🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Thoát Kiếp Trai Hèn
Ebooks
Nhóm Zalo
Biên dịch bởi team Griffin và hỗ trợ bởi KeoDau.Net (Cừu - Chém heo - biiq35 - Ho Nguyen Trung Thanh - Vinh Lâm - Ngô Phương Chí)
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Mục lục
Đôi lời tác giả cũng như team dịch................................... Trang 3 Lời tựa................................................................................. Trang 4 Chương 1: Hội chứng Nice Guy........................................ Trang 7 Chương 2: Sự hình thành của một Nice Guy................... Trang 27
Chương 3: Học cách chỉ làm hài lòng người thực sự quan trọng – NGƯỜI ẤY LÀ AI?............................................................ Trang 51
Chương 4: Nhu cầu của bạn là trên hết ........................... Trang 73 Chương 5: Lấy lại sức mạnh cá nhân của bạn................ Trang 94 Chương 6: Lấy lại sự nam tính của bản thân .................. Trang 115
Chương 7: Đạt được mối quan hệ mà bạn muốn: Những chiến lược đúng đắn .................................................................... Trang 144
Chương 8: Đạt được mong muốn tình dục cho bản thân: Những chiến lược cho đời sống tình dục viên mãn .................... Trang 166
Chương 9: Đạt được cuộc sống mà bạn mong muốn: Khám phá đam mê, mục đích sống, công việc và sự nghiệp........... Trang 188
Phần kết .............................................................................. Trang 224
Đồ Ngon :
- Lợi Thế Của Đàn Ông – Hành Trình Trở Thành Đàn Ông Xuất Chúng
- Làm Giàu Không Cần May Mắn
- 500 Videos Giải Ngu Gái Gú và Xã Hội (tải qua torrent) - Sổ Tay Hồng Dược + Phần Mở Rộng Sidebar
2
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Đôi lời tác giả cũng như team dịch
"No More Mr Nice Guy!” của tác giả Robert A.Glover, một nhà tâm lý học, từng là một nice guy với cuộc sống không trọn vẹn. Ông viết cuốn sách này nhằm mục đích lý giải mối nguy hại của lối tư duy nice guy và chỉ ra cách để độc giả có một cuộc sống viên mãn, hạnh phúc hơn với các mối quan hệ và đời sống tình dục, cũng như chấp nhận bản thân và khai phá những tiềm năng đang bị chôn vùi.
Project dịch quyển sách No More Mr Nice Guy! là dự án phi lợi nhuận do team Griffin gồm 6 thành viên thực hiện với mục tiêu duy nhất là mang một tác phẩm red pill chất lừ đến cộng đồng. Bản dịch được team thực hiện tâm huyết và nghiêm túc, nhưng do đây là lần đầu, khó tránh mắc lỗi, mong được bạn đọc nhiệt tình góp ý để team mình có thể gửi đến những sản phẩm kế tiếp chỉnh chu hơn. Cảm ơn page “Trở Lại Làm Người” đã tạo điều kiện cho bản dịch được lên sóng. Chúc bạn đọc mạnh khỏe và không ngừng hoàn thiện bản thân.
Mọi hành vi buôn bán với cuốn sách này sẽ bị khởi kiện nếu chưa có sự cho phép của phía team dịch Griffin cũng như của page “Trở Lại Làm Người”. Một lần nữa cảm ơn bạn đã bỏ thời gian để nghiền ngẫm. Chúc các bạn có một trải nghiệm thú vị! Peace!!!
3
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Lời tựa
Người dịch: Nguyễn Thế Anh
Dẫn nhập
Sự thay đổi trong hình thái xã hội và cấu trúc gia đình đã tạo nên 1 giống đàn ông mới liên tục tìm kiếm sự công nhận từ người khác.
Tôi gọi lũ này là nice guys.
Nice guys rất quan tâm đến việc được công nhận là ngoan và luôn cố gắng làm “đúng" mọi thứ. Họ hạnh phúc khi làm người vui lòng. Nice guys né tránh va chạm như tránh tà và sẽ làm mọi cách để không làm phật lòng ai cả. Nice guys đặc biệt quan tâm đến việc làm phụ nữ hài
lòng và chứng tỏ bản thân khác biệt so với những chàng trai khác. Tóm gọn lại, nice guys tin vào việc nếu họ cư xử tốt, quan tâm, chăm sóc thì họ sẽ đạt được happy ending.
Nghe có giống truyện cổ tích không?
Đúng rồi, vì loại kịch bản này chỉ tồn tại trong truyện cổ tích thôi.
Trong suốt sự nghiệp tâm lý học, tôi đã gặp rất nhiều gã nice guys. Những gã đàn ông thụ động luôn chiều lòng người khác này luôn phải đối mặt với thất bại trong việc tìm kiếm hạnh phúc mà họ thèm khát và tin rằng mình xứng đáng được hưởng. Sự thất bại này đến từ việc những giá trị mà nice guys tin vào đều trật lất cả.
Tôi gọi những giá trị sai lệch này là hội chứng nice guys. Biểu hiện của hội chứng nice guys chính là niềm tin rằng nếu họ “tốt" họ sẽ được đền đáp bằng tình yêu viên mãn và sống cuộc đời không lo
4
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
không nghĩ. Khi kế hoạch không đem lại kết quả mà họ mong đợi - mà thường là không - nice guys lại thử đi thử lại kế hoạch cũ. Bởi vì sự bất lực và căm phẫn mà tư duy này hiển nhiên mang lại, nice guys chả được tích sự gì ngoài “tốt".
Khái niệm về hội chứng nice guys đến với tôi khi tôi cố gắng làm “đúng" mọi thứ nhưng không bao giờ nhận lại được những thứ mà tôi cho rằng xứng đáng thuộc về tôi. Tôi là một gã “nhạy cảm tân thời" - và tôi từng tự hào về việc đó. Tôi từng tin rằng mình là một gã nice nhất mà bạn có thể tìm được. Nhưng tôi vẫn không hề có được hạnh phúc.
Và tôi bắt đầu tự tìm hiểu cách cư xử của một gã nice guys từ chính bản thân mình - quan tâm chăm sóc, cho nhiều hơn nhận, dĩ hoà vi quý, tìm kiếm sự công nhận, che giấu những sai sót - hóa ra có hàng tá những gã đàn ông ngoài kia có cùng cách cư xử như tôi. Tôi chợt phát hiện ra vấn đề không đến từ với một cá nhân đơn lẻ nào cả, mà nó là sản phẩm được tạo ra từ tác động của xã hội đã ảnh hưởng đến tư duy của một lượng lớn đàn ông.
Đến tận ngày nay, chưa có ai thực sự quan tâm đến hội chứng nice guys và đề ra phương án hiệu quả. Đây là lí do vì sao tôi viết quyển sách này.
Quyển sách này hướng đến chỉ ra cách để những gã nice guys dừng việc tìm kiếm sự công nhận từ những người xung quanh và đạt được thành công trong tình yêu cũng như cuộc sống. Nội dung sách là những kế hoạch giúp nice guys thoát khỏi những lề lối tư duy thất bại của hội chứng này, đây là những chiến lược đã giúp tôi cũng như rất nhiều người đàn ông khác thoát khỏi kiếp nice guys.
No More Mr Nice Guy! là một quyển sách dành cho đàn ông, tuy nhiên tôi đã nhận được sự giúp đỡ từ rất nhiều người phụ nữ trong quá trình hoàn thiện tác phẩm này. Những cô nàng đã đọc qua quyển
5
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
sách nói rằng họ hiểu hơn về những gã nice guys quanh họ, và nó cũng giúp họ hiểu chính bản thân mình hơn.
Những thông tin và phương pháp trong quyển no more mr nice guy! đã được minh chứng là có hiệu quả. Nếu bạn đang là một gã nice guys và liên tục gặp thất bại trong cuộc sống, những nguyên tắc trong quyển sách này sẽ vĩnh viễn thay đổi cuộc đời bạn, bạn sẽ học được:
● Cách thỏa mãn nhu cầu cá nhân.
● Cảm thấy mạnh mẽ và tự tin hơn.
● Phát triển được mối quan hệ sâu sắc mà bạn hằng mong muốn. ● Học cách bài tỏ cảm xúc.
● Tận hưởng một đời sống tình dục hào hứng và viên mãn. ● Xây dựng sự nam tính và kết nối với những người đàn ông khác. ● Sống đúng với tiềm năng, trở nên sáng tạo và năng suất. ● Chấp nhận bản thân.
Nếu những điều nói trên nghe hợp với bạn, thì hành trình thoát kiếp nice guys chỉ mới bắt đầu. Đã đến lúc dừng việc tìm kiếm sự công nhận và thực sự đạt được những gì bạn mong muốn trong tình yêu và cuộc sống.
6
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Chương 1: Hội chứng Nice Guy
Người dịch: Nguyễn Thế Anh
“Tôi là một thằng nice guys, một trong những thằng đực nice nhất mà bạn từng gặp”
Jason, bác sĩ chỉnh hình tuổi 30, bắt đầu buổi khám tâm lý bằng câu nói trên. Jason miêu tả cuộc đời mình là “hoàn hảo” – ngoại trừ một vấn đề nghiêm trọng – đời sống tình dục của anh ta. Đã nhiều tháng liền vợ hắn không mây mưa và không có vẻ gì sẽ thay đổi.
Hơn hết thảy mọi thứ, Jason muốn được mọi người yêu quý. Anh ta tự đánh giá mình là người rất hào phóng. Gã tự hào về khả năng kiềm chế cảm xúc bản thân, yêu thích việc làm người khác vui lòng và rất ngại va chạm. Để tránh mít lòng mụ vợ, hắn thường che đậy cảm xúc và cố gắng làm “đúng” mọi thứ.
Sau khi giới thiệu bản thân xong, Jason lôi từ túi áo ra một tờ giấy, hắn ta cho biết hắn đã ghi xuống vài điều bất mãn để tránh kể sót.
“Tôi không bao giờ làm đúng” – Gã bắt đầu đọc theo mẫu giấy – “Mặc dù đã rất cố gắng, Heather (vợ gã – ND) luôn hằn học với mọi thứ gã làm. Tôi không xứng đáng bị đối xử như vậy. Tôi đã rất cố gắng để làm người chồng, người cha tốt, nhưng dường như vậy vẫn không bao giờ là đủ.”
Jason dừng lại và tiếp tục nhìn vào mảnh giấy.
7
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
“Sáng nay là một ví dụ điển hình” gã tiếp tục. “Khi Heather đang chuẩn bị đi làm, tôi đánh thức cô con gái Chelsie, cho con bé ăn sáng và tắm rửa. Mọi thứ đã sẵn sàng thì Heather bước vào và chỉ cần nhìn lướt qua khuôn mặt của cô ấy. Tôi biết là tôi gặp rắc rối rồi.”
“Sao anh lại mặc cái đầm này cho con bé? anh có vấn đề gì không vậy?” Jason bắt chước giọng the thé của mụ vợ. “Tôi đâu có biết là cổ muốn con bé mặc bộ đồ khác? Sau mọi nỗ lực tôi vẫn làm sai.”
“Đây là một ví dụ điển hình khác,” Jason tiếp tục, “hôm nọ tôi đang lau dọn căn bếp và tôi đã làm rất kỹ lưỡng, tôi rửa máy rửa chén, nồi, niêu, xoong, chảo và lau sàn nhà. Tôi nghĩ rằng Heather sẽ rất cảm kích vì những gì tôi đã làm để phụ giúp cổ. Nhưng ngay khi tôi chuẩn bị lau dọn những phần cuối thì cổ bước vào và lớn tiếng “tại sao anh còn chưa lau cái kệ tủ?” Tôi thậm chí còn chưa làm xong. Thay vì để ý vào những điểm tốt và cảm ơn tôi, cô ấy lại chỉ nhìn thấy những gì tôi chưa hoàn thành.”
“Và rồi đến chuyện chăn gối”, Jason tiếp tục. “Chúng tôi chỉ tòm tem vài lần trước khi cưới vì cả 2 đều là con chiên ngoan đạo. Tình dục đối với tôi là một phần rất quan trọng, nhưng Heather thì lại tỏ ra không hứng thú. Tôi cứ nghĩ là cưới rồi thì chuyện đó phải thoải mái hơn chứ. Sau mọi thứ tôi làm cho vợ tôi, ai cũng nghĩ rằng cô ấy phải rất cảm kích mà sẵn sàng mây mưa cùng tôi.”
“Tôi luôn làm nhiều hơn người khác. Dường như tôi cho nhiều hơn những gì tôi được nhận.” Jason lúc này rên rỉ như một đứa trẻ vậy “Mọi thứ tôi muốn là tình yêu và sự công nhận. Vậy có quá đáng lắm ko?”
Một vài thằng đực “tốt nhất” mà bạn từng gặp.
Loại nice guys “nghìn năm có một” như Jason lại ra vào văn phòng tôi đều như cơm bữa. Họ khác nhau về mọi mặt từ vóc dáng, màu da, …
8
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
nhưng lại có chung góc nhìn. Để tôi giới thiệu thêm cho bạn vài gã đệ nhất nice guys:
Omar
Mục tiêu trọn đời của Omar là làm vui lòng bạn gái hắn. Dù qua mọi thứ hắn làm, cô bạn gái hắn vẫn luôn than phiền là gã chưa mở lòng ra với cô ấy. Không chỉ riêng cô này, mà cả những cô trước cũng than phiền y chang. Omar tự xem mình là người rộng rãi, anh chả hiểu nổi vì sao họ lại nói vậy. Omar nói rằng anh cảm thấy hạnh phúc nhất khi làm người khác hài lòng. Hắn thậm chí còn luôn mang bên mình máy nhắn tin để mấy cô nàng liên lạc khi cần nhờ vả.
Todd
Todd tự hào mình đối xử với phụ nữ rất lịch sự và tôn trọng. Anh ta tin rằng điều này làm anh khác biệt và sẽ hấp dẫn phụ nữ. Mặc dù anh có rất nhiều bạn phái nữ bên cạnh, anh hiếm khi nào hẹn hò. Bạn anh nói rằng anh là một người lắng nghe tuyệt vời và thường là bờ vai cho hội chị em dựa vào mỗi khi có chuyện buồn. Anh thích cảm giác người khác cần mình. Mấy cô bạn này lúc nào cũng nói anh là của hời cho bất kỳ cô nàng nào may mắn “vớ” được anh. Mặc dù anh đối xử với họ quá tốt, anh vẫn không hiểu vì sao phụ nữ ngã vào lòng lũ khốn nạn hơn là mấy anh trai thiện lành, như anh chẳng hạn.
Bill
Bill là người mà mọi người sẽ nhớ đến đầu tiên khi cần nhờ vả. Từ “không” đơn giản là không tồn tại trong từ điển của anh. Anh ấy sửa xe cho mấy cô nàng gặp ở nhà thờ. Huấn luyện viên tình nguyện cho đội bóng chày của thằng con. Bạn bè luôn nhờ anh giúp khi cần. Anh
9
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
đến thăm người mẹ góa bụa mỗi khi tan làm. Mặc dù anh cảm thấy hài lòng mỗi khi cho đi, anh hiếm khi nào nhận được thứ gì.
Gary
Gary thường xuyên hứng chịu những cơn giận dữ và bị hạ nhục bởi người vợ đầu ấp tay gối. Bởi vì sợ hãi va chạm, gã thường tránh những chủ đề nhạy cảm có thể chọc con vợ điên lên. Sau mỗi lần cãi vã, hắn thường chủ động tới làm hoà với vợ. Hắn ta không nhớ nổi lần cuối cùng vợ hắn nhận lỗi là khi nào. Mặc dù đời sống hôn nhân nát như tương, Gary cho biết hắn vẫn yêu và sẽ làm mọi thứ để mụ vợ hài lòng.
Rick
Rick, “bóng muộn” U40, đang trong mối quan hệ bền vững với một con ma men. Rick đến phòng tâm lý trị liệu để giúp người bạn đời Jay chữa bệnh nghiện rượu. Rick phàn nàn rằng cảm giác như mình anh phải gánh vác mọi thứ. Gã hi vọng sau khi Jay hết nghiện rượu, họ sẽ có cuộc sống mà họ hằng mong muốn.
Lyle
Lyle, một tay sùng đạo. Anh ta dạy lớp từ thiện mỗi chủ nhật và thuộc hàng bô lão trong nhà thờ. Tuy nhiên, lão lại nghiện pỏn từ thời dậy thì. Lyle thường xuyên thủ dâm, có khi lên đến 3 hay 4 lần một ngày. Hắn giành hàng giờ liền xem những trang web đồi truỵ. Gã sợ rằng nếu có ngày việc hắn sóc lọ đều như văm lộ ra thì bộ mặt xã hội của hắn sẽ hoàn toàn sụp đổ. Hắn tìm đến kinh thánh và cầu nguyện để giải quyết vấn đề, nhưng mãi vẫn chả thấy thiên thần nào tới giúp.
10
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Jose
Jose, một tay chuyên viên tư vấn kinh doanh U30, đã trải qua một mối quan hệ dài 5 năm với người phụ nữ mà gã cho rằng quá lệ thuộc. Jose nghĩ tới việc chia tay ngay từ ngày đầu tiên cô ấy dọn về ở chung. Anh sợ rằng cô ấy sẽ quá đau khổ mà làm chuyện dại dột nếu chia tay. Mặc dù anh đã lên kế hoạch rồi bỏ rất nhiều lần, bạn gái anh luôn trở thành “cái rổ cảm xúc” làm anh không rời khỏi cô được. Jose dùng mọi khoảnh khắc từ thời điểm mở mắt để nghĩ cách chia tay cô bạn gái mà không trông như một thằng khốn.
Nice guys, anh là ai?
Mặc dù họ đều là những cá thể riêng biệt, nhưng lại có chung một bản kế hoạch cuộc đời: họ tin rằng chỉ cần họ “tốt” và làm “đúng” mọi thứ, họ sẽ được yêu, được đáp ứng nhu cầu, và sống cuộc đời thanh
thản, vô lo vô nghĩ. Các sống này đơn giản là họ giấu nhẹm đi những mặt tối của họ (Sai lầm, nhu cầu, cảm xúc) và trở thành một phiên bản mà họ tin người khác muốn vậy (rộng rãi, tốt bụng, hiền, …)
Tôi gọi lũ này là nice guys.
Nếu để ý, bạn sẽ thấy bọn này nhan nhản ngoài xã hội. Hắn là thằng họ hàng để vợ quyết định mọi việc.
Hắn là gã bạn thân giúp đỡ tất cả mọi người, nhưng đời hắn thì như cứt.
11
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Hắn là kẻ làm cho bạn đời hắn ngán ngẩm vì hắn quá sợ hãi va chạm, đến mức chả đưa ra quyết định cho việc gì.
Hắn là gã sếp nói mọi thứ người này muốn nghe, rồi lại làm ngược lại để hài lòng đứa khác.
Hắn là kẻ để người khác leo lên đầu ngồi vì không muốn làm ai phật lòng.
Hắn là kẻ đáng tin cậy ở nhà thờ hay câu lạc bộ, thằng nhóc không biết nói “không” nhưng cũng không bao giờ phản kháng khi bị ai ép buộc.
Hắn là kẻ mà cả cuộc đời nhìn có vẻ có cuộc sống khá ổn, nhưng bỗng 1 ngày BOOM và chính tay hắn phá huỷ mọi thứ.
Tính cách của nice guys.
Nice guys nói chung đều có chung những tính cách nhất định. Chúng được hình thành qua những kịch bản được nhồi vào đầu họ từ thời còn trẻ thơ. Những người đàn ông khác thường chỉ sở hữu 1 đến 2 đặc điểm tính cách, nice guys lại có cả rổ.
Nice guys thích cho đi. Nice guys thường nói cho đi là hạnh phúc. Họ tin rằng rộng lượng chứng minh rằng họ cực kỳ tốt và mọi người sẽ yêu quý họ.
Nice guys thích chăm sóc. Nếu ai đó có khó khăn, buồn phiền, giận dữ, nice guys sẽ đến bên và giúp người đó (mà không hề được nhờ vả).
Nice guys trông chờ sự công nhận. Đây là đặc điểm chung nhất của nice guys. Mọi thứ mà họ nói và hành động đều vì muốn được công nhận. Điều này đặc biệt rõ ràng trong quan hệ giữa họ và phụ nữ.
12
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Nice guys tránh né va chạm. Nice guys tìm mọi cách để giữ đời họ bình an. Để đạt được hòa bình thế giới họ thường tránh làm phật lòng người khác.
Nice guys tin rằng mình cần phải giấu đi điểm yếu và sai lầm. Họ thường sợ rằng người khác sẽ phát điên lên, làm nhục hay bỏ rơi họ nếu họ bị tìm ra sai lầm.
Nice guys tìm mọi cách để làm “đúng” mọi thứ. Nice guys tin rằng có 1 bí mật để đạt được cuộc sống bình an, hạnh phúc. Họ tự thuyết phục bản thân rằng nếu làm đúng mọi thứ, thì đời họ sẽ thảnh thơi.
Nice guys giấu nhẹm đi cảm xúc. Nice guys phân tích nhiều hơn là cảm nhận. Họ thường nhận định rằng cảm xúc là thứ tốn thời gian và năng lượng. Và họ cố giữ cảm xúc của họ ổn định.
Nice guys thường cố tỏ ra khác biệt với cha họ. Rất nhiều nice guys có người cha là tên nghiện rượu, cờ bạc, bạo lực. Không có gì quá lạ khi họ cố gắng khác biệt hoàn toàn khỏi người cha họ.
Nice guys cảm thấy thoải mái hơn khi so sánh bản thân họ với phụ nữ hơn là đàn ông. Bởi vì tuổi thơ không tốt đẹp, họ có rất ít bạn nam. Nice guys thường cố gắng tìm kiếm sự công nhận từ nữ giới và thuyết phục rằng họ khác những người đàn ông khác. Họ tin rằng họ không ích kỷ, giận dữ và bạo lực – những yếu tố họ gán ghép cho những thằng đàn ông “khác”.
Nice guys gặp khó khăn trong việc ưu tiên nhu cầu của họ. Nice guys thường cảm thấy mình thật ích kỷ khi đặt nhu cầu của bản thân lên đầu tiên. Họ tin rằng ưu tiên người khác là đức hạnh.
Nice guys thường đặt người bạn đời của mình làm trung tâm cảm xúc. Rất nhiều nice guys cho biết họ chỉ hạnh phúc khi người yêu họ hạnh phúc. Nên họ dồn rất nhiều công sức cho mối quan hệ này.
13
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Có gì sai khi là một nice guys?
Chúng ta thường dễ dàng bị lừa rằng không có vấn đề gì với nice guys. Tại sao cư xử tốt lại là việc xấu được? Thậm chí chúng ta còn cười thầm khi những hành động của những nice guys được đưa vào truyện tranh của Marvin Milquetoast. Đàn ông đã là đối tượng dễ dãi của văn hóa đại chúng, biếm họa về một chàng trai nhạy cảm có thể xem như một câu truyện cười hơn là một mối bận tâm của xã hội.
Khái niệm “nice guys” thực ra khá là dễ gây nhầm lẫn vì dễ bị hiểu nhầm nice guys là “tốt” mọi mặt. Đây là một số điểm không-quá-tốt của nice guys:
⚫ Nice guys không chân thật. Họ giấu giếm sai lầm, tránh va chạm, nói thứ người khác muốn nghe và che đậy cảm xúc. Những điều này làm nice guys không thành thật.
⚫ Nice guys che đậy mọi thứ. Bởi vì họ tìm kiếm sự công nhận, nice guys thường giấu đi chính kiến của mình để tránh làm phật lòng người khác. Châm ngôn của nice guys: “Nếu thất bại, hãy giấu bằng chứng đi”.
⚫ Nice guys xa cách. Nice guys lão luyện trong việc tạo mâu thuẫn các mẫu thông tin với nhau bằng cách tách câu chuyện ra 2 phần riêng biệt. Ví dụ như người đàn ông đã có vợ sẽ tự định nghĩa chung thủy theo cách riêng mà cho phép ông ta tòm tem với cô thư ký mà vẫn không vi phạm phạm trù chung thủy vì ông ta chưa bao giờ ngủ với cô ấy.
⚫ Nice guys thích thao túng. Nice guys không giỏi trong việc đưa ra yêu cầu một cách thẳng thắn. Điều này làm cho nice guys có cảm
14
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
giác bất lực. Nên họ thường chuyển qua hướng thao túng người khác làm theo ý họ.
⚫ Nice guys thích kiểm soát. Nice guys luôn mong muốn cuộc sống của họ trơn tru. Nên họ luôn muốn điều khiển người và vật quanh mình hành động theo ý họ.
⚫ Nice guys cho để nhận. Mặc dù nice guys luôn cư xử như họ rất rộng lượng, luôn luôn có ẩn ý trong mỗi hành động. Họ mong muốn người khác biết ơn, họ muốn được đáp trả, … Nice guys thường cho biết họ cảm thấy bực dọc vì cho đi quá nhiều mà không nhận lại bao nhiêu.
⚫ Nice guys là những kẻ gây hấn thụ động. Nice guys thường thể hiện sự bất mãn của mình theo hướng thụ động, không thẳng mặt. Chẳng hạn như không giúp đỡ, giả vờ quên, tới muộn, không đáp trả, không hứng, xuất tinh sớm và lặp đi lặp lại những hành động phiền phức này mặc dù họ hứa sẽ không làm vậy nữa.
⚫ Nice guys luôn giận dữ. Mặc dù luôn chối bỏ cơn thịnh nộ, sự thất vọng và phẫn uất kéo dài đã tạo nên một quả bom nổ chậm bên trong người đàn ông này. Và thường quả bom này sẽ bộc phát vào những thời điểm không ai ngờ tới.
⚫ Nice guys thường nghiện. Nghiện một cái gì đó là cách để giải tỏa, làm dịu đi cơn đau của họ. Vì nice guys thường dồn nén cảm xúc quá độ, nó phải được thể hiện qua đâu đó. Một chứng nghiện khá phổ biến là chứng cuồng dâm.
⚫ Nice guys thường khó khăn trong việc đặt ra ranh giới. Rất nhiều nice guys gặp khó khăn trong việc nói “không”. Họ thường mang tư tưởng nạn nhân và nhìn người khác như thể họ là nguồn cơn của mọi vấn đề.
⚫ Nice guys thường bị cô lập. Mặc dù nice guys luôn muốn được yêu thương, hành vi của họ làm người khác rất khó tiếp cận.
15
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
⚫ Nice guys thường bị hấp dẫn bởi người gặp rắc rối. Hành vi này tới từ tuổi thơ thường xuyên tỏ ra tốt bụng. Khuynh hướng tự chuốc lấy phiền phức này thường xuyên đưa nice guys vào tình thế khó xử.
⚫ Nice guys thường khó khăn trong việc phát triển các mối quan hệ thân mật. Mặc dù nice guys bỏ rất nhiều công sức để chăm sóc các mối quan hệ, chính những điều này lại là nguồn cơn đau khổ của hắn. Ví dụ:
⭢ Nice guys thường không biết lắng nghe vì họ quá bận bịu nghĩ xem họ nên đáp trả thế nào và tìm cách giải quyết vấn đề.
⭢ Vì họ sợ va chạm, họ thường không chân thật và hiếm khi nào làm tới nơi tới chốn một vấn đề.
⭢ Họ thường bước vào một mối quan hệ vì họ tin rằng người bạn đời của họ là “hoàn hảo” là “viên kim cương thô”. Khi người yêu của họ không đạt được mức mà họ mong đợi, họ thường tỏ ra thất vọng và đổ lỗi cho người bạn đời vì đang cản trở hạnh phúc của cả hai.
Nice guys có vấn đề về tình dục. Thường thì họ chối, nhưng tôi chưa gặp nice guys nào mà thỏa mãn với đời sống tình dục cả, họ bị rối loạn cương dương, xuất tinh sớm, có thói quen tình dục nguy hại như ngoại tình, thường đi mua dâm, pỏn và nghiện quay tay.
Nice guys thường không đạt được thành công lớn. Hầu hết nice guys mà tôi gặp là những người tài hoa, thông minh và khá thành công. Tuy nhiên không ai trong họ bộc lộ được hết tiềm năng.
“Nhưng anh ta trông ngon lành quá”.
Không có gì lạ khi nhiều người nhầm tưởng nice guys là hình mẫu đàn ông tốt. Rất nhiều phụ nữ bảo lần đầu gặp họ tin rằng đây là một người đàn ông hoàn hảo. Bởi vì họ cư xử khác với phần đàn ông còn lại, cặp kè với nice guys lúc đầu có cảm giác như trúng Vietlott vậy.
16
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Không may là những tính xấu nêu trên sẽ sớm hủy hoại cuộc sống của nice guys và những mối quan hệ của anh ấy. Những gã này thường luân chuyển giữa tốt và không-được-tốt-lắm. Tôi đã nghe rất nhiều bà vợ, bạn gái miêu tả các đặc điểm “hai mặt” của nice guys :
“Đôi lúc anh thật tuyệt vời nhưng những lúc khác lại làm tôi đau khổ. Anh ấy sẽ tự nguyện làm mọi việc như đưa con đi học hay chuẩn bị bữa tối khi tôi quá bận rộn. Nhưng bỗng nhiên lại nổi giận với tôi vì tôi không bao giờ bật đèn xanh với anh ấy.”
“Ai cũng nghĩ anh ấy thật quá tuyệt vời và tôi phải may mắn lắm mới vớ được anh ấy. Nhưng mọi người không thấy được hoàn toàn câu chuyện. Anh ấy luôn giúp mọi người xung quanh như sửa xe giúp họ. Nhưng khi tôi nhờ vả anh ấy làm gì thì anh lại nói tôi quá khó chịu và không có điều gì làm tôi hài lòng, và tôi cư xử như thể tôi là mẹ anh ấy vậy.”
“Anh ấy cố gắng làm tôi hài lòng. Anh ấy sẽ nhận lời làm mọi thứ nhưng thực sự lại không để tâm đến. Anh ấy đi shopping với tôi mặc dù anh ấy hoàn toàn không hề muốn đi. Hết cả buổi shopping anh ấy giữ khuôn mặt bí xị làm tôi chỉ thấy khó chịu. Tôi ước rằng anh ấy hiểu là đôi lúc chỉ cần nói ‘không’ mà thôi”.
“Anh ấy không chịu chia sẻ cho tôi biết những gì làm anh ấy khó chịu. Ảnh giữ mọi chuyện trong lòng. Tôi không có tí manh mối nào về những gì làm anh ấy bực. Và một ngày đẹp trời, anh ấy sẽ phát điên lên và 2 chúng tôi lao vào cuộc cãi vã. Phải chi anh ấy nói với tôi khi anh ấy bực dọc điều gì, mọi chuyện sẽ đơn giản hơn.”
“Mỗi khi tôi nói với anh ấy về rắc rối của mình, anh ấy thường cố gắng đưa ra biện pháp. Anh ấy nghĩ rằng tôi chỉ cần làm y những gì ảnh nói là mọi vấn đề đều được giải quyết. Anh ấy luôn nói tôi lúc nào cũng thật tiêu cực và anh ấy không biết làm cách nào để tôi hạnh phúc. Mọi thứ tôi muốn chỉ đơn giản là anh ấy chịu lắng nghe tôi.”
17
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
“Sau tất cả những người đàn ông gắt gỏng tôi đã ở cạnh bên, tôi cứ nghĩ cuối cùng tôi đã tìm được bến đỗ của đời mình. 5 năm đầu ấp tay gối tôi phát hiện ra anh ta nghiện porn và mấy show truyền hình nhảm nhí. Tôi hoàn toàn sụp đổ.”
“Tôi ước gì có đũa phép, phẩy 1 cái biến mất hết mọi tính xấu, chỉ giữ lại những điều tốt đẹp.”
The Integrated Male
Sau khi tham gia nhóm tâm lý trị liệu No More Mr.Nice guy! Gil. người đàn ông hòa đồng 50 tuổi cho biết vợ anh đã rất ủng hộ anh tham gia nhóm. Tuy nhiên anh vẫn lo lắng cô ấy sẽ nóng giận khi biết tên nhóm
– “How to stop being a nice guy and become an S.O.B” Dùng tư duy của một nice guy, Gil tò mò tại sao lại có người phụ nữ mong muốn người bạn đời của mình trở nên “không tốt”.
Nice guy thường có tư duy nhị nguyên, đối lập với “tốt” chỉ có thể là “bọn khốn”, “hèn hạ”. Tôi thường phải nhắc lại với họ rằng đối lập với điên thì vẫn là điên, nên trở thành “tên khốn” không phải là câu trả lời.
Thoát kiếp nice guy không phải là đi từ đầu cực này đến đầu còn lại. Quá trình thoát khỏi lối tư duy nice guy không phải là trở nên “ không tốt”. Mà thực ra, trở nên “toàn diện” hơn. Trở nên toàn diện tức là có thể chấp nhận tất cả khía cạnh của bản thân. Integrated man có thể
chấp nhận bản thân và trở nên độc nhất: quyền lực, quyết đoán, gan dạ, và đam mê cũng như sự bất hoàn hảo, sai lầm và shadow của anh ta.
18
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Integrated man có những phẩm chất sau:
● Biết rõ mình là ai và yêu bản thân.
● Chịu trách nhiệm đạt được những nhu cầu cá nhân. ● Thoải mái với tính nam và nhục dục.
● Chính trực, làm điều đúng chứ không phải điều người khác mong đợi.
● Có khí chất lãnh đạo, sẵn sàng đứng ra bảo vệ những gì anh quan tâm.
● Anh ấy rõ ràng, thẳng thắn và biết cách bày tỏ cảm xúc.
● Anh ấy biết cách đặt giới hạn và không ngại đấu tranh để bảo vệ những giới hạn đó.
Integrated man không cố trở nên hoàn hảo hay nhận được sự công nhận của ai hết. Anh ta chỉ đơn giản là chấp nhận bản thân, cả mặt tốt lẫn xấu. Integrated man chấp nhận hoàn toàn mình không hoàn hảo.
Lột xác khỏi nice guy để trở thành Integrated man không phải chỉ đơn giản là trở thành người đàn ông tốt hơn, mà là có một góc nhìn hoàn toàn mới về thế giới, một sự thay đổi mô hình hoàn toàn.
Paradigms (Mẫu hình để người ta noi theo học hỏi).
Paradigm là một lộ trình chúng ta dùng để theo cuộc sống. Và ai cũng tin rằng con đường họ đi là chính xác nhất.
Paradigm hoạt động ở tầng vô thức, nhưng nó lại quyết định thái độ và hành vi của ta. Nó như là một lăng kính để chúng ta gạn lọc các trải nghiệm trong cuộc sống. Những thông tin không hợp với lăng kính này sẽ không bao giờ tới được tầng ý thức. Thông tin đi qua lăng kính lại được khuếch đại lên, và càng củng cố niềm tin chúng ta đang có.
19
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Paradigms là một công cụ tuyệt vời để tăng tốc trên hành trình trở nên toàn diện. Tuy nhiên nếu nó lỗi thời và không còn chính xác, nó có thể làm chúng ta lệch hướng và đưa chúng ta đi luẩn quẩn trong 1 vòng tròn lớn. Khi việc này xảy ra chúng ta lại phải cố gắng tìm về đúng hướng với tâm trạng bực dọc. Mặc dù nice guys đang đi theo một Paradigms hết đát và luôn tin rằng mình đang làm đúng, những người xung quanh lại tò mò cái niềm tin nào làm anh ấy hành xử như vậy.
Hầu hết các Paradigms được phát triển khi chúng ta còn trẻ con, chưa có góc nhìn xã hội chuẩn mực. Nó thường hình thành dựa trên sự diễn giải sai lệch các trải nghiệm tuổi thơ. Vì thường thì chúng diễn ra ở tầng vô thức, chúng thường ít được đánh giá và cải tiến. Trong hầu hết trường hợp, chúng luôn được chủ thể xem là 100% chính xác, mặt dù thường không phải.
Paradigms - sai lệch của nice guy
Paradigms của nice guy hoạt động như sau:
● NẾU tôi giấu nhẹm đi hết điểm xấu và trở thành thứ người khác muốn tôi trở thành.
● THÌ tôi sẽ được yêu, được đáp ứng nhu cầu, và sống đời vô lo vô nghĩ.
Mặc dù Paradigms này hoàn toàn vô dụng, nice guy chỉ thấy 1 hướng đi: thử lại lần nữa.
Nice guy là lũ học siêu chậm mà còn quên siêu nhanh khi Paradigms của họ bị thử thách. Khuynh hướng tự nhiên của họ là giữ vững niềm tin mặc dù nó đã bị chứng minh là vô dụng, nhưng lại quá sâu trong vô thức đến mức bất kì ý tưởng nào khác cũng nghe như là dị giáo với họ. Rất khó để nice guy thử một cách khác, mặt dù anh ấy thừa biết cách làm hiện tại không hiệu quả.
20
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Jason, anh chàng gặp khó khăn trong việc gần gũi cô vợ Heather được đề cập ở đầu chương, là một ví dụ điển hình của cảm giác thất vọng bắt nguồn từ nice guy paradigm. Jason có một người cha gia trưởng, áp đặt lên con cái những yêu cầu vô lý. Cha anh ta tin rằng có 1 cách để làm đúng mọi thứ – làm đúng những gì ông ấy nói. Mẹ của Jason là một người phụ nữ yếu đuối chỉ sống vì con cái. Mỗi khi cảm thấy thiếu thốn tình thương, bà sẽ bóp nghẹt con bà. Nhưng khi con cái cần bà, bà lại quá nhạy cảm để hồi đáp.
Jason học cách đối phó với những kí ức tồi tệ này bằng cách phát triển paradigm theo hướng:
● Tin rằng nếu anh ấy làm đúng mọi thứ, anh có thể được cha công nhận và tránh được những lời trách móc.
● Tin rằng nếu anh luôn sẵn sàng khi mẹ anh cần, luôn quan tâm và chăm sóc, bà cũng sẽ đến bên khi anh cần bà.
● Tin rằng nếu anh không bao giờ trở nên rắc rối, anh sẽ được yêu mến và công nhận.
● Tin rằng nếu anh không phạm lỗi, không ai nổi giận với anh.
Khi còn là một đứa trẻ, Jason quá ngây thơ và bất lực để nhận ra rằng dù anh làm bất cứ gì, cha anh không bao giờ hài lòng. Tương tự vậy, không quan trọng việc anh quan tâm người mẹ của anh bao nhiêu, bà không bao giờ đáp lại. Anh ấy không bao giờ nhận ra thực sự không hề có cách nào để làm đúng mọi thứ. Và không quan trọng anh giấu đi điểm yếu của mình kĩ đến đâu, người khác sẽ vẫn có cớ để nổi giận với anh.
Mặc dù kế hoạch sinh tồn lúc còn trẻ thơ của anh đã thất bại hoàn toàn, cách duy nhất mà anh ta thấy là cứ cố làm tốt hơn. Và thứ duy nhất mà paradigm của anh ta thành công là đánh lạc hướng cảm xúc của anh khỏi sự giận dữ, bất lực.
21
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Khi trưởng thành, Jason tiếp tục áp dụng kế hoạch cũ vào mối quan hệ với vợ anh. Cũng như mẹ anh, cô ấy chỉ niềm nở mỗi khi cô ấy cần anh. Giống như cha anh, cô ấy hay chỉ trích và điều khiển. Bằng cách áp dụng những chiến lược cũ vào hôn nhân – làm đúng mọi thứ, quan tâm và chăm sóc, chạy trốn thực tại, che giấu sai lầm – Jason tạo ra ảo tưởng vợ anh sẽ nể trọng anh, luôn sẵn sàng quan hệ và không bao giờ nóng giận với anh. Paradigm ngăn anh nhận ra rằng sao mọi thứ anh đã làm, mụ vợ vẫn sẽ lạnh lùng, chỉ trích và luôn từ chối anh, và có khi là gã cần cô ấy cư xử như vậy. Rõ ràng paradigm này hoàn toàn không hiệu quả, nhưng Jason chỉ biết mỗi việc cố thêm lần nữa.
Làm điều gì đó khác đi.
1 tập trong series “Seinfeld” mà tôi rất thích là khi George quyết định thay đổi cuộc sống bằng cách làm ngược lại những gì anh làm thường ngày. Thật buồn cười, bằng cách ấy anh đã có một công việc ổn định và cô bạn gái xinh đẹp. Mặc dù làm ngược mọi thứ không phải là cách để thoát khỏi kiếp nice guy, làm cái gì đó khác đi thì lại là câu trả lời đúng.
Qua nhiều năm chứng kiến không biết bao anh chàng “làm khác đi” bằng cách áp dụng quy luật trong cuốn sách này. Họ đã biến bản thân họ từ một tên nice guy thất bại, giận dữ trở thành quả quyết, mạnh mẽ và là một cá thể độc nhất đầy hạnh phúc.
Cũng như nhân vật George trong show Seinfeld, khi nice guy quyết định thay đổi, những thứ hay ho xuất hiện, chẳng hạn như:
● Chấp nhận bản thân.
● Học hỏi từ thất bại
● Không tìm kiếm sự công nhận từ người khác
22
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
● Trải nghiệm các mối quan hệ sâu sắc
● Biết ưu tiên bản thân
● Tìm được người thực sự quan tâm
● Học cách cho đi khôn ngoan, mà không trông chờ báo đáp ● Đối diện sợ hãi
● Trở nên chân thật
● Biết đặt giới hạn
● Có những mối quan hệ sâu sắc với những người đàn ông khác ● Tạo ra mối quan hệ lành mạnh, thỏa mãn với phụ nữ ● Trải nghiệm và bày tỏ cảm xúc
● Đối diện trực tiếp với vấn đề
● Phát triển mối quan hệ nhục dục hào hứng và viên mãn ● Tìm thấy bình yên trong cuộc đời bất ổn.
Tìm kiếm sự giúp đỡ
Nice guy tin rằng mình cần phải làm mọi thứ một mình. Họ luôn gặp khó khăn khi cần sự giúp đỡ và luôn giấu đi những điểm yếu. Để giải thoát khỏi kiếp nice guy, chúng ta cần đảo ngược lối tư duy này.
Lột xác khỏi nice guy phụ thuộc vào việc bộc lộ con người thật và nhận sự hỗ trợ từ người khác. Nó rất quan trọng, nên nice guy cần tìm người mà mình có thể tin tưởng để hỗ trợ.
Tôi thường động viên họ thử liệu trình này với một nhà tâm lý học, hoặc một nhóm tâm lý trị liệu, một vị mục sư, hay người bạn thân. Vì nice guy thường tìm kiếm sự công nhận từ phái nữ, nên tôi sẽ một lần
23
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
nữa nhấn mạnh nice guy cần tìm người nam để giúp họ. Với nhiều nice guy, khái niệm “người đàn ông mà bạn có thể tin tưởng” nghe thật xa lạ, nhưng tôi vẫn ép anh ta phải tìm cho bằng được.
Tôi đã lãnh đạo nhóm trị liệu rất nhiều năm. Tôi đã cải thiện rất nhiều trong những nhóm trị liệu này . Mặc dù tôi tin rằng bạn hoàn toàn có thể tự thoát khỏi nice guy mà không cần sự đồng hành của một nhóm, tôi vẫn tin rằng nhóm trị liệu là một công cụ cực kì hiệu quả.
Thực hành
Nếu bạn nhận ra chính mình hay người thân qua những gì vừa đọc, hãy tiếp tục. Cuốn sách này trình bày những phương pháp hiệu quả để giải phóng bản thân khỏi những đặc điểm xấu xí của nice guy. Phương pháp này đã có hiệu quả trên rất nhiều người đàn ông và nó có thể giúp bạn và người thân.
Để thuận tiện cho quá trình này, tôi sẽ lòng ghép rất nhiều bài tập thực hành trong xuyên suốt quyển sách.
Những bài tập này giúp thuận tiện hơn trong quá trình thay đổi paradigm để thoát kiếp nice guy. Những hoạt động này không chỉ giúp nice guy hiểu paradigm của họ từ đâu mà có, mà còn giúp họ cải thiện và update lên. Những bài tập này cũng giúp định hướng nice guy làm khác biệt.
Bài tập thực hành #1
Viết ra tên 3 người bạn hoặc nhóm mà bạn có thể tin tưởng để giúp bạn thoát kiếp nice guy.
Nếu không tìm được ai, vớ lấy cuốn từ điển điện thoại và tìm số của những nhóm hỗ trợ. Viết xuống và gọi cho họ khi bạn đọc
24
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
hết chương này. Nếu công ty của bạn có chương trình hỗ trợ nhân viên, đây cũng là một nguồn khá hay. Nếu bạn có quen ai đó từng tham gia trị liệu tâm lý, hãy hỏi họ để có thêm thông tin. Thử tra thêm trên internet nữa.
Nhắc nhở
Trước khi áp dụng những công cụ mà tôi giới thiệu trong quyển sách này, tôi phải nhắc nhở bạn 2 điều. Điều 1 là những chương trình được trình bày trong quyển No More Mr.Nice guy! không chỉ là một vài ý tưởng. Nó trình bày tất cả những gì một nice guy tin là phải làm để được yêu thương.
Thoát kiếp nice guy bao gồm rất nhiều sự thay đổi trong góc nhìn và hành vi, nếu chỉ làm ba mớ thì thứ duy nhất bạn nhận được là đau khổ.
Điều 2, thoát khỏi kiếp nice guy sẽ ảnh hưởng mạnh mẽ đến những mối quan hệ của bạn. Nếu bạn đang có một mối quan hệ. Tôi đề nghị bạn hãy nhờ bạn đời đọc quyển sách này cùng bạn. Những thay đổi mà bạn đạt được sẽ ảnh hưởng mạnh mẽ không chỉ đến bạn, mà người yêu bạn nữa. có thể bạn đời của bạn sẽ rất ủng hộ những thay đổi tích cực, họ cũng có thể bất ngờ. Đọc quyển sách này cùng nhau sẽ giúp quá trình thay đổi dễ dàng hơn.
Nếu bạn thấy những gì tôi viết có ý nghĩa, hãy tiếp tục đọc. Những chương kế sẽ trình bày những phương pháp để thoát khỏi kiếp nice guy, và đạt được hạnh phúc trong cuộc sống.
25
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Bài tập thực hành #2
Hãy tự trả lời câu hỏi sau:
Tại sao có vẻ hợp lý khi một người cố gắng che giấu những điều bất ổn về bản thân và tìm cách trở thành một ai khác trừ khi có một lý do đáng kể để anh ta làm vậy? tại sao nice guy chối bỏ con người thật của họ?
Kết thúc chương 1 chúng ta đã biết được các triệu chứng của hội chứng và tác hại của việc làm 1 nice guy, cũng như thấy được phương hướng để cải thiện cuộc sống vốn không mấy lành mạnh của họ. Hãy đón đọc chương 2 để có cái nhìn rõ ràng hơn về quá trình hình thành 1 nice guy.
==============================
26
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Chương 2: Sự hình thành của một Nice Guy
Người dịch: Chém Heo
Tôi kết luận toàn bộ chương vừa rồi với câu hỏi như sau: “Tại sao chúng ta vẫn có thể cho là bình thường khi một người nào đó cố gắng loại bỏ hoặc che giấu đi con người thực sự của anh ta và tỏ ra mình là một người khác thậm chí là khi không có một lý do gì thực sự thuyết phục anh ta làm vậy? Anh ta đang tìm kiếm điều gì? Một sự công nhận? Hay thậm chí là sự thương hại từ người khác? Tại sao họ không sẵn sàng mở lòng để thể hiện đúng bản chất thực sự của họ?”.
Sau nhiều năm nghiên cứu về Hội chứng Nice Guy với nhiều góc độ và quan điểm, tôi có một câu trả lời duy nhất và hợp lí nhất cho câu hỏi vừa được đặt ra ở trên: “Bởi vì những cậu trai và gã đàn ông này không cảm thấy an toàn và sẽ được chấp nhận khi là chính mình”. Vì thế nên việc vào vai một gã trai tốt là cách để họ đạt được những cảm giác “an toàn” và “được chấp nhận” đó. Hơn thế nữa, lí do duy nhất khiến một đứa trẻ hay một người lớn từ bỏ bản chất và vào vai một kẻ hoàn toàn không phải mình là vì họ tin rằng sẽ là một điều tệ hại và nguy hiểm nếu như họ sống đúng với bản chất.
Trong những năm hình thành nhân cách của mình, những gã Nice Guy này đa bị tẩy não rằng sống đúng với bản chất là một việc hoàn toàn sai trái và khó được chấp nhận bởi môi trường xung quanh hay thậm chí cả chính gia đình họ.
Tiếp theo, tôi sẽ cho bạn các bạn thấy gia đình và môi trường xung quanh đã đầu độc những đứa trẻ đã từng thông minh và lý tưởng như
27
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
thế nào để biến chúng thành những gã trai ngoan chỉ biết nghe lời để nhận được sự chấp nhận và yêu thương từ người khác.
Trải nghiệm cảm giác bị ruồng bỏ.
Khoảng thời gian dễ bị ảnh hưởng nhất trong cuộc đời của một người là khi vừa sinh ra cho đến khoảng 5 tuổi. Trong những năm tháng đầu đời này, tính cách của một đứa bé đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh chúng. Đây là khoảng thời gian “hình mẫu” của đứa bé này bắt đầu được hình thành. Cha mẹ và họ hàng của trẻ thường là những tác nhân ảnh hưởng mạnh nhất trong quá trình này, và cũng là nguồn gốc của Hội chứng Nice Guy.
Có 2 sự thật ta cần phải biết về trẻ con. Đầu tiên là khi vừa xuất hiện trên cõi đời này, chúng hoàn toàn vô dụng và buộc phải phụ thuộc vào người khác(cha mẹ) để đáp ứng nhu cầu của mình. Vì thế điều đáng sợ nhất đối với mọi đứa bé đó chính là bị bỏ rơi, đối với chúng thì sự bỏ rơi cũng đồng nghĩa với cái chết.
Tiếp theo, những đứa trẻ đều bị “ảo tưởng”. Chúng tự huyễn hoặc bản thân là cái rốn của vũ trụ và vạn vật đều xoay quanh chúng. Vậy nên những đứa trẻ thường tin rằng mọi thứ xảy ra đều là vì chúng.
“Nỗi sợ bị ruồng bỏ” và “sự ảo tưởng về tầm quan trọng của bản thân” – đây là 2 nhân tố tạo nên một “nỗi ám ảnh” cho lũ trẻ: bất cứ khi nào chúng cảm thấy mình bị bỏ rơi, chúng sẽ tin rằng lỗi là do mình. Những trải nghiệm làm chúng cảm thấy bị ruồng bỏ bao gồm:
● Cha mẹ la mắng hay đánh đòn.
● Cha mẹ không quan tâm, chú ý đến chúng.
● Cha mẹ đặt kỳ vọng quá cao, không thực tế lên chúng. ● Cha mẹ không có mặt đúng lúc chúng cần.
28
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
● Cha mẹ dùng chúng như “công cụ” để đạt được mục đích.
Đây không phải là một thế giới hoàn hảo, vậy nên cũng không có gia đình nào là hoàn hảo cả. Mọi đứa trẻ đều có những lần cảm thấy như bị ruồng bỏ. Mặc dù chúng đã có một cách nghĩ sai lệch khi tin rằng mình là nguyên nhân của những trải nghiệm không đáng nhớ, nhưng chúng vẫn sẽ không thể thay đổi cách nghĩ này. (Vì trẻ con thì luôn suy nghĩ đơn giản – ND)
Toxic Shame.
(Đây là một thuật ngữ của tác giả nên mình sẽ giữ nguyên, theo mình hiểu thì có nghĩa là “Sự hổ thẹn vô lý” – ND).
Những trải nghiệm cảm giác bị ruồng bỏ, sự ngây thơ và sự ảo tưởng về tầm quan trọng của bản thân đã khiến cho một số đứa trẻ tin rằng việc sống đúng với bản chất là không thể chấp nhận được. Chúng cho rằng việc những người xung quanh “ruồng bỏ” mình là vì chúng đã làm sai điều gì đó. Lũ trẻ không đủ trưởng thành để hiểu rằng lỗi không phải ở chúng, mà là bởi những người phải nhận ra và đáp ứng nhu cầu của chúng.
Sự ngây thơ, ảo tưởng về việc bị ruồng bỏ đã tạo nên một trạng thái tâm lý mà tôi gọi là Toxic Shame. Loại trạng thái này khiến một người tin rằng họ vốn dĩ kém cỏi, tệ hại, khác người và không xứng đáng được yêu thương. Toxic Shame không chỉ khiến một người cảm thấy họ đã làm những điều tệ hại, mà nó còn khiến cho người này cảm thấy chính họ mới là điều xấu xa.
Cơ chế sinh tồn – Sự đối phó một cách sai lệch
(Ở đây tác giả dùng cụm “Survival Mechanisms”, chúng ta có thể hiểu rằng khi một đứa trẻ cảm thấy “vị thế”, tầm quan trọng của mình đang
29
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
bị đe dọa thì nó sẽ vô thức tạo nên một “cơ chế sinh tồn”, cơ chế này nhằm giúp nó “tự vệ” khỏi cảm giác bị bỏ rơi, không an toàn – ND)
Hậu quả của việc hiểu sai rằng “mình bị bỏ rơi” của lũ trẻ được thể hiện bằng việc chúng tạo nên một cơ chế sinh tồn. Thứ cơ chế này được tạo nên (trong vô thức) để giúp chúng:
1. Chống lại những tổn thương về mặt tinh thần và thể xác khi bị bỏ rơi.
2. Đảm bảo những trải nghiệm đáng quên này sẽ không lặp lại.
3. Che giấu sự hổ thẹn vô lý của mình (Toxic shame) khỏi những người xung quanh và cả chính bản thân.
Những đứa trẻ này sẽ tìm mọi cách để đạt được 3 mục tiêu vừa nêu trên. Vì vốn hiểu biết và trải nghiệm của bọn trẻ còn rất ít, nên thứ cơ chế vô lý này thường không giúp ích được gì cả, đôi khi còn phản tác dụng. Ví dụ, một đứa trẻ cảm thấy không được quan tâm thường gây sự chú ý của bố mẹ bằng những cách ngu xuẩn và tiêu cực. Mặc dù
sẽ thật ngớ ngẩn khi đứa trẻ này tìm cách thu hút sự quan tâm bằng cách tiêu cực, nhưng chúng cảm thấy như vậy còn tốt hơn cảm giác lạc lõng hay không được quan tâm. (Chúng không hiểu rằng làm như vậy chỉ khiến bố mẹ ngán ngẩm và thất vọng mình hơn, thứ chúng quan tâm duy nhất là bố mẹ đã đặt sự chú ý lên chúng – ND).
Việc cố sống để làm hài lòng người khác chỉ là một trong vô số những tình huống có thể xảy ra với một cậu nhóc từng có trải nghiệm bị ruồng bỏ thời thơ ấu hay mang trong người sự hổ thẹn vô lý (Toxic shame).
Nguồn gốc của hình mẫu Nice Guy
Khi tôi bắt đầu khám phá ra những đặc tính của Nice Guy ở chính bản thân, tôi không tài nào hiểu được tại sao mình lại có những đặc tính
30
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
và hành vi như vậy. Tôi đã cho rằng đó là do tôi xuất thân từ một gia đình tuyệt vời và có một cuộc đời tốt đẹp (Nice guys luôn tỏ ra là mình “tốt”, ở đây tác giả nghĩ hành vi của mình là do xuất thân của bản thân mình – ND). Nhưng khi tôi bắt đầu quan sát những gã đàn ông có những đặc điểm giống với mình, tôi cảm thấy mù tịt về lí do tại sao tôi và những gã này lại có chung những đặc tính như thế.
Khi được hỏi về thời thơ ấu, những gã Nice Guy thường nói rằng họ trưởng thành trong một gia đình “hoàn hảo”, “tuyệt vời”, “chuẩn Mỹ”. Tuy vậy, những gã này đều tìm cách che giấu khuyết điểm và cố để
sống theo tiêu chuẩn của người khác. Những điều này đã cho thấy rằng tuổi thơ của họ không thực sự lý tưởng như họ đã nói.
Alan, Jason và Jose đều là những gã Nice Guy. Họ có những trải nghiệm tuổi thơ khác nhau, cách mà họ trở thành Nice Guy cũng hoàn toàn riêng biệt. Nhưng những gã này từ bé đã tin rằng mình
không ổn như mình tưởng. Vì bị tác động của sự hổ thẹn vô lý (toxic shame), tất cả đều có một cách sống khá giống nhau, gã nào cũng tìm kiếm sự công nhận của người khác và tìm cách che đậy đi khuyết điểm của bản thân. Tất cả bọn họ đều tin rằng nếu làm vậy, họ sẽ có một cuộc đời suôn sẻ, được quý mến và đạt được những thứ họ muốn.
Alan
Alan – người con cả trong một gia đình có mẹ đơn thân. Khi còn bé, Alan rất nổi bật tại trường vì thành tích học tập cũng như thể thao rất tốt. Anh tự hào rằng chưa bao giờ khiến mẹ mình phải buồn dù chỉ là một giây ngắn ngủi. Những “thành tích” này khiến anh tự tin rằng mình “đặc biệt” nhất trong tất cả anh em, và Alan tin rằng mẹ tự hào về mình. Là người đầu tiên trong gia đình có được tấm bằng tốt nghiệp cao đẳng càng củng cố thêm cho sự tự tin của anh.
31
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Như đã nói ở trên, Alan và anh em sống với người mẹ đơn thân. Bố của anh là một tên nghiện rượu và đã bỏ đi khi Alan chỉ mới 7 tuổi. Điều này khiến Alan hạ quyết tâm phải khác với bố của mình, anh tự hào bản thân là một người rộng lượng, hào phóng. Alan làm việc rất chăm chỉ để bản thân không phải giống như người bố của mình – một gã đàn ông nóng tính và vô dụng. Khi còn ở độ tuổi thiếu niên, Alan còn là một thủ lĩnh năng nổ của đội hướng đạo sinh, anh cũng chưa từng uống rượu hay sử dụng bất kì loại chất kích thích nào.
Nói về người mẹ của Alan, bà là một tín đồ của đạo Cơ đốc giáo chính thống và bà đã nuôi dạy Alan trong một giáo phái (in a sect that preached hell-fire and brimstone) khiến anh tin rằng mình là “tội đồ” chỉ vì bản thân có những suy nghĩ và khát vọng “phàm tục”. Mặc dù luôn cố gắng làm một con chiên ngoan đạo, Alan vẫn luôn lo sợ rằng mình sẽ phạm phải lỗi lầm nào đó và chịu sự trừng phạt vĩnh cửu của Chúa.
Alan tin rằng mẹ anh là một vị “thánh”. Bà là một người phụ nữ sẵn sàng làm mọi thứ vì con, luôn biết lắng nghe và không bao giờ phán xét các con của mình. Tuy vậy, bà và Alan vẫn thường xuyên ngồi lại với nhau và nói về những “tội lỗi” của bố anh, đồng thời “xót thương” lẫn nhau vì những gì mà họ đã trải qua.
Rất nhiều lần mẹ của Alan nói với anh rằng bà luôn cố gắng để nuôi dạy các con lớn khôn và khác với bố. Bà muốn các con trai của mình phải là những người đàn ông rộng lượng, nhẹ nhàng và tôn trọng phụ nữ. Mặc dù đã trưởng thành, Alan vẫn giữ mối quan hệ khắng khít với mẹ và làm mọi thứ có thể để cuộc sống của bà tốt hơn.
(Theo văn hóa phương Tây, khi đủ 18t thì người con được xem như là đã trưởng thành và phải bắt đầu cuộc sống của riêng mình, bố mẹ cũng có cuộc sống của riêng họ – ND)
32
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Jason
Jason – người đã được nhắc đến trong chương trước. Anh ta cho rằng mình đã trưởng thành trong một gia đình “chuẩn mực”. Nhưng thực tế thì bố mẹ của anh ta là những kẻ sống dựa dẫm vào con cái. Mặc dù anh ta tin rằng mình có một tuổi thơ lý tưởng, thực tế lại cho thấy bố mẹ anh đã “lợi dụng” anh và các anh em để đạt được “mục đích” của riêng mình.
Jason tin rằng bố mẹ anh là những bậc phụ huynh hoàn hảo. Qua lời kể của anh, họ là những người rất nghiêm khắc và luôn bảo bọc con mình quá mức cần thiết. Anh ta cũng đã phải thừa nhận rằng mình đã được bố mẹ quan tâm quá mức và là một tay “gà mờ” đích thực về tình dục.
Bố của Jason là một người kiểm soát gia đình quá mức. Jason nói rằng bố vẫn luôn cố kiểm soát mình dù anh đã lớn. Ông luôn yêu cầu con mình phải nghe theo mình, trong việc mua nhà, mua xe, thậm chí cả việc nên đi đến nhà thờ nào.
Mẹ của Jason được miêu tả như một người phụ nữ “tuyệt vời và đáng mến”. Anh ta nói rằng bà luôn có mặt trong mọi hoạt động của lũ trẻ. Bởi vì không có bất cứ người bạn nào nên bà đặt hết tâm tư vào những đứa con.
Jason không thể nào nhớ được lần cuối mà bố mẹ anh thể hiện tình cảm với nhau là khi nào. Anh cũng không thể tưởng tượng ra được làm thế nào mà họ có thể có với nhau 3 đứa con. Mặc dù bố mẹ anh đã làm mọi thứ vì con cái, nhưng anh cũng không thể nhớ được đã bao giờ họ từng “nghỉ phép” để chăm sóc bản thân hay chưa.
33
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Khi trưởng thành, Jason phải vào vai hình mẫu mà bố mẹ anh hằng mong muốn: người chồng tốt, người cha mẫu mực, một con chiên ngoan đạo và một chuyên viên lành nghề. Mặc dù đã cố hết sức, Jason luôn cảm thấy mình quá kém cỏi và không vượt qua được cái bóng của bố mẹ mình.
Jose
Mặc dù là một cố vấn kinh doanh thành đạt, anh chàng này gặp vấn đề với những mối quan hệ thân thiết. Jose được đào tạo kĩ lưỡng và có một sự nghiệp đầy quyền lực nhưng cũng không kém phần áp lực. Anh chàng này là một người năng động, vậy nên một kì nghỉ trong mơ của anh ta sẽ là một chuyến đạp xe đường dài hay leo núi. Dù chịu áp lực rất lớn trong công việc, anh ta luôn cố che giấu cơn giận của mình và cố không làm bất cứ ai buồn lòng dù chỉ là một câu nói. Jose thừa nhận rằng anh là một người thích kiểm soát và thứ anh “thèm khát” nhất chính là sự công nhận của mọi người.
Jose bị thu hút bởi những người phụ nữ thích dựa dẫm và lệ thuộc. Anh ta còn phát hiện rằng bản thân cũng bị thu hút bởi những người từng bị lạm dụng tình dục. (gã này thích cảm giác người khác phải lệ thuộc vào mình, gã cảm thấy như mình là một người “ban ơn”, dạng này còn gọi là “good” Nice Guy, được định nghĩa rõ hơn ở các phần sau – ND)
Jose vẫn giữ mối quan hệ với bạn gái của mình vì anh ta lo lắng cho tình trạng tài chính của cô, Jose sợ rằng cô ta sẽ “tiêu đời” nếu anh rời bỏ cô.
Jose thừa nhận rằng anh có một gia đình không êm ấm. Anh ta là người con thứ hai trong 7 người con của một gia đình nghèo khó. Khi mới chỉ khoảng 14 tuổi, anh đã phải đóng vai cha mẹ và chăm sóc cho những người em của mình. Anh thổ lộ rằng gia đình của anh là
34
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
một mớ hỗn loạn kinh khủng và anh cảm thấy mình cần phải bảo vệ các em mình khỏi những ảnh hưởng tiêu cực đó.
Cha của Jose là một gã nóng tính, ngược đãi và thích kiểm soát. Ông ta thường nổi điên và mắng chửi những đứa con trai của mình, trong khi những đứa con gái thì lại bị ông lạm dụng tình dục.
Mẹ Jose thì mắc bệnh Rối loạn cảm xúc lưỡng cực(Manic-depression hay Bipolar disorders, một loại bệnh tâm thần – ND). Tâm trạng của bà cực kì thất thường và luôn phải phụ thuộc vào thuốc. Khi bà “vui”, bà giữ cho nhà cửa sạch sẽ, nói về chính trị và xã hội để tiêu khiển, bà còn có những hành vi tình dục bệnh hoạn. Khi thì bà lại phát điên, biến căn nhà trở thành đống rác và đe dọa sẽ tự tử. Jose đã từng phải phá cửa để cướp khẩu súng khỏi tay bà khi anh 15 tuổi. Lúc đó bà đã dọa sẽ tự tử trong khi những đứa con đứng chôn chân vì sợ hãi. Đối với Jose thì đây là chuyện thường ngày khi lớn lên ở gia đình này.
Jose đã rất cố gắng để có một cuộc đời khác với gia đình “bất ổn” của mình. Anh ta là trụ cột của gia đình mình và cũng là người giải quyết khi gia đình có vấn đề gì đó. Cuộc sống của Jose như gắn liền với “hỗn độn”, anh ta là người sẽ giải quyết mớ “hỗn độn” trong gia đình, công việc và cũng như các mối quan hệ. Dường như đó đã là một nghĩa vụ đối với anh và sẽ thật bất thường nếu như anh không phải giải quyết rắc rối.
Jose xem trí tuệ và khả năng xử lý vấn đề của mình chính là thứ “cứu vớt” cuộc đời anh. Những thứ này giúp anh không bị cuốn vào sự bất ổn của gia đình mình và cuộc sống. Jose tin rằng nếu anh không có những khả năng này, anh sẽ phải sống một cuộc đời giống như bố mẹ và anh em của mình – một mớ hỗn độn.
Child Development 101 – Sự Phát Triển Của Trẻ Con
35
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Alan, Jason và Jose đầu có những trải nghiệm khác nhau trong thời thơ ấu, nhưng cuộc sống của họ đều có phần giống nhau. Cả ba đều tin rằng cuộc sống của mình không ổn như họ từng nghĩ, và họ buộc phải thay đổi bản thân. Để giúp người đọc hiểu rõ hơn về việc tại sao 3 tuổi thơ khác nhau lại có thể tạo nên 3 người có hình mẫu tương đồng nhau, tôi sẽ đưa ra những sự thật về trẻ con trong quá trình phát triển đã được tôi nhắc đến trước đó:
1. Đứa trẻ nào khi vừa sinh ra cũng đều vô dụng và phải phụ thuộc vào người khác.
2. Đứa trẻ nào cũng sợ bị bỏ rơi.
3. Đứa trẻ nào cũng ảo tưởng về tầm quan trọng của bản thân. 4. Đứa trẻ nào cũng từng trải qua cảm giác bị bỏ rơi.
5. Khi cảm thấy bị bỏ rơi, đứa trẻ nào cũng cho rằng lỗi là do mình.
6. Cách hiểu ngây thơ và sai lệch của chúng đã tạo nên sự hổ thẹn vô lý về bản thân (Toxic shame) – chúng nghĩ rằng mình không tốt.
7. Trẻ con thường sử dụng những cách sai lệch để đối phó lại với cảm giác bị bỏ rơi, tránh cho những việc này lặp lại và để che giấu những khuyết điểm khỏi người khác và chính bản thân mình.
8. Những cách đối phó sai lệch này phản chiếu rõ sự ngây thơ và ngờ ngệch của chúng.
Từ những bé trai hoàn hảo thành những Nice Guy nhu nhược
Những điều vừa được liệt kê ở trên có thể trùng khớp với trải nghiệm tuổi thơ của Alan, Jason, Jose và tất cả những gã Nice Guy được nhắc đến trong quyển sách này. Quá trình biến đổi một đứa bé trai hoàn hảo thành một tên Nice Guy tệ hại có thể tóm gọn trong ba giai
36
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
đoạn sau: Trải nghiệm bị bỏ rơi, mặc cảm vô lý về bản thân và sự hình thành cơ chế sinh tồn sai lệch.
Trải nghiệm bị bỏ rơi
Giống như tất cả những Nice Guy khác, Alan, Jason và Jose đều từng bị bỏ rơi theo nhiều cách:
Alan và Jose có cha mẹ nóng tính và hay phán xét, họ đã khiến hai người tin rằng mình chưa từng ổn.
Alan “tôn thờ” mẹ của mình như một vị thánh, nhưng bà đã không “cứu rỗi” khi anh bị bố bạo hành. Điều này đã ngầm hiểu rằng Alan không đáng để được bảo vệ.
Alan vì bị bố bỏ rơi mà đã tạo dựng nên niềm tin rằng mình phải khác với bố để trở thành một người đàn ông tốt và được mẹ yêu thương.
Alan và Jason từng bị “lợi dụng” bởi bố mẹ của họ. Họ được yêu quý chỉ vì luôn vâng lời và không gây ra rắc rối. Điều này đã cho hay chỉ khi họ sống đúng với kì vọng của bố mẹ thì họ mới được yêu thương.
Jason tin rằng bố mẹ của mình là những người hoàn hảo, anh cảm thấy xấu hổ và không thể vượt qua được cái bóng quá lớn của họ.
Jose không nhận được bất cứ sự chăm sóc, dẫn lối hay hỗ trợ nào từ bố mẹ của mình. Điều này đã cho thấy anh chả là gì trong mắt họ.
Alan và Jason trưởng thành trong những giáo phái cực đoan, họ buộc phải “hoàn hảo” và “trong sạch”. Phạm lỗi cũng đồng nghĩa với việc bị Chúa trừng phạt.
Jose tin rằng anh chỉ có giá trị khi anh khác với gia đình hỗn loạn của mình.
37
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Cả ba người Alan, Jason và Jose đều tin rằng lợi ích của người khác quan trọng hơn mong muốn của bản thân mình – đây là một biểu hiện thường thấy của những gã Nice Guy.
Tất cả những trải nghiệm này đều là một dạng trải nghiệm cảm giác bị ruồng bỏ, vì chúng đã khiến những người này tin rằng họ chưa từng thực sự ổn.
Sự mặc cảm về bản thân
Không cần biết rằng liệu họ đã từng trải qua việc bị lạm dụng, thờ ơ, làm nhục…hay chưa, tất cả những gã Nice Guy đều có chung một niềm tin: sống đúng với bản chất là một việc rất dại dột.
Niềm tin này được tiêm nhiễm vào đầu những đứa trẻ bởi những bậc cha mẹ vô trách nhiệm. Một số khác thì lại còn quá trẻ để đảm đương trọng trách làm cha mẹ, hay không biết cách để nuôi dạy con. Đôi khi, những niềm tin này được truyền đạt trong nhiều tình huống một cách không có chủ ý.
Trong mọi tình huống, đứa trẻ đều tin rằng tất cả mọi chuyện xảy ra đều có dính dáng đến nó. Thử áp dụng logic của trẻ con, chúng ta sẽ có lối suy nghĩ điển hình “Tất cả là tại mình nên…….”. Giờ thì hãy thử ghép lối suy nghĩ này vào bất cứ tình huống nào:
● Khi mình khóc, không ai dỗ dành mình.
● Mẹ mới có nét mặt như thế.
● Bố bỏ đi và không quay trở lại.
● Mẹ mới phải làm những việc cỏn con này giúp mình. ● Bố mắng mình.
● Mình không tuyệt vời được như bố mẹ.
38
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
● Mẹ buồn phiền.
Cũng bởi những trải nghiệm không được tốt đẹp, những đứa bé trai cũng có loại logic “Mình chỉ được yêu thương và trở thành đứa con ngoan nếu….”, giờ thì chúng ta sẽ tiếp tục thêm tình huống vào:
● Mình khác với bố.
● Mẹ cần mình.
● Mình không phạm bất kì lỗi lầm nào.
● Mình học giỏi.
● Mình luôn vui vẻ.
● Mình khác biệt với anh em.
● Mình không gây ra rắc rối.
● Mình làm bố mẹ vui.
Cơ chế sinh tồn sai lệch
Bởi những trải nghiệm bị bỏ rơi thời thơ ấu và hiểu sai bản chất sự việc, những Nice Guy đã tạo nên một cơ chế sinh tồn để đáp ứng 3 điều sau:
1. Chống lại tổn thương và khủng hoảng tinh thần bị gây ra bởi những trải nghiệm bị bỏ rơi.
2. Tránh những trải nghiệm không tốt này tái diễn.
3. Che giấu đi sự mặc cảm về bản thân.
Thứ cơ chế ngu ngốc này đã tạo nên cách nghĩ sai lầm sau:
● NẾU tôi giấu đi khuyết điểm của bản thân và sống theo tiêu chuẩn của người khác,
39
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
● THÌ tôi sẽ được quý mến, có được những thứ tôi muốn và có một cuộc đời suôn sẻ.
Lối suy nghĩ này được hình thành vào thời thơ ấu, nhưng nó ảnh hưởng rất nhiều đến tư duy khi Nice Guy đã trưởng thành. Mặc dù đây là cách hiểu sai đối với những sự kiện thời thơ ấu, nhưng những gã Nice Guy vẫn cứ bám víu vào nó ngay cả khi mình đã lớn. Những gã thất bại này tin rằng đây là “kim chỉ nam” cho một cuộc đời tốt đẹp, và ngay cả khi nó không có hiệu quả thì họ vẫn cứ lặp đi lặp lại với hi vọng sẽ thành công.
Phân loại Nice Guy
Thứ cơ chế sinh tồn sai lệch mà Nice Guy đã tạo nên để đối phó với những trải nghiệm không tốt đẹp và sự mặc cảm vô lý về bản thân thường được thể hiện theo 2 cách. Ở cách đầu tiên, gã Nice Guy sẽ thường phóng đại sự “bất ổn” của hắn và cho rằng mình là một người tệ hại. Tôi gọi đây là loại “Nice Guy tồi tệ”.
Nice Guy tồi tệ luôn cố gắng thuyết phục mọi người rằng hắn là một người tệ hại. Hắn nói về những hành vi sai trái của mình lúc còn nhỏ, thời thiếu niên và cả khi trưởng thành để thêm phần khẳng định về sự tệ hại của bản thân mình. Hắn sẽ kể cho bạn nghe về việc làm vỡ kính cửa sổ và bị phạt đòn khi còn nhỏ, hay việc vi phạm pháp luật và làm cho mẹ mình khóc khi còn ở tuổi thiếu niên. Thậm chí hắn còn bịa ra chuyện rằng mình chơi đồ, nhậu nhẹt bê tha. Hắn ta tin rằng việc cố hết sức che đậy đi những điều xấu cố hữu của bản thân là cách duy nhất để có được hạnh phúc trong cuộc sống. Hắn biết mọi người sẽ không tin vào “nhân cách” Nice Guy của hắn, nhưng hắn cũng không có lựa chọn nào khác.
Loại thứ hai là loại “Nice Guy tốt đẹp”. Loại này thường kiểm soát sự mặc cảm bản thân bằng cách trấn áp cái niềm tin về sự vô dụng
40
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
của chính mình. Hắn sẽ cố thuyết phục rằng hắn là một người tốt đẹp nhất mà bạn từng biết. Nếu hắn có khuyết điểm gì đó, hắn sẽ xem như nó chỉ là tiểu tiết và có thể dễ dàng sửa đổi. Khi còn bé thì hắn không phải là một đứa nhóc mơ mộng, thời niên thiếu thì hắn không bao giờ mắc sai lầm, đến khi lớn lên thì lại là một người đúng chuẩn trong mọi quy tắc. Loại Nice Guy này đã chôn vùi niềm tin rằng mình “không ổn” vào sâu trong tiềm thức của hắn. Hắn che đậy sự mặc cảm vô lý về bản thân với một niềm tin rằng với những việc tốt mình đã làm, hắn đã là một người tốt đẹp. (Thực tế thì không có ai hoàn hảo cả, không phải cứ làm vài việc tốt thì bạn là người tốt – ND).
Mặc dù 2 loại Nice Guy này có sự khác nhau trong việc nhìn nhận sự mặc cảm vô lý đối với bản thân, nhưng họ vẫn có điểm chung rất lớn: tất cả Nice Guy đều tin rằng họ chưa bao giờ ổn cả, vì vậy họ phải che đậy khuyết điểm và cố sống theo tiêu chuẩn của người khác.
Tôi nêu những đặc điểm cụ thể của 2 loại Nice Guy nhằm giúp họ hiểu bản thân hơn. Họ thực sự không tốt(hay xấu) như họ tưởng. Họ chỉ là những tâm hồn bị tổn thương bởi góc nhìn sai lệch đối với tuổi thơ của mình.
Bài thực hành #3
Thật bất khả thi để liệt kê ra hết những nhân tố có thể khiến một cậu trai tìm cách che đi khuyết điểm bản thân và tìm kiếm sự công nhận từ người khác. Tôi cũng không nghĩ rằng việc những Nice Guy kể ra hết những trải nghiệm khiến tệ hại là cần thiết. Nhưng tôi cho rằng việc biết rõ cốt lõi của sự việc sẽ giúp chúng ta có cách xử lý tốt hơn.
Hãy đọc lại câu chuyện của Alan, Jason và Jose để xem bạn có nét tương đồng nào không. Sau đó hãy viết ra những “thông điệp” của gia đình đã khiến bạn thấy rằng sống đúng với bản
41
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
chất là điều không ổn. Hãy chia sẻ với một người mà bạn tin tưởng. Đừng quên nói cho họ biết cảm giác của bạn.
Mục đích của bài thực hành này là giúp bạn biết rõ hơn, chứ không phải đổ lỗi cho những trải nghiệm không vui. Đổ lỗi chưa bao giờ là một giải pháp tốt cả, thay vào đó hãy liệt kê rõ ràng những trải nghiệm khiến bạn cảm thấy việc sống đúng bản chất là sai. Hành động này sẽ khiến bạn nhìn nhận lại kĩ hơn về chúng và tìm ra giải pháp.
Thế hệ Baby Boom và những gã trai nhạy cảm.
(Baby Boom là một thuật ngữ dùng để chỉ những người sinh từ năm 1946 đến 1964, trong thời kỳ bùng nổ trẻ sơ sinh của thế giới sau Thế chiến II – ND)
Đứa trẻ nào cũng từng trải qua cảm giác bị bỏ rơi. Trẻ con cũng có vô số cách hiểu và phản ứng lại với những trải nghiệm này. Như đã nói ở trên, trở thành Nice Guy chỉ là một trong vô số khả năng có thể xảy ra đối với một đứa trẻ. Tuy nhiên, với số lượng Nice Guy mà tôi từng
gặp, thì những trải nghiệm tuổi thơ không tốt đẹp chưa phải là tác nhân đủ lớn để tạo ra họ.
Tôi không do dự khi nói rằng ngoài kia luôn tồn tại những gã Nice Guy, xã hội có đầy rẫy những gã nhu nhược và ảo tưởng về cuộc sống của mình. Không thiếu những tên “con trai cưng” (Mama’s boy) hay những gã chồng nhu nhược đang đâu đó ngoài kia. Tôi tin rằng nhiều cậu bé sinh ra đã có tính cách ôn hòa và rộng lượng và lớn lên cũng trở thành những người đàn ông với tính cách như vậy. Nhưng sau nhiều năm tiếp xúc với vô số gã đàn ông, tôi tin rằng số lượng nhiều một cách “khủng khiếp” những tên Nice Guy này được tạo ra là do sự kết hợp của các động lực xã hội khác nhau trong 5 thập kỷ qua.
42
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Để hiểu rõ hơn về sự phổ biến của Hội chứng Nice Guy, chúng ta phải kể đến một loạt những thay đổi lớn trong xã hội bắt đầu từ khoảng đầu thế kỉ và tăng nhanh sau Thế chiến thứ 2. Những động lực xã hội góp phần vào sự phổ biến của Hội chứng Nice Guy này bao gồm:
● Sự chuyển đổi từ nền kinh tế nông nghiệp sang nền kinh tế công nghiệp.
● Sự di cư của người dân từ vùng nông thôn lên thành thị. ● Sự thiếu vắng hình bóng của người cha trong các gia đình.
● Số lượng các cuộc ly hôn, gia đình chỉ có cha hoặc mẹ đơn thân, gia đình do phụ nữ làm chủ tăng cao.
● Hệ thống giáo dục được điều khiển bởi phụ nữ.
● Các phong trào nữ quyền.
● Chiến tranh Việt Nam.
● Cách mạng giới tính.
Đây là những sự kiện đã tạo nên ảnh hưởng to lớn lên thanh thiếu niên Mỹ thời bấy giờ. Những sự biến chuyển xã hội này đã tạo ra 3 tác động góp phần nhân rộng thứ “dịch bệnh” Nice Guy này đến với thế hệ Baby boom:
1. Những đứa bé bị tách khỏi bố của mình và những hình mẫu nam tính khác (ông, cậu, chú…). Việc này đã khiến nam giới không có sự liên kết với nhau, và những đứa bé này không biết sự nam tính thực thụ là như thế nào.
2. Việc dạy dỗ con trai rơi vào tay phụ nữ. Những bà mẹ nay phải chịu trách nhiệm nuôi dạy con trai mình thành những người đàn ông trưởng thành (trong khi phụ nữ thì làm sao hiểu hết được về đàn ông? – ND) và hệ thống giáo dục cũng bị “thôn tính” bởi phụ nữ. Việc này
43
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
làm cho định nghĩa về đàn ông bị bóp méo, những đứa bé này dần dần bị “tẩy não” và phụ thuộc vào sự công nhận của phụ nữ.
3. Chủ nghĩa nữ quyền cấp tiến ngầm ngụ ý rằng đàn ông là “xấu xa” và “không cần thiết”. Những thông điệp này của họ khiến nhiều gã đàn ông càng tin rằng nếu họ muốn được quý trọng thì họ phải sống dựa trên tiêu chuẩn của phụ nữ. Nhiều gã coi việc này có nghĩa là họ phải che đậy đi những khía cạnh có thể khiến họ bị coi là một gã đàn ông tồi.
Lịch sử thế kỉ 20
Sau đây là những nhận định chung về việc làm thế nào mà những biến đổi xã hội nửa cuối thế kỉ 20 đã tạo nên một lượng lớn những gã Nice Guy.
Sự thiếu vắng hình bóng của những người bố
Sự biến chuyển thành một xã hội sản xuất và sự di cư đến thành thị trong những năm sau chiến tranh đã kéo những người bố rời xa khỏi con trai mình. Thống kê của Cục điều tra dân số Hoa Kì cho thấy vào năm 1910, 1/3 các hộ gia đình sống ở nông thôn. Đến 1940 thì con số này đã sụt giảm chỉ còn 1/5, và đến năm 1970 thì có đến 96% hộ gia đình sống tại thành thị.
Trong một xã hội nông nghiệp, những đứa con trai được làm việc và tương tác với bố tại các cánh đồng, đôi khi còn có cả họ hàng bao gồm các ông, các chú và những người anh em họ. Sự tương tác hàng ngày với những người đàn ông này tạo nên cho chúng một hình mẫu của sự nam tính. Chúng học được “thế nào là đàn ông” thông qua việc quan sát bố mình, giống như ông đã từng làm đối với ông nội. Sự di cư từ vùng nông thôn đến thành thị hay ngoại ô thành thị sau Thế
44
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
chiến thứ 2 đã làm cho mối liên kết giữa những người bố và con trai mình bị sụt giảm nghiêm trọng. Những ông bố phải rời đi làm vào mỗi buổi sáng, và nhiều đứa trẻ sẽ không được quan sát bố mình làm việc.
Những ông bố dần dần vô dụng theo nhiều cách. Chứng nghiện công việc, TV, rượu và tình dục đã đẩy họ ra xa khỏi con trai mình. Sự gia tăng các vụ ly hôn bắt đầu khiến những đứa con trai bị tách khỏi bố của mình. Thống kê cho thấy rằng tỷ lệ ly hôn ở nam giới tăng gấp ba lần từ năm 1940 đến năm 1970. Vào năm 1940, chỉ có hơn 5 triệu gia đình được làm chủ bởi phụ nữ, nhưng đến năm 1970 thì con số này đã tăng gần 3 lần thành 13 triệu gia đình.
Nhìn chung, những gã Nice Guy tôi từng làm việc cùng thường không có mối quan hệ khắng khít với bố lúc còn nhỏ. Đôi khi đấy là do bố của họ dành quá nhiều thời gian cho công việc, hoặc là không quan tâm chăm sóc họ đúng mức. Các Nice Guy cũng thường nói về bố mình theo hướng tiêu cực, họ thường miêu tả bố là người thích kiểm soát, nóng tính, thường xuyên vắng mặt, nghiện ngập hay lăng nhăng. Vậy nên không có gì bất ngờ khi các Nice Guy thường muốn mình phải khác với bố.
Sự thiếu vắng của người bố trong thời gian này khiến các bà mẹ phải đảm đương trọng trách của chồng mình, họ phải chịu trách nhiệm cho việc nuôi dạy con trai mình thành những người đàn ông. Thật không may rằng ngay cả những bà mẹ thông thái nhất cũng không thể nào biết cách dạy con mình làm thế nào để trở thành đàn ông thực thụ, thế nhưng họ vẫn cố làm việc này.
Tôi tin rằng những người mẹ chính là tác giả tạo ra những gã Nice Guy ở thập niên 40, 50 và 60, những người này đã dạy con mình “cách để làm đàn ông”. Điều này đã khiến nhiều gã Nice Guy tiếp nhận tiêu chuẩn của sự nam tính từ phụ nữ (mà lẽ ra tiêu chuẩn này
45
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
phải được đặt ra bởi đàn ông) và thoải mái để cho phụ nữ áp đặt tiêu chuẩn về đàn ông của họ lên bản thân.
Hệ thống giáo dục bị phụ nữ “thôn tính”.
Hệ thống giáo dục hiện đại cũng đã góp phần vào việc những đứa bé trai bị nuôi dạy bởi phụ nữ. Kể từ khi Thế chiến thứ 2 nổ ra, tất cả bé trai phải học tại các ngôi trường có giáo viên nữ chiếm đa số (vì đàn ông đều phải tham gia chiến tranh). Đối với chúng, những “bài học” vỡ lòng mà chúng được dạy chính là cách phục tùng phụ nữ. Từ mẫu giáo cho đến lớp 6 thì chúng chỉ được dạy bởi duy nhất một giáo viên nam, còn lại là 6 giáo viên nữ. Nếu xét theo tiêu chuẩn giáo dục quốc gia, thì điều này có vẻ như không có gì là bất thường cả.
Số lượng giáo viên nam chỉ chiếm 1/4 so với tổng số giáo viên trên toàn quốc. Tại cấp tiểu học, họ chỉ được dạy khoảng 15% số tiết học của bọn trẻ, và con số này vẫn đang bị cắt giảm đều đặn. Từ lúc ở nhà trẻ cho tới lúc học mẫu giáo và rồi vào tiểu học, xung quanh các cậu bé trong thời hậu chiến này chỉ toàn là bóng hình phụ nữ (vì bố của chúng bận phải đi làm). Có rất ít những người đàn ông ở bên cạnh và dẫn dắt chúng vào giai đoạn này. Và khi một cậu nhóc vốn đã bị tách khỏi bố mình và bị tẩy não về việc phục tùng phụ nữ từ trước, thì hệ thống giáo dục lúc bấy giờ chỉ làm cho tình trạng của đứa bé ngày càng tệ thêm.
Chiến tranh Việt Nam.
Trong thập niên 60, Chiến tranh Việt Nam đã gây nên sự xa cách (cả về nghĩa bóng lẫn nghĩa đen) giữa những đứa bé trai với bố của mình. Những đứa con trai đã đứng lên và phản đối lại cuộc chiến tranh được bắt đầu bởi chính cha của chúng. Các ông bố cựu chiến binh đã không thể hiểu nổi sự nổi loạn của các cậu con trai. Thế hệ
46
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
trẻ này đã trở nên đối lập hoàn toàn với cha mình, và chống lại việc sử dụng vũ trang để giải quyết các vấn đề trong nước cũng như quốc tế. Và thế là loại đàn ông yêu chuộng hòa bình và ghét việc xung đột đã được sinh ra bởi phong trào phản chiến.
Phong trào giải phóng phụ nữ. (Nữ quyền)
Cùng vào khoảng thời gian này, nhiều phụ nữ cũng bắt đầu ra ngoài để làm việc. Các phương pháp kiểm soát sinh đẻ đã trao cho họ sự “tự do”, và phong trào giải phóng phụ nữ cũng đang nhen nhóm vào lúc này. Một số người mẹ đã nhìn thấy trước được sự thay đổi trong vai trò giới tính, nên họ đã “chuẩn bị” trước. Họ bắt đầu dạy con gái mình tư tưởng “không cần đến đàn ông”, đồng thời nuôi dạy con trai phải khác với bố, chúng phải trở thành những gã nhẹ nhàng, rộng lượng và sẵn sàng phục tùng phụ nữ.
Phong trào nữ quyền cấp tiến những năm thập niên 60 và 70 đã thể hiện rõ thái độ chán ghét đàn ông. Một số nhà nữ quyền đổ lỗi cho đàn ông là nguyên nhân của mọi vấn đề trên thế giới này, số khác lại khẳng định rằng đàn ông chỉ là thứ “phiền toái”. Nhiều khả năng phần lớn phụ nữ trong thời kì này không hề có những suy nghĩ như vậy, nhưng một số lượng nhất định phụ nữ “hận thù” đàn ông là đủ để khiến nhiều gã tin rằng việc sống đúng với bản chất là sai trái.
Những khẩu hiệu như “men are pigs” hay “all men are rapists” xuất hiện nhan nhản trong thời gian này. Một số khẩu hiệu khác ít tiêu cực hơn thì lại châm biếm đại loại như “phụ nữ cần đàn ông như cá cần có xe đạp” (a woman needs a man like a fish needs a bicycle). Những gã vốn dĩ đã phục tùng và thèm khát sự công nhận của phụ nữ đã rất sốc khi thấy những biểu ngữ này. Chúng như động lực thúc đẩy những gã này tìm hiểu thêm về phụ nữ và cố làm hài lòng họ nhằm nhận được sự quý mến và tôn trọng.
47
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Soft Males và Boy-Men (Đực rựa mong manh).
Tác giả Robert Bly – người viết nên tác phẩm Iron John, đã nói về việc những biến đổi xã hội đã tạo ra một “giống” đàn ông mới trong thời kỳ Baby Boom tại Mỹ. Ông gọi những người này bằng cụm từ “soft males”.
“Họ là những người rất tuyệt vời và đáng quý – tôi thích họ – những người này không có hứng thú trong việc tàn phá đất mẹ hay là gây chiến tranh. Họ luôn lịch thiệp cả về bản chất lẫn cách sống, nhưng những gã này thường không cảm thấy vui vẻ gì. Bạn có thể dễ dàng thấy được là trông những gã này rất thiếu sức sống. Trớ trêu thay, bạn thường thấy những gã này bên cạnh những người phụ nữ có năng lượng rất cao. Chúng ta có một gã trai “hoàn hảo”: tinh tế, thấu hiểu, vượt trội về mặt sinh học so với đời trước (cao to hơn, khỏe hơn..), nhưng hắn chả thực sự đóng góp được gì.”
Ở một góc nhìn khác, Camille Paglia bình luận về sự biến chuyển của xã hội trong vòng 5 thập kỷ qua đã thay đổi vai trò của đàn ông và phụ nữ như thế nào. “Người phụ nữ sau một ngày làm việc mệt mỏi buộc phải kiềm chế tính khí của mình lại khi họ quay về nhà. Cô ta phải cố kiềm chế, hoặc là cô ta sẽ phá tan mọi thứ trong nhà.
Để không phải chịu đựng viễn cảnh tiến thoái lưỡng nan này (kiềm nén thì khó chịu, đập phá thì toang cái nhà :))) ), nhiều phụ nữ trung lưu quyết định tìm một gã trai ngoan ngoãn như 1 đứa con trai trong gia đình mẫu hệ (con trai thường không có tiếng nói trong chế độ mẫu hệ) để cặp kè và dễ bề sai bảo.”
Bất kể chúng ta gọi những gã này là gì đi nữa – “soft males”, “những gã nhạy cảm”, hay “Nice Guys”, thì sự kết hợp của các sự kiện xã hội trong thời kỳ sau Thế chiến thứ 2 đã củng cố và phóng đại những “thông điệp” mà nhiều đứa bé trai đã được gia đình của mình truyền
48
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
tải – rằng chúng chưa bao giờ là ổn cả. Những sự kiện xã hội này như đã “đổ thêm dầu vào lửa” cho niềm tin ngu muội rằng nếu chúng muốn được yêu thương và có một cuộc sống tốt đẹp, chúng phải học cách che giấu đi khuyết điểm của bản thân và sống theo tiêu chuẩn của người khác (đặc biệt là phụ nữ).
Quan sát của tôi trong những năm gần đây đã dẫn đến kết luận rằng không chỉ thế hệ BaBy Boom bị tác động bởi những thứ biến động xã hội vừa được nêu trên, mà ngay cả thế hệ trẻ bây giờ. Ngày càng nhiều những gã trai chỉ mới đôi mươi, thậm chí cả những thằng nhóc tuổi teen có những đặc điểm của Hội Chứng Nice Guy. Những gã trẻ tuổi này không chỉ bị những biến động xã hội ảnh hưởng, mà họ còn lớn lên trong những gia đình bố mẹ đơn thân, hoặc có một người bố là Nice Guy. Khi viết những dòng này, tôi cho rằng chúng ta chỉ mới bắt đầu với thế hệ Nice Guy thứ ba.
Những tập tính của lũ đàn ông vô tích sự bên ngoài.
Bị ảnh hưởng bởi những tác động tiêu cực từ gia đình và xã hội đã được nêu trên, những gã Nice Guy thường gặp rất nhiều khó khăn trong cuộc sống và tình cảm. Vì chính những mặc cảm vô lý đối với bản thân và thứ cơ chế sinh tồn ngu ngốc, cuộc đời của những gã
này là một sự bế tắc và vô định. Thật tệ hại, nhưng thay vì thử làm gì khác thì những gã đần này cứ cố gắng lặp lại những thất bại vô ích với hi vọng mình sẽ thành công.
Tôi thường nói với mấy gã Nice Guy rằng “Nếu anh cứ lặp lại những gì mà anh đã thất bại một cách vô ích, thì thứ đang chờ anh vẫn chỉ là thất bại mà thôi”. Để làm rõ hơn những điều tôi đã trình bày, thì đây là những điều mà các Nice Guy thất bại thường làm:
● Tìm kiếm sự công nhận của người khác.
● Tìm cách che giấu khuyết điểm của bản thân.
49
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
● Đặt nguyện vọng của người khác lên trên nguyện vọng của chính bản thân.
● Từ bỏ sức mạnh nguyên thủy của bản thân và đóng vai nạn nhân.
● Tuyệt giao với những cá thể đực khác và từ bỏ sự nam tính của bản thân.
● Tạo dựng các mối quan hệ không đáng có.
● Tạo dựng các tình huống dẫn đến những lần quan hệ tình dục không như ý.
● Không phát huy hết tiềm năng của bản thân.
7 chương tiếp theo sẽ là kế hoạch để các Nice Guy có thể thay đổi bản thân một cách hiệu quả. Hãy đọc thật kĩ, đã đến lúc bắt đầu một cuộc sống mới và đạt được những thứ bạn muốn!
==============================
50
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Chương 3: Học cách chỉ làm hài lòng người thực sự quan trọng – Người ấy là ai?
Người dịch: Ngô Phương Chí
“Tôi như một con tắc kè”, Todd, một Nice Guy độc thân 30 tuổi thú nhận, “Tôi có thể trở thành bất kì ai mà tôi tin rằng sẽ được người khác yêu thích. Với những đứa bạn thông minh, tôi tỏ ra thông mình và dùng từ ngữ mang tính hàn lâm. Trước mặt mẹ, tôi là một đứa con đáng yêu ngoan ngoãn. Ở với bố, tôi thường bàn luận chủ đề thể thao. Trong mắt đồng nghiệp, tôi là một gã hay chửi thề… bằng mọi giá để trông thật ngầu. Ẩn sau tất cả, tôi không chắc tôi là ai hay có ai thực sự thích tôi vì bản thân tôi. Nếu tôi không thể nhận ra họ muốn tôi như thế nào, tôi sợ sẽ bị bỏ rơi. Cái hay là, đằng nào tôi cũng cảm thấy cô đơn mọi lúc.”
Mọi thứ 1 Nice Guy làm đều cố ý hoặc vô tình tính toán đề nhận được sự ủng hộ và tránh bị ghét. Nice Guy luôn tìm kiếm sự công nhận từ bên ngoài trong mọi mối quan hệ và tình huống, kể cả từ người lạ và người mà gã không thích. Todd là một ví dụ của người mà vì sự Toxic Shame, tin rằng phải trở thành người mà mọi người mong muốn, Nice Guy tin rằng cần phải biến đổi cá tính tùy tình huống như tắc kè nếu muốn được yêu quý, thỏa mãn nhu cầu và có được một cuộc đời vô ưu vô lo.
Nice Guy thường xuyên tìm kiếm sự công nhận từ bên ngoài thường phản tác dụng. Bằng việc cố gắng làm được lòng mọi người, Nice
51
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Guy lại thường làm người xung quanh chán chường – kể cả chính bản thân gã.
TÌM KIẾM SỰ CÔNG NHẬN
Vì Nice Guy không tin rằng gã ổn, gã tìm vô số cách để thuyết phục mọi người rằng gã đáng yêu và đáng được khao khát. Gã có thể tập trung vào một vài điểm của bản thân (ngoại hình, tài năng, trí tuệ), việc gã làm (cư xử tốt, làm việc chăm chỉ) và cả những yếu tố bên ngoài (1 vợ, 2 con, 3 tầng, 4 bánh) để tỏ ra có giá trị và có được công nhận.
Tôi cho rằng cơ chế tìm kiếm sự công nhận này thực tế là trói buộc. Nice Guy gắn liền giá trị bản với những thứ bên ngoài và dùng chúng để thuyết phục mọi người rằng gã có giá trị. Không có những ràng buộc này, Nice Guy không biết điều gì có thể khiến người khác yêu quý mình. Trở thành 1 Nice Guy là hình thái trói buộc cao nhất dành cho 1 thằng đàn ông. Gã thực lòng tin rằng sự tận tâm trở nên “tốt” và làm “đúng” mang đến cho gã giá trị và bù đắp lại cảm xúc tự ti luôn hiện hữu trong tâm gã.
Bởi vì sự hổ thẹn vô lý này, Nice Guy không có cách nào hiểu được rằng gã có thể được mọi người yêu quý khi gã là chính gã. Gã tin rằng gã là 1 kẻ tồi tệ (gã Nice Guy tự nhận “Tao cực kì tốt” không hề nhận thức được sự tồn tại của niềm tin cốt lõi này, nhưng nó vẫn tồn tại, ngấm ngầm điều khiển gã). Từ đó gã giả dụ nếu ai đó biết về gã, họ sẽ khám phá ra điều tương tự. Gã cho rằng tự trói buộc bản thân vào thứ gã cảm thấy có giá trị và thu về sự công nhận là điều cần thiết nếu muốn được yêu quý, thỏa mãn nhu cầu và có được một cuộc đời vô ưu vô lo.
Bài thực hành số #4
52
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Tôi đã làm khảo sát trong 1 vài nhóm “No More Mr. Nice Guy!” và hỏi về những trói buộc nào họ hay dùng để có được sự công nhận từ bên ngoài. Sau đây là một vài câu trả lời. Nhìn qua danh sách. Ghi chú lại bất kì cách nào bạn dùng. Thêm vào danh sách những hành động nào của chỉ riêng bạn. Viết vài ví dụ. Hỏi người khác phản hồi về những việc họ nghĩ là bạn đang tìm kiếm sự công nhận:
● Chải chuốt mái tóc thật mướt
● Tỏ ra thông thái
● Giọng nói thỏ thẻ, nhẹ nhàng
● Tỏ ra vị kỷ
● Khác biệt với những người đàn ông khác
● Không bao giờ say xỉn
● Trau chuốt vẻ ngoài
● Trở thành 1 vũ công giỏi
● Trở thành 1 người yêu tốt
● Không bao giờ nổi giận
● Làm người khác vui
● Làm 1 nhân viên tốt
● Ô tô sạch sẽ
● Phối đồ đẹp
● Dễ chịu
● Tôn trọng phụ nữ
53
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
● Không bao giờ xúc phạm ai
● Ra vẻ như 1 người cha tốt
CÁCH MỘT NICE GUY SỬ DỤNG TRÓI BUỘC
Cal là 1 Nice Guy điển hình trong việc sử dụng trói buộc để tìm kiếm sự công nhận. Cal tìm kiếm công nhận bằng cách luôn ở trong tâm trạng tốt, lái chiếc xe đẹp, ăn mặc chỉnh tề, có vợ đẹp con xinh. Giờ hãy mổ xẻ xem Cal làm cách nào để được công nhận.
Cal thích cho cô con gái 14 tháng tuổi diện những chiếc váy xinh xắn và dẫn cô bé đi dạo công viên. Vào ngay giây phút đầu tiên vận đồ cho cô bé con, anh ta vô thức gắn liền giá trị và con người anh với việc được công nhận là 1 “người cha tốt”. Anh ấy biết rằng người khác sẽ nhìn con bé và cười. Vài người sẽ bàn tán, những người khác sẽ dừng lại hỏi thăm hay khen rằng đứa bé rất xinh. Những sự chú ý này khiến Cal cảm thấy tốt hơn về bản thân.
Trớ trêu thay, không một ai đánh giá Cal dựa vào những thứ ràng buộc kia. Hơn nữa, việc anh ta phụ thuộc vào những tác nhân bên ngoài đã ngăn mọi người hiểu hơn về con người thực sự của anh.
Không gì trong những điều trên làm nên còn người anh ta. Tuy nhiên, nó lại là thứ anh ta tin là giúp anh có giá trị
TÌM KIẾM SỰ CÔNG NHẬN CỦA PHỤ NỮ
Nice Guy tìm kiếm sự công nhận bên ngoài trong mọi tình huống, và nó đặc biệt quan trọng trong mối quan hệ với phụ nữ. Nice Guy coi sự tán thành của phụ nữ như 1 sự công nhận tối thượng. Dấu hiệu tán thành của phụ nữ có được hiểu như khao khát làm tình, có những hành động khiêu gợi hoặc chỉ đơn giản là 1 nụ cười, 1 cái chạm hay sự chú ý. Và ở phía ngược lại, Nice Guy diễn giải tâm trạng không vui của phụ nữ thành cô ấy không chấp nhận hay tán thành gã.
54
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Và còn vô số những hành vi tiêu cực như vậy.
Tìm kiếm sự công nhận của phụ nữ khiến Nice Guy luôn luôn để ý triển vọng về độ cởi mở của cô (the possibility of a woman’s availability). Triển vọng về sự sẵn sàng(the possibility of availability) là một thuật ngữ tôi dùng để đo độ sẵn sàng làm tình của phụ nữ. Vì Nice Guy xem sex như hình thái cao nhất của sự chấp nhận, và gã tin rằng phụ nữ cần tâm trạng tốt trước khi làm tình, nên gã sốt sắng làm vừa lòng cô gái mà gã khao khát. Hơn nữa, nếu cô ấy tức giận, áp lực, hay tâm trạng không tốt, gã tin rằng phải làm gì đó ngay (nói dối, đưa ra giải pháp, hi sinh bản thân, thao túng).
Triển vọng về sự sẵn sàng lan rộng hơn cả sex. Vì Nice Guy được dạy rằng không được làm phụ nữ phật ý, gã luôn rất thận trọng khi phản hồi lại tâm trạng và khao khát của những phụ nữ. thậm chí là cả với mấy ả gã không hề có ý định lên giường.
Tìm kiếm sự công nhận từ phụ nữ đã trao cho họ quyền lực để lèo lái mối quan hệ. Nice Guy thường phản hồi rằng tâm trạng của gã bị cuốn theo cảm xúc của đối tác. Nếu cô ấy vui vẻ, gã cũng cảm thấy thế. Còn nếu cô ấy bực dọc, cáu gắt, gã lại cảm thấy lo lắng cho đến khi cô ây bình tĩnh trở lại. Sự liên kết này sâu sắc đến mức nhiều Nice Guy nói với tôi rằng họ cảm thấy thật tệ khi cảm thấy vui vẻ trong lúc đối tác thì không.
Tìm kiếm sự công nhận của phụ nữ đưa cho phụ nữ quyền lực để định nghĩa và định giá đàn ông. Nếu 1 người phụ nữ nghĩ rằng anh ta “sai” hoặc là “1 thằng dở”, Nice Guy sẵn sàng tin rằng cô ta đã đúng. Kể cả khi 2 người bất đồng, ở 1 mức nào đá gã sẽ nghĩ rằng cô ta là phụ nữ, cô ta luôn đúng. (1 Nice Guy hỏi tôi “Nếu 1 thằng đàn ông nói mà không cô gái nào ở đó để nghe, anh ta có sai không?”).
Tìm kiếm sự công nhận của phụ nữ tạo ra cơn thịnh nộ dành cho phụ nữ. Mặc dù hầu hết Nice Guy nói rằng “yêu” phụ nữ, sự thật là, hầu hết lũ này đều có sự giận dữ điên cuồng dành cho phụ nữ. Đó là
55
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
bởi vì con người có xu hướng khinh rẻ những gì mà ta thần thánh hóa. Khi vị thần đó xử sự theo cách ta không muốn, ta sẽ phản ứng theo 2 trường hợp. Hoặc là ta sẽ tăng cường thờ phụng, hoặc là chửi mắng trong phẫn nộ. Khi Nice Guy tôn thờ một cô gái và cố gắng có được sự công nhận, sớm hay muộn sự tôn sùng đó sẽ chuyển thành tức giận khi tất cả những “vật cống” không tương xứng với những gì gã mong mỏi. Vậy nên cũng chả có gì lạ khi 1 Nice Guy tuyên bố tình yêu bất diệt dành cho 1 cô gái và tức tối gọi cô là “c** đ*” không lâu sau đó.
Tôi phát hiện rằng Nice Guy mà cong thì cũng nhạy cảm như trai thẳng khi tìm kiếm sự công nhận. Chừng nào còn tự thuyết phục không thể quyến rũ được phụ nữ, gã còn đánh lừa bản thân rằng phụ nữ không hề có quyền lực gì kiểm soát được gã.
Bài thực hành số #5
Nếu bạn không còn quan tâm người khác nghĩ gì về mình, cuộc đời bạn sẽ trông như thế nào?
Nếu bạn không còn bận tâm việc tìm kiếm sự công nhận của phụ nữ, bạn muốn mối quan hệ với người khác giới tiến triển ra sao?
NGHỆ SĨ CHE ĐẬY
Khi con trai tôi, Steve, mới 9 tuổi, vô tình chọc một lỗ trên bàn ăn bằng bút bi. Khi cu cậu nhận ra mình đã làm sai thì nó đã ngay lập tức báo cho mẹ. Steve có được sự xẩu hổ thích đáng và lành mạnh với lỗi lầm này. Nó biết hành động đó đã tác động đến cái bàn và phải chịu trách nhiệm. Và quan trọng nhất, nó biết nó không hề xấu.
Nếu tôi làm việc gì khi còn là 1 đứa trẻ (hay sau này lớn lên), tôi bị ảnh hưởng bởi “Toxic Shame” và dùng mọi cách để che giấu hay chối
56
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
bỏ những thứ đã làm. Tôi đã bị thuyết phục rằng có ai đó sẽ tức giận và không còn yêu quý tôi nữa. Tôi đã sống cùng nỗi sợ và một nỗi lo thường trực sẽ có ai đó phát hiện ra.
Rất nhiều Nice Guy nói rằng họ đã có nhiều lần trong tình huống giống như Steve. Và không có ngoại lệ, từng người họ thú nhận đã làm ngược lại với Steve – cố gắng che giấu nó đi.
Như đã nói ở trên, mọi thứ 1 Nice Guy làm chỉ là cố ý hoặc vô thức tính toán đề nhận được sự ủng hộ và né tránh sự phản đối. Vì Nice Guy không tin rằng bản thân con người gã đã rất OK, gã luôn coi bất kì lỗi lầm hay vết nhơ nào đó là chứng cớ khiến gã xấu xa và không còn đáng yêu. Gã tin rằng nếu ai đó nhìn thầy gã tệ thế nào, gã sẽ tổn thương, xấu hổ và bị ruồng bỏ. Kết quả là, Nice Guy là những nghệ sĩ che đậy tuyệt vời.
Nice Guy tin rằng gã phải che giấu hoặc đánh lạc hướng khỏi bất kì thiếu sót nào mọi người có thể nhìn thấy
● Khi quên mất gì đó
● Khi đến muộn
● Khi hàm hỏng thứ gì
● Khi không hiểu cái gì
● Khi làm sai
● Khi cảm thấy chản nản
● Khi cảm thấy đau đớn
● Khi làm rối tung mọi thứ
57
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Thứ Nice Guy phải giấu thường là những thứ dễ thấy nhất và là 1 phần của giống loài Homo-sapien
● Gã có nhu cầu nhục dục
● Gã cũng phải tiểu tiện và đại tiện (có ai từng không dám xin đi vệ sinh vì xấu hổ chưa?)
● Gã đang dần già đi
● Đầu gã đang hói dần
● Gã có những nhu cầu riêng
● Gã không hề hoản hảo
Bài thực hành số #6
Hãy nhìn lại danh sách phía trên. Viết lại những tình huống mà bạn đã cố gắng che giấu hay đánh lạc hướng khỏi 1 lỗi lầm nào đó. Bạn nghĩ che giấu điều gì đó với những người bạn yêu quý hiệu quả ra sao?
CHE GIẤU NHỮNG BẰNG CHỨNG
Nice Guy tìm vô số cách sáng tạo để che đậy những thiếu sót và lỗi lầm, bao gồm:
Nói Dối
Hầu hết Nice Guy tự hào về sự thành thực và đáng tin cậy. Mỉa mai thay, Nice Guy về cơ bản thường không thành thật. Nice Guy nói dối, một phần sự thật và bỏ quên chi tiết nếu họ tin rằng sẽ ngăn được mọi người tập trung vào hắn theo cách tiêu cực.
58
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Dựa Vào Khoản Tín-Dụng-Việc-Tốt
Vì Nice Guy cố gắng đấu tranh để trở nên tốt, cho đi và quan tâm, gã tin rằng những hành động này như 1 khoản tín dụng sẽ bỏ qua hết những lỗi lầm gã làm. Một phần niềm tin của Nice Guy rằng nếu hầu hết mọi việc hắn làm đều tốt, thì không ai sẽ để ý đến khi hắn làm sai.
Sửa Chữa
Người trưởng thành chịu trách nhiệm cho hành động của họ. Khi họ mắc lỗi và cư xử không chính chắn, họ xin lỗi, cải thiện và khắc phục hậu quả. Ngược lại, Nice Guy cố gắng sửa chữa tình hình bằng cách làm mọi thứ để người kia nguôi giận.
Lý-Do-Phòng-Vệ-Hợp-Lý (Defend Explain Excuse Rationalize)
Lý-Do-Phòng-Vệ-Hợp-Lý là những hành vi dựa trên nỗi sợ để đánh lạc hướng những người khác khỏi lỗi lầm của và “sự tồi tệ” của Nice Guy. Gã thường sử dụng Lý-Do-Phòng-Vệ-Hợp-Lý khi gã làm gì sai
trái hoặc không có khả năng làm gì và ai đó (thường là vợ, đối tác, sếp) đang đe dọa và sắp nhấn chìm gã trong sự tức giận.
Phản Khách Vi Chủ (ND: mượn từ của Tôn tử)
Nếu ai đó tức giận về 1 Nice Guy hay chỉ ra lỗi lầm của gã, cơn xấu hổ làm gã bị tổn thương. Trong 1 nỗ lực để đánh lạc hướng bản thân và người khác, gã sẽ làm gì đó để kích động sự xấu hổ của người kia. Tôi gọi nó là Đổ Bỏ Nỗi Xấu Hổ (ND: shame dumping, như 1 chiếc xe rác mang theo sự xấu hổ từ người này đổ cho người khác). Chiến thuật vô thức này dựa trên niềm tin rằng nếu gã chuyển được trọng tâm sang lỗi sai của kẻ khác, gã có thể thoát khỏi sự chú ý. Những kĩ
59
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
thuật tiêu biểu bao gồm trách mắng, lôi lại quá khứ, làm chệch hướng và chỉ ra thiếu sót của người kia.
Ranh Giới
Nice Guy dựng lên 1 ranh giới ngăn người ngoài đến quá gần. Dễ hiểu thôi, điều này cho gã sự riêng tư, và cùng bảo vệ gã khỏi hậu quả của việc bị phát hiện. Những ranh giới này có thể bao gồm: Nghiện ngập (thức ăn, sex, TV, bia rượu, công việc,…), Sự hóm hỉnh, Tài chế nhạo, Đề cao cái tâm hồn/tính cách bên trong, Chủ nghĩa hoàn hảo và Sự cô lập.
Chàng Trai Teflon (ND - Teflon: 1 hợp chất polyme cách điện, không cháy, chống dính, không bị ăn mòn hay phản ứng kể cả với acid)
Dẫu cho bao nhiêu cố gắng để 1 Nice Guy có ngoại hình tốt và được mọi người yêu quý, những cơ chế phòng vệ trên cũng giữ mọi người xa cách. Như hầu hết các hình mẫu Nice Guy, những hành vi vô thức đó đi ngược lại những gì mà Nice Guy khao khát. Trong khi mong cầu
tình yêu và sự kết nối, hành động của gã tạo ra một bức tường vô hình ngăn mọi người tiến đến gần gã.
Nice Guy mất nhiều thời gian và khó khăn mới nhận thức được con người không được tạo ra để trở nên hoàn hảo. Con người được tạo ra để chia sẻ những sở thích, vấn đề và là một nguồn năng lượng sống riêng biệt.
Con người phải kết nối với nhau. Cố gắng che đậy bản chất và tạo nên một hình ảnh hoàn hảo khiến anh ta trở nên mập mờ, khó xử , tẻ nhạt và vô vị. Tôi thường coi những Nice Guy như những chàng trai Teflon. Chúng miệt mài trở nên trơn tru đến mức không gì có thể bám
60
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
dính lên chúng. Không may là cái vỏ Teflon ngăn cản người khác hiểu rõ con người hắn. Thật bi hài rằng chính sự không hoàn hảo lại là cái kéo con người lại gần nhau hơn.
Bài thực hành số #7
Bạn có tin rằng người khác có thể nhìn thấy mặt không hoàn hảo mà vẫn yêu quý bạn?
Bạn sẽ thay đổi bản thân thế nào nếu biết rằng người quan tâm đến bạn sẽ không bao giờ bỏ đi hay ngững yêu quý bạn – cho dù có ra sao?
TỰ CÔNG NHẬN
Hồi phục sau Hội chứng Nice Guy bao gồm thay đổi paradigms cốt lõi (xem lại chương 1). Thay vì tìm kiếm sự công nhận từ bên ngoài và né tránh sự phản đối, Nice Guy muốn quay đầu phải bắt đầu từ việc tìm kiếm sự công nhận bởi người duy nhất thật sự quan trọng – chính bản thân.
Mỉa mai thay, khi Nice Guy tập trung yêu quý bản thân, gã bắt đầu trải nghiệm sự thân mật và kết nối với người khác, điều mà gã từng thèm thuồng ghê gớm. Để giúp cho quá trình hồi phụ dễ dàng hơn, Nice Guy có thể
● Nhận diện những cách tìm kiếm sự công nhận
● Chăm sóc tốt cho bản thân
● Đưa cho bản thân những khẳng định tích cực
● Dành nhiều thời gian một mình
● Biểu lộ con người thật cho người “an toàn” (ND: người tích cực, đủ sự tin tưởng và quan tâm).
61
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
NHẬN DIỆN NHỮNG CÁCH TÌM KIẾM SỰ CÔNG NHẬN GIÚP NICE GUY HỌC CÁCH CÔNG NHẬN BẢN THÂN
Nghe có vẻ kỳ quặc nhưng Nice Guy cần phải thực hành sống đúng với bản thân. Một cách để bắt đầu quá trình là chú ý đến những lúc cố gắng gây ấn tượng hay giành lấy sự công nhận. Nice Guy đang phục hồi có thể quan sát bản thân khi giành nhiều thời gian hơn cho mái tóc, giữ cửa cho người khác, lau dọn nhà bếp hay dắt đứa con đi dạo – chỉ để được chú ý và ngưỡng mộ.
Khi gã bắt đầu để ý việc phải tốn quá nhiều thời gian và năng lượng để thu thập sự chú ý, gã có thể bắt đầu sống kiểu sống hướng vào trong (inside out), tức là thay vì tìm kiếm sự chấp thuận và công nhận từ bên ngoài, gã sẽ hướng sự chú ý vào bên trong. Trong khi đó, gã có thể bắt đầu tự vấn bản thân những câu hỏi quan trọng “Tôi muốn gì”, “Điều gì tôi cảm thấy đúng”, “Điều gì khiến tôi hạnh phúc”.
Như đã nói ở trên, Cal là một ví dụ về cách Nice Guy dùng sự trói buộc – những thứ bên ngoài để tìm kiếm giá trị. Trong một liệu trình điều trị cá nhân, tôi yêu cầu Cal viết ra 1 danh sách giúp anh ta có được sự công nhận từ người khác. Tuần sau đó anh ấy mang đến 1 danh sách dài 2 trang. Tôi khuyến khích anh ấy chọn ra 1 cái và quan sát cách anh ấy sử dụng trong tháng tới.
Cal quyết định tập trung vào chiếc xe. Cal giữ nó sạch bóng, từ trong ra ngoài. Anh ấy tin rằng nó là thứ gây ấn tượng với người khác và khiến họ yêu quý anh. Anh ấy quyết định không rửa hay hút bụi nó trong 1 tháng. Khi làm thế, anh ấy để ý đến trạng thái bản thân và cách người khác phản ứng.
Vì Cal sống ở khu vực Seattle, chiếc xe nhanh chóng phủ 1 lớp bụi xém do nước mưa và bụi bẩn. Vô số lần anh chống lại thôi thúc phải rửa xe. Khi đánh xe trên phố, anh ấy chắc mẩm mọi người nhìn chiếc xe bẩn thỉu và phán xét anh. Khi đi làm hay đến nhà người bạn, anh
62
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
ấy chờ ai đó chê trách. Khi con gái anh dùng ngón tay để vẽ linh tinh trên xe, nó gần như quá giới hạn chịu đựng của anh.
Vào cuối tháng, Cal rửa xe và đánh bóng chiếc xe, anh ấy cảm thấy nhẹ nhõm. Và thật bất ngờ, không ai bình luận gì về chiếc xe bẩn và cũng chả ai ngừng yêu quý anh. Tương tự thế,rửa xe không khiến ai quý anh hơn hay mang đến cho anh những người bạn mới
Bài thực hành số #8
Hãy trở lại với danh sách những hành vi tìm kiếm sự công nhân ở đầu chương này. Chọn 1 việc trong số đó và làm 1 trong 2 cách sau:
1) Tạm ngừng hành động đó trong 1 khoảng thời gian. Nói với người xung quanh về việc này. Nếu bạn thất bại, hãy nói với người “an toàn” về nó. Và sử dụng lần sơ suất này để cảm thấy nhu cầu tìm kiếm sự công nhận trong 1 khoảnh khắc.
2) Cố ý thực hiện nó nhiều hơn. Điều này có thể ko hợp lý lắm, nhưng đây là cách tốt để tìm hiểu về hành vi vô thưởng vô phạt. Quan sát cảm giác của bạn khi cố gắng nhiều hơn để có được sự công nhận từ bên ngoài.
CHĂM SÓC TỐT CHO BẢN NGÃ (THE SELF) GIÚP NICE GUY HỌC CÁCH TỰ CÔNG NHẬN BẢN THÂN
Chăm sóc tốt cho bản ngã rất quan trọng khi nỗ lực thay đổi niềm tin vào bản thân. Nếu Nice Guy tin rằng gã chẳng có mấy giá trị, những hành động với bản thân sẽ phản chiếu điều đó. Khi một Nice Guy đang phục hồi bắt đầu chủ tâm quan tâm với bản thân, những hành động đó hàm ý rằng gã xứng đáng với thứ gì đó.
63
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Khi tôi đề cập tới vấn đề này cho Nice Guy, họ chẳng thể nào nghĩ ra quá 1 hay 2 thứ để cải thiện bản thân. Chúng ta sẽ chung tay suy nghĩ và tạo ra 1 danh sách những thứ có thể làm. Những việc tốt này có thể từ những điều nhỏ nhất như uống nhiều nước hay đánh răng đến những thứ to tát hơn như đi du lịch hay mua chiếc xe mình luôn ao ước. Dưới đây là một vài việc:
● Tập thể dục, chạy bộ
● Ăn đồ tốt cho sức khỏe
● Ngủ đủ giấc
● Thư giãn, vui chơi
● Đi massage
● Tụ họp với hội bạn
● Mua đôi giày mới
● Đánh bóng đôi giày
● Chăm sóc răng
● Khám sức khỏe
● Nghe nhạc
………
Càng nhiều thứ Nice Guy làm cho bản thân, gã càng cảm thấy không thoải mái. Gã có thể cảm thấy hoảng sợ, lo lắng, tội lỗi hay bối rối. Những thứ này là kết quả của thứ gọi là bất hòa nhận thức (cognitive dissonance).
Khi Nice Guy làm gì đó tốt với bản thân, gã đang làm việc hàm ý rằng gã có giá trị. Điều này mâu thuẫn với niềm tin sâu thẳm rằng gã vô dụng. Kết quả là, gã sẽ trải nghiệm sự bất hòa – sự xung đột của 2
64
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
thông điệp trái ngược nhau. Theo thời gian, 1 trong số đó sẽ thắng. Tôi khuyến khích Nice Guy tiếp tục đối xử tốt với bản thân, không quan trọng nó khó chịu bao nhiêu. Theo thời gian, thông điệp cốt lõi của quá khứ sẽ bị thay thế bởi niềm tin mới và chính xác hơn phản ánh giá trị vốn có của gã.
Todd, được giới thiệu từ đầu chương, dành quá nhiều thời gian tìm kiếm sự công nhận của người khác nên hầu như không làm gì cho bản thân. Nhờ sự động viên của anh em trong nhóm “No More Mr.
Nice Guy!”, Todd quyết định cố gắng làm điều gì đó cho bản thân, bắt đầu từ việc tự mua cho mình tất và đồ lót.
Sau 1 vài tuần, anh ấy bắt đầu 1 chế độ tập luyện và đi tập thường xuyên. Mặc dù nó gây ra cảm giác tội lỗi, anh ấy bắt đầu đi massage mỗi tuần. Sau 6 tháng, Todd quyết định tiêu $2000 để tham gia 1 câu lạc bộ độc thân. Anh ấy chia sẻ rằng mặc dù thi thoảng có giọng nói rằng anh ấy không hề xứng đáng với nó, nhưng làm vậy là một trong những sự khẳng định mạnh mẽ nhất anh từng làm. 1 vài tháng sau đó, anh ấy nói rằng đã có 2 cuộc tình với 2 người phụ nữ khác nhau, và cả 2 đều thích anh vì chính bản thân anh ta.
Bài thực hành số #9
Bắt đầu với danh sách ở trên và thêm vào những thứ bạn có thể làm cho bản thân. Đặt ở đâu đó dễ nhìn và chọn ít nhất một việc mỗi ngày để làm
KHẲNG ĐỊNH BẢN THÂN GIÚP NICE GUY HỌC CÁCH TỰ CÔNG NHẬN BẢN THÂN
Sự công nhận tích cực có thể thay đổi niềm tin cốt lõi của 1 Nice Guy về bản thân. Điều này thay thế thông điệp đã cũ và sai lệch về giá trị
65
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
của 1 Nice Guy bằng những thông điệp mới và thực tế hơn. Khi được sử dụng 1 mình, tác dụng của những khẳng định này đều ngắn hạn. Đó là bởi nó đi ngược lại niềm tin xa xưa và sâu thẳm nhất mà Nice Guy nghĩ về bản thân. Sự xác nhận chỉ có hiệu quả khi đứng cùng với những quá trình thay đổi niềm tin cốt lõi khác.
Bài thực hành số #10
Lập 1 danh sách những xác nhận tích cực về bản thân. Viết chúng lên giấy ghi nhớ và dán ở nơi vừa tầm mắt. Thay thế thường xuyên để lúc nào cũng trông mới. Khi đọc những xác nhận đó, hãy nhắm mắt và hoàn toàn nắm rõ nghĩa từng từ. Quan sát những khuynh hướng của tâm trí đang cố chối bỏ nó để trở lại với niềm tin sâu thẳm kia
Đây là những xác nhận bạn có thể dùng:
“Tôi đáng mến như chính con người tôi”
“Tôi hoàn toàn không hoàn hảo”
“Nhu cầu của tôi cũng quan trọng”
“Tôi là người mạnh mẽ và quyền lực”
“Tôi có thể đối diện mọi thứ”
“Mọi người yêu mến và chấp nhận con người tôi”
“Rất bình thường khi cư xử như một con người bình thường và mắc lỗi”
“Tôi là người duy nhất tôi cần làm hài lòng”
66
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
DÀNH NHIỀU THỜI GIAN MỘT MÌNH GIÚP NICE GUY HỌC CÁCH TỰ CÔNG NHẬN BẢN THÂN
Dành nhiều thời gian hơn một mình là một quy trình quan trọng để trở lại bình thường và thoát khỏi Hội chứng Nice Guy. Khi ở một mình, Nice Guy sẽ phát hiện ra gã là ai, gã thích gì và gã làm thế nào để điều khiển cuộc đời gã. Tôi đặc biệt khuyến khích Nice Guy nên tìm kiếm nơi nào không ai biết đến. Khi đó, Nice Guy có ít lý do hơn để tìm kiếm sự công nhận của người khác, và ít nhu cầu phải cho giấu lỗi lầm. Khi ở một mình, Nice Guy có thể nhìn lại bản thân và phương hướng cuộc đời. Đây cùng là 1 dịp tốt để luyện tập chịu trách nhiệm cho nhu cầu bản thân.
Khi ở một mình, Nice Guy đang phục hồi có thể làm bất kì điều gì mà không phải lấy lòng hay thỏa hiệp. Gã sẽ được đi ngủ và thức dậy bất kì khi nào gã muốn. Gã tự quyết định mình sẽ ăn gì và lúc nào. Gã sẽ
được quyết định mình đi đâu làm gì. Ở một mình tức là không phải nhìn trước ngó sau, tìm kiếm sự công nhận, hi sinh bản thân hay cố sửa lỗi lầm người khác.
Dành nhiều thời gian một mình hơn cũng giúp Nice Guy đang phục hồi đối mặt với nỗi sợ lớn nhất – sự cô độc và cô lập. Khi Nice Guy phát hiện rằng ở một mình không quá tệ, gã sẽ nhận ra không cần
phải tiếp tục các mối quan hệ độc hại, khoan dung với những hành vi không thể tha thứ hay thao túng người khác để thỏa mãn nhu cầu bản thân.
Thời gian ở một mình là hiệu quả nhất khi Nice Guy có thể quan sát xu hướng tự đánh lạc hướng bản thân bằng những thứ nghiện ngập như cố gắng bận rộn, dùng sex, đồ ăn, rượu bia để giải trí. Viết nhật
kí trong khoảng thời gian này đặc biệt hữu ích. Vài khoảnh khắc sáng suốt tôi trải nghiệm trong đời đều là một mình khi đi cắm trại cuối tuần, những lần trốn tránh kéo dài hàng tuần và những khi vợ tôi xuống phố.
67
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Bài thực hành số #11
Lập 1 kế hoạch cuối tuần leo núi hoặc đi biển. Nếu có thể, vạch kế hoạch cho 1 kỳ nghỉ cho 1 tuần hoặc hơn để tới nơi mà không ai biết. Đi du lịch nước ngoài một mình nếu có thể. Sử dụng khoảng thời gian này như 1 cơ hội nhìn lại bản thân và soi chiếu. Mang theo nhật ký. Tự chăm sóc tốt bản thân. Mang theo ít sách và thực hiện các bài thực hành. Khi bạn trở về, quan sát bạn đã thay đổi ra sao và mất bao lâu để bạn quay lại nếp sống cũ.
BỘC LỘ BẢN THÂN GIÚP NICE GUY HỌC CÁCH TỰ CÔNG NHẬN BẢN THÂN
Khi Nice Guy cố gắng che giấu con người thật khỏi người khác, gã lại càng củng cố niềm tin cốt lõi rằng gã là 1 người tồi tệ và không được yêu mến. Thay đổi niềm tin cốt lõi này yêu cầu gã phải phơi bày con người thật ra, đào thải sự hổ thẹn vô lý này và tiếp thu nhiều hơn những thông điệp chính xác hơn những thứ từ hồi bé. Bởi vì sự cần thiết, quá trình này cần những người “an toàn”.
Việc tìm được những người “an toàn” ban đầu mang lại cảm giác hoảng sợ, nhưng đây là việc tuyệt đối cần thiết. Gã Nice Guy đang phục hồi không thể làm điều này một mình. Người “an toàn” rất cần thiết để đảo ngược những niềm tin méo mó của Nice Guy về giá trị bản thân.
Quá trình này cần xây dựng sự tin tưởng. Tôi khuyên Nice Guy đang phục hồi nên gặp người “an toàn” của mình một cách thường xuyên, và dần dần bắt đầu bộc lộ bản thân. Quá trình này bắt đầu từ việc nói về bản thân gã. Điều này bản thân nó đã gây cho gã không ít sự khó
chịu. Theo thời gian, Nice Guy đang phục hồi bắt đầu bộc lộ những thứ mà gã cảm thấy ít thoải mái nhất khi người khác biết. Một khi niềm tin đã hình thành, gã có thể bắt đầu bộc lộ những thứ làm nên
68
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
nỗi sợ và sự xấu hổ trong hắn. Tôi đã chứng kiến nhiều Nice Guy từ chỗ hay giấu diếm và lẩn tránh đã tự tin bộc lộ những bí mật sâu thẳm nhất với sự hiện diện của người “an toàn”.
Reid, một cái hủ hèm di động đang cố gắng cai rượu và là 1 thành viên của nhóm “No More Mr. Nice Guy” là 1 ví dụ hay về quá trình này.
Reid tham gia nhóm vào 1 buổi chiều, khá im lặng và tách biệt trong 30-40 phút đầu. Những người như Reid hoặc sẽ tham gia tích cực hoặc sẽ thu mình lại. Những lúc anh ấy im lặng là dấu hiệu của những cảm xúc điên cuồng. Và khi thời cơ đến, tôi bảo Reid rằng anh ấy có vẻ tách biệt và hỏi xem anh ấy đang cảm thấy thế nào.
Một khi cả nhóm quay sang nhìn anh, anh ấy dần chuyển từ tách biệt sang sợ hãi. “Tôi gần như không muốn đến hôm nay”, anh ấy thì thầm trong khi nhìn xuống đôi tay, “Thực tế là, tôi đã nghĩ đến việc rời khỏi nhóm.”
Một vài anh chàng khác nói lên mối quan tâm của cả nhóm và hỏi có chuyện gì đã xảy ra.
“Tôi chỉ cảm thấy thật tệ”, Reid tiếp tục, “Tôi đã làm nhiều thứ tồi tệ, và tôi không biết rằng có nên nhìn mặt các bạn không.”
1 ý nghĩ thoáng qua rằng những gì anh ấy đã làm có thể khiến cả nhóm phán xét anh ấy. Một thành viên hỏi rằng liệu anh ấy có vấn đề gì không.
“Không, tệ hơn cơ”, Reid Trả lời, “Tôi đã phá hỏng mọi thứ và tôi không chắc có nên nói cho các bạn không.”
Khi cả nhóm hỗ trợ và động viên, Reid đã phá vỡ sự sợ hãi và xấu hổ rồi bắt đầu cởi mở hơn.
“Tuần trước, tôi bị sếp khiển trách và sau đó tôi với vợ đánh nhau. Tôi cảm thấy chán nản đến mức ra ngoài và uống Vodka đến mức say
69
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
không biết trời đất. Tôi tiếp tục chè chén sau đó và không thể ngăn bản thân dừng lại.”
Nước mắt lăn xuống và nỗi xấu hổ về việc nghiện rượu hiện lên trên gương mặt anh. Anh ấy đã cai rượu từ khi vào nhóm khoảng vài tháng trước. Anh ấy rất tích cực nhưng đã trải qua nhiều điều lầm lỗi và tái nghiện sau 12 năm phục hồi.
1 thành viên đưa anh ấy hộp khăn giấy và Reid lau nước mắt. Anh ấy tiếp tục câu chuyện và biểu lộ sự xấu hổ giữa những tiếng nức nở.
“Tôi đã ngựa quen đường cũ khi nói dối và thao túng. Tôi đang hoàn toàn mất kiểm soát.”
Tôi không biết anh ấy đã gọi hay gặp mặt người đỡ đầu từ khi chuyện này xảy ra. Anh ấy gật đầu và nói rằng anh ấy đã phạm quá nhiều sai lầm đến mức không nghĩ là còn ai có thể quan tâm đến anh.
Nhiều người bảo họ không hề nghĩ rằng việc anh làm là xấu, và cùng không hề phán xét anh. Họ thấy anh đang đau khổ. Họ nói rằng họ tôn trọng anh vì anh ấy đã tham gia nhóm và bộc lộ những gì đang xảy ra, ngay cả khi anh cảm thấy xấu hổ về điều đó.
1 lúc sau, Reid tiếp tục, “Đó không phải tất cả. Còn nữa.” Anh ấy bắt đầu nức nở lần nữa. Anh ấy đưa tay lên trán và gật đầu như một cách thể hiện sự kinh tởm bản thân.
“Nó ngày càng tệ hơn, tôi đến xem peep show (ND: 1 kiểu xem phim khiêu dâm, khách đến trả tiền và xem qua 1 lỗ nhỏ, tạo cảm giác như đang nhìn trộm) 2 lần 1 tuần,” Anh ấy nhìn xuống sàn và ánh mắt đưa qua đưa lại 1 cách vô thức. “Tôi đang làm mọi thứ rất tốt,” anh ấy nghẹn ngào giữa những tiếng nấc, “Giờ đây tôi đã phá tan tất cả. Tôi thực sự cảm thấy vô giá trị và không còn thiết sống nữa.”
Trong thời gian còn lại, mọi người cố gắng giúp đỡ Reid và động viên anh ấy vượt qua cơn xấu hổ. Họ chắc chắn anh không hề xấu và
70
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
không ai phán xét điều gì. Ngược lại, họ còn tôn trọng anh vì đã nói lên sự xấu hổ và nỗi đau của mình. Họ động viên anh nói chuyện với vợ, gọi và hẹn gặp người đỡ đầu. Họ khuyến khích anh gọi điện cho 1 thành viên trong nhóm mỗi ngày trong tuần tiếp đó và cho họ biết điều gì đã diễn ra.
Khi Reid trở về nhà, hẳn nhiên anh ấy cảm thấy lay động và sợ hãi. Anh ấy cũng đã bỏ được gánh nặng và có được sự hỗ trợ của 1 nhóm thực lòng quan tâm tới anh và muốn anh ổn định trở lại. Không cần biết nỗi sợ bị đánh giá và bỏ rơi lớn bao nhiêu, điều đó không hề xảy ra. Thay vào đó, anh ấy nhận được 1 thông điệp rằng không gì làm cho tất cả anh em trong nhóm không còn yêu mến hay dừng quan tâm đến anh.
LỘT BỎ LỚP VỎ CŨ
Khi 1 Nice Guy đang phục hồi xả bỏ sự sợ hãi độc hại và tìm kiếm sự công nhận của bản thân, anh ấy bắt đầu nhận ra được vài sự thật quan trọng
● Anh ấy không hề xấu
● Anh ấy không việc gì phải tìm kiếm sự công nhận của người khác
● Anh ấy không cần phải che giấu lỗi lầm hay khuyết điểm của bản thân
● Mọi người có thể yêu mến anh vì chính bản thân anh
Khi 1 Nice Guy đang phục hồi bắt đầu áp dụng những nguyên tắc được mô tả trong chương này, anh ấy có thể nắm được thực tế rằng anh ấy là 1 con người. Như bao người khác, Nice Guy cũng mắc lỗi, phán xét hay hành xử không phù hợp. Và hơn hết, phần con người không hề làm anh ta xấu đi cũng như không ngăn người khác dừng yêu mến anh.
71
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Người không hoàn hảo có thể tạo kết nối với những người không hoàn hảo khác. Hầu hết mọi người có xu hướng bị thu hút bởi những người có gặp phải vấn đề nào đó và ý thức về bản thân. Tắc kè thường không lôi kéo được đám đông hay thu hút được nhiều sự tung hô.
Bằng việc xé bỏ lớp vỏ tắc kè và học cách làm hài lòng bản thân, Nice Guy đang phục hồi bắt đầu cảm nhận được sự thân mật và kết nối với những người anh ta luôn khao khát. Bằng việc học cách tìm kiếm sự công nhận của bản thân, anh ta bắt đầu lan tỏa năng lượng và uy tín để thu hút mọi người. Khi Nice Guy không còn tìm kiếm sự công nhận và dừng che giấu lỗi lầm, anh ta mở ra cánh cửa để có được những gì anh muốn trong tình yêu và cuộc sống.
==============================
72
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Chương 4: Nhu cầu của bạn là trên hết.
Người dịch: Vinh Lâm
“Tôi muốn bạn biết rằng tôi thực sự không thoải mái về chuyện chúng ta đã nói tuần trước.”
Đó chính là Lars, một giám đốc điều hành, bắt đầu buổi tư vấn tâm lý thứ hai của mình trong tâm trạng đầy lo lắng. Sau khi được vợ động viên, Lars đã đến gặp tôi. Anh ấy cho tôi biết từ rất lâu rồi anh ấy luôn cảm thấy chán nản và không hạnh phúc. Vài tháng gần đây anh ấy rất khó ngủ và thường xuyên bị đau nửa đầu. Mặc dù cuộc đời anh ấy nói chung là “ổn” — công việc tốt, nhà lầu, vợ đẹp, con xinh, v.v…, Anh ấy chưa bao giờ cảm thấy hạnh phúc.
Trong buổi đầu tiên, Lars cho tôi biết anh ấy có một ảo tưởng rằng muốn ‘buông xuôi’ và biến mất, biến mất ở đây nghĩa là đến một nơi nào đó thật xa, không ai biết mình, mình không biết ai. Những suy nghĩ này khiến anh ta cảm thấy tội lỗi, cho nên anh ấy cố đè nén bên trong mình.
Tôi có hỏi anh ta rằng anh đã làm gì cho bản thân chưa. “Ý anh là gì?” anh ấy nhìn tôi một cách khó hiểu.
Tôi lặp lại câu hỏi.
Sau khi im lặng một chút, anh ấy trả lời: “Không nhiều!”
Thời gian còn lại, tôi đã chia sẻ tầm quan trọng trong việc luôn ưu tiên những nhu cầu của bản thân và có trách nhiệm phải đáp ứng chúng. Buổi thảo luận này cho tôi thấy rõ cả sự sợ hãi và phản kháng của
73
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
anh ta. Sự lưỡng lự đó thậm chí tiếp tục được lặp lại trong buổi tham vấn thứ hai.
“Phần nào trong buổi thảo luận lần trước khiến anh cảm thấy không thoải mái?” Tôi hỏi.
“Toàn bộ“, anh ấy phản hồi. “Việc phải ưu tiên những nhu cầu của tôi khiến tôi lo lắng.”
Tôi hỏi anh ấy phần nào trong việc phải có trách nhiệm với nhu cầu của mình khiến anh ấy lo lắng.
“Toàn bộ”. “Nó khiến tôi trông thật ích kỷ và luôn tự xem mình là trung tâm”
“Thế thì có gì sai đâu?” Tôi hỏi.
Lars nhìn tôi một cách kinh ngạc. “có gì sai sao?”. Anh ấy bảo tôi “Trở nên ích kỷ như vậy sẽ khiến tôi không khác gì ông già. Ông ta chỉ biết nghĩ cho bản thân và để mặc mẹ con tôi chịu khổ. Tôi không làm được. Tôi không muốn phải ích kỷ hệt như ông ta. Tôi có vợ, có con, có khoản thế chấp phải góp, hoá đơn phải thanh toán. Không đời nào tôi có thể ứng xử như ổng được”.
Những kiểu đàn ông có nhu cầu thấp
Lars đúng nghĩa là một ‘Nice guys’ điển hình khi nói đến những nhu cầu của anh ấy. ‘Nice guys’ thường tập trung vào việc đáp ứng những nhu cầu của người khác trong khi bản thân không có một nhu cầu, một giá trị gì cơ bản. Khi tôi nói chuyện với họ về những nhu cầu ưu tiên, họ đều phản ứng y hệt như Lars.
Hình mẫu điển hình của những ‘Nice guys’ này là kết quả của một tuổi thơ đầy dữ dội. Khi những nhu cầu của trẻ không được đáp ứng kịp thời và lành mạnh, đứa trẻ có thể nghĩ rằng thật ‘không đúng đắn’ khi
74
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
có nhu cầu. Đứa bé cũng có thể nghĩ rằng những nhu cầu như vậy có thể làm người khác khó chịu, cau có và bỏ rơi chúng. Những suy nghĩ độc hại này từ thời thơ ấu đã tạo ra cho họ những phản xạ không đúng đắn khi trưởng thành:
● Cố tỏ ra bất cần và không mong muốn thứ gì cả.
● Có qua với người ta nhưng không cho người ta có lại, làm khó người khác.
● Trông chờ người khác đáp ứng nhưng không nói ra. ● Cẩn trọng — luôn chỉ tập trung vào đáp ứng người khác.
Trải qua một tuổi thơ đầy dữ dội và đầy thiếu thốn, những phản xạ này được tạo ra và những nhu cầu không được đáp ứng càng bị kiềm nén và không khác gì bong bóng.
Việc cố tỏ ra bất cần ngăn cản những ‘Nice guys’ đáp ứng những nhu cầu của họ.
Với những ‘Nice Guys’, cố tỏ ra bất cần chính là cách duy nhất và là hậu quả của việc trải nghiệm một thời thơ ấu đầy thiếu thốn và bất hạnh. Khi họ kỳ vọng một thứ gì đó nhất, cũng là lúc họ cảm thấy cô đơn và bị bỏ rơi nhất, họ tin rằng kỳ vọng của họ khiến người khác bỏ đi.
Những đứa trẻ bất hạnh này tin rằng khi chúng loại bỏ hoặc che giấu, chôn vùi nó sâu vào trong nội tâm thì chúng sẽ không bị bỏ rơi. Chúng tự thuyết phục rằng nếu không có nhu cầu, kỳ vọng thì không cần phải đáp ứng. Không những sớm nhận ra rằng không được mong đợi một sự đáp ứng mà chúng còn xem tốt nhất là không nên có một mong muốn, nhu cầu nào trong cuộc đời nữa nếu muốn tồn tại. Điều này đã tạo ra một sự ràng buộc rất khó gỡ: những đứa trẻ bất hạnh này không thể hoàn toàn kìm nén kỳ vọng và mong muốn của bản
75
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
thân, và họ cũng không thể nào đáp ứng được kỳ vọng của mình. Cách duy nhất họ có thể làm là tỏ ra bất cần, không thể hiện mong muốn của bản thân ra ngoài nhưng sâu trong tâm thức vẫn có thứ gì đó thôi thúc, khiến họ bị stress, áp lực và không hạnh phúc.
Do những phản xạ được tạo ra thời thơ ấu, ‘Nice Guys’ thường tin rằng thật tốt khi có ít kỳ vọng, mong muốn hay thậm chí tốt hơn là không có nó. Bên trong vẻ bất cần này, họ thật sự RẤT CẦN NÓ. Do đó, họ cố gắng đáp ứng nó một cách vô ý, gián tiếp, không rõ ràng, nó thôi thúc họ khiến họ mất kiểm soát.
‘Nice guys’ thường cho đi nhưng không nhận lại khiến người khác khó ‘có qua có lại’.
Ngoài việc cố gắng đáp ứng một cách vô ý, gián tiếp và thiếu hiệu quả, Nice Guys thường không nhận gì của ai. Việc đáp ứng kỳ vọng khá mâu thuẫn với những phản xạ họ tạo ra thời thơ ấu đầy bất hạnh dẫn đến việc họ cực kỳ khó chịu khi họ đã có được thứ họ muốn. Hầu hết những ‘Nice Guys’ đều gặp mâu thuẫn nội tâm khi đối mặt với chuyện như trên, thậm chí họ sẽ trở nên điên loạn và tức tốc tìm biện pháp để họ không bao giờ để chuyện đó xảy ra nữa. Thường họ sẽ giao du, chia sẻ với những người hệt như họ, họ cảm thấy đồng cảm với nhau, và họ cư xử hệt như nhau: đều giải quyết kỳ vọng một cách vô ý, gián tiếp và không rõ ràng.
Một minh hoạ cụ thể cho các phản xạ này là cách mà ‘Nice Guys’ thường cố gắng đáp ứng nhu cầu thỏa mãn tình dục. Rất nhiều ‘Nice Guys’ mà tôi đã tham vấn nói rằng khao khát tình dục ở họ rất cao, tuy nhiên họ thường cảm thấy thất vọng khi đã đạt được sự thỏa mãn đó. Đó là bởi vì phản xạ họ không có quyền, không được phép có được những gì họ muốn.
76
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Nice Guys có một tài năng kỳ lạ trong việc cho bạn tình, họ là những người bị lạm dụng tình dục từ nhỏ hoặc có những trải nghiệm tình dục khá tiêu cực, họ gặp khó khăn trong việc biểu lộ sự ham muốn. Khi những người này đang muốn have sex,những gã ‘Nice Guys’ này thường không cho họ đạt được mong muốn đó. Họ phản xạ trong việc quan hệ một cách lý trí hơn là hòa mình vào cuộc vui và tận hưởng nó. Họ tập trung vào sự trải nghiệm tình dục của bạn tình hơn là của họ. Và đôi khi, họ lại bắt đầu kích động bạn tình bằng cách tấn công vào cân nặng của cô ta, hoặc những tổn thương, trải nghiệm tiêu cực của họ trong quá khứ. Những phản xạ này giúp cho những gã ‘Nice guys’ không phải trải nghiệm nỗi sợ, sự xấu hổ, lo lắng đã ám ảnh họ trong thời thơ ấu và để bạn tình của họ không tập trung vào thoả mãn nhu cầu, mong muốn của họ.
Bài thực hành #12
Bạn có cảm thấy bình thường và OK khi bạn cũng có nhu cầu và mong muốn như những người khác? Bạn có tin rằng mọi người cũng muốn giúp đỡ bạn đạt được mong muốn và nhu cầu đó? Bạn có tin rằng thế giới này thực sự muốn giúp bạn và tạo điều kiện cho bạn?
Những kỳ vọng ngầm với người khác khiến ‘Nice guys’ khó tiếp cận với những mong muốn và nhu cầu của bản thân
Tất cả nice guys đều đang đối diện với một tình trạng khó xử: một mặt họ phải giấu đi sự thật rằng bản thân họ cũng có nhu cầu, nhưng mặt khác họ cũng phải tạo ra tình huống mà ở đó họ có một tí cơ hội được đáp ứng?
Để hoàn thành mục tiêu gần như là bất khả thi này, những gã ‘Nice Guys’ tận dụng những ‘kỳ vọng ngầm’ – covert contracts. Những thỏa
77
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
thuận ngầm, một cách vô thức và không được tiết lộ ra này giúp ‘Nice Guys’ tương tác với thế giới bên ngoài. Hầu hết những gì mà những gã ‘Nice guys’ này làm đều ẩn chứa những mong muốn, kỳ vọng ngầm vào một thứ gì đó, nó đơn giản như là:
● Tôi sẽ làm ______________ (điền vào chỗ trống) cho bạn, và thế..
● Bạn cũng sẽ làm ______________ (điền vào chỗ trống) cho tôi.
● Cả hai chúng ta sẽ hành xử như chúng ta không biết đến kỳ vọng, thỏa thuận ngầm này. Chúng ta tự hiểu.
Có thể hầu hết chúng ta đều đã trải nghiệm việc này. Chúng ta thì thầm vào tai người mình yêu rằng “Anh yêu em” và mong đợi họ cũng làm ngược lại với chúng ta rằng “Em cũng yêu anh.” Đây chính là ví dụ điển hình mà khi người ta cho đi và trông đợi nhận lại như vậy. Nói “Anh yêu em” và trông đợi đối phương cũng nói “Em yêu anh” như vậy chính là một trong những phản xạ cơ bản mà ‘Nice Guys’ cố gắng có được để đáp ứng nhu cầu của họ. Chẳng có gì sai trong việc yêu cầu bạn tình của mình nói rằng họ cũng yêu mình nhưng cực kỳ không đúng nếu mình nói với họ rằng mình cũng yêu họ và trông đợi sự phản hồi ngược lại y vậy, như vậy thật chiếu chủ động và mập mờ, không rõ ràng bày tỏ mong muốn của bản thân.
Đây chính là những hậu quả họ nhận được từ gia đình và xã hội, ‘Nice Guys’ tin rằng nếu họ đủ ‘tốt’ thì họ sẽ được yêu thương, có được những gì họ cần và cuộc sống êm đềm không có trắc trở.
Trên thực tế, hội chứng ‘Nice Guy’ không khác gì một sự kỳ vọng ngầm lớn nhất trong cuộc đời mà mọi người cần giúp nhau giải quyết.
Bài thực hành #13
78
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
Xác định ít nhất một kỳ vọng ngầm giữa bạn và một người nào đó quan trọng trong đời bạn. Bạn cho họ những gì? Bạn mong đợi nhận lại những gì? Hãy chia sẻ những thông tin này với người đó. Hãy hỏi họ cảm thấy như thế nào về chuyện bạn kỳ vọng ở họ như thế này.
‘Caretaking’ – chăm sóc thái quá khiến ‘Nice Guys’ không đặt kỳ vọng và mong muốn của họ lên hàng đầu
Một trong những cách cơ bản nhất mà ‘Nice guys’ thể hiện sự kỳ vọng bí mật của họ để họ có thể đạt được mong muốn đó chính là thông qua ‘caretaking’ – chăm sóc người khác thái quá. ‘Nice Guys’ tin rằng việc chăm sóc và quan tâm thái quá của họ cơ bản là thể hiện tình yêu thương và làm cho họ trở thành người tốt. Trên thực tế, việc quan tâm chăm sóc không liên quan một tí gì đến tình thương hay lòng tốt cả. Việc quan tâm chăm sóc thái quá thể hiện đây là một nỗ lực không rõ ràng và gián tiếp thể hiện nhu cầu mong muốn của những gã ‘Nice guys’ hy vọng được đền đáp lại.
‘Caretaking’ – sự chăm sóc thái quá bao gồm 2 phần chính:
1) Tập trung vào những vấn đề, nhu cầu hoặc cảm xúc của người khác để có thể =>
2) => Cảm thấy bản thân có giá trị, đáp ứng được nhu cầu của bản thân hoặc tránh đối mặt với các vấn đề hay cảm xúc của chính mình.
Reese, một nhà thiết kế đồ hoạ đang chuẩn bị bước sang U30, là một ví dụ điển hình cho việc ‘Nice Guys’ quan tâm chăm sóc những mối quan hệ xung quanh nhưng luôn kỳ vọng nhận lại.
Reese, một người đồng tính, đã than thở trong buổi trị liệu tâm lý của mình: “Tại sao không có một người bạn trai nào đối xử tốt với tôi như
79
TroLaiLamNguoi.com
KeoDau.net – Kiếp Ngu Chấm Hết
tôi đối với họ?” Anh ấy diễn tả rằng tất cả những người bạn trai cũ của anh luôn là người nhận và anh ta luôn là người cho đi. Họ không hề có qua có lại, họ chỉ muốn nhận.
Trong vòng 1 năm, Reese đã trải qua tận 3 mối quan hệ nhưng kết thúc rất chóng vánh và căng thẳng. Mọi thứ khi bắt đầu đều rất tốt đẹp và làm anh lầm tưởng rằng đây chính là mối quan hệ mà anh đang tìm kiếm. Cả ba mối quan hệ đều kết thúc cùng 1 kịch bản: Reese đã yêu phải người đàn ông đã từng sa ngã hoặc họ rất xấu tính.
Người bạn trai đầu tiên sống ở Canada và vừa cai nghiện ma tuý. Anh ta đến sống cùng Reese nhưng chưa bao giờ xin Visa làm việc hay muốn cải tà quy chánh. Reese đã cực kỳ nỗ lực hỗ trợ và động viên, ủng hộ gã ta tìm việc làm và tránh xa khỏi ma tuý. Sau cùng, Reese đuổi anh ta về nhà và không quen nữa. Tiếp theo sau đó, Reese phát hiện ra được lý do gã kia chưa bao giờ xin Visa làm việc là bởi vị gã bị dương tính với HIV, điều mà hắn chưa bao giờ nói với Reese.
Người bạn trai tiếp theo là một người dân tộc khác và chưa bao giờ chấp nhận giới tính thật của mình. Gia đình và tôn giáo luôn xung đột với giới tính thật của anh. Anh ta không bao giờ có thể cam kết điều gì trong mối quan hệ. Tuy nhiên, Reese đã hết mình ủng hộ và luôn cho đi với hy vọng rằng một ngày nào đó anh bạn trai sẽ giải quyết được chướng ngại tâm lý và sẵn sàng đến với Reese đường đường chính chính.
Người bạn trai thứ ba ở trong quân đội. Anh ta ở trong trại cách 40 dặm so với Reese và thậm chí không có xe. Reese phải chủ động gặp và đưa đón anh ta. Reese luôn trả tiền cho các buổi hẹn hò vì anh là người kiếm được nhiều tiền hơn. Anh ta thường tặng quà cho bạn trai và thậm chí là cho hắn mượn tiền. Khi gã này được chuyển công tác sang tiểu bang khác, Reese bỏ việc, bán xe và dời đi cùng người bạn
80
TroLaiLamNguoi.com