặt ngón tay để cai nghiện ở Thanh Ấm từng du hí xuống làng mình để "kết bạn". Mình lo thằng T. nhà này rồi khó thoát khỏi vào nhà đá bóc lịch... Sự lo xa của Thanh, ai ngờ chỉ vài tháng sau đã xảy ra nhỡn tiền. Lần về quê sau đó vài tháng, chị Ba gặp tôi, sụt sùi: - Cậu có quen toà án, công an Hà Nam nói giúp thằng T. hộ chị. Nó xuống Phủ Lý đòi tiền, thằng kia không những không trả mà còn vu hoạ để bắt nó ngồi tù. Câu chuyện hoá ra không đơn giản như chị Ba tôi trình bày. Nó có tính chất một vụ án hình sự. Số là, sau khi quyết tâm từ giã đề đóm, thằng T. vay tiền sắm một con Minkhơ để đi buôn. Nó kết bạn với X., một gã cũng vô nghề nghiệp như nó, người mãi dưới Phủ Lý. Hai đứa ban đầu buôn chung. Sau X. phân công T. chuyên vận chuyển hàng từ các nơi về Phủ Lý. Ban đầu tiền nong còn sòng phẳng. Sau đó thằng X. dở chứng chiếm dụng vốn, quỵt tiền công. Số tiền X. nợ T. lên tới bốn triệu đồng. Một lần xuống đòi tiền, X. không trả, T. liền ra nhà mẫu giáo đón con X., đưa hẳn về làng, rồi T. gọi điện thoại bảo X., :"Tao đón con mày về nhà tao rồi, mang tiền lên trả tao, rồi chuộc con về". Không ngờ X, là một tay cao thủ. Hắn ghi được cuộc điện đoại của T. Và lập tức viết đơn lên công an huyện, vu cho T. tội "bắt cóc con trai tống tiền". Trong thời gian giam cứu, do quá thật thà, T. khai: "Sau một thời gian buôn bán với X., T phát hiện ra X. lợi dụng T. để vận chuyển thuốc phiện, T. quyết định không tiếp tục nữa. Nhưng X. không cho nghỉ và tìm cách giữ lại bốn triệu đồng để bắt T. phải tiếp tục hợp tác." Lời khai của T. không ngờ lại là đầu mối của một chuyên án triệt phá đường dây thuốc phiện của https://thuviensach.vn công an Hà Nam. Nhưng khi lệnh bắt khẩn cấp X. được phát ra thì X. đã cao chạy xa bay. Vậy là nghiễm nhiên T. trở thành tội phạm trong một vụ án vận chuyển ma tuý. Cuộc hoàn lương vừa chớm tia hy vọng, nào ngờ móng vuốt nàng tiên nâu lại vây bủa, dẫn T. vào tù. Có người bảo: "Từ hai chục năm nay, ngày nào làng tôi cũng có người ngồi tù". Nhiều người lại bảo: "Nhưng chưa bao giờ làng Động Phí mình lại mở hướng ra khắp các tỉnh Bắc Trung Nam, nhất là mở hướng ra Hà Nội nhiều như bây giờ. Thôi thì đủ thứ nghề: mộc, xây, trộn bê tông, cho thuê cốp pha, làm nhôm kính, kỹ sư, dạy học... Đến khó như nghề phở mà Động Phí cũng có hơn chục hiệu phở gia truyền ở Hà Nội nữa là... VI. Từ trứng vịt lộn... đến phở gia truyền... Trở lại câu chuyện phở gia truyền. Thuyết phục mãi mà tôi vẫn không tin, Mão, bà chủ hiệu phở gia truyền ở cửa Chùa Hà liền bảo: - Người có công đầu mang nghề phở về làng ta là chị Sợi, con bác Hiền. Bác Hiền gái là chị ruột bố chồng em. Bọn em đều theo học chị Sợi rồi tự thuê nhà, mở cửa hiệu. Anh muốn biết nghề phở gia truyền làng ta bắt đầu từ đâu cứ xuống hỏi chị Sợi. Theo lời chỉ dẫn của Mão, tôi tìm đến hiệu phở Lộc Ninh giữa phố Lạc Trung, Hà Nội. Sợi là con gái thứ chín của anh Hiền, một trong "tứ hùng" của làng tôi thời thịnh phát nghề cưa xẻ. Nếu theo về ngoại, tôi phải gọi anh Hiền bằng chú. Nhưng đằng nội, cấp bậc anh Hiền chỉ ở hàng anh, một ông anh họ, thuộc chi trên. So với anh Bích, anh Hiền không thua kém về mặt đào hoa. Ngày còn trai trẻ, anh thuộc loại điển trai, lại có tài hát cải lương, hát chèo. Hồi mới vào hợp tác xã, đội văn nghệ làng tôi vào loại nhất huyện. Anh Hiền chuyên đóng kép chính với những vai Trần Sỹ Mỹ, Phạm Tải, Kim Nham trong các vở cải lương, vở chèo nổi tiếng. Là người thường được phụ nữ yêu thầm nhớ vụng, nhưng anh không năm thê bảy thiếp, mà chỉ có https://thuviensach.vn